វិគីភីឌា kmwiki https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%91%E1%9F%86%E1%9E%96%E1%9F%90%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9E%BE%E1%9E%98 MediaWiki 1.45.0-wmf.7 first-letter មេឌា ពិសេស ការពិភាក្សា អ្នកប្រើប្រាស់ ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់ វិគីភីឌា ការពិភាក្សាអំពីវិគីភីឌា ឯកសារ ការពិភាក្សាអំពីឯកសារ មេឌាវិគី ការពិភាក្សាអំពីមេឌាវិគី ទំព័រគំរូ ការពិភាក្សាអំពីទំព័រគំរូ ជំនួយ ការពិភាក្សាអំពីជំនួយ ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម ការពិភាក្សាអំពីចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម TimedText TimedText talk Module Module talk Event Event talk ស្រុកក្រឡាញ់ 0 3056 322865 321391 2025-07-01T07:52:16Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322865 wikitext text/x-wiki '''ស្រុកក្រឡាញ់''' ជាស្រុកមួយស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ១០ ឃុំ<ref>{{Cite web |url=http://www.cambodia.gov.kh/unisql1/egov/khmer/province/siem_reap.html |title=ប្រភពពីគេហទំព័ររដ្ឋាភិបាលខ្មែរ www.cambodia.gov.kh |access-date=2008-08-29 |archivedate=2009-04-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090416005213/http://www.cambodia.gov.kh/unisql1/egov/khmer/province/siem_reap.html |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.stats.nis.gov.kh/areaname/com_pro17.htm#Kralanh_District ប្រភពពីវិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា]{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខកូដឃុំ ! ឃុំ ! អក្សរឡាតាំង ! ភូមិ |- | ១៧០៦០១ | [[ឃុំចន្លាស់ដៃ]] | Chonloas Dai | ត្រាំកង់, ឈូករ័ត្ន, រុន, គោកត្នោត, ខ្នារជោ, ដំរីស្លាប់, តាមាឃ, ចន្លាស់ដៃ, ព្រះលាន, រលំស្វាយ, កំបោរ, ដូនកាយថ្មី |- | ១៧០៦០២ | [[ឃុំកំពង់ថ្កូវ]] | Kampong Thkov | កំពង់ថ្កូវ ០១, កំពង់ថ្កូវ ០២, ខ្សាច់, អូរថ្កូវ, គោកដូង, ដូរ្យតន្រ្តី, ចំបក់ហែរ, ភ្នំទ្រង់បាត |- | ១៧០៦០៣ | [[ឃុំក្រឡាញ់]] | Kralanh | តាច្រែង, ត្រពាំងច្រាំង, អូរក្រឡាញ់, កោះក្របៅ, ក្រឡាញ់, ពេជ្ជោរ, សំពៅលូន |- | ១៧០៦០៤ | [[ឃុំក្រូចគរ]] | Krouch Kor | គោកចំបក់, ព្រៃខ្យង, រើល, គោកថ្មី, ខ្នារជើង, ខ្នារត្បូង |- | ១៧០៦០៥ | [[ឃុំរោងគោ]] | Roung Kou | រោងគោ, ព្រៃគាប, បុស្សធំ, តានី, កញ្ជន់ជ្រៅ, ខ្ជាយ, ល្បើកប្រីយ៍, ល្បើក, ប្ញស្សី |- | ១៧០៦០៦ | [[សំបួរ(ស្រុកក្រឡាញ់)|ឃុំសំបួរ]] | Sambuor | គោកក្រូច, អន្លង់សារ, ដំណាក់ខ្ចាស់, សំបួរ, ឪម៉ាល់, គោកចាស់, អំពិល, សន្ថន |- | ១៧០៦០៧ | [[ឃុំសែនសុខ]] | Saen Sokh | ច្រនៀង, ព្រៃក្រឡាញ់, គោកកី, គោកភ្ងាស, គោកយាង, ស្មាច់, អង្កោល, ដំរីស្លាប់, តាសុខ, តាស្រី, ខ្សី, ស្វាយ, ទ្រាស, ក្រូច, ព្រៃថ្កូវ, តាប៉ាង |- | ១៧០៦០៨ | [[ស្នួល(ស្រុកក្រឡាញ់)|ឃុំស្នួល]] | Snuol | ស្នួល, តាឡឹង, សំរោង, តាពេជ, សងែ្ក, ព្រៃល្ងៀង, តាសែង, ធាស្នា, តាយិន |- | ១៧០៦០៩ | [[ឃុំស្រណាល]] | Sranal | ល្អុង, ស្រណាល, គោកត្រុំ, រំដេង, គំរូ, តាំងយូ, ទន្លាប់, សែ្លង, គោកចាស់, ផ្លាំង, មានជ័យ, គោកត្នោត, រវៀង, ឈ្នាន់ |- | ១៧០៦១០ | [[ឃុំតាអាន]] | Ta an | ក្តុល, ភ្នំតូច, តាអាន, ថ្មី, តាឡឹង, សំរោង, ទឹកជុំ, ត្រពាំងឈូក, អន្លង់, សរសៃពង |} ==ឯកសារពិគ្រោះ== {{reflist|1}} == អត្ថបទផ្សេងទៀត == {{ខេត្តសៀមរាប}} [[Category:ខេត្តសៀមរាប]] abj70ki5mbbf1nzt1lh18dsz1f5zpc2 ខណ្ឌដង្កោ 0 3076 322764 322730 2025-06-30T14:49:13Z 58.97.225.43 322764 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | official_name = ខណ្ឌដង្កោ | native_name = | native_name_lang= | settlement_type = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | image_map = គ្មានរូបភាព | map_caption = នៅកនែ្លង[[ជើងឯក]] | pushpin_map = | pushpin_map_caption = | subdivision_type = [[ប្រទេស]] | subdivision_name = {{flag|កម្ពុជា}} | subdivision_type1 = [[បំណែងចែករដ្ឋបាលនៃកម្ពុជា|រាជធានី]] | subdivision_type2 = ចែកជា | subdivision_name2 = ១៣សង្កាត់ ?ភូមិ | subdivision_type3 = | subdivision_name3 = | established_title = | established_date = | population_total = ២៥៤,១០០០ | population_as_of = ២០២៥<ref>{{Cite web |url=http://www.phnompenh.gov.kh/kh/district.php |title=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019083907/http://www.phnompenh.gov.kh/kh/district.php |url-status=dead }}</ref> | population_density_km2 = 589 | area_total_km2 = 117.7585 | leader_title = លោកស្រី | leader_name = [[គឹម ញឹប]] | blank_name_sec1 = [[លេខកូដប្រៃសណីយ៍]] | blank_info_sec1 = ១២៤០០ | blank_name_sec2 = | blank_info_sec2 = | timezone = កម្ពុជា (ម៉ោង.៧) | latd= | longd= | coordinates_type = region:TH_type:adm2nd | coordinates_display = inline,title | website = | footnotes = ទូរស័ព្ទ: (៨៥៥) ០៨៩ ៩៧៨ ៨៨៨ }} ខណ្ឌដង្កោនេះមានបុរណនៅ[[ជើងឯក]]។ពីមុនមានសៀវភៅនៅក្នុងព្រះសង្ឃរាជ[[ជួន ណាត]]។ ==រដ្ឋបាល== ក្រមប្រៃសណីយ៍ខណ្ឌដង្កោ (១២៤០០) ==មន្រ្តី នគរបាល កងរាជអាវុធហត្ថ== *នគរបាល [[ជីម ស៊ីថា]] *កងរាជអាវុធហត្ថ [[ស សុភ័ណ្ឌ]] ==ប្រវត្តិសាស្រ្ត== ខណ្ឌនេះធ្លាប់ជាស្រុកមួយរបស់ [[ខេត្តកណ្ដាល]] គឺ[[ស្រុកដង្កោ]]។ ==សាលារៀន== ===សាលាបឋមសិក្សា=== *[[សាលាបឋមសិក្សា​ដង្កោ]] *[[សាលាបឋមសិក្សា​ពងទឹក]] *[[សាលាបឋមសិក្សា​ព្រៃវែង]] *[[សាលាបឋមសិក្សា​ស្ពានថ្ម]] *[[សាលាបឋមសិក្សា​អរុណ​វ​តី]] ===អនុវិទ្យាល័យ=== *[[អនុវិទ្យាល័យដង្កោ]] *[[អនុវិទ្យាល័យទួលអម្ពិល]] ===វិទ្យាល័យ=== *[[​វិទ្យាល័យ​ពងទឹក]] ===ឯកជន=== *[[សាលាអន្តរជាតិអាយអេសអេស]] *[[សាលាបែលធីអន្តជាតិ]] ==មន្ទីរពេទ្យ (ប.ស.ស)== *[[មណ្ឌលសុខភាពចំការដូង]] *[[មន្ទីរពេទ្យបង្អែក​ដង្កោ CPA1]] *[[មន្ទីរពេទ្យហ្លូងម៉ែ]] ===ឯកជន=== *[[មន្ទីរពេទ្យពហុព្យាបាលកោះកេរ]] ==វត្តអារាម== *​[[វត្ត​កំពង់​ក្ដុល]] *[[វត្តជ្រោយបទុម]] ហៅ ព្រែកជ្រៃ *[[វត្តព្រៃវែង]] *[[វត្តព្រះធាតុ]] *[[វត្ត​ព្រះបាទ​ជាន់​ឯក]] ហៅ ជើងឯក *[[វត្តឫស្សីសាញ់]] *[[វត្តសំបួរមាស]] *[[វត្តអង្គមេត្រី]] *[[វត្តធុត្តុង្គ]]ហៅ វត្តចំការដូង *[[វត្តទួលសំរោង]] ក្នុងបុរីលឹមឈៀងហោរចំការដូង *[[វត្តសំបួរមាស]] *[[វត្តចំការខ្សាច់]] ==ផ្សារ== *[[ផ្សារថ្នល់បត់]] *[[ផ្សារសារឿន-យ៉ាន្នី]] *[[ផ្សារចំការដូង]] ==បុរី== *[[បុរីពិភពថ្មី]] ==រោងចក្រ== *[[រោងចក្រមីម៉ាម៉ា ផលិផនៅថៃ]] *[[រោងចក្រស្រាកម្ពុជា]] ===ទាំងអស់=== សូមមើល [[ភ្នំពេញ]] ==សម័យ [[ប៉ុល ពត]]== គេបង្កើត[[ជើងឯក]]។ ==សូមមើល== ១.[[ខណ្ឌមានជ័យ]] ២.[[ខណ្ឌកំបូល]] ៣.[[ខណ្ឌទួលគោក]] ៤.[[ខណ្ឌដូនពេញ]] ៥.[[ខណ្ឌសែនសុខ]] ៦.[[ខណ្ឌជ្រោយចង្វា]] b3zhbyj1ic2yokngfut16ti0rrcszzk ថៃ 0 5402 322840 318062 2025-07-01T07:02:55Z RandomPoopedBoi 27248 322840 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន ប្រទេស | latm = 45 | latNS = N | longd = 100 | longm = 29 | longEW = E | languages_type = [[អក្សរផ្លូវការ]] | languages2_type = | leader_name3 = | leader_name4 = | leader_name5 = | leader_name6 = | leader_name7 = | leader_name8 = | leader_name9 = | FR_total_population_estimate_year = | FR_foot = | FR_total_population_estimate = | FR_total_population_estimate_rank = | FR_metropole_population_estimate_rank = | conventional_long_name = ព្រះរាជាណាចក្រថៃ | native_name = {{nobold|ราชอาณาจักรไทย ([[ភាសាថៃ]])<br/>''រ៉ាឆាអាក់ណាចាក់ថៃ''}} | image_flag = Flag of Thailand.svg | flag_type = [[ទង់ជាតិថៃ|ទង់ជាតិ]] | image_coat = Emblem of Thailand.svg | common_name = ថៃ | symbol_type = [[ត្រាផែនដី]] | national_motto = | national_anthem = ''[[ភ្លេងជាតិថៃ]]''<br/>''ភ្លេងជាតិថៃ (ជាគ្រឿងភ្លេង)''<br/><center>[[File:Thai National Anthem - US Navy Band.ogg]]</center> | royal_anthem = ''[[សរសើរព្រះបារមី]]''<br/>''ព្រះរាជភ្លេង (ជាគ្រឿងភ្លេង)''<br/><center>[[File:Thai Royal Anthem - US Navy Band.ogg]]</center> | image_map = Thailand on the globe (Southeast Asia centered).svg | image_map_caption = ទីតាំងប្រទេសថៃ (ក្រហម) នៅលើភូគោល | capital_type = រាជធានី | capital = [[បាងកក]] | coordinates = {{Coord|13|45|N|100|29|E|type:city}} | largest_city = capital | latd = 13 | official_languages = [[ភាសាថៃ|ថៃ]]<ref name=CIA>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/th.html Thailand] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150703193043/https://www.cia.gov/Library/publications/the-world-factbook/geos/th.html |date=3 July 2015 }}, ''The World Factbook''.</ref><!--Thai is the official language. English is a non-official secondary language.--> | languages = [[អក្សរថៃ]] | ethnic_groups = {{unbulleted list | ៨៦% [[ជនជាតិថៃ|ថៃ]]<br />{{nowrap|&nbsp;–៣៩% [[ជនជាតិថៃ|សៀមកណ្តាល]]}}<br />{{nowrap|&nbsp;–២៨% [[ជនជាតិឦសាន|ឦសាន]]}}<br />{{nowrap|&nbsp;–១០% [[ជនជាតិសៀមខាងជើង|ឃុនមឿង]]}} <br />{{nowrap|&nbsp;–9% [[ជនជាតិថៃ|សៀមខាងត្បូង]]}} <br />{{nowrap|៣% [[ខ្មែរលើ|ខ្មែរ]]}} <br />{{nowrap|២% [[ជនជាតិថៃម៉ាឡេ|ម៉ាឡេ]]}} | ៩% [[ក្រុមជនជាតិនៅថៃ|ក្រុមជនជាតិចំនួន ៦៨ ក្រុមទៀត]] }} | ethnic_groups_ref = <ref name="Springer">{{cite journal |url=https://www.researchgate.net/publication/330368922 |author1=John Draper |author2=Joel Sawat Selway |title=A New Dataset on Horizontal Structural Ethnic Inequalities in Thailand in Order to Address Sustainable Development Goal 10 |journal=Social Indicators Research |page=284 |volume=141 |issue=4 |date=January 2019 |doi=10.1007/s11205-019-02065-4 |access-date=18 កញ្ញា 2021}}</ref> | ethnic_groups_year = ២០១៩ | religion_year = ២០១៨ | religion = {{plainlist| * ៩៣.៥% [[ព្រះពុទ្ធសាសនា​នៅ​ថៃ|ព្រះពុទ្ធសាសនា]]<ref>Article 67:<br />"The State should support and protect Buddhism. In supporting and protecting Buddhism, [...] the State should promote and support education and dissemination of dharmic principles of Theravada Buddhism [...], and shall have measures and mechanisms to prevent Buddhism from being undermined in any form. The State should also encourage Buddhists to participate in implementing such measures or mechanisms."{{cite web|title=Constitution of the Kingdom of Thailand |url=http://www.constitutionnet.org/sites/default/files/2017-05/CONSTITUTION%2BOF%2BTHE%2BKINGDOM%2BOF%2BTHAILAND%2B%28B.E.%2B2560%2B%282017%29%29.pdf |website=constitutionnet.org|access-date=17 កុម្ភៈ 2022}}</ref> * ៥.៤% [[ឥស្លាមសាសនានៅថៃ|ឥស្លាមសាសនា]] * ១.១៣% [[គ្រិស្តសាសនានៅថៃ|គ្រិស្តសាសនា]] * ០.០២% [[ហិណ្ឌូសាសនានៅថៃ|ហិណ្ឌូសាសនា]] * ០.០០៣% គ្មានជំនឿសាសនា }} | religion_ref = <ref name="auto">{{cite web |url=http://statbbi.nso.go.th/nso/nso_center/project/table/files/S-soc-health/2561/000/00_S-soc-health_2561_000_000000_00100.xls |title=Population by religion, region and area, 2018 |publisher=NSO |access-date=17 កុម្ភៈ 2022 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210424172255/http://statbbi.nso.go.th/nso/nso_center/project/table/files/S-soc-health/2561/000/00_S-soc-health_2561_000_000000_00100.xls |archive-date=24 មេសា 2021 |archivedate=2021-04-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210424172255/http://statbbi.nso.go.th/nso/nso_center/project/table/files/S-soc-health/2561/000/00_S-soc-health_2561_000_000000_00100.xls }}</ref> | government_type = [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ|រាជាធិបតេយ្យ​អាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] [[ឯកត្តរដ្ឋ]]ប្រកាន់[[ប្រព័ន្ធសភា|របបសភានិយម]] | leader_title1 = [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រ]] | leader_name1 = [[វជិរាលង្ករណ]] | leader_title2 = [[នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ|នាយករដ្ឋមន្ត្រី]] | leader_name2 = [[ពែទងធារ ជិនវ័ត្រ]] (អំណាចត្រូវបានព្យួរ)<br/>[[សុរិយ ចឹងរុងរឿងកិច្ច]] (ស្ដីទី) | legislature = [[រដ្ឋសភាថៃ|រដ្ឋសភា]] | upper_house = [[វុឌ្ឍិសភាថៃ|វុឌ្ឍិសភា]] | lower_house = {{nowrap|[[សភាតំណាងរាស្ត្រ (ថៃ)|សភាតំណាងរាស្ត្រ]]}} | established_event2 = [[អាណាចក្រសុខោទ័យ]] | sovereignty_type = [[ប្រវត្តិសាស្ត្រសៀម|និម្មិតកម្ម]] | established_event3 = [[អាណាចក្រអយុធ្យា]] | established_date2 = ១២៣៨–១៤៤៨ | established_event4 = [[អាណាចក្រធនបុរី]] | established_date3 = ១៣៥១–១៧៦៧ | established_event5 = [[អាណាចក្ររតនកោសិន្ទ្រ៍|សម័យក្រុងបាងកក]] | established_date4 = ១៧៦៨–១៧៨២ | established_event6 = {{nowrap|[[បដិវត្តន៍សៀមឆ្នាំ១៩៣២|រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]]}} | established_date5 = ៦ មេសា ១៧៨២ | established_date6 = ២៤ មិថុនា ១៩៣២ | area_km2 = ៥១៣,១២០ | area_size = 1 E7 | area_rank = ទី៥០ | percent_water = {{nowrap|០.៤ (២,២៣០ គម{{smallsup|២}})}} | population_estimate = {{IncreaseNeutral}} ៦៩,៩៥០,៨៥០<ref name="macro">{{Cite web|url=https://www.macrotrends.net/countries/THA/thailand/population|title = Thailand Population 1950-2021}}</ref> | population_census = ៦៤,៧៨៥,៩០៩<ref>(ជាភាសាថៃ National Statistics Office, [http://popcensus.nso.go.th/doc/8-thailand%20census.doc "100th anniversary of population censuses in Thailand: Population and housing census 2010: 11th census of Thailand"] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120712002347/http://popcensus.nso.go.th/doc/8-thailand%20census.doc |date=12 July 2012}}. popcensus.nso.go.th.</ref> | population_estimate_year = ២០២១ | population_estimate_rank = ទី២០ | population_census_year = ២០១០ | population_density_km2 = ១៣២.១ | population_density_rank = ទី៨៨ | GDP_PPP = {{increase}} ១.៤២៨ ទ្រីលានដុល្លារ<ref name=imf2>{{cite web|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/October/weo-report?c=578,&s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2021&ey=2022&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1|publisher=[[មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ]]|access-date=17 កុម្ភៈ 2022}}</ref> | GDP_PPP_year = ២០២២ | GDP_PPP_rank = ទី២២ | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} ២០,៣៧៨ ដុល្លារ<ref name=imf2/> | GDP_PPP_per_capita_rank = ទី៦៩ | GDP_nominal = {{increase}} ៥៨៥.៥៨៦ ពាន់លានដុល្លារ<ref name=imf2/> | GDP_nominal_year = ២០២២ | GDP_nominal_rank = ទី២៥ | GDP_nominal_per_capita = ៨,៣៥៦ ដុល្លារ<ref name=imf2/> | GDP_nominal_per_capita_rank = ទី៨០ | Gini = ៣៤.៩ <!--number only--> | Gini_year = ២០១៩ | Gini_change = decrease<!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref name="wb-gini">{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/ |title=Gini Index |publisher=ធនាគារពិភពលោក |access-date=17 កុម្ភៈ 2022}}</ref> | Gini_rank = | HDI = ០.៧៧៧ <!--number only--> | HDI_year = ២០១៩ | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|title=Human Development Report 2020|publisher=[[កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិ]]|date=15 December 2020|access-date=17 កុម្ភៈ 2022}}</ref> | HDI_rank = ទី៧៩ | currency = [[បាត]] (฿) | currency_code = THB | time_zone = | utc_offset = +៧ | utc_offset_DST = <!-- +N, where N is number of hours --> | DST_note = | time_zone_DST = | drives_on = ឆ្វេង | calling_code = [[លេខទូរស័ព្ទនៅថៃ|+៦៦]] | cctld = {{unbulleted list |[[.th]] |[[.ไทย]]}} | area_magnitude = 1 E11 | itu_prefix = HS, E2 }} {{contains Thai text|compact=yes}} '''ប្រទេសថៃ''' មានឈ្មោះជាផ្លូវការថា '''ព្រះរាជាណាចក្រថៃ''' ([[ភាសាថៃ|ថៃ]]:ราชอาณาจักรไทย) ហៅ'''ប្រទេសសៀម''' ([[ភាសាថៃ|ថៃ]]:สยาม) ជាប្រទេសដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន]]នៃភូមិភាគ[[អាស៊ីអាគ្នេយ៍]]។ ប្រទេសនេះមានព្រំដែនខាងកើតជាប់នឹង[[ឡាវ|ប្រទេសឡាវ]] ខាងទិសអាគ្នេយ៍ជាប់នឺងប្រទេស[[កម្ពុជា]] ខាងត្បូងជាប់ប្រទេស[[ម៉ាឡេស៊ី]] និង[[ឈូងសមុទ្រថៃ]] ខាងលិចជាប់នឹងប្រទេស[[ភូមា]] និង[[សមុទ្រអង់ដាម៉ង់]] ហើយមាន[[ទន្លេមេគង្គ]]ធ្វើជាព្រំដែលក្នុងតំបន់ខ្លះ គ្រប់គ្រងដោយរបបប្រជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នឹងមានមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រងរាជការផែនដីនៅក្រុង[[បាងកក]] និងមាន[[ចង្វាតនៃថៃ|ការបែងចែករដ្ឋបាលភូមិភាគចែកជា ៧៧ ខេត្ដ]]។ ប្រទេសថៃជាប់លំដាប់[[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមក្រឡាផ្ទៃសរុប|ទី ៥០ ខាងផ្ទៃដី]]ដោយមានក្រឡាផ្ទៃសរុប ៥១៣,១១៥ គម<sup>២</sup> និងមាន[[បញ្ជីប្រទេសតាមចំនួនប្រជាជន|ប្រជាជនច្រើនលំដាប់ទី ២០ នៃពិភពលោក]]គឺមានប្រមាណ ៦៧ លាននាក់។ ថៃជាប្រទេសឧស្សាហកម្មថ្មី មានប្រាក់ចំណូលមូលដ្ឋានបានមកពីវិស័យឧស្សាហកម្មនិងសេវាកម្ម។ ថៃមានទីកន្លែងទេសចរណ៍ល្បីៗ ដូចជា ផាត់តាយ៉ា ភូកេត ក្រុងបាងកក និងឈៀងម៉ៃ ដែលបង្កើនប្រាក់ចំណូលឱ្យដល់ប្រទេសជាតិ។ ដូចគ្នានឹងការនាំចេញដែលមានដែលជាផ្នែកសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច មានតម្លៃ ៣៣៤,០២៦ លាន[[ដុល្លារអាមេរិក|ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក]] តាមការប៉ានប្រមាណនៅឆ្នាំ២០១០ សេដ្ឋកិច្ចថៃជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី ៣០ ក្នុងពិភពលោក។ [[ជនជាតិតៃ]]បានធ្វើចំណាកស្រុកពីភាគនិរតីប្រទេសចិនមកកាន់ទឹកដីប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ននៅអំឡុងសតវត្សទី១១។ អ្នកប្រវត្ដិសាស្រ្ដចាត់ទុកថា អាណាចក្រសុខោទ័យជាចំណុចចាប់ផ្ដើមនៃប្រវត្ដិសាស្រ្ដថៃដែលក្រោយមកបានធ្លាក់ក្រោយឥទ្ធិពលនៃអាណាចក្រអយុធ្យាដែលមានអំណាចជាង និងមានការទាក់ទងជាមួយជាតិបស្ចិមប្រទេស តែត្រូវបានធ្លាក់ចុះដុនដាបមួយរយៈដោយសារការពង្រីកអំណាចរបស់ភូមាចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៥១១ មុននឹងងើបឡើងវិញម្ដងទៀត​។ ពេលសម្ដេចព្រះចៅក្រុងធនបុរីទ្រង់ស្ថាបនា[[អាណាចក្រធនបុរី]] ហេតុការណ៍ច្របូកច្របល់នៅសម័យចុងអាណាចក្របាននាំប្រទេសថៃចូលដល់យុគសម័យរបស់[[រាជវង្សចក្រី]]នៃ[[អាណាចក្ររតនកោសិន្ទ្រ៍|ក្រុងរតនកោសិន្រ្ទ]]។ នៅក្នុងអំឡុងដើមសម័យក្រុងរតនកោសិន្ទ្រ ប្រទេសថៃរងការវាយលុកពីប្រទេសជិតខាង តែក្រោយរជ្ជសម័យព្រះបាទសម្ដេចព្រះចមក្លៅចៅយូហួ ជនជាតិអឺរ៉ុបចាប់ផ្ដើមមានឥទ្ធិពលលើភូមិភាគនេះយ៉ាងខ្លាំង ដែលនាំទៅរកការធ្វើសន្ធិសញ្ញាជាច្រើន និងការបាត់បង់ទឹកដីក្នុងផ្នែកខ្លះ ធ្វើឱ្យថៃអាចចៀសផុតពីអាណានិគមកិច្ចពីសំណាក់ប្រទេសអឺរ៉ុបបាន។ ក្រោយមកក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១ ថៃបានចូលរួមជាមួយបក្សសម្ព័ន្ធមិត្ត ហើយក្នុងឆ្នាំ ១៩៣២ មានការធ្វើបដិវត្តប្ដូរពីរបបរាជានិយមផ្ដាច់ការមកជារបបប្រជាធិបតេយ្យ។ ថៃបានចូលរួមខាងបក្សសម្ព័ន្ធត្រីភាគីនៅក្នុង[[សង្គ្រាមលោកលើកទី២]]។ រហូតដល់អំឡុង[[សង្គ្រាមត្រជាក់]] ថៃបានចងសម្ព័ន្ធនយោបាយជាមួយអាមេរិក។ ពួកទាហានចូលមកមានឥទ្ធិពលក្នុងកិច្ចការនយោបាយថៃយ៉ាងខ្លាំងក្រោយបដិវត្ដថៃរាប់សិបឆ្នាំ ទាំងក្នុងពេលដែលមានរដ្ឋបាលស៊ីវិល និងចូលទៅរកសម័យលោកសេរីក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នក្រោយការបោះឆ្នោតរើសនាយករដ្ធមន្រ្តី ថ្មី គណបក្ស ភឿថៃបានជាប់ឆ្នោតគឺក្នុងឆ្នាំ២០២៣ គឺតម្រូវអោយ លោក ភិថា លីមចារើនរ៉ាត់ ឡើងកាន់តំណែង។ ==និរុត្តិសាស្ត្រ== ពាក្យថា សៀម ជាពាក្យដែលបរទេសប្រើសម្រាប់ហៅអាណាចក្រអយុធ្យា ក្នុងកំលុងឆ្នាំគ.ស. ១៤៥៧ កាលពីដើមប្រទេសថៃខ្លួនឯងក៏ធ្លាប់ប្រើពាក្យថា សៀម រាប់តាំងពីរជ្ជកាលសម័យរបស់ព្រះបាទសម្ដេចព្រះចមក្លាវចៅយូហួមក ដោយប្រាកដឃើញមានការប្រើឈ្មោះច្បាស់លាស់ក្នុងឆ្នាំគ.ស. ១៨៥៦ តែជនជាតិថៃមិនធ្លាប់ហៅខ្លួនឯងថា “សៀម” ឬ “ជនជាតិសៀម”  ដូចពួកបរទេស ឬតាមឈ្មោះជាផ្លូវការក្នុងសម័យនោះឡើយ។ ចំណែកពាក្យថា “ជនជាតិថៃ” វិញ កំណត់ហេតុរបស់ឡាឡូបែបានកត់ត្រាទុកយ៉ាងច្បាស់ថា អ្នកស្រុកអយុធ្យាបានហៅខ្លួនឯងដូច្នេះមកជាយូរហើយ។ ក្រោយមកនៅថ្ងៃទី ២៤ មិថុនា ១៩៣៩ តាមប្រកាសរដ្ឋនិយម ច្បាប់ទី ១ នៅសម័យរដ្ឋាភិបាលលោកវិបុលសង្គ្រាម (ដែលប្រកាសឱ្យប្រើកាលពីថ្ងៃទី ២៤ មិថុនា ១៩៣៩) បានប្ដូរឈ្មោះប្រទេស និងសញ្ជាតិ​ពី “សៀម” មកជា “ថៃ” ដែលលោកវិបុលសង្គ្រាមមានចេតនាចង់បង្ហាញថាដែនដីនេះជារបស់ជនជាតិថៃ ពុំមែនជារបស់ជនជាតិណាផ្សេង តាមលទ្ធិជាតិនិយមក្នុងពេលនោះ ដោយមួយកំលុងពេលក្រោយមកបានប្ដូរមកជា “សៀម” នៅឆ្នាំគ.ស.  ១៩៤៥ តែក៏មានការប្ដូរមកជាថៃម្ដងទៀតក្នុងឆ្នាំគ.ស. ១៩៤៨ ដែលជាកំឡុងពេលដែលលោកវិបុលសង្គ្រាមធ្វើជានាយករដ្ឋមន្រ្ដី។ ការប្ដូរឈ្មោះលើកនេះនៅមានការប្ដូរពី “Siam” ក្នុងភាសាអង់គ្លេសនិងភាសាបារាំង មកជា “Thaïlande” ក្នុងភាសាបារាំង និង “Thailand” ក្នុងភាសាអង់គ្លេសរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយឈ្មោះសៀម នៅមានគេស្គាល់ជាទូទៅទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេស។            == ប្រវត្ដិសាស្ដ្រ == {{Main|ប្រវត្តិសាស្ត្រថៃ}} ====​​​សម័យបុរេប្រវត្ដិ==== [[ឯកសារ:Tai Migration.svg|រូបភាពតូច|ផែនទីបង្ហាញការរស់នៅភូមិសាស្ត្រនៃ គ្រួសារភាសាតៃ-ក្រដៃ ។ ព្រួញតំណាងឱ្យគំរូទូទៅនៃការធ្វើចំណាកស្រុកនៃ កុលសម្ព័ន្ធនិយាយតៃ តាមដងទន្លេ និងឆ្លងកាត់ខាងក្រោម។]] ប្រទេសថៃមានប្រវត្ដិសាស្រ្ដជាយូរមកហើយ ក្នុងសម័យអតីតកាល ទឹកដីដែលជាប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្នបានមានមនុស្សចូលមករស់នៅតាំងពីសម័យយុគថ្មរំលីង គឺប្រហែល ២០.០០០ ឆ្នាំមកហើយ។ ភូមិភាគនេះបានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌និងសាសនាពីឥណ្ឌា ចាប់តាំងពីអាណាចក្រហ្វូណន នៅកំលុងគ្រិស្ដសតវត្សទី១ តែចំពោះរដ្ឋរបស់ជនជាតិថៃវិញ តាមតំណាលយោនកបានកត់ត្រាថា ការស្ថាបនាអាណាចក្រថៃដំបូងកើតឡើងក្នុងកំឡុងឆ្នាំគ.ស ៨៥៧ ។ នៅសតវត្សរ៍ទី៧ និងទី ៨ ក្នុងភាគអាគ្នេយ៍នៃប្រទេសចិន ជនជាតិតៃឬថៃ បានបង្កើតរដ្ឋខ្លួនឯងមួយឈ្មោះថា '''ណាមជីវ ឬ ណានចាវ''' ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅខេត្តយូណាន ប្រទេសចិន បច្ចុប្បន្ន។ ជនជាតិនេះ ដំបូងឡើយប្រមូលផ្ដុំគ្នាជាក្រុមក្នុងអំណាចស្ដេចត្រាញ់តែមួយ ហើយតាំងទីលំនៅនៅទិសឧត្តរឆ្ងាយពីប្រទេសខ្មែរ។ មុនដំបូងពួកសៀម ឬ ថៃចុះមកតាំងទីលំនៅនៅភាគកណ្ដាលនៃ[[ទន្លេព្រះចៅយ៉ា|ទន្លេមេណាម]](ទន្លេចៅព្រះយ៉ាបច្ចុប្បន្ន) ដែលចន្លោះរដ្ឋទ្វារវតី និង រដ្ឋហរិបុញ្ជយ ហើយបានបង្កើតជាបុរីនិងរដ្ឋតូចៗឋិតនៅក្រោមស្តេចត្រាញ់ ។ នៅសតវត្សរ៍ទី១២ គេក៏ប្រទះឃើញពាក្យស្យាម (Syam) និងរូបចម្លាក់ជនជាតិសៀមនៅលើជញ្ជាំងថ្មនៃប្រាសាទអង្គរវត្ត ព្រមទាំងមានសេចក្តីនាមថា '''ស្យាម''' រួចបញ្ជាក់ថាជាពួកព្រៃ តាមឯកសារសិលាចារឹករបស់ចាមបានកត់សំគាល់ថា ពីមុនជនជាតិសៀមឬថៃស្ថិតនៅក្នុងជួរកងទ័ពខ្មែរក្នុងឋានៈជាទាសករ ឬ ជាឈ្លើយសឹក។<ref>ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅសិក្សាគោលថ្នាក់ទី១០ '''ការចុះខ្សោយនៅចុងសម័យអង្គរ''' ទំព័រទី១៦២</ref> នៅដើមសតវត្សរ៍ទី ១២ ជនជាតិសៀមឬថៃ បានរំកិលខ្លួនពីតំបន់យូណានចុះមកទិសខាងត្បូងបន្តិចម្តងៗ ការធ្វើទេសន្តប្រវេសន៍នៃជនជាតិសៀមនេះបណ្តាលមកពីចម្បាំងរវាងពួកម៉ុងហ្គោល និងចិននៅភាគខាងជើង ។ ពួកកង់សម្ព័ន្ធសៀមដែលគ្រប់គ្រងដោយស្ដេចត្រាញ់នាមមូគោង ស្ថិតនៅខាងជើងជិតភាម៉ូ បានដឹកនាំទ័ពវាយយកមឿងណៃឆ្នាំ១២២៣ អស្យានឆ្នាំ១២២៩ និងឈៀនសែន។ ទន្ទឹមទាំងនោះ ពួកសៀមដែលបានចេញពីប្រទេសដើមហើយមកតាំងទីលំនៅនៅសុខោទ័យនោះ ក៏បានធ្វើការបះបោរប្រឆាំងនឹងចៅហ្វាយខេត្តខ្មែរ។ ស្ដេចសៀមយកខេត្តសួគ៌ាលោក ដោយបានបណ្ដេញចៅហ្វាយខេត្តខ្មែរចេញ ហើយតាំងរាជជាណាចក្រមួយឡើង ។ <ref>ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅសិក្សាគោលថ្នាក់ទី៨ '''២.ប្រវត្តិជនជាតិសៀម និងការបង្កើតរដ្ឋ''' ទំព័រទី១៣៨ និងទី១៣៩ </ref> ==== អាណាចក្រសុខោទ័យ ==== {{Main|អាណាចក្រសុខោទ័យ}} [[ឯកសារ:4Y1A0508 Sukhothai (34384510751).jpg|រូបភាពតូច|វត្តស៊ីជុំ នៅ សុខោទ័យដែលធ្លាប់ជារាជធានីនៃនរគសុខោទ័យ]] ក្រោយការដួលរលំនៃចក្រពត្ដិខ្មែរក្នុងកំឡុងគ្រិស្ដសតវត្សទី១៣ ធ្វើឱ្យកើតមានរដ្ឋតូចៗ ជាច្រើន មានជាអាទិ សៀម មន និងម៉ាឡេ។ ជនជាតិសៀមដែលបានចេញពីប្រទេសកំណើតខ្លួនមកតាំងលំនៅក្នុងអាណាចក្រខ្មែរត្រង់សុខោទ័យ បានធ្វើការបះបោរប្រឆាំងនឹងចៅហ្វាយខេត្តខ្មែរបន្ទាប់មកបានវាយយកខេត្តខ្មែរ ដោយបណ្តេញចៅហ្វាយខេត្តខ្មែរចេញរួចតាំងអាណាចក្រសុខោទ័យឡើង។<ref>ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅសិក្សាគោលថ្នាក់ទី៨ '''២.ប្រវត្តិជនជាតិសៀម និងការបង្កើតរដ្ឋ''' ទំព័រ១៣៩</ref> អ្នកប្រវត្ដិសាស្រ្ដថៃចាប់ផ្ដើមរាប់យកសម័យអាណាចក្រសុខោទ័យ ចាប់ពីឆ្នាំគ.ស. ១២៣៨ ជាចំណុចចាប់ផ្ដើមនៃប្រវត្ដិសាស្រ្ដជាតិថៃ ដែលត្រូវនឹងសម័យរុងរឿងរបស់អាណាចក្រឡានណា និងអាណាចក្រឡានឆាង។ អាណាចក្រសុខោទ័យបានពង្រីកដែនដីបានយ៉ាងធំទូលាយក្នុងរជ្ជសម័យផឃុនរ៉ាមខាម់ហ៊ែងមហារាជ (ព្រះបាទរាមកំហែងមហារាជ) តែចាប់ផ្ដើមធ្លាក់ចុះអំណាចវិញក្រោយពេលដែលព្រះអង្គចូលទិវង្គត។ ការគោរពព្រះពុទ្ធសាសនានិកាយថេរវាទបែបលង្កាវង្ស ធ្វើឱ្យអាណាចក្រសុខោទ័យចាប់ផ្ដើមមានការគ្រប់គ្រងបែបធម្មរាជា។ អាណាចក្រសុខោទ័យ គឺជានគរដំបូងរបស់ថៃ ដែលនៅតំបន់ជុំវិញទីក្រុងសុខោទ័យ ស្ថិតនៅភាគខាងជើងភាគកណ្តាលនៃប្រទេសថៃ។ នគរនេះមានកំណើតប្រហែលពីឆ្នាំ ១២៣៨ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៤៣៨ ហើយត្រូវបានគេដឹងជាទូទៅថាជា“ នគរថៃដំបូង” នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រថៃនៅសតវត្សរ៍ទី ២០ ==== អាណាចក្រអយុយា ធនបុរី និងដើមសម័យរតនកោសិន្ទ្រ ==== {{Main|អាណាចក្រអយុធ្យា|អាណាចក្រធនបុរី|អាណាចក្ររតនកោសិន្ទ្រ៍}} [[ឯកសារ:Fra Mauro World Map detail South East Asian mainland.jpg|រូបភាពតូច|អយុធ្យាបង្ហាញនៅក្នុង[[ផែនទីផ្វ្រាម៉ាវរ៉ូ]]នៃពិភពលោក (រ.១៤៥០) ស្ថិតក្រោមឈ្មោះថា "Scierno" យកចេទទួលយកឥទ្ទិពលពីahr-I-Naw" មានន័យថា "ទីក្រុងថ្មី"]] [[ឯកសារ:Siamese envoys at Versailles.jpg|រូបភាពតូច|ឯកអគ្គរាជទូតសៀមបានបង្ហាញពីព្រះរាជសារស្តេចណារ៉េទៅព្រះរាជវាំងស្តេចល្វីសទី៦ នៅថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៦៨៦]] នៅឆ្នាំ ១២៨៥ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ព្រះបាទរាមកំហែង កងទ័ពសៀមបានចេញពីខេត្តសុខោទ័យមកវាយដណ្តើមយកឆ្នេរទន្លេមេណាមដែលជាទឹកដីនៃអាណាចក្រខ្មែរ ។ ឆ្នាំ១៣៥០ ទឹកដីនេះក្លាយជាទឹកដីសៀមមានព្រំប្រទល់ជាប់ហ្លួងព្រះបាងមកទល់លពបុរី (លវោ) ព្រះបាទរាមាធិបតីទី ១ បានបញ្ជូលខេត្តខ្មែរមួយចំនួនជារបស់ខ្លួនហើយបានតាំងរាជធានីនៅក្រុងអយុធ្យា។<ref>ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅសិក្សាគោលថ្នាក់ទី៨ '''៣. រដ្ឋអយុធ្យា និង អរិយធម៌ខ្មែរ''' ទំព័រទី១៣៩</ref> ព្រះបាទអ៊ូថងទ្រង់បង្កើតអាណាចក្រអយុធ្យានៅក្នុងឆ្នាំគ.ស. ១៣៥០ មានការគ្រប់គ្របបែបទេវរាជា ដែលប្រតិបត្ដិតាមមូលដ្ឋាននៃសាសនាព្រាហ្មណ៍ ការចូលទន្ទ្រានសុខោទ័យជាបន្ដបន្ទាប់ធ្វើឱ្យអាណាចក្រសុខោទ័យក្លាយជានគរចំណុះរបស់អាណាចក្រអយុធ្យា។ ក្រោយមក ក្នុងរជ្ជសម័យរបស់សម្ដេចព្រះបរមត្រៃលោកនាថ ទ្រង់បានធ្វើបដិវត្ដរបបគ្រប់គ្រងថ្មី ដែលប្រការខ្លះត្រូវបានប្រើរហូតមកដល់រជ្ជសម័យរបស់ព្រះបាទសម្ដេចព្រះជុនឡាចមក្លៅចៅយូហួនៃអាណាចក្ររតនកោសិន្ទ្រ។ ការវាយគ្រប់គ្រងម៉ាឡាកា (Melaka) របស់ពួកព័រទុយហ្គាល់ ក្នុងឆ្នាំគ.ស. ១៥១១ ត្រូវនឹងរជ្ជសម័យរបស់សម្ដេចព្រះបាទរាមាធិបតីទី ២ ធ្វើឱ្យអយុធ្យាចាប់ផ្ដើមមានទំនាក់ទំនងជាមួយពួកអឺរ៉ុប។ ក្នុងខណៈនោះដែររាជវង្សតងអ៊ូរបស់ភូមាចាប់ផ្ដើមមានអំណាចកាន់តែខ្លាំងឡើង រហូតមានការពង្រីកដែនដីមកដល់ក្រុងស្រីអយុធ្យា។ ក្នុងរជ្ជសម័យព្រះបាទតាបេងឆាក់វេទី និងព្រះបាទបុរេងណង មានការធ្វើសង្គ្រាមអូសបន្លាយរាប់សិបឆ្នាំ ធ្វើឱ្យអាណាចក្រអយុធ្យាក្លាយជានគរចំណុះរបស់អាណាចក្រតងអ៊ូក្នុងឆ្នាំគ.ស. ១៥៦៩។ សម្ដេចព្រះបាទនរេសួនមហារាជទ្រង់បានចំណាយពេល ១៥ ឆ្នាំដើម្បីដេញពួកភូមា និងពង្រឹងអំណាចរបស់អាណាចក្រអយុធ្យានៅតំបន់ទំនាបទន្លេមេណាមម្ដងទៀត។ ចាប់ពីពេលនោះមក ក្រុងស្រីអយុធ្យាបានក្លាយជាអាណាចក្ររុងរឿងដល់កម្រិតកំពូល ទំនាក់ទំនងអន្ដរជាតិរបស់អយុធ្យាមានការរីកចម្រើនណាស់ក្នុងរជ្ជសម័យសម្ដេចព្រះបាទនារាយណ៍មហារាជ ដែលមានការចងសម្ព័ន្ធការទូតជាមួយបារាំង ដាណឺម៉ាក និងអង់គ្លេស។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ឥទ្ធិពលដែលកាន់តែកើនឡើងរបស់ជនបរទេសក្នុងក្រុងស្រីអយុធ្យាធ្វើឱ្យព្រះបាទទេពរាជាប្រហារជីវិតខន់ស្ដេនទីន ហ្វលខន់ ទំនាស់ផ្ទៃក្នុងធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរបស់អយុធ្យាជាមួយជនជាតិអឺរ៉ុបមានសភាពជូរចត់។ អាណាចក្រអយុធ្យាចាប់ផ្ដើមធ្លាក់ចុះអំណាចក្នុងកំលុងគ្រិស្ដសតវត្សទី១៩ សង្គ្រាមជាមួយរាជវង្សខងបង (អាឡងព្យា) បានធ្វើឱ្យអយុធ្យាក្លាយជានគរចំណុះរបស់ភូមាជាលើកទី ២ គឺក្នុងឆ្នាំគ.ស. ១៧៦៧។​ ក្នុងឆ្នាំជាមួយគ្នាដែរ ព្រះបាទតាកស៊ិនមហារាជបានប្រមូលកងទ័ពប្រយុទ្ធដើម្បីទាមទារឯករាជ្យ ហើយបានប្ដូររាជធានីមកឯក្រុងធនបុរី ដែលជារាជធានីរបស់ជនជាតិថៃក្នុងរយៈពេល ១៥ ឆ្នាំជាកំលុងពេលនៃការធ្វើសង្គ្រាមនិងទាមទារឯករាជ្យជាតិ ព្រះបាទសម្ដេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វាជុឡាលោក មហារាជ បឋមក្សត្រនៃរាជវង្សចក្រីបានស្ថាបនាក្រុងរតនកោសិន្ទ្រឡើងនៅថ្ងៃទី ៦ មេសា ឆ្នាំគ.ស. ១៧៨២ ។ ក្នុងកំលុងដើមសម័យរតនកោសិន្ទ្រ ថៃបានប្រឈមនឹងការវាយលុកពីប្រទេសដទៃ ជាច្រើនលើកច្រើនគ្រារហូតដល់សម័យរជ្ជកាលទី ៤ ។ ព្រះរាជនយោបាយរបស់ព្រះមហាក្សត្រក្នុងកំលុងពេលនោះគឺ ការពារខ្លួនឯងពីមហាអំណាចអាណានិគម តែក៏មានការគាំទ្រឱ្យមានការដាក់ទុនពីបរទេស ការទទួលយកវិទ្យាសាស្រ្ដបច្ចេកទេសពីលោកខាងលិច និងការសិក្សាបែបទាន់សម័យដែរ។ ===ការប្រឈមមុខជាមួយពួកបច្ចិមប្រទេស=== ក្នុងរជ្ជសម័យព្រះបាទសម្ដេចព្រះបាទចមក្លៅចៅយូហួ រជ្ជកាលទី ៤ សឺចន បៅរិង រាជទូតអង់គ្លេស បានចូលមកធ្វើសន្ធិសញ្ញាបៅរិង ដែលនាំឱ្យមានការធ្វើសន្ធិសញ្ញាជាមួយប្រទេសដទៃទៀត ក្នងលក្ខខណ្ឌស្រដៀងគ្នា ហើយក៏បាននាំមកនូវការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្នុងទីក្រុងបាងកកនិងពានិជ្ជកម្មអន្ដរជាតិ។ [[ឯកសារ:King and Tsar.jpg|រូបភាពតូច]] ក្រោយមក ការរុករានរបស់ចក្រពត្ដិនិយម ធ្វើឱ្យសៀមបាត់បង់ទឹកដីឱ្យទៅបារាំង និងអង់គ្លេស ក្នុងរជ្ជសម័យព្រះបាទសម្ដេចព្រះជុនឡាចមក្លៅចៅយូហួ តែថ្វីបើមានគំនាបយ៉ាងខ្លាំងពីប្រទេសមហាអំណាច ក៏សៀមអាចរក្សាខ្លួនមិនឱ្យធ្លាក់ក្រោយអាណានិគមរបស់ពួកអឺរ៉ុប តែត្រូវទទួលឥទ្ធិពលពីលោកខាងលិច រហូតធ្វើឱ្យមានការធ្វើបដិវត្ដសង្គមនិងវប្បធម៌នាពេលក្រោយមក និងរក្សាឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនជារដ្ឋព្រំដែនរវាងមហាអំណាចអាណានិគមទាំងពីរ។ [[ឯកសារ:Map of French Indochina expansion.svg|រូបភាពតូច|ទឹកដីមួយចំនួនដែលធ្លាប់គ្រប់គ្រងដោយសៀមត្រូវប្រគល់ឱ្យឥណ្ឌូចិនវិញ]] ព្រះបាទមកុដ្ឋក្លៅចៅយូហួ រជ្ជកាលទី ៦ ទ្រង់មានព្រះរាជតម្រិះឱ្យប្រទេសសៀមចូលរួមក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី ១ ដោយចូលជាមួយបក្សសម្ព័ន្ធមិត្ដធ្វើឱ្យប្រទេសសៀមត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាអន្ដរជាតិ នាំមកនូវការកែខៃសន្ធិសញ្ញាដែលមិនមានយុត្ដិធម៌ទាំងឡាយដើម្បីឱ្យជាតិមានអធិបតេយ្យពិតប្រាកដ តែទន្រាំនឹងទទួលបានជោគជ័យត្រូវចំណាយពេលរហូតដល់រជ្ជសម័យព្រះបាទសម្ដេចព្រះចៅយូហួអានន្ទមហិឌុល។ ===ការផ្លាស់ប្ដូររបបគ្រប់គ្រង=== ====សង្គ្រាមលោកលើកទី ២ និងសង្គ្រាមត្រជាក់==== ថ្ងៃទី ២៤ មិថុនា ឆ្នាំគ.ស. ១៩៣២ គណៈរាស្ដ្របានធ្វើបដិវត្ដផ្លាស់ប្ដូររបបគ្រប់គ្រងពីរបបរាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការមកជារបបប្រជាធិបតេយ្យ ធ្វើឱ្យគណៈរាស្រ្ដចូលមកមានឥទ្ធិពលលើនយោបាយក្នុងប្រទេស។ នៅរវាងសម័យសង្គ្រាមលោកលើកទី ២ ប្រទេសថៃបានចុះឈ្មោះចូលធ្វើជាសម្ព័ន្ធមិត្ដយោធាជាមួយជប៉ុន ហើយប្រកាសសង្គ្រាមជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងអង់គ្លេស តែដោយសារប្រទេសខាងភាគីបក្សសម្ព័ន្ធមិត្ដទទួលស្គាល់ចលនាថៃសេរី ទើបប្រទេសថៃអាចរួចផុតពីស្ថានភាពជាប្រទេសអ្នកចាញ់សង្គ្រាម។ [[ឯកសារ:Siamese revolution of 1932.png|រូបភាពតូច|រដ្ឋប្រហារសៀមឆ្នាំ១៩៣២ បានផ្លាស់ប្ដូរប្រទេសថៃពីរបបរាជានិយមផ្តាច់ការមករាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] នៅក្នុងកំលុងពេលនៃសង្គ្រាមត្រជាក់ ប្រទេសថៃបានដំណើរការនយោបាយជាសម្ព័ន្ធមិត្ដជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយមាននយោបាយក្នុងការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃរបបកុម្មុយនីស្ដនៅក្នុងភូមិភាគ ហើយបញ្ជូនទាហានទៅចូលរួមច្បាំងក្នុងសង្គ្រាមកូរ៉េ និងសង្គ្រាមវៀតណាម ក្រោយមកប្រទេសថៃបានជួបនឹងបញ្ហាការរីករាលដាលនៃចរន្ដកុម្មុនីស្ដក្នុងប្រទេស តែក្រោយមកបក្សកុម្មុយនីស្ដនៃប្រទេសទេសថៃបានធ្លាក់ចុះអំណាចរហូតមិនអាចប្រតិបត្ដិការចលនានយោបាយរបស់ខ្លួនបានទៀត សង្គ្រាមជាមួយពួកកុម្មុនីស្ដត្រូវបានបញ្ចប់ទាំងស្រុងនៅក្នុងឆ្នាំគ.ស. ១៩៨០។ === ការវិវត្ដន៍នៃរបបប្រជាធិបតេយ្យ === ក្រោយពេលមានការប្ដូររបបគ្រប់គ្រង គ.ស. ១៩៣២ ប្រទេសថៃនៅចាត់ទុកថា នៅក្រោមរបបយោធាផ្ដាច់ការអស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្ស។ ការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំគ.ស. ១៩៧៣ ក្រោយហេតុការ ១៤ តុលា ជំរុញឱ្យមាននាយករដ្ឋមន្រ្ដីស៊ីវិលជាលើកដំបូង។ ក្នុងកំឡុងពេលនោះ ប្រទេសថៃជួបនឹងអស្ថេរភាពនយោបាយ ហើយមានការបន្ដអំណាចរដ្ឋបាលយោធាជាបន្ដបន្ទាប់ជាងដប់ដង តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មានហេតុការណ៍ទាមទារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសំខាន់ៗ ចំនួន ២ ដង គឺហេតុការណ៍ ៦ តុលា និងហេតុការណ៍ឧសភាទមិឡ ទើបធ្វើឱ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសថៃមានស្ថេរភាពនិងកាន់តែល្អឡើង។ ក្នុងកំឡុងទសវត្សឆ្នាំ ១៩៩០ មានកើតវិបត្ដិហិរញ្ញវត្ថុអាស៊ី ឆ្នាំ ១៩៩៧ ធ្វើឱ្យថៃត្រូវខ្ចីលុយពីបរទេសយ៉ាងច្រើន។ លោកតាក់ស៊ីនស៊ីណាវ៉ាត្រាបានកាន់តំណែកនាយករដ្ឋមន្រ្ដីពីរអាណត្ដិជាប់ៗ គ្នា គាត់ជានាយករដ្ឋមន្រ្ដីដែលធ្វើឱ្យមានការឈ្លោះប្រកែកគ្នាច្រើនបំផុត ដោយបានដំណើរការនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចហើយទទួលបានភាពជោគជ័យច្រើនយ៉ាង តែក៏ធ្លាក់ក្នុងបទចោទប្រកាន់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដូចគ្នា។ ក្នុងកំឡុងពេលនេះឯងដែលធ្វើឱ្យកើតហេតុការណ៍នយោបាយឡើង ក្នុងឆ្នាំគ.ស. ២០០៦ មានរដ្ឋប្រហារផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលតាក់ស៊ីន។ ការបោះឆ្នោតជាសាកលក្នុងឆ្នាំគ.ស ២០០៧ ធ្វើឱ្យប្រទេសថៃត្រឡប់មករកបរិយាកាសប្រជាធិបតេយ្យដូចដើម។ [[ឯកសារ:UDD political protests, Red Shirts 2, Bangkok, Thailand.jpg|រូបភាពតូច|រណសិរ្ស​រួបរួម​ដើម្បី​ប្រជាធិបតេយ្យ​ប្រឆាំង​នឹង​របប​ផ្តាច់ការ ក្រុម​អាវ​ក្រហម​តវ៉ា​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១០]] វិបត្ដិនយោបាយនេះទាក់ទងនឹងក្រុមប្រជាជន ២ ក្រុមគឺ ក្រុមសម្ព័ន្ធមិត្ដប្រជាជនដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ និងក្រុមចលនារួមប្រជាធិបតេយ្យប្រឆាំរបបផ្ដាច់ការថ្នាក់ជាតិ។ ក្រុមទី ១ បាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលតាក់ស៊ីន ជារហូតមក រហូតដល់រដ្ឋាភិបាលលោកសាម៉ាក់ស៊ុនថារ៉ាវេត និងរដ្ឋាភិបាលលោកស៊ុមឆាយវង់សាវ៉ាត ដោយមានបាតុកម្មធំក្នុងកំឡុងឆ្នាំគ.ស ២០០៨ ។ ចំណែកក្រុមទី២ បាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលលោកអភិសិទ្ធិវេចាជីវ៉ា រវាងឆ្នាំគ.ស. ២០០៩-២០១១ ដោយមានការធ្វើបាតុកម្ម មានការបាត់បង់ជីវិតមនុស្សដល់ទៅ ២ លើក ក្នុងឆ្នាំគ.ស. ២០០៩ និង ២០១០​ ។ នៅទីបំផុតមានការបោះឆ្នោតជាសាកលម្ដងទៀតក្នុងឆ្នាំគ.ស ២០១១ លទ្ធផលគឺគណបក្សភឿថៃបានឈ្នះការបោះឆ្នោត និងជាអ្នកដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល។ ==នយោបាយ== {{Main|នយោបាយនៅថៃ}} [[ឯកសារ:King Rama X official (crop).png|រូបភាពតូច|ព្រះមហាក្សត្រនៃប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្នគឺ[[មហាវិជ្ជរ៉ាឡុងកន]]]] [[ឯកសារ:Vladimir Putin meeting Prayut Chan-o-cha (2016-05-19)-02 cropped1.jpg|រូបភាពតូច|លោក ប្រយុទ្ធ ច័ន្ទ្រ៍ឱជា គឺជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រថៃបច្ចុប្បន្ន]] ពីដើមប្រទេសថៃមានការគ្រប់គ្រងតាមបែបរាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ តាំងពីសម័យអាណាចក្រអយុធ្យារហូតមក ថែមទាំងមានការគ្រប់គ្រងក្នុងលក្ខណៈអំណាចប្រមូលផ្ដុំ តាំងពីរជ្ជសម័យរបស់ព្រះបាទសម្ដេចព្រះជុនឡាចមក្លៅចៅយូហួ លុះដល់ថ្ងៃទី ២៤ មិថុនា ១៩៣២ គណៈរាស្រ្ដបានធ្វើបដិវត្ដក្នុងរជ្ជសម័យព្រះបាទសម្ដេចព្រះប៉ុកក្លៅចៅយូហួ ហើយផ្លាស់ប្ដូររបបគ្រប់គ្រងមកជារបបប្រជាធិបតេយ្យរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។ បច្ចុប្បន្នប្រទេសថៃមានទម្រង់រដ្ឋជារាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងប្រើប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបែបរបបប្រជាធិបតេយ្យបែបរដ្ឋសភា ឬដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រថៃហៅជារួមថា របបប្រជាធិបតេយ្យដែលមានព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ជាប្រមុខ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញច្បាប់បច្ចុប្បន្នគឺ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រថៃ ឆ្នាំគ.ស.  ២០០៧ ដែលជាច្បាប់ទី ១៨ ដែលកំណត់ទម្រង់អង្គការគ្រប់គ្រងអំណាចទាំង ៣ ផ្នែកដូចជា៖ *'''អំណាចនីតិបញ្ញាត្ដិ''' មានរដ្ឋសភាក្នុងប្រព័ន្ធសភា២ ដែលប្រកបដោយសភាតំណាងរាស្ដ្រ និងព្រឹទ្ធិសភា មានសមាជិករួមទាំងអស់ ៦៣០ រូប ជាអង្គការគ្រប់គ្រងអំណាច មានប្រធានសភាជាប្រមុខ។ សភាតំណាងរាស្ដ្រប្រកបដោយតំណាងរាស្រ្ដចំនួន ៥០០ រូប បានមកពីការបោះឆ្នោតបែបបែងចែកតំបន់ចំនួន ៣៧៥ រូប និងបានមកពីការជ្រើសតំាងចំនួន ១២៥ រូប នៅក្នុងតំណែងនៃអាណត្ដិ ៤ ឆ្នាំ។ ព្រឹទ្ធិសភាប្រកបដោយសមាជិកចំនួន ១៥០ រូប បានមកពីការបោះឆ្នោតមួយខេត្ដ ១រូប (រួមក្រុងបាងកកដែរ) និងបានមកពីការចាត់តាំង ៧៣ រូប ដោយមានគណៈកម្មការចាត់តាំងសមាជិកព្រឹទ្ធិសភា ៧ រូប នៅក្នុងអំណាចមួយអាណត្ដិ ៦ ឆ្នាំ ហើយមិនអាចធ្វើជាសមាជិកព្រឹទ្ធិសភាលើពី ១ អាណត្ដិបានឡើយ។ *'''អំណាចនីតិប្រតិបត្ដិ''' មាននាយករដ្ឋមន្រ្ដីដែលបានទទួលការតែងតាំងពីព្រះមហាក្សត្រតាមពាក្យក្រាបង្គំទូលរបស់ប្រធានរដ្ឋសភា និងគណៈរដ្ឋមន្រ្ដី ដែលព្រះមហាក្សត្រទ្រង់តែងតាំងតាមពាក្យក្រាបបង្គំទូលរបស់នាយករដ្ឋមន្រ្ដី ជាអង្គការគ្រប់គ្រងអំណាច នាយករដ្ឋមន្រ្ដីជាប្រមុខនៃអំណាច។ នាយករដ្ឋមន្ដ្រីកាន់អំណាចមួយអាណត្ដិ ៤ ឆ្នាំ តាមសភាតំណាងរាស្រ្ដ ហើយមិនអាចកាន់អំណាចជាប់គ្នាលើ ៨ ឆ្នាំបានទេ។ នាយករដ្ឋមន្រ្ដីមិនបានទទួលការជ្រើសតាំងដោយផ្ទាល់ពីប្រជាជន តែបានទទួលការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសពីសភាតំណាងរាស្រ្ដ។ គណៈរដ្ឋមន្រ្ដីប្រកបដោយនាយករដ្ឋមន្រ្ដី ១ រូប និងរដ្ឋមន្ដ្រីផ្សេងៗ ទៀតមិនលើស ៣៥ រូប។ *'''អំណាចតុលាការ''' មានប្រព័ន្ធសាលាក្ដី ដែលប្រកបដោយសាលាយុត្ដិធម៌ សាលារដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងសាលាគ្រប់គ្រង ជាអង្គការគ្រប់គ្រងអំណាច មានប្រធានសាលាដីកា ប្រធានសាលាធម្មនុញ្ញ និងប្រធានសាលាគ្រប់គ្រងកំពូល ជាប្រមុខក្នុងផ្នែករបស់ខ្លួន។ == សេដ្ឋកិច្ច== {{Main|សេដ្ឋកិច្ចថៃ}} [[ឯកសារ:Bangkok, Thailand, Aerial view.jpg|រូបភាពតូច|ទីក្រុងបាងកកជាមជ្ឈមមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេនៅប្រទេសថៃ]] ប្រទេសថៃមានសេដ្ឋកិច្ចបែបគួបផ្សំ​ មានប្រាក់ចំណូលមូលដ្ឋានមកពីឧស្សាហកម្ម ការនំាចេញទំនិញនិងសេវាកម្ម ទេសចរណ៍ សេវាកម្ម កសិកម្មនិងធនធានធម្មជាតិ។ ប្រទេសថៃជាប្រទេសដែលមានអត្រាការនាំចេញលំដាប់ទី២៤ នៃពិភពលោក និងមានអត្រាការនាំចូលលំដាប់ទី២៣ នៃពិភពលោក។ ផ្សារនាំចូលទំនិញថៃដែលសំខាន់ៗ មានដូចជា ជប៉ុន ចិន អាមេរិក ម៉ាលេស៊ី សហរដ្ឋអារ៉ាបអេមីរ៉េត សិង្ហបូរី តៃវ៉ាន់ កូរ៉េខាងត្បូង អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត និងឥណ្ឌូនេស៊ី។ ទិន្នន័យក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០០៩ ប្រទេសថៃនាំចេញទំនិញមានតម្លៃជាង ៤០៦ ៩៩០ លានបាត ដោយទំនិញនាំចេញសំខាន់មានដូចជា គ្រឿងចក្រ ១៤១៤០១ លានបាត អាហារ ៥២៣៣២ លានបាត ទំនិញឧស្សាហកម្ម ៤៥៩៥៩ លានបាត និងមានអត្រាតម្លៃទំនិញនាំចូល ២៨៥៩៦៥ លានបាត ដោយទំនិញនាំចូលសំខាន់មានដូចជា គ្រឿងចក្រ ១១៣៤២១ លានបាត ប្រេងនិងឥន្ធនៈ ៥០៨២៤ លានបាត និងសារធាតុគីមី ៤២៣៧៦ លានបាត មានតម្លៃការធ្វើពានិជ្ជកម្មប្រាក់សុទ្ធ ១២១០២៥ លានបាត។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កម្លំាងពលកម្មភាគច្រើនរបស់ថៃគឺនៅខាងវិស័យកសិកម្ម ដោយមានស្រូវជាផលិតផលសេដ្ឋកិច្ចមូលដ្ឋានដែលសំខាន់បំផុតនៅក្នុងប្រទេស ហើយអាចចាត់ទុកបានថាជាប្រទេសដែលនាំចេញផលិតផលស្រូវច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក ដោយអត្រាកំណត់ការនាំចេញមាន​ ៣៦% ក្នុងពិភពលោក ប្រទេសថៃមានផ្ទៃដីសមស្របសម្រាប់ដាំដុះជាង ២៧.២៥%  ដែលក្នុងចំនួននេះមាន ៥០% ប្រើសម្រាប់ដំាស្រូវ។ ចំណែកផលិតផលកសិកម្មផ្សេងៗ មានដូចជា កៅស៊ូ បន្លែ និងផ្លែឈើផ្សេងៗ រួមទាំងមានការចិញ្ចឹមបសុសត្វ ដូចជា មាន់ សត្វទឹកទាំងត្រីទឹកសាប ត្រីទឹកប្រៃក្នុងទ្រុង ការធ្វើស្រែបង្កង ការចិញ្ចឹមខ្យង រួមទាំងការនេសាទសមុទ្រ។ ដោយសារប្រទេសថៃសម្បូរទៅដោយពូជរុក្ខជាតិសម្រាប់ធ្វើអាហារពេញមួយឆ្នាំ ទើបមានឈ្មោះថាជាទីកន្លែងផលិតអាហារដ៏សំខាន់នៃពិភពលោក និងជាប្រទេសនាំចេញអាហារសំខាន់លំដាប់ទី៥ លើពិភពលោក។ [[ឯកសារ:MaeChan Thailand Rice-Farmer-01.jpg|រូបភាពតូច|កសិករកសិករច្រូតស្រូវដោយប្រើកណ្ដៀវ នៅឈៀងរ៉ាយ ប្រទេសថៃ]] ប្រទេសថៃត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាប្រទេសឧស្សាហកម្មថ្មីនៃពិភពលោក ធ្លាប់មានអត្រាលូតលាស់ខ្ពស់បំផុតខាងសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងចន្លោះឆ្នាំគ.ស ១៩៨៥-១៩៩៦(អត្រាកំណើនជាមធ្យម ៩.៤%ក្នុងមួយឆ្នាំ)។ ទៅជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការលូតលាស់នេះបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់តម្លៃប្រាក់បាតយ៉ាងគ្រោះថ្នាក់ ក្នុងឆ្នាំគ.ស ១៩៩៧ ដែលជាឆ្នាំកើតវិបត្ដិហិរញ្ញវត្ថុនៅអាស៊ី សេដ្ឋកិច្ចថៃធ្លាក់ចុះនៅសល់ត្រឹម ១.៩% លោកនាយករដ្ឋមន្រី្ដឆាវលីតយ៉ុងឆាយុត បានប្រកាសភាពអាសន្នតម្លៃប្រាក់បាត ដែលធ្វើឱ្យតម្លៃប្រាក់បាតធ្លាក់ចុះទៅដល់​ ៥៦បាតក្នុង ១ ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។ មុនពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចថៃចាប់ផ្ដើមងើបឡើងវិញម្ដងទៀតក្នុងឆ្នាំគ.ស ១៩៩៩ ក្រោយពេលនោះ នៅចន្លោះឆ្នាំគ.ស ២០០២-២០០៤ ក្រោមនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្ដីតាក់ស៊ីនស៊ីណាវ៉ាត្រា សេដ្ឋកិច្ចថៃបានរីកលូតលាស់ឡើងវិញជាង ៥-៧% ក្នុងមួយឆ្នាំ និង ៤-៥% ក្នុងមួយឆ្នាំ នៅចន្លោះឆ្នាំគ.ស ២០០៥-២០០៧ វិបត្ដិនយោបាយប្រទេសថៃបានធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់អត្រាការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ថៃ។ វិបត្ដិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក និងការខ្វះស្ថេរភាពនយោបាយនៅតែជាឧបសក្គរារាំងការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ថៃ។ ===វិទ្យាសាស្រ្ដ និងបច្ចេកវិទ្យា=== មានការកំណត់ផែនការប្រើ​ និងអភិវឌ្ឍវិទ្យាសាស្រ្ដបច្ចេកទេស​ ចាប់តាំងពីមានផែនការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមថា្នក់ជាតិ រយៈកាលទី៥ (គ.ស ១៩៨២-១៩៨៦) មក តែក្នុងពេលនោះ នៅឃើញមានឧបសគ្គផែ្នកសមត្ថភាពក្នុងប្រទេសក្នុងផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្ដបច្ចេកទេសមិនទាន់រឹងមាំ រហូតដល់ផែនការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមថ្នាក់ជាតិរយៈកាលទី៦ (គ.ស ១៩៨៧-១៩៩១) ទើបបានរៀបចំផែនការអភិវឌ្ឍវិទ្យាសាស្រ្ដបច្ចេកទេសឱ្យក្លាយជា ១ ភាគ ១០ នៃផែនការ ដើម្បីអភិវឌ្ឍកម្រិតសមត្ថភាពផ្នែកការផលិតនិងកែច្នែទំនិញ។ ព្រះបាទសម្ដេចព្រះចមក្លៅចៅយូហួទ្រង់បានទទួលព្រះនាមថាជា “ព្រះបិតានៃវិទ្យាសាស្រ្ដជាតិថៃ” តាមរយៈការដែលទ្រង់បានគណនាដំណើរសូរ្យគ្រាសពេញវង្ស ១៨ សីហា ១៨៦៨ យ៉ាងស្ទាត់ជំនាញ។ ថ្ងៃទី១៤ មេសា ១៩៨២ រដ្ឋាភិបាលថៃបានកំណត់យកថ្ងៃទី១៨ សីហារៀងរាល់ឆ្នាំជាទិវាវិទ្យាសាស្រ្ដជាតិថៃ។ បច្ចុប្បន្នប្រទេសថៃបានចូលមករួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសថៃកាន់តែច្រើនឡើង ជាពិសេសក្នុងរឿងវេជ្ជសាស្រ្ដ គមនាគមន៍ ការសិក្សា និងការទំនាក់ទំនង ធ្វើឱ្យវិទ្យាសាស្រ្ដបច្ចេកទេសនៅប្រទេសថៃមានការរីកចម្រើនយ៉ាងលឿន។ ===ទំនាក់ទំនងអន្ដរជាតិ និងកិច្ចការយោធា=== [[ឯកសារ:Secretary Pompeo Meets With Thai Prime Minister Prayut Chan-o-cha (48437829066).jpg|រូបភាពតូច|រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិច ជួបជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ប្រយុទ្ធ ច័ន្ទ្រឱជា នៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ឆ្នាំ២០១៩។ ]] បច្ចុប្បន្នប្រទេសថៃបានចូលមកមានឥទ្ធិពលកាន់តែខ្លាំងឡើងលើឆាកអន្ដរជាតិដោយបានចូលរួមចំណែកជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិនិងអង្គការក្នុងតំបន់។ ប្រទេសថៃជាសម្ព័ន្ធមិត្ដដ៏សំខាន់របស់អាមេរិក ហើយបានពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងក្រុមប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ទាំងក្នុងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ពានិជ្ជកម្ម ធនាគារ នយោបាយ និងផ្នែកវប្បធម៌។ ក្រៅពីនេះ ប្រទេសថៃបានធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការជាមួយអង្គការក្នុងតំបន់ មានដូចជា អង្គការស្ថេរភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការនៅអឺរ៉ុប​ ក្រៅពីនេះ ប្រទេសថៃធ្លាប់បានបញ្ជូនទាហានទៅចូលរួមក្នុងកងកម្លាំងអន្ដរជាតិនៅទីម័រខាងកើត អាហ្កានីស្ថាន អ៊ីរ៉ាក់ ប៊ូរុនឌី និងបច្ចុប្បន្ននៅដាហ៊្វូប្រទេសស៊ូដង់ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសថៃនឹងប្រទេសជិតខាងនៅមានលក្ខណៈទន់ខ្សោយនៅឡើយ។ កងទ័ពថៃត្រូវបានបែងចែកចេញជា ៣ ប្រភេទ គឺ កងទ័ពជើងគោក កងទ័ពជើងទឹក និងកងទ័ពជើងអាកាស។ សព្វថ្ងៃនេះកងទ័ពថៃមានចំនួនសរុប ប្រមាណ ១០២៥៦៤០នាក់ និងមានកម្លាំងត្រៀមជាង ២០០០០០នាក់ ហើយមានកម្លាំងពាក់កណ្ដាលទាហានប្រចាំការប្រមាណ ១១៣៧០០នាក់ ។ ព្រះមហាក្សត្រថៃកាន់តំណែងជាអគ្គមេបញ្ជាការទ័ពដោយនីតិន័យ ដែលបច្ចុប្បន្នគឺព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមិន្រ្ទមហាភូមិពលអាឌុលយ៉ាដេត តែក្នុងកិច្ចប្រតិបត្ដិ កងទ័ពត្រូវនៅក្រោមការគ្រង់គ្រងរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ មានរដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងមហាផ្ទៃជាមេបញ្ជាការ និងនៅក្រោមការបង្គាប់បញ្ជារបស់កងបញ្ជាការកងទ័ពថៃ មានមេបញ្ជាការរបស់កងទ័ពថៃជាមេបញ្ជាការ នៅឆ្នាំគ.ស ២០១០ ក្រសួងមហាផ្ទៃបានប្រើទឹកប្រាក់សរុប ១៥៤០៣២៤៧៨៦០០បាត សម្រាប់ចំណាយក្នុងវិស័យនេះ។        រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រថៃ បញ្ញាត្ដិថាកិច្ចការពារប្រទេសជាតួនាទីរបស់ប្រជាជនថៃគ្រប់រូប ជនជាតិថៃទាំងអស់មានតួនាទីបម្រើរាជការយោធា។ កងទ័ពនឹងប្រមូលកេណ្ឌបុរសដែលបានអាយុឈានចូល ២១ ឆ្នាំ ដោយអាស្រ័យតាមព្រះរាជបញ្ញាត្ដិ បម្រើរាជការយោធា គ.ស ១៩៥៤ ដោយនឹងត្រូវហៅមកពិនិត្យឈាម ឬចូលបម្រើកងប្រចាំការ។ រយៈពេលធ្វើការហ្វឹកហាត់នៅចន្លោះពេលពី ៦ ខែទៅ ២ ឆ្នាំអាស្រ័យលើកម្រិតការសិក្សាវិទ្យាការទាហាន និងការស្ម័គ្រចូលធ្វើជាទាហានដោយបើអ្នកទទួលការពិនិត្យឈាមចប់ការសិក្សាមិនទាបជាងកម្រិតបរិញ្ញាបត្រ បើចាប់បានស្លាកពណ៌ក្រហម គឺត្រូវបម្រើរាជការ ១ ឆ្នំាពេញ បើស្ម័គ្រដោយមិនចាប់ស្លាក នឹងបម្រើរាជការត្រឹមតែ ៦ ខែ ជាដើម។ អ្នកដែលចាប់បានស្លាកពណ៌ខ្មៅ មិនបាច់ចូលបម្រើរាជការយោធា បើអ្នកសិក្សាវិទ្យាការទាហានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់ឆ្នាំទី១ នឹងត្រូវបម្រើរាជការ ១ ឆ្នាំពេញ បើបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់ឆ្នាំទី២ នឹងត្រូវបម្រើរាជការ ៦ ខែ ហើយបើបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់ឆ្នំាទី៣-៥ មិនត្រូវបានបញ្ជូលក្នុងកងប្រចាំការ តែអាចហៅថាពលបាន ក្នុងឋានៈជាទាហានកងជំនួយប្រភេទ១។ ចុងក្រោយ ខាងគេហទំព័រ GlobalFirepower បានចាត់លំដាប់ថ្នាក់ភាពរឹងមាំរបស់កងទ័ពថៃនៅក្នុងលំដាប់ទី១៩ លើពិភពលោក។ == ប្រជាសាស្ត្រ== {{Main|ប្រជាសាស្ត្រថៃ}} [[ឯកសារ:Siriraj Hospital,Bangkok.jpg|រូបភាពតូច|មន្ទីរពេទ្យសិរីរាជនៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ]] ស្ថិតិចំនួនប្រជាជនថៃមានភាពខុសគ្នាអាស្រ័យលើប្រភព។ តាមការប្រមាណរបស់ CIA The World Factbook កាលពីឆ្នំាគ.ស២០១០ ប្រជាជនថៃទាំងអស់ក្នុងប្រទេសមានប្រមាណ ៦៦៤០៤៦៨៨នាក់ ប្រកបដោយថៃសៀម ៧៥% ថៃខ្សែស្រឡាយចិន ១៤% ថៃខ្សែស្រឡាយម៉ាឡាយូ ៣% ។ ប្រទេសថៃជួបនឹងបញ្ហាអត្រាកំណើតទាបជាងមាត្រដ្ឋាន ដោយក្នុងឆ្នាំគ.ស ២០០៨ អត្រាកំណើនរបស់ប្រជាជននៅត្រឹមកម្រិត ១.៥% ហើយមានទំនោរប្រុងនឹងធ្លាក់ចុះនៅត្រឹម ១.៤៥% ក្នុងឆ្នាំគ.ស ២០២៥។ មូលហេតុមកពីមានអត្រាការពន្យាកំណើតខ្ពស់ ៨១% ក្នុងឆ្នំាគ.ស ២០០៨ បើប្រៀបធៀបនឹងអត្រាមរណៈដែលធ្លាក់ចុះក្នុងសតវត្សកន្លងមក ធ្វើឱ្យប្រទេសថៃនឹងមានប្រជាជនជាមនុស្សចាស់កាន់តែច្រើនឡើងក្នុងពេលអនាគត។ ប្រទេសថៃជាប្រទេសដែលមានភាពចម្រុះនៃជនជាតិ ដោយមានទាំងជនជាតិថៃ ថៃខ្សែស្រឡាយឡាវ ថៃខ្សែស្រឡាយមន ថៃខ្សែស្រឡាយខ្មែរ រួមទាំងជនជាតថៃខ្សែស្រឡាយចិន ថៃខ្សែស្រឡាយម៉ាឡាយូ ថៃខ្សែស្រឡាយជ្វា ជនជាតិចាម ជនជាតិវៀតណាម ជនជាតិភូមា និងជនជាតិថៃតំបន់ភ្នំជាតិពន្ធុផ្សេងៗ ដូចជា ការៀង លីស​ ម៉ុង កួយ ជាដើម។​ ក្នុងឆ្នាំkគ.ស ២០១០ តាមរយៈទិន្នន័យរបស់សភាជាតិ ប្រទេសថៃមានកម្លាំងពលកម្មបរទេសស្របច្បាប់ ១.៤លាននាក់ ដោយមានបន្ថែមទៀតស្មើដើមដែលនៅមិនទាន់បានចុះបញ្ជី។ តាមរយៈទិន្នន័យការភាសខ្លួនអន្ដរជាតិរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានបង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំគ.ស ២០០៥ ប្រទេសថៃមានជនភាសខ្លួនចូលមករស់នៅចំនួន ១.០៥លាននាក់ ស្មើនឹង១.៦% នៃចំនួនប្រជាជនសរុប។ ប្រទេសថៃមានការបែងចែកជនជាតិ និងជាតិពន្ធុកម្រិតទាបពេលប្រៀបធៀបនឹងប្រទេសជិតខាង មានការគាំទ្រនយោបាយឥស្សរៈភាពនៃជនជាតិនីមួយៗ អ្នកជំនាញការបស្ចឹមប្រទេសបានកត់ត្រាទុកថា​ ប្រទេសថៃជា “សង្គមដែលមានគ្រោងសាងធូររលុង”។ ===សាសនា=== {{Main|សាសនានៅថៃ}} [[ឯកសារ:Wat Phra Kaew Bangkok42.jpg|រូបភាពតូច|ព្រះសង្ឃថៃនៅវត្តព្រះកែវ]] តាមរយៈការធ្វើជំរឿនប្រជាជនក្នុងឆ្នាំគ.ស ២០១០ ប្រជាជនថៃជាពុទ្ធសាសនិកមាន ៩៣.៤% ដែលចាត់ទុកថាជាសាសនាប្រចាំជាតិរបស់ថៃដោយន័យប្រយោល ថ្វីបើថានៅមិនទាន់មាន​ការបញ្ញត្ដិក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រថៃនៅឡើយក៏ដោយ ទាំងអស់នេះចាត់ទុកបានថា ប្រទេសថៃមានអ្នកគោរពព្រះពុទ្ធសាសនាលំដាប់ខ្ពស់ដែរក្នុងពិភពលោក។ បន្ទាប់មកមានដូចជាសាសនាឥស្លាម មានអ្នកគោរពប្រមាណ​ ៥.២% ដែលភាគច្រើនអាស្រ័យនៅភូមិភាគខាងត្បូងផ្នែកខាងក្រោម ប្រជាជនក្នុងខេត្ដយ៉ាក់ឡា ប៉ាត់តានី ណារ៉ាធិវ៉ាត តំបន់ខ្លះនៃខេត្ដសុងក្លា និងខេត្ដឈុមផន ភាគច្រើនគោរពសាសនាឥស្លាម។ ក្រៅពីនេះនៅមានអ្នកគោរពសាសនាផ្សេងៗ ទៀត ដូចជា គ្រិស្ដ សិខ និងហិណ្ឌូ សរុបប្រមាណ ១.៤% ចំពោះសហគមន៍ជនជាតិជ្វីបវិញ មានប្រវត្ដិជាយូរមកហើយគឺតាំងពីគ្រិស្ដសតវត្សទី១៧ មកម្ល៉េះ។ ===ភាសា=== ប្រទេសថៃមានភាសាថៃជាភាសាផ្លូវការ និងជាភាសាសំខាន់ដែលប្រើសម្រាប់ទាក់ទងគ្នា សម្រាប់ការសិក្សា និងជាភាសានិយាយដែលប្រើជាទូទៅក្នុងប្រទេស ដោយប្រើអក្សរថៃជាទម្រង់មូលដ្ឋានក្នុងការសរសេរ ដែលប្រឌិតឡើងជាផ្លូវការនៅសម័យក្រុងសុខោទ័យដោយផឃុនរាមកំហែងមហារាជ។ ក្រៅអំពីភាសាថៃនៅភូមិភាគកណ្ដាល ភាសាថៃសំនៀងផ្សេងៗ នៅមានការប្រើសម្រាប់និយាយតាមភូមិភាគនីមួយៗ ដូចជា ភាសាថៃភូមិភាគខាងជើង ភាសាថៃភូមិភាគឥសាន និងភាសាថៃភូមិភាគខាងត្បូងជាដើម។ ក្រៅអំពីភាសាថៃ ក្នុងប្រទេសថៃនៅមានការប្រើភាសារបស់ក្រុមជនជាតិភាគតិច ដូចជា ភាសាចិនជាពិសេសសំនៀងតេជីវ ភាសាឡាវនៅភូមិភាគឥសានដែលជួនកាលគេហៅថាភាសាឡាវសំនៀងថៃ ភាសាម៉ាឡាយូប៉ាត់តានីនៅភូមិភាគខាងត្បូង។ ក្រៅពីនេះនៅមានភាសាផ្សេងៗ ទៀតដូចជា ភាសាកួយ ភាសាកាក់យ៉ាខាងកើត ភាសាផួន ភាសាថៃលឺ ភាសាថៃយ៉ៃ រួមទាំងភាសាដែលគេប្រើក្នុងជនជាតិតំបន់ភ្នំ ប្រកបដោយត្រកូលភាសាមន-ខ្មែរ ភាសាវៀតណាម និងភាសាឡាបរី ត្រកូលភាសាអូស្ដ្រូអាស៊ី ដូចជា ភាសាចាម ត្រកូលភាសាចិន-ទីបេ ដូចជា ភាសាម៉ុង ភាសាការៀង និងភាសាតៃផ្សេងៗ ដូចជាភាសាភូថៃ ភាសាសែក ជាដើម។ ភាសានិងអក្សរអង់គ្លេសមានបង្រៀនក្នុងសាលាចំណេះទូទៅនិងសាកលវិទ្យាល័យ តែចំនួនអ្នកដែលចេះភាសាអង់គ្លេសស្ទាត់ជំនាញក្នុងប្រទេសថៃនៅមានចំនួនតិចតួចណាស់ ហើយភាគច្រើននៅតាមតំបន់ទីក្រុង និងក្នុងគ្រួសារដែលមានការសិក្សាខ្ពស់តែប៉ុណ្ណោះ។ ក្នុងផ្នែកសមត្ថភាពនៃការប្រើភាសាអង់គ្លេស ប្រទេសថៃធ្លាប់នៅលំដាប់នាំមុខក្នុងឆ្នាំគ.ស ១៩៩៧ តែនៅពាក់កណ្ដាលឆ្នាំគ.ស ២០០៦ ថៃបែរជាដើរក្រោយប្រទេសឡាវនិងប្រទេសវៀតណាម។ ===ការអប់រំ=== [[ឯកសារ:Thai students going to school.jpg|រូបភាពតូច|សិស្សានុសិស្សថៃកំពុងធ្វើដំណើរទៅសាលារៀន]] ការតម្រូវឱ្យប្រជាជនត្រូវទទួលការសិក្សាអប់រំនៅប្រទេសថៃមានតាំងពីឆ្នាំគ.ស ១៩២១ មកម្ល៉េះ។ រដ្ឋាភិបាលថៃត្រូវរៀបចំឱ្យមានការសិក្សាថ្នាក់មូលដ្ឋានដោយឥតគិតថ្លៃដល់ប្រជាជនក្នុងរយៈពេល ១២ ឆ្នាំ។ ចំណែកការសិក្សាបែបតម្រូវឱ្យប្រជាជនត្រូវទទួលការសិក្សាអប់រំនាពេលបច្ចុប្បន្នត្រូវបានកំណត់ត្រឹម ៩ ឆ្នាំ មានប្រព័ន្ធសាលារៀនដែលបានរៀបចំទុកមានចាប់តាំងពីកម្រិតមតេយ្យសិក្សា បឋមសិក្សា និងមធ្យមសិក្សាបឋមភូមិតាមលំដាប់ តែក្រោយពេលបញ្ចប់ការសិក្សាកម្រិតមធ្យមសិក្សាបឋមភូមិហើយអ្នកសិក្សាអាចជ្រើសរើសបានរវាងការសិក្សាបន្ដទៅមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ឬជ្រើសរើសសិក្សាថ្នាក់មុខវិជ្ជាបច្ចេកទេស ឬអាចជ្រើសរើសសិក្សាបន្ដក្នុងស្ថាប័នទាហារ ឬប៉ូលីស។ ក្នុងការសិក្សាបន្ដថ្នាក់ឧត្ដមសិក្សានៅប្រទេសថៃ សិស្សក្នុងកម្រិតមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិត្រូវឆ្លងកាត់ប្រព័ន្ធការទទួលបុគ្គលចូលសិក្សាបន្ដក្នុងកម្រិតឧត្ដមសិក្សា ដែលជាទូទៅត្រូវរៀនចប់ថ្នាក់ទី១២ ។ សាកលវិទ្យាល័យក្នុងប្រទេសថៃត្រូវបានទទួលស្គាល់ក្នុងកម្រិតសាកល មានដូចជា សាកលវិទ្យាល័យមហិឌុល និងសាកលវិទ្យាល័យជុឡាឡុងកន ដែលជាប់ជាសាកលវិទ្យាល័យល្អបំផុតនៅអាស៊ីពី QS Asian University Rankings 2011។ តែទោះជាយ៉ាងណា ក៏នៅមានការព្រួយបារម្ភលើកម្រិតបញ្ញារបស់យុវជនថៃ ដែលតាមរយៈការសិក្សារបស់កាសែតដឺណេសិនបានបញ្ចេញរបាយការណ៍ថា “ក្រមអនាម័យនិងក្រុមសុខភាពចិត្ដនឹងត្រូវទទួលអម្រែកលើសភាពឆ្លាតវៃដែលធ្លាក់ចុះ ក្រោយពេលបានរកឃើញថា កម្រិតបញ្ញាជាមធ្យមនៃក្រុមយុវជនមានទាបជាង ៨០” ។ វជរ ផនរណជេដ្ឋបានធ្វើសេចក្ដីរាយការក្នុងឆ្នាំគ.ស ២០០៦ ថា “អត្រាមធ្យមនៃកម្រិតបញ្ញារបស់ក្មេងថៃនៅរវាងពី ៨៧-៨៨ ដែលស្ថិតនៅក្នុងកម្រិត “ទាបជាងស្ដង់ដា”  បើប្រៀបធៀបនឹងកម្រិតសាកល។ បញ្ហានៃការសិក្សាក្នុងប្រទេសថៃឃើញថា មានការនាំយកនូវវិទ្យាសាស្រ្ដបច្ចេកទេសមកប្រើក្នុងការរៀននិងបង្រៀននៅមានកំណត់។ == វប្បធម៌ == {{Main|វប្បធម៌ថៃ}} វប្បធម៌ថៃបានទទួលឥទ្ធិពលនៃវប្បធម៌ឥណ្ឌា ចិន ខ្មែរនិងដែនដីផ្នែកខ្លះនៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍យ៉ាងខ្លាំង។ ពុទ្ធសាសនានិកាយថេរវាទ ដែលជាសាសនាដែលមានគេគោរពច្រើនបំផុតនៅប្រទេសថៃ ឈរនៅលើមូលដ្ឋានអត្ដសញ្ញាណនិងជំនឿរបស់ជនជាតិថៃសម័យថ្មី ធ្វើឱ្យព្រះពុទ្ធសាសនានៅប្រទេសថៃមានការអភិវឌ្ឍតាមកាលវេលា ដែលរួមទៅដល់ការរួមយកជំនឿក្នុងស្រុកដែលមកពីសាសនាហិណ្ឌូ ការគោរពខ្មោច និងការគោរពបូជាបុព្វបុរស។ ចំណែកឯពួកមុស្លីមភាគច្រើនរស់នៅភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសថៃ រួមទាំងជនជាតិចិនឯនាយសមុទ្រដែលចូកមកមានការរួមចំណែកសំខាន់នៅក្នុងសង្គមថៃ ជាពិសេសក្នុងតំបន់ទីក្រុងបាងកកនិងតំបន់ជិតខាង ដែលមានការសម្របខ្លួនចូលជាមួយសង្គមថៃបានយ៉ាងល្អ ធ្វើឱ្យក្រុមជនជាតិចិនបានមានតំណែកក្នុងអំណាចខាងសេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយ។ វប្បធម៌ថៃមានលក្ខណៈស្រដៀងនឹងវប្បធម៌អាស៊ី ពោលគឺ មានការគោរពបុព្វបុរស ដែលជាការប្រតិបត្ដិតៗ គ្នាជាយូរមកហើយ។ ជនជាតិថៃតែងមានភាពជាម្ចាស់ផ្ទះនិងក្ដីករុណាយ៉ាងល្អ តែក៏មានអារម្មណ៍ក្នុងការបែងចែកវណ្ណៈយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដែរ។ ភាពចាស់ទុំជាផ្នត់គំនិតសំខាន់ម្យ៉ាងក្នុងវប្បធម៌ថៃ មនុស្សចាស់ត្រូវគ្រប់គ្រងមើលថែគ្រួសាររបស់ខ្លួនតាមទំនៀម ហើយប្អូនត្រូវចេះស្ដាប់បង្គាប់បង។ [[ឯកសារ:Thai wedding - conch water.jpg|រូបភាពតូច|សាច់ញាតិចាស់ចាក់ទឹកចេញពីស័ង្ខលើដៃកូនកំលោះ ក្នុង​ពិធី​មង្គល​ការ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ។]] ការរាក់ទាក់តាមប្រពៃណីថៃគឺ ការសំពះ។ អ្នកអាយុតិចតែងតែជាអ្នករាក់ទាក់អ្នកអាយុច្រើនមុន ពេលជួបគ្នា ហើយមនុស្សចាស់សោតក៏នឹងរាក់ទាក់ត្រឡប់ទៅវិញក្នុងលក្ខណៈស្រដៀងៗ គ្នា។ ឋានៈនិងតំណែងក្នុងសង្គមក៏ជាផ្នែកមួយនៃការសម្រេចថាអ្នកណាគួរសំពះអ្នកណាមុន។ ការសំពះចាត់ទុកជាការផ្ដល់សេចក្ដីគោរពនិងការរាប់អាចចំពោះនរណាម្នាក់។ ===សិល្បៈ=== សិល្បៈគំនូរថៃ ជាលក្ខណៈឧត្ដមគតិ ជារូបដែលមាន ២ ករណី ដោយនាំយកវត្ថុនៅជិតទុកខាងក្រោមនៃរូប វត្ថុនៅឆ្ងាយទុកនៅខាងលើរូប ប្រើពណ៌បែបឯករង្គ គឺ​ ប្រើច្រើនពណ៌ តែមានពណ៌លេចធ្លោតែមួយ។ បដិមាកម្មថៃ កាលពីដើមជាងថៃធ្វើរូបបដិមាចំពោះតែវត្ថុសក្ដិសិទ្ធិ ដូចជា ព្រះពុទ្ធរូប ទេវរូប ដោយមានត្រកូលជាងផ្សេងៗ រាប់ចាប់តាំងពីសម័យសុខោទ័យហៅថា ត្រកូលជាងឈៀងសែន ត្រកូលជាងសុខោទ័យ អយុធ្យា និងរតនកោសិន្រ្ទ ដោយប្រើមាសសំរិទ្ធជាវត្ថុសំខាន់ក្នុងការធ្វើរូបបដិមា មុខដំបូងគេឆ្លាក់ដោយក្រមួនឃ្មុំ តុបតែងឱ្យល្អ រួចយកទៅចាក់ពុម្ពលោហៈ បើធៀបនឹងបដិមាធ្វើពីថ្មនៅយុគសម័យមុន បដិមាកម្មសំរិទ្ធមានលក្ខណៈស្រស់ស្អាតជាង។ ស្ថាបត្យកម្មថៃ មានបង្ហាញឱ្យឃើញនៅសម័យក្រោយ មកពីស្នាដៃស្ថាបត្យកម្មភាគច្រើនងាយខូចទ្រុឌទ្រោម ជាពិសេសសំណង់ធ្វើអំពីឈើ ពុំឃើញមានស្លាកស្នាមនៅសម័យបុរាណទេ។ ស្ថាបត្យកម្មថៃបង្ហាញឱ្យឃើញតាមរយៈផ្ទះថៃ វត្ដ វិហារ និងប្រាសាទរាជវាំង ដែលសុទ្ធតែសាងសង់ឡើងឱ្យសមស្របតាមលក្ខណៈអាកាសធាតុ និងការប្រើប្រាស់ជាក់ស្ដែង។   ==ភូមិសាស្ត្រ== ===ចង្វាត (ខេត្ត)=== {{ដើមចំបង|ចង្វាតនៃថៃ}}[[ឯកសារ:Thailand adm location map.svg|ធ្វេង|រូបភាពតូច|351x351ភីកសែល|ផែនទីខេត្តនៃប្រទេសថៃ]] ប្រទេសថៃមាន ៧៥ ខេត្ត​ដែលគេហៅនៅភាសាថៃ ចាំងវ៉ាត់(จังหวัด) (សណ្ដាន​នៃ​ពាក្យ​នេះ មាន​ពាក្យ « ចង្វាត » ដែល​ខ្មែរ​ប្រើប្រាស់​ជា​ធម្មតា​នៅ​សម័យ​មុន​អង្គរ និង​អង្គរ សំរាប់​សំគាល់​សីមា ព្រំ​ប្រទល់ ឬ​ខ្សែ​ក្រវ៉ាត់​នៃ​ព្រំ​ប្រទល់​ដែន ដែល​ជា​កម្មសិទ្ធិ ឬ​ទឹក​ដី​ចំណុះ​របស់​ស្ថាប័ន​ណា​មួយ ឬ​មន្រ្តី​ណា​ម្នាក់ ។ ពាក្យ​នេះ យើង​ឈប់​ប្រើប្រាស់​នៅ​ក្នុង​ភាសា​យើង​ទៅ​ហើយ ប៉ុន្តែ​សៀម​បាន​ខ្ចី​យក​ទៅ​ប្រើ​រហូត​ដល់​សព្វ​ថ្ងៃ ដែល​មាន​ន័យ​សំគាល់ ដែនដី​រដ្ឋបាល​ថ្នាក់ « ខេត្ត » ។) <ref>សិលា​ចារឹក​ថ្មី ka 17 នៅ​ប្រាសាទ​អំពិល ខេត្ត ឧត្ដរមានជ័យ</ref>(จังหวัด) និងមានដែ ពីរទីក្រុងដែលជា ស្វ័យយន្តៈ [[ទីក្រុងបាងកក]]​ និង [[ទីក្រុងផាត់ថាយ៉ា]]។ ចង្វាតចែកទៅ [[ស្រុក]] (អាំភើ) និងស្រុកចែកទៅជា ឃុំ/អនុស្រុក (ដាំប៊ូន[តំបន់]) ។​ នៅឆ្នាំ២០០៦មាន ៨៧៧​សង្កាត់ (อำเภอ) និង ៥០ខេត្ត (ស្មើសង្កាត់ក្នុងខណ្ឌខ្មែរ) ទៀត នៅទីក្រុងបង់កក (เขต, ខេត្ត)។ មានដែ [[មាតុធានីរបស់បង់កក]] គឺជាតំបន់ជុំវិញទីក្រុងបង់កក​ ។ [[ឯកសារ:Thailand location relief map.svg|រូបភាពតូច|390x390ភីកសែល|សណ្ឋានដីប្រទេសថៃ]] ==== ភាគកណ្ដាល ==== # [[ខេត្តអាងទង]] # [[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]​ (ក្រុងទេពមហានគរ) # [[ខេត្តពិចិត្រ]] (ខេត្តវិចិត្រ) # [[ខេត្តជ័យនាថ]] # [[ខេត្តកញ្ចនបុរី|ខេត្តកាណចាណាបុរី]] # [[ខេត្តលពបុរី]] (លពបុរី) # [[ខេត្តនគរនាយក]] # [[ខេត្តនគរបឋម]] # [[ខេត្តនន្ទបុរី]] # [[ខេត្តបទុមធានី]] # [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] # [[ខេត្តអយុធ្យា]] # [[ខេត្តរាជបុរី]] # [[ខេត្តសមុទ្រប្រាការ]] # [[ខេត្តសមុទ្រសាគរ]] # [[ខេត្តសមុទ្រសង្គ្រាម]] # [[ខេត្តស្រះបុរី]] # [[ខេត្តសិង្ហបុរី]] # [[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] (សុវណ្ណបុរី) # [[ខេត្តកំពែងពេជ្រ]] #[[ខេត្តឧទ័យធានី]] [[ឯកសារ:Grand Palace Chakri Mahaprasad.jpg|right|thumb|200px|[[ព្រះបរមមហារាជវាំង]] [[បាងកក]]]] [[ឯកសារ:Bangkok skytrain sunset.jpg|right|thumb|200px|ទេសភាពទីក្រុងបាងកក នាពេលរាត្រី]] [[ឯកសារ:Wat Pho, Bangkok, Tailandia, 2013-08-22, DD 02.jpg|រូបភាពតូច|300x300ភីកសែល|[[វត្តព្រះជេតុពនវិមលមង្គលារាម]] ([[Wat Pho]]) [[ប្រទេសថៃ|បាងកក]] [[ប្រទេសថៃ]]]] [[ឯកសារ:วัดพระศรีรัตนศาสดาราม วัดพระแก้ว กรุงเทพมหานคร - Wat Phra Kaew, Temple of Emerald Buddha, Bangkok, Thailand.jpg|រូបភាពតូច|200x200ភីកសែល|[[វត្តព្រះកែវ]] នៅទីក្រុង[[បាងកក]]]] [[ឯកសារ:Wat Suthat, Bangkok.jpg|right|thumb|200px|[[វត្ត សូថាត់]] Wat Suthat បាងកក]] [[ឯកសារ:Democracy Monument Bangkok 001.JPG|right|thumb|200px|[[វិមានប្រជាធិបតេយ្យ]]]] ==== ភាគខាងកើត ==== # [[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] (ឆ្ជើងទ្រៅ) # [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ខេត្តចន្ទបុរី]] # [[ខេត្តធនបុរី]] (ជលបុរី) # [[ខេត្តប្រាចិនបុរី]] # [[ខេត្តរយ៉ង]] # [[ខេត្តស្រះកែវ]] # [[ខេត្តត្រាច|ខេត្តត្រាត]] ==== ភាគខាងជើង ==== # [[ខេត្តឈៀងម៉ៃ]] # [[ខេត្តឈៀងរ៉ាយ]] # [[ខេត្តកំពែងពេជ្រ]] (កំផែងពេជ្រ) # [[ខេត្តលំប៉ាង]] # [[ខេត្តលំពូន]] # [[ខេត្តម៉ែហងសន]] # [[ខេត្តនគរសួគ៌]] # [[ខេត្តណាន]] # [[ខេត្តព្យៅ]] # [[ខេត្តពេជ្របុរី]] # [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] (វិស្ណុលោក) # [[ខេត្តព្រែ]] # [[ខេត្តសុខោទ័យ]] # [[ខេត្តតាក]] # [[ខេត្តឧត្តរឌិត្ថ]] ==== ភាគឦសាន ==== # [[ខេត្តអំណាចច្រើន]] # [[ខេត្តជ័យភូមិ]] # [[ខេត្តកាលសិន្ធុ]] # [[ខេត្តខនកែន]] # [[ខេត្តលើយ]] # [[ខេត្តមហាសារខាម]] # [[ខេត្តមុក្តាហារ]] # [[ខេត្តនគរភ្នំ]] # [[ខេត្តនគររាជ|ខេត្តនគររាជសីមា]] # ខេត្តហ្នងបួលំភូ # [[ខេត្តហ្នងគាយ]] # [[ខេត្តរយឯត]] # [[ខេត្តសកលនគរ]] # [[ខេត្តស៊ីសាកេត]] # [[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] # [[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] # [[ខេត្តឧត្តរធានី]] # [[ខេត្តយសោធរ]] # [[ខេត្តបឹងកាល]] ==== ភាគខាងត្បូង ==== # [[ខេត្តជុម្ពរ]] # [[ខេត្តក្របី]] # [[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] # [[ខេត្តនរាធិវាស]] # [[ខេត្តប៉ាត់តានី|ខេត្តប៉័ត្តានី]] (ប៉ាត់តានី, ប៉័ត្តាណី) # [[ខេត្តផាំងង៉ា]] # [[ខេត្តព័ទ្ទលុង]] # [[ខេត្តភូកេត]] # [[ខេត្តរនង]] # [[ខេត្តស្តូល]] # [[ខេត្តសង្ខលា|ខេត្តសងខ្លា]] # [[ខេត្តសុរាស្ត្រធានី]] # [[ខេត្តត្រាំង]] # [[ខេត្តយលា]] {| class="infobox" style="text-align:center; width:97%; margin-right:10px; font-size:90%" {{Largest cities|country=ថៃ|div_15=ខេត្តបទុមធានី{{!}}បទុមធានី|pop_10=120,045|city_11=ព័ទ្យា{{!}}ទីក្រុងផាត់ថាយ៉ា|div_11=ខេត្តជលបុរី{{!}}ជលបុរី|pop_11=117,371|city_12=នគរស្រីធម្មរាជ{{!}}ទេសបាលនគរនគរស្រីធម្មរាជ|div_12=ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ{{!}}នគរស្រីធម្មរាជ|pop_12=104,948|city_13=នគរសួគ៌{{!}}ទេសបាលនគរនគរសួគ៌|div_13=ខេត្តនគរសួគ៌{{!}}នគរសួគ៌|pop_13=84,122|city_14=ឡែមឆ្បាំង{{!}}ទេសបាលនគរឡែមឆ្បាំង|div_14=ខេត្តជលបុរី{{!}}ជលបុរី|pop_14=82,960|city_15=រង្សិត{{!}}ទេសបាលនគររង្សិត|pop_15=81,084|city_10=ខនកែន{{!}}ទេសបាលនគរខនកែន|city_16=ភូកេត{{!}}ទេសបាលនគរភូកេត|div_16=ខេត្តភូកេត{{!}}ភូកេត|pop_16=78,923|city_17=នគរបឋម{{!}}ទេសបាលនគរនគរបឋម|div_17=ខេត្តនគរបឋម{{!}}នគរបឋម|pop_17=77,651|city_18=ឧប្បលរាជធានី{{!}}ទេសបាលនគរឧប្បលរាជធានី|div_18=ខេត្តឧប្បលរាជធានី{{!}}ឧប្បលរាជធានី|pop_18=77,306|city_19=ឈៀងរ៉ាយ{{!}}ទេសបាលនគរឈៀងរ៉ាយ|div_19=ខេត្តឈៀងរ៉ាយ{{!}}ឈៀងរ៉ាយ|pop_19=74,226|city_20=ពិស្ណុលោក{{!}}ទេសបាលនគរពិស្ណុលោក|div_20=ខេត្តពិស្ណុលោក{{!}}ពិស្ណុលោក|div_10=ខេត្តខនកែន{{!}}ខនកែន|pop_9=130,114|kind=ធំ|city_4=រហាតយ៉ៃ{{!}}ទេសបាលនគរហាតយ៉ៃ|stat_ref={{citation needed|date=November 2021}}|div_name=ខេត្ត|city_1=បាងកក (អង្គការរដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់){{!}}បាងកក|div_1=បាងកក|pop_1=5,686,646|img_1=View from Baiyoke Sky Hotel, Bangkok (7053110333) cropped.jpg|city_2=នន្ទបុរី{{!}}ទេសបាលនគរនន្ទបុរី|div_2=ខេត្តនន្ទបុរី{{!}}នន្ទបុរី|pop_2=255,793|img_2=Nonthaburi - Bangbuathong.jpg|city_3=ប៉ាកក្រេត{{!}}ទេសបាលនគរប៉ាកក្រេត|div_3=ខេត្តនន្ទបុរី{{!}}នន្ទបុរី|pop_3=189,258|img_3=Sunset at pakkred - panoramio.jpg|div_4=ខេត្តសង្ខលា{{!}}សង្ខលា|div_9=ខេត្តសុរាស្ត្រធានី{{!}}សុរាស្ត្រធានី|city_7=ឧត្តរធានី{{!}}ទេសបាលនគរឧត្តរធានី|city_9=សុរាស្ត្រធានី{{!}}ទេសបាលនគរសុរាស្ត្រធានី|pop_8=131,091|div_8=ខេត្តឈៀងម៉ៃ{{!}}ឈៀងម៉ៃ|city_8=ឈៀងម៉ៃ{{!}}ទេសបាលនគរឈៀងម៉ៃ|pop_7=131,192|div_7=ខេត្តឧត្តរធានី{{!}}ឧត្តរធានី|pop_6=131,286|pop_4=159,627|div_6=ខេត្តនគររាជសីមា{{!}}នគររាជសីមា|city_6=នគររាជសីមា{{!}}ទេសបាលនគរនគររាជសីមា|pop_5=132,172|div_5=ខេត្តជលបុរី{{!}}ជលបុរី|city_5=ចៅព្រះយាសុរស័ក្តិ{{!}}ទេសបាលនគរចៅព្រះយាសុរស័ក្តិ|img_4=Skyline of Hat Yai City, June 2012 by.jpg|pop_20=68,898}} <noinclude> == សូមមើលផងដែរ == * [[ភាសាថៃ]] * [[ប្រវត្តិសាស្ត្រថៃ]] == ឯកសារយោង == {{reflist}} == តំណភ្ជាប់ក្រៅ == * [http://en.wikivoyage.org/wiki/Thailand Wikivoyage - Thailand] {{en icon}} * [http://www2.tat.co.th/ Tourism Authority of Thailand] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090610055453/http://www.tat.co.th/ |date=2009-06-10 }} {{th icon}} {{Commons&cat|Thailand|Thailand|ថៃ}} {{Geographic location |Centre={{THA}} |North={{MYA}} {{LAO}} |Northeast={{LAO}} |East={{LAO}}<br>{{CAM}} |Southeast=[[ឈូងសមុទ្រថៃ]] |South= {{MAS}} |Southwest=[[សមុទ្រអង់ដាម៉ង់]] |West={{MYA}} |Northwest={{MYA}} }} {{ASEAN}} {{ប្រទេសនៅទ្វីបអាស៊ី}} {{ប្រទេសនិយាយភាសាម៉ាឡេ}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ថៃ| ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ព្រះរាជាណាចក្រ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសនៅអាស៊ី]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសឧស្សាហកម្មថ្មី]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:រដ្ឋសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:រដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន]] hjrsv3c5e8l4l92bp21sy96l30rrbx5 នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ 0 6864 322817 322706 2025-06-30T21:20:41Z CommonsDelinker 142 Removing [[:c:File:Queen_mother_norodom_monineat_sihanouk.jpg|Queen_mother_norodom_monineat_sihanouk.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Captain-tucker|Captain-tucker]] because: [[:c:COM:L|Copyright violation]]: Source shows no claim of p 322817 wikitext text/x-wiki [[ចំនាត់ថ្នាក់ក្រុម:អ្នកល្បីឈ្មោះរបស់ខ្មែរ]] {{Infobox royalty | name = នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ | title = ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ | image = | caption = | succession = [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះរាជអគ្គមហេសីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] | reign = ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣ – ៧ តុលា ២០០៤ | reign-type = កាន់កាប់តំណែង | coronation = ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣ | birth_name = ប៉ូល ម៉ូនិក អ៊ីហ្សហ្ស៊ី (Paule Monique Izzi) | birth_date = {{Birth date and age|1936|6|18|df=y}} | birth_place = [[ទីក្រុងព្រៃនគរ|សៃហ្គន]], [[កូសាំងស៊ីននៅក្រោមបារាំង|កូសាំងស៊ីន]], [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] (ឥឡូវនេះគឺ [[ទីក្រុងព្រៃនគរ]] (ហូជីមិញ), [[វៀតណាម]]) | spouse = {{marriage|[[នរោត្តម សីហនុ]]| April 1952|15 October 2012|end=d.}} | issue = [[នរោត្តម សីហមុនី]]<br>[[នរោត្តម នរិន្រ្ទពង្ស]] | full name = នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ | house = [[រាជវង្សនរោត្តម]] {{small|(ដោយអភិសេក)}} | father = លោក ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស្វ័រ អ៊ីហ្សហ្ស៊ី | mother = លោកចៅឃុន ប៉ុម ពាង | religion = [[ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ]] }} សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី '''នរោត្ដម មុនិនាថ សីហនុ''' ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ ក្នុងសេរីភាព សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងសុភមង្គល (ព្រះនាមដើម '''ប៉ូល ម៉ូនិក អ៊ីហ្សហ្ស៊ី'''; ១៨ មិថុនា ១៩៣៦ ~ បច្ចុប្បន្ន) ជាសម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសីនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] ពីឆ្នាំ១៩៩៣​ ដល់ឆ្នាំ​ ២០០៤​ ក្នុងព្រះបរមនាមជាព្រះរាជអគ្គមហេសីនៃព្រះករុណាសម្តេចព្រះ [[នរោត្តម សីហនុ]]​ ដោយបានរៀបអភិសេកជាព្រះស្នំ និងមានគភ៌ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៥២ (ដែលកាលណោះ ទ្រង់គង់ក្នុងឋានៈជាអ្នកម្នាង ព្រោះសម្តេចឪមានសម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្ដម ថាវ៉េត នរលក្ខណ៍ ជាព្រះរាជមហេសីផ្លូវការរបស់ព្រះអង្គ មុនអភិសេកអ្នកម្នាង) បន្ទាប់មកព្រះករុណាព្រះមហាវីរក្សត្រនិងសម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា បានលែងលះនៅឆ្នាំ១៩៦៨ អ្នកម្នាង ប៉ូល ម៉ូនិក បានក្លាយជាព្រះមហេសីផ្លូវការរបស់ព្រះអង្គ។ ក្រោយពីរៀបអភិសេកជាមួយព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្តម សីហនុ]] ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ មានរាជបុត្រាពីរអង្គគឺព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ [[នរោត្តម សីហមុនី]] និងសម្ដេច ​[[នរោត្តម នរិន្រ្ទពង្ស]] ។ ក្រោយការយាងគ្រងព្រះបរមសិរីរាជសម្បត្តិលើកទី២ នៅឆ្នាំ១៩៩៣ របស់សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ជាព្រះរាជស្វាមី ព្រះអង្គបានទទួលការប្រោសព្រះរាជទានរាជគោរម្យងារពេញព្រះយសនៅឆ្នាំ១៩៩៦ ជា''' «សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ»''' រហូតដល់ចុងឆ្នាំ២០០៤ ពេលដែលព្រះករុណាសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ដាក់រាជ្យ ហើយព្រះរាជបុត្រច្បងរបស់ព្រះអង្គ (ព្រះមហាក្សត្របច្ចុប្បន្ន) ត្រូវបានជ្រើសតាំងជាព្រះមហាក្សត្រថ្មី ព្រះអង្គត្រូវបានព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ជាព្រះរាជបុត្រា សព្វព្រះទ័យព្រះរាជទាន ថ្វាយរាជគោរម្យងារថ្មី ជា '''«សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ»'''និងរដ្ឋសភាជាតិបានថ្វាយព្រះរាជគោរម្យងារថា '''«ក្នុងសេរីភាព សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ និងសុភមង្គល»''' ថ្ងៃ​ចម្រើនព្រះជន្ម​របស់​ព្រះអង្គ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី ១៨ ខែ​មិថុនា ជា​ថ្ងៃ​ឈប់​សម្រាក​សាធារណៈ​ផ្លូវការក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]។ == ព្រះ​​រាជ​​ជីវប្រវត្តិ == សម្ដេច​ព្រះមហាក្សត្រី​ ''នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ'' ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ ក្នុងសេរីភាព សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងសុភមង្គល ប្រសូត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៨ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ១៩៣៦ នាទីក្រុងសាយហ្គន ឫ[[ហូជីមិញ]] ហើយព្រះនាមដើមរបស់ទ្រង់គឺ​''ប៉ូល ម៉ូនិក អ៊ីហ្សហ្ស៊ី'' (Paule Monique Izzi)។ ព្រះ​បិតា​ព្រះ​នាម ''ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស្វ័រ អ៊ីហ្សហ្ស៊ី'' (Jean François Izzi) ជា​ជនជាតិ​បារាំង ដើម​កំណើត​អុីតាលី តែ​បាន​ទទួល​មរណភាព​នៅ[[សង្រ្គាមលោកលើកទី២]]។ ព្រះ​មាតា​ព្រះនាម ''លោកចៅឃុន ប៉ុម ពាង'' (Pomme Peang) មានប្រវត្តិ​មក​ពីភ្នំពេញ។ ព្រះអង្គមាន​ព្រះ​អនុជ​ព្រះ​នាម ''អាន ម៉ារី អ៊ីហ្សហ្ស៊ី'' (Ann Mary Izzi)។ ព្រះអង្គបាន​រៀប​អភិសេក​ជាមួយព្រះករុណា​ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ [[នរោត្តម សីហនុ]] ក្នុង​ខែ​មេសា ឆ្នាំ១៩៥២។ ព្រះអង្គមានព្រះរាជបុត្រ២អង្គគឺ៖ * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ[[នរោត្ដម សីហមុនី]] ដែល​ជា​ព្រះ​មហាក្សត្រ​នៃ​ព្រះ​រាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន ប្រសូត​នៅ​ថ្ងៃទី១៤ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ១៩៥៣។ * សម្ដេច [[នរោត្តម នរិន្ទ្រពង្ស]] ប្រសូត​នៅ​ថ្ងៃទី១៨ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ១៩៥៤ ប៉ុន្តែបានយាងចូលព្រះទិវង្គតនៅថ្ងៃទី០៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៣ នាទីក្រុងប៉ារីស នៃសាធារណរដ្ឋបារាំង ដោយជំងឺបេះដូង ក្នុងព្រះជន្មាយុ៤៩ព្រះវស្សា។<ref>{{Cite web|url=http://www.casadei.fr/en/pageLibre0001020e.html|title=NORODOM SIHANOUK, King and Film-maker|website=www.casadei.fr|access-date=2019-06-11|archivedate=2023-03-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230325190953/http://www.casadei.fr/en/pageLibre0001020e.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://info.club-corsica.com/index.php?art=53soc002|title=club-corsica.com - Diese Website steht zum Verkauf! - Informationen zum Thema.|website=info.club-corsica.com|access-date=2019-06-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20081210051641/http://info.club-corsica.com/index.php?art=53soc002|archive-date=10 December 2008|url-status=dead|archivedate=2008-12-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081210051641/http://info.club-corsica.com/index.php?art=53soc002}}</ref> == ការ​សិក្សា == * សាលាបឋមសិក្សានរោត្តម * វិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ * វិទ្យាល័យ​ [[Lycée René Descartes]] == ព្រះរាជ​កិច្ច == ស្ទើរតែពេញមួយព្រះជន្មរបស់ព្រះអង្គ សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ ជាទីគោរពសក្ការៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតនៃយើង ព្រះអង្គបានថ្វាយព្រះកាយពល និងព្រះបញ្ញាញាណយ៉ាងស្មោះស្ម័គ្របំផុត បម្រើនិងដង្ហែតាមព្រះរាជសកម្មភាពដ៏ថ្លៃថ្លា ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី និងឯកភាពជាតិខ្មែរ «ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ» ជាទីគោរពសក្ការៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត នៅគ្រប់កាលៈទេសៈក្នុងព្រះរាជកិច្ចបម្រើនិងអភិវឌ្ឍន៍ជាតិខ្មែរទាំងផ្នែកពុទ្ធចក្រនិងអាណាចក្រ ជាពិសេសលើវិស័យមនុស្សធម៌។ ព្រះករុណាព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាជាតិខ្មែរ និងសម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ សព្វព្រះរាជហឫទ័យយកព្រះទ័យទុកដាក់ជាដរាបរៀងមកតាំងពីព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ សម្តេចឪ សម្តេចតា សម្តេចតាទួត ជាទីគោរពសក្ការៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នៃយើង ព្រះអង្គគង់ប្រថាប់ជាព្រះរាជាធិបតីដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នៃកាកបាទក្រហមខ្មែរក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៦២ - ១៩៧០ និងសម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ សម្ដេចម៉ែ សម្តេចយាយ សម្តេចយាយទួត ជាទីគោរពសក្ការៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត ព្រះអង្គគង់ប្រថាប់ជាព្រះប្រធានកាកបាទក្រហមខ្មែរចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៦៧ - ១៩៧០ មកម្ល៉េះ។ ក្នុងដំណាក់កាលនៃការបង្រួបបង្រួមជាតិឆ្នាំ១៩៩២ - ១៩៩៤ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះអង្គបានយាងចូលគង់ប្រថាប់ជាព្រះប្រធានគណៈកម្មាធិការសម្ព័ន្ធកាកបាទក្រហមកម្ពុជា ដើម្បីរៀបចំឱ្យកាកបាទក្រហមកម្ពុជាឱ្យទៅជាសមាគមជាតិមួយ ដោយនៅឆ្នាំ១៩៩៤ សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ គង់ប្រថាប់ជាព្រះប្រធានកិត្តិយសរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។ បន្ទាប់ពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី២ បានប្រសូតជាថ្មីតាមរយៈការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ១៩៩៣ ក្នុងព្រះរាជឋានៈជាព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ និងសម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី បានយកព្រះរាជហឫទ័យទុកដាក់ខ្ពស់និងរួមសុខរួមទុក្ខជាដរាបជាមួយប្រជារាស្ត្រជាកូនចៅ ចៅទួត ដោយចាត់ទុកថា «ទុកលំបាករបស់ប្រជារាស្រ្ត ជាទុក្ខលំបាករបស់ព្រះអង្គ»។ បច្ចុប្បន្ន ទោះបីព្រះករុណាព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី និងឯកភាពជាតិខ្មែរ «ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ» ជាទីគោរពសក្ការៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នៃយើង ព្រះអង្គយាងសោយព្រះទិវង្គតហើយក្ដី តែសម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ ជាទីសក្ការៈនៃយើង បានបន្តនូវព្រះរាជគំរូវីរភាពដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមពីព្រះករុណាព្រះវររាជបិតាជាតិខ្មែរ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ដើម្បីភាពរីកចម្រើននិងសេចក្តីសុខសាន្តរបស់ប្រជារាស្រ្តជាកូនចៅ ចៅទួត របស់ព្រះអង្គ ដោយបានប្រោសព្រះរាជទាននូវព្រះរាជទ្រព្យយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ដើម្បីកសាងនូវព្រះរាជសមិទ្ធិផលជាច្រើន សម្រាប់បម្រើសង្គមជាតិកម្ពុជា។ == ព្រះរាជគោរម្យងារ == * ១៩៥២ ជាអ្នកម្នាង * ២២ កុម្ភៈ ១៩៩២ ជាសម្ដេចព្រះជាយា * ១៩៩៣ ជាសម្ដេចព្រះមហេសី និងព្រះនាម នរោត្ដម មុនិនាថ សីហនុ នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] * ២ មករា ១៩៩៦ ជាសម្ដេចព្រះរាជអគ្គមហេសី * ២៩ តុលា ២០០៤ ជាសម្ដេច​​ព្រះ​មហាក្សត្រី នរោត្ដម មុនីនាថ សីហនុ ព្រះ​​វររាជ​មាតា​ជាតិ​ខ្មែរ និងរដ្ឋសភាជាតិបានថ្វាយព្រះរាជគោរម្យងារថា «ក្នុង​សេរីភាព សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ និង​សុភមង្គល»។ == គ្រឿង​ឥស្សរិយយស == * បារាំង == ឯកសារយោង == {{Reflist}}{{commons category| នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ}}{{S-start}} {{Succession box|before=[[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|ព្រះមហាក្សត្រិយានី ស៊ីសុវត្ថិ កុសុមៈ នារីរ័ត្នសេរីវឌ្ឍនា ]]<br>ព្រះអគ្គមហេសីនៃព្រះបាទ[[នរោត្ដម សុរាម្រិត| ព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះ​ នរោត្ដម សុរាម្រិត]].|title=[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្វុជទេឝ]]|years=|after=មិនទាន់មានព្រះអគ្គមហេសី<br> នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]].}} {{s-end}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:រាជវង្សនរោត្តម]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បុគ្គលនៅរស់]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ព្រះមហាក្សត្រីកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បុគ្គលមកពីទីក្រុងព្រៃនគរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ជនជាតិខ្មែរដើមកំណើតបារាំង]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ពុទ្ធសាសនិកថេរវាទកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ជនជាតិខ្មែរដើមកំណើតអ៊ីតាលី]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បុគ្គលិកកាកបាទក្រហម]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:មាតាមហាក្សត្រី]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្តីប្រពន្ធរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា]] izp777jiy9s22l2ki6c5p89moqxrh9o កម្ពុជាក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំង 0 9174 322805 321984 2025-06-30T17:06:09Z TansoShoshen 31126 322805 wikitext text/x-wiki {{Use dmy dates|date=តុលា ២០១២}} {{Infobox Former Country |native_name = |conventional_long_name = អាណាព្យាបាលបារាំងនៃកម្ពុជា<br/>{{nobold|''Protectorat français du Cambodge''}}<br />{{nobold|(១៨៦៣-១៩៤៥, ១៩៤៥-១៩៤៧)}}<hr />កម្ពុជា<br />{{nobold|''Cambodge''}}<br />{{nobold|(១៩៤៧-១៩៥៣)}} |common_name = កម្ពុជា |continent = moved from Category:Asia to Southeast Asia |region = អាស៊ីអាគ្នេយ៍ |era = [[ចក្រពត្តិនិយមថ្មី]] |status = [[អាណាព្យាបាល]]របស់[[បារាំង]]<br/>ទឹកដីធម្មនុញ្ញនៃ[[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] |empire = បារាំង |life_span = ១៨៦៣–១៩៤៥<br>១៩៤៥–១៩៥៣ |event_start = អាណាព្យាបាល​ |date_start = ១១ សីហា |year_start = ១៨៦៣ |event1 = [[អាណានិគម|អាណានិគមកិច្ច]] |date_event1 = ១៧ មិថុនា ១៨៨៤ |event2 = [[ការត្រួតត្រារបស់ជប៉ុននៅកម្ពុជា|ជប៉ុនចូលកាន់កាប់]] |date_event2 = សីហា ១៩៤១ |event3 = [[ការចុះចាញ់របស់ជប៉ុន|បារាំងចូលកាន់វិញ]] |date_event3 = សីហា ១៩៤៥ |event4 = រដ្ឋធម្មនុញ្ញ |date_event4 = ៦ ឧសភា ១៩៤៧ |event_end = [[ពិធីបុណ្យឯករាជ្យជាតិកម្ពុជា|ប្រកាសឯករាជ្យ]] |date_end = ៩ វិច្ឆិកា |year_end = ១៩៥៣ |event_post = [[សន្និសីទទីក្រុងហ្សឺណែវ (១៩៥៤)|សន្និសីទទីក្រុងហ្សឺណែវ]] |date_post = ២១ កក្កដា ១៩៥៤ |p1 = កម្ពុជាសម័យឧដុង្គ |flag_p1 = Flag of Cambodia (pre-1863).svg |p2 = ការត្រួតត្រារបស់ជប៉ុននៅកម្ពុជា |flag_p2 = Flag of Cambodia under Japanese occupation.svg |s1 = ការត្រួតត្រារបស់ជប៉ុននៅកម្ពុជា |flag_s1 = Flag of Cambodia under Japanese occupation.svg |s2 = ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៩៥៣-១៩៧០) |flag_s2 = Flag of Cambodia.svg |image_flag = Flag of Cambodia (1863-1940).png |flag_type = [[ទង់ជាតិកម្ពុជា|ទង់ជាតិ]]<br/>(១៨៦៣–១៩៤៨) |image_coat = Coat of arms of Cambodia (1864–1970).svg |symbol_type = [[ព្រះរាជសង្ហារកម្ពុជា|ព្រះរាជសង្ហារ]] |image_map = Atlas de l'Indochine dressé (...)Indochine française bpt6k11001779 76.jpg |capital_type = រាជធានី |capital = [[ភ្នំឧដុង្គ|ឧដុង្គ]] (១៨៦៣–១៨៦៥)<br/>[[ភ្នំពេញ]] (១៨៦៥–១៩៥៣) |common_languages = [[ភាសាបារាំង]] (ផ្លូវការ)<br/>[[ភាសាខ្មែរ]] |religion = [[ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ]]<br/>[[ព្រះសហគមន៍កាតូលិកនៅប្រទេសកម្ពុជា|រ៉ូម៉ាំងកាតូលិក]] |anthem = |government_type = [[រាជាធិបតេយ្យផ្តាច់ការ]]នៅក្រោម[[ចក្រភពអាណានិគមបារាំង|រដ្ឋបាលអាណានិគម]] (១៨៦៣–១៩៤៧)<br/>[[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]]នៅក្រោម[[សហភាពបារាំង]] (១៩៤៧–១៩៥៣) |title_leader = [[ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រ]] |leader1 = [[នរោត្តម]] |year_leader1 = ១៨៦៣–១៩០៤ |leader2 = [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|ស៊ីសុវត្ថិ]] |year_leader2 = ១៩០៤–១៩២៧ |leader3 = [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |year_leader3 = ១៩២៧–១៩៤១ |leader4 = [[នរោត្តម សីហនុ]] |year_leader4 = ១៩៤១–១៩៥៣ |title_representative = [[បញ្ជីអ្នករដ្ឋបាលអាណាព្យាបាលបារាំងនៅកម្ពុជា|ឯកាធិបតី]] |representative1 = [[អឺណិស្ត៍ ឌូដា ដឺ ឡាក្រេ]] |year_representative1 = ១៨៦៣–១៨៦៦ {{small|(ដំបូង)}} |representative2 = [[ហ្សង់ រីស្តឺរុយហ៊្សី|ហ្សង់-រីស្តឺរុយហ៊្សី]] |year_representative2 = ១៩៥៣ {{small|(ក្រោយ)}} | title_deputy = [[បញ្ជីរាយនាម នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា|នាយករដ្ឋមន្ត្រី]] | deputy1 = [[នរោត្តម សីហនុ]] | year_deputy1 = ១៩៤៥ {{small|(ដំបូង)}} | deputy2 = [[ប៉ែន នុត]] | year_deputy2 = ១៩៥៣ {{small|(ក្រោយ)}} | stat_year1 = ១៩៣១ | stat_pop1 = ២,៨០៣,០០០ | currency = |image_flag2=Flag of Cambodia under French protection.svg}} '''អាណាព្យាបាលបារាំងនៃកម្ពុជា'''បានបង្កើតប៉ែកនៃ[[ចក្រភពអាណានិគមបារាំង]]នៅកម្ពុជា។ ដែនអាណាព្យាបាលនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៨៦៧ នៅពេសស្ដេចខ្មែរ ព្រះបាទ[[នរោត្តម]]បានសុំឱ្យមានការបង្កើតអាណាព្យាបាលបារាំងលើប្រទេសរបស់ទ្រង់ ខណៈនោះ [[នគររតនកោសិន្ទ្រ|សៀម]] ([[ថៃ]]ទំនើប) បានលះបង់[[អធិរាជភាព]]លើកម្ពុជា និងទទួលស្គាល់អាណាព្យាបាលបារាំងនៅកម្ពុជាជាផ្លូវការ។ កម្ពុជាត្រូវបានធ្វើសមាហរណកម្មទៅជា[[សហភាពឥណ្ឌូចិន]]នៅឆ្នាំ ១៨៨៧ រួមគ្នាជាមួយដែនអាណានិគម និងអាណាព្យាបាលបារាំងនៅ[[វៀតណាម]] ([[កូសាំងស៊ីន]] [[អណ្ណាម (អាណាព្យាបាលបារាំង)|អណ្ណាម]] និង [[តុងកឹង]])។ នៅឆ្នាំ ១៩៤៦ កម្ពុជាទទួលបានសិទ្ធិគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯង ក្នុង[[សហភាពបារាំង]] និងស្ថានភាពអាណាព្យាបាលត្រូវបានលុបបំបាត់នៅឆ្នាំ ១៩៤៩។ កម្ពុជាក្រោយមកបានទទួលបានឯករាជ្យ និងថ្ងៃឯករាជ្យត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី៩ វិច្ឆិកា [[១៩៥៣]]។ ប្រទេស​កម្ពុជា បាន​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​អាណានិគម​និយម​បារាំង អស់​ជិត​មួយ​សតវត្ស​ដោយ​គិត​ចាប់ពី​ឆ្នាំ ១៨៦៣ រហូត​ដល់​ពេល​ទទួល​បាន​ឯករាជ្យ​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៥៣​។ នៅឆ្នាំ ១៨៦៣ [[កម្ពុជា]]ក្រោមរជ្ជកាលរបស់ព្រះបាទ[[នរោត្តម]]បានប្រែក្លាយប្រទេសរបស់ទ្រង់​ឱ្យស្ថិតនៅក្រោម[[អាណាព្យាបាល]]បារាំង។ នៅខែ តុលា ១៨៨៧ ពួកបារាំង បានប្រកាសការបង្កើត ''Union Indochinoise'' ([[សហភាពឥណ្ឌូចិន]]) ដែលនៅពេលនោះក៏បានបញ្ចូលកម្ពុជាផងដែរ សិទ្ធិជាម្ចាស់របស់បារាំងមានជាស្វ័យតរួចរាល់ទៅហើយ ជាមួយនិងតំបន់ទាំងបីនៃប្រទេស[[វៀតណាម]] ([[តុងកឹង]] [[អណ្ណាម (អាណានិគមបារាំង)|អណ្ណាម]] និង [[កូសាំងស៊ីន]])។ នៅឆ្នាំ ១៨៩៣ [[លាវ]] ត្រូវបានរាប់បញ្ចូលបន្ទាប់ពីពួកបារាំងបានគំរាមកំហែង ដល់ព្រះបាទ[[ចុល្លាង្ករណ៍]][[ថៃ|សៀម]]ថានឹងអាចមានសង្គ្រាម ដោយហេតុនោះហើយក៏បង្ខំអោយទ្រង់បោះបង់ចោលទឹកដីនោះទៅ។ ==ដំណើរមកដល់នៃអំណាចត្រួតត្រារបស់បារាំង== [[ឯកសារ:Norodom, the King of Cambodia Wellcome V0037202.jpg|រូបភាពតូច|ព្រះបាទនរោត្តម គឺជាមហាក្សត្រនៃកម្ពុជា ព្រះអង្គយល់ព្រមដាក់ប្រទេសកម្ពុជាឲ្យស្ថិតនៅក្រោមអាណាព្យាបាលរបស់បារាំង]] កំឡុងសតវត្សទី១៩ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានដោះខ្លួនពីរដ្ឋចំណុះនៃនគរសៀមដែលបានដាក់បញ្ចូលខេត្តភាគខាងលិច​របស់ប្រទេសនេះ រួមមាន[[អង្គរ]] ដែលកាលណោះឥទ្ធិពលអំណាចរបស់[[រាជវង្សង្វៀន]]យួនបានធំធាត់ឡើងដែលជាការគំរាមកំហែងដល់​ប៉ែកខាងកើតនៃប្រទេស។ បន្ទាប់ពីការបង្កើតអាណានិគមបារាំងនៅកូសាំងស៊ីន (វៀតណាមខាងត្បូងសម័យបច្ចុប្បន្ន) នៅឆ្នាំ ១៨៦៧ ព្រះបាទនរោត្តមកម្ពុជាបានស្នើសុំឱ្យបារាំងដាក់អាណាព្យាបាលលើនគររបស់ទ្រង់។ នៅពេលនោះ លោក '''ព្យាំរប៉ូល-ដឺ-ឡា-ហ្គ្រង់ឌ្យែរ''' ទេសាភិបាលអាណានិគមកូសាំងស៊ីន កំពុងបន្តផែនការដើម្បីពង្រីកអំណាចបារាំងលើវៀតណាមទាំងមូលហើយបានប្រមើល​ឃើញកម្ពុជាជាប្រទេសទ្រនាប់រវាងដែនកម្មសិទ្ធិបារាំងនៅវៀតណាមនិងសៀម។ នៅថ្ងៃ ១១ សីហា ១៨៦៣ ព្រះបាទនរោត្តមបានចុះព្រះហស្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាមួយដែលទទួលស្គាល់អាណាព្យាបាលបារាំងលើព្រះរាជាណាចក្ររបស់ទ្រង់។ ស្ថិតនៅក្រោមសន្ធិសញ្ញានេះ [[អ្នកដឹកនាំកម្ពុជា|របបរាជានិយម]]នៅកម្ពុជាត្រូវបានបន្សល់ឱ្យនៅមានដដែល ក៏ប៉ុន្តែអំណាចត្រូវបានស្ថិតក្នុងដៃនៃឯកាធិបតីដ៏ច្រើនសម្បើមដែលមានទីតាំងនៅ[[ភ្នំពេញ]]។ បារាំងក៏ទទួលបន្ទុកលើទំនាក់ទំនងការបរទេសនិងពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជាផងដែរ ដូចគ្នាបារាំងក៏ផ្ដល់នូវការការពារខាងយោធា។ សៀមក្រោយមកបានទទួលស្គាល់អាណាព្យាបាលរបស់បារាំងបន្ទាប់ពីបារាំងបាន​ប្រគល់ខេត្តបាត់ដំបង​របស់កម្ពុជា និងទទួលស្គាល់ការគ្រប់គ្រងរបស់ថៃនៅអង្គរ។<ref>Philippe Franchini, ''Les Guerres d'Indochine'', tome 1, Pygmalion-Gérard Watelet, 1988, page 92</ref><ref>[[ព្យាំរ ម៉ុងតាញ៉ុង|Pierre Montagnon]], ''La France coloniale'', tome 1, Pygmalion-Gérard Watelet, 1988, pages 146–147</ref> នៅ​ឆ្នាំ ១៨៦២ បន្ទាប់​ពី​ដំណើរ​របស់​ឧត្ដមនាវី​បូណា (ទេសាភិបាល​បារាំង​ប្រចាំ​[[ក្រុងព្រៃនគរ]]) មក​កម្ពុជា បារាំង​យល់ថា [[ភូមិវិទ្យា|ភូមិសាស្ត្រ]]​អាច​ឱ្យ​[[បារាំង]]​បង្កើត​មូលដ្ឋាន​បន្ត​ដំណើរ​ទៅ​កាន់កាប់​ទិស​ឧត្ដរ និង​បស្ចិម​នៃ​[[ឥណ្ឌូចិន]] ព្រមទាំង​អាច​បង្កើត​របាំង​ខណ្ឌ​ដែនដី ដែល​កាន់កាប់​ដោយ​[[បារាំង]] និង​[[អង់គ្លេស]]​នៅ​[[ឥណ្ឌូចិន]]​។ បារាំង​ឱ្យ​លោក ឡាក្រង់ឌីយែ មក​ចរចា​បញ្ចុះបញ្ចូល ព្រះបាទ[[នរោត្ដម]] (១៨៦១-១៩០៤) ឱ្យ​យល់ព្រម​ចុះ​ព្រះហស្ថលេខា​លើ​សន្ធិសញ្ញា​ស្ដីពី​អាណាព្យាបាល​បារាំង​លើ​ប្រទេស​[[កម្ពុជា]] ថ្ងៃ ១១ សីហា ១៨៦៣​។ ប្រទេស​[[សៀម]] ប្រឆាំង​យ៉ាង​ខ្លាំង​នឹង​សន្ធិសញ្ញា​នេះ ហើយ​ធ្វើការ​គំរាមកំហែង ព្រះបាទ[[នរោត្ដម]]​ដោយ​មិន​ព្រម​ប្រគល់​ម្កុដរាជ និង​គ្រឿង​រាជកកុធភណ្ឌ​មក​ថ្វាយ​ព្រះអង្គ​វិញ​ទេ​។ ពួក​មន្ត្រី​ខ្មែរ​ដែល​មាន​និន្នាការ​លំអៀង​ទៅ​ខាង​សៀម​បាន​ទាក់ទាញ ព្រះបាទ[[នរោត្ដម]] ឱ្យ​វិល​មក​រក​សៀម​វិញ​។ ប៉ុន្តែ បារាំង​បាន​ប្រឆាំង​តប​វិញ ដោយ​បញ្ជូន​កប៉ាល់​ប្រាំ​គ្រឿង និង​ទាហានជើងទឹក ១០០ ​នាក់ ឡើង​មក​កាន់​រាជធានីឧត្ដុង្គ និង​ទីក្រុងភ្នំពេញ​។ [[ឯកសារ:IndoChina1886.jpg|រូបភាពតូច|ផែនទីឥណ្ឌូចិន ដែលមានប្រទេសកម្ពុជា កូសាំងស៊ីន អណ្ណាម និង តុងកឹង នៅឆ្នាំ១៨៨៦]] បារាំង​បាន​យល់ព្រម​ប្រគល់​[[ខេត្តបាត់ដំបង]] និង​[[សៀមរាប]]​ឱ្យ​ទៅ​[[សៀម]] និង​ធ្វើ​កិច្ចព្រមព្រៀង​មួយ​ជាមួយ​[[សៀម]] ស្ដីពី​ពិធី​រាជាភិសេក​ព្រះបាទ[[នរោត្ដម]]​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ​ពេញលក្ខណៈ​នៅ​រាជធានី[[ឧដុង្គ]] នា​ថ្ងៃ ៣ មិថុនា ១៨៦៤​។ មកដល់​ឆ្នាំ ១៨៦៧ ទើប​[[សៀម]]​ព្រម​ទទួលស្គាល់​សិទ្ធិ​របស់​ប្រទេស​[[បារាំង]] ដើម្បីដាក់​របប​អាណាព្យាបាល​មក​លើ​[[កម្ពុជា]]​។ អាសនៈនៃ[[អគ្គទេសាភិបាល]]សម្រាប់សហភាពឥណ្ឌូចិនទាំងមូលមានទីតាំងនៅ[[ហាណូយ]] ដែលស្ថិតនៅ[[តុងកឹង]] (ឥឡូវគឺ[[វៀតណាមខាងជើង]])។ កម្ពុជា ក៏ជារដ្ឋអាណាព្យាបាលរួមផ្សំនៃសហភាពឥណ្ឌូចិនដែរ ដែលត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយ ''Résident Supérieur'' (រេស៊ីដង់ស៊ុពែរីយ៉េ) រឺ ឯកាធិបតី សម្រាប់កម្ពុជា ដែលត្រូវបានតែងតាំងដោយផ្ទាល់ដោយ [[ក្រសួង]]ជើងទឹកនិង[[អាណានិគម]]នៅ[[ប៉ារីស]]។ [[ឯកាធិបតី]] (រេស៊ីដង់ស៊ុពែរីយ៉េ) គឺនៅពេលនោះត្រូវបានជួយដោយពួក[[ឯកាភិបាល]] (រេស៊ីដង់) រឺ ពួកអភិបាលក្នុងតំបន់ (ចៅហ្វាយខេត្ត) ដែលត្រូវបានគេដាក់នៅតាមមជ្ឈមណ្ឌលខេត្តនានា (ទីរួមខេត្ត) ដូចជា [[បាត់ដំបង]] [[ពោធិ៍សាត់]] [[ឧដុង្គ]] និង [[សៀមរាប]]។ ភ្នំពញ ជារាជធានី គឺត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងដោយផ្ទាល់របស់ឯកាធិបតី (រេស៊ីដង់ស៊ុបពែរីយ៉េ)។ ឯកាធិបតីបានក្ដោបក្ដាប់អំណាចដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់ ក៏ប៉ុន្តែបុគ្គលដែលនៅក្នុងតំណែងនេះជារឿយៗចង់បានអំណាចលើសពីនេះទៀត។ នៅឆ្នាំ ១៨៩៧ ឯកាធិបតីដែលកំពុងតែកាន់តំណែង បានត្អូញត្អែរទៅទីក្រុងប៉ារីសថាស្ដេចបច្ចុប្បន្ននៃកម្ពុជា ព្រះបាទ[[នរោត្តម]]លែងសាកសមដើម្បីដឹកនាំ និងស្នើសុំកាន់អំណាចរបស់ស្ដេចដើម្បីប្រមូលពន្ធ ចេញរាជក្រិត្យ និងសូម្បីតែតែងតាំងមន្ត្រីរាជការ និងជ្រើសរើសពួក[[ព្រះអង្គម្ចាស់ម្កុដរាជ្យ]] (ព្រះបុត្រាស្នងរាជ្យ)។ ចាប់ពីពេលនោះមក ព្រះបាទនរោត្តម និងពួកស្ដេចនាពេលអនាគតរបស់កម្ពុជាក្លាយជាស្ដេចដែលមានតែឈ្មោះ និងជាឧបត្ថាកសាសនាព្រះពុទ្ធនៅកម្ពុជា ទោះយ៉ាងណាក្ដីក៏ពួកទ្រង់នៅតែមើលឃើញថាជាស្ដេច[[ទេវរាជ]]តាមរយៈក្រសែភ្នែក​របស់ប្រជាជនស្រុកស្រែចម្ការដដែល។ អំណាចផ្សេងៗទាំងអស់គឺនៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃនៃពួកឯកាធិបតី (រេស៊ីដង់ស៊ុបពែរីយ៉េរ) និង[[ការិយាធិបតេយ្យ]]អាណានិគម។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ការិយាធិបតេយ្យនេះគឺត្រូវបានបង្កើតឡើង​ដោយពួកមន្ត្រីបារាំងភាគច្រើនបំផុត និងជនជាតិមួយទៀតដែលត្រូវបានគេអនុញ្ញាតដោយសេរីគឺពួកជនជាតិ[[យួន]] ដែលគេឃើញថាជាពួកជនជាតិអាស៊ីដែលត្រួតត្រាគេនៅសហភាពឥណ្ឌូចិន។ នៅឆ្នាំ ១៩០៤ ព្រះបាទនរោត្តមបានសោយទិវង្គត។ ផ្ទុយពីផ្ទេររាជបល្ល័ង្កបន្តអោយទៅរាជបុត្រារបស់ព្រះនរោត្តម ពួកបារាំងបានផ្ទេររាជ្យសម្បត្តិទៅព្រះភាតារបស់ព្រះនរោត្តម គឺព្រះបាទ[[ស៊ីសុវត្ថិ]] ដែលខ្សែរាជវង្សរបស់ទ្រង់មិនរឹងរូស និងជាតិនិយមតិចចំពោះការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំងជាងខាងព្រះនរោត្តម ដែលបានបង្ហាញថាជាខ្សែរាជវង្សជាតិនិយមខ្លាំង។ ដូចដែរ គេបានឃើញថាព្រះនរោត្តម ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះការបះបោរខ្មែរឥតឈប់ឈរប្រឆាំង នឹងការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំង។ ហេតុផលផ្សេងមួយទៀតគឺថារាជបុត្រជាទីសព្វព្រះរាជហឫទ័យរបស់ព្រះនរោត្តម ដែលទ្រង់ចង់អោយសោយរាជ្យបន្តព្រះអង្គ ជាព្រះមហាក្សត្រ គឺ[[យុគន្ធរ|ព្រះអង្គម្ចាស់យុគន្ធរ]] បានធ្វើដំណើរទៅកាន់អឺរ៉ុប បង្កភាពវឹកវរដោយលើកឡើងជាសាធារណៈ​អំពីភាពឃោរឃៅព្រៃផ្សៃនៃអាណានិគមបារាំងនៅកម្ពុជា ដែលពួកគេកំពុងតែបានគ្រប់គ្រងកាន់កាប់។ [[ឯកសារ:King Sisowath of Cambodia.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច|220x220px|ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទៅប្រទេសបារាំងឆ្នាំ១៩១១]] នៅគ្រានោះដែរ ក្នុងរាជ្យព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ និងបុត្ររបស់ទ្រង់ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ប្រទេសមានសន្តិភាព ទោះបីជាក្សត្រទាំងពីរអង្គគ្មានអំណាចអ្វីសោះឡើយ ដោយហេតុតែពួកទ្រង់ជាតុក្កតា និងឧបករណ៍ដែលអាចបត់បែនបានដោយពួកបារាំង។ កំឡុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះស៊ីសុវត្ថិ ពួកបារាំងបានសម្រេចជោគជ័យក្នុងការធ្វើឱ្យ​ស្ដេចកំណែទម្រង់របស់ប្រទេសថៃ [[ចុល្លាង្ករណ៍|ព្រះបាទចុល្លាង្ករណ៍]]ចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាថ្មីមួយនៅឆ្នាំ ១៩០៧ ដែលនាំត្រឡប់មកវិញនូវខេត្តភាគពាយព្យ [[បាត់ដំបង]] និង[[សៀមរាប]]ត្រលប់មកក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់កម្ពុជាវិញ។ ក្នុងន័យនេះ ខ្សែរាជវង្សខាងព្រះស៊ីសុវត្ថិត្រូវបានគេមើលឃើញ​ថាបាននាំយកទឹកដីមកឱ្យប្រទេសខ្មែរវិញ ត្បិត កម្ពុជាស្ថិត​នៅក្រោមការគ្រប់គ្រងនៃអាណានិគមបារាំងយ៉ាងសង្កត់សង្កិតយ៉ាងណាក៏ដោយ។ ===ស្ថានភាពនយោបាយខ្មែរ=== [[ឯកសារ:British Library digitised image from page 122 of "Pioneering in the Far East, and journeys to California in 1849 and to the White Sea in 1878 ... With illustrations, etc".jpg|រូបភាពតូច|រូបគំនូររបស់ព្រះបាទអង្គដួងជួបសំណេះសំណាលជាជនបរទេសដកស្រង់ចេញពីបណ្ណល័យអងគ្លេស]] រហូតមកដល់ស.