ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="kn">
  <siteinfo>
    <sitename>ವಿಕಿಪೀಡಿಯ</sitename>
    <dbname>knwiki</dbname>
    <base>https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.7</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">ಮೀಡಿಯ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ವಿಶೇಷ</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">ಸದಸ್ಯ</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">ವಿಕಿಪೀಡಿಯ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ಚಿತ್ರ</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ಚಿತ್ರ ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">ಮೀಡಿಯವಿಕಿ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">ಮೀಡಿಯವಿಕಿ ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ಟೆಂಪ್ಲೇಟು</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ಟೆಂಪ್ಲೇಟು ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">ಸಹಾಯ</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">ಸಹಾಯ ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ವರ್ಗ</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ವರ್ಗ ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">ಸಂಪುಟ</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">ಸಂಪುಟ ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="118" case="first-letter">ಕರಡು</namespace>
      <namespace key="119" case="first-letter">ಕರಡು ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">ಮಾಡ್ಯೂಲ್</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಚರ್ಚೆಪುಟ</namespace>
      <namespace key="1728" case="first-letter">Event</namespace>
      <namespace key="1729" case="first-letter">Event talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1958</id>
    <revision>
      <id>1307596</id>
      <parentid>843386</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:20:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4071:6E11:2DAC:EB80:6C4E:F6CF:730C</ip>
      </contributor>
      <comment>Kannadazeekannada</comment>
      <origin>1307596</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="245" sha1="t419a2vktfuwfy0zmj9vy6w04u9mrn7" xml:space="preserve">ಕನ್ನಡd

.zeekannadajkanndad


ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಪುಟಗಳು


.

{{ಕನ್ನಡ}}&lt;nowiki/&gt;kannadprgbhandas

{{Commonscat|Kannada language}}

[[ವರ್ಗ:ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು]]</text>
      <sha1>t419a2vktfuwfy0zmj9vy6w04u9mrn7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307597</id>
      <parentid>1307596</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:20:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Quinlan83</username>
        <id>70095</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Reverted edit by [[Special:Contributions/2409:4071:6E11:2DAC:EB80:6C4E:F6CF:730C|2409:4071:6E11:2DAC:EB80:6C4E:F6CF:730C]] ([[User talk:2409:4071:6E11:2DAC:EB80:6C4E:F6CF:730C|talk]]) to last revision by [[User:2405:204:50A6:4F2E:D869:2B2B:9006:1B9B|2405:204:50A6:4F2E:D869:2B2B:9006:1B9B]]</comment>
      <origin>843386</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="215" sha1="ruof9fbo5a0p3pg3fbkylebsa57moos" xml:space="preserve">ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಪುಟಗಳು

{{ಕನ್ನಡ}}&lt;nowiki/&gt;kannadprgbhandas

{{Commonscat|Kannada language}}

[[ವರ್ಗ:ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು]]</text>
      <sha1>ruof9fbo5a0p3pg3fbkylebsa57moos</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಬಿಲ್ ಗೇಟ್ಸ್</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2053</id>
    <revision>
      <id>1307590</id>
      <parentid>1306917</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T15:41:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikander</username>
        <id>45992</id>
      </contributor>
      <comment>image update</comment>
      <origin>1307590</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="101464" sha1="js09g9erzw23qlbke0solksaug2wo2g" xml:space="preserve">{{otherpeople}}
  
{{Infobox Person
| name        = ಬಿಲ್ ಗೇಟ್ಸ್
| image       = Bill Gates at the European Commission - 2025 - P067383-987995 (cropped).jpg
| caption     = 
| birth_date  = {{birth date and age|1955|10|28}}
| birth_place = [[ಸಿಯಾಟಲ್]], [[ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್]],[[ಯು.ಎಸ್.ಎ]]
| occupation  = ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ &lt;br/&gt; ಬಿಲ್ &amp; ಮೆಲಿಂದಾ ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ
 | networth = {{loss}}72 ಬಿಲಿಯನ್ ಅಮೇರಿಕನ್ ಡಾಲರ್(2013)&lt;ref name=&quot;networth&quot;&gt;{{cite web
 | title = ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಯ 400 ಶ್ರೀಮಂತ ಅಮೆರಿಕನ್ನರ ಪಟ್ಟಿ - 2009 (ಆಂಗ್ಲ ವರದಿ)
 | publisher = [[Forbes]]
 | date  = 2009-09-30
 | url = http://www.forbes.com/lists/2009/54/rich-list-09_William-Gates-III_BH69.html
 | accessdate = 2009-10-02 }}&lt;/ref&gt;
| spouse      = [[ಮೆಲಿಂದಾ ಗೇಟ್ಸ್]] (1994-೨೦೨೧-೦೫-೦೩)
| children    = ಜೆನಿಫರ್ ಕ್ಯಾಥರೀನ್ ಗೇಟ್ಸ್ (ಹು.1996) &lt;br/&gt; ರೋರಿ ಜಾನ್ ಗೇಟ್ಸ್ (ಹು.1999) &lt;br/&gt; ಫೋಬ್ ಅಡೆಲ್ ಗೇಟ್ಸ್(ಹು.2002)
| alma_mater  = [[ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]](ಪದವಿ ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸಿದ್ದು - 1975) 
| website     = [http://www.microsoft.com/presspass/exec/billg/default.mspx ಬಿಲ್ ಗೇಟ್ಸ್ ]
| signature   = Bill Gates signature.svg
}}
'''ವಿಲಿಯಂ ಹೆನ್ರಿ &quot;ಬಿಲ್‌&quot; ಗೇಟ್ಸ್‌ III'''  (ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 28, 1955ರಲ್ಲಿ ಜನನ)&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=11}}&lt;/ref&gt; ರವರು [[ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು|ಅಮೆರಿಕದ]] [[ಪ್ರಭಾವಿ ಉದ್ಯಮಿ]] , [[ಪರೋಪಕಾರಿ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಲ್‌ ಅಲೆನ್‌]] ಜೊತೆಗೂಡಿ ತಾವೇ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ [[ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್|ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌]] ಎಂಬ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ ಕಂಪನಿಯ [[ಮಂಡಳಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ|ಅಧ್ಯಕ್ಷ]].&lt;ref name=&quot;chapman&quot;&gt;{{cite news
|url=http://afp.google.com/article/ALeqM5i8aV1bK5vmwLaw9wYr9nY5bFc4YA
|first=Glenn
|last=Chapman
|title=Bill Gates Signs Off
|date=2008-06-27
|work=Agence France-Presse
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080630070506/http://afp.google.com/article/ALeqM5i8aV1bK5vmwLaw9wYr9nY5bFc4YA|archivedate=2008-06-30}}&lt;/ref&gt; 
ಇವರು [[100 ಅತಿ ಸಿರಿವಂತರ ಪಟ್ಟಿ|ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಿರಿವಂತರಲ್ಲಿ]] ಒಬ್ಬರೆಂಬ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ&lt;ref&gt;{{cite web
|url=http://www.reuters.com/article/rbssTechMediaTelecomNews/idUSN1748882920080917
|title=Bill Gates tops U.S. wealth list 15 years in a row
|first=Phil 
|last=Wahba
|date=2008-09-17
|accessdate=2008-11-06
|publisher=Reuters}}&lt;/ref&gt;
ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ 2009 ರವರೆಗಿನ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಿರಿವಂತ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref name=&quot;networth&quot; /&gt;

ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ, [[ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣಾಧಿಕಾರಿ|CEO]] ಹಾಗೂ [[ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ ವಿನ್ಯಾಸಕ|ಮುಖ್ಯ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ ವಿನ್ಯಾಸಕ]]ನಂತಹ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಇವರು ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಕಂಪನಿಯ [[ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಟಾಕು|ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಟಾಕ್‌]]ನ ಪೈಕಿ ಶೇ 8ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಅತಿಡೊಡ್ಡ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಷೇರುದಾರರೆನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;ಗೇಟ್ಸ್‌ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಷೇರು ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ SEC ಫಾರ್ಮ್‌ 4 ಫೈಲಿಂಗ್ಸ್‌ ಮೂಲಕ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಮುಂದಿಡುತ್ತಾರೆ.&lt;/ref&gt;     
ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ಅವರು ಲೇಖಕ ಇಲ್ಲವೇ ಸಹ-ಲೇಖಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

[[ಪರ್ಸನಲ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌]] ಕ್ರಾಂತಿಯ ವಿಶ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧ ಉದ್ಯಮಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಒಬ್ಬರು.ಹಲವರು ಇವರನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರಾದರೂ, ಇವರ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳು ಸ್ಪರ್ಧಾಕ್ಮತೆಯ-ವಿರೋಧಿ ಎಂದು ಉದ್ಯಮದೊಳಗಿನ ಬಹಳಷ್ಟು ಮಂದಿ ಟೀಕಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದಿವೆ [[ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ಕುರಿತಾದ ಟೀಕೆ|ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಕುರಿತಾದ ಟೀಕೆ]]ಯನ್ನು ನೋಡಿ).&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=459}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{harv|Lesinski|2006|p=96}}&lt;/ref&gt;

ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ನಂತರದ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ, [[ಬಿಲ್ &amp;amp; ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ|ಬಿಲ್‌ &amp;amp; ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ]]ದ ಮೂಲಕ ಹಲವು ದತ್ತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಧನ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಹಲವು [[ಪರೋಪಕಾರ|ಪರೋಪಕಾರಿ]] ಸಾಹಸಗಳಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

2000ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾಧಿಕಾರಿ ಹುದ್ದೆಯಿಂದ ಕೆಳಗಿಳಿದರು. ಇದರ ನಂತರ ಕೇವಲ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಉಳಿದ ಇವರು ಮುಖ್ಯ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ವಿನ್ಯಾಸಕ ಎಂಬ ನೂತನ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು. ತಾವು ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಪೂರ್ಣಕಾಲಿಕ ಹುದ್ದೆಯಿಂದ ಅರೆಕಾಲಿಕ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿ ಹಾಗೂ [[ಬಿಲ್ &amp;amp; ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ|ಬಿಲ್‌ &amp;amp; ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ‌]]ದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ಪೂರ್ಣಕಾಲಿಕವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿ 2006ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.  
ಇವರು ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು [[ಮುಖ್ಯ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ವಿನ್ಯಾಸಕ]]ರಾಗಿದ್ದ [[ರೇ ಓಝೀ]]ಹಾಗೂ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳ ಮುಖ್ಯಾಧಿಕಾರಿಯಾದ್ದ [[ಕ್ರೇಗ್‌ ಮುಂಡೀ|ಕ್ರೇಗ್ ಮುಂಡೀ]]ಯವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರು.  2008ರ ಜೂನ್‌ 27 ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ  ತಮ್ಮ ಪೂರ್ಣಕಾಲಿಕ ದುಡಿಮೆಗೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಿದರು. ಈಗ ಅವರು ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಅಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಷ್ಟೇ ಉಳಿದಿದ್ದಾರೆ.

== ಬಾಲ್ಯ ಜೀವನ ==
[[ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅಮೆರಿಕದವ|ಇಂಗ್ಲಿಷ್]], ದಲ್ಬೈಒದ್ [[ಜರ್ಮನ್‌ ಅಮೆರಿಕದವ|ಜರ್ಮನ್]], [[ಇರಿಷ್ ಅಮೆರಿಕದವ|ಐರಿಷ್]], [[ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಅಮೆರಿಕದವ|ಸ್ಕಾಟಿಷ್]] ತಲೆಮಾರಿನ [[ವಿಲಿಯಂ ಎಚ್. ಗೇಟ್ಸ್‌, Sr.|ವಿಲಿಯಂ ಎಚ್. ಗೇಟ್ಸ್, Sr.]] ಮತ್ತು [[ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್‌ವೆಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್|ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್‌ವೆಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌]] ದಂಪತಿಗಳ ಮಗನಾಗಿ [[ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌]]ನ [[ಸಿಯಾಟಲ್‌]]ನಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಜನಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;[http://www.wargs.com/other/gates.html ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ರ ಪೂರ್ವಜರು]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | title = Scottish Americans | publisher = albawest.com | url = http://www.albawest.com/scottish-americans.html | accessdate = 2009-04-29 | archive-date = 2008-05-11 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080511172722/http://www.albawest.com/scottish-americans.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;  ಇವರದು ಮೇಲ್ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಕುಟುಂಬ; ಇವರ ತಂದೆ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇವರ ತಾಯಿ [[ಫಸ್ಟ್‌ ಇಂಟರ್‌ಸ್ಟೇಟ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌|ಫಸ್ಟ್‌ ಇಂಟರ್‌ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಸಿಸ್ಟಮ್‌]] ಮತ್ತು [[ಯುನೈಟೆಡ್‌ ವೇ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕ|ಯುನೈಟೆಡ್‌ ವೇ]] ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲೊಬ್ಬರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಜೆ. ಡಬ್ಲ್ಯು. ಮ್ಯಾಕ್ಸ್‌ವೆಲ್, [[ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌#ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು|ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌]]ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಗೇಟ್ಸ್‌ಗೆ ಕ್ರಿಸ್ಟಿ (ಕ್ರಿಸ್ಟಿಯಾನ್ನೆ) ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಒಬ್ಬರು ಅಕ್ಕ ಮತ್ತು ಲಿಬ್ಬಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಒಬ್ಬರು ತಂಗಿ ಇದ್ದಾರೆ. 
ಇವರು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿನ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಹೆಸರಿನ ನಾಲ್ಕನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ವಿಲಿಯಂ ಗೇಟ್ಸ್‌ III ಅಥವಾ &quot;ಟ್ರೇ&quot; ಎಂದೇ ಅವರನ್ನು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ತಂದೆ ತಮ್ಮದೇ ಹೆಸರಿನ ಮುಂದಿದ್ದ III ಎಂಬ ಉತ್ತರ ಪ್ರತ್ಯಯವನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=15}}&lt;/ref&gt; ಇವರು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ತಮ್ಮ ಮಗ ಕಾನೂನು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿಜೀವನ ನಡೆಸಬೇಕೆಂಬುದು ಗೇಟ್ಸ್ ಪೋಷಕರ ಬಯಕೆಯಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=47}}&lt;/ref&gt;

ಇವರು ತಮ್ಮ 13ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ [[ಲೇಕ್‌ಸೈಡ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌]] ಎಂಬ ಒಂದು ಮೀಸಲು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಗೆ ದಾಖಲಾದರು&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=24}}&lt;/ref&gt;. 
ಇವರು ಎಂಟನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಶಾಲೆಯ ಮದರ್ಸ್‌ ಕ್ಲಬ್‌, ಲೇಕ್‌ಸೈಡ್‌ 
ಕೊಕ್ಕ್ಗ್ಕ್[[ಗುಜರಿ ಮಾರಾಟ]]ದಿಂದ ಬಂದ ಆದಾಯವನ್ನು ಶಾಲೆಯ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ [[ASR-33]] [[ಟೆಲಿಪ್ರಿಂಟರ್‌]] [[ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಸಾಧನ|ಸಾಧನ‌]] ಮತ್ತು ‌[[ಜನರಲ್‌ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್‌|ಜನರಲ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್]](GE) ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಸಮಯದ ಒಂದು ವಿಭಾಗವನ್ನು ಕೊಳ್ಳಲು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=27}}&lt;/ref&gt; 
ಗೇಟ್ಸ್‌ [[BASIC ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮಿಂಗ್‌ ಭಾಷೆ|BASIC]]ನಲ್ಲಿ GE ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನ್ನು ಪ್ರೋಗ್ಯ್ರಾಮ್‌ ಮಾಡಲು ಆಸಕ್ತಿ ವಹಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಇವರಿಗೆ ಗಣಿತ ತರಗತಿಗಳಿಂದ ವಿಯಾಯಿತಿ ದೊರೆಯಿತು. ಇದೇ ಯಂತ್ರದ ಮೇಲೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಪ್ರೊಗ್ರಾಮ್‌ ಅನ್ನು ಬರೆದರು. ಇದು [[ಟಿಕ್‌-ಟ್ಯಾಕ್‌-ಟೋ]] ಎಂಬ ವಿಶಿಷ್ಟ ಚೌಕದಾಟದ ಅಳವಡಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗೆ ಎದುರಾಗಿ ಕುಳಿತು ಬಳಕೆದಾರರು ಆಟಗಳನ್ನಾಡಲು ಇದು ಅವಕಾಶ ಒದಗಿತು. ಈ ಯಂತ್ರದಿಂದ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಾಂಶದ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು (ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ ಕೋಡ್‌ಗಳನ್ನು) ಎಲ್ಲ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರುವ ಇದರ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಪರಿಯಿಂದ ಗೇಟ್ಸ್‌ರವರು ಮೋಡಿಗೊಳಗಾಗಿದ್ದರು. 
ತನ್ನ ವಿಚಾರ ಮಂಥನದಿಂದ ಆ ಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಬಂದ ಅವರು ಆ ಕುರಿತು ವರ್ಣಿಸುತ್ತಾ, &quot;ಈ ಯಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟುತನದಿಂದ ಕೂಡಿರುವಂಥಾದ್ದೇನೋ ಇತ್ತು&quot; ಎಂದು ಉದ್ಗರಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;dlzsnr&quot;&gt;{{harv|Gates|1996|p=12}}&lt;/ref&gt; ಮದರ್ಸ್ ಕ್ಲಬ್‌ನ ದೇಣಿಗೆ ಖಾಲಿಯಾದ ಮೇಲೆ, ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಇತರೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು [[ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಇಕ್ವಿಪ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಕಾರ್ಪೋರೇಷನ್‌|DEC]] [[ಪ್ರೋಗ್ಯ್ರಾಮ್‌ ಮಾಡಲಾದ 
ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಸ್ಕಾರಕ |PDP]] [[ಮಿನಿಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌]]ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿನ್ಯಾಸದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಮಯವನ್ನು ವಿನಿಯೋಗಿಸುತ್ತಾ ಬಂದರು.
ಈ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳಲ್ಲೊಂದಾದ [[PDP-10]], ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೆಂಟರ್‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ (CCC)ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸೇರಿತ್ತು. ಈ ಕಂಪನಿಯು ಲೇಕ್‌ಸೈಡ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ನ ನಾಲ್ವರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಾದ ಗೇಟ್ಸ್‌, [[ಪಾಲ್‌ ಅಲೆನ್‌|ಪಾಲ್‌ ಅಲೆನ್]]‌, [[ರಿಕ್ ವೀಲ್ಯಾಂಡ್]]‌, ಮತ್ತು ಕೆಂಟ್‌ ಇವಾನ್ಸ್‌ರವರ ಮೇಲೆ ಬೇಸಿಗೆಯ ಅವಧಿಗೆ ಬಹಿಷ್ಕಾರ ಹೇರಿತ್ತು. ಉಚಿತವಾದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಕಾಲಾವಕಾಶವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ [[ಆಪರೇಟಿಂಗ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌|ಆಪರೇಟಿಂಗ್‌ ಸಿಸ್ಟಂ]]ನಲ್ಲಿದ್ದ ನ್ಯೂನತೆಗಳ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಂಪನಿಯು ಅವರನ್ನು ಹಿಡಿದುಹಾಕಿದ ನಂತರ ಈ ಬಹಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಹೇರಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=34}}&lt;/ref&gt;

ನಿಷೇಧದ ಅವಧಿ ಕೊನೆಯಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ತಮಗೆ ಬೇಕಿರುವ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನ ಕಾಲಾವಕಾಶಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ CCCಯ ತಂತ್ರಾಂಶದಲ್ಲಿರುವ ನ್ಯೂನತೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದುಕೊಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾವವನ್ನು ಈ ನಾಲ್ವರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮುಂದಿಟ್ಟರು.

ಟೆಲಿಪ್ರಿಂಟರ್‌ ಮೂಲಕವಾಗಿ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ ಅನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಬದಲು, CCCಯ ಕಚೇರಿಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿದ ಗೇಟ್ಸ್‌, ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ವಿವಿಧ ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮ್‌ಗಳ [[ಮೂಲ ಸಂಕೇತ]]ಗಳನ್ನು (ಸೋರ್ಸ್‌ ಕೋಡ್‌) ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ [[FORTRAN]], LISP ಹಾಗೂ [[ಯಂತ್ರಭಾಷೆ]] (ಮೆಷೀನ್‌ ಲಾಂಗ್ವೇಜ್‌)ಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮ್‌ಗಳೂ ಸೇರಿದ್ದವು.

CCC ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗಿನ ಇವರ ಸಂಬಂಧವು ಕಂಪನಿ ಉದ್ಯಮದಿಂದ ಹೊರಗುಳಿಯುವವರೆಗೂ, ಅಂದರೆ, 1970ರವರೆಗೂ ಮುಂದುವರಿಯಿತು. ಇದರ ನಂತರದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಇನ್‌ಫರ್ಮೇಷನ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌ ಇಂಕ್‌ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಲೇಕ್‌ಸೈಡ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ನ ಈ ನಾಲ್ಕು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, [[COBOL]]ನಲ್ಲಿ ಸಂಬಳದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯ (ಪೇ ರೋಲ್‌) ಪ್ರೋಗ್ಯ್ರಾಮ್‌ ಒಂದನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅವಕಾಶನೀಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಕಾಲಾವಕಾಶ ಹಾಗೂ ರಾಯಧನವನ್ನೂ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಿತು.ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮ್‌ ಬರೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಹೊಂದಿದ್ದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆಡಳಿತಗಾರರ ಅರಿವಿಗೆ ಬಂದನಂತರ, ತಮ್ಮ ಶಾಲೆಯ ತರಗತಿಗಳಲ್ಲಿನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಶಾಲೆಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮ್‌ನ್ನು ಬರೆದರು.ಬಹುತೇಕ ಹುಡುಗಿಯರೇ ತುಂಬಿದ್ದ ತರಗತಿಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ಕೂರಿಸಲೆಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಅವರು ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದರು. ಈ ಕುರಿತು ಅವರು ನಂತರ ಮಾತಾಡುತ್ತಾ, &quot;ನಾನು ಸುಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ಯಂತ್ರವೊಂದರಿಂದ ಒಲ್ಲದ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದೂರ ಸರಿಯಲು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು&quot; ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು.&lt;ref name=&quot;dlzsnr&quot; /&gt; ತಮ್ಮ 17ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌, [[ಇಂಟೆಲ್‌ 8008|ಇಂಟೆಲ್ 8008]] ಪ್ರೊಸೆಸರ್‌ ಅನ್ನು ಆಧರಿಸಿ [[ಸಂಚಾರಿ ಕೇಂದ್ರ|ಟ್ರಾಫಿಕ್‌ ಕೌಂಟರ್‌]]ಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಸ್ನೇಹಿತ ಅಲೆನ್‌ ಜೊತೆ ಸೇರಿ [[ಟ್ರ್ಯಾಫ್‌-ಓ-ಡಾಟ]] ಎಂಬ ಹೊಸ ಸಾಹಸಕ್ಕೆ ಕೈಹಾಕಿದರು.&lt;ref&gt;{{harv|Gates|1996|p=14}}&lt;/ref&gt; 
1973ರ ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ U.S.ನ ಹೌಸ್‌ ಆಫ್ ರೆಪ್ರೆಸೆಂಟೇಟಿವ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿನ ದೂತನಾಗಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;[http://www.ushpaa.org/history.php &quot;ಕಾಂಗ್ರೆಷ್ಯನಲ್‌ ಪೇಜ್‌ ಹಿಸ್ಟರಿ&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150501122214/http://www.ushpaa.org/history.php |date=2015-05-01 }}, 
ದಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಹೌಸ್‌ ಪೇಜ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕ &quot;ಪೇಜ್‌ ಯೋಜನೆಯು ಹಲವು ರಾಜಕಾರಣಿಗಳನ್ನು, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಜೊತೆಗೆ ಇತರೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. ಅವರಲ್ಲಿ, ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಸದಸ್ಯರಾದ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಜಾನ್‌ ಡಿಂಗೆಲ್‌, ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ನ ಸ್ಥಾಪಕ ಮತ್ತು CEO ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌, ಹೌಸ್‌ನ ಮಾಜಿ ಗುಮಾಸ್ತರಾದ ಡೊನಾಲ್ಡ್‌ ಕೆ. ಆಂಡರ್ಸನ್‌&quot;&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:Bill Gates public domain mugshot.jpg|thumb|220px|1977ರಲ್ಲಿ ಸಂಚಾರಿ ನಿಯಮ ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದಾಗ ತೆಗೆದ ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ನ ಮುಖದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರ]]
ಗೇಟ್ಸ್‌‌ 1973ರಲ್ಲಿ ಲೇಕ್‌ಸೈಡ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ನಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. 
ಇವರು[[SAT]]&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://theweekmagazine.com/article.aspx?id=803 | title=The new—and improved?—SAT | accessdate=2006-05-23 | publisher=The Week Magazine | archive-date=2006-05-10 | archive-url=https://web.archive.org/web/20060510205250/http://theweekmagazine.com/article.aspx?id=803 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ 1600ಕ್ಕೆ 1590 ಅಂಕ ಗಳಿಸಿದರು. ತರುವಾಯ ಉನ್ನತ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸಕ್ಕಾಗಿ 1973ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ [[ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ ಕಾಲೇಜ್‌|ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಕಾಲೇಜ್‌]]ಗೆ ಸೇರಿದರು.&lt;ref name=&quot;wzxoxv&quot;&gt;{{harv|Gates|1996|p=15}}&lt;/ref&gt; 1990ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯ ಭಾಗಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ SAT ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ 1590 ಅಂಕ ಗಳಿಸಿದರೆ, ಅಂತಹವರ [[ಬುದ್ಧಿ ಪ್ರಮಾಣ|IQ]] ಅಂದಾಜು 170&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.eskimo.com/~miyaguch/MCReport/mcreport.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2009-11-12 |archive-date=2010-01-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100113030643/http://www.eskimo.com/~miyaguch/MCReport/mcreport.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಅಂಶ ಆಗಿನ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಿದಾಂಗ್ಗೆ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು.&lt;ref&gt;http://www.forbes.com/forbes/1997/1013/6008040a_2.html&lt;/ref&gt; ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌, [[ಸ್ಟೀವ್‌ ಬಾಲ್ಮರ್‌]] ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ತಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯದ ವ್ಯವಹಾರದ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ಇವರೇ ಮುಂದೆ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ CEO ಆಗಿ ನೇಮಕವಾದರು. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ವಿಜ್ಞಾನಿ [[ಕ್ರಿಸ್ಟೋಸ್‌ ಪಾಪಡಿಮಿಟ್ರಿಯೋ|ಕ್ರಿಸ್ಟೋಸ್‌‌ ಪ್ಯಾಪಡಿಮಿಟ್ರಿಯೊ]] ಎಂಬುವವರರನ್ನೂ ಇದೇ ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಗೇಟ್ಸ್ ಮುಂದೆ [[ಪ್ಯಾನ್‌ಕೇಕ್‌ ಸಾರ್ಟಿಂಗ್‌]] ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಮಸ್ಯಾ ಪರಿಹಾರಕ ಸೂತ್ರದ ಕುರಿತಾದ ಒಂದು ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇವರ ಜೊತೆಗೂಡಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.&lt;ref name=&quot;gatespapadimitriou&quot;&gt;{{cite journal | last1=Gates | first1=William | last2=Papadimitriou | first2=Christos| year=1979 | title=Bounds for sorting by prefix reversal | journal=[[Discrete mathematics]] | volume=27 | pages=47–57 | doi=10.1016/0012-365X(79)90068-2}}&lt;/ref&gt; 
ಇವರು ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ&lt;ref name=&quot;lmxgxg&quot;&gt;{{harv|Gates|1996|p=19}}&lt;/ref&gt; ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಿಶ್ಚಿತವಾದ ಅಧ್ಯಯನದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ ಶಾಲೆಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. 
ಪಾಲ್‌ ಅಲೆನ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಗೇಟ್ಸ್‌, 1974ರ ಬೇಸಗೆಯಲ್ಲಿ ಹನಿವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಸೇರಿಕೊಂಡರು.&lt;ref&gt;{{harv|Wallace|1993|59}}&lt;/ref&gt; ಇದರ ನಂತರದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ [[ಇಂಟೆಲ್‌ 8080]] [[CPU]] ಆಧಾರಿತ [[MITS ಆಲ್ಟೇರ್‌ 8800]]  ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ನೋಡಿದ ಗೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅಲೆನ್‌, ತಮ್ಮದೇ ಸ್ವಂತ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಇದು ಸಕಾಲ ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{harv|Gates|1996|p=18}}&lt;/ref&gt;
ಈ ನಿರ್ಧಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಗೇಟ್ಸ್ ತನ್ನ ಹೆತ್ತವರೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. ತನ್ನದೇ ಸಂಸ್ಥೆ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅವರಿಗಿದ್ದ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಕಣ್ಣಾರೆ ಕಂಡಿದ್ದ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಗನ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ಸೂಚಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;lmxgxg&quot; /&gt;

== ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ==
{{main|History of Microsoft|Microsoft}}

=== BASIC ===
[[ಚಿತ್ರ:Altair 8800 Computer.jpg|thumb|200px|right|ಫ್ಲಾಪಿ ಡಿಸ್ಕ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗಿನ MITS ಆಲ್ಟೇರ್‌ 8800 ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ [51]]]
''[[ಪಾಪುಲರ್‌ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌|ಪಾಪುಲರ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್]]''  ಪತ್ರಿಕೆಯು ತನ್ನ 1975ರ ಜನವರಿ ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ [[ಆಲ್ಟೇರ್‌ 8800]] ಬಗ್ಗೆ ವಿವರವಾಗಿ ಬರೆದಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ಓದಿದ ಗೇಟ್ಸ್‌, ಹೊಸ ಮೈಕ್ರೋಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ [[ಮೈಕ್ರೋ ಇನ್‌ಸ್ಟ್ರುಮೆಂಟೇಷನ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟೆಲಿಮೆಟ್ರಿ ಸಿಸ್ಟಮ್‌|ಮೈಕ್ರೋ ಇನ್‌ಸ್ಟ್ರುಮೆಂಟೇಷನ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟೆಲಿಮೆಟ್ರಿ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್‌]] (MITS) ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ, ತಾವು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅದೇ ನೆಲೆಗಟ್ಟಿಗಾಗಿ [[BASIC]] ಇಂಟರ್‌ಪ್ರಿಟರ್ ಒಂದರ ಮೇಲೆ ಈಗಾಗಲೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದುದನ್ನು ತಿಳಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;keyevents&quot;&gt;{{cite paper | title=Microsoft Visitor Center Student Information: Key Events in Microsoft History | url=http://download.microsoft.com/download/1/3/0/130dd86a-a196-4700-b577-521c4cf5cec1/key_events_in_microsoft_history.doc | publisher=[[Microsoft]] | format=.DOC | accessdate=2008-02-18 | archive-date=2008-02-26 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080226224212/http://download.microsoft.com/download/1/3/0/130dd86a-a196-4700-b577-521c4cf5cec1/key_events_in_microsoft_history.doc | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 
ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಅಲೆನ್‌ ಬಳಿ ಆಲ್ಟೇರ್‌ ಇರಲೇ ಇಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಸಂಕೇತವನ್ನೂ ಬರೆದಿರಲಿಲ್ಲ. MITSನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಷ್ಟೇ ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಈ ರೀತಿ ಹೇಳಿದ್ದರು. MITS ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಎಚ್. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ ರಾಬರ್ಟ್ಸ್|ಎಡ್‌ ರಾಬರ್ಟ್ಸ್]] ಇವರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಿ ಪ್ರಯೋಗಾರ್ಥ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಇವರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ಕೆಲವು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಇವರು ಮಿನಿಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಚಾಲನೆಯಾಗುವ ಆಲ್ಟೇರ್‌ [[ಎಮ್ಯುಲೇಟರ್|ಎಮ್ಯುಲೇಟರ್‌]] ಎಂಬ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಮತ್ತು ಇದರ ನಂತರ BASIC ಇಂಟರ್‌ಪ್ರಿಟರ್‌ ಅನ್ನು ಆಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. 
ಅಲ್ಬುಕರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ MITSನ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಪ್ರಯೋಗಾರ್ಥ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ಗೆ ಅಮೋಘ ಯಶಸ್ಸು ದೊರೆಯಿತಲ್ಲದೆ, ಇಂಟರ್‌ಪ್ರಿಟರ್‌ಗಳನ್ನು [[ಆಲ್ಟೇರ್‌ BASIC]] ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿತರಿಸುವ ಕುರಿತು MITSನೊಂದಿಗೆ ಒಡಂಬಡಿಕೆ ಏರ್ಪಟ್ಟಿತು. ಪಾಲ್‌ ಅಲೆನ್‌ ಅವರನ್ನು ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿ MITS ನೇಮಿಸಿಕೊಂಡಿತು.&lt;ref name=&quot;thocp1&quot;&gt;{{cite web | title=Microsoft history | publisher=The History of Computing Project | url=http://www.thocp.net/companies/microsoft/microsoft_company.htm | accessdate=2008-03-31 | archive-date=2008-05-14 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080514211138/http://www.thocp.net/companies/microsoft/microsoft_company.htm | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಹಾಗೂ ಗೇಟ್ಸ್‌‌ ಅಲ್ಬುಕರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿನ MITS ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಅಲೆನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ 1975ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ [[ಗೈರುಹಾಜರಿ ರಜೆ|ಗೈರುಹಾಜರಿ ರಜೆ‌]]ಯನ್ನು ಪಡೆದರು.  
ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಅಲೆನ್‌ ತಮ್ಮ [[ಪಾಲುದಾರಿಕೆ]]ಯನ್ನು &quot;ಮೈಕ್ರೋ-ಸಾಫ್ಟ್‌&quot; ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿ, ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಅಲ್ಬುಕರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ತೆರೆದರು.&lt;ref name=&quot;thocp1&quot; /&gt;
ಒಂದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯ ಹೆಸರಿನ ನಡುವೆ ಇದ್ದ ಅಡ್ಡಗೆರೆಯನ್ನು(-) ಕೈಬಿಡಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲದೆ 1976ರ ನವೆಂಬರ್‌‌ 25ರಂದು &quot;ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌&quot; ಹೆಸರಿನ ವ್ಯಾಪಾರನಾಮವನ್ನು ಸೆಕ್ರೆಟರಿ ಆಫ್‌ ಸ್ಟೇಟ್‌ ಆಫ್‌ ನ್ಯೂ ಮೆಕ್ಸಿಕೋ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;thocp1&quot; /&gt; ಇದಾದ ನಂತರ, ಅರ್ಧಕ್ಕೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ವ್ಯಾಸಂಗವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಗೇಟ್ಸ್‌ರವರು ಮತ್ತೆ ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಲೇ ಇಲ್ಲ.

ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಹವ್ಯಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ [[ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್]]ನ BASIC ಸಾಕಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿನ ನಕಲೊಂದು ಬಳಕೆದಾರರ ಮಧ್ಯೆ ಸೋರಿಕೆಯಾಗಿ, ಅನಧಿಕೃತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ವಿತರಣೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದರು. 1976ರ ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ MITS ಸುದ್ದಿಪತ್ರದಲ್ಲಿ [[ಹವ್ಯಾಸಿಗಳಿಗೆ ಮುಕ್ತ ಪತ್ರ|ಹವ್ಯಾಸಿಗಳಿಗೊಂದು ಮುಕ್ತ ಪತ್ರ]] ವನ್ನು ಬರೆದರು. ಹಣ ಪಾವತಿಯಾಗದೆ MITS ಸಂಸ್ಥೆಯು ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನ ಉತ್ಪಾದನೆ, ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ವಿಷಯವನ್ನು ಆ ಪತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=81}}&lt;/ref&gt;
ಈ ಮುಕ್ತ ಪತ್ರ ಅನೇಕ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಹವ್ಯಾಸಿಗಳ ನಡುವೆ ಅಪಖ್ಯಾತಿಗೆ ಗುರಿಯಾಯಿತು. ಆದರೆ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾಡುವವರು ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಸಲ್ಲಬೇಕಾದ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಕೇಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಎಂದು ಗೇಟ್ಸ್‌ ದೃಢವಾಗಿ ನಂಬಿದ್ದರು. 
ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ 1976ರ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ MITS ಕಂಪನಿಯಿಂದ ಹೊರಬಂದು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಯಿತು. ಅಲ್ಲದೆ ವಿವಿಧ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳಿಗೆ ಪ್ರೋಗ್ಯ್ರಾಮಿಂಗ್‌ ಭಾಷೆ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;thocp1&quot; /&gt; 1979ರ ಜನವರಿ 1ರಂದು ಅಲ್ಬುಕರ್ಕ್‌ನಿಂದ [[ಬೆಲ್ಲೆವ್ಯೂ, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌|ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ಬೆಲ್ಲೆವ್ಯೂ]] ನಗರದಲ್ಲಿನ ಹೊಸ ಕಚೇರಿಗೆ ಕಂಪನಿಯು ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿತು.&lt;ref name=&quot;keyevents&quot;/&gt;

ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌‌ನ ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಎಲ್ಲ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳೂ ವ್ಯಾಪಕ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.

ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮುಂದುವರಿಸಿದರಲ್ಲದೆ, ಕಂಪನಿಯ ವ್ಯವಹಾರದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನೂ ನೋಡಿಕೊಂಡರು. ಆರಂಭದ ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿ ಬರೆಯುವ ಎಲ್ಲ ಕೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಇವರೇ ಸ್ವತಃ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲದೆ ಅಗತ್ಯ ಕಂಡುಬಂದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅದರ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮರು ರಚಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;waterloo&quot;&gt;{{cite speech|url=http://www.microsoft.com/billgates/speeches/2005/10-13Waterloo.aspx|last=Gates|first=Bill|title=Remarks by Bill Gates|date=2005-10-13|location=Waterloo, Ontario|accessdate = 2008-03-31}} (META redirects to [http://www.microsoft.com/presspass/exec/billg/speeches/2005/10-13Waterloo.aspx http://www.microsoft.com/presspass/exec/billg/speeches/2005/10-13Waterloo.aspx])&lt;/ref&gt;

=== IBM ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ===
1980ರಲ್ಲಿ [[IBM]] ಕಂಪನಿಯು ತನ್ನ ಮುಂಬರುವ [[IBM PC]] ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಪರ್ಸನಲ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗೆ BASIC ಇಂಟರ್‌ಪ್ರಿಟರ್‌ ಬರೆದುಕೊಡುವಂತೆ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ ಸಲ್ಲಿಸಿತು. ತಮಗೆ ಒಂದು [[ಆಪರೇಟಿಂಗ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌|ಆಪರೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌]]ನ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು IBMನ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಹೇಳಿದಾಗ, ಅಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದ [[CP/M]] ಆಪರೇಟಿಂಗ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನ ತಯಾರಕರಾಗಿದ್ದ [[ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಂಶೋಧನೆ|ಡಿಜಿಟಲ್‌ ರಿಸರ್ಚ್]](DRI) ಕಂಪನಿಯ ಹೆಸರನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಸೂಚಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.forbes.com/forbes/2002/1223/258_print.html|title=Pioneers Die Broke|publisher=[[Forbes]]|author=Maiello, John Steele Gordon Michael|date=2002-12-23|accessdate=2008-03-31|archive-date=2008-04-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20080412203559/http://www.forbes.com/forbes/2002/1223/258_print.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
ಡಿಜಿಟಲ್‌ ರಿಸರ್ಚ್‌ ಕಂಪನಿಯೊಂದಿಗಿನ IBM ಮಾತುಕತೆಗಳು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರದಿದ್ದುದರಿಂದ, ಪರವಾನಗಿಯ ಒಪ್ಪಂದವು ಅವರ ಕೈಗೆ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ.  
IBM ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದ ಜಾಕ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಸ್‌, ಗೇಟ್ಸ್‌ರೊಂದಿಗಿನ ತಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಭೇಟಿಯಲ್ಲಿ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿನ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿ, ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹ ಆಪರೇಟಿಂಗ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ ಒಂದನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿಕೊಡುವಂತೆ ಕೇಳಿಕೊಂಡರು.ಕೆಲವು ವಾರಗಳ ನಂತರ, ಗೇಟ್ಸ್‌ CP/Mಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿದ್ದ [[86-DOS]] (QDOS) ಎಂಬ ಆಪರೇಟಿಂಗ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ ಒಂದನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು PCಯ ರೀತಿಯಲ್ಲೇ ಇದ್ದ ಯಂತ್ರಾಂಶವೊಂದಕ್ಕೆ ಒಂದಕ್ಕೆ [[ಸಿಯಾಟಲ್‌‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು|ಸಿಯಾಟಲ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್ಸ್]]‌(SCP)ನ [[ಟಿಮ್‌ ಪ್ಯಾಟರ್ಸನ್‌|ಟಿಮ್‌ ಪೀಟರ್ಸನ್‌]] ಎಂಬುವವರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದರು. SCP ಕಂಪನಿಯೊಂದಿಗೆ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಅವರ ಏಕೈಕ ಪರವಾನಗಿ ಏಜೆಂಟ್‌ ಆಯಿತು. ತದನಂತರ 86-DOSನ ಪೂರ್ಣ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ತಾನೇ ಪಡೆಯಿತು. PCಗೆ ಆಪರೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ ಅನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದ ನಂತರ ಮೈಕ್ರೋಸಾಪ್ಟ್‌ ಅದನ್ನು IBMಗೆ [[IBM PC-DOS|PC-DOS]] ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ವಿತರಣೆ ಮಾಡಿ, ಒಂದೇ ಸಲಕ್ಕೆ 50,000$ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಆದರೆ ಆಪರೇಟಿಂಗ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಮೇಲಿನ [[ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯ]]ವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಹಸ್ತಾಂತರ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ, ಇತರ ಯಂತ್ರಾಂಶ ಮಾರಾಟಗಾರರು IBM ಸಿಸ್ಟಮ್‌ ಅನ್ನು ಸ್ವತಃ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{harv|Gates|1996|p=54}}&lt;/ref&gt;
ಅವರು ಅದನ್ನು ಸಾಧಿಸಿಯೇಬಿಟ್ಟರು ಮತ್ತು [[MS-DOS]]ನ ಮಾರಾಟದಿಂದಾಗಿ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ಕಂಪನಿಯು ಐಟಿ ಉದ್ಯಮದ ದೈತ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=193}}&lt;/ref&gt;

=2== ವಿಂಡೋಸ್‌ ===
1981ರ ಜೂನ್‌ 25ರಂದು ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಪುನರ್ರಚಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್‌ ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಇದರನ್ವಯ [[ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌]]ನಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯು ಮರುಸಂಘಟಿತಗೊಂಡು, ಗೇಟ್ಸ್‌‌ ಅವರನ್ನು ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಹಾಗೂ ಮಂಡಳಿಯ ಸಭಾಧ್ಯಕ್ಷ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;keyevents&quot; /&gt;
ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ಕಂಪನಿ ತನ್ನ [[ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ವಿಂಡೋಸ್‌|ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ವಿಂಡೋಸ್‌]]ನ ಮೊದಲ ಬಿಡಿ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು 1985ರ ನವೆಂಬರ್‌ 20ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು ಹಾಗೂ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ [[OS/2]] ಹೆಸರಿನ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಆಪರೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು [[IBM]]ನೊಂದಿಗೆ ಒಡಂಬಡಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು. 
ಎರಡೂ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹೊಸ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನ ಮೊದಲ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರೂ, ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ಏರುತ್ತಲೇ ಇದ್ದ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿಂದ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಒಳಗೊಳಗೇ ಹಾಳಾಯಿತು.

1991ರ ಮೇ 16ರಂದು ಆಂತರಿಕ ಜ್ಞಾಪನಾಪತ್ರವೊಂದನ್ನು ವಿತರಿಸಿದ ಗೇಟ್ಸ್‌, OS/2 ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಅಂತ್ಯಗೊಂಡಿದ್ದು ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ತನ್ನೆಲ್ಲ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು [[ವಿಂಡೋಸ್‌ NT]] [[ಕೇಂದ್ರಭಾಗ (ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ವಿಜ್ಞಾನ)|ಕೆರ್ನೆಲ್‌]]ನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಿದೆ ಎಂದು ತಮ್ಮ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.bralyn.net/etext/literature/bill.gates/challenges-strategy.txt | title=May 16, 1991 internal strategies memo from Bill Gates | publisher=Bralyn|accessdate=2008-04-04}}&lt;/ref&gt;

=== ಆಡಳಿತ ವೈಖರಿ ===
1975ರಲ್ಲಿ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ಹುಟ್ಟಿದಂದಿನಿಂದ 2006ವರೆಗೆ, ಕಂಪನಿಯ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್‌ ತಾವೇ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ದೃಢವಾದ ಅತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ ಕಂಪನಿಯ ಉತ್ಪನ್ನ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಇವರು ವಿಸ್ತರಿಸಿದ್ದೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ಪ್ರಬಲ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಿದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಹುರುಪಿನೊಂದಿಗೆ ಅದನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಹೋದರು.

ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಹಿರಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪರನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಭೇಟಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಸಭೆಗಳ ಸಾಕ್ಷಾತ್‌ ವಿವರಣೆಗಳು ಇವರನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಹೇಳವುದಾದರೆ, ಗೇಟ್ಸ್‌ ಪದತಃ ಕಲಹಪ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು. ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರ ವ್ಯವಹಾರದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿಸುವಂತಹ ನ್ಯೂನತೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದರೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅವರಿಗೆ ಛೀಮಾರಿ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;rensin&quot;&gt;{{cite journal|first=David|last=Rensin|title=The Bill Gates Interview|year=1994|journal=Playboy}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://www.microsoft.com/presspass/exec/steve/churchillclub.mspx | title=Steve Ballmer Speech Transcript&amp;nbsp;— Church Hill Club | first=Steve|last=Ballmer | date=1997-10-09 | publisher=[[Microsoft]] | accessdate=2008-03-31}}&lt;/ref&gt;
ವಿಷಯವೊಂದರ ನಿರೂಪಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವಾಗ ಮಧ್ಯೆ ಬಾಯಿ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದ ಅವರು, &quot;ಇಂಥಾ ಅವಿವೇಕದ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಾನೆಂದಿಗೂ ನೋಡಿಲ್ಲ&quot; ಎಂದು ಟೀಕಿಸಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;time GOS&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.time.com/time/gates/gates5.html | first=Walter | last=Isaacson | title=The Gates Operating System | publisher=[[Time (magazine)|Time]] | date=1997-01-13 | accessdate=2008-03-31|archiveurl=https://web.archive.org/web/20000619090559/http://www.time.com/time/gates/gates5.html|archivedate=2000-06-19}}&lt;/ref&gt; ತಮ್ಮ ವಾಗ್ದಾಳಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾ, &quot;ನಿಮ್ಮ [[ಅಯ್ಕೆ (ವಾಣಿಜ್ಯ)|ಕೆಲಸಗಳನ್ನು]] ಬಿಟ್ಟು ನೀವೇಕೆ [[ಶಾಂತಿ ಪಡೆ]]ಯನ್ನಾದರೂ ಸೇರಬಾರದು?&quot; ಎಂದು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಗದರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://www.breakingwindows.net/1link3.htm | title=Breaking Windows | publisher=[[The Wall Street Journal]] | author=Bank, David | date=1999-02-01 | accessdate=2008-03-31 | archive-date=2012-07-29 | archive-url=https://archive.is/20120729/http://www.breakingwindows.net/1link3.htm | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ಗೇಟ್ಸ್‌ರ ಕೋಪಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾದವರು, ಅವರಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೃಪ್ತಿಯಾಗುವವರೆಗೂ ತಮ್ಮ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡು ವಿವರವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;time GOS&quot; /&gt; ತಮ್ಮ ಅಧೀನದಲ್ಲಿನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಅನಗತ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬ ಮಾಡುವುದು ಅಥವಾ ಮುಂದೂಡುವುದು ಕಂಡುಬಂದರೆ &quot;ನಾನಿದನ್ನು ವಾರಾಂತ್ಯದೊಳಗೆ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ&quot; ಎಂದು ವ್ಯಂಗ್ಯವಾಗಿ ಟೀಕಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;chapman&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;pdc97&quot;&gt;{{cite speech | url=http://www.microsoft.com/presspass/exec/billg/speeches/1997/pdc.aspx | first=Bill | last=Gates | title=Remarks by Bill Gates | location=[[San Diego, California]] | date=1997-09-26 | accessdate=2008-03-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;herbold&quot;&gt;{{cite book|first=Robert|year=2004|last=Herbold|title=The Fiefdom Syndrome: The Turf Battles That Undermine Careers and Companies - And How to Overcome Them}}&lt;/ref&gt;

ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಇತಿಹಾಸದುದ್ದಕ್ಕೂ, ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಅದರಲ್ಲಿನ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ರವರ ಪಾತ್ರವಿತ್ತು. ಆದರೂ ಇವರು ಕಂಪನಿಯ ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ [[ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮಿಂಗ್‌ ಭಾಷೆ]]ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಂಪನಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಇದರ ಸಕ್ರಿಯ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ ಅಭಿವೃದ್ದಿಕಾರರಾಗಿದ್ದರು.  ಇವರು [[TRS-80, ಮಾಡೆಲ್‌ 100 ಲೈನ್‌|TRS-80 ಮಾಡೆಲ್‌ 100 ಲೈನ್‌]] ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ತಂಡದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಕಂಪನಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು 1989ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆ ವಿತರಿಸುವ ತನಕವೂ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಬರೆದರು.&lt;ref name=&quot;pdc97&quot; /&gt;  ಲೋಕೋಪಕಾರಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ಮೀಸಲಿಡುವುದಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಮುಂದಿನ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ದಿನನಿತ್ಯದ ಜವಾಬ್ಧಾರಿಗಳಿಂದ ಬೇರೊಂದು ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾವಣೆ ಹೊಂದುವುದರ ಕುರಿತಾದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು 2006ರ ಜೂನ್‌ 15ರಂದು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.

ಇಬ್ಬರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳ ನಡುವೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ ತಮ್ಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಹಂಚಿದರು. ದೈನಂದಿನ ಅಡಳಿತ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು [[ರೇ ಓಝೀ]]ಯವರಿಗೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಉತ್ಪನ್ನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು [[ಕ್ರೇಗ್‌ ಮುಂಡೀ]]ಯವರಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;mscorpnews&quot;&gt;{{cite news | url=http://www.microsoft.com/presspass/press/2006/jun06/06-15CorpNewsPR.mspx | title=Microsoft Announces Plans for July 2008 Transition for Bill Gates | publisher=[[Microsoft]]|date=2006-06-15}}&lt;/ref&gt;

=== ಟ್ರಸ್ಟ್‌ ವಿರೋಧಿ ದಾವೆ ===
[[File:Bill Gates - United States v. Microsoft.jpg|thumb|250px|right|1998ರ ಆಗಸ್ಟ್ 27ರಂದು ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ ನಿರ್ಗಮಿಸುತ್ತಿರುವುದು 
]]
{{see|United States Microsoft antitrust case|European Union Microsoft competition case}}
ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ [[ವ್ಯವಹಾರ ಪದ್ಧತಿಗಳು|ವ್ಯವಹಾರ ಪದ್ಧತಿಗಳ]]ಮೇಲಿನ [[ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ ವಿರೋಧಿ ಕಾನೂನು|ಟ್ರಸ್ಟ್‌‌ ವಿರೋಧಿ]] ದಾವೆ ಹೂಡುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದ ಹಲವು ತೀರ್ಮಾನಗಳಿಗೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ರವರ ಅನುಮೋದನೆಯಿತ್ತು.1998ರ ''[[ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ v. ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್|ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ v. ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್]]''  ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟ ಹೇಳಿಕೆಯ ಕೈಫಿಯತ್ತನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್ ಪುರಾವೆಯಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದಾಗ, ಇದೊಂದು ನುಣುಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಎಂದು ಹಲವು ಪತ್ರಕರ್ತರು ಬರೆದರು. 
ವರದಿಯಲ್ಲಿನ &quot;ಸ್ಪರ್ಧಿಸು&quot;, &quot;ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ&quot; ಮತ್ತು &quot;ನಾವು&quot; ಎಂಬ ಪದಗಳ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಕ [[ಡೇವಿಡ್‌ ಬೋಯೀಸ್‌]]ರೊಂದಿಗೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ ವಾಗ್ವಾದ ನಡೆಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|accessdate=2008-03-30|url=http://www.cnn.com/TECH/computing/9811/17/judgelaugh.ms.idg/index.html|title=Gates deposition makes judge laugh in court|publisher=[[CNN]]|date=1998-11-17}}&lt;/ref&gt;''ಬಿಸಿನೆಸ್‌ವೀಕ್‌''  ಇದನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿತ್ತು.

{{quotation|Early rounds of his deposition show him offering obfuscatory answers and saying 'I don't recall,' so many times that even the presiding judge had to chuckle. Worse, many of the technology chief's denials and pleas of ignorance were directly refuted by prosecutors with snippets of e-mail Gates both sent and received.&lt;ref&gt;{{cite web|accessdate=2008-03-30|url=http://www.businessweek.com/1998/48/b3606125.htm|title=Microsoft's Teflon Bill|publisher=[[BusinessWeek]]|date=1998-11-30}}&lt;/ref&gt;}}

ತಮ್ಮ ಪದಗಳ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳ ಅರ್ಥವನ್ನು ತಪ್ಪಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದ ಬೋಯೀಸ್‌ರ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನಷ್ಟೇ ತಾವು ತಡೆದದ್ದು ಎಂದು ನಂತರ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಹೇಳಿದರು. 
ಕೈಫಿಯತ್ತನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿನ ತಮ್ಮ ವರ್ತನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, &quot;ನಾನು ಬೋಯಿಸ್‌ನನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಿದೆನಾ?... 
ನಾನು ನನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. 
ಬೋಯೀಸ್‌ ಮೇಲೆ ಕೀಳುಮಟ್ಟದ ಒರಟುತನವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅದೆಷ್ಟು ದಂಡ ವಿಧಿಸಬೇಕೋ ಅಷ್ಟನ್ನು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ವಿಧಿಸಬಹುದು&quot; ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;truth&quot;&gt;{{cite journal|last=Heilemann|first=John|title=The Truth, The Whole Truth, and Nothing But The Truth|date=2000-11-01|journal=[[Wired (magazine)|Wired]]|url=https://www.wired.com/wired/archive/8.11/microsoft_pr.html|accessdate = 2008-03-31|month=May|author=Chen, Hy; Wu, Js; Hyland, B; Lu, Xd; Chen, Jj|volume=46|issue=|pages=833|pmid=18509686|doi=10.1007/s11517-008-0355-6}}&lt;/ref&gt; ಗೇಟ್ಸ್ ನಿರಾಕರಣೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು, ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ಕಂಪನಿಯು ಸ್ಪರ್ಧೆಯನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯತ್ವ ಮತ್ತು ನಿರ್ಬಂಧ ವಿಧಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇದು [[ಶರ್ಮನ್‌ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ ವಿರೋಧಿ ಕಾಯಿದೆ]]ಯನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದಂತಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದರು.&lt;ref name=&quot;truth&quot; /&gt;

=== ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು ===
ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಜಾಹೀರಾತು ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಟ ಒಂದರಲ್ಲಾದರೂ ತಾವು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಗೇಟ್ಸ್‌ 2008ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಈ ಜಾಹೀರಾತಿನಲ್ಲಿ [[ಜೆರ್ರಿ ಸಿನ್‌ಫೆಲ್ಡ್‌]] ಸಹತಾರೆಯಾಗಿ ನಟಿಸಿದ್ದರು. ಸಿನ್‌ಫೆಲ್ಡ್‌ ಮಾಲ್‌ ರಿಯಾಯಿತಿ ಪಾದರಕ್ಷೆ ಅಂಗಡಿ (ಶೂ ಸರ್ಕಸ್‌)ಯೊಂದರ ಮೆಟ್ಟಿಲೇರಿ ಹೋಗುತ್ತಿರುವಾಗ, ಗೇಟ್ಸ್‌ ಪಾದರಕ್ಷೆಯನ್ನು ಖರೀದಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಅಪರಿಚಿತರ ನಡುವೆ ನಡೆಯುವ 90 ಸೆಕೆಂಡ್‌ಗಳ ಮಾತುಕತೆಯೇ ಈ ಜಾಹೀರಾತು. ಮಾರಾಟಗಾರ, ಗೇಟ್ಸ್ ಅವರಿಗೆ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದಾದ ಪಾದರಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಮಾರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ. ಗೇಟ್ಸ್‌ ಪಾದರಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವಾಗ, ಅವರು 1977ರಲ್ಲಿ [[ಹೊಸ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ|ನ್ಯೂ ಮೆಕ್ಸಿಕೋ]]ದಲ್ಲಿ ಸಂಚಾರಿ ನಿಯಮವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಬಂಧಿಸಿದಾಗ ತೆಗೆದ ಚಿತ್ರದ ಸ್ವಲ್ಪ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿದ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ತಮ್ಮ ರಿಯಾಯಿತಿ ಕಾರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತುತ್ತಾರೆ,&lt;ref&gt;[http://www.thesmokinggun.com/mugshots/gatesmug1.html ದಿ ಸ್ಮೋಕಿಂಗ್‌ ಗನ್‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು ]&lt;/ref&gt;

ಅವರು ಮಾಲ್‌ನಿಂದ ಹೊರಬರುತ್ತಿರುವಂತೆ, ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ಇತರೆ ಡೆವಲಪರ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿರುವಿರಾ ಎಂದು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅವರನ್ನು ಸ್ಟಿನ್‌ಫೆಲ್ಡ್‌ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ಗೇಟ್ಸ್ ಅದಕ್ಕೆ ಹೌದು ಎಂದಾಗ, ಸಿನ್‌ಫೆಲ್ಡ್‌ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ, ಬಳಕೆಯೋಗ್ಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಪಥದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆಯೇ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ, ಹೌದು ಎನ್ನುವ ಉತ್ತರ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಿನ್‌ಫೆಲ್ಡ್‌ನದೇ ಆಗಿರುವ &quot;ನಥಿಂಗ್‌&quot; (''[[ಸಿನ್‌ಫೆಲ್ಡ್‌]]'' ) ಎನ್ನುವ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಬಗ್ಗೆ ತೋರುತ್ತಿರುವ ಗೌರವಾರ್ಪಣೆ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://adblog.msnbc.msn.com/archive/2008/09/08/1362333.aspx |title=MSNBC ಆಡ್‌ಬ್ಲಾಗ್‌ ಸೈಟ್‌ |access-date=2009-11-12 |archive-date=2010-05-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100505180146/http://adblog.msnbc.msn.com/archive/2008/09/08/1362333.aspx |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಈ ಸರಣಿಯ ಎರಡನೇ ಜಾಹೀರಾತುನಲ್ಲಿ, ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಟಿನ್‌ಫೆಲ್ಡ್‌ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕುಟುಂಬವೊಂದರ ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವ ದೃಶ್ಯವಿದೆ.ಅದು ಕೂಡ ಸತ್ತ್ಯ

== ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ನಂತರದ ದಿನಗಳು ==
ಮೈಕ್ಟೋಸಾಫ್ಟ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟನಂತರ, ಗೇಟ್ಸ್‌ ತಮ್ಮ ಪರೋಪಕಾರಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. 1964ರಲ್ಲಿ [[ಕಾರ್ನೆಲ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]]ದಲ್ಲಿ [[ರಿಚರ್ಡ್‌ ಫೇಮನ್‌|ರಿಚರ್ಡ್ ಫೆನ್‌ಮನ್]] ಎನ್ನುವರು [[ಭೌತಿಕ ಕಾನೂನಿನ ಲಕ್ಷಣ|ದಿ ಕ್ಯಾರೆಕ್ಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಫಿಸಿಕಲ್‌ ಲಾ‌]] ಎನ್ನುವ ಶಿರೋನಾಮೆಯ [[ಪ್ರಚಾರಕ ಉಪನ್ಯಾಸ|ಪ್ರಚಾರ ಉಪನ್ಯಾಸ]] ಮಾಲೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು. ಇದನ್ನು BBC ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಈ ವಿಡಿಯೋ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕೊಂಡುಕೊಂಡ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅದನ್ನು ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ [[ಟುವ ಯೋಜನೆ]]ಯಲ್ಲಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://news.cnet.com/8301-13860_3-10286732-56.html |title=CNET ಟುವ ಯೊಜನೆ  |access-date=2009-11-12 |archive-date=2012-07-13 |archive-url=https://archive.is/20120713/http://news.cnet.com/8301-13860_3-10286732-56.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://news.softpedia.com/news/Access-Project-Tuva-for-Free-Courtesy-of-Bill-Gates-116778.shtml ಸಾಫ್ಟ್‌ಪೀಡಿಯ]&lt;/ref&gt;

== ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ ==
[[File:Bill og Melinda Gates 2009-06-03 (bilde 01).JPG|thumb|ಬಿಲ್‌ ಮತ್ತು ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್‌, ಜೂನ್‌ 2009.
]]
ಗೇಟ್ಸ್‌,[[ಡಲ್ಲಾಸ್‌, TX|ದಲ್ಲಾಸ್‌]]ನವರಾದ [[ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್‌|ಮೆಲಿಂಡ ಫ್ರೆಂಚ್‌]] ಅವರನ್ನು 1994ರ ಜನವರಿ 1ರಂದು [[ಟೆಕ್ಸಾಸ್|ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌]]ನಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. 
ಇವರಿಗೆ ಜೆನ್ನಿಫರ್‌ ಕ್ಯಾಥರಿನ್‌ (1996), ರೋರಿ ಜಾನ್‌ (1999) ಮತ್ತು ಫೋಬೆ ಅಡೆಲೆ (2002) ಎಂಬ ಮೂವರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. 
[[ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ರ ನಿವಾಸ|ಗೇಟ್ಸ್‌ ದಂಪತಿಗಳ ಮನೆ]]ಯು [[ಮಣ್ಣಿನ ಹೊದಿಕೆ|ಮಣ್ಣಿನ ಛಾವಣಿಯ ಮನೆ]]ಯಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟವೊಂದಿದೆ. ಈ ಬೆಟ್ಟವು [[ಮೆಡಿನ,ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌|ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ಮೆಡಿನ]]ನಗರದದಲ್ಲಿರುವ [[ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ಸರೋವರ]]ವನ್ನು ಮೇಲಿನಿಂದ ನೋಡುವಂತಿದೆ. 
[[ಕಿಂಗ್‌ ಕೌಂಟಿ, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌|ಕಿಂಗ್‌ ಕೌಂಟಿ]] ಸಾರ್ವಜನಿಕ ದಾಖಲೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, 2006ರಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಈ ಆಸ್ತಿಯ (ಜಮೀನು ಮತ್ತು ಮನೆ ) ಒಟ್ಟು ನಿರ್ಧಾರಿತ ಮೌಲ್ಯವು 125 ದಶಲಕ್ಷ$ ಹಾಗೂ ಇದರ ವಾರ್ಷಿಕ ಆಸ್ತಿ ತೆರಿಗೆ 991,000$ನಷ್ಟಿದೆ.

66,000 ಚದರ ಅಡಿಗಳ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಹರಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಇವರ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ 60 ಅಡಿಯ ಒಂದು ಈಜುಕೊಳ, ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, 2500 ಚದರ ಅಡಿ ವ್ಯಾಯಾಮ ಕೊಠಡಿ ಮತ್ತು 1000 ಚದರ ಅಡಿಗಳ ಊಟದ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.forbes.com/2009/03/11/billionaire-homes-expensive-billionaires-2009-lifestyle-real-estate-homes_3.html?thisSpeed=30000 |title=Forbes.com ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನ, ಗೇಟ್ಸ್‌ರವ ಮೆಡಿನಾದ ಕವರೇಜ್‌ |access-date=2009-11-12 |archive-date=2012-09-06 |archive-url=https://archive.is/20120906/http://www.forbes.com/2009/03/11/billionaire-homes-expensive-billionaires-2009-lifestyle-real-estate-homes_3.html?thisSpeed=30000 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಸಂಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ [[ಲಿಯೋನಾರ್ಡೋ ಡಾ ವಿಂಚಿ]] ಬರಹಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿರುವ [[ಕೋಡೆಕ್ಸ್‌ ಲೆಸೆಸ್ಟರ್‌|ಕೋಡೆಕ್ಸ್‌ ಲೆಸ್ಟರ್‌]]ಕೂಡ ಒಂದು. ಇದನ್ನು 1994ರ ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ 30.8 ದಶಲಕ್ಷ $ಗೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಖರೀದಿಸಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{harv|Lesinski|2006|p=74}}&lt;/ref&gt; ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅತ್ಯಾಸಕ್ತಿಯ ಓದುಗ ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಇವರ ಮನೆಯ ಒಳಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ತಾದ ಗ್ರಂಥಾಲಯವಿದ್ದು, ಇದನ್ನು [[ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ಗ್ಯಾಟ್ಸ್‌ಬೈ|ದಿ ಗ್ರೇಟ್‌ ಗ್ಯಾಟ್ಸ್‌ಬೈ]] ಕೃತಿಯಿಂದ ಆಯ್ದ ಉಕ್ತಿಯ ಕೆತ್ತನೆಯಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news
|last = Paterson
|first = Thane
|title = Advice for Bill Gates: A Little Culture Wouldn't Hurt
|publisher = Business Week
|date = 2000-06-13 
|url = http://www.businessweek.com/bwdaily/dnflash/june2000/nf00613b.htm
|accessdate = 2008-04-28}}&lt;/ref&gt;  [[ಕಾಂಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟ್‌ ಬ್ರಿಡ್ಜ್‌|ಬ್ರಿಡ್ಜ್‌]], [[ಟೆನ್ನಿಸ್]] ಮತ್ತು [[ಗಾಲ್ಫ್‌]] ಆಟಗಳನ್ನು ಆಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರು ಸಂತೋಷವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.microsoft.com/presspass/exec/billg/default.aspx?tab=biography|title=Bill Gates: Chairman|publisher=Microsoft Corporation|year=2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Profile: Bill Gates|publisher=BBC news|year=2004|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/business/3428721.stm}}&lt;/ref&gt;

&quot;[[ಫೋರ್ಬ್ಸ್ 400]]&quot; ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 1993ರಿಂದ 2007ರವರೆಗೆ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲದೆ ''ಫೋರ್ಬ್ಸ್''  ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ &quot;[[ಶತಕೋಟ್ಯಾಧಿಪತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ|ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಸಿರಿವಂತರ]]&quot; ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 1995 ರಿಂದ 2007ರವರೆಗೆ ಮತ್ತು 2009ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರು. 1999ರಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅವರ ಸಂಪತ್ತಿನ ಒಟ್ಟು ಮೌಲ್ಯ 101 ಬಿಲಿಯನ್ $ನ್ನು ಮೀರಿತ್ತು. ಇದರಿಂದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಇವರನ್ನು &quot;ಸೆಂಟಿಬಿಲಿಯನೇರ್‌&quot; ಎಂದು ಕರೆದವು.&lt;ref&gt;{{harv|Fridson|2001|p=113}}&lt;/ref&gt;   [[ಡಾಟ್-ಕಾಮ್ ಗುಳ್ಳೆ|ಡಾಟ್‌ ಕಾಮ್‌ ಗುಳ್ಳೆ]] ಒಡೆದ ನಂತರ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಷೇರು ಬೆಲೆ ಕುಸಿದಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಹಾಗೂ ಹಲವು ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್‌ ದತ್ತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನಗಳಿಗೆ ದಾನವಾಗಿ ನೀಡಿದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, 2000ನೇ ಇಸವಿಯಿಂದ ಇವರ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ ಹಿಡುವಳಿಯ ನಾಮಮಾತ್ರ ಮೌಲ್ಯವು ಕುಸಿಯಿತು. 2006ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಬಂದ ಸಂದರ್ಶನವೊಂದರಲ್ಲಿ, ತಾವು ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಶ್ರೀಮಂತ ಆಗಬಾರದಿತ್ತು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ವಿಶ್ವದ ಗಮನವನ್ನು ತನ್ನ ಕಡೆ ಸೆಳೆಯಿತು, ಇದು ನನಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಹೇಳಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bolger|first=Joe|date=2006-05-05|title=I wish I was not the richest man in the world, says Bill Gates|publisher=[[The Times]]|url=http://business.timesonline.co.uk/tol/business/markets/united_states/article713434.ece|accessdate=2008-03-31|archive-date=2008-09-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20080923194553/http://business.timesonline.co.uk/tol/business/markets/united_states/article713434.ece|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ಕಂಪನಿಯ ಹೊರಗೂ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಕೆಲವು ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇವು 2006ರಲ್ಲಿ ಇವರಿಗೆ 616,667 $ನಷ್ಟು ಸಂಬಳ ಮತ್ತು 350,000 $ನಷ್ಟು ಬೋನಸ್‌ ಸೇರಿ ಒಟ್ಟು 966,667 $ನಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್‌ಗೆ ತಂದುಕೊಟ್ಟವು.&lt;ref&gt;{{cite web | title=Microsoft 2006 Proxy Statement | url=http://www.microsoft.com/msft/reports/proxy2006.mspx | publisher=[[Microsoft]] | date=2007-10-06 | accessdate=2008-02-14}}&lt;/ref&gt;[[ಕೋರ್ಬಿಸ್‌]] ಎಂಬ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಇಮೇಜಿಂಗ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಇವರು 1989ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. 
ಇವರ ಬಹುದಿನಗಳ ಸ್ನೇಹಿತ [[ವಾರೆನ್‌ ಬಫೆಟ್‌]]ರವರು ಮು‌ಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದ [[ಬರ್ಕ್‌ಷೈರ್‌ ಹಾಥ್‌ವೇ]] ಎಂಬ ಒಂದು ಹೂಡಿಕಾ ಕಂಪನಿಗೆ 2004ರಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ [[ನಿರ್ದೇಶಕರ ಮಂಡಳಿ|ನಿರ್ದೇಶಕ]]ರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು.&lt;ref&gt;{{cite news | last=Fried | first=Ina | date=2004-12-14 | title=Gates joins board of Buffett's Berkshire Hathaway | url=http://www.news.com/Gates-joins-board-of-Buffetts-Berkshire-Hathaway/2100-1014_3-5491312.html | publisher=[[CNET]] | accessdate=2008-03-31 | archive-date=2013-12-16 | archive-url=https://web.archive.org/web/20131216194251/http://www.news.com/Gates-joins-board-of-Buffetts-Berkshire-Hathaway/2100-1014_3-5491312.html | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 
೩, ಮೇ, ೨೦೨೧ ರಂದು ವಿಧ್ಯುಕ್ತವಾಗಿ ಹೇಳಿಕೆ ಕೊಟ್ಟ ಬಿಲ್ ಗೇಟ್ಸ್ ಹಾಗೂ ಅವರ ಪತ್ನಿ, ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್ ೨೭ ವರ್ಷಗಳ ಬಳಿಕ ತಮ್ಮ ವೈವಾಹಿಕ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಡಿವೋರ್ಸ್ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;[https://www.cnbc.com/2021/05/03/bill-gates-and-melinda-gates-are-splitting-up.html, Bill Gates and Melinda Gates are splitting up after 27 years,-Jordan novel,cnbc.com]&lt;/ref&gt;
=== ಲೋಕೋಪಕಾರ ===
[[ಚಿತ್ರ:Millennium Development Goals - World Economic Forum Annual Meeting Davos 2008.jpg|right|thumb|'ಸಹಸ್ರಮಾನದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುರಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಕ್ರಿಯಾಯೋಜನೆಗೆ ಕರೆ (ಕಾಲ್‌ ಟು ಆಕ್ಷನ್‌) (CTA)' ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬೋನೋ, ಜೋರ್ಡಾನ್‌ನ ರಾಣಿ ರೇನಿಯಾ, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಗೋರ್ಡಾನ್‌ ಬ್ರೌನ್‌, ನೈಜಿರಿಯಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಯಾರ್‌ ಅದುವ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಗಣ್ಯರೊಂದಿಗಿರುವ ಗೇಟ್ಸ್‌ 250 px (ಬಲದಿಂದ ಎರಡನೆಯವರು).]]
{{see| Bill &amp; Melinda Gates Foundation}}
ಇವರ ಸಂಪತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬಹು ಭಾಗವನ್ನು ದಾನವಾಗಿ ನೀಡಬಹುದೆಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಸಂಚಯಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಹೋದಾಗ, ಇತರರು ತಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಂದಿದ್ದ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. [[ಆಂಡ್ಯ್ರೂ ಕಾರ್ನೆಗೀ]] ಮತ್ತು [[ಜಾನ್‌ ಡಿ. ರಾಕ್‌ಫೆಲ್ಲರ್‌]] ಅವರ ಲೋಕೋಪಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ಗೇಟ್ಸ್‌, ವಿಲಿಯಂ ಎಚ್‌. ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ‌ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು 1994ರಲ್ಲಿ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನ ಷೇರುಗಳ ಒಂದಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ಮಾರಿದರು. 2000ರಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮೂರು ಕುಟುಂಬಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನಗಳನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ [[ಬಿಲ್ &amp;amp; ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ|ಬಿಲ್‌ &amp;amp; ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಷನ್‌]] ಎಂಬ ದತ್ತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಇದು [[ಪಾರದರ್ಶಕತೆ (ಮಾನವಿಕಗಳು)|ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿ]]ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ವಿಶ್ವದ ಬೃಹತ್‌ [[ದತ್ತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ]] ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಪಡೆದಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|accessdate=2008-04-01|url=http://www.economist.com/business/displaystory.cfm?story_id=6919139|title=Flat-pack accounting |publisher=[[The Economist]]|date=2006-05-11 }}&lt;/ref&gt; 
ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನದ ಹಣವು [[ವೆಲ್ಕಂ ಟ್ರಸ್ಟ್|ವೆಲ್‌ಕಮ್‌ ಟ್ರಸ್ಟ್‌]]ನಂತಹ ಇತರೆ ಪ್ರಮುಖ [[ದತ್ತಿ ಸಂಸ್ಥೆ]]ಗಳಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಹೇಗೆ ವ್ಯಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ದಾನಿಗಳು ತಿಳಿಯಲಿ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web|accessdate=2008-04-01|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/3913581.stm|title=Bill Gates: billionaire philanthropist |publisher=[[BBC News]]|date=2005-01-25|author=Cronin, Jon }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|accessdate=2008-04-01|url=http://www.gatesfoundation.org/AboutUs/OurWork/OurApproach/|title=Our Approach to Giving|publisher=[[Bill &amp; Melinda Gates Foundation]]|archive-date=2008-04-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20080404212231/http://www.gatesfoundation.org/AboutUs/OurWork/OurApproach/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
[[ಡೇವಿಡ್‌ ರಾಕ್‌ಫೆಲ್ಲರ್‌]] ಅವರ ಔದಾರ್ಯ ಮತ್ತು ಅತೀವವಾದ ಪರೋಪಕಾರಿ ಗುಣ ಇವರ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ. ಗೇಟ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಅವರ ತಂದೆ, ರಾಕ್‌ಫೆಲ್ಲರ್‌ ಅವರನ್ನು ಹಲವು ಬಾರಿ ಭೇಟಿ ಮಾಡಿ, [[ರಾಕ್‌ಫೆಲ್ಲರ್‌ ಕುಟುಂಬ]]ದ ಪರೋಪಕಾರಿ ಉದ್ದೇಶಗಳ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿಯೇ ತಮ್ಮ ದಾನದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನೂ ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅಂದರೆ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿರುವ ಜಾಗತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ರೂಪುರೇಷೆಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;bill foundation&quot;&gt;{{cite paper | title=2005 Annual Report | format=PDF | publisher=[[Rockefeller Brothers Fund]] | url=http://www.rbf.org/usr_doc/2005_Annual_Review.pdf | date=2006-01-01 | accessdate=2008-02-14 | archive-date=2008-02-16 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080216010301/http://www.rbf.org/usr_doc/2005_Annual_Review.pdf | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 2007ರವರೆಗೆ ಇದ್ದಂತೆ, ಬಿಲ್‌ ಮತ್ತು ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅಮೆರಿಕದ ಉದಾರ ಪರೋಪಕಾರಿಗಳು ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಇವರು 28 ಶತಕೋಟಿ $ಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣವನ್ನು ದಾನವಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;[http://bwnt.businessweek.com/interactive%5Freports/philanthropy%5Findividual/ 50 ಅತಿ ಉದಾರಿ ಅಮೆರಿಕನ್ನರು] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100111021707/http://bwnt.businessweek.com/interactive%5Freports/philanthropy%5Findividual/ |date=2010-01-11 }}.&lt;/ref&gt;

ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನವು ಟೀಕೆಗಳನ್ನೂ ಎದುರಿಸಿದೆ. ತನ್ನ [[ಹೂಡಿಕೆಯ ಮೇಲಿನ ಲಾಭ]]ವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಏಕೈಕ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ, ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನವು ತನ್ನ ವಿತರಣೆಯಾಗಿಲ್ಲದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಈಗಾಗಲೇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಡತನ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಲು ಕಾರಣವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಟೀಕೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿರುವ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನದ ಹೂಡಿಕೆಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ದುರಂತವೆಂದರೆ ಇದೇ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ ಬಡತನವನ್ನು ನೀಗಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಪಡುತ್ತಿದೆ. ಅಂತಹ ಕಂಪನಿಗಳೆಂದರೆ ಪರಿಸರವನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹಾಳುಗೆಡವುತ್ತಿರುವ ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ದೇಶಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮಾರದ ಔಷಧಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು.&lt;ref&gt;[http://www.latimes.com/news/nationworld/nation/la-na-gatesx07jan07,0,6827615.story ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ‌ನ ಉತ್ತಮ ಕೆಲಸಗಳ ಮೇಲೆ ಕವಿದ ಕಗ್ಗತ್ತಲ ಮೋಡ], ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌, 7 ಜನವರಿ, 2006&lt;/ref&gt;  
ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಟೀಕೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನವು 2007ರಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ಧಾರಿಯನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲು ತನ್ನ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿತು.&lt;ref&gt;[http://seattletimes.nwsource.com/html/localnews/2003517601_gatesinvest10.html ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ‌ನಿಂದ ಹೂಡಿಕೆ ಅವಲೋಕನ], ದಿ ಸಿಯಾಟಲ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌, 10 ಜನವರಿ 2007 
&lt;/ref&gt;  ಇದು ತರುವಾಯ ಪರಿಶೀಲನೆಯನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸಿತಲ್ಲದೆ ಕಂಪನಿಯ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸುವ ಮತ ಚಲಾವಣೆ ಹಕ್ಕನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭ ತರುವಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ತನ್ನ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಬದ್ಧವಾಗಿ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿಯಿತು.&lt;ref&gt;[http://www.statesman.com/news/content/news/stories/nation/01/14/14gates.html ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ‌ನಿಂದ ಹೂಡಿಕೆ ಯೋಜನೆಯ ನಿರ್ವಹಣೆ]{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, ದಿ ಆಸ್ಟಿನ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌‌ಮನ್‌, 14 ಜನವರಿ 2007&lt;/ref&gt;

=== ಮಾನ್ಯತೆ ===
''[[ಟೈಮ್‌ (ನಿಯತಕಾಲಿಕ)|ಟೈಮ್‌]]'' ನಿಯತಕಾಲಿಕವು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅವರನ್ನು [[:ಟೈಮ್‌ 100: ಶತಮಾನದ ಅತ್ಯಂತ ಗಣ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು#20ನೇ ಶತಮಾನ ಮತ್ತು 21ನೇ ಶತಮಾನದ ಪೂರ್ವಭಾಗಳೆರಡನ್ನೂ ರೂಪಿಸಿದವರು.|20ನೇ ಶತಮಾನವನ್ನು ಅತಿಯಾಗಿ ಪ್ರಭಾವಿಸಿದ ವಿಶ್ವದ 100 ಜನರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು]] ಎಂದು ಗುರ್ತಿಸಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ [[ಟೈಮ್‌ 100|2004, 2005, ಮತ್ತು 2006ರಲ್ಲಿನ 100 ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪೈಕಿ ಒಬ್ಬರು]] ಎಂದೂ ಹೆಸರಿಸಿದೆ. ಗೇಟ್ಸ್‌, ಇವರ ಪತ್ನಿ [[ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್‌|ಮೆಲಿಂಡ]] ಮತ್ತು [[U2]] ರಾಕ್‌ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಹಾಡುಗಾರ [[ಬೋನೋ|ಬೊನೊ]] ಇವರನ್ನು ಇವರ ಜನೋಪಕಾರಿ ಕೆಲಸಗಳಿಗಾಗಿ 2005ರ [[ವರ್ಷದ ವ್ಯಕ್ತಿ|ವರ್ಷದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] ಎಂದು ''ಟೈಮ್‌''  ನಿಯತಕಾಲಿಕವು ಗೌರವಿಸಿದೆ.&lt;ref&gt;{{harv|Lesinski|2006|p=102}}&lt;/ref&gt; 2006ರ‍ಲ್ಲಿ, &quot;ನಮ್ಮ ಕಾಲದ ಹೀರೋಗಳು&quot; ಎಂಬ ಪಟ್ಟಿ ಸಿದ್ಥಪಡಿಸಲು ನಡೆದ ಮತದಾನದಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಎಂಟನೇ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite news | author= Cowley, Jason | title=Heroes of our time&amp;nbsp;— the top 50 | url=http://www.newstatesman.com/200605220016 | publisher=[[New Statesman]] | date=2006-06-22 | accessdate=2008-02-17}}&lt;/ref&gt; ''[[ದಿ ಸಂಡೆ ಟೈಮ್ಸ್‌ (UK)|ಸಂಡೆ ಟೈಮ್ಸ್‌]]'' ನ 1999ರ ಪವರ್‌ ಲಿಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇವರು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿದ್ದರು. ''ಚೀಫ್‌ ಎಕ್ಸಿಕ್ಯೂಟಿವ್‌ ಆಫೀಸರ್ಸ್ ಮ್ಯಾಗಜಿನ್‌''  1994ರಲ್ಲಿ ಇವರನ್ನು ವರ್ಷದ CEO ಎಂದು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ''ಟೈಮ್‌''  1998ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ &quot;ಟಾಪ್‌ 50 ಸೈಬರ್‌ ಇಲೈಟ್‌&quot; ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇವರು ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. 1999ರಲ್ಲಿ ''[[ಅಪ್‌ಸೈಡ್‌ (ನಿಯತಕಾಲಿಕ)|ಅಪ್‌ಸೈಡ್‌]]''  ಇಲೈಟ್‌ 100ರಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ''[[ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್|ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್‌]]'' ಯು 2001ರಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ &quot;ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿನ 100 ಅತಿ ಪ್ರಭಾವಶೀಲ ಜನ&quot;ರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇವರು ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|accessdate=2008-03-30|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/457951.stm|title=Gates 'second only to Blair' |publisher=[[BBC News]]|date=1999-09-26}}&lt;/ref&gt;

2000ದಲ್ಲಿ &lt;ref&gt;{{cite press release | language=[[Dutch language|Dutch]] | title=''Eredoctoraat Universiteit Nyenrode voor Wim Kok'' | url=http://www.nyenrode.nl/news/news_full.cfm?publication_id=599 | publisher=[[Nyenrode Business Universiteit]] | date=2003-08-13 | accessdate=2008-02-18 | archive-date=2008-02-18 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080218131826/http://www.nyenrode.nl/news/news_full.cfm?publication_id=599 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;[[ದಿ ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌|ನೆದರ‍್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌]]ನ [[ಬ್ರೂಕೆಲೆನ್‌]]ನಲ್ಲಿರುವ [[ನೆನ್ರೋಡ್‌ ಬಿಸಿನೆಸ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟೀಟ್‌]]; 2002ರಲ್ಲಿ [[ಸ್ವೀಡನ್‌]]ನ [[ಸ್ಕಾಕ್‌ಹೋಮ್‌‌|ಸ್ಟಾ‌ಕ್‌ಹೋಮ್‌‌]]ನಲ್ಲಿರುವ [[ರಾಯಲ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ]]; 2005ರಲ್ಲಿ ಜಪಾನ್‌ನ [[ಟೋಕಿಯೋ|ಟೋಕ್ಯೋ]]ದಲ್ಲಿರುವ [[ವಾಸೆಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]]; 2007ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ [[ಪೀಪಲ್ಸ್‌ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್‌ ಆಫ್‌ ಚೀನಾ|ಚೀನಾ]]ದ [[ಬೀಜಿಂಗ್‌]]ನಲ್ಲಿರುವ [[ಸಿಂಘುವಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://news.tsinghua.edu.cn/eng__news.php?id=1370 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2009-11-12 |archive-date=2012-07-12 |archive-url=https://archive.is/20120712/http://news.tsinghua.edu.cn/eng__news.php?id=1370 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;; 2007ರಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;{{cite news | author=Hughes, Gina | title=Bill Gates Gets Degree After 30 Years | url=https://tech.yahoo.com/blog/hughes/13653 | publisher=[[Yahoo!]] | date=2007-06-08 | accessdate=2008-02-18 | archive-date=2007-12-27 | archive-url=https://web.archive.org/web/20071227044031/http://tech.yahoo.com/blog/hughes/13653 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; [[ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ|ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]]; ಜನವರಿ 2008ರಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;{{cite web | author=Svärd, Madeleine | title=Bill Gates honored with a doctor's cap | url=http://ki.se/ki/jsp/polopoly.jsp?d=130&amp;a=47838&amp;l=en&amp;newsdep=130 | publisher=[[Karolinska Institutet]] | date=2008-01-24 | accessdate=2008-02-18 | archive-date=2008-02-19 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080219175039/http://ki.se/ki/jsp/polopoly.jsp?d=130&amp;a=47838&amp;l=en&amp;newsdep=130 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಸ್ಟಾಕ್‌ಹೋಮ್‌‌ನಲ್ಲಿರುವ [[ಕರೋಲಿನ್ಸ್ಕಾ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟೆಟ್‌]] ಮತ್ತು ಜೂನ್‌ 2009ರಲ್ಲಿ &lt;ref&gt;{{cite news | author=University of Cambridge | title=The Chancellor in Cambridge to confer Honorary Degrees | url=http://www.admin.cam.ac.uk/news/dp/2009061204 | publisher=[[University of Cambridge]] | date=2009-06-12 | accessdate=2009-08-20 | archive-date=2012-07-17 | archive-url=https://archive.is/20120717/http://www.admin.cam.ac.uk/news/dp/2009061204 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;[[ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]]ಗಳು ಗೇಟ್ಸ್ ಅವರಿಗೆ [[ಗೌರವ ಪದವಿ|ಗೌರವ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿಗಳನ್ನು‌]] ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿವೆ.
ಇವರು [[ಪೆಕಿಂಗ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]]ದ ಗೌರವ ಟ್ರಸ್ಟೀ ಆಗಿ 2007ರಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://business.timesonline.co.uk/tol/business/industry_sectors/technology/article2098235.ece |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2009-11-12 |archive-date=2011-06-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110611221948/http://business.timesonline.co.uk/tol/business/industry_sectors/technology/article2098235.ece |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ 2005ರಲ್ಲಿ [[ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಎಲಿಜೆಬೆತ್‌ II|ರಾಣಿ ಎಲಿಜೆಬೆತ್‌ II]] ಅವರಿಂದ [[ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಕೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ#ಗೌರವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು|ಗೌರವಪೂರ್ವಕವಾದ]] [[ಆರ್ಡರ್‌ ಆಫ್ ದಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಎಂಪೈರ್‌|ನೈಟ್‌ ಕಮ್ಯಾಂಡರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಆರ್ಡರ್‌ ಆಪ್‌ ದಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಎಂಪೈರ್‌]] (KBE) ಆಗಿಯೂ ಗೇಟ್ಸ್‌ ನೇಮಕಗೊಂಡರು&lt;ref&gt;{{cite news | title=Knighthood for Microsoft's Gates | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/3428673.stm | publisher=[[BBC News]] | date=2005-03-02 | accessdate=2008-02-18}}&lt;/ref&gt;. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, [[ಕೀಟಶಾಸ್ತ್ರ|ಕೀಟಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು]] ''[[ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್ ಅವರ ಹೂವಿನ ನೊಣ|ಎರಿಸ್ಟಾಲಿಸ್‌ ಗೇಟ್ಸಿ]]''  ಎಂಬ ಹೂವಿನ ನೊಣಕ್ಕೆ ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಗೌರವಸೂಚಕವಾಗಿ ಇರಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;{{cite web | author= Thompson, F. Christian | title=Bill Gates' Flower Fly ''Eristalis gatesi'' Thompson | url=http://www.sel.barc.usda.gov/Diptera/syrphid/gates.htm | publisher=The Diptera Site | date=1999-08-19 | accessdate=2008-02-18}}&lt;/ref&gt;

ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮೆಕ್ಸಿಕೋದಲ್ಲಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ &quot;''ಅನ್‌ ಪೇಸ್‌ ಡೆ ಲೆಕ್ಟೋರೆಸ್‌'' &quot; ಎಂಬ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೈಗೊಂಡ ಪರೋಪಕಾರಿ ಕೆಲಸಗಳಿಗಾಗಿ 2006ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿಗೆ [[ಆರ್ಡರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಆಝ್ಟೆಕ್‌ ಈಗಲ್‌|ಆರ್ಡರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಆಝ್‌ಟೆಕ್‌ ಈಗಲ್‌]] ಎಂಬ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://diariooficial.segob.gob.mx/nota_detalle.php?codigo=4936346|accessdate=2008-03-30|publisher=[[Diario Oficial de la Federación]]|title=Proclamation of the Award}}&lt;/ref&gt; 
=== ಹೂಡಿಕೆಗಳು ===
* ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಖಾಸಗಿ ಹೂಡಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿರುವ ಮತ್ತು [[ಹಿಡುವಳಿ ಕಂಪನಿ]]ಯಾಗಿರುವ [[ಕ್ಯಾಸ್ಕೇಡ್‌ ಹೂಡಿಕೆಗಳು LLC|ಕ್ಯಾಸ್ಕೇಡ್‌ ಇನ್‌ವೆಸ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ LLC]]ಯನ್ನು ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು [[ಕಿರ್ಕ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌, WA]]ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕೇಂದ್ರ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
* [[bgC3]]ಎಂಬ ಹೊಸ ಚಿಂತನಾ-ಚಿಲುಮೆಯ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.
* [[ಕೋರ್ಬಿಸ್‌]] ಎಂಬ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಇಮೇಜ್‌ ಪರವಾನಗಿ ಮತ್ತು ಹಕ್ಕುಗಳ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಗೇಟ್ಸ್‌ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.

== ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ ==
ಗೇಟ್ಸ್‌ ಎರಡು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ:

* ''[[ದಿ ರೋಡ್‌ ಅಹೆಡ್‌]]''  (1995)
* ''[[ಬಿಸೆನೆಸ್‌ @ ದಿ ಸ್ಪೀಡ್‌ ಆಫ್‌ ಥಾಟ್‌]]''  (1999)

== ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ==
{{Reflist|colwidth=30em}}
ಚೈತನ್ಯ ಇನ್ಫೋ-ಸಿಸ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೆಂಟರ್ ಮುದ್ಗಲ್

== ಆಕರಗಳು ==

* {{citation|title=How to be a Billionaire: Proven Strategies from the Titans of Wealth|first=Martin|last=Fridson|year=2001|publisher=[[John Wiley &amp; Sons]]|isbn=0471416177}}
* {{citation|title=The Road Ahead|last=Gates|first=Bill |year=1996 |publisher=[[Penguin Books]] |isbn=0140260404 }}
* {{citation|title=Bill Gates (Biography (a &amp; E))|first=Jeanne M.|last=Lesinski|year=2006|publisher=[[A&amp;E Television Networks]]|isbn=0822570270}}
* {{citation|title =Gates: How Microsoft's Mogul Reinvented an Industry and Made Himself The Richest Man in America|isbn = 0671880748|year =1994|publisher =[[Touchstone Pictures]]|last=Manes|first=Stephen}}
* {{citation|first=James|last=Wallace|year=1993|title=Hard Drive: Bill Gates and the Making of the Microsoft Empire|publisher=HarperCollins Publishers|location=New York}}

== ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ ==
* [http://www.economist.com/opinion/displaystory.cfm?story_id=11622119 ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ನ ಅರ್ಥ: ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಧಿಪತ್ಯ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಬಂದಿರುವ ಹಾಗೆ ಅವರ ಪ್ರಾಬಲ್ಯದ ಯುಗವೂ ಅಂತ್ಯವಾಗುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ]&quot;, ''[[ದಿ ಎಕನಾಮಿಸ್ಟ್‌]]'' , ಜೂನ್‌ 28, 2008
==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
&lt;References/&gt;

== ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು ==
{{sisterlinks|Bill Gates}}
* [http://www.microsoft.com/presspass/exec/billg/bio.mspx Microsoft.com ನಲ್ಲಿರುವ ಬಿಲ್‌‌ಗೇಟ್ಸ್‌ ಅವರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ ]
* [http://www.forbes.com/static/bill2005/LIRBH69.html ಫೋರ್ಬ್ಸ್: ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಸಿರಿವಂತರು]
* [http://www.gatesfoundation.org/ ಬಿಲ್ &amp; ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ]
* [http://money.cnn.com/2006/03/30/news/newsmakers/gates_howiwork_fortune/index.htm ಹೌ ಐ ವರ್ಕ್: ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ ]
* [http://www.ted.com/talks/view/id/451 TED ಮಾತುಕತೆಗಳು: ಜಗತ್ತನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಇದೀಗ ]{{Dead link|date=ಜೂನ್ 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} 2009ರಲ್ಲಿ [[TED (ಸಮ್ಮೇಳನ)|TED]]ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವುದು. 
* [http://www.kingofmarble-shmatko.com/engver/w150z.html ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಾಧನೆಗೆ ಅರ್ಪಣೆಗೊಂಡಿರುವ ಸೃಜನಶೀಲತೆ.]

{{start box}}
{{s-hon}}
{{succession box|
before=[[Warren Buffett]]|
title=[[List of billionaires|World's Richest Person]]|
years=1996–2007|
after= [[Warren Buffett]]}}
{{succession box|
before=[[Warren Buffett]]|
title=[[List of billionaires|World's Richest Person]]|
years=2009–|
after=Incumbent}}
{{end box}}

{{Microsoft Executives}}
{{Time Persons of the Year 2001-2025}}
{{Berkshire Hathaway}}

{{Persondata
|NAME=Gates, William Henry, III
|ALTERNATIVE NAMES=Gates, Bill
|SHORT DESCRIPTION=Business entrepreneur
|DATE OF BIRTH=October 28, 1955
|PLACE OF BIRTH=[[Seattle]], [[Washington]]
|DATE OF DEATH= 
|PLACE OF DEATH= }}
{{DEFAULTSORT:Gates, Bill}}
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕದ ಪರೋಪಕಾರಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕದ ಶತಕೋಟ್ಯಾಧಿಪತಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕಾದ ಉದ್ಯಮಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕದ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮರ್‌ಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಲೇಖಕರು]]
[[ವರ್ಗ:ಬಿಲ್‌ &amp; ಮೆಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್‌ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ‌ದ ಜನರು]]
[[ವರ್ಗ:ಬಿಲ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌]]
[[ವರ್ಗ:ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಉದ್ಯಮಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜನರು]]
[[ವರ್ಗ:ಆನರರಿ ನೈಟ್ಸ್‌ ಕಮ್ಯಾಂಡರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಆರ್ಡರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಎಂಪೈರ್‌]]
[[ವರ್ಗ:ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಅಕ್ಯಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನ ಸದಸ್ಯರು]]
[[ವರ್ಗ:ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ಇತಿಹಾಸ]]
[[ವರ್ಗ:ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಗ್ರಾಹಕರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಾರಿತೋಷಕ]]
[[ವರ್ಗ:ಸಿಯಾಟಲ್‌ ಜನತೆ, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌]]
[[ವರ್ಗ:ಕಿಂಗ್‌ ಕೌಂಟಿ ಜನತೆ, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌]]
[[ವರ್ಗ:ಟೈಮ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ವರ್ಷದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ವಿಂಡೋಸ್‌ ಜನತೆ]]
[[ವರ್ಗ:ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಸದಸ್ಯರು]]
[[ವರ್ಗ:ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಅಮೆರಿಕನ್ನರು]]
[[ವರ್ಗ:1955ರ ಪೀಳಿಗೆ]]
[[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ಜನರು]]
[[ವರ್ಗ:ಉದ್ಯಮಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಸಮಾಜಸೇವಕರು]]</text>
      <sha1>js09g9erzw23qlbke0solksaug2wo2g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಶುಕ್ರ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2725</id>
    <revision>
      <id>1307569</id>
      <parentid>1305054</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T12:34:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307569</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="97520" sha1="jfaznxwydaashk5bszsvl772y1v5pjh" xml:space="preserve">{{ಗ್ರಹ Infobox/ಶುಕ್ರ}}
'''ಶುಕ್ರ''' - ಇದು [[ಸೂರ್ಯ]]ನಿಗೆ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಸಮೀಪದ [[ಗ್ರಹ]].  ಸೂರ್ಯನನ್ನು ೨೨೪.೭ ಭೂಮಿ ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತದೆ.  −4.6 [[:en:apparent magnitude|ಗೋಚರ ಪ್ರಮಾಣ]]ವಿರುವ ಶುಕ್ರವು, [[ಚಂದ್ರ]]ನ ನಂತರ ರಾತ್ರಿಯ ಆಗಸದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಕಾಯ.  ೪೭.೮° ಗರಿಷ್ಠ [[ನೀಳತೆ]]ಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಶುಕ್ರಗ್ರಹವು ಮುಂಜಾನೆ/ಮುಸ್ಸಂಜೆಗಳಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ.  ಇದನ್ನು &quot;ಹಗಲು ನಕ್ಷತ್ರ&quot; ಮತ್ತು &quot;ಸಂಜೆ ನಕ್ಷತ್ರ&quot; ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಭೂಮಿಯಷ್ಟೇ ಇದೆ.ತನ್ನ ಅಕ್ಷದ ಮೇಲೆ ಬುಧ ಗ್ರಹಕ್ಕಿಂತ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಸುತ್ತುವ ಇದರ ೧ ದಿನ ಭೂಮಿಯ ೨೪೩ ದಿನಕ್ಕೆ ಸಮಾನ.ಇದು ಭೂಮಿಯ ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ.ಇದರ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲಾಮ್ಲ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಜೀವಿಗಳು ಇಲ್ಲ.ಇದರ ಮೇಲ್ಮೈ ಸೀಸವನ್ನೂ ಕರಗಿಸಬಲ್ಲಷ್ಟು ಶಾಖದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.

[[:en:terrestrial planet|ಘನರೂಪಿಯಾದ]] ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಯ ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ರಚನೆಯನ್ನು ಹೋಲುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಭೂಮಿಯ &quot;ಸಹೋದರ ಗ್ರಹ&quot;ವೆಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಶುಕ್ರವು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬೆಳಕನ್ನು ಪ್ರತಿಫಲಿಸುವ [[:en:cloud|ಮೋಡ]]ಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಮೇಲ್ಮೈ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿರುವಾಗ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ.  ೨೦ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ [[:en:planetary science|ಗ್ರಹ ವಿಜ್ಞಾನ]]ವು ಶುಕ್ರದ ಕೆಲವು ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬಯಲುಮಾಡುವ ಮುನ್ನ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವಾರು ವದಂತಿಗಳು, ಅನುಮಾನಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದವು.  ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[:en:carbon dioxide|ಇಂಗಾಲದ ಡೈ-ಆಕ್ಸೈಡನ್ನು]] ಒಳಗೊಂಡ ಶುಕ್ರದ [[:en:atmosphere|ವಾಯುಮಂಡಲ]]ವು ಘನರೂಪಿ ಗ್ರಹಗಳಲ್ಲೇ ಅತಿ ದಟ್ಟವಾಗಿದೆ.  ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ [[:en:atmospheric pressure|ವಾಯು ಒತ್ತಡ]]ವು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಒತ್ತಡಕ್ಕಿಂತ 90 ಪಟ್ಟು ಅಧಿಕ.

ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈನ ವಿವರವಾದ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕಳೆದ 20 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ತಯಾರಿಸಲಾಗಿದೆ.  ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳು ಕಂಡುಬರುವ ಈ ಮೇಲ್ಮೈನಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಕೆಲವು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳು ಜೀವಂತವಾಗಿರಬಹುದು.

ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹದ ವ್ಯಾಸ ೧೨,೪೦೦ ಕಿ.ಮೀ ಅಂದರೆ ೭,೭೦೦ ಮೈಲಿಗಳು.ಸೂರ್ಯನ ಸುತ್ತ ಒಂದು ಬಾರಿ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಾಕಲು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಕಾಲ ೨೨೪.೭ ದಿನಗಳು.ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೦೮,೦೦೦,೦೦೦ ಕಿ.ಮೀ. ಅಂದರೆ ೬೭,೦೦೦,೦೦೦ ಮೈಲಿಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

== ರಚನೆ ==

ಶುಕ್ರವು 4 [[:en:terrestrial planet|ಘನರೂಪಿ ಗ್ರಹ]]ಗಳಲ್ಲೊಂದು; ಅರ್ಥಾತ್, ಭೂಮಿಯಂತೆಯೇ ಶುಕ್ರವು ಶಿಲೆ/ಖನಿಜಗಳಿಂದ ರಚಿತವಾಗಿದೆ.  ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಶುಕ್ರ ಇವೆರಡೂ ಒಂದೇ ತೆರನಾಗಿವೆ.  ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಶುಕ್ರವನ್ನು ಭೂಮಿಯ 'ಅವಳಿ' ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.  ಶುಕ್ರದ ವ್ಯಾಸವು ಭೂಮಿಯದಕ್ಕಿಂತ ಕೇವಲ 650 ಕಿ.ಮೀ. ಕಡಿಮೆಯಿದೆ ಮತ್ತು ಶುಕ್ರದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯು ಭೂಮಿಯ 81.5%ರಷ್ಟು ಇದೆ.  ಆದರೆ, ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲವು ದಟ್ಟವಾದ [[:en:carbon dioxide|ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್]] ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈಮೇಲೆ ಭೂಮಿಗಿಂತ ಬಹಳ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.

=== ಆಂತರಿಕ ರಚನೆ ===
ಶುಕ್ರದ ಆಂತರಿಕ ರಚನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ನೇರವಾದ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಭೂಮಿ-ಶುಕ್ರಗಳ ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ಸಾಂದ್ರತೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸಾಮೀಪ್ಯದಿಂದ ನಾವು ಕೆಲವು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ತರ್ಕಿಸಬಹುದು.  ಭೂಮಿಯಂತೆ ಶುಕ್ರವೂ ಒಂದು [[:en:Planetary core|ಒಳಭಾಗ]], ಒಂದು [[:en:Mantle (geology)|ನಡುಭಾಗ]] ಮತ್ತು [[:en:Crust (geology)|ಮೇಲ್ಮೈ]]ಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.  ಭೂಮಿಯಂತೆ ಶುಕ್ರದ ಒಳಭಾಗವು ಕಡೇಪಕ್ಷ ಭಾಗಶಃವಾದರೂ ದ್ರವರೂಪದಲ್ಲಿದೆ.  ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರುವ ಕಾರಣ, ಅದರ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಒತ್ತಡವಿರುವಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.  ಈ ಎರಡು ಗ್ರಹಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ [[:en:plate tectonics|ಭೂಭಾಗ]]ಗಳು ಇಲ್ಲದಿರುವುದು.  ಬಹುಶಃ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮತ್ತು ನಡುಭಾಗಗಳು ಆರ್ದ್ರವಾಗಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಿರಬಹುದು.  ಶುಕ್ರದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಂವಹನೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ನಡೆಯದಿರುವುದು ಮತ್ತು ಶುಕ್ರಕ್ಕೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರವಿಲ್ಲದಿರುವುದೂ ಈ ಭೂಭಾಗಗಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯ ಪರಿಣಾಮಗಳೇ ಇರಬಹುದು.&lt;ref&gt;Nimmo, F. (2002), ''Crustal analysis of Venus from Magellan satellite observations at Atalanta Planitia, Beta Regio, and Thetis Regio'', Geology, v. 30, p. 987-990&lt;/ref&gt;

=== ಭೂವಿವರಣೆ ===

ಶುಕ್ರಗ್ರಹ ಸುಮಾರು ಶೇ80%ರಷ್ಟು ಮೇಲ್ಮೈ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವು ನುಣುಪಾದ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಸಮತಳಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಎರಡು ಎತ್ತರಿಸಿದ 'ಖಂಡಗಳು' ಇನ್ನುಳಿದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತವೆ.  ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಖಂಡವು ಗ್ರಹದ ಉತ್ತರಾರ್ಧ ಗೋಳದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಸಮಭಾಜಕದ ಸ್ವಲ್ಪವೇ ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿತವಾಗಿವೆ.  ಸುಮಾರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಷ್ಟೇ ದೊಡ್ಡದಾಗಿರುವ ಉತ್ತರದ ಖಂಡಕ್ಕೆ [[:en:Babylon|ಬ್ಯಾಬಿಲೋನ್]] ದೇವತೆಯಾದ [[:en:Ishtar|ಇಶ್ತಾರ್]] ಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ [[:en:Ishtar Terra|ಇಶ್ತಾರ್ ಭೂಮಿ]] ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ.  ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಅತಿ ಎತ್ತರವಾದ [[:en:Maxwell Montes|ಮ್ಯಾಕ್ಸ್‌ವೆಲ್ ಪರ್ವತ]]ವು ಇಶ್ತಾರ್ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿತವಾಗಿದೆ.  ಈ ಪರ್ವತದ ಶಿಖರವು ಶುಕ್ರದ ಸರಾಸರಿ ಮೇಲ್ಮೈ ಎತ್ತರಕ್ಕಿಂತ 11 ಕಿ.ಮೀ. ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ.  ಹೋಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಭೂಮಿಯಮೇಲೆ ಅತಿ ಎತ್ತರವಾದ [[:en:Mount Everest|ಮೌಂಟ್ ಎವರೆಸ್ಟ್]] ಶಿಖರವು ಸಾಗರದ ಮಟ್ಟದಿಂದ 9ಕಿ.ಮೀ. ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ.  ಸುಮಾರು [[:en:south america|ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾ]]ದಷ್ಟು ವಿಸ್ತೀರ್ಣವುಳ್ಳ ದಕ್ಷಿಣದ ಖಂಡಕ್ಕೆ, ಗ್ರೀಕ್ ದೇವತೆಯಾದ [[:en:Aphrodite|ಆಫ್ರೋಡೈಟ್]] ಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ [[:en:Aphrodite Terra|ಆಫ್ರೋಡೈಟ್ ಭೂಮಿ]]ಯೆಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ.  ಈ ಖಂಡದ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾಗಗಳು ಆಳವಾದ ಬಿರುಕುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ.&lt;ref name=&quot;Kaufmann&quot;&gt;Kaufmann W.J. (೧೯೯೪), ''ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ'', W.H. Freeman, New York, ಪುಟ. ೨೦೪&lt;/ref&gt;

ಘನರೂಪಿ ಗ್ರಹಗಳ ಮೇಲೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ [[:en:impact crater|ಅಪ್ಪಳಿಕೆ ಕುಳಿ]]ಗಳು, ಪರ್ವತಗಳು, ಮತ್ತು ಕಣಿವೆಗಳಲ್ಲದೆ, ಶುಕ್ರಕ್ಕೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಕೆಲವು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳೂ ಇವೆ.  ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವು ಸೇರಿವೆ:  ಚಪ್ಪಟೆ ಮೇಲ್ಭಾಗವುಳ್ಳ, ಜ್ವಾಲಮುಖಿಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾದ, ''farra'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು (ಇವು ದಪ್ಪನಾದ ದೋಸೆಯಾಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದು, ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ 20-50ಕಿ.ಮೀ. ಮತ್ತು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ 100-1000ಮೀ. ಇರುತ್ತವೆ); ''novae'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ನಕ್ಷತ್ರಾಕಾರದ ಬಿರುಕು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು; ನಕ್ಷತ್ರಾಕಾರದ ಮತ್ತು ಏಕೆಕೇಂದ್ರೀಯ ಬಿರುಕುಗಳನ್ನು ಹೊಂದು (ಜೇಡನ ಬಲೆಯಂತೆ ಕಾಣುವ) ''[[:en:arachnoid (astrogeology)|arachnoids]]'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು; ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾದ ಉಂಗುರಾಕಾರದ ಬಿರುಕುಗಳು (ಇವನ್ನು ''coronae'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ).  ಈ ಎಲ್ಲಾ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳೂ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸಿವೆ.&lt;ref name=&quot;Frankel&quot;&gt;Frankel C. (೧೯೯೬), ''ಸೌರಮಂಡದ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳು'', Cambridge University Press, Cambridge, New York&lt;/ref&gt;

ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಕಂಡುಬರುವ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ ಗಳಿಗೂ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅಥವಾ ಪೌರಾಣಿಕ ಸ್ತ್ರೀಯರ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;Batson R.M., Russell J.F. (1991), ''ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಹೊಸದಾಗಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳ ನಾಮಕರಣ'', Abstracts of the Lunar and Planetary Science Conference, v. 22, ಪುಟ. 65&lt;/ref&gt;  ಇದಕ್ಕಿರುವ ಕೆಲವೇ ಅಪವಾದಗಳೆಂದರೆ, [[:en:James Clerk Maxwell|James Clerk Maxwell]] ಅವರ ಹೆಸರಿಡಲಾದ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ವೆಲ್ ಪರ್ವತ, [[:en:Alpha Regio|Alpha Regio]], [[:en:Beta Regio|Beta Regio]] ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾದ ಎರಡು ಎತ್ತರದ ವಲಯಗಳು.&lt;ref name=jpl-magellan&gt;{{cite book | last=Young C. (Editor)|url= http://www2.jpl.nasa.gov/magellan/guide.html| coauthors= | year=ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೯೦ | title=ಮೆಜೆಲನ್ ಶುಕ್ರಾನ್ವೇಷಕದ ಕೈಪಿಡಿ | edition=JPL Publication 90-24 | publisher=Jet Propulsion Laboratory| location=California | id= }}&lt;/ref&gt;

=== ಮೇಲ್ಮೈ ಭೂವಿಜ್ಞಾನ ===

[[ಚಿತ್ರ:Map_of_Venus.png|thumb|left|ಎತ್ತರದ 'ಖಂಡ'ಗಳನ್ನು ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವ ಶುಕ್ರದ ನಕ್ಷೆ: ಮೇಲೆ ಇಶ್ತಾರ್ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಸಮಭಾಜಕದ ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಕೆಳಗೆ ಬಲಗಡೆಯಲ್ಲಿ ಆಫ್ರೊಡೈಟ್ ಭೂಮಿ.]]
ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈನ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾಗಗಳು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿವೆ.  ಶುಕ್ರನ ಮೇಲೆ ಭೂಮಿಗಿಂತ ಹಲವು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳಿದ್ದು, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ 167 ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳು 100ಕಿ.ಮೀ. ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.  ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡದಾದ ಏಕಮಾತ್ರ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೆಂದರೆ [[:en:Hawaii|ಹವಾಯಿ]]ನಲ್ಲಿರುವ [[:en:BigIsland|BigIsland]].  ಆದರೆ, ಇದರರ್ಥ ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜ್ವಾಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದಲ್ಲ.  ಬದಲಿಗೆ, ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಗಿಂತ ತುಂಬ ಹಳೆಯದಾಗಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.  ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಭೂಭಾಗಗಳ ನಿರಂತರ ಚಲನೆಯಿಂದ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯು ತನ್ನನ್ನು ನವೀಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.  ಆದ್ದರಿಂದ, ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯ ಸರಾಸರಿ ಆಯಸ್ಸು ಸುಮಾರು 10 ಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳು.  ಹೋಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಶುಕ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ ೫೦ ಕೋಟಿ ವರ್ಷ ಹಳೆಯದೆಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Frankel&quot; /&gt;

ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಈಗಲೂ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆಯೆಂದು ಹಲವಾರು ಸಾಕ್ಷಿಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.  ರಷ್ಯಾದ [[:en:Venera program|ವೆನೆರಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ]]ದ ಮತ್ತು [[:en:Venera 12|ವೆನೆರಾ ೧೨]] ಶೋಧಕಗಳು ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮಿಂಚನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದವು.  ಇದಲ್ಲದೆ, ವೆನೆರಾ ೧೨ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲಿಳಿದ ತಕ್ಷಣವೇ ಪ್ರಬಲವಾದ ಸಿಡಿಲ ಸದ್ದನ್ನೂ ದಾಖಲಿಸಿಕೊಂಡಿತು.  ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಗುಡುಗು ಮಿಂಚುಗಳು ಮಳೆಯಿಂದುಂಟಾದರೂ, ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಮಳೆ ಬೀಳುವುದಿಲ್ಲ.  ಆದ್ದರಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಗುಡುಗು/ಮಿಂಚುಗಳು ಯಾವುದೋ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಹೊರಚಿಮ್ಮಿದ ಧೂಳಿನಿಂದ ಉಂಟಾಗಿರಬಹುದೆಂದು ನಾವು ತರ್ಕಿಸಬಹುದು.  ಈ ತರ್ಕಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವ ಇನ್ನೊಂದು ಸಾಕ್ಷಿಯೆಂದರೆ ೧೯೭೮ ರಿಂದ ೧೯೮೬ರ ನಡುವೆ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಗಂಧಕದ ಡೈ-ಆಕ್ಸೈಡ್‌ನ ಪ್ರಬಲತೆಯು ೧೦ ಪಟ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು.  ಬಹುಶಃ ಮುಂಚೆ ಯಾವುದೋ ದೊಡ್ಡ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯ ಸ್ಫೋಟದಿಂದ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದ SO&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;ನ ಪ್ರಬಲತೆಯು ತದನಂತರ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರಬಹುದು.

[[ಚಿತ್ರ:Mgn_p39146.png|thumb|left|ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಅಪ್ಪಳಿಕೆ ಕುಳಿಗಳು]]
[[:en:Venera 14|ವೆನೆರಾ 14]] ತೆಗೆದ ಈ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವಂತೆ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಕಪ್ಪುಶಿಲೆಯಿಂದ ಆವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.  ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಒಂದೇ ಸಮ ಹರಡಿರುವಂಥ ಸುಮಾರು 1,000 ಅಪ್ಪಳಿಕೆ ಕುಳಿಗಳು ಶುಕ್ರನ ಮೇಲೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.  ಭೂಮಿ, ಚಂದ್ರ, ಮತ್ತಿತರ ಕುಳಿಗಳಿರುವ ಗ್ರಹಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿಗಳು ಸವೆದುಹೋದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.  ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ನಂತರದ ಅಪ್ಪಳಿಕೆಗಳಿಂದ ಹಾಗೂ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಗಾಳಿ, ಮಳೆಯಿಂದ ಈ ಸವೆಯುವಿಕೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.  ಆದರೆ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಬಹುತೇಕ ಕುಳಿಗಳು ಯಾವ ಸವೆಯುವಿಕೆಯೂ ಇಲ್ಲದೆ ಹೊಸದರಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ.  ಕುಳಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಸುಸ್ಥಿತಿಯು, ಸುಮಾರು 50 ಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ಶುಕ್ರವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ ಹೊಸ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;Strom R.G., Schaber G.G., Dawsow D.D. (1995), ''The global resurfacing of Venus'', Journal of Geophysical Research, vol. 99, p. 10,899-10,926&lt;/ref&gt;  ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈನ ಭೂಭಾಗಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಚಲಿಸುತ್ತಿರುತ್ತವೆ.  ಆದರೆ, ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಈ ರೀತಿಯ ಚಲನೆ ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.  ಚಲನೆಯಿಲ್ಲದೆ ಗ್ರಹದ ನಡುಭಾಗದ ಶಾಖವು ಹೊರಹೋಗಲು ಅಡಚಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ.  ಬದಲಿಗೆ, ಶುಕ್ರದ ನಡುಭಾಗದ ತಾಪಮಾನವು ಒಂದು ಮಿತಿಯವರೆಗೂ ಏರುತ್ತದೆ.  ಏರಿದ ತಾಪವು ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.  ನಂತರ, ಸುಮಾರು 10 ಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮೈ ನಾಶವಾಗಿ ಪುನಃ ಹೊಸ ಮೇಲ್ಮೈ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Frankel&quot; /&gt;

ಶುಕ್ರದ ಕುಳಿಗಳಿಗೆ 3 ರಿಂದ 280 ಕಿ.ಮೀ. ವ್ಯಾಸವಿರುತ್ತದೆ.  ಗ್ರಹದತ್ತ ಬರುತ್ತಿರುವ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳ ಮೇಲೆ ದಟ್ಟವಾದ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಂದಾಗಿ 3ಕಿ.ಮೀ.ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವ್ಯಾಸದ ಕುಳಿಗಳು ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ.  ಒಂದು ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಚಲನಶಕ್ತಿಯಿರುವ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳನ್ನು ವಾಯುಮಂಡಲವು ಎಷ್ಟು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆಂದರೆ, ಈ ಕಾಯಗಳು ಶುಕ್ರವನ್ನಪ್ಪಳಿಸಿದಾಗ ಕುಳಿಗಳು ಉಂಟಾಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ.&lt;ref&gt;Herrick R.R., Phillips R.J. (1993), ''Effects of the Venusian atmosphere on incoming meteoroids and the impact crater population'', Icarus, v. 112, p. 253-281&lt;/ref&gt;

=== ವಾಯುಮಂಡಲ ===

ಬಹಳ ದಟ್ಟವಾದ ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ-ಆಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಾರಜನಕಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.  ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ವಾಯು ಒತ್ತಡವು ಭೂಮಿಯದಕ್ಕಿಂತ 90 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು.  ಇದು ಭೂಮಿಯ ಸಾಗರಗಳಲ್ಲಿ 1ಕಿ.ಮೀ. ಆಳದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುವ ಒತ್ತಡದಷ್ಟಿದೆ.  CO&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; ಅತಿ ಸಮೃದ್ಧವಾದ ವಾಯುಮಂಡಲವು ಪ್ರಬಲವಾದ [[:en:greenhouse effect|ಹರಿತ್ಗೃಹ ಪರಿಣಾಮ]]ವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿ, ಮೇಲ್ಮೈ ತಾಪಮಾನವನ್ನು 400° ಸೆ. ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.  ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಶುಕ್ರನಿಗಿಂತ ಬುಧವು ಸೂರ್ಯನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದು ಶುಕ್ರನಿಗಿಂತ 4 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಸೌರಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರೂ, ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ತಾಪಮಾನವು [[ಬುಧ]]ದ ಮೇಲ್ಮೈ ತಾಪಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

[[ಚಿತ್ರ:Venuspioneeruv.jpg|thumb|left|ಅತಿನೇರಳೆ ಕಿರಣಾವಲೋಕನದಿಂದ ಕಂಡುಬಂದಂತೆ ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಮೋಡಗಳ ವಿನ್ಯಾಸ]] ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲವು ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಭೂಮಿಯ ಈಗಿನ ವಾಯುಮಂಡಲದಂತೆಯೇ ಇತ್ತೆಂದೂ, ಅಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ದ್ರವರೂಪದಲ್ಲಿ ನೀರಿತ್ತೆಂದೂ, ಆದರೆ ಆ ನೀರು ಇಂಗಿದ್ದರಿಂದ ಅಲ್ಲಿ ಹರಿತ್ಗೃಹ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟಾಯಿತೆಂದೂ, ಮತ್ತು ಆ ಹರಿತ್ಗೃಹ ಪರಿಣಾಮವೇ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹರಿತ್ಗೃಹ ವಾಯುವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಿತೆಂದೂ, ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;Kasting J.F. (1988), ''ತೇವವಾದ ಹರಿತ್‌ಗೃಹ ವಾಯುಮಂಡಲಗಳು ಮತ್ತು ಭೂಮಿ, ಶುಕ್ರಗಳ ವಿಕಸನ'', Icarus, ಸಂಪುಟ. ೭೪, ಪುಟ. ೪೭೨-೪೯೪&lt;/ref&gt;  ಇದರಿಂದ, ತೀವ್ರವಾದ [[:en:climate change|ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ]]ಗೆ ಶುಕ್ರವು ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳಿಗೆ ಬಹಳ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.

[[:en:Thermal inertia|ಉಷ್ಣ ಜಡತ್ವ]] ಮತ್ತು ವಾಯುಮಂಡಲದ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಂವಹನೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ, ತನ್ನ ಅಕ್ಷೀಯ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಬಹಳ ನಿಧಾನವಾಗಿದ್ದರೂ, ಶುಕ್ರದ ದಿನ ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿಯ ಗ್ರಹಭಾಗಗಳು ಸುಮಾರು ಒಂದೇ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ.  ಮೇಲ್ಮೈನ ಬಳಿ ಮಾರುತಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕೆಲವೇ ಕಿ.ಮೀ. ಪ್ರತಿ ಘಂಟೆಯ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸಿದರೂ, ವಾಯು ಸಾಂದ್ರತೆ ಅದಿಕವಾಗಿರುವ ಕಾರಣ, ಈ ನಿಧಾನವಾದ ಚಲನೆಯೂ ಅಡಚಣೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಬಲವನ್ನು ಹೇರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಧೂಳು, ಸಣ್ಣ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ತಮ್ಮೊಡನೆ ಸಾಗಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;Moshkin B.E., Ekonomov A.P., Golovin Iu.M. (1979), ''ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಧೂಳು'', Kosmicheskie Issledovaniia (Cosmic Research), ಸಂಪುಟ. ೧೭, ಪುಟ.೨೮೦-೨೮೫&lt;/ref&gt;

CO&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; ನ ದಟ್ಟವಾದ ಪದರದ ಮೇಲೆ [[:en:sulfur dioxide|ಗಂಧಕದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್]] ಮತ್ತು [[:en:sulfuric acid|ಗಂಧಕಾಮ್ಲ]]ದ ಹನಿಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ದಪ್ಪನಾದ ಮೋಡಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;Krasnopolsky V.A., Parshev V.A. (೧೯೮೧), ''ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲದ ರಸಾಯನಿಕ ರಚನೆ'', Nature, ಸಂಪುಟ. 292, ಪುಟ. ೬೧೦-೬೧೩&lt;/ref&gt; ಈ ಮೋಡಗಳು ತಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 60% ನ್ನು ಮರಳಿ ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಫಲಿಸಿಬಿಡುತ್ತವೆ.  ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿರುವಾಗ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈನ ನೇರ ವೀಕ್ಷಣೆಯು ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ.  ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಗಿಂತ ಸೂರ್ಯನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದರೂ, ಈ ಶಾಶ್ವತ ಮೋಡದ ಹೊದಿಕೆಗಳಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಭೂಮಿಯಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ಶಾಖಗಳು ಬೀಳುವುದಿಲ್ಲ.  CO&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; ನಿಂದ ಉಂಟಾದ ಹರಿತ್ಗೃಹ ಪರಿಣಾಮವು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ತಾಪಮಾನವು ಬಹುಶಃ ಭೂಮಿಯ ತಾಪಮಾನದಷ್ಟೇ ಇರುತ್ತಿತ್ತು.  300 ಕಿ.ಮೀ. ಪ್ರತಿ ಘಂಟೆ ವೇಗದ ಪ್ರಬಲ ಮಾರುತಗಳು ಮೋಡದ ಪದರದ ಬಳಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ.  ಇವು ಪ್ರತಿ 4-5 ಭೂದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಗ್ರಹವನ್ನು ಸುತ್ತುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;Rossow W.B., del Genio A.D., Eichler T. (1990), ''Cloud-tracked winds from Pioneer Venus OCPP images'', Journal of the Atmospheric Sciences, v. 47, p. 2053-2084&lt;/ref&gt;

=== ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಒಳಭಾಗ ===
ಶುಕ್ರದ [[:en:magnetic field|ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರ]]ವು ಭೂಮಿಯದಕ್ಕಿಂತ ಬಹಳ ದುರ್ಬಲವೂ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣದೂ (ಅರ್ಥಾತ್, ಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ) ಆಗಿರುವುದೆಂದು ''[[:en:Pioneer Venus project|ಪಯೋನೀರ್ ಶುಕ್ರ ಪರಿಭ್ರಮಕ]]''ವು 1980ರಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿತು.  ಭೂಮಿಯ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರವು [[:en:Planetary core|ಒಳಭಾಗದ]] ಆಂತರಿಕ [[:en:dynamo theory|ಉತ್ಪಾದಕ]]ದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿದ್ದರೂ, ಶುಕ್ರದ ದುರ್ಬಲವಾದ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರವು [[:en:solar wind|ಸೌರ ಮಾರುತ]] ಮತ್ತು ಶುಕ್ರದ  [[:en:ionosphere|ಅಯಾನುಗೋಳ]]ದ ಪರಸ್ಪರ ಒಡನಾಟದಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;Kivelson G. M., Russell, C. T. ''ಅಂತರಿಕ್ಷ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ: ಒಂದು ಪರಿಚಯ'', Cambridge University Press, 1995.&lt;/ref&gt;  ಶುಕ್ರದ [[:en:magnetosphere|ಕಾಂತಗೋಳ]]ವು ಗ್ರಹದ ವಾಯುಮಂಡಲವನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ವಿಕಿರಣಗಳಿಂದ ತಡೆಯಲಾರದಷ್ಟು ದುರ್ಬಲವಾಗಿದೆ.

ಶುಕ್ರವು ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಂತೆಯೇ ಇದ್ದು ಅದರ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಂತೆಯೇ [[:en:dynamo theory|ಉತ್ಪಾದಕ]]ವಿರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇದ್ದಿದ್ದರಿಂದ, ಶುಕ್ರಕ್ಕೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರವಿಲ್ಲದಿರುವುದು ಒಂದು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ಸಂಗತಿಯಾಗಿತ್ತು.  ಉತ್ಪಾದಕದ ಅಸ್ಥಿತ್ವಕ್ಕೆ 3 ಅಂಶಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ: ಒಂದು  [[:en:Electrical conductor|ವಿದ್ಯುತ್‌ ವಾಹಕ]] ದ್ರವ, ಎರಡನೆಯದಾಗಿ ಪರಿಭ್ರಮಣ, ಮತ್ತು ಮೂರನೆಯದಾಗಿ  [[:en:convection|ಸಂವಹನ]].  ಶುಕ್ರದ ಒಳಭಾಗವು ವಿದ್ಯುತ್‌ವಾಹಕವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.  ಗ್ರಹದ ಅಕ್ಷೀಯ ಪರಿಭ್ರಮಣವು ಬಹಳ ನಿಧಾನವಾಗಿದ್ದರೂ, ಇದು ಉತ್ಪಾಕವನ್ನುಂಟುಮಾಡಲು ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು ವೇಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;Luhmann J. G., Russell C. T.  ''[http://www-spc.igpp.ucla.edu/personnel/russell/papers/venus_mag/  ಶುಕ್ರ: ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಕಾಂತಗೋಳ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100714051425/http://www-spc.igpp.ucla.edu/personnel/russell/papers/venus_mag/ |date=2010-07-14 }}'' in Encyclopedia of Planetary Sciences, ed. J. H. Shirley and R. W. Fainbridge,905-907, Chapman and Hall, New York, 1997.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Stevenson, D. J., (2003). ''[http://dx.doi.org/10.1016/S0012-821X(02)01126-3 ಗ್ರಹಗಳ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರಗಳು]'', Earth and Planetary Science Letters, 208, 1-11.&lt;/ref&gt;  ಈ ವಿಷಯಗಳಿಂದ ತಿಳಿದು ಬರುವುದೇನೆಂದರೆ, ಉತ್ಪಾದಕವಿಲ್ಲದಿರುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಬಹುಶಃ ಶುಕ್ರದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಂವಹನ ಉಂಟಾಗದಿರುವುದು.  ಭೂಮಿಯ ದ್ರವೀಕೃತ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಳಪದರಗಳಲ್ಲಿರುವ ದ್ರವವು ಹೊರಪದರಗಳಲ್ಲಿರುವ ದ್ರವಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಿಸಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅಲ್ಲಿ ಸಂವಹನೆಯು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.  ತನ್ನ ಒಳ ಶಾಖವನ್ನು ಹೊರಸೂಸಲು ಅಗತ್ಯವಾದ [[:en:plate tectonics|ಭೂಭಾಗ]]ಗಳೇ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ, ಶುಕ್ರದ ಒಳಭಾಗದ ಎಲ್ಲಾ ಪದರಗಳೂ ಬಹುಶಃ ಒಂದೇ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಇವೆ.  ಇನ್ನೊಂದು ಸಂಭವನೆಯೆಂದರೆ, ಶುಕ್ರದ ಒಳಭಾಗವು ಈಗಾಗಲೇ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಘನೀಕೃತಗೊಂಡಿದೆ.

== ಕಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಪರಿಭ್ರಮಣ ==
ಶುಕ್ರವು ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸರಾಸರಿ 10.6 ಕೋಟಿ ಕಿ.ಮೀ.ಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ ಮತ್ತು 224.65 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಒಂದು ಪರಿಭ್ರಮಣವನ್ನು ಮುಗಿಸುತ್ತದೆ.  ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗ್ರಹದ ಕಕ್ಷೆಯೂ ಕೇಂದ್ರ ಚ್ಯುತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಕೇವಲ 1% ಚ್ಯುತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಶುಕ್ರದ ಕಕ್ಷೆಯು ವೃತ್ತಾಕಾರಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಸಮೀಪವಾಗಿದೆ.  ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ನಡುವೆ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತದೆ.  ಸುಮಾರು 4 ಕೋಟಿ ಕಿ.ಮೀ. ಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಬೇರಾವುದೇ ಗ್ರಹಕ್ಕಿಂತ ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಗೆ ಅತಿ ಸಮೀಪಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ.  ಸರಾಸರಿ  584 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಶುಕ್ರ-ಭೂಮಿ ಇಷ್ಟು ಸಮೀಪಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತವೆ.

ಶುಕ್ರವು ತನ್ನ ಅಕ್ಷದ ಸುತ್ತ 243 ಭೂಮಿ ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ.  ಇದು ದೊಡ್ಡ ಗ್ರಹಗಳಲ್ಲೇ ಅತಿ ನಿಧಾನವಾಗಿದೆ.  ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಒಂದು [[:en:sidereal day|ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ ದಿನ]]ವು (243 ಭೂಮಿ ದಿನಗಳು) ಶುಕ್ರದ ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ (224.7 ಭೂಮಿ ದಿನಗಳು) ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲವಿರುತ್ತದೆ!! ಆದರೆ, ಶುಕ್ರದ ಒಂದು [[:en:solar day|ಸೌರ ದಿನ]]ದ ಅವಧಿಯು ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ ದಿನದ ಅವಧಿಗಿಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದೆ; ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲಿರುವ ವೀಕ್ಷಕನೊಬ್ಬನಿಗೆ ಕಾಣಿಸುವಂತೆ ಒಂದು ಸೂರ್ಯೋದಯದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಸೂರ್ಯೋದಯದ ನಡುವೆ ಇರುವ ಕಾಲಾವಧಿಯು 116.75 ಭೂಮಿ ದಿನಗಳು.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.planetary.org/explore/topics/compare_the_planets/terrestrial.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2006-12-19 |archive-date=2011-08-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110821222253/http://www.planetary.org/explore/topics/compare_the_planets/terrestrial.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;  ಸೂರ್ಯ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗುವಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ.  ಸಮಭಾಜಕದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ  6.5 ಕಿ.ಮೀ. ಪ್ರತಿ ಘಂಟೆಯ ವೇಗದಲ್ಲಿ ತಿರುಗುತ್ತದೆ.  ಹೋಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಭೂಮಿಯ ಸಮಭಾಜಕದಲ್ಲಿ ವೇಗವು ಸುಮಾರು 1,600 ಕಿ.ಮೀ. ಪ್ರತಿ ಘಂಟೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ಸೂರ್ಯನ ಉತ್ತರ ಧ್ರುವದ ಮೇಲಿನಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ ಕಾಣಿಸುವಂತೆ, ಎಲ್ಲಾ ಗ್ರಹಗಳು ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಅಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಕಾರವಾಗಿ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತಿವೆ.  ಆದರೆ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲ ಗ್ರಹಗಳು ತಮ್ಮ ಅಕ್ಷದ ಸುತ್ತಲೂ ಅಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಕಾರದಲ್ಲೇ ಸುತ್ತುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಶುಕ್ರವು ಮಾತ್ರ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ.  ಶುಕ್ರದ ಅಕ್ಷೀಯ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕಾಲವನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮಾಪಿಸಿದಾಗ ಅದರ ಈ ನಿಧಾನವಾದ [[:en:retrograde motion|ಪ್ರತಿಗಾಮಿ ಚಲನೆ]]ಯು ಹೇಗೆ ಉಂಟಾಯಿತೆಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನು ತಬ್ಬಿಬ್ಬುಗೊಳಿಸಿತು.  [[:en:solar nebula|ಸೌರ ಜ್ಯೋತಿಪಟಲ]]ದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಕಾಲದಲ್ಲಿ  ಶುಕ್ರವು ಪ್ರಾಯಶಃ ಈಗಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವೇಗವುಳ್ಳ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಗತಿಕವಾದ ಚಲನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.  ಆದರೆ, ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಶುಕ್ರದ ದಟ್ಟ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಮೇಲಾದ [[:en:tide|ಉಬ್ಬರ-ಇಳಿತ]]ಗಳ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಅದರ ಚಲನೆಯನ್ನು ಈಗಿರುವಷ್ಟು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸಿರಬಹುದು ಎಂದು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;Correia A.C.M., Laskar J., de Surgy O.N. (2003), ''Long-term evolution of the spin of Venus: I. theory'', Icarus, v.163, p.1-23; [http://www.imcce.fr/Equipes/ASD/preprints/prep.2002/venus1.2002.pdf preprint]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Correia A.C.M., Laskar J. (2003), ''Long-term evolution of the spin of Venus: II. numerical simulations'',
Icarus, v.163, p.24-45; [http://www.imcce.fr/Equipes/ASD/preprints/prep.2002/venus2.2002.pdf preprint]&lt;/ref&gt;

ಶುಕ್ರದ ವಾರ್ಷಿಕ ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಚಲನೆಗಳ ಒಂದು ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ, ಸರಾಸರಿ 584 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಯ ಸಮೀಪಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ.  ಈ ಅವಧಿಯು ಶುಕ್ರದ 5 ಸೌರದಿನಗಳ ಅವಧಿಯಷ್ಟೇ ಇದೆ.  ಕಾಲಾವಧಿಗಳ ನಡುವೆಯಿರುವ ಈ ಸಂಬಂಧಗಳು ಕೇವಲ ಕಾಕತಾಳೀಯವೋ ಅಥವಾ ಭೂಮಿ-ಶುಕ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ತರಹದ ಉಬ್ಬರ-ಇಳಿತಗಳಿಂದಾದ ಬದ್ಧತೆಯೋ ([[:en:tidal locking|tidal locking]]) ಎಂಬುದು ಇನ್ನೂ ತಿಳಿದುಬಂದಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;Gold T., Soter S. (1969), ''Atmospheric tides and the resonant rotation of Venus'', Icarus, v. 11, p 356-366&lt;/ref&gt;

ಶುಕ್ರಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಉಪಗ್ರಹಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, [[2002 VE68|2002 VE&lt;sub&gt;68&lt;/sub&gt;]] ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ [[:en:asteroid|ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ ಕಾಯ]]ವು ಶುಕ್ರನ ಸುತ್ತ ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಪರಿಭ್ರಮಣೆಯಂತೆ ಕಾಣುವ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುತ್ತಿದೆ.&lt;ref&gt;Mikkola S., Brasser R., Wiegert P., Innanen K. ''Asteroid 2002 VE68, a quasi-satellite of Venus'', Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, Vol 351 p L63. Jul 2004&lt;/ref&gt; 
[[:en:California Institute of Technology]]ಯ ಆಲೆಕ್ಸ್ ಅಲೇಮಿ ಮತ್ತು ಡೇವಿಡ್ ಸ್ಟೀವನ್‌ಸನ್ ಅವರು ಸೌರಮಂಡಲದ ಮೊದಲ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಒಂದು ಮಾದರಿಯನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು.  ಅವರ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಶುಕ್ರವು, ದೊಡ್ಡದೊಂದು [[:en:impact event|ಅಪ್ಪಳಿಕೆ]]ಯಿಂದ ಉದ್ಭವವಾದಕಡೇಪಕ್ಷ ಒಂದು ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.&lt;ref&gt;SCIENTIFIC AMERICAN.com, October 10, 2006, ''ಜೋಡಿ ಅಪ್ಪಳಿಕೆಗಳು ಶುಕ್ರವು ಉಪಗ್ರಹ ರಹಿತವಾಗಿರುವುದನ್ನು ವಿವರಿಸಬಹುದು - ಜಾರ್ಜ್ ಮಸರ್''; [http://www.sciam.com/article.cfm?articleID=0008DCD1-0A66-152C-8A6683414B7F0000&amp;ref=sciam]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;SkyTonight.com, October 10, 2006, ''Why Doesn't Venus Have a Moon? by David Tytell''; [http://skytonight.com/news/home/4353026.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061019195825/http://skytonight.com/news/home/4353026.html |date=2006-10-19 }}&lt;/ref&gt;  ಅಲೇಮಿ ಮತ್ತು ಸ್ಟೀವನ್‌ಸನ್ನರ ಪ್ರಕಾರ, ಸುಮಾರು 1 ಕೋಟಿ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಇನ್ನೊಂದು ಅಪ್ಪಳಿಕೆಯು ಶುಕ್ರದ ಅಕ್ಷೀಯ ಪರಿಭ್ರಮಣದ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಈ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಭ್ರಮಣದಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಉಪಗ್ರಹವು ನಿಧಾನವಾಗಿ [[:en:Tidal_acceleration#Tidal_deceleration|ಸುತ್ತಿಕೊಂಡು ಗ್ರಹದತ್ತ ಬೀಳುತ್ತಾ]] ಹೋಯಿತು.&lt;ref&gt;Aerospaceweb.org, ''ಚಂದ್ರನ ಚಲನೆ ಮತ್ತು ಉಬ್ಬರವಿಳಿತಗಳು''; [http://www.aerospaceweb.org/question/astronomy/q0262.shtml]&lt;/ref&gt; ಕಡೆಗೆ ಆ ಉಪಗ್ರಹವು ಶುಕ್ರವನ್ನು ಢಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆದು ಅದರಲ್ಲೇ ವಿಲೀನವಾಯಿತು.  ತದನಂತರದ ಅಪ್ಪಳಿಕೆಗಳು ಬೇರಾವುದಾದರೂ ಉಪಗ್ರಹಗಳಾನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದರೆ, ಅವುಗಳೂ ಮೊದಲ ಉಪಗ್ರಹದಂತೆಯೇ ಶುಕ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನವಾದವು.  ಅಲೇಮಿ ಸ್ಟೀವನ್‌ಸನ್ ಅಧ್ಯಯನವು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದಿರುವುದರಿಂದ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಈ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಒಪ್ಪಿಗೆ ಸಿಗುತ್ತದೆಂದು ಕಾದು ನೋಡಬೇಕು.

== ವೀಕ್ಷಣೆ ==

[[ಚಿತ್ರ:Sunset_at_Grain_Elevator_012_Cropped_more.jpg|thumb|right|ಅರ್ಧ ಚಂದ್ರನ ಪಕ್ಕ ಸಂಧ್ಯಾ ನಕ್ಷತ್ರದಂತೆ ಕಾಣಿಸುವ ಶುಕ್ರ]]
[[:en:apparent magnitude|ಗೋಚರ ಪ್ರಮಾಣವು]] −3.8 ರಿಂದ −4.6ಅ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಯ ಆಕಾಶದಿಂದ ಎಲ್ಲ ನಕ್ಷತ್ರಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.  ಇದು ನಡುದಿನದಲ್ಲೂ ಕಾಣಿಸುವಷ್ಟು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿದೆ.  ಸೂರ್ಯ ದಿಗಂತದ ಬಳಿ ಇದ್ದಾಗಲಂತೂ ಶುಕ್ರವನ್ನು ಬಹು ಸುಲಭವಾಗಿ ನೋಡಬಹುದು.

ಸೂರ್ಯನ ಸುತ್ತ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುವಾಗ ಪ್ರತಿ 584 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಯನ್ನು 'ದಾಟಿಕೊಂಡು' ಹೋಗುತ್ತದೆ.  ಹೀಗಾದಾಗ, ಶುಕ್ರವು ಸೂರ್ಯಾಸ್ತದ ನಂತರ ಕಾಣುವ 'ಸಂಧ್ಯಾ ನಕ್ಷತ್ರ' ದಿಂದ ಸೂರ್ಯೋದಯಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಕಾಣುವ 'ಉಷಾ ನಕ್ಷತ್ರ'ವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡುತ್ತದೆ.  [[ಬುಧ]]ವನ್ನು ನಸುಕಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಲು ಕಷ್ಟವಾದರೂ, ಶುಕ್ರವು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿರುವಾಗ ಎಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆಂದರೆ, ಅದನ್ನು ಗುರುತು ಹಿಡಿಯದಿರುವುದೇ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.  ತನ್ನ ಕಕ್ಷೆಯ ಆಕಾರದ ಕಾರಣ, ಸೂರ್ಯಾಸ್ತವಾದ ಹಲವು ಘಂಟೆಗಳ ನಂತರವೂ ಶುಕ್ರವು ಕತ್ತಲಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.  ಬಿಂದುವಿನ ಆಕಾರದಲ್ಲಿರುವ ಬೇರೆಲ್ಲಾ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳಿಗಿಂತ ಶುಕ್ರವು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ.  ಈ ಕಾರಣದಿಂದ, ಹಲವು ಬಾರಿ ಶುಕ್ರವನ್ನು ಬೇರೆಯಾವುದೋ ವಿಚಿತ್ರ ವಸ್ತುವೆಂದೋ ಅಥವಾ ಹಾರುವ ತಟ್ಟೆಯೆಂದೋ ಅಪಾರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸರ್ವೇ ಸಾಮಾನ್ಯದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.  1969ರಲ್ಲಿ , ಮುಂದೆ [[:en:U.S. President|ಅಮೆರಿಕಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ]]ರಾಗುವವರಿದ್ದ [[:en:Jimmy Carter|ಜಿಮ್ಮಿ ಕಾರ್ಟರ್]]ಅವರು ಒಂದು ಹಾರುವ ತಟ್ಟೆಯನ್ನು ನೋಡಿರುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದರು.  ನಂತರದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳಿಂದ ತಿಳಿದುಬಂದಂತೆ ಬಹುಶಃ ಅವರು ಸಹ ಶುಕ್ರವನ್ನು ನೋಡಿ ಹಾರುವ ತಟ್ಟೆಯೆಂದೇ ಭಾವಿಸಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite web| last = Krystek| first = Lee| url = http://www.unmuseum.org/ifonat.htm| title = Natural Identified Flying Objects| publisher = The Unnatural Museum| accessdate = 2006-06-20| archive-date = 2006-06-15| archive-url = https://web.archive.org/web/20060615170719/http://unmuseum.org/ifonat.htm| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;

ಶುಕ್ರವು ತನ್ನ ಕಕ್ಷವನ್ನು ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತ, [[ಚಂದ್ರ]]ನಂತೆಯೇ [[:en:planetary phase|ಪಕ್ಷ]]ಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ: ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ನಡುವೆ ಹಾದುಹೋಗುವಾಗ ಹೊಸಚಂದ್ರನಂತೆ, ಸೂರ್ಯನ ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಂತೆ, ಮತ್ತು ಭೂಮಿ-ಸೂರ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿಸುವ ರೇಖೆಯಿಂದ ದೂರವಿದ್ದಾಗ ಅರ್ಧಚಂದ್ರನಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ.  ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಕಾಣುವ ಅರ್ಧಚಂದ್ರಾಕಾರದಲ್ಲಿರುವಾಗ ಶುಕ್ರವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ; ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರಾಕಾರದಲ್ಲಿರುವಾಗ ಭೂಮಿಯಿಂದ ಬಹಳ ದೂರವಿರುತ್ತದೆ.

[[ಚಿತ್ರ:Venustransit_2004-06-08_07-44.jpg|thumb|left|2004 ಜೂನ್ 8ರಂದು ಶುಕ್ರವು ಸೂರ್ಯನ ಮುಂದೆ ಹಾದುಹೋಯಿತು.  [[:en:black drop effect|ಕಪ್ಪು ಹನಿ ಪರಿಣಾಮ]]ವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.]]
ಭೂಮಿಯ ಕಕ್ಷೆಯ ಹೋಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರದ ಕಕ್ಷೆಯು ಸ್ವಲ್ಪ ಓರೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ (ಅಂದರೆ, ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಶುಕ್ರಗಳು ಬೇರೆ ಸಮತಳಗಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತವೆ).  ಈ ಕಾರಣದಿಂದ, ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯದ ಮಧ್ಯೆ ಹಾದುಹೋದಾಗ ಸೂರ್ಯನ ಬಿಂಬವು ಮರೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ.  ಆದರೆ, ಸುಮಾರು 120 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ, 8 ವರ್ಷಗಳ ಬೇರ್ಪಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು [[:en:transits of Venus|ಶುಕ್ರ ಸಂಕ್ರಮಣ]]ಗಳು ಜೋಡಿಯಾಗಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ.  ಈ ಸಂಕ್ರಮಣ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಯ ಕಕ್ಷೆಯ ಸಮತಳದಲ್ಲೇ ಇರುತ್ತದೆ.  ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ಸಂಕ್ರಮಣವು 2004ರಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಯಿತು.  ಇದರ ನಂತರದ ಸಂಕ್ರಮಣವು 2012ರಲ್ಲಿ ಆಗಲಿದೆ.  ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರ ಸಂಕ್ರಮಣವಾದಾಗ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು [[:en:astronomical unit|ಖಗೋಳ ಮಾನ]]ದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು (ಮತ್ತು, ಸೌರಮಂಡಲದ ಗಾತ್ರವನ್ನು) ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.  ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಶುಕ್ರ ಸಂಕ್ರಮಣವು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.  1768ರಲ್ಲಿ [[:en:Captain Cook|ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಕುಕ್]]ನು ಶುಕ್ರ ಸಂಕ್ರಮಣವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲೆಂದು [[:en:Tahiti|ತಹೀತಿ]]ಗೆ ಹೊರಟ ನಂತರವೇ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಪೂರ್ವ ತೀರವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಿದನು.

ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಶುಕ್ರದ ವೀಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿರುವ ಒಂದು ನಿಗೂಢತೆಯೆಂದರೆ 'ಆಶನ್' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಬೆಳಕು.  ಈ ಬೆಳಕು ಶುಕ್ರವು ಅರ್ಧಚಂದ್ರಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಇರುವಾಗ ಅದರ ಕತ್ತಲ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮಂದವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆಯೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.  ಆಶನ್ ಬೆಳಕು 1643ರಷ್ಟು ಮುಂಚೆಯೇ ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿತ್ತಾದರೂ, ಇದರ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ದೃಢಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿಲ್ಲ.  ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಮಿಂಚಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಈ ಬೆಳಕು ಉಂಟಾಗಿರಬಹುದೆಂದು ಕೆಲವು ವೀಕ್ಷಕರು ಅನುಮಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ.  ಆದರೆ, ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಅರ್ಧಚಂದ್ರಾಕೃತಿಯ ವಸ್ತುವಿನ ವೀಕ್ಷಣೆಯು ವೀಕ್ಷಕರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಮಾಡಿ ದೃಷ್ಟಿಭ್ರಾಂತಿಯನ್ನೂ ಉಂಟುಮಾಡಿರಬಹುದು.&lt;ref&gt;Baum, R. M. (2000), ''The enigmatic ashen light of Venus: an overview'', Journal of the British Astronomical Association, v.110, p.325&lt;/ref&gt;

== ಶುಕ್ರದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ==
=== ಮುಂಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ===
[[ಚಿತ್ರ:Phases-of-Venus.svg|thumb|right|Galileo's discovery that Venus showed phases proved that it orbits the Sun and not the Earth]]
ಭಾರತದ [[:en:Jyotisha|ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ]] ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ [[:en:Shukra|ಶುಕ್ರ]]ವನ್ನು [[:en:navagraha|ನವಗ್ರಹ]]ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು.  ಆದರೆ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ [[:en:telescope|ದೂರದರ್ಶಕದ]] ಆವಿಶ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಮುನ್ನ ಶುಕ್ರವನ್ನು '[[:en:wandering star|ಅಲೆದಾಡುವ ನಕ್ಷತ್ರ]]' ಎಂದು ಮಾತ್ರ ತಿಳಿಯಲಾಗಿತ್ತು.  ಶುಕ್ರವು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ ಗೋಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ, ಇವೆರಡೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಾಯಗಳೆಂದು ಹಲವು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ನಂಬಲಾಗಿತ್ತು.  ಶುಕ್ರವು ಭೂಮಿಯ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತದೆಯೆಂದು [[:en:Pythagoras|ಪೈಥಾಗೊರಸನು]] ನಂಬಿದ್ದರೂ, ಕ್ರಿ.ಪೂ.6ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ಶುಕ್ರವು ಎರಡು ಕಾಯಗಳಲ್ಲದೆ ಒಂದೇ ಗ್ರಹವೆಂದು ಅವನು ಕಂಡುಹಿಡಿದನು.  ಕ್ರಿ.ಶ. 17ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ [[:en:Galileo|ಗೆಲಿಲಿಯೋ]] ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಶುಕ್ರದ ಅವಲೋಕನೆ ಮಾಡಿದಾಗ, ಶುಕ್ರವು ಚಂದ್ರನಂತೆಯೇ [[:en:planetary phase|ಪಕ್ಷ]]ಗಳನ್ನು, ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿ, ಸಣ್ಣ ಚಂದ್ರಾಕಾರದಿಂದ ಅರ್ಧ ಚಂದ್ರ, ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನ ಆಕಾರಗಳನ್ನು ತಳೆಯುತ್ತದೆಂದು ತಿಳಿದುಕೊಂಡನು.  ಶುಕ್ರವು ಸೂರ್ಯನ ಸುತ್ತ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಈ ರೀತಿಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಉಂಟಾಗಲು ಸಾಧ್ಯ.  ಸೂರ್ಯನೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಸೌರಮಂಡಲದ ಗ್ರಹಗಳು ಭೂಮಿಯ ಸುತ್ತ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ್ದ ಟಾಲೆಮಿಯ ವಾದವನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲು ಗೆಲಿಲಿಯೋ ಮಾಡಿದ ಅವಲೋಕನೆಯು ಬಹಳ ಉಪಯುಕ್ತವಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://csep10.phys.utk.edu/astr161/lect/history/galileo.html| title = Galileo: the Telescope &amp; the Laws of Dynamics| work = Astronomy 161; The Solar System| publisher = Dept. Physics &amp; Astronomy, University of Tennessee| accessdate = 2006-06-20}}&lt;/ref&gt;

1790ರಷ್ಟು ಮುಂಚೆಯೇ [[:en:Johann Schröter|ಯೋಹಾನ್ ಶ್ರಾಟರ್]] ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದನು.  ಗ್ರಹವು ತೆಳುವಾದ ಅರ್ಧ ಚಂದ್ರಾಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅದರ ಮೊನೆಗಳು ೧೮೦° ಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೋನವನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸಿವೆಯೆಂದು ಶ್ರಾಟರ್‌ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದನು.  ದಟ್ಟವಾದ ವಾಯುಮಂಡಲವು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕನ್ನು [[:en:scattering|ಚದುರಿಸುವುದರಿಂದ]] ಈ ರೀತಿ ಆಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅವನು ಸರಿಯಾಗಿ ತರ್ಕಿಸಿದನು.  ಇದಾದ ನಂತರ, ಗ್ರಹವು [[:en:inferior conjunction|ಕೆಳ ಗ್ರಹಕೂಟ]]ದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅದರ ಕತ್ತಲ ಬದಿಯನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಿದ [[:en:Chester Smith Lyman|ಚೆಸ್ಟರ್ ಸ್ಮಿತ್ ಲೈಮನ್]]ನು ಒಂದು ಪೂರ್ಣ ಉಂಗುರವನ್ನು ನೋಡಿದನು.  ಇದು ವಾಯುಮಂಡಲದ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಕ್ಷಿಯನ್ನೊದಗಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite journal|author =Russell H.N.|year= 1899|title = The Atmosphere of Venus| journal=Astrophysical Journal|volume= 9|pages =284}}&lt;/ref&gt;  ಗ್ರಹದ ಅಕ್ಷೀಯ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕಾಲವನ್ನು ನಿಗದಿಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಈ ವಾಯುಮಂಡಲವು ಕ್ಲಿಷ್ಟಗೊಳಿಸಿತು.  [[:en:Giovanni Cassini|ಕ್ಯಾಸಿನಿ]] ಮತ್ತು ಶ್ರಾಟರ್‌ನಂತಹ ವೀಕ್ಷಕರು ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈನಂತೆ ಕಂಡ ಪದರದ ಮೇಲಿದ್ದ ಕಲೆಗಳ ಚಲನೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕಾಲವನ್ನು ೨೪ ಘಂಟೆಗಳೆಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿದರು.&lt;ref&gt;[http://adsabs.harvard.edu/abs/1832MNRAS...2...78H ಶುಕ್ರದ ಪರಿಭ್ರಮಣೆ]&lt;/ref&gt;

=== ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಸಂಶೋಧನೆ ===

20ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಶುಕ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಬೇರೆ ಹೆಚ್ಚೇನೂ ತಿಳಿದುಬರಲಿಲ್ಲ.  ಯಾವುದೇ ರೀತಿ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆ ತೋರದೆ ಸಮವಾದ ಒಂದು ತಟ್ಟೆಯಂತಿದ್ದ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಹೇಗಿರಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಸುಳಿವೇ ಸಿಕ್ಕಿರಲಿಲ್ಲ.  [[:en:astronomical spectroscopy|ವರ್ಣಪಟಲಮಾಪನ]], [[:en:radar|ರೆಡಾರ್]] ಮತ್ತು [[:en:ultraviolet|ಅತಿನೇರಳೆ ಕಿರಣ]]ಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗಿ ಇವುಗಳಿಂದ ಅವಲೋಕಿಸಿದ ನಂತರವೇ ಶುಕ್ರದ ಹಲವು ರಹಸ್ಯಗಳು ಬಯಲಾದವು.  1920ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ [[:en:Frank E. Ross|Frank E. Ross]] ಅವರು ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ಅತಿನೇರಳೆ ಕಿರಣಾವಲೋಕನ ಮಾಡಿದರು.  ಈ ಅವಲೋಕನದಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು [[:en:infrared|ನಸುಗೆಂಪು]] ಕಿರಣಾವಲೋಕನದಿಂದ ಮತ್ತು ಗೋಚರವಾಗುವ ಬೆಳಕಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾದ ಚಿತ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚು ವಿವರಗಳನ್ನು ಬಯಲುಮಾಡಿದವು.  ಎತ್ತರದ ಮೋಡಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ದಟ್ಟವಾದ ಹಳದಿ ವಾಯುಮಂಡಲವೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂದು ಅವರು ಸೂಚಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite journal|author = Ross F.E. |year = 1928 | title = Photographs of Venus |journal =Astrophysical Journal | volume = 68 | pages = 57|doi =10.1086/143130 | issn = 0004-637X }}&lt;/ref&gt;

1900ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ವರ್ಣಪಟಲ ಅವಲೋಕನೆಗಳಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಅಕ್ಷೀಯ ಪರಿಭ್ರಮಣದ ಬಗ್ಗೆ ಮೊದಲ ಸುಳಿವುಗಳು ದೊರಕಿದವು.  [[:en:Vesto Slipher]]ನು ಶುಕ್ರದ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ [[:en:Doppler shift|ಡಾಪ್ಲರ್ ಸ್ಥಳಾಂತರ]]ವನ್ನು ಮಾಪಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದನು.  ಆದರೆ, ಈ ಯತ್ನದಿಂದ, ಶುಕ್ರದ ಅಕ್ಷೀಯ ಪರಿಭ್ರಮಣವು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಂಡುಬರಲಿಲ್ಲ.   ಇದರಿಂದ, ಶುಕ್ರವು ಮುಂಚೆ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಬಹಳ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅವನು ಶಂಕಿಸಿದನು.&lt;ref&gt;{{cite journal|author =Slipher V.M. |year =1903|title =A Spectrographic Investigation of the Rotation Velocity of Venus|journal =Astronomische Nachrichten|volume= 163|pages=35|url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1903AN....163...35S}}&lt;/ref&gt;  1950ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರದ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಶುಕ್ರದ ಅಕ್ಷೀಯ ಪರಿಭ್ರಮಣವು ಪ್ರತಿಗಾಮಿಯೆಂದು ದೃಢಪಡಿಸಿದವು.  1960ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ನಡೆಸಲಾದ ರೆಡಾರ್ ಅವಲೋಕನದಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಅಕ್ಷೀಯ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕಾಲದ ಪ್ರಮಾಣವು ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ತಿಳಿದುಬಂದಿತು.  ಈ ಪ್ರಮಾಣವು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗಿರುವ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕಾಲದ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal|author = Goldstein R.M., Carpenter R.L. |year = 1963|title = Rotation of Venus: Period Estimated from Radar Measurements|journal = Science |volume= 139 |pages= 910-911|doi= 10.1126/science.139.3558.910}}&lt;/ref&gt;

1970ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾದ ರೆಡಾರ್ ಅವಲೋಕನಗಳಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವು ವಿವರಗಳು ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ತಿಳಿದುಬಂದವು.  [[:en:Arecibo Observatory|ಅರೆಸಿಬೊ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ]]ದಿಂದ ಶುಕ್ರದತ್ತ ಮಿಡಿಯುವ ರೇಡಿಯೋ ತರಂಗಗಳನ್ನು ಕಳಿಸಿ, ಅವುಗಳ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದಾಗ, ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರತಿಫಲನಾಂಶವುಳ್ಳ ಎರಡು ವಲಯಗಳು ಪತ್ತೆಯಾದವು.  ಈ ವಲಯಗಳಿಗೆ ಆಲ್ಫಾ ಮತ್ತು ಬೀಟಾ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ.  ಈ ಅವಲೋಕನೆಗಳು ಒಂದು ಕಾಂತಿಯುತದವಾದ ಪರ್ವತವಲಯವನ್ನೂ ಹೊರಗೆಡವಿದವು.  ಇದನ್ನು ಮ್ಯಾಕ್ಸ್‌ವೆಲ್ ಪರ್ವತವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal|author =Campbell D.B., Dyce R.B., Pettengill G.H.|year =1976)|title =New radar image of Venus|journal =Science|volume=193|pages= 1123|doi=10.1126/science.193.4258.1123}}&lt;/ref&gt;  ಪ್ರಸ್ತುತದಲ್ಲಿ ಈ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸ್ತ್ರೀ ನಾಮಗಳಿಲ್ಲ.

ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಅವಲೋಕನೆಗಳಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಅತ್ತ್ಯುತ್ತಮ ರೆಡಾರ್ ಚಿತ್ರಗಳು 5ಕಿ.ಮೀ. ಅಥವಾ ಇನ್ನೂ ದೊಡ್ಡದಾದ ಮೇಲ್ಮೈ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ತೋರಿಸಿದವು.  ಇದಕ್ಕಿಂತ ವಿವರವಾದ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿತ್ತು.

== ಶುಕ್ರದ ಅನ್ವೇಷಣೆ ==
=== ಮುಂಚಿನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ===
[[ಚಿತ್ರ:Mariner 2.jpg|right|thumb|೧೯೬೨ರಲ್ಲಿ ಉಡಾಯಿಸಲಾದ ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೨]]
ಶುಕ್ರಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಮಾನವ ರಹಿತ ಗಗನ ಯಾತ್ರೆಯು (ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ, ಇದು ಯಾವುದೇ ಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಮಾನವ ರಹಿತ ಯಾತ್ರೆ) ಫೆಬ್ರವರಿ, ೧೨, ೨೦೦೬ರಂದು [[:en:Venera 1|ವೆನೆರಾ ೧]] ಶೋಧಕದ ಉಡಾವಣೆಯಿಂದ ಶುರುವಾಯಿತು.  ಬಾಕಿಯಂತೆ ಬಹು ಯಶಸ್ವಿಯಾದ ಸೋವಿಯತ್ [[:en:Venera program|ವೆನೆರಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ]]ದ ಮೊದಲ ನೌಕೆಯಾದ ವೆನೆರಾ ೧ನ್ನು ಬುಧದತ್ತ ನೇರ ಪಥದಲ್ಲಿ ಉಡಾಯಿಸಲಾಯಿತು.  ಆದರೆ, ಉಡಾವಣೆಯ ೭ ದಿನಗಳ ನಂತರ ನೌಕೆಯು ಭೂಮಿಯಿಂದ ೨.೮ ಕೋಟಿ ಮೈಲುಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಅದರ ಜೊತೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಡಿದುಹೋಯಿತು.  ನೌಕೆಯು ಶುಕ್ರದಿಂದ ೧೦೦,೦೦೦ ಕಿ.ಮೀ. ಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಹಾದುಹೋಯಿತೆಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

[[ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ|ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ]]ದ ಶುಕ್ರಾನ್ವೇಷಣೆಯು ಸಹ ಉಡಾವಣೆಯಲ್ಲೇ [[:en:Mariner 1|ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೧]]ರ ನಷ್ಟದಿಂದ ಶುರುವಾಯಿತು.  ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ ತದನಂತರದ [[:en:Mariner 2|ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೨]] ನೌಕೆಯು, ೧೦೯-ದಿನಗಳ ಯ ನಂತರ, ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈನಿಂದ ೩೪,೮೩೩ ಕಿ.ಮೀ.ಗಳ ಮೇಲೆ ಹಾರಿಹೋಗಿ, ವಿಶ್ವದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಅಂತರಗ್ರಹ ಯಾತ್ರೆಯಾಯಿತು.  ಶುಕ್ರದ ಮೋಡ ಪದರಗಳು ತಣ್ಣಗಿದ್ದರೂ, ಅದರ ಮೇಲ್ಮೈಯು ಕಡೇಪಕ್ಷ ೪೨೫ಸೆ. ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಬಿಸಿಯಾಗಿದೆಯೆಂದು ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೨ರ [[ಮೈಕ್ರೋತರಂಗ]] ಮತ್ತು [[ನಸುಗೆಂಪು]] [[ರೇಡಿಯೋಮಾಪಕ]]ಗಳು ಕಂಡುಹಿಡಿದವು.  ಈ ವಿಷಯವು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದ ನಂತರ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಜೀವಿಗಳಿರಬಹುದೆಂಬ ಆಸೆಯನ್ನು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಕೈ ಬಿಡಲಾಯಿತು.  ಈ ನೌಕೆಯು ಗ್ರಹದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ ಮತ್ತು [[ಖಗೋಳ ಮಾನ]]ದ ಸುಧಾರಿತ ಅಂದಾಜುಗಳನ್ನೂ ಪಡೆಯಿತು.  ಆದರೆ, [[ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರ]] ಅಥವಾ [[ವಿಕಿರಣ ಪಟ್ಟಿ]]ಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{Cite paper | author=Jet Propulsion Laboratory | title=Mariner-Venus 1962 }}&lt;/ref&gt;

=== ವಾಯುಮಂಡಲಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶ ===
ಮಾರ್ಚ್ ೧, ೧೯೬೬ರಂದು [[:en:Venera 3|ವೆನೆರಾ ೩]] ಶೋಧಕವು ಶುಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿತು.  ಈ ಶೋಧಕವು ಭೂಮಿಯಲ್ಲದೆ ಇನ್ನೊಂದು ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ತಲುಪಿದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ವಸ್ತು.  ಆದರೆ, ಶುಕ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮುನ್ನವೇ ಅದರ ಸಂಪರ್ಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕೆಟ್ಟುಹೋಯಿತು.  ಇದರ ನಂತರದ ನೌಕೆಯಾದ [[:en:Venera 4|ವೆನೆರಾ ೪]] ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮, ೧೯೬೭ರಂದು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಹಲವಾರು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿತು.  ವಾಯುಮಂಡಲವು ೯೦-೯೫% ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ನಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಸುಮಾರು ೫೦೦ಸೆ. ನಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮೈ ತಾಪಮಾನವು ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೨ ಮಾಪಿಸಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚೆಂದು ವೆನೆರಾ ೪ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿತು.  ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲವು, ವೆನೆರಾ ೪ನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ಅಭಿಯಂತರರು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದಟ್ಟವಾಗಿತ್ತು.  ಇದರಿಂದಾಗಿ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಿಂತ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕೆಳಗಿಳಿದ ಶೋಧಕದ ವಿದ್ಯುತ್ಕೋಶವು ಬಹು ಬೇಗನೆ ನಿಶ್ಶಕ್ತವಾಯಿತು.  ೯೩ ನಿಮಿಷಗಳವರೆಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದ ನಂತರ, ವೆನೆರಾ ೪ರ ಕಟ್ಟ ಕೊನೆಯ ಒತ್ತಡ ಮಾಪನವು ೨೪.೯೬ಕಿ.ಮೀ. ಗಳ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ೧೮-bar ಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿತ್ತು.

ಒಂದು ದಿನದ ನಂತರ (ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯, ೧೯೬೭ರಂದು) [[:en:Mariner 5|ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೫]] ಶೋಧಕವು ಶುಕ್ರವನ್ನು ತಲುಪಿ, ಅದರ ಮೋಡದ ಪದರದಿಂದ ೪,೦೦೦ ಕಿ.ಮೀ. ಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಹಾರಿಹೋಯಿತು.  [[ಮಂಗಳ (ಗ್ರಹ)|ಮಂಗಳ]]ದತ್ತ ಹೊರಟಿದ್ದ [[:en:Mariner 4|ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೪]] ವಿಫಲವಾದರೆ ಉಪಯೋಗಿಸಲೋಸುಗ ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೫ನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿತ್ತು.  ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೪ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದರಿಂದ, ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೫ನ್ನು ಶುಕ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು.  ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೨ ಹೊಂದಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ಷ್ಮಗ್ರಾಹಿಯಾದ ಉಪಕರಣಗಳು, ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಅದರ ರೇಡಿಯೋ [[ಮರೆಮಾಡುವಿಕೆ]] ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲದ ರಚನೆ, ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಸಾಂದ್ರತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದವು.&lt;ref&gt;{{Cite paper | author=Eshleman V, Fjeldbo G| title=The atmosphere of Venus as studied with the Mariner 5 dual radio-frequency occultation experiment | publisher=NASA | date=1969| version=SU-SEL-69-003 | url=http://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19690011426_1969011426.pdf}}&lt;/ref&gt;  ವೆನೆರಾ ೪ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೫ರಿಂದ ಬಂದ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ರಷ್ಯಾ-ಅಮೆರಿಕಾಗಳ ಸಂಯುಕ್ತ ತಂಡವೊಂದು  ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿತು.  ಇದು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಸಹಕಾರದ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ವೆನೆರಾ ೪ರಿಂದ ಪಾಠಗಳನ್ನು ಕಲಿತುಕೊಂಡ ಸೋವಿಯೆತ್ ಒಕ್ಕೂಟವು ಜನವರಿ ೧೯೬೯ರಲ್ಲಿ ೫ ದಿನಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿ [[:en:Venera 5|ವೆನೆರಾ ೫]] ಮತ್ತು [[:en:Venera 6|ವೆನೆರಾ ೬]] ಅವಳಿ ಶೋಧಕಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸಿತು.  ಈ ಶೋಧಕಗಳು ಅದೇ ವರ್ಷದ ಮೇ ೧೬ ಮತ್ತು ೧೭ನೇ ತೇದಿಗಳಂದು ಶುಕ್ರವನ್ನು ತಲುಪಿದವು;  ೨೫-ಭೂವಾಯುಮಂಡಲಗಳಷ್ಟು ಒತ್ತಡವನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಈ ಶೋಧಕಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು.  ಹೆಚ್ಚು ವೇಗವಾಗಿ ಇಳಿಯಲು ಸಣ್ಣ ಗಾಳಿಕೊಡೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು.  ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಆಗಿನ ಮಾದರಿಗಳು ಅದರ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ೨೫ ರಿಂದ ೭೫-ಭೂವಾಯುಮಂಡಲದಷ್ಟು ಒತ್ತಡವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ಈ ಎರಡೂ ಶೋಧಕಗಳು ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ತಲುಪುತ್ತವೆಯೆಂಬ ನಿರೀಕ್ಷೆಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ.  ಸುಮಾರು ೫೦ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದ ನಂತರ, ಇವೆರಡೂ ೨೦ ಕಿ.ಮೀ. ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ನಜ್ಜುಗುಜ್ಜಾಗಿ, ಶುಕ್ರದ ಕತ್ತಲ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಅಪ್ಪಳಿಸಿದವು.

=== ಮೇಲ್ಮೈ ಭೂವಿಜ್ಞಾನ ===
ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈನಿಂದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಸಂಘಟಿತ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದ [[:en:Venera 7|ವೆನೆರಾ ೭]] ನೌಕೆಯು ೧೮೦-bar ಒತ್ತಡವನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಶಕ್ತವಾದ, ಬಲಪಡಿಸಲಾದ ಅವರೋಹಣ ಘಟಕವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.  ೩೫-ನಿಮಿಷದ ವೇಗದ ಅವರೋಹಣಕ್ಕೆ ಸಹಾಯವಾಗುವಂತೆ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಗಾಳಿಕೊಡೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಈ ಘಟಕವು ವಾಯುಮಂಡಲವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿವ ಮುನ್ನ ಅದನ್ನು ತಂಪುಮಾಡಲಾಯಿತು.  ಘಟಕವು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೫, ೧೯೭೦ರಂದು ವಾಯುಮಂಡಲವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ಅದರ ಗಾಳಿಕೊಡೆಯು ಸ್ವಲ್ಪ ಹರಿದೊಹೋಗಿತ್ತೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.  ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಅಪಳಿಸಿದ ಶೋಧಕವು ೨೩ ನಿಮಿಷಗಳವರೆಗೆ ಶುಕ್ರದ ತಾಪಮಾನದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿತು.  ಇದು, ಬೇರೊಂದು ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈನಿಂದ ಬಂದ ಮೊದಲ ದೂರಮಾಪಿತ ([[:en:telemetry|telemetry]]) ಮಾಹಿತಿಯಾಗಿದೆ.

[[:en:Venera 8|ವೆನೆರಾ ೮]] ಮೇಲ್ಮೈನಿಂದ ೫೦ ನಿಮಿಷಗಳ ವರೆಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವುದರ ಮತ್ತು [[:en:Venera 9|ವೆನೆರಾ ೯]], [[:en:Venera 10|ವೆನೆರಾ ೧೦]] ಶೋಧಕಗಳು ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈನ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ವೆನೆರಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಮುಂದುವರೆಯಿತು.  ವೆನೆರಾ ೯ ಮತ್ತು ೧೦ರ ಎರಡು ಇಳಿದಾಣಗಳು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೀತಿಯ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿದವು: ವೆನೆರಾ ೯, ೨೦ ಡಿಗ್ರಿ ಇಳಿಜಾರು ಮತ್ತು ೩೦-೪೦ಸೆ.ಮೀ. ದಪ್ಪವಿರುವ ಬಂಡೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೂಂದು ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇಳಿದಿತ್ತು; ವೆನೆರಾ ೧೦ [[:en:basalt|ಕಪ್ಪುಶಿಲೆ]]ಯಂತಹ ಚಪ್ಪಡಿ ಕಲ್ಲುಗಳಿದ್ದ ಜಾಗವನ್ನು ತೋರಿಸಿತು.

[[ಚಿತ್ರ:Pioneer_Venus_orbiter.jpg|thumb|left|ಪಯೊನೀರ್ ಶುಕ್ರ ಪರಿಭ್ರಮಕ]]
ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, [[:en:gravitational slingshot|ಗುರುತ್ವ &quot;ಉಯ್ಯಾಲೆ&quot;]] ಪಥವನ್ನು ಹೊಂದಿ ಬುಧದತ್ತ ಹೊರಟಿದ್ದ [[:en:Mariner 10|ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೧೦]] ಶೋಧಕವು ಮಾರ್ಗಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರದ ಬಳಿ ಹಾದುಹೋಯಿತು.  ಫೆಬ್ರವರಿ ೫, ೧೯೭೪ರಂದು ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೧೦ ಶುಕ್ರದ ೫೭೯೦ ಕಿ.ಮೀ.ಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಹಾದುಹೋದಾಗ, ಸುಮಾರು ೪,೦೦೦ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿತು.  ಗೋಚರ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಬಹು ಸೌಮ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡರೂ, [[ಅತಿನೇರಳೆ]] ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗ, ಭೂಮಿಯಿಂದ ಕಾಣದಿದ್ದ ಹಲವು ವಿವರಗಳು ಶುಕ್ರದ ಮೋಡದ ವಿವರಗಳು ಕಂಡುಬಂದವು.&lt;ref&gt;{{Cite paper | author=Dunne, J &amp; Burgess E| title=ಮ್ಯಾರಿನರ್ ೧೦ರ ಯಾತ್ರೆ | publisher=NASA | date=1978 | version=SP-424 | url=http://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19780019203_1978019203.pdf}}&lt;/ref&gt;

ಅಮೆರಿಕಾದ [[:en:Pioneer Venus project|ಪಯೊನೀರ್ ಶುಕ್ರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ]]ವು ಎರಡು ಯಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite journal | author=Colin L, Hall C | title= ಪಯೊನೀರ್ ಶುಕ್ರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ | journal=Space Science Reviews | year=1977 | volume=20 | issue=|pages=|url=http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1977SSRv...20..283C&amp;amp;data_type=PDF_HIGH&amp;amp;type=PRINTER&amp;amp;filetype=.pdf |doi = 10.1007/BF02186467}}&lt;/ref&gt;  ಡಿಸೆಂಬರ್ ೪, ೧೯೭೮ರಂದು ಶುಕ್ರದ ಸುತ್ತ ಅಂಡಾಕಾರದ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ [[:en:Pioneer Venus Orbiter|ಪಯೊನೀರ್ ಶುಕ್ರ ಪರಿಭ್ರಮಕ]]ವು ೧೩ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅಲ್ಲಿದ್ದು, ಶುಕ್ರಕ ವಾಯುಮಂಡಲವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲದೆ, [[ರೆಡಾರ್]]ನಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈನ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಿತು.  [[:en:Pioneer Venus Multiprobe|ಪಯೊನೀರ್ ಶುಕ್ರ ಬಹುಶೋಧಕ]]ವು ಒಟ್ಟು ೫ ಶೋಧಕಗಳನ್ನು ಇಳಿಸಿತು.  ಡಿಸೆಂಬರ್ ೯, ೧೯೭೮ರಂದು ವಾಯುಮಂಡಲವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ಈ ಶೋಧಕಗಳು ಅದರ ರಚನೆ, ಮಾರುತಗಳು ಮತ್ತು ಶಾಖ ಪ್ರವಾಹಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದವು.

[[ಚಿತ್ರ:Venera13Surface.jpg|thumb|[[:en:Venera 13|ವೆನೆರಾ ೧೩]] ತೆಗೆದ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈನ ಚಿತ್ರ]]
ಮುಂದಿನ ೪ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ೪ ಯಾತ್ರೆಗಳಾದವು.  [[:en:Venera 11|ವೆನೆರಾ ೧೧]] ಮತ್ತು [[:en:Venera 12|ವೆನೆರಾ ೧೨]] ನೌಕೆಗಳು ಶುಕ್ರದ [[:en:electrical storm|ವಿದ್ಯುನ್ಮಾರುತ]]ಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದವು.  ೪ ದಿನಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ತಲುಪಿದ [[:en:Venera 13|ವೆನೆರಾ ೧೩]] ಮತ್ತು [[:en:Venera 14|ವೆನೆರಾ ೧೪]] ನೌಕೆಗಳು ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈನ ಮೊದಲ ಬಣ್ಣದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದವು.  ಈ ೪ ಯಾತ್ರೆಗಳೂ ಮೇಲಿನ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ತಡೆಗಾಗಿ ಗಾಳಿಕೊಡೆಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿದರೂ, ಸುಮಾರು ೫೦ ಕಿ.ಮೀ. ಎತ್ತರದಿಂದ ಕೊಡೆಗಳ ಸಹಾಯವಿಲ್ಲದೆಯೇ ಇಳಿದವು.  ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲವು ಬಹಳ ದಟ್ಟವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಗಾಳಿಯ ಘರ್ಷಣೆಯಿಂದಲೇ ಈ ನೌಕೆಗಳು ನಿಧಾನಗೊಂಡು, ಮೇಲ್ಮೈನ ಮೇಲೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಇಳಿದವು.  ನೌಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ [[ಕ್ಷ-ಕಿರಣ]] [[ಪ್ರತಿದೀಪಕ]] [[ವರ್ಣಪಟಲಮಾಪಕ]]ವನ್ನು (X-Ray fluorescence spectrometer) ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಮಣ್ಣಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದ ವೆನೆರಾ ೧೩ ಮತ್ತು ೧೪ಗಳು ಒಂದು ಶೋಧಕವನ್ನುಪಯೋಗಿಸಿ ಮಣ್ಣಿನ ಸಂಕುಚಿತ್ವವನ್ನು ಮಾಪಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದವು.  ನಂತರದ ದಿನದಲ್ಲಿ, ವೆನೆರಾ ೧೪ ಹೊರಚಿಮ್ಮಿದ ಅದರ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಮಸೂರದ ಮುಚ್ಚಳವು ತಿರುಗಿ ಬಂದು ಅದಕ್ಕೇ ಹೊಡೆದದ್ದರಿಂದ, ಮಣ್ಣಿನ ಜೊತೆ ಅದರ ಸಂಪರ್ಕ ಕಡಿದುಹೋಯಿತು.  ಸಂಶ್ಲಿಷ್ಟ ರಂಧ್ರ ರೆಡಾರನ್ನು ([[:en:Synthetic aperture radar|Synthetic aperture radar]]) ಬಳಸಿ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು [[:en:Venera 15|ವೆನೆರಾ ೧೫]] ಮತ್ತು ([[:en:Venera 16|ವೆನೆರಾ ೧೬]]ಗಳನ್ನು ಕಕ್ಷೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದ ನಂತರ ವೆನೆರಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸಮಾಪ್ತಿಯಾಯಿತು.

೧೯೮೫ರಲ್ಲಿ [[:en:Comet Halley|ಹ್ಯಾಲಿ ಧೂಮಕೇತು]]ವು ಸೌರಮಂಡಲದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಾದುಹೋದಾಗ, ಶುಕ್ರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಇನ್ನೂ ಮುಗಿಸದ ಸೋವಿಯೆತ್ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ಶುಕ್ರ ಮತ್ತು ಈ ಧೂಮಕೇತುವನ್ನು ಒಂದೇ ಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ತಲುಪುವಂಥ ಅವಕಾಶವು ಒದಗಿಬಂತು.  ಹ್ಯಾಲಿಗೆ ಹೋಗುವ ಮಾರ್ಗಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ೧೯೮೫ರ ಜೂನ್ ೧೧ ಮತ್ತು ೧೫ರಂದು [[:en:Vega program|ವೇಗಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ]]ದ ಎರಡು ನೌಕೆಗಳು ತಲಾ ಒಂದು ಶೋಧಕವನ್ನು ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲದತ್ತ ಬಿಟ್ಟವು.  ವೆನೆರಾ-ಶೈಲಿಯ ಈ ಶೋಧಕಗಳಲ್ಲಿ ವೇಗಾ ೧ರ ಶೋಧಕವು ಭಾಗಶಃ ವಿಫಲವಾಯಿತು.  ಈ ನೌಕೆಗಳು, ಬೆಲೂನಿನಿಂದ ಇಳಿಬಿದ್ದಿದ್ದ ಒಂದು ಯಂತ್ರಮಾನವನನ್ನು ವಾಯುಮಂಡಲದ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ (ಸುಮಾರು ೫೩ ಕಿ.ಮೀ. ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ) ಇಳಿಸಿದವು.  ಈ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರದ ವಾಯು ಒತ್ತಡವು ಸುಮಾರು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿರುವಷ್ಟೇ ಇರುತ್ತದೆ.  ಸುಮಾರು ೪೮ ಘಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಈ ಶೋಧಕಗಳು ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲವು ಮುಂಚೆ ತಿಳಿದಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂದೂ, ಮತ್ತು ವಾಯುಮಂಡಲವು ಪ್ರಬಲವಾದ ಸಂವಹನಾ ಮಾರುತಗಳಿಂದ ([[:en:convection cells|convection cells]]) ಕೂಡಿದೆಯೆಂದೂ ಕಂಡುಹಿಡಿದವು.&lt;ref&gt;{{cite journal | author=Linkin V, Blamont J, Preston R | title= ವೇಗಾ ಶುಕ್ರ ಬೆಲೂನು ಪ್ರಯೋಗ | journal=Bulletin of the American Astronomical Society | year=1985 | volume=17 | issue= | pages= 722 | url= }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |title = ವೇಗಾ ಶುಕ್ರ ಬೆಲೂನು ಪ್ರಯೋಗ | author = Sagdeev, R. Z.; Linkin, V. M.; Blamont, J. E.; Preston, R. A.|	journal = Science| volume = 231 | pages = 1407-1408|year = 1986|url = http://links.jstor.org/sici?sici=0036-8075%2819860321%293%3A231%3A4744%3C1407%3ATVVBE%3E2.0.CO%3B2-E |doi = 10.1126/science.231.4744.1407}}&lt;/ref&gt;

=== ರೆಡಾರ್ ನಕ್ಷೆ ===
[[ಚಿತ್ರ:Venus2_mag_big.png|thumb|right|ಶುಕ್ರದ ಮೆಜೆಲನ್ ಸ್ಥಳವರ್ಣನಾ ನಕ್ಷೆ]]
ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ [[:en:Magellan probe|ಮೆಜೆಲನ್ ಶೋಧಕ]]ವನ್ನು ೪ ಮೇ ೧೯೮೯ರಂದು ಹಾರಿಸಲಾಯಿತು.  ಈ ಯಾತ್ರೆಯು ರೆಡಾರ್‍ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು  ಹೊಂದಿತ್ತು.&lt;ref name=jpl-magellan/&gt;  ಇದು ೪ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ತೆಗೆದ ಚಿತ್ರಗಳು ಮುಂಚಿನ ಚಿತ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಬಹಳಷ್ಟು ಉತ್ತಮವಾಗಿದ್ದು, ಬೇರೆ ಗ್ರಹಗಳ ಗೋಚರ ಬೆಳಕಿನ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸುವಂತಿದ್ದವು.  ಮೆಜೆಲನ್ ನೌಕೆಯು ಶುಕ್ರದ ೯೮% ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ರೆಡಾರ್ ನಿಂದ ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಿ ೯೫% ಗುರುತ್ವ ವಲಯವನ್ನು ನಕ್ಷಿಸಿತು.  ೧೯೯೪ರಲ್ಲಿ ಯಾತ್ರೆಯ ಅಂತಿಮದದಲ್ಲಿ, ಮೆಜೆಲನ್ ನೌಕೆಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಶುಕ್ರದ ವಾಯುಮಂಡಲದತ್ತ ಹಾರಿಸಿ ನಾಶಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.  ವಾಯುಮಂಡಲದ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಮಾಪಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯು ನಡೆಯಿತು.  ಇನ್ನೊಂದು ದಶಕದವರೆಗೆ ಶುಕ್ರಕ್ಕೆಂದೇ ಮುಡಿಪಾಗಿದ್ದ ಬೇರಾವುದೂ ಯಾತ್ರೆಗಳು ಇರಲಿಲ್ಲ.  ಆದರೆ, ಸೌರಮಂಡಲದ [[:en:Solar system#outer planets|ಹೊರ ಗ್ರಹ]]ಗಳತ್ತ ಹೋಗುವ ಮಾರ್ಗಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರವನ್ನು [[:en:Galileo spacecraft|ಗೆಲಿಲಿಯೊ]] ಮತ್ತು [[:en:Cassini-Huygens|ಕ್ಯಾಸಿನಿ]] ಗಗನನೌಕೆಗಳು ಅವಲೋಕಿಸಿದವು.

=== ಸಧ್ಯದ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಯಾತ್ರೆಗಳು ===
ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೧, ೨೦೦೬ರಂದು [[:en:Venus Express|ವೀನಸ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಸ್]] ಶೋಧಕವು ಯಶವಿಯಾಗಿ ಶುಕ್ರನ ಸುತ್ತ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿತು.  [[:en:European Space Agency|ಐರೋಪ್ಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆ]]ಯಲ್ಲಿ ರೂಪಿತವಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ ಈ ಶೋಧಕವನ್ನು ನವೆಂಬರ್ ೯, ೨೦೦೫ರಂದು [[:en:Russian Federal Space Agency|ರಷ್ಯಾದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆ]]ಯು ಹಾರಿಸಿತು.  ಮುಂದಿನ ವರ್ಷದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೧ರಂದು ಅದರ ಮುಖ್ಯ ಎಂಜಿನ್ನನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉರಿಸಿ ಗ್ರಹದ ಸುತ್ತ [[:en:polar orbit|ಧ್ರುವ ಕಕ್ಷೆ]]ಗೆ ತಲುಪಿಸಲಾಯಿತು.  ಗ್ರಹದ ವಾಯುಮಂಡಲ ಮತ್ತು ಮೋಡಗಳನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಶೋಧಕವು [[ಪ್ಲಾಸ್ಮ|ಪ್ಲಾಸ್ಮಾ]] ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ತಾಪಮಾನಗಳನ್ನು ನಕ್ಷಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ.  ಈ ಯಾತ್ರೆಯು ೫೦೦ ಭೂದಿನಗಳವರೆಗೆ (ಸುಮಾರು ೨ ಶುಕ್ರ ವರ್ಷಗಳು) ನಡೆಯುವಂತೆ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://sci.esa.int/science-e/www/area/index.cfm?fareaid=64 Venus Express]&lt;/ref&gt;  ವೀನಸ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಸ್ ನಿಂದ ಬರುತ್ತಿರುವ ಮೊದಲ ಮಾಹಿತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಗ್ರಹದ ದಕ್ಷಿಣಧ್ರುವದಲ್ಲಿ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಜೋಡಿ [[:en:polar vortex|ಸುಳಿ]]ಯಿದೆ ಎಂಬುದೂ ಒಂದು.

ಜಪಾನ್‌ನ ವಾಂತರಿಕ್ಷ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ [[:en:JAXA|JAXA]]ವು 2010ರಲ್ಲಿ [[:en:PLANET-C|PLANET-C]] ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಶುಕ್ರ ಹವಾಮಾನ ಪರಿಭ್ರಮಕವನ್ನು ಉಡಾಯಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದೆ.  ಬುಧ ಯಾತ್ರೆಗಳಾದ [[:en:MESSENGER|ಮೆಸೆಂಜರ್]] ಮತ್ತು [[:en:BepiColombo|ಬೆಪಿಕೊಲಂಬೊ]]ಗಳು ಮಾರ್ಗಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರದ ಸಮೀಪ ಹಾದುಹೋಗಲಿವೆ.

== ಮಾನವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರ ==
=== ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳು ===
ಆಗಸದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಕಾಯಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಶುಕ್ರವು ಇತಿಹಾಸಪೂರ್ವಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪರಿಚಿತವಾಗಿದ್ದು, ಮಾನವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿದೆ.  ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೧೬೦೦ರಲ್ಲೇ [[:en:Babylon|ಬ್ಯಾಬಿಲೋನ್]]ನ ಶಾಸನಗಳು ಶುಕ್ರವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ.  ಬ್ಯಾಬಿಲೋನ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಯ ಮೂರ್ತೀಕರಣವಾದ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಮದ ದೇವತೆಯಾದ ''[[:en:Ishtar|ಇಶ್ತಾರ್]]''ಳ ಹೆಸರನ್ನು ಈ ಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಇಟ್ಟರು.  ಶುಕ್ರವನ್ನು ಎರಡು ಬೇರೆ ನಕ್ಷತ್ರಗಳೆಂದು ನಂಬಿದ್ದ [[:en:Ancient Egypt|ಪ್ರಾಚೀನ ಈಜಿಪ್ಟ್]]ನ ಜನರು ಉಷಾ ನಕ್ಷತ್ರವನ್ನು ''ಟಿಯೋಮೋಓತಿರಿ'' ಮತ್ತು ಸಂಧ್ಯಾ ನಕ್ಷತ್ರವನ್ನು ''ಉವಾಇತಿ'' ಎಂದು ಕರೆದರು.  ಇದೇ ರೀತಿ, ಶುಕ್ರವು ಎರಡು ನಕ್ಷತ್ರಗಳೆಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದ [[:en:Ancient Greece|ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್]]ನ ಜನರು ಉಷಾ ನಕ್ಷತ್ರವನ್ನು ''ಫಾಸ್ಫೊರಸ್'' (ಅರ್ಥಾತ್: &quot;ಬೆಳಕನ್ನು ತರುವವ&quot;) ಎಂದೂ, ಸಂಧ್ಯಾ ನಕ್ಷತ್ರವನ್ನು ''ಹೆಸ್ಪೊರಸ್'' (ಅರ್ಥಾತ್: ಮುಸ್ಸಂಜೆಯ ನಕ್ಷತ್ರ) ವೆಂದೂ ಕರೆದರು.  ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಇವೆರಡೂ ಒಂದೇ ಗ್ರಹವೆಂಬುದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡ ಗ್ರೀಕರು ಅದನ್ನು ತಮ್ಮ ಪ್ರೇಮದ ದೇವತೆಯಾದ [[:en:Aphrodite|ಆಫ್ರೊಡೈಟ್]]ಳ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆದರು.  ರೋಮನ್ನರು ಗ್ರಹಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರೇಮದ ದೇವತೆಯಾದ [[:en:Venus (goddess)|ವೀನಸ್]]ಳ ಹೆಸರನ್ನು ಇಟ್ಟರು.