វ. ទី១៩ គឺក្នុងរាជ្យព្រះបាទ'''[[អង្គឌួង]]''' (១៨៤១ - ១៨៦០) ប្រទេសខ្មែរនៅតែស្ថិតក្រោមអំណាចសៀម និងយួននៅឡើយ។ ពួកនេះនៅប្រចាំការអមព្រះអង្គ ដើម្បីសម្រេចកិច្ចការរបស់ខ្មែរ។ ចាប់តាំងពីបានឡើងសោយរាជ្យមក ព្រះបាទ'''[[អង្គឌួង]]'''ទ្រង់តូចព្រះទ័យយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការបាត់បង់ទឹកដីយ៉ាងច្រើន ដែលពួកយួន និងសៀមប្រវ័ញ្ចយកទៅដោយខុសច្បាប់។ ព្រះអង្គបានខិតខំរកគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីរំដោះទឹកដី និងគេចឲ្យផុតពីភាពចំណុះគេនេះ។<br \> នៅឆ្នាំ ១៨៥៤ បព្វជិតបារាំងម្នាក់ឈ្មោះមីស (Miche) ដែលស្និទ្ធនឹងព្រះអង្គឌួង បានថ្វាយយោបល់ដល់ព្រះអង្គឲ្យធ្វើទំនាក់ទំនងជាមួយព្រះចៅអធិរាជបារាំង[[ណាប៉ូលេអុងទី៣]] ដើម្បីឲ្យបារាំងជួយការពារប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រោយពីទទួលលិខិតនិងដង្វាយ [[ណាប៉ូលេអុងទី៣]]បានបញ្ជូនគណៈប្រតិភូរបស់ខ្លួនគឺលោក[[ដឺម៉ុងទីញី]] ឲ្យមកកម្ពុជាយ៉ាងរួសរាន់ (១៨៥៥) ដើម្បីពិនិត្យស្ទាបស្ទង់ស្ថានភាព។ គ្រាន់តែលោក[[ដឺម៉ុងទីញី]]មកដល់កំពតភ្លាម សៀមបានដឹងកិច្ចការនេះ ហើយបានប្រឆាំងយ៉ាងខ្លាំងក្លា។ សៀមបានកំហែងព្រះបាទ[[អង្គឌួង]]ថា បើព្រះអង្គចុះសន្ធិសញ្ញាសម្ព័ន្ធភាពនឹងបារាំងដែលមាន[[ដឺម៉ុងទីញី]]ជាតំណាងនោះ សៀមនឹងលើកទ័ពចូលមកកម្ទេចខ្មែរមិនខាន ហើយពុំព្រមប្រគល់គ្រឿងរាជកកុធភ័ណ្ឌថ្វាយមកព្រះអង្គឡើយ។ ដូចនេះសៀមពុំបានធ្វើឲ្យព្រះបាទអង្គឌួងសម្រេចព្រះបំណងឡើយ។ នៅថ្ងៃទី១៩ តុលា ឆ្នាំ១៨៦០ ព្រះបាទ[[អង្គឌួង]]បានចូលទិវង្គត។ រាជបុត្រច្បងរបស់ព្រះអង្គ គឺសត្ថាច្រឡឹងឡើងគ្រងរាជសម្បត្តិស្នង ដោយមាននាមសម្រាប់រាជ្យថាព្រះបាទ[[នរោត្ដម]]។ {{ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ}} ===ស្ថានភាពនយោបាយបារាំង=== [[ឯកសារ:Carte politique de l'Indo-Chine (...)Deloncle François btv1b53025089w.jpg|រូបភាពតូច|ទឹកដីមួយចំនួននៃកម្ពុជាបានរំដោះចេញពីសៀមដូចជា បាត់ដំបង សៀមរាប ស្រីសោភ័ណ្ឌ ជាដើម ។]] នៅគ្រប់ទីកន្លែង បារាំងបានប៉ះទង្គិចនឹងមហិច្ឆតារបស់អង់គ្លេសរហូតដល់ឆ្នាំ ១៨៣០។ បារាំងមានបំណងបង្កើតអាណានិគមដ៏ធំទូលាយមួយនៅ អាហ៊្វ្រិក និងនៅអាស៊ីជាថ្នូរ នឹងអាណានិគមរបស់ខ្លួនដែលបានបាត់បង់នៅអាមេរិក (រដ្ឋល្វីស្យ៉ាណាត្រូវលក់ទៅឲ្យអាមេរិក ឯរដ្ឋកាណាដាត្រូវអង់គ្លេសដណ្ដើមយក)។ <br \> នៅអាស៊ីបារាំងបានតម្រង់ទិសដៅមករកប្រទេសចិនភាគខាងត្បូង និងបណ្ដាប្រទេសនៅឥណ្ឌូចិនមាន កម្ពុជា វៀតណាម លាវ សៀម។ នៅក្នុងប្រទេសទាំងនេះ មានបេសកបព្វជិតកាតូលិកចូលមកផ្សព្វផ្សាយសាសនាជាយូរមកហើយ និងយ៉ាងស្ងាត់កំបាំងតាមរយៈប្រជាជនដែលកាន់សាសនាយេស៊ូ។ <br \> បារាំងសម្លឹងឃើញផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើន បន្ទាប់ពីបានចូលមកនៅជាអ្នកជិតខាងខ្មែរលើទឹកដី[[កូសាំងស៊ីន]]។ ទីមួយបារាំងយល់ថា ទន្លេមេគង្គជាផ្លូវទឹកមួយយ៉ាងសំខាន់អាចឲ្យគេជ្រៀតចូលទៅក្នុងប្រទេសចិនភាគខាងត្បូង។ ទី២ គេត្រូវកម្ចាត់គ្រោះថ្នាក់ទាំងឡាយដែលគំរាមកំហែងលើអាណានិគមថ្មីរបស់គេឲ្យអស់ ពិសេសបណ្ដាប្រទេសមកពីប្រទេសសៀម ដែលមានអធិរាជអង់គ្លេសនៅពីខាងក្រោយ។ <br \> ក្រោយមកនៅគ.ស. ១៨៦២ លោកឧត្ដមសេនីយត្រីបូណា ទេសាភិបាលនៃដែនដី[[កូសាំងស៊ីន]]ចូលមកស្រុកខ្មែរ ក្ដាប់សភាពការណ៍ម្ដងទៀត ដោយឆ្លៀតឱកាសចូលគាល់សម្ដេចនរោត្ដមផង។ <br \> នៅដើមឆ្នាំ ១៨៦៤ បារាំងបានគាបសង្កត់បាងកកតាមផ្លូវទូត និងផ្លូវយោធា ដើម្បីឲ្យបាងកកបញ្ជូនត្រា ព្រះខ័នរាជ្យ និងម្កុដរាជ្យ សម្រាប់ពិធីរាជាភិសេកព្រះបាទ[[នរោត្ដម]] ជាព្រះមហាក្សត្រពេញលក្ខណៈនៅរាជធានីឧដុង្គនាថ្ងៃទី ៣ មិថុនា ១៨៦៤។ <br \> មកដល់ឆ្នាំ ១៨៦៧ បារាំង និងសៀមបានស្រុះស្រួលយល់ព្រមចំពោះបញ្ហាខ្មែរ ដែលពីមុនមកមានទំនាស់ដោយសារសៀមមានអង់គ្លេសនៅពីក្រោយ ឯបារាំងចង់ផ្ទេរការកាន់កាប់ខ្មែរពីសៀម។ ម្យ៉ាងទៀត បរិយាកាសធូរស្រាលខ្លះៗ បានកើតមានឡើងរវាងបារាំង និងអង់គ្លេស ព្រោះ ប្រទេសទាំងពីរបានក្លាយទៅសម្ព័ន្ធមិត្តក្នុងការប្រឆាំងនឹងចិន គឺ[[ចលនាថាយភិង]] (ឈ្មោះសមាគមសម្ងាត់នៅប្រទេសចិន ងើបឡើងប្រឆាំង នឹងអ្នកកាន់អំណាចជាតិផង និងពួកបរទេសផង)។ សន្ធិសញ្ញាថ្ងៃទី ១៥ កក្កដា ១៨៦៧ មានន័យថាបារាំងព្រមប្រគល់ខេត្តបាត់ដំបង និងសៀមរាបទៅឲ្យសៀម។ ឯសៀមព្រមទទួលស្គាល់សិទ្ធិរបស់បារាំងក្នុងការដាក់របបអាណាព្យាបាលមកលើកម្ពុជា។ ម្យ៉ាងទៀតបារាំងសន្យាថាមិនបញ្ចូលប្រទេសខ្មែរជាអាណានិគមដូច[[កម្ពុជាក្រោម]]ឡើយ។ ==អំណាចត្រួតត្រារបស់បារាំង== អាសនៈអគ្គទេសាភិបាលសម្រាប់សហភាពឥណ្ឌូចិនទាំងមូលត្រូវតាំងនៅ[[សៃហ្គន]]រហូត​ដល់រដ្ឋធានីនេះត្រូវបានរើទៅកាន់[[ហាណូយ]]នៅឆ្នាំ ១៩០២។ កម្ពុជា ក្លាយជាដែនអាណាព្យាបាលសំខាន់មួយនៃសហភាពឥណ្ឌូចិន ដែលត្រូវបានអភិបាលដោយ ''Résident Supérieur'' (ឯកាធិបតី) សម្រាប់កម្ពុជា រេស៊ីដង់ស៊ុបពែរីយ៉េត្រូវបានតែងតាំងដោយផ្ទាល់ពីក្រសួងជើងសមុទ្រនិងអាណានិគមនៅប៉ារីស។ ឯកាធិបតីត្រូវបានជួយជាលំដាប់លំដោយដោយពួកឯកាភិបាល រឺ ពួកអ្នកអភិបាលដែនដី ដែលឈរជើងនៅគ្រប់មជ្ឈមណ្ឌលខេត្តទាំងអស់ដូចជា [[បាត់ដំបង]] [[ពោធិ៍សាត់]] [[ឧដុង្គ]] និង [[សៀមរាប]]។ [[ភ្នំពេញ]] គឺជាធានី ត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងនៃរដ្ឋបាលរបស់ឯកាធិបតីដោយផ្ទាល់។ ===ការរៀបចំរដ្ឋបាលឡើងវិញ=== [[Image:Thais return Battambang to King Sisowath.jpg|thumb|290px|left|ចម្លាក់បង្ហាញពីព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិទទួលបាន ខេត្តព្រះវិហារ បាត់ដំបង និង សៀមរាបនៅឆ្នាំ ១៩០៧ ពីសៀមមកវិញ ដែលបានយកខេត្តមកពីកម្ពុជានៅ​ពាក់កណ្ដាលចុងក្រោយនៃសតវត្សទី១៨។]] នោឆ្នាំ ១៨៩៦ បារាំងនិង[[ចក្រភពប៊្រិតថេន]]បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដែលទទួលស្គាល់មណ្ឌល​ឥទ្ធិពលទាំងសងខាងលើ[[ឥណ្ឌូចិន]] ជាពិសេសលើសៀម។ ស្ថិតក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ សៀមត្រូវប្រគល់ខេត្តនៅតំបន់[[អង្គរ]]ត្រឡប់ទៅកម្ពុជាដែលកាលណោះគ្រប់គ្រងដោយបារាំង។កិច្ចព្រមព្រៀងនេះបានទទួលស្គាល់អំណាចគ្រប់គ្រងរបស់បារាំងលើវៀតណាម (រួមមានអាណានិគមកូសាំងស៊ីន និងអាណាព្យាបាលអណ្ណាមនិងតុងកឹង) កម្ពុជា ដូចគ្នានេះដែរ លាវ ដែលត្រូវបានបញ្ចូលនៅឆ្នាំ ១៨៩៣ បន្តបន្ទាប់ពីជ័យជម្នះបារាំងនៅក្នុង[[សង្គ្រាមបារាំង-សៀម]] និងដោយសារឥទ្ធិពលបារាំងលើសៀមភាគខាងកើត។ រដ្ឋាភិបាលបារាំងក្រោយមកក៏បានដាក់ទីតាំងរដ្ឋបាលថ្មីនៅក្នុងដែនអាណានិគមនេះ និងបានចាប់ផ្ដើមអភិវឌ្ឍខាងសេដ្ឋកិច្ចដែលនាំចូលវប្បធម៌និងភាសាបារាំងទៅជាផ្នែកនៃ​កម្មវិធីសមានកម្ម។<ref>Philippe Franchini, ''Les Guerres d'Indochine'', tome 1, Pygmalion-Gérard Watelet, 1988, page 114</ref> [[ឯកសារ:Samdech Chaufea Veang Thiounn.jpg|រូបភាពតូច|សម្តេចចៅហ្វាវាំងឈ្មោះ កុលដឺម៉ុងតេរ៉ូ (ឆ្វេង) វាំងជួន (កណ្ដាល) សឺងឌៀម (ស្ដាំ) របស់ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិដែលមានឯកសណ្ឋានបែបបទខ្មែរ-បារាំងនៅក្នុងសម័យអាណានិគមនិយមបារាំងនៅកម្ពុជា។]] នៅឆ្នាំ ១៨៩៧ ឯកាភិបាលដែលកំពុងកាន់អំណាចបានប្ដឹងទៅកាន់ប៉ារីសថា ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរដែលកំពុងតែសោយរាជ្យ ព្រះបាទ[[នរោត្តម]]លែងសាកសមគ្រងរាជ្យ និងស្នើសុំការអនុញ្ញាតដើម្បីក្ដាប់អំណាចប្រមូលពន្ធដាររបស់ព្រះអង្គ ចេញរាជក្រឹត្យ និងថែមទាំងចង់បានអំណាចតែងតាំងមន្ត្រីរាជការ ហើយនិងជ្រើសរើសព្រះរាជបុត្រស្នងរាជ្យទៀតផង។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ព្រះបាទនរោត្តម និងពួកស្ដេចនៃកម្ពុជាបន្តបន្ទាប់មកទៀតត្រូវបានក្លាយជាតួអង្គមានតែនាម និងគ្រាន់តែជាអ្នកឧបត្ថាកពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ បើទោះណាពួកទ្រង់ក៏នៅតែមើលឃើញថាជាស្ដេចទេវរាជដដែលដោយប្រជាជនស្រុកស្រែ​ចម្ការសាមញ្ញ។ អំណាចផ្សេងៗទាំងអស់ត្រូវស្ថិតនៅក្នុងដៃនៃឯកាធិបតី និងការិយាធិបតេយ្យអាណានិគម។ មិនទៅតិចអ្វីទេ ការិយាធិបតេយ្យនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងភាគច្រើនបំផុតដោយពួកអ្នករដ្ឋការបារាំង និងមានតែជនជាតិអាស៊ីមួយចំនួនដែលអនុញ្ញាតដោយសេរីដើម្បីចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាលគឺជនជាតិ[[យួន]] ដែលត្រូវគេមើលឃើញថាជាជនជាតិអាស៊ីដែលគ្រប់គ្រងគេនៅក្នុងសហភាពឥណ្ឌូចិន។ នៅឆ្នាំ ១៩០៤ ព្រះបាទនរោត្តមបានសោយទិវង្គត និងផ្ទុយពីការផ្ទេររាជបល្ល័ង្កបន្តទៅឱ្យព្រះរាជបុត្ររបស់ទ្រង់ ពួកបារាំងក៏បានផ្ទេរបន្តទៅឱ្យព្រះអនុជរបស់ព្រះបាទនរោត្តម គឺព្រះបាទ[[ស៊ីសុវត្ថិ]] ដែលខ្សែរាជវង្សរបស់ទ្រង់មិនសូវរឹងទទឹង និងមិនជាតិនិយមជ្រុល ចំពោះការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំងជាងខ្សែរាជវង្សព្រះនរោត្តម។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ព្រះនរោត្តមត្រូវបានគេឃើញថាទទួលខុសត្រូវចំពោះការបះបោរខ្មែរឥតឈប់ឈរប្រឆាំងនឹង​ការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំង។ ហេតុផលមួយទៀតនោះគឺព្រះរាជបុត្រសំណព្វព្រះហឫទ័យរបស់ព្រះបាទនរោត្តម ដែលទ្រង់ចង់ឱ្យសោយរាជ្យបន្តព្រះអង្គជាព្រះមហាក្សត្រ គឺព្រះអង្គម្ចាស់[[នរោត្តម យុគន្ធរ|យុគន្ធរ]] ធ្លាប់បានធ្វើដំណើរទៅកាន់អឺរ៉ុប បានបើកឡើងជាសាធារណៈនូវភាពព្រៃផ្សៃនៃអាណានិគមបារាំងនៅកម្ពុជា។ បារាំងក្រោយមកបានរឹតបន្តឹងអំណាចគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនលើកម្ពុជាគ្រាដែលកំពុងពង្រីក​ទឹកដីអាណាព្យាបាលរបស់ខ្លួននៅឆ្នាំ ១៩០២ និង ១៩០៤ តាមរយៈសន្ធិសញ្ញាមួយចំនួនជាមួយសៀម ដែលបានបញ្ចូល[[ខេត្តព្រះវិហារ]]មកកម្ពុជា និងផ្ដល់ឱ្យបារាំងគ្រប់គ្រងលើ[[ទន្លេបាសាក់]]ជាបន្តបន្ទាប់រៀងមក។ ទំនាស់ទឹកដីក្រោយមកទៀតរវាងបារាំងនិងសៀមមកលើ[[ខេត្តបាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] បានឈានទៅដល់ការកាន់កាប់[[ខេត្តត្រាច]] (ត្រាត) ដោយបារាំងរហូតដល់សៀមប្រគល់មកវិញដោយសារការគាបសង្កត់របស់បារាំង ដូច្នេះហើយសៀមក៏បានប្រគល់ខេត្តទាំងប៉ុន្មាននោះមកវិញ នៅឆ្នាំ ១៩០៧ ដើមឡើយវាជាទឹកដីកម្ពុជារហូតមកដល់ចុងសតវត្សទី១៨ ដែលត្រូវប្រគល់រួមគ្នានឹង[[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]]។ ការទទួលបាននៃខេត្តទាំងនេះបានក្លាយជាដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃការពង្រីកទឹកដីរបស់​បារាំងនៅឥណ្ឌូចិនជាពេលដែលសៀមក្រោយមកបានសហការជាមួយពួកប៊្រិតថេនក្នុងតំបន់ ដោយភ័យខ្លាចចំពោះការពង្រីកទឹកដីរបស់បារាំងដែលមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន និង ការគ្រប់គ្រងសៀមនឹងអាចធ្វើឱ្យក្រឡាប់ចាក់តុល្យភាពនៃពួកមហាអំណាចនៅឥណ្ឌូចិន។<ref>Maurice Zimmerman, [http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/geo_0003-4010_1907_num_16_87_6973 Traité du 23 mars 1907 avec le Siam], Annales de géographie, Année 1907, Volume 16, n°87, pp. 277–278, sur ''Persée.fr''</ref> ===ដំណាក់កាលទី១=== ដំបូងបារាំងប្រើវិធីត្រជាក់ក្នុងការអនុវត្តការត្រួតត្រាខ្មែរ។ ក្រោយពីត្រឡប់ទៅ[[ព្រៃនគរ]]វិញ បារាំងបានកំណត់គោលការណ៍ពីរយ៉ាងគឺ៖ *ដើម្បីបានបញ្ចូល[[ដែនដីកូសាំងស៊ីន]]ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួន បារាំងបានយកលេសមួយសមស្របមកកំណត់។ ពោលគឺបារាំងមានសិទ្ធិលូកដៃចូលក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្មែរ ព្រោះប្រទេសខ្មែរពីមុនមកធ្លាប់ជាសាមាន្តរដ្ឋរបស់យួន។ *លោកទេសាភិបាល បូណាសង្កត់ធ្ងន់លើសេចក្ដីប្រាថ្នារបស់សៀមមកលើប្រទេសខ្មែរ ដែលប្រទេសបារាំងត្រូវតែការពារឯករាជ្យនៃប្រទេសនេះ ដែលមានការទំនាក់ទំនងទៅនឹងសន្តិភាពនៃ[[ដែនដីកូសាំងស៊ីន]]។ <br \> ក្រោយពីបានទូលថ្វាយហេតុផលសព្វគ្រប់ និងសូមព្រះអង្គព្រមដាក់ប្រទេសខ្មែរឲ្យបារាំងជួយការពារ [[បព្វជិតមីស]] (Miche) ទ្រង់បានថ្វាយគម្រោងសន្ធិសញ្ញាមួយ ហើយទ្រង់បានធ្វើការពិភាក្សាជាមួយព្រះរាជាខ្មែរ។ លុះដល់ថ្ងៃទី ១១ សីហា ១៨៦៣ លោក[[ឡាក្រង់ឌីយ៊ែ]] (La Grandière) បានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាក្នុងនាមលោកផ្ទាល់ ជាមួយនិងសម្ដេចនរោត្ដមដែលបានយល់ព្រមទាំងញញើតញញើម។ នេះជាសន្ធិសញ្ញាលើកទី១ ដែលខ្មែរយល់ព្រមឲ្យបារាំងធ្វើអាណាព្យាបាល។ ====ខ្លឹមសារសន្ធិសញ្ញាថ្ងៃទី ១១ សីហា ១៨៦៣==== *[[ឯកសារ:Indochina 1902.jpg|រូបភាពតូច|ផែនទីឥណ្ឌូចិនឆ្នាំ១៩០២]]ផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ ព្រះចៅអធិរាជបារាំងបានសន្យាថានឹងរៀបចំប្រទេសកម្ពុជាឲ្យស្ថិតក្នុងសន្តិភាព និងរបៀបរៀបរយ ការពារចំពោះការវាយលុកទាំងឡាយមកពីខាងក្រៅ និងជួយខ្មែរក្នុងការហូតពន្ធគយ ផ្ដល់ភាពងាយស្រួល ក្នុងការធ្វើគមនាគមន៍តាមផ្លូវសមុទ្រ។ *ជាថ្នូរវិញ ប្រទេសកម្ពុជាព្រមធ្វើសម្បទានដល់ប្រទេសបារាំងនូវដីម្ដុំជ្រោយចង្វារ និងបើកសិទ្ធិឲ្យបារាំងកាប់ឈើក្នុងព្រៃនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដើម្បីយកទៅស្ថាបនាកប៉ាល់។ <br \> ទោះបីខាងភាគីខ្មែរចាញ់ប្រៀបខាងភាគីបារាំងខ្លះក៏ដោយ ក៏មតិខ្មែរខ្លះយល់ថា ខ្មែរអាចទទួលយកសន្ធិសញ្ញាថ្ងៃទី ១១ ខែ សីហា ១៨៦៣ ព្រោះបារាំងពុំបានទាន់ដកហូតអំណាចពីព្រះរាជាខ្មែរនៅឡើយ។ តែក៏មានអ្នកស្នេហាជាតិបានក្រោកឈរកាន់អាវុធប្រឆាំងដែរ។ ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ ១៨៦៣​ មក ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ បាន​ចុះ​ព្រះហស្ថលេខា​លើ​​ក្រឹត្យ ឬ ​សេចក្ដីប្រកាស​ជាច្រើន ដែល​សុទ្ធតែ​ផ្ដល់​ចំណេញ​ដល់​[[បារាំង]]​ទាំងអស់​។ ឃើញ​យ៉ាង​នេះ ព្រះមហាក្សត្រ​បាន​ឱ្យ​មនុស្ស​ជំនិត​របស់​ព្រះអង្គ​បង្ក​ការបះបោរ​ដើម្បី​ការពារ​ព្រះមហាក្សត្រ​។ ===ដំណាក់កាលទី២=== នៅទសវត្សទី៩នៃសតវត្សទី១៩ សាធារណរដ្ឋទី៣នៃប្រទេសបារាំងមានស្ថេរភាពឡើងវិញហើយ។ អ្នកដែលឡើងកាន់អំណាចសុទ្ធជាបក្សពួកនិយមខាងពង្វាតអាណានិគមដូចជាលោក[[កំបែតា]]ជាដើម។ ពួកនេះសម្រេចចិត្តថាត្រូវតែវាយដណ្ដើមយកតំបន់សេសសល់នៅឥណ្ឌូចិនមកកាន់កាប់ទៀត ហើយពង្រីកការត្រួតត្រានៅទីនោះឲ្យកាន់តែរឹងមាំឡើង <br \> ទន្ទឹមនឹងការវាយប្រហារទៅលើ[[តុងកឹង]]ជាលើកទី២ និងការវាយប្រហារទៅលើបន្ទាយនៅវ៉េ (១៨៨៣ - ១៨៨៥)។ នៅថ្ងៃទី ១៧ មិថុនា ១៨៨៤ [[សាលថុំសុន]] (Charles Thomson) ទេសាភិបាល[[ដែនដីកូសាំងស៊ីន]] បានបញ្ជូនទាហានជើងទឹកមួយក្រុមឲ្យចូលទៅក្នុងវាំងទាំងកណ្ដាលអធ្រាត្រវេលាម៉ោង២២។ ពេលនោះប្រតិភូបារាំងម្នាក់បានបញ្ជាឲ្យដាស់ព្រះមហាក្សត្រដែលកំពុងផ្ទំលក់ ហើយបង្ខំឲ្យចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាថ្មីមួយទៀត។ សន្ធិសញ្ញានេះបានដកសិទ្ធិពីព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីឲ្យបារាំងធ្វើជាអ្នកអាណាព្យាបាលលើប្រទេសកម្ពុជាទាំងមូល។ ចាប់ពីពេលនោះ ប្រទេសកម្ពុជាក៏ក្លាយជាអាណានិគមពិតប្រាកដរបស់បារាំង។ <br \> មាត្រាខ្លះក្នុងចំណោមមាត្រាទាំងអស់លើកកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ មានខ្លឹមសារដូចជា៖ *ព្រះមហាក្សត្រត្រូវទទួលស្គាល់ជាមុន នូវកំណែទម្រង់ផ្នែករដ្ឋបាល តុលាការ ហិរញ្ញវត្ថុ និងពាណិជ្ជកម្មដែលសាធារណរដ្ឋបារាំងយល់ថាគួរតែធ្វើក្នុងអនាគតកាល។ *ក្នុងការគ្រប់គ្រងខេត្ត និងក្រសួងនានា មន្ត្រីខ្មែរត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់អាជ្ញាធរបារាំង។ ឯក្រសួងគយ ពន្ធដារ ក្រសួងសាធារណការ និងក្រសួងឯទៀតដែលប្រើវិស្វករ បានត្រូវបារាំងកាន់កាប់ដោយផ្ទាល់។ *រដ្ឋាភិបាលបារាំងអាចតែងតាំងរេស៊ីដង់ (résident ប្រែថាអ្នកតំណាង រឺ ឯកាភិបាល) និងរេស៊ីដង់រងឲ្យត្រួតពិនិត្យមន្ត្រីខ្មែរនៅតាមទីរួមខេត្ត។ *ខេត្ត​ដែល​ពីមុន​មក​មាន​ចំនួន ៥៧ ត្រូវ​បង្រួម​មក​ត្រឹម ៥០ ហើយ​មាន​ចែក​ជា​ស្រុក និង​ឃុំ​។ *ចំណាយទាំងឡាយរបស់រាជការខ្មែរ និងរបស់រដ្ឋការអាណាព្យាបាលបារាំងជាបន្ទុករបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ *ព្រះរាជាត្រូវទទួលប្រាក់បៀវត្សដែលមានកម្រិតជាក់លាក់ ហើយមិនអាចខ្ចីប្រាក់ដោយគ្មានការយល់ព្រមពីរដ្ឋាភិបាលបារាំងឡើយ។ *ដីធ្លីក្នុងព្រះរាជាណាចក្រទាំងមូល ពីដើមជាកម្មសិទ្ធិរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ឥឡូវពួកអាជ្ញាធរបារាំង និងខ្មែរអាចរៀបចំឲ្យមានកម្មសិទ្ធិឯកជនខាងដីធ្លី។ *[[ភ្នំពេញ|ក្រុងភ្នំពេញ]] ត្រូវ​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការត្រួតត្រា​របស់​ទេសាភិបាល​ជាន់ខ្ពស់​របស់​បារាំង​។ ទេសាភិបាល​ជា​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​រាជធានី ដែល​មាន​សមាសភាព ១២​ រូប ក្នុង​នោះ​ជនជាតិ​បារាំង ៦ ​រូប ខ្មែរ ៣​ រូប យួន ១ រូប​ ចិន ១ រូប និង ចាម ១ រូប។ មកដល់​ឆ្នាំ ១៨៨៧ បារាំង​ទាមទារ​ឱ្យ​ព្រះមហាក្សត្រ​ចុះ​ព្រះហស្ថលេខា​លើ​រាជក្រឹត្យ​មួយ​ មានន័យថា ព្រះមហាក្សត្រ​សោយរាជ្យ ប៉ុន្តែ​មិន​ត្រួតត្រា​ទេ​។ ===ដំណាក់កាលទី៣=== [[ឯកសារ:Map of French Indochina expansion.svg|រូបភាពតូច|ទឹកដីមួយចំនួននៃកម្ពុជាបានរំដោះចេញពីសៀមដូចជា បាត់ដំបង សៀមរាប ស្រីសោភ័ណ្ឌ ជាដើម ។]] នៅ​ខែ តុលា ឆ្នាំ ១៨៨៧ មុនវាយដណ្ដើមប្រទេសលាវ បារាំងមានគម្រោងបង្កើតសហព័ន្ធមួយនៅលើទឹកដីទាំងឡាយដែលខ្លួនកាន់កាប់ហៅថា '''សហព័ន្ធឥណ្ឌូចិន''' មានន័យថា កម្ពុជា ជា​ដែនដី​មួយ​ចំណែក​របស់​បារាំង គឺជា​ប្រទេស​មួយ​ដែល​ផ្គត់ផ្គង់​ផលិតផល​កសិកម្ម និង​វត្ថុធាតុដើម​សម្រាប់​ប្រទេស​បារាំង​។ ដប់ឆ្នាំក្រោយមក (១៨៩៧) ទើបសហព័ន្ធឥណ្ឌូចិនបានត្រូវបង្កើតឡើង ដោយមានការតែងតាំងអគ្គទេសាភិបាលមួយសម្រាប់ឥណ្ឌូចិនទាំងមូល។ សន្ធិសញ្ញា​បារាំង-សៀម​នា​ឆ្នាំ ១៩០៤ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ពុជា​បាត់បង់​ដែនដី​ [[ម្លូព្រៃ]] [[ទន្លេរពៅ]] និង ព្រះវិហារ​។ ប៉ុន្តែ​សន្ធិសញ្ញា​ឆ្នាំ ១៩០៧ គឺ​ក្នុង​រាជ្យ​ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ (១៩០៤-១៩២៧) ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ទទួល​ខេត្តបាត់ដំបង និង​សៀមរាប​មកវិញ​។ ==សេដ្ឋកិច្ចកំឡុងការត្រួតត្រារបស់អាណានិគមបារាំង== មិនយូរទេ បន្ទាប់ពីពួកបារាំងបានបង្កើតឡើងដំបូងនូវវត្តមានជាស្វយ័ត នៅកម្ពុជានៅឆ្នាំ ១៨៦៣ ពួកបារាំងបានយល់ថាសុបិនរបស់ពួកគេថាកម្ពុជានឹងអាចក្លាយជា ''សិង្ហបុរីនៅកូសាំងស៊ីន'' គឺជាការភាន់ច្រឡំមួយ ហើយថាកម្ពុជាគ្មានទ្រព្យសម្បត្តិដែលបានលាក់កំបាំងនោះទេ។{{Citation needed|date=ខែមករា ២០០៩}} ចាប់តាំងពីពេលនោះមក សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក៏មិនបានធ្វើទំនើបកម្មគួរអោយកត់សំគាល់នោះទេ។ បារាំងបានប្រមូលពន្ធដារដោយមានប្រសិទ្ធិភាព ក៏ប៉ុន្តែផ្សេងពីនោះ បាននាំមកវិញនូវការផ្លាស់ប្ដូរតិចតួចចំពោះសេដ្ឋកិច្ចក្នុងភូមិស្រុក របស់ខ្មែរ។ [[ឯកសារ:100 Piastres - Institut d'Émission des États du Cambodge, du Laos et du Viet-Nam (1954) Cambodia 01.jpg|រូបភាពតូច|១០០រៀលចេញវិទ្យាស្ថានរដ្ឋកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម (ឆ្នាំ១៩៥៤)]] [[ឯកសារ:5 Piastres - Institut d'Émission des États du Cambodge, du Laos et du Viet-Nam (1953) Cambodia 02.png|រូបភាពតូច|៥រផលចេញវិទ្យាស្ថានរដ្ឋកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម (ឆ្នាំ១៩៥៣)]] ការរើសអើងទល់នឹងជនជាតិមិនមែនយួនដោយពួកបារាំងបានបន្ត ជាពិសេស ទោះបីជាដឹងថាជនជាតិខ្មែរ បានបង់ពន្ធដារខ្ពស់បំផុតនៅកូសាំងស៊ីនក៏ដោយ។ នៅឆ្នាំ ១៩១៦ ការបះបោរពន្ធដារមួយបាននាំមក កសិករស្រុកស្រែចម្ការរាប់ម៉ឺននាក់មកដល់ភ្នំពេញដើម្បីធ្វើញត្តិអោយព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស ឱ្យមានការបន្ធូរបន្ថយពន្ធដារ។ ពួកបារាំង ពួកគេយល់ថាខ្មែរជាជនជាតិមួយស្ងៀមស្ងាត់ និងសោះអង្គើយដែលមិនអាចរៀបចំការតវ៉ាដែលគួរអោយតក់ស្លុត{{Citation needed|date=ខែមីនា ២០០៧}}បាននោះទេ។ ទោះបីជាមានការតវ៉ាដូច្នោះមែន ក៏ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្សមិនអាចដោះស្រាយអ្វីបានឡើយ។ នៅឆ្នាំ ១៩២៥ ពួកអ្នកស្រុកបានសម្លាប់ឯកាភិបាលបារាំងម្នាក់ (រេស៊ីដង់) ដែលបានគំរាមកំហែងចាប់ខ្លួនពួកអ្នកល្មើសច្បាប់ពន្ធដារ។ វិស័យសេដ្ឋកិច្ចមួយចំនួនត្រូវបានអភិវឌ្ឍក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំង។ ពួកបារាំងបានសាងផ្លូវថ្នល់និងផ្លូវដែកមួយចំនួនលើទឹកដីកម្ពុជា។ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនិងកិច្ចការសាធារណៈក៏ត្រូវបានអភិវឌ្ឍក្រោមការដឹកនាំរបស់បារាំង ផ្លូវ និង ផ្លូវដែកត្រូវបានសាងសង់ឡើងនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ គួរឱ្យកត់សំគាល់ខ្លាំងបំផុត ពេលនោះផ្លូវដែករាប់គីឡូមាត្រពីរបីខ្សែដែលទាក់ទងគ្នាបានដាក់អោយប្រើ ផ្លូវមួយខ្សែដ៏សំខាន់បានភ្ជាប់ភ្នំពេញទៅនឹងព្រំដែនថៃតាមរយៈខេត្តបាត់ដំបង។ ការដាំដុះ[[កៅស៊ូ]] និង[[ពោតលឿង|ពោត]] ដែលជាដំណាំសំខាន់ខាងសេដ្ឋកិច្ច ហើយភ្លាមនោះដែរ ខេត្តបាត់ដំបងនិងសៀមរាបបានក្លាយជាចានបាយនៃកូសាំងស៊ីន។ កំឡុងទសវត្សឆ្នាំ ១៩២០ កម្ពុជាបានចំណេញនៅពេលដែលកៅស៊ូ និងពោតមានតម្រូវការច្រើន ក៏ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពី[[សេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះដ៏គំហុក]]នៅឆ្នាំ ១៩២៩ កម្ពុជាក៏បានរងគ្រោះ ជាពិសេសក្នុងចំណោមអ្នកដាំដំណាំស្រូវ ដែលប្រាក់ចំណូលរបស់ពួកគេធ្លាក់ចុះ ដែលធ្វើអោយពួកគេកាន់តែឆាប់ក្លាយជាជនរងគ្រោះ នៃពួកអ្នកចងកាប្រាក់ជារៀងរហូត។ ឧស្សាហកម្មបានរៀបចំជាដំបូងដើម្បី ដំណើរការវត្ថុធាតុដើមសម្រាប់ ការប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក រឺ សម្រាប់នាំចេញ។ អន្តោប្រវេសន៍បានទៅដល់កម្ពុជាដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ហើយកម្ពុជាក៏ប្រែជាមានជនជាតិចម្រុះជាច្រើន។ ពេលនោះនៅ[[ភូមា]] និង[[ម៉ាឡេស៊ី]] ដែលប្រទេសទាំងពីរស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់[[សហរាជាណាចក្រ|ប៊្រីតថេន]] ជនបរទេសបានគ្រប់គ្រងកម្លាំងដំណើរការនៃសេដ្ឋកិច្ច។ ជនជាតិយួន ថ្វីត្បិតថាតួនាទីបុព្វសិទ្ធិរបស់ពួកគេ គ្រាន់តែជាពួកពលករខាងដាំដុះកៅស៊ូក៏ដោយ។ យ៉ាងឆាប់រហ័ស ជនអន្តោប្រវេសន៍យួនក៏បានចាប់ផ្ដើមដើរតួនាទីសំខាន់ នៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចអាណានិគមជាអ្នកនេសាទ និងអ្នកជំនួញ។ ចិនបានកំពុងតែរស់នៅកម្ពុជាអស់រយៈពេលជាច្រើនសតវត្ស ហើយពួកគេបានគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្ម តាំងពីមុនការមកដល់របស់បារាំងទៅទៀត។ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំង ស្ថានភាពនេះនៅដដែល ក៏ប៉ុន្តែពួកបារាំងបានដាក់កំហិតលើពួកចិន។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ពួកឈ្មួញ និងធនាគារិកចិននៅកម្ពុជាបានអភិវឌ្ឍបណ្ដាញពាណិជ្ជកម្មជាច្រើន ដែលលាតសន្ធឹងទូទាំងឥណ្ឌូចិនរហូតដល់ប្រទេសចិនផងដែរ ប៉ុន្តែតំណែងជាន់ខ្ពស់ៗត្រូវបានប្រគល់ទៅឱ្យពួកបារាំង។ កម្ពុជាដើមឡើយត្រូវបានគេប្រើជាទឹកដីទ្រនាប់របស់បារាំងនៅចន្លោះ​ដែនដីអាណានិគមយួនសំខាន់ៗ និងសៀម កម្ពុជាដើមឡើយត្រូវបានចាត់ទុកថាជាតំបន់សំខាន់ខាងសេដ្ឋកិច្ចមួយនោះទេ។ ថវិការដ្ឋាភិបាលអាណានិគមដើមឡើយត្រូវពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើការប្រមូលពន្ធនៅកម្ពុជា​ជាប្រភពសំខាន់នៃប្រតិលាភ និងប្រជាជនកម្ពុជាបានបង់ពន្ធខ្ពស់បំផុតក្នុងម្នាក់ៗចំណោមដែនដីអាណានិគមបារាំងនៅឥណ្ឌូចិន។ រដ្ឋបាលអន់ខ្សោយ និង ជួនកាលមិនរឹងមាំនៅដើមប៉ុន្មានឆ្នាំនៃការគ្រប់គ្រងបារាំងនៅកម្ពុជាមានន័យថាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងនគរូបនីយកម្មបានធំឡើងក្នុងអត្រាតិចជាងវៀតណាម និងរចនាសម្ព័ន្ធសង្គមកាលពីសម័យមុននៅក្នុងភូមិនៅតែមានសេសសល់។ យ៉ាងណាមិញ ដូចគ្នាការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំងបានតម្រែតម្រង់បន្ទាប់ពី[[សង្គ្រាមបារាំង-សៀម]] ការអភិវឌ្ឍបានចាប់ផ្ដើមយឺតៗនៅកម្ពុជា ដែលដំណាំស្រូវនិងម្រេចបានអនុញ្ញាតឱ្យសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់ជឿនលឿនឡើង។ គ្រានោះដែរឧស្សាហកម្មរថយន្តបារាំងបានលូតលាស់ ចម្ការកៅស៊ូដូចមានខ្លះរួចទៅហើយនៅកូសាំងស៊ីន និង អណ្ណាមត្រូវបានកសាងឡើង និង ដំណើរការដោយពួកវិនិយោគិនបារាំង។ ពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចបានបន្តពេញមួយទសវត្សឆ្នាំ ១៩២០ នៅពេលនោះដំណាំពោត និងកប្បាសក៏ត្រូវបានគេដាំដុះហើយដែរ។ ទោះបីជា ការពង្រីក និងការវិនិយោគខាងសេដ្ឋកិច្ច ប្រជាជនកម្ពុជានៅតែបន្តបង់ពន្ធខ្ពស់និងនៅឆ្នាំ ១៩១៦ ពួកបាតុករបានផ្ទុះការទាមទារឱ្យបន្ធូរបន្ថយការបង់ពន្ធដារ។ <ref>Claude Gilles, ''Le Cambodge: Témoignages d'hier à aujourd'hui'', L'Harmattan, 2006, page 98</ref> ==សង្គ្រាមលោកលើកទី២នៅកម្ពុជា== [[ឯកសារ:Battambang City Hall.jpg|រូបភាពតូច|សាលាក្រុងខេត្តបាត់ដំបងធ្លាប់ជាគេហដ្ឋានរបស់គ្រួសារបែនដែលកាន់កាប់ខេត្តបាត់ដំបងរយៈពេល៦តំណ ត្រូវបានប្រគល់ទៅឲ្យកម្ពុជាវិញនៅឆ្នាំ១៩០៧ ហើយត្រូវធ្លាក់ទៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ថៃនៅពេលដែលកម្ពុជាស្ថិតក្រោមអាណានិគមរបស់ជប៉ុន និងឲ្យកម្ពុជាវិញនៅឆ្នាំ១៩៤៦]] បន្ទាប់ពី[[ការធ្លាក់បារាំង|ការធ្លាក់បារាំង]]នៅឆ្នាំ ១៩៤០ កម្ពុជានិងឥណ្ឌូចិនដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់បារាំងទាំងមូលត្រូវបានគ្រប់គ្រង​ដោយរដ្ឋាភិបាល[[វិចឈីបារាំង]]ដែលជាអាយ៉ងមហាអំណាចអ័ក្ស ហើយបើទោះជា[[ការលុកលុយសហភាពឥណ្ឌូចិន|បានលុកលុយ]]ក៏ដោយ ក៏[[អធិរាជាណាចក្រជប៉ុន|ជប៉ុន]]បានអនុញ្ញាតពួកមន្ត្រីរដ្ឋការអាណានិគមបារាំងឱ្យបន្តមាននៅក្នុង​ដែនអាណានិគមដដែលប៉ុន្តែត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យឃ្លាំមើលរបស់ជប៉ុន។ នៅខែធ្នូ ១៩៤០ [[សង្គ្រាមបារាំង-សៀម]] បានផ្ទុះឡើង និងត្បិតមានការតបតរបស់បារាំងប្រឆាំងនឹងកងកម្លាំងសៀមដែលមានជប៉ុននៅពីក្រោយខ្នងក៏ដោយ ជប៉ុនក៏នៅតែបង្ខំអាជ្ញាធរបារាំងបន្ថែមទៀតឱ្យប្រគល់ [[ខេត្តបាត់ដំបង]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|សិរីសោភ័ណ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] (លើកលែងតែ [[ក្រុងសៀមរាប]]ចេញ) និង [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]]ទៅឱ្យសៀមវិញ។<ref>Philippe Franchini, ''Les Guerres d'Indochine'', tome 1, Pygmalion-Gérard Watelet, 1988, page 164</ref> ជប៉ុនលើកឡើងថា ''អាស៊ីជារបស់ជនជាតិអាស៊ី'' បានដាស់អារម្មណ៍ដល់ពួកអ្នកជាតិនិយមខ្មែរ ទោះបីយ៉ាងណាគោលនយោបាយរបស់តូក្យូនៅឥណ្ឌូចិនបានទុកឱ្យមានរដ្ឋាភិបាលអាណានិគម​មានភារកិច្ចមានតែឈ្មោះប៉ុណ្ណោះ។ នៅពេលនោះ មានព្រះសង្ឃសកម្មខាងនយោបាយដ៏លេចធ្លោមួយអង្គ គឺព្រះអាចារ្យ[[ហែម ចៀវ|ហែម-ចៀវ]] ត្រូវបានគេចាប់ខ្លួន និងចាប់ផ្សឹកដោយរដ្ឋអំណាចបារាំងនៅខែ កក្កដា ១៩៤២ ពួកអ្នករៀបរៀងសារព័ត៌មាន ''នគរវត្ត'' បានដឹកនាំបាតុកម្មទាមទារឱ្យដោះលែងលោកអាចារ្យ។ ពួកគេ ក៏ដូចជាពួកអ្នកជាតិនិយមផ្សេងទៀតដែរ បានប៉ាន់ស្មានហួសហេតុពេកដែលថាពួកជប៉ុននឹងនាំពួកគេចេញមកវិញ ចំពោះអាជ្ញាធរវិចឈីបានចាប់ខ្លួនពួកបាតុករភ្លាមៗនិង បានដាក់ទោសប៉ាច-ឈឿន អ្នករៀបរៀងសារព័ត៌មាន ''នគរវត្ត'' ម្នាក់ ឱ្យមានទោសប្រហារជីវិត<!--(see Japanese Occupation, 1941-45, ch. 5)-->។ អ្នករៀបរៀងម្នាក់ទៀត លោកសឺន-ង៉ុកថាញ់ បានរត់គេចខ្លួនពីភ្នំពេញចាកចេញទៅតូក្យូ។ ក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែងផ្ដល់ជំនួយក្នុងតំបន់នៅប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនៃសង្គ្រាម ជប៉ុនបានរំលាយរដ្ឋបាលអាណានិគមបារាំងនៅថ្ងៃ ៩ មីនា ១៩៤៥ និងបានជម្រុញឱ្យកម្ពុជាប្រកាសឯករាជ្យក្នុង[[មណ្ឌលសហវិបុលភាពមហាអាស៊ីខាងកើត]]។ បួនថ្ងៃក្រោយមក ព្រះបាទសីហនុបានចេញរាជក្រឹត្យកម្ពុជាទទួលបានឯករាជ្យ។ សឺន-ង៉ុកថាញ់បានត្រឡប់មកពីតូក្យូវិញនៅខែ ឧសភា និងត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស។ នៅថ្ងៃ ១៥ សីហា ១៩៤៥ ថ្ងៃដែលជប៉ុនបានចុះចាញ់ រដ្ឋាភិបាលថ្មីត្រូវបានបង្កើតឡើងដែលមានលោកសឺន-ង៉ុកថាញ់ធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ នៅពេលកងកម្លាំង[[សម្ព័ន្ធមិត្តសង្គ្រាមលោកលើកទី២|សម្ព័ន្ធមិត្ត]]បានកាន់កាប់បានភ្នំពេញនៅខែ តុលា លោកថាញ់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយសារ[[សហការនិយម|ការចូលដៃចូលជើងគ្នា]]ជាមួយពួកជប៉ុននិងត្រូវ​និរទេសទៅបារាំងឱ្យជាប់ឃុំឃាំងក្នុងផ្ទះ។ អ្នកខ្លះក្នុងចំណោមអ្នកគាំទ្រលោកបានធ្វើដំណើរទៅភាគពាយព្យកម្ពុជា ដែលនៅពេលនោះស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ថៃនៅឡើយ ជាកន្លែងដែលពួកគេបានចងបាច់រួមគ្នាជាបក្សពួកមួយស្ថិតក្នុង[[ចលនាខ្មែរឥស្សរៈ]]។ === ស្ថានភាព​ប្រជាករ​កម្ពុជា ក្នុង​សម័យ​អាណានិគម === [[ឯកសារ:10 Cents - Gouvernement Général de l'Indochine (1939) 03.jpg|រូបភាពតូច|រូបិយវត្ថុឥណ្ឌូចិន ១០សេន នៅឆ្នាំ១៩៣០]] [[ឯកសារ:Phnom-Penh-Danseuses en promenade dans le Palais.jpg|រូបភាពតូច|ក្រុមនារីខ្មែរ នាសម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]] បារាំង​បាន​ជំរិត​ទារពន្ធដារ​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​។ មាន​តាំងពី​ពន្ធ​មនុស្ស ពន្ធដី​ពន្ធ​លំនៅ ពន្ធ​សត្វពាហនៈ ពន្ធ​យានជំនិះ ពន្ធ​របរ​អាជីវកម្ម -ល-។ ដើម្បី​បង់ពន្ធ​ជា​ប្រាក់​កាស​ឱ្យ​បារាំង កសិករ​បាន​ខិតខំ​ពង្រីក​ដំណាំ​ឧស្សាហកម្ម​មាន​កៅស៊ូ​ជាដើម ព្រមទាំង​ពង្រីក​ដំណាំ​ដទៃ​ទៀត​មាន​ [[ស្រូវ]] [[ពោត]] [[សណ្ដែក]] -ល-។ ប៉ុន្តែ​ទិន្នផល​ដំណាំ​មិន​សូវ​ល្អ​ទេ​។ ផល​ស្រូវ​ក្នុង​មួយ​ហិចតា​បាន​ត្រឹមតែ​ពី ១ ​តោន ដល់ ១,២​ [[តោន]]​ប៉ុណ្ណោះ​។ ដូចនេះ​ហើយ​កសិករ​ក្រីក្រ ក៏​ក្លាយទៅជា​អ្នក​ជាប់​បំណុល​ពួក[[​ឈ្មួញ​កណ្ដាល]] និង​[[ឈ្មួញ​]]បរទេស​។ ចំណែក​កាប្រាក់​វិញ​មាន​កម្រិត​ខ្ពស់​ណាស់​គឺ ពី ១០០% ដល់ ១៥០% ជួនកាល ២០០% ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​។ === ការអប់រំ === [[ឯកសារ:ក្លោងទ្វារធំ.jpg|រូបភាពតូច|វិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ ធ្លាប់ជាអនុល័យមួយដែលបង្កើតឡើងដោយព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ ស្ថិតនៅជាសាលាមធ្យមសិក្សាដែលបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩១១ ដើម្បីពង្រឹងការអប់រំំំនៅកម្ពុជាឲ្យមានភាពរីកចម្រើន នាសម័យអាណានិគមនិយមបារាំង។]] ដើម្បី​ឱ្យ​ងាយ​ក្នុង​ការ​កសាង​មនុស្ស​សម្រាប់​បម្រើ​ការ​ឱ្យ​រដ្ឋការ អាណាព្យាបាល​[[បារាំង]]​បាន​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​គ្រឹះស្ថានសិក្សា​ខ្លះៗ​ដូចជា​៖ * [[សាលាបឋមសិក្សា]]​៖ ឆ្នាំ ១៩១១ មាន​សាលា ៣០ នៅ​ឆ្នាំ ១៩៣៧ មាន ៨១៣។ * [[សាលាមធ្យមសិក្សា]]​៖ នៅ​ឆ្នាំ ១៩១១ មាន​[[វិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ|អនុវិទ្យាល័យ​ស៊ីសុវត្ថិ]]​មួយ​។ នៅ​ឆ្នាំ ១៩៣៥ អនុវិទ្យាល័យ​នេះ​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឱ្យ​ទៅ​ជា​វិទ្យាល័យ​ស៊ីសុវត្ថិ។ * [[សាលា​បច្ចេកទេស]]៖ ឆ្នាំ ១៩១៧ មាន​សាលា​អប់រំ​បច្ចេកទេស ខាង​សិល្បៈ និង​សិប្បកម្ម​មួយ គឺ​[[សាលារចនា​]]។ ==បញ្ហាដែនដីកូសាំងស៊ីន និងព្រំប្រទល់== [[ឯកសារ:Atlas de l'Indochine dressé (...)Indochine française bpt6k11001779 79.jpg|រូបភាពតូច|ទឹកដីកម្ពុជាក្រោមនៅឆ្នាំ១៩២០ រួមទាំងកោះត្រល់]] តើបារាំងជាន់លើទឹកដីឥណ្ឌូចិនដោយរបៀបណា? <br \> ដោយយកលេសថា ស្ដេចយួនធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើរូបអ្នកផ្សាយសាសនាជាតិបារាំង ពួកនេះក៏បានវាយយកកំពង់ផែយួន '''[[តួរ៉ាន]]''' នៅថ្ងៃទី ១ ខែ កញ្ញា ១៨៥៨។ បន្ទាប់មក[[បន្ទាយព្រៃនគរ]]ត្រូវបារាំងវាយយកបាននៅថ្ងៃទី ១៧ ខែ កុម្ភៈ ១៨៥៩ ទៀត។ តាមសន្ធិសញ្ញាចុះថ្ងៃទី ៥ កក្កដា ១៨៦២ ស្ដេចយួនទីឌឹកបានទទួលស្គាល់ជាកម្មសិទ្ធិរបស់បារាំងនូវ ខេត្តបៀនវ៉ា (កំពង់ស្រកាត្រី), យ៉ាឌិញ (ឧកញ៉ាឌិន), ឌិញទឿង(មេសរ) និង[[កោះត្រឡាច]] ដែលយួនបានប្រវ័ញ្ចយកពីខ្មែរពីមុនមក។ <br \> មកដល់គ.ស. ១៨៦៤ ព្រះបាទ[[នរោត្តម]] អមដោយលោក[[ឌូដាដឺឡាក្រេ]] (Doudart de lagrée)ផង បានយាងទៅ ជួបលោកទេសាភិបាល[[ឡាក្រង់ឌីយ៊ែ]] (La Granduére) នៅ[[ព្រៃនគរ]] ហើយធ្វើសំណូមពរឲ្យបារាំងបង្វិលសងខេត្តទាំងបីមកវិញ គឺ [[លង់ហោរ]] [[មាត់ជ្រូក]] និង[[ពាម]]។ ឯបារាំងបានទទួលពាក្យជាមួយព្រះអង្គពីរឿងនេះហើយ។ ប៉ុន្តែនៅគ.ស. ១៨៦៧ ដោយខេត្តទាំងបីជាកន្លែងដែលយួនធ្វើសកម្មភាពប្រឆាំងបារាំង ពួកគេបានបញ្ចូលខេត្តទាំងនេះជាអាណានិគមរបស់ខ្លួន ដោយភ្លេចគិតដល់ពាក្យសន្យាជាមួយព្រះបាទនរោត្តម។ <br \> ដូចនេះចាប់ពីឆ្នាំ ១៨៦៧ ទឹកដីកម្ពុជាក្រោមទាំងមូលក្លាយជាអាណានិគមរបស់បារាំង។ ឯកម្ពុជាលើតាមលក្ខន្តិកៈ ជាប្រទេសក្រោមអាណាព្យាបាល។ ម្ល៉ោះហើយអាជ្ញាធរបារាំងនៅកូសាំងស៊ីន តែងតែធ្វើការកែប្រែបន្ទាត់ព្រំដែនតាមទំនើងចិត្តដោយសំអាងលើបញ្ហានយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ហើយការកែប្រែសុទ្ធតែចំណេញទឹកដីទៅខាងកូសាំងស៊ីនជានិច្ច ដោយមិនអើពើដល់ការតវ៉ារបស់ព្រះរាជាខ្មែរ និងមិនស្នើសួរព្រះយោបល់ផងទេ <br \> ចាប់ពីឆ្នាំ ១៨៩៣ ដល់ ១៩១៤ ប្រទេសខ្មែរត្រូវបាត់បង់ទឹកដីថែមទៀតព្រមទាំងកោះ ដូចជា[[កោះត្រល់]]ជាដើម ដោយបារាំងប្រវ័ញ្ចយកទៅ បញ្ចូលក្នុងអាណានិគម[[កូសាំងស៊ីន]] ឬ ក្នុងប្រទេសអណ្ណាមទៅវិញ។ ==ចលនាបះបោរប្រឆាំងនឹងបារាំងក្រោយសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ ១៨៧៧ និង ១៨៨៤== [[ឯកសារ:Norodom yukanthor.png|រូបភាពតូច|ព្រះអង្គយុគ្ធរ ទៅកាន់ប្រទេសបារាំង ដើម្បីប្រឆាំងអាណានិគមនិយមបារាំងនៅកម្ពុជា ហើយត្រូវបានបារាំងបណ្ដាញចេញពីកម្ពុជា ទ្រង់ក៏រស់នៅទីក្រុងបាងកកនៃប្រទេសថៃរហូតដល់សោយទីវង្គតនៅទីនោះ]] ទោះបីសន្ធិសញ្ញាថ្ងៃទី ១១ សីហា ឆ្នាំ ១៨៦៣ ស្ថិតនៅក្នុងការផ្ដល់ប្រយោជន៍ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមកក៏ដោយ ក៏អ្នកស្នេហាជាតិបានក្រោកឈរកាន់អាវុធប្រឆាំងនឹងការប៉ុនប៉ងរបស់បារាំង​ក្នុងការត្រួតត្រាប្រទេសខ្មែរដែរ។ បន្ថែមលើនេះសន្ធិសញ្ញាថ្ងៃទី ១៧ មិថុនា ១៨៨៤ រឹតតែបង្កភាពក្ដៅក្រហាយទ្វេឡើងគ្រប់ស្រទាប់ប្រជាជនខ្មែរ ដែលនាំឲ្យកើតមានចលនាតស៊ូជាហូរហែ៖ ===ចលនាតស៊ូរបស់អាចារ្យស្វា (១៨៦៤ - ១៨៦៦)=== តាមពាក្យតំណាលតៗមក លោក[[អាចារ្យស្វា]]ជាខ្ញុំបម្រើរបស់នាម៉ឺនម្នាក់ ([[ឧកញ៉ាវិជ្ជោសុខ]]) នៅរាជធានីឧដុង្គ។ ពេលបារាំងមកតាំងអាណាព្យាបាលលើប្រទេសខ្មែរនៅគ.ស ១៨៦៤ លោក[[អាចារ្យស្វា]]បានភៀសទៅកទ័ពវាយយកបាន[[ខេត្តទ្រាំង]] (កំពត - តាកែវ) ហើយលើកឆ្ពោះមក[[ក្រុងភ្នំពេញ]]ទៀត។ ក្រោយមកកងទ័ពព្រះបាទ[[នរោត្តម]] ដោយមានជំនួយពីកងទ័ពបារាំង បានធ្វើប្រតិបត្តិការសឹកដេញតាមចាប់លោកបាននៅថ្ងៃទី ១៩ សីហា ១៨៦៦។ លោកត្រូវបារាំងនិរទេសយកទៅដាក់នៅ[[កោះត្រឡាច]] រួចបញ្ជូនទៅ[[កោះរេអុយនីញុង]](Réunion) ហើយទីបំផុតបញ្ជូនទៅ[[កោះអង់ទី]] (Antilles)។ ===ចលនាបះបោររបស់ពោធិកំបោរ (១៨៦៥ - ១៨៦៧)=== លោក[[ពោធិកំបោរ]]ជាព្រះសង្ឃមួយអង្គ មានដើមកំណើតនៅ[[ខេត្តរោងដំរី]]។ នៅគ.ស ១៨៦៥ បារាំងបានផ្ដល់មធ្យោបាយជាលុយកាក់ឲ្យលោករស់នៅ[[ព្រៃនគរ]] ដើម្បីឃ្លាំមើលសកម្មភាពលោកតែប៉ុណ្ណោះ។ ខែ ឧសភា ១៨៦៦ លោកបានភៀសខ្លួនចូលទៅ[[ខេត្តរោងដំរី]] ហើយកទ័ពនៅទីនោះ។ នៅខែក្រោយមកមានមេទាហានបារាំងពីរនាក់ ត្រូវអ្នកស្នេហាជាតិខ្មែរសម្លាប់។ ទ័ពបារាំងនៅ[[ព្រៃនគរ]] បានលើកទៅបម្រុងនឹងកម្ចាត់លោក។ នៅខែ ធ្នូ ១៨៦៦ កង​កម្លាំង​ពោធិកំបោរ​មាន​អ្នក​ចូលរួម​ប្រហែល​មួយ​ម៉ឺន​នាក់​។ ចលនា​នេះ​ធ្វើសកម្មភាព​នៅ​ព្រំដែន​លាវ តាម​តំបន់​សងខាង​ទន្លេមេគង្គ និង​នៅ​តំបន់​ចន្លោះ​ទីក្រុងឧដុង្គ និង​ភ្នំពេញ​។ លោកបានឆ្លងចូលក្នុងប្រទេសខ្មែរ ហើយលើកទ័ពឆ្ពោះទៅ[[រាជធានីឧដុង្គ]] និង[[ភ្នំពេញ]]។ ប៉ុន្តែនៅខែមករា ១៨៦៧ ស្ថានភាពសឹក និងនយោបាយនៅប្រទេសខ្មែរកាន់តែតឹងតែងឡើង រាស្ត្រក្រោកឈរប្រឆាំងបារាំងគ្រប់ទីកន្លែង។ កងទ័ពលោក[[ពោធិកំបោរ]]បានបរាជ័យនៅជាយ[[ភ្នំពេញ]]។ [[ពោធិកំបោរ]]រត់ទៅពួននៅ[[កំពង់ស្វាយ]] រួចត្រូវកងទ័ពបារាំងចាប់ ហើយសម្លាប់យកក្បាលមកដោតនៅ[[ក្រុងឧដុង្គ]]នៅខែ ធ្នូ ១៨៦៧។ ===ការបះបោរនៅឆ្នាំ១៨៨៥–១៨៨៦=== ប៉ុន្មានទសវត្សដំបូងៗនៃការគ្រប់គ្រងបារាំងនៅកម្ពុជារួមមានកំណែទម្រង់មួយចំនួន​ក្នុងនយោបាយកម្ពុជា ដូចជាការកាត់បន្ថយអំណាចរបស់ព្រះមហាក្សត្រនិង លុបចោលទាសភាព។ នៅឆ្នាំ ១៨៨៤ ទេសាភិបាលឥណ្ឌូចិន លោកឝាល-អង់ថ្វាន-ផ្វ្រង់ស្វាស-ធមសុន មានបំណងរំលំព្រះមហាក្សត្រ និងធ្វើការគ្រប់គ្រងពេញទីលើកម្ពុជាដោយការបញ្ជូនកងកម្លាំងតូចមួយក្រុមចូលទៅកាន់​ព្រះបរមរាជវាំងនៅភ្នំពេញ។ ការបង្កចលាចលនេះទទួលបានជោគជ័យតិចតួច ដូចនោះហើយអគ្គទេសាភិបាលសហភាពឥណ្ឌូចិនបានបង្អាក់ការធ្វើអាណានិគមកិច្ចពេញលេញ​ដោយសារតែអាចនឹងមានការប៉ះទង្គិចគ្នាជាមួយប្រជាជនខ្មែរ ហើយអំណាចព្រះមហាក្សត្រត្រូវបានកាត់បន្ថយនៅត្រឹមតែជា[[បដិទាននាម|ស្ដេចមានតែឈ្មោះប៉ុណ្ណោះ]]។ នៅឆ្នាំ ១៨៨៥ ព្រះអង្គម្ចាស់[[ស៊ីវុត្ថា]] ព្រះអនុជបិតាតែមួយរបស់ព្រះនរោត្តម និងក៏ជាគូប្រជែងរាជបល្ល័ង្កផងនោះ បានដឹកនាំការបះបោរដើម្បីទម្លាក់ព្រះបាទនរោត្តមដែលមានបារាំងនៅពីក្រោយខ្នង បន្ទាប់ពីទ្រង់ត្រឡប់ពីការនិរទេសនៅស្រុកសៀម។ ដោយប្រមែប្រមួលបានការគាំទ្រពីសំណាក់ពួកអ្នកប្រឆាំងនឹងព្រះនរោត្តម និងពួកបារាំង ទ្រង់ស៊ីវុត្ថាបានដឹកនាំការបះបោរមួយដែលដើមឡើយបានប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅក្នុងព្រៃ នៅ[[ក្រុងកំពត]]។ កងកម្លាំងបារាំងក្រោយមកបានជួយដល់ព្រះនរោត្តមដើម្បីបង្ក្រាបស៊ីវុត្ថាស្ថិត​ក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀមដែលប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវទម្លាក់អាវុធចុះ និងទទួលស្គាល់ឯកាភិបាលជាអំណាចកំពូលលើសគេក្នុងដែនអាណាព្យាបាលនេះ។<ref name="Gilles97-98">Claude Gilles, ''Le Cambodge: Témoignages d'hier à aujourd'hui'', L'Harmattan, 2006, pages 97–98</ref> ===ចលនាបះបោររបស់ស៊ីវុត្ថា (១៨៦១ - ១៨៩១)=== ព្រះអង្គ[[ស៊ីវុត្ថា]]ត្រូវជាបុត្រាទី៣ របស់ព្រះបាទ[[អង្គឌួង]]។ ដោយសារការច្រណែននឹងព្រះរាមទាំងពីរ គឺ[[នរោត្ដម]] និង[[ស៊ីសុវត្ថិ]]ដែលមានសិទ្ធិឡើងសោយរាជ្យ ព្រះអង្គក៏គេចបាត់ពីរាជធានីតែម្ដង (គ.ស ១៨៦១)។ <br \> ពីឆ្នាំ ១៨៦១ - ១៨៦២ ទោះបីពុំមានវត្តមានព្រះអង្គ[[ស៊ីវុត្ថា]]ក៏ដោយ ចលនាបះបោរដែលបង្កដោយបក្សពួកព្រះអង្គបានលើកទៅវាយបាន[[ក្រុងភ្នំពេញ]] រួចកាន់កាប់រាជធានី[[ឧដុង្គ]]ទៀត។ ចលនា​ស៊ីវុត្ថា បាន​បង្ក​ការលំបាក​យ៉ាង​ច្រើន​ដល់​ព្រះមហាក្សត្រ និង​ពួក​អាណាព្យាបាល​បារាំង​។ ព្រះបាទ[[នរោត្ដម]]ភៀសខ្លួនទៅសៀម ហើយយាងត្រឡប់មកវិញនៅខែ មីនា ១៨៦២ បន្ទាប់ពីចលនាបះបោរត្រូវបានបង្ក្រាប។ ស៊ីវុត្ថា​រត់​រួច ហើយ​ទៅ​កទ័ព​ធ្វើការ​បះបោរ​បន្ត​ទៀត​។ <br \> នៅគ.ស ១៨៧៦ ព្រះអង្គ[[ស៊ីវុត្ថា]]បានប្រឡប់ចូលស្រុកវិញ ហើយបំបះបំបោររាស្ត្រម្ដងទៀតនៅត្រង់ [[បាភ្នំ]] [[រំដួល]] [[ព្រៃវែង]]។ តែលើកនេះ ព្រះ[[មហាឧបរាជ]][[ស៊ីសុវត្ថិ]] ត្រូវចាត់ឲ្យចេញបង្ក្រាបបានរាបទាបវិញ ដោយមានជំនួយពីទ័ពបារាំងផង។ ព្រះអង្គ[[ស៊ីវុត្ថា]]បានដកខ្លួនថយទៅប្រទេសលាវភាគខាងត្បូងនៅខែ កុម្ភៈ ១៨៧៧ ដើម្បីរង់ចាំឱកាសល្អ។ ឱកាសល្អបានកើតមានឡើង នៅពេលចុះហត្ថលេខាដោយបង្ខំលើសន្ធិសញ្ញា '''ព្រះបាទនរោត្ដម ថុំសុន'''។ នៅឆ្នាំ ១៨៨៥ ព្រះអង្គស៊ីសុវុត្ថាបានរៀបចំខ្លួនប្រុងវាយឧដុង្គ ប៉ុន្តែត្រូវអាក់ខានទៅវិញ ហើយបានដកខ្លួនទៅព្រំដែនសៀម។ <br \> ក្នុងខែ ឧសភា ១៨៨៦ បក្សពួករបស់ព្រះអង្គ[[ស៊ីវុត្ថា]]ចំនួន ៥០០០ នាក់ ចូលវាយ[[ភ្នំពេញ]] តែត្រូវគេកម្ចាត់ចេញ។ បន្ទាប់ពីពេលនោះមករហូតដល់ឆ្នាំ ១៨៩០ ការរំជើបរំជួលជាច្រើនកន្លែងបានធ្វើឲ្យកងទ័ពបារាំង និងកងទ័ពព្រះមហាក្សត្រ ខូចខាតយ៉ាងដំណំ។ <br \> ក្នុងខែ មីនា ១៨៩០ ពួកអាណានិគមបារាំងបានស្នើសុំជួបជាមួយព្រះអង្គ[[ស៊ីវុត្ថា]]ដើម្បីធ្វើកិច្ចចរចា តែកិច្ចចរចានេះគ្មានលទ្ធផលអ្វីសោះ។ <br \> ក្នុងឆ្នាំ ១៨៩១ ព្រះអង្គម្ចាស់ស៊ីវុត្ថាបានទទួលមរណភាពដោយជំងឺនៅភាគខាងជើងសម្បូរ។ ចលនាបះបោររបស់ព្រះអង្គក៏បែកខ្ញែកគ្នាបន្តិចម្ដងៗ។ ===ចលនាបះបោរផ្សេងៗទៀត=== ក្នុងឆ្នាំ ១៨៨៥ ចលនាតស៊ូជាច្រើនបានផ្ទុះឡើងនៅខេត្តមួយចំនួន។ ពិសេសគឺ ចលនាតស៊ូដឹកនាំដោយ [[ពិស្ណុលោកឈូក]] និង[[ក្រឡាហោមគង់]]។ *[[ក្រឡាហោមគង់]] (១៨៨៥ - ១៨៨៦) ចលនាបះបោរនេះមានបំណងប្រយុទ្ធរំដោះខ្លួនពីអំពើជិះជាន់របស់ពួកអាណាព្យាបាល។ [[ក្រឡាហោមគង់]]បានទទួលការគាំទ្រពីប្រជាកសិករ ជនជាតិចិនមួយចំនួន និងព្រះសង្ឃ។ នៅឆ្នាំ ១៨៨៦ បារាំងបានប្រើល្បិចអញ្ជើញ[[ក្រឡាហោមគង់]]មកធ្វើការចរចា រួចចាប់លោកចងផ្អោបនឹងបំពង់ផ្សែងកប៉ាល់រហូតបាត់បង់ជីវិត។ *[[វិស្ណុលោកឈូក]] (១៨៨៥ - ១៨៨៦) ចលនាបះបោរនេះចូលជាមួយក្រុមរបស់[[ក្រឡាហោមគង់]]យ៉ាងខ្លាំង។ នៅពេលធ្វើដំណើរមកចូលរួមកិច្ចចរចាតាមសំណើពួកបារាំង លោកត្រូវគេធ្វើឃាត។ <br \> ពួកមន្ត្រីបារាំងជាច្រើនបានយល់ថា គឺព្រះបាទ[[នរោត្ដម]]នេះហើយជាអ្នកដឹកនាំចលនាតស៊ូប្រឆាំងបារាំងនេះឯង។ ព្រះអង្គយល់ថា ការបង្ខំឲ្យទទួលយកសន្ធិសញ្ញាថ្ងៃទី ១៧ មិថុនា ១៨៨៤ ជាបញ្ហាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ទ្រង់បានរកមធ្យោបាយរំដោះប្រទេសព្រះអង្គដើម្បីឲ្យរួចពីនឹមត្រួតត្រាផ្ទាល់របស់បរទេស។ ===ព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃទី ១៨ មេសា ១៩២៥=== [[ឯកសារ:Resident Bades' Stupa.jpg|រូបភាពតូច|ចេតិយរ៉េស៊ីដង់បាដេស បានបានស្លាប់នៅភូមិក្រាំងលាវខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ដោយសារជម្រិតជាប្រាក់ពីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ហើយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរងើបបះបោរប្រឆាំងពីការជំរិតទាប្រាក់នេះរហូតដល់ការសម្លាប់លោកបាដេស។]] នៅថ្ងៃទី ១៨ ខែ មេសា ឆ្នាំ ១៩២៥ នា[[ភូមិក្រាំងលាវ]] [[ឃុំក្រាំងលាវ]] [[ស្រុករលាប្អៀរ]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] មានចលនាបះបោរមួយបានកើតឡើងផងដែរ។ ចលនាបះបោរនេះបង្កឡើងដោយមេក្រុមពីរនាក់ ឈ្មោះ ជួន និង នៅ ដែលបានប្រមូលបក្សពួករបស់គេតាមវាយប្រហារបារាំងនៅទីនោះ។ ក្នុងពេលដែលលោករេស៊ីដង់[[មោនសៀឡាត់មីនីស្ត្រាទ័រ]] (បាដេស) បានចុះទៅទារពន្ធដោយផ្ទាល់នៅសាលាឃុំក្រាំងលាវ ប្រជាជនដែលមិនសប្បាយចិត្តនឹងការគាបសង្កត់ទារពន្ធដារគ្រប់បែបយ៉ាង​របស់បារាំងបាននាំគ្នាតវ៉ាប្រឆាំង។ ការណ៍នេះបានផ្ដល់ឱកាសឲ្យចលនារបស់ជួន និងនៅ ដែលបង្កប់ខ្លួននៅទីនោះងើបឡើងបំបះបំបោរប្រជាជន រួចក៏បានសម្លាប់លោករេស៊ីដង់បាដេស អ្នកបកប្រែភាសាបារាំងម្នាក់ និងកងរក្សាស្រុកម្នាក់។ ចលនានេះបានធ្វើឲ្យបារាំងខឹងសម្បារយ៉ាងខ្លាំង រួចបានបង្គាប់ឲ្យព្រះបាទ[[ស៊ីសុវត្ថិ]]ចេញនូវព្រះរាជប្រកាសមួយប្ដូរឈ្មោះភូមិនេះ ពី ភូមិក្រាំងលាវ ទៅ [[ភូមិតិរិច្ឆាន]] នាថ្ងៃទី ៣០ ខែ មេសា ឆ្នាំ ១៩២៥។ == កម្ពុជា​ចុង​សម័យ​អាណានិគម == === សង្គម​សេដ្ឋកិច្ច === ព្រះបាទ[[នរោត្តម សីហនុ|នរោត្ដម-សីហនុ]] បាន​ឡើង​សោយរាជ្យ នៅ​ឆ្នាំ ១៩៤១ គឺ​ចំ​ពេល​ដែល​ភ្លើង​[[សង្គ្រាមលោក​លើក​ទី​២]] កំពុង​ឆាបឆេះ​។ នៅ​ពេល​ដែល ពួក​យោធានិយម​[[ជប៉ុន]]​កំពុង​មាន​ជ័យជម្នះ​នៅ​[[ចុងបូព៌ា]] និង​[[អាស៊ីអាគ្នេយ៍]]​។ [[បារាំង]]​ចុះចាញ់​សង្គ្រាម ហើយ​បាន​ព្រមព្រៀង​ស្ដីពី​កិច្ចការពារ​រួម​លើ​ដែនដី​[[ឥណ្ឌូចិន]]​។ ម្ដងនេះ​កម្ពុជា បាន​ឆ្លាក់​ទៅ​នៅ​ក្រោម​របប​ត្រួតត្រា​ពីរ​ត្រួត​គឺ អាណានិគម​[[បារាំង]] និង​របប​យោធា​ជប៉ុន​។ [[ជប៉ុន]]​បាន​យក​កម្ពុជា​ធ្វើជា​មូលដ្ឋានទ័ព និង​គាប​យក​វត្ថុធាតុដើម ខាង​កសិកម្ម​ដោយ​តម្លៃ​ថោក​បំផុត​។ តាម​ការ​ទាមទារ របស់​[[ជប៉ុន]] រដ្ឋាភិបាល​[[បារាំង]]​បង្ខំ​ឱ្យ​កសិករ​ខ្មែរ​លក់​ផលដំណាំ​បំពេញ​តម្រូវការ​[[សេដ្ឋកិច្ច]]​[[ជប៉ុន]]​។ [[ឯកសារ:Norodom Sihanouk Coronation Regalia 1941 cc.jpg|រូបភាពតូច|ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ក្នុង​ពិធី​ឡើង​គ្រង​រាជ្យខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​១៩៤១]] នៅ​ឆ្នាំ ១៩៤១ ដល់ ១៩៤៨ ផលិតផល​កសិកម្ម​នៅ​[[កម្ពុជា]]​បាន​ថយ​ចុះ​។ ===ការផុសឡើងនៃខ្មែរជាតិនិយម=== មិនដូចនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ចលនាជាតិនិយមខ្មែរនៅតែស្ងៀមស្ងាត់បើប្រៀបធៀបក្នុងកំឡុងសម័យការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំង ភាគច្រើនដោយសារតែឥទ្ធិពលការអប់រំទន់ខ្សោយ ដែលធ្វើឱ្យអត្រាចេះអក្សរនៅទាប ហើយបានបន្តុចបង្អាក់ចលនាជាតិនិយមមិនអាចឱ្យមានដូចចលនាដែលធ្វើនៅ​ប្រទេសវៀតណាមឡើយ។ យ៉ាងណាមិញ ចំណោមឥស្សរជនខ្មែរដែលរៀនសូត្រនៅបារាំង ដែលមានគំនិតប្រជាធិបតេយ្យបែបលោកខាងលិច និងការចង់គ្រប់គ្រងខ្លួនឯង ក៏ដូចជាការស្ដារឡើងវិញនូវបូជនីយដ្ឋាននានារបស់បារាំងដូចជា[[អង្គរវត្ត]]បានបង្កើតឱ្យ​មានអារម្មណ៍មានមោទនភាព និងធ្វើឱ្យយល់ដឹងអំពីឋានៈជាមហាអំណាចមួយរបស់កម្ពុជាក្នុងអតីតកាល។ ក្នុងការអប់រំរៀនសូត្រ ក៏ធ្លាប់មានការអាក់អន់ចិត្តធំឡើងៗចំណោមពួកនិស្សិតខ្មែរដោយសារតែ​ពួកជនជាតិភាគតិចយួនបានកាន់តំណែងកាន់តែធំៗឡើង។ នៅពេលនោះ ការអាក់អន់ចិត្តដោយសារតែ​ពួកសិស្សនិសិត្សយួនត្រូវបានគេអនុគ្រោះដែលជាហេតុ​នៅក្នុងញ្ញត្តិមួយថ្វាយទៅព្រះបាទមុនីវង្សនៅទសវត្សឆ្នាំ ១៩៣០។ ពួកឥស្សរជនចេះដឹងថ្មីៗជាច្រើន​បានបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ​នៅវិទ្យាល័យស៊ីសុវត្ថិឯភ្នំពេញ។ សំខាន់ ពួកអ្នកជាតិនិយមភាគច្រើនដំបូងឡើយ ជាពួកសមាជិក[[ខ្មែរក្រោម]] ក៏ជាសមាជិកនៃជនជាតិភាគតិចខ្មែរដែលរស់នៅវៀតណាមដែរ។ នៅឆ្នាំ ១៩៣៦ [[សឺន ង៉ុកថាញ់|សឺន-ង៉ុកថាញ់]] និង [[ប៉ាច ឈឿន|ប៉ាច-ឈឿន]] បានចាប់ផ្ដើមចេញផ្សាយ [[នគរវត្ត]] (''Notre cité'') ដែលជាសារព័ត៌មានប្រឆាំងអាណានិគមជាភាសាបារាំង ហើយនៅពេលនោះក៏ជាសារព័ត៌មានមួយប្រឆាំងយួនដែរ។ វាបានបន្ទោសនយោបាយអាណានិគមបារាំងដោយឥរិយាបថព្រងើយកន្តើយ ចំពោះអំពើពុករលួយ ព្រឹទ្ធិកម្មរបស់ខ្លួន (ការចងការអាករ) នៅតាមតំបន់ជនបទនានា ការត្រួតត្រារបស់បរទេសខាងសេដ្ឋកិច្ច ហើយនិងក៏បានរិះគន់ផងដែរ ពួកយួនចំពោះចក្រពត្តិនិយមពីអតីតកាលរបស់ខ្លួន និងតំណែងឯកសិទ្ធិនៅឥណ្ឌូចិន។ ចលនាទាមទារឯករាជ្យតូចៗ ជាពិសេស[[ខ្មែរឥស្សរៈ]] បានចាប់ផ្ដើមរីកធំធាត់ឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៤០ ចំណោមពួកខ្មែរនៅប្រទេសសៀម ដែលពួកគេខ្លាចបារម្ភថាសកម្មភាពរបស់ខ្លួននឹងនាំឱ្យមានការដាក់ទោសទណ្ឌ បើសិនជាពួកគេប្រព្រឹត្តធ្វើនៅក្នុងប្រទេសកំណើតរបស់ខ្លួន។<ref>[[ភ្វីលីប ឝត|Philip Short]], ''Pol Pot anatomie d'un cauchemar'', Denoël, 2007, page 47</ref> [[File:Flag of Cambodia under Japanese occupation.svg|thumb|ទង់ជាតិកម្ពុជា​ក្រោមការត្រួតត្រារបស់ជប៉ុន]] ខ្មែរមានសំណាងរួចខ្លួនពីការរងទុក្ខវេទនា​ដែលត្រូវបានតស៊ូដោយប្រជាជនអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដទៃផ្សេងទៀត​កំឡុង[[សង្គ្រាមលោកលើកទី២]]។ បន្ទាប់ពីការបង្កើតឡើងនៃ[[បារាំងវិចឈី|របបវិចឈី]]នៅបារាំងនៅឆ្នាំ ១៩៤០ កងទ័ព[[ចក្រភពជប៉ុន|ជប៉ុន]]បានធ្វើដំណើរឆ្ពោះមកកាន់វៀតណាមនិងបានជំនួសកន្លែងអាជ្ញាធរបារាំង។ នៅពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ ១៩៤១ ពួកគេបានចូលកម្ពុជា ក៏ប៉ុន្តែបានអនុញ្ញាតអោយពួកមន្ត្រីរដ្ឋការបារាំងវិចឈី​អោយនៅមានប៉ុស្ត៍រដ្ឋបាល។ របបគាំទ្រជប៉ុននៅប្រទេសសៀម ដែលនាំមុខដោយសេនាប្រមុខ (ចមពល) [[ប្លែក វិបុលសង្គ្រាម|វិបុលសង្គ្រាម]] បានស្នើសុំឱ្យមានការធានាអះអាងពីរបបវិចឈី នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ការកាត់ផ្ដាច់អធិបតេយ្យភាពរបស់បារាំង ចំពោះទឹកដីខ្មែរ​និងលាវដែលដើមឡើយជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រទេសសៀមនឹងត្រូវប្រគល់ត្រឡប់ទៅអោយរដ្ឋ​អំណាចបាងកកវិញ។ ការស្នើសុំនេះត្រូវបានច្រានចោល។ នៅខែ ធ្នូ ១៩៤០ [[សង្គ្រាមបារាំង-សៀម]]បានផ្ទុះឡើង និងពួក[[កងទ័ពថៃបូព៌ា]]បានលុកលុយកម្ពុជានូវខែបន្តបន្ទាប់។ ពួកបារាំងបានទាល់ច្រកក្នុងការតស៊ូប្រឆាំងនឹងកងទ័ពសៀម​ដែលប្រដាប់ដោយអាវុធល្អៗជាងទាំងលើគោកនិងអាកាស ក៏ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយក៏បានគ្រប់គ្រងពិន្ទុបានដោយសារតែជ័យជំនះ​ជើងទឹករបស់ខ្លួននៅ[[ឈូងសមុទ្រថៃ]] <!--(see Japanese Occupation, 1941-45, ch. 5)-->។ នៅចំណុចនេះ [[តូក្យូ]]បានធ្វើអន្តរាគមន៍​និងបានបង្ខិតបង្ខំរដ្ឋអំណាចបារាំងឱ្យទទួលយក[[សន្ធិសញ្ញា]]ដែលនាំឱ្យមានការប្រគល់​ខេត្តបាត់ដំបង ​និងប៉ែកនៃខេត្តសៀមរាបទៅឱ្យប្រទេសសៀម​ក្នុងការដោះដូរមកវិញជាមួយនឹងថ្នូរដែលមិនសាកសមនឹងតម្លៃ។ ខ្មែរត្រូវបានគេអនុញ្ញាតឱ្យនៅថែរក្សាអង្គរ។ ការឈ្លានពានរបស់ថៃ យ៉ាងណាៗ វាគ្រាន់តែប៉ះទង្គិចតិចតួចទៅលើជីវភាពប្រជាជនខ្មែរភាគច្រើន ដែលរស់នៅខាងក្រៅតំបន់ពាយព្យប៉ុណ្ណោះ។ [[ឯកសារ:Portrait of Sisowath Monivong.png|រូបភាពតូច|ព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍របស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស បោះពុម្ពនៅថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤១ បន្ទាប់ពីការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះអង្គ (ថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤១) ដោយសារឈឺចាប់និងជប៉ុនដែលបានកាត់ទឹកដីខ្មែរទៅឲ្យសៀម។]] ព្រះបាទមុនីវង្សបានសោយទិវង្គតនៅខែ មេសា ១៩៤១។ ទោះបីជាព្រះរាជបុត្ររបស់ទ្រង់ ព្រះអង្គម្ចាស់[[មុនីចៅ]]ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាទាយាទពិតប្រាកដយ៉ាងណាក្ដី ក៏ប៉ុន្តែពួកបារាំងបានដាក់ជំនួសព្រះ[[នរោត្តម សីហនុ|នរោត្តម-សីហនុ]]វិញ ជាមហានត្តា (ម្ចាស់ចៅទួត) នៃព្រះបាទ[[នរោត្តម]]មកឡើងសោយរាជ្យជំនួសវិញ។ ព្រះសីហនុគឺជាបេក្ខជនដែលប្រកបដោយឧត្តមភាព​ដោយសារតែការប្រមើលឃើញរបស់ពួកបារាំងព្រោះតែភាពក្មេងវ័យរបស់ទ្រង់ (ព្រះអង្គមានព្រះជន្មដប់ប្រាំបួនព្រះវស្សា) កង្វះបទពិសោធន៍ និងភាពងាយបង្វិលបានតាមចិត្ត។ ជប៉ុនប្រកាសថា "អាស៊ីជារបស់ជនជាតិអាស៊ី" រកបានប្រជាប្រិយភាពពីចំណោមពួកអ្នកជាតិនិយមខ្មែរ ទោះបីយ៉ាងណា នយោបាយទីក្រុងតូក្យូ​នៅឥណ្ឌូចិនបានទុកឱ្យមានរដ្ឋាភិបាលអាណានិគម​ទទួលបន្ទុកត្រឹមតែឈ្មោះប៉ុណ្ណោះ។ នៅពេលនោះ ព្រះសង្ឃដែលលេចធ្លោហើយសកម្មខាងនយោបាយ គឺព្រះអាចារ្យ[[ហែម ចៀវ|ហែម-ចៀវ]] ត្រូវបានចាប់ខ្លួននិងដោះស្បង់ចីវរ ដោយមិនសមរម្យដោយពួករដ្ឋអំណាចបារាំងនៅខែ កក្កដា ១៩៤២ ពួកអ្នករៀបរៀង សារព័ត៌មាន "នគរវត្ត" បានដឹកនាំបាតុកម្មមួយទាមទារអោយមានការដោះលែងព្រះអង្គ។ ពួកគេ ដូចគ្នានឹងពួកអ្នកជាតិនិយមដទៃទៀតដែរ ជាក់ស្ដែងបានប៉ាន់ស្មានជ្រុលពេក​ទៅលើឆន្ទៈរបស់ជប៉ុនថានឹងជួយពួកគេមកវិញ រីឯរដ្ឋអំណាចវិឈីភ្លាមៗបានចាប់ខ្លួនពួកបាតុករ​និងបានដាក់ទោសប្រហារជីវិតដល់លោកប៉ាច-ឈឿន ដែលជាមនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកអ្នករៀបរៀងសារព័ត៌មាន "នគរវត្ត"។ <!--(see Japanese Occupation, 1941-45, ch. 5)-->។ អ្នករៀបរៀងផ្សេងទៀត លោកសឺន-ង៉ុកថាញ់ បានរត់គេចខ្លួនពីភ្នំពេញ ទៅកាន់ជប៉ុននៅឆ្នាំបន្ទាប់។ ក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែងអស់សង្ឃឹម​ដើម្បីឱ្យទទួលបានការគាំទ្រក្នុងស្រុកនៅប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនៃសង្គ្រាម ពួកជប៉ុនបានរំលាយរដ្ឋបាលអាណានិគមបារាំងនៅថ្ងៃ ៩ មីនា ១៩៤៥ និងបានជំរុញអោយកម្ពុជាប្រកាសឯករាជ្យរបស់ខ្លួននៅក្នុង​[[មណ្ឌលវិបុលភាពរួមអាស៊ីខាងកើតធំជាងគេ]]។ បួនថ្ងៃក្រោយមក​ ព្រះបាទសីហនុបានចេញរាជក្រឹត្យថាកម្ពុជាបានឯករាជ្យ។ លោកសឺន-ង៉ុកថាញ់បានត្រឡប់មកពីតូក្យូនៅខែ ឧសភា ហើយលោកត្រូវបានគេតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស។ ថ្ងៃ ១៥ សីហា ១៩៤៥ ថ្ងៃដែលជប៉ុនបានចុះចាញ់ រដ្ឋាភិបាលថ្មីមួយត្រូវគេបង្កើតឡើងដែលមានលោក សឺន-ង៉ុកថាញ់ដើរតួជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ នៅពេលដែលកងកម្លាំង[[សម្ព័ន្ធមិត្ត]]បានកាន់កាប់ភ្នំពេញនៅខែ តុលា លោកថាញ់ត្រូវបានគេចាប់ខ្លួនដោយសារ[[សហការនិយម|សហការ]]ជាមួយពួកជប៉ុននិង​ត្រូវបញ្ជូននិរទេសទៅកាន់បារាំងដោយឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះ។ ពួកអ្នកគាំទ្រលោកមួយចំនួនបានរត់ទៅភាគខាងជើងឆៀងខាងលិចកម្ពុជា បន្ទាប់មកស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់សៀម ជាកន្លែងដែលពួកគេផ្ដុំគ្នារួមជាក្រុមបក្សពួកមួយក្នុងចលនា[[ខ្មែរឥស្សរៈ]] ដំបូងឡើយបង្កើតឡើងជាមួយការលើកទឹកចិត្តរបស់ថៃនៅទសវត្សឆ្នាំ ១៩៤០។ * ក្រុម​ដែល​លំអៀង​ទៅ​ខាង​ជប៉ុន មេដឹកនាំ​ក្រុម​នេះ​គឺ​លោក [[សឺន ង៉ុកថាញ់|សឺន-ង៉ុកថាញ់]]​។ នៅ​ឆ្នាំ ១៩៤៥ ជប៉ុន​បាន​បណ្ដេញ​[[បារាំង]]​ចេញពី​[[កម្ពុជា]] ហើយ​ប្រកាស​[[កម្ពុជា]]​ជា​រដ្ឋ​ឯករាជ្យ ដោយ​លើក សឺន-ង៉ុកថាញ់ ឱ្យ​ធ្វើជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែល​តាម​ការពិត​រដ្ឋាភិបាល​របស់ [[សឺន ង៉ុកថាញ់|សឺន-ង៉ុកថាញ់]] គ្រាន់តែ​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ទីងមោង​ប៉ុណ្ណោះ នៃ​ឯករាជ្យ​ក្លែងក្លាយ​ដែល​ផ្ដល់​ដោយ​ពួក​យោធានិយម​[[ជប៉ុន]]​។ ក្រោយពេល​[[ជប៉ុន]]​ចាញ់​[[សង្គ្រាមលោក​លើក​ទី​២]] [[បារាំង]]​បាន​វិល​មកកាន់​កម្ពុជា​ជាថ្មី កងទ័ព​របស់ [[សឺន ង៉ុកថាញ់|សឺន-ង៉ុកថាញ់]] បាន​ប្រឹង​ទប់ទល់​នឹង​[[បារាំង]]​ដែរ តែ​ពុំ​អាច​តស៊ូ​នឹង​[[បារាំង]]​បាន​ឡើយ ហើយ​[[សឺន ង៉ុកថាញ់|សឺន-ង៉ុកថាញ់]] ត្រូវ​បាន​ចាប់ខ្លួន​យក​ទៅ​ឃុំ​នៅ​ប្រទេស​[[បារាំង]]​។ នៅ​ឆ្នាំ ១៩៥១ បារាំង​បាន​ដោះលែង [[សឺន ង៉ុកថាញ់|សឺន-ង៉ុកថាញ់]] តាម​សំណើ​របស់​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ខ្មែរ​។ នៅ​ដើម​ឆ្នាំ ១៩៥២ [[សឺន ង៉ុកថាញ់|សឺន-ង៉ុកថាញ់]] បាន​រត់​ទៅ​ប្រទេស​[[ថៃ]]​បង្កើត​ចលនា​[[ខ្មែរសេរី]]​។ * ក្រុម​ដែល​មាន​និន្នាការ​ខាង​កុម្មុយនិស្ត នៅ​ឆ្នាំ ១៩៣០ ចលនា​ប្រជារាស្ត្រ​បាន​រួបរួម​ជាមួយ​ក្រុម​ដែល​មាន​និន្នាការ​ខាង​[[កុម្មុយនិស្ត]]​។ បន្ទាប់​ពី​ការ​មកដល់​នៃ​របប​យោធានិយម​[[ជប៉ុន]] ក្រុម​នេះ​បាន​ក្លាយទៅជា​រណសិរ្ស​អ្នក​ស្នេហា​មាតុភូមិ​ខ្មែរ ឬ​ហៅ​[[ខ្មែរឥស្សរៈ]]​។ ស្ថានភាព​រង្គោះរង្គើ​ខាង​[[សេដ្ឋកិច្ច]] និង​សង្គម​នៃ​ប្រទេស​ផ្ដល់​ឱ្យ​រណសិរ្ស​[[ខ្មែរឥស្សរៈ]] ពង្រីក​មូលដ្ឋាន​នយោបាយ និង​ពង្រីក​ចម្បាំង​ឈ្លប​ទៅលើ​ពួក​អាណានិគម​។ ទោះបី​មាន​ប្រតិបត្តិការ​ការ​បង្ក្រាប​ដ៏​សាហាវ​អំពី​កងទ័ព​[[បារាំង]]​ក៏ដោយ ក៏​កងកម្លាំង​[[ខ្មែរឥស្សរៈ]] បាន​វាយប្រហារ​តប​វិញ​ធ្វើ​ឱ្យ​[[បារាំង]]​មាន​ការ​ខូចខាត​ដែរ​។ ==ការតស៊ូដើម្បីការបង្រួបបង្រួមខ្មែរ== ស្ថានភាពរបស់កម្ពុជានៅក្នុងរយៈកាលបញ្ចប់សង្គ្រាមមានភាពច្របូកច្របល់នៅឡើយ។ ពួក[[បារាំងសេរី]] ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកឧត្តមសេនីយ៍[[ហ្សាល ដឺ ហ៊្គោល|ហ្សាល-ដឺ-ហ៊្គោល]] បានប្ដេជ្ញាដើម្បីយកឥណ្ឌូចិនត្រឡប់មកវិញឱ្យបាន ថ្វីត្បិតតែពួកគេបានផ្ដល់អោយកម្ពុជា និងដែនអាណាព្យាបាលឥណ្ឌូចិនដទៃទៀតនូវទំហំ​នៃអភិបាលកិច្ចខ្លួនឯងក៏ដោយ ក៏ខ្លួនបានដាក់កំណត់ព្រំដែនដោយប្រុងប្រយ័ត្នដដែល។ ដោយបានធ្វើឱ្យជឿទុកចិត្តថាពួកគេមាន ''[[បេសកកម្មអារ្យធម៌]]'' ពួកបារាំងបានមើលឃើញនូវការចូលរួមរបស់ឥណ្ឌូចិន​ក្នុងសហភាពបារាំងនៃអតីតដែនអាណានិគម​ដែលបានចែករំលែកបទពិសោធន៍ទូទៅនៃវប្បធម៌បារាំង។ មិនថាតែពួកឥស្សរជនដែលមានវិជ្ជាជីវៈនៅតាមទីក្រុង រឺ ក៏ប្រជាជនសាមញ្ញទេ យ៉ាងណាៗក៏ត្រូវបានទាក់ទាញដោយការរៀបចំនេះដែរ។ ចំពោះប្រជាជនខ្មែររស់នៅក្នុងដំណើរជីវិតឆ្លងកាត់ ក្នុងសម័យឯករាជ្យដ៏ខ្លីចាប់ពីខែ មីនា ដល់ ខែ តុលា ១៩៤៥ ទទួលបាននូវភាពសម្បូរសប្បាយរីករាយ។ ភាពជូរចត់របស់ខ្មែរគឺជារឿងអតីតកាល។ នៅភ្នំពេញ ព្រះសីហនុ កំពុងដើរតួជាព្រះ[[ប្រមុខរដ្ឋ]] ដែលជាតំណែងដ៏លំបាកក្នុងការចរចាជាមួយពួកបារាំង​ដើម្បីទាមទារឯករាជ្យពេញលេញ ក្នុងខណៈពេលនោះដែរ ទ្រង់ក៏ព្យាយាមដើម្បីធ្វើអព្យាក្រឹតកម្មពួកអ្នកនយោបាយ​និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សនៃពួក[[ខ្មែរឥស្សរៈ]] និង [[វៀតមិញ]] ដែលពួកគេចាត់ទុកទ្រង់ថាជាអ្នកចូលដៃជាមួយពួកបារាំង។ កំឡុងសម័យកាលដ៏ជ្រួលច្របល់រវាងឆ្នាំ ១៩៤៦ និង ១៩៥៣ ព្រះសីហនុបានបង្ហាញនូវសម្បទានគួរអោយកត់សំគាល់នូវជីវិតនយោបាយ ដែលបានជម្រុញនាំឱ្យមានការគាំទ្រព្រះអង្គមុន ​និងក្រោយធ្លាក់ពីអំណាចនៅ ខែ មីនា ១៩៧០។ ពួកខ្មែរឥស្សរៈជា[[ចម្បាំងទ័ពព្រៃ|ចលនាទ័ពព្រៃ]]មួយដែលកើតឡើងដោយឯកឯងយ៉ាងធំក្រៃលែង ដែលបានកំពុងតែប្រតិបត្តិការនៅតាមតំបន់ព្រំដែននានា។ ក្រុមនេះរួមមាន[[ពួកឆ្វេងនិយម]][[ប្រជាជនអាស៊ីពីកំណើត|ក្នុងស្រុក]] ពួកឆ្វេងនិយមយួន ពួកជាតិនិយមប្រឆាំងរាជាធិបតេយ្យ ([[ខ្មែរសេរី]]<!-- --see Appendix B-->) ដែលស្ម័គ្រស្មោះទៅខាងលោកសឺន-ង៉ុកថាញ់ ហើយពួកចោរប្លន់សាមញ្ញបានកំពុងទាញប្រយោជន៍ពីភាពវឹកវរនាំគ្នាបង្កភេរវកម្មលើ​ពួកអ្នកស្រុកអ្នកភូមិ។ ទោះបីជាឱកាសរបស់ពួកគេមាន ​និងបាត់បង់ទៅវិញកំឡុងសម័យក្រោយសង្គ្រាមក៏ដោយ (គ្រោះកាចដ៏សំខាន់មួយគឺការដួលរលំនៃរដ្ឋាភិបាលជាមិត្តឆ្វេងនិយម​នៅបាងកកនៅឆ្នាំ ១៩៤៧) ក៏នៅឆ្នាំ ១៩៥៤ ពួកខ្មែរឥស្សរៈ​កំពុងតែប្រតិបត្តិការជាមួយពួកវៀតមិញ បើតាម​ការប៉ាន់ស្មានខ្លះថាដូចជាបានគ្រប់គ្រង ៥០ ភាគរយជាង​នៃទឹកដីរបស់កម្ពុជា។ នៅឆ្នាំ ១៩៤៦ បារាំងបានអនុញ្ញាតអោយប្រជាជនខ្មែរបង្កើតគណបក្សនយោបាយ និងប្រារព្ធការបោះឆ្នោតសម្រាប់សភាប្រឹក្សា ដែលនឹងផ្ដល់ប្រឹក្សាដល់ព្រះមហាក្សត្រលើសេចក្ដីព្រាងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ​របស់ប្រទេស។ គណបក្សសំខាន់ៗពីរត្រូវបានដឹកនាំ ដោយព្រះអង្គម្ចាស់ក្នុងខ្សែរាជវង្ស។ [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]]ដឹកនាំដោយព្រះអង្គម្ចាស់ (អ្នកអង្គម្ចាស់) [[ស៊ីសុវត្ថិ យុត្តិវង្ស|ស៊ីសុវត្ថិ-យុត្តិវង្ស]] បានចូលទៅក្ដាប់បានឯករាជ្យភ្លាមៗ កំណែទម្រង់ប្រជាធិបតេយ្យ និងរដ្ឋាភិបាលអាស្រ័យសភា។ អ្នកគាំទ្រគណបក្សនេះគឺជាពួកគ្រូបង្រៀន ពួកមន្ត្រីរាជការក្នុងស្រុក ពួកសមាជិកនៃសមណភេទពុទ្ធសាសនាសកម្មៗខាងនយោបាយ និងអ្នកដទៃៗផ្សេងទៀត ដែលគោលគំនិតរបស់ពួកគេត្រូវរងឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំង​ដោយសារការអំពាវនាវជាតិនិយមនៃ សារព័ត៌មាន "នគរវត្ត" មុនពេលត្រូវបានបិទដោយពួកបារាំងនៅឆ្នាំ ១៩៤២។ ពួកអ្នកប្រជាធិបតេយ្យមួយចំនួនបានពេញចិត្តពេញថ្លើម​ជាមួយនឹងមធ្យោបាយហិង្សាមួយចំនួនរបស់ខ្មែរឥស្សរៈ។ [[គណបក្សសេរីនិយម]] ដឹកនាំដោយព្រះអង្គម្ចាស់[[នរោត្តម នរិន្ទដេត|នរោត្តម-នរិន្ទដេត]] (Norodom Norindeth) តំណាងអោយចំណាប់អារម្មណ៍នៃពួកឥស្សរជនចាស់ៗនៅតាមជនបទ រួមមានពួកម្ចាស់ដីធំៗជាដើម។ ពួកគេចូលចិត្តការបន្តទម្រង់ទំនាក់ទំនងអាណានិគមជាមួយបារាំងជាង ហើយគាំទ្រកំណែទម្រង់ប្រជាធិបតេយ្យសើៗ។ ការបោះឆ្នោតសភាប្រឹក្សាបានប្រារព្ធឡើងនៅខែ កញ្ញា ១៩៤៦ ពួកអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបានឈ្នះ ៥០ ក្នុងចំណោម ៦៧ កៅអី។ ជាមួយចំនួនភាគច្រើនដែលមិនប្រែប្រួលក្នុង[[សភា]] ពួក[[អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ]]បានព្រាង[[រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​]]យកគំរូតាមច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃ[[សាធារណរដ្ឋបារាំងទីបួន]]។ អំណាចត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំនៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃនៃរដ្ឋសភាជាតិ​ដែលបានបោះឆ្នោតដោយប្រជាជន។ ព្រះមហាក្សត្របានប្រកាសរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីដោយស្ទាក់ស្ទើរនៅថ្ងៃ ៦ ឧសភា ១៩៤៧។ កាលណោះបានទទួលស្គាល់ព្រះអង្គត្រឹមជា "ព្រះប្រមុខរដ្ឋក្នុងចិត្ត" បានកាត់បន្ថយទ្រង់ចេញពីលក្ខខណ្ឌ​នៃព្រះមហាក្សត្រអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយដែលបានបន្សល់ទុកនូវភាពមិនច្បាស់លាស់នូវទំហំ​ដែលព្រះអង្គអាចដើរតួនាទីសកម្មនៅក្នុងឆាកនយោបាយជាតិ។ ព្រះសីហនុអាចនឹងបានប្រែភាពមិនច្បាស់លាស់នេះ​ទៅជាគុណសម្បត្តិរបស់ព្រះអង្គ​នៅប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមកទៀត។ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតសភាជាតិខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៤៧ ពួកអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបានឈ្នះឆ្នោតចំនួនភាគច្រើនក្រៃលែង។ ទោះបីដូច្នេះក៏ដោយ ក៏មានការខ្វែងគំនិតគ្នានៅខាងក្នុងគណបក្សដែលពុំអាចគ្រប់គ្រងបានឡើយ។ ស្ថាបនិករបស់បក្ស ទ្រង់ស៊ីសុវត្ថិ-យុត្តិវង្សបានសុគត និងមិនមានអ្នកដឹកនាំមួយណាច្បាស់លាស់ទេ​ដែលលេចធ្លោដើម្បីស្នងតំណែងបន្តពីទ្រង់។ កំឡុងសម័យឆ្នាំ ១៩៤៨ ដល់ ១៩៤៩ ពួកអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបានប្រែជារួបរួមគ្នាតែមួយ​នៅក្នុងការប្រឆាំងទៅនឹង​ការតែងច្បាប់ដែលបានគាំទ្រដោយព្រះមហាក្សត្រ រឺក៏ ពួកអ្នកត្រូវចាត់តាំង។ បញ្ហាដ៏សំខាន់មួយគឺបដិសណ្ឋារកិច្ចដើម្បីឯករាជ្យរបស់ព្រះអង្គ នៅក្នុងសហភាពបារាំង ដែលបានស្នើសុំសន្ធិសញ្ញាពង្រាងដែលបានផ្ដល់ដោយពួកបារាំងនៅចុងឆ្នាំ ១៩៤៨។ បន្តបន្ទាប់ពីការរំលាយសភាជាតិនៅខែ កញ្ញា ១៩៤៩ កិច្ចព្រមព្រៀងលើកតិកាសញ្ញាបានរំកិល​ទៅមុខតាមរយៈការដោះដូរចុតហ្មាយរវាងព្រះបាទសីហនុ និង រដ្ឋាភិបាលបារាំង។ វាមានប្រសិទ្ធិភាពនៅប៉ុន្មានពីរខែក្រោយមកទៀត ទោះបីជាសច្ចាប័នរបស់សភាជាតិអំពីសន្ធិសញ្ញាមួយនេះមិនមានភាពរឹងមាំម្ដងណាក៏ដោយ។ សន្ធិសញ្ញាបានផ្ដល់អោយកម្ពុជានៅអ្វីដែលព្រះសីហនុមានព្រះបន្ទូលថា "ឯករាជ្យភាពហាសិបភាគរយ": តាមនឹង ទំនាក់ទំនងអាណានិគមត្រូវបានបញ្ចប់ជាផ្លូវការ ហើយប្រជាជនខ្មែរត្រូវបានគេប្រគល់ការគ្រប់គ្រង​ខាងមុខងាររដ្ឋបាលមួយចំនួនភាគច្រើន។ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធកម្ពុជាត្រូវបានផ្ដល់សេរីភាពឱ្យមានសកម្មភាព​ខាងក្នុងភូមិភាគស្វយ័ត​ដែលគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯងដែលរួមមាន ខេត្តបាត់ដំបង និង សៀមរាប ដែលត្រូវបានត្រឡប់ពីប្រទេសថៃមកវិញក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ក៏ប៉ុន្តែក្នុងនោះពួកបារាំងបានសង្កត់ធ្ងន់កន្លែងផ្សេងទៀតថា មិនមានធនធានច្រើនដើម្បីត្រួតត្រាឡើយ។ កម្ពុជានៅតែបានស្នើសុំធ្វើសហការបញ្ហានយោបាយការបរទេស​ជាមួយក្រុមប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់នៃសហភាពបារាំង ក៏ប៉ុន្តែយ៉ាងណាៗ បារាំងទទួលបានទំហំគ្រប់គ្រងសំខាន់ៗលើ ប្រព័ន្ធតុលាការ ហិរញ្ញវត្ថុ និង ទំនៀមទម្លាប់។ ការគ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការយោធាពេលសង្គ្រាមនៅខាងក្រៅភូមិភាគស្វយ័ត​ដែលនៅសេសសល់ក្នុងកណ្ដាប់ដៃបារាំងនៅឡើយ។ បារាំងក៏ត្រូវបានអនុញ្ញាតផងដែរអោយរក្សាមូលដ្ឋានទ័ពលើទឹកដីកម្ពុជា។ នៅឆ្នាំ ១៩៥០ កម្ពុជាត្រូវបានព្រមព្រៀងទទួលស្គាល់ខាងការទូតដោយ[[សហរដ្ឋ]] និងដោយពួក[[មហាអំណាច]]មិនមែន[[កុម្មុយនិស្ត]]ជាច្រើន ក៏ប៉ុន្តែនៅអាស៊ីមានតែ[[ប្រទេសថៃ]]និង[[កូរ៉េខាងត្បូង]]ទេបានអូសបន្លាយការទទួលស្គាល់។ ពួកអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបានឈ្នះសំឡេងភាគច្រើន​នៅក្នុងការបោះឆ្នោតសភាជាតិនៅខែ កញ្ញា ១៩៥១ ហើយពួកគេក៏បានបន្តនយោបាយរបស់ពួកគេ​ក្នុងការប្រឆាំងព្រះមហាក្សត្រចំមុខតាមដែលអាចធ្វើបាន។ នៅក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែង​ដើម្បីយកឱ្យបានចិត្តរបស់ប្រជាជនភាគច្រើន ព្រះសីហនុបានសុំអោយពួកបារាំងដោះលែងអ្នកជាតិនិយមលោកសឺន-ង៉ុកថាញ់ពីការនិរទេសខ្លួន ហើយអនុញ្ញាតអោយលោកត្រឡប់ចូលស្រុកវិញ។ លោកបានធ្វើនិវត្តន៍ដោយជោគជ័យ​មកកាន់ទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃ ២៩ តុលា ឆ្នាំ ១៩៥១។ វាមិនយូរប៉ុន្មានទេ យ៉ាងហោចណាស់ ក៏មុនពេលដែលលោកចាប់ផ្ដើមទាមទារអោយមានការដកទ័ពបារាំងចេញពីកម្ពុជាដែរ។ លោកក៏បានធ្វើការទាមទារដូចនេះម្ដងទៀតនៅដើមឆ្នាំ ១៩៥២ នៅក្នុង "[[ខ្មែរក្រោក]]" សារព័ត៌មានប្រចាំសប្ដាហ៍ដែលលោកបានបង្កើតឡើង។ សារព័ត៌មាននេះត្រូវបង្ខំអោយបញ្ឈប់ការបោះពុម្ពផ្សាយនៅខែ មីនា ហើយលោកសឺន-ង៉ុកថាញ់បានរត់ភៀសខ្លួនចេញពីរាជធានីទៅ​ជាមួយពួកអ្នកដើរតាមលោកដែលប្រដាប់ដោយអាវុធពីរបីនាក់ ដើម្បីចូលរួមពួកខ្មែរឥស្សរៈ។ ដោយត្រូវបានលាបពណ៌ចុះឡើងថាជា ជនកុម្មុយនិស្តផង និងភ្នាក់ងារនៃ[[ទីភ្នាក់ងារសម្ងាត់កណ្ដាល]] (ភ.ស.ក. រឺ CIA) របស់សហរដ្ឋអាមេរិចដោយព្រះសីហនុផង លោកក៏បានរស់នៅនិរទេសខ្លួនរហូតដល់លោក[[លន់ ណុល|លន់-ណុល]]បានបង្កើតរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរនៅឆ្នាំ ១៩៧០។ ==យុទ្ធនាការដើម្បីឯករាជ្យ== នៅខែ មិថុនា ១៩៥២ ព្រះសីហនុបានប្រកាសវិស្ថានបនកម្មនូវគណៈរដ្ឋមន្ត្រីរបស់ព្រះអង្គ ហើយបានព្យួររដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងបានកាន់កាប់គ្រប់គ្រងរដ្ឋាភិបាលជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដោយព្រះអង្គផ្ទាល់។ ក្រោយមកទៀត ដោយគ្មានសច្ចាប័នរដ្ឋធម្មនុញ្ញច្បាស់លាស់ ព្រះអង្គបានរំលាយសភាជាតិ ហើយបានប្រកាសច្បាប់អាជ្ញារសឹកនៅខែ មករា ឆ្នាំ ១៩៥៣។ ព្រះសីហនុបានប្រើច្បាប់ផ្ទាល់ព្រះអង្គឯងអស់រយៈពេលជិតបីឆ្នាំចាប់ពីខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៥២ រហូតដល់ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៥៥។ បន្ទាប់ពីការរំលាយសភាចោលហើយ ព្រះអង្គបានបង្កើតសភាប្រឹក្សាដើម្បីចូលជំនួសកន្លែងអង្គនីតិបញ្ញត្តិ ហើយបានតែងតាំងព្រះវរបិតាព្រះអង្គ ព្រះ[[នរោត្តម សុរាម្រិត|នរោត្តម-សុរាម្រិត]]ជា[[រាជានុសិទ្ធិ]]។ នៅខែ មីនា ឆ្នាំ ១៩៥៣ ព្រះសីហនុបានយាងទៅបារាំង។ ដោយបានប្រកាសក្ដែងៗថា ព្រះអង្គកំពុងតែធ្វើដំណើរដើម្បីព្រះរាជសុខភាពទ្រង់ តែព្រះអង្គកំពុងតែចាប់ផ្ដើមយុទ្ធនាការយ៉ាងខ្លាំង​ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលពួកបារាំងអោយប្រគល់ឯករាជ្យពេលលេញមកឱ្យកម្ពុជា។ បរិយាកាសនៃការយល់ឃើញនៅកម្ពុជា​នៅពេលនោះមានដូចតទៅថា បើសិនជាទ្រង់មិនបានសម្រេចឯករាជ្យភាពភ្លាមៗទេ ប្រជាជនប្រហែលជាបែរត្រលប់ទៅរក លោកសឺន-ង៉ុកថាញ់ និងពួកខ្មែរឥស្សរៈ ដែលពួកគេតាំងចិត្តពេញទីដើម្បីសម្រេចគោលដៅមួយនេះ។ នៅក្នុងជំនួបជាមួយប្រធានាធិបតីបារាំង និងជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្សេងៗទៀត ព្រះសីហនុបានធ្វើអោយពួកបារាំងក្លាយជា ''អ្នករងការភិតភ័យភ្ញាក់ផ្អើល'' ហួសហេតុអំពីស្ថានភាពនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសរបស់ទ្រង់។ ពួកបារាំងក៏បានធ្វើការគំរាមកំហែងលាក់កំបាំងបន្តិចថា បើសិនព្រះអង្គបន្តមិនធ្វើសហប្រតិបត្តិការទេ ពួកគេអាចនឹងផ្លាស់ប្ដូរព្រះអង្គចេញពីតំណែង។ ព្រះរាជដំណើរនេះបានទទួលបរាជ័យ ក៏ប៉ុន្តែនៅតាមផ្លូវមកប្រទេសកំណើតវិញឆ្លងកាត់តាម សហរដ្ឋ កាណាដា និង ជប៉ុន ព្រះសីហនុបានផ្សព្វផ្សាយអំពីស្ថានភាពដ៏អាក្រក់របស់កម្ពុជា​នៅតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ ដើម្បីធ្វើវិនាដកម្មបន្ថែមទៀតនូវ ''រាជបូជនីយកិច្ចដើម្បីឯករាជ្យ'' របស់ព្រះអង្គ ព្រះសីហនុបានកំពុងតែប្រកាសថាព្រះអង្គនឹងមិនវិលត្រឡប់ទៅវិញដរាប​ដល់ពួកបារាំងផ្ដល់អោយនូវការធានាអះអាងថា​ ឯករាជ្យពេញលេញនឹងត្រូវផ្ដល់អោយកម្ពុជាវិញ។ ព្រះអង្គក្រោយមកទៀតបានយាងចាកចេញពីភ្នំពេញនៅខែ មិថុនា បាននិរទេសខ្លួនដោយព្រះអង្គឯងទៅកាន់ប្រទេសថៃ។ ដោយគ្មានការស្វាគមពីទីក្រុងបាងកក ព្រះអង្គក៏បានផ្លាស់មករាជដំណាក់របស់ព្រះអង្គ ក្បែរវិកិណ្ណដ្ឋានអង្គរនៅ ខេត្តសៀមរាប វិញ។ សៀមរាប ជាផ្នែកមួយនៃភូមិភាគកងទ័ពស្វយ័តដែលបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៤៩ ដែលត្រូវបានបង្គាប់បញ្ជាការដោយលោក[[នាយវរសេនីយទោ]][[លន់ ណុល|លន់-ណុល]] ដើមឡើយជាអ្នកនយោបាយស្ដាំ ដែលនឹងក្លាយជាជនលេចធ្លោម្នាក់ ហើយនៅពេលនោះជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ព្រះសីហនុដែលមិនអាចខ្វះបានខាងយោធា។ ចាប់ផ្ដើមពីមូលដា្ឋនទ័ពឯសៀមរាបរបស់ទ្រង់ ព្រះមហាក្សត្រ និងលោកលន់-ណុលបានរិះរកផែនការជាច្រើនដើម្បីធ្វើការតស៊ូ បើសិនជាពួកបារាំងមិនព្រមទទួលកិច្ចសន្យាតាមលក្ខខណ្ឌរបស់ពួកទ្រង់។ [[ឯកសារ:02-Independence Monument Phnom Penh-nX-3.jpg|រូបភាពតូច|វិមានឯករាជ្យកម្ពុជា កសាងដើម្បីរំដោះប្រទេសកម្ពុជាចេញពីអាណានិគមនិយមបារាំងថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣]] ព្រះសីហនុកំពុងបង្កើតល្បែងភ្នាល់ធំមួយ ចំពោះពួកបារាំងវិញអាចដកព្រះអង្គចេញ​ដោយដាក់ជំនួសស្ដេចមួយទៀតដែលងាយបង្វិលបានតាមចិត្ត ក៏ពិតមែន តែស្ថានភាពកងទ័ពនៅពេលនោះនឹងអាចធ្វើអោយខ្ទេចខ្ទាំឥណ្ឌូចិនទាំងមូល ក្រោយមកទៀតរដ្ឋាភិបាលបារាំងនៅថ្ងៃ ៣ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៥៣ បានប្រកាសខ្លួនរួចរាល់​ដើម្បើប្រគល់ឯករាជ្យភាពពេញលេញដល់រដ្ឋទាំងបីមាន កម្ពុជា វៀតណាម លាវ។ ព្រះសីហនុបានទទូចលើលក្ខខណ្ឌផ្ទាល់របស់ព្រះអង្គ ដែលរួមមានការគ្រប់គ្រងពេញទីខាង ការពារជាតិ នគរបាល តុលាការ និង បញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ។ ពួកបារាំងបានប្រគល់អោយ: នគរបាល និងតុលាការត្រូវបានផ្ទេរមកនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់កម្ពុជានៅចុងខែ សីហា ហើយនៅក្នុងខែ តុលា ប្រទេសនេះបានក្ដោបក្ដាប់ការបញ្ជាកងកម្លាំងទ័ពរបស់ខ្លួនពេញទី។ ព្រះបាទសីហនុ កាលណោះបានក្លាយជាវីរបុរសនៅក្នុងកែវភ្នែកនៃប្រជាជនរបស់ព្រះអង្គ និងបានត្រឡប់មកភ្នំពេញវិញដោយជ័យជម្នះ ហើយថ្ងៃឯករាជ្យគឺត្រូវប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅថ្ងៃ ៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៥៣។ ការគ្រប់គ្រងបញ្ហានានាដែលសេសសល់កំពុងតែជះឥទ្ធិពលដល់អធិបតេយ្យភាព ដូចជាកិច្ចការហិរញ្ញវត្ថុ និង ថវិកា ត្រូវបានហុចបន្តដល់រដ្ឋកម្ពុជាថ្មីនៅឆ្នាំ ១៩៥៤។ == ព្រះមហាក្សត្រ​សោយរាជ្យ​ក្នុង​សម័យ​អាណានិគម == {| width=100% class="wikitable" |colspan="7" style="background-color:white" width=9% |<center><font color="#000080">'''ព្រះរាជាសោយរាជ្យនៅសម័យអាណានិគមបារាំង'''</font></center> |- ! style="background-color:white" width=9% | <font color="#000080">ព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍</font> ! style="background-color:white" width=9% | <font color="#000080">ព្រះនាមសម្រាប់រាជ្យ</font> ! style="background-color:white" width=9% | <font color="#000080">ព្រះនាមផ្ទាល់</font> ! style="background-color:white" width=9% | <font color="#000080">ប្រសូត្រ</font> ! style="background-color:white" width=9% | <font color="#000080">រជ្ជកាល</font> ! style="background-color:white" width=9% | <font color="#000080">សោយ្យទីវង្គត</font> |- |align="center"|[[File:King Norodom.jpg|90px]] |align="center"|[[នរោត្ដម]] <br><small>''ព្រះបាទសម្ដេចនរោត្តម''<small> |align="center"| អង្គច្រលឹង រឺ អង្គវត្តី |align="center"|កុម្ភៈ ១៨៣៤ |align="center"|១៨៦០ - ១៩០៤ |align="center"|២៤ មេសា ១៩០៤ |- |align="center"|[[File:Prince Sisawat.jpg|90px]] |align="center"|[[ស៊ីសុវត្ថិ]] <br><small>''ព្រះបាទសម្ដេចស៊ីសុវត្ថិ''<small><br> |align="center"| ស៊ីសុវត្ថិ |align="center"|០៧ កញ្ញា ១៨៤០ |align="center"|១៩០៤ - ១៩២៧ |align="center"|០៩ សីហា ១៩២៧ |- |align="center"|[[File:Sisowath Monivong.jpg|90px]] |align="center"|[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] <br><small>''ព្រះបាទសម្ដេចស៊ីសុវត្ថិមុនីវង្ស ''<small><br> |align="center"| ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស |align="center"|២៧ ធ្នូ ១៨៧៥ |align="center"|១៩២៧ - ១៩៤១ |align="center"|២៤ មេសា ១៩៤១ |- |align="center"|[[File:Norodom Sihanouk 1956.jpg|90px]] |align="center"|[[នរោត្តម សីហនុ]] <br><small>''ព្រះបាទសម្ដេចនរោត្តមសីហនុ''<small><br> |align="center"| នរោត្តម សីហនុ |align="center"|៣១ តុលា ១៩២២ |align="center"|២៥ មេសា ១៩៤១ - ០២ មីនា ១៩៥៥ |align="center"| ១៥ តុលា ២០១២ |} '''ឯកសារពិគ្រោះ៖''' ក្នុង​សម័យ​អាណានិគម​បារាំង មាន​ព្រះមហាក្សត្រ ៤ ព្រះអង្គ ដែល​បាន​ឡើង​គ្រងរាជ្យ​បន្តបន្ទាប់​គ្នា​គឺ​៖ * ព្រះបាទ[[នរោត្ដម]] (១៨៥៩-១៩០៤) * ព្រះបាទ[[ស៊ីសុវត្ថិ]] (១៩០៤-១៩២៧) * ព្រះបាទ[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ស៊ីសុវតិ្ថ-មុនីវង្ស]] (១៩២៧-១៩៤១) * ព្រះបាទ[[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម-សីហនុ]] (១៩៤១-១៩៥៥) ==ឯកសារពិគ្រោះ== *សៀវភៅសិក្សាសង្គមថ្នាក់ទី១១ ក្រសួងអប់រំឆ្នាំ ២០០០ *[[រឿងភូមិតិរច្ឆាន]] ដោយ[[ឌឹក គាម|ឌឹក-គាម]] និង [[ឌៀក អំ|ឌៀក-អំ]] ឆ្នាំ ១៩៧១ *សៀវភៅ​សិក្សាសង្គម (ភូមិវិទ្យា​+​ប្រវត្តិវិទ្យា) ថ្នាក់ទី ៧ របស់​ក្រសួង​អប់រំ​យុវជន និង កីឡា (១៩៩៧)​។ {{Reflist}} *{{loc}} – [http://countrystudies.us/cambodia/ កម្ពុជា] ==តំណខាងក្រៅ== *[http://angkor1431.tripod.com/index/id21.html សឺង ង៉ុកថាញ់] *[http://freepages.genealogy.rootsweb.com/~royalty/cambodia/persons.html ពង្សាវលីវិជ្ជាខ្មែរ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180425132057/http://freepages.genealogy.rootsweb.com/~royalty/cambodia/persons.html |date=25 មេសា 2018 }} {{ចក្រភពនាយសមុទ្ររបស់បារាំង}} {{កម្ពុជា}} {{coord missing}} {{DEFAULTSORT:Cambodia, French Protectorate of}} [[Category:ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ]] [[Category:អតីតអាណានិគមបារាំង]] [[Category:អតីតប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍]] [[Category:សតវត្សទី១៩នៅកម្ពុជា]] [[ចំនាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ]] ==មើលផងដែរ== *[[កម្ពុជាសម័យឧដុង្គ]] *[[ការត្រួតត្រារបស់ជប៉ុននៅកម្ពុជា]] *[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៩៥៣-១៩៧០)|សង្គមរាស្ត្រនិយម]] k530c8qlkm8239zpkazoa9aeg92r50o មជ្ឈិមបូព៌ា 0 9589 322740 322454 2025-06-30T12:30:37Z RandomPoopedBoi 27248 /* ប្រវត្តិសាស្ត្រ */ 322740 wikitext text/x-wiki {{Infobox continent | title = មជ្ឈិមបូព៌ា | image = [[File:Middle East (orthographic projection).svg|230px|Middle East]] | image_caption = ផែនទីនៃតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ដែលលាតសន្ធឹងពីប្រទេស[[អេហ្ស៊ីបនៅទិសខាងលិច]]ដល់ប្រទេស[[អ៊ីរ៉ង់]]នៅទិសខាងកើត | caption = {{legend|#346733|ទីតាំងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា}}{{legend|#008000|[[មហាមជ្ឈិមបូព៌ា]]}}{{legend|#73ED73|តំបន់ដែលពេលខ្លះបានរាប់បញ្ចូល}} | area = ៧,២២២,៤១១ គម<sup>២</sup> | population = {{increase}}&nbsp;៤៨៧,៤៦៦,១៩៥ (គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៥)<ref name="IMFAPR2025" /><ref name="Akrotiri and Dhekelia">{{Citation |title=Akrotiri and Dhekelia |date=2024-05-15 |work=The World Factbook |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/akrotiri-and-dhekelia/ |access-date=2024-05-25 |publisher=Central Intelligence Agency |language=en}}</ref> | countries = មើល៖ ''[[បញ្ជីរាយប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាតាមចំនួនប្រជាជន|បញ្ជីតាមចំនួនប្រជាជន]]'' {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = [[រដ្ឋសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ|រដ្ឋសមាជិក អសប]] (១៦) | {{flag|កាតា}} | {{flag|គុយវ៉ែត}} | {{flag|តួកគី}} | {{flag|បារ៉ែន}} | {{flag|យេម៉ែន}} | {{flag|លីបង់}} | {{flag|ស៊ីប}} | {{flag|ស៊ីរី}} | {{flag|ហ្សកដានី}} | {{flag|អ៊ីរ៉ង់}} | {{flag|អ៊ីរ៉ាក់}} | {{flag|អ៊ីស្រាអែល}} | {{flag|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត}} | {{flag|អូម៉ង់}} | {{flag|អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម}} | {{flag|អេហ្ស៊ីប}} }} {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = [[អង្គភាពសង្កេតការណ៍មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ#រដ្ឋសង្កេតការណ៍បច្ចុប្បន្ន|រដ្ឋសង្កេតការណ៍ អសប]] (១) | {{flag|ប៉ាឡេស្ទីន}} }} {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = ''[[បញ្ជីរាយរដ្ឋមានកំហិតទទួលស្គាល់|ជាក់ស្ដែង]]'' (១) | {{flag|ស៊ីបខាងជើង}} }} | languages = {{collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = '''ភាសាផ្លូវការ''' | [[ភាសាក្រិក|ក្រិក]] | [[ភាសាឃឺដ|ឃឺដ]] | [[ភាសាតួកគី|តួកគី]] | [[ភាសាពែរ្ស|ពែរ្ស]] | [[ភាសាហេប្រឺ|ហេប្រឺ]] | [[ភាសាអង់គ្លេស|អង់គ្លេស]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] }} | time = [[UTC+២]] ទៅ [[UTC+០៤:០០|UTC+៤]] | cities = {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = [[បញ្ជីរាយតំបន់មាតុធានីធំបំផុតនៅមជ្ឈិមបូព៌ា|ទីក្រុងធំបំផុតចំនួន ១០ នៅមជ្ឈិមបូព៌ា]] | # {{flagicon|អេហ្ស៊ីប}} [[គែរ]] # {{flagicon|អ៊ីរ៉ង់}} [[តេហេរ៉ង់]] # {{flagicon|តួកគី}} [[អ៊ីស្តង់ប៊ុល]] # {{flagicon|អ៊ីរ៉ាក់}} [[បាកដាដ]] # {{flagicon|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត}} [[រីយ៉ាដ]] # {{flagicon|តួកគី}} [[អង់ការ៉ា]] # {{flagicon|អេហ្ស៊ីប}} [[អាឡិចសង់ឌ្រី]] # {{flagicon|អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម}} [[ឌូបៃ]] # {{flagicon|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត}} [[ជីដ្ដារ]] # {{flagicon|ហ្សកដានី}} [[អាម៉ាន់]] }} }} '''មជ្ឈិមបូព៌ា''' (ដែលជាពាក្យមានប្រភពចេញពីភាសាអង់គ្លេសគឺ ''Middle East'') គឺជាតំបន់ភូមិសាស្ត្រនយោបាយមួយដែលគ្របដណ្តប់លើ[[ឧបទ្វីបអារ៉ាប់]] [[ឡេវ៉ាន]] [[តួកគី]] [[អេហ្ស៊ីប]] [[អ៊ីរ៉ង់]] និង[[អ៊ីរ៉ាក់]]។ ពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" នេះត្រូវ​បាន​គេ​ចាប់ផ្ដើមប្រើប្រាស់ដំបូងនៅ[[សហរាជាណាចក្រ|ចក្រភពអង់គ្លេស]] និងតាមបណ្ដាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិចមួយចំនួននៅដើមសតវត្សរ៍ទី២០ ដោយជាពាក្យជំនួសឱ្យ[[ដើមបូព៌ា]] (ដោយពាក្យទាំងពីរមានលក្ខណៈផ្ទុយពីពាក្យ[[ជាយបូព៌ា]])។ ពាក្យមជ្ឈិមបូព៌ាបានបង្កឱ្យមនុស្សជាច្រើនកើតការយល់ច្រឡំដោយសារតែនិយមន័យនៃពាក្យនេះចេះតែវិវត្តទៅតាមកាលៈទេសៈភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។ ចាប់តាំងពីសតវត្សរ៍ទី២០ មក ពាក្យមជ្ឈិមបូព៌ាបានទទួលការរិះគន់ជាខ្លាំងចំពោះន័យបែប[[មជ្ឈអឺរ៉ុបនិយម]]របស់វា។ តំបន់មួយនេះរាប់បញ្ចូលទឹកដីទាំងប៉ុន្មានដែលស្ថិតក្នុងតំបន់[[អាស៊ីខាងលិច]]ស្ទើរទាំងអស់ គ្រាន់តែដកតំបន់[[កូកាសខាងត្បូង]]ចេញ។ ខុសពីអាស៊ីចខាងលិចបន្តិច មជ្ឈិមបូព៌ាគឺគិតប្រទេសអេហ្ស៊ីប (មិនតែ[[ឧបទ្វីបស៊ីណៃ]]) និងប្រទេសតួកគី (មិនតែ[[ធ្រែសខាងកើត]]) ទាំងមូល។ បណ្ដាប្រទេសនៅក្នុងមជ្ឈិមបូព៌ាភាគច្រើន (១៣ ក្នុងចំណោម ១៨) គឺត្រូវជាផ្នែកនៃ[[ពិភពអារ៉ាប់]]។ [[បញ្ជីរាយប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាតាមចំនួនប្រជាជន|ប្រទេសដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងគេក្នុងតំបន់]]នោះគឺ អេហ្ស៊ីប តួកគី និងអ៊ីរ៉ង់ ខណៈប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតគឺជាប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាមានក្រឡាផ្ទៃធំបំផុត។ ប្រវត្តិមជ្ឈិមបូព៌ាមានអាយុកាលតាំងពីសម័យ​បុរាណយូរណាស់មកម៉្លេះ ដោយប្រវត្តិវិទូតែងសម្ដៅមកតំបន់នេះថាជា "[[លំយោលនៃអរិយធម៌]]"។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ សារៈសំខាន់នៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅតំបន់នេះត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ជាយូរណាស់មកហើយ​ដែរ។<ref>Cairo, Michael F. [https://books.google.com/books?id=_ukBNxLFNxgC&q=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times ''The Gulf: The Bush Presidencies and the Middle East''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151222230823/https://books.google.nl/books?id=_ukBNxLFNxgC&dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&hl=nl&source=gbs_navlinks_s |date=22 December 2015 }} University Press of Kentucky, 2012 {{ISBN|978-0-8131-3672-1}} p. xi.</ref><ref>Government Printing Office. [https://books.google.com/books?id=UOgvZdjOsb0C&dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&pg=PA177 ''History of the Office of the Secretary of Defense: The formative years, 1947–1950''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151222230708/https://books.google.nl/books?id=UOgvZdjOsb0C&pg=PA177&dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&hl=nl&sa=X&ved=0CDMQ6AEwA2oVChMIlNGcnPv5yAIVybMUCh2Sag-6 |date=22 December 2015 }} {{ISBN|978-0-16-087640-0}} p. 177</ref><ref>Kahana, Ephraim. Suwaed, Muhammad. [https://books.google.com/books?id=Xoftt29B4soC&dq=middle+east+of+crucial+importance+since+ancient+times&pg=PR31 ''Historical Dictionary of Middle Eastern Intelligence''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151223002634/https://books.google.nl/books?id=Xoftt29B4soC&pg=PR31&dq=middle+east+of+crucial+importance+since+ancient+times&hl=nl&sa=X&ved=0CFEQ6AEwB2oVChMI-8aUsPr5yAIVxGsUCh3q_wR- |date=23 December 2015 }} Scarecrow Press, 13 April 2009 {{ISBN|978-0-8108-6302-6}} p. xxxi.</ref> ពពួក​សាសនា​អាប្រាហាម ([[សាសនយូដា]] [[គ្រិស្តសាសនា]] និង [[ឥស្លាមសាសនា]]) គឺសុទ្ធតែ​មានកំណើតកើតចេញពីតំបន់នេះ។<ref>{{cite book|title=An Introduction to Middle East Politics: Continuity, Change, Conflict and Co-operation|first=Benjamin |last=MacQueen|year= 2013| isbn=978-1446289761| page =5|publisher=SAGE|quote=The Middle East is the cradle of the three monotheistic faiths of Judaism, Christianity and Islam.}}</ref> [[ជនជាតិអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]]គឺជាក្រុមជនជាតិធំជាងគេប្រចាំតំបន់<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=SPBfnT_E1mgC&q=main+ethnic+groups+in+the+middle+east&pg=PA16|title=Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia|access-date=12 June 2025|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160424084425/https://books.google.com/books?id=SPBfnT_E1mgC&pg=PA16&lpg=PA16&dq=main+ethnic+groups+in+the+middle+east&source=bl&ots=uGb8t7Re3p&sig=wlU7EbnyjrI4FHgw5H2WTeJvePI&hl=nl&sa=X&ei=JHCDU_HgMInHOeCGgLgK&ved=0CDAQ6AEwADgU#v=onepage&q=Turks&f=false|archive-date=24 April 2016|isbn=978-1-59884-362-0|last1=Shoup|first1=John A.|year= 2011|publisher=Abc-Clio }}</ref> និងបន្ទាប់មកគឺ [[ជនជាតិតួកគី|តួកគី]] [[ជនជាតិពែរ្ស|ពែរ្ស]] [[ជនជាតិឃឺដ|ឃឺដ]] [[អាស៊ែបៃហ្សង់|អាហ្សេរី]] [[ជនជាតិកុបត៍|កុបត៍]] [[ជនជាតិជ្វីហ្វ|ជ្វីហ្វ]] [[ជនជាតិអាស៊ីរី|អាស៊ីរី]] [[អ៊ីរ៉ាក់តួកគី]] [[យ៉េហ្ស៊ីឌី]] និង[[ស៊ីបក្រិក]]ជាដើម។ មជ្ឈិមបូព៌ាមានអាកាសធាតុក្ដៅ និងស្ងួត ពិសេសនៅក្នុងតំបន់ឧបទ្វីបអារ៉ាប់ និងអេហ្ស៊ីប។ ប្រព័ន្ធទន្លេខ្លះៗបានផ្ដល់ជាប្រភពទឹកដើម្បីផ្គត់ផ្គង់វិស័យកសិកម្មតិចតួចនៅក្នុងតំបន់មួយនេះដូចជា [[ដីសណ្ដនីល]]នៅក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីប [[ទន្លេធីក្រឺ]] និង[[អឺហ្វ្រាត់]]នៃតំបន់មេសូប៉ូតាមី និងអាងនៃ[[ទន្លេហ្សកដានី]]ដែលអូសបន្លាយស្ទើរពេញតំបន់ឡេវ៉ាន។ តំបន់ដែលបានរៀបរាប់ទាំងអស់នេះត្រូវបានគេស្គាល់ថា [[អឌ្ឍចន្ទពហុពល]] ដែលត្រូវជាទីតាំងដ៏សំខាន់ដែលប្រវត្តិវិទូតែងសម្ដៅថា [[លំយោលនៃអរិយធម៌]] ពោលជាតំបន់ដែលអរិយធម៌មនុស្សវិវត្តដោយឯកឯងគ្មានរងឥទ្ធិពលពីអរិយធម៌ ឬតំបន់ដទៃ។ ផ្ទុយមកវិញ នៅតំបន់ឆ្នេរឡេវ៉ាន និងប្រទេសតួកគីមួយភាគធំគឺមានអាកាសធាតុលក្ខណៈមេឌីទែរ៉ាណេ ជាមួយនឹងរដូវក្តៅស្ងួត និងរដូវរងាសើម។ ប្រទេស​ភាគច្រើន​ដែល​ស្ថិតនៅជាប់​[[ឈូងសមុទ្រពែរ្ស]]គឺសុទ្ធសឹងតែកាន់កាប់ធនធាន​ប្រេងកាតស្ទើរទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់។ ដោយសារតែអាកាសធាតុក្ដៅស្ងួតហែងរួមជាមួយការពឹងផ្អែកជាធំលើឧស្សាហកម្មឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល មជ្ឈិមបូព៌ាជាតំបន់មួយដែលបង្កនិងពន្លឿននូវបាតុភូត[[បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ]] និងក៏ត្រូវជាតំបន់ដែលងាយរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរពីវាផងដែរ។ ==បច្ចេកសព្ទ== ពាក្យថា មជ្ឈិមបូព៌ា ([[ភាសាអង់គ្លេស]]៖ ''Middle East'') គឺមានដើមកំណើតចេញពីការិយាល័យអាណានិគមឥណ្ឌានៅអង់គ្លេសក្នុងកំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៨៥០។{{Sfn | Beaumont | Blake | Wagstaff | 1988 | p = 16}} ពាក្យនេះបានចាប់ផ្ដើមទទួលប្រជាប្រិយភាពជាខ្លាំងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩០២<ref>{{cite journal | last =Koppes | first = CR |title = Captain Mahan, General Gordon and the origin of the term "Middle East" |journal=Middle East Studies |volume=12 |pages= 95–98 |year= 1976 |doi = 10.1080/00263207608700307| issn=0026-3206 }}</ref> នៅពេលដែលអ្នកយុទ្ធសាស្ត្រយោធាជើងទឹកអាមេរិកមួយរូបគឺលោក[[អាល់ហ្វ្រែដ តេយឺរ ម៉ាហាន]]បានប្រើប្រាស់ពាក្យនេះដើម្បី "កំណត់បែងចែកតំបន់រវាងបណ្ដាប្រទេសអារ៉ាប់ និងឥណ្ឌា"។<ref>{{cite book | last = Lewis | first = Bernard | title= The Middle East and the West |year= 1965 |page=9}}</ref><ref>{{cite book | last = Fromkin | first = David | author-link = David Fromkin | title = A Peace to end all Peace | year = 1989 | page = [https://archive.org/details/peacetoendallpea0000from/page/224 224] | isbn = 978-0-8050-0857-9 | title-link = A Peace to End All Peace | publisher = H. Holt }}</ref> នៅអំឡុងសម័យនោះ ចក្រភពអង់គ្លេស និងរុស្ស៊ីបានកំពុងប្រជែងគ្នាដណ្តើមឥទ្ធិពលនៅតំបន់[[អាស៊ីកណ្តាល]] ដែលគេច្រើនស្គាល់ការប្រជែងនោះថា [[មហាល្បែង]]។ កាលនោះផងដែរ មាហានបានទើបតែដឹងពីសារៈសំខាន់ជាយុទ្ធសាស្ត្រនៃតំបន់នេះ ពិសេសទីតាំងរបស់វាដែលព័ទ្ធជុំវិញ[[ឈូងសមុទ្រពែរ្ស]]។<ref>{{Citation | last = Melman | first = Billie | url = http://cco.cambridge.org/extract?id=ccol052178140x_CCOL052178140XA010 | publisher = Cambridge | title = Companion to Travel Writing | volume = 6 The Middle East/Arabia | series = Collections Online | access-date = 8 January 2006 | url-status = dead | archive-url = https://web.archive.org/web/20110725125839/http://cco.cambridge.org/extract?id=ccol052178140x_CCOL052178140XA010 | archive-date = 25 July 2011 | date = November 2002 }}.</ref><ref>Palmer, Michael A. ''Guardians of the Persian Gulf: A History of America's Expanding Role in the Persian Gulf, 1833–1992.'' New York: The Free Press, 1992. {{ISBN|0-02-923843-9}} pp. 12–13.</ref> ដោយដូច្នេះ លោកក៏បានសម្គាល់តំបន់ដែលនៅជុំវិញឈូងសមុទ្រនោះថា មជ្ឈិមបូព៌ា។ លោកបានបន្តថ្លែងថា ហួសពី[[ព្រែកជីកស៊ុយអេ]]ក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីប ឈូងសមុទ្រពែរ្សគឺជាច្រកតំបន់ដ៏សំខាន់បំផុតសម្រាប់ចក្រភពអង់គ្លេសគ្រប់គ្រង ដើម្បីកុំឱ្យប្រទេសរុស្ស៊ីពង្រីកឥទ្ធិពលចូលទៅកៀកទឹកដីឥណ្ឌា។<ref>Laciner, Sedat. "[http://www.turkishweekly.net/comments.php?id=2117 Is There a Place Called 'the Middle East'?] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070220093342/http://www.turkishweekly.net/comments.php?id=2117 |date=2007-02-20 }}", ''The Journal of Turkish Weekly'', 2 June 2006. Retrieved 10 January 2007.</ref> មុនពេលបញ្ចប់[[សង្គ្រាមលោកលើកទី២]] គេគ្រប់គ្នាបានទម្លាប់ហៅតំបន់ដែលស្ថិតនៅជុំវិញប្រទេសតួកគី និងប៉ែកខាងកើតនៃសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេថា "[[ដើមបូព៌ា]]" ខណៈពាក្យ "[[ចុងបូព៌ា]]" គឺគេសម្ដៅលើប្រទេស[[ចិន]] [[ឥណ្ឌា]] និង[[ជប៉ុន]]។<ref name="davison">{{cite journal | last =Davison | first = Roderic H. |title= Where is the Middle East? |journal= Foreign Affairs | volume = 38 |pages=665–675 |year=1960 |doi=10.2307/20029452 |issue=4| jstor = 20029452 | s2cid = 157454140 }}</ref> ក្រោយចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ មជ្ឈិមបូព៌ាត្រូវបានគេកំណត់ថាអូសបន្លាយពីតំបន់ពី[[មេសូប៉ូតាមី]]ទៅដល់ប្រទេស[[ភូមា]] ពោលគឺ តំបន់នៅរវាងភូមិភាគដើមបូព៌ា និងចុងបូព៌ា។<ref name=wapo2016 /><ref name=UNC /> នៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៣០ អង់គ្លេសបានបង្កើត[[បញ្ជាការមជ្ឈិមបូព៌ា]]ឡើង ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុង[[គែរ]] សម្រាប់កងកម្លាំងយោធារបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់។ បន្ទាប់ពីពេលនោះមក ពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" ទទួលបានការប្រើប្រាស់កាន់តែទូលំទូលាយនៅអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក។<ref>{{cite book | last =Held | first = Colbert C. |title=Middle East Patterns: Places, Peoples, and Politics | url =https://archive.org/details/middleeastpatter00held_0 | url-access =registration |publisher=Westview Press |year=2000 |page=[https://archive.org/details/middleeastpatter00held_0/page/7 7] |isbn= 978-0-8133-8221-0}}</ref> ===បម្រើបម្រាស់​ និងការរិះគន់=== [[File:Middle East.ogv|thumb|រឿងភាពយន្តអាមេរិកាំងឆ្នាំ១៩៥៧ បង្ហាញពីមជ្ឈិមបូព៌ា]] ពាក្យ ''មជ្ឈិម'' (កណ្ដាល) បានធ្វើឱ្យមានការភាន់ច្រឡំជាច្រើនពិសេសជុំវិញការវិវត្តនៃនិយមន័យរបស់តំបន់នេះ។ នៅមុន[[សង្គ្រាមលោកលើកទី១]] ពាក្យ "ដើមបូព៌ា" (''Near East'') ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីសម្ដៅលើតំបន់[[បាល់កង់]] និង[[ចក្រភពអូតូម៉ង់]] ខណៈដែលពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" វិញគឺសម្ដៅលើតំបន់[[កូកាស]] [[អ៊ីរ៉ង់|ពែរ្ស]] និងទឹកដីអារ៉ាប់<ref name=wapo2016>{{cite news| url = https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2016/05/19/the-modern-middle-east-is-actually-only-100-years-old/| title = How the Middle East was invented | newspaper = The Washington Post}}</ref> ហើយពេលខ្លះឆ្លងដល់ទៅប្រទេស[[អាហ្វហ្កានីស្ថាន]] [[ឥណ្ឌា]] និងប្រទេសតំបន់ក្បែរៗនោះមួយចំនួនផងដែរ។<ref name=UNC>{{Cite web|url=https://mideast.unc.edu/where/|title=Where Is the Middle East? &#124; Center for Middle East and Islamic Studies}}</ref> ផ្ទុយពីនេះ ពាក្យ "ចុងបូព៌ា" គឺសម្ដៅទៅបណ្ដាប្រទេសនៃតំបន់[[អាស៊ីខាងកើត|អាស៊ីបូព៌ា]] (ដូចជា [[កូរ៉េ]] [[ចិន]] និង[[ជប៉ុន]]ជាដើម)។<ref>Clyde, Paul Hibbert, and Burton F. Beers. ''The Far East: A History of Western Impacts and Eastern Responses, 1830-1975'' (1975). [https://archive.org/details/lccn_0133029687 online]</ref><ref>Norman, Henry. ''The Peoples and Politics of the Far East: Travels and studies in the British, French, Spanish and Portuguese colonies, Siberia, China, Japan, Korea, Siam and Malaya'' (1904) [https://archive.org/details/peoplesandpolit05normgoog online]</ref> បន្ទាប់ពីចក្រភពអូតូម៉ង់បានដួលរលំនៅក្នុងឆ្នាំ១៩១៨ ប្រជាប្រិយភាពនៃការប្រើប្រាស់ "ដើមបូព៌ា" បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក ខណៈពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" បានត្រូវគេយកមកសម្ដៅចំពោះបណ្ដាប្រទេសនៃ[[ពិភពឥស្លាម]]ដែលកំពុងទាមទារឯករាជ្យភាពនាពេលនោះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ពាក្យ "ដើមបូព៌ា" ត្រូវបានវិស័យខ្លះនៅតែបន្តរក្សាប្រើប្រាស់ដូចជានៅក្នុងបុរាណវិទ្យា និងប្រវត្តិសាស្ត្របុរាណជាដើម។ ការប្រើប្រាស់ពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" ជាផ្លូវការដំបូងបង្អស់ដោយរដ្ឋាភិបាលនៃសហរដ្ឋអាមេរិកគឺនៅក្នុងឯកសារ[[លទ្ធិអែសិនហូវរ៍]]ឆ្នាំ១៩៥៧ ដែលទាក់ទងនឹង[[វិបត្តិស៊ុយអេ]]។ នៅឆ្នាំ១៩៥៨ ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានពន្យល់ថាពាក្យ "ដើមបូព៌ា" និង "មជ្ឈិមបូព៌ា" អាចប្រើឆ្លាស់គ្នាបាន ហើយបានកំណត់ប្រទេសមួយចំនួនចូលក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ានេះរួមមាន [[អេហ្ស៊ីប]] ស៊ីរី [[អ៊ីស្រាអែល]] [[លីបង់]] [[ហ្សកដានី]] អ៊ីរ៉ាក់ [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត]] [[គុយវ៉ែត]] [[បារ៉ែន]] និង[[កាតា]]។<ref>{{cite news |title= 'Near East' is Mideast, Washington Explains |url= http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F70E10FC3D59127A93C6A81783D85F4C8585F9&scp=1&sq='Near%20East'%20is%20Mideast,%20Washington%20Explains&st=cse |newspaper= The New York Times |date= 14 August 1958 |access-date= 16 June 2025 |url-status=live |archive-url= https://web.archive.org/web/20091015044505/http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F70E10FC3D59127A93C6A81783D85F4C8585F9&scp=1&sq=%27Near%20East%27%20is%20Mideast%2C%20Washington%20Explains&st=cse |archive-date= 15 October 2009 }}{{subscription required}}</ref> ចាប់តាំងពីចុងសតវត្សរ៍ទី២០ មក វិជ្ជាកររួមទាំងអ្នកកាសែតក្នុងតំបន់ដូចជាប្រវត្តិវិទូលោក[[ហាសាន់ ហាណាហ្វី]]ជាដើម បានចេញមុខរិះគន់ចំពោះបម្រើបម្រាស់នៃពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" ដោយចោទវាថាមានបង្កប់ន័យ[[មជ្ឈអឺរ៉ុបនិយម]] និង[[អាណានិគមនិយម]]នៅពីក្រោយ។<ref name="dont">{{cite web |last=Khraish |first=Louay |date=16 July 2021 |title=Don't Call Me Middle Eastern |publisher=Raseef 22|url=https://raseef22.net/article/1083546-dont-call-me-middle-eastern}}</ref><ref name="hanafi">{{cite web |last=Hanafi |first=Hassan |location=Oslo |year=1998 |title=The Middle East, in whose world? (Primary Reflections) |url=http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html |publisher=Nordic Society for Middle Eastern Studies (The fourth Nordic conference on Middle Eastern Studies: The Middle East in globalizing world Oslo, 13–16 August 1998) |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20061008121436/http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html |archive-date=8 October 2006 |access-date=16 មិថុនា 2025 |archivedate=8 តុលា 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061008121436/http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html }}</ref><ref>{{cite web |last=Shohat |first=Ella |title=Redrawing American Cartographies of Asia |url=http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html |publisher=City University of New York |access-date=16 June 2025 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070312062752/http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html |archive-date=12 March 2007 |archivedate=23 តុលា 1999 |archiveurl=https://web.archive.org/web/19991023092500/http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html }}</ref> ==ប្រទេស​ និងទឹកដី== {{Further|បញ្ជីរាយប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាតាមចំនួនប្រជាជន}} ===ប្រទេស​​ និងទឹកដីដែលច្រើនចាត់ទុកនៅក្នុងមជ្ឈិមបូព៌ា=== ជារឿយៗ គេតែងចាត់ទុកតំបន់ដូចជា [[ឧបទ្វីបអារ៉ាប់]] [[អាណាតូលី]] [[ធ្រែសខាងកើត]] [[អេហ្ស៊ីប]] [[អ៊ីរ៉ង់]] [[ឡេវ៉ាន]] [[មេសូប៉ូតាមី]] និង[[ស្រុកទេសសូកូត្រា|ប្រជុំកោះសូកូត្រា]]ស្ថិតក្នុងមជ្ឈិមបូព៌ា។ ជាសរុប តំបន់នេះ​មាន​វត្តមានប្រទេស​ចំនួន ១៧ ដែលសុទ្ធតែមានការ​ទទួល​ស្គាល់​ដោយ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ និង​មួយ​ជា​ទឹកដី​ក្រៅស្រុករបស់​ចក្រភព​អង់គ្លេស។ {| class ="wikitable sortable" style="text-align: center" !class="unsortable"| [[ក្រោះរូបនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យ|ក្រោះរូប]] !class="unsortable"| [[បញ្ជីរាយទង់ជាតិនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យ|ទង់ជាតិ]] ! [[បញ្ជីរាយប្រទេស|ប្រទេស]] ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមក្រឡាផ្ទៃសរុប|ក្រឡាផ្ទៃ]]<br />(គម<sup>២</sup>) ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមចំនួនប្រជាជន|ចំនួនប្រជាជន]]<br />(2025)<ref name="IMFAPR2025">{{cite web |title=Report for Selected Countries and Subjects |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2025/april/weo-report?c=419,423,469,429,433,436,439,443,446,449,453,456,463,186,466,487,474,&s=NGDPD,NGDPDPC,LP,&sy=2010&ey=2025&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |website=IMF |access-date=17 June 2025 }}</ref> ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមដង់ស៊ីតេប្រជាជន|ដង់ស៊ីតេ]]<br />(ក្នុងមួយ គម<sup>២</sup>) ! [[List of national capitals|រាជ / រដ្ឋធានី]] ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាម ផសស (មធ្យម)|ផសស<br />ជាមធ្យម]], គិតជាពាន់លានដុល្លារអាមេរិក (២០២៥)<ref name="IMFAPR2025" /> ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាម ផសស (មធ្យម) ក្នុងម្នាក់ៗ|ផសស ក្នុងម្នាក់ៗ]] (២០២៥)<ref name="IMFAPR2025" /> ! រូបិយវត្ថុ ! រដ្ឋាភិបាល ! ភាសាផ្លូវការ ! សាសនា |- | [[File:Emblem_of_Qatar.svg|30px]] | {{flagicon|Qatar|size=45px}} | [[កាតា]] | style="text-align:right;"| ១១,៥៨៦ | style="text-align:right;"| ៣,១០៩,០០០ | style="text-align:right;"| ២៦៨ | [[ដូហា]] | ២២២.៧៧៦ | ៧១,៦៥៣ ដុល្លារ | [[រៀលកាតា]] | [[រាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |[[ឥស្លាមសាសនា]] (ផ្លូវការ) |- | [[File:Insigne_Cuvaiti.svg|30px]] | {{flagicon|គុយវ៉ែត|size=45px}} | [[គុយវ៉ែត]] | style="text-align:right;"| ១៧,៨១៨ | style="text-align:right;"| ៥,១១២,០០០ | style="text-align:right;"| ២៨៧ | [[គុយវ៉ែត (ទីក្រុង)|ទីក្រុងគុយវ៉ែត]] | ១៥៣.១០១ | ២៩,៩៥១ ដុល្លារ | [[ឌីណាគុយវ៉ែត]] | [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | style="background-color:#c8ccd1; text-align:center;"| | {{flagicon|តួកគី|size=45px}} | [[តួកគី]] | style="text-align:right;"| ៧៨៣,៥៦២ | style="text-align:right;"| ៨៦,០២៦,០០០ | style="text-align:right;"| ១១០ | [[អង់ការ៉ា]] | ១,៤៣៧.៤០៦ | ១៦,៧០៩​ ដុល្លារ | [[លីរ៉ាតួកគី]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាតួកគី|តួកគី]] |ឥស្លាមសាសនា |- | [[File:Insigne_Palaestinae.svg|30px]] | {{flagicon|ប៉ាឡេស្ទីន|size=45px}} | [[ប៉ាឡេស្ទីន]] | style="text-align:right;"| ៦,០២០ | style="text-align:right;"| ៥,៤៧៧,០០០ (២០២៣) | style="text-align:right;"| ៩១០ | [[យេរូសាឡឹម]]<br />[[រ៉ាំអាឡា]]{{ref|palestine|ក}} | ១៧.៨៤៨ (២០២៣) | ៣,២៥៩ ដុល្លារ (២០២៣) | [[Iស៊ីគែលថ្មីអ៊ីស្រាអែល]]<br />[[ឌីណាហ្សកដានី]] | [[សាធារណរដ្ឋ]]អាស្រ័យ[[ប្រព័ន្ធពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |Iឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | {{Coat of arms|Bahrain|size=30px|text=none}} | {{flagicon|បារ៉ែន|size=45px}} | [[បារ៉ែន]] | style="text-align:right;"| ៧៧៨ | style="text-align:right;"| ១,៦៥៧,០០០ | style="text-align:right;"| ២,១៣០ | [[ម៉ាណាម៉ា]] | ៤៧.៨២៩ | ២៨,៨៥៧ ដុល្លារ | [[ឌីណាបារ៉ែន]] | [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] | ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:Insigne_Iemeniae.svg|30px]] | {{flagicon|យេម៉ែន|size=45px}} | [[យេម៉ែន]] | style="text-align:right;"| ៤៥៥,៥០៣ | style="text-align:right;"| ៤១,៧៧៤,០០០ | style="text-align:right;"| ៩២ | [[សាណា]]{{ref|sanaa|ខ}}<br />[[អេដេន]] <small>(បណ្ដោះអាសន្ន)</small> | ១៧.៤០១ | ៤១៧ ដុល្លារ | [[រៀលយេម៉ែន]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]][[រដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្ន|បណ្ដោះអាសន្ន]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | style="background-color:#c8ccd1; text-align:center;"| | {{flagicon|លីបង់|size=45px}} | [[លីបង់]] | style="text-align:right;"| ១០,៤៥២ | style="text-align:right;"| ៥,៣៥៤,០០០ (២០២៤) | style="text-align:right;"| ៥១២ | [[បៃរូត]] | ២៨.