[[:en:Hebrews|ಯಹೂದಿಯರು]] ಇದನ್ನು ''ನೋಗ'' (&quot;ಹೊಳೆತ&quot;), ''ಅಯೆಲೆತ್-ಹ-ಶಖರ್'' (&quot;ಮುಂಜಾನೆಯ ಜಿಂಕೆ&quot;) ಮತ್ತು ''ಕೊಚವ್-ಹ-ಎರೆವ್'' (&quot;ಸಂಜೆಯ ನಕ್ಷತ್ರ&quot;) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.  ಶುಕ್ರದ ಚಲನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪಂಚಾಂಗವನ್ನು ಮಾಡಿದ [[:en:Maya|ಮಾಯ]] ನಾಗರಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಗ್ರಹವು ಬಹಳ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.  ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸಕಾರ್ಯಗಳ ಮುನ್ನ ಗುಳಿಗ ಕಾಲವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಇವರು ಶುಕ್ರದ ಚಲನವಲನಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಶುಕ್ರವನ್ನು ''[[:en:Kileken|ಕಿಲೇಕೆನ್]]'' ಎಂದು ಕರೆದ [[:en:Maasai|ಮಸಾಯ್]] ಜನರು ಗ್ರಹದ ಬಗ್ಗೆ ''ಅನಾಥ ಹುಡುಗ''ವೆಂದು ಹೆಸರಿರುವ ಒಂದು [[:en:oral tradition|ವಾಚ್ಯ ಪರಂಪರೆ]]ಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.  ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ [[:en:astrology|ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ]]ದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರವು ಸ್ತ್ರೀತ್ವ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿ/ಪ್ರೇಮಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.  [[:en:Vedic astrology|ವೈದಿಕ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ]]ದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರವು ಸುಖ, ಸಂಪತ್ತು ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಣೆಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆಯನ್ನಲಾಗಿದೆ.  ಹಿಂದಿನ ಚೀನೀ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯರು ಶುಕ್ರವನ್ನು ''ತಾಯ್-ಪೇ'' (ಶ್ವೇತ ಸುಂದರಿ) ಎಂದು ಕರೆದರು.  ಆಧುನಿಕ [[ಚೀನಾ|ಚೈನಾ]], [[ಕೊರಿಯಾ]], [[ಜಪಾನ್]] ಮತ್ತು [[ವಿಯೆತ್ನಾಮ್]] ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರವನ್ನು ಪದಶಃ ''ಲೋಹ ನಕ್ಷತ್ರ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಈ ಹೆಸರು ಚೀನೀಯರ [[:en:Five elements (Chinese philosophy)|ಪಂಚಭೂತ]]ಗಳ ತತ್ವದ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿದೆ.

[[ಚಿತ್ರ:Venus symbol (heavy copper).svg|48px|left|]] ಶುಕ್ರದ [[:en:Astronomical symbols|ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಚಿಹ್ನೆ]]ಯು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಚಿಹ್ನೆಯೇ ಆಗಿದೆ.  ಈ ಚಿಹ್ನೆಯು ಒಂದು ವೃತ್ತಾಕಾರ ಮತ್ತು ಅದರ ಕೆಳಗೆ ಒಂದು ಶಿಲುಬೆಯಾಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ವೀನಸ್ ದೇವತೆಯ ಕೈಗನ್ನಡಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.  ಪ್ರಾಚೀನ [[ರಸವಿದ್ಯೆ]]ಯಲ್ಲಿ ಈ ಚಿಹ್ನೆಯು [[ತಾಮ್ರ]]ವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿತ್ತು.

== ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ ==
* [[:en:Colonization of Venus|Colonization of Venus]]
*[https://www.prajavani.net/artculture/shukra-planet-608565.html ಮಂಗಳವಾಯಿತು, ಇನ್ನು ಶುಕ್ರ; ಎಂ. ಅಬ್ದುಲ್ ರೆಹಮಾನ್ ಪಾಷ ;Published: 20 ಜನವರಿ 2019,]

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist|2}}

== ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ==
* [http://www.mentallandscape.com/V_Venus.htm The Soviet Exploration of Venus]
* [http://www.mentallandscape.com/C_CatalogVenus.htm Catalog of Soviet Venus images]
* [http://www.nineplanets.org/venus.html The Nine Planets: Venus]
* [http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/heasarc/missions/venera1112.html NASA page about the Venera missions] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150308085025/http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/heasarc/missions/venera1112.html |date=2015-03-08 }}
* [http://www2.jpl.nasa.gov/magellan/ Magellan mission home page]
* [http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/heasarc/missions/pvo.html Pioneer Venus information from NASA] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150304095221/http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/heasarc/missions/pvo.html |date=2015-03-04 }}
* [https://archive.is/20120523224458/sunearth.gsfc.nasa.gov/eclipse/transit/venus0412.html Detailed information about transits of Venus]
* [http://planetarynames.wr.usgs.gov/jsp/SystemSearch2.jsp?System=Venus USGS Gazetteer of Planetary Nomenclature: Venus]
* [http://www.geody.com/?world=venus Geody Venus], a search engine for surface features
* [http://www.worldwindcentral.com/wiki/Venus Maps of Venus in NASA World Wind] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150206160948/http://www.worldwindcentral.com/wiki/Venus |date=2015-02-06 }}
* [http://www.venustoday.com Venustoday.com] - Venus-related news
* [http://www.space.com/scienceastronomy/060911_venus_images.html Recalibrated surface images from the Venera landers]. Previously unresolved features are visible.


{{ನಮ್ಮ ಸೌರಮಂಡಲ}}

[[ವರ್ಗ:ಸೌರಮಂಡಲ]]</text>
      <sha1>jfaznxwydaashk5bszsvl772y1v5pjh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಕೇಶಿರಾಜ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9941</id>
    <revision>
      <id>1307570</id>
      <parentid>1306958</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:39:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>/* ಜೀವನ ವಿವರಗಳು */</comment>
      <origin>1307570</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6112" sha1="dwi8d79jdsrs4063y75oymvorl6uqpx" xml:space="preserve">{{ಹೊಯ್ಸಳ_ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ_ಕನ್ನಡ_ಕವಿಗಳು}}
'''ಕೇಶಿರಾಜ'''ನ ಕಾಲ ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಶ.೧೨೬೦.&lt;ref&gt;http://www.sobagu.in/ಕೇಶಿರಾಜ/&lt;/ref&gt;   ಈತನು [[ಜನ್ನ]]ನ ಸೋದರಳಿಯ.ಹಳಗನ್ನಡ [[:ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣ]]ವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ಈತನ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕೃತಿ.
{{Infobox person
| birth_date = ೧೩ ನೇ ಶತಮಾನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲಮಾನ
| death_date = ೧೩ನೆ ಅಥವಾ ೧೪ನೆ ಶತಮಾನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲಮಾನ
| father = ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ
| occupation = ಕನ್ನಡ,ವ್ಯಾಕರಣ, ಕವಿ ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರ
| works=ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ
}}{{Short description|13th century Kannada poet}}
==ಜೀವನ ವಿವರಗಳು==
ಕೇಶಿರಾಜನ ತಂದೆ ಯೋಗಿಪ್ರವರನಾದ '[[ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ]]', [[ತಾಯಿ]]ಯ [[ತಂದೆ]] ಕವಿಯೂ ಯಾದವಕಟಕಾಚಾರ್ಯನೂ ಆಗಿದ್ದ &quot;ಸುಮನೋಬಾಣ&quot; ಎಂದು ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಶಿರಾಜನೇ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.
ಸುಮನೋಬಾಣನು ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು.(೧೨೩೦) ಅವನ ಅನಂತನಾಥಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಅದರ ಸೂಚನೆಯಿದೆ.ಕೇಶಿರಾಜ ಚೋಳರಾಜನಾದ ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಹಾಗೂ ಅವನ ಮಗ ವೀರ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಆಳಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದನೆಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಕಾಲ ೧೨೨೦-೩೮. ಅಲ್ಲದೇ ಅವನ ಮಗನಾದ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಕಾಲ ೧೨೩೩-೬೭. ಈ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಕೇಶಿರಾಜನ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ರಚನೆಯಾದದ್ದು.&lt;ref&gt;https://en.unionpedia.org/i/Kesiraja&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://enacademic.com/dic.nsf/enwiki/9805867 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2020-01-11 |archive-date=2020-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200111174345/https://enacademic.com/dic.nsf/enwiki/9805867 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==ಕೃತಿಗಳು== 
ಪ್ರಬೋಧಚಂದ್ರ, ಚೋಳಪಾಲಕ ಚರಿತ, ಕಿರಾತ, ಸುಭದ್ರಾ ಹರಣ, ಶ್ರೀ ಚಿತ್ರಮಾಲೆ. ಆದರೆ ಇವು ಯಾವುವೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲವಾಗಿವೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://kanaja.in/archives/77935 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2015-12-25 |archive-date=2016-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306001908/https://kanaja.in/archives/77935 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://archive.org/details/abdamaidarpaa00kirjuoft&lt;/ref&gt;
ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವನ್ನು [[ಜೆ.ಗ್ಯಾರೆಟ್]] ಎನ್ನುವವರು ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೮೬೮]]ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ.[[೧೮೭೨]]ರಲ್ಲಿ  [[ರೆವೆರಂಡ್ ಕಿಟ್ಟೆಲ್]] ಈ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೯೫೧]]ರಲ್ಲಿ ಡಿ.ಕೆ.ಭೀಮಸೇನರಾಯರು ಹಾಗು [[೧೯೫೮]]ರಲ್ಲಿ [[ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್]] ಅವರು ಪರಿಷ್ಕೃತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;https://play.google.com/store/books/details/KANNADA_SHABDAMANIDARPANA_SANGRAHA?id=HnaYAwAAQBAJ&amp;hl=en_IN&lt;/ref&gt;

===ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ===
*ಕೇಶಿರಾಜನ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ'''ವು ಸಮಗ್ರವೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವೂ ಆದ ಉತ್ತಮ ವ್ಯಾಕರಣ ಗ್ರಂಥ. ಇಡಿಯ ಕೃತಿ ಕಂದ ಪದ್ಯಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದು ಎಂಟು ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಕರಣಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ.ಕಂದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು 'ಸೂತ್ರ'ವೆಂದೂ ಗದ್ಯ ರೂಪದ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು'ವೃತ್ತಿ'ಯೆಂದೂ ವ್ಯಾಕರಣದ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು 'ಪ್ರಯೋಗ'ವೆಂದೂ ಕರೆದು ತನ್ನ ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ [[೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮ]]ನ &quot;ಶಬ್ದಸ್ಪೃತಿ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ&quot; ಗ್ರಂಥಗಳ 'ಸೂತ್ರ', 'ವೃತ್ತಿ' ಮತ್ತು 'ಪ್ರಯೋಗ'ಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಾನೆ.
*&quot;ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ&quot;ವು ೧೩ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದಿನ ಹಳಗನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಹೇಗಿದ್ದುವೆಂಬುದನ್ನು ಸವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ, ಸಪ್ರಮಾಣ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂಧಿ, ನಾಮ, ಸಮಾಸ, ತದ್ಧಿತ, ಆಖ್ಯಾತ, ಧಾತು, ಅಪಭ್ರಂಶ, ಅವ್ಯಯ ಎಂಬ ಎಂಟು ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ.
*ಪೂರ್ವಕವಿಗಳ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಯಥೋಚಿತವಾಗಿ ಉದಾಹರಿಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

[[ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳು]]</text>
      <sha1>dwi8d79jdsrs4063y75oymvorl6uqpx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307572</id>
      <parentid>1307570</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:40:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>/* ಜೀವನ ವಿವರಗಳು */</comment>
      <origin>1307572</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6462" sha1="svbljabx33vg8mdo62wb2qx9wlynwfc" xml:space="preserve">{{ಹೊಯ್ಸಳ_ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ_ಕನ್ನಡ_ಕವಿಗಳು}}
'''ಕೇಶಿರಾಜ'''ನ ಕಾಲ ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಶ.೧೨೬೦.&lt;ref&gt;http://www.sobagu.in/ಕೇಶಿರಾಜ/&lt;/ref&gt;   ಈತನು [[ಜನ್ನ]]ನ ಸೋದರಳಿಯ.ಹಳಗನ್ನಡ [[:ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣ]]ವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ಈತನ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕೃತಿ.
{{Infobox person
| birth_date = ೧೩ ನೇ ಶತಮಾನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲಮಾನ
| death_date = ೧೩ನೆ ಅಥವಾ ೧೪ನೆ ಶತಮಾನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲಮಾನ
| father = ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ
| occupation = ಕನ್ನಡ,ವ್ಯಾಕರಣ, ಕವಿ ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರ
| works=ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ
}}{{Short description|13th century Kannada poet}}
==ಜೀವನ ವಿವರಗಳು==
ಕೇಶಿರಾಜನ ತಂದೆ ಯೋಗಿಪ್ರವರನಾದ '[[ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ]]', [[ತಾಯಿ]]ಯ [[ತಂದೆ]] ಕವಿಯೂ ಯಾದವಕಟಕಾಚಾರ್ಯನೂ ಆಗಿದ್ದ &quot;ಸುಮನೋಬಾಣ&quot; ಎಂದು ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಶಿರಾಜನೇ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.
ಸುಮನೋಬಾಣನು ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು.(೧೨೩೦) ಅವನ ಅನಂತನಾಥಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಅದರ ಸೂಚನೆಯಿದೆ.ಕೇಶಿರಾಜ ಚೋಳರಾಜನಾದ ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಹಾಗೂ ಅವನ ಮಗ ವೀರ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಆಳಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದನೆಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಕಾಲ ೧೨೨೦-೩೮. ಅಲ್ಲದೇ ಅವನ ಮಗನಾದ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಕಾಲ ೧೨೩೩-೬೭. ಈ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಕೇಶಿರಾಜನ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ರಚನೆಯಾದದ್ದು.&lt;ref&gt;https://en.unionpedia.org/i/Kesiraja&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://enacademic.com/dic.nsf/enwiki/9805867 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2020-01-11 |archive-date=2020-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200111174345/https://enacademic.com/dic.nsf/enwiki/9805867 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Chapter 6: Chalukyas of Badami |url=http://www.maharashtra.gov.in/pdf/gazeetter_reprint/History-I/chapter_6.pdf |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110301213237/http://www.maharashtra.gov.in/pdf/gazeetter_reprint/History-I/chapter_6.pdf |archivedate= 1 March 2011 |work=Maharashtra State Gazetteer}}&lt;/ref&gt;

==ಕೃತಿಗಳು== 
ಪ್ರಬೋಧಚಂದ್ರ, ಚೋಳಪಾಲಕ ಚರಿತ, ಕಿರಾತ, ಸುಭದ್ರಾ ಹರಣ, ಶ್ರೀ ಚಿತ್ರಮಾಲೆ. ಆದರೆ ಇವು ಯಾವುವೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲವಾಗಿವೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://kanaja.in/archives/77935 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2015-12-25 |archive-date=2016-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306001908/https://kanaja.in/archives/77935 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;https://archive.org/details/abdamaidarpaa00kirjuoft&lt;/ref&gt;
ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವನ್ನು [[ಜೆ.ಗ್ಯಾರೆಟ್]] ಎನ್ನುವವರು ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೮೬೮]]ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ.[[೧೮೭೨]]ರಲ್ಲಿ  [[ರೆವೆರಂಡ್ ಕಿಟ್ಟೆಲ್]] ಈ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೯೫೧]]ರಲ್ಲಿ ಡಿ.ಕೆ.ಭೀಮಸೇನರಾಯರು ಹಾಗು [[೧೯೫೮]]ರಲ್ಲಿ [[ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್]] ಅವರು ಪರಿಷ್ಕೃತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;https://play.google.com/store/books/details/KANNADA_SHABDAMANIDARPANA_SANGRAHA?id=HnaYAwAAQBAJ&amp;hl=en_IN&lt;/ref&gt;

===ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ===
*ಕೇಶಿರಾಜನ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ'''ವು ಸಮಗ್ರವೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವೂ ಆದ ಉತ್ತಮ ವ್ಯಾಕರಣ ಗ್ರಂಥ. ಇಡಿಯ ಕೃತಿ ಕಂದ ಪದ್ಯಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದು ಎಂಟು ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಕರಣಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ.ಕಂದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು 'ಸೂತ್ರ'ವೆಂದೂ ಗದ್ಯ ರೂಪದ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು'ವೃತ್ತಿ'ಯೆಂದೂ ವ್ಯಾಕರಣದ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು 'ಪ್ರಯೋಗ'ವೆಂದೂ ಕರೆದು ತನ್ನ ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ [[೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮ]]ನ &quot;ಶಬ್ದಸ್ಪೃತಿ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ&quot; ಗ್ರಂಥಗಳ 'ಸೂತ್ರ', 'ವೃತ್ತಿ' ಮತ್ತು 'ಪ್ರಯೋಗ'ಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಾನೆ.
*&quot;ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ&quot;ವು ೧೩ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದಿನ ಹಳಗನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಹೇಗಿದ್ದುವೆಂಬುದನ್ನು ಸವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ, ಸಪ್ರಮಾಣ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂಧಿ, ನಾಮ, ಸಮಾಸ, ತದ್ಧಿತ, ಆಖ್ಯಾತ, ಧಾತು, ಅಪಭ್ರಂಶ, ಅವ್ಯಯ ಎಂಬ ಎಂಟು ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ.
*ಪೂರ್ವಕವಿಗಳ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಯಥೋಚಿತವಾಗಿ ಉದಾಹರಿಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

[[ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳು]]</text>
      <sha1>svbljabx33vg8mdo62wb2qx9wlynwfc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307574</id>
      <parentid>1307572</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:56:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>/* ಕೃತಿಗಳು */</comment>
      <origin>1307574</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6516" sha1="04nzf5f2505pvikyfqnxiumg9xvozp5" xml:space="preserve">{{ಹೊಯ್ಸಳ_ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ_ಕನ್ನಡ_ಕವಿಗಳು}}
'''ಕೇಶಿರಾಜ'''ನ ಕಾಲ ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಶ.೧೨೬೦.&lt;ref&gt;http://www.sobagu.in/ಕೇಶಿರಾಜ/&lt;/ref&gt;   ಈತನು [[ಜನ್ನ]]ನ ಸೋದರಳಿಯ.ಹಳಗನ್ನಡ [[:ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣ]]ವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ಈತನ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕೃತಿ.
{{Infobox person
| birth_date = ೧೩ ನೇ ಶತಮಾನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲಮಾನ
| death_date = ೧೩ನೆ ಅಥವಾ ೧೪ನೆ ಶತಮಾನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲಮಾನ
| father = ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ
| occupation = ಕನ್ನಡ,ವ್ಯಾಕರಣ, ಕವಿ ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರ
| works=ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ
}}{{Short description|13th century Kannada poet}}
==ಜೀವನ ವಿವರಗಳು==
ಕೇಶಿರಾಜನ ತಂದೆ ಯೋಗಿಪ್ರವರನಾದ '[[ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ]]', [[ತಾಯಿ]]ಯ [[ತಂದೆ]] ಕವಿಯೂ ಯಾದವಕಟಕಾಚಾರ್ಯನೂ ಆಗಿದ್ದ &quot;ಸುಮನೋಬಾಣ&quot; ಎಂದು ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಶಿರಾಜನೇ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.
ಸುಮನೋಬಾಣನು ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು.(೧೨೩೦) ಅವನ ಅನಂತನಾಥಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಅದರ ಸೂಚನೆಯಿದೆ.ಕೇಶಿರಾಜ ಚೋಳರಾಜನಾದ ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಹಾಗೂ ಅವನ ಮಗ ವೀರ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಆಳಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದನೆಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಕಾಲ ೧೨೨೦-೩೮. ಅಲ್ಲದೇ ಅವನ ಮಗನಾದ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಕಾಲ ೧೨೩೩-೬೭. ಈ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಕೇಶಿರಾಜನ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ರಚನೆಯಾದದ್ದು.&lt;ref&gt;https://en.unionpedia.org/i/Kesiraja&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://enacademic.com/dic.nsf/enwiki/9805867 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2020-01-11 |archive-date=2020-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200111174345/https://enacademic.com/dic.nsf/enwiki/9805867 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Chapter 6: Chalukyas of Badami |url=http://www.maharashtra.gov.in/pdf/gazeetter_reprint/History-I/chapter_6.pdf |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110301213237/http://www.maharashtra.gov.in/pdf/gazeetter_reprint/History-I/chapter_6.pdf |archivedate= 1 March 2011 |work=Maharashtra State Gazetteer}}&lt;/ref&gt;

==ಕೃತಿಗಳು== 
===ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ===
*ಕೇಶಿರಾಜನ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ'''ವು ಸಮಗ್ರವೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವೂ ಆದ ಉತ್ತಮ ವ್ಯಾಕರಣ ಗ್ರಂಥ. ಇಡಿಯ ಕೃತಿ ಕಂದ ಪದ್ಯಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದು ಎಂಟು ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಕರಣಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ.ಕಂದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು 'ಸೂತ್ರ'ವೆಂದೂ ಗದ್ಯ ರೂಪದ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು'ವೃತ್ತಿ'ಯೆಂದೂ ವ್ಯಾಕರಣದ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು 'ಪ್ರಯೋಗ'ವೆಂದೂ ಕರೆದು ತನ್ನ ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ [[೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮ]]ನ &quot;ಶಬ್ದಸ್ಪೃತಿ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ&quot; ಗ್ರಂಥಗಳ 'ಸೂತ್ರ', 'ವೃತ್ತಿ' ಮತ್ತು 'ಪ್ರಯೋಗ'ಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಾನೆ.
*&quot;ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ&quot;ವು ೧೩ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದಿನ ಹಳಗನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಹೇಗಿದ್ದುವೆಂಬುದನ್ನು ಸವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ, ಸಪ್ರಮಾಣ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂಧಿ, ನಾಮ, ಸಮಾಸ, ತದ್ಧಿತ, ಆಖ್ಯಾತ, ಧಾತು, ಅಪಭ್ರಂಶ, ಅವ್ಯಯ ಎಂಬ ಎಂಟು ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ.
*ಪೂರ್ವಕವಿಗಳ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಯಥೋಚಿತವಾಗಿ ಉದಾಹರಿಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವನ್ನು [[ಜೆ.ಗ್ಯಾರೆಟ್]] ಎನ್ನುವವರು ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೮೬೮]]ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ.[[೧೮೭೨]]ರಲ್ಲಿ  [[ರೆವೆರಂಡ್ ಕಿಟ್ಟೆಲ್]] ಈ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೯೫೧]]ರಲ್ಲಿ ಡಿ.ಕೆ.ಭೀಮಸೇನರಾಯರು ಹಾಗು [[೧೯೫೮]]ರಲ್ಲಿ [[ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್]] ಅವರು ಪರಿಷ್ಕೃತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;https://play.google.com/store/books/details/KANNADA_SHABDAMANIDARPANA_SANGRAHA?id=HnaYAwAAQBAJ&amp;hl=en_IN&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://archive.org/details/abdamaidarpaa00kirjuoft&lt;/ref&gt;

===ಇತರ ಕೃತಿಗಳು===
# ಪ್ರಬೋಧಚಂದ್ರ, 
# ಚೋಳಪಾಲಕ ಚರಿತ, 
# ಕಿರಾತ, 
# ಸುಭದ್ರಾಹರಣ, 
# ಶ್ರೀ ಚಿತ್ರಮಾಲೆ.- ಆದರೆ ಇವು ಯಾವುವೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲವಾಗಿವೆ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://kanaja.in/archives/77935 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2015-12-25 |archive-date=2016-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306001908/https://kanaja.in/archives/77935 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

[[ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳು]]</text>
      <sha1>04nzf5f2505pvikyfqnxiumg9xvozp5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307577</id>
      <parentid>1307574</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:58:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>/* ಜೀವನ ವಿವರಗಳು */</comment>
      <origin>1307577</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6719" sha1="70vqgs2mlm6ffm7l6f2fmfqyrfo11uy" xml:space="preserve">{{ಹೊಯ್ಸಳ_ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ_ಕನ್ನಡ_ಕವಿಗಳು}}
'''ಕೇಶಿರಾಜ'''ನ ಕಾಲ ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಶ.೧೨೬೦.&lt;ref&gt;http://www.sobagu.in/ಕೇಶಿರಾಜ/&lt;/ref&gt;   ಈತನು [[ಜನ್ನ]]ನ ಸೋದರಳಿಯ.ಹಳಗನ್ನಡ [[:ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣ]]ವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ಈತನ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕೃತಿ.
{{Infobox person
| birth_date = ೧೩ ನೇ ಶತಮಾನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲಮಾನ
| death_date = ೧೩ನೆ ಅಥವಾ ೧೪ನೆ ಶತಮಾನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಲಮಾನ
| father = ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ
| occupation = ಕನ್ನಡ,ವ್ಯಾಕರಣ, ಕವಿ ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರ
| works=ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ
}}{{Short description|13th century Kannada poet}}
==ಜೀವನ ವಿವರಗಳು==
ಕೇಶಿರಾಜನ ತಂದೆ ಯೋಗಿಪ್ರವರನಾದ '[[ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ]]', [[ತಾಯಿ]]ಯ [[ತಂದೆ]] ಕವಿಯೂ ಯಾದವಕಟಕಾಚಾರ್ಯನೂ ಆಗಿದ್ದ &quot;ಸುಮನೋಬಾಣ&quot; ಎಂದು ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಶಿರಾಜನೇ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.
ಸುಮನೋಬಾಣನು ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು.(೧೨೩೦) ಅವನ ಅನಂತನಾಥಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಅದರ ಸೂಚನೆಯಿದೆ.ಕೇಶಿರಾಜ ಚೋಳರಾಜನಾದ ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಹಾಗೂ ಅವನ ಮಗ ವೀರ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಆಳಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದನೆಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಕಾಲ ೧೨೨೦-೩೮. ಅಲ್ಲದೇ ಅವನ ಮಗನಾದ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಕಾಲ ೧೨೩೩-೬೭. ಈ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಕೇಶಿರಾಜನ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ರಚನೆಯಾದದ್ದು.&lt;ref&gt;https://en.unionpedia.org/i/Kesiraja&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://enacademic.com/dic.nsf/enwiki/9805867 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2020-01-11 |archive-date=2020-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200111174345/https://enacademic.com/dic.nsf/enwiki/9805867 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Chapter 6: Chalukyas of Badami |url=http://www.maharashtra.gov.in/pdf/gazeetter_reprint/History-I/chapter_6.pdf |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110301213237/http://www.maharashtra.gov.in/pdf/gazeetter_reprint/History-I/chapter_6.pdf |archivedate= 1 March 2011 |work=Maharashtra State Gazetteer}}&lt;/ref&gt;[[:ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣ]]ವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ಈತನ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕೃತಿ.

==ಕೃತಿಗಳು== 
===ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ===
*ಕೇಶಿರಾಜನ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ'''ವು ಸಮಗ್ರವೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವೂ ಆದ ಉತ್ತಮ ವ್ಯಾಕರಣ ಗ್ರಂಥ. ಇಡಿಯ ಕೃತಿ ಕಂದ ಪದ್ಯಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದು ಎಂಟು ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಕರಣಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ.ಕಂದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು 'ಸೂತ್ರ'ವೆಂದೂ ಗದ್ಯ ರೂಪದ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು'ವೃತ್ತಿ'ಯೆಂದೂ ವ್ಯಾಕರಣದ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು 'ಪ್ರಯೋಗ'ವೆಂದೂ ಕರೆದು ತನ್ನ ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ [[೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮ]]ನ &quot;ಶಬ್ದಸ್ಪೃತಿ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ&quot; ಗ್ರಂಥಗಳ 'ಸೂತ್ರ', 'ವೃತ್ತಿ' ಮತ್ತು 'ಪ್ರಯೋಗ'ಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಾನೆ.
*&quot;ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ&quot;ವು ೧೩ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದಿನ ಹಳಗನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಹೇಗಿದ್ದುವೆಂಬುದನ್ನು ಸವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ, ಸಪ್ರಮಾಣ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂಧಿ, ನಾಮ, ಸಮಾಸ, ತದ್ಧಿತ, ಆಖ್ಯಾತ, ಧಾತು, ಅಪಭ್ರಂಶ, ಅವ್ಯಯ ಎಂಬ ಎಂಟು ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ.
*ಪೂರ್ವಕವಿಗಳ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಯಥೋಚಿತವಾಗಿ ಉದಾಹರಿಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವನ್ನು [[ಜೆ.ಗ್ಯಾರೆಟ್]] ಎನ್ನುವವರು ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೮೬೮]]ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ.[[೧೮೭೨]]ರಲ್ಲಿ  [[ರೆವೆರಂಡ್ ಕಿಟ್ಟೆಲ್]] ಈ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೯೫೧]]ರಲ್ಲಿ ಡಿ.ಕೆ.ಭೀಮಸೇನರಾಯರು ಹಾಗು [[೧೯೫೮]]ರಲ್ಲಿ [[ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್]] ಅವರು ಪರಿಷ್ಕೃತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;https://play.google.com/store/books/details/KANNADA_SHABDAMANIDARPANA_SANGRAHA?id=HnaYAwAAQBAJ&amp;hl=en_IN&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://archive.org/details/abdamaidarpaa00kirjuoft&lt;/ref&gt;

===ಇತರ ಕೃತಿಗಳು===
# ಪ್ರಬೋಧಚಂದ್ರ, 
# ಚೋಳಪಾಲಕ ಚರಿತ, 
# ಕಿರಾತ, 
# ಸುಭದ್ರಾಹರಣ, 
# ಶ್ರೀ ಚಿತ್ರಮಾಲೆ.- ಆದರೆ ಇವು ಯಾವುವೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲವಾಗಿವೆ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://kanaja.in/archives/77935 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2015-12-25 |archive-date=2016-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306001908/https://kanaja.in/archives/77935 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

[[ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳು]]</text>
      <sha1>70vqgs2mlm6ffm7l6f2fmfqyrfo11uy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9942</id>
    <revision>
      <id>1307575</id>
      <parentid>1303864</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:56:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>/* ಕೇಶಿರಾಜನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪರಿಚಯ /ಇತರ ಕೃತಿಗಳು */</comment>
      <origin>1307575</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19099" sha1="mx0627lf9o4y1g8a136as4jl7tmnvop" xml:space="preserve">[[ಕೇಶಿರಾಜ]]:~ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೇ ರಚನೆಗೊಂಡಿರುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ (ಉಪಲಬ್ಧ) ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ'''ವು ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲನೆಯದು. [[ಕೇಶಿರಾಜ]] ೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮನ ಕೃತಿಗಳಾದ  &quot;ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ&quot;(ಶಬ್ದ ಸ್ಮೃತಿ) ಗ್ರಂಥಗಳ ಸೂತ್ರ, ವೃತ್ತಿ, ಹಾಗೂ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಾನೆಂದು ವ್ಯಾಕರಣರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಇದು ವಿಧಾತ್ಮಕ ಅಥವಾ ಆದರ್ಶ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಕರಣ. ಆದರೆ ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ವರ್ಣನಾತ್ಮಕ ರೀತಿಯ ನಿರೂಪಣಾ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಡಾ.[[ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್]] ಅವರು ಸಂಪಾದಿಸಿರುವ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವು ಐಚ್ಛಿಕ ಕನ್ನಡದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪಠ್ಯವಾಗಿ ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಪದವಿಗೆ ಬೋಧಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ೩೪೩ ಕಂದಪದ್ಯಗಳಿವೆ.

==ಕೇಶಿರಾಜನ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ''' ದ ಇತಿವೃತ್ತ==
* '''[[ಕೇಶಿರಾಜ]]'''ನು ರಚಿಸಿದ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ'''ವು ಸಮಗ್ರವೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವೂ ಆದ ವ್ಯಾಕರಣ ಗ್ರಂಥ. ಇಡೀ ಕೃತಿ ಕಂದಪದ್ಯಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿದೆ. ಎಂಟು ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವು ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಆದರೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಿರುವ ವಿಶೇಷ ಸಂಗತಿಗಳ ಕುರಿತೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://kanaja.in/archives/14890 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2015-12-18 |archive-date=2014-02-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140211190504/http://kanaja.in/archives/14890 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 
* &quot;ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ&quot;ವು ೧೩ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಹಳಗನ್ನಡ ಭಾಷಾಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಹೇಗಿದ್ದುವೆಂಬುದನ್ನು ಸವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ, ಸಪ್ರಮಾಣ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. 
* [[ಕೇಶಿರಾಜ|ಕೇಶಿರಾಜನು]] ಬರೆದ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವನ್ನು [[ಜೆ.ಗ್ಯಾರೆಟ್]] ಎನ್ನುವವರು ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೮೬೮]]ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ.[[೧೮೭೨]]ರಲ್ಲಿ  [[ರೆವೆರಂಡ್ ಕಿಟ್ಟೆಲ್]] ಈ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೯೫೧]]ರಲ್ಲಿ ಡಿ.ಕೆ.ಭೀಮಸೇನರಾಯರು ಹಾಗು [[೧೯೫೮]]ರಲ್ಲಿ ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್ ಅವರು ಪರಿಷ್ಕೃತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.
* ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದಲ್ಲಿ  'ಸಂಧಿ ಪ್ರಕರಣ' 'ನಾಮಪ್ರಕರಣ', 'ಸಮಾಸ ಪ್ರಕರಣ' 'ತದ್ಧಿತಪ್ರಕರಣ' 'ಆಖ್ಯಾತಪ್ರಕರಣ' 'ಧಾತುಪ್ರಕರಣ' 'ಅಪಭ್ರಂಶ ಪ್ರಕರಣ'  'ಅವ್ಯಯಪ್ರಕರಣ' ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಅಷ್ಟ(ಎಂಟು) ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿವೆ. ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿಗೆ &quot;ಪ್ರಕರಣ&quot; ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂದಪದ್ಯಗಳಿಗೆ 'ಸೂತ್ರ'ವೆಂದೂ, ಗದ್ಯರೂಪದ ವಿವರಣೆಗೆ 'ವೃತ್ತಿ'ಯೆಂದೂ, ವ್ಯಾಕರಣದ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿಗೆ 'ಪ್ರಯೋಗ'ವೆಂದು ಕರೆದು, ತನ್ನ ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ ೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮನ &quot;ಶಬ್ದಸ್ಪೃತಿ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ&quot; ಗ್ರಂಥಗಳ 'ಸೂತ್ರ', 'ವೃತ್ತಿ' ಮತ್ತು 'ಪ್ರಯೋಗ'ಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಆದರೆ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಅಪ್ಪಿ ತಪ್ಪಿಯೂ ೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮನನ್ನಾಗಲಿ, ಅವನ ಕೃತಿಗಳನ್ನಾಗಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸದಿರುವುದು ಅಚ್ಚರಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಸೂತ್ರಂ- || ಕ್ರಮದಿಂದೆ ಸಂಧಿ ನಾಮಂ&lt;br /&gt;
ಸಮಾಸಮಾ ತದ್ಧಿತಂ ಪೊದಳ್ದಾಖ್ಯಾತಂ|&lt;br /&gt;
ಸಮುದಿತ ಧಾತುವಪಭ್ರಂ&lt;br /&gt;
ಶಮವ್ಯಯಂ ಸಂಧಿ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದೊಳ್||&lt;br /&gt;
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೮)

ಈತನ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ವೈಯಾಕರಣರ ಪ್ರಭಾವ ಅಪಾರವಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟು ಗ್ರಂಥವನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಪಾದಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.
* ೧ನೇ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರ ಸಂಜ್ಞೆ, ಸಂಧಿ, ಅವ್ಯಯಗಳ ವಿಚಾರವನ್ನೂ,
* ೨ನೇ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಬ್ದಗಳ ಸ್ವೀಕರಣ, ವಿಭಕ್ತಿಗಳ ವಿಚಾರವನ್ನೂ,
* ೩ನೇ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಸಮಾಸ, ಆಖ್ಯಾತಪ್ರತ್ಯಯ, ವಚನ, ಸಂಖ್ಯಾವಾಚಕ, ತದ್ಧಿತ ಮೊದಲಾದುವನ್ನೂ
* ೪ನೇ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಧಾತು ಮತ್ತು ಕೃದಂತ ವಿಷಯಗಳನ್ನೂ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ.
* ಕೇಶಿರಾಜ ತನ್ನ ವ್ಯಾಕರಣಕ್ಕೆ ಶ್ರೀವಿಜಯನಿಂದ ತೊಡಗಿ ಪಂಪನವರೆಗೆ ಸುಮಾರು ೪೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲದ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿರುವನು. ಜೊತೆಗೆ ತನ್ನ ವ್ಯಾಕರಣಕ್ಕೆ ಗಜಗ, [[ಗುಣನಂದಿ]], ಮನಸಿಜ, [[ಅಸಗ]], ಚಂದ್ರಭಟ್ಟ, ಗುಣವರ್ಮ, ಪೊನ್ನ, ಸುಜನೋತ್ತಂಸ, ನಾಗವರ್ಮ, ನಾಗಚಂದ್ರ, ನೇಮಿಚಂದ್ರ, ಹಂಸರಾಜ, ಬ್ರಹ್ಮಶಿವ ಮೊದಲಾದ ಕವಿಗಳ, ವೈಯಾಕರಣರ  ಗ್ರಂಥಗಳಿಂದ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. 
ಸೂತ್ರಂ- || ಗಜಗನ ಗುಣನಂದಿಯ ಮನ&lt;br /&gt;
ಸಿಜನಸಗನ ಚಂದ್ರಭಟ್ಟ ಗುಣವರ್ಮ ಶ್ರೀ&lt;br /&gt;
ವಿಜಯರ ಪೊನ್ನ ಪಂಪನ&lt;br /&gt;
ಸುಜನೋತ್ತಂಸನ ಸುಮಾರ್ಗಮಿದರೊಳೆ ಲಕ್ಷ್ಯಂ&lt;br /&gt;
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೫)

==ಕೇಶಿರಾಜನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪರಿಚಯ /ಇತರ ಕೃತಿಗಳು==
===ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪರಿಚಯ===
'''ಕೇಶಿರಾಜ'''ನ ಕಾಲ ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಶ.[[೧೨೬೦]]. ಈತನು [[ಜನ್ನ]]ನ ಸೋದರಳಿಯ. ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕವಿ ಹಾಗೂ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನೆತನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವನು. ಈತನ ತಂದೆ ಹಳಗನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ ಸಂಕಲನ ಗ್ರಂಥವಾದ &quot;ಸೂಕ್ತಿಸುಧಾರ್ಣವ&quot;ದ ಕರ್ತೃ ಯೋಗಿಪ್ರವರ ಚಿದಾನಂದ ಮಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಜುನ; ತಾಯಿಯ ತಂದೆ ಕವಿಯೂ ಯಾದವಕಟಕಾಚಾರ್ಯನೂ ಆಗಿದ್ದ &quot;ಸುಮನೋಬಾಣ&quot; ಎಂದು ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಶಿರಾಜನೇ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಸುಮನೋಬಾಣಾನು ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದ.(೧೨೩೦) ಅವನ ಅನಂತನಾಥಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಅದರ ಸೂಚನೆಯಿದೆ. ಕೇಶಿರಾಜ ಚೋಳರಾಜನಾದ ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಹಗೂ ಅವನ ಮಗ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸಿದ್ದನೆಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಕಾಲ ೧೨೨೦-೩೮. ಅಲ್ಲದೇ ಅವನ ಮಗನಾದ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಕಾಲ ೧೨೩೩-೬೭. ಈ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಕೇಶಿರಾಜನ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ರಚನೆಯಾದದ್ದು. &lt;br /&gt;[[:ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣ]]ವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ಈತನ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕೃತಿ.

ಸೂತ್ರಂ- || ಕವಿ ಸುಮನೋಬಾಣನ ಯಾ&lt;br /&gt;
-ದವಕಟಕಾಚಾರ್ಯನೆಸೆವ ದೌಹಿತ್ರನೆ ನಾಂ|&lt;br /&gt;
ಕವಿ ಕೇಶವನೆಂ ಯೋಗಿ&lt;br /&gt;
ಪ್ರವರಚಿದಾನಂದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಸುತನೆಂ||&lt;br /&gt;
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೨)

===ಇತರ ಕೃತಿಗಳು===
# ಪ್ರಬೋಧಚಂದ್ರ, 
# ಚೋಳಪಾಲಕ ಚರಿತ, 
# ಕಿರಾತ, 
# ಸುಭದ್ರಾಹರಣ, 
# ಶ್ರೀ ಚಿತ್ರಮಾಲೆ.- ಆದರೆ ಇವು ಯಾವುವೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲವಾಗಿವೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://kanaja.in/archives/77935 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2015-12-25 |archive-date=2016-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306001908/https://kanaja.in/archives/77935 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==ಪೀಠಿಕೆ/ಪೂರ್ವಪ್ರಕರಣ/ಸಂಜ್ಞಾಪ್ರಕರಣ==
ಇದರಲ್ಲಿ ಮಾತಿನ ಅಧಿದೇವತೆ ವಾಗ್ದೇವಿಯನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಾತೆಂಬ ಶಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ಶಾರದೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುವಾಗ ವಾಣಿಯ ಪರಿಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕ ಮಹತ್ವಗಳೆರಡೂ ರಸವತ್ತಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿವೆ. ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯ ಮೀಮಾಂಸಕರು ನನಗೆ ವ್ಯಾಕರಣಶಾಸ್ತ್ರ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಬರೆ ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ನಾನು ಶಬ್ದಸಾಮರ್ಥ್ಯವೆಂಬ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಕೃತಿ ರಚಿಸಿ, ಅದಕ್ಕೆ &quot;ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ&quot;ವೆಂಬ ಹೆಸರಿಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಇದು ಲಕ್ಷಣವಾದ ವ್ಯಾಕರಣಶಾಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಮೀಮಾಂಸಕರು ಕೇಳಬೇಕು. ಇದರಲ್ಲಿ 'ಅಷ್ಟದಶ ದೋಷ'ವೇನಾದರೂ ಇದ್ದರೆ, ಅದು ನಿಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ತಿದ್ದಿ ಸರಿಪಡಿಸಿ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಲೋಪ-ದೋಷ ಕಂಡು ಬಂದರೆ, ಅದನ್ನು ದೊಡ್ಡದು ಮಾಡದೆ, ಗುಣದೋಷಗಳನ್ನು ಪೃಥಿಕರಿಸಿ, ಗುಣವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸ್ವೀಕರಿಸ ಬೇಕೆಂದು ವಿನಯ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಅರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.

ಸೂತ್ರಂ- || ಶ್ರೀವಾಗ್ದೇವಿಗೆ ಶಬ್ದದಿ&lt;br /&gt;
ನಾವಾವಿಂದ್ರಿಯದ ವಿಷಯಮಂ ಶ್ರೋತ್ರದೊಳು&lt;br /&gt;
ದ್ಫಾವಿಪ ನಿರ್ಮಳಮೂರ್ತಿಗಿ&lt;br /&gt;
ಳಾವಂದ್ಯೆಗೆ ಶಾಸ್ತ್ರಮುಖದೊಳವನತನಪ್ಪೆಂ&lt;br /&gt; 
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೧)

ಸೂತ್ರಂ- || ಅವಧರಿಪುದು ವಿಬುಧರ್ ದೋ&lt;br /&gt;
ಷವಿದರೊಳೇನಾನುಮುಳ್ಳೊಡಂ ಪ್ರಿಯದಿಂ ತಿ&lt;br /&gt;
ರ್ದುವುದು ಗುಣಯುಕ್ತಮುಂ ದೋ&lt;br /&gt;
ಷವಿದೂರಮುಮಾಗೆ ಮೆಚ್ಚಿ ಕೈಕೊಳ್ವುದಿದಂ&lt;br /&gt;
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೪)

==ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ - ನಲ್ನುಡಿಗನ್ನಡಿ ==
*ಶ್ರೀ ಕೇಶಿರಾಜರ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣಕ್ಕೆ ೯೮೫ ಪುಟದ ವಿಸ್ತೃತವಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು, ಬೆಂಗಳೂರು ಸರ್ಕಾರಿ ವಾಣಿವಲಾಸ ಜೂನಿಯರ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಪಂಡಿತರಾಗಿದ್ದ ಶ್ರೀ ಭುವನಹಳ್ಳಿ ಪದ್ಮನಾಭಶರ್ಮರು ೧೯೭೫/1975 ರಲ್ಲಿ ಬರೆದು ೧೯೭೬ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅದನ್ನು ಬಹಳಷ್ಟು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಗಮನಿಸಿದಂತೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. (ಅವರೇ ಶ್ರೀಮದ್ ಭಟ್ಟಾಕಳಂಕದೇವ ವಿರಚಿತ &quot;ಕರ್ಣಾಟಕ ಶಬ್ದಾನುಶಾಸನ&quot;ಕ್ಕೂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಬರೆದು, ೧೯೬೭ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ.) ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಅಂದಿನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಶ್ರೀ [[ಜಿ.ನಾರಾಯಣ]], (ಮಾಜಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಮೇಯರ್) ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತು, ಅದೇ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಬರೆದ, ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಗ್ರಂಥದ ಪರಿಚಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಟ್ಟಿಗೆ ತಿಳಿಯುವುದು.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
|:: '''ಅಂದಿನ [[ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತು|ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿ]]ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದ ಶ್ರೀ [[ಜಿ.ನಾರಾಯಣ]] ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ''' ---[[ಹಳಗನ್ನಡ]]ದ ಅಧಿಕೃತ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕಾದರೆ [[ಕೇಶಿರಾಜ]]ರ ಸಹಾಯವಿಲ್ಲದೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ.---ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಭಾಷಾವಿದ್ವಾಂಸರು ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವನ್ನು ಅಧಿಕೃತ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.---ಇದರ ಇನ್ನೂ ಹಲವಾರು ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಈಗಾಗಲೇಬಂದಿವೆ. --- ಶ್ರೀ [[ಭುವನಹಳ್ಳಿ ಪದ್ಮನಾಭಶರ್ಮ]]ರು ಕನ್ನಡ ಪಂಡಿತರು, ವಿದ್ವಾಂಸರು, ಸಂಸ್ಕೃತಾದಿ ಹಲವು [[ಭಾಷೆ]]ಗಳನ್ನು ಬಲ್ಲವರು, ಅವರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ''' ನಲ್ನುಡಿಗನ್ನಡಿ''' ಎಂಬ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಸಹಿತವಾಗಿ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದ  ಹೊಸ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ತಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಈ ವ್ಯಾಕರಣದ ಅಭ್ಯಾಸ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸುಲಭವಾಗಲಿ ಎಂದು ಸರಳವಾಗಿ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿ, ಪ್ರತಿ ಸೂತ್ರಕ್ಕೆ ಪದ ವಿಭಾಗ, ಪದಾನ್ವಯ, ಅನ್ವಾನುಕ್ರಮವಾದ ಅರ್ಥ, ಕೇಶಿರಾಜರ ವೃತ್ತಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ವಿವರಣಾತ್ಮಕವಾದ ಅರ್ಥ, ನಿಟ್ಟೂರು ನಂಜಯ್ಯನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ಉದಾಹರಣೆಗಳು, ಭಾಷಾಭೂಷಣ ಇತ್ಯಾದಿ ಇತರ ವ್ಯಾಕರಣಗಳ ಸೂತ್ರಗಳ ಅನ್ವಯ, ಮತ್ತು ಕಠಿಣ ಶಬ್ದಗಳ ಅರ್ಥ, ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ವಿಷಯಗಳು,(ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಸೂಚಿ-ಪರಿಶಿಷ್ಟ) ಹೀಗೆ ವಿವರಣೆ—ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಭೂಮಿಕೆ (ಪೀಠಿಕೆ) ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು-- ಅದರ ವಿಷಯಗಳ ವ್ಯಾಕರಣ ಅಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ವಿಚಾರಗಳನ್ನೂ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಇದೊಂದು ಉಪಯುಕ್ತ ಪ್ರಕಟಣೆ.:ಅಭಿಪ್ರಾಯ: (ಶ್ರೀ) ಜಿ. ನಾರಾಯಣ,(ಮಾಜಿ  ಬೆಂಗಳೂರು ಮೇಯರ್) ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತು ಚಾಮರಾಜಪೇಟೆ ಬೆಂಗಳೂರು; (೧೯೭೫ )
|}

==ಪೂರಕ ಮಾಹಿತಿ==
*ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ - ಡಾ.[[ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್]]
*&quot;[[ಶಬ್ದಸ್ಮೃತಿ]]&quot; ಮತ್ತು &quot;[[ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ]]&quot; - [[ನಾಗವರ್ಮ-೨|೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮ]]
*ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ - ಡಾ.[[ಟಿ.ವಿ.ವೆಂಕಟಾಚಲಶಾಸ್ತ್ರಿ]]
*ರೈಸ್ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ‘ಭಾಷಾಭೂಷಣ’;ಕೆ.ಎಸ್. ಮಧುಸೂದನ;[http://www.prajavani.net/news/article/2016/09/18/438776.html]

== ನೋಡಿ ==

* [[ಚಂದ್ರಭಟ್ಟ]]

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
&lt;references /&gt;

[[ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ]]
[[ವರ್ಗ:ಹಳಗನ್ನಡ ಕೃತಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಹಳಗನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ]]</text>
      <sha1>mx0627lf9o4y1g8a136as4jl7tmnvop</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307576</id>
      <parentid>1307575</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:57:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>/* ಕೇಶಿರಾಜನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪರಿಚಯ /ಇತರ ಕೃತಿಗಳು */</comment>
      <origin>1307576</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19092" sha1="stgfo866duimmvw1kkp6z8abanrc9vp" xml:space="preserve">[[ಕೇಶಿರಾಜ]]:~ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೇ ರಚನೆಗೊಂಡಿರುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ (ಉಪಲಬ್ಧ) ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ'''ವು ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲನೆಯದು. [[ಕೇಶಿರಾಜ]] ೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮನ ಕೃತಿಗಳಾದ  &quot;ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ&quot;(ಶಬ್ದ ಸ್ಮೃತಿ) ಗ್ರಂಥಗಳ ಸೂತ್ರ, ವೃತ್ತಿ, ಹಾಗೂ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಾನೆಂದು ವ್ಯಾಕರಣರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಇದು ವಿಧಾತ್ಮಕ ಅಥವಾ ಆದರ್ಶ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಕರಣ. ಆದರೆ ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ವರ್ಣನಾತ್ಮಕ ರೀತಿಯ ನಿರೂಪಣಾ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಡಾ.[[ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್]] ಅವರು ಸಂಪಾದಿಸಿರುವ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವು ಐಚ್ಛಿಕ ಕನ್ನಡದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪಠ್ಯವಾಗಿ ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಪದವಿಗೆ ಬೋಧಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ೩೪೩ ಕಂದಪದ್ಯಗಳಿವೆ.

==ಕೇಶಿರಾಜನ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ''' ದ ಇತಿವೃತ್ತ==
* '''[[ಕೇಶಿರಾಜ]]'''ನು ರಚಿಸಿದ '''ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ'''ವು ಸಮಗ್ರವೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವೂ ಆದ ವ್ಯಾಕರಣ ಗ್ರಂಥ. ಇಡೀ ಕೃತಿ ಕಂದಪದ್ಯಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿದೆ. ಎಂಟು ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವು ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಆದರೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಿರುವ ವಿಶೇಷ ಸಂಗತಿಗಳ ಕುರಿತೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://kanaja.in/archives/14890 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2015-12-18 |archive-date=2014-02-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140211190504/http://kanaja.in/archives/14890 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 
* &quot;ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ&quot;ವು ೧೩ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಹಳಗನ್ನಡ ಭಾಷಾಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಹೇಗಿದ್ದುವೆಂಬುದನ್ನು ಸವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ, ಸಪ್ರಮಾಣ ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. 
* [[ಕೇಶಿರಾಜ|ಕೇಶಿರಾಜನು]] ಬರೆದ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವನ್ನು [[ಜೆ.ಗ್ಯಾರೆಟ್]] ಎನ್ನುವವರು ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೮೬೮]]ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ.[[೧೮೭೨]]ರಲ್ಲಿ  [[ರೆವೆರಂಡ್ ಕಿಟ್ಟೆಲ್]] ಈ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ. [[೧೯೫೧]]ರಲ್ಲಿ ಡಿ.ಕೆ.ಭೀಮಸೇನರಾಯರು ಹಾಗು [[೧೯೫೮]]ರಲ್ಲಿ ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್ ಅವರು ಪರಿಷ್ಕೃತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.
* ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದಲ್ಲಿ  'ಸಂಧಿ ಪ್ರಕರಣ' 'ನಾಮಪ್ರಕರಣ', 'ಸಮಾಸ ಪ್ರಕರಣ' 'ತದ್ಧಿತಪ್ರಕರಣ' 'ಆಖ್ಯಾತಪ್ರಕರಣ' 'ಧಾತುಪ್ರಕರಣ' 'ಅಪಭ್ರಂಶ ಪ್ರಕರಣ'  'ಅವ್ಯಯಪ್ರಕರಣ' ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಅಷ್ಟ(ಎಂಟು) ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿವೆ. ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿಗೆ &quot;ಪ್ರಕರಣ&quot; ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂದಪದ್ಯಗಳಿಗೆ 'ಸೂತ್ರ'ವೆಂದೂ, ಗದ್ಯರೂಪದ ವಿವರಣೆಗೆ 'ವೃತ್ತಿ'ಯೆಂದೂ, ವ್ಯಾಕರಣದ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿಗೆ 'ಪ್ರಯೋಗ'ವೆಂದು ಕರೆದು, ತನ್ನ ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ ೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮನ &quot;ಶಬ್ದಸ್ಪೃತಿ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ&quot; ಗ್ರಂಥಗಳ 'ಸೂತ್ರ', 'ವೃತ್ತಿ' ಮತ್ತು 'ಪ್ರಯೋಗ'ಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಆದರೆ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಅಪ್ಪಿ ತಪ್ಪಿಯೂ ೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮನನ್ನಾಗಲಿ, ಅವನ ಕೃತಿಗಳನ್ನಾಗಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸದಿರುವುದು ಅಚ್ಚರಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಸೂತ್ರಂ- || ಕ್ರಮದಿಂದೆ ಸಂಧಿ ನಾಮಂ&lt;br /&gt;
ಸಮಾಸಮಾ ತದ್ಧಿತಂ ಪೊದಳ್ದಾಖ್ಯಾತಂ|&lt;br /&gt;
ಸಮುದಿತ ಧಾತುವಪಭ್ರಂ&lt;br /&gt;
ಶಮವ್ಯಯಂ ಸಂಧಿ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದೊಳ್||&lt;br /&gt;
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೮)

ಈತನ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ವೈಯಾಕರಣರ ಪ್ರಭಾವ ಅಪಾರವಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟು ಗ್ರಂಥವನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಪಾದಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.
* ೧ನೇ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರ ಸಂಜ್ಞೆ, ಸಂಧಿ, ಅವ್ಯಯಗಳ ವಿಚಾರವನ್ನೂ,
* ೨ನೇ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಬ್ದಗಳ ಸ್ವೀಕರಣ, ವಿಭಕ್ತಿಗಳ ವಿಚಾರವನ್ನೂ,
* ೩ನೇ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಸಮಾಸ, ಆಖ್ಯಾತಪ್ರತ್ಯಯ, ವಚನ, ಸಂಖ್ಯಾವಾಚಕ, ತದ್ಧಿತ ಮೊದಲಾದುವನ್ನೂ
* ೪ನೇ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಧಾತು ಮತ್ತು ಕೃದಂತ ವಿಷಯಗಳನ್ನೂ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ.
* ಕೇಶಿರಾಜ ತನ್ನ ವ್ಯಾಕರಣಕ್ಕೆ ಶ್ರೀವಿಜಯನಿಂದ ತೊಡಗಿ ಪಂಪನವರೆಗೆ ಸುಮಾರು ೪೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲದ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿರುವನು. ಜೊತೆಗೆ ತನ್ನ ವ್ಯಾಕರಣಕ್ಕೆ ಗಜಗ, [[ಗುಣನಂದಿ]], ಮನಸಿಜ, [[ಅಸಗ]], ಚಂದ್ರಭಟ್ಟ, ಗುಣವರ್ಮ, ಪೊನ್ನ, ಸುಜನೋತ್ತಂಸ, ನಾಗವರ್ಮ, ನಾಗಚಂದ್ರ, ನೇಮಿಚಂದ್ರ, ಹಂಸರಾಜ, ಬ್ರಹ್ಮಶಿವ ಮೊದಲಾದ ಕವಿಗಳ, ವೈಯಾಕರಣರ  ಗ್ರಂಥಗಳಿಂದ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. 
ಸೂತ್ರಂ- || ಗಜಗನ ಗುಣನಂದಿಯ ಮನ&lt;br /&gt;
ಸಿಜನಸಗನ ಚಂದ್ರಭಟ್ಟ ಗುಣವರ್ಮ ಶ್ರೀ&lt;br /&gt;
ವಿಜಯರ ಪೊನ್ನ ಪಂಪನ&lt;br /&gt;
ಸುಜನೋತ್ತಂಸನ ಸುಮಾರ್ಗಮಿದರೊಳೆ ಲಕ್ಷ್ಯಂ&lt;br /&gt;
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೫)

==ಕೇಶಿರಾಜನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪರಿಚಯ /ಇತರ ಕೃತಿಗಳು==
===ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪರಿಚಯ===
'''ಕೇಶಿರಾಜ'''ನ ಕಾಲ ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಶ.[[೧೨೬೦]]. ಈತನು [[ಜನ್ನ]]ನ ಸೋದರಳಿಯ. ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕವಿ ಹಾಗೂ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನೆತನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವನು. ಈತನ ತಂದೆ ಹಳಗನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ ಸಂಕಲನ ಗ್ರಂಥವಾದ &quot;ಸೂಕ್ತಿಸುಧಾರ್ಣವ&quot;ದ ಕರ್ತೃ ಯೋಗಿಪ್ರವರ ಚಿದಾನಂದ ಮಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಜುನ; ತಾಯಿಯ ತಂದೆ ಕವಿಯೂ ಯಾದವಕಟಕಾಚಾರ್ಯನೂ ಆಗಿದ್ದ &quot;ಸುಮನೋಬಾಣ&quot; ಎಂದು ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಶಿರಾಜನೇ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಸುಮನೋಬಾಣಾನು ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದ.(೧೨೩೦) ಅವನ ಅನಂತನಾಥಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಅದರ ಸೂಚನೆಯಿದೆ. ಕೇಶಿರಾಜ ಚೋಳರಾಜನಾದ ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಹಗೂ ಅವನ ಮಗ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸಿದ್ದನೆಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇಮ್ಮಡಿ ನರಸಿಂಹನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಕಾಲ ೧೨೨೦-೩೮. ಅಲ್ಲದೇ ಅವನ ಮಗನಾದ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಕಾಲ ೧೨೩೩-೬೭. ಈ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಕೇಶಿರಾಜನ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ರಚನೆಯಾದದ್ದು.[[:ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣ]]ವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ ಈತನ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕೃತಿ.

ಸೂತ್ರಂ- || ಕವಿ ಸುಮನೋಬಾಣನ ಯಾ&lt;br /&gt;
-ದವಕಟಕಾಚಾರ್ಯನೆಸೆವ ದೌಹಿತ್ರನೆ ನಾಂ|&lt;br /&gt;
ಕವಿ ಕೇಶವನೆಂ ಯೋಗಿ&lt;br /&gt;
ಪ್ರವರಚಿದಾನಂದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಸುತನೆಂ||&lt;br /&gt;
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೨)

===ಇತರ ಕೃತಿಗಳು===
# ಪ್ರಬೋಧಚಂದ್ರ, 
# ಚೋಳಪಾಲಕ ಚರಿತ, 
# ಕಿರಾತ, 
# ಸುಭದ್ರಾಹರಣ, 
# ಶ್ರೀ ಚಿತ್ರಮಾಲೆ.- ಆದರೆ ಇವು ಯಾವುವೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲವಾಗಿವೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://kanaja.in/archives/77935 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2015-12-25 |archive-date=2016-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306001908/https://kanaja.in/archives/77935 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==ಪೀಠಿಕೆ/ಪೂರ್ವಪ್ರಕರಣ/ಸಂಜ್ಞಾಪ್ರಕರಣ==
ಇದರಲ್ಲಿ ಮಾತಿನ ಅಧಿದೇವತೆ ವಾಗ್ದೇವಿಯನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಾತೆಂಬ ಶಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ಶಾರದೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುವಾಗ ವಾಣಿಯ ಪರಿಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕ ಮಹತ್ವಗಳೆರಡೂ ರಸವತ್ತಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿವೆ. ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯ ಮೀಮಾಂಸಕರು ನನಗೆ ವ್ಯಾಕರಣಶಾಸ್ತ್ರ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಬರೆ ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ನಾನು ಶಬ್ದಸಾಮರ್ಥ್ಯವೆಂಬ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಕೃತಿ ರಚಿಸಿ, ಅದಕ್ಕೆ &quot;ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ&quot;ವೆಂಬ ಹೆಸರಿಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಇದು ಲಕ್ಷಣವಾದ ವ್ಯಾಕರಣಶಾಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಮೀಮಾಂಸಕರು ಕೇಳಬೇಕು. ಇದರಲ್ಲಿ 'ಅಷ್ಟದಶ ದೋಷ'ವೇನಾದರೂ ಇದ್ದರೆ, ಅದು ನಿಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ತಿದ್ದಿ ಸರಿಪಡಿಸಿ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಲೋಪ-ದೋಷ ಕಂಡು ಬಂದರೆ, ಅದನ್ನು ದೊಡ್ಡದು ಮಾಡದೆ, ಗುಣದೋಷಗಳನ್ನು ಪೃಥಿಕರಿಸಿ, ಗುಣವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸ್ವೀಕರಿಸ ಬೇಕೆಂದು ವಿನಯ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಅರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.

ಸೂತ್ರಂ- || ಶ್ರೀವಾಗ್ದೇವಿಗೆ ಶಬ್ದದಿ&lt;br /&gt;
ನಾವಾವಿಂದ್ರಿಯದ ವಿಷಯಮಂ ಶ್ರೋತ್ರದೊಳು&lt;br /&gt;
ದ್ಫಾವಿಪ ನಿರ್ಮಳಮೂರ್ತಿಗಿ&lt;br /&gt;
ಳಾವಂದ್ಯೆಗೆ ಶಾಸ್ತ್ರಮುಖದೊಳವನತನಪ್ಪೆಂ&lt;br /&gt; 
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೧)

ಸೂತ್ರಂ- || ಅವಧರಿಪುದು ವಿಬುಧರ್ ದೋ&lt;br /&gt;
ಷವಿದರೊಳೇನಾನುಮುಳ್ಳೊಡಂ ಪ್ರಿಯದಿಂ ತಿ&lt;br /&gt;
ರ್ದುವುದು ಗುಣಯುಕ್ತಮುಂ ದೋ&lt;br /&gt;
ಷವಿದೂರಮುಮಾಗೆ ಮೆಚ್ಚಿ ಕೈಕೊಳ್ವುದಿದಂ&lt;br /&gt;
(ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ-ಪೀಠಿಕೆ-೪)

==ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ - ನಲ್ನುಡಿಗನ್ನಡಿ ==
*ಶ್ರೀ ಕೇಶಿರಾಜರ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣಕ್ಕೆ ೯೮೫ ಪುಟದ ವಿಸ್ತೃತವಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು, ಬೆಂಗಳೂರು ಸರ್ಕಾರಿ ವಾಣಿವಲಾಸ ಜೂನಿಯರ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಪಂಡಿತರಾಗಿದ್ದ ಶ್ರೀ ಭುವನಹಳ್ಳಿ ಪದ್ಮನಾಭಶರ್ಮರು ೧೯೭೫/1975 ರಲ್ಲಿ ಬರೆದು ೧೯೭೬ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅದನ್ನು ಬಹಳಷ್ಟು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಗಮನಿಸಿದಂತೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. (ಅವರೇ ಶ್ರೀಮದ್ ಭಟ್ಟಾಕಳಂಕದೇವ ವಿರಚಿತ &quot;ಕರ್ಣಾಟಕ ಶಬ್ದಾನುಶಾಸನ&quot;ಕ್ಕೂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಬರೆದು, ೧೯೬೭ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ.) ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಅಂದಿನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಶ್ರೀ [[ಜಿ.ನಾರಾಯಣ]], (ಮಾಜಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಮೇಯರ್) ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತು, ಅದೇ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಬರೆದ, ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಗ್ರಂಥದ ಪರಿಚಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಟ್ಟಿಗೆ ತಿಳಿಯುವುದು.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
|:: '''ಅಂದಿನ [[ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತು|ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿ]]ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದ ಶ್ರೀ [[ಜಿ.ನಾರಾಯಣ]] ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ''' ---[[ಹಳಗನ್ನಡ]]ದ ಅಧಿಕೃತ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕಾದರೆ [[ಕೇಶಿರಾಜ]]ರ ಸಹಾಯವಿಲ್ಲದೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ.---ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಭಾಷಾವಿದ್ವಾಂಸರು ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣವನ್ನು ಅಧಿಕೃತ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.---ಇದರ ಇನ್ನೂ ಹಲವಾರು ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಈಗಾಗಲೇಬಂದಿವೆ. --- ಶ್ರೀ [[ಭುವನಹಳ್ಳಿ ಪದ್ಮನಾಭಶರ್ಮ]]ರು ಕನ್ನಡ ಪಂಡಿತರು, ವಿದ್ವಾಂಸರು, ಸಂಸ್ಕೃತಾದಿ ಹಲವು [[ಭಾಷೆ]]ಗಳನ್ನು ಬಲ್ಲವರು, ಅವರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ''' ನಲ್ನುಡಿಗನ್ನಡಿ''' ಎಂಬ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಸಹಿತವಾಗಿ ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣದ  ಹೊಸ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ತಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಈ ವ್ಯಾಕರಣದ ಅಭ್ಯಾಸ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸುಲಭವಾಗಲಿ ಎಂದು ಸರಳವಾಗಿ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿ, ಪ್ರತಿ ಸೂತ್ರಕ್ಕೆ ಪದ ವಿಭಾಗ, ಪದಾನ್ವಯ, ಅನ್ವಾನುಕ್ರಮವಾದ ಅರ್ಥ, ಕೇಶಿರಾಜರ ವೃತ್ತಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ವಿವರಣಾತ್ಮಕವಾದ ಅರ್ಥ, ನಿಟ್ಟೂರು ನಂಜಯ್ಯನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ಉದಾಹರಣೆಗಳು, ಭಾಷಾಭೂಷಣ ಇತ್ಯಾದಿ ಇತರ ವ್ಯಾಕರಣಗಳ ಸೂತ್ರಗಳ ಅನ್ವಯ, ಮತ್ತು ಕಠಿಣ ಶಬ್ದಗಳ ಅರ್ಥ, ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ವಿಷಯಗಳು,(ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಸೂಚಿ-ಪರಿಶಿಷ್ಟ) ಹೀಗೆ ವಿವರಣೆ—ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಭೂಮಿಕೆ (ಪೀಠಿಕೆ) ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು-- ಅದರ ವಿಷಯಗಳ ವ್ಯಾಕರಣ ಅಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ವಿಚಾರಗಳನ್ನೂ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಇದೊಂದು ಉಪಯುಕ್ತ ಪ್ರಕಟಣೆ.:ಅಭಿಪ್ರಾಯ: (ಶ್ರೀ) ಜಿ. ನಾರಾಯಣ,(ಮಾಜಿ  ಬೆಂಗಳೂರು ಮೇಯರ್) ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತು ಚಾಮರಾಜಪೇಟೆ ಬೆಂಗಳೂರು; (೧೯೭೫ )
|}

==ಪೂರಕ ಮಾಹಿತಿ==
*ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ - ಡಾ.[[ಡಿ.ಎಲ್.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್]]
*&quot;[[ಶಬ್ದಸ್ಮೃತಿ]]&quot; ಮತ್ತು &quot;[[ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನ]]&quot; - [[ನಾಗವರ್ಮ-೨|೨ನೇ ನಾಗವರ್ಮ]]
*ಶಬ್ದಮಣಿದರ್ಪಣ - ಡಾ.[[ಟಿ.ವಿ.ವೆಂಕಟಾಚಲಶಾಸ್ತ್ರಿ]]
*ರೈಸ್ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ‘ಭಾಷಾಭೂಷಣ’;ಕೆ.ಎಸ್. ಮಧುಸೂದನ;[http://www.prajavani.net/news/article/2016/09/18/438776.html]

== ನೋಡಿ ==

* [[ಚಂದ್ರಭಟ್ಟ]]

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
&lt;references /&gt;

[[ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ]]
[[ವರ್ಗ:ಹಳಗನ್ನಡ ಕೃತಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಹಳಗನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ]]</text>
      <sha1>stgfo866duimmvw1kkp6z8abanrc9vp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಇಚ್ಛಿತ್ತ ವಿಕಲತೆ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20121</id>
    <revision>
      <id>1307611</id>
      <parentid>1293115</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:26:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307611</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="300455" sha1="6unbviwrd3tuxbcpv26uamk8xqme16b" xml:space="preserve">{{Infobox medical condition (new)
| name            = ಇಚ್ಛಿತ ವಿಕಲತೆ
| image           = 
| alt             = 
| caption         = 
| field           = [[ಮನೋವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ]]
| pronounce       = ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರಿನಿಯಾ(ಆಂಗ್ಲದಲ್ಲಿ)
| symptoms        =  ಯಾರೋ ಮಾತಾಡಿದಂತೆ ಅನಿಸುವುದು, ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತ ಆಲೋಚನಾ ಸರಣಿ, ಗೊಂದಲ
| onset           = ೧೬ ರಿಂದ ೩೦ನೇ ವಯಸಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು
| duration        = ದೀರ್ಘಾವಧಿ
| causes          = ಒತ್ತಡ, ಮಾನಸಿಕ ಆಘಾತ
| risks           = ಕುಟುಂಬ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಒಡಕು, ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗೆ ಪ್ರಯತ್ನ
| diagnosis       = ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸುವುದು, ಆಹಾರ ವಿಹಾರದಲ್ಲಿನ ವಿಪರೀತ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು
| prevention      = 
| medication      = ಆಪ್ತ ಸಲಹೆ, ಅಗತ್ಯಬಿದ್ದಾಗ ಸೂಕ್ತ ಔಷಧಿಗಳು
}}
'''ಇಚ್ಛಿತ್ತ ವಿಕಲತೆ''' ಅಥವಾ '''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯ'''(ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ) ಒಂದು ರೀತಿಯ ಮಾನಸಿಕ [[ಕಾಯಿಲೆ]]. [[ಮನುಷ್ಯ]]ನ ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿನ ನರದೌರ್ಬಲ್ಯದಿಂದಾಗಿ ರೋಗಿಯು ಇಂಥದೊಂದು ರೋಗಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾಗುತ್ತಾನೆಂದು [[ಮನಶ್ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ]]ರು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಜ್ಞಾತ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಶಬ್ಧ ಕೇಳಿಸುವಿಕೆ, ಅನಪೇಕ್ಷಿತ ನಗು ಅಥವಾ ಅಳುವಿಕೆ, ಮೃತ ಸಂಬಂಧಿಗಳು ತನ್ನೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದು ವಾದಿಸುವಿಕೆ-ಇವೇ ಮುಂತಾದ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ರೋಗಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿನ ಬಡತನ, ದಾಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿನ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸಾವು ಅಥವಾ ಇನ್ನ್ಯಾವುದೋ ಆಕಸ್ಮಿಕ ಘಟನೆ ಕೂಡ ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೇನಿಯ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಲ್ಲದೆಂದು ವೈದ್ಯ ಜಗತ್ತು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.

==ಛಿದ್ರ ಮನಸ್ಕತೆ==
'''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ'''  ({{pron-en|ˌskɪtsɵˈfrɛniə}} ಅಥವಾ {{IPA-en|ˌskɪtsɵˈfriːniə|}}) ಎಂಬುದು, [[ಗ್ರೀಕ್‌]] ಮೂಲಗಳಾದ ''ಸ್ಕಿಜೇನ್‌''  (''σχίζειν'', &quot;ಸೀಳುವುದು&quot;) ಮತ್ತು ''ಫ್ರೇನ್‌, ಫ್ರೇನ್‌-''  (''φρήν, φρεν-'' ; &quot;ಮನಸ್ಸು&quot;) ಎಂಬುದರಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇದೊಂದು [[ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ]] ರೋಗನಿರ್ಣಯವಾಗಿದೆ. ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವ ಇಲ್ಲವೇ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸುವಲ್ಲಿನ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಒಂದು [[ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]]ಯನ್ನು ಈ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.  ಗ್ರಹಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆಗಳು ದೃಶ್ಯ, ಶ್ರವಣ, ರುಚಿ, ವಾಸನೆ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ{{Citation needed|date=November 2009}} ಎಲ್ಲಾ ಐದೂ [[ಇಂದ್ರಿಯ]]ಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವವನ್ನುಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಆದರೂ ಬಹು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶ್ರವಣೀಯ [[ಭ್ರಾಂತಿ]]ಗಳು, [[ಸಂಶಯಗ್ರಸ್ತ]] ಅಥವಾ ವಿಲಕ್ಷಣ [[ಭ್ರಮೆ]]ಗಳು, ಅಥವಾ [[ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾದ ಮಾತು ಹಾಗೂ ಆಲೋಚನೆ]]ಯ ಜೊತೆಗೆ, ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಥವಾ ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಈ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. 
[[ಚಿತ್ರ:Share of population with schizophrenia, OWID.svg|thumb|ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಬಳಲುತ್ತಿರುವರರ ಅಂಶ]]

ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಬಿರುಸಾದ ಆರಂಭವಾಗುವಿಕೆಯು ವಿಶಿಷ್ಟವೆಂಬಂತೆ ಕಿರಿಯ ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ,&lt;ref name=&quot;castle1991&quot;&gt;{{cite journal |author=Castle D, Wesseley S, Der G, Murray RM |year=1991|title=The incidence of operationally defined schizophrenia in Camberwell 1965–84 |journal=[[British Journal of Psychiatry]] |volume=159 |pages=790–794 |pmid=1790446 |url=http://bjp.rcpsych.org/cgi/content/abstract/159/6/790 |accessdate=2008-07-05 |doi=10.1192/bjp.159.6.790 }}&lt;/ref&gt; ಒಟ್ಟಾರೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸರಿಸುಮಾರು 0.4–0.6%ನಷ್ಟು&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Bhugra D |url=http://medicine.plosjournals.org/perlserv/?request=get-document&amp;doi=10.1371%2Fjournal.pmed.0020151 |year=2006 |title=The global prevalence of schizophrenia |journal=[[Public Library of Science|PLoS Medicine]] |volume=2 |issue=5 |pages=372–373 |pmid=15916460 |accessdate=2008-02-24 |doi=10.1371/journal.pmed.0020151 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_34&quot;&gt;{{cite journal |author=Goldner EM, Hsu L, Waraich P, Somers JM |year=2002 |title=Prevalence and incidence studies of schizophrenic disorders: a systematic review of the literature |journal=Canadian Journal of Psychiatry |volume=47 | issue=9 |pages=833–43 |pmid=12500753 |url=http://ww1.cpa-apc.org:8080/publications/archives/CJP/2002/November/goldner.asp |accessdate=2008-07-05}}&lt;/ref&gt; ಭಾಗ ಈಗಾಗಲೇ ಇದಕ್ಕೆ ಈಡಾಗಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಪುಷ್ಟಿ ನೀಡುತ್ತದೆ. ರೋಗಿಯ ಸ್ವಯಂ-ದಾಖಲಿತ ಅನುಭವಗಳು ಮತ್ತು ವೀಕ್ಷಿತ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ಆಧರಿಸಿರುತ್ತದೆ.  ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಯಾವುದೇ ಪರೀಕ್ಷೆಯೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ.
==ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆ==

[[ತಳಿಶಾಸ್ತ್ರ]], ಆರಂಭಿಕ ಪರಿಸರ, [[ನರಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ಮಾನಸಿಕ]] ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಸಹಾಯಕ ಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ; ಕೆಲವೊಂದು ವಿಹಾರದ ಮತ್ತು ಶಿಫಾರಿತ ಔಷಧಿಗಳು ಇದನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹದಗೆಡಿಸಬಹುದು ಎಂಬಂತೆ ತೋರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರಸಕ್ತ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯು ನರಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪಾತ್ರದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಗಮನವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆಯಾದರೂ, ಒಂದೇ ಒಂದು ಸುಸಂಘಟಿತ ಕಾರಣವು ಇದುವರೆಗೂ ಪತ್ತೆಯಾಗಿಲ್ಲ. ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಅನೇಕ ಸಂಭವನೀಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ಒಂದು ಏಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೋ ಅಥವಾ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ವಿಭಿನ್ನ ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೋ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.  ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ [[ಯೂಜೆನ್ ಬ್ಲ್ಯೂಗರ‍್]] ಎಂಬಾತ ಹೆಸರನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುವಾಗ ಸದರಿ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ''ದಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಸ್‌''  (ಬಹುವಚನ) ಎಂದೇ ಹೆಸರಿಟ್ಟ.  ಅದರ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಯು ಹೀಗಿದ್ದರೂ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಅನೇಕಾತ್ಮಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆ ಅಥವಾ ಒಡಕು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವೆಂದು ಈ ಹಿಂದೆ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ [[ವಿಘಟನೆಯ ಚಹರೆಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]]ಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ತಪ್ಪಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿರುವುದು ಗೊಂದಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Abnormal Psychology|page=228|last=Rathus|first=Spencer|coauthors=Jeffrey Nevid|year=1991|publisher=Prentice Hall|isbn=0130052167}}&lt;/ref&gt;

ಮೆದುಳಿನ [[ಮೀಸೋಲಿಂಬಿಕ್ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾ ಸರಣಿ]]ಯಲ್ಲಿನ [[ಡೋಪಮೈನ್‌]] ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಳವು ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕ (ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೇನಿಕ್‌) ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಏಕಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. [[ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ]] (ಆಂಟಿಸೈಕೋಟಿಕ್‌) ಔಷಧೀಕರಣವು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಮೂಲಾಧಾರವಾಗಿದೆ; ಈ ಬಗೆಯ ಔಷಧವು ಮೂಲತಃ ಡೋಪಮೈನ್‌ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ ಔಷಧಿಯ ಪ್ರಮಾಣಗಳು (ಡೋಸೇಜ್‌) ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯ ಆರಂಭಿಕ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿದ್ದ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ.  [[ಮಾನಸಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ]], ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡುವುದು ಸಹ ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.  ಸ್ವತಃ ತನಗೆ ಹಾಗೂ ಇತರರಿಗೆ ಅಪಾಯವಿರುವಂಥ ಹೆಚ್ಚು ಗಂಭೀರವಾಗಿರುವ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸೇರಿಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರಬಹುದು. ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕಾಗಿ ಬರುವ ಅವಧಿಗಳೂ ಅಷ್ಟೇ, ಈ ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಗಳಲ್ಲಿದ್ದ ಅವಧಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯದ್ದಾಗಿದ್ದು ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;BeckerKilian2006&quot;&gt;{{cite journal |author=Becker T, Kilian R|year=2006 |title=Psychiatric services for people with severe mental illness across western Europe: what can be generalized from current knowledge about differences in provision, costs and outcomes of mental health care? |journal=[[Acta Psychiatrica Scandinavica]] Supplement |volume=429 |pages=9–16 |pmid=16445476 |doi=10.1111/j.1600-0447.2005.00711.x}}&lt;/ref&gt;

ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯು [[ಗ್ರಹಣಶಕ್ತಿ]]ಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಹುದು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಇದು ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ದುಗುಡದೊಂದಿಗಿನ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ವಾಡಿಕೆಯಂತೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಕಾಣಿಕೆಯನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸಮಸ್ಯೆಯಿರುವ ಜನರು [[ತೀವ್ರಸ್ವರೂಪದ ಖಿನ್ನತೆ]] ಮತ್ತು [[ಕಳವಳದ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]]ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ;ಹೆಚ್ಚುವರಿ ([[ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್]]) ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿದ್ದು, ಅಜೀವವಾಗಿ [[ಘನತೆಯ ದುರುಪಯೋಗ]]ವು ಸಂಭವಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಸುಮಾರು 40%ನಷ್ಟಿದೆ.&lt;ref&gt;http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0022-3956(06)00122-1 |accessdate=2008-07-05}}&lt;/ref&gt;

ಸುದೀರ್ಘ-ಕಾಲದ ನಿರುದ್ಯೋಗ, ಬಡತನ ಮತ್ತು ದಿಕ್ಕಿಲ್ಲದಿರುವಿಕೆಯಂಥ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜನರ [[ಜೀವನ ನಿರೀಕ್ಷೆ]]ಯು ಅದನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ಜನರಿಗಿಂತ 10ರಿಂದ 12ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತದೆ. ದೈಹಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಳ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ [[ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ]]ಯ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.&lt;ref name=&quot;Brown_Barraclough_2000&quot;&gt;{{cite journal |author=Brown S, Barraclough B, Inskip H|year=2000 |title=Causes of the excess mortality of schizophrenia |journal=[[British Journal of Psychiatry]] |volume=177 |pages=212–7 |pmid=11040880 |doi=10.1192/bjp.177.3.212}}&lt;/ref&gt;

==ರೋಗ ಸೂಚನೆಗಳು ಹಾಗೂ ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣಗಳು==
ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸಮಸ್ಯೆಯಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯೋರ್ವ ಶ್ರವಣೀಯ [[ಭ್ರಾಂತಿ]]ಗಳು, [[ಭ್ರಮೆ]]ಗಳು, ಮತ್ತು [[ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾದ ಹಾಗೂ ಅಸಹಜವಾದ ಯೋಚನಾಲಹರಿ]] ಮತ್ತು ಮಾತನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬಹುದು; ಆಲೋಚನೆ ಮತ್ತು ವಿಷಯದ ಲಹರಿಯ ಸರಪಳಿಯು ನಷ್ಟವಾಗುವುದು, ಬಿಡಿಬಿಡಿಯಾದ ಅರ್ಥದಿಂದ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಾಕ್ಯಗಳಿಂದ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು ಅಸಂಬದ್ಧತೆಯವರೆಗೆ ಈ ವರ್ತನೆ ಕಂಡುಬರಬಹುದು. ಗಂಭೀರವೆನಿಸಬಹುದಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ವರ್ತನೆಯನ್ನು [[ಪದದ ಪಚ್ಚಡಿ]] ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ ಅಥವಾ ಏಕಾಂಗಿತನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. [[ಸಾಮಾಜಿಕ ಗ್ರಹಣಶಕ್ತಿ]]ಯಲ್ಲಿನ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವಂತೆಯೇ, ಭ್ರಮೆಗಳು ಮತ್ತು ಭ್ರಾಂತಿಗಳಿಂದ ಬಂದ ಬುದ್ಧಿಭ್ರಮಣೆಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಅವೊಲಿಷನ್‌]]ನ (ಜಡತೆ ಅಥವಾ ಪ್ರೇರಣಾಶಕ್ತಿ ಇಲ್ಲದಿರುವಿಕೆ) ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಒಂದು ಉಪ-ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಮೌನದಿಂದಿರಬಹುದು, ವಿಲಕ್ಷಣವಾದ ಭಂಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಚಲನರಹಿತ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರಬಹುದು, ಅಥವಾ ಉದ್ದೇಶರಹಿತವಾದ ಚಿತ್ತಕ್ಷೋಭೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬಹುದು; ಇವೆಲ್ಲವೂ [[ಮನೋವಿದಳನ]] ಅಥವಾ ಮೂರ್ಛೆರೋಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿವೆ. ಯಾವುದೇ ಒಂದು ರೋಗಲಕ್ಷಣವು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗದ ಚಿಹ್ನೆಯಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಇತರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;DSM-IV-TR&quot; /&gt;

ಸ್ಥಿಮಿತವಲ್ಲದ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿಯು ಅಥವಾ ವರ್ತನೆಯು ಕಂಡು ಬಂದ ಕಡೇಪಕ್ಷ ಆರು ತಿಂಗಳ ಒಂದು ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಡೇ ಪಕ್ಷ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಗೆ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಇರುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪಗಳ ಪ್ರಸಕ್ತ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತದೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ-ರೀತಿಯ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯ ಒಂದು ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪವನ್ನು ಒಂದು [[ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕಸ್ವರೂಪದ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]] ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;DSM-IV-TR&quot;&gt;{{cite book |title=Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-IV |author=American Psychiatric Association |publisher=American Psychiatric Publishing, Inc. |location=Washington, DC |year=2000 |chapter=Schizophrenia |chapterurl=http://www.behavenet.com/capsules/disorders/schiz.htm |isbn=0-89042-024-6 |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt;

ಹರೆಯದ ಅಂತ್ಯಭಾಗ ಮತ್ತು ಪ್ರೌಢವಯಸ್ಸಿನ ಆರಂಭಿಕ ಹಂತಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ದೃಢವಾದ ಆರಂಭಕ್ಕೆ ಅತ್ಯುಚ್ಛ್ರಾಯದ ವರ್ಷಗಳಾಗಿವೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ರೋಗ ನಿರ್ಣಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಪುರುಷರ ಪೈಕಿ 40%ನಷ್ಟು ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀಯರ ಪೈಕಿ 23%ನಷ್ಟು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯು 19 ವರ್ಷ ವಯೋಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Cullen&quot;&gt;{{cite journal |author=Cullen KR, Kumra S, Regan J ''et al.'' |title=Atypical Antipsychotics for Treatment of Schizophrenia Spectrum Disorders |journal=Psychiatric Times |volume=25 |issue=3 |year=2008 |url=http://www.psychiatrictimes.com/schizophrenia/article/10168/1147536 |access-date=2020-06-20 |archive-date=2008-12-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081228153056/http://www.psychiatrictimes.com/schizophrenia/article/10168/1147536 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಓರ್ವ ಯುವ ಪ್ರೌಢವಯಸ್ಕನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಇವು ಅತ್ಯಂತ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅವಧಿಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವರು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಛಿದ್ರಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು, ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ [[ಪೂರ್ವಲಕ್ಷಣದ (ದೃಢವಾದ ಆರಂಭಕ್ಕೆ-ಮುಂಚಿನ)]] ಹಂತವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಹಾಗೂ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ರೀತಿಯ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ದೃಢವಾದ ಆರಂಭಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿನ 30 ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ಈ ಹಂತವು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿದೆಯಾದರೂ, ಬಹಳ ಕಾಲದಿಂದ ಅದರ ಅಸ್ತಿತ್ವವಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Addington_et_al_2007&quot;&gt;{{cite journal |author=Addington J |coauthors=Cadenhead KS, Cannon TD, Cornblatt B, McGlashan TH, Perkins DO, Seidman LJ, Tsuang M, Walker EF, Woods SW, Heinssen R |year=2007|title=North American prodrome longitudinal study: a collaborative multisite approach to prodromal schizophrenia research |journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=33 | issue=3 |pages=665–72 |pmid=17255119|doi=10.1093/schbul/sbl075}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಬಹುದೆಂದು ತೋರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಪೂರ್ವಲಕ್ಷಣದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ&lt;ref name=&quot;ParnasJorgensen1989&quot;&gt;{{cite journal |author=Parnas J |coauthors=Jorgensen A |year=1989 |title=Pre-morbid psychopathology in schizophrenia spectrum |journal=[[British Journal of Psychiatry]] |volume=115 |pages=623–7 |pmid=2611591}}&lt;/ref&gt; ಕೆಲವೊಂದು ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರಬಹುದು. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿರ್ಗಮನ, ಸಿಟ್ಟಿಗೇಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು [[ಇರುಸುಮುರುಸು]], ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿನ ಪೂರ್ವಲಕ್ಷಣದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿನ ಕ್ಷಣಮಾತ್ರದ ಅಥವಾ ಸ್ವಯಂ-ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಮನೋವಿಕೃತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು.&lt;ref name=&quot;Amminger_et_al_2006&quot;&gt;{{cite journal |author=Amminger GP |coauthors=Leicester S, Yung AR, Phillips LJ, Berger GE, Francey SM, Yuen HP, McGorry PD |year=2006 |title=Early-onset of symptoms predicts conversion to non-affective psychosis in ultra-high risk individuals |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=84 | issue=1 |pages=67–76 |pmid=16677803 |doi=10.1016/j.schres.2006.02.018}}&lt;/ref&gt;

===ಸ್ಕ್ನೀಡರಿಯನ್‌ ವರ್ಗೀಕರಣ===
[[ಕರ್ತ್‌ ಸ್ಕ್ನೀಡರ‍್]] (1887–1967) ಎಂಬ ಒಬ್ಬ ಮನೋವೈದ್ಯ, ಒಂದಷ್ಟು ಮನೋವಿಕೃತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಸ್ವರೂಪಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡಿದ್ದು, ಇತರ ಮನೋವಿಕೃತ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಿಂದ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಇವು ಬೇರ್ಪಡಿಸಿವೆ ಎಂಬುದು ಆತನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿತ್ತು.  ಇವುಗಳನ್ನು ''ಮೊದಲ-ಶ್ರೇಣಿಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು''  ಅಥವಾ [[ಸ್ಕ್ನೀಡರ್‌ನ ಮೊದಲ-ಶ್ರೇಣಿಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು]] ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಬಾಹ್ಯ ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಬಲದಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವುದರ ಕುರಿತಾದ ಭ್ರಮೆಗಳನ್ನು ಈ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ; ಓರ್ವರ ಜಾಗೃತ ಮನಸ್ಸಿನೊಳಗೆ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಒಳಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಅಥವಾ ಅಲ್ಲಿಂದ ಹಿಂದೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ; ಓರ್ವರ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಇತರ ಜನರಿಗೆ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ; ಮತ್ತು ಓರ್ವರ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಅಥವಾ ನಡೆಗಳ ಕುರಿತು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಭ್ರಾಂತಿಸ್ವರೂಪದ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿರುವುದು ಅಥವಾ ಮಿಥ್ಯಾಕಲ್ಪನೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಇತರ ಧ್ವನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಭ್ರಾಂತಿಸ್ವರೂಪದ ಧ್ವನಿಗಳು ಸಂಭಾಷಿಸುತ್ತಿರುವುದು- ಇಂಥ ಭ್ರಮೆಗಳು ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿರುತ್ತವೆ.
ಪ್ರಸಕ್ತ ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಮಾನದಂಡಗಳಿಗೆ ಅವು ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿವೆಯಾದರೂ, ಮೊದಲ-ಶ್ರೇಣಿಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ [[ನಿಷ್ಕೃಷ್ಟತೆ]]ಯು ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ, ಸ್ಕ್ನೀಡರ್‌ನ ಸಮರ್ಥನೆಗಳ ಒಂದು ಮರುದೃಢೀಕರಣವನ್ನಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಒಂದು ನಿರಾಕರಣವನ್ನಾಗಲೀ ಮಾಡಲು ಈ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಅವಕಾಶಮಾಡಿಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು 1970 ಮತ್ತು 2005ರ ನಡುವೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಒಂದು ಪುನರವಲೋಕನವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಭವಿಷ್ಯದ ಪರಿಷ್ಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ-ಶ್ರೇಣಿಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದನ್ನು ಕಡಿಮೆಮಾಡಬೇಕು ಎಂದೂ ಅದು ಸೂಚಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;pmid17562695&quot;&gt;{{cite journal |author=Nordgaard J, Arnfred SM, Handest P, Parnas J |title=The diagnostic status of first-rank symptoms |journal=[[Schizophr Bull]] |volume=34 |issue=1 |pages=137–54 |year=2008 |month=January |pmid=17562695 |doi=10.1093/schbul/sbm044 |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=17562695}}&lt;/ref&gt;

===ಧನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು===
ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ''ಧನಾತ್ಮಕ''  ಮತ್ತು ''ಋಣಾತ್ಮಕ''  (ಅಥವಾ ಕೊರತೆಯ) ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Sims_2002&quot;&gt;{{cite book |author=Sims A |title=Symptoms in the mind: an introduction to descriptive psychopathology |publisher=W. B. Saunders |location=Philadelphia |year=2002 |isbn=0-7020-2627-1 |accessdate=}}&lt;/ref&gt;

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಹುತೇಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬಾರದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ''ಧನಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು''  ಎಂಬ ಪದವು ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ.  ಅವುಗಳಲ್ಲಿ, [[ಭ್ರಮೆ]]ಗಳು, [[ಶ್ರವಣೀಯ ಭ್ರಾಂತಿಗಳು]], ಮತ್ತು [[ಆಲೋಚನೆಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]]ಗಳು ಸೇರಿವೆ, ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು [[ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ]]ದ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವಿಕೆಗಳು ಎಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ''ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ''  ಆ ಹೆಸರು ಬರಲು ಕಾರಣವೇನೆಂದರೆ, ಎಂದಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಅಥವಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳ ನಷ್ಟ ಅಥವಾ ಗೈರುಹಾಜರಿಯನ್ನು ಅವು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಕೆಲವೊಂದು ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅವು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಅವೆಂದರೆ: ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯವಾದ ಅಥವಾ [[ಮೊಂಡಾಗಿರುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ]] ಮತ್ತು ದುಗುಡ, ಮಾತಿನ ಕೊರತೆ ([[ಅತಾರ್ಕಿಕತೆ]]), ಮನಸ್ಸಂತೋಷವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲು ಇರುವ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯ ([[ಭೋಗರಾಹಿತ್ಯ]]), ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿನ ಬಯಕೆಯ ಕೊರತೆ ([[ಏಕಾಂತಪ್ರಿಯತೆ]]), ಮತ್ತು ಪ್ರೇರಕಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆ ([[ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿಯಿಲ್ಲದಿರುವಿಕೆ]]). ಕಳಪೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಜೀವನಕ್ಕೆ, ಕಾರ್ಯಾನುರೂಪದ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ, ಮತ್ತು ಇತರರ ಮೇಲೆ ಹೊರೆಯಾಗಿರುವುದಕ್ಕೆ ಧನಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿಗಿಂತ ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಣಿಕೆ ನೀಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Velligan DI and Alphs LD |title=Negative Symptoms in Schizophrenia: The Importance of Identification and Treatment |journal=Psychiatric Times |volume=25 |issue=3 |date=March 1, 2008 |url=http://www.psychiatrictimes.com/schizophrenia/article/10168/1147581 |access-date=ಜೂನ್ 20, 2020 |archive-date=ಅಕ್ಟೋಬರ್ 6, 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091006015627/http://www.psychiatrictimes.com/schizophrenia/article/10168/1147581 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ಮೊಂಡಾಗಿರುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಕಾಣಿಸುವಿಕೆಯು ಇದ್ದಾಗ್ಯೂ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಬಾರಿ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಅಥವಾ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆಯಂತೂ ಎತ್ತರಿಸಲಾದ ಮಟ್ಟದ ಭಾವಾತಿರೇಕವು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಒತ್ತಡದಿಂದ ತುಂಬಿದ ಅಥವಾ ಋಣಾತ್ಮಕ ಘಟನೆಗಳ ಸಂದರ್ಭಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದನೆ ನೀಡುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;schizophrenia1&quot;&gt;{{cite journal |author=Cohen &amp; Docherty |year=2004 |title=Affective reactivity of speech and emotional experience in patients with schizophrenia |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=69 | issue=1 |pages=7–14 |pmid=15145465 |doi=10.1016/S0920-9964(03)00069-0}}&lt;/ref&gt;

ರೋಗಲಕ್ಷಣದ ಮೂರನೆಯ ವರ್ಗೀಕರಣವಾದ ''ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆಯ ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣ'' ವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಅವ್ಯವಸ್ಥ ಮಾತು, ಆಲೋಚನೆ, ಮತ್ತು ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇತರ ರೋಗಲಕ್ಷಣದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ವರ್ಗೀಕರಣಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಲಭ್ಯವಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Peralta_Cuesta_2001&quot;&gt;{{cite journal |author=Peralta V |coauthors=Cuesta MJ |year=2001 |title=How many and which are the psychopathological dimensions in schizophrenia? Issues influencing their ascertainment |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=49 | issue=3 |pages=269–85 |pmid=11356588 |doi=10.1016/S0920-9964(00)00071-2}}&lt;/ref&gt;

==ರೋಗನಿರ್ಣಯ==
ರೋಗಲಕ್ಷಣದ ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.  [[ನರವ್ಯೂಹದ]] ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಂಗಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಉಪಯುಕ್ತವಾದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸ್ವಯಂ-ವೇದ್ಯ ಅನುಭವಗಳು, ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರು, ಸ್ನೇಹಿತರು ಅಥವಾ ಸಹ-ಕೆಲಸಗಾರರಿಂದ ತಿಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಡವಳಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳು, ಇದನ್ನನುಸರಿಸಿ ಬರುವ ಓರ್ವ [[ಮನೋವೈದ್ಯ]], [[ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ]], [[ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮನಶ್ಯಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ]] ಅಥವಾ ಇತರ [[ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ವೃತ್ತಿಪ್ರವೀಣ]]ರಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ವೈದ್ಯಕೀಯ ನಿರ್ಧಾರಣೆಯ ಮೇಲೆ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ಆಧರಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ನಿರ್ಧಾರಣೆಯು ಒಂದು [[ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಚರಿತ್ರೆ]] ಮತ್ತು ಕೆಲ ಸ್ವರೂಪದ [[ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಯ ತಪಾಸಣೆ]]ಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

===ಪ್ರಮಾಣಾನುಸಾರಿಯಾಗಿಸಿದ ಮಾನದಂಡಗಳು===

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿರುವ, ಬಹುವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಮಾಣಾನುಸಾರಿಯಾಗಿಸಿದ ಮಾನದಂಡಗಳು [[ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌]]ನ ''[[ಡಯಾಗ್ನಸ್ಟಿಕ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಮ್ಯಾನ್ಯಯಲ್ ಆಫ್ ಮೆಂಟಲ್‌ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್‌]]'', ಆವೃತ್ತಿ DSM-IV-TR, ಮತ್ತು [[ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ]]ಯ [[ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಷನ್ ಆಫ್ ಡಿಸೀಸಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಿಲೇಟೆಡ್ ಹೆಲ್ತ್ ಪ್ರಾಬ್ಲಮ್ಸ್‌]], ICD-10ನಿಂದ ಬರುತ್ತವೆ.  ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಐರೋಪ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. DSM ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಸಂಶೋಧನಾ ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪದ್ಧತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದವು ಉನ್ನತವಾಗಿದೆಯಾದರೂ, ICD-10 ಮಾನದಂಡಗಳು ಸ್ಕ್ನೀಡರಿಯನ್‌ನ [[ಮೊದಲ-ಶ್ರೇಣಿಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ]] ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;Jakobsen_et_al_2005&quot;&gt;{{cite journal |author=Jakobsen KD |coauthors=Frederiksen JN, Hansen T, Jansson LB, Parnas J, Werge T |year=2005 |title=Reliability of clinical ICD-10 schizophrenia diagnoses |journal=Nordic Journal of Psychiatry |volume=59 | issue=3 |pages=209–12 |pmid=16195122 | doi = 10.1080/08039480510027698}}&lt;/ref&gt;

ಡಯಾಗ್ನಸ್ಟಿಕ್‌ ಅಂಡ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಮ್ಯಾನ್ಯುಯಲ್ ಆಫ್ ಮೆಂಟಲ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್‌‌ನ ಪರಿಷ್ಕೃತ ನಾಲ್ಕನೇ ಆವೃತ್ತಿಯ ಪ್ರಕಾರ (DSM-IV-TR), ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಮಾಡಲು ಮೂರು ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ:&lt;ref name=&quot;DSM-IV-TR&quot; /&gt;

# '''ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು''' : ಈ ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಪೈಕಿ ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ಲಕ್ಷಣಗಳು, ಒಂದು-ತಿಂಗಳ ಒಂದು ಅವಧಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂದೊಂದು ಲಕ್ಷಣವೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲದವರೆಗೆ (ಅಥವಾ ಒಂದುವೇಳೆ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಇಳಿದಿದ್ದರೆ ಆಗ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ) ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವುದು.
#* [[ಭ್ರಮೆ]]ಗಳು
#* [[ಭ್ರಾಂತಿ]]ಗಳು
#* [[ಔಪಚಾರಿಕ ಆಲೋಚನೆಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]]ಯ ಒಂದು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯಾದ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾದ ಮಾತು.   
#* ವಿಪರೀತವಾಗಿ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾದ ನಡವಳಿಕೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿಲ್ಲದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಸ್ತ್ರವನ್ನು ಧರಿಸುವುದು, ಆಗಿಂದಾಗ್ಗೆ ಅಳುತ್ತಲೇ ಇರುವುದು) ಅಥವಾ [[ಕ್ಯಾಟಟೋನಿಯಾಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ]] ನಡವಳಿಕೆ
#* ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು—[[ಭಾವಸಂಬಂಧಿ ಕುಗ್ಗುವಿಕೆ]] (ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದನೆಯಲ್ಲಿನ ಕೊರತೆ ಅಥವಾ ಇಳಿಕೆ), [[ಅತಾರ್ಕಿಕತೆ]] (ಮಾತಿನಲ್ಲಿನ ಕೊರತೆ ಅಥವಾ ಇಳಿಕೆ), ಅಥವಾ [[ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿಯಿಲ್ಲದಿರುವಿಕೆ]] (ಪ್ರೇರಕಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿನ ಕೊರತೆ ಅಥವಾ ಇಳಿಕೆ)
#:ಒಂದು ವೇಳೆ ಭ್ರಮೆಗಳನ್ನು ವಿಲಕ್ಷಣಗಳೆಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸುವುದಾದರೆ, ಅಥವಾ ರೋಗಿಯ ನಡೆಗಳ ಒಂದು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಿವರಣೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಧ್ವನಿಯು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವುದರ ಕೇಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಅಥವಾ ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಧ್ವನಿಗಳು ಪರಸ್ಪರರೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಾಷಿಸುತ್ತಿರುವ ಕೇಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಭ್ರಾಂತಿಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದರೆ, ಕೇವಲ ಅಂಥ ರೋಗಲಕ್ಷಣವು ಮೇಲಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಂಹವನೆಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕುಗ್ಗಿಸುವುದಕ್ಕೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟಿದ್ದಾಗ ಮಾತ್ರ ಮಾತಿನ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆಯ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಾಧ್ಯ.
# '''ಸಾಮಾಜಿಕ/ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆ''' : ವ್ಯಾಕುಲತೆಯು ಪ್ರಾರಂಭವಾದಂದಿನಿಂದ ಸಮಯದ ಒಂದು ಪ್ರಭಾವಪೂರ್ಣ ಭಾಗಕ್ಕಾಗಿ, ಕೆಲಸ, ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವಣ ಸಂಬಂಧಗಳು ಅಥವಾ ಸ್ವಯಂ-ಕಾಳಜಿಯಂಥ ಕ್ರಿಯೆಯ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು, ವ್ಯಾಕುಲತೆಯ ಪ್ರಾರಂಭಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಸಾಧಿಸಲಾದ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಸುಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕೆಳಗಿರುತ್ತವೆ. 
# '''ಅವಧಿ''' : ವ್ಯಾಕುಲತೆಯ ನಿರಂತರ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಕಡೇಪಕ್ಷ ಆರು ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತವೆ. ಆರು ತಿಂಗಳ ಈ ಅವಧಿಯು ಕಡೇಪಕ್ಷ ಒಂದು ತಿಂಗಳಿನಷ್ಟು ಅವಧಿಯ (ಅಥವಾ ಒಂದು ವೇಳೆ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ನೆರವಿನಿಂದ ತಗ್ಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೆ ಆಗ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯ) ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

[[ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]] ಅಥವಾ [[ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿದ್ದು ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಜವಾದ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆ]]ಗಳ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಹಾಜರಿದ್ದಲ್ಲಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಒಂದು ಮಾದಕವಸ್ತು ಅಥವಾ ಔಷಧಿಯ ದುರುಪಯೋಗದಂಥ ಒಂದು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ರೋಗಸ್ಥಿತಿ ಅಥವಾ ಒಂದು ವಸ್ತುವಿನ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ನೇರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದರೆ ಆಗಲೂ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

===ಇತರ ರೋಗಸ್ಥಿತಿಗಳೊಂದಿಗಿನ ಗೊಂದಲ===
ಇತರ ಹಲವಾರು ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಯಿಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಮನೋವಿಕೃತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಹಾಜರಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: [[ಎರಡು ಧ್ರುವೀಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]],&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Pope HG |year=1983 |title=Distinguishing bipolar disorder from schizophrenia in clinical practice: guidelines and case reports |journal=Hospital and Community Psychiatry |volume=34 |pages=322–328 |url=http://psychservices.psychiatryonline.org/cgi/reprint/34/4/322.pdf |format=PDF |accessdate=2008-02-24 |archive-date=2008-02-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080227160359/http://psychservices.psychiatryonline.org/cgi/reprint/34/4/322.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಹುಚ್ಚಿನ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ, ಬಿರುಕುಭಾವಸಂಬಂಧಿ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆ, ಮಾದಕವಸ್ತುವಿನ ಮಾದಕತೆ, ಅಮಲೇರಿದ ಇಲ್ಲವೇ ಸಂಯಮದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಮಾದಕವಸ್ತು-ಪ್ರಚೋದಿತ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ, ಮತ್ತು [[ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕಸ್ವರೂಪದ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]]. [[ಗೀಳಿನಂಥ-ಪ್ರಚೋದಿಸುವ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]]ಯೊಂದಿಗೆ (ಅಬ್‌ಸೆಸಿವ್-ಕಂಪಲ್ಸಿವ್‌ ಡಿಸಾರ್ಡರ‍್-OCD) ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಅಪ್ಪಟ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿಂದ ವಿವರಿಸಬಹುದಾದುದಕ್ಕಿಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಜಟಿಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೂ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಸ್ವಭಾವಸೂಚಕ ಭ್ರಮೆಗಳಿಂದ OCDಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಬಲ್ಲದು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Bottas A |title=Comorbidity: Schizophrenia With Obsessive-Compulsive Disorder |journal=Psychiatric Times |volume=26 |issue=4 |date=April 15, 2009 |url=http://www.psychiatrictimes.com/ocd/article/10168/1402540 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

ಚಯಾಪಚಯ ವ್ಯಾಕುಲತೆ, ಇಡೀ ದೇಹದ ಸೋಂಕು, [[ಮೇಹರೋಗ]], (HIV) ಸೋಂಕು, [[ಅಪಸ್ಮಾರ]], ಮತ್ತು ಮಿದುಳಿನ ಅಂಗಹಾನಿಗಳಂಥ ಮನೋವಿಕೃತ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ-ರೀತಿಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು&lt;ref name=&quot;DSM-IV-TR&quot; /&gt; ಅಪರೂಪಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಬಹುದಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಲು ಒಂದು ಹೆಚ್ಚು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಹಾಗೂ ನರವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತಪಾಸಣೆಯು ಅಗತ್ಯವಾಗಬಹುದು. ಜಾಗೃತಾವಸ್ಥೆಯ ಮಟ್ಟದ ಉಲ್ಬಣಗೊಂಡ ಆರಂಭ ಮತ್ತು ಹೊಯ್ದಾಟ, ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರ ಭ್ರಾಂತಿಗಳಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಬಹುದಾದ, ಹಾಗೂ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಒಂದು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಯಿಲೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಒಂದು ಸನ್ನಿಯನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕುವುದು ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರಬಹುದು.  ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಯಿಂದುಂಟಾದ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ''ವೈದ್ಯಕೀಯ''  ಸೂಚನೆ ಅಥವಾ ಸಂಭವನೀಯ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಕಂಡುಬರದ ಹೊರತು ಮರುಕಳಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪುನರಾವರ್ತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಎಂಬ ಪದದ ನಿಷ್ಪತ್ತಿಯು (ಗ್ರೀಕ್‌ σχίζω = &quot;ನಾನು ಒಡೆಯುವೆ&quot;) ಏನೇ ಇದ್ದರೂ, &quot;ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ&quot; ಎಂದರೆ ದ್ವಂದ್ವ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವೆಂದು ಅರ್ಥ '''''ಅಲ್ಲ'' '''.

===ಉಪಬಗೆಗಳು===
[[DSM-IV-TR]]ದಲ್ಲಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಐದು ಉಪ-ವರ್ಗೀಕರಣಗಳು ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ.

* '''[[ಸಂಶಯಗ್ರಸ್ತ ಬಗೆ]]''': ಇದರಲ್ಲಿ ಭ್ರಮೆಗಳು ಮತ್ತು ಭ್ರಾಂತಿಗಳಿದ್ದರೂ, ಆಲೋಚನೆಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ, ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾದ ನಡವಳಿಕೆ, ಮತ್ತು ಭಾವಸಂಬಂಧಿ ಕುಗ್ಗುವಿಕೆಗಳು ಇರುವುದಿಲ್ಲ.  (DSM ಸಂಕೇತ 295.3/ICD ಸಂಕೇತ F20.0)
* '''[[ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾದ ಬಗೆ]]''': ICDಯಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ''ಹೆಬೆಫ್ರೆನಿಕ್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ''  ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಆಲೋಚನೆಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ ಮತ್ತು [[ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿ]]ಗಳು ಒಟ್ಟಿಗಿರುತ್ತವೆ.  (DSM ಸಂಕೇತ 295.1/ICD ಸಂಕೇತ F20.1)
* '''[[ಕ್ಯಾಟಟೋನಿಯಾಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ ಬಗೆ]]''': ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಹೆಚ್ಚೂಕಮ್ಮಿ ನಿಶ್ಚಲನಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಕ್ಷೋಭೆಗೊಳಗಾದ, ಉದ್ದೇಶರಹಿತ ಚಲನೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬಹುದು.  ಕ್ಯಾಟಟೋನಿಯಾಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ ಸಂವೇದನಾಶೂನ್ಯತೆ ಮತ್ತು [[ಮೇಣದಂಥ ಬಗ್ಗುವಿಕೆ]]ಗಳನ್ನು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಒಳಗೊಳ್ಳಬಹುದು. (DSM ಸಂಕೇತ 295.2/ICD ಸಂಕೇತ F20.2)
* '''ಭೇದ ಕಲ್ಪಿಸದ ಬಗೆ''' : ಮನೋವಿಕೃತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಹಾಜರಿರುತ್ತವೆಯಾದರೂ, ಸಂಶಯಗ್ರಸ್ತ, ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾದ, ಅಥವಾ ಕ್ಯಾಟಟೋನಿಯಾಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ ಬಗೆಗಳಿಗಾಗಿರುವ ಮಾನದಂಡಗಳು ಈಡೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದಿಲ್ಲ. (DSM ಸಂಕೇತ 295.9/ICD ಸಂಕೇತ F20.3)
* '''ಶೇಷಾತ್ಮಕ ಬಗೆ''' : ಇದರಲ್ಲಿ ಧನಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಒಂದು ಕಡಿಮೆ ತೀವ್ರತೆಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹಾಜರಿರುತ್ತವೆ.  (DSM ಸಂಕೇತ 295.6/ICD ಸಂಕೇತ F20.5)

ಎರಡು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಉಪ-ಬಗೆಗಳನ್ನು [[ICD-10]] ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ.

* '''ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕ ಸ್ಥಿತಿಯ-ನಂತರದ ಖಿನ್ನತೆ''' : ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕ ಕಾಯಿಲೆಯೊಂದರ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವವಾಗುವ ಮಾನಸಿಕ ಕುಸಿತದ ಒಂದು ಅಧ್ಯಾಯವಿದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ-ಮಟ್ಟದ ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಇನ್ನೂ ಹಾಜರಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ.  (ICD ಸಂಕೇತ F20.4)
* '''ಸರಳ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ''' : ಎದ್ದುಕಾಣುವ ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಗುಪ್ತವಾದ ಮತ್ತು ಒಂದೇ ಸಮನೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಇದಾಗಿದ್ದು, ಇದರೊಂದಿಗೆ ಮನೋವಿಕೃತ ಅಧ್ಯಾಯಗಳ ಯಾವುದೇ ಇತಿಹಾಸವಿರುವುದಿಲ್ಲ. (ICD ಸಂಕೇತ F20.6)

===ವಿವಾದಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು===
ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ [[ಜೈವಿಕ ಮನೋರೋಗಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಕುರಿತಾದ ವಿವಾದ]], ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಒಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವ ಅಥವಾ ಮೂಲಸ್ವಭಾವವಾಗಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ತರ್ಕಸಮ್ಮತತೆಯ ಭಾಗವು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಮನಶ್ಯಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಂದ ಟೀಕೆಗೊಳಗಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತರ್ಕಸಮ್ಮತತೆ ಮತ್ತು [[ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ]] ಇಲ್ಲವೆಂಬುದೇ ಅವರ ಟೀಕೆಗೆ ಕಾರಣ.&lt;ref name=&quot;Boyle2002&quot;&gt;{{cite book |author=Boyle, Mary |title=Schizophrenia: a scientific delusion? |publisher=Routledge |location=New York |year=2002 |isbn=0-415-22718-6}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_8&quot;&gt;{{cite book |author=Bentall, Richard P.; Read, John E; Mosher, Loren R. |title=Models of Madness: Psychological, Social and Biological Approaches to Schizophrenia |publisher=Brunner-Routledge |location=Philadelphia |year=2004|isbn=1-58391-906-6}}&lt;/ref&gt;

2006ರಲ್ಲಿ, UKಗೆ ಸೇರಿದ ರೋಗಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ವೃತ್ತಿಪ್ರವೀಣರ ಒಂದು ಗುಂಪು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯ ರದ್ದತಿಗಾಗಿರುವ ಆಂದೋಲನದ ಘೋಷಣಾ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಮಿಶ್ರರೂಪತೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಹವರ್ತಿಯಾಗಿರುವ ರೋಗಚಿಹ್ನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಮಾಡುವುದನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ವಾದವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿ, ಜೈವಿಕ-ಮನಸ್ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾದರಿಯೊಂದರ ಅಳವಡಿಕೆಗಾಗಿ ಕರೆನೀಡಿದರು.

UKಯ ಇತರ ಮನೋವೈದ್ಯರು ಈ ನಡೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದೇ ಅಲ್ಲದೇ, ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಎಂಬ ಪದ ಒಂದು ಉಪಯುಕ್ತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;schizophrenia_invalid&quot;&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/6033013.stm ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಟರ್ಮ್‌ ಯೂಸ್‌ 'ಇನ್‌ವ್ಯಾಲಿಡ್‌'.] BBC ನ್ಯೂಸ್‌ ಆನ್‌ಲೈನ್‌, (2006ರ ಅಕ್ಟೋಬರ‍್ 9). 2007-05-16ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.caslcampaign.com/aboutus_biography.php|title=CASL Biography|accessdate=2009-02-01|archive-date=2011-10-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006214348/http://www.caslcampaign.com/aboutus_biography.php|url-status=dead}} ಮತ್ತು {{cite web|url=http://www.caslcampaign.com/aboutus.php|title=CASL History|accessdate=2009-02-01|archive-date=2011-10-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006214400/http://www.caslcampaign.com/aboutus.php|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

DSMನಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿರುವ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ವಿಭಿನ್ನ ವರ್ಗವೂ ಸಹ ಟೀಕೆಗೊಳಗಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;Tsuang00&quot; /&gt; ಇತರ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಲ್ಲಿರುವಂತೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಬದಲಾಗುವುದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲೇ ಸಾಗುವ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಆಯಾಮಗಳಂತೆ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ತಲುಪಬಹುದು ಎಂದು ಕೆಲವೊಂದು ಮನೋವೈದ್ಯರು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಕವಲುಹಾದಿಗಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಒಂದು [[ಇಡೀ ಸಮುದಾಯ]] ಅಥವಾ ಅಖಂಡಧಾರೆಯು ಅಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಇದರ ಹಿಂದಿರುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

[[ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕಮಾದರಿ]]ಯ ಕುರಿತಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯೊಂದಿಗೆ, ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ನಡುವೆ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಉಪದ್ರವಕರವಲ್ಲದ ಭ್ರಮೆಯ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಮನೋವಿಕೃತ ಅನುಭವಗಳ ಒಂದು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿನ ಉನ್ನತ ಹರಡಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಈ ವಿಧಾನವು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;fn_5&quot;&gt;{{cite journal |author=Verdoux H |coauthors=van Os J |year=2002 |title=Psychotic symptoms in non-clinical populations and the continuum of psychosis |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=54 | issue=1-2 |pages=59–65 |pmid=11853979 |doi=10.1016/S0920-9964(01)00352-8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_65&quot;&gt;{{cite journal |author=Johns LC |coauthors=van Os J |year=2001 |title=The continuity of psychotic experiences in the general population |journal=Clinical Psychology Review |volume=21 | issue=8 |pages=1125–41 |pmid=11702510 |doi=10.1016/S0272-7358(01)00103-9}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_67&quot;&gt;{{cite journal |author=Peters ER |coauthors=Day S, McKenna J, Orbach G |year=2005 |title=Measuring delusional ideation: the 21-item Peters et al. Delusions Inventory (PDI) |journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=30 |pages=1005–22 |pmid=15954204}}&lt;/ref&gt;

ಈ ವೀಕ್ಷಣೆಯೊಂದಿಗಿನ ಸಾಮರಸ್ಯದಲ್ಲಿ ಮನಶ್ಯಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಎಡ್ಗರ‍್ ಜೋನ್ಸ್‌, ಮತ್ತು ಮನೋವೈದ್ಯರಾದ [[ಟೋನಿ ಡೇವಿಡ್‌]] ಮತ್ತು [[ನಾಸಿರ‍್ ಘೇಮಿ]] ಮೊದಲಾದವರು ಭ್ರಮೆಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾ, ಒಂದಷ್ಟು ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು. ಇದರ ಅನುಸಾರ, ಭ್ರಮೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣತೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಕೊರತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ; ಭ್ರಮೆಗಳು ನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿರಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಅದು ತಪ್ಪಾಗಿರಬೇಕೆಂದಿಲ್ಲ, ಅಥವಾ ನಿರ್ವಿವಾದವಾದ ಸಾಕ್ಷ್ಯದ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬೇಕೆಂದಿಲ್ಲ.&lt;ref name=&quot;Jones1999&quot;&gt;{{cite journal |author=Edgar Jones |year=1999 |title=The Phenomenology of Abnormal Belief: A Philosophical and Psychiatric Inquiry  |journal=Philosophy, Psychiatry and Psychology |volume=6 | issue=1 |pages=1–16 |url=http://muse.jhu.edu/journals/philosophy_psychiatry_and_psychology/v006/6.1jones01.html |accessdate=2008-02-24 |doi=10.1353/ppp.1999.0004}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;David1999&quot;&gt;{{cite journal |author=David AS |year=1999 |title=On the impossibility of defining delusions |journal=Philosophy, Psychiatry and Psychology |volume=6 | issue=1 |pages=17–20 |url=http://muse.jhu.edu/journals/philosophy_psychiatry_and_psychology/v006/6.1david.html |accessdate=2008-02-24 |doi=10.1353/ppp.1999.0006}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Ghaemi1999&quot;&gt;{{cite journal |author=S. Nassir Ghaemi |year=1999 |title=An Empirical Approach to Understanding Delusions  |journal=Philosophy, Psychiatry and Psychology |volume=6 | issue=1 |pages=21–24 |url=http://muse.jhu.edu/journals/philosophy_psychiatry_and_psychology/v006/6.1ghaemi.html |accessdate=2008-02-24 |doi=10.1353/ppp.1999.0007}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಹೆಸರಾಗಿರುವ [[ನ್ಯಾನ್ಸಿ ಆಂಡ್ರಿಯಾಸೆನ್‌]] ಎಂಬಾಕೆ, ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯ ಸುಧಾರಣೆಯ ಸಲುವಾಗಿ ತರ್ಕಸಮ್ಮತತೆಯನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟಿರುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ DSM-IV ಮತ್ತು ICD-10 ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದ್ದಾರೆ. ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಭರದಲ್ಲಿ ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಮಾನದಂಡಗಳಲ್ಲಿನ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪಗಳ ಮೇಲೆ ಅತಿಯಾಗಿ ಒತ್ತುನೀಡುವುದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಮೂಲಭೂತವಾದ ಅರಿವಿನ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾದರಪಡಿಸುವಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ವೈವಿಧ್ಯತೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಈ ಮೂಲಭೂತ ಅರಿವಿನ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಆಕೆಯ ವಾದ.&lt;ref name=&quot;pmid10719138&quot;&gt;{{cite journal |author=Andreasen NC |title=Schizophrenia: the fundamental questions |journal=[[Brain Res. Brain Res. Rev.]] |volume=31 |issue=2-3 |pages=106–12 |year=2000 |month=March |pmid=10719138 |doi= 10.1016/S0165-0173(99)00027-2|url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0165017399000272}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid12884883&quot;&gt;{{cite journal |author=Andreasen NC |title=A unitary model of schizophrenia: Bleuler's &quot;fragmented phrene&quot; as schizencephaly |journal=[[Arch. Gen. Psychiatry]] |volume=56 |issue=9 |pages=781–7 |year=1999 |month=September |pmid=12884883 |doi=10.1001/archpsyc.56.9.781 |url=http://archpsyc.ama-assn.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=12884883 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಇತರ ಮನೋವೈದ್ಯರು ಬೆಂಬಲಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref name=&quot;competing07&quot; /&gt; ಇದೇ ಬಗೆಯ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿ [[ಮಿಂಗ್ ಟ್ಸುವಾಂಗ್‌]] ಮತ್ತು ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು ತಮ್ಮ ವಾದವನ್ನು ಮಂಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸೇರಿದಂತೆ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಲ್ಲಿ ಮನೋವಿಕೃತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ವಿಜ್ಞಾನದ ಒಂದು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಂತಿಮ-ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿರಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ &quot;ನಿಜವಾದ&quot; ಸಂರಚನೆಯಂತೆ DSMನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಯಾವುದೇ ಆಧಾರವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.&lt;ref name=&quot;Tsuang00&quot;&gt;{{cite journal |author=Tsuang MT |coauthors=Stone WS, Faraone SV |year=2000 |title=Toward reformulating the diagnosis of schizophrenia |journal=[[American Journal of Psychiatry]] |volume=157 | issue=7 |pages=1041–50 |pmid=10873908 |doi=10.1176/appi.ajp.157.7.1041}}&lt;/ref&gt;

[[ಮೈಕೇಲ್ ಫಾಸ್ಟರ‍್ ಗ್ರೀನ್‌]] ಎಂಬ ನರವಿಜ್ಞಾನದ ಮನಶ್ಯಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತಷ್ಟು ಮುಂದುವರಿದು ಈ ಕುರಿತು ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟ [[ನರದ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆ]]ಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು [[ಪ್ರಕಟ ಲಕ್ಷಣಗಳ]] ಸಂರಚನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲು ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ಆತ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದು, ಅಪ್ಪಟ ರೋಗಲಕ್ಷಣವನ್ನಾಧರಿಸಿದವುಗಳಿಗೆ ಈ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಕೊರತೆಗಳು [[ಸ್ಮೃತಿ]], [[ಗಮನ]], [[ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಕೆಲಸ]] ಮತ್ತು [[ಸಮಸ್ಯೆ ಪರಿಹರಿಸುವಿಕೆ]]ಯಂಥ ಮೂಲಭೂತ ಮಾನಸಿಕ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಅಥವಾ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;pmid10416733&quot;&gt;{{cite journal |author=Green MF, Nuechterlein KH |title=Should schizophrenia be treated as a neurocognitive disorder? |journal=[[Schizophr Bull]] |volume=25 |issue=2 |pages=309–19 |year=1999 |pmid=10416733 |doi= |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=10416733}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;GreenSchizophreniaBook&quot;&gt;{{cite book |author=Green, Michael |title=Schizophrenia revealed: from neurons to social interactions |publisher=W.W. Norton |location=New York |year=2001|isbn=0-393-70334-7|laysummary=https://content.nejm.org/cgi/content/full/345/24/1782|laysource=NEJM book review}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕಾಗಿರುವ ಮಾನದಂಡಗಳಿಂದ ಭಾವಸಂಬಂಧಿ ಭಾಗಗಳನ್ನು, ವೈದ್ಯಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿನ ಅವುಗಳ ಸರ್ವತ್ರ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಹೊರಗಿಡುವುದೂ ಸಹ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ.   DSMನಲ್ಲಿನ ಈ ಹೊರಗಿಡುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ [[ಬಿರುಕುಭಾವಸಂಬಂಧಿ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆ]] ಎಂಬ ಒಂದು &quot;ಕೊಂಚಮಟ್ಟಿಗೆ ಜಟಿಲವಾದ&quot; ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯು ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಲ್ಲಿ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;competing07&quot; /&gt; ದುರ್ಬಲವಾದ [[ಅಂತರನಿರ್ಣಾಯಕ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ]]ಯನ್ನು ಉದಾಹರಿಸುತ್ತಾ, ಕೆಲವೊಂದು ಮನೋವೈದ್ಯರು ಬಿರುಕುಭಾವಸಂಬಂಧಿ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಇರುವಿಕೆಯಂತೆ ಭಾವಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref name=&quot;pmid17551352&quot;&gt;{{cite journal |author=Lake CR, Hurwitz N |title=Schizoaffective disorder merges schizophrenia and bipolar disorders as one disease&amp;mdash;there is no schizoaffective disorder |journal=[[Curr Opin Psychiatry]] |volume=20 |issue=4 |pages=365–79 |year=2007 |month=July |pmid=17551352 |doi=10.1097/YCO.0b013e3281a305ab |url=http://meta.wkhealth.com/pt/pt-core/template-journal/lwwgateway/media/landingpage.htm?an=00001504-200707000-00011 |access-date=2020-06-20 |archive-date=2011-08-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110821112807/http://meta.wkhealth.com/pt/pt-core/template-journal/lwwgateway/media/landingpage.htm?an=00001504-200707000-00011 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid18199238&quot;&gt;{{cite journal |author=Malhi GS, Green M, Fagiolini A, Peselow ED, Kumari V |title=Schizoaffective disorder: diagnostic issues and future recommendations |journal=[[Bipolar Disord]] |volume=10 |issue=1 Pt 2 |pages=215–30 |year=2008 |month=February |pmid=18199238 |doi=10.1111/j.1399-5618.2007.00564.x |url=http://www3.interscience.wiley.com/resolve/openurl?genre=article&amp;sid=nlm:pubmed&amp;issn=1398-5647&amp;date=2008&amp;volume=10&amp;issue=1%20Pt%202&amp;spage=215 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; [[ಕ್ರೇಪೇಲಿನ್‌]]ನ ದ್ವಿವಿಭಜನೆ ಎಂದು ಹೆಸರಾದ ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ನಡುವಿನ ನೇರವಾದ ಭಿನ್ನತೆಯು, ತಳಿವಿಜ್ಞಾನದ ಸೋಂಕುಶಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ಪಡೆದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದಲೂ ಸವಾಲಿಗೀಡಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;pmid15863738&quot;&gt;{{cite journal |author=Craddock N, Owen MJ |title=The beginning of the end for the Kraepelinian dichotomy |journal=[[Br J Psychiatry]] |volume=186 |issue= |pages=364–6 |year=2005 |month=May |pmid=15863738 |doi=10.1192/bjp.186.5.364 |url=http://bjp.rcpsych.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=15863738}}&lt;/ref&gt;

==ಕಾರಣಗಳು==
{{Main|Causes of schizophrenia}}
[[File:Schizophrenia PET scan.jpg|frame|right|PET ಅಧ್ಯಯನವೊಂದರಿಂದ ಪಡೆದ ದತ್ತಾಂಶವು&lt;ref name=&quot;fn_25&quot;&gt;;[97]&lt;/ref&gt; ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ಮೃತಿಯ ವಿಷಯದ ಕುರಿತಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂಭಾಗದ ಹಾಲೆಗಳ ಕಡಿಮೆ ಭಾಗವು ಪುಟತ್ವಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಷ್ಟೂ (ಕೆಂಪು), ಸ್ಟ್ರೈಯಾಟಮ್‌ನಲ್ಲಿನ (ಹಸಿರು) ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಡೋಪಮೈನ್‌ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರವಾದ ಹೆಚ್ಚಳ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿನ ನರದ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿರಬಹುದು ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಿದೆ.]]
ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯು ಜೀನ್‌ಗಳು ಹಾಗೂ ಪರಿಸರದ ಸಂಬಂಧಿತ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಅಳೆಯುವಲ್ಲಿನ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತದಾದ್ದರಿಂದ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಒಂದುಹಂತಕ್ಕೆ ತೀವ್ರಸ್ವರೂಪದ [[ಎರಡು ಧ್ರುವೀಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]] ಅಥವಾ [[ತೀವ್ರಸ್ವರೂಪದ ಖಿನ್ನತೆ]]ಯೊಂದಿಗೆ ಅತಿಕ್ರಮಿಸುತ್ತದೆ), ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಲ್ಲಿ ತಳೀಯವಾದ ಮತ್ತು ಪರಿಸರೀಯವಾದ ಅಂಶಗಳು ಸಂಯೋಜನೆಗೊಂಡು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಲ್ಲವು ಎಂದು ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;fn_12&quot;&gt;{{cite journal |author=Harrison PJ |coauthors=Owen MJ |year=2003 |title=Genes for schizophrenia? Recent findings and their pathophysiological implications |journal=[[The Lancet]] |volume=361 | issue=9355 |pages=417–19 |pmid=12573388 |doi=10.1016/S0140-6736(03)12379-3}}&lt;/ref&gt; ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಆನುವಂಶಿಕ ಘಟಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯಾದರೂ, ಆ ಬಿರುಸಾದ ಆರಂಭದ ಮೇಲೆ ಪರಿಸರೀಯ ಅಂಶಗಳು ಅಥವಾ ಒತ್ತಡಕಾರಕಗಳ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಭಾವವಿದೆ ಎಂದು ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;fn_15&quot;&gt;{{cite journal |author=Day R |coauthors=Nielsen JA, Korten A, Ernberg G, Dube KC, Gebhart J, Jablensky A, Leon C, Marsella A, Olatawura M, et al. |year=1987 |title=Stressful life events preceding the acute onset of schizophrenia: a cross-national study from the World Health Organization |journal=Culture, Medicine and Psychiatry |volume=11 | issue=2 |pages=123–205 |pmid=3595169 | doi = 10.1007/BF00122563}}&lt;/ref&gt;  ಜೈವಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ಪರಿಸರೀಯ ಒತ್ತಡಕಾರಕಗಳಿಂದ ನಿಜಸ್ವರೂಪವು ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಅಂತರ್ಗತ ಈಡಾಗುವಿಕೆಯ (ಅಥವಾ ''ದೇಹಪ್ರವೃತ್ತಿ'' ಯ) ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ''ಒತ್ತಡದ-ದೇಹಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಮಾದರಿ''  ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Corcoran_et_al_2003&quot;&gt;{{cite journal |author=Corcoran C |coauthors=Walker E, Huot R, Mittal V, Tessner K, Kestler L, Malaspina D |year=2003 |title=The stress cascade and schizophrenia: etiology and onset |journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=29 | issue=4 |pages=671–92 |pmid=14989406}}&lt;/ref&gt; ಜೈವಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಂಶಗಳೆಲ್ಲವೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿವೆ ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು &quot;ಜೀವಮನಸ್ಸಾಮಾಜಿಕ&quot; ಮಾದರಿ ಹೆಸರಾಗಿದೆ.

===ತಳೀಯ ಕಾರಣ===
[[ಅವಳಿ ಅಧ್ಯಯನಗಳು]] ಮತ್ತು ದತ್ತುಸ್ವೀಕಾರದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಒಂದು ಉನ್ನತಮಟ್ಟದ ಆನುವಂಶಿಕತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿವೆಯಾದರೂ, ತಳಿವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಪ್ರಭಾವಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವಲ್ಲಿನ ತೊಡಕಿನ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ [[ಆನುವಂಶಿಕತೆ]]ಯ ಅಂದಾಜುಗಳು ವ್ಯತ್ಯಯವಾಗುವೆಡೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿವೆ.&lt;ref name=&quot;ODonovan_et_al_2003&quot;&gt;{{cite journal |author=O'Donovan MC |coauthors=Williams NM, Owen MJ |year=2003 |title=Recent advances in the genetics of schizophrenia |journal=[[Human Molecular Genetics]] |volume=12 Spec No 2 |pages=R125–33 |pmid=12952866 |doi=10.1093/hmg/ddg302}}&lt;/ref&gt; ಅನೇಕ ದೊಡ್ಡ ಅಥವಾ ಕಿರು [[ಜೀನ್‌ಗಳು]] ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದರಿಂದ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಸಂಕೀರ್ಣ ಆನುವಂಶಿಕ ಲಕ್ಷಣದ ಒಂದು ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಈ ಮೂಲಕ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ.   ಹಲವಾರು ತಳೀಯ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಪಾಯಕರ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪಾಯದ ಅಂಶಗಳು ಓರ್ವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಈಡಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವುದು ಅಗತ್ಯವೆಂದು ಕೆಲವೊಬ್ಬರು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರಾದರೂ, ಇದು ಇನ್ನೂ ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;fn_75&quot;&gt;{{cite journal |author=Owen MJ |coauthors=Craddock N, O'Donovan MC |year=2005 |title=Schizophrenia: genes at last? |journal=[[Trends (journals)|Trends in Genetics]] |volume=21 | issue=9 |pages=518–25 |pmid=16009449 |doi=10.1016/j.tig.2005.06.011}}&lt;/ref&gt; ಇತ್ತೀಚಿನ ಜೀನೋಮ್‌ ವ್ಯಾಪಿ ಸಹಯೋಗದ ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಂತೆ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಮತ್ತು ಎರಡು ಧ್ರುವೀಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಿಗಾಗಿರುವ ಜೀನ್‌ಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನಂಶ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗುತ್ತವೆಯಾದರೂ, ಕೆಲವೊಂದು ಜೀನ್‌ಗಳು ಎರಡು ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ನಡುವೆ ಅತಿಕ್ರಮಿಸುತ್ತವೆ&lt;ref name=&quot;Craddock_et_al_2006&quot;&gt;{{cite journal |author=Craddock N |coauthors=O'Donovan MC, Owen MJ |year=2006 |title=Genes for schizophrenia and bipolar disorder? Implications for psychiatric nosology|journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=32 | issue=1 |pages=9–16 |pmid=16319375 |doi=10.1093/schbul/sbj033}}&lt;/ref&gt;. [[ಆನುವಂಶಿಕ ಸಂಯೋಜನೆ]]ಯ [[ಪರ್ಯಾಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ]] ಅಧ್ಯಯನಗಳು, ಭಾವವಶ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿರುವ&lt;ref&gt;ನಿಂಗ್‌ ಎಂವೈ, ಲೆವಿನ್‌ಸನ್‌ ಡಿಎಫ್‌, ಫರಾವೋನ್‌ ಎಸ್‌ವಿ, ಸಂಪಾದಿತ (2008). &quot;ಎ ಥ್ರಿಯೋನೈನ್‌ ಟು ಐಸೋಲ್ಯೂಸೈನ್‌ ಮಿಸ್ಸೆನ್ಸ್‌ ಮ್ಯುಟೇಷನ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ಪೆರಿಸೆಂಟ್ರಿಯೋಲಾರ‍್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ 1 ಜೀನ್‌ ಈಸ್ ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್ಲಿ ಅಸೋಸಿಯೇಟೆಡ್‌ ವಿತ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ.&quot; ಮೊಲ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ.&lt;/ref&gt; ವರ್ಣತಂತುವಿನ ಭಾಗಗಳ ಸಮಂಜಸವಾದ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ನೀಡಿವೆ. ಇವು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ 1 (DISC1) ಜೀನ್‌ ಪ್ರೊಟೀನ್‌ನಲ್ಲಿನ&lt;ref&gt;ಹೆನ್ನಾ ಡಬ್ಲ್ಯುಪಿ, ಮೆಕ್‌ಕ್ವಿಲ್ಲಿನ್‌ ಟಿಎ, ಬಾಸ್‌ ಎನ್‌, (2009). &quot;DISC1 ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌, ಹೆಟೆರೋಜೀನಿಯಿಟಿ ಅಂಡ್‌ ಇಂಟರ್‌ಪ್ಲೇ ಇನ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಅಂಡ್‌ ಬೈಪೋಲಾರ‍್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್‌.&quot; ಮೋಲ್‌ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ 14(9): 865-73.&lt;/ref&gt; ಒಡೆತಕ್ಕೊಳಗಾದವುಗಳೊಂದಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಪರಸ್ಪರ ವರ್ತಿಸುತ್ತವೆ. ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ [[804A ಸತು ಬೆರಳ ಪ್ರೊಟೀನು]] ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ&lt;ref&gt;{{cite journal |author= O'Donovan MC, Craddock NJ, Owen MJ |title= Genetics of psychosis; insights from views across the genome |journal= Hum Genet |volume= |issue= |pages= |year=2009 |pmid=19521722 |doi=10.1007/s00439-009-0703-0}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ವರ್ಣತಂತು 6 HLA ಭಾಗದ&lt;ref&gt;ISC (2009). &quot;ಕಾಮನ್‌ ಪಾಲಿಜೀನಿಕ್ ವೇರಿಯೇಷನ್‌ ಕಾಂಟ್ರಿಬ್ಯೂಟ್ಸ್‌ ಟು ರಿಸ್ಕ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಅಂಡ್‌ ಬೈಪೋಲಾರ‍್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್‌.&quot; ನೇಚರ್‌ 460: 748-752.
&lt;/ref&gt; ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಪುಟ್ಟ DNA ಸರಣಿಗಳ (ಇವಕ್ಕೆ [[ನಕಲು ಸಂಖ್ಯೆಯ ರೂಪಾಂತರಗಳು]] ಎಂದು ಹೆಸರು) ಅಪರೂಪದ ತೆಗೆದುಹಾಕುವಿಕೆಗಳು ಅಥವಾ ಇಮ್ಮಡಿಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿವೆ. ನರಕೋಶದ ಸಂಕೇತಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಿದುಳಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಜೀನ್‌ಗಳೊಳಗೆ ಇವು ಅಳತೆಗೆಟ್ಟು ಅಥವಾ ಹೊಂದಿಕೆಯಿಲ್ಲದೆ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;Walsh T_et_al_2008&quot;&gt;{{cite journal |author= Walsh T, McClellan JM, McCarthy SE ''et al.'' |title= Rare structural variants disrupt multiple genes in neurodevelopmental pathways in schizophrenia |journal=[[Science (journal)|Science]] |volume=320 |issue=5875 |pages=539–43 |year=2008 |pmid=18369103 |doi=10.1126/science.1155174}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author= Kirov G, Grozeva D, Norton N ''et al.'' |title= Support for the involvement of large CNVs in the pathogenesis of schizophrenia |journal= Hum Mol Genet |volume= 18|issue= |pages= 1497|year=2009 |pmid=19181681 |doi=10.1093/hmg/ddp043}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಸಂತಾನಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆಯ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಕುರಿತಾಗಿ ಕೊಂಚವೇ ಸಂದೇಹವಿದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾರೆ, ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಸಮಸ್ಯೆಗೊಳಗಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಇತರ ಜನರಿಗಿಂತ ಕೆಲವೇ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.  ಈ ಕುಸಿತದ ಪ್ರಮಾಣವು ಪುರುಷರಲ್ಲಿ 70%ನಷ್ಟಿದ್ದರೆ, ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ 30%ನಷ್ಟಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಕಾಯಿಲೆಯು ಒಂದು ಜೈವಿಕ ಅನನುಕೂಲತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದೇ ಆದಲ್ಲಿ, ಈ ಭಿನ್ನತೆಯು ಏಕೆ ಆಯ್ಕೆಗೊಳಪಡಲಿಲ್ಲ? ಎಂಬುದು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಪ್ರಮುಖ ಆನುವಂಶಿಕ ವಿರೋಧಾಭಾಸವಾಗಿದೆ. ಇಂಥ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಅನನುಕೂಲತೆಯನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಲು, ಒಂದು ಗಣನೀಯವಾದ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾದ ಪ್ರಯೋಜನ ಅನುಕೂಲವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಬೇಕು.  ಇದುವರೆಗೂ, ಒಂದು ಭಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಯೋಜನದ ಎಲ್ಲಾ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಇಲ್ಲವೇ ರುಜುವಾತು ಮಾಡಲಾಗದ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿವೆ.&lt;ref name=&quot;pmid18502103&quot;&gt;{{cite journal |author=Crow TJ |title=The 'big bang' theory of the origin of psychosis and the faculty of language |journal=[[Schizophr. Res.]] |volume=102 |issue=1-3 |pages=31–52 |year=2008 |month=July |pmid=18502103 |doi=10.1016/j.schres.2008.03.010 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0920-9964(08)00149-7}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Clinical Handbook of Schizophrenia
|year=2008|isbn=1593856520|page=22&amp;ndash;23|author=Mueser KT, Jeste DV|publisher=Guilford Press|location=New York}}&lt;/ref&gt;

===ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಮುಂಚಿನ ಕಾರಣ===
ನಂತರ ಕಂಡುಬರುವ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು [[ನರವ್ಯೂಹದ ಬೆಳವಣಿಗೆ]]ಗೆ ಮುಂಚೆಯೇ ಕಾರಣಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಬರುತ್ತವೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲಾಗಿತ್ತು. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಇರುವಿಕೆಯು ಪತ್ತೆಯಾದ ಜನರು ಚಳಿಗಾಲ ಅಥವಾ ವಸಂತಕಾಲದಲ್ಲಿ (ಕಡೇ ಪಕ್ಷ [[ಉತ್ತರಾರ್ಧ ಗೋಳದಲ್ಲಿ]]) ಹುಟ್ಟಿರುವ ಸಂಭವವೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದು ತಿಳಿದುಬಂದಿರುವ ಒಂದು ಕುತೂಹಲಕರ ಅಂಶ.&lt;ref name=&quot;fn_21&quot;&gt;{{cite journal |author=Davies G |coauthors=Welham J, Chant D, Torrey EF, McGrath J |year=2003 |title=A systematic review and meta-analysis of Northern Hemisphere season of birth studies in schizophrenia |journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=29 | issue=3|pages=587–93 |pmid=14609251}}&lt;/ref&gt; [[ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ]] ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದಾಗಿ ಜೀವನದ ನಂತರದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಕಂಡುಬರುವ ಅಪಾಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಈಗ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಜನನಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣ ಹಾಗೂ ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯದ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಕೊಂಡಿಗೆ ಇವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;fn_73&quot;&gt;{{cite journal |author=Brown AS |year=2006 |title=Prenatal infection as a risk factor for schizophrenia |journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=32 | issue=2 |pages=200–2 |pmid=16469941 |doi= 10.1093/schbul/sbj052}}&lt;/ref&gt;

===ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರಣ===
[[ನಗರ ಪ್ರದೇಶ]]ದ ವಾತಾವರಣವೊಂದರಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವುದು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕೆ ಒಂದು ಅಪಾಯಕರ ಅಂಶವಾಗಿ ಸಮಂಜಸವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.&lt;ref name=&quot;fn_19&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;vanOs_et_al_2005&quot;&gt;{{cite journal |author=van Os J, Krabbendam L, Myin-Germeys I, Delespaul P |title=The schizophrenia envirome |journal=Current Opinion in Psychiatry  |volume=18 |issue=2 |pages=141–5 |year=2005 |month=March |pmid=16639166 |url=http://www.co-psychiatry.com/pt/re/copsych/abstract.00001504-200503000-00006.htm |accessdate=2008-07-06}}&lt;/ref&gt; ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನನುಕೂಲತೆಯೂ ಸಹ ಒಂದು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ದುಸ್ಥಿತಿ, ಜಾತಿಯ ಭೇದಭಾವ, ಕೌಟುಂಬಿಕ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆ, ನಿರುದ್ಯೋಗ ಅಥವಾ ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಕಳಪೆ ಮಟ್ಟದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಬಡತನ&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Mueser KT, McGurk SR |year=2004 |title=Schizophrenia |journal=[[The Lancet]] |volume=363 |issue=9426 |pages=2063–72 |pmid=15207959 |doi=10.1016/S0140-6736(04)16458-1}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ವಲಸೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನನುಕೂಲತೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.&lt;ref name=&quot;Selten_et_al_2007&quot;&gt;{{cite journal |author=Selten JP, Cantor-Graae E, Kahn RS |year=2007 |month=March |title=Migration and schizophrenia |journal=Current Opinion in Psychiatry |volume=20 |issue=2 |pages=111–115 |pmid=17278906 |url=http://www.co-psychiatry.com/pt/re/copsych/abstract.00001504-200703000-00003.htm |accessdate=2008-07-06 |doi=10.1097/YCO.0b013e328017f68e}}&lt;/ref&gt;

ನಿಂದನೆ ಅಥವಾ ಮಾನಸಿಕ ಆಘಾತಗಳಂಥ ಬಾಲ್ಯದ ಅನುಭವಗಳು ಜೀವನದ ನಂತರದ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.&lt;ref name=&quot;Schenkel_et_al_2005&quot;&gt;{{cite journal |author=Schenkel LS |coauthors=Spaulding WD, Dilillo D, Silverstein SM |year=2005 |title=Histories of childhood maltreatment in schizophrenia: Relationships with premorbid functioning, symptomatology, and cognitive deficits |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=76 |issue=2-3 |pages=273–286 |pmid=15949659 |doi=10.1016/j.schres.2005.03.003}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Janssen_et_al_2004&quot;&gt;{{cite journal |author=Janssen |coauthors=Krabbendam L, Bak M, Hanssen M, Vollebergh W, de Graaf R, van Os J |year=2004 |title=Childhood abuse as a risk factor for psychotic experiences |journal=[[Acta Psychiatrica Scandinavica]] |volume=109 |pages=38–45 |pmid=14674957 |doi=10.1046/j.0001-690X.2003.00217.x}}&lt;/ref&gt; ತಂದೆತಾಯಿಯರು ತೋರಿಸುವ ನಿಗಾವಣೆ ಅಥವಾ ಕೆಲಸಕಾರ್ಯಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವುದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಆಧಾರಕವಾಗಿರದ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರ್ಯದ ಸಂಬಂಧಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;Bentall_et_al_2007&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Subotnik, KL |coauthors=Goldstein, MJ, Nuechterlein, KH, Woo, SM and Mintz, J |year=2002 |title=Are Communication Deviance and Expressed Emotion Related to Family History of Psychiatric Disorders in Schizophrenia? |journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=28 |issue=4 |pages=719–29 |pmid=12795501}}&lt;/ref&gt;

===ಮಾದಕವಸ್ತುವಿನ ದುರುಪಯೋಗದ ಕಾರಣ===
{{See also|Dual diagnosis}}
ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಈಡಾಗಿರುವ ಎಲ್ಲ ರೋಗಿಗಳ ಪೈಕಿ ಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಜನ ಮಾದಕವಸ್ತುಗಳು ಅಥವಾ ಮದ್ಯಸಾರವನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರಾದರೂ, ಮಾದಕ ವಸ್ತುವಿನ ಬಳಕೆ ಹಾಗೂ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಕಾರಣಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಅವೆಂದರೆ, &quot;ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯದ ಬಳಕೆಯು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ&quot; ಮತ್ತು &quot;ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಕಾರಣವಾಗಿಯೇ ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯದ ಬಳಕೆಯು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ&quot;. ಈ ಎರಡೂ ವಿವರಣೆಗಳು ಸರಿಯಿರಬಹುದು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Ferdinand RF, Sondeijker F, van der Ende J, Selten JP, Huizink A, Verhulst FC |year=2005 |title=Cannabis use predicts future psychotic symptoms, and vice versa |journal=[[Addiction (journal)|Addiction]] |volume=100 |issue=5 |pages=612–8 |doi=10.1111/j.1360-0443.2005.01070.x |pmid=15847618}}&lt;/ref&gt; 2007ರಲ್ಲಿ ಹೊರಬಿದ್ದ ಒಂದು [[ಪರ್ಯಾಯ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]]ಯು ಅಂದಾಜಿಸಿರುವ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಮನೋವಿಕೃತ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿನ ಒಂದು [[ಪ್ರಮಾಣ-ಅವಲಂಬಿತ]] ಹೆಚ್ಚಳದೊಂದಿಗೆ ಗಾಂಜಾದ ಬಳಕೆಯು [[ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರರೀತ್ಯಾ ಜತೆಗೂಡಿದೆ]].&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Moore THM, Zammit S, Lingford-Hughes A ''et al.'' |year=2007 |title= Cannabis use and risk of psychotic or affective mental health outcomes: a systematic review |journal=Lancet |volume=370 |issue=9584 |pages=319–328 |doi=10.1016/S0140-6736(07)61162-3 |pmid=17662880}}&lt;/ref&gt; ಮದ್ಯಸಾರವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ, ಅಥವಾ ಮನೋವಿಕೃತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಸ್ವಯಂ-ಔಷಧೀಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಮಾದಕವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಒಂದಷ್ಟು ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಲಭ್ಯವಿದೆ; ಖಿನ್ನತೆ, ಕಳವಳ, ಬೇಸರ ಮತ್ತು ಏಕಾಂಗಿತನದಂಥ ಆಹ್ಲಾದಕರವಲ್ಲದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಿಕೊಂಡುಹೋಗಲು ಅವರು ಮಾದಕದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ನಿರಾಧಾರ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಒಂದಷ್ಟು ಬೆಂಬಲವಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Gregg_et_al_2007&quot;&gt;{{cite journal |author=Gregg L, Barrowclough C, Haddock G |year=2007 |title= Reasons for increased substance use in psychosis |journal= Clin Psychol Rev |volume=27 |issue=4 |pages=494–510 |pmid=17240501 |doi=10.1016/j.cpr.2006.09.004}}&lt;/ref&gt; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸ್ವತಃ [[ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ]]ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, [[ಮೆಥಾಂಫಿಟಮೀನ್‌]] ಮತ್ತು [[ಕೊಕೇನ್‌]]ನ ಬಳಕೆಯು ಮೆಥಾಂಫಿಟಮೀನ್‌- ಅಥವಾ ಕೊಕೇನ್‌- ಚೋದಿತ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪಗಳನ್ನು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪಗಳು ಅತಿ ಸಾಮ್ಯತೆಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಸಾದರಪಡಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮಾದಕದ್ರವ್ಯದ ಬಳಕೆದಾರರು ಸಂಯಮದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿದ್ದಾಗಲೂ ಸಹ ಅವು ಮುಂದುವರೆಯಬಹುದು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Mahoney JJ, Kalechstein AD, ''et al.'' |title=Presence and persistence of psychotic symptoms in cocaine- versus methamphetamine-dependent participants. |journal=Am J Addict |volume=27 |issue=2 |date=Mar-Apr 2008 |pages=83-98|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18393050?ordinalpos=1&amp;itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_DiscoveryPanel.Pubmed_Discovery_RA&amp;linkpos=2&amp;log$=relatedarticles&amp;logdbfrom=pubmed}}&lt;/ref&gt;

=== ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂರಚನೆಯಾಗಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ===
1960ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾಗಿದ್ದ, ವ್ಯಾಪಕಾರ್ಥದಲ್ಲಿ [[ಮನೋರೋಗಚಿಕಿತ್ಸಾ-ವಿರೋಧಿ]] ಆಂದೋಲನ ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿದ್ದ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವು, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಒಂದು ಕಾಯಿಲೆಯೆಂಬಂತೆ ನೋಡುವ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Cooper1969&quot;&gt;{{cite book |author=Cooper, David A. |title=The Dialectics of Liberation (Pelican) |publisher=Penguin Books Ltd |location=London, England |year=1969 |isbn=0-14-021029-6}}&lt;/ref&gt;{{pn}}

[[ಥಾಮಸ್ ಝಾಝ್‌]] ಎಂಬ ಮನೋವೈದ್ಯ ತನ್ನ ವಾದವನ್ನು ಮಂಡಿಸುತ್ತಾ, ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ರೋಗಿಗಳು ಅಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಹಾಗೂ ನಡವಳಿಕೆಯೊಂದಿಗಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳೇ ಹೊರತು ರೋಗಗ್ರಸ್ತರಲ್ಲ; ಈ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಇರಿಸುಮುರಿಸನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ.&lt;ref name=&quot;Szasz1984&quot;&gt;{{cite book |author=Szasz, Thomas Stephen |title=The myth of mental illness: foundations of a theory of personal conduct |publisher=Harper &amp; Row |location=San Francisco |year=1974|isbn=0-06-091151-4}}&lt;/ref&gt; ಅವರ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಕಾಯಿಲೆ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಾಗೂ [[ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ]]ದ ಒಂದು ವಿಧಾನವಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಒತ್ತಾಯಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಸಮಾಜವು ಅವರನ್ನು ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತವಲ್ಲದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆತ ವಾದಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಪ್ರಕಾರ, &quot;ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ&quot; ಎಂಬುದು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲವಾದರೂ ಕೇವಲ ಒಂದು [[ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರ್ಥೈಸುವಿಕೆ]]ಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹಾಗೂ ವೈಪರೀತ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಸಮಾಜದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿದೆ.

ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪದ್ಧತಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ನಿಂತಿರುವ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ಓರ್ವ &quot;ಮನೋರೋಗಚಿಕಿತ್ಸಾ-ವಿರೋಧಿ&quot; ಎಂದು ಝಾಝ್‌ ಎಂದೂ ಪರಿಗಣಿಸಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಒಬ್ಬಾತನ ಅಥವಾ ಒಬ್ಬಾಕೆಯ ಇಚ್ಛೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಯಾರೊಬ್ಬರ ಮೇಲೆ ಚಿಕಿತ್ಸಾವಿಧಾನವನ್ನು ಹೇರುವುದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ, ವಯಸ್ಕರ ನಡುವೆ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ನಡೆಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಆತನ ನಂಬಿಕೆ.

=== ಇತರ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಕಾರಣಗಳು ===
ಮನೋವೈದ್ಯರಾದ [[ಆರ‍್. ಡಿ. ಲೈಂಗ್‌]], [[ಸಿಲ್ವಾನೊ ಅರೈಟಿ]], [[ಥಿಯೋಡೋರ‍್ ಲಿಡ್ಜ್‌]] ಮತ್ತು ಇತರರು ತಮ್ಮ ವಾದವನ್ನು ಮಂಡಿಸುತ್ತಾ, ಮಾನಸಿಕ ಕಾಯಿಲೆಯೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವುದರ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಲ್ಲದ ಬೇಡಿಕೆಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುವ ಗ್ರಹಿಸಬಹುದಾದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಾಗಿವೆ; ಈ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಜೀವನದಿಂದ ಕೆಲವೊಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮಮನಸ್ಸಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಹೇರಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಲೈಂಗ್‌, ಅರೈಟಿ ಮತ್ತು ಲಿಡ್ಜ್‌ರವರು [[ಮನೋವಿಕೃತ]] ಅನುಭವದ ''ಹುರುಳನ್ನು''  ಮಾನ್ಯಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದ್ದರು. ಅಂದರೆ, ಇದನ್ನು ಕೇವಲ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ನರವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತೀವ್ರವೇದನೆಯ ಒಂದು ದ್ವಿತೀಯಕ ಹಾಗೂ ಅತ್ಯವಶ್ಯಕ ಅರ್ಥರಹಿತ ಸೂಚಕವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವ ಬದಲು, ಅರ್ಥವಿವರಣೆಯ ಯೋಗ್ಯವಾದ ವಿಷಯವಾಗಿ ಮಾನ್ಯಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು.

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸಮಸ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನಿರ್ಣಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಹನ್ನೊಂದು ಮಂದಿಯ ಪ್ರಕರಣ-ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ ಲೈಂಗ್‌, ಸದರಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಕುಟುಂಬ ಹಾಗೂ ಜೀವನದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರ ನಡೆಗಳು ಹಾಗೂ ಹೇಳಿಕೆಗಳ ಹುರುಳು ಅಥವಾ ವಿಷಯವು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ತರ್ಕಬದ್ಧವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ.&lt;ref&gt;ಆರ‍್.ಡಿ. ಲೈಂಗ್‌'ಸ್‌ ಮತ್ತು ಆರಾನ್‌ ಈಸ್ಟರ್‌ಸನ್‌. ''ಸ್ಯಾನಿಟಿ, ಮ್ಯಾಡ್‌ನೆಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಫ್ಯಾಮಿಲಿ''  (1964)&lt;/ref&gt; 1956ರಲ್ಲಿ, [[ಪಾಲೋ ಆಲ್ಟೊ]], [[ಗ್ರೆಗರಿ ಬೇಟ್‌ಸನ್‌]] ಮತ್ತು ಆತನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳಾದ [[ಪಾಲ್‌ ವಾಟ್ಜ್‌ಲಾವಿಕ್‌]], [[ಡೊನಾಲ್ಡ್‌ ಜಾಕ್‌ಸನ್‌]], ಮತ್ತು [[ಜೇ ಹ್ಯಾಲೆ]]&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Bateson G, Jackson DD, Haley J, Weakland JH|year=1956 |title=Toward a theory of schizophrenia |journal=Behavioral Science |volume=1 |pages=251–264}}&lt;/ref&gt; ಮೊದಲಾದವರು ಲೈಂಗ್‌ನ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಯೋಜಿಸಿದರು. ಇದು [[ಉಭಯ ಸಂಕಟ]]ದ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಿಂದ ಉದ್ಭವಗೊಂಡಂತಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಓರ್ವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಅಥವಾ ವಿರೋಧಾತ್ಮಕ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಆದ್ದರಿಂದ ಹುಚ್ಚುತನ ಎಂಬುದು ಈ ತೀವ್ರವೇದನೆಯ ಒಂದು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಒಂದು [[ರೇಚಕ]] ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತಕ ಶಕ್ತಿಯುಳ್ಳ ಅನುಭವವಾಗಿ ಮಾನ್ಯಮಾಡಬೇಕು. ''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಅಂಡ್ ದಿ ಫ್ಯಾಮಿಲಿ''  ಮತ್ತು ''ದಿ ಆರಿಜನ್ ಅಂಡ್ ಟ್ರೀಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಆಫ್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್‌''  ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ, ಲಿಡ್ಜ್ ಮತ್ತು ಆತನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು, ತಾಯ್ತಂದೆಯರ ನಡವಳಿಕೆಯು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿನ ಮಾನಸಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಲ್ಲದು ಎಂಬ ತಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅರೈಟಿಯ ''[[ಇಂಟರ್‌ಪ್ರಿಟೇಷನ್ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ]]''  ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ 1975ರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ [[ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]]ಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು.

ನಾಗರಿಕತೆಯ ಫಲವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿರುವ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು 1976ರಲ್ಲಿ [[ಜೂಲಿಯನ್ ಜೇಯ್ನ್ಸ್‌]] ಎಂಬ ಮನಶ್ಯಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಿಂದ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ''[[ದಿ ಆರಿಜನ್ ಆಫ್ ಕಾನ್ಷಸ್‌ನೆಸ್ ಇನ್‌ ದಿ ಬ್ರೇಕ್‌ಡೌನ್‌ ಆಫ್ ದಿ ಬೈಕ್ಯಾಮೆರಲ್ ಮೈಂಡ್‌]]''  ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ; ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾಲಗಳ ಆರಂಭವಾಗುವವರೆಗೆ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಅಥವಾ ಅದೇ ಥರದ ಒಂದು ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯು ಮಾನವನ ಜಾಗ್ರತಾವಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಆತ ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಿದ.&lt;ref name=&quot;Jaynes1976&quot;&gt;{{cite book |author =Jaynes J |title=The origin of consciousness in the breakdown of the bicameral mind |publisher=Houghton Mifflin |location=Boston |year=1976 |isbn=0-395-20729-0}}&lt;/ref&gt;

&quot;[[ಉಭಯ ಸದನಿಕ ಮನಸ್ಸು]]&quot; ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ಒಂದು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಇದು ತಾಳುತ್ತದೆ. ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರೇರಕಭಾವದ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯು, ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ &quot;ರಹಸ್ಯಮಯ ಧ್ವನಿಗಳಿಂದ&quot; ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ದೇವರಿಂದ ಬರುವ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪಗಳು ಎಂದು ಹಿಂದಿನ ಜನಾಂಗದಿಂದ ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಈ ಧ್ವನಿಗಳು ನೀಡುತ್ತವೆ.

[[ಅಭಿಚಾರ]] ಪದ್ಧತಿಯ ಕುರಿತು ಅಧ್ಯಯನ ಕೈಗೊಂಡಿರುವ ಸಂಶೋಧಕರು ಉಹಾತ್ಮಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಸುತ್ತಾ, ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಅಥವಾ ಸಂಬಂಧಿತ ರೋಗಸ್ಥಿತಿಗಳು ಓರ್ವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಒಬ್ಬ ಅಭಿಚಾರಿ ಅಥವಾ ಮಾಂತ್ರಿಕನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ;&lt;ref name=&quot;fn_57&quot;&gt;{{cite journal |author=Polimeni J, Reiss JP |title=How shamanism and group selection may reveal the origins of schizophrenia |journal=Med. Hypotheses |volume=58 |issue=3 |pages=244–8 |year=2002 |month=March |pmid=12018978 |doi=10.1054/mehy.2001.1504 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S030698770191504X |accessdate=2008-07-07}}&lt;/ref&gt; ಬಹುರೂಪದ ಯಥಾರ್ಥತೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಾವಕಾಶವನ್ನು ಹೊಂದುವ ಅನುಭವವು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪವಾದುದೇನಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಅಭಿಚಾರಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಇದೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಅನುಭವವಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸರಿಸಮನಾಗಿ, ಮನೋವೈದ್ಯರು ಕಾಯಿಲೆ ಎಂದು ಹಣೆಪಟ್ಟಿ ಕಟ್ಟುವ ಕೆಲವೊಂದು [[ಜಾಗೃತಾವಸ್ಥೆಯ ಮಾರ್ಪಾಟಾದ ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು]] ಉಂಟುಮಾಡುವ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶಿಸುವ ನೈಪುಣ್ಯವನ್ನು ಅಭಿಚಾರಿ ಅಥವಾ ಮಾಂತ್ರಿಕನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, [[ಮನೋ-ಇತಿಹಾಸಕಾರರು]] ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ರೋಗನಿರ್ಣಯಗಳನ್ನು ಪುರಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪ್ರಸಕ್ತ [[ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮಾದರಿ]]ಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, [[ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲಿನ ತಾಯ್ತಂದೆಯರ ಕಳಪೆ ನಿಗಾವಣೆಗಳು]] ಮಾಂತ್ರಿಕನ ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕತೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರು ವಾದಿಸಬಹುದು.&lt;ref&gt;{{cite book |author=[[Lloyd deMause|DeMause L]]|title=Emotional Life of Nations |publisher=Other Press (NY) |location= |year=2002 |isbn=1-892746-98-0 |chapter=The seven stages of historical personality |chapterurl=http://primal-page.com/ps2.htm |accessdate=2008-07-07}}&lt;/ref&gt; ಉದಾತ್ತತೆಯ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ, ಕೇಳಿಸಿದ ಧ್ವನಿಗಳು ಹಾಗೂ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಭ್ರಮೆಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ [[ಪಾಲ್‌ ಕರ್ಟ್ಜ್‌]]ನಂತಹ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು ಮತ್ತು ಇತರರು ಅಂಗೀಕಾರದ ಮುದ್ರೆಯನ್ನೊತ್ತಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;{{cite book |author=[[Paul Kurtz|Kurtz P]] |title=The transcendental temptation: a critique of religion and the paranormal |publisher=Prometheus Books |location=Buffalo, N.Y. |year=1991 |isbn=0-87975-645-4}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಎಂಬುದು [[ಭಾಷೆ]]ಗಾಗಿರುವ ಎಡ ಮೆದುಳಿನ ಅರ್ಧಗೋಳದ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟತೆಗಾಗಿ ನಾವು ತೆರಬೇಕಾದ ವಿಕಾಸಾತ್ಮಕ ಬೆಲೆಯಾಗಿರಬಹುದು ಎಂದು [[ಟಿಮ್ ಕ್ರೋ]] ಎಂಬ ಮನೋವೈದ್ಯ ವಾದಿಸಿದ್ದಾನೆ.&lt;ref name=&quot;fn_56&quot;&gt;{{cite journal |author=Crow TJ |title=Schizophrenia as failure of hemispheric dominance for language |journal=Trends Neurosci. |volume=20 |issue=8 |pages=339–43 |year=1997 |month=August |pmid=9246721  |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0166223697010710 |accessdate=2008-07-07 |doi=10.1016/S0166-2236(97)01071-0}}&lt;/ref&gt; ಬಲ ಮಿದುಳಿನ ಅರ್ಧಗೋಳದ ತೀವ್ರಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಮತ್ತು ಎಡಮೆದುಳಿನ ಅರ್ಧಗೋಳದ ಎಂದಿನ ಪ್ರಾಬಲ್ಯದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟಗಳೊಂದಿಗೆ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪವು ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿದೆಯಾದ್ದರಿಂದ, ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕುಸಿದುಬಿದ್ದಾಗ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿ ನಮ್ಮ ಭಾಷಾಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು ವಿಕಸನಗೊಂಡಿರಬಹುದು. ಇತರ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಮಾನಸಿಕ [[ವಿಘಟನೆ]]&lt;ref&gt;{{cite book |author=Colin R|title=Schizophrenia: Innovations in Diagnosis and Treatment |publisher=Haworth Press |year=2004 |isbn=0789022699}}&lt;/ref&gt; ಅಥವಾ [[ದೃಶ್ಯತ್ವ ಸಿದ್ಧಾಂತದ]] ಮತ್ತು ಇತರ ಗ್ರಹಿಕೆಗಳಿಂದ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಂಡ ಅರಿವಿನ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಕಲ್ಪಿಸಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Sass LA, Parnas J |title=Schizophrenia, consciousness, and the self |journal=Schizophr Bull |volume=29 |issue=3 |pages=427–44 |year=2003 |pmid=14609238 |doi= |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=14609238}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Lysaker PH, Lysaker JT |title=Schizophrenia and Alterations in Self-experience: A Comparison of 6 Perspectives |journal=Schizophr Bull |volume= |issue= |pages= |year=2008 |month=September |pmid=18635676 |doi=10.1093/schbul/sbn077 |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/content/abstract/sbn077v3 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

[[ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ ನರ-ಪೌಷ್ಠಿಕ ಅಂಶ]]ದೊಂದಿಗೆ (ಬ್ರೇನ್ ಡಿರೈವ್ಡ್‌ ನ್ಯೂರೋಟ್ರೋಫಿಕ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರ‍್-BDNF) ಕಾಯಿಲೆಯ ಒಂದು ಸಂಬಂಧವಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite pmid|17217930}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite doi|10.1093/schbul/sbn051}}&lt;/ref&gt;.

==ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು==

===ಮಾನಸಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ===
ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹಾಗೂ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರಣಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಮಾನಸಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಖಾತ್ರಿಯಾಗಿರುವವರ ಅಥವಾ ಅದರ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿರುವವರಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒತ್ತಡದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುವವರು ಅಥವಾ ಗೊಂದಲಮಯ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವವರಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ [[ಅರಿವಿನ ಪಕ್ಷಪಾತ]]ಗಳು ಈ ಕೆಳಕಂಡ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ: ಸಂಭವನೀಯ ಬೆದರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನವನ್ನು ನೀಡುವುದು, ದಿಢೀರ‍್ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಳೆಯುವುದು, ಬಾಹ್ಯ [[ಆರೋಪಣೆಗಳನ್ನು]] ಮಾಡುವುದು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಹಾಗೂ [[ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಳ]] ಕುರಿತಾದ ದುರ್ಬಲಗೊಂಡ ತಾರ್ಕಿಕ ವಿಧಾನ, ಬಾಹ್ಯ ಮೂಲವೊಂದರಿಂದ ಬರುವ ಮಾತಿನಿಂದ ಆಂತರಿಕ ಮಾತನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವಲ್ಲಿನ ತೊಡಕು, ಮತ್ತು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರ ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಏಕಾಗ್ರತೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡು ಹೋಗುವಲ್ಲಿನ ಕಷ್ಟಗಳು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Broome MR |coauthors=Woolley JB, Tabraham P, Johns LC, Bramon E, Murray GK, Pariante C, McGuire PK, Murray RM |year=2005 |title=What causes the onset of psychosis? |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=79 | issue=1 |pages=23–34 |pmid=16198238 |doi=10.1016/j.schres.2005.02.007}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author= Lewis R|year=2004 |title=Should cognitive deficit be a diagnostic criterion for schizophrenia? |journal=Journal of Psychiatry and Neuroscience |volume=29 | issue=2 |pages=102–113 |pmid=15069464}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Brune M |coauthors=Abdel-Hamid M, Lehmkamper C, Sonntag C |year=2007 |title=Mental state attribution, neurocognitive functioning, and psychopathology: What predicts poor social competence in schizophrenia best? |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=92| issue=1-2 |pages=151–9 |pmid=17346931 |doi=10.1016/j.schres.2007.01.006}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Sitskoorn MM |coauthors=Aleman A, Ebisch SJH, Appels MCM, Khan RS |year=2004 |title=Cognitive deficits in relatives of patients with schizophrenia: a meta-analysis |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=71 | issue=2 |pages=285–295 |pmid= 15474899 |doi=10.1016/j.schres.2004.03.007}}&lt;/ref&gt;  ಕೆಲವೊಂದು ಅರಿವಿನ ಲಕ್ಷಣಗಳು [[ಸ್ಮೃತಿ]], [[ಗಮನ]], [[ಸಮಸ್ಯೆ-ಪರಿಹರಿಸುವಿಕೆ]], [[ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಚಟುವಟಿಕೆ]] ಅಥವಾ [[ಸಾಮಾಜಿಕ ಗ್ರಹಣಶಕ್ತಿ]]ಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಗ್ರವಾದ [[ನರದ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆ]]ಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಬಹುದು. ಇತರ ಲಕ್ಷಣಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಅನುಭವಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;Bentall_et_al_2007&quot;&gt;{{cite journal |author=Bentall RP |coauthors=Fernyhough C, Morrison AP, Lewis S, Corcoran R |year=2007 |title=Prospects for a cognitive-developmental account of psychotic experiences |journal=Br J Clin Psychol |volume=46 | issue=Pt 2 |pages=155–73 |pmid=17524210 | doi = 10.1348/014466506X123011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Kurtz_2005&quot;&gt;{{cite journal |author=Kurtz MM |year=2005 |title=Neurocognitive impairment across the lifespan in schizophrenia: an update |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=74 | issue=1 |pages=15–26 |pmid=15694750 |doi=10.1016/j.schres.2004.07.005}}&lt;/ref&gt; &quot;ಮೊಂಡಾಗಿರುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ&quot;ಯ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೊರರೂಪವಿದ್ದಾಗ್ಯೂ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅನೇಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಒತ್ತಡದಿಂದ ತುಂಬಿದ ಅಥವಾ ಋಣಾತ್ಮಕ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳಿಗೆ ಅತಿಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಭಾವಪರವಶರಾಗಿ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಇಂಥ ಸಂವೇದನಾಶೀಲತೆಯು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗೆ ಈಡಾಗುವಿಕೆಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;schizophrenia1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Horan WP |coauthors=Blanchard JJ |year=2003 |title=Emotional responses to psychosocial stress in schizophrenia: the role of individual differences in affective traits and coping |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=60 | issue=2-3 |pages=271–83 |pmid=12591589 |doi=10.1016/S0920-9964(02)00227-X}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Barrowclough C |coauthors=Tarrier N, Humphreys L, Ward J, Gregg L, Andrews B |year=2003 |title=Self-esteem in schizophrenia: relationships between self-evaluation, family attitudes, and symptomatology |journal=J Abnorm Psychol |volume=112 | issue=1 |pages=92–9 |pmid=12653417 | doi = 10.1037/0021-843X.112.1.92}}&lt;/ref&gt; ಭ್ರಮೆಯ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಮನೋವಿಕೃತ ಅನುಭವಗಳ ವಾಸ್ತವಾಂಶವು ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಬಲ್ಲದು, ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲೆ ಇಂಥ ಅನುಭವಗಳು ಬೀರುವ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಓರ್ವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಹೇಗೆ ಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೆಲವೊಂದು ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Birchwood M |coauthors=Meaden A, Trower P, Gilbert P, Plaistow J |year=2000 |title=The power and omnipotence of voices: subordination and entrapment by voices and significant others |journal=Psychol Med |volume=30 | issue=2 |pages=337–44 |pmid=10824654 | doi = 10.1017/S0033291799001828}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Smith B |coauthors=Fowler DG, Freeman D, Bebbington P, Bashforth H, Garety P, Dunn G, Kuipers E |year=2006 |title=Emotion and psychosis: links between depression, self-esteem, negative schematic beliefs and delusions and hallucinations |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=86 | issue=1-3 |pages=181–8 |pmid=16857346 |doi=10.1016/j.schres.2006.06.018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Beck, AT |year=2004 |title=A Cognitive Model of Schizophrenia |journal=Journal of Cognitive Psychotherapy |volume=18 | issue=3 |pages=281–88 | doi = 10.1891/jcop.18.3.281.65649}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Bell V |coauthors=Halligan PW, Ellis HD |year=2006 |title=Explaining delusions: a cognitive perspective |journal=[[Trends (journals)|Trends in Cognitive Science]] |volume=10 | issue=5 |pages=219–26 |pmid=16600666 |doi=10.1016/j.tics.2006.03.004}}&lt;/ref&gt; 
ಕಲ್ಪಿತ ಬೆದರಿಕೆಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು &quot;[[ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು]]&quot; ಬಳಸುವುದರಿಂದಾಗಿ ಭ್ರಮೆಗಳ ಬೇರೂರುವಿಕೆ ಅಥವಾ ನಿರಂತರತೆಯು ಕಂಡುಬರಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;Freeman_BRT_2007&quot;&gt;{{cite journal |author=Freeman D |coauthors=Garety PA, Kuipers E, Fowler D, Bebbington PE, Dunn G |year=2007 |title=Acting on persecutory delusions: the importance of safety seeking |journal=Behaviour Research and Therapy |volume=45 | issue=1 |pages=89–99 |pmid=16530161 |doi=10.1016/j.brat.2006.01.014}}&lt;/ref&gt; ಮಾನಸಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗಲಕ್ಷಣ ಮೇಲಿನ ಚಿಕಿತ್ಸಾವಿಧಾನಗಳ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Kuipers E |coauthors=Garety P, Fowler D, Freeman D, Dunn G, Bebbington P |year=2006 |title=Cognitive, emotional, and social processes in psychosis: refining cognitive behavioral therapy for persistent positive symptoms |journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=32 | issue=Suppl 1 |pages=S24–31 |pmid=16885206 |doi=10.1093/schbul/sbl014}}&lt;/ref&gt;

===ನರವ್ಯೂಹದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ===
ಮಿದುಳಿನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಮಾಡಲಾಗುವ [[fMRI]] ಮತ್ತು [[PET]] ರೀತಿಯ [[ನರ ಮಾನಸಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆ]]ಗಳು ಹಾಗೂ [[ಮಿದುಳಿನ ಚಿತ್ರಣ]]ದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, [[ಮುಂಭಾಗದ ಹಾಲೆ]]ಗಳು, [[ಹಿಪೋಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ ದಿಂಡು]] ಮತ್ತು [[ಗಂಡಸ್ಥಳದ ಹಾಲೆ]]ಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಅತಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುವಂತೆ ತೋರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಈ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite book|year=2006|last=Kircher|first=Tilo|coauthors=Renate Thienel|title=The Boundaries of Consciousness|isbn=0444528768|page=302|url=https://books.google.com/books?hl=en&amp;lr=&amp;id=YHGacGKyVbYC&amp;oi=fnd&amp;pg=PA302&amp;dq=%22frontal+lobes%22,+hippocampus,+%22temporal+lobes%22+schizophrenia+%22Positron+emission+tomography%22+%22Functional+magnetic+resonance+imaging%22+deficit&amp;ots=STMQViatzX&amp;sig=vGw3lm0wByKl8jbN82ix15nhOsc|chapter=Functional brain imaging of symptoms and cognition in schizophrenia|publisher=Elsevier|location=Amsterdam}}&lt;/ref&gt; ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಆಗಾಗ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ [[ನರದ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆ]]ಗಳಿಗೆ ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಸಂಪರ್ಕಹೊಂದಿವೆ.&lt;ref name=&quot;Green2006&quot;&gt;{{cite journal |author=Green MF|year=2006|title=Cognitive impairment and functional outcome in schizophrenia and bipolar disorder|journal=Journal of Clinical Psychiatry |volume=67 | issue=Suppl 9 |pages=3–8|pmid=16965182}}&lt;/ref&gt;

[[File:Functional magnetic resonance imaging.jpg|thumb|left|ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಜನರಲ್ಲಿನ ಮಿದುಳಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಫಂಕ್ಷನಲ್ ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್ ರೆಸೋನೆನ್ಸ್‌ ಇಮೇಜಿಂಗ್ ಹಾಗೂ ಮಿದುಳು ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ನಡೆಸುವ ಇತರ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತವೆ.]]
ಮಿದುಳಿನ [[ಮೀಸೋಲಿಂಬಿಕ್ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾ ಸರಣಿ]]ಯಲ್ಲಿನ ಡೋಪಮೈನ್‌ನ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಗಮನವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಡೋಪಮೈನ್‌ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ತಡೆಯೊಡ್ಡುವ, [[ಫೀನಾಥಿಯಾಜೈನ್ಸ್‌]] ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ಒಂದು ಔಷಧದ ಗುಂಪು ಮನೋವಿಕೃತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆಮಾಡಬಲ್ಲದು ಎಂದು ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದ ಫಲಿತಾಂಶದಿಂದ ಈ ಗಮನವು ಹೆಚ್ಚಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಡೋಪಮೈನ್‌ನ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವ [[ಆಂಫೆಟಮೈನ್‌]]ಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಮನೋವಿಕೃತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸಬಹುದು ಎಂಬ ಅಂಶವೂ ಇದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Laruelle_et_al_1996&quot;&gt;{{cite journal |author=Laruelle M |coauthors=Abi-Dargham A, van Dyck CH, Gil R, D'Souza CD, Erdos J, McCance E, Rosenblatt W, Fingado C, Zoghbi SS, Baldwin RM, Seibyl JP, Krystal JH, Charney DS, Innis RB |year=1996 |title=Single photon emission computerized tomography imaging of amphetamine-induced dopamine release in drug-free schizophrenic subjects |journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA |volume=93 |doi= 10.1073/pnas.93.17.9235 |pages=9235–40 |pmid=8799184}}&lt;/ref&gt; [[ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಡೋಪಮೈನ್ ಕಲ್ಪಿತ ಸಿದ್ಧಾಂತ]] ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ಒಂದು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ತನ್ನ ವಾದವನ್ನು ಮಂಡಿಸುತ್ತಾ, [[D2 ಗ್ರಾಹಿಗಳ|D&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; ಗ್ರಾಹಿಗಳ]] ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪಟುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ (ಧನಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ) ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವ D&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; ದಿಗ್ಬಂಧನದ ಪ್ರಭಾವದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿ ಸುಮಾರು 20 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಸಹಜವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿತ್ತಾದರೂ, [[PET]] ಮತ್ತು [[SPET]] ಚಿತ್ರಣದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು 1990ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದವರೆಗೂ ಪೂರಕವಾದ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿರಲಿಲ್ಲ.  ಈ ವಿವರಣೆಯು ವಿಪರೀತವಾಗಿ ಸರಳವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಈಗ ಅನಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಆಂಶಿಕವಾದ ಕಾರಣವೇನೆಂದರೆ, ಹೊಸತಾದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು (ಇದಕ್ಕೆ [[ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ]] ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಎಂದು ಹೆಸರು) ಹಳೆಯ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಷ್ಟೇ (ಇದಕ್ಕೆ [[ಮಾದರಿಯ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ]] ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಎಂದು ಹೆಸರು) ಸಮಾನವಾಗಿ ಪರಿಣಮಕಾರಿಯಾಗಬಲ್ಲದು, ಆದರೆ [[ಸೆರೊಟೋನಿನ್‌]] ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಲ್ಲದು ಮತ್ತು ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುವ [[ಡೋಪಮೈನ್‌]] ತಡೆಯ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಬಲ್ಲದು.&lt;ref name=&quot;JonesPilowsky2002&quot;&gt;{{cite journal |author=Jones HM |coauthors=Pilowsky LS |year=2002 |title=Dopamine and antipsychotic drug action revisited |journal=[[British Journal of Psychiatry]] |volume=181 |pages=271–275 |pmid=12356650 |doi=10.1192/bjp.181.4.271}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿನ [[ಗ್ಲುಟಮೇಟ್‌]] ಎಂಬ ನರಸಂವಾಹಕ ಮತ್ತು [[NMDA ಗ್ಲುಟಮೇಟ್ ಗ್ರಾಹಕ]]ದ ಅಪಕರ್ಷಿತ ಕಾರ್ಯದ ಮೇಲೂ ಗಮನವು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ&lt;ref name=&quot;fn_27&quot;&gt;{{cite journal |author=Konradi C |coauthors=Heckers S |year=2003 |title=Molecular aspects of glutamate dysregulation: implications for schizophrenia and its treatment |journal=Pharmacology and Therapeutics |volume=97 |issue=2 |pages=153–79 |pmid=12559388 |doi=10.1016/S0163-7258(02)00328-5}}&lt;/ref&gt; ಸಮಸ್ಯೆಯಿರುವುದೆಂದು ಹಿಂದೆಯೇ ನಿರ್ಣಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಜನರ ಮರಣೋತ್ತರದ ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ, [[ಗ್ಲುಟಮೇಟ್‌ ಗ್ರಾಹಕ]]ಗಳ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾದ ಮಟ್ಟಗಳಿಂದ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, [[ಫೀನ್‌ಸೈಕ್ಲಿಡೈನ್‌]] ಮತ್ತು [[ಕೀಟಮೈನ್‌]]ನಂಥ ಗ್ಲುಟಮೇಟ್‌ನ್ನು ತಡೆಯುವ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳು ಸದರಿ ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಹಾಗೂ ಅರಿವಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಅನುಕರಿಸಬಲ್ಲವು ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.&lt;ref name=&quot;fn_59&quot;&gt;{{cite journal |author=Lahti AC |coauthors=Weiler MA, Tamara Michaelidis BA, Parwani A, Tamminga CA |year=2001 |title=Effects of ketamine in normal and schizophrenic volunteers |journal=[[Neuropsychopharmacology]] |volume=25 |issue=4 |pages=455–67 |pmid=11557159 |doi=10.1016/S0893-133X(01)00243-3}}&lt;/ref&gt;

[[ಮುಂಭಾಗದ ಹಾಲೆ]] ಮತ್ತು [[ಹಿಪೋಕ್ಯಾಂಪಸ್ ದಿಂಡಿನ]] ಕ್ರಿಯೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿರುವ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಕಳಪೆ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯೊಂದಿಗೆ ಅಪಕರ್ಷಿತ ಗ್ಲುಟಮೇಟ್ ಕ್ರಿಯೆಯು ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು [[ಡೋಪಮೈನ್‌]]ನ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ಗ್ಲುಟಮೇಟ್ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಲ್ಲದು ಎಂಬ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಎಲ್ಲ ಅಂಶಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಗ್ಲುಟಮೇಟ್‌ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾ ಸರಣಿಗಳ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖವಾದ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯ (ಮತ್ತು ಸಂಭವನೀಯವಾಗಿ ಕಾರಣಾತ್ಮಕವಾದ) ಪಾತ್ರವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿವೆ.&lt;ref name=&quot;fn_28&quot;&gt;{{cite journal |author=Coyle JT |coauthors=Tsai G, Goff D |year=2003 |title=Converging evidence of NMDA receptor hypofunction in the pathophysiology of schizophrenia |journal=Annals of the [[New York Academy of Sciences]] |volume=1003 |pages=318–27 |pmid=14684455 |doi=10.1196/annals.1300.020}}&lt;/ref&gt;

 
ಆದರೂ, ಗ್ಲುಟಮೇಟ್‌ಯುಕ್ತ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವಲ್ಲಿ ಧನಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ವಿಫಲವಾಗುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;fn_60&quot;&gt;{{cite journal |author=Tuominen HJ |coauthors=Tiihonen J, Wahlbeck K |year=2005 |title=Glutamatergic drugs for schizophrenia: a systematic review and meta-analysis |journal=[[Schizophrenia Research]] |volume=72 |pages=225–34 |pmid=15560967 |doi=10.1016/j.schres.2004.05.005}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ ಮಿದುಳಿನ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಭಾಗಗಳ ಗಾತ್ರ ಹಾಗೂ ಸಂರಚನೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿರುವುದರ ಕುರಿತು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. 2006ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾದ MRI ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಕಂಡುಕೊಂಡಂತೆ, ಇಡೀ ಮಿದುಳು ಹಾಗೂ [[ಹಿಪೋಕ್ಯಾಂಪಲ್]] ಭಾಗಗಳು ಅಪಕರ್ಷಿತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ನಿಯಂತ್ರಣಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಮನೋವಿಕೃತ ಅಧ್ಯಾಯಗಳೊಂದಿಗಿನ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ [[ಕುಕ್ಷೀಯ]] ಭಾಗವು ಹೆಚ್ಚಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿನ ಸರಾಸರಿ ಗಾತ್ರೀಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳು MRI ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ಮಿತಿಗಳಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ರೋಗಲಕ್ಷಣದ ಬಿರುಸಾದ ಆರಂಭವಾಗುವಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ನರ ಅವನತಿಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೇ, ಅಥವಾ ಆರಂಭಿಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಮಿದುಳಿನ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿಮಾಡುವ ನರಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಜವಾದ ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಇದನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುವುದು ಉತ್ತಮವೇ ಎಂಬುದು ನಿರ್ಣಯಿಸಬೇಕಾದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;pmid16738340&quot;&gt;{{cite journal |author=Steen RG, Mull C, McClure R, Hamer RM, Lieberman JA |title=Brain volume in first-episode schizophrenia: systematic review and meta-analysis of magnetic resonance imaging studies |journal=[[Br J Psychiatry]] |volume=188 |issue= |pages=510–8 |year=2006 |month=June |pmid=16738340 |doi=10.1192/bjp.188.6.510 |url=http://bjp.rcpsych.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=16738340}}&lt;/ref&gt;

ಹ್ಯಾಲೊಪೆರಿಡಾಲ್‌ನಂಥ ಮೊದಲ ಅಧ್ಯಾಯದ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ ಮಾದರಿಯ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳು ಬೂದುದ್ರವ್ಯದ ಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಅಪಕರ್ಷಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಓಲನ್‌ಝಾಪೈನ್‌ನಂಥ ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳು ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ.&lt;ref name=&quot;pmid18922967&quot;&gt;{{cite journal |author=Lieberman JA, Bymaster FP, Meltzer HY, Deutch AY, Duncan GE, Marx CE, Aprille JR, Dwyer DS, Li XM, Mahadik SP, Duman RS, Porter JH, Modica-Napolitano JS, Newton SS, Csernansky JG |title=Antipsychotic drugs: comparison in animal models of efficacy, neurotransmitter regulation, and neuroprotection |journal=[[Pharmacol. Rev.]] |volume=60 |issue=3 |pages=358–403 |year=2008 |month=September |pmid=18922967 |doi=10.1124/pr.107.00107 }}&lt;/ref&gt; ಮಾನವೇತರ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸಸ್ತನಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಅಧ್ಯಯನವು ಕಂಡುಕೊಂಡಂತೆ, ಬೂದು ಮತ್ತು ಬಿಳಿಯ ದ್ರವ್ಯದ ಅಪಕರ್ಷಣಗಳು ಮಾದರಿಯ ಮತ್ತು ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳೆರಡರೊಂದಿಗೂ ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿದ್ದವು.&lt;ref name=&quot;pmid18263882&quot;&gt;{{cite journal |author=DeLisi LE |title=The concept of progressive brain change in schizophrenia: implications for understanding schizophrenia |journal=[[Schizophr Bull]] |volume=34 |issue=2 |pages=312–21 |year=2008 |month=March |pmid=18263882 |doi=10.1093/schbul/sbm164 |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=18263882}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಅಸಮಗ್ರವಾದ ದಿಗ್ವಶತೆಯ ಅಪರ್ಷಣದ ಎರಡು ಸ್ಥಿರವಾದ ಅಥವಾ ಸಮಂಜಸವಾದ ತಾಣಗಳನ್ನು 2009ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾದ [[ಡಿಫ್ಯೂಷನ್ ಟೆನ್ಸರ‍್ ಇಮೇಂಜಿಂಗ್]] ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಪತ್ತೆಮಾಡಿದೆ. ಎಡಮುಂಭಾಗದ ಹಾಲೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶವು ಮುಂಭಾಗದ ಹಾಲೆ, ಥಲಾಮಸ್ ಮತ್ತು ಸಿಂಗ್ಯುಲೇಟ್ ಗೈರಸ್‌ನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಬಿಳಿಯ ದ್ರವ್ಯದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಅಡ್ಡಹಾಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ; ಗಂಡಸ್ಥಳದ ಹಾಲೆಯಲ್ಲಿನ ಎರಡನೇ ಪ್ರದೇಶವು ಮುಂಭಾಗದ ಹಾಲೆ, ಇನ್‌ಸುಲಾ, ಹಿಪೋಕ್ಯಾಂಪಸ್‌-ಅಮಿಗ್‌ಡಾಲ ದಿಂಡು, ಗಂಡಸ್ಥಳದ ಮತ್ತು ಹಿಂದಲೆಯ ಹಾಳೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಬಿಳಿಯ ದ್ರವ್ಯದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಅಡ್ಡಹಾಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ ಬಿಳಿಯ ದ್ರವ್ಯದ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಎರಡು ಜಾಲಬಂಧಗಳು ಸೋಂಕಿಗೆ ಒಳಗಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಬೂದುದ್ರವ್ಯದ ಪ್ರದೇಶಗಳ &quot;ಸಂಬಂಧಕಡಿದುಹಾಕುವಿಕೆ&quot;ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಲೇಖಕರು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref name=&quot;pmid19128945&quot;&gt;{{cite journal |author=Ellison-Wright I, Bullmore E |title=Meta-analysis of diffusion tensor imaging studies in schizophrenia |journal=[[Schizophr. Res.]] |volume=108 |issue=1-3 |pages=3–10 |year=2009 |month=March |pmid=19128945 |doi=10.1016/j.schres.2008.11.021 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0920-9964(08)00527-6}}&lt;/ref&gt; [[fMRI]] ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಮಿದುಳಿನ [[ಕೊರತೆಯ ಜಾಲ]] ಮತ್ತು [[ಉದ್ದೇಶ-ಧನಾತ್ಮಕ ಜಾಲ]]ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಹಾನ್‌ ಸಂಪರ್ಕಜಾಲವು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕೆ ಈಡಾಗಿರುವ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿವೆ, ಮತ್ತು [[ಆತ್ಮಾವಲೋಕನ]]ಕ್ಕೆ ಮತ್ತು [[ಬಾಹ್ಯಾವಲೋಕನ]]ಕ್ಕೆ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಗಮನದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸ್ಥಾನನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಎರಡು ಜಾಲಗಳ ನಡುವಿನ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರತಿ-ಅನ್ಯೋನ್ಯ ಸಂಬಂಧವು ಜಾಲಗಳ ನಡುವಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಪೈಪೋಟಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author= Broyd SJ, Demanuele C, Debener S, Helps SK, James CJ, Sonuga-Barke EJS |title= Default-mode brain dysfunction in mental disorders: a systematic review |journal= Neurosci Biobehav Rev |year=2008 |pmid=18824195 |doi=10.1016/j.neubiorev.2008.09.002 |volume= 33 |pages= 279}}&lt;/ref&gt;

==ಪರೀಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ==
ಆನುವಂಶಿಕ ಅಪಾಯ ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಲಾಗದ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪದ-ರೀತಿಯ ಅನುಭವವದ ಸಂಯೋಜನೆಯು ನಂತರದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಎಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಊಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆಯಾದರೂ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ನಂತರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಯಾವುದೇ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಸೂಚಕಗಳು ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ.&lt;ref name=&quot;Cannon_et_al_2007&quot;&gt;{{cite journal |author=Cannon TD, Cornblatt B, McGorry P |title=The empirical status of the ultra high-risk (prodromal) research paradigm |journal=Schizophrenia Bulletin |volume=33 |issue=3 |pages=661–4 |year=2007 |month=May |pmid=17470445 |doi=10.1093/schbul/sbm031 |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=17470445 |accessdate=2008-07-06}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಒಂದು ಕೌಟುಂಬಿಕ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಅಥವಾ ಸ್ವಯಂ-ಸೀಮಿತತೆಯ ಮನೋವಿಕೃತ ಅನುಭವಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ’ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು-ಅಪಾಯದ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯ’ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸುವ ಜನರು, ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಇಂಥ ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುವ 20–40%ನಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.&lt;ref name=&quot;Drake_Lewis_2005&quot;&gt;{{cite journal |author=Drake RJ, Lewis SW |title=Early detection of schizophrenia |journal=Current Opinion in Psychiatry |volume=18 |issue=2 |pages=147–50 |year=2005 |month=March |pmid=16639167|url=http://www.co-psychiatry.com/pt/re/copsych/abstract.00001504-200503000-00007.htm |accessdate=2008-07-06 |doi=10.1097/00001504-200503000-00007}}&lt;/ref&gt; ’ಉನ್ನತ-ಅಪಾಯದ’ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸುವ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ-ಬೆಳೆದ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಬೆಳೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಬಳಕೆಯು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.&lt;ref name=&quot;vanOs_Delespaul_2005&quot;&gt;{{cite journal |author=Van Os J, Delespaul P |title=Toward a world consensus on prevention of schizophrenia |journal=Dialogues Clin Neurosci |volume=7 |issue=1 |pages=53–67 |year=2005 |pmid=16060596}}&lt;/ref&gt; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಪಾರ್ಶ್ವ-ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳದಿರಬಹುದಾದ ಜನರ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ವಿವಾದಾತ್ಮಕ&lt;ref&gt;ಮೆಕ್‌ಗೊರಿ, ಪಿ.ಡಿ., ಯುಂಗ್, ಎ., ಫಿಲಿಪ್ಸ್‌, ಎಲ್ (2001). ಎಥಿಕ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಅರ್ಲಿ ಇಂಟರ್‌ವೆನ್ಷನ್ ಇನ್ ಸೈಕೋಸಿಸ್‌: ಕೀಪಿಂಗ್ ಅಪ್ ದಿ ಪೇಸ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಟೇಯಿಂಗ್ ಇನ್ ಸ್ಟೆಪ್. ''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ರಿಸರ್ಚ್‌, 51,(1)'', ಪುಟ 17-29&lt;/ref&gt; ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಳಿಸಬಲ್ಲ [[ಟಾರ್ಡೈವ್ ಡಿಸ್ಕಿನೇಸಿಯಾ]] ಮತ್ತು ಅಪರೂಪದ ಆದರೆ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕವಾದ [[ನ್ಯೂರೋಲೆಪ್ಟಿಕ್ ಮ್ಯಾಲಿಗ್ನೆಂಟ್‌ ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣ]]ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Haroun_et_al_2006&quot;&gt;{{cite journal |author=Haroun N, Dunn L, Haroun A, Cadenhead KS |title=Risk and protection in prodromal schizophrenia: ethical implications for clinical practice and future research |journal=Schizophrenia Bulletin |volume=32 |issue=1 |pages=166–78 |year=2006 |month=January |pmid=16207892 |doi=10.1093/schbul/sbj007 |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=16207892 |accessdate=2008-07-06}}&lt;/ref&gt; ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕಾಗಿರುವ ಅತಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿರುವ ವ್ಯಾಧಿನಿರೋಧಕ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯ ಸ್ವರೂಪವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಆಂದೋಲನಗಳ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಪಾಯಕರ ಅಂಶಗಳು ಹಾಗೂ ಮುಂಚಿನ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿಳಂಬದ ಅನುಭವವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವವರಿಗಾಗಿ ರೋಗಪತ್ತೆಯ ಕ್ರಮವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಹಾಗೂ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Hafner_et_al_2004&quot;&gt;{{cite journal |author=Häfner H, Maurer K, Ruhrmann S, ''et al.'' |title=Early detection and secondary prevention of psychosis: facts and visions |journal=European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience |volume=254 |issue=2 |pages=117–28 |year=2004 |month=April |pmid=15146341 |doi=10.1007/s00406-004-0508-z |accessdate=2008-07-06}}&lt;/ref&gt;

ಹೊಸ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಧಾನವಾದ [[ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪದಲ್ಲಿನ ಮುಂಚಿನ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ]] ಎಂಬುದು [[ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ]]ಯ ಒಂದು ದ್ವಿತೀಯಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವಾಗಿದ್ದು, ಕಾಯಿಲೆಯ ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಹಾಗೂ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ ಸುದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಇದರ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

==ನಿರ್ವಹಣೆ==
{{Main|Treatment of schizophrenia}}
[[File:Chlorpromazine-3D-vdW.png|thumb|1950ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಅಮೂಲಾಗ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದ ಕ್ಲೋರ್‌ಪ್ರೋಮಝೈನ್‌ನ ಕಣ.]]
ವಾಸಿಮಾಡುವಿಕೆ ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಯಾವುದೇ ಒಮ್ಮತವಿಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿಯೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಇಷ್ಟಾಗಿಯೂ, ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಉಪಶಮನಕ್ಕಾಗಿರುವ ಕೆಲವೊಂದು ಮಾನದಂಡಗಳು ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.&lt;ref name=&quot;fn_63&quot;&gt;ವಾನ್ ಓಸ್ ಜೆ, ಬರ್ನ್ಸ್‌ ಟಿ, ಕ್ಯಾವಲಾರೊ ಆರ್‌, ''ಸಂಪಾದಿತ''  (2006). ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡೈಸ್ಡ್‌ ರೆಮಿಷನ್ ಕ್ರೈಟೀರಿಯಾ ಇನ್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ. ''ಆಕ್ಟಾ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕಾ ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಕಾ'', 113(2), 91–5. PMID 16423159&lt;/ref&gt; ಪ್ರಮಾಣಾನುಸಾರಿಯಾಗಿಸಿದ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಆಗಾಗ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. [[ಧನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣದ ಅಳತೆಗೋಲು]] (ಪಾಸಿಟಿವ್‌ ಅಂಡ್‌ ನೆಗಟಿವ್‌ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ ಸ್ಕೇಲ್‌-PANSS) ಎಂಬುದು ಇವುಗಳಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಅತಿಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಧಾನ.&lt;ref name=&quot;fn_68&quot;&gt;ಕೇ ಎಸ್‌ಆರ್‌, ಫಿಸ್‌ಬೀನ್‌ ಎ, ಓಪ್ಲರ‍್ ಎಲ್‌ಎ (1987). ದಿ ಪಾಸಿಟಿವ್‌ ಅಂಡ್ ನೆಗಟೀವ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಸ್ಕೇಲ್  (PANSS) ಫಾರ‍್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ. ''[[ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಬುಲೆಟಿನ್‌]]'', 13(2), 261–76. PMID 3616518&lt;/ref&gt;

ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯ ಸುಧಾರಣೆಯು ಒಂದು ವಾಸಿಮಾಡುವಿಕೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾದುದು ಎಂಬುದೊಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯವಿದೆ.  [[ಕ್ಲೋರ್‌ಪ್ರೋಮಝೈನ್‌]]ನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ಪರಿಚಯದೊಂದಿಗೆ 1950ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಅಮೂಲಾಗ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;Turner2007&quot;&gt;{{cite journal | author=Turner T. | title=Unlocking psychosis | journal=Brit J Med | year=2007 | volume=334 | issue=suppl | pages=s7 | doi=10.1136/bmj.39034.609074.94 | pmid=17204765 }}&lt;/ref&gt; ಒಂದು [[ಆರೋಗ್ಯಲಾಭ ಮಾದರಿ]]ಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಭರವಸೆ, ಅಧಿಕೃತ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಒಳಗೂಡಿಸುವಿಕೆಯ ಕಡೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Bellack06&quot;&gt;ಬೆಲ್ಲಾಕ್ ಎಎಸ್‌. (2006) ಸೈಂಟಿಫಿಕ್ ಅಂಡ್ ಕನ್ಸ್ಯೂಮರ‍್ ಮಾಡೆಲ್ಸ್‌ ಆಫ್ ರಿಕವರಿ ಇನ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ: ಕನ್‌ಕಾರ್ಡೆನ್ಸ್‌, ಕಾಂಟ್ರಾಸ್ಟ್ಸ್‌, ಅಂಡ್ ಇಂಪ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್‌. ''[[ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಬುಲೆಟಿನ್]].''  ಜುಲೈ;32(3):432-42. PMID 16461575&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಗಂಭೀರಸ್ವರೂಪದ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಕಂಡುಬಂದಾಗ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸೇರಿಸುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಬಹುದು. ಇದು ಐಚ್ಛಿಕವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ (ಒಂದು ವೇಳೆ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಕಾನೂನು ಇದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುವುದಾದರೆ) ಅನೈಚ್ಛಿಕವಾಗಿರಬಹುದು (ಇದಕ್ಕೆ ನಾಗರಿಕ ಅಥವಾ [[ಅನೈಚ್ಛಿಕ ಬದ್ಧತೆ]] ಎಂದು ಹೆಸರು). [[ಆರೈಕೆ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳದಿರುವಿಕೆ]]ಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸುದೀರ್ಘ-ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಒಳರೋಗಿಯಾಗಿ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗಳು ಈಗ ವಿರಳವಾಗಿವೆಯಾದರೂ, ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಈಗಲೂ ಕಂಡುಬರಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;BeckerKilian2006&quot; /&gt; ಆಸ್ಪತ್ರೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ದಾಖಲು ಮಾಡಿದ ನಂತರ (ಅಥವಾ ಅದರ ಬದಲಿಗೆ) ಸಿಗುವ ಪೂರಕ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಇವು ಸೇರಿರಬಹುದು: ನಿರುದ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಭೇಟಿ ನೀಡಬಹುದಾದ ಕೇಂದ್ರಗಳು, ಸಮುದಾಯ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ತಂಡವೊಂದರ ಅಥವಾ [[ಸ್ವಸಮರ್ಥನೀಯ ಸಮುದಾಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ]]ಯ ತಂಡವೊಂದರ ಸದಸ್ಯರು ನೀಡುವ ಭೇಟಿಗಳು, ಬೆಂಬಲಿತ ಉದ್ಯೋಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆ&lt;ref&gt;ಮೆಕ್‌ಗರ್ಕ್‌ ಎಸ್‌ಆರ್‌, ಮ್ಯೂಸೆರ‍್ ಕೆಟಿ, ಫೆಲ್ಡ್‌ಮನ್‌ ಕೆ, ವೋಲ್ಫ್‌ ಆರ್‌, ಪಾಸ್ಕಾರಿಸ್ ಎ (2007). ಕಾಗ್ನಿಟಿವ್‌ ಟ್ರೇನಿಂಗ್ ಫಾರ‍್ ಸಪೋರ್ಟೆಡ್‌ ಎಂಪ್ಲಾಯ್‌ಮೆಂಟ್‌: 2–3 ಇಯರ‍್ ಔಟ್‌ಕಮ್ಸ್‌ ಆಫ್ ಎ ರಾಂಡಮೈಸ್ಡ್‌ ಕಂಟ್ರೋಲ್ಡ್‌ ಟ್ರಯಲ್‌. ''ಆಮ್ ಜೆ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ.''  ಮಾರ್ಚ್‌;164(3):437–41. PMID 17329468&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ರೋಗಿಯ-ನೇತೃತ್ವದ ಬೆಂಬಲದ ಗುಂಪುಗಳು.

 
ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯದ್ದಲ್ಲದ ಅನೇಕ ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಔಪಚಾರಿಕವಾದ, ಸಮುದಾಯ-ನೇತೃತ್ವದ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರವೇ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ಹಲವಾರು ದಶಕಗಳವರೆಗೆ ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವತಿಯಿಂದ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾದ ಬಹುವಿಧದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ನೀಡಿರುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯದ್ದಲ್ಲದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸಮಸ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಜನರಿಗಾಗಿರುವ ಫಲಿತಾಂಶವು, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಜನರಿಗಾಗಿರುವ ಫಲಿತಾಂಶಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಸರಾಸರಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;fn_41&quot;&gt;ಕುಲ್ಹಾರಾ ಪಿ (1994). ಔಟ್‌ಕಂ ಆಫ್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ: ಸಮ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಕಲ್ಚರಲ್‌ ಅಬ್ಸರ್ವೇಷನ್ಸ್‌ ವಿತ್ ಪರ್ಟಿಕ್ಯುಲರ‍್ ರೆಫರೆನ್ಸ್‌ ಟು ಡೆವಲಪಿಂಗ್ ಕಂಟ್ರೀಸ್‌. ''ಯುರೋಪಿಯನ್ ಆರ್ಕೀವ್ಸ್‌ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ ಅಂಡ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ನ್ಯೂರೋಸೈನ್ಸ್‌'', 244(5), 227–35. PMID 7893767&lt;/ref&gt; ಅನೇಕ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸಕರು ಹಾಗೂ ಸಂಶೋಧಕರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಪರ್ಕಶೀಲತೆ ಮತ್ತು ಮಾನ್ಯತೆಗಳ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಮಟ್ಟಗಳು ವ್ಯತ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಿದ್ದಾರಾದರೂ,&lt;ref&gt;ಶಂಕರ‍್ ವೇದಾಂತಂ (2005) [http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/06/26/AR2005062601091.html ಸೋಷಿಯಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್’ಸ್‌ ಹೀಲಿಂಗ್ ಪವರ‍್ ಈಸ್‌ ಬೋರ್ನ್‌ ಔಟ್‌ ಇನ್‌ ಪೂರರ‍್ ನೇಷನ್ಸ್‌] ''ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಪೋಸ್ಟ್‌'', ಜೂನ್‌ 27&lt;/ref&gt; ಮುಂದುವರಿದಂತೆ [[ವಿಭಿನ್ನ-ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಅಧ್ಯಯನಗಳು]] ಸದರಿ ಕಂಡುಹಿಡಿದುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿವೆ.

===ಔಷಧ ಚಿಕಿತ್ಸೆ===
[[ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ]] ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕಾಗಿರುವ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿನ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿದೆ.{{Dead link|date=August 2009}}&lt;ref name=&quot;fn_72&quot;&gt;{{Dead link|date=August 2009}}{{cite web |url=http://www.nice.org.uk/nicemedia/pdf/cg001fullguideline.pdf |format=PDF |title=Schizophrenia: Full national clinical guideline on core interventions in primary and secondary care |accessdate=2008-07-04 |author=National Collaborating Centre for Mental Health |date=2006-01-24 |publisher=Gaskell and the British Psychological Society |archive-date=2008-09-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910204548/http://www.nice.org.uk/nicemedia/pdf/cg001fullguideline.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಇವು ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪದ ಧನಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಲ್ಲವು. ಬಹುತೇಕ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳು ತಮ್ಮ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಲು ಸುಮಾರು 7–14 ದಿನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.  ಆದಾಗ್ಯೂ, ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಸುಧಾರಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳು ವಿಫಲಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಗ್ರಹಣಶಕ್ತಿಯ ಕುರಿತಾದ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಗೆ ಅಭ್ಯಾಸ ಪರಿಣಾಮವೇ ಕಾರಣವೆನ್ನಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;pmid16930948&quot;&gt;{{cite journal |author=Murphy BP, Chung YC, Park TW, McGorry PD |title=Pharmacological treatment of primary negative symptoms in schizophrenia: a systematic review |journal=[[Schizophr. Res.]] |volume=88 |issue=1-3 |pages=5–25 |year=2006 |month=December |pmid=16930948 |doi=10.1016/j.schres.2006.07.002 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0920-9964(06)00311-2}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid17667958&quot;&gt;{{cite journal |author=Gray JA, Roth BL |title=The pipeline and future of drug development in schizophrenia |journal=[[Mol. Psychiatry]] |volume=12 |issue=10 |pages=904–22 |year=2007 |month=October |pmid=17667958 |doi=10.1038/sj.mp.4002062}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid16903799&quot;&gt;{{cite journal |author=Jarskog LF, Miyamoto S, Lieberman JA |title=Schizophrenia: new pathological insights and therapies |journal=[[Annu. Rev. Med.]] |volume=58 |issue= |pages=49–61 |year=2007 |pmid=16903799 |doi=10.1146/annurev.med.58.060904.084114 |url=http://arjournals.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev.med.58.060904.084114?url_ver=Z39.88-2003&amp;rfr_id=ori:rid:crossref.org&amp;rfr_dat=cr_pub%3dncbi.nlm.nih.gov }}{{Dead link|date=ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid18291627&quot;&gt;{{cite journal |author=Tandon R, Keshavan MS, Nasrallah HA |title=Schizophrenia, &quot;Just the Facts&quot;: what we know in 2008 part 1: overview |journal=[[Schizophr. Res.]] |volume=100 |issue=1-3 |pages=4–19 |year=2008 |month=March |pmid=18291627 |doi=10.1016/j.schres.2008.01.022 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0920-9964(08)00071-6}}&lt;/ref&gt;

[[File:Risperdal tablets.jpg|thumb|ರಿಸ್ಪೆರಿಡೋನ್‌ (ವ್ಯಾಪಾರ ನಾಮ ರಿಸ್ಪೆರ್‌ಡಾಲ್‌) ಎಂಬುದು ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ]]
[[ಆರಂಭಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ]]ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹಳೆಯ [[ಮಾದರಿಯ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ]] ಔಷಧಗಳಿಗೆ ಬದಲಿಗೆ ಹೊಸದಾಗಿರುವ [[ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ]] ಔಷಧಿಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೊಸದಾದ ಔಷಧಗಳು ಹೆಚ್ಚು ವೆಚ್ಚದಾಯಕವಾಗಿದ್ದರೂ ಹಾಗೂ ಶರೀರದ ತೂಕ ಗಳಿಕೆ ಹಾಗೂ [[ಸ್ಥೂಲತೆ]]ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಅವು ತಂದೊಡ್ಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿದ್ದರೂ ಈ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ.&lt;ref name=&quot;fn_62&quot;&gt;{{cite journal |author=Lieberman JA, Stroup TS, McEvoy JP, ''et al.'' |title=Effectiveness of antipsychotic drugs in patients with chronic schizophrenia |journal=New England Journal of Medicine |volume=353 |issue=12 |pages=1209–23 |year=2005 |month=September |pmid=16172203 |doi=10.1056/NEJMoa051688 |url=http://content.nejm.org/cgi/pmidlookup?view=short&amp;pmid=16172203&amp;promo=ONFLNS19 |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt;

2008ರಲ್ಲಿ, US ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ ಆಫ್ ಮೆಂಟಲ್‌ ಹೆಲ್ತ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ (ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಆಂಟಿಸೈಕೋಟಿಕ್ ಟ್ರಯಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಟರ್‌ವೆನ್ಷನ್ ಎಫೆಕ್ಟಿವ್‌ನೆಸ್‌, ಅಥವಾ CATIE) ಪ್ರಾಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಯಾದೃಚ್ಛಿಕೀಕೃತ ಪರೀಕ್ಷೆಯಿಂದ ಹೊರಬಿದ್ದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಕಂಡುಕೊಂಡ ಪ್ರಕಾರ, ಪರ್ಫೆನಾಜೈನ್‌ ಎಂಬ ಮೊದಲನೇ-ಪೀಳಿಗೆಯ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕದ ಒಂದು ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಮಾದರಿಯು 18 ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಹಲವಾರು ಹೊಸದಾದ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳಷ್ಟೇ (ಓಲನ್‌ಝಾಪೈನ್‌, ಪರ್ಫೆನಾಜೈನ್‌, ಕ್ವೆಟಿಯಾಪೈನ್‌, ರಿಸ್ಪೆರಿಡೋನ್‌, ಅಥವಾ ಝಿಪ್ರಾಸಿಡೋನ್‌) ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅವಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದವು.

ರೋಗಿಗಳು ಸುದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಮುಂದುವರೆಸಲು ಒಪ್ಪಿದ್ದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕವಾದ ಓಲನ್‌ಝಾಪೈನ್, ಶರೀರದಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ತೂಕಗಳಿಕೆಯು ಕಂಡುಬರುವುದಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಚಯಾಪಚಯ ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣದ ಅಪಾಯ ಕಂಡುಬರುವುದರೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಇತರ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಕಳಪೆಯಾಗಿ ಸ್ಪಂದಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಜನರಿಗೆ [[ಕ್ಲೋಝಾಪೈನ್‌]] ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿತ್ತಾದರೂ, ಸಮಸ್ಯಾತ್ಮಕ ಪಾರ್ಶ್ವ-ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನೂ ಇದು ಜೊತೆಯಲ್ಲೇ ಹೊಂದಿತ್ತು.

[[ಟಾರ್ಡೈವ್‌ ಡಿಸ್ಕಿನೇಸಿಯಾ]]ದೊಂದಿಗೆ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಸದರಿ ಪರೀಕ್ಷಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಹೊರಗಿಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ, ಈ ಜನರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇದರ ಸಮಂಜಸತೆಯು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Swartz MS, Stroup TS ''et al.'' |title=What CATIE Found: Results From the Schizophrenia Trial |journal=Psychiatr Serv |volume=59 |pages=500-506 |year=2008 |doi=10.1176/appi.ps.59.5.500 |url=http://ps.psychiatryonline.org/cgi/content/full/59/5/500 |access-date=2020-06-20 |archive-date=2011-06-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110609114146/http://ps.psychiatryonline.org/cgi/content/full/59/5/500 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳ ಎರಡು ವರ್ಗಗಳು ಧನಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅಷ್ಟೇ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿವೆ ಎಂಬ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೂ ಇದೆ.  ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆಗಳಿಗೆ ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೂ ಈ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಕುರಿತಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.

ಚಲನಶೀಲತೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುವ ಪಾರ್ಶ್ವ-ಪರಿಣಾಮಗಳ ಅಪಾಯವು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಬಿರುಸಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಮುಂಚೂಣಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಾಗಿ ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿವೆ. ಇದಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ ಈ ವರ್ಗದಲ್ಲಿನ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದ ಮಕ್ಕಳು ಹಾಗೂ ಹದಿಹರೆಯದವರಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲು [[ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಔಷಧವಸ್ತು ಕಾರ್ಯಭಾರ]] ಇಲಾಖೆಯ ವತಿಯಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು. [[ಚಯಾಪಚಯ ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣ]] ಮತ್ತು [[ಸ್ಥೂಲತೆ]]ಯ ಹೆಚ್ಚಳಗೊಂಡ ಒಂದು ಅಪಾಯದ ಫಲವಾಗಿ ಈ ಪ್ರಯೋಜನವು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ತುಂಬಾ ಮುಂಚಿನ ವಯೋಮಾನದಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಸುದೀರ್ಘ-ಅವಧಿಯ ಬಳಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಇದೊಂದು ಕಾಳಜಿಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸಮಸ್ಯೆಯಿರುವ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಹದಿಹರೆಯದವರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಥವಾ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಹಾಗೂ ಕೌಟುಂಬಿಕ-ಆಧಾರಿತ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯೊಂದಿಗೆ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Cullen&quot; /&gt;

ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳು ಮಾದರಿಯ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳಿಗಿಂತ ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪಿರಮಿಡ್ಡಿನಾಕಾರದ ಪಾರ್ಶ್ವ-ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ; ಅದರಲ್ಲೂ ಮಾದರಿಯ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದಾಗ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಪಟುತ್ವದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಂಡಾಗ ಈ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು ಎಂಬ ಸಮರ್ಥನೆಯನ್ನು ಇತ್ತೀಚಿನ ಅವಲೋಕನಗಳು ಬಲವಾಗಿ ನಿರಾಕರಿಸಿವೆ.&lt;ref name=&quot;fn_36&quot;&gt;{{cite journal |author=Leucht S, Wahlbeck K, Hamann J, Kissling W |title=New generation antipsychotics versus low-potency conventional antipsychotics: a systematic review and meta-analysis |journal=Lancet |volume=361 |issue=9369 |pages=1581–89 |year=2003 |month=May |pmid=12747876 |doi=10.1016/S0140-6736(03)13306-5 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0140-6736(03)13306-5 |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt;

ಮಾದರಿಯಲ್ಲದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸಮಸ್ಯೆಯಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಉನ್ನತಮಟ್ಟಗಳ ಪ್ರೋಲ್ಯಾಕ್ಟಿನ್‌ ಸ್ರವಿಕೆಯ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Dickson_et_al_1995&quot;&gt;{{cite journal |author=Dickson RA, Dalby JT, Williams R, Edwards AL |title=Risperidone-induced prolactin elevations in premenopausal women with schizophrenia |journal=American Journal of Psychiatry |volume=152 |issue=7 |pages=1102–03 |year=1995 |month=July |pmid=7540803}}&lt;/ref&gt; [[ನ್ಯೂರೋಲೆಪ್ಟಿಕ್‌ ಮ್ಯಾಲಿಗ್ನೆಂಟ್‌ ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣ]]ವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದರ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಹೊಸದಾದ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತವೆಯೇ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೇ ಎಂಬುದು ಇನ್ನೂ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಈ ರೋಗವು ಅಪರೂಪದ್ದಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಒಂದು ಗಂಭೀರವಾದ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥವಾದ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ನರವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯಾಗಿದ್ದು, [[ನ್ಯೂರೋಲೆಪ್ಟಿಕ್‌]] ಅಥವಾ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ತೋರುವ ಒಂದು ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Ananth_et_al_2004&quot;&gt;{{cite journal |author=Ananth J, Parameswaran S, Gunatilake S, Burgoyne K, Sidhom T |title=Neuroleptic malignant syndrome and atypical antipsychotic drugs |journal=Journal of Clinical Psychiatry |volume=65 |issue=4 |pages=464–70 |year=2004 |month=April |pmid=15119907  |url=http://article.psychiatrist.com/?ContentType=START&amp;ID=10000823 |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt;

ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ನೀಡುವ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದನೆಯು ಭಿನ್ನಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ: ಕಡೇಪಕ್ಷ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳಿಗೆ ತೃಪ್ತಿಕರವಾಗಿ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದಿಸುವಲ್ಲಿ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ವಿಫಲಗೊಂಡರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ-ನಿರೋಧಕ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಎಂಬ ಪರಿಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Meltzer HY |title=Treatment-resistant schizophrenia&amp;mdash;the role of clozapine |journal=Current Medical Research and Opinion |volume=14 |issue=1 |pages=1–20 |year=1997 |pmid=9524789}}&lt;/ref&gt;
ಈ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿರುವ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ [[ಕ್ಲೋಝಪೈನ್‌]]&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Wahlbeck K, Cheine MV, Essali A |title=Clozapine versus typical neuroleptic medication for schizophrenia |journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews |volume= |issue=2 |pages=CD000059 |publisher=John Wiley and Sons, Ltd. |year=2007 |pmid=10796289 |doi=10.1002/14651858.CD000059}}&lt;/ref&gt; ಎಂಬ ಔಷಧವಸ್ತುವನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಬಹುದು. ಇದು ಅತ್ಯುತ್ಕೃಷ್ಟ ಪರಿಣಾಮಶೀಲತೆಯ ಒಂದು ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿದ್ದರೂ, [[ಏಗ್ರಾನ್ಯುಲೋಸೈಟೋಸಿಸ್‌]] ಮತ್ತು [[ಮಯೋಕಾರ್ಡೈಟಿಸ್‌]] ಸೇರಿದಂತೆ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕವಾದ ಹಲವಾರು ಪಾರ್ಶ-ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಇದು ತಂದೊಡ್ಡಬಹುದು.&lt;ref&gt;{{cite journal | author = Haas SJ, Hill R, Krum H | title = Clozapine-associated myocarditis: a review of 116 cases of suspected myocarditis associated with the use of clozapine in Australia during 1993–2003 | journal = Drug Safety | volume = 30 | pages = 47–57 | year = 2007 | pmid=17194170 | doi = 10.2165/00002018-200730010-00005 }}&lt;/ref&gt;
ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಘನತೆಯ ದುರುಪಯೋಗವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಕ್ಲೋಝಪೈನ್‌ ಹೊಂದಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author = Lee M, Dickson RA, Campbell M, Oliphant J, Gretton H, Dalby JT. |title = Clozapine and substance abuse in patients with schizophrenia |journal = Canadian Journal of Psychiatry |volume = 43 |pages = 855–856 |year = 1998 }}&lt;/ref&gt; ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಒಪ್ಪದ ಅಥವಾ ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಇತರ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು, ಪ್ರತಿ ಎರಡು ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳ ಸುದೀರ್ಘ-ಪ್ರಭಾವದ [[ಉಗ್ರಾಣ]]ದ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಬಹುದು.  ಔಷಧವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಈ ವಿಧದಲ್ಲಿ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ನೀಡುವ ಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಂಥ ಎರಡು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ [[ಕಾನೂನುಗಳು]] ಅವಕಾಶಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿವೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅವರು ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಜೀವಂತಿಕೆಯಿಂದ ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಸುದೀರ್ಘ-ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಂದು ರೋಗಿಗಳು ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದೆಯೂ ಚೇತರಿಕೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಕಡೇಪಕ್ಷ ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನವು ಸೂಚಿಸಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Harrow M, Jobe TH |title=Factors involved in outcome and recovery in schizophrenia patients not on antipsychotic medications: a 15-year multifollow-up study |journal=[[Journal of Nervous and Mental Disease]] |volume=195 |issue=5 |pages=406–414 |year=2007 |month=May |pmid=17502806}}&lt;/ref&gt;

ಪರಸ್ಪರ ಎದುರುಬದುರಾಗಿ ನಿಂತಿರುವ [[EPA]] (ಒಂದು [[ಒಮೆಗಾ-3 ಕೊಬ್ಬಿನಾಮ್ಲ]]) ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಒಂದು ಗೌಣ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾದ ಪ್ಲಸಿಬೋ ಹುಸಿಮದ್ದಿನ ವಿಧಾನದ ನಾಲ್ಕು ಯಾದೃಚ್ಛಿಕೀಕೃತ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ 2003ರಲ್ಲಿ ಹೊರಬಂದ ಒಂದು ಅವಲೋಕನದ ಅನುಸಾರ, ಪರೀಕ್ಷಾ ವಿಧಾನಗಳ ಪೈಕಿ ಎರಡು ವಿಧಾನಗಳು ಧನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಮೇಲಿನ ಒಂದು ಗಣನೀಯ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿವೆ, ಹಾಗೂ ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕಗಳಿಗೆ EPA ವಿಧಾನವು ಒಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರೀ ಗಣಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಬಲ್ಲದು ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದೆ.&lt;ref name=&quot;pmid14661986&quot;&gt;{{cite journal |author=Emsley R, Oosthuizen P, van Rensburg SJ |title=Clinical potential of omega-3 fatty acids in the treatment of schizophrenia |journal=[[CNS Drugs]] |volume=17 |issue=15 |pages=1081–91 |year=2003 |pmid=14661986 |doi= 10.2165/00023210-200317150-00003|url=}}&lt;/ref&gt;

ಆದಾಗ್ಯೂ, ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ [[ಪರ್ಯಾಯ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]]ಯು (2006) ವಿಫಲಗೊಂಡಿದೆ.&lt;ref name=&quot;pmid17194275&quot;&gt;{{cite journal |author=Freeman MP, Hibbeln JR, Wisner KL, Davis JM, Mischoulon D, Peet M, Keck PE, Marangell LB, Richardson AJ, Lake J, Stoll AL |title=Omega-3 fatty acids: evidence basis for treatment and future research in psychiatry |journal=Journal of Clinical Psychiatry |volume=67 |issue=12 |pages=1954–67 |year=2006 |pmid=17194275 |doi=}}&lt;/ref&gt; 2007ರ ಒಂದು ಅವಲೋಕನವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಒಮೆಗಾ-3 ಕೊಬ್ಬಿನಾಮ್ಲಗಳ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಅತ್ಯುತ್ಕೃಷ್ಟ ಗುಣಮಟ್ಟದ್ದಾಗಿದ್ದರೂ, ಸಂದೇಹಾಸ್ಪದವಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಅಸಮಂಜಸವಾದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ [[ಪ್ರಭಾವದ ಗಾತ್ರ]]ಗಳನ್ನು ನೀಡಿವೆ.&lt;ref name=&quot;pmid17877810&quot;&gt;{{cite journal |author=Ross BM, Seguin J, Sieswerda LE |title=Omega-3 fatty acids as treatments for mental illness: which disorder and which fatty acid? |journal=[[Lipids Health Dis]] |volume=6 |issue= |pages=21 |year=2007 |pmid=17877810 |pmc=2071911 |doi=10.1186/1476-511X-6-21 |url=http://www.lipidworld.com/content/6//21}}&lt;/ref&gt;

===ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳು===
ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ [[ಮಾನಸಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ]]ಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಮರುಕಳಿಸುವಿಕೆ ಅಥವಾ ತರಬೇತಿಯ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಸೇವೆಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಔಷಧವಿಜ್ಞಾನ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಬಹುದು.&lt;ref&gt;ಮೋರನ್, ಎಂ (2005). [http://pn.psychiatryonline.org/cgi/content/full/40/22/24-b ಸೈಕಲಾಜಿಕಲ್ ಟ್ರೀಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಆಫನ್ ಮಿಸಿಂಗ್ ಫ್ರಂ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ರೆಜೆಮೆನ್ಸ್‌.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070913111134/http://pn.psychiatryonline.org/cgi/content/full/40/22/24-b |date=2007-09-13 }} ''ಸೈಕಿಯಾಟ್ರ್‌ ನ್ಯೂಸ್‌''  ನವೆಂಬರ್‌ 18, 2005, ಸಂಪುಟ 40, ಸಂಖ್ಯೆ 22, ಪುಟ 24. 2007-05-17ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು.&lt;/ref&gt;

ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Sensky T, Turkington D, Kingdon D, Scott JL, Scott J, Siddle R, O'Carroll M, Barnes TR |title=A randomized controlled trial of cognitive-behavioral therapy for persistent symptoms in schizophrenia resistant to medication |journal=Arch. Gen. Psychiatry |volume=57 |issue=2 |pages=165–72 |year=2000 |month=February |pmid=10665619 |doi= |url=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Kuipers E, Garety P, Fowler D, Dunn G, Bebbington P, Freeman D, Hadley C |title=London-East Anglia randomised controlled trial of cognitive-behavioural therapy for psychosis. I: effects of the treatment phase |journal=Br J Psychiatry |volume=171 |issue= |pages=319–27 |year=1997 |month=October |pmid=9373419 |doi= |url=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Lewis S, Tarrier N, Haddock G, Bentall R, Kinderman P, Kingdon D, Siddle R, Drake R, Everitt J, Leadley K, Benn A, Grazebrook K, Haley C, Akhtar S, Davies L, Palmer S, Faragher B, Dunn G |title=Randomised controlled trial of cognitive-behavioural therapy in early schizophrenia: acute-phase outcomes |journal=Br J Psychiatry Suppl |volume=43 |issue= |pages=s91–7 |year=2002 |month=September |pmid=12271807 |doi= |url=}}&lt;/ref&gt; ಗುರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಹಾಗೂ [[ಆತ್ಮಾಭಿಮಾನ]], ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಸಾಧನೆ, ಮತ್ತು ಒಳನೋಟದಂಥ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚಾವಿಷಯಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು [[ಅರಿವಿನ ನಡವಳಿಕೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ]]ಯನ್ನು (ಕಾಗ್ನಿಟಿವ್ ಬಿಹೇವಿಯರಲ್ ಥೆರಪಿ-CBT) ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮುಂಚಿನ ಪರೀಕ್ಷಾ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು, 1990ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಇದರ ಆರಂಭಿಕ ಅನ್ವಯಿಕಗಳಿಂದ ಬಂದ ಪ್ರಗತಿಪರ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿ ಅನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿತ್ತಾದರೂ,&lt;ref name=&quot;fn_38&quot;&gt;{{cite journal |author=Cormac I, Jones C, Campbell C |title=Cognitive behaviour therapy for schizophrenia |journal=Cochrane Database of [[systematic review]]s |volume= |issue=1 |pages=CD000524 |year=2002 |pmid=11869579 |doi=10.1002/14651858.CD000524|accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt; ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ಅವಲೋಕನಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ CBTಯು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಮನೋವಿಕೃತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರೀ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Wykes T, Steel C, Everitt B, Tarrier N |title=Cognitive behavior therapy for schizophrenia: effect sizes, clinical models, and methodological rigor |journal=Schizophr Bull |volume=34 |issue=3 |pages=523–37 |year=2008 |month=May |pmid=17962231 |doi=10.1093/schbul/sbm114 |url=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_39&quot;&gt;{{cite journal |author=Zimmermann G, Favrod J, Trieu VH, Pomini V |title=The effect of cognitive behavioral treatment on the positive symptoms of schizophrenia spectrum disorders: a meta-analysis |journal=Schizophrenia Research |volume=77 |issue=1 |pages=1–9 |year=2005 |month=September |pmid=16005380 |doi=10.1016/j.schres.2005.02.018 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0920-9964(05)00084-8|accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt;

ಅರಿವಿನ ನಿವಾರಣೋಪಾಯದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಮತ್ತೊಂದು ವಿಧಾನವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ [[ನರದ ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆ]]ಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವೆಡೆಗೆ ಗುರಿಯಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಕೌಶಲವಾಗಿದೆ. [[ನರಮಾನಸಿಕ ಪುನಃ ಸ್ಥಾಪನೆ]]ಯ ಕೌಶಲಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮುಂಚಿನ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಇದನ್ನು ಅರಿವಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಂತೆ ತೋರಿಸಿದೆ. [[fMRI]]ನಿಂದ ಅಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ ಅಥವಾ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ ಮಿದಳಿನ ಚುರುಕುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲವೊಂದು ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಇದರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;fn_40&quot;&gt;{{cite journal |author=Wykes T, Brammer M, Mellers J, ''et al.'' |title=Effects on the brain of a psychological treatment: cognitive remediation therapy: functional magnetic resonance imaging in schizophrenia |journal=[[British Journal of Psychiatry]] |volume=181 |issue= |pages=144–52 |year=2002 |month=August |pmid=12151286  |url=http://bjp.rcpsych.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=12151286 |accessdate=2008-07-03 |doi=10.1192/bjp.181.2.144 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Medalia A |title=Cognitive Remediation for Psychiatric Patients: Improving Functional Outcomes for Patients With Schizophrenia |journal=Psychiatric Times |volume=26 |issue=3 |year=2009 |url=http://www.psychiatrictimes.com/display/article/10168/1386195 |access-date=2020-06-20 |archive-date=2009-11-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091107025803/http://www.psychiatrictimes.com/display/article/10168/1386195 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ಅರಿವಿನ ವರ್ಧನಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ಇದೇ ಬಗೆಯ ವಿಧಾನವು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಗ್ರಹಣಶಕ್ತಿಯಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ನರಗ್ರಹಣಶಕ್ತಿಯ ಮೇಲೂ ಗಮನಹರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದು ಫಲದಾಯಕತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Hogarty GE, Flesher S, Ulrich R, ''et al.'' |title=Cognitive enhancement therapy for schizophrenia: effects of a 2-year randomized trial on cognition and behavior |journal=Arch. Gen. Psychiatry |volume=61 |issue=9 |pages=866–76 |year=2004 |month=September |pmid=15351765 |doi=10.1001/archpsyc.61.9.866 |url=http://archpsyc.ama-assn.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=15351765 |accessdate=2008-07-03 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಒಂದು ರೋಗನಿರ್ಣಯದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನ ಸಮಗ್ರ ಕೌಟುಂಬಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಅಥವಾ ಪರಿಗಣಿಸುವ [[ಕೌಟುಂಬಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ]] ಅಥವಾ ಶಿಕ್ಷಣವು, ಸಮಂಜಸವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಕಡೇಪಕ್ಷ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯ ಅವಧಿಯು ಸುದೀರ್ಘ-ಅವಧಿಯದ್ದಾಗಿರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=McFarlane WR, Dixon L, Lukens E, Lucksted A |title=Family psychoeducation and schizophrenia: a review of the literature |journal=J Marital Fam Ther |volume=29 |issue=2 |pages=223–45 |year=2003 |month=April |pmid=12728780 |doi=10.1111/j.1752-0606.2003.tb01202.x }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Glynn SM, Cohen AN, Niv N |title=New challenges in family interventions for schizophrenia |journal=Expert Review of Neurotherapeutics |volume=7 |issue=1 |pages=33–43 |year=2007 |month=January |pmid=17187495 |doi=10.1586/14737175.7.1.33 |url=http://www.future-drugs.com/doi/abs/10.1586/14737175.7.1.33?url_ver=Z39.88-2003&amp;rfr_id=ori:rid:crossref.org&amp;rfr_dat=cr_pub%3dncbi.nlm.nih.gov|accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ಫಾರೋಹ್‌ ಎಫ್‌, ಮೇರಿ ಜೆ, ರಾಥ್‌ಬಾನ್‌ ಜೆ, ವೋಂಗ್ ಡಬ್ಲ್ಯು. (2006) [http://www.cochrane.org/reviews/en/ab000088.html ಫ್ಯಾಮಿಲಿ ಇಂಟರ್‌ವೆನ್ಷನ್ ಫಾರ‍್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ] ಕೊಖ್ರೇನ್ ಡೇಟಾಬೇಸ್‌ ಆಫ್ ಸಿಸ್ಟಮೇಟಿಕ್ ರಿವ್ಯೂಸ್‌, ಸಂಚಿಕೆ 4&lt;/ref&gt;

ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಕುಟುಂಬಗಳ ಮೇಲಿನ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಪ್ರಭಾವ ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿಸಂಬಂಧವಾಗಿ ಇದು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿಸುವ ಹೊರೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಈ ವಿಷಯದ ಕುರಿತಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಹೇರಳ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸ್ವಯಂ-ನೆರವಿನ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮುಖ್ಯಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Jones S, Hayward P |title=Coping with Schizophrenia: A Guide for Patients, Families and Caregivers | publisher = Oneworld Pub. | year = 2004 | location = Oxford, England |isbn=1-85168-344-5}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |author=[[E. Fuller Torrey|Torrey EF]] |title=Surviving Schizophrenia: A Manual for Families, Consumers, and Providers |edition=5th |publisher=HarperCollins |year=2006 | isbn=0-06-084259-8}}&lt;/ref&gt;

ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣತಿಗಳ ತರಬೇತಿಯಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ದೊರೆತಿರುವುದರ ಕುರಿತು ಒಂದಷ್ಟು ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಲಭ್ಯವಿದೆಯಾದರೂ, ಗಣನೀಯವಾದ ಋಣಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳಿಗೇನೂ ಕಮ್ಮಿಯಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Kopelowicz A, Liberman RP, Zarate R |title=Recent advances in social skills training for schizophrenia |journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=32 Suppl 1 |issue= |pages=S12–23 |year=2006 |month=October |pmid=16885207 |doi=10.1093/schbul/sbl023 |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=16885207|accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (2004) ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್‌ ಗೈಡ್‌ಲೈನ್‌ ಫಾರ‍್ ದಿ ಟ್ರೀಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಆಫ್ ಪೇಷಂಟ್ಸ್‌ ವಿತ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ. ಎರಡನೇ ಆವೃತ್ತಿ.&lt;/ref&gt; ಸಂಗೀತ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಸೃಜನಶೀಲ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳ ಸಂಭವನೀಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಂದು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Talwar N, Crawford MJ, Maratos A, Nur U, McDermott O, Procter S |title=Music therapy for in-patients with schizophrenia: exploratory randomised controlled trial |journal=The British Journal of Psychiatry |volume=189 |issue= |pages=405–9 |year=2006 |month=November |pmid=17077429 |doi=10.1192/bjp.bp.105.015073 |url=http://bjp.rcpsych.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=17077429|accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ರೂಡಿ ಆರ್‌, ಮಿಲ್ನೆಸ್ ಡಿ. (2005) [http://www.cochrane.org/reviews/en/ab000088.html ಆರ್ಟ್‌ ಥೆರಪಿ ಫಾರ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಆರ‍್ ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೀನಿಯಾ-ಲೈಕ್‌ ಇಲ್‌ನೆಸ್‌.] ಕೊಖ್ರೇನ್ ಡೇಟಾಬೇಸ್‌ ಆಫ್ ಸಿಸ್ಟಮೇಟಿಕ್ ರಿವ್ಯೂಸ್, ಸಂಚಿಕೆ 4&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ರೂಡಿ ಆರ್ಎ, ಡೆಂಟ್‌-ಬ್ರೌನ್‌ ಕೆ. (2007) [http://www.cochrane.org/reviews/en/ab005378.html ಡ್ರಾಮಾ ಥೆರಪಿ ಫಾರ‍್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಆರ‍್ ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೀನಿಯಾ-ಲೈಕ್‌ ಇಲ್‌ನೆಸ್.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110825024045/http://www2.cochrane.org/reviews/en/ab005378.html |date=2011-08-25 }} ಕೊಖ್ರೇನ್ ಡೇಟಾಬೇಸ್‌ ಆಫ್ ಸಿಸ್ಟಮೇಟಿಕ್ ರಿವ್ಯೂಸ್, ಸಂಚಿಕೆ 1.&lt;/ref&gt;

[[ಸೊಟೇರಿಯಾ]] ಮಾದರಿಯು ಒಳರೋಗಿಯ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿದ್ದು, ಕನಿಷ್ಟತಮ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ವಿಧಾನವೊಂದನ್ನು ಇದು ಬಳಸುತ್ತದೆ.  [[ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಸರ]]-ಚಿಕಿತ್ಸಕ [[ಆರೋಗ್ಯಲಾಭ]]ದ ಒಂದು ವಿಧಾನವಾಗಿ ಇದು ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಇದರ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರು ಈ ವಿಧಾನದ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೀಗೆ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ: &quot;ಒಂದು ಪುಟ್ಟ, ಮನೆಯಂಥ, ಶಾಂತವಾದ, ಬೆಂಗಾವಲಾಗಿ ನಿಲ್ಲುವ, ರಕ್ಷಣಾ ಮನೋಭಾವದ, ಮತ್ತು ಸಹಿಷ್ಣುವಾಗಿರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿನ, ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳ, ದಿನವೊಂದರ 24 ಗಂಟೆಯೂ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ವಿಧಾನವಿದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನ್ಯೂರೋಲೆಪ್ಟಿಕ್‌ ಔಷಧ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಹಂಗಿಲ್ಲದ ಈ ವಿಧಾನವು ವೃತ್ತಿಪ್ರವೀಣರಲ್ಲದ ಓರ್ವ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.&quot;&lt;ref name=&quot;mosh99&quot;&gt;{{cite journal |author=Mosher LR |title=Soteria and other alternatives to acute psychiatric hospitalization: a personal and professional review |journal=[[Journal of Nervous and Mental Disease]] |volume=187 |issue=3 |pages=142–9 |year=1999 |month=March |pmid=10086470 |url=http://meta.wkhealth.com/pt/pt-core/template-journal/lwwgateway/media/landingpage.htm?issn=0022-3018&amp;volume=187&amp;issue=3&amp;spage=142 |accessdate=2008-07-03 |doi=10.1097/00005053-199903000-00003 |archive-date=2012-05-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120511231845/http://meta.wkhealth.com/pt/pt-core/template-journal/lwwgateway/media/landingpage.htm?issn=0022-3018&amp;volume=187&amp;issue=3&amp;spage=142 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ಸಂಶೋಧನೆಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದರೂ 2008ರ ಒಂದು ಕ್ರಮಬದ್ಧ ಅವಲೋಕನವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಅಧ್ಯಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ರೋಗನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ ಜನರಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು, ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಷ್ಟೇ ಸಮಾನವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Calton_et_al_2008&quot;&gt;{{cite journal |author=Calton T, Ferriter M, Huband N, Spandler H |title=A systematic review of the Soteria paradigm for the treatment of people diagnosed with schizophrenia |journal=[[Schizophrenia Bulletin]] |volume=34 |issue=1 |pages=181–92 |year=2008 |month=January |pmid=17573357 |doi=10.1093/schbul/sbm047 |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=17573357|accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt;

===ಇತರ ವಿಧಾನಗಳು===
ಇಲೆಕ್ಟ್ರೋಕಾನ್ವಲ್ಯೂಸಿವ್‌ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಒಂದು ಮುಂಚೂಣಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಇತರ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನಗಳು ವಿಫಲಗೊಂಡ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಬಹುದು.
ಮನೋವಿದಳನ ಅಥವಾ ಮೂರ್ಛೆರೋಗದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಂಡುಬಂದಾಗ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ,&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Greenhalgh J, Knight C, Hind D, Beverley C, Walters S |year=2005 |month=March |title= Clinical and cost-effectiveness of electroconvulsive therapy for depressive illness, schizophrenia, catatonia and mania: systematic reviews and economic modelling studies|journal= Health Technol Assess.|volume= 9|issue=9 |pages=1–156 |url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?cmd=Retrieve&amp;db=pubmed&amp;dopt=Abstract&amp;list_uids=15774232 (abstract) |accessdate= 2007-06-17}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದು ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದರೆ ಮನೋವಿದಳನ ಅಥವಾ ಮೂರ್ಛೆರೋಗಕ್ಕೆ ನೀಡುವ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸಲು UKಯಲ್ಲಿ [NICE] ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಸೂತ್ರಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲು ಇದಕ್ಕೆ ಇನ್ನಾವುದೇ ಶಿಫಾರಸು ದೊರೆತಿಲ್ಲ. ಮನಶ್ಯಸ್ತ್ರ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಈಗ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ಚಿಕಿತ್ಸಾವಿಧಾನವಾಗಿದ್ದು, ಇದೊಂದು ಶಿಫಾರಿತ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿಲ್ಲ.

ಯುರೋಪ್‌ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವಾ-ಬಳಕೆದಾರ ನೇತೃತ್ವದ ಆಂದೋಲನಗಳು ಆರೋಗ್ಯಲಾಭ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿವೆ; ಹಿಯರಿಂಗ್ ವಾಯ್ಸಸ್‌ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ ಮತ್ತು ಪರೋನಿಯಾ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನಂಥ ಸಮೂಹಗಳು ಒಂದು ಸ್ವಯಂ-ಸೇವಾ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದು, ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯ ಮನೋವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ಸ್ವೀಕೃತಗೊಂಡಿರುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮಾದರಿಯ ಆಚೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ನೆರವನ್ನು ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಅದು ಹೊಂದಿದೆ. [[ಮಾನಸಿಕ ಕಾಯಿಲೆ]] ಅಥವಾ [[ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ]]ಕ್ಕಾಗಿರುವ ಮಾನದಂಡಗಳ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅನುಭವವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಹಾಗೂ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಹಾಗೂ ಒಂದು ಧನಾತ್ಮಕ ಸ್ವಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಅವು ಹೊಂದಿವೆ. ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವ ಸಮೂಹಗಳ ನಡುವಿನ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿಂದೆಗೆತದ ನಿವಾರಣೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮತ್ತೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸೇರಿಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವುದು ಇವೇ ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಕಡೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದರಿಂದಾಗಿ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.
==ಯೋಗ ಚಿಕಿತ್ಸೆ==
{{Quote_box| width=20em|align=|right|quote=  
*ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೀನಿಯಾ ಲಕ್ಷಣ:
*ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೀನಿಯಾ ಎಂದರೆ ಒಂದು ಬಗೆಯ ಮಿದುಳಿನ ಕಾಯಿಲೆ. ಇಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ವರ್ತನೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ವಾಸ್ತವ ಏನು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದು. ಅಪನಂಬಿಕೆ, ಅಸ್ಪಷ್ಟ ಅಥವಾ ಗೊಂದಲದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಚಿಂತನೆ, ಎಲ್ಲೋ ಏನೋ ಸದ್ದು ಕೇಳುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಭ್ರಾಂತಿಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಚೈತನ್ಯಯುತ ನಡವಳಿಕೆಯ ಲವಲೇಶ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
*ಬರಲು ಕಾರಣ:
*ಮಿದುಳಿನ ಜೈವಿಕ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕಾಯಿಲೆ. ಮಿದುಳು ವಿಪರೀತ ನ್ಯೂರೋಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟರ್‌ ಅಥವಾ ಡೊಪಮೈನ್‌ ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
*ಅಧಿಕ ನ್ಯೂರೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟರ್‌ನಿಂದಾಗಿ ಅತ್ಯಧಿಕ ಸಂವೇದನಾ ಪ್ರಚೋದನೆ ಮತ್ತು ನರಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಪ್ರಮಾಣದ ಉದ್ರೇಕ ಸೃಷ್ಟಿ ಆಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಒಮ್ಮೆಗೆ ಬಹುಯೋಚನೆಗಳು ಹೊಮ್ಮುತ್ತವೆ. ಗ್ರಹಿಕೆಯಲ್ಲೂ ವ್ಯತ್ಯಯ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
*ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಆಗುವ ಆಳವಾದ ಘಾಸಿಯಿಂದಲೂ ತುತ್ತಾಗುತ್ತದೆ ಉದಾ; ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯನ ಸಾವಿನಿಂದ, ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟ, ಪ್ರೇಮ ವೈಫಲ್ಯ, ಉದ್ಯೋಗ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಇತ್ಯಾದಿ.
* ವಂಶವಾಹಿಯಿಂದಲೂ ಬರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ.
.}}
*ಛಿದ್ರ ಮನಸ್ಕತೆ ಅಥವಾ ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೀನಿಯಾದಿಂದ ಬಳಲುವ ರೋಗಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಯೋಗದ ಬಳಕೆಯಿಂದ ರೋಗದ ಇಳಿಮುಖ ಆಗಿರುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಜೀವನ ಮಟ್ಟವು ಸುಧಾರಿಸಿದೆ.  ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ನರ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥೆಯ ([[ನಿಮ್ಹಾನ್ಸ್‌]]) ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ನಡೆಸಿರುವ ಸಂಶೋಧನೆಯಿಂದ ಈ ಅಂಶ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೀನಿಯಾ ಅಲ್ಲದೆ ಖಿನ್ನತೆಯ ಶಮನಕ್ಕೂ ಯೋಗ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. ಈ  ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ ನಿಮ್ಹಾನ್ಸ್‌ನ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ ವಿಭಾಗದ ಡಾ. ಶಿವರಾಮ ವಾರಂಬಳ್ಳಿ, ‘ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೀನಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಯೋಗ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಯೋಗದ ಬಳಕೆಯಿಂದ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡು ಬಂದಿದೆ. ರೋಗ ಲಕ್ಷಣ, ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕ್ಷಮತೆ ಮತ್ತು ಜೀವನ ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗಿದೆ’ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು.
*ಸರಳ ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡುವವರಿಗಿಂತ ಯೋಗ ಮಾಡುವ ರೋಗಿಗಳ ಸ್ಥಿತಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ. ನಿಮ್ಹಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿವೆ.ಮೊದಲ ಅಧ್ಯಯನ ದೊರೈಸ್ವಾಮಿ ಮತ್ತು ತಂಡ ನಡೆಸಿತ್ತು. ಈ ಅಧ್ಯಯನದ ಉದ್ದೇಶ, ರೋಗದ ಶಮನಕ್ಕಾಗಿ(ಆ್ಯಂಟಿ ಸೈಕೋಟಿಕ್‌) ಔಷಧವನ್ನು ಕೊಟ್ಟರೂ ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೀನಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಎನಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಂತಹ 61 ಮಂದಿ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಬಳಸಿ ಕೆಲವರಿಗೆ ಸರಳ ವ್ಯಾಯಾಮ, ಇನ್ನು ಕೆಲವರಿಗೆ ಯೋಗ ಥೆರಪಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.  ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಯೋಗ ಮಾಡಿದವರ ಸ್ಥಿತಿ ಉತ್ತಮಗೊಂಡಿತ್ತು ಎಂದು ವಾರಂಬಳ್ಳಿ ತಿಳಿಸಿದರು.
*'''ಯಾವ ಆಸನಗಳು ಉಪಯುಕ್ತ'''
{| class=&quot;wikitable sortable &quot;
|-
|*ಭುಜಂಗಾಸನ|| :*ಶಲಭಾಸನ ||  :*ವಕ್ರಾಸನ
|-
|*ಮತ್ಸ್ಯಾಸನ ||*‘ಓಂ’ ಪಠಿಸಿದರೆ ಮನಸ್ಸು ಶಾಂತ||:*ಧ್ಯಾನ
|}

*‘ಓಂ’ ಅನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಕಿವಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಗೆಯ ಕಂಪನ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಂಪನವು ದೇಹದಲ್ಲಿರುವ ವೆಗಸ್‌ ಎಂಬ ನರವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿರುವ  ಕೋಪ, ಬೇಜಾರು ಮುಂತಾದ  ಸಂವೇದನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವ  ಭಾಗವನ್ನು ತಣಿಸುತ್ತದೆ.  ಎಂಆರ್‌ಐ( ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟಿಕ್‌ ರಿಸೊನಾನ್ಸ್ ಇಮೇಜಿಂಗ್‌) ಸ್ಕ್ಯಾನಿಂಗ್‌ ಮೂಲಕ ಇದು ನಿರೂಪಿತಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಡಾ|| ಶಿವರಾಮ ತಿಳಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;[http://www.prajavani.net/news/article/2016/11/02/449246.html ಸ್ಕಿಝೋಫ್ರೀನಿಯಾ, ಖಿನ್ನತೆ ಶಮನಕ್ಕೆ ಯೋಗ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ]{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
===ಪರ್ಯಾಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು===
[[ಆರ್ಥೋಮಾಲ್‌ಕ್ಯುಲರ‍್ ಮನೋವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ]]ವು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ಒಂದು ಸಮೂಹವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು [[ನಿಯಾಸಿನ್‌]]ನಂಥ (B-3 ಜೀವಸತ್ವ) ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದೊಂದಿಗೆ&lt;ref name=&quot;Pfeiffer&quot;&gt;{{cite book |author=Pfeiffer, Carl C. |title=Nutrition and Mental Illness: An Orthomolecular Approach to Balancing Body Chemistry |publisher=Healing Art Press |isbn=0-89281-226-5 |year=1987}}&lt;/ref&gt; ಉಪಚರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Walker M, Hoffer A |title=Orthomolecular nutrition: new lifestyle for super good health |publisher=Keats Publishing |location=Los Angeles |year=1978 |isbn=0-87983-154-5 }}&lt;/ref&gt; ಆರ್ಥೋಮಾಲ್‌ಕ್ಯುಲರ‍್ ಮನೋವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು ಸಮರ್ಥಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, [[ಗ್ಲೂಟೆನ್‌]]ಗೆ ದೊರಕುವ ಒಂದು ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯು ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರಕರಣಗಳ ವ್ಯತ್ಪತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ. 1970ರ ದಶಕದಲ್ಲಿನ ಮೂರು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಓರ್ವ ಲೇಖಕರಿಂದ ಚರ್ಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವು&lt;ref&gt;ಡೋಹನ್‌ರಿಂದ ಬಂದ ಮೂರು ಅಧ್ಯಯನಗಳು :

*{{cite journal |author=Dohan FC |title=Coeliac disease and schizophrenia |journal=[[Lancet]] |volume=1 |issue=7652 |pages=897–8 |year=1970 |month=April |pmid=4191543 |doi= 10.1016/S0140-6736(70)91729-0|url= |accessdate=2008-07-03}}
*{{cite journal |author=Dohan FC |title=Coeliac disease and schizophrenia |journal=Br Med J |volume=3 |issue=5870 |pages=51–2 |year=1973 |month=July |pmid=4740433 |pmc=1587927 |doi= 10.1136/bmj.3.5870.51-c|url= |accessdate=2008-07-03}}
*{{cite journal |author=Dohan FC |title=Celiac-type diets in schizophrenia |journal=Am J Psychiatry |volume=136 |issue=5 |pages=732–3 |year=1979 |month=May |pmid=434265}}&lt;/ref&gt;—ಸಾಬೀತುಗೊಂಡಿಲ್ಲ. 2006ರ ಒಂದು ಸಾಹಿತ್ಯಾವಲೋಕನವು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, ಉದರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ರೋಗಿಗಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳ ಒಂದು ಉಪಜೋಡಿಗಾಗಿ ಗ್ಲೂಟೆನ್‌ ಒಂದು ಅಂಶವಾಗಿರಬಹುದು. ಆದರೆ, ಇಂಥ ಒಂದು ಸಂಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕವಾಗಿ ದೃಢೀಕರಿಸಲು ಮುಂದುವರಿದ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದರ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಈ ಅವಲೋಕನವು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Kalaydjian_AE&quot;&gt;{{cite journal |author=Kalaydjian AE, Eaton W, Cascella N, Fasano A |title=The gluten connection: the association between schizophrenia and celiac disease |journal=Acta Psychiatr Scand |volume=113 |issue=2 |pages=82–90 |year=2006 |month=February |pmid=16423158 |doi=10.1111/j.1600-0447.2005.00687.x |url=http://doi.org/10.1111/j.1600-0447.2005.00687.x |accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt;

2004ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ಇಸ್ರೇಲೀ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದರಲ್ಲಿ, ಗ್ಲೂಟೆನ್-ನಿರೋಧಕ ಪ್ರತಿಕಾಯಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ 50 ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಒಂದು ಹೋಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಿಯಂತ್ರಣಾ ಸಮೂಹದಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟವು.

ಎರಡೂ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರತಿಕಾಯದ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳೂ ಋಣಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ, &quot;ಗ್ಲೂಟೆನ್‌ನ ಸಂವೇದನಾಶೀಲತೆ ಹಾಗೂ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ನಡುವೆ ಒಂದು ಸಂಬಂಧವಿದೆ ಎಂಬುದು ಅಸಂಭವ&quot; ಎಂಬ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬರಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Peleg R, Ben-Zion ZI, Peleg A, ''et al.'' |title=&quot;Bread madness&quot; revisited: screening for specific celiac antibodies among schizophrenia patients |journal=European Psychiatry |volume=19 |issue=5 |pages=311–4 |year=2004 |month=August |pmid=15276666 |doi=10.1016/j.eurpsy.2004.06.003 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0924933804001348 |accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt; ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, ಪಥ್ಯದ ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;pmid18208598&quot;&gt;{{cite journal |author=Lakhan SE, Vieira KF |title=Nutritional therapies for mental disorders |journal=Nutr J |volume=7 |pages=2 |year=2008 |pmid=18208598 |doi=10.1186/1475-2891-7-2}}&lt;/ref&gt;

==ಮುನ್ನರಿವು==

===ಶಿಕ್ಷಣಕ್ರಮ===
[[File:John f nash 20061102 3.jpg|thumb|right|USನ ಓರ್ವ ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಾದ ಜಾನ್‌ ನ್ಯಾಶ್‌ ತನ್ನ ಕಾಲೇಜು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಶಯಗ್ರಸ್ತ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ.ತನಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರವೂ, ನ್ಯಾಶ್‌ ತನ್ನ ವ್ಯಾಸಂಗವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ ಮತ್ತು 1994ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್‌ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು ಪಡೆದ.2001ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ಎ ಬ್ಯೂಟಿಫುಲ್ ಮೈಂಡ್‌ ಎಂಬ ಚಲನಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವನ ಜೀವನವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.]]
[[ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ]]ಯ ಸಹಯೋಗ ಪಡೆದ ಹಾಗೂ 2001ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ, ದಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ (ISoS) ಎಂಬ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ರಮವು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ 1633 ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಒಂದು ಸುದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅಧ್ಯಯನವಾಗಿತ್ತು. ಸದರಿ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ರಮದಲ್ಲಿನ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವ ವಿಭಿನ್ನತೆ ಹಾಗೂ ಅದರ ಫಲಿತಾಂಶವು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿತ್ತು; ಅವುಗಳ ಪೈಕಿ ಮುನ್ನಡೆಗಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಭಾಗದ ಮಂದಿ ಒಂದು ಅನುಕೂಲಕರ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು 16%ನಷ್ಟು ಮಂದಿ ಸತತವಾದ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ರಮದಿಂದ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಹೊರಬಂದ ನಂತರ ಒಂದು ವಿಳಂಬಿತ ಆರೋಗ್ಯಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆದರು.

ಹೆಚ್ಚು ವಾಡಿಕೆಯಂತೆ, ಮೊದಲ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸದರಿ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ರಮವು ಸುದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ರಮದ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯನ್ನು ನೀಡಿತ್ತು. ಮುಂಚಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯೂ ಸಹ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯ ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಸ್ವರೂಪದ ಪ್ರಚಲಿತ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ರೋಗಿಗಳು, ಆರೈಕೆ ಮಾಡುವವರು ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸಕರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವಲ್ಲಿ ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳ ಪಾತ್ರ ಹಿರಿದಾದುದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Harrison G, Hopper K, Craig T, ''et al.'' |title=Recovery from psychotic illness: a 15- and 25-year international follow-up study |journal=British Journal of Psychiatry |volume=178  |pages=506–17 |year=2001 |month=June |pmid=11388966 |url=http://bjp.rcpsych.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=11388966 |accessdate=2008-07-04 |doi=10.1192/bjp.178.6.506}}&lt;/ref&gt;

ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ [[ಉದ್ದುದ್ದವಾದ ಅಧ್ಯಯನಗಳ]] ಒಂದು ಅವಲೋಕನವು ಫಲಿತಾಂಶಗಳಲ್ಲಿನ ಈ ವೈಪರೀತ್ಯವನ್ನು ಗಮನಿಸಿತು. ಆದರೂ ಸರಾಸರಿ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಸದರಿ ಫಲಿತಾಂಶವು ಇತರ ಮನೋವಿಕೃತ ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ರೋಗಿಗಳ ಒಂದು ಮಧ್ಯಮಗಾತ್ರದ ಸಂಖ್ಯೆಯು ತಗ್ಗಿರುವುದು ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿತ್ತು; ಕೆಲವೊಬ್ಬರಿಗೆ ನಿರ್ವಹಣಾ ಔಷಧೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಅಗತ್ಯ ಕಂಡುಬರದಿರಬಹುದು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಸದರಿ ಅವಲೋಕನವು ಎತ್ತಿತು.&lt;ref name=&quot;Jobe2005&quot;&gt;{{cite journal |author=Jobe TH, Harrow M |title=Long-term outcome of patients with schizophrenia: a review |journal=Canadian Journal of Psychiatry |volume=50 |issue=14 |pages=892–900 |year=2005 |month=December |pmid=16494258 |url=http://ww1.cpa-apc.org:8080/Publications/Archives/CJP/2005/december/cjp-December 05-Harrow-IR.pdf|format=PDF |accessdate=2008-07-05}}&lt;/ref&gt;

ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಆರೋಗ್ಯಲಾಭ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು (ನಿರಂತರವಾಗಿ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳವರೆಗಿನ ಧನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಋಣಾತ್ಮಕ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಮತ್ತು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಗಳ ಅನುಮೋದಿತ ತಗ್ಗಿಸುವಿಕೆ) ಬಳಸುವ ಒಂದು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನವು ಮೊದಲ ಐದು ವರ್ಷಗಳೊಳಗೆ 14%ನಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಆರೋಗ್ಯಲಾಭವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು.&lt;ref name=&quot;fn_43&quot;&gt;{{cite journal |author=Robinson DG, Woerner MG, McMeniman M, Mendelowitz A, Bilder RM |title=Symptomatic and functional recovery from a first episode of schizophrenia or schizoaffective disorder |journal=American Journal of Psychiatry |volume=161 |issue=3 |pages=473–9 |year=2004 |month=March |pmid=14992973  |url=http://ajp.psychiatryonline.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=14992973 |accessdate=2008-07-04 |doi=10.1176/appi.ajp.161.3.473}}&lt;/ref&gt; 5-ವರ್ಷ ಅವಧಿಯ ಒಂದು ಸಮುದಾಯ ಅಧ್ಯಯನವು ಕಂಡುಕೊಂಡ ಪ್ರಕಾರ, 62%ನಷ್ಟು ಮಂದಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಒಂದು ಸಂಯೋಜಿತ ಅಳತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸರ್ವಾಂಗೀಣ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Harvey CA, Jeffreys SE, McNaught AS, Blizard RA, King MB |year=2007 |title=The Camden Schizophrenia Surveys III: Five-Year Outcome of a Sample of Individuals From a Prevalence Survey and the Importance of Social Relationships |journal=International Journal of Social Psychiatry |volume=53 |issue=4 |pages=340–356 |url=http://isp.sagepub.com/cgi/content/abstract/53/4/340 |accessdate=2008-07-04  |doi=10.1177/0020764006074529}}&lt;/ref&gt;

ಮನೋವಿಕೃತಿ-ನಿರೋಧಕ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದಿರುವಾಗಲೂ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಸಮಸ್ಯೆಯಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು [[ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ]] ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತಿಳಿಸಿದ್ದು, ಈ ಪ್ರಮಾಣವು [[ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ದೇಶಗಳಿಗಿಂತ]] (ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ, ಐರ್ಲೆಂಡ್‌, ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌, ಝೆಕ್ ಗಣರಾಜ್ಯ, ಸ್ಲೋವಾಕಿಯಾ, ಜಪಾನ್‌, ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ)&lt;ref name=&quot;fn_44&quot;&gt;{{cite journal |author=Hopper K, Wanderling J |title=Revisiting the developed versus developing country distinction in course and outcome in schizophrenia: results from ISoS, the WHO collaborative followup project. International Study of Schizophrenia |journal=Schizophrenia Bulletin |volume=26 |issue=4 |pages=835–46 |year=2000 |pmid=11087016  |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=11087016 |accessdate=2008-07-04 |month=Jan |day=01}}&lt;/ref&gt; [[ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ]] (ಭಾರತ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಮತ್ತು ನೈಜೀರಿಯಾ) ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದೆ.

===ಆರೋಗ್ಯಲಾಭವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವುದು===
ಇಳಿತ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಲಾಭದ ನಿಖರವಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯೆಗಳು ಇನ್ನೂ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಸಮರ್ಥಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ, ಅಧ್ಯಯನಗಳಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಮಾಣ ಅಥವಾ ಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಹೋಲಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. &quot;ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಇಳಿತದ ಕಾರ್ಯನಿರತ ಸಮೂಹ&quot;ವೊಂದು ಪ್ರಮಾಣಾನುಸಾರಿಯಾಗಿಸಿದ ಇಳಿತ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಿದೆ. &quot;ನಡವಳಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಇನ್ನೆಂದೂ ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿಸದ ಮತ್ತು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಒಂದು ಆರಂಭಿಕ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾದ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿರುವಂಥ ಕಡಿಮೆ ತೀವ್ರತೆಯ ಯಾವುದೇ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳವರೆಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿನ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು&quot; ಈ ಮಾನದಂಡಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Andreasen NC, Carpenter WT, Kane JM, Lasser RA, Marder SR, Weinberger DR |title=Remission in schizophrenia: proposed criteria and rationale for consensus |journal=The American Journal of Psychiatry |volume=162 |issue=3 |pages=441–9 |year=2005 |month=March |pmid=15741458 |doi=10.1176/appi.ajp.162.3.441 |url=http://ajp.psychiatryonline.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=15741458 |accessdate=2008-07-07}}&lt;/ref&gt; ಪ್ರಮಾಣಾನುಸಾರಿಯಾಗಿಸಿದ ಆರೋಗ್ಯಲಾಭ ಮಾನದಂಡಗಳು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ವಿವಿಧ ಸಂಶೋಧಕರಿಂದಲೂ ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. &quot;ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯ ರೋಗಸ್ವಭಾವದ ಮುಂಚಿನ ಮಟ್ಟಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹಿಂದಿರುಗುವಿಕೆ&quot; ಅಥವಾ &quot;ಪೂರ್ಣ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹಿಂದಿರುಗುವಿಕೆ&quot;ಯೊಂದರ ಹೇಳಲ್ಪಟ್ಟ DSM ವ್ಯಾಖ್ಯೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಇವು ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಸಾಕಷ್ಟಿಲ್ಲದ, ಅಳೆಯಲು ಅಸಾಧ್ಯವಾದ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನಸ್ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಸಮಾಜವು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವಂತಿರುವಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಸನೀಯತೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ, ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ-ಪೂರೈಕೆಯ ನಿರಾಶಾವಾದ ಹಾಗೂ ರೋಗಚಿಹ್ನೆಗೆ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಇದನ್ನು ನೋಡಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Liberman RP, Kopelowicz A |year=2005 |month=June |title=Recovery From Schizophrenia: A Concept in Search of Research |journal=Psychiatric Services |volume=56 |issue=6 |pages=735–742 |url=http://psychservices.psychiatryonline.org/cgi/content/full/56/6/735 |accessdate=2008-07-07 |doi=10.1176/appi.ps.56.6.735 |pmid=15939952 |archive-date=2008-07-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080704000541/http://psychservices.psychiatryonline.org/cgi/content/full/56/6/735 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಕೆಲವೊಂದು [[ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ವೃತ್ತಿಪ್ರವೀಣರು]] ರೋಗರ್ನಿಣಯದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ, [[ಗ್ರಾಹಕ/ವಾರಸುದಾರ ಆಂದೋಲನ]]ದಲ್ಲಿರುವ ಗ್ರಹಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಾಕಷ್ಟು ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಮೂಲ ಗ್ರಹಿಕೆಗಳು ಹಾಗೂ ಆರೋಗ್ಯಲಾಭದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Davidson L, Schmutte T, Dinzeo T, Andres-Hyman R |title=Remission and recovery in schizophrenia: practitioner and patient perspectives |journal=Schizophrenia Bulletin |volume=34 |issue=1 |pages=5–8 |year=2008 |month=January |pmid=17984297 |doi=10.1093/schbul/sbm122 |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=17984297 |accessdate=2008-07-07}}&lt;/ref&gt;  ಸರಿಸುಮಾರು ಎಲ್ಲಾ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಾನದಂಡಗಳ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಮಿತಿಯೆಂದರೆ, ಓರ್ವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಜೀವನದ ಕುರಿತಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ವಂತ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನಗಳು ಹಾಗೂ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ತಲುಪುವಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿರುವುದು. ಆತ್ಮಾಭಿಮಾನದ ಕೊರತೆ, ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ಬಂಧುಗಳಿಂದ ದೂರವುಳಿದಿರುವುದು, ಶಾಲಾಜೀವನ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಅಡೆತಡೆಗಳು, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ರೋಗಚಿಹ್ನೆ,  &quot;ಹಾಗೇ ಸುಮ್ಮನೆ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಲಾಗದ ಅಥವಾ ಮರೆಯಲಾಗದ ಅನುಭವಗಳು&quot; ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಲಾಭವು ಬಹುಕಾಲ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;Bellack06&quot; /&gt;  ದಿನೇ ದಿನೇ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ [[ಮಾದರಿ]]ಯು ಆರೋಗ್ಯಲಾಭವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾ, ಇದು ಮಾದಕವಸ್ತು ಮತ್ತು ಮದ್ಯಸಾರದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಹೊರಬಂದು &quot;ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ&quot; ಇರುವುದಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಭರವಸೆ, ಆಯ್ಕೆ, ಅಧಿಕೃತ ಸ್ಥಿತಿ, ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಯಂಥ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಒಂದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಒತ್ತುನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Bellack06&quot; /&gt;

===ಮುನ್ಸೂಚಕಗಳು===
ಒಂದು ಉತ್ತಮವಾದ ಸರ್ವಾಂಗೀಣ ಮುನ್ನರಿವಿನೊಂದಿಗೆ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳು ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಅವೆಂದರೆ: ಸ್ತ್ರೀಯಾಗಿರುವುದು, ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಕ್ಷಿಪ್ರ (ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಗುಪ್ತವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ) ಪ್ರಾರಂಭ, ಮೊದಲ ಅಧ್ಯಾಯದ ಹಳೆಯ ವಯಸ್ಸು, ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ (ಋಣಾತ್ಮಕವಾಗಿರುವುದರ ಬದಲು) ಧನಾತ್ಮಕವಾದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು, ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವ, ಮತ್ತು ಕಾಯಿಲೆಗೆ-ಮುಂಚಿನ ಒಳ್ಳೆಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ.&lt;ref name=&quot;Davidson_Glashan_1997&quot;&gt;{{cite journal |author=Davidson L, McGlashan TH |title=The varied outcomes of schizophrenia |journal=Canadian Journal of Psychiatry |volume=42 |issue=1 |pages=34–43 |year=1997 |month=February |pmid=9040921 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Lieberman_et_al_1996&quot;&gt;{{cite journal |author=Lieberman JA, Koreen AR, Chakos M, ''et al.'' |title=Factors influencing treatment response and outcome of first-episode schizophrenia: implications for understanding the pathophysiology of schizophrenia |journal=Journal of Clinical Psychiatry |volume=57 Suppl 9 |issue= |pages=5–9 |year=1996 |pmid=8823344}}&lt;/ref&gt; ಸಂಕಲ್ಪಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ [[ಮಾನಸಿಕ ಚೇತರಿಕೆ]]ಯಂಥ ಸಂಬಂಧಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬಲಗಳು ಹಾಗೂ ಆಂತರಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ ಮುನ್ನರಿವಿನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ.&lt;ref name=&quot;Jobe2005&quot; /&gt;
ವ್ಯಕ್ತಿಯೋರ್ವನ ಜೀವನದಲ್ಲಿನ ಜನರಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ನಡವಳಿಕೆ ಹಾಗೂ ಬೆಂಬಲದ ಮಟ್ಟವು ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ; ಇದರ ಋಣಾತ್ಮಕ ಮಗ್ಗುಲುಗಳ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಮರುಕಳಿಸುವಿಕೆಗಿರುವ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸಮಂಜಸವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಿದೆ. ಉನ್ನತವಾದ '[[ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಗೊಂಡ ದುಗುಡ]]' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಹೇರುವ ಅಥವಾ ನಿಯಂತ್ರಕ ನಡವಳಿಕೆಗಳು, ಛಿದ್ರಾನ್ವೇಷಿ ಟೀಕೆಗಳು, ಹಗೆತನ ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;fn_70&quot;&gt;{{cite journal |author=Bebbington P, Kuipers L |title=The predictive utility of expressed emotion in schizophrenia: an aggregate analysis |journal=Psychological Medicine |volume=24 |issue=3 |pages=707–18 |year=1994 |month=August |pmid=7991753}}&lt;/ref&gt; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮುನ್ಸೂಚನೆಯ ಅಂಶಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಹುತೇಕ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಅನ್ಯೋನ್ಯ ಸಂಬಂಧದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಒಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಕಾರಣ-ಮತ್ತು-ಪರಿಣಾಮದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಸಮರ್ಥಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.

===ಸಾವಿನ ಪ್ರಮಾಣ===
ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ 168,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವೀಡಿಷ್‌ ನಾಗರಿಕರ ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ, ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸರಿಸುಮಾರು 80–85%ನಷ್ಟು ಭಾಗದ ಒಂದು ಸರಾಸರಿ ಜೀವನ ನಿರೀಕ್ಷಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು; ಪುರುಷರಿಗಿಂತ ಮಹಿಳೆಯರು ಕೊಂಚ ಉತ್ತಮ ಮಟ್ಟದ ಜೀವನ ನಿರೀಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು, ಮತ್ತು [[ಘನತೆಯ ದುರುಪಯೋಗ]], [[ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]], [[ಹೃದಯಾಘಾತ]] ಮತ್ತು [[ಲಕ್ವ]]ಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾದ ಒಂದು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾದ ಉತ್ತಮ ಜೀವನ ನಿರೀಕ್ಷಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;fn_45&quot;&gt;{{cite journal |author=Hannerz H, Borgå P, Borritz M |title=Life expectancies for individuals with psychiatric diagnoses |journal=Public Health |volume=115 |issue=5 |pages=328–37 |year=2001 |month=September |pmid=11593442 |doi=10.1038/sj.ph.1900785 }}&lt;/ref&gt; ಇತರ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾದ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಧೂಮಪಾನ,&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Evins AE |title=Nicotine Dependence in Schizophrenia: Prevalence, Mechanisms, and Implications for Treatment |journal=Psychiatric Times |volume=25 |issue=3 |date=March 1, 2008 |url=http://www.psychiatrictimes.com/schizophrenia/article/10168/1147496 |access-date=ಜೂನ್ 20, 2020 |archive-date=ಡಿಸೆಂಬರ್ 28, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081228153010/http://www.psychiatrictimes.com/schizophrenia/article/10168/1147496 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಕಳಪೆ ಆಹಾರ ಕ್ರಮ, ಅಲ್ಪವೇ ಎನ್ನಬಹುದಾದ ವ್ಯಾಯಾಮ ಹಾಗೂ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ ಋಣಾತ್ಮಕ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಭಾವಗಳು ಸೇರಿವೆ.&lt;ref name=&quot;Brown_Barraclough_2000&quot; /&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿರುವ [[ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ]]ಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಸರಾಸರಿ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಮಾಣವು 10%ನಷ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳ ಒಂದು ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿರುವ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಪ್ರಮಾಣವು 4.9%ನಷ್ಟಿದ್ದು, ಸಮಸ್ಯೆಯು ಬಿರುಸಾಗಿ ಆರಂಭಗೊಂಡ ಅಥವಾ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸೇರಿಸಿದ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಇದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;ಪಾಮರ‍್ ಬಿಎ, ಪಾಂಕ್ರಾಟ್ಜ್‌ ವಿಎಸ್‌, ಬೋಸ್ಟ್‌ವಿಕ್ ಜೆಎಂ. (2005) ದಿ ಲೈಫ್‌ಟೈಮ್‌ ರಿಸ್ಕ್‌ ಆಫ್‌ ಸುಸೈಡ್‌ ಇನ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ: ಎ ರೀ-ಇಗ್ಸಾಮಿನೇಷನ್‌. ಆರ್ಕೀವ್ಸ್‌ ಆಫ್ ಜನರಲ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ. 2005 ಮಾರ್ಚ್‌;62(3):247-53. PMID 15753237&lt;/ref&gt; ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ.&lt;ref name=&quot;fn_46&quot;&gt;{{cite journal |author=Radomsky ED, Haas GL, Mann JJ, Sweeney JA |title=Suicidal behavior in patients with schizophrenia and other psychotic disorders |journal=American Journal of Psychiatry |volume=156 |issue=10 |pages=1590–5 |year=1999 |month=October |pmid=10518171 |url=http://ajp.psychiatryonline.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=10518171 |accessdate=2008-07-04 |day=01}}&lt;/ref&gt; ಇದಕ್ಕೆ ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾದ ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಅಪಾಯದ ಅಂಶಗಳಿವೆ.&lt;ref name=&quot;fn_47&quot;&gt;{{cite journal |author=Caldwell CB, Gottesman II |title=Schizophrenics kill themselves too: a review of risk factors for suicide |journal=Schizophr Bull |volume=16 |issue=4 |pages=571–89 |year=1990 |pmid=2077636}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_128&quot;&gt;{{cite book |author=Dalby JT, Williams RJ |title=Depression in schizophrenics |publisher=Plenum Press |location=New York |year=1989 |isbn=0-306-43240-4}}&lt;/ref&gt;

===ಹಿಂಸೆ===
ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ನಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವು ಒಂದು ಚರ್ಚಾಸ್ಪದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸಕ್ತ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ನಡೆಗಳು ಅಥವಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವು, ಯಾವುದೇ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ಜನರು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಇಂಥ ಕ್ರಮಗಳ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆಯಾದರೂ, [[ಮದ್ಯವ್ಯಸನ]]ದಂಥ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾಗುವ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಕೃತ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಅಂಶಗಳನ್ನು, ಅದರಲ್ಲೂ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಸಮಾಜೋ-ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಚಲ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು [[ಘನತೆಯ ದುರುಪಯೋಗ]]ದಂಥ ಅಂಶಗಳನ್ನು  ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ, ಇದೇ-ಹತ್ತಿರ ಹತ್ತಿರದ ಹೋಲಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;ಹಿಂಸೆ ಮತ್ತು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ:

* {{cite journal |author=Walsh E, Buchanan A, Fahy T |title=Violence and schizophrenia: examining the evidence |journal=British Journal of Psychiatry |volume=180 |issue= |pages=490–5 |year=2002 |month=June |pmid=12042226 |url=http://bjp.rcpsych.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=12042226 |accessdate=2008-07-04 |doi=10.1192/bjp.180.6.490 }}
* {{cite journal |author=Stuart H |title=Violence and mental illness: an overview |journal=World Psychiatry |volume=2 |issue=2 |pages=121–24 |year=2003 |month=June |pmid=16946914 |pmc=1525086}}
* {{cite journal |author=Steadman HJ, Mulvey EP, Monahan J, ''et al.'' |title=Violence by people discharged from acute psychiatric inpatient facilities and by others in the same neighborhoods |journal=Archives of General Psychiatry |volume=55 |issue=5 |pages=393–401 |year=1998 |month=May |pmid=9596041 |url=http://archpsyc.ama-assn.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=9596041 |accessdate=2008-07-04 |doi=10.1001/archpsyc.55.5.393 |archive-date=2009-01-05 |archive-url=https://archive.is/20090105114328/http://archpsyc.ama-assn.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=9596041 |url-status=dead }}
* {{cite journal |author=Swanson JW, Swartz MS, Van Dorn RA, ''et al.'' |title=A national study of violent behavior in persons with schizophrenia |journal=Archives of General Psychiatry |volume=63 |issue=5 |pages=490–9 |year=2006 |month=May |pmid=16651506 |doi=10.1001/archpsyc.63.5.490 |url=http://archpsyc.ama-assn.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=16651506 |accessdate=2008-07-04 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* {{cite journal |author=Swanson JW, Holzer CE, Ganju VK, Jono RT |title=Violence and psychiatric disorder in the community: evidence from the Epidemiologic Catchment Area surveys |journal=Hospital and Community Psychiatry |volume=41 |issue=7 |pages=761–70 |year=1990 |month=July |pmid=2142118 |url=http://ps.psychiatryonline.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=2142118 |accessdate=2008-07-04 |archive-date=2011-11-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111117094211/http://ps.psychiatryonline.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=2142118 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸೂಚಿಸಿರುವ ಪ್ರಕಾರ, ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಲೆಯ ಆಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡಿರುವವರ ಪೈಕಿ 5%ರಿಂದ 10%ನಷ್ಟು ಮಂದಿ ಒಂದು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಪಟ್ಟಿಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref name=&quot;Mullen 06&quot;&gt;{{cite journal |author=Mullen PE |year=2006  |title=Schizophrenia and violence: from correlations to preventive strategies |journal=Advances in Psychiatric Treatment |volume=12 |pages=239–248  |url=http://apt.rcpsych.org/cgi/content/abstract/12/4/239 |accessdate=2008-07-04 |doi=10.1192/apt.12.4.239}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_52&quot;&gt;{{cite journal |author=Simpson AI, McKenna B, Moskowitz A, Skipworth J, Barry-Walsh J |title=Homicide and mental illness in New Zealand, 1970-2000 |journal=British Journal of Psychiatry |volume=185 |issue= |pages=394–8 |year=2004 |month=November |pmid=15516547 |doi=10.1192/bjp.185.5.394 |url=http://bjp.rcpsych.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=15516547 |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_53&quot;&gt;{{cite journal |author=Fazel S, Grann M |title=Psychiatric morbidity among homicide offenders: a Swedish population study |journal=American Journal of Psychiatry |volume=161 |issue=11 |pages=2129–31 |year=2004 |month=November |pmid=15514419 |doi=10.1176/appi.ajp.161.11.2129 |url=http://ajp.psychiatryonline.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=15514419 |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ [[ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ]]ವು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಕೃತ್ಯಗಳ ಒಂದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಅಪಾಯದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿದೆ. ಭ್ರಮೆಗಳು ಅಥವಾ ಭ್ರಾಂತಿಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪಾತ್ರದ ಕುರಿತಾದ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ಸಮಂಜಸತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಭ್ರಮೆಯ ಅಸೂಯೆ, ಬೆದರಿಕೆಯ ಗ್ರಹಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಣತಿಯ ಭ್ರಾಂತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿವೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬಗೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತಪ್ಪನ್ನು ಎಸಗುವ ಸಂಭವಗಳಿವೆ ಎಂದು ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಡೆತಡೆಗಳು, ಕಡಿಮೆ [[IQ]], ನಡತೆಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ, ಮುಂಚಿತವಾಗಿ-ಕಂಡುಬಂದ ಘನತೆಯ ದುರುಪಯೋಗ ಮತ್ತು ರೋಗನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ತಪ್ಪೆಸಗಿರುವುದರ ಒಂದು ಚರಿತ್ರೆಯಿಂದ ಅದು ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Mullen 06&quot; /&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಒಂದು ರೋಗನಿರ್ಣಯದೊಂದಿಗಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಅಪರಾಧದ [[ಬಲಿಪಶು]]ಗಳಾಗಿರುತ್ತಾರೆ- ಅಂದರೆ ಅವರು ದುಷ್ಕರ್ಮಿಗಳಾಗಿರುವುದರ ಕನಿಷ್ಟ ಪಕ್ಷ 14 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಿತಿಯಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Brekke JS, Prindle C, Bae SW, Long JD |title=Risks for individuals with schizophrenia who are living in the community |journal=Psychiatr Serv |volume=52 |issue=10 |pages=1358–66 |year=2001 |month=October |pmid=11585953 |doi= 10.1176/appi.ps.52.10.1358|url=http://ps.psychiatryonline.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=11585953 |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_55&quot;&gt;{{cite journal |author=Fitzgerald PB, de Castella AR, Filia KM, Filia SL, Benitez J, Kulkarni J |title=Victimization of patients with schizophrenia and related disorders |journal=Australian and New Zealand Journal of Psychiatry |volume=39 |issue=3 |pages=169–74 |year=2005 |month=March |pmid=15701066 |doi=10.1111/j.1440-1614.2005.01539.x |url=http://doi.org/10.1111/j.1440-1614.2005.01539.x |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt;

ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರ ಪೈಕಿ, ಘನತೆಯ ದುರುಪಯೋಗಕ್ಕೆ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಮದ್ಯಸಾರದ ಬಳಕೆಗೆ&lt;ref name=&quot;fn_51&quot;&gt;{{cite journal |author=Walsh E, Gilvarry C, Samele C, ''et al.'' |title=Predicting violence in schizophrenia: a prospective study |journal=Schizophrenia Research |volume=67 |issue=2-3 |pages=247–52 |year=2004 |month=April |pmid=14984884 |doi=10.1016/S0920-9964(03)00091-4 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0920996403000914 |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt; ಒಂದು ಸಂಕರ್ಪಕೊಂಡಿಯಿರುವುದು ಮತ್ತೊಂದು ಸಮಂಜಸವಾದ ಆವಿಷ್ಕಾರವಾಗಿದೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮಾಡುವ ಹಿಂಸೆ ಅಥವಾ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ನಡೆಯುವ ಹಿಂಸೆಯು, ಕೌಟುಂಬಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದರೊಳಗಿನ ಸಂಕೀರ್ಣ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಾರಸ್ಪರಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ,&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Solomon PL, Cavanaugh MM, Gelles RJ |title=Family violence among adults with severe mental illness: a neglected area of research |journal=Trauma Violence Abuse |volume=6 |issue=1 |pages=40–54 |year=2005 |month=January |pmid=15574672 |doi=10.1177/1524838004272464 |url=http://tva.sagepub.com/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=15574672 |accessdate=2008-07-04 }}{{Dead link|date=ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಇದು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Chou KR, Lu RB, Chang M |title=Assaultive behavior by psychiatric in-patients and its related factors |journal=J Nurs Res |volume=9 |issue=5 |pages=139–51 |year=2001 |month=December |pmid=11779087}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಚರ್ಚಾವಿಷಯವೂ ಆಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Lögdberg B, Nilsson LL, Levander MT, Levander S |title=Schizophrenia, neighbourhood, and crime |journal=Acta Psychiatrica Scandinavica |volume=110 |issue=2 |pages=92–7 |year=2004 |month=August |pmid=15233709 |doi=10.1111/j.1600-0047.2004.00322.x |url=http://doi.org/10.1111/j.1600-0047.2004.00322.x |accessdate=2008-07-04}}&lt;/ref&gt;

==ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರ==
[[File:Schizophrenia world map - DALY - WHO2002.svg|thumb|2002ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ 100,000 ವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕಾಗಿರುವ ದೈಹಿಕ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯ-ಹೊಂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಜೀವನ ವರ್ಷ.]]
ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಸಮಾನವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಇದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ಪುರುಷರಲ್ಲಿ 20–28ರ ವಯೋಮಾನಗಳ ನಡುವೆ ಬಿರುಸಾದ ಸಂಭವಿಸುವಿಕೆಯ ಕಂಡುಬಂದರೆ, ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಇದು 26–32ರ ನಡುವಿನ ವಯೋಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;castle1991&quot; /&gt; ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಿರುಸಾದ ಆರಂಭವಾಗುವಿಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಅಪರೂಪವಾಗಿದ್ದರೆ,&lt;ref name=&quot;Kumra_et_al_2001&quot;&gt;{{cite journal |author=Kumra S |coauthors=Shaw M, Merka P, Nakayama E, Augustin R |year=2001 |title=Childhood-onset schizophrenia: research update |journal=Canadian Journal of Psychiatry |volume=46 | issue=10 |pages=923–30 |pmid=11816313}}&lt;/ref&gt; ಮಧ್ಯ-ವಯಸ್ಸು ಅಥವಾ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲೂ ಇದೇ ಸ್ಥಿತಿಯಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite book | last = Hassett | first = Anne, et al. (eds) | title = Psychosis in the Elderly | publisher = London: Taylor and Francis. ISBN 18418439446 | date = 2005 | pages = 6 | url = https://books.google.com/books?id=eLaMOJ9oj28C&amp;printsec=frontcover&amp;dq=Psychosis+in+the+Elderly&amp;ei=LC3tSYCYH4G4M9Sz6OkN}}&lt;/ref&gt; ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ [[ಜೀವಮಾನದ ಹರಡುವಿಕೆ]]ಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 1%ನಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಜೀವಿತಾವಧಿಯ ಯಾವುದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರೋಗವನ್ನು ಅನುಭವಕ್ಕೆ ತಂದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ನಿರೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಅಥವಾ ಅನುಪಾತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅನೇಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳ 2002ರ ಒಂದು [[ಕ್ರಮಬದ್ಧ ಅವಲೋಕನ]]ವು 0.55%ನಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಜೀವಮಾನದ ಹರಡುವಿಕೆಯಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದೆ.&lt;ref name=&quot;fn_34&quot; /&gt; ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಒಂದೇ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸ್ವೀಕೃತ ಜ್ಞಾನವು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾಗ್ಯೂ, ದೇಶದೊಳಗಡೆ,&lt;ref name=&quot;Kirkbride_et_al_2006&quot;&gt;{{cite journal |author=Kirkbride JB |coauthors=Fearon P, Morgan C, Dazzan P, Morgan K, Tarrant J, Lloyd T, Holloway J, Hutchinson G, Leff JP, Mallett RM, Harrison GL, Murray RM, Jones PB |year=2006 |title=Heterogeneity in incidence rates of schizophrenia and other psychotic syndromes: findings From the 3-center ÆSOP study |journal=[[Archives of General Psychiatry]] |volume=63 | issue=3 |pages=250–58 |pmid=16520429 |doi=10.1001/archpsyc.63.3.250}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಹಾಗೂ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತವಾಗಿ&lt;ref name=&quot;Jablensky_et_al_1992&quot;&gt;{{cite journal |author=Jablensky A |coauthors=Sartorius N, Ernberg G, Anker M, Korten A, Cooper JE, Day R, Bertelsen A |year=1992 |title=Schizophrenia: manifestations, incidence and course in different cultures. A World Health Organization ten-country study |journal=Psychological Medicine Monograph Supplement |volume=20 |pages=1–97 |pmid=1565705}}&lt;/ref&gt; ಇದರ ಹರಡುವಿಕೆಯು ಬದಲಾಗುತ್ತಲೇ ಹೋಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Kirkbride_et_al_2007&quot;&gt;{{cite journal |author=Kirkbride JB |coauthors=Fearon P, Morgan C, Dazzan P, Morgan K, Murray RM, Jones PB |year=2007 |title=Neighbourhood variation in the incidence of psychotic disorders in Southeast London |journal=Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology |volume=42 | issue=6 |pages=438–45 |pmid=17473901 | doi = 10.1007/s00127-007-0193-0}}&lt;/ref&gt; [[ನಗರ ಪ್ರದೇಶ]]ದ ಒಂದು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುವ ಮತ್ತು ಪುನರಾವರ್ತನೀಯವಾಗಿರುವ ಆವಿಷ್ಕಾರವಾಗಿದ್ದು, [[ಔಷಧ ವಸ್ತುವಿನ ಬಳಕೆ]], [[ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪು]] ಮತ್ತು [[ಸಾಮಾಜಿಕ ಗುಂಪಿನ]] ಗಾತ್ರದಂಥ ಅಂಶಗಳ ನಂತರವೂ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿವೆ.&lt;ref name=&quot;fn_19&quot;&gt;{{cite journal |author=Van Os J |year=2004 |title=Does the urban environment cause psychosis? |journal=[[British Journal of Psychiatry]] |volume=184 | issue=4 |pages=287–288 |pmid=15056569 |doi=10.1192/bjp.184.4.287}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು [[ದೈಹಿಕ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯ]]ಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. 1999ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾದ 14 ದೇಶಗಳ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದರಲ್ಲಿ, [[ಪಾದಪಾಣಿ ಲಕ್ವ]] (ಕ್ವಾಡ್ರಿಪ್ಲೇಗಿಯಾ) ಮತ್ತು [[ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯ]] ಸ್ಥಿತಿಯ ನಂತರದ ಮೂರನೇ-ಅತಿ-ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯಕಾರಕ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ [[ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ]]ಕ್ಕೆ ಶ್ರೇಯಾಂಕ ದೊರೆತಿದ್ದು, ಇದು [[ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು]] (ಪ್ಯಾರಾಪ್ಲೇಗಿಯಾ) ಮತ್ತು [[ಅಂಧತ್ವ]]ಕ್ಕಿಂತ ಮುಂದಿದೆ.&lt;ref name=&quot;fn_35&quot;&gt;{{cite journal |author=Ustun TB |coauthors=Rehm J, Chatterji S, Saxena S, Trotter R, Room R, Bickenbach J, and the [[World Health Organization|WHO]]/[[National Institutes of Health|NIH]] Joint Project CAR Study Group |year=1999 |title=Multiple-informant ranking of the disabling effects of different health conditions in 14 countries |journal=[[The Lancet]] |volume=354 | issue=9173 |pages=111–15 |pmid=10408486 |doi=10.1016/S0140-6736(98)07507-2}}&lt;/ref&gt;

==ಇತಿಹಾಸ==

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ-ರೀತಿಯ [[ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣ]]ವೊಂದರ ನಮೂದುಗಳು 1800ರ ದಶಕಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿನ ಗತಕಾಲದ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪವೆಂದೇ ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೂ, ವಿಚಾರಹೀನವಾದ, ಗ್ರಹಿಸುವುದಕ್ಕಾಗದ, ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ನಡವಳಿಕೆಗಳ ನಮೂದುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದವು ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;Heinrichs2003&quot;&gt;{{cite journal |author=Heinrichs RW |title=Historical origins of schizophrenia: two early madmen and their illness |journal=J Hist Behav Sci |volume=39 |issue=4 |pages=349–63 |year=2003 |pmid=14601041 |doi=10.1002/jhbs.10152}}&lt;/ref&gt; ಪ್ರಾಚೀನ ಈಜಿಪ್ಟಿನ [[ಎಬರ್ಸ್‌ ಪ್ಯಾಪಿರಸ್‌]]ನಲ್ಲಿನ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಸೂಚಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದೊಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವಿದ್ದರೂ,&lt;ref&gt;ಒಕಾಶಾ, ಎ., ಒಕಾಶಾ, ಟಿ. (2000) [http://hpy.sagepub.com/cgi/content/refs/11/44/413 ನೋಟ್ಸ್‌ ಆನ್ ಮೆಂಟಲ್‌ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ಫಾರಾನೋಯಿಕ್ ಈಜಿಪ್ಟ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081206002132/http://hpy.sagepub.com/cgi/content/refs/11/44/413 |date=2008-12-06 }} ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ, 11: 413-424&lt;/ref&gt; ಇತರ ಅವಲೋಕನಗಳು ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;ನಾಸ್ಸರ‍್, ಎಂ. (1987) [http://pb.rcpsych.org/cgi/reprint/11/12/420.pdf ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ ಇನ್ ಏನ್ಷಿಯಂಟ್‌ ಈಜಿಪ್ಟ್‌] ದಿ ರಾಯಲ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಸ್ಟ್ಸ್‌ನ ನಿಯತಕಾಲಿಕ ಪ್ರಕಟಣೆ, ಸಂಪುಟ 11, ಡಿಸೆಂಬರ‍್.&lt;/ref&gt; [[ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್‌]] ಮತ್ತು [[ರೋಮನ್‌]] ಸಾಹಿತ್ಯದ ಒಂದು ಅವಲೋಕನವು ಸೂಚಿಸಿರುವ ಪ್ರಕಾರ, [[ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ]]ವು ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಅದರಲ್ಲಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಒಂದು ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯ ಯಾವುದೇ ನಮೂದು ಇರಲಿಲ್ಲ.&lt;ref name=&quot;fn_1&quot;&gt;{{cite journal |author=Evans K, McGrath J, Milns R |title=Searching for schizophrenia in ancient Greek and Roman literature: a systematic review |journal=[[Acta Psychiatrica Scandinavica]] |volume=107 |issue=5 |pages=323–30 |year=2003 |month=May |pmid=12752027 |doi=10.1034/j.1600-0447.2003.00053.x |url=http://www3.interscience.wiley.com/journal/118826875/abstract |accessdate=2008-07-03 |archive-date=2012-12-09 |archive-url=https://archive.today/20121209140236/http://www3.interscience.wiley.com/journal/118826875/abstract |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಕೆಲವೊಂದು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಹೋಲುವಂತಿರುವ ವಿಲಕ್ಷಣ ಮನೋವಿಕೃತ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ನಡವಳಿಕೆಗಳು [[ಮಧ್ಯ ಯುಗಗಳ]] ಅವಧಿಯಲ್ಲಿನ [[ಅರೇಬಿಕ್‌ ವೈದ್ಯಕೀಯ]] ಮತ್ತು [[ಮಾನಸಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯ]]ದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದ್ದವು.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ''[[ದಿ ಕೆನನ್‌ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್‌]]'' ನಲ್ಲಿ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಒಂದಷ್ಟು ಹೋಲುವ ಒಂದು ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು [[ಅವಿಸೆನ್ನಾ]] ಎಂಬಾತ ವಿವರಿಸಿದ್ದು, ಅವನ್ನು ಆತ ''ಜುನೂನ್ ಮಫ್ರಿತ್‌''  (ತೀವ್ರ ಹುಚ್ಚು) ಎಂದು ಕರೆದ. ಹುಚ್ಚುತನದ (''ಜುನೂನ್‌'' ) ಇತರ ಸ್ವರೂಪಗಳಾದ [[ಗೀಳು]], [[ರೇಬೀಸ್‌]] ಮತ್ತು [[ಖೇದವಿಕಲ್ಪ]]ದ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪಗಳಿಂದ ತೀವ್ರ ಹುಚ್ಚನ್ನು ಆತ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿದ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತಿರುವ ಯಾವುದೇ ರೋಗಸ್ಥಿತಿಯೂ [[ಸೆರಾಫೆದ್ದೀನ್ ಸಾಬನ್‌ಕ್ಯುವೋಗ್ಲು]] ಎಂಬಾತ ಬರೆದ ''ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಸರ್ಜರಿ''  ಎಂಬ 15ನೇ ಶತಮಾನದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.&lt;ref name=&quot;Higgins2007&quot;&gt;{{cite journal |author=Higgins ES, Kose S |title=Absence of schizophrenia in a 15th-century Islamic medical textbook |journal=Am J Psychiatry |volume=164 |issue=7 |pages=1120; author reply 1120–1 |year=2007 |month=July |pmid=17606667 |doi=10.1176/appi.ajp.164.7.1120 |url=http://ajp.psychiatryonline.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=17606667}}&lt;/ref&gt; ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸೀಮಿತ ಗತಕಾಲದ ಸಾಕ್ಷ್ಯದ ನೆರವಿನಿಂದ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು (ಇಂದು ಅದು ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿರುವಂತೆ) ಒಂದು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿರಬಹುದು, ಅಥವಾ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಗತಕಾಲದ ಬರಹಗಳಲ್ಲಿ [[ವಿಷಾದರೋಗ]] ಅಥವಾ [[ಗೀಳಿನಂಥ]] ಸಂಬಂಧಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಂದ ಇದು ಮಬ್ಬುಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;Heinrichs2003&quot; /&gt;

[[ಜೇಮ್ಸ್‌ ಟಿಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಥ್ಯೂಸ್‌]]ಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ 1797ರಲ್ಲಿನ ಒಂದು ವಿಸ್ತೃತವಾದ ರೋಗಿಯ ವರದಿ, ಮತ್ತು 1809ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡ [[ಫಿಲಿಪ್‌ ಪಿನೆಲ್‌]]ನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ನಮೂದುಗಳು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿನ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಆರಂಭಿಕ ರೋಗ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.&lt;ref name=&quot;Heinrichs2003&quot; /&gt; [[ಬೆನೆಡಿಕ್ಟ್‌ ಮೋರ್ಸೆಲ್‌]] ಎಂಬಾತನಿಂದ 1853ರಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಮೊದಲು ಹದಿಹರೆಯದವರು ಹಾಗೂ ಯುವ ಪ್ರೌಢಸ್ಥರಿಗೆ ಹಾನಿಯುಂಟುಮಾಡುವ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ರೋಗದ ಸಹಲಕ್ಷಣ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ''ಡೆಮೆನ್ಸ್‌ ಪ್ರೆಕೋಸ್‌''  ('ಮುಂಚಿತವಾದ ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯ' ಎಂಬುದು ಇದರ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ) ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿತ್ತು. [[ಡೆಮೆನ್ಷಿಯಾ ಪ್ರೇಕಾಕ್ಸ್‌]] ಎಂಬ ಪದವನ್ನು 1891ರಲ್ಲಿ [[ಅರ್ನಾಲ್ಡ್‌ ಪಿಕ್‌]] ಎಂಬಾತ ಮನೋವಿಕೃತ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಕುರಿತಾದ ಒಂದು ರೋಗಿಯ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿದ. 1893ರಲ್ಲಿ [[ಎಮಿಲ್‌ ಕ್ರೇಪೆಲಿನ್‌]] ಎಂಬಾತ ''[[ಡೆಮೆನ್ಷಿಯಾ ಪ್ರೇಕಾಕ್ಸ್‌]]''  ಮತ್ತು [[ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆ]]ಯ (ಉನ್ಮಾದಗ್ರಸ್ತ ಖಿನ್ನತೆ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದ್ದು,ಏಕಧ್ರುವೀಯ ಮತ್ತು ಎರಡು ಧ್ರುವೀಯ ಖಿನ್ನತೆಗಳೆರಡನ್ನೂ ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ) ನಡುವಿನ [[ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣ]]ದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹೊಸ ವಿಸ್ತೃತ ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ. ''ಡೆಮೆನ್ಷಿಯಾ ಪ್ರೇಕಾಕ್ಸ್‌''  ಎಂಬುದು ಮೂಲತಃ ಮಿದುಳಿನ ಒಂದು ಕಾಯಿಲೆ,&lt;ref name=&quot;fn_2&quot;&gt;ಕ್ರೇಪೆಲಿನ್ ಇ. (1907) ''ಟೆಕ್ಸ್ಟ್ ಬುಕ್ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ (7ನೇ ಆವೃತ್ತಿ)''  (ಭಾಷಾಂತರ: ಎ.ಆರ‍್.ಡೀಫೆನಡಾರ್ಫ್‌). ಲಂಡನ್‌: ಮೆಕ್‌ಮಿಲನ್‌.&lt;/ref&gt; ಅದರಲ್ಲೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ [[ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆ]]ಯ ಒಂದು ಸ್ವರೂಪ ಎಂಬುದು ಕ್ರೇಪೆಲಿನ್‌ನ ನಂಬಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು. ಜೀವನದ ನಂತರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ [[ಆಲ್‌ಝೈಮರ್‌ನ ಕಾಯಿಲೆ]]ಯಂಥ ಡೆಮೆನ್ಷಿಯಾದ ಇತರ ಸ್ವರೂಪಗಳಿಂದ ಇದು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಆತ ನಂಬಿದ್ದ.&lt;ref name=&quot;fn_49&quot;&gt;{{cite book |author=Hansen RA, Atchison B |title=Conditions in occupational therapy: effect on occupational performance |publisher=Lippincott Williams &amp; Wilkins |location=Hagerstown, MD |year=2000 |isbn=0-683-30417-8}}&lt;/ref&gt; ಕ್ರೇಪೆಲಿನ್‌ನ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಮನ್ನಣೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿತು. ಆರೋಗ್ಯಲಾಭದ ಪ್ರಕರಣಗಳಿದ್ದಾಗ್ಯೂ, ಮತ್ತು ಇದು ಪಲ್ಲಟಗೊಳಿಸಿದ ಹರೆಯದ ಉನ್ಮಾದದಂಥ ಕೆಲವೊಂದು ರೋಗನಿರ್ಣಯಗಳ ಸಮರ್ಥನೆಯ ಪ್ರಕರಣಗಳಿದ್ದಾಗ್ಯೂ &quot;ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯ&quot; ಎಂಬ ಪದದ ಬಳಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳು ಕೇಳಿಬಂದವು.&lt;ref&gt;ಮೆಕ್‌ಕೊನಾಘೇ, ಜೆ.ಸಿ. (1905) [http://bjp.rcpsych.org/cgi/content/citation/51/213/340 ಅಡಾಲಸೆಂಟ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಯಾನಿಟಿ: ಎ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟ್ ಎಗೇನ್ಸ್ಟ್‌ ದಿ ಯೂಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಟರ್ಮ್‌ &quot;ಡೆಮೆನ್ಷಿಯಾ ಪ್ರೆಕಾಕ್ಸ್‌&quot;] ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಮೆಂಟಲ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌ (1905) 51: 340-348.&lt;/ref&gt;

''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ''  ಎಂಬ ಪದವನ್ನು [[ಯೂಜೆನ್ ಬ್ಲ್ಯೂಗರ‍್]] ಎಂಬಾತ 1908ರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ. [[ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ]],[[ಆಲೋಚನೆ]], [[ಸ್ಮೃತಿ]], ಮತ್ತು [[ಗ್ರಹಿಕೆ]] ಇವುಗಳ ನಡುವಿನ ಕ್ರಿಯೆಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಇದರ ಹಿಂದಿತ್ತು. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಭಾಷಾಂತರಿಸಿದಾಗ &quot;ಮನಸ್ಸಿನ ಛಿದ್ರಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಒಡೆಯುವಿಕೆ&quot; ಎಂಬ ಸ್ಥೂಲ ಅರ್ಥ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. [[ಗ್ರೀಕ್‌]] ಮೂಲಗಳಾದ ''ಸ್ಕಿಜೇನ್''  (σχίζειν, &quot;ಸೀಳುವುದು&quot;) ಮತ್ತು ''ಫ್ರೇನ್'', ''ಫ್ರೇನ್-''  (φρήν, φρεν-, &quot;[[ಮನಸ್ಸು]]&quot;)&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Kuhn R; tr. Cahn CH |title=Eugen Bleuler's concepts of psychopathology |journal=Hist Psychiatry |volume=15 |issue=3 |year=2004 |pages=361–6 |doi=10.1177/0957154X04044603 |pmid=15386868}}&lt;/ref&gt; ಎಂಬುದರಿಂದ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಎಂಬ ಪದ ಬಂದಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಬ್ಲ್ಯೂಗರ‍್ 4 ''A'''ಗಳೆಂಬಂತೆ ವಿವರಿಸಿದ: ಫ್ಲಾಟನ್ಡ್‌ ''' '' '''ಅಫೆಕ್ಟ್‌'' (ಕುಗ್ಗಿಸಿದ ಸೋಂಕು), '' ಆಟಿಸಂ'' (ಸ್ವಲೀನತೆ), ಇಂಪೇರ್ಡ್‌ '' ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌'' ಆಫ್ ಐಡಿಯಾಸ್‌ (ಕೆಡಿಸಿದ ಭಾವಸಾಹಚರ್ಯ) ಮತ್ತು '' ಆಂಬಿವೇಲೆನ್ಸ್‌'' (ಉಭಯಪ್ರವೃತ್ತಿ).&lt;ref name=&quot;fn_78&quot;&gt;{{cite journal |author=Stotz-Ingenlath G |title=Epistemological aspects of Eugen Bleuler's conception of schizophrenia in 1911 |journal=Medicine, Health Care and Philosophy |volume=3 |issue=2 |pages=153–9 |year=2000 |pmid=11079343|url=http://www.kluweronline.com/art.pdf?issn=1386-7423&amp;volume=3&amp;page=153|format=PDF |accessdate=2008-07-03 |doi=10.1023/A:1009919309015}}&lt;/ref&gt; '' ''' '''''ತನ್ನ ಕೆಲವೊಂದು ರೋಗಿಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹಾಳಾಗುವ ಬದಲು ಸುಧಾರಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಕಾಯಿಲೆಯು ಒಂದು [[ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯ]]ವಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಬ್ಲ್ಯೂಗರ‍್ ಅರಿತುಕೊಂಡ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಅದರ ಬದಲಿಗೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಿದ.

''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ''  ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ, ಇದಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದವರು ಒಂದು &quot;ಒಡಕು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ&quot;ವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಕೆಲವೊಂದು ಜನರು ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಕೇಳಬಹುದಾದರೂ ಮತ್ತು ದೂರದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳಿಂದ ಬಂದ ಧ್ವನಿಗಳಂತೆ ಅದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರಾದರೂ, ದೂರದ ಬಹು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಓರ್ವ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವು ಒಳಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಬ್ಲ್ಯೂಗರ‍್ನ ''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ''  ಎಂಬ ಪದದ ಅರ್ಥದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಆಂಶಿಕವಾಗಿ ಗೊಂದಲವು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ''  (ಅಕ್ಷರಶಃ ಅರ್ಥ &quot;ಸೀಳು&quot; ಅಥವಾ &quot;ಒಡೆದುಹೋದ ಮನ&quot;). 1933ರಲ್ಲಿ [[ಟಿ.ಎಸ್. ಎಲಿಯಟ್‌]] ಕವಿಯು ಬರೆದ ಲೇಖನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಸದರಿ ಪದದ ಅರ್ಥವು &quot;ಒಡಕು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ&quot; ಎಂಬ ತಪ್ಪುಗ್ರಹಿಕೆಯಾಗಿ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲು ಕಂಡುಬಂತು.&lt;ref name=&quot;fn_3&quot;&gt;{{cite book |author=Porter, Roy; Berrios, G. E. |title=A history of clinical psychiatry: the origin and history of psychiatric disorders |publisher=Athlone Press |location=London |year=1995 |pages= |isbn=0-485-24211-7}}&lt;/ref&gt;

[[File:Reeve37258.jpg|thumb|&quot;ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯ ಪ್ರೀಕಾಕ್ಸ್‌ನ ಒಂದು ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾದ ಪ್ರಕರಣ&quot;ದೊಂದಿಗಿನ ಓರ್ವ ರೋಗಿಯಿಂದ ಸೇಂಟ್‌ ಎಲಿಝಬೆತ್ಸ್‌ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿನ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಗೀಚು-ರೇಖಾಚಿತ್ರಗಳು.]]

ಇಪ್ಪತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಪ್ರಥಮಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾವನ್ನು ಒಂದು ಆನುವಂಶಿಕ ನ್ಯೂನತೆ ಎಂಬಂತೆ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಮತ್ತು ಇದರಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವವರನ್ನು ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ [[ಸುಜನನಶಾಸ್ತ್ರ]]ಕ್ಕೆ ಈಡುಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು.
ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿದ್ದೋ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲದೆಯೋ, ನೂರಾರು ಸಾವಿರಾರು ಮಂದಿಯನ್ನು [[ಸಂತಾನಹರಣಕ್ಕೀಡುಮಾಡಲಾಯಿತು]]. [[ನಾಝಿ ಜರ್ಮನಿ]], [[ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು]], ಮತ್ತು [[ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯಾ]]ದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;fn_76&quot;&gt;{{cite journal |author=Allen GE |title=The social and economic origins of genetic determinism: a case history of the American Eugenics Movement, 1900-1940 and its lessons for today |journal=Genetica |volume=99 |issue=2-3 |pages=77–88 |year=1997 |pmid=9463076 |url=http://www.kluweronline.com/art.pdf?issn=0016-6707&amp;volume=99&amp;page=77 |format=PDF |accessdate=2008-07-03 |doi=10.1007/BF02259511 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fn_77&quot;&gt;{{cite book |author=Bentall RP, Read JE, Mosher LR |title=Models of Madness: Psychological, Social and Biological Approaches to Schizophrenia |publisher=Brunner-Routledge |location=Philadelphia |year=2004 |isbn=1-58391-906-6}}&lt;/ref&gt; &quot;ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಯೋಗ್ಯರಲ್ಲದವರು&quot; ಎಂಬ ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸಿಕೊಂಡ ಇತರ ಜನಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅನೇಕರನ್ನು ನಾಝಿ &quot;[[ಆಕ್ಷನ್‌ T4]]&quot; ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;Lifton_2000&quot;&gt;{{cite book |author=Lifton, Robert Jay |title=The Nazi doctors: medical killing and the psychology of genocide |publisher=Basic Books |location=New York |year=1986 |isbn=0-465-04905-2}}&lt;/ref&gt;

1970ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಮಾನದಂಡಗಳು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ವಿವಾದಗಳ ವಿಷಯವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿ, ಅದರ ಫಲವಾಗಿ ಇಂದು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ಮಾನದಂಡಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. 1971ರಲ್ಲಿ ಬಂದ US-UKಯ ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಅಧ್ಯಯನದ ನಂತರ, ಯುರೋಪ್‌ಗಿಂತ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;Wing1971&quot;&gt;{{cite journal |author=Wing JK |title=International comparisons in the study of the functional psychoses |journal=British Medical Bulletin |volume=27 |issue=1 |pages=77–81 |year=1971 |month=January |pmid=4926366}}&lt;/ref&gt;

USನಲ್ಲಿದ್ದ ಬಿಗಿಯಲ್ಲದ ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಮಾನದಂಡಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಆಂಶಿಕ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದವು. ಏಕೆಂದರೆ, ಯುರೋಪ್‌ ಮತ್ತು ಅದರ [[ICD-9]] ಕೈಪಿಡಿಗೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ USನ ಮಾನದಂಡಗಳು [[DSM-II]] ಕೈಪಿಡಿಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದವು. 1972ರಲ್ಲಿ ಹೊರಬಂದ ಮತ್ತು ''[[ಸೈನ್ಸ್‌]]''  ನಿಯತಕಾಲಿಕದಲ್ಲಿ ''[[ಆನ್‌ ಬೀಯಿಂಗ್ ಸೇನ್ ಇನ್‌ ಇನಸೇನ್‌ ಪ್ಲೇಸಸ್‌]]''  ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡ [[ಡೇವಿಡ್‌ ರೋಸೆನ್‌ಹ್ಯಾನ್‌ನ]] ಅಧ್ಯಯನವು, USನಲ್ಲಿನ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ಸಾಕಷ್ಟು ವ್ಯಕ್ತಿನಿಷ್ಠ ಅಥವಾ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವಾಗಿದ್ದು ಇದು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಲ್ಲ ಎಂಬ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂತು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Rosenhan D |year=1973 |title=On being sane in insane places |journal=[[Science (journal)|Science]] |volume=179 |pages=250–8 |pmid=4683124| doi=10.1126/science.179.4070.250}}&lt;/ref&gt; ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗಲಕ್ಷಣದ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಸಮಗ್ರ DSM ಕೈಪಿಡಿಯ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗೂ ಈ ಕೆಲವೊಂದು ಅಂಶಗಳು ಕಾರಣವಾಗುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, 1980ರಲ್ಲಿ [[DSM-III]] ಕೈಪಿಡಿಯ ಪ್ರಕಟಣೆಗೂ ಕಾರಣವಾದವು.&lt;ref name=&quot;Wilson1993&quot;&gt;{{cite journal |author=Wilson M |title=DSM-III and the transformation of American psychiatry: a history |journal=[[American Journal of Psychiatry]] |volume=150 |issue=3 |pages=399–410 |year=1993 |month=March |pmid=8434655 |url=http://ajp.psychiatryonline.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=8434655 |accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt;

1970ರ ದಶಕದ ನಂತರದಲ್ಲಿ 40ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕಾಗಿರುವ ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಮಾನದಂಡಗಳು ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನಕ್ಕೊಳಗಾಗಿವೆ.&lt;ref name=&quot;competing07&quot;&gt;{{cite journal |author=Jansson LB, Parnas J |title=Competing definitions of schizophrenia: what can be learned from polydiagnostic studies? |journal=[[Schizophr Bull]] |volume=33 |issue=5 |pages=1178–200 |year=2007 |month=September |pmid=17158508 |doi=10.1093/schbul/sbl065 |url=http://schizophreniabulletin.oxfordjournals.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=17158508}}&lt;/ref&gt;

[[ಸೋವಿಯತ್‌ ಒಕ್ಕೂಟ]]ದಲ್ಲಿ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ರಾಜಕೀಯ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗೂ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ.  ಸೋವಿಯೆತ್‌ನ [[ಆಂಡ್ರಿ ಸ್ನೆಝ್ನೆವ್ಸ್‌ಕಿ]] ಎಂಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮನೋವೈದ್ಯ [[ನಿಧಾನವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯುವ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ]]ದ ಒಂದು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಉಪ-ವರ್ಗೀಕರಣವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಮತ್ತು ಪ್ರವರ್ತಿಸಿದ. ಪೇಚಾಟವುಂಟುಮಾಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಅಥವಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವುಳ್ಳ ವಿಚಾರಣೆಯೊಂದನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವಾಗ ರಾಜಕೀಯ ಭಿನ್ನಮತೀಯರ ಹೆಸರು ಕೆಡಿಸಲು ಹಾಗೂ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಸೆರೆವಾಸಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಲು ಈ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಬಳಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;Wilkinson1986&quot;&gt;{{cite journal |author=Wilkinson G |year=1986 |title=Political dissent and &quot;sluggish&quot; schizophrenia in the Soviet Union |journal=[[British Medical Journal|Br Med J (Clin Res Ed)]] |volume=293 | issue=6548 |pages=641–2 |pmid=3092963 |doi=10.1136/bmj.293.6548.641}}&lt;/ref&gt; ಸೋವಿಯೆತ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಭಿನ್ನಮತೀಯರಿಂದಾಗಿ ಈ ಅಭ್ಯಾಸವು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯರ ಮುಂದೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿತು, ಮತ್ತು 1977ರಲ್ಲಿ [[ವಿಶ್ವ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಘ]]ವು ಮನೋವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಆರನೇ ವಿಶ್ವ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಸೋವಿಯತ್‌ ಒಕ್ಕೂಟದ ಈ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಖಂಡಿಸಿತು.&lt;ref&gt;[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,915433,00.html ಸೆನ್ಸೂರಿಂಗ್ ದಿ ಸೋವಿಯೆಟ್ಸ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091003115334/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,915433,00.html |date=2009-10-03 }}, TIME, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 12, 1977&lt;/ref&gt; ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಒಂದು ಸುಪ್ತ ಸ್ವರೂಪವು ಪ್ರಚಲಿತ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಭಿನ್ನಮತೀಯರು ವಿರೋಧಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿತು ಎಂದು ಹೇಳುವ ತನ್ನ ವಾದವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುವ ಬದಲು, ಸ್ನೆಝ್ನೆವ್ಸ್‌ಕಿಯು ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ತಾನು ಗಳಿಸಿದ್ದ ತನ್ನ ಗೌರವಾರ್ಥ ಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ 1980ರಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮದೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನೂ ಕಡಿದುಕೊಂಡ.&lt;ref&gt;ಸಿಡ್ನಿ ಲೆವೈನ್‌, [http://pb.rcpsych.org/cgi/reprint/5/5/94.pdf ದಿ ಸೋಷಿಯಲ್ ಕಮಿಟಿ ಆನ್ ದಿ ಪೊಲಿಟಿಕಲ್ ಅಬ್ಯೂಸ್ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ], ಸೈಕಿಯಾಟ್ರ್‌. ಬುಲ್., ಮೇ 1981; 5: 94 - 95&lt;/ref&gt;

==ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ==

=== ಅಪವಾದ ===

ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ರೋಗಿಗಳ ಆರೋಗ್ಯಲಾಭದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ತಡೆಗೋಡೆಯಾಗಿ [[ಸಾಮಾಜಿಕ ರೋಗಚಿಹ್ನೆ]]ಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;ಮೆಕ್‌ಗೊರಿ, ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್‌ (2003). &quot;ದಿ ಇನ್‌ಫ್ಲುಯೆನ್ಸ್‌ ಆಫ್ ಸ್ಟಿಗ್ಮ ಆನ್ ಪ್ರಿವೆಂಟಿವ್ ಎಫರ್ಟ್ಸ್‌ ಇನ್ ಸೈಕೋಟಿಕ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್‌,&quot; ಇನ್ ''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ (WPA ಸಿರೀಸ್‌ ಇನ್ ಎವಿಡೆನ್ಸ್‌ &amp;amp; ಎಕ್ಸ್‌ಪೀರಿಯೆನ್ಸ್‌ ಇನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ)'', ಪುಟ 292.&lt;/ref&gt; 1999ರ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದರಿಂದ ಪಡೆದ ದೊಡ್ಡ, ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಸಮೀಕ್ಷಾ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಇತರರಿಗೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾದುದೇನನ್ನೂ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ &quot;ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚು&quot; ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು 12.8%ನಷ್ಟು ಅಮೆರಿಕನ್ನರು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರೆ, ತಾವು &quot;ಹೆಚ್ಚೂಕಮ್ಮಿ ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ&quot; ಇರುವುದಾಗಿ 48.1%ನಷ್ಟು ಮಂದಿ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಜನರು ತಮ್ಮ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ತೀರ್ಮಾನವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಒಂದೋ &quot;ಅಷ್ಟೇನೂ ಸಮರ್ಥರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ&quot; ಇಲ್ಲವೇ &quot;ಸಮರ್ಥರೇ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ&quot; ಎಂದು 74%ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಂದಿ ಹೇಳಿದ್ದರೆ, ಇದನ್ನೆ ಹಣದ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತೀರ್ಮಾನಗಳಿಗೆ 70.2%ನಷ್ಟು ಮಂದಿ ಅನ್ವಯಿಸಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Pescosolido BA, Monahan J, Link BG, Stueve A, Kikuzawa S |title=The public's view of the competence, dangerousness, and need for legal coercion of persons with mental health problems |journal=Am J Public Health |volume=89 |issue=9 |pages=1339–45 |year=1999 |month=September |pmid=10474550 |pmc=1508769 |doi= 10.2105/AJPH.89.9.1339|url=http://www.ajph.org/cgi/pmidlookup?view=long&amp;pmid=10474550 |accessdate=2008-07-03}}&lt;/ref&gt;

ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪದೊಂದಿಗಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳೆಂಬಂತೆ ಗ್ರಹಿಸುವಿಕೆಯು, 1950ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ ಹರಡುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ದುಪ್ಪಟ್ಟು ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Phelan JC, Link BG, Stueve A, Pescosolido BA|year=2000 |month=June |title=Public Conceptions of Mental Illness in 1950 and 1996: What Is Mental Illness and Is It to be Feared? |journal=Journal of Health and Social Behavior |volume=41 |issue=2 |pages=188–207 |doi=10.2307/2676305}}&lt;/ref&gt; ರೋಗಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ,&lt;ref&gt;ಕಿಮ್ ವೈ &amp;amp; ಬೆರೋಯಿಸ್ ಜಿ.ಇ. (2001) ಇಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್‌ ಆಫ್ ದಿ ಟರ್ಮ್‌ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಆನ್ ಕಲ್ಚರ‍್ ಆಫ್ ಈಡಿಯೋಗ್ರಾಫ್: ದಿ ಜಪಾನೀಸ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೀರಿಯೆನ್ಸ್‌. ''ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಬುಲೆಟಿನ್''  27: 181-185.&lt;/ref&gt; 2002ರಲ್ಲಿ [[ಜಪಾನಿನ ಮನೋವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನರವಿಜ್ಞಾನ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಂಘ]]ವು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾಕ್ಕಾಗಿರುವ ಪದವನ್ನು ''ಸೀಶಿನ್-ಬನ್‌ರೆಟ್ಸು-ಬ್ಯೋ'' ಎಂಬುದರಿಂದ　精神分裂病 (ಮನಸ್ಸಿನ-ಬಿರುಕು-ಕಾಯಿಲೆ) ''ಟೋಗೋ-ಶಿಟ್ಕೊ-ಶೊ''  ಎಂಬುದಕ್ಕೆ　統合失調症 ([[ಸಮನ್ವಯತೆಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ]]) ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಈ ಹೊಸ ಹೆಸರು ಜೈವಿಕ-ಮನಸ್ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾದರಿಯಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿತ್ತು, ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ರಕರಣಗಳ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಅಂದರೆ, ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು 36.7%ನಿಂದ 69.7%ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಏರಿರುವುದನ್ನು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿನ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;Sato&quot;&gt;{{cite journal |author=Sato M |year=2004 |title=Renaming schizophrenia: a Japanese perspective |journal=World Psychiatry |volume=5 | issue=1 |pages=53–5 |pmid=16757998}}&lt;/ref&gt;

=== ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಿತ್ರಣಗಳು ===
''[[ಎ ಬ್ಯೂಟಿಫುಲ್‌ ಮೈಂಡ್‌]]''  ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕ ಹಾಗೂ ಚಲನಚಿತ್ರವು [[ಜಾನ್‌ ಫೋರ್ಬ್ಸ್‌ ನ್ಯಾಶ್‌]] ಎಂಬಾತನ ಜೀವನವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿತು. ನ್ಯಾಶ್‌ ಓರ್ವ [[ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]]-ವಿಜೇತ ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಾಗಿದ್ದು, ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ. ''ದೇವ್ರಾಯ್‌''  ಎಂಬ [[ಮರಾಠಿ]] ಭಾಷಾ ಚಲನಚಿತ್ರವು ([[ಅತುಲ್‌ ಕುಲಕರ್ಣಿ]] ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ) ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ರೋಗಿಯೊಬ್ಬನ ಕುರಿತಾದ ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ [[ಭಾರತ]]ದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಈ ಚಿತ್ರವು, ರೋಗಿಯೊಬ್ಬನ ನಡವಳಿಕೆ, ಮನೋಧರ್ಮ, ಮತ್ತು ಹೋರಾಟದ ಜೊತೆಗೇ, ಅವನ ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರ ಕುರಿತೂ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.  ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರ ಕುರಿತಾಗಿ ಇತರ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಸಂಬಂಧಿಗಳಿಂದ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ; [[ಆನ್ನೆ ಡೆವೆಸನ್‌]] ಎಂಬ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಓರ್ವ ಪತ್ರಕರ್ತೆಯು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಮಗನ ಹೋರಾಟದ ಕಥೆಯನ್ನು ನಂತರ ಚಲನಚಿತ್ರವಾದ ''ಟೆಲ್‌ ಮಿ ಐಯಾಮ್‌ ಹಿಯರ್‌'',&lt;ref&gt;{{cite book |author=[[Anne Deveson|Deveson A]] |title=Tell Me I'm Here |publisher=Penguin |year=1991 |pages= |isbn=0-14-027257-7}}&lt;/ref&gt; ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದಾಳೆ.

[[ಬಲ್ಗಾಕೋವ್‌ನ]] ''[[ದಿ ಮಾಸ್ಟರ‍್ ಅಂಡ್‌ ಮಾರ್ಗರಿಟಾ]]'' ದಲ್ಲಿ, ಬೆಲಿಯೋಝ್‌ನ ಮರಣದ ಕುರಿತು ಪ್ರೇತವು (ವೊಲ್ಯಾಂಡ್‌) ಹೇಳಿದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಇವಾನ್‌ ಬೆಝ್‌ಡೊಮ್ನಿಜ್‌ ಕವಿಯು ಆರೈಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ದಾಖಲಾಗುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಇರುವುದು ರೋಗನಿರ್ಣಯದಿಂದ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. [[ಮಾರ್ಕ್‌ ವೊನ್ನೆಗಟ್‌]] ಬರೆದ ''[[ದಿ ಈಡನ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌]]''  ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವು ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದೊಂದಿಗಿನ ಆತನ ಹೋರಾಟ ಹಾಗೂ ಆತನ ಆರೋಗ್ಯಲಾಭದ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ.

==ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿರಿ==
*[[:en: Schizophrenia|Schizophrenia]]
*[[ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದಲ್ಲಿನ ದೈಹಿಕ ಆರೋಗ್ಯ]]

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{reflist|2}}

==ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ==

&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;

*{{cite book |author=[[Richard Bentall|Bentall, Richard]] |title=Madness explained: psychosis and human nature |publisher=Allen Lane |location=London |year=2003 |isbn=0-7139-9249-2}}
*{{cite book |last=Dalby |first=J. Thomas |title=Mental disease in history: a selection of translated readings |publisher=Peter Lang |location=Bern |year=1996 |pages= |isbn=0-8204-3056-0 }}
*{{cite journal |last=Fallon |first=James H. |authorlink=James Fallon |year=2003 |title=The Neuroanatomy of Schizophrenia: Circuitry and Neurotransmitter Systems |journal=Clinical Neuroscience Research |volume=3 |pages=77–107 |doi=10.1016/S1566-2772(03)00022-7 |accessdate=2008-07-07}}
*{{cite book |last=Fleck |first=Stephen |authorlink=Theodore Lidz |coauthors=[[Theodore Lidz]] and Alice Cornelison |title=Schizophrenia and the family |publisher=International Universities Press |location=New York |year=1985 |isbn=0-8236-6001-X}}
*{{cite book |last=Laing |first=Ronald D. |authorlink=Ronald David Laing |title=The divided self: an existential study in sanity and madness |publisher=Penguin Books |location=New York |year=1990|isbn=0-14-013537-5 }}
*{{cite book |author=Noll, Richard |title=The Encyclopedia of Schizophrenia And Other Psychotic Disorders (Facts on File Library of Health and Living) |publisher=Facts on File |location=New York |year=2006 |isbn=0-8160-6405-9}}
*{{cite book |last=Roazen |first=Paul |authorlink=Paul Roazen |coauthors=[[Victor Tausk]] |title=Sexuality, war, and schizophrenia: collected psychoanalytic papers |publisher=Transaction Publishers |location=New Brunswick, N.J., U.S.A |year=1991 |pages= |isbn=0-88738-365-3}} (ಆನ್‌ ದಿ ಆರಿಜಿನ್ ಆಫ್ ದಿ ’ಇನ್‌ಫ್ಲುಯೆನ್ಸಿಂಗ್ ಮೆಷೀನ್’ ಇನ್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ.)
*{{cite book |last=Szasz |first=Thomas Stephen |authorlink=Thomas Szasz |title=Schizophrenia: the sacred symbol of psychiatry |publisher=Basic Books |location=New York |year=1976 |pages= |isbn=0-465-07222-4}}
&lt;/div&gt;

==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು==

*{{dmoz|Health/Mental_Health/Disorders/Schizophrenia/}}
*[https://web.archive.org/web/20021017220109/http://www.npr.org/programs/atc/features/2002/aug/schizophrenia/ NPR: ದಿ ಸೈಟ್‌ ಅಂಡ್ ಸೌಂಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ]
*[http://www.who.int/mental_health/management/schizophrenia/en/ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ ಕುರಿತಾದ ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಸಕ್ತ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ]
*[https://archive.org/details/Symptoms1940 ಸಿಂಪ್ಟಮ್ಸ್‌ ಇನ್ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ] 1940ರಲ್ಲಿ ತಯಾರಾದ ಈ ಚಿತ್ರ ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾದ ಕೆಲವೊಂದು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವುದು.

[[ವರ್ಗ:ಮಾನಸಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆ]]
[[ವರ್ಗ:ಸ್ಕಿಜೋಫ್ರೇನಿಯಾ]]
[[ವರ್ಗ:ದೈಹಿಕ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯ]]
[[ವರ್ಗ:ಗ್ರೀಕ್‌ನಿಂದ ಎರವಲಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಪದಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:DSM ಮತ್ತು ICDಯಿಂದ ಮಾಡಲಾದ ಮಾನಸಿಕ ಕಾಯಿಲೆಯ ರೋಗನಿರ್ಣಯ]]
[[ವರ್ಗ:ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ]]
[[ವರ್ಗ:ಮನೋರೋಗಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ವೈದ್ಯಕೀಯ]]
[[ವರ್ಗ:ಮನೋವಿಜ್ಞಾನ]]
[[ವರ್ಗ:ಮಾನಸಿಕ ರೋಗಗಳು]]</text>
      <sha1>6unbviwrd3tuxbcpv26uamk8xqme16b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಉಳವಿ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21340</id>
    <revision>
      <id>1307603</id>
      <parentid>1293226</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:38:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:6310:4C86:E6BA:AABD:5725:F34D</ip>
      </contributor>
      <origin>1307603</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10511" sha1="ohkjjw74ddtotwzu1cc3j330vju92bi" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                    = Ulavi
| native_name             = ಉಳವಿ 
| native_name_lang        = kn
| other_name              = 
| nickname                = 
| settlement_type         = ಹಳ್ಳಿ
| image_skyline           = 
| image_alt               = 
| image_caption           = 
| pushpin_map             = India Karnataka
| pushpin_label_position  = right
| pushpin_map_alt         =
| latd                    = 15
| latm                    = 0
| lats                    = 19
| latNS                   = N
| longd                   = 74
| longm                   = 30
| longs                   = 34
| longEW                  = E
| coordinates_display     = inline,title
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = {{flag|ಭಾರತ}}
| subdivision_type1       = ರಾಜ್ಯ
| subdivision_name1       = [[ಕರ್ನಾಟಕ]]
| subdivision_type2       = ಜಿಲ್ಲೆ
| subdivision_name2       = [[ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ]]
| subdivision_type3       = [[Taluks of Karnataka|ತಾಲೂಕು]]
| subdivision_name3       = [[ಜೋಯಿಡಾ]]
| subdivision_type4       = [[List of Constituencies of the Lok Sabha|Lok Sabha Constituency]]
| subdivision_name4       = 
| established_title       = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date        = 
| founder                 = 
| named_for               = 
| government_type         = 
| governing_body          = 
| unit_pref               = Metric
| area_footnotes          = 
| area_rank               = 
| area_total_km2          = 
| elevation_footnotes     = 
| elevation_m             = 
| population_total        = 
| population_as_of        = 2001
| population_rank         = 
| population_density_km2  = 
| population_demonym      = 
| population_footnotes    = 
| demographics_type1      = ಭಾಷೆ
| demographics1_title1    = ಅಧಿಕೃತ
| demographics1_info1     = [[ಕನ್ನಡ]]
| timezone1               = IST
| utc_offset1             = +5:30
| postal_code_type        = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code             = 581187
| area_code_type          = Telephone code
| area_code               = 
| registration_plate      =  
| website                 = 
| footnotes               = 
}}
'''ಉಳವಿ''' ಕ್ಷೇತ್ರವು ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಸೇರಿದ [[ಜೋಯ್ಡಾ|ಸುಪ]] (ಜೋಯಿಡ) ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ  35&amp;nbsp;km ದೂರದಲ್ಲಿ ಯಲ್ಲಾಪುರಕ್ಕೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಗ್ರಾಮ. ಪುರಾತನ ಸ್ಥಳ ; ದುರ್ಗಮ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು   ಪವಿತ್ರ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಇದು [[ಕಾರವಾರ]]ದಿಂದ ಸುಮಾರು ೭೫ ಕಿ.ಮೀ.ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.ಉಳವಿ  ಲಿಂಗಾಯತ ಜನರ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಯಾತ್ರಾಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಲಿಂಗಾಯತ ಜನರು  ಬಹುವಾಗಿ ಗೌರವಿಸುವ ಚನ್ನಬಸವಣ್ಣನವರ ಸಮಾಧಿ ಇಲ್ಲಿ ಇದೆ.

ಉಳವಿ ಅಣಶಿ ಘಟ್ಟದ ಹಾಗೂ ಸುಪದ ಮೇಲಿಂದ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರಲು ಎರಡು ಅರಣ್ಯ ಮಾರ್ಗಗಳಿವೆ. ಗವಿಮಠ ಎನ್ನುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಹಳೆಯ ಗುಹೆಗಳಿವೆ. ಇವು ವೀರಶೈವ ಸಾಧುಗಳದಾಗಿರಬೇಕು. ಒಂದಕ್ಕೆ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಸಹೋದರಿ ಎನ್ನಲಾದ ಅಕ್ಕನಾಗಮ್ಮನ ಗವಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ವಡ್ಕಲದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಕಟ್ಟಡವಿದೆ. ಇದರ ಬದಿಗೆ ಕೆರೆಯಿದ್ದು ಸದಾಕಾಲ ನೀರು ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಇನ್ನೊಂದು ಕೆರೆಯಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸದಾಕಾಲ ನೀರಗುಳ್ಳೆಗಳು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿರುತ್ತವೆ ಇದಕ್ಕೆ ಹರಳಯ್ಯನ ಚಿಲುಮೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಯಾತ್ರಿಕರು ಇಲ್ಲಿ ಮೀಯುತ್ತಾರೆ.

೧೨ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಚನ್ನಬಸವಣ್ಣನವರು ಲಿಂಗೈಕ್ಯ ಆಗುವ ಮೊದಲು  [[ಕಲ್ಯಾಣ]] ದಿಂದ ಉಳವಿಗೆ  ಬಂದರು.  ತಾಯಿ  ಮತ್ತು ಬಸವಣ್ಣನ ಸೋದರಿ ಅಕ್ಕ  ನಾಗಲಾಂಬಿಕೆ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿರುವ  ಗುಹೆಯು ಈ ಪವಿತ್ರ ಸಮಾಧಿ   ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಉಳವಿ ಜಾತ್ರೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲೆಡೆಯಿಂದ ಭಕ್ತರು  ಬರುತ್ತಾರೆ.

ಉಳವಿಯು [[ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟ]]ಗಳಲ್ಲಿ ಇದ್ದು ಇಲ್ಲಿನ  ದಟ್ಟ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ  ಹುಲಿ,  ಚಿರತೆ,  ಆನೆ, ಸಾರಂಗ, ನಾಗರಹಾವು  ಮತ್ತು ಇತರ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಿವೆ.

ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಥಳಗಳು:ಬೆಳಗಾವಿ [[ದಾಂಡೇಲಿ]], [[ಧಾರವಾಡ]], [[ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ.]]

== ಇತಿಹಾಸ ==
ಉಳುವಿ ಶಬ್ದದ ಅರ್ಥ ನಾನು ಇಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವೆ ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದರ ಇತಿಹಾಸ ಸ್ಪಷ್ಟವಿಲ್ಲ. 12ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಲ್ಯಾಣದ ಕ್ರಾಂತಿಯಾದ ಮೇಲೆ ವೀರಶೈವರು ಯಲ್ಲಾಪುರ ಮತ್ತು ಗಣೇಶನ ಗುಡಿ ರಸ್ತೆಯಿಂದ ಉಳುವಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು. ಆಗ ಇದನ್ನು ವೃಶಾಪುರ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ವಲಸೆ ಬಂದ ಶರಣರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಗಳಾಗಿ ಚೆನ್ನಬಸವಣ್ಣ, ಅಕ್ಕನಾಗಮ್ಮ ಮುಂತಾದ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಶರಣರೂ ವಚನಕಾರರೂ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದರು. ಇಲ್ಲಿಯೇ ವೀರಶೈವ ಧರ್ಮದ ಭವಿಷ್ಯತ್ತಿನ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿ ಧರ್ಮಪ್ರಚಾರ ಕೈಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಚೆನ್ನಬಸವಣ್ಣ ಇಲ್ಲಿ   ಲಿಂಗೈಕ್ಯರಾದರು.. ಗೋವಾದ ಕದಂಬರು ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಉಳವಿಯಲ್ಲಿ ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಠವಿದೆ ಇದನ್ನು  ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ ಮಹಾಮಠ.ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಬೃಹನ್ ಮಠದ ಶಾಖೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಈ ಮಠದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿಗಳೊಬ್ಬರು ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದು ಬಸವತತ್ವ ಪ್ರಸಾರ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ

ಹೈದರಿನಿಗಿಂತ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಬ್ಬ ಹರಿಜನ ಆಳುತ್ತಿದ್ದ. ವೀರಭದ್ರಹೊಂಡದ ಹತ್ತಿರ ಇರುವ ಆತನ ಮನೆಯನ್ನು ಇಂದೂ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಹೈದರ್ ಈತನನ್ನು ಗೆದ್ದು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತನ್ನ ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ.

ಟಿಪ್ಪುವಿನ ತರುವಾಯ ಬಾರ್ಡೆ ಬಾಬುರಾವ್ ಎಂಬಾತ ಇಲ್ಲಿ ತುಂಬ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ. ಆತ ಕಟ್ಟಿಸಿದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕೋಟೆ ಈಗಲೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಇದೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಬಾಝೂರ ಕುಣಂಗ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿ ದೊಡ್ಡ ವ್ಯಾಪಾರಕೇಂದ್ರ

==ಸ್ಥಳಗಳು==
ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗ, ಹಾವೇರಿ ಮತ್ತು  ಬೆಳಗಾವಿಯಿಂದ  ಬಸ್ಸುಗಳಿವೆ. ಸಿಂಥೇರಿ  ಬಂಡೆ, ಕಾಳಿ ನದಿ, ಅಣಸಿ ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯ, [[ಜೋಯ್ಡಾ|ಸೂಪಾ]] ಅಣೆಕಟ್ಟು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ನೋಡತಕ್ಕ ಸ್ಥಳಗಳು.&lt;ref&gt;[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-karnataka/a-sea-of-humanity-at-ulavi-car-festival/article2874179.ece A sea of humanity at Ulavi car festival]&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:ಉಳವಿ ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ.jpg|thumb|right|ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ]]

==ಶರಣು ಶರಣಾರ್ಥಿ ಗಳು ==
ಉಳವಿ ಚೆನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ 

ಇವರು ಬಸವಣವರ  ಅಳಿಯ  ಲಿಂಗಾಯತಧರ್ಮದಲ್ಲಿರುವ ಶ್ಯೂನ ಸಂಪಾದನೆಯ ದ್ವೀತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Metyal |first=Shankar |title=History vachana sahitya |date=20/06/2025 |publisher=ನನ್ನ  ಅನಿಸಿಕೆ |isbn=ವಚನ |edition=ತಂದೆ ನೀನು ತಾಯಿ ನೀನು |location=Bailahogal |language=Shankar Metyal |trans-title=English to Kannada and hindi}}&lt;/ref&gt;

ಮತ್ತು  ಚೆನ್ನಬಸವಣ್ಣವರನ್ನು. ಷಟ ಸ್ಥಳ  ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎನ್ನುವರು{{Reflist}}{{Includes Wikisource|ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ/ಉಳುವಿ}}

[[ವರ್ಗ:ಲಿಂಗಾಯತ]]
[[ವರ್ಗ:ಜೋಯಿಡಾ ತಾಲೂಕಿನ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳು]]</text>
      <sha1>ohkjjw74ddtotwzu1cc3j330vju92bi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307616</id>
      <parentid>1307603</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T04:04:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>1307616</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10400" sha1="15ce9uj4caumypjvcchvta0jd18otv1" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                    = Ulavi
| native_name             = ಉಳವಿ 
| native_name_lang        = kn
| other_name              = 
| nickname                = 
| settlement_type         = ಹಳ್ಳಿ
| image_skyline           = 
| image_alt               = 
| image_caption           = 
| pushpin_map             = India Karnataka
| pushpin_label_position  = right
| pushpin_map_alt         =
| latd                    = 15
| latm                    = 0
| lats                    = 19
| latNS                   = N
| longd                   = 74
| longm                   = 30
| longs                   = 34
| longEW                  = E
| coordinates_display     = inline,title
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = {{flag|ಭಾರತ}}
| subdivision_type1       = ರಾಜ್ಯ
| subdivision_name1       = [[ಕರ್ನಾಟಕ]]
| subdivision_type2       = ಜಿಲ್ಲೆ
| subdivision_name2       = [[ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ]]
| subdivision_type3       = [[Taluks of Karnataka|ತಾಲೂಕು]]
| subdivision_name3       = [[ಜೋಯಿಡಾ]]
| subdivision_type4       = [[List of Constituencies of the Lok Sabha|Lok Sabha Constituency]]
| subdivision_name4       = 
| established_title       = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date        = 
| founder                 = 
| named_for               = 
| government_type         = 
| governing_body          = 
| unit_pref               = Metric
| area_footnotes          = 
| area_rank               = 
| area_total_km2          = 
| elevation_footnotes     = 
| elevation_m             = 
| population_total        = 
| population_as_of        = 2001
| population_rank         = 
| population_density_km2  = 
| population_demonym      = 
| population_footnotes    = 
| demographics_type1      = ಭಾಷೆ
| demographics1_title1    = ಅಧಿಕೃತ
| demographics1_info1     = [[ಕನ್ನಡ]]
| timezone1               = IST
| utc_offset1             = +5:30
| postal_code_type        = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code             = 581187
| area_code_type          = Telephone code
| area_code               = 
| registration_plate      =  
| website                 = 
| footnotes               = 
}}
'''ಉಳವಿ''' ಕ್ಷೇತ್ರವು ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಸೇರಿದ [[ಜೋಯ್ಡಾ|ಸುಪ]] (ಜೋಯಿಡ) ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ  35&amp;nbsp;km ದೂರದಲ್ಲಿ ಯಲ್ಲಾಪುರಕ್ಕೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಗ್ರಾಮ. ಪುರಾತನ ಸ್ಥಳ ; ದುರ್ಗಮ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು   ಪವಿತ್ರ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಇದು [[ಕಾರವಾರ]]ದಿಂದ ಸುಮಾರು ೭೫ ಕಿ.ಮೀ.ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.ಉಳವಿ  ಲಿಂಗಾಯತ ಜನರ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಯಾತ್ರಾಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಲಿಂಗಾಯತ ಜನರು  ಬಹುವಾಗಿ ಗೌರವಿಸುವ ಚನ್ನಬಸವಣ್ಣನವರ ಸಮಾಧಿ ಇಲ್ಲಿ ಇದೆ.

ಉಳವಿ ಅಣಶಿ ಘಟ್ಟದ ಹಾಗೂ ಸುಪದ ಮೇಲಿಂದ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರಲು ಎರಡು ಅರಣ್ಯ ಮಾರ್ಗಗಳಿವೆ. ಗವಿಮಠ ಎನ್ನುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಹಳೆಯ ಗುಹೆಗಳಿವೆ. ಇವು ವೀರಶೈವ ಸಾಧುಗಳದಾಗಿರಬೇಕು. ಒಂದಕ್ಕೆ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಸಹೋದರಿ ಎನ್ನಲಾದ ಅಕ್ಕನಾಗಮ್ಮನ ಗವಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ವಡ್ಕಲದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಕಟ್ಟಡವಿದೆ. ಇದರ ಬದಿಗೆ ಕೆರೆಯಿದ್ದು ಸದಾಕಾಲ ನೀರು ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಇನ್ನೊಂದು ಕೆರೆಯಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸದಾಕಾಲ ನೀರಗುಳ್ಳೆಗಳು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿರುತ್ತವೆ ಇದಕ್ಕೆ ಹರಳಯ್ಯನ ಚಿಲುಮೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಯಾತ್ರಿಕರು ಇಲ್ಲಿ ಮೀಯುತ್ತಾರೆ.

೧೨ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಚನ್ನಬಸವಣ್ಣನವರು ಲಿಂಗೈಕ್ಯ ಆಗುವ ಮೊದಲು  [[ಕಲ್ಯಾಣ]] ದಿಂದ ಉಳವಿಗೆ  ಬಂದರು.  ತಾಯಿ  ಮತ್ತು ಬಸವಣ್ಣನ ಸೋದರಿ ಅಕ್ಕ  ನಾಗಲಾಂಬಿಕೆ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿರುವ  ಗುಹೆಯು ಈ ಪವಿತ್ರ ಸಮಾಧಿ   ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಉಳವಿ ಜಾತ್ರೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲೆಡೆಯಿಂದ ಭಕ್ತರು  ಬರುತ್ತಾರೆ.

ಉಳವಿಯು [[ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟ]]ಗಳಲ್ಲಿ ಇದ್ದು ಇಲ್ಲಿನ  ದಟ್ಟ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ  ಹುಲಿ,  ಚಿರತೆ,  ಆನೆ, ಸಾರಂಗ, ನಾಗರಹಾವು  ಮತ್ತು ಇತರ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಿವೆ.

ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಥಳಗಳು:ಬೆಳಗಾವಿ [[ದಾಂಡೇಲಿ]], [[ಧಾರವಾಡ]], [[ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ]].

== ಇತಿಹಾಸ ==
ಉಳುವಿ ಶಬ್ದದ ಅರ್ಥ ನಾನು ಇಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವೆ ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದರ ಇತಿಹಾಸ ಸ್ಪಷ್ಟವಿಲ್ಲ. 12ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಲ್ಯಾಣದ ಕ್ರಾಂತಿಯಾದ ಮೇಲೆ ವೀರಶೈವರು ಯಲ್ಲಾಪುರ ಮತ್ತು ಗಣೇಶನ ಗುಡಿ ರಸ್ತೆಯಿಂದ ಉಳುವಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು. ಆಗ ಇದನ್ನು ವೃಶಾಪುರ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ವಲಸೆ ಬಂದ ಶರಣರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಗಳಾಗಿ ಚೆನ್ನಬಸವಣ್ಣ, ಅಕ್ಕನಾಗಮ್ಮ ಮುಂತಾದ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಶರಣರೂ ವಚನಕಾರರೂ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದರು. ಇಲ್ಲಿಯೇ ವೀರಶೈವ ಧರ್ಮದ ಭವಿಷ್ಯತ್ತಿನ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿ ಧರ್ಮಪ್ರಚಾರ ಕೈಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಚೆನ್ನಬಸವಣ್ಣ ಇಲ್ಲಿ   ಲಿಂಗೈಕ್ಯರಾದರು.. ಗೋವಾದ ಕದಂಬರು ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಉಳವಿಯಲ್ಲಿ ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಠವಿದೆ ಇದನ್ನು  ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ ಮಹಾಮಠ.ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಬೃಹನ್ ಮಠದ ಶಾಖೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಈ ಮಠದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿಗಳೊಬ್ಬರು ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದು ಬಸವತತ್ವ ಪ್ರಸಾರ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ

ಹೈದರಿನಿಗಿಂತ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಬ್ಬ ಹರಿಜನ ಆಳುತ್ತಿದ್ದ. ವೀರಭದ್ರಹೊಂಡದ ಹತ್ತಿರ ಇರುವ ಆತನ ಮನೆಯನ್ನು ಇಂದೂ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಹೈದರ್ ಈತನನ್ನು ಗೆದ್ದು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತನ್ನ ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ.

ಟಿಪ್ಪುವಿನ ತರುವಾಯ ಬಾರ್ಡೆ ಬಾಬುರಾವ್ ಎಂಬಾತ ಇಲ್ಲಿ ತುಂಬ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ. ಆತ ಕಟ್ಟಿಸಿದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕೋಟೆ ಈಗಲೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಇದೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಬಾಝೂರ ಕುಣಂಗ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿ ದೊಡ್ಡ ವ್ಯಾಪಾರಕೇಂದ್ರ

==ಸ್ಥಳಗಳು==
ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗ, ಹಾವೇರಿ ಮತ್ತು  ಬೆಳಗಾವಿಯಿಂದ  ಬಸ್ಸುಗಳಿವೆ. ಸಿಂಥೇರಿ  ಬಂಡೆ, ಕಾಳಿ ನದಿ, ಅಣಸಿ ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯ, [[ಜೋಯ್ಡಾ|ಸೂಪಾ]] ಅಣೆಕಟ್ಟು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ನೋಡತಕ್ಕ ಸ್ಥಳಗಳು.&lt;ref&gt;[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-karnataka/a-sea-of-humanity-at-ulavi-car-festival/article2874179.ece A sea of humanity at Ulavi car festival]&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:ಉಳವಿ ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ.jpg|thumb|right|ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ]]

==ಶರಣು ಶರಣಾರ್ಥಿ ಗಳು ==
ಉಳವಿ ಚೆನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ 

ಇವರು ಬಸವಣವರ  ಅಳಿಯ  ಲಿಂಗಾಯತಧರ್ಮದಲ್ಲಿರುವ ಶ್ಯೂನ ಸಂಪಾದನೆಯ ದ್ವೀತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Metyal |first=Shankar |title=History vachana sahitya |date=20/06/2025 |publisher=ನನ್ನ  ಅನಿಸಿಕೆ |isbn=ವಚನ |edition=ತಂದೆ ನೀನು ತಾಯಿ ನೀನು |location=Bailahogal |language=Shankar Metyal |trans-title=English to Kannada and hindi}}&lt;/ref&gt;

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{Reflist}}{{Includes Wikisource|ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ/ಉಳುವಿ}}

[[ವರ್ಗ:ಲಿಂಗಾಯತ]]
[[ವರ್ಗ:ಜೋಯಿಡಾ ತಾಲೂಕಿನ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳು]]</text>
      <sha1>15ce9uj4caumypjvcchvta0jd18otv1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22328</id>
    <revision>
      <id>1307607</id>
      <parentid>1232694</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:48:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307607</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="88770" sha1="ssfktpqkubrzsqsl3mklhg2vp3y1btq" xml:space="preserve">{{two other uses||the cloning of human beings|Human cloning}}
[[File:Longitudinal fission of Anthopleura elegantissima in California tidepools.jpg|thumb|300px|ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಡಲ ಹೂ]]
[[ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ]]ದಲ್ಲಿನ '''ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ''' ಯು, ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವ, ತಳೀಯವಾಗಿ-ತದ್ರೂಪವಾಗಿರುವ ಜೀವಿಗಳ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವ ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಯಾಗಿದೆ. [[ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯ]], [[ಕೀಟ]]ಗಳು ಅಥವಾ [[ಸಸ್ಯ]]ಗಳಂಥ ಜೀವಿಗಳು [[ಅಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ]] ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿದೆ. 
 [[DNA]] ತುಣುಕುಗಳು ([[ಆಣ್ವಿಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ]]), [[ಜೀವಕೋಶಗಳು]] (ಜೀವಕೋಶ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ), ಅಥವಾ [[ಜೀವಿಗಳ]] ನಕಲುಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ [[ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ]]ದಲ್ಲಿನ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. [[ಅಂಕೀಯ ಮಾಧ್ಯಮ]] (ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೀಡಿಯಾ) ಅಥವಾ [[ತಂತ್ರಾಂಶ]]ದಂಥ ಉತ್ಪನ್ನವೊಂದರ ಬಹುಸಂಖ್ಯೆಯ ನಕಲುಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗೂ ಈ ಪದವು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಅಬೀಜ ಸಂತಾನ ಎಂಬುದರ ಆಂಗ್ಲಭಾಷಾ ಪರ್ಯಾಯ ಪದವಾಗಿರುವ ''clone‌'' ಎಂಬುದು ''κλών'' ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು &quot;ಕಾಂಡ, ಕೊಂಬೆ&quot; ಎಂಬುವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ [[ಗ್ರೀಕ್‌]] ಪದವಾಗಿದ್ದು, ಒಂದು ಸಣ್ಣ-ರೆಂಬೆಯಿಂದ ಹೊಸ ಸಸ್ಯವೊಂದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದಾದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಇದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. [[ತೋಟಗಾರಿಕೆ]]ಯಲ್ಲಿ, ''clon'' ಎಂಬ ಕಾಗುಣಿತವನ್ನು ಇಪ್ಪತ್ತನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಬಳಸಲಾಯಿತು; ಸದರಿ ಪದದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ವರವು &quot;ಹ್ರಸ್ವವಾದ o&quot; ಬದಲಿಗೆ ಒಂದು &quot;ದೀರ್ಘವಾದ o&quot; ಆಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಪದದ ಅಂತಿಮ ಅಕ್ಷರವಾದ ''e'' ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದಿತು{{Citation needed|date=February 2007}}.
 ಸದರಿ ಪದವು ಜನಪ್ರಿಯ ಪದಕೋಶವನ್ನು ಒಂದು ಅತಿ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿತಾದ್ದರಿಂದ, ''clone'' ಎಂಬ ಕಾಗುಣಿತವು ಏಕೈಕವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. 
==ಆಣ್ವಿಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ==
{{Main|Molecular cloning}}
ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಒಂದು [[DNA]] ಸರಣಿಯ ಬಹುಸಂಖ್ಯೆಯ ನಕಲುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಆಣ್ವಿಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಮಗ್ರ [[ಜೀನುಗಳನ್ನು]] ಒಳಗೊಂಡ DNA ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ವರ್ಧಿಸಲು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ಅನೇಕವೇಳೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೂ, [[ಉತ್ತೇಜಕಗಳು]], ಸಂಕೇತಿಸದ ಸರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೊತ್ತುಗುರಿಯಿಲ್ಲದೆ ತುಣುಕಾಗಿರುವ DNAಯಂಥ ಯಾವುದೇ DNA ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ವರ್ಧಿಸಲು ಕೂಡಾ ಇದನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. [[ತಳೀಯ ಬೆರಳಿನ ಗುರುತು ಪಡೆಯುವಿಕೆ]]ಯಿಂದ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು ಬೃಹತ್‌ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿನ ಪ್ರೊಟೀನು ಉತ್ಪಾದನೆಯವರೆಗಿನ ಅನೇಕ ಜೈವಿಕ ಪ್ರಯೋಗ-ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಅನ್ವಯಿಕೆಗಳ ಒಂದು ವಿಸ್ತೃತ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಎಂಬ ಪದವು ಹಾದಿತಪ್ಪಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಗೊಮ್ಮೆ ಈಗೊಮ್ಮೆ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. [[ಸ್ಥಾನಿಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ]]ಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ, ಆಸಕ್ತಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರಕಟ ಲಕ್ಷಣದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಜೀನ್‌ನ [[ವರ್ಣತಂತುವಿನ]] ತಾಣದ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಗೆ ಇದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ. ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಒಂದು ವರ್ಣತಂತುವಿಗೆ ಅಥವಾ ಜೀನೋಮಿನ ವಲಯಕ್ಕಿರುವ ಜೀನ್‌ನ ಸ್ಥಳೀಕರಣವು, ಜೀನೋಮಿನ ಸಮಂಜಸವಾದ ಸರಣಿಯನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಅಥವಾ ವರ್ಧಿಸಲು, ಒಂದನ್ನು ಅನುವು ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಅಗತ್ಯವೇನೂ ಇಲ್ಲ. 
 ಬದುಕಿರುವ ಜೀವಿಯೊಂದರಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ DNA ಸರಣಿಯನ್ನು ವರ್ಧಿಸಲು ಆ ಸರಣಿಯು ಒಂದು [[ನಕಲೀಕರಣದ ಹುಟ್ಟಿನ]] ಜೊತೆಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಬೇಕಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸ್ವತಃ ತನ್ನದರ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕಿತ ಅನೇಕ ಸರಣಿಯ ಪುನರುತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು DNA ಸರಣಿಯಾಗಿದೆ.
 ಆದಾಗ್ಯೂ, [[ಪ್ರೊಟೀನು ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ]], ಒಂದಕ್ಕೊಂದರ ಜೋಡಿಸುವಿಕೆ, ಏಕ ಎಳೆಯ [[RNA]] ಮತ್ತು DNA ಉತ್ಪಾದನೆ ಹಾಗೂ ಇತರ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಹಲವಾರು ಇತರ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಅಗತ್ಯವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ವಿಶಿಷ್ಟಗುಣ ಹೊಂದಿರುವ [[ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವಾಹಕ]]ಗಳ (DNA ಒಂದರ ಚಿಕ್ಕ ತುಣುಕಾಗಿರುವ ಇದರೊಳಗೆ ಒಂದು ಬಾಹ್ಯ DNA ತುಣುಕನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು) ಒಂದು ವೈವಿಧ್ಯತೆಯು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ.

ಯಾವುದೇ DNA ತುಣುಕಿನ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ನಾಲ್ಕು ಹಂತಗಳನ್ನು ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ &lt;ref&gt;{{cite book |title=iGenetics: A Molecular Approach |author= Peter J. Russel |date= 2005 |isbn=0-8053-4665-1 |location=San Francisco, California, United States of America |publisher=Pearson Education}}&lt;/ref&gt; 
# ವಿಘಟನೆ - DNAಯ ಒಂದು ಎಳೆಯನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವುದು
# [[ಬಂಧಿಸುವಿಕೆ]] - DNAಯ ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ಒಂದು ಬಯಸಿದ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಬಂಧಿಸುವುದು
# [[ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫೆಕ್ಷನ್‌]] - ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ DNA ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ಜೀವಕೋಶಗಳೊಳಗೆ ಸೇರಿಸುವುದು
# ತಪಾಸಣೆ/ಆಯ್ಕೆ - ಹೊಸದರೊಂದಿಗೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮಿಳಿತಗೊಂಡ ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವುದು
ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ವಿಧಾನಗಳ ಪೈಕಿ ಈ ಹಂತಗಳು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗದಂಥವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಹಲವಾರು ಪರ್ಯಾಯ ವಿಧಾನಗಳನ್ನೂ ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇವುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ 'ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ' ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮೊದಲಿಗೆ, ಸೂಕ್ತ ಗಾತ್ರದ ಒಂದು DNA ಭಾಗವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ, ಆಸಕ್ತಿಯ DNAಯನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ. ಇದಾದ ನಂತರ, ಬಂಧಿಸುವಿಕೆಯ ವಿಧಾನವೊಂದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು [[ವಾಹಕ]]ದ (DNAಯ ತುಣಕು) ಒಳಗೆ ವರ್ಧಿಸಲಾದ ತುಣುಕನ್ನು ತೂರಿಸುವುದು ಈ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಸೇರಿರುತ್ತದೆ. [[ಪರಿಮಿತಿಯ ಕಿಣ್ವ]]ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ವಾಹಕವನ್ನು (ಇದು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ವೃತ್ತಾಕಾರದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ) ರೇಖೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು [[DNA ಲೈಗೇಸ್‌]] ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಒಂದು ಕಿಣ್ವದೊಂದಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯ ತುಣುಕಿನೊಂದಿಗೆ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಂಧಿಸುವಿಕೆಯ ನಂತರ, ಆಸಕ್ತಿಯ ತುಣುಕಿನ ತೂರಿಕೆಯೊಂದಿಗಿನ ವಾಹಕವನ್ನು ಜೀವಕೋಶಗಳೊಳಗೆ ಅಡ್ಡಹಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಪರ್ಯಾಯ ವಿಧಾನಗಳೂ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, ಅವುಗಳು ಜೀವಕೋಶಗಳ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುವಿಕೆ, [[ಇಲೆಕ್ಟ್ರೋಪೊರೇಷನ್‌]], [[ಆಪ್ಟಿಕಲ್ ಇಂಜೆಕ್ಷನ್‌]] ಮತ್ತು [[ಬಯೋಲಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅಡ್ಡಹಾಯ್ಕೆಗೊಳಪಟ್ಟ ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೇಲೆ ನಮೂದಿಸಲಾದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆಯಾದ್ದರಿಂದ, ಅಗತ್ಯವಿರುವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿನ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಬಯಸಿದ ತೂರಿಕೆಯ ಸರಣಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವಾಹಕದ ಸಂರಚನೆಯೊಂದಿಗಿನ, ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಅಡ್ಡಹಾಯ್ಕೆಗೊಳಗಾದ ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಒಂದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಅಂಶವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
 ಆಧುನಿಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವಾಹಕಗಳು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಬಹುದಾದ [[ಪ್ರತಿಜೀವಕ]] ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಗುರುತುಕಾರಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇವು ಬೆಳೆಯಲೆಂದು ವಾಹಕವನ್ನು ಅಡ್ಡಹಾಯ್ಕೆಮಾಡಲಾದ ಜೀವಕೋಶಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತವೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವಾಹಕಗಳು ವರ್ಣದ ಆಯ್ಕೆಯ ಗುರುತುಕಾರಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಇವು [[X-gal]] ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೇಲೆ ನೀಲಿ/ಬಿಳಿ ಗುಣಲಕ್ಷಣವನ್ನು (α-ಅಂಶದ ಪೂರಕ ಕಾರ್ಯ) ಮೂಡಿಸುತ್ತವೆ. 
 ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಪಡೆಯಲಾದ ಜೀವಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ DNA ತೂರಿಕೆಯ ಇರುವಿಕೆಯನ್ನು ಈ ಆಯ್ಕೆಯ ಹಂತಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ತತ್ಫಲವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಸಮುದಾಯಗಳ ಮುಂದುವರಿದ ತಪಾಸಣೆಯು ದೃಢೀಕರಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು [[PCR]], ಪರಿಮಿತಿಯ ತುಣುಕಿನ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಿಂದ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ [[DNA ಅನುಕ್ರಮಣಿಕೆ]]ಯ ವಿಧಾನದಿಂದ ನೆರವೇರಿಸಬಹುದು.
==ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಉಂಗುರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವಿಕೆ==
[[File:CellColonyCloning.jpg|right|thumb|ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಉಂಗುರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿರುವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಜೀವಕೋಶ-ಶ್ರೇಣಿಯ ಸಮುದಾಯಗಳು]]
'''ಜೀವಕೋಶವೊಂದನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಈಡುಮಾಡುವುದು''' ಎಂದರೆ, ಏಕ ಜೀವಕೋಶದಿಂದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುವುದು ಎಂದರ್ಥ. ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಮತ್ತು ಯೀಸ್ಟ್‌ನಂಥ ಏಕಕೋಶೀಯ ಜೀವಿಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಸರಳವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕೆ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿ ಸೂಕ್ತ ಮಾಧ್ಯಮದ [[ತುಂಬುವಿಕೆ]]ಯದರ ಅಗತ್ಯವಷ್ಟೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬಹು-ಕೋಶೀಯ ಜೀವಿಗಳಿಂದ ಜೀವಕೋಶದ ಬೆಳೆಸುವಿಕೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಜೀವಕೋಶದ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಒಂದು ಪ್ರಯಾಸಕರ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಜೀವಕೋಶಗಳು ಪ್ರಮಾಣಬದ್ಧ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಅನಾಯಾಸವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವುದಿಲ್ಲ.
ಜೀವಕೋಶದ ಸರಣಿಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ವಂಶಾವಳಿಯನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಕ್ಕೊಳಪಡಿಸಲು ಬಳಸುವ ಒಂದು ಉಪಯುಕ್ತ ಅಂಗಾಂಶ ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಯಕೌಶಲವು [[ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಉಂಗುರ]]ಗಳ (ಸಿಲಿಂಡರುಗಳ) ಬಳಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ&lt;ref name=&quot;CloningRings&quot;&gt;{{cite journal|last=McFarland|first=Douglas|authorlink=Douglas McFarland|year=2000|title= Preparation of pure cell cultures by cloning|journal=Methods in Cell Science|volume=22|issue=1|pages=63–66|pmid=10650336|doi= 10.1023/A:1009838416621}}&lt;/ref&gt;.
 ಈ ಕಾರ್ಯಕೌಶಲದ ಅನುಸಾರ, ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಲು ಬಳಸಲಾದ ಒಂದು [[ಬಹುಜೀನಿನ ಮಧ್ಯವರ್ತಿ]] ಅಥವಾ ಮೂಲೌಷಧ ವಸ್ತುವೊಂದಕ್ಕೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಂಡ ಜೀವಕೋಶಗಳ ಒಂದು ಏಕ-ಜೀವಕೋಶ ನಿಲಂಬನವು ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಂಡ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಉನ್ನತ ಸಾರರಿಕ್ತತೆಯಲ್ಲಿ ಲೇಪಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಮುದಾಯಗಳು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಆರಂಭಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಅದ್ದಿಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಗೊಡ್ಡು [[ಪಾಲಿಸ್ಟೈರೀನ್‌]] ಉಂಗುರಗಳನ್ನು (ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಉಂಗುರಗಳನ್ನು) ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸಮುದಾಯದ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ [[ಟ್ರಿಪ್ಸಿನ್‌]]ನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಬೀಜ ಸಂತಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೀಡಾದ ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ಉಂಗುರದ ಒಳಭಾಗದಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಒಂದು ಹೊಸ ಪಾತ್ರೆಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 
==ಕಾಂಡಕೋಶ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ==
{{Main|Somatic cell nuclear transfer}}
[[ದೇಹದ ಜೀವಕೋಶದ ಪರಮಾಣು ವರ್ಗಾವಣೆ]]ಯನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ ಭ್ರೂಣವೊಂದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲೂ ಸಹ ಬಳಸಬಹುದು. ಇದರ ಹಿಂದಿರುವ ಅತಿ ಸಂಭಾವ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ, ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ [[ಕಾಂಡಕೋಶ ಸಂಶೋಧನೆ]]ಯಲ್ಲಿನ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಭ್ರೂಣಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವುದೇ ಆಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು &quot;ಸಂಶೋಧನೆ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ&quot; ಅಥವಾ &quot;ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ&quot; ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಕ್ಕೊಳಗಾದ ಮಾನವ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು ಇದರ ಹಿಂದಿರುವ ಗುರಿಯಲ್ಲ; ಬದಲಿಗೆ ಮಾನವನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಹಾಗೂ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಗೆ ಸಮರ್ಥವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಕಾಂಡಕೋಶಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಇದರ ಹಿಂದಿರುವ ಉದ್ದೇಶ. ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ ಮಾನವ ಮೊಳಕೆಯ ಕೋಶವೊಂದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದಾಗ, ಕಾಂಡಕೋಶದ ಸರಣಿಗಳನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ ಮೂಲವೊಂದರಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದು ಇನ್ನೂ ಬಾಕಿಯಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.boston.com/news/health/blog/2008/01/california_biot.html|title=California biotech says it cloned a human embryo, but no stem cells produced|first=Gideon|last=Gil|publisher=Boston Globe|date=2008-01-17}}&lt;/ref&gt;
==ಜೀವಿಯ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ==
{{Cleanup-reorganize|date=February 2007}}
{{Main|Asexual reproduction}}
ತಳೀಯವಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದಕ್ಕೆ ತದ್ರೂಪವಾಗಿರುವ ಬಹು-ಕೋಶೀಯ ಜೀವಿಯೊಂದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದರ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಜೀವಿಯ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ (ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಈ ಸ್ವರೂಪವು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಒಂದು ಅಲೈಂಗಿಕ ವಿಧಾನವಾಗಿದ್ದು, ಫಲೀಕರಣ ಅಥವಾ ಅಂತರ-ಗ್ಯಾಮೀಟಿನ ಸಂಪರ್ಕವು ಇಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಬಹುತೇಕ ಸಸ್ಯಗಳು (ನೋಡಿ [[ಸಸ್ಯಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ]]) ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಂದು ಕೀಟಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಒಂದು ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿದೆ. 
 ಕುರಿಗಳು ಮತ್ತು ಹಸುಗಳ ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಒಂದಷ್ಟು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಬೇಕೇ ಅಥವಾ ಬೇಡವೇ ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಕುರಿತಾಗಿ ಹಲವಾರು ನೈತಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ, ಅಥವಾ ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು,[http://aggie-horticulture.tamu.edu/plantanswers/misc/asexualpropagation.html ] ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ.
===ತೋಟಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಬಳಕೆ===
[[ಸಸ್ಯಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ]] ಅಥವಾ [[ಅಲೈಂಗಿಕ ಜನನ]]ದಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ ಒಂದು ಏಕಸಸ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂತತಿಗಳನ್ನು ಆರ್ಥೈಸಲು ತೋಟಕಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ''ಅಬೀಜ ಸಂತಾನ'' ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಸಸ್ಯ [[ಪ್ರಭೇದ]]ಗಳು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಗಳಾಗಿದ್ದು, ಏಕ ಸಸ್ಯವೊಂದರಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗಿ, ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದ ಕೆಲವು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಸಂತಾನವೃದ್ಧಿಮಾಡಿಕೊಂಡವುಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾರೆ, [[ದ್ರಾಕ್ಷಿ]]ಗಳ ಕೆಲವೊಂದು ಐರೋಪ್ಯ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಎರಡು ಸಹಸ್ರಮಾನಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಂದಿರುವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಇತರ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ [[ಆಲೂಗಡ್ಡೆ]] ಮತ್ತು [[ಬಾಳೆಹಣ್ಣು]] ಸೇರಿವೆ. [[ಕಸಿ ಮಾಡುವಿಕೆ]]ಯನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ಏಕೆಂದರೆ, ಕಸಿಕೊಂಬೆಯಿಂದ ಬರುವ ಎಲ್ಲಾ ಚಿಗುರುಗಳು ಹಾಗೂ ಕೊಂಬೆಗಳು ತಳೀಯವಾಗಿ ಏಕ ಸಸ್ಯವೊಂದರ ಒಂದು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಧದ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು [[ನೈತಿಕ]] ವಿಮರ್ಶನ ಅಥವಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮದೃಷ್ಟಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ ವಿಭಿನ್ನ ವಿಧದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಾಗಿ ಇದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅನೇಕ[[ಬಳ್ಳಿ]]ಗಳು, [[ಜರೀಗಿಡ]]ಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ [[ಶಾಶ್ವತ ಮೂಲಿಕಾಸಸ್ಯ]]ಗಳು [[ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು]] ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ ಒಂದು ಬೃಹತ್ ಸಮುದಾಯದ ಭಾಗಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಜೀವಿಗಳಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮೂಲಸಸ್ಯದಿಂದ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಸಂಬಂಧ ಕಡಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನು [[ವಿಘಟನೆ]] ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವೊಂದು ಸಸ್ಯಗಳು ಅಲೈಂಗಿಕವಾಗಿಯೂ [[ಬೀಜ]]ಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನು ಅಲೈಂಗಿಕ ಜನನ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ [[ಡ್ಯಾಂಡೆಲಿಯನ್‌]].
===ಅಂಡಾಣು ಸಂತಾನ===
ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ ಮೂಲವು ನಿಸರ್ಗದಲ್ಲಿನ ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರಾಣಿಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು [[ಅಂಡಾಣು ಸಂತಾನ]] (ಸಂಗಾತಿಯೊಂದಿಗಿನ ಸಂಪರ್ಕವಿಲ್ಲದೆಯೇ ಜೀವಿಯೊಂದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಒಂದು ಅಲೈಂಗಿಕ ಸ್ವರೂಪವಾಗಿದ್ದು ಕೆಲವೊಂದು ಕೀಟಗಳು, ಕಠಿಣಚರ್ಮಿಗಳು ಮತ್ತು [[ಹಲ್ಲಿಗಳ]] ಹೆಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವೇ ಇದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಗಂಡು ಪ್ರಾಣಿಯಿಂದ ಆಗಬೇಕಾದ ಫಲೀಕರಣವಿಲ್ಲದೆಯೇ, ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಅಂಡಾಣು ಸಂತಾನವೆಂದರೆ ಫಲವತ್ತಾಗಿಸದ ಒಂದು ಅಂಡ ಜೀವಕೋಶದಿಂದ ಒಂದು ಭ್ರೂಣದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗುವಿಕೆ ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಅಲೈಂಗಿಕ ಜನನದ ಒಂದು ಅಂಗಭಾಗ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. XY ಲಿಂಗ-ನಿರ್ಧಾರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸುವ ಜೀವಜಾತಿಯಲ್ಲಿ, ಬರುವ ಪೀಳಿಗೆಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಹೆಣ್ಣಾಗಿರುತ್ತದೆ. &quot;ಪುಟ್ಟಗಾತ್ರದ [[ಬೆಂಕಿ ಇರುವೆ]]&quot;ಯು (''[[ವಾಸ್ಮೇನಿಯಾ ಔರೋಪಂಕ್ಟೇಟಾ]]'' ) ಇದಕ್ಕೊಂದು ಉದಾಹರಣೆ. ಇದು [[ಕೇಂದ್ರಭಾಗ]]ದ ಮತ್ತು [[ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾ]]ದ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದರೂ, ಉಷ್ಣವಲಯದ ಅನೇಕ ಪರಿಸರಗಳಾದ್ಯಂತ ಹಬ್ಬಿಕೊಂಡಿದೆ.
===ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ===
ತಳೀಯವಾಗಿ ತದ್ರೂಪವಾಗಿರುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು, ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು &quot;[[ದೇಹದ ಜೀವಕೋಶದ ಪರಮಾಣು ವರ್ಗಾವಣೆ]]&quot;ಯನ್ನು (ಸೊಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಸೆಲ್‌ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯರ‍್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫರ್‌-SCNT) ಬಳಸುತ್ತದೆ. ದಾನಿಯ ಒಂದು ಬೆಳೆದಿರುವ ಜೀವಕೋಶದಿಂದ (ದೇಹದ ಜೀವಕೋಶ) ಒಂದು ಕೋಶಕೇಂದ್ರವನ್ನು, ಕೋಶಕೇಂದ್ರ ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ಅಂಡಾಣುವೊಂದಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದನ್ನು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂಡಾಣುವು ಎಂದಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಭಜನೆಗೊಳ್ಳಲು ಶುರುಮಾಡಿದರೆ, ಬದಲಿ ತಾಯಿಯ ಗರ್ಭಕೋಶದೊಳಗೆ ಇದು ವರ್ಗಾಯಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಇಂಥ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಗಳು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ತದ್ರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ, ದೇಹದ ಜೀವಕೋಶಗಳು ತಮ್ಮ ಪರಮಾಣು ಬೀಜದ DNAಯಲ್ಲಿ ನವವಿಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, [[ಕೋಶದ್ರವ್ಯ]]ದಲ್ಲಿನ [[ಮೈಟೋಕಾಂಡ್ರಿಯಾ]] ಕೂಡಾ DNAಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು SCNTಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಈ DNAಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಾನಿಯ ಅಂಡಾಣುವಿನಿಂದ ಬಂದಿರುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ [[ಮೈಟೋಕಾಂಡ್ರಿಯಾದ]] ಜೀನೋಮ್‌ ಎಂಬುದು ಕೋಶಕೇಂದ್ರವನ್ನು ದಾನಮಾಡುವ ಜೀವಕೋಶದಂತೆ (ಯಾವುದರಿಂದ ಅದು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಯಿತೋ ಆ ಜೀವಕೋಶ) ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
 ಇದು ಮಿಶ್ರ-ಜಾತಿಯ ಪರಮಾಣು ವರ್ಗಾವಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಸೂಚ್ಯಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಸದರಿ ಸ್ವರೂಪದ ಪರಮಾಣು ವರ್ಗಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪರಮಾಣು ಬೀಜದ-ಮೈಟೋಕಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಅಸಾಮರಸ್ಯಗಳು ಸಾವಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಬಹುದು.
====ಡಾಲಿ ಕುರಿ====
{{Main|Dolly the Sheep}}
[[File:Dolly clone.svg|thumb|250px]][[ಡಾಲಿ]] (05-07-1996 - 14-02-2003), ಫಿನ್ಲೆಂಡಿನ ಒಂದು ಡಾರ್ಸೆಟ್‌ [[ಹೆಣ್ಣುಕುರಿ]]ಯಾಗಿದ್ದು, ಒಂದು ಬೆಳೆದ ಜೀವಕೋಶದಿಂದ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಕ್ಕೊಳಪಡಿಸಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಸಸ್ತನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೂ, ಅಬೀಜ ಸಂತಾನ ವಿಧಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಕಶೇರುಕವು 1952ರಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾದ ಒಂದು [[ಗೊದಮೊಟ್ಟೆ ಮರಿ]]ಯಾಗಿತ್ತು[http://www.nature.com/milestones/development/milestones/full/milestone5.html ].
 [[ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌]]ನಲ್ಲಿನ [[ರೋಸ್ಲಿನ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌]]ನಲ್ಲಿ ಡಾಲಿಯು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ ಮೂಲಕ ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಆರು ವರ್ಷಗಳಾಗಿ, ಆ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮರಣಹೊಂದುವವರೆಗೂ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಅದು ವಾಸಿಸಿತ್ತು. 2003-04-09ರಂದು ಡಾಲಿಯ [[ಹುಲ್ಲುತುಂಬಿಸಲಾದ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು]] [[ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳ]] ಭಾಗವಾದ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌‌ನ [[ರಾಯಲ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ]]ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಯಿತು.