២៨០ (២០២៤) | ៥,២៨២ ដុល្លារ (២០២៤) | [[ផោនលីបង់]] | [[សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភា]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា និងមានមួយភាគជាគ្រិស្តសាសនិក |- | {{Coat of arms|Cyprus|size=30px|text=none}} | {{flagicon|ស៊ីប|size=45px}} | [[ស៊ីប]] | style="text-align:right;"| ៩,២៥១ | style="text-align:right;"| ៩៤២,០០០ | style="text-align:right;"| ១០២ | [[នីកូស៊ី]] | ៣៨.៧៣៦ | ៤១,១៣២ ដុល្លារ | [[អឺរ៉ូ]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាក្រិក|ក្រិក]],<br />[[ភាសាតួកគី|តួកគី]] |[[គ្រិស្តសាសនា]] |- | {{Coat of arms|Syria|size=30px|text=none}} | {{flagicon|ស៊ីរី|size=45px}} | [[ស៊ីរី]] | style="text-align:right;"| ១៨៥,១៨០ | style="text-align:right;"| ២១,៣៩៣,០០០ (២០១០) | style="text-align:right;"| ១១៦ | [[ដាម៉ាស់]] | ៦០.០៤៣ (២០១០) | ២,៨០៧ ដុល្លារ (២០១០) | [[ផោនស៊ីរី]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា |- | {{Coat of arms|Jordan|size=30px|text=none}} | {{flagicon|ហ្សកដានី|size=45px}} | [[ហ្សកដានី]] | style="text-align:right;"| ៨៩,៣១៨ | style="text-align:right;"| ១១,៤៤២,០០០ | style="text-align:right;"| ១២៨ | [[អាម៉ាន់]] | ៥៦.១០២ | ៤,៩០៣ ដុល្លារ | [[ឌីណាហ្សកដានី]] | [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:Emblem of Iran.svg|30px]] | {{flagicon|អ៊ីរ៉ង់|size=45px}} | [[អ៊ីរ៉ង់]] | style="text-align:right;"| ១,៦៤៨,១៩៥ | style="text-align:right;"| ៨៧,៥០០,០០០ | style="text-align:right;"| ៥៣ | [[តេហេរ៉ង់]] | ៣៤១.០១៣ | ៣,៨៩៧ ដុល្លារ | [[រៀលអ៊ីរ៉ង់]] | [[សាធារណរដ្ឋឥស្លាម]] | [[ភាសាពែរ្ស|ពែរ្ស]] |ឥស្លាមសាសនា​ (ផ្លូវការ) |- | {{Coat of arms|Iraq|size=30px|text=none}} | {{flagicon|អ៊ីរ៉ាក់|size=45px}} | [[អ៊ីរ៉ាក់]] | style="text-align:right;"| ៤៣៨,៣១៧ | style="text-align:right;"| ៤៥,៥២១,០០០ | style="text-align:right;"| ១០៤ | [[បាកដាដ]] | ២៥៨.០២០ | ៥,៦៦៨ ដុល្លារ | [[ឌីណាអ៊ីរ៉ាក់]] | [[សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភា]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]],<br />[[ភាសាឃឺដ|ឃឺដ]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ លើកលែងតែក្នុងតំបន់ស្វយ័ត[[តំបន់ឃឺឌីស្ថាន|ឃឺឌីស្ថាន]]) |- | {{Coat of arms|Israel|size=30px|text=none}} | {{flagicon|អ៊ីស្រាអែល|size=45px}} | [[អ៊ីស្រាអែល]] | style="text-align:right;"| ២១,៩៣៧ | style="text-align:right;"| ១០,១០០,០០០ | style="text-align:right;"| ៤៦០ | [[យេរូសាឡឹម]]{{ref|israel|ក}} | ៥៨៣.៣៦១ | ៥៧,៧៦០ ដុល្លារ | [[ស៊ីគែលថ្មីអ៊ីស្រាអែល]] | [[សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភា]] | [[ភាសាហេប្រឺ|ហេប្រឺ]] |[[យូដាសាសនា]] |- | {{Coat of arms|United Kingdom|size=30px|text=none}} | {{flagicon|សហរាជាណាចក្រ|size=45px}} | [[អាក្រូទីរី និងដេកេលី]] | style="text-align:right;"| ២៥៤ | style="text-align:right;"| ១៨,១៩៥ (២០២០)<ref name="Akrotiri and Dhekelia">{{Citation |title=Akrotiri and Dhekelia |date=2024-05-15 |work=The World Factbook |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/akrotiri-and-dhekelia/ |access-date=2024-06-17 |publisher=Central Intelligence Agency }}</ref> | style="text-align:right;"| ៧២ | [[បន្ទាយអេពីស្កូពី|អេពីស្កូពី]] | ''គ្មានទិន្នន័យ'' | ''គ្មានទិន្នន័យ'' | [[អឺរ៉ូ]] | [[ទឹកដីអនិស្សរភាព]]ក្រោម[[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអង់គ្លេស|អង់គ្លេស]] |គ្រិស្តសាសនា |- | [[File:Emblem_of_Saudi_Arabia.svg|30px]] | {{flagicon|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|size=45px}} | [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត]] | style="text-align:right;"| ២,១៤៩,៦៩០ | style="text-align:right;"| ៣៦,០០៦,០០០ | style="text-align:right;"| ១៧ | [[រីយ៉ាដ]] | ១,០៨៣.៧៤៩ | ៣០,០៩៩ ដុល្លារ | [[រីយ៉ាលសាអ៊ូឌីត]] | [[រាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:National_emblem_of_Oman.svg|30px]] | {{flagicon|អូម៉ង់|size=45px}} | [[អូម៉ង់]] | style="text-align:right;"| ៣០៩,៥០០ | style="text-align:right;"| ៥,៥០២,០០០ | style="text-align:right;"| ១៨ | [[មូស្កាត]] | ១០៤.៣៥១ | ១៨,៩៦៦ ដុល្លារ | [[រៀលអូម៉ង់]] | [[រាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | {{Coat of arms|United Arab Emirates|size=30px|text=none}} | {{flagicon|អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម|size=45px}} | [[អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម]] | style="text-align:right;"| ៨៣,៦០០ | style="text-align:right;"| ១១,០៨៣,០០០ | style="text-align:right;"| ១៣៣ | [[អាប៊ូដាប៊ី]] | ៥៤៨.៥៩៨ | ៤៩,៤៩៨ ដុល្លារ | [[ឌៀរហាំអេមីរ៉ាត]] | [[សហព័ន្ធ]][[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:Insigne_Aegyptium.svg|30px]] | {{flagicon|អេហ្ស៊ីប|size=45px}} | [[អេហ្ស៊ីប]] | style="text-align:right;"| ១,០០១,៤៥០ | style="text-align:right;"| ១០៩,៤៥០,០០០ | style="text-align:right;"| ១០៩ | [[គែរ]] | ៣៤៧.៣៤២ | ៣,១៧៤ ដុល្លារ | [[ផោនអេហ្ស៊ីប]] | [[ប្រព័ន្ធពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រព័ន្ធពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |} :<small>ក. {{note|palestine}} {{note|israel}}[[យេរូសាឡឹម]]គឺជា[[ច្បាប់យេរូសាឡឹម|រដ្ឋធានីតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់អ៊ីស្រាអែល]]ដែលកំពុងជាប់[[គោលជំហរចំពោះយេរូសាឡឹម|ទំនាស់]]ជាមួយប៉ាឡេស្ទីន និងជាទីតាំងនៃ[[ឃ្នេសេត]] [[តុលាការកំពូលអ៊ីស្រាអែល]] និងស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលផ្សេងៗរបស់អ៊ីស្រាអែល។ ចំពោះប៉ាឡេស្ទីនវិញ ទីក្រុង[[រ៉ាំអាឡា]]គឺត្រូវជាទីអាសនៈរដ្ឋាភិបាលនៃរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន ខណៈរដ្ឋធានីតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់ខ្លួនគឺត្រូវនៅ[[យេរូសាឡឹមខាងកើត]]ដែលកំពុងជាប់ក្នុងទំនាស់ជាមួយអ៊ីស្រាអែល។</small> :<small>ខ. {{note|sanaa}}ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់[[ហ៊ូទី|ក្រុមហ៊ូទី]]មកពី[[សង្គ្រាមស៊ីវិលយេម៉ែន (២០១៤–បច្ចុប្បន្ន)|សង្គ្រាមស៊ីវិលបច្ចុប្បន្ន]]។ អាសនៈរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានប្តូរទៅទីក្រុងអេដេន។</small> ==ប្រវត្តិសាស្ត្រ== {{Main|ប្រវត្តិសាស្ត្រមជ្ឈិមបូព៌ា}} [[File:All_Gizah_Pyramids.jpg|alt=All Gizah Pyramids|thumb|[[ទីមិស្សភាពពីរ៉ាមីតជីហ្សា|បណ្ដុំសំណង់ពីរ៉ាម៉ែតជីហ្សា]]នៅក្នុងប្រទេស[[អេហ្ស៊ីប]] ដែលបានកសាងឡើងក្នុងសម័យ[[រាជវង្សអេហ្ស៊ីបទីបួន|រាជវង្សទីបួន]]នៃ[[អាណាចក្រអេហ្ស៊ីបបុរាណ|អាណាចក្រ]][[អេហ្ស៊ីបបុរាណ]]នៅចន្លោះប្រមាណឆ្នាំ២៦០០ – ២៥០០ មុន គ.ស.។]] [[File:Westernwall2.jpg|thumb|[[ជញ្ជាំងបស្ចិម]] និងព្រះវិហារ[[ដោមថ្ម]]នៅទីក្រុង[[យេរូសាឡឹម]]]] [[File:Jerusalem-Grabeskirche-14-vom Erloeserkirchturm-2010-gje.jpg|thumb|[[ព្រះសហគមន៍វិសុទ្ធសុសានសេពុលក្រេ]]នៅយេរូសាឡឹម]] [[File:Kaaba mirror edit jj.jpg|thumb|[[អាល់កាបា]] នៅទីក្រុង[[មេក្កា]] ប្រទេស[[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត]]]] តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាមានទីតាំងស្ថិតនៅចំណុចប្រសព្វនៃទ្វីប[[អាហ្វ្រិក]] និង[[អឺរ៉ាស៊ី]] និងនៃ[[មហាសមុទ្រឥណ្ឌា]] និង[[សមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ]]។ លើសពីនេះ មជ្ឈិមបូព៌ាជាទីកន្លែងកំណើត និងជាមជ្ឈមណ្ឌនៃជំនឿសាសនាជាច្រើនដូចជា [[គ្រិស្តសាសនា]] [[ឥស្លាមសាសនា]] [[យូដាសាសនា]] [[សាសនាម៉ានី]] [[យ៉េហ្ស៊ីឌី]] [[ឌ្រូស]] [[យ៉ាសង់និយម]] និង[[សាសនាម៉ាន់ដា]] ហើយចំពោះប្រទេសអ៊ីរ៉ង់មាន [[មីថ្រានិយម]] [[ហ្សូរូអាសទ្រីសសាសនា]] [[សាសនាម៉ានី|លទ្ធិម៉ានី]] និង[[ជំនឿបាហៃ]]ជាដើម។ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិ តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាគឺត្រូវជាទីតាំងដ៏សំខាន់ទាំងក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច​ យោធា នយោបាយ វប្បធម៌ និងសាសនា។ វាក៏ត្រូវជាតំបន់មួយផងដែរដែលវិស័យកសិកម្មបានវិវត្តដោយឯកឯងដោយគ្មានទទួលឥទ្ធិពលពីតំបន់ ឬវប្បធម៌ណាក្រៅតំបន់ឡើយ ហើយជាបន្ទាប់វាបានរីករាលដាលទៅតំបន់ផ្សេងៗទៀតកំឡុងយុគថ្មរំលីងដូចជា អឺរ៉ុប ជ្រលងទន្លេឥណ្ឌា និងអាហ្វ្រិកខាងកើតជាដើម។ មុនពេលដែលអរិយធម៌ផ្សេងៗនៅលើពិភពលោកបាននិម្មិតឡើង តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាមានវត្តមានអរិយធម៌វប្បធម៌ជាច្រើនស្រាប់មុនទៅហើយដែលភាគច្រើនបានលេចឡើងតាំងពី[[យុគថ្ម]]មកម៉្លេះ។ ការដើរស្វែងរកដីដែលសមស្របសម្រាប់ធ្វើកសិកម្មដោយក្រុមមនុស្សនិយមធ្វើស្រែចម្ការ និងដីជីវជាតិផ្សេងៗដោយក្រុមអ្នកគង្វាលបានបញ្ជាក់ថា តំបន់នេះមានចលនាចំណាកស្រុកជាច្រើនទិសច្រើនកន្លែង និងជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការវិវត្តន៍ប្រជាសាស្រ្តនៅក្នុងតំបន់។ មជ្ឈិមបូព៌ាត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងទូលំទូលាយថាជា[[លំយោលនៃអរិយធម៌]]។ អរិយធម៌ដំបូងៗបំផុតនៅលើពិភពលោកបានកកើតឡើងនៅក្នុងតំបន់នេះមានដូចជា [[មេសូប៉ូតាមី]] ([[អាស៊ីរី]] និង[[បាប៊ីឡូន]]) [[អេហ្ស៊ីបបុរាណ]] [[អរិយធម៌គីស]]នៅឡេវ៉ានជាដើម។ ក្រោយៗមកក៏មានអរិយធម៌វប្បធម៌បន្ថែមលេចឡើងដូចជា [[អ៊ីធីត]] [[ជនជាតិក្រិក|ក្រិក]] [[អ៊ូរីត្ស]] និង[[អ៊ូរ៉ាធូ]]នៅអាណាតូលី [[អ៊ីឡាំ]] [[ប្រវត្តិសាស្ត្រអ៊ីរ៉ង់|អ៊ីរ៉ង់]] [[ម៉េដ]]នៅអ៊ីរ៉ង់ និងក៏ដូចជាបណ្ដុំអរិយធម៌មួយចំនួនទៀតនៅឡេវ៉ាន ([[អ៊ីប្លា]] [[ម៉ារី (ស៊ីរី)|ម៉ារី]] [[ណាហ្គា (ស៊ីរី)|ណាហ្គា]] [[អារ៉ាម (តំបន់)|អារ៉ាម]] [[ភេនីស៊ី]] និង[[ប្រវត្តិសាស្ត្រអ៊ីស្រាអែលបុរាណ|អ៊ីស្រាអែល]]) និង[[ឧបទ្វីបអារ៉ាប់]] ([[ម៉ាហ្កាន]] [[អាណាចក្រសាបា|សាបា]] និង[[អ៊ូបារ]])។ ដើមបូព៌ាត្រូវធ្លាក់ក្រោមការបង្រូបបង្រួមជាធ្លុងដំបូងបង្អស់ក្រោម[[ចក្រភអាស៊ីរីថ្មី]] មុនពេលត្រូវបន្តស្ថិតក្រោម[[ចក្រភពអាឆេមីនីដ្ស៍]] និង[[ចក្រភពម៉ាសេដ្វាន]] ហើយជាបន្ទាប់ដោយចក្រភពអ៊ីរ៉ង់មួយចំនួន (ដូចជា[[ចក្រភពប៉ារធ្យា]] និង[[ចក្រភពសាស្សានីដ្ស៍|សាស្សានីដ្ស៍]]) និងក៏ដូចជារដ្ឋបរទេសផងដែរដូច[[ចក្រភពរ៉ូម]] និង[[ចក្រភពប៊ីហ្សង់តាំង]]ជាដើម។ នៅក្រោមចក្រភពរ៉ូម តំបន់នេះបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ជាមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំ និងសេដ្ឋកិច្ច ខណៈមួយចំណែកទៀតត្រូវជាបរិមណ្ឌលរបស់អាណាចក្រសាស្សានីដ្ស៍។ ដោយសារតែសារៈសំខាន់ដ៏កាត់ថ្លៃមិនបានរបស់វា អាណាចក្ររ៉ូមបានឈរជើងពហទាហានរហូតទៅប្រាំឬប្រាំមួយកងពលក្នុងគោលបំណងតែមួយគត់គឺដើម្បីការពារទឹកដីមជ្ឈិមបូព៌ារបស់ខ្លួនពីការឈ្លានពានដោយសាស្សានីដ្ស៍ និងបេដួអាង។ ចាប់ពីសតវត្សទី៤ នៃ គ.ស. តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាបានក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃមហាអំណាចសំខាន់ៗចំនួនពីរគឺ ចក្រភពប៊ីហ្សង់តាំង និងចក្រភពសាស្សានីដ្ស៍។ បន្ទាប់មកទៀត តំបន់នេះបានក្លាយទៅជាដែនគ្រប់គ្រងរបស់កាលីផ្វចក្រឥស្លាមនៅក្នុង[[មជ្ឈិមសម័យ]] ឬ[[យុគមាសឥស្លាម]] ដែលបានចាប់ផ្តើមដំបូងដោយការវាតទីពីសំណាក់រដ្ឋឥស្លាមនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ៧ នៃ គ.ស. ដែលនាំឱ្យមជ្ឈិមបូព៌ាទាំងមូលកើតជាតំបន់មានអត្តសញ្ញាណអារ៉ាប់ឥស្លាមដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ហើយបានបន្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ កាលីផ្វចក្រទាំង ៤ ដែលបានគ្រប់គ្រងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាអស់រយៈពេលជាង ៦០០ ឆ្នាំនោះរួមមាន [[កាលីផ្វចក្ររ៉ាស៊ីដន]] [[កាលីផ្វចក្រអូមេយ៉ាដ|អូមេយ៉ាដ]] [[កាលីផ្វចក្រអាប់បាស៊ីដ|អាប់បាស៊ីដ]] និង[[កាលីផ្វចក្រហ្វាទីមីដ|ហ្វាទីមីដ]]។ ក្រោយសម័យកាលីផ្វចក្រ [[ចក្រភពម៉ុងហ្គោល|អាណាចក្រម៉ុងហ្គោល]]បានចូលមកត្រួតត្រាតំបន់នេះអស់មួយរយៈពេលខ្លី ខណៈ[[ចក្រភពស៊ែលជុក]]បាននាំចូលមកនូវវប្បធម៌ពែរ្ស-តួកគី។ កំឡុងសម័យនោះដែរ ពួក[[ហ្វ្រង់]]ខាងប៉ែកអឺរ៉ុបបានបង្កើត[[រដ្ឋក្រូយសេ]]ឡើងនៅតំបន់ឡេវ៉ានអស់រយៈពេលជាងពីរសតវត្សរ៍ដើម្បីព្យាយាមផ្សព្វផ្សាយឥទ្ធិពលវប្បធម៌ និងសាសនារបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់។ លោកចូស៊ីយ៉ាស រូស៊ែលបានធ្វើការប៉ាន់ប្រមាណថា ចំនួនប្រជាជននៅក្នុង"ទឹកដីឥស្លាម" មានរហូតដល់ទៅ ១២.៥ លាននាក់នៅក្នុងឆ្នាំ១០០០ ដោយក្នុងនោះមាន ៨ លាននាក់នៅអាណាតូលី, ២ លាននាក់នោស៊ីរី និង ១.៥ លាននាក់នៅអេហ្ស៊ីប។ នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី១៦ មជ្ឈិមបូព៌ាត្រូវស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រាម្តងទៀតដោយមហាអំណាចចំនួនពីរអស់មួយរយៈពោលគឺ [[ចក្រភពអូតូម៉ង់]] និង[[ចក្រភពសេហ្វេវីដ|រាជវង្សសេហ្វេវីដ]]។ សម័យកាលមជ្ឈិមបូព៌ាទំនើបបានចាប់ផ្តើមបន្ទាប់ពី[[សង្គ្រាមលោកលើកទី១]] បានបញ្ចប់ ពោលគឺនៅពេលដែលចក្រភពអូតូម៉ង់ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តនឹង[[មហាអំណាចកណ្តាល]]ត្រូវចាញ់សង្គ្រាមជាមួយនឹងចក្រភពអង់គ្លេស និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ពួកគេហើយជាលទ្ធផល ទឹកដីអូតូម៉ង់នៅមជ្ឈិមបូព៌ាត្រូវបានបែងចែកទៅជាប្រទេសផ្សេងៗដែលស្ថិតក្រោម[[ម៉ាន់ដាតប៉ាឡេស្ទីន|ម៉ាន់ដាតរបស់អង់គ្លេស]] និង[[ម៉ាន់ដាតបារាំងនៅស៊ីរី និងលីបង់|បារាំង]]។ ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ផ្សេងៗទៀតរួមមានការបង្កើតរដ្ឋអ៊ីស្រាអែលឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៨ និងការដកថយជាយថាហេតុនៃមហាអំណាចអឺរ៉ុបចេញពីមជ្ឈិមបូព៌ា ជាពិសេសគឺចក្រភពអង់គ្លេស និងបារាំងនៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០។ ចន្លោះអំណាចទាំងប៉ុន្មានដែលបានបន្សល់ទុកពីរដ្ឋអំណាចទាំងពីរត្រូវបានជំនួសដោយសហរដ្ឋអាមេរិកចាប់ពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០។ នៅសតវត្សរ៍ទី២០ វត្តមាននៃស្តុកប្រេងឆៅដ៏ច្រើនមហិមាបានធ្វើឱ្យមជ្ឈិមបូព៌ាក្លាយជាតំបន់យុទ្ធសាស្ត្រ និងសេដ្ឋកិច្ចថ្មីដ៏សំខាន់។ ផលិតកម្មប្រេងក្នុងកម្រិតធំបានចាប់ផ្តើមនៅប្រហែលឆ្នាំ១៩៤៥ ដោយប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត អ៊ីរ៉ង់ គុយវ៉ែត អ៊ីរ៉ាក់ និងអារ៉ាប់រួមដែលសុទ្ធសឹងជាប្រទេសមានធនធានប្រេងច្រើន។<ref>Goldschmidt (1999), p. 8</ref> ធនធានប្រេងសរុបនិងបម្រុង ពិសេសនៅក្នុងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ គឺកំពុងស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតខ្ពស់ជាងគេនៅលើពិភពលោក ហើយ[[អង្គការនៃក្រុមប្រទេសនាំប្រេងចេញ]] (OPEC) វិញមានខ្សែទំនាក់ទំនងជាច្រើនទៅនឹងបណ្តាប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ា។ ==ឯកសារយោង== {{reflist}} {{មជ្ឈិមបូព៌ា}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:មជ្ឈិមបូព៌ា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:តំបន់នៃទ្វីបអាស៊ី]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អាស៊ីខាងលិច]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:មជ្ឈអឺរ៉ុបនិយម]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បច្ចេកសព្ទភូមិសាស្ត្រនយោបាយ]] 5ma5nxmt9z28yj760ltduotqjm2s4hs 322818 322740 2025-07-01T02:56:33Z RandomPoopedBoi 27248 /* ប្រវត្តិសាស្ត្រ */ 322818 wikitext text/x-wiki {{Infobox continent | title = មជ្ឈិមបូព៌ា | image = [[File:Middle East (orthographic projection).svg|230px|Middle East]] | image_caption = ផែនទីនៃតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ដែលលាតសន្ធឹងពីប្រទេស[[អេហ្ស៊ីបនៅទិសខាងលិច]]ដល់ប្រទេស[[អ៊ីរ៉ង់]]នៅទិសខាងកើត | caption = {{legend|#346733|ទីតាំងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា}}{{legend|#008000|[[មហាមជ្ឈិមបូព៌ា]]}}{{legend|#73ED73|តំបន់ដែលពេលខ្លះបានរាប់បញ្ចូល}} | area = ៧,២២២,៤១១ គម<sup>២</sup> | population = {{increase}}&nbsp;៤៨៧,៤៦៦,១៩៥ (គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៥)<ref name="IMFAPR2025" /><ref name="Akrotiri and Dhekelia">{{Citation |title=Akrotiri and Dhekelia |date=2024-05-15 |work=The World Factbook |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/akrotiri-and-dhekelia/ |access-date=2024-05-25 |publisher=Central Intelligence Agency |language=en}}</ref> | countries = មើល៖ ''[[បញ្ជីរាយប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាតាមចំនួនប្រជាជន|បញ្ជីតាមចំនួនប្រជាជន]]'' {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = [[រដ្ឋសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ|រដ្ឋសមាជិក អសប]] (១៦) | {{flag|កាតា}} | {{flag|គុយវ៉ែត}} | {{flag|តួកគី}} | {{flag|បារ៉ែន}} | {{flag|យេម៉ែន}} | {{flag|លីបង់}} | {{flag|ស៊ីប}} | {{flag|ស៊ីរី}} | {{flag|ហ្សកដានី}} | {{flag|អ៊ីរ៉ង់}} | {{flag|អ៊ីរ៉ាក់}} | {{flag|អ៊ីស្រាអែល}} | {{flag|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត}} | {{flag|អូម៉ង់}} | {{flag|អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម}} | {{flag|អេហ្ស៊ីប}} }} {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = [[អង្គភាពសង្កេតការណ៍មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ#រដ្ឋសង្កេតការណ៍បច្ចុប្បន្ន|រដ្ឋសង្កេតការណ៍ អសប]] (១) | {{flag|ប៉ាឡេស្ទីន}} }} {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = ''[[បញ្ជីរាយរដ្ឋមានកំហិតទទួលស្គាល់|ជាក់ស្ដែង]]'' (១) | {{flag|ស៊ីបខាងជើង}} }} | languages = {{collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = '''ភាសាផ្លូវការ''' | [[ភាសាក្រិក|ក្រិក]] | [[ភាសាឃឺដ|ឃឺដ]] | [[ភាសាតួកគី|តួកគី]] | [[ភាសាពែរ្ស|ពែរ្ស]] | [[ភាសាហេប្រឺ|ហេប្រឺ]] | [[ភាសាអង់គ្លេស|អង់គ្លេស]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] }} | time = [[UTC+២]] ទៅ [[UTC+០៤:០០|UTC+៤]] | cities = {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = [[បញ្ជីរាយតំបន់មាតុធានីធំបំផុតនៅមជ្ឈិមបូព៌ា|ទីក្រុងធំបំផុតចំនួន ១០ នៅមជ្ឈិមបូព៌ា]] | # {{flagicon|អេហ្ស៊ីប}} [[គែរ]] # {{flagicon|អ៊ីរ៉ង់}} [[តេហេរ៉ង់]] # {{flagicon|តួកគី}} [[អ៊ីស្តង់ប៊ុល]] # {{flagicon|អ៊ីរ៉ាក់}} [[បាកដាដ]] # {{flagicon|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត}} [[រីយ៉ាដ]] # {{flagicon|តួកគី}} [[អង់ការ៉ា]] # {{flagicon|អេហ្ស៊ីប}} [[អាឡិចសង់ឌ្រី]] # {{flagicon|អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម}} [[ឌូបៃ]] # {{flagicon|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត}} [[ជីដ្ដារ]] # {{flagicon|ហ្សកដានី}} [[អាម៉ាន់]] }} }} '''មជ្ឈិមបូព៌ា''' (ដែលជាពាក្យមានប្រភពចេញពីភាសាអង់គ្លេសគឺ ''Middle East'') គឺជាតំបន់ភូមិសាស្ត្រនយោបាយមួយដែលគ្របដណ្តប់លើ[[ឧបទ្វីបអារ៉ាប់]] [[ឡេវ៉ាន]] [[តួកគី]] [[អេហ្ស៊ីប]] [[អ៊ីរ៉ង់]] និង[[អ៊ីរ៉ាក់]]។ ពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" នេះត្រូវ​បាន​គេ​ចាប់ផ្ដើមប្រើប្រាស់ដំបូងនៅ[[សហរាជាណាចក្រ|ចក្រភពអង់គ្លេស]] និងតាមបណ្ដាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិចមួយចំនួននៅដើមសតវត្សរ៍ទី២០ ដោយជាពាក្យជំនួសឱ្យ[[ដើមបូព៌ា]] (ដោយពាក្យទាំងពីរមានលក្ខណៈផ្ទុយពីពាក្យ[[ជាយបូព៌ា]])។ ពាក្យមជ្ឈិមបូព៌ាបានបង្កឱ្យមនុស្សជាច្រើនកើតការយល់ច្រឡំដោយសារតែនិយមន័យនៃពាក្យនេះចេះតែវិវត្តទៅតាមកាលៈទេសៈភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។ ចាប់តាំងពីសតវត្សរ៍ទី២០ មក ពាក្យមជ្ឈិមបូព៌ាបានទទួលការរិះគន់ជាខ្លាំងចំពោះន័យបែប[[មជ្ឈអឺរ៉ុបនិយម]]របស់វា។ តំបន់មួយនេះរាប់បញ្ចូលទឹកដីទាំងប៉ុន្មានដែលស្ថិតក្នុងតំបន់[[អាស៊ីខាងលិច]]ស្ទើរទាំងអស់ គ្រាន់តែដកតំបន់[[កូកាសខាងត្បូង]]ចេញ។ ខុសពីអាស៊ីចខាងលិចបន្តិច មជ្ឈិមបូព៌ាគឺគិតប្រទេសអេហ្ស៊ីប (មិនតែ[[ឧបទ្វីបស៊ីណៃ]]) និងប្រទេសតួកគី (មិនតែ[[ធ្រែសខាងកើត]]) ទាំងមូល។ បណ្ដាប្រទេសនៅក្នុងមជ្ឈិមបូព៌ាភាគច្រើន (១៣ ក្នុងចំណោម ១៨) គឺត្រូវជាផ្នែកនៃ[[ពិភពអារ៉ាប់]]។ [[បញ្ជីរាយប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាតាមចំនួនប្រជាជន|ប្រទេសដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងគេក្នុងតំបន់]]នោះគឺ អេហ្ស៊ីប តួកគី និងអ៊ីរ៉ង់ ខណៈប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតគឺជាប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាមានក្រឡាផ្ទៃធំបំផុត។ ប្រវត្តិមជ្ឈិមបូព៌ាមានអាយុកាលតាំងពីសម័យ​បុរាណយូរណាស់មកម៉្លេះ ដោយប្រវត្តិវិទូតែងសម្ដៅមកតំបន់នេះថាជា "[[លំយោលនៃអរិយធម៌]]"។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ សារៈសំខាន់នៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅតំបន់នេះត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ជាយូរណាស់មកហើយ​ដែរ។<ref>Cairo, Michael F. [https://books.google.com/books?id=_ukBNxLFNxgC&q=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times ''The Gulf: The Bush Presidencies and the Middle East''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151222230823/https://books.google.nl/books?id=_ukBNxLFNxgC&dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&hl=nl&source=gbs_navlinks_s |date=22 December 2015 }} University Press of Kentucky, 2012 {{ISBN|978-0-8131-3672-1}} p. xi.</ref><ref>Government Printing Office. [https://books.google.com/books?id=UOgvZdjOsb0C&dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&pg=PA177 ''History of the Office of the Secretary of Defense: The formative years, 1947–1950''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151222230708/https://books.google.nl/books?id=UOgvZdjOsb0C&pg=PA177&dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&hl=nl&sa=X&ved=0CDMQ6AEwA2oVChMIlNGcnPv5yAIVybMUCh2Sag-6 |date=22 December 2015 }} {{ISBN|978-0-16-087640-0}} p. 177</ref><ref>Kahana, Ephraim. Suwaed, Muhammad. [https://books.google.com/books?id=Xoftt29B4soC&dq=middle+east+of+crucial+importance+since+ancient+times&pg=PR31 ''Historical Dictionary of Middle Eastern Intelligence''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151223002634/https://books.google.nl/books?id=Xoftt29B4soC&pg=PR31&dq=middle+east+of+crucial+importance+since+ancient+times&hl=nl&sa=X&ved=0CFEQ6AEwB2oVChMI-8aUsPr5yAIVxGsUCh3q_wR- |date=23 December 2015 }} Scarecrow Press, 13 April 2009 {{ISBN|978-0-8108-6302-6}} p. xxxi.</ref> ពពួក​សាសនា​អាប្រាហាម ([[សាសនយូដា]] [[គ្រិស្តសាសនា]] និង [[ឥស្លាមសាសនា]]) គឺសុទ្ធតែ​មានកំណើតកើតចេញពីតំបន់នេះ។<ref>{{cite book|title=An Introduction to Middle East Politics: Continuity, Change, Conflict and Co-operation|first=Benjamin |last=MacQueen|year= 2013| isbn=978-1446289761| page =5|publisher=SAGE|quote=The Middle East is the cradle of the three monotheistic faiths of Judaism, Christianity and Islam.}}</ref> [[ជនជាតិអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]]គឺជាក្រុមជនជាតិធំជាងគេប្រចាំតំបន់<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=SPBfnT_E1mgC&q=main+ethnic+groups+in+the+middle+east&pg=PA16|title=Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia|access-date=12 June 2025|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160424084425/https://books.google.com/books?id=SPBfnT_E1mgC&pg=PA16&lpg=PA16&dq=main+ethnic+groups+in+the+middle+east&source=bl&ots=uGb8t7Re3p&sig=wlU7EbnyjrI4FHgw5H2WTeJvePI&hl=nl&sa=X&ei=JHCDU_HgMInHOeCGgLgK&ved=0CDAQ6AEwADgU#v=onepage&q=Turks&f=false|archive-date=24 April 2016|isbn=978-1-59884-362-0|last1=Shoup|first1=John A.|year= 2011|publisher=Abc-Clio }}</ref> និងបន្ទាប់មកគឺ [[ជនជាតិតួកគី|តួកគី]] [[ជនជាតិពែរ្ស|ពែរ្ស]] [[ជនជាតិឃឺដ|ឃឺដ]] [[អាស៊ែបៃហ្សង់|អាហ្សេរី]] [[ជនជាតិកុបត៍|កុបត៍]] [[ជនជាតិជ្វីហ្វ|ជ្វីហ្វ]] [[ជនជាតិអាស៊ីរី|អាស៊ីរី]] [[អ៊ីរ៉ាក់តួកគី]] [[យ៉េហ្ស៊ីឌី]] និង[[ស៊ីបក្រិក]]ជាដើម។ មជ្ឈិមបូព៌ាមានអាកាសធាតុក្ដៅ និងស្ងួត ពិសេសនៅក្នុងតំបន់ឧបទ្វីបអារ៉ាប់ និងអេហ្ស៊ីប។ ប្រព័ន្ធទន្លេខ្លះៗបានផ្ដល់ជាប្រភពទឹកដើម្បីផ្គត់ផ្គង់វិស័យកសិកម្មតិចតួចនៅក្នុងតំបន់មួយនេះដូចជា [[ដីសណ្ដនីល]]នៅក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីប [[ទន្លេធីក្រឺ]] និង[[អឺហ្វ្រាត់]]នៃតំបន់មេសូប៉ូតាមី និងអាងនៃ[[ទន្លេហ្សកដានី]]ដែលអូសបន្លាយស្ទើរពេញតំបន់ឡេវ៉ាន។ តំបន់ដែលបានរៀបរាប់ទាំងអស់នេះត្រូវបានគេស្គាល់ថា [[អឌ្ឍចន្ទពហុពល]] ដែលត្រូវជាទីតាំងដ៏សំខាន់ដែលប្រវត្តិវិទូតែងសម្ដៅថា [[លំយោលនៃអរិយធម៌]] ពោលជាតំបន់ដែលអរិយធម៌មនុស្សវិវត្តដោយឯកឯងគ្មានរងឥទ្ធិពលពីអរិយធម៌ ឬតំបន់ដទៃ។ ផ្ទុយមកវិញ នៅតំបន់ឆ្នេរឡេវ៉ាន និងប្រទេសតួកគីមួយភាគធំគឺមានអាកាសធាតុលក្ខណៈមេឌីទែរ៉ាណេ ជាមួយនឹងរដូវក្តៅស្ងួត និងរដូវរងាសើម។ ប្រទេស​ភាគច្រើន​ដែល​ស្ថិតនៅជាប់​[[ឈូងសមុទ្រពែរ្ស]]គឺសុទ្ធសឹងតែកាន់កាប់ធនធាន​ប្រេងកាតស្ទើរទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់។ ដោយសារតែអាកាសធាតុក្ដៅស្ងួតហែងរួមជាមួយការពឹងផ្អែកជាធំលើឧស្សាហកម្មឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល មជ្ឈិមបូព៌ាជាតំបន់មួយដែលបង្កនិងពន្លឿននូវបាតុភូត[[បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ]] និងក៏ត្រូវជាតំបន់ដែលងាយរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរពីវាផងដែរ។ ==បច្ចេកសព្ទ== ពាក្យថា មជ្ឈិមបូព៌ា ([[ភាសាអង់គ្លេស]]៖ ''Middle East'') គឺមានដើមកំណើតចេញពីការិយាល័យអាណានិគមឥណ្ឌានៅអង់គ្លេសក្នុងកំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៨៥០។{{Sfn | Beaumont | Blake | Wagstaff | 1988 | p = 16}} ពាក្យនេះបានចាប់ផ្ដើមទទួលប្រជាប្រិយភាពជាខ្លាំងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩០២<ref>{{cite journal | last =Koppes | first = CR |title = Captain Mahan, General Gordon and the origin of the term "Middle East" |journal=Middle East Studies |volume=12 |pages= 95–98 |year= 1976 |doi = 10.1080/00263207608700307| issn=0026-3206 }}</ref> នៅពេលដែលអ្នកយុទ្ធសាស្ត្រយោធាជើងទឹកអាមេរិកមួយរូបគឺលោក[[អាល់ហ្វ្រែដ តេយឺរ ម៉ាហាន]]បានប្រើប្រាស់ពាក្យនេះដើម្បី "កំណត់បែងចែកតំបន់រវាងបណ្ដាប្រទេសអារ៉ាប់ និងឥណ្ឌា"។<ref>{{cite book | last = Lewis | first = Bernard | title= The Middle East and the West |year= 1965 |page=9}}</ref><ref>{{cite book | last = Fromkin | first = David | author-link = David Fromkin | title = A Peace to end all Peace | year = 1989 | page = [https://archive.org/details/peacetoendallpea0000from/page/224 224] | isbn = 978-0-8050-0857-9 | title-link = A Peace to End All Peace | publisher = H. Holt }}</ref> នៅអំឡុងសម័យនោះ ចក្រភពអង់គ្លេស និងរុស្ស៊ីបានកំពុងប្រជែងគ្នាដណ្តើមឥទ្ធិពលនៅតំបន់[[អាស៊ីកណ្តាល]] ដែលគេច្រើនស្គាល់ការប្រជែងនោះថា [[មហាល្បែង]]។ កាលនោះផងដែរ មាហានបានទើបតែដឹងពីសារៈសំខាន់ជាយុទ្ធសាស្ត្រនៃតំបន់នេះ ពិសេសទីតាំងរបស់វាដែលព័ទ្ធជុំវិញ[[ឈូងសមុទ្រពែរ្ស]]។<ref>{{Citation | last = Melman | first = Billie | url = http://cco.cambridge.org/extract?id=ccol052178140x_CCOL052178140XA010 | publisher = Cambridge | title = Companion to Travel Writing | volume = 6 The Middle East/Arabia | series = Collections Online | access-date = 8 January 2006 | url-status = dead | archive-url = https://web.archive.org/web/20110725125839/http://cco.cambridge.org/extract?id=ccol052178140x_CCOL052178140XA010 | archive-date = 25 July 2011 | date = November 2002 }}.</ref><ref>Palmer, Michael A. ''Guardians of the Persian Gulf: A History of America's Expanding Role in the Persian Gulf, 1833–1992.'' New York: The Free Press, 1992. {{ISBN|0-02-923843-9}} pp. 12–13.</ref> ដោយដូច្នេះ លោកក៏បានសម្គាល់តំបន់ដែលនៅជុំវិញឈូងសមុទ្រនោះថា មជ្ឈិមបូព៌ា។ លោកបានបន្តថ្លែងថា ហួសពី[[ព្រែកជីកស៊ុយអេ]]ក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីប ឈូងសមុទ្រពែរ្សគឺជាច្រកតំបន់ដ៏សំខាន់បំផុតសម្រាប់ចក្រភពអង់គ្លេសគ្រប់គ្រង ដើម្បីកុំឱ្យប្រទេសរុស្ស៊ីពង្រីកឥទ្ធិពលចូលទៅកៀកទឹកដីឥណ្ឌា។<ref>Laciner, Sedat. "[http://www.turkishweekly.net/comments.php?id=2117 Is There a Place Called 'the Middle East'?] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070220093342/http://www.turkishweekly.net/comments.php?id=2117 |date=2007-02-20 }}", ''The Journal of Turkish Weekly'', 2 June 2006. Retrieved 10 January 2007.</ref> មុនពេលបញ្ចប់[[សង្គ្រាមលោកលើកទី២]] គេគ្រប់គ្នាបានទម្លាប់ហៅតំបន់ដែលស្ថិតនៅជុំវិញប្រទេសតួកគី និងប៉ែកខាងកើតនៃសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេថា "[[ដើមបូព៌ា]]" ខណៈពាក្យ "[[ចុងបូព៌ា]]" គឺគេសម្ដៅលើប្រទេស[[ចិន]] [[ឥណ្ឌា]] និង[[ជប៉ុន]]។<ref name="davison">{{cite journal | last =Davison | first = Roderic H. |title= Where is the Middle East? |journal= Foreign Affairs | volume = 38 |pages=665–675 |year=1960 |doi=10.2307/20029452 |issue=4| jstor = 20029452 | s2cid = 157454140 }}</ref> ក្រោយចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ មជ្ឈិមបូព៌ាត្រូវបានគេកំណត់ថាអូសបន្លាយពីតំបន់ពី[[មេសូប៉ូតាមី]]ទៅដល់ប្រទេស[[ភូមា]] ពោលគឺ តំបន់នៅរវាងភូមិភាគដើមបូព៌ា និងចុងបូព៌ា។<ref name=wapo2016 /><ref name=UNC /> នៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៣០ អង់គ្លេសបានបង្កើត[[បញ្ជាការមជ្ឈិមបូព៌ា]]ឡើង ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុង[[គែរ]] សម្រាប់កងកម្លាំងយោធារបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់។ បន្ទាប់ពីពេលនោះមក ពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" ទទួលបានការប្រើប្រាស់កាន់តែទូលំទូលាយនៅអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក។<ref>{{cite book | last =Held | first = Colbert C. |title=Middle East Patterns: Places, Peoples, and Politics | url =https://archive.org/details/middleeastpatter00held_0 | url-access =registration |publisher=Westview Press |year=2000 |page=[https://archive.org/details/middleeastpatter00held_0/page/7 7] |isbn= 978-0-8133-8221-0}}</ref> ===បម្រើបម្រាស់​ និងការរិះគន់=== [[File:Middle East.ogv|thumb|រឿងភាពយន្តអាមេរិកាំងឆ្នាំ១៩៥៧ បង្ហាញពីមជ្ឈិមបូព៌ា]] ពាក្យ ''មជ្ឈិម'' (កណ្ដាល) បានធ្វើឱ្យមានការភាន់ច្រឡំជាច្រើនពិសេសជុំវិញការវិវត្តនៃនិយមន័យរបស់តំបន់នេះ។ នៅមុន[[សង្គ្រាមលោកលើកទី១]] ពាក្យ "ដើមបូព៌ា" (''Near East'') ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីសម្ដៅលើតំបន់[[បាល់កង់]] និង[[ចក្រភពអូតូម៉ង់]] ខណៈដែលពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" វិញគឺសម្ដៅលើតំបន់[[កូកាស]] [[អ៊ីរ៉ង់|ពែរ្ស]] និងទឹកដីអារ៉ាប់<ref name=wapo2016>{{cite news| url = https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2016/05/19/the-modern-middle-east-is-actually-only-100-years-old/| title = How the Middle East was invented | newspaper = The Washington Post}}</ref> ហើយពេលខ្លះឆ្លងដល់ទៅប្រទេស[[អាហ្វហ្កានីស្ថាន]] [[ឥណ្ឌា]] និងប្រទេសតំបន់ក្បែរៗនោះមួយចំនួនផងដែរ។<ref name=UNC>{{Cite web|url=https://mideast.unc.edu/where/|title=Where Is the Middle East? &#124; Center for Middle East and Islamic Studies}}</ref> ផ្ទុយពីនេះ ពាក្យ "ចុងបូព៌ា" គឺសម្ដៅទៅបណ្ដាប្រទេសនៃតំបន់[[អាស៊ីខាងកើត|អាស៊ីបូព៌ា]] (ដូចជា [[កូរ៉េ]] [[ចិន]] និង[[ជប៉ុន]]ជាដើម)។<ref>Clyde, Paul Hibbert, and Burton F. Beers. ''The Far East: A History of Western Impacts and Eastern Responses, 1830-1975'' (1975). [https://archive.org/details/lccn_0133029687 online]</ref><ref>Norman, Henry. ''The Peoples and Politics of the Far East: Travels and studies in the British, French, Spanish and Portuguese colonies, Siberia, China, Japan, Korea, Siam and Malaya'' (1904) [https://archive.org/details/peoplesandpolit05normgoog online]</ref> បន្ទាប់ពីចក្រភពអូតូម៉ង់បានដួលរលំនៅក្នុងឆ្នាំ១៩១៨ ប្រជាប្រិយភាពនៃការប្រើប្រាស់ "ដើមបូព៌ា" បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក ខណៈពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" បានត្រូវគេយកមកសម្ដៅចំពោះបណ្ដាប្រទេសនៃ[[ពិភពឥស្លាម]]ដែលកំពុងទាមទារឯករាជ្យភាពនាពេលនោះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ពាក្យ "ដើមបូព៌ា" ត្រូវបានវិស័យខ្លះនៅតែបន្តរក្សាប្រើប្រាស់ដូចជានៅក្នុងបុរាណវិទ្យា និងប្រវត្តិសាស្ត្របុរាណជាដើម។ ការប្រើប្រាស់ពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" ជាផ្លូវការដំបូងបង្អស់ដោយរដ្ឋាភិបាលនៃសហរដ្ឋអាមេរិកគឺនៅក្នុងឯកសារ[[លទ្ធិអែសិនហូវរ៍]]ឆ្នាំ១៩៥៧ ដែលទាក់ទងនឹង[[វិបត្តិស៊ុយអេ]]។ នៅឆ្នាំ១៩៥៨ ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានពន្យល់ថាពាក្យ "ដើមបូព៌ា" និង "មជ្ឈិមបូព៌ា" អាចប្រើឆ្លាស់គ្នាបាន ហើយបានកំណត់ប្រទេសមួយចំនួនចូលក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ានេះរួមមាន [[អេហ្ស៊ីប]] ស៊ីរី [[អ៊ីស្រាអែល]] [[លីបង់]] [[ហ្សកដានី]] អ៊ីរ៉ាក់ [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត]] [[គុយវ៉ែត]] [[បារ៉ែន]] និង[[កាតា]]។<ref>{{cite news |title= 'Near East' is Mideast, Washington Explains |url= http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F70E10FC3D59127A93C6A81783D85F4C8585F9&scp=1&sq='Near%20East'%20is%20Mideast,%20Washington%20Explains&st=cse |newspaper= The New York Times |date= 14 August 1958 |access-date= 16 June 2025 |url-status=live |archive-url= https://web.archive.org/web/20091015044505/http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F70E10FC3D59127A93C6A81783D85F4C8585F9&scp=1&sq=%27Near%20East%27%20is%20Mideast%2C%20Washington%20Explains&st=cse |archive-date= 15 October 2009 }}{{subscription required}}</ref> ចាប់តាំងពីចុងសតវត្សរ៍ទី២០ មក វិជ្ជាកររួមទាំងអ្នកកាសែតក្នុងតំបន់ដូចជាប្រវត្តិវិទូលោក[[ហាសាន់ ហាណាហ្វី]]ជាដើម បានចេញមុខរិះគន់ចំពោះបម្រើបម្រាស់នៃពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" ដោយចោទវាថាមានបង្កប់ន័យ[[មជ្ឈអឺរ៉ុបនិយម]] និង[[អាណានិគមនិយម]]នៅពីក្រោយ។<ref name="dont">{{cite web |last=Khraish |first=Louay |date=16 July 2021 |title=Don't Call Me Middle Eastern |publisher=Raseef 22|url=https://raseef22.net/article/1083546-dont-call-me-middle-eastern}}</ref><ref name="hanafi">{{cite web |last=Hanafi |first=Hassan |location=Oslo |year=1998 |title=The Middle East, in whose world? (Primary Reflections) |url=http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html |publisher=Nordic Society for Middle Eastern Studies (The fourth Nordic conference on Middle Eastern Studies: The Middle East in globalizing world Oslo, 13–16 August 1998) |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20061008121436/http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html |archive-date=8 October 2006 |access-date=16 មិថុនា 2025 |archivedate=8 តុលា 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061008121436/http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html }}</ref><ref>{{cite web |last=Shohat |first=Ella |title=Redrawing American Cartographies of Asia |url=http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html |publisher=City University of New York |access-date=16 June 2025 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070312062752/http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html |archive-date=12 March 2007 |archivedate=23 តុលា 1999 |archiveurl=https://web.archive.org/web/19991023092500/http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html }}</ref> ==ប្រទេស​ និងទឹកដី== {{Further|បញ្ជីរាយប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាតាមចំនួនប្រជាជន}} ===ប្រទេស​​ និងទឹកដីដែលច្រើនចាត់ទុកនៅក្នុងមជ្ឈិមបូព៌ា=== ជារឿយៗ គេតែងចាត់ទុកតំបន់ដូចជា [[ឧបទ្វីបអារ៉ាប់]] [[អាណាតូលី]] [[ធ្រែសខាងកើត]] [[អេហ្ស៊ីប]] [[អ៊ីរ៉ង់]] [[ឡេវ៉ាន]] [[មេសូប៉ូតាមី]] និង[[ស្រុកទេសសូកូត្រា|ប្រជុំកោះសូកូត្រា]]ស្ថិតក្នុងមជ្ឈិមបូព៌ា។ ជាសរុប តំបន់នេះ​មាន​វត្តមានប្រទេស​ចំនួន ១៧ ដែលសុទ្ធតែមានការ​ទទួល​ស្គាល់​ដោយ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ និង​មួយ​ជា​ទឹកដី​ក្រៅស្រុករបស់​ចក្រភព​អង់គ្លេស។ {| class ="wikitable sortable" style="text-align: center" !class="unsortable"| [[ក្រោះរូបនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យ|ក្រោះរូប]] !class="unsortable"| [[បញ្ជីរាយទង់ជាតិនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យ|ទង់ជាតិ]] ! [[បញ្ជីរាយប្រទេស|ប្រទេស]] ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមក្រឡាផ្ទៃសរុប|ក្រឡាផ្ទៃ]]<br />(គម<sup>២</sup>) ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមចំនួនប្រជាជន|ចំនួនប្រជាជន]]<br />(2025)<ref name="IMFAPR2025">{{cite web |title=Report for Selected Countries and Subjects |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2025/april/weo-report?c=419,423,469,429,433,436,439,443,446,449,453,456,463,186,466,487,474,&s=NGDPD,NGDPDPC,LP,&sy=2010&ey=2025&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |website=IMF |access-date=17 June 2025 }}</ref> ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមដង់ស៊ីតេប្រជាជន|ដង់ស៊ីតេ]]<br />(ក្នុងមួយ គម<sup>២</sup>) ! [[List of national capitals|រាជ / រដ្ឋធានី]] ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាម ផសស (មធ្យម)|ផសស<br />ជាមធ្យម]], គិតជាពាន់លានដុល្លារអាមេរិក (២០២៥)<ref name="IMFAPR2025" /> ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាម ផសស (មធ្យម) ក្នុងម្នាក់ៗ|ផសស ក្នុងម្នាក់ៗ]] (២០២៥)<ref name="IMFAPR2025" /> ! រូបិយវត្ថុ ! រដ្ឋាភិបាល ! ភាសាផ្លូវការ ! សាសនា |- | [[File:Emblem_of_Qatar.svg|30px]] | {{flagicon|Qatar|size=45px}} | [[កាតា]] | style="text-align:right;"| ១១,៥៨៦ | style="text-align:right;"| ៣,១០៩,០០០ | style="text-align:right;"| ២៦៨ | [[ដូហា]] | ២២២.៧៧៦ | ៧១,៦៥៣ ដុល្លារ | [[រៀលកាតា]] | [[រាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |[[ឥស្លាមសាសនា]] (ផ្លូវការ) |- | [[File:Insigne_Cuvaiti.svg|30px]] | {{flagicon|គុយវ៉ែត|size=45px}} | [[គុយវ៉ែត]] | style="text-align:right;"| ១៧,៨១៨ | style="text-align:right;"| ៥,១១២,០០០ | style="text-align:right;"| ២៨៧ | [[គុយវ៉ែត (ទីក្រុង)|ទីក្រុងគុយវ៉ែត]] | ១៥៣.១០១ | ២៩,៩៥១ ដុល្លារ | [[ឌីណាគុយវ៉ែត]] | [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | style="background-color:#c8ccd1; text-align:center;"| | {{flagicon|តួកគី|size=45px}} | [[តួកគី]] | style="text-align:right;"| ៧៨៣,៥៦២ | style="text-align:right;"| ៨៦,០២៦,០០០ | style="text-align:right;"| ១១០ | [[អង់ការ៉ា]] | ១,៤៣៧.៤០៦ | ១៦,៧០៩​ ដុល្លារ | [[លីរ៉ាតួកគី]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាតួកគី|តួកគី]] |ឥស្លាមសាសនា |- | [[File:Insigne_Palaestinae.svg|30px]] | {{flagicon|ប៉ាឡេស្ទីន|size=45px}} | [[ប៉ាឡេស្ទីន]] | style="text-align:right;"| ៦,០២០ | style="text-align:right;"| ៥,៤៧៧,០០០ (២០២៣) | style="text-align:right;"| ៩១០ | [[យេរូសាឡឹម]]<br />[[រ៉ាំអាឡា]]{{ref|palestine|ក}} | ១៧.៨៤៨ (២០២៣) | ៣,២៥៩ ដុល្លារ (២០២៣) | [[Iស៊ីគែលថ្មីអ៊ីស្រាអែល]]<br />[[ឌីណាហ្សកដានី]] | [[សាធារណរដ្ឋ]]អាស្រ័យ[[ប្រព័ន្ធពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |Iឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | {{Coat of arms|Bahrain|size=30px|text=none}} | {{flagicon|បារ៉ែន|size=45px}} | [[បារ៉ែន]] | style="text-align:right;"| ៧៧៨ | style="text-align:right;"| ១,៦៥៧,០០០ | style="text-align:right;"| ២,១៣០ | [[ម៉ាណាម៉ា]] | ៤៧.៨២៩ | ២៨,៨៥៧ ដុល្លារ | [[ឌីណាបារ៉ែន]] | [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] | ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:Insigne_Iemeniae.svg|30px]] | {{flagicon|យេម៉ែន|size=45px}} | [[យេម៉ែន]] | style="text-align:right;"| ៤៥៥,៥០៣ | style="text-align:right;"| ៤១,៧៧៤,០០០ | style="text-align:right;"| ៩២ | [[សាណា]]{{ref|sanaa|ខ}}<br />[[អេដេន]] <small>(បណ្ដោះអាសន្ន)</small> | ១៧.៤០១ | ៤១៧ ដុល្លារ | [[រៀលយេម៉ែន]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]][[រដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្ន|បណ្ដោះអាសន្ន]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | style="background-color:#c8ccd1; text-align:center;"| | {{flagicon|លីបង់|size=45px}} | [[លីបង់]] | style="text-align:right;"| ១០,៤៥២ | style="text-align:right;"| ៥,៣៥៤,០០០ (២០២៤) | style="text-align:right;"| ៥១២ | [[បៃរូត]] | ២៨.២៨០ (២០២៤) | ៥,២៨២ ដុល្លារ (២០២៤) | [[ផោនលីបង់]] | [[សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភា]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា និងមានមួយភាគជាគ្រិស្តសាសនិក |- | {{Coat of arms|Cyprus|size=30px|text=none}} | {{flagicon|ស៊ីប|size=45px}} | [[ស៊ីប]] | style="text-align:right;"| ៩,២៥១ | style="text-align:right;"| ៩៤២,០០០ | style="text-align:right;"| ១០២ | [[នីកូស៊ី]] | ៣៨.៧៣៦ | ៤១,១៣២ ដុល្លារ | [[អឺរ៉ូ]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាក្រិក|ក្រិក]],<br />[[ភាសាតួកគី|តួកគី]] |[[គ្រិស្តសាសនា]] |- | {{Coat of arms|Syria|size=30px|text=none}} | {{flagicon|ស៊ីរី|size=45px}} | [[ស៊ីរី]] | style="text-align:right;"| ១៨៥,១៨០ | style="text-align:right;"| ២១,៣៩៣,០០០ (២០១០) | style="text-align:right;"| ១១៦ | [[ដាម៉ាស់]] | ៦០.០៤៣ (២០១០) | ២,៨០៧ ដុល្លារ (២០១០) | [[ផោនស៊ីរី]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា |- | {{Coat of arms|Jordan|size=30px|text=none}} | {{flagicon|ហ្សកដានី|size=45px}} | [[ហ្សកដានី]] | style="text-align:right;"| ៨៩,៣១៨ | style="text-align:right;"| ១១,៤៤២,០០០ | style="text-align:right;"| ១២៨ | [[អាម៉ាន់]] | ៥៦.១០២ | ៤,៩០៣ ដុល្លារ | [[ឌីណាហ្សកដានី]] | [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:Emblem of Iran.svg|30px]] | {{flagicon|អ៊ីរ៉ង់|size=45px}} | [[អ៊ីរ៉ង់]] | style="text-align:right;"| ១,៦៤៨,១៩៥ | style="text-align:right;"| ៨៧,៥០០,០០០ | style="text-align:right;"| ៥៣ | [[តេហេរ៉ង់]] | ៣៤១.០១៣ | ៣,៨៩៧ ដុល្លារ | [[រៀលអ៊ីរ៉ង់]] | [[សាធារណរដ្ឋឥស្លាម]] | [[ភាសាពែរ្ស|ពែរ្ស]] |ឥស្លាមសាសនា​ (ផ្លូវការ) |- | {{Coat of arms|Iraq|size=30px|text=none}} | {{flagicon|អ៊ីរ៉ាក់|size=45px}} | [[អ៊ីរ៉ាក់]] | style="text-align:right;"| ៤៣៨,៣១៧ | style="text-align:right;"| ៤៥,៥២១,០០០ | style="text-align:right;"| ១០៤ | [[បាកដាដ]] | ២៥៨.០២០ | ៥,៦៦៨ ដុល្លារ | [[ឌីណាអ៊ីរ៉ាក់]] | [[សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភា]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]],<br />[[ភាសាឃឺដ|ឃឺដ]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ លើកលែងតែក្នុងតំបន់ស្វយ័ត[[តំបន់ឃឺឌីស្ថាន|ឃឺឌីស្ថាន]]) |- | {{Coat of arms|Israel|size=30px|text=none}} | {{flagicon|អ៊ីស្រាអែល|size=45px}} | [[អ៊ីស្រាអែល]] | style="text-align:right;"| ២១,៩៣៧ | style="text-align:right;"| ១០,១០០,០០០ | style="text-align:right;"| ៤៦០ | [[យេរូសាឡឹម]]{{ref|israel|ក}} | ៥៨៣.៣៦១ | ៥៧,៧៦០ ដុល្លារ | [[ស៊ីគែលថ្មីអ៊ីស្រាអែល]] | [[សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភា]] | [[ភាសាហេប្រឺ|ហេប្រឺ]] |[[យូដាសាសនា]] |- | {{Coat of arms|United Kingdom|size=30px|text=none}} | {{flagicon|សហរាជាណាចក្រ|size=45px}} | [[អាក្រូទីរី និងដេកេលី]] | style="text-align:right;"| ២៥៤ | style="text-align:right;"| ១៨,១៩៥ (២០២០)<ref name="Akrotiri and Dhekelia">{{Citation |title=Akrotiri and Dhekelia |date=2024-05-15 |work=The World Factbook |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/akrotiri-and-dhekelia/ |access-date=2024-06-17 |publisher=Central Intelligence Agency }}</ref> | style="text-align:right;"| ៧២ | [[បន្ទាយអេពីស្កូពី|អេពីស្កូពី]] | ''គ្មានទិន្នន័យ'' | ''គ្មានទិន្នន័យ'' | [[អឺរ៉ូ]] | [[ទឹកដីអនិស្សរភាព]]ក្រោម[[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអង់គ្លេស|អង់គ្លេស]] |គ្រិស្តសាសនា |- | [[File:Emblem_of_Saudi_Arabia.svg|30px]] | {{flagicon|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|size=45px}} | [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត]] | style="text-align:right;"| ២,១៤៩,៦៩០ | style="text-align:right;"| ៣៦,០០៦,០០០ | style="text-align:right;"| ១៧ | [[រីយ៉ាដ]] | ១,០៨៣.៧៤៩ | ៣០,០៩៩ ដុល្លារ | [[រីយ៉ាលសាអ៊ូឌីត]] | [[រាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:National_emblem_of_Oman.svg|30px]] | {{flagicon|អូម៉ង់|size=45px}} | [[អូម៉ង់]] | style="text-align:right;"| ៣០៩,៥០០ | style="text-align:right;"| ៥,៥០២,០០០ | style="text-align:right;"| ១៨ | [[មូស្កាត]] | ១០៤.៣៥១ | ១៨,៩៦៦ ដុល្លារ | [[រៀលអូម៉ង់]] | [[រាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | {{Coat of arms|United Arab Emirates|size=30px|text=none}} | {{flagicon|អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម|size=45px}} | [[អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម]] | style="text-align:right;"| ៨៣,៦០០ | style="text-align:right;"| ១១,០៨៣,០០០ | style="text-align:right;"| ១៣៣ | [[អាប៊ូដាប៊ី]] | ៥៤៨.៥៩៨ | ៤៩,៤៩៨ ដុល្លារ | [[ឌៀរហាំអេមីរ៉ាត]] | [[សហព័ន្ធ]][[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:Insigne_Aegyptium.svg|30px]] | {{flagicon|អេហ្ស៊ីប|size=45px}} | [[អេហ្ស៊ីប]] | style="text-align:right;"| ១,០០១,៤៥០ | style="text-align:right;"| ១០៩,៤៥០,០០០ | style="text-align:right;"| ១០៩ | [[គែរ]] | ៣៤៧.៣៤២ | ៣,១៧៤ ដុល្លារ | [[ផោនអេហ្ស៊ីប]] | [[ប្រព័ន្ធពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រព័ន្ធពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |} :<small>ក. {{note|palestine}} {{note|israel}}[[យេរូសាឡឹម]]គឺជា[[ច្បាប់យេរូសាឡឹម|រដ្ឋធានីតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់អ៊ីស្រាអែល]]ដែលកំពុងជាប់[[គោលជំហរចំពោះយេរូសាឡឹម|ទំនាស់]]ជាមួយប៉ាឡេស្ទីន និងជាទីតាំងនៃ[[ឃ្នេសេត]] [[តុលាការកំពូលអ៊ីស្រាអែល]] និងស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលផ្សេងៗរបស់អ៊ីស្រាអែល។ ចំពោះប៉ាឡេស្ទីនវិញ ទីក្រុង[[រ៉ាំអាឡា]]គឺត្រូវជាទីអាសនៈរដ្ឋាភិបាលនៃរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន ខណៈរដ្ឋធានីតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់ខ្លួនគឺត្រូវនៅ[[យេរូសាឡឹមខាងកើត]]ដែលកំពុងជាប់ក្នុងទំនាស់ជាមួយអ៊ីស្រាអែល។</small> :<small>ខ. {{note|sanaa}}ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់[[ហ៊ូទី|ក្រុមហ៊ូទី]]មកពី[[សង្គ្រាមស៊ីវិលយេម៉ែន (២០១៤–បច្ចុប្បន្ន)|សង្គ្រាមស៊ីវិលបច្ចុប្បន្ន]]។ អាសនៈរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានប្តូរទៅទីក្រុងអេដេន។</small> ==ប្រវត្តិសាស្ត្រ== {{Main|ប្រវត្តិសាស្ត្រមជ្ឈិមបូព៌ា}} [[File:All_Gizah_Pyramids.jpg|alt=All Gizah Pyramids|thumb|[[ទីមិស្សភាពពីរ៉ាមីតជីហ្សា|បណ្ដុំសំណង់ពីរ៉ាម៉ែតជីហ្សា]]នៅក្នុងប្រទេស[[អេហ្ស៊ីប]] ដែលបានកសាងឡើងក្នុងសម័យ[[រាជវង្សអេហ្ស៊ីបទីបួន|រាជវង្សទីបួន]]នៃ[[អាណាចក្រអេហ្ស៊ីបបុរាណ|អាណាចក្រ]][[អេហ្ស៊ីបបុរាណ]]នៅចន្លោះប្រមាណឆ្នាំ២៦០០ – ២៥០០ មុន គ.ស.។]] [[File:Westernwall2.jpg|thumb|[[ជញ្ជាំងបស្ចិម]] និងព្រះវិហារ[[ដោមថ្ម]]នៅទីក្រុង[[យេរូសាឡឹម]]]] [[File:Jerusalem-Grabeskirche-14-vom Erloeserkirchturm-2010-gje.jpg|thumb|[[ព្រះសហគមន៍វិសុទ្ធសុសានសេពុលក្រេ]]នៅយេរូសាឡឹម]] [[File:Kaaba mirror edit jj.jpg|thumb|[[អាល់កាបា]] នៅទីក្រុង[[មេក្កា]] ប្រទេស[[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត]]]] តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាមានទីតាំងស្ថិតនៅចំណុចប្រសព្វនៃទ្វីប[[អាហ្វ្រិក]] និង[[អឺរ៉ាស៊ី]] និងនៃ[[មហាសមុទ្រឥណ្ឌា]] និង[[សមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ]]។ លើសពីនេះ មជ្ឈិមបូព៌ាជាទីកន្លែងកំណើត និងជាមជ្ឈមណ្ឌនៃជំនឿសាសនាជាច្រើនដូចជា [[គ្រិស្តសាសនា]] [[ឥស្លាមសាសនា]] [[យូដាសាសនា]] [[សាសនាម៉ានី]] [[យ៉េហ្ស៊ីឌី]] [[ឌ្រូស]] [[យ៉ាសង់និយម]] និង[[សាសនាម៉ាន់ដា]] ហើយចំពោះប្រទេសអ៊ីរ៉ង់មាន [[មីថ្រានិយម]] [[ហ្សូរូអាសទ្រីសសាសនា]] [[សាសនាម៉ានី|លទ្ធិម៉ានី]] និង[[ជំនឿបាហៃ]]ជាដើម។ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិ តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាគឺត្រូវជាទីតាំងដ៏សំខាន់ទាំងក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច​ យោធា នយោបាយ វប្បធម៌ និងសាសនា។ វាក៏ត្រូវជាតំបន់មួយផងដែរដែលវិស័យកសិកម្មបានវិវត្តដោយឯកឯងដោយគ្មានទទួលឥទ្ធិពលពីតំបន់ ឬវប្បធម៌ណាក្រៅតំបន់ឡើយ ហើយជាបន្ទាប់វាបានរីករាលដាលទៅតំបន់ផ្សេងៗទៀតកំឡុងយុគថ្មរំលីងដូចជា អឺរ៉ុប ជ្រលងទន្លេឥណ្ឌា និងអាហ្វ្រិកខាងកើតជាដើម។ មុនពេលដែលអរិយធម៌ផ្សេងៗនៅលើពិភពលោកបាននិម្មិតឡើង តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាមានវត្តមានអរិយធម៌វប្បធម៌ជាច្រើនស្រាប់មុនទៅហើយដែលភាគច្រើនបានលេចឡើងតាំងពី[[យុគថ្ម]]មកម៉្លេះ។ ការដើរស្វែងរកដីដែលសមស្របសម្រាប់ធ្វើកសិកម្មដោយក្រុមមនុស្សនិយមធ្វើស្រែចម្ការ និងដីជីវជាតិផ្សេងៗដោយក្រុមអ្នកគង្វាលបានបញ្ជាក់ថា តំបន់នេះមានចលនាចំណាកស្រុកជាច្រើនទិសច្រើនកន្លែង និងជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការវិវត្តន៍ប្រជាសាស្រ្តនៅក្នុងតំបន់។ មជ្ឈិមបូព៌ាត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងទូលំទូលាយថាជា[[លំយោលនៃអរិយធម៌]]។ អរិយធម៌ដំបូងៗបំផុតនៅលើពិភពលោកបានកកើតឡើងនៅក្នុងតំបន់នេះមានដូចជា [[មេសូប៉ូតាមី]] ([[អាស៊ីរី]] និង[[បាប៊ីឡូន]]) [[អេហ្ស៊ីបបុរាណ]] [[អរិយធម៌គីស]]នៅឡេវ៉ានជាដើម។ ក្រោយៗមកក៏មានអរិយធម៌វប្បធម៌បន្ថែមលេចឡើងដូចជា [[អ៊ីធីត]] [[ជនជាតិក្រិក|ក្រិក]] [[អ៊ូរីត្ស]] និង[[អ៊ូរ៉ាធូ]]នៅអាណាតូលី [[អ៊ីឡាំ]] [[ប្រវត្តិសាស្ត្រអ៊ីរ៉ង់|អ៊ីរ៉ង់]] [[ម៉េដ]]នៅអ៊ីរ៉ង់ និងក៏ដូចជាបណ្ដុំអរិយធម៌មួយចំនួនទៀតនៅឡេវ៉ាន ([[អ៊ីប្លា]] [[ម៉ារី (ស៊ីរី)|ម៉ារី]] [[ណាហ្គា (ស៊ីរី)|ណាហ្គា]] [[អារ៉ាម (តំបន់)|អារ៉ាម]] [[ភេនីស៊ី]] និង[[ប្រវត្តិសាស្ត្រអ៊ីស្រាអែលបុរាណ|អ៊ីស្រាអែល]]) និង[[ឧបទ្វីបអារ៉ាប់]] ([[ម៉ាហ្កាន]] [[អាណាចក្រសាបា|សាបា]] និង[[អ៊ូបារ]])។ ដើមបូព៌ាត្រូវធ្លាក់ក្រោមការបង្រូបបង្រួមជាធ្លុងដំបូងបង្អស់ក្រោម[[ចក្រភអាស៊ីរីថ្មី]] មុនពេលត្រូវបន្តស្ថិតក្រោម[[ចក្រភពអាឆេមីនីដ្ស៍]] និង[[ចក្រភពម៉ាសេដ្វាន]] ហើយជាបន្ទាប់ដោយចក្រភពអ៊ីរ៉ង់មួយចំនួន (ដូចជា[[ចក្រភពប៉ារធ្យា]] និង[[ចក្រភពសាស្សានីដ្ស៍|សាស្សានីដ្ស៍]]) និងក៏ដូចជារដ្ឋបរទេសផងដែរដូច[[ចក្រភពរ៉ូម]] និង[[ចក្រភពប៊ីហ្សង់តាំង]]ជាដើម។ នៅក្រោមចក្រភពរ៉ូម តំបន់នេះបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ជាមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំ និងសេដ្ឋកិច្ច ខណៈមួយចំណែកទៀតត្រូវជាបរិមណ្ឌលរបស់អាណាចក្រសាស្សានីដ្ស៍។ ដោយសារតែសារៈសំខាន់ដ៏កាត់ថ្លៃមិនបានរបស់វា អាណាចក្ររ៉ូមបានឈរជើងពហទាហានរហូតទៅប្រាំឬប្រាំមួយកងពលក្នុងគោលបំណងតែមួយគត់គឺដើម្បីការពារទឹកដីមជ្ឈិមបូព៌ារបស់ខ្លួនពីការឈ្លានពានដោយសាស្សានីដ្ស៍ និងបេដួអាង។ ចាប់ពីសតវត្សទី៤ នៃ គ.ស. តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាបានក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃមហាអំណាចសំខាន់ៗចំនួនពីរគឺ ចក្រភពប៊ីហ្សង់តាំង និងចក្រភពសាស្សានីដ្ស៍។ បន្ទាប់មកទៀត តំបន់នេះបានក្លាយទៅជាដែនគ្រប់គ្រងរបស់កាលីផ្វចក្រឥស្លាមនៅក្នុង[[មជ្ឈិមសម័យ]] ឬ[[យុគមាសឥស្លាម]] ដែលបានចាប់ផ្តើមដំបូងដោយការវាតទីពីសំណាក់រដ្ឋឥស្លាមនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ៧ នៃ គ.ស. ដែលនាំឱ្យមជ្ឈិមបូព៌ាទាំងមូលកើតជាតំបន់មានអត្តសញ្ញាណអារ៉ាប់ឥស្លាមដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ហើយបានបន្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ កាលីផ្វចក្រទាំង ៤ ដែលបានគ្រប់គ្រងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាអស់រយៈពេលជាង ៦០០ ឆ្នាំនោះរួមមាន [[កាលីផ្វចក្ររ៉ាស៊ីដន]] [[កាលីផ្វចក្រអូមេយ៉ាដ|អូមេយ៉ាដ]] [[កាលីផ្វចក្រអាប់បាស៊ីដ|អាប់បាស៊ីដ]] និង[[កាលីផ្វចក្រហ្វាទីមីដ|ហ្វាទីមីដ]]។ ក្រោយសម័យកាលីផ្វចក្រ [[ចក្រភពម៉ុងហ្គោល|អាណាចក្រម៉ុងហ្គោល]]បានចូលមកត្រួតត្រាតំបន់នេះអស់មួយរយៈពេលខ្លី ខណៈ[[ចក្រភពស៊ែលជុក]]បាននាំចូលមកនូវវប្បធម៌ពែរ្ស-តួកគី។ កំឡុងសម័យនោះដែរ ពួក[[ហ្វ្រង់]]ខាងប៉ែកអឺរ៉ុបបានបង្កើត[[រដ្ឋក្រូយសេ]]ឡើងនៅតំបន់ឡេវ៉ានអស់រយៈពេលជាងពីរសតវត្សរ៍ដើម្បីព្យាយាមផ្សព្វផ្សាយឥទ្ធិពលវប្បធម៌ និងសាសនារបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់។ លោកចូស៊ីយ៉ាស រូស៊ែលបានធ្វើការប៉ាន់ប្រមាណថា ចំនួនប្រជាជននៅក្នុង"ទឹកដីឥស្លាម" មានរហូតដល់ទៅ ១២.៥ លាននាក់នៅក្នុងឆ្នាំ១០០០ ដោយក្នុងនោះមាន ៨ លាននាក់នៅអាណាតូលី, ២ លាននាក់នោស៊ីរី និង ១.៥ លាននាក់នៅអេហ្ស៊ីប។ នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី១៦ មជ្ឈិមបូព៌ាត្រូវស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រាម្តងទៀតដោយមហាអំណាចចំនួនពីរអស់មួយរយៈពោលគឺ [[ចក្រភពអូតូម៉ង់]] និង[[ចក្រភពសេហ្វេវីដ|រាជវង្សសេហ្វេវីដ]]។ សម័យកាលមជ្ឈិមបូព៌ាទំនើបបានចាប់ផ្តើមបន្ទាប់ពី[[សង្គ្រាមលោកលើកទី១]] បានបញ្ចប់ ពោលគឺនៅពេលដែលចក្រភពអូតូម៉ង់ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តនឹង[[មហាអំណាចកណ្តាល]]ត្រូវចាញ់សង្គ្រាមជាមួយនឹងចក្រភពអង់គ្លេស និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ពួកគេហើយជាលទ្ធផល ទឹកដីអូតូម៉ង់នៅមជ្ឈិមបូព៌ាត្រូវបានបែងចែកទៅជាប្រទេសផ្សេងៗដែលស្ថិតក្រោម[[ម៉ាន់ដាតប៉ាឡេស្ទីន|ម៉ាន់ដាតរបស់អង់គ្លេស]] និង[[ម៉ាន់ដាតបារាំងនៅស៊ីរី និងលីបង់|បារាំង]]។ ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ផ្សេងៗទៀតរួមមានការបង្កើតរដ្ឋអ៊ីស្រាអែលឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៨ និងការដកថយជាយថាហេតុនៃមហាអំណាចអឺរ៉ុបចេញពីមជ្ឈិមបូព៌ា ជាពិសេសគឺចក្រភពអង់គ្លេស និងបារាំងនៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០។ ចន្លោះអំណាចទាំងប៉ុន្មានដែលបានបន្សល់ទុកពីរដ្ឋអំណាចទាំងពីរត្រូវបានជំនួសដោយសហរដ្ឋអាមេរិកចាប់ពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០។ នៅសតវត្សរ៍ទី២០ វត្តមាននៃស្តុកប្រេងឆៅដ៏ច្រើនមហិមាបានធ្វើឱ្យមជ្ឈិមបូព៌ាក្លាយជាតំបន់យុទ្ធសាស្ត្រ និងសេដ្ឋកិច្ចថ្មីដ៏សំខាន់។ ផលិតកម្មប្រេងក្នុងកម្រិតធំបានចាប់ផ្តើមនៅប្រហែលឆ្នាំ១៩៤៥ ដោយប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត អ៊ីរ៉ង់ គុយវ៉ែត អ៊ីរ៉ាក់ និងអារ៉ាប់រួមដែលសុទ្ធសឹងជាប្រទេសមានធនធានប្រេងច្រើន។<ref>Goldschmidt (1999), p. 8</ref> ធនធានប្រេងសរុបនិងបម្រុង ពិសេសនៅក្នុងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ គឺកំពុងស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតខ្ពស់ជាងគេនៅលើពិភពលោក ហើយ[[អង្គការនៃក្រុមប្រទេសនាំប្រេងចេញ]] (OPEC) វិញមានខ្សែទំនាក់ទំនងជាច្រើនទៅនឹងបណ្តាប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ា។ ក្នុងកំឡុងសង្គ្រាមត្រជាក់ តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាបានក្លាយជាទីតាំងសមរភូមិនៃជម្លោះមនោគមវិជ្ជារវាងមហាអំណាចចំនួនពីរគឺ៖ អង្គការ[[ណាតូ]]រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងសម្ព័ន្ធមិត្តខ្លួន និង[[សហភាពសូវៀត]]និង[[កតិកាសញ្ញាវ៉ាសូរី]]។ ក្នុងមួយសតវត្សរ៍ទី២០ និងទី២១ តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាបានឆ្លងកាត់និងជួបប្រទះទាំងសន្តិភាព និងជម្លោះនានា ពិសេសរវាងក្រុមកាន់និកាយស៊ុននី និងស៊ីអ៊ីត។ ==ភូមិសាស្ត្រ== ===បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ=== នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨ តំបន់[[មជ្ឈិមបូព៌ា និងអាហ្វ្រិកខាងជើង|មេណា]] (MENA) បានបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីតប្រមាណ ៣.២ លានតោនទៅកាន់បរិយាកាស និងផលិត ៨.៧% នៃ[[ការបំភាយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់|ឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់សកល]]<ref name=":022">{{Cite web|title={{CO2}} Emissions |url=http://www.globalcarbonatlas.org/en/CO2-emissions|website=Global Carbon Atlas |access-date=2025-07-01 |url-status=dead |archive-url= https://web.archive.org/web/20201011125320/http://www.globalcarbonatlas.org/en/CO2-emissions |archive-date= Oct 11, 2020 }}</ref> ថ្វីបើតំបន់នេះមានប្រជាជនតែប្រមាណ ៦% នៃចំនួនប្រជាជនពិភពលោកសរុបក្ដី។<ref>{{Cite web|title=Population, total – Middle East & North Africa, World |url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL?locations=ZQ-1W|website=World Bank Open Data |access-date=2025-07-01}}</ref> ការបំភាយឧស្ម័ន និងសារធាតុពុលអស់ទាំងនេះគឺដោយសារតែតម្រូវការ និងឧស្សាហកម្មថាមពល<ref>{{Cite journal|last1=Abbass|first1=Rana Alaa|last2=Kumar|first2=Prashant|last3=El-Gendy|first3=Ahmed|date=February 2018|title=An overview of monitoring and reduction strategies for health and climate change related emissions in the Middle East and North Africa region|journal=Atmospheric Environment|volume=175|pages=33–43|doi=10.1016/j.atmosenv.2017.11.061|bibcode=2018AtmEn.175...33A|issn=1352-2310|url=http://epubs.surrey.ac.uk/845102/1/An%20Overview%20of%20Monitoring%20and%20Reduction%20Strategies%20for%20Health%20and%20Climate%201%20Change%20Related%20Emissions%20in%20the%20Middle%20East%20and%20North%20Africa%20Region.pdf |via=Surrey Research Insight Open Access |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210614234546/http://epubs.surrey.ac.uk/845102/1/An%20Overview%20of%20Monitoring%20and%20Reduction%20Strategies%20for%20Health%20and%20Climate%201%20Change%20Related%20Emissions%20in%20the%20Middle%20East%20and%20North%20Africa%20Region.pdf |archive-date= Jun 14, 2021 }}</ref> ដែលជាគ្រឹះដ៏សំខាន់នៃសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសនៅមជ្ឈិមបូព៌ា និងអាហ្វ្រិកខាងជើងជាច្រើន ហើយក៏ព្រោះតែវត្តមាននៃធនធាន[[ប្រេងកាត|ប្រេង]] និង[[ឧស្ម័នធម្មជាតិ]]ដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ក្នុងតំបន់នេះផងដែរ។<ref>{{Cite journal|last=Al-mulali|first=Usama|date=2011-10-01|title=Oil consumption, {{CO2}} emission and economic growth in MENA countries|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0360544211005226|journal=Energy|volume=36|issue=10|pages=6165–6171|doi=10.1016/j.energy.2011.07.048|issn=0360-5442|url-access=subscription}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Tagliapietra|first=Simone|date=2019-11-01|title=The impact of the global energy transition on MENA oil and gas producers|journal=Energy Strategy Reviews|volume=26|pages=100397|doi=10.1016/j.esr.2019.100397|issn=2211-467X|doi-access=free}}</ref> មជ្ឈិមបូព៌ាជាតំបន់មួយដែលងាយរងគ្រោះខ្លាំងនឹង[[បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ]] ហើយឥទ្ធិពលដែលអាចជះមកលើតំបន់នេះរួមមាន គ្រោះរាំងស្ងួត អាកាសធាតុស្ងួតហែងលើសកម្រិត [[រលកកម្ដៅ]] និង[[កំណើនកម្រិតទឹកសមុទ្រ]]ជាដើម។ ==ឯកសារយោង== {{reflist}} {{មជ្ឈិមបូព៌ា}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:មជ្ឈិមបូព៌ា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:តំបន់នៃទ្វីបអាស៊ី]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អាស៊ីខាងលិច]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:មជ្ឈអឺរ៉ុបនិយម]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បច្ចេកសព្ទភូមិសាស្ត្រនយោបាយ]] aknw6iv17857mt0yo83bjfdk2pc7jlo បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា 0 20349 322741 322502 2025-06-30T13:29:32Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងចក្រភពខ្មែរ]] ទៅ [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] 322501 wikitext text/x-wiki == ឯកសារយោង == == សូមមើលផងដែរ == {{ខេត្តក្រុងខ្មែរ}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បញ្ជីរាយនាម|ប្រទេសកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តក្រុងខ្មែរ| ប្រវត្តិសាស្រ្ត]] 1laeue5hen88izlywnsw5pinwa3lt2u 322743 322741 2025-06-30T13:30:39Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322743 wikitext text/x-wiki បច្ចុប្បន្ន[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តសរុបចំនួន ២៤ ខេត្ត == ឯកសារយោង == == សូមមើលផងដែរ == {{ខេត្តក្រុងខ្មែរ}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បញ្ជីរាយនាម|ប្រទេសកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តក្រុងខ្មែរ| ប្រវត្តិសាស្រ្ត]] 6p1s3r7eicxc9f923ut6ggubxl9qdbo 322744 322743 2025-06-30T13:40:59Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322744 wikitext text/x-wiki បច្ចុប្បន្ន[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តសរុបចំនួន ២៤ ខេត្តមានដូចជា ៖ *[[ខេត្តក្រចេះ]] *[[ខេត្តកណ្ដាល]] *[[ខេត្តកំពត]] *[[ខេត្តកំពង់ចាម]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តកោះកុង]] *[[ខេត្តតាកែវ]] *[[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] *[[ខេត្តប៉ៃលិន]] *[[ខេត្តបាត់ដំបង]] *[[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] *[[ខេត្តព្រៃវែង]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តព្រះសីហនុ]] *[[ខេត្តព្រះវិហារ]] *[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] *[[ខេត្តរតនគិរី]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] *[[ខេត្តសៀមរាប]] *[[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] == ឯកសារយោង == == សូមមើលផងដែរ == {{ខេត្តក្រុងខ្មែរ}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បញ្ជីរាយនាម|ប្រទេសកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តក្រុងខ្មែរ| ប្រវត្តិសាស្រ្ត]] a6eamxa5k14qedyxf0elrsdg72rj7u4 322745 322744 2025-06-30T13:43:31Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322745 wikitext text/x-wiki បច្ចុប្បន្ន[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តសរុបចំនួន ២៤ ខេត្តមានដូចជា ៖ *[[ខេត្តក្រចេះ]] *[[ខេត្តកណ្ដាល]] *[[ខេត្តកែប]] *[[ខេត្តកំពត]] *[[ខេត្តកំពង់ចាម]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តកោះកុង]] *[[ខេត្តតាកែវ]] *[[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] *[[ខេត្តប៉ៃលិន]] *[[ខេត្តបាត់ដំបង]] *[[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] *[[ខេត្តព្រៃវែង]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តព្រះសីហនុ]] *[[ខេត្តព្រះវិហារ]] *[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] *[[ខេត្តរតនគិរី]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] *[[ខេត្តសៀមរាប]] *[[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] == ឯកសារយោង == == សូមមើលផងដែរ == {{ខេត្តក្រុងខ្មែរ}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បញ្ជីរាយនាម|ប្រទេសកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តក្រុងខ្មែរ| ប្រវត្តិសាស្រ្ត]] sgpkz9oiiqzlkrhqs64jnmpcbr9moy6 បញ្ជីរាយនាមខេត្ត ​ក្រុង នៅប្រទេសកម្ពុជា 0 21332 322821 322622 2025-07-01T04:21:43Z EmausBot 3866 ជួសជុលការបញ្ជួនបន្តទ្វេដងទៅ [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] 322821 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] 7igk40he5p9golgrsknwvojzlp4m7wp បញ្ជីរាយនាម នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា 0 23760 322803 319798 2025-06-30T17:04:49Z TansoShoshen 31126 file 322803 wikitext text/x-wiki '''[[នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|នាយករដ្ឋមន្ត្រី​​កម្ពុជា​]]''' គឺជាប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]។ នាយករដ្ឋមន្រ្តីក៏ត្រូវជាប្រធានទីស្តីការ[[គណៈរដ្ឋមន្ត្រី]]និងជាតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេសផងដែរ។ ក្រោម[[រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]បានឱ្យដឹងថា នាយករដ្ឋមន្រ្តីគឺត្រូវបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសម្រាប់រយៈពេល ៥ ឆ្នាំ (១ អាណត្តិ) ដោយមិនកំណត់អាណត្តិនោះទេ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥ មក ប្រទេសកម្ពុជាគឺមាននាយករដ្ឋមន្ត្រីចំនួន ៣៦ អង្គ/រូប ហើយក្នុងចំណោមនោះមាន ៤ រូបជានាយករដ្ឋមន្រ្តីស្តីទី (បណ្តោះអាសន្ន)។<ref>{{cite web|url=http://www.phnompenhpost.com/post-weekend/pm-office-first-held-power-pol-pot%E2%80%99 |title=PM office 'first held power with Pol Pot |date=23 August 2014 |accessdate=23 August 2014 |publisher=[[The Phnom Penh Post]]}}</ref> យោងតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នាយករដ្ឋមន្រ្តីគឺតម្រូវឱ្យធ្វើជាសមាជិកនៃរដ្ឋសភាជាតិ។ ទ្រង់/លោក/នាងត្រូវតែជ្រើសតាំងដោយសភាភាគច្រើនសិន បន្ទាប់មកទើបមានការតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យ និងត្រូវតែធ្វើពិធីសច្ចាប្រណិធានចូលកាន់តំណែងនៅឯ[[ព្រះបរមរាជវាំង]] នៅចំពោះព្រះភក្រ្ត[[ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រ]] និងសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ គណៈមហានិកាយ និងគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ។ នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នគឺសម្តេចធិបតី[[ហ៊ុន ម៉ាណែត]] ដែលសម្តេចបានបម្រើការជានាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជាតាំងពីថ្ងៃ២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ មក។ ==រាយព្រះនាម/នាមនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា រាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥​–សព្វថ្ងៃ== {| class="wikitable" style="text-align:center" |-- ! colspan="2"| លេខរៀង ! ឈ្មោះ<br><small>(ថ្ងៃកំណើត និង មរណភាព)<br><small>(តំណែង) ! រូប/ព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍ ! ចូលកាន់តំណែង ! បញ្ចប់តំណែង ! គណបក្ស ! ប្រមុខរដ្ឋ |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[កម្ពុជាក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំង|សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]''' '''(មុនឯករាជ្យ)''' |-- |style="background:white"| '''១''' | ''១'' | {{small|សម្តេចព្រះ}}<br/>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២ - ២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Sihanouk Harcourt 1948.jpg|90px]] | ១៨ មីនា ១៩៤៥ | ១២ សីហា ១៩៤៥<br>{{small|(១៤៨ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |rowspan="16"| [[File:Norodom Sihanouk Coronation Regalia 1941 cc.jpg|80px]]<br>{{small|ព្រះករុណា​ព្រះបាទ​សម្តេច​ព្រះ}}<br>'''[[នរោត្ដម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៤១–១៩៥៥)}} |-- |style="background:white"| '''២''' | ''២'' | [[សឺង ង៉ុកថាញ់]]<br><small><center>(១៩០៨–១៩៧៧)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Sơn Ngọc Thành in 1936 (cropped).jpg|90px]] | ១៤ សីហា ១៩៤៥ | ១៦ តុលា ១៩៤៥<br>{{small|(៦៣ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |style="background:white"| '''៣''' | ''៣'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់/សម្តេចក្រុមព្រះ}}<br/>[[ស៊ីសុវត្ថិ មុន្នីរ៉េត|ស៊ីសុវត្ថិ មុនី្នរ៉េត]]<br><small><center>(១៩០៩–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Prince Sisowath Monireth 1953.png|90px]] | ១៧ តុលា ១៩៤៥ | ១៥ ធ្នូ ១៩៤៦<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ៥៩ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៤''' | ''៤'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់}}<br/>[[ស៊ីសុវត្ថិ យុត្តិវង្ស]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៤៧)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Prince Sisowath Youtevong (cropped).jpg|90px]] | ១៥ ធ្នូ ១៩៤៦ | ១៧ កក្កដា ១៩៤៧<br>{{small|(២១៤ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៥''' | ''៥'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់}}<br/>[[ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍឆាយាវង្ស]]<br><small><center>(១៨៩១–១៩៧២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Prince Sisowath Watchayavong.jpg|90px]] | ២៥ កក្កដា ១៩៤៧ | ២០ កុម្ភៈ ១៩៤៨<br>{{small|(២១០ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៦''' | ''៦'' | [[ឈាន វ៉ម]]<br><small><center>(១៩១៦–២០០០)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២០ កុម្ភៈ ១៩៤៨ | ១៤ សីហា ១៩៤៨<br>{{small|(១៧៦ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៧''' | ''៧'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ១៥ សីហា ១៩៤៨ | ២១ មករា ១៩៤៩<br>{{small|(១៥៩ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៨''' | ''៨'' | [[យ៉ែម សំបូរ]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ១២ កុម្ភៈ ១៩៤៩ | ២០ កញ្ញា ១៩៤៩<br>{{small|(២២០ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៩''' | ''៩'' | [[អៀវ កើស]]<br><small><center>(១៩០៥–១៩៥០)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Portrait of Ieu Koeus.jpg|90px]] | ២០ កញ្ញា ១៩៤៩ | ២៩ កញ្ញា ១៩៤៩<br>{{small|(៩ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''(៨)''' | ''១០'' | [[យ៉ែម សំបូរ]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៩ កញ្ញា ១៩៤៩ | ២៨ មេសា ១៩៥០<br>{{small|(២១១ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |style="background:white"| '''(១)''' | ''១១'' | {{small|សម្តេចព្រះ}}<br/>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Sihanouk Harcourt 1948.jpg|90px]] | ២៨ មេសា ១៩៥០ | ៣០ ឧសភា ១៩៥០<br>(៣២ ថ្ងៃ) | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |style="background:white"| '''១០''' | ''១២'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់/សម្តេចក្រុមហ្លួង}}<br/>[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]]<br><small><center>(១៩១២–១៩៥៦)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Prince Sisowath Monipong, 1950.jpg|90px]] | ៣០ ឧសភា ១៩៥០ | ៣ មីនា ១៩៥១<br>{{small|(២៧៧ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''១១''' | ''១៣'' | [[អ៊ុំ ឈាងស៊ុន]]<br><small><center>(១៩០០–១៩៦៣)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ៣ មីនា ១៩៥១ | ១២ តុលា ១៩៥១<br>{{small|(២២៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''១២''' | ''១៤'' | [[ហ៊ុយ កន្ធុល]]<br><small><center>(១៩០៩–១៩៩១)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ១៣ តុលា ១៩៥១ | ១៦ មិថុនា ១៩៥២<br>{{small|(២៤៧ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |style="background:white"| '''(១)''' | ''១៥'' | {{small|សម្តេចព្រះ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៣) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១៦ មិថុនា ១៩៥២ | ២៤ មករា ១៩៥៣<br>{{small|(២២២ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''(៧)''' | ''១៦'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|60px]] | ២៤ មករា ១៩៥៣ | ៩ វិច្ឆិកា ១៩៥៣<br>{{small|(២៨៩ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៩៥៣-១៩៧០)|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' '''(១៩៥៣–១៩៧០)''' |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''(៧)''' | ''១'' | {{small|សម្តេច}}<br>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៣) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|60px]] | ៩ វិច្ឆិកា ១៩៥៣ | ២២ វិច្ឆិកា ១៩៥៣<br>{{small|(១៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |rowspan="5"|[[File:Norodom Sihanouk 1941.jpg|80px]]<br>{{small|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ}}'''[[នរោត្ដម សីហនុ]]'''<br>{{small|១៩៥៣–១៩៥៥)}} |-- |style="background:white"| '''១៣''' | ''២'' | [[ចាន់ ណាក់]]<br><small><center>(១៨៩២–១៩៥៤)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៣ វិច្ឆិកា ១៩៥៣ | ៧ មេសា ១៩៥៤<br>{{small|(១៣៥ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |style="background:white"| '''(១)''' | ''៣'' | {{small|សម្តេចព្រះ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៤) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ៧ មេសា ១៩៥៤ | ១៨ មេសា ១៩៥៤<br>{{small|(១១ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''(៧)''' | ''៤'' | {{small|សម្តេច}}<br>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៤) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ១៨ មេសា ១៩៥៤ | ២៦ មករា ១៩៥៥<br>{{small|(២៨៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC rowspan="2"| '''១៤''' |rowspan="2"| ''៥'' |rowspan="2"| [[ឡេង ង៉ែត]]<br><small><center>(១៩០០–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' |rowspan="2"| [[ឯកសារ:LengNgeth ឡេង ង៉ែត inRangoon 19550428.jpg|90px]] |rowspan="2"| ២៦ មករា ១៩៥៥ |rowspan="2"| ៣ តុលា ១៩៥៥<br>{{small|(២៥០ ថ្ងៃ)}} |rowspan="2"| [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |- |rowspan="13"| <br>{{small|ព្រះករុណា​ព្រះបាទ​សម្តេច​ព្រះ}}<br>'''[[នរោត្តម សុរាម្រិត]]'''<br>{{small|(១៩៥៥–១៩៦០)}} |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''៦'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៥) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ៣ តុលា ១៩៥៥ | ០៥ មករា ១៩៥៦<br>{{small|(៩៤ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១១)''' | ''៧'' | [[អ៊ុំ ឈាងស៊ុន]]<br><small><center>(១៩០០–១៩៦៣)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ០៥ មករា ១៩៥៦ | ២៩ កុម្ភៈ ១៩៥៦<br>{{small|(៥៥ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''៨'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៦) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១ មីនា ១៩៥៦ | ២៤ មីនា ១៩៥៦<br>{{small|(២៣ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''១៥''' | ''៩'' | [[ឃឹម ទិត]]<br><small><center>(១៨៩៦–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Khim-Tit, Souverains et notabilités d'Indochine.png|90px]] | ០៣ មេសា ១៩៥៦ | ២៩ កក្កដា ១៩៥៦<br>{{small|(១១៧ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''១០'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៧) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១៥ កញ្ញា ១៩៥៦ | ១៥ តុលា ១៩៥៦<br>{{small|(៣០ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| ''១៦'' | ''១១'' | [[សាន យន់]]<br><small><center>(១៩០៥–១៩៧៤)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៥ តុលា ១៩៥៦ | ៩ មេសា ១៩៥៧<br>{{small|(១៦៦ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''១២'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៨) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ៩ មេសា ១៩៥៧ | ៧ កក្កដា ១៩៥៧<br>{{small|(៨៩ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''១៧''' | ''១៣'' | [[ស៊ឹម វ៉ា]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៦ កក្កដា ១៩៥៧ | ១១ មករា ១៩៥៨<br>{{small|(១៦៩ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''១៨''' | ''១៤'' | [[ឯក យីអ៊ុន]]<br><small><center>(១៩១០–២០១៣)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ១១ មករា ១៩៥៨ | ១៧ មករា ១៩៥៨<br>{{small|(៦ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(៧)''' | ''១៥'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៥) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ១៧ មករា ១៩៥៨ | ២៤ មេសា ១៩៥៨<br>{{small|(៩៧ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១៧)''' | ''១៦'' | [[ស៊ឹម វ៉ា]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៤ April ១៩៥៨ | ១០ កក្កដា ១៩៥៨<br>{{small|(៧៧ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''១៧'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៩) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១០ កក្កដា ១៩៥៨ | ១៩ មេសា ១៩៦០<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ២៨៤ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:white"| '''៧''' | ''១៨'' | [[ផូ ព្រឿង]]<br><small><center>(១៩០៣–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ១៩ មេសា ១៩៦០ | ២៨ មករា ១៩៦១<br>{{small|(២៨៤ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] | {{small|សម្តេចក្រុមព្រះ}} [[ស៊ីសុវត្ថិ មុន្នីរ៉េត]]<br/>[[ឯកសារ:Prince Sisowath Monireth 1953.png|80px]]<br/><br>[[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|80px]]<br/>[[ជួប ហ៊ែល]]<br/>{{small|(១៩៦០)}} |-- |style="background:Orange"| '''(៧)''' | ''១៩'' | {{small|សម្តេច}}<br>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៦) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ២៨ មករា ១៩៦១ | ១៧ វិច្ឆិកា ១៩៦១<br>{{small|(២៩៣ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] | rowspan="9"| [[File:Sihanouk 1967.jpg|80px]]<br>{{small|សម្តេចព្រះប្រមុខរដ្ឋ }}<br>'''[[នរោត្ដម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៦០–១៩៧០)}} |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''២០'' | {{small|សម្តេច​ព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី១០) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១៧ វិច្ឆិកា ១៩៦១ | ១៣ កុម្ភៈ ១៩៦២<br>{{small|(៨៨ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''—''' | ''—'' | {{small|សម្តេចចក្រី}}<br>[[ញឹក ជូឡុង|ញ៉ឹក ជូឡុង]]<br><small><center>(១៩០៨–១៩៩៦)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីស្ដីទី'' | [[File:Nhiek Tioulong.jpg|90px]] | ១៣ កុម្ភៈ ១៩៦២ | ៦ សីហា ១៩៦២<br>{{small|(១៧៤ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''២០''' | ''២១'' | [[ចៅ​សែន​ កុសល​ឈុំ|ចៅសែន កុសលឈុំ]]<br><small><center>(១៩០៥–២០០៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីស្ដីទី'' | [[File:Chau-Sen-Cocsal-Chhum.jpg|90px]] | ៦ សីហា ១៩៦២ | ៦ តុលា ១៩៦២<br>{{small|(៦១ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''២១''' | ''២២'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់}}<br>[[នរោត្តម កន្តុល]]<br><small><center>(១៩២០–១៩៧៦)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ៦ តុលា ១៩៦២ | ២៥ តុលា ១៩៦៦<br>{{small|(៤ ឆ្នាំ, ១៩ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''២២''' | ''២៣'' | {{small|ឯកឧត្តម​សេនាប្រមុខ}}<br/>[[លន់ នល់]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:LonNol.jpg|90px]] | ២៥ តុលា ១៩៦៦ | ១ ឧសភា ១៩៦៧<br>{{small|(១៨៨ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''២៣''' | ''២៤'' | {{small|សម្តេចបរវសេដ្ឋា}}<br/>[[សឺន សាន]]<br><small><center>(១៩១១–២០០០)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Camdodian Prime Minister Son Sann.November 1967.jpg|90px]] | ១ ឧសភា ១៩៦៧ | ៣១ មករា ១៩៦៨<br>{{small|(២៧៥ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(៧)''' | ''២៥'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៧) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ៣១ មករា ១៩៦៨ | ១៤ សីហា ១៩៦៩<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ១៩៥ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange" rowspan="2"| '''(២២)''' |rowspan="2"| ''២៦'' |rowspan="2"| {{small|ឯកឧត្តម​សេនាប្រមុខ}}<br/>[[លន់ នល់]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) |rowspan="2"| [[File:LonNol.jpg|90px]] |rowspan="2"| ១៤ សីហា ១៩៦៩ |rowspan="2"| ៩ តុលា ១៩៧០ |rowspan="2"| [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] / [[កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ|ខភម]] {{small|([[កងទ័ពជើងគោកកម្ពុជា|កជគ]])}} |-- | [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|80px]]'''[[ចេង ហេង]]'''<br>{{small|(១៩៧០–១៩៧២)}} |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]''' '''(១៩៧០–១៩៧៥)''' |-- |style="background-color: DarkKhaki"| '''(២២)''' | ''១'' | {{small|លោកសេនាប្រមុខ}}<br/>[[លន់ នល់]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៣) | [[File:LonNol.jpg|90px]] | ៩ តុលា ១៩៧០ | ១១ មីនា ១៩៧១ | [[កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ|យោធា]] |rowspan="2"| [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|80px]]'''[[ចេង ហេង]]'''<br>{{small|(១៩៧០–១៩៧២)}} |-- |style="background:white"| '''២៤''' | ''២'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់}}<br>[[ស៊ីសុវត្ថិ សិរីមតៈ]]<br><small><center>(១៩១៤–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Sisowath Sirik Matak.jpg|90px]] | ១១ មីនា ១៩៧១ | ១៨ មីនា ១៩៧២<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ៧ ថ្ងៃ)}} | [[កងកម្លាំងជាតិខ្មែរ|កជខ]] {{small|([[កងទ័ពជាតិខ្មែរ|ទជខ]])}} |-- |bgcolor=lightgreen| '''(២)''' | ''៣'' | [[សឺង ង៉ុកថាញ់]]<br><small><center>(១៩០៨–១៩៧៧)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[ឯកសារ:Sơn Ngọc Thành in 1936 (cropped).jpg|90px]] | ១៨ មីនា ១៩៧២ | ១៥ តុលា ១៩៧២<br>{{small|(២១១ ថ្ងៃ)}} | [[ខ្មែរសេរី]] |rowspan="3"| [[File:LonNol.jpg|60px]]<br>{{small|លោកប្រធានាធិបតី}}<br>'''[[លន់ នល់]]'''<br>{{small|(១៩៧២–១៩៧៥)}} |-- |style="background:#ffddaa"| '''២៥''' | ''៤'' | [[ហង្ស ធុនហាក់]]<br><small><center>(១៩២៤–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|90px]] | ១៥ តុលា ១៩៧២ | ៦ ឧសភា ១៩៧៣<br>{{small|(២០៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សសង្គមសាធារណរដ្ឋ|សង្គមសាធារណរដ្ឋ]] |-- |style="background:#ffddaa"| '''២៦''' | ''៥'' | [[អ៊ិន តាំ]]<br><small><center>(១៩១៦–២០០៦)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|90px]] | ៦ ឧសភា ១៩៧៣ | ៩ ធ្នូ ១៩៧៣<br>{{small|(២១៧ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |style="background:#ffddaa"| '''២៧''' | ''៦'' | [[ឡុង បូរ៉េត]]<br><small><center>(១៩៣៣–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|90px]] | ២៦ ធ្នូ ១៩៧៣ | ១៧ មេសា ១៩៧៥<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ១២៩ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សសង្គមសាធារណរដ្ឋ|សង្គមសាធារណរដ្ឋ]] | {{small|ឧត្តមសេនីយ៍}}<br>'''[[សូកាំ ខូយ]]'''<br>{{small|ឧត្តមសេនីយ៍}}<br>'''[[សាក់ ស៊ុតសាខន]]'''<br>{{small|(១៩៧៥)}} |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]''' '''(១៩៧៥–១៩៧៩)''' |-- |bgcolor=#AAD8E6| '''(៧)''' | ''១'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៨) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ១៧ មេសា ១៩៧៥ | ៤ មេសា ១៩៧៦<br>{{small|(៣៥៣ ថ្ងៃ)}} | [[រណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា]] | [[File:Norodom Sihanouk (1983).jpg|80px]]<br>{{small|សម្តេចព្រះ}}<br>'''[[នរោត្ដម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៧៥–១៩៧៦)}} |-- |bgcolor=#E61919| '''២៨''' | ''២'' | [[ខៀវ សំផន]]<br><small><center>(១៩៣១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីបណ្តោះអាសន្ន'' | [[File:Khieu Samphan 1978.jpg|90px]] | ៤ មេសា ១៩៧៦ | ១៤ មេសា ១៩៧៦<br>{{small|(១០ ថ្ងៃ)}} | [[បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា|បក្សកុម្មុយនីស្ត]] |rowspan="4"| [[File:Khieu Samphan 1978.jpg|80px]]<br>'''[[ខៀវ សំផន]]'''<br>{{small|(១៩៧៦–១៩៧៩)}} |-- |bgcolor=#E61919| '''២៩''' | ''៣'' | [[ប៉ុលពត|ប៉ុល ពត]]<br><small><center>(១៩២៥–១៩៩៨)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:PolPot.jpg|90px]] | ១៤ មេសា ១៩៧៦ | ២៧ កញ្ញា ១៩៧៦<br>{{small|(១៦៦ ថ្ងៃ)}} | [[បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា|បក្សកុម្មុយនីស្ត]] |-- |bgcolor=#E61919| '''៣០''' | ''៤'' | [[នួន ជា]]<br><small><center>(១៩២៦–២០១៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្ដីទី'' | [[File:Nuon Chea Trial January 2011.jpg|90px]] | ២៧ កញ្ញា ១៩៧៦ | ២៥ តុលា ១៩៧៦<br>{{small|(២៨ ថ្ងៃ)}} | [[បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា|បក្សកុម្មុយនីស្ត]] |-- |bgcolor=#E61919| '''(២៩)''' | ''៥'' | [[ប៉ុលពត|ប៉ុល ពត]]<br><small><center>(១៩២៥–១៩៩៨)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:PolPot.jpg|90px]] | ២៥ តុលា ១៩៧៦ | ៧ មករា ១៩៧៩<br>{{small|(២ ឆ្នាំ, ៧៤ ថ្ងៃ)}} | [[បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា|បក្សកុម្មុយនីស្ត]] |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា]]''' '''(១៩៨១–១៩៨៩)''' |-- |bgcolor=#FFAEA5| '''—''' | ''—'' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br/>[[ហេង សំរិន]] {{small|(បច្ចុប្បន្ន​ សម្តេចចក្រី)​}}<br><small><center>(១៩៣៤–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាបដិវត្តន៍ប្រជាជន''<br><small><center>(ដូច្នេះជានាយករដ្ឋមន្រ្តី"ស្របច្បាប់") | [[File:Heng Samrin - Thailand 2009-8-7.jpg|90px]] | ៧ មករា ១៩៧៩ | ២៧ មិថុនា ១៩៨១<br>{{small|(២ ឆ្នាំ, ១៧២ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]] |rowspan="4"| [[File:Samdech Heng Samrin 2018 cropped.jpg|80px]]<br> ឯកឧត្តម<br/>[[ហេង សំរិន]] {{small|(ក្រោយមក​ សម្តេចពោធិសាល)​}}<br>{{small|(១៩៧៩–១៩៩២)}} |-- |bgcolor=#FFAEA5| '''៣១''' | ''១'' | [[ប៉ែន សុវណ្ណ]]<br><small><center>(១៩៣៩–២០១៦)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Emblem of the People's Republic of Kampuchea (1981-1989).svg|90px]] | ២៧ មិថុនា ១៩៨១ | ៥ ធ្នូ ១៩៨១<br>{{small|(១៦១ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]] |-- |bgcolor=#FFAEA5| '''៣២''' | ''២'' | [[ចាន់ ស៊ី]]<br><small><center>(១៩៣២–១៩៨៤)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Emblem of the People's Republic of Kampuchea (1981-1989).svg|90px]] | ៥ ធ្នូ ១៩៨១ | ២៦ ធ្នូ ១៩៨៤<br>{{small|(២ ឆ្នាំ, ៣២១ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]] |-- |bgcolor=#FFAEA5| '''៣៣''' | ''៣'' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Hun Sen (2007).jpg|90px]] | ១៤ មករា ១៩៨៥ | ១ ឧសភា ១៩៨៩<br/>{{small|(៤ ឆ្នាំ, ១០៨ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]] |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា#អន្តរកាល: រដ្ឋកម្ពុជា (១៩៨៩–១៩៩៣)|រដ្ឋកម្ពុជា]]''' '''(១៩៨៩–១៩៩៣)''' |-- |bgcolor=#1e90ff rowspan=2|'''(៣៣)''' | ''១'' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | rowspan=2|[[File:Hun Sen (2007).jpg|90px]] | ១ ឧសភា ១៩៨៩ | ២ កក្កដា ១៩៩៣<br/>{{small|(៤ ឆ្នាំ, ៦៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]]<br>↓<br>[[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] | [[File:Chea Sim 3x4.jpg|80px]]<br>{{small|សម្តេច}}<br>'''[[ជា ស៊ីម]]'''<br>{{small|(១៩៩២–១៩៩៣)}} |-- |rowspan="2"|''២'' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥២–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីស្មើភាព''<br>(អាណត្តិទី៣) | ២ កក្កដា ១៩៩៣ | ២១ កញ្ញា ១៩៩៣<br/>{{small|(៨១ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |rowspan="4"| [[File:Norodom Sihanouk (1988).jpg|80px]]<br>{{small|សម្តេចព្រះ}}<br>'''[[នរោត្តម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៩៣–២០០៤)}} |-- |bgcolor=#FDD017 rowspan=2|'''៣៤''' | {{small|សម្តេចក្រុមព្រះ}}<br>[[នរោត្តម រណឫទ្ធិ]]<br><small><center>(១៩៤៤–២០២១)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្មើភាព'' | rowspan=2|[[File:Ranariddh 1990s.jpg|90px]] | ២ កក្កដា ១៩៩៣ | ២១ កញ្ញា ១៩៩៣<br/>{{small|(៨១ ថ្ងៃ)}} | rowspan=2|[[គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច]] |-- |rowspan="2"| ''៣'' | {{small|សម្តេចក្រុមព្រះ}}<br>[[នរោត្តម រណឫទ្ធិ]]<br><small><center>(១៩៤៤–២០២១)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយ''<br>(អាណត្តិទី២) | ២១ កញ្ញា ១៩៩៣ | ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣<br/>{{small|(៣ ថ្ងៃ)}} |-- |bgcolor=#1e90ff| '''(៣៣)''' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រីទីពីរ''<br>(អាណត្តិទី៤) | [[File:Hun Sen (2007).jpg|90px]] | ២១ កញ្ញា ១៩៩៣ | ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣<br/>{{small|(៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី២]]''' '''(១៩៩៣–បច្ចុប្បន្ន)''' |-- |bgcolor=#FDD017| '''(៣៤)''' |rowspan="2"| ''២៧'' | {{small|សម្តេចក្រុមព្រះ}}<br>[[នរោត្តម រណឫទ្ធិ]]<br><small><center>(១៩៤៤–២០២១)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីទីមួយ''<br>(អាណត្តិទី៣) | [[File:Ranariddh 1990s.jpg|90px]] | ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣ | ៦ កក្កដា ១៩៩៧<br/>{{small|(៣ ឆ្នាំ, ២៨៦ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច]] |rowspan="5"| [[File:Norodom Sihanouk (1983).jpg|80px]]<br>{{small|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ}}<br>'''[[នរោត្តម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៩៣–២០០៤)}} |-- |bgcolor=#1e90ff |'''(៣៣)''' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីទីពីរ''<br>(អាណត្តិទី៥) | [[File:Hun Sen (2007).jpg|90px]] | ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣ | ៦ កក្កដា ១៩៩៧<br/>{{small|(៣ ឆ្នាំ, ២៨៦ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |-- |bgcolor=#FDD017| '''៣៥''' |rowspan="2"| ''២៨'' | [[អ៊ឹង ហួត]]<br><small><center>(១៩៤៧–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីទីមួយ'' | [[File:Royal arms of Cambodia.svg|90px]] | ៦ កក្កដា ១៩៩៧ | ៣០ វិច្ឆិកា ១៩៩៨<br/>{{small|(១ ឆ្នាំ, ១៤៧ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច]] |-- |bgcolor=#1e90ff rowspan=3|'''(៣៣)''' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីទីពីរ''<br>(អាណត្តិទី៦) | rowspan=3|[[File:Hun Sen (2018) cropped (2).jpg|90px]] | ៦ កក្កដា ១៩៩៧ | ៣០ វិច្ឆិកា ១៩៩៨<br/>{{small|(១ ឆ្នាំ, ១៤៧ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |-- |rowspan="2"| ''២៩'' |rowspan="2"| {{small|សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' <br>(អាណត្តិទី៧) |rowspan="2"| ៣០ វិច្ឆិកា ១៩៩៨ |rowspan="2"| ២២ សីហា ២០២៣<br/>{{small|(២៤ ឆ្នាំ, ២៦៥ ថ្ងៃ)}} |rowspan="2"| [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |-- | rowspan="2" | [[File:King Norodom Sihamoni (2019).jpg|80px]]<br>{{small|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ}}<br>'''[[នរោត្តម សីហមុនី]]'''<br>{{small|(២០០៤–បច្ចុប្បន្ន)}} |-- |bgcolor=#1e90ff rowspan=2|'''៣៦''' |rowspan="2"| ''៣០'' | {{small|សម្ដេចមហាបវរធិបតី}}<br>[[ហ៊ុន ម៉ាណែត]]<br/>{{small|(១៩៧៧–បច្ចុប្បន្ន)}} | [[File:Hun Manet 2023.jpg|90px]] | ២២ សីហា ២០២៣ | ''កំពុងកាន់អំណាច'' | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |} ==មើលផងដែរ== *[[ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] *[[នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] == កំណត់សម្គាល់ == {{Reflist|group=ស}} ==ឯកសារយោង== {{reflist}} 1rmf3d6io53gyzafd2t1iazrp1skwp8 322804 322803 2025-06-30T17:05:08Z TansoShoshen 31126 322804 wikitext text/x-wiki '''[[នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|នាយករដ្ឋមន្ត្រី​​កម្ពុជា​]]''' គឺជាប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]។ នាយករដ្ឋមន្រ្តីក៏ត្រូវជាប្រធានទីស្តីការ[[គណៈរដ្ឋមន្ត្រី]]និងជាតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេសផងដែរ។ ក្រោម[[រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]បានឱ្យដឹងថា នាយករដ្ឋមន្រ្តីគឺត្រូវបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសម្រាប់រយៈពេល ៥ ឆ្នាំ (១ អាណត្តិ) ដោយមិនកំណត់អាណត្តិនោះទេ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥ មក ប្រទេសកម្ពុជាគឺមាននាយករដ្ឋមន្ត្រីចំនួន ៣៦ អង្គ/រូប ហើយក្នុងចំណោមនោះមាន ៤ រូបជានាយករដ្ឋមន្រ្តីស្តីទី (បណ្តោះអាសន្ន)។<ref>{{cite web|url=http://www.phnompenhpost.com/post-weekend/pm-office-first-held-power-pol-pot%E2%80%99 |title=PM office 'first held power with Pol Pot |date=23 August 2014 |accessdate=23 August 2014 |publisher=[[The Phnom Penh Post]]}}</ref> យោងតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នាយករដ្ឋមន្រ្តីគឺតម្រូវឱ្យធ្វើជាសមាជិកនៃរដ្ឋសភាជាតិ។ ទ្រង់/លោក/នាងត្រូវតែជ្រើសតាំងដោយសភាភាគច្រើនសិន បន្ទាប់មកទើបមានការតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យ និងត្រូវតែធ្វើពិធីសច្ចាប្រណិធានចូលកាន់តំណែងនៅឯ[[ព្រះបរមរាជវាំង]] នៅចំពោះព្រះភក្រ្ត[[ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រ]] និងសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ គណៈមហានិកាយ និងគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ។ នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នគឺសម្តេចធិបតី[[ហ៊ុន ម៉ាណែត]] ដែលសម្តេចបានបម្រើការជានាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជាតាំងពីថ្ងៃ២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ មក។ ==រាយព្រះនាម/នាមនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា រាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥​–សព្វថ្ងៃ== {| class="wikitable" style="text-align:center" |-- ! colspan="2"| លេខរៀង ! ឈ្មោះ<br><small>(ថ្ងៃកំណើត និង មរណភាព)<br><small>(តំណែង) ! រូប/ព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍ ! ចូលកាន់តំណែង ! បញ្ចប់តំណែង ! គណបក្ស ! ប្រមុខរដ្ឋ |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[កម្ពុជាក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំង|សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]''' '''(មុនឯករាជ្យ)''' |-- |style="background:white"| '''១''' | ''១'' | {{small|សម្តេចព្រះ}}<br/>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២ - ២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Sihanouk Harcourt 1948.jpg|90px]] | ១៨ មីនា ១៩៤៥ | ១២ សីហា ១៩៤៥<br>{{small|(១៤៨ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |rowspan="16"| [[File:Norodom Sihanouk Coronation Regalia 1941 cc.jpg|80px]]<br>{{small|ព្រះករុណា​ព្រះបាទ​សម្តេច​ព្រះ}}<br>'''[[នរោត្ដម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៤១–១៩៥៥)}} |-- |style="background:white"| '''២''' | ''២'' | [[សឺង ង៉ុកថាញ់]]<br><small><center>(១៩០៨–១៩៧៧)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Sơn Ngọc Thành in 1936 (cropped).jpg|90px]] | ១៤ សីហា ១៩៤៥ | ១៦ តុលា ១៩៤៥<br>{{small|(៦៣ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |style="background:white"| '''៣''' | ''៣'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់/សម្តេចក្រុមព្រះ}}<br/>[[ស៊ីសុវត្ថិ មុន្នីរ៉េត|ស៊ីសុវត្ថិ មុនី្នរ៉េត]]<br><small><center>(១៩០៩–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Prince Sisowath Monireth 1953.png|90px]] | ១៧ តុលា ១៩៤៥ | ១៥ ធ្នូ ១៩៤៦<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ៥៩ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៤''' | ''៤'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់}}<br/>[[ស៊ីសុវត្ថិ យុត្តិវង្ស]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៤៧)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Prince Sisowath Youtevong (cropped).jpg|90px]] | ១៥ ធ្នូ ១៩៤៦ | ១៧ កក្កដា ១៩៤៧<br>{{small|(២១៤ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៥''' | ''៥'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់}}<br/>[[ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍឆាយាវង្ស]]<br><small><center>(១៨៩១–១៩៧២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Prince Sisowath Watchayavong.jpg|90px]] | ២៥ កក្កដា ១៩៤៧ | ២០ កុម្ភៈ ១៩៤៨<br>{{small|(២១០ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៦''' | ''៦'' | [[ឈាន វ៉ម]]<br><small><center>(១៩១៦–២០០០)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២០ កុម្ភៈ ១៩៤៨ | ១៤ សីហា ១៩៤៨<br>{{small|(១៧៦ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៧''' | ''៧'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ១៥ សីហា ១៩៤៨ | ២១ មករា ១៩៤៩<br>{{small|(១៥៩ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៨''' | ''៨'' | [[យ៉ែម សំបូរ]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ១២ កុម្ភៈ ១៩៤៩ | ២០ កញ្ញា ១៩៤៩<br>{{small|(២២០ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''៩''' | ''៩'' | [[អៀវ កើស]]<br><small><center>(១៩០៥–១៩៥០)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Portrait of Ieu Koeus.jpg|90px]] | ២០ កញ្ញា ១៩៤៩ | ២៩ កញ្ញា ១៩៤៩<br>{{small|(៩ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''(៨)''' | ''១០'' | [[យ៉ែម សំបូរ]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៩ កញ្ញា ១៩៤៩ | ២៨ មេសា ១៩៥០<br>{{small|(២១១ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |style="background:white"| '''(១)''' | ''១១'' | {{small|សម្តេចព្រះ}}<br/>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Sihanouk Harcourt 1948.jpg|90px]] | ២៨ មេសា ១៩៥០ | ៣០ ឧសភា ១៩៥០<br>(៣២ ថ្ងៃ) | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |style="background:white"| '''១០''' | ''១២'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់/សម្តេចក្រុមហ្លួង}}<br/>[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]]<br><small><center>(១៩១២–១៩៥៦)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Prince Sisowath Monipong, 1950.jpg|90px]] | ៣០ ឧសភា ១៩៥០ | ៣ មីនា ១៩៥១<br>{{small|(២៧៧ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''១១''' | ''១៣'' | [[អ៊ុំ ឈាងស៊ុន]]<br><small><center>(១៩០០–១៩៦៣)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ៣ មីនា ១៩៥១ | ១២ តុលា ១៩៥១<br>{{small|(២២៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''១២''' | ''១៤'' | [[ហ៊ុយ កន្ធុល]]<br><small><center>(១៩០៩–១៩៩១)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ១៣ តុលា ១៩៥១ | ១៦ មិថុនា ១៩៥២<br>{{small|(២៤៧ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |style="background:white"| '''(១)''' | ''១៥'' | {{small|សម្តេចព្រះ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៣) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១៦ មិថុនា ១៩៥២ | ២៤ មករា ១៩៥៣<br>{{small|(២២២ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''(៧)''' | ''១៦'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|60px]] | ២៤ មករា ១៩៥៣ | ៩ វិច្ឆិកា ១៩៥៣<br>{{small|(២៨៩ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៩៥៣-១៩៧០)|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' '''(១៩៥៣–១៩៧០)''' |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''(៧)''' | ''១'' | {{small|សម្តេច}}<br>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៣) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|60px]] | ៩ វិច្ឆិកា ១៩៥៣ | ២២ វិច្ឆិកា ១៩៥៣<br>{{small|(១៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |rowspan="5"|[[File:Norodom Sihanouk Coronation Regalia 1941 cc.jpg|80px]]<br>{{small|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ}}'''[[នរោត្ដម សីហនុ]]'''<br>{{small|១៩៥៣–១៩៥៥)}} |-- |style="background:white"| '''១៣''' | ''២'' | [[ចាន់ ណាក់]]<br><small><center>(១៨៩២–១៩៥៤)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៣ វិច្ឆិកា ១៩៥៣ | ៧ មេសា ១៩៥៤<br>{{small|(១៣៥ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |style="background:white"| '''(១)''' | ''៣'' | {{small|សម្តេចព្រះ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៤) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ៧ មេសា ១៩៥៤ | ១៨ មេសា ១៩៥៤<br>{{small|(១១ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC| '''(៧)''' | ''៤'' | {{small|សម្តេច}}<br>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៤) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ១៨ មេសា ១៩៥៤ | ២៦ មករា ១៩៥៥<br>{{small|(២៨៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |bgcolor=#FFCCCC rowspan="2"| '''១៤''' |rowspan="2"| ''៥'' |rowspan="2"| [[ឡេង ង៉ែត]]<br><small><center>(១៩០០–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' |rowspan="2"| [[ឯកសារ:LengNgeth ឡេង ង៉ែត inRangoon 19550428.jpg|90px]] |rowspan="2"| ២៦ មករា ១៩៥៥ |rowspan="2"| ៣ តុលា ១៩៥៥<br>{{small|(២៥០ ថ្ងៃ)}} |rowspan="2"| [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |- |rowspan="13"| <br>{{small|ព្រះករុណា​ព្រះបាទ​សម្តេច​ព្រះ}}<br>'''[[នរោត្តម សុរាម្រិត]]'''<br>{{small|(១៩៥៥–១៩៦០)}} |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''៦'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៥) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ៣ តុលា ១៩៥៥ | ០៥ មករា ១៩៥៦<br>{{small|(៩៤ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១១)''' | ''៧'' | [[អ៊ុំ ឈាងស៊ុន]]<br><small><center>(១៩០០–១៩៦៣)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ០៥ មករា ១៩៥៦ | ២៩ កុម្ភៈ ១៩៥៦<br>{{small|(៥៥ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''៨'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៦) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១ មីនា ១៩៥៦ | ២៤ មីនា ១៩៥៦<br>{{small|(២៣ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''១៥''' | ''៩'' | [[ឃឹម ទិត]]<br><small><center>(១៨៩៦–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Khim-Tit, Souverains et notabilités d'Indochine.png|90px]] | ០៣ មេសា ១៩៥៦ | ២៩ កក្កដា ១៩៥៦<br>{{small|(១១៧ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''១០'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៧) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១៥ កញ្ញា ១៩៥៦ | ១៥ តុលា ១៩៥៦<br>{{small|(៣០ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| ''១៦'' | ''១១'' | [[សាន យន់]]<br><small><center>(១៩០៥–១៩៧៤)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៥ តុលា ១៩៥៦ | ៩ មេសា ១៩៥៧<br>{{small|(១៦៦ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''១២'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៨) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ៩ មេសា ១៩៥៧ | ៧ កក្កដា ១៩៥៧<br>{{small|(៨៩ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''១៧''' | ''១៣'' | [[ស៊ឹម វ៉ា]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៦ កក្កដា ១៩៥៧ | ១១ មករា ១៩៥៨<br>{{small|(១៦៩ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''១៨''' | ''១៤'' | [[ឯក យីអ៊ុន]]<br><small><center>(១៩១០–២០១៣)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ១១ មករា ១៩៥៨ | ១៧ មករា ១៩៥៨<br>{{small|(៦ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(៧)''' | ''១៥'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៥) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ១៧ មករា ១៩៥៨ | ២៤ មេសា ១៩៥៨<br>{{small|(៩៧ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១៧)''' | ''១៦'' | [[ស៊ឹម វ៉ា]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ២៤ April ១៩៥៨ | ១០ កក្កដា ១៩៥៨<br>{{small|(៧៧ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''១៧'' | {{small|សម្តេចព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៩) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១០ កក្កដា ១៩៥៨ | ១៩ មេសា ១៩៦០<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ២៨៤ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:white"| '''៧''' | ''១៨'' | [[ផូ ព្រឿង]]<br><small><center>(១៩០៣–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ១៩ មេសា ១៩៦០ | ២៨ មករា ១៩៦១<br>{{small|(២៨៤ ថ្ងៃ)}} | [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]] | {{small|សម្តេចក្រុមព្រះ}} [[ស៊ីសុវត្ថិ មុន្នីរ៉េត]]<br/>[[ឯកសារ:Prince Sisowath Monireth 1953.png|80px]]<br/><br>[[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|80px]]<br/>[[ជួប ហ៊ែល]]<br/>{{small|(១៩៦០)}} |-- |style="background:Orange"| '''(៧)''' | ''១៩'' | {{small|សម្តេច}}<br>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៦) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ២៨ មករា ១៩៦១ | ១៧ វិច្ឆិកា ១៩៦១<br>{{small|(២៩៣ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] | rowspan="9"| [[File:Sihanouk 1967.jpg|80px]]<br>{{small|សម្តេចព្រះប្រមុខរដ្ឋ }}<br>'''[[នរោត្ដម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៦០–១៩៧០)}} |-- |style="background:Orange"| '''(១)''' | ''២០'' | {{small|សម្តេច​ព្រះឧបយុវរាជ}}<br>[[នរោត្ដម សីហនុ]]<br><small><center>(១៩២២–២០១២)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី១០) | [[File:Sihanouk 1959.jpg|90px]] | ១៧ វិច្ឆិកា ១៩៦១ | ១៣ កុម្ភៈ ១៩៦២<br>{{small|(៨៨ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''—''' | ''—'' | {{small|សម្តេចចក្រី}}<br>[[ញឹក ជូឡុង|ញ៉ឹក ជូឡុង]]<br><small><center>(១៩០៨–១៩៩៦)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីស្ដីទី'' | [[File:Nhiek Tioulong.jpg|90px]] | ១៣ កុម្ភៈ ១៩៦២ | ៦ សីហា ១៩៦២<br>{{small|(១៧៤ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''២០''' | ''២១'' | [[ចៅ​សែន​ កុសល​ឈុំ|ចៅសែន កុសលឈុំ]]<br><small><center>(១៩០៥–២០០៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីស្ដីទី'' | [[File:Chau-Sen-Cocsal-Chhum.jpg|90px]] | ៦ សីហា ១៩៦២ | ៦ តុលា ១៩៦២<br>{{small|(៦១ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''២១''' | ''២២'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់}}<br>[[នរោត្តម កន្តុល]]<br><small><center>(១៩២០–១៩៧៦)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of Cambodia (1935–70).svg|90px]] | ៦ តុលា ១៩៦២ | ២៥ តុលា ១៩៦៦<br>{{small|(៤ ឆ្នាំ, ១៩ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''២២''' | ''២៣'' | {{small|ឯកឧត្តម​សេនាប្រមុខ}}<br/>[[លន់ នល់]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:LonNol.jpg|90px]] | ២៥ តុលា ១៩៦៦ | ១ ឧសភា ១៩៦៧<br>{{small|(១៨៨ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''២៣''' | ''២៤'' | {{small|សម្តេចបរវសេដ្ឋា}}<br/>[[សឺន សាន]]<br><small><center>(១៩១១–២០០០)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Camdodian Prime Minister Son Sann.November 1967.jpg|90px]] | ១ ឧសភា ១៩៦៧ | ៣១ មករា ១៩៦៨<br>{{small|(២៧៥ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange"| '''(៧)''' | ''២៥'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៧) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ៣១ មករា ១៩៦៨ | ១៤ សីហា ១៩៦៩<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ១៩៥ ថ្ងៃ)}} | [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] |-- |style="background:Orange" rowspan="2"| '''(២២)''' |rowspan="2"| ''២៦'' |rowspan="2"| {{small|ឯកឧត្តម​សេនាប្រមុខ}}<br/>[[លន់ នល់]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) |rowspan="2"| [[File:LonNol.jpg|90px]] |rowspan="2"| ១៤ សីហា ១៩៦៩ |rowspan="2"| ៩ តុលា ១៩៧០ |rowspan="2"| [[សង្គមរាស្រ្តនិយម]] / [[កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ|ខភម]] {{small|([[កងទ័ពជើងគោកកម្ពុជា|កជគ]])}} |-- | [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|80px]]'''[[ចេង ហេង]]'''<br>{{small|(១៩៧០–១៩៧២)}} |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]''' '''(១៩៧០–១៩៧៥)''' |-- |style="background-color: DarkKhaki"| '''(២២)''' | ''១'' | {{small|លោកសេនាប្រមុខ}}<br/>[[លន់ នល់]]<br><small><center>(១៩១៣–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៣) | [[File:LonNol.jpg|90px]] | ៩ តុលា ១៩៧០ | ១១ មីនា ១៩៧១ | [[កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ|យោធា]] |rowspan="2"| [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|80px]]'''[[ចេង ហេង]]'''<br>{{small|(១៩៧០–១៩៧២)}} |-- |style="background:white"| '''២៤''' | ''២'' | {{small|ព្រះអង្គម្ចាស់}}<br>[[ស៊ីសុវត្ថិ សិរីមតៈ]]<br><small><center>(១៩១៤–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[ឯកសារ:Sisowath Sirik Matak.jpg|90px]] | ១១ មីនា ១៩៧១ | ១៨ មីនា ១៩៧២<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ៧ ថ្ងៃ)}} | [[កងកម្លាំងជាតិខ្មែរ|កជខ]] {{small|([[កងទ័ពជាតិខ្មែរ|ទជខ]])}} |-- |bgcolor=lightgreen| '''(២)''' | ''៣'' | [[សឺង ង៉ុកថាញ់]]<br><small><center>(១៩០៨–១៩៧៧)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[ឯកសារ:Sơn Ngọc Thành in 1936 (cropped).jpg|90px]] | ១៨ មីនា ១៩៧២ | ១៥ តុលា ១៩៧២<br>{{small|(២១១ ថ្ងៃ)}} | [[ខ្មែរសេរី]] |rowspan="3"| [[File:LonNol.jpg|60px]]<br>{{small|លោកប្រធានាធិបតី}}<br>'''[[លន់ នល់]]'''<br>{{small|(១៩៧២–១៩៧៥)}} |-- |style="background:#ffddaa"| '''២៥''' | ''៤'' | [[ហង្ស ធុនហាក់]]<br><small><center>(១៩២៤–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|90px]] | ១៥ តុលា ១៩៧២ | ៦ ឧសភា ១៩៧៣<br>{{small|(២០៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សសង្គមសាធារណរដ្ឋ|សង្គមសាធារណរដ្ឋ]] |-- |style="background:#ffddaa"| '''២៦''' | ''៥'' | [[អ៊ិន តាំ]]<br><small><center>(១៩១៦–២០០៦)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|90px]] | ៦ ឧសភា ១៩៧៣ | ៩ ធ្នូ ១៩៧៣<br>{{small|(២១៧ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (កម្ពុជា)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |-- |style="background:#ffddaa"| '''២៧''' | ''៦'' | [[ឡុង បូរ៉េត]]<br><small><center>(១៩៣៣–១៩៧៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Coat of arms of The Khmer Republic.svg|90px]] | ២៦ ធ្នូ ១៩៧៣ | ១៧ មេសា ១៩៧៥<br>{{small|(១ ឆ្នាំ, ១២៩ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សសង្គមសាធារណរដ្ឋ|សង្គមសាធារណរដ្ឋ]] | {{small|ឧត្តមសេនីយ៍}}<br>'''[[សូកាំ ខូយ]]'''<br>{{small|ឧត្តមសេនីយ៍}}<br>'''[[សាក់ ស៊ុតសាខន]]'''<br>{{small|(១៩៧៥)}} |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]''' '''(១៩៧៥–១៩៧៩)''' |-- |bgcolor=#AAD8E6| '''(៧)''' | ''១'' | {{small|សម្តេច}}<br/>[[ប៉ែន នុត]]<br><small><center>(១៩០៦–១៩៨៥)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី៨) | [[File:Samdech Penn Nouth (1947).jpg|90px]] | ១៧ មេសា ១៩៧៥ | ៤ មេសា ១៩៧៦<br>{{small|(៣៥៣ ថ្ងៃ)}} | [[រណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា]] | [[File:Norodom Sihanouk (1983).jpg|80px]]<br>{{small|សម្តេចព្រះ}}<br>'''[[នរោត្ដម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៧៥–១៩៧៦)}} |-- |bgcolor=#E61919| '''២៨''' | ''២'' | [[ខៀវ សំផន]]<br><small><center>(១៩៣១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីបណ្តោះអាសន្ន'' | [[File:Khieu Samphan 1978.jpg|90px]] | ៤ មេសា ១៩៧៦ | ១៤ មេសា ១៩៧៦<br>{{small|(១០ ថ្ងៃ)}} | [[បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា|បក្សកុម្មុយនីស្ត]] |rowspan="4"| [[File:Khieu Samphan 1978.jpg|80px]]<br>'''[[ខៀវ សំផន]]'''<br>{{small|(១៩៧៦–១៩៧៩)}} |-- |bgcolor=#E61919| '''២៩''' | ''៣'' | [[ប៉ុលពត|ប៉ុល ពត]]<br><small><center>(១៩២៥–១៩៩៨)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:PolPot.jpg|90px]] | ១៤ មេសា ១៩៧៦ | ២៧ កញ្ញា ១៩៧៦<br>{{small|(១៦៦ ថ្ងៃ)}} | [[បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា|បក្សកុម្មុយនីស្ត]] |-- |bgcolor=#E61919| '''៣០''' | ''៤'' | [[នួន ជា]]<br><small><center>(១៩២៦–២០១៩)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្ដីទី'' | [[File:Nuon Chea Trial January 2011.jpg|90px]] | ២៧ កញ្ញា ១៩៧៦ | ២៥ តុលា ១៩៧៦<br>{{small|(២៨ ថ្ងៃ)}} | [[បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា|បក្សកុម្មុយនីស្ត]] |-- |bgcolor=#E61919| '''(២៩)''' | ''៥'' | [[ប៉ុលពត|ប៉ុល ពត]]<br><small><center>(១៩២៥–១៩៩៨)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | [[File:PolPot.jpg|90px]] | ២៥ តុលា ១៩៧៦ | ៧ មករា ១៩៧៩<br>{{small|(២ ឆ្នាំ, ៧៤ ថ្ងៃ)}} | [[បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា|បក្សកុម្មុយនីស្ត]] |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា]]''' '''(១៩៨១–១៩៨៩)''' |-- |bgcolor=#FFAEA5| '''—''' | ''—'' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br/>[[ហេង សំរិន]] {{small|(បច្ចុប្បន្ន​ សម្តេចចក្រី)​}}<br><small><center>(១៩៣៤–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាបដិវត្តន៍ប្រជាជន''<br><small><center>(ដូច្នេះជានាយករដ្ឋមន្រ្តី"ស្របច្បាប់") | [[File:Heng Samrin - Thailand 2009-8-7.jpg|90px]] | ៧ មករា ១៩៧៩ | ២៧ មិថុនា ១៩៨១<br>{{small|(២ ឆ្នាំ, ១៧២ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]] |rowspan="4"| [[File:Samdech Heng Samrin 2018 cropped.jpg|80px]]<br> ឯកឧត្តម<br/>[[ហេង សំរិន]] {{small|(ក្រោយមក​ សម្តេចពោធិសាល)​}}<br>{{small|(១៩៧៩–១៩៩២)}} |-- |bgcolor=#FFAEA5| '''៣១''' | ''១'' | [[ប៉ែន សុវណ្ណ]]<br><small><center>(១៩៣៩–២០១៦)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Emblem of the People's Republic of Kampuchea (1981-1989).svg|90px]] | ២៧ មិថុនា ១៩៨១ | ៥ ធ្នូ ១៩៨១<br>{{small|(១៦១ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]] |-- |bgcolor=#FFAEA5| '''៣២''' | ''២'' | [[ចាន់ ស៊ី]]<br><small><center>(១៩៣២–១៩៨៤)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Emblem of the People's Republic of Kampuchea (1981-1989).svg|90px]] | ៥ ធ្នូ ១៩៨១ | ២៦ ធ្នូ ១៩៨៤<br>{{small|(២ ឆ្នាំ, ៣២១ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]] |-- |bgcolor=#FFAEA5| '''៣៣''' | ''៣'' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី'' | [[File:Hun Sen (2007).jpg|90px]] | ១៤ មករា ១៩៨៥ | ១ ឧសភា ១៩៨៩<br/>{{small|(៤ ឆ្នាំ, ១០៨ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]] |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា#អន្តរកាល: រដ្ឋកម្ពុជា (១៩៨៩–១៩៩៣)|រដ្ឋកម្ពុជា]]''' '''(១៩៨៩–១៩៩៣)''' |-- |bgcolor=#1e90ff rowspan=2|'''(៣៣)''' | ''១'' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>ជា''ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី''<br>(អាណត្តិទី២) | rowspan=2|[[File:Hun Sen (2007).jpg|90px]] | ១ ឧសភា ១៩៨៩ | ២ កក្កដា ១៩៩៣<br/>{{small|(៤ ឆ្នាំ, ៦៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា|បក្សបដិវត្តន៍ប្រជាជនកម្ពុជា]]<br>↓<br>[[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] | [[File:Chea Sim 3x4.jpg|80px]]<br>{{small|សម្តេច}}<br>'''[[ជា ស៊ីម]]'''<br>{{small|(១៩៩២–១៩៩៣)}} |-- |rowspan="2"|''២'' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥២–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីស្មើភាព''<br>(អាណត្តិទី៣) | ២ កក្កដា ១៩៩៣ | ២១ កញ្ញា ១៩៩៣<br/>{{small|(៨១ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |rowspan="4"| [[File:Norodom Sihanouk (1988).jpg|80px]]<br>{{small|សម្តេចព្រះ}}<br>'''[[នរោត្តម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៩៣–២០០៤)}} |-- |bgcolor=#FDD017 rowspan=2|'''៣៤''' | {{small|សម្តេចក្រុមព្រះ}}<br>[[នរោត្តម រណឫទ្ធិ]]<br><small><center>(១៩៤៤–២០២១)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្មើភាព'' | rowspan=2|[[File:Ranariddh 1990s.jpg|90px]] | ២ កក្កដា ១៩៩៣ | ២១ កញ្ញា ១៩៩៣<br/>{{small|(៨១ ថ្ងៃ)}} | rowspan=2|[[គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច]] |-- |rowspan="2"| ''៣'' | {{small|សម្តេចក្រុមព្រះ}}<br>[[នរោត្តម រណឫទ្ធិ]]<br><small><center>(១៩៤៤–២០២១)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយ''<br>(អាណត្តិទី២) | ២១ កញ្ញា ១៩៩៣ | ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣<br/>{{small|(៣ ថ្ងៃ)}} |-- |bgcolor=#1e90ff| '''(៣៣)''' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រីទីពីរ''<br>(អាណត្តិទី៤) | [[File:Hun Sen (2007).jpg|90px]] | ២១ កញ្ញា ១៩៩៣ | ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣<br/>{{small|(៣ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |-- |colspan="8" bgcolor="lightgrey"|'''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី២]]''' '''(១៩៩៣–បច្ចុប្បន្ន)''' |-- |bgcolor=#FDD017| '''(៣៤)''' |rowspan="2"| ''២៧'' | {{small|សម្តេចក្រុមព្រះ}}<br>[[នរោត្តម រណឫទ្ធិ]]<br><small><center>(១៩៤៤–២០២១)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីទីមួយ''<br>(អាណត្តិទី៣) | [[File:Ranariddh 1990s.jpg|90px]] | ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣ | ៦ កក្កដា ១៩៩៧<br/>{{small|(៣ ឆ្នាំ, ២៨៦ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច]] |rowspan="5"| [[File:Norodom Sihanouk (1983).jpg|80px]]<br>{{small|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ}}<br>'''[[នរោត្តម សីហនុ]]'''<br>{{small|(១៩៩៣–២០០៤)}} |-- |bgcolor=#1e90ff |'''(៣៣)''' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីទីពីរ''<br>(អាណត្តិទី៥) | [[File:Hun Sen (2007).jpg|90px]] | ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣ | ៦ កក្កដា ១៩៩៧<br/>{{small|(៣ ឆ្នាំ, ២៨៦ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |-- |bgcolor=#FDD017| '''៣៥''' |rowspan="2"| ''២៨'' | [[អ៊ឹង ហួត]]<br><small><center>(១៩៤៧–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីទីមួយ'' | [[File:Royal arms of Cambodia.svg|90px]] | ៦ កក្កដា ១៩៩៧ | ៣០ វិច្ឆិកា ១៩៩៨<br/>{{small|(១ ឆ្នាំ, ១៤៧ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច]] |-- |bgcolor=#1e90ff rowspan=3|'''(៣៣)''' | {{small|ឯកឧត្តម}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្រ្តីទីពីរ''<br>(អាណត្តិទី៦) | rowspan=3|[[File:Hun Sen (2018) cropped (2).jpg|90px]] | ៦ កក្កដា ១៩៩៧ | ៣០ វិច្ឆិកា ១៩៩៨<br/>{{small|(១ ឆ្នាំ, ១៤៧ ថ្ងៃ)}} | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |-- |rowspan="2"| ''២៩'' |rowspan="2"| {{small|សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ}}<br>[[ហ៊ុន សែន]]<br><small><center>(១៩៥១–បច្ចុប្បន្ន)<br><small><center>''នាយករដ្ឋមន្ត្រី'' <br>(អាណត្តិទី៧) |rowspan="2"| ៣០ វិច្ឆិកា ១៩៩៨ |rowspan="2"| ២២ សីហា ២០២៣<br/>{{small|(២៤ ឆ្នាំ, ២៦៥ ថ្ងៃ)}} |rowspan="2"| [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |-- | rowspan="2" | [[File:King Norodom Sihamoni (2019).jpg|80px]]<br>{{small|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ}}<br>'''[[នរោត្តម សីហមុនី]]'''<br>{{small|(២០០៤–បច្ចុប្បន្ន)}} |-- |bgcolor=#1e90ff rowspan=2|'''៣៦''' |rowspan="2"| ''៣០'' | {{small|សម្ដេចមហាបវរធិបតី}}<br>[[ហ៊ុន ម៉ាណែត]]<br/>{{small|(១៩៧៧–បច្ចុប្បន្ន)}} | [[File:Hun Manet 2023.jpg|90px]] | ២២ សីហា ២០២៣ | ''កំពុងកាន់អំណាច'' | [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] |} ==មើលផងដែរ== *[[ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] *[[នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] == កំណត់សម្គាល់ == {{Reflist|group=ស}} ==ឯកសារយោង== {{reflist}} jo0fpbdnfpe6d04ieukkn2nwccp2yb6 នរោត្តម សុរាម្រិត 0 23965 322837 322700 2025-07-01T07:01:10Z CommonsDelinker 142 Removing [[:c:File:KING_NORODOM_SURAMARITH.jpg|KING_NORODOM_SURAMARITH.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Túrelio|Túrelio]] because: [[:c:COM:L|Copyright violation]]: Per https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Deletion_requests/File: 322837 wikitext text/x-wiki {{Infobox monarch | name = '''នរោត្តម សុរាម្រិត''' | title = '''Norodom Suramarit''' | image = | caption = | reign = (១៩៥៦ – ១៩៦០) ([[ប្រទេសកម្ពុជា]]) | succession = [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា]] | coronation = | full name = '''ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះនរោត្តម សុរាម្រិត''' | posthumous name = ''ព្រះមហាកាញ្ចានកោដ្ឋ'' | predecessor = [[នរោត្តម សីហនុ]] | issue = [[នរោត្តម សីហនុ]] | royal house = | dynasty = នរោត្តម | father = នរោត្តម សុធារស | mother = នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម | birth_date = {{Birth date|1896|03|06|df=y}} | birth_place = | death_date = {{Death date|1960|04|03|df=y}} | death_place = [[ភ្នំពេញ]] | spouse = [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ]] | date of burial = | place of burial = | religion = [[ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ]] |}} '''នរោត្តម សុរាម្រិត''' ([[អង់គ្លេស]]: '''Norodom Suramarit''') ព្រះនាមពេញ (''ព្រះ​ករុណា​ព្រះបាទ​សម្តេច​ព្រះ​ នរោត្តម សុរាម្រិត'') (ប្រ.ស|០៦ មីនា ១៨៩៦) (សុ.គ|០៣ មេសា ១៩៦០) រជ្ជកាលគ្រងរាជ្យ (១៩៥៦-១៩៦០) ដោយការដាក់រាជ្យរបស់ព្រះបាទ [[នរោត្តម សីហនុ]] នាថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៥៥ ថ្វាយទៅព្រះបិតាទ្រង់ នរោត្តម សុរាម្រិត ដើម្បីដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលសង្គមរាស្ត្រនិយម ។ រហូតមកដល់ថ្ងៃរាជាភិសេកផ្លូវការណ៍ របស់ព្រះ​ករុណា​ព្រះបាទ​សម្តេច​ព្រះ​ នរោត្តម សុរាម្រិត នាថ្ងៃទី០៣ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៥៦ ទើបព្រះអង្គយាងគ្រងរាជ្យសម្បត្តិជាផ្លូវការណ៍ ជាព្រះមហាក្សត្រនៃ [[ប្រទេសកម្ពុជា]] ។ ព្រះអង្គ​ជា​ព្រះរាជបិតា​នៃ​សម្តេចព្រះ[[នរោត្តម សីហនុ]] និង​ជា​ព្រះ​អយ្យកោ​នៃ​ព្រះមហាក្សត្រ​សព្វថ្ងៃ​គឺ​សម្តេច​ព្រះបរមនាថ [[នរោត្តម សីហមុនី]] ។ សម្តេច​ព្រះ​នរោត្តម​សុរាម្រិត​ ទ្រង់​ព្រះសម្ភព​នៅ​រាជធានី[[ភ្នំពេញ]]។ ព្រះអង្គ​គឺ​ជា​ព្រះរាជ​បុត្រា​នៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុទ្ធារត្នន៍ និង​ជា​ព្រះរាជនត្តា (ចៅ) នៃ​សម្តេចព្រះ [[នរោត្តម]] ។<ref> {{cite book |last= |first= |author= Harris M.Lentz |date= |title= Heads of States and Governments Since 1945 |url= https://books.google.com.kh/books?id=D6HKAgAAQBAJ&pg=PA130&dq=norodom+suramarit&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiF1NPsmbfuAhWaXisKHfU-BREQ6AEwAHoECAUQAg#v=onepage&q=norodom%20suramarit&f=false |location= |publisher= Routledge, 2014 |page= 912|isbn=1134264909}}</ref> បន្ទាប់​ពី​ការ​យាងសោយព្រះទីវង្គត​នៃ​ព្រះបាទ​សម្តេច​ព្រះ [[នរោត្តម សុរាម្រិត]] នាថ្ងៃទី០៣ ខែមេសា ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៦០ សម្តេច​ព្រះ​ នរោត្តម​ សីហនុ ត្រូវ​បាន​ថ្វាយ​តំណែង​ជា​ព្រះ​ប្រមុខ​រដ្ឋ ប៉ុន្តែ​​មិន​ត្រូវ​បាន​ឡើង​គ្រងរាជ្យ​ជា​ព្រះមហាក្សត្រនោះ​ទេ ដោយកាល​នោះ​ព្រះមហាក្សត្រីយានី [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ]] ​​ដែល​ជា​ព្រះអគ្គមហេសី​សម្តេច​ព្រះបាទ នរោត្តម ​សុរាម្រិត ត្រូវ​បាន​ថ្វាយ​ព្រះតំណែង​ជា​និមិត្ត​រូប​នៃ​ព្រះរាជបល្ល័ង្គប៉ុណ្ណោះ ។<ref> {{cite book |last= |first= |author= Khun Samen |date= |title= The New Guide to the National Museum-Phnom Penh |url= https://books.google.com.kh/books?id=eyahAAAAMAAJ&q=norodom+suramrit&dq=norodom+suramrit&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjJi5SMpLfuAhU6zDgGHfQQDKYQ6AEwA3oECAMQAg |location= |publisher= Department of Museums, Ministry of Culture and Fine Arts, 2006 Indiana University|page= 152 |isbn=}}</ref> ហ្លួង​[[នរោត្តម សុរាម្រិត]]​បាន​រៀបអភិសេក​ជាមួយ​សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ]] ដែល​ជា​ព្រះរាជបុត្រីនៃ​ព្រះបាទ​ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​មាន​ព្រះរាជបុត្រ​មួយ​អង្គ​គឺ​សម្តេច​ព្រះ [[នរោត្តម សីហនុ]]។ ព្រះអង្គ​ក៏​មាន​ព្រះជាយា​មួយ​អង្គ​ទៀត​គឺ ឃុន​ទេពនារី យ៉េប គឹម​អាន និង​មាន​ព្រះរាជបុត្រាបុត្រី​៣អង្គគឺសម្តេច​ក្រុមឃុន នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ សម្តេច នរោត្តម វេជ្ជរ៉ា ។ * ព្រះបរមបច្ឆាមរណៈនាម​នៃ​ព្រះបាទ សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត ​គឺ '''ព្រះមហាបញ្ចានៈកោដ្ឋ''' == ថ្នាក់ជាកិច្ច កិត្តិយស == === បំពាក់ដោយជាតិ === * [[File:Ordre Royal du Cambodge GC ribbon.svg|60px]] Knight Grand Cross of the Royal Order of Cambodia (1941) === បំពាក់ដោយបរទេស === * [[File:Ordine_della_Verità_-_divisione_civile_(Birmania).png|60px]] Grand Commander of the Thiri Thudhamma Thingaha|Most Glorious Order of the Truth (Agga Maha Thiri Thudhamma) (Burma) * [[File:Legion Honneur Commandeur ribbon.svg|60px]] Commander of the Legion of Honor|Order of the Legion of Honour (French Republic, 1939) * [[File:Legion Honneur GO ribbon.svg|60px]] Grand Officer of the Legion of Honor|Order of the Legion of Honour (French Republic) * [[File:JPN Daikun'i kikkasho BAR.svg|60px]] Knight Grand Cordon of the Order of the Chrysanthemum (Empire of Japan) * [[File:LAO Order of the a Million Elephants and the White Parasol - Grand Cross BAR.svg|60px]] Knight Grand Cross of the Order of the Million Elephants and the White Parasol (Kingdom of Laos, 1955) * [[File:Order of the Royal House of Chakri (Thailand) ribbon.svg|60px]] Knight of the Order of the Royal House of Chakri|Most Illustrious Order of the Royal House of Chakri (Kingdom of Thailand) * [[File:Ordre du Dragon d'Annam (par le Gouvernement Francais) GC ribbon.svg|60px]] Knight Grand Cordon of the Order of the Dragon of Annam (Empire of Vietnam) * [[File:VPD National Order of Vietnam - Grand Cross BAR.png|60px]] Knight Grand Cross of the National Order of Vietnam (Empire of Vietnam) * [[File:MY Darjah Utama Seri Mahkota Negara (Crown of the Realm) - DMN.svg|60px]] Honorary Recipient of the Order of the Crown of the Realm (Malaysia) == តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ == {{S-start}} {{S-hou|''(គ.ស ១៨៩៦-១៩៦០)''}} {{Succession box|before= [[នរោត្តម សីហនុ]]|title=[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]|years='''១៩៥៦–១៩៦០'''|after=[[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ]]}} {{S-end}} == ឯកសារយោង == {{reflist}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:រាជវង្សានុវង្សនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:រាជវង្សនរោត្តម]] 62w9ousb0flzq2y9uxxjayxupc5xey1 ខេត្តនៃកម្ពុជា 0 24539 322746 322616 2025-06-30T13:51:59Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត */ 322746 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' /''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[:en:Arey Ksat|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅសៀម ! ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅលាវ ! ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅយួន |- | | | |- |} ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' ស្រុក'''[[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ពិមាឃ]]'''ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Cambodia Map 1461-1476 AD.jpg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៤៧៥ នៃគ.ស[[អាណាចក្រខ្មែរ]]ចែកចេញជា ០៣ អាណាចក្រ ៖ * '''អាណាចក្រខាងជើង'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទស្រីរាជា]]។ * '''អាណាចក្រខាងកើត'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកស្រីសន្ធរ|ស្រីសន្ធរ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ស្រីសុរិយោទ័យ|ព្រះបាទស្រីសុរិយោទ័យ]] * '''អាណាចក្រខាងលិច'''មានរាជធានីនៅ[[ចតុមុខ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទធម្មរាជា]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសង្គឹត|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : '''[[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]'''។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] ajrcznnmp8ikuvg3zlywm9fxl14lxp1 322747 322746 2025-06-30T13:53:23Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322747 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' /''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[:en:Arey Ksat|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅសៀម ! ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅលាវ ! ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅយួន |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- | | | |- |} ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' ស្រុក'''[[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ពិមាឃ]]'''ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Cambodia Map 1461-1476 AD.jpg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៤៧៥ នៃគ.ស[[អាណាចក្រខ្មែរ]]ចែកចេញជា ០៣ អាណាចក្រ ៖ * '''អាណាចក្រខាងជើង'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទស្រីរាជា]]។ * '''អាណាចក្រខាងកើត'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកស្រីសន្ធរ|ស្រីសន្ធរ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ស្រីសុរិយោទ័យ|ព្រះបាទស្រីសុរិយោទ័យ]] * '''អាណាចក្រខាងលិច'''មានរាជធានីនៅ[[ចតុមុខ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទធម្មរាជា]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសង្គឹត|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : '''[[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]'''។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] gls3puxqm3wawf8nnxtsbq309dxi193 322748 322747 2025-06-30T13:59:49Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត */ 322748 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' /''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[:en:Arey Ksat|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' ស្រុក'''[[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ពិមាឃ]]'''ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Cambodia Map 1461-1476 AD.jpg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៤៧៥ នៃគ.ស[[អាណាចក្រខ្មែរ]]ចែកចេញជា ០៣ អាណាចក្រ ៖ * '''អាណាចក្រខាងជើង'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទស្រីរាជា]]។ * '''អាណាចក្រខាងកើត'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកស្រីសន្ធរ|ស្រីសន្ធរ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ស្រីសុរិយោទ័យ|ព្រះបាទស្រីសុរិយោទ័យ]] * '''អាណាចក្រខាងលិច'''មានរាជធានីនៅ[[ចតុមុខ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទធម្មរាជា]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសង្គឹត|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : '''[[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]'''។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] qlrtj7ggz598lacr8qals7e5buwfcz3 ពិធីរាជាភិសេក 0 26004 322801 308206 2025-06-30T17:04:07Z TansoShoshen 31126 322801 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name= ព្រះរាជពិធីរាជាភិសេក |image=Norodom Sihanouk Coronation Regalia 1941 cc.jpg|200px |caption= ព្រះរាជពិធីរាជាភិសេក [[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​សម្ដេច​ព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះ​មហា​វីរ​ក្សត្រ ព្រះ​វរ​រាជ​បិតា​ឯករាជ្យ បូរណភាពទឹក​ដី និង​ឯកភាព​ជាតិ​ខ្មែរ។]]. }} '''ព្រះរាជពិធីរាជាភិសេក'''({{lang-en|Coronation}}, {{lang-th|พระราชพิธีบรมราชาภิเษก}}) គឺ​ជាការ​ឡើង​សោយ​រាជ្យ​សម្បត្តិ​របស់ ​[[ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រ​ខ្មែរ]] តាម​ប្រវត្តិ​ឯកសារ បាន​ឲ្យ​ឈ្មោះ​ថា ពិធី​រាជាភិសេក ឬ ពិធីអភិសេកស្ដេច។ ព្រះ​រាជ​ពិធី​ជា​កេរមរតក​វប្បធម៌​របស់ ​[[ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រ​ខ្មែរ]]បែប​នេះ បន្ត​ធ្វើ​ចាប់​តាំង​ពី​សម័យ[[ព្រហ្មញ្ញ សាសនា| ​ព្រហ្មញ្ញសាសនា]] ​រហូត​​ក្រោយ [[អាណាចក្រខ្មែរ |សម័យ​អង្គរ]] ទោះ​បី​ជា​[[ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រ​ខ្មែរ]]​ជ្រើសរើស​យក [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]] ជា​សាសនា​របស់​រដ្ឋ​ក៏ដោយ។ ពិធី​អភិសេក ឬ​ រាជាភិសេក​របស់​[[ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រ​ខ្មែរ​]]នេះ ត្រូវ​បាន​ [[ប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា|សង្គម​ខ្មែរ​បុរាណ]] ចាត់​ទុក​ថា​ជា​ព្រះ​ពិធី​សម្រាប់​អង្គ​ដឹក​នាំ​កំពូល​នៃ ព្រះ​មហាក្សត្រ ឬ​ នគរ​កម្ពុជា​ធិបតេយ្យ​នៅ​រាល់​ការ​ឡើង​សោយ​រាជ្យ​សម្បត្តិ​ដំបូង។ [[ឯកសារ: Ounkham.gif|រូបភាពតូច|[[ព្រហ្មញ្ញ សាសនា|ព្រះរាជពិធីរាជាភិសេក]] [[:en:Oun Kham|ព្រះមហាក្សត្រឡាវ]].]] [[ឯកសារ: Charles-vii-courronement-_Panthéon_III.jpg|រូបភាពតូច|ព្រះរាជពិធីរាជាភិសេក [[គ្រិស្តសាសនា]] .]] == ព្រះរាជសញ្ញល័ក្ខណ៍ == <gallery> ឯកសារ:An_ancient_coronation.jpg|ព្រះរាជពិធីរាជាភិសេក [[ហិណ្ឌូសាសនា]] . </gallery> == ឯកសារយោង == ==កំណត់== {{commons category|ពិធីរាជាភិសេក}} {{Reflist}} == មើលផងដែរ == *[[រឿងរាមកេរ្តិ៍]] *[[រាមកេរ្តិ៍]] *[[របាំព្រះរាជទ្រព្យ]] *[[របាំព្រះរាជទ្រព្យ]] *[[ព្រះនាងហ្គ៉ាយ៉ាទ្រី]] *[[នាគខ្មែរ និង នាគសាសនា]] *[[ក្រុងរាពណ៍]] *[[នាង​មណ្ឌោលគីរី]] *[[នាងកាមអគ្គីនាគ|នាងអគ្គីនាគ]] *[[នាគក្បាលប្រាំបួន]] *[[វត្តព្រះកែវមរកត]] *[[ព្រហ្មញ្ញ សាសនា]] *[[ហិណ្ឌូសាសនា]] *[[នាគ]] *[[ប្រាសាទខ្មែរនៅលើទឹកដីថៃ]] *[[ប្រាសាទខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសថៃ]] *[[រាយព្រះនាមទេវតានំនៃសាសនាព្រាហ្មណ៍ ឬ ហិណ្ឌូ]] *[[តួអង្គនៅក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍ខ្មែរ]] *[[ព្រះម៉ែនីវ៉ាន់]] *[[សាសនប្រវត្តិ]] *[[រាយព្រះនាមទេវតាចិន]] *[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ]] *[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ]] *[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីព្រះមហាក្សត្រនៃឥណ្ឌាបុរាណ]] *[[រាយព្រះនាមម្ចាស់ក្សត្រីនៃអធិរាជចិន]] *[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃមីយ៉ាន់ម៉ា]] *[[ព្រះនាងឆាងគុលីពោធិសត្វ]] *[[កម្ពុជនាគរាជ|ភុជង្គនាគ]] *[[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|ព្រះថោង]] *[[ព្រះបាទវិរូបក្ខ]] [[en:Coronation]] [[th:พิธีราชาภิเษก]] [[zh:加冕]] [[ta:முடிசூட்டுதல்]] 84vq9btstpdpthzf129ouiawm5q53lj នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ 0 34532 322835 310953 2025-07-01T06:56:00Z RandomPoopedBoi 27248 322835 wikitext text/x-wiki {{Infobox official post | post = នាយករដ្ឋមន្ត្រី | body = ព្រះរាជាណាចក្រថៃ | native_name = นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย | insignia = Seal of the Office of the Prime Minister of Thailand.svg | insigniasize = | insigniacaption = ត្រានាយករដ្ឋមន្ត្រី | flag = Flag of the Prime Minister of Thailand.svg | flagsize = | flagborder = yes | flagcaption = ទង់នាយករដ្ឋមន្ត្រី | image = Suriya Juangroongruangkit, 13 January 2023.jpg | imagesize = | alt = | incumbent = [[សុរិយ ចឹងរុងរឿងកិច្ច]] | acting = | incumbentsince = ថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ (នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្ដីទី) | department = [[ការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី (ថៃ)|ការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី]]<br>[[រដ្ឋាភិបាលថៃ|រាជរដ្ឋាភិបាលថៃ]] | style = [[ឯកឧត្តម]] | type = | status = [[ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល]] | abbreviation = | member_of = {{ubl|[[គណៈរដ្ឋមន្ត្រីថៃ]]|[[ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ (ថៃ)|ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ]]|[[បញ្ជាការប្រតិបត្តិសន្តិសុខផ្ទៃក្នុង]]}} | reports_to = [[រដ្ឋសភាថៃ|រដ្ឋសភា]] | residence = [[វិមានពិស្ណុលោក]] | seat = [[វិមានរដ្ឋាភិបាលថៃ|វិមានរដ្ឋាភិបាល]] | nominator = | appointer = [[ព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រ]] | appointer_qualified = | termlength = សរុបមិនអាចលើសពីប្រាំបីឆ្នាំ<ref>{{cite news |title= Unofficial Translation Constitution of the Kingdom of Thailand | url=https://cdc.parliament.go.th/draftconstitution2/download/article/article_20180829093502.pdf |access-date=24 September 2023}}</ref> | termlength_qualified = {{small|(មួយអាណត្តិ បួនឆ្នាំ, អាចបន្តបានមួយអាណត្តិ)}} | constituting_instrument = [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញថៃ]] | precursor = | formation = ២៨ មិថុនា ១៩៣២ | first = [[ព្រះយាមនោបៈករណ៍និតិធាដា]] | last = | abolished = | succession = | unofficial_names = | deputy = [[ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ|ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី]] | salary = ១២៥,៥៩០ [[បាត (រូបិយវត្ថុ)|฿]] {{small|(ក្នុងមួយខែ)}}<ref>{{cite news |last1=Nanuam |first1=Wassana |title=PM, cabinet to offer their salaries to Covid sufferers |url=https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2146327/pm-cabinet-to-offer-their-salaries-to-covid-sufferers#:~:text=Currently%2C%20Prime%20Minister%20Prayut%20receives%20a%20monthly%20salary%20of%2075%2C590%20baht%20and%20a%20monthly%20position%20allowance%20of%2050%2C000%20baht%20which%20comes%20to%20125%2C590%20baht%20in%20total.%20Over%20three%20months%20he%20will%20be%20donating%20376%2C770%20baht. |website=Bangkok Post |access-date=24 កញ្ញា 2023}}</ref> | website = {{URL|http://www.thaigov.go.th/}} }} '''នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ''' ([[ភាសាថៃ|សៀម]]៖ [[:wikt:นายกรัฐมนตรี|นายกรัฐมนตรีไทย]]) គឺជា[[ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល]]នៃប្រទេស[[ថៃ]]។ នាយករដ្ឋមន្រ្តីក៏ត្រូវជាប្រធាននៃ[[គណៈរដ្ឋមន្ត្រីថៃ]]ផងដែរ។ តំណែងនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងក្រោយ[[បដិវត្តន៍សៀមឆ្នាំ១៩៣២|បដិវត្តន៍ឆ្នាំ១៩៣២]] នៅពេលដែលប្រទេសថៃបានប្តូរមកប្រកាន់របប[[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]]។ មុន[[រដ្ឋប្រហារថៃឆ្នាំ២០១៤|រដ្ឋប្រហារ]] នាយករដ្ឋមន្ត្រីត្រូវបានជ្រើសរើសតាមរយៈការបោះឆ្នោតដោយទទួលយកសម្លេងភាគច្រើននៅក្នុង[[សភាតំណាងរាស្ត្រ (ថៃ)|សភាតំណាងរាស្ត្រ]] ហើយក្រោយមកគឺត្រូវតែងតាំងដោយ[[ព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រ]]។ ការជ្រើសរើសនៅក្នុងសភានីមួយៗគឺផ្អែកទៅលើថា នាយករដ្ឋមន្រ្តីគឺត្រូវជាមេដឹកនាំនៃគណបក្សធំបំផុត ឬជាមេដឹកនាំនៃសម្ព័ន្ធនយោបាយធំបំផុតនៅក្នុងសភា។ យោងទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នាយករដ្ឋមន្ត្រីត្រូវបានតែងតាំងតែពីរដងគត់ នេះមានន័យថានាយករដ្ឋមន្រ្តីអាចកាន់អំណាចដោយកំណត់បានត្រឹម ២ អាណត្តិប៉ុណ្ណោះ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃបច្ចុប្បន្នគឺលោកស្រី[[ពែទងធារ ជិនវ័ត្រ]] ដោយលោកស្រីបានចូលកាន់តំណែងនេះនៅថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រោយពីអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីលោក[[ស្រេតដ្ឋា ទវីសិន]]ត្រូវបានដកចេញពីតំណែង។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ លោកស្រីត្រូវបានតុលាការរដ្ឋធម្មនុញ្ញព្យួរពីតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដោយមានលោក[[សុរិយ ចឹងរុងរឿងកិច្ច]]បានឡើងបម្រើការជានាយករដ្ឋមន្ត្រីស្តីទី។ ==ប្រវត្តិសាស្ត្រ== តំណែងមួយនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយផ្អែកលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញសៀមនៃឆ្នាំ១៩៣២ ដោយដំបូងមានឈ្មោះថា"ប្រធាននៃ[[គណៈកម្មាធិការប្រជាជនសៀម|គណៈកម្មាធិការប្រជាជន]]" (ประธานคณะกรรมการราษฎร) ហើយក្រោយបន្តិចមកទើបប្តូរមក"នាយករដ្ឋមន្ត្រីសៀម"។ តំណែងនេះត្រូវបានស្ថាបនាឡើងដោយយងគំរូតាមតំណែង[[នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃសហរាជាណាចក្រ|នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃចក្រភពអង់គ្លេស]]បន្ទាប់ពីសៀមបានផ្លាស់ប្តូរមកប្រកាន់របប[[ប្រជាធិបតេយ្យអាស្រ័យសភា]]នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៣២។ មុនឆ្នាំ១៩៣២ ប្រទេសថៃបានប្រកាន់របប[[រាជាធិបតេយ្យផ្តាច់ការ]]ដែលមានព្រះមហាក្សត្រជាអ្នកកាន់អំណាចផ្តាច់មុខ ពោលគឺកាន់អំណាចជាប្រមុខរដ្ឋផងនិងរដ្ឋាភិបាលផង។ ប៉ុន្តែ គេបានសម្លឹងមើលឃើញថា នៅពាក់កណ្តាលនិងចុងរជ្ជកាលផ្តាច់ការនៃ[[រាជវង្សចក្រី]] មានបុគ្គលមួយចំនួនដែលមិនមែនជាស្តេចបានកាន់មុខតំណែងជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនេះ។ ឧទាហរណ៍៖ នៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះចៅ[[មង្កុដ]]គឺមាន[[សម្តេចចៅព្រះស្រីសុរិយវង្សស៍]]ជាអ្នកកាន់តំណែងប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ចំណែកឯក្នុងរជ្ជកាលចៅ[[ចុល្លាង្ករណ៍]]វិញមានព្រះអង្គម្ចាស់[[ដំរង្ស រាជានុភាព]]ជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាល។ គេបានចាត់ទុកថាតំណែងដើម (មុន) នៃតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺ"សមុហនាយក" (สมุหนายก) ដែលត្រូវបានកាន់កាប់ដោយ"អង្គមហាសេនាបតី" (อัครมหาเสนาบดี)។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីសៀមទីមួយគឺ[[ព្រះម៉ានូផាកន និទិថាដា]]ដែលជាអតីតចៅក្រមម្នាក់។ នៅឆ្នាំ១៩៤៥ ឈ្មោះនៃតំណែងនេះត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរពី"នាយករដ្ឋមន្រ្តី''សៀម''" ទៅ "នាយករដ្ឋមន្ត្រី''ថៃ''"។ ចាប់តាំងពីបង្កើតមក តំណែងនេះគឺភាគច្រើនត្រូវបានកាន់កាប់ដោយមេយោធា, នាយករដ្ឋមន្ត្រីចំនួន ១៦ រូបក្នុងចំណោមសរុប ២៥ រូបនិងរួមទាំងនាយករដ្ឋមន្ត្រីបច្ចុប្បន្នផងដែរគឺសុទ្ធតែធ្លាប់ឬកំពុងបម្រើការឱ្យយោធា។ ការចូលកាន់កាប់តំណែងដោយក្រុមយោធាគឺផ្តើមពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃទី២ ឈ្មោះ[[ព្រះផាហនផុនផាយុហសេនា|ផុត ផាហនយ៉ូទិន]]នៅក្នុង[[រដ្ឋប្រហារសៀមឆ្នាំ១៩៣៣|រដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៣៣]]។ អ្នកដែលបម្រើការជានាយករដ្ឋមន្ត្រីយូរជាងគេគឺលោកសេនាប្រមុខ[[ផ្លេក​ ភិបួនសង្ក្រាម]]ដែលបម្រើការបានរយៈពេល ១៤ឆ្នាំ ១១ខែ និង ១៨ថ្ងៃ។ អ្នកបម្រើការខ្លីជាងគេបំផុតគឺលោក[[ថាវី បុនយ៉ាកែត]]ដោយបានកាន់កាប់តំណែងបានត្រឹម ១៨ ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។<ref>{{cite web |url=http://www.cabinet.thaigov.go.th/bb_main41.htm |script-title=th:ที่สุด! ที่สุด! ของนายกรัฐมนตรี และคณะรัฐมนตรีไทย |accessdate=2008-12-21 |language=Thai |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081216041026/http://www.cabinet.thaigov.go.th/bb_main41.htm |archivedate=16 December 2008}}</ref> តាំងពីចេញនិម្មិតកម្មមកមាននាយករដ្ឋមន្ត្រីចំនួន ៩ រូបត្រូវបានគេធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់ចេញពីតំណែង, ៣ រូបត្រូវបានដកសិទ្ធិតាមដីការបស់តុលាការ និង ១១ រូបត្រូវបានលាលែងពីតំណែង។ នាយករដ្ឋមន្រ្តីក្មេងជាងគេបង្អស់គឺ[[សេនី ប្រាមុខ]]ដោយលោកបានឡើងកាន់តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីដំបូងនៅអាយុ ៤០ ឆ្នាំ។ ប្រទេសថៃបានទទួលមាននាយករដ្ឋមន្រ្តីស្រីដំបូងគេបង្អស់គឺអ្នកស្រី[[យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាតត្រា]]នៅក្នុងឆ្នាំ២០១១។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃទាំងអស់គឺសុទ្ធតែកាន់សាសនាព្រះពុទ្ធ។ ==ការតែងតាំង== នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃរាជអាណាចក្រថៃគឺតម្រូវឱ្យមានសមាជិកភាពនៅក្នុងសភាតំណាងរាស្ត្រ។<ref>[[2007 Constitution of Thailand]]</ref> មុនរដ្ឋប្រហារ ដើម្បីត្រូវតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី បុគ្គលដែលគេបានតែងតាំងនោះនឹងត្រូវតែមានការគាំទ្រពីសមាជិក ១/៥ នៃសមាជិកសភាទាំងអស់។ ក្រោយពីទទួលបានសម្លេងឆ្នោតភាគច្រើននៅក្នុងសភា សេចក្តីសម្រេចនឹងត្រូវអនុម័តហើយបញ្ជូនទៅព្រះមហាក្សត្រ បន្ទាប់មកទៀតព្រះអង្គនឹងធ្វើការណាត់ជួបជាផ្លូវការដោយផ្តល់ការយល់ព្រមរបស់ទ្រង់ចំពោះសេចក្តីសម្រេចនោះ។ ព្រឹត្តិការណ៍ខាងលើនេះត្រូវតែប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងក្រោមរយៈពេល ៣០ ថ្ងៃក្រោយពីការចាប់ផ្តើមសម័យប្រជុំដំបូងនៃសភាតំណាងរាស្ត្របន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោត។ ប្រសិនបើមិនអាចជ្រើសរើសបេក្ខជនណាបានក្រោមរយៈពេល ៣០ ថ្ងៃទេនោះ វាគឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់[[ប្រធានរដ្ឋសភាថៃ|ប្រធានរដ្ឋសភា]]ក្នុងការបញ្ជូនឈ្មោះសមាជិកណាម្នាក់ដែលខ្លួនគិតថាសក្តិសមបំផុតទៅឱ្យព្រះមហាក្សត្រ។ បុគ្គលដែលតែងតាំងគឺត្រូវតែជាប្រធានឬជាមេដឹកនាំនៃ[[បញ្ជីរាយនាម គណបក្សនយោបាយនៅថៃ|គណបក្សនយោបាយ]]ធំជាងគេនៅក្នុងសភាជាន់ទាប ឬជាមេដឹកនាំនៃសម្ព័ន្ធនយោបាយធំបំផុតក្រោយការបោះឆ្នោត។ ==មុខងារ== នាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺជាប្រធាន[[គណៈរដ្ឋមន្ត្រីថៃ|គណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេស]]។ ការតែងតាំងនិងការដកតំណែងពីរដ្ឋមន្ត្រីណាមួយគឺត្រូវធ្វើឡើងដោយការពិភាក្សាគ្នារវាងសមាជិកគណៈរដ្ឋមន្ត្រីផ្សេងៗទៀត។ ក្នុងនាមជាមេដឹកនាំនៃរដ្ឋាភិបាល នាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះការបរាជ័យនិងការបំពេញមុខងារនានារបស់រដ្ឋមន្រ្តីនិងរដ្ឋាភិបាលខ្លួនទាំងមូល។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីមិនអាចកាន់តំណែងជាប់ៗគ្នាច្រើនជាង ៨ ឆ្នាំនោះទេ (ពោលគឺលើសពី ២ អាណត្តិ)។ ក្នុងនាមជាសមាជិកម្នាក់ដ៏សំខាន់ជាងគេបំផុតក្នុងរដ្ឋាភិបាល នាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺជាអ្នកតំណាងឱ្យប្រទេសថៃនៅបរទេសនិងជាអ្នកនាំពាក្យទីមួយឱ្យរដ្ឋាភិបាលក្នុងប្រទេស។ ក្រោមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នាយករដ្ឋមន្រ្តីត្រូវតែដឹកនាំគណៈរដ្ឋមន្រ្តីខ្លួនក្នុងការប្រកាសសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីគោលនយោបាយនៃរដ្ឋាភិបាលលោកនៅចំពោះមុខសម័យប្រជុំរដ្ឋសភារួមក្នុងរយៈពេលដប់ប្រាំថ្ងៃ។<ref>{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7802554.stm | work=BBC News | title=Thai PM speech off amid protests | date=29 December 2008 | accessdate=22 May 2010}}</ref> នាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏ត្រូវទទួលខុសត្រូវដោយផ្ទាល់ចំពោះមន្ទីរស្តីការមួយចំនួនផងដែរដូចជា៖ ទីភ្នាក់ងារស៊ើបការសម្ងាត់ជាតិ ការិយាល័យថវិកា ការិយាល័យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ ការិយាល័យក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ ការិយាល័យគណៈកម្មការមន្ត្រីស៊ីវិល [[ការិយាល័យនៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមជាតិ]] ការិយាល័យនៃគណៈកម្មការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យសាធារណៈ ហើយនិង[[បញ្ជាការប្រតិបត្តិការសន្តិសុខផ្ទៃក្នុង]]។ រាល់វិក័យប័ត្រប្រាក់ត្រូវតែឆ្លងកាត់ការពិនិត្យទទួលយល់ព្រមពីនាយករដ្ឋមន្រ្តីសិនទើបអាចណែនាំនៅក្នុងរដ្ឋសភាបាន។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីអាចត្រូវដកចេញពីតំណែងបានដោយការធ្វើ"ការបោះឆ្នោតគ្មានទំនុកចិត្ត"។ ដំបូងឡើយ ការបោះឆ្នោតគឺត្រូវមានសម្លេង ១ ភាគ ៥ នៃសមាជិកសភាសរុបសិនទើបអាចធ្វើការពិភាក្សាអំពីបញ្ហានោះ។ ក្រោយពីការពិភាក្សាគ្នាហើយ ការបោះឆ្នោតគ្មានទំនុកចិត្តនឹងអាចប្រព្រឹត្តិធ្វើទៅបានដោយត្រូវការតែសម្លេងភាគច្រើនប៉ុណ្ណោះដើម្បីដកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចេញពីតំណែង។ ដំណើរនេះគឺមិនអាចធ្វើឡើងចំនួនពីរដងបាននោះទេនៅក្នុងសម័យប្រជុំចំនួនមួយ។ ==ការិយាល័យ និងលំនៅស្នាក់អាស្រ័យ== នាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺត្រូវទទួលជំនួយការងារពី[[ការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី (ថៃ)|ការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី]] (สำนักนายกรัฐมนตรี) ដែលជានាយកដ្ឋានថ្នាក់ខុទ្ទកាល័យដឹកនាំដោយរដ្ឋមន្រ្តីចំនួនពីររូប។ ការិយាល័យនេះគឺមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[វិមានរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសថៃ]]នៅក្នុងតំបន់ឌូស៊ីតនៃទីក្រុងបាងកក។ [[វិមានពិសានុលោក]] (บ้านพิษณุโลก) គឺជាគេហដ្ឋានផ្លូវការរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅចំកណ្តាលក្រុងបាងកក។ វិមាននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះបាទ[[វជិរាវុធ]] ហើយវាបានក្លាយជាគេហដ្ឋានផ្លូវការរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៩។ ដោយមានពាក្យចចាមអារាមថាវិមាននេះគឺសម្បូរទៅដោយប្រលឹងខ្មោចច្រើន ដូច្នេះនាយករដ្ឋមន្ត្រីភាគច្រើនគឺតែងតែស្នាក់នៅក្នុងគេហដ្ឋានផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ ហើយបានប្រើប្រាស់វិមាននេះសម្រាប់តែពេលមានកិច្ចការពាណិជ្ជកម្មនោះទេ។<ref>{{Cite web |url=http://www.cgmoore.com/blog/view.asp?id=629 |title=A Thai Ghost Story by Christopher G. Moore |access-date=2020-10-28 |archivedate=2017-01-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170122232734/http://www.cgmoore.com/blog/view.asp?id=629 |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.lerson.sc.chula.ac.th/bc/index.php/articles/history/baan-phitsanulok Chuan takes a home with haunting history]</ref> ==ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី== {| class="wikitable" width=80% !មុខតំណែង !!នាម!! ពេលតែងតាំង!!មុខតំណែងផ្សេងៗទៀត |- | ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី | [[ប្រវិត្ត វង្សសុវណ្ណ]]† | ៣០ សីហា ២០១៤ | |- | ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី | [[វិស្ណុ គ្រឿង៉ាម]] | ៣០ សីហា ២០១៤ | |- | ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី | [[អនុទិន ឆាញវីរកុល]] | ១០ កក្កដា ២០១៩ | [[ក្រសួងសុខភាពសាធារណៈ (ថៃ)|រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខភាពសាធារណៈ]] |- | ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី | [[ជុរិន្ទ្រ លក្សណៈវិសិស្ដ]] | ១០ កក្កដា ២០១៩ | [[ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម (ថៃ)|រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម]] |- | ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី | [[ដន បរម័ត្ថវិន័យ]] | ៦ សីហា ២០២០ | [[ក្រសួងការបរទេស (ថៃ)|រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស]] |- | ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី | [[សុព័ឌ្ឍនពង្ស ព័ន្ធមីឆៅ]] | ៦ សីហា ២០២០ | [[ក្រសួងថាមពល (ថៃ)|ក្រសួងថាមពល]] |} ''សម្គាល់៖'' † មន្ត្រីយោធា ==បញ្ជីនាយករដ្ឋមន្ត្រី== {{Main|បញ្ជីរាយនាមនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ}} ===អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីដែលនៅមានជីវិត=== គិតត្រឹម{{CURRENTMONTHNAME}} ឆ្នាំ{{CURRENTYEAR}} នេះ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃដែលកំពុងរស់នៅមានចំនួន ១០ រូប។ {| class="sortable wikitable" !នាម!!រយៈពេលកាន់តំណែង!!ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំកំណើត!!គណបក្សនយោបាយ |- |[[ថានីន ក្រាយវិឈាន|ធានិន្ទ្រ ក្រ័យវិជៀរ]] |១៩៧៦–១៩៧៧ |{{Birth date and age|1927|4|5|df=y}} |''ឯករាជ្យ'' |- |[[អាន័ន្ទ បន្យារជុន]] |១៩៩១–១៩៩២, និងម្តងទៀតនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩២ |{{Birth date and age|1932|8|9|df=y}} |''ឯករាជ្យ'' |- |[[សុចិន្តា គ្រាប្រយូរ]] |១៩៩២ |{{Birth date and age|1933|8|6|df=y}} |[[កងទ័ពភូមិន្ទថៃ|យោធា]] |- |[[ឈួន លីកភ័យ]] |១៩៩២–១៩៩៥; ១៩៩៧–២០០១ |{{Birth date and age|1938|7|28|df=y}} |[[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (ថៃ)|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |- |[[ជវលិត យងចៃយុទ្ធ]] |១៩៩៦–១៩៧៧ |{{Birth date and age|1932|5|15|df=y}} |[[គណបក្សក្តីសង្ឃឹមថ្មី]] |- |[[ទក្សិណ ជិនវ័ត្រ]] |២០០១–២០០៦ |{{Birth date and age|1949|07|26|df=y}} |[[គណបក្សថៃស្រឡាញ់ថៃ]] |- |[[សុរយុទ្ធ ចុលានន្ទ]] |២០០៦–២០០៨ |{{Birth date and age|1943|08|28|df=y}} |''ឯករាជ្យ'' ([[កងទ័ពភូមិន្ទថៃ|យោធា]]) |- |[[សមឆាយ វង្សស្វ័ស្តិ៍]] |២០០៨ |{{Birth date and age|1947|08|31|df=y}} |[[គណបក្សអំណាចប្រជាជន (ថៃ)|បក្សអំណាចប្រជាជន]] |- |[[អភិសិទ្ធិ វេជ្ជាជីវៈ]] |២០០៨–២០១១ |{{Birth date and age|1964|8|3|df=y}} |[[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (ថៃ)|បក្សប្រជាធិបតេយ្យ]] |- |[[យិងលក្សណ៍ ជិនវ័ត្រ]] |២០១១–២០១៤ |{{Birth date and age|1967|6|21|df=y}} |[[គណបក្សដើម្បីថៃ]] |- |} ===ទង់នាយករដ្ឋមន្ត្រី=== <gallery class="center"> File:Flag of the Prime Minister of Thailand (1936-1939).svg|ទង់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ១៩៣៦&ndash;១៩៣៩ File:Flag of the Prime Minister of Thailand (1939).svg|ទង់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ១៩៣៩&ndash;១៩៧៩ File:Flag of the Prime Minister of Thailand.svg|ទង់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ១៩៧៩&ndash;បច្ចុប្បន្ន </gallery> ==មើលផងដែរ== {{Commons category|Prime ministers of Thailand|នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ}} *[[បញ្ជីរាយនាមនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ]] *[[រដ្ឋធម្មនុញ្ញថៃ]] *[[រដ្ឋាភិបាលថៃ]] *[[ការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី (ថៃ)]] *[[គណៈរដ្ឋមន្ត្រីថៃ]] ==ឯកសារយោង== {{reflist}} ==តំណភ្ជាប់ក្រៅ== * [http://www.thaigov.go.th គេហទំព័រផ្លូវការ], គេហទំព័ររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលថៃ * [https://web.archive.org/web/20110426162320/http://www.cabinet.thaigov.go.th/eng/pm_his.htm ប្រវត្តិសាស្ត្រនៃនាយករដ្ឋមន្រ្តីថៃ], បញ្ជីរាយនាមនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃដ៏លម្អិត [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ]] 8m1q0falfbwkpjthiffy7nj5ww3b16m ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសសៀម 0 36570 322759 210779 2025-06-30T14:26:46Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសជិតខាង]] ទៅ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសសៀម]] 210779 wikitext text/x-wiki =ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសជិតខាង= {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" ! [[ប្រទេសវៀតណាម]]([[យួន]]) ! [[ប្រទេសថៃ]]([[សៀម]]) ! [[ប្រទេសឡាវ]]([[លាវ]]) |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|+ ដែនដីកម្ពុជាក្រោមមាន <br> - ផ្ទៃដី ៦៥,៤៧៨គីឡូម៉ែត្រការ៉េ <br> - ប្រជាជន ១,២១៤,១៤នាក់(៤៨នាក់/គីឡូម៉ែត្រការ៉េ) <br> - ប្រជាជន(១៩៣៩) ៤,៤៨៤,០០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ(៦៨នាក់/គីឡូម៉ែត្រការ៉េ <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"| <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:black"|[[ក្រុងព្រៃនគរ ]](រាជា) យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Ho Chi Minh City ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តសុរិន្ទ ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:black"| [[ខេត្ត​ចំប៉ាសក្តិ ]]([[Champasak Province]]) |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:black"|[[ខេត្តក្រមួនស ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Kieng Giang]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:black"|[[ខេត្តនគររាជ ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:black"|[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]]លាវដូរឈ្មោះទៅជា [[សុវណ្ណខេត្ត]] ([[Sovannakhet Province]]) |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:black"|[[ខេត្តឃ្លាំង ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Soc Trang ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:black"|[[ខេត្តត្រាច ]]សៀមផ្ដូរឈ្មោះទៅជា [[ខេត្តត្រាត]] (Trat Province) <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:black"|[[ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ]]លាវដូរឈ្មោះទៅជា [[ខេត្តអត្ថពល ]] ([[Attpeu Province]]) |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:black"|[[ខេត្តផ្សារដែក ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Keing Phong ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:black"|[[ខេត្តសិរីសាកេត ]]([[ខេត្តស៊ីសាកេត]]) <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:black"|[[ខេត្តសារ៉ាវ៉ាន់]]លាវដូរឈ្មោះទៅជា [[ខេត្តសាឡៈវ៉ាន់ ]] ([[Salavan Province]]) |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:black"|[[ខេត្តព្រះត្រពាំង ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Tra Vinh ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:black"|[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"|[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ ]] |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តពលលាវ ]](ពោធិលើ) យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Bac Lieu ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"|[[ខេត្តខាំមួន]] |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តទឹកខ្មៅ ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Ca Mau ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តសង្គឹត ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តពាម ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Ha Tien ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តបុរីរម្យ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តមេ ស ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Tieng Giang ]] រឺ [[Dinh Thong]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តធនបុរី ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តមាត់ជ្រូក ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Chau Doc ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តរោងដំរី ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Tay Ninh ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តលង់ហោរ ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Vinh Long ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តអ៊ូប៊ុន ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តអូរកាប់ ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Vung Tau ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តស្រះកែវ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តព្រែកឫស្សី ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Can Tho ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តពលបុរី ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តកំពង់ឬស្សី ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Ben Tre ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តជេតបុរី ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តពាមបារាជ ]]យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Long Xuyen ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តកញ្ជានៈបុរី ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី ]](កំពង់គោ) យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Tra An ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"|[[ខេត្តជ័យភូមិ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តទួលតាមោក ]](ឈើទាលមួយ) យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Binh Duong ]] រឺ [[Bien Hoa]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"| <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង ]](កំពប់ស្រកាត្រី) យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Phuoc Thang ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"| <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តកោះគង ]](ដំបូកកោង) យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Go Cong ]] រឺ [[Dinh Tuong]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"| <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |- <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅយួន --> |style="color:blue"|[[ខេត្តដូនណៃ ]] យួនផ្តូរឈ្មោះទៅជា [[Don Nia ]] <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅសៀម --> |style="color:blue"| <!-- ខេត្តបាត់បង់នៅលាវ --> |style="color:blue"| |} =មើលផងដែរ= {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសវៀតណាម(យួន) |title = ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម[[កម្ពុជាក្រោម]]([[កូស៊ាំងស៊ីន]]) |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[File:Flag_of_KKF.svg|right|75px|ខ្មែរក្រោម]] |group1 = '''រាជធានី''' |list1 = [[ក្រុងព្រៃនគរ]](ខេត្តព្រៃគ) |group2 = '''ខេត្ត''' |list2 = [[ខេត្តមាត់ជ្រូក|មាត់ជ្រូក]] {{spaces|3}}[[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] {{spaces|3}}[[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តមេ ស|មេ ស]] {{spaces|3}}[[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] {{spaces|3}}[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] {{spaces|3}}[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ព្រែកឬស្សី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពាមបារាជ|ពាមបារាជ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពាម|ពាម]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពលលាវ|ពលលាវ]]{{spaces|3}}[[ខេត្តផ្សារដែក|ផ្សារដែក]] {{spaces|3}}[[ខេត្តទួលតាមោក|ទួលតាមោក]] {{spaces|3}}[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តឃ្លាំង|ឃ្លាំង]] {{spaces|3}}[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ចង្វាត្រពាំង]] {{spaces|3}}[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ឈ្មោះថ្មី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកំពង់ឬស្សី|កំពង់ឬស្សី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកោះគង|កោះគង]]{{spaces|3}}[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[កម្ពុជាក្រោម]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន១​ [[ខេត្ត]]​ចំនួន​២០ </div> }} {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសថៃ(សៀម) |title = ខ្មែរសុរិន្ទ[[សុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[Image:Flag of Cambodia.svg|right|75px|ខ្មែរ]] |group1 = '''ខេត្តបុរាណ''' |list1 = [[ខេត្តសុខោទ័យ]](ក្រុងសុខោទ័យ) {{spaces|3}}[[ខេត្តអយុធ្យា]](ក្រុងអយុធ្យា) {{spaces|3}}[[ខេត្តបឹងកក់]](ក្រុងបាងកក) |group2 = '''ខេត្តនៅដែនសុរិន្ទ''' |list2 = [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបុរីរម្យ|បុរីរម្យ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តនគររាជ|នគររាជ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី |បស្ចឹមបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសិរីសាកេត |សិរីសាកេត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តត្រាច |ត្រាច ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តច័ន្ទបុរី |ច័ន្ទបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសង្គឹត |សង្គឹត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តធនបុរី |ធនបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ |ស្ទឹងជ្រៅ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ |គោកខ័ណ្ឌ ]]{{spaces|3}}[[ខេត្តអ៊ូប៊ុន|អ៊ូប៊ុន]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្រះកែវ|ស្រះកែវ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពលបុរី|ពលបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តជេតបុរី|ជេតបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្ត | ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកញ្ជានៈបុរី|ខេត្តកញ្ជានៈបុរី]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[សុរិន្ទ]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន [[ខេត្ត]]​ចំនួន​១៦ </div> }} {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសឡាវ(លាវ) |title = ចំប៉ាស័ក្ដ[[ប៉ាក់សេ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[Image:Flag of Cambodia.svg|right|75px|ខ្មែរ]] |group1 = '''រាជធានី''' |list1 = [[ក្រុង]] |group2 = '''ខេត្ត''' |list2 = [[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ត|ចំប៉ាស័ក្ដ]] {{spaces|3}}[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត|សួគ៌ខេត្ត]] {{spaces|3}}[[ខេត្តអាចម៍ក្រពើ|អាចម៍ក្រពើ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តផុងសាលី |ផុងសាលី ]] {{spaces|3}}[[ ខេត្ត​ស្រែគង្គ|ស្រែគង្គ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តខាំមួន |ខាំមួន ]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[ចំប៉ាស័ក្ដ]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន [[ខេត្ត]]​ចំនួន​៦ </div> }} gpfds4cem7bxgxy00zlo6nqnzigntir 322761 322759 2025-06-30T14:27:28Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322761 wikitext text/x-wiki =មើលផងដែរ= {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសវៀតណាម(យួន) |title = ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម[[កម្ពុជាក្រោម]]([[កូស៊ាំងស៊ីន]]) |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[File:Flag_of_KKF.svg|right|75px|ខ្មែរក្រោម]] |group1 = '''រាជធានី''' |list1 = [[ក្រុងព្រៃនគរ]](ខេត្តព្រៃគ) |group2 = '''ខេត្ត''' |list2 = [[ខេត្តមាត់ជ្រូក|មាត់ជ្រូក]] {{spaces|3}}[[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] {{spaces|3}}[[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តមេ ស|មេ ស]] {{spaces|3}}[[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] {{spaces|3}}[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] {{spaces|3}}[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ព្រែកឬស្សី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពាមបារាជ|ពាមបារាជ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពាម|ពាម]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពលលាវ|ពលលាវ]]{{spaces|3}}[[ខេត្តផ្សារដែក|ផ្សារដែក]] {{spaces|3}}[[ខេត្តទួលតាមោក|ទួលតាមោក]] {{spaces|3}}[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តឃ្លាំង|ឃ្លាំង]] {{spaces|3}}[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ចង្វាត្រពាំង]] {{spaces|3}}[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ឈ្មោះថ្មី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកំពង់ឬស្សី|កំពង់ឬស្សី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកោះគង|កោះគង]]{{spaces|3}}[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[កម្ពុជាក្រោម]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន១​ [[ខេត្ត]]​ចំនួន​២០ </div> }} {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសថៃ(សៀម) |title = ខ្មែរសុរិន្ទ[[សុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[Image:Flag of Cambodia.svg|right|75px|ខ្មែរ]] |group1 = '''ខេត្តបុរាណ''' |list1 = [[ខេត្តសុខោទ័យ]](ក្រុងសុខោទ័យ) {{spaces|3}}[[ខេត្តអយុធ្យា]](ក្រុងអយុធ្យា) {{spaces|3}}[[ខេត្តបឹងកក់]](ក្រុងបាងកក) |group2 = '''ខេត្តនៅដែនសុរិន្ទ''' |list2 = [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបុរីរម្យ|បុរីរម្យ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តនគររាជ|នគររាជ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី |បស្ចឹមបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសិរីសាកេត |សិរីសាកេត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តត្រាច |ត្រាច ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តច័ន្ទបុរី |ច័ន្ទបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសង្គឹត |សង្គឹត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តធនបុរី |ធនបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ |ស្ទឹងជ្រៅ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ |គោកខ័ណ្ឌ ]]{{spaces|3}}[[ខេត្តអ៊ូប៊ុន|អ៊ូប៊ុន]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្រះកែវ|ស្រះកែវ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពលបុរី|ពលបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តជេតបុរី|ជេតបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្ត | ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកញ្ជានៈបុរី|ខេត្តកញ្ជានៈបុរី]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[សុរិន្ទ]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន [[ខេត្ត]]​ចំនួន​១៦ </div> }} {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសឡាវ(លាវ) |title = ចំប៉ាស័ក្ដ[[ប៉ាក់សេ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[Image:Flag of Cambodia.svg|right|75px|ខ្មែរ]] |group1 = '''រាជធានី''' |list1 = [[ក្រុង]] |group2 = '''ខេត្ត''' |list2 = [[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ត|ចំប៉ាស័ក្ដ]] {{spaces|3}}[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត|សួគ៌ខេត្ត]] {{spaces|3}}[[ខេត្តអាចម៍ក្រពើ|អាចម៍ក្រពើ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តផុងសាលី |ផុងសាលី ]] {{spaces|3}}[[ ខេត្ត​ស្រែគង្គ|ស្រែគង្គ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តខាំមួន |ខាំមួន ]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[ចំប៉ាស័ក្ដ]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន [[ខេត្ត]]​ចំនួន​៦ </div> }} 927fmf3664tzhqau6orjicxwh50xzm6 322762 322761 2025-06-30T14:27:45Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 បានជំរះទំព័រ 322762 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 322763 322762 2025-06-30T14:28:59Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322763 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | | | | |- |} ljsjuuy6soltl91foaojxsti9l0ols2 322767 322763 2025-06-30T14:59:46Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322767 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- |} 3zp44v212d5keghv7hw8c8r6c104d0s 322768 322767 2025-06-30T15:05:02Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322768 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- |០១ |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- |០២ |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- |០៣ |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- |០៤ |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- |០៥ |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- |០៦ |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- |០៧ |[[ខេត្តសង្គឹត|ខេត្តសង្គឹត ឬ សិង្គារ]] | | |- |០៨ |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |០៩ |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- |១០ |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- |១១ |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- |១២ |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- |១៣ |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- |១៤ |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- |១៥ |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | | | | |- | | | | |- |} m1tix12v3i3p3gf3c6kz3py6pyryrdl 322769 322768 2025-06-30T15:07:44Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322769 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- |០១ |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- |០២ |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- |០៣ |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- |០៤ |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- |០៥ |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- |០៦ |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- |០៧ |[[ខេត្តសង្គឹត|ខេត្តសង្គឹត ឬ សិង្គារ]] | | |- |០៨ |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |០៩ |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- |១០ |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- |១១ |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- |១២ |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- |១៣ |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- |១៤ |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- |១៥ |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- |} o8bl7pqzk2xzgkv4vzjt8yil0rdao92 322771 322769 2025-06-30T15:15:20Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322771 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- |០១ |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- |០២ |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- |០៣ |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- |០៤ |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- |០៥ |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- |០៦ |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- |០៧ |[[ខេត្តសង្គឹត|ខេត្តសង្គឹត ឬ សិង្គារ]] | | |- |០៨ |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |០៩ |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- |១០ |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- |១១ |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- |១២ |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- |១៣ |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- |១៤ |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- |១៥ |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- |១៦ |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- |១៧ |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- |១៨ |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- |១៩ |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- |២០ |[[ខេត្តវជ្ជបុរ|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- |២១ |[[ខេត្តស្រីទេព]] | | |- |២២ |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- |២៣ |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- |២៤ |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- |២៥ |[[ខេត្តស្រីទេព]] | | |- |២៦ |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- |២៧ |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- |២៨ |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- |} 638c15cv5na31qi54a6kpvkx5bcsfoe 322772 322771 2025-06-30T15:16:30Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322772 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- |០១ | | | |- |០២ | | | |- |០៣ | | | |- |០៤ | | | |- |០៥ | | | |- |០៦ | | | |- |០៧ | | | |- |០៨ | | | |- |០៩ | | | |- |១០ | | | |- |១១ | | | |- |១២ | | | |- |១៣ | | | |- |១៤ | | | |- |១៥ | | | |- |១៦ | | | |- |១៧ | | | |- |១៨ | | | |- |១៩ | | | |- |២០ | | | |- |២១ | | | |- |២២ | | | |- |២៣ | | | |- |២៤ | | | |- |២៥ | | | |- |២៦ | | | |- |២៧ | | | |- |២៨ | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- |} 8ztfb0xtor3ortn8k4d0jvusguxoq1z 322773 322772 2025-06-30T15:17:03Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322773 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- |០១ | | | |- |០២ | | | |- |០៣ | | | |- |០៤ | | | |- |០៥ | | | |- |០៦ | | | |- |០៧ | | | |- |០៨ | | | |- |០៩ | | | |- |១០ | | | |- |១១ | | | |- |១២ | | | |- |១៣ | | | |- |១៤ | | | |- |១៥ | | | |- |១៦ | | | |- |១៧ | | | |- |១៨ | | | |- |១៩ | | | |- |២០ | | | |- |២១ | | | |- |២២ | | | |- |២៣ | | | |- |២៤ | | | |- |២៥ | | | |- |២៦ | | | |- |២៧ | | | |- |២៨ | | | |- |២៩ | | | |- |៣០ | | | |- |៣១ | | | |- |៣២ | | | |- |៣៣ | | | |- |} 7yc69z6cpmub686vcs4d2rnxl2glou6 322776 322773 2025-06-30T15:32:59Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322776 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | | | | |- |០១ |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- |០២ |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- |០៣ |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- |០៤ |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- |០៥ |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- |០៦ |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- |០៧ |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- |០៨ |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- |០៩ |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- |១០ |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- |១១ |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- |១២ |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- |១៣ |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- |១៤ |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- |១៥ |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- |១៦ | | | |- |១៧ | | | |- |១៨ | | | |- |១៩ | | | |- |២០ | | | |- |២១ | | | |- |២២ | | | |- |២៣ | | | |- |២៤ | | | |- |២៥ | | | |- |២៦ | | | |- |២៧ | | | |- |២៨ | | | |- |២៩ | | | |- |៣០ | | | |- |៣១ | | | |- |៣២ | | | |- |៣៣ | | | |- |} lz11adp1m782dts77oe9gshp2nsv8kp 322777 322776 2025-06-30T15:34:03Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322777 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- |} 82g86xz5xhbr4feek6r7xc6nj5c1s4t 322778 322777 2025-06-30T15:41:39Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322778 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | | | | |- | |[[ខេត្តវជ្ជបុរ|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- | | | | |- | | | | |- | | | | |- |} a30030zt889nomljfdl7n676974asn5 322779 322778 2025-06-30T15:43:03Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322779 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- | |[[ខេត្តវជ្ជបុរ|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |} beops81qvokao6udc13xjvc0d7rv6dh 322780 322779 2025-06-30T15:45:42Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322780 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | | | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- | |[[ខេត្តវជ្ជបុរ|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | | | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- | | | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |} l5thdbf66ag124jt4n3ehjin6ksun4s 322781 322780 2025-06-30T15:47:12Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322781 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តធនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- | |[[ខេត្តវជ្ជបុរ|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | |[[ខេត្តសង្គឹត]] | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- | |[[ខេត្តអាងថង]] | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |} o2txprranuwchglbqdy95l1o107x6y1 322782 322781 2025-06-30T15:48:39Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322782 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តធនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- | |[[ខេត្តវជ្ជបុរ|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | |[[ខេត្តសង្គឹត]] | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[:en:Sakon Nakhon Province|ខេត្តសុគន្ធនគរ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- | |[[ខេត្តអាងថង|ខេត្តឧទង]] | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |} 0u1cjsiz8uv0o9k3k39c8dlfow1cl0r 322783 322782 2025-06-30T16:03:08Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322783 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តធនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- | |[[ខេត្តវជ្ជបុរ|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | |[[ខេត្តសង្គឹត]] | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តសុគន្ធនគរ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- | |[[ខេត្តអាងថង|ខេត្តឧទង]] | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |} osgxyfx0oxdiy3hrurz7xpxstj51bqw 322812 322783 2025-06-30T17:16:39Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322812 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តធនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- | |[[ខេត្តវជ្ជបុរ|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ទីក្រុងស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | |[[ខេត្តសង្គឹត]] | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តសុគន្ធនគរ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា]] | | |- | |[[ខេត្តអាងថង|ខេត្តឧទង]] | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |} 100oxrkjkl30r0vuu98dfbj17d2fxh1 322813 322812 2025-06-30T17:17:28Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322813 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តធនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- | |[[ខេត្តវជ្ជបុរ|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ទីក្រុងស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | |[[ខេត្តសង្គឹត]] | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តសុគន្ធនគរ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា|ទីក្រុងអយុធ្យា]] | | |- | |[[ខេត្តអាងថង|ខេត្តឧទង]] | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |} s1ktrowlzxes18uk640xbw7k9cn0b20 322941 322813 2025-07-01T10:00:46Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322941 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តធនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- | |[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ទីក្រុងស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | |[[ខេត្តសង្គឹត]] | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តសុគន្ធនគរ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា|ទីក្រុងអយុធ្យា]] | | |- | |[[ខេត្តអាងថង|ខេត្តឧទង]] | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |} fr6nwu0hrz4ufg702qq78sia8y2xxkh 322942 322941 2025-07-01T10:07:12Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322942 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរសៀម |- | |[[ខេត្តកញ្ចនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ]] | | |- | |[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តជ័យភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តត្រាច]] | | |- | |[[ខេត្តនាងរង]] | | |- | |[[ខេត្តនគរបឋម]] | | |- | |[[ខេត្តនគររាជសីមា]] | | |- | |[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ]] | | |- | |[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តបឹងកក់]] | | |- | |[[ខេត្តបុរីរម្យ]] | | |- | |[[ខេត្តព្រះជិនបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តពិស្ណុលោក]] | | |- | |[[ខេត្តយសោធរ]] | | |- | |[[ខេត្តរាជបុរី​|ខេត្តរាជបុរី]]​ | | |- | |[[ខេត្តលពបុរី]] | | |- | |[[ខេត្តរយ៉ង]] | | |- | |[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍|ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] | | |- | |[[ទីក្រុងស្រីទេព]] | | |- | |[[ខេត្តស្រីយសោធរៈ]] | | |- | |[[ខេត្តស្រះកែវ]] | | |- | |[[ខេត្តសង្គឹត]] | | |- | |[[ខេត្តសិរីសាកេត]] | | |- | |[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] | | |- | |[[ខេត្តសុរិន្ទ្រ]] | | |- | |[[ខេត្តសុពណ៌បុរី]] | | |- | |[[ខេត្តសុវណ៌ភូមិ]] | | |- | |[[ខេត្តសុគន្ធនគរ]] | | |- | |[[ខេត្តសុខោទ័យ]] | | |- | |[[ខេត្តអយុធ្យា|ទីក្រុងអយុធ្យា]] | | |- | |[[ខេត្តអាងថង|ខេត្តឧទង]] | | |- | |[[ខេត្តឧប្បលរាជធានី]] | | |- |} m59895woqpqd891k5zv89n8fv14imld ខេត្តច័ន្ទបុរី 0 36648 322896 322200 2025-07-01T08:24:43Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322896 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ខេត្តច័ន្ទបុរី | native_name = จันทบุรี | native_name_lang = th | settlement_type = | image_skyline = | border = | total_width = | image_style = | perrow = | image1 = | image2 = | image3 = | image4 = | image5 = | image6 = | imagesize = | image_caption = | nickname = | motto = | image_seal = Seal Chanthaburi (1).svg | image_flag = Flag of Chanthaburi.svg | image_map = Thailand Chanthaburi locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = ផែនទីនៃខេត្តច័ន្ទបុរី | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ប្រទេស | subdivision_name = {{THA}} [[en:Thailand|សៀម]](សៀម) | seat_type = ទីរួមខេត្ត | seat = ក្រុងច័ន្ទបុរី | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = | area_footnotes = | area_total_km2 = ៦៤១៥ | area_rank = ៣៣ | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = | population_density_rank = | population_demonym = | population_note = | demographics_type2 = | demographics2_footnotes = | demographics2_title1 = | demographics2_info1 = | demographics1_footnotes = | demographics1_title1 = | demographics1_info1 = | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = លេខកូដប្រៃសណីយ៍ | postal_code = 22xxx | area_code_type = លេខកូដហៅទូរស័ព្ទ | area_code = 039 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-22]] | website = {{URL|chan-pao.