ತನ್ನ ಜೀನುಗಳ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಉಪವರ್ಗವನ್ನು ಮಾತ್ರವೇ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸುವಂತೆ ರೂಪಿಸಲಾದ, ಬೆಳೆದಿರುವ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಜೀವಕೋಶದಿಂದ ಬಂದ ತಳೀಯ ಸಾಮಗ್ರಿಯು, ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೊಸ ಜೀವಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವಂತೆ ಮರು-ಯೋಜನೆಗೆ ಒಳಗಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಪ್ರಯತ್ನವು ತೋರಿಸಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಡಾಲಿಯ ಉದಾಹರಣೆಯು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷಿಕೆ ಅಥವಾ ನಿದರ್ಶನಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಾಣಿ ಜೀವಕೋಶಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ ಹೊಸ ಜೀವಿಗಳ ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡಿದ್ದ ಕಲ್ಪಿತ ಸಿದ್ಧಾಂತಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರವಿರಲಿಲ್ಲ.
ಡಾಲಿ ಕುರಿಯ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ತಲಾ ಫಲೀಕೃತ ಅಂಡಾಣುವಿಗೆ ಒಂದು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು; 29 ಭ್ರೂಣಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು 237 ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ ನಂತರ ಡಾಲಿಯು ಹುಟ್ಟಿತ್ತು; ಅದು ಕೂಡಾ ಹುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಕುರಿಮರಿಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ನೀಡಿ, ಅವುಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದು ಮಾತ್ರವೇ ಬದುಕಿತ್ತು. 9,000 ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಂದ ಎಪ್ಪತ್ತು ಕರುಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಕರುಗಳು ಚಿಕ್ಕವಾಗಿರುವಾಗಲೇ ಸತ್ತವು; [[ಪ್ರೊಮೀಟಿಯಾ]]ವು 328 ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪೆಗಳು ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಗಳಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ವಯಸ್ಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಕ್ಕೊಳಗಾದ ಯಾವುದೇ ಕಪ್ಪೆಯು ದೇಹದ ಬೆಳೆದ ಕೋಶಕೇಂದ್ರದ ದಾನಿ ಜೀವಕೋಶದಿಂದ ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ.
ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸಿದ ವಯಸ್ಸಾಗುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತಿರುವ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು [[ಡಾಲಿ ಕುರಿ]]ಯು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂಬ ಆರಂಭಿಕ ಸಮರ್ಥನೆಗಳೂ ಇದ್ದವು. ರೇಖೀಯವಾದ [[ವರ್ಣತಂತು]]ಗಳ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ [[ಟೆಲಿಮಿಯರ್‌]]ಗಳು, DNA-ಪ್ರೊಟೀನು ಸಂಕೀರ್ಣಗಳ ತಗ್ಗಿಸುವಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ 2003ರಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಡಾಲಿಯ ಮರಣವು ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂದು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಊಹಿಸಿದರು.
 ಆದಾಗ್ಯೂ, ಡಾಲಿಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿದ ತಂಡದ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದ್ದ [[ಇಯಾನ್‌ ವಿಲ್ಮಟ್‌]] ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಸಂಶೋಧಕರು ವಾದಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, ಉಸಿರಾಟದ ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಉಂಟಾದ ಅವಧಿಗೆ ಮುಂಚಿನ ಡಾಲಿಯ ಸಾವಿಗೂ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೊಂದಿಗಿನ ನ್ಯೂನತೆಗಳಿಗೂ ಸಂಬಂಧವಿರಲಿಲ್ಲ.

====ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಕ್ಕೊಳಗಾದ ಜಾತಿಗಳು====
{{See|List of animals that have been cloned}}
[[ಪರಮಾಣು ವರ್ಗಾವಣೆ]]ಯನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಆಧುನಿಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕೌಶಲಗಳು ಹಲವಾರು ಜೀವಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿವೆ. ಕಾಲಾನುಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಿದ ಯುಗವರ್ತಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳು{{Clarify|date=August 2008}} ಹೀಗಿವೆ:
* [[ಗೊದಮೊಟ್ಟೆ ಮರಿ]]: (1952) ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಸಂಭವಿಸಿತ್ತೇ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಿಂದ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾದ ಅಪ್ರಕಟಿತ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ವರದಿಯಾದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ಒದಗಿಸಲು ಅಸಮರ್ಥವಾಗಿದ್ದವು.{{Citation needed|date=August 2008}}
* [[ಕಾರ್ಪ್‌ ಮೀನು]]: (1963)[[ಚೀನಾ]]ದಲ್ಲಿ, [[ಟೊಂಗ್ ಡಿಝಾವ್‌]] ಎಂಬ [[ಭ್ರೂಣಶಾಸ್ತ್ರ ತಜ್ಞ]] ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ವಿಶ್ವದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಮೀನನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ. ಗಂಡು ಕಾರ್ಪ್‌ ಮೀನಿನ ಜೀವಕೋಶವೊಂದರಿಂದ ತೆಗೆದ DNAಯನ್ನು ಹೆಣ್ಣು ಕಾರ್ಪ್‌ ಮೀನಿನ ಅಂಡಾಣುವೊಂದಕ್ಕೆ ತೂರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಆತ ನೆರವೇರಿಸಿದ.
 ಚೀನಾದ ವಿಜ್ಞಾನದ ನಿಯತಕಾಲಿಕವೊಂದರಲ್ಲಿ ಆತ ತಾನು ಕಂಡುಕೊಂಡ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ.&lt;ref&gt;[http://www.pbs.org/bloodlines/timeline/text_timeline.html BLOODLINES. Timeline]&lt;/ref&gt;
* [[ಇಲಿಗಳು]]: (1986) ಒಂದು ಇಲಿಯು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಸಸ್ತನಿಯಾಗಿತ್ತು. [[ಸೋವಿಯೆಟ್‌]] ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಾದ ಚಾಯ್ಲಾಖ್ಯಾನ್‌, ವೆಪ್ರೆನ್ಸೆವ್‌, ಸ್ವಿರಿಡೋವಾ, ಮತ್ತು ನಿಕಿಟಿನ್‌ ಮೊದಲಾದವರು &quot;ಮಾಶಾ&quot; ಎಂಬ ಇಲಿಯನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು. 1987ರಲ್ಲಿ ಬಂದ &quot;ಬಯೋಫಿಝಿಕಾ&quot; ಎಂಬ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ಸಂಪುಟ ХХХII, ಸಂಚಿಕೆ 5ರಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.{{Clarify|date=August 2008}}&lt;ref&gt;{{cite web| title=Кто изобрел клонирование?| archiveurl=https://web.archive.org/web/20041223221951/http://www.whoiswho.ru/russian/Curnom/22003/cl.htm| archivedate=2004-12-23| url=http://www.whoiswho.ru/russian/Curnom/22003/cl.htm}} (ರಷ್ಯಾದ್ದು)&lt;/ref&gt;
* [[ಕುರಿಗಳು]]: (1996) ಸ್ಟೀನ್‌ ವಿಲ್ಲಾಡ್‌ಸೆನ್‌ನಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಟ್ಟ, ಆರಂಭಿಕ ಭ್ರೂಣೀಯ ಜೀವಕೋಶಗಳಿಂದ ಪಡೆದದ್ದು. 1995ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ, ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಭ್ರೂಣೀಯ ಜೀವಕೋಶಗಳಿಂದ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನವನ್ನು ಮೆಗಾನ್ ಮತ್ತು ಮೊರಾಗ್‌{{Citation needed|date=August 2008}} ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು ಮತ್ತು 1997ರಲ್ಲಿ ದೇಹದ ಜೀವಕೋಶವೊಂದರಿಂದ [[ಡಾಲಿ ಕುರಿ]]ಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=McLaren A |title=Cloning: pathways to a pluripotent future |journal=Science |volume=288 |issue=5472 |pages=1775–80 |year=2000 |pmid=10877698 |doi=10.1126/science.288.5472.1775}}&lt;/ref&gt;
* [[ಚಿಕ್ಕಬಾಲದ ಕೋತಿ]]: [[ಟೆಟ್ರಾ]] ( ಜನವರಿ 2000) ಭ್ರೂಣದ ವಿದಳನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದದ್ದು&lt;ref&gt;[[CNN]]. [http://archives.cnn.com/2000/NATURE/01/13/monkey.cloning/ ರಿಸರ್ಚರ್ಸ್‌ ಕ್ಲೋನ್‌ ಮಂಕಿ ಬೈ ಸ್ಪ್ಲಿಟಿಂಗ್ ಎಂಬ್ರಿಯೊ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060813173749/http://archives.cnn.com/2000/NATURE/01/13/monkey.cloning/ |date=2006-08-13 }} 2000-01-13. 2008-08-05ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು&lt;/ref&gt;{{Clarify|date=August 2008}} 
* [[ಕಾಡೆತ್ತು]]: (2001) ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಅಳಿವಿನಂಚಿನ ಜಾತಿಯಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://archives.cnn.com/2001/NATURE/01/12/cloned.gaur/index.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2010-01-21 |archive-date=2009-06-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090606014106/http://archives.cnn.com/2001/NATURE/01/12/cloned.gaur/index.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
* [[ದನ]]: [[ಆಲ್ಫಾ ಮತ್ತು ಬೀಟಾ]] (ಗಂಡುಗಳು, 2001) ಮತ್ತು (2005) ಬ್ರೆಝಿಲ್‌&lt;ref&gt;ಕೆಮಾಚೊ, ಕೀಟ್‌. [http://www.radiobras.gov.br/materia_i_2004.php?materia=226261&amp;amp;q=1&amp;amp;editoria= Embrapa clona raça de boi ameaçada de extinção] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090421002459/http://www.radiobras.gov.br/materia_i_2004.php?materia=226261&amp;q=1&amp;editoria= |date=2009-04-21 }}. [[ಏಜೆನ್ಸಿಯಾ ಬ್ರೆಸಿಲ್‌]]. 2005-05-20. (ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್‌) ಮರುಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು 2008-08-05&lt;/ref&gt;
* [[ಬೆಕ್ಕು]]: [[ಕಾಪಿಕ್ಯಾಟ್‌]] &quot;CC&quot; (ಹೆಣ್ಣು, 2001ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ), [[ಲಿಟ್ಲ್‌ ನಿಕಿ]], 2004, ಇದು ವಾಣಿಜ್ಯೋದ್ದೇಶದ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಮಾಡಲಾದ ಮೊಟ್ಟಮೊಟಲ ಬೆಕ್ಕಾಗಿತ್ತು{{Citation needed|date=August 2008}}
* [[ಹೇಸರಗತ್ತೆ]]: [[ಇದಾಹೊ ಜೆಮ್‌]], ಇದು 2003ರ ಮೇ 4ರಂದು ಹುಟ್ಟಿದ ಒಂದು ಜಾನ್‌ ಪ್ರಭೇದದ ಹೇಸರಗತ್ತೆ. ಇದು ಕುದುರೆ-ಕುಟುಂಬದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನವಾಗಿತ್ತು.{{Citation needed|date=August 2008}}
* [[ಕುದುರೆ]]: [[ಪ್ರೊಮೀಟಿಯಾ]], 2003ರ ಮೇ 28ರಂದು ಹುಟ್ಟಿದ ಒಂದು ಹಾಫ್ಲಿಂಗರ್‌ ಹೆಣ್ಣು. ಇದು ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ ಕುದುರೆಯಾಗಿತ್ತು.{{Citation needed|date=August 2008}}
* [[ಭಾರತದ ಸಾಕೆಮ್ಮೆ]]: [[ಸಂರೂಪ]] ಎಂಬುದು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಭಾರತದ ಸಾಕೆಮ್ಮೆಯಾಗಿತ್ತು. [[ಭಾರತ]]ದ ಕರ್ನಾಲ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡೇರಿ ರಿಸರ್ಚ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ನಲ್ಲಿ 2009ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 6ರಂದು ಹುಟ್ಟಿದ ಇದು, ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಸೋಂಕಿನ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಐದು ದಿವಸಗಳ ನಂತರ ಮರಣಹೊಂದಿತು.&lt;ref&gt;http://timesofindia.indiatimes.com/India--clones-worlds-first-buffalo/articleshow/4120044.cms&lt;/ref&gt;
* [[ಒಂಟೆ]]: (2009) [[ಇಂಜಾಝ್‌]] ಎಂಬುದು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಒಂಟೆಯಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news| url = http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/howaboutthat/5153780/Worlds-first-cloned-camel-unveiled-in-Dubai.html | title = World's first cloned camel unveiled in Dubai | first = Richard | last = Spencer | publisher = [[Telegraph.co.uk]] | date = April 14, 2009 | accessdate = April 15, 2009 }}&lt;/ref&gt;
====ಮಾನವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ====
{{Main|Human cloning}}
ಹಾಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಅಥವಾ ಹಿಂದೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ [[ಮಾನವ]]ನ [[ತಳೀಯವಾಗಿ]] ತದ್ರೂಪವಾಗಿರುವ ನಕಲೊಂದರ ಸೃಷ್ಟಿಯೇ ಮಾನವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ''ಕೃತಕ'' ಮಾನವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲು ಈ ಪದವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ; [[ತದ್ರೂಪಿ ಅವಳಿ]]ಗಳ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿನ ಮಾನವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಗಳು ಸರ್ವೇಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಮಾನವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿರುವ ಎರಡು ಬಗೆಗಳಿವೆ: ಅವು, ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ. ವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿನ ಬಳಕೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುವ ಬೆಳೆದ ಜೀವಕೋಶಗಳ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸಂಶೋಧನೆಯ ಒಂದು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ವಲಯವಾಗಿದೆ. ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಮಾನವರನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. 
 ಬದಲಿಕೆಯ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಒಂದು ಮೂರನೆಯ ವಿಧಾನವು ಒಂದು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಸಾಧ್ಯತೆಯಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಹಾಗೂ ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಒಂದು ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಬದಲಿಕೆಯ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ, ವಿಫಲಗೊಂಡ, ಅಥವಾ ವಿಫಲಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ದೇಹದ ಬದಲಿಕೆಯನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಮೂಲಕ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರ ನಂತರದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ ಅಥವಾ ಭಾಗಶಃ [[ಮಿದುಳು ಕಸಿ]]ಗೆ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಮಾನವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ನಮೂನೆಗಳು ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite book|last=Pence|first=Gregory E.|authorlink=Gregory E. Pence|title=Who’s Afraid of Human Cloning?|publisher=Rowman &amp; Littlefield|year=1998|id=paperback ISBN 0-8476-8782-1 and hardcover ISBN 0-8476-8781-3}}&lt;/ref&gt; ಮಾನವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಗತಿಯೂ ನಿಲ್ಲುವಂತಾಗುವಲ್ಲಿ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಪಾತ್ರವಹಿಸಿವೆ. ಬಹುತೇಕ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ, ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತವೆ. [[ಅಮೆರಿಕನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಫಾರ‍್ ದಿ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್‌]] (AAAS) ಮತ್ತು ಇತರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಈ ಕುರಿತು ಬಹಿರಂಗ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದು, ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಪರಿಹಾರಗೊಳ್ಳುವವರೆಗೂ ಮಾನವ ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅವು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite web
| url = http://www.aaas.org/spp/sfrl/docs/cloningstatement.shtml
| title = AAAS Statement on Human Cloning
| access-date = 2010-01-21
| archive-date = 2012-09-11
| archive-url = https://web.archive.org/web/20120911093343/http://www.aaas.org/spp/sfrl/docs/cloningstatement.shtml
| url-status = dead
}}&lt;/ref&gt;
 ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಗಳಿಂದ ಅಂಗಾಂಗಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವುದರ ಭವಿಷ್ಯದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಗಂಭೀರ ಸ್ವರೂಪದ [[ನೈತಿಕ ಕಳವಳಗಳನ್ನು]] ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿವೆ&lt;ref&gt;ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಅಗತ್ಯವಾಗಿವೆ&lt;/ref&gt;. ಮಾನವ ಜೀವಿಯೊಂದರಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಅಂಗಾಂಗಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಕೆಲವೊಂದು ಜನರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗೆ ಮಾಡುವಾಗ, ಮಾನವರಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವುದರ ನೈತಿಕ ಸೂಚ್ಯಾರ್ಥಗಳಿಲ್ಲದೆಯೇ ಹೊಸ ಅಂಗವೊಂದರ ಸರಬರಾಜನ್ನು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹಂದಿಗಳು ಅಥವಾ ಹಸುಗಳಂಥ ಇತರ ಜೀವಿಗಳ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ, ಮಾನವ ದೇಹಕ್ಕೆ ಜೈವಿಕವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಥವಾ ಮಾನ್ಯವಾಗುವ ಅಂಗಾಂಗಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುವ, ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು [[ಮಿಶ್ರಕಸಿ]]ಯ ಒಂದು ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಕಸಿಮಾಡುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಕುರಿತೂ ಸಹ ಸಂಶೋಧನೆಯು ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.

ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಮಾನವ ಮಿಶ್ರತಳಿಯ, ಮಾನವ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನವನ್ನು 1998ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೆಲ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜೀಸ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು.&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/371378.stm BBC ನ್ಯೂಸ್‌ | SCI/TECH | ಡೀಟೇಲ್ಸ್‌ ಆಫ್ ಹೈಬ್ರಿಡ್‌ ಕ್ಲೋನ್‌ ರಿವೀಲ್ಡ್‌]&lt;/ref&gt;. ಮನುಷ್ಯನೋರ್ವನ ಕಾಲಿನ ಜೀವಕೋಶದಿಂದ ಮತ್ತು DNAಯನ್ನು ತೆಗೆಯಲಾದ ಹಸುವೊಂದರ ಅಂಡಾಣುವೊಂದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು, 12 ದಿನಗಳ ನಂತರ ಇದನ್ನು ನಾಶಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಸಾಮಾನ್ಯ ಭ್ರೂಣವೊಂದು 14 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಸಿಯಾಗುವುದರಿಂದ, ACT ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಂಗಾಂಶ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದ ನಿರ್ದೇಶಕನಾದ ಡಾ. [[ರಾಬರ್ಟ್‌ ಲಾಂಝಾ]] ಎಂಬಾತ ಡೇಲಿ ಮೇಲ್‌ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, 14 ದಿನಗಳಿಗಿಂತ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಭ್ರೂಣವನ್ನು ಒಂದು ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾಣಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ. ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾನವನಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದ್ದ ಭ್ರೂಣವೊಂದನ್ನು ರೂಪಿಸುವಾಗ ರಾಜಿಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತೇ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ACTಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಹೀಗಿತ್ತು: &quot;[ACTಯ] ಗುರಿಯು 'ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ'ಯಾಗಿತ್ತೇ ವಿನಃ 'ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ'ಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.&quot;

2008ರ ಜನವರಿಯಂದು, [[ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ]]ದಲ್ಲಿನ ಸ್ಟೆಮಾಗೆನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಾದ ವುಡ್‌ ಮತ್ತು ಆಂಡ್ರೂ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಎಂಬಿಬ್ಬರು ಹೇಳಿಕೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿ, ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾದ ಭ್ರೂಣೀಯ [[ಕಾಂಡಕೋಶಗಳ]] ಒಂದು ಮೂಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದರೆಡೆಗೆ ಗುರಿಯಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಬೆಳೆದ ಚರ್ಮದ ಜೀವಕೋಶಗಳಿಂದ ಪಡೆದ [[DNA]]ಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ 5 ಪ್ರಬುದ್ಧ ಮಾನವ ಭ್ರೂಣಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಿರುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದರು. ಡಾ. [[ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ವುಡ್‌]] ಮತ್ತು ಆತನ ಓರ್ವ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿ ಚರ್ಮದ ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ದಾನಮಾಡಿದರು, ಆ ಜೀವಕೋಶಗಳಿಂದ ಪಡೆದ DNAಯನ್ನು ಮಾನವ ಅಂಡಾಣುಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಹೀಗೆ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಭ್ರೂಣಗಳು ಮುಂದಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಡಾ. ವುಡ್‌ ಈ ಕುರಿತು ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿ, ಒಂದು ವೇಳೆ ಅದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗಾಗಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡುವುದು ಅನೈತಿಕವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವೂ ಆಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ. [[ಲಾ ಜೊಲ್ಲಾ]]ದಲ್ಲಿನ ಸ್ಟೆಮಾಗೆನ್‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ ಲ್ಯಾಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ 5 ಭ್ರೂಣಗಳು ನಾಶಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು.&lt;ref&gt;[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/01/17/AR2008011700324.html?hpid=topnews ಮೆಚೂರ‍್ ಹ್ಯೂಮನ್ ಎಂಬ್ರಿಯೋಸ್ ಫ್ರಂ ಅಡಲ್ಟ್‌ ಸ್ಕಿನ್‌ ಸೆಲ್ಸ್‌] Washingtonpost.com&lt;/ref&gt;
====ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ನೈತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು====
{{Main|Ethics of cloning}}
ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಈಡುಮಾಡುವ ಪರಿಪಾಠವು ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡಿತ್ತಾದರೂ, ಪ್ರಾಣಿಗಳ (ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಮಾನವರ) ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿರುವ ಇತ್ತೀಚಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಗತಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಗ್ರಾಸವಾಗಿವೆ. ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಜೀವವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಕ್ಯಾಥಲಿಕ್‌ ಚರ್ಚು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ವರೂಪಗಳನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ಯೆಹೂದಿ ಧರ್ಮವು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಜೀವವನ್ನು ಸಮೀಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು, ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ವಿವೇಚನೆಯನ್ನು ಕೆಲವೊಬ್ಬರು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರಾದರೂ, ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಆಕ್ಷೇಪಣೆಯನ್ನೊಡ್ಡುವ ಯಾವುದೇ ಬಲವಾದ ಕಾರಣವು [[ಯೆಹೂದಿ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನೀತಿಶಾಸ್ತ್ರ]]ದಲ್ಲಿ [[ಸಂಪ್ರದಾಯಬದ್ಧ]]ರಾದ ಯೆಹೂದಿ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;[[ಮೈಕೇಲ್ ಬ್ರಾಡಿ]]. [[ಅವ್ರಾಹಾಂ ಸ್ಟೀನ್‌ಬರ್ಗ್‌]].&lt;/ref&gt; ಶಿಷ್ಟ [[ಉದಾರವಾದ]]ದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ನೋಡುವುದಾದರೆ, ಜೀವಿಯೊಂದರ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ ಅಥವಾ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುವಿಕೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಒಂದರ ತಳೀಯ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದರ ಹಕ್ಕಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆಯೂ ಕಾಳಜಿಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿವೆ. 
[[ಗ್ರೆಗರಿ ಸ್ಟಾಕ್‌]] ಎಂಬ ಓರ್ವ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಹಾಗೂ ಖಂಡಿತವಾದಿ ವಿಮರ್ಶಕನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಮೇಲಿನ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾನೆ.&lt;ref&gt;[http://socgen.ucla.edu/pmts/latcom1221.htm ನ್ಯೂ ಪೇಜ್ 0]{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
ಕೃತಕ ಮಾನವ ತಯಾರಿಕಾ ಯೋಜನೆಯೊಂದರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೂಚ್ಯಾರ್ಥಗಳು [[ಆಲ್ಡಸ್‌ ಹಕ್ಸ್ಲಿ]]ಯ ಕಾದಂಬರಿಯಾದ ''[[ಬ್ರೇವ್‌ ನ್ಯೂ ವರ್ಲ್ಡ್‌]]ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮಂಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.'' 
 
2006ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 28ರಂದು, [[U.S. ಫುಡ್‌ ಅಂಡ್‌ ಡ್ರಗ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌]] (FDA) ಸಂಸ್ಥೆಯು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.msnbc.msn.com/id/16372490 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2010-01-21 |archive-date=2010-06-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100613160159/http://www.msnbc.msn.com/id/16372490/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಪಡೆಯಲಾದ ಮಾಂಸ ಮತ್ತು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ-ಪ್ರಾಣಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ್ದಲ್ಲದ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ಪಡೆಯಲಾದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಂದ ಅಕ್ಷರಶಃ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗದಂತಿದ್ದವು. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಸದರಿ ಮಾಂಸದ ಉತ್ಪನ್ನವು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಪ್ರಾಣಿಯೊಂದರಿಂದ ಬಂದದ್ದು ಎಂಬ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುವ [[ಹಣೆಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು]] ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಒದಗಿಸುವ ಅಗತ್ಯವೇನೂ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಬರಲಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.infoniac.com/health-fitness/meat-of-cloned-food-is-safe-to-eat-fda-says.html |title=ಮೀಟ್‌ ಆಫ್ ಕ್ಲೋನ್ಡ್‌ ಫುಡ್‌ ಈಸ್‌ ಸೇಫ್ ಟು ಈಟ್‌, FDA ಸೇಸ್‌ |access-date=2010-01-21 |archive-date=2010-06-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100609033924/http://www.infoniac.com/health-fitness/meat-of-cloned-food-is-safe-to-eat-fda-says.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮಾನವ ಬಳಕೆಗಾಗಿ FDAಯು ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿರುವುದಕ್ಕೆ ಕೆಲವೊಂದು ಟೀಕಾಕಾರರು ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿದರು. FDAಯ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಅಪೂರ್ಣವಾಗಿತ್ತು, ಅಸಮಂಜಸವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸೀಮಿತವಾದುದಾಗಿತ್ತು, ಮತ್ತು ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಹವಾದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕ್ರಮಬದ್ಧತೆ ಅಥವಾ ಸಿಂಧುತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂಬುದು ಈ ಟೀಕಾಕಾರರ ವಾದಕ್ಕಿದ್ದ ಆಧಾರವಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.hsus.org/farm/resources/research/practices/genetic_engineering_and_cloning_farm_animals.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2010-01-21 |archive-date=2009-08-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090825182426/http://www.hsus.org/farm/resources/research/practices/genetic_engineering_and_cloning_farm_animals.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.centerforfoodsafety.org/pubs/FINAL_FORMATTEDprime%20time.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070630225455/http://www.centerforfoodsafety.org/pubs/FINAL_FORMATTEDprime%20time.pdf |date=2007-06-30 }} (PDF)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.consumersunion.org/pdf/FDA_clone_comments.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091211051535/http://www.consumersunion.org/pdf/FDA_clone_comments.pdf |date=2009-12-11 }} (PDF)&lt;/ref&gt; ಬಳಕೆದಾರರು ತಾವು ಬಳಸುತ್ತಿರುವ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥದ ಪರಿಮಿತಿಯೊಳಗೆ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಪ್ರಾಣಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲು, ಬಳಕೆದಾರ-ಪರವಾದ ಹಲವಾರು ಸಮುದಾಯಗಳು ಒಂದು ಜಾಡೀಕರಣದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದರೆಡೆಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://ga3.org/campaign/cloneTracking |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2010-01-21 |archive-date=2010-04-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100416053210/http://ga3.org/campaign/CloneTracking |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
[[ಸೆಂಟರ್‌ ಫಾರ‍್ ಫುಡ್‌ ಸೇಫ್ಟಿ]] ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಾನೂನು ನಿರ್ದೇಶಕನಾದ ಜೋಸೆಫ್ ಮೆಂಡೆಲ್‌ಸನ್‌ ಈ ಕುರಿತು ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ್ದು, ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದ ಆಹಾರದ ರಕ್ಷಣೆ ಹಾಗೂ ನೈತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಹವಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯುವುದರಿಂದ, ಸದರಿ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಗೆ ಈಗಲೂ ಹಣೆಪಟ್ಟಿ ಕಟ್ಟಬೇಕು ಎಂದು ಆತ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾನೆ. 
[[ಕನ್ಸ್ಯೂಮರ‍್ ಫೆಡರೇಷನ್‌ ಆಫ್ ಅಮೆರಿಕಾ]] ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ [[ಆಹಾರ ನೀತಿ]]ಯ ನಿರ್ದೇಶಕನಾದ ಕರೋಲ್ ಟಕರ‍್ ಫೋರ್‌ಮನ್‌ ಎಂಬಾತನು, ಹುಟ್ಟುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿನ ಸಾವಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಮತ್ತು ಅಂಗನ್ಯೂನತೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ತಳೆದಿರುವ ಕೆಲವೊಂದು ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಫಲಿತಾಂಶದ ಅಂಶವನ್ನು FDAಯು ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾನೆ.
====ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತು ಅಪಾಯದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡಿರುವ ಜಾತಿಗಳ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ====
ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು, ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, [[ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ]] ಜಾತಿಗಳಿಂದ ಕಾರ್ಯರೂಪದ DNAಯ ಮರುನಿರ್ಮಾಣದ ಕಾರ್ಯವು ದಶಕಗಳವರೆಗೆ ಕೆಲವೊಂದು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಕನಸಾಗಿಯೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡುಬಂದಿತ್ತು. ಇದರ ಸಂಭಾವ್ಯ ಸೂಚ್ಯಾರ್ಥಗಳು, [[ಮೈಕೇಲ್ ಕ್ರಿಕ್ಟನ್‌‌]]ನಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅಧಿಕ-ಮಾರಾಟದ ಕಾದಂಬರಿಯಾದ ಮತ್ತು ರೋಮಾಂಚಕ ಹಾಲಿವುಡ್‌ ಚಿತ್ರವಾದ ''[[ಜುರಾಸಿಕ್ ಪಾರ್ಕ್‌]]'' ನಲ್ಲಿ [[ನಾಟಕೀಯವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು]].
 ನಿಜ ಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗಾಗಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಗುರಿಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದು [[ರೋಮಯುಕ್ತ ಆನೆ]]ಯ ಕುರಿತದ್ದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಘನೀಕರಿಸಲಾದ ರೋಮಯುಕ್ತ ಆನೆಗಳಿಂದ DNAಯ ಸಾರತೆಗೆಯುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ರಷ್ಯಾ-ಜಪಾನಿನ ಒಂದು ಜಂಟಿ ತಂಡವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಈ ಗುರಿಯ ಕಡೆಗೆ ತನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3075381.stm|title=Scientists 'to clone mammoth'|publisher=BBC News|date=2003-08-18}}&lt;/ref&gt;
2001ರಲ್ಲಿ, ಬೆಸ್ಸೀ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಹಸುವೊಂದು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ, ಅಪಾಯದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಜಾತಿಯಾದ ಏಷ್ಯಾದ [[ಕಾಡೆತ್ತು]] ಒಂದಕ್ಕೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿತು. ಆದರೆ ಕರುವು ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ ಮರಣಹೊಂದಿತು. 2003ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ಯಾಂಟೆಂಗ್‌]] ಎಂಬ ಪ್ರಭೇದದ ಕಾಡುದನವೊಂದನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದ ವಿಧಾನದಿಂದ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ರೂಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದಾದ ನಂತರ ದ್ರವೀಕರಿಸಲಾದ ಘನೀಕೃತ ಭ್ರೂಣವೊಂದರಿಂದ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಮೂರು ಕಾಡುಬೆಕ್ಕುಗಳನ್ನೂ ಇದೇ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು. ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಾಣಿಜಾತಿಗಳನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನಕ್ಕೀಡುಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು (ಮತ್ತೊಂದು ಜಾತಿಯ ಬದಲಿ ತಾಯಿಯರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ) ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂಬ ಆಲೋಚನೆಗೆ ಈ ಯಶಸ್ಸುಗಳು ಭರವಸೆಯನ್ನು ತುಂಬಿದವು.
 ಈ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿ, ''ಬಕಾರ್ಡೊ'' ([[ಪೈರೆನಿಯನ್‌ ಐಬೆಕ್ಸ್‌]]) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕಾಡುಮೇಕೆಯಿಂದ ಪಡೆದ ಅಂಗಾಂಶ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಅದು ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ತಕ್ಷಣವೇ ಘನೀಕೃತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ದೈತ್ಯಗಾತ್ರದ ಪಂಡಾ ಕರಡಿ, ಚಿರತೆ ಬೆಕ್ಕು ಮತ್ತು ಚಿರತೆಯಂಥ ಅಪಾಯದಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಜಾತಿಗಳ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನೂ ಸಹ ಸಂಶೋಧಕರು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. [[ಸ್ಯಾನ್‌ ಡಿಯಾಗೊ ಝೂ]]ದಲ್ಲಿನ &quot;[[ಫ್ರೋಜನ್ ಝೂ]]&quot;ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಅಪರೂಪದ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯದಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಜಾತಿಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾದ ಘನೀಕೃತ ಅಂಗಾಂಶವನ್ನು ಈಗ ಶೇಖರಿಸಿಡಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.washingtonpost.com/wp-srv/aponline/20001008/aponline171938_000.htm|title=Scientists Close on Extinct Cloning|author=Heidi B. Perlman|publisher=Associated Press|date=2000-10-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pence2&quot;&gt;{{cite book|title=Cloning After Dolly: Who's Still Afraid?|first=Gregory E.|last=Pence|authorlink=Gregory E. Pence|publisher=Rowman &amp; Littlefield|year=2005|isbn=0-7425-3408-1}}&lt;/ref&gt;
2002ರಲ್ಲಿ, [[ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ]]ನಲ್ಲಿ ತಳಿವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಒಂದು ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿ, ಸುಮಾರು 65
ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ [[ಥೈಲಸೀನ್‌‌]] ಹುಲಿಯ (ಟಾಸ್ಮೇನಿಯಾದ ಹುಲಿ) DNAಯ ಪ್ರತಿಕೃತಿಯನ್ನು [[ಪಾಲಿಮರೇಸ್‌ ಸರಣಿಯ ರಾಸಾಯನಿಕೆ ಕ್ರಿಯೆ]]ಯನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ರೂಪಿಸಿರುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2002/WORLD/asiapcf/auspac/05/28/aust.thylacines/|title=Cloning to revive extinct species|first=Grant|last=Holloway|publisher=CNN.com|date=2002-05-28}}&lt;/ref&gt; ಆದಾಗ್ಯೂ, 2005ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 15ರಂದು, ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿ, ಸಂರಕ್ಷಣಕಾರಿಯಿಂದಾಗಿ ([[ಎಥನಾಲ್‌]]ನಿಂದ) ಮಾದರಿಗಳ DNAಯ ಗುಣಮಟ್ಟವು ತೀರಾ ಕಳಪೆಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿರುವುದನ್ನು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ತೋರಿಸಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ತಾನು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿತು. ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, 2005ರ ಮೇ 15ರಂದು ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದು ಹೊರಬಿದ್ದಿತು. [[ನ್ಯೂ ಸೌತ್ ವೇಲ್ಸ್‌]] ಮತ್ತು [[ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]]ದಲ್ಲಿನ ಸಂಶೋಧಕರಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಹೊಸ ಸಹಯೋಗ ಅಥವಾ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಥೈಲಸೀನ್‌ ಯೋಜನೆಗೆ ಮತ್ತೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡಲಾಗುವುದು ಎಂಬುದೇ ಈ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಸಾರವಾಗಿತ್ತು.
ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಜೀವಜಾತಿಗಳ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿನ ನಿರಂತರ ಅಡೆತಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದುದೆಂದರೆ, ನಿಖರತೆಗೆ ಹತ್ತಿರವಿದ್ದ DNAಯೊಂದಕ್ಕಾಗಿದ್ದ ಅಗತ್ಯತೆ. ಒಂದು ಏಕ ಮಾದರಿಯಿಂದಾದ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು, ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬದುಕಬಲ್ಲ ಮರಿಹಾಕುವ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾರದು. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಒಂದು ವೇಳೆ ಗಂಡುಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣುಗಳು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡವೇ ಆಗಿರಬೇಕೆಂದರೂ, ಅವುಗಳಿಗೆ ಅವುಗಳ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಬೋಧಿಸಬಲ್ಲ ಅಥವಾ ತೋರಿಸಬಲ್ಲ ತಾಯ್ತಂದೆಯರ ಗೈರುಹಾಜರಿಯಲ್ಲಿ ಅವು ಬದುಕಬಲ್ಲವೇ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಮುಕ್ತವಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿ, ಒಂದು ವೇಳೆ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಜಾತಿಯೊಂದನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಈಡುಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದುದೇ ಆಗಿದ್ದರೆ — ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಈಗಲೂ ಕೇವಲ ಅಕಸ್ಮಾತ್ತಾಗಿ ಯಶಸ್ಸು ಕಾಣುವ ಒಂದು ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ — ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಇದು, ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಣಿಗಳು, ಅವು ಆರೋಗ್ಯಕರವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಅಪರೂಪದ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಮಾದರಿಗಳಿಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ. 
ಅಪಾಯದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿರುವ ಪ್ರಾಣಿಜಾತಿಗಳನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಈಡುಮಾಡುವುದು ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಅನೇಕ [[ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಜೀವವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] ಮತ್ತು [[ಪರಿಸರವಾದಿ]]ಗಳು ಅಪಾಯದಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಈಡುಮಾಡುವುದನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ನೆರವಾಗುವಲ್ಲಿನ ದೇಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಇದು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಬಹುದು ಎಂಬ ಆವರ ಆಲೋಚನೆಯೇ ಇದರ ಹಿಂದಿರುವ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ.
 ಪ್ರಾಣಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿನ &quot;[[ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ ಸೂತ್ರ]]&quot;ವೆಂದರೆ, ಆವಾಸಸ್ಥಾನವನ್ನು ಮತ್ತು ಬದುಕಬಲ್ಲ ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು ಈಗಲೂ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದಾದರೆ, ಸೆರೆಯಲ್ಲಿನ ತಳಿ ಬೆಳೆಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಬೇರ್ಪಟ್ಟ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಬಾರದು. 
2006ರ ಅವಲೋಕನವೊಂದರಲ್ಲಿ, [[ಡೇವಿಡ್‌ ಎಹ್ರೆನ್‌ಫೆಲ್ಡ್‌]] ಎಂಬಾತ ಒಂದು ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದ. ಪ್ರಾಣಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿನ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯು ಒಂದು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವಾಗಿದ್ದು, 2006ರಲ್ಲಿ ಅದು ಗಳಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಅನುಸಾರ, ಒಂದು ಅಪ್ಪಟ ಅವಕಾಶದ ಹೊರತಾಗಿ ಇದನ್ನು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವಂತೆ ನಿರೀಕ್ಷಿಸುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಒಂದು [[ವೆಚ್ಚ-ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]]ಯನ್ನು ಇದು ವಿಫಲಗೊಳಿಸಿದೆ ಎಂಬುದೇ ಆತನ ತೀರ್ಮಾನವಾಗಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;Ehrenfeld&quot;&gt;{{cite journal|last=Ehrenfeld|first=David|authorlink=David Ehrenfeld|year=2006|title=Transgenics and Vertebrate Cloning as Tools for Species Conservation|journal=Conservation Biology|volume=20|issue=3|pages=723–732|pmid=16909565|doi=10.1111/j.1523-1739.2006.00399.x}}&lt;/ref&gt;
 ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ ಆತ, ಸುಸ್ಥಾಪಿತವಾದ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಯೋಜನೆಗಳಿಂದ ನಿಧಿಗಳನ್ನು ಅನ್ಯಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ವಿನಿಯೋಗಿಸುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಅಳಿವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ (ಆವಾಸಸ್ಥಾನದ ನಾಶ, ಬೇಟೆ ಅಥವಾ ಇತರ ಮಿತಿಮೀರಿದ ಬಳಕೆ ಅಥವಾ ಶೋಷಣೆ, ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಲಾದ ಒಂದು ಜೀನಿನ ರಾಶಿಯಂಥದು) ಪೈಕಿ ಯಾವೊಂದನ್ನೂ ಇದು ಪರಿಹರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
 ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಸುಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ಸಸ್ಯ-ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾದ ಪದ್ಧತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ತಳೀಯವಾದ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಎಂಬುದು ಅವನ ತೀರ್ಮಾನವಾಗಿತ್ತು:
{{quote|Vertebrate cloning poses little risk to the environment, but it can consume scarce conservation resources, and its chances of success in preserving species seem poor. To date, the conservation benefits of transgenics and vertebrate cloning remain entirely theoretical, but many of the risks are known and documented. Conservation biologists should devote their research and energies to the established methods of conservation, none of which require transgenics or vertebrate cloning.&lt;ref name=&quot;Ehrenfeld&quot;/&gt;}}
==ಆಕರಗಳು==
{{Reflist}}
==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಕರಗಳು==
*ಹ್ಯೂಮನ್‌ ಜೀನೋಮ್‌ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್‌ ಇನ್ಫರ್ಮೇಷನ್‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದ [http://www.ornl.gov/sci/techresources/Human_Genome/elsi/cloning.shtml ಕ್ಲೋನಿಂಗ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್‌ ಷೀಟ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130502125744/http://www.ornl.gov/sci/techresources/Human_Genome/elsi/cloning.shtml |date=2013-05-02 }}.
*ವೆಗಾ ಸೈನ್ಸ್‌ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ ಮತ್ತು BBC/OUನಿಂದ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ [http://www.vega.org.uk/video/programme/15 'ಕ್ಲೋನಿಂಗ್‌'] ಎಂಬ ಉಚಿತ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ವಿಡಿಯೋ 
*[http://www.cloneguide.com/ Clone Guide‌] - ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಹಿತಿಗಿರುವ ಮೂಲವೊಂದರೊಂದಿಗಿನ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಸುದ್ದಿಗಳ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌
*[http://www.reproductivecloning.net ದಿ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಟಿವ್ ಕ್ಲೋನಿಂಗ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌]. ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕುರಿತಾದ ಲೇಖನಗಳು, ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಂಡಿಗಳು 
*[http://learn.genetics.utah.edu/units/cloning/index.cfm ಕ್ಲೋನಿಂಗ್ ಇನ್‌ ಫೋಕಸ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071010012315/http://learn.genetics.utah.edu/units/cloning/index.cfm |date=2007-10-10 }}, ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಸಂಶೋಧನೆಯೆಡೆಗಿನ ಅಟಾಹ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ತಳಿವಿಜ್ಞಾನ ಕಲಿಕಾ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಗ್ರಾಹ್ಯ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರ ನೋಟ 
*[http://gslc.genetics.utah.edu/units/cloning/clickandclone/ ಕ್ಲಿಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ಕ್ಲೋನ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060503033842/http://gslc.genetics.utah.edu/units/cloning/clickandclone/ |date=2006-05-03 }}. [[ಅಟಾಹ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]]ದ ತಳಿವಿಜ್ಞಾನ ಕಲಿಕಾ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವ ಪರಿಣಾಮಸಿದ್ಧವಾದ ಇಲಿಯ ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ನೀವೇ ಸ್ವತಃ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ 
*[[CNN]]ನಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವ [http://edition.cnn.com/interactive/health/0108/cloning.timeline/content.html ಕ್ಲೋನಿಂಗ್ ಟೈಂಲೈನ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080922210049/http://edition.cnn.com/interactive/health/0108/cloning.timeline/content.html |date=2008-09-22 }}
*[http://www.nationalreview.com/document/document071602.asp &quot;ಕ್ಲೋನಿಂಗ್ ಅಡೆಂಡಮ್‌: ಎ ಸ್ಟೇಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಆನ್ ದಿ ಕ್ಲೋನಿಂಗ್ ರಿಪೋರ್ಟ್‌ ಇಷ್ಯೂಸ್‌ ಬೈ ದಿ ಪ್ರೆಸಿಡೆಂಟ್‌’ಸ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ ಆನ್‌ ದಿ ಬಯೋಎಥಿಕ್ಸ್‌,&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090108120959/http://www.nationalreview.com/document/document071602.asp |date=2009-01-08 }} ದಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ರಿವ್ಯೂ, ಜುಲೈ 15, 2002 8:45am
*[[ದಿ ಪ್ರೆಸಿಡೆಂಟ್‌’ಸ್‌ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ ಆನ್‌ ಬಯೋಎಥಿಕ್ಸ್‌]]
*[http://www.livescience.com/cloning ಕ್ಲೋನಿಂಗ್‌] LiveScience.comನಿಂದ ಪಡೆದಿರುವ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮೂಲಗಳು ಹಾಗೂ ಸುದ್ದಿಗಳು
*[http://tardis-db.co.uk/2008/02/transformation-of-induced-pluriotent.html ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಆಟವನ್ನು ಬಿಡಲಿರುವ ಇಯಾನ್‌ ವಿಲ್ಮಟ್‌ ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081119152921/http://www.tardis-db.co.uk/2008/02/transformation-of-induced-pluriotent.html |date=2008-11-19 }}

[[ವರ್ಗ:ಜೀವವಿಕಾಸಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ವರ್ಗ:ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ]]
[[ವರ್ಗ:ಆಣ್ವಿಕ ಜೀವವಿಜ್ಞಾನ]]
[[ವರ್ಗ:ಶೈತ್ಯಜೀವವಿಜ್ಞಾನ]]
[[ವರ್ಗ:ಅನ್ವಯಿಕ ತಳಿಶಾಸ್ತ್ರ]]</text>
      <sha1>ssfktpqkubrzsqsl3mklhg2vp3y1btq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22628</id>
    <revision>
      <id>1307606</id>
      <parentid>1292508</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:04:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307606</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="108004" sha1="rj9fwv07l087707r15rplwrb0jx8l6z" xml:space="preserve">{{Coord|38|54|00|N|77|2|39|W|type:landmark_region:US|display=title}}
{{Infobox Central bank
|bank_name=[[ಚಿತ್ರ:International Monetary Fund logo.svg|105px]]
|bank_name_in_local=International Monetary Fund
|image_1 = IMF nations.svg
|image_title_1=IMF member states in green&lt;ref&gt;[http://www.imf.org/external/np/sec/memdir/members.htm IMF Members' Quotas and Voting Power, and IMF Board of Governors]&lt;/ref&gt;&lt;!--this http://www.imf.org/external/country/index.htm is _not_ the list: see Talk:International_Monetary_Fund#Venezuela_is_not_a_member_of_the_IMF--&gt;
|headquarters={{flagicon|USA}} [[Washington, D.C.]], USA
|president=[[Dominique Strauss-Kahn]]
|leader_title=[[Managing Director]]
|bank_of = 
|currency = [[Special Drawing Rights]]
|currency_iso = XDR
|borrowing_rate=3.49% for [[Special Drawing Rights|SDRs]]&lt;ref&gt;[http://www.imf.org/external/np/fin/data/param_rms_mth.aspx Exchange Rate Archives by Month&lt;!--Bot-generated title--&gt;]&lt;/ref&gt;
|deposit_rate =
|website = [http://www.imf.org www.imf.org]
|footnotes =
|succeeded = 
}}
[[ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಸ್ಥೆ|ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ]]ಯ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಯಾದ '''ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆ''' ಯು (IMF ) [[ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ]]ಯಾಗಿದ್ದು, ತನ್ನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ [[ಬೃಹದಾರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳು]], ಅದರಲ್ಲಿಯೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ವಿನಿಮಯ ದರ]]ಗಳು ಹಾಗೂ [[ಬಾಕಿಇರುವ ಹಣಸಂದಾಯ]]ಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವಂತಹ [[ಜಾಗತಿಕ ವಿತ್ತೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]]ಯನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿನಿಮಯ ದರಗಳನ್ನು ಸಬಲಗೊಳಿಸಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸುಲಭ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite book|last=Sullivan|first=Arthur|authorlink=Arthur O' Sullivan|coauthors=Steven M. Sheffrin|title=Economics: Principles in action|publisher=Prentice Hall|date=2003|location=Upper Saddle River, New Jersey 07458|pages=488|url=https://www.savvas.com/index.cfm?locator=PSZu4y&amp;PMDbSiteId=2781&amp;PMDbSolutionId=6724&amp;PMDbSubSolutionId=&amp;PMDbCategoryId=815&amp;PMDbSubCategoryId=24843&amp;PMDbSubjectAreaId=&amp;PMDbProgramId=23061|isbn=0-13-063085-3|access-date=2021-02-24|archive-date=2016-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20161220014709/https://www.savvas.com/index.cfm?locator=PSZu4y&amp;PMDbSiteId=2781&amp;PMDbSolutionId=6724&amp;PMDbSubSolutionId=&amp;PMDbCategoryId=815&amp;PMDbSubCategoryId=24843&amp;PMDbSubjectAreaId=&amp;PMDbProgramId=23061|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಹಲವು [[ಬಡ ರಾಷ್ಟಗಳಿಗೆ]] ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ [[ಹತೋಟಿಯೊಂದಿಗೆ]] ಅಗತ್ಯ ಇರುವಷ್ಟು [[ಸಾಲ]]ವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಇದರ ಕೇಂದ್ರ ಕಾರ್ಯಾಲಯವು [[ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ]]ದ [[ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್, ಡಿ.ಸಿ.]]ಯಲ್ಲಿದೆ.

== ಸಂಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಉದ್ದೇಶ ==
[[ಚಿತ್ರ:IMF HQ.jpg|thumb|right|ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್, D.Cಯಲ್ಲಿರುವ ಕೇಂದ್ರ ಕಾರ್ಯಾಲಯ]]
ವಿನಿಮಯ ದರಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂದಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪುನರ್‌ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಧ್ಯೇಯೋದ್ಧೇಶ ಹೊಂದಿದ ಈ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಯು 1944ನೇ ಇಸವಿಯ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿದ್ದು ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ 45 ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;ataglance&quot;&gt;{{cite web|url= http://www.imf.org/external/np/exr/facts/glance.htm|title=Factsheet - The IMF at a Glance|year=2009|month=June|publisher=IMF| accessdate=2009-07-19}}&lt;/ref&gt; ಈ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಅಸಮತೋಲಿತ(ಕಾಂಡನ್, 2007) ಹಣಸಂದಾಯ ಸೌಲಭ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಅಗತ್ಯ ಇರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಹಣ ನೀಡುತ್ತವೆ. ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸಬಲಗೊಳಿಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗಲೆಂದು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ IMFಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆಯಿತು. ತನ್ನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ತನ್ನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಈಗಲೂ IMF ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.&lt;ref&gt;ಎಸ್ಕೊಬಾರ್, ಆರ್ಟುರೊ. 1988. ಪವರ್ ಅಂಡ್ ವಿಸಿಬಲಿಟಿ: ಡೆವಲಪ್‌‌ಮೆಂಟ್ ಅಂಡ್ ದಿ ಇನ್‌‌ವೆನ್‌‌ಷನ್ ಅಂಡ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ದಿ ಥರ್ಡ್ ವರ್ಲ್ಡ್. ಕಲ್ಚರಲ್ ಆಂಥ್ರೊಪಾಲಜಿ 3 (4): 428-443.&lt;/ref&gt;
&quot;186 ದೇಶಗಳನ್ನು (2009ನೇ ಇಸವಿಯ ಜೂನ್ 29ರಂತೆ) ಒಳಗೊಂಡಿರುವ,&lt;ref name=&quot;imfkos&quot;&gt;{{cite web|title=Republic of Kosovo is now officially a member of the IMF and the World Bank|work=The Kosovo Times|date=2009-06-29|url=http://www.kosovotimes.net/flash-news/676-republic-of-kosovo-is-now-officially-a-member-of-the-imf-and-the-world-bank.html|accessdate=2009-06-29|quote=Kosovo signed the Articles of Agreement of the International Monetary Fund (IMF) and the International Bank for Reconstruction and Development (the World Bank) on behalf of Kosovo at the State Department in Washington.|archive-date=2009-07-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20090702140822/http://www.kosovotimes.net/flash-news/676-republic-of-kosovo-is-now-officially-a-member-of-the-imf-and-the-world-bank.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;imfkospr&quot;&gt;{{cite press release|title=Kosovo Becomes the International Monetary Fund’s 186th Member|publisher=International Monetary Fund|date=2009-06-29|url=http://www.imf.org/external/np/sec/pr/2009/pr09240.htm|accessdate=2009-06-29}}&lt;/ref&gt; ಜಾಗತಿಕ ವಿತ್ತೀಯ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಪೋಷಿಸುವತ್ತ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ, ಹಣಕಾಸಿನ ಸಬಲತೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುವುದು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಉತ್ತಮ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು ಹಾಗೂ ಬಡತನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ&quot; ಎಂದು IMF ತನ್ನ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಷದಪಡಿಸುತ್ತದೆ. [[ತೈವಾನ್]] (1980ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ತೆಗೆದು ಹಾಕಲಾಯಿತು),&lt;ref name=&quot;wsj&quot;&gt;{{cite web|last=Andrews|first=Nick|coauthors=Bob Davis|title=Kosovo Wins Acceptance to IMF|work=The Wall Street Journal| date=2009-05-07|url=http://online.wsj.com/article/SB124154560907188151.html|accessdate=2009-05-07|quote=Taiwan was booted out of the IMF in 1980 when China was admitted, and it hasn't applied to return since.}}&lt;/ref&gt; [[ಉತ್ತರ ಕೊರಿಯಾ]], [[ಕ್ಯೂಬಾ]] (1964ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ತ್ಯಜಿಸಿದವು) ಹೊರತುಪಡಿಸಿ,&lt;ref name=&quot;cuba&quot;&gt;{{cite web|title=Brazil calls for Cuba to be allowed into IMF|work=Caribbean Net News|date=2009-04-27|url= http://www.caribbeannetnews.com/cuba/cuba.php?news_id=15996&amp;start=0&amp;category_id=5|accessdate=2009-05-07|quote=Cuba was a member of the IMF until 1964, when it left under revolutionary leader Fidel Castro following his confrontation with the United States.}}&lt;/ref&gt; [[ಆಂಡೊರಾ]], [[ಮೊನಾಕೊ]], [[ಲೈಚೆನ್ಸ್‌ಟೈನ್]], [[ತುವಾಲು|ಟುವಾಲು]] ಹಾಗೂ [[ನೌರು]], ಈ ಎಲ್ಲಾ [[UN ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು]] IMFನಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತವೆ. 24-ಸದಸ್ಯರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿಯನ್ನು ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ (ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಹುಮತ ಪಡೆದ ಐದು ಸದಸ್ಯರು ಐದು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಇನ್ನುಳಿದ ಸದಸ್ಯರು ಹತ್ತೊಂಬತ್ತು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುತ್ತಾರೆ), ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲ ಸದಸ್ಯರು ಒಟ್ಟಾಗಿ IMFನ ಕಾರ್ಯಾಧಿಕಾರಿ ಮಂಡಳಿಯ ಅದ್ಯಕ್ಷರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.&lt;ref&gt;''IMF ಆರ್ಟಿಕಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಮೆಂಟ್'', ಕಲಮು XII [http://www.imf.org/external/pubs/ft/aa/aa12.htm#2 ವಿಧಿ 2(a)] ಹಾಗೂ [http://www.imf.org/external/pubs/ft/aa/aa12.htm#3 ವಿಧಿ 3(b)].&lt;/ref&gt;
=== ಇತಿಹಾಸ ===
1944ನೇ ಇಸವಿಯ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ನಡೆದ [[ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಹಣಕಾಸಿನ ಹಾಗೂ ವಿತ್ತೀಯ ಸಮ್ಮೇಳನ]]ವು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌]]ನ [[ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಷೈರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬ್ರೆಟನ್ ವುಡ್ಸ್‌]] ಎಂಬ ಪ್ರದೇಶದ [[ಮೌಂಟ್ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಹೊಟೇಲಿ]]ನಲ್ಲಿ 45 ಸರ್ಕಾರಗಳ ವಿವಿಧ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಭೇಟಿಯಾಗಿ, ಆ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚೌಕಟ್ಟಿನೊಳಗೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು.&lt;ref&gt;ಬ್ರೆಟನ್ ವುಡ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಭೆಯ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ವಿಡಿಯೋ ಚಿತ್ರವನ್ನು [https://www.youtube.com/watch?v=GVytOtfPZe8 YouTube.com] ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ&lt;/ref&gt; ಮೊದಲು 1945ನೇ ಇಸವಿಯ ಡಿಸೆಂಬರ್ 27ರಂದು ಪ್ರಥಮವಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡ 29 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದಾಗ IMF ವಿಧ್ಯುಕ್ತವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿತ್ತು. 1943ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ IMFನ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಇವೆ (''ನೋಡಿರಿ [[#ಸಹಾಯ ಹಾಗೂ ಸುಧಾರಣೆಗಳು]].'' )
=== ಇಂದು ===
ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲಿನ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು IMF ಒಂದೇ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆ ಆಗುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ತನ್ನತ್ತ ಸೆಳೆದುಕೊಂಡಿದೆ. IMF ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದಾಗ ಆಗ ಇದ್ದ 44 ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಈಗ ನಾಲ್ಕು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು, ಅದರಲ್ಲಿಯೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಹಲವಾರು [[ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು]] ಹಾಗೂ ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ [[ಪತನವಾದ ಸೋವಿಯತ್ ಬ್ಲಾಕ್‌ನ ಹಲವಾರು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು]] ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಗಳಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಜೊತೆ IMFನ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ವಿಸ್ತರಣೆಗಾಗಿ, ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಈಡೇರಿಸಲು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಗತ್ಯ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ.
2008ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, ವರಮಾನದಲ್ಲಿ ಕುಸಿತ ಕಂಡುಬಂದದ್ದರಿಂದಾಗಿ, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿಯು IMFನ ಮೀಸಲು ಚಿನ್ನದ ಕೆಲವು ಭಾಗವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿತು. 2008ನೇ ಇಸವಿಯ ಏಪ್ರಿಲ್ 7ರಂದು ಮಂಡಳಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಈ ತೀರ್ಮಾನವನ್ನು 2008ನೇ ಇಸವಿಯ ಏಪ್ರಿಲ್ 27ರಲ್ಲಿ, IMF ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ [[ಡೊಮಿನಿಕೆ ಸ್ಟ್ರಾಸ್ ಕಾಹ್ನ್‌]] ಸ್ವಾಗತಿಸಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಆದಾಯದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ನೀಗಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಅಂದಾಜು $400 ದಶಕೋಟಿಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವ ಯೋಜನೆಯೊಂದನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದು ನಿಧಿ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ ಚೌಕಟ್ಟೊಂದನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹಣಕಾಸು ಪತ್ರದಲ್ಲಿ $100 ದಶಲಕ್ಷವನ್ನು ಸರಿಯಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವುದೂ ಸೇರಿದಂತೆ 2011ನೇ ಇಸವಿಯ ತನಕ 380 ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು ಸೇರಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://www.imf.org/external/np/sec/pr/2008/pr0874.htm IMF.org]&lt;/ref&gt;
[[2009ರ G-20 ಲಂಡನ್‌ ಸಮ್ಮೇಳನ]]ದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿರುವ [[ಜಾಗತಿಕ ಹಣಕಾಸಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ]] ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಅಗತ್ಯ ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸಲು IMFಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ ಎಂಬ ತೀರ್ಮಾನವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಈ ನಿರ್ಣಯದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ, [[G-20]] ನಾಯಕರು IMFನ ಸಾಲದ ಮೊತ್ತದ ನಗದನ್ನು ಹತ್ತುಪಟ್ಟು ಅಂದರೆ $500 ಶತಕೋಟಿಯಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಮಾಡಲು ತೀರ್ಮಾನ ಮಾಡಿದ್ದು, ವಿಶೇಷ ಹಿಂಪಡೆತ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ $250 ಶತಕೋಟಿಯನ್ನು ನೀಡಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/1/hi/business/7979483.stm NEWS.BBC.co.uk]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.theguardian.com/world/2009/apr/03/g20-gordon-brown-global-economy G20: ಗಾರ್ಡನ್ ಬ್ರೌನ್ ಬ್ರೋಕರ್ಸ್ ಮ್ಯಾಸೀವ್ ಫೈನಾನ್ಸಿಯಲ್ ಏಯ್ಡ್ ಡೀಲ್ ಫಾರ್ ಗ್ಲೋಬಲ್ ಎಕಾನಮಿ]&lt;/ref&gt;

== ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರಸರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ==
[[ಚಿತ್ರ:IMF DDS.svg|thumb|right|400px|IMF ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರಸರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾದವರು: [22] [23] [24] [25] [26] [27]]]
1995ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, IMFನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ತಮ್ಮ ಆರ್ಥಿಕ ಹಾಗೂ ಹಣಕಾಸಿನ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ತಿಳಿಸಲು ನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸುವಂತೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಯು ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರಸರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವತ್ತ ಕಾರ್ಯ ಪ್ರವೃತ್ತವಾಯಿತು. ದಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಮಾನಿಟರಿ ಅಂಡ್ ಫೈನಾನ್ಷಿಯಲ್ ಕಮಿಟಿಯು (IMFC) ಪ್ರಸರಣ ಮಾನಕಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಸೂತ್ರಗಳಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದ್ದು ಅವುಗಳನ್ನು ಎರಡು ಶ್ರೇಣಿಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ಸಾಮಾನ್ಯ ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರಸರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (GDDS) ಹಾಗೂ ವಿಶೇಷ ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರಸರಣ ವ್ಯವಸ್ಥಾ ಮಾನಕ (SDDS).
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿಯು SDDS ಹಾಗೂ GDDSಗಳಿಗೆ 1996ನೇ ಇಸವಿ ಹಾಗೂ 1997ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ತಂದಿದ್ದು ಅವುಗಳನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಮಾಡಿ “ಗೈಡ್ ಟು ಜನರಲ್ ಡಾಟಾ ಡಿಸೆಮಿನೇಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್” ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ಹಾಗೂ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳು ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಶತಮಾನದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯ ಯೋಜನೆ ಹಾಗೂ ಬಡತನ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆಗಳ ಭಾಗವೇ ಆಗಿದೆ.
IMF ತನ್ನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಅಲ್ಲಿನ [[ಆರ್ಥಿಕ]] ಹಾಗೂ [[ಹಣಕಾಸಿನ]] ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಸಿಗುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುವಂತೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಮಾನಕಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿವೆ: ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ [[ಬಂಡವಾಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ]]ಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿರುವ ಅಥವಾ ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರವೇಶಿಸಿರುವ ತನ್ನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ [http://dsbb.imf.org/Applications/web/gdds/gddshome/ ಸಾಮಾನ್ಯ ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರಸರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ] (GDDS) ಹಾಗೂ ಇದರ [[ಮತ್ತೊಂದು ಭಾಗ]]ವಾದ [http://dsbb.imf.org/Applications/web/sddshome/ ವಿಶೇಷ ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರಸರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ] (SDDS) ಎಂಬುವೇ ಆ ಎರಡು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು.
ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ದತ್ತಾಂಶಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹಾಗೂ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಬೆಳೆಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುವುದೇ IMF ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ GDDSನ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಸಂಗ್ರಹಣಾ ವಿಧಾನಗಳು ಹಾಗೂ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಬಲಗೊಳಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಅಪರದತ್ತವನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದೂ ಸೇರಿದೆ. ಈ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ ತನ್ನ ಹಣಕಾಸಿನ ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕ ದತ್ತಾಂಶಗಳ ಸಕಾಲಿಕತೆ, ಪಾರದರ್ಶಕತೆ, ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ಹಾಗೂ ಗ್ರಾಹ್ಯತೆಯಂತಹ ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ತನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಾಂಖ್ಯಿಕ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ.
ಕೆಲವು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ GDDSಅನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದರೂ, ನಂತರದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿದಂತೆ SDDSಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ.
IMF ಸದಸ್ಯರಲ್ಲದ ಕೆಲವು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೂ ಸಹ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ನೀಡಿವೆ:
* {{flagcountry|Palestinian Authority}} – GDDS
* {{flagcountry|Hong Kong}} – SDDS
* {{flagcountry|EU}} ಸಂಸ್ಥೆಗಳು:
** [[ಯೂರೊವಲಯ]]ದ [[ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್]] – SDDS
** ಸಂಪೂರ್ಣ EUಗೆ [[ಯೂರೋಸ್ಟಾಟ್]] – SDDS, ಇವುಗಳ ಮೂಲಕ ದತ್ತವನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತವೆ {{flagcountry|Cyprus}} (ತಾನೇ ಖುದ್ದಾಗಿ ಯಾವುದೇ DDSವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ) ಹಾಗೂ {{flagcountry|Malta}} (ಸ್ವಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಕೇವಲ GDDSಅನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಲಾಗುವುದು)
ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಾಲ ಪಡೆದಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೆಂದರೆ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ, ಹಂಗೇರಿ ಹಾಗೂ ಉಕ್ರೇನ್.
== ಸದಸ್ಯತ್ವಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಅರ್ಹತೆಗಳು ==
ಯಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರವು IMFನ ಸದಸ್ಯತ್ವ ಕೋರಿ ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಮೊದಲು IMFನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿಯು ಪರಿಗಣನೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿಯಿಂದ ಅರ್ಜಿ ಪರಿಗಣನೆ ಆದ ನಂತರ ಅದರ ವರದಿಯನ್ನು &quot;ಸದಸ್ಯತ್ವ ನಿರ್ಣಯ&quot;ಕ್ಕೆ ಶಿಫಾರಸ್ಸುಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ IMFನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಮಂಡಳಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಶಿಫಾರಸ್ಸುಗಳಲ್ಲಿ IMF ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಬಹುದಾದ [[ನಿಯತಾಂಶ]]ಗಳು, ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಲು [http://www.imf.org/external/pubs/ft/aa/aa03.htm#1 ಚಂದಾಹಣ] ಸಂದಾಯದ ರೀತಿ, ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರೆ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಕರಾರುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮಂಡಳಿಯು &quot;ಸದಸ್ಯತ್ವ ನಿರ್ಣಯ&quot;ವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ರಾಷ್ಟ್ರವು IMFನ ಸದಸ್ಯತ್ವ ಪಡೆಯಲು ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕಾದ IMFನ ಒಪ್ಪಂದದ ನಿಯಮಾವಳಿಗಳನ್ನು ಸಹಿಹಾಕಲು ಬೇಕಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕಾನೂನುಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಅಪರೂಪದ ಸಾಧ್ಯತೆಯಾದರೂ ಯಾವುದೇ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರವು ನಿಧಿಯಿಂದ ತನ್ನ ಪಾಲನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 2007ನೇ ಇಸವಿಯ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ, [[ಈಕ್ವೆಡಾರ್‌]]ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ರಾಫೆಲ್ ಕರ್ರೇಯಾ]]ರವರು, ರಾಷ್ಟ್ರವು [[ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕಿನ]] ಪ್ರತಿನಿಧಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ದೇಶದಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಅದಾದ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ ಏಪ್ರಿಲ್ ತಿಂಗಳ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ, ವೆನಿಜುವೆಲಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಹ್ಯೂಗೊ ಚವೇಜ್]] ತಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರವು IMF ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಸದಸ್ಯತ್ವವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು. ಚವೇಜ್ ಈ ಎರಡೂ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು “ಉತ್ತರ ದೇಶದವರ ಹಿತ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರದ ಸಾಧನಗಳು” ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;[http://www.brettonwoodsproject.org/art-554206 BrettonWoodsProject.org]&lt;/ref&gt; ಹಾಗಿದ್ದರೂ 2009ನೇ ಇಸವಿಯ ಜೂನ್‌ ತಿಂಗಳ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಎರಡೂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮೇಲಿನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯತ್ವವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಅದರಿಂದ ಹೊರನಡೆದರೆ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹಾಳಾಗಬಹುದೆಂದು ತಿಳಿದು ವೆನಿಜುವೆಲಾ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇರಬೇಕಾಯಿತು.
IMFನಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯರ ಮೀಸಲು ಪ್ರಮಾಣವು, ಅದರ ಚಂದಾದಾರತ್ವ, ಮತಗಳ ಗಣನೆ, IMFನಿಂದ ಸಾಲಪಡೆಯಬಲ್ಲ ಅವಕಾಶ, ಹಾಗೂ ವಿಶೇಷ ಹಿಂಪಡೆತ ಹಕ್ಕುಗಳ ([[SDRಗಳು]]) ಮಿತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರವು ತನ್ನ ಮೀಸಲು ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಏಕಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ಏರಿಕೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ—ಏರಿಕೆಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿಯು ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಬೇಕು ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪಾತ್ರದಂತಹ ಕೆಲವು ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಸೂತ್ರಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯಾಗಬೇಕು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅತಿ ಸಣ್ಣ G7 ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ([[ಕೆನಡಾ]]) ಇರುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ 2001ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, [[ಚೀನಾ]]ವನ್ನು ಮೀಸಲು ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಏರಿಕೆ ಮಾಡದಿರುವಂತೆ ನಿಯಂತ್ರಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;Barnett_Finnemore&quot;&gt;{{citation|last1=Barnett|first1=Michael|author1-link=Michael Barnett|last2=Finnemore|first2=Martha|author2-link=Martha Finnemore|title=Rules for the World: International Organisations in Global Politics|location=Ithaca|publisher=[[Cornell University Press]]|year=2004|isbn=9780801488238}}.&lt;/ref&gt; 2005ನೇ ಇಸವಿಯ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, IMFನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ದೇಶಗಳು, ಚೀನಾ ಸೇರಿದಂತೆ ನಾಲ್ಕು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲು ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ನಡೆಸಿದ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿದವು. 2008ನೇ ಇಸವಿಯ ಮಾರ್ಚ್ 28ರಂದು, ಮೀಸಲು ಪ್ರಮಾಣ ಹಾಗೂ ಮತಗಳ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಂದ ಹೊಸ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ದೇಶಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸುಧಾರಣೆ ತರುವ ಸಲುವಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಚರ್ಚೆ ಹಾಗೂ ಸಮಾಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ ಮೇಲೆ IMFನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿ ಪ್ರಸಕ್ತ ಅವಧಿಯನ್ನು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳಿಸಿತು. ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಮಂಡಳಿಯು ಈ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಗೆ 2008ನೇ ಇಸವಿಯ ಏಪ್ರಿಲ್ 28ರೊಳಗೆ ಮತ ಚಲಾವಣೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ.
== ಸದಸ್ಯರ' ಮೀಸಲಾತಿ ಪ್ರಮಾಣ ಹಾಗೂ ಮತಚಲಾಯಿಸುವ ಹಕ್ಕು, ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಮಂಡಳಿ ==
ಪ್ರಮುಖ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ 85%ನಷ್ಟು [[ಅಧಿಕ ಬಹುಮತ]] ಪಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;''[[ಕೌಂಟರ್‌ಪಂಚ್]]'', 2 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌‌, [http://www.counterpunch.org/ambrose09022009.html ಮಲ್ಟಿಲ್ಯಾಟರಲ್ ಮನಿ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100328170911/http://www.counterpunch.org/ambrose09022009.html |date=2010-03-28 }}&lt;/ref&gt; ಅಧಿಕ ಬಹುಮತ ಇದ್ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಆ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ವಜಾ ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರ ಇರುವುದು [[ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌]]ಗೆ ಮಾತ್ರ.&lt;ref&gt;ಏನೇ ಇದ್ದರೂ, [[ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟ]]ದ 27 ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಟ್ಟಾರೆ ಮತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 710,786 (32.07%).&lt;/ref&gt;
ಮತಚಲಾವಣೆಯ ಹಕ್ಕಿನ (ಒಟ್ಟಾರೆ 2,216,193 ಮತಗಳು) ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವ 20 ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾಗಿದೆ:&lt;ref name=&quot;votes&quot;&gt;{{cite news|title=Members|publisher=IMF|url=http://www.imf.org/external/np/sec/memdir/members.htm#3 |accessdate=2007-09-24}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable  sortable&quot;
!IMF ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರ
!ಪ್ರಮಾಣ: [[SDRಗಳು]] ದಶಲಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ
!ಪ್ರಮಾಣ: ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತದ ಶೇಕಡಾ
! ಅಧ್ಯಕ್ಷ
! ಬದಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ
! ಮತಗಳು: ಸಂಖ್ಯೆ
!ಮತಗಳು: ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತದ ಶೇಕಡಾ ಪ್ರಮಾಣ
|-
| {{flagicon|USA}} [[ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌]]
| 37149.3
| 17.09
| [[ಟಿಮೊಥಿ F. ಗೆಥ್ನರ್]]
| [[ಬೆನ್ ಬೆರ್ನಂಕ್]]
| 371743
| 16.77
|-
| {{flagicon|Japan}} [[ಜಪಾನ್|ಜಪಾನ್‌]]
| 13312.8
| 6.12
| [[ನಾವೊಟೊ ಕನ್]]
| [[ಮಸಾಕಿ ಶಿರಕಾವ]]
| 133378
| 6.02
|-
| {{flagicon|Germany}} [[ಜರ್ಮನಿ]]
| 13008.2
| 5.98
| [[ಏಕ್ಸೆಲ್‌‌ A. ವೆಬರ್]]
| [[ವುಲ್ಫ್‌ಗ್ಯಾಂಗ್ ಸ್ಕೌಬಲ್/ಷಾಬಲ್‌]]
| 130332
| 5.88
|-
| {{flagicon|France}} [[ಫ್ರಾನ್ಸ್|ಫ್ರಾನ್ಸ್‌]]
| 10738.5
| 4.94
| [[ಕ್ರಿಸ್ಟೀನ್ ಲಾಗರ್ಡ್]]
| [[ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ನೊಯೆರ್]]
| 107635
| 4.85
|-
| {{flagicon|UK}} [[ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್]]‌
| 10738.5
| 4.94
| [[ಅಲಿಸ್ಟೇರ್‌ ಡಾರ್ಲಿಂಗ್]]
| [[ಮರ್ವಿನ್ ಕಿಂಗ್]]
| 107635
| 4.85
|-
| {{flagicon|China}} [[ಚೀನಾ]]
| 8090.1
| 3.72
| [[ಜೊವು ಕ್ಸಿಯಾವೊಚೌನ್]]
| [[ಹು ಕ್ಸಿಯಾವೊಲಿಯನ್]]
| 81151
| 3.66
|-
| {{flagicon|Italy}} [[ಇಟಲಿ]]
| 7055.5
| 3.25
| [[ಗಿಯೊಲಿಯೊ ಟ್ರೆಮಂಥಿ]]
| [[ಮಾರಿಯೊ ದ್ರಾಘಿ]]
| 70805
| 3.2
|-
| {{flagicon|Saudi Arabia}}[[ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ]]
| 6985.5
| 3.21
| [[ಇಬ್ರಾಹಿಂ A. ಅಲ್-ಅಸ್ಸಾಫ್]]
| ಹಮಾದ್ ಅಲ್-ಸಯಾರಿ
| 70105
| 3.17
|-
| {{flagicon|Canada}} [[ಕೆನಡಾ]]
| 6369.2
| 2.93
| [[ಜಿಮ್ ಫ್ಲಹೆರ್ಥಿ]]
| [[ಮಾರ್ಕ್ ಕಾರ್ನಿ]]
| 63942
| 2.89
|-
| {{flagicon|Russia}} [[ರಷ್ಯಾ]]
| 5945.4
| 2.74
| [[ಅಲೆಕ್ಸಿಯೆ ಕುದ್ರಿನ್]]
| ಸೆರ್ಗೆ ಐಗ್ನಟೀವ್
| 59704
| 2.7
|-
| {{flagicon|Netherlands}} [[ನೆದರ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್|ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್]]
| 5162.4
| 2.38
| [[ನೌಟ್ ವೆಲ್ಲಿಂಕ್]]
| L.B.J. ವಾನ್ ಗೀಸ್ಟ್
| 51874
| 2.34
|-
| {{flagicon|Belgium}} [[ಬೆಲ್ಜಿಯಂ]]
| 4605.2
| 2.12
| [[ಗೈ ಕ್ವಾದೆನ್]]
| ಜೀನ್-ಪಿಯೆರ್ರೆ ಅರ್ನಾಲ್ಡಿ
| 46302
| 2.09
|-
| {{flagicon|India}} [[ಭಾರತ]]
| 4158.2
| 1.91
| [[ಪ್ರಣಬ್‌ ಮುಖರ್ಜಿ]]
| [[ದುವ್ವುರಿ ಸುಬ್ಬರಾವ್]]
| 41832
| 1.89
|-
| {{flagicon|Switzerland}} ಸ್ವಿಟ್ಜರ್‌ಲೆಂಡ್‌
| 3458.5
| 1.59
| [[ಜೀನ್-ಪಿಯೆರ್ರೆ ರೊಥ್]]
| ಹಾನ್ಸ್-ರುಡಾಲ್ಫ್ ಮೆರ್ಜ್
| 34835
| 1.57
|-
| {{flagicon|Australia}} [[ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯ|ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ]]
| 3236.4
| 1.49
| [[ವೇಯ್ನ್ ಸ್ವಾನ್]]
| [[ಕೆನ್ ಹೆನ್ರಿ]]
| 32614 
| 1.47
|-
| {{flagicon|Mexico}} [[ಮೆಕ್ಸಿಕೋ|ಮೆಕ್ಸಿಕೊ]]
| 3152.8
| 1.45
| [[ಅಗಸ್ಟಿನ್ ಕಾರ್ಸ್ಟನ್ಸ್]]
| ಗ್ವಿಲ್ಲೆರ್ಮೊ ಆರ್ಟಿಜ್
| 31778
| 1.43
|-
| {{flagicon|Spain}} [[ಸ್ಪೇನ್|ಸ್ಪೇನ್‌]]
| 3048.9
| 1.40
| [[ಎಲೆನಾ ಸಾಲ್ಗಾಡೊ]]
| ಮಿಗುಯೋಲ್ ಫರ್ನಾಂಡೆಜ್‌ ಆರ್ಡೊನೆಜ್ 
| 30739
| 1.39
|-
| {{flagicon|Brazil}} [[ಬ್ರೆಜಿಲ್]]
| 3036.1
| 1.40
| [[ಗುಯಿಡೊ ಮಾಂಟೆಗಾ]]
| ಹೆನ್ರಿಕ್ವಿ ಮೈರೆಲ್ಲೆಸ್
| 30611
| 1.38
|-
| {{flagicon|South Korea}}[[ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ]]
| 2927.3
| 1.35
| [[ಒಕ್ಯು ಕ್ವೊನ್]]
| ಸಿಯೊಂಗ್ ಟಾಯೆ ಲೀ
| 29523
| 1.33
|-
| {{flagicon|Venezuela}} [[ವೆನಿಜುವೆಲಾ]]
| 2659.1
| 1.22
| [[ಗಸ್ಟೊನ್ ಪ್ಯಾರ್ರ ಲುಜಾರ್ಡೊ]]
| ರೋಡಿಗ್ರೊ ಕ್ಯಾಬೆಜಾ ಮೊರಲೆಸ್ 
| 26841
| 1.21
|-
| ''ಉಳಿದ 166 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು'' 
| 60081.4
| 29.14
| ''ಅನುಕ್ರಮ'' 
| ''ಅನುಕ್ರಮ'' 
| 637067
| 28.78
|}

== ಸಹಾಯ ಹಾಗೂ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ==
{{Main|Washington consensus|Structural adjustment program}}
ತೀವ್ರತರದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ IMF ತನ್ನ 186 ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ನಿಧಿಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು IMFನ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ತೊಂದರೆಗಳಿಂದಾಗಿ [[ಉಳಿಕೆ ಸಂದಾಯಗಳನ್ನು]] ನೀಡಲು ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತಿರುವ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು, ಅವು ಗಳಿಸುವ ಹಾಗೂ/ಅಥವಾ ಬೇರೆಡೆಗಳಿಂದ ಸಾಲ ಪಡೆಯಲು ಶಕ್ತವಾಗಿರುವ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ತಮ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಅಗತ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬೇಕಾಗಿರುವ ಸಾಮಾನು ಮತ್ತು ಸರಂಜಾಮುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ತಗುಲುವ ವೆಚ್ಚಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಇನ್ನಿತರ ವಿಚಾರಗಳಿಗಾಗಿ ಸಾಲವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, &quot;[[ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಕನ್ಸೆನ್ಸಸ್‌]]&quot;ಗಳೆಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಕೆಲವು [[ಸುಧಾರಣಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು]] ಅನುಷ್ಠಾನ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. [[ಸ್ಥಿರ ವಿನಿಮಯ ದರ]]ಗಳು ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳ ಮೂಲಕ ವಿತ್ತ, ಹಣಕಾಸು, ಹಾಗೂ ರಾಜಕೀಯ ನೀತಿಗಳಿಂದ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಸಹಾಯಕವಾಗಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಆಯವ್ಯಯದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರತರದ ಕೊರತೆ, ತಡೆಯಿಲ್ಲದ ಹಣದುಬ್ಬರ ಕಂಡುಬಂದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅತಿಯಾದ ನಿಯಂತ್ರಣ, ಹಾಗೂ ಹಣದ ಅಧಿಕ ಮೌಲ್ಯೀಕರಣ ಅಥವಾ ಅಪಮೌಲ್ಯೀಕರಣಗಳು ಬಾಕಿ ಸಂದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ, IMF ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಹಣಕಾಸಿನ ಅಪಾಯಗಳಿಂದ ಪಾರಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬೇಕೆ ಹೊರತು ಅಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದ ನಿಧಿಯ ಹಣವನ್ನು ಹಂಚುವುದರ ಬದಲಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ತಡೆಯುವಲ್ಲಿ [[ಉತ್ತಮ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ಕ್ರಮ]]ಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಬೇಕು.

== ಸೇನಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವಗಳಿಗೆ IMF/ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ನೀಡಿದ ಬೆಂಬಲಗಳು ==
IMF ಕಾರ್ಯನೀತಿ ರೂಪಿಸುವವರು, ಅಮೇರಿಕಾ ಹಾಗೂ ಐರೋಪ್ಯ [[ಸಂಸ್ಥೆ]]ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ನೇಹ ಹೊಂದಿರುವ [[ಸೇನಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವ]]ಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ [[ಶೀತಲ ಸಮರ]]ದ ನಂತರ [[ಬ್ರೆಟನ್ ವುಡ್ಸ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ]] ಪಾತ್ರ ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿದೆ ಎಂದೇ ಹೇಳಬಹುದು. [[ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ]]ದ, [[ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳು]], ಹಾಗೂ [[ಕಾರ್ಮಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು]] IMF ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[ಉದಾಸೀನತೆ]] ಅಥವಾ ಶತ್ರುತ್ವದಿಂದ ಕಾಣುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಈ ವಿವಾದವು [[ಜಾಗತೀಕರಣ-ವಿರೋಧಿ ಚಳವಳಿ]]ಗೆ ಸಹಕಾರ ನೀಡಿದೆ. 
ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆ ಎನ್ನುವುದು ಪೂರ್ವಗಾಮಿ ಆಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕೆಲವರು IMFನ ಪರವಾಗಿ ವಾದ ಮಂಡಿಸುತ್ತಾರೆ; ಹಾಗಿದ್ದರೂ, IMFನಿಂದ ಸಾಲ ಪಡೆದ ನಂತರ ಕುಸಿದಿರುವ ಹಲವಾರು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿವೆ.&lt;ref name=&quot;cadtm&quot;&gt;{{cite news|title=World Bank - IMF support to dictatorships|publisher=|url=http://www.cadtm.org/spip.php?article809|work=[[cadtm]]|accessdate=2007-09-21}}&lt;/ref&gt;
ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ-ಚುನಾಯಿತವಾದ ಸರ್ಕಾರಗಳಿದ್ದಾಗ ಸಾಲನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ್ದ IMF ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು, 1960ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರೆಜಿಲ್‌ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿ [[ಕಾಸ್ಟೆಲ್ಲೊ ಬ್ರಾಂಕೊ]]ರವರು ಮಿಲಿಟರಿ ಆಡಳಿತವನ್ನು ತಂದ ನಂತರ ಹತ್ತು ಹಲವು ದಶಲಕ್ಷ ಡಾಲರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಸಾಲವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;[http://www.time.com/time/printout/0,8816,842333,00.html BRAZIL ಟುವರ್ಡ್ಸ್ ಸ್ಟೆಬಿಲಿಟಿ] {{Webarchive|url=https://archive.today/20120912103838/http://www.time.com/time/printout/0,8816,842333,00.html |date=2012-09-12 }}, ''[[TIME ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ]]'', ಡಿಸೆಂಬರ್ 31, 1965.&lt;/ref&gt;
[[ಸೇನಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವ]]ಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದ ಅಥವಾ ಈಗಲೂ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದು IMF/ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗೆ (ಹಲವಾರು ಮೂಲಗಳಿಂದ ಲಭ್ಯವಾಗಿದ್ದ ಬೆಂಬಲವನ್ನು $[[ಶತಕೋಟಿ]]ಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ) ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು :&lt;ref name=&quot;JUB&quot;&gt;{{cite news|title=Dictators and debt|publisher=|url=http://www.jubileeresearch.org/analysis/reports/dictatorsreport.htm|work=[[Jubilee 2000]]|accessdate=2007-09-21|archive-date=2009-01-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20090107043827/http://www.jubileeresearch.org/analysis/reports/dictatorsreport.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable  sortable&quot;
!IMF/ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಸಹಾಯ ಪಡೆದ ರಾಷ್ಟ್ರ 
! [[ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವ]] 
! ಚಾಲನೆಗೆ ಬಂದ ವರ್ಷ 
! ಅಂತ್ಯಗೊಂಡ ವರ್ಷ 
! ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವ ಆರಂಭವಾದಾಗ ಸಾಲದ %{{Clarify|date=September 2009}} ಪ್ರಮಾಣ 
! ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿತ್ವ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವ ವೇಳೆಗೆ ಸಾಲದ % ಪ್ರಮಾಣ 
! 1996ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಾಲ 
! ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಾದ ಸಾಲದ ಮೊತ್ತ $ ಶತಕೋಟಿ 
! ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಾಲದ ಮೊತ್ತದಲ್ಲಿ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಾದ ಸಾಲದ % 
|-
| {{flagicon|Argentina}} [[ಅರ್ಜೆಂಟೈನಾ]]
| [[ಸೇನಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವ]]
| 1976
| 1983
| 9.3
| 48.9
| 93.8
| 39.6
| 42%
|-
| {{flagicon|Bolivia}} [[ಬೊಲಿವಿಯ|ಬೊಲಿವಿಯಾ]]
| [[ಸೇನಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವ]]
| 1962
| 1980
| 0
| 2.7
| (5.2%)
| 2.7
| 52%
|-
| {{flagicon|Brazil}} [[ಬ್ರೆಜಿಲ್]]‌
| [[ಸೇನಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವ]]
| 1964
| 1985
| 1-5
| 105.1
| 179
| 100
| 56%
|-
| {{flagicon|Chile}} [[ಚಿಲಿ]]
| [[Auಆಗಸ್ಟೊ ಪಿಂನೊಚೆ/ಷೆಟ್]]
| 1973
| 1989
| (5.2%)
| 18
| 27.4
| 12.8
| 47%
|-
| {{flagicon|El Salvador}}[[ಎಲ್ ಸಾಲ್ವಡಾರ್]]
| [[ಸೇನಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವ]]
| 1979
| (1994).
| 0.9
| 2-2
| 2-2
| 1-3
| 59%
|-
| {{flagicon|Ethiopia}} ಇಥಿಯೋಪಿಯಾ
| [[ಮೆಂಗಿಸ್ತು ಹೈಲೆ ಮಾರಿಅಮ್]]
| 1977
| 1991
| 0.5
| 4.2
| 10
| 3.7
| 37%
|-
| {{flagicon|Haiti}}[[ಹೈತಿ|ಹೈಟಿ]]
| [[ಜೀನ್-ಕ್ಲಾಡ್ ದುವಾಲಿಯರ್]]
| 1971
| 1986
| 0
| 0.7
| 0.9
| 0.7
| 78%
|-
| {{flagicon|Indonesia}} [[ಇಂಡೋನೇಷಿಯಾ]]
| [[ಸುಹಾರ್ತೊ]]
| 1967
| 1998
| ೩
| 129
| 129
| 126
| 98%
|-
| {{flagicon|Kenya}}[[ಕೀನ್ಯಾ]]
| [[ಮೋಯಿ]]
| 1979
| 2002
| 2.7
| 6.9
| 6.9
| 4.2
| 61%
|-
| {{flagicon|Liberia}}[[ಲೈಬೀರಿಯಾ]]
| [[ಡೊಯೆ]]
| 1979
| 1990
| 0.6
| 1.9
| 2.1%
| 1-3
| 62%
|-
| {{flagicon|Malawi}}[[ಮಾಳವಿ]]
| [[ಬಾಂದಾ]]
| 1964
| (1994).
| 1.0%
| 2
| 2.3
| 1.9 
| 83%
|-
| {{flagicon|Nigeria}}[[ನೈಜೀರಿಯಾ]]
| [[ಬುಹಾರಿ]]/[[ಬಬಂಗಿದಾ]]/[[ಅಬಚಾ]]
| 1984
| 1998
| 17.8
| 31.4
| 31.4
| 13.6
| 43%
|-
| {{flagicon|Pakistan}} [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]
| [[ಜಿಯಾ-ಉಲ್ ಹಕ್]]
| 1977
| 1988
| 7.6
| 17
| 
| 
| 
| 
|-
| {{flagicon|Pakistan}} [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]
| [[ಪರ್ವೇಜ್ ಮುಷರ್ರಫ್]]
| 1999
| 2008
| 
| 
|-
| {{flagicon|Paraguay}} [[ಪೆರುಗ್ವೆ/ಪರಾಗುವಾ]]
| [[ಸ್ಟ್ರೋಎಸ್ನರ್]]
| 1954
| 1989
| 0.1
| 2.4
| 2.1%
| 2.3
| 96%
|-
| {{flagicon|Philippines}} [[ಫಿಲಿಪ್ಪೀನ್ಸ್|ಫಿಲಿಪ್ಪೀನ್ಸ್‌]]
| [[ಮಾರ್ಕೋಸ್]]
| 1965
| 1986
| 1.5
| 28.3
| 41.2
| 26.8
| 65%
|-
| {{flagicon|Somalia}}[[ಸೊಮಾಲಿಯ]]
| [[ಸೈಯದ್ ಬರ್ರೆ]]
| 1969
| 1991
| 0
| 2.4
| 2.6
| 2.4
| 92%
|-
| {{flagicon|South Africa}} [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]
| [[ವಣ೯ಭೇದ ನೀತಿ]]
| 1948
| 1992
| 
| 18.7
| 23.6
| 18.7
| 79%
|-
| {{flagicon|Sudan}}[[ಸೂಡಾನ್]]
| [[ನಿಮೈರಿ]]/[[ಅಲ್-ಮಹ್‌ದಿ]]
| 1969
| ಇಂದಿನವರೆಗೆ
| 0.3
| 17
| 17
| 16.7
| 98%
|-
| {{flagicon|Syria}}[[ಸಿರಿಯಾ]]
| [[ಅಸ್ಸಾದ್]]
| 1970
| ಇಂದಿನವರೆಗೆ
| 0.2
| 21.4
| 21.4
| 21.2
| 99%
|-
| {{flagicon|Thailand}} [[ಥೈಲೆಂಡ್‌]]
| [[ಸೇನಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವ]]
| 1950
| 1983
| 0
| 13.9
| 90.8
| 13.9
| 15
|-
| {{flagicon|Zaire}}[[ಜೈರೆ]]/[[ಕಾಂಗೋ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಕಾಂಗೊ ಗಣರಾಜ್ಯ]]
| [[ಮೊಬುಟು]]
| 1965
| 1997
| 0.3
| 12.8
| 12.8
| 12.5
| 98%
|}
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು: ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿತ್ವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಾಲ ಪಡೆದುಕೊಂಡವರು; 1970ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಪಟ್ಟಿ. ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿತ್ವ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವ ವೇಳೆಗೆ ಸಾಲದ ಮೊತ್ತ (ಅಥವಾ 1996ನೇ ಇಸವಿಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪಡೆದ [[ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌]] ದತ್ತಾಂಶ).
== ಟೀಕೆಗಳು ==
{{quote|&quot;The interests of the IMF represent the big international interests that seem to be established and concentrated in [[Wall Street]].&quot;| [[Che Guevara]], [[Marxist]] revolutionary, 1959&lt;ref&gt;An interview with Che Guevara for Radio Rivadavia of Argentina on November 3, 1959.&lt;/ref&gt;}}
[[ರಚನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ]]ಗಳೂ (SAP) ಸೇರಿದಂತೆ ಅವರು ಮಾಡುವ ಧನಸಹಾಯ &quot;[[ನಿಯಮಾಧೀನತೆಗಳು]]&quot; ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಎರಡು ರೀತಿಯ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಈ ನಿಯಮಾಧೀನತೆಗಳು (ಸಾಲಪಡೆಯಲು IMFನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ನಿಯಮಾವಳಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ವಹಣಾ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ) ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಬಲತೆಯನ್ನು ಕುಂಠಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದ್ದು IMFನ ಘೋಷಿತ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಇತ್ತ ರಚನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಸಾಲ ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಡತನ ಹೆಚ್ಚಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Hertz&quot;&gt;ಹೆರ್ಟ್ಜ್, ನೊರೀನಾ. ''ದಿ ಡೆಬ್ಟ್ ತ್ರೆಟ್''. ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್: [[ಹಾರ್ಪರ್ ಕೊಲಿನ್ಸ್ ಪ್ರಕಾಶಕರು]], 2004.&lt;/ref&gt;
SAPನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಒಂದು ನಿಯಮವು ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾದ ದೇಶಗಳ ಸರ್ಕಾರಗಳು ತನ್ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಮಾರುವುದಾಗಿರುತ್ತದಲ್ಲದೇ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಿಯಾಯಿತಿ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ನೀಡಬೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ.{{Citation needed|date=October 2009}}
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಕುಸಿದಿರುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಹೆಚ್ಚು [[ತೆರಿಗೆ]]ಯನ್ನು ವಿಧಿಸುವುದು ಸರ್ಕಾರ ತನ್ನ ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಹಾಗೂ [[ಆಯವ್ಯಯದ ಕೊರತೆ]]ಗಳನ್ನು ನೀಗಿಸಲು IMF ಕೆಲವುಬಾರಿ &quot;ಕಠಿಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು&quot; ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾಜಿ ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಹಿರಿಯ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರಾದ [[ಜೋಸೆಫ್ E. ಸ್ಟಿಗ್ಲಿಟ್ಜ್]], ತಮ್ಮ ''[[ಗ್ಲೋಬಲೈಜೇಷನ್ ಅಂಡ್ ಇಟ್ಸ್ ಡಿಸ್‌ಕಂಟೆಂಟ್ಸ್‌]]'' ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳನ್ನು ಟೀಕೆಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref name=&quot;Stiglitz&quot;&gt;ಸ್ಟಿಗ್ಲಿಟ್ಜ್, ಜೋಸೆಫ್. ''ಗ್ಲೋಬಲೈಜೇಷನ್ ಅಂಡ್ ಇಟ್ಸ್ ಡಿಸ್‌ಕಂಟೆಂಟ್ಸ್‌''. ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್: WW ನಾರ್ಟನ್ &amp;amp; ಕಂಪನಿ, 2002.&lt;/ref&gt; [[ಆರ್ಥಿಕ]] ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕಾಗಿದ್ದು ಕೆಲವು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ನಿಧಿಯನ್ನು [[ಕೆನ್ಸೀಯನ್]] ಮೌಲ್ಯ ವರ್ಧನೆಗೆ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ IMF &quot;ಯಾವುದೇ ಹಾನಿಕಾರಕ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅದು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಮುದಾಯದ ಪರ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ&quot; ಎಂದು ಅವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.&lt;ref&gt;[http://www.nybooks.com/articles/15630 ಗ್ಲೋಬಲೈಜೇಷನ್: ಸ್ಟಿಲಿಟ್ಜ್ ಕೇಸ್]&lt;/ref&gt;
ಬ್ರೆಟನ್ ವುಡ್ಸ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಕಾರ್ಯನೀತಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿ IMFನಿಂದ ಮಾದರಿ ರಾಷ್ಟ್ರವೆಂದು ಕರೆಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ [[ಅರ್ಜೆಂಟೈನಾ]]ದ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ 2001ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಹಠಾತ್ತನೆ ಕುಸಿಯಿತು,&lt;ref&gt;''ಮೆಮೋರಿಯಾ ಡೆಲ್ ಸ್ಕಿವೊ'', ಫರ್ನಾಂಡೊ ಎಜಿಕ್ವೆಲ್ ಸೊಲಾನಸ್, ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರ, 2003 (ಭಾಷೆ: ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್; ಉಪಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು: ಆಂಗ್ಲ) [https://www.youtube.com/watch?v=rH6_i8zuffs&amp;amp;feature=PlayList&amp;amp;p=8B60CF40AEF6BBDA&amp;amp;index=0&amp;amp;playnext=1 YouTube.com]&lt;/ref&gt; IMF- ಅದರ ಆಯವ್ಯಯದ ಮೇಲೆ ಹೇರಿದ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಸರ್ಕಾರ ತನ್ನ ರಾಷ್ಟದ ಮೂಲಭೂತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡಿದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ ಹಾಗೂ ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ದೇಶದ ಕೆಲವು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು [[ಖಾಸಗೀಕರಣ]]ಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿತು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.twnside.org.sg/title/twr137b.htm |title=ಎಕನಾಮಿಕ್ ಡೆಬಾಕಲ್ ಇನ್ ಅರ್ಜೆಂಟೈನಾ: ದಿ IMF ಸ್ಟ್ರೈಕ್ಸ್ ಅಗೈನ್ |access-date=2010-02-23 |archive-date=2010-03-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100303033200/http://www.twnside.org.sg/title/twr137b.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಅರ್ಜೆಂಟೈನಾದ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಂಯುಕ್ತತೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸದೇ ಇರುವುದು ಈ ಹಣಕಾಸಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಖರ್ಚು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು ಎಂದು ಇತರರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.&lt;ref&gt;ಸ್ಟೀಫನ್ ವೆಬ್, &quot;ಅರ್ಜೆಂಟೈನಾ: ಹಾರ್ಡನಿಂಗ್ ದಿ ಪ್ರಾವಿನ್ಸಿಯಲ್ ಬಡ್ಜೆಟ್ ಕನ್‌‌ಸ್ಟ್ರೇಂಟ್,&quot; ಇನ್ ರೊಡೆನ್, ಎಸ್ಕ್‌ಲೆಂಡ್, ಅಂಡ್ ಲಿಟ್‌ವ್ಯಾಕ್ (eds.), ''ಫಿಸಿಕಲ್ ಡೀಸೆಂಟ್ರಲೈಜೇಷನ್ ಅಂಡ್ ದಿ ಡಾಲೆಂಜ್ ಆಫ್ ಹಾರ್ಡ್ ಬಡ್ಜೆಟ್ ಕಂಸ್ಟ್ರೇಂಟ್ಸ್'' (ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್, ಮಾಸ್.: [[MIT ಪ್ರೆಸ್]], 2003).&lt;/ref&gt; ಈ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಿಂದಾಗಿ ಅರ್ಜೆಂಟೈನಾ ಹಾಗೂ ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾದ ಇತರೆ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದ್ವೇಷಿಸತೊಡಗಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕಟ್ಟಿಗೆ IMF ಅನ್ನು ದೂಷಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;[http://www.serendipity.li/hr/imf_and_dollar_system.htm ಹೌ ದಿ IMF ಪ್ರಾಪ್ಸ್ ಅಪ್ ದಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ರಪ್ಟ್ ಡಾಲರ್ ಸಿಸ್ಟಂ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050305013811/http://www.serendipity.li/hr/imf_and_dollar_system.htm |date=2005-03-05 }}, ವಿಲಿಯಂ ಎಂಗ್ದಾಹ್ಲ್‌ರಿಂದ, US/ಜರ್ಮನಿ&lt;/ref&gt; ಪ್ರಸ್ತುತ — ಅಂದರೆ 2006ನೇ ಇಸವಿಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ— ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಿಂದ ಪಾರಾಗಲು ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಕೊಂಚ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಎಡ ಪಂಥೀಯರತ್ತ ವಾಲಿದ್ದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ವ್ಯಾಪಾರಗಳಿಂದ ಸ್ವತಂತ್ರಗೊಂಡು ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ದಿ ಪಡಿಸಿದರು.
IMFನ ರಚನಾತ್ಮಕ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಂದ [[ಕೀನ್ಯಾ]]ದಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಇಂತಹುದೇ ಸಮಸ್ಯೆ ಎದುರಾಗಿರುವುದು ಮತ್ತೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. IMF ಈ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ, ಕೀನ್ಯಾದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕು ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ಹಣದ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಹೊಂದಿತ್ತು. IMF ಕೀನ್ಯಾದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕು ಹಣದ ಸುಲಭ ಚಲಾವಣೆಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಡಬೇಕು ಎಂಬ ಆದೇಶ ನೀಡಿತು. ಹಾಗಿದ್ದರೂ, ಅದು ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಕೊಂಚ ಮಟ್ಟಿಗಿನ ಬದಲಾವಣೆ [[ಕಮಲೇಶ್ ಮನುಸುಕ್‌ಲಾಲ್ ದಂಜಿ ಪತ್ನಿ]]ಯವರನ್ನು ತನ್ನತ್ತ ಆಕರ್ಷಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಫಲವಾಯಿತೇ ಹೊರತು ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ತನ್ನತ್ತ ಸೆಳೆಯಲು ವಿಫಲವಾಯಿತು, ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ಭ್ರಷ್ಟ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಜೊತೆಗೂಡಿ ಶತಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು [[ಕೀನ್ಯಾದ ಷಿಲ್ಲಾಂಗ್‌ಗಳನ್ನು]] ಬರಿದುಮಾಡಿದ್ದು ಅದನ್ನು [[ಗೋಲ್ಡನ್‌ಬರ್ಗ್ ಕಳಂಕ]]ವೆಂದೇ ಕುಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿದ್ದು, ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನು IMF ಸುಧಾರಣೆ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ ಇದ್ದುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕೆಟ್ಟ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ದೂಡಿತು.{{Citation needed|date=June 2008}} ರೊಮೇನಿಯಾದ ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾದ [[ಟರಿಸೀನೊ]] ಒಂದು ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, &quot;2005ನೇ ಇಸವಿಯಿಂದ, IMF ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ರೀತಿಗೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ &quot; ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.&lt;ref name=&quot;int&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.mediafax.ro/economic/tariceanu-fmi-a-facut-constant-greseli-de-apreciere-a-economiei-romanesti.html?1686;2645329 |title=Tăriceanu: FMI a făcut constant greşeli de apreciere a economiei româneşti - ಮೀಡಿಯಾಫ್ಯಾಕ್ಸ್ |access-date=2010-02-23 |archive-date=2008-12-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081228224458/http://www.mediafax.ro/economic/tariceanu-fmi-a-facut-constant-greseli-de-apreciere-a-economiei-romanesti.html?1686;2645329 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2007ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ &quot;ಸುಭದ್ರ ಮೂಲನಿಯಮಗಳನ್ನು ಹೇರಿ ಹಾಗೂ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಪಾಲನೆ ಮಾಡಿದ್ದೇ ಆದಲ್ಲಿ, ನಿರ್ದೇಶಕರು ಮಧ್ಯಂತರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಐರಿಷ್ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು&quot; ಎಂದು IMF ತಿಳಿಸಿತ್ತು.&lt;ref&gt;[http://www.imf.org/external/np/sec/pn/2007/pn07117.htm IMF.org]&lt;/ref&gt; ಇದಾದ ಹದಿನೇಳು ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಏಪ್ರಿಲ್ 2009ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪದವಿ ಪುರಸ್ಕೃತರಾದ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ ಪೌಲ್ ಕ್ರೂಗ್‌ಮನ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಕ್ಕೆ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಒಂದು ನಿದರ್ಶನ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.irishtimes.com/newspaper/finance/2009/0421/1224245070922.html |title=IrishTimes.com |access-date=2010-02-23 |archive-date=2011-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927042027/http://www.irishtimes.com/newspaper/finance/2009/0421/1224245070922.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ IMF ಪಡೆದ ಯಶಸ್ಸು ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ ಎಂದೇ ಹೇಳಬಹುದು.{{Citation needed|date=June 2008}} ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಸಬಲಗೊಳಿಸಲೆಂದು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದ್ದರೂ, 1980ನೇ ಇಸವಿಯಿಂದ ಈಚೆಗೆ 100ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ (ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸದಸ್ಯತ್ವ ಹೊಂದಿದ ಪ್ರಸಿದ್ದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು) ಇಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತ ಹಿಂದೆಂದೂ ಕಂಡರಿಯದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ GDPಯು ಶೇಕಡಾ ನಾಲ್ಕು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕುಸಿದಿದ್ದು, ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಕುಸಿದುಬಿದ್ದಿದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ.{{Citation needed|date=June 2008}} ಯಾವುದೇ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ IMF ತಡವಾಗಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಅವುಗಳನ್ನು ತಡೆಯುವುದರ ಬದಲಿಗೆ ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ನಂತರ ಬಹಳಷ್ಟು ತಡವಾಗಿ (ಅಥವಾ ಅವುಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತದೆ ಕೂಡಾ)&lt;ref name=&quot;Budhoo&quot;&gt;ಬುಧೂ, ಡೇವಿಡ್ಸನ್. ''ಎನಫ್ ಈಸ್ ಎನಫ್: ಡಿಯರ್ Mr.ಕಮ್ಡೆಸಸ್... '' ''ಓಪನ್ ಲೆಟರ್ ಟು ದಿ ಮ್ಯಾನೇಜಿಂಗ್ ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ದಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಮಾನಿಟರಿ ಫಂಡ್''. ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್: ನ್ಯೂ ಹೊರೈಜನ್ಸ್ ಪ್ರೆಸ್, 1990.&lt;/ref&gt; ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹಲವು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಸುಧಾರಣೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ವಾದ ಮಂಡಿಸುತ್ತಾರೆ. 2006ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, ಮಧ್ಯಮ ಮಟ್ಟದ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ IMFನ ಸುಧಾರಣಾ ನೀತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದವು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಲು ಅಥವಾ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಸಬಲವಾಗಲು ಹಾಗೂ ಬಡತನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಂತಹ IMF ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ತರುವುದೂ ಸೇರಿದೆ. 2007ನೇ ಇಸವಿಯ ಜೂನ್ 15ರಂದು, IMFನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿ 2007ರಲ್ಲಿ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಪರಿವೀಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಮಾಡಿದ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಅಂಗೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ, IMF ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ IMF ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ 30-ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಿಂದೆ ಮಾಡಿದ್ದ ಹಳೆಯ ನಿರ್ಣಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದವು.
=== ಆಹಾರ ಲಭ್ಯತೆ ಮೇಲಿನ ಪರಿಣಾಮ ===
ಹಲವಾರು [[ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ]] ಸಂಸ್ಥೆಗಳು &lt;ref&gt;ಆಕ್ಸ್‌ಫಮ್, [https://www.oxfam.org.uk/resources/policy/debt_aid/downloads/bp29_death.pdf ಸಮ್ಮೇಳನದ ಬಾಗಿಲಿನಲ್ಲಿ ಸಾವು ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120107192935/https://www.oxfam.org.uk/resources/policy/debt_aid/downloads/bp29_death.pdf |date=2012-01-07 }}, ಆಗಸ್ಟ್‌‌ 2002.&lt;/ref&gt; ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಜನರ' ಆಹಾರ ಲಭ್ಯತೆ ಮೇಲೆ ನೇರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿರುವುದರಿಂದ IMFನ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳನ್ನು ಟೀಕೆಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. 2008ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಘದ [[ವಿಶ್ವ ಆಹಾರ ದಿನ]]ದಂದು, ಅಂದಿನ US ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ [[ಬಿಲ್ ಕ್ಲಿಂಟನ್]] ಆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೈಜೋಡಿಸಿ ಒಕ್ಕೊರಲಿನಿಂದ [[ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌]] ಹಾಗೂ IMF ಆಹಾರ ಹಾಗೂ ಕೃಷಿ ಕುರಿತಾಗಿ ಮಾಡಿರುವ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ವಿರೋಧಿಸಿದರು:
{{Quotation|We need the World Bank, the IMF, all the big foundations, and all the governments to admit that, for 30 years, we all blew it, including me when I was President. We were wrong to believe that food was like some other product in international trade, and we all have to go back to a more responsible and sustainable form of agriculture. |Former US President [[Bill Clinton]]|Speech at [[United Nations]] [[World Food Day]], October 16, 2008 &lt;ref&gt;Bill Clinton, [http://www.clintonfoundation.org/news/news-media/speech-united-nations-world-food-day &quot;Speech: United Nations World Food Day&quot;] {{Webarchive|url=https://archive.is/20110605130326/http://www.clintonfoundation.org/news/news-media/speech-united-nations-world-food-day |date=2011-06-05 }}, October 13, 2008&lt;/ref&gt;}}
=== ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲಿನ ಪರಿಣಾಮ ===
ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಹಾಗೂ ಯಾಲೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು 2008ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿ IMF ತಾನು ನೀಡುವ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಲಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಹೇರುತ್ತಿದ್ದು, ಇದರಿಂದಾಗಿ [[ಪೂರ್ವ ಐರೋಪ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರ]]ಗಳಲ್ಲಿ [[ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]] ಹಾಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು [[ಕ್ಷಯ|ಕ್ಷಯರೋಗ]]ದಿಂದ ಬಳಲಿ ಮರಣ ಹೊಂದುತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗದ ಮುಕ್ತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. IMFನಿಂದ ಸಾಲ ಪಡೆದ 21 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಕ್ಷಯರೋಗಕ್ಕೆ ಮರಣಹೊಂದಿದವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಶೇಕಡಾ 16.6 %ನಷ್ಟು ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://medicine.plosjournals.org/perlserv/?request=get-document&amp;amp;doi=10.1371/journal.pmed.0050143&amp;amp;ct=1 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟರ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಒಳಪಡುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಹಾಗೂ ಕ್ಷಯರೋಗದ ಪರಿಣಾಮಗಳು] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080920071410/http://medicine.plosjournals.org/perlserv/?request=get-document&amp;doi=10.1371%2Fjournal.pmed.0050143&amp;ct=1 |date=2008-09-20 }} [[PLoS ಮೆಡಿಸಿನ್]]. ಈ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ, ಹಾಗೂ ಲೇಖಕರೂ ಸಹ ಅದನ್ನು ಸರಿ ಎಂದು ಹೇಳುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿಲ್ಲ. 2007-7-21 ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ&lt;/ref&gt;
=== ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಪರವಾದಿಗಳಿಂದ ಟೀಕೆಗಳು ===
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ IMF ಹಾಗೂ ಅದರ ಬೆಂಬಲಿಗರು [[ವಿತ್ತೀಯ ನಿಯಂತ್ರಣ]]ವನ್ನು ಆಚರಣೆಗೆ ತರಬೇಕೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[ಪೂರೈಕೆಯಿಂದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು]] ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಿರುವ ಬೆಂಬಲಿಗರು IMFನೊಂದಿಗೆ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಹಣದ [[ಅವಮೂಲ್ಯನ|ಅಪಮೌಲ್ಯ]]ವನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ IMFನ ವಾದಕ್ಕೆ, ಅದು [[ಹಣದುಬ್ಬರ]]ವನ್ನು ಏರಿಕೆಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪೂರೈಕೆಯಿಂದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಬೆಂಬಲಿಗರು ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಎರಡನೆಯದಾಗಿ [[ಆರ್ಥಿಕತೆ ಕುಗ್ಗುವಂತೆ ಮಾಡುವ]] &quot;[[ಕಠಿಣ]] ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ&quot; ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ.
ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಿರುವ ಬಡ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ IMF ಹಣದ ಅಪಮೌಲ್ಯ ಮಾಡಲು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. IMFನ ಈ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹಾಳಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕೆಲವು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ.
[[ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೀಸಲು ಚಿನ್ನ]]ಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ದಾವೆಗಳನ್ನು ಹೂಡಲಾಗಿದೆ. 1945ರಲ್ಲಿ, ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಆರಂಭಿಸಿದ IMF ಪ್ರತಿ [[ಟ್ರಾಯ್ ಔನ್ಸ್]] ಚಿನ್ನಕ್ಕೆ [[US$]]35 ನಿಗದಿಪಡಿಸಿತು. 1973ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, ನಿಕ್ಸನ್ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರ ಸಂಪತ್ತಾದ ಚಿನ್ನದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಬೆಲೆಗೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದರು. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಹೊರಗೆ ''[[ಪೆಟ್ರೊಡಾಲರ್‌]]ಗಳ'' ಬೆಲೆಏರಿಕೆಯ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ಸ್ಥಿರ ವಿನಿಮಯ ದರಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ [[ಫೋರ್ಟ್ ನಾಕ್ಸ್‌]]ನಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದರು.{{Citation needed|date=December 2009}} ಚಿನ್ನದೊಂದಿಗೆ ಹಣದ ಸ್ಥಿರ ವಿನಿಮಯ ದರಗಳು ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಅವುಗಳು ಮತ್ತೆ [[ಚಲ ದರ]]ಕ್ಕೆ ಅಂದರೆ ಬೆಲೆ ಹಾಗೂ ವಿನಿಮಯಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದವು. ಸಾಲದ ಹೊರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ಸ್ಥಿರ ದರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕೇವಲ ಹೆಸರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಹಾಯವು ಸೀಮಿತ ಪರಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ IMF ನಿಯಮಗಳು, ಸದಸ್ಯರು ತಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಹಣಕ್ಕೆ ಚಿನ್ನವನ್ನು ತಳುಕುಹಾಕುವುದನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ.{{Citation needed|date=October 2008}}
=== ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವತ್ತ ಪ್ರಯತ್ನ ===
ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 60ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಗ ಹಾಗೂ ಶೇಕಡಾ 70ರಷ್ಟು ಆಫ್ರಿಕನ್ನರು IMF ಹಾಗೂ [[ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌]] ತಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಧನಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು [[ಪ್ಯೂ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ]] ತಂಡವು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಹಾಗಿದ್ದರೂ ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ [[ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ]] ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗೂ, ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರಮಾಣದ ಜನರು [[ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು]] ತಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಧನಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನೇ ಬೀರಿದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಬಹುಪಕ್ಷೀಯ ನೀತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಡ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಾಲ ಮನ್ನಾ ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ 2005ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತಂದ IMF, ಇದನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ಪ್ರಥಮ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಯಿತು. 2006ನೇ ಇಸವಿಯ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ, ಉಪ-ಸಹಾರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಹಾಗೂ ಮಧ್ಯ ಅಮೇರಿಕಾದ 23 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ IMF ಸಾಲವನ್ನು ನೀಡಿತ್ತು{{Citation needed|date=December 2009}}.
== ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ ==
ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ IMFನ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಯುರೋಪಿನವರಾಗಿದ್ದು [[ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌]]ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು [[ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌]]ನವರು ಅಲಂಕರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಈ ಪದ್ಧತಿ ಬಹುಕಾಲದಿಂದಲೂ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ. ಹಾಗಿದ್ದರೂ, ತನ್ನ ಈ ರೀತಿಯ ಮಾನಕಗಳು ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಒಳಪಡುತ್ತಿದ್ದು ತನ್ಮೂಲಕ ಸದಸ್ಯತ್ವ ಹೊಂದಿದ ಯಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರವೂ ಈ ಸ್ಥಾನಗಳಿಗಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ [[ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕ]]ರನ್ನು, ತಾವು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿರುವ ದೇಶಗಳ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಚುನಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. IMFನ ಮೊದಲ ನಿಯೋಗಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ, ಸೆಕೆಂಡ್ ಇನ್ ಕಮ್ಯಾಂಡ್, ಮುಂಚಿನಿಂದಲೂ (ಹಾಗೂ ಇಂದಿಗೂ) ಅಮೇರಿಕಾದವರೇ ಆಗಿರುತ್ತಾರೆ. 
IMFನ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು [[ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಶಕ್ತಿಗಳು]] ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಅದರ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವ ಅಧಿಕಾರದ ಮೀಸಲು ಪ್ರಮಾಣವು ಆ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಗಾತ್ರದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿವೆ. ಮಂಡಳಿಯು ಅಪರೂಪಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಮಾತ್ರ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ನೋಡಿದಾಗ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಷೇರುದಾರರಾದ US ಅಥವಾ ಯುರೋಪಿಯನ್ನರ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವುದು ಬಹಳ ಅಪರೂಪ ಎಂದು ವಿಮರ್ಶಕರು ದೂರುತ್ತಾರೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಕಡೆ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿರುವ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರುಗಳು ತಮ್ಮ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಮರ್ಥನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ [[ಅಲೆಗ್ಸಾಂಡ್ರೆ ಕಾಫ್ಕಾ]], ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೇರಿಕಾ ದೇಶಗಳನ್ನು ಸತತ 32 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ (21ರಲ್ಲಿ ಮಂಡಳಿಯ ಡೀನ್ ಆಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದರು) ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದ್ದರು. ಲಿಬಿಯಾ ಮೂಲದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾದ [[ಮೊಹಮದ್ ಫಿನಾಯಿಷ್‌]]ರವರು, ಸಾಕಷ್ಟು ಅರಬ್ ದೇಶಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದ್ದು,{{Citation needed|date=June 2007}} 1992ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುವ ತನಕ IMFನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
2004ನೇ ಇಸವಿಯ ಜೂನ್ 7ರಂದು [[ರೋಡ್ರಿಗೊ ರಾಟೊ]]ರವರು IMFನ ಒಂಬತ್ತನೇ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದು, 2007ನೇ ಇಸವಿಯ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಆ ಪದವಿಗೆ ರಾಜಿನಾಮೆ ನೀಡಿದರು.
[[ಡೊಮಿನಿಕೆ ಸ್ಟ್ರಾಸ್ ಕಾಹ್ನ್‌]] IMFನಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಉಮೇದುವಾರಿಕೆಗೆ EU ಮಂತ್ರಿಗಳು 2007ನೇ ಇಸವಿಯ ಜುಲೈ 10ರಂದು ಬ್ರುಸೆಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ [http://www.consilium.europa.eu/cms3_applications/applications/newsroom/loadDocument.ASP?cmsID=221&amp;amp;LANG=en&amp;amp;directory=en/ecofin/&amp;amp;fileName=95233.pdf ಎಕನಾಮಿಕ್ ಅಂಡ್ ಫೈನಾನ್ಸಿಯಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090624121617/http://www.consilium.europa.eu/cms3_applications/applications/newsroom/loadDocument.ASP?cmsID=221&amp;LANG=en&amp;directory=en%2Fecofin%2F&amp;fileName=95233.pdf |date=2009-06-24 }} ನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. [[ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌]] ಹಾಗೂ 27-ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ [[ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟ]]ವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಯ 24 [[ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕ]]ರು 2007ನೇ ಇಸವಿಯ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 28ರಂದು, Mr. ಸ್ಟ್ರೌಸ್-ಖಾನ್‌ರನ್ನು ಹೊಸ [[ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ]]ರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು. ಸ್ಟ್ರೌಸ್-ಖಾನ್‌ರು, 2007ನೇ ಇಸವಿಯ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 31ರಂದು ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದ [[ಸ್ಪೇನ್|ಸ್ಪೇನ್‌]]ನ [[ರೋಡಿಗ್ರೊ ಡಿ ರೊಟೊ]]ರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;[https://news.yahoo.com/s/ap/20070928/ap_on_bi_ge/imf;_ylt=AredlGGZqGlcjs05iRTE1EGs0NUE Yahoo.com, IMF ಟು ಚ್ಯೂಸ್ ನ್ಯೂ ಡೈರೆಕ್ಟರ್]{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
ರಷ್ಯಾದಿಂದ ಸೂಚಿತರಾಗಿದ್ದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾದ [[ಜೋಸೆಫ್ ಟೊಸೋವ್‌ಸ್ಕಿ]]ಯವರೇ ಏಕೈಕ ಇತರೆ ಸೂಚಿತ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಸ್ಟ್ರೌಸ್-ಖಾನ್‌ರು‌: &quot;''ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ IMFಅನ್ನು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸಬಲಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾಡಲು ಹಾಗೂ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಠಿಸಿ ಅದಕ್ಕೆ ಸುಧಾರಣೆ ತರಲು ಮಾಡಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಮಾಡಿ ಮುಗಿಸುತ್ತೇನೆ'' &quot; ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/7018756.stm BBC NEWS, ಫ್ರೆಂಚ್‌ಮೆನ್ ಈಸ್‌‌ ನೇಮಡ್ ನ್ಯೂ IMF ಚೀಫ್]&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable &quot;
|-
! ದಿನಾಂಕ
! ಹೆಸರು
! ರಾಷ್ಟ್ರ
|-
| ಮೇ 6, 1946 – ಮೇ 5, 1951
| [[ಕ್ಯಾಮಿಲ್ಲೆ ಗಟ್]]
| [[ಬೆಲ್ಜಿಯಂ]]
|-
| ಆಗಸ್ಟ್‌‌ 3, 1951 – ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 3, 1956
| [[ಐವರ್ ರೂಥ್]]
| [[ಸ್ವೀಡನ್‌]]
|-
| ನವೆಂಬರ್‌‌ 21, 1956 – ಮೇ 5, 1963
| [[ಪೆರ್ ಜೇಕಬ್‌ಸನ್]]
| [[ಸ್ವೀಡನ್‌]]
|-
| ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌‌ 1, 1963 – ಆಗಸ್ಟ್‌‌ 31, 1973
| [[ಪಿಯೆರಿ ಪೌಲ್ ಷ್ವೆಟ್ಜರ್‌]]
| [[ಫ್ರಾನ್ಸ್|ಫ್ರಾನ್ಸ್‌‌]]
|-
| ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌‌ 1, 1973 – ಜೂನ್‌‌ 16, 1978
| [[ಜೊಹಾನ್ನಸ್ ವಿಟ್ಟೆವೀನ್]]
| [[ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌]]
|-
| ಜೂನ್‌‌ 17, 1978 – ಜನವರಿ 15, 1987
| [[ಜಾಕ್ವೆಸ್ ಡಿ ಲರೊಸಿಯೆರೆ]]
| [[ಫ್ರಾನ್ಸ್|ಫ್ರಾನ್ಸ್‌‌]]
|-
| ಜನವರಿ 16, 1987 – ಫೆಬ್ರವರಿ 14, 2000
| [[ಮೈಕೆಲ್ ಕಮಡೆಸ್ಸಸ್]]
| [[ಫ್ರಾನ್ಸ್|ಫ್ರಾನ್ಸ್‌‌]]
|-
| ಮೇ 1, 2000 – ಮಾರ್ಚ್‌ 4, 2004
| [[ಹಾರ್ಸ್ಟ್ ಕೋಲ್ಹರ್]]
| [[ಜರ್ಮನಿ]]
|-
| ಜೂನ್‌‌ 7, 2004 – ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 31, 2007
| [[ರೋಡ್ರಿಗೊ ರಾಟೊ]]
| [[ಸ್ಪೇನ್|ಸ್ಪೇನ್‌]]
|-
| ನವೆಂಬರ್‌‌ 1, 2007 – ಪ್ರಸ್ತುತ
| [[ಡೊಮಿನಿಕೆ ಸ್ಟ್ರಾಸ್ ಕಾಹ್ನ್‌]]
| [[ಫ್ರಾನ್ಸ್|ಫ್ರಾನ್ಸ್‌‌]]
|}
== ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ IMFನ ಚಿತ್ರಣ ==
[[ಜಮೈಕ|ಜಮೈಕಾ]] ಹಾಗೂ ಅದರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ IMF ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳು ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ''[[ಲೈಫ್ ಅಂಡ್ ಡೆಬ್ಟ್]]'' ಎಂಬ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 1978ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, ಜಮೈಕಾ ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ IMFನಿಂದ ಸಾಲ ಪಡೆದ ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರವೂ, ತೆರೆದ ವಿನಿಮಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಜಮೈಕಾದ ಡಾಲರ್ ಬೆಲೆ US ಡಾಲರ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚೇ ಇತ್ತು; 1995ನೇ ಇಸವಿಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಜಮೈಕಾ ಅದರೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧ ಕಡಿದುಕೊಂಡ ನಂತರ, ಜಮೈಕಾದ ಡಾಲರ್ ಬೆಲೆ US ಡಾಲರ್‌ನ 2 ಸೆಂಟ್‌ಗಳಷ್ಟು ಕುಸಿಯಿತು. ಈ ರೀತಿಯ ಸೂಚನೆಗಳು ಮೂರನೇ ವಿಶ್ವದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಸಹಾಯಕರವಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ.
[[ದ ಡೆಟ್‌ ಆಫ್‌ ಡಿಕ್ಟೇಟರ್ಸ್‌]] ಎಂಬ ಕೃತಿಯು ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿರುವ ದೇಶಗಳಿಗೆ&lt;ref&gt;[http://www.newsreel.org/nav/title.asp?tc=CN0193 NewsReel.org]&lt;/ref&gt; IMF ಶತಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು ಡಾಲರ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾಲವಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದು, ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಇರುವ ಅತಿಕ್ರೂರಿ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌, ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳೂ ಸಹ ಹಣವನ್ನು ನೀಡಿವೆ ಎಂಬ ವಿಚಾರವನ್ನು ವಿಷದಪಡಿಸುತ್ತದೆ. (''ನೋಡಿರಿ : [[ಸೇನಾ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರತ್ವಗಳಿಗೆ IMF/ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ನೀಡಿದ ಬೆಂಬಲಗಳು]]'' )
[[ರೇಡಿಯೊಹೆಡ್]] ತಂಡ 1997ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ [[OK ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌]]ನಲ್ಲಿರುವ &quot;ಎಲೆಕ್ಷನೀರಿಂಗ್&quot; ಎಂಬ ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ IMF ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಸಾಲುಗಳು, &quot;ಇಟ್ಸ್ ಜಸ್ಟ್ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್/ಕ್ಯಾಟಲ್ ಪ್ರೊಡ್ಸ್ ಅಂಡ್ ದಿ IMF/ಐ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಐ ಕೆನ್ ರಿಲೆ ಆನ್ ಯುವರ್ ವೋಟ್ &quot; ಎನ್ನುತ್ತವೆ. [[ಬ್ರೂಸ್ ಕಾಕ್‌ಬರ್ನ್]] &quot;ಕಾಲ್ ಇಟ್ ಡೆಮಾಕ್ರಸಿ&quot; ಎಂಬ ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ IMF ಕುರಿತು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಹಾಡಿನ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ &quot;IMF ಡರ್ಟಿ MF/ಟೇಕ್ಸ್ ಅವೇ ಎವೆರಿಥಿಂಗ್ ಇಟ್ ಕೆನ್ ಗೆಟ್/ಆಲ್ವೇಸ್ ಮೇಕಿಂಗ್ ಸರ್ಟನ್ ದಟ್ ದೆರ್ಸ್ ಒನ್ ಥಿಂಗ್ ಲೆಫ್ಟ್/ಕೀಪ್ ದೆಮ್ ಆನ್ ದಿ ಹುಕ್ ವಿತ್ ಇನ್‌ಸಪೋರ್ಟೆಬಲ್ ಡೆಬ್ಟ್&quot; ಎಂದಿದೆ. [[ರೇಜ್ ಎಗೆನೆಸ್ಟ್ ದಿ ಮಷೀನ್]], &quot;ವಿಂಡ್ ಬಿಲೊ&quot;ನ ಈವಿಲ್ ಎಂಪೈರ್‌ನಲ್ಲಿ IMF ಕುರಿತು &quot;ಫ್ಲಿಪ್ ದಿಸ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಎಕ್ಲಿಪ್ಸ್/ ದೆಮ್ ಬ್ಯುರಿ ಲೈಫ್ ವಿತ್ IMF ಶಿಫ್ಟ್ಸ್, ಅಂಡ್ ಪಾಯ್ಸನ್ ಲಿಪ್ಸ್&quot; ಎಂಬ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.
[[ಥೀವರಿ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌]]ರವರ [[ರೇಡಿಯೊ ರಿಟಾಲಿಯೇಷನ್]] ಎಂಬ ಆಲ್ಬಮ್‌ನಲ್ಲಿರುವ &quot;ವ್ಯಾಂಪೈರ್ಸ್&quot; ಎಂಬ ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ IMF ಕುರಿತು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ: ಆ ಗೀತೆಯ ಸಾಲುಗಳು ಹೀಗಿವೆ &quot;ಲೈಸ್ ಅಂಡ್ ಥೆಫ್ಟ್/ ಗನ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಡೆಬ್ಟ್/ ಲೈಫ್ ಅಂಡ್ ಡೆತ್/ IMF&quot;.
== ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ ==
* [[ಮೂರನೇ ವಿಶ್ವದ ಸಾಲ]]
* [[ಆರ್ಥಿಕತೆ]]
* [[ವಿಶೇಷ ಹಿಂಪಡೆತ ಹಕ್ಕುಗಳು]]
* [[ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಸಹಾಯಧನ]]
* [[ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಸಂಘಟನೆ]]
* [[ಗ್ಲೋಬಲೈಜೇಷನ್ ಅಂಡ್ ಇಟ್ಸ್ ಡಿಸ್‌ಕಂಟೆಂಟ್ಸ್‌]]
* [[ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು]]
* [[ಗ್ಲೋಬಲೈಜೇಷನ್ ಅಂಡ್ ಹೆಲ್ತ್]]
* [[ಬಾಂಕರ್]]
* [[ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಫಾರ್‌ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಸೆಟಲ್‌ಮೆಂಟ್ಸ್]]
* [[ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್]]
* [[ಇಂಟರ್-ಅಮೇರಿಕನ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್]]
* [[ಬ್ರೆಟ್ಟನ್‌ ವುಡ್ಸ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]]
* [[ಗ್ಲೋಬಲ್ ಗವರ್ನೆನ್ಸ್ ವಾಚ್]]
==ನೋಡಿ==
*[[ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್]] 
# [[ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಚಿವಾಲಯ]] - 
# [[ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಘಟನೆ]] - 
# [[ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಸ್ಥೆ]]
# [[ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಕ್ಕಳ ನಿಧಿ]]
===ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ===
*[https://www.prajavani.net/stories/international/gita-gopinath-joins-imf-its-605616.html    (08 ಜನವರಿ 2019)ಐಎಂಎಫ್‌ ಮುಖ್ಯ ಆರ್ಥಿಕತಜ್ಞೆಯಾಗಿ ಮೈಸೂರಿನ ಗೀತಾ ಗೋಪಿನಾಥ್‌ ಅಧಿಕಾರ ಸ್ವೀಕಾರ;  ಈ ಹುದ್ದೆಗೆ ಏರಿದ ಭಾರತದ ಎರಡನೇ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞೆ ಇವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಆರ್‌ಬಿಐನ ಮಾಜಿ ಗವರ್ನರ್‌ ರಘುರಾಂ ರಾಜನ್‌ ಅವರು ಇದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಈ ಹುದ್ದೆ ಅಲಂಕರಿಸಿದ್ದರು.]

== ಆಕರಗಳು ==
{{Reflist|colwidth=30em}}
== ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗೆ ==
* {{cite book|title=[http://www.fondad.org/publications/helpingpoor/contents.htm Helping the Poor? The IMF and Low-Income Countries]|author=Jan Joost Teunissen and Age Akkerman (eds.)|year=2005 |publisher=FONDAD |isbn=90-74208-25-8}}
* {{cite book |url=http://econwpa.wustl.edu/eps/if/papers/0207/0207003.pdf |title=The Development and Implementation of IMF and World Bank Conditionality |author=Dreher, Axel |year=2002 |publisher=HWWA |id=ISSN 1616-4814 |access-date=2010-02-23 |archive-date=2005-05-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20050516014749/http://econwpa.wustl.edu/eps/if/papers/0207/0207003.pdf |url-status=dead }}
* {{cite journal |author=Dreher, Axel |year=2004 |title=A Public Choice Perspective of IMF and World Bank Lending and Conditionality |journal=Public Choice |volume=119 |issue=3–4 |pages=445–464 |doi=10.1023/B:PUCH.0000033326.19804.52}}
* {{cite journal |author=Dreher, Axel |year=2004 |title=The Influence of IMF Programs on the Re-election of Debtor Governments |journal=Economics &amp; Politics |volume=16 |issue=1 |pages=53–75 |doi=10.1111/j.1468-0343.2004.00131.x}}
* {{cite journal |author=Dreher, Axel |year=2003 |title=The Influence of Elections on IMF Programme Interruptions |journal=The Journal of Development Studies |volume=39 |issue=6 |pages=101–120 |doi=10.1080/00220380312331293597}}
* [[ಗ್ರೆಗ್ ಪಾಲಾಸ್ಟ್]]ರ ''[[ದಿ ಬೆಸ್ಟ್ ಡೆಮಾಕ್ರಸಿ ಮನಿ ಕೆನ್ ಬೈ]]'' (2002)
* [http://www.imf.org/external/pubs/ft/exrp/differ/differ.htm ದಿ IMF ಅಂಡ್ ದಿ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌: ಹೌ ಡು ದೆ ಡಿಫರ್?] ಡೇವಿಡ್ D. ಡ್ರಿಸ್‌ಕೊಲ್‌ ವಿರಚಿತ
* IMF ಹಾಗೂ [[IBRD]] ನಡುವಿನ ಶತ್ರುತ್ವ, &quot;[http://www.economist.com/finance/displaystory.cfm?story_id=8786132 ಸಿಸ್ಟರ್-ಟಾಕ್]&quot;, ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ (2007-03-01)
* ಜಾರ್ಜ್, S. (1988). ಎ ಫೇಟ್ ವರ್ಸ್ ದ್ಯಾನ್ ಡೆಬ್ಟ್. ಲಂಡನ್: ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಬುಕ್ಸ್.
* ಹ್ಯಾನ್‌ಕಾಕ್, G. (1991). ಲಾರ್ಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಾವರ್ಟಿ: ದಿ ಫ್ರೀ-ವೀಲಿಂಗ್ ಲೈಫ್‌ಸ್ಟೈಲ್ಸ್, ಪವರ್, ಪ್ರೆಸ್ಟೀಜ್ ಅಂಡ್ ಕರಪ್ಷನ್ ಆಫ್ ದಿ ಮಲ್ಟಿ-ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಏಯ್ಡ್ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್. ಲಂಡನ್: ಮೆಂಡರಿನ್.
* ಮಾರ್ಕ್‌ವೆಲ್, ಡೊನಾಲ್ಡ್ (2006), ''ಜಾನ್ ಮೇಯ್ನಾರ್ಡ್ ಕೀನ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ರಿಲೇಷನ್: ಎಕನಾಮಿಕ್ ಪಾಥ್ಸ್ ಟು ವಾರ್ ಅಂಡ್ ಪೀಸ್'', ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ &amp; ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮುದ್ರಣಾಲಯ.
* ರಾಪ್‌ಕಿನ್‌, ಡೇವಿಡ್ P. ಹಾಗೂ ಜೋನಾಥನ್ R. ಸ್ಟ್ರಾಂಡ್ (2005) “ಡೆವಲಪಿಂಗ್ ನೇಷನ್ ರೆಪ್ರೆಸೆಂಟೇಷನ್ ಅಂಡ್ ಗವರ್ನೆಂನ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಮಾನಿಟರಿ ಫಂಡ್,” ವರ್ಲ್ಡ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ 33, 12: 1993–2011.
* ಸ್ಟ್ರಾಂಡ್, ಜೋನಾಥನ್ R ಹಾಗೂ ಡೇವಿಡ್ P. ರಾಪ್ಕಿನ್ (2005) “ವೋಟಿಂಗ್ ಪವರ್ ಇಂಪ್ಲಿಕೇಶನ್ಸ್ ಆಫ್ ಎ ಡಬಲ್ ಮೆಜಾರಿಟಿ ವೋಟಿಂಗ್ ಪ್ರೊಸೀಜರ್ ಇನ್ ದಿ IMF’s ಎಕ್ಸಿಕ್ಯುಟೀವ್ ಬೋರ್ಡ್,” ಇನ್ ರಿಫಾರ್ಮಿಂಗ್ ದಿ ಗವರ್ನೆನ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ IMF ಅಂಡ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌, ಏರಿಯಲ್ ಬ್ಯೂರ, ed, ಲಂಡನ್: ಆಂಥೆಮ್ ಪ್ರೆಸ್.
* [[ವಿಲಿಯಂಸನ್, ಜಾನ್]]. ಆಗಸ್ಟ್ 13 ''ದಿ ಲೆಂಡಿಂಗ್ ಪಾಲಿಸೀಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಮಾನಿಟರಿ ಫಂಡ್'', ಪಾಲಿಸಿ ಅನಾಲಿಸೀಸ್ ಇನ್ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್ 1, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ D.C., [[ಇನ್ಸ್‌ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್]]. ISBN 0-88132-000-5
* {{cite interview |last=Chomsky |first=Noam |subjectlink= |interviewer=[[Amy Goodman]] |title=Noam Chomsky on the Global Economic Crisis, Healthcare, US Foreign Policy and Resistance to American Empire |city=New York |date=April 13, 2009 |program=[[Democracy Now!]] |url=http://www.democracynow.org/2009/4/13/noam_chomsky_on_the_global_economic}}
== ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು ==
{{linkfarm|date=January 2010}}
* [http://www.house.gov/jec/imf/imfpage.htm IMF ಹಾಗೂ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯನೀತಿ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100206173219/http://www.house.gov/jec/imf/imfpage.htm |date=2010-02-06 }} U.S. ಹೌಸ್ ಆಫ್ ರೆಪ್ರಸೆಂಟೇಟೀವ್ಸ್
* [http://www.house.gov/jec/imf/roth.htm ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಮಾತುಕತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಸುಧಾರಣೆಗಳು] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100309152535/http://www.house.gov/jec/imf/roth.htm |date=2010-03-09 }}, ಜಂಟಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಯನ
* [http://www.imf.org ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಂತರಜಾಲ ತಾಣ]
* [http://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/index.htm ಫೈನಾನ್ಸ್ &amp; ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ - IMF ಮೂರು ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಕಟಿಸುವ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ]
* [http://www.imf.org/external/pubs/ft/ar/ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮಂಡಳಿಯ ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿಗಳು]
* [http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/weorepts.htm ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕ ಮುನ್ನೋಟದ ವರದಿಗಳು ]
* [http://www.imf.org/external/pubind.htm IMF ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು]
* [http://blog-pfm.imf.org/pfmblog/fad.html IMF ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಇಲಾಖೆ (FAD)]
* [http://www.augustreview.com/c/global_banking/ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ರಿವ್ಯೂ – ಗ್ಲೋಬಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್: ದಿ IMF]
* [http://www.economist.com/opinion/displayStory.cfm?story_id=2941379 ಕೆನ್ನೆತ್ ರೊಗೊಫ್ - ದಿ ಸಿಸ್ಟರ್ಸ್ ಅಟ್ 60]
* [http://www.serendipity.li/hr/imf_and_dollar_system.htm ಹೌ ಮಚ್ ದಿ IMF ಪ್ರಾಪ್ಸ್ ಅಪ್ ದಿ ಡಾಲರ್ ಸಿಸ್ಟಂ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050305013811/http://www.serendipity.li/hr/imf_and_dollar_system.htm |date=2005-03-05 }}
* [http://web.gc.cuny.edu/eusc/activities/paper/schwartz.htm ''IMF’ಸ್ ಆರಿಜಿನ್ಸ್ ಆಸ್ ಎ ಬ್ಲೂಪ್ರಿಂಟ್ ಫಾರ್ ಇಟ್ಸ್ ಫ್ಯೂಚರ್'', ಅನ್ನಾ J. ಷ್ವಾರ್ಟ್ಜ್, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಇಲಾಖೆ]
* ಅಯೋವಾ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ [http://www.uiowa.edu/ifdebook/ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು &amp; ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಕೇಂದ್ರ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100915071336/http://www.uiowa.edu/ifdebook/ |date=2010-09-15 }}
* [http://www.cepr.net/documents/publications/imf-2009-10.pdf IMF-ಸಪೋರ್ಟೆಡ್ ಮ್ಯಾಕ್ರೋಎಕನಾಮಿಕ್ ಪಾಲಿಸೀಸ್ ಅಂಡ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ರಿಸೆಷನ್‌: ಎ ಲುಕ್ ಅಟ್ ಫಾರ್ಟಿ–ಒನ್ ಬಾರೋಯಿಂಗ್ ಕಂಟ್ರೀಸ್], ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2009, [[ಆರ್ಥಿಕ ಹಾಗೂ ಕಾರ್ಯನೀತಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ]]ದ ವರದಿ
* [http://www.dollarsandsense.org/archives/1999/0799dollar.html ವಾಟ್ಸ್ ದಿ ಡಿಫರೆನ್ಸ್ ಬಿಟ್ವೀನ್ IMF ಅಂಡ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090123063045/http://dollarsandsense.org/archives/1999/0799dollar.html |date=2009-01-23 }} [[ಡಾಲರ್ಸ್‌‌ &amp;amp; ಸೆನ್ಸ್]] ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ ಆರ್ಥರ್ ಮೆಕ್‌ಈವನ್‌ರ ಲೇಖನ
* 1981ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಮನ್ ರಾನ್ ಪೌಲ್ ಬರೆದ [http://www.knology.net/~bilrum/Paul_Prohibit_BanksA.rtf ''&quot;ಮಾನಿಟರಿ ಫ್ರೀಡಂ ಆಕ್ಟ್&quot;'' ] HR 391, 
* ''[[ಬ್ರೆಟನ್ ವುಡ್ಸ್‌ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್]] '' ವುಡ್ಸ್‌ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಕ್ರಿಟಿಕಲ್ ವಾಯ್ಸಸ್ ಆನ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಅಂಡ್ IMF
* [[ಯೂರೊಡ್ಯಾಡ್]] ವರದಿ: [http://www.eurodad.org/whatsnew/reports.aspx?id=2206 ಕ್ರಿಟಿಕಲ್ ಕಂಡೀಷನ್ಸ್: ದಿ IMF ಮೆಂಟೇನ್ಸ್ ಇಟ್ಸ್ ಗ್ರಿಪ್ ಆನ್ ಲೋ ಇನ್‌ಕಮ್ ಗವರ್ನಮೆಂಟ್ಸ್] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100815083733/http://www.eurodad.org/whatsnew/reports.aspx?id=2206 |date=2010-08-15 }}
* ಮೈಕೆಲ್‌‌ ಹಡ್ಸನ್‌ರವರ [http://www.counterpunch.org/hudson04062009.html ದಿ IMF ರೂಲ್ಸ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100510010311/http://www.counterpunch.org/hudson04062009.html |date=2010-05-10 }}, ''ಕೌಂಟರ್‌ಪಂಚ್'', ಏಪ್ರಿಲ್ 6, 2009
* [http://www3.interscience.wiley.com/journal/117980440/issue ರಿಫಾರ್ಮಿಂಗ್ ದಿ IMF: ಎ ಡಿಬೇಟ್ರಿ]{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, [[ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಫೈನಾನ್ಸ್]]ನ 2007ನೇ ಇಸವಿಯ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಬಂದ ಪ್ರಕಟಣೆ
* ''[[ದಿ ಸಂಡೇ ಟೈಮ್ಸ್‌]]'' ನವರ [http://www.sundaytimes.lk/090830/FinancialTimes/ft09.html ಫಾಲಸಿ ಅಂಡ್ ದಿ ರಿಯಾಲಿಟಿ ಆಫ್ IMF ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್‌ಬೈ ಅರೇಂಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಫಾರ್ ಶ್ರೀಲಂಕಾ]

[[ವರ್ಗ:1945ರ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ]]
[[ವರ್ಗ:ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆ]]
[[ವರ್ಗ:ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆ]]
[[ವರ್ಗ:ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಘದ ವಿಶೇಷ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಹಣಕಾಸು]]
[[ವರ್ಗ:ಸಂಘ-ಸಂಸ್ಥೆಗಳು]]</text>
      <sha1>rj9fwv07l087707r15rplwrb0jx8l6z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸಾರಾ ಪಾಲಿನ್</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23685</id>
    <revision>
      <id>1307587</id>
      <parentid>1306687</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:40:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307587</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="271794" sha1="1xcrq3yy8ti6i7on68iohp7tyo44uj4" xml:space="preserve">{{Infobox officeholder
| image            = SarahPalinElon.jpg
| imagesize        = 300px
| caption          =
| name             = Sarah Palin
| order1           = 11th
| office1          = Governor of Alaska
| term_start1      = December 4, 2006
| term_end1        = July 26, 2009
| lieutenant1      = [[Sean Parnell]]
| predecessor1     = [[Frank Murkowski]]
| successor1       = [[Sean Parnell]]
| order2           =
| office2          = Chairperson of the [[Alaska Oil and Gas Conservation Commission]]
| term_start2      = 2003
| term_end2        = 2004
| predecessor2     = Camille Oechsli Taylor&lt;ref name=&quot;AOGCC who&quot;/&gt;
| successor2       = John K. Norman&lt;ref name=&quot;AOGCC who&quot;/&gt;
| office3          = Mayor of [[Wasilla, Alaska]]
| term_start3      = 1996
| term_end3        = 2002
| predecessor3     = [[John Stein (mayor)|John Stein]]
| successor3       = [[Dianne M. Keller]]
| office4          = Member of the&lt;br /&gt;[[Wasilla, Alaska]] City Council
| term_start4      = 1992
| term_end4        = 1996
| predecessor4     = Dorothy Smith
| successor4       = Colleen Cottle
| birth_date       = {{birth date and age|mf=yes|1964|02|11}}&lt;ref name=&quot;nga&quot;&gt;{{cite web|accessdate=May 19, 2010|url=http://www.nga.org/portal/site/nga/menuitem.29fab9fb4add37305ddcbeeb501010a0/?vgnextoid=864bb9006da3f010VgnVCM1000001a01010aRCRD|publisher=[[National Governors Association]]|work=Governor's Information|title=Alaska Governor Sarah Palin|archive-date=ನವೆಂಬರ್ 14, 2008|archive-url=https://www.webcitation.org/5cJoxdls2?url=http://www.nga.org/portal/site/nga/menuitem.29fab9fb4add37305ddcbeeb501010a0/?vgnextoid=864bb9006da3f010VgnVCM1000001a01010aRCRD|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| birth_place    = [[Sandpoint, Idaho]], U.S.
|ethnicity=English, Irish and German&lt;ref name=&quot;stock&quot;/&gt;
|citizenship={{flagcountry|USA}}
| residence        = [[Wasilla, Alaska]]
| party            = [[Republican Party (United States)|Republican]]
| occupation       = Local news [[sportscasting]]&lt;br /&gt;[[Commercial fishing]]&lt;br /&gt;[[Politician]] &lt;br /&gt; [[Author]] &lt;br /&gt; [[Speaker (politics)]]&lt;br /&gt;[[Political commentator]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.foxnews.com/politics/2010/01/11/palin-join-fox-news-contributor/ |title=Palin to Join Fox News as Contributor |publisher=FOXNews.com |date=January 11, 2010|accessdate=May 19, 2010}}&lt;/ref&gt;
| profession       =
| alma_mater       = [[University of Hawaii at Hilo]]&lt;br /&gt;[[Hawaii Pacific University|Hawaii Pacific College]]&lt;ref name=&quot;noticed&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2008/10/24/us/politics/24palin.html?pagewanted=2|title=Little-Noticed College Student to Star Politician |last= Davey|first=Monica|date=October 23, 2008|accessdate=May 25,2010}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;[[North Idaho College]]&lt;br /&gt;[[Matanuska-Susitna College]]&lt;ref name=&quot;USNewsCollegeCareer&quot; /&gt;&lt;br /&gt;[[University of Idaho]]&lt;small&gt; - ([[Bachelor of Science|B.S.]], 1987)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;stateBio&quot;&gt;{{cite web
|url=http://gov.state.ak.us/bio.php|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080417165654/http://gov.state.ak.us/bio.php|archivedate=2008-04-17|title=About the Governor|work=Office of Alaska Governor|accessdate=October 19, 2009}}&lt;/ref&gt;
| spouse           = [[Todd Palin]]&lt;small&gt; (m. 1988)&lt;/small&gt;
| children         = Track &lt;small&gt;(b. 1989)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt; [[Bristol Palin|Bristol]]&lt;small&gt; (b. 1990)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt; Willow &lt;small&gt;(b. 1994)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt; Piper &lt;small&gt;(b. 2001)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt; Trig&lt;small&gt; (b. 2008)&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;nytimes bio&quot;&gt;{{cite news | url=http://topics.nytimes.com/top/reference/timestopics/people/p/sarah_palin/index.html?scp=1-spot&amp;sq=sarah%20palin%20&amp;st=cse |author=New York Times staff| title=Times Topics, People, Sarah Palin | work=Biography | accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;
| religion         = [[Non-denominational Christianity|Non-denominational Christian]]&lt;ref name=&quot;NewtonTIME&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;energized&quot;/&gt;
| signature        = Sarah palin signature.svg
| website          = [http://www.facebook.com/sarahpalin Official Facebook],  [http://www.sarahpac.com/ SarahPAC]
| footnotes        =
| box_width        = 300px
}}
{{SarahPalinSegmentsUnderInfoBox}}

'''ಸಾರಾ ಲೊಯಿಸೆ ಪಾಲಿನ್ ''' ({{IPA-en|ˈpeɪlɨn|pron|Sarah-Louise-Palin-en-US-pronunciation.ogg}}; [[ನೀ]] '''ಹೆತ್''' ; ಪೆಬ್ರವರಿ 11, 1964 ರಂದು ಜನನ) ಅವರು ಒಬ್ಬ ಅತೀ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನ ಅಮೆರಿಕಾದ ರಾಜಕಾರಿಣಿ, ಲೇಖಕಿ, ಉಪನ್ಯಾಸಕಿ, ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ವಾರ್ತಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕರ್ತರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು [[ಅಲಸ್ಕಾದ ರಾಜ್ಯಪಾಲ]]ರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ ಇವರು. 2006ರಿಂದ [[2009ರಲ್ಲಿ ಅವರು ರಾಜೀನಾಮೆ ಮಾಡುವವರೆಗು]] ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಸೇವೆಸಲ್ಲಿಸಿದ್ಧರು. ಆಗಸ್ಟ್ 2008ರಲ್ಲಿ [[ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪದವಿಗೆ]] [[ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಪಾರ್ಟಿಯ]]ಅಭ್ಯರ್ಥಿ [[ಜಾನ್ ಎಮ್ಸಿಕೈನ್]] ಇವರಿಂದ ಆ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿನ [[ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪದವಿಯ ಚುನಾವಣೆ]]ಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟರು,&lt;ref name=&quot;abcnews 08-29-09&quot;&gt;{{cite news|url=http://abcnews.go.com/Politics/Vote2008/story?id=5684098&amp;page=1|title= McCain Taps Alaska Governor Palin as Vice Presidential Running Mate|last= Stephanopoulos|first=George|coauthors=O'Keefe, Ed|date=August 29, 2008|publisher=ABC News}}&lt;/ref&gt; ಪ್ರಮುಖ ಪಕ್ಷದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಟಿಕೆಟ್ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಅಲಸ್ಕಾನಿಯರು ಇವರಾಗಿದ್ದರು, ಹಾಗು [[ಉಪ ಅದ್ಯಕ್ಷ ಪದವಿಗೆ]] ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಪಾರ್ಟಿಯಿಂದ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯು ಇವರೆ.

ಅವರು ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಮರುಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಅವಧಿ ಮುಗಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಹದಿನೆಂಟು ತಿಂಗಳು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ಜುಲೈ 26, 2009ರಿಂದ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪದವಿಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದು, ಜುಲೈ 3, 2009, ರಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಜಾನ್ ಎಮ್ಸಿಕೈನ್‌ರ ಸಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ವಿರುದ್ಧ ದಾಖಲಾದ ನೀತಿತತ್ವದ ದೂರುಗಳು ತಮ್ಮ ರಾಜೀನಾಮೆಗೆ ಒಂದು ಕಾರಣವೆಂದು ಅವರು ಎತ್ತಿತೋರಿಸಿದರು, ಹಾಗು ವಿಚಾರಣೆಗಳ ಪಲಿತಾಂಶಗಳು ರಾಜ್ಯಪಾಲನೆ ಮಾಡಲು ತಮ್ಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಮಾಡಿವೆಯೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;transcript 07-03-09&quot;&gt;{{cite news|url=http://community.adn.com/adn/node/142176|title=Transcript of Palin's Speech|date=July 3, 2009|publisher=[[Anchorage Daily News]]|access-date=ಜೂನ್ 18, 2010|archive-date=ಜುಲೈ 12, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100712103313/http://community.adn.com/adn/node/142176|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;video 07-03-09&quot;&gt;{{cite news|url=http://community.adn.com/adn/node/142175|title=Gov. Palin's resignation announcement|format=Video|date=July 3, 2009|publisher=Anchorage Daily News|access-date=ಜೂನ್ 18, 2010|archive-date=ಜುಲೈ 7, 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20090707001336/http://community.adn.com/adn/node/142175|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Palin announcement an early start to weekend fireworks|date=July 3, 2009|url=http://www.ktuu.com/Global/story.asp?S=10641495|first=Andrew|last=Hinkelman|coauthors=Lori Tipton, Jason Lamb and Ted Land|publisher=[[KTUU-TV]]|access-date=ಜೂನ್ 18, 2010|archive-date=ಜುಲೈ 4, 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20090704202819/http://www.ktuu.com/Global/story.asp?S=10641495|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;press release 07-03-09&quot;&gt;{{cite news|url=http://media.adn.com/smedia/2009/07/03/12/Palinpressrelease.20427.source.prod_affiliate.7.pdf|title=Governor Palin Announces No Second Term, No Lame Duck Session Either|author=Press Release, Office of the Governor|publisher=Anchorage Daily News|date=July 3, 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090711015847/http://media.adn.com/smedia/2009/07/03/12/Palinpressrelease.20427.source.prod_affiliate.7.pdf|archivedate=July 11, 2009}}&lt;/ref&gt;  2008ರಲ್ಲಿನ ಎಮ್ಸಿಕೈನ್-ಪಾಲಿನ್ ಟಿಕೆಟ್‌ನ ಪರಾಜಯದ ಮೊದಲೇ 2012ರಲ್ಲಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪದವಿಗೆ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಪಕ್ಷದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಸಾರಾರವರಾಗುವರೆಂಬ ಊಹಾಪೋಹಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು.&lt;ref name=&quot;fn 01-13-09&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.foxnews.com/politics/2009/01/13/palin-fascination-scorn-shows-sign-receding/ |title=Palin Fascination, Scorn Shows No Sign of Receding|last=Rosen|first=James|work=Political News|publisher=Fox News|date=January 13, 2009|accessdate=October 24, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;wapo 07-03-09&quot;&gt;{{cite news|url=http://voices.washingtonpost.com/thefix/governors/palin-will-not-run-for-reelect.html|title=Palin To Resign, Focus on Presidential Run|first=Paul|last=Volpe|date=July 3, 2009|accessdate=July 3, 2009|publisher=Washington Post|archive-date=ಏಪ್ರಿಲ್ 28, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110428213259/http://voices.washingtonpost.com/thefix/governors/palin-will-not-run-for-reelect.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2010 ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತಾವು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟರು.&lt;ref name=&quot;NYT 2010-02-07&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;guardian 2010-02-07&quot;/&gt;

ಅವರು ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗುವ ಮೊದಲು, 1992ರಿಂದ 1996ರವರೆಗೆ ಅವರು [[ವಸಿಲ್ಲ, ಅಲಸ್ಕ]]ದ [[ನಗರ ಸಭೆ]]ಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು, ಮತ್ತು 1996ರಿಂದ 2002ರವರೆಗೆ ನಗರದ [[ಮೇಯರ್]] ಆಗಿದ್ದರು.  2002ರಲ್ಲಿ ಅಲಸ್ಕಾದ [[ಉಪ ರಾಜ್ಯಪಾಲ]]ರಾಗುವ ತಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ವಿಫಲರಾದಾಗ ಅವರು 2003ರಿಂದ [[ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲ ಘಟಕದ ಸಂರಕ್ಷಣಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ]] 2004ರಲ್ಲಿ ಅವರು ರಾಜೀನಾಮೆ ಮಾಡುವವರೆಗು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದರು.

ನವೆಂಬರ್ 2009ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಆತ್ಮಕಥೆ''[[Going Rogue: An American Life]]''  ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಎರಡು ಮಿಲಿಯನ್ ಪ್ರತಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾರಾಟದೊಂದಿಗೆ, ಇದು ಅತೀ ವೇಗವಾಗಿ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಮಾರಾಟದ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;CBSNews2010-05-11&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cbsnews.com/8301-503544_162-20004729-503544.html|title=Sarah Palin's New Book: 'America by Heart'|last=Montopoli|first=Brian|work=Political Hotsheet|date=May 11, 2010|accessdate=May 20, 2010|archiveurl=https://archive.today/20121208132041/http://www.cbsnews.com/8301-503544_162-20004729-503544.html|archivedate=ಡಿಸೆಂಬರ್ 8, 2012|url-status=live}}&lt;/ref&gt;  ಜನವರಿ 2010ರಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್ ರವರು ಬಹು ವರ್ಷಗಳ ಒಪ್ಪಂದದಡಿಯಲ್ಲಿ [[ಪೊಕ್ಸ್ ವಾರ್ತಾ ಚಾನೆಲ್‌ಗೆ]] ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;fn 01-11-10&quot;&gt;{{cite news|author=Fox News staff|title=Palin to Join Fox News as Contributor |date=January 11, 2010|publisher=[[Fox News]]|url=http://www.foxnews.com/politics/2010/01/11/palin-join-fox-news-contributor/ | accessdate =January 11, 2010}}&lt;/ref&gt; 2010 ಮಾರ್ಚ್‌ರಲ್ಲಿ ಅವರು ''[[Sarah Palin's Alaska]]''  ಅನ್ನುವ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ದೂರದರ್ಶನದ ಪ್ರದರ್ಶನದಿಂದ ಮನರಂಜಿಸುವರೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿತ್ತು.  ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ''[[America By Heart: Reflections on Family, Faith and Flag|America By Heart]]''  ಅನ್ನುವ ಎರಡನೇ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಅದು ನವೆಂಬರ್ 23, 2010ಕ್ಕೆ ಮುಗಿಯಬಹುದೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;CBSNews2010-05-11&quot;/&gt;
{{TOC limit|3}}

== ಬಾಲ್ಯ ಮತ್ತು ಬದುಕು ==
ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ಸಾಂಡ್‌ಪೊಯಿಂಟ್]], [[ಇಡಹೊ]]ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದರು, ಅವರು ವಿಜ್ಞಾನದ ಅಧ್ಯಾಪಕರು ಮತ್ತು [[ಟ್ರಾಕ್]] ಕೋಚ್ ಆಗಿದ್ದ ಚಾರ್ಲೆಸ್ &quot;ಚುಕ್&quot; ಹೇತ್, ಮತ್ತು ಶಾಲೆಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗಳಾಗಿದ್ದ ಸಾರಾ &quot;ಸಲ್ಲಿ&quot; ಹೇತ್ (ನೀ ಶೀರನ್), ದಂಪತಿಗಳ ನಾಲ್ಕುಜನ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೇಯವರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಇರಿಷ್ ಮತ್ತು ಜೆರ್ಮನ್ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು,&lt;ref name=&quot;stock&quot;&gt;{{cite news| accessdate =April 25, 2009| url =http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/uselection2008/republicans/2646949/Sarah-Palin-profile-Former-beauty-queen-was-an-unlikely-choice.html| title =Sarah Palin profile: Former beauty queen was an unlikely choice| date =August 29, 2008| work =[[The Daily Telegraph]]| location =London| first =Toby| last =Harnden| archive-date =ಮೇ 30, 2010| archive-url =https://web.archive.org/web/20100530080909/http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/uselection2008/republicans/2646949/Sarah-Palin-profile-Former-beauty-queen-was-an-unlikely-choice.html| url-status =dead}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಅವರು ಶಿಶುವಾಗಿದ್ದಾಗ ಅಲಾಸ್ಕಾಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;more&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.boston.com/news/politics/2008/articles/2008/09/06/palin_more_and_less_than_she_seems/|title=Palin: More and less than she seems|first=Martha|last= Mendoza|date=September 6, 2008|publisher=Boston.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080910062616/http://www.boston.com/news/politics/2008/articles/2008/09/06/palin_more_and_less_than_she_seems/|archivedate=September 10, 2008}}&lt;/ref&gt; ಅವರು ಜುನಿಯರ್ ಹೈ ಬೇಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೊಳಲನ್ನು ನುಡಿಸಿದ್ದರು, ನಂತರ [[ವಸಿಲ್ಲ ಉನ್ನತ ಶಾಲೆಗೆ]] ಹಾಜರಾದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು [[ಕ್ರಿಸ್ಟಿಯನ್ ಅತ್ಲೆಟಿಸ್‌ ಸದಸ್ಯತ್ವದ]] ಮುಖಂಡರಾಗಿದ್ದರು,&lt;ref name=&quot;energized&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.usatoday.com/news/politics/2008-08-30-1495391136_x.htm|title=Evangelicals energized by McCain-Palin ticket|last=Gorski|first=Eric|date=August 30, 2008|publisher=USA Today|accessdate= February 7, 2010}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು [[ಬಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾ]]ಲಿನ ಹುಡುಗಿಯರ ತಂಡ ಮತ್ತು [[ಕ್ರಾಸ್ ಕಂಟ್ರಿ ರನ್ನಿಂಗ್]] ತಂಡಗಳ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;more&quot;/&gt; ಅವರ ಹಿರಿಯ ವರ್ಷದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅಲಾಸ್ಕ ರಾಜ್ಯದ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್ಪನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಂತ ಬಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್ ತಂಡದ [[ಪಾಯಿಂಟ್ ಗಾರ್ಡ್]] ಮತ್ತು ಉಪನಾಯಕಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಅವರ ಅನಿಯಮಿತವಾದ ಪೈಪೋಟಿಗೆ &quot;ಸಾರಾ ಬರಾಕುಡ&quot; ಅನ್ನುವ ಉಪನಾಮದಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;Johnson&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://nbcsports.msnbc.com/id/27091580/|title=Palin was no pushover on basketball court|agency=Associated Press|date=October 8, 2008|publisher=MSNBC.com|accessdate=November 5, 2008|archive-date=ಅಕ್ಟೋಬರ್ 9, 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20081009204624/http://nbcsports.msnbc.com/id/27091580/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1837523_1837531_1837532,00.html|title=A Jock and a Beauty Queen|last=Suddath|first=Claire|date=August 29, 2008|publisher=Time|access-date=ಜೂನ್ 18, 2010|archive-date=ನವೆಂಬರ್ 24, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20101124030241/http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1837523_1837531_1837532,00.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

1984ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮಿಸ್ಸ್ ವಸಿಲ್ಲ [[ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ಗೆದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite news| url =http://www.marketwatch.com/news/story/mccain-surprises-palin-pick/story.aspx?guid={BA5FEDF2-42BA-496B-A3ED-511268BD02A1}| title = McCain surprises with Palin pick| accessdate =August 29, 2008| date = August 29, 2008| work = [[MarketWatch]]| publisher = Wall Street Journal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;StLouisPD_20080830&quot;&gt;{{cite news| author = Peterson, Deb| title = Palin was a high school star, says schoolmate| work = St. Louis Post-Dispatch| date = August 30, 2008| url = http://www.stltoday.com/stltoday/news/columnists.nsf/debpeterson/story/23D7A0CF8A2E3A61862574B50011DB30?OpenDocument| archiveurl = https://www.webcitation.org/5aWTqJxmb?url=http://www.stltoday.com/stltoday/news/columnists.nsf/debpeterson/story/23D7A0CF8A2E3A61862574B50011DB30?OpenDocument| archivedate = 2008-09-02| access-date = 2010-06-18| url-status = live}}&lt;/ref&gt;  ಅವರು ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೊಳಲನ್ನು ನುಡಿಸುವುದರಿಂದ,&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.huffingtonpost.com/2008/10/01/sarah-palins-beauty-pagea_n_130901.html|title= Sarah Palin On Flute: Watch Her Beauty Pageant Talent|format= VIDEO|date=October 1, 2008|publisher=Huffington Post|accessdate=February 9, 2010}}&lt;/ref&gt; [[ಮಿಸ್ಸ್ ಅಲಸ್ಕಾ]] ಕೊಳಲು ವಾಧನ ಪ್ರತಿಭಾ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ,&lt;ref name=&quot;WaPo&quot;&gt;{{cite news| last = Argetsinger| first = Amy| authorlink = Amy Argetsinger| last2 = Roberts| first2 = Roxanne M.| authorlink2 = Roxanne Roberts| title = Miss Alaska '84 Recalls Rival's Winning Ways| work = [[Washington Post]]| page = C1| date = September 8, 2008| url = http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/09/08/AR2008090800094.html| accessdate =April 4, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2008/10/24/us/politics/24palin.html|title=Little-Noticed College Student to Star Politician|last=Davey|first=Monica|date=October 24, 2008|publisher=New York Times}}&lt;/ref&gt; ಮೂರನೇಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜಿನ ವಿಧ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನವನ್ನು ಪಡೆದರು.&lt;ref name=&quot;Johnson&quot;/&gt;

ಅವರು 1982ರ ಶರತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ [[ಹವೈ ಪಸಿಪಿಕ್ ವಿಶ್ವವಿಧ್ಯಾಲಯ]]ಕ್ಕೆ ಮತ್ತು 1983ರ ವಸಂತಕಾಲ ಮತ್ತು ಶರತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ [[ನಾರ್ತ್ ಇಡಹೊ ಮಹಾವಿಧ್ಯಾಲಯ]]ಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾದರು.&lt;ref name=&quot;AP College&quot;/&gt; (ಜುನ್ 2008ರಲ್ಲಿ, ನಾರ್ತ್ ಇಡಹೊ ಕಾಲೇಜಿನ ಅಲುಮ್ನಿ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಅದರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಪಡೆದ ಅಲುಮ್ನಿ ಅಚೀವ್ಮೆಂಟ್ ಅವಾರ್ಡನ್ನು ಸಾರಾರವರಿಗೆ ನೀಡಿದೆ).&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nic.edu/websites/index.asp?dpt=5&amp;pageID=497|title=Alumni Awards|publisher=North Idaho College|accessdate=February 14, 2010|archive-date=ಜುಲೈ 18, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110718224929/http://www.nic.edu/websites/index.asp?dpt=5&amp;pageID=497|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಅವರು 1984ರ ಶರತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 1985ರ ವಸಂತಕಾಲದಲ್ಲಿ [[ಇಡಹೊ ವಿಶ್ವವಿಧ್ಯಾಲಯ]]ಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾದರು, ಮತ್ತು 1985ರ ಶರತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ [[ಮಟನುಸ್ಕ-ಸುಸಿಟ್ನ ಮಹಾವಿಧ್ಯಾಲ]]ಯಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾದರು. 1986ರ ವಸಂತಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅವರು ಇಡಹೊ ವಿಶ್ವವಿಧ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು 1987ರಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ಸ್ ವಿತ್ ಯನ್ ಎಂಪಸಿಸ್ ಇನ್ ಜರ್ನಲಿಸಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಚುಲರ್ಸ್ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು.&lt;ref name=&quot;USNewsCollegeCareer&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.usnews.com/blogs/paper-trail/2008/09/05/sarah-palins-extensive-college-career.html |title=Sarah Palin's Extensive College Career |publisher=USNews.com |date=September 5, 2008 |accessdate=October 24, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;AP College&quot;&gt;{{cite news | url = http://www.suntimes.com/news/elections/rnc/1145855,college090408.article | title = Palin switched colleges 6 times in 6 years | agency = Associated Press | publisher = Chicago Sun-Times | date = September 4, 2008 | accessdate = November 11, 2009 | archive-date = ಏಪ್ರಿಲ್ 15, 2010 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100415001747/http://www.suntimes.com/news/elections/rnc/1145855,college090408.article | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|last=Noah |first=Timothy |url=http://www.slate.com/id/2201332/ |title=Sarah Palin's college daze |publisher=Slate.com |date=October 1, 2008 |accessdate=October 24, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&amp;sid=aYY9hiQdr5E4&amp;refer=home |title=Palin, 'Average' Student at 5 Schools, Prayed, Planned for TV |publisher=Bloomberg.com |date=September 7, 2008 |accessdate=October 24, 2009}}&lt;/ref&gt;

ಪದವೀದರರಾದನಂತರ, ಅವರು [[ಕ್ರೀಡಾವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಾರರಾಗಿ]] [[KTUU-TV]]ಗೆ ಮತ್ತು [[KTVA-TV]]ಗೆ [[ಜೀವನಾಧಾರ]]ಕ್ಕಾಗಿ ಸೇವೆಸಲ್ಲಿಸಿದರು,&lt;ref name=&quot;biographycom&quot;&gt;{{cite web| accessdate =July 19, 2009| url =http://www.biography.com/articles/Sarah-Palin-360398?print| title =Sarah Palin Biography| work =[[The Biography Channel]]| archive-date =ಆಗಸ್ಟ್ 17, 2010| archive-url =https://web.archive.org/web/20100817012715/http://www.biography.com/articles/Sarah-Palin-360398?print| url-status =dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Sportsannouncer 08-30-08&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.huffingtonpost.com/2008/08/30/sarah-palin-from-tv-sport_n_122676.html|title=Sarah Palin: From TV Sports Anchor To Vice Presidential Candidate|format=VIDEO|date=August 30, 2008|publisher=Huffington Post|accessdate=February 9, 2010}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು [[ಕ್ರೀಡಾ ವರದಿಗಾರರಾಗಿ]] ''[[Mat-Su Valley Frontiersman]]'' ರೊಂದಿಗೆ,&lt;ref name=&quot;point&quot;&gt;{{cite news| url = http://www.itemonline.com/opinion/local_story_196113857.html| title = Palin: Point guard for the GOP| first = Naomi| last = Lede| publisher = [[The Huntsville Item]]| date = July 15, 2009| accessdate = July 19, 2009| archive-date = ಜನವರಿ 3, 2013| archive-url = https://archive.is/20130103103438/http://www.itemonline.com/opinion/local_story_196113857.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Frontiersman20080906&quot;&gt;{{cite news| url = http://frontiersman.com/articles/2008/09/06/opinion/editorials/doc48ba20a98c56e204165664.txt| title = We know Sarah Palin|work=Opinion| publisher = [[Mat-Su Valley Frontiersman]]| date = August 30, 2008| accessdate =November 9, 2008}}&lt;/ref&gt; ತಮ್ಮ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;early&quot;&gt;{{cite news| url =http://www.esquire.com/features/what-ive-learned/sarah-palin-interview-0309| title = Sarah Palin: What I've Learned| publisher = Esquire|first=Ryan|last=D'Agostino|date = November 16, 2009| accessdate =February 12, 2010}}&lt;/ref&gt;

ಆಗಸ್ಟ್ 29, 1988ರಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪೋಷಕರನ್ನು &quot;ಬಿಗ್ ವೈಟ್ ವೆಡ್ಡಿಂಗ್‌ನ&quot;&lt;ref name=&quot;nyt09-01-08&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2008/09/02/us/politics/02palin.html?pagewanted=2&amp;_r=1|title=Interrupts G.O.P. Convention Script|last=Davey|first=Monica |date=September 1, 2008|newspaper=The New York Times|accessdate=May 19, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;nytoutsider0829&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;White wedding&quot;&gt;{{cite news|accessdate =September 1, 2008|url =http://www.dailymail.co.uk/news/worldnews/article-1050881/Why-John-McCains-beauty-queen-running-mate-grizzly-bear-office-wall.html|title= Why John McCain's beauty queen running mate has a grizzly bear on her office wall|last = Graham|first = Caroline|date = August 31, 2008|work = Daily Mail|location=UK}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;SlateFAQ&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.slate.com/id/2199362/pagenum/all|title= The Sarah Palin FAQ: Everything you ever wanted to know about the Republican vice presidential nominee|date=September 4, 2008|publisher=Slate|first=Derek|last=Thompson|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ವೆಚ್ಚದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಲು,ತಮ್ಮ ಶಾಲೆಯ ಪ್ರೇಮಿ [[ಟೊಡ್ ಪಾಲಿನ್‌]]ರವರೊಂದಿಗೆ [[ಓಡಿಹೋದರು]].  ಮದುವೆಯನಂತರ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯ [[ವಾಣಿಜ್ಯ ಮೀನಿನ]] ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;NatlJournal&quot;&gt;{{cite news| accessdate =September 3, 2008| title = Gov. Sarah Palin (R)| work = Almanac of American Politics 2008| publisher = [[National Journal]]}}&lt;/ref&gt;

== ಆರಂಭದ ರಾಜಕೀಯ ಬದುಕು ==
{{Main|Early political career of Sarah Palin|Electoral history of Sarah Palin}}
ನಗರ ಸಭೆಯಲ್ಲಿನ ಅವರ ಅಧಿಕಾರದುದ್ದಕ್ಕೂ ಮತ್ತು ಅವರ ಉಳಿದ ರಾಜಕೀಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿಯು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ರಾಗಿಯೇ ಉಳಿದರು, ಅವರು 1982ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ರಾಗಿ ದಾಖಲಿಸಿಕೊಂಡರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://blogs.abcnews.com/politicalpunch/2008/09/members-of-frin.html|title=Members of 'Fringe' Alaskan Independence Party Incorrectly Say Palin Was a Member in 90s; McCain Camp and Alaska Division of Elections Deny Charge|first=Jake|last=Tapper|date=September 1, 2008|work=Political Punch|publisher=ABC News}}&lt;/ref&gt;

=== ವಸಿಲ್ಲ ನಗರ ಸಭೆ ===
310ಕ್ಕೆ 530 ಮತಗಳನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವುದರಮೂಲಕ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ವಸಿಲ್ಲ ನಗರ ಸಭೆ]]ಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.&lt;ref name=&quot;bostonglobe 09-03-2008&quot;&gt;{{cite news| url =http://www.boston.com/news/nation/articles/2008/09/03/palins_alaskan_town_proud_wary/| title = Palin's Alaskan town proud, wary|first=Michael |last=Levenson| publisher = Boston Globe| date = September 3, 2008| accessdate =June 21, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;WasillaVote&quot;&gt;{{cite web| accessdate = September 12, 2008| url = http://www.cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=451| title = 1992 Vote Results| publisher = City of Wasilla| archive-date = ಜನವರಿ 6, 2009| archive-url = https://web.archive.org/web/20090106135322/http://www.cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=451| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ಅವರು 1995ರಲ್ಲಿ ಮರುಚುನಾವಣೆಗೆ ತೆರಳಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು 185ಕ್ಕೆ 413 ಮತಗಳಿಂದ ಜಯಶೀಲರಾದರು.&lt;ref&gt;{{cite web| accessdate = September 12, 2008| url = http://www.cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=452| title = 1995 Vote Results| publisher = City of Wasilla| archive-date = ಜನವರಿ 6, 2009| archive-url = https://web.archive.org/web/20090106135747/http://www.cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=452| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;

=== ವಸಿಲ್ಲಾದ ಮೇಯರ್ ===
ಹೊಸಾ ವಸಿಲ್ಲಾದ [[ಮಾರಾಟ ತೆರಿಗೆ]]ಯಿಂದ ಬಂದ ಆದಾಯವನ್ನು ಸರಿಯಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಲ್ಲವೆಂಬ ವಿವಾದವು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಯಿತು,&lt;ref name=&quot;nytoutsider0829&quot;&gt;{{cite news| last = Yardley| first = William| title = Sarah Heath Palin, an Outsider Who Charms| publisher = New York Times| date = August 29, 2008| url = https://www.nytimes.com/2008/08/30/us/politics/30palin.html?pagewanted=3| accessdate =August 30, 2008}}&lt;/ref&gt; 1996ರಲ್ಲಿ,ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ವಸಿಲ್ಲಾದ ಮೇಯರ್ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಜಾಹ್ನ್ ಸ್ಟೈನ್‌ರನ್ನು&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061023&quot;&gt;{{cite news | first = Tom | last = Kizzia | url = http://www.adn.com/sarah-palin/background/story/510447.html | title = Part 1: 'Fresh face' launched Palin: Wasilla mayor was groomed from an early political age | publisher = Anchorage Daily News | date = October 23, 2006 | accessdate = February 14, 2010 | archive-date = ಆಗಸ್ಟ್ 9, 2011 | archive-url = https://www.webcitation.org/60oWlVgHw?url=http://www.adn.com/2006/10/23/510447/part-1-fresh-face-launched-carries.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 651 ರಲ್ಲಿ 440 ಮತಗಳಿಂದ ಸೋಲಿಸಿ ವಸಿಲ್ಲಾದ ಮೇಯರ್‌ರಾದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=1817|title=1996 Regular election|publisher=City of Wasilla|accessdate=February 8, 2010|archive-date=ಜುಲೈ 31, 2013|archive-url=https://archive.is/20130731055424/http://www.cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=1817|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;  ಅವರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಯನ್ನು ಬರೆದವರು ಅವರ ಚುನಾವಣ ಅಭಿಯಾನವು ಅನಗತ್ಯ ಖರ್ಚುಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಅಧಿಕ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತೆಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದರು;&lt;ref name=&quot;Johnson&quot;/&gt; ಅವರ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಸ್ಟೈನ್‌ರವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ಗರ್ಭಪಾತ]], [[ಬಂದೂಕು ಪಡೆಯುವ ಹಕ್ಕು]], [[ಮತ್ತು ಕಾಲಾನುಮಿತಿಗಳನ್ನು]] ಪರಿಚಯಿಸಿದರೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;nytimes090208&quot;&gt;{{cite news| first = William| last = Yardley| url=https://www.nytimes.com/2008/09/03/us/politics/03wasilla.html?pagewanted=all| title = Palin's Start in Alaska: Not Politics as Usual| work = The New York Times| date = September 2, 2008| accessdate =September 2, 2008}}&lt;/ref&gt;  ಚುನಾವಣೆಯು ನಿಸ್ಪಕ್ಷಪಾತವಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಪಕ್ಷದ ರಾಜ್ಯ ಘಟಕವು ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಕುರಿತ ಜಾಹೀರಾತು ಮೂಲಕ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಅಭೂತಪೂರ್ವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದವು.&lt;ref name=&quot;nytimes090208&quot;/&gt;  ಪಾಲಿ‌ರವರು 1999ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಟೈನ್‌ರ ವಿರುದ್ಧ ಮರುಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದರು ಮತ್ತು 909 ಮತಗಳಿಂದ ಗೆದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=41| title = October 5, 1999 Regular Election; Official Results| accessdate = September 1, 2008| publisher = City of Wasilla| date = October 11, 2005| format = PDF| archive-date = ಡಿಸೆಂಬರ್ 23, 2008| archive-url = https://web.archive.org/web/20081223080516/http://cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=41| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; 2002ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ [[ಎರಡನೇಯ ಮೂರುವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯ]] ನಗರಾಡಳಿತವನ್ನು ಪೂರೈಸಿದರು ಅವರು ನಗರದ ವಿಶೇಷ ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುವ ಅನುಮತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;WasMuniCode&quot;&gt;{{cite web| title = Wasilla Municipal Code| url = http://www.codepublishing.com/AK/Wasilla/Wasilla02/Wasilla0216.html| publisher = City of Wasilla| accessdate = December 24, 2008| archive-date = ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1, 2008| archive-url = https://web.archive.org/web/20080901235453/http://www.codepublishing.com/AK/Wasilla/Wasilla02/Wasilla0216.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;  1999ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಲಸ್ಕಾದ ಮೇಯರುಗಳ&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.akml.org/affiliates/acom.asp#|title=Alaska Conference of Mayors, About Us|access-date=2010-06-18|archive-date=2010-05-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20100520192045/http://www.akml.org/affiliates/acom.asp|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.&lt;ref name=&quot;ref1&quot;&gt;{{cite web| url = http://www.adn.com/politics/v-printer/story/510153.html| title = From Wasilla's basketball court to the national stage: Sarah Palin timeline| accessdate = February 14, 2010| publisher = Anchorage Daily News| date = August 29, 2008| archive-date = ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2, 2008| archive-url = https://web.archive.org/web/20080902071541/http://www.adn.com/politics/v-printer/story/510153.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;

==== ಮೊದಲ ಅವಧಿ ====
ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿನ ಅವರ ಮೊದಲನೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ವಸಿಲ್ಲ ನಿವಾಸಿಗಳ ಹೆಸರುಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಒಂದು ಜಾಡಿಯನ್ನು ಅವರ ಮೇಜಿನ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ, ಅದರಿಂದ ಒಂದು ಹೆಸರನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅವರಿಗೆ ದೂರವಾಣಿಕರೆ ಮಾಡಿ; &quot;ನಗರ ಹೇಗಿದೆ?&quot;&lt;ref name=&quot;turb&quot;&gt;{{cite news|author = Armstrong, Ken and Bernton, Hal | url=http://seattletimes.nwsource.com/html/politics/2008163431_palin070.html|title = Sarah Palin had turbulent first year as mayor of Alaska town|work = [[Seattle Times]]|date = September 7, 2008|accessdate=June 21, 2009}}&lt;/ref&gt; ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.  ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1992ರಲ್ಲಿ,&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=582|format=PDF|page=A1|work=1992 to 2002 Budgets|title=Fiscal Year Budget 1993 part 1|publisher=City of Wasilla|date=Fiscal year ending June 30, 1994|access-date=ಜೂನ್ 18, 2010|archive-date=ಜುಲೈ 31, 2013|archive-url=https://archive.is/20130731055940/http://www.cityofwasilla.com/Modules/ShowDocument.aspx?documentid=582|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ವಸಿಲ್ಲ ಮತದಾರರಿಂದ ಅಂಗೀಕೃತಗೊಂಡ 2% ಮಾರಾಟ ತೆರಿಗೆಯಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಗೊಂಡ ಆದಾಯವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ಆಸ್ತಿ ತೆರಿಗೆ]]ಗಳನ್ನು 75% ರಷ್ಟು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಸ್ತಿಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರದ ಸರಕು ಸಾಮಾನುಗಳ ಪಟ್ಟಿಯ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು.&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061023&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;wapo 09-16-09&quot;&gt;{{cite news | url = http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/09/13/AR2008091302596.html|title = As Mayor of Wasilla, Palin Cut Own Duties, Left Trail of Bad Blood|first=Alec|last= MacGillis|publisher=Washington Post|date=September 14, 2008| accessdate =September 16, 2009}}&lt;/ref&gt;  [[ಪೌರಸಭೆಯ ಬಾಂಡು]]ಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ, ಅವರು ರಸ್ತೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅಗಲಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪೋಲಿಸ್ ಇಲಾಖೆಗೆ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;nytimes090208&quot;/&gt;  ಅವರು ಹೊಸಾ ಬೈಕ್ ಮಾರ್ಗಗಳ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಸಹ ನೋಡಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಶುದ್ಧಜಲ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಸ್ಟೊರ್ಮ್-ವಾಟೆರ್ ಚಿಕಿತ್ಸಾಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061023&quot;/&gt;  ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ನಗರವು ಪಟ್ಟಣದ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಕ್ಕೆ ಖರ್ಚುಮಾಡುವುದನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಹೊಸಾ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮತ್ತು ನಗರದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಭಾಂಗಣಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061023&quot;/&gt;

ಅಕ್ಟೊಬರ್ 1996ರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದನಂತರ ಕೂಡಲೆ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರ&lt;ref name=&quot;pressure&quot;&gt;{{cite news|url = http://www.adn.com/sarah-palin/story/515512.html|title = Palin pressured Wasilla librarian|last = White|first = Rindi|date = September 4, 2008|work = Anchorage Daily News|page = 1B|accessdate = September 5, 2008|archive-date = ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 5, 2008|archive-url = https://web.archive.org/web/20080905040240/http://www.adn.com/sarah-palin/story/515512.html|url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ಪದವಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು ಮತ್ತು ಪೋಲಿಸ್ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೆಲಸಗಳ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ, ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ, ಮತ್ತು ಗಂಥಾಲಯದ ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನೊಳಗೊಂಡು &quot;ನಗರದ ವಿವಿಧ ಇಲಾಖೆಗಳ ಮುಖಂಡರುಗಳು ಯಾರುಯಾರು ಸ್ಟೈನ್‌ಗೆ ನಿಸ್ಟಾವಂತರಾಗಿದ್ದಾರೊ,&quot;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Thornburgh |first=Nathan |url=http://www.time.com/time/politics/article/0,8599,1837918,00.html |title=Mayor Palin: A Rough Record |publisher=Time |date=September 2, 2008 |accessdate=October 24, 2009 |archive-date=ಆಗಸ್ಟ್ 26, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130826061404/http://www.time.com/time/politics/article/0,8599,1837918,00.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಅವರೆಲ್ಲರಿಂದ ಎಲ್ಲಾಮಾಹಿತಿಯೊಂದಿಗಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಪರಿಚಯದ ಸಾರಾಂಶಪತ್ರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ರಾಜೀನಾಮೆ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;newmayor&quot;&gt;{{cite news|title = New Wasilla mayor asks city's managers to resign in loyalty test|first=S.J.|last= Komarnitsky|format=Archives, fee required|page=D4|date = October 26, 1996| work = Alaska Daily News}}&lt;/ref&gt;  ಈ ವಿಜ್ಞಾಪನೆಯು ಅವರ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಮತ್ತು ಅವರು ತಮ್ಮನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರಾ ಇಲ್ಲವಾ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಎಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;newmayor&quot;/&gt; ಎಲ್ಲಾ ಇಲಾಖೆಗಳ ಮುಖಂಡರುಗಳು ಮೊದಲು ತಮ್ಮ ಆಡಳಿತದ ನೀತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಚಿರಪರಿಚಿತರಾಗಬೇಕೆಂದು ಹೇಳುವುದರೊಂದಿಗೆ, ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಸುದ್ದಿಗಾರರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವಮೊದಲು ತಮ್ಮ ಅನುಮತಿ ಪಡಿಯಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವಿದೆಯೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;newmayor&quot;/&gt;  ಅವರು ನಗರ ಆಡಳಿತಗಾರರ ಪದವಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು,&lt;ref name=&quot;nytimes090208&quot;/&gt; ಮತ್ತು ಅವರ ಸ್ವಂತ $68,000ಗಳ ಸಂಬಳವನ್ನು 10%ರಷ್ಟು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದರು, ಅದಾಗ್ಯೂ 1998ರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದು ನಗರ ಸಭೆಯಿಂದ ಕಾಯ್ದಿಡಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;Palin wins 10-02-96&quot;&gt;{{cite news | title = Palin wins Wasilla mayor's job | date =October 2, 1996| last = Komarnitsky| first = S.J.|format=Archives fee required|page= B1| publisher=Anchorage Daily News}}&lt;/ref&gt;

ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1996ರಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರಾದ ಮೇರಿ ಎಲ್ಲೆನ್ ಎಮ್ಮೊನ್ಸ್‌ರಲ್ಲಿ, ಜನರು ಹಿಂಪಡೆದ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಗ್ರಂತಾಲಯಕ್ಕೆ ತರಬೇಕೆಂದು ಪ್ರತಿಭಟಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಗ್ರಂಥಾಲಯದಿಂದ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ನಿಮ್ಮ ವಿರೋಧವಿದೆಯೇ ಎಂದು ಕೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;library&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.frontiersman.com/articles/2008/09/06/breaking_news/doc48c1c8a60d6d9379155484.txt |title=Palin: Library censorship inquiries 'Rhetorical'|last=Stuart|first=Paul|date=December 18, 1996|work=Mat-Su Valley Frontiersman|accessdate=September 6, 2008}}&lt;/ref&gt; ಎಮ್ಮೊನ್ಸ್ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದೇನೆಂದರೆ, ಅವರು ಮಾತ್ರ ವಿರೋದಿಸುವುದಿಲ್ಲ: &quot;ಮತ್ತು ನಾನು ಅವರಿಗೆ ಹೇಳಿದೆ ಇದು ನಾನು ಮಾತ್ರ ಅಲ್ಲ. ಇದು ಒಂದು ಶಾಸನಬದ್ಧ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕನ್ ಸಿವಿಲ್ ಲಿಬರ್ಟೀಸ್ ಯುನಿಯನ್ (ACLU) ಕೂಡ ಇದರಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಯಾಗಬಹುದು.&quot;&lt;ref name=&quot;library&quot;/&gt;  ಡಿಸೆಂಬರ್ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಪುಸ್ತಕ ತೆಗೆಯುವ ವಿಜ್ಞಾಪನೆಗೆ ಒಂದು ಲಿಖಿತ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟರು, ಅದೇನೆಂದರೆ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಿಬ್ಬಂದಿವರ್ಗವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು &quot;ಅಲಂಕಾರಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿರುವ ಎರಡನ್ನೊಳಗೊಂಡು&quot; ಅನೇಕ ಸಮಾಚಾರಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;library&quot;/&gt; ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಮೇಯರ್‌ಯಾಗಿದ್ದಾಗಿನ ಅವರ ಅಧಿಕಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯದಿಂದ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುವ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಯತ್ನ ಕೂಡ ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.usatoday.com/news/politics/election2008/2008-09-09-Palin-book-ban_N.htm?loc=interstitialskip|title=Palin did not ban books in Wasilla as mayor|date=September 9, 2008|newspaper=USA Today|accessdate=December 5, 2008 | first=John | last=Fritze}}&lt;/ref&gt;

ಪೋಲಿಸ್ ಮುಖಂಡರಾದ Irl ಸ್ಟಾಂಬಾಗ್‌ರವರು, ನಗರ ಪಾಲನೆ ಮಾಡುವ ತಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಹಕಾರನೀಡಿಲ್ಲವೆಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ತಾವು ಅವರನ್ನು ದಂಡಿಸಿದ್ದಾಗಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;firings&quot;&gt;{{cite news|url = http://www.adn.com/sarahpalin/story/510219.html|title = Wasilla keeps librarian, but police chief is out|last = Komarnitsky|first = S.J.|date = February 1, 1997|work = Anchorage Daily News|pages = 1B|accessdate = August 31, 2008|archive-date = ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2, 2008|archive-url = https://web.archive.org/web/20080902060348/http://www.adn.com/sarahpalin/story/510219.html|url-status = dead}}&lt;/ref&gt;  ಸ್ಟಾಂಬಾಗ್‌ರವರು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ [[ತಪ್ಪಾದ ಅಮಾನತು ನಿರ್ಣಯದ]] ವಿರುದ್ಧ ಮತ್ತು ವಾಕ್‌ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಹಕ್ಕಿನ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೊಕದ್ಧಮೆ ದಾಖಲಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;seatimes 09-27-08&quot;&gt;{{cite news|url=http://seattletimes.nwsource.com/html/nationworld/2008151136_palin01m0.html|title=Palin's swift rise wins both admirers, enemies|last=Bernton|first=Hal|date=September 1, 2008|publisher=Seattle Times|accessdate=March 27, 2010}}&lt;/ref&gt; ಪೋಲಿಸ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಮೇಯರ್‌ರವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದ ಮೇರೆಗೆ ನಡೆದರು ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಯಾವುದೇ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಸರಿಯೆಂದು ಕಾಣಿಸಿದ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಅಮಾನತು ಮಾಡಬಹುದು, ಇದು ರಾಜಕೀಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂದಿಸಿದ್ದಾಗಿರಲೂಬಹುದು,&lt;ref name=&quot;newsweek 09-13-08&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.newsweek.com/id/158738|title=A Police Chief, A Lawsuit And A Small-Town Mayor|last=Isikoff |first=Michael|coauthors=Mark Hosenball|date=September 13, 2008|work=Campaign 2008|publisher=Newsweek|accessdate=March 26, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;lawsuit&quot;&gt;{{cite web|last = Komarnitsky|first = S.J.|date = March 1, 2000|url = http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=AS&amp;p_theme=as&amp;p_action=search&amp;p_maxdocs=200&amp;p_topdoc=1&amp;p_text_direct-0=0F793D42B8AA7008&amp;p_field_direct-0=document_id&amp;p_perpage=10&amp;p_sort=YMD_date:D&amp;s_trackval=GooglePM|title = Judge Backs Chief's Firing|work = Anchorage Daily News|format = archive, fee required|accessdate = September 1, 2008|archive-date = ಅಕ್ಟೋಬರ್ 13, 2012|archive-url = https://web.archive.org/web/20121013112526/http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=AS&amp;p_theme=as&amp;p_action=search&amp;p_maxdocs=200&amp;p_topdoc=1&amp;p_text_direct-0=0F793D42B8AA7008&amp;p_field_direct-0=document_id&amp;p_perpage=10&amp;p_sort=YMD_date:D&amp;s_trackval=GooglePM|url-status = dead}}ADN ನಿರ್ಣಯದ ಸಾರಾಂಶ&lt;/ref&gt; ಎಂದು ಹೇಳುವುದರ ಮೂಲಕ ಸ್ಟಾಂಬಾಗ್‌ರ ಮೊಕದ್ದಮೆಯನ್ನು ನ್ಯಾಯಾದೀಶರು ವಜಾಗೊಳಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾದೀಶರು ಸ್ಟಾಂಬಾಗ್‌ರವರಿಗೆ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಭರ್ತಿಮಾಡಲು ಸೂಚಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;newsweek 09-13-08&quot;/&gt; 
{{Double image stack|right|Wasilla City Hall.jpg|AKMap-doton-Wasilla.PNG|250|[[Wasilla, Alaska|Wasilla]] City Hall|Location of [[Wasilla, Alaska]]}}

==== ಎರಡನೇ ಅವಧಿ ====
ಮೇಯರಾಗಿದ್ದಾಗಿನ ಅವರ ಎರಡನೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು 0.5%&lt;ref name=&quot;nytimes090208&quot;/&gt; ಮಾರಾಟ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು $14.7 ಮಿಲಿಯನ್ ಬಾಂಡ್ ಇಷ್ಯು ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಪೌರಸಭೆಯ ಕ್ರೀಡಾ ಕೇಂದ್ರದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಒದಗಿಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರೊತ್ಸಾಹಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;wsjhockeyrink&quot;&gt;{{cite web| last = Phillips| first = Michael M.| title = Palin's Hockey Rink Leads To Legal Trouble in Town She Led| work = [[Wall Street Journal]]| date = September 6, 2008| url = http://online.wsj.com/article/SB122065537792905483.html| accessdate = September 8, 2008| archive-date = ನವೆಂಬರ್ 18, 2010| archive-url = https://web.archive.org/web/20101118062326/http://online.wsj.com/article/SB122065537792905483.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;  ಮತದಾರರು 20 ಮತಗಳ ಅಂತರದಿಂದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು [[ವಸಿಲ್ಲ ಮಲ್ಟಿ ಯುಸ್ ಸ್ಪೊರ್ಟ್ಸ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್‌]]ನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಬಂಡವಾಳದಲ್ಲಿಯೇ ಕಟ್ಟಲಾಯಿತು. ಏನೇಯಾಗಲಿ, ಕಟ್ಟಡದ ನಿರ್ಮಾಣ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲೇ ಸ್ಪಸ್ಟ ಶಿರೋನಾಮೆಯನ್ನು ದೊರಕಿಸುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಉಂಟಾದ [[ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಭೂಸ್ವತ್ತಿನ]] ಮೊಕದ್ದಮೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ನಗರವು $1.3ನಷ್ಟು ಅಧಿಕ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಖರ್ಚುಮಾಡಿತು.&lt;ref name=&quot;wsjhockeyrink&quot;/&gt; ಕ್ರೀಡಾ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್‌ಗೆ $15 ಮಿಲಿಯನ್, ರಸ್ತೆ ಯೊಜನೆಗಳಿಗೆ $5.5 ಮಿಲಿಯನ್, ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಸುದಾರಣೆಯ ಯೊಜನೆಗಳಿಗೆ $3ಮಿಲಿಯನ್‌ಗಳಷ್ಟು ವ್ಯಯಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ನಗರದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಸಾಲವು $1 ಮಿಲಿಯನ್‌ರಿಂದ $25 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗೆ ಬೆಳೆದಿದೆ. ದಿ ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಯೋಜನೆಯನ್ನು &quot;ಆರ್ಥಿಕ ಅವ್ಯವಸ್ಥೆ&quot;ಯೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;wsjhockeyrink&quot;/&gt;  ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿನ ನಗರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದ ಖರ್ಚು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆಯೆಂದು ನಗರ ಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;fiscal&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.politifact.com/truth-o-meter/statements/705/|title=Palin &quot;inherited a city with zero debt, but left it with indebtedness of over $22-million : Numbers right, context missing|author=Truth-O-Meter|work= Politifact.com|publisher=St. Petersburg Times|date=August 31, 2008}}&lt;/ref&gt;

ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಕೂಡ ಹತ್ತಿರದ ಸಮುದಾಯದ ಜೊತೆಗೂಡಿ ರಾಬೆರ್ಟ್ಸೊನ್‌, ಮೊನಗಲ್ ಮತ್ತು ಈಸ್ಟಗ್‌ರವರಿಗೆ ಸೇರಿದ, ಲಂಗರು ಹಾಕುವ ಸ್ಥಳದ ಮುಖ್ಯದ್ವಾರದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಪೆಡರಲ್ ಪಂಡ್ಸ್‌‌ರವರಿಗಾಗಿ ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದರು.  ಯುವಜನ ತಾಣಗಳಿಗೆ $500,000, ಸಾರಿಗೆ ನಾಭಿಗೆ $1.9 ಮಿಲಿಯನ್, ಮತ್ತು ಚರಂಡಿಗಳ ರಿಪೇರಿಗೆ $900,000ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು, ಸಂಸ್ಥೆಯು ವಸಿಲ್ಲ ನಗರದ ಸರಕಾರಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾಗಿಡಲು,&lt;ref name=&quot;ABCNews20080910&quot;&gt;{{cite web| url = http://abcnews.go.com/Blotter/Story?id=5765926&amp;page=1| last = Schwartz| first = Emma| title = Palin's Record on Pork: Less Sizzle than Reported| date=September 10, 2008|publisher = [[ABC News]]| accessdate =September 24, 2008}}&lt;/ref&gt; ಹತ್ತಿರತ್ತಿರ $8 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗಳಷ್ಟು ಸಂಪಾದಿಸಿದೆ.&lt;ref name=&quot;wpearmarks090208&quot;&gt;{{cite news|last = Kane|first = Paul|title = Palin's Small Alaska Town Secured Big Federal Funds|newspaper= Washington Post| page = A1| date = September 2, 2008| url =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/09/01/AR2008090103148.html?hpid=topnews| accessdate =April  3, 2009}}&lt;/ref&gt;

2008ರಲ್ಲಿ, ಆಗಿನ ವಸಿಲ್ಲದ ಮೇಯರ್ ಪಾಲಿನ್‌ರ 75% ಆಸ್ತಿತೆರಿಗೆಯ ವಿನಾಯಿತಿ ಮತ್ತು [[&quot;ದೊಡ್ಡ-ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಅಂಗಡಿ]]ಗಳು&quot; ಮತ್ತು ದಿನಕ್ಕೆ 50,000 ಖರೀದಿಮಾಡುವವರನ್ನು ವಸಿಲ್ಲಗೆ ತಂದ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು.&lt;ref name=&quot;bostonglobe 09-03-2008 &quot;/&gt;  ಸ್ಥಳೀಯ ಬಂದೂಕು ಅಂಗಡಿಯ ಮಾಲಿಕರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು &quot;ನಗರವನ್ನು ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಸಮಾಜಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದರು... ಇದು ಇನ್ನು ಮುಂದೆಂದಿಗೂ ಚಿಕ್ಕ ಪಟ್ಟಣವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಮನಸಲ್ಲಿ ಮೂಡಲು ಸಾದ್ಯವಿಲ್ಲ&quot; ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;bostonglobe 09-03-2008&quot;/&gt;  2002ರಲ್ಲಿ ಮೇಯರಾಗಿ ಪಾಲಿನ್‌ರ ಅವಧಿ ಮುಗಿಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ನಗರವು ಸುಮಾರು 6,300 ನಿವಾಸಿಗರನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;popest2&quot;&gt;{{cite web| date = June 21, 2006| url = http://www.census.gov/popest/cities/tables/SUB-EST2007-04-02.csv| title = Table 4: Annual Estimates of the Population for Incorporated Places in Alaska, Listed Alphabetically: April 1, 2000 to July 1, 2007| format = [[Comma-separated values]]| work = 2007 Population Estimates| publisher = U.S. Census Bureau, Population Division| accessdate =September 5, 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080912000504/http://www.census.gov/popest/cities/tables/SUB-EST2007-04-02.csv|archivedate=September 12, 2008}}&lt;/ref&gt;{{Clarify|date=April 2010}}

=== ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ರಾಜಕೀಯ ===
2002ರಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ಉಪರಾಜ್ಯಪಾಲರ]] ಪಧವಿಗೆ ರಿಪಾಬ್ಲಿಕನ್ ಪಕ್ಷದಿಂದ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದರು,ಪೈವ್-ವೇ ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನ್ ಪ್ರೈಮರಿಯಲ್ಲಿ [[ಲೊರೆನ್ ಲೆಮನ್]]ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite web| url =http://www.elections.alaska.gov/02prim/data/results.htm| title =State of Alaska Primary Election - August 27, 2002 Official Results| accessdate =September 3, 2008| publisher =Alaska Division of Elections| archive-date =ಮಾರ್ಚ್ 4, 2010| archive-url =https://web.archive.org/web/20100304124104/http://www.elections.alaska.gov/02prim/data/results.htm| url-status =dead}}&lt;/ref&gt;  ಅವರ ಸೋಲಿನ ನಂತರ, ಅವರು [[ಪ್ರಾಂಕ್ ಮುರ್ಕೊವ್ಸ್ಕಿ]] ಮತ್ತು ಲೊರೆನ್ ಲೆಮನ್‌ರ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ರಾಜ್ಯಪಾಲರ-ಉಪರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಟಿಕೀಟಿಗೋಸ್ಕರ ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ ಆಂದೋಲನ ನಡೆಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061024&quot;/&gt;  ಮುರ್ಕೊವ್ಸ್ಕಿ ಮತ್ತು ಲೆಮನ್ ಜಯಶೀಲರಾದರು, ಮುರ್ಕೊವ್ಸ್ಕಿಯವರು ರಾಜ್ಯಪಾಲತ್ವವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ದೀರ್ಘಕಾಲದಿಂದ ಹೊಂದಿದ್ದ [[U.S. ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ]] ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಡಿಸೆಂಬರ್ 2002ರಲ್ಲಿ ರಾಜೀನಾಮೆಮಾಡಿದರು.  ಮುರ್ಕೊವ್ಸ್ಕಿಯವರ U.S.ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನೇಮಕಗೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಲಘು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿದ್ದಾರೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿತ್ತು, ಏನೇಯಾದರು, ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ಮುರ್ಕೊವ್ಸ್ಕಿಯವರು ತಮ್ಮ ಮಗಳು [[ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರತಿನಿಧಿ]] [[ಲಿಸ ಮುರ್ಕೊವ್ಸ್ಕಿ]]ಯವರನ್ನು ಅವರ ವಾರಸುದಾರರಾಗಿ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ನೇಮಕಮಾಡಿಕೊಂಡರು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.salonmag.com/news/feature/2010/01/18/palin_murkowski|title=Sarah Palin unites her enemies|first=Shushannah|last=Walshe|date=January 18, 2010|publisher=Salon}}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ಮುರ್ಕೊವ್ಸ್ಕಿಯವರು ಅನೇಕ ಇತರ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಗೆ ಒಡ್ಡಿದರು, ಮತ್ತು ಪೆಬ್ರವರಿ 2003ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಅಲಸ್ಕದ ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ನೋದಿಕೊಳ್ಳುವಂತ, [[ಅಲಸ್ಕಾದ ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲ ಘಟಕದ ಸಂರಕ್ಷಣಾಧಿಕಾರಿ]]ಯಾಗಿ ನೆಮಕಾತಿಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061024&quot;/&gt; ಆ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಅನುಭವ ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಅವರು ತೈಲ ಕೈಗಾರಿಕೆಬಗ್ಗೆ ತಾವು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಲಿಯಲು ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆಂದು ಹೇಳಿದರು, ಮತ್ತು ಅವರು ಮುಖ್ಯಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ನೀತಿತತ್ವದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕರಾಗಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಗೊಂಡರು.&lt;ref name=&quot;AOGCC who&quot;&gt;{{cite web|url=http://doa.alaska.gov/ogc/WhoWeAre/terms.html|title=Commissioners - Terms in Office|publisher=Alaska Department of Administration|work=Alaska Oil &amp; Gas Conservation Commission|accessdate=February 8, 2010|archive-date=ಆಗಸ್ಟ್ 9, 2011|archive-url=https://www.webcitation.org/60oVljLyn?url=http://doa.alaska.gov/ogc/WhoWeAre/terms.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061024&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;explains&quot;/&gt;  ನವೆಂಬರ್ 2003ರಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮಾರಕವಾದ ನೀತಿತತ್ವದ ದೂರುಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಕಾನೂನು ಮುಖ್ಯಸ್ತರು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಪಾಲರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸಹಆಡಳಿತ ಸದಸ್ಯರಾದ, ರಾಂಡಿ ರುಡ್ರಿಚ್‌ರ ವಿರುದ್ಧ ದಾಖಲಿಸಿದರು, ರಾಂಡಿ ರುಡ್ರಿಚ್‌ರವರು ಮಾಜಿ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಇಂಜಿನೀರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ರಾಜ್ಯ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಪಕ್ಷದ ಮುಖ್ಯಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061024&quot;/&gt;  ರುಡ್ರಿಚ್‌ರವರು ರಾಜ್ಯದ ಸಮಯದಮೇಲೆ ಪಕ್ಷದ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡುವುದನ್ನು, ಮತ್ತು ಗುಟ್ಟಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತೈಲ ಕೈಗಾರಿಕೆಯ ಒಳಗಿನವರಿಗೆ ಕದ್ದು ರವಾನಿಸುವುದನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಗಮನಿಸಿದರು. ನವಂಬರ್ 2003ರಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ರಾಜೀನಾಮೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061024&quot;/&gt; ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಜನವರಿ 2004ರಲ್ಲಿ ರಾಜೀನಾಮೆಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಣದಲ್ಲಿ &quot;ನೀತಿತತ್ವದ ಕೊರತೆಯಿರುವ&quot;&lt;ref name=&quot;Johnson&quot;&gt;{{cite book|title=Sarah: How a Hockey Mom Turned Alaska's Political Establishment Upside Down|last=Johnson|first=Kaylene|date=April 1, 2008|publisher=Epicenter Press|page=80|isbn=978-0979047084}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061024&quot;&gt;{{cite news| last = Kizzia| first = Tom| date = October 24, 2006| url = http://www.adn.com/sarah-palin/background/story/217384.html| title = Part 2: Rebel status has fueled front-runner's success| publisher = Anchorage Daily News| accessdate = September 1, 2008| archive-date = ಆಗಸ್ಟ್ 7, 2011| archive-url = https://web.archive.org/web/20110807071454/http://www.adn.com/2006/10/24/217384/part-2-rebel-status-has-fueled.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ರುಡ್ರಿಚ್‌ರ ವಿರುದ್ಧ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ದೂರು ದಾಖಲಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ,&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://alaskareport.com/news31/z49193_randy_ruedrich.htm| title = Randy Ruedrich defiant, still employed| last = Zaki| first = Taufen| last2 = Dennis| first2 = Stephen| date = March 14, 2008| publisher = Alaska Report| accessdate =September 3, 2008}}&lt;/ref&gt; ರುಡ್ರಿಚ್‌ರ ವಿರುದ್ಧ ತಮ್ಮ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು, ಆಗ ರುಡ್ರಿಚ್‌ರವರಿಗೆ $12,000ಗಳಷ್ಟು ದಂಡ ವಿದಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಶಾಸಕರಾದ [[ಎರಿಕ್ ಕ್ರೊಪ್ಟ್]]&lt;ref name=&quot;weeklystandard&quot;&gt;{{cite news| url = http://weeklystandard.com/Content/Public/Articles/000/000/013/851orcjq.asp?pg=1| title = The Most Popular Governor| last = Barnes| first = Fred| date = July 16, 2007| publisher = The Weekly Standard| accessdate = October 7, 2008| archive-date = ನವೆಂಬರ್ 12, 2010| archive-url = https://web.archive.org/web/20101112132710/http://www.weeklystandard.com/Content/Public/Articles/000/000/013/851orcjq.asp?pg=1| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ಜೊತೆ ಸೇರಿ ಅಲಸ್ಕಾದ ಮಾಜಿ [[ಕಾನೂನು ಮುಖಂಡರಾದ]], ಗ್ರೆಗ್ಗ್ ರೆಂಕೆಸ್‌ರವರು,&lt;ref&gt;{{cite web| url =http://www.sitnews.us/0205news/020605/020605_resignation.html| title = Attorney General Gregg Renkes Resigns| date = February 6, 2005| work = Stories in the News| publisher = SitNews.US| accessdate =September 3, 2008}}&lt;/ref&gt; ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ರಪ್ತುಮಾಡುವ ವ್ಯವಹಾರದ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಘರ್ಷಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆಂದು, ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ದೂರಿದರು.&lt;ref name=&quot;JuneauDailyNews2005&quot;&gt;{{cite news| url = http://www.kinyradio.com/juneaunews/archives/week_of_03-07-05/juneau_news_03-08-05.html| title = Personnel board drops complaint against Renkes| agency = Associated Press| publisher = Juneau Daily News| date = March 8, 2005| accessdate = February 14, 2010| archive-date = ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 12, 2008| archive-url = https://web.archive.org/web/20080912045153/http://www.kinyradio.com/juneaunews/archives/week_of_03-07-05/juneau_news_03-08-05.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web| title = Renkes Mixed Personal, State Business| author = Dobbyn, Paula| url = http://www.adn.com/news/government/renkes/story/42104.html| date = December 5, 2004| accessdate = September 9, 2008| publisher = Anchorage Daily News| archive-date = ಜನವರಿ 6, 2009| archive-url = https://web.archive.org/web/20090106125951/http://www.adn.com/news/government/renkes/story/42104.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;  ರೆಂಕೆಸ್‌ರವರು ಕೂಡ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ಮಾಡಿದರು.&lt;ref name=&quot;Johnson&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;explains&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.adn.com/sarah-palin/story/510276.html|title=Palin explains her actions in Ruedrich case|first=Richard|last=Mauer|date=August 29, 2008|accessdate=August 30, 2008|publisher=Anchorage Daily News|archive-date=ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 17, 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20080917064445/http://www.adn.com/sarah-palin/story/510276.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2003ರಿಂದ ಜುನ್ 2005ರವರೆಗೆ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು &quot;ಟೆಡ್ ಸ್ಟೆವೆನ್ಸ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಇನ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಸರ್ವಿಸ್‌‌ನ,&quot; ಮೂವರು ಆಡಳಿತಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿ ಸೇವೆಸಲ್ಲಿಸಿದರು, ಅಲಸ್ಕಾದಲ್ಲಿ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ರಾಜಕೀಯದ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಕೊಡಲು ರಚನೆಮಾಡಿದ [[527 ಗುಂಪನ್ನೂ]] ಒಳಗೊಂಡು.&lt;ref name=&quot;palin-stevens-527&quot;&gt;{{cite news| last = Mosk| first = Matthew| title = Palin Was a Director of Embattled Sen. Stevens's 527 Group| publisher = Washington Post| date = September 1, 2008| url = http://voices.washingtonpost.com/the-trail/2008/09/01/palin_was_a_director_of_embatt.html| work = The Trail| accessdate = September 1, 2008| archive-date = ಮೇ 19, 2011| archive-url = https://web.archive.org/web/20110519105101/http://voices.washingtonpost.com/the-trail/2008/09/01/palin_was_a_director_of_embatt.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;  2004ರಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ''[[Anchorage Daily News]]'' ಗೆ ತಾವು ಆ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ U.S.ವಿಶ್ವವಿಧ್ಯಾಲಯದ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ, ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ನೇ ಅವಲಂಬಿಸಿದ [[ಲಿಸ ಮುರ್ಕೊವ್ಸ್ಕಿ]]ಯವರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋಗದಿರಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದರು, ಕಾರಣ ಅವರ ಫ್ರೌಡವಯಸ್ಸಿನ ಮಗ ಇದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರು.  ಪಾಲಿನ್‌ರವರು, &quot;ನಾನು U.S.ವಿಶ್ವವಿಧ್ಯಾಲಯದ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯಯಾದರೆ ನಾನೇಗೆ ಟೀಮ್ ಮಾಮ್‌ಆಗಿರುವೆ?&quot;&lt;ref&gt;{{cite news| first = Robin| last = Abcarian| url =http://www.latimes.com/news/nationworld/nation/la-na-motherhood4-2008sep04,0,1284515.story| title =  Insiders see 'new feminism' Outside the GOP convention, however, questions are raised about Palin's family responsibilities| work =Article collections, Republican National Convention|publisher = Los Angeles Times| date = September 4, 2008|accessdate=February 14, 2010}}&lt;/ref&gt; ಎಂದರು.