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តច័ន្ទបុរី ឬ ច័ន្ទបុរៈ''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]]: จันทบุรี ; [[ភាសាជង|ជង]] : {{Lang|cog|จันกะบูย}}) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ០៧ នៅភាគខាងកើត[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តបាត់ដំបង]] [[ខេត្តប៉ៃលិន]]នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]នៅច្រាំង[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រសៀម]] [[ខេត្តត្រាច|​ខេត្តត្រាច]]នៅ​ភាគ​ខាង​កើត​ និង [[ខេត្តរយ៉ង|​ខេត្តរយ៉ង]] ​[[ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី)|ខេត្តជលបុរី]] [[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ|​ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] ​និង [[ខេត្តស្រះកែវ|​ខេត្តស្រះកែវ]]នៅ​ភាគ​ខាង​លិច​និង​ខាង​ជើង​។ == ប្រវត្តិ == ជនជាតិដើមភាគតិចនៅតំបន់ច័ន្ទបុរីគឺជា[[:en:Pearic peoples|ជនជាតិជង]]។[[:en:Pearic peoples|ជនជាតិជង]]បានមករស់នៅក្នុងតំបន់នេះតាំងពី[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]]ហើយត្រូវបានគេគិតថាជាជនជាតិដើមនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]ប្រហែលអាចកើតឡើងមុនសម័យ[[ជនជាតិខ្មែរ]]ចូលមកដល់។នៅ​ខេត្ត​ច័ន្ទបុរី[[:en:Pearic peoples|ជន​ជាតិជង]]ភាគច្រើន​រស់​នៅ​ក្នុង[[ស្រុក​ខាវឃីតចាកុត]] [[ស្រុកពុងណាំរ៉ុន]] និង [[​ស្រុកម៉ាខាំ]]។ <ref name="Nation-20190622">{{Cite news|last=Pholdhampalit|first=Khetsirin|date=22 June 2019|title=Chantaburi on the table|work=The Nation|url=https://www.nationthailand.com/detail/thailand/30371545|url-status=live|access-date=22 June 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190622021135/https://www.nationmultimedia.com/detail/thailand/30371545|archive-date=22 June 2019}}</ref> ក្រោយវិបត្តិប៉ាក់ណាមនៅក្នុងឆ្នាំ ១៨៩៣ កងទ័ព[[អាណានិគមបារាំង|អាណានិគមនិយមបារាំង]]បានដណ្ដើមកាន់កាប់ខេត្តច័ន្ទបុរីបានព្រោះជាតំបន់ដែលមានភូមិសាស្រ្តដ៏ល្អមានទាំងផ្លូវគោកនិងផ្លូវទឹកងាយស្រួលនៅក្នុងការដឹកជញ្ជូនទំនិញផ្សេងៗទៅកាន់ផ្លូវសមុទ្រប៉ុន្តែក្រោយមក[[បារាំង]]បានប្រគល់មកឲ្យ[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]វិញរួមទាំងខេត្តមួយចំនួនទៀតនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤-១៩០៧ ដើម្បីដោះដូរយក[[ខេត្តសៀមរាប]] [[ខេត្តបាត់ដំបង]] [[ខេត្តសិរីសោភ័ណ្ឌ]]​ [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង]](ម្លូព្រៃ និង ទន្លេរពៅ) និង [[ខេត្តកោះកុង]]មកឲ្យ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]វិញ។ជនជាតិភាគតិចសំខាន់ៗនៅខេត្តនេះគឺជា[[ជនជាតិវៀតណាម|ជនជាតិយួន]]ដែលបានមកតាំងទីលំនៅនៅទីនេះនៅក្នុងរលក ០៣ គឺទី ០១ នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៩ ក្នុងអំឡុងពេលនៃការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញប្រឆាំងនឹង[[ព្រះសហគមន៍កាតូលិក|សាសនាគ្រិស្តនិកាយកាតូលិក]]នៅឯ[[កូសាំងស៊ីន]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]]។ទី ០២ នៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩២០ ដល់ឆ្នាំ ១៩៤០ [[ជនជាតិវៀតណាម|ជនជាតិយួន]]បានភៀសខ្លួនចេញពី[[សហភាពឥណ្ឌូចិន|សហភាណឥណ្ឌូចិន]]។ទី​ ០៣ បន្ទាប់​ពី[[ការដួលរលំទីក្រុងសៃហ្គន|ជ័យជម្នះ​កុម្មុយនិស្ត​នៅ​វៀតណាម​នៅក្នុង​ឆ្នាំ​ ១៩៧៥]]។ទីក្រុងច័ន្ទបុរីបានក្លាយជាអាសនៈរបស់អភិបាលនៃសង្ឃមណ្ឌលច័ន្ទបុរីតាំងពីឆ្នាំ ១៩៤៤ ។ ខេត្តច័ន្ទបុរីពីអតីតកាលគឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]ព្រោះខេត្តនេះធ្លាប់ឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់[[អាណាចក្រខ្មែរ]]។ក្រោយពីបែក[[បន្ទាយលង្វែក]]មក[[ប្រទេសកម្ពុជា]]អស់ឬទ្ធានុភាពហើយបានធ្លាក់ទៅជារដ្ឋទន់ខ្សោយមួយនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។[[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបាត់បង់អាណាខេត្តខាងលិចនិងពាយ័ព្យដូចជា[[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តនគររាជសីមា]] [[ខេត្តបស្ចឹមបុរី]] [[ខេត្តបាត់ដំបង]] [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់]]...។បច្ចុប្បន្នខេត្តច័ន្ទបុរីត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តចន្ថាប៊ូរី]]វិញ។ ខេត្តច័ន្ទបុរីធ្លាប់ជាខេត្តដែលមានត្បូងដ៏សំខាន់ជាពិសេសត្បូងទទឹមនិងត្បូងកណ្តៀង។ខណៈពេលដែលសហគមន៍មាត់'''ទន្លេច័ន្ទតាប៊ុន'''ត្រូវបានអភិវឌ្ឍជាង ០៣ សតវត្សរ៍មុនរជ្ជកាល[[នារាយណ៍|ស្ដេចនរាយណ៍]]តាមមាត់'''ទន្លេមេណាមច័ន្ទបុ'''រី។វាជាមជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូននិងពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់ប៉ុន្តែប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះសហគមន៍មាត់'''ទន្លេច័ន្ទតាប៊ុន'''បានបាត់បង់ភាពត្រចេះត្រចង់របស់ខ្លួន។ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយនៅក្នុងទសវត្សរ៍ថ្មីៗនេះប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់នេះដែលទទួលបានជំនួយពីមន្ត្រី[[សៀម]]បានរួមចំណែកធ្វើឲ្យទីក្រុងនេះរីកចម្រើនឡើងវិញដែលជាគោលដៅសំខាន់សម្រាប់ទេសចរណ៍វប្បធម៌។ == រដ្ឋបាល == ខេត្តច័ន្ទបុរី ចែកចេញជា ១០ ក្រុង/ស្រុក ៧៦ សង្កាត់/ឃុំ និង ៦៩០ ភូមិ ៖ [[ឯកសារ:Districts_Chanthaburi.svg|thumb|ផែនទីក្រុងនិងស្រុកនៃខេត្តច័ន្ទបុរី]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! ឈ្មោះភាសាខ្មែរ ! ឈ្មោះអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះភាសាសៀម |-​ |០១ |[[ក្រុងច័ន្ទបុរី]] |Mueang Chanthaburi |เมืองจันทบุรี |- |០២ |[[ស្រុកខ្លុង]] |Khlung |ขลุง |- |០៣ |[[ស្រុកថាម៉ៃ]] |Tha Mai |ท่าใหม่ |- |០៤ |[[ស្រុកពងណាមរ៉ន]] |Pong Nam Ron |โป่งน้ำร้อน |- |០៥ |[[ស្រុកម៉ះខាម]] |Makham |มะขาม |- |០៦ |[[ស្រុកឡែមស៊ីង]] |Leam Sing |แหลมสิงห์ |- |០៧ |[[ស្រុកសូយដាវ]] |Soi Dao |สอยดาว |- |០៨ |[[ស្រុកកែងហង្សមែវ]] |Kaeng Hang Maeo |แก่งหางแมว |- |០៩ |[[ស្រុកណាយ៉ៃអេម]] |Na Yai Am |นายายอาม |- |១០ |[[ស្រុកខៅឃីតឆាគូត]] |Khao Khitchakut |เขาคิชฌกูฏ |} == ប្រាសាទ == *[[ប្រាសាទជី]] *[[ប្រាសាទនើនស៊ុង]] *[[ប្រាសាទទី]] *[[ប្រាសាទប៉ានៀតរាំង]] *[[ប្រាសាទសំផន]] == ឯកសារយោង == == មើលផងដែរ == 7cs7a30nrqytncdqoncxzljsmwxpajs ខេត្តលពបុរី 0 36749 322798 322205 2025-06-30T16:32:07Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ប្រាសាទ */ 322798 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ខេត្តលពបុរី | native_name = ลพบุรี | native_name_lang = th | settlement_type = | image_skyline = | border = | total_width = | image_style = | perrow = | image1 = | image2 = | image3 = | image4 = | image5 = | image6 = | image_caption = | nickname = | motto = | image_flag = Flag Lop Buri Province.png | image_seal = Seal Lopburi.png | image_map = Thailand Lopburi locator map.svg | mapsize = | map_alt = | map_caption = ផែនទីនៃខេត្តលពបុរី | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ប្រទេស | subdivision_name = {{THA}}(សៀម) | seat_type = ទីរួមខេត្ត | seat = ក្រុងលពបុរី | leader_party = | leader_title = | leader_name = | leader_title1 = | leader_name1 = | area_footnotes = | area_total_km2 = ៦៤៩៣ | area_rank = ៣១ | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = | population_density_rank = | population_demonym = | population_note = | demographics_type2 = | demographics2_footnotes = | demographics2_title1 = | demographics2_info1 = | demographics_type1 = | demographics1_footnotes = | demographics1_title1 = | demographics1_info1 = | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = លេខកូដប្រៃសណីយ៍ | postal_code = 15xxx | area_code_type = លេខកូដហៅទូរស័ព្ទ | area_code = 036 | registration_plate = | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-16]] | website = {{URL|lopburi.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តលពបុរី ឬ ពលបុរី''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ลพบุรี) គឺជាខេត្តមួយនៅភាគកណ្តាល[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តនគររាជសីមា]] [[ខេត្តស្រៈបុរី]] [[ខេត្តព្រះនគរស្រីអយុធ្យា|ខេត្តអយុធ្យា]] [[ខេត្តឧទង]] [[ខេត្តសិង្ហបុរី]] និង [[ខេត្តនគរសួគ៌]]។ ខេត្តលពបុរី គឺជាខេត្តដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រទាំង[[ខ្មែរ]]និង[[សៀម]]ដែលមានសំណង់ស្ថាបត្យកម្មប្រវត្តិសាស្ត្រវត្ថុបុរាណរបស់[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនបានបន្សល់ទុកនៅទីនោះនិងការមកតាំងទីលំនៅរបស់មនុស្សនៅក្នុងសម័យបុរេប្រវត្តិក៏ត្រូវបានគេរកឃើញនៅទីនោះផងដែរ។កាល​ពី​អតីតកាលខេត្តលពបុរី​គឺជាទឹកដីរបស់[[ខ្មែរ]]។ខេត្តលពបុរីត្រូវ​បាន​គេ​ហៅ​តាម​ឈ្មោះ[[នគរល្វោ|នគរ​ល្វោ]]។ព្រះរាជាណាចក្រនេះត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយរបបរាជានិយមផ្តាច់ការ។[[លវបុរៈ|ក្រុងលវបុរៈ]]គឺជាទីក្រុងនៅ[[សម័យអង្គរ]]។ដើមឡើយជាខេត្តលពបុរីរបស់[[ខ្មែរ]]ក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]។ដែលបច្ចប្បន្នស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តលបប៊ូរី]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ ==ប្រវត្តិ== ឈ្មោះ'''លវោ'''ត្រូវបានគេស្គាល់ជាច្រើននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រទាំង[[ខ្មែរ]]និង[[សៀម]][[ទីក្រុងលវបុរៈ]]ប្រហែលជាមានវត្តមានតាំង[[បុរេប្រវត្តិកម្ពុជា|សម័យបុរេប្រវត្តិ]]។ <ref name="TAT">{{Cite web |title=Lopburi |url=https://www.tourismthailand.org/About-Thailand/Destination/Lop-Buri |access-date=21 June 2015 |website=Tourist Authority of Thailand (TAT) |archivedate=26 វិច្ឆិកា 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151126025655/http://www.tourismthailand.org/About-Thailand/Destination/Lop-Buri |url-status=dead }}</ref> ឈ្មោះ​ថា'''លវោ'''គឺមាន​ប្រភព​ចេញ​ពី​រាជធានី​នៃ[[នគរល្វោ|​នគរ​ល្វោ]]ជា​[[ជនជាតិមន|នគរ​មន]]បុរាណ​នៃ​[[ទ្វារវត្តី|សម័យទ្វាវតី]](សតវត្ស​រ៍ទី​ ០៦ ដល់​ទី​ ១១ នៃ​គ.ស)។ <ref>{{Cite book|url=https://openresearch-repository.anu.edu.au/bitstream/1885/115019/2/b11055005.pdf|title=The Indianized States of Southeast Asia|year=1968|isbn=978-0-8248-0368-1}}</ref> [[អាណាចក្រខ្មែរ]]បានពង្រីកទឹកដី​និង​បានគ្រប់គ្រងទៅដល់តំបន់នេះហើយបានសាងសង់​សំណង់ប្រាសាទបុរាណ​ដែលគួរ​ឲ្យចាប់​អារម្មណ៍​ជា​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុងនេះ​នាសម័យដែល[[ចក្រភពខ្មែរ]]​គ្រប់គ្រង​នៅទីនេះ។ប៉ុន្តែមិនយូរប៉ុន្មាន[[ចក្រភពខ្មែរ]]បានចុះខ្សោយនិងដួលរលំហើយទឹកដីនេះបានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ]]និងក្រោយមកជាផ្នែកមួយនៃ[[អាណាចក្រអយុធ្យា]]គ្រប់គ្រងវិញ។ នៅក្នុង​[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យ​អយុធ្យា]] [[ឧទង|ស្ដេចរាមាធិបតីទី ​១]] ​បាន​បញ្ជូន​[[ព្រះរាមេសួរ|ព្រះចៅរាមេសូរ]](​ក្រោយ​មក​ជា​ស្ដេច)ជា[[ឧបរាជ|ព្រះ​ឧបរាជ]]ឲ្យទៅ​សោយ​រាជ្យ​នៅ​លពបុរី។នៅក្នុងឆ្នាំ ១៦៦៦ [[នារាយណ៍|ស្ដេចនរាយណ៍]]មហារាជបានបញ្ជាឲ្យសាងសង់ព្រះបរមរាជវាំងថ្មីមួយនៅច្រាំងខាងកើតនៃទន្លេលពបុរីនិងធ្វើឲ្យទីក្រុងនេះក្លាយជារាជធានីទី ០២ នៃប្រទេសខណៈពេលដែលអយុធ្យាត្រូវបានគំរាមកំហែងដោយ[[ហុល្លង់|ប្រទេសហូឡង់]]។ក្រោយ​ពី​[[នារាយណ៍|ស្ដេច​នរាយណ៍]]សោយ​ទិវង្គតទៅទីក្រុង​នេះ​ស្ទើរតែ​ត្រូវ​បាន​គេ​បោះ​បង់​ចោលហើយ​រងនូវការ​ខូច​ខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៨៥៦ [[មង្កុដ|ស្ដេចមង្គុត]]នៃ[[រាជវង្សចក្រី]]បានបញ្ជាឲ្យជួសជុលព្រះបរមរាជវាំងរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចនរាយណ៍]]ឡើងវិញ។នៅទីបំផុតទីក្រុងនេះបានវិលត្រឡប់មកវិញនិងជាទីក្រុងដែលមានសារៈសំខាន់ជាខ្លាំងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៣៧ នៅពេលដែលសេនាប្រមុខ[[ប្លែក ពិបូលសង្គ្រាម]]បានជ្រើសរើសទីក្រុងនេះធ្វើជាមូលដ្ឋានយោធាដ៏ធំបំផុតនៅក្នុង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ហើយធ្លាប់ត្រូវបានគេពិចារណាជ្រើសរើសធ្វើជារាជធានីថ្មីរបស់[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បន្ទាប់ពីបញ្ចប់[[សង្គ្រាមលោកលើកទី២|សង្គ្រាមលោកលើកទី ០២]] ។ <ref>{{Cite web |date=21 November 2011 |title=ย้ายเมืองหลวง? |url=https://www.komchadluek.net/news/politic/115578}}</ref> ==សិល្បៈលពបុរី== លពបុរី ជាឈ្មោះរចនាបថសិល្បៈមួយរបស់[[សៀម]]ដែលត្រូវបាន[[ជនជាតិថៃ|ជនជាតិសៀម]]ស្គាល់ថាជារចនាបទសម័យលពបុរីដោយមានបញ្ជាក់ភ្ជាប់មកផងដែរថាជា[[សិល្បៈខ្មែរ]]នៅក្នុង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ បើតាមវចនានុក្រមខ្មែររបស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិតបានឲ្យនិយមន័យចំពោះពាក្យ'''លពបុរី'''នេះថា ៖ *លពបុរី (ន) មើលពាក្យលវោ។ *លវោ (ន) (ស. លះវោ អានថា ល៉ៈ វ៉ូ) ជាឈ្មោះរាជធានីចាស់មួយរបស់[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]មាននិយាយចេញក្នុងឈ្មោះក្នុងព្រះរាជពង្សាវតារខ្មែរថានគរលវោ ពួកជនចាស់ៗច្រើនហៅនគរស្រីលវោលុះមកខាងក្រោយ[[សៀម]]ប្រែឈ្មោះហៅថាលពបុរីវិញ។ បើតាមការអធិប្បាយពន្យល់របស់សាមន្ទីរជាតិ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]នៅក្នុងអគារមហាសុរសិង្ហនាថ(มาหสุรสิงหนาท)នាបន្ទប់សិល្បៈលពបុរី(ศิลปะลพบุรี)បានឲ្យនិយមន័យរចនាបថលពបុរី នេះថា ៖ *លពបុរី ឬ ខ្មែរបុរាណនៅក្នុង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]សតវត្សរ៍ទី ១២–១៨ (៨០០–១៤០០ ឆ្នាំ) លពបុរី ជាឈ្មោះបែបផែនសិល្បៈមួយប្រភេទដែលបានប្រទះឃើញនៅក្នុង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ដែលមានកំណើតមកពីឈ្មោះក្រុងឬរដ្ឋ '''លវបុរៈ''' ឬ '''លវបុរី''' ដែលប្រាកដរូបដំបូងឡើងមកនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១២ តមកបានរីកចម្រើនរុងរឿងនៅក្នុងបរិវេណភាគកណ្ដាល ភាគខាងកើត និង ភាគខាងកើតឆៀងខាងជើងរបស់[[សៀម|ប្រទេសសៀម]](ភាគឦសាន)ដោយបានលេចឡើងនូវភស្ដុតាងខាងស្ថាបត្យកម្មនិងបដិមាកម្មភ្លាមៗឡើងមកដែលទាក់ទងទៅនឹង[[សាសនាហិណ្ឌូ]]និង[[មហាយាន|ព្រះពុទ្ធសាសនាផ្នែកមហាយាន]]នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១២–១៨ ឬ ប្រមាណ ៨០០–១៤០០ ឆ្នាំកន្លងមកក្រៅពីនេះនៅមានការប្រទាក់ក្រឡាគ្នាជាមួយនឹងវប្បធម៌របស់ខ្មែរបុរាណក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា]]ទាំងការទទួលនិងមានឥទ្ធិពលរវាងគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរដូច្នេះហើយរចនាបថសិល្បៈក៏មានភាពស្រដៀងគ្នាក្នុងគ្រាខ្លះដែលអាចហៅបានម្យ៉ាងទៀតថា'''សិល្បៈខ្មែរបុរាណនៅក្នុងប្រទេសសៀម'''ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយទម្រង់សិល្បៈរួមសម័យជាមួយគ្នាដែលប្រទះឃើញនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា]]និងប្រទះឃើញនៅក្នុង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ក៏មានន័យខុសគ្នាដែរឬមានលក្ខណៈពិសេសប្រចាំតំបន់របស់ខ្លួន។ ==រដ្ឋបាល== ខេត្តលពបុរី ចែកចេញជា ១១ ក្រុង/ស្រុក ១២២ សង្កាត់/ឃុំ និង ១១២៦ ភូមិ ៖ [[ឯកសារ:Districts_Lopburi.svg|រូបភាពតូច|300x300ភីកសែល|ផែនទី​ក្រុង​និងស្រុកនៃខេត្តលពបុរី]] ០១.[[ក្រុងលពបុរី]] ០២.[[ស្រុកវឌ្ឍននិគម]] ០៣.[[ស្រុកគោកសំរោង]] ០៤.[[ស្រុកជ័យបាតាល]] ០៥.[[ស្រុកថាវុង]] ០៦.[[ស្រុកបានម៉ី]] ០៧.[[ស្រុកថាហ្លួង]] ០៨.[[ស្រុកស្រះបុត្រ]] ០៩.[[ស្រុកគោកចម្រើន]] ១០.[[ស្រុកឡាំសន្ធិ]] ១១.[[ស្រុកណងមឿង]] ==ប្រាសាទ== *[[ប្រាសាទព្រួញបី]] *[[ប្រាសាទស្វា]] *[[:th:วัดนครโกษา|ប្រាសាទវត្តនគរកូសា]] *[[:th:วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ (จังหวัดลพบุรี)|ប្រាសាទវត្តព្រះស្រីរតនាមហាធាតុ]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តនៅប្រទេសថៃ]] ehej0aoe9icu9ekuznohdopf3ye3o52 ឃុំកំពង់ថ្កូវ 0 36813 322853 320635 2025-07-01T07:34:52Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322853 wikitext text/x-wiki =មើលផងដែរ= {{Navbox |name = ខេត្តជលបុរី |title = [[ខេត្តជលបុរី]] [[ខ្មែរសុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[File:ខ្មែរសុរិន្ទ]] |group1 = '''ទីរួមខេត្ត''' |list1 = ​[[ទី​រួមខេត្ត​ |ទីរួមខេត្ត]] |group2 = '''ក្រុង''' |list2 = ​[[ទីក្រុង|ទីក្រុង]] |group3 = '''ស្រុក''' |list3 = [[​ស្រុក|ស្រុក]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក |ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[ខេត្តជលបុរី]]​មាន [[ក្រុង]]​ [[ស្រុក]]​ចំនួន​១២ </div> }} {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសថៃ(សៀម) |title = ខ្មែរសុរិន្ទ[[សុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[Image:Flag of Cambodia.svg|right|75px|ខ្មែរ]] |group1 = '''រាជធានី''' |list1 = [[ក្រុង]] |group2 = '''ខេត្ត''' |list2 = [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបុរីរម្យ|បុរីរម្យ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តនគររាជ|នគររាជ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី |បស្ចឹមបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសិរីសាកេត |សិរីសាកេត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តត្រាច |ត្រាច ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តច័ន្ទបុរី |ច័ន្ទបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសង្គឹត |សង្គឹត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តធនបុរី |ធនបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ |ស្ទឹងជ្រៅ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ |គោកខ័ណ្ឌ ]]{{spaces|3}}[[ខេត្តអ៊ូប៊ុន|អ៊ូប៊ុន]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្រះកែវ|ស្រះកែវ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពលបុរី|ពលបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តជេតបុរី|ជេតបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្ត | ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកញ្ជានៈបុរី|កញ្ជានៈបុរី]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[សុរិន្ទ]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន [[ខេត្ត]]​ចំនួន​១៦ </div> }} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តនៅប្រទេសថៃ]] t53r4thhezpk3wuscc17cok8attwoz3 322854 322853 2025-07-01T07:35:21Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តជលបុរី]] ទៅ [[ឃុំកំពង់ថ្កូវ]] 322853 wikitext text/x-wiki =មើលផងដែរ= {{Navbox |name = ខេត្តជលបុរី |title = [[ខេត្តជលបុរី]] [[ខ្មែរសុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[File:ខ្មែរសុរិន្ទ]] |group1 = '''ទីរួមខេត្ត''' |list1 = ​[[ទី​រួមខេត្ត​ |ទីរួមខេត្ត]] |group2 = '''ក្រុង''' |list2 = ​[[ទីក្រុង|ទីក្រុង]] |group3 = '''ស្រុក''' |list3 = [[​ស្រុក|ស្រុក]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក |ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[ខេត្តជលបុរី]]​មាន [[ក្រុង]]​ [[ស្រុក]]​ចំនួន​១២ </div> }} {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសថៃ(សៀម) |title = ខ្មែរសុរិន្ទ[[សុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[Image:Flag of Cambodia.svg|right|75px|ខ្មែរ]] |group1 = '''រាជធានី''' |list1 = [[ក្រុង]] |group2 = '''ខេត្ត''' |list2 = [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបុរីរម្យ|បុរីរម្យ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តនគររាជ|នគររាជ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី |បស្ចឹមបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសិរីសាកេត |សិរីសាកេត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តត្រាច |ត្រាច ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តច័ន្ទបុរី |ច័ន្ទបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសង្គឹត |សង្គឹត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តធនបុរី |ធនបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ |ស្ទឹងជ្រៅ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ |គោកខ័ណ្ឌ ]]{{spaces|3}}[[ខេត្តអ៊ូប៊ុន|អ៊ូប៊ុន]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្រះកែវ|ស្រះកែវ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពលបុរី|ពលបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តជេតបុរី|ជេតបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្ត | ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកញ្ជានៈបុរី|កញ្ជានៈបុរី]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[សុរិន្ទ]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន [[ខេត្ត]]​ចំនួន​១៦ </div> }} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តនៅប្រទេសថៃ]] t53r4thhezpk3wuscc17cok8attwoz3 322856 322854 2025-07-01T07:37:12Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322856 wikitext text/x-wiki '''ឃុំកំពង់ថ្កូវ''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុងស្រុកអង្គរជុំ ខេត្តសៀមរាបមាន ០៨ ភូមិ ៖ =មើលផងដែរ= {{Navbox |name = ខេត្តជលបុរី |title = [[ខេត្តជលបុរី]] [[ខ្មែរសុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[File:ខ្មែរសុរិន្ទ]] |group1 = '''ទីរួមខេត្ត''' |list1 = ​[[ទី​រួមខេត្ត​ |ទីរួមខេត្ត]] |group2 = '''ក្រុង''' |list2 = ​[[ទីក្រុង|ទីក្រុង]] |group3 = '''ស្រុក''' |list3 = [[​ស្រុក|ស្រុក]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក |ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[ខេត្តជលបុរី]]​មាន [[ក្រុង]]​ [[ស្រុក]]​ចំនួន​១២ </div> }} {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសថៃ(សៀម) |title = ខ្មែរសុរិន្ទ[[សុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[Image:Flag of Cambodia.svg|right|75px|ខ្មែរ]] |group1 = '''រាជធានី''' |list1 = [[ក្រុង]] |group2 = '''ខេត្ត''' |list2 = [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបុរីរម្យ|បុរីរម្យ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តនគររាជ|នគររាជ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី |បស្ចឹមបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសិរីសាកេត |សិរីសាកេត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តត្រាច |ត្រាច ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តច័ន្ទបុរី |ច័ន្ទបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសង្គឹត |សង្គឹត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តធនបុរី |ធនបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ |ស្ទឹងជ្រៅ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ |គោកខ័ណ្ឌ ]]{{spaces|3}}[[ខេត្តអ៊ូប៊ុន|អ៊ូប៊ុន]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្រះកែវ|ស្រះកែវ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពលបុរី|ពលបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តជេតបុរី|ជេតបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្ត | ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកញ្ជានៈបុរី|កញ្ជានៈបុរី]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[សុរិន្ទ]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន [[ខេត្ត]]​ចំនួន​១៦ </div> }} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តនៅប្រទេសថៃ]] d6dodzgjgvymip1457wie2hgjfhmlb5 322857 322856 2025-07-01T07:37:37Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322857 wikitext text/x-wiki '''ឃុំកំពង់ថ្កូវ''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៨ ភូមិ ៖ =មើលផងដែរ= {{Navbox |name = ខេត្តជលបុរី |title = [[ខេត្តជលបុរី]] [[ខ្មែរសុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[File:ខ្មែរសុរិន្ទ]] |group1 = '''ទីរួមខេត្ត''' |list1 = ​[[ទី​រួមខេត្ត​ |ទីរួមខេត្ត]] |group2 = '''ក្រុង''' |list2 = ​[[ទីក្រុង|ទីក្រុង]] |group3 = '''ស្រុក''' |list3 = [[​ស្រុក|ស្រុក]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក |ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] {{spaces|3}}[[​ស្រុក|​ស្រុក]] {{spaces|3}}[[ស្រុក |ស្រុក ]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[ខេត្តជលបុរី]]​មាន [[ក្រុង]]​ [[ស្រុក]]​ចំនួន​១២ </div> }} {{Navbox |name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសថៃ(សៀម) |title = ខ្មែរសុរិន្ទ[[សុរិន្ទ]] |state = {{{state|autocollapse}}} |liststyle = text-align:left; |image = [[Image:Flag of Cambodia.svg|right|75px|ខ្មែរ]] |group1 = '''រាជធានី''' |list1 = [[ក្រុង]] |group2 = '''ខេត្ត''' |list2 = [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបុរីរម្យ|បុរីរម្យ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តនគររាជ|នគររាជ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី |បស្ចឹមបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសិរីសាកេត |សិរីសាកេត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តត្រាច |ត្រាច ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តច័ន្ទបុរី |ច័ន្ទបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តសង្គឹត |សង្គឹត ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តធនបុរី |ធនបុរី ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ |ស្ទឹងជ្រៅ ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តគោកខ័ណ្ឌ |គោកខ័ណ្ឌ ]]{{spaces|3}}[[ខេត្តអ៊ូប៊ុន|អ៊ូប៊ុន]] {{spaces|3}}[[ខេត្តស្រះកែវ|ស្រះកែវ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពលបុរី|ពលបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តជេតបុរី|ជេតបុរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្ត | ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកញ្ជានៈបុរី|កញ្ជានៈបុរី]] |belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080; |below=[[សុរិន្ទ]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន [[ខេត្ត]]​ចំនួន​១៦ </div> }} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តនៅប្រទេសថៃ]] jonmnerlqe3zdbzbyvom5ttpvtn0265 322858 322857 2025-07-01T07:38:27Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 ជំនួសខ្លឹមសារនៃទំព័រដោយ ''''ឃុំកំពង់ថ្កូវ''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៨ ភូមិ ៖' 322858 wikitext text/x-wiki '''ឃុំកំពង់ថ្កូវ''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៨ ភូមិ ៖ pjfdoeo6tok8uz2jkyw4ypxqsge0g72 322906 322858 2025-07-01T08:52:44Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322906 wikitext text/x-wiki '''ឃុំកំពង់ថ្កូវ''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៨ ភូមិ ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខកូដភូមិ ! ភូមិ ! អក្សរឡាតាំង |- |១៧០៦០២០១ |[[ភូមិកំពង់ថ្កូវ ០១]] | |- |១៧០៦០២០២ |[[ភូមិកំពង់ថ្កូវ ០២]] | |- |១៧០៦០២០៣ |[[ភូមិខ្សាច់]] | |- |១៧០៦០២០៤ |[[ភូមិអូរថ្កូវ]] | |- |១៧០៦០២០៥ |[[ភូមិគោកដូង]] | |- |១៧០៦០២០៦ |[[ភូមិដូរ្យតន្រ្តី]] | |- |១៧០៦០២០៧ |[[ភូមិចំបក់ហែរ]] | |- |១៧០៦០២០៨ |[[ភូមិភ្នំទ្រង់បាត]] | |- |} 6dhgbxs2y0wpqx143mw7uvv8f47bay4 322907 322906 2025-07-01T08:56:33Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322907 wikitext text/x-wiki '''ឃុំកំពង់ថ្កូវ''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៨ ភូមិ ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខកូដភូមិ ! ភូមិ ! អក្សរឡាតាំង |- |១៧០៦០២០១ |[[ភូមិកំពង់ថ្កូវ ០១]] |Kampong Thkov Muoy |- |១៧០៦០២០២ |[[ភូមិកំពង់ថ្កូវ ០២]] |Kampong Thkov Pir |- |១៧០៦០២០៣ |[[ភូមិខ្សាច់]] |Khsach |- |១៧០៦០២០៤ |[[ភូមិអូរថ្កូវ]] | |- |១៧០៦០២០៥ |[[ភូមិគោកដូង]] | |- |១៧០៦០២០៦ |[[ភូមិដូរ្យតន្រ្តី]] |Dour Dantrei |- |១៧០៦០២០៧ |[[ភូមិចំបក់ហែរ]] |Chambak Haer |- |១៧០៦០២០៨ |[[ភូមិភ្នំទ្រង់បាត]] | |- |} k0iwdzh21zm7kewqi40u4qpplns5kfv 322909 322907 2025-07-01T08:58:28Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322909 wikitext text/x-wiki '''ឃុំកំពង់ថ្កូវ''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៨ ភូមិ ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខកូដភូមិ ! ភូមិ ! អក្សរឡាតាំង |- |១៧០៦០២០១ |[[ភូមិកំពង់ថ្កូវ ០១]] |Kampong Thkov Muoy |- |១៧០៦០២០២ |[[ភូមិកំពង់ថ្កូវ ០២]] |Kampong Thkov Pir |- |១៧០៦០២០៣ |[[ភូមិខ្សាច់]] |Khsach |- |១៧០៦០២០៤ |[[ភូមិអូរថ្កូវ]] |Ou Thkov |- |១៧០៦០២០៥ |[[ភូមិគោកដូង]] |Kouk Doung |- |១៧០៦០២០៦ |[[ភូមិដូរ្យតន្រ្តី]] |Dour Dantrei |- |១៧០៦០២០៧ |[[ភូមិចំបក់ហែរ]] |Chambak Haer |- |១៧០៦០២០៨ |[[ភូមិភ្នំទ្រង់បាត]] |Phnum Trong Bat |- |} jny5kiqawkhz9sggegkshf3l8ljlkjm ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសលាវ 0 37285 322749 314584 2025-06-30T14:05:06Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322749 wikitext text/x-wiki [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] បានបាត់បង់ខេត្តចំនួន ០៨ នៅលើទឹកដីនៃ[[ប្រទេសលាវ]] ៖ {| class="wikitable" |- !លេខរៀង !! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !!ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ]] |Champasak Province |ແຂວງ ຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sre Kong Province |ແຂວງ ເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្រពើ]] |Achkrapeu Province |ແຂວງ ອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Suokr Khet Province |ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Kramuon Province |ແຂວງ ຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Saravan Province |ແຂວງ ສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang Province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vieng Chann Province |ແຂວງວຽງຈັນ |} go5xp6051fbiai19r2bxl5kjui268zm 322750 322749 2025-06-30T14:05:44Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសឡាវ]] ទៅ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសលាវ]] 322749 wikitext text/x-wiki [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] បានបាត់បង់ខេត្តចំនួន ០៨ នៅលើទឹកដីនៃ[[ប្រទេសលាវ]] ៖ {| class="wikitable" |- !លេខរៀង !! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !!ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ]] |Champasak Province |ແຂວງ ຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sre Kong Province |ແຂວງ ເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្រពើ]] |Achkrapeu Province |ແຂວງ ອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Suokr Khet Province |ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Kramuon Province |ແຂວງ ຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Saravan Province |ແຂວງ ສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang Province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vieng Chann Province |ແຂວງວຽງຈັນ |} go5xp6051fbiai19r2bxl5kjui268zm 322752 322750 2025-06-30T14:08:16Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322752 wikitext text/x-wiki [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] បានបាត់បង់ខេត្តចំនួន ០៨ នៅលើទឹកដីនៃ[[ប្រទេសលាវ]] ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak Province |ແຂວງ ຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sre Kong Province |ແຂວງ ເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្រពើ]] |Achkrapeu Province |ແຂວງ ອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Suokr Khet Province |ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Kramuon Province |ແຂວງ ຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Saravan Province |ແຂວງ ສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang Province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vieng Chann Province |ແຂວງວຽງຈັນ |} 8e4n50kto3pnavhkxoupdahonf8ucci 322753 322752 2025-06-30T14:09:29Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322753 wikitext text/x-wiki [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] បានបាត់បង់ខេត្តចំនួន ០៨ នៅលើទឹកដីនៃ[[ប្រទេសលាវ]] ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak Province |ແຂວງ ຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sre Kong Province |ແຂວງ ເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្រពើ|ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ឬ អាចម៍ក្របី]] |Achkrapeu Province |ແຂວງ ອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Suokr Khet Province |ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Kramuon Province |ແຂວງ ຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Saravan Province |ແຂວງ ສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang Province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vieng Chann Province |ແຂວງວຽງຈັນ |} o5n4j1qe5cvtd5ncn1d2t19y8wvvt2i 322754 322753 2025-06-30T14:12:49Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322754 wikitext text/x-wiki [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] បានបាត់បង់ខេត្តចំនួន ០៨ នៅលើទឹកដីនៃ[[ប្រទេសលាវ]] ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak Province |ແຂວງ ຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sre Kong Province |ແຂວງ ເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្របី|ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ឬ អាចម៍ក្របី]] |Achkrapeu Province |ແຂວງ ອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Suokr Khet Province |ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Kramuon Province |ແຂວງ ຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Saravan Province |ແຂວງ ສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang Province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vieng Chann Province |ແຂວງວຽງຈັນ |} m6oku19t1jw4t5lml2kojb5m29e0xfk 322755 322754 2025-06-30T14:15:27Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322755 wikitext text/x-wiki [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] បានបាត់បង់ខេត្តចំនួន ០៨ នៅលើទឹកដីនៃ[[ប្រទេសលាវ]] ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak Province |ແຂວງ ຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sekong province |ແຂວງ ເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្របី|ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ឬ អាចម៍ក្របី]] |Attapeu province |ແຂວງ ອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Savannakhet province |ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Kramuon Province |ແຂວງ ຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Saravan Province |ແຂວງ ສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang Province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vieng Chann Province |ແຂວງວຽງຈັນ |} 9aw5q2m88t4ceuldtu91v15x40jnn5e 322756 322755 2025-06-30T14:17:51Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322756 wikitext text/x-wiki [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] បានបាត់បង់ខេត្តចំនួន ០៨ នៅលើទឹកដីនៃ[[ប្រទេសលាវ]] ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak province |ແຂວງ ຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sekong province |ແຂວງ ເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្របី|ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ឬ អាចម៍ក្របី]] |Attapeu province |ແຂວງ ອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Savannakhet province |ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Kramuon Province |ແຂວງ ຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Salavan province |ແຂວງ ສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vientiane province |ແຂວງວຽງຈັນ |} g9l0wkjl92x5ztmqgd1sdb93mzcn3iy 322757 322756 2025-06-30T14:21:47Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322757 wikitext text/x-wiki [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] បានបាត់បង់ខេត្តចំនួន ០៨ នៅលើទឹកដីនៃ[[ប្រទេសលាវ]] ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak province |ແຂວງ ຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sekong province |ແຂວງ ເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្របី|ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ឬ អាចម៍ក្របី]] |Attapeu province |ແຂວງ ອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Savannakhet province |ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Khammouane province |ແຂວງ ຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Salavan province |ແຂວງ ສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vientiane province |ແຂວງວຽງຈັນ |} i81ncekgyztyl8jta5fwyxgi5wz2rsq 322758 322757 2025-06-30T14:25:09Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322758 wikitext text/x-wiki [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] បានបាត់បង់ខេត្តចំនួន ០៨ នៅលើទឹកដីនៃ[[ប្រទេសលាវ]] ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak province |ແຂວງຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sekong province |ແຂວງເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្របី|ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ឬ អាចម៍ក្របី]] |Attapeu province |ແຂວງອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Savannakhet province |ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Khammouane province |ແຂວງຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Salavan province |ແຂວງສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vientiane province |ແຂວງວຽງຈັນ |} snadge5xn9wuifs5mjlllrwfp37dbd4 322770 322758 2025-06-30T15:08:29Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322770 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak province |ແຂວງຈຳປາສັກ |- |០២ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sekong province |ແຂວງເຊກອງ |- |០៣ |[[ខេត្តអាចម៍ក្របី|ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ឬ អាចម៍ក្របី]] |Attapeu province |ແຂວງອັດຕະປື |- |០៤ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត]] |Savannakhet province |ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ |- |០៥ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Khammouane province |ແຂວງຄໍາມ່ວນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Salavan province |ແຂວງສາລະວັນ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vientiane province |ແຂວງວຽງຈັນ |} smkbsaszssnvn6hennh692vr8lmrd8s 322774 322770 2025-06-30T15:22:06Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322774 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Khammouane province |ແຂວງຄໍາມ່ວນ |- |០២ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak province |ແຂວງຈຳປາສັກ |- |០៣ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vientiane province |ແຂວງວຽງຈັນ |- |០៤ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sekong province |ແຂວງເຊກອງ |- |០៥ |[[ខេត្តសារ៉ាវ៉ាន់]] |Salavan province |ແຂວງສາລະວັນ |- |០៦ |[[ខេត្តសួគ៌ខេត្ត]] |Savannakhet province |ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តអាចម៍ក្របី|ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ឬ អាចម៍ក្របី]] |Attapeu province |ແຂວງອັດຕະປື |- |} df1us35uohy5asu49vxwl5chhpvg7cc 322775 322774 2025-06-30T15:23:33Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322775 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center |- !លេខរៀង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង !ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរលាវ |- |០១ |[[ខេត្តក្រមួន]] |Khammouane province |ແຂວງຄໍາມ່ວນ |- |០២ |[[ខេត្ត​ចំប៉ាស័ក្ដ|ខេត្តចម្ប៉ាស័ក្ដិ]] |Champasak province |ແຂວງຈຳປາສັກ |- |០៣ |[[ខេត្តវៀងចន្ទន៍]] |Vientiane province |ແຂວງວຽງຈັນ |- |០៤ |[[ខេត្ត​ស្រែគង្គ]] |Sekong province |ແຂວງເຊກອງ |- |០៥ |[[ខេត្ត​សារ៉ាវ៉ាន់]] |Salavan province |ແຂວງສາລະວັນ |- |០៦ |[[ខេត្ត​សួគ៌ខេត្ត|ខេត្តសួគ៌ខេត្ត]] |Savannakhet province |ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ |- |០៧ |[[ខេត្តហ្លួងព្រះបាង]] |Luang Prabang province |ແຂວງຫຼວງພະບາງ |- |០៨ |[[ខេត្តអាចម៍ក្របី|ខេត្តអាចម៍ក្រពើ ឬ អាចម៍ក្របី]] |Attapeu province |ແຂວງອັດຕະປື |- |} 2rg6g0lfhb59x52wv9y2jm7xaohz5x1 ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសយួន 0 37286 322943 315334 2025-07-01T10:07:56Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសវៀតណាម]] ទៅ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសយួន]] 315334 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" ! colspan="8"|'''{{pagename}}''' |- ! rowspan="2"|លេខរៀង ! colspan="4"|ឈ្មោះខេត្ត ! rowspan="2"|ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ ! rowspan="2"|អភិបាលខេត្តគ្រប់គ្រងមុនពេលយួនកាន់កាប់ |-ទីតាំងនិយាមការ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរជាសំនៀងវៀតណាម(យួន) ! អក្សរវៀតណាម(យួន) |- ! colspan="7"|តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ |ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ទីក្រុងហូជីម៉ិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩ - ១៦៩៩ | |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា ]] |Preah Suorkea Province |ខេត្តបារាជ |Bà Rịa |១៦៥១ | |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់ ]] |O Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ | |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក |ខេត្តទួល​តា​មោក ]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ | |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ |ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province |ដុងណាយ | rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១ - ១៦៩៩ | |- |០៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង |ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង ]] |Changva Trapeang Province |ដុងណាយ | |- |០៦ |[[ខេត្តរោងដំរី |ខេត្តរោងដំរី ]] |Raung Damrei Province |តាយនិញ |Tây Ninh |១៧៧០ | |- ! colspan="8"| តំបន់ដីសណ្ដរទន្លេមេង្គ |- |០៧ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក |ខេត្តមាត់ជ្រូក ]] |Moat Chrouk Province |ឆូវដុក |Châu Đốc |ចន្លោះ ១៧១៥ - ១៧៥៧ | |- |០៨ |[[ខេត្តពាមបារាជ |ខេត្តពាមបារាជ ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥ - ១៧៥៧ | |- |០៩ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក ]] |Phsar Dek Province |សា ដេក |Sa Đéc |១៧៥៧ | |- |១០ |[[ខេត្តពលលាវ |ខេត្តពលលាវ ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ | |- |១១ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ ]] |Toek Khmao Province | |Cà Mau |១៧០៧ | |- |១២ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ | |- |១២<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | | |- |១៣ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី |ខេត្តព្រែកឫស្សី ]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ | |- |១៤ |[[ខេត្តក្រមួនស |ខេត្តក្រមួនស ]] |Kramuon Sa Province | |Kiên Giang |១៧០៧ - ១៧១៥ ១៧៥៧ - ១៧៥៨ | |- |១៥ |[[ខេត្តពាម |ខេត្តពាម ]] |Peam Province | |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧ - ១៧១៥ | |- |១៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | | |- |១៦ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី |ខេត្តឈ្មោះថ្មី ]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ | |- |១៦<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ | |- |១៧ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង ]] |Mei Sar Province | |Sóc Trăng |១៧៥៨ | |- |១៨ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស ]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១ - ១៧៣២ | |- |១៩ |[[ខេត្តកោះគង |ខេត្តកោះគង ]] | Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ | |- |២០ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង ]] |Preah Trapeang Province |ខេត្តត្រាវិញ |Trà Vinh |ចន្លោះ ១៧៣១ - ១៧៥៨ | |- |២១ |[[ខេត្តលង់ហោរ |ខេត្តលង់ហោរ ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១ - ១៧៣២ | |- ! colspan="7"|កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | | |- |២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | | |- ! colspan="7"|កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ |កំពង់ផែអូរកែវ ]] |O Keo | |Oc Eo | | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | | |- ! colspan="7"|ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- | | | | | | | |- |១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | |Thap Muoi | | |} * 749bmisw6msnum6ekk3hz8not3cac5f 322945 322943 2025-07-01T10:08:46Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322945 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" |- ទីតាំងនិយាមការ !លេខរៀង ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរជាសំនៀងវៀតណាម(យួន) ! អក្សរវៀតណាម(យួន) !ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ !អភិបាលខេត្តគ្រប់គ្រងមុនពេលយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="7"|តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ |ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ទីក្រុងហូជីម៉ិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩ - ១៦៩៩ | |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា ]] |Preah Suorkea Province |ខេត្តបារាជ |Bà Rịa |១៦៥១ | |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់ ]] |O Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ | |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក |ខេត្តទួល​តា​មោក ]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ | |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ |ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province |ដុងណាយ | rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១ - ១៦៩៩ | |- |០៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង |ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង ]] |Changva Trapeang Province |ដុងណាយ | |- |០៦ |[[ខេត្តរោងដំរី |ខេត្តរោងដំរី ]] |Raung Damrei Province |តាយនិញ |Tây Ninh |១៧៧០ | |- ! colspan="8"| តំបន់ដីសណ្ដរទន្លេមេង្គ |- |០៧ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក |ខេត្តមាត់ជ្រូក ]] |Moat Chrouk Province |ឆូវដុក |Châu Đốc |ចន្លោះ ១៧១៥ - ១៧៥៧ | |- |០៨ |[[ខេត្តពាមបារាជ |ខេត្តពាមបារាជ ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥ - ១៧៥៧ | |- |០៩ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក ]] |Phsar Dek Province |សា ដេក |Sa Đéc |១៧៥៧ | |- |១០ |[[ខេត្តពលលាវ |ខេត្តពលលាវ ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ | |- |១១ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ ]] |Toek Khmao Province | |Cà Mau |១៧០៧ | |- |១២ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ | |- |១២<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | | |- |១៣ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី |ខេត្តព្រែកឫស្សី ]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ | |- |១៤ |[[ខេត្តក្រមួនស |ខេត្តក្រមួនស ]] |Kramuon Sa Province | |Kiên Giang |១៧០៧ - ១៧១៥ ១៧៥៧ - ១៧៥៨ | |- |១៥ |[[ខេត្តពាម |ខេត្តពាម ]] |Peam Province | |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧ - ១៧១៥ | |- |១៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | | |- |១៦ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី |ខេត្តឈ្មោះថ្មី ]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ | |- |១៦<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ | |- |១៧ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង ]] |Mei Sar Province | |Sóc Trăng |១៧៥៨ | |- |១៨ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស ]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១ - ១៧៣២ | |- |១៩ |[[ខេត្តកោះគង |ខេត្តកោះគង ]] | Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ | |- |២០ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង ]] |Preah Trapeang Province |ខេត្តត្រាវិញ |Trà Vinh |ចន្លោះ ១៧៣១ - ១៧៥៨ | |- |២១ |[[ខេត្តលង់ហោរ |ខេត្តលង់ហោរ ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១ - ១៧៣២ | |- ! colspan="7"|កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | | |- |២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | | |- ! colspan="7"|កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ |កំពង់ផែអូរកែវ ]] |O Keo | |Oc Eo | | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | | |- ! colspan="7"|ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- | | | | | | | |- |១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | |Thap Muoi | | |} * sg9g4s9ffx1kqlfl8joq18nro1wyznq 322946 322945 2025-07-01T10:09:50Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322946 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" |- ទីតាំងនិយាមការ !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តអក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរជាសំនៀងវៀតណាម(យួន) ! អក្សរវៀតណាម(យួន) !ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ !អភិបាលខេត្តគ្រប់គ្រងមុនពេលយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="7"|តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ |ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ទីក្រុងហូជីម៉ិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩ - ១៦៩៩ | |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា ]] |Preah Suorkea Province |ខេត្តបារាជ |Bà Rịa |១៦៥១ | |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់ ]] |O Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ | |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក |ខេត្តទួល​តា​មោក ]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ | |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ |ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province |ដុងណាយ | rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១ - ១៦៩៩ | |- |០៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង |ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង ]] |Changva Trapeang Province |ដុងណាយ | |- |០៦ |[[ខេត្តរោងដំរី |ខេត្តរោងដំរី ]] |Raung Damrei Province |តាយនិញ |Tây Ninh |១៧៧០ | |- ! colspan="8"| តំបន់ដីសណ្ដរទន្លេមេង្គ |- |០៧ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក |ខេត្តមាត់ជ្រូក ]] |Moat Chrouk Province |ឆូវដុក |Châu Đốc |ចន្លោះ ១៧១៥ - ១៧៥៧ | |- |០៨ |[[ខេត្តពាមបារាជ |ខេត្តពាមបារាជ ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥ - ១៧៥៧ | |- |០៩ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក ]] |Phsar Dek Province |សា ដេក |Sa Đéc |១៧៥៧ | |- |១០ |[[ខេត្តពលលាវ |ខេត្តពលលាវ ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ | |- |១១ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ ]] |Toek Khmao Province | |Cà Mau |១៧០៧ | |- |១២ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ | |- |១២<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | | |- |១៣ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី |ខេត្តព្រែកឫស្សី ]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ | |- |១៤ |[[ខេត្តក្រមួនស |ខេត្តក្រមួនស ]] |Kramuon Sa Province | |Kiên Giang |១៧០៧ - ១៧១៥ ១៧៥៧ - ១៧៥៨ | |- |១៥ |[[ខេត្តពាម |ខេត្តពាម ]] |Peam Province | |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧ - ១៧១៥ | |- |១៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | | |- |១៦ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី |ខេត្តឈ្មោះថ្មី ]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ | |- |១៦<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ | |- |១៧ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង ]] |Mei Sar Province | |Sóc Trăng |១៧៥៨ | |- |១៨ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស ]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១ - ១៧៣២ | |- |១៩ |[[ខេត្តកោះគង |ខេត្តកោះគង ]] | Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ | |- |២០ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង ]] |Preah Trapeang Province |ខេត្តត្រាវិញ |Trà Vinh |ចន្លោះ ១៧៣១ - ១៧៥៨ | |- |២១ |[[ខេត្តលង់ហោរ |ខេត្តលង់ហោរ ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១ - ១៧៣២ | |- ! colspan="7"|កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | | |- |២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | | |- ! colspan="7"|កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ |កំពង់ផែអូរកែវ ]] |O Keo | |Oc Eo | | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | | |- ! colspan="7"|ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- | | | | | | | |- |១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | |Thap Muoi | | |} * miyta0jpda0vcwdhhs4xb4xpldol4pd 322947 322946 2025-07-01T10:10:41Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322947 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" |- ទីតាំងនិយាមការ !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តអក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរជាសំនៀងវៀតណាម(យួន) ! អក្សរវៀតណាម(យួន) !ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="6" |តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ |ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ទីក្រុងហូជីម៉ិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩ - ១៦៩៩ |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា ]] |Preah Suorkea Province |ខេត្តបារាជ |Bà Rịa |១៦៥១ |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់ ]] |O Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក |ខេត្តទួល​តា​មោក ]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ |ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province |ដុងណាយ | rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១ - ១៦៩៩ |- |០៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង |ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង ]] |Changva Trapeang Province |ដុងណាយ |- |០៦ |[[ខេត្តរោងដំរី |ខេត្តរោងដំរី ]] |Raung Damrei Province |តាយនិញ |Tây Ninh |១៧៧០ |- ! colspan="7" | តំបន់ដីសណ្ដរទន្លេមេង្គ |- |០៧ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក |ខេត្តមាត់ជ្រូក ]] |Moat Chrouk Province |ឆូវដុក |Châu Đốc |ចន្លោះ ១៧១៥ - ១៧៥៧ |- |០៨ |[[ខេត្តពាមបារាជ |ខេត្តពាមបារាជ ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥ - ១៧៥៧ |- |០៩ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក ]] |Phsar Dek Province |សា ដេក |Sa Đéc |១៧៥៧ |- |១០ |[[ខេត្តពលលាវ |ខេត្តពលលាវ ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ |- |១១ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ ]] |Toek Khmao Province | |Cà Mau |១៧០៧ |- |១២ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ |- |១២<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | |- |១៣ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី |ខេត្តព្រែកឫស្សី ]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ |- |១៤ |[[ខេត្តក្រមួនស |ខេត្តក្រមួនស ]] |Kramuon Sa Province | |Kiên Giang |១៧០៧ - ១៧១៥ ១៧៥៧ - ១៧៥៨ |- |១៥ |[[ខេត្តពាម |ខេត្តពាម ]] |Peam Province | |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧ - ១៧១៥ |- |១៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | |- |១៦ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី |ខេត្តឈ្មោះថ្មី ]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ |- |១៦<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ |- |១៧ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង ]] |Mei Sar Province | |Sóc Trăng |១៧៥៨ |- |១៨ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស ]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១ - ១៧៣២ |- |១៩ |[[ខេត្តកោះគង |ខេត្តកោះគង ]] | Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ |- |២០ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង ]] |Preah Trapeang Province |ខេត្តត្រាវិញ |Trà Vinh |ចន្លោះ ១៧៣១ - ១៧៥៨ |- |២១ |[[ខេត្តលង់ហោរ |ខេត្តលង់ហោរ ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១ - ១៧៣២ |- ! colspan="6" |កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | |- |២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | |- ! colspan="6" |កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ |កំពង់ផែអូរកែវ ]] |O Keo | |Oc Eo | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | |- ! colspan="6" |ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- | | | | | | |- |១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | |Thap Muoi | |} * jjyzeowl2x1ablbxvg5hyd0m5qnhrmf 322948 322947 2025-07-01T10:19:35Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322948 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះខេត្តខ្មែរជាសំនៀងយួន ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរយួន ! ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="6" |តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ|ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ទីក្រុងហូជីម៉ិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩ - ១៦៩៩ |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា]] |Preah Suorkea Province |ខេត្តបារៀ |Bà Rịa |១៦៥១ |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់]] |Ou Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក|ខេត្តទួល​តា​មោក]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ|ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province |ដុងណាយ |rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១ - ១៦៩៩ |- |០៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង]] |Changva Trapeang Province |ដុងណាយ |- |០៦ |[[ខេត្តរោងដំរី|ខេត្តរោងដំរី]] |Raung Damrei Province |តាយនិញ |Tây Ninh |១៧៧០ |- ! colspan="7" | តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេង្គ |- |០៧ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក|ខេត្តមាត់ជ្រូក]] |Moat Chrouk Province |ឆូវដុក |Châu Đốc |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៨ |[[ខេត្តពាមបារាជ|ខេត្តពាមបារាជ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៩ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក]] |Phsar Dek Province |សា ដេក |Sa Đéc |១៧៥៧ |- |១០ |[[ខេត្តពលលាវ|ខេត្តពលលាវ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ |- |១១ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ]] |Toek Khmao Province |កា ម៉ៅ |Cà Mau |១៧០៧ |- |១២ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ |- |១២<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | |- |១៣ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ខេត្តព្រែកឫស្សី]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ |- |១៤ |[[ខេត្តក្រមួនស|ខេត្តក្រមួនស]] |Kramuon Sa Province | |Kiên Giang |១៧០៧ - ១៧១៥ ១៧៥៧ - ១៧៥៨ |- |១៥ |[[ខេត្តពាម|ខេត្តពាម]] |Peam Province | |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧ - ១៧១៥ |- |១៥ |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | |- |១៦ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ខេត្តឈ្មោះថ្មី]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ |- |១៦<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ |- |១៧ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង]] |Mei Sar Province | |Sóc Trăng |១៧៥៨ |- |១៨ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១ - ១៧៣២ |- |១៩ |[[ខេត្តកោះគង|ខេត្តកោះគង]] | Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ |- |២០ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង]] |Preah Trapeang Province |ខេត្តត្រាវិញ |Trà Vinh |១៧៣១-១៧៥៨ |- |២១ |[[ខេត្តលង់ហោរ|ខេត្តលង់ហោរ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១ - ១៧៣២ |- ! colspan="6" |កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | |- |០២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | |- ! colspan="6" |កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ|កំពង់ផែអូរកែវ]] |Ou Keo | |Oc Eo | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | |- ! colspan="6" |ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | |Thap Muoi | |} ejixjpy1tmn4nsuclbxodlkz6uhajhk 322949 322948 2025-07-01T10:21:05Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322949 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះខេត្តខ្មែរជាសំនៀងយួន ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរយួន ! ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="6" |តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ|ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ទីក្រុងហូជីម៉ិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩ - ១៦៩៩ |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា]] |Preah Suorkea Province |ខេត្តបារៀ |Bà Rịa |១៦៥១ |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់]] |Ou Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក|ខេត្តទួល​តា​មោក]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ|ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province | rowspan="2" |ដុងណាយ |rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១ - ១៦៩៩ |- |០៥<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង]] |Changva Trapeang Province |- |០៦ |[[ខេត្តរោងដំរី|ខេត្តរោងដំរី]] |Raung Damrei Province |តាយនិញ |Tây Ninh |១៧៧០ |- ! colspan="7" | តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេង្គ |- |០៧ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក|ខេត្តមាត់ជ្រូក]] |Moat Chrouk Province |ឆូវដុក |Châu Đốc |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៨ |[[ខេត្តពាមបារាជ|ខេត្តពាមបារាជ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៩ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក]] |Phsar Dek Province |សា ដេក |Sa Đéc |១៧៥៧ |- |១០ |[[ខេត្តពលលាវ|ខេត្តពលលាវ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ |- |១១ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ]] |Toek Khmao Province |កា ម៉ៅ |Cà Mau |១៧០៧ |- |១២ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ |- |១២<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | |- |១៣ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ខេត្តព្រែកឫស្សី]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ |- |១៤ |[[ខេត្តក្រមួនស|ខេត្តក្រមួនស]] |Kramuon Sa Province | |Kiên Giang |១៧០៧ - ១៧១៥ ១៧៥៧ - ១៧៥៨ |- |១៥ |[[ខេត្តពាម|ខេត្តពាម]] |Peam Province | |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧ - ១៧១៥ |- |១៥ |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | |- |១៦ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ខេត្តឈ្មោះថ្មី]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ |- |១៦<sup>(១)</sup> |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ |- |១៧ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង]] |Mei Sar Province | |Sóc Trăng |១៧៥៨ |- |១៨ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១ - ១៧៣២ |- |១៩ |[[ខេត្តកោះគង|ខេត្តកោះគង]] | Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ |- |២០ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង]] |Preah Trapeang Province |ខេត្តត្រាវិញ |Trà Vinh |១៧៣១-១៧៥៨ |- |២១ |[[ខេត្តលង់ហោរ|ខេត្តលង់ហោរ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១ - ១៧៣២ |- ! colspan="6" |កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | |- |០២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | |- ! colspan="6" |កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ|កំពង់ផែអូរកែវ]] |Ou Keo | |Oc Eo | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | |- ! colspan="6" |ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | |Thap Muoi | |} d2zkmkir33smr02swtbfzoc5x06jlrx 322950 322949 2025-07-01T10:28:44Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322950 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះខេត្តខ្មែរជាសំនៀងយួន ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរយួន ! ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="6" |តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ|ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ហូជីម៉ិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩-១៦៩៩ |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា]] |Preah Suorkea Province |បា រៀ |Bà Rịa |១៦៥១ |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់]] |Ou Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក|ខេត្តទួល​តា​មោក]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ|ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province | rowspan="2" |ដុង ណាយ |rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១-១៦៩៩ |- |០៦ |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង]] |Changva Trapeang Province |- |០៧ |[[ខេត្តរោងដំរី|ខេត្តរោងដំរី]] |Raung Damrei Province |តាយ និញ |Tây Ninh |១៧៧០ |- ! colspan="7" | តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេង្គ |- |០៨ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក|ខេត្តមាត់ជ្រូក]] |Moat Chrouk Province |ឆូវ ដុក |Châu Đốc |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៩ |[[ខេត្តពាមបារាជ|ខេត្តពាមបារាជ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥-១៧៥៧ |- |១០ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក]] |Phsar Dek Province |សា ដែក |Sa Đéc |១៧៥៧ |- |១១ |[[ខេត្តពលលាវ|ខេត្តពលលាវ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ |- |១២ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ]] |Toek Khmao Province |កា ម៉ៅ |Cà Mau |១៧០៧ |- |១៣ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ |- |១៤ |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | |- |១៥ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ខេត្តព្រែកឫស្សី]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ |- |១៦ |[[ខេត្តក្រមួនស|ខេត្តក្រមួនស]] |Kramuon Sa Province | |Kiên Giang |១៧០៧-១៧១៥ និង ១៧៥៧-១៧៥៨ |- |១៧ |[[ខេត្តពាម|ខេត្តពាម]] |Peam Province |ហា ទៀន |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧-១៧១៥ |- |១៨ |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | |- |១៩ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ខេត្តឈ្មោះថ្មី]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ |- |២០ |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ |- |២១ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង]] |Mei Sar Province |សុក ត្រាង |Sóc Trăng |១៧៥៨ |- |២២ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១-១៧៣២ |- |២៣ |[[ខេត្តកោះគង|ខេត្តកោះគង]] |Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ |- |២៤ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង]] |Preah Trapeang Province |ខេត្តត្រាវិញ |Trà Vinh |១៧៣១-១៧៥៨ |- |២៥ |[[ខេត្តលង់ហោរ|ខេត្តលង់ហោរ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១-១៧៣២ |- ! colspan="6" |កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | |- |០២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | |- ! colspan="6" |កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ|កំពង់ផែអូរកែវ]] |Ou Keo | |Oc Eo | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | |- ! colspan="6" |ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | |Thap Muoi | |} m6y3gtax394i39lxi7zf2tfkqp5n1kr 322951 322950 2025-07-01T10:32:17Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322951 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះខេត្តខ្មែរជាសំនៀងយួន ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរយួន ! ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="6" |តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ|ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ហូ ជី មិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩-១៦៩៩ |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា]] |Preah Suorkea Province |បា រៀ |Bà Rịa |១៦៥១ |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់]] |Ou Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក|ខេត្តទួល​តា​មោក]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ|ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province | rowspan="2" |ដុង ណាយ |rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១-១៦៩៩ |- |០៦ |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង]] |Changva Trapeang Province |- |០៧ |[[ខេត្តរោងដំរី|ខេត្តរោងដំរី]] |Raung Damrei Province |តាយ និញ |Tây Ninh |១៧៧០ |- ! colspan="7" | តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេង្គ |- |០៨ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក|ខេត្តមាត់ជ្រូក]] |Moat Chrouk Province |ឆូវ ដុក |Châu Đốc |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៩ |[[ខេត្តពាមបារាជ|ខេត្តពាមបារាជ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥-១៧៥៧ |- |១០ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក]] |Phsar Dek Province |សា ដែក |Sa Đéc |១៧៥៧ |- |១១ |[[ខេត្តពលលាវ|ខេត្តពលលាវ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ |- |១២ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ]] |Toek Khmao Province |កា ម៉ៅ |Cà Mau |១៧០៧ |- |១៣ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ |- |១៤ |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | |- |១៥ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ខេត្តព្រែកឫស្សី]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ |- |១៦ |[[ខេត្តក្រមួនស|ខេត្តក្រមួនស]] |Kramuon Sa Province |គ្រៀន យ៉ាង |Kiên Giang |១៧០៧-១៧១៥ និង ១៧៥៧-១៧៥៨ |- |១៧ |[[ខេត្តពាម|ខេត្តពាម]] |Peam Province |ហា ទៀន |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧-១៧១៥ |- |១៨ |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | |- |១៩ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ខេត្តឈ្មោះថ្មី]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ |- |២០ |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ |- |២១ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង]] |Mei Sar Province |សុក ត្រាង |Sóc Trăng |១៧៥៨ |- |២២ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១-១៧៣២ |- |២៣ |[[ខេត្តកោះគង|ខេត្តកោះគង]] |Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ |- |២៤ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង]] |Preah Trapeang Province |ខេត្តត្រាវិញ |Trà Vinh |១៧៣១-១៧៥៨ |- |២៥ |[[ខេត្តលង់ហោរ|ខេត្តលង់ហោរ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១-១៧៣២ |- ! colspan="6" |កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | |- |០២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | |- ! colspan="6" |កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ|កំពង់ផែអូរកែវ]] |Ou Keo | |Oc Eo | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | |- ! colspan="6" |ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | |Thap Muoi | |} fbntd6o14o7545wjq5dhziopyeski2v 322952 322951 2025-07-01T10:33:18Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322952 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះខេត្តខ្មែរជាសំនៀងយួន ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរយួន ! ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="6" |តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ|ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ហូ ជី មិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩-១៦៩៩ |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា]] |Preah Suorkea Province |បា រៀ |Bà Rịa |១៦៥១ |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់]] |Ou Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក|ខេត្តទួល​តា​មោក]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ|ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province | rowspan="2" |ដុង ណាយ |rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១-១៦៩៩ |- |០៦ |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង]] |Changva Trapeang Province |- |០៧ |[[ខេត្តរោងដំរី|ខេត្តរោងដំរី]] |Raung Damrei Province |តាយ និញ |Tây Ninh |១៧៧០ |- ! colspan="7" | តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេង្គ |- |០៨ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក|ខេត្តមាត់ជ្រូក]] |Moat Chrouk Province |ឆូវ ដុក |Châu Đốc |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៩ |[[ខេត្តពាមបារាជ|ខេត្តពាមបារាជ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥-១៧៥៧ |- |១០ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក]] |Phsar Dek Province |សា ដែក |Sa Đéc |១៧៥៧ |- |១១ |[[ខេត្តពលលាវ|ខេត្តពលលាវ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ |- |១២ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ]] |Toek Khmao Province |កា ម៉ៅ |Cà Mau |១៧០៧ |- |១៣ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ |- |១៤ |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | |- |១៥ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ខេត្តព្រែកឫស្សី]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ |- |១៦ |[[ខេត្តក្រមួនស|ខេត្តក្រមួនស]] |Kramuon Sa Province |គ្រៀន យ៉ាង |Kiên Giang |១៧០៧-១៧១៥ និង ១៧៥៧-១៧៥៨ |- |១៧ |[[ខេត្តពាម|ខេត្តពាម]] |Peam Province |ហា ទៀន |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧-១៧១៥ |- |១៨ |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | |- |១៩ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ខេត្តឈ្មោះថ្មី]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ |- |២០ |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ |- |២១ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង]] |Mei Sar Province |សុក ត្រាង |Sóc Trăng |១៧៥៨ |- |២២ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១-១៧៣២ |- |២៣ |[[ខេត្តកោះគង|ខេត្តកោះគង]] |Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ |- |២៤ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង]] |Preah Trapeang Province |ត្រា វិញ |Trà Vinh |១៧៣១-១៧៥៨ |- |២៥ |[[ខេត្តលង់ហោរ|ខេត្តលង់ហោរ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១-១៧៣២ |- ! colspan="6" |កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | |- |០២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | |- ! colspan="6" |កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ|កំពង់ផែអូរកែវ]] |Ou Keo | |Oc Eo | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | |- ! colspan="6" |ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | |Thap Muoi | |} 0si1pbezr41au9ma9xari3ohfr5rmd1 322953 322952 2025-07-01T10:39:30Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322953 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះខេត្តខ្មែរជាសំនៀងយួន ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរយួន ! ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="6" |តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ|ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ហូ ជី មិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩-១៦៩៩ |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា]] |Preah Suorkea Province |បា រៀ |Bà Rịa |១៦៥១ |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់]] |Ou Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក|ខេត្តទួល​តា​មោក]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ|ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province | rowspan="2" |ដុង ណាយ |rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១-១៦៩៩ |- |០៦ |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង]] |Changva Trapeang Province |- |០៧ |[[ខេត្តរោងដំរី|ខេត្តរោងដំរី]] |Raung Damrei Province |តាយ និញ |Tây Ninh |១៧៧០ |- ! colspan="7" | តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេង្គ |- |០៨ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក|ខេត្តមាត់ជ្រូក]] |Moat Chrouk Province |ឆូវ ដុក |Châu Đốc |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៩ |[[ខេត្តពាមបារាជ|ខេត្តពាមបារាជ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥-១៧៥៧ |- |១០ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក]] |Phsar Dek Province |សា ដែក |Sa Đéc |១៧៥៧ |- |១១ |[[ខេត្តពលលាវ|ខេត្តពលលាវ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ |- |១២ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ]] |Toek Khmao Province |កា ម៉ៅ |Cà Mau |១៧០៧ |- |១៣ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ |- |១៤ |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | |- |១៥ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ខេត្តព្រែកឫស្សី]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ |- |១៦ |[[ខេត្តក្រមួនស|ខេត្តក្រមួនស]] |Kramuon Sa Province |គ្រៀន យ៉ាង |Kiên Giang |១៧០៧-១៧១៥ និង ១៧៥៧-១៧៥៨ |- |១៧ |[[ខេត្តពាម|ខេត្តពាម]] |Peam Province |ហា ទៀន |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧-១៧១៥ |- |១៨ |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | |- |១៩ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ខេត្តឈ្មោះថ្មី]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ |- |២០ |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ |- |២១ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង]] |Mei Sar Province |សុក ត្រាង |Sóc Trăng |១៧៥៨ |- |២២ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១-១៧៣២ |- |២៣ |[[ខេត្តកោះគង|ខេត្តកោះគង]] |Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ |- |២៤ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង]] |Preah Trapeang Province |ត្រា វិញ |Trà Vinh |១៧៣១-១៧៥៨ |- |២៥ |[[ខេត្តលង់ហោរ|ខេត្តលង់ហោរ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១-១៧៣២ |- ! colspan="6" |កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | |- |០២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | |- ! colspan="6" |កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ|កំពង់ផែអូរកែវ]] |Ou Keo | |Oc Eo | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | |- ! colspan="6" |ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | | | |} ib1ywo7w5l7v3vcddew4mpmdz4ronsi 322955 322953 2025-07-01T10:50:50Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322955 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះខេត្តខ្មែរជាសំនៀងយួន ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរយួន ! ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="6" |តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ|ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ហូ ជី មិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩-១៦៩៩ |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា]] |Preah Suorkea Province |បា រៀ |Bà Rịa |១៦៥១ |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់]] |Ou Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក|ខេត្តទួល​តា​មោក]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ|ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province | rowspan="2" |ដុង ណាយ |rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១-១៦៩៩ |- |០៦ |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង]] |Changva Trapeang Province |- |០៧ |[[ខេត្តរោងដំរី|ខេត្តរោងដំរី]] |Raung Damrei Province |តាយ និញ |Tây Ninh |១៧៧០ |- ! colspan="7" | តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេង្គ |- |០៨ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក|ខេត្តមាត់ជ្រូក]] |Moat Chrouk Province |ឆូវ ដុក |Châu Đốc |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៩ |[[ខេត្តពាមបារាជ|ខេត្តពាមបារាជ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥-១៧៥៧ |- |១០ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក]] |Phsar Dek Province |សា ដែក |Sa Đéc |១៧៥៧ |- |១១ |[[ខេត្តពលលាវ|ខេត្តពលលាវ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ |- |១២ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ]] |Toek Khmao Province |កា ម៉ៅ |Cà Mau |១៧០៧ |- |១៣ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ |- |១៤ |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | |- |១៥ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ខេត្តព្រែកឫស្សី]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ |- |១៦ |[[ខេត្តក្រមួនស|ខេត្តក្រមួនស]] |Kramuon Sa Province |គ្រៀន យ៉ាង |Kiên Giang |១៧០៧-១៧១៥ និង ១៧៥៧-១៧៥៨ |- |១៧ |[[ខេត្តពាម|ខេត្តពាម]] |Peam Province |ហា ទៀន |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧-១៧១៥ |- |១៨ |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | |- |១៩ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ខេត្តឈ្មោះថ្មី]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ |- |២០ |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ |- |២១ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង]] |Kleaeng Province |សុក ត្រាង |Sóc Trăng |១៧៥៨ |- |២២ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១-១៧៣២ |- |២៣ |[[ខេត្តកោះគង|ខេត្តកោះគង]] |Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ |- |២៤ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង]] |Preah Trapeang Province |ត្រា វិញ |Trà Vinh |១៧៣១-១៧៥៨ |- |២៥ |[[ខេត្តលង់ហោរ|ខេត្តលង់ហោរ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១-១៧៣២ |- ! colspan="6" |កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | |- |០២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | |- ! colspan="6" |កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ|កំពង់ផែអូរកែវ]] |Ou Keo | |Oc Eo | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | |- ! colspan="6" |ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | | | |} 0axj8hsmt6tfhm72qkc5s4x15grqbe8 322956 322955 2025-07-01T10:53:17Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322956 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="text-align:center !