== ಅಲಾಸ್ಕದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ==
{{Main|Governorship of Sarah Palin}}
[[ಚಿತ್ರ:Sarah Palin Kuwait Crop2.jpg|right|thumb|ಅಲಸ್ಕಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಕ್ಷಕತಂಡದ ಸೈನಿಕರೊಂದಿಗೆ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಭೆಟ್ಟಿ,ಜುಲೈ 24, 2007.]]

2006ರಲ್ಲಿ, ಸ್ವಚ್ಚಾ ಸರಕಾರ ಆಡಳಿತದಿಂದ, ಸಹಾಯಕ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ಪ್ರಾಂಕ್ ಮುರ್ಕೊವ್ಸ್ಕಿಯವರನ್ನು ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಗುಬೆರ್ನಾಟೊರಿಯಲ್ [[ಪ್ರೈಮರಿ]]ಯಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.washingtontimes.com/news/2008/aug/30/palins-rise-shows-willingness-buck-establishment/|title= Palin's rise a model for maverick politicians|first=David R.|last=Sands| publisher=[[Washington Times]]|date=August 30, 2008|accessdate=September 3, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2006/08/23/washington/24alaskacnd.html|title=Alaska Governor Concedes Defeat in Primary|first=William|last=Yardley|accessdate=September 3, 2008|date=August 23, 2006|publisher=New York Times}}&lt;/ref&gt;  ರಾಜ್ಯದ ಸೆನೇಟಿನ ಸದಸ್ಯರಾದ [[ಸೆಯನ್ ಪರ್ನೆಲ್]] ಇವರ ಸಂಗಡಿಗರಾಗಿದ್ದರು.

[[ನವೆಂಬರ್ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ]], ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಣಿದರು, ಆದರೆ ಮಾಜಿ [[ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ]] ರಾಜ್ಯಪಾಲರು [[ಟೊನಿ ಕ್ನೊವ್ಲೆಸ್‌ರನ್ನು]] 48.3% ರಿಂದ 40.9% ಮತಗಳ ಅಂತರಿಂದ ಸೋಲಿಸುವುದರಮೂಲಕ ಜಯಶೀಲರಾದರು.&lt;ref name=&quot;Johnson&quot;/&gt; ಅವರು ತಮ್ಮ 42ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಲಾಸ್ಕಾದ ಮೊದಲ [[ಮಹಿಳಾ ರಾಜ್ಯಪಾಲ]]ರಾದರು, ಅಲಾಸ್ಕಾದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಅತೀ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಇವರಾಗಿದ್ದರು, ಅಲಾಸ್ಕ U.S. [[ರಾಷ್ಟ್ರತ್ವ]]ವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನಂತರದ ಮೊದಲ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಇವರೇ ಆಗಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಮೊದಲು ಜುನೆಯುನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭೋತ್ಸವಮಾಡುವುದು ಬೇಡವೆಂದರು (ಬದಲಾಗಿ ಅವರು ಪೈರ್‌ಬಾಂಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು).  ಅವರು ಡಿಸೆಂಬರ್ 4, 2006ರಲ್ಲಿ, ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದರು, ಮತ್ತು ಅಲಸ್ಕಾದ ಮತದಾರರಲ್ಲಿ ಇವರ ಆಡಳಿತಾವಧಿಯು ತುಂಬಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಯಿತು.  2007ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮತದಾನಗಳು 93% ಮತ್ತು 89% ಎಣಿಕೆಗಳಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಮತದಾರರಲ್ಲಿನ ಅವರ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದವು,&lt;ref name=&quot;adn-popularity&quot;&gt;{{cite news| last = Ayres| first = Sabra| title = Alaska's governor tops the approval rating charts| url = http://www.accessmylibrary.com/article-1G1-164232650/alaska-governor-tops-approval.html| format = Archives, fee required| publisher = Anchorage Daily News| date = May 30, 2007| accessdate = September 16, 2008| archiveurl = https://archive.today/20130101182705/http://www.accessmylibrary.com/search/?q=Alaska's%20governor%20tops%20the%20approval%20rating%20charts.| archivedate = ಜನವರಿ 1, 2013| url-status = live}}&lt;/ref&gt; ಇದರಿಂದ ಕೆಲವು ಮಾದ್ಯಮಗಳು ಅವರನ್ನು &quot;ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲೇ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಗೊಂಡ ರಾಜ್ಯಪಾಲರೆಂದು&quot; ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದವು.&lt;ref name=&quot;weeklystandard&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;adn-popularity&quot;/&gt;  ನ್ಯಾಷನಲ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಟಿಕೆಟಿಗೆ ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿದನಂತರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008ರ ತರುವಾಯಿ ನಡೆದ ಮತಎಣಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಲಸ್ಕಾದಲ್ಲಿನ ಅವರ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಯು 68%ರಷ್ಟಿಗೆ ಇಳಿಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news| title = Palin approval rating takes huge dive|author=From an Ivan Moore press release| publisher = Alaska Report| date = September 24, 2008| url = http://alaskareport.com/news98/x61643_approval_rating.htm| accessdate =June 21, 2009}}&lt;/ref&gt;  ಮೇ 2009ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮತಎಣಿಕೆಯು, ಅಲಾಸ್ಕಾನಿಯರಲ್ಲಿನ ಪಾಲಿನ್‌ರ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು 54% ಪರವಾಗಿ ಮತ್ತು 41.6% ವಿರೋಧವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news| url =http://www.miamiherald.com/515/story/1035915.html| title = New poll shows slump in Palin's popularity among Alaskans| last = Cockerham| first = Sean| date = May 6, 2009| publisher = Anchorage Daily News| accessdate =May 7, 2009}}&lt;/ref&gt;

ಪಾಲಿನ್‌ರವರು, ಮೂಲಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆ, ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಮೂಲಭೂತಸೌಕರ್ಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೇ ತಮ್ಮ ಆಡಳಿತದ ಮೊದಲ ಆದ್ಯತೆಯೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಅವರ ಚುನಾವಣೆಯ ಅಭಿಯಾನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಅವರು ತಿದ್ದುಪಡಿಮಾಡಿದ ವೀರಾಗ್ರೇಸರ ನಿತಿತತ್ವಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಬಂದನಂತರ ಎರಡುಪಂಗಡದ ನೀತಿತತ್ವದ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಬೆಲೆಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದೇ ಅವರ ಮೊದಲ ಶಾಸನಾಧಿಕಾರದ ಕೃತ್ಯವಾಗಿತ್ತು.  ಅದರ ಪರಿಣಾಮದ ಶಾಸನವನ್ನು ಅವರು ಜುಲೈ 2007ರಲ್ಲಿ ಸಹಿಮಾಡಿದರು, ಅದನ್ನು &quot;ಮೊದಲ ಹಂತ&quot;ವೆಂದು ಕರೆದರು, ಮತ್ತು ತಾವು ಅಲಾಸ್ಕ ರಾಜಕೀಯಗಳನ್ನು ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸುವ ಖಚಿತ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news | last = Halpin | first = James | title = Palin signs ethics reforms | publisher = Anchorage Daily News | date = July 10, 2007 | url = http://www.adn.com/324/story/150137.html | accessdate = September 12, 2008 | archive-date = ಜುಲೈ 18, 2012 | archive-url = https://archive.today/20120718061523/http://www.adn.com/324/story/150137.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:Sarah Palin Kuwait 14.jpg|thumb|left|ಪ್ರತಿಭಾ ತರಬೇತಿಗಾರರ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು.ಜುಲೈ 24,2007.]]

ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಅಡಿಗಡಿಗೆ ಸ್ಟೇಟ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://alaskadispatch.com/blogs/palin-watch/74-how-palin-turned-on-her-own-party-and-became-governor|title=How Palin turned on her own party and became governor|publisher=Alaska Dispatch|date=August 29, 2006|access-date=ಜೂನ್ 18, 2010|archive-date=ಆಗಸ್ಟ್ 24, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100824050207/http://alaskadispatch.com/blogs/palin-watch/74-how-palin-turned-on-her-own-party-and-became-governor|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nysun.com/national/mccain-picks-alaska-governor-sarah-palin-as/84934/|title=McCain Picks Alaska Governor Sarah Palin as Running Mate|first=Russell|last=Berman|date=August 29, 2008|publisher=The New York Sunl|accessdate=October 24, 2009|archive-date=ಜುಲೈ 27, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100727194154/http://www.nysun.com/national/mccain-picks-alaska-governor-sarah-palin-as/84934/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;  ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅವರು ಸೆನ್ ಪಾರ್ನೆಲ್‌ರು ರಾಜ್ಯದ ದೀರ್ಘಕಾಲದ U.S.ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದ [[ಡಾನ್ ಯಂಗ್‌ರನ್ನು]] ಹೊರಹಾಕಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೆಂದು ದೃಢಪಡಿಸಿದರು,&lt;ref name=&quot;WSJ&quot;&gt;{{cite news| last = Carlton| first = Jim| title = Alaska's Palin Faces Probe| work = Wall Street Journal| page = A4| date = 2008-07-31| url = http://online.wsj.com/article/SB121746477267499109.html| accessdate = September 4, 2008| archive-date = 2010-11-16| archive-url = https://web.archive.org/web/20101116140258/http://online.wsj.com/article/SB121746477267499109.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಸೆನೆಟರ್ [[ಟೆಡ್ ಸ್ಟೆವೆನ್ಸ್]]ರವರಿಗೆ ಅವರ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪೆಡರಲ್ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ತನಿಖೆ ನಡೆಸುವಂತೆ ಸವಾಲೊಡ್ಡಿದರು. ಜುಲೈ 2008ರ ಅವರಮೇಲಿನ ದೋಷಾರೋಪಣೆಯ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊದಲು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಸ್ಟೆವೆನ್ಸ್‌ರವರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸುದ್ಧಿಘೋಸ್ಟಿಯನ್ನು ನಡೆಸಿದರು, [[ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಪೊಸ್ಟ್]] ಪತ್ರಿಕೆಯು ಇದನ್ನು ತನ್ನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ, &quot;ಅವರು ಸ್ಟೆವೆನ್ಸ್‌ರವರನ್ನು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ದೂರಮಾಡಿಲ್ಲವೆಂದು ದೃಢಪಡಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವೆಂದು&quot; ವಿವರಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;palin-stevens-527 &quot;/&gt;

ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಅಲಸ್ಕಾದಲ್ಲಿ ತೈಲ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಮೂಲಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು, [[ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ವೈಲ್ಡ್‌ಲೈಪ್ ರೆಪುಜ್]](ANWR)ನಲ್ಲಿ ಕೊರೆಯುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು . ANWRನಲ್ಲಿ ತೈಲ ಗೋಸ್ಕರ ಕೊರಿಯುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪನೆಯು [[ರಾಷ್ಟ್ರೀಯಮಟ್ಟದ ಚರ್ಚೆಯ]]ವಿಷಯವಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;ANWR&quot;&gt;{{cite news| url = http://www.stateline.org/live/details/speech?contentId=172665| title = Alaska State of the State Address 2007| date = January 17, 2007| accessdate = February 14, 2010| archive-date = ನವೆಂಬರ್ 28, 2010| archive-url = https://web.archive.org/web/20101128033240/http://www.stateline.org/live/details/speech?contentId=172665| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;

2006ರಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ರಹದಾರಿಪರವಾನಿಗೆಯನ್ನು]]&lt;ref&gt;{{cite news | first = Bryan | last = Bender |coauthors=Issenberg, Sasha | title = Palin not well traveled outside US | url =http://www.boston.com/news/nation/articles/2008/09/03/palin_not_well_traveled_outside_us/ | publisher = Boston Globe | date = September 3, 2008 | accessdate =September 3, 2008}}&lt;/ref&gt; ಪಡೆದರು ಮತ್ತು 2007ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಹೊರಗೆ [[ಕುವೈಟ್‌ನ]] ಪ್ರವಾಸದಮೇರೆಗೆ ಹೋದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಖಬಾರಿ ಅಲವಾಜೆಮ್‍ನ್ನು ಕುವೈಟ್–[[ಇರಾಕ್]] ಸರಿಹದ್ದಿನಲ್ಲಿ ಸಂದರ್ಶಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಅಧಾರಗಳಲ್ಲಿ [[ಅಲಸ್ಕ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಗಾರ್ಡ್‌]]ನ ಸದಸ್ಯರುಗಳನ್ನು ಭೆಟ್ಟಿಯಾದರು.&lt;ref name=&quot;visit&quot;&gt;{{cite news | first = Bryan | last = Bender |coauthors= | title = Palin camp clarifies extent of Iraq trip: Says she never ventured beyond Kuwait border| url =http://www.boston.com/news/politics/2008/articles/2008/09/13/palin_camp_clarifies_extent_of_iraq_trip/ | publisher = Boston Globe | date = September 13, 2008 | accessdate =September 13, 2008}}&lt;/ref&gt;  ಅವರ U.S.ಗಿನ ತಿರುಗು ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಜೆರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಗಾಯಗೊಂಡ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;interview&quot;&gt;{{cite news | title = Excerpts: Charlie Gibson Interviews Sarah Palin | publisher = ABC News | date =September 11, 2008 | accessdate =October 26, 2008|url = http://abcnews.go.com/print?id=5782924}}&lt;/ref&gt;

=== ಬಜೆಟ್, ವ್ಯಯ ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರದ ನಿಧಿ ===
[[ಚಿತ್ರ:Sarah Palin Germany 3 Cropped Lightened.JPG|right|thumb|upright|ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಜೆರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಜುಲೈ 2007]]
ಜೂನ್ 2007ರಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್ $6.6 ಬಿಲಿಯನ್ ದಾಖಲೆ ಉದ್ದೇಶ ಸಾಧನೆ ಬಜೆಟ್‌ನ ಕಾನೂನಿಗೆ ಸಹಿ ಮಾಡಿದರು.&lt;ref name=&quot;Shinohara&quot;&gt;{{cite news| accessdate =December 27, 2007| last = Shinohara| first = Rosemary| title = No vetoes here| publisher = Anchorage Daily News| date = July 16, 2007}}&lt;/ref&gt; ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತನ್ನ ವೀಟೊ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ರಾಜ್ಯದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ ಬಜೆಟ್‌ಗೆ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿತವನ್ನು ಮಾಡಿದರು. $237  ಮಿಲಿಯನ್ ಕಡಿತವು 300 ಸ್ಥಳೀಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಪರವಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣದ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು $1.6 ಬಿಲಿಯನ್‌‍ನಷ್ಟು ಇಳಿಯಿತು.&lt;ref name=&quot;alaskajournal1&quot;&gt;{{cite news| url = http://www.alaskajournal.com/stories/070807/hom_20070708005.shtml| accessdate = September 1, 2008| title = Lawmakers cringe over governor's deep budget cuts| last = Bradner| first = Tim| date = July 8, 2007| work = Alaska Journal of Commerce| archive-date = ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1, 2008| archive-url = https://web.archive.org/web/20080901185306/http://www.alaskajournal.com/stories/070807/hom_20070708005.shtml| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;

2008 ರಲ್ಲಿ, FY09 ಬಂಡವಾಳ ಬಜೆಟ್‌ನಿಂದ ನಿಧಿಯನ್ನು 350 ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಮಿತಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ, ಪಾಲಿನ್ $286 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗೆ  ತನ್ನ ವೀಟೊ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದಳು.&lt;ref&gt;{{cite news| url = http://www.adn.com/legislature/story/415749.html| accessdate = September 15,  2008| title = Palin's veto ax lops $268 million from budget| last = Cockerham| first = Sean| date = May 24, 2008| publisher = Anchorage Daily News| archive-date = ಮೇ 27, 2008| archive-url = https://web.archive.org/web/20080527181734/http://www.adn.com/legislature/story/415749.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;

ಪಾಲಿನ್,  2005 ರಲ್ಲಿ ಮುರ್ಕೌಸ್ಕಿಯ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ  $2.7 ಮಿಲಿಯನ್ ಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸಿದ್ದ [[ವೆಸ್ಟ್ ವಿಂಡ್ II]] ಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಮಾರುವ [[ಚುನಾವಣಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ್ದ ಆಶ್ವಾಸನೆ]]ಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದಳು.&lt;ref&gt;{{cite news| url =https://www.nytimes.com/2007/08/25/us/25jet.html| title = &quot;Jet that Helped Defeat an Alaska Governor is Sold.&quot;| author = Yardley, William| publisher = The New York Times| date =August 25, 2007| accessdate =September 18, 2008}}&lt;/ref&gt;
  ಆಗಸ್ಟ್ 2007ರಲ್ಲಿ ಆ ಜೆಟ್ [[eBay]]ಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿತ್ತು, ಆದರೆ ಮಾರಾಟ ಬಿದ್ದು ಹೋಯಿತು ನಂತರ ಒಂದು ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಆ ವಿಮಾನವನ್ನು $2.1 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news| last = Kornblut| first = Anne Elise| authorlink = Anne Kornblut| title = Governor's Plane Wasn't Sold on Ebay| work = Washington Post|page=A7| date = September 6, 2008| url =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/09/05/AR2008090503722.html| accessdate =April 4,  2009}}&lt;/ref&gt;

==== ಸರ್ಕಾರಿ ವೆಚ್ಚಗಳು ====
ಪಾಲಿನ್ ಶಾಸಕ ಅಧಿವೇಶನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜುನೆವುನಲ್ಲಿದ್ದರು ಮತ್ತು ವಾಸಿಲ್ಲಾದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ವರ್ಷದ ಉಳಿದ ಭಾಗವನ್ನು ಆಂಖೊರೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಛೇರಿಯ ಹೊರಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಆಂಖೊರೇಜ್‌ನಿಂದ ಜುನೆವುದ ಕಚೇರಿ ಬಹಳ ದೂರವಿದ್ದುದರಿಂದ, ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಆಕೆಗೆ  ''[[ಪ್ರತಿ ಬಾರಿಗೆ]]''  $58 ಪ್ರಯಾಣದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದರು, ಆಕೆಯು (ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತ $16,951) ತೆಗೆದುಕೊಂಡಳು, ಮತ್ತು ಹೋಟೆಲ್‌ಗಳ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಆಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ, ಅದರ ಬದಲಾಗಿ 50&amp;nbsp;ಮೈಲುಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದ ಆಕೆಯ ವಸಿಲ್ಲಾದ ಮನೆಯಿಂದಲೇ ಹೋಗಿಬರುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;wash-post-nights&quot;&gt;{{cite news| last = Grimaldi| first = James V.| authorlink = James V. Grimaldi|last2=Vick|first2=Karl|authorlink2=| title = Palin Billed State for Nights Spent at Home - Taxpayers Also Funded Family's Travel| work = Washington Post|page=A1| date =September 9, 2008| url =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/09/08/AR2008090803088.html| accessdate = April 4,  2009}}&lt;/ref&gt;   ಆಕೆ ಮೊದಲ ಗವರ್ನರ್‌ ಅವರ ಅಡುಗೆಯವನನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;''The Anchorage Daily News'' , ಜನವರಿ 20, 2008: ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಖಾಸಗಿ ಅಡುಗೆಯವರ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅವರನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಶಾಸನಸಭೆಗೆ ಆರಾಮವಾಗಿರಲು ವರ್ಗಾವಣೆಮಾಡಿದರು.&lt;/ref&gt; ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಡೆಮೊಕ್ರಾಟ್ಸ್‌ ಪಕ್ಷದವರು ಆಕೆ ''ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ'' ಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು  ಮತ್ತು  ಆಕೆಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜ್ಯದ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದ ವೆಚ್ಚ $43,490ವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡದ್ದನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;Luo&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|first=Joan|last=Walsh|url=http://www.salon.com/opinion/walsh/politics/2009/07/09/palin_lying/|title=Why is Palin lying about state ethics probes?|publisher=Salon.com|date=July 9, 2009|accessdate=October 24, 2009|archive-date=ಜುಲೈ 12, 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20090712002409/http://www.salon.com/opinion/walsh/politics/2009/07/09/palin_lying/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
 ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ಗವರ್ನರರ ನೌಕರವರ್ಗದವರು ರಾಜ್ಯದ ನಿಯಮದ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಇವರು ಕೂಡಾ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು, ಆಕೆಯ ಸರ್ಕಾರಿ ವೆಚ್ಚಗಳು ಮೊದಲಿದ್ದ ಗವರ್ನರ್ ಫ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಮುರ್ಕೊವ್‌ಸ್ಕಿಯವರ ವೆಚ್ಚಗಳಿಗಿಂತ 80% ಕಡಿಮೆ ಇದೆ ಎಂದರು,&lt;ref name=&quot;Luo&quot;&gt;{{cite news | first = Michael | last = Luo | authorlink = |coauthors=Wayne, Leslie | title = Palin Aides Defend Billing State for Time at Home | url = https://www.nytimes.com/2008/09/10/us/politics/10billing.html | work = The New York Times | publisher = | date = September 9, 2008 | accessdate=}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು &quot;ಪಕ್ಷವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗಾಗಿ ಆಕೆಯ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಕರೆತರುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಆಕೆ ನೂರಾರು ಕೋರಿಕೆ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿದರು.&lt;ref name=&quot;wash-post-nights&quot; /&gt; ಫೆಬ್ರವರಿ 2009ರಲ್ಲಿ, ಅಲಾಸ್ಕಾ ರಾಜ್ಯವು, [[W-2]] ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳನ್ನು.&lt;ref&gt;{{cite news | title = Palin Now Owes Taxes on Payments for Nights at Home, State Rules | first = James V. | last = Grimaldi | work = The Washington Post | date = February 19, 2009 |page=A04 | url =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/02/18/AR2009021803177.html?nav=hcmoduletmv | accessdate = June 21, 2009}}&lt;/ref&gt; ಪಾಲಿನ್ ಸ್ವತಃ ತೆರಿಗೆ ನಿಯಮವನ್ನು ಪುನರವಲೋಕನ ಮಾಡಲು ಆದೇಶಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news | first = Lisa | last = Demer | title = Palin owes tax on per diem, state says | url = http://www.adn.com/palin/story/693695.html | work = Anchorage Daily News | date = February 17, 2008 | accessdate = February 19, 2009 | quote = 'At the Governor's request, we reviewed the situation to determine whether we were in full compliance with the pertinent Internal Revenue Service regulations,' Kreitzer wrote. | archive-date = ಫೆಬ್ರವರಿ 19, 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090219152928/http://www.adn.com//palin//story//693695.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;

ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008ರಲ್ಲಿ, ಅಲಾಸ್ಕಾ ರಾಜ್ಯ ಆಯೋಗವು ಗವರ್ನರರ ವಾಷಿಕ ವೇತನವನ್ನು $125,000 ರಿಂದ $150,000ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಪಾಲಿನ್ ಅವರು ವೇತನ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿ ಹೇಳಿಕೆ ಕೊಟ್ಟರು.&lt;ref&gt;{{cite news | first = Kyle | last = Hopkins | title = Palin won't accept raise | url = http://www.adn.com/palin/story/626781.html | publisher = Anchorage Daily News | date = December 17, 2008 | quote = But if the commission pushes ahead with a pay raise, Palin won't accept the money, said spokesman Bill McAllister. | accessdate = January 12,  2009 | archive-date = ಫೆಬ್ರವರಿ 1, 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090201194921/http://www.adn.com/palin/story/626781.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಆಯೋಗವು ಶಿಫಾರಸನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news | title = State commission nixes Palin pay increase | url = http://www.adn.com/news/government/legislature/story/650524.html | author = Associated Press staff | publisher = Anchorage Daily News | date = January 11, 2009 | accessdate = January 12, 2009 | archive-date = ಜನವರಿ 19, 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090119043053/http://www.adn.com/news/government/legislature/story/650524.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;

==== ಫೆಡರಲ್ ಹೂಡಿಕೆ ====
ಜನವರಿ 17, 2008ರಂದು [[ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದ ಹೇಳಿಕೆ]] ನೀಡಿದ ಅವರು, ಅಲಾಸ್ಕಾದ ಜನರು &quot;ನಮ್ಮ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಮಾಡಬೇಕು, ಏಕೆಂದರೆ ನಾವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರ [ಹೂಡಿಕೆ]ದ ಮೇಲೆ  ಭರವಸೆ ಇಡಬಾರದು.&quot; ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite web | url =http://www.cagw.org/site/News2?page=NewsArticle&amp;id=11244 | title =Alaska Begins to Grow Up | work =Wastewatcher, January 2008 | publisher =Citizens Against Government Waste | first =Leslie K. | last =Paige | date =January 29, 2008 | accessdate =September 15, 2008 | archive-date =ಜನವರಿ 13, 2009 | archive-url =https://web.archive.org/web/20090113165553/http://www.cagw.org/site/News2?page=NewsArticle&amp;id=11244 | url-status =dead }}&lt;/ref&gt; ಅಲಾಸ್ಕಾದ ಫೆಡರಲ್ ಕಾಂಗ್ರೆಷನಲ್ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು [[ಪೋರ್ಕ್ ಬ್ಯಾರೆಲ್]] ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪಾಲಿನ್ ಗವರ್ನರ್ ಆಗಿರುವ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೋರಿಕೆ ಮುಂದಿಟ್ಟರು; ಇದಾದಾಗ್ಯೂ, ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು $750 ಮಿಲಿಯನ್ ವಿಶೇಷ ಫೆಡರಲ್ ಹೂಡಿಕೆ ಹಣವನ್ನು ಕೋರಿಕೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ 2008ರಲ್ಲಿ  ಫೆಡರಲ್ [[ಸ್ವಾಮ್ಯ ಚಿಹ್ನೆ]]ಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಾಸ್ಕಾವು ದೊಡ್ಡ ಪರ್-ಕ್ಯಾಪಿಟಾ ಗ್ರಾಹಕನೆಂದು ನಮೂದಿತವಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.msnbc.msn.com/id/26611103/ | title = McCain, Palin criticize Obama on earmarks | author = Associated Press staff | work = Decision '08 archive- John McCain News | publisher = MSNBC.com | date = September 8, 2008 | accessdate = September 16, 2008 | archive-date = ಜೂನ್ 2, 2011 | archive-url = https://web.archive.org/web/20110602093736/http://www.msnbc.msn.com/id/26611103/ | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;

ಆಗ ಅಲಾಸ್ಕಾದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ತೆರಿಗೆ ಅಥವಾ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಇರಲಿಲ್ಲ, ರಾಜ್ಯದ ಆದಾಯವು 2008ರಲ್ಲಿ   ಎರಡರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ $10 ಬಿಲಿಯನ್‌ಗಳಾಯಿತು. 2009ರ ಬಡ್ಜೆಟ್‌ಗಾಗಿ, ಪಾಲಿನ್ ಅವರು ಒಟ್ಟು $197 ಮಿಲಿಯನ್ ವೆಚ್ಚದ  31 ಯೋಜಿತ ಫೆಡರಲ್ ಸ್ವಾಮ್ಯ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಅಥವಾ ಕೋರಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಲಾಸ್ಕಾದ ಸೆನೆಟರ್ [[ಟೆಡ್ ಸ್ಟೀವನ್ಸ್‌]]ಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;{{cite web| publisher = Seattle Times| title = Palin's earmark requests: more per person than any other state| url = http://seattletimes.nwsource.com/html/nationworld/2008154532_webpalin02m.html|first=Hal |last=Bernton |coauthors=Heath, David|date=September 2, 2008| accessdate = June 21, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web| publisher = Associated Press| last = Taylor| first = Andrew| url = http://www.newsvine.com/_news/2008/09/02/1817859-palins-pork-requests-confound-reformer-image| title = Palin's pork requests confound reformer image| date=September 2, 2008|accessdate =October 23, 2008}}&lt;/ref&gt; ಪಾಲಿನ್ ಅವರು ಫೆಡರಲ್ ಫಂಡಿಂಗ್‌ಗೆ ಉತ್ತೇಜನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿರುವುದು ಆಕೆಯ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಕಾಂಗ್ರೆಷನಲ್ ಡೆಲಿಗೇಷನ್‌ ಮಧ್ಯೆ ಇರುವ ಘರ್ಷಣೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ; ಆಕೆಗೂ ಮೊದಲಿದ್ದ ಫ್ರಾಂಕ್ ಮುರ್ಕೊವ್‌ಸ್ಕಿಯವರು ಅವರ ಕೊನೆಯ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಫೆಡರಲ್ ಫಂಡಿಂಗ್ ಕೋರಿಕೆಗಿಂತ ಪಾಲಿನ್ ಅವರು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಕಡಿಮೆ ಕೋರಿಕೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ &lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.adn.com/politics/story/516743.html|title=Palin's Take On Earmarks Evolving|last=Bolstad|first=Erika|publisher=Anchorage Daily News|date=September 8, 2008|access-date=ಜೂನ್ 18, 2010|archive-date=ಅಕ್ಟೋಬರ್ 20, 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20081020074550/http://www.adn.com/politics/story/516743.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

==== ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಟು ನೋವೇರ್ ====
{{Main|Gravina Island Bridge}}
2005ರಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್ ಗವರ್ನರ್ ಆಗಿ ಚುನಾಯಿತರಾಗುವ ಮೊದಲು, [[ಓಮ್ನಿಬಸ್ ಸ್ಪೆಂಡಿಗ್ ಬಿಲ್‌]]ನ ಭಾಗವಾಗಿ ಎರಡು ಅಲಾಸ್ಕಾ ಸೇತುವೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ $442-ಮಿಲಿಯನ್ ಹಣವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿ [[ಸ್ವಾಮ್ಯ ಚಿಹ್ನೆ]]ಯಾಗಿ ಹೊರಡಿಸಿತು. ಗ್ರಾವಿನಾ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಪೋರ್ಕ್ ಬ್ಯಾರೆಲ್ ಖರ್ಚಿನ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ಎಲ್ಲರ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು, ವಾರ್ತಾ ವರದಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿದರೆ ಸೇತುವೆ ನಿರ್ಮಾಣದ ವೆಚ್ಚವು ಫೆಡರಲ್ ಹೂಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ $233ನಷ್ಟಾಗಬಹುದು. ಏಕೆಂದರೆ ಗ್ರೇವಿನಾ ಐಲ್ಯಾಂಡ್, ಕೆಟ್ಚಿಕನ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಪ್ರದೇಶವು 50 ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದೆ ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಸೇತುವೆಯು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ &quot;ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಟು ನೋವೇರ್&quot; ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು [[US ಸೆನೇಟ್]] ಸದಸ್ಯರ ಹಾಗೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಕೂಗಾಟದಿಂದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸೇತುವೆ ಸ್ವಾಮ್ಯ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಸ್ಪೆಂಡಿಂಗ್ ಬಿಲ್‌ನಿಂದ ತೆಗೆದು ಹಾಕಿತು ಆದರೆ ಹಣವನ್ನು ಅಲಾಸ್ಕಾದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾರಿಗೆ ನಿಧಿಗಾಗಿ ನೀಡಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news| url=https://www.nytimes.com/2007/09/23/us/23bridge.html| date = September 23, 2007| publisher = New York Times| title = Alaska Seeks Alternative to Bridge Plan| author = Associated Press staff| accessdate = April 3, 2009}}&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:palin nowhere.jpg|thumb|left|2006ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಗುಬೆರ್ನಟೊರಿಯಲ್ ಅಭಿಯಾನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಿಟ್ಚಿಕನ್‌ಗೆ ಸಂದರ್ಶಿಸಿದಾಗ,ಪಾಲಿನ್‌ರವರು t-ಷರ್ಟನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು &quot;ನೊವ್‌ಹಿಯರ್ ಅಲಸ್ಕ 99901&quot; ಎಂದು ಓದುತ್ತಿರುವುದು; ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಜಿಪ್ ಕೋಡ್ 99901.]]
2006ರಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್ ಅವರು ಗವರ್ನರ್ ಹತ್ತಿರ ಹೋಗಿ &quot;ಬಿಲ್ಡ್-ದಿ-ಬ್ರಿಡ್ಜ್&quot; ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿ ಮುಂದಿಟ್ಟರು,&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20080831&quot;&gt;{{cite news |title=Palin touts stance on 'Bridge to Nowhere,' doesn't note flip-flop | work=Anchorage Daily News | first=Tom | last = Kizzia|format=Archives, fee required| date=August 31, 2008}}&lt;/ref&gt;  &quot;ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ತಿರುಚುವುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ... ಇದು ತುಂಬಾ ನಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿದೆ&quot; ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆ ಕೊಟ್ಟರು.&lt;ref name=&quot;Palin backed&quot;&gt;{{cite news | url=http://www.usatoday.com/news/politics/election2008/2008-08-31-palin-bridge_N.htm | title=Palin backed ‘bridge to nowhere’ in 2006 | publisher=USA Today | author=Dilanian, Ken | date=August 31, 2008| quote = 'We need to come to the defense of Southeast Alaska when proposals are on the table like the bridge, and not allow the spinmeisters to turn this project or any other into something that’s so negative,' Palin said in August 2006, according to the Ketchikan (Alaska) Daily News.|accessdate=February 14, 2010}}&lt;/ref&gt; ಪಾಲಿನ್  &quot;ನೋವೇರ್&quot; ಪದವನ್ನು ಟೀಕಿಸಿ ಅದು ಅಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರನ್ನು ಅವಮಾನಿಸಿದಂತೆ ಎಂದರು&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20080831&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;ADN_20080829_wheretheystand&quot;&gt;{{cite news|author=Staff | title = Where they stand|page=A12|publisher =Anchorage Daily News |date =October 22, 2006|format=Archives, fee required | quote = 5. Would you continue state funding for the proposed Knik Arm and Gravina Island bridges? Yes. I would like to see Alaska's infrastructure projects built sooner rather than later. The window is now - while our congressional delegation is in a strong position to assist.| accessdate = June 21, 2009}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಡದ ಅಡಿರಚನೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ವೇಗವಾಗಿ ಮುಂದಾದರು &quot;ನಮ್ಮ ಕಾಂಗ್ರೆಷನಲ್ ನಿಯೋಜನೆಯು ಸಹಾಯಮಾಡಲು ಪ್ರಬಲವಾಗಿದೆ&quot; ಎಂದರು.&lt;ref name=&quot;ADN_20080829_wheretheystand&quot;/&gt;

ಗವರ್ನರ್ ಆಗಿ, 2007ರಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್ ಅವರು ಗ್ರೇವಿನಾ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಅನ್ನು ರದ್ದು ಮಾಡಿದರು, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಗೆ &quot;ಹೆಚ್ಚು ಹಣ ವ್ಯಯಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಇಲ್ಲ&quot; ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದರು ಅದನ್ನು ಅವರು  &quot;ಯೋಜನೆಗಳ ಸರಿಯಲ್ಲದ ವರ್ಣನೆಗಳು&quot; ಎಂದರು.&lt;ref name=&quot;release&quot;&gt;{{cite press release| url =http://www.dot.state.ak.us/comm/pressbox/arch_2007/PR_0921_GravinaAccessProjRed.pdf| title = Gravina Access Project Redirected| date = September 21, 2007| author = Governor's Office| publisher = Governor's Office–State of Alaska|work=Press release 0921| quote = Governor Sarah Palin today directed the Department of Transportation and Public Facilities to look for the most fiscally responsible alternative for access to the Ketchikan airport and Gravina Island instead of proceeding any further with the proposed $398-million bridge.| accessdate =February 9, 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090429205108/http://www.dot.state.ak.us/comm/pressbox/arch_2007/PR_0921_GravinaAccessProjRed.pdf|archivedate=April 29, 2009}}&lt;/ref&gt; ಅಲಸ್ಕಾವು $442 ಮಿಲಿಯನ್ ಫೆಡರಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟೇಶನ್ ನಿಧಿಯನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;Reuters_Rosen_20080901&quot;&gt;{{cite news| last = Rosen| first = Yereth| title = Palin 'bridge to nowhere' line angers many Alaskans| publisher = Reuters| date = September 1, 2008| url =http://www.reuters.com/article/vcCandidateFeed7/idUSN3125537020080901| accessdate = September 1, 2008| quote = In the city Ketchikan, the planned site of the so-called 'Bridge to Nowhere,' political leaders of both parties said the claim was false and a betrayal of their community....}}&lt;/ref&gt;

2008ರಲ್ಲಿ, ಉಪ-ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ, ಪಾಲಿನ್ ಆಕೆಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಗಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಟು ನೋವೇರ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ &quot;ಥ್ಯಾಂಕ್ಸ್, ಬಟ್ ನೋ ಥ್ಯಾಂಕ್ಸ್, ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.&quot; ಇದು ಕೆಟ್ಚಿಕನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೆಲ ಅಲಸ್ಕನ್ನರಿಗೆ ಕೋಪ ತರಿಸಿತು, ಪಾಲಿನ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ನಂಬಿಕೆ ದ್ರೋಹ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;Reuters_Rosen_20080901&quot;/&gt; ಕೆಲ ವಿಮರ್ಶಾಕಾರರು ಈ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆ ಎಳೆಯುವಂತಹದ್ದು ಎಂದರು,  ಆಕೆ ಮೊದಲು ಯೋಜನೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಿ ನಂತರ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರದ್ದು ಮಾಡಿಯೂ ಸಹ ಫೆಡರಲ್ ಹಣವನ್ನು ಹಾಗೇ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡುದುದು ತಪ್ಪು ಎಂಬ ಕಾರಣ ನೀಡಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news | url =http://politicalticker.blogs.cnn.com/2008/09/18/fact-check-did-palin-say-no-thanks-to-the-bridge-to-nowhere/ | title =Fact Check: Did Palin say 'no thanks' to the Bridge to Nowhere? | work =CNN Politics, Political Ticker | date =September 18, 2008 | publisher =CNN | quote =The Facts: Palin voiced support for the plan while running for governor...She rejected the bridge after she was elected and the project became a famous symbol of government waste. When she rejected the project as governor, Palin said objections to the project were &quot;based on inaccurate portrayals,&quot; [[CNN]] has reported. Alaska kept the federal money intended for the project, using it on other transportation projects. Verdict: MISLEADING&quot; | accessdate =June 21,  2009 | archive-date =ನವೆಂಬರ್ 19, 2010 | archive-url =https://web.archive.org/web/20101119094110/http://politicalticker.blogs.cnn.com/2008/09/18/fact-check-did-palin-say-no-thanks-to-the-bridge-to-nowhere/ | url-status =dead }}&lt;/ref&gt; ಮೂಲ ಸೇತುವೆ ನಿರ್ಮಾಣದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಬದಿಗಿಟ್ಟು ಫೆಡರಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟೇಷನ್ ನಿಧಿಯಿಂದ $25 ಮಿಲಿಯನ್ ಹಣದಿಂದ 3 -ಮೈಲಿಗಳಷ್ಟು ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿದುದಕ್ಕಾಗಿಯೂ ಆಕೆ ಟೀಕೆಗೊಳಗಾದರು. ಅಲಾಸ್ಕಾದ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟೇಶನ್ ಇಲಾಖೆಯ ವಕ್ತಾರನೊಬ್ಬ  ರಸ್ತೆ ಕಾಮಗಾರಿಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವುದು ಪಾಲಿನ್ ಅವರ ಕೈಯಲ್ಲಿದೆ, ಆದರೆ ರಾಜ್ಯವು ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದ ವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದನು.&lt;ref&gt;{{cite news| last=Kizzia| first=Tom| url=http://www.adn.com/sarahpalin/story/511471.html| title=Palin touts stance on 'Bridge to Nowhere,' doesn't note flip-flop| publisher=Anchorage Daily News| date=August 31, 2008| access-date=ಜೂನ್ 18, 2010| archive-date=ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 10, 2008| archive-url=https://web.archive.org/web/20080910092459/http://www.adn.com/sarahpalin/story/511471.html| url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news| title = Alaska town opens 'road to nowhere'| first = Steve| last = Quinn| url =http://www.usatoday.com/news/topstories/2008-09-20-2839100226_x.htm| agency = Associated Press| publisher =USA Today| date = September 20, 2008| accessdate = April 28, 2009| quote = &quot;Roger Wetherell, speaking for the state Transportation Department, said the road opened several days ago might someday get people to and from Gravina Island after all, if cheaper designs for a bridge become a reality. Meantime, it opens access to land development, he said.&quot;}}&lt;/ref&gt;

=== ಅನಿಲದ ಕೊಳವೆ ಮಾರ್ಗ ===
{{See also|Alaska Gas Pipeline}}
ಆಗಸ್ಟ್ 2008ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಕೆಮಾಡಬಲ್ಲಂತಹ ಏಕೈಕ ಕಂಪನಿಯೆಂದು ನಿರೂಪಿಸಿಕೊಂಡ [[ಟ್ರಾನ್ಸ್ ಕೆನಡ ಪೈಪ್‌ಲೈನ್‌ಗಳಿಗೆ]] [[ನಾರ್ತ್ ಸ್ಲೋಪಿ]]ನಿಂದ ಕೆನಡದ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ [[ಕಾಂಟಿನೆಂಟಲ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ]] ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲವನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ಕೊಳವೆ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಅಲಸ್ಕ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಕೊಡುವ ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಸಹಿಹಾಕಿದರು.&lt;ref name=&quot;canada1&quot;&gt;{{cite news | first = Yereth | last = Rosen | title = Alaska governor signs natgas pipeline license bill | publisher = [[Calgary Herald]] | date = August 27, 2008 | accessdate = September 5, 2008 | url = http://www.canada.com/calgaryherald/news/story.html?id=2e84b1e8-9a4a-4558-ad05-21b517c50fae | archive-date = ಆಗಸ್ಟ್ 26, 2010 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100826035442/http://www.canada.com/calgaryherald/news/story.html?id=2e84b1e8-9a4a-4558-ad05-21b517c50fae | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;  ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಸಹ ಸ್ಪೀಡ್ ಮನಿಯ ಮುಖಾಂತರ $500 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗಳ ನೆರವನ್ನು ನೀಡಿದರು.&lt;ref name=&quot;AGIA-unveil&quot;&gt;{{cite web| date = March 2, 2007| url = http://gov.state.ak.us/print_news.php?id=170| title = Governor Palin Unveils the AGIA| work = News &amp; Announcements| publisher = State of Alaska| accessdate = May 27, 2010| archive-date = ಜುಲೈ 26, 2009| archive-url = https://wayback.archive-it.org/1200/20090726180436/http://gov.state.ak.us/print_news.php?id=170| url-status = bot: unknown}}&lt;/ref&gt;  ಈ ಯೋಜನೆಗೆ $500 ಬಿಲಿಯನ್‌ಗಳಷ್ಟು ಖರ್ಚಾಗಬಹುದೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;canada1&quot;/&gt;  ಯೋಜನೆಯನ್ನು &quot;ಅಲಸ್ಕಾ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿದ್ದಾಗಿನ ಸಾರಾ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಅವಧಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನೆಯೆಂದು&quot; ''[[Newsweek]]''  ವರ್ಣಿಸಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Newsweek-pipeline-to-nowhere&quot;&gt;{{cite news| title = Periscope: Palin's Pipeline to Nowhere| first = Mark| last = Hosenball| publisher = Newsweek| date = September 20, 2008| format = From the magazine issue dated September 29, 2008| url =http://www.newsweek.com/id/160088| accessdate = September 23, 2008}}&lt;/ref&gt;  ಅನಿಲದ ಕೊಳವೆಮಾರ್ಗವು ಕೆನಡಿಯನ್ [[ಪಸ್ಟ್ ನೇಷನ್ಸ್‌ನಿಂದ]] ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾದ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;Newsweek-pipeline-to-nowhere&quot;/&gt;

=== ಮಾಂಸಾಹಾರಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹತೋಟಿ ===
{{See also|Governorship of Sarah Palin#Environment}}

2007ರಲ್ಲಿ, ಆಹಾರ ಸಂಗ್ರಹಕಾರರ ಮತ್ತು ಇತರ ಬೇಟೆಗಾರರಗಾಗಿ ಅಮೆರಿಕಾದ [[ಕಡವೆಗಳ]] ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾ ಖಂಡದ ಹಿಮಸಾರಂಗಗಳ]] ಸಂಖ್ಯಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಉದ್ದೇಶಹೊಂದಿದ್ದ ಮಾಂಸಾಹಾರಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹತೋಟಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಂಗವಾಗಿ [[ತೋಳಗಳನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡಲು]] ಅನುಮತಿಸುವ 2003ರ [[ಪಿಷ್ ಆಂಡ್ ಗೇಮ್‌ನ ಅಲಸ್ಕ ವಿಭಾಗದ ನೀತಿಯನ್ನು]] ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;AP_wolf&quot;&gt;{{cite news| url = http://www.juneauempire.com/stories/032207/sta_20070322019.shtml| title = State puts bounty on wolves to boost predator control| work = Juneau Empire Story Archive| author = Associated Press staff| date = March 22, 2007| accessdate = February 14, 2010| archive-date = ಅಕ್ಟೋಬರ್ 16, 2011| archive-url = https://web.archive.org/web/20111016221458/http://juneauempire.com/stories/032207/sta_20070322019.shtml| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ADFG_pressrelease_20070511&quot;&gt;{{cite press release| url = http://www.adfg.state.ak.us/news/2007/5-11-07_nr.php| title = Governor Palin Introduces Bill to Streamline Predator Management Laws| date = May 11, 2007| publisher = Alaska Department of Game and Fish| accessdate =June 21, 2009}}&lt;/ref&gt;  ಮಾರ್ಚ್ 2007ರಲ್ಲಿ, ಅಲಸ್ಕಾದ ಐದು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದನದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಲು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಆಡಳಿತ ಅಧಿಕಾರವು ಒಂದು ತೋಳಕ್ಕೆ $150 [[ಉದಾರತೆ|ಔದಾರ್ಯ]]ವನ್ನು 180 ಸ್ವಯಂಸೇವಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಬಂದೂಕುಗಾರರಿಗೆ ಕೊಡಲಾಗುವುದೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರುI. ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆರುನೂರ ಏಳು ತೋಳಗಳನ್ನು ಸಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಏಪ್ರಿಲ್ 2007ರಲ್ಲಿ ಮಾಂಸಾಹಾರಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹತೋಟಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮುಗಿಯುವ ಸಮಯಕ್ಕೆ 382 ರಿಂದ 664 ತೋಳಗಳನ್ನು ಸಾಯಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕಾಡುಜೀವನದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಾರರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ದಾವೆಹೂಡಿದರು, ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ನ್ಯಾಯಾದೀಶರು ಅವರು ಒಡ್ಡಿದ ಔದಾರ್ಯವು ನ್ಯಾಯಬದ್ದವಾದುದಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಔದಾರ್ಯ ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕಾದುದು ಬೋರ್ಡ್ ಆಫ್ ಗೇಮ್‌ನಿಂದ ಹೊರತು ಪಿಷ್ ಆಂಡ್ ಗೇಮ್‌ನ ವಿಭಾಗದಿಂದಲ್ಲವೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;AP_wolf&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;ADN_deMarban_20070331&quot;&gt;{{cite news| author = deMarban, Alex| url = http://www.adn.com/news/alaska/wildlife/wolves/story/204937.html| title = Judge orders state to stop wolf bounties: Option: The ruling says Game Board has authority to offer cash incentives| publisher = Anchorage Daily News| date = March 31, 2007| accessdate = February 14, 2010| archive-date = ಫೆಬ್ರವರಿ 11, 2010| archive-url = https://web.archive.org/web/20100211102141/http://www.adn.com/news/alaska/wildlife/wolves/story/204937.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;

=== ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭದ್ರತಾಧಿಕಾರಿಯ ಅಮಾನತು ===
{{Main|Alaska Public Safety Commissioner dismissal}}

ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭದ್ರತಾಧಿಕಾರಿಯಾದ [[ವಾಲ್ಟ್ ಮೊನೆಗಾನ್‌]]ರವರನ್ನು ಜುಲೈ 11, 2008ರಂದು, ಅವರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯ ವಿವಾದಾಂಶಗಳಾದ, &quot;ಬಜೆಟಿನ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರನೀಡದೇಯಿರುವುದು&quot;,&lt;ref name=&quot;Staff pushed&quot;/&gt; ಮತ್ತು &quot;ಅವರ ಅಲೌಕಿಕ ದುರ್ಮಾರ್ಗಿ ಪ್ರವರ್ತನೆಗಳನ್ನು&quot; ಕಾರಣವಾಗಿತೋರಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅಮಾನತು ಮಾಡಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news| first=Dan| last=Fagan| date=September 16, 2008| title=No one is above the truth, even Palin| work=Opinion| publisher=Anchorage Daily News| url=http://www.adn.com/opinion/story/528420.html| access-date=ಜೂನ್ 18, 2010| archive-date=ಡಿಸೆಂಬರ್ 4, 2009| archive-url=https://web.archive.org/web/20091204082423/http://www.adn.com/opinion/story/528420.html| url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಪಾಲಿನ್‌ರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾದ ತೋಮಸ್ ವಾನ್ ಪ್ಲೆಯನ್‌ರವರು ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಇನ್ನೂ ಅನಿಮೋಧಿಸದ ಮುಲ್ಟಿಮಿಲಿಯನ್-ಡೋಲರ್ ಸೆಕ್ಸುಯಲ್ ಅಸ್ಸಲ್ಟ್ ಇನಿಷಿಯೇಟಿವ್‌ಗೆ ಬಂಡವಾಳಹೂಡುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಮೊದಲೇ ಸಜ್ಜುಮಾಡಿದಂತೆ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌, D.C.ಯವರನ್ನು ಬೇಟಿಯಾಗಲು ಹೋಗಿದ್ದೇ ಮೊನೆಗಾನ್ಸ್‌ರವರ ಕೊನೆಯ ಅಲಕ್ಷಿತ ಕಾರ್ಯವಾಗಿತ್ತೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news| first=Wesley| last=Loy| date=September 16, 2008| title=Palin accuses Monegan of insubordination, Troopergate: Governor's lawyer attempts to clear her of misconduct in the firing| publisher=Anchorage Daily News| url=http://www.adn.com/troopergate/story/527346.html| access-date=ಜೂನ್ 18, 2010| archive-date=ಜುಲೈ 24, 2009| archive-url=https://web.archive.org/web/20090724095247/http://www.adn.com/troopergate/story/527346.html| url-status=dead}}&lt;/ref&gt;  ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯವರಾದ [[ಟಲಿಸ್ ಕೊಲ್ಬೆರ್ಗ್]]ರವರನ್ನೊಳಗೊಂಡು, ರಾಜ್ಯಪಾಲರಿಂದ, ಅವರ ಪತಿಯವರಿಂದ, ಮತ್ತು ಅವರ ಸಿಬ್ಬಂಧಿ ವರ್ಗದವರಿಂದ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಮಾಜಿ ಬಾವ, 0}ಅಲಸ್ಕ ರಾಜ್ಯದ ಸೇನಾಧಿಕರಿಯಾದ ಮೈಕ್ ವೂಟೆನ್‌ರವರನ್ನು ದಂಡಿಸುವಂತೆ ತಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಛಲದ ಒತ್ತಡವೇರಿದರೆಂದು ಮೊನೆಗಾನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು; ವೋಟೆನ್‌ರವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ತಂದೆಯವರ ವಿರುದ್ಧ ಆಪಾದಿಸಿದ [[ಸಾವಿನ ಬೆದರಿಕೆ]]ಯನ್ನೊಳಗೊಂಡು, ಪಾಲಿನ್‌ರ ಸಹೋದರಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಹಿ ವಿಚ್ಚೇದನದನಂತರ ಶಿಶು ಬಂದನದ ಸಮರವನ್ನೊಂದಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;Demer&quot;&gt;{{cite news| last = Demer| first = Lisa| url = http://www.adn.com/sarahpalin/story/510080.html| title = 'Troopergate' inquiry hangs over campaign: 'Troopergate' inquiry hangs over campaign| publisher = Anchorage Daily News| date = August 30, 2008| quote = For the record, no one ever said fire Wooten. Not the governor. Not Todd. Not any of the other staff. What they said directly was more along the lines of 'This isn't a person that we would want to be representing our state troopers.'| accessdate = 2008-09-05| archive-date = 2008-09-05| archive-url = https://web.archive.org/web/20080905015703/http://www.adn.com/sarahpalin/story/510080.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;monegan1a&quot;&gt;{{cite news | first = Megan | last = Holland | title = Monegan says he was pressured to fire cop | date = July 19, 2008 | format=Archives, fee required |publisher = Anchorage Daily News|page=A1 }}&lt;/ref&gt;  ಒಂದು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾರಾ ಮತ್ತು ಟೊಡ್ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ವೂಟೆನ್‌ರವರನ್ನು ಶಿಸ್ತುಪಾಲನೆಗೆ ತರಲು ಒಬ್ಬ ಖಾಸಗಿ ತನಿಖೆಗಾರನನ್ನು ನೇಮಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;IsWootenGood&quot;/&gt; ಆಂತರಿಕ ತನಿಖೆಗಳು ಇವೆಲ್ಲವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದವೆಂದು ನಾನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ಎರಡು ಆರೋಪಗಳು ನಿಜವಾದವಲ್ಲವೆಂದು, ಮತ್ತು ವೂಟೆನ್‌ರವರ ವಿದುದ್ಧ ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರವಾಗಿ [[ಅಮೆರಿಕಾದ ಕಡವೆಗಳನ್ನು]] ಕೊಂದದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು 11ವರ್ಷದ ಕಡವೆಯನ್ನು ಹಿಂಸಿಸಿದ ಆರೋಪಗಳಿಗೆ ಶಿಸ್ತು ಕ್ರಮವನ್ನು ಜರಿಗಿಸಿದರೆಂದು ಮೊನೆಗಾನ್‌ ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;monegan1a&quot;/&gt; ವಿಷಯವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಹಾಕಿದ್ದರಿಂದ ಅವರಿಂದ ಏನನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾದ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂದು ಅವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಗೆ ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;grimaldi&quot;/&gt;  ಪತ್ರಿಕೆಯವರು ಮೊನೆಗಾನ್‌ರವರನ್ನು ಇದರಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಾಗ, ಮೊದಲು ಅವರು ತಮ್ಮಮೇಲಿದ್ದ ವೂಟೆನ್‌ರನ್ನು ದಂಡಿಸುವ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದರು ಆದರೆ ತಮ್ಮನ್ನು ದಂಡಿಸಿದ್ದು ಇದೇ ಕಾರಣದಿಂದವೆಂದು ಖಚಿತವಾಗಿ ಹೇಳಲು ಸಾದ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳಿದರು;&lt;ref name=&quot;monegan1a&quot;/&gt; ನಂತರ ಅವರೇ ವೂಟೆನ್‌ಮೇಲಿನ ವಿವಾದಗಳೇ ತಮ್ಮ ಈ ದಂಡನೆಗೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವೆಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;Demer1&quot;&gt;{{cite news| last = Demer| first = Lisa| url = http://www.adn.com/sarahpalin/story/510080.html| title = 'Troopergate' inquiry hangs over campaign| publisher = Anchorage Daily News| date = August 30, 2008| accessdate = 2008-09-05| quote = Monegan said he believes his firing was directly related to the fact Wooten stayed on the job.| archive-date = 2008-09-05| archive-url = https://web.archive.org/web/20080905015703/http://www.adn.com/sarahpalin/story/510080.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ವೂಟೆನ್‌ರನ್ನು ದಂಡಿಸಲು ಮೊನೆಗಾನ್‍ರವರ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡಹೇರಲಿಲ್ಲ, ಹಾಗು ಅವರು ವೂಟೆನ್‌ರನ್ನು ದಂಡಿಸದೇಯಿದ್ದ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಅಮಾನತುಮಾಡಲಿಲ್ಲವೆಂದು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಜುಲೈ 17ರಂದು ಹೇಳಿಕೆಕೊಟ್ಟರು.&lt;ref name=&quot;Staff pushed&quot;&gt;{{cite news | first = Sean | last = Cockerham | title = Palin staff pushed to have trooper fired | url = http://www.adn.com/monegan/story/492964.html | work = Anchorage Daily News | date = August 14, 2008 | accessdate = 2008-09-01 | archive-date = 2008-08-26 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080826101457/http://www.adn.com/monegan/story/492964.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;grimaldi&quot;&gt;{{cite news| title = Long-Standing Feud in Alaska Embroils Palin| publisher = The Washington Post| first = James V.| coauthor=Kindy, Kimberly | date = August 31, 2008| url =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/30/AR2008083002366.html?hpid=topnews| accessdate = 2008-08-31}}&lt;/ref&gt;

ವೂಟೆನ್‌ರವರ ವಿಷಯ ಬಂದದ್ದೇ, ಪೆಬ್ರವರಿ 2007ರಲ್ಲಿ ಜುನೆಯುನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಶಾಸನಾಧಿಕಾರದ ಅದಿವೇಶನದ ಸಭೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೊನೆಗಾನರು ಅವರ ಕಸಿನ್‌, ರಾಜ್ಯದ ಸೆನೆಟರಾದ ಲೈಮನ್ ಹೊಪ್‌ಮನ್‌ರ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದ ಸಮಾರಂಭಕ್ಕೆ ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದಾಗ ಎಂದು ಮೊನೆಗಾನ್ ಹೇಳಿದರು.  &quot;ನಾವು ರಾಜಧಾನಿ ಕಟ್ಟಡದ ಪಾವಟಿಗೆಯ ಕೆಳಗೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಾಜಿ ಬಾವನಬಗ್ಗೆ ನನ್ನಹತ್ತಿರ ಮಾತನಾಡಲು ಬಯಸಿದರು,&quot; ಎಂದು ಮೊನೆಗಾನ್ ಹೇಳಿದರು. &quot;ನಾನು ಹೇಳಿದೆ, 'ಮೇಮ್, ನಾನು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಇದರಿಂದ ದೂರವಿಡಬೇಕಿದೆಯಾ. ನಾನು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಡೀಲ್ ಮಾಡೊಕೆ ಆಗೋದಿಲ್ಲ.&quot;&lt;ref name=&quot;ArmsLength&quot;&gt;{{cite news | url=http://voices.washingtonpost.com/washingtonpostinvestigations/2008/08/monegan_to_palin_maam_i_need_t.html | author=The Editors | date=August 30, 2008 | title=Monegan to Palin: 'Ma'am, I Need to Keep You at Arm's Length' | work=Washington Post Investigations | publisher=Washington Post | accessdate=2008-09-05 | archive-date=2010-11-20 | archive-url=https://web.archive.org/web/20101120173813/http://voices.washingtonpost.com/washingtonpostinvestigations/2008/08/monegan_to_palin_maam_i_need_t.html | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;  &quot;ಅವರು ಹೇಳಿದರು, 'ಓಕೆ, ಅದು ಒಳ್ಳೆಯ ಉಪಾಯ.'&quot;&lt;ref name=&quot;monegan1a&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;monegan1a&quot;/&gt;

&quot;ಇಲಾಖೆಯ ಮುಖ್ಯಾಧಿಕಾರಿಯಾದ ಮೊನೆಗಾನ್‌ರವರಮೇಲೆ ನಿರಂಕುಶವಾಗಿ ಯಾವತ್ತು ಯಾವುದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಯಾರನ್ನೇ ಆಗಲಿ ನೇಮಿಸುವ ಅಥವಾ ದಂಡಿಸುವ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹೇರಲೇಯಿಲ್ಲವೆಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು. ನಾನು ನನ್ನ ಆಡಳಿತದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಯಾವತ್ತು ದುರುಪಯೋಗಮಾಡಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಮತ್ತು ಆ ನಿಜವನ್ನು ಹೇಳಲು, ಇನ್ನೂ ಹೇಗೆ ನಿರ್ಭಿಡೆಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ನೆರವಾಗಿ ಹಾಗು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿರಬೇಕೆಂಬುದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಅದನ್ನು ನಿಮಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಯಾರನ್ನೂ ದಂಡಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಯಾವತ್ತೂ ಯಾರಮೇಲೂ ಹಾಕಲಿಲ್ಲ.&quot;  &quot;ಅವರಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಯಾವತ್ತೂ ಹೇರಲಿಲ್ಲ,&quot; ಟೋಡ್ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಮ್ಮ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news| first=Matthew| last=Simon| date=November 7, 2008| url=http://www.ktva.com/ci_9929780| title=Monegan says Palin administration and first gentleman used governor's office to pressure firing first family's former brother-in-law| publisher=KTVA, CBS News 11| access-date=ಜೂನ್ 18, 2010| archive-date=ಜೂನ್ 25, 2009| archive-url=https://web.archive.org/web/20090625223109/http://www.ktva.com/ci_9929780| url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಆದರೆ ಆಗಸ್ಟ್ 13ರಂದು ತಮ್ಮ ಆಡಳಿತವರ್ಗದ ಅರ್ದ ಡಜೆನ್ ಸದಸ್ಯರು ಎರಡು ಡಜೆನುಗಳಿಗಿಂತಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕರೆಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ವಿಷಯಕ್ಕಾಗಿ ಮಾಡಿದರೆಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದರು.  &quot;ನಾನು ಅಲಾಸ್ಕಾದವರಿಗೆ ಹೇಳಬೇಕಾಗಿದ್ದೇನೆಂದರೆ ಆರೀತಿಯ ಒತ್ತಡವು ಈಗ ಇರುವವರಿಗೂ ಬಂದಿರಬಹುದು, ಅದರಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಈಗಸ್ಟೆ ಅರಿವಾಗಿದ್ದರು,&quot; ಎಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;grimaldi&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;ArmsLength&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;emails&quot;&gt;{{cite news | title = Palin E-Mails Show Intense Interest in Trooper's Penalty | last = Grimaldi | first = James V. |coauthors=Vick, Karl | work = Washington Post| date = September 4, 2008 | url =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/09/03/AR2008090303210_pf.html | accessdate= 2008-09-03}}&lt;/ref&gt;  &quot;ಅನೇಕ ಈ ರೀತಿಯ ತನಿಖೆಗಳು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿರುತ್ತವೆಂದು, ಅದಾಗ್ಯೂ, ಸಂಪರ್ಕಗಳ ಸರಣಿಯ ಸ್ವಭಾವಗಳು ಕೆಲವೊಂದು ಒತ್ತಡವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಬಹುದು, ಬಹುಶಃ ನನ್ನ ದಿಶೆಯಲ್ಲಿ&quot; ಎಂದು ಪಾಲಿನ್ ಅವರು ಹೇಳಿದರು&lt;ref name=&quot;Staff pushed&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;contacts&quot;&gt;{{cite web | url = http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/48172.html | title = Alaska's governor admits her staff tried to have trooper fired | author = Sean Cockerham | work = Anchorage Daily News | publisher = McClatchy | date = August 14, 2008 | accessdate = 2008-08-29 | archive-date = 2008-09-01 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080901001514/http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/48172.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;

ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಂದ ಮೊನೆಗಾನ್‌ರ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅವರ ಬದಲಿಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರಕ್ಷಣಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಚುಕ್ ಕೊಪ್‌ರವರು, ಕೇವಲ ಎರಡು ವಾರಗಳ ಕಾಲವಷ್ಟೆ ಕೆಲಸಮಾಡಿ ರಾಜೀನಾಮೆಮಾಡಿದ ನಂತರ ಅವರು ರಾಜ್ಯದ ಅಗಲುವಿಕೆಯ ಧನವಾಗಿ $10,000ಗಳಷ್ಟು ಪಡೆದುಕೊಂಡರು.  ಕೊಪ್, ಮಾಜಿ ಕೆನೈ ಪೋಲಿಸ್ ಮುಖ್ಯಾಧಿಕಾರಿ, 2005ರ ಲೈಂಗಿಕ ಕಿರುಕಳದ ದೂರು ಮತ್ತು ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ವಾಗ್ದಂಡನೆಮಾಡಿದ ಪತ್ರ ಬಹಿರಂಗಗೊಂಡ ನಂತರ ಜುಲೈ 25ರಂದು ರಾಜೀನಾಮೆ ಮಾಡಿದರು.  ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಅವರು ಯಾವುದೇ ಅಗಲುವಿಕೆಯ ಧನವನ್ನು ಪಡೆಯಲಿಲ್ಲವೆಂದು ಮೊನೆಗಾನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;Staff pushed&quot;/&gt;

==== ಶಾಸನಾಧಿಕಾರದ ತನಿಖೆ ====
ಆಗಸ್ಟ್1, 2008 ರಂದು [[ಅಲಸ್ಕ ಶಾಸನಸಭೆಯು]] ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿ ಸ್ಟೆಫೆನ್ ಬ್ರಾಂಚ್‌ಪ್ಲವೆರ್‌ರವರನ್ನು ಮೊನೆಗಾನ್‌ರವರ ಅಮಾನತನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲನೆ ಮಾಡಲು ನೇಮಕ ಮಾಡಿತು. ಮೊನೆಗಾನ್‌ರವರನ್ನು ದಂಡಿಸುವ ಕಾನೂನುಬದ್ದ ಅಧಿಕಾರ ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಗೆ ಇದೆಯೆಂದು ಶಾಸನಕಾರರು ಹೇಳಿದರು, ಆದರೆ ವೋಟೆನ್‌ರವರನ್ನು ದಂಡಿಸದೇಯಿದ್ದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಮೊನೆಗಾನ್‌ರವರ ಮೇಲಿನ ಅವರ ಕೋಪವೇ ಅವರ ಈ ಕೃತ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಅವರು ಬಯಸಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;Lawmakers&quot;&gt;{{cite news|last = Quinn| first = Steve | title = Lawmakers formally call for investigation into Palin's Public Safety firing| publisher = [[Fairbanks Daily News-Miner]]| date = July 28, 2008| url = http://beta.newsminer.com/news/2008/jul/28/lawmakers-formally-call-investigation-palins-publi/| agency=Associated Press| accessdate = 2010-02-09}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;narrative&quot;&gt;{{cite news| last = Espo| first = David | title = Palin probe has parallels to 2000 recount fight| work = Boston Globe| date = September 19, 2008| url =http://www.boston.com/news/politics/2008/articles/2008/09/19/palin_probe_has_parallels_to_2000_recount_fight/| accessdate = 2009-06-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090104173021/http://www.boston.com/news/politics/2008/articles/2008/09/19/palin_probe_has_parallels_to_2000_recount_fight/|archivedate=2009-01-04}}&lt;/ref&gt;  ಸನ್ನಿವೇಶದ ವಾತಾವರಣವು ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಸಹಕರಿಸುವುದಾಗಿ ವಾಗ್ದಾನ ಕೊಟ್ಟರು.&lt;ref name=&quot;Lawmakers&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;narrative&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;HiredHelp&quot;&gt;{{cite news | url = http://www.adn.com/monegan/story/478090.html | title = Hired help will probe Monegan dismissal | author = Loy, Wesley | publisher = Anchorage Daily News | date = July 29, 2008 | accessdate = 2008-08-29 | archive-date = 2008-08-31 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080831213521/http://www.adn.com/monegan/story/478090.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;  ವೂಟೆನ್‌ರವರು ರಾಜ್ಯದ ಸೈನಿಕವೃತ್ತಿಯಲ್ಲೇ ಉಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;IsWootenGood&quot;&gt;{{cite news| format=Archives, fee required | title = Is Wooten a good trooper? | author = Demer, Lisa| publisher=Anchorage Daily News\page=A1 | date = July 27, 2008 }}&lt;/ref&gt; ಅವರು ಟೇಪ್ ರೆಕಾರ್ಡರ್ ಸಂಭಾಷಣೆಯು ಅನುಚಿತವಾಗಿರುವುದೆಂದು ಧೃಡಪಟ್ಟಿರುವುದರಿಂದ ಸಂಬಳ ಸಹಿತ ರಜೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕನನ್ನು ನೇಮಿಸಿ, ತಮ್ಮ ಪರವಾಗಿ ಟ್ರೂಪರ್‌ರವರಿಗೆ ವೂಟನ್‌‌ರವರು ಗುಂಡುಹಾರಿಸಲಿಲ್ಲವೆಂದು ದೂರು ನೀಡಲು ಸೂಚಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;Bailey&quot;&gt;{{cite news| url=http://community.adn.com/adn/node/128981| last=Hulen| first=David| title=&quot;Namely, specifically, most disturbing, is a telephone recording apparently made and preserved by the troopers...&quot;| publisher=Anchorage Daily News| date=August 13, 2008| accessdate=2009-06-21| archive-date=2009-07-26| archive-url=https://web.archive.org/web/20090726101413/http://community.adn.com/adn/node/128981| url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

ಹಲವು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಮಾಧ್ಯಮ ವರದಿಯಾದ [[ಟ್ರೂಪೆರ್ಗೇಟ್]] ಪ್ರಕಾರ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌ ರವರ ಸಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.&lt;ref name=&quot;narrative&quot;/&gt;  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1ರಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಜಾಹ್ನ್ ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರ ಸಹ ಅಧ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು, ಆಗ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ನೀತಿತತ್ವದ ವಿವಾದಗಳ ಮೇಲೆ ಪರ್ಸ್ನಲ್ ಬೋರ್ಡ್ ತನ್ನ ಶಾಸನಾಧಿಕಾರದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯೆಂದು ಹೇಳುವುದರ ಮೂಲಕ, ಶಾಸನಸಭೆಯನ್ನು ಅದರ ಪರಿಶೀಲನೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಕೋರಿದರು.&lt;ref name=&quot;ADN_Demer_20080903&quot;&gt;{{cite news| first = Lisa| last = Demer| date = September 3, 2008| title = Palin seeks review of Monegan firing case: Board: Governor makes ethics complaint against herself to force action| url = http://www.adn.com/monegan/story/514163.html| publisher = Anchorage Daily News| accessdate = 2008-09-05| archive-date = 2008-09-05| archive-url = https://web.archive.org/web/20080905080059/http://www.adn.com/monegan/story/514163.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;  ಪರ್ಸ್ನಲ್ ಬೋರ್ಡ್‌ನ ಮೂವರು ಸದಸ್ಯರು ಪಾಲಿನ್‌ರ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಇದ್ದವರಿಂದ ನೇಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು, ಮತ್ತು 2008ರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಮರುನೇಮಕ ಮಾಡಿದರು.&lt;ref name=&quot;cnn1&quot;&gt;{{cite news| url = http://www.cnn.com/2008/POLITICS/09/03/palin.investigation/| title = Palin wants quick state board ruling in trooper probe| work=ElectionCenter2008| date = September 3, 2008| publisher = CNN}}&lt;/ref&gt;  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 19ರಂದು, [[ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಪತಿ]] ಮತ್ತು ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯದ ನೌಕರರು [[ಸಬ್ಪೊಯನಾಸ್‌]]ರವರನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದನ್ನು ವಿರೋದಿಸಿದರು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಂದ ಅಲಸ್ಕಾದ ಕಾನೂನಿನ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ [[ತಲಿಸ್ ಕಾಲ್ಬೆರ್ಗ್‌ರವರು]] ಇದರ ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಖಂಡಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;ABCNews_Quinn_20080915&quot;&gt;{{cite news| author = Associated Press Staff| title = Alaska AG: Palin subpoenas won't be honored and five Alaska lawmakers file suit to end ‘Troopergate’ probe| publisher = MSNBC| date = September 16, 2008| url = http://www.msnbc.msn.com/id/26742379/| accessdate = 2010-02-10| archive-date = 2011-11-05| archive-url = https://web.archive.org/web/20111105140807/http://www.msnbc.msn.com/id/26742379/| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2ರಂದು, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಸಬ್ಪೊಯನಾಸ್‌ರವರಿಗೆ ಕಾಲ್ಬೆರ್ಗ್‌ರವರು ಒಡ್ಡಿದ ಸವಾಲನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿತು,&lt;ref name=&quot;ADN_Cockerham_20081002&quot;&gt;{{cite news| last = Cockerham| first = Sean| title = Judge refuses to halt Troopergate probe| publisher = Anchorage Daily News| date = October 2, 2008| url = http://www.adn.com/palin/story/543892.html| accessdate = 2009-06-21| archive-date = 2009-07-13| archive-url = https://web.archive.org/web/20090713082945/http://www.adn.com/palin/story/543892.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಕಡೆಗೆ ಟೊಡ್ಡ್ ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಏಳು ಜನ ಸಾಕ್ಷಿಗಾರರು, ಸಾಕ್ಷಿಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;AP_Apuzzo_20081005&quot;&gt;{{cite news| title = 7 Palin aides to testify in abuse-of-power probe| agency = Associated Press| date = October 5, 2008| last = Apuzzo| first = Matt| publisher = USA Today| url = http://www.usatoday.com/news/politics/2008-10-05-1503106214_x.htm| accessdate = 2008-11-16}}&lt;/ref&gt;

==== ಬ್ರಾಂಚ್‌ಪ್ಲವೆರ್‌ರ ವರದಿ ====
ಅಕ್ಟೋಬರ್ 10, 2008ರಂದು, [[ಅಲಸ್ಕ ಶಾಸನಾಧಿಕಾರದ ಮಂಡಲಿಯು]] ಬ್ರಾಂಚ್‌ಪ್ಲವೆರ್‌ರ ವರದಿಯನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸದೆ ಬಿಡುಗಡೆಮಾಡಲು, ಸರ್ವಾನುಮತದಿಂದ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದೆ,&lt;ref name=&quot;PeninsulaClarion_Spence_20081012&quot;&gt;{{cite news | last = Spence | first = Hal | title = Branchflower report draws mixed reactions | work = Peninsula Clarion | location = Kenai, Alaska | date = October 12, 2008 | url = http://www.peninsulaclarion.com/stories/101208/new_295453733.shtml | quote = The council voted unanimously to make the report public, but did not vote to endorse its findings. | accessdate = 2009-06-21 | archive-date = 2009-01-06 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090106134559/http://www.peninsulaclarion.com/stories/101208/new_295453733.shtml | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ವರದಿಯಲ್ಲಿ ತನಿಖೆದಾರರಾದ ಸ್ಟೆಪೆನ್ ಬ್ರಾಂಚ್‌ಪ್ಲವೆರ್‌ರವರು ಮೊನೆಗಾನ್‌ರನ್ನು ದಂಡಿಸಿದ್ದು, &quot;ಅವರ ಸಂವಿಧಾನದ ಮತ್ತು ಕಾಯಿದೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಬದ್ದವಾಗಿದೆ,&quot; ಆದರೆ ವೂಟೆನ್‌ರನ್ನು ದಂಡಿಸುವಂತೆ ಮೊನೆಗಾನ್‌ರವರನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದಾಗ,ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಮಾಡಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಕಾರ್ಯಕಾರಿಯ ವಿಭಾಗದ ನೀತಿತತ್ವಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅತಿಕ್ರಮಿಸಿದರೆಂಬುದನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು.&lt;ref name=&quot;Branchflower report&quot;&gt;{{cite web | url=http://download2.legis.state.ak.us/DOWNLOAD.pdf | format=PDF | title=Report to the Legislative Council, Public Report | author=Branchflower, Stephen | publisher=State of Alaska Legislature | date=October 10, 2008 | accessdate=2008-10-10 | archive-date=2008-10-11 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081011024655/http://download2.legis.state.ak.us/DOWNLOAD.pdf | url-status=dead }} 268 ಪುಟಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವರದಿ, ನಿರ್ಣಯಗಳಿಗಾಗಿ 8ನೇಯ ಪುಟವನ್ನು ನೋಡಿ.&lt;/ref&gt;  ವರದಿಯ ಹೇಳಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ &quot;ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಾರ್ಯಕಲಾಪಗಳನ್ನು ಸುದಾರಿಸಲು ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಗದಂತಹ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಅನೇಕ ಕೆಳಗಿನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಮೇಲೇರುವಂತಹ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಗೊತ್ತಿದ್ದೇ ಅವಕಾಶನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು, ಉದಾ: ಟ್ರೋಪೆರ್ ಮಿಚಯಲ್ ವೂಟೆನ್‌ರನ್ನು ದಂಡಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲು.&quot;&lt;ref name=&quot;branchflower66&quot;&gt;{{harvnb|Branchflower|2008|p=66}}&lt;/ref&gt;  &quot;ಟೋಡ್ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ[...] ರಾಜ್ಯದ ಕೆಳವರ್ಗದ ನೌಕರರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದು ಟ್ರೋಪೆರ್ ವೂಟೆನ್‌ರನ್ನು ದಂಡಿಸುವ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಅನುಮತಿಯನ್ನು&quot; ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ನೀಡಿದ್ದರೆಂಬುದನ್ನು ಸಹ ವರದಿಯ ಹೇಳಿಕೆ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;branchflower66&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Rood1010&quot;&gt;{{cite news | url=http://abcnews.go.com/Blotter/story?id=6004368&amp;page=1| title= Troopergate Report: Palin Abused Power: Palin Says She Did 'Nothing Unlawful or Unethical' in Firing of Safety Commissioner| author=Rood, Justin |coauthors=Rutherford, Jessica and Delawala, Imtiyaz| publisher=ABC News | date =October 10, 2008| accessdate= 2008-10-10}} ಮುಂದಿನ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಕೊಲ್ಬರ್ಗ್‌ರವರು ತನಿಖೆಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಹಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲರಾದರು.&lt;/ref&gt;

ಅಕ್ಟೊಬರ್ 11ರಂದು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು, ಬ್ರಾಂಚ್‌ಪ್ಲವೆರ್‌ರ ವರದಿಯನ್ನು &quot;ತಪ್ಪುದಾರಿಹಿಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಬದ್ದವಾಗಿ ಸರಿಯಿಲ್ಲದ್ದು,&quot; ಎಂದು ಖಂಡಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;Palin response&quot;&gt;{{cite news | url=http://media.adn.com/smedia/2008/10/10/19/349-Response_to_Branchflower_Report_10-10-08.source.prod_affiliate.7.pdf | format=PDF | title=The Governor's Attorney Condemns the Branchflower Report as Misleading and Wrong on the Law&quot; | author=Clapp, Peterson, Van Flein, Tiemessen, Thorsness LLC | date=October 11, 2008 | accessdate=2008-10-11 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;  ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬರಾದ, ತೋಮಸ್ ವಾನ್ ಪ್ಲೆಯಿನ್‌ರವರು ಇದೊಂದು &quot;ರಾಜ್ಯಪಾಲರನ್ನು ವ್ಯಂಗೋಕ್ತಿಯಿಂದ ಬಳೆಯುವ&quot; ಪ್ರಯತ್ನವೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;Dobbs&quot;&gt;{{cite news| last=Dobbs| first=Michael| url=http://voices.washingtonpost.com/fact-checker/2008/10/four_pinocchios_for_palin.html| title=Four Pinocchios for Palin| work=The Fact Checker, Candidate Watch| publisher=Washington Post| date=October 13, 2008| access-date=ಜೂನ್ 18, 2010| archive-date=ನವೆಂಬರ್ 28, 2011| archive-url=https://web.archive.org/web/20111128073458/http://voices.washingtonpost.com/fact-checker/2008/10/four_pinocchios_for_palin.html| url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ನಂತರದ ದಿನದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್ ಅವರು ಅಲಸ್ಕನ್ ವರದಿಗಾರರೊಂದಿಗಿನ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ &quot;ವೆಲ್, ಕಾನೂನಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತಪ್ಪು ಮಾಡಿರುವುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಿಸಲು ನಾನು ತುಂಬಾ ತುಂಬಾ ತೃಪ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ... ಅಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅನೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆ ನಡೆದ ಯಾವುದೇ ಸುಳಿವಿರಲಿ. ಯಾವುದಾದರೂ ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಿಸಲು ಸಂತೋಷ ಪಡುತ್ತೇನೆ&quot; ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದಳು&lt;ref&gt;{{cite web| last=Demer| first=Lisa| url=http://community.adn.com/adn/node/132625| title=Palin: 'Very much appreciating being cleared of any legal wrongdoing or unethical activity at all' (Updated with audio)| work=Alaska Politics Blog| publisher=Anchorage Daily News| date=October 11, 2008| accessdate=2009-10-24| archive-date=2009-10-03| archive-url=https://web.archive.org/web/20091003201458/http://community.adn.com/adn/node/132625| url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

==== ರಾಜ್ಯದ ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಸಮಿತಿಯ ತನಿಖೆ ====
ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ವಿನಂತಿಯ ಮೇರಿಗೆ ರಾಜ್ಯದ ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಸಮಿತಿಯು (SPB) ವಿಷಯವನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;ADN0902&quot;&gt;{{cite news | first = Lisa | last = Demer | title = Attorney challenges Monegan firing inquiry | date = September 2, 2008 | work = Anchorage Daily News | url = http://www.adn.com/monegan/story/513137.html | accessdate = 2008-09-02 | archive-date = 2008-09-03 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080903025551/http://www.adn.com/monegan/story/513137.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 15ರಂದು, ಪ್ರಾಣಾಧಾರದ ಕಾನೂನು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕ್ಲಾಪ್, ಪೆಟೆರ್ಸೊನ್, ವಾನ್ ಪ್ಲೆಯಿನ್, ಟೈಮೆಸ್ಸೆನ್ ಮತ್ತು ತೋರ್ಸ್ನೆಸ್ಸ್‌ರವರು , ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಪರವಾಗಿ “ಸಂಬವಿಸಬಹುದಾದ ಕಾರಣ ಯಾವುದೂಯಿಲ್ಲ” ಎಂಬ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು SPB ಯೊಂದಿಗೆ ದಾಖಲಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;VanFlein_20080915&quot;&gt;{{cite web| accessdate=| last = Van Flein, Thomas| format = PDF| pages=54 | url =http://sayanythingblog.s3.amazonaws.com/09-08/palin-response.pdf | title = Before The State Of Alaska Personnel Board, In The Matter of Sarah Palin, Governor, Motion For Determination Of No Probable Cause| date = September 15, 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081002001438/http://sayanythingblog.s3.amazonaws.com/09-08/palin-response.pdf|archivedate=October 2, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;insubordination&quot;&gt;{{cite news| last = Loy| first = Wesley| title = 'Rogue' Monegan accused of insubordination|publisher = Anchorage Daily News| date = September 16, 2008|format=Archives, fee required|page A1}}&lt;/ref&gt;  SPBಯು ಒಬ್ಬ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ವಕೀಲರಾದ ಟಿಮೊತಿ ಪೆತುಮೆನಸ್‌ರವರನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರ ಪರಿಶೀಲನಗಾರರಾಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 24ರಂದು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಸೆಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್ ಮಿಸ್ಸೊರಿಯಲ್ಲಿ ಬೋರ್ದ್‌ನವರೊಂದಿಗೆ ಮೂರು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲದ ವಾಙ್ಮೂಲ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ನೀಡಿದರು..&lt;ref name=&quot;CNN_deposition_20081025&quot;&gt;{{cite news|title = Palin gives deposition in trooper case| author=CNN staff| work=ElectionCenter200| publisher = CNN | date = October 25, 2008| url =http://www.cnn.com/2008/POLITICS/10/24/palin.deposition| accessdate = 2008-10-26}}&lt;/ref&gt;  ನವೆಂಬರ್ 3ರಂದು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಇತರ ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ರಾಜ್ಯದ ನೀತಿತತ್ವದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಮಾನಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದರು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ಪೆತುಮೆನಸ್‌ರವರು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದರು..&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://voices.washingtonpost.com/the-trail/2008/11/03/2nd_alaska_probe_finds_palin_d.html?hpid=topnews|title=2nd Alaska Probe Finds Palin Did Not Violate Ethics Rules|first=James V.|last=Grimaldi|publisher=Washington Post|work=The Trail|date=November 3, 2008|access-date=ಜೂನ್ 18, 2010|archive-date=ನವೆಂಬರ್ 27, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111127173142/http://voices.washingtonpost.com/the-trail/2008/11/03/2nd_alaska_probe_finds_palin_d.html?hpid=topnews|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://cnnwire.blogs.cnn.com/2008/11/03/2nd-probe-clears-palin-in-trooper-case/|title=2nd probe clears Palin in trooper case|publisher=CNN|work=The CNN Wire|date=October 3, 2008|accessdate=2009-10-24|archive-date=2011-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20110114094044/http://cnnwire.blogs.cnn.com/2008/11/03/2nd-probe-clears-palin-in-trooper-case/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;nytimesb1&quot;&gt;
{{cite news| url = https://www.nytimes.com/2008/11/04/us/politics/04palin.html| title = Report Backs Palin in Firing of Commissioner| first = William | last = Yardley |coauthors=Serge F. Kovaleski| publisher = New York Times| date = November 3, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Breitbart_DOro_20081103&quot;&gt;{{cite news| title = Report clears Palin in Troopergate probe| first = Rachel | last = D'Oro| date = November 3, 2008| agency =[Associated Press| publisher =Seattle Times| url =http://seattletimes.nwsource.com/html/politics/2008346215_appalintroopergate.html| accessdate = 2008-11-04}}&lt;/ref&gt;

=== ಸಮ್ಮತಿಯ ಸ್ಥಾನಗಳು ===
ಅಲಸ್ಕಾದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರ ಸಮ್ಮತಿಯ ಸ್ಥಾನದ ಶ್ರೇಣಿಯು ಜುನ್ 2007ರಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ 93% ರಿಂದ ಮೇ 2009ರಲ್ಲಿನ 54% ವರೆಗಿದೆ.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ದಿನಾಂಕ
! ಸಮ್ಮತಿ
! ಅಸಮ್ಮತಿ
|-
|  ಮೇ 30, 2007&lt;ref&gt;{{cite web| url=http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-30905072_ITM| title=Alaska's governor tops the approval rating charts| publisher=Anchorage Daily News| work=Archived at AccessMyLibrary| date=May 30, 2007| accessdate=2009-10-24| archiveurl=https://archive.today/20120718141521/http://www.accessmylibrary.com/search/?q=Alaska's%20governor%20tops%20the%20approval%20rating%20charts.| archivedate=2012-07-18| url-status=live}}&lt;/ref&gt;
|  89%
|  ?
|-
|  ಜೂನ್ 21, 2007&lt;ref&gt;{{cite news|last=Cauchon |first=Dennis |url=http://www.usatoday.com/news/politics/2007-06-21-state-bipartisanship_N.htm |title=At state level, GOP, Dems learn to get along| publisher=USA Today| date=June 21, 2007| accessdate=2009-10-24}}&lt;/ref&gt;
|  93%
|  ?
|-
|  ನವೆಂಬರ್ 4, 2007&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.alaskajournal.com/stories/110407/hom_20071104035.shtml|title=Palin ranks among nation's most popular governors|first=Carly|last=Horton|publisher=The Alaska Journal of Commerce|date=November 4, 2007|accessdate=2010-02-13|archive-date=2007-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20071225192026/http://www.alaskajournal.com/stories/110407/hom_20071104035.shtml|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|  83%
|  11%
|-
|  ಏಪ್ರಿಲ್ 10, 2008&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/alaska/alaska_mccain_48_obama_43 |title=Alaska: McCain 48% Obama 43% |publisher=Rasmussen Reports |date=April 10, 2008 |accessdate=2009-10-24 |archive-date=2008-07-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080704191905/http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/alaska/alaska_mccain_48_obama_43 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|  73%
|  [7].
|-
|  ಮೇ17, 2008&lt;ref name=&quot;rasmussenreports1&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/alaska/alaska_mccain_50_obama_41|title=Alaska: McCain 50% Obama 41%|publisher=Rasmussen Reports|date=May 17, 2008|accessdate=2009-10-24|archive-date=2008-12-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20081201210621/http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/alaska/alaska_mccain_50_obama_41|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|  69%
|  9%
|-
|  ಆಗಸ್ಟ್ 29, 2008&lt;ref name=&quot;rasmussenreports1&quot;/&gt;
|  64%
|  14%
|-
|  ಅಕ್ಟೋಬರ್ 7, 2008&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/alaska/mccain_leads_by_15_in_alaska|title=McCain Leads By 15 in Alaska|date=October 7, 2008|publisher=Rasmussen Reports|accessdate=2009-10-24|archive-date=2012-09-10|archive-url=https://archive.is/20120910120928/http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/alaska/mccain_leads_by_15_in_alaska|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|  63%
|  37%
|-
|  ಮಾರ್ಚ್ 24–25, 2009&lt;ref name=&quot;MiamiHerald 1035915&quot;/&gt;
|  59.8%
|  34.9%
|-
|  ಮೇ5, 2009&lt;ref name=&quot;MiamiHerald 1035915&quot;&gt;{{cite web| title = New poll shows slump in Palin's popularity among Alaskans| publisher = Miami Herald| url = http://www.miamiherald.com/515/story/1035915.html|first=Sean|last= Cockerham| date = May 7, 2009 | accessdate =  2009-07-05 }}&lt;/ref&gt;
|  54%
|  41.6%
|-
|  ಜೂನ್14–18, 2009&lt;ref&gt;{{cite news|last=Cillizza|first=Chris|url=http://voices.washingtonpost.com/thefix/morning-fix/071709morning-fix-winners-and.html#more|title=Morning Fix: Winners and Losers, Sotomayor Day 4|work=The Fix|publisher=Washington Post|date=July 17, 2009|accessdate=2009-10-24|archive-date=2011-11-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20111127173224/http://voices.washingtonpost.com/thefix/morning-fix/071709morning-fix-winners-and.html#more|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|  56%
|  35%
|}

=== ರಾಜೀನಾಮೆ ===
{{Main|Resignation of Sarah Palin}}
[[ಚಿತ್ರ:Palin resignation.jpg|thumb|right|300px|ಪೈರ್ಬಾಂಕ್ಸ್‌ನ ಪಯನೀರ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‍‌ರವರು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸೇನ್ ಪಾರ್ನೆಲ್ಲ್‌ರವರಿಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವುದನ್ನು ನೋಡಲು ಸೇರಿದ ಅಂದಾಜು 5,000 ಜನರು.&lt;ref&gt;[413]&lt;/ref&gt; ]]
ಜುಲೈ3, 2009ರಂದು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಪತ್ರಿಕಾಗೋಸ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ತಾವು 2010ರ ಅಲಸ್ಕಾದ ಗುಬೆರ್ನ್ಯಾಟೋರಿಯಲ್ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮರುಚುನಾವಣೆಗೆ ಧಾವಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಜುಲೈ ತಿಂಗಳ ಅಂತ್ಯದ ಮೊದಲೇ ರಾಜೀನಾಮೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.  ಅವರ ಪ್ರಕಟನೆಯಲ್ಲಿ,&lt;ref name=&quot;reasons&quot;/&gt; ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತನ್ನ ವಿರುದ್ಧ ದಾಖಲಾದ ಕ್ಷುಲ್ಲಕ ನೀತಿತತ್ವದ ದೂರುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ನಾನು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಇಬ್ಬರು &quot;ಹುಚ್ಚುಹಿಡಿಯಬಹುದಾತಂತಹ&quot; ಸಮಯ ಮತ್ತು ಹಣವನ್ನು ವುನಿಯೋಗಿಸಿದ್ದೇವೆ,,&lt;ref name=&quot;reasons&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2009/07/06/us/06palin.html| title=Legal Bills Swayed Palin, Official Says| author=New York Times staff| publisher=New York Times| date=July 5, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news| last=Carlton| first=Jim| url=http://online.wsj.com/article/SB124691179571701975.html| title=Palin Confidante Says Governor Felt Hampered by Probes| publisher=Wall Street Journal| date=July 7, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news | author = Wall Street Journal Staff | title = Palin to quit as governor; cost of probes is cited | publisher = [[The Wall Street Journal Asia]] | date = July 6, 2009 | page = 12 | format = WSJ roundup | quote = Sarah Palin’s decision to resign as Alaska governor was primarily prompted by her concern over the large sums of money being spent on ethics investigations targeting her, Alaska Lt. Gov. Sean Parnell said Sunday.}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಮರುಚುನಾವಣೆಗೆ ಹೋಗದೆಯಿರುವ ತಮ್ಮ ನಿರ್ಧಾರವು ತಮ್ಮನ್ನು [[ಅಶಕ್ತ]] ರಾಜ್ಯಪಾಲರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;reasons&quot;&gt;{{cite news|url=http://voices.washingtonpost.com/44/2009/07/03/palins_remarks_in_stepping_dow.html?wprss=44|work=44 The Obama Presidency|format=Transcript and Video|title=Palin's Reasons for Stepping Down|publisher=Washington Post|date=July 3, 2009|access-date=ಜೂನ್ 18, 2010|archive-date=ನವೆಂಬರ್ 27, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111127173218/http://voices.washingtonpost.com/44/2009/07/03/palins_remarks_in_stepping_dow.html?wprss=44|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;  ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಪತ್ರಿಕಾಗೋಸ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಲಿಲ್ಲ.  ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಸಹಾಯಕ ಒತ್ತಿಹೇಳಿದ್ದೇನೆಂದರೆ ಪಾಲಿನ್‌‌ರವರಿಂದ &quot;ಇನ್ನು ಹೆಚ್ಚುಕಾಲ ಕೆಲಸಮಾಡಲು ಸಾದ್ಯವಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಅವರು ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅಗತ್ಯವಾಗಿ, ತೆರಿಗೆ ಕಟ್ಟುವವರು ಸಾರಾ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರತಿದಿನ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ವೇತನ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite news| url=http://online.wsj.com/article/SB124700261179807839.html| title=Why Palin Quit: Death by a Thousand FOIAs|work=Opinion|date= July 7, 2009| authorlink=John Fund| first=John| last=Fund| publisher=Wall Street Journal}}&lt;/ref&gt;

== 2008ರ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಪದವಿಯ ಅಭಿಯಾನ ==
{{Main|John McCain presidential campaign, 2008}}
{{See also|Republican Party (United States) vice presidential candidates, 2008}}
[[ಚಿತ್ರ:Palin waving-RNC-20080903 cropped.jpg|thumb|ಸೈಂಟ್ ಪಾಲ್, ಮಿನ್ನೆಸೊಟದಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು 2008ರ ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಭೆಯನ್ನು ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುವುದು]]
2007ರ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಮದ್ಯಮವರ್ಗದ ಮನಸ್ತತ್ವದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಾರರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಬೆಟ್ಟಿಯಾದರು.&lt;ref name=&quot;NewYorker_Mayer_20081027&quot;&gt;{{cite magazine| last = Mayer| first = Jane| authorlink = Jane Mayer | journal = [[The New Yorker]]| title = The Insiders: How John McCain came to pick Sarah Palin | date = October 27, 2008| url = http://www.newyorker.com/reporting/2008/10/27/081027fa_fact_mayer?currentPage=1| accessdate = 2009-06-21}}&lt;/ref&gt;  ಅವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು, [[ಬಿಲ್ಲ್ ಕ್ರಿಸ್ಟೋಲ್‌]]ನಂತವರು, ನಂತರ ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ತಮ್ಮ ಸಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರೇರೇಪಿತರಾದರು, ಮತ್ತು ಟಿಕೀಟಿನಲ್ಲಿ ಅವರ ಹಾಜರಾತಿಯು ರಿಪಾಬ್ಲಿಕಾನ್ ಪಕ್ಷದ ದರ್ಮನಿಷ್ಟೆಯುಳ್ಳ ಬಲಪಕ್ಷಗಳ ನಡುವ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆಂದು ವಾದಿಸಿದರು, ಹಾಗು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಪರಿಚಿತವಾಗಿರುವುದು ಕೂಡ ನಮಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗುತ್ತದೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;Salon Radio&quot;&gt;{{cite interview| subject = Horton, Scott| subjectlink = Scott Horton (lawyer)| interviewer = [[Glenn Greenwald]]| title = Salon Radio: Scott Horton| format = Transcript and link to Audio| url = http://www.salon.com/opinion/greenwald/radio/2008/10/15/horton/index1.html| date = October 15, 2008| accessdate = 2009-06-21| archivedate = 2009-01-13| archiveurl = https://web.archive.org/web/20090113203938/http://www.salon.com/opinion/greenwald/radio/2008/10/15/horton/index1.html| access-date = 2010-06-18| archive-date = 2009-01-13| archive-url = https://web.archive.org/web/20090113203938/http://www.salon.com/opinion/greenwald/radio/2008/10/15/horton/index1.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;

ಆಗಸ್ಟ್ 24, 2008ರ ಸಾಮಾನ್ಯ ರಣನೀತಿ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, [[ಸ್ಟೆವ್ ಸ್ಚ್‌ಮಿಡ್ತ್‌]] ಮತ್ತು [[ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರ ಅಭಿಯಾನದ]] ಕೆಲವು ಇತರ ಹಿರಿಯ ಸಲಹೆಗಾರರು, ಪಾಲಿನ್‌‍ರನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದ ಒಮ್ಮತಗಳಿಂದ ಸಂಭವನೀಯ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಪಧವಿಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. ಮಾರನೆಯದಿನ, ರಣನೀತಿ ವಿಶಾರದವರು ತಮ್ಮ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು [[ಅಲಸ್ಕ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿದ್ದ]] ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಖುದ್ದಾಗಿ ಕರೆದರು.&lt;ref&gt;{{cite news | last = Draper | first = Robert | authorlink = Robert Draper | title = The Making (and Remaking and Remaking) of McCain | work = The New York Times Magazine | date = October 26, 2008 | pages = 52–59, 74, 112 | url = https://www.nytimes.com/2008/10/26/magazine/26mccain-t.html | accessdate = 2009-09-06}}&lt;/ref&gt;

ಆಗಸ್ಟ್ 27ರಂದು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ಸೆನೊಡ ಹತ್ತಿರದ,ಅರಿಜೊನ]]ದ ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರ ರಜೆ ಮನೆಗೆ ಬೇಟಿನೀಡಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಪಧವಿಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಸ್ಥಾನವನ್ನು ಒಡ್ಡಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;WashingtonPost_Balz-Barnes_20080831&quot;&gt;{{cite news | last = Balz | first = Dan | authorlink = Dan Balz | last2 = Barnes | first2 = Robert | title = Palin Made an Impression From the Start | work=The Making Of A Running Mate | publisher = Washington Post | date = August 31, 2008 | page = A1 | url =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/30/AR2008083002377.html | accessdate = 2009-09-06}}&lt;/ref&gt;  ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರ ವಕ್ತಾರಿಣಿ, ಜಿಲ್ ಹಜೆಲ್ಬಕೆರ್‌ರ ಪ್ರಕಾರ, ಅವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೆ ಪೆಬ್ರವರಿ 2008ರಲ್ಲಿ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ [[ನ್ಯಾಷನಲ್ ಗವರ್ನೆರ್ಸ್ ಅಸೊಸಿಯೇಷನ್]] ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟಿಯಾದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಬಗ್ಗೆ &quot;ಅಸಾಧಾರಣದ ಅಭಿಪ್ರಾಯದೊಂದಿಗೆ&quot; ಬಂದರು.&lt;ref name=&quot;WSJ_WashingtonWire_20080829&quot;&gt;{{cite news | last = Davis | first = Susan | work = Washington Wire | publisher = The Wall Street Journal | title = When John Met Sarah: How McCain Picked Palin | date = August 29, 2008 | url = http://blogs.wsj.com/washwire/2008/08/29/when-john-met-sarah-how-mccain-picked-palin/ | accessdate = 2008-10-21 | archive-date = 2008-09-11 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080911190245/http://blogs.wsj.com/washwire/2008/08/29/when-john-met-sarah-how-mccain-picked-palin/ | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;  ಆ ವಾರದಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಲು ಚರ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಮುಖತ ಸಂದರ್ಶನ ಹೊಂದಿದ ಏಕೈಕ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರಾಗಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;NYT&quot;&gt;{{cite news | last = Bumiller | first = Elizabeth | authorlink = Elizabeth Bumiller | last2 = Cooper | first2 = Michael | title = Conservative Ire Pushed McCain From Lieberman | publisher = New York Times | date = August 31, 2008 | page = A26 | url = https://www.nytimes.com/2008/08/31/us/politics/31reconstruct.html | accessdate = 2009-09-06}}&lt;/ref&gt;  ಅದಾಗ್ಯು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಆಯ್ಕೆಯು ಊಹಾಲೋಕದಲ್ಲಿದ್ದ ಇತರ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಾದ,[[ಮಿನ್ನೆಸೊಟದ]] ರಾಜ್ಯಪಾಲರು [[ಟಿಮ್ ಪಾವ್ಲೆಂಟಿ]], [[ಲೊಯಿಸಿಯನದ]] ರಾಜ್ಯಪಾಲರು [[ಬೊಬ್ಬಿ ಜಿಂದಾಲ್]], [[ಮಸ್ಸಚುಸೆಟ್ಸ್‌ನ]] ಮಾಜಿ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು [[ಮಿಟ್ಟ್ ರೊಮ್ನಿ]], [[ಕೊನ್ನೆಕ್ಟಿಕುಟ್‌ನ]] U.S. ಸೆನೆಟರು [[ಜೊಯ್ ಲಿಬೆರ್ಮನ್]] ಮತ್ತು [[ಪೆನ್ಸಿಲ್ವಾನಿಯದ]] ಮಾಜಿ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು [[ಟೊಮ್ ರಿಡ್ಜ್]] ಮುಂತಾದವರನ್ನು ಬೆರಗುಗೊಳಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;cnn-taps&quot;/&gt;  ಆಗಸ್ಟ್ 29ರಂದು, [[ಡಯ್ಟೊನ್,ಒಹಿಯೊ]]ದಲ್ಲಿ, ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ತಮ್ಮ [[ಸಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ]]ಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;cnn-taps&quot;/&gt;

ಪಾಲಿನ್‌ರವರು U.S.ನ ಪ್ರಮುಖ ಪಕ್ಷದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಮೊದಲ ಅಲಸ್ಕದವರು ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref name=&quot;cnn-taps&quot;&gt;[[1984]]ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಪದವಿಗೆ ಹೆಸರನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದ, ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯು [[ಗೆರಾಲ್ಡೈನ್ ಪೆರ್ರರೊ]], ಅವರು ಮಾಜಿ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರು [[ವಾಲ್ಟೆರ್ ಮೊಂಡಲೆ]] ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದರು.{{cite news| url =http://www.cnn.com/2008/POLITICS/08/29/palin.republican.vp.candidate/index.html| title = McCain taps Alaska Gov. Palin as vice president pick| work=ElectionCenter2008| publisher = CNN| date = August 29, 2008| accessdate = 2008-08-29}}&lt;/ref&gt;

ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರಿಂದ ಆಯ್ಕೆಯಾಗುವ ಮೊದಲು ಪಾಲಿನ್‌ರವರಬಗ್ಗೆ ಅಲಸ್ಕಾದ ಹೊರಗಿನವರಾರಿಗು ಗಿತ್ತಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಅವರ ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಜೀವನ, ಪದವಿಗಳು, ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯದ ದಾಖಲೆಗಳು ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಶೂಕ್ಷ್ಮ ಪರಿಶೀಲನೆಹೊಳಗಾದವು.&lt;ref name=&quot;FairbanksDailyNewsMiner&quot;/&gt; ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1, 2008ರಂದು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಮ್ಮ ಮಗಳು ಬ್ರಿಸ್ಟೊಲ್ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮತ್ತು ಅವಳು ಫಾದರ್ [[ಲೆವಿ]]ರವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಬಹುದೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news| last = Shear | first = Michael D. | last2 = Vick | first2 = Karl | title = No Surprises From Palin, McCain Team Says | work = The Washington Post | date = September 2, 2008 | page = A17 | url =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/09/01/AR2008090100710.html| accessdate = 2009-09-06}}&lt;/ref&gt;  ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನರು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಮೇಲೆ ಅಸಮಂಜಸವಾಗಿ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರೆಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟರು.&lt;ref name=&quot;BostonGlobe_Wangsness_20080905&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.boston.com/news/nation/articles/2008/09/05/republicans_point_fingers_at_media_over_palin_coverage/ | title = Republicans point fingers at media over Palin coverage | newspaper = The Boston Globe | author = Wangsness, Lisa | date = September 5, 2008| accessdate=2008-09-08}}&lt;/ref&gt;  ಅವರ ವಿವಿಧ ಕ್ಷುಲ್ಲಕ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಸ್ಟಿಯು ಅವರಿಗೆ ದಕ್ಕೆ ಉಂಟುಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಅವರ ಭಾಷಣದ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿದ ಕಾರಣ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಅಂಗೀಕೃತ ಭಾಷಣವು &quot;ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಶಂಸೆಗೊಳಗಾಗಿ&quot; ಕೊನೆಗೆ ಅವರು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಅಧವಿಗೆ ಅನರ್ಹರೆಂಬ ಉಹಾಪೋಹಗಳಿಂದ ಕೊನೆಗಾಣುವುದೆಂದು [[ಸ್ಟೇಟ್ ಮೇಗಜಿನ್]] ಮೊದಲೆ ಊಹಿಸಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;Salon 08-03-08&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.slate.com/id/2199322|title=Sarah Palin Wows Convention! Why success is foreordained for the vice-presidential nominee's convention speech|last=Noah|first=Timothy|date=September 3, 2008|publisher=Slate magazine|accessdate=2010-05-20}}&lt;/ref&gt;  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 3, 2008ರಂದು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನ್ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು 40-ನಿಮಿಷಗಳ ಅಂಗೀಕೃತ ಭಾಷಣವನ್ನು ಮಾಡಿದರು, ಅದನ್ನು ಒಳ್ಳೆಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 40 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗಿಂತಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಂದ ವೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;AP_Bauder_20080904&quot;&gt;{{cite news| title = More than 40 million people see Palin speech| url = http://www.ktuu.com/Global/story.asp?S=8955464| agency = Associated Press| publisher = KTUU News| date = September 4, 2008| accessdate = 2010-02-14}}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; 51% ಅಮೆರಿಕಾನರು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪ್ರಚಾರದಿಂದ ಪಾಲಿನ್‌ರವನ್ನು ನೋಯಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿವೆಯಂದು ನಂಬಿವೆ, ಮತ್ತು 40% ಜನರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಅಧವಿಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರ ನಡೆಸಲು ಸಿದ್ದರಿದ್ದಾರೆಂದು ನಂಬಿದ್ದಾರೆಂಬುದನ್ನು, ಸಭೆಯ ನಂತರ ನಡೆದ ಮತದಾರರ ಎಣಿಕೆಯು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿತು.&lt;ref name=&quot;freshface&quot;&gt;{{cite web | url = http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/palin_power_fresh_face_now_more_popular_than_obama_mccain | title = Palin Power: Fresh Face Now More Popular Than Obama, McCain | publisher = Rasmussen Reports | date = September 5, 2008 | accessdate = 2008-09-07 | archive-date = 2008-09-06 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080906053604/http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/palin_power_fresh_face_now_more_popular_than_obama_mccain | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:McCainPalin1.jpg|thumb|left|ಪೈರ್ಪಾಕ್ಸ್, ವಿರ್ಜಿನಿಯದಲ್ಲಿನ ಪಾಲಿನ್‍ರವರು ಮತ್ತು ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರು, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008.]]
ಅಭಿಯಾನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪಲಿನ್‌ರವರ ಗುಬೆರ್ನೇಟೋರಿಯಲ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಪಧವಿಯ ಅಧ್ಯರ್ಥಿಯ ಸ್ಥಾನಗಳ ನಡುವಿನ ಅಪಾದನೆಗಳು ಚರ್ಚೆಗೊಳಗಾದವು.  ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌ರವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ತಮ್ಮ ಸಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ನಂತರ, ''[[ನ್ಯುವ್ಸ್ ವೀಕ್]]'' ಮತ್ತು ''[[ಟೈಂಮ್]]''  ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಅವರ ಮೇಗಜುನ್‌ ಕವರುಗಳ ಮೇಲೆ ಹಾಕಿದರು,&lt;ref&gt;{{cite web | author = Calderone, Michael | title = Sarah Palin has yet to meet the press | publisher = Politico | accessdate = 2010-02-15 | url =http://www.politico.com/news/stories/0908/13208.html }}&lt;/ref&gt; ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌ರವರ ಅಭಿಯಾನವು ಕೇವಲ ಮೂರುಜನರನ್ನು ಅದರಲ್ಲು ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರನ್ನಾಗಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಸಂದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಜೊತೆಗಿನ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಟಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತಿಲ್ಲವೆಂದು ದೂರಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite web| author = Garofoli, Joe| title = Palin: McCain campaign's end-run around media | date=September 30, 2008 | publisher = San Francisco Chronicle | accessdate = 2008-09-30| url = http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2008/09/30/MNTB1374LU.DTL}} ಮಾದ್ಯಮಗಳ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಪದವಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿರುವ ಹೆಸರನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ತಿಳಿದುಕೊಂಡ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ, ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿಯೇ ಇರಲು ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಕಾರಣ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಜನರ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;/ref&gt;  [[ABC ನ್ಯುವ್ಸ್‌]]ನ [[ಚಾರ್ಲೆಸ್ ಗಿಬ್ಸೊನ್‌]]ರ ಜೊತೆಗಿನ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಮೊದಲ ಅತೀದೊಡ್ಡ ಸಂದರ್ಶನವು, ಮಿಶ್ರ ವಿಮರ್ಶೆಗಳಿಗೊಳಗಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news | author = Swaine, Jon | title = Sarah Palin interview: pundits give mixed reviews | publisher = Telegraph (UK) | date = September 12, 2008 | url = http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/uselection2008/sarahpalin/2823573/Sarah-Palin-interview-pundits-give-mixed-reviews.html | accessdate = 2008-09-30 | location = London | archive-date = 2008-12-20 | archive-url = https://web.archive.org/web/20081220183146/http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/uselection2008/sarahpalin/2823573/Sarah-Palin-interview-pundits-give-mixed-reviews.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;  ಐದು ದಿನಗಳ ನಂತರದ ಅವರ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ [[ಪೊಕ್ಸ್ ನ್ಯುವ್ಸ್‌]]ನ [[ಸೆಯನ್ ಹನ್ನಿಟಿ]]ರವರು ಕೂಡ ಬಹುತೇಕ ಗಿಬ್ಸೊನ್‌ರವರ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಕೇಳಿದಂತಹ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite news | last = Stanley | first = Alessandra | authorlink = Alessandra Stanley | title = A Question Reprised, but the Words Come None Too Easily for Palin | publisher = New York Times | date = September 26, 2008 | page = A20 | url = https://www.nytimes.com/2008/09/26/us/politics/26watch.html | accessdate = 2009-09-06}}&lt;/ref&gt;  [[CBS ನ್ಯೂ‌ಸ್‌]]ನ, ಸಂದರ್ಶನಗಾರ [[ಕಟಿ ಕೊರಿಕ್‌]]ರವರೊಂದಿನ, [[ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಮೂರನೇ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯದಕ್ಷತೆ]]ಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಟೀಕಿಸಲಾಯಿತು; ಅವರ ಬೆಂಬಲಿಗರ ಸಂಖೆ ಕ್ಷೀಣಿಸಿತು, ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನರು ಅವರನ್ನು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಹೊರೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆಂದು ಟೀಕಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮರ್ಶಕರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪಧವಿಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆನೀಡುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;nytimes1&quot;&gt;{{cite news | last = Nagourney | first = Adam | authorlink = Adam Nagourney | title = Concerns About Palin’s Readiness as Big Test Nears | publisher = New York Times | date = September 30, 2008 | page = A16 | url =https://www.nytimes.com/2008/09/30/us/politics/30palin.htm | accessdate = 2009-09-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news| author = Alberts, Sheldon| title = Palin raising fears among Republican conservatives| agency = Canwest News Service| date = September 29, 2008| publisher = Canada.com| accessdate = 2008-09-30| url = http://www.canada.com/topics/news/world/story.html?id=3d17bbf2-556a-480a-9dce-21b958a89663| archive-date = 2008-10-02| archive-url = https://web.archive.org/web/20081002022809/http://www.canada.com/topics/news/world/story.html?id=3d17bbf2-556a-480a-9dce-21b958a89663| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;  ಇತರ ಸುದಾರಣವಾದಿಗಳು ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ನಿಂತು, ಟೀಕಿಸುವವರನ್ನು [[ವಿರೋಧಿಗಳೆಂದು]] ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;NYT_Bumiller_20081105&quot;&gt;{{cite news | last = Bumiller | first = Elizabeth | authorlink = Elizabeth Bumiller | coauthors=Julie Bosman and Michael Cooper | title = Internal Battles Divided McCain and Palin Camps | publisher = New York Times | date = November 6, 2008 | page = P9 | url =https://www.nytimes.com/2008/11/06/us/politics/06mccain.html | accessdate =May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ಈ ಸಂದರ್ಶನದ ನಂತರ, [[ಮಿಟ್ಟ್ ರೊಮ್ನೆಯ್]] ಮತ್ತು [[ಬಿಲ್ ಕ್ರಿಸ್ಟೊಲ್‌]]ರವರನ್ನೊಳಗೊಂಡು, ಕೆಲವು ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನರು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಟಿಯ ಸಂದರ್ಶನದಿಂದ ದೂರವಿಡುತ್ತಿದ್ದ ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರ ಅಭಿಯಾನದ ಯುಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;CNN_Costello-Anderson_20080929&quot;&gt;{{cite news| first = Carol | last = Costello |coauthors=Dana Bash and Scott J. Anderson| title = Conservatives to McCain camp: Let Palin be Palin| date = September 29, 2008 | publisher = CNN|accessdate=May 30, 2010|url=http://www.cnn.com/2008/POLITICS/09/29/conservatives.palin/?iref=hpmostpop}}&lt;/ref&gt;

ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2ರಂದು [[St. ಲೊಯಿಸ್‌ನ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಯುನಿವೆರ್ಸಿಟಿ]]ಯಲ್ಲಿ, [[ಡೆಮೊಕ್ರಟಿಕ್]] ಪಕ್ಷದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಪಧವಿಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾದ [[ಜೊಯ್ ಬಿಡೆನ್‌]]ರವರೊಂದಿಗೆ ನಡೆಯುವ [[ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಪಧವಿಯ ಚರ್ಚೆಗೆ]] ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ವರದಿಯುಕ್ತವಾಗಿ ಬಹಳ ಆಳವಾದ ತಯರಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಜ್ಜಾಗಿದ್ದರು.  ಕೆಲವು ರಿಪಾಬ್ಲಿಕಾನರು ಸೂಚಿಸಿದ ಪ್ರಕಾರ ಸಂದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿನ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಕಾರ್ಯವೈಕರಿಯಿಂದ ಕಡಿಮೆ ನಿರೀಕ್ಷೆಹೊಂದಿದ್ದ ಜನರಲ್ಲಿ ಅವರ ಚರ್ಚಾ ಸಾಧನೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು.&lt;ref name=&quot;nytimes1&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title = Palin prepping for debate in seclusion | author=UPI staff | date = September 30, 2008| publisher = UPI |location=Sedona, AZ| accessdate =May 30, 2010 | url =http://www.upi.com/Top_News/2008/09/30/Palin_prepping_for_debate_in_seclusion/UPI-67411222783104/ }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;HoustonChronicle_Douglass_20080802&quot;&gt;{{cite news| author = Daniel K., Douglass| url =http://www.chron.com/disp/story.mpl/politics/5921063.html| accessdate =May 30, 2010| title = Obama backs away from McCain's debate challenge | publisher = Houston Chronicle | date = August 2, 2008| agency = Associated Press}}&lt;/ref&gt;  [[CNN]], {0ಪೊಕ್ಸ್{/0} ಮತ್ತು [[CBS]]ನ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಪಲಿನ್‌ರವರು ಬಹುತೇಕ ಬೆಂಬಲಿಗರ ನಿರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮೀರಿದ್ದರೂ, ಅವರು ಬಿಡೆನ್‌ರವರೇ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದರೆಂದು ಬಾವಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news | url = http://www.cnn.com/2008/POLITICS/10/03/debate.poll/?iref=hpmostpop | title = Debate poll says Biden won, Palin beat expectations | date = October 3, 2008 | author=CNN staff|work=ElectionCenter2008|publisher=CNN | accessdate =May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://www.foxnews.com/wires/2008Oct03/0,4670,VicePresidentialDebate,00.html | title=Palin says debate went well as polls favor Biden | last=Fouhy | first=Beth | date = October 3, 2008| agency= Associated Press | publisher=Fox News|accessdate=May 30, 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081006065809/http://www.foxnews.com/wires/2008Oct03/0,4670,VicePresidentialDebate,00.html|archivedate=October 6, 2008}}&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:Palin In Carson City On 13 September 2008.jpg|right|thumb|upright|ಕಾರ್ಸೊನ್ ನಗರ, NVನಲ್ಲಿನ ಅಭಿಯಾನದ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008]]
ಅವರ ಚರ್ಚೆಯ ತಯಾರಿ ನಂತರ ಅಭಿಯಾನದ ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕೆ ವಾಪಾಸಾದಮೇಲೆ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು, ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪಧವಿಗೆ ಡೆಮೊಕ್ರಟಿಕ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾದ, ಸೆನೆಟರ್ [[ಬರಕ್ ಒಬಾಮ]]ರ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ದಾಳಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ಬಂಡವಾಳ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಮ್ಮ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ, &quot;ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಒಂದು ಸಮಯ ಕೂಡಿಬರಿತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆ ಸಮಯವೇ ಇದಾಗಿದೆ&quot; ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;gloves&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&amp;sid=aJ7Yeq09eR4Q&amp;refer=home|title= Palin Takes `Gloves Off,' Filling Attack-Dog Role (Update 2) | last=Johnston | first=Nicholas | date=October 6, 2008| publisher=Bloomberg|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;

ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 18ರಂದು ''[[Saturday Night Live]]''  ಅನ್ನುವ ದೂರದರ್ಶನದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು.  ಅವರ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಮೊದಲು, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ತಕ್ಕಹಾಗೆ ಅವರ ದೈಹಿಕ ಹೋಲಿಕೆಯಿರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನೇಮಿಸಿದ [[ಟಿನ ಪೆಯ್‌]]ರವರಿಂದ ಅನೇಕ ಬಾರಿ [[ಅವರ ನಕಲಿ ರೂಪದ ಅಭ್ಯಸ]] ಮಾಡಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news| title = Palin drops in on 'Saturday Night Live'| date=October 19, 2008|agency=Reuters | publisher= Reuters| author = Michaud, Chris| url = http://www.reuters.com/article/wtMostRead/idUSTRE49G6ZE20081019?sp=true| accessdate = May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ಚುನಾವಣಾದಿನ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಯುಟುಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಾವಿಷಯವಾದರು.&lt;ref name=&quot;WashingtonTimes_Chapman_20080918&quot;&gt;{{cite news | last = Chapman | first = Glenn | title = Palin parodies flood the Web|agency=AFP |newspaper = The Washington Times | date = September 18, 2008  | url =http://www.washingtontimes.com/news/2008/sep/18/palin-parodies-flood-the-web/ | accessdate = May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008ರಲ್ಲಿ ರಿಪಾಬ್ಲಿಕಾನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕಮಿಟಿ (RNC)ಯು $150,000ಗಳಷ್ಟು ಅಭಿಯಾನದ ಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರ ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರ ವಸ್ತ್ರಾಲಂಕಾರ, ಕೇಶವಿನ್ಯಾಸ, ಮತ್ತು ವೇಷದ ರೀತಿಗೆ ಖರ್ಚುಮಾಡಿದೆಯೆಂದು ವರದಿಯಾದ ನಮ್ತರ ವಿವಾದಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾದವು.&lt;ref name=&quot;AP azcentral.com&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.azcentral.com/news/articles/2008/10/22/20081022palinclothes22-on.html|title=GOP spent $150,000 in donations on Palin's look|author=AP staff|agency=Associated Press|publisher=AZCentral.com|date=October 22, 2008|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಅಭಿಯಾನದ ವಕ್ತಾರರೊಬ್ಬರು ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ದಾನಧರ್ಮ ಮಾಡಲಾಗುವುದೆಂದು ಹೇಳಿಕೆನೀಡಿದರು.&lt;ref name=&quot;AP azcentral.com&quot;/&gt;  ಪಾಲಿನ್ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ವಿವಾದಗಳಲ್ಲಿನ ಲಿಂಗ ಬೇಧಗಳನ್ನು ನಿಂದಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.thestar.com/news/world/article/523869|title=Palin blames gender bias for clothing controversy|author=AP staff|agency=Associated Press|date=October 23, 2008|publisher=The Toronto Star|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.huffingtonpost.com/2008/10/23/campbell-brown-calls-out_n_137106.html|title=Campbell Brown Calls Out Double Standard On Palin Clothes Controversy|author=Huffington Post staff|publisher=Huffington Post|date=October 23, 2008|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಅಭಿಯಾನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು RNCಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.huffingtonpost.com/2008/11/10/palin-sorts-clothes-to-se_n_142766.html|title=Palin Sorts Clothes To See What Belongs To The RNC|last=Johnson|first=Gene|date=November 10, 2008|publisher=Huffington Post|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;

ನವೆಂಬರ್ 4ರಂದು ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಿತು, ಮತ್ತು ಈಸ್ಟರ್ನ್ ಸ್ಟೇಂಡರ್ಡ್ ಸಮಯ 11:00 PM ರಂದು ಒಬಮರವರನ್ನು ವಿಜೇತರಾಗಿ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;CNN_concession_20081104&quot;&gt;{{cite news| url = http://edition.cnn.com/2008/POLITICS/11/04/mccain.transcript/| title = Transcript: McCain concedes presidency| location = Phoenix, Arizona| work = ElectionCenter2008| publisher = CNN| date = November 4, 2008| accessdate = May 30, 2010| archive-date = ನವೆಂಬರ್ 10, 2010| archive-url = https://web.archive.org/web/20101110133628/http://edition.cnn.com/2008/POLITICS/11/04/mccain.transcript/| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಬಾಷಣದಲ್ಲಿ &quot;ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ನಾನು ಇಲ್ಲಿಯ ವರೆಗೆ ನೋಡಿದ ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ತಮ ಅಭಿಯಾನಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ಹೇಳುವದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿನ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಗೆ ಇದೊಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಕ ಹೊಸಾ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂಲತತ್ವಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ನಮ್ಮ ಮಹತ್ತರ ಸಂಪನ್ನ್ಮೂಲಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆಯೆಂದು&quot; ಹೇಳುವುದರ ಮೂಲಕ ಅವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;CNN_concession_20081104&quot;/&gt; ಸಹಾಯಕರು ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರ ಭಾಷಣಕ್ಕೆ ಟೆಲಿಪ್ರೊಂಪ್ಟೆರನ್ನು ತಯಾರಿಸುವಾಗ, ಬುಷ್‌ರವರ ಭಾಷಣಬರಹಗಾರರಾದ [[ಮಾತೆವ್ ಸ್ಕುಲ್ಲಿ]]ರವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಭಾಷಣ ಬರೆದಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡರು.  ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ಇಬ್ಬರು ಸದಸ್ಯರುಗಳಾದ [[ಸ್ಟೆವ್ ಸ್ಕುಮಿಡ್ತ್]] ಮತ್ತು [[ಮಾರ್ಕ್ ಸಾಲ್ಟೆರ್]]ರವರು, ಸಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಚುನಾವಣೆಯ ರಾತ್ರಿ ಭಾಷಣ ಮಾಡುವ ಪದ್ಧತಿಯಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ನೀವು ಭಾಷಣ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲವೆಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಗೆ ಹೇಳಿದರು.  ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಂಡರು, ಆದರೆ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಹೇಳಿದ್ದೇ ಸರಿಯೆಂದರು.&lt;ref name=&quot;Vanity Fair ICFW&quot;&gt;{{cite news | last = Purdum | first = Todd S. | authorlink = Todd Purdum | title = It Came from Wasilla | work = Vanity Fair | issue = 588 | date = August 2009 | pages = 60–65, 107–112 | url = http://www.vanityfair.com/politics/features/2009/08/sarah-palin200908?printable=true&amp;currentPage=all | accessdate =May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;  &quot;ಗೇಮ್ ಚೇಂಜ್&quot;,ಅನ್ನುವ 2008ರ ವಿವಿಧ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕುರಿತ ಒಂದು ಅತೀ ಕ್ಲಿಷ್ಟವಾದ ಪುಸ್ತಕವು 2010ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶನಮಾಡಲಾಯಿತು, ಇದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಏಕರೂಪಿ ಮತ್ತು ವಿಷಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಅವರ ಮನಸ್ಥಿತಿ ತೂಗಾಡುತ್ತೆಂದು ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಿತು. ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ವಕ್ತಾರರಿಂದ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಇದೊಂದು ಸರಿಯಿಲ್ಲದ ಗೊಡ್ಡು ಹರಟೆಯೆಂದು ಖಂಡಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;NYDN 01-11-10&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.nydailynews.com/news/politics/2010/01/11/2010-01-11_new_book_game_change_sarah_palin_believed_.html|title=Book 'Game Change' portrays Sarah Palin as unstable ignoramus who believed Saddam was behind 9/11|last=Kennedy|first=Helen|date=January 11, 2010|newspaper=New York Daily News|accessdate=May 30, 2010|archive-date=ಜನವರಿ 14, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100114063648/http://www.nydailynews.com/news/politics/2010/01/11/2010-01-11_new_book_game_change_sarah_palin_believed_.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== 2008ರ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ ==
[[ಚಿತ್ರ:Sarah Palin at Chambliss rally.jpg|thumb|ಸವನ್ನಹ್, ಜಾರ್ಜಿಯದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಸ್‌ಬಿ ಚಾಂಬ್ಕಿಸ್ಸ್‌ಜೊತೆಸೇರಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮೇಳ, ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008]]
ಜನವರಿ 19,2009ರಂದು [[ಪೊಕ್ಸ್ ನ್ಯೂಸ್]]ನ [[ಗ್ಲೆನ್ ಬೆಕ್]] ವಿಮರ್ಶಕರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ದೂರದರ್ಶನ ಪ್ರಸಾರದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ [[ಬರಾಕ್ ಒಬೋಮ]]ರವರನ್ನು ಕುರಿತು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವ ಮೊದಲ ಅಥಿತಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಅವರು ಒಬೋಮ ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸಂಪ್ರದಾಯಬದ್ದವಾದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡದೆ ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯಿಂದಲೂ ಅವರಿಗೆ ಬೆಂಬಲನೀಡುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.boston.com/news/politics/politicalintelligence/2009/01/palin_hopeful_a.html|title=Palin hopeful about Obama presidency|last=Rhee|first=Foon|work=Political Intelligence|publisher=Boston.com|date=January 19, 2009|accessdate=May 30, 2010|archiveurl=https://archive.today/20120722043917/http://www.boston.com/news/politics/politicalintelligence/2009/01/palin_hopeful_a.html|archivedate=ಜುಲೈ 22, 2012|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2008ರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಪಧವಿಯ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಯು ಅವರು 2012ರ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪಧವಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವರೆಂಬ ಊಹಾಪೋಹಗಳು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಮತ್ತು ನವೆಂಬರ್ 2008ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಸಕ್ರಿಯವಾದ &quot;ಡ್ರಾಪ್ಟ್ ಪಾಲಿನ್‌&quot; ಅನ್ನುವ ಚಳುವಳಿಯಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/us_elections_2008/7713358.stm | title=What next for Sarah Palin? | first=Ali |last=Reed | publisher=BBC News| date= November 6, 2008 | accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಕೆಲವು ಆಯ್ದವರಿಂದ ಮಾತ್ರ ಧೃಡೀಕರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಪಕ್ಷೇತರ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಪರವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಅಭಿಯಾನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು ಹಾಗು ಅವರು ಧನ ಜಾಗೃತಿಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲವಾಗಿ ಉಳಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.politico.com/news/stories/1208/16162.html|title=Chambliss: Palin 'allowed us to peak' | first=Andy | last=Barr | publisher=The Politico |date=December 3, 2008 | accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ಅವರ ಈ ವಿಜಯವು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು 2012ರಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಪಧವಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಬಹುದೆಂಬ ಊಹಾಪೋಹಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://voices.washingtonpost.com/thefix/2008/10/sarah_palin_st_louis_and_2012.html|title=Sarah Palin, St. Louis and 2012|last=Cillizza|first=Chris|date=October 3, 2008|work=The Fix|publisher=Washington Post|accessdate=May 30, 2010|archive-date=ನವೆಂಬರ್ 28, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111128073552/http://voices.washingtonpost.com/thefix/2008/10/sarah_palin_st_louis_and_2012.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

ಜನವರಿ 27, 2009ರಂದು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಸಾರಾPAC ಅನ್ನುವ, [[ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕೃತ್ಯಗಳ ಸಮಿತಿ]]ಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news| title = Sarah Palin Launches Political Action Committee| url = http://blogs.wsj.com/washwire/2009/01/27/sarah-palin-launches-political-action-committee/| first = Mary Lu| last = Carnevale| coauthors = Davis, Susan| work = Washington Wire| newspaper = Wall Street Journal| date = January 27, 2009| accessdate = May 30, 2010| archive-date = ಜನವರಿ 31, 2009| archive-url = https://web.archive.org/web/20090131202950/http://blogs.wsj.com/washwire/2009/01/27/sarah-palin-launches-political-action-committee/| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;  ಸಂಸ್ಥೆಯು, ತನ್ನನ್ನು ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದ ಸ್ಥಾನಗಳ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು &quot;ಎನರ್ಜಿ ಇಂಡಿಪೆಂಡೆನ್ಸ್&quot; ವಕೀಲರಾಗಿ,&lt;ref&gt;{{cite web| title = Palin Forms Political Committee That Could Help a 2012 Campaign | url = https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&amp;sid=azCCxotgdG1E&amp;refer=home| first=Jonathan D. | last=Salant | publisher = Bloomberg News | date = January 27, 2009| accessdate =May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news| title = Sarah Palin Launches Political Action Committee|url=http://www.cbsnews.com/blogs/2009/01/27/politics/politicalhotsheet/entry4758742.shtml | first=Ken |last=Millstone | work= Political Hotsheet |date = January 27, 2009| publisher= CBS News | accessdate =May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;  ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ರಾಜೀನಾಮೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, &quot;ಪಕ್ಷ, ಗುರುತು, ಅಥವಾ ಸಂಯೋಜನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಇವಾವುದರ ಸಂಬಂದವಿಲ್ಲದೆ ನ್ಯಾಯವಾದ ಸಂಗತೆಗಳಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಹೊಂದಿದ್ದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಪರವಾಗಿ&quot;, ಅಭಿಯಾನ ನಡೆಸುವ ಉದ್ಧೇಶಹೊಂದಿರುವುದಾಗಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.washingtontimes.com/news/2009/jul/12/palin-stump-conservative-democrats |title=Exclusive: Palin to stump for conservative Democrats, Vows to shun 'partisan stuff' | last=Hallow | first=Ralph |publisher=Washington Times |date=July 12, 2009 |accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ಸಾರಾPAC ಸರಿಸುಮಾರು $1,000,000ಗಳಷ್ಟು ಧನ ಜಾಗೃತಿಗೊಳಿಸಿದೆಯೆಂದು ವರದಿ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;sarahpac&quot;&gt;{{cite news | last=Bolstad | first=Erika | coauthors=Cockerham, Sean | url=http://www.adn.com/front/story/863368.html | title=SarahPAC collections reach nearly a million: Nearly 11,000 Contributors:: Donations are mostly from Lower 48 | newspaper= Anchorage Daily News | date=July 14, 2009|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ಕಾನೂನುಬದ್ದವಾದ ರಕ್ಷಣಾ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಹ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ನೀತಿತತ್ವದ ದೂರುಗಳ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯಮಾಡಲು ಮೀಸಲಿಡಲಾಯಿತು, ಮತ್ತು ಜುಲೈ 2009ರ ಮದ್ಯದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಅಂದಾಜು $250,000ಗಳಷ್ಟು ಸಂಗ್ರಹಮಾಡಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;sarahpac&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://www.cbsnews.com/stories/2009/04/28/politics/main4973428.shtml?tag=topHome;topStories | author=AP staff | agency=Associated Press | title=Palin's Legal Fund Faces Ethics Challenge | date=August 28, 2009 | publisher=CBS News | accessdate=May 30, 2010 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:5.3.10SarahPalinByDavidShankbone.jpg|left|thumb|upright|ಮನ್‌ಹತ್ತನ್‌ದಲ್ಲಿನ 100ನೇ ವೈಭವದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‍ರವರು, ಮೇ 4, 2010.]]
ಪೆಬ್ರವರಿ 6, 2010ರಂದು, ಪೊಕ್ಸ್ ನ್ಯೂಸ್‌ರವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ನೀವು 2012ರ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪಧವಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತೀರ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ, ಅವರು &quot;ಇದು ದೇಶಕ್ಕೆ ಒಳ್ಳೆಯದೆಂದು ನಾನು ನಂಬಿದರೆ, ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲೂ ಬಹುದೆಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು,&quot;&lt;ref name=&quot;guardian 2010-02-07&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2010/feb/07/sarah-palin-tea-party-speech1|title=Sarah Palin fires up Tea Party faithful and hints at 2012 run|first=Ed|last= Pilkington|date=February 7, 2010|publisher=The Guardian|accessdate=2010-02-07 | location=London}}&lt;/ref&gt; ಹಾಗು &quot;ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ನನಗಾಗಿ ಬಂದ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ನಾನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡುವುದಿಲ್ಲವೆಂಬ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು&quot;.&lt;ref name=&quot;NYT 2010-02-07&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2010/02/08/us/politics/09palin.html|title=Palin Responds to ‘Run, Sarah, Run’|last=Zernike|first=Kate|date=February 7, 2010|publisher=New York Times|access-date=ಜುಲೈ 14, 2021|archive-date=ಫೆಬ್ರವರಿ 10, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100210202559/http://www.nytimes.com/2010/02/08/us/politics/09palin.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

ಮಾರ್ಚ್ 2010ರಲ್ಲಿ, ಡಿಸ್ಕವರಿ ಚಾನೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ &quot;ಸಾರಾ ಪಾಲಿನ್‌ರ ಅಲಸ್ಕ&quot;, ಅನ್ನುವ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://latimesblogs.latimes.com/unleashed/2010/04/wildlife-group-urges-discovery-to-drop-sarah-palins-docuseries.html|title=Wildlife Group urges Discovery to Drop Sarah Palin's docu-series|first=Lindsay|last= Barnett|work=L.A. Unleashed |publisher=LA Times|date=April 9, 2010 |accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು T.V.ನಿರ್ಮಾಪಕರಾದ ಮಾರ್ಕ್ ಬೆನ್ನೆಟ್‌ರವರಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;articles.chicagotribune.com&quot;&gt;{{cite web|url=http://articles.chicagotribune.com/2010-03-30/news/ct-talk-sarah-palin-fox-news-0331-20100330_1_levi-johnston-fox-reality|title=Palin's new Fox show debuts this week|first=Matea|last=Gold|newspaper=Chicago Tribune|date=March 30, 2010|accessdate=May 30, 2010|archive-date=ಜುಲೈ 27, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100727133125/http://articles.chicagotribune.com/2010-03-30/news/ct-talk-sarah-palin-fox-news-0331-20100330_1_levi-johnston-fox-reality|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಕೂಡ ಈಚೆಗೆ ಪೊಕ್ಸ್ ನ್ಯೂಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾಗತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದರು.&lt;ref name=&quot;articles.chicagotribune.com&quot;/&gt; ಅವರನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಲು ತೋರಿಸಿದ ಕೆಲವು ಅಥಿತಿಗಳು ಯವತ್ತೂ ಇವರನ್ನು ಬೇಟಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳಿದಾಗಿನಿಂದ, ಪ್ರದರ್ಶನವು ಕೆಲವು ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ. L.L. ಕೂಲ್ J ಮತ್ತು ಟೊಬಿ ಕೆಯಿತ್‌ರವರಿಬ್ಬರು ಬೇರೆಯವರ ಸಂದರ್ಶನದಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಪೂಟೆಜನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿದೆಯೆಂದು ದೂರಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.montrealgazette.com/entertainment/Guests+Palin+show+dishonest/2755374/story.html|title='Guests' say Palin's TV show dishonest|last=Leonard|first=Tom|newspaper=The Gazette|date=April 2, 2010|accessdate=May 30, 2010}}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

=== ''ಗೋಯಿಂಗ್ ರೋಗ್''  ಮತ್ತು ''ಅಮೆರಿಕ ಬೈ ಹಾರ್ಟ್'' ===
{{Main|Going Rogue: An American Life}}
ನವೆಂಬರ್ 2009ರಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ''Going Rogue: An American Life''  ಅನ್ನುವ ಸ್ವಾನುಭವವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಮಾಡಿದರು, ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ತಾವು ಅಲಸ್ಕದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ್ದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು, ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯದ ಜೀವನವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ವಿವಾದಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದಾಗ, Mcಕೈನ್‌ರವರ ಸಿಬ್ಬಂಧಿ ವರ್ಗದವರು ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಿದ 'gone rogue' ಅನ್ನುವ ಪದಸಮುಚ್ಚಯದಿಂದ ತಾವು ಶಿರೋನಾಮೆಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವುದಾಗಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಿಳಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.slate.com/id/2202658/|title=Palin's Campaign vs. McCain's: When Sarah Palin disagrees with John McCain, it means something. Or does it? |last=Dickerson|first=John|date=October 20, 2008|publisher=Slate|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಉಪನಾಮ, &quot;ಯನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಲೈಪ್&quot; ಅನ್ನುವುದು, ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ [[ರೊನಾಲ್ಡ್ ರೆಯಗನ್‌]]ರ [[1990ರ ಆತ್ಮಕಥೆಯನ್ನು]] ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;ew 2009-10-06&quot;&gt;{{cite web|url=http://shelf-life.ew.com/2009/10/06/sarah-palin-memoir-going-rogue-american-life/|title=Sarah Palin's new memoir: Gosh that subtitle sounds familiar|last=Geier|first=Thom|date=October 6, 2009|accessdate=May 30, 2010|work=Shelf Life|publisher=Entertainment Weekly|archive-date=ಡಿಸೆಂಬರ್ 29, 2009|archive-url=https://www.webcitation.org/5mO7OxZ4n?url=http://shelf-life.ew.com/2009/10/06/sarah-palin-memoir-going-rogue-american-life/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt; ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಎರಡು ವಾರಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪುಸ್ತಕದ ಮಾರಾಟವು, ಮೊದಲನೆಯ ದಿನವೇ 300,000 ಪ್ರತಿಗಳ ಮಾರಾಟದೊಂದಿಗೆ, ಒಂದು ಮಿಲಿಯನ್ ಅಂಕವನ್ನು ಮೀರಿದೆ. ಇದರ ಉತ್ತಮ ಮಾರಾಟದ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು [[ಬಿಲ್ಲ್ ಕ್ಲಿಂಟನ್]], [[ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್]] ಮತ್ತು ಬರಾಕ್ ಒಬಮರವರ ಆತ್ಮಕಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;CBS 12-1-09&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.cbsnews.com/stories/2009/12/01/print/main5851137.shtml|title=Sarah Palin Book Goes Platinum Former Vice Presidential Candidate's &quot;Going Rogue&quot; Joins the Ranks of Top Selling Political Memoirs by Obama and the Clintons|agency=Associated Press|author=AP staff|date=December 1, 2009|publisher=CBS News|accessdate=May 30, 2010|archive-date=ಡಿಸೆಂಬರ್ 29, 2009|archive-url=https://www.webcitation.org/5mO5i6RUe?url=http://www.cbsnews.com/stories/2009/12/01/print/main5851137.shtml|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Sarah Palin Tops New York Times Best Seller List with 'Going Rogue'|url=http://www.hispanicbusiness.com/media/2009/12/9/sarah_palin_tops_new_york_times.htm|publisher=HispanicBusiness.com| first=Rob | last=Kuznia |date=December 9, 2009|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Sarah Palin's 'Going Rogue' sells 1 million. How does it stack up to Barack and Hillary's books?|url=http://blog.zap2it.com/thedishrag/2009/12/sarah-palins-going-rogue-sells-1-million-how-does-it-stack-up-to-barack-and-billarys-books.html|last=Reither|first=Andrea|work=The Dishrag|publisher=Zap2It Blog|date=December 1, 2009|accessdate=May 30, 2010|archive-date=ಜನವರಿ 14, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100114232438/http://blog.zap2it.com/thedishrag/2009/12/sarah-palins-going-rogue-sells-1-million-how-does-it-stack-up-to-barack-and-billarys-books.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ತರಲು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದವರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ, 11 ರಾಜ್ಯಗಳ ಪರ್ಯಟನೆ ಮಾಡಿದರು. ನವೆಂಬರ್ 16, 2009ರಂದು [[ಒಪ್ರಾ ವಿನ್ಪ್ರೆಯ್‌]]ರವರೊಂದಿಗೆ ನಡೆದ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಸಂದರ್ಶನವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು, ಅವರು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2009/11/19/arts/television/19arts-SARAHPALINGE_BRF.html |title=Sarah Palin Generates High Ratings for ‘Oprah’ |last=Stelter |first=Brian|coauthor=compiled by Dave Itzkoff|work=Arts, Briefly |newspaper=New York Times |date=November 18, 2009 |accessdate= May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಹಯೋಗಿಯವರೊಂದಿಗೆ ಇನ್ನು ಶಿರೋನಾಮೆ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಎರಡನೆಯ ಪುಸ್ತಕದ ತಯಾರಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ''[[America By Heart: Reflections on Family, Faith and Flag]]'' , ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನವೆಂಬರ್ 23, 2010ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;CBSNews2010-05-11&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last=Italie |first=Hillel |url=http://www.usatoday.com/life/books/news/2010-05-11-sarah-palin_N.htm |title=Sarah Palin's book, 'America By Heart,' out Nov. 23 |publisher=USAToday.Com |date=May 12, 2010|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt; ಪ್ರಕಾಶಕರಾದ ಹರ್‌ಪೆರ್ ಕೊಲಿನ್ಸ್‌ರವರ ಪ್ರಕಾರ ಪುಸ್ತಕವು ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಪ್ರಿಯವಾದ ಭಾಷಣದಿಂದ, ಧರ್ಮೋಪದೇಶದಿಂದ, ಅವರ ಲೇಖನಗಳಿಂದ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಹಾಗು ಅವರ ಮೊದಲ ಪುಸ್ತಕದ ಪರ್ಯಟನದಲ್ಲಿ ರೂರಲ್ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬೇಟಿಯಾದ ಕೆಲವರನ್ನೊಳಗೊಂಡು, ಪಾಲಿನ್ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಕೆಲವರ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳನ್ನೊಂದಿದೆ.&lt;ref name=&quot;CBSNews2010-05-11&quot;/&gt;

=== ಟೀ ಪಾರ್ಟಿ ಕನ್ವೆನ್ಷನ್ ಕೀನೋಟ್ ಸ್ಪೀಚ್ ===
ಪೆಬ್ರವರಿ 6, 2010ರಂದು, ನಶ್ವಿಲೆ,ಟೆನ್ನೆಸ್ಸೀಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪ್ರಾರಂಭೋತ್ಸವದ ಟೀ ಪಾರ್ಟಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಕೀನೋಟ್ ಭಾಷಣಕಾರರಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು.  ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ಟೀ ಪಾರ್ಟಿ ಚಳುವಳಿಯು]] &quot;ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ರಾಜಕಾರಣಗಳ ಭವಿಷ್ಯವೆಂದು&quot; ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;nytimes2&quot;&gt;{{cite news |last=Zernike |first=Kate |url=https://www.nytimes.com/2010/02/07/us/politics/08palin.html |title=Palin Assails Obama at Tea Party Meeting |location=Nashville, TN) |newspaper=New York Times |date=Februray 6, 2010 |accessdate=May 30, 2010 |archive-date=ಫೆಬ್ರವರಿ 9, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100209220722/http://www.nytimes.com/2010/02/07/us/politics/08palin.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;  ಅವರ 40 ನಿಮಿಷಗಳ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಜನಸಮೂಹವನ್ನು &quot;ಹೊಪೆಯ್-ಚಂಗೆಯ್ ಸ್ಟುಪ್‌ನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯು ಹೇಗಿದೆಯೆಂದು&quot; ಕೇಳಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/us_and_americas/article7026300.ece|title=Sarah Palin and Scott Brown set the United States frothing|publisher=The Sunday Times|location=London|date=February 14, 2010|accessdate=May 30, 2010|first=Christina|last=Lamb|archive-date=ಜೂನ್ 6, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100606050149/http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/us_and_americas/article7026300.ece|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.cbsnews.com/video/watch/?id=6182081n |title=In Full: Palin's Tea Party Speech |work=CBS News Video |publisher=CBSNews.com |date=February 6, 2010 |accessdate=May 30, 2010 |archive-date=ಜುಲೈ 28, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100728164214/http://www.cbsnews.com/video/watch/?id=6182081n |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=123462728|title='How's That Hopey, Changey Stuff?' Palin Asks|first=Don|last=Gonyea|date=February 7, 2010|work=see photograph|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಒಬಾಮರವರು ಕಡಿಮೆಯಾದ ನಿಧಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ, ಮತ್ತು ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಅವರ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ &quot;ಅಮೆರಿಕಾದಪರ ಕ್ಷಮೆಯಾಚಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ&quot;, ಅವರನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಟೀಕಿಸಿದರು. ಪಾಲಿನ್‌ರವರು, ಒಬಾಮರನ್ನು ಬಯೋದ್ಪಾದಕರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವಲ್ಲಿ ತುಂಬ ದುರ್ಬಲ ನಿಲುವನ್ನು ತಳೆದಿದ್ದರು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕ್ರಿಸ್‌ಮನ್‌ನಂದು ಆತ್ಮಾಹುತಿ ಬಾಂಬು ದಾಳಿಗಾರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ವಿಮಾನದೊಳಗೆ ನುಗ್ಗಲು ಸಾದ್ಯವಾಯಿತೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/01/08/AR2010010801057.html |first=Howard|last= Kurtz|title= Obama Takes the Blame|work=Media Notes |publisher=Washington Post|date=January 8, 2010|accessdate=May 27, 2010}}&lt;/ref&gt;  &quot;ಆ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು, ನಮಗೆ ಪ್ರಧಾನ ಸೇನಾಧಿಕಾರಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ, ಕಾನೂನಿನ ಅಧ್ಯಾಪಕರದ್ದಲ್ಲ,&quot; ಎಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;nytimes2&quot;/&gt;

ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಸಮಾವೇಶವಾದ ಉದ್ಧೇಶವೇನೆಂದರೆ, ವಿವಿಧ ಟೀ ಪಾರ್ಟಿ ಒಟ್ಟುಗೂಡುವಿಕೆಯ ಸಕ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ನಿಜವಾದ ರಾಜಕೀಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸುವುದೆಂದು ಸನ್ನಿವೇಶದ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು ಹೇಳಿದರು.  ಟೀ ಪಾರ್ಟಿ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು &quot;...ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ವಿಲೀನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ರಿಪಾಬ್ಲಿಕನ್ ಪಕ್ಷವು ಚುರುಕಾಗಿರುತ್ತದೆಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;nytimes2&quot;/&gt;

Ms. ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಭಾಷಣದ ಶುಲ್ಕವು $100,000 ಯಾಗಿರುತ್ತದೆಂದು ವರಿದಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆಗ ಟೀ ಪಾರ್ಟಿ ಚಳುವಳಿಯು ಆರ್ಥಿಕ ಮಧ್ಯಮಮಾರ್ಗಿಗಳಿಗೆ ಇದನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆಂದು ಟೀಕಿಸಿತು.  ಟೀ ಪಾರ್ಟಿ ನೇಷನ್‌ನ ಸ್ಥಾಪಕರಾದ, ಜುಡ್‌ಸೊನ್ ಫಿಲಿಪ್ಸ್‌ರವರಿಗೆ, ಸಭೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ ಸೋಸಿಯಲ್ ನೆಟ್ವರ್ಕಿಂಗ್ ಸೈಟ್‌ನವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಬಹಿರಂಗ ಪಡಿಸದಂತೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದರು. &quot;ನಾನು ಸುಮ್ಮನೆ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ: ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಭಾಷಣಕಾರರಾಗಿ ಪಡೆದಾಗ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವೆಂದರೆ , ಇದು ಬರೀ ಹಸ್ತಲಾಗವದಿಂದ ಆಗುದಿಲ್ಲವೆಂದು,&quot; ಅವರು ಹೇಳಿದರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಾವು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಶುಲ್ಕದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವಿನಾಯಿತಿಯಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ತಾವು ಅದನ್ನು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೆಲಸಗಳ ನಿಧಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದ್ದಾಗಿ ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;nytimes2&quot;/&gt;

ಅವರ ಭಾಷಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌‌ರವರು ತಮ್ಮ ಹಸ್ತದಲ್ಲಿ &quot;ಎನರ್ಜಿ&quot;, &quot;ಟಾಕ್ಸ್ ಕುಟ್ಸ್&quot;, ಮತ್ತು &quot;ಲಿಪ್ಟ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸ್ಪಿರಿಟ್&quot; ಅನ್ನುವ ಶಬ್ಧಗಳನ್ನು ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಭಾಷಣ ಮಾಡುವಾಗ ತಮ್ಮ ಕೈಯನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ನಂತರ ನಡೆದ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೈಯನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರು, ಇದರಿಂದ ನಂತರ [[ವೈಟ್ ಹೌಸ್ ಪ್ರೆಸ್ಸ್ ಸೆಕ್ರೆಟರಿ]], [[ರೊಬೆರ್ಟ್ ಗಿಬ್ಸ್‌]]ರವರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು, ಅನೇಕ ಕಲಾವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಪರಿಹಾಸ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾದರು.&lt;ref name=&quot;crib&quot;&gt;{{cite web |last=Morgan |first=David S |url=http://www.cbsnews.com/blogs/2010/02/08/politics/politicalhotsheet/entry6185820.shtml |title=Palin Hand Crib Notes Attract Scrutiny |work=Political Hotsheet |publisher=CBS News |date=February 8, 2010 |accessdate=May 30, 2010 |archive-date=ಫೆಬ್ರವರಿ 13, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100213032754/http://www.cbsnews.com/blogs/2010/02/08/politics/politicalhotsheet/entry6185820.shtml |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.tmz.com/2010/02/07/sarah-palin-hand-cheat-notes-photo/ |title=Sarah Palin's Hand Gets Job Done|author=TMZ staff |publisher=TMZ.com |date=February 7, 2010 |accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.usnews.com/blogs/mary-kate-cary/2010/02/08/palin-hand-notes-are-alarming-embarrassing.html |title=Palin Hand Notes Are Alarming, Embarrassing|first= Mary Kate|last=Cary |publisher=USNews.com |work=Opinion|date=February 8, 2010 |accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಮುಂದಿನ ದಿನ [[ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌]]ನಲ್ಲಿ [[ರಾಜ್ಯಪಾಲ]]ರಾದ [[ರಿಕ್ ಪೆರ್ರಿ]]ರವರ ಪರವಾಗಿ ಅಭಿಯಾನ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಮ್ಮ ಹಸ್ತದಲ್ಲಿ &quot;ಹಾಯ್ ಮಾಮ್&quot; ಎಂದು ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು, ಇದು ತಮ್ಮ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿದ್ದವರಿಂದ ಹಾಸ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://blogs.abcnews.com/politicalpunch/2010/02/robert-gibbs-mocks-sarah-palin-from-white-house-podiumwhen-imitation-isnt-flattery.html |title=Robert Gibbs Mocks Sarah Palin from White House Podium...When Imitation Isn’t Flattery|first=Karen|last=Travers|work=Political Punch |publisher=ABC News|date=February 9, 2010|accessdate=May 30, 2010}}&lt;/ref&gt;

== ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬದುಕು ==
[[ಚಿತ್ರ:Palin family retouched.jpg|thumb|left|ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಪದವಿಯ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಾಜರಾಗಿದ್ದ ಅವರ ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರು, ಆಗಸ್ಟ್ 29, 2008. ಎಡದಿಂದ ಬಲಕ್ಕೆ: ಟೊಡ್ಡ್, ಪಿಪೆರ್, ವಿಲ್ಲೊವ್, ಬ್ರಿಸ್ಟೊಲ್ ಮತ್ತು ಟ್ರಿಗ್.]]

ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಮ್ಮನ್ನು [[ಹಾಕಿ ತಾಯಿ]]ಯೆಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಐದುಜನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ: ಗಂಡುಮಕ್ಕಳು ಟ್ರಾಕ್ (ಜ. 1989)&lt;ref name=&quot;SlateFAQ&quot;/&gt; ಮತ್ತು ಟ್ರಿಗ್ ಪಕ್ಸೊನ್ ವನ್ (ಜ.2008), ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು [[ಬ್ರಿಸ್ಟೊಲ್ ಶೇರನ್ ಮಾರಿ]] &lt;ref&gt;{{cite web |last=Sobieraj Westfall |first=Sandra |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20282000,00.html |title=Bristol Palin 'My Life Comes Second Now' |work=Archive |publisher=People |date=June 1, 2009 |accessdate=May 30, 2010 |archive-date=ಜುಲೈ 29, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100729210938/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20282000,00.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; (ಜ. 1990), ವಿಲ್ಲೊವ್ (ಜ. 1994), ಮತ್ತು ಪಿಪೆರ್ (ಜ. 2001)&lt;ref name=&quot;nytimes bio&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;quinn&quot;&gt;{{cite news | url = http://www.usatoday.com/news/politics/2008-08-29-2867523509_x.htm | title = McCain makes history with choice of running mate| agency = Associated Press | author = Quinn, Steve and Calvin Woodward| date = August 30, 2008 |location=Juneau, Alaska|publisher=USA Today | accessdate =May 29, 2010}}&lt;/ref&gt; ಟ್ರಾಕ್‌ರನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 11, 2007ರಂದು,&lt;ref name=&quot;AP-SonEnlists&quot;&gt;{{cite news | last = Quinn | first = Steve | url = http://www.adn.com/2007/09/19/220586/palins-son-leaves-brfor-army-boot.html | title = Palin's son leaves for Army boot camp: Track: Governor supports enlistment 'for the right reasons' | newspaper = Anchorage Daily News | date = September 19, 2007 | accessdate = May 29, 2010 | archive-date = ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1, 2010 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100901114734/http://www.adn.com/2007/09/19/220586/palins-son-leaves-brfor-army-boot.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; [[U.S. ಆರ್ಮಿಯಲ್ಲಿ ಸೈನಿಕ ವೃತ್ತಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತರುವಾಯಿ ಬ್ರಿಗೇಡ್‌ನ ಕಾಲ್ದಳ|U.S. ಆರ್ಮಿಯಲ್ಲಿ ಸೈನಿಕ ವೃತ್ತಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತರುವಾಯಿ ಬ್ರಿಗೇಡ್‌ನ [[ಕಾಲ್ದಳ]]]]ವಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು.  ಅವರನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ತಂಡವನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008ರಲ್ಲಿ ಇರಾಕ್‌ಗೆ 12 ತಿಂಗಳಕಾಲ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news | title = Palin's son's job to guard his commanders in Iraq | agency = Associated Press | url =http://www.military.com/news/article/palins-sons-to-guard-his-commanders.html|author=AP Staff |work=Today in the Military | date = September 6, 2008| publisher=Military.com|accessdate=May 27, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಪಾಲಿನ್‌ರ ಕಿರಿಯ ಮಗ, ಟ್ರಿಗ್‌ಗೆ ಜನನದ ಪೂರ್ವವೇ [[ಡವ್ನ್ ಸಿಂಡ್ರೊಮ್|&lt;ref name=&quot;DemberADN&quot;&gt;{{cite news| url = http://www.adn.com/2008/04/21/382560/palin-confirms-baby-has-down-syndrome.html| title = Palin confirms baby has Down syndrome| author = Demer, Lisa| date = April 21, 2008| newspaper = Anchorage Daily News| accessdate = May 29, 2010| archive-date = ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 20, 2010| archive-url = https://web.archive.org/web/20100920195152/http://www.adn.com/2008/04/21/382560/palin-confirms-baby-has-down-syndrome.html| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ಡವ್ನ್ ಸಿಂಡ್ರೊಮ್]]ಅನ್ನುವ (ಸಹಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳುಳ್ಳ) ಕಾಯಿಲೆಯಿದೆಯೆಂದು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;DemberADN&quot;/&gt; ಪಾಲಿನ್‌ರವರಿಗೆ ಒಬ್ಬ ಮಮ್ಮೊಗ ಇದ್ದಾನೆ, 2008ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಬ್ರಿಸ್ಟೊಲ್‌ಗೆ ಜನಿಸಿದ, ಆ ಹುಡುಗನ ಹೆಸರು ಟ್ರಿಪ್ ಈಸ್ಟೊನ್ ಮಿಟ್ಚೆಲ್ ಜೊಹ್ನ್‌ಸ್ಟೊನ್.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.people.com/people/article/0,,20245389,00.html|title=Bristol Palin Welcomes a Son|first=Lorenzo|last=Benet|publisher=People Magazine|date=December 29, 2008|accessdate=May 29, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಅವರ ಪತಿ ಟೊಡ್‌ರವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ತೈಲ ಕಂಪನಿಯಾದ [[BP]]ನಲ್ಲಿ ತೈಲ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಸ್ವಂತ [[ವಾಣಿಜ್ಯ ಮೀನುಹಿಡಿಯುವ]] ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;nytoutsider0829&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://articles.latimes.com/2008/sep/07/nation/na-todd7|title=New frontier in campaign spouses: Alaska's 'first dude' Todd Palin is a moose hunter, snowmobile racer, oil worker, union man and hockey dad|last=Miller|first=Marjorie|work=Article Collections, Presidential Elections (2008)|date=September 7, 2008|newspaper=Los Angeles Times|accessdate=May 29, 2010}}&lt;/ref&gt;

ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ರೊಮನ್ ಕಾಥೊಲಿಕ್]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;NewtonTIME&quot;&gt;{{cite news | first = Jay | last = Newton-Small | title = Transcript: Time's interview with Sarah Palin | date = August 29, 2008 | url = http://www.time.com/time/printout/0,8816,1837536,00.html | publisher = [[Time (magazine)|Time]] | accessdate = May 29, 2010 | archive-date = ಜೂನ್ 6, 2012 | archive-url = https://www.webcitation.org/68EC1Pxt5?url=http://www.time.com/time/printout/0,8816,1837536,00.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ನಂತರ, ಅವರ ಕುಟುಂಬ [[ವಸಿಲ್ಲಾದ ದೇವರ ಕೂಟವಾದ]], [[ಪೆಂಟೆಕೊಸ್ಟಲ್]] ಚರ್ಚ್‌ಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಯಿತು,&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://www.wasillaag.org/index.php?nid=3720&amp;s=au| title = About us| publisher = Wasilla Assembly of God| accessdate = May 29, 2010| archive-date = ಜುಲೈ 28, 2011| archive-url = https://web.archive.org/web/20110728171552/http://www.wasillaag.org/index.php?nid=3720&amp;s=au| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; ಅಲ್ಲಿ ಅವರು 2002ರವರೆಗೆ ಹಾಜರಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ನಂತರ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ವಸಿಲ್ಲ ಬೈಬಲ್ ಚರ್ಚ್‌ಗೆ]] ವರ್ಗಾವಣೆಯಾದರು ಕಾರಣ, ಅಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಮಕ್ಕಳ ಸೇವೆಗೆ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರೆಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;miller&quot;&gt;{{cite news| last= Miller|first=Lisa|coauthors=Coyne, Amanda |url=http://www.newsweek.com/2008/09/01/a-visit-to-palin-s-church.html | title= A Visit to Palin’s Church: Scripture and discretion on the program in Wasilla | publisher=Newsweek | date= September 2, 2008 |accessdate=May 29, 2010}}&lt;/ref&gt; ಜುನೆಯುನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಅವರು ಜುನೆಯುನ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾಗುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite web | title = Statement Concerning Sarah Palin | url = http://www.jccalaska.com/images/10000/3000/582JU/user/palin.htm | publisher = Juneau Christian Center | date = September 3, 2008 | accessdate = May 29, 2010 | archive-date = ಫೆಬ್ರವರಿ 14, 2010 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100214021953/http://jccalaska.com/images/10000/3000/582JU/user/palin.htm | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ಒಂದು ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಮ್ಮನ್ನು &quot;[[ಬೈಬಲ್‌-ಬಿಲಿವಿಂಗ್ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್‌]]&quot; ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿಕೊಂಡರು.&lt;ref name=&quot;NewtonTIME&quot;/&gt;  ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಸಭೆಯ ನಂತರ, ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌ ಅಭಿಯಾನದ ವಕ್ತಾರ CNNಗೆ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಮ್ಮನ್ನು &quot;ಪೆಂಟೆಕೊಸ್ಟಲಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ&quot; ಮತ್ತು ಅವರು &quot;ಮಹತ್ತರವಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ದೃಢಸಂಕಲ್ಪಗಳನ್ನು&quot; ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.&lt;ref name=&quot;pastor&quot;&gt;{{cite news| author = Kaye, Randi| url = http://www.cnn.com/2008/POLITICS/09/08/palin.pastor/index.html| title = Pastor: GOP may be downplaying Palin's religious beliefs| publisher = CNN| date = September 12, 2008|accessdate=May 29, 2010}}&lt;/ref&gt;

== ರಾಜಕೀಯದ ಸ್ಥಾನಗಳು ==
{{Main|Political positions of Sarah Palin}}
* 1982ರಿಂದ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ನೊಂದಾಯಿಸಿದ ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನ್ ಆಗಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.factcheck.org/elections-2008/sliming_palin.html|title=Sliming Palin: False Internet claims and rumors fly about McCain's running mate|author=FactCheck.org staff|publisher=FactCheck.org|date=September 8, 2008|accessdate=May 29, 2010|archive-date=ಫೆಬ್ರವರಿ 27, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110227194045/http://www.factcheck.org/elections-2008/sliming_palin.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
* ಪಾಲಿನ್‌ರವರು 2010ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಮಾಡಿದ ಆರೋಗ್ಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ವಿರೋದಿಸಿದರು, ಹಾಗು ಇದು [[ಸಾವಿನ ಬಾಗಿಲಿಗೆ]] ಕರೆದೊಯ್ಯಬಹುದೆಂದು ಹೇಳಿದರು.  ಈ ಶಾಸನವು [[ಹೆಲ್ತ್ ಕೇರ್ ಮತ್ತು ಎಜ್ಯುಕೇಷನ್ ರಿಕೊನ್ಸಿಲೇಷನ್ ಕಾಯಿದೆ 2010]]ರಿಂದ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ [[ರೋಗಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಮತ್ತು ವದಗಿಸಬಹುದಾತಂಹ ಕಾಳಜಿಯ ಕಾಯಿದೆ]] ಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.facebook.com/note.php?note_id=213042303434 |title=Midnight Votes, Backroom Deals, and a Death Panel|last=Palin|first=Sarah|work=Sarah's Notes|date=December 22, 2009|publisher=Facebook |accessdate=May 29, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಕಾಯಿದೆಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ರದ್ದುಮಾಡುವುದನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{cite web|last=Condon|first=Stephanie|url=http://www.cbsnews.com/8301-503544_162-20000912-503544.html|title=Palin: Health Care Vote a 'Clarion Call' to Action|work=Political Hotsheet|publisher=CBS News|date=March 22, 2010|accessdate=May 29, 2010|archiveurl=https://archive.today/20130102081444/http://www.cbsnews.com/8301-503544_162-20000912-503544.html|archivedate=ಜನವರಿ 2, 2013|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 
* ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು ಒಬಾಮಾವರು ಮರುಆಯ್ಕೆಯಾಗಬಹುದು ಆದರೆ &quot;ಅವರು ಸಮರದ ಕಾರ್ಡನ್ನು ಆಡಿದ್ದರೆ. ಅಂದರೆ ನಾನು ಅವರು ಏನನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು ಅಂತ ಅಂದುಕೊಂಡನೊ ಹಾಗೆ, ಅವರು ಇರಾನ್‌ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಪ್ರಕಟಿಸಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸುವುದು ಅಥವಾ ನಿಜವಾಗಿಯು ಅದರಿಂದ ಹೊರ ಬರುವ ನಿರ್ಧಾರಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಯಲರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಅವರಿಂದಾಗುವ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದು.&quot;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.politicsdaily.com/2010/02/07/sarah-palin-on-fox-news-sunday/|title=Sarah Palin on Fox News Sunday|date=February 7, 2010|publisher=PoliticsDaily.com|author=Transcript|accessdate=May 29, 2010|archive-date=ಫೆಬ್ರವರಿ 7, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100207225438/http://www.politicsdaily.com/2010/02/07/sarah-palin-on-fox-news-sunday/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
* [[ಸ್ವಲಿಂಗ ಮದುವೆ]],&lt;ref&gt;{{cite web| url=http://www.ontheissues.org/2008/Sarah_Palin_Civil_Rights.htm|title=Sarah Palin on Civil Rights |publisher=OnTheIssues.org | date=updated November 25, 2009|accessdate=May 29, 2010}}&lt;/ref&gt; [[ಗರ್ಭಪಾತ]] [[ಬಲಾತ್ಕಾರ]]ದಿಂದ ಆದ ಗರ್ಭಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡು ಮತ್ತು [[ಬಂಧುಜೊತೆಗಿನ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಪರ್ಕ]], ಮತ್ತು [[ಭ್ರೂಣ ಲಿಂಗ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವುದು]]ಗಳನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;gibson p7&quot;&gt;{{cite web| last = Gibson | first = Charles | authorlink = Charles Gibson| url = cite web|url=http://abcnews.go.com/Politics/Vote2008/story?id=5795641&amp;page=7 | title =Full Excerpts: Charlie Gibson Interviews GOP Vice Presidential Candidate Sarah Palin | publisher = ABC News | date = September 13, 2008 | accessdate = May 29, 2010}}&lt;/ref&gt;  [[ಗಲ್ಲು ಶಿಕ್ಷೆ]],&lt;ref&gt;{{cite news| url=https://www.theguardian.com/world/2008/aug/30/johnmccain.palin2 | title=Meet the Barracuda: anti-abortion, pro-death penalty and gun-lover | first=Suzanne | last=Goldenberg |publisher=Guardian (UK) | date=August 30, 2008 | location=London|accessdate=May 29, 2010}}&lt;/ref&gt; ಗರ್ಭಪಾತ ಬಯಸುವ ಅಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಸಿನ ಹುಡುಗಿಯರಿಗೆ [[ಪೋಷಕರು ಅನುಮತಿಕೊಡುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ]] ಯಿರುವುದು,&lt;ref name=&quot;NYT_ElectionGuide2008_VP&quot;&gt;{{cite news|url=http://elections.nytimes.com/2008/president/issues/vice-presidents/index.html |title=Running Mates on the Issues |author=New York Times staff|work=Election Guide 2008 |newspaper=New York Times|accessdate=May 29, 2010}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು [[ಪಬ್ಲಿಕ್ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ]] ಸೃಷ್ಟಿ ಕೃತಿ ಮಾಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿ ಕಲಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;ADN_Kizzia_20061027&quot;&gt;{{cite news | url = http://www.adn.com/sarah-palin/background/story/217111.html | author = Kizzia, Tom | date = October 27, 2006 | title = 'Creation science' enters the race: Governor:  Palin is only candidate to suggest it should be discussed in schools | publisher = Anchorage Daily News | accessdate = May 29, 2010 | quote = the discussion of alternative views should be allowed to arise in Alaska classrooms: 'I don't think there should be a prohibition against debate if it comes up in class. It doesn't have to be part of the curriculum. Palin added that, if elected, she would not push the state Board of Education to add such creation-based alternatives to the state's required curriculum. | archive-date = ನವೆಂಬರ್ 26, 2009 | archive-url = https://web.archive.org/web/20091126131449/http://www.adn.com/sarah-palin/background/story/217111.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
* ಗರ್ಭನಿರೋಧಕದ ಜೊತೆಗೆ ಲೈಂಗಿಕತೆಯಿಂದ ದೂರವಿರಲು ನೆರವಾಗುವ, ಪಬ್ಲಿಕ್ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ಲೈಂಗಿಕ ಭೋದನೆಯನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು,&lt;ref&gt;{{cite news | url =http://www.latimes.com/news/politics/la-na-sexed6-2008sep06,0,3119305.story| first = Seema | last = Mehta | title = GOP ticket split over condom use: While running for state office, Palin said their use ought to be discussed|work=Article collections |newspaper = Los Angeles Times | date = September 6, 2008 | accessdate =May 29, 2010}}&lt;/ref&gt; 
* [[ನ್ಯಾಷನಲ್ ರೈಪಲ್ ಅಸ್ಸೋಸಿಯೇಷನ್‌]] (NRA)ನ ಜೀವಮಾನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ, [[ಕೈ ಪಿಸ್ತೂಲಿನ]] ಒಡೆತನದ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು, ಮತ್ತು [[ಅರೆ-ಯಾಂತ್ರಿಕ]] [[ಆಕ್ರಮಣ ಆಯುಧಗಳ]] ನಿಷೇಧಗಳನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವುದು.&lt;ref name=&quot;abcnews1&quot;&gt;{{cite web| last = Gibson | first = Charles | authorlink = Charles Gibson| url = http://abcnews.go.com/Politics/Vote2008/story?id=5795641 | title =Full Excerpts: Charlie Gibson Interviews GOP Vice Presidential Candidate Sarah Palin | publisher = ABC News | date = September 13, 2008 | accessdate = May 29, 2010}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು [[ಬಂದೂಕು ಭದ್ರತೆಯ]] ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಯುವಜನರಿಗೆ ಒದಗಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ಎರಡನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ]]ಯನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;Braiker&quot;&gt;{{cite news| url = http://www.newsweek.com/id/156276 | title =On the Hunt: Sarah Palin, a moose-hunting, lifetime NRA member guns for D.C| last = Braiker | first = Brian | date = August 29, 2008 | publisher=Newsweek |accessdate=May 29, 2010}}&lt;/ref&gt; 
* [[ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ವೈಲ್ಡ್‌ಲೈಪ್ ರೆಪುಜ್‌]]ನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ದಡದಾಚೆಯ ಕೊರೆತಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;ANWR&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.cnbc.com/id/25394468/Drill_Drill_Drill_My_Interview_with_Alaska_Governor_Sarah_Palin|title=Drill, Drill, Drill:  My Interview with Alaska Governor Sarah Palin|last=Kudlow|first=Larry|work=Money &amp; Politics|date=June 26, 2008|publisher=CNBC|8=|accessdate=May 29, 2010|archive-date=ನವೆಂಬರ್ 3, 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121103101940/http://www.cnbc.com/id/25394468/Drill_Drill_Drill_My_Interview_with_Alaska_Governor_Sarah_Palin|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;  ಗಲ್ಪ್ ಕೋಸ್ಟ್ ಆಯಿಲ್ ದಿಸಾಸ್ಟೆರ್‌ಬಗ್ಗೆ ವಿಮರ್ಶಿಸುವಾಗ, &quot; ನಾನು ಉದ್ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸುತ್ತೇನೆ ’ಡ್ಡ್ರಿಲ್ ಹಿಯರ್, ಡ್ರಿಲ್ ನೊವ್’&quot; ಎಂದು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref name=&quot;Weigel&quot;&gt;{{cite news|first=David|last=Weigel|date=April 30, 2010|newspaper=The Washington Post|url=http://voices.washingtonpost.com/right-now/2010/04/palin_on_oil_spill_no_human_en.html|title=Palin on oil spill: 'No human endeavor is ever without risk'|work=Right Now|accessdate=May 28, 2010|archive-date=ನವೆಂಬರ್ 28, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111128073534/http://voices.washingtonpost.com/right-now/2010/04/palin_on_oil_spill_no_human_en.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Weigel&quot;/&gt; &quot;ನಮ್ಮ ದೇಶವು ತೈಲ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಭರಸೆಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ನಾನು ಬಯಸುತ್ತೇನೆಂದು&quot;, ಅವರು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.kansascity.com/2010/05/01/1916939/key-to-us-prosperity-is-energy.html|title=Key to U.S. prosperity is energy security, Palin says during speech in Independence|last=Kraske|4=|first=Steve|date=May 1, 2010|newspaper=The Kansas City Star|accessdate=May 28, 2010|archive-date=ಮೇ 4, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100504144058/http://www.kansascity.com/2010/05/01/1916939/key-to-us-prosperity-is-energy.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
* ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ಗ್ಲೊಬಲ್ ವಾರ್ಮಿಂಗ್‌ನ]] ಪರಿಣಾಮಗಳಬಗ್ಗೆ ಸಂದಿಗ್ದತೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು,&lt;ref name=&quot;anthroGW&quot;&gt;{{cite news| accessdate = 2008-08-29 | url = http://www.newsmax.com/Headline/sarah-palin-vp/2008/08/29/id/325086 | last = Coppock | first = Mike | title = Palin Speaks to Newsmax About McCain, Abortion, Climate Change | publisher = Newsmax | date = August 29, 2008|accessdate=May 28, 2010}}&lt;/ref&gt; ಆದರೆ &quot;ಮಾನವರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಖಚಿತವಾಗಿ ಸಮಸ್ಯಗೆ ದಾರಿಮಾಡುತ್ತವೆ&quot; ಮತ್ತು ಈ ಸಮಸ್ಯಗೆ ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲೇಬೇಕೆಂದು ಒಪ್ಪಿದರು.&lt;ref name=&quot;Palin Goldman&quot;&gt;{{cite news| url =http://abcnews.go.com/print?id=5778018|title = Palin Takes Hard Line on National Security, Softens Stance on Global Warming publisher = ABC News | author = Goldman, Russell | date = September 11, 2008 |accessdate=May 28, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಸೆನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಿಲ್ಲ್ ಇನ್ನೂ ಬಾಕಿಯಿರುವ, [[ಅಮೆರಿಕನ್ ಕ್ಲೀನ್ ಆಂಡ್ ಸೆಕುರಿಟಿ ಯಾಕ್ಟ್‌]]ನಂತಹ [[ಕ್ಯಾಪ್-ಆಂಡ್-ಟ್ರೇಡ್]] ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ಅವರು ವಿರೋಧಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/07/13/AR2009071302852.html |title= The 'Cap And Tax' Dead End | last=Palin | first=Sarah | work=Opinion |publisher=Washington Post | date=July 13, 2009 |accessdate=May 28, 2010}}&lt;/ref&gt; 
* [[ವಿದೇಶಿ ನೀತಿ]]ಗಳಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[ಇರಾಕ್‌]]ನಲ್ಲಿನ ಬುಷ್‌ರವರ ಆಡಳಿತದ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು, ಆದರೆ ವಿದೇಶಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಗಮನ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಬಹುದೆಂದು ಚಿಂತಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;Sullivan&quot;&gt;{{cite news| last = Sullivan| first = Andrew| authorlink = Andrew Sullivan| title = Palin on Iraq| publisher =[[The Atlantic]] | work=The Daily Dish | date =August 29, 2008 | url =http://andrewsullivan.theatlantic.com/the_daily_dish/2008/08/palin-on-iraq.html | |accessdate=May 28, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news| url = http://www.newyorker.com/talk/2008/09/08/080908ta_talk_gourevitch| title = Palin on Obama| work = Butting Heads| last = Gourevitch| first = Philip| date = September 8, 2008| publisher = [[The New Yorker]]| accessdate = May 28, 2010| archiveurl = https://archive.today/20120910045343/http://www.newyorker.com/talk/2008/09/08/080908ta_talk_gourevitch| archivedate = ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 10, 2012| url-status = live}}&lt;/ref&gt;  ಅಪಾಯ ಸನ್ನಿಹಿಸುವಂತಹ ಬೆದರಿಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಮಿಲಿಟರಿಯವರು ಮೊದಲೇ ಕಾರ್ಯಕೃತರಾಗಿರುವುದನ್ನು ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಸಮರ್ಥಿಸಿದರು, ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದಲ್ಲಿನ U.S.ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು.  ಪಾಲಿನ್‌ರವರು [[Ukರೈನ್]] ಮತ್ತು [[ಜಾರ್‌ಜಿಯ]]ರವರ [[NATO]] ಸದಸ್ಯ್ತ್ವವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿದರು,&lt;ref name=&quot;url&quot;&gt;{{cite news|url = https://www.nytimes.com/2008/09/12/us/politics/12palin.html | last = Rutenberg | first = Jim | date = September 11, 2008 | title = In First Big Interview, Palin Says, ‘I’m Ready’ | publisher = The New York Times|accessdate=May 28, 2010}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ಒಬ್ಬ NATO ಸದಸ್ಯರಮೇಲೆ ದಾಳಿನಡೆಸಿದರೆ, ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಜ್ಯಗಳು ತಮ್ಮ [[ಒಪ್ಪಂದ]]ಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ನಡೆಯಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite  news|url=http://voices.washingtonpost.com/44/2008/09/11/war_with_russia_palin_talks_fo.html|title=War with Russia? Palin Talks Foreign Policy with ABC|last=Kessler|first=Glenn|date=September 11, 2008|work=TheTrail: A Daily Diary of Campaign 2008|publisher=The Washington Post|accessdate=May 21, 2010|archive-date=ನವೆಂಬರ್ 27, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111127173205/http://voices.washingtonpost.com/44/2008/09/11/war_with_russia_palin_talks_fo.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರತಿಬಿಂಬ ==
{{Main|Public image of Sarah Palin}}
[[ಚಿತ್ರ:SarahPalinRaleigh.jpg|left|thumb|ರಾಲೆಘ್, NCದಲ್ಲಿನ, ಅಭಿಯಾನದ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು, ನವೆಂಬರ್, 2008]]
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಘಟಕದ ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನ್ ಸಭೆಯ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ, [[ಗಲ್ಲುಪ್ ಪೊಲ್]] ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಪ್ರಕಾರ ಬಹುತೇಕ ಮತದಾರರಿಗೆ ಸಾರಾ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಅಪರಿಚಿತವಾಗಿದ್ದರು. ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಲು ಅವರ ಅಭಿಯಾನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, 39% ಜನರು ಅಗತ್ಯಬಂದರೆ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇವೆಸಲ್ಲಿಸಲು ಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದಾರೆಂದು ಹೇಳಿದರು, 33% ಜನರು ಅವರಿಂದ ಸಾದ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳೀದರು, ಮತ್ತು 29% ಜನರು ಯಾವುದೇ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಿಲ್ಲ.  &quot;1988ರಲ್ಲಿ [[ಹಿರಿಯ ಜಾರ್ಜ್ ಬುಶ್]]ರವರು ಭಾರತೀಯ ಸೆನೆಟರ್‌ [[ಡಾನ್ ಕ್ವಾಯಲ್]]ರವರನ್ನು ತಮ್ಮ ತಂಡಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಾಗಿನಿಂದ ಇದು ಸಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಲ್ಲಿ ಪಡೆದ ಅತ್ಯಂತ ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯಯ ವಿಶ್ವಾಸ ಮತ ವಾಗಿತ್ತು.&quot;&lt;ref&gt;{{cite news| url=http://www.usatoday.com/news/politics/election2008/2008-08-30-palin-poll_N.htm | first=Susan|last=Page| title=Poll: Voters uncertain on Palin|date=August 30, 2008|work=2008 Election Coverage|newspaper=USA Today|accessdate=May 28, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಸಭೆಯ ಅನಂತರ, ಅವರ ಪ್ರತಿಬಿಂಬವು ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪರಿಶೀಲನೆಗೊಳಗೊಂಡಿದೆ,&lt;ref name=&quot;FairbanksDailyNewsMiner&quot;&gt;{{cite news | url = http://2-fdnm.newsminer.com/news/2008/sep/03/alaska-delegates-see-more-republican-convention-at/ | title = Alaska delegates see more Republican convention attention | publisher = Fairbanks Daily News-Miner | author = Delbridge, Rena | date = September 3, 2008 | accessdate = 2010-02-15 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news| url =http://www.boston.com/news/nation/articles/2008/09/05/mccain_takes_stage_turns_down_heat/ | title = McCain takes stage, turns down heat| author = Weiss, Joanna|work=Television |newspaper=The Boston Globe | accessdate =May 28, 2010|September 5, 2008}}&lt;/ref&gt; ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಜನರದ ಜೀವನದ ಮೇಲಿನ ಅವರ ಧಾರ್ಮಿಕ ದೃಷ್ಟಿ, ಸಾಮಾನಿಕವಾಗಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಕವಾದ ಅವರ ಭಾವನೆಗಳು, ಮತ್ತು ಅವರ ಅನುಭವದ ಕೊರತೆಗಳಿಂದ ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಚಿತರಾದರು.  ಉಪಾದ್ಯಕ್ಷರ ಪದವಿಗೆ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಹೆಸರನ್ನು ನೊಂದಾಯಿಸಿದ ಅನಂತರ ಅವರ [[ವಿದೇಶಿ]] ಮತ್ತು [[ಸ್ವದೇಶಿ]] ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿನ ಅನುಭವಗಳು [[ಸಂಪ್ರದಾಯಪಾಲಕರ]] ಹಾಗು [[ಉದಾತ್ತ ಮನಸ್ಸಿನವರ]] ಒಳಗೆ ವಿಮರ್ಶೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾದವು.&lt;ref name=&quot;Frerking&quot;&gt;{{cite news| first=John F. | last=Harris |coauthors=Frerking, Beth | url=http://www.politico.com/news/stories/0908/13129.html |title=Clinton aides: Palin treatment sexist | publisher=Politico | date=September 3, 2008|accessdate=May 27, 2010 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;David Frum&quot;&gt;{{cite web| url =http://frum.nationalreview.com/post/?q=M2VhOWE0N2VkOWI3MDdlODRlZWE4ODljMDc2NjliZDk= | title = Palin | last = Frum| first = David | authorlink = David Frum | date = August 29, 2008 | publisher = National Review Online |accessdate=May 27, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;WP_Will&quot;&gt;{{cite news | first=George | last=Will | title=Impulse, Meet Experience | date=November 3, 2008 | url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/09/02/AR2008090202441.html | work=Opinions | newspaper=Washington Post | accessdate=May 27, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;guardian1&quot;&gt;{{cite news | author = Collins, Britt| url =https://www.theguardian.com/environment/2008/sep/17/poles.wildlife | title = Sarah Palin: The ice queen; Sarah Palin, the Republican party's vice-president nominee, governs an oil-rich area that has seen some of the most dramatic effects of climate change. So what's her record on environmental concerns?| work = Environment, Polar regions |newspaper= The Guardian (UK) | date = September 17, 2008 | accessdate=May 27, 2010| location=London}}&lt;/ref&gt;  ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನರಲ್ಲಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಜಾಹ್ನ್ ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರಗಿಂತಲು ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಂಡರು.&lt;ref name=&quot;freshface&quot;/&gt;

ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌‌ರವರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ತಮ್ಮ ಸಹಸ್ಪರ್ಧಿಯೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ನಂತರ, ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಜೊಯ್ ಬಿಡೆನ್‌ರ ಗಿಂತಲು ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕೂಲವಾಗಿಯು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿಯು ಎರಡನ್ನು ಮತದಾರರ ಒಳಗೆ ಕಂಡರು.&lt;ref name=&quot;Rasmussen 09-24-08&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/elections2/election_20082/2008_presidential_election/palin_still_viewed_more_favorably_and_unfavorably_than_biden| title=Palin Still Viewed More Favorably – And Unfavorably – Than Biden | date=September 24, 2008 |publisher=Rasmussen Reports}}{{dead link|date=May 2010}}&lt;/ref&gt;  ಬಹುಸಂಖ್ಯೆಯ ದೂರದರ್ಶನದ ವೀಕ್ಷಕರು [[2008ರ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ]] ಬಿಡೆನ್‌ರವರ ಸಾಧನೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು.&lt;ref name=&quot;Rasmussen 09-24-08&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite news | title=45% Say Biden Won Debate, 37% Say Palin | date=2008-10-04 | url=http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/45_say_biden_won_debate_37_say_palin | publisher=Rasmussen Reports | accessdate=2008-12-25 | archive-date=2008-12-01 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081201201824/http://www.rasmussenreports.com/public_content/politics/election_20082/2008_presidential_election/45_say_biden_won_debate_37_say_palin | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;  ಇತರ ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ಕಂಪನಿಗಳೊಂದಿಗಿನ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ಪ್ರಭಾವಿಗಳೊಂದಿನ ಅವರ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಂದ, ಹಾಗು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ತೈಲ ಕಂಪನಿಗಳ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದಾಗ ಅವರು ಕೇಳಬೇಕಾದ ದೂಷಣೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ, ಅಲಸ್ಕದ ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲ ರಕ್ಷಣಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದ 11 ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಅವರು ರಾಜೀನಾಮೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಅವರು &quot;[[ಬಿಗ್ ಆಯಿಲ್‌ನ ಪರ]] ನಿಂತರು&quot;, ಎಂಬ ಪಾಲಿನ್‌ರವರ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಮಾದ್ಯಮಗಳು ಪದೇ ಪದೇ ಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದವು.&lt;ref name=&quot;politifact1&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.politifact.com/truth-o-meter/statements/679/ | work=Politifact Truth-O-Meter | title=Palin sought more taxes and more development from oil companies| publisher=St Petersburg Times | date= August 29, 2008|accessdate=May 27, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;reuters1&quot;&gt;{{cite news|  url = http://www.reuters.com/article/reutersEdge/idUSN1150293420080912 | first = Ed | last = Stoddard |coauthors=Yereth Rosen | title = Is Palin foe of big oil or a new Cheney? | publisher = Reuters| date = September 12, 2008|accessdate=May 27, 2010}}&lt;/ref&gt;  ಇದರ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, [[ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ವೈಲ್ಡ್ ಲೈಪ್ ರೆಪುಜ್‌]]ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಕೊರಿಯುವಿಕೆ ಮತ್ತು [[ಪೊಲಾರ್ ಕರಡಿ]]ಗಳನ್ನು [[ಅಪಾಯಕಾರಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ವರ್ಗ]]ಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸದಿರುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ತೈಲ ಶೋಧಿಸುವಿಕೆಯ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸುವಿಕೆಯ ಸಮರ್ಥನೆಯಿಂದ ಇತರರು ಪಾಲಿನ್‌ರವರನ್ನು ಬಿಗ್ &quot;ಆಯಿಲ್‌ನ ಸ್ನೇಹಿತೆ&quot;ಯೆಂದು ಕರೆದರು.&lt;ref name=&quot;politifact1&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;reuters1&quot;/&gt;  [[ನ್ಯಾಷನಲ್ ಆರ್ಗನೈಜೇಷನ್ ಫರ್ ವುಮೆನ್]] ಅನ್ನುವ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಮೆಕ್‌‌ಕೈನ್‌/ಪಾಲಿನ್‌ ಯಾರನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿಲ್ಲ.&lt;ref name=&quot;Frerking&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;thenation1&quot;&gt;{{cite web| first = Jon | last = Nichols | url = http://www.thenation.com/blog/clinton-praises-palin-pick| title = Clinton Praises Palin Pick | work=Blogs, The Beat | publisher = The Nation | date = August 30, 2008 | accessdate =
accessdate=May 27, 2010}}&lt;/ref&gt;

ಡಿಸೆಂಬರ್ 4,2008ರಂದು [[ಬರ್ಬರ ವಾಲ್ಟರ್ಸ್]] [[ABC]]ನ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಅಮೆರಿಕಾದ 2008ರ &quot;ಅತ್ಯುನ್ನತ ಆಕರ್ಷಕ ಮೊದಲ 10ಜನರಲ್ಲಿ&quot; ಒಬ್ಬರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.&lt;ref name=&quot;dimond1&quot;&gt;{{cite web| title = Barbara Walters Gets Up Close with 2008's Most Fascinating People| url = http://www.tvguide.com/News/Barbara-Walters-Special-1000398.aspx| first = Anna| last = Dimond| publisher = [[TV Guide]]| date = December 1, 2008| accessdate = May 27, 2010| archive-date = ಮೇ 26, 2009| archive-url = https://web.archive.org/web/20090526090629/http://www.tvguide.com/News/Barbara-Walters-Special-1000398.aspx| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;  ಏಪ್ರಿಲ್ 2010ರಲ್ಲಿ, ಸಾರಾ ಪಾಲಿನ್‌ರವರು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಅತೀಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಬಲ ವರ್ಚಸ್ಸಿನ 100 ಜನರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿ TIME ಮೇಗಜಿನ್‌ನಿಂದ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.&lt;ref name=&quot;tm 04-2010&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1984685_1984864_1984871,00.html/|last=Nugent|first=Ted|work=The 2010 TIME 100|title=Leaders: Sarah Palin|publisher=Time Magazine|date=April  29, 2010|accessdate=May 27, 2010|archiveurl=https://archive.today/20130105054454/http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1984685_1984864_1984871,00.html/|archivedate=ಜನವರಿ 5, 2013|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== ಆಕರಗಳು ==
{{clear}}
{{Reflist|colwidth=30em}}

== ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು ==
{{Portal box|Alaska|Biography}}
{{sisterlinks}}
{{Wiktionary|Palinista}}
* [http://www.sarahpac.com/ Sarah PAC (Sarah Palin Political Action Committee)]
* [http://www.facebook.com/sarahpalin Facebook.com/sarahpalin (official Facebook)]
* [http://twitter.com/SarahPalinUSA SarahPalinUSA (official Twitter)]
* [https://www.youtube.com/user/SarahPalinAK SarahPalinAK (official YouTube)]
* {{GovLinks | natgov = 864bb9006da3f010VgnVCM1000001a01010aRCRD | followmoney = | votesmart = 27200 | ontheissues = Sarah_Palin.htm | nyt = p/sarah_palin/index.html|findagrave =}}
* ''Follow the Money''  - ಸಾರಾ ಪಾಲಿನ್: [http://www.followthemoney.org/database/StateGlance/candidate.phtml?c=98269 2008] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111109173349/http://www.followthemoney.org/database/StateGlance/candidate.phtml?c=98269 |date=2011-11-09 }}[http://www.followthemoney.org/database/StateGlance/candidate.phtml?c=89776 2006a] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111109174344/http://www.followthemoney.org/database/StateGlance/candidate.phtml?c=89776 |date=2011-11-09 }}[http://www.followthemoney.org/database/StateGlance/candidate.phtml?c=94263 2006b] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111109175734/http://www.followthemoney.org/database/StateGlance/candidate.phtml?c=94263 |date=2011-11-09 }}[http://www.followthemoney.org/database/StateGlance/candidate.phtml?c=17335 2002] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111109180927/http://www.followthemoney.org/database/StateGlance/candidate.phtml?c=17335 |date=2011-11-09 }} campaign contributions
* [http://www.adn.com/sarah-palin/ Ongoing news and commentary] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081026071023/http://www.adn.com/sarah-palin/ |date=2008-10-26 }} from ''[[The Anchorage Daily News]]'' 
* [http://www.snopes.com/politics/palin/palin.asp Sarah Palin]{{Dead link|date=ಫೆಬ್ರವರಿ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} rumor control from [[Snopes]]
* [http://www.factcheck.org/elections-2008/gop_convention_spin_part_ii.html Republican Convention Spin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080917055322/http://www.factcheck.org/elections-2008/gop_convention_spin_part_ii.html |date=2008-09-17 }} ಆಂಡ್ [http://www.factcheck.org/elections-2008/sliming_palin.html Sliming Palin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110227194045/http://www.factcheck.org/elections-2008/sliming_palin.html |date=2011-02-27 }} ರುಮರ್ ಕಂಟ್ರೊಲ್ ಪ್ರಮ್[[FactCheck.org]]
* {{dmoz|Regional/North_America/United_States/Alaska/Government/Executive_Branch/Governor_Sarah_Palin/}}
* [http://www.pbs.org/now/shows/434/video-webex.html NOW: Meet Sarah Palin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100612183145/http://www.pbs.org/now/shows/434/video-webex.html |date=2010-06-12 }}  ''[[PBS]]'' ನಿಂದ ವೀಡಿಯೋಗಳು
* [http://abcnews.go.com/Politics/Vote2008/story?id=5795641 Full Excerpts: Charlie Gibson Interviews GOP Vice Presidential Candidate Sarah Palin] from ''[[ABC News]]'' , ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008
* [http://www.cbsnews.com/stories/2008/09/24/eveningnews/main4476173.shtml One-On-One with Sarah Palin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101022193529/http://www.cbsnews.com/stories/2008/09/24/eveningnews/main4476173.shtml |date=2010-10-22 }},''[[CBS News]]'' ನಿಂದ ಕೇಟಿ ಕೊರಿಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವೀಡಿಯೋಗಳು, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008
* {{cite news|url=https://www.nytimes.com/2010/05/24/us/24wasilla.html|title=For Roaming Palin, Home Base Is Still In Alaska|work=Waslla Journal|last=Yardley|first=William|date=May 23, 2010|newspaper=The New York Times|accessdate=May 25, 2010}}
* {{cite news|url=http://www.chicagotribune.com/topic/politics/government/sarah-palin-PEPLT0007504.topic |title=Sarah Palin : Sarah Palin News and Photos|work=Search |publisher=ChicagoTribune.com ||accessdate=May 30, 2010}}

{{s-start}}
{{s-off}}
{{s-bef|before = [[John Stein (mayor)|John Stein]]}}
{{s-ttl| title = [[List of mayors of Wasilla, Alaska|Mayor of Wasilla, Alaska]]|years=1996&amp;nbsp;– 2002}}
{{s-aft|after=[[Dianne M. Keller]]}}
|-
{{s-bef|before = [[Frank Murkowski]]}}
{{s-ttl| title = [[List of Governors of Alaska|Governor of Alaska]]|years=2006&amp;nbsp;– 2009}}
{{s-aft|after=[[Sean Parnell]]}}
{{s-ppo}}
{{s-bef|before= [[Dick Cheney]]}}
{{s-ttl| title = [[List of United States Republican Party presidential tickets|Republican Party vice presidential candidate]]|years=2008}}
{{s-aft|after=N/A: Most Recent}}
{{s-bus}}
{{s-bef|before = Camille Oechsli Taylor}}
{{s-ttl| title = Chairperson, [[Alaska Oil and Gas Conservation Commission]]|years=2003&amp;nbsp;– 2004}}
{{s-aft|after = John K. Norman}}
{{end box}}

{{Sarah Palin|state=expanded}}
{{Governors of Alaska}}
{{USRepVicePresNominees}}
{{United States presidential election, 2008}}

{{Persondata
|NAME = Palin, Sarah Heath
|ALTERNATIVE NAMES = Heath, Sarah Louise; Palin, Sarah Louise
|SHORT DESCRIPTION = Governor of Alaska
|DATE OF BIRTH = February 11, 1964
|PLACE OF BIRTH = [[Sandpoint, Idaho]]
}}
{{DEFAULTSORT:Palin, Sarah}}
[[ವರ್ಗ:ಸಾರಾ ಪಾಲಿನ್]]
[[ವರ್ಗ:೧೯೬೪ ಜನನ]]
[[ವರ್ಗ:ಬದುಕಿರುವ ಜನರು]]
[[ವರ್ಗ:೨೧ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಹಿಳಾ ಲೇಖಕಿಯರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಲಸ್ಕಾ ನಗರದ ಆಲೋಚನಾಚಭೆಯ ಸದಸ್ಯರುಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಲಸ್ಕಾದ ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕಾ ಪ್ರಸಾರದ ವಾರ್ತಾ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕಾದ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕಾದ ಮೀನುಗಾರರು]]
[[ವರ್ಗ:ಸ್ಕಾಟ್ಸ್-ಐರಿಶ್ ಸಂತತಿಯ ಅಮೆರಿಕನ್ ಜನರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕದ ರಾಜಕೀಯ ಪರಿಣಿತರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕದ ರಾಜಕೀಯ ಲೇಖಕರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕದ ದೂರದರ್ಶನದ ಕ್ರೀಡಾ ವಿಜ್ಞಾಪಕರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕದ ಮಹಿಳಾ ಮೇಯರ್‌ಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕಾದ ಮಹಿಳಾ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಮೆರಿಕಾದ ಮಹಿಳಾ ಲೇಖಕಿಯರು]]
[[ವರ್ಗ:ಸೌಧರ್ಯವಾದ ವೈಭವ ಉತ್ಸವದ ಸ್ಪರ್ಧಾಳುಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನ ಸಂಪ್ರದಾಯಶರಣತೆ(ಕನ್ಸರ್ವೇಟಿಸಂ)]]
[[ವರ್ಗ:ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನ ಉಪ-ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪದವಿಯ ಮಹಿಳಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು.]]
[[ವರ್ಗ:ಪೂರ್ವ ಕಾಲದ ರೋಮನ್ ಕಾಥೊಲಿಕ್ಸ್]]
[[ವರ್ಗ:ಅಲಸ್ಕಾದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರುಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ವಸಿಲ್ಲ, ಅಲಸ್ಕಾದ ಮೇಯರುಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:2008ರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪದವಿಯ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದ ಜನರು]]
[[ವರ್ಗ:ಬೊನ್ನೆರ್ ದೇಶ, ಇಡಾಹೊದ ಜನರು]]
[[ವರ್ಗ:ರಿಪಬ್ಲಿಕಾನ್ ಪಕ್ಷದ (ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನ) ಉಪ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪದವಿಯ ನೇಮಕಕ್ಕೆ ಹೆಸರು ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟವರು.]]
[[ವರ್ಗ:ಇಡಾಹೊ ಅಲುಮ್ನಿದ ವಿಶ್ವವಿಧ್ಯಾಲಯ]]
[[ವರ್ಗ:ಅಲಸ್ಕಾದ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿನ ಮಹಿಳೆಯರು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಲಸ್ಕಾದ ಲೇಖಕರು]]
[[ವರ್ಗ:ಇಡಾಹೊದ ಲೇಖಕರು]]</text>
      <sha1>1xcrq3yy8ti6i7on68iohp7tyo44uj4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23804</id>
    <revision>
      <id>1307610</id>
      <parentid>1292925</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:37:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307610</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="164772" sha1="kt2vwh4r27qoi34vh9iztd81igl0fvf" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
&lt;!--See Template:Infobox Settlement for additional fields that may be available--&gt;
&lt;!--See the Table at Infobox Settlement for all fields and descriptions of usage--&gt;
&lt;!-- Basic info ----------------&gt;
|name = Auckland &lt;!-- at least one of the first two fields must be filled in --&gt;
|official_name =
|other_name =
|native_name = Tāmaki-makau-rau &lt;small&gt;([[Māori language|Māori]])&lt;/small&gt;
|nickname = City of Sails,&lt;br /&gt; Queen City (now rarely used)&lt;!-- http://www.nzherald.co.nz/search/search.cfm?kw1=%22Queen%20city%22&amp;kw2=&amp;op=all&amp;searchorder=2&amp;display=20&amp;start=0&amp;thepage=1 --&gt;
|settlement_type = [[Urban areas of New Zealand|Main urban area]] &lt;!-- e.g. Town, Village, City, etc.--&gt;
|total_type = &lt;!-- to set a non-standard label for total area and population rows --&gt;
|motto =
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = New Auckland Infobox Pic Montage 3.jpg
|imagesize =
|image_caption =
|image_flag =
|flag_size =
|image_seal =
|seal_size =
|image_shield =
|shield_size =
|image_blank_emblem =
|blank_emblem_type =
|blank_emblem_size =
|image_map = Auckland.png
|mapsize =
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = &lt;!-- the name of a location map as per http://en.wikipedia.org/wiki/Template:Location_map --&gt;
|pushpin_label_position = &lt;!-- the position of the pushpin label: left, right, top, bottom, none --&gt;
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize =
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = Country
|subdivision_name = {{NZ}}
|subdivision_type1 = [[Islands of New Zealand|Island]]
|subdivision_name1 = [[North Island]]
|subdivision_type2 = [[Regions of New Zealand|Region]]
|subdivision_name2 = [[Auckland Region]]
|subdivision_type3 = [[Territorial authorities of New Zealand|Territorial authorities]]
|subdivision_name3 = [[Auckland City]] &lt;br /&gt; [[Manukau City]] &lt;br /&gt; [[Waitakere City]] &lt;br /&gt; [[North Shore City]] &lt;br /&gt; [[Papakura District]] &lt;br /&gt; [[Rodney District]] (part) &lt;br /&gt; [[Franklin District]] (part)
&lt;!-- Electorates --------------&gt;
|parts_type=Electorates
|p1= [[Auckland Central (New Zealand electorate)|Auckland Central]]
|p2= [[Botany (New Zealand electorate)|Botany]]
|p3= [[East Coast Bays (New Zealand electorate)|East Coast Bays]]
|p4= [[Epsom (New Zealand electorate)|Epsom]]
|p5= [[Helensville (New Zealand electorate)|Helensville]]
|p6= [[Hunua (New Zealand electorate)|Hunua]]
|p7= [[Māngere (New Zealand electorate)|Māngere]]
|p8= [[Manukau East (New Zealand electorate)|Manukau East]]
|p9= [[Manurewa (New Zealand electorate)|Manurewa]]
|p10= [[Maungakiekie (New Zealand electorate)|Maungakiekie]]
|p11= [[Mount Albert (New Zealand electorate)|Mt Albert]]
|p12= [[Mount Roskill (New Zealand electorate)|Mt Roskill]]
|p13= [[New Lynn (New Zealand electorate)|New Lynn]]
|p14= [[North Shore (New Zealand electorate)|North Shore]]
|p15= [[Northcote (New Zealand electorate)|Northcote]]
|p16= [[Pakuranga (New Zealand electorate)|Pakuranga]]
|p17= [[Papakura (New Zealand electorate)|Papakura]]
|p18= [[Tāmaki (New Zealand electorate)|Tāmaki]]
|p19= [[Te Atatū (NZ electorate)|Te Atatū]]
|p20= [[Waitakere (New Zealand electorate)|Waitakere]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_footnotes =
|government_type =
|leader_title1 = Mayor(s)
|leader_name1 = {{Collapsible list
|title = Multiple
|frame_style = border:none; padding: 0;
|title_style = &lt;!-- (optional) --&gt;
|list_style = text-align:left;display:none;
|1 = [[John Banks (New Zealand)|John Banks]]
|2 = [[Len Brown]]
|3 = [[Bob Harvey (mayor)|Bob Harvey]]
|4 = [[John Law (New Zealand)|John Law]]
|5 = [[Andrew Williams (New Zealand)|Andrew Williams]]
}}
|established_title = Settled by Māori
|established_date = [[circa|c.]] 1350
|established_title1 = Settled by Europeans
|established_date1 = 1840
&lt;!-- Area  ---------------------&gt;
|area_magnitude =
|unit_pref = &lt;!--Enter: Imperial, to display imperial before metric--&gt;
|area_footnotes =
|area_urban_km2 = 1086
|area_metro_km2 =
|area_land_km2 = &lt;!--See table @ Template:Infobox Settlement for details on unit conversion--&gt;
|area_water_km2 =
|area_total_sq_mi =
|area_land_sq_mi =
|area_water_sq_mi =
|area_water_percent =
&lt;!-- Elevation --------------------------&gt;
|elevation_footnotes = &lt;!--for references: use tags--&gt;
|elevation_m =
|elevation_ft =
|elevation_max_m = 196
|elevation_max_ft =
|elevation_min_m = 0
|elevation_min_ft =
&lt;!-- Population  -----------------------&gt;
|population_as_of = {{NZ population data|||y}}
|population_footnotes = &lt;ref name=&quot;NZ_population_data&quot;/&gt;
|population_note =
|population_urban = {{formatnum:{{NZ population data||y}}|R}}
|population_density_urban_km2 = auto
|population_density_sq_mi =
|population_metro =
|population_density_metro_km2 =
|population_blank1_title = [[Demonym]]
|population_blank1 = Aucklander, [[Jafa]] (often derogatory)
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = [[Time in New Zealand|NZST]]
|utc_offset = +12
|timezone_DST = NZDT
|utc_offset_DST = +13
|coor_pinpoint = &lt;ref name=&quot;coor&quot;&gt;{{cite web|url=http://earth-info.nga.mil/gns/html/cntry_files.html|accessdate=August 2006|title=GEOnet Names Server (GNS)|archive-date=2012-08-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20120823004343/http://earth-info.nga.mil/gns/html/cntry_files.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|latd=36 |latm=50 |lats=25.50 |latNS=S
|longd=174 |longm=44 |longs=23.53 |longEW=E
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|blank_name = Local [[iwi]]
|blank_info = [[Ngāti Ākarana]]
|postal_code_type = Postcode(s)
|postal_code =
|area_code = 09
|website = [http://www.aucklandnz.com/ http://www.aucklandnz.com/]
|footnotes =
}}
'''ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮಹಾನಗರದ ಪ್ರದೇಶ''' ವು (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ...{{pron-en|ˈɔːklənd}}), [[ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌‌|ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌‌ನ]] [[ನಾರ್ತ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌‌‌|ನಾರ್ತ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌‌‌ನಲ್ಲಿರುವ]] ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಜನನಿಬಿಡವಾದ, [[ದೇಶದಲ್ಲಿನ ನಗರ ಪ್ರದೇಶ|ದೇಶದಲ್ಲಿನ ನಗರ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು]], ೧.೪ ದಶಲಕ್ಷ ನಿವಾಸಿಗಳಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿರುವ ಒಂದು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ, ಅದು ದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ...{{Decimals|{{formatnum:{{NZ population data||y}}|R}}//{{formatnum:{{NZ population data|New Zealand|y}}|R}}*೧೦೦|೦}}ನಷ್ಟು ಪ್ರತಿಶತ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದಂತಾಗಿದೆ.ನಷ್ಟು ಪ್ರತಿಶತ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದಂತಾಗಿದೆ.{{NZ population data||||y}} ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಿಗಿಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವುದನ್ನು ಇದು ಮುಂದುವರಿಸಲಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುತ್ತಲೇ ಇರುವ ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಜನರನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುವ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌, ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ&lt;ref name=&quot;AAAROUND&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.roughguides.com/website/travel/destination/content/?titleid=83&amp;xid=idh185804920_0099|title=Auckland and around|work=[[Rough Guides|Rough Guide]] to New Zealand, Fifth Edition|accessdate=16 February 2010|archive-date=27 ಫೆಬ್ರವರಿ 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20080227085220/http://www.roughguides.com/website/travel/destination/content/?titleid=83&amp;xid=idh185804920_0099|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಯಾವುದೇ ನಗರದ ಪೈಕಿ [[ಪಾಲಿನೀಷಿಯಾದವರ]] ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಕಳೆದ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಏಷ್ಯಾದ ಜನಾಂಗೀಯತೆಗೆ ಸೇರಿದ ಅನೇಕ ಜನರು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಸೇರಿಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಅದು ಕಂಡಿದೆ. [[ಮಯೋರಿ]] ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಹೆಸರು '''ಟಾಮಕಿ-ಮಕಾವು-ರೌ''' ಎಂದಾಗಿದೆ, ಅಥವಾ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಲಿಪ್ಯಂತರ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ರೂಪಾಂತರವು '''ಆಕರಾನ''' ಎಂಬುದಾಗಿದೆ.
೨೦೦೯ರ [[ಮರ್ಸೆರ್‌ ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಆಫ್‌ ಲಿವಿಂಗ್‌ ಸರ್ವೆ|ಮರ್ಸೆರ್‌ ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಆಫ್‌ ಲಿವಿಂಗ್‌ ಸರ್ವೆಯು]] ತನ್ನ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ೪ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರೆ, [[ದಿ ಇಕನಾಮಿಸ್ಟ್‌‌ನ]] ೨೦೧೦ರ [[ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ವಾಸಯೋಗ್ಯ ನಗರಗಳ]] ಸೂಚಿಯು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ್ನು ೧೦ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದೆ.
೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ, [[ಲೌಬರೋ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ|ಲೌಬರೋ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ]] ಕೈಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ವಿಶ್ವ ನಗರಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಸಮೂಹದ ತಪಶೀಲು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಒಂದು [[ಆಲ್ಫಾ-ನಗರ]] ಎಂಬುದಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಈ ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಇದು ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಏಕೈಕ ನಗರವಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;http://www.lboro.ac.uk/gawc/world೨೦೦೮t.html{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} | &quot;The World According to GaWC ೨೦೦೮&quot;&lt;/ref&gt;
ಪೂರ್ವಕ್ಕಿರುವ [[ಶಾಂತಮಹಾಸಾಗರ|ಶಾಂತಮಹಾಸಾಗರದ]] [[ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿ]], ಆಗ್ನೇಯಕ್ಕಿರುವ ಕೆಳಭಾಗದ [[ಹಾನುವಾ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳು]], ನೈಋತ್ಯಕ್ಕಿರುವ [[ಮನುಕಾವು ಬಂದರು]], ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಹಾಗೂ ವಾಯವ್ಯಕ್ಕಿರುವ [[ವೈಟಕೇರ್‌ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳು]] ಮತ್ತು ಸಣ್ಣಗಾತ್ರದ ಪರ್ವ ಶ್ರೇಣಿಗಳು ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. [[ಟಾಸ್ಮನ್‌ ಸಮುದ್ರ|ಟಾಸ್ಮನ್‌ ಸಮುದ್ರದ]] ಮೇಲಿನ ಮನುಕಾವು ಬಂದರು ಹಾಗೂ [[ಶಾಂತಮಹಾಸಾಗರ|ಶಾಂತಮಹಾಸಾಗರದ]] ಮೇಲಿನ [[ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರು]] ಇವುಗಳ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಕಿರಿದಾದ [[ಭೂಸಂಧಿ|ಭೂಸಂಧಿಯನ್ನು]] ನಗರದ ಪ್ರದೇಶದ ಕೇಂದ್ರಭಾಗವು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಜಲಭಾಗಗಳ ಮೇಲೆ ಬಂದರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇದು ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಕೆಲವೇ ನಗರಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದೆನಿಸಿದೆ.
== ಇತಿಹಾಸ ==
:''ಮುಖ್ಯ ಲೇಖನ [[ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್‌ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌]]'' 
=== ಹಿಂದಿನ ಮಯೋರಿ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ನರು ===
೧೩೫೦ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಈ ಭೂಸಂಧಿಯಲ್ಲಿ [[ಮಯೋರಿ]] ಜನಾಂಗದವರು ನೆಲೆಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಈ ಭೂಸಂಧಿಯು ಹೊಂದಿದ್ದ ಸಮೃದ್ಧವಾದ ಮತ್ತು ಫಲವತ್ತಾದ ಭೂಮಿಯಿಂದಾಗಿ ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯ ದೊರೆಯಿತು. ''[[ಪಾ]]'' (ಕೋಟೆಕಟ್ಟಿ ರಕ್ಷಣೆ ಒದಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಳ್ಳಿಗಳು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅನೇಕ ಹಳ್ಳಿಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಗ್ನಿಪರ್ವತದಿಂದಾದ ಶಿಖರಗಳ ಮೇಲೆ ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ಯುರೋಪಿಯನ್ನರ ಆಗಮನವಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಮಯೋರಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಸುಮಾರು ೨೦,೦೦೦ದಷ್ಟಿತ್ತು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite book|title= New Zealand|author=[[Ferdinand von Hochstetter]]|year=1867|pages=243 |url=http://www.enzb.auckland.ac.nz/document/1867_-_von_Hochstetter%2C_Ferdinand._New_Zealand/CHAPTER_XI%3A_The_Isthmus_of_Auckland}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.arkeologi.uu.se/afr/projects/BOOK/Bulmer/bulmer.pdf|title=''City without a state? Urbanisation in pre-European Taamaki-makau-rau (Auckland, New Zealand)''|author=Sarah Bulmer|accessdate=2007-10-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090325154432/http://www.arkeologi.uu.se/afr/projects/BOOK/Bulmer/bulmer.pdf|archivedate=2009-03-25}}&lt;/ref&gt; ತರುವಾಯ ಆದ ಫಿರಂಗಿ-ಬಂದೂಕು ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಪರಿಚಯವು ಉತ್ತರದ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಶುರುವಾಗಿ, ಶಕ್ತಿಯ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ತಲೆಕೆಳಗುಮಾಡಿ ಬುಡಕಟ್ಟಿನ-ನಡುವಣದ ವಿಧ್ವಂಸಕ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹೊಸ ಆಯುಧಗಳ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಿದ [[ಐವಿ]] ಜನರು ಕಡಲತೀರದ ದಾಳಿಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಒಡ್ಡಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಪಡೆಯುವಂತಾಯಿತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಯುರೋಪಿಯನ್ನರ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ವಸಾಹತು ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ, ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಯೋರಿ ಜನರ ಸಂಖ್ಯೆಯು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅದಾಗ್ಯೂ, ಯುರೋಪಿಯನ್ನರ ಒಂದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾದ ಕಾರ್ಯನೀತಿಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಸನ್ನಿವೇಶವು ಉದ್ಭವಿಸಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.teara.govt.nz/NewZealanders/MaoriNewZealanders/NgatiWhatua/3/en|title=Ngāti Whātua - European contact|work=[[Te Ara Encyclopedia of New Zealand]]|accessdate=2007-10-03|archive-date=2008-02-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20080209131234/http://www.teara.govt.nz/NewZealanders/MaoriNewZealanders/NgatiWhatua/3/en|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Penguin History of New Zealand|author=[[Michael King]]|isbn=0-14-301867-1|year=2003|pages=135|publisher=Penguin Books|location=Auckland, N.Z.}}&lt;/ref&gt; [[ಒಟ್ಯಾಗೊ]] ಹಾಗೂ [[ಸಿಡ್ನಿ|ಸಿಡ್ನಿಯ]] [[ವೆಲ್ಲರ್‌ ಸೋದರರ]] ಪೈಕಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಿರಿಯನಾದ ಜೋಸೆಫ್‌ ಬ್ರೂಕ್ಸ್‌ ವೆಲ್ಲರ್‌ ಎಂಬಾತ ೧೮೩೨ರ ಜನವರಿ ೨೭ರಂದು, ಆಧುನಿಕ ನಗರಗಳಾದ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಹಾಗೂ ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ನ ತಾಣಗಳು ಹಾಗೂ ರಾಡ್ನಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಭೂಭಾಗವನ್ನು &quot;ಕೋಹಿ ರಂಗಟಿರಾ&quot; ಎಂಬಾತನಿಂದ &quot;ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಪೀಪಾಯಿಯಷ್ಟು ಪುಡಿಗೆ&quot; ಖರೀದಿಸಿದ.&lt;ref&gt;ಜಾರ್ಜ್‌ ವೆಲ್ಲರ್‌’ಸ್‌ ಕ್ಲೇಮ್‌ ಟು ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ಹೌರಾಕಿ ಗಲ್ಫ್‌ - ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಕ್ರಿಪ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಒರಿಜಿನಲ್‌ ಇನ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಆರ್ಕೀವ್ಸ್‌, ಎಂಎಸ್‌-೦೪೩೯/೦೩ (A-H) HC.&lt;/ref&gt;
೧೮೪೦ರ ಫೆಬ್ರುವರಿಯಲ್ಲಿ [[ವೈಟಾಂಗಿಯ ಒಡಂಬಡಿಕೆ|ವೈಟಾಂಗಿಯ ಒಡಂಬಡಿಕೆಗೆ]] ಸಹಿಮಾಡಿದ ನಂತರ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಹೊಸ ರಾಜ್ಯಪಾಲನಾದ [[ವಿಲಿಯಂ ಹಾಬ್ಸನ್‌]] ಎಂಬಾತ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತನ್ನ ಹೊಸ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನಾಗಿ ಆರಿಸಿಕೊಂಡ, ಮತ್ತು ಅಂದಿನ [[ಭಾರತದ ವೈಸ್‌ರಾಯ್‌]] ಆಗಿದ್ದ, [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅರ್ಲ್‌ ಪದವಿಯ ಜಾರ್ಜ್‌ ಈಡನ್‌‌‌|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅರ್ಲ್‌ ಪದವಿಯ ಜಾರ್ಜ್‌ ಈಡನ್‌‌‌ನ]] ಹೆಸರನ್ನಿಟ್ಟ.&lt;ref name=&quot;DOING&quot;&gt;''[http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C0CEFD6123BF936A15752C1A966958260&amp;amp;scp=31&amp;amp;sq=auckland&amp;amp;st=nyt ವಾಟ್‌ ಈಸ್‌ ಡೂಯಿಂಗ್‌ ಇನ್‌; ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌]]'', ೨೫ ನವೆಂಬರ್‌ ೧೯೯೦&lt;/ref&gt; ಯಾವ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತೋ ಅದನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಮವೋರಿ [[ಐವಿ]] ಜನಾಂಗದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾದ [[ನ್ಗಾಟಿ ವಾಟುವಾ]] ಎಂಬಾತ ರಾಜ್ಯಪಾಲನಿಗೆ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದ. ಹೃತ್ಪೂರ್ವಕತೆಯ ಒಂದು ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಐವಿ ಜನಾಂಗದವರ ಪಾಲಿಗೆ ನಗರವೊಂದರ ನಿರ್ಮಾಣವು ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತುತರಲಿದೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆಯಲ್ಲಿ ಆತ ಈ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ.
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ ೧೮೪೧ರಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;{{cite book|title=From Tamaki-Makau-Rau to Auckland|author=Russell Stone|publisher=University of Auckland Press|year=2002|ISBN=1869402596}}&lt;/ref&gt; ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಮತ್ತು ಬೇ ಆಫ್‌ ಐಲೆಂಡ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದ ರಸ್ಸೆಲ್‌ನಿಂದ (ಈಗ [[ಹಳೆಯ ರಸ್ಸೆಲ್‌]]) ಆಡಳಿತದ ವರ್ಗಾವಣೆಯು ೧೮೪೨ರಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ಅದಾಗ್ಯೂ, [[ಪೋರ್ಟ್‌ ನಿಕೋಲ್ಸನ್‌‌‌‌]] (ನಂತರದಲ್ಲಿ [[ವೆಲಿಂಗ್ಟನ್‌]]) [[ಸೌತ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌‌‌|ಸೌತ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌‌‌ಗೆ]] ಹೊಂದಿದ್ದ ಸಾಮೀಪ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ ಮತ್ತು ಅದು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ನೆಲೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಒಂದು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ರಾಜಧಾನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ೧೮೪೦ರಲ್ಲೇ ಅದನ್ನು ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿ ಕಾಣಲಾಗಿತ್ತು, ಮತ್ತು ೧೮೬೫ರಲ್ಲಿ ವೆಲಿಂಗ್ಟನ್‌ ರಾಜಧಾನಿಯಾಯಿತು. ೧೮೭೬ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಂತೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ರದ್ದುಮಾಡಲ್ಪಡುವವರೆಗೂ [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರಾಂತ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರಾಂತದ]] ಪ್ರಮುಖ ನಗರದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಅಲಂಕರಿಸಿತ್ತು.
=== ಇಂದಿನವರೆಗಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆ ===
೧೮೬೦ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, [[ಮಯೋರಿ ರಾಜರ ಆಂದೋಲನ|ಮಯೋರಿ ರಾಜರ ಆಂದೋಲನದ]] ವಿರುದ್ಧದ ಒಂದು ನೆಲೆಯಾಗಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇದು, ಹಾಗೂ ದಕ್ಷಿಣದ [[ವೈಕಾಟೊ]] ಕಡೆಗಿನ ಮುಂದುವರಿದ ರಸ್ತೆಯ ನಿರ್ಮಾಣವು, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಿಂದ [[ಪಾಕೆಹಾ]] (ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಜನರು) ಪ್ರಭಾವವು ಹರಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ೧೮೪೧ರಲ್ಲಿ ೧,೫೦೦ರಷ್ಟಿದ್ದ ಇದರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಬೆಳೆದು, ೧೮೬೪ರ ವೇಳೆಗೆ ೧೨,೪೨೩ರಷ್ಟಕ್ಕೆ ಮುಟ್ಟಿತು. ಇತರ [[ವಾಣಿಜ್ಯದ]]-ಪ್ರಾಬಲ್ಯದ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬಂದರಿನ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಇದ್ದ ಹಾಗೂ ಕಿಕ್ಕಿರಿದ ಜನಸಂದಣಿ ಮತ್ತು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೊಂದಿಗಿನ ನಗರಗಳಲ್ಲೂ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಸಂಭವಿಸಿತು.
೨೦ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭಿಕ ಪ್ರಥಮಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಟ್ರಾಮ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗಗಳು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಕ್ಷಿಪ್ರ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಆಕಾರ ನೀಡಿದವಾದರೂ, ಅದಾದ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮೋಟಾರು ವಾಹನದ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿಂದೀಚೆಗೆ ಅದಿನ್ನೂ ತಗ್ಗಿಲ್ಲ; ಪ್ರಧಾನ ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೋಟಾರು ಹಾದಿಗಳು ನಗರದ ಭೂದೃಶ್ಯವನ್ನು ವಿಶದೀಕರಿಸುವ ಹಾಗೂ ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ವಿಭಜಿಸುವ ಎರಡೂ ರೀತಿಯ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಅವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿಸ್ತರಣೆಗೂ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ, [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌]] (ವಿಶೇಷವಾಗಿ [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಬಂದರು ಸೇತುವೆ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಬಂದರು ಸೇತುವೆಯ]] ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ನಂತರ), ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿರುವ [[ಮನುಕಾವು ನಗರ|ಮನುಕಾವು ನಗರದಂಥ]] ಸಂಬಂಧಿತ ನಗರದ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಕಂಡುಬಂತು.
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಶೇಕಡಾವಾರು ಭಾಗವು ಹೆಚ್ಚಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು [[ಉಪನಗರದ]] ಕಟ್ಟಡ ಶೈಲಿಯ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ, ಅದು ನಗರಕ್ಕೆ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ [[ಜನಸಂಖ್ಯೆ ದಟ್ಟಣೆ|ಜನಸಂಖ್ಯೆ ದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು]] ನೀಡಿದೆ. ಇತರ ಅತೀವ-ದಟ್ಟಣೆಯ ನಗರಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯಂಥ ಇಲ್ಲಿನ ಕೆಲವೊಂದು ಸೇವೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದುಬಾರಿಯಾಗಿವೆ. ಆದರೂ ಸಹ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಇತರ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೋಲುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಿವಾಸಿಗಳು ಈಗಲೂ ಏಕ-ಕುಟುಂಬ ವಾಸದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಬಲ್ಲಷ್ಟು ಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೂ, ಸ್ಥಳದ ಗಾತ್ರಗಳು ಇತರ ಅನೇಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಸಣ್ಣದಾಗಿರುವುದರ ಕಡೆಗೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿವೆ. [[ಚಿತ್ರ:Auckland_waterfront_at_night.jpg|thumb|right|301px|ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರಿನಿಂದ ಕಾಣುವ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBD ನೋಟ]]
== ಭೂಗೋಳ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ==
[[ಚಿತ್ರ:Rangitoto Island North Head.jpg|thumb|left|270px|ಉತ್ತರದ ಶಿರೋಭಾಗದಿಂದ ಕಾಣುವ ರಂಗಿಟೊಟೊ ದ್ವೀಪ.]]
=== ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳು ===
ಸರಿಸುಮಾರು ೫೦ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿರುವ [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಜ್ವಾಲಾಮುಖೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಜ್ವಾಲಾಮುಖೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದ]] ಎರಡೂ ಕಡೆ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇವು ಶಂಕುವಿನಾಕಾರದ ದಿಬ್ಬಗಳು, ಸರೋವರಗಳು, ಆವೃತ ಜಲಭಾಗಗಳು, ದ್ವೀಪಗಳು ಮತ್ತು ತಗ್ಗುಗಳ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ತಳೆಯುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ನಿದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಲಾವಾರಸ ಹರಿವುಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿವೆ. ಶಂಕುವಿನಾಕಾರದ ದಿಬ್ಬಗಳ ಪೈಕಿ ಬಹುಪಾಲು ಆಂಶಿಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ [[ಕಲ್ಲು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗೆ ಈಡಾಗಿ]] ತೆಗೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳೆಲ್ಲವೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲದವುಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಜ್ವಾಲಾಮುಖೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಸ್ವತಃ ಕೇವಲ [[ಸುಪ್ತ|ಸುಪ್ತವಾಗಿದೆ]] (ಸ್ತಬ್ದ ಅಥವಾ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಹೊರಕಾರದ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ).
[[ಮೌಂಟ್‌ ರುವಾಪೆಹು]] ಮತ್ತು [[ಲೇಕ್‌ ಟೌಪೊ|ಲೇಕ್‌ ಟೌಪೊಗಳಲ್ಲಿ]] ಕಂಡುಬರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರುವ, ಮಧ್ಯದ ನಾರ್ತ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ [[ರಾಚನಿಕ ಪದರ ಜಮಾವಣೆ‌]]-ಪ್ರಚೋದಿತವಾದ ಸ್ಫೋಟಕ [[ಜ್ವಾಲಾಮುಖೀಯತೆ|ಜ್ವಾಲಾಮುಖೀಯತೆಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳು, [[ಬಸಾಲ್ಟ್‌ ಅಗ್ನಿಶಿಲೆ|ಬಸಾಲ್ಟ್‌ ಅಗ್ನಿಶಿಲೆಯ]] [[ಶಿಲಾಪಾಕ|ಶಿಲಾಪಾಕದಿಂದ]] ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;Smith and Allen&quot;&gt;ಇಯಾನ್‌ E.M. ಸ್ಮಿತ್‌‌ ಮತ್ತು ಶರೋನ್‌ R. Allen, ''[http://www.gns.cri.nz/what/earthact/volcanoes/nzvolcanoes/aucklandprint.htm ವಲ್ಕ್ಯಾನಿಕ್‌ ಹಜಾರ್ಡ್ಸ್‌: ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಲ್ಕ್ಯಾನಿಕ್‌ ಫೀಲ್ಡ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091008190719/http://www.gns.cri.nz/what/earthact/volcanoes/nzvolcanoes/aucklandprint.htm |date=2009-10-08 }}'', ವಲ್ಕ್ಯಾನಿಕ್‌ ಹಜಾರ್ಡ್ಸ್‌ ವರ್ಕಿಂಗ್‌ ಗ್ರೂಪ್‌, ಸಿವಿಲ್‌ ಡಿಫೆನ್ಸ್‌ ಸೈಂಟಿಫಿಕ್‌ ಅಡ್ವೈಸರಿ ಕಮಿಟಿ. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೧೩ರಂದು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt; ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ಮತ್ತು ಇದುವರೆಗಿನ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯಾದ [[ರಂಗಿಟೊಟೊ ದ್ವೀಪ|ರಂಗಿಟೊಟೊ ದ್ವೀಪವು]] ಕಳೆದ ೧೦೦೦ ವರ್ಷಗಳೊಳಗೆ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು, ಮತ್ತು ಇದರ ಚಿಮ್ಮುವಿಕೆಗಳು ನೆರೆಯ [[ಮೊಟುಟಾಪು ದ್ವೀಪ|ಮೊಟುಟಾಪು ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ]] ಮಯೋರಿ ವಸಾಹತುಗಳನ್ನು ಸುಮಾರು ೭೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನಾಶಮಾಡಿದವು. ರಂಗಿಟೊಟೊದ ಗಾತ್ರ, ಅದರ ಸಮ್ಮಿತಿ, [[ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರಿಗೆ]] ಇರುವ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವನ್ನು ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಅದರ ಸ್ಥಾನ ಹಾಗೂ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಇರುವ ಅದರ ಗೋಚರತ್ವ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಅದನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾದರಿಯ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಲಕ್ಷಣವನ್ನಾಗಿಸಿವೆ. ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಆಮ್ಲೀಯ ಮಣ್ಣು, ಹಾಗೂ ಬಂಡೆಯಂತಿರುವ ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಬಲೆಯುವ ಸಸ್ಯವರ್ಗದ ಬಗೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಕೆಲವೇ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೀಟಗಳು ಈ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.
[[ಚಿತ್ರ:Auckland20061016222837.jpg|thumb|270px|right|ಅಂತರಿಕ್ಷದಿಂದ ಕಂಡಂತೆ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹಾಗೂ ಒಳಗಿನ ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿ.]]
=== ಬಂದರುಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಲ್ಲಿ ===
ಒಂದು [[ಭೂಸಂಧಿ|ಭೂಸಂಧಿಯ]] ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸುತ್ತಲೂ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ತನ್ನ ಅತ್ಯಂತ ಕಿರಿದಾದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕಿಲೋಮೀಟರುಗಳಿಗೂ ಕಡಿಮೆಯಿರುವ ಅಗಲವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಭೂಸಂಧಿಯು, [[ಮಾನ್‌ಗೆರೆ ಖಾರಿ]] ಮತ್ತು [[ತಮಾಕಿ ನದಿ|ತಮಾಕಿ ನದಿಯ]] ನಡುವಣ ಅದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಭೂಸಂಧಿಯನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಂದರುಗಳಿವೆ: ಮೊದಲನೆಯದು ಉತ್ತರಕ್ಕಿರುವ [[ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರು]]; ಇದು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ [[ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿ|ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿಯೆಡೆಗೆ]] ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಎರಡನೆಯದು ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕಿರುವ [[ಮನುಕಾವು ಬಂದರು]]; ಇದು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ [[ಟಾಸ್ಮನ್‌ ಸಮುದ್ರ|ಟಾಸ್ಮನ್‌ ಸಮುದ್ರದೆಡೆಗೆ]] ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಎರಡೂ ಬಂದರುಗಳ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಸೇತುವೆಗಳು ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತವೆ. ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಬಂದರು ಸೇತುವೆ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಬಂದರು ಸೇತುವೆಯು]] [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸೆಂಟ್ರಲ್‌ ಬಿಸಿನೆಸ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌‌|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸೆಂಟ್ರಲ್‌ ಬಿಸಿನೆಸ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌‌ನ]] (CBD) ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿರುವ ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರನ್ನು ಅಡ್ಡಹಾಯುತ್ತದೆ. [[ಮಾನ್‌ಗೆರೆ ಸೇತುವೆ]] ಮತ್ತು [[ಮೇಲಿನ ಬಂದರಿನ ಸೇತುವೆ|ಮೇಲಿನ ಬಂದರಿನ ಸೇತುವೆಗಳು]] ಕ್ರಮವಾಗಿ ಮನುಕಾವು ಮತ್ತು ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರುಗಳ ಮೇಲ್ಭಾಗದ ಹರವುಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತವೆ. ಬಹಳ ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, [[ದೋಣಿ ಸಾಗಣೆಯ]] (ಅಥವಾ ಸರಕು ಸಾಗಣೆಯ) ಪಥಗಳು ಭೂಸಂಧಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಕಿರಿದಾದ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಅಡ್ಡಹಾಯುತ್ತಿದ್ದವು.
[[ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿ|ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿಯ]] ಹಲವಾರು ದ್ವೀಪಗಳು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮಹಾನಗರದ ಪ್ರದೇಶದ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಭಾಗವಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರವಾಗಿ ಆಡಳಿತ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿವೆ. [[ವೈಹೆಕಿ ದ್ವೀಪ|ವೈಹೆಕಿ ದ್ವೀಪದ]] ಭಾಗಗಳು [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಉಪನಗರಗಳಾಗಿ]] ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಮೀಪದ ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣಗಾತ್ರದ ದ್ವೀಪಗಳು ಬಹುತೇಕವಾಗಿ 'ವಿನೋದ-ವಿಹಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮುಕ್ತ ತಾಣ'ಗಳಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಅಥವಾ ಅವು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳಾಗಿವೆ.
=== ಹವಾಮಾನ ===
[[ಚಿತ್ರ:Auckland cbd view.jpg|thumb|left|270px|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBDಯ ನೋಟ.]]
ಬೆಚ್ಚನೆಯ, ಆರ್ದ್ರತೆಯ ಬೇಸಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೌಮ್ಯ, ಒದ್ದೆಯಾದ ಚಳಿಗಾಲಗಳೊಂದಿಗೆ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಒಂದು ಬೆಚ್ಚನೆಯ-[[ಸಮಶೀತೋಷ್ಣದ ಹವಾಮಾನ|ಸಮಶೀತೋಷ್ಣದ ಹವಾಮಾನವನ್ನು]] ಹೊಂದಿದೆ. [[ಕೊಪ್ಪೆನ್‌ನ ಹವಾಮಾನ ವರ್ಗೀಕರಣ|ಕೊಪ್ಪೆನ್‌ನ ಹವಾಮಾನ ವರ್ಗೀಕರಣದ]] ಅನುಸಾರ, ಈ ನಗರವು ಒಂದು [[ಸಾಗರ ಪರಿಣಾಮಿ ಹವಾಮಾನ|ಸಾಗರ ಪರಿಣಾಮಿ ಹವಾಮಾನವನ್ನು]] ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಮುಖ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಬಿಸಿಲಿನ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದು ಎಂಬುದಾಗಿಯೂ ಕರೆಸಿಕೊಂಡಿದೆ; ಪ್ರತಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಒಂದು ಸರಾಸರಿ ೨೦೬೦ ಗಂಟೆಗಳಷ್ಟು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕನ್ನು ಇದು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;NIWA&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.niwascience.co.nz/edu/resources/climate/summary|title=Climate Summary for 1971-2000|publisher=[[National Institute of Water and Atmospheric Research]]}}&lt;/ref&gt; ಇಲ್ಲಿನ ದೈನಂದಿನ ಸರಾಸರಿ ಗರಿಷ್ಟ ತಾಪಮಾನವು ಫೆಬ್ರುವರಿಯಲ್ಲಿ ೨೩.೭ [[°C|°Cನಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ]], ಮತ್ತು ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ೧೪.೫ [[°C|°Cನಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ]]. ದಾಖಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ನಿರಪೇಕ್ಷ ಗರಿಷ್ಟ ಪ್ರಮಾಣವು ೩೨.೪&amp;nbsp;°C&lt;ref name=&quot;high2009&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;objectid=10556442|title=Auckland enjoys hottest day ever}}&lt;/ref&gt; ನಷ್ಟಿದ್ದರೆ, ನಿರಪೇಕ್ಷ ಕನಿಷ್ಟ ಪ್ರಮಾಣವು -೨.೫&amp;nbsp;°Cನಷ್ಟಿದೆ.&lt;ref name=&quot;NIWA&quot;/&gt; ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿನ ಮಳೆಬೀಳುವಿಕೆಯು ಹೆಚ್ಚೂಕಮ್ಮಿ ವರ್ಷಾದ್ಯಂತ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ; ಪ್ರತಿವರ್ಷವೂ ಸರಾಸರಿ ೧೨೪೦ ಮಿ.ಮೀ.ಯಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಮಳೆಯು ೧೩೭ 'ಮಳೆದಿನಗಳಷ್ಟು' ಅವಧಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;NIWA&quot;/&gt; ಬೆಟ್ಟಗಳು, ಭೂಮಿಯ ಹೊದಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಇರುವ ಅಂತರದಂಥ ನಗರದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ನಗರದ ವಿಭಿನ್ನ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ಹವಾಮಾನದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ೩೪&amp;nbsp;°Cನಷ್ಟು ಒಂದು ಗರಿಷ್ಟಮಟ್ಟದಂಥ ಅನಧಿಕೃತ ತಾಪಮಾನದ ದಾಖಲೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ.&lt;ref name=&quot;high2009&quot;/&gt; ೧೯೩೯ರ ಜುಲೈ ೨೭ರಂದು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ತನ್ನ ಏಕೈಕ ದಾಖಲಿತ ಹಿಮಸುರಿತವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;snow&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.civildefence.govt.nz/memwebsite.NSF/Files/Tephra2003-Snowstorms/$file/Tephra2003-Snowstorms.pdf|accessdate=August 2006|title=Snowstorms ([[PDF]])|archive-date=2006-08-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20060822104809/http://www.civildefence.govt.nz/memwebsite.NSF/Files/Tephra2003-Snowstorms/$file/Tephra2003-Snowstorms.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
ಸಮುದ್ರದ ಮೆಲುಗಾಳಿಯು ಹುಟ್ಟುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ನೆಲೆಗೊಂಡ ಹವಾಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭೂಸಂಧಿ ಮೇಲಿನ ಮುಂಜಾವಿನ ಶಾಂತತೆಯು ೧೮೫೩ರಷ್ಟು ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ: ''&quot;ಎಲ್ಲಾ ಋತುಗಳಲ್ಲಿಯೂ, ದಿನದ ಸೌಂದರ್ಯವಿರುವುದು ಮುಂಜಾವಿನಲ್ಲೇ. '' ''ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಒಂದು ಗಂಭೀರವಾದ ಪ್ರಶಾಂತತೆ ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಒಂದು ನಿಖರವಾದ ಶಾಂತತೆಯದೇ ಮೇಲುಗೈಯಾಗುತ್ತದೆ...&quot;'' ಅನೇಕ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಿವಾಸಿಗಳು ದಿನದ ಈ ಸಮಯವನ್ನು ಉದ್ಯಾನವನಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಓಡಲು ವಿನಿಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;1853_morning&quot;&gt;''ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌, ದಿ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್‌ ಆಫ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌'' - [[ಸ್ವೇನ್ಸನ್‌, ವಿಲಿಯಂ]], ಸ್ಮಿತ್‌‌ ಎಲ್ಡರ್‌‌, ೧೮೫೩&lt;/ref&gt;
ಕಾರು ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣಗಳು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಳಪೆಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, [[ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ|ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ]], ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ [[ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳ]] ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.arc.govt.nz/albany/index.cfm?6901EAA9-14C2-3D2D-B939-BF1991A4D1E7|title=Air pollutants - Fine particles (PM&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt; and PM&lt;sub&gt;2.5&lt;/sub&gt;)|publisher=[[Auckland Regional Council]]|accessdate=3 August 2009}}&lt;/ref&gt; [[ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌‌|ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌‌ನ]] ಮಟ್ಟಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಸೂತ್ರದ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳ ನಿದರ್ಶನಗಳೂ ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.arc.govt.nz/environment/air-quality/air-pollutants/carbon-monoxide.cfm|title=Air pollutants - Carbon monoxide (CO)|publisher=[[Auckland Regional Council]]|accessdate=3 August 2009}}&lt;/ref&gt; ಸಮುದ್ರ ತೀರದ ಬೀಸುಗಾಳಿಗಳು ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚೆದುರಿಸುತ್ತವೆಯಾದರೂ, ಇದು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಳಿಗಾಲದ ಪ್ರಶಾಂತ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ [[ಹೊಗೆಮಂಜಿನ]] ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಗೋಚರವಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.arc.govt.nz/environment/air-quality/aucklands-air-quality/aucklands-air-quality_home.cfm|title=Auckland's air quality|publisher=[[Auckland Regional Council]]|accessdate=3 August 2009}}&lt;/ref&gt;
{{Infobox Weather
|metric_first=Y
|single_line=Y
|location = Auckland
|Jan_Hi_°C =23.3
|Feb_Hi_°C =23.7
|Mar_Hi_°C =22.4
|Apr_Hi_°C =20.0
|May_Hi_°C =17.4
|Jun_Hi_°C =15.2
|Jul_Hi_°C =14.5
|Aug_Hi_°C =15.0
|Sep_Hi_°C =16.2
|Oct_Hi_°C =17.8
|Nov_Hi_°C =19.6
|Dec_Hi_°C =21.6
|Year_Hi_°C =18.9
|Jan_Lo_°C =15.3
|Feb_Lo_°C =15.8
|Mar_Lo_°C =14.6
|Apr_Lo_°C =12.3
|May_Lo_°C =10.0
|Jun_Lo_°C =8.0
|Jul_Lo_°C =7.1
|Aug_Lo_°C =7.6
|Sep_Lo_°C =8.9
|Oct_Lo_°C =10.5
|Nov_Lo_°C =12.1
|Dec_Lo_°C =13.9
|Year_Lo_°C =11.3
|Jan_Precip_mm = 75
|Feb_Precip_mm = 65
|Mar_Precip_mm = 94
|Apr_Precip_mm =105
|May_Precip_mm =103
|Jun_Precip_mm =139
|Jul_Precip_mm =146
|Aug_Precip_mm =121
|Sep_Precip_mm =116
|Oct_Precip_mm = 91
|Nov_Precip_mm = 93
|Dec_Precip_mm = 91
|Year_Precip_mm =1240
| source = NIWA Science climate data&lt;ref name=&quot;niwa&quot;&gt;{{cite web
| url =http://www.niwascience.co.nz/edu/resources/climate/
| title = Climate Data and Activities
| publisher = NIWA Science }}&lt;/ref&gt;
|accessdate =
&lt;!--For a second source
|source2 = &lt;ref name= &gt;{{cite web
| url = | title = | accessmonthday = | accessyear = 
| publisher = | language = }}&lt;/ref&gt; --&gt;
|accessdate೨ =
}}
== ಜನರು ==
=== ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ===
== ಜನರು ==
=== ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ===
{{See also|Culture of New Zealand}}
[[ಚಿತ್ರ:Helen Clark welcomed to Hoani Waititi Marae 2006-02-06.jpg|thumb|right|270px|2006ರ ಈ ಛಾಯಾಚಿತ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಹೆಲೆನ್‌ ಕ್ಲಾರ್ಕ್, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಹೊವಾನಿ ವೈಟಿಟಿ ಮಾರೇಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವುದು.]]
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಅನೇಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಪಾಲು ನಿವಾಸಿಗಳು [[ಯುರೋಪಿಯನ್‌]] ಮೂಲಕ್ಕೆ- ಅದರಲ್ಲೂ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ [[ಬ್ರಿಟಿಷ್‌]]- ಮೂಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದಾರಾದರೂ, ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ [[ಮಯೋರಿ|ಮಯೋರಿಗಳು]], [[ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ದ್ವೀಪನಿವಾಸಿ|ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ದ್ವೀಪನಿವಾಸಿಗಳು]] ಮತ್ತು [[ಏಷ್ಯಾದ]] ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಜನರೂ ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾರೆ. ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ನಗರದಲ್ಲಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ [[ಪಾಲಿನೀಷಿಯಾದವರ]] ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಉಳಿದ ಭಾಗಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಏಷ್ಯಾದ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಜನರ ಒಂದು ಅನುಪಾತವನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದೆ. ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲೆಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಜನಾಂಗೀಯ ಸಮೂಹಗಳು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹಾಜರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ; ಇದರಿಂದಾಗಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಇದುವರೆಗೆ [[ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಜನರನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುವ]] ದೇಶದ ನಗರವಾಗಿದೆ.
=== ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ ===
{{Main|Demographics of Auckland}}
ಏಷ್ಯಾದ ಜನರ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ನರಲ್ಲದ ಇತರ ವಲಸೆಗಾರರ ಅನುಪಾತವು, ವಲಸೆಯ&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/7F0D2AFF-54F4-4CE9-BE7C-974597403FCB/0/Auckland.pdf|format=PDF|title=New Zealand - A Regional Profile - Auckland|publisher=[[Statistics New Zealand]]|accessdate=2007-10-03|year=1999|pages=19–20}}&lt;/ref&gt; ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಕಳೆದ ದಶಕಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು [[ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳ ತೆಗೆದುಹಾಕುವಿಕೆಯು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಜನಾಂಗವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ]]. ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ಗೆ ಬರುವ ವಲಸೆಗಾರಿಕೆಯು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಕಡೆಗೆ ಅತೀವವಾಗಿ (ಉದ್ಯೋಗ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಕಾರಣಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಆಂಶಿಕವಾಗಿ) ಗಮನವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮೇಲಿನ ಈ ತೆರನಾದ ದೃಢವಾದ ಗಮನಹರಿಸುವಿಕೆಯು, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಇತರ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಸಾಗಲು ಬಯಸುವ ಜನರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಲಸೆ ವೀಸಾದ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳ ಕಡೆಗೆ ವಲಸೆ ಸೇವೆಗಳು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://www.immigration.govt.nz/NR/rdonlyres/4DAD508D-CC26-425A-A57B-D2AF557C8510/0/1003.pdf ರೆಸಿಡೆನ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070614211315/http://www.immigration.govt.nz/NR/rdonlyres/4DAD508D-CC26-425A-A57B-D2AF557C8510/0/1003.pdf |date=2007-06-14 }} ([[PDF]]) (ಪುಟ ೮, [[ಇಮಿಗ್ರೇಷನ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌]] ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದಿರುವುದು. ೨೦೦೮-೦೧-೧೮ರಂದು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು)&lt;/ref&gt;
ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಕೋಷ್ಟಕವು ೨೦೦೧ ಮತ್ತು ೨೦೦೬ರ [[ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಜನಗಣತಿ|ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ]] ದಾಖಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವಂತೆ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನಾಂಗೀಯ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಂದು ಜನರು ತಮ್ಮನ್ನು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನಾಂಗೀಯ ಸಮೂಹಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರೆಂಬಂತೆ ಎಣಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ, ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ೧೦೦%ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದವರೆಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುತ್ತವೆ. ೨೦೦೬ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು ಕೇವಲ ನಗರದ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ಸಮಗ್ರ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತವೆ. 'ಯುರೋಪಿಯನ್ನರ' ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿನ ಗಣನೀಯ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವೇನೆಂದರೆ, ಈ ಸಮೂಹದಿಂದ ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿರುವ ಜನರು ತಮ್ಮನ್ನು 'ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಜನರು' ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು; ಆದರೂ ಸಹ ಜನಗಣತಿಯ ನಮೂನೆಯಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಸಮೂಹಗಳ ಪೈಕಿ 'ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಜನರು' ಎಂಬ ಸಮೂಹವು ಒಂದೆನಿಸಿಕೊಂಡಿರದಿದ್ದರೂ ಸಹ ಇದು ಸಂಭವಿಸಿತ್ತು.
{| class=&quot;wikitable sortable &quot;
! ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪು 
! 2001 (%)&lt;ref name=&quot;2001 Census&quot;&gt;[http://www.stats.govt.nz/census/2001-census-data/2001-regional-summary/default.htm 2001 ರೀಜನಲ್‌ ಸಮರಿ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070308094318/http://www.stats.govt.nz/census/2001-census-data/2001-regional-summary/default.htm |date=2007-03-08 }} ([[ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌]] ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದಿರುವಂಥದ್ದು)&lt;/ref&gt; 
! 2001 (ಜನರು) 
! 2006 (%)&lt;ref name=&quot;2006 Census&quot;&gt;{{NZ Quickstats|1000002|Auckland Region}}&lt;/ref&gt; 
! ೨೦೦೬ (ಜನರು)
|-
| [[ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಯುರೋಪಿಯನ್ನರು]] 
| ೬೬.೯ 
| ೬೮೪,೨೩೭ 
| ೫೬.೫ 
| ೬೯೮,೬೨೨
|-
| [[ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ದ್ವೀಪದ ಜನರು]] 
| ೧೪.೯ 
| ೧೫೨,೫೦೮ 
| ೧೪.೪ 
| ೧೭೭,೯೩೬
|-
| [[ಏಷ್ಯನ್ನರು]] 
| ೧೪.೬ 
| ೧೪೯,೧೨೧ 
| ೧೮.೯ 
| ೨೩೪,೨೨೨
|-
| [[ಮಯೋರಿ ಜನರು]] 
| ೧೧.೫ 
| ೧೧೭,೫೧೩ 
| ೧೧.೧ 
| ೧೩೭,೧೩೩
|-
| [[ಮಧ್ಯ ಪೌರಸ್ತ್ಯರು]]/[[ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ ಅಮೆರಿಕನ್ನರು]]/[[ಆಫ್ರಿಕನ್ನರು]]
| ''n/a'' 
| ''n/a'' 
| ೧.೫ 
| ೧೮,೫೫೫
|-
| ಇತರರು 
| ೧.೩ 
| ೧೩,೪೫೫ 
| ೦.೧ 
| ೬೪೮
|-
| 'ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ನವರು' 
| ''n/a'' 
| ''n/a'' 
| ೮.೦ 
| ೯೯,೨೫೮
|-
| '''ಅವರ ಜನಾಂಗೀಯತೆಯನ್ನು ನೀಡುವ ಒಟ್ಟು ಪ್ರಮಾಣ''' 
| 
| ೧,೦೨೨,೬೧೬ (ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು) 
| 
| ೧,೨೩೭,೨೩೯ (ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು)
|}
೨೦೦೬ರ ಜನಗಣತಿಯು ಈ ಪ್ರದೇಶದ [[ಬಹುಭಾಷೀಯ|ಬಹುಭಾಷೀಯತೆಯ]] ಕುರಿತೂ ಮಾಹಿತಿ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ೮೬೭,೮೨೫ ಜನರು ಒಂದು ಭಾಷೆಯನ್ನಷ್ಟೇ ಮಾತನಾಡಿದರೆ, ೨೭೪,೮೬೩ ಜನರು ಎರಡು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು, ಮತ್ತು ೫೭,೦೫೧ ಜನರು ಮೂರು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಆಡಬಲ್ಲವರಾಗಿದ್ದರು.&lt;ref name=&quot;2006 Census&quot;/&gt;
[[ಚಿತ್ರ:Auckland skyline (24045221962).jpg|thumb|270px|right|ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಕೈ ಟವರ್‌ ಬೆಳಗುತ್ತಿರುವುದು.]]

=== ಧರ್ಮ ===
ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅರ್ಧಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿವಾಸಿಗಳು [[ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮ|ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮದಲ್ಲಿ]] ಶ್ರದ್ಧಾಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ೧೦%ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಜನರು ತಪ್ಪದೆ ಚರ್ಚ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರೆ, ಸರಿಸುಮಾರು ೪೦%ನಷ್ಟು ಜನರು ಯಾವುದೇ ಧಾರ್ಮಿಕ ಒಳಪಡುವಿಕೆ ಅಥವಾ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರದ್ಧಾಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ (೨೦೦೧ರ ಜನಗಣತಿ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು). [[ರೋಮನ್‌ ಕ್ಯಾಥಲಿಕ್‌]], [[ಆಂಗ್ಲಿಕನ್‌]] ಮತ್ತು [[ಪ್ರೆಸ್‌ಬೈಟೇರಿಯನ್‌]] ಇವು ಚರ್ಚಿನ ಮುಖ್ಯ ಪಂಥಗಳಾಗಿವೆ. [[ಪೆಂಟಿಕಾಸ್ಟಲ್‌ ಪಂಥದ]] ಮತ್ತು [[ದಿವ್ಯಶಕ್ತಿಯ]] ಚರ್ಚುಗಳು ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿವೆ. [[ಕಾಪ್ಟ್‌ ಪಂಗಡದ ಸಂಪ್ರದಾಯಶೀಲ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರ]] ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಸಮುದಾಯವೂ ಸಹ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://www.teara.govt.nz/NewZealanders/NewZealandPeoples/Africans/2/ENZ-Resources/Standard/4/en ಪೋಪ್‌ ಷೆನೌಡಾ III ವಿಸಿಟ್ಸ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090507072110/http://www.teara.govt.nz/NewZealanders/NewZealandPeoples/Africans/2/ENZ-Resources/Standard/4/en |date=2009-05-07 }} (೨}ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಟೆ ಅರಾ ಎನ್‌ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ‌ದಿಂದ ಪಡೆದಿರುವಂಥದ್ದು. ೨೦೦೮-೦೫-೨೫ರಂದು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು)&lt;/ref&gt;
ಏಷ್ಯಾದಿಂದ ನಡೆದಿರುವ ಇತ್ತೀಚಿನ ವಲಸೆಯು ನಗರದ ಧಾರ್ಮಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸೇರ್ಪಡೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸುಮಾರು ೧೦%ನಷ್ಟು ಭಾಗವು [[ಬೌದ್ಧಮತ]], [[ಹಿಂದೂಧರ್ಮ]], [[ಇಸ್ಲಾಂ]] ಮತ್ತು [[ಸಿಖ್‌ಮತ|ಸಿಖ್‌ಮತದಂಥ]] ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಾಜರಾತಿಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/D5B067F9-7A06-483D-A6B9-D438E81ABAC2/0/AucklandCity.pdf|title=What we look like locally|page=7|publisher=Statistics New Zealand}}&lt;/ref&gt; ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿರುವ, ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದ [[ಯೆಹೂದಿ]] ಸಮುದಾಯವೂ ಸಹ ಇಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.ahc.org.nz/intro.php|title=Auckland Hebrew Community ~ Introduction page|accessdate=2008-09-18|archive-date=2008-05-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20080526162039/http://www.ahc.org.nz/intro.php|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
== ಜೀವನ ಶೈಲಿ ==
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಜೀವನದ ಧನಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ, ಅದರ ಸೌಮ್ಯ ಹವಾಮಾನ, ಹೇರಳವಾದ ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅವಕಾಶಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಹಲವಾರು ವಿರಾಮಮಜಾ ಸೌಕರ್ಯಗಳೂ ಸೇರಿವೆ. ಈ ಮಧ್ಯೆ, ಅಪರಾಧದ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ, ಸಂಚಾರದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಒಳ್ಳೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯ ಕೊರತೆ, ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವೆಚ್ಚಗಳು ಅಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವಾಗ&lt;ref name=&quot;criticisms&quot;&gt;[http://www.aucklandcity.govt.nz/auckland/transport/ctc/theproject.asp ಸೆಂಟ್ರಲ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸಿಟ್‌ ಕಾರಿಡಾರ್‌ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್‌‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070522061224/http://www.aucklandcity.govt.nz/auckland/transport/ctc/theproject.asp |date=2007-05-22 }} ([[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರದ]] ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂತೃಪ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಸಾರಿಗೆಯ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ)&lt;/ref&gt; ಕಂಡುಬರುವ ಪ್ರಬಲವಾದ ಋಣಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳ ಪೈಕಿ ಸೇರಿವೆ ಎಂದು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅನೇಕ ನಿವಾಸಿಗಳು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.aucklandcity.govt.nz/auckland/introduction/safer/crimesafety/police.asp|title=Crime and safety profile - 2003|publisher=[[Auckland City Council]]|accessdate=2007-06-08|archive-date=2007-06-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20070626092351/http://www.aucklandcity.govt.nz/auckland/introduction/safer/crimesafety/police.asp|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ವಿಶ್ವದ ೨೧೫ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳ [[ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟ|ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟದ]] ಸಮೀಕ್ಷೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ೪ನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ (೨೦೦೯ರ ದತ್ತಾಂಶ).&lt;ref&gt;[http://www.citymayors.com/features/quality_survey.html ಸಿಟಿ ಮೇಯರ್ಸ್‌: ಬೆಸ್ಟ್‌ ಸಿಟೀಸ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್‌ (ಮರ್ಸೆರ್‌)]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;top_cities&quot;&gt;[http://www.mercer.com/referencecontent.htm?idContent=1173105 ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಆಫ್‌ ಲಿವಿಂಗ್‌ ಗ್ಲೋಬಲ್‌ ಸಿಟಿ ರ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ಸ್‌ 2009] ([[ಮರ್ಸೆರ್‌ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಕನ್ಸಲ್ಟಿಂಗ್‌]], ೨೦೦೯ರ ಮೇ ೨ರಂದು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು).&lt;/ref&gt;
೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ನಗರಗಳ [[UBS]] ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ೨೩ನೇ ಸ್ಥಾನ ದೊರಕಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;rich city&quot;&gt;[http://www.citymayors.com/economics/richest_cities.html ಸಿಟಿ ಮೇಯರ್ಸ್‌: ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್‌ ರಿಚೆಸ್ಟ್‌ ಸಿಟೀಸ್‌] ([[UBS]], www.citymajors.com ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ ಮೂಲಕ, ಆಗಸ್ಟ್‌ ೨೦೦೬)&lt;/ref&gt;
[[ಚಿತ್ರ:Auckland-CityOfSails2.jpg|270px|right|thumb|ನೌಕಾವಿಹಾರಗಳ ನಗರ - ವೆಸ್ಟ್‌ಹ್ಯಾವನ್‌ ವಿಹಾರ ದೋಣಿಗಳ ಬಂದರಿನ ಮೇಲಿಂದ ಕಾಣುವ ನೋಟ]]
[[ಚಿತ್ರ:View of Aukland from outside city.JPG|thumb|right|270px|ಮೌಂಟ್‌ ಈಡನ್‌ನ ತುದಿಯಿಂದ ಕಾಣುವ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBD]]
=== ಬಿಡುವಿನ ಸಮಯ ===
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ &quot;ನೌಕಾವಿಹಾರಗಳ ನಗರ&quot;ವೆಂದೇ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಹಾರದೋಣಿಗಳು ಚುಕ್ಕೆ ಹೊಯ್ದಿರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಕಂಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಈ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. ಸುಮಾರು ೧೩೫,೦೦೦ದಷ್ಟು [[ವಿಹಾರದೋಣಿಗಳು]] ಮತ್ತು [[ಮೋಟಾರು ದೋಣಿಗಳನ್ನು]] ಹೊಂದುವುದರೊಂದಿಗೆ, ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಬೇರಾವುದೇ ನಗರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಲಾದಾಯವನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದೆ. ದೇಶದ ೧೪೯,೯೦೦ರಷ್ಟು ನೋಂದಾಯಿತ ನೌಕಾವಿಹಾರಿಗಳ ಪೈಕಿ ಸುಮಾರು ೬೦,೫೦೦ರಷ್ಟು ಮಂದಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;''[http://www.nzherald.co.nz/section/1/story.cfm?c_id=1&amp;amp;objectid=10405832 ಪಂಟರ್ಸ್‌ ಲವ್‌ ಸಿಟಿ ಆಫ್‌ ಸೈಲ್ಸ್‌]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌]]'', ಶನಿವಾರ ೧೪ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ ೨೦೦೬&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Heraldyacht&quot;/&gt; ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸುಮಾರು ಮೂರು ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದು ಕುಟುಂಬವು ದೋಣಿಯೊಂದನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;LIVINGGULF&quot;&gt;{{cite news|page=4|title=The Hauraki Gulf Marine Park, Part 2|newspaper=Inset to [[The New Zealand Herald]]|date=2 March 2010}}&lt;/ref&gt;
[[ವಯಾಡಕ್ಟ್‌ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ|ವಯಾಡಕ್ಟ್‌ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಯು]] [[ಅಮೆರಿಕನ್‌‌ ಕಪ್‌‌‌‌|ಅಮೆರಿಕನ್‌‌ ಕಪ್‌‌‌‌ನ]] ಎರಡು ಸವಾಲು ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನೂ ([[2000 ಕಪ್‌]] ಮತ್ತು [[2003 ಕಪ್‌]]) ಸಹ ಆಯೋಜಿಸಿದೆ, ಮತ್ತು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರೋಮಾಂಚಕ ರಾತ್ರಿಜೀವನಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲಿನ ಕೆಫೆಗಳು, ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟುಗಳು, ಮತ್ತು ಕ್ಲಬ್ಬುಗಳು ರಂಗು ತುಂಬುತ್ತವೆ. ತನ್ನ ಅತಿ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಿತ ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌, ನೌಕಾಯಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಥವಾ ಕಡಲ ಸಂಬಂಧವಾದ ಅನೇಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾವಿಹಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕ್ಲಬ್ಬುಗಳು ಇರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, [[ದಕ್ಷಿಣಾರ್ಧ ಗೋಳ|ದಕ್ಷಿಣಾರ್ಧ ಗೋಳದಲ್ಲೇ]] ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡದಾದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಹ್ಯಾವನ್‌ ವಿಹಾರ ದೋಣಿಗಳ ಬಂದರು]] ಕೂಡಾ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Heraldyacht&quot;&gt;''[http://www.nzherald.co.nz/section/1/story.cfm?c_id=1&amp;amp;objectid=10365395 ಪ್ಯಾಷನ್‌ ಫಾರ್‌ ಬೋಟಿಂಗ್‌ ರನ್ಸ್‌ ಡೀಪ್‌ ಇನ್‌ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌]]'', ಗುರುವಾರ ಜನವರಿ ೨೬, ೨೦೦೬&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.yachtingnz.org.nz/index.cfm?pageid=124&amp;amp;languageid=1&amp;amp;siteid=135_1 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927015201/http://www.yachtingnz.org.nz/index.cfm?pageid=124&amp;languageid=1&amp;siteid=135_1 |date=2007-09-27 }} &lt;nowiki&gt;[ಸೈಲಿಂಗ್‌ ಕ್ಲಬ್‌] ಡೈರೆಕ್ಟರಿ&lt;/nowiki&gt;] (yachtingnz.org ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದದ್ದು)&lt;/ref&gt;
ಹೈ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌, [[ಕ್ವೀನ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌]], [[ಪೊನ್‌ಸೊನ್‌ಬಿ ರೋಡ್‌]], ಮತ್ತು [[ಕ್ಯಾರಂಗಾಹೇಪ್‌ ರೋಡ್‌]] ಇವು ನಗರದ ಸಂಗಶೀಲತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ. [[ನ್ಯೂಮಾರ್ಕೆಟ್]] ಮತ್ತು [[ಪರ್ನೆಲ್‌‌‌|ಪರ್ನೆಲ್‌‌‌ಗಳು]] ದುಬಾರಿ-ಬೆಲೆಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿದ್ದರೆ, [[ಒಟಾರಾ|ಒಟಾರಾದ]] ಮತ್ತು [[ಅವೊಂಡೇಲ್‌‌‌|ಅವೊಂಡೇಲ್‌‌‌ನ]] ಬಯಲು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ಒಂದು ವರ್ಣರಂಜಿತ ಪರ್ಯಾಯ ವ್ಯಾಪಾರದ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಹೊಸದಾದ ಷಾಪಿಂಗ್‌ ಮಾಲ್‌ಗಳು ನಗರ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಹೊರಗಡೆ ಇರುವಲ್ಲಿ ಒಲವು ತೋರಿದ್ದು, [[ಸಿಲ್ವಿಯಾ ಪಾರ್ಕ್‌]] (ಸಿಲ್ವಿಯಾ ಪಾರ್ಕ್‌, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರ), [[ಬಾಟನಿ ಟೌನ್‌ ಸೆಂಟರ್‌‌]] (ಹೋವಿಕ್‌, ಮನುಕಾವು ನಗರ) ಮತ್ತು [[ವೆಸ್ಟ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ ಆಲ್ಬೆನಿ]] (ಆಲ್ಬೆನಿ, ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರ) ಇವು ಮೂರು ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಮಾಲ್‌ಗಳಾಗಿವೆ.
ರಂಗಭೂಮಿ, [[ಕಪಾ ಹಾಕಾ]], ಮತ್ತು [[ಗೀತನಾಟಕ|ಗೀತನಾಟಕದಂಥ]] ಸಮಾವೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪರಭವನ]] ಮತ್ತು [[ಅಯೋಟಿಯಾ ಸೆಂಟರ್‌]] ಆಯೋಜಿಸುತ್ತವೆ. [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಫಿಲ್‌ಹಾರ್ಮೋನಿಯಾ ವಾದ್ಯವೃಂದ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಫಿಲ್‌ಹಾರ್ಮೋನಿಯಾ ವಾದ್ಯವೃಂದದಲ್ಲಿರುವ]] ಒಂದು ಫೂರ್ಣಾವಧಿಯ ವೃತ್ತಿಪರ [[ಸ್ವರಮೇಳದ ಮೇಳಭಾಗ|ಸ್ವರಮೇಳದ ಮೇಳಭಾಗದ]] ಕುರಿತೂ ಸಹ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೆಮ್ಮೆಪಡುತ್ತದೆ.
[[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಆರ್ಟ್‌ ಗ್ಯಾಲರಿ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಆರ್ಟ್‌ ಗ್ಯಾಲರಿಯಲ್ಲಿ]] [[ಕಾಲಿನ್‌ ಮೆಕ್‌ಕಹಾನ್‌‌|ಕಾಲಿನ್‌ ಮೆಕ್‌ಕಹಾನ್‌‌ನ]] ಕೃತಿಯಂಥ ಅನೇಕ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತ-ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದ್ದರೆ, ಇತರ ಅನೇಕ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳು [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಾರ್‌ ಮೆಮರಿಯಲ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ]], [[ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಮೇರಿಟೈಂ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ]], ಅಥವಾ [[ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ]] (MOTAT) ಇವೇ ಮೊದಲಾದವುಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ವಿಲಕ್ಷಣವಾಗಿರುವ ಜೀವಿಗಳನ್ನು [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮೃಗಾಲಯ]] ಮತ್ತು [[ಕೆಲ್ಲಿ ಟಾರ್ಲ್‌ಟನ್‌'ಸ್‌ ಅಂಡರ್‌ವಾಟರ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌]] ಎಂಬೆರಡು ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ರಾಕ್‌ ಸಂಗೀತದ ಕಚೇರಿಗಳಿಗೆ (ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ, &quot;[[ಬಿಗ್‌ ಡೇ ಔಟ್‌]]&quot;) ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ದೊರೆತಿದೆ.
[[ಮಿಷನ್‌ ಕೊಲ್ಲಿ]], [[ಡೆವನ್‌ಪೋರ್ಟ್‌]], [[ಟಾಕಾಪುನಾ]] ಮುಂತಾದ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಈಜುಗಾರಿಕೆಯ ಬೀಚುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, [[ಪಿಹಾ]] ಮತ್ತು [[ಮುರಿವಾಯಿ|ಮುರಿವಾಯಿಯಂಥ]] ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವ, ಕಡಲಲೆಯ ಸವಾರಿ ಮಾಡುವ ತಾಣಗಳನ್ನು (ಸರ್ಫ್‌ ಸ್ಪಾಟ್ಸ್) ಪಶ್ಚಿಮ ಕಡಲತೀರವು ಹೊಂದಿದೆ. [[ಸರ್ಫ್‌ ಲೈಫ್‌ ಸೇವಿಂಗ್‌ ನಾರ್ದರ್ನ್ಸ್‌ ರೀಜನ್‌‌|ಸರ್ಫ್‌ ಲೈಫ್‌ ಸೇವಿಂಗ್‌ ನಾರ್ದರ್ನ್ಸ್‌ ರೀಜನ್‌‌ನ]] ಭಾಗವಾಗಿರುವ [[ಕಡಲಲೆ ಸವಾರಿಯ ಜೀವರಕ್ಷಕ]] ಕ್ಲಬ್ಬುಗಳು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅನೇಕ ಬೀಚುಗಳಲ್ಲಿ ಗಸ್ತು ತಿರುಗುತ್ತವೆ.
=== ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ===
[[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಡೊಮೈನ್‌]] ಎಂಬುದು ನಗರದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಉದ್ಯಾನವನಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದೆನಿಸಿದ್ದು, ಇದು [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBD|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBDಗೆ]] ನಿಕಟವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು [[ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿ]] ಹಾಗೂ [[ರಂಗಿಟೊಟೊ ದ್ವೀಪ|ರಂಗಿಟೊಟೊ ದ್ವೀಪದ]] ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ನೋಟವನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. [[ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌]], [[ಮೈಯರ್ಸ್‌‌ ಪಾರ್ಕ್‌]], [[ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌]] ಮತ್ತು [[ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಪಾರ್ಕ್‌]] ಇವು ನಗರ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಸಣ್ಣಗಾತ್ರದ ಉದ್ಯಾನವನಗಳಾಗಿವೆ.
[[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಜ್ವಾಲಾಮುಖೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಜ್ವಾಲಾಮುಖೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿರುವ]], ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯಿಂದಾದ ಶಂಕುವಿನಾಕಾರದ ಬಹುತೇಕ ದಿಬ್ಬಗಳು ಕಲ್ಲುಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ತೊಂದರೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿವೆ; ಉಳಿದಿರುವ ಅನೇಕ ದಿಬ್ಬಗಳು ಈಗ ಉದ್ಯಾನವನಗಳ ಒಳಗಡೆ ಇವೆ, ಮತ್ತು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ನಗರಕ್ಕಿಂತ ಒಂದು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾದ ಗುಣವನ್ನು ಅವು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಈ ಉದ್ಯಾನವನಗಳ ಪೈಕಿ ಹಲವದರಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸಪೂರ್ವ ಮಣ್ಣುದಂಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ದುರ್ಗಶಿಲ್ಪಗಳಿದ್ದು, [[ಮೌಂಟ್‌ ಈಡನ್‌]], [[ನಾರ್ತ್‌ ಹೆಡ್‌]] ಮತ್ತು [[ಒನ್‌ ಟ್ರೀ ಹಿಲ್‌]] (ಮೌಂಗಕೀಕೀ) ಇವು ಅಂಥ ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ.
ನಗರದ ಸುತ್ತಲಿರುವ ಇತರ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು [[ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್‌]] ಎಂಬಲ್ಲಿದ್ದು, [[MOTAT]] ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಮತ್ತು [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮೃಗಾಲಯ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮೃಗಾಲಯದ]] ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಉದ್ಯಾನವನವನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. ಇನ್ನೂ ಮುಂದಕ್ಕೆ ದಕ್ಷಿಣದ [[ಮನುರೇವಾ|ಮನುರೇವಾದಲ್ಲಿ]] [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಬಟಾನಿಕಲ್‌ ಗಾರ್ಡನ್ಸ್‌]] (ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ತೋಟಗಳು) ಇದೆ.
[[ಡೆವನ್‌ಪೋರ್ಟ್‌]], [[ವೈಹೆಕಿ ದ್ವೀಪ]], [[ರಂಗಿಟೊಟೊ ದ್ವೀಪ]] ಮತ್ತು [[ಟಿರಿಟಿರಿ ಮಾತಂಗಿ]] ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಕಡೆ ಇರುವ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹಾಯುವ ದೋಣಿಗಳು ಸಾರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ [[ಹಾನುವಾ ರೇಂಜಸ್‌]] (ಹಾನುವಾ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳು) ತನ್ನ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡಿರುವಂತೆಯೇ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗಕ್ಕಿರುವ [[ವೈಟಕೇರ್‌ ರೇಂಜಸ್‌]] ರೀಜನಲ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌ (ವೈಟಕೇರ್‌ ಪರ್ವತಶ್ರೇಣಿಗಳ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಉದ್ಯಾನವನ) ಸುಂದರವಾದ ಮತ್ತು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹಾಳಾಗದ [[ಪೊದೆಕಾಡಿನ]] ಸೀಮೆಯನ್ನು ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದೆ.
=== ಕ್ರೀಡೆ ===
;ತಾಣಗಳು
[[ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್‌]] ಮತ್ತು [[ಕ್ರಿಕೆಟ್‌]] ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡೆಗಳಾಗಿವೆ. ವಾಹನ ಕ್ರೀಡೆಗಳು, ಟೆನಿಸ್‌, ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್‌, ನೆಟ್‌ಬಾಲ್‌, ಈಜುಗಾರಿಕೆ, ಸಾಕರ್‌, ರಗ್ಬಿ ಲೀಗ್‌, ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಇತರ ಕ್ರೀಡೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ಪರಿಗಣನಾರ್ಹ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್‌ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ಮೈದಾನಗಳು, ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದೆ.
* [[ಈಡನ್ ಪಾರ್ಕ್‌]] ಎಂಬುದು ನಗರದ ಪ್ರಮುಖ [[ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ|ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವಾಗಿದೆ]]. ಇದು [[ಸೂಪರ್‌ 14]] ಪಂದ್ಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ [[ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್‌]] ಹಾಗೂ [[ಕ್ರಿಕೆಟ್‌]] ಪಂದ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ವಾಡಿಕೆಯ ನೆಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿಯೇ [[ಬ್ಲೂಸ್‌]] ತಂಡವು ತನ್ನ ಸ್ವಸ್ಥಳದ-ಆಟಗಳನ್ನು ಆಡಿದೆ.
* [[ನಾರ್ತ್‌ ಹಾರ್ಬರ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ]] ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್‌]] ಮತ್ತು [[ಸಾಕರ್‌]] ಪಂದ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಇದು ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿಯೂ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
* [[ಮೌಂಟ್‌ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ]] ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ರಗ್ಬಿ ಲೀಗ್‌]] ಪಂದ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು [[NRL|NRLನ]] [[ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ವಾರಿಯರ್ಸ್‌‌|ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ವಾರಿಯರ್ಸ್‌‌ಗೆ]] ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳಿಗಾಗಿಯೂ ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಇದು, ಪ್ರತಿ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ [[ಬಿಗ್‌ ಡೇ ಔಟ್‌]] ಸಂಗೀತ ಉತ್ಸವದ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ.
* [[ASB ಟೆನಿಸ್‌ ಸೆಂಟರ್‌]] ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಟೆನಿಸ್‌ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಪುರುಷರು ([[ಹೀನೆಕೆನ್‌ ಓಪನ್‌]]) ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ([[ASB ಕ್ಲಾಸಿಕ್‌]]) ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳನ್ನು ಇದು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷದ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದೆ.
* [[ವೆಕ್ಟರ್‌ ಅರೆನಾ]], ಒಂದು ಹೊಸದಾದ ಬಹು-ಉದ್ದೇಶದ ಒಳಾಂಗಣ ಅಖಾಡವಾಗಿದೆ. ಇದು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳು ಮತ್ತು [[ನೆಟ್‌ಬಾಲ್‌]] ಪಂದ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
* [[ಟ್ರಸ್ಟ್ಸ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ|ಟ್ರಸ್ಟ್ಸ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂನಲ್ಲಿ]] [[2007ರ ನೆಟ್‌ಬಾಲ್‌ ವಿಶ್ವ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಗಿರಿಗಳು]] ನಡೆಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಇದು [[ANZ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಗಿರಿ‌‌|ANZ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಗಿರಿ‌‌ಯ]] [[ನಾರ್ದರ್ನ್‌ ಮಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌‌|ನಾರ್ದರ್ನ್‌ ಮಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌‌ನ]] ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ.
;ಮುಖ್ಯ ತಂಡಗಳು
* [[ಬ್ಲೂಸ್‌]] ಫ್ರಾಂಚೈಸ್‌ ಎಂಬುದು [[ಸೂಪರ್‌ ರಗ್ಬಿ]] ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವೀ ತಂಡಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದೆನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಗಿರಿಗಳನ್ನು ಅದು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿದೆ. ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ೨೦೦೩ರಲ್ಲಿ ಈ ತಂಡವು ಪಟ್ಟವನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು.
* ಹಿಂದೆ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಾರಿಯರ್ಸ್‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ [[ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ವಾರಿಯರ್ಸ್‌]], ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ [[NRL]] ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಫ್ರಾಂಚೈಸ್‌ ಆಗಿದೆ. ಈ ತಂಡವು ತನ್ನ ಸ್ವಸ್ಥಳದ ಆಟಗಳನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ [[ಮೌಂಟ್‌ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ|ಮೌಂಟ್‌ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂನಲ್ಲಿ]] ಆಡುತ್ತದೆ. ಈ ತಂಡದ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವೀ ವರ್ಷ ೨೦೦೨ರಲ್ಲಿ ಬಂತು; ಈ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ತಂಡವು ಕಿರು-ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಮೊದಲ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ಉಜ್ಜ್ವಲ ಅಂತಿಮ ಪಂದ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಅರ್ಹತೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.
* ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಮೊದಲ ದರ್ಜೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ತಂಡವಾದ [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಏಸಸ್‌]], ತನ್ನ ಬಹುಪಾಲು ಸ್ವಸ್ಥಳದ-ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು [[ಈಡನ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌‌‌|ಈಡನ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌‌‌ನ]] ಔಟರ್‌ ಓವಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತದೆ; ಇಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ಋತುಗಳಲ್ಲಿ ತಂಡವು ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಂಡಿದೆ.
* [[ನಾರ್ದರ್ನ್‌ ಮಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌]] ತಂಡವು [[ANZ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಗಿರಿ|ANZ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಗಿರಿಯಲ್ಲಿ]] ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಸ್ವಸ್ಥಳದ ಆಟಗಳನ್ನು [[ಟ್ರಸ್ಟ್ಸ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ|ಟ್ರಸ್ಟ್ಸ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂನಲ್ಲಿ]] ಆಡುತ್ತದೆ.
* [[ಏರ್‌‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಕಪ್‌‌‌|ಏರ್‌‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಕಪ್‌‌‌ನ]] ಮೂರು ರಗ್ಬೀಸ್‌ ತಂಡಗಳಿಗೆ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಆ ತಂಡಗಳೆಂದರೆ: ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌, [[ನಾರ್ತ್‌ ಹಾರ್ಬರ್‌]] ಮತ್ತು [[ಕೌಂಟೀಸ್‌ ಮನುಕಾವು]].
* [[ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಬ್ರೇಕರ್ಸ್‌‌]] ತಂಡವು [[NBL|NBLನಲ್ಲಿನ]] ಒಂದು ಫ್ರಾಂಚೈಸ್‌ ಆಗಿದೆ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಸ್ವಸ್ಥಳದ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ಅದು [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ಇವೆಂಟ್ಸ್‌ ಸೆಂಟರ್‌‌‌‌|ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ಇವೆಂಟ್ಸ್‌ ಸೆಂಟರ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡುತ್ತದೆ.
;ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು
ಜನಪ್ರಿಯ ವಾರ್ಷಿಕ ಕ್ರೀಡಾ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವು ಸೇರಿವೆ:
* [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಬಂದರು ದಾಟುವ ಈಜುಸ್ಪರ್ಧೆ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಬಂದರು ದಾಟುವ ಈಜುಸ್ಪರ್ಧೆಯು]] [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರ|ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರದಿಂದ]] ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBDಯಲ್ಲಿರುವ [[ವಯಾಡಕ್ಟ್‌ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ‌|ವಯಾಡಕ್ಟ್‌ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ‌ಯವರೆಗಿನ]] ಈಜುಗಾರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಒಂದು ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಾಗಿದೆ. ೨.೮ ಕಿ.ಮೀ.ಯಷ್ಟು ಅಂತರವನ್ನು (ಅನೇಕವೇಳೆ ಇದು ಪರಿಗಣನಾರ್ಹ ಎದುರು-ಪ್ರವಾಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ) ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಈ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ, ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಹುತೇಕ ಹವ್ಯಾಸಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಗಳು ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇದು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ, ಸಾಗರದ ಈಜುಗಾರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://www.aucklandcity.govt.nz/whatson/events/harbour/default.asp ಹಾರ್ಬರ್‌‌ ಕ್ರಾಸಿಂಗ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071014194214/http://www.aucklandcity.govt.nz/whatson/events/harbour/default.asp |date=2007-10-14 }} ([[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌‌]] ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ. ೨೦೦೭-೧೦-೨೪ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.)&lt;/ref&gt;
* 'ರೌಂಡ್‌ ದಿ ಬೇಸ್‌' [[ಫನ್‌-ರನ್‌]] ಎಂಬ ಸ್ಪರ್ಧೆಯು ನಗರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಗೊಂಡು, ಜಲಾಭಿಮುಖದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ೮.೪ ಕಿಲೋಮೀಟರುಗಳಷ್ಟು (೫.೨ ಮೈಲಿಗಳು) ದೂರಕ್ಕೆ ಸಾಗಿ [[ಸೇಂಟ್‌ ಹೀಲಿಯರ್ಸ್‌‌]] ಉಪನಗರವನ್ನು ಮುಟ್ಟುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಹತ್ತಾರು ಸಾವಿರದಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಜನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[1972|1972ರಿಂದಲೂ]] ಒಂದು ವಾರ್ಷಿಕ ಮಾರ್ಚ್‌ ತಿಂಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿ ಇದು ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ.
* [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮ್ಯಾರಥಾನ್‌]] (ಮತ್ತು ಅರ್ಧ-ಸುದೀರ್ಘ ಓಟ) ಎಂಬುದು ಒಂದು ವಾರ್ಷಿಕ ಸುದೀರ್ಘ ಓಟವಾಗಿದ್ದು, ಸಾವಿರಾರು ಸ್ಪರ್ಧಿಗಳನ್ನು ಅದು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
[[1950ರ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಆಟಗಳು]] ಮತ್ತು ೧೪ನೆಯ ಅನುಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬಂದ [[1990ರಲ್ಲಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌‌ ಆಟಗಳನ್ನು]]&lt;ref name=&quot;DOING&quot;/&gt; ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಆಯೋಜಿಸಿತು, ಮತ್ತು [[2011ರ ರಗ್ಬೀಸ್‌ ವಿಶ್ವ ಕಪ್‌‌|2011ರ ರಗ್ಬೀಸ್‌ ವಿಶ್ವ ಕಪ್‌‌ನ]] (ಉಪಾಂತ್ಯ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಪಂದ್ಯವನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ) ಅನೇಕ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ಇದು ಆಯೋಜಿಸಲಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nzrugbyworldcup.com/RugbyWorldCup.aspx|title=Eden Park to host Final and Semi-Finals|date=22 February 2008|access-date=28 ಜೂನ್ 2010|archive-date=16 ಜೂನ್ 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20080616063119/http://www.nzrugbyworldcup.com/RugbyWorldCup.aspx|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
== ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ==
thumb|270px|right|328 ಮೀ. ಎತ್ತರವಿರುವ ಸ್ಕೈ ಟವರ್‌ ದಕ್ಷಿಣಾರ್ಧ ಗೋಳದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಮುಕ್ತವಾಗಿ-ನಿಂತಿರುವ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ.
ಬಹುಪಾಲು ಪ್ರಮುಖ [[ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು]] ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಈ ನಗರವು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಆರ್ಥಿಕ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBD|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBDಯಲ್ಲಿರುವ]] ಕೆಳಭಾಗದ [[ಕ್ವೀನ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌]] ಹಾಗೂ [[ವಯಾಡಕ್ಟ್‌ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ‌|ವಯಾಡಕ್ಟ್‌ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ‌ಯ]] ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಕಚೇರಿ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶವು ಅತ್ಯಂತ ದುಬಾರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅನೇಕ ಹಣಕಾಸಿನ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರ ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ಇವು CBD ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಶೇಕಡಾವಾರು ಭಾಗವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;GLANCE&quot;&gt;[http://www.aucklandcity.govt.nz/auckland/economy/cbd/glance.asp ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌'ಸ್‌ CBD ಅಟ್‌ ಎ ಗ್ಲಾನ್ಸ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090416021220/http://www.aucklandcity.govt.nz/auckland/economy/cbd/glance.asp |date=2009-04-16 }} ([[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ]] CBD ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌)&lt;/ref&gt; ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿರುವ ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಗಳ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯು [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌|ದಕ್ಷಿಣ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ]] ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ.
ಮಹಾ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರದ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗ ಮತ್ತು ಮನುಕಾವು ನಗರದ ಪಶ್ಚಿಮದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿದ್ದು, ಬಹುತೇಕವಾಗಿ [[ಮನುಕಾವು ಬಂದರು]] ಮತ್ತು [[ತಮಾಕಿ ನದಿ]] ನದೀಮುಖಕ್ಕೆ ಅವು ಎಲ್ಲೆಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿವೆ.
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶದ ಉಪ-ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ GDPಯು ೨೦೦೩ರಲ್ಲಿ ೪೭.೬ ಶತಕೋಟಿ US$ನಷ್ಟಿತ್ತು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಇದು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ GDPಯ ೩೬%ನಷ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರ ಸೌತ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ನದಕ್ಕಿಂತ ೧೫%ನಷ್ಟು ಜಾಸ್ತಿಯಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.stats.govt.nz/reports/analytical-reports/regional-gross-domestic-product.aspx|title=Regional Gross Domestic Product|publisher=[[Statistics New Zealand]]|year=2007|accessdate=18 February 2010|archive-date=20 ಮೇ 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100520133128/http://www.stats.govt.nz/reports/analytical-reports/regional-gross-domestic-product.aspx|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸ್ಥಾನಮಾನವು ಉನ್ನತವಾದ ಸರಾಸರಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ (ತಲಾ ಕಾರ್ಯನಿರತ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ, ತಲಾ ವರ್ಷಕ್ಕೆ) ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ಈ ವಲಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸರಾಸರಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆದಾಯವು ೪೪,೩೦೪ [[NZ$|NZ$ನಷ್ಟಿತ್ತು]] (ಸರಿಸುಮಾರು ೩೩,೦೦೦ [[US$]]). ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBDಯಲ್ಲಿನ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಅನೇಕವೇಳೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;income1&quot;&gt;[http://www.labourmarket.co.nz/regionalprofile_ak.htm ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ರೀಜನಲ್‌ ಪ್ರೊಫೈಲ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061216045156/http://www.labourmarket.co.nz/regionalprofile_ak.htm |date=2006-12-16 }} (labourmarket.co.nzನಿಂದ, ಹಲವಾರು ಮೂಲಗಳಿಂದ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದು)&lt;/ref&gt; ೨೦೦೧ರಲ್ಲಿನ&lt;ref name=&quot;income2&quot;&gt;[http://www.emigratenz.org/nz-cities-compared.html ಕಂಪ್ಯಾರಿಸನ್‌ ಆಫ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌'ಸ್‌ ಸಿಟೀಸ್‌] (ENZ ಎಮಿಗ್ರೇಷನ್‌ ಕನ್ಸಲ್ಟಿಂಗ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದದ್ದು)&lt;/ref&gt; ಸರಾಸರಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆದಾಯವು (೧೫ ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ವಯಸ್ಸಾದ ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ) ೨೨,೩೦೦ NZ$ನಷ್ಟಿತ್ತು; ಕೇವಲ [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರ]] (ಇದೂ ಸಹ ಮಹಾ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶದ ಭಾಗ) ಮತ್ತು [[ವೆಲಿಂಗ್ಟನ್‌]] ನಂತರದ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿದ್ದವು. ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ನಿತ್ಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಪೈಕಿ ಕಚೇರಿ ಕೆಲಸಗಾರರು ಈಗಲೂ ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಭಾಗವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ, ನಗರದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ಕಚೇರಿಯ ಬೃಹತ್‌ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBDಯ ಮೇಲಿನ ದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರ|ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರಗಳಾದ]] [[ಟಾಕಾಪುನಾ]] ಅಥವಾ [[ಆಲ್ಬೆನಿ]] ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ.
== ಶಿಕ್ಷಣ ==
ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಕೆಲವೊಂದು ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಹಲವಾರು ಮುಖ್ಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದೆ. ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಕಡಲಾಚೆಯ ಭಾಷಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು, ವಿದೇಶಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು (ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಪೂರ್ವ ಏಷ್ಯಾದವರು) ಬೃಹತ್‌ ಸಂಖ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ನಗರಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಕಲಿಯಲು ಅಥವಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಹಲವಾರು ತಿಂಗಳುಗಳು ಅಥವಾ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಈ ವಿಧ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿ ಇರುವುದು ವಾಡಿಕೆ. ಆದರೂ, ೨೦೦೩ರಲ್ಲಿ ಉಚ್ಚ್ರಾಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಇದರ ಸಂಖ್ಯಾಚಿತ್ರಣವು ಅಲ್ಲಿಂದೀಚಿಗೆ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌-ಆದ್ಯಂತ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕುಸಿದಿವೆ.&lt;ref&gt;[http://www2.stats.govt.nz/domino/external/pasfull/pasfull.nsf/4c2567ef00247c6a4c2567be0008d2f8/4c2567ef00247c6acc2571b900127ca3?OpenDocument ಸರ್ವೆ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಲಾಂಗ್ವೇಜ್‌ ಪ್ರೊವೈಡರ್ಸ್‌ - ಇಯರ್‌ ಎಂಡೆಡ್‌ ಮಾರ್ಚ್‌ 2006] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927234407/http://www2.stats.govt.nz/domino/external/pasfull/pasfull.nsf/4c2567ef00247c6a4c2567be0008d2f8/4c2567ef00247c6acc2571b900127ca3?OpenDocument |date=2007-09-27 }} ([[ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌‌‌|ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌‌‌ನಿಂದ]] ಪಡೆದದ್ದು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಅನುಸರಿಸಲಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ)&lt;/ref&gt; ೨೦೦೭ರ ವೇಳೆಗೆ ಇದ್ದಂತೆ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೫೦ [[NZQA]] ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿದ್ದು, ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನ್ನು ಅವು ಬೋಧಿಸುತ್ತಿವೆ.&lt;ref&gt;[http://www.englishnewzealand.ac.nz/All%20Schools/AUCKLAND.html ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಲಾಂಗ್ವೇಜ್‌ ಸ್ಕೂಲ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ - ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070501234036/http://www.englishnewzealand.ac.nz/All%20Schools/AUCKLAND.html |date=2007-05-01 }} ([[ಇಮಿಗ್ರೇಷನ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌]] ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಪಟ್ಟಿಯ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ)&lt;/ref&gt;
[[ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರೌಢ ಶಾಲೆಗಳ]] ಒಂದು ಬಾಹುಳ್ಯವನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ನಗರವು ಹಲವಾರು ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ. ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಮೂರು ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ (ಫೂರ್ಣಾವಧಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ) ಪ್ರೌಢ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಕ್ರಮವಾಗಿ [[ರಂಗಿಟೊಟೊ ಕಾಲೇಜು]], [[ಅವೊಂಡೇಲ್‌ ಕಾಲೇಜು]] ಮತ್ತು [[ಮ್ಯಾಸ್ಸೆ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ]]. ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಕ್ಯಾಥಲಿಕ್‌ ಶಾಲೆಯಾದ [[ಸೇಂಟ್‌ ಪೀಟರ್ಸ್‌ ಕಾಲೇಜನ್ನೂ]] ಸಹ ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ ತೃತೀಯಕ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಇವು ಸೇರಿವೆ: [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]] (ನಗರ, ತಮಾಕಿ, ಗ್ರಾಫ್ಟನ್‌ ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ ಮತ್ತು ಉಪ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಗಳು) [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಕಾಲೇಜು ಆಫ್‌ ಎಜುಕೇಷನ್‌]] (ಎಪ್ಸಮ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟಾಯ್‌ ಟೊಕೆರು ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌), [[AUT]] (ನಗರ, ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ಮತ್ತು ಮನಕಾವು ಆವರಣ), ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಹೊಸದಾದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವಾದ [[ಮ್ಯಾಸ್ಸೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]] (ಆಲ್ಬೆನಿ ಆವರಣ) ಮತ್ತು [[ಮನುಕಾವು ಇನ್‌‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ ಆಫ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ]] (ಒಟಾರಾ ಆವರಣ). ಇವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, [[ಯೂನಿಟೆಕ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌]] (ಮೌಂಟ್‌ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆ) ಎಂಬುದು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.
== ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ==
ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪರಿಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಂದು ಉಪನಗರಗಳು ಕಡಿಮೆ ಆದಾಯದ ನೆರೆಹೊರೆಗಳಲ್ಲಿ [[ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ|ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು]] ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವೈಟ್‌ಮೆಟಾದಲ್ಲಿ ವೈಭವಯುತ ಜಲಾಭಿಮುಖ ಸ್ಥಿರಾಸ್ತಿಗಳಿವೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಿವಾಸಿಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿವಾಸವು ಒಂದು '[[ಕಾಲು ಎಕರೆ]]' (೧,೦೦೦ m²) ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಬಂಗಲೆಯಾಗಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;ARCGRO&quot;/&gt; ಅದಾಗ್ಯೂ, 'ಒಳಭರ್ತಿ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ'ಯೊಂದಿಗೆ ಇಂಥ ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು ಮರುವಿಂಗಡಣೆ ಮಾಡುವುದು ಬಹಳ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ರೂಢಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ. ಗೃಹಸ್ತೋಮಗಳ ಒಂದು ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಕಳಪೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸಿರುವ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಿವಾಸಿಗಳ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಆದ್ಯತೆಗಳು, ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ [[ನಗರದ ಅವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆ]] ಹಾಗೂ ಮೋಟಾರು ವಾಹನಗಳ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ಇದು ಪ್ರಾಯಶಃ ಹೀಗೆಯೇ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಿವಾಸಿಗಳು ಕಡಿಮೆ-ದಟ್ಟಣೆಯ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಇದು ೨೦೫೦ರಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಒಟ್ಟು ಪಾಲಿನ ೭೦%ನಷ್ಟು ಮಟ್ಟದವರೆಗೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;ARCGRO&quot;/&gt;
ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಟೆನಿಸ್‌ ಅಂಗಣಗಳು ಮತ್ತು ಈಜುಕೊಳಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಬೃಹತ್‌ ಗಿಲಾವಿನ ಮಹಲುಗಳಿಗಾಗಿ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಡಲು, ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಶೈಲಿಯ [[ವಿಲ್ಲಾಗಳು]] ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಒಡೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿವೆ. 
ಪರಂಪರೆಯ ಉಪನಗರಗಳು ಅಥವಾ ಬೀದಿಗಳನ್ನು ತನ್ನ ತೆಕ್ಕೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರ ಪರಿಷತ್ತು ಹಳೆಯದಾಗಿರುವ ಸ್ವತ್ತುಗಳ ನಾಶವನ್ನು ಪ್ರತಿಭಟಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. 'ಮರದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿದ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದೆ, ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿವರಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯರೇಖಾಲಂಕಾರಗಳು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾಗಿವೆ' ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಅವುಗಳ ಪೈಕಿ ಅನೇಕವು ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾದ-ಎಡ್ವರ್ಡಿನ ಶೈಲಿ ಮನೆಗಳಾಗಿವೆ.&lt;ref&gt;[http://www.aucklandcity.govt.nz/council/documents/district/Part07a.pdf ಸೆಕ್ಷನ್‌ 7.6.1.2 - ಸ್ಟ್ರಾಟಜಿ] ([[PDF]]) ([[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌]] ಜಿಲ್ಲಾ ಯೋಜನೆ - ಭೂಸಂಧಿ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಪಡೆದದ್ದು)&lt;/ref&gt;
== ಸರ್ಕಾರ ==
=== ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರ ===
{{See also|Auckland Region|Auckland Council}}
ಮಹಾನಗರದ ಪ್ರದೇಶವು [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರ]] (ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದ್ದು), [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರ]], [[ವೈಟಕೇರ್‌]] ಮತ್ತು [[ಮನುಕಾವು]] ನಗರಗಳ ನಗರದ ಭಾಗಗಳು, ಮತ್ತು [[ಪಾಪಾಕುರಾ ಜಿಲ್ಲೆ]] ಹಾಗೂ [[ರಾಡ್ನಿ]] ಮತ್ತು [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್‌ ಜಿಲ್ಲೆ|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್‌ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ]] ಕೆಲವೊಂದು ನಗರದ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪರಿಷತ್ತು]], ಸದರಿ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಧಿಕಾರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಂದಿಗಿನ [[ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪರಿಷತ್ತು]] ಆಗಿದೆ.
೨೦೦೦ದ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸಮಾಜದ ಭಾಗಗಳು ಚಿಂತನೆಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡು, ಈ ಬೃಹತ್‌ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಪರಿಷತ್ತುಗಳು, ಮತ್ತು ಪ್ರಬಲವಾದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸರ್ಕಾರದ ಕೊರತೆಯು ([[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪರಿಷತ್ತು]] ಕೇವಲ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ), ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಯುಂಟುಮಾಡುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಒಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ತಳೆದವು.
ಒಂದು [[ರಾಯಲ್‌ ಕಮಿಷನ್‌ ಆನ್‌ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಗವರ್ನೆನ್ಸ್‌‌‌|ರಾಯಲ್‌ ಕಮಿಷನ್‌ ಆನ್‌ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಗವರ್ನೆನ್ಸ್‌‌‌ನ್ನು]] ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;''[http://www.stuff.co.nz/0a11.html4147429a11.html ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಗವರ್ನೆನ್ಸ್‌ ಇನ್‌ಕ್ವೈರಿ ವೆಲ್‌ಕಮ್ಡ್‌]'' - [[NZPA]], 'stuff.co.nz' ಮೂಲಕ, ಮಂಗಳವಾರ ೩೧ ಜುಲೈ ೨೦೦೭. ೨೦೦೭-೧೦-೨೯ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''[http://www.infonews.co.nz/news.cfm?l=1&amp;amp;t=97&amp;amp;id=4113 ರಾಯಲ್‌ ಕಮಿಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇನ್‌ಕ್ವೈರಿ ಫಾರ್‌‌ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವೆಲ್‌ಕಮ್ಡ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071229014424/http://www.infonews.co.nz/news.cfm?l=1&amp;t=97&amp;id=4113 |date=2007-12-29 }}'' - [[NZPA]], 'infonews.co.nz' ಮೂಲಕ, ಮಂಗಳವಾರ ೩೧ ಜುಲೈ ೨೦೦೭. ೨೦೦೭-೧೦-೨೯ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt; ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು ೨೦೦೯ರಲ್ಲಿ ಪರಿಷತ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಏಕೀಕೃತ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿತು.&lt;ref&gt;''[http://www.scoop.co.nz/stories/PA0903/S00405.htm ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ರಿಲೀಸಸ್‌ ರಿಪೋರ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ರಾಯಲ್‌ ಕಮಿಷನ್‌]'' - ''[[Scoop.co.nz]]'', ಶುಕ್ರವಾರ ೨೭ ಮಾರ್ಚ್‌ ೨೦೦೯&lt;/ref&gt; ತರುವಾಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವು ಒಂದು ಪ್ರಕಟಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿ, ೨೦೧೦ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಬರುವ ವೇಳೆಗೆ ಒಂದು ಏಕ ಮೇಯರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಒಂದು &quot;ಸೂಪರ್‌‌ ನಗರ&quot;ವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;objectid=10565528|title='Super city' to be in place next year, Maori seats axed|publisher=[[The New Zealand Herald]]|first=Edward|last=Gay|date=7 April 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://media.nzherald.co.nz/webcontent/document/pdf/Making%20Ak%20Greater%20final%20media.pdf|title=Making Auckland Greater|format=PDF|date=7 April 2009}}&lt;/ref&gt;
ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮರುಸಂಘಟನೆಯ ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳು [[ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿದ್ದವು ಅಥವಾ ಈಗಲೂ ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿವೆ]]. ಮವೋರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯದ ಸ್ವರೂಪ, ಸೂಪರ್‌‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸೇರ್ಪಡೆಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಹೊರಗಿಡುವಿಕೆ ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ವಿಷಯಗಳಿಂದ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು, ಪರಿಷತ್ತಿನಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುವ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಪಾತ್ರದವರೆಗಿನ ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳು ಸದರಿ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಮರುಸಂಘಟನೆಯ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ್ದವು. ಪರಿಷತ್ತಿನ ಸೇವೆಗಳ ದೈನಂದಿನ ಆಗುಹೋಗುಗಳ ಬಹುಪಾಲನ್ನು ಚುನಾಯಿತ ಪರಿಷತ್ತಿನಿಂದ ಕೈಯಳತೆ ದೂರದಲ್ಲಿರಿಸುವುದು ಪರಿಷತ್ತಿನಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುವ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಆಶಯವಾಗಿತ್ತು.
=== ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರ್ಕಾರ ===
೧೮೪೨ ಮತ್ತು ೧೮೬೫ರ ನಡುವೆ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಜಧಾನಿ ನಗರವಾಗಿತ್ತು. [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ]] ನಗರದ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಯ ಆವರಣದ ಮೇಲಿರುವ ಈಗಿನ ಓಲ್ಡ್‌ ಗೌರ್ನ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತು ಸೇರುತ್ತಿತ್ತು. ೧೮೬೫ರಲ್ಲಿ ರಾಜಧಾನಿಯು [[ವೆಲಿಂಗ್ಟನ್‌‌‌|ವೆಲಿಂಗ್ಟನ್‌‌‌ಗೆ]] ಬದಲಾಯಿತು.
ತನ್ನ ಬೃಹತ್‌ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್ ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ {{update after|2012|06|reason=Update if new seats established in Auckland region as a result of the 2011 census}} ೨೧ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಮತಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಮೂರು ಮವೋರಿ ಮತಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ೨೦೦೮ಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ಅಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ೨೦ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಮತಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿದ್ದವು; ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳವಾದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ ಬಾಟನಿ ಎಂಬ ಹೊಸ ಸ್ಥಾನವು ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
೨೦೦೮ರ ಚುನಾವಣೆಯ ವೇಳೆಗೆ ಇದ್ದಂತೆ, ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ [[ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷ|ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷವು]] (ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಪಾರ್ಟಿ) ಒಟ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳ ಪೈಕಿ ಹದಿಮೂರು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷವಾದ [[ಕಾರ್ಮಿಕ ಪಕ್ಷ|ಕಾರ್ಮಿಕ ಪಕ್ಷವು]] (ಲೇಬರ್‌ ಪಾರ್ಟಿ) ಎಂಟು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು (ಏಳು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ, ಒಂದು ಮವೋರಿ), [[ACT ಪಕ್ಷ|ACT ಪಕ್ಷವು]] ಒಂದು ಸ್ಥಾನವನ್ನು, ಮತ್ತು [[ಮವೋರಿ ಪಕ್ಷ|ಮವೋರಿ ಪಕ್ಷವು]] ಎರಡು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು (ಎರಡೂ ಮವೋರಿ) ಹೊಂದಿವೆ.
{| class=&quot;sortable wikitable sortable &quot; border=&quot;1&quot;
|-
! ಮತಕ್ಷೇತ್ರ
! MP
! ಪಕ್ಷ
|-
| ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸೆಂಟ್ರಲ್‌
| [[ನಿಕ್ಕಿ ಕಾಯೆ]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಬಾಟನಿ
| [[ಪಾನ್ಸಿ ವಾಂಗ್‌]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಈಸ್ಟ್‌ ಕೋಸ್ಟ್‌ ಬೇಸ್‌
| [[ಮರ್ರೆ ಮೆಕ್‌ಕಲ್ಲಿ]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಎಪ್ಸಮ್‌
| [[ರಾಡ್ನಿ ಹೈಡ್‌]]
| 	 ACT
|-
| ಹೆಲೆನ್ಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ
| [[ಜಾನ್‌ ಕೀ]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಹಾನುವಾ
| [[ಪಾಲ್‌ ಹಚಿನ್‌ಸನ್‌]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಮಾನ್‌ಗೆರೆ
| [[ಸು'ವಾ ವಿಲಿಯಂ ಸಿಯೋ]]
| ಕಾರ್ಮಿಕ
|-
| ಮನುಕಾವು ಈಸ್ಟ್‌
| [[ರಾಸ್‌ ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್‌]]
| ಕಾರ್ಮಿಕ
|-
| ಮನುರೇವಾ
| [[ಜಾರ್ಜ್‌ ಹಾಕಿನ್ಸ್‌]]
| ಕಾರ್ಮಿಕ
|-
| ಮೌಂಗಕೀಕೀ
| ಪೆಸೆಟಾ [[ಸ್ಯಾಮ್‌ ಲೊಟು-ಲಿಗಾ]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಮೌಂಟ್‌ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌
| [[ಡೇವಿಡ್‌ ಷಿಯರರ್‌‌]]
| ಕಾರ್ಮಿಕ
|-
| ಮೌಂಟ್‌ ರಾಸ್ಕಿಲ್‌
| [[ಫಿಲ್‌ ಗಾಫ್‌]]
| ಕಾರ್ಮಿಕ
|-
| ನ್ಯೂ ಲಿನ್‌
| [[ಡೇವಿಡ್‌ ಕನ್‌ಲಿಫ್ಫೆ]]
| ಕಾರ್ಮಿಕ
|-
| ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌
| [[ವೈನೆ ಮ್ಯಾಪ್‌]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ನಾರ್ತ್‌ಕೋಟ್‌
| [[ಜೋನಾಥನ್‌ ಕೋಲ್‌ಮನ್‌]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಪಕುರಂಗಾ
| [[ಮೌರಿಸ್‌ ವಿಲಿಯಂಸನ್‌]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಪಾಪಾಕುರಾ
| [[ಜ್ಯುಡಿತ್‌ ಕಾಲಿನ್ಸ್‌]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ರಾಡ್ನಿ
| [[ಲಾಕ್‌ವುಡ್‌ ಸ್ಮಿತ್‌‌]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಟೆ ಅಟಾಟು
| [[ಕ್ರಿಸ್‌ ಕಾರ್ಟರ್‌‌]]
| ಕಾರ್ಮಿಕ
|-
| ಟಾಮಕಿ
| [[ಅಲನ್‌ ಪೀಚೆ]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ವೈಟಕೇರ್‌
| [[ಪೌಲಾ ಬೆನೆಟ್‌]]
| ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ
|-
| ಹೌರಾಕಿ-ವೈಕಾಟೊ (ಮವೋರಿ)
| [[ನಾನೈಯಾ ಮಹುತಾ]]
| ಕಾರ್ಮಿಕ
|-
| ಟಮಾಕಿ ಮಕೌರೌ (ಮವೋರಿ)
| [[ಪಿಟಾ ಷಾರ್ಪಲ್ಸ್‌]]
| ಮವೊರಿ
|-
| ಟೆ ಟಾಯ್‌ ಟೊಕೆರು (ಮವೋರಿ)
| [[ಹೊನೆ ಹರಾವಿರಾ]]
| ಮವೊರಿ
|}
== ಸಾರಿಗೆ ==
[[ಚಿತ್ರ:Devonport Wharf Kea Ferry.jpg|thumb|right|270px|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಕೆಲವೊಂದು ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ದೋಣಿಯ ಪ್ರಯಾಣವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾಗಣೆಯ ಒಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ಬಗೆಯಾಗಿದೆ.]]
{{Main|Transport in Auckland|Public transport in Auckland}}
=== ಪ್ರಯಾಣದ ವಿಧಾನಗಳು ===
;ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ರೈಲು
ಖಾಸಗಿ ವಾಹನಗಳು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ವರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ವಾಹನ ಪ್ರಯಾಣಗಳ ಪೈಕಿಯ ಕೇವಲ ಸುಮಾರು ೭%ನಷ್ಟು ಭಾಗವು ಬಸ್‌ನಿಂದ ನೆರವೇರುತ್ತದೆ (೨೦೦೬ರ ದತ್ತಾಂಶ)&lt;ref name=&quot;TRAPLAN&quot;&gt;{{cite book|title=Auckland Transport Plan - June 2007|year=2007|publisher=[[Auckland Regional Transport Authority]]|pages=8|url=http://www.arta.co.nz/assets/arta%20publications/publications%20page/Auckland%20Transport%20Plan%20June%202007%20-%20section%202.pdf}}&lt;/ref&gt;, ಆದರೂ ಅಲ್ಲಿಂದೀಚೆಗೆ ಈ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಒಂದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿವೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ೨೦೦೯ರ ವೇಳೆಗೆ ಇದ್ದಂತೆ, ಈ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಈಗಲೂ ಸಹ ಕೊಂಚ ಕೆಳಗಿನ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಪ್ರತಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಪ್ರತಿವರ್ಷಕ್ಕೆ ೪೧ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯ ಕೇವಲ ಪರ್ಯಟನಗಳನ್ನು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ೯೧ ಪರ್ಯಟನಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಮೂಲಕ ದುಪ್ಪಟ್ಟು ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು ಸಿಡ್ನಿಯು ೧೧೪ ಪರ್ಯಟನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://www.arta.co.nz/assets/arta%20publications/2009/8-0%20134040%20ART%20RTLP%20Draft%202009_hires.pdf ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌'ಸ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಚಾಲೆಂಜಸ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100525122705/http://www.arta.co.nz/assets/arta%20publications/2009/8-0%20134040%20ART%20RTLP%20Draft%202009_hires.pdf |date=2010-05-25 }} (ಕರಡು ೨೦೦೯/೧೦-೨೦೧೧/೧೨ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ರೀಜನಲ್‌ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮ್‌, ಪುಟ ೮, [[ARTA]], ಮಾರ್ಚ್‌ ೨೦೦೯. ೨೦೦೯-೦೪-೧೦ರಂದು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt; ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆಯೆಡೆಗಿನ ಈ ತೆರನಾದ ಬಲವಾದ ಗಮನದಿಂದಾಗಿ, ಒತ್ತಡದ ಕಾಲಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ [[ಸಂಚಾರದ ದಟ್ಟಣೆ|ಸಂಚಾರದ ದಟ್ಟಣೆಯು]] ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;NIGHT&quot;&gt;''[http://www.nzherald.co.nz/section/1/story.cfm?c_id=1&amp;amp;objectid=10454503 ವೆಲ್‌ಕಮ್‌ ಟು ಅವರ್‌ ಟ್ರಾಫಿಕ್‌ ನೈಟ್‌ಮೇರ್‌‌]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌]]'', ಭಾನುವಾರ ೨೯ ಜುಲೈ ೨೦೦೭&lt;/ref&gt;
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಒಂದು [[ಭೂಸಂಧಿ|ಭೂಸಂಧಿಯ]] ಮೇಲೆ ಇರುವ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಸ್‌ ಸೇವೆಗಳು [[ವರ್ತುಲ]]-ಮಾರ್ಗಗಳ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರಾಪಸರಣದ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿವೆ. ತಡರಾತ್ರಿಯ ಸೇವೆಗಳು (ಅಂದರೆ ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿಯ ನಂತರದ ಸೇವೆಗಳು) ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದು, ವಾರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲೂ ಸಹ ಇದೇ ಸ್ಥಿತಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಸುದೀರ್ಘ-ಅಂತರದ ಆಯ್ಕೆಗಳು ವಿರಳವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಟ್ರೇನುಗಳು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ರೈಲು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾಗಣೆ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು, ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು ೫.೩ ಶತಕೋಟಿ NZ$ನಷ್ಟು ಮೌಲ್ಯದ ಬೃಹತ್‌-ಪ್ರಮಾಣದ ಯೋಜನೆಗಳು ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿದ್ದವು ಅಥವಾ ಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು (ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಆಯವ್ಯಯದಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು) ಮತ್ತು ಇದು ಸಾರಿಗೆ ಆಯವ್ಯಯದ ೩೧%ನಷ್ಟಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;WIKI&quot;&gt;ರೆಫರೆನ್ಸಸ್‌ ಪ್ರೊವೈಡೆಡ್‌ ಇನ್‌ [[ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಇನ್‌ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌]] ಅಂಡ್‌ [[ಪಬ್ಲಿಕ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಇನ್‌ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌]]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.arta.co.nz/xxarta/news/media_releasexx.cfm?entryID=B202280C-BCD4-1A24-99B5-C64E69961830 ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಪ್ಲಾನ್‌ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ಮಾರ್ಕ್‌ ಫಾರ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಸೆಕ್ಟರ್‌‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928061241/http://www.arta.co.nz/xxarta/news/media_releasexx.cfm?entryID=B202280C-BCD4-1A24-99B5-C64E69961830 |date=2007-09-28 }} ([[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ರೀಜನಲ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಅಥಾರಿಟಿ]] ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದದ್ದು, ೧೧ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೨೦೦೭)&lt;/ref&gt; ಅದಾಗ್ಯೂ, ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರ್ಕಾರವು ೨೦೦೯ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಕಾರ್ಯನೀತಿಯಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಹೆದ್ದಾರಿಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನೀಡುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ತಂದಿವೆ, ಮತ್ತು [[ARTAನ]] ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಪಾವತಿಸಬೇಕಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಇಂಧನ ತೆರಿಗೆಯ ಒಂದು ಅವಕಾಶವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿವೆ.&lt;ref&gt;''[http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;amp;objectid=10562220 ಹೋಪ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್‌ ಟ್ರೇನ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಕಪ್‌ ಫೇಡ್‌]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌]]'', ಬುಧವಾರ ೧೮ ಮಾರ್ಚ್‌ ೨೦೦೯&lt;/ref&gt; [[ರೈಲು ವಿದ್ಯುದೀಕರಣ]] ಯೋಜನೆಗೆ ಧನಸಹಾಯವನ್ನು ನೀಡಲು ಸರ್ಕಾರವು ಭರವಸೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರೂ, ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಟೆಂಡರುಗಳು ಸರಿಸುಮಾರು ಒಂದು ವರ್ಷದಷ್ಟು ವಿಳಂಬಗೊಂಡವು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಕೆಲವೊಂದು ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು [[ಸಮಗ್ರವಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಟಿಕೆಟ್‌ ನೀಡಿಕೆ|ಸಮಗ್ರವಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಟಿಕೆಟ್‌ ನೀಡಿಕೆಯ]] ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯೆಡೆಗೆ ಧನಸಹಾಯವು ದೊರೆಯುವುದು ಅನುಮಾನವಾಗಿತ್ತು. ಭವಿಷ್ಯದ ಧನಸಹಾಯದ ಕೊರತೆಯೂ ಸಹ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶದ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವಂತೆ ARTAಯನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದವು.&lt;ref&gt;''[http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;amp;objectid=10562752 ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ ಟು ಗಿವ್‌ ಅಪ್‌ ಇಟ್ಸ್‌ ರೈಲ್‌ ಸ್ಟೇಷನ್ಸ್‌]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌]]'', ಶನಿವಾರ ೨೧ ಮಾರ್ಚ್‌ ೨೦೦೯&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.stuff.co.nz/national/politics/2278362/The-2b-road-ahead ದಿ $2ಬಿ ರೋಡ್‌ ಅಹೆಡ್‌]'' - '' ದಿ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌, ದಿನಾಂಕ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ೨೦೦೯-೦೪-೦೬ರಂದು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''[http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;amp;objectid=10562670&amp;amp;pnum=0 ರೈಲ್‌ 'ಟ್ರೆಂಚ್‌' ವರೀಸ್‌ ನ್ಯೂ ಲಿನ್‌]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌]]'', ಶುಕ್ರವಾರ ೨೦ ಮಾರ್ಚ್‌ ೨೦೦೯&lt;/ref&gt;
;ಇತರ ವಿಧಾನಗಳು
[[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಬಂದರುಗಳು]] ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಬಂದರುಗಳಾಗಿವೆ, ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBDಯ ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಅವುಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಗುವ ಒಳನಾಡಿನ ಮತ್ತು ಹೊರನಾಡಿನ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ವಾಣಿಜ್ಯ ಪ್ರವಾಸಗಳೆರಡರ ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಭಾಗವೇ ಆಗಿವೆ. ಸಾಗಣೆಯ ಸರಕು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಆಗಮಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಬಂದರು ಸೌಕರ್ಯಗಳು ರೈಲು ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಸಾಗಣೆಯ ಸರಕು ಈ ಬಂದರಿನಿಂದ ರಸ್ತೆಯ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ವಿತರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ವಿಹಾರ ನೌಕಾಯಾನದ ಹಡಗಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖವಾದ ಪ್ರಯಾಣದ ನಡುವಿನ ತಂಗುದಾಣವಾಗಿದ್ದು, [[ಪ್ರಿನ್ಸಸ್‌ ವಾರ್ಫ್‌]] ಎಂಬಲ್ಲಿ ಹಡಗುಗಳು ವಾಡಿಕೆಯಂತೆ ತೀರಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿಹಾಕಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಕಡಲತೀರದ ಉಪನಗರಗಳಿಗೆ, [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರ|ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರಕ್ಕೆ]] ಮತ್ತು ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ದ್ವೀಪಗಳಿಗೆ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ CBDಯು ಹಾಯಿದೋಣಿಯಿಂದ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವು]] ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವೆನಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
;ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳು
[[ಗ್ರಿಫಿತ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ|ಗ್ರಿಫಿತ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿನ]] ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸೂಚಿಸಿರುವ ಪ್ರಕಾರ, ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗಾದರೂ ಮೋಟಾರು ವಾಹನ-ಪರವಾದ ಸಾರಿಗೆ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳ ಪೈಕಿ ಕೆಲವೊಂದರಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ೫೦ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ತನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.&lt;ref name=&quot;GRIFF&quot;&gt;''[http://www.griffith.edu.au/centre/urp/urp_publications/Issues_Papers/URP_IP5_MeesDodsonAucklandTransport_April, 2006.pdf ಬ್ಯಾಕ್‌ಟ್ರಾಕಿಂಗ್‌ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌: ಬ್ಯೂರೋಕ್ರಾಟಿಕ್‌ ರ್ಯಾಷನಾಲಿಟಿ ಅಂಡ್‌ ಪಬ್ಲಿಕ್‌ ಪ್ರಿಫರೆನ್ಸಸ್‌ ಇನ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಪ್ಲಾನಿಂಗ್‌‌]{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}'' - ಮೀಸ್‌, ಪಾಲ್‌; ಡಾಡ್ಸನ್‌, ಜಾಗೋ; ಅರ್ಬನ್‌ ರಿಸರ್ಚ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಇಷ್ಯೂಸ್‌ ಪೇಪರ್‌‌ ೫, [[ಗ್ರಿಫಿತ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]], ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೨೦೦೬&lt;/ref&gt; ೨೦ನೇ ಶತಮಾನದ ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯು ಅತೀವವಾಗಿ ಕುಸಿತ ಕಂಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ (ಇದೇ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯು USನಂಥ ಬಹುಪಾಲು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿತವಾಯಿತು),&lt;ref&gt;[http://www.publicpurpose.com/ut-usptshare45.htm US ಅರ್ಬನ್‌ ಪರ್ಸನಲ್‌ ವೆಹಿಕಲ್‌ &amp;amp; ಪಬ್ಲಿಕ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ ಷೇರ್‌ ಫ್ರಂ 1900] ([[ವೆಂಡೆಲ್‌ ಕಾಕ್ಸ್‌‌]] ಕನ್ಸಲ್‌ಟೆನ್ಸಿಯ ಒಂದು ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ ಆಗಿರುವ publicpurpose.comನಿಂದ ಪಡೆದದ್ದು)&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ರಸ್ತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಕಾರುಗಳ ಮೇಲೆ ಹಣವನ್ನು ಖರ್ಚುಮಾಡುವುದು ಹೆಚ್ಚಾದ್ದರಿಂದಾಗಿ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ (ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌) ಈಗ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಎರಡನೇ-ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಾಹನ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ೧೦೦೦ ಜನರಿಗೆ ಸುಮಾರು ೫೭೮ ವಾಹನಗಳಿವೆ.&lt;ref name=&quot;vehicle_ownership&quot;&gt;[http://www.northshorecity.govt.nz/ ಸಸ್ಟೇನಬಲ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060808214531/http://www.northshorecity.govt.nz/ |date=2006-08-08 }} ಉತ್ತರ ತೀರದ ನಗರ ಪರಿಷತ್ತಿನ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌&lt;/ref&gt; ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರವು ಪಾದಚಾರಿ- ಮತ್ತು ಸೈಕಲ್‌ ಸವಾರ-ಸ್ನೇಹಿಯಲ್ಲದ ನಗರವೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ, ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಒಂದಷ್ಟು ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Big steps to change City of Cars&quot;&gt;''[http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;amp;objectid=10539171 ಬಿಗ್‌ ಸ್ಟೆಪ್ಸ್‌ ಟು ಚೇಂಜ್‌ ಸಿಟಿ ಆಫ್‌ ಕಾರ್ಸ್‌]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌]]'', ಶುಕ್ರವಾರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ ೨೪, ೨೦೦೮&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Big steps to change City of Cars&quot;/&gt; ಅದೇ ವೇಳೆಗೆ, ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರನ್ನು ದಾಟುವುದಕ್ಕೆ ಪಾದಚಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೈಕಲ್‌ ಸವಾರರು ಅಸಮರ್ಥರಾಗಿರುವಂಥ, ಸಂಕೀರ್ಣ-ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಎದ್ದುಕಾಣುವ ನ್ಯೂನತೆಗಳು ಪ್ರಾಯಶಃ ಮುಂಗಾಣಬಹುದಾದ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉಳಿಯಲಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ವೆಚ್ಚವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಪರಿಷತ್ತುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;''[http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&amp;amp;objectid=10530271 ಸೈಕಲ್‌ವೇ ಫಾರ್‌ ಬ್ರಿಜ್‌ ಕುಡ್‌ ಪ್ರೂವ್‌ ಟೂ ಪ್ರೈಸಿ]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌]]'', ಬುಧವಾರ ೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌‌ ೨೦೦೮&lt;/ref&gt;
[[ಚಿತ್ರ:Auckland Harbour Bridge With Flag.jpg|right|thumb|270px|ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರದಿಂದ ಕಾಣುವ ಬಂದರಿನ ಸೇತುವೆ.]]
=== ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯ ===
[[ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಜಾಲ|ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಜಾಲವು]]
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ನಗರಗಳನ್ನು ಉತ್ತರದ, ದಕ್ಷಿಣದ, ವಾಯವ್ಯದ ಮತ್ತು ನೈಋತ್ಯದ ಮೋಟಾರು ಹಾದಿಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ.
[[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಬಂದರು ಸೇತುವೆ|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಬಂದರು ಸೇತುವೆಯು]] (ಉತ್ತರದ ಮೋಟಾರು ಹಾದಿ) [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರ|ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರಕ್ಕಿರುವ]] ಮುಖ್ಯ ಸಂಪರ್ಕವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸಂಚಾರದ ಅಡಚಣೆಯೂ ಆಗಿದೆ. ಬಂದರು ಸೇತುವೆಯು ರೈಲು, ಪಾದಚಾರಿಗಳು ಅಥವಾ ಸೈಕಲ್‌ ಸವಾರರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಸ್ವರೂಪದ ಮರುಮಾರ್ಪಾಟು ಮಾಡುವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ (ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ) ಆಂದೋಲನಗಳು ಮತ್ತು ಈ ಕುರಿತಾದ ತನಿಖೆಗಳು ನಡೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
[[ಸೆಂಟ್ರಲ್‌ ಮೋಟಾರ್‌ವೇ ಜಂಕ್ಷನ್‌]] ತನ್ನ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯಿಂದಾಗಿ 'ಸ್ಪಾಘೆಟಿ ಜಂಕ್ಷನ್‌' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಡು ಪ್ರಮುಖ ಮೋಟಾರು ಹಾದಿಗಳ (ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ೧ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ೧೬) ಒಂದು ಛೇದನವಾಗಿದೆ.
ಮಹಾ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಒಳಗಿನ ಅತ್ಯಂತ ಉದ್ದದ ಎರಡು ಪ್ರಧಾನ ರಸ್ತೆಗಳೆಂದರೆ [[ಗ್ರೇಟ್‌ ನಾರ್ತ್‌ ರೋಡ್‌]] ಮತ್ತು [[ಗ್ರೇಟ್‌ ಸೌತ್‌ ರೋಡ್‌]] ಆಗಿವೆ. ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಜಾಲದ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಇವು ಆ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿನ ಮುಖ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳಾಗಿದ್ದವು.
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇವು ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ [[ಬ್ರಿಟೋಮಾರ್ಟ್‌ ಸಾರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ|ಬ್ರಿಟೋಮಾರ್ಟ್‌ ಸಾರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ]] ಹೊರಡುವ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾದ ಪಶ್ಚಿಮದ, ದಕ್ಷಿಣದ, ಮತ್ತು ಮಧ್ಯದ ಪೂರ್ವದ ದಿಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲಾ ಮಾರ್ಗಗಳಿಗೂ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇದು ಕೊನೆಯ ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಹಾಯಿದೋಣಿ ಮತ್ತು ಬಸ್‌ ಸೇವೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಇದು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ.
== ಭವಿಷ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ==
[[ಚಿತ್ರ:Auckland urban area.png|thumb|270px|right|ಸರಿಸುಮಾರು 2007ರ ವೇಳೆಗೆ ಇದ್ದಂತೆ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ನಗರೀಕರಣಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಿಸ್ತರಣೆಗಳುಳನ್ನು ಬೂದುಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.]]
[[ಚಿತ್ರ:AucklandMuseum edit gobeirne.jpg|thumb|270px|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಯುದ್ಧ ಸ್ಮಾರಕ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ.]]
ವಲಸೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಹೆಚ್ಚಳಗಳ ಮೂಲಕ (ಇವು ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಸುಮಾರು ಮೂರನೇ-ಒಂದರಷ್ಟು ಹಾಗೂ ಮೂರನೇ-ಎರಡರಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿವೆ)&lt;ref&gt;[http://www.arc.govt.nz/arc/auckland-region/growth/can-we-stop-growth.cfm ಕೆನ್‌ ವೀ ಸ್ಟಾಪ್‌ ಗ್ರೋತ್‌?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071012191829/http://arc.govt.nz/arc/auckland-region/growth/can-we-stop-growth.cfm |date=2007-10-12 }} ([[ARC]] ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ)&lt;/ref&gt; ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ೨೦೩೧ರ ವೇಳೆಗೆ ಇದು ೧.೯ ದಶಲಕ್ಷ ವಾಸಿಗಳಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;ARCGRO&quot;&gt;[http://www.arc.govt.nz/albany/fms/main/Documents/Auckland/Aucklands%20growth/Auckland%20regional%20growth%20strategy.pdf ಎಕ್ಸಿಕ್ಯುಟಿವ್‌ ಸಮರಿ] ([[PDF]]) (ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ರೀಜನಲ್‌ ಗ್ರೋತ್‌ ಸ್ಟ್ರಾಟಜಿ ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದದ್ದು, [[ARC]], ನವೆಂಬರ್‌ ೧೯೯೯. ೨೦೦೭-೧೦-೧೪ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.)&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;STATSNZPOP&quot;&gt;[http://www.stats.govt.nz/Publications/PopulationStatistics/mapping-trends-in-the-auckland-region/population-change.aspx ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌] [[ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌]], ೨೦೧೦. ಮರುಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು ೨೦೧೦)&lt;/ref&gt; ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಈ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಳವು ಸಾರಿಗೆ, ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಲಿದ್ದು, ಅದು ಈಗಾಗಲೇ ಅನೇಕ ನಿದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಫಲವಾಗಿ [[ನಗರದ ಅವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆ|ನಗರದ ಅವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು]] ಉಂಟಾಗಲಿದೆ ಎಂದು [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪರಿಷತ್ತಿನಂಥ]] ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಘಟನೆಗಳು ಆತಂಕವನ್ನೂ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದು, [[ಕಾರ್ಯನೀತಿ|ಕಾರ್ಯನೀತಿಯನ್ನು]] ಯೋಜಿಸುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಇದರ ಕಡೆಗೆ ಪೂರ್ವ-ನಿಯಾಮಕವಾಗಿ ಗಮನಹರಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ ಎಂದು ಅವು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿವೆ.
ಒಂದು 'ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ'ವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉಪವಿಭಾಗಗೊಳಿಸುವ ಮತ್ತು ತೀವ್ರಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೇರುವುದನ್ನು ತನ್ನ ಮುಖ್ಯ [[ಸಮರ್ಥನೀಯತೆ|ಸಮರ್ಥನೀಯತೆಯ]] ಕ್ರಮಗಳನ್ನಾಗಿ ಅದು ಹೊಂದಿದೆ.&lt;ref&gt;''[http://portal.jarbury.net/thesis.pdf ಫ್ರಂ ಅರ್ಬನ್‌ ಸ್ಪ್ರಾಲ್‌ ಟು ಕಾಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್‌ ಸಿಟಿ: ಆನ್‌ ಅನಾಲಿಸಿಸ್‌ ಆಫ್‌ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌'ಸ್‌ ಅರ್ಬನ್‌ ಗ್ರೋತ್‌ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಸ್ಟ್ರಾಟಜೀಸ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070628160540/http://portal.jarbury.net/thesis.pdf |date=2007-06-28 }}'' - ಆರ್ಬರಿ, ಜೋಶುವಾ - MA ಪ್ರೌಢಪ್ರಬಂಧ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ&lt;/ref&gt; ಖಾಸಗಿ ಭೂಮಿಯ ಬಳಕೆಗಳನ್ನು, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ [[ಜಿಲ್ಲಾ ಯೋಜನೆ|ಜಿಲ್ಲಾ ಯೋಜನೆಯಂಥ]] ಯೋಜನಾ ದಸ್ತಾವೇಜುಗಳಲ್ಲಿ 'ಮಹಾನಗರದ ನಗರದ ಪರಿಮಿತಿಗಳನ್ನು' ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಗರದ ಹೊರ ಎಲ್ಲೆಯ ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು&lt;ref name=&quot;GREEN&quot;&gt;''[http://www.nzherald.co.nz/topic/story.cfm?c_id=139&amp;amp;objectid=10436540 ಗ್ರೀನ್‌ ಬೆಲ್ಟ್‌ ಅಂಡರ್‌ ಸೀಜ್‌]'' - ''[[ದಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌]]'', ಶನಿವಾರ ೨೮ ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೨೦೦೭&lt;/ref&gt; ಉಪವಿಭಾಗೀಕರಣವನ್ನು ಇದು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆಯಾದ್ದರಿಂದ, ಈ ಕಾರ್ಯನೀತಿಯು ವಿವಾದಾಸ್ಪದವಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://www.aucklandcity.govt.nz/council/documents/growthstrategy/docs/Glossary.pdf ಗ್ರೋತ್‌ ಸ್ಟ್ರಾಟಜಿ: ಗ್ಲಾಸರಿ ಅಂಡ್‌ ರೆಫರೆನ್ಸಸ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070614211325/http://www.aucklandcity.govt.nz/council/documents/growthstrategy/docs/Glossary.pdf |date=2007-06-14 }} ([[PDF]]) ([[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನಿಂದ]] ಪಡೆದದ್ದು)&lt;/ref&gt;
೨೦೦೬ರ ಜನಗಣತಿಯ ಮುನ್ನಂದಾಜುಗಳ ಅನುಸಾರ, ೨೦೩೧ರ ವೇಳೆಗೆ ೧.೯೩ ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಮುಟ್ಟುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಬೆಳೆಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಮಧ್ಯಮ-ರೂಪಾಂತರ ಚಿತ್ರಣವು ತೋರಿಸಿದೆ. ೨೦೩೧ರ ವೇಳೆಗೆ ಪ್ರದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಎರಡು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಮೀರಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಉನ್ನತವಾದ-ರೂಪಾಂತರ ಚಿತ್ರಣವು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.stats.govt.nz/Publications/PopulationStatistics/mapping-trends-in-the-auckland-region/population-change.aspx|title=Mapping Trends in the Auckland Region|work=[[Statistics New Zealand]]|accessdate=11 March 2010}}&lt;/ref&gt;
== ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತಾಣಗಳು ==
ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮಹಾನಗರದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಪ್ರವಾಸಿ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವು ಸೇರಿವೆ:
;ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಡಗಳು
* [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಿವಿಕ್‌ ಥಿಯೇಟರ್]] - ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಪರಂಪರೆಯ [[ಭಾವಾತ್ಮಕ ಪರಿಸರ ಕಲ್ಪಿಸುವ ರಂಗಭೂಮಿ]]. ಇದನ್ನು ೨೦೦೦ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಇದರ ಮೂಲಸ್ಥಿತಿಗೆ ನವೀಕರಿಸಲಾಯಿತು.
* [[ಬಂದರು ಸೇತುವೆ]] - ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌‌‌|ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌‌‌ನ್ನು]] ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಈ ಸೇತುವೆಯು ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಒಂದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾದರಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
* [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಪರಭವನ]] - ಇದರ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿ ಸಭಾಂಗಣವು ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಒಂದಷ್ಟು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ ಶ್ರವಣಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ೧೯೧೧ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಪರಿಷತ್ತಿನ ಮತ್ತು ಮನರಂಜನಾ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳೆರಡಕ್ಕೂ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ.
* [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಾರ್‌ ಮೆಮರಿಯಲ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ]] - ಇದು [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಡೊಮೈನ್‌‌‌‌|ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಡೊಮೈನ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿನ]] ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಬಹು-ಪ್ರದರ್ಶನದ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿದ್ದು, ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾದ [[ನವ-ಕ್ಲ್ಯಾಸಿಕ್‌ ಶೈಲಿ]] ಶೈಲಿಗೆ ಹೆಸರಾಗಿದೆ.
* [[ಔಟಿಯಾ ಸ್ಕ್ವೇರ್]] - ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಕೇಂದ್ರಭಾಗವಾಗಿರುವ ಇದು ಕ್ವೀನ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದು, ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು, ಜಮಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾಪ್ರಕಾರಗಳ ಉತ್ಸವಗಳ ತಾಣವಾಗಿದೆ.
* [[ಬ್ರಿಟೋಮಾರ್ಟ್‌ ಸಾರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ]] - ಇದು ಐತಿಹಾಸಿಕ [[ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ ಶೈಲಿಯ]] ಕಟ್ಟಡವೊಂದರಲ್ಲಿರುವ ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಮುಖ್ಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ.
* [[ಈಡನ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌]] - ಇದು ನಗರದ ಪ್ರಮುಖ [[ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ|ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವಾಗಿದೆ]] ಮತ್ತು [[ಆಲ್‌ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ಸ್‌]] [[ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್‌]] ಹಾಗೂ [[ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ ಕ್ಯಾಪ್ಸ್‌‌]] [[ಕ್ರಿಕೆಟ್‌]] ಪಂದ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ವಾಡಿಕೆಯ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ೨೦೧೧ರ ರಗ್ಬೀಸ್‌ ವಿಶ್ವ ಕಪ್‌ ಅಂತಿಮ ಪಂದ್ಯದ ತಾಣವಾಗಲಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.rugbyworldcup.com/destinationnewzealand/news/newsid=2026277.html|title=Venue allocation options a challenge|work=Official RWC 2011 Site|accessdate=11 March 2010|archive-date=17 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20090917171751/http://www.rugbyworldcup.com/destinationnewzealand/news/newsid=2026277.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
* [[ಕ್ಯಾರಂಗಾಹೇಪ್‌ ರೋಡ್‌]] - &quot;K' ರೋಡ್‌&quot; ಎಂದೇ ಹೆಸರಾಗಿರುವ ಇದು, ಮೇಲ್ಭಾಗದ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಬೀದಿಯಾಗಿದ್ದು, ತನ್ನ ಬಾರುಗಳು, ಕ್ಲಬ್ಬುಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣಗಾತ್ರದ ಮಳಿಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.
* [[ಕೆಲ್ಲಿ ಟಾರ್ಲ್‌ಟನ್‌'ಸ್‌ ಅಂಟಾರ್ಟಿಕ್‌ ಎನ್‌ಕೌಂಟರ್‌ &amp;amp; ಅಂಡರ್‌ವಾಟರ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್]] - ಇದು [[ಮಿಷನ್‌ ಕೊಲ್ಲಿ|ಮಿಷನ್‌ ಕೊಲ್ಲಿಯ]] ಪೂರ್ವದ ಉಪನಗರದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಚಿರಪರಿಚಿತ [[ಮತ್ಸ್ಯಾಲಯ]] ಮತ್ತು ಅಂಟಾರ್ಟಿಕ್‌ ವಾತಾವರಣವಾಗಿದ್ದು, ಹಿಂದಿರುತ್ತಿದ್ದ ಚರಂಡಿಯ ರೊಚ್ಚು ಸಂಗ್ರಹಣಾ ತೊಟ್ಟಿಗಳ ಒಂದು ಸಜ್ಜಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಪೆಂಗ್ವಿನ್‌ಗಳು, ಆಮೆಗಳು, ಷಾರ್ಕುಗಳು, ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮೀನುಗಳು, ಗರಗಸದಂಥ ಕಶೇರುಕವುಳ್ಳ ಮೀನುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಮುದ್ರದ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಇದು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.
* [[MOTAT]] - ಇದು [[ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್‌‌‌|ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್‌‌‌ನಲ್ಲಿರುವ]], ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿದೆ.
* [[ಮೌಂಟ್‌ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ]] - ಇದು [[ರಗ್ಬಿ ಲೀಗ್‌]] ಮತ್ತು [[ಸಾಕರ್‌]] ಪಂದ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ಅನೇಕ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳ ತಾಣವೂ ಆಗಿದೆ.
* [[ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಮೇರಿಟೈಂ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ]] - ಇದು [[ವಯಾಡಕ್ಟ್‌ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ‌|ವಯಾಡಕ್ಟ್‌ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ‌ಗೆ]] ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತಿರುವ ಹಾಬ್ಸನ್‌ ವಾರ್ಫ್‌‌ನಲ್ಲಿದ್ದು, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಸಮುದ್ರ ತೀರದ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. 
* [[ಪೊನ್‌ಸೊನ್‌ಬಿ]] - ಇದು ಕೇಂದ್ರೀಯ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕಿರುವ ಒಂದು ಉಪನಗರ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ಬೀದಿಯಾಗಿದ್ದು, ಕಲಾಪ್ರಕಾರಗಳು, ಕೆಫೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.
* [[ಕ್ವೀನ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌]] - ಇದು ಕ್ಯಾರಂಗಾಹೇಪ್‌ ರೋಡ್‌ನಿಂದ ಬಂದರಿನವರೆಗಿರುವ ನಗರದ ಮುಖ್ಯ ಬೀದಿಯಾಗಿದೆ.
* [[ಸ್ಕೈಟವರ್‌‌]] - ಇದು [[ದಕ್ಷಿಣಾರ್ಧ ಗೋಳ|ದಕ್ಷಿಣಾರ್ಧ ಗೋಳದಲ್ಲಿನ]] ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ, ಮುಕ್ತವಾಗಿ-ನಿಂತಿರುವ ರಚನಾ-ಸ್ವರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ಇದು...{{convert|328|m|ft|0|abbr=on}}ನಷ್ಟು ಎತ್ತರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದ್ಭುತವಾದ ಪರಿದೃಶ್ಯದ ನೋಟಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
* [[ವೆಕ್ಟರ್‌ ಅರೆನಾ]] - ಇದು ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು, ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ೧೨,೦೦೦ ಜನರನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಇದು, ಕ್ರೀಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
* [[ವಯಾಡಕ್ಟ್‌ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ‌]] - ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಒಂದು ವಿಹಾರ ದೋಣಿ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡ ವಾಸಯೋಗ್ಯ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿರುವ ಇದು ೨೦೦೦ ಮತ್ತು ೨೦೦೩ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಮೆರಿಕನ್‌‌ ಕಪ್‌‌‌‌ ವಿಹಾರ ನೌಕಾಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತಾಣವಾಗಿತ್ತು.
* [[ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ]] - ಇದೊಂದು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ [[ಚಂದ್ರಾಂಗಣ|ಚಂದ್ರಾಂಗಣವಾಗಿದ್ದು]], [[ವೇಗಪಥ|ವೇಗಪಥದ]] ಓಟದ ಪಂದ್ಯಗಳು, [[ರಾಕ್‌]] ಮತ್ತು [[ಪಾಪ್‌‌]] [[ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳಿಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
;ನಗರದ ಪ್ರಮುಖ ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳು
* [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಡೊಮೈನ್‌]] - ಇದು [[CBD|CBDಗೆ]] ನಿಕಟವಾಗಿರುವ, ನಗರದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಉದ್ಯಾನವನಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದೆನಿಸಿದ್ದು, ಬಂದರಿನ ಮತ್ತು [[ರಂಗಿಟೊಟೊ ದ್ವೀಪ|ರಂಗಿಟೊಟೊ ದ್ವೀಪದ]] ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ನೋಟವನ್ನು ಇಲ್ಲಿಂದ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ.
* [[ಮೌಂಟ್‌ ಈಡನ್‌]] - ಇದೊಂದು [[ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಶಂಕುವಿನಾಕಾರ|ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಶಂಕುವಿನಾಕಾರವಾಗಿದ್ದು]], ಹುಲ್ಲು ಬೆಳೆದಿರುವ [[ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಕುಂಡ|ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಕುಂಡವೊಂದನ್ನು]] ಹೊಂದಿದೆ. ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ತಾಣವಾಗಿರುವ ಇದು, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ೩೬೦-ಡಿಗ್ರೀ ನೋಟಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೀಗಾಗಿ ಒಂದು ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರವಾಸಿ ಹೊರನೋಟದ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ.
* [[ಮೌಂಟ್‌ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] - ಇದು [[ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರ|ನಾರ್ತ್‌ ಷೋರ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿರುವ]], ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಒಂದು ಶಂಕುವಿನಾಕಾರವಾಗಿದ್ದು, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಒಂದು ‌ರಮಣೀಯ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಡೆವನ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಹಾಯಿದೋಣಿ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಒಂದು ಬಿರುಸಿನ ನಡೆಯಷ್ಟು ದೂರವಿರುವ ಈ ಶಂಕುವಿನಾಕಾರವು, ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿರುವ [[ನಾರ್ತ್‌ ಹೆಡ್‌]] ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
* [[ಒನ್‌ ಟ್ರೀ ಹಿಲ್‌]] (ಮೌಂಗಕೀಕೀ) - ಇದು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಒಂದು ಶಂಕುವಿನಾಕಾರವಾಗಿದ್ದು, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಉಪನಗರಗಳಲ್ಲಿ ದಿಗಂತವನ್ನು ತಾಕುವಷ್ಟು ಎತ್ತರವಾಗಿದೆ. ಇದು ತನ್ನ ಶೃಂಗದ ಮೇಲೆ (ಹಳೆಯ ಮರದ ಮೇಲಿನ ಒಂದು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಪ್ರಚೋದಿತವಾದ ದಾಳಿಯ ನಂತರ) ಮರವೊಂದನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಈಗಲೂ ಒಂದು [[ಚೌಕಸೂಜಿ ಕಂಬ|ಚೌಕಸೂಜಿ ಕಂಬವನ್ನು]] ಕಿರೀಟದಂತೆ ಧರಿಸಿದೆ.
* [[ರಂಗಿಟೊಟೊ ದ್ವೀಪ]] - [[ವೈಟ್‌ಮೇಟಾ ಬಂದರಿಗೆ]] ಇರುವ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವನ್ನು ಇದು ಕಾಯುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದ ದಿಗಂತದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎದ್ದುಕಾಣುವ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.
* [[ವೈಹೆಕಿ ದ್ವೀಪ]] - ಇದು [[ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿ|ಹೌರಾಕಿ ಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿನ]] ಎರಡನೇ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ದ್ವೀಪವಾಗಿದ್ದು, ತನ್ನ ಬೀಚುಗಳು, ಕಾಡುಗಳು, ದ್ರಾಕ್ಷಿತೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಆಲಿವ್‌ ತೋಪುಗಳಿಗಾಗಿ ಚಿರಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ.
[[ಚಿತ್ರ:View from Sky Tower Akl.jpg|thumb|600px|center|ಸ್ಕೈ ಟವರ್‌ನಿಂದ ಕಾಣುವ 360-ಡಿಗ್ರಿ ನೋಟವು, CBDಯಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವುದು.]]
== ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ ==
* [[1998 ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು]]
* [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಗರ]]
* [[ಪೂರ್ವ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌]]
* [[ಜಫಾ]] (ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಿವಾಸಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತಿರುವ ಒಂದು ಆಡುಮಾತಿನ ಶಬ್ದ, ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ನಿವಾಸಿ ರೂಢಮಾದರಿಗಳ ಒಂದು ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಕೂಡಾ ಲೇಖನವು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ)
* [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌]]
* [[ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಉಪನಗರಗಳು]]
== ಆಕರಗಳು ==
{{Refbegin}}{{Reflist|2}}{{Refend}}
== ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ ==
* {{cite book | author= Gordon McLauchlan| title= The Illustrated Encyclopedia of New Zealand | publisher = David Bateman Ltd, Glenfield, NZ | year= 1992| isbn=1-86953-007-1}}
== ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು ==
{{commons|Auckland}}
* [http://www.aucklandnz.com/ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌] - ಸಂದರ್ಶಕ-ಉದ್ದೇಶಿತ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌
* [http://www.newzealand.com/travel/destinations/regions/auckland/auckland.cfm ] - ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌ ಟ್ರಾವೆಲ್‌ ಗೈಡ್‌ - NewZealand.com (ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಅಧಿಕೃತ ಸಂದರ್ಶಕ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ)
* [http://www.teara.govt.nz/Places/Auckland/en ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090228062211/http://www.teara.govt.nz/Places/Auckland/en |date=2009-02-28 }}: ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ವಿಶ್ವಕೋಶವಾದ ಟೆ ಅರಾದಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು
* [http://maps.arc.govt.nz/website/maps/default.htm ನಕಾಶೆಗಳು &amp; ಅಂತರಿಕ್ಷ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061208095244/http://maps.arc.govt.nz/website/maps/default.htm |date=2006-12-08 }} ([[ARC]] ನಕಾಶೆಯ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದಿರುವುದು)

[[ವರ್ಗ:ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌]]
[[ವರ್ಗ:1840ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಜನಭರಿತವಾದ ಸ್ಥಳಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಂದರು ಪಟ್ಟಣಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಕಡಲತೀರದ ವಸಾಹತುಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌‌‌ ಕ್ರೀಡೆಗಳ ಆತಿಥೇಯ ನಗರಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಭೂಸಂಧಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಹಿಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್]]
[[ವರ್ಗ:ರಾಜಧಾನಿಗಳು]]</text>
      <sha1>kt2vwh4r27qoi34vh9iztd81igl0fvf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24142</id>
    <revision>
      <id>1307601</id>
      <parentid>1233284</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:30:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307601</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="137612" sha1="48qm2rzsqalymadtx1be2xscregy124" xml:space="preserve">{{Refimprove|date=March 2008}}

'''ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್''' ‌ ಎಂಬುದು ಅಗಲವಾದ ಕಾಗದದ ಹಾಳೆ, ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ [[ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ಹಾಳೆ]]ವನ್ನು ಅನುಕರಿಸುವ [[ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಅನ್ವಯಿಕೆ]]ಯಾಗಿದೆ.  ಹಲವು ಅಡ್ಡಸಾಲು (row) ಹಾಗೂ ನೀಟಸಾಲುಗಳನ್ನು (column) ಹೊಂದಿರುವ ಗೆರೆಜಾಲದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕೋಶಗಳನ್ನು (cell) ಈ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೋಶವೂ [[ಅಕ್ಷರ ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯೆ ಮಿಶ್ರಿತ ಪಠ್ಯ]], ಸಂಖ್ಯಾ ಮೌಲ್ಯ ಅಥವಾ ಗಣಿತ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.  ಕೋಶವೊಂದರಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿಯು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾದಾಗ, ಆ ಕೋಶದಲ್ಲಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಇತರೆ ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಕೋಶ (ಅಥವಾ ಹಲವು ಕೋಶಗಳ ಸಂಯುಕ್ತ)ದ ಮಾಹಿತಿಯಿಂದ ಲೆಕ್ಕಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ [[ಸೂತ್ರ]]ವು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತದೆ.  ಒಂದೇ ಒಂದು ಕೋಶದಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಇಡೀ ಹಾಳೆಯನ್ನು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಪುನಃ ಲೆಕ್ಕಿಸುವ ಕ್ಷಮತೆ ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರಣ, ಇಂತಹ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ [[ಹಣಕಾಸಿನ]] ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್ (Visicalc)]]ನ್ನು ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಈ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಇದು [[ಆಪಲ್ II ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌]]ನ ಜನಪ್ರಿಯತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿ, ಹಲವೆಡೆ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ,  ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.  [[DOS]](ಡಾಸ್) ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಆಗಿದ್ದಾಗ [[ಲೋಟಸ್ 1-2-3]] ಪ್ರಧಾನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಆಗಿತ್ತು.

 ಈಗ [[ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌]] ವಿಂಡೋಸ್‌ (Windows) ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಕಿಂಟೋಷ್ (MacIntosh) ವೇದಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪಾಲು ಹೊಂದಿದೆ.&lt;ref&gt;http://knowledge.wharton.upenn.edu/article.cfm?articleid=1795&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.utdallas.edu/%7Eliebowit/book/sheets/sheet.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2010-08-01 |archive-date=2010-07-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100723125259/http://www.utdallas.edu/~liebowit/book/sheets/sheet.html |url-status=deviated |archivedate=2010-07-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100723125259/http://www.utdallas.edu/~liebowit/book/sheets/sheet.html }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.utdallas.edu/%7Eliebowit/book/wordprocessor/word.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2010-08-01 |archive-date=2010-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100805133621/http://www.utdallas.edu/~liebowit/book/wordprocessor/word.html |url-status=deviated |archivedate=2010-08-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100805133621/http://www.utdallas.edu/~liebowit/book/wordprocessor/word.html }}&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:OpenOffice.org Calc.png|thumb|420px|OpenOffice.org ಕ್ಯಾಲ್ಕ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌]]

== ಇತಿಹಾಸ ==
=== ಕಾಗದದ ಹಾಳೆಯ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ===
 
'ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್' ಎಂಬ ಪದದ 'ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌' ಎಂಬುದನ್ನು ರೂಪಕವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.‌ ಯಾವುದೇ ಪತ್ರಿಕೆ/ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಪುಟವನ್ನು ತೆರೆದಾಗ, ಅ ಮುಖಾಮುಖಿ ಪುಟಗಳುದ್ದಕ್ಕೂ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಚಿತ್ರಗಳು ಮುದ್ರಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಈ ಎರಡೂ ಮುಖಾಮುಖಿ ಪುಟಗಳನ್ನು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಪುಟ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 
 ಖರ್ಚುಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಕಾಲಮ್‌ಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ಪಂಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ, ಖರ್ಚುಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಎಡ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ; ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಖರ್ಚಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಆಯಾ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಕೋಶದಲ್ಲಿ (ಆ ಪಂಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾಲಂ ಅಡ್ಡಹಾಯುವ ಸ್ಥಳ) ನಮೂದಿಸಲಾಗಿದೆ; ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಲೆಡ್ಜರ್‌ ಪುಸ್ತಕದ ಮುಖಾಮುಖಿ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಕಾಗದದ ಹಾಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಂಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಲಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾದದ ಹಾಳೆಗಳು ಸಾದಾರಣ ಹಾಳೆಗಳ ಎರಡರಷ್ಟಿರಬಹುದು.

=== ಆರಂಭಿಕ ಅಳವಡಿಕೆಗಳು (ಬಳಕೆಗಳು) ===
==== ಬ್ಯಾಚ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ರಿಪೋರ್ಟ್ ಜನರೇಟರ್ಸ್ ====
[[ಬ್ಯಾಚ್]]‌ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಎಂಬುದು ಬ್ಯಾಚ್‌ ಸಂಯೋಜಕ (ಬ್ಯಾಚ್ ಕಂಪೈಲರ್) ಗಿಂತಲೂ ಭಿನ್ನವಾಗಿಲ್ಲ. ಬ್ಯಾಚ್‌ ಸಂಯೋಜಕದಂತೆ ಬ್ಯಾಚ್‌ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಸಹ ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಒಳಸೇರಿಸಿ, ಸಂಸ್ಕರಿಸಲಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, [[4GL]] ಅಥವಾ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ, ಪರಸ್ಪರ-ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸದ, ಬ್ಯಾಚ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌).  ಅದೇನೇ ಆದರೂ, ಈ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ರೂಪುರೇಖೆಗಳನ್ನು [[ರಿಚರ್ಡ್ ಮ್ಯಾಟೆಸಿಕ್‌]] 1961ರಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದ 'ಬಜೆಟಿಂಗ್ ಮಾಡೆಲ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಸಿಮ್ಯೂಲೇಷನ್' ಎಂಬ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite journal|title=Budgeting Models and System Simulation |first=Richard |last=Mattessich |journal=The Accounting Review |volume=36 |issue=3 |year=1961 |pages=384–397 |url=http://www.jstor.org/pss/242869 |accessdate=2009-02-09}}&lt;/ref&gt;

 ಮ್ಯಾಟಸಿಕ್‌ ಆನಂತರ ರಚಿಸಿದ ಕೃತಿಗಳಾದ ಮ್ಯಾಟೆಸಿಕ್‌ (1964a, , Chpt. 9, ''ಅಕೌಂಟಿಂಗ್‌ ಅಂಡ್‌ ಅನಲಿಟಿಕಲ್‌ ಮೆಥಡ್ಸ್‌'' ) ಹಾಗೂ ಇದರೊಂದಿಗಿನ ಸಂಪುಟ ಮ್ಯಾಟೆಸಿಕ್‌ (1964b, ''ಸಿಮ್ಯುಲೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಫರ್ಮ್‌ ಥ್ರೂ ಎ ಬಜೆಟ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್'' ‌) , [[ಫೊರ್ಟ್ರಾನ್‌ ಫೋರ್‌ (FORTRAN IV)]]  ಅಳವಡಿಸಲಾದ [[ಮೇಯ್ನ್‌ಫ್ರೇಮ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್]]‌ಗಳಲ್ಲಿ ಗಣಕೀಕೃತ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸುವಲ್ಲಿ ನೆರವಾದವು.  ಒಂದೊಂದು ಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಲೆಕ್ಕಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, 
ಈ ಬ್ಯಾಚ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಇಡೀ ನೀಟಸಾಲು ಅಥವಾ ಅಡ್ಡಸಾಲಿನಲ್ಲಿರುವ ಒಳಸೇರಿಸಲಾದ (ಸಾಂಖ್ಯಿಕ) ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸುತ್ತಿದ್ದವು (ಕೂಡುವುದು ಕಳೆಯುವುದು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು).

ಅಂದು ಬಿಸಿನೆಸ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್‌ (BCL) ಎನ್ನಲಾದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು [[1962]]ರಲ್ಲಿ  [[IBM 1130]] ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ, ಹಾಗೂ [[1963]]ರಲ್ಲಿ [[IBM 7040]] ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ವಿಸ್ಕಾನ್ಸಿನ್]]‌ನ [[ಮಾರ್ಕ್ವೆಟ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ]]ದ ಆರ್‌. ಬ್ರಯಾನ್‌ ವಾಲ್ಷ್‌ ಈ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಈ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ನ್ನು [[ಫೊರ್ಟ್ರಾನ್]]‌ನಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾಯಿತು.  ಈ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಓಬೀರಾಯನ ಕಾಲದ [[ಕಾಲಪಾಲುದಾರಿಕೆ]] ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿದ್ದವು.

 ಇಸವಿ 1968ರಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಷ್‌ [[ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ಸ್ಟೇಟ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ]]ದಲ್ಲಿ BCLನ್ನು [[IBM 360]]/67 ಕಾಲಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗೆ ಅಳವಡಿಸಿದರು.  ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ [[ಹಣಕಾಸು ವಿಷಯ]]ವನ್ನು ಬೋಧಿಸುವಲ್ಲಿ ನೆರವವಾಗಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಯಿತು.  [[ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ]]ರು ಕಲೆಹಾಕಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಅದನ್ನು ಸೂಕ್ತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಿ ನಿಷ್ಪತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು. ಇಸವಿ [[1964]]ರಲ್ಲಿ ಕಿಮ್ ಬಾಲ್ , ಸ್ಟಾಫೆಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಷ್ ಎಂಬುವವರು ಒಗ್ಗೂಡಿ ''ಬಿಸಿನೆಸ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್''  ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕ ಬರೆದರು. ಇಸವಿ 1966ರಲ್ಲಿ ಈ ಪುಸ್ತಕ ಮತ್ತು ಪ್ರೊಗ್ರಾಮ್‌ ಎರಡಕ್ಕೂ ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯ ಪಡೆದು, ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯವನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web
|url=
|title=Business Computer Language
|accessdate=
|author=Kimball, Wm. L., John, Stoffels, and R. Brian Walsh
|date=1996
|work=IT-Directors.com
}}&lt;/ref&gt;

 
1960ರ ಅಪರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಜೆರಾಕ್ಸ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯು ತನ್ನ ಕಾಲಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಇನ್ನಷ್ಟು ಆಧುನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲು BCLನ್ನು ಬಳಸಿತು.