លេខរៀង ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរខ្មែរ ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះខេត្តខ្មែរជាសំនៀងយួន ! ឈ្មោះខេត្តជាអក្សរយួន ! ឆ្នាំយួនកាន់កាប់ |- ! colspan="6" |តំបន់ភូមិភាគកណ្ដាលនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ទីក្រុងព្រៃនគរ|ទីក្រុងព្រៃនគរ]] |Prey Nokor City |ហូ ជី មិញ |Hồ Chí Minh |១៦៦៩-១៦៩៩ |- |០២ |[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ខេត្តព្រះ​សួគ៌ា]] |Preah Suorkea Province |បា រៀ |Bà Rịa |១៦៥១ |- |០៣ |[[ខេត្តអូរកាប់|​ខេត្តអូ​រកាប់]] |Ou Kap Province |វ៉ុង តាវ |Vũng Tàu |១៦១៥ |- |០៤ |[[ខេត្តទួល​តា​មោក|ខេត្តទួល​តា​មោក]] |Tuol Ta Mouk Province |ប៊ិញ ភឿក |Bình Phước |១៦៩៩ |- |០៥ |[[ខេត្តដូនណៃ|ខេត្តដូនណៃ]] |Daun Nay Province | rowspan="2" |ដុង ណាយ |rowspan="2"|Đồng Nai (Biên Hòa) |rowspan="2"|១៦៥១-១៦៩៩ |- |០៦ |[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង]] |Changva Trapeang Province |- |០៧ |[[ខេត្តរោងដំរី|ខេត្តរោងដំរី]] |Raung Damrei Province |តាយ និញ |Tây Ninh |១៧៧០ |- ! colspan="7" | តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេង្គ |- |០៨ |[[ខេត្តមាត់ជ្រូក|ខេត្តមាត់ជ្រូក]] |Moat Chrouk Province |ឆូវ ដុក |Châu Đốc |១៧១៥-១៧៥៧ |- |០៩ |[[ខេត្តពាមបារាជ|ខេត្តពាមបារាជ]] |Peam Barach Province |ឡុង សៀង |Long Xuyên |១៧១៥-១៧៥៧ |- |១០ |[[ខេត្តផ្សារដែក|ខេត្តផ្សារ​ដែក]] |Phsar Dek Province |សា ដែក |Sa Đéc |១៧៥៧ |- |១១ |[[ខេត្តពលលាវ|ខេត្តពលលាវ]] |Pol Leav Province |ប៉ាក់ លាវ |Bạc Liêu |១៨៤០ |- |១២ |[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ខេត្តទឹកខ្មៅ]] |Toek Khmao Province |កា ម៉ៅ |Cà Mau |១៧០៧ |- |១៣ |[[ខេត្តកំពង់ឫស្សី|ខេត្តកំពង់ឫស្សី]] |Kampong Russei Province | |rowspan="2"|Bến Tre |rowspan="2"|១៧៣២ |- |១៤ |[[ខេត្តផ្សំអំបើស​|ខេត្តផ្សំអំបើស]] |Phsom Ambeus Province | |- |១៥ |[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ខេត្តព្រែកឫស្សី]] |Prek Russei Province | |Cần Thơ & Vị Thanh |១៧៥៨ |- |១៦ |[[ខេត្តក្រមួនស|ខេត្តក្រមួនស]] |Kramuon Sa Province |គ្រៀន យ៉ាង |Kiên Giang |១៧០៧-១៧១៥ និង ១៧៥៧-១៧៥៨ |- |១៧ |[[ខេត្តពាម|ខេត្តពាម]] |Peam Province |ហា ទៀន |rowspan="2"|Hà Tiên |rowspan="2"|១៧០៧-១៧១៥ |- |១៨ |[[ខេត្តពាមបន្ទាយមាស|ខេត្តពាមបន្ទាយមាស]] |Peam Banteay Meas Province | |- |១៩ |[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ខេត្តឈ្មោះថ្មី]] |Chhmuh Thmei Province | |Tân An |១៦៦៩ |- |២០ |[[ខេត្តកំពង់គោ|ខេត្តកំពង់គោ]] |Kampong Ko Province | |Long An |១៩៦៩ |- |២១ |[[ខេត្តឃ្លាំង|​ខេត្តឃ្លាំង]] |Khlaeng Province |សុក ត្រាង |Sóc Trăng |១៧៥៨ |- |២២ |[[ខេត្តមេ ស|​ខេត្តមេ​ ស]] |Mei Sar Province | |Tiền Giang |១៧៣១-១៧៣២ |- |២៣ |[[ខេត្តកោះគង|ខេត្តកោះគង]] |Koh Kong Province | |Gò Công |១៧៣១ |- |២៤ |[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ខេត្តព្រះត្រពាំង]] |Preah Trapeang Province |ត្រា វិញ |Trà Vinh |១៧៣១-១៧៥៨ |- |២៥ |[[ខេត្តលង់ហោរ|ខេត្តលង់ហោរ]] |Lung Haor Province | |Vĩnh Long |១៧៣១-១៧៣២ |- ! colspan="6" |កោះនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[កោះត្រល់ |កោះត្រល់ ]] |Koh Tral | |Phú Quốc | |- |០២ |[[កោះត្រឡាច|កោះត្រឡាច ]] |Koh Trolach | |Côn Đảo | |- ! colspan="6" |កំពង់ផែនៅកម្ពុជាក្រោម |- |១ |[[កំពង់ផែអូរកែវ|កំពង់ផែអូរកែវ]] |Ou Keo | |Oc Eo | |- |២ |[[កំពង់ក្របី|កំពង់ផែកំពង់ក្របី]] |Kampong Krobei | |Bến Nghé | |- ! colspan="6" |ប្រាសាទនៅកម្ពុជាក្រោម |- |០១ |[[ប្រាសាទប្រាំល្វែង|ប្រាសាទប្រាំល្វែង ]] |Prasat Pram Lveng | | | |} 0it828lw7hqla0jmnfyw63z7wil2iz5 ឃុំក្រឡាញ់ 0 38040 322786 217213 2025-06-30T16:10:43Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322786 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានរាជធានីដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ខេត្តស្រីទេព|ក្រុងស្រីទេព]]ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្នុងទឹកដី[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]នៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របុរី]]។ 9pm5a5o8l2dumnki5uzc23fz2come85 322787 322786 2025-06-30T16:11:31Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322787 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានរាជធានីដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ខេត្តស្រីទេព|ក្រុងស្រីទេព]]ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្នុងទឹកដី[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]នៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របុរី]]។ k27f8h261igjiiow7508qu8t72ll0po 322788 322787 2025-06-30T16:11:51Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តវជ្ជបុរ]] ទៅ [[ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] 322787 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានរាជធានីដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ខេត្តស្រីទេព|ក្រុងស្រីទេព]]ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្នុងទឹកដី[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]នៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របុរី]]។ k27f8h261igjiiow7508qu8t72ll0po 322790 322788 2025-06-30T16:16:33Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322790 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានរាជធានីដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ខេត្តស្រីទេព|ក្រុងស្រីទេព]]ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្នុងទឹកដី[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]នៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]។ 2t0atdc3zd9s3nnjyx6w9vkicy2xhps 322791 322790 2025-06-30T16:21:06Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322791 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានរាជធានីដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ខេត្តស្រីទេព|ក្រុងស្រីទេព]]ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្នុងទឹកដី[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]នៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]។ខេត្តនេះមានព្រះប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ល។ eyui31o3ic4ijvkcd9ubj95e17wmvri 322796 322791 2025-06-30T16:28:55Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322796 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាទីក្រុងដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្នុងទឹកដី[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]នៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]។ខេត្តនេះមានព្រះប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ល។ oce1m4yzv56cg0unqwc6k3mnhcwazvc 322799 322796 2025-06-30T16:32:32Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322799 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាទីក្រុងដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្នុងទឹកដី[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]នៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]។ខេត្តនេះមានព្រះប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ល។ == មើលផងដែរ == ppzb0jxzqs7c2s6fs7flpyg8cws10o7 322800 322799 2025-06-30T16:41:01Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322800 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាទីក្រុងដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្នុងទឹកដី[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]នៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]។ == មើលផងដែរ == kmb7dkebhpc2m2x0q6qqx4ig9ix4ihs 322860 322800 2025-07-01T07:42:17Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 ជំនួសខ្លឹមសារនៃទំព័រដោយ '== មើលផងដែរ ==' 322860 wikitext text/x-wiki == មើលផងដែរ == h5pp7rgzm5kvrd7h2874evn78df7xdq 322862 322860 2025-07-01T07:51:18Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] ទៅ [[ឃុំក្រឡាញ់]] 322860 wikitext text/x-wiki == មើលផងដែរ == h5pp7rgzm5kvrd7h2874evn78df7xdq 322864 322862 2025-07-01T07:51:30Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 បានជំរះទំព័រ 322864 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 322866 322864 2025-07-01T07:53:06Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322866 wikitext text/x-wiki '''ឃុំក្រឡាញ់''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុងស្រុកក្រឡាញ់ ខេត្តសៀមរាបមាន ០៧ ភូមិ ៖ ngeps5j5zvia7mo2ffk4y8a52j0e7mn 322867 322866 2025-07-01T07:54:23Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322867 wikitext text/x-wiki '''ឃុំក្រឡាញ់''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៧ ភូមិ ៖ ru7rk847bhlgf02nf2edym1takwh3na 322911 322867 2025-07-01T09:02:54Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322911 wikitext text/x-wiki '''ឃុំក្រឡាញ់''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៧ ភូមិ ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខកូដភូមិ ! ភូមិ ! អក្សរឡាតាំង |- |១៧០៦០៣០១ |[[ភូមិតាច្រែង]] | |- |១៧០៦០៣០២ |[[ភូមិត្រពាំងច្រាំង]] | |- |១៧០៦០៣០៣ |[[ភូមិអូរក្រឡាញ់]] | |- |១៧០៦០៣០៤ |[[ភូមិកោះក្របៅ]] | |- |១៧០៦០៣០៥ |[[ភូមិក្រឡាញ់]] | |- |១៧០៦០៣០៦ |[[ភូមិពេជ្ជោរ]] | |- |១៧០៦០៣០៧ |[[ភូមិសំពៅលូន]] | |- |} qz0398m13toh599iwbpz6vyi743fzxu 322912 322911 2025-07-01T09:05:49Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322912 wikitext text/x-wiki '''ឃុំក្រឡាញ់''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៧ ភូមិ ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខកូដភូមិ ! ភូមិ ! អក្សរឡាតាំង |- |១៧០៦០៣០១ |[[ភូមិតាច្រែង]] |Ta Chraeng |- |១៧០៦០៣០២ |[[ភូមិត្រពាំងច្រាំង]] |Trapeang Chrang |- |១៧០៦០៣០៣ |[[ភូមិអូរក្រឡាញ់]] |Ou Kralanh |- |១៧០៦០៣០៤ |[[ភូមិកោះក្របៅ]] | |- |១៧០៦០៣០៥ |[[ភូមិក្រឡាញ់]] |Kralanh |- |១៧០៦០៣០៦ |[[ភូមិពេជ្ជោរ]] |Pechchour |- |១៧០៦០៣០៧ |[[ភូមិសំពៅលូន]] |Sampov Lun |- |} qbdc6xr353cysopu7oro85rieb0fz2y 322913 322912 2025-07-01T09:06:38Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322913 wikitext text/x-wiki '''ឃុំក្រឡាញ់''' ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកក្រឡាញ់]] [[ខេត្តសៀមរាប]]មាន ០៧ ភូមិ ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខកូដភូមិ ! ភូមិ ! អក្សរឡាតាំង |- |១៧០៦០៣០១ |[[ភូមិតាច្រែង]] |Ta Chraeng |- |១៧០៦០៣០២ |[[ភូមិត្រពាំងច្រាំង]] |Trapeang Chrang |- |១៧០៦០៣០៣ |[[ភូមិអូរក្រឡាញ់]] |Ou Kralanh |- |១៧០៦០៣០៤ |[[ភូមិកោះក្របៅ]] |Kaoh Krabau |- |១៧០៦០៣០៥ |[[ភូមិក្រឡាញ់]] |Kralanh |- |១៧០៦០៣០៦ |[[ភូមិពេជ្ជោរ]] |Pechchour |- |១៧០៦០៣០៧ |[[ភូមិសំពៅលូន]] |Sampov Lun |- |} cau7a2evrs38bipmxa94shth33z1yc6 ទីក្រុងស្រីទេព 0 38056 322792 220447 2025-06-30T16:23:34Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តស្រីទេព]] ទៅ [[ទីក្រុងស្រីទេព]] 220447 wikitext text/x-wiki {{Location map many|Thailand | caption = <b>ប្លង់នៃខេត្តស្រីទេព</b> | width= 500 | float= center | label1 = <b> [[ខេត្តស្រីទេព]]</b> | pos1 = top | mark2size = 6 | lat1_deg = 16.5 | lon1_deg = 100.5 | label2 = <b>[[អង្គរ|រាជធានីអង្គរ]]</b> | pos2 = top | mark2size = 10 | lat2_deg = 13.6 | lon2_deg = 103.8 | label3 = <b>[[កម្ពុជា]]</b> | pos3 = top | mark3size = 8 | lat3_deg = 11.6 | lon3_deg = 104.95 }}​ ខេត្តស្រីទេព ឬ ក្រុងស្រីទេព ពីអតីតកាល ជារាជធានីរបស់[[នគរភ្នំ]] ស្ថិតនៅចំកណ្ដាល នៃអាណាចក្រភ្នំ លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតរាជធានី លពបុរី([[ខេត្តលពបុរី]]) និង រាជធានីអយុធ្យា([[ខេត្តអយុធ្យា]]) នៅខាងក្រោមរាជធានីនេះតរៀងមក។ 7qgyeoqm9wv8ixdb2w4zi78h1yqsl5k 322794 322792 2025-06-30T16:23:57Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322794 wikitext text/x-wiki ​ខេត្តស្រីទេព ឬ ក្រុងស្រីទេព ពីអតីតកាល ជារាជធានីរបស់[[នគរភ្នំ]] ស្ថិតនៅចំកណ្ដាល នៃអាណាចក្រភ្នំ លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតរាជធានី លពបុរី([[ខេត្តលពបុរី]]) និង រាជធានីអយុធ្យា([[ខេត្តអយុធ្យា]]) នៅខាងក្រោមរាជធានីនេះតរៀងមក។ dk26wnxbb99h1ypxg53hm3g0nq4ncxe 322795 322794 2025-06-30T16:27:48Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322795 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ lzpgsmbsi9d56bszklsgiw020gsczom 322797 322795 2025-06-30T16:31:12Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322797 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់ គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេព ដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថា ទីក្រុងនេះបានប្រសូតឡើងមុនសម័យចេនឡា ពោលគឺនៅសម័យនគរភ្នំ ។ ដូច្នេះ ទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសំឡេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក ។ ទីក្រុងស្រីទេពស្ថិតនៅក្នុងខេត្តពេជ្របុរៈនៃប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ន ដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃទីក្រុងបាងកក ហើយតាំងនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាល និងភូមិភាគឦសាន ត្រង់ខ្សែស្របទី១៦ អង្សា ខាងជើងខ្សែរយៈបណ្ដោយទី១០១ អង្សា ទៅខាងកើត ។ ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពីទីក្រុងបាងកកប្រមាណជា៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រ តាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១ ។ ខេត្តខ្មែរបុរាណនេះ ដើមឡើយមានឈ្មោះថា វជ្ជបុរៈ (នេះបើសំអាងទៅលើសិលាចារឹកសុខោទ័យ) ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយអតីតខេត្តខ្មែរមួយចំនួន ដូចជា ខេត្តជ័យភូមិ ខនកែន ភិចិត្រ ពិស្ណុលោក ។ល។ នគរសុវណ្ណស្ថិតនៅខាងត្បូងខេត្តល្វោ ឬលពបុរី និងខេត្តឡីយ ហើយខេត្តនេះមានផ្ទៃដីទំហំ ១២.៦៦៨.៤១៦ ម៉ែត្រក្រឡា ។ ទីក្រុងពេជ្របុរៈដ៏ធំនៃបច្ចុប្បន្ននេះ ត្រូវបានកសាងក្នុងសម័យសុខោទ័យ ឬ ពិស្ណុលោក ពោលគឺនៅសតវត្សរ៍ទី១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ ។ បន្ទាប់មកទៀត ទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់សម្តេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ ។ ក្រុងអយុធ្យាបានយកដងស្ទឹង ឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាល ឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋ និងថ្មកំបោរ ។ ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះ ត្រង់តំបន់ស្រីទេព គេឃើញមានបុរាណដ្ឋានខ្មែរមួយឈ្មោះថា «ក្រុងស្រីទេព» ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាងនគរភ្នំ និង ចេនឡា ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូថៃបានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណខ្មែរជាច្រើន ដែលស្ថិតក្នុងទីក្រុងនេះ ក៏ប៉ុន្តែ ដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះ យើងត្រូវដឹងថា ការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃទីក្រុងល្វោ (លពបុរី) ចន្ទបុរី ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌល ឬទីស្នាក់ការខ្មែរមួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាទៅកាន់នគរមន ។ ស្លាកស្នាមដំណាក់ កំពែងទីក្រុង និងប្រាង្គប្រាសាទខ្មែរ វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌សម័យអង្គរ និងមុនអង្គរ ស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងជាទីទំនាប ខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ ។ គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែង រីឯនៅក្នុងក្រុងស្រីទេពវិញ គេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាននានា ព្រះទេវរូប ទ្វារបាល ធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀម និងពុទ្ធសាសនដ្ឋានផង ។ វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណខ្មែរ ដែលគេបានរកឃើញនៅខេត្តបច្ចិមបុរី ចន្ទបុរី លពបុរី ។ បច្ចុប្បន្ន ស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូ ដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងក្នុងក្រុង ។ ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា ។ នៅឆ្នាំ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះ គេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះ មួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់ ។ គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជាភាសាខ្មែរ និងជាភាសាសំស្ក្រឹតផងដែរ ។ ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថា សិលាចារឹកនេះមានព្រះនាមព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១ ចារនៅឆ្នាំ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ ។ ទីក្រុងស្រីទេព ជាទីក្រុងខ្មែរបុរាណក្នុងចក្រភពចេនឡា ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌នគរភ្នំ ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈទ្វារវតី ប៉ុន្តែ នេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់ ។ ការសំអាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យដឹងបានថា ចេនឡាជាចក្រភពមួយដែលអំណាចត្រូវបានពង្រីកហើយលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដងទន្លេបាសាក់ ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិជ្ជា ដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញ គេអាចដឹងបានថា វប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគ ពោលគឺ ព្រហ្មញ្ញសាសនា និងវប្បធម៌ដើមជាពុទ្ធនិយម (និកាយថេរវាទ) ដែលប្រើភាសាបាលី ។ == មើលផងដែរ == p1vgv31b4am2dzrq8rcmv0q9lufgpa6 322802 322797 2025-06-30T17:04:08Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322802 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសំឡេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]]ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១ ។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ [[នគរសុវណ្ណ]]ស្ថិតនៅខាងត្បូង[[ខេត្តលពបុរី]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]។[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]បានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]]ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]] ។ == មើលផងដែរ == 2fw7vvkupojb527wpz3yt810xn0o23z 322806 322802 2025-06-30T17:06:09Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322806 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]]ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១ ។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ [[នគរសុវណ្ណ]]ស្ថិតនៅខាងត្បូង[[ខេត្តលពបុរី]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]។[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]បានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]]ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == 31idygowi2y9bu1j3xertdchz6uhdhw 322807 322806 2025-06-30T17:06:34Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* មើលផងដែរ */ 322807 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]]ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១ ។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ [[នគរសុវណ្ណ]]ស្ថិតនៅខាងត្បូង[[ខេត្តលពបុរី]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]។[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]បានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]]ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == gljxe9iu4h7hvv4er0x3f0s9ja2pp1y 322808 322807 2025-06-30T17:07:39Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ប្រវត្តិ */ 322808 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ [[នគរសុវណ្ណ]]ស្ថិតនៅខាងត្បូង[[ខេត្តលពបុរី]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]។[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]បានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]]ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == huyi9fnnojiog4r543vy4hz6z7zpwcm 322810 322808 2025-06-30T17:12:40Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322810 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ស្ថិតនៅខាងត្បូង[[ខេត្តលពបុរី]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]។[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]បានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]]ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == njhck848z0o9b9os36nzsnk6vaga1ds 322811 322810 2025-06-30T17:15:48Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322811 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺស្ថិតនៅជាប់[[ខេត្តនគរសួគ៌]]និងខាងត្បូង[[ខេត្តលពបុរី]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]]ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == n3y5hn7wyklcx2linsrqmg9x4te6gwj 322814 322811 2025-06-30T17:57:13Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322814 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]]ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == n34je7eb9y194tvto5zw5tf0bt9pskk 322815 322814 2025-06-30T17:57:59Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322815 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]]ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == k5ygzmzezrgdzc4tcprll9ono8elkjm 322822 322815 2025-07-01T05:12:23Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322822 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]]ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == 1mnldy4olt0102gbdnkajbirayup62d 322823 322822 2025-07-01T05:33:00Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322823 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ ។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ស្លាកស្នាមកំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទ បូជនីយដ្ឋាន ព្រះទេវរូប ទ្វារបាលធ្វើអំពី[[ថ្មបាយក្រៀម]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់មានលក្ខណៈដូចជាវត្ថុបុរាណ[[ខ្មែរ]]ដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == nk49e237pjl4rbb3r47jjpl89dgu867 322824 322823 2025-07-01T06:11:28Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322824 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ទៅ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជារចនាបថខ្មែរដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប សន្លឹកសីមា តែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេបានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកជា[[ភាសាខ្មែរ]]និងជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅក្នុង[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == m6up2yyvbv84cks76hx8u1li79wjrn9 322825 322824 2025-07-01T06:22:26Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322825 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភេទបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]] ។ ឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគពោលគឺ[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និងវប្បធម៌ដើមជា[[ថេរវាទ|ពុទ្ធនិយម(និកាយថេរវាទ)]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == jnblqqyj0znzv4siar9zq17yllu9xqd 322828 322825 2025-07-01T06:36:07Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322828 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានស្តេច[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាមដាំរុងបានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ == មើលផងដែរ == == '''ឯកសា'''រយោង == 9qqj6gztu1ltv8ajf5kg7goqtqfuddg 322829 322828 2025-07-01T06:36:56Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322829 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានស្តេច[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាមដាំរុងបានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == hmcwfwzf4uw875i1cnkr8cw3zcjrn8k 322832 322829 2025-07-01T06:45:53Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322832 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេពរចនាភ្នំដាបានផ្ដល់រចនាបថព្រៃក្មេង ព្រះរូប និង បាពួនមុននឹងឈានដល់វប្បធម៌សម័យអង្គរនៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិពុទ្ធសាសនាទាំង ០២ និកាលនាសម័យចេនឡាត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។ == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> ov0ocwkyrw6oj46mbbv322yd2bar9aa 322833 322832 2025-07-01T06:49:29Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322833 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។ == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> kkn59qewl2d7sjsos5hudq2e3kh65th 322834 322833 2025-07-01T06:51:27Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322834 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌​ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។ == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> j3asyvw4uhahd89z45hwwdidpom0wca 322838 322834 2025-07-01T07:01:38Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ប្រវត្តិ */ 322838 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]លុះតមកដល់[[សម័យអង្គរ]] ក៏បានបង្កើតឲ្យក្លាយជា[[ខេត្តលពបុរី]]និង[[ខេត្តអយុធ្យា]]ដែលឋិតនៅក្រោមទីក្រុងនេះតរៀងមក។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> jekxisao8nrgmszczlzhxz6vu5nka9h 322841 322838 2025-07-01T07:03:30Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322841 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> tjptgmy1mfxr715gxaoqd1c59qrnz5l 322842 322841 2025-07-01T07:10:51Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322842 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> nbbb3ombkn7wio3jq5w9f8jszegblzp 322843 322842 2025-07-01T07:16:51Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322843 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[រីយ៉ាដ|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[ប្រទេសអារ៉ាប់ប៊ីសាអូឌីត]]។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> pp8177icuvca6r58sj69ab2wmaxqjpk 322844 322843 2025-07-01T07:18:41Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322844 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[ប្រទេសអារ៉ាប់ប៊ីសាអូឌីត]]។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> 6xlvv717h0i30y54dh7n6u25pn1dtmm 322845 322844 2025-07-01T07:19:25Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322845 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប់ប៊ីសាអូឌីត]]។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> 9z7sfd7fzcyqwd2qp36xwvjdqzr3pn1 322846 322845 2025-07-01T07:19:43Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322846 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> 87sv2qxyl252g40c7ks13pqfhsvjlve 322847 322846 2025-07-01T07:20:25Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322847 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិ[[យូណេស្កូ|បេតិកភណ្ឌពិភពលោក]]នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> hrv89g2p0jme79mxlevoo9lcwwap7e0 322848 322847 2025-07-01T07:22:21Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322848 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ឃុំស្រីទេព]] [[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិ[[យូណេស្កូ|បេតិកភណ្ឌពិភពលោក]]នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។ == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> jkvyk8a666h0wq1khn10878m1jeu081 322849 322848 2025-07-01T07:25:13Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322849 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ឃុំស្រីទេព]] [[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិ[[យូណេស្កូ|បេតិកភណ្ឌពិភពលោក]]នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។ [[File:Hi_Pa_03.jpg|thumb|ផែនទីនៃឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]] == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់ព្រះវិស្ណុដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> c6o956vwy7udvamwl474sueonhmcfhd 322850 322849 2025-07-01T07:26:02Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322850 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ឃុំស្រីទេព]] [[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិ[[យូណេស្កូ|បេតិកភណ្ឌពិភពលោក]]នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។ [[File:Hi_Pa_03.jpg|thumb|ផែនទីនៃឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]] == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់[[ព្រះវិស្ណុ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> 4v8bgj2au9vtzft5a5m7wq293h3wjni 322852 322850 2025-07-01T07:28:07Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322852 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ឃុំស្រីទេព]] [[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិ[[យូណេស្កូ|បេតិកភណ្ឌពិភពលោក]]នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។<ref>{{Cite web |title=Thai PBS World |url=https://world.thaipbs.or.th/si-thep-historical-park-recognised-as-unesco-world-cultural-heritage-site/ |access-date=2025-07-01 |website=world.thaipbs.or.th |language=en}}</ref> [[File:Hi_Pa_03.jpg|thumb|ផែនទីនៃឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]] == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តវជ្ជបុរៈ|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់[[ព្រះវិស្ណុ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> 47a1tnsgu5h0xpb7vth0utfnatnfguc 322898 322852 2025-07-01T08:26:11Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322898 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពបានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ឃុំស្រីទេព]] [[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិ[[យូណេស្កូ|បេតិកភណ្ឌពិភពលោក]]នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។<ref>{{Cite web |title=Thai PBS World |url=https://world.thaipbs.or.th/si-thep-historical-park-recognised-as-unesco-world-cultural-heritage-site/ |access-date=2025-07-01 |website=world.thaipbs.or.th |language=en}}</ref> [[File:Hi_Pa_03.jpg|thumb|ផែនទីនៃឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]] == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់[[ព្រះវិស្ណុ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> ncit0r4maydhidhc2rmcsbbw005ndw8 322938 322898 2025-07-01T09:53:09Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322938 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ផ្លាស់ប្ដូរទីជា[[ស្រុកស្រីទេព]]វិញហើយទីក្រុងនេះក៏បានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ឃុំស្រីទេព]] [[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិ[[យូណេស្កូ|បេតិកភណ្ឌពិភពលោក]]នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។<ref>{{Cite web |title=Thai PBS World |url=https://world.thaipbs.or.th/si-thep-historical-park-recognised-as-unesco-world-cultural-heritage-site/ |access-date=2025-07-01 |website=world.thaipbs.or.th |language=en}}</ref> [[File:Hi_Pa_03.jpg|thumb|ផែនទីនៃឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]] == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់[[ព្រះវិស្ណុ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> 9qug6lv06u859j0h3d9undevf4nf6h6 322939 322938 2025-07-01T09:56:48Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322939 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ផ្លាស់ប្ដូរទីជា[[ស្រុកស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ศรีเทพ)វិញហើយទីក្រុងនេះក៏បានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ឃុំស្រីទេព]] [[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិ[[យូណេស្កូ|បេតិកភណ្ឌពិភពលោក]]នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។<ref>{{Cite web |title=Thai PBS World |url=https://world.thaipbs.or.th/si-thep-historical-park-recognised-as-unesco-world-cultural-heritage-site/ |access-date=2025-07-01 |website=world.thaipbs.or.th |language=en}}</ref> [[File:Amphoe_6706.svg|thumb|ផែនទីនៃទីក្រុងស្រីទេពបច្ចុប្បន្នគឺជាស្រុកស្ថិតនៅក្នុងខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[File:Hi_Pa_03.jpg|thumb|ផែនទីនៃឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]] == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់[[ព្រះវិស្ណុ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> pxhn6wspcoze5i6k6kth6xnzz8n7266 322940 322939 2025-07-01T09:57:39Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322940 wikitext text/x-wiki ​'''ទីក្រុងស្រីទេព''' ពីអតីតកាលគឺជាទីក្រុងរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]។បច្ចុប្បន្នទីក្រុងស្រីទេពត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ផ្លាស់ប្ដូរទីជា[[ស្រុកស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ศรีเทพ)វិញហើយទីក្រុងនេះក៏បានក្លាយទៅជា[[:en:Si Thep Historical Park|ឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ)ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ឃុំស្រីទេព]] [[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]ហើយបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិ[[យូណេស្កូ|បេតិកភណ្ឌពិភពលោក]]នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នៅ[[:en:Riyadh|ទីក្រុងរីយ៉ាដ]] [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត]]។<ref>{{Cite web |title=Thai PBS World |url=https://world.thaipbs.or.th/si-thep-historical-park-recognised-as-unesco-world-cultural-heritage-site/ |access-date=2025-07-01 |website=world.thaipbs.or.th |language=en}}</ref> [[File:Amphoe_6706.svg|thumb|ផែនទីនៃទីក្រុងស្រីទេពដែលបច្ចុប្បន្នគឺជាស្រុកស្ថិតនៅក្នុងខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[File:Hi_Pa_03.jpg|thumb|ផែនទីនៃឧទ្យានជាតិប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីទេព]] == ប្រវត្តិ == អ្វីដែលយើងត្រូវកត់សម្គាល់គឺវត្តមានរបស់វត្ថុបុរាណនៅទីក្រុងស្រីទេពដែលអាចធ្វើឲ្យយើងជឿជាក់ថាទីក្រុងនេះបានកកើតឡើងមុន[[សម័យចេនឡា]]ពោលគឺនៅ[[ហ៊្វូណន|សម័យនគរភ្នំ]]។ដូច្នេះទីក្រុងនេះពិតជាមានឈ្មោះបោះសម្លេងតាំងតែពីបុរាណកាលមក។ ទីក្រុងស្រីទេពមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីទេព]] [[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]] [[សៀម|ប្រទេសសៀម]]បច្ចុប្បន្នដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅក្នុងភូមិភាគខាងជើងនៃ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ហើយស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះភូមិភាគកណ្តាលនិងភូមិភាគឦសានត្រង់ខ្សែស្របទី ១៦ ទៅខាងជើងខ្សែបណ្ដោយទី ១០១ ទៅខាងកើត។ទីក្រុងនេះស្ថិតនៅឆ្ងាយពី[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]]([[ខេត្តបឹងកក់]])ប្រមាណជា ៣៤៦ គីឡូម៉ែត្រតាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ ២១។ខេត្ត[[ខ្មែរ]]បុរាណនេះដើមឡើយមានឈ្មោះថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍|វជ្ជបុរៈ]](នេះបើសម្អាងទៅលើសិលាចារឹក[[ខេត្តសុខោទ័យ|សុខោទ័យ]])ព្រមទាំងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនដូចជាខេត្ត[[ខេត្តជ័យភូមិ|ជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន|ខនកែន]] [[ខេត្តពិចិត្រ|ពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]]។ល។ សូមជម្រាបផងដែរថា[[ខេត្តពេជ្របូរណ៍]]គឺមានព្រំប្រទលជាប់នឹង[[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] [[ខេត្តពិស្ណុលោក]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តខនកែន]] និង [[ខេត្តលើយ]]។ទីក្រុងពេជ្របូរណ៍ដែលជាទីរួមខេត្តបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានកសាងឡើងនៅក្នុង[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|សម័យសុខោទ័យ]]ពោលគឺនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ១៤ នៃគ្រិស្តសករាជ។បន្ទាប់មកទៀតទីក្រុងនេះត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងរជ្ជកាលរបស់[[នារាយណ៍|ស្ដេចព្រះនារាយណ៍មហារាជ]]នៃ[[ខេត្តអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]]ស្ដេចអង្គនេះបានយកដងស្ទឹងឬទឹកទន្លេធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលកណ្ដាលឡោមព័ទ្ធដោយកំពែងឥដ្ឋនិងថ្មកំបោរ។ប៉ុន្តែមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីប្រជុំជននៃទីក្រុងនេះត្រង់តំបន់ស្រីទេពគេឃើញមានបុរាណដ្ឋាន[[ខ្មែរ]]មួយឈ្មោះថា'''ទីក្រុងស្រីទេព'''ដែលជាទីក្រុងមួយស្ថិតក្នុងសម័យវប្បធម៌អន្តរកាលរវាង[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]]និង[[ចេនឡា]]ដ៏ល្បីល្បាញ។មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បានកាន់កាប់តំបន់យុទ្ធសាស្រ្តនេះរហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]ដូចវត្តមានរបស់បុរាណដ្ឋានមួយចំនួនជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ បុរាណវិទូ[[សៀម]]បានប្រទះឃើញនូវសំណាកសិល្បៈបុរាណ[[ខ្មែរ]]ជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងនេះក៏ប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់អំពីកំណើតនៃព្រះរាជនគរនេះយើងត្រូវដឹងថាការលេចធ្លោរបស់វាត្រូវបានកើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងការរីកដុះដាលនៃ[[ទីក្រុងលវបុរៈ|ទីក្រុងល្វោ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]]ហើយទីក្រុងបុរាណនេះជាមជ្ឈមណ្ឌលឬជាទីស្នាក់ការ[[ខ្មែរ]]មួយដ៏សំខាន់នៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ឆ្ពោះទៅកាន់[[រដ្ឋមន|នគរមន]]។ដោយសារហេតុនេះហើយបានជា[[ខ្មែរ]]នៅ[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]បានទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពី[[ជនជាតិមន]]យ៉ាងពិតប្រាកដដោយមានស្លាកស្នាមដំណាក់កំពែងទីក្រុង ប្រាង្គប្រាសាទ[[ខ្មែរ]] វត្ថុសិល្បៈវប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]និងមុនអង្គរគឺស្ថិតនៅក្បែរទីក្រុងនេះដែលជាទីទំនាបខ្លះមានជាកំពែងខ្ពស់ៗហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។គេសង្កេតឃើញមានគូទឹកនៅផ្នែកខាងក្រៅកំពែងរីឯនៅក្នុងទីក្រុងស្រីទេពវិញគេសង្កេតឃើញមានប្រាង្គប្រាសាទតូចធំមួយចំនួនធ្វើអំពី[[ថ្មភក់]]និង[[ថ្មបាយក្រៀម]] ព្រមទាំងចម្លាក់ទេវរូប និង ពុទ្ធបដិមាថ្ម សំរិទ្ធ និង មាសជាដើម។ក្រៅពីនេះនៅមានវត្តមានចេតិយបែបឧបកិច្ចនិយមព្រមទាំង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដ្ឋានផងដែរ។វត្ថុបុរាណទាំងអស់នោះជា[[រចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|រចនាបថខ្មែរ]]ដូចដែលគេបានរកឃើញនៅក្នុងខេត្ត[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចិមបុរី]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] និង [[ខេត្តលពបុរី|លពបុរី]]ផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពទីក្រុងស្រីទេពដែលមានរាងជាពងក្រពើមានមានលក្ខណៈជារូបគ្រោងនៃទីក្រុងភ្លោះមួយគូដែលមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រខ្វាត់ខ្វែងនៅក្នុងក្រុង។ផ្ទៃដីខាងក្រៅនេះមានសណ្ឋានដូចជារលកទឹកប្រដេញគ្នា។វត្តមានរបស់ផ្នូរសពនិងរបស់ប្រើប្រាស់ធ្វើអំពីថ្ម សំរិទ្ធ និង ដែកនាសម័យបុរេអង្គរនេះបង្ហាញថាមានមនុស្សរស់នៅទីនោះយ៉ាងហោចណាស់ក៏ ១៥០០ ឆ្នាំមុនគ្រិស្ដសករាជផងដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ នៅក្នុងទីក្រុងនេះគេបានរកឃើញវត្ថុសិល្បៈបុរាណយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជាទេវរូប ព្រះពុទ្ធរូប ស្លឹកសីមាតែឥឡូវនេះមួយភាគធំត្រូវបានបាត់បង់។គេក៏បានរកឃើញផ្ទាំងសិលាចារឹកដែលចារឹកដោយ[[ខ្មែរ]]ជា[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]ផងដែរ។ការសិក្សាបានបញ្ជាក់ថាសិលាចារឹកនេះមានព្រះនាម[[ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី ១]] ចារឹកនៅក្នុងឆ្នាំ ៥៩៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ជារួមមកគេអាចនិយាយបានថាទីក្រុងស្រីទេពគឺជាទីក្រុង[[ខ្មែរ]]បុរាណនៅចុង[[សម័យនគរភ្នំ]]ហើយត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងបង្គោលសីមារបស់[[នគរចេនឡា]]តែត្រូវបានកសាងឡើងនៅលើមូលដ្ឋានវប្បធម៌[[ហ៊្វូណន|នគរភ្នំ]](សតវត្សរ៍ទី ០១-០៦)ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ[[សៀម]]ឲ្យឈ្មោះថាសិល្បៈ[[ទ្វារវត្តី|ទ្វារវតី]]ប៉ុន្តែនេះជាការខុសឆ្គងមួយគួរឲ្យសោកស្តាយខ្លាំងណាស់។ប្រភពបុរេអង្គរត្រូវបានគូសបញ្ជាក់តាមរយៈចម្លាក់[[ព្រះវិស្ណុ]]ដែលស្ថិតនៅក្នុង[[រចនាបថភ្នំដា]]។ការសម្អាងទៅលើវត្ថុបុរាណអាចឲ្យយើងដឹងបានថា[[ចេនឡា]]គឺជាចក្រភពមួយដែលមានអំណាចហើយបានពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួនដែលលាតសន្ធឹងរហូតមកដល់ខាងក្រោមដង[[ទន្លេបាសាក់]]ដោយបានគ្របដណ្ដប់លើខេត្តនេះតែម្ដងដូចវត្តមាននៃសិលាចរឹកខាងលើជាសក្ខីកម្មស្រាប់។ប្រការនេះជាអ្វីមួយដែលយើងនឹងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់នៅពេលក្រោយ។ជារួមមកឆ្លងកាត់ការសិក្សាផ្នែកបុរាណវិទ្យាដោយផ្អែកលើវត្ថុសិល្បៈដែលគេបានរកឃើញគេអាចដឹងបានថាវប្បធម៌គ្រឹះនៅទីនេះមានលក្ខណៈសំយោគរវាង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនានៅកម្ពុជា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]]និង[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ដែលប្រើប្រាស់[[ភាសាបាលី]]និង[[ភាសាសំស្ក្រឹត]]។ ដូចជាទីក្រុងផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតឯដែរទីក្រុងស្រីទេពដែលបានឆ្លងកាត់សម័យកាលជាច្រើនតាំងពីវប្បធម៌[[នគរភ្នំ]]រហូតមកដល់[[សម័យអង្គរ]]បានឆ្លងកាត់គ្រប់ដំណាក់កាលនៃការវិវត្តន៍ហើយទីបំផុតវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ[[ខ្មែរ]]បោះបង់ចោលនៅក្រោយ[[សម័យអង្គរ]]បន្តិច។ហើយការបោះបង់ចោលភូមិភាគនេះបណ្ដាលមកពីកត្តានយោបាយក្រោយពីចាញ់សង្គ្រាម។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ ទីក្រុងនេះត្រូវបានព្រះអង្គម្ចាស់[[សៀម]]មួយព្រះអង្គព្រះនាម'''ដាំរុង'''បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាលើកដំបូងក៏ប៉ុន្តែការជួសជុលអភិរក្សជាស្ថាពរទើបតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថានៅទីក្រុងស្រីទេព[[រចនាបថភ្នំដា]]បានផ្ដល់[[រចនាបថព្រៃក្មេង]] [[រចនាបថប្រែរូប|ប្រែរូប]] និង [[រចនាបថបាពួន|បាពួន]]មុននឹងឈានដល់វប្បធម៌[[សម័យអង្គរ]]នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧]]។វឌ្ឍនភាពនៃលទ្ធិ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទាំង ០២ និកាយនា[[ចេនឡា|សម័យចេនឡា]]ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈពុទ្ធបដិមាកម្មដ៏ប្រណិតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្រៃលែង។<ref>{{Cite web |last=ឈូកខ្មែរ |date=2023-08-30 |title=វប្បធម៌ចេនឡា ជំពូក៤ |url=https://choukhmer.wordpress.com/2023/08/30/chenla-culture-chapter-4/ |access-date=2025-06-30 |website=Chouk Khmer |language=en}}</ref> == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == <references>ន្លក</references> 20ehkm67sr96qrogwx7ic8f6t8wu1rq ខេត្តជ័យ 0 38057 322914 217216 2025-07-01T09:11:13Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322914 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[អាណាចក្រម៉ាឡាយូ]] [[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]] សព្វថ្ងៃ។ c4x7rx69myhs0rstpa8eerwutjfcyez 322915 322914 2025-07-01T09:13:15Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322915 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[អាណាចក្រម៉ាឡាយូ]] [[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។ 4dhko4telwnecoe23pxwrxmbrrn2w52 322917 322915 2025-07-01T09:15:48Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322917 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[លង្កាសុខា|នគរលង្កាសុខា]]នៃ[[ឧបទ្វីបម៉ាឡេ]][[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។ gzrokgo0qfh81twlz8okx3iq5zsi4ak 322919 322917 2025-07-01T09:16:59Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322919 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[លង្កាសុខា|នគរលង្កាសុខា]]នៃ[[ឧបទ្វីបម៉ាឡេ]][[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។ == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == h42pjgim70w11rm0kq3v2obe1pp70e7 322920 322919 2025-07-01T09:18:37Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322920 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[លង្កាសុខា|នគរលង្កាសុខា]]នៃ[[ឧបទ្វីបម៉ាឡេ]][[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។ == មើលផងដែរ == 2ks8jsn8cs0ndtuogk8v4tpsyfuh5h2 322922 322920 2025-07-01T09:28:14Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322922 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[លង្កាសុខា|នគរលង្កាសុខា]]នៃ[[ឧបទ្វីបម៉ាឡេ]][[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ស្រុកឆៃយ៉ា]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ไชยา)វិញដែលជារដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តសុរាស្រ្តធានី]]។ == មើលផងដែរ == 1rfy053rvdksfw5r0iep203qjr9imak 322923 322922 2025-07-01T09:29:13Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322923 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[លង្កាសុខា|នគរលង្កាសុខា]]នៃ[[ឧបទ្វីបម៉ាឡេ]][[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ស្រុកឆៃយ៉ា]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ไชยา)វិញដែលជារដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តសុរាស្ត្រធានី|ខេត្តសុរាស្រ្តធានី]]។ == មើលផងដែរ == 36syavewcr1pv3tdjzx06dgv3c90wr6 322928 322923 2025-07-01T09:37:03Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322928 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[លង្កាសុខា|នគរលង្កាសុខា]]នៃ[[ឧបទ្វីបម៉ាឡេ]][[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ស្រុកឆៃយ៉ា]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ไชยา)វិញដែលជារដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តសុរាស្ត្រធានី|ខេត្តសុរាស្រ្តធានី]]។ [[File:Amphoe_8406.svg|thumb|ផែនទីនៃខេត្តជ័យដែលបច្ចុប្បន្នគឺជាស្រុកស្ថិតនៅក្នុងខេត្តសុរាស្រ្តធានី]] == មើលផងដែរ == i7mleajfofbt175wujc3fr1cbciqgne 322929 322928 2025-07-01T09:38:22Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322929 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[លង្កាសុខា|នគរលង្កាសុខា]]នៃ[[ឧបទ្វីបម៉ាឡេ]][[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ស្រុកឆៃយ៉ា]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ไชยา)វិញដែលជារដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តសុរាស្ត្រធានី|ខេត្តសុរាស្រ្តធានី]]។ [[File:Amphoe_8406.svg|thumb|ផែនទីនៃខេត្តជ័យដែលបច្ចុប្បន្នគឺជាស្រុកស្ថិតនៅក្នុងខេត្តសុរាស្រ្តធានី]] == ប្រាសាទ == [[File:Chaiya_Wat_Kaew.jpg|thumb]] == មើលផងដែរ == 0yhqfva2ej1xor4xdecp43u2jjhut6o 322934 322929 2025-07-01T09:46:50Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ប្រាសាទ */ 322934 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[លង្កាសុខា|នគរលង្កាសុខា]]នៃ[[ឧបទ្វីបម៉ាឡេ]][[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ស្រុកឆៃយ៉ា]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ไชยา)វិញដែលជារដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តសុរាស្ត្រធានី|ខេត្តសុរាស្រ្តធានី]]។ [[File:Amphoe_8406.svg|thumb|ផែនទីនៃខេត្តជ័យដែលបច្ចុប្បន្នគឺជាស្រុកស្ថិតនៅក្នុងខេត្តសុរាស្រ្តធានី]] == ប្រាសាទ == [[File:Chaiya_Wat_Kaew.jpg|thumb|ប្រាសាទបានវត្តកែវ ឃុំឡាម៉ាត់ ស្រុកឆៃយ៉ា ខេត្តសុរាស្ត្រធានី]] == មើលផងដែរ == f5v1v90ulgnrn4t7gnr00in1lljpl5p 322935 322934 2025-07-01T09:49:10Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ប្រាសាទ */ 322935 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តជ័យ ឬ ក្រុងជ័យ''' គឺជាទីក្រុងរបស់[[ខ្មែរ]]នៅ[[សម័យអង្គរ]]ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងឈៀងខាងលិច[[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រខ្មែរ]]ដែលមាន[[ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជ|ខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា]]នៅខាងចុងនៃសមុទ្រនិងនៅខាងជើង[[លង្កាសុខា|នគរលង្កាសុខា]]នៃ[[ឧបទ្វីបម៉ាឡេ]][[ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី]]សព្វថ្ងៃ។បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ស្រុកឆៃយ៉ា]]([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ไชยา)វិញដែលជារដ្ឋបាលស្ថិតនៅក្នុង[[ខេត្តសុរាស្ត្រធានី|ខេត្តសុរាស្រ្តធានី]]។ [[File:Amphoe_8406.svg|thumb|ផែនទីនៃខេត្តជ័យដែលបច្ចុប្បន្នគឺជាស្រុកស្ថិតនៅក្នុងខេត្តសុរាស្រ្តធានី]] == ប្រាសាទ == [[File:Chaiya_Wat_Kaew.jpg|thumb|ប្រាសាទបានវត្តកែវ ឃុំឡាម៉េត ស្រុកឆៃយ៉ា ខេត្តសុរាស្ត្រធានី]] == មើលផងដែរ == huc1q8tilr9ampzhh5lzi9zmail9bos ខេត្តស្រីយសោធរៈ 0 38495 322784 318498 2025-06-30T16:05:45Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322784 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តស្រីយសោធរៈ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]ហើយត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ឈ្លានពានយកទៅនិងលុបបំបាត់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រចោលអស់គ្មានសល់។ 4o25lvp8rhu502vtbii9zl3axku14ln ខេត្តសុគន្ធនគរ 0 38496 322785 220965 2025-06-30T16:06:55Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322785 wikitext text/x-wiki '''ខេត្តសុគន្ធនគរ''' គឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]ហើយត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ឈ្លានពានយកទៅនិងលុបបំបាត់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រចោលអស់គ្មានសល់។ 6dc0i19hv8ko66039wmuxbdc8afg7s8 រាមាធិបតីទី៤ 0 38597 322809 322636 2025-06-30T17:11:41Z 119.13.157.57 Help revert 322809 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" style="width:1em;" |- style="text-align:center;" |style="background: #645394;" colspan="2"|<p style="font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;> រាមាធិបតីទី៤ </p> |- style="text-align:center;" | colspan="2" |[[File:Bust of King Ang Duong.jpg|250px]] |- style="text-align:center;" |style="background: #ABCDEF;" colspan="5" | |- style="background: #f1f5fc;" |- style="vertical-align:center;" |'''រជ្ជកាល''' | ១៨៤១-១៨៥៩ [[រាជាណាចក្រកម្ពុជា]] |- style="vertical-align:center;" |'''គ្រងរាជ''' | ១៨៤១ |- style="vertical-align:center;" |'''រាជសម័យ''' | សម័យកាលឧដុង្គ |- style="vertical-align:center;" |'''ព្រះនាមពេញ''' | ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតីអង្គឌួង |- style="vertical-align:center;" |'''មរណៈនាម''' | សម្ដេច ព្រះបរមកោដ្ឋ |- style="vertical-align:center;" |'''ក្សត្រមុន''' | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី២]] |- style="vertical-align:center;" |'''រាជបន្ត''' | [[នរោត្ដម]] |- style="vertical-align:center;" |'''សន្តិវង្ស''' | រាជវង្ស​ឧដុង្គ |- style="vertical-align:center;" |'''ប្រសូត្រ''' | ១៧៩៦ |- style="vertical-align:center;" |'''បុត្រ''' | អង្គទ្រីម៉ាល់ (១៨៣១) <br> អង្គអ៊ូ (១៨៣៣) <br> អងច្រលឹង (១៨៣៤) <br> អង្គសរ (១៨៤១) <br> អង្គភឹម (១៨៤២) <br> អង្គកំប្លាង (១៨៤៩) |- style="vertical-align:center;" |'''ចូលទីវង្គត់''' | ១៨៦០ |- style="vertical-align:center;" |'''ជំនឿសាសនា''' |ពុទ្ធសាសនា និកាយថេរវាទ (Buddha Theravada) <br> ព្រហ្មញ្ញសាសានា |} '''រាមាធិបតីទី៤''' ឬ '''[[អង្គឌួង]]''' ([[អង់គ្លេស]]: Reamea Thipadei IV) or (Ang Duong) (ប្រ.ស|គ.ស ១៧៩៦-១៨៦០) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៨៤១-១៨៥៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ នៅរាជធានីឧដុង្គ ព.សករាជ ២៣៨៩ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៨៤៥ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១៧៦៨ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតីអង្គឌួង''' ទ្រង់ជាបុត្រាពៅ នៃព្រះរាមាធិបតី [[អង្គអេង]] ហើយទ្រង់ឡើងសោយរាជដោយមានការជ្រោមជ្រែងគាំទ្រពីសំណាក់ពួកសៀមផងដែរ ។<ref> George Cœdès (1983) [https://books.google.com.kh/books?id=qgrAFlAC4-QC&num=9&redir_esc=y The Making of South East Asia], Publisher: University of California Press p.268 [[ISBN]]: 0520050614, 9780520050617 </ref> == កម្ពុជាក្រោមគំនាបសៀម == '''Cambodia under Siam pressure''' ព្រះអង្គឌួងដែលបានឡើងសោយរាជផ្លូវការណ៍នៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ១៨៤៥ ព្រះអង្គបាននាំយកស្ថាបត្យកម្ម ទំនៀមទម្លាប់សៀម ចូលមកក្នុងព្រះបរមរាជវាំងឧដុង្គ ហើយភាសាសៀមត្រូវបានក្រសួងព្រះបរមរាជវាំងលើកជាភាសាថ្នាក់ខ្ពស់ផងដែរ ដើម្បីឱ្យមន្ត្រីខាងសៀមឃើញថាកម្ពុជាគឺស្ថិតនៅជាចំណុះនគរសៀម ព្រះអង្គឌួងការដែលសោយរាជនៅកម្ពុជាទ្រង់ស្ទើរតែមិនអាចនិយាយភាសាខ្មែរបាននោះទេ ។ គ.សករាជ ១៨៤៧ មន្ត្រីទ័ពសៀមនាម ព្យាបឌិន (Pya Bodin) បានដកកងកម្លាំងរបស់ខ្លួន ដែលស្ថិតនៅក្នុងក្រុងឧដុង្គដែលមានចំនួនជាង ៦,០០០ (៦ពាន់នាក់) ឱ្យត្រឡប់ទៅកាន់ប្រទេសសៀមវិញ ក្រោយពេលកម្ពុជាយល់ព្រមថ្វាយនូវសួយសាអាករទៅកាន់នគរសៀម ។ ក្រោយការចាកចេញរបស់មន្ត្រីទ័ពកំពូលរបស់សៀម ព្រះអង្គឌួងបានរៀនភាសាខ្មែរឡើងវិញផងដែរ ទោះជាមន្ត្រីទ័ពសៀមចាកចេញក៏ពិតមែនប៉ុន្តែក៏នៅមានមន្ត្រីសៀម និង ពួកចារកិច្ចសៀមជាច្រើនទៀតនៅចាំផ្ដល់នូវពត៌មានផ្សេងៗទៅកាន់ស្ដេចសៀម ហើយក៏មានមន្ត្រីខ្មែរមួយចំនួនរណបសៀមដើម្បីផលប្រយោជន៍ផងដែរ ។ ព្រះបាទអង្គឌួង ទ្រង់មានមហេសី ១អង្គ ស្នំឯក១អង្គ ស្នំឯករង ៣អង្គ និង មានអ្នកម្នាងចំនួន ៣០០ អង្គ ដែលអ្នកម្នាងទាំងអស់នោះត្រូវបាននាំចូលមកថ្វាយចំពោះព្រះមហាក្សត្រ ដោយក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេដែលមានមុខតំណែងជាមន្ត្រីផ្សេងៗ ។ ដើម្បីបម្រើឱ្យការដោះដូរទំនិញ ព្រះអង្គឌួង បានសម្រេចបោះនូវរូបបិយវត្ថុរបស់ជាតិ ដែលមានទម្រង់ជាប្រាក់កាស ដែលមានរូបសត្វហង្ស និង ម្ខាងទៀតជារូប ប្រាសាទ ដែលរូបបិយវត្ថុនេះត្រូវដាក់ឱ្យចរាចរណ៍នៅអំឡុងខែសីហា ឆ្នាំ ១៨៤៧ រូបិយវត្ថុនោះត្រូវបានហៅថា ប្រាក់ណែន ។<ref> Centre national de la recherche scientifique (France) (1872) [https://www.google.com.kh/books/edition/Journal_asiatique/6-WNc19MHuIC?hl=en Journal asiatique], Publisher: Société asiatique. Original from the University of Michigan p.113 </ref> <ref> American Numismatic Society (1907- ) (1974) [https://books.google.com.kh/books?id=Hb1WAAAAIAAJ&num=9&redir_esc=y Museum Notes, Issues 19-20], Publisher: American Numismatic Society, Original from the University of California p.42 </ref> == ការរើខ្លួនពីឥទ្ធិពលសៀម == '''Moving from Siam influence''' ព្រះបាទអង្គឌួងអំឡុងពេលទ្រង់គង់នៅក្រុងធន់បុរី ([[បាងកក]]) ទ្រង់បានមើលឃើញពីការរីកចំរើនរបស់នគរសៀម ដោយការការដោះដូរទំនិញតាមរយៈទូកសំពៅក្នុងការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក ហើយទ្រង់បានមើលឃើញពីសក្ដានុពលសេដ្ឋកិច្ចនៃកំពង់ផែក្រុងធន់បុរីផងដែរ ដែលពោពេញទៅដោយទំនិញរបស់ពួកបរទេសលោកខាងលិច ដូចនេះហើយក្នុងឆ្នាំ ១៨៤៩ ព្រះអង្គឌួង ទ្រង់បានសំរេចសាងសង់ផ្លូវចំនួនពីរ ដែលចាប់ត្រួសត្រាយសាងសង់ ពីក្រុងឧដុង្គ ទៅ [[ខេត្តកំពត]] និង ចេញពីតំបន់ [[ភ្នំពេញ]] ទៅច្រកសមុទ្រ កំពង់សោម ផងដែរ ដើម្បីសំរេចបានការតភ្ជាប់ផ្លូវលំហូរសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ ការធ្វើផ្លូវលំហូរសេដ្ឋកិច្ចនេះត្រូវបានដឹងដល់ពួកមន្ត្រីចារកិច្ចនគរសៀម ដូចនេះពួកចារកិច្ចសៀមបានបញ្ចូនរបាយការណ៍អំពីរឿងនេះ ទៅកាន់ស្ដេចសៀម រាមាទី៣ ដូចនេះហើយស្ដេចសៀមបានបញ្ជូន មន្ត្រីទ័ព ព្យាបដិន ឱ្យត្រឡប់មកកម្ពុជាម្ដងទៀតដើម្បីឃ្លាំមើលអំពីរឿងនេះ ។ ព្រះបាទអង្គឌួង ក្រោយពេលដឹងថាសៀមបញ្ជូនមន្ត្រីអង្កេតការរឿងនេះ នោះប្រាកដណាស់សៀមនិងជំទាស់ ដើម្បីកុំឱ្យកម្ពុជាមានឱ្យកាសធ្វើពាណិជ្ជកម្មនិង ពួកលោកខាងលិច ដូចនេះហើយ ព្រះបាទអង្គឌួង បានបិតបាំងអំពីរឿងនេះ ចំណែកឯភាគីសៀមនៅតែបន្តតាមដាន និង សង្ស័យអំពីបញ្ហានេះ ។ រយៈពេលអស់ជាច្រើនខែ ដែលកម្ពុជាមិនមានសកម្មភាពសាងសង់ផ្លូវលំហូរសេដ្ឋកិច្ចទាល់តែសោះ មន្ត្រីទ័ពសៀម ព្យាបដិន បានត្រឡប់ទៅវិញ ប៉ុន្តែពួកគេបានសុំយកបុត្ររបស់ព្រះអង្គឌួងមួយចំនួនយកទៅសិក្សានៅឯធន់បុរី ដែលមើលទៅឃើញថាពួកសៀមយកចិត្តទុកដាក់ និងធ្វើល្អជាមួយកម្ពុជាណាស់ ប៉ុន្តែធាតុពិត បុត្ររបស់ព្រះអង្គឌួងត្រូវជាប់ជាចំណាត់ខ្មាំងបន្តទៀត ដើម្បីកុំឱ្យកម្ពុជាមានការងាករេចេញពីសៀម ក្រោយពេលមន្ត្រីទ័ពសៀមចាកចេញពីកម្ពុជា ព្រះបាទអង្គឌួង បានមានព្រះតម្រិះឃើញថា បើបណ្ដោយឱ្យមន្ត្រីចារកិច្ចសៀមធ្វើព្យុះភ្លៀងក្នុងកិច្ចការនយោបាយនគរកម្ពុជាទៀតមិនកើតទេ ដូចនេះ ព្រះអង្គឌួង បានបង្កើតលេះនិងការចោទប្ដឹងតាមរយៈអ្នកម្នាងសៀមរបស់ព្រះអង្គ ដើម្បីរឹបអូសអំណាចមន្ត្រីសៀមក្នុងជួរមន្ត្រីរាជការកម្ពុជា ក្រោយពេលព្រះអង្គឌួងរឹបអូសដកដំណែងមន្ត្រីសៀម ក្នុងជួរមន្ត្រីរាជការកម្ពុជារួចហើយ ព្រះអង្គឌួងបានសាងសង់ផ្លូវលំហូរសេដ្ឋកិច្ចក្នុងឆ្នាំ ១៨៥០ ដើម្បីរើខ្លួនចេញពីឥទ្ធិពលសៀម ។<ref> Tham (Seong Chee) (1981) [https://www.google.com.kh/books/edition/Essays_on_Literature_and_Society_in_Sout/h6SOvP6FLskC?hl=en Essays on Literature and Society in Southeast Asia Political and Sociological Perspectives], Publisher: Singapore University Press p.360 [[ISBN]]: 9789971690366, 9971690365 </ref> <ref> Société Asiatique (1872) [https://www.google.com.kh/books/edition/Journal_asiatique/YbtUAAAAcAAJ?hl=en&gl=KH&kptab=publisherseries Journal asiatique ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux · Volume 20], Publisher: Soc. Original from:the Bavarian State Library </ref> == ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយពួកអុឺរ៉ុប == '''Trade with Europeans''' ការរងគំនាបសេដ្ឋកិច្ចពីប្រទេសជិតខាង តាមរយៈការបាត់បង់កំពង់ផែសំខាន់ៗ ២ របស់កម្ពុជា គឺកំពង់ផែអូកែវ (Óc Eo) ដែលស្ថិតនៅ [[ខេត្តពាម]] (Hà Tiên) ដែលជាអតីតទឹកដីរបស់កម្ពុជា ដែលបាត់បង់ទៅអណ្ណាមក្នុងឆ្នាំ ១៧៥៨ ក្នុងរាជព្រះនរាយ៍រាជា [[អង្គតន់ទី២]] បន្ទាប់ពីអណ្ណាមចូលច្បាំងដណ្ដើមយកពី ក្រុមគ្រួសារម៉ក់កូវ (Mac Cuu Family) ដែលចូលកាន់កាប់ខេត្តពាម របស់កម្ពុជាពីឆ្នាំ ១៧០៥ រហូតដល់ ១៧៥៨ ដែលមានរយៈពេល ៥៣ឆ្នាំ ។ កំពង់ផែសំខាន់មួយទៀតរបស់កម្ពុជា គឺកំពង់ផែក្រុងព្រៃនគរ ដែលបាត់បង់ទៅអណ្ណាម ក្នុងឆ្នាំ ១៦៩៨ ក្នុងរាជ [[ជ័យជេស្ឋាទី៣ (រជ្ជកាលទី៣)|ព្រះជ័យជេស្ឋាទី៣]] នៃ រជ្ជកាលទី៣ ការបាត់បង់នេះដោយសារតែ ចៅហ្វាយខេត្តកម្ពុជា នាម "អមនរិន្ទ" បានក្បត់ និង ព្រះរាជាកម្ពុជា ហើយ បានកាត់យកក្រុងព្រៃនគរមួយកំណាត់ទៀតទៅភ្ជាប់ និង តំបន់យ៉ាដិញរបស់អណ្ណាម ដូចនេះហើយព្រះចៅអណ្ណាម ក៏ផ្លាសប្ដូរឈ្មោះ យ៉ាឌិញ ឱ្យទៅជា ក្រុងសាយហ្គន (Saigon) ក្នុងឆ្នាំ ១៦៩៨ នៃគ.សករាជ ។ ក្រោយពេលព្រះអង្គឌួង ធ្វើផ្លូវលំហូរសេដ្ឋកិច្ចពីក្រុងឧដុង្គ ទៅខេត្តកំពត និង ពីភ្នំពេញ ទៅច្រកសមុទ្រកំពង់សោមរួចមក ការមកដល់នៅសំពៅឈ្មួញពួកអុឺរ៉ុប ដែលធ្វើដំណើរតាមដងទន្លេមេគង្គក្រោម បានមកដល់ក្រុងឧដុង្គ ដែលមានការទួលរាក់ទាក់ពីព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា ក្រុមឈ្មួញសំពៅ ដែលមានកាប់ពីទែនក្រុម ជាជនជាតិស្កុតលែន បានត្អូញត្អែរពីការលំបាករបស់ពួកគេ តាមរយៈការបកប្រែពីនាវិករបស់ពួកគេ ដែលជាជនជាតិសៀម ។ ក្រុមឈ្មួញសំពៅ បានត្អូញត្អែរ អំពីកង្វះខាតរបស់កម្ពុជា ក្នុងការគាំពារពួកគេ ពីការប៉ុនប៉នប្លន់ទំនិញតាមរយៈក្រុមចោរសមុទ្រ បន្ថែមលើបញ្ហាផ្សេងៗទៀត ដែលកម្ពុជាមានកង្វះខាតលំនៅដ្ឋានល្អៗសម្រាប់ក្រុមឈ្មួញផ្សេងៗទៀត ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិស្ដុកស្ដម្ភ ។ ព្រះអង្គឌួង ទ្រង់សណ្ដាប់ពាក្យត្អូញត្អែរ របស់ក្រុមឈ្មួញសំពៅ ដោយការយកចិត្តទុកដាក់ ហើយទ្រង់បានដាក់បញ្ជារ ឱ្យមន្ត្រីក្រោមឱវាទ លើកកម្ពស់ ការធ្វើពាណិជ្ជម្មកម្ម ជាមួយពួកអុឺរ៉ុប ផងដែរ ។<ref> Tham (Seong Chee) (1981) [https://www.google.com.kh/books/edition/Essays_on_Literature_and_Society_in_Sout/h6SOvP6FLskC?hl=en Essays on Literature and Society in Southeast Asia Political and Sociological Perspectives], Publisher: Singapore University Press p.360 [[ISBN]]: 9789971690366, 9971690365 </ref> == បំរាមការជក់អាភៀន == '''Prohibition of opium smoking''' ទោះបីជាកម្ពុជាបាត់បង់កំពង់ផែសំខាន់ៗ ចំនួ២ ក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែកម្ពុជា នៅមានកំពង់ផែសំខាន់មួយទៀតនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោមនោះ គឺកំពង់ផែ [[ខេត្តព្រែកឬស្សី]] (Can Tho) ដែលមានក្រុមទូកដឹកទំនិញ ចិន-យួន ជាច្រើនប្រកប របររកសុីជួញដូរនៅទីនេះ ក្នុងនោះមានទំនិញមួយប្រភេទ ដែលមានការនាំចូលច្រើនតាមរយៈសំពៅរបស់ពួកអុឺរ៉ុប សៀម និង សិង្ហបុរី នោះគឺទំនិញថ្នាំជក់ប្រភេទហេរ៉ូអុីន ដែលពួកគេយកមកច្នៃជាអាភៀន រយៈពេលត្រឹមតែ ២ឆ្នាំ ប៉ុនណោះការនាំចូលអាភៀនមានចំនួនច្រើនលើសលប់ដែលគិតចាប់ពីឆ្នាំ ១៨៥០ ដល់ឆ្នាំ ១៨៥២ ការនាំចូលអាភៀនទាំងនេះបានធ្វើឱ្យប្រជាជនក្នុងតំបន់ ទាំងប្រជាជនខ្មែរ និង ប្រជាជនបរទេស ចាប់ផ្ដើមជក់ញៀនពាសពេញតំបន់ដែលធ្វើឱ្យតំបន់កំពង់ផែព្រែកឬស្សីទាំងមូល មិនអាចគ្រប់គ្រងបានក្នុងដែនអាជ្ញាធរកម្ពុជា ដែលមានន័យថារដ្ឋបាលកណ្ដាលកម្ពុជា មិនអាចគ្រប់គ្រងពួកគេបាន ។ ព្រះបាទអង្គឌួង ដោយមើលឃើញពីផលលំបាក និង ផលប៉ះពាល់ពីការជក់អាភៀន របស់ប្រជាជនរបស់ព្រះអង្គ ទ្រង់បានដាក់ចេញនូវសេចក្ដីបំរាម ហាមប្រជាជននៃកម្ពុជាទាំងអស់ ទិញនិងប្រើប្រាសអាភៀន ដោយអ្នកណាមួយបំពានបំរាមនេះ ត្រូវវាយហ្នឹងរំព័តខ្សែរតី ហើយត្រូវយកទៅឃុំឃាំងដើម្បីផ្ដាច់អាភៀន ។ រយៈពេលត្រឹមតែ ១ឆ្នាំ ប៉ុនណោះ ពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង របស់ព្រះបាទអង្គឌួង ក្នុងការទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាសអាភៀននៅកម្ពុជា បានទាំងស្រុងក្នុងឆ្នាំ ១៨៥៣ ។<ref> Gregor Muller (2006) [https://www.google.com.kh/books/edition/Colonial_Cambodia_s_Bad_Frenchmen/o8N_AgAAQBAJ?hl=en Colonial Cambodia's 'Bad Frenchmen' The Rise of French Rule and the Life of Thomas Caraman, 1840-87], Publisher: Taylor & Francis p.312 [[ISBN]]: 9781134253715, 1134253710 </ref> == ការចាប់ផ្ដើមទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-បារាំង == '''The beginning of Cambodian-French relations''' បុព្វហេតុដែលកងកម្លាំងបារាំងមកដល់ឧបទ្វីបឥណ្ឌូចិន គឺនៅពេលដែលស្ដេចអណ្ណាមចុងក្រោយ ព្រះនាមធីវទ្រី (Thieu Tri) ត្រូវបានមន្ត្រីទ័ពយួនធ្វើឃាតក្នុងរាជដំណាក់ ស្ដេចអណ្ណាមថ្មី ព្រះនាម "ធុយដុក" (Tự Đức) ដែលជាជនជាតិយួនភាគខាងជើង បានឡើងមកគ្រប់គ្រងនគរអណ្ណាមហើយគោលនយោបាយ ស្ដេចធុយដុក គឺកំទេចរាល់ការជ្រៀតចូលណាមួយពីឥទ្ធិពលបរទេសមកក្នុងសង្គមអណ្ណាម ដូចនេះ បុព្វជិត អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាកាតុលិក ដែលជាជនជាតិបារាំងត្រូវបានកាប់សម្លាប់ជាបន្តបន្ទាប់ ដែលការកាប់សម្លាប់នេះត្រូវបានប្រព្រឹត្តឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៨៥៥ ដែលនេះជាព្រឹត្តិការណ៍ នៃការប្រឆាំងឥទ្ធិពលសាសនាកាតុលិកដ៏ធំបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រអណ្ណាម (Anti-Catholicism persecution) ហើយនេះក៏ជាមូលហេតុដ៏ចម្បងដែលអធិរាជបារាំងងៀកមកចាប់អារម្មណ៍លើបញ្ហានេះ ។<ref> Kenneth Scott Latourette (1944) [https://books.google.com.kh/books?id=uI3YAAAAMAAJ&num=9&redir_esc=y “A” History of Expansion of Christianity: “The” great century : in Northern Africa and Asia ; A.D. 1800 - A.D. 1914, Volume 6], Publisher: Harper & Brothers Publ., Original from the University of Michigan p.502 </ref> === ការមកដល់របស់បារាំងនៅកម្ពុជា ១៨៥៦ === '''French arrival in Cambodia 1856''' ក្រោយពេលមានការសម្លាប់រង្គាលនូវបុព្វជិតអ្នកកាន់គ្រឹះសាសនា នៅអណ្ណាម អធិរាជបារាំង ណាប៉ូឡេអុងទី៣ (Napoleon III) បានបញ្ជូនបេសកទូតបារាំងលោក ឆាឡេស ឌី ម៉ុងទីញី (Charles de Montigny) ឱ្យមកអង្កេតមើលពីបញ្ហានេះ លោកម៉ុងទីញី បានធ្វើដំណើរចេញពីដែនកោះ សិង្ហបុរី ហើយមកដល់កម្ពុជានៅអំឡុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៨៥៦ លោកបានចូលកប៉ាល់មកសំចតនៅក្នុង [[ខេត្តកំពត]] ។ ការមកដល់យ៉ាងកម្ររបស់បេសកទូតបារាំងរូបនេះបានធ្វើឱ្យព្រះអង្គឌួង មានចិត្តខ្វាយខ្វល់ជាខ្លាំង ព្រោះទ្រង់មានបំណងចង់ចងសម្ព័នមិត្តជាមួយនិងបារាំងផងដែរ ដូចនេះហើយ ព្រះអង្គឌួងបានសរសេរសារលិខិតមួយច្បាប់ ដាក់ជូនអធិរាជបារាំងណាប៉ូឡេអុងទី៣ តាមរយៈការបកប្រែនៃបុព្វជិតបារាំងគឺលោក "ហ្សង់គ្ល័រឌីមុីស" (Jean-Claude Miche) ប៉ុន្តែលោក ឌីម៉ុងទីញី មិនបានយកសេចក្ដីព្រៀងច្បាប់នេះដាក់ជូនអធិរាជបារាំងនោះទេ ដែលធ្វើឱ្យបេសកកម្មនេះត្រូវបរាជ័យ ហើយកម្ពុជាបាត់បង់ឱ្យកាសចងសម្ព័នមិត្តជាមួយនិងបារាំងក្នុងការយកបារាំងធ្វើជាខ្នងបង្អែកផងដែរ ។<ref> Roger M. Smith (1965) [https://books.google.com.kh/books?id=g_5AAAAAIAAJ&num=9&redir_esc=y Cambodia's Foreign Policy], Publisher: Cornell University Press p.273 </ref> == ការបះបោររបស់ចាម ១៨៥៨ == '''Cham Rebellion 1858''' * ព្រះអង្គឌួងភៀសព្រះកាយទៅសៀមអំឡុងពេល ពួកចាមបះបោរ គ.សករាជ ១៨៥៨ * King Ang Duong fled to Siam during the Cham rebellion in 1858 ក្រោយពេលស្ដេចអណ្ណាមសម្លាប់រង្គាលអ្នកបុព្វជិតគ្រឹស្តសាសនា អធិរាជបារាំងបានបញ្ជារឱ្យលោក ឧត្តមសេនីយ៍ អ៊ែកនេស ឌូដាត ដឺឡាក្រេ (Ernest Doudart de Lagrée) ឱ្យដកកងកម្លាំងរបស់ខ្លួនដែលកំពុងធ្វើសង្គ្រាមអាភៀននៅឯប្រទេសចិនភាគខាត្បូង លើកមកច្បាំងនិងអណ្ណាមផងដែរ ។ កងនាវាចម្បាំងចំនួន ១៣គ្រឿង របស់បារាំង និង កងកម្លាំងរបស់អេស្ប៉ាញ បានវាយចូលកាន់កាប់កំពង់ផែតួរ៉ាណ (Tourane) (បច្ចុប្បន្ន: ទីក្រុងដាណាង) (Danang city) ក្នុងឆ្នាំ ១៨៥៨ នៃគ.សករាជ ។<ref> United States. Department of State (1929) [https://books.google.com.kh/books?id=Z3efAAAAMAAJ&num=9&redir_esc=y Department of State Publication, Issue 8955], Publisher: U.S. Government Printing Office, 1990 Original from the University of Michigan </ref> ក្នុងអំឡុងខែកញ្ញា គ.សករាជ ១៨៥៨ ជនជាតិចាម បានប្រមូលផ្ដុំគ្នាបះបោរ និង ព្រះរាជាកម្ពុជា ដោយពួកគេបានវាយចូលកាន់កាប់ [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] , [[ខេត្តកំពង់ចាម]], ស្រុកសំបូរ [[ខេត្តក្រចេះ]], រកាពោ និង ប្រាំភូមិ ហើយជនជាតិចាមទាំងនោះមានបំណងចង់វាយចូលកាន់កាប់រាជធានីឧដុង្គផងដែរ ដូចនេះហើយដើម្បីសុវត្ថិភាពព្រះរាជាក្រុមមន្ត្រីបានជម្លៀស ព្រះអង្គឌួង ភៀសព្រះកាយទៅកាន់ប្រទេសសៀម ។ មន្ត្រីទ័ពកម្ពុជាបានដឹកនាំកម្លាំងប្រមាណជា ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ទៅបង្ក្រាបការបះបោររបស់ពួកចាមទាំងអស់នេះរហូតទទួលបានជោគជ័យ ក្រុមមន្ត្រីទ័ពកម្ពុជាបានថ្វាយសារលិខិតទៅព្រះអង្គឌួង ដើម្បីឱ្យទ្រង់សម្រេចព្រះទ័យ តើគួរសម្លាប់ជនជាតិចាមទាំងអស់នៅកម្ពុជា ឬ ទុកជីវិតឱ្យពួកគេ ? ដោយសេចក្ដីសណ្ដោសប្រណី ព្រះអង្គឌួង ចេញបញ្ជារឱ្យប្រហារជីវិតតែអ្នកដឹកនាំបះបោរប៉ុនណោះ ដោយរក្សាជីវិតជនជាតិចាមឱ្យរស់នៅកម្ពុជាបន្ត ហើយជនជាតិចាមត្រូវចាត់តំណាងម្នាក់ មកថ្វាយសារតាំងដល់ព្រះមហាក្សត្រក្នុងព្រះរាជវាំងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដើម្បីសម្ដែងការគោរពស្មោះស្ម័គចំពោះក្សត្រកម្ពុជា ។ <ref> Arthur J. Dommen (2002) [https://www.google.com.kh/books/edition/The_Indochinese_Experience_of_the_French/MauWlUjuWNsC?hl=en The Indochinese Experience of the French and the Americans Nationalism and Communism in Cambodia, Laos, and Vietnam], Publisher: Indiana University Press p.1,192 [[ISBN]]: 9780253109255, 0253109256 </ref> == បារាំង​ចូលកាន់កាប់​ក្រុង​សៃហ្គន ១៨៥៩ == '''French occupy Saigon 1859''' គ.សករាជ ១៨៥៩ កងនាវាចម្បាំងរបស់បារាំង ចំនួន ៤៥០គ្រឿង ជាមួយនិងកងទ័ពបារាំង ចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) បានមកដល់អណ្ណាមភាគខាងត្បូង និង បានវាយចូលទីក្រុងសៃហ្គន នៅថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ហើយកងទ័ពអណ្ណាមចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) បានចូលច្បាំងនិងកងទ័ពបារាំង ដើម្បីការពារទីក្រុង ចំណែកឯភាគីកម្ពុជា បានបញ្ជូនកងទ័ពប្រមាណជា ១០,០០០ (១មុឺននាក់) ចូលទៅជួយបារាំង ដើម្បីដណ្ដើមយកទីក្រុងសៃហ្គន សង្គ្រាមបានអូសបន្លាយអស់ ២សប្ដាហ៍ នៅទីបំផុតបារាំងបានចូលកាន់កាប់ទីក្រុងសៃហ្គនទាំងស្រុង នៅថ្ងៃទី១៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៨៥៩ កងទ័ពអណ្ណាម ៥មុឺននាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ចោលទាំងស្រុង ។ ក្រោយពេលកម្ពុជាចូលទៅជួយបារាំងយកឈ្នះទៅលើអណ្ណាម បារាំងបានសន្យានិងកម្ពុជា និង ធ្វើអន្តរាគមន៍ដើម្បីឱ្យភាគីសៀម ដោះលែងព្រះអង្គឌួង និង ញាតិវង្សរបស់ព្រះអង្គឱ្យត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ អំឡុងពេលដែល ព្រះអង្គឌួង ភៀសព្រះកាយទៅសៀមនាពេលដែលពួកចាមធ្វើការបះបោរ សៀមបានបង្ខាំងព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាមិនឱ្យត្រឡប់មកវិញនោះទេ ។<ref> Purcell (1965) [https://www.google.com.kh/books/edition/South_East_Asia_Since_1800/Wmk0z8P2ZvwC?hl=en South East Asia Since 1800], Publisher: Cambridge University Press p.238 [[ISBN]]: 9780521060073, 0521060079 </ref> == សង្គ្រាមរវាងបារាំង-អេស្ប៉ាញ ទល់និង សៀម ១៨៥៩ == '''Franco-Spanish War against Siam 1859''' បុព្វហេតុដែលមានសង្គ្រាមរវាងបារាំង-អេស្ប៉ាញ ទល់និង សៀម កើតឡើងគឺនៅពេលដែលមានការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរវាងប្រទេសចក្រពត្តិពីរនោះគឺបារាំងនិង អង់គ្លេស ។ ដែលនៅឆ្នាំ ១៨៥៥ ស្តេចសៀម រាមាទី៤ ដែលមានព្រះនាមហៅក្រៅថា មងឃុត (Mongkut) និង បេសកជនអង់គ្លេស និង ជាអភិបាលក្រុងហុងកុង លោក ចន ប៊ូរីង "Sir John Bowring" បានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាពាណិជ្ជកម្មជាមួយគ្នា ។ ឯកសារនេះ ដែលបើកឱ្យសៀមយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពចំពោះលទ្ធភាពនៃសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មរបស់អង់គ្លេស និង ការមិនយកពន្ធលើពាណិជ្ជកម្មធ្ងន់ៗរបស់អង់គ្លេសផងដែរ ប្រហែលជាអ្វីដែលសំខាន់បំផុតនោះគឺថា ការទទួលយកសន្ធិសញ្ញានេះបានទទួលស្គាល់យ៉ាងច្បាស់នូវអំណាចរបស់អង់គ្លេសនៅក្នុងតំបន់ ។ ក្រោយបារាំងយកឈ្នះសង្គ្រាមជាមួយអណ្ណាម បារាំងបានចូលទៅដាក់ពាណិជ្ជនៅទឹកដីភាគកើតប្រទេសសៀមផងដែរ ប៉ុន្តែភាគីអង់គ្លេសមិនពេញចិត្តនោះទេដោយបង្ខំឱ្យសៀមបណ្ដេញបារាំងចេញ សៀមបានរឹបអូសទំនេញបារាំងនៅ ខេត្តចន្ទបុរី (Chanthaburi) ដែលធ្វើឱ្យបារាំងមិនសប្បាយចិត្តនោះទេក៏បើកការវាយប្រហារទៅលើសៀមនៅអំឡុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ1859 ហើយសម្ព័នមិត្តបារាំងគឺ អេសស្ប៉ាញ បានចូលច្បាំងនិងសៀមផងដែរ អំឡុងពេលប៉ះទង្គិចគ្នារវាងសៀម និង បារាំង ភាគីអង់គ្លេស បានចូលទៅសម្របសម្រួលហើយធ្វើការចរចារជាមួយបារាំង ដោយបារាំងបានបង្ខំឱ្យសៀមដោះលែងព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា និង ក្រុមគ្រួសារញាតិវង្សរបស់ព្រះអង្គឌួង ឱ្យត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ តាមការសន្យារវាងបារាំងនិងកម្ពុជា អំឡុងពេលដែលកម្ពុជាចូលទៅជួយបារាំងធ្វើសង្គ្រាមទល់និងអណ្ណាម ។<ref> Charles Eugene Little (1967) [https://www.google.com.kh/books/edition/Cyclopedia_of_Classified_Dates_with_an_E/SRtGAQAAMAAJ?hl=en Cyclopedia of Classified Dates with an Exhaustive Index], Publisher: Gale Research Company Original from The Ohio State University p.1,454 [[ISBN]]: 9780810333345, 0810333341 </ref> == ចំណារពន្យល់ == មូលហេតុដែលក្រុមប្រវត្តិវិទូរកម្ពុជាផ្លាសប្ដូរការសរសេរ ពីអង្គដួង ទៅជា អង្គឌួង == ឯកសារយោង == cz7jzz7cgz39gm1pyqh8253t7avz03t ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ 0 39393 322839 322694 2025-07-01T07:02:27Z CommonsDelinker 142 Removing [[:c:File:Tumblr_c0b4916785561cd1ace5f4e21a82a1d1_7dcb6efe_500.jpg|Tumblr_c0b4916785561cd1ace5f4e21a82a1d1_7dcb6efe_500.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Túrelio|Túrelio]] because: [[:c:COM:L|Copyright violation]]: Per https:// 322839 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រិយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្សកុសុមៈនារីរតន៍សេរីវឌ្ឍនា | title = សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រិយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្សកុសុមៈនារីរតន៍សេរីវឌ្ឍនា | image =|250px | caption = | succession = [[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ|សម្ដេច​ព្រះបរមរាជិនីនាថកម្វុជទេឝ]] | reign = ២០ មិថុនា ១៩៦០ – ៩ តុលា ១៩៧០ | regent = [[នរោត្តម សីហនុ]]<br />[[ចេង ហេង]] | predecessor = [[ នរោត្ដម សុរាម្រិត| ព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះ​ នរោត្ដម សុរាម្រិត]] | successor = ''[[រដ្ឋប្រហារកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៧០|របបរាជានិយមត្រូវបានលុបចោល]]''<br />[[ចេង ហេង]] (ជាប្រធាន [[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]) | succession1 = [[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្វុជទេឝ]] | reign1 = ២ មីនា ១៩៥៥ – ៣ មេសា ១៩៦០ | reign-type1 = ការកាន់កាប់ | coronation1 = ៦ មីនា ១៩៥៦ | spouse = [[នរោត្ដម សុរាម្រិត| ព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះ​នរោត្ដម សុរាម្រិត]] | issue = [[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះនរោត្ដម សីហនុ]] | house = [[រាជវង្សស៊ីសុវត្ថិ]] {{small|(ដោយកំណើត)}} <br> [[រាជវង្សនរោត្ដម]] {{small|(ដោយរៀបអភិសេក)}} | father = [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះករុណាព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ]] | mother = [[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសីនរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី]] | full name = ស៊ីសុវត្ថិមុនីវង្ស កុសុមៈ នារីរ័ត្នសេរីវឌ្ឍនា | birth_date = ៩ មេសា ១៩០៤ | birth_place = [[ភ្នំពេញ]], [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = {{Death date and age|df=yes|1975|4|27|1904|4|09}} | death_place = [[ប៉េកាំង]], [[ចិន|សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន]] | date of burial = | place of burial = | religion = [[ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ]] | signature = | signature_alt = }} '''សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រិយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈ នារីរ័ត្នសេរីវឌ្ឍនា''' (៩ មេសា ១៩០៤ - ២៧ មេសា ១៩៧៥) គឺជាព្រះមហាក្សត្រិយានីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយម ព្រះរាជធីតានៃ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះករុណាព្រះបាទ​សសម្ដេចព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង [[រាយព្រះនាមព្រះមហេសី និង ព្រះស្នំនៃ ព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសីនរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|]]<ref>{{cite web |date=28 April 1975 |title=Cambodian Queen is dead in Peking |url=https://www.nytimes.com/1975/04/28/archives/cambodian-queen-is-dead-in-peking-sihanouks-mother-71-had-joined.html |accessdate=5 June 2020 |work=The New York Times}}</ref> ជាសម្ដេចព្រះរាជអគ្គមហេសីនៃ[[នរោត្ដម សុរាម្រិត|ព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះ ​នរោត្ដម សុរាម្រិត]] ព្រះមហាកញ្ចនកោដ្ឋ ជាព្រះវររាជមាតានៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] <ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref>។ សម្តេចព្រះមហាក្សត្រីយានីជាអម្ចាស់ ព្រះអង្គត្រូវបានគេ ចាត់ទុកជាមាតាជាតិនៃសិល្បៈខ្មែរ មាតាសប្បុរសធម៌ និងរាជកិច្ចដឹកនាំ ក្នុងការលើកកម្ពស់ការអប់រំ និងសុខុមាលភាពសង្គមនៅកម្ពុជា។ ព្រះអង្គក៏ជាអ្នកតស៊ូមតិដ៏រឹងមាំសម្រាប់សិទ្ធិស្ត្រី និងបានដើរតួនាទីយ៉ាងសកម្មក្នុងការលើកកម្ពស់ការអប់រំ និងការផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់ស្ត្រីនាសម័យឯករាជ្យផងដែរ។ នៅក្រោយការ​ចូលព្រះ​ទិវង្គត​របស់​ [[ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]]​ ដែលជាព្រះបិតា នាឆ្នាំ​១៩៤១ [[ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ]]​(បុត្រ) ត្រូវ បានក្រុមប្រឹក្សារាជបល្ល័ង្គមានបារាំងជាប្រធាន ​លើកឡើងគ្រងរាជ្យបន្ត។ នៅឆ្នាំ១៩៥៥ [[ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ]]បានដាក់រាជ្យ ថ្វាយព្រះវររាជបិតារបស់ព្រះអង្គគឺ [[ព្រះបាទនរោត្តម សុរាម្រិត]] គង់ក្នុងបរមសិរីរាជសម្បត្តិបន្ត ហើ្យទ្រង់យាងចូលនយោបាយ។ ពេលនោះសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ កុសុមៈត្រូវបានតែងតាំងជាសម្តេចព្រះមហាក្សត្រីយានី។ បន្ទាប់ ពីការសោយព្រះទិវង្គតរបស់ [[ព្រះបាទនរោត្តម សុរាម្រិត]](ជាស្វាមី) សម្តេចព្រះមហាក្សត្រីយានី ទ្រង់ បានរក្សាព្រះរាជឋានៈជាព្រះមហាក្សត្រិយានីដដែល(មានរាជបុព្វសិទ្ធិស្មើក្សត្រទ្រង់រាជ្យ) និងបន្តគង់ជានិមិត្តរូបនៃ រាជបល្ល័ង្គ និងរាជាធិបតេយ្យ ខណៈពេលដែល បានឡើងកាន់តំណែងជាព្រះមហាក្សត្រ ប៉ុន្តែមានឋានៈជាព្រះអង្គម្ចាស់ជាជាងព្រះមហាក្សត្រ។ ផ្ទុយ​ទៅ​នឹង​អ្វី​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ចោទ​ប្រកាន់​ពេល​ខ្លះ ព្រះមហាក្សត្រិយានីមិន​ដែល​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ​ទេ ព្រោះ​ការ​ស្នង​តំណែង​ជា​ស្ត្រី​ត្រូវ​បាន​ហាម​ឃាត់​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ បន្ទាប់ពី រដ្ឋប្រហារឆ្នាំ ១៩៧០ សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រិយានី ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ប៉ុន្តែបានរក្សាតំណែងរបស់ព្រះអង្គ មុនពេលត្រូវបានដកហូតឋានៈទាំងអស់ក្នុងអំឡុងពេលប្រកាសសាធារណៈរដ្ឋក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ១៩៧០ ព្រះអង្គនៅតែស្ថិតនៅក្រោមការឃុំខ្លួនក្នុងព្រះបរមរាជវាំងរហូតដល់ព្រះរាជសុខភាពរបស់ព្រះអង្គធ្លាក់ចុះនៅឆ្នាំ១៩៧៣ ហើយព្រះអង្គត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យ និរទេសព្រះកាយទៅជួបព្រះរាជបុត្រារបស់ព្រះអង្គនៅ[[ទីក្រុងប៉េកាំង]], [[សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន]]។ ព្រះអង្គបានសោយពិរាល័យនៅទីក្រុងប៉េកាំង សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ក្នុងព្រះជន្មាយុ៧១ព្រះវស្សា ដោយព្រះរោគាពាធ ដប់ថ្ងៃបន្ទាប់ពីពួកខ្មែរក្រហមវាយដណ្តើមយកបានទីក្រុងភ្នំពេញ។ == ព្រះរាជជីវប្រវត្តិ == សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រិយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្សកុសុមៈនារីរ័ត្នសិរីវឌ្ឍនា ប្រសូតនៅថ្ងៃទី៩ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩០៤ នារាជធានីភ្នំពេញ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ទ្រង់ជាព្រះរាជបុត្រីរបស់ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស «ព្រះបរមខត្តិយកោដ្ឋ» អតីតព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសម្ដេចព្រះរាជអគ្គមហេសី នរោត្ដម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី ព្រមទាំងមានព្រះរៀម-ព្រះអនុជក្សត្រាក្សត្រីបង្កើតចំនួន៦អង្គ៖ ១.ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រា ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត ២.សម្ដេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវេតរង្សីនារីវង្ស ៣.សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ ៤.សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស ៥.សម្តេចក្រុមព្រះ រាជាមាតុលាវង្សា ពិមុខជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត ៦.សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស == ឯកសារយោង == ==កំណត់== {{commons category| ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ}} {{Reflist}} == មើលផងដែរ == *[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ]] {{S-start}} {{Succession box|before=[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]]<br>ព្រះអគ្គមហេសីនំ នៃ[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ]].|title=[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្វុជទេឝ]]|years=|after=[[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]<br>ព្រះអគ្គមហេសីនំ នៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]].}} {{s-end}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ]][[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:រាជវង្សនៃមហិធរបុរ]] [[Category:អ្នករបាំ]] [[Category:សិល្បៈខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:រាជវង្សនរោត្តម]] eqq4ufrvlwbicll7i5nw3t1zsncrrpn រាយព្រះនាមព្រះរាជឱរស និងព្រះរាជធីតា នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស 0 39421 322925 251967 2025-07-01T09:32:02Z Kemsopheak96 42802 322925 wikitext text/x-wiki ព្រះអង្គមានព្រះរាជឱរសចំនួន ១៣ ព្រះអង្គ និង ព្រះរាជធីតា ១៤ ព្រះអង្គ សរុប ២៧ ព្រះអង្គមានដូចជា៖ {| class="wikitable" |+ ! !ព្រះនាម !ព្រះមាតា !ប្រសូត្រ !សុគត |- |១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |១៨៩៥ |១៥ ឧសភា ១៩១៦ |- |២ | * សម្តេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវ៉េតរង្សីនារីវង្ស |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |៣០ មីនា ១៨៩៩ |១៩៧៥ |- |៣ | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |១៩០០ |មុន ១៩២៩ |- |៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា<br /> |១៣ វិចិ្ឆកា ១៩០២ |១៩៧៥ |- |៥ | * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |០៩ មេសា ១៩០៤ |២៨ មេសា ១៩៧៥ |- |៦ | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |១៩០៥ |មុន ១៩២៩ |- |៧ | * សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ រាជាមាតុលា វង្សាពិមុខ ជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |២៥ វិច្ឆិកា ១៩០៩ |១៩៧៥ |- |៨ | * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |២៥ សីហា ១៩១២ |៣១ សីហា ១៩៥៦ |- |៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ<br /> |០៨ តុលា ១៩២២ |១៩៧៥ |- |១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុស្សរៈ]] |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ<br /> |២១ មីនា ១៩២៦ |១៩៧៥ |- |១១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន<br /> |៣១ កក្កដា ១៩២៨ |១៩៧៥ |- |១២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា បាន យ៉េន <br /> |២២​ កុម្ភៈ ១៩២៩ |១៩៧៥ |- |១៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត<br /> |០៦ មេសា ១៩២៩ |១៧ កុម្ភៈ ១៩៤៦ |- |១៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សសានមុនី |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត<br /> |២៦ មករា ១៩២៩ |០៥ ធ្នូ ១៩៧៤ |- |១៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់<br /> |០៨​ មករា ១៩៣០ |៣០ មីនា ១៩៨៤ |- |១៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សាម៉ានរក្ស |អ្នកម្នាង បវរ មាលី ពាង<br /> |០៩ មីនា ១៩៣០ |១៩៧៥ |- |១៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ​ សាមានវរពង្ស |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត<br /> |១៣ មេសា ១៩៣១ |១៩៧៥ |- |១៨ | * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីលក្ខិណា |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត<br /> |១១ មិថុនា ១៩៣១ |០៥ វិចិ្ឆកា ១៩៧០ |- |១៩ | * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋមុនី |ឃុនព្រះម្នាង នារិន្រ្ទ កេតសារី អុល<br /> |០២ មករា ១៩៣១ |១៩៧៥ |- |២០ | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សុភាពនារីរក្ស |អ្នកម្នាង នារី បុប្ផា ភាព<br /> |០៣ តុលា ១៩៣១ |២០១៤ |- |២១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ភួងមុនី |អ្នកម្នាង កានីន<br /> |១៦ មេសា ១៩៣២ |១៩៧៥ |- |២២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ លម្អកេសរ |អ្នកម្នាង ឆវី កេសរ សាមូ<br /> |០៣ តុលា ១៩៣២ |២០០៦ |- |២៣ | * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត|ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត]] |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់<br /> |២៩ តុលា ១៩៣២ |១៩៧៥ |- |២៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សជីវន្ត័ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត<br /> |១៥ មិថុនា ១៩៣៣ |១៩៧០ |- |២៥ | * លោក ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងជីវិន '''( លាចេញពីរាជវង្ស )''' |ម៉ម ឌួងមុនីរក្ស អុស<br /> |២១ មីនា ១៩៣៣ |១៧ មេសា ១៩៧៥ |- |២៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ នារីបូង៉ា |អ្នកម្នាង នារី សុីសាម៉ន<br /> |១០ កញ្ញា ១៩៣៥ |'''បច្ចុប្បន្ន''' |- |២៧ | * [[ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស|សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស]] |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត<br /> |០១ កុម្ភៈ ១៩៣៦ |២៨ ធ្នូ ២០១៦ |} kmmw7544k198p0921jrfdg6h2mglvpk 322932 322925 2025-07-01T09:43:02Z Kemsopheak96 42802 322932 wikitext text/x-wiki ព្រះអង្គមានព្រះរាជឱរសចំនួន ១៣ ព្រះអង្គ និង ព្រះរាជធីតា ១៤ ព្រះអង្គ សរុប ២៧ ព្រះអង្គមានដូចជា៖ {| class="wikitable" |+ ! !ព្រះនាម !ព្រះមាតា !ប្រសូត្រ !សុគត |- |១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |១៨៩៥ |១៥ ឧសភា ១៩១៦ |- |២ | * សម្តេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវ៉េតរង្សីនារីវង្ស |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |៣០ មីនា ១៨៩៩ |១៩៧៥ |- |៣ | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |១៩០០ |មុន ១៩២៩ |- |៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា<br /> |១៣ វិចិ្ឆកា ១៩០២ |១៩៧៥ |- |៥ | * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |០៩ មេសា ១៩០៤ |២៨ មេសា ១៩៧៥ |- |៦ | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |១៩០៥ |មុន ១៩២៩ |- |៧ | * សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ រាជាមាតុលា វង្សាពិមុខ ជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |២៥ វិច្ឆិកា ១៩០៩ |១៩៧៥ |- |៨ | * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី<br /> |២៥ សីហា ១៩១២ |៣១ សីហា ១៩៥៦ |- |៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ<br /> |០៨ តុលា ១៩២២ |១៩៧៥ |- |១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុស្សរៈ]] |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ<br /> |២១ មីនា ១៩២៦ |១៩៧៥ |- |១១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន<br /> |៣១ កក្កដា ១៩២៨ |១៩៧៥ |- |១២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា បាន យ៉េន <br /> |២២​ កុម្ភៈ ១៩២៩ |១៩៧៥ |- |១៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត<br /> |០៦ មេសា ១៩២៩ |១៧ កុម្ភៈ ១៩៤៦ |- |១៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សសានមុនី |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត<br /> |២៦ មករា ១៩២៩ |០៥ ធ្នូ ១៩៧៤ |- |១៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់<br /> |០៨​ មករា ១៩៣០ |៣០ មីនា ១៩៨៤ |- |១៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សាម៉ានរក្ស |អ្នកម្នាង បវរ មាលី ពាង<br /> |០៩ មីនា ១៩៣០ |១៩៧៥ |- |១៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ​ សាមានវរពង្ស |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត<br /> |១៣ មេសា ១៩៣១ |១៩៧៥ |- |១៨ | * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីលក្ខិណា |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត<br /> |១១ មិថុនា ១៩៣១ |០៥ វិចិ្ឆកា ១៩៧០ |- |១៩ | * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋមុនី |ឃុនព្រះម្នាង នារិន្រ្ទ កេតសារី អុល<br /> |០២ មករា ១៩៣១ |១៩៧៥ |- |២០ | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សុភាពនារីរក្ស |អ្នកម្នាង នារី បុប្ផា ភាព<br /> |០៣ តុលា ១៩៣១ |២០១៤ |- |២១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ភួងមុនី |អ្នកម្នាង ម៉ម កានីន<br /> |១៦ មេសា ១៩៣២ |១៩៧៥ |- |២២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ លម្អកេសរ |អ្នកម្នាង ឆវី កេសរ សាមូ<br /> |០៣ តុលា ១៩៣២ |២០០៦ |- |២៣ | * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត|ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត]] |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់<br /> |២៩ តុលា ១៩៣២ |១៩៧៥ |- |២៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សជីវន្ត័ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត<br /> |១៥ មិថុនា ១៩៣៣ |១៩៧០ |- |២៥ | * លោក ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងជីវិន '''( លាចេញពីរាជវង្ស )''' |ម៉ម ឌួងមុនីរក្ស អុស<br /> |២១ មីនា ១៩៣៣ |១៧ មេសា ១៩៧៥ |- |២៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ នារីបូង៉ា |អ្នកម្នាង នារី សុីសាម៉ន<br /> |១០ កញ្ញា ១៩៣៥ |'''បច្ចុប្បន្ន''' |- |២៧ | * [[ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស|សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស]] |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត<br /> |០១ កុម្ភៈ ១៩៣៦ |២៨ ធ្នូ ២០១៦ |} glgfwisq8v9k7tul514nl64o4ulqfud រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ 0 41867 322851 322689 2025-07-01T07:26:21Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322851 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] |បុត្រីទីប្រាំនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ និងចៅឃុនប្រយូវង្ស ប៉ាត់ ( សៅ សំប៉ាត់ ) ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៦ សោយពិរាល័យ ឆ្នាំ ១៩១២ |១៨៩៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត * សម្តេចព្រះរាម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវេតរង្សី នារីវង្ស * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស * [[សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត]] * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |- ! ! colspan="4" |ព្រះជាយា |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បុប្ផាភួង |ព្រះបុត្រីទីប្រាំមួយនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ និងចៅឃុនប្រយូវង្ស ប៉ាត់ ( សៅ សំប៉ាត់ ) ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧<br /> |មុន១៩០០ | |- |៣ |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា |ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស និងអ្នក មរកត​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៨៧ ជានាថការិនីរបាំព្រះរាជទ្រព្យ |១៩០០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ |នាម​ដើម ឡុង មាឃ បុត្រីលោក ឡុង ឈឹម និងអ្នក ជ័យ ជានាថការិនីរបាំព្រះរាជទ្រព្យ |១៩២៥ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុសរក្ស]] |- |៥ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន | |១៩២៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |- |៦ |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា យេ៉ន |នាម​ដើម បាន យេ៉ន |១៩២៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |- |៧ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ តាត |នាម​ដើម យិន តាត បុត្រីលោក យិន កើតឆ្នាំ ១៩០៥ ក្នុងភូមិបឹង ខាងលិចភ្នំជ្រៃហូរព្នៅ ស្រុកគងពិសី ខែត្រកំពង់ស្ពឺ អនិច្ចកម្ម ថ្ងៃទី ០៦ តុលា ១៩៦៨ |១៩២៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ​ សាមានវរពង្ស * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សជីវន្ត័ * [[ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស|សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស]] |- |៨ |ឃុនព្រះម្នាង កេសរមាលី ណាត |នាម​ដើម ឯក ណាត បុត្រីលោក ឯក និងអ្នក វ៉ាន់ កើតថ្ងៃទី០១ កញ្ញា ១៩០៧ អនិច្ចកម្មក្រោយ១៩៧៦ នាប្រទេសថៃ |១៩២៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីលក្ខិណា |- |៩ |ឃុនព្រះម្នាង នារីកេសរ យឹម |នាម​ដើម ត្រយ៉ង់់ យឺម បុត្រីពៅលោក ជុំ ទួត និងអ្នក ម៉ី |១៩២៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត|ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត]] |- |១០ |ឃុនព្រះម្នាង នារិន្រ្ទកេតសារី អុល |នាម​ដើម នេត្រ អុល បុត្រីច្បងលោក ជុំ ទួត និងអ្នក ម៉ី |១៩៣០ | * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋមុនី |- |១១ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ | |១៩២២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |- |១២ |អ្នកម្នាង នារី សុីសាម៉ន |អនិច្ចកម្មក្រោយ១៩៩០ អតីតអ្នកម្នាងនៃអ្នកអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សិង្ហារ៉ា |១៩២៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ នារីបូង៉ា |- |១៣ |អ្នកម្នាង បវរមាលី ពាង | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សាម៉ានរក្ស |- |១៤ |អ្នកម្នាង នារីបុប្ផា ភាព | | | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សុភាពនារីរក្ស |- |១៥ |អ្នកម្នាង ម៉ម កានីន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ភួងមុនី |- |១៦ |អ្នកម្នាង ឆវីកេសរ សាមូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ លម្អកេសរ |- |១៧ |ម៉ម ឌួងមុនីរក្ស អុស |នាម​ដើម នេត្រ អុស បុត្រីទីពីរលោក ជុំ ទួត និងអ្នក ម៉ី | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងជីវិន |- |១៨ |អ្នកម្នាង សាឡុត សារ៉េង |បុត្រីច្បងលោក សាឡុត ផេន និងនាង សុខ ណែម ជាអតីតអ្នករាំរបាំព្រះរាជទ្រព្យនិងត្រូវជាបងស្រីសាឡុត ស [ប៉ុលពត] កើតឆ្នាំ ១៩១៤ អនិច្ចកម្មថ្ងៃទី ១៥ ខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០០៥ <br /> |១៩៣៤ | |- |១៩ |អ្នកម្នាង នេត្រ ដាច់ |បុត្រីទីបួនលោក ជុំ ទួត និងអ្នក ម៉ី | | |- |២០ |[[អ្នកម្នាង ពែន ទិព្វយោសធ្ធ]] |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- |ព្រះស្នំ |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] 2r2rixkla9u1xyl4kgszeoe8t4chkh1 322905 322851 2025-07-01T08:34:01Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322905 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- |ព្រះស្នំ |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] 2zxkqh5d8x21g6jqkd17f7bc0mdxv8u 322916 322905 2025-07-01T09:13:44Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322916 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- |ព្រះស្នំ |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] nzt6g0e6fnyheelwzcep6jmapbtwegg 322918 322916 2025-07-01T09:16:10Z Kemsopheak96 42802 322918 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- |ព្រះស្នំ |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] s7brzbjs7e4dageuzbvyb13z3om75yd 322921 322918 2025-07-01T09:18:38Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322921 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | *ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- |ព្រះស្នំ |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] hsyrlu71g30a7zmiurwkiezys70iuif 322924 322921 2025-07-01T09:30:55Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322924 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី | |១៨៥៨ | *ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត * សម្តេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវ៉េតរង្សីនារីវង្ស * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស * សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ រាជាមាតុលា វង្សាពិមុខ ជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |- |៥ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |- |៦ |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុស្សរៈ]] |- |៧ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |- |៨ |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា បាន យ៉េន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |- |៩ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន |- |១០ |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សសានមុនី |- |១១ |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី |- |១២ | | | | |- |១៣ | | | | |- |១៤ | | | | |- |១៥ | | | | |- |១៦ | | | | |- |១៧ | | | | |- |១៨ | | | | |- |១៩ | | | | |- |២០ | | | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- |ព្រះស្នំ |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] 3z6trvv8rnet0wgwzrfhp0j6jiychdb 322926 322924 2025-07-01T09:33:36Z Kemsopheak96 42802 /* ៥. ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត */ 322926 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន់ នរលក្ខណ៍ទេវី | |១៨៥៨ | *ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត * សម្តេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវ៉េតរង្សីនារីវង្ស * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស * សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ រាជាមាតុលា វង្សាពិមុខ ជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |- |៥ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |- |៦ |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុស្សរៈ]] |- |៧ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |- |៨ |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា បាន យ៉េន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |- |៩ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន |- |១០ |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សសានមុនី |- |១១ |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី |- |១២ | | | | |- |១៣ | | | | |- |១៤ | | | | |- |១៥ | | | | |- |១៦ | | | | |- |១៧ | | | | |- |១៨ | | | | |- |១៩ | | | | |- |២០ | | | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- | align="center" | ព្រះស្នំឯក |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] 6pqjvapni0rftl6wnbio02qa35t6yso 322927 322926 2025-07-01T09:36:06Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322927 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន នរលក្ខណ៍ទេវី | |១៨៥៨ | *ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត * សម្តេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវ៉េតរង្សីនារីវង្ស * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស * សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ រាជាមាតុលា វង្សាពិមុខ ជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |- |៥ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |- |៦ |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុស្សរៈ]] |- |៧ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |- |៨ |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា បាន យ៉េន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |- |៩ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន |- |១០ |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សសានមុនី |- |១១ |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី |- |១២ | | | | |- |១៣ | | | | |- |១៤ | | | | |- |១៥ | | | | |- |១៦ | | | | |- |១៧ | | | | |- |១៨ | | | | |- |១៩ | | | | |- |២០ | | | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- | align="center" | ព្រះស្នំឯក |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] m4nlmm1ucp7av25njohxu8yrubtn14a 322931 322927 2025-07-01T09:42:32Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322931 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន នរលក្ខណ៍ទេវី | |១៨៥៨ | *ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត * សម្តេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវ៉េតរង្សីនារីវង្ស * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស * សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ រាជាមាតុលា វង្សាពិមុខ ជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |- |៥ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |- |៦ |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុស្សរៈ]] |- |៧ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |- |៨ |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា បាន យ៉េន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |- |៩ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ​ សាមានវរពង្ស * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សជីវន្ត័ * [[ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស|សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស]] |- |១០ |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សសានមុនី * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីលក្ខិណា |- |១១ |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត|ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត]] |- |១២ |អ្នកម្នាង បវរ មាលី ពាង | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សាម៉ានរក្ស |- |១៣ |ឃុនព្រះម្នាង នារិន្រ្ទ កេតសារី អុល | | | * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋមុនី |- |១៤ |អ្នកម្នាង នារី បុប្ផា ភាព | | | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សុភាពនារីរក្ស |- |១៥ |អ្នកម្នាង ម៉ម កានីន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ភួងមុនី |- |១៦ |អ្នកម្នាង ឆវី កេសរ សាមូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ លម្អកេសរ |- |១៧ |ម៉ម ឌួងមុនីរក្ស អុស | | | * លោក ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងជីវិន '''( លាចេញពីរាជវង្ស )''' |- |១៨ |អ្នកម្នាង នារី សុីសាម៉ន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ នារីបូង៉ា |- |១៩ | | | | |- |២០ | | | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- | align="center" | ព្រះស្នំឯក |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] oripedz5vwd5z2l2x17ln7oe6x0n8ec 322933 322931 2025-07-01T09:44:09Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322933 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិម៉ាន នរលក្ខណ៍ទេវី | |១៨៥៨ | *ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត * សម្តេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវ៉េតរង្សីនារីវង្ស * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស * សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ រាជាមាតុលា វង្សាពិមុខ ជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |- |៣ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |- |៤ |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុស្សរៈ]] |- |៥ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |- |៦ |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា បាន យ៉េន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |- |៧ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ​ សាមានវរពង្ស * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សជីវន្ត័ * [[ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស|សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស]] |- |៨ |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សសានមុនី * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីលក្ខិណា |- |៩ |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត|ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត]] |- |១០ |អ្នកម្នាង បវរ មាលី ពាង | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សាម៉ានរក្ស |- |១១ |ឃុនព្រះម្នាង នារិន្រ្ទ កេតសារី អុល | | | * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋមុនី |- |១២ |អ្នកម្នាង នារី បុប្ផា ភាព | | | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សុភាពនារីរក្ស |- |១៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម កានីន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ភួងមុនី |- |១៤ |អ្នកម្នាង ឆវី កេសរ សាមូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ លម្អកេសរ |- |១៥ |ម៉ម ឌួងមុនីរក្ស អុស | | | * លោក ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងជីវិន '''( លាចេញពីរាជវង្ស )''' |- |១៦ |អ្នកម្នាង នារី សុីសាម៉ន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ នារីបូង៉ា |- |១៧ | | | | |- |១៨ | | | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- | align="center" | ព្រះស្នំឯក |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] h9lv4wtcutme02wyxm4i2s2gvrlddwk 322936 322933 2025-07-01T09:49:33Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322936 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | |១៨៥៨ | *ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត * សម្តេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវ៉េតរង្សីនារីវង្ស * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស * សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ រាជាមាតុលា វង្សាពិមុខ ជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |- |៣ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |- |៤ |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុស្សរៈ]] |- |៥ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |- |៦ |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា បាន យ៉េន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |- |៧ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ​ សាមានវរពង្ស * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សជីវន្ត័ * [[ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស|សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស]] |- |៨ |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សសានមុនី * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីលក្ខិណា |- |៩ |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត|ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត]] |- |១០ |អ្នកម្នាង បវរ មាលី ពាង | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សាម៉ានរក្ស |- |១១ |ឃុនព្រះម្នាង នារិន្រ្ទ កេតសារី អុល | | | * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋមុនី |- |១២ |អ្នកម្នាង នារី បុប្ផា ភាព | | | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សុភាពនារីរក្ស |- |១៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម កានីន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ភួងមុនី |- |១៤ |អ្នកម្នាង ឆវី កេសរ សាមូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ លម្អកេសរ |- |១៥ |ម៉ម ឌួងមុនីរក្ស អុស | | | * លោក ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងជីវិន '''( លាចេញពីរាជវង្ស )''' |- |១៦ |អ្នកម្នាង នារី សុីសាម៉ន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ នារីបូង៉ា |- |១៧ | | | | |- |១៨ | | | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- | align="center" | ព្រះស្នំឯក |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] nfyfq7i1m1z4dr2ly0nnesvbj4xpaq7 322937 322936 2025-07-01T09:50:01Z Kemsopheak96 42802 /* ៤.ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស */ 322937 wikitext text/x-wiki '''រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ''' គឺជា រាជពន្ធភាព របស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋនៃ[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] {{Multiple image | align = left | direction = vertical | width = 200 | image1 = Queen Norodom Monineath.JPG | caption1 = [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ|សម្ដេច​ព្រះ​រាជ​អគ្គ​មហេសី ​នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ]] ព្រះអគ្គមហេសី នៃ[[នរោត្តម សីហនុ|ព្រះ​ករុណា ព្រះ​បាទ​នរោត្តម សីហនុ ]]. ព្រះមាតា នៃ[[នរោត្តម សីហមុនី |ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ​សម្ដេច ​ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម-សីហមុនី]] | image2 = | caption2 = }} == អំពី " ព្រះ​ភរិយា​"​ និង​ " បាទបរិចារិកា " == -ព្រះភរិយា ៖ ជាតិស្រ្តីជាខត្តិយកញ្ញា ដែលត្រូវបានអភិសេកជាមហេសីនៃព្រះរាជា ។ (ភរិយា​ធំ)​ -បាទ​បរិចារិកា​ (ឬ​ ចៅចម) ​៖​ ជាតិស្រ្តីជារាស្រ្តក្រៅវាំង ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ តែងតាំងជា អ្នកបម្រើក្បែរព្រះកាយ ។ (អនុភរិយា ឬ​ ភរិយា​ចុង)​ -តាមក្បួន ដំណែងព្រះភរិយា មាន'''០៣''' ថ្នាក់​ ៖ ១. ព្រះរាជអគ្គមហេសី ២.​ ព្រះអគ្គមហេសី (ឬ​ ព្រះអគ្គមហេសី)​ { ជាទូទៅ​ ដំណែងទី១ ទី២ មានតែមួយព្រះអង្គទេ​ ហើយមានព្រះគោរមងារជា សម្តេច }​ ៣. ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ - តាមក្បួន ដំណែងចៅចម មាន '''០៦''' ថ្នាក់<ref>វចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត</ref> ៖ ១ . ព្រះបិយោ ងារជា '''ព្រះបរម''' ២ . ព្រះស្នំ ងារជា '''ព្រះម្នាង''' ៣ . ព្រះស្រឹង្គារ ងារជា '''ព្រះម៉ែនាង''' ៤ . ព្រះក្រមការ ងារជា '''ព្រះនាង''' ៥ . ព្រះស្រីការ ងារជា '''អ្នកម្នាង''' ៦ . ព្រះកំណាន់ ងារជា '''អ្នកនាង'''​ និងដូចជា '''ម៉ម , អ្នក''' ជាដើមប្រែប្រួលទៅតាមព្រះរាជនិយមនៃរជ្ជកាលនីមួយៗ ។<ref group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm">https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm</ref><references group="https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm" /> ==ព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាក្នុងគ្រប់សម័យកាល== <small>''សម្គាល់:កាលបរិច្ឆេទទាំងអស់ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ។''</small> ===[[ហ៊្វូណន]] រឺ ប្រហែល [[វ្យាធបុរៈ]] (៦៨–៦២៧ គ.ស.) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សោម (រឿងនិទាន)|ព្រះបាទសោម]] | rowspan="1" | មុ.គ.ស. - 0១ គ.ស. | |- | ០២ | colspan="5" align="center" | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]])<br>ប្រ.ពាក់កណ្ដាលសតវត្សទី១-៥២ នៃគ.ស |- | ០៣ | ព្រះនាង[[សោមា (រឿងនិទាន)|សោមា]]<br>([[សោមា (រឿងនិទាន)|កុរុងសោមា ឬ លីវយី ឬ នាងនាគ]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី១|កុរុងកៅណ្ឌិន្យទី១ ឬ ហ៊ុនទៀន ឬ ព្រះថោង]] | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១ |- | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២ |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រទី១មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសីធំ | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ក្រោយមកទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី២-១៩៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ផានផាន]]) | ព្រះមហេសី​តូច |- | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រពីរអង្គ មិនស្គាល់ព្រះនាម) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផានផាន]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ១៩៨-២០១ |- | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីមារៈ|ស្រីមារៈ ឬ ឝ្រីមារៈ]]​<br>(ចិនហៅ)​ | rowspan="1" | ២០១-២២៥ |- | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានជិនឝឹង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២២៥ |- | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្ម (ភ្វូណាន)|ធរណីន្ទ្រវម៌្ម]]​ | rowspan="1" | ២២៥-២៤៤ |- | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ផ្វានឆាង|ផ្វានឆាង]]​<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="1" | ២៤៤ |- | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អស្សាជយ|កុរុងអស្សាជយ ឬហ្វាន់ស៊ីយុន ]]​ | rowspan="1" | ២៤៤-២៨៩ |- | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ២៨៩-៣៥៧ |- | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៣៥៧-៤១០ |- | ១៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]]​) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[កៅណ្ឌិន្យទី២|កុរុងកៅណ្ឌិន្យវម៌្ម រឺ កៅណ្ឌិន្យទី២ រឺ ឝ្រុតវម៌្មនៃនគរភ្វូណាន]]​ | rowspan="1" | ៤១០-៤៣៤ |- | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន|កុរុងឝ្រីន្ទ្រវម៌្ម ឬស្រីឥន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="1" | ៤៣៤-៤៣៥ |- | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៥-៤៣៨? |- | ១៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា<br>មិនស្គាល់ព្រះនាម | rowspan="1" | ៤៣៨?-៤៨៤ |- | rowspan="2" | ១៨ | [[កុលប្រភាវតី|ព្រះនាងកុលប្រភាវតី]]<ref name="lost">{{Cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |url=https://books.google.com/books?id=-9unZvFaiREC&pg=PA22 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |date=2008 |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0 |pages=22–23 |language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន|កុរុងកៅណ្ឌិន្យជយវម៌្ម រឺ ជយវម៌្ម ឬ កៅណ្ឌិន្យជ័យវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៤៨៤-៥១៥ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ស្នំត្រូវជាមាតានៃ[[រុទ្រវម៌្ម (ហ៊្វូណន)|ព្រះបាទរុទ្រវម៌្ម]] | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះរាជបុត្រ[[ប្រថិវេន្ទ្រវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ហ៊ុនប៉ានហួង|កុរុងហ៊ុនផានឃ័ង រឺ ហ៊ុនផានហួង រឺ ផានហួងវម៌្ម ]]<br>(ហៅតាមចិន)​ | rowspan="2" | ៥១៤-៥៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]]) | ព្រះមហេសី​ |- | colspan=4 align="center" style="background:#E6E6E6;" | សង្គ្រាម[[នគរភ្នំ|ហ្វូណន]]-[[ចេនឡា]]: ៥៥០-៦២៧ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Pvirakvarman I | rowspan="1" | ៥៥០-៦០០ |- | ២០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Mhenteractvarman I | rowspan="1" | ៦០០-៦១៥ |- | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | Nteractvarman I | rowspan="1" | ៦១៥-៦២៧ |- |} ===[[ចេនឡា]] (៥៥០—៨០២)=== {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | | [[មេរា|ព្រះនាងទេពអប្សរមេរា]]<br>(មាតា[[ឝ្រុតវម៌្មទី២]] និង [[ស្រេស្ឋវម៌្ម]])<ref>{{Citation|last=STARK|first=MIRIAM T.|title=Textualized Places, Pre-Angkorian Khmers, and Historicized Archaeology|date=2022-05-17|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv2jhjvtv.11|work=Excavating Asian History|pages=307–326|publisher=University of Arizona Press|access-date=2023-07-12}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្វុ|កម្វុស្វយម្ភុវ]] | rowspan="1" | |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រុតវម៌្ម (ចេនឡា)|វ្រះបាទឝ្រុតវម៌្ម ]] | rowspan="1" | ៥៥០-៥៥៥ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម|វ្រះបាទឝ្រេឝ្ឋវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៥៥-៥៦០ |- | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|វ្រះបាទចិត្រសេនា]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វីរវម៌្ម|ព្រះបាទវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | ៥៦០-៥៧៥ |- | | align="center" colspan=8| [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<br>៥៧៥-៥៨០ |- | rowspan="2" | ០១ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (ចេនឡា)|ព្រះនាងកម្វុជរាជលក្ឝ្មី]]<ref>{{Cite book |last=Walker |first=Benjamin |url=https://books.google.com/books?id=WQFwAAAAMAAJ&q=%22Kambujarajalakshmi+(575-580)%22 |title=Angkor Empire |date=1955 |publisher=Signet Press |pages=116 |language=en|quote=Kambujarajalakshmi (575-580)}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ភវវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទភវវម៌្មទី១ឬ ភវវរ្ម័នទី១]] | rowspan="2" | ៥៨០-៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ឦសានវរ្ម័នទី១|វ្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១ ឬ ឦឝានសេនា ឬឦសានវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា)|មហិន្ទ្រវរ្ម័ន]] | rowspan="2" | ៦០០-៦១៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៣ | [[សករមន្ជរិ|ព្រះនាងសករមន្ជរិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៦១៦-៦៣៥ |- | rowspan="1" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ភវវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៦៣៩-៦៥៧ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៦៥៧-៦៨១ |- | ០៦ | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ័យទេវី]]<br>៦៨១-៧១៣ |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''នគរចេនឡាពីរ [[ចេនឡាដីគោក|ចេនឡាគោក]] និង [[ចេនឡាទឹកលិច|ចេនឡាទឹក]] (៧១៦-៨០២) '''</center> |- |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[សរស្វតី (ចេនឡា)|ព្រះនាងសរស្វតី]]<br>បុត្រ[[ពាលាទិត្យ|ព្រះបាទពាលាទិត្យ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[វិឝ្វរូប|ព្រាហ្មណ៍វិឝ្វរូប]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ប្រ.សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | ព្រះឥន្រ្ទរាណី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បុឝ្ករាក្ឝ|ព្រះបាទបុឝ្ករាក្ឝ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧១៦-៧៣០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាងនរិន្ទ្រទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝម្ភុវម៌្ម (ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទឝម្ភុវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៣០-៧៥០ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៥០-៧៧០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្ម (ឥន្ទ្របុរ-ឝម្ភុបុរ)|ព្រះបាទជយវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៧០-៧៨១ |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[យសោមទិ|យសោមទិ]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អគ្គស្សត្យ|ព្រាហ្មណ៍អគ្គស្សត្យ ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | [[ហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងហ្វារេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជបតិវម៌្ម|ព្រះបាទរាជបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស សតវត្សទី៨ |- | rowspan="1" | | [[រាជេន្ទ្រទេវី (ចេនឡា)|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវីទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[មហីបតិវម៌្ម|ព្រះបាទមហីបតិវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៨១-៧៨៨ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រលោក|ព្រះបាទឥន្ទ្រលោក]] | rowspan="1" | |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ន្ឫបតីន្ទ្រទេវីទី២]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជយេន្ទ្រភា]]<br> |- | | align="center" colspan=8| ព្រះនាង[[ជ្យេស្ថាយ៌ា]]<br> |- | colspan=4 valign="middle"| <center> '''ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រស្រីវិជ័យ|ជ្វា]]: ៧៧៤-៨០២ '''</center> |- |} === [[សម័យមហានគរ|អង្គរ]] (៨០២-១៤៣១) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="2" | ០១ | ព្រះនាងធរណីន្ទ្រទេវី | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជ័យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="2" | ៧៧០-៨៥០ |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រប្រភាទេវី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០២ | [[ធរណីន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងរាជេន្ទ្រលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ៨៣៥-៨៧៧​ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី|ព្រះនាងប្ឫថិវេន្ទ្រទេវី]](មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម|ព្រះបាទប្ឫថិវេន្ទ្រវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ០៤ | [[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី៩)|ព្រះនាងស្រីឥន្ទ្រទេវី]](មាតា[[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៨៧៧-៨៨៩​ |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> ព្រះភិគនេយ្យ[[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[យឝោវម៌្មទី១|ព្រះបាទយឝោវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | ៨៨៩-៩១០ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[កម្វុជរាជលក្ឝ្មី (អង្គរ)|ព្រះនាងស្រីកម្ពុរាជលក្ឝ្មី]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី១]] | rowspan="1" | ៩១០ – ៩២៣ |- | rowspan="1" | ០៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឦឝានវម៌្មទី២|ព្រះបាទឦឝានវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩២៣-៩២៨ |- | rowspan="1" | ០៨ | ព្រះនាងស្រីជយទេវី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៤|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | ៩២​៨-៩៤២ |- | rowspan="1" | ០៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី២|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ៩៤២-៩៤៤ |- | rowspan="1" | ១០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>ត្រូវជាព្រះភិគនេយ្យនៃមាតាព្រះបាទ[[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[រាជេន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | ៩៤៤–៩៦៨ |- | rowspan="1" | ១១ | ព្រះនាងឥន្ទ្រលក្ឝ្មី | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៥|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៥]] | rowspan="1" | ៩៦៨-១០០១ |- | rowspan="1" | ១២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១|ឧទយាទិត្យវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០២ |- | rowspan="1" | ១៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវីរវម៌្ម|ព្រះបាទជយវីរវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០២-១០១១ |- | rowspan="1" | ១៤ | ព្រះនាង[[វីរលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សូរ្យវរ្ម័ន​ទី១|ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន​ទី១]] | rowspan="1" | ១០០៦-១០៥០ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] - ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឧទ័យទិត្យវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | ១០៥០-១០៦៦ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហស៌វរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទហស៌វរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | ១០៦៦-១០៨០ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតាព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហឝ៌វម៌្មទី៤|ព្រះបាទហឝ៌វម៌្មទី៤]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | | ព្រះនាង[[ហិរណ្យលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ហិរណ្យវម៌្ម (មហិធរបុរ)|ព្រះបាទហិរណ្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | |- | rowspan="1" | ១៧ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen/> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជយវម៌្មទី៦|ព្រះបាទជយវម៌្មទី៦]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១០៧ |- | rowspan="1" | ១៨ | ព្រះនាង[[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<ref name=Jacobsen>{{cite book |last=Jacobsen |first=Trudy |year=2008 |title=Lost Goddesses: The Denial of Female Power in Cambodian History |publisher=NIAS Press |isbn=978-87-7694-001-0}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១១០៧-១១១៣ |- | rowspan="1" | | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទន្ឫបតីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៨០-១១១៣ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[នរេន្ទ្រលក្ឝ្មី|ព្រះនាងនរេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]<br>(មាតា[[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ|ព្រះបាទក្សត្រេន្ទ្រាទិត្យ]] | rowspan="1" | |- | rowspan="6" | ១៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="6" | [[សូយ៌្យវម៌្មទី២|ព្រះបាទសូយ៌្យវម៌្មទី២]] | rowspan="6" | គ.ស ១១១៣-១១៤៥/១១៥០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះអគ្គមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះជាយា |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះទេវី<br>(ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​) |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[ឝ្រីជយរាជចូឌាមណី]]<br>(មាតា[[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២|ព្រះបាទធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៥០ - ១១៦០ |- | rowspan="1" | ២១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម|ព្រះបាទត្រិភុវនាទិត្យវម៌្ម]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៥ - ១១៧៧ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[ចាម្ប៉ា|ចាម]]: ១១៧៧-១១៨១ |- | rowspan="5" | ២២ | ព្រះនាង[[ជយរាជទេវី]]<br>(មាតា[[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] - [[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>{{Cite web|title=Jayavarman VII {{!}} king of Khmer empire|url=https://www.britannica.com/biography/Jayavarman-VII|access-date=2020-11-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៧|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]] | rowspan="5" | គ.ស ១១៨១-១២១៥ |- | ព្រះនាង[[ឥន្ទ្រទេវី (សតវត្សទី១៣)|ឥន្ទ្រទេវី]]<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទភិមានអាកាស]])<ref>http://www.srtei.com/2019/05/30/%E1%9E%8F%E1%9E%BE%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%84%E1%9E%A5%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9C%E1%9E%B8-%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%93/{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | ព្រះអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាងរាជេន្ទ្រទេវី<br>([[ចារឹក]][[ប្រាសាទព្រះខ័ន]])<ref>{{Cite web |url=https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |title=ច្បាប់ចម្លងប័ណ្ណសារ |access-date=2023-07-25 |archivedate=2023-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230725132840/https://nowheremag.com/2023/05/king-jayavarman-the-vii-the-bell-ringer/ |url-status=dead }}</ref> | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះសង្ឃ|ព្រះភិក្ខុ]]តាមលិន្ទ ទៅសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទនៅកោះស្រីលង្កា) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងសុខរមហាទេវី|ស្រីសុខរមហាទេវី]] - [[ចារឹក]][[:th:จารึกวัดศรีชุม|ចារឹកវត្តស្រីឈុម គោលទីពីរ]])<ref>https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/2020/02/JSS_013_2b_PrinceDamrong_SiameseHistoryPriorToFoundingAyuddhya.pdf {{bare URL PDF|date=April 2023}}</ref><ref>wisonk.wordpress.com</ref> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ២៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៥-១២៤៣ |- | colspan=4 valign="middle"| [[ខេត្តសុខោទ័យ|សៀម]]បានបង្កើតនៅឆ្នាំ១២៣៨កំឡុងរជ្ជកាលនៃឥន្ទ្រវម៌្មដោយ ពុកឃុន [[ស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ]]នៅ[[អាណាចក្រសុខោទ័យ|អាណាចក្រសុខោទ័យ]] មួយក្នុងចំណោមខេត្តខ្មែរ ។ |- | rowspan="1" | ២៤ | [[ចក្រវាទីរាជទេវី|ព្រះនាងចក្រវាទីរាជទេវី]]<ref>{{Cite web|title=CAMBOA9|url=https://www.royalark.net/Cambodia/camboa9.htm|website=www.royalark.net}}</ref> <br>(មាតា[[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]])<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៨|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៨]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៤៣-១២៩៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[ឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា|ព្រះនាងឝ្រីន្ទ្រភូបេឝ្វរចូឌា]]<ref>{{Cite book|last=Cœdès|first=George|url=https://www.worldcat.org/oclc/961876784|title=The Indianized states of Southeast Asia|date=1968|isbn=0-7081-0140-2|location=Honolulu|oclc=961876784}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៣]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៩៥-១៣០៧ |- | rowspan="1" | ២៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ឝ្រីន្ទ្រជយវម៌្ម|ព្រះបាទឥន្ទ្រវរ្ម័នទី៤]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣០៨-១៣២៧ |- | rowspan="1" | ២៧ | [[អ៊ឹង|ព្រះនាងអ៊ឹង]]<br>(មាតា[[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យវរ្ម័នទី៩|ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៩]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣២៧-១៣៣៦ |- | rowspan="1" | ២៨ | [[ច័ន្ទតារាវត្តី|ព្រះនាងច័ន្ទតារាវត្តី]]<ref>{{Citation|title=Sbek Thorn In Cambodia's Past, Present, And Future|date=2019-12-31|url=http://dx.doi.org/10.7591/9781501719332-013|work=Sbek Thom|pages=32–34|publisher=Cornell University Press|access-date=2023-06-29}}</ref> | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គជ័យ|ព្រះបាទត្រសក់ផ្អែម]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៣៦-១៣៤០ |- | rowspan="1" | ២៩ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ព្រះនាងកែវកល្យាណ|ព្រះនាងសុភាវត្តី]] ព្រះរាជអគ្គមហេសី[[ហ្វា ង៉ុម|ព្រះបាទហ្វាង៉ុម]] អាណាចក្រឡានសាង) | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមនិពាន្វបទ|ព្រះបាទនិព្វានបាទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤០-១៣៤៥ |- | rowspan="1" | ៣០ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[សិទ្ធានរាជា|ព្រះបាទសិទ្ធានរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៥-១៣៤៦ |- | rowspan="1" | ៣១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្សរាជា|ព្រះបាទលំពង្សរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់[[អាណាចក្រអយុធ្យា|សៀម]]: ១៣៥២-១៣៥៧ |- | rowspan="1" | ៣២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាសាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បាអាត]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៥ |- | rowspan="1" | ៣៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[កំបង់ពិសី]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៥៥-១៣៥៧ |- | rowspan="2" | ៣៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]]) | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះបាទស្រីសុរិយោវង្ស]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br>(មាតា[[ធម្មរាជា|ព្រះបាទធម្មរាជា]]) | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ៣៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីស័នទៈនិតរា | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[បរមរាមាធិបតី|ព្រះបាទបរមរាមាទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២ |- | rowspan="1" | ៣៧ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ធម្មាសោករាជ|ព្រះបាទធម្មាសោករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១៣៧៣ - ១៣៩៣ |- | colspan=4 valign="middle"| ការលុកលុយរបស់សៀម: ១៣៩៤ (៥ខែ) ។ |- | rowspan="2" | ៣៨ | ព្រះនាង[[បទុមកេសរទី៣|បទុមកេសរទី៣]]<ref name=briggs>{{cite journal|title=Siamese Attacks on Angkor Before 1430|last=Briggs|first=Lawrence Palmer|journal=[[The Far Eastern Quarterly]]|year=1948|volume=8|issue=1|page=33|jstor=2049480}}</ref><br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ឥន្ទរាជា|ព្រះបាទឥន្ទរាជា]] | rowspan="2" | គ.ស ១៣៩៤–១៤២១ |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<ref name=briggs/> | ព្រះស្នំឯក |- |} === សម័យ[[កម្ពុជាសម័យចតុមុខ|ចតុមុខ]]([[សម័យចតុមុខ]]) (១៤៣១-១៥២៥) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[អ្នកម្នាងទេវី|សម្តេចព្រះស័នទៈមិតា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | [[បរមរាជាទី១|ព្រះបាទ ព្រះបរមរាជា ចៅពញ្ញាយ៉ាត]] | rowspan="5" | ១៣៨៥-១៤៣២ |- | [[បទុមកេសរទី៣|ព្រះឥន្ទទៈមិតា]]<br/>បុត្រី ព្រះបាទសម្តេច[[បរមរាជាធិរាជទី២]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះម៉ែនាង[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសៈងាម]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះអគ្គរាជ | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកម្នាង ព្រះទេពតេជៈ<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីព្រះកេទុ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[នរាយណ៍រាមា]] | rowspan="2" | ១៤៣៣-១៤៣៧ |- | អ្នកម្នាង កែវ​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីកេសរ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីរាជា]] | rowspan="2" | ១៤៣៧-១៤៦៨ |- | [[បរមចន្ទារពិសេស|អ្នកព្រះបរមចន្ទារពិសេស]]( មាតា[[ឱកញាឱង]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ស្រីសុរិយោទ័យ]]រាជា | rowspan="2" | ១៤៦៨-១៤៧៦ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា( មាតា ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធម្មរាជាទី២]] | rowspan="2" | ១៤៧៦-១៤៨៦ |- | អ្នកម្នាង ទេព​<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម ([[ចារឹក]][[ប្រាសាទវត្តនគរបាជ័យ]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ស្រីសុគន្ធបទ]] | rowspan="2" | ១៤៨៦-១៥១៤ |- | [[កេសរបុប្ផា|អ្នកព្រះម្នាងកេសរបុប្ផា]]​<br/>( ប្អូនស្រី ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] - មាតា[[យសរាជា|ចៅពញាយសរាជា]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៧ | [[អ្នកម្នាងជាលែង|អ្នកព្រះម្នាងជាលែង]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ស្រីជេដ្ឋា|ស្ដេចកន]] | rowspan="1" | ១៥១២-១៥២៥ |- |} === សម័យ[[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]]([[បន្ទាយលង្វែក|សម័យលង្វែក]]) (១៥២៥–១៥៩៤) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="5" | ០១ | [[សិរីចក្រពត្តិ|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិ]]<br/>( មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់[[រាមាធិបតី (លង្វែក)|រាមាធិបតី]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[ចន្ទរាជា]] | rowspan="5" | ១៥១៦-១៥៦៦ |- | អ្នកព្រះម្នាង[[បទុមបុប្ផា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតាសម្តេចរាជបុត្រីមហាទេវី ព្រះស្នំព្រះបាទ[[បឹយីនណោន]] ព្រះមហាក្សត្រ[[តោង៑ងូក្សេត្រ]] )<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Family_of_Bayinnaung</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះស្នំព្រះបាទ[[ជេដ្ឋាធិរាជ]] ព្រះមហាក្សត្រឡានសាង )<ref>https://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm</ref> | ព្រះស្នំ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា ព្រះ​នាង​ក្រពុំ​ឈូក​ - [[ចារឹក]][[វត្តសសរ១០០]] )<ref>https://news.sabay.com.kh/article/893949</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="5" | ០២ | [[សុជាតិក្សត្រី|សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីរតន៍រាជទេវី]]<br/>( មាតា ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="5" | ព្រះបាទ[[បរមិន្ទរាជា|បរមរាជាទី២]] | rowspan="5" | ១៥៦៦-១៥៧៦ |- | [[ស្រីទេពធីតា|សម្ដេចព្រះភគវតី ស្រីទេពធីតា]]ទី១<br/> | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី |- | ព្រះនាង[[កេសរមាលា]]<br/>( មាតា ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី៤ ) | ព្រះមហេសី |- | [[អ្នកម្នាងកេសរ (លង្វែក)|អ្នកម្នាងកេសរ]] | ព្រះស្នំឯក |- | [[អ្នកព្រះម៉ែនាងវង]]<br/> | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="3" | ០៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី សិរីចក្រពត្តិទី២ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ព្រះសត្ថាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៧៦-១៥៨៤ |- | សម្ដេចព្រះបរមក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | សម្ដេចព្រះទេពក្សត្រី | ព្រះមហេសី |- | rowspan="3" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី១]] | rowspan="3" | ១៥៨៤-១៥៩៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី បរមក្សត្រី | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បរមរាជាទី៣]] | rowspan="1" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- |} === [[សម័យស្រីសន្ធរ]] (១៥៩៤–១៦២០) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="3" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>( មាតា ព្រះបាទបរមរាមាទី២ ) | rowspan="3" | ព្រះបាទ[[បរមរាមាទី២|បរមរាមាទី១]](ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ) | rowspan="3" | ១៥៩៤-១៥៩៦ |- | បទុមបុប្ផា<br/>( មាតា នាងពៅ [[រឿងព្រះគោព្រះកែវ]] ) | ព្រះមហេសី |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០២ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទបរមរាមាទី២ <br/>ព្រះរាជបុត្រ ព្រះបរមរាមាជើងព្រៃ | rowspan="2" | ១៥៩៦–១៥៩៧ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៣|ព្រះបាទបរមរាជាទី៣]]<br/> | rowspan="2" | ១៥៩៦-១៥៩៩ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៤ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបរមរាជាទី៧ចៅពញាអន|ព្រះបរមរាជាទី៧]] | rowspan="2" | ១៥៩៩-១៦០០ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ចៅពញាញោម|សម្តេចព្រះកែវហ្វ៊ាចៅពញាញេម]] | rowspan="2" | ១៦០០–១៦០៣ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះភគវតី សុជាតិជាតាមហាក្សត្រី<br/>( មាតា [[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] [[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] នឹង[[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]]) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៤|សម្តេចព្រះបរមរាជាទី៤]] | rowspan="2" | ១៦០២-១៦១៨ |- | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះស្នំឯក |- |} === [[សម័យឧដុង្គ]] (១៦២០–១៨៦៣) === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="4" | ០១ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ)<br/>បុត្រីស្ដេចអធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ជ័យជេស្ឋាទី២|ព្រះបាទជ័យជេស្ឋាទី២]] | rowspan="4" | ១៦១៨-១៦២៧ |- | អ្នកព្រះម្នាងសុខ<br/>( មាតា [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] ) | ព្រះស្នំឯក |- | អ្នកព្រះម្នាងបុប្ផា<br/>( មាតា [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]] ) | ព្រះស្នំ[[ជនជាតិលាវ]] |- | អ្នកព្រះម្នាងទង<br/>( មាតា អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី ជាយារបស់[[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]]នឹង ព្រះឧភយោរាជ[[ឧទ័យរាជាទី១]] ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ០២ | អ្នកម្នាងយួរវត្តី ឬ បុប្ផាវត្តី | ព្រះជាយា | rowspan="1" | [[បរមរាជសម្ភារ|ព្រះបាទបរមរាជសម្ភារ ឬ ពញ្ញាតូ]] | rowspan="1" | ១៦២៧-១៦៣៤ |- | rowspan="1" | ០៣ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[អង្គទងរាជា|ព្រះបាទអង្គទងរាជា ឬ ពញ្ញានូរ]] | rowspan="1" | ១៦៣៤-១៦៤០ |- | rowspan="2" | ០៤ | សម្ដេចព្រះភគវតី អង្គគុន(អង្គចន្ទវត្តី)<br/>បុត្រី[[សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី អង្គចូវ|សម្ដេចព្រះភគវតី វីរក្សត្រី]](អង្គចូវ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[បទុមរាជាទី១|ព្រះបាទបទុមរាជាទី១ ឬ អង្គនន់]] | rowspan="2" | ១៦៤០-១៦៤២ |- | សម្ដេចព្រះភគវតី វររាជិនីក្សត្រី<br/>( មាតាព្រះបាទ[[បទុមរាជាទី២]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | សម្ដេចព្រះភគវតី ក័បប្រព័ត(ហ្វាទីម៉ា) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>ជនជាតិម៉ាឡេ | rowspan="1" | [[បរមរាជាទី៥|ព្រះបាទបរមរាជាទី៥ ឬ អង្គចន្ទទី១]]<br/>(អង្គចន្ទ អុីប្រាហុីម) | rowspan="1" | ១៦៤២-១៦៥៨ |- | rowspan="2" | ០៦ | សម្ដេចព្រះទេវី ( អង្គឡី ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]<br/> | rowspan="2" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br/>( មាតាព្រះបាទ[[ព្រះកែវហ្វាទី២]](អង្គជី) ព្រះបាទ[[ជ័យជេស្ឋាទី៣]](អង្គស៊ូ )និង អង្គធីតា) | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="4" | ០៧ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីរាជធីតាក្សត្រី ឬ អង្គធីតា | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/>(ព្រះរាជធីតានៃ[[បរមរាជាទី៦|ព្រះបាទបរមរាជាទី៦ ឬ អង្គសូរ]]) | rowspan="4" | [[បទុមរាជាទី២|ព្រះបាទបទុមរាជាទី២ ឬ ព្រះស្រី ជ័យជេដ្ឋ]]<br/> | rowspan="4" | ១៦៥៨-១៦៧២ |- | សម្តេចព្រះភគវតីព្រះចមក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | សម្តេចព្រះភគវតីទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | ព្រះនាងទេវីក្សត្រី | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ្វាទី២|ព្រះកែវហ្វាទី២ ឬ អង្គជី]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៣-១៦៧៦ |- | rowspan="1" | ០៩ | សម្តេចព្រះភគវតី ស្រីចក្រពត្តិរាជ | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ជ័យជេស្ឋាទី៣|ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី៣ អង្គស៊ូ ឬចៅពញាសូរ]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៧៦-១៦៩៥ |- | ១០ | align="center" colspan=8| [[អ្នកម្នាងទៃ]]<br>១៦៨៨-១៦៩៥ |- | rowspan="1" | ១១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[រាមាធិបតីទី១|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី១ ឬ ពញ្ញាយ៉ង]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៥-១៦៩៦ |- | rowspan="1" | ១២ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី<br/>( មាតា[[ព្រះសត្ថាទី២អង្គជី|ព្រះបាទព្រះសត្ថាទី២ អង្គជី]] ) | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម|ព្រះបាទព្រះកែវហ៊្វាទី៣ អង្គអិម]]<br/> | rowspan="1" | ១៦៩៩-១៧០០ |- | rowspan="2" | ១៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះជាតិក្សត្រី<br/>( មាតា[[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា]] ) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | [[ព្រះបាទធម្មរាជាទី៣]] | rowspan="2" | ១៧០២-១៧០៣<br/>១៧០៦-១៧០៩ |- | អ្នកម្នាង ស្រីបុប្ផា<br/>( មាតា[[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] )<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 111</ref> | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៤ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីធម្មរាជា|ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា អង្គឥមទី២]] | rowspan="1" | ១៧៤៧-១៧៤៨ |- | rowspan="1" | ១៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣អង្គទង|ព្រះបាទរាមាធិបតីទី៣ អង្គទង]] | rowspan="1" | ១៧៥៤-១៧៤៨<br/>១៧៥៦-១៧៥៧ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>( មាតា[[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] ) | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីជ័យជេដ្ឋទី២|ព្រះបាទស្រីជ័យជេដ្ឋទី២ អង្គស្ងួន]] | rowspan="1" | ១៧៤៩–១៧៥៥ |- | rowspan="4" | ១៧ | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="4" | [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២ អង្តតន់]] | rowspan="4" | ១៧៥៨-១៧៧៥ |- | [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]]<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ]]ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- | អ្នកម្នាង មាស<br/>( មាតា [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]] ជាស្នំរបស់ សម្តេចព្រះបវររាជ ចៅ[[មហាសុរសិង្ហនាថ]] ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង ជ័យ<br/>( មាតា [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | ព្រះស្នំ |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ព្រះរាមរាជាអង្គនន់|ព្រះបាទព្រះរាមរាជា អង្គនន់]] | rowspan="1" | ១៧៧៥-១៧៧៩ |- | rowspan="3" | ១៩ | [[អ្នកម្នាងរស់]]<br/>( មាតា [[អង្គដួង|ព្រះបាទហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតី]] និង ​[[អង្គឥម (ព្រះអង្គម្ចាស់)|ព្រះអង្គម្ចាស់អង្គឥម]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="3" | [[អង្គអេង|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី៣ អង្គអេង]] | rowspan="3" | ១៧៧៩–១៧៩៦ |- | [[អ្នកម្នាងអួត]]<br/>( មាតា [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] នឹង [[អង្គស្ងួន]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង កែ<br/>( មាតា អង្គភិម ) | ព្រះស្នំ |- | rowspan="4" | ២០ | អ្នកម្នាងទេព<br/>( មាតា [[អង្គប៉ែន]] ធីតា[[ចៅពញាអភ័យធីបែសបែន]] ) | ព្រះស្នំ | rowspan="4" | [[ព្រះឧទ័យរាជាអង្គចន្ទ|ព្រះបាទព្រះឧទ័យរាជា អង្គចន្ទ]] | rowspan="4" | ១៨០៦-១៨៣៤ |- | អ្នកម្នាងក្រៈចាប<br/>( មាតា [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]] ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង បែន<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គស្នួន ) | ព្រះស្នំ |- | អ្នកម្នាង យស<br/>( មាតា ក្សត្រីអង្គពៅ ) | ព្រះស្នំ |- | ២១ | align="center" colspan=8| [[ក្សត្រីអង្គម៉ី]]<br>១៨៣៤-១៨៤០ |- |} === សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន) === ==== ១.[[អង្គដួង|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សាធិបតី ព្រះអង្គដួង ]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | លេខរៀង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | រូបភាព ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស |- | align="center" | ០១ | align="center" | [[ឯកសារ:Ang_Mei,_Queen_of_Cambodia.jpeg |ធ្វេង|រូបភាពតូច|200px|]] | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន]] ( មាតា ហ្លួង [[នរោត្តម]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០២ | align="center" | | align="center" | [[សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ ពៅ|សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមអច្ឆរាអក្សរ អ្នកម៉ែនាង ពៅ]] ( មាតា ហ្លួង [[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|សិរីសុវត្ថិ]] ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៣ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមស្រីកញ្ញា អ្នកមែ៉នាង ណុប | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៤ | align="center" | | align="center" | សម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមទេវធីតា អ្នកមែ៉នាង ពៅ ( ព្រះរៀមរបស់ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ បែ៉ន ) | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៥ | align="center" | | align="center" | ​សម្តេចព្រះកែវហ្វា អង្គ ស្ងួន | align="center" | ព្រះមង្គលទេវី (ឬ​ ព្រះ​មង្គល​ទេពី)​ |- | align="center" | ០៦ | align="center" | | align="center" | ចៅចមសុជាតិបុប្ផា នួន ( ឃុន ថាន់ ) ក្រោយពីព្រះបាទ អង្គ ដួង ទ្រង់សុគតទៅ ឃុន ថាន់ បានក្លាយជាមហេសី របស់ហ្លួង នរោត្តម វិញម្តង | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក [[អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ|អ្នកព្រះនាង ផលទិព្វសុវណ្ណ]] ( បងស្រីរបស់ ឃុន ថាន់ ) | align="center" | ព្រះស្នំឯក |- | align="center" | ០៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះមង្គល ទេវី ឃ្លីប | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ០៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះទេវី មង្គល | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១០ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះសុជាតិ នារី<br/>មាតា ព្រះអង្គម្ចាស់​ កែវ​មនោហោ បិតា [[អ្នកសុដាដួង]] ព្រះជាយានៃ [[ព្រះអង្គម្ចាស់ អតរពណ៌]]ព្រះរាជបុត្រព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១១ | align="center" | | align="center" | ​ព្រះមែ៉យួរ ព្រះស្រី កញ្ញា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១២ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះទេព លក្ខណា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះមែ៉យួរ ព្រះឥរិយា អក្សរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង ស្រីបុប្ផា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង មាលា បវរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង បុស្បាកេសរ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះម្នាង គន្ធរបូទុម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សុគន្ធរស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ១៩ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង ពិដោរសយភ័ស្តុ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២០ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្នំឯក អ្នកព្រះនាង សិរីយសសេយ្យា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២១ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ជាតិកិណ្ណរី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២២ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង ស្រីកិណ្ណរ៉ា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៣ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៤ | align="center" | | align="center" | ព្រះស្រឹង្គារ អ្នកនាង កិណ្ណរាកៃលាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៥ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក នរវីសោភ័ណ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៦ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សុវណ្ណសោភា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៧ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក សោភម័ង្សា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៨ | align="center" | | align="center" | ព្រះក្រមការ អ្នក កល្លីយាកេសី | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ២៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ចន្ធូ | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣០ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ខាំ ( បងប្អូន របស់ ស្ងួន សូ និងជាមាតា របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ សុីវត្ថា ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣១ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ផល ( ប្អូនស្រី ស្ងួន សូ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣២ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង លន្ទា ( បុត្រី លោកឧកញ៉ា ពិភក្សឥស្សរ៉ា អុីម ចៅហ្វាយខែត្រ សំរោងទង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៣ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង ក្របា៉ មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៤ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង យូ ( ហៅ អេវ ) | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៥ | align="center" | | align="center" | អ្នកម្នាង មុនីជោត បុស្បា កេតសារា | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៦ | align="center" | | align="center" | ឃុន ជុត ចម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៧ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុីម | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៨ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អេង | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៣៩ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង មាស | align="center" | ព្រះស្នំ |- | align="center" | ៤០ | align="center" | | align="center" | អ្នកនាង អុង | align="center" | ព្រះស្នំ |- |}<ref>សៀវភៅ អ្នកនិពន្ធខ្មែរ ព្រះបាទ អង្គ ដួង ព្រះជីវប្រវត្តិ ស្នាព្រះហស្ថ ( ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ លាង ហាប់អាន )</ref> ==== ២.[[នរោត្តម|ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម​ ព្រហ្មបរិរក្ស​ បរមរាមទេវាវតារ]] ==== នេះគឺ'''ព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ចៅចម ម៉ម អ្នកម្នាង នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា'''៖ {| class="wikitable sortable" ! colspan="5" |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |១ |សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី តារាការា |បុត្រីនៃព្រះមហាឧបរាជ អង្គ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៤៣ សោយពិរាល័យនៅក្រុងឧត្តុង្គ ១៩៦៨ <br /> |១៨៥៨ | * សម្តេចចៅហ្វ៊ា នរោត្តម ចន្ទរក្សអម្ពរ |- ! colspan="5" |ព្រះមហេសី |- ! colspan="2" |ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ផាត់ចុនី <br /> |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ម្ចាស់ក្សត្រីយ៍នៃ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨២៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |មុន១៨៤៨ | |- |៣ |សម្តេចក្សត្រីយ៍ អង្គ ស្ងួន <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទ អង្គ ចន្ទទី២ ,បានតែងតាំងជា <nowiki>'' សម្តេច ''</nowiki> នៅថ្ងៃទី០៩ មករា ១៩៣៥ យួនបានហៅថា តាប់នីញគួនគួន |១៨៤៨ | |- |៤ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ឧបុល <br /> |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និង ចៅឃុនបុស្បា កេសរ៉ា |១៨៦៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ករណ្ណិកាកែវ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភីយ |- |៥ |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អគ្គនារី ឯក ណ]] |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ប្រទេសសសៀម ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៥០ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ <br /> |១៨៧១ | |- |៦ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សោមអង្គ |( ភរិយាថ្នាក់ទី ២ ) ជាកូនស្រីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីរដ្ឋសៀមប្រហែលជារាជវង្ស​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៧៧ សុគត ក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩<br /> |១៨៩២ | |- ! colspan="5" | ==== ព្រះស្នំ ==== |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចូលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៧ |ព្រះនាងទិត្យាចៅមណ្ឌា នុម |បុត្រីជនជាតិចិន ( ចិនកុកងឺ) |១៨៥០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កម្ពុជាសុដាដួង]] ( អ្នក សុដាដួង ) ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងកម្ពុជារតនៈ]] ព្រះស្នំនៃព្រះបាទសម្តេច[[មង្កុដ]][[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]] |- |៨ |ព្រះនាងចៅផល្លាទេវីសុទ្ធចន្រ្ទា ពោះ |បុត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ កើតឆ្នាំ១៨៤០ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅភ្នំពេញ ឆ្នាំ១៩២៥ |១៨៥៧ | * [[យុគន្ធរ|សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម អារុណយុគន្ធរ ព្រះរាជឱរសបុត្រាចន្ទ]] |- |៩ |ព្រះនាងកន្ធិយា មាលី ពួក | |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប៉ាក |- |១០ |ព្រះនាងចៅសុកក្នានារី អេប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិនកុកងឺ |១៨៥៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភោគ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មយូរ៉េត |- |១១ |ព្រះនាងគន្ធររតនា នារី | |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចម្រើនឬទ្ធិ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថមម៉េត * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រដ្ឋានេត្រ]] |- |១២ |ព្រះនាងឃុនចៅសុទ្ធាដួងបណី ដុង ផាន់ |បុត្រីជនជាតិសៀម | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាន់តាវង្ស]] |- |១៣ |ព្រះនាងចម ឧរៃទេវីអប្សរី | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ដួងសាម៉ន |- |១៤ |ព្រះនាងចម សិរី ទេវីអប្សរី | |១៨៧២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាលី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រៃសុង សារីវង្ស]] |- |១៥ |ព្រះនាងសុទ្ធា បវរ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វិជាវរតនា |- |១៦ |ព្រះនាងចៅ ស្មាម | |១៨៩២ | |- |១៧ |ឃុនព្រះម្នាងចមសុជាតិបុស្បានារី ( ឃុន ថាន់) |អតីតស្នំនៃព្រះបាទអង្គ ដួង |១៨៦១ | * [[ឌួង ចក្រ|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឌួងចក្រ]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុយ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យាយកន្ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម មគ្គវណ្ណ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី * [[សម្តេចក្រុមព្រះ មហាសេនាបតី នរោត្តម ភានុវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម យផាន់ថា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ស្រីសុម៉ា * [[នរោត្តម ផាង៉ាម|សម្តេចព្រះរាជអយ្យិកាខត្តិយកល្យាណរាជសុដាភគវត្តី នរោត្តម ផង៉ាង៉ាម]] |- |១៨ |ឃុនព្រះអ្នក ញឹក |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុដាវត្តី * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ផាត់ថាម៉ា * សម្តេចព្រះស្វាង្គវឌ្ឍនារាជកន្និដ្ឋាចម្រើនរដ្ឋ នរោត្តម មល្លិកា |- |១៩ |ឃុនចម បុស្សា |ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ | | |- |២០ |ឃុន ធីម | | | |- |២១ |ឃុន សង្វាន | |១៨៩២ | |- |២២ |ឃុន វរ៉ា ( ម៉ម វ៉ាន់ ឫ ម៉ម វូ ) |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កុសុម៉ា * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម វណ្ណា<br /> |- |២៣ |ចៅចមមាតា អៀម បុស្បា |បុត្រីនៃចៅពញ្ញាអភ័យវង្សធិបតី ញ៉ុញ និងលោកជំទាវ ថាប់ធីម ប៊ុននាគ កើតឆ្នាំ១៨៦៤ ទទួលអនិច្ចកម្មនៅ ឆ្នាំ១៩៤៤ |១៨៦៤ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា]] * [[នរោត្តម សុធារស|សម្តេចព្រះរាជអយ្យកោ ក្រុមព្រះវរចក្ររណឬទ្ធិ នរោត្តម សុធារស]] <br /> |- |២៤ |អ្នកព្រះម្នាងសិរីទេវី កញ្ញា ទេព កែវណារ៉ា |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៤ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ត្រឡុច |- |២៥ |អ្នកមហាហង្សា យ៉េង |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហេមរ៉ា * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សាលវណ្ណ]] |- |២៦ |អ្នក នូ |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម៉ារី |- |២៧ |អ្នក អាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៦២ | |- |២៨ |អ្នក ផ្ទាល់ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេត្តដា |- |២៩ |ព្រះម្នាង កន្នថារាបុស្បា ម៉ាក ភួង |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧៤ | * [[សម្តេចក្រុមព្រះ អគ្គមហាសេនាបតី នរោត្តម សុទ្ធាវង្ស]] |- |៣០ |អ្នកម្នាងភក្សា ពក | |១៨៦៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុគន្ធបទ |- |៣១ |អ្នកម្នាង សោម | |១៨៦៧ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រយ៉ា<br /> |- |៣២ |អ្នកម្នាង ជ័យ |ជាស្ត្រីដើមកំណើតម៉ាឡេ ត្រូវមានទោសប្រហារជីវិតនៅឆ្នាំ១៨៧៥ ដោយសារអំពើរផិតក្បត់ |១៨៦៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាយ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ម័តតារី |- |៣៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៦៩ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ប្រាថាម៉ាន |- |៣៤ |អ្នកម្នាង កុលាប |ជាស្ត្រីជនជាតិចិន |១៨៧០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ក្រាក់ចាង |- |៣៥ |អ្នកម្នាង ផាយ៉ូ |បុត្រីរបស់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ | | |- |៣៦ |អ្នកម្នាង នឹម រៀមឥសរ | |១៨៧១ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឧម៉ា |- |៣៧ |អ្នកម្នាង នឹម ក្រុងពាន | |១៨៧៣ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នីមនង្គលក្ខណ៍ * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សក្ខិរិយាវង្ស |- |៣៨ |អ្នកម្នាង មុត |កូនស្រីសាមញ្ញជន |១៨៧៨ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុផាណា |- |៣៩ |អ្នកម្នាង អៀម ចាបុី | | | |- |៤០ |អ្នកម្នាង អៀម ស្រីកញ្ញា | | | |- |៤១ |ម៉ម ក្រាង |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម ទទួលអនិច្ចកម្មក្រោយឆ្នាំ ១៩០៩ |១៨៥៦ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ភួងមាលី |- |៤២ |ម៉ម តាត |កូនស្រីលោកម៉ុងឃុនដែលជាជនជាតិចិនដើមកំណើតសៀម |១៨៩២ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចន្ទលេខា]] |- |៤៣ |ម៉ម យាយ | |១៨៥៧ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ]] |- |៤៤ |ម៉ម ឈីវ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កញ្ចនារី |- |៤៥ |ម៉ម ចេវ | | | |- |៤៦ |ម៉ម នុម៉ាន |ជាស្ត្រីជនជាតិសៀម |១៨៨៥ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សុម៉ាម៉ាន |- |៤៧ |ម៉ម សោម | |១៨៩២ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ឆ្លើមខ្វាន់ |} ==== ៣.[[ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះស៊ីសុវត្ថិ​ ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ អង្គដួង ចង្កុលណី |ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងសម្តេចព្រះបិយោ ព្រះបរមជាតិក្សត្រីយ៍ អ្នកម៉ែនាង ប៉ែន ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣៦ សុគត ១៩០៦ <br /> |១៨៥៨ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឥស្សរាវង្ស]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កន្តួច​ |- |២ |សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត |ព្រះនាមដ់ើមព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សាម៉រ ព្រះរាជបុត្រីទីពីរនៃសម្តេចព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋាមហាឧបរាជ អ៊ិម ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣១ សុគត ១៩១៥ |លែងលះ ១៩១០ | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសាវភ័ក្ត្រ * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេន្នរ៉ា |- |៣ |សម្តេចព្រះរាជទេវីស្រីវរាក្សត្រីយ៍ អ៊ូ |ព្រះរាជបុត្រីទីបីនៃព្រះបាទអង្គដួង និងអ្នក អ៊ុង ប្រសូត្រឆ្នាំ១៨៣០ សុគត ១៩៦៦នាខែត្របាត់ដំបង |១៨៤០ | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ត្រឡុច * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សសាស្រ្តា * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ែង * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ណាន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សត្ថាណា * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុឡារស្មី |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |៤ |ម៉មយាយ នាម |កូនស្រីសាមញ្ញជនជាជនជាតិថៃ អនិច្ចកម្មនៅខៃមករា ១៨៦៥ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ វរ៉ាសាវឌី |- |៥ |អ្នកម្នាង ពុយ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស]] |- |៦ |អ្នកម្នាង កែស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋនី]] |- |៧ |អ្នកម្នាង កេស |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ]] |- |៨ |អ្នកម្នាង ខេន | | | |- |៩ |អ្នកម្នាង យ៉េង | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស]] |- |១០ |អ្នកម្នាង អុីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា]] * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ សម្ភឌី |- |១១ |សម្តេចព្រះវររាជនី វ៉ាន់ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ សុគត ថ្ងៃទី១៥ កញ្ញា ១៩៣០ | | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] |- |១២ |នាង សោមជីន |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា]] |- |១៣ |នាង ស្រគំ |កូនស្រីសាមញ្ញជន | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស]] |- |១៤ |ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ អ្នកភូមិក្រាំងលាវ | | * [[សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស]] * សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ [[ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត]] |- |១៥ |អ្នកម្នាង សំរឹទ្ធ | | | * [[សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់]] |- |១៦ |នាង ម្លិះ |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសុដារ៉ាក់ |- |១៧ |អ្នកម្នាង ឡាញ់ឈី |ឈាបនកិច្ចសពក្នុងឆ្នាំ ១៩០៤ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ សុភាភ័ក្ត្រ |- |១៨ |អ្នកម្នាង ព្រីម |កូនស្រីជនជាតិចិនកុកងឺ | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខណាឈុម |- |១៩ |អ្នកម្នាង មិត្ត |ជាបុត្រីទីពីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |- |២០ |អ្នកម្នាង សោម |ជាបុត្រីទីបីរលោកបួរ និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ផាន់វីឡាត បុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ហស្សកណ្ឌ | | |} ==== ៤.[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] ==== '''នេះគឺព្រះនាមព្រះមហេសី និងនាម ព្រះស្នំ នៃព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ចមចក្រពង្ស៖''' {| class="wikitable" |+ ! ! colspan="4" |ព្រះរាជអគ្គមហេសី |- ! !ព្រះនាម !វង្សត្រកូល !អភិសេក !អភិសេក |- |១ |[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | |១៨៥៨ | *ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពិនណូរ៉េត * សម្តេចព្រះរៀម ស៊ីសុវត្ថិ ថាវ៉េតរង្សីនារីវង្ស * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សារីលេតលក្ខណ៍ * សម្តេច​ព្រះមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស កុសុមៈនារីរ័ត្ន សិរី​វឌ្ឍនា * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ នារីរក្ស * សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ រាជាមាតុលា វង្សាពិមុខ ជាបរមរាជនុសារក្ស ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស|សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស]] |- ! ! colspan="4" |ព្រះស្នំ |- ! !នាម !ជាតិកំណើត !ចួលជាស្នំ !ព្រះរាជបុត្រ |- |២ |អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ សុីសុវត្ថិ សុីសុដា | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សុដារង្សី |- |៣ |អ្នកម្នាង គឹម ហូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជាតិ |- |៤ |ឃុនព្រះម្នាង សុវត្ថិឆោមនរលក្ខ័ មាឃ | | | * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កុស្សរៈ]] |- |៥ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័បវរ សៅ ខន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារារ៉ាក់ |- |៦ |ឃុនព្រះម្នាង អនង្គលក្ខិណា បាន យ៉េន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សមុនី |- |៧ |ឃុនព្រះម្នាង បុប្ផានរលក្ខ័ យិន តាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ​ សាមានវរពង្ស * ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សជីវន្ត័ * [[ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស|សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ជីវន្ត័​មុនីរក្ស]] |- |៨ |ឃុនព្រះម្នាង កេសរ មាលី ណាត | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សសានមុនី * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីលក្ខិណា |- |៩ |ឃុនព្រះម្នាង នារី កេសរ យឹង ត្រយ៉ង់ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ រិន្រ្ទមុនី * [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត|ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីជីវ័ន្ត]] |- |១០ |អ្នកម្នាង បវរ មាលី ពាង | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ សាម៉ានរក្ស |- |១១ |ឃុនព្រះម្នាង នារិន្រ្ទ កេតសារី អុល | | | * សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ រដ្ឋមុនី |- |១២ |អ្នកម្នាង នារី បុប្ផា ភាព | | | * សម្តេចព្រះរាជធីតា ស៊ីសុវត្ថិ សុភាពនារីរក្ស |- |១៣ |អ្នកម្នាង ម៉ម កានីន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ ភួងមុនី |- |១៤ |អ្នកម្នាង ឆវី កេសរ សាមូ | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ លម្អកេសរ |- |១៥ |ម៉ម ឌួងមុនីរក្ស អុស | | | * លោក ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងជីវិន '''( លាចេញពីរាជវង្ស )''' |- |១៦ |អ្នកម្នាង នារី សុីសាម៉ន | | | * ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៏ ស៊ីសុវត្ថិ នារីបូង៉ា |- |១៧ | | | | |- |១៨ | | | | |} ==== ៥.[[នរោត្តម សុរាម្រិត | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សុរាម្រិត]] ==== {| class="wikitable" ! style="background-color:#F0DC82" width=10% | តំណែង ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះនាម ! style="background-color:#F0DC82" width=25% | វង្សត្រកូល ! style="background-color:#F0DC82" width=20% | ព្រះរាជបុត្រ |- | align="center" | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | align="center" | [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|សម្តេចមហាក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ​​ មុនីវង្ស កុសមៈនារិរតន៍ សិរីវឌ្ឍនា]] | align="center" | ព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និង​[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី]] | align="center" | * ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] |- | align="center" | ព្រះជាយា | align="center" | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត | align="center" | ព្រះបុត្រីនៃព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា​ ​ ប្រសូត្រឆ្នាំ ១៨៩៦ | align="center" | |- | align="center" | ព្រះស្នំឯក |ឃុន​ទេពកញ្ញាសោភា គឹម​អាន យៀប |បុត្រីនៃលោក គឹំម អាន និងអ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ទូច | * សម្តេច នរោត្តម ​វជរ៉ា * សម្តេច​ [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] * ស្តេចក្រុមឃុន នរោត្តម ប្រិ៍យសោភ័ណ |}<ref>https://cambodiagyl.wordpress.com/2013/12/14/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%91-%E1%9E%93%E1%9E%9A%E1%9F%84%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98/</ref> ==== ៦.[[នរោត្ដម សីហនុ| ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ]] ==== {| class="toccolours" width="100%" | colspan="4" style="background: #F4AF09 " align="center" |សម្តេចព្រះមហេសីនឹងព្រះស្នំនៃ[[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ]] |- ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះនាម ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ប្រសូត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ចូលទិវង្គត ! style="background: #FFD700; color: #000000;" |ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ផាត់ កាញ៉ុល |អ្នកម្នាង ផាត់ កាញ៉ុល]]''' (គ.ស. ១៩២០ - ១ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៦៩) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / ក្រោយមកលែងលះ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''[[នរោត្តម បុប្ផាទេវី| សម្តេចរាជបុត្រីព្រះរាម នរោត្តម បុប្ផាទេវី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០១៩ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''[[ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សានមុនី]]''' ( ម្ចាស់ ម៉ោង ) (២៦ មករា គ.ស. ១៩២៩ - ៥ ធ្នូ គ.ស.១៩៧៤) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤២ / លែងលះ: គ.ស. ១៩៥១ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះបរមរាមា នរោត្តម យុវនាថ''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០២១ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៧ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រ៉ាវីវង្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចព្រះមហិស្សរា នរោត្តម ចក្រពង្ស''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស.​ ១៩៤៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៧៥ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សូរិយារង្សី | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៧ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៩ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម គន្ធបុប្ផា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៨ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥២ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |០៤ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ខេមានុរក្សសីហនុ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៩ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣៣ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |[[នរោត្តម បទុមបុប្ផា|ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម បទុមបុប្ផា]] | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥១ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២៥ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី ស៊ីសុវត្ថិ មុនីកេសន''' ( ម្ចាស់ ដូង ) (៦ មេសា គ.ស. ១៩២៩ - ១៧ កុម្ភៈ គ.ស. ១៩៤៦) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៤ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម នរៈទីប៉ោ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៤៦ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៦ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៣០ ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |'''សម្តេចព្រះរាជកន្និដ្ឋា នរោត្តម នរលក្ខណ៍''' (២៩ កញ្ញា គ.ស. ១៩២៧- ០៤ កុម្ភៈ គ.ស. ២០១៧) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៦ ផ្លូវការ: ៤ មីនា​ ១៩៥៥ |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[ម៉ានីវណ្ណ ផានីវង្ស |ម៉ម ម៉ានីវ៉ាន់ ផានីវង្ស]]''' ( ម៉ម លាវ ) (១៩៣៤ - ១៩ មេសា គ.ស. ១៩៧៥) អភិសេក: គ.ស. ១៩៤៩ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ នរោត្តម សុជាតិវត្តិយ៉ា | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៧៥ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |២២ ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''សម្តេចរាជបុត្រីព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៥ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៤ព្រះវស្សា |- | colspan="4" style="background: #FFFACD" align="center" |''' [[នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ | សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ]]''' ( ប៉ូលម៉ូនិច អ៊ីហ្ស៊ី ) (១៨ មិថុនា គ.ស.​ ១៩៣៦ - បច្ចុប្បន្ន) អភិសេក: គ.ស. ១៩៥២ ផ្លូវ: គ.ស. ១៩៥៥ |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |'''ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរបមនាថ [[នរោត្ដម សីហមុនី]]''' | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៣ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |បច្ចុប្បន្ន | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៦៦ព្រះវស្សា |- | style="background: #FFFFFF" valign="top" |សម្តេច នរោត្តម នរិន្រ្ទៈពង្ស | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ១៩៥៤ | style="background: #FFFFFF" align="center" valign="top" |គ.ស. ២០០៣ | style="background: #FFFFFF" align="right" valign="top" |៤៩ ព្រះវស្សា |} ==== ៧.[[នរោត្តម សីហមុនី | ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហមុនី]] ==== *មិនបានរៀបការ === [[ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ]] === {| width=100% class="wikitable" |- ! width=15% | លេខរៀង ! width=15% | ព្រះនាម ! width=5% | ព្រះរាជឥស្សរិយយស ! width=10% | ព្រះស្វាមី ! width=10% | រាជ្យ |- | rowspan="1" | ០១ | មិនស្គាល់ព្រះនាម<br/>(មាតាព្រះរាជបុត្រី ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]]) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កម្ពុជនាគរាជ|ព្រះបាទកម្ពុជនាគរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស. ?-២៦៧ |- | rowspan="1" | ០២ | ព្រះនាង[[ធារាវត្តី (នាងនាគ)|ធារាវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | [[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះកុម៉ែរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ២៦៧-១៩១ |- | rowspan="1" | ០៣ | [[អ្នកម្នាងទេស]] | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វិរោរាជ|ព្រះបាទវិរោរាជ]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ១៩១-១៤១ |- | rowspan="2" | ០៤ | [[អ្នកម្នាងកេសរ (រឿងនិទាន)|អ្នកម្នាងកេសរ]]<br/>( មាតា[[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] ) | សម្តេចព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ឧទ័យ|ព្រះបាទឧទ័យ]] | rowspan="2" | ម.គ.ស ១៣៧-៧៧ |- | [[អ្នកម្នាងទារ]] | សម្តេចព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៥ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[សុវណ្ណបទុម|ព្រះបាទសុវណ្ណបទុម]] | rowspan="1" | ម.គ.ស ៧៨-២១ |- | rowspan="1" | ០៦ | [[សុវណ្ណមាលា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ប្រទេសរាជ|ព្រះបាទប្រទេសរាជ]]<br/> | rowspan="1" | ម.គ.ស ២១-គ.ស ១ |- | rowspan="1" | ០៧ | [[នាងទាវ (រឿងនិទាន)|សម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី អ្នកម៉ែនាងទាវ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ទេវង្សអស្ចារ្យ|ព្រះបាទទេវង្សអស្ចារ្យ]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ១-៧៨ |- | rowspan="4" | ០៨ | អ្នកម៉ែនាង[[នាងពៅ]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="4" | [[អរិដ្ឋពលពាហនោ|ព្រះបាទអរិដ្ឋពលពាហនោ រឺ កេតុមាលា]]<br/> | rowspan="4" | គ.ស ៧៨-៤៦៨ |- | ព្រះនាង[[ពិនសុវណ្ណ]] | ព្រះមហេសី |- | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី[[កោសុមកេស្សរា]] | ព្រះមហេសី |- | អ្នកម្នាង[[មាលាបទុម]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ០៩ | ព្រះនាង[[ច័ន្ទបុប្ផា]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[សហស្សរង្សី]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចវាំងជួន|វាំងជួន]])<br/> | rowspan="1" | ប្រហែល គ.ស ៤៦៥-៥១១ រឺ គ.ស ៤៦៨-៥១៤ |- | rowspan="1" | ០៩ | អគ្គមហេសី[[​នាងនាគទី២|នាងនាគ]] រឺ ក្មួយស្រីព្រះកេតុមាលា (ពង្សាវតារវត្តកោកកាក) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមវរវង្ស]] ([[ពង្សាវតារវត្តកោកកាក|វត្តកោកកាក]])<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥៦០-៦២១ |- | rowspan="2" | ០៩ | ព្រះនាង[[បទុមមាលា]] (ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល) | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី | rowspan="2" | ព្រះបាទ[[ធនញ្ជ័យគោរពរាជ្យ]] ([[ពង្សាវតារសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទៀត|សង្ឃរាជទៀង]])<br/> | rowspan="2" | |- | ព្រះនាង[[គន្ធមាលី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះអគ្គមហេសី[[បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | [[ជ័យវុទ្ធីវង្ស|ព្រះបាទជ័យវុទ្ធីវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៥១១-៥៦០ |- | rowspan="1" | ១០ | អ្នកព្រះម៉ែនាង[[បទុមកេសរទី២|បទុមកេសរ]] | ព្រះអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[បទុមសុរិយវង្ស]]<br/> | rowspan="1" | គ.ស ៦២១-៧២៩ |- | rowspan="1" | ១០ | ព្រះនាង[[ភគវត្តី]] | សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី<br/> | rowspan="1" | ព្រះបាទ[[ជ័យជេដ្ឋ]] | rowspan="1" | គ.ស ៧៩៤-៨៥៣ |- | rowspan="2" | ១១ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | [[អ្នកម្នាងស្វាយ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[ព្រះបាទបក្សីចាំក្រុង]] (ពង្សាវតារសម្ដេចទៀង) | rowspan="2" | គ.ស ១០២៨-១០៧១ |- | ព្រះនាង[[ពៅពិសី]] | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="2" | ១២ | ព្រះនាង[[តារាវត្តី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ជេដ្ឋាជ័យ|ព្រះបាទជេដ្ឋាជ័យ]] | rowspan="2" | គ.ស ៨៥៣-៩១៦ |- | ព្រះម្នាង[[មាលាវត្តី]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៣ | [[ព្រះនាងកើត]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស័ង្ខចក្រ|ព្រះបាទស័ង្ខចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩១៦-៩៧២ |- | rowspan="2" | ១៤ | [[អ្នកម្នាងកែវ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="2" | [[ចក្រព័ត្រ|ព្រះបាទចក្រព័ត្រ]] | rowspan="2" | គ.ស ៩៧២-១០០១ |- | [[អ្នកម្នាងទង]] | ព្រះមហេសី |- | rowspan="1" | ១៥ | ព្រះនាង[[សយបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[គោត្តមអមរទេវរាជ|ព្រះបាទគោត្តមអមរទេវរាជ រឺ ដំបងគ្រញូង]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០១-១០០៨ |- | rowspan="1" | ១៦ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិន្ធពអមរិន្ទ|ព្រះបាទសិន្ធពអមរិន្ទ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០០៨-១០២៨ |- | rowspan="2" | ១៧ | ព្រះនាង[[មៃ]] | ព្រះមហេសី<br/> | rowspan="2" | [[អឡស្សរាជ|ព្រះបាទអឡស្សរាជ]] | rowspan="2" | គ.ស ១០៧១-១១១១ |- | អ្នកម្នាង[[វិសេសនារី]] ([[ពង្សាវតារវត្តទឹកវិល]]) | ព្រះមហេសី<br/> |- | rowspan="1" | ១៨ | មិនស្គាល់ព្រះនាម | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[វុឌ្ឍិយា|ព្រះបាទ​វុឌ្ឍិយា​ រឺ ស្ដេចពំនោល]] | rowspan="1" | គ.ស ១១១១-១១៤៧ |- | rowspan="1" | ១៩ | [[ព្រះនាងពៅ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិង្ខក័ង្ខា|ព្រះបាទសិង្ខក័ង្ខា]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៤៧-១១៩៥ |- | rowspan="1" | ២០ | ព្រះនាង[[រតនបុប្ផា]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សុនក្ខរិន្ទរាជា|ព្រះបាទសុនក្ខរិន្ទរាជា]] | rowspan="1" | គ.ស ?-? |- | rowspan="1" | ២០ | [[ព្រះនាងយស]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សែណ្ណ័ករាជ|ព្រះបាទសែណ្ណ័ករាជ]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៩៥-១២៣៨ |- | rowspan="1" | ២១ | ព្រះនាងកែសនី | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ|ព្រះបាទព្រហ្មចក្រព័ត្រាធិរាជ រឺ តាព្រហ្មឈ្មួញគោ]] | rowspan="1" | គ.ស ៩៥១-៩៥៩ |- | rowspan="1" | ២២ | អ្នកព្រះម្នាង[[គន្ធបទុម]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[សិរីវីចក្រ|ព្រះបាទសិរីវីចក្រ]] | rowspan="1" | គ.ស ១០៩៩-១១៦៣ |- | rowspan="1" | ២៣ | សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះមហាក្សត្រី ចក្រពត្តិ | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[លំពង្ស|ព្រះបាទលំពង្ស]] | rowspan="1" | គ.ស ១១៦៣-១១១៨ |- | rowspan="1" | ២៤ | ព្រះនាង[[មង្គលក្សត្រី]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[រាជឱង្ការ|ព្រះបាទរាជឱង្ការ]] | rowspan="1" | គ.ស ១២១៧-១២៧៥ |- | rowspan="1" | ២៥ | [[មន្ទាពិសី|សម្ដេចព្រះភគវតី មន្ទាពិសី ព្រះសិរីចក្រពត្តិ ]] | ព្រះមហេសី | rowspan="1" | [[ស្រីសុរិយោពណ៌ទី១|ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌ទី១]] | rowspan="1" | គ.ស ១២៧៥-១៣៤០ |- |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] 0est3jrsgpw5xm6ftgm2p3ojrlcmv3q ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស 0 42337 322868 287560 2025-07-01T07:55:22Z Kemsopheak96 42802 322868 wikitext text/x-wiki '''ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស''' (កើតនៅថ្ងៃទី ២៥ សីហា ១៩១២ ដល់ ៣១ សីហា ១៩៥៦) គឺជាព្រះរាជបុត្រាទី២របស់អតីត [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ]][[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] និងសម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី[[នរោត្តម កានវិមាន នរល័ក្ខទេវី|នរោត្ដម កានវិមាននរល័ក្ខទេវី]] ។ <ref>Nepote, Jacques & Sisowath, Ravivaddhana Monipong, Etat présent de la Maison Royale du Cambodge, Institut de la Maison Royale du Cambodge, Paris, 1994</ref> លោក​បាន​ចូល​រួម​ក្នុង​នយោបាយ​កម្ពុជា​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ និង​ក្រោយ​[[សង្គ្រាមលោកលើកទី២|សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​២]] ។ {{Infobox officeholder | honorific_prefix = | name = សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស | native_name = | honorific_suffix = | image = Prince_Sisowath_Monipong,_1950.jpg | office = [[បញ្ជីរាយនាមនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា|នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា។]] | monarch = [[នរោត្តមសីហនុ]] | status = | termstart = ៣០ មីនា ១៩៥០ | termend = ៣ មីនា ១៩៥១ | predecessor = [[នរោត្តមសីហនុ]] | successor = [[អ៊ុំ ឈាងស៊ុន]] | office2 = ឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសបារាំង | monarch2 = [[នរោត្តមសីហនុ]] | primeminister2 = {{ubl|[[នរោត្តមសីហនុ]]<br />(១៩៥៦, ១៩៥៥–១៩៥៦)|[[អ៊ុំ ឈាងស៊ុន]]<br />(១៩៥៦)|[[ឡេង ង៉ែត]]<br />(១៩៥៥)}} | termstart2 = ៣ មីនា ១៩៥៥ | termend2 = ៣១ សីហា ១៩៥៦ | predecessor2 = | successor2 = | birth_date = {{birth date|1912|8|25|df=y}} | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]], [[អាណាព្យាបាលបារាំងលើកម្ពុជា|កម្ពុជា]], [[បារាំងឥណ្ឌូចិន]] | death_date = {{Death date and age|1956|8|31|1912|8|25|df=y}} | death_place = [[ប៉ារីស]], [[សាធារណរដ្ឋទីបួនរបស់បារាំង|បារាំង]] | blank1 = [[រាជវង្ស|រាជវង្ស]] | data1 = [[រាជវង្សស៊ីសុវត្ថិ|ស៊ីសុវត្ថិ]] | spouse = <br>អ្នកម្នាង អេនឌ្រេ ឡាំបឺត​<br>អ្នកម្នាង ភីត សុភក្រ្ត័ សាមុសាន ឈុំយ៉ា<br>ម៉ម ដួង មុនីរក្ស អុស<br>អ្នកម្នាង សឺន សុនណារី <br>អ្នកម្នាង ចាន់ សុរី | children = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សាមីល មុនីពង្ស | អង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សស៊ីរីយ៉ា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីស៊ីសុវត្ថិ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរង្សី | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លីសា | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុវ៉េតវង្ស | សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សនារី មុនីពង្ស | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីសុភា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងតារាវង្ស | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រីមុនី | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីវិមាន | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ភួង ណារ៉ា ស៊ីលីវៀ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ពន់នីរត្ន័ }} | party = [[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ | ឯករាជ្យ]] | otherparty = | allegiance = {{flag|សាធារណរដ្ឋទីបីរបស់បារាំង}}<br />{{flag|បារាំងសេរី}} | serviceyears = ១៩៣៩–១៩៤៥ | branch = [[កងវរសេនាធំបរទេសបារាំង]]<br />[[កងទ័ពអាកាសបារាំង]]<ref name=service>{{cite book|title=The French Foreign Legion: An Illustrated History|page=137|isbn=978-0-7864-3239-4|first=Jean-Denis|last=Lepage|date=2008}}</ref> | battles = [[សង្គ្រាមលោកលើកទី២]]<ref name=service/> | awards = }} == ជីវប្រវត្តិ == គាត់បានចាប់ផ្តើមការសិក្សារបស់គាត់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មុនពេលត្រូវបានបញ្ជូនទៅប្រទេសបារាំងនៅ [[ស្មៅ|ក្រាស៍]] បន្ទាប់មកនៅ [[ល្អណាស់|ទីក្រុងណាក៍]] ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩២៧ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អភិបាលនៃឥណ្ឌូចិន [[François Marius Baudoin|ហ្វ្រង់ស័រ ម៉ារីយូ៉សបាឌូអ៊ីន]] ។ ត្រឡប់​មក​កម្ពុជា​វិញ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៣០ លោក​បាន​ចំណាយ​ពេល​ពេញ​មួយ​ឆ្នាំ​នៅ​វត្ត​បទុម​វតី​ក្នុង [[ភ្នំពេញ|​រាជធានី​ភ្នំពេញ]] ។ មួយឆ្នាំក្រោយមក ព្រះអង្គម្ចាស់បានត្រឡប់ទៅប្រទេសបារាំងវិញ <ref>John Tully, France on the Mekong: A History of the Protectorate in Cambodia, 1863-1953. </ref> ជាកន្លែងដែលទ្រង់ចូលរៀននៅសាលាបណ្ឌិតសភាដ៏មានកិត្យានុភាពនៃ [[École spéciale militaire de Saint-Cyr|សាលាយោធាពិសេសនៃសេន៍-ស៊ីរ]] - [[កូអ៊ីតគីដាន|កូអ៊ីតខ្វីដាន់]] ។ នៅឆ្នាំ ១៩៣៩ គាត់បានចូលរួមជាមួយកងទ័ពអាកាសបារាំង <ref>{{Cite web|url=http://www.khmerairforce.com/AAK-KAF/AVRK/P-DEBUT.html|title=P-Debut}}</ref> ហើយបានចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការយោធារហូតដល់ខែមិថុនា ១៩៤០ ។ បន្ទាប់ពីការសោយទីវង្គត់របស់ព្រះបិតានៅថ្ងៃទី ២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៤១ ក្មួយប្រុសរបស់ព្រះអង្គគឺព្រះបាទ [[នរោត្ដម សីហនុ|នរោត្តម សីហនុ]] បានតែងតាំងព្រះអង្គជា "ព្រះបាទអង្គក្រុមហ្លួង" នៅថ្ងៃទី ២ ខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤១ <ref>article "Biographie de S.A.R. SISOWATH MONIPONG" in Le Sangkum, mai 1967, Phnom Penh</ref> ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៤១មក ព្រះអង្គម្ចាស់ស៊ីសុវត្ថិមុនីពង្សបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងនយោបាយកម្ពុជា។ ទ្រង់ត្រូវបានតែងតាំងជាប្រតិភូរាជប្រតិភូសុខាភិបាល កីឡា និងសេដ្ឋកិច្ច ហើយនៅឆ្នាំ ១៩៤៦ <ref>Souvenirs doux et amers, Prince Norodom Sihanouk, Hachette, 1981 {{ISBN|2010076567}}, 9782010076565</ref> ទ្រង់ត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំជាតិក្នុងរដ្ឋាភិបាល <ref>[[:fr:Premiers ministres du Cambodge]]</ref> ដឹកនាំដោយបងប្រុសច្បងរបស់ព្រះអង្គគឺ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុន្នីរ៉េត|សម្តេចក្រុមព្រះស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត]] ។ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤៩ ព្រះអង្គត្រូវបានតែងតាំងជាអគ្គនាយកសេវាកម្មនៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំង ហើយនៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៤៩ តំណាងឱ្យប្រទេសកម្ពុជានៅទីក្រុងប៉ារីសសម្រាប់ការចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាលើកដំបូងរវាងប្រទេសបារាំង និងកម្ពុជា ដែលជាផ្នែកមួយនៃ [[សហភាពបារាំង|សហភាពហ្វ្រង់ស័រ]] ។ <ref>SIHANOUK NORODOM CHRONIQUES DE GUERRE.</ref> នៅទីបំផុតនៅឆ្នាំ ១៩៥០ គាត់ត្រូវបានតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី (ថ្ងៃទី ១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៥០ ដល់ថ្ងៃទី ៣ ខែមីនា ឆ្នាំ ១៩៥១)។ [[ឯកសារ:Stupa_of_King_Sisowath_Monivong_in_Oudong.JPG|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Stupa_of_King_Sisowath_Monivong_in_Oudong.JPG/170px-Stupa_of_King_Sisowath_Monivong_in_Oudong.JPG|រូបភាពតូច| ព្រះធាតុ​របស់​ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស គង់​នៅ​ក្នុង [[ចេតិយ|​ចេតិយ]] ​ដូចគ្នា​នឹង​ព្រះបិតា​របស់ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|​ព្រះអង្គស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] នៅ [[ភ្នំឧដុង្គ|​ឧដុង្គ]] ។]] នៅឆ្នាំ ១៩៥៥ បន្ទាប់ពីការដាក់រាជ្យរបស់ [[នរោត្ដម សីហនុ|ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ]] និងការតែងតាំងព្រះបាទ [[នរោត្ដម សុរាម្រិត|នរោត្តម សុរាម្រិត]] និងព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះមហាក្សត្រយានីព្រះមហាក្សត្រី [[ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈ|ស៊ីសុវត្ថិ កុសមៈនារីរត្ន័សិរីវឌ្ឍនា]] បងស្រីរបស់ព្រះអង្គ ព្រះអង្គម្ចាស់ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស ត្រូវបានតែងតាំងជាឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំទីក្រុងប៉ារីស <ref>Souvenirs doux et amers, Prince Norodom Sihanouk, Hachette, 1981 {{ISBN|2010076567}}, 9782010076565</ref> បានស្លាប់ដោយសារគាំងបេះដូងនៅថ្ងៃទី ៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៥៦។ ពិធីបុណ្យសពរបស់ព្រះអង្គបានធ្វើឡើងនៅរាជធានីភ្នំពេញប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមក តាមទំនៀមបុរាណនៃរបបរាជានិយមខ្មែរ។ ព្រះធាតុ​របស់​ព្រះអង្គ​ត្រូវ​បាន​ព្រះរាជបុត្រ​ច្បង​របស់​ព្រះអង្គ​គឺ​ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សំអុល មុនីពង្សតម្កល់​នៅ​ក្នុង [[ចេតិយ|​ចេតិយ]] ​ព្រះបាទ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|​ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស]] នៅ​លើ​ភ្នំ​ព្រះ​រាជ​បុត្រ <ref>Private interview of prince Sisowath Samyl Monipong, Paris, February 2012</ref> ក្នុង​ក្រុង [[ភ្នំឧដុង្គ|​ឧដុង្គ]] ។ == ជីវិត​ឯកជន == ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពង្ស មានមហេសី ៥ អង្គ និងបុត្រ ១៣ អង្គ។ <ref>"Etat nominatif des Membres de la Famille Royale du Cambodge", Registre du Palais Royal, Phnom Penh, 1967</ref> == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា]] pbx4e9ape85v7vpgho7b6ps0my7e1h9 ខេត្តពេជ្របូរណ៍ 0 43874 322861 321319 2025-07-01T07:49:56Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322861 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Phetchabun | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Sunset and green mountain range view of Khao Who.jpg | image_alt = | image_caption = Khao Kho National Park at sundown | nickname = Mueang Makham Wan<br>(city of sweet tamarinds) | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Phetchabun province | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Phetchabun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Krit Kongmuang (since&nbsp;October 2020) | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 10th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020 |archivedate=14 មិថុនា 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190614102009/http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |url-status=dead }}</ref> | population_total = 992,451 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 22nd]] | population_density_km2 = 80 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 62nd]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2560">[[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]</ref> | demographics1_title1 = HAI (2017) | demographics1_info1 = 0.6239&nbsp;"somewhat high"<br/>[[Phetchabun province#Human achievement index 2017|Ranked 16th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 67xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[លពបុរី|ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ភូមិសាស្ត្រ និងអាកាសធាតុ == ពេជ្របូរណ៍ ស្ថិតនៅ​តំបន់​ភាគ​ខាងជើង​ខាងក្រោម​នៃ ​ប្រទេស​ថៃ ដែល​ស្ថិតនៅ​ចន្លោះ​ខាងជើង និង​កណ្តាល​។ ខេត្តនេះស្ថិតនៅក្នុងជ្រលងទន្លេដ៏ធំទូលាយនៃ ទន្លេ Pa Sak ដែលមានជួរភ្នំនៃ ជួរភ្នំ ពេជ្របូរណ៍ នៅខាងកើតនិងខាងលិច។ ឧទ្យានកោះ Khao ជាតិ , វៀតណាមឧទ្យានជាតិណៅ និង ឧទ្យានជាតិតាតម៉ុក គឺជាអ្នកទាំងអស់នៅក្នុងខេត្តនេះទាំងស្រុងឬដោយផ្នែកទាំង។ ផ្ទៃដីព្រៃឈើសរុបមានចំនួន 4,013 គីឡូម៉ែត្រ <sup>2</sup> (1,549 sq mi) ឬ 32.5 ភាគរយនៃផ្ទៃដីខេត្ត។ ពេជ្របូរណ៍ ជាពិសេស Khao Kho គឺជាកន្លែងដែលមានអាកាសធាតុល្អ និងត្រជាក់ពេញមួយឆ្នាំ។ ដូច្នេះ​ហើយ​បាន​ទទួល​រហស្សនាម​ថា "ស្វីស​នៃ​ប្រទេស​ថៃ"។ == ប្រាសាទខ្មែរ == [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] ==កំណត់== {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} == មើលផងដែរ == *[[ថោវទេពក្សត្រី ថោវស្រីស៊ុនន្ធរ ]] *[[ថោវសុរនារី​]] *[[ព្រះនាងហេមមាលា ព្រះទន្តកុមារ]] *[[ព្រះទេវី]] *[[​ព្រះសុព័ណក័លយា]] ​*[[ពិធីបង្វិលពពិល]] *[[ព្រះហរិហរៈ]] *[[ព្រះអឌ្ឍនារីស្វរៈ]] *[[សិលាចារឹក]] *[[ចារឹក]] *[[ព្រះនាងអេកក្សត្រី]] *[[ព្រះពុទ្ធមហាធម្មរាជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តនៅប្រទេសថៃ]] 2rlz9aac3iw3mi608cwwm5z8cz2lqyi 322870 322861 2025-07-01T07:58:45Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322870 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Phetchabun | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Sunset and green mountain range view of Khao Who.jpg | image_alt = | image_caption = Khao Kho National Park at sundown | nickname = Mueang Makham Wan<br>(city of sweet tamarinds) | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Phetchabun province | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Phetchabun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Krit Kongmuang (since&nbsp;October 2020) | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 10th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020 |archivedate=14 មិថុនា 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190614102009/http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |url-status=dead }}</ref> | population_total = 992,451 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 22nd]] | population_density_km2 = 80 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 62nd]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2560">[[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]</ref> | demographics1_title1 = HAI (2017) | demographics1_info1 = 0.6239&nbsp;"somewhat high"<br/>[[Phetchabun province#Human achievement index 2017|Ranked 16th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 67xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[លពបុរី|ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ភូមិសាស្ត្រ និងអាកាសធាតុ == ពេជ្របូរណ៍ ស្ថិតនៅ​តំបន់​ភាគ​ខាងជើង​ខាងក្រោម​នៃ ​ប្រទេស​ថៃ ដែល​ស្ថិតនៅ​ចន្លោះ​ខាងជើង និង​កណ្តាល​។ ខេត្តនេះស្ថិតនៅក្នុងជ្រលងទន្លេដ៏ធំទូលាយនៃ ទន្លេ Pa Sak ដែលមានជួរភ្នំនៃ ជួរភ្នំ ពេជ្របូរណ៍ នៅខាងកើតនិងខាងលិច។ ឧទ្យានកោះ Khao ជាតិ , វៀតណាមឧទ្យានជាតិណៅ និង ឧទ្យានជាតិតាតម៉ុក គឺជាអ្នកទាំងអស់នៅក្នុងខេត្តនេះទាំងស្រុងឬដោយផ្នែកទាំង។ ផ្ទៃដីព្រៃឈើសរុបមានចំនួន 4,013 គីឡូម៉ែត្រ <sup>2</sup> (1,549 sq mi) ឬ 32.5 ភាគរយនៃផ្ទៃដីខេត្ត។ ពេជ្របូរណ៍ ជាពិសេស Khao Kho គឺជាកន្លែងដែលមានអាកាសធាតុល្អ និងត្រជាក់ពេញមួយឆ្នាំ។ ដូច្នេះ​ហើយ​បាន​ទទួល​រហស្សនាម​ថា "ស្វីស​នៃ​ប្រទេស​ថៃ"។ == ប្រាសាទខ្មែរ == [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] ==កំណត់== {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} == មើលផងដែរ == *[[ថោវទេពក្សត្រី ថោវស្រីស៊ុនន្ធរ ]] *[[ថោវសុរនារី​]] *[[ព្រះនាងហេមមាលា ព្រះទន្តកុមារ]] *[[ព្រះទេវី]] *[[​ព្រះសុព័ណក័លយា]] ​*[[ពិធីបង្វិលពពិល]] *[[ព្រះហរិហរៈ]] *[[ព្រះអឌ្ឍនារីស្វរៈ]] *[[សិលាចារឹក]] *[[ចារឹក]] *[[ព្រះនាងអេកក្សត្រី]] *[[ព្រះពុទ្ធមហាធម្មរាជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តនៅប្រទេសថៃ]] m9nrdtndbpdovodhf4kx928zomwoau3 322872 322870 2025-07-01T07:59:19Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ប្រវត្តិ */ 322872 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Phetchabun | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Sunset and green mountain range view of Khao Who.jpg | image_alt = | image_caption = Khao Kho National Park at sundown | nickname = Mueang Makham Wan<br>(city of sweet tamarinds) | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Phetchabun province | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Phetchabun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Krit Kongmuang (since&nbsp;October 2020) | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 10th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020 |archivedate=14 មិថុនា 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190614102009/http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |url-status=dead }}</ref> | population_total = 992,451 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 22nd]] | population_density_km2 = 80 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 62nd]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2560">[[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]</ref> | demographics1_title1 = HAI (2017) | demographics1_info1 = 0.6239&nbsp;"somewhat high"<br/>[[Phetchabun province#Human achievement index 2017|Ranked 16th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 67xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[លពបុរី|ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទខ្មែរ == [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] ==កំណត់== {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} == មើលផងដែរ == *[[ថោវទេពក្សត្រី ថោវស្រីស៊ុនន្ធរ ]] *[[ថោវសុរនារី​]] *[[ព្រះនាងហេមមាលា ព្រះទន្តកុមារ]] *[[ព្រះទេវី]] *[[​ព្រះសុព័ណក័លយា]] ​*[[ពិធីបង្វិលពពិល]] *[[ព្រះហរិហរៈ]] *[[ព្រះអឌ្ឍនារីស្វរៈ]] *[[សិលាចារឹក]] *[[ចារឹក]] *[[ព្រះនាងអេកក្សត្រី]] *[[ព្រះពុទ្ធមហាធម្មរាជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តនៅប្រទេសថៃ]] 9kh6vr3k7dpox8rrd0t40lyuvzs0jfc 322873 322872 2025-07-01T08:00:02Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ឯកសារយោង */ 322873 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Phetchabun | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Sunset and green mountain range view of Khao Who.jpg | image_alt = | image_caption = Khao Kho National Park at sundown | nickname = Mueang Makham Wan<br>(city of sweet tamarinds) | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Phetchabun province | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Phetchabun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Krit Kongmuang (since&nbsp;October 2020) | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 10th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020 |archivedate=14 មិថុនា 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190614102009/http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |url-status=dead }}</ref> | population_total = 992,451 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 22nd]] | population_density_km2 = 80 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 62nd]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2560">[[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]</ref> | demographics1_title1 = HAI (2017) | demographics1_info1 = 0.6239&nbsp;"somewhat high"<br/>[[Phetchabun province#Human achievement index 2017|Ranked 16th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 67xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[លពបុរី|ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទខ្មែរ == [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] ==កំណត់== {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} == ឯកសារយោង == aaayz7066xhg07eibga3hv473pb01ed 322875 322873 2025-07-01T08:00:35Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* មើលផងដែរ */ 322875 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Phetchabun | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Sunset and green mountain range view of Khao Who.jpg | image_alt = | image_caption = Khao Kho National Park at sundown | nickname = Mueang Makham Wan<br>(city of sweet tamarinds) | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Phetchabun province | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Phetchabun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Krit Kongmuang (since&nbsp;October 2020) | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 10th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020 |archivedate=14 មិថុនា 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190614102009/http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |url-status=dead }}</ref> | population_total = 992,451 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 22nd]] | population_density_km2 = 80 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 62nd]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2560">[[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]</ref> | demographics1_title1 = HAI (2017) | demographics1_info1 = 0.6239&nbsp;"somewhat high"<br/>[[Phetchabun province#Human achievement index 2017|Ranked 16th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 67xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[លពបុរី|ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទខ្មែរ == [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} == ឯកសារយោង == ojbw9ndcrb2lzu9kx6ech00crxogvvs 322876 322875 2025-07-01T08:00:50Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322876 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Phetchabun | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Sunset and green mountain range view of Khao Who.jpg | image_alt = | image_caption = Khao Kho National Park at sundown | nickname = Mueang Makham Wan<br>(city of sweet tamarinds) | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Phetchabun province | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Phetchabun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Krit Kongmuang (since&nbsp;October 2020) | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 10th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020 |archivedate=14 មិថុនា 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190614102009/http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |url-status=dead }}</ref> | population_total = 992,451 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 22nd]] | population_density_km2 = 80 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 62nd]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2560">[[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]</ref> | demographics1_title1 = HAI (2017) | demographics1_info1 = 0.6239&nbsp;"somewhat high"<br/>[[Phetchabun province#Human achievement index 2017|Ranked 16th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 67xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[លពបុរី|ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទខ្មែរ == [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} 8j6dzthzhx9zp9c1vf1u1hcdq22j1s6 322878 322876 2025-07-01T08:01:29Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322878 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Phetchabun | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Sunset and green mountain range view of Khao Who.jpg | image_alt = | image_caption = Khao Kho National Park at sundown | nickname = Mueang Makham Wan<br>(city of sweet tamarinds) | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Phetchabun province | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Phetchabun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Krit Kongmuang (since&nbsp;October 2020) | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 10th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020 |archivedate=14 មិថុនា 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190614102009/http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |url-status=dead }}</ref> | population_total = 992,451 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 22nd]] | population_density_km2 = 80 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 62nd]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2560">[[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]</ref> | demographics1_title1 = HAI (2017) | demographics1_info1 = 0.6239&nbsp;"somewhat high"<br/>[[Phetchabun province#Human achievement index 2017|Ranked 16th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 67xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទខ្មែរ == [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} k2cmspn60ntmru5ulheverercay1bx7 322880 322878 2025-07-01T08:03:07Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ប្រាសាទ */ 322880 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Phetchabun | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Sunset and green mountain range view of Khao Who.jpg | image_alt = | image_caption = Khao Kho National Park at sundown | nickname = Mueang Makham Wan<br>(city of sweet tamarinds) | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Phetchabun province | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Phetchabun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Krit Kongmuang (since&nbsp;October 2020) | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 10th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020 |archivedate=14 មិថុនា 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190614102009/http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |url-status=dead }}</ref> | population_total = 992,451 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 22nd]] | population_density_km2 = 80 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 62nd]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2560">[[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]</ref> | demographics1_title1 = HAI (2017) | demographics1_info1 = 0.6239&nbsp;"somewhat high"<br/>[[Phetchabun province#Human achievement index 2017|Ranked 16th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 67xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទ == * [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] * [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] * [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] * [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} s97l2mse4xol1xmodi7jy00rmwrleyk 322882 322880 2025-07-01T08:04:13Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322882 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Phetchabun | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Sunset and green mountain range view of Khao Who.jpg | image_alt = | image_caption = Khao Kho National Park at sundown | nickname = Mueang Makham Wan<br>(city of sweet tamarinds) | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Phetchabun province | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Phetchabun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Krit Kongmuang (since&nbsp;October 2020) | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 10th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020 |archivedate=14 មិថុនា 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190614102009/http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |url-status=dead }}</ref> | population_total = 992,451 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 22nd]] | population_density_km2 = 80 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 62nd]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2560">[[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]</ref> | demographics1_title1 = HAI (2017) | demographics1_info1 = 0.6239&nbsp;"somewhat high"<br/>[[Phetchabun province#Human achievement index 2017|Ranked 16th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 67xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ ឬ ពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទ == * [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] * [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] * [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] * [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} 9bhg0ah2mqu2te5m6trl6r24vp7yrmc 322886 322882 2025-07-01T08:09:09Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322886 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ខេត្តវជ្ជបុរៈ | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = ផែនទីនៃខេត្តវជ្ជបុរៈ | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ប្រទេស | subdivision_name = {{THA}}(សៀម) | seat_type = ទីរួមខេត្ត | seat = ក្រុងវជ្ជបុរៈ | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = | area_footnotes = | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = ទី ១០ | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = | population_density_rank = | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = | demographics1_footnotes = | demographics1_title1 = | demographics1_info1 = | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = លេខកូដប្រៃសណីយ៍ | postal_code = 67xxx | area_code_type = លេខកូដហៅទូរស័ព្ទ | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ ឬ ពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទ == * [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] * [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] * [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] * [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} fgarvryq3oseoyk5fvuhbpo22t4m14y 322887 322886 2025-07-01T08:09:57Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322887 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ខេត្តវជ្ជបុរៈ | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = ផែនទីនៃខេត្តវជ្ជបុរៈ | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ប្រទេស | subdivision_name = {{THA}}(សៀម) | seat_type = ទីរួមខេត្ត | seat = ក្រុងវជ្ជបុរៈ | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = | area_footnotes = | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = ១០ | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = | population_density_rank = | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = | demographics1_footnotes = | demographics1_title1 = | demographics1_info1 = | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = លេខកូដប្រៃសណីយ៍ | postal_code = 67xxx | area_code_type = លេខកូដហៅទូរស័ព្ទ | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ ឬ ពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]([[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] : ខេត្តពេជ្របូរណ៍)វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទ == * [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] * [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] * [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] * [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} eir7xfqjvxbx9ytgikqmf8dc1cxg57i 322888 322887 2025-07-01T08:10:23Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322888 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ខេត្តវជ្ជបុរៈ | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = ផែនទីនៃខេត្តវជ្ជបុរៈ | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ប្រទេស | subdivision_name = {{THA}}(សៀម) | seat_type = ទីរួមខេត្ត | seat = ក្រុងវជ្ជបុរៈ | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = | area_footnotes = | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = ១០ | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = | population_density_rank = | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = | demographics1_footnotes = | demographics1_title1 = | demographics1_info1 = | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = លេខកូដប្រៃសណីយ៍ | postal_code = 67xxx | area_code_type = លេខកូដហៅទូរស័ព្ទ | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ ឬ ពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តពេជ្រឆាប៊ុន]]វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទ == * [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] * [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] * [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] * [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} ohw6yr0808zov78qe1b7gl0hyr7yns1 322889 322888 2025-07-01T08:12:35Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322889 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ខេត្តវជ្ជបុរៈ | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = ផែនទីនៃខេត្តវជ្ជបុរៈ | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ប្រទេស | subdivision_name = {{THA}}(សៀម) | seat_type = ទីរួមខេត្ត | seat = ក្រុងវជ្ជបុរៈ | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = | area_footnotes = | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = ១០ | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = | population_density_rank = | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = | demographics1_footnotes = | demographics1_title1 = | demographics1_info1 = | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = លេខកូដប្រៃសណីយ៍ | postal_code = 67xxx | area_code_type = លេខកូដហៅទូរស័ព្ទ | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ ឬ ពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តភេតឆាប៊ុន]]វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទ == * [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] * [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] * [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] * [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} in6eupfh1hy2pvtykj1tygk66xuitmm 322890 322889 2025-07-01T08:14:26Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322890 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ខេត្តវជ្ជបុរៈ | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = ផែនទីនៃខេត្តវជ្ជបុរៈ | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ប្រទេស | subdivision_name = {{THA}}(សៀម) | seat_type = ទីរួមខេត្ត | seat = ក្រុងវជ្ជបុរៈ | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = | area_footnotes = | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = ១០ | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = | population_density_rank = | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = | demographics1_footnotes = | demographics1_title1 = | demographics1_info1 = | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = លេខកូដប្រៃសណីយ៍ | postal_code = 67xxx | area_code_type = លេខកូដហៅទូរស័ព្ទ | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ ឬ ពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តភេទឆាប៊ុន]]វិញ។ == ប្រវត្តិ == == ប្រាសាទ == * [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] * [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] * [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] * [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} 73z0uhg5efiedi69uu2ng4kv5m0si9f 322893 322890 2025-07-01T08:21:17Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ប្រវត្តិ */ 322893 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ខេត្តវជ្ជបុរៈ | native_name = เพชรบูรณ์ | native_name_lang = th | settlement_type = | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | motto = | image_flag = Flag Phetchabun Province.png | image_seal = Seal Phetchabun.png | image_map = Thailand Phetchabun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = ផែនទីនៃខេត្តវជ្ជបុរៈ | coordinates = {{coord|16|20|N|101|06|E|type:adm1st_region:TH_dim:200000|display=inline,title}} | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ប្រទេស | subdivision_name = {{THA}}(សៀម) | seat_type = ទីរួមខេត្ត | seat = ក្រុងវជ្ជបុរៈ | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = | area_footnotes = | area_total_km2 = 12,340 | area_rank = ១០ | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = | population_density_rank = | population_demonym = | population_note = | demographics_type1 = | demographics1_footnotes = | demographics1_title1 = | demographics1_info1 = | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = លេខកូដប្រៃសណីយ៍ | postal_code = 67xxx | area_code_type = លេខកូដហៅទូរស័ព្ទ | area_code = 056 & 043 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-67]] | website = {{URL|http://www.phetchabun.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តវជ្ជបុរៈ ឬ ពេជ្របូរណ៍''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เพชรบูรณ์) គឺជាខេត្តមួយនៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំង ៧៦ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តលើយ]] [[ខេត្តខនកែន]] [[ខេត្តជ័យភូមិ]] [[ខេត្តលពបុរី]] [[ខេត្តនគរសួគ៌]] [[ខេត្តពិចិត្រ]] និង [[ខេត្តពិស្ណុលោក]]។ខេត្តនេះគឺជាអតីតខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]មុន[[សម័យអង្គរ]]ដែលជាខេត្តដ៏ចំណាស់មួយរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រភ្នំ]]គឺ[[ទីក្រុងស្រីទេព]]។<ref>{{Citation|title=ទីក្រុងស្រីទេព|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%BB%E1%9E%84%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B8%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%96&oldid=322852|date=2025-07-01|accessdate=2025-07-01|language=km}}</ref>បច្ចុប្បន្នខេត្តនេះត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តភេទឆាប៊ុន]]វិញ។ == ប្រវត្តិ == == រដ្ឋបាល == ខេត្តវជ្ជបុរៈ ចែកចេញជា ១១ ក្រុង/ស្រុក ១១៧ សង្កាត់/ឃុំ និង ១២៦១ ភូមិ ៖[[File:Districts_Phetchabun.svg|thumb|ផែនទីក្រុងនិងស្រុកនៃខេត្តវជ្ជបុរៈ]] == ប្រាសាទ == * [[ប្រាសាទខៅខ្លាងណក|ប្រាសាទខៅខ្លាកណក]] * [[ប្រាង្គ ស្រីទេព|ប្រាសាទប្រាង្គស្រីទេព]] * [[ប្រាង្គឥសី|ប្រាសាទប្រាង្គឥសី]] * [[ប្រាង្គសងភីណង|ប្រាសាទសងភីណង]] == មើលផងដែរ == == ឯកសារយោង == {{commons category|Phetchabun province| ខេត្តពេជ្របូរណ៍}} {{Reflist}} ko2p7wxqp5p1smtadobu64bs84kq7w0 ពែទងធារ ជិនវ័ត្រ 0 49001 322836 322739 2025-07-01T07:00:56Z RandomPoopedBoi 27248 322836 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = ពែទងធារ ជិនវ័ត្រ | native_name = แพทองธาร ชินวัตร | image = Paetongtarn Shinawatra October 2023.jpg | width = | alt = | caption = | office1 = [[នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ]] | predecessor1 = [[ភូមិធម្ម វេជ្ជយជ័យ]] (ស្ដីទី) | monarch1 = [[វជិរាលង្ករណ៍]] | successor1 = [[សុរិយ ចឹងរុងរឿងកិច្ច]] (ស្ដីទី) | deputy1 = | term_start1 = ១៦ សីហា ២០២៤{{refn|group=ស|តំណែងលោកស្រីត្រូវបានព្យួរនៅថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥។}} | term_end1 = | office2 = ប្រធាន[[គណបក្សភឿថៃ]] | termstart2 = ២៧ តុលា ២០២៣ | termend2 = | predecessor2 = ឈូស័ក សិរីនិល (ស្ដីទី) | successor2 = | birth_date = {{Birth date and age|df=y|1986|08|21}} | birth_place = [[បាងកក]]​, ប្រទេស​ថៃ | father = [[ទក្សិណ ជិនវ័ត្រ]] | mother = [[បុជមាន នា ពុម្ភពេជ្រ]] | education = [[សាកលវិទ្យាល័យ ចុឡាលុងករណ៍|សាកលវិទ្យាល័យចុល្លាង្ករណ៍]] ([[បរិញ្ញបត្រ|ប.រ]])<br>[[សាកលវិទ្យាល័យសឺរ៉ី]] ([[បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់|ប.ជ.ខ.]]) | party = [[គណបក្សភឿថៃ|ភឿថៃ]] | spouse = បិដក សុខសុវត្ថិ | children = ២ | signature = PaeThongthan Shinawatra.svg }} '''ពែទងធារ ជិនវ័ត្រ''' ឬហៅតាមភាសាសរសេរថា '''ផែថងថារ ស៊ីណាវ៉ាត្រា''' ([[ភាសាថៃ]]៖ แพทองธาร ชินวัตร, ហៅក្រៅថា ''អុងអ៊ីង'', កើតថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៨៦) គឺជាអ្នកនយោបាយ និងអ្នកជំនួញថៃមួយរូប ដែលកំពុងបម្រើការជា[[នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ]]តាំងពីថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ និងជាប្រធាន[[គណបក្សភឿថៃ]]តាំងពីឆ្នាំ២០២៣។ ក្នុងនាមជាសមាជិក​ម្នាក់​នៃ[[ត្រកូលជិនវ័ត្រ|​គ្រួសារ​នយោបាយ​ជិនវ័ត្រ]] លោកស្រីត្រូវ​ជា​កូន​ស្រី​ពៅរបស់​អតីត​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ[[ទក្សិណ ជិនវ័ត្រ]] និងនិង​ជា​ក្មួយ​ស្រី​របស់[[យិងលក្សណ៍ ជិនវ័ត្រ]] (អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីពីឆ្នាំ២០១១ ដល់ឆ្នាំ២០១៤)។ ពែទងធារគឺជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃវ័យក្មេងបំផុត និងជាស្ត្រីទីពីរប៉ុណ្ណោះដែលបានកាន់តំណែងនេះ។ == ជីវិត​ឯកជន == ពែទងធារ ជិនវ័ត្រ កើតនៅ[[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]] ។ នាងបានទៅសាសេនចូសែបខនវេន សម្រាប់អនុវិទ្យាល័យ និង សាម៉ាថឺរដៀ សម្រាប់វិទ្យាល័យ។ នាងបានបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ សង្គមវិទ្យា និងនរវិទ្យាពី មហាវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ សាកលវិទ្យាលចុល្លាង្ករណ៍ ក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ហើយបានបន្តការសិក្សានៅប្រទេសអង់គ្លេស ដោយទទួលបានសញ្ញាប័ត្រ MSC ផ្នែកគ្រប់គ្រងសណ្ឋាគារអន្តរជាតិពី សាកលវិទ្យាលស៊ូររី។ <ref>{{Cite web |last=matichon |date=2022-03-22 |title=เปิดประวัติ อุ๊งอิ๊ง-แพทองธาร ทายาทชินวัตร หัวหน้าครอบครัวเพื่อไทย |url=https://www.matichon.co.th/politics/news_3245808 |access-date=2022-05-02 |website=มติชนออนไลน์ |language=th}}</ref> នាង គឺជាម្ចាស់ភាគហ៊ុនលេខ១ របស់ SC Asset Corporation និងជានាយកនៃមូលនិធិថៃខម។ នាងបានរៀបការជាមួយ ពិតាកា ស៊ុក្សាវ៉ាត់ ហើយពួកគេមានកូនពីរនាក់; កូនស្រី និងកូនប្រុសម្នាក់។ <ref>{{Cite web |last=News |first=VietNamNet |title=Báo VietnamNet |url=https://vietnamnet.vn/chan-dung-co-ut-xinh-dep-nha-thaksin-vua-gia-nhap-chinh-truong-787948.html |access-date=2022-04-29 |website=VietNamNet News |language=vietnamese}}</ref> == កំណត់សម្គាល់ == {{Reflist|group=ស}} == ឯកសារយោង == {{Reflist}} {{បញ្ជីឯកសារយោង}} {{Stub}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បុគ្គលនៅរស់]] sc4pgdr9c8qbvjg1p43ozukeogojfx9 ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស 0 50190 322894 308138 2025-07-01T08:23:16Z Kemsopheak96 42802 322894 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍនាវង្ស | birth_date = គ.ស.១៨៥៨ | birth_place = [[បាងកក]] ប្រទេសសៀម | death_date = គ.ស.១៩០៧ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = ម្ចាស់ក្សត្រិយ៍​ សួនណារ៉ា <br>អ្នកម្នាង ឯម<br>អ្នកម្នាង ភិគុណ<br>អ្នកម្នាង ស្បៃរឿង | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | [[អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វឌ្ឍន៍ឆាយាវង្ស]]​ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុវត្ថិឌី | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សួនណារ៉ា | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីថាណារក្ស | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ជុំរិន្ទភក្ត្រ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខិណាស៊ី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខួច }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង ពុយ }} ryi04ss60l53w3227xl6w88d5hg0ned ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា 0 50191 322869 306950 2025-07-01T07:57:47Z Kemsopheak96 42802 322869 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា | birth_date = គ.ស. ១៨៦០ | birth_place = ក្រុងឧត្តុង្តមានជ័យ ព្រះរាជអាណាចក្រ[[កម្ពុជា]] | death_date = គ.ស. ១៩០៥ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = {{bulleted list | អ្នកម្នាង អ៊ុម | អ្នកម្នាង នួន | អ្នកម្នាង ស្រទាប់ | អ្នកម្នាង ភ្លក់ }} | spouse-type = អ្នកម្នាង | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កិន្នារី | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសុថា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ចិត្រពង្ស | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុទ្ធសូម៉ាទី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សនរ៉េត | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សនរិទ្ធ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ហ៊ុល | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សារីរក្ស }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត }} lslwcy522zhujp4zjn006ibgrbti5gr 322897 322869 2025-07-01T08:26:05Z Kemsopheak96 42802 322897 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ លំពង់ឥស្សរា | birth_date = គ.ស.១៨៦០ | birth_place = ក្រុងឧត្តុង្តមានជ័យ ព្រះរាជអាណាចក្រ[[កម្ពុជា]] | death_date = គ.ស.១៩០៥ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = អ្នកម្នាង អ៊ុម<br>អ្នកម្នាង នួន<br>អ្នកម្នាង ស្រទាប់<br>អ្នកម្នាង ភ្លក់ | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កិន្នារី | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសុថា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សតារា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ចិត្រពង្ស | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុទ្ធសូម៉ាទី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សនរ៉េត | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សនរិទ្ធ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ហ៊ុល | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សារីរក្ស }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី សាម៉រ រតនធីតាវរ៉ាមិត្ត }} 9eme28tymmsytwpstydcuhjnzptabrm ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ 0 50200 322874 307001 2025-07-01T08:00:31Z Kemsopheak96 42802 322874 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ | birth_date = គ.ស.១៨៦០ | birth_place = ក្រុងឧត្តុង្តមានជ័យ ព្រះរាជអាណាចក្រ[[កម្ពុជា]] | death_date = គ.ស.១៩៣០ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = អ្នកម្នាង ទន្លាប់<br>អ្នកម្នាង អ៊ឺង<br>អ្នកម្នាង ទួន | spouse-type = អ្នកម្នាង | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ប្រាផាយស៊ី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ូប៉ាណាត | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វរ័ត្ន | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នួត | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឌួក }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង កេស }} 6esksh8jwvthme72m1bshckucns1rrp 322899 322874 2025-07-01T08:27:02Z Kemsopheak96 42802 322899 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វកៅ | birth_date = គ.ស.១៨៦០ | birth_place = ក្រុងឧត្តុង្តមានជ័យ ព្រះរាជអាណាចក្រ[[កម្ពុជា]] | death_date = គ.ស.១៩៣០ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = អ្នកម្នាង ទន្លាប់<br>អ្នកម្នាង អ៊ឺង<br>អ្នកម្នាង ទួន | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ប្រាផាយស៊ី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ូប៉ាណាត | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នព្វរ័ត្ន | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ នួត | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ឌួក }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង កេស }} reo3bc1ptuar6ooiuyhargigfe5ra38 ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា 0 50204 322879 307008 2025-07-01T08:02:14Z Kemsopheak96 42802 322879 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា | birth_date = គ.ស.១៨៧៣ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = គ.ស.១៩០៨ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = '''ព្រះជាយា'''<br >ម៉មចៅ ហរិនរតនា <br>'''អ្នកម្នាង''' <br>អ្នកម្នាង ព្រីង | spouse-type = ភរិយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរី | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស }} g4cal4ohf2tbx2mkjqllswgneh5v0yl 322901 322879 2025-07-01T08:28:39Z Kemsopheak96 42802 322901 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉ា | birth_date = គ.ស.១៨៧៣ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = គ.ស.១៩០៨ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = ម៉មចៅ ហរិនរតនា<br>អ្នកម្នាង ព្រីង | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរី | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដួងមធុរ៉េត }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស }} g1i3hv5inpwytm59xobn826ifb2iylc ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស 0 50205 322877 307009 2025-07-01T08:01:27Z Kemsopheak96 42802 322877 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស | birth_date = គ.ស.១៨៦៥ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = គ.ស.១៨៨៩ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = អ្នកម្នាង មរកត | spouse-type = អ្នកម្នាង | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសុដា }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង យ៉េង }} 2ylcry361qudq4scby61mm4tn8w8va7 322900 322877 2025-07-01T08:27:42Z Kemsopheak96 42802 322900 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ខត្តិយារក្ស | birth_date = គ.ស.១៨៦៥ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = គ.ស.១៨៨៩ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = អ្នកម្នាង មរកត | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ស៊ីសុដា }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង យ៉េង }} bz6cchv1sn7mu41h7vc8thglqyglzvd សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស 0 50334 322883 308134 2025-07-01T08:05:32Z Kemsopheak96 42802 322883 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេចក្រុមហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ សុផានុវង្ស | birth_date = គ.ស.១៨៨៦ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = ខែកក្កដា​ គ.ស.១៩៥៥ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] | spouse = '''ព្រះជាយា'''<br >សម្តេចព្រះរតនរាជធីតា ព្រះស្រីសុន្ទរភក្រ្តអគ្គនិករអមរមកុដក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ពិន្តរាសុដាររេត <br>​សម្តេចព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ កេតុសុដារ៉ាក់<br>'''អ្នកម្នាង''' <br>អ្នកម្នាង​ តុន សុឡាយ | spouse-type = ភរិយា | issue = {{bulleted list | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សុថាពិនណារ៉ារង្សី | ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីពិនណារ៉ាសុថារ៉េត }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = ឃុនព្រះម៉ែម្នាង គន្ធបុប្ផាសុី ម៉ៈហ្វឿង }} 81nib8zy8mbz8qwkv317uvq926yxg83 សម្តេចព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស 0 50335 322827 308131 2025-07-01T06:34:21Z Kemsopheak96 42802 ជំនួសខ្លឹមសារនៃទំព័រដោយ '{{Infobox royalty}}' 322827 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty}} 87ai6v4nxk3ghjk6xux36flep5p1ucf សម្តេចព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ 0 50336 322831 308132 2025-07-01T06:39:23Z Kemsopheak96 42802 ជំនួសខ្លឹមសារនៃទំព័រដោយ '{{Infobox royalty}}' 322831 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty}} 87ai6v4nxk3ghjk6xux36flep5p1ucf ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា 0 50347 322891 308261 2025-07-01T08:20:33Z Kemsopheak96 42802 322891 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា | birth_date = គ.ស.១៨៦៩ | birth_place = ព្រះបរមរាជវាំង ក្រុងឧត្តុង្គមានជ័យ | death_date = គ.ស.១៩០៩ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍​ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី<br>'''អ្នកម្នាង''' <br>អ្នកម្នាង ប្រាង<br>អ្នកម្នាង សាវ៉ាត់ | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុថាណា | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ នរោត្តម ម៉ុម កេតុកន្យា }} | house = នរោត្តម | father = ព្រះករុណា​ ព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្តម]] ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា | mother = ឃុនព្រះម្នាង ចមសុជាតិបុស្បានារីបុប្ផា នួន (ឃុន ថាន់) }} 5ek2h22wn4z9lebnw5oa3p5x492hgj5 322892 322891 2025-07-01T08:21:10Z Kemsopheak96 42802 322892 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុសារ៉ា | birth_date = គ.ស.១៨៦៩ | birth_place = ព្រះបរមរាជវាំង ក្រុងឧត្តុង្គមានជ័យ | death_date = គ.ស.១៩០៩ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍​ នរោត្តម សោម៉ាវត្តី<br>អ្នកម្នាង ប្រាង<br>អ្នកម្នាង សាវ៉ាត់ | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ នរោត្តម កេតុថាណា | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ នរោត្តម ម៉ុម កេតុកន្យា }} | house = នរោត្តម | father = ព្រះករុណា​ ព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[នរោត្តម]] ព្រហ្មបរិរក្ស បរមរាមាទេវតា | mother = ឃុនព្រះម្នាង ចមសុជាតិបុស្បានារីបុប្ផា នួន (ឃុន ថាន់) }} m9g7y08d5kmpzmo91f49vq5h3odxfox ខេត្តជលបុរី (ឆនបុរី) 0 50742 322895 320302 2025-07-01T08:23:38Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* ប្រវត្តិ */ 322895 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ខេត្តជលបុរី | other_name = | native_name = {{nobold|ชลบุรี}} | native_name_lang = th | settlement_type = | translit_lang1_info1 = | translit_lang1_type1 = | translit_lang1 = | image_skyline = | photo1a = | photo2a = | photo3a = | size = | spacing = | color = | border = | image_alt = | image_caption = | image_flag = Flag of Chonburi.jpg | flag_alt = | image_seal = Seal of Chonburi.svg | seal_alt = | nickname = | motto = | image_map = Thailand Chonburi locator map.svg | mapsize = 250px | map_alt = Map of Thailand, with a small highlighted area near the centre of the country, near the coast of the Gulf of Thailand | map_caption = ផែនទីនៃខេត្តជលបុរី | coordinates = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = ប្រទេស | subdivision_name = {{THA}}(សៀម) | subdivision_type2 = | subdivision_name2 = | subdivision_type3 = ទីរួមខេត្ត | subdivision_name3 = ក្រុងជលបុរី | subdivision_type4 = ទីក្រុងធំបំផុត | subdivision_name4 = ក្រុងស្រីរាជា | established_title = | established_date = | established_title2 = | established_date2 = | established_title3 = | established_date3 = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | government_type = | leader_party = | leader_title = | leader_name = | area_urban_footnotes = | area_rural_footnotes = | area_metro_footnotes = | area_note = | area_water_percent = | area_rank = ៤៧ | area_blank1_title = | area_blank2_title = | area_total_km2 = ៤៥០៨ | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = | population_total = | population_rank = | population_as_of = | population_density_km2 = | population_density_rank = | demographics_type2 = | demographics2_footnotes = | demographics2_title1 = | demographics2_info1 = | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | demographics_type1 = | demographics1_footnotes = | demographics1_title1 = | demographics1_info1 = | postal_code_type = លេខកូដប្រៃសណីយ៍ | postal_code = 20xxx | area_code_type = លេខកូដហៅទូរស័ព្ទ | area_code = 038 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-20]] | website = {{URL|chon.go.th}} | footnotes = }} '''ខេត្តជលបុរី''' ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : ชลบุรี) គឺជាខេត្តដែលស្ថិតនៅភាគខាងកើត[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]។ <ref>{{Cite web |title=About Chon Buri |url=https://www.tourismthailand.org/About-Thailand/Destination/Chon-Buri |access-date=31 May 2015 |website=Tourism Authority of Thailand (TAT)}}</ref>ខេត្តនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង[[ខេត្តស្ទឹងជ្រៅ]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង]] និង [[ឈូងសមុទ្រថៃ|ឈូងសមុទ្រសៀម]]នៅខាងលិច។ខេត្តជលបុរីគឺជាខេត្តរបស់[[ខ្មែរ]]ដែលចំណុះឲ្យ[[សៀម]]ក្នុងអំឡុងសតវត្សរ៍ទី ១៨ ដល់សតវត្សរ៍ទី ១៩។បច្ចុប្បន្នត្រូវបាន[[សៀម|ប្រទេសសៀម]]ប្ដូរឈ្មោះទៅជា[[ខេត្តឈុនប៊ូរី]]វិញ។ == ប្រវត្តិ == ==រដ្ឋបាល== ខេត្តជលបុរី ចែកចេញជា ១១ ក្រុង/ស្រុក ៩២ ឃុំ/សង្កាត់ និង ៧១០ ភូមិ ៖ [[File:Districts_Chonburi.png|thumb|ផែនទីក្រុងនិងស្រុកនៃខេត្តជលបុរី]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! ឈ្មោះភាសាខ្មែរ ! ឈ្មោះអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះភាសាសៀម |- |០១ |[[ក្រុងជលបុរី]] [[File:Seal_of_Chonburi.png|100px]] |Mueang Chonburi |เมืองชลบุรี |- |០២ |[[ស្រុកបានបឹង]] |Ban Bueng |บ้านบึง |- |០៣ |[[ស្រុកណងយ៉ៃ]] |Nong Yai |หนองใหญ่ |- |០៤ |[[ស្រុកបាងឡាម៉ុង]] |Bang Lamung |บางละมุง |- |០៥ |[[ស្រុកផានថង]] |Phan Thong |พานทอง |- |០៦ |[[ស្រុកផាណាត់និគម]] |Phanat Nikhom |พนัสนิคม |- |០៧ |[[ស្រុកស្រីរាជា]] |Si Racha |ศรีราชา |- |០៨ |[[ស្រុកកោះស៊ីឆាង]] |Ko Sichang |เกาะสีชัง |- |០៩ |[[ស្រុកសាត់ប៉ាហ៊ីប]] |Sattahip |สัตหีบ |- |១០ |[[ស្រុកបរថង]] |Bo Thong |บ่อทอง |- |១១ |[[ស្រុកកោះច័ន្ទ]] |Ko Chan |เกาะจันทร์ |} *[[ផាត់ថាយ៉ា|ទីក្រុងផាត់ថាយ៉ា]] ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : เมืองพัทยา) គឺជាតំបន់ទីក្រុងពិសេសដែលគ្រប់គ្រងតំបន់ដោយខ្លួនឯងដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកបានឡាម៉ុង]]។ទីក្រុងនេះមាន ០៤ សង្កាត់ និង ១៨ ភូមិ ៖ {| class="wikitable" style="text-align:center" | colspan="2" |[[File:Pattaya_City_Flag.webp|thumb|ទង់ជាតិ]] | colspan="3" |[[File:Pattaya_seal.png|150px|thumb|ត្រា]] |- ! លេខរៀង ! ឈ្មោះភាសាខ្មែរ ! ឈ្មោះអក្សរឡាតាំង ! ឈ្មោះភាសាសៀម |- |០១ |[[សង្កាត់ណងព្រឺ]] |Nong Prue |ตำบลหนองปรือ |- |០២ |[[សង្កាត់ហួយយ៉ៃ]] |Huai Yai |ตำบลห้วยใหญ่ |- |០៣ |[[សង្កាត់ណងផ្លាឡៃ]] |Nong Pla Lai |ตำบลหนองปลาไหล |- |០៤ |[[សង្កាត់ណាក្ល័រ]] |Na Klua |ตำบลนาเกลือ |- |} *[[ទីក្រុងឡែមឆាបាំង]] ([[ភាសាសៀម|សៀម]] : แหลมฉบัง) គឺជាទីក្រុងកំពង់ផែដែលស្ថិតនៅក្នុង[[ស្រុកស្រីរាជា]]និង[[ស្រុកបានឡាំម៉ុង]]។ ==មើលផងដែរ== 998twj4ccdc4cutzjpjh1bltpqorf77 សាលសន្និសីទចតុមុខ 0 51444 322816 322349 2025-06-30T19:05:01Z CommonsDelinker 142 Removing [[:c:File:Chaktomuk_Conference_Hall,_Phnom_Penh_1.jpg|Chaktomuk_Conference_Hall,_Phnom_Penh_1.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Krd|Krd]] because: [[:c:Commons:Deletion requests/File:Chaktomuk Conference Hall, Phnom Penh 1.jpg| 322816 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន អាគារ|name=Chaktomuk Conference Hall|native_name={{lang|km|សាលសន្និសីទចតុមុខ}}|image=|caption=សាលសន្និសីទចតុមុខ ខាងកើត|former_names=|alternate_names=|map_type=|building_type=|architectural_style=[[ស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ|ខ្មែរ]]|structural_system=|cost=|location=[[វិថីព្រះស៊ីសុវត្ថិ]], [[ភ្នំពេញ]]|client=|owner=|current_tenants=|landlord=|coordinates=|altitude=|start_date=|completion_date=១៩៦១|inauguration_date=|demolition_date=|height=|diameter=|other_dimensions=|floor_count=|floor_area=|main_contractor=|architect=[[ វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ]]|structural_engineer=|services_engineer=|civil_engineer=|other_designers=|quantity_surveyor=|awards=|references=}} '''សាលសន្និសីទចតុមុខ''' គឺជារោងមហោស្រពដែលមានទីតាំងនៅ [[ភ្នំពេញ|ទីក្រុងភ្នំពេញ]] [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]] ។ សាលដែលមានរាងដូចកង្ហារ គឺជាស្នាដៃមួយក្នុងចំណោមស្នាដៃដ៏ល្បីល្បាញបំផុតរបស់ស្ថាបត្យករខ្មែរដ៏ល្បី [[វណ្ណ មូលីវណ្ណ|លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ]] ហើយចាប់តាំងពីការសាងសង់នៅឆ្នាំ ១៩៦១ ដែលជា "ទីតាំងសម្គាល់ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៃប្រទេសឯករាជ្យថ្មី"។ <ref>{{Cite book|last=Molyvann|first=Vann|url=https://books.google.com/books?id=DmTaAAAAMAAJ&q=Chaktomuk+hall|title=Modern Khmer Cities|date=2003|publisher=Reyum|isbn=978-1-58886-045-3|pages=v|language=en}}</ref> ត្រូវបានប្រើជាចម្បងសម្រាប់គោលបំណងធ្វើពិធីសម្រាប់អភិបាលបរទេស សាលគឺជារចនាសម្ព័ន្ធបេតុងដែលបានរចនាឡើងដែលបញ្ចេញរស្មីជាទម្រង់កង្ហារសំដៅលើស្លឹកត្នោត។ ការរចនារួមបញ្ចូលគ្នានូវធាតុផ្សំនៃសំណង់បុរាណ ( [[ស្ថាបត្យករខ្មែរ|ស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ]] ) ជាមួយនឹងរចនាសម្ព័ន្ធទំនើប។ == និរុត្តិសាស្ត្រ == សាលចតុមុខ យកឈ្មោះវាពីទីតាំងដើមនៃទីក្រុងភ្នំពេញ ត្រង់ចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេបួនគឺ ទន្លេមេគង្គលើ,មេគង្គក្រោម ,ទន្លេសាប និងបាសាក់។ <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=2DoiAQAAMAAJ&q=Chaktomuk+hall|title=Asian Theatre Journal: ATJ.|date=2003|publisher=University of Hawaii Press|pages=176|language=en}}</ref> ចតុមុខ​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​ទៅ​សម័យ​បច្ចុប្បន្ន​នៃ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មែរ​បន្ទាប់​ពី​សម័យ [[ក្រុងអង្គរ|​អង្គរ]] [[បន្ទាយលង្វែក|លង្វែក]] និង [[ភ្នំឧដុង្គ|​ឧដុង្គ]] ។ == ប្រវត្តិសាស្ត្រ == === The ''Salle de Conférence'' តាំងពីឆ្នាំ ១៩៦១ === នៅឆ្នាំ ១៩៦១ សាលសន្និសីទចតុមុខត្រូវបានបើកដំបូងជា ''La salle de conférence ចតុមុខ'' ។ កិច្ចប្រជុំសំខាន់ៗជាច្រើនរបស់រដ្ឋាភិបាលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅសាលប្រជុំនេះក្នុងគោលបំណងសន្និសីទ។ ចតុមុខ​ជា​កន្លែង​នៃ​សន្និបាត​សាសនា​ធំៗ​មុន​ឆ្នាំ​១៩៧៥។ នៅឆ្នាំ ១៩៦១ សមាគមពុទ្ធសាសនិកពិភពលោក ជាមួយគណៈប្រតិភូមកពីប្រទេសចំនួន ២៨ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិដ៏សំខាន់ដំបូងគេដែលបានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងសាល។ <ref>{{Cite book|last=Falser|first=Michael|url=https://books.google.com/books?id=zIMECAAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PA159|title=Cultural Heritage as Civilizing Mission: From Decay to Recovery|date=2015-03-04|publisher=Springer|isbn=978-3-319-13638-7|pages=159|language=en}}</ref> ក្នុងអំឡុង [[សង្គ្រាមផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា|សង្គ្រាមស៊ីវិល]] ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧១ សាលសន្និសីទចតុមុខបានស្វាគមន៍ការជួបជុំគ្រិស្តសាសនាធំៗចំនួនពីរដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា "បូជនីយកិច្ចផ្សាយដំណឹងល្អ" ដែលមានការចូលរួមដោយ តាំង ឈីក និងម៉ម បាណាបាស ក្នុងចំណោមអ្នកដឹកនាំផ្សេងទៀតនៃព្រះវិហារគ្រិស្តក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាពេលអនាគត។ <ref>{{Cite book|last1=Mam|first1=Barnabas|url=https://books.google.com/books?id=g4CKOEl-0fwC&dq=Chaktomuk+hall&pg=PT50|title=Church Behind the Wire SAMPLER: A Story of Faith in the Killing Fields|last2=Murray|first2=Kitti|date=2012-05-01|publisher=Moody Publishers|isbn=978-0-8024-8637-0|language=en}}</ref> === សាលាក្តីខ្មែរក្រហមដំបូងបន្ទាប់ពីឆ្នាំ ១៩៧៩ === បន្ទាប់ពី [[សង្គ្រាមកម្ពុជា-វៀតណាម|ការឈ្លានពានរបស់យួនមកកម្ពុជា]] ដែលបានបញ្ជូនខ្មែរក្រហមទៅលាក់ខ្លួន [[ប៉ុលពត|ប៉ុល ពត]] ត្រូវបានកាត់ទោស ''កំបាំងមុខ'' នៅក្នុងសាលាក្តីអាដហុក ម្តងម្កាលនៅសាលចតុមុខ។ "ការ​រៀបចំ​ល្ខោន" នេះ​ក្រោយ​មក​នឹង​ត្រូវ​ជំនួស​ដោយ [[សាលាក្ដីខ្មែរក្រហម|​អង្គ​ជំនុំ​ជម្រះ​វិសាមញ្ញ​នៃ​តុលាការ​កំពូល​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា]] ដែល​នឹង​កាត់​ក្តី​មេដឹកនាំ​ខ្មែរ​ក្រហម​ដទៃ​ទៀត ដូចជា [[អៀង សារី]] ជាដើម។ <ref>{{Cite book|last=Bergsmo|first=Morten|url=https://books.google.com/books?id=yh-7DwAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PA93|title=Historical Origins of International Criminal Law: Volume 3|date=2015-11-19|publisher=Torkel Opsahl Academic EPublisher|isbn=978-82-8348-014-6|pages=107–108|language=en}}</ref> === ពី​ការ​បន្ត​វប្បធម៌​ខ្មែរ​ទៅ​ជា​ភ្លើង​ឆេះ​ព្រៃ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩១ === រួមជាមួយនឹង [[មហោស្រពជាតិព្រះសុរាម្រិត|រោងមហោស្រពសុរាម្រឹត]] ក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ សាលចតុមុខបានក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលមួយនៃការបង្កើតឡើងវិញនូវវប្បធម៌បន្ទាប់ពីការបំផ្លិចបំផ្លាញនៃវប្បធម៌កម្ពុជាដែលត្រូវបានបំផ្លាញដោយភេរវករខ្មែរក្រហមជិតបួនឆ្នាំ។ ពិធីបុណ្យប្រចាំឆ្នាំពីរដងត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយក្រុមហ៊ុនរបាំជាតិ។ <ref name=":0">{{Cite book|last=Ollier|first=Leakthina Chau-Pech|url=https://books.google.com/books?id=esh9AgAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PT231|title=Expressions of Cambodia: The Politics of Tradition, Identity and Change|date=2006-10-19|publisher=Routledge|isbn=978-1-134-17195-8|language=en}}</ref> ក្រោយមកនៅឆ្នាំ ១៩៩១ សាលនេះបានកំណត់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ឡើងវិញជាភោជនីយដ្ឋាន។ ជាមួយនឹងទិដ្ឋភាពដ៏អស្ចារ្យនៃ [[ទន្លេសាប]] អតិថិជនមានការពិនិត្យឡើងវិញដ៏អស្ចារ្យ។ ក្រោយ​ពី​មាន​អគ្គិភ័យ​ឆាបឆេះ​យ៉ាង​សន្ធោសន្ធៅ​នៅ​សាល​ប្រជុំ​នោះ វា​បាន​បំផ្លាញ​មួយ​ផ្នែក​នៃ​សាល​ដែល​បំផ្លាញ​រចនាសម្ព័ន្ធ។ <ref>{{Cite web |title=Chaktomuk Theatre |url=https://www.facebook.com/ChaktomukTheatre/ |access-date=2019-11-22 |website=www.facebook.com |language=en}}</ref> === ក្លាយ​ជា​កន្លែង​ប្រកួត​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ === សាលសន្និសិទចតុមុខធ្លាប់ជាភោជនីយដ្ឋាន បន្ទាប់មកជារោងមហោស្រព ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃសាលនេះត្រូវបានប្រើជាចម្បងសម្រាប់សន្និសីទ បាឋកថា និងសកម្មភាពសិល្បៈម្តងម្កាល។ <ref>{{Cite web |title=Chaktomuk Conference Hall, Attraction in Phnom Penh {{!}} Tourism Cambodia |url=https://www.tourismcambodia.com/travelguides/provinces/phnom-penh/what-to-see/327_chaktomuk-conference-hall.htm |access-date=2019-11-22 |website=www.tourismcambodia.com |language=en}}</ref> សាលសន្និសីទចតុមុខក្នុងរាជធានីភ្នំពេញបានឆ្លងកាត់ការផ្លាស់ប្តូរជាច្រើន ហើយត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញទាំងស្រុងក្នុងឆ្នាំ ២០០០ ជាចម្បងដើម្បីផ្តល់សម្ភារៈបរិក្ខារស្តង់ដារអន្តរជាតិសម្រាប់សន្និសីទ សិក្ខាសាលា និងបាឋកថា។ ការរចនាដែលអាចបត់បែនបានអនុញ្ញាតឱ្យប្រើវាកម្រជាសាលមហោស្រពសម្រាប់កម្មវិធីពិសេស និងការប្រគុំតន្ត្រីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា <ref>{{Cite book|last=Gu|first=Xin|url=https://books.google.com/books?id=3WcKEAAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PA295|title=Re-Imagining Creative Cities in Twenty-First Century Asia|date=2020-11-20|publisher=Springer Nature|isbn=978-3-030-46291-8|pages=295|language=en}}</ref> ប៉ុន្តែមិនមានក្រុមសិល្បៈសំដែងលំនៅដ្ឋានទៀតទេ។ <ref name=":0"/> នៅ​ឆ្នាំ​២០០៩ ព្រះបាទ [[នរោត្តម សីហមុនី|​នរោត្តម សីហមុនី]] បាន​អបអរសាទរ​សិល្បករ​ចិន​ពិការ​នៅ​សាល​សន្និសីទ​ចតុមុខ។ <ref>{{Cite web |last=Green |first=Nathan |title=King has royal pedigree in arts {{!}} Phnom Penh Post |url=https://www.phnompenhpost.com/post-plus/king-has-royal-pedigree-arts |access-date=2019-10-06 |website=www.phnompenhpost.com |language=en}}</ref> កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ ព្រះសង្ឃប្រហែលពីររយអង្គបានដឹកនាំការតវ៉ានៅមុខសាលចតុមុខក្នុងអំឡុងសន្និសីទនៃថ្នាក់ដឹកនាំព្រះពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជា។ ពាក្យបណ្តឹងរបស់ពួកគេពាក់ព័ន្ធនឹងការលួចយក ព្រះសារីរិកធាតុរបស់ព្រះពុទ្ធ នៅលើ [[ភ្នំឧដុង្គ]] កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣។ <ref>{{Cite book|last1=Hauser-Schäublin|first1=Brigitta|url=https://books.google.com/books?id=ELdTDAAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PA108|title=Cultural Property and Contested Ownership: The trafficking of artefacts and the quest for restitution|last2=Prott|first2=Lyndel V.|date=2016-06-10|publisher=Routledge|isbn=978-1-317-28183-2|pages=108|language=en}}</ref> កាលពីឆ្នាំ ២០១៤ រដ្ឋមន្ត្រីព្រះបរមរាជវាំង [[គង់ សំអុល|លោក គង់ សំអុល]] បានដឹកនាំពិធីរំលឹកវិញ្ញាណក្ខន្ធនៅសាលចតុមុខ ស្តីពី [[ការរត់ជាន់គ្នាទីក្រុងភ្នំពេញ|ការរត់ជាន់គ្នានៅទីក្រុងភ្នំពេញ]] ដែលបានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១០ ដែលបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ៣៥៣នាក់ នៅលើស្ពានទៅ [[កោះពេជ្រ]] ក្នុងសាល។ <ref>{{Cite web |last=Sovuthy |first=Khy |date=2014-09-10 |title=Royal Palace Announces Water Festival Curfew |url=https://english.cambodiadaily.com/news/royal-palace-announces-water-festival-curfew-67858/ |access-date=2019-10-06 |website=The Cambodia Daily |language=en-US |archivedate=2019-10-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191006151512/https://english.cambodiadaily.com/news/royal-palace-announces-water-festival-curfew-67858/ |url-status=dead }}</ref> ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៩ មក សាលចតុមុខគឺជាកន្លែងជ្រើសរើសដោយវង់តន្រ្តីភ្នំពេញ Symphonic Orchestra សម្រាប់ការសម្តែងរបស់ខ្លួនជាមួយនឹង "សូរស័ព្ទនៃរោងមហោស្រពកក់ក្ដៅ" ដែលជួយធ្វើឱ្យសាលសន្និសីទក្លាយជាកន្លែងតន្ត្រីដ៏មានផាសុកភាពផងដែរ។ <ref>{{Cite web |last=Ericsson |first=Chris |date=2022-06-05 |title=Phnom Penh Symphony Orchestra lights up Chaktomuk Hall |url=https://www.khmernights.com/phnom-penh-symphony-orchestra-lights-up-chaktomuk-hall/ |access-date=2022-06-06 |website=Khmer Nights |language=en-US}}</ref> == រចនា == === បរិបទ៖ ស្នាដៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរថ្មី។ === សាលនេះរួមបញ្ចូលគ្នានូវធាតុផ្សំប្រពៃណីខ្មែរ ជាមួយនឹងការរចនារចនាសម្ព័ន្ធទំនើប។ ការ​រចនា​នៅ​ពី​ក្រោយ​សំណង់​នេះ​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ ដែល​ជា​អ្នក​អនុវត្ត​ដ៏​សំខាន់​ម្នាក់​នៃ ​ស្ថាបត្យកម្ម​ខ្មែរ​ថ្មី ។ ដើម្បីបង្ហាញនូវវប្បធម៌ដែលគាត់ត្រូវបានចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សា អគារនេះត្រូវបានរចនាឡើងជារចនាសម្ព័ន្ធបេតុងដែលបញ្ចេញដោយកង្ហារ ធ្វើដើម្បីតំណាងឱ្យស្លឹកត្នោត។ ទីតាំងនេះក៏ត្រូវបានរៀបចំត្រឡប់ទៅសាលជាមួយនឹងទិដ្ឋភាព ២៧០ ដឺក្រេ ដែលអាចមើលឃើញទិដ្ឋភាពពេញលេញនៃទន្លេទាំង 4 ឆ្លងកាត់ជាមួយគ្នា។ វាក៏រួមបញ្ចូលផងដែរនូវលក្ខណៈជីវៈអាកាសប្រលោមលោក <ref>{{Cite web |last=Brady |first=Brendan |title=Celebrating the past {{!}} Phnom Penh Post |url=https://www.phnompenhpost.com/post-plus/celebrating-past |access-date=2019-10-06 |website=www.phnompenhpost.com |language=en}}</ref> ហើយត្រូវបានស្ថាបត្យករ វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ មានបំណងបង្កើតភាពសុខដុមជាមួយអគារជុំវិញផ្សេងទៀត ក៏ដូចជាទេសភាពទូទៅ នៅចំណុច [[ទន្លេមេគង្គ]] ប៉ះ [[បឹងទន្លេសាប|ទន្លេសាប]] ។ <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=arPWAAAAMAAJ&q=Chaktomuk+hall|title=Cultures of independence|date=2001|pages=17|language=en}}</ref> === ស្ថាបត្យកម្ម៖ រវាងសិល្បៈខ្មែរ និងការរចនាមុខងារ === សាលនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីផ្ទុកមនុស្ស ៨៥០ នាក់។ វាត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីឱ្យមានកន្លែងបើកទូលាយដែលមានមុខងារជាបន្ទប់ពហុគោលបំណង។ ខ្យល់នៅក្នុងអគារត្រូពិចគឺជាលក្ខណៈពិសេសដ៏សំខាន់បំផុតមួយដែលត្រូវបានផ្តល់ឱ្យនៅទីនេះពីជាន់ផ្ទាល់ដីហូរឡើងឆ្ពោះទៅខាងក្រោយឆាកដើម្បីហូរក្នុងទិសដៅទាំងពីរ។ {{Quote|text=Vann Molyvann considers the design of Chaktomuk Conference Hall a reinterpretation of the roofs of the nearby [[Royal Palace of Cambodia|Royal Palace]]. The eight gabled roofs, fanned out across Chaktomuk’s quarter-circle plan, borrow the traditional gables seen in its architecture.}} កន្លែងអង្គុយត្រូវបានធ្វើឡើងពីជាន់ផ្ទាល់ដីពីខាងក្រោយអាគារដែលហូរនៅក្រោមឆាក ដែលជាការរចនាមិនធម្មតាមួយដែលបានធ្វើឱ្យមានភាពទាក់ទាញដ៏សំខាន់មួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ដើម្បីជៀសវាងកំដៅដែលត្រូវបានបញ្ជូនពីពន្លឺព្រះអាទិត្យនៅតាមសាលធំដំបូលពីរត្រូវបានតំឡើង។ ទ្វារចូលសំខាន់ៗចំនួន 4 ត្រូវបានគ្រោងទុក ដោយមានច្រកចេញនៅសងខាងនៃបន្ទប់ ដើម្បីងាយស្រួលសម្រាប់ទស្សនិកជនចូល និងចាកចេញដោយមិនរំខានអ្នកសំដែង។ រូបរាងកង្ហារដ៏ប្លែករបស់អគារនេះ អាចឱ្យទស្សនិកជនអាចទស្សនាបានពេញឆាក ដោយមិនចាំបាច់ឈរឡើង។ <ref>{{Cite web |title=Drawings |url=http://www.vannmolyvannproject.org/archive |access-date=2019-11-19 |website=The Vann Molyvann Project |language=en-US |archivedate=2019-11-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191121163426/http://www.vannmolyvannproject.org/archive |url-status=dead }}</ref> 259dpzdzblp3ajsp9az3dwx6c1u02tf បញ្ជីរាយនាមខេត្ត ក្រុង នៅប្រទេសកម្ពុជា 0 51865 322820 322621 2025-07-01T04:21:33Z EmausBot 3866 ជួសជុលការបញ្ជួនបន្តទ្វេដងទៅ [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] 322820 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] 7igk40he5p9golgrsknwvojzlp4m7wp បញ្ជីរាយនាមខេត្ត-ក្រុងនៅប្រទេសកម្ពុជា 0 52452 322910 322503 2025-07-01T08:58:30Z EmausBot 3866 ជួសជុលការបញ្ជួនបន្តទ្វេដងទៅ [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] 322910 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] 7igk40he5p9golgrsknwvojzlp4m7wp សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា 0 52460 322871 322708 2025-07-01T07:59:13Z Kemsopheak96 42802 322871 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា | image = Prince_Sisowath_Doung_Leakhena.jpg | birth_date = គ.ស.១៨៧៦ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = ០១​ កក្កដា គ.ស.១៩៥៣ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = '''ព្រះជាយា'''<br >អ្នកអង្គ​ ស៊ីសុវត្ថិ សុវ៉ាឌី<br>'''អ្នកម្នាង'''<br>អ្នកម្នាង កែវ<br>អ្នកម្នាង ប្រិយ៏ <br>អ្នកម្នាង សុខ សួន<br>អ្នកម្នាង ខឹម<br>អ្នកម្នាង ទូច | spouse-type = ភរិយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ​រតន៍វង្ស | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សុរ៉ានណា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ អាល់ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ប៊ុចង៉ា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សារ៉ារេត | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ អ៊ុល | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កាន់តាណាវង្ស | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ ចិន្តាឌួង | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដារ៉ាម៉េត | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សាកេតុហាន | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សាម៉នម៉េត | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ណាសាន | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពុទ្ធសារ៉ា }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង សោមជីន }} ivcs40ntnmeyezy7d6akdhk9x70j1u9 322902 322871 2025-07-01T08:29:37Z Kemsopheak96 42802 322902 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ ឌួងលក្ខិណា | image = Prince_Sisowath_Doung_Leakhena.jpg | birth_date = គ.ស.១៨៧៦ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = ០១​ កក្កដា គ.ស.១៩៥៣ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = អ្នកអង្គ​ ស៊ីសុវត្ថិ សុវ៉ាឌី<br>អ្នកម្នាង កែវ<br>អ្នកម្នាង ប្រិយ៏ <br>អ្នកម្នាង សុខ សួន<br>អ្នកម្នាង ខឹម<br>អ្នកម្នាង ទូច | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ​រតន៍វង្ស | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សុរ៉ានណា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ អាល់ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ប៊ុចង៉ា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សារ៉ារេត | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ អ៊ុល | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កាន់តាណាវង្ស | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ​ ចិន្តាឌួង | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ដារ៉ាម៉េត | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សាកេតុហាន | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ សាម៉នម៉េត | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ ណាសាន | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពុទ្ធសារ៉ា }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង សោមជីន }} cifz5naafenxe5dhdouw8bfl7t2f81p ការពិភាក្សា:ខណ្ឌដង្កោ 1 52462 322765 322718 2025-06-30T14:51:37Z 58.97.225.43 322765 wikitext text/x-wiki ក្បាលទំព័រ សម័យមុន មានមនុស្សនាក់នៅក្នុងសង្កាត់ដង្កោ -------------------------------------- សម័យ ប៉ុលពត គេសង្រ្គោមលើកទី១ ----------------- ការមុន អស់ប្រធានបទ s4uwn4wogvwsilj0w2lfv4gur8sbrq3 322766 322765 2025-06-30T14:52:59Z Hide on Rosé 37631 // Edit via Wikiplus 322766 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងចក្រភពខ្មែរ 0 52463 322742 2025-06-30T13:29:33Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងចក្រភពខ្មែរ]] ទៅ [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] 322742 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[បញ្ជីរាយនាមខេត្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] 7igk40he5p9golgrsknwvojzlp4m7wp ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសឡាវ 0 52464 322751 2025-06-30T14:05:45Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសឡាវ]] ទៅ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសលាវ]] 322751 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសលាវ]] 1n3ruq62y7xlowy1o5zzusyxn7capro ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសជិតខាង 0 52465 322760 2025-06-30T14:26:46Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសជិតខាង]] ទៅ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសសៀម]] 322760 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសសៀម]] tc4u8p7rqkv3aaq5iv6a9nj88bdh4e9 ខេត្តវជ្ជបុរ 0 52466 322789 2025-06-30T16:11:51Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តវជ្ជបុរ]] ទៅ [[ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] 322789 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] tl8thrmttl4sgybq3u4r0q2rc4hp1xq 322908 322789 2025-07-01T08:58:20Z EmausBot 3866 ជួសជុលការបញ្ជួនបន្តទ្វេដងទៅ [[ឃុំក្រឡាញ់]] 322908 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ឃុំក្រឡាញ់]] 6y2bzo7deowt195kry3imj36q2x2smm ខេត្តស្រីទេព 0 52467 322793 2025-06-30T16:23:34Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តស្រីទេព]] ទៅ [[ទីក្រុងស្រីទេព]] 322793 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ទីក្រុងស្រីទេព]] tkf4g1vjl1db4nnngv6tf4wyxbi51u8 ការពិភាក្សា:សន្និសីទទីក្រុងហ្សឺណែវឆ្នាំ១៩៥៤ 1 52468 322819 2025-07-01T04:00:20Z 110.235.246.239 បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ ការលេចឡើងនៃសន្និសីទហ្សឺណែវ1954 ~~~~ 322819 wikitext text/x-wiki ការលេចឡើងនៃសន្និសីទហ្សឺណែវ1954 [[ពិសេស:ការរួមចំណែក/110.235.246.239|110.235.246.239]] ម៉ោង០៤:០០ ថ្ងៃអង្គារ ទី០១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ (UTC) nhn2vhlahz1uk9k3c1jncir41vdijaw សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស 0 52469 322826 2025-07-01T06:33:49Z Kemsopheak96 42802 បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស | birth_name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស | birth_date = គ.ស. 1876 | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = អំឡុងគ.ស. 1927 |... 322826 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស | birth_name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស | birth_date = គ.ស. 1876 | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = អំឡុងគ.ស. 1927 | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = '''ព្រះជាយា'''<br >ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍​ នរោត្តម សុផាណា<br>'''អ្នកម្នាង''' <br>អ្នកម្នាង គូ<br>អ្នកម្នាង ភូ<br>អ្នកម្នាង ត្រយឺង | spouse-type = ភរិយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតារ៉ារ៉ាក់ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសូដារ៉ាក់ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខិណាស៊ី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ម៉ឹម }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង ស្រគំ }} 27pp3wiofataso1lf169xzeobwqwas8 322881 322826 2025-07-01T08:03:12Z Kemsopheak96 42802 322881 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស | birth_name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស | birth_date = គ.ស.១៨៧៦ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = អំឡុងគ.ស.១៩២៧ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = '''ព្រះជាយា'''<br >ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍​ នរោត្តម សុផាណា<br>'''អ្នកម្នាង''' <br>អ្នកម្នាង គូ<br>អ្នកម្នាង ភូ<br>អ្នកម្នាង ត្រយឺង | spouse-type = ភរិយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតារ៉ារ៉ាក់ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសូដារ៉ាក់ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខិណាស៊ី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ម៉ឹម }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង ស្រគំ }} dzifqnn959092s4xb2lsfk5fvkk1che 322904 322881 2025-07-01T08:31:29Z Kemsopheak96 42802 322904 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស | birth_name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ កន្នារក្ស | birth_date = គ.ស.១៨៧៦ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = អំឡុងគ.ស.១៩២៧ | death_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍​ នរោត្តម សុផាណា<br>អ្នកម្នាង គូ<br>អ្នកម្នាង ភូ<br>អ្នកម្នាង ត្រយឺង | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតារ៉ារ៉ាក់ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ កេតុសូដារ៉ាក់ | អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ស៊ីសុវត្ថិ លក្ខិណាស៊ី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ម៉ឹម }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង ស្រគំ }} p5v3q8tk6wqkae06hzeh52w65dzi8ua សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ 0 52470 322830 2025-07-01T06:39:10Z Kemsopheak96 42802 បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ | birth_name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ | birth_date = គ.ស. 1887 | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = ថ្ងៃទី29 ខែមករ... 322830 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ | birth_name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ | birth_date = គ.ស. 1887 | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = ថ្ងៃទី29 ខែមករា គ.ស.1948 | death_place = [[ស្រុកកោះធំ]] [[ខេត្តកណ្តាល]]​ [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = អ្នកម្នាង សយ សង្វាន (នាថការីរបាំ) | spouse-type = ភរិយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សនិមិត្ត }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង សំរឺទ្ធ }} pst55h25w7yuf3tp5xtnpbfi6rgdnr7 322884 322830 2025-07-01T08:06:58Z Kemsopheak96 42802 322884 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ | birth_name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ | birth_date = គ.ស.១៨៨៧ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = ២៩​ មករា គ.ស.១៩៤៨ | death_place = [[ស្រុកកោះធំ]] [[ខេត្តកណ្តាល]]​ [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = អ្នកម្នាង សយ សង្វាន (នាថការីរបាំ) | spouse-type = ភរិយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សនិមិត្ត }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង សំរឺទ្ធ }} 5kgnyq3dqz59yve2oyywv8fiblm4zov 322903 322884 2025-07-01T08:30:40Z Kemsopheak96 42802 322903 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេច ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ | birth_name = ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សខាត់ | birth_date = គ.ស.១៨៨៧ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = ២៩​ មករា គ.ស.១៩៤៨ | death_place = [[ស្រុកកោះធំ]] [[ខេត្តកណ្តាល]]​ [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | spouse = អ្នកម្នាង សយ សង្វាន (នាថការីរបាំ) | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ វង្សនិមិត្ត }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ]] ចមចក្រពង្ស | mother = អ្នកម្នាង សំរឺទ្ធ }} 87fs6s3y6f00wyhz6xpp88jizxmsoml ខេត្តជលបុរី 0 52471 322855 2025-07-01T07:35:21Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តជលបុរី]] ទៅ [[ឃុំកំពង់ថ្កូវ]] 322855 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ឃុំកំពង់ថ្កូវ]] g009a5csn3uvu6d70zkuc1jvud2dxms សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត 0 52472 322859 2025-07-01T07:39:41Z Kemsopheak96 42802 បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ {{Infobox royalty | name = សម្តេចក្រុមព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត | image = Prince Sisowath Monireth 1953 (3x4 cropped).png | birth_name = អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត | birth_date = ថ្ងៃទី២៥ ខែវិច្ជិកា​ គ.ស.១៩០៩ | bi... 322859 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេចក្រុមព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត | image = Prince Sisowath Monireth 1953 (3x4 cropped).png | birth_name = អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត | birth_date = ថ្ងៃទី២៥ ខែវិច្ជិកា​ គ.ស.១៩០៩ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = អំឡុងខែកញ្ញា គ.ស.១៩៧៥ | death_place = [[ស្រុកចំការលើ]] [[ខេត្តកំពង់ចាម]]​ [[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]] | spouse = អ្នកម្នាង ប៉ុក វ៉ាណេ | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រ៉េតណារ៉ា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សមុនី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីសុវត្ថិ | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សមុនី }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ]] ចមចក្រពង្ស | mother = សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី }} 5nkq39goyydmctw6xgm20nvsshq1u5a 322885 322859 2025-07-01T08:08:46Z Kemsopheak96 42802 322885 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = សម្តេចក្រុមព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត | image = Prince Sisowath Monireth 1953 (3x4 cropped).png | birth_name = អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត | birth_date = ២៥ វិច្ជិកា​ គ.ស.១៩០៩ | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]] [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = អំឡុងខែកញ្ញា គ.ស.១៩៧៥ | death_place = [[ស្រុកចំការលើ]] [[ខេត្តកំពង់ចាម]]​ [[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]] | spouse = អ្នកម្នាង ប៉ុក វ៉ាណេ | spouse-type = ជាយា | issue = {{bulleted list | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រ៉េតណារ៉ា | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ រក្សមុនី | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីសុវត្ថិ | អ្នកអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ពង្សមុនី }} | house = [[ស៊ីសុវត្ថិ]] | father = ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ [[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ]] ចមចក្រពង្ស | mother = សម្តេចព្រះអគ្គមហេសី មហាក្សត្រីយ៍ នរោត្តម កាញ្ចនវិមាន នរលក្ខណ៍ទេវី }} k8khv9dcnxnkg553zb72mhsx1f8irgi ខេត្តវជ្ជបុរៈ 0 52473 322863 2025-07-01T07:51:18Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តវជ្ជបុរៈ]] ទៅ [[ឃុំក្រឡាញ់]] 322863 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ឃុំក្រឡាញ់]] 6y2bzo7deowt195kry3imj36q2x2smm ទឹកជ្រោះ 0 52474 322930 2025-07-01T09:41:22Z Tookai1 46281 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1296586749|Waterfall]]" 322930 wikitext text/x-wiki '''ទឹកជ្រោះ''' គឺជាចំណុចណាមួយនៅក្នុង [[ទន្លេ]] ឬ [[ស្ទឹង|ផ្លូវទឹក]] ដែលទឹកហូរពីលើតំណក់បញ្ឈរ ឬតំណក់ចោតជាបន្តបន្ទាប់។ ទឹកធ្លាក់ក៏កើតឡើងផងដែរ ដែល ទឹករលាយ ធ្លាក់ពីលើគែមនៃ ផ្ទាំងទឹកកក ។ ទឹកជ្រោះអាចបង្កើតបានតាមវិធីជាច្រើន ប៉ុន្តែវិធីសាស្ត្រទូទៅបំផុតនៃការបង្កើតគឺថា ទន្លេហូរកាត់ស្រទាប់ខាងលើនៃ ថ្ម ដែលធន់ទ្រាំ មុននឹងធ្លាក់ទៅលើថ្មដែលទន់ជាង ដែល វារសាត់ លឿន ដែលនាំឱ្យមានការធ្លាក់កាន់តែខ្ពស់។ ទឹកជ្រោះត្រូវបានសិក្សាសម្រាប់ឥទ្ធិពលរបស់វាទៅលើ ប្រភេទសត្វ ដែលរស់នៅក្នុង និងជុំវិញពួកវា។ មនុស្ស​មាន​ទំនាក់​ទំនង​ខុស​ប្លែក​គ្នា​ជាមួយ​នឹង​ទឹកជ្រោះ​តាំង​ពី​សម័យ​បុរេប្រវត្តិ ដោយ​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​មើល​វា រុករក និង​ដាក់​ឈ្មោះ​វា។ ពួកគេ​អាច​បង្ហាញ​នូវ ​ឧបសគ្គ​ដ៏​ធំ​សម្រាប់​ការ​ធ្វើ​នាវាចរណ៍ ​តាម​ដង​ទន្លេ។ ទឹកជ្រោះគឺជាកន្លែងសាសនានៅក្នុងវប្បធម៌ជាច្រើន។ ចាប់តាំងពីសតវត្សទី ១៨ ពួកគេបានទទួលការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំងឡើងជាគោលដៅទេសចរណ៍ ប្រភព ថាមពលវារីអគ្គិសនី {{Mdash}} ជាពិសេសចាប់តាំងពីពាក់កណ្តាលសតវត្សទី ២០ ជាប្រធានបទនៃការស្រាវជ្រាវ {{Mdash}} == ខេត្ត == == ឯកសារយោង == tksxsapasnuccg42lmnfuxj7azgabn3 ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសវៀតណាម 0 52475 322944 2025-07-01T10:07:56Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 សុត្តន្ត សិរីហ្វុង បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសវៀតណាម]] ទៅ [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសយួន]] 322944 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសយួន]] oar2cdjm6pw79qa9i0z7x85wm8h5nuy តោរណៈ:ចិន 0 52476 322954 2025-07-01T10:39:42Z 175.100.46.182 ក្មេង​ស្រី​អាយុ​15 322954 wikitext text/x-wiki សារ៉ន.​អារី​យ៉ា​ htognbcur1qso94orc1gz7cvfrtxsn7