==== LANPAR ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಕಂಪೈಲರ್ ====
ರೆನೆ ಕೆ. ಪಾರ್ಡೊ ಮತ್ತು ರೆಮಿ ಲ್ಯಾಂಡಾವ್ 1970ರಲ್ಲಿ‌ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪ್ರೆಡ್ ಷೀಟ್‌ ಅಟೋಮ್ಯಾಟಿಕ್ ನ್ಯಾಚ್ಯುರಲ್ ಆರ್ಡರ್ ರಿಕ್ಯಾಲ್ ಕ್ಯುಲೇಷನ್ [[ಅಲ್ಗರಿದಮ್]] ಎಂಬ ಪ್ರಮುಖ ಆವಿಷ್ಕಾರ ಮಾಡಿದರು. ಇವರಿಬ್ಬರು ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕೆ 1971ರಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.  ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಇದು ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಆವಿಷ್ಕಾರ ಎಂದು ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಲಾಯಿತು. ಪಾರ್ಡೊ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡಾವ್‌ ಸತತ 12 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮೇಲರ್ಜಿ ಹಾಕಿ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ 1983ರಲ್ಲಿ CCPA (ಪ್ರಿಡಿಸೆಸರ್ ಕೋರ್ಟ್ ಆಫ್ ದಿ ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್) ಮಹತ್ತರವಾದ ತೀರ್ಪನ್ನು ತಮ್ಮ ಪರವಾಗಿಸಿಕೊಂಡರು. 'ನವೀನತೆಯೆಂಬುದು ಗಣನೆಯ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ, ಇದು ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯಕ್ಕೆ ಅರ್ಹವಲ್ಲ ಎಂಬ ವಾದವು ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ' ಎಂದ ತೀರ್ಪು, ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪನ್ನು ಅನೂರ್ಜಿತಗೊಳಿಸಿತು.  ಆದರೂ, 1995ರಲ್ಲಿ [[ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಸಂಯುಕ್ತತಾ ವಲಯದ ಮೇಲರ್ಜಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯ]]ವು, 'ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗದು' ಎಂಬ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು.&lt;ref&gt;http://www.ll.georgetown.edu/Federal/judicial/fed/opinions/95opinions/95-1350.html&lt;/ref&gt;.

ವಾಸ್ತವಿಕ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು LANPAR ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ-ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್ ಫಾರ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್ ಅರೇಸ್ ಅಟ್ ರಾಂಡಮ್ 
 ಪಾರ್ಡೊ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡೌ ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದ ನಂತರ, 1969ರ ಬೇಸಿಗೆಯುದ್ದಕ್ಕೂ LANPARನ್ನು ಪರಿಕಲ್ಪಿಸಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.  ಸಹ-ಆವಿಷ್ಕಾರಕ ರೆನೆ ಪಾರ್ಡೊ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ, ಬೆಲ್‌ ಕೆನಡಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ (ಮ್ಯಾನೇಜರ್) ಒಬ್ಬರು, 'ಬಜೆಟಿಂಗ್‌ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರೊಗ್ರಾಮ್‌ ಮಾಡಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಪ್ರೊಗ್ರಾಮರ್‌ಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸುವುದು ಬೇಡ. ಬಳಕೆದಾರರು ಈ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಯಾವ ಕ್ರಮದಲ್ಲಾದರೂ ಟೈಪ್‌ ಮಾಡಿ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಸರಿಯಾದ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಇದರ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಗಣಿಸಬೇಕು' ಎಂದರು.  ಈ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು 1969 ರಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;[http://www.RenePardo.com ರೇನೇ ಪ್ಯಾರಡೋ - ಪರ್ಸನಲ್ ವೆಬ್ ಪೇಜ್]&lt;/ref&gt;

ಬೆಲ್ ಕೆನಡಾ, AT&amp;amp;T ಮತ್ತು ದೇಶದುದ್ದಗಲಕ್ಕೂ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ 18 ಇತರೆ ದೂರಸಂವಹನ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಅವುಗಳ ಸ್ಥಳೀಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಜೆಟ್ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ  LANPAR ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಬಳಸಿದವು.  ಮೋಟಾರ್‌ ವಾಹನ ತಯಾರಕ ಜನರಲ್ ಮೋಟರ್ಸ್ ಕೂಡ LANPARನ್ನು ಬಳಸಿತು.  ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್, ಸೂಪರ್ಕ್ಯಾಲ್ಕ್ ಮತ್ತು ಮಲ್ಟಿಪ್ಲ್ಯಾನ್ ತಂತ್ರಾಂಶಗಳ ಮೊದಲ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬಳಸಿದ ಪ್ರತಿ ಕೋಶದ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಎಡದಿಂದ ಬಲಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಮೇಲಿನಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಗಣನೆಗೆ ತದ್ದವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಸಹಜ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುವ ಮರುಗಣನೆಯು &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.renepardo.com/articles/spreadsheet.pdf |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2010-08-01 |archive-date=2010-08-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100821102116/http://www.renepardo.com/articles/spreadsheet.pdf |url-status=deviated |archivedate=2010-08-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100821102116/http://www.renepardo.com/articles/spreadsheet.pdf }}&lt;/ref&gt; LANPARನ ವಿಶೇಷಗುಣವಾಗಿದೆ.  ಸಹಜ ಕ್ರಮದ ಮರುಗಣನೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಬಳಕೆದಾರರು ಎಲ್ಲ ಕೋಶಗಳಲ್ಲೂ ಫಲಿತಾಂಶ ಸಮನಾಗುವವರೆಗು ಎಷ್ಟು ಸಲ ಬೇಕೋ ಅಷ್ಟು ಸಲ ತಮ್ಮ ಕೈಯಿಂದಲೇ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮರುಗಣನೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು.

LANPAR ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು GE400 ಹಾಗೂ ಹನೀವೆಲ್‌ 6000 ಆನ್‌ಲೈನ್‌ ಕಾಲಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ದೂರದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಹಾಗೂ ಮೊಡೆಮ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರೊಗ್ರಾಮ್‌ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌  ಪೇಪರ್ ಟೇಪ್, ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಡತದ ಪ್ರವೇಶಾನುಮತಿ, ಆನ್‌ಲೈನ್‌ ಅಥವಾ ಬಾಹ್ಯ ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹದ ಮೂಲಕವೂ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಸೇರಿಸಬಹುದು.  ತಾರ್ಕಿಕ ಹೋಲಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು 'if/then' ತಾರ್ಕಿಕ ಸಾಲುಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಗಣಿತೀಯ ಉಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಯಾವುದೇ ಕೋಶದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು; ಇಂತಹ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಯಾವುದೇ ಕ್ರಮಾಂಕದಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಬಹುದು.

==== ಆಟೋಪ್ಲ್ಯಾನ್/ಆಟೋಟ್ಯಾಬ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಪ್ರೊಗ್ರಾಮಿಂಗ್‌ ಭಾಷೆ ====
ಇಸವಿ 1968ರಲ್ಲಿ, [[ಅರಿಜೋನಾದ ಫೀನಿಕ್ಸ್‌]]ನಲ್ಲಿ  [[ಜನರಲ್ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ]] ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಕಂಪನಿಯ ಪ್ರಧಾನಕಾರ್ಯಾಲಯದ ಮೂವರು ಮಾಜಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಸ್ವಂತ ತಂತ್ರಾಂಶ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಉದ್ದಿಮೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಹೊರಟರು.  ಎ. ಲೆರಾಯ್ ಎಲ್ಲಿಸನ್, ಹ್ಯಾರಿ ಎನ್‌. ಕ್ಯಾನ್ಟ್ರೆಲ್ ಮತ್ತು ರಕೋಶ ಇ. ಎಡ್ವರ್ಡ್ಸ್, ತಾವು ಹೊಸ ಉದ್ದಿಮೆ ಬಂಡವಾಳದಾರರ ವಾಣಿಜ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಕೆಲವು ಅಂಕಿ-ಅಂಶ ಮಾಹಿತಿ ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಬಹಳಷ್ಟು ವ್ಯಾಪಕ ಗಣನೆ ಮಾಡಬೇಕಾಯಿತು.  ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಶ್ರಮವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಣಯಿಸಿದ ಈ ಮೂವರೂ ತಮಗಾಗಿ ಅಂಕಿ-ಅಂಶ ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವಂತಹ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಿದರು.  ಮೊದಲಿಗೆ, ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬಳಕೆಗೆ ಎಂದು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಈ ಪ್ರೊಗ್ರಾಮ್‌, [[ಕ್ಯಾಪೆಕ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೋರೇಷನ್]] ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಉದ್ದಿಮೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂದ ತಂತ್ರಾಂಶವಾಯಿತು.  'ಆಟೋಪ್ಲ್ಯಾನ್' GEಯ [[ಕಾಲ-ಪಾಲುದಾರಿಕೆ]] ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಚಾಲಿತವಾಗಿತ್ತು; ನಂತರ, [[IBM ಮೇಯ್ನ್‌ಫ್ರೇಮ್ಸ್]]ನಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು &quot;ಆಟೋಟ್ಯಾಬ್&quot; ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.  ಇದೇ ರೀತಿ ([[ನ್ಯಾಷನಲ್ CSS]], CSSTAB ಎಂಬ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಹೊರತಂದಿತು. 1970ರ ದಶಕದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮಮಟ್ಟದ ಕಾಲಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಬಳಕೆ ಹೊಂದಿತ್ತು.  ಸಂಶೋಧನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು  ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುವುದು ಇದರ ಪ್ರಧಾನ ಆನ್ವಯಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು.)  ಆಟೋಪ್ಲ್ಯಾನ್/ಆಟೋಟ್ಯಾಬ್ ಎಂಬುಂದು [[WYSIWYG]] (ಅರ್ಥಾತ್‌, ನೀವೇನು ನೋಡುವಿರೋ ಬಹುಶಃ ಅದೇ) [[ಪರಸ್ಪರ-ಕಾರ್ಯದ]] ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಪ್ರೊಗ್ರಾಂ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ; ಬದಲಿಗೆ ಇದು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಸರಳ ಆದೇಶಸಾಲುಗಳುಳ್ಳ ಸಂಕೇತಸಮೂಹವಾಗಿತ್ತು.  ಬಳಕೆದಾರರು ಅಡ್ಡ ಮತ್ತು ನೀಟಸಾಲುಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಡ್ಡ ಅಥವಾ ನೀಟಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವರು.

==== APLDOT ಮಾಡೆಲಿಂಗ್ ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್ ====
APLDOT ಎಂಬುದು ಆರಂಭದ &quot;ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಯಲ್ ವೇಟ್&quot; ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಗೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು 1976ರಲ್ಲಿ [[ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ರೈಲ್ವೇ ಸಂಘ]]ಕ್ಕಾಗಿ, ಮೇರಿಲೆಂಡ್‌ನ ಲಾರೆಲ್ನಲ್ಲಿರುವ ಜಾನ್ಸ್ ಹಾಪ್ಕಿನ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಆನ್ವಯಿಕ ಭೊತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ IBM 360/91 ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;[http://portal.acm.org/citation.cfm?id=390005.801196 portal.acm.org] – APLDOT&lt;/ref&gt;

 ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ, US ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು [[ಕಾನ್ರೇಲ್]]ಗಾಗಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಹಾಗು ಬೆಲೆಯ ಅಂದಾಜಿನ ಮಾದರಿಗಳಂತಹ ಅನ್ವಯಿಕೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲು APLDOTನ್ನು ಸಫಲವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು.  ಹಣಕಾಸು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಮತ್ತು ತಂತ್ರ ಯೋಜಕರು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಲು ಬಳಸಿದ ಕಾಗದದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಂತೆಯೇ, APLDOTನ್ನೂ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣ, ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಎನ್ನಲಾಯಿತು.‌

=== ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್ ===
[[ಡ್ಯಾನ್ ಬ್ರಿಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು  [[ಬಾಬ್ ಫ್ರಾಂಕ್ಸ್ ಟನ್]] [[ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್‌]]ನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌‌ನ ಪರಿಲಕಲ್ಪನೆ 1970ರ ಉತ್ತರಾರ್ಧ ಹಾಗೂ 1980ರ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಯಿತು.  ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್ ಆಧುನಿಕ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಆನ್ವಯಿಕೆಗಳಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮೊದಲನೆಯ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಆಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ [[WYSIWYG]] ಪರಸ್ಪರಕಾರ್ಯ ನಡೆಸುವ ಬಳಕೆದಾರ ಅಂತರಮುಖ, ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಮರುಗಣನೆ, ಸ್ಟೇಟಸ್ ಮತ್ತು ಸೂತ್ರ ಲೈನ್ಸ್, ಸಮೀಪದ ಹಾಗೂ ಸರಿಯಾದ ಸೂಚನೆಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕೋಶಗಳ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ನಕಲು ಮಾಡುವುದು, ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ ಕೋಶವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಮೂಲಕ ಸೂತ್ರ ರಚಿಸುವುದು.  [[PC ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್]] ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್‌ನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.pcworld.com/article/id,116166/article.html |title=PC ವಲ್ಡ್ - ತ್ರೀ ಮಿನಿಟ್ಸ್: ಗಾಡ್ ಫಾದರ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ |access-date=2010-08-01 |archive-date=2008-07-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080726090701/http://www.pcworld.com/article/id,116166/article.html |url-status=deviated |archivedate=2008-07-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080726090701/http://www.pcworld.com/article/id,116166/article.html }}&lt;/ref&gt;

ಬ್ರಿಕ್ಲಿನ್ ಅವರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು ಕಪ್ಪು ಹಲಗೆಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿರುವಂತಹ ಎಣಿಕೆಯ ಫಲಿತಾಂಶದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದರು.  ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು ದೋಷವೊಂದನ್ನು ಕಂಡಾಗ ಅದನ್ನೆಲ್ಲಾ ಅಳಿಸಿ ಮತ್ತೆ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಅಂಕೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯಬೇಕಾಯಿತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಕಪ್ಪು ಹಲಗೆಯನ್ನು ಮಾದರಿಯಾಗಿರಿಸಿಕೊಂಡು, ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು ಮಾಡಿದ ಗಣನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅನುಕರಿಸಿ ತೋರಿಸಬ ಬ್ರಿಕ್ಲಿನ್‌ ಯೋಚಿಸಿದರು.  ಇವರ ಯೋಚನೆಯ ಫಲವಾಗಿ [[ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್]] ರೂಪುಗೊಂಡಿತು. ಮೊದಲನೆಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಅನ್ವಯಿಕೆಯಾಗಿದ್ದ ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್, ಪರ್ಸನಲ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಎಂಬುದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಹವ್ಯಾಸಿಗಳ ನೆಚ್ಚಿನ ಯಂತ್ರವಾಗಿದ್ದದ್ದು ವಾಣಿಜ್ಯ ಉಪಕರಣವಾಯಿತು.

[[ಚಿತ್ರ:VisiCalc (IBM PC's Killer Application).PNG|thumb|right|300px|ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಶಾಟ್ ಆಫ್ ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್, ಮೊದಲನೆಯ PC ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌.]]

ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್ ಬಹಳಷ್ಟು ವ್ಯಾಪಕ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿ, ರೂಪಕವಾಗಿ '[[killer app]]' ಆಯಿತು. ಇದು ಅದೆಷ್ಟು ಆಸಕ್ತಿ ಕೆರಳಿಸಿತೆಂದರೆ, ಜನರು ಇದನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲೆಂದೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನ್ನು ಅನ್ನು ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.

 ಈ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್‌ ‌[[ಆಪಲ್ II]] ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ವ್ಯಾಪಕ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು.  ನಂತರ, ಈ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಅನೇಕ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ [[CP/M]] ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ, [[ಅಟಾರಿ 8-ಬಿಟ್ ಫ್ಯಾಮಿಲಿ]] ಮತ್ತು ಅನೇಕ [[ಪ್ರಧಾನ]] ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ [[ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು]].  ಆದಾಗ್ಯೂ ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್ 'ಆಪಲ್ II ತಂತ್ರಾಂಶ' ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲೇ ಉಳಿಯಿತು.

=== ಲೋಟಸ್ 1-2-3 ಮತ್ತು ಇತರ MS-DOS ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ===
ಆಗಸ್ಟ್‌ 1981ರಲ್ಲಿ  ಪರಿಚಯಿಸಲಾದ [[IBM PC]] ಹಂತ-ಹಂತವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಾಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿದ್ದ ಬಹುಪಾಲು ತಂತ್ರಾಂಶಗಳು ಇತರೆ  8-ಬಿಟ್‌ ವೇದಿಕೆಯಿಂದ ಪೋರ್ಟ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.  ನವೆಂಬರ್‌ 1982ರಲ್ಲಿ [[ಲೋಟಸ್ 1-2-3]]ಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದಾಗ ಅನೇಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಉಂಟಾದವು. ಜನವರಿ 1983ರಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಮಾರಾಟಕ್ಕಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.  ಇದು ಈ ವೇದಿಕೆಯ killer app (ಅತಿ ಪ್ರಬಲ ತಂತ್ರಾಂಶ)ವಾಯಿತು. ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್‌ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ವೇಗ ಹಾಗೂ ಉತ್ತಮವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಈ PC ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವಾಗಲು ನೆರವಾಯಿತು.

ಲೋಟಸ್ 1-2-3 ಹಾಗೂ ಅದರ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ [[ಬೋರ್ಲೆಂಡ್‌]] [[ಕ್ವಾಟ್ರೊ]] ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್‌ನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಂದ 'ಎತ್ತಂಗಡಿ' ಮಾಡಿತು.

 ಲೋಟಸ್ 1-2-3 ಯನ್ನು  26 ಜನವರಿ 1983ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ವರ್ಷದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದ [[ವಿಸಿಕ್ಯಾಲ್ಕ್]]ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವಾಯಿತು. ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಡಾಸ್‌]] ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಧಾನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಆಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು.

=== ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ===
[[ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌]] ಉದ್ದಿಮೆಯು [[ಮೆಕಿಂಟೊಷ್]]‌ ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಾಗಿ ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ [[ಎಕ್ಸೆಲ್]]‌ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲು ಬಹಳ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಯತ್ನಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಮೆಕಿಂಟೋಷ್‌ ಸೂಕ್ತಮಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ರಬಲ ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿತ್ತು.  ಎಕ್ಸೆಲ್‌ನ್ನು ವಿಂಡೋಸ್‌ 2.0ಗೆ ಹೊಂದಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಂಡೋಸ್‌ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಕ್ರಿಯ ಎನ್ನಲಾಯಿತು.  1990ರ ದಶಕದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ, ಇನ್ನಷ್ಟು ಸದೃಢವಾಗಿದ್ದ ವಿಂಡೋಸ್‌ 3.X ವೇದಿಕೆಯು, ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ಲೋಟಸ್‌ನಿಂದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪಾಲನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳಲು ನೆರವಾಯಿತು.  ಬಳಸಬಹುದಾದ ವಿಂಡೋಸ್‌ ಉತ್ಪನ್ನಗಳೊಂದಿಗೆ ಲೋಟಸ್‌ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಆಗಲೇ ತನ್ನ [[ಆಫೀಸ್‌]] ತಂತ್ರಾಂಶಸಮೂಹನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತಿತ್ತು.  1990ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯದಿಂದ ಇಂದಿನ ವರೆಗೂ ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪಾಲು ಹೊಂದಿದೆ.

=== ಆಪಲ್ ನಂಬರ್ಸ್ ===
[[ನಂಬರ್ಸ್‌]] ಎಂಬುದು [[ಆಪೆಲ್‌ ಇಂಕಾರ್ಪೊರೆಟೆಡ್‌]]ನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶವಾಗಿದ್ದು ,[[ಐವರ್ಕ್‌(iWork)]]ನ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.  ಇದು ಉಪಯುಕ್ತತೆ ಹಾಗೂ ಚಾರ್ಟ್ ನಿರೂಪಣೆಯ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿತು.  ಆಪಲ್‌ನ ತಂತ್ರಾಂಶಸಮೂಹಕ್ಕೆ ನಂಬರ್ಸ್‌ ಎಂಬ ತಂತ್ರಾಂಶ ಸೇರಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, [[ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಆಫೀಸ್]]‌ಗೆ ತಕ್ಕಮಟ್ಟದ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಎನ್ನುವಂತಾಗಿತ್ತು.  ಆದರೆ, [[ಪಿವೊಟ್‌ ಟೇಬಲ್‌]] ಮತ್ತು [[ಚಾರ್ಟ್]]‌ಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದರಲ್ಲಿಲ್ಲ.

=== OpenOffice.org Calc ===
[[OpenOffice.org Calc]] ಎಂಬುದು [[ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌]]ನಂತೆಯೇ ರೂಪಿಸಲಾದ, ಉಚಿತವಾಗಿ ದೊರೆಯುವ ಮುಕ್ತ-ಮೂಲದ (ಓಪನ್-ಸೋರ್ಸ್) ತಂತ್ರಾಂಶವಾಗಿದೆ.  ಕ್ಯಾಲ್ಕ್‌, ಎಕ್ಸೆಲ್‌ (XLS) ಕಡತಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಬಹುದು ಹಾಗೂ ಉಳಿಸಬಹುದು.&lt;ref&gt;[http://www.openoffice.org/product/calc.html OpenOffice.org Calc product]&lt;/ref&gt;.  ಕ್ಯಾಲ್ಕ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಸ್ಥಾಪನಾ ಕಡತ ಹಾಗೂ ಒಂದೆಡೆಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದಾದ ತಂತ್ರಾಂಶವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಯುಎಸ್‌ಬಿ ಡ್ರೈವ್‌ನಂತಹ ಸಾಧನದಿಂದಲೂ ಚಾಲಿತಗೊಳಿಸಬಹುದು.  ಇದನ್ನು OpenOffice.org ವೆಬ್ ಸೈನ್ ನಿಂದ ಡೌನ್ ಲೋಡ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳ ಬಹುದು.

=== ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್ ===
'''[[ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್]]'''  ಎಂಬುದು [[GNOME]] ಉಚಿತ ತಂತ್ರಾಂಶ ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್‌‌ನ ಹಾಗೂ ಲಭ್ಯ ವಿಂಡೋಸ್‌ ಇಂಸ್ಟಾಲರ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವಿಂಡೋಸ್‌ ಇಂಸ್ಟಾಲರ್ಸ್‌ನ ಭಾಗವಾಗಿರುವ [[ಉಚಿತ]] ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶವಾಗಿದೆ.  ತಾನು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಹೋಲುವ [[ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌]]ನಂತಹ [[ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯ]]ದ ತಂತ್ರಾಂಶದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ಉಚಿತ ತಂತ್ರಾಂಶವಾಗಿದೆ.  ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್‌ನ್ನು [[ಮಿಗ್ವೆಲ್‌ ಡಿ ಐಕಾಜಾ]] ವಿನ್ಯಾಸ ಹಾಗೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಿದರು. ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಇದನ್ನು [[ಜೋಡಿ ಗೋಲ್ಡ್‌ಬರ್ಗ್]]‌ ಎಂಬವರು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್ [[CSV]], [[ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌]], [[HTML]], [[ಲ್ಯಾಟೆಕ್ಸ್‌ (LaTeX)]], [[ಲೋಟಸ್ 1-2-3]], [[ಓಪನ್‌ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್‌ (OpenDocument)]] ಮತ್ತು  [[ಕ್ವಾಟ್ರೊ ಪ್ರೊ (Quattro Pro)]]ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅನೇಕ ಫೈಲ್ ಮಾದರಿಗಳಲ್ಲಿ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಾಗೂ ಕಳುಹಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂಡಿದೆ; ಇದರ ನಿಜವಾದ ಮಾದರಿ ''ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್ ಕಡತ ಮಾದರಿ''  (.gnm ಅಥವಾ .gnumeric), [[XML]] ಕಡತವಾಗಿದ್ದು [[gzip]]ನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಕುಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;[http://www.gnome.org/projects/gnumeric/doc/file-format-gnumeric.shtml ''ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್''  XML ಫೈಲ್ ಫಾರ್ಮೆಟ್] ಫ್ರಮ್ ದಿ ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್  ಮ್ಯಾನ್ಯೂವಲ್.&lt;/ref&gt;  ಇದು [[ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌]]ನ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾ ಆವೃತ್ತಿಯ [[ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಯಗಳ]]ನ್ನು ಹಾಗೂ ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್‌ಗೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿರುವ ಅನೇಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.  ಇದು [[ಪಿವೋಟ್ ಕೋಷ್ಟಕ]]ಗಳು ಮತ್ತು ಸೋಪಾಧಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಮುಂದಿನ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಇವುಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವಂತೆ ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.  ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್‌ನ ನಿಖರತೆ &lt;ref&gt;“ಫಿಕ್ಸಿಂಗ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್  ಎರರ್ಸ್ ಇನ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶ: ದಿ ಕೇಸಸ್ ಆಫ್ ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್ ಅಂಡ್ ಎಕ್ಸೆಲ್‌”, B. D. McCullough, 2004 (http://www.csdassn.org/software_reports/gnumeric.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090423202057/http://www.csdassn.org/software_reports/gnumeric.pdf |date=2009-04-23 }}). (The most recent versions given a full analysis in this freely available report are ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ XP and ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್ 1.1.2., and the author has more-limited data on then-new ಎಕ್ಸೆಲ್‌ 2003).  ಮೈಕ್ಅಡ್ಡಸಾಲು ಸಾಫ್ಟ್ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್ 1.1.2., ನಲ್ಲಿರುವ ಉಚಿತ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಇತ್ತೀಚಿನ ಆವೃತ್ತಿ&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;“ಆನ್ ದಿ ಅಕ್ಯೂರೆಸಿ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್  ಪ್ಅಡ್ಡಸಾಲು ಸೀಜರ್ ಇನ್ ಮೈಕ್ಅಡ್ಡಸಾಲು ಸಾಫ್ಟ್ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ 2003”, B. D. McCullough, 2005 ಕಂಪ್ಯೂಟೇಷನಲ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್  &amp;amp; ಡಾಟಾ ಅನಾಲಿಸಸ್
ವಾಲ್ಯೂಮ್ 49, ಇಷ್ಯೂ 4,2005 ಜೂನ್ 15, ಪುಟಗಳು 1244-1252. ಈ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಯ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ 2003 ರ ಮೇಲೆ ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಮಾಡಿದಂತಹ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ನಂತರ McCullough &quot;ಎಕ್ಸೆಲ್‌ 2003  ಹಳೆಯ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಮಾಡಲಾಗಿರುವ ಸುಧಾರಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಆದರೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಲು ಸಾಕಗುವಷ್ಟು ಮಾಡಿಲ್ಲ&quot;  ಎಂದು ನಿರ್ಣಯಿಸಿದೆ.&lt;/ref&gt;, [[ಅಂಕಿ ಅಂಶದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ]]  ಮತ್ತು ಇತರ [[ವೈಜ್ಞಾನಿಕ]] ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಇದನ್ನು ಬಳಸುವವರಲ್ಲಿ ನೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಾನ ಕಲ್ಪಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.{{Citation needed|date=April 2007}}  ಜಿನ್ಯೂಮರಿಕ್‌ನ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಇದರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಕಾರರು, [[R ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್]]ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಹಯೋಗ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

=== ಅಂತರಜಾಲ-ಆಧಾರಿತ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ===
ಸುಮಾರು 2005ರಲ್ಲಿ ಉದಯೋನ್ಮುಖವಾದ [[ಅಜ್ಯಾಕ್ಸ್‌ (Ajax)]]ನಂತಹ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ [[ಅಂತರಜಾಲ-ಆದಾರಿತ]] ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳೊಂದಿಗೆ, [[ಆನ್‌ಲೈನ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌]]ಗಳ ನವ ಯುಗವೇ ಆರಂಭವಾಯಿತು.  ಬಳಕೆದಾರರ ಅನುಭವಗಳ ಪ್ರಕಾರ, [[ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಅಂತರಜಾಲ ಅನ್ವಯಿಕೆಗಳು]], ಸ್ಥಳೀಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಅನ್ವಯಿಕೆಗಳು ಹೊಂದಿರುವ ಸೌಕರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಶಃ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೊಂದಿವೆ.  ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಬಹು-ಬಳಕೆದಾರ ಸಹಯೋಗದಂತಹ ಪ್ರಬಲ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. 
[[ಷೇರು ಬೆಲೆ]]ಗಳು ಮತ್ತು (ಹಣಕಾಸು) [[ವಿನಿಮಯ ದರ]]ಗಳಂತಹ ಉಪಯುಕ್ತ [[ನಿಜಾವಧಿ]]ಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ದೂರದ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಒಯ್ದು ನೀಡುತ್ತದೆ.

=== ಇತರೆ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ===
* ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶಗಳ ಪಟ್ಟಿ:
** [[IBM ಲೋಟಸ್ ಸಿಂಫನಿ]]  (2007)
** [[KSpread(ಕೆಸ್ಪ್ರೆಡ್)]]
** [[ZCubes]]-Calci (ಝೆಡ್‌ಕ್ಯೂಬ್ಸ್-ಕ್ಯಾಲ್ಸಿ)
** [[ರಿಸಾಲ್ವರ್ ಒನ್]]
* ಈಗ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರದ / ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶಗಳು:
** [[ಅಡ್ವಾಂಟೆಜ್]]
** [[ಲೋಟಸ್ ಇಂಪ್ರೂವ್‌]]  &lt;ref&gt;http://ವೆಬ್.archive.org/ವೆಬ್/20020606140158/simson.net/clips/91.MIPS.ImprovPowerStep.html{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
** [[ಜಾವಲಿನ್ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌]]
** ಮೆಕಿಂಟೋಷ್‌ಗಾಗಿ [[ಲೋಟಸ್ ಜಾಝ್‌]]  
** [[ಮಲ್ಟಿಪ್ಲ್ಯಾನ್]]
** ಬೋರ್ಲೆಂಡ್‌ ಉದ್ದಿಮೆಯ [[ಕ್ವಾಟ್ರೊ ಪ್ರೊ]]
** [[ಸೂಪರ್‌ಕ್ಯಾಲ್ಕ್]]
** [[ಲೋಟಸ್ ಸಿಂಫೋನಿ]] (1984)
** ಮೆಕಿಂಟೋಷ್‌ಗಾಗಿ [[ವಿಂಗ್ಜ್‌]]
** CP/M ಮತ್ತು  TRS-DOS (ಟಿಆರ್‌ಎಸ್‌-ಡಾಸ್‌) ಗಾಗಿ ಟಾರ್ಗೆಟ್ ಪ್ಲ್ಯಾನರ್ ಕ್ಯಾಲ್ಕ್ &lt;ref&gt;http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=940DE4DF1138F930A25750C0A96E948260 THE EXECUTIVE COMPUTER; Lotus 1-2-3 Faces Up to the Upstarts By Peter H. Lewis Published: March 13, 1988&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://vip.hex.net/~cbbrowne/spreadsheets.html |title=Linux ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌s |access-date=2002-08-06 |archive-date=2002-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20020806213619/http://vip.hex.net/~cbbrowne/spreadsheets.html |url-status=deviated |archivedate=2002-08-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20020806213619/http://vip.hex.net/~cbbrowne/spreadsheets.html }}&lt;/ref&gt;

=== ಇತರೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ===
ವಿವಿಧ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ತಂತ್ರಾಂಶ‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಅನೇಕ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದವು.  ಲೋಟಸ್ ಉದ್ದಿಮೆಯ ಪರಿಚಯಿಸಿದ [[ಲೋಟಸ್ ಇಂಪ್ರೂ]] ವಾಣಿಜ್ಯವಾಗಿ ಯಶಸ್ವಿ ತಂತ್ರಾಂಶವಾಯಿತು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ಇದರ [[ದತ್ತಾಂಶ ಸ್ವೀಕಾರ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ]]ದಿಂದಾಗಿ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ.  [[ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ 2000]] ತಂತ್ರಾಂಶದಲ್ಲಿ ಸೂತ್ರ ರಚನಾ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುವ ಯತ್ನ ನಡೆದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಸಫಲವಾಗಲಿಲ್ಲ.

== ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ==
=== ಕೋಶಗಳು ===
''''ಕೋಶ''' ' ಎಂಬುದನ್ನು [[ದತ್ತಾಂಶವೊಂದ]]ನ್ನು ಶೇಖರಿಸಿ ನಮೂದಿಸುವ ಒಂದು ಆಯತಾಕಾರದ ಸ್ಥಾನ ಎನ್ನಬಹುದು.  ಒಂದು ಕೋಶ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅದರ ಅಡ್ಡಸಾಲು ಮತ್ತು ನೀಟಸಾಲಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. (ಈ ಉದಾಹರಣೆಗೆಯಲ್ಲಿ, 30ರ ಸಾಂಖ್ಯಿಕ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಕೋಶವನ್ನು 'A2' ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ).  ಕೋಶದಲ್ಲಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಾಣುವಂತೆ ಮಾಡಲು, 
ಕೋಶದ ಸುತ್ತಲೂ ಆವರಿಸಿರುವ ಅಡ್ಡಸಾಲು ಮತ್ತು ನೀಟಸಾಲಿನ ಗೆರೆಗಳನ್ನು ಎಳೆಯುವುದರ ಮೂಲಕ, ಕ್ರಮವಾಗಿ ಕೋಶದ ಭೌತಿಕ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಅಗಲವನ್ನು ಸರಿಹೊಂದಿಸಬಹುದು.

{| border=&quot;1&quot;
|+ &lt;td&gt;'''ನನ್ನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌''' &lt;/td&gt;
! 
! A 
! ಬಿ 
! C 
! D
|-
!01 
! ಮೌಲ್ಯ1 
! ಮೌಲ್ಯ2 
! ಕೂಡಿಸಲಾದ 
! ಗುಣಿಸಲಾದ
|-
!02 
|  20 
|  '''30'''  
|  200
|}

ಕೋಶಗಳ ಉದ್ದಗಲದ ಸರಣಿಯನ್ನು 'ಷೀಟ್' ಅಥವಾ 'ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್'(ಕಾರ್ಯ ದಾಖಲೆ) ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.  ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವ [[ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌]]ನಲ್ಲಿನ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿನ [[ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯ]]ಗಳಿಗೆ ಸಾದೃಶವಾಗಿದೆ (ಆದರೂ, ಇದೇ ಸಾದೃಶದ ಪ್ರಕಾರ, ನಮೂದಿಸಲಾದ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಬದಲಾಗದಿದ್ದಲ್ಲಿ, [[ಸ್ಥಿರ ಮೌಲ್ಯ]] ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು).  ಬಹುಪಾಲು ಅಳವಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅನೇಕ ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ ಗಳು ಒಂದೇ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಬಹುದು.  ಸ್ಪಷ್ಟತೆಗಾಗಿ, ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ ಎಂಬುದು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಭಾಗವಾದ ಉಪಗಣ ಎಂದು ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದು.  ಕಾರ್ಯತಃ, ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಇಡಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಕೋಶಗಳೂ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನೊಳಗಿನ [[ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ 'ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯ']]ಗಳಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ (ತನ್ನದೇ ಕೋಶವಾದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಅದು 'ಓದಲು ಮಾತ್ರ' ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ತಿಸುವುದು).

ಕೋಶವೊಂದು [[ಸಾಂಖ್ಯಿಕ/ಪಠ್ಯ ಮೌಲ್ಯ]] ಅಥವಾ [[ಸೂತ್ರ]]ವೊಂದನ್ನು ಹೊಂದಬಹುದು, ಅಥವಾ ಖಾಲಿ ಬಿಡಬಹುದು. 
ರೂಢಿಯಂತೆ, ಸೂತ್ರಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ '''='''  ಚಿಹ್ನೆಯಿಂದ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತವೆ.

==== ಮೌಲ್ಯಗಳು ====
ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನ ಕೀಲಿಮಣೆಯಿಂದಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಕೋಶದೊಳಗೆ ನೇರವಾಗಿ ನಮೂದಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕೋಶವೊಂದರಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ಅಥವಾ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು.  ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ಮೌಲ್ಯವೊಂದು ಸೂತ್ರವನ್ನು ಆಧರಿಸಬಹುದು (ಕಳಗೆ ನೋಡಿ). ಸೂತ್ರವು ಗಣನೆ ಮಾಡಬಹುದು, ಸದ್ಯದ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬಹುದು, ಅಥವಾ ಷೇರು ಮಾಹಿತಿ ಅಥವಾ ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹದಂತ ಬಾಹ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಇತರೆಡೆಯಿಂದ ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

&lt;blockquote&gt;'''The Spreadsheet‌ ''Value Rule'' ''' &lt;/blockquote&gt;

[[ಆಲನ್ ಕೇ]] ಎಂಬ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನಿಯು, ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿಸಲು ''Value Rule (ಮೌಲ್ಯ ನಿಯಮ)''  ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಇದರಂತೆ, ಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಮೌಲ್ಯವು, ಬಳಕೆದಾರರು ಕೋಶದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲಾದ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಇಡಿಯಾಗಿ ಅವಲಂಬಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;
{{cite journal
  | last = Kay
  | first = Alan
  | authorlink = Alan Kay
  | title = Computer Software
  | journal =Scientific American
  | volume =251
  | issue =3
  | pages =52–59
  |month=September | year=1984
  | doi = 10.1038/scientificamerican0984-52
  | doi_brokendate = 2010-03-19}} – ಮೌಲ್ಯ ರೂಲ್&lt;/ref&gt; 
ಸೂತ್ರವು ಇತರೆ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿನ ಮೌಲ್ಯಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ/ಫಲಿತಾಂಶ ನೀಡಬಲ್ಲದು. ಆದರೆ ಹಾಗೇ ಫಲಿತಾಂಶ ನೀಡುವ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ, ಬಳಕೆದಾರರು ದತ್ತಾಂಶವನ್ನಾಗಲೀ ಸೂತ್ರವನ್ನಾಗಲೀ ದಾಖಲಿಸುವಂತಿಲ್ಲ.  ಸೂತ್ರವನ್ನು ಗಣಿಸಲು ಯಾವುದೇ 'ಉಪ-ಪರಿಣಾಮಗಳಿಲ್ಲ': ಸೂತ್ರವು ತಾನಿರುವ ಕೋಶದಲ್ಲಿ ಗಣಿಸಲಾದ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದೇ ಏಕೈಕ ಉತ್ಪಾದನೆ.  ಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಳಕೆದಾರ ಬದಲಾಯಿಸುವುದರ ಹೊರತು, ಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಬದಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ವ್ಯವಧಾನ ಅಥವಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇಲ್ಲ.  ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಮಿಂಗ್ ಸಂಕೇತಭಾಷೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಇದು   ಮೊದಲ ಸ್ತರದ [[ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್‌]]ನ್ನು ಸೀಮತವಾಗಿ ನೀಡುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Burnett |first=Margaret |coauthors=Atwood, J., Walpole Djang, R., Reichwein, J., Gottfried, H., and Yang, S. |title=Forms/3: A first-order visual language to explore the boundaries of the spreadsheet paradigm |journal=Journal of Functional Programming |volume=11 |issue=2 |pages=155–206 |month=March |year=2001 |url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?aid=72731 |accessdate=2008-06-22 |archive-date=2009-07-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090715213946/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?aid=72731 |url-status=dead }} – ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಸ್ ಆಸ್ ಫಂಗ್ಷನಲ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಮಿಂಗ್&lt;/ref&gt;

==== ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ (ಯಾಂತ್ರಿಕ) ಮರುಗಣನೆ ====
1980ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯದಿಂದಲೂ, {{Citation needed|date=January 2008}} ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಮರುಗಣನೆಯು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಐಚ್ಛಿಕ ಸೌಲಭ್ಯದಿಂದಾಗಿ, ಬಳಕೆದಾರರು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಮೌಲ್ಯಗಳ ಮರುಗಣನೆ ಮಾಡೆಂದು ಕೋರುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುತ್ತದೆ (ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಯಯಂಚಾಲಿತ ಮರುಗಣನೆಯ ಸೌಲಭ್ಯವು ಯಥಾಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ; ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲೆಂದು ಇದನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ).  ದೊಡ್ಡ ಅಥವಾ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ದತ್ತಾಂಶ ದಾಖಲು ಮಾಡುವ ವೇಗ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣ, ಆರಂಭದಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮರುಗಣನೆಯನ್ನು ಕೈಯಿಂದಲೇ ಮಾಡಬೇಕಿದ್ದಿತ್ತು.

 ಅನೇಕ ಆಧುನಿಕ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಈ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹೊಂದಿವೆ.

==== ನಿಜಾವಧಿಯ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ (Real-time update) ====
ಬಾಹ್ಯ ಮೂಲದಿಂದ - ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಇನ್ಯಾವುದೋ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಿಂದ ಮೌಲ್ಯ ಪಡೆದಲ್ಲಿ, ಈ ಸೌಲಭ್ಯದಡಿ ಕೋಶದಲ್ಲಿರುವ ಮಾಹಿತಿ/ಮೌಲ್ಯವು ನಿಯತಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಪರಿಷ್ಕೃತವಾಗುವುದು.  ಹಂಚಲಾದ, ಅಂತರಜಾಲ-ಆಧಾರಿತ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ, ಇತರೆ ಬಳಕೆದಾರರು ಬದಲಿಸಿದ ಕೋಶಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೂಡಲೇ ಪರಿಷ್ಕರಿಸುವುದು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಅವಲಂಬಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಕೋಶ ಗಳೂ ಕೂಡ  ದಾಖಲಿಸಲ್ಪಡಬೇಕು(ಅಪ್ ಡೇಟ್ ಆಗಬೇಕು).

==== ಭದ್ರಪಡಿಸಲಾದ ಕೋಶ ====
ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿದ ನಂತರ, ಇದೇ ಕೋಶಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಅಪ್ಪಿತಪ್ಪಿ ತಿದ್ದುವುದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು, ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಕೋಶಗಳು ಅಥವಾ ಇಡೀ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ್ನು ಲಾಕ್‌ ಮಾಡಬಹುದಾದಿದೆ.  ಸೂತ್ರಗಳು ಅಥವಾ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೋಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಈ ಮುಂಜಾಗರೂಕತಾ ಕ್ರಮವನ್ನು ಬಲಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಿಲೊಗ್ರಾಮ್‌/ಪೌಂಡ್‌ ಪರಿವರ್ತನಾ ಕಾರಕ (2.20462262 ಎಂಟು  ದಶಮಾಂಶದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ) ವಿಪರ್ಯಾಯ ಆವರ್ತನ ಅಂಕ (ಸ್ಥಿರಾಂಕ) ಹೊಂದಿರುವ ಕೋಶಗಳಿಗೂ ಈ ಲಾಕ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಬಹುದು.  ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೋಶವನ್ನೂ ಲಾಕ್‌ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾದರೂ, ಕಡತದ ಆಯ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ದತ್ತಾಂಶವು ರಕ್ಷಿತವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.

==== ದತ್ತಾಂಶದ ಕ್ರಮವ್ಯವಸ್ಥೆ ====
ಪರಿಮಾಣ/ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲು ಕೋಶ ಅಥವಾ ಶ್ರೇಣಿ(ವ್ಯಾಪ್ತಿ)ಯನ್ನು ಐಚ್ಛಿಕವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಡಬಹುದು.

 ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಮುಂಚೆ ಜೋಡಿಸಿರದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಯಥಾಸ್ಥಿತಿ ಪ್ರದರ್ಶನಾ (ನಿಗದಿತ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ) ಕ್ರಮವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅದರ ಆರಂಭಿಕ ವಿಷಯಗಳಿಂದ ಜೋಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಉದಾಹರಣೆಗೆ '31/01/2007' ಅಥವಾ '31 ಜನವರಿ 2007' 'ದಿನಾಂಕದ' ಕೋಶದ ಕ್ರಮವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಿಗದಿ ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. 
ಇದೇ ರೀತಿ, ಸಂಖ್ಯಾ ಮೌಲ್ಯದ ನಂತರ % ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದರಿಂದ ಅದು [[ಶೇಕಡಾವಾರು]] ಕೋಶ ಕ್ರಮವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕೋಶವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.  ಈ ಕ್ರಮವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಬದಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಕೇವಲ ತೋರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪರಿಮಾಣ ಮಾತ್ರ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.

'ಸಂಖ್ಯಾತ್ಮಕ' ಅಥವಾ '[[ಹಣಕಾಸು ಮೌಲ್ಯ]]'ದಂತಹ  ಕೆಲವು ಕೋಶ ಕ್ರಮವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು [[ದಶಮಾಂಶದ ಸ್ಥಳ]]ಗಳ  ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನೂ ಕೂಡ ಖಚಿತಪಡಿಸಬಲ್ಲವು.

ಯಾವುದೇ ಸೂಕ್ತ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡದೆ ತರ್ಕಬದ್ಧವಾಗಿಲ್ಲದ ಫಲಿತಾಂಶ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಅಸಿಂಧು ಕ್ರಿಯೆ (ಅಸಮರ್ಥ ಕ್ರಿಯೆ) (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ದಿನಾಂಕರೂಪೀ ದತ್ತಾಂಶ ಹೊಂದಿರುವ ಕೋಶವನ್ನೂ ಗುಣಾಕಾರ ಮಾಡುವ ದೋಷ) ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.

==== ಕೋಶ ಫಾರ್ಮೆಟ್ಟಿಂಗ್ (ದತ್ತಾಂಶ ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಕೋಶದ ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸುವಿಕೆ)

 ====
ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಆನ್ವಯಿಕೆಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮೇಲೆ, ತನ್ನ ಸಮಕಾಲೀನ ತಂತ್ರಾಂಶ [[ವರ್ಡ್‌ ಪ್ರೊಸೆಸರ್]]‌ನಲ್ಲಿನ 'ಸ್ಟೈಲ್‌'ನಂತೆ, ಕೋಶವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಬಹುದು (ಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ (ಗಾತ್ರ, ಬಣ್ಣ, ಎದ್ದುಕಾಣುವ ಪಠ್ಯ ಅಥವಾ ವಾಲಿರುವ ಪಠ್ಯ) ಅಥವಾ ಕೋಶದ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನೂ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಬಹುದು (ಕೋಶ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ದಪ್ಪ, ಹಿನ್ನೆಲೆ ಬಣ್ಣ, ಬಣ್ಣ ಇತ್ಯಾದಿ) [[ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು]] ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಬಹುದು.  ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಪಠನೀಯತೆಯ ಬೆಂಬಲದಿಂದ, ಕೋಶ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ದತ್ತಾಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಸೋಪಾಧಿಕವಾಗಿ ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸೊನ್ನೆಗಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆಯ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದು.

ಕೋಶದ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವಿಕೆಯು ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ. ಕೋಶಗಳನ್ನು ಇತರ ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಹಾಗು ಆನ್ವಯಿಕೆಗಳಿಗೆ ಹೇಗೆ ನಕಲು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಫಾರ್ಮೆಟ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ವಿಷಯದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಹೋಗದೆ ಇರಬಹುದು.

==== ಹೆಸರಿಡಲ್ಪಟ್ಟ ಕೋಶ ಗಳು ====
[[ಚಿತ್ರ:Named Variables in Excel.PNG|thumb|400px|ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ನಲ್ಲಿ  ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನೀಟಸಾಲು x &amp;amp; y ಚರಗಳ ಬಳಕೆ  ಫೋರ್ಟ್ರ್ಯಾನ್ ನಂತಿರುವ y=x2 ಗಾಗಿ ಸೂತ್ರ, ಹಾಗು ನೇಮ್ ಮ್ಯಾನೇಜರ್  x &amp;amp; y ನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.]]

ಬಹುಪಾಲು ಅಳವಡಿಸುವಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ಅಡ್ಡಸಾಲು ಅಥವಾ ನೀಟಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿನ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಜಾಲಗಳ ಮೂಲಕ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಬದಲು, ಹೆಸರಿನ ಮೂಲಕ ಸೂಚಿಸಲು ಬಳಕೆದಾರನಿಗೆ ಸಹಾಯವಾಗುವಂತೆ, ಅಡ್ಡಸಾಲು ಅಥವಾ ನೀಟಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕೋಶ ಅಥವಾ ಕೋಶಗಳ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ 'ಹೆಸರುಕೊಡಬಹುದು'.  ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನೊಳಗಿನ ಹೆಸರುಗಳು ಏಕಮಾತ್ರವಾಗಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಕಡತದಲ್ಲಿ ಒಂದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಎರಡು ಷೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕೋಶದ ಹಸರು ಒಂದೇ ಆಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಆ ಕೋಶಗಳ ಹೆಸರಿನೊಡನೆ ಷೀಟ್‌ನ ಹಸರನ್ನೂ ನಮೂದಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, =Sheet1!$C$1:Sheet2!$C$1).  ಅನೇಕ ಷೀಟ್‌ಗಳುದ್ದಕ್ಕೂ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ನೀಡುವಂತಹ  ಮ್ಯಾಕ್ರೊಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಚಾಲಿಸುವುದು ಈ ಬಳಕೆಯ ಒಂದು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.  ಹೆಸರು ಸೂಚಿಸಲಾದ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳುಳ್ಳ ಸೂತ್ರಗಳು ಸಂಬಂಧಿತ ಬೀಜಗಣಿತದೊಂದಿಗೆ ಮೊದಲೇ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ (ಇದು ಫೊರ್ಟ್ರಾನ್‌ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ಹೋಲುತ್ತವೆ).

 ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಬಳಕೆಯು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

===== ಕೋಶ ಸೂಚಕ =====
ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಕೋಶದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ, ಕೋಶದ (ಅಥವಾ ಗೆರೆ) ಉಲ್ಲೇಖಕವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ.  ಬಹುಪಾಲು ಕೋಶ ಸೂಚಕಗಳು ಒಂದೇ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಇತರೆ ಕೋಶವನ್ನು/ಕೋಶಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕೋಶ ಉಲ್ಲೇಖಕವು ಒಂದೇ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೇರೆ (ವರ್ಕ್‌)ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೋಶವನ್ನು ಅಥವಾ (ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಆಧರಿಸಿರುತ್ತದೆ) ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೋಶ ಅಥವಾ ಹೊರಗಿನ ಆನ್ವಯಿಕೆಯಿಂದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

&quot;A1&quot; ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿರುವ '''ಕೋಶ ಉಲ್ಲೇಖಕ'''  ಒಂದೋ ಅಥವಾ ಎರಡು case-insensitive ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. 256 ನೀಟಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ 1-256ರ ಶ್ರೇಣಿ (A ಇಂದ Z, ನಂತರ AA ಇಂದ IVತನಕ), ಹಾಗೂ 65536 ಅಡ್ಡಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ 1-65536ರ ಶ್ರೇಣಿಯತನಕ ಇರುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ಕೋಶ ಉಲ್ಲೇಖಕ 'A1' ಎಂದರೆ ನೀಟಸಾಲು A ಹಾಗೂ ಅಡ್ಡಸಾಲು 1 ಅಡ್ಡಹಾಯುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿರುವ ಕೋಶವಾಗಿದೆ.  ಒಂದು ಭಾಗ (ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬದಲಿಸಿದಾಗ ಅಥವಾ ನಕಲು ಮಾಡಿದಾಗ ಇದು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ), ಅಥವಾ ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ (ಕೋಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಅದರ ಮುಂದೆ $ ಗುರುತಿನಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ) ಸಂಬಂಧ ಸೂಚಕವಾಗಿರಬಹುದು.  ಪರ್ಯಾಯ &quot;R1C1&quot; ಉಲ್ಲೇಖಕ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಸಾಲಿನ ಸಂಕೇತವನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು R ಅಕ್ಷರ ಹಾಗೂ ನೀಟಸಾಲಿನ ಸಂಕೇತವನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು C ಅಕ್ಷರವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ; ಸಂಬಂಧಸೂಚಕ ಅಡ್ಡಸಾಲು ಅಥವಾ ನೀಟಸಾಲುವಿನ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಚೌಕಾಕಾರದ ಆವರಣಗಳೊಳಗೆ ಸೇರಿಸುವು ಮೂಲಕ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.  A1 ಶೈಲಿಯನ್ನು ಬಳಸುವ ಅತ್ಯಂತ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ R1C1 ಶೈಲಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.

ಕೋಶವೊಂದರ ಪ್ರದರ್ಶಿತ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಅದೇ ಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಗಣಿಸಿದಲ್ಲಿ, ಆ ಕೋಶದ ಉಲ್ಲೇಖ, ಇನ್ಯಾವುದೋ ಕೋಶವನ್ನು ಹೆಸರಿಸುವ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಆ ಸೆಲ್‌ನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಒಯ್ಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಒಂದೇ 'ಷೀಟ್'ನಲ್ಲಿರುವ ಕೋಶವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ರೀತಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ:-

 =A1

ಒಂದೇ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಬೇರೆ ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೋಶವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೀಗೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ:-

 =SHEET2!A1 (ಅರ್ಥಾತ್‌, ಅದೇ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಎರಡನೆಯ ಷೀಟ್‌ನ ಮೊದಲನೆಯ ಕೋಶ).

ಕೆಲವು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಬಳಕೆಗಳು ಬೇರೊಂದು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ (ಪ್ರಸ್ತುತದಲ್ಲಿ ತೆರೆದಿರುವ ಹಾಗು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಫೈಲ್) ನ ಕೋಶ ಉಲ್ಲೇಖಕಗಳಿಗೆ ಅದೇ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳಿಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ.  ಹಂಚಕೆಮಾಡಬಹುದಾದ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಒಂದೇ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ನಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಹಾಗು ತೆರೆದಿರುವ ಬೇರೊಂದು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಕೋಶವನ್ನು ಕೂಡ ಸೂಚಿಸಬಲ್ಲದು.  ಈ ಸೂಚಕಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಡತದ ಹೆಸರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ ಉದಾಹರಣೆಗೆ:-

 ='C:\Documents and Settings\Username\Myspreadsheets\[main sheet]Sheet1!A1

ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಅಡ್ಡಸಾಲು ಅಥವಾ ನೀಟಸಾಲು ಸೇರಿಸಿದಾಗ  ಅಥವಾ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದಾಗ ಕೋಶಗಳಿಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಕಗಳು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗುತ್ತವೆ (ಪರಿಷ್ಕೃತವಾಗುತ್ತವೆ). 
ಅದೇನೇ ಆದರೂ, ನೀಟಸಾಲುಗಳ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತ ಸೂತ್ರ ಹೊಂದಿರುವ ಕೋಶಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಒಂದು ಅಡ್ಡಸಾಲು ಸೇರಿಸುವಾಗ, ಹೊಸದಾಗಿ ಸೇರಿಸಲಾದ ಅಡ್ಡಸಾಲಿನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನೂ ಸೇರಿಸುವಂತೆ ಬಹಳ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ (ಹಣಕಾಸು ಮಾಹಿತಿಯ ಸ್ಪ್ರಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ) ಎಡವಟ್ಟಾಗುವುದು ಖಂಡಿತ.

ಒಂದು ಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಸೂತ್ರವು ಉಲ್ಲೇಖಕಗಳ ಸರಣಿಯ ಮೂಲಕ, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾದಾಗ [[ವರ್ತುಲ ಉಲ್ಲೇಖಕ]] ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉಲ್ಲೇಖಕಗಳ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ  ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೋಶವೂ ಮತ್ತೊಂದು ಕೋಶವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಕೋಶವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಮೂಲಕ ಇದು ಸರಣಿಯ ಮುಂದಿನ ಕೋಶದ ಬೇರೊಂದು ಉಲ್ಲೇಖಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. 
ಅನೇಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ರೀತಿಯ ದೋಷಗಳು ವರ್ತುಲಾಕಾರದ ಉಲ್ಲೇಖಕಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. 
ಆದರೂ, ಈ ವರ್ತುಲಾಕಾರದ ಸೂಚಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಕೆಲವು ಸರಿಯಾದ ವಿಧಾನಗಳಿವೆ. 
ಅಂತಹ ವಿಧಾನಗಳು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ್ನು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಮರುಗಣನೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ) ಆ ಕೋಶಗಳಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಪರಿಮಾಣಗಳು ಹೋಗಿ ಸೇರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.

===== ಕೋಶ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗಳು =====
ಇದೇ ರೀತಿಯಾಗಿ, ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಕೋಶದ ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಬದಲಿಗೆ ಶ್ರೇಣಿ ಉಲ್ಲೇಖಕವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.  ಕೋಶದ ಶ್ರೇಣಿ ಉಲ್ಲೇಖಕವು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, A1 ಇಂದ A6 ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ (A1:A6).  ಸೂತ್ರವು ಉದಾಹರಣೆಗೆ, A1 ಇಂದ A6 ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಕೋಶಗಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಕೂಡಲು ಬಳಸಲಾದ &quot;=SUM(A1:A6)&quot; ಸೂತ್ರವು, ಅ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿನ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕೂಡಿ, ಕೂಡುವ ಸೂತ್ರ ಹೊಂದಿರು ಕೋಶದಲ್ಲಿ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

=== ಷೀಟ್‌ಗಳು ===
ಆರಂಭಕಾಲದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಆನ್ವಯಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೋಶಗಳು ಸರಳವಾದ ದ್ವಿವಿಮಿತೀಯ ಗೆರೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದವು.  ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಮೂರನೆಯ ವಿಮಿತಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು ವಿಸ್ತರಿತವಾಯಿತು. ಜೊತೆಗೆ, ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ '''ಷೀಟ್ಸ್'''  ಎನ್ನಲಾದ, ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಜಾಲಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಳ್ಳಲು ಮಾದರಿಯನ್ನು ವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.  ಅತ್ಯಂತ ಮುಂದುವರೆದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಆನ್ವಯಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಹಾಗು ವಿಭಾಗಿಸುವ ವಿಲೋಮಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಆವರ್ತವಾಗುವ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ.

=== ಸೂತ್ರಗಳು (ಸಮೀಕರಣಗಳು) ===
[[ಚಿತ್ರ:Spreadsheet animation.gif|thumb|right|279px|ಸರಳವಾದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಅನಿಮೇಷನ್ಸ್ ಎಡಗಡೆಯ ನೀಟಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಮಾಣವನ್ನು 2 ರಿಂದ ಗುಣಿಸುತ್ತದೆ, ನಂತರ ಕೆಳಗಿನ ಕೋಶದ ಬಲಗಡೆಯ ನೀಟಸಾಲಿನಿಂದ ಎಣಿಸಿದಂತಹ ಪರಿಮಾಣವನ್ನು ಕೂಡುತ್ತದೆ.ಈ ಉದಾಹರಣೆಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ  A  ನೀಟಸಾಲಿನಲ್ಲಿರುವ ಪರಿಮಾಣಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ(10, 20, 30), ಹಾಗು ಕೋಶದಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿಕೊಂಡವುಗಳು ಸೂತ್ರಗಳಾಗಿವೆ. ಸಂಬಂಧ ಸೂಚಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು B ನೀಟಸಾಲಿನಲ್ಲಿರುವ ಸೂತ್ರ A  ನೀಟಸಾಲಿನ ಪರಿಮಾಣವನ್ನು ಗುಣಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೇ  B4 ನಲ್ಲಿರುವ ಸೂತ್ರ B1:B3 ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪರಿಮಾಣದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು SUM() ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ.]]

ಸೂತ್ರವು ತಾನಿರುವ ಕೋಶದಲ್ಲಿ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ನಮೂದಿಸಲು, ಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯ [[ಗಣನೆ]]ಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸೂತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೋಶವು ಎರಡು ಪ್ರದರ್ಶನಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ - ಒಂದು ಸೂತ್ರ, ಹಾಗೂ ಎರಡನೆಯದು, ಫಲಿತಾಂಶ ಪ್ರಾಪ್ತ ಮೌಲ್ಯ.  ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೋಶದ ಮೇಲೆ ಮೌಸ್‌ನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್‌ ಮಾಡಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಸೂತ್ರವು ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಇದು ಸೂತ್ರ ನಡೆಸಿದ ಗಣನೆಯ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

ಸೂತ್ರವು ಕೋಶಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಕೋಶಗಳ ಶ್ರೇಣಿಗೆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನಮೂದಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಾದರಿಯಾಗಿ ಈ ರೀತಿಯಿರುತ್ತದೆ.
{| class=&quot;wikitable&quot;
| &lt;code&gt;=''expression'' &lt;/code&gt;
|}
 ಮೇಲಿನ [[ಗಣಿತೀಯ ಉಕ್ತಿ]] ಈ ಕೆಳಗಿನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ:
* [[ಮೌಲ್ಯಗಳು]], ಉದಾಹರಣೆಗೆ &lt;code&gt;2&lt;/code&gt;, &lt;code&gt;9.14&lt;/code&gt; ಅಥವಾ &lt;code&gt;6.67E-11&lt;/code&gt;;
* ಇತರ ಕೋಶಗಳನ್ನು [[ಉಲ್ಲೇಖಿ]]ಸುತ್ತದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಂದೇ ಕೋಶಕ್ಕೆ &lt;code&gt;A1&lt;/code&gt; ಅಥವಾ ಶ್ರೇಣಿಗೆ &lt;code&gt;B1:B3&lt;/code&gt;;
* [[ಅಂಕಗಣಿತ ಕ್ರಿಯಾಚಿಹ್ನೆಗಳು]], ಉದಾಹರಣೆಗೆ &lt;code&gt;+&lt;/code&gt;, &lt;code&gt;-&lt;/code&gt;, &lt;code&gt;*&lt;/code&gt;, &lt;code&gt;/&lt;/code&gt;, ಮತ್ತು ಇತರೆ;
* [[ಸಂಬಂಧಾತ್ಮಕ ಕ್ರಿಯಾಚಿಹ್ನೆಗಳು]], ಉದಾಹರಣೆಗೆ &lt;code&gt;&gt;=&lt;/code&gt;, &lt;code&gt;&lt;&lt;/code&gt;, ಮತ್ತು ಇತರೇ; ಹಾಗೂ,
* [[ಗಣಿತೀಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳು]], ಉದಾಹರಣೆಗೆ &lt;code&gt;SUM()&lt;/code&gt;, &lt;code&gt;TAN()&lt;/code&gt;, ಮತ್ತು ಇತರೆ ಹಲವು.

ಕೋಶ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಾಗ ಇದು ಯಾವಾಗಲೂ ಇತರೆ ಕೋಶಗಳ ಉಲ್ಲೇಖಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.  ಇಂತಹ ಕೋಶ ಉಲ್ಲೇಖಕ ಒಂದು ವಿಧದ ಚರ (ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ) ಮೌಲ್ಯವಾಗಿದೆ.  ಇದರ ಮೌಲ್ಯವು, ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಕೋಶದ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿದೆ ಅಥವಾ ಇದರಿಂದ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರುವುದಾಗಿದೆ.  ಆ ಕೋಶವು ಸರದಿಯಲ್ಲಿ ಇತರ ಕೋಶಗಳ ಉಲ್ಲೇಖಕವಾದಲ್ಲಿ, ಇದರ ಮೌಲ್ಯವು ಅವುಗಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.  ಉಲ್ಲೇಖಕಗಳು ಸಂಬಂಧ-ಸೂಚಕವಾಗಿಬಹುದು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, &lt;code&gt;A1&lt;/code&gt; ಅಥವಾ &lt;code&gt;B1:B3&lt;/code&gt;); ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿರಬಹುದು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, &lt;code&gt;$A$1&lt;/code&gt; ಅಥವಾ &lt;code&gt;$B$1:$B$3&lt;/code&gt;); ಅಥವಾ ಸಂಕೀರ್ಣ ಅಡ್ಡಸಾಲಿನಂತಹ ಅಥವಾ ನೀಟಸಾಲಿನಂತಹ ಸ್ವತಂತ್ರ/ಸಂಬಂಧ ಉಲ್ಲೇಖಕವಾಗಿರಬಹುದು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, &lt;code&gt;$A1&lt;/code&gt; ನೀಟಸಾಲಿನಂತೆ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು &lt;code&gt;A$1&lt;/code&gt; ಅಡ್ಡಸಾಲಿನಂತೆ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿದೆ).

ಸಿಂಧುವಾದ ಸೂತ್ರಗಳಿಗೆ ಲಭ್ಯ ಆಯ್ಕೆಗಳು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಳವಡಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಹುಪಾಲು ಅಂಕಗಣಿತ ಕ್ರಿಯೆಗಳು (ಅರಿತ್ಮೆಟಿಕ್ ಆಪರೇಷನ್ಸ್) ಹಾಗೂ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಸ್ವತಂತ್ರವಲ್ಲದ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಇಂದಿನ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಗಳಿಂದ ನಡೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.  ಆಧುನಿಕ ಬಳಕೆಗಳು ಕೂಡ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರೂಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕಾರ್ಯಗಳ, ಹೊರಗಿನ ದತ್ತಾಂಶದ ಮತ್ತು ಆನ್ವಯಿಕೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯ ಅವಕಾಶ ನೀಡಬಹುದು.

ಸೂತ್ರವು ನೈಜ ಗಣನೆಯಿಲ್ಲದೇ, ಒಂದ ಸೋಪಾಧಿಕತೆ ಅಥವಾ ಒಂದರೊಳಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಸೋಪಾಧಿಕತೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದೋಷಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ತಿಳಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.  ಕೆಳಗಿನ ಉದಾಹರಣೆಯಲ್ಲಿ, ನೀಟಸಾಲಿನ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿನ (A1 ನಿಂದ A6) ಮೌಲ್ಯಗಳ ಮೊತ್ತದ ಸಿಂಧುತ್ವವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ಬಲಭಾಗ ಪಕ್ಕದ ಕೋಶದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಪಷ್ಟ, ಸೂಕ್ತ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ನಮೂದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

 =IF(SUM(A1:A6) &gt; 100, &quot;More than 100%&quot;, SUM(A1:A6))

ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಸೂತ್ರಗಳೇ ಇರಬೇಕೆಂಬ ನಿಯಮವಿಲ್ಲ. ದಿನಚರಿ, ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಅಥವಾ ಸರಳ ಪಟ್ಟಿಯಂತಹ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಅಡ್ಡಸಾಲು ಮತ್ತು ನೀಟಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಲಾದ [[ದತ್ತಾಂಶಸಂಗ್ರಹ]]ವೂ ಆಗಿರಬಹುದು.  ಇದರ ಸುಲಭ ಬಳಕೆ, ದತ್ತಾಂಶ ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಿರುವಿಕೆ ಮತ್ತು [[ಅಂತರಜಾಲ ಕೊಂಡಿ ಸಂಪರ್ಕ]] ಸಾಮರ್ಥ್ಯ - ಈ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರಣ ಹಲವು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತವೆ.

=== ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ===

ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೂಡುವಿಕೆ, ಸರಾಸರಿ ಗಣನೆ ಇತ್ಯಾದಿಯಂತಹ ಅಂಕಗಣಿತದ ಕಾರ್ಯಗಳು; ತ್ರಿಕೋನಮೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ ಅನೇಕ [[ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ]]ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.  ಇದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ''ಬಳಕೆದಾರರು ಸೂಚಿಸುವ ಕಾರ್ಯಗಳಿ'' ಗೂ ಅವಕಾಶವಿದೆ.  ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಅನ್ವಯಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ವಿಷುಯಲ್‌ ಬೇಸಿಕ್‌ ಎಡಿಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾದ [[ವಿಷುಯಲ್‌ ಬೇಸಿಕ್‌ ಫಾರ್‌ ಅಪ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್‌ (Visual Basic for Applications)]] ಬಳಸಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ‌ಇಂತಹ  ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ನೇರವೇರಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಇದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ, ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಗಣಿಸಿ, ಅದರ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಮತ್ತೆ ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸುವಂತಹ ಆದೇಶಸರಣಿಯನ್ನು ಕೂಡ ಬರೆಯಬಹುದು.  ಮೇಲಿನ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ''sq''  ಎಂಬುದು ಬಳಕೆದಾರ ನಮೂದಿಸಿರುವ ಹೆಸರಾಗಿದೆ; ಹಾಗೂ ''sq''  ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾಗಿರುವ''[[ವಿಶ್ಯುಅಲ್ ಬೇಸಿಕ್]]''  ಎಡಿಟರ್‌ನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ.  ''ನೇಮ್ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ (Name Manager)''  ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಬದಲಾಯಿಸಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳ ''x''  &amp; ''y''  ವ್ಯಾಕ್ಯಾನವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

=== ಉಪನಿಯತ ಕಾರ್ಯಗಳು ===
[[ಚಿತ್ರ:Subroutine in Excel.PNG|thumb|400px|x ಅನ್ನು y ಆಗಿಸಿ ಲೆಕ್ಕ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌  ನಲ್ಲಿ ಸಬ್ ರೂಟೀನ್ ಪರಿಮಾಣವನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತದೆ.]]
ಕಾರ್ಯಗಳು ಸ್ವತಃ ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಗಣನೆಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸುತ್ತವೆ.  ಆದರೂ ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ, [[ಸಬ್‌ರೂಟೀನ್‌]]ಗಳು (ಉಪ-ನಿಯತಕಾರ್ಯಗಳು) ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಸಬ್‌ರೂಟೀನ್‌ನೊಳಗೆ ಕಂಡುಬರುವ ಪಠ್ಯ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿಸಯಬಹುದು.  ಮೇಲ್ಕಂಡ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಷುಯಲ್‌ ಬೇಸಿಕ್‌ ಸಂಕೇತಸಂಗ್ರಹವಿದೆ. ಇದರ ಉಪ-ನಿಯತಕಾರ್ಯವು ನೀಟಸಾಲಿನಲ್ಲಿರುವ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯ ''x'' ನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೋಶದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಅದರ ವರ್ಗವನ್ನು ಗಣಿಸಿ, ಇದರ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾದ ನೀಟಸಾಲಿನಲ್ಲಿನ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯ ''y''  ಕೋಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.  ''y'' -ನೀಟಸಾಲು ಯಾವುದೇ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ ಏಕೆಂದರೆ ಇದರ ಮೌಲ್ಯವು ಉಪ-ನಿಯತಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ. ಇದರಲ್ಲಿ ಆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಕೇವಲ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

=== ರಿಮೋಟ್ (ದೂರದ/ಪರೋಕ್ಷ) ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ===
ಪ್ರಸ್ತುತದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಕಡತದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಂತಹ ಕೋಶಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಕೋಶಗಳ ಗುಂಪನ್ನು ಯಾವಾಗ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೋ ಆಗ ಅದನ್ನು &quot;ರಿಮೋಟ್ (ಪರೋಕ್ಷ)&quot; ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಕೋಶದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಕೈಯಿಂದ ದಾಖಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೊದಲನೆಯ ಉಲ್ಲೇಖಕದ ಮೂಲಕ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಆಟೋಮೆಟಿಕ್ ರಿಫ್ರೆಶ್ ಇಂಟರ್ವಲ್‌ನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ನಿಜಾವಧಿಗೆ ಸನಿಹದ ಮೂಲಕ ಅತ್ಯಂತ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಂತರಜಾಲ-ಆಧಾರಿತ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು.

=== ಚಾರ್ಟ್ಸ್ (ಪಟ್ಟಿಗಳು) ===
[[ಚಿತ್ರ:Excel chart.PNG|thumb|300px|ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಗ್ರಾಫ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ]]
ಅನೇಕ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಆನ್ವಯಿಕೆಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕೋಶಗಳ ಗುಂಪಿನಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ [[ಕೋಷ್ಟಕಗಳು]], [[ಗ್ರಾಫ್]]ಅಥವಾ [[ಹಿಸ್ಟೊಗ್ರಾಮ್]](ಊತಕ ಲೇಖ) ರಚಿಸುವ ಸೌಲಭ್ಯ ಒದಗಿಸಿದೆ. ಇವುಗಳು ಕೋಶದ ಒಳಗಿರುವ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಬದಲಾದಂತೆ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತವೆ.  ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗ್ರಾಫಿಕ್ ಘಟಕಗಳು ಪ್ರಸ್ತುದದಲ್ಲಿರುವ ಷೀಟ್‌ನೊಳಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವಸ್ತುವಿನಂತೆ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

=== ಬಹುವಿಮಿತೀಯ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ===
1980ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ 1990ರ ದಶಕದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಮಾದರಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲು  [[ಜಾವಲೀನ್ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್]], ನಂತರ ಲೋಟಸ್ ಇಂಪ್ರೂವ್‌  ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡವು. ಇವುಗಳನ್ನು 'ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳು' ಎನ್ನಲಾದ ವಸ್ತುಗಳ ಮೇಲೆ ರಚಿಸಲಾದ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದವು.  ಈ ಬಹುವಿಮೀತಿಯ  ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಏಕಕಾಲದ ಬಹುಘಟಕಗಳುಗಳನ್ನು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲೇ ನೋಡುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅವುಗಳೇ ದಾಖಲಿಸಬಹುದಾದ ಅನೇಕ ರೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಮತ್ತು [[ಗಣನೆಗಳನ್ನು]]  ನೋಡುತ್ತಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.  ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳ ತಾರ್ಕಿಕ ಆಧಾರ ಮತ್ತು ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತ, ಜಾವಲಿನ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶದ ಬಳಕೆದಾರರು ರೇಖಾಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳ ನಡುವಣ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಚಾಲಿಸಬಹುದು.  ಬಹುಶಃ ಇದು ಮುಂಚೆ ಇದ್ದ ಜಾವಲಿನ್ ತಂತ್ರಾಂಶದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕೊಡುಗೆಗೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಬಳಕೆದಾರರ ತರ್ಕವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಅಥವಾ ಅದರ ಹನ್ನೆರಡು ದೃಶ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾದರಿ ವಿನ್ಯಾಸದ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.  ಸಂಕೀರ್ಣ ಮಾದರಿಯ ರಚನಾಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಲ್ಲದವರು ಅದನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದು ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ಅಪೂರ್ವ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ.  ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ, ಜಾವಲಿನ್ ತಂತ್ರಾಂಶವ‌ನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೇ ಕಾಲೇಜ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ರಸಾಯಸಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ದೇಶನ ಮಾದರಿ, ಹಾಗೂ ಪ್ರಪಂಚದ ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮಾದರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ 'ಸ್ಟಾರ್ ವಾರ್ಸ್'‌ ಯುದ್ಧ ಯೋಜನೆಗಳ ಮಾದರಿಯ ಅರಂಭಹಂತದಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಲೂ ಕೂಡ ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು. 
 ಇದನ್ನು ಮಾದರಿ ಭದ್ರತೆಯೇ ಮುಖ್ಯ ಧ್ಯೇಯವಾಗಿರುವಂತಹ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಈ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ  [[ಕಾಲಸರಣಿ]] ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ವಿವರವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಹೊರತು ಅಡ್ಡಸಾಲು ಅಥವಾ ನೀಟಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಬರುವಂತಹ ಕೋಶಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.  ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳು ದತ್ತಾಂಶ ಸೂಚಕಗಳು, ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರದ ಪಟ್ಟಿ, ಇತರ ಎಲ್ಲಾ ಚರಗಳ ಜೊತೆಗಿನ ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ  ಅನೇಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು.  ನಿರ್ವಹಣೆಯ ವಿವರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಮಾಡುವಂತಹ ಲೆಕ್ಕ, ಕೋಶದ ಶ್ರೇಣಿಗಳಿಗೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಎರಡು ಕಾಲ ಸರಣಿಯನ್ನು ಅಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ಸೇರಿಸಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಪಂಚಾಂಗದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಬಳಕೆದಾರರು ನಿರೂಪಿಸಿದ ಸಮಯ ಕ್ರಮ.  ದತ್ತಾಂಶ ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗು ಬದಲಾಗುವ ಮೌಲ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅಡ್ಡಸಾಲು, ನೀಟಸಾಲು ಅಥವಾ ಇಡೀ ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವರ್ಕ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ತೋರಿಸುತ್ತದೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬುದನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಜನವರಿಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಜನವರಿಯ ತೆರಿಗೆಗಳಿಂದ ಕಳೆಯಲಾಗಿದೆ.  ವರದಿ ಕೋಷ್ಟಕವನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳಿಂದ ಬೆಂಬಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅನೇಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು [[ಪಿವಟ್ ಕೋಷ್ಟಕ]]ಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ನಂತರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಮ್ಮತ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ವಾರದ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ತಿಂಗಳಿನ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದರೆ ಜಾವಲಿನ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ ಸರಿಯಾದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಿಗದಿಪದಿಸಬೇಕು ಅಥವಾ ಪ್ರಕ್ಷೇಪಿಸಬೇಕು.  ಈ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ವಿವರಣೆಯ ರಚನೆ, ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಇಡೀ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಬಳಕೆದಾರರು ಹೆಸರು ನೀಡಿರುವ ಚರಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಸೂಚಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಬಹುವಿಮಿತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣವಾದರೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಂಪಾದಿಸಬಹುದಾದ ಸಂಘಟಕವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ.

=== ತಾರ್ಕಿಕ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ===
[[ಲೆಕ್ಕದ ನಿರೂಪಣೆಯ]] ಬದಲಿಗೆ [[ತಾರ್ಕಿಕ ನಿರೂಪಣೆ]]ಯ ಮೇಲೆ ಭಾಷೆಯಾಧಾರಿತ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳನ್ನು  [[ಲಾಜಿಕಲ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌]]ಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವುದು.  ಇಂತಹ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಕೋಶ ಮೌಲ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ [[ಅನುಮಾನಾತ್ಮಕ]]ವಾಗಿರಲು  ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

== ಪ್ರೊಗ್ರಾಮ್‌ ರಚಿಸುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ==
ಮುಂಚಿನ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಮಿಂಗ್ ಸಂಕೇತಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಮುದ್ರಿತಪ್ರತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಬರೆಯಲಾಂದತೇಯೇ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌‌ನಲ್ಲೇ ದತ್ತಾಂಶದ ಕೋಷ್ಟಕಗಳು (ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಅಥವಾ ವ್ಯೂಹ (ಮಾತೃಕೆಗಳು) ಎಂದು ಕೂಡ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) ರಚಿಸಲ್ಪಡುವಂತೆ  ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಮಿಂಗ್‌‌ನ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳನ್ನು [[VBA]]ಯಂತಹ ಪ್ರಬಲ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಮಿಂಗ್ ಸಂಕೇತಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ವೃದ್ಧಿಸಲಾಯಿತು;  ವಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಅವುಗಳು  [[ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕ]], [[ವಿಷುಯಲ್‌]] ಮತ್ತು [[ಬಹುಮಾದರಿಯ]] ಸಂಕೇತಭಾಷೆಗಳಾಗಿವೆ.

ಸಮನಾದ ಶ್ರೇಣಿಯ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ ನ್ನು ಬರೆಯುವ ಬದಲು  ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಲೆಕ್ಕ ಮಾಡುವುದು ಸುಲಭವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅನೇಕ ಜನರು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.  ಇದು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳ ಎರಡು ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. 
* ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ನ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಅರ್ಥೆಸಲು ಅವರು [[ದೈಶಿಕ]] ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ.  ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳಂತೆ, ಮಾನವರು ಅಂತರದ ಬಗ್ಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮುಂದುವರೆದಿರುವ [[ಅಪರೋಕ್ಷಜ್ಞಾನ]]ಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ವಸ್ತುಗಳ ನಡುವಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.  ಅನುಕ್ರಮ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಮಿಂಗ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಷಯವನ್ನು ಬರೆದಿರುವ ಸಾಲಿನ ನಂತರ ಮತ್ತೊಂದು ಸಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಾಗೂ ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕೆಂದರೆ ಹುಷಾರಾಗಿ ಮತ್ತು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಓದಬೇಕು.
* ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಲು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅಪೂರ್ಣ ಫಲಿತಾಂಶಕ್ಕೆ ಎಡೆಮಾಡಿಕೊಟ್ಟರು ಈ ದೋಷಗಳನ್ನು ಅಷ್ಟಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ.  ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ನ ಇತರ ಭಾಗಗಳು ಮುಗಿಯದಿದ್ದರೂ ಅಥವಾ ಅಪೂರ್ಣವಾಗಿದ್ದರೂ ಒಂದು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಲ್ಲವು.  ಇದು ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಅನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಬರೆಯಲು ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿರುವ ದೋಷಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. {{Citation needed|date=March 2008}}  ಅನುಕ್ರಮ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಮಿಂಗ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ ಸರಿಯಾಗಿ ಚಾಲಿತವಾಗಬೇಕೆಂದರೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ ಸಾಲು ಮತ್ತು ಪಠ್ಯಾಂಶಗಳು ಸರಿಯಾಗಿರಬೇಕೆಂದು ಆಪೇಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.  ಒಂದೇ ಒಂದು ದೋಷ ಇಡೀ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಬಲ್ಲದು ಹಾಗೂ ಯಾವುದೇ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯಬಹುದು.

'ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌'ನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಕಾಲದ ಬದಲಿಗೆ ದೈಶಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನಿಯಮಗಳ ಸಂಘಟಕದಂತೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುವ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Citation needed|date=March 2008}}.

ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ್ನು ಗಣಿತೀಯ [[ಗ್ರಾಫ್]] ಎಂದು ಭಾವಿಸುವುದು ಉಚಿತವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಶೃಂಗಗಳು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಕೋಶಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಅಂಚುಗಳು  ಸೂತ್ರದಿಂದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತರ ಕೋಶಗಳ ಉಲ್ಲೇಖಕಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ.  ಇದನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಅವಲಂಬಿತ ಗ್ರಾಫ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಕೋಶಗಳ ನಡುವಿನ ಉಲ್ಲೇಖಕಗಳು ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಸುಲಭವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಸಂಬಂಧಿತ ಸ್ಥಾನ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಹೆಸರಿಡಲ್ಪಟ್ಟ ಸ್ಟಳಗಳಂತಹ ದೈಶಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯಬಲ್ಲವು.

ಅವು ಅವಲಂಬಿಸಿರುವಂತಹ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕಾದಾಗ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಸ್ಯಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸುತ್ತವೆ.  ಮುಂಚಿನ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಮಾಡುವ ಸರಳ ತಂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದವು, ಆದರೆ, ಆಧುನಿಕ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಅವಲಂಬಿತ ಗ್ರಾಫ್‌‌ಗಳಿಂದ ಕನಿಷ್ಠ ಮರುಗಣನೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಎಣಿಸುತ್ತದೆ.  ಆನಂತರದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಬದಲಿಗೆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನೀಡುವ ಸೀಮಿತ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದವು, ಮೂಲ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉತ್ತರ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕೋಶವನ್ನು ಸೇರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.  ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಕೋಶದ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಿರುಗು-ಮುರುಗು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಈ ವಿಧಾನವು ಸೀಮಿತ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಅನುಕ್ರಮ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಮಿಂಗ್ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವ ಅನೇಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಸದೃಶ್ಯಗಳಾಗಿವೆ.  ಉದಾಹರಣೆಗೆ, [[ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಆದೇಶಗಳ ಸರಣಿ]]ಯಲ್ಲಿನ ಅನುಕ್ರಮ ಮಾದರಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೆಲವೊಂದು ಸದೃಶ್ಯದ ಸೂತ್ರಗಳ (ಯಾವ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಅವು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೋ ಆ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ವ್ಯತ್ಯಾಸಹೊಂದುತ್ತದೆ) ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕೋಶಗಳ ಕೋಷ್ಟಕವೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

== ನ್ಯೂನತೆಗಳು ==
{{Weasel|date=February 2009}}

ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆದಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಅವುಗಳು ಕೆಲವೊಂದು ಕೊರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಒಟ್ಟು ಲಾಭದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ನ್ಯೂನತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪಠ್ಯ-ಸಂಖ್ಯೆ ಮಿಶ್ರಿತ ಮಾಹಿತಿ ಹೊಂದಿರುವ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವಾಗ ಪ್ರತಿಕೂಲತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವುದು. 
* ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಖಾತರಿ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.  ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಬಳಕೆಯಾಗುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 94%ರಷ್ಟು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ದೋಷಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲದೇ, ಪರಿಶೋಧಿಸಲಾಗಿಲ್ಲದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ 5.2%ರಷ್ಟು ಕೋಶಗಳು  ದೋಷಪೂರಿತರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನ ಅಧ್ಯಯನವು ಅಂದಾಜುಮಾಡಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Powell&quot;&gt;{{cite web
|url=http://mba.tuck.dartmouth.edu/spreadsheet/product_pubs.html
|title= A Critical Review of the Literature on Spreadsheet Errors
|accessdate=2008-04-18
|author= Stephen G. Powell, Kenneth R. Baker, Barry Lawson
|date=2007-12-01}}&lt;/ref&gt;

:
::ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ ಬಳಕೆಗೆ ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ಯಾವಾಗಲೂ ನಡೆಯುವಂತಹ ದೊಡ್ಡ ದೋಷಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅವರ ಮೂಲದಲ್ಲಿ ದೋಷಗಳು ಸಂಭವಿಸುವುದನ್ನು ರಾಚನಿಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಮಾಡಲು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Blaustein&quot;&gt;{{cite web
|url=http://www.theiia.org/intAuditor/itaudit/2009-articles/eliminating-spreadsheet-risks/
|title=Eliminating Spreadsheet Risks
|work=Internal Auditor Magazine
|publisher=Institute of Internal Auditors (IIA)
|accessdate=2010-05-10
|author=Richard E. Blaustein
|date=November 2009
|archive-date=2010-09-05
|archive-url=https://web.archive.org/web/20100905061742/http://www.theiia.org/intAuditor/itaudit/2009-articles/eliminating-spreadsheet-risks/
|url-status=deviated
|archivedate=2010-09-05
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100905061742/http://www.theiia.org/intAuditor/itaudit/2009-articles/eliminating-spreadsheet-risks/
}} [http://www.analyticsolutions.com/index_files/page0017.htm  ಅನ್ಡರ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ವರ್ಷನ್ ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110118021341/http://www.analyticsolutions.com/index_files/page0017.htm |date=2011-01-18 }}&lt;/ref&gt;

* ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಅರ್ಥವತ್ತಾಗಿರುವಿಕೆಯನ್ನು ಅವುಗಳ ಆಧುನಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಬಳಕೆಯಾಗುವವರೆಗು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಬಹುದು.  ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳು ಈ ಪ್ರತಿಬಂಧಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ.  ಕೋಶದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಹೊತ್ತಿಗೆ ಒಂದೇ ಕೋಶ ರೀತ್ಯಾ ಸಂಕೀರ್ಣ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದಲ್ಲಿ, ಸಣ್ಣ-ಪುಟ್ಟ ವಿಚಾರಕ್ಕೂ ಕೂಲಂಕಷ ಗಮನ ಕೊಡಬೇಕಾದಿತು.  ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ನೂರಾರು ಅಥವಾ ಸಾವಿರಾರು ಕೋಶಗಳ ಸ್ಥಾನದ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್ ರಚನಾಕಾರರಿಗೆ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.  {{Citation needed|date=April 2008}}

:
::ಕೋಶ ಸೂಚಕಗಳಿಗಾಗಿ ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಬಳಕೆ, ಹಾಗೂ ಕೋಶದ ಸ್ಥಳಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೋಶದ ಕುಶಲಬಳಕೆಯ ಬದಲಿಗೆ ಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಈ ಕೊರತೆಗಳನ್ನು ನೀಗಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.  ಪ್ರಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಬದಲಾವಣೆಯಾದ ತಕ್ಷಣವೇ ಹೇಗೆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಗ್ರಾಫ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.  ಬಳಕೆದಾರರಿಂದ ಸೂಕ್ತವಾದ ದತ್ತಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಅಪೇಕ್ಷಿಸುವ ಪಾರದರ್ಶಕ ಬಳಕೆದಾರ ಅಂತರವರ್ತನವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಳಕೆದಾರರ ಅಪೇಕ್ಷೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ನೀಡುವಂತೆ, ವರದಿಯನ್ನು ರಚಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ದತ್ತಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲು ದೋಷ ನಿಗ್ರಹ ಸಾಧನವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;Bullen&quot;&gt;

{{cite book |title=Professional Excel Development |author=Stephen Bullen, Rob Bovey &amp; John Green |publisher =Addison-Wesley |url=https://books.google.com/books?id=VnegO0pMYlIC&amp;pg=PA1 |isbn=0321508793 |year=2009 |edition=2nd }}&lt;/ref&gt;

* ಕೋಶದ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿಡಲು ಹಾಗು ಪರಿಶೋಧಿಸಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ.  ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇವಲ ಸಾಂಖ್ಯಿಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಸೂತ್ರಗನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಪರಿಶೋಧಕರು, ಕೇವಲ ಸಾಂಖ್ಯಿಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಪರಿಶೋಧಕರಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ದೋಷಗಳು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಲಾರರು.&lt;ref name=&quot;Powell&quot;/&gt;  ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅವನ್ನು ಬಳಸುವ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಇನ್ನೊಂದು ಕಾರಣವಿರಬಹುದು.
* ಕೋಶ ಮತ್ತು ಕೋಶ ವಿಳಾಸಗಳ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಹಯೋಗ ನಡೆದಾಗ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಬರೆಯುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.

:
::ಆದರೂ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಮಿಂಗ್ ಸಂಕೇತಭಾಷೆಗಳಂತೆ, ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಕೂಡ ಸಮೀಪದ ಅರ್ಥದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಕೋಶಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ  ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಹೆಸರುಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಸಮರ್ಥವಾಗಿರುತ್ತವೆ.  ಕೆಲವು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಒಳ್ಳೆಯ ಸಹಯೋಗ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಅನೇಕ ಜನರು ಒಂದೇ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಜನರು ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲು ಸಹಕರಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಕೋಶ ಮತ್ತು ಕೋಶ ಸೂತ್ರಗಳ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಹಯೋಗಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆ ಮಾಡುವ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ತಡೆಯಬೇಕೆಂದು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀತ್‌ ರಚನಾಕಾರರಿಗೆ ಹೇಳುವುದು ಸೂಕ್ತವಲ್ಲ.

* ಇಂದು ವಿರಳವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಕೋಶ-ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಿರುವ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಇಂತಹ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಮಾದರಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.  ಹಳೆಯದಾದ ಮತ್ತು ನ್ಯೂನತೆಯುಳ್ಳ ಬಳಕೆ ಎಂದರೆ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಕಲ್ಪನಾತ್ಮಕ ಸಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಯು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು  ಅಥವಾ ಮುಕ್ತಾಯದ ಸಮಯವನ್ನು ಅಥವಾ ಸಮಯ ಪರಿಮಾಣವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದು, ಹೊಸ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದು ಅಥವಾ ವಿಮಿತಿಗೆ ಶ್ರೇಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು  ಮಾಡುವುದು ನೂರಾರು ಕೋಶ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು  ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಒಂದು ಕಲ್ಪನಾತ್ಮಕ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದು) ಯಾವಾಗಲು ಕೋಶ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕೈಯಿಂದ ಮಾಡಲಾಗುವ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಅಪೇಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕೋಶ ಗಳನ್ನು/ಅಡ್ಡಸಾಲುಗಳನ್ನು/ನೀಟಸಾಲುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದು ಅಥವಾ ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು, ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನಕಲು ಮಾಡುವುದು).  ಇವುಗಳನ್ನು ಕೈಯಿಂದ ತಿದ್ದುವುದು ಮುಂದೆ ದೋಷಗಳುಂಟಾಗುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.  ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸುವ ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಬದಲಾಗಬಲ್ಲ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸೂತ್ರಗಳ ಬಳಕೆಯು ಈಗಿನ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿದೆ.

ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ಇತರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಈ ಕೆಳಕಂಡವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ:&lt;ref&gt;{{cite web
|url=http://www.it-director.com/article.php?articleid=12681
|title=Managing spreadsheets
|accessdate=2006-06-29
|author=Philip Howard
|date=2005-04-22
|work=IT-Directors.com
|archive-date=2006-03-16
|archive-url=https://web.archive.org/web/20060316152542/http://www.it-director.com/article.php?articleid=12681
|url-status=dead
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web
|url=http://panko.shidler.hawaii.edu/ssr/Mypapers/whatknow.htm
|title=What We Know About Spreadsheet Errors
|accessdate=2006-09-22
|author=Raymond R. Panko
|date=2005-01
|archive-date=2010-06-15
|archive-url=https://web.archive.org/web/20100615182751/http://panko.shidler.hawaii.edu/ssr/Mypapers/whatknow.htm
|url-status=deviated
|archivedate=2010-06-15
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100615182751/http://panko.shidler.hawaii.edu/ssr/Mypapers/whatknow.htm
}}&lt;/ref&gt;

* ಕೆಲವು ಆನ್ವಯಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳ ಬದಲು ವಿಶೇಷೀಕರಿಸಿದ ತಂತ್ರಾಂಶಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಂತೆ ಕೆಲವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ (ಬಜೆಟ್ ಮಾಡಲು, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು) &lt;ref&gt;[http://www.exceluser.com/bi/mistake.htm ಈಸ್ ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ಬಡ್ಜೆಟ್ಟಿಂಗ್ ಅ ಮಿಸ್ಟೇಕ್?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100803172128/http://www.exceluser.com/bi/mistake.htm |date=2010-08-03 }}&lt;br /&gt;ಎಕ್ಸೆಲ್‌ದ ಟೀಕಾಕರರು  ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ಮೂಲತಹ ಬಡ್ಜೆಟ್ ಮಾಡಲು , ಮೊದಲೇ ಅಂದಾಜುಮಾಡಲು ಹಾಗು ಸಹೋದ್ಯಮ ಅಥವಾ ಬಲವರ್ಧಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಇತರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸರಿಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.   ಅವರು ಸರಿಯಾ?&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.cs.uiowa.edu/~jcryer/JSMTalk2001.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090126164319/http://cs.uiowa.edu/~jcryer/JSMTalk2001.pdf |date=2009-01-26 }} Problems With Using ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್
ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ಫಾರ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.burns-stat.com/pages/Tutor/spreadsheet_addiction.html  ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಅಡಿಕ್ಷನ್]&lt;/ref&gt;

* ಅನೇಕ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ [[ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸೆಲ್‌]]&lt;ref&gt;http://office.microsoft.com/en-us/excel/HP051992911033.aspx&lt;/ref&gt; (2007ಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದಿನ ಆವೃತ್ತಿ) ಮತ್ತು [[OpenOffice.org Calc]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://wiki.services.openoffice.org/wiki/Documentation/FAQ/Calc/Miscellaneous/What%27s_the_maximum_number_of_rows_and_cells_for_a_spreadsheet_file%3F |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2010-08-01 |archive-date=2009-05-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090504095550/http://wiki.services.openoffice.org/wiki/Documentation/FAQ/Calc/Miscellaneous/What's_the_maximum_number_of_rows_and_cells_for_a_spreadsheet_file |url-status=deviated |archivedate=2009-05-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090504095550/http://wiki.services.openoffice.org/wiki/Documentation/FAQ/Calc/Miscellaneous/What%27s_the_maximum_number_of_rows_and_cells_for_a_spreadsheet_file }}&lt;/ref&gt; (2008ರ ಹಿಂದಿನ ಆವೃತ್ತಿ), 256 ನೀಟಸಾಲುಗಳಿಗೆ 65,536 ಅಡ್ಡಸಾಲು  ವನ್ನು ಹೊಂದುವಷ್ಟು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿದ್ದವು.  ಇದು ಹೆಚ್ಚು ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಬಳಸುವಂತಹ ಜನರಿಗೆ ತೊಂದರೆಯನ್ನುಂತು ಮಾಡಬಹುದು ಹಾಗೂ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಕಳೆಯಬಹುದು.
* ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನೆಯ ಮತ್ತು [[ಪುನಃ ಪರಿಶೀಲನೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣದ]] ಕೊರತೆ.  ಇದರಿಂದಾಗಿ ಯಾರು ಏನನ್ನು ಯಾವಾಗ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗಬಹುದು.  ಇದು ನಿಯಂತ್ರಕ ಅನುಸರಣೆಗೆ ತೊಂದರೆಯುನ್ನುಂಟು ಮಾಡಬಹುದು.  ಪುನರ್ಪರೀಶೀಲನ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿರುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಅಸಮರ್ಥವಾಗಿರುವುದು ದೋಷಗಳು ಉಂಟಾಗುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
* [[ರಕ್ಷಣೆಯ]] ಕೊರತೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಬ್ಬನಿಗೆ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ನ್ನು ತೆರೆಯುವ ಅನುಮತಿ ಇದ್ದರೆ, ಅವರಿಗೆ ಅದರ ಯಾವುದೇ ಭಾಗವನ್ನಾದರೂ ಬದಲಾಯಿಸಲು ಅನುಮತಿ ಇರುತ್ತದೆ.  ಮೇಲಿನವುಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಎಣಿಸದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ [[ಮೋಸ]] ಮಾಡಲು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ.
* ನಿರ್ಬಂಧವಿಲ್ಲದೇ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ಬೇಕೆಂದೇ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತಪ್ಪು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ದಾಖಲು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ತಪ್ಪಾಗಿ ಕೋಶಗಳೊಳಗೆ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಇದರಲ್ಲಿ [[ದೋಷವನ್ನು]] ಉಂಟುಮಾಡಲು(ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸೂತ್ರ)ಯಾರಿಗೆ ಬೇಕಾದರು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.eusprig.org/stories.htm |title=ಪಬ್ಲಿಕ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಎರರ್ಸ್ ಕೊಲೇಟೆಡ್ ಬೈ ದಿ ಯುಅಡ್ಡಸಾಲು ಪಿಯನ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ರಿಸ್ಕ್ಸ್ ಇಂಟ್ರೆಸ್ಟ್ ಗ್ರೂಪ್ (EuSpRIG). |access-date=2010-08-01 |archive-date=2010-04-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100413185916/http://eusprig.org/stories.htm |url-status=deviated |archivedate=2010-04-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100413185916/http://eusprig.org/stories.htm }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.accountingweb.co.uk/cgi-bin/item.cgi?id=40301 |title=ಎಕ್ಸೆಲ್‌ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಸ್ ಇನ್ ಸ್ಕೂಲ್   ಬಡ್ಜೆಟ್ಟಿಂಗ್ - ಅ ಕಾಷನರಿ ಟೇಲ್ (2001) |access-date=2010-08-01 |archive-date=2007-10-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071007195537/http://www.accountingweb.co.uk/cgi-bin/item.cgi?id=40301 |url-status=deviated |archivedate=2007-10-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071007195537/http://www.accountingweb.co.uk/cgi-bin/item.cgi?id=40301 }}&lt;/ref&gt;
* ಸೂತ್ರದ ಫಲಿತಾಂಶ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ &quot;=A1*B1&quot;), ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಅನೇಕ ಇತರ ಕೋಶಗಳಿಂದ 'ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರೂ' ಹಾಗೂ ನಿಜಾವಧಿಯ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಮತ್ತು ನಿಜವಾದ ಕಾಲವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕೋಶಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಅನ್ವಯಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ (ಅದು, ಕೋಶ ಮತ್ತು ಸೂತ್ರ ಇರುವಂತಹ ಸ್ಥಾನ - ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ C1ನ್ನು ನೋಡಬಹುದು).  ಇದರ ಅರ್ಥ, ಬಹುಪಾಲು ಒಂದೇ ವಿಧದ ಸೂತ್ರ (ಅದರದೇ ಆದ 'ಔಟ್ಪುಟ್' ಕೋಶದಲ್ಲಿರುವ) ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು 'ದಾಖಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟ' ಸರಣಿಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಡ್ಡಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಪುನರಾವರ್ತಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕೋಶಗಳ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಸಮೀಪದ ಎಣಿಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.  ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒಂದು ಲೆಕ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅದನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಇನ್ಪುಟ್‌‌ಗಳಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸುವಂತಹ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸೂತ್ರಕಿಂತ ಇದು ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.  ಪ್ರಸ್ತುತದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು, ಸಮೀಪದ ಒಂದೇ ವಿಧದ ಸೂತ್ರಗಳ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಿಂದಾಗಿ [[ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಭರವಸೆ]] ಕೊಡುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಹಾನಿಕಾರಕ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಅಲ್ಲದೇ ಅನೇಕ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ದೋಷಗಳಿಗೂ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.  ಕೆಲವು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳು ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸೂತ್ರಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.
* ಸಂಸ್ಥೆಯೊಳಗೆ, ಸರಿಯಾದ ರಕ್ಷಣೆ, ಲೆಕ್ಕದ ಹಾದಿ ಇಲ್ಲದ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದಾಗಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅಪ್ಪಿತಪ್ಪಿ ದೋಷಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಇವು ಭಾರೀ ಪ್ರಮಾಣದ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.

ಡೈಸ್ಕ್ ಟಾಪ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಆನ್ವಯಿಕೆಗಳಿಗೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿರುವ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿನ ಸಾಧನಗಳು ಇವೆ. ಇವು  ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಂದನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಇವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳುವಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಇವಿಗಳ ಬಳಕೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ.  ಇದಕ್ಕೊಂದು ಉತ್ತಮ ನಿದರ್ಶನವೆಂದರೆ 55% ನಷ್ಟು  [[ಪ್ರಧಾನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ]] ವೃತ್ತಿನಿರತರು ಹೇಗೆ ಅವರ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್ ಗಳು ಲೆಕ್ಕ ಪರಿಶೋಧಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು &quot;ತಿಳಿದಿಲ್ಲ&quot;; ಹೊರಗಿನ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 6% ನಷ್ಟನ್ನು ಮಾತ್ರ ವಿನಿಯೋಗಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{citeweb|url=http://download.microsoft.com/download/4/6/1/461062F0-2D3E-4620-890E-826CE55D27B9/SpreadsheetsandCapitalMarkets.pdf|title=Spreadsheets and Capital Markets|date=June 2009|access-date=2010-08-01|archive-date=2011-06-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20110604204942/http://download.microsoft.com/download/4/6/1/461062F0-2D3E-4620-890E-826CE55D27B9/SpreadsheetsandCapitalMarkets.pdf|url-status=deviated|archivedate=2011-06-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110604204942/http://download.microsoft.com/download/4/6/1/461062F0-2D3E-4620-890E-826CE55D27B9/SpreadsheetsandCapitalMarkets.pdf}}&lt;/ref&gt;

== ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ ==
{{Wiktionary|spreadsheet}}
* [[ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಗಳ ಪಟ್ಟಿಗಳು]]
* [[ಆನ್ ಲೈನ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳ ಪಟ್ಟಿಗಳು]] 
* [[ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶದ ಹೋಲಿಕೆ]]
* [[ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಕಲನ(ಮೊತ್ತ ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು)]]
* [[ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ನಕಲು ಮಾಡುವುದು]] 
* [[ವಿಶೇಷ ಪರಿಮಾಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]] 
* [[ಮಾದರಿ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನೆಯ ವರದಿ]]

== ಆಕರಗಳು ==
{{Reflist}}

== ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು ==
=== ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಗಳ ಇತಿಹಾಸ ===
* [http://dssresources.com/history/sshistory.html ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಗಳ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಇತಿಹಾಸ]  D.J. ಪವರ್ ನಿಂದ
* ''ದಿ ಹಿಸ್ಟ್ರಿ ಆಫ್ ಮ್ಯಾಥಮ್ಯಾಟಿಕಲ್ ಕೋಷ್ಟಕ : ಫ್ರಮ್ ಸಮರ್ ಟು ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಸ್''   ಮಾರ್ಟೀನ್ ಕ್ಯಾಂಪೆಬೆಲ್-ಕೆಲ್ಲಿ, ಮೇರಿ ಕ್ರೊಆರ್ಕೆನ್, ರೇಮಂಡ್  ಫ್ಲೂಡ್, ಇಲೆಯನರ್ ರಾಬ್ಸನ್ (ಸಂಪಾದಕರು). ([http://www.amazon.com/dp/0198508417 notice amazon.com])

=== ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾಹಿತಿ ===
* [http://www.devx.com/enterprise/Article/11686/0 ಅ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ಮಿಂಗ್ ಆರ್ಟಿಕಲ್ ಆನ್ DevX]
*  [http://www.faqs.org/faqs/spreadsheets/faq/ comp.apps.spreadsheets FAQ] -ರುಕೋಶ ಸ್ಕುಲ್ಜ್  
* [http://www.ainewsletter.com/newsletters/aix_0505.htm#ess  ಎಕ್ಸ್ ಟೆಂಡಿಂಗ್ ದಿ ಕಾನ್ಸೆಪ್ಟ್ ಆಫ್ ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050920062919/http://www.ainewsletter.com/newsletters/aix_0505.htm#ess |date=2005-09-20 }} - ಬೈ ಜಾಕ್ಲೀನ್ ಪೈನೆ  
* [http://linuxfinances.info/info/spreadsheets.html Linux ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ಸ್] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110726184311/http://linuxfinances.info/info/spreadsheets.html |date=2011-07-26 }} - ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಬ್ರೌನೆ
* {{dmoz|Computers/Software/Spreadsheets}}
* [http://www.j-walk.com/ss/history/spreadsh.htm ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ - ಇಟ್ಸ್ ಫಸ್ಟ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರೈಸೇಷನ್ (1961-1964)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090109220859/http://www.j-walk.com/ss/history/spreadsh.htm |date=2009-01-09 }}-ರಿಚ್ಚರ್ಡ್ ಮ್ಯಾಟೆಸ್ಸಿಚ್
* [http://ವೆಬ್.archive.org/ವೆಬ್/20040924073107/http://www.yelavich.com/ CICS history and introduction of IBM 3270]{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} by ಬಾಬ್ Yelavich
* [http://creativekarma.com/ee.php/weblog/comments/the_first_computerized_spreadsheet_program/ ಆಟೋಪ್ಲ್ಯಾನ್ &amp; ಆಟೋಟ್ಯಾಬ್ ಆರ್ಟಿಕಲ್] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191207000203/http://creativekarma.com/ee.php/weblog/comments/the_first_computerized_spreadsheet_program/ |date=2019-12-07 }} - ಕ್ರಿಯೇಟಿವ್  ಕರ್ಮ
* [http://en.wikibooks.org/wiki/Excel#Cell_References A Wikibooks tutorial on ಮೈಕ್ರೊಸಾಫ್ಟ್ EXCEL]

{{Spreadsheets}}

[[ವರ್ಗ:ಸ್ಪ್ರೆಡ್‌ಷೀಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶ]]</text>
      <sha1>48qm2rzsqalymadtx1be2xscregy124</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24601</id>
    <revision>
      <id>1307609</id>
      <parentid>1304720</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:48:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307609</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="123025" sha1="po20h0l9d61z4legf0q3xi2dkuapk15" xml:space="preserve">{{About|the city in Egypt}}
{{Infobox settlement
&lt;!-- Basic info ----------------&gt;
|name          = Alexandria
|other_name       = الإسكندرية ''Al-Iskandariya'' ([[Standard Arabic]])
|native_name      = إسكندرية ''Iskendereyya''
|nickname        = Pearl of the [[Mediterranean Sea|Mediterranean]]
|settlement_type    =
|motto         =
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline     = Alexandria,Egypt,Skyline.jpg
|imagesise       = 350px
|image_caption     =
|image_flag       = Governadorat d'Alexandria.svg
|flag_size       =
|image_seal       =
|seal_size       =
|image_shield      =
|shield_size      =
|image_map       =
|mapsise        =
|map_caption      =
|pushpin_map      = Egypt
|pushpin_mapsize    =
|pushpin_map_caption  = Location in Egypt
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|coordinates_region   = EG
|subdivision_type    = Country
|subdivision_name    = {{flag|Egypt}}
|subdivision_type1   = [[Governorates of Egypt|Governates]]
|subdivision_name1   = [[Alexandria Governorate]]
|subdivision_type2   =
|subdivision_name2   =
|subdivision_type3   =
|subdivision_name3   =
|&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_footnotes  =
|government_type    =
|leader_title      = Governor
|leader_name      = [[Adel Labib]]
|leader_title1     =
|leader_name1      =
|established_title   = Founded &lt;!-- Settled --&gt;
|established_date    = 331 BC
&lt;!-- Area  ---------------------&gt;
|area_magnitude     =
|unit_pref       = Imperial
|area_footnotes     =
|area_total_km2     = 2679&lt;!-- ALL fields dealing with a measurements are subject to automatic unit conversion--&gt;
|area_land_km2     = &lt;!--See table @ Template:Infobox settlement for details on automatic unit conversion--&gt;
&lt;!-- Population  -----------------------&gt;
|population_as_of        = 2006
|population_footnotes      =
|population_note         = CAPMS 2006 Census
|population_total        = 4,110,015
|population_density_km2     =
|population_density_sq_mi    =
|population_metro        =
|population_density_metro_km2  =
|population_density_metro_sq_mi =
|population_blank1_title     =
|population_blank1        =
|population_density_blank1_km2  =
|population_density_blank1_sq_mi =
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone        = [[Egypt Standard Time|EST]]
|utc_offset       = +2
|timezone_DST      = +3
|utc_offset_DST     =
|latd=31|latm=12|lats=|latNS=N
|longd=29|longm=55|longs=|longEW=E
|elevation_footnotes  =
|elevation_m      =
|elevation_ft      =
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type    = &lt;!-- enter ZIP code, Postcode, Post code, Postal code... --&gt;
|postal_code      =
|area_code       = ++3
|blank_name       =
|blank_info       =
|blank1_name      =
|blank1_info      =
|website        = [http://www.alexandria.gov.eg/default.aspx Official website]
|footnotes       =
}}
[[ಚಿತ್ರ:Alexandria in Sunset.JPG|thumb|300px|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯಾಸ್ತಮ.]]
[[ಚಿತ್ರ:Alexandria 2123097.jpg|thumb|200px| ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಬೀದಿಗಳು.]]
'''ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ''' (ಅರೇಬಿಕ್ : '''{{lang|ar|الإسكندرية}}''' ''ಅಲ್ -ಇಸ್ಕಾನ್ದರಿಯ್ಯ '' ; ಕಾಪ್ಟಿಕ್ : ''{{Coptic|Ⲣⲁⲕⲟⲧⲉ}}'' ''{{Unicode|Rakotə}}'' ; ಗ್ರೀಕ್ : '''{{polytonic|Ἀλεξάνδρεια}}''' ; ) 4.1 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಈಜಿಪ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ದೇಶದ ದೊಡ್ಡ ಸಮುದ್ರ ಬಂದರು ಆಗಿದ್ದು,ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ 80 ರಷ್ಟು ಆಮದು ಮತ್ತು ರಫ್ತನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಬಹು ಮುಖ್ಯವಾದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ತಾಣವಾಗಿದೆ.  ಉತ್ತರ-ಕೇಂದ್ರ ಈಜಿಪ್ಟಿನ [[ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರ|ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದ]] ಬಂದರಿನವರೆವಿಗೂ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾವು ವಿಸ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.{{convert|32|km|mi|abbr=on}} ''ಬಿಬ್ಲಿಯೋಥಿಕ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿನಾದ '' ('' ಹೊಸ ಗ್ರಂಥಾಲಯ'' ) ಕ್ಕೆ ಮನೆಯೂ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಸುಯೆಜ್ ನಿಂದ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಅನಿಲ ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆ ಕೊಳವೆ ಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಈಜಿಪ್ಟ್ ನಗರವಾಗಿದೆ. 
ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ, ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿಯೇ ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿತ್ತು.  ಸಣ್ಣ [[ಪ್ರಾಚೀನ ಈಜಿಪ್ಟ್‌|ಫರೋನಿಕ್]] ಪಟ್ಟಣ ''ಸಿ '' ಸುತ್ತ-ಮುತ್ತ ಇದೆ. 331 ಬಿಸಿ ಯಲ್ಲಿ ಈ ನಗರವನ್ನು  [[ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್|ಮಹಾನ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನು]] ಕಂಡು ಹಿಡಿದನು. ಹೆಚ್ಚೂ ಕಡಿಮೆ ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಇದು ಈಜಿಪ್ಟಿನ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿತ್ತು, ಮುಸ್ಲಿಂ ದಾಳಿಕಾರರು ಈಜಿಪ್ತನ್ನು 641 AD ಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ,ಫಾಸ್ತತ್ ಅನ್ನು ಹೊಸ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ( ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಫಾಸ್ತತ್ [[ಕೈರೋ]]ದಲ್ಲಿ ಲೀನವಾಯಿತು.) ''ಪ್ರಾಚೀನ ಪ್ರಪಂಚದ ಏಳು ಅದ್ಭುತಗಳಲ್ಲಿ '' ಒಂದಾದ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್/ದೀಪದ ಮನೆ(''ಫರೋಸ್ '' )ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಹಾಗೆಯೇ (ಪ್ರಾಚೀನ ಪ್ರಪಂಚದ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ); ಶೋಕಫದ ಕ್ಯಾಟಕಂಬ್ಸ್ ಕೋಮೆಲ್ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಮಧ್ಯ ಯುಗದ ಏಳು ಅದ್ಭುತಗಳಲ್ಲಿ  ಇದು ಒಂದಾಗಿದೆ.  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿರುವ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮರಿ ಟೈಮ್ ಆರ್ಕಿಯಾಲಜಿ 1994 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದ್ದು, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನ ಆಗಮನದ ಮುಂಚಿನ,ವಿವರವನ್ನು ಪ್ರಕಾಶಪಡಿಸಿದೆ.ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ  ರಹ್ಕೋಟೀಸ್ ಹಸರಿನ ನಗರ ಅಲ್ಲಿ ಅಸ್ಥಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದು, ಪ್ತೋಲೆಮೈಕ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು.
19ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ, ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಕೇಂದ್ರ ನೌಕಾಯಾನ ಕೈಗಾರಿಕೆಯಾಗಿ ಬೆಳೆದು, ಒಂದಾದ ಬಹು ಮುಖ್ಯ ವ್ಯಾಪಾರೀ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಹೆಸರಾಯಿತು. ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರದ ಸಂಪರ್ಕದಿಂದ ಇದು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಹಾಗೆಯೇಈಜಿಪ್ಟಿನ ಹತ್ತಿ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಲಾಭಧಾಯಕವಾಗಿದೆ.
{{TOC limit|limit=3}}
== ಇತಿಹಾಸ/ಚರಿತ್ರೆ ==
{{hiero | ''Raqd.t'' (Alexandria) | &lt;hiero&gt;r:Z1:a A35 t::niwt&lt;/hiero&gt; | align=left | era=default}}
[[ಚಿತ್ರ:Sphinx Alexandria.jpg|thumb|right|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ, ಸಿಂಹನಾರಿ/ನೃಸಿಂಹಿಣಿ ರೂಪವನ್ನು ತಿಳಿ ಗುಲಾಬಿ ಬಣ್ಣದ ಗ್ರಾನೈಟ್^^ನಿಂದ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಪ್ತೊಲೆಮೈಕ್.]]
thumb|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನ ರೋಮನ್ ವರ್ತುಲಾಕಾರದ ನಾಟಕ ಶಾಲೆ/ಮಲ್ಲಯುದ್ಧ ರಂಗ
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯವನ್ನು [[ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್|ರಾಜ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನು]] ಏಪ್ರಿಲ್ 331 ಬಿಸಿಇ ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಹಿಡಿದನು.{{polytonic|Ἀλεξάνδρεια}} (''ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ '' ) ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನ ಮುಖ್ಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ ಈ ಯೋಜನೆಗೆ  ಡಿನೋ ಕ್ರೇಟ್ಸ್ ಆಗಿದ್ದನು. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ ನೌಕ್ರಟೀಸ್ ಅನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿ, ಈಜಿಪ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೆಲ್ಲೆನಿಸ್ಟಿಕ್ ಕೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದೇ ಆಗಿತ್ತು. ಮತ್ತು ಗ್ರೀಸ್ ಹಾಗು ಫಲವತ್ತಾದ [[ನೈಲ್|ನೈಲ್ ಕಣಿವೆ]] ನಡುವೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದಾಗಿತ್ತು. ಈಜಿಪ್ಟಿನ ನಗರವಾದ,ರಕೋಟೀಸ್ ಈಗಾಗಲೇ ದಡದ ಮೇಲೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು. ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಹೆಸರನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಕ್ಕೆ  ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ (ಈಜಿಪ್ಟ್ ''ರ 'ಕ್ವಡಿಟ್    '' ) ಎಂದು ಕೊಡಲಾಯಿತು. ಮುಂದುವರಿದು ಈಜಿಪ್ತಿನಲ್ಲಿನ ಕಾಲುಭಾಗದ ನಗರವಾಗಿ ಉಳಿಯಿತು. ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳ ನಂತರ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನು ಈಜಿಪ್ತನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಪೂರ್ವದ ಕಡೆ ಹೊರಟನು. ಮತ್ತೆ ಅವನೆಂದೂ ಈ ನಗರಕ್ಕೆ ವಾಪಸ್ಸು ಬರಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನು ಹೋದ ಮೇಲೆ, ಅವನ ವೈಸರಾಯ್, ಕ್ಲಿಯೋಮೆನೆಸ್, ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಾ ಹೋದನು. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನ ನಂತರದ ಪ್ರಭುತ್ವದ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ, ಅವನ ಸೈನ್ಯಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ಟೋಲೆಮಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನ ದೇಹವನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾಗೆ ತರುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದನು.{{Citation needed|date=December 2009}}
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಸತತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯವು ಕ್ಲಿಯೋಮೆನೆಸ್ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತಾದರೂ, ''ಹೆಪ್ಟಸ್ಟೇಡಿಯನ್ '' ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ಭೂಮಿಯ ಕಾಲು ಭಾಗದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ಟೋಲೆಮಿಯಾದ ಕೆಲಸವಾಗಿತ್ತು. ಹಳೆಯ ಟೈರುಗಳ ವ್ಯಾಪಾರದಿಂದ ಹೊಸ ವಾಣಿಜ್ಯ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವಾಗಿ  ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಅರೇಬಿಯ ಹಾಗು ಪೂರ್ವ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿ, ಈ ಪ್ರಾಚೀನ ನಗರವು ಒಂದೇ ತಲೆಮಾರಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತು. ಶತಮಾನದಲ್ಲಿಯೇ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿಯೇ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದ್ದು, ರೋಮ್ ನಂತರದ ಎರಡನೇ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದೆ. ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಗ್ರೀಕ್ ನಗರವಾಗಿ, ಗ್ರೀಕ್ಸ್^^ನ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಲವು ನಗರಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿತು.&lt;ref&gt;{{cite journal |first=Andrew |last=Erskine |journal=Culture and Power in Ptolemaic Egypt: the Museum and Library of Alexandria |title=Greece &amp; Rome, 2nd Ser., |volume= 42, |issue= 1 |month=April | date=1995-04 | author=Erskine, Andrew |pages=pp 38–48 [42] |quote=One effect of the newly created Hellenistic kingdoms was the imposition of Greek cities occupied by Greeks on an alien landscape. In Egypt there was a native Egyptian population with its own culture, history, and traditions. The Greeks who came to Egypt, to the court or to live in Alexandria, were separated from their original cultures. Alexandria was the main Greek city of Egypt and within it there was an extraordinary mix of Greeks from many cities and backgrounds.}}&lt;/ref&gt;
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಹೆಲ್ಲೇನಿಸಂನ ಕೇಂದ್ರವಷ್ಟೇ ಆಗಿರದೆ, ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿನ 'ಜುಯಿಶ್' ಜನಾಂಗದ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ತಾಣವಾಗಿತ್ತು.  ಹೆಬ್ರು ಬೈಬಲ್^^ನ ಗ್ರೀಕ್ ಭಾಷಾಂತರವಾದ ಸೇಪ್ಟುಅಜಿಂತ್ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ಟೋಲೆಮಿಗಳು ಇದನ್ನು ಸುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟು, ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಲಾಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿ, ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಹೆಲ್ಲೆನಿಸ್ಟಿಕ್ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿಸಿ, ( ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ) ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ಬಣಗಳಾದ : ಗ್ರೀಕ್, ಜ್ಯುಯಿಶ್, ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಾಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡರು.&lt;ಆಧಾರ ಹೆಸರು =&quot;ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪ್ಟೋಲೆಮಿಕ್ ಈಜಿಪ್ಟ್ ಶಕ್ತಿ ಪಿ. 42-43&quot;&gt;{{cite journal |first=Andrew |last=Erskine |journal=Culture and Power in Ptolemaic Egypt: the Museum and Library of Alexandria |title=Greece &amp; Rome, 2nd Ser., |volume= 42 |issue= 1 |month=April | year=1995 | date=1994-04 | author=Erskine, Andrew |pages=pp 38–48 [42–43] |quote=The Ptolemaic emphasis on Greek culture establishes the Greeks of Egypt with an identity for themselves. […] But the emphasis on Greek culture does even more than this – these are Greeks ruling in a foreign land. The more Greeks can indulge in their own culture, the more they can exclude non-Greeks, in other words Egyptians, the subjects whose land has been taken over. The assertion of Greek culture serves to enforce Egyptian subjection. So the presence in Alexandria of two institutions devoted to the preservation and study of Greek culture acts as a powerful symbol of Egyptian exclusion and subjection. Texts from other cultures could be kept in the library, but only once they had been translated, that is to say Hellenized.&lt;br /&gt;[…] A reading of Alexandrian poetry might easily give the impression that Egyptians did not exist at all; indeed Egypt itself is hardly mentioned except for the Nile and the Nile flood, […] This omission of the Egypt and Egyptians from poetry masks a fundamental insecurity. It is no coincidence that one of the few poetic references to Egyptians presents them as muggers.}}&lt;/ಆಧಾರ &gt; ಈ ರೀತಿಯ ವಿಭಜನೆಯಿಂದ ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಹವಾಯಿತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪ್ಟೋಲೆಮಿ ಫಿಲೋಪಾಟರ್ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತನ್ನಂತಾನೆ ಬೆಳೆದು, 221–204 ಬಿ ಸಿ ಇ ಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರ ನಡೆಸುವಂತಾಯಿತು. ಪ್ಟೋಲೆಮಿ VIII ಫಿಸ್ಕಾನ್ ಆಡಳಿತ 144–116 ಬಿ ಸಿ ಇ ಯು ಪರ್ಜಸ್ ಹಾಗು ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧಗಳನ್ನು ಕಂಡಿತು.{{Citation needed|date=December 2009}}
80 ಬಿಸಿಇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಗರವು ರೋಮನ್ ಆಡಳಿತದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಪ್ಟೋಲೆಮಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನ ಇಚ್ಚಾಶಕ್ತಿಯನ್ವಯವಿದ್ದರೂ,ರೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ನೆರಳು ನೂರು ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಅಧಿಕ ಕಾಲವಿತ್ತು. ರೋಮನ್ನರ ಮಧ್ಯ ಪ್ರವೇಶದಿಂದಾಗಿ ರಾಜ ಪ್ಟೋಲೆಮಿ XIII ಮತ್ತು ಅವನ ಸಲಹೆಗಾರರು, ರಾಣಿ ಕ್ಲಿಯೋಪಾತ್ರ VII ನಡುವೆ ನಡೆದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ  [[ಜೂಲಿಯಸ್ ಸೀಜರ್|ಜೂಲಿಯಸ್ ಸೀಸರ್]]  47 ಬಿಸಿಇ ಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಿಸಿದನು. 1ನೇ ಆಗಸ್ಟ್ 30 ಬಿಸಿಇ ಯಲ್ಲಿ, ಮುಂದೆ ಚಕ್ರವರ್ತಿ [[ಅಗಸ್ಟಸ್|ಆಗಸ್ಟಸ್]] ಅಂತಿಮವಾಗಿ [[ಅಗಸ್ಟಸ್|ಆಕ್ಟೇವಿಯನ್]] ಅನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿದನು. ಅವನ ಗೆಲುವನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು''ಆಗಸ್ಟ್ '' ತಿಂಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ನಾಮಕರಣಿಸಲಾಯಿತು. {{Citation needed|date=December 2009}}
ಸಿಇ 115ರಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಬಹು ಭಾಗವನ್ನು ಗ್ರೀಕ್ -ಜ್ಯುಯಿಶ್  ನಾಗರೀಕ ಯುದ್ಧ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಾಳುಗೆಡವಲಾಯಿತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹಾಡ್ರಿಯನ್ ಮತ್ತು ಅವನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ ಡೆಕ್ರಿಯನ್ನಸ್^^ಗೆ,ಒಂದು ಅವಕಾಶ ನೀಡಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.  215 ರಲ್ಲಿ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಕ್ಯಾರಕೆಲ್ಲ ಈ ನಗರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದನು. ಅಲ್ಲಿಯೇ ವಾಸವಿದ್ದ, ಜನರ ನೇರ ವಿಡಂಬನ ಅವಮಾನಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ, ತನ್ನ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು,ಶಸ್ತ್ರ ಹಿಡಿದ ಯುವಕರನ್ನು [[ಮರಣದಂಡನೆ|ಕೊಲ್ಲಿಸಿದನು.]]  21ನೇ ಜುಲೈ 365, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ತ್ಸುನಾಮಿಯಿಂದಾಗಿ ಹಾಳುಗೆಡವಿತು. (365 ಕ್ರೀಟ್ ಭೂಕಂಪ ),&lt;ref name=&quot;Ammianus Marcellinus, 26.10.15-19&quot;&gt;ಅಮ್ಮಯಾನುಸ್ ಮರ್ಸೆಲ್ಲಿನುಸ್, [http://www.tertullian.org/fathers/ammianus_26_book26.htm#C9 &quot;ರೇಸ್ ಗೆಸ್ತೇ &quot;, 26.10.15-19]&lt;/ref&gt; 200 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರವೂ ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ &quot;ಭಯಾನಕ ದಿನ&quot; ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;ಸ್ತಿರೋಸ್, ಸ್ತಥಿಸ್ ಸಿ.: “ 365 ಸಿ.ಇ.ಯಲ್ಲಿ ಕ್ರೆಟೆ ಭೂಕಂಪ ಮತ್ತು 4 - 6 ನೇ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ,ಪೂರ್ವ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಿ ಇ ಯಲ್ಲಿ ಭೂಕಂಪನದ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು : ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಭೂಗರ್ಭ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಮುನ್ನೋಟ ”, '''' ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಕ್ಚರಲ್ ಜಿಯಾಲಜಿ /1}, ಆವೃತ್ತಿ. 23 (2001), ಪುಟದಿಂದ ಪುಟಕ್ಕೆ. 545-562 (549 &amp;amp; 557)&lt;/ref&gt; 4ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಪಗಾನ್ಸರ ಪೀಡಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಹೊಸ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ರೋಮನ್ನರು ತೀಕ್ಷ್ಣ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಮುಟ್ಟಿದರು.  391ರಲ್ಲಿ ರಾಜ ಥಿಯೋಡೋಸಿಯಸ್ Iರ ಆದೇಶದ ಅನ್ವಯ  ಪಟ್ರಿಯಾರ್ಕ್ ಥಿಯೋಫಿಲಸ್ ಪಗಾನ್ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಾಶ ಮಾಡಲಾಯಿತು. 5ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರುಚಯೂಮ್ ಮತ್ತು ಜ್ಯುಯಿಶ್ ಭಾಗಗಳು ಧ್ವಂಸಕ್ಕೀಡಾದವು. ಮುಖ್ಯ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ, ''ಸಿರಾಪಿಯಮ್ '' ಮತ್ತು ''ಸಿಸೇರಿಯಮ್ '' ^^ಗೆ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಜೀವನ ಸಾಮೀಪ್ಯವಾಯಿತು. ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಇವೆರಡೂ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರ ಇಗರ್ಜಿಗಳಾದವು. ಆದರೆ ''ಫರೋಸ್ '' ಮತ್ತು ''ಹೆಪ್ಟ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ '' ಭಾಗಗಳು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಅಸ್ಥಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಿತು. {{Citation needed|date=December 2009}}
[[ಚಿತ್ರ:Bombardamento Alessandria 1882.jpg|thumb|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ: ಬ್ರಿಟಿಷ್ ನೌಕಾ ಪಡೆಯಿಂದ ಮದ್ದುಗುಂಡುಗಳ ಸುರಿಮಳೆ.]]
619ರಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಸಸ್ಸನೀಡ್ ಪೆರ್ಶಿಯನ್ನರ ಪಾಲಾಗಿ ಉಳಿಯಿತು. ಆದರೂ ಬೈಜಂತೈನ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಹೆರ್ಕ್ಯುಲಿಯಸ್ 629ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡನು. 641 ರಲ್ಲಿ ಅರಬ್ಬರು ಜನರಲ್ ಅಮರ್ ಇಬನ್ ಅಲ್ -ಆಸ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ 14 ತಿಂಗಳ ಮುತ್ತಿಗೆಯ ನಂತರ ಆಕ್ರಮಿಸಿದರು.
1798ರಲ್ಲಿ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ನಪೋಲಿಯನ್ ^^ನ ಸೈನ್ಯದ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯಲ್ಲಿ  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೆಸರಾಯಿತು. ಫ್ರೆಂಚರ ಸೈನ್ಯಪಡೆ 2ನೇ ಜುಲೈ 1798ರಲ್ಲಿ ದಾಳಿಯನ್ನು ನಡೆಸಿ, ತನ್ನ ವಶದಲ್ಲಿಯೇ 1801ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟೀಷರ ಆಗಮನದವರೆಗೂ ಸುಪರ್ಧಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿತ್ತು.  ಬ್ರಿಟಿಷರು ಫ್ರೆಂಚರ ವಿರುದ್ಧ 21ನೇ ಮಾರ್ಚ್ 1801 ರಂದು ನಡೆದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಗೆಲುವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದರು. ಇದನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸಿ 2ನೇ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1801ರಲ್ಲಿ ನಗರಕ್ಕೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದಾಗ ತಲೆಬಾಗಿದರು. ಮೊಹಮ್ಮೆದ್ ಅಲಿ, ಈಜಿಪ್ಟಿನ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಓಟೋಮನ್ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಪುನರ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು 1810ರಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದನು. ಮತ್ತು 1850ರಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ತನ್ನ ಹಳೆಯ ವೈಭವಕ್ಕೆ ಮರಳಲಾರಂಭಿಸಿತು.&lt;ref&gt;&quot;ಆಧುನಿಕ &quot;{{cite |url=http://library.thinkquest.org/C0111760/modern.htm |accessdate=22 June 2010 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |archive-date=24 ಮೇ 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130524173744/http://library.thinkquest.org/C0111760/modern.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಜುಲೈ 1882ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ನೌಕಾಪಡೆಯ ಆಘಾತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿ ಆಕ್ರಮಣಕ್ಕೊಳಪಟ್ಟಿತು.  ಜುಲೈ 1954ರಲ್ಲಿ, ನಗರವು ಇಸ್ರೇಲಿ ಗುಂಡು ದಾಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿ, ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಇದನ್ನು ಲವೋನ್ ಕಾರ್ಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಕೆಲವೇ ತಿಂಗಳುಗಳ ನಂತರ {{When|date=August 2010}}, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಮನ್ಸ್ಹೇಯ್ಯ ಚೌಕದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಗಮಾಲ್ ಅಬ್ದೆಲ್ ನಸ್ಸೇರ್^^ನ ಹತ್ಯೆ ಪ್ರಕರಣವು ವಿಫಲ ಗೊಂಡಿತು.{{Citation needed|date=December 2009}}
ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಯುದ್ಧಗಳು ಮತ್ತು ಮುತ್ತಿಗೆಗಳು(ಆಕ್ರಮಣ) ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಸೇರಿದಂತೆ :{{Citation needed|date=December 2009}}
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಆಕ್ರಮಣ (47 ಬಿಸಿಇ ), ಸೀಸರ್ಸ್ ನಾಗರೀಕ ಯುದ್ಧ 
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಕದನ (30 ಬಿಸಿಇ ), ರೋಮನ್ ಗಣರಾಜ್ಯದ ಅಂತಿಮ ಯುದ್ಧ 
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಆಕ್ರಮಣ (619), ಬೈಜಂತೈನ್ -ಪೆರ್ಶಿಯನ್ ಯುದ್ಧಗಳು 
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಆಕ್ರಮಣ (641), ಬೈಜಂತೈನ್ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ರಶಿದುನ್ ಗೆಲುವು. 
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಕದನ, ಫ್ರೆಂಚ್ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರೀ ಯುದ್ಧಗಳು 
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಆಕ್ರಮಣ (1801), ಫ್ರೆಂಚ್ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರೀ ಯುದ್ಧಗಳು 
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ 1807ರ ವಿನೋದ ಪ್ರವಾಸ,ಫ್ರೆಂಚ್ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರೀ ಯುದ್ಧಗಳು 
== ಭೌಗೋಳಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರ/ಭೂಗೋಳ ==
=== ಹವಾಗುಣ/ವಾತಾವರಣ ===
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಶುಷ್ಕ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. (ಕೊಪ್ಪೆನ್/ಕೊಪೇನ್  ವಾತಾವರಣ ವಿಭಾಗ ''ಬಿ ಡಬ್ಲ್ಯು ಹೆಚ್ '' ),&lt;ref&gt;[http://koeppen-geiger.vu-wien.ac.at/pics/kottek_et_al_2006.gif ಕೊಎಪ್ಪೆನ್ -ಗಇಗೆರ್.vu-wien.ac.at]&lt;/ref&gt; ಆದರೆ ಉತ್ತರದ ಗಾಳಿಯ ನಡೆಯು, ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಮೇಲೆ ಬೀಸುವುದರಿಂದ, ಈ ನಗರಕ್ಕೆ ಹಿಂಟರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮರಳುಗಾಡಿಗಿಂತ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ವಾತಾವರಣವಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/14376/Alexandria/60049/Climate ಬ್ರಿಟನ್ನಿಕಾ  ಬ್ರಿಟನ್ನಿಕಾ. ಕಾಮ್ ]&lt;/ref&gt; ಈ ನಗರದ ವಾತಾವರಣ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ (ಸಿ ಎಸ್ ಎ ) ಗುಣಗಳನ್ನು, ಅಂದರೆ ಶಾಂತವಾದ ಮಳೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಚಳಿಗಾಲ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯ ವಾತಾವರಣದ ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲ ಹೆಚ್ಚಿನ ತೇವಾಂಶದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಜನವರಿ ಮತ್ತು  ಫೆಬ್ರವರಿ ತಿಂಗಳುಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಛಳಿಯ ಮಾಸಗಲಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ದಿನ ಗರಿಷ್ಟ ಉಷ್ಣ ಮಾಪನದ ವಿಲಕ್ಷಣತೆಯ ವಾತಾವರಣವಿರುತ್ತದೆ.{{convert|12|to|18|C|F|abbr=on}} ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾವು ಭೀಕರ ಪ್ರವಾಹಗಳು, ಮಳೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಆಣಿಕಲ್ಲು ಮಳೆಯನ್ನೂ ಸಹ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.   ಜುಲೈ ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಿಸಿಲು ಇದ್ದು, ವರ್ಷದ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಿಂಗಳುಗಳು ಒದ್ದೆಯಾದ ವಾತಾವರಣವಿದ್ದು, ಪ್ರತಿದಿನ ಸರಾಸರಿ ಗರಿಷ್ಟ ಉಷ್ಣತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. {{convert|30|°C|F|abbr=on|lk=out}}
{{Weather box
|location = Alexandria
|metric first = yes
|single line = yes
|Jan high C = 18.4
|Feb high C = 19.3
|Mar high C = 20.9
|Apr high C = 24.0
|May high C = 26.5
|Jun high C = 28.6
|Jul high C = 29.7
|Aug high C = 30.4
|Sep high C = 29.6
|Oct high C = 27.6
|Nov high C = 24.1
|Dec high C = 20.1
|year high C = 24.9
|Jan mean C = 13.8
|Feb mean C = 14.3
|Mar mean C = 15.9
|Apr mean C = 18.7
|May mean C = 21.6
|Jun mean C = 24.5
|Jul mean C = 26.3
|Aug mean C = 26.8
|Sep mean C = 25.5
|Oct mean C = 22.7
|Nov mean C = 19.2
|Dec mean C = 15.4
|year mean C = 20.4
|Jan low C = 9.1
|Feb low C = 9.3
|Mar low C = 10.8
|Apr low C = 13.4
|May low C = 16.6
|Jun low C = 20.3
|Jul low C = 22.8
|Aug low C = 23.1
|Sep low C = 21.3
|Oct low C = 17.8
|Nov low C = 14.3
|Dec low C = 10.6
|year low C = 15.8
|Jan precipitation mm = 55.2
|Feb precipitation mm = 29.2
|Mar precipitation mm = 14.3
|Apr precipitation mm = 3.6
|May precipitation mm = 1.3
|Jun precipitation mm = 0.01
|Jul precipitation mm = 0.03
|Aug precipitation mm = 0.1
|Sep precipitation mm = 0.8
|Oct precipitation mm = 9.4
|Nov precipitation mm = 31.7
|Dec precipitation mm = 52.7
|year precipitation mm = 201.6
|Jan precipitation days = 11.0
|Feb precipitation days = 8.9
|Mar precipitation days = 6.0
|Apr precipitation days = 1.9
|May precipitation days = 1.0
|Jun precipitation days = 0.04
|Jul precipitation days = 0.04
|Aug precipitation days = 0.04
|Sep precipitation days = 0.2
|Oct precipitation days = 2.9
|Nov precipitation days = 5.4
|Dec precipitation days = 9.5
|source 1 = [[World Meteorological Organization]] (UN)&lt;ref&gt;{{cite web
 |url=http://www.worldweather.org/059/c01268.htm
 |title=Weather Information for Alexandria
 |accessdate=
 |archive-date=2018-12-24
 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181224212644/https://worldweather.wmo.int/059/c01268.htm
 |url-status=dead
 }}&lt;/ref&gt;
|date=August 2010
}}
[[ಚಿತ್ರ:alexandria egypt.jpg|thumb|upright|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಿಂದ ಆಕಾಶಕ್ಕೆ,, ಮಾರ್ಚ್ 1990]]
=== ಪ್ರಾಚೀನ ನಗರದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ (ಸುತ್ತು) ===
ಗ್ರೀಕ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾವನ್ನು ಮೂರು ವಲಯಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ :
;ಬ್ರುಚಿಯಂ  
:ರಾಜ ಯೋಗ್ಯ ಅಥವಾ ಗ್ರೀಕ್^^ನ ಭಾಗ, ಈ ನಗರದ ಅದ್ಭುತ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.  ರೋಮನ್ನರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬ್ರುಚಿಯಂ ವಿಸ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟು, ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಅದನ್ನು 4 ಭಾಗಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.   ಹಲವು ಸಮಾನಾಂತರ ಬಡಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಗರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ ಸಬ್ಟರೆನಿಯನ್ ಕೆನಾಲ್ ನೀಡಲಾಯಿತು ;
;ಜ್ಯುಯಿಶ್  ಭಾಗ 
: ಈ ನಗರದ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
;ರಕೋಟೀಸ್ 
:ಹಳೆಯ ನಗರ ರಕೋಟೀಸ್ ಅನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಈಜಿಪ್ತರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ( ಕಾಪ್ಟಿಕ್ ''ರಾಕೋಟ್ '' &quot;ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ&quot;).
ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ಬೀದಿಗಳು ಕಮಾನು ಕಂಬಗಳ ಸಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಮತ್ತು ಪ್ರತೀ ಕಂಬವೂ ಅಗಲವಾಗಿದೆ, {{convert|60|m|ft}} ಹಾಗು ನಗರದಲ್ಲಿನ ಕೇಂದ್ರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚೇಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನ ಸೇಮ(ಅಥವಾ ಸೋಮ ) (ಅವನ ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಳ (ಮಸೀದಿ)) ತಲೆಯೆತ್ತಿದೆ. ಪ್ರೆಸೆಂಟ್ ಈ ಜಾಗವು ಈಗಿನ ನೇಬಿ ಡೆನಿಯಲ್ ಮಸೀದಿಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ; ಹೆಸರಾಂತ ಪೂರ್ವ- ಪಶ್ಚಿಮ &quot;ಕಾನೋಪಿಕ್ &quot; ಬಡಾವಣೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ,ಆಧುನಿಕ ಬೌಲೇವರ್ಡ್ ಡಿ ರೋಸೆಟ್ಟೆಗಿಂತ (ಈಗ ಶರಿಯಾ ಫೌಅದ್ )ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ರೊಸೆಟ್ಟ ಗೇಟ್ ಬಳಿ ಇದರ ಕಾಲುಹಾದಿ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಕಾಲುವೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಕಂಡು ಬಂದಿದ್ದು, ಆದರೆ ಉಳಿದಿರುವ ಬೀದಿ ಮತ್ತು ಕಾಲುವೆಗಳು 1899 ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಭೂ ಶೋಧಕರಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಪ್ರಾಚೀನ ನಗರದ ಭಾಗದಲ್ಲಿಯೇ ಇದು ಇದೆ.
ಫರೋಸ್ ದ್ವೀಪಕ್ಕಿಂತ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಇದ್ದು, ಇದು ಮುಖ್ಯ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸುಮಾರು ಒಂದು ಮೈಲಿ ಉದ್ದವಿರುವ ಸಮುದ್ರ ಗೋಡೆಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ.(1260 ಮಿ )ಮತ್ತು ''ಹೆಪ್ಟಸ್ಟೇಡಿಯನ್ '' (&quot;ಏಳು ಪ್ರಾಂಗಣ &quot; — ಗ್ರೀಕರ ಈ ''ಸ್ಟೇಡಿಯಂ''  ಉದ್ದಳತೆಯ ಮಾಪನದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 180&amp;nbsp;ಮಿ ) ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಭೂಮಿಯ ತುದಿಯಲ್ಲಿನ ಇಂದಿನ ಹೆಸರಾಂತ ಚೌಕ &quot;ಮೂನ್ ಗೇಟ್ &quot;ಬೆಳೆದು ತಲೆಯೆತ್ತಿದೆ.  ಆ ತುದಿಯಿಂದ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ &quot;ರಾಸ್ ಅಲ್ -ತೀನ್ &quot;ನಡುವೆ ಇದ್ದು, ಇದನ್ನು ಕೆಸರು ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಕಟ್ಟಿದ್ದು, ನಿಧಾನವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಅದರ ಗುರುತನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಿದೆ.  &quot;ರಾಸ್ ಅಲ್ -ತೀನ್ &quot; ಭಾಗವು ಫರೋಸ್ ದ್ವೀಪದ ಬಿಟ್ಟುಹೋದ ಭಾಗಗಳಾಗಿ ಉಳಿದಿವೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ಇರುವ ಸ್ಥಳವು ಸಮುದ್ರದ ವಾತಾವರಣದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಈ ಗುರುತಿನ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಹಾನ್ ಬಂದರು ಇದ್ದು, ಈಗ ಅದು ಕೊಲ್ಲಿಯಾಗಿ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿದೆ ; ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಯೂನೋಸ್ಟಾಸ್ ಬಂದರು ಇದೆ. ಒಳ ಭಾಗದಲ್ಲಿನ  ಕಿಬೋಟೋಸ್, ವಿಸ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು ಈಗ ಆಧುನಿಕ ಬಂದರಾಗಿದೆ.
ಸ್ಟ್ರಬೋಸ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ( 1ನೇ ಶತಮಾನ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಬಿಸಿ ) ಮುಖ್ಯ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಈ ರೀತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಹಡಗಿನಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ ಮಹಾನ್ ಬಂದರಿಗೆ ಎಣಿಕೆ ಮಾಡಿದಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
# ರಾಜರ ಅರಮನೆಗಳು, ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗದಿಂದ ನಗರದ ಸುತ್ತ ಇದ್ದು, ಲೋಚಿಯಸ್^^ನ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಮಹಾನ್ ಬಂದರಿನಿಂದ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಲೋಚಿಯಸ್ (ಆಧುನಿಕ ಫರಿಲ್ಲೋನ್ ) ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಸಮುದ್ರದ ಒಳಗೆ ಮುಳುಗಡೆಯಾಗಿದ್ದು, ಅರಮನೆ &quot;ಖಾಸಗಿ ಬಂದರು&quot; ಅಂಟಿರ್ರ್ಹೋದುಸ್ ದ್ವೀಪಗಳು ಕಾಣೆಯಾಗಿವೆ.  ಆಫ್ರಿಕಾದ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಭೂ ಭಾಗವು ಸವಕಳಿಯಾಗಿರುವುದು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶದಂತೆ ಇಲ್ಲಿಯ ಭೂಮಿ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ.
# ರಮ್ಲೇಹ್ ನಿಲ್ದಾಣದ ಬಳಿ ಆಧುನಿಕ 'ಹಾಸ್ಪಿಟಲ್ ಹಿಲ್' ಮೇಲೆ 'ಗ್ರೇಟ್ ಥಿಯೇಟರ್' ಇದೆ.  ಇದನ್ನು ಸೀಸರನು ತನ್ನ ಕೋಟೆಯನ್ನಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ನಗರದ ದಂಗೆಯನ್ನು ಫರ್ಸಲಾಸ್ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ತಡೆಯಲು ಸಹಾಯಕವಾಯಿತು. 
# ದಿ ಪೋಸಿಡಾನ್, ಅಥವಾ ಸಮುದ್ರ ದೇವತೆಯ  ದೇವಸ್ಥಾನ, ಥಿಯೇಟರ್^^ಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ.
#   ಮಾರ್ಕ್ ಅಂತೋನಿಯಿಂದ ಕಟ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಟಿಮೊನಿಯಂ.
# ದಿ ಎಂಪೋರಿಯಂ (ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ )
# ದಿ ಅಪೋಸ್ಟೆಸೆಸ್  (ಮ್ಯಾಗಜೈನ್ಸ್  )
# ದಿ ನವಾಲಿಯ (ಡಾಕ್ಕ್ಸ್), ಟಿಮೊನಿಯಂನ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದು, ಗುರುತಿನಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರದಾದ್ಯಂತವಿದೆ. 
# ಎಂಪೋರಿಯಂನ ಹಿಂದೆಯೇ ಗ್ರೇಟ್ ಸಿಸೆರಿಯಂ ಬೆಳೆಯಿತು. ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿಯೇ ಎರಡು ಮಹಾನ್ [[ಒಬೆಲಿಸ್ಕ್]] ನಿಂತಿತು. ಇದೇ “ಕ್ಲಿಯೋಪಾತ್ರಾಳ ನೀಡಲ್ಸ್ ” ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ನಂತರ ಇದನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್^^ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವು ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಪತ್ರಿಯರ್ಚಲ್ ಚರ್ಚ್ ಆಗಿದ್ದು, ದೇವಸ್ಥಾನದ ಪಳಿಯುಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ. ನಿಶ್ಚಿತ ಸಿಸೆರಿಯಂ, ಅಲೆಗಳಿಂದ ಇದರ ಭಾಗ ಹಾಳಾಗದೆ, ಮನೆಯ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ತಡೆ ಗೋಡೆಯ ಬಳಿ ಇವೆ. 
# ಜಿಮ್ನಾಸಿಯಂ ಮತ್ತು ಪಲೇಸ್ತ್ರ ಒಳ ಪ್ರದೇಶವು, ಬೌಲೆವರ್ದ್ ಡಿ ರೋಸೆಟ್ಟೆ ನಗರದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದ ಬಳಿಯಿದೆ; ಸ್ಥಳ ತಿಳಿದಿರುವುದಿಲ್ಲ.
# ಶನಿ ದೇವಾಲಯ ; ಸ್ಥಳ ತಿಳಿದಿರುವುದಿಲ್ಲ.
# ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರನ ಸಮಾಧಿ (ಸೋಮ ) ಪ್ತೋಲೇಮಿಯಾದ ಒಂದು ಸುತ್ತು ಬೇಲಿಯಲ್ಲಿ,ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ಹಾದಿಗಳ ವಿಭಜನೆಯಲ್ಲಿ.  
# ಅದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ತನ್ನ ಹೆಸರಾಂತ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮತ್ತು ಥಿಯೇಟರ್ ಇದ್ದು, ಸ್ಥಳ ತಿಳಿದಿರುವುದಿಲ್ಲ.
# ದಿ ಸೇರಾಪಿಯಂ,ಹೆಸರಾಂತ ಎಲ್ಲಾ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯನ್ ದೇವಾಲಯಗಳು.  ಸ್ಟ್ರಬೋ ಹೇಳುವಂತೆ ನಗರದ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ.ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ವಯ “ಪಂಪೇಯ್ಸ್ ಪಿಲ್ಲರ್ ”^^ನ ವರೆವಿಗೂ ಹೋಗಿದ್ದು, ಒಂದು ಸ್ವತಂತ್ರವಾದ ಸ್ಮರಣಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ನಗರವನ್ನು ಆಳಿದ  ಡಯೋಕ್ಲೆಟಿಯನ್ ^^ನ ನೆನಪಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
ಕೆಲವು ಇತರೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಹೆಸರು ಮುಖ್ಯ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಗೊತ್ತಾಗಿದ್ದು, ಅವುಗಳ ವಸ್ತು ಸ್ಥಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಹಿತಿಗಳಿವೆ. ಆದರೂ ಫರೋಸ್ ದ್ವೀಪದ ಪೂರ್ವ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಕಟ್ಟಡಗಳಂತೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿನ ಹೆಸರಾಂತ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್, ಪ್ರಪಂಚದ 7 ಅದ್ಭುತಗಳಲ್ಲಿ  ಒಂದಾಗಿದ್ದು, 138&amp;nbsp;ಮೀಟರ್ (450&amp;nbsp;ಅಡಿ )ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮೊದಲ ಪ್ತೊಲೆಮಿ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು, ಎರಡನೇ ಪ್ತೊಲೆಮಿಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮುಗಿದು, ಇದರ ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚ 800&amp;nbsp;ತಲೆಂತ್/ಟ್ಯಾ ಲೆಂಟುಗಳು. ಇದು ಮುಗಿಯಲು 12&amp;nbsp;ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲಾವಧಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದು, ನಂತರದ ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ^^ಗಳಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದೆ. ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಒಲೆಯಿಂದ ಬೆಳಕಿನ ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗಿದ್ದು,ಈ ಗೋಪುರವನ್ನು ಗಟ್ಟಿ ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳಿಂದ (ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲು)ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.   14ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಭೂಕಂಪದಿಂದಾಗಿ ಈ ಫರೋಸ್ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ನಾಶವಾಗಿದ್ದು, ಗೀಜಾದ ಮಹಾನ್ ಪಿರಮಿಡ್ ನಂತರದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಇದು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಫರೋಸ್^^ನಲ್ಲಿ ಹೆಫೆಸ್ತುಸ್ ದೇವಾಲಯ ಕೂಡ ಗುರುತಿನ ತುದಿಯಲ್ಲಿತ್ತು.
ಮೊದಲನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 180,000 ವಯಸ್ಕ ಪುರುಷ ನಾಗರೀಕರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ( ಪಪ್ಯರುಸ್ ದಿನಾಂಕದಿಂದ  32&amp;nbsp;ಸಿ ಇ),ಜೊತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಗುಲಾಮರು, ಹೆಂಗಸರು, ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಂದಾಜಿನಂತೆ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 500,000 ದಿಂದ 1,000,000, ದವರೆಗಿದ್ದು, [[ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿ|ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿಗಿಂತ]] ಮುಂಚೆ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಕಟ್ಟಿರದಿದ್ದ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದ್ದು, ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡದಾದ ಮುಂಚಿನ ನಗರವಾಗಿದ್ದು,ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.
== ಪ್ರಾಚೀನ ಅವಶೇಷಗಳು ==
[[ಚಿತ್ರ:Alex Sawary.jpg|thumb|upright|ರೋಮನ್ ಪಾಂಪೇಯ್ಸ್ ಕಂಬಗಳು.]]
ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಸತತವಾಗಿ ಯುಧ್ಧಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಾ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಬಹಳ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿನ ನಗರ ಈವರೆವಿಗೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ.  ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಜಮನೆತನದ ಮತ್ತು ನಾಗರೀಕ ಭೂಭಾಗಗಳು ಭೂಕಂಪದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಡೆಯಾಗಿದ್ದು,ಇನ್ನುಳಿದ ಭಾಗವನ್ನು ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಲಾಗಿದೆ. 
ರೋಮನ್ನರ ಹೆಸರಾಂತ ಕಂಬ ಸಾಲುಗಳಾದ &quot;ಪಂಪೇಯ್ಸ್ ಪಿಲ್ಲರ್(ಕಂಬ) &quot;,ಹೆಸರಾಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಸ್ಮಾರಕವಾಗಿದ್ದು  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಈಗಲೂ ಉಳಿದಿದೆ. ಇದು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಪ್ರಾಚೀನ ಯುದ್ಧ ತಾಣ (ಕೋಟೆ)ವಾಗಿದ್ದು,  ಅರಬ್ಬರ ಸ್ಮಶಾನದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ವಿನೀತ ಬೆಟ್ಟದ ಬಳಿ ಇದೆ. ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಇದು ದೇವಸ್ಥಾನದ ಭಾಗವೇ ಆಗಿತ್ತು. ಇದರ ಮೆಟ್ಟಲೂ ಸೇರಿದಂತೆ, ಇದು 30&amp;nbsp;ಮಿ (99&amp;nbsp;ಅಡಿ ) ಎತ್ತರ ; ಕೆಂಪು ಗ್ರಾನೈಟ್ ಶಿಲೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲಿಶ್ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ತಳದಲ್ಲಿ 2.7 ಮೀಟರ್ ಸುತ್ತಳತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ 2.4 ಮೀಟರ್ ಚೂಪಾಗಿದ್ದು, ಹಿಡಿಕೆಯು 88 ಅಡಿ ಎತ್ತರವಾಗಿದ್ದು, ಏಕಶಿಲೆಯ ಗ್ರಾನೈಟ್^^ನಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದು 132 ಕ್ಯುಬಿಕ್ ಮೀಟರ್ ಅಥವಾ ಅಂದಾಜು 396 ಟನ್ನುಗಳಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://touregypt.net/featurestories/sarapeiona.htm |title=The Sarapeion, including Pompay's Pillar In Alexandria, Egypt |publisher=Touregypt.net |date= |accessdate=19 January 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ದಿ ಪಿರಮಿಡ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಫಿನಕ್ಸ್, ದೇಸ್ ಮಾಂಡ್ ಸ್ತೆವೆರ್ತ್ ಅಂಡ್ (ವಾರದ ಸುದ್ದಿ ಪುಸ್ತಕ ವಿಭಾಗದ ಸಂಪಾದಕರುಗಳು) ಎಡಿಟರ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ನ್ಯೂಸ್ ವೀಕ್ ಬುಕ್ ಡಿವಿಷನ್  1971 ಪುಟ. 80-81&lt;/ref&gt; ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದ ಒಬೆಲಿಸ್ಕ್ ಅನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿದರೋ ಹಾಗೆಯೇ ಈ ಪಾಂಪೆಸ್ ಕಂಬಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿರಬಹುದಾಗಿದೆ. ರೋಮನ್ನರ  ಬಳಿ ಕ್ರೇನ್^^ಗಳು ಇದ್ದವಾದರೂ, ಇಷ್ಟು ಭಾರವನ್ನು ಎತ್ತುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಅವಕ್ಕೆ ಇರಲಿಲ್ಲ.  ರೋಗೆರ್ ಹಾಪ್ಕಿನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಕ್ ಲೆಹ್ರ್ನೆರ್ ಹಲವಾರು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿ  ಒಬೆಲಿಸ್ಕ್ ಅನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ, 25 ಟನ್ ತೂಕದ ಒಬೆಲಿಸ್ಕ್ ಅನ್ನು 1999 ರಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಮುಂದುವರಿದ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣದಾದ ಒಬೆಲಿಸ್ಕ್ ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಎರಡು ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ವಿಫಲವಾಗಿ 25 ಟನ್ ತೂಕದ ಒಬೆಲಿಸ್ಕ್ ಅನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.pbs.org/wgbh/nova/egypt/dispatches/990827.html |title=NOVA Online &amp;#124; Mysteries of the Nile &amp;#124; 27 August 1999: The Third Attempt |publisher=Pbs.org |date=27 August 1999 |accessdate=5 May 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ಟೈಮ್ ಲೈಫ್ ಕೊನೆಯ ನಾಗರೀಕತೆಯ ಸರಣಿಗಳು : ರಮ್ಸೆಸ್ II: ನೈಲ್ ನದಿಯ ವೈಭವ  (1993)ಪುಟ. 56-57&lt;/ref&gt; 4ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಈ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿ ನಾಶ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಬಿಶಪ್ಪನು ನೀಡಿದ ಶಾಸನದನ್ವಯ ಪಗನಿಸ್ಮ್(ಮೂರ್ತಿ ಪೂಜೆ) ಅನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲನೆ  ಮಾಡುವುದಾಗಿತ್ತು.   &quot;ಪಂಪೆಯ್ಸ್ ಕಂಬಗಳು &quot; ತಪ್ಪಾಗಿದ್ದು, ಪಂಪೆಯ್^^ಗೆ ಏನೂ ಆಗಬೇಕಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, 293 ರಲ್ಲಿ ಡಯೋಕ್ಲೆತಿಯನ್^^ಗಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದು,ಬಹುಶಃ ಡೊಮಿಶಿಯಸ್ ಡೊಮಿಟೇನಿಯಾಸ್ ನೆನಪಿಗೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಕ್ರೋಪೋಲಿಸ್^^ನ ತಳದಲ್ಲಿ ಸಬ್ಟರೇನಿಯನ್ ಬಳಕೆಗಳಾದ ಸೇರಪಿಯಂ ಇದ್ದವು. ಅಲ್ಲಿ ದೇವರ ರಹಸ್ಯಗಳು, ಸೇರಪಿಸ್ ವಿಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಲಂಕಾರಿಕ ಕೆತ್ತನೆ ಗೋಡೆಗಳು, ಹೆಚ್ಚು ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಉಗ್ರಾಣದ ಜಾಗವನ್ನು ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಿಗೆ ಒದಗಿಸಿದೆ.
''ಕಾಮ್ ಅಲ್ -ಶೋಕ್ಯುಫಾ '' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಕ್ಯಾಟ ಕಂಬ್ಸ್, ಕಂಬಗಳ ನೈರುತ್ಯದಿಂದ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದ್ದು,ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ತೊಡಕಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಿದ್ದು, ದೊಡ್ಡ ಸುತ್ತಳತೆಯಾಕಾರದ ಮಹಡಿ ಯನ್ನು ತಲುಪಿದ್ದು, 12 ಕೊಟಡಿಗಳಿದ್ದು, ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಕಂಬಗಳು, ಪ್ರತಿಮೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ವಾಕ್ಯ ರಚನೆಗಳು ರೋಮನ್ -ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗುರುತುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಸುಟ್ಟ ಗೂಡು ಮತ್ತು ಛೇಡಿಸುವ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡಿದ್ದು,ಹಾಗೆಯೆ ದೊಡ್ಡ ರೋಮನ್ -ಶೈಲಿಯ ಸಭಾ ಕೊಟಡಿಗಳು ಇದ್ದವು.ಅಲ್ಲಿ ಸತ್ತವರ ಸಂಬಂಧಿಕರ ನೆನಪಿನ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಭೋಜನವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.   1800 ರಲ್ಲಿ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ನಾಗರೀಕರು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವವರೆವಿಗೂ ಈ ಕ್ಯಾಟಕೂಂಬ್ಸ್ ಮರೆತು ಹೋಗಿತ್ತು.  
ಪ್ರಾಚೀನ ಭೂಗರ್ಭ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ಆವಿಷ್ಕಾರ ''ಕಾಮ್ ಅಲ್-ಡಿಕ್ಕ '',ಇದು ಪ್ರಾಚೀನ ನಗರದ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಥಿಯೇಟರ್ ಆಗಿದೆ. ಹಾಗು ರೋಮನ್ನರ ಸ್ನಾನದ ಮನೆಯಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
== ಪುರಾತತ್ವ/ಪ್ರಾಚೀನತೆ ==
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯ ಸಂಶೋಧನೆ, ಸತತ ಪರಿಶ್ರಮದಿಂದ ಆಗಿದ್ದು, ಸ್ಥಳೀಯ ಭೂಗರ್ಭ ಸಂಸ್ಥೆಯವರು, ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಸಹಾಯ ನೀಡಿದ್ದು, ಹಲವು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಂದಿ, ಅದರಲ್ಲಿಯೂ ಗ್ರೀಕರು ನಗರದ ಹೆಮ್ಮೆಯಾಗಿರುವುದು ಅವರ ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚರಿತ್ರೆಯಾಗಿದೆ. 
ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಹಿಂದಿನ ಮತ್ತು ಇಂದಿನ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸಮಯಾಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾದ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು ಭೂಗರ್ಭ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿರುತ್ತಾರೆ; ಡಿ. ಜಿ. ಹೋಗರ್ಥ್ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಸಂಶೋಧನಾ ನಿಧಿ ಮತ್ತು ಸಂಘದ ಪರವಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದು, ಹೆಲ್ಲೆನಿಕ್ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ 1895 ರಲ್ಲಿ ಬಡ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಜರ್ಮನಿಯ ಸಂಶೋಧನಾ ತಂಡವು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ (1898–1899)ಕೆಲಸ ಮಾಡಿವೆ. ಆದರೆ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಈ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಎರಡು ತೊಡಕುಗಳು ಎಂದರೆ; ಒಂದು ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಜಾಗದ ಅಭಾವ ಮತ್ತೊಂದು ನೀರಿನ ಒಳಗಿನ ಪ್ರದೇಶದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳು. 
ಪ್ರಾಚೀನ ನಗರದ ಮೇಲೆ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ, ಮಹಾನ್ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಧುನಿಕ ನಗರವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂದಿರುವುದರಿಂದ, ಹೊಸ ಜಾಗವನ್ನು ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಖರ್ಚಿನ ಭೀತಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಕ್ಲಿಯೋಪಾತ್ರ VII ರ ರಾಜ್ಯಾದಿ ನಿವೇಶನ ಭೂಕಂಪ ಮತ್ತು ಜಲ ಪ್ರಳಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿ ಹಾಗು ಎತ್ತರದ ಅಲೆಗಳು ಮಾಡಿದ ಹಾನಿಯಿಂದಾಗಿ ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ 4ನೇ ಶತಮಾನದ ಸಿಇ &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.underwaterdiscovery.org/Sitemap/Project/Alexandria/Default.aspx |title=Fgs Project Alexandria |publisher=Underwaterdiscovery.org |date= |accessdate=2010-06-14 |archive-date=2010-03-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100307175057/http://www.underwaterdiscovery.org/Sitemap/Project/Alexandria/Default.aspx |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಯಲ್ಲಿ ಕಾಲುವೆಗಳಂತಾಗಿವೆ. ಈ ನೀರಿನ ಆಳದ ವಿಭಾಗ, ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಹೆಲ್ಲೆನಿಸ್ಟಿಕ್ ನಗರವಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಅರಮನೆಯ ಸ್ಥಳವನ್ನು 1992 ರಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, ಈಗಲೂ ಸಹ ಅವಿರತವಾಗಿ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್^^ನ ಕೆಳನೀರಿನ ಭೂಗರ್ಭ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಫ್ರಂಕ್ಕ್ ಗೋಡ್ಡಿಯೋ ಮತ್ತು ಅವನ ತಂಡ ಉತ್ಖನನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/203470.stm |title=Divers probe underwater palace |publisher=BBC News |date=28 October 1998 |accessdate=19 January 2009}}&lt;/ref&gt; ಇದು ಸಿಸೇರಿಯನ್ನನನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದಿದೆ. ಕೆಲವು ವಾದವಿವಾದಗಳಿಂದಾಗಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಇದನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಗಿದ್ದು,&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/940333.stm |title=New underwater tourist attraction in Egypt |publisher=BBC News |date=24 September 2000 |accessdate=19 January 2009}}&lt;/ref&gt; ಜಾಗವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕೆಳ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಈಶಾನ್ಯ ಮತ್ತು ನೈಋತ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕೆಳ ಪದರ ವನ್ನು ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ರೋಮನ್ನರ ಯುಕ್ತಿಯು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಡಾ. ಜಿ. ಬೊಟ್ಟಿ, ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಾಹಾಲಯದ ಮಾಜಿ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸಾಧಿಸಿದ್ದು, “ಪಂಪೆ ಕಂಬಗಳ ” ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಹೊರ ಮೈದಾನ ಪ್ರದೇಶ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಇದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಉಪ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಅಥವಾ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಇವು ಸೆರಾಪಿಯಂನ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಕ್ಯಾಟಕಂಬ್ಸ್ ಮತ್ತು ''ಕೊಲಂಬರಿಯ    '' ಗಳನ್ನೂ ತೆರೆಯಲಾಗಿದ್ದು, ಅವುಗಳು ದೇವಸ್ಥಾನಗಳ ಅನುಬಂಧಗಳಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಶೇಷವಾದ ಗುಣಮಟ್ಟವಿದ್ದು,ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಈಗ ಕೃತಕವಾಗಿ ಬೆಳಕನ್ನು ಹಾಕಿ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ನೋಡಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. 
ಈ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಸ್ತುವೆಂದರೆ ಮಹಾನ್ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಅಗ್ನಿಶಿಲೆಯ ಎತ್ತು. ಬಹುಶಃ ಈ ವಸ್ತುವು ಸೆರಾಪಿಯಂನ್ನರ ಆರಾಧನೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದಿರಬಹುದು.  ಇತರ ಕ್ಯಾಟಕಂಬ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಿನಾರ್^^ಗಳು ಕಾಮ್ ಅಲ್ -ಶೋಕಾಫ್ ^^ನಲ್ಲಿ (ರೋಮನ್ ) ಮತ್ತು ರಾಸ್ ಅಲ್ -ತೀನ್ (ಬಣ್ಣಗಳಿಂದ ) ಜನತೆಗೆ ತೆರೆದಿಡಲಾಗಿದೆ.
ಜರ್ಮನಿಯ ತಂಡವು ಪ್ತೊಲೆಮೈಕ್ ಕೊಲೋನ್ನೇಡಿನ ಉಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ನಗರದ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗದ ಬೀದಿಗಳನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿರುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ. ''ಕೋಮ್ ಅಲ್ -ಡಿಕ್ಕ '' ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಹೋಗರ್ಥ್ ನಡೆಸಿದ್ದು, ರೋಮನ್^^ರ ಕೋಟೆಯ ಅಥವಾ ಪೆನಿಯಂ ಮಸೀದಿಯ ಭಾಗಗಳಾಗಿವೆ.
ಈ ಹೊಸ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ಪೆಟ್ರಿಯಾರ್ಕಲ್ ಉಳಿಕೆಗೆ, ಹೂಳು ತೆಗೆಯುವ ಹಡಗಿಗೆ ದಾರಿಯಾಗಿ, ಆಧುನಿಕ ಕಟ್ಟಡಗಳ ತಳಪಾಯ ಎಲ್ಲೋ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ವಸ್ತುಗಳ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ.   ಭೂಮಿಯ ಒಳಗಿನ ಆಸ್ತಿ ನಿಸ್ಸಂಶಯವಾಗಿ ಬೆಲೆ ಕಟ್ಟಲಾಗದ್ದು; ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಂದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಹೊರಗಡೆ, ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಮತ್ತು &quot;ಪಾಂಪೆ ಕಂಬಗಳ &quot; ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಪ್ರಾಚೀನತೆ ಕಂಡು ಬರುವುದಿಲ್ಲ.  ಸ್ಥಳೀಯ ಟೊಂಬ್ -ರಾಬರ್ಸ್, ವೆಲ್ -ಸಿಂಕರ್ಸ್, ಡ್ರೆಡ್ಜರ್ಸ್, ಮತ್ತು ಅದೇ ತರಹದ್ದು, ಬಹುಶಃ ಬೆಲೆಯುಳ್ಳ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಸಮಯಾಸಮಯದಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿಯವರ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. 
== ಆಧುನಿಕ ನಗರ ==
=== ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ===
[[ಚಿತ್ರ:Alexandria 12-9-2005 3.JPG|thumb|350px|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ.]]
[[ಚಿತ್ರ:Statue of Alexandria the Great.jpg|thumb|right|ಮಹಾನ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್^^ನ ಮೂರ್ತಿಯು ಬುಕೆಫಳುಸ್ ಕುದುರೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು,  ರೆಕ್ಕೆಯುಳ್ಳ ಗ್ರೀಕ್ ವಿಜಯದೇವತೆಯ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದು, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನ ಕೋಮ್ ಎಲ್ ಡೆಕ್ಕ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಗ್ರೀಕ್ ಕಾರ್ನರ್^^ಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವಂತಿದೆ.]]
ಆಧುನಿಕ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾವನ್ನು 6 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ: 
* '''ಅಲ್ -ಮೊಂತಜ ''' ಜಿಲ್ಲೆ : ಜನಸಂಖ್ಯೆ 1,190,287
* '''ಶರಕ್ (ಪೂರ್ವ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ)''' ಜಿಲ್ಲೆ: ಜನಸಂಖ್ಯೆ 985,786 :  
* '''ವಾಸ್ಸತ್ (ಮಧ್ಯ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ )''' ಜಿಲ್ಲೆ: ಜನಸಂಖ್ಯೆ : 520,450
* '''ಅಲ್ -ಅಮ್ರಿಯ ''' ಜಿಲ್ಲೆ: ಜನಸಂಖ್ಯೆ 845,845
* '''ಅಗಮಿ (ಪಶ್ಚಿಮ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ )''' ಜಿಲ್ಲೆ: ಜನಸಂಖ್ಯೆ 386,374 ) : 
* '''ಅಲ್ -ಗೊಮ್ರೋಕ್ '''  ಜಿಲ್ಲೆ: ಜನಸಂಖ್ಯೆ 145,558
ಎರಡು ನಗರಗಳು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾನೂನು ಶಕ್ತಿಯ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿದ್ದು, ಈ ಎರಡೂ ನಗರಗಳೂ ಸೇರಿ ಮೆಟ್ರೋ ಪಾಲಿಟನ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
* '''ಬೋರ್ಗ್ ಅಲ್ -ಅರಬ್ ನಗರ/ಪಟ್ಟಣ ''' : ಜನಸಂಖ್ಯೆ 186,900
* '''ನ್ಯೂ ಬೋರ್ಗ್ ಅಲ್ -ಅರಬ್  ನಗರ ''' : ಜನಸಂಖ್ಯೆ 7,600
=== ನೆರೆ-ಹೊರೆಯವರುಗಳು ===
ಅಗಮಿ, ಅಮ್ರೆಯ, ಅನ್ಫೌಷಿ, ಅಸ್ಸಫ್ರ, ಅತ್ತರಿನ್, ಅಜ್ಯರಿತ (ಅಕ ''ಮಜ್ಯರಿತ '' ; ಮೂಲತಃ ''ಳಜರೆಟ್ಟೆ  '' ), ಬಾಬ್ ಸಿದರ, ಬಹರಿ, ಬಚ್ಚಸ್, ಬೋಲ್ಕ್ಲಿ  (ಬೋಕ್ಲ ), ಬರ್ಗ್ ಎಲ್ -ಅರಬ್, ಕ್ಯಾಂಪ್ ಷೆಜರ್, ಕ್ಲಿಯೋಪಾತ್ರ, ದೆಖಿಲ, ಡೌನ್ ಟೌನ್, ಈಸ್ಟರ್ನ್ ಹಾರ್ಬರ್, ಫ್ಲೆಮಿಂಗ್, ಗಬ್ಬರಿ (ಅಕ : ''ಕ್ವಾಬ್ಬರಿ '', ''ಕ್ಯುಬ್ಬರಿ '', ''ಕಬ್ಬರಿ '' ), ಗಯಾನಕ್ಲಿಸ್, ಗ್ಲಿಮ್  (ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ''ಗ್ಲ್ಯಮೇನೋಪೌಲೋಸ್ '' ), ಗುಮ್ರೋಕ್ (ಅಕ ''ಅಲ್ -ಗೊಮ್ರೋಕ್ '' ), ಹದರ, ಇಬ್ರಹಿಮೆಯ, ಕಿಂಗ್ ಮರಿಔತ್, ಕಾಫರ್ ಅಬ್ದು, ಕರ್ಮೌಸ್, ಹಾಗೂ ತಿಳಿದಿರುವಂತೆ ''ಕರ್ಮೌಜ್ '', ಕೋಮ್ ಎಲ್ -ದಿಕ್ (ಅಕ ''ಕೋಮ್ ಎಲ್ -ಡೆಕ್ಕ '' ), ಲಬ್ಬನ್, ಲುರೆಂತ್, ಲೌರನ್, ಮಾಮೌರ ಬೀಚ್, ಮಾಮೌರ, ಮಫ್ರೌಜ, ಮಂದಾರ, ಮನ್ಷಿಯ್ಯ, ಮೇಕ್ಸ್, ಮಯಾಮಿ, ಮೊಂತಜ, ಮುಹರ್ರಂ ಬೇಯ್, ಮುಸ್ತಫಾ ಕಮೆಲ್, ರಮ್ಲೆಹ್ (ಅಕ ''ಎಲ್ -ರಮ್ಲ್ '' ), ರಾಸ್ ಎಲ್ -ತೀನ್, ರಶ್ದಿ, ಸಬ ಪಾಶ, ಸ್ಯಾನ್ ಸ್ತೆಫಾನೋ, ಶತ್ಬಿ, ಸ್ಚುತ್ಜ್, ಸಿಡಿ ಬಿಶ್ರ್, ಸಿಡಿ ಗಬೇರ್, ಸ್ಮೌಹ, ಸ್ಪೋರ್ಟಿಂಗ್, ಸ್ತನ್ಲೆಯ್, ಸ್ಯೌಫ್, ಥರ್ವತ್, ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ವರ್ದೆಯನ್, ವೆಸ್ಟೆರ್ನ್ ಹರ್ಬೌರ್ ಮತ್ತು ಜಿಜಿನಿಯ.
=== ಚೌಕಗಳು ===
* (ಅಹ್ಮೆದ್ ) ಒರಬಿ ಚೌಕ (ಮನ್ಷೆಯ ಚೌಕ ), ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನಲ್ಲಿ.
* ಸಾದ್ ಜಘ್ಳುಲ್ ಚೌಕ, ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನಲ್ಲಿ.
* ತಹ್ರಿರ್ ಚೌಕ (ಹಿಂದಿನ ''ಮೊಹಮ್ಮೆದ್ ಅಲಿ ಚೌಕ '', ಮೂಲತಹ ''ಪ್ಲೇಸ್ ದೇಸ ಕಾಂಸುಲ್ಸ್ '' ), ಡೌನ್ ಟೌನ್ ನಲ್ಲಿ 
* ಅಹ್ಮೆದ್ ಜೆವಿಲ್ ಚೌಕ, ವಬೌರ್ ಎಲ್ ಮಯಃ ಹತ್ತಿರ.
=== ಅರಮನೆಗಳು ===
* ಮೊಂತಜ ಅರಮನೆ, ಮೊಂತಜ {/೧ }ದಲ್ಲಿ.
* ರಸ ಎಲ್ -ಟಿನ್ ಅರಮನೆ, ರಸ ಎಲ್ -ಟಿನ್ 
* ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಅರಮನೆ, ಮಾಮೌರದಲ್ಲಿ 
=== ಮನೋರಂಜನೆಗಳು ===
* ಮಂತಾಜ ರಾಯಲ್ ಹೂದೋಟಗಳು 
* ಅಂತೊಂಯಾದೆಸ್ ಉದ್ಯಾನವನ 
* ಶಲ್ಲಲತ್ ಹೂದೋಟಗಳು 
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಮೃಗಾಲಯ 
* ಗ್ರೀನ್ ಪ್ಲಾಜ 
* ಫ್ಯಾಂಟಸಿ ಲ್ಯಾಂಡ್ 
* ಮಾಮೌರ ಬೀಚ್, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ 
* ಮರಿನ ವಿಲೇಜ್ 
&lt;gallery&gt;
File:Musee national - alexandrie facade vue large.JPG|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ  
File:Misr Train Station, Alexandria.jpg|ಎಂಐಎಸ್ಆರ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ 
File:Abu el-Abbas el-Mursi Mosque in Alexandria.jpg|ಅಬು ಎಲ್ ಅಬ್ಬಾಸ್ ಮಸ್ಜಿದ್ (ಮಸೀದಿ )
File:Alexandria-Sawary.jpg|ಎಲ್ ಸವಾರಿ ಕಾಲಂ.
File:Stanley Bridge.jpg|ಸ್ಟ್ಯಾನ್ಲೇಯ್ ಸೇತುವೆ.  
&lt;/gallery&gt;
== ಧರ್ಮ ==
=== ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ ===
[[ಚಿತ್ರ:StCatherineChurchAlexandria.jpg|thumb|ಮನ್ಷೆಯಾದಲ್ಲಿ ಸೈಂಟ್ ಕ್ಯಾಥೆರಿನ್^^ನ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಚರ್ಚ್.]]
[[ಚಿತ್ರ:Eliyahu Hanavi Synagogue in Alexandria.jpg|thumb|ಎಲಿಯಹು ಹಣವಿ ಸ್ಯ್ನಗೋಗ್ಯು]]
ರೋಮ್ ನಂತರ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿಯೇ ಹೆಚ್ಚಿನ [[ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ|ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರನ್ನು]] ಹೊಂದಿದ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಪೋಪ್ ''ಸಮಾನಾಂತರದಲ್ಲಿ '' ಎರಡನೆಯವರಾಗಿದ್ದು, ಬಿಷಪ್ ನಂತರ ರೋಮ್ ಎರಡನೆಯವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. [[ರೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ರೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ 430 ರವರೆವಿಗೂ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು.  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಇಗರ್ಜಿಯ  ಅಧಿಕಾರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತ್ತು.  ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಡಾನ್ ಪರಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ 451 ಸಿಇ ಯಲ್ಲಿ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಇಗರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ  ಎರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ  ಮಿಯಫಿಸೈಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮೆಲ್ಕೈಟ್ಸ್ ^^ಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಮಿಯಫಿಸೈಟ್ಸ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಚರ್ಚಿನ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿತು. ಮೆಲ್ಕೈಟ್ಸ್  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಚರ್ಚಿನ ಗ್ರೀಕ್ ಮೂಲವಾದಿಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಟಸ್ಟೆಂಟ್ ಪಾದ್ರಿಗಳು ಚರ್ಚಿನ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮದ ಹಾದಿಗೆ ಮತಾಂತರಿಸಿದರು. 
ಇಂದು, ಪಿತೃ ಪ್ರಧಾನ ಸ್ಥಾನವಾದ ಪೋಪ್ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳ ಇಗರ್ಜಿಯು  ಸಂತ ಮಾರ್ಕ್ ಕ್ಯಾಥೆಡ್ರಲ್ ರಮ್ಲೆಹ್^^ನಲ್ಲಿದೆ.  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಕಾಪ್ಟಿಕ್ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳ ಇಗರ್ಜಿನಲ್ಲಿ ಪೋಪ್ ಸಿರಿಲ್ I  ಕ್ಲಿಯೋಪಾತ್ರದ ಇಗರ್ಜಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಸಂತ ಜಾರ್ಜರ ಇಗರ್ಜಿ ಸ್ಪೋರ್ಟಿಂಗ್^^ನಲ್ಲಿ, ಸಂತ ಮಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಪೋಪ್ ಪೀಟರ್ I ಇಗರ್ಜಿಯು ಸಿಡಿ ಬಿಷರ್^^ನಲ್ಲಿ, ಸಂತ ಮೇರಿ  ಇಗರ್ಜಿ ಅಸ್ಸಫ್ರದಲ್ಲಿ, ಸಂತ ಮೇರಿ ಇಗರ್ಜಿ ಜಿಯನಕ್ಲಿಸ್^^ನಲ್ಲಿ, ಸಂತ ಮಿನ ಇಗರ್ಜಿ ಫ್ಲೆಮಿಂಗ್^^ನಲ್ಲಿ, ಸಂತ ಮಿನ ಇಗರ್ಜಿ ಮಂದಾರದಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಸಂತ ಟೆಕಲ್ ಹೇಮಾನಾಟ್ ಇಗರ್ಜಿ ಇಬ್ರಹಿಮಿಯದಲ್ಲಿದೆ. 
ಬಹು ಮುಖ್ಯವಾದ ಗ್ರೀಕ್ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಇಗರ್ಜಿಗಳು ಎಂದರೆ : ಸಂತ ಅನರಗ್ಯ್ರಿ ಇಗರ್ಜಿ, ಅನ್ನನ್ಸಿಯೇಶನ್ ಇಗರ್ಜಿ [[ಸಂತ ಅಂತೋಣಿ|ಸಂತ ಅಂತೋನಿ]] ಇಗರ್ಜಿ, ಅರ್ಚಂಗೆಲ್ಸ್ ಗೇಬ್ರಿಯಲ್ ಮತ್ತು ಮೈಕ್ಹೇಲ್ ಇಗರ್ಜಿ, ಸಂತ ಕ್ಯಾಥೆರಿನ್ ಇಗರ್ಜಿ, ಮನ್ಷೆಯಾದ ಕ್ಯಾಥೆಡ್ರಲ್ ಡಾರ್ಮಿಶಿಯನ್, ಡಾರ್ಮಿಶಿಯನ್ ಇಗರ್ಜಿ, ಪ್ರವಾದಿ ಎಲಿಜಃ ಇಗರ್ಜಿ, ಸಂತ ಜಾರ್ಜ್ ಇಗರ್ಜಿ, ಇಬ್ರಹಿಮೆಯನಲ್ಲಿನ ಇಮ್ಮಕ್ಯುಲೆಟ್ ಕಾನ್ಸೆಪ್ಶನ್ ಇಗರ್ಜಿ, ಫ್ಲೆಮಿಂಗ್^^ನಲ್ಲಿನ ಸಂತ ಜೋಸೆಫ್ ಇಗರ್ಜಿ, ಸಂತ ಜೋಸೆಫರ ಅರಿಮಥಿಯ ಇಗರ್ಜಿ, ಸಂತ ಮಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಸಂತ ನೆಕ್ಟಾರಿಯಸ್ ಚಾಪೆಲ್ ರಮ್ಲೆಹ್, ಸಂತ ನಿಕ್ಹೋಲಾಸ್ ಇಗರ್ಜಿ, ಸಂತ ಪರಸ್ಕೆವಿ ಇಗರ್ಜಿ,ರಮ್ಲೆಹ್ ^^ನಲ್ಲಿನ ಸಂತ ಸವ ಕ್ಯಾಥೆಡ್ರಲ್, ಮತ್ತು ಸಂತ ಥಿಯೋದೋರ್  ಚಾಪೆಲ್. ಗ್ರೀಕ್ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ರಷ್ಯನ್ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳ ಇಗರ್ಜಿ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಸಂತ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ನೆವಸ್ಕಿ ಯಲ್ಲಿ ರಷ್ಯನ್ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ಜನಾಂಗ ಈ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.
ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸುವ  ಸಂತ ಕ್ಯಾಥೆರಿನ್ ಇಗರ್ಜಿ ಮನ್ಶೇಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕ್ಲಿಯೋಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಜೆಸ್ಯುಟ್ಸ್ ಇಗರ್ಜಿ ಆಗಿದೆ.
ಶತ್ಬಯ್ ^^ನಲ್ಲಿ ಸಂತ ಮಾರ್ಕ್ ಇಗರ್ಜಿಯು, ಸಂತ ಮಾರ್ಕ್ ಕಾಲೇಜಿನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ, ಬಹು ವಿಧದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಕೃತಿಯಾಗಿ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಅನ್ವಯ ಕಾಪ್ಟಿಕ್ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಮತ್ತು ಕಾಪ್ಟಿಕ್ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.(ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪೂಜೆ)
=== ಇಸ್ಲಾಂ ===
[[ಚಿತ್ರ:Abu el-Abbas el-Mursi Mosque in Alexandria.jpg|thumb|200px|right|ಅಲ್ -ಮುರ್ಸಿ ಅಬುಲ್ -'ಅಬ್ಬಾಸ್ ಮಸೀದಿ]]
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಬಹಳಷ್ಟು ನಾಗರೀಕರು [[ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮ|ಇಸ್ಲಾಂ]] ಧರ್ಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯ ಮಸೀದಿಯು ಅಬು ಎಲ್ -ಅಬ್ಬಾಸ್ ಎಲ್ -ಮುರ್ಸಿ ಮಸೀದಿಯು ಅನ್ಫೌಷಿಯಾದಲ್ಲಿದೆ. ನಗರದ ಇತರ ಗುರುತರ ಮಸೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಿ ಇಬನ್ ಅಬಿ ತಾಲಿಬ್ ಮಸೀದಿ  ಸೋಮೌಹದಲ್ಲಿ, ಬಿಲಾಲ್ ಮಸೀದಿ, ಎಲ್ -ಗಮೀ ಎಲ್ -ಬಹರಿ  ಮಂದಾರದಲ್ಲಿ, ಹಾತೆಮ್ ಮಸೀದಿ ಸೋಮೌಹದಲ್ಲಿ, ಹೋಡ ಎಲ್ -ಇಸ್ಲಾಂ ಮಸೀದಿ ಸಿಡಿ ಬಿಷರ್^^ನಲ್ಲಿ, ಎಲ್ -ಮೊವಸಹ್ ಮಸೀದಿ ಹಡರದಲ್ಲಿ, ಷರ್ಕ ಎಲ್ -ಮದಿನಾ ಮಸೀದಿ ಮಿಯಾಮಿಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ -ಶೋಹದಾ ಮಸೀದಿ ಮೊಸ್ತಫಾ ಕಮೇಲ್^^ನಲ್ಲಿ, ಕ್ವೈಡ್ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಮಸೀದಿ, ಯೆಹಿಯ ಮಸೀದಿ ಜಿಜಿನ್ಯ, ಸಿಡಿ ಗಬೇರ್ ಮಸೀದಿ  ಸಿಡಿ ಗಬೇರ್^^ನಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಸುಲ್ತಾನ್ ಮಸೀದಿಗಳೂ ಸೇರಿದೆ.
=== ಯೆಹೂದ್ಯ ಧರ್ಮ ===
ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಜ್ಯುಯಿಶ್ ಜನಾಂಗ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನದಲ್ಲಿದ್ದು, ಅರಬ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯರು [[ಇಸ್ರೇಲ್|ಇಸ್ರೇಲಿಗೆ]], [[ಫ್ರಾನ್ಸ್|ಫ್ರಾನ್ಸ್^^ಗೆ]], [[ಬ್ರೆಜಿಲ್|ಬ್ರೆಜಿಲ್^^ಗೆ]] ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ 1950 ಮತ್ತು 1960 ರಲ್ಲಿ ಕಾಲಿಟ್ಟ ಮೇಲೆ ಜ್ಯುಯಿಶ್ ಜನಾಂಗದ ಅಧಃಪತನವಾಯಿತು. ಬಹು ಮುಖ್ಯವಾದ ಯಹೂದ್ಯರ ಆರಾಧನಾ ಸ್ಥಾನ /ದೇವಸ್ಥಾನ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಎಲಿಯಾಹು ಹನವಿ ಆರಾಧನಾ ಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ.
== ಶಿಕ್ಷಣ/ವಿದ್ಯಾಭಾಸ ==
=== ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ===
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉನ್ನತ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಇವೆ.  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವು ಒಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವಾಗಿದ್ದು, ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ಪದ್ಧತಿಯ ಉನ್ನತ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಹಲವಾರು ವಿಷಯಗಳು ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಬಹು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಷಯ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ,ಅರಬ್ ಶಿಕ್ಷಣದ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ನಾವಿಕ ಸಾರಿಗೆ  ಒಂದು ಅರೆ-ಖಾಸಗಿ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಕೆಳ-ಡಿಗ್ರಿ ಮಟ್ಟದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಭೋಧಿಸುತ್ತಿದೆ. ಯುನಿವೆರ್ಸೈಟ್ ಸೆಂಘೋರ್ ಒಂದು ಖಾಸಗಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವಾಗಿದ್ದು, ಮಾನವೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಬಗೆಗಿನ ವಿಷಯವನ್ನು ಸಹ ಭೋಧಿಸುತ್ತದೆ. ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಇವು ಗಮನದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿವೆ.  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಇತರ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ(ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ)(ಎ ಐ ಟಿ ) ಮತ್ತು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಫರೋಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳು ಸೇರಿವೆ.
=== ಶಾಲೆಗಳು ===
[[ಚಿತ್ರ:ISJA.jpg|thumb|ಸೈನ್ಟೆ ಜೆಂನೆ -ಅಂತಿದೆ ಸಂಸ್ಥೆ]]
[[ಚಿತ್ರ:Lycee Francais d'Alexandrie 2001.JPG|thumb|ಲ್ಯಸೀ ಅಲ್ -ಹೊರ್ರೆಯ,ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ]]
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಇದ್ದು, ಬಹಳ ಹಿಂದಿನ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.  ಮೊದಲನೇ ವಿದೇಶಿ ಶಾಲೆಯು 19ನೇ ಶತಮಾನದ ಆದಿ ಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದು, ಫ್ರೆಂಚ್ ಪಾದ್ರಿಗಳು ಫ್ರೆಂಚ್ ಕೃಪಾಪೋಷಿತ ಶಾಲೆಗಳಿಂದ ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ನರನ್ನು ವಿದ್ಯಾವಂತರನ್ನಾಗಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು.  ಇಂದಿನ ಬಹು ಮುಖ್ಯವಾದ ಫ್ರೆಂಚ್ ಶಾಲೆಯು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಪಾದ್ರಿಗಳಿಂದ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಕಾಲೇಜ್ ಡೇ ಲಾ ಮೇರೆ ಡೇ ಡಿಯು, ಕಾಲೇಜ್ ನೋಟ್ರೆ ಡೇಮ್ ಡೇ ಸಿಯಾನ್, ಕಾಲೇಜ್ ಸಂತ ಮಾರ್ಕ್, ಎಕಾಲೆಸ್ ಡೆಸ್ ಸೊಯುರ್ಸ್ ಫ್ರನ್ಸಿಸ್ಕೈನೆಸ್ (4 ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಶಾಲೆಗಳು ), ಎಕಾಲೆ ಗೆರಾರ್ಡ್, ಎಕಾಲೆ ಸಂತ ಗೆಬ್ರಿಅಲ್, ಎಕಾಲೆ ಸಂತ -ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ದೇ ಪಾಲ್, ಎಕಾಲೆ ಸಂತ ಜೋಸೆಫ್, ಎಕಾಲೆ ಸಂತ ಕ್ಯಾಥೆರಿನ್, ಮತ್ತು  ಸಂತ ಜೆನ್ನೇ-ಅನ್ಟೈಡ್ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾಗಿವೆ.. ಫ್ರೆಂಚರ ಧರ್ಮದ(ಲೈಕ್ )ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಲೈಸೀ ಎಲ್ -ಹೊರ್ರೆಯವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಿತು. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಪದ್ಧತಿಯ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದ್ದು,ಈಗ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲೆಯಾಗಿ ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರದ ಸುಪರ್ಧಿಯಲ್ಲಿದೆ.  ಫ್ರೆಂಚ್ ವಿದ್ಯಾ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿರುವ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಶಾಲೆಯೆಂದರೆ ಎಕೋಲ್ ಚಂಪೋಲಿಯನ್. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದಲ್ಲಿನ ಫ್ರೆಂಚಿನ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ.
ಫ್ರೆಂಚ್ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದಲ್ಲಿನ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಶಾಲೆಗಳು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಇದ್ದು ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗುತ್ತಿವೆ. ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯ ಶಾಲೆಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಅಮೆರಿಕನ್ ಶಾಲೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ, ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಶಾಲೆ, ಮಾಡ್ರನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಶಾಲೆ, ಸೇಕ್ರೆಡ್ ಹಾರ್ಟ್ ಗರ್ಲ್ಸ್ ' ಶಾಲೆ (ಎಸ್ ಹೆಚ್ ಎಸ್ ), ಸ್ಕೂಜ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಶಾಲೆ, ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಕಾಲೇಜ್, &lt;br /&gt;ಹುಡುಗಿಯರಿಗಾಗಿ ಎಲ್ ಮನಾರ್ ಭಾಷಾ ಶಾಲೆ (ಎಂ.ಇ.ಜಿ.ಎಸ್ ) ಮುಂಚಿತವಾಗಿ (ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಫಾರ್ ಗರ್ಲ್ಸ್ ), ಕೌಮೆಯ ಭಾಷಾ ಶಾಲೆ  (ಕೆ ಎಲ್ ಎಸ್ ), ಎಲ್ ನಸರ್ ಬಾಯ್ಸ್ ಸ್ಕೂಲ್ (ಇ ಬಿ ಎಸ್ ), ಮತ್ತು ಎಲ್ ನಸರ್ ಗರ್ಲ್ಸ್ ಕಾಲೇಜ್ (ಇ ಜಿ ಸಿ ). ಈ ಎಲ್ಲಾ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ನಸ್ಸೇರ್ ^^ನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಕರಣ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳು ಈಗ ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲೆಗಳಾಗಿದ್ದು, ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ವಿದ್ಯಾ ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿವೆ.
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಒಂದೇ ಜರ್ಮನಿಯ ಶಾಲೆಯು ಡುತ್ಸ್ಚೆ ಸ್ಚುಲೇ  ದೇರ್ ಬೋರ್ರೋಮರಿನ್ನೇನ್ (ಡಿ ಎಸ್ ಬಿ ಸಂತ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಬೋರ್ರೋಮೆ ).
2009 ರಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಮಾಂಟೆಸರಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಂಟೊಸ್ಸರಿ ವಿದ್ಯಾಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಮೊದಲಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.
ಗಮನಿಸಿ : ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಹೆಸರಾಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ, ಅಲ್ ಅಬಸ್ಸಿಯ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ, ಗಮಲ್ ಅಬ್ದೆಲ್ ನಸ್ಸೇರ್ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ ಮನಾರ್ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷಾ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಾಲೆ.
== ಸಾರಿಗೆ ==
[[ಚಿತ್ರ:Alexandria - 20080720f.jpg|thumb|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಟ್ರಾಮ್.]]
[[ಚಿತ್ರ:Misr Station Alexandria.jpg|thumb|ಒಳಾಂಗಣ ಎಂಐಎಸ್ಆರ್ ನಿಲ್ದಾಣ.]]
[[ಚಿತ್ರ:Double-decker-alexandria.jpg|200px|thumb|right|ಡಬಲ್ ಡೆಕ್ಕರ್ (ಮಹಡಿ) ಬಸ್]]
[[ಚಿತ್ರ:Alexandria harbour (February 2007).jpg|thumb|200px|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಬಂದರು.]]
=== ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು ===
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಬೋರ್ಗ್ ಅಲ್ ಅರಬ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವು ನಗರದ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಸುಮಾರು 25&amp;nbsp;ಕಿ.ಮಿ ದೂರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ. 
ಮಾರ್ಚ್ 2010 ರಲ್ಲಿ, ಹಿಂದಿನ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಾದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಹೊಸದಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ, ಫೆಬ್ರವರಿ 2010ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಹೊಸ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಾದ ಬೋರ್ಗ್ ಅಲ್ ಅರಬ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ದಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಏರ್-ಲೈನ್ಸ್^^ಗಳು ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite news | title = A new gateway for Alexandria | newspaper = [[Al-Ahram Weekly]] | url = http://weekly.ahram.org.eg/2009/954/sk1.htm | postscript = &lt;!--None--&gt;}}&lt;/ref&gt;
=== ಹೆದ್ದಾರಿಗಳು ===
* ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತೀರ ಪ್ರದೇಶದ ರಸ್ತೆಗಳು. (ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ - ರೇವು ಸೈಡ್ )
* ಮರುಭೂಮಿ ರಸ್ತೆಗಳು. ( ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ - ಕೈರೋ /220&amp;nbsp;ಕಿ ಮಿ 6-8 ಲೇನ್ಸ್, ಬಹುಶಃ ದೀಪಾಲಂಕಾರ )
* ಬೇಸಾಯದ ರಸ್ತೆಗಳು. (ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ - ಕೈರೋ )
* ವರ್ತುಲ ರಸ್ತೆಗಳು. ಸುಂಕದ ರಸ್ತೆಗಳು 
* ತ' ಅಮೀರ್ ರಸ್ತೆಗಳು &quot;ಮೆಹ್ವರ್ ಎಲ್ -ತ 'ಅಮೀರ್ &quot; - (ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ - ಉತ್ತರ ತೀರ )
=== ರೈಲು ===
&quot;ಮಿಸ್ರ್ ನಿಲ್ದಾಣ &quot;ದಿಂದ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ ; ಬಹು ಮುಖ್ಯವಾದ [[ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ|ರೈಲು-ನಿಲ್ದಾಣ]] ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದಿಂದ ಅಬು ಕ್ವೀರ್ ವರೆಗೆ.
ರೈಲು-ನಿಲ್ದಾಣಗಳು ಸೇರಿದೆ:
* ಮಿಸ್ರ್ ನಿಲ್ದಾಣ (ಮುಖ್ಯವಾದ ನಿಲ್ದಾಣ)
* ಸಿದಿ ಗಬೇರ್ ನಿಲ್ದಾಣ 
=== ಟ್ರ್ಯಾಮ್ ===
ವಿಶಾಲವಾದ ಟ್ರಾಮ್ ವೇ ಅಂತರ್ಜಾಲಗಳನ್ನು 1860 ರಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಲಾಗಿದ್ದು, ಹಾಗು ಇದು ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ.
=== ಬೇರೆ ವಿಧದ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ===
ಬಸ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಬಸ್ ಗಳು.
=== ಬಂದರುಗಳು ===
ಬಂದರು ರೇವನ್ನು ಹೀಗೆ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ:
* ಪೂರ್ವ ವಲಯದ ಬಂದರು 
* ಪಶ್ಚಿಮ ವಲಯದ ಬಂದರು 
== ಸಂಸ್ಕೃತಿ ==
=== ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ===
[[ಚಿತ್ರ:Poseidon and the Bibliotheca Alexandrina.jpg|thumb|left| ದಿ ಬಿಬ್ಲಿಯೋಥಿಕಾ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿನ]]
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದಲ್ಲಿನ  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ರಾಯಲ್ ಗ್ರಂಥಾಲಯ  [[ಈಜಿಪ್ಟ್]], ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಗ್ರಂಥಾಲಯವಾಗಿ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಹೆಸರಾಗಿತ್ತು. 3ನೇ ಶತಮಾನದ ಬಿಸಿಇ ನಲ್ಲಿ ಇದರ ಸ್ಥಾಪನೆ ಆಗಿರಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆವಾಗಿನ ಆಡಳಿತ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಪ್ತೊಲೆಮಿ II ಯವರದಾಗಿತ್ತು. ಅವನ ತಂದೆಯು ಕಟ್ಟಿಸಿದ ಮೊದಲನೇ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಮೊದಲನೇ ಭಾಗ, ದಿ ಟೆಂಪಲ್ ಆಫ್ ದಿ ಮ್ಯುಸೆಸ್ — ದಿ ಮ್ಯುಸಿಯನ್, ಗ್ರೀಕ್ ''Μουσείον'' ( ಅಧುನಿಕ ಇಂಗ್ಲಿಷ್^^ನ  ''ಮ್ಯೂಸಿಯಂ '' ಶಬ್ದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ).
ಈ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಅಥವಾ ಸಂಗ್ರಹವಾದ ಹಲವು ಭಾಗಗಳು, ಹಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿಗೆ ಆಹುತಿಯಾಗಿದ್ದು,(ಗ್ರಂಥಾಲಯದಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿ ಹತ್ತಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಕೈ ಬರಹದ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬದಲಾವಣೆಗೆ ತರುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗಿದ್ದು, ವೆಚ್ಚಭಾರಿತವಾಗಿದ್ದು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯವನ್ನು ನುಂಗಿಹಾಕಿದೆ.) ಈವತ್ತಿಗೂ ಸಹ ಆದ ಹಾನಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಚಿತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಗೊಂದಲವಿದೆ. ಹಳೆಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ 2003 ರಲ್ಲಿ  ಬಿಬ್ಲಿಯೋಥಿಕಾ  ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿನ ವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು. 
=== ಮ್ಯೂಸಿಯಂ‌ಗಳು ===
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಅಕ್ವೇರಿಯಂ 
[[ಚಿತ್ರ:Musee national - alexandrie facade vue large.JPG|thumb|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ.]]
* ದಿ ಗ್ರೆಕೋ -ರೋಮನ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ 
* ರಾಯಲ್ ಜುವೆಲ್ಲರಿ   ಮ್ಯೂಸಿಯಂ 
* ದಿ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್ ಫೈನ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ 
* ದಿ ಕಾವಫಿ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ 
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಉದ್ಘಾಟನೆಯು 31ನೇ ಡಿಸೆಂಬರ್ 2003ರಲ್ಲಿ ಆಯಿತು. ಇದು ಇಟಾಲಿಯನ್ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿನ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಾರಿಕ್ ಅಲ್ -ಹೊರ್ರೆಯ ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ (ಹಿಂದಿನ ರು ಫೌಅದ್ ), ನಗರದ ಕೇಂದ್ರ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 1,800 ಚಿತ್ರಕಲೆಗಳಿದ್ದು, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಮತ್ತು [[ಈಜಿಪ್ಟ್|ಈಜಿಪ್ಟಿನ]] ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಬಹಳಷ್ಟು ಚಿತ್ರಗಳು ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಿಂದ ಬಂದವುಗಳಾಗಿವೆ. 
ಈ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಹಳೆಯ ಅಲ್ -ಸಾದ್ ಬಸ್ಸಿಲಿ ಪಾಶ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದು, ಆತನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಶ್ರೀಮಂತ ಮರದ ವ್ಯಾಪಾರಿಯಾಗಿದ್ದನು.  1926ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲಭಾರಿಗೆ ಈ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡ ಕಟ್ಟಾಲಾರಂಭಿಸಿದರು.
=== ಆಧಾರಿತ ಶಬ್ದಗಳು ===
* '''''ಅಲ -ಇಸ್ಕಾನ್ಡರಿಯ (ಹೆಚ್ )'' ''' (الإسكندرية) (ನಾಮಪದ ) (ತಾತ್ಕಾಲಿಕ/ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ): &quot;ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ &quot; ನಗರವನ್ನು ಪುಸ್ತಕ ಮತ್ತು ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಸಮಾನಾಂತರ ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ಅರೇಬಿಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ  '''''ಎಸ್ಕೆಂದೆರಿಯ '' ''' ಅಥವಾ '''''ಇಸ್ಕಿಂದೆರೆಯ (ಹೆಚ್ )'' '''. ''ಇಸ್ಕಿಂದೆರೆಯ(ಹೆಚ್ )'' ಮತ್ತು ''ಎಸ್ಕೆಂದೆರಿಯ(ಹೆಚ್ )'' ಉಚ್ಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾಗಿದ್ದು, ಅರೇಬಿಕ್ ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಪದಗಳ ಜೋಡಣೆಯು ಇದೆ.  ಅರೇಬಿಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ, ''ಇಸ್ಕಿಂದೆರೆಯ(ಹೆಚ್ )'' ಯಾವಾಗಲೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ರೂಪ ''ಅಲ್ -'' ಆಗಿದ್ದು, ಈಜಿಪ್ತಿಯನ್ ಅರಬಿಕಾದಲ್ಲಿ ''ಎಸ್ಕೆಂದೆರಿಯ(ಹೆಚ್ )'' ''ಅಲ್ -'' ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ''ಹೆಚ್ '' ^^ನ ಆಯ್ಕೆ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ಕಡೆಯಿಂದ '''ಟ ' ಮರ್ಬುಟ '' ಆಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಬರಹದಲ್ಲಿ ಇದೆ.
* &quot;'''ಅಲೆಕ್ಸ್ ''' &quot; (ನಾಮಪದ ): ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಕೈರೋದ ಸ್ಥಳೀಯದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಜ್ಞಾನವಿದ್ದು,   ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯವನ್ನು &quot;ಅಲೆಕ್ಸ್ &quot; ಎಂದು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
* '''''ಎಸ್ಕಂದರನಿ '' ''' (اسكندراني) (ಗುಣವಾಚಕ ): ಅಂದರೆ  'ಸ್ಥಳೀಯ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯನ್ ' (ಎಂ ಎ ಎಸ್ ಸಿ.)ಅಥವಾ ' ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದಿಂದ ' ಈಜಿಪ್ಟ್ ಅರೇಬಿಕಾದಲ್ಲಿ.
=== ಕ್ರೀಡೆ ===
[[ಚಿತ್ರ:GD-EG-Alex-Stade002.JPG|thumb|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ]]
[[ಚಿತ್ರ:DSC01990.JPG|thumb|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಸೈಕಲ್ ಸವಾರರ ತಂಡ.]]
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಜನರ ಆಟದ ಮುಖ್ಯ ಆಸಕ್ತಿಯು [[ಫುಟ್‍ಬಾಲ್|ಫುಟ್ ಬಾಲ್]] ಆಗಿದ್ದು, ಈಜಿಪ್ಟ್ ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲೂ ಇದೇ ಮುಖ್ಯ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಆಟವಾಗಿದೆ. [[ಈಜಿಪ್ಟ್|ಈಜಿಪ್ಟಿನ]] ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದಲ್ಲಿ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ ವಿವಿಧ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವಾಗಿದೆ.  ಈಗ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ [[ಫುಟ್‍ಬಾಲ್|ಫುಟ್ ಬಾಲ್]] ಪಂದ್ಯಗಳಿಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಹಾಗೆಯೆ 2006 ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಕಪ್ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ ಈಜಿಪ್ಟ್ ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ ಆಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು 1929ರಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವು 20,000 ಜನರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಜನವರಿ 2006ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಕಪ್ ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಆತಿಥೇಯ ನಗರಗಳಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದವುಗಳಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯವು ಒಂದು. ಈ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಈಜಿಪ್ಟ್ 'ಕಪ್' ಅನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು. ಸಮುದ್ರ ಕ್ರೀಡೆಗಳಾದ ಸರ್ಫಿಂಗ್, ಜೆಟ್ -ಸ್ಕೀಯಿಂಗ್   ಮತ್ತು ವಾಟರ್ ಪೋಲೋ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. 
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಟೇಡಿಯಂಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ:
* ಬೋರ್ಗ್ ಎಲ್ ಅರಬ್  ಸ್ಟೇಡಿಯಂ
* ಹರ್ರಸ್ ಎಲ್ -ಹೆದೌದ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ.
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ.
* ಎಲ್ -ಕ್ರೋಮ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ.
ಇತರ ಕಡಿಮೆ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯ ಆಟಗಳಾದ ಟೆನ್ನಿಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕ್ವಾಶ್  ^^ಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಕ್ಲಬ್ ^^ಗಳಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ :
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಸ್ಪೋರ್ಟಿಂಗ್ ಕ್ಲಬ್ - ಇನ್ &quot;ಸ್ಪೋರ್ಟಿಂಗ್ &quot;
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಕಂಟ್ರಿ ಕ್ಲಬ್ 
* ಎಲ್ -ಇತ್ತಿಹಾದ್ ಎಲ್ -ಇಸ್ಕಂದರಿ ಕ್ಲಬ್ 
* ಎಲ್ -ಒಲಿಂಪಿ  ಕ್ಲಬ್ 
* ಕೋರೌಮ್ ಕ್ಲಬ್ 
* ಹರಸ ಎಲ್ ಹೊದೂದ್ ಕ್ಲಬ್ 
* ಲಗೂನ್ ರೆಸಾರ್ಟ್ ಕೋರ್ಟ್ಸ  
* ಸ್ಮೌಹ ಎಸ್ ಸಿ - ಇನ್ &quot;ಸ್ಮೌಹ &quot;
[[ಚಿತ್ರ:Cycling carnival alex 001.jpg|thumb|ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಸೈಕಲ್ ಸವಾರರ ಮೆರವಣಿಗೆ.]]
ಸೈಕಲ್ ಈಜಿಪ್ಟ್ ತಂಡದವರು ಏರ್ಪಡಿಸಿರುವ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ವಾರದ ಸೈಕಲ್ ಮೆರವಣಿಗೆಯು, ಪ್ರತಿ ಶುಕ್ರವಾರ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಸೈಕಲ್ ಸವಾರರು ಪ್ರತಿ ಶುಕ್ರವಾರ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿ, ಸೈಕಲ್^^ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ ಕೌರ್ನಿಚೆ ಯಿಂದ ಎಲ್ ಮಂತಜಃ, ಎಲ್ ಕ್ವಾಲಾ ಅಥವಾ ಬಿಬ್ಲಿಯೋಥಿಕಾ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿನವರೆಗೆ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. 
=== ಸಾಹಿತ್ಯ ===
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಆಧುನಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ಇಬ್ಬರೂ ಬರಹಗಾರರು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತಾರೆ : ಸಿ.ಪಿ. ಕಾವಫಿ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಗ್ರೀಕ್ ಕವಿ, ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮನುಷ್ಯ ''ದಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾ ಕ್ವಾರ್ತೆತ್ '' ^^ನ ಲೇಖಕ ಲಾರೆನ್ಸ್ ದುರ್ರೆಲ್. ಕಾವಫಿ ಅವನ ಕವಿತೆಗಳಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಶಾಸ್ತ್ರ ಹಾಗು ತನ್ನ ಸಲಿಂಗಕಾಮತೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.  ದುರ್ರೆಲ್, ಮಾನವ ಆಸೆಗಳನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಲು ಈ ನಗರವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.   ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾವನ್ನು ಕಥಾವಸ್ತುವನ್ನಾಗಿಟ್ಟಕೊಂಡು ರಚಿಸಿದ ಅರೇಬಿಕ್ ಕಾದಂಬರಿ(ಕಥೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ)ಗಳಲ್ಲಿ, ನಗ್ವಿಬ್ ಮಹ್ಫೌಜ್ ^^ನ ಮಿರಮಾರ್ ಎಂಬುದು ಉತ್ತಮವಾದುದು ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. 2000 ದಲ್ಲಿ,ಲೇಖಕರಾದ ಜಾನ್ ಕೌರ್ತೆನಿ ಗ್ರಿಮ್ ವುಡ್, ಕಿ ಲಾಂಗ್ ಫೆಲೋ, ಮತ್ತು ಕಯಿಥ್ ಮಿಲ್ಲರ್^^ರವರು  ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಕಥೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
* ಕಾದಂಬರಿಗಳು
** ''ಅನ್ ರಿಯಲ್ ಸಿಟಿ '' (1952) ರಾಬರ್ಟ್ ಲಿದ್ದೆಲ್ಲ್.
** ''ಅಕಾಡೆಮಿಕ್ ಇಯರ್ '' (1955, ಸೆಟ್ ಇನ್ ಲೇಟ್ 1940) ಡಿ.ಜೆ. ಎನ್ರೈಟ್.
** ''ದಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಕ್ವಾರ್ಟೆಟ್ '' (1957–60, ಸೆಟ್ ಇನ್ 1930) ಲಾರೆನ್ಸ್  ದ್ಯುರ್ರೆಲ್.
** ''ದಿ ಬ್ಯಾಟ್ '' ( ''ಡ್ರಿಫ್ಟಿಂಗ್ ಸಿಟೀಸ್ '' ^^ನ ಭಾಗ ತ್ರಿಲೋಜಿ  ) (1965, ಸೆಟ್ ಇನ್ 1943-44) ಸ್ಟ್ರತಿಸ್ ತ್ಸಿರ್ಕಾಸ್.
** ''ಮಿರಮಾರ್ '' (1967) ನಗ್ವಿಬ್  ಮಹ್ಫೌಜ್.
** ''ದಿ ಡೇಂಜರ್ ಟ್ರೀ '' (1977, ಸೆಟ್ ಇನ್ 1942, ಪಾರ್ಟ್ಲಿ ಇನ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ) ಒಲಿವಿಯಾ ಮ್ಯಾನ್ನಿಂಗ್.
** ''ದಿ ಬೆಅಕಾನ್ ಅಟ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ '' (1986, ಸೆಟ್ ಇನ್ 4ನೇ ಶತಮಾನ ) ಗಿಲ್ಲಿಯನ್ ಬ್ರಾಡ್ ಶವ್ ^^ರವರಿಂದ 
** ''ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಸ್ಯಫ್ಫ್ರನ್ '' (ಟಿ ಆರ್. 1989, ಸೆಟ್ ಇನ್ 1930) ಎಡ್ವರ್ ಅಲ್ -ಖರ್ರತ್^^ರವರಿಂದ.
** ''ಗರ್ಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ '' (ಟಿ ಆರ್. 1993, ಸೆಟ್ ಇನ್ 1930 ಮತ್ತು 40) ಎಡ್ವರ್ ಅಲ್ -ಖರ್ರತ್.
** ''ದಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಸೇಮಫೋರೆ '' (1994) ರಾಬರ್ಟ್ ಸೋಲೇ ರವರಿಂದ.
** ''ನೋ ಒನ್ ಸ್ಲೀಪ್ಸ್ ಇನ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ '' (1996,  [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧ II]] ರ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ) ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಅಬ್ದೆಲ್ ಮೆಗ್ಯುದ್.
** ''ಪಾಶಜ್ಯದೆ '' (2001) ಆಲ್ಟರ್ನೆಟ್  ಹಿಸ್ಟರಿ  ಜಾನ್ ಕೋರ್ಟ್ನಯ್ ಗ್ರಿಮ್ ವುಡ್ ^^ರವರಿಂದ.
** ''ದಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಸಿಪ್ಹೆರ್ '' (2007) ವಿಲ್ ಆಡಮ್ಸ್^^ರವರಿಂದ.
** ''ಫ್ಲೋ ಡೌನ್ ಲೈಕ್ ಸಿಲ್ವರ್, ಹ್ಯಪತಿಯ ಆಫ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ'' (2009) ಕಿ ಲಾಂಗ್ ಫೆಲೋ.
** ''ದಿ ಬುಕ್ ಆನ್ ಫೈರ್ '' (2009, ಅರ್ಬನ್   ಫ್ಯಾಂಟಸಿ ) ಕಯಿಥ್ ಮಿಲ್ಲರ್^^ರವರಿಂದ.
* ಇತಿಹಾಸ
** ''ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ: ಎ ಹಿಸ್ಟರಿ ಅಂಡ್ ಎ ಗೈಡ್ '' (1922; ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಪುನರ್ಮುದ್ರಣ ) ಇ.ಎಂ. ಫಾರ್ಸ್ತರ್.
** ''ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ:ನೆನಪುಗಳ ನಗರ '' (ಯಾಲೆ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್, 2004) ಮೈಕೇಲ್ ಹಾಗ್^^ರವರಿಂದ. 
** ''ವಿಂಟೇಜ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ : ನಗರದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು  1860-1960'' (ದಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಇನ್ ಕೈರೋ ಪ್ರೆಸ್, 2008) ಮೈಕೇಲ್ ಹಾಗ್^^ರವರಿಂದ.
* ನೆನಪುಗಳು 
** ''ಔಟ್ ಆಫ್ ಈಜಿಪ್ಟ್ '' (1994; ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ), ಅಂದ್ರೆ ಅಸಿಮನ್ ^^ರವರಿಂದ 
** ''ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಕ್ಕೆ ಬೀಳ್ಕೊಡುಗೆ '' (ಟಿ ಆರ್. 2004) ಹ್ಯಾರಿ ಇ. ತ್ಜಲಾಸ್.
* ಆಟಗಳು
** ಅಂತಿಮ ಫ್ಯಾಂಟಸಿ IX (ಪಿ ಎಸ್ ಎಕ್ಸ್ ) &quot;ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ನಗರ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ, ಅಂತಿಮ ಫ್ಯಾಂಟಸಿ IX ರಾಜಕುಮಾರಿಯರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, &quot;ಗರ್ನೆತ್ &quot; ಇಲ್ಲಿದೆ.
=== ಹಾಡುಗಳು ===
* ಫ್ರೆಂಚ್^^ನ ಹಾಡುಗಳು:
** ''ಅಲೆಕ್ಸಂಡ್ರಿ    ''  ಜಾರ್ಜಸ್ ಮೌಸ್ತಕಿ.
** ''ಅಲೆಕ್ಸಂಡ್ರಿ, ಅಲೆಕ್ಸಂದ್ರ  '' ಕ್ಳುದೇ ಫ್ರಾನ್ಕೊಇಸ್ರವರಿಂದ 
* ಗ್ರೀಕ್^^ನ ಹಾಡುಗಳು :
** ''ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯದವರು ''  ಯನ್ನಿಸ್ ಕೊಟ್ಸಿರಸ್^^ರವರಿಂದ 
* ಅರೇಬಿಕ್ ಹಾಡುಗಳು :
** ''ಶತ ಈಸ್ಕಂದೆರೆಯ '', ಫೈರೌಜ್ ^^ರವರಿಂದ 
** ''ಬೀನ್ ಶತೀನ್ ವೀ ಮಾಯಾ '', ಮೋಹಮೆದ್ ಕಂಡಿಲ್ ^^ರವರಿಂದ 
** ''ಅಹ್ಸನ್ ನಾಸ್ '', ದಲಿದರವರಿಂದ 
** ''ಲಇಲ್ ಎಸ್ಕೆಂದೆರೆಯ '', ಮೌಸ್ತಫಾ ಅಮರ್ ^^ರವರಿಂದ 
** ''ಯಾ ವಾದ್ ಯಾ ಎಸ್ಕಂದರನಿ '', ಮೌಸ್ತಫಾ ಅಮರ್ ^^ರವರಿಂದ 
** ''ಯಾ ಎಸ್ಕೆಂದೆರೆಯ '', ಮೋಹಮೆದ್ ಮೌನಿರ್ ^^ರವರಿಂದ (ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಹ್ಮೆದ್ ಫೌಅದ್ ನೆಗ್ಮ್ )^^ರವರಿಂದ 
* ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಹಾಡುಗಳು :
** ''ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ'', ಕಮೆಲೋತ್ ^^ರವರಿಂದ 
* ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿನ ಹಾಡುಗಳು :
** ''ಯಾ ಮುಸ್ತಫಾ '' ಪುನರುತ್ಪಾದನೆ ಡರಿಯೋ  ಮೊರೆನೋ, ಬಾಬ್ ಅಜ್ಜ್ಯಮ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಅನೇಕರು - ಅರೇಬಿಕ್, ಫ್ರೆಂಚ್ ಮತ್ತು ಇಟಲಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯ.
=== ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ===
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದ ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಬೇಸಿಗೆ ತಾಣವಾಗಿದ್ದು, ಇತರ ಎಲ್ಲಾ ನಗರಗಳಿಂದ ಜನರು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರವನ್ನು ನೋಡಿ ಸಂತೋಷ ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ನಗರವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಜನಸಂದಣಿಯಿಂದ ಕಿಕ್ಕಿರಿದಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿನ ಬೀಚುಗಳು ಛತ್ರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬಗಳಿಂದ ತುಂಬಿಹೋಗಿರುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿ  ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬೀಚುಗಳು (ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ ಉಚಿತವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದಾಗಿದ್ದು,ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಜನಜಂಗುಳಿಯಿರುತ್ತದೆ.)ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಬೀಚುಗಳು (ಸ್ವಲ್ಪ ಹಣವನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಉಪಯೋಗಿಸುವಂತಹದ್ದು) ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಕೆಲವು ಖಾಸಗೀ ಬೀಚುಗಳು, ಕೆಲವು ಹೋಟೆಲ್ಲುಗಳ ಅತಿಥಿಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮೀಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. 
=== ಗಣ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ===
* ಅಹ್ಮೆದ್ ರಮ್ಜಿ   (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ನಟ )
* ಅಹ್ಮೆದ್ ನಜಿಫ್  (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ )
* ಅಲಿ ಅಬ್ದೆಲ್ ಹಮಿದ್ ಮೌರ್ಸಿ ( ಕಬ್ಬಿಣ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕು ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಮೊದಲನೇ ಅಧ್ಯಕ್ಷ.)
* ಅಲ್ಯ್ಪಿಯಸ್ (4ನೇ ಶತಮಾನ ಬಿಸಿಇ )ಸಂಗೀತದ ಗ್ರೀಕ್ ಬರಹಗಾರ 
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಅಯೋಲಾಸ್ (1907–1987) ಗ್ರೀಕ್ ಕಲೆಯ ಕಲೆಕ್ಟರ್(ಸಂಗ್ರಹಕಾರ) 
* ಅನ್ಡ್ರೇ  ಅಸಿಮನ್ (ಅಮೇರಿಕಾದ ಬರಹಗಾರ (ಲೇಖಕ) )
* ಅಂತೊನಿಸ್ ಬೆನಕಿಸ್ (1873–1954) ಗ್ರೀಕ್ ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಕಾರ 
* ಅಪೋಲ್ಲೋಸ್ (1ನೇ ಶತಮಾನ, ಆಕ್ಟ್ಸ್(ಸಂಹಿತೆ) 8:24) ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಎವನ್ಗೆಲಿಸ್ಟ್ 
* ಅರಿಯಸ್ (4ನೇ ಶತಮಾನ ) ಅರಿಯನ್ ವಾದವಿವಾದವನ್ನು ಬೆಳಕಿಗೆ ತಂದವನು/ಉದ್ದೀಪನಗೊಳಿಸಿದವನು.
* ಪೋಪ್  ಅಥನಸಿಯಸ್ ದಿ ಅಪೋಸ್ತೋಲಿಕ್ ( [[ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ|ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮದ]] ಅಗ್ರಗಣ್ಯ/ವೀರಾಗ್ರೇಸರ )
* ಚೆರೆಮೊನ್ ಆಫ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ (ಸ್ಟೋಯಿಕ್   [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ]] ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ತಜ್ಞ )
* ಪ್ಟೋಲೆಮಿ ಐ ಸೋಟೆರ್ (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಆಡಳಿತಗಾರ ) ಪ್ಟೋಲೆಮೈಕ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವನು.
* ಕ್ಲಿಯೋಪಾತ್ರ VII (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಆಡಳಿತಗಾರ )
* ಕಾನ್ಸ್ಟನ್ಟೈನ್ ಪಿ. ಕಾವಫಿ (1863–1933) ಗ್ರೀಕ್ ಕವಿ 
* ಕಾಸ್ಮಾಸ್ ಇನ್ಡಿಕಾಪ್ಲಯುಸ್ತೆಸ್ (6ನೇ ಶತಮಾನ ) ಗ್ರೀಕ್ ಯತಿ, ಭೂಗೋಳತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಲೇಖಕ.
* ಡೆಮಿಸ್ ರೌಸ್ಸೋಸ್ (ಗ್ರೀಕ್ ಹಾಡುಗಾರ )
* ಎರಿಕ್ ಹೊಬ್ಸಬವ್ಮ್ (ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಚರಿತ್ರಕಾರ )
* ಯುಕ್ಲಿಡ್ (ಗಣಿತಜ್ಞ )
* ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಫರೀದ  ( ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಮಾಜಿ ರಾಣಿ.)
* ಫಾರೌಕ್ ಹೋಸ್ನಿ ( ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಂತ್ರಿ.)
* ರಾಜಕುಮಾರಿ ಫಾವ್ಜಿಯ  ( ಈಜಿಪ್ಟಿನ ರಾಜಕುಮಾರಿ )
* ಫಿಲಿಪ್ಪೋ ತೊಮ್ಮಸೋ ಮರಿನೆಟ್ಟಿ (ಇಟಲಿಯ ಕವಿ ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದ, ಭವಿಷ್ಯಸ್ಥಿತಿಯ ತತ್ವದ ಸ್ಥಾಪಕ )
* ಗಿಯೋರ್ಗೆಸ್  ಮೌಸ್ತಕಿ (ಗ್ರೀಕ್ -ಫ್ರೆಂಚ್ ಗಾಯಕ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಕ )
* ಗಿದೆಯೋನ್   ಗೆಚ್ತ್ಮನ್ (ಇಸ್ರೇಲಿನ ಶಿಲ್ಪತಜ್ಞ )
* ಗಿಯಾಸೆಪ್ಪೆ  ಅಂಗರೆಟ್ಟಿ  (ಇಟಲಿಯ ಕವಿ )
* ಹೈಂ ಸಾಬನ್ (ಅಮೇರಿಕಾದ ಕೋಟ್ಯಾಧಿಪತಿ )
* ಹೆಂದ್ ರೋಸ್ತೋಂ (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ನಟಿ )
* ಹೈಪತಿಯ  (4 - 5ನೇ ಸಿ.ಇ.) ಗ್ರೀಕ್ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ 
* ಜಾಕೋಬ್ ಕ್ಯುಎರಿದೋ (ಜ್ಯುಯಿಶ್ / ಮುಸ್ಲಿಂ ಚಿಂತಕ )
* ಜೆಯನ್ ದೆಸ್ಸೇಸ್ (1904–1970) ಗ್ರೀಕ್^^ನ ಶೈಲಿಯ/ಮಾದರಿಯ ವಿನ್ಯಾಸಗಾರ  
* ಕನ್ಸ್ಟನ್ಟಿನೋಸ್ ಪರ್ಥೆನಿಸ್ (1878–1967) (ಗ್ರೀಕ್ ದೇಶದವನು, ಬಣ್ಣಹಚ್ಚುವವ. )
* ಬಯ್ರಾಮ್ ಅಲ್ -ತುನ್ಸಿ (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಕವಿ )
* ಮೊಹಮೆದ್ ಅಲ್ ಫಾಯೇದ್ (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥ/ವರ್ತಕ.)
* ಮೌಸ್ತಫಾ ಅಮರ್ ( ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಗಾಯಕ )
* ನಿಕೊಸ್ ತ್ಸಿಫೋರೋಸ್ (ಗ್ರೀಕ್^^ನ ತೆರೆಯ ದೃಶ್ಯದ ಬರಹಗಾರ ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ. )
* ಒರಿಗೆನ್ (ಗ್ರೀಕ್^^ನ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಪಂಡಿತ.)
* [[ಒಮರ್ ಶೆರೀಫ್|ಒಮರ್ ಷರೀಫ್]] ( ಈಜಿಪ್ಟಿನ ನಟ )
* ಪಪ್ಪುಸ್ (4ನೇ ಶತಮಾನ ಸಿ.ಇ. ) ಹೆಲ್ಲೆನೈಜೆದ್   ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಗಣಿತಜ್ಞ.
* ಫಿಲೋ (20 ಬಿಸಿಇ – 50 ಸಿಇ ) ಹೆಲ್ಲೆನಿಸ್ಟಿಕ್ ಜ್ಯೂಯಿಶ್ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ.      
* ಪೆನೆಲೋಪೆ ಡೆಲ್ಟ (1874–1941) ಗ್ರೀಕ್ ಲೇಖಕ 
* ರುಡೊಲ್ಫ್ ಹೆಸ್ಸ್ (ಜರ್ಮನ್ ಡೆಪ್ಯುಟಿ  ಫುಹ್ರೆರ್ ಆಫ್ ದಿ ನಜಿ ಪಾರ್ಟಿ )
* ಸಯೇದ್ ದರ್ವಿಶ್ (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಕ )
* ಟವ್ಫಿಕ್ ಅಲ್ -ಹಕೀಮ್ (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಲೇಖಕ )
* ಯೌಸ್ಸೇಫ್ ಚಹಿನೇ (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ )
* ಬಿಶೋಯ್ ರಾಷಾದ್ (ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಔಷಧಿ ತಯಾರಕ.)
== ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳು ==
=== ಅವಳಿ ಪಟ್ಟಣಗಳು — ಸಹ (ಜೊತೆ )ಮಹಾನಗರಗಳು ===
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಈ ಅವಳಿಗಳ ಜೊತೆ :
{| cellpadding=&quot;10&quot;
|- valign=&quot;top&quot;
| 
* {{flagicon|Slovakia}} ಬ್ರಟಿಸ್ಲಾವ  ಸ್ಲೊವಾಕಿಯ &lt;ref name=&quot;Bratislava&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.bratislava-city.sk/bratislava-twin-towns |title=Bratislava City - Twin Towns |publisher=Bratislava-City.sk |accessdate=26 October 2008}}&lt;/ref&gt; ದಲ್ಲಿ 
* {{flagicon|Ukraine}} ಒಡೆಸ್ಸ [[ಯುಕ್ರೇನ್|ಉಕ್ರೈನ್ ನಲ್ಲಿ.]] 
* {{flagicon|United States}} ಕ್ಲೇವ್  ಲ್ಯಾಂಡ್  ಯುನೈಟೆಡ್  ಸ್ಟೇಟ್ಸ್^ನಲ್ಲಿ. 
* {{flagicon|Romania}} ಕಾನ್ ಸ್ಟಾನ್ಟ    [[ರೊಮಾನಿಯ]]ದಲ್ಲಿ 
* {{flagicon|Bulgaria}} ಕಜಾನ್ಲಕ್  [[ಬಲ್ಗೇರಿಯ|ಬಲ್ಗೇರಿಯದಲ್ಲಿ]] 
| 
| 
* {{flagicon|South Africa}} ಡರ್ಬನ್  ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿ &lt;ref name=&quot;Durban&quot;&gt;[78] ^ [77] ಎಥೆಕ್ವಿನಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ : ಡರ್ಬನ್ ಮಹಾನಗರದ ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣ&lt;/ref&gt;
* {{flagicon|Greece}} ಥೆಸ್ಸಲೋನಿಕಿ  ಗ್ರೀಸ್ ^^ನಲ್ಲಿ.
* {{flagicon|Russia}} [[ಸೇಂಟ್ ಪೀಟರ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್|ಸೈಂಟ್. ಪೀಟರ್ಸ್ ಬರ್ಗ್]] ರಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ  
* {{flagicon|China}} ಶಾಂಘೈ  ಚೀನಾದಲ್ಲಿ 
* {{flagicon|India}} ಕಾನ್ಪುರ್ ಭಾರತದಲ್ಲಿ 
* {{flagicon|United States}} ಬಾಲ್ಟಿಮೋರ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್^^ನಲ್ಲಿ &lt;ref name=&quot;Baltimore&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.baltimorecity.gov/government/intl/sistercities.php|title=Baltimore City Mayor's Office of International and Immigrant Affairs - Sister Cities Program|accessdate=18 July 2009|archive-date=7 ಆಗಸ್ಟ್ 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20080807173931/http://www.baltimorecity.gov/government/intl/sistercities.php|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| 
| 
* {{flagicon|Malaysia}} ಕುಚಿಂಗ್  [[ಮಲೇಶಿಯ|ಮಲೇಶಿಯಾದಲ್ಲಿ]] 
|}
== ಇವನ್ನೂ ವೀಕ್ಷಿಸಿ ==
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಕಚೇರಿ 
* ಈಜಿಪ್ಟಿನ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಕಚೇರಿಯ ಆಡಳಿತಗಾರರು.
* ಶಿಲಾಯುಗದ ಸ್ಥಳಗಳ ಪಟ್ಟಿ
* ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು.
== ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ==
* &quot;ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ: ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಮೆಮೊರಿ &quot; ಮೈಕೆಲ್ ಹಾಗ್  (ಲಂಡನ್ ಮತ್ತು ನ್ಯೂ ಹವೆನ್, 2004).  19 ಮತ್ತು 20ನೇ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವಬಂಧು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯಾತ್ಮಕ ಭಾವಚಿತ್ರ. 
* ವಿಕ್ಟರ್  ಡಬ್ಲ್ಯು. ವಾನ್ ಹಗೆನ್. ''ದಿ ರೋಡ್ಸ್ ದಟ್ ಲೆಡ್ ಟು ರೋಮ್ '' ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್ ಕಂಪನಿ, ಕ್ಲೇವ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್. 1967.
== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist|colwidth=30em}}
== ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು ==
{{Commons category|Alexandria}}
* [http://www.alexandria.gov.eg/default.aspx ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್ ಸೈಟ್] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101116055413/http://www.alexandria.gov.eg/default.aspx |date=2010-11-16 }}
* {{wikivoyage|Alexandria}}
* [http://www.expatsinalex.com/ ಗಡೀಪಾರಾದವರು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿ ಯಾದಲ್ಲಿ ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081120044713/http://www.expatsinalex.com/ |date=2008-11-20 }}
* [http://www.aldokkan.com/geography/alexandria.htm ಪ್ರಾಚೀನ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ ಮತ್ತು ರೋಮ್ ನಡುವಿನ ಹೋಲಿಕೆ. ]
* [https://web.archive.org/web/20071123134122/http://www.britishcouncil.org/egypt-arts-culture-events-durrell.htm/ British Council's Lawrence Durrell Celebration in Alexandria]
* [http://icarus.umkc.edu/sandbox/perseus/pecs/page.167.a.php ರಿಚರ್ಡ್ ಸ್ಟಿಲ್ ವೆಲ್, ಆವೃತಿ. ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071011192323/http://icarus.umkc.edu/sandbox/perseus/pecs/page.167.a.php |date=2007-10-11 }}[http://icarus.umkc.edu/sandbox/perseus/pecs/page.167.a.php ''ಪ್ರಿನ್ಸೆಟನ್  ಎನ್ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯ ಆಫ್ ಕ್ಲಾಸ್ಸಿಕಲ್  ಸೈಟ್ಸ್  '', 1976:] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071011192323/http://icarus.umkc.edu/sandbox/perseus/pecs/page.167.a.php |date=2007-10-11 }} “ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯ, ಈಜಿಪ್ಟ್,”
* [http://pyroskin.com.ua/download/Alexandria1200.jpg  ಬ್ರೌನ್ ಮತ್ತು ಹೊಗೆನ್ಬೇರ್ಗ್ಸ್ ಸಿವಿಟತೆಸ್ ಆರ್ಬಿಸ್ ತೆರ್ರರುಮ್ ರವರಿಂದ, ಪ್ರಾಚೀನ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಿಯಾದ ಅದ್ಭುತ ಚಿತ್ರಣ.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100523105026/http://pyroskin.com.ua/download/Alexandria1200.jpg |date=2010-05-23 }}
* [https://kn.wikisource.org/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%88%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%81_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B2%AF_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%95%E0%B3%8B%E0%B2%B6/%E0%B2%85%E0%B2%B2%E0%B3%86%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%AF ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ವಿಶ್ವಕೋಶದಲ್ಲಿನ ಲೇಖನ]
{{Coord|31.198|29.9192|type:city|display=title}}
{{S-start}}
{{Succession box
|title=[[Cairo|Capital of Egypt]]
|before=[[Sais, Egypt|Sais]]
|after=[[Fustat]]
|years=331 BCE - 641 CE}}
{{S-end}}

[[ವರ್ಗ:ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡ]]
[[ವರ್ಗ:ಆಫ್ರಿಕ ಖಂಡದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳು]]</text>
      <sha1>po20h0l9d61z4legf0q3xi2dkuapk15</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಗರ್ಭಪಾತ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>26271</id>
    <revision>
      <id>1307638</id>
      <parentid>1306777</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:18:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307638</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80085" sha1="npwguyq1uz08dee2a0rvj9c8pdn41cq" xml:space="preserve">{{Infobox disease |
  Name           = Miscarriage |
  Image          = |
  Caption        = |
  DiseasesDB     = |
  ICD10          = {{ICD10|O|03||O|00}} |
  ICD9           = {{ICD9|634}} |
  ICDO           = |
  OMIM           = |
  MedlinePlus    = 001488 |
  eMedicineSubj  = search |
  eMedicineTopic = miscarriage |
  MeshID         = D000022 |
}}
'''ಅಕಾಲ ಪ್ರಸವ'''  ಅಥವಾ '''ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಗರ್ಭಪಾತ''' ವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಖಚಿತವಾದ [[ಗರ್ಭಧಾರಣೆ]]ಯಾದ 24 ವಾರಗಳೊಳಗೆ ಸಂಭವಿಸುವ ಪಿಂಡ ಅಥವಾ ಭ್ರೂಣವು ಬದುಕುಳಿಯಲು ಅಸಮರ್ಥವಾದ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಗರ್ಭದ ಅಸಂಕಲ್ಪಿತ, ಸಹಜವಾದ ಮರಣ. ಗರ್ಭಪಾತವು ಪ್ರಸವಪೂರ್ವದ ಅತೀ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಸಂಕೀರ್ಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web | last = Petrozza | first = John C | title = Early Pregnancy Loss | work = eMedicine | publisher = WebMD | date = August 29, 2006 | url = http://www.emedicine.com/med/topic3241.htm | accessdate = 20 July 2007 }}&lt;br /&gt;
{{cite web | title = Early Pregnancy Loss (Miscarriage) | work = Pregnancy-bliss.co.uk | publisher = The Daily Telegraph | year = 2007 | url = http://www.pregnancy-bliss.co.uk/miscarriage.html | accessdate = 20 July 2007 }}&lt;/ref&gt;

== ಪರಿಭಾಷೆ ==
ಎಲ್‌ಎಮ್‌ಪಿ ( ಮಹಿಳೆಯ ಋತುಚಕ್ರದ ಕೊನೆಯ ಅವಧಿ-ಲಾಸ್ಟ್ ಮೆನ್‌ಸ್ಟ್ರುವಲ್ ಪಿರಿಯಡ್)ಯ ಆರು ವಾರಗಳ ಮೊದಲು ಸಂಭವಿಸುವಂತಹ ಅತ್ಯಂತ ''ಮೊದಲ ಹಂತದ ಗರ್ಭಪಾತ'' ವು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ &quot;ಮೊದಲ ಹಂತದ ಗರ್ಭ ನಷ್ಟ (ಅರ್ಲಿ ಪ್ರೆಗ್ನೆನ್ಸಿ ಲಾಸ್)&quot; ಅಥವಾ &quot;''ರಾಸಾಯನಿಕ ಗರ್ಭ'' &quot; ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.&lt;ref name=&quot;paternal smoking&quot;&gt;{{cite journal | author=Venners S, Wang X, Chen C, Wang L, Chen D, Guang W, Huang A, Ryan L, O'Connor J, Lasley B, Overstreet J, Wilcox A, Xu X | title=Paternal smoking and pregnancy loss: a prospective study using a biomarker of pregnancy. | journal=Am J Epidemiol | volume=159 | issue=10 | pages=993–1001 | year=2004 | pmid=15128612  | url=http://aje.oxfordjournals.org/cgi/content/full/159/10/993 | doi=10.1093/aje/kwh128}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | title = What is a chemical pregnancy? | url = http://www.babyhopes.com/articles/chemical-pregnancy.html | publisher = Baby Hopes | accessdate = 27 April 2007 | archive-date = 18 ಆಗಸ್ಟ್ 2010 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100818201931/http://www.babyhopes.com/articles/chemical-pregnancy.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;   ಎಲ್‌ಎಮ್‌ಪಿಯ ಆರು ವಾರಗಳ ಬಳಿಕ ಸಂಭವಿಸುವ ಗರ್ಭಪಾತವನ್ನು ''ವೈದ್ಯಕೀಯಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ &quot;ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಗರ್ಭಪಾತ'' &quot; ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;paternal smoking&quot;/&gt;

ವೈದ್ಯಕೀಯ (ಮತ್ತು ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ) ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, &quot;ಗರ್ಭಪಾತ&quot; ಎಂಬ ಪದವು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ  ಅಥವಾ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿ ಗರ್ಭಕೋಶದಿಂದ ಭ್ರೂಣವನ್ನು ತೆಗೆಯುವ ಅಥವಾ ಹೊರಹಾಕುವ ಮತ್ತು ಇದರಿಂದ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಗರ್ಭವೈಫಲ್ಯಕ್ಕೊಳಗಾದ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಗರ್ಭಪಾತ ಎಂಬ ಪದವು ಪ್ರೇರಿತ ಗರ್ಭಪಾತ (ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ನಡೆಸುವ)ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದುದೇ ಆಗಿದೆ.  ಇತ್ತಿಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಚಾರಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಶಬ್ಧವನ್ನು ಬಳಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ದ್ವಂದ್ವಾರ್ಥ ನೀಡದೇ ಇರುವ &quot;ಗರ್ಭವೈಫಲ್ಯ&quot; ಎಂಬ ಶಬ್ಧದ ಬಳಕೆಯೇ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯಪಡೆಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Hutchon D, Cooper S |title=Terminology for early pregnancy loss must be changed |journal=BMJ |volume=317 |issue=7165 |pages=1081 |year=1998 |pmid=9774309 |pmc=1114078}}&lt;br /&gt;
{{cite journal |author=Hutchon D |title=Understanding miscarriage or insensitive abortion: time for more defined terminology? |journal=Am. J. Obstet. Gynecol. |volume=179 |issue=2 |pages=397–8 |year=1998 |pmid=9731844 |doi=10.1016/S0002-9378(98)70370-9}}&lt;/ref&gt;

ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ 37 ವಾರಗಳ ಒಳಗೆ ಜೀವಂತ ಶಿಶುವಿನ ಜನನವಾಗುವ ಪ್ರಸವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು &quot;ಅಕಾಲಿಕ ಜನನ&quot; (ಗರ್ಭವಾಸ ಪೂರ್ಣವಾಗುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ ಹುಟ್ಟಿದ) ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ, ಜನಿಸಿದ ಶಿಶು ತಕ್ಷಣ ಮರಣ ಹೊಂದಿದರೂ ಸಹ ಅದೊಂದು ಅಕಾಲಿಕ ಜನನ ಎಂದೇ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. 24 ವಾರಗಳ ಗರ್ಭಸ್ಥ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಿ ಜನಿಸಿದ 50%ಶಿಶುಗಳು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಬದುಕುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಮತ್ತು, ಇವುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಥವಾ ಗಂಭೀರ ಪ್ರಮಾಣದ ನರದೌರ್ಬಲ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಜನಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ದೋಷಗಳು 26 ವಾರಗಳ ಬಳಿಕವಷ್ಟೇ ಜನಿಸಿದ ಶಿಶುಗಳಲ್ಲಿ 50% ದಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;pmid16396856&quot;&gt;{{cite journal |author=Kaempf JW, Tomlinson M, Arduza C, ''et al.'' |title=Medical staff guidelines for periviability pregnancy counseling and medical treatment of extremely premature infants |journal=Pediatrics |volume=117 |issue=1 |pages=22–9 |year=2006 |pmid=16396856 |doi=10.1542/peds.2004-2547 |url=http://pediatrics.aappublications.org/cgi/content/full/117/1/22}} - ವಿಶೇಷಾಗಿ ನೋಡಿ [http://pediatrics.aappublications.org/cgi/content-nw/full/117/1/22/T1 ಪಟ್ಟಿ 1 ಹೆಚ್ಚು ಅವಧಿಪೂರ್ವ ಜನವಾದ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಬದುಕಿರುವ ಮತ್ತು ನರಸಂಬಂಧೀ ಅಸಮರ್ಥತೆಯ ದರ]&lt;/ref&gt;  ಆದರೆ, ಅತ್ಯಂತ ಬೇಗ ಅಂದರೆ, ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ 16ವಾರಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಶಿಶುಗಳು ಮಾತ್ರ ಜನನಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ನಿಮಿಷಗಳವರೆಗೆ ಬದುಕುಳಿದ ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳಿದ್ದರೂ, ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ 21 ವಾರ,5&lt;ref name=&quot;titlePowell's Books - Guinness World Records 2004 (Guinness Book of Records) by&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.powells.com/biblio?show=0553587129&amp;page=excerpt? |title=Powell's Books - Guinness World Records 2004 (Guinness Book of Records) by |accessdate=28 November 2007 |format= |work=}}&lt;/ref&gt; ದಿನಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಮುನ್ನ ಜನಿಸಿದ ಶಿಶುಗಳು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಜೀವಿತಾವಧಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ ದಾಖಲೆಗಳು ಇದುವರೆಗೆ ದೊರೆತಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite paper | author = Patricia Lee June | title = A Pediatrician Looks at Babies Late in Pregnancy and Late Term Abortion | publisher = Presbyterians Pro-Life | date = November 2001 | url = http://www.ppl.org/PJune_PostViability_2001.html | accessdate = 24 December 2006 | archive-date = 10 ಏಪ್ರಿಲ್ 2006 | archive-url = https://web.archive.org/web/20060410160320/http://www.ppl.org/PJune_PostViability_2001.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;

ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಸುಮಾರು 20-24 ವಾರಗಳ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಕೋಶದೊಳಗೆ ಭ್ರೂಣವು ಮರಣಿಸಿದರೆ, ಅದನ್ನು &quot;ಮೃತ(ಶಿಶು)ಜನನ&quot; ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯ ಅವಧಿಯ ಬಗೆಗಿನ ಅರ್ಥನಿರೂಪಣೆಯು ದೇಶದಿಂದ ದೇಶಕ್ಕೆ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಈ ಪದಗಳ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಈ ಘಟನೆಗಳ ಕಾರಣಗಳು ಒಂದರ ಮೇಲೊಂದು ವ್ಯಾಪಿಸಿದರೂ, ಅಕಾಲಿಕ ಜನನ (ಅವಧಿಗೆ ಮುನ್ನ ಜನಿಸುವ ಶಿಶುಗಳು) ಅಥವಾ ಮೃತ(ಶಿಶು)ಜನನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ &quot;ಗರ್ಭವೈಫಲ್ಯ&quot; ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ.
[[ಚಿತ್ರ:Miscarriage-Pregnancy timeline.png|800px|center]]

ಭ್ರೂಣದ &quot;ಗರ್ಭವೈಫಲ್ಯ&quot; ಅಥವಾ ಗರ್ಭಪಾತವನ್ನು &quot;''ಗರ್ಭನಾಳದೊಳಗೆ ಭ್ರೂಣದ ಮರಣ'' &quot; (ಇಂಟ್ರಾ ಯುಟಿರೈನ್ ಫೇಟಲ್‌‍ ಡೆತ್ - ಐಯುಎಫ್‌ಟಿ) ಎಂದೂ ಕೂಡಾ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

== ವರ್ಗೀಕರಣ ==
ಗಂಭೀರ, ''ಅಪಾಯದ ಗರ್ಭಪಾತ'' ದ ಬಗೆಗಿನ ವೈದ್ಯಕೀಯ ನಿರೂಪಣೆಯು ಗರ್ಭಸ್ಥ ಶಿಶುವು ಬದುಕುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮುನ್ನ, ಗರ್ಭಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಯಾವುದೇ ರಕ್ತಸ್ರಾವವು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿವೀಕ್ಷಣೆಗೊಳಪಡಬೇಕಿದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ. ಈ ಪರಿವೀಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ (ಇನ್ವೆಸ್ಟಿಗೇಶನ್) ಭ್ರೂಣವು ಬದುಕುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ದು, ನಂತರದ ಗರ್ಭಾವಧಿಯು ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆಗಳಿಲ್ಲದೇ ಮುಂದುವರೆಯಬಲ್ಲುದು ಎಂದೂ ಕೂಡಾ ಕಂಡುಬರಬಹುದು. ಅಲ್ಟ್ರಾಸೌಂಡ್‌ ಸ್ಕ್ಯಾನಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಭ್ರೂಣದ ಹೊರ ಪೊರೆಯ ಹೆಮಟೋಮ ಕಂಡುಬಂದರೂ ಕೂಡಾ, ದೀರ್ಘಕಾಲದ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುವುದರಿಂದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯು ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಲ್ಲದೇ ಮುಂದುವರೆಯಬಲ್ಲುದು ಎಂಬ ಸಲಹೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;pmid12841015&quot;&gt;{{cite journal |author=Ben-Haroush A, Yogev Y, Mashiach R, Meizner I |title=Pregnancy outcome of threatened abortion with subchorionic hematoma: possible benefit of bed-rest? |journal=Isr. Med. Assoc. J. |volume=5 |issue=6 |pages=422–4 |year=2003 |pmid=12841015 |doi=}}&lt;/ref&gt;

ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪದಗಳನ್ನು ಪರಿಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ:
* ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಬೆಳೆಯುವ ಗರ್ಭ ಚೀಲವು ಬರಿದಾಗುವುದು ಮತ್ತು, ಭ್ರೂಣದ ಅಂಶವು ಇಲ್ಲದೇ ಇರುವುದು ಅಥವಾ ಇದರ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲೇ ನಿಂತುಹೋಗಿರುವುದು. ಈ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಇರುವ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು  &quot;''ಬತ್ತಿದ ಅಂಡಾಣು'' &quot; (ಕ್ಷಯಿಸಿದ ಅಂಡಾಣು) ಮತ್ತು &quot;''ಭ್ರೂಣವಿಲ್ಲದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ'' &quot;
* ''ಅನಿವಾರ್ಯ ಗರ್ಭಪಾತ''  (ಇನೆವಿಟೇಬಲ್ ಅಬಾರ್ಶನ್): ಇದು ಗರ್ಭಕೋಶದ ಕಂಠವು ವಿಕಸನ ಹೊಂದಿ ತೆರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ&lt;ref name=&quot;isbn0-07-144874-8&quot;&gt;{{cite book |author=Kaufman, Matthew H.; Latha Stead; Feig, Robert |title=First aid for the obstetrics &amp; gynecology clerkship |publisher=McGraw-Hill, Medical Pub. Division |location=New York |year=2007 |pages=138 |isbn=0-07-144874-8 |oclc= |doi= |accessdate=}}&lt;/ref&gt;, ಭ್ರೂಣವು ಹೊರಬರದೇ ಇದ್ದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪೂರ್ಣ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯುವುದು. ಭ್ರೂಣದ ಹೃದಯಬಡಿತವು ನಿಲ್ಲುವ ಹಾಗೆ ಕಂಡುಬಂದರೂ ಇದು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವಲ್ಲ.
* ''ಪೂರ್ಣಪ್ರಮಾಣದ ಗರ್ಭಪಾತ'' : ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳೂ ಗರ್ಭಕೋಶದಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಡುವುದು. ಈ ''ಗರ್ಭಧಾರಣೆ''  ಒಳಗೊಂಡ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ: ಟ್ರೋಪೋಪ್ಲಾಸ್ಟ್, ಕೋರಿಯೋನಿಕ್ ವಿಲ್ಲೈ, ಗರ್ಭಚೀಲ, ಹಳದಿ ಲೋಳೆ ತುಂಬಿದ ಕೋಶಚೀಲ ಮತ್ತು ಭ್ರೂಣದ ತುದಿ (ಎಂಬ್ರಿಯೋ) ಅಥವಾ ಗರ್ಭಾವಧಿ ಮುಗಿದಬಳಿಕದ ಭ್ರೂಣ, ಕರುಳುಬಳ್ಳಿ, ಪ್ಲಾಸೆಂಟ, ಆಮ್ನಿಯೋಟಿಕ್ ದ್ರವ ಮತ್ತು ಆಮ್ನಿಯೋಟಿಕ್ ಪೊರೆ.
* ''ಅಪೂರ್ಣ ಗರ್ಭಪಾತ'' : ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂಗಾಶಗಳು ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟರೂ ಮತ್ತೆ ಕೆಲವು ''ಗರ್ಭಕೋಶದಲ್ಲಿ'' ಯೇ ಉಳಿದಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;MedlinePlus&quot;&gt;{{cite web |author=MedlinePlus | authorlink =MedlinePlus | date = 25 October 2004 | url=http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000904.htm | title =Abortion - incomplete | work =Medical Encyclopedia | accessdate =24 May 2006 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20060425090648/http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000904.htm &lt;!-- Bot retrieved archive --&gt; |archivedate = 25 April 2006}}&lt;/ref&gt;
* ''ತಪ್ಪಿದ ಗರ್ಭಪಾತ'' : ಇದರಲ್ಲಿ ಭ್ರೂಣವು ಮರಣಹೊಂದಿದ್ದು, ಗರ್ಭವೈಫಲ್ಯ ಅಥವಾ ಗರ್ಭಪಾತವಿನ್ನೂ ಆಗದ ಸ್ಥಿತಿ. ಇದು ''ನಿಧಾನಿತ (ವಿಳಂಬಿತ/ಮುಂದುವರೆದ) ಅಥವಾ ತಪ್ಪಿದ ಗರ್ಭಪಾತ''  ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.

ಈ ಕೆಳಗಿನ ಎರಡು ಪದಗಳು ಅಕಾಲ ಗರ್ಭಪಾತದ ತೀವ್ರತರ ತೊಡಕುಗಳುಂಟಾಗುವ ಜಟಿಲ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತವೆ:
* ''ಕೀವುಗಟ್ಟಿದ ಗರ್ಭಪಾತ'' : ಇದು ತಪ್ಪಿದ ಅಥವಾ ಅಪೂರ್ಣ ಗರ್ಭಸ್ರಾವದ ಬಳಿಕ ಜೀವಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡುವ ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಗರ್ಭಾಶಯದ ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಿಗೂ ಸೋಂಕು ಹರಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದ್ದು (ಸೆಪ್ಟಿಸೀಮಿಯ) ಇದು ಆ ಮಹಿಳೆಗೆ ಪ್ರಾಣಾಪಾಯ ತರುವ ಗಂಭೀರ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ.
* ''ಗರ್ಭ ನಷ್ಟದ ಪುನರಾವರ್ತನೆ'' (ಪದೇ ಪದೇ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಸ್ಥಿತಿ) ಅಥವಾ ''ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಗರ್ಭವೈಫಲ್ಯ'' ವು (ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು &quot;''ರೂಢಿಗೊಂಡ ಗರ್ಭಪಾತ'' &quot; ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಮೂರು ಭಾರಿ ಉಂಟಾಗುವ ಅಕಾಲ ಪ್ರಸವ. ಗರ್ಭಪಾತದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯಾಗುವ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಅನುಪಾತವು 15%&lt;ref name=&quot;rcog2003&quot;/&gt; ಆಗಿದ್ದು, ಎರಡು ಅನುಕ್ರಮ ಗರ್ಭವೈಫಲ್ಯಗಳು ಸಂಭವಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಪ್ರಮಾಣ 2.25% ಮತ್ತು, ಮೂರು ಅನುಕ್ರಮ ಗರ್ಭವೈಫಲ್ಯಗಳು ಸಂಭವಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಪ್ರಮಾಣ 0.34%. ಪದೇ ಪದೇ ಗರ್ಭನಷ್ಟ ಸಂಭವಿಸುವ ಪ್ರಮಾಣ 1%.&lt;ref name=&quot;rcog2003&quot;&gt;{{cite journal  | author = Royal College of Obstetricians and Gynaecologists | authorlink = Royal College of Obstetricians and Gynaecologists | year = 2003 | month = May | title =The investigation and treatment of couples with recurrent miscarriage | journal = Guideline | volume =  No 17 |url=http://www.rcog.org.uk/womens-health/clinical-guidance/investigation-and-treatment-couples-recurrent-miscarriage-green-top- | accessdate = 20 October 2010}}&lt;/ref&gt; ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ (85%)ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಭಾರಿ ಗರ್ಭಪಾತವಾದ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಸಹಜವಾದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ.

ಗರ್ಭಪಾತದ ದೈಹಿಕ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಕಾಲಾವಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ:&lt;ref name=&quot;ausbirth&quot;&gt;{{cite web | author www.birth.com.au | year = 2004 | month = October | title=miscarriage | url=http://www.birth.com.au/Info.asp?class=6620&amp;page=13
| accessdate = 0 March 2009}}&lt;/ref&gt;
* ಆರು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಸೆಡೆತ ಅಥವಾ ನೋವಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ ಋತುಸ್ರಾವದೊಡನೆ, ರಕ್ತ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿದ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ತುಣುಕುಗಳು ಕಂಡುಬರಬಹುದು.
* ಆರರಿಂದ ಹದಿಮೂರು ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಭ್ರೂಣದ ಸುತ್ತಲೂ ರಕ್ತಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಲು ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಪ್ಲಾಸಂಟಾದಲ್ಲೂ ರಕ್ತ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿ  ಸುಮಾರು 5ಸೆಂ.ಮೀ ಗಾತ್ರದ ರಕ್ತಗೆಡ್ಡೆಗಳು ಪೂರ್ಣ ಗರ್ಭಪಾತ ಸಂಭವಿಸುವ ಮೊದಲು ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಕೆಲವು ಗಂಟೆಗಳಿಂದ, ಕೆಲವು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಬಿಟ್ಟು ಬಿಟ್ಟು ನಡೆಯಬಹುದು. ಈ ಲಕ್ಷಣಗಳು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ದೈಹಿಕ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದ ವಾಂತಿ ಮತ್ತು ಭೇದಿಯುಂಟಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿವೆ.
* ಹದಿಮೂರು ವಾರಗಳ ಬಳಿಕ ಭ್ರೂಣವು ಗರ್ಭಕೋಶದಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ, ಆದರೂ, ಪ್ಲಾಸೆಂಟವು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಅಥವಾ ಇದರ ಸ್ವಲ್ಪ  ಭಾಗವು ಗರ್ಭಕೋಶದಲ್ಲೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡು ಅಕಾಲಿಕ ಗರ್ಭಪಾತವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ದೈಹಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳಾದ ರಕ್ತಸ್ರಾವ, ಸೆಡೆತ ಮತ್ತು ನೋವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದ ಗರ್ಭಪಾತದ ಲಕ್ಷಣಗಳಂತೇ ಕಂಡುಬಂದರೂ, ಇವು ಅತೀ ಗಂಭೀರ ಮತ್ತು ಹೆರಿಗೆ ನೋವಿನಂತಿರುತ್ತದೆ.

== ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಹಾಗೂ ರೋಗ ಲಕ್ಷಣಗಳು ==
ಗರ್ಭಪಾತದ ಅತೀ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ, ರಕ್ತಸ್ರಾವವಾಗುವುದು&lt;ref name=&quot;risk factors&quot;&gt;{{cite journal | author = Gracia C, Sammel M, Chittams J, Hummel A, Shaunik A, Barnhart K | title = Risk factors for spontaneous abortion in early symptomatic first-trimester pregnancies | journal = Obstet Gynecol | volume = 106 | issue = 5 Pt 1 | pages = 993–9 | year = 2005 | pmid = 16260517 | doi = 10.1097/01.AOG.0000183604.09922.e0 | doi_brokendate = 2010-03-17}}&lt;/ref&gt;. ಗರ್ಭ ಧರಿಸಿದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಕ್ತಸ್ರಾವವಾದರೆ, ಅದು ''ಅಪಾಯಕರ ಗರ್ಭಪಾತ''  ಸನ್ನಿವೇಶ. ಗರ್ಭ ಧರಿಸಿದ ವೇಳೆ  ರಕ್ತಸ್ರಾವಕ್ಕೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಬಯಸಿದಾಗ ಅದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರು ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೊಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ.&lt;ref name=&quot;bmj1997&quot;/&gt; ರಕ್ತಸ್ರಾವಕ್ಕಿಂತ ಹೊರತಾದ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದುದಾಗಿಲ್ಲ.&lt;ref name=&quot;risk factors&quot;/&gt;

ಗರ್ಭವೈಫಲ್ಯವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಅಲ್ಟ್ರಾ ಸೌಂಡ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲೂ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಬಹುದಾಗಿದೆ ಅಥವಾ, ಹ್ಯೂಮನ್ ಕೋರಿಯಾನಿಕ್ ಗೊನೆಡೋಟ್ರೋಪಿನ್ (ಎಚ್‌ಸಿಜಿ) ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲೂ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಹುದು. ಎಆರ್‌ಟಿ ವಿಧಾನದಿಂದ ಗರ್ಭ ಧರಿಸಿದ ಮಹಿಳೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೆ ಗರ್ಭಪಾತವಾದ ದಾಖಲೆಗಳಿದ್ದ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು  ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ, ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಗಮನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷೆಗೊಳಪಡದ ಇತರ ಮಹಿಳೆಯರಿಗಿಂತ ಮೊದಲು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಹುದು.

ಬದುಕುವ ಶಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಗರ್ಭವನ್ನು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಹೊರಹಾಕಲು ಅಸಾಧ್ಯವಾದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಇಂದು ಹಲವಾರು ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಧಾನಗಳು ದಾಖಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.

=== ಮಾನಸಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ ===

ಗರ್ಭಪಾತಗೊಂಡ ಮಹಿಳೆಯು ದೈಹಿಕವಾಗಿ  ಬೇಗನೆ ಗುಣಮುಖವಾದರೂ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದಂಪತಿಗೆ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕೆಲಕಾಲ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಜನರು ವಿಭಿನ್ನತೆಯನ್ನು ತೋರುತ್ತಾರೆ: ಈ ನೋವನ್ನು ಮರೆಯಲು ಕೆಲವರು ತಿಂಗಳುಗಳ ಕಾಲಾವಧಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ, ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಸಮಾಧಾನ ಹೊಂದಿದರೆ, ಮತ್ತೆ ಕೆಲವರು ನಕಾರಾತ್ಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ. ಗರ್ಭಪಾತಗೊಂಡ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಶ್ನಾವಳಿಗಳ(ಜಿಎಚ್‌ಕ್ಯೂ - 12, ಜನರಲ್ ಹೆಲ್ತ್ ಕ್ವಶ್ಚನರಿ) ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ಗರ್ಭಪಾತಗೊಂಡ ಅರ್ಧದಷ್ಟು (55%) ಮಹಿಳೆಯರು ಮಾನಸಿಕ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. 25% ಮಹಿಳೆಯರು ಮೂರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ, 18% ಮಹಿಳೆಯರು ಆರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 11% ಮಹಿಳೆಯರು ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಮಾನಸಿಕ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ತೋರ್ಪಡಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Lok IH, Yip AS, Lee DT, Sahota D, Chung TK |title=A 1-year longitudinal study of psychological morbidity after miscarriage |journal=Fertil. Steril. |volume=93 |issue=6 |pages=1966–75 |year=2010 |month=April |pmid=19185858 |doi=10.1016/j.fertnstert.2008.12.048 |url=}}&lt;/ref&gt;
[[ಚಿತ್ರ:Karlsruhe Hauptfriedhof Kleinstkinder.jpg|thumb|ಗರ್ಭಪಾತ ಮಕ್ಕಳ ಶವಸಂಸ್ಕಾರ]]
ಈ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವ್ಯಥೆಗೊಳಗಾದವರಿಗೆ ಇದು  &quot;ಮಗು ಜನಿಸಿದೆ, ಆದರೆ, ಮರಣ ಹೊಂದಿದೆ&quot; ಎಂಬ ಭಾವನೆಯಿರುವುದು. ಗರ್ಭಕೋಶದೊಳಗೆ ಶಿಶು ಅದೆಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಸಮಯ ಜೀವಿಸಿದ್ದರೂ, ಈ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಅದು ಮುಖ್ಯ ವಿಷಯವೇ ಅಲ್ಲ. ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ತಕ್ಷಣವೇ, ಹೆತ್ತವರು ಈ ಭ್ರೂಣದೊಂದಿಗೆ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಗರ್ಭವು ಯಾವಾಗ ಜೀವಿಸಲು ಅಸಮರ್ಥ ಎಂದು ಗೊತ್ತಾದ ಕ್ಷಣವೇ, ಇವರ ಕನಸು, ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗೆಗಿನ ಯೋಜನೆಗಳು ನುಚ್ಚುನೂರಾಗುತ್ತವೆ.

ಕಳೆದುಕೊಂಡ ನೋವಿನ ಜೊತೆಗೆ, ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಇತರರು ಸಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸ್ಪಂಧಿಸದೇ ಇರುವುದು ಕೂಡಾ ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೊಳಗಾದ ಸ್ವ-ಅನುಭವ ಹೊಂದಿರದ ಜನರಿಗೆ ಇದು ಹೇಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಮತ್ತು ಇತರರ ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಿಸಲು ಕಷ್ಟ ಸಾಧ್ಯ. ಹೆತ್ತವರು ತಮ್ಮ ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು  ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಪಾತವು ನೋವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ವಿಷಯವಾದುದರಿಂದ, ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಇದರ ಬಳಕೆ ಅತೀ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಚಾರವು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒಂಟಿತನವನ್ನನುಭವಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿನಿರತರ ಅಸಮರ್ಪಕ ಮತ್ತು ನಿರ್ಭಾವುಕ  ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯು ಮಹಿಳೆಯ ಖಿನ್ನತೆ ಮತ್ತು ಅನುಭವಿಸುವ ನೋವಿಗೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಆದುದರಿಂದ ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;[http://www.mumsnet.com/info/miscarriage-code-of-practice ಗರ್ಭಪಾತ: ಒಂದು ಗುಪ್ತ ರೂಢಿಯ ಸಂಕೇತ]&lt;/ref&gt;

ಗರ್ಭಪಾತದ ನೋವಿನ ಸ್ವಾನುಭವ ಹೊಂದಿದ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಗರ್ಭವತಿ ಮತ್ತು ನವಜಾತ ಶಿಶುವಿನ ಜೊತೆಗಿನ ಸಂಭಾಷಣೆಯೂ ಕೂಡಾ  ದುಃಖ ತರುವಂತಹ ವಿಚಾರವಾಗಿದೆ. ಗೆಳೆಯ-ಗೆಳೆತಿಯರೊಂದಿಗಿನ, ಪರಿಚಿತರೊಂದಿಗಿನ, ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದವರೊಂದಿಗಿನ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧವೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇದರಿಂದ ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ.&lt;ref name=&quot;David Vernon&quot;&gt;{{cite web | author =David Vernon | authorlink =David Vernon (writer) | date =[[2005]] | url =http://web.mac.com/david.vernon/iWeb/Having%20a%20Great%20Birth%20in%20Australia/Welcome%20-%20Great%20Birth.html | title =Having a Great Birth in Australia | archiveurl =https://web.archive.org/web/20070129170526/http://web.mac.com/david.vernon/iWeb/Having%20a%20Great%20Birth%20in%20Australia/Welcome%20-%20Great%20Birth.html | archivedate =2007-01-29 | access-date =2010-11-17 | url-status =dead }}&lt;/ref&gt;

== ಕಾರಣಗಳು ==
ಗರ್ಭಪಾತಗಳು ಹಲವಾರು ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರಣಗಳನ್ನೂ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಅನುವಂಶಿಕ ತೊಂದರೆಗಳು, ಗರ್ಭಕೋಶದ ತೊಂದರೆಗಳು ಅಥವಾ ಹಾರ್ಮೋನ್‌ಗಳ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳು, ಪುನರುತ್ಪಾದಕ ನಾಳಗಳ ಸೋಂಕು, ಮತ್ತು ಜೀವಕೋಶಗಳ ನಿರಾಕರಣೆಗಳು, ಗರ್ಭಪಾತ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಕೆಲವು ಕಾರಣಗಳು.

=== ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕ ===
[[ಚಿತ್ರ:Human Embryo - Approximately 8 weeks estimated gestational age.jpg|right|thumb|ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಾದ ಆರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಜ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಹಜ ಗರ್ಭಪಾತ, ಅಂದರೆ ಋತುಚಕ್ರವಾದ ಎಂಟು ವಾರಗಳ ನಂತರ(ಎಲ್‌ಎಮ್‌ಪಿ)]]

ಹೆಚ್ಚಿನ ಗರ್ಭಪಾತವು (ಮೂರನೇ ಎರಡು ಭಾಗದಿಂದ ಮುಕ್ಕಾಲು ಭಾಗದಷ್ಟು ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಪ್ರಕಾರ)ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;webmd&quot;&gt;{{cite web | last = Rosenthal | first = M. Sara | title = The Second Trimester | work = The Gynecological Sourcebook | publisher = WebMD | year = 1999 | url = http://www.webmd.com/content/article/4/1680_51802.htm | accessdate = 18 December 2006 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pmid12336441&quot;&gt;{{cite journal |author=Francis O |title=An analysis of 1150 cases of abortions from the Government R.S.R.M. Lying-in Hospital, Madras |journal=J Obstet Gynaecol India |volume=10 |issue=1 |pages=62–70 |year=1959 |pmid=12336441 |doi=}}&lt;/ref&gt;

ಮೊದಲ 13 ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತವಾದ ಭ್ರೂಣಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರೋಮೊಸೋಮಿನ ಅಸಹಜತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಜೀನಿನಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಯಿರುವವರಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಾದಾಗ 95%ರಷ್ಟು ಭಾಗ ಗರ್ಭಪಾತದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗಾಣುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಕ್ರೋಮೊಸೋಮಿನ ತೊಂದರೆಗಳು ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಆಗುತ್ತದೆ, ಇದು ದಂಪತಿಗಳಿಂದ ಬಂದಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಮರುಕಳಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿರುತ್ತದೆ.  ಕ್ರೋಮೊಸೋಮಿನ ತೊಂದರೆಗಳು ದಂಪತಿಗಳಿಂದಲೂ ಬರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಪದೇ ಪದೇ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವವರಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ದಂಪತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲೆ ಈ ರೀತಿಯ ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಸಂಬಂಧಿಕರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದಾಗಲೇ ವೈಕಲ್ಯತೆ ಹೊಂದಿದ್ದ ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗರ್ಭಪಾತವು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;PDR Family Guide 1994&quot;&gt;{{cite web |author= |title=Miscarriage: Causes of Miscarriage |url=http://www.healthsquare.com/fgwh/wh1ch27p3.htm |publisher=[http://www.healthsquare.com/about.htm HealthSquare.com] |accessdate=18 September 2007 |archive-date=28 ಜುಲೈ 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100728061309/http://www.healthsquare.com/fgwh/wh1ch27p3.htm |url-status=dead }} {{cite book |author= |year=1994 |title=The PDR Family Guide to Women's Health and Prescription Drugs |location=Montvale, NJ |publisher=Medical Economics |isbn=1-56363-086-9 |chapter=Chapter 27. What To Do When Miscarriage Strikes |pages=345–50}}ದ ಪುಟ 347-9ದಿಂದ ಪದಶಃ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ&lt;/ref&gt; ಜೀನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ತೊಂದರೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವಯಸ್ಸಾದ ದಂಪತಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ: ಹೆಚ್ಚು ವಯಸ್ಸಾದ ಮಹಿಳೆ ಗರ್ಭಧರಿಸಿದಾಗ ಗರ್ಭಪಾತ ಉಂಟಾಗುವ ದರವು ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web | title = Pregnancy Over Age 30 | work = MUSC Children's Hospital | url = http://www.musckids.com/health_library/hrpregnant/over30.htm | accessdate = 18 December 2006 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20061113233603/http://www.musckids.com/health_library/hrpregnant/over30.htm &lt;!-- Bot retrieved archive --&gt; |archivedate = 13 November 2006}}&lt;/ref&gt;

ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಇನ್ನೊಂದು ಸಂದರ್ಭವೆಂದರೆ  ಪ್ರೊಜೆಸ್ಟರಾನ್‌ ಕೊರತೆ. ಮಹಿಳೆಯ ಋತುಚಕ್ರದ ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧದಲ್ಲಿ(ಲೂಟಿಯಲ್ ಹಂತ)ಪ್ರೊಜೆಸ್ಟರಾನ್‌ ಕೊರತೆ ಕಂಡುಬಂದರೆ ಪ್ರೊಜೆಸ್ಟರಾನ್‌ ಪೂರಕಗಳನ್ನು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಲು ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.&lt;ref name=&quot;PDR Family Guide 1994&quot;/&gt; ಆದರೆ ಯಾವುದೇ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಜೆಸ್ಟರಾನ್‌ ಪೂರಕಗಳು ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆಂದು ಹೇಳಿಲ್ಲ,&lt;ref name=&quot;Cochrane&quot;&gt;{{cite journal |author=Wahabi HA, Abed Althagafi NF, Elawad M |title=Progestogen for treating threatened miscarriage |journal=Cochrane database of systematic reviews (Online) |volume= |issue=3 |pages=CD005943 |year=2007 |pmid=17636813 |doi=10.1002/14651858.CD005943.pub2 |accessdate = 12 November 2007 }}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಲೂಟಿಯಲ್ ಹಂತದ ತೊಂದರೆಗಳ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯು ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ನೆರವಾಗುವುದು ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Bukulmez O, Arici A |title=Luteal phase defect: myth or reality |journal=Obstet. Gynecol. Clin. North Am. |volume=31 |issue=4 |pages=727–44, ix |year=2004 |pmid=15550332 |doi=10.1016/j.ogc.2004.08.007}}&lt;/ref&gt;

=== ಎರಡನೇ ತ್ರೈಮಾಸಿಕ ===
ಗರ್ಭಾಶಯದ ವಿಕಾರ, ಗರ್ಭಾಶಯದ (ತಂತುರಚನೆಯ) ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಅಥವಾ ಗರ್ಭಾಶಯದ ಕೊರಳಿನ ತೊಂದರೆಗಳಿಂದ 15%ದಷ್ಟು ಗರ್ಭಪಾತ ಆಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;PDR Family Guide 1994&quot;/&gt; ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಅವಧಿಪೂರ್ವ ಜನನಕ್ಕೆ ಎಡೆಮಾಡಿ ಕೊಡುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;webmd&quot;/&gt;

ಎರಡನೇ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಹೊಕ್ಕಳ ಬಳ್ಳಿಯ ತೊಂದರೆಯಿಂದ 19%ದಷ್ಟು ಗರ್ಭಪಾತವುಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾಸುಚೀಲದಲ್ಲಿನ ತೊಂದರೆಯಿದ್ದಾಗಲೂ ಸಹ ನಂತರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತವುಂತಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal | author = Peng H, Levitin-Smith M, Rochelson B, Kahn E | title = Umbilical cord stricture and overcoiling are common causes of fetal demise. | journal = Pediatr Dev Pathol | volume = 9 | issue = 1 | pages = 14–9 | year = 2006| pmid = 16808633 | doi = 10.2350/05-05-0051.1}}&lt;/ref&gt;

=== ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಪಾಯದ ಅಂಶಗಳು ===
ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಭ್ರೂಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;PDR Family Guide 1994&quot;/&gt;

ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಸಕ್ಕರೆ ಖಾಯಿಲೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಸಕ್ಕರೆ ಖಾಯಿಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ತ್ರೀಯರಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಸಕ್ಕರೆ ಖಾಯಿಲೆ ಗರ್ಭಪಾತದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆ ಸಕ್ಕರೆ ಖಾಯಿಲೆ‌ನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು, ರೋಗದ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುವುದು ಜನನ ಪೂರ್ವದ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;PDR Family Guide 1994&quot;/&gt;

ಪಾಲಿಸೈಸ್ಟಿಕ್ ಒವರಿ ಲಕ್ಷಣ ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯದ ಒಂದು ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ, ಪಿಸಿಒಎಸ್ ಹೊಂದಿರುವ 30-50% ಸ್ತ್ರೀಯರ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಗಳು ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಮೆಟ್‌ಫೊರ್ಮೆನ್ ಎನ್ನುವ ಔಷಧಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪಿಸಿಒಎಸ್ ಹೊಂದಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನ ತೋರಿಸಿದೆ (ಮೆಟ್‌ಫೊರ್ಮೆನ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮಾಡಿದ ಗುಂಪುಗಳು ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಗುಂಪುಗಳ ಸುಮಾರು ಮೂರನೆಯ ಒಂದು ಭಾಗದ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದವು).&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Jakubowicz DJ, Iuorno MJ, Jakubowicz S, Roberts KA, Nestler JE |title=Effects of metformin on early pregnancy loss in the polycystic ovary syndrome |journal=J. Clin. Endocrinol. Metab. |volume=87 |issue=2 |pages=524–9 |year=2002 |pmid=11836280 |url=http://jcem.endojournals.org/cgi/content/full/87/2/524 |accessdate=17 July 2007 |doi=10.1210/jc.87.2.524 |archive-date=13 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071013222236/http://jcem.endojournals.org/cgi/content/full/87/2/524 |url-status=dead }}&lt;br /&gt;
{{cite journal |author=Khattab S, Mohsen IA, Foutouh IA, Ramadan A, Moaz M, Al-Inany H |title=Metformin reduces abortion in pregnant women with polycystic ovary syndrome |journal=Gynecol. Endocrinol. |volume=22 |issue=12 |pages=680–4 |year=2006 |pmid=17162710 |doi=10.1080/09513590601010508}}&lt;/ref&gt; ಆದರೂ, ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಮೆಟ್‌ಫೊರ್ಮೆನ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ 2006ರ ಅವಲೋಕನ ಸುರಕ್ಷತೆಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಈ ಔಷಧಿಯ ನಿತ್ಯದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಶಿಫಾರಸ್ಸು ಮಾಡಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Lilja AE, Mathiesen ER |title=Polycystic ovary syndrome and metformin in pregnancy |journal=Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica |volume=85 |issue=7 |pages=861–8 |year=2006 |pmid=16817087 |doi=10.1080/00016340600780441}}&lt;/ref&gt;

ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಭ್ರೂಣಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ದೊರೆಯದೆ ಇರುವುದು ಪ್ರಿಕ್ಲಾಂಪ್ಸಿಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿನ ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡಕ್ಕೆ  ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯದ ಜೊತೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಸ್ತ್ರೀಯರಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತಗಳು ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಾದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಪ್ರಿಕ್ಲಾಂಪ್ಸಿಯ ಆಗುವ ಅಪಾಯವಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Trogstad&quot;&gt;&quot;ದಿ ಎಫೆಕ್ಟ್ ಆಫ್ ರಿಕರೆಂಟ್ ಮಿಸ್‌ಕ್ಯಾರಿಯೇಜ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಇನ್‌ಫರ್ಟಿಲಿಟಿ ಆನ್ ದಿ ರಿಸ್ಕ್ ಆಫ್ ಪ್ರಿಎಕ್ಲಾಂಪ್ಸಿಯಾ.&quot;; ಟ್ರೊಗ್‌ಸ್ಟ್ಯಾಡ್ ಎಲ್‌, ಮ್ಯಾಗ್ನಸ್ ಪಿ, ಮೊಫೆಟ್‌ ಎ, ಸ್ಟೊಲ್ಟೆನ್‌ಬರ್ಗ್ ಸಿ.; ಬಿಜೆಒಜಿ: ಆ‍ಯ್‌ನ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಶನಲ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಅಬ್ಸ್ಟೆರ್ಟಿಕ್ಸ್ &amp;amp; ಗೈನಕಾಲಜಿ, ಸಂಪುಟ 116 ಆವೃತ್ತಿ 1, ಪುಟ. 108–113; http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19087081&lt;/ref&gt;

ಹೈಪೊಥೈರೈಡಿಸಮ್‌ನ ತೀವ್ರ ಸ್ಥಿತಿ ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣದ ಮೇಲೆ ಹೈಪೊಥೈರೈಡಿಸಮ್‌ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಎಲ್ಲೂ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿಲ್ಲ. ಅಟೊ ಇಮ್ಯೂನ್ ರೋಗದಂತಹ ಕೆಲವು ಪ್ರತಿರಕ್ಷಿತ ಸ್ಥಿತಿಗಳು ಇದ್ದಾಗ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಅಪಾಯವಿದೆ.&lt;ref name=&quot;PDR Family Guide 1994&quot;/&gt;

ಕೆಲವು ವ್ಯಾಧಿಗಳು (ರುಬೆಲ್ಲ, ಕ್ಲಮಿದಿಯ ಮತ್ತು ಮುಂತಾದವುಗಳು) ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;PDR Family Guide 1994&quot;/&gt;

ತಂಬಾಕು(ಸಿಗರೇಟ್), ಧೂಮಪಾನ ಮಾಡುವವರಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;x&quot;&gt;{{cite journal | author=Ness R, Grisso J, Hirschinger N, Markovic N, Shaw L, Day N, Kline J | title=Cocaine and tobacco use and the risk of spontaneous abortion. | journal=N Engl J Med | volume=340 | issue=5 | pages=333–9 | year=1999 | pmid=9929522 | doi=10.1056/NEJM199902043400501}}&lt;/ref&gt; ಗರ್ಭಪಾತದ ಹೆಚ್ಚಳ ತಂದೆ ಮಾಡುವ ಸಿಗರೇಟ್ ಸೇವನೆ ಜೊತೆ ಸಹ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.&lt;ref name=&quot;paternal smoking&quot;/&gt; ಪುರುಷರನ್ನು ಕುರಿತು ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ದಿನದಲ್ಲಿ 20ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಿಗರೇಟು ಸೇದುವ ತಂದೆಯರಲ್ಲಿ 4% ಅಪಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ದಿನಕ್ಕೆ 20ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಿಗರೇಟುಗಳನ್ನು ಸೇದುವ ತಂದೆಯರಲ್ಲಿ 81%ರಷ್ಟು ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ.

ಕೊಕೇನ್ ಉಪಯೋಗ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;x&quot;/&gt; ದೈಹಿಕ ಗಾಯ, ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿನ ವಿಷದ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಮತ್ತು  ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆಯ್‌ಯುಡಿಯ ಬಳಕೆಗಳು ಸಹ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗರ್ಭಪಾತದ ಅಪಾಯದ ಜೊತೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.&lt;ref name=&quot;health.am&quot;&gt;{{cite web |  title =Miscarriage: An Overview | publisher=Armenian Medical Network |  url=http://www.health.am/pregnancy/more/miscarriage_an_overview/ | year = 2005 | accessdate=19 September 2007}}&lt;/ref&gt;

ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪ್ಯಾರಕ್ಸೆಟಿನ್ ಮತ್ತು ವೆನ್ಲಫ್ಯಾಕ್ಸೈನ್‌ನಂತಹ ಖಿನ್ನತೆ ನಿವಾರಕ ಔಷಧಗಳು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;{{cite pmid|19863482}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite pmid|20513781}}&lt;/ref&gt;

{{See|Advanced maternal age}}

[[ಚಿತ್ರ:Age-and-miscarriage.png|thumb|20 ವರ್ಷದ ನಂತರ ಗರ್ಭಪಾತ ದರವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.]]
ತಾಯಿಯ ವಯಸ್ಸು ಕೂಡ ಮುಖ್ಯವಾದ ಅಪಾಯದ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. 20 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;ಹೆಫ್ನರ್ ಎಲ್‌. ಅಡ್ವಾನ್ಸಡ್, ಮೆಟರ್ನಲ್ ಏಜ್ – ಹೊವ್ ಒಲ್ದ್ ಇಸ್ ಟೂ ಒಲ್ಡ್? ನ್ಯೂ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್2004; 351(19):1927–29.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.endo.gr/cgi/reprint/351/19/1927.pdf{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

=== ಶಂಕಿಸಿದ ಅಪಾಯದ ಅಂಶಗಳು ===
ಬಹಳ ಅಂಶಗಳು ಅಧಿಕ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣಗಳ ಜೊತೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಆದರೆ ಅವು ಗರ್ಭಪಾತಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆಯೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬುದು ಇನ್ನೂ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಕಾರಣ ತಿಳಿದು ಬರುವುದಿಲ್ಲ, ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧ ಭವಿಷ್ಯವರ್ತಿಯ (ಮಹಿಳೆಯರು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಾಗುವ ಮೊದಲು ಅಧ್ಯಯನ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ) ಬದಲಾಗಿ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿರಬಹುದು (ಗರ್ಭಪಾತಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಪೂರ್ವಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತದೆ), ಅಥವಾ ಎರಡೂ ಆಗಿರಬಹುದು.

ವಾಕರಿಕೆ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ವಾಂತಿಮಾಡುವುದು (ಎನ್‌ವಿಪಿ, ಅಥವಾ ಬೆಳಗ್ಗಿನ ಅನಾರೋಗ್ಯ) ಇವು ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಅಪಾಯದ ಇಳಿತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಈ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ಹಲವು ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಆದರೆ ಯಾವುದೂ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಸಹಮತವಾಗಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Furneaux EC, Langley-Evans AJ, Langley-Evans SC |title=Nausea and vomiting of pregnancy: endocrine basis and contribution to pregnancy outcome |journal=Obstet Gynecol Surv |volume=56 |issue=12 |pages=775–82 |year=2001 |pmid=11753180|doi=10.1097/00006254-200112000-00004}}&lt;/ref&gt; ಏಕೆಂದರೆ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಆಹಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಇತರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಎನ್‌ವಿಪಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದು, ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುವಾಗ ಇದು ಗೊಂದಲವೆನಿಸುವ ಅಂಶವಾಗಬಹುದು.

ಇಂತಹ ಒಂದು ಅಂಶ ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿದೆ. 92,000 ಗರ್ಭಿಣಿ ಸ್ತ್ರೀಯರಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡುವುದರಿಂದ (ಈಜುವುದರ ಹೊರತಾಗಿ) 18 ವಾರಗಳ ಮೊದಲು ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಅಧಿಕ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ವ್ಯಾಯಾಮದಲ್ಲಿ ಕಳೆಯುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ಗರ್ಭಪಾತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯದ ಜೊತೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿತ್ತು: ವಾರದಲ್ಲಿ 1.5 ಘಂಟೆಗಳ ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡಿದವರಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 10% ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ಕಂಡುಬಂದಿತು, ಮತ್ತು ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿ 7 ಘಂಟೆಗಳ ವ್ಯಾಯಾಮಕ್ಕೆ 200% ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ಕಂಡು ಬಂದಿತು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ಉಂಟುಮಾಡಿತ್ತು. ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ 18ನೇ ವಾರದ ನಂತರ ವ್ಯಾಯಾಮ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಪಾತಗಳ ಪ್ರಮಾಣಗಳ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧ ಕಂಡುಬರಲಿಲ್ಲ. ಸ್ತ್ರೀಯರು ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಆಯ್ಕೆಯಾಗುವ ಸಮಯದ ಮೊದಲೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗರ್ಭಪಾತಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದ್ದವು, ಮತ್ತು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಾಕರಿಕೆ ಅಥವಾ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಮೊದಲು ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡುವ ಹವ್ಯಾಸಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿರಲಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Madsen M, Jørgensen T, Jensen ML, ''et al.'' |title=Leisure time physical exercise during pregnancy and the risk of miscarriage: a study within the Danish National Birth Cohort |journal=BJOG |volume=114 |issue=11 |pages=1419–26 |year=2007 |pmid=17877774 |doi=10.1111/j.1471-0528.2007.01496.x |pmc=2366024}}&lt;/ref&gt;

ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ  [[ಕೆಫೀನ್]] ಉಪಯೋಗ ಸಹ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. 2007ರಲ್ಲಿ 1,000 ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಕೆಫೀನ್ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದ 13%ರಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಒಂದು ದಿನದಲ್ಲಿ 200 mg ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಫೀನ್ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣ 25% ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. 10 oz (300  ml) ಕಾಫಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ 25 oz (740 ml) ಚಹಾದಲ್ಲಿ 200 mg ಕೆಫೀನ್ ಇರುತ್ತದೆ.         ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಾಕರಿಕೆ ಮತ್ತು ವಾಂತಿ (ಎನ್‌ವಿಪಿ ಅಥವಾ ಬೆಳಗಿನ ಅನಾರೋಗ್ಯ) ಇವುಗಳಿಗಷ್ಟೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು: ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಎನ್‌ವಿಪಿ ಹೇಗೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸದೆ ಅಧಿಕ ಕೆಫೀನ್ ಉಪಯೋಗಿಸುವವರಿಗೆ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ಮಾತ್ರ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿತು. ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗರ್ಭಪಾತಗಳು ಸಂಭವಿಸಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Weng X, Odouli R, Li DK |title=Maternal caffeine consumption during pregnancy and the risk of miscarriage: a prospective cohort study |journal=Am J Obstet Gynecol |volume= 198|issue= 3|pages= 279.e1–8|year=2008 |pmid=18221932 |doi=10.1016/j.ajog.2007.10.803}}&lt;br /&gt;
{{cite news | last = Grady | first = Denise | title = Study Sees Caffeine Possibly Tied to Miscarriages | work = The New York Times | date = January 20, 2008 | url = https://www.nytimes.com/2008/01/20/health/20cnd-caffeine.html?_r=1&amp;bl&amp;ex=1201150800&amp;en=0019b93b4bb1c219&amp;ei=5087%0A | accessdate = 23 January 2008 }}&lt;/ref&gt; 2007ರಲ್ಲಿ 2,400 ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ಎರಡನೆಯ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಒಂದು ದಿನದಲ್ಲಿ 200 mgವರೆಗೆ ಕೆಫೀನ್ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೂ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧ ''ಇರಲಿಲ್ಲ''  (ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ನಂತರ ಒಂದು ದಿನದಲ್ಲಿ 200 mgಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕೆಫೀನ್ ಕುಡಿಯುವ ಸ್ತ್ರೀಯರನ್ನು ಈ ಅಧ್ಯಯನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ).&lt;ref&gt;{{cite journal |author=[[David A. Savitz|Savitz DA]], Chan RL, Herring AH, Howards PP, Hartmann KE |title=Caffeine and miscarriage risk |journal=Epidemiology |volume=19 |issue=1 |pages=55–62 |year=2008 |month=January |pmid=18091004 |doi=10.1097/EDE.0b013e31815c09b9 |url=http://www.cafeesaude.com.br/downloads/caffeine%20miscarriage%202008%20A.pdf |format=PDF |access-date=2010-11-17 |archive-date=2008-09-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910175545/http://www.cafeesaude.com.br/downloads/caffeine%20miscarriage%202008%20A.pdf |url-status=dead }}&lt;br /&gt;
{{cite web | title = Studies Examine Effects Of Caffeine Consumption On Miscarriage Risk | work = Medical News Today | date = 23 January 2008 | url = http://www.medicalnewstoday.com/articles/94764.php | accessdate = 16 February 2008 | archive-date = 30 ಏಪ್ರಿಲ್ 2008 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080430002729/http://www.medicalnewstoday.com/articles/94764.php | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;     2009ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನ ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ಉಂಟಾಗಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Pollack AZ, Buck Louis GM, Sundaram R, Lum KJ |title=Caffeine consumption and miscarriage: a prospective cohort study |journal=Fertil. Steril. |volume= 93|issue= 1|pages= 304–6|year=2009 |month=September |pmid=19732873 |doi=10.1016/j.fertnstert.2009.07.992 |url= |pmc=2812592}}&lt;/ref&gt;

== ರೋಗನಿರ್ಣಯ ==
ಅಲ್ಟ್ರಾಸೌಂಡ್ ಮತ್ತು ಮೃತ ಅಂಗಾಂಶಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗರ್ಭಪಾತವನ್ನು ಖಚಿತ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಒಟ್ಟಾರೆ ಅಥವಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯ ಪೂರಿತ ಗರ್ಭಪಾತದ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸುವಾಗ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಲಕ್ಷ್ಯದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ನೋಡಿದಾಗ, ಇವುಗಳು ತೆಳುವಾದ ನಾಳದಂಥ ಚಾಚಿಕೆ, ಟ್ರೊಪೊಬ್ಲಾಸ್ಟ್, ಭ್ರೂಣದ ಭಾಗಗಳು, ಮತ್ತು ಎಂಡೊಮೆಟ್ರಿಯಂನಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯ ಬದಲಾವಣೆ ಹೊಂದಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಅಸಹಜವಾಗಿ ಕ್ರೊಮೊಸೋಮ್‌ಗಳು ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಂದ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

== ನಿರ್ವಹಣೆ ==
ಗರ್ಭಪಾತ ಮತ್ತು ಅಪಸ್ಥಾನೀಯ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲಿ ರಕ್ತ ಸ್ರಾವವಾಗುವುದು ತುಂಬಾ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ರೋಗ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಗರ್ಭಾಪಾತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನೋವು ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಅಪಸ್ಥಾನೀಯ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ.&lt;ref name=&quot;risk factors&quot;/&gt; ರಕ್ತಸ್ರಾವ, ನೋವು ಅಥವಾ ಇವೆರಡೂ ಇದ್ದಾಗ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ವಜಿನಲ್ ಅಲ್ಟ್ರಾಸೌಂಡ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಟ್ರಾಸೌಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯಾರಹಿತ ಗರ್ಭಾಶಯದ ಒಳಗಿನ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯು ಗೊತ್ತಾಗದಿದ್ದರೇ ಹಲವಾರು βHCG ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು  ನಡೆಸಿ ಅಪಸ್ಥಾನೀಯ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಜೀವಕ್ಕೆ ಭಯ ಹುಟ್ಟಿಸುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;diagnostic&quot;&gt;{{cite journal | author = Yip S, Sahota D, Cheung L, Lam P, Haines C, Chung T | title = Accuracy of clinical diagnostic methods of threatened abortion | journal = Gynecol Obstet Invest | volume = 56 | issue = 1 | pages = 38–42 | year = 2003 | pmid = 12876423 | doi = 10.1159/000072482}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;followHCG&quot;&gt;{{cite journal | author = Condous G, Okaro E, Khalid A, Bourne T | title = Do we need to follow up complete miscarriages with serum human chorionic gonadotrophin levels? | journal = BJOG | volume = 112 | issue = 6 | pages = 827–9 | year = 2005 | pmid = 15924545 | doi = 10.1111/j.1471-0528.2004.00542.x}}&lt;/ref&gt;

ರಕ್ತಸ್ರಾವವು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆ ಒಮ್ಮೆ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಕಂಡು ಸಲಹೆ ಪಡೆಯಲು ಸೂಚಿಸಬೇಕು. ರಕ್ತ ಸ್ರಾವವು ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆಗುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅದರೊಟ್ಟಿಗೆ ನೋವು ಅಥವಾ ಜ್ವರ ಇದ್ದರೆ ತಕ್ಷಣ ತುರ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪಡೆಯಬೇಕು.

ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗಿರುವುದನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ (ಎಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಅಪಸ್ಥಾನೀಯ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ಕೊನೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ). ಗರ್ಭಪಾತವು ಸರಿಯಾಗಿ ಆಗದಿದ್ದಾಗ, ಕೋಶವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊರ ಹೋಗದಿದ್ದಾಗ  ಮೂರು ರೀತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
* ಯಾವುದೇ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲದೆ (ಕಾದು ನೋಡುವುದು),  ಇಂತಹ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ (65–80%) ಎರಡರಿಂದ ಆರು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಜವಾಗಿಯೆ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;afp&quot;&gt;{{cite journal | author = Kripke C | title = Expectant management vs. surgical treatment for miscarriage | journal = Am Fam Physician | volume = 74 | issue = 7 | pages = 1125–6 | year = 2006 | pmid = 17039747 | url= http://www.aafp.org/afp/20061001/cochrane.html#c2 | accessdate = 31 December 2006 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20070929083715/http://www.aafp.org/afp/20061001/cochrane.html#c2 &lt;!-- Bot retrieved archive --&gt; |archivedate = 29 September 2007}}&lt;/ref&gt; ಈ ಮೂಲಕ ಔಷಧಿಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಿಂದ ಯಾವುದೇ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಉಂಟಾಗುವುದು ತಪ್ಪುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal | author = Tang O, Ho P | title = The use of misoprostol for early pregnancy failure. | journal = Curr Opin Obstet Gynecol | volume = 18 | issue = 6 | pages = 581–6 | year = 2006 | pmid = 17099326 | doi = 10.1097/GCO.0b013e32800feedb}}&lt;/ref&gt;
* ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗಲು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಮಿಸೊಪ್ರೊಸ್ಟೋಲ್ (ಸಿಟೊಟೆಕ್ ಇದು ಪ್ರೊಸ್ಟಗ್ಲೇಂಡಿಯನ್ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ನೇಮ್ ಆಗಿದೆ) ಎಂಬ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಸುಮಾರು 95% ರಷ್ಟು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಸೊಪ್ರೊಸ್ಟೋಲ್ ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಕೆಲವೆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;afp&quot;/&gt;
* (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಾಕ್ಯೂಮ್ ಆ‍ಯ್‌ಪ್ಸಿರೇಶನ್, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಡಿ&amp;amp;ಸಿ ಅಥವಾ ಡಿ&amp;amp;ಇ ಮಾಡಲು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ) ಈ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳ ಮೂಲಕ ಗರ್ಭಪಾತವು ತುಂಬಾ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಆಗುತ್ತದೆ. ಗರ್ಭಪಾತವಾದಾಗ ಉಂಟಾಗುವ ದೈಹಿಕ ನೋವಿಗೆ ಈ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪದ್ಧತಿ ತುಂಬಾ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯ ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ರಕ್ತಸ್ರಾವ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;afp&quot;/&gt; ಪುನಃ ಗರ್ಭಪಾತವಾದಾಗ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಾಗಿ ಜಾಸ್ತಿ ಸಮಯವಾದ ನಂತರ ಗರ್ಭಪಾತವಾದಾಗ ಅಂಗದ ಮಾದರಿ ಪಡೆದು ರೋಗ ಪತ್ತೆ ಪರೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಲು ಕೂಡ ಡಿ&amp;amp;ಸಿ ಉತ್ತಮ ಪದ್ಧತಿಯಾಗಿದೆ. ಹೀಗಿದ್ದರೂ ಡಿ&amp;amp;ಸಿ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಉಂಟಾಗಬಹುದು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಗರ್ಭ ಕೊರಳು ಹಾಗೂ ಗರ್ಭಕೋಶಕ್ಕೆ ಗಾಯ, ಗರ್ಭಕೋಶ ಛಿಧ್ರವಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಗರ್ಭಾಶಯದ ಒಳಗಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಾಯದ ಗುರುತು ಉಂಟಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಬಯಸುವ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಗರ್ಭಕೋಶಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆ ಅಪಾಯ ಉಂಟಾಗುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

== ಸೋಂಕುಶಾಸ್ತ್ರ ==
ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಸಂಭಾವ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು ಕಷ್ಟ ಸಾಧ್ಯ. ಹಲವಾರು ಗರ್ಭಪಾತಗಳು ಮಹಿಳೆಗೆ ತಾನು ಗರ್ಭಧರಿಸಿರುವುದು ತಿಳಿಯುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲೇ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಗರ್ಭಪಾತವಾದ ಮಹಿಳೆಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದರಿಂದಾಗಿ ಗರ್ಭಪಾತವಾದ ಹಲವಾರು ಪ್ರಕರಣಗಳು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಂಕಿಅಂಶಕ್ಕೆ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.&lt;ref name=&quot;bmj1997&quot;&gt;{{cite journal | author=Everett C | title=Incidence and outcome of bleeding before the 20th week of pregnancy: prospective study from general practice. | journal=BMJ | volume=315 | issue=7099 | pages=32–4 | date=5 July 1997| pmid=9233324 | url=http://bmj.bmjjournals.com/cgi/content/full/315/7099/32 | pmc=2127042 }}&lt;/ref&gt; ಋತುಚಕ್ರದ ಕೊನೆಯ ಅವಧಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಕೆಲವು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿ ಶೇ25%ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗರ್ಭಪಾತಗಳು ಆರು ವಾರಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲೇ ಆಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;implantation&quot;&gt;{{cite journal | author=Wilcox AJ, Baird DD, Weinberg CR | title=Time of implantation of the conceptus and loss of pregnancy. | journal=New England Journal of Medicine | volume=340 | issue=23 | pages=1796–1799 | year=1999 | pmid=10362823 | doi=10.1056/NEJM199906103402304}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;epl&quot;&gt;{{cite journal | author = Wang X, Chen C, Wang L, Chen D, Guang W, French J | title = Conception, early pregnancy loss, and time to clinical pregnancy: a population-based prospective study. | journal = Fertil Steril | volume = 79 | issue = 3 | pages = 577–84 | year = 2003 | pmid = 12620443 | doi = 10.1016/S0015-0282(02)04694-0}}&lt;/ref&gt; 8%ರಷ್ಟು (ಋತುಚಕ್ರದ ಕೊನೆಯ ಅವಧಿಯ ಆರು ವಾರಗಳ ನಂತರ) ಗರ್ಭಪಾತಗಳು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ.&lt;ref name=&quot;epl&quot;/&gt;

ಋತುಚಕ್ರದ ಕೊನೆಯ ಅವಧಿಯ 10 ವಾರಗಳ ನಂತರ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಸಂಭವನೀಯತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಭ್ರೂಣ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಾರಂಭದ ಹಂತದಲ್ಲಿ.&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/2176898.stm ಕ್ಯೂ&amp;amp;ಎ: ಮಿಸ್‌ಕ್ಯಾರಿಯೇಜ್]. (ಆಗಸ್ಟ್‌ 6, 2002). ''ಬಿಬಿಸಿ ನ್ಯೂಸ್.''  ಜನವರಿ 17, 2007ರಲ್ಲಿ ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ ಲೆನಾರ್ಟ್ ನಿಲ್ಸನ್, ಎ ಚೈಲ್ಡ್ ಇಸ್ ಬಾರ್ನ್ 91 (1990)(ಎಂಟನೇ ವಾರದಲ್ಲಿ &quot;ಗರ್ಭಪಾತ ಉಂಟಾದಲ್ಲಿ.... ಹೆಚ್ಚು ಸಮಸ್ಯೆ ಉಂಟಾಗಲಾರದು.&quot;)&lt;/ref&gt; “ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಭ್ರೂಣಾವಸ್ಥೆಯ ಅವಧಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ ನಂತರ&quot; ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಋತುಚಕ್ರದ ಕೊನೆಯ ಅವಧಿಯಿಂದ 8.5 ವಾರಗಳು ಮತ್ತು ಹುಟ್ಟಿನ ನಡುವೆ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ ಎರಡರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ.&lt;ref&gt;ರಾಡೆಕ್, ಚಾರ್ಲೆಸ್; ವಿಟ್ಲೆ, ಮಾರ್ಟಿನ್. ''[https://books.google.com/books?id=0BY0hx2l5uoC&amp;amp;pg=PA835&amp;amp;lpg=PA835&amp;amp;dq=%22early+pregnancy+loss%22+and+weeks&amp;amp;source=web&amp;amp;ots=RZSIYEWK6N&amp;amp;sig=3v2skknEA6qVVaoMnx03AAN_JpU&amp;amp;hl=en#PPA836,M1 ಫೆಟಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್: ಬೇಸಿಕ್ ಸೈನ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್‌ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160302193451/https://books.google.com/books?id=0BY0hx2l5uoC&amp;pg=PA835&amp;lpg=PA835&amp;dq=%22early+pregnancy+loss%22+and+weeks&amp;source=web&amp;ots=RZSIYEWK6N&amp;sig=3v2skknEA6qVVaoMnx03AAN_JpU&amp;hl=en#PPA836,M1 |date=2016-03-02 }}''  (ಎಸ್ಲೇವಿಯರ್‌‍ ಹೆಲ್ತ್ ಸೈನ್ಸಸ್1999), ಪುಟ 835.&lt;/ref&gt;

ದಂಪತಿಗಳ ವಯಸ್ಸನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಗರ್ಭಪಾತವಾವಾಗುವ ಸಂಭಾವನೀಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. 25–29 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಪುರುಷರಿಂದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಾದಾಗ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ 40% ಆದೇ 25ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಪುರುಷರಿಂದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಾದಾಗ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ40%ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನ ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. 25–29 ವಯಸ್ಸಿನ ಗುಂಪಿನ ಪುರುಷರಿಂದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಾದಾಗ  60%ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುತ್ತುದೆ ಅದೇ 40 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟಾಗ ಗರ್ಭಪಾತದ ಪ್ರಮಾಣ 60%ಕ್ಕಿಂತ ಜಾಸ್ತಿ ಎಂದುಬನ್ನು ಕೂಡ ಇದೆ ಅಧ್ಯಯನ ತಿಳಿಸಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal | author = Kleinhaus K, Perrin M, Friedlander Y, Paltiel O, Malaspina D, Harlap S | title = [[Paternal age effect|Paternal age]] and spontaneous abortion | journal = Obstet Gynecol | volume = 108 | issue = 2 | pages = 369–77 | year = 2006 | pmid = 16880308 | doi = 10.1097/01.AOG.0000224606.26514.3a | doi_brokendate = 26 June 2008}}&lt;/ref&gt; ಇನ್ನೊಂದು ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ತುಂಬಾ ವಯಸ್ಸಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯಾದಾಗ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಸಂಭವ ಮೊದಲ ಮೂರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು.&lt;ref&gt;{{cite journal | author = Slama R, Bouyer J, Windham G, Fenster L, Werwatz A, Swan S | title = Influence of paternal age on the risk of spontaneous abortion. | journal = Am J Epidemiol | volume = 161 | issue = 9 | pages = 816–23 | year = 2005 | pmid = 15840613 | doi = 10.1093/aje/kwi097}}&lt;/ref&gt; ಇನ್ನೊಂದು ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರಕಾರ 45 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾದ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಭವನೀಯತೆ ಹೆಚ್ಚು, ಸುಮಾರು 800%ರಷ್ಟು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಗಳಲ್ಲಿ (20–24 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ) ಶೇ75%ರಷ್ಟು ಗರ್ಭಪಾತದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯಾಗುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal | author = Nybo Andersen A, Wohlfahrt J, Christens P, Olsen J, Melbye M | title = [[Maternal age effect|Maternal age]] and fetal loss: population based register linkage study | journal = BMJ | volume = 320 | issue = 7251 | pages = 1708–12 | year = 2000 | pmid = 10864550 | doi = 10.1136/bmj.320.7251.1708 | pmc = 27416}}&lt;/ref&gt;

== ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತ ==
ಗರ್ಭವನ್ನು ಧರಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲೂ ಗರ್ಭಪಾತವು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಮಾನವನನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ತಿಳಿದ ಅಪಾಯದ ಅಂಶಗಳಿವೆ. ಉದಾ, ಕುರಿಗಳಲ್ಲಿ ಗುಂಪಾಗಿ ಬಾಗಿಲಲ್ಲಿ ನುಗ್ಗುವುದು, ಅಥವಾ ನಾಯಿಯು ಅಟ್ಟಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವಾಗ ಓಡುವುದು.&lt;ref&gt;ಸ್ಪೆನ್ಸರ್, ಜೇಮ್ಸ್. ''[https://books.google.com/books?id=RXMuAAAAYAAJ&amp;amp;pg=PA124&amp;amp;lpg=PA124&amp;amp;dq=abortion+and+husbandry&amp;amp;source=bl&amp;amp;ots=WjmvGj-fB2&amp;amp;sig=8qH_WrPR08YEwPKr_c6PHDUOMmQ&amp;amp;hl=en&amp;amp;ei=erDbSeSVBoz4MY-F7M4I&amp;amp;sa=X&amp;amp;oi=book_result&amp;amp;ct=result&amp;amp;resnum=2#PPA124,M1 ಶೀಪ್ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿ ಇನ್ ಕೆನಡ]'', ಪುಟ 124 (1911).&lt;/ref&gt; ದನಗಳಲ್ಲಿ, ಗರ್ಭಪಾತವು (ಅದೆಂದರೆ ಸಹಜ ಗರ್ಭಪಾತ) ಸೋಂಕುರೋಗಗಳಿಂದುಂಟಾಗಬಹುದು, ಅವೆಂದರೆ ಬ್ರುಸೆಲ್ಲೊಸೊಸ್ ಅಥವಾ ಕ್ಯಾಂಪಿಲೊಬ್ಯಾಕ್ಟರ್‌, ಆದರೆ ಲಸಿಕೆಯಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು.&lt;ref&gt;[http://www.teara.govt.nz/1966/B/BeefCattleAndBeefProduction/ManagementAndHusbandryOfBeefCattle/en &quot;ಬೀಫ್ ಕ್ಯಾಟಲ್ ಆ‍ಯ್‍೦ಡ್ ಕ್ಯಾಟಲ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಬೀಫ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್: ಮ್ಯಾನೆಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿ ಆಫ್ ಬೀಫ್ ಕ್ಯಾಟಲ್”] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090101142401/http://www.teara.govt.nz/1966/B/BeefCattleAndBeefProduction/ManagementAndHusbandryOfBeefCattle/en |date=2009-01-01 }}, ''ಎನ್ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ ಆಫ್ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌''  (1966).&lt;/ref&gt; ಇನ್ನಿತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳೂ ಗರ್ಭಪಾತವುಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಗರ್ಭ ಧರಿಸಿದ ಪ್ರೈರಿ ಇಲಿಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ತೊರೆದು ಬೇರೆ ಗಂಡಿಲಿಯೊಂದಿಗೆ&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Fraser-Smith|first=AC|title=Male-induced pregnancy termination in the prairie vole, Microtus ochrogaster |journal=Science|publisher=American Association for the Advancement of Science|volume=187|issue=4182|pages=1211–1213|url=http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/187/4182/1211|doi=10.1126/science.1114340|year=1975|pmid=1114340}}&lt;/ref&gt; ಇದ್ದಾಗ ಸಹಜ ಗರ್ಭಪಾತವು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ, ಉದಾ:ಬ್ರೂಸ್ ಪರಿಣಾಮ, ಇದು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಕ್ಕಿಂತ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Wolff|first=Jerry O|date=June 2002|title=A field test of the Bruce effect in the monogamous prairie vole (Microtus ochrogaster)|journal=Behavioral Ecology and Sociobiology|publisher=Springer|location=Berlin/Heidelberg|volume=52|issue=1|pages=31–7|issn=1432-0762|url=http://www.springerlink.com/content/g65dcacncm0rwbkm/|doi=10.1007/s00265-002-0484-0|last2=Wolff|first2=Jerry}}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ಹೆಣ್ಣಿಲಿಯು ಅಪರಿಚಿತ ಗಂಡಿಲಿಯೊಂದಿಗೆ ಇದ್ದಾಗ ಸಹಜ ಗರ್ಭಪಾತವಾಗುವ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Becker|first=Stuart D|coauthors=Jane L Hurst|date=February 25, 2009 (online) / 7 May 2009|title=Female behaviour plays a critical role in controlling murine pregnancy block|journal=Proc. R. Soc. B|publisher=The Royal Society|location=London|volume=276|issue=1662|pages=1723–9|issn=1471-2945|url=http://rspb.royalsocietypublishing.org/content/early/2009/02/21/rspb.2008.1780.abstract|doi=10.1098/rspb.2008.1780|pmid=19324836|pmc=2660991}}&lt;/ref&gt;

== ICD10 ಸಂಕೇತಗಳು ==
{| width=&quot;100%&quot;
|- valign=&quot;top&quot;
| ಅಗಲ=20%	

| 
* ರೂಢಿಯ ಗರ್ಭಪಾತ
* ಅಸಂಪೂರ್ಣ ಗರ್ಭಪಾತ
* ತಪ್ಪಿದ ಗರ್ಭಪಾತ
* ಭಯದಿಂದಾಗುವ ಗರ್ಭಪಾತ
| ಅಗಲ=80%
| N96&lt;br /&gt;O03.0-O06.4&lt;br /&gt;O02.1&lt;br /&gt;O20.0
|}

== ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ ==
* ಗರ್ಭಪಾತ
* ಮಗು ಜನನ
* ಮೃತ(ಶಿಶು)ಜನನ
* ಅವಧಿಪೂರ್ವ ಜನನ
* [[ಸಂಭೋಗ]]
* [[ಗರ್ಭಧಾರಣೆ]]
* [[ಮಗುವಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತಗಳು]]
* ಗರ್ಭಪಾತ
* [[ವಂಶವಾಹಿ ಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಪ್ತ ಸಮಾಲೋಚನೆ]]
* [[ಋತುಚಕ್ರ]]

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist|colwidth=30em}}

== ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು ==
* {{dmoz|/Home/Family/Pregnancy/Loss/Support_Groups/|Pregnancy loss support groups}}
{{Pathology of pregnancy, childbirth and the puerperium}}

[[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನ]]
[[ವರ್ಗ:ಆರೋಗ್ಯ ಶಾಸ್ರ]]
[[ವರ್ಗ:ಮಾನವಶರೀರ ವಿಜ್ಞಾನ]]
[[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ವರ್ಗ:ಗರ್ಭಪಾತ]]
[[ವರ್ಗ:ಪ್ರಸೂತಿ ವಿಜ್ಞಾನ]]
[[ವರ್ಗ:ವಿಫಲವಾದ ಗರ್ಭದಾರಣೆ]]
[[ವರ್ಗ:ಮಹಿಳಾ ಆರೋಗ್ಯ]]

[[it:Aborto#Aborto spontaneo]]</text>
      <sha1>npwguyq1uz08dee2a0rvj9c8pdn41cq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28514</id>
    <revision>
      <id>1307598</id>
      <parentid>1304667</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:44:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307598</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="237844" sha1="3e5bgn192d8ifzsagztltxxtzy7ye4e" xml:space="preserve">{{Infobox company
 | name             = Starbucks Corporation
 | image             = Starbuckscenter.jpg
 | type             = [[Public company|Public]] ({{nasdaq|SBUX}})
 | foundation       = [[Pike Place Market]] in [[Seattle]], [[Washington (U.S. state)|Washington]] ({{Start date|1971|03|30}})
 | founder          = [[Jerry Baldwin]]&lt;br /&gt; [[Gordon Bowker]]&lt;br /&gt; [[Zev Siegl]]
 | location_city    = [[Seattle]], [[Washington (U.S. state)|Washington]] 
 | location_country = U.S.
 | locations        = ೧೭,೦೦೯ &lt;small&gt;(''FY ೨೦೧೦'')&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;10K2010&quot;/&gt;
 | area_served      = ೫೦ countries
 | key_people       = [[Howard Schultz]], &lt;small&gt;[[Chairman]], [[President]] and [[Chief executive officer|CEO]]&lt;/small&gt;&lt;br /&gt; Troy Alstead, &lt;small&gt;[[Chief financial officer|CFO]]&lt;/small&gt;&lt;br /&gt; [[Stephen Gillett]], &lt;small&gt;[[Chief information officer|CIO]]&lt;/small&gt;
 | industry         = [[Restaurant]]s &lt;br /&gt;Retail [[coffee]] and [[tea]] &lt;br /&gt;[[Retail|Retail beverages]] &lt;br /&gt;[[Entertainment]]
 | products         = Whole bean coffee &lt;br /&gt;Boxed tea &lt;br /&gt;Made-to-order beverages &lt;br /&gt;Bottled beverages &lt;br /&gt;[[Baking|Baked goods]] &lt;br /&gt;[[Merchandise]] &lt;br /&gt;[[Frappuccino|Frappuccino beverages]] &lt;br /&gt;[[Smoothies]]
 | services         = Coffee
 | revenue = {{profit}} {{USD|10.71|link=yes}} billion &lt;small&gt;(''FY ೨೦೧೦'')&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;10K2010&quot;&gt;[[wikinvest:stock/Starbucks (SBUX)/Filing/10-K/2010/F91012509|Starbucks (SBUX) 10-K 2010]]&lt;/ref&gt;
 | operating_income = {{profit}} {{USD|1.42}} billion &lt;small&gt;(''FY ೨೦೧೦'')&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;10K2010&quot;/&gt;
 | net_income     = {{profit}} {{USD|945.6}} million &lt;small&gt;(''FY ೨೦೧೦'')&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;10K2010&quot;/&gt;
 | assets     = {{profit}} {{USD|6.38}} billion &lt;small&gt;(''FY ೨೦೧೦'')&lt;/small&gt;&lt;ref name=&quot;10K2010&quot;/&gt;
 | equity     = {{increase}} {{USD|3.68}} billion &lt;small&gt;(''FY ೨೦೧೦'')&lt;/small&gt; &lt;ref name=&quot;10K2010&quot;/&gt;
 | num_employees    = ೧೩೭,೦೦೦ (೨೦೧೦)&lt;ref name=&quot;hoovers&quot;/&gt;
 | subsid           = Starbucks Coffee Company &lt;br /&gt;[[Tazo|Tazo Tea Company]] &lt;br /&gt;[[Seattle's Best Coffee]] &lt;br /&gt;[[Torrefazione Italia]] &lt;br /&gt;[[Hear Music]] &lt;br /&gt;[[Ethos water|Ethos Water]]
 | homepage         = {{URL|Starbucks.com}}
 | footnotes        =
 | intl             =
}}

'''ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌'''  ({{nasdaq|SBUX}}) ಎಂಬುದು ಒಂದು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ [[ಕಾಫಿ]] ಮತ್ತು ಕಾಫಿಗೃಹ ಸರಣಿಯಾಗಿದ್ದು, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ಸಿಯಾಟಲ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.೫೦ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ೧೭,೦೦೯ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ&lt;ref name=&quot;hoovers&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.hoovers.com/company/Starbucks_Corporation/rhkchi-1.html|title=Starbucks - Company Overview|work=Hoovers|accessdate=2010-12-25}}&lt;/ref&gt; ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಾಫಿಗೃಹದ ಕಂಪನಿ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿರುವ ೧೧,೦೦೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಳಿಗೆಗಳು, ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿರುವ ೧೦೦೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಳಿಗೆಗಳು, ಮತ್ತು UKಯಲ್ಲಿರುವ ೭೦೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಳಿಗೆಗಳು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.&lt;ref name=&quot;10K2010&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;factsheet&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.loxcel.com/sbux|title=Starbucks Map|date=December 15, 2010|work=Starbucks Coffee Company|accessdate=2010-12-15|archive-date=2011-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20110427163745/http://www.loxcel.com/sbux|url-status=deviated|archivedate=2011-04-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110427163745/http://www.loxcel.com/sbux}}&lt;/ref&gt;

ಜಿನುಗು ಕುದಿತದ ಕಾಫಿ, ಎಸ್‌ಪ್ರೆಸೊ-ಆಧರಿತ ಮಾದಕ ಪಾನೀಯಗಳು, ಇತರ ಬಿಸಿಯಾದ ಮತ್ತು ತಂಪಾದ ಪಾನೀಯಗಳು, ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳು, ಪಚ್ಚಡಿಗಳು, ಬಿಸಿಯಾದ ಮತ್ತು ತಂಪಾದ ಸ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಚ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪಾನಿನಿ, ಪಿಷ್ಟಭಕ್ಷ್ಯಗಳು, ಕುರುಕಲು ತಿಂಡಿಗಳು, ಹಾಗೂ ಪಾನಪಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಲೋಟಗಳಂಥ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಎಂಟರ್‌ಟೈನ್‌ಮೆಂಟ್‌ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ಹಿಯರ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ ಬ್ರಾಂಡ್ ಮೂಲಕ ಕಂಪನಿಯು ಪುಸ್ತಕಗಳು, [[ಸಂಗೀತ]], ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕಂಪನಿಯ ಅನೇಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಕಾಲೋಚಿತವಾಗಿವೆ ಅಥವಾ ಮಳಿಗೆಯ ತಾಣಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿವೆ. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌-ಬ್ರಾಂಡ್‌ನ [[ಐಸ್ ಕ್ರೀಂ|ಐಸ್‌ ಕ್ರೀಮ್‌]] ಮತ್ತು ಕಾಫಿಯನ್ನು ಕಿರಾಣಿ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲೂ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕಾಫಿ ಬೀಜವನ್ನು ಹುರಿಯುವ ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಒಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ಘಟಕವಾಗಿ ನಂತರದ ಸ್ವರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಯಾಟಲ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು ಕಂಪನಿಯು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ೧೯೯೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೆಲಸದ ದಿನದಂದು ಒಂದು ಹೊಸ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಈ ವೇಗವು ೨೦೦೦ದ ದಶಕಕ್ಕೂ ಮುಂದುವರಿಯಿತು. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಅಥವಾ ಕೆನಡಾದ ಹೊರಗಿನ ಮೊದಲ ಮಳಿಗೆಯು ೯೦ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು, ಮತ್ತು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಮಳಿಗೆಗಳ ಸರಿಸುಮಾರು ಮೂರನೇ ಒಂದರಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಮಳಿಗೆಗಳು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.starbucks.com/aboutus/Company_Profile.pdf|title=Company Profile|date=February 2008|work=Starbucks Coffee Company|accessdate=2009-05-13|archive-date=2009-10-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20091015055833/http://www.starbucks.com/aboutus/Company_Profile.pdf|url-status=deviated|archivedate=2009-10-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091015055833/http://www.starbucks.com/aboutus/Company_Profile.pdf}}&lt;/ref&gt; ೨೦೦೯ರಲ್ಲಿ,&lt;ref name=&quot;seekingalpha&quot;&gt;{{cite news|url=http://seekingalpha.com/article/88153-starbucks-f3q08-qtr-end-6-30-08-earnings-call-transcript|title=Starbucks F3Q08 (Qtr End 6/30/08) Earnings Call Transcript|date=31 July 2008|work=Seeking Alpha|accessdate=2009-05-13}}&lt;/ref&gt; ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಹೊರಗೆ ೯೦೦ ಹೊಸ ಮಳಿಗೆಗಳ ಒಂದು ಜಾಲವನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಕಂಪನಿಯು ಯೋಜಿಸಿತಾದರೂ, ೨೦೦೮ರಿಂದೀಚೆಗೆ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ೯೦೦ ಮಳಿಗೆಗಳ ಮುಚ್ಚುವಿಕೆಗಳ ಕುರಿತು ಅದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.

ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ-ವ್ಯಾಪಾರ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳು, ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳು, ಪರಿಸರೀಯ ಪ್ರಭಾವ, ರಾಜಕೀಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳು, ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆ-ವಿರೋಧಿ ಪರಿಪಾಠಗಳಂಥ ವಿವಾದಾಂಶಗಳ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಒಂದು ಗುರಿಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ.

== ಇತಿಹಾಸ ==
[[ಚಿತ್ರ:Original Starbucks.jpg|left|thumb|1912 ಪೈಕ್‌ ಪ್ಲೇಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮಳಿಗೆ.ಇದು 1971ರಿಂದ 1976ರವರೆಗೆ 2000 ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಅವೆನ್ಯೂದಲ್ಲಿದ್ದ ಮೂಲ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಎರಡನೇ ತಾಣವಾಗಿದೆ.]]
[[ಚಿತ್ರ:Baristas first starbucks.jpg|right|thumb|ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ತಯಾರಿಯ ಪರಿಚಾರಕರು‌ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು.]]

=== ಸಂಸ್ಥಾಪನೆ ===
೧೯೭೧ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೩೦ರಂದು ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ಸಿಯಾಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು; ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಶಿಕ್ಷಕ ಜೆರ್ರಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌, ಇತಿಹಾಸ ಶಿಕ್ಷಕ ಜೆವ್‌ ಸೀಗಲ್‌, ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರ ಗೋರ್ಡಾನ್‌ ಬೌಕರ್‌ ಎಂಬ ಮೂವರು ಇದರ ಪಾಲುದಾರರಾಗಿದ್ದರು. ಈ ಮೂವರೂ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಅರಿತಿದ್ದ ಆಲ್‌ಫ್ರೆಡ್‌ &lt;span class=&quot;goog-gtc-fnr-highlight&quot;&gt;ಪೀಟ್&lt;/span&gt;‌ ಎಂಬ ವಾಣಿಜ್ಯೋದ್ಯಮಿಯು ಉನ್ನತ-ಗುಣಮಟ್ಟದ ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವಂತೆ ಅವರನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದ.&lt;ref name=&quot;Pren2523&quot;&gt;‌ಪ್ರೆಂಡರ್‌ಗ್ರಾಸ್ಟ್, ಪುಟಗಳು ೨೫೨-೫೩&lt;/ref&gt; ''ಪೆಕ್ವಾಡ್‌‌''  ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಸಹ-ಸಂಸ್ಥಾಪಕರ ಪೈಕಿ ಒಬ್ಬರು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ''ಮೋಬಿ-ಡಿಕ್‌''  ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿಯಿಂದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ ಎಂಬ ಸದರಿ ಹೆಸರನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು; ''ಪೆಕ್ವಾಡ್‌‌‌'' ನಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಯಾದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್‌ ಹೆಸರನ್ನು ಕಂಪನಿಗೆ ಇರಿಸಲಾಯಿತು.

ಮೊದಲ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ೧೯೭೧ರಿಂದ ೧೯೭೫ರವರೆಗೆ ೨೦೦೦ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಅವೆನ್ಯೂ ಎಂಬ ತಾಣದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿತ್ತು; ನಂತರ ಅದು ೧೯೧೨ ಪೈಕ್‌ ಪ್ಲೇಸ್ ಎಂಬಲ್ಲಿಗೆ ತನ್ನ ನೆಲೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಇಂದಿನವರೆಗೂ ಅದು ಅಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಮೊದಲ ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅದರ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರು &lt;span class=&quot;goog-gtc-fnr-highlight&quot;&gt;ಪೀಟ್&lt;/span&gt;‌'ಸ್‌ ಕಾಫಿಯಿಂದ ಹಸಿರು ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು; ನಂತರದಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಬೆಳೆಯುವವರಿಂದಲೇ ಅವರು ನೇರವಾಗಿ ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು.

[[ಚಿತ್ರ:Starbucks Headquarters Seattle.jpg|thumb|upright|right|ಸಿಯಾಟಲ್‌ನ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಸೆಂಟರ್‌.ಹಳೆಯ ಸಿಯರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕಂಪನಿ HQ ಆಗಿರುವ ರೂಬಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ಕೊ, ಪೂರ್ಣಪಟ್ಟಿ ವಿತರಣಾ ಕೇಂದ್ರದ ಕಟ್ಟಡ]]

ಕಂಪನಿಯ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಾರಿಕೆಯ ನಿರ್ದೇಶಕನಾಗಿ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌ ಎಂಬ ವಾಣಿಜ್ಯೋದ್ಯಮಿಯು ೧೯೮೨ರಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸೇರಿಕೊಂಡ; [[ಮಿಲನ್‌|ಇಟಲಿಯ ಮಿಲನ್‌]] ಎಂಬಲ್ಲಿಗೆ ಒಂದು ಆತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡ ನಂತರ, ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳ ಜೊತೆಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಕಂಪನಿಯು ಕಾಫಿ ಮತ್ತು ಎಸ್‌ಪ್ರೆಸೊ ಪಾನೀಯಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ಒಳಿತು ಎಂಬುದಾಗಿ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ. ೧೯೬೭ರಲ್ಲಿ ಲಾಸ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸಿಟ್‌ ಆನ್‌ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಎಂಬ ಕಾಫಿಗೃಹವು ಸಿಯಾಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದಲೂ ವರ್ಧಿಸುತ್ತಿರುವ ಪ್ರತಿಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾಫಿಗೃಹದ ಒಂದು ಸನ್ನಿವೇಶಕ್ಕೆ ಸಿಯಾಟಲ್‌ ನೆಲೆಯಾಗಿತ್ತಾದರೂ, ಸದರಿ ಮಾಲೀಕರು ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ್ದರು; ಏಕೆಂದರೆ, ಪಾನೀಯ ವ್ಯವಹಾರದೊಳಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಕಂಪನಿಯ ಪ್ರಧಾನ ಗಮನವು ಬೇರೆಡೆಗೆ ತಿರುಗಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಅವರ ಭಾವನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಕಾಫಿ]] ಎಂಬುದು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಡುವಂಥ ಒಂದು ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿತ್ತು; ಆದರೂ ಸಹ ಪೂರ್ವ-ರೂಪಿತ ಪಾನೀಯಗಳ ಉಚಿತ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಅವರು ವಿತರಿಸಿದರು. ಪೂರ್ವ-ರೂಪಿತ ಪಾನೀಯಗಳ ಮಾರಾಟದಿಂದ ಹಣ ಗಳಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನಿಶ್ಚಿತವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ, ೧೯೮೬ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ''Il ಗಿಯೋರ್ನೇಲ್‌''  ಕಾಫಿ ಪಾನಗೃಹ ಸರಣಿಯನ್ನು ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌ ಆರಂಭಿಸಿದ.&lt;ref name=&quot;Pendergrast301&quot;&gt;‌ಪೆಂಡರ್‌ಗ್ರಾಸ್ಟ್, ಪುಟ ೩೦೧&lt;/ref&gt;

=== ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಣೆ ===
೧೯೮೪ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಮೂಲ ಮಾಲೀಕರು ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ &lt;span class=&quot;goog-gtc-fnr-highlight&quot;&gt;ಪೀಟ್&lt;/span&gt;‌'ಸ್‌ ಕಾಫಿಯನ್ನು (ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌ ಈಗಲೂ ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ) ಖರೀದಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡರು. ೧೯೮೭ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸರಣಿಯನ್ನು ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌ನ Il ಗಿಯೋರ್ನೇಲ್‌ಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರು; ಇದರಿಂದಾಗಿ Il ಗಿಯೋರ್ನೇಲ್‌ ಮಳಿಗೆಗಳು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಎಂಬುದಾಗಿ ಮರುಬ್ರಾಂಡ್‌ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ಅವು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ತೊಡಗಿದವು. ಸಿಯಾಟಲ್‌ ಹೊರಗಡೆಯ ತನ್ನ ಮೊದಲು ತಾಣಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಂಕೂವರ್‌ನಲ್ಲಿಯ ವಾಟರ್‌ಫ್ರಂಟ್‌ ನಿಲ್ದಾಣ, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಕೊಲಂಬಿಯಾ, ಮತ್ತು ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌‌‌ನ ಚಿಕಾಗೊಗಳಲ್ಲಿ ಅದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತೆರೆಯಿತು. ೧೯೯೨ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾಕ್‌ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ [[ಆರಂಭಿಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರು ಬಿಡುಗಡೆ|ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಷೇರುಗಳ ವಿತರಣೆ]]ಯನ್ನು ಮಾಡುವ ವೇಳೆಗಾಗಲೇ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮಳಿಗೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ೧೬೫ನ್ನು ಮುಟ್ಟಿತ್ತು.

=== ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಸ್ತರಣೆ ===
ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ೫೫ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವಿದೆ.
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;width:100%;&quot;  
!ಆಫ್ರಿಕಾ
!ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾ
!ಓಷಿಯಾನಿಯಾ
!ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾ

!ಏಷ್ಯಾ
!ಯುರೋಪ್‌
|- valign=&quot;top&quot;
|
* {{flagicon|Egypt}} '''[[ಈಜಿಪ್ಟ್]]''' 
|
* {{flagicon|El Salvador}} '''[[ಎಲ್ ಸಾಲ್ವಡಾರ್]]''' 
* {{flagicon|Canada}} '''[[ಕೆನಡಾ]]''' 
* {{flagicon|Guatemala}} '''[[ಗ್ವಾಟೆಮಾಲ|ಗ್ವಾಟೆಮಾಲಾ]]''' 
* {{flagicon|Mexico}} '''[[ಮೆಕ್ಸಿಕೋ]]''' 
* {{flagicon|Puerto Rico}} '''ಪೋರ್ಟೊ ರಿಕೊ''' 
* {{flagicon|The Bahamas}} '''[[ಬಹಾಮಾಸ್|ದಿ ಬಹಮಾಸ್‌]]''' 
* {{flagicon|USA}} '''[[ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ|ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು]]''' 
|
* {{flagicon|Australia}} '''ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ''' 
* {{flagicon|New Zealand}} '''ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌''' 
|
* {{flagicon|Argentina}} '''[[ಅರ್ಜೆಂಟೀನ|ಅರ್ಜೆಂಟೈನಾ]]''' 
* {{flagicon|Brazil}} '''[[ಬ್ರೆಜಿಲ್|ಬ್ರೆಜಿಲ್‌]]''' 
* {{flagicon|Chile}} '''[[ಚಿಲಿ]]''' 
* {{flagicon|Peru}} '''[[ಪೆರು]]''' 
|rowspan=&quot;2&quot;|
* {{flagicon|Bahrain}} '''ಬಹ್ರೇನ್‌''' 
* {{flagicon|China}} '''[[ಚೀನಾ]]''' 
** {{flagicon|Macau}} '''[[ಮಕಾವು]]''' 
** {{flagicon|Hong Kong}} '''[[ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್|ಹಾಂಕಾಂಗ್‌]]''' 
* {{flagicon|Taiwan}} '''ತೈವಾನ್‌'''
* {{flagicon|Indonesia}} '''[[ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ|ಇಂಡೋನೇಷಿಯಾ]]''' 
* {{flagicon|Japan}} '''[[ಜಪಾನ್|ಜಪಾನ್‌]]''' 
* {{flagicon|Jordan}} '''ಜೋರ್ಡಾನ್''' 
* {{flagicon|Lebanon}} '''ಲೆಬನಾನ್‌''' 
* {{flagicon|Kuwait}} '''[[ಕುವೈತ್|ಕುವೈಟ್‌]]''' 
* {{flagicon|Malaysia}} '''[[ಮಲೇಶಿಯ|ಮಲೇಷಿಯಾ]]''' 
* {{flagicon|Oman}} '''[[ಒಮಾನ್|ಓಮನ್]]''' 
* {{flagicon|Philippines}} '''[[ಫಿಲಿಪ್ಪೀನ್ಸ್|ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌]]''' 
* {{flagicon|Qatar}} '''[[ಕಟಾರ್|ಕತಾರ್‌]]''' 
* {{flagicon|Saudi Arabia}} '''[[ಸೌದಿ ಅರೆಬಿಯ|ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ]]''' 
* {{flagicon|Singapore}} '''[[ಸಿಂಗಾಪುರ್|ಸಿಂಗಪೂರ್‌]]''' 
* {{flagicon|South Korea}} '''[[ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ]]''' 
* {{flagicon|Thailand}} '''[[ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್|ಥೈಲೆಂಡ್‌]]''' 
* {{flagicon|United Arab Emirates}} '''[[ಯುನೈಟೆಡ್ ಅರಬ್ ಎಮಿರೇಟ್ಸ್|ದಿ ಎಮಿರೇಟ್ಸ್‌]]''' 
* {{flagicon|Vietnam}} '''[[ವಿಯೆಟ್ನಾಮ್|ವಿಯೆಟ್ನಾಂ]]''' 
* {{flagicon|India}} '''[[ಭಾರತ]]''' 
ಹಿಂದಿನ ತಾಣಗಳು
* {{flagicon|Israel}} '''[[ಇಸ್ರೇಲ್|ಇಸ್ರೇಲ್‌]]''' 
|rowspan=&quot;2&quot;|
* {{flagicon|Austria}} '''ಆಸ್ಟ್ರಿಯಾ''' 
* {{flagicon|Belgium}} '''ಬೆಲ್ಜಿಯಂ''' 
* {{flagicon|Bulgaria}} '''[[ಬಲ್ಗೇರಿಯ|ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ]]''' 
* {{flagicon|Czech Republic}} '''ಝೆಕ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ''' 
* {{flagicon|Denmark}} '''ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌''' 
* {{flagicon|France}} '''ಫ್ರಾನ್ಸ್‌''' 
* {{flagicon|Germany}} '''ಜರ್ಮನಿ''' 
* {{flagicon|Greece}} '''ಗ್ರೀಸ್''' 
* {{flagicon|Cyprus}} '''ಸೈಪ್ರಸ್‌''' 
* {{flagicon|Hungary}} '''ಹಂಗರಿ''' 
* {{flagicon|Ireland}} '''ಐರ್ಲೆಂಡ್‌''' 
* {{flagicon|Netherlands}} '''[[ನೆದರ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್|ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌]]''' 
* {{flagicon|Poland}} '''ಪೋಲೆಂಡ್‌''' 
* {{flagicon|Portugal}} '''ಪೋರ್ಚುಗಲ್‌''' 
* {{flagicon|Romania}} '''[[ರೊಮಾನಿಯ|ರೋಮೆನಿಯಾ]]''' 
* {{flagicon|Russia}} '''ರಷ್ಯಾ''' 
* {{flagicon|Spain}} '''ಸ್ಪೇನ್‌''' 
* {{flagicon|Sweden}} '''ಸ್ವೀಡನ್‌''' 
* {{flagicon|Switzerland}} '''ಸ್ವಿಜರ್ಲೆಂಡ್‌''' 
* {{flagicon|Turkey}} '''[[ಟರ್ಕಿ]]''' 
* {{flagicon|United Kingdom}} '''[[ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್|UK]]''' 
** {{flagicon|Jersey}} '''ಜೆರ್ಸಿ''' 
|-
|colspan=&quot;4&quot;|
|}

ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಹೊರಗಡೆಯ ಮೊದಲ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತಾಣವು ೧೯೯೬ರಲ್ಲಿ ಜಪಾನ್‌ನ ಟೋಕಿಯೋದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ೧೯೯೮ರಲ್ಲಿ U.K. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪ್ರವೇಶಿಸಿತು; ಆ ವೇಳೆಗೆ ೬೦-ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ UK-ಮೂಲದ ಸಿಯಾಟಲ್‌‌ ಕಾಫಿ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ೮೩ ದಶಲಕ್ಷ&lt;ref&gt;{{Cite news |title=McDonalds Corp Betting That Coffee Is Britains Cup of Tea |url=https://www.nytimes.com/1999/03/28/world/mcdonald-s-corp-betting-that-coffee-is-britain-s-cup-of-tea.html |newspaper=New York Times |date=March 1999 |accessdate=2009-08-06}}&lt;/ref&gt; $ನಷ್ಟು ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ಈ ಪ್ರವೇಶವು ಕೈಗೂಡಿತು; ಈ ಎಲ್ಲಾ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನೂ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್ ಎಂಬುದಾಗಿ ಮರು-ಬ್ರಾಂಡ್‌ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌‌ನಲ್ಲಿ, ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು ಮೆಕ್ಸಿಕೋ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪ್ರಾರಂಭ ಮಾಡಿತು. ೨೦೧೦ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, [[ಮಧ್ಯ ಅಮೇರಿಕ|ಮಧ್ಯ ಅಮೆರಿಕಾದ]]ದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು [[ಎಲ್ ಸಾಲ್ವಡಾರ್|ಎಲ್ ಸಾಲ್ವಡಾರ್‌‌]]ನ ರಾಜಧಾನಿ ಸ್ಯಾನ್‌ ಸಾಲ್ವಡಾರ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ತೆರೆಯಿತು.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://news.starbucks.com/news/starbucks+celebrates+first+store+opening+in+el+salvador.htm |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2011-03-27 |archive-date=2010-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101209203538/http://news.starbucks.com/news/starbucks+celebrates+first+store+opening+in+el+salvador.htm |url-status=deviated |archivedate=2010-12-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101209203538/http://news.starbucks.com/news/starbucks+celebrates+first+store+opening+in+el+salvador.htm }}&lt;/ref&gt; ೨೦೧೧ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೧೭ರಂದು, ಮಧ್ಯ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಮೂರನೇ ಉಪಾಹಾರ ಗೃಹವನ್ನು ಹಾಗೂ [[ಗ್ವಾಟೆಮಾಲ|ಗ್ವಾಟೆಮಾಲಾ]]ದ &lt;ref&gt;http://news.starbucks.com/article_display.cfm?article_id=೫೦೬{{Dead link|date=ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ಗ್ವಾಟೆಮಾಲಾ ನಗರದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಉಪಾಹಾರ ಗೃಹವನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ತೆರೆಯಿತು.

೨೦೦೩ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ, AFC ಎಂಟರ್‌ಪ್ರೈಸಸ್‌‌ನಿಂದ ಸಿಯಾಟಲ್‌‌'ಸ್‌‌ ಬೆಸ್ಟ್‌ ಕಾಫಿ ಮತ್ತು ಟೋರೆಫೆಜಿಯೋನ್‌ ಇಟಾಲಿಯಾ ಇವುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿತು; ಇದರಿಂದಾಗಿ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಹಬ್ಬಿಕೊಂಡಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌-ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಒಟ್ಟು ತಾಣಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ೬,೪೦೦ನ್ನು ಮೀರಿತು. ೨೦೦೬ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೧೪ರಂದು, ಎದುರಾಳಿ ಕಂಪನಿಯಾದ ಡೈಡ್ರಿಚ್‌ ಕಾಫಿ ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿ, ತನ್ನ ಕಂಪನಿಯ-ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಳಿಗೆಗಳ ಪೈಕಿ ಬಹುಪಾಲನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿತು. ಒರೆಗಾಂವ್‌-ಮೂಲದ ಕಾಫಿ ಪೀಪಲ್‌ ಸರಣಿಯ ಕಂಪನಿ-ಸ್ವಾಮ್ಯದ ತಾಣಗಳು ಈ ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದ್ದವು. ಡೈಡ್ರಿಚ್‌ ಕಾಫಿ ಮತ್ತು ಕಾಫಿ ಪೀಪಲ್‌ ತಾಣಗಳನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್ ತಾಣಗಳಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪರಿವರ್ತಿಸಿತಾದರೂ, ಪೋರ್ಟ್‌ಲೆಂಡ್‌ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಕಾಫಿ ಪೀಪಲ್‌ ತಾಣಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://articles.latimes.com/2006/sep/15/business/fi-diedrich15|title=Diedrich to Sell Cafes to Rival|last=Hirsch|first=Jerry|date=15 September 2006|work=Los Angeles Times|accessdate=2009-05-13}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಅನೇಕ ಪುಸ್ತಕ-ಮಳಿಗೆಗಳು ತಮ್ಮೊಳಗೆ ಹೊಂದಿವೆ; ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿನ ಬಾರ್ನೆಸ್‌ &amp; ನೋಬಲ್‌, ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿನ (ಕಂಪನಿಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ) ಚಾಪ್ಟರ್ಸ್‌-ಇಂಡಿಗೊ, ಬ್ರೆಜಿಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಲಿವ್ರೇರಿಯಾ ಸರೈವಾ ಮತ್ತು ಫ್ನಾಕ್‌ ಹಾಗೂ ಥೈಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ B೨S ಮೊದಲಾದವು ಇಂಥ ಮಳಿಗೆಗಳಿಗೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ.

ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿನ ಹಿಂದಿನ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತಾಣವು ೨೦೦೭ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ೨೦೦೦ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಕಾಫಿ ಮಳಿಗೆಯು ಆರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದಲೂ, ಅದು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಿವಾದದ ಒಂದು ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು; ಈ ತಾಣದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸರಣಿಯ ಅಸ್ತಿತ್ವವಿರುವುದರಿಂದ &quot;ಚೀನಿಯರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ತುಳಿತಕ್ಕೊಳಗಾಗುತ್ತಿದೆ&quot; ಎಂಬ ಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದ ಅಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರು ಈ ಮಳಿಗೆಗೆ ಆಕ್ಷೇಪಿಸುತ್ತಿದ್ದುದೇ ಸದರಿ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್‌: ''[https://web.archive.org/web/20070717203846/http://www.iht.com/articles/2007/07/15/business/starbucks.php ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕ್ಲೋಸಸ್‌ ಕಾಫಿಹೌಸ್‌ ಇನ್‌ ಬೀಜಿಂಗ್‌'ಸ್‌ ಫರ್ಬಿಡನ್‌ ಸಿಟಿ]''&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;CNN.com: ''[http://money.cnn.com/2007/07/14/news/international/starbucks_forbiddencity.reut/ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಔಟ್‌ ಆಫ್‌ ಚೈನಾ'ಸ್‌ ಫರ್ಬಿಡನ್‌ ಸಿಟಿ]''&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;BBC ನ್ಯೂಸ್‌: ''[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6898629.stm ಫರ್ಬಿಡನ್‌ ಸಿಟಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕ್ಲೋಸಸ್‌]''&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Theage.com: ''[http://www.theage.com.au/news/news/starbucks-quits-forbidden-city/2007/07/14/1183833822908.html ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟ್ಸ್‌ ಷಟ್‌ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಇನ್‌ ಬೀಜಿಂಗ್‌'ಸ್‌ ಇಂಪೀರಿಯಲ್‌ ಪ್ಯಾಲೇಸ್‌]''&lt;/ref&gt; ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಭಾರತದೊಳಗೆ&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601091&amp;sid=asQWaXye9LOk&amp;refer=india|title=Starbucks Delays India Entry, Withdraws Application (Update2) |last=Chatterjee|first=Saikat|date=20 July 2007|work=Bloomberg L.P.|accessdate=2009-04-15}}&lt;/ref&gt; ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನೂ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿತಾದರೂ, ರಷ್ಯಾದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು ತೆರೆಯಿತು. ಇದು ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸರಕುಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ನೋಂದಾಯಿಸಿದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮಳಿಗೆಯಾಗಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;Russia&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2007/09/07/business/worldbusiness/07sbux.html?_r=1&amp;oref=slogin|title=After long dispute, a Russian Starbucks|last=Kramer|first=Andrew|date=7 September 2007|work=New York Times|accessdate=2009-04-18}}&lt;/ref&gt; ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ತನ್ನ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾ [[ಅರ್ಜೆಂಟೀನ|ಅರ್ಜೆಂಟೈನಾ]], [[ಬಲ್ಗೇರಿಯ|ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ]], ಝೆಕ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಪೋರ್ಚುಗಲ್‌ ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯೂರಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ie.starbucks.com/en-ie/_Our+Stores/_Store+Locator/StoreLocatorViewAll.htm?StateID=3339&amp;CountryID=193&amp;DistanceUnit=Kilometer&amp;FC=RETAIL |title=Starbucks.com |publisher=Ie.starbucks.com |date= |accessdate=2010-10-24}}&lt;/ref&gt; ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಯು [[ಬ್ಯೂನಸ್ ಐರಿಸ್|ಬ್ಯೂನೋಸ್‌ ಐರ್ಸ್‌‌]]ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್‌ನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪ್ರವೇಶಿಸಿತು‌.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/PR-CO-20090407-906118.html|title=Starbucks Announces the Opening of its First Store in Poland|last=Business Wire|date=7 April 2009|work=Wall Street Journal|accessdate=2009-05-19}} {{Dead link|date=September 2010|bot=H3llBot}}&lt;/ref&gt; [[ಅಲ್ಜೀರಿಯ|ಆಲ್ಜೀರಿಯಾ]]ದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮಳಿಗೆಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲಿವೆ.&lt;ref name=&quot;actualite.el-annabi.com&quot;&gt;{{cite news|url=http://actualite.el-annabi.com/article.php3?id_article=9438|title=30 cafés Starbucks bientôt en Algérie|date=19 May 2009|work=El-annabi|accessdate=2009-05-19}}&lt;/ref&gt; ೨೦೦೯ರ ಆಗಸ್ಟ್‌ ೫ರಂದು, ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌‌ನ ಉಟ್ರೆಕ್ಟ್‌‌‌ನಲ್ಲಿಯೂ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತನ್ನ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಿತು. ೨೦೦೯ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ ೨೧ರಂದು ಹೊರಬಿದ್ದ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಅನುಸಾರ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸ್ವೀಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸ್ಟಾಕ್‌ಹೋಮ್‌ ಹೊರಗಡೆಯಿರುವ ಆರ್ಲಾಂಡಾ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ತಾಣವೊಂದನ್ನು ಆರಂಭಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಕೈಗೂಡಲಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂತು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.cisionwire.se/starbucks-coffee-company/starbucks-vaxer-och-oppnar-i-sverige---forsta-starbucks-i-sverige-oppnar-pa-stockholm-arlanda-airport-i-borjan-av-2010-|title=Starbucks Coffee Company - press release (in Swedish)|publisher=Cision Wire|accessdate=2009-10-21|archive-date=2012-07-23|archive-url=https://archive.is/20120723073922/http://www.cisionwire.se/starbucks-coffee-company/starbucks-vaxer-och-oppnar-i-sverige---forsta-starbucks-i-sverige-oppnar-pa-stockholm-arlanda-airport-i-borjan-av-2010-|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ೨೦೧೦ರ ಜೂನ್‌ ೧೬ರಂದು, ಹಂಗರಿಯ [[ಬುಡಾಪೆಸ್ಟ್|ಬುಡಾಪೆಸ್ಟ್‌‌]]ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.

೨೦೧೦ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸದರ್ನ್‌ ಸನ್‌ ಹೊಟೇಲ್ಸ್‌ ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಜೊತೆಗೆ ತಾನು ಒಡಂಬಡಿಕೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿಹಾಕಿದ್ದು, ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ಆಯ್ದ ಸದರ್ನ್‌ ಸನ್‌ ಮತ್ತು ತ್ಸೋಂಗಾ ಸನ್‌ ಹೊಟೇಲುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿಗಳನ್ನು ತಯಾರುಮಾಡಲು ತನಗೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತು. ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ವತಿಯಿಂದ ಆಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ೨೦೧೦ರ FIFA ವಿಶ್ವಕಪ್‌ನ ಆರಂಭದ ವೇಳೆಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿಗಳ ಸೇವೆಯು ನಡೆಯಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಈ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯನ್ನು ಆಂಶಿಕವಾಗಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.timeslive.co.za/business/article480586.ece/Cuppa-Starbucks-for-the-Cup|title=Cuppa Starbucks for the Cup|publisher=Times Live|accessdate=2010-05-31|archive-date=2010-06-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20100604041332/http://www.timeslive.co.za/business/article480586.ece/Cuppa-Starbucks-for-the-Cup|url-status=deviated|archivedate=2010-06-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100604041332/http://www.timeslive.co.za/business/article480586.ece/Cuppa-Starbucks-for-the-Cup}}&lt;/ref&gt;

ಈಜಿಪ್ಟ್ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾಗಳ ನಂತರ ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಮೂರನೇ ತಾಣವನ್ನು [[ಅಲ್ಜೀರಿಯ|ಆಲ್ಜೀರಿಯಾ]]ದಲ್ಲಿ ತೆರೆಯಲು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ. ಆಲ್ಜೀರಿಯಾದ ಸೆವಿಟಾl ಎಂಬ ಆಹಾರ-ಕಂಪನಿಯೊಂದಿಗೆ ಕೈಗೊಂಡಿರುವ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯೊಂದರ ದೆಸೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಜೀರಿಯಾದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು ಆಲ್ಜಿಯರ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ ತೆರೆಯುವುದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಲಿದೆ.&lt;ref name=&quot;actualite.el-annabi.com&quot;/&gt;

೨೦೧೧ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮತ್ತು ಏಷ್ಯಾದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಾಫಿ ನೆಡುತೋಪು ಕಂಪನಿಯಾದ ಟಾಟಾ ಕಾಫಿ ಇವುಗಳು ಒಂದಷ್ಟು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ಇವುಗಳ ಅನುಸಾರ ಈ ವರ್ಷದ ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಸರಣಿಯನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ತರುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಒಪ್ಪಂದವೊಂದು ರೂಪುಗೊಂಡಂತಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ಟಾಟಾ ಕಂಪನಿಯ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ತಾಣಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಟೇಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಯೋಜಿಸಿದೆ; ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಟಾಟಾ ಕಾಫಿಗೆ ಸೇರಿದ [[ಕೊಡಗು]] ಘಟಕದಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಹಾಗೂ ಹುರಿಯುವ ಕುರಿತೂ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಯೋಜಿಸಿದೆ.&lt;ref&gt;http://www.business-standard.com/india/news/tata-coffee-brings-starbucks-to-india/421757/&lt;/ref&gt;

&lt;gallery class=&quot;center&quot;&gt;
File:Starbucks West Coast.JPG|ಸಿಂಗಪೂರ್‌‌ನ ವೆಸ್ಟ್‌ ಕೋಸ್ಟ್‌ ಪ್ಲಾಜಾದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌
File:Forum Bornova02.jpg|ಟರ್ಕಿಯ ಇಜ್ಮಿರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌
File:Hong Kong Duddell Street Starbucks.jpg|ಹಾಂಕಾಂಗ್‌‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತಾಣವೊಂದು ಹಿಂಭಾಗದ ಬಿಂಗ್‌ ಸೂಟ್‌ ವಿನ್ಯಾಸವೊಂದನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ
File:Starbucks Philippines.jpg|ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ನ ಏಂಜಲೀಸ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌
&lt;/gallery&gt;

=== ಉಪಾಹಾರ ಗೃಹದ ಪ್ರಯೋಗ ===
೧೯೯೯ರಲ್ಲಿ, ಸರ್ಕಾಡಿಯಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಉಪಾಹಾರ ಗೃಹದ ಸರಣಿಯೊಂದರ ಮೂಲಕ, ಸ್ಯಾನ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊ ಕೊಲ್ಲಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಉಪಾಹಾರ ಗೃಹಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು  ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ನಡೆಸಿತು.&lt;ref name=&quot;circadia&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.bizjournals.com/seattle/stories/1999/10/18/newscolumn3.html|title=Starbucks still seeking a rhythm for Circadia|last=Tice|first=Carol|date=15 October 1999|work=Puget Sound Business Journal|accessdate=2009-05-13}}&lt;/ref&gt; ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಉಪಾಹಾರ ಗೃಹಗಳು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾಗಿ &quot;ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದವು&quot; ಹಾಗೂ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕೆಫೆಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು.

=== ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಆಡಳಿತ ===
[[ಚಿತ್ರ:Howard-Schultz-Starbucks (cropped).jpg|thumb|upright|ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ CEO ಆಗಿರುವ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌]]
೨೦೦೧ರಿಂದ ೨೦೦೫ರವರೆಗೆ ಓರಿನ್‌ C. ಸ್ಮಿತ್‌ ಎಂಬಾತ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು CEO ಆಗಿದ್ದ.

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಸಭಾಪತಿಯಾದ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಖಚಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದರ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, ಕಂಪನಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ&lt;ref&gt;{{cite journal | last = Kiviat | first = Barbara | title = The Big Gulp at Starbucks | journal = [[TIME]] | date = ೨೦೦೬-೧೨-೧೦ | url = http://www.time.com/time/magazine/article/೦,೯೧೭೧,೧೫೬೮೪೮೮,೦೦.html | accessdate = ೨೦೦೭-೦೧-೦೪ }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ಹಾಗೂ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಂಪನಿಯಂತೆ ವರ್ತಿಸಬೇಕಿರುವುದರ ಕುರಿತಾದ ಕಂಪನಿಯ ನಾಯಕತ್ವದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಗುರಿಯನ್ನು, ಖಚಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕ್ರಮವು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.

ಎಂಟು ವರ್ಷ ಅವಧಿಯ ಒಂದು ಸರಣಿಭಂಗದ ನಂತರ, ೨೦೦೮ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಸಭಾಪತಿ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌, ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು CEO ಆಗಿ ತನ್ನ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ಅಲಂಕರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಜಿಮ್‌ ಡೊನಾಲ್ಡ್‌‌ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡ; ಸದರಿ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಜಿಮ್‌ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ಅಲಂಕರಿಸಿದ್ದ, ಆದರೆ ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವು ತಗ್ಗಿದ ನಂತರ ಕೆಳಗಿಳಿಯುವಂತೆ ಅವನನ್ನು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಕ್ಷಿಪ್ರ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಅಭಿಮುಖವಾಗಿ &quot;ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ ಸೂಚಕ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಅನುಭವ&quot; ಎಂದು ತಾನು ಕರೆಯುವ ಅನುಭೂತಿಯನ್ನು ಪುನರ್‌ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌ನ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. ಮೆಕ್‌‌ಡೊನಾಲ್ಡ್‌'ಸ್‌ ಮತ್ತು ಡಂಕಿನ್‌' ಡೋನಟ್ಸ್‌‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಕಡಿಮೆ-ಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದಿಢೀರ್‌-ಆಹಾರದ ಸರಣಿಗಳಿಂದ ಎದುರಾಗುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಪೈಪೋಟಿ ಹಾಗೂ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಏರುತ್ತಿರುವ ಬೆಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೇಗೆ ಹೆಣಗಾಡುವುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌ ನಿರ್ಣಯಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿಯಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕೆಂದು ಮೂಲತಃ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಬಿಸಿ ತಿಂಡಿಯಾಗಿ ಬಳಸುವ ಸ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಚ್‌ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ತಾನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸುವುದಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು; ಕಾಫಿಯ ಮೇಲೆ ಬ್ರಾಂಡ್‌ನ ಗಮನವನ್ನು ಮರುಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವುದು ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ದೂರುಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಚ್‌ಗಳು ಮತ್ತೆ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಹಾಗೂ ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸದರಿ ಉತ್ಪನ್ನಶ್ರೇಣಿಯು ನೆಲೆಯೂರಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Howard |first=Hannah |url=http://www.seriouseats.com/2008/07/starbucks-breakfast-sandwiches-no-smelly.html |title=Seriouseats.com |publisher=Seriouseats.com |date=2008-07-31 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-11-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101119010029/http://www.seriouseats.com/2008/07/starbucks-breakfast-sandwiches-no-smelly.html |url-status=deviated |archivedate=2010-11-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101119010029/http://www.seriouseats.com/2008/07/starbucks-breakfast-sandwiches-no-smelly.html }}&lt;/ref&gt; ಕಾಫಿ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತನ್ನ ಪರಿಚಾರಕರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವ ಸಲುವಾಗಿ, ೨೦೦೮ರ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೩ರಂದು ಸಂಜೆ ೫:೩೦ರಿಂದ ೯:೦೦ರವರೆಗಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಾಲದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತನ್ನ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿತು.&lt;ref&gt;[http://blog.marketingdoctor.tv/2008/03/19/tantillo-on-the-news-emergency-starbucks-retrains.aspx &quot;ಟ್ಯಾಂಟಿಲ್ಲೊ ಆನ್‌ ದಿ ನ್ಯೂಸ್‌: (ಎಮರ್ಜೆನ್ಸಿ) ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ರೀಟ್ರೈನ್ಸ್‌&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110812160625/http://blog.marketingdoctor.tv/2008/03/19/tantillo-on-the-news-emergency-starbucks-retrains.aspx |date=2011-08-12 }} ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್‌ ಡಾಕ್ಟರ್‌ ಬ್ಲಾಗ್‌. ಮಾರ್ಚ್‌ ೧೯, ೨೦೦೮.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;training&quot;&gt;{{cite news|url=http://abcnews.go.com/WN/story?id=4350603|title=Starbucks Shut Down 3.5 Hours for Training|last=Gibson|first=Charles|date=26 February 2008|work=ABC News|accessdate=2009-05-13}}&lt;/ref&gt;

=== ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ===
ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಷೇರುದಾರರನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿಕೊಂಡು ೨೦೦೮ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌ ಹಲವಾರು ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ. ಥರ್ಮೋಪ್ಲಾನ್‌ AG ವತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಾಸ್ಟ್ರೆನಾ ಎಂಬ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ &quot;ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಎಸ್‌ಪ್ರೆಸೊ ವ್ಯವಸ್ಥೆ&quot;ಯನ್ನು&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.starbucks.com/aboutus/pressdesc.asp?id=848 |title=ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿ ಕಂಪನಿ ಟು ಅಕ್ವೈರ್‌ ದಿ ಕಾಫಿ ಇಕ್ವಿಪ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಕಂಪನಿ ಅಂಡ್‌ ಇಟ್ಸ್‌ ರೆವಲ್ಯೂಷನರಿ ಕ್ಲೋವರ್‌ ಬ್ರೆವಿನ್‌ |access-date=2011-03-27 |archive-date=2009-12-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091201065647/http://www.starbucks.com/aboutus/pressdesc.asp?id=848 |url-status=deviated |archivedate=2009-12-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091201065647/http://www.starbucks.com/aboutus/pressdesc.asp?id=848 }}&lt;/ref&gt; ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌ ಪರಿಚಯಿಸಿದ. ಇದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ ಸೂಪರ್‌ಆಟೋ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾದ ಥರ್ಮೋಪ್ಲಾನ್‌ ವೆರಿಸ್ಮೊ ೮೦೧ರ (ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಇದು ಥರ್ಮೋಪ್ಲಾನ್‌ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ &amp;amp; ವೈಟ್‌ ಎಂದೇ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ) ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಶಕ್ತಿ-ಪೇಯದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದರ ಕುರಿತು ಕಂಪನಿಯು ಭರವಸೆಗಳನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿಯೂ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ-ಪುಡಿಮಾಡಿದ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆಂದಿಗೂ ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಕಾಫಿ ಬೀಜದ ಪುಡಿಮಾಡುವಿಕೆಯು ಅಮೆರಿಕಾದ ಮಳಿಗೆಗಳಿಗೆ &quot;ಪರಿಮಳ, ರೋಮಾಂಚಕ ವಾತಾವರಣ ಮತ್ತು ಸಭಾಂಗಣದ ವಾತಾವರಣವನ್ನು&quot; ತರಲಿದೆ. ಕ್ಲೋವರ್‌ ಬ್ರ್ಯೂಯಿಂಗ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನ ತಯಾರಕನಾದ ದಿ ಕಾಫಿ ಎಕ್ವಿಪ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಕಂಪನಿಯನ್ನು&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;/&gt; ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಕುರಿತೂ ಕಂಪನಿಯು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. &quot;ತಾಜಾ ಆಗಿ-ತಯಾರಿಸುವ&quot; ಈ ಕಾಫಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಂಪನಿಯು ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ಆರು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥ ಮಾರಾಟಗಾರಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಆ ಆರು ತಾಣಗಳ ಪೈಕಿ ಮೂರು ಸಿಯಾಟಲ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ಉಳಿದ ಮೂರು ಬಾಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite news| url=https://www.nytimes.com/2008/03/26/dining/26starbucks.html?ref=business | work=The New York Times | title=Tasting the Future of Starbucks Coffee From a New Machine | first=Oliver | last=Schwaner-Albright | date=2008-03-26 | accessdate=2010-04-01}}&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:Starbucksdesk.jpg|thumb|left|UKಯ ಪೀಟರ್‌ಬರೋದಲ್ಲಿರುವ ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಮಾರಾಟ ಪ್ರದೇಶವು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಪಾನೀಯ ತಯಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶದ ಒಂದು ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿದೆ]]

rBGHನಿಂದ ಉಪಚರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಸುಗಳಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಹಾಲಿನ ಬಳಕೆಯನ್ನು ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ನಿಲ್ಲಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;Starbucks success&quot;&gt;{{cite press release | title = Starbucks Agrees to Hold the Hormones For Good | publisher = Food &amp; Water Watch | date = August 24, 2007 | url = http://www.foodandwaterwatch.org/press/releases/starbucks-agrees-to-hold-the-hormones-for-good-article08242007 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20070913221949/http://www.foodandwaterwatch.org/press/releases/starbucks-agrees-to-hold-the-hormones-for-good-article08242007 | archivedate = 2007-09-13 | accessdate = 2007-08-27}}&lt;/ref&gt;

೨೦೦೮ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಮೈ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಐಡಿಯಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಒಂದು ಸಮುದಾಯ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಆರಂಭಿಸಿತು; ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ಸಲಹೆಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಇದನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡಲು ಹಾಗೂ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಇತರ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಅವಕಾಶವಿರುತ್ತದೆ. ಪತ್ರಕರ್ತ ಜ್ಯಾಕ್‌ ಸ್ಕೋಫೀಲ್ಡ್‌ ಈ ಕುರಿತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾ, &quot;ಮೈ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಈ ಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲಾ ಸೌಜನ್ಯ ಮತ್ತು ವಿವೇಕಗಳ ಸಂಗಮವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ; ಸಾಕಷ್ಟು ಕತ್ತರಿ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗದೆಯೇ ಇದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನನಗನ್ನಿಸುವುದಿಲ್ಲ&quot; ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ. ಸೇಲ್ಸ್‌ಫೋರ್ಸ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶದಿಂದ ಈ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ ಚಾಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/technology/2008/mar/24/netbytes.starbucks?gusrc=rss&amp;feed=technology|title=Starbucks lets customers have their say|last=Schofield|first=Jack|date=24 March 2008|work=The Guardian|accessdate=2009-03-18 | location=London}}&lt;/ref&gt;

೨೦೦೮ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾರ್ಡ್‌ನ (ಹಿಂದೆ ಇದು ಸರಳವಾಗಿ ಒಂದು ಕೊಡುಗೆ ಕಾರ್ಡ್‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು) ನೋಂದಾಯಿತ ಬಳಕೆದಾರರಿಗಾಗಿ ನಿಷ್ಠಾವಂತಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯೊಂದನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು; ಉಚಿತ [[ವೈ-ಫೈ]] ಅಂತರಜಾಲ ಸಂಪರ್ಕ, ಸೋಯಾ ಹಾಲು ಮತ್ತು ಸುವಾಸಿತ ಸಕ್ಕರೆ ಪಾನಕಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸದಿರುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ತಯಾರುಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಜಿನುಗು ಕಾಫಿಯ ಮೇಲಣ ಉಚಿತ ಮರುಪೂರಣಗಳು ಇಂಥ ವಿಶೇಷ ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ಆ ಕಾರ್ಡ್‌ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.starbucks.com/cardrewards/ |title=Card Rewards |publisher=Starbucks.com |date= |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2009-08-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090830061500/http://www.starbucks.com/CardRewards/ |url-status=deviated |archivedate=2009-08-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090830061500/http://www.starbucks.com/CardRewards/ }}&lt;/ref&gt; ಉಚಿತ ವೈ-ಫೈ ಅಂತರಜಾಲ ಸಂಪರ್ಕವು ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. US ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಕಾರ್ಡುದಾರರು ೨ ಗಂಟೆಗಳಷ್ಟು ಅವಧಿಯ ಅಂತರಜಾಲ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ AT&amp;amp;T ಮೂಲಕ ನಡೆದರೆ, ಕೆನಡಾದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಳಗೆ ಬೆಲ್‌ ಕೆನಡಾ ಮೂಲಕ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿನ ಗ್ರಾಹಕರು ಸಂದಾಯ-ಪ್ರಮಾಣಿತ ಕಾರ್ಡ್ (ವೋಚರ್‌ ಕಾರ್ಡ್‌) ಒಂದರ ನೆರವಿನಿಂದ ೧ ಗಂಟೆಯಷ್ಟು ಅವಧಿಯ ಉಚಿತ ವೈ-ಫೈ ಸೇವೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಸ್ವಿಜರ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರಿಯಾಗಳಲ್ಲಿನ ಗ್ರಾಹಕರು (T-ಮೊಬೈಲ್‌ ಮೂಲಕ) ೩೦ ನಿಮಿಷಗಳಷ್ಟು ಅವಧಿಯ ಉಚಿತ ವೈ-ಫೈ ಸೇವೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ.

೨೦೦೯ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸೇವಾವಿವರವನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಿರುವುದಾಗಿ ಕಂಪನಿಯು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು ಹಾಗೂ, ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಹಣ್ಣಿನ ಸಕ್ಕರೆಯ ಜೋಳದ ಪಾನಕ ಅಥವಾ ಕೃತಕ ಘಟಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ಬೇಯಿಸಿದ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪಚ್ಚಡಿಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಅದು ತಿಳಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;stars&quot;&gt;{{ cite news |author=Baertlein, Lisa |title=Starbucks revamps bakery food ingredients |url=http://www.reuters.com/article/ousiv/idUSTRE55175Y20090602 |work=Reuters.com |date=June 3, 2009 }}&lt;/ref&gt; ಈ ಕ್ರಮವು ಆರೋಗ್ಯ-ಪ್ರಜ್ಞೆಯುಳ್ಳ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚ-ಪ್ರಜ್ಞೆಯುಳ್ಳ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲಿದೆ ಹಾಗೂ ಇದು ಬೆಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=&quot;stars&quot;/&gt; &quot;ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನಿಂದ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ&quot; ಸ್ಥಳೀಯ ಕಾಫಿ ಗೃಹಗಳು ಎಂಬುದಾಗಿ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸಲು, ಮತ್ತು ಲಾಂಛನ ಹಾಗೂ ಬ್ರಾಂಡ್‌ ಹೆಸರನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು, ಸಿಯಾಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಟಪಕ್ಷ ಮೂರು ಮಳಿಗೆಗಳ &quot;ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ತೆಗೆಯಲಾಯಿತು&quot;.&lt;ref name=&quot;stealth&quot;&gt;{{cite news|url=http://www2.seattlepi.com/articles/409629.html|title=Capitol Hill to get a second stealth Starbucks|last=Kiesler|first=Sara|date=27 August 2009|work=Seattle Post-Intelligencer|accessdate=2009-09-14|archive-date=2014-10-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20141015161308/http://www2.seattlepi.com/articles/409629.html|url-status=deviated|archivedate=2014-10-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141015161308/http://www2.seattlepi.com/articles/409629.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;schultzbw&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.businessweek.com/magazine/content/09_33/b4143028813542.htm?chan=magazine+channel_top+stories|title=Starbucks: Howard Schultz vs. Howard Schultz|last=Berfield|first=Susan|date=6 August 2009|work=BusinessWeek|accessdate=2009-09-14}}&lt;/ref&gt; ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್‌ ಹಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದ್ದ ೧೫ತ್‌ ಅವೆನ್ಯೂ ಕಾಫಿ ಅಂಡ್‌ ಟೀ ಎಂಬ ಮಳಿಗೆಯು ಇವುಗಳ ಪೈಕಿ ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿದ್ದು, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ನೌಕರರು ಪರಿಶೀಲನೆಗಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಾಫಿ ಗೃಹಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿನೀಡಿದ ನಂತರ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇದು ಮದ್ಯ ಮತ್ತು ಬಿಯರ್‌ನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಕವಿತಾ ವಾಚನಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ.&lt;ref name=&quot;seattletimes.nwsource.com&quot;&gt;{{cite news|url=http://seattletimes.nwsource.com/html/localnews/2009479123_starbucks16.html|title=Starbucks tests new names for stores|last=Allison|first=Melissa|date=16 July 2009|work=Seattle Times|accessdate=2009-09-14}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Simon&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=107006775|title=Starbucks Goes Into Stealth Mode|last=Simon|first=Scott|date=25 July 2009|work=NPR|accessdate=2009-09-14}}&lt;/ref&gt; ಪರಿಸರ-ಸ್ನೇಹಿ ವಸ್ತುವಿನ ಮಾರಾಟದ ಭ್ರಮೆಹುಟ್ಟಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದು &quot;ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾಮಗ್ರಿಯನ್ನು ಮಾರುವ ಭ್ರಮೆಹುಟ್ಟಿಸುವ&quot; ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಈ ಪರಿಪಾಠವು ಟೀಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.&lt;ref name=&quot;Eaves&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.forbes.com/2009/08/20/local-washing-starbucks-wal-mart-locavore-opinions-columnists-elisabeth-eaves.html|title=How Locavores Brought On Local-Washing|last=Eaves|first=Elizabeth|date=21 August 2009|work=Forbes|accessdate=2009-09-14|archiveurl=https://archive.is/20120918110958/http://www.forbes.com/2009/08/20/local-washing-starbucks-wal-mart-locavore-opinions-columnists-elisabeth-eaves.html|archivedate=2012-09-18|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

೨೦೦೯ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, UKಯಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಬಹುತೇಕ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ವೈ-ಫೈ ಪಾಲುದಾರನಾದ BT ಓಪನ್‌‌ಜೋನ್‌ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ಉಚಿತ ವೈ-ಫೈ ಸೇವೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾರ್ಡ್‌ ಒಂದನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಡಿನ ವಿವರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿರುವ ವೈ-ಫೈ ಸೇವೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ನೆರವಾಗುವುದು ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಯಾಗಿತ್ತು; ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ನಿಷ್ಠಾವಂತಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಒದಗಿಸುವುದು ಇಲ್ಲಿನ ವಿಶೇಷತೆಯಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.london-insider.co.uk/2009/09/free-wifi-at-all-starbucks-for-reward-card-holders/ |title=Free Wi-Fi at all Starbucks for Reward Card holders |publisher=The London Insider |date=2009-09-23 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-12-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101220010936/http://www.london-insider.co.uk/2009/09/free-wifi-at-all-starbucks-for-reward-card-holders/ |url-status=deviated |archivedate=2010-12-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101220010936/http://www.london-insider.co.uk/2009/09/free-wifi-at-all-starbucks-for-reward-card-holders/ }}&lt;/ref&gt; ೨೦೧೦ರ ಜುಲೈನಿಂದ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿರುವ ಯೋಜನೆಯಂತೆ, USನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ AT&amp;amp;T ಮೂಲಕ ಉಚಿತ ವೈ-ಫೈ ಸೇವೆಯನ್ನು ನೀಡಲು ಹಾಗೂ [[ಯಾಹೂ|ಯಾಹೂ!]] ಜೊತೆಗಿನ ಒಂದು ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಬಯಸಿದೆ. ಇದು ಬಹಳ ಕಾಲದಿಂದ ಉಚಿತ ವೈ-ಫೈ ಸೇವೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ ಬಂದಿರುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರಣಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾಗಿರುವುದರ ಒಂದು ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ೨೦೧೦ರಲ್ಲಿ ಉಚಿತವಾದ ನಿಸ್ತಂತು ಅಂತರಜಾಲ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ನೀಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದ ಮೆಕ್‌‌ಡೊನಾಲ್ಡ್‌'ಸ್‌ ಸರಣಿಗೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಹಮ್ಮಿಕೊಂಡಿರುವ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news| url=https://www.nytimes.com/2010/06/15/technology/15starbux.html?hpw | work=The New York Times | title=Starbucks to Offer Free Wi-Fi | date=2010-06-14}}&lt;/ref&gt; ೨೦೧೦ರ ಜೂನ್‌ ೩೦ರಂದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿ, ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿನ ಕಂಪನಿ-ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವೈ-ಫೈ ಮೂಲಕ ಅನಿಯಮಿತವಾದ ಮತ್ತು ಉಚಿತವಾದ ಅಂತರಜಾಲ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ತಾನು ನೀಡಲಿದ್ದು, ಈ ಸೇವೆಯು ೨೦೧೦ರ ಜುಲೈ ೧ರಂದು ಆರಂಭವಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://business2press.com/2010/06/30/starbucks-unlimited-free-internet-wi-fi-coming-to-canada-july/ |title=Starbucks unlimited free Wi-Fi Internet Canada |publisher=Business2press.com |date=2010-06-30 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-10-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101006070952/http://business2press.com/2010/06/30/starbucks-unlimited-free-internet-wi-fi-coming-to-canada-july/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ನ ಹೊಸ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಬಳಕೆಗೆಂದು ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಸಿಯಾಟಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಮಳಿಗೆಯೊಂದು ೨೦೧೦ರ ಶರತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮರುಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲಿದ್ದು, ಇದರ ಒಳಾಂಗಣದ ಅಲಂಕರಣಕ್ಕೆ ಒಂದಷ್ಟು ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳಾಗಲಿವೆ ಹಾಗೂ ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ವಾಯವ್ಯ ಭಾಗದ ದ್ರಾಕ್ಷಿತೋಟಗಳಿಂದ ತರಿಸಲಾದ ಮದ್ಯವು ಇಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಲಿದೆ. ಒಂದು &quot;ಕಾಫಿಯ ಸಭಾಂಗಣ&quot; ಎಂಬುದಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಾತಾವರಣವೊಂದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ, ಮಳಿಗೆಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎಸ್‌ಪ್ರೆಸೊ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref name=&quot;June 25, 2010&quot;&gt;{{cite news|last=Heher|first=Ashley M.|title=Starbucks shop tries wine, 'coffee theater'|url=https://finance.yahoo.com/news/Starbucks-shop-tries-wine-apf-1868819107.html?x=0|date=June 25, 2010|agency=Associated Press|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111028082725/http://finance.yahoo.com/news/Starbucks-shop-tries-wine-apf-1868819107.html?x=0|archivedate=ಅಕ್ಟೋಬರ್ 28, 2011|access-date=ಜುಲೈ 20, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== VIA &quot;ರೆಡಿ ಬ್ರ್ಯೂ&quot; ದಿಢೀರ್‌ ಕಾಫಿ ===

VIA &quot;ರೆಡಿ ಬ್ರ್ಯೂ&quot; ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ, ತಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದ ಕಾಫಿಗಳ ಒಂದು ಹೊಚ್ಚ ಹೊಸ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ೨೦೦೯ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಇದು ಮೊದಲು ಅನಾವರಣಗೊಂಡಿತು; ಉತ್ಪನ್ನದ ತರುವಾಯದ ಪರೀಕ್ಷಾ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಸಿಯಾಟಲ್‌‌, ಚಿಕಾಗೊ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌ಗಳಲ್ಲಿಯೂ ನಡೆಯಿತು. ಕೆಲವೊಂದು VIA ಪರಿಮಳಗಳಲ್ಲಿ ಇಟಾಲಿಯನ್‌ ರೋಸ್ಟ್‌ ಮತ್ತು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಸೇರಿದ್ದು ಇವು ೨೦೦೯ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ U.S. ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದಾದ್ಯಂತ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದವು; ತಾಜಾ ಆಗಿ ಹುರಿದ ಕಾಫಿಗೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ದಿಢೀರ್‌ ಕಾಫಿಯ ಒಂದು ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕವಲ್ಲದ ಅಥವಾ ಕುರುಡು ಪದ್ಧತಿಯ &quot;ರುಚಿಯ ಸವಾಲನ್ನು&quot; ಏರ್ಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಗಳು ಸದರಿ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಪ್ರವರ್ತಿಸಿದವು ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಅಂಶ. ದಿಢೀರ್‌ ಕಾಫಿ ಮತ್ತು ತಾಜಾ ಆಗಿ ಹುರಿದು ತಯಾರುಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಕಾಫಿಯ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೇಳಲು ಅನೇಕ ಜನರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ದಿಢೀರ್‌ ಕಾಫಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತನ್ನದೇ ಸ್ವಂತದ ಬ್ರಾಂಡ್‌ನ್ನು ಅಪಮೌಲ್ಯೀಕರಿಸಲು ಹೊರಟಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕೆಲವೊಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಊಹೆ ಕಟ್ಟಿದರು.&lt;ref&gt;‌[http://online.wsj.com/article/SB125418430092348015.html/ ದಿ ವಾಲ್‌‌ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ಜರ್ನಲ್ - ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಟೇಕ್ಸ್‌ ನ್ಯೂ ರೋಡ್‌ ವಿತ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಂಟ್‌ ಕಾಫಿ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101213172750/http://online.wsj.com/article/SB125418430092348015.html |date=2010-12-13 }}&lt;/ref&gt; VIA ಕಾಫಿಯ ಶ್ರೇಣಿಯು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಡೆಕಾಫ್‌ ಇಟಾಲಿಯನ್‌ ರೋಸ್ಟ್‌ ಮಾತ್ರವೇ ಅಲ್ಲದೇ &quot;ಐಸ್ಡ್‌&quot; ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಸಿಹಿಗೊಳಿಸಲಾದ ರೂಪಾಂತರವೂ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ೨೦೧೦ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ-ಸಿಹಿಗೊಳಿಸಲಾದ ನಾಲ್ಕು ಹೊಸ ಸುವಾಸಿತ ರೂಪಾಂತರಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಮೂಲಕ, VIA ಆಯ್ಕೆಯ-ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಆ ಹೊಸ ರೂಪಾಂತರಗಳೆಂದರೆ: ವೆನಿಲ್ಲಾ, ಕ್ಯಾರಮೆಲ್‌, ಸಿನಮನ್‌ ಸ್ಪೈಸ್‌ ಮತ್ತು ಮಾಕ. ೨೦೧೦ರಲ್ಲಿ ರಜೆಯ ಋತುವನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಬ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಡೆಕಾಫ್‌ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಬ್ಲೆಂಡ್‌ ಎಂಬ ಎರಡು ಸ್ವಾದಗಳನ್ನೂ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪರಿಚಯಿಸಿತು.

=== ಮಳಿಗೆಯ ಮುಚ್ಚುವಿಕೆಗಳು ===

&quot;ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಸವಾಲುಗಳು&quot; ಮತ್ತು &quot;ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿರುವ ವ್ಯವಹಾರದ ಪರಿಸರ&quot;ವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಆರೂ ತಾಣಗಳನ್ನು ೨೦೦೩ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮುಚ್ಚಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://news.starbucks.com/article_display.cfm?article_id=200 |title=Facts about Starbucks in the Middle East |publisher=News.starbucks.com |date= |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101209203521/http://news.starbucks.com/article_display.cfm?article_id=200 |url-status=deviated |archivedate=2010-12-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101209203521/http://news.starbucks.com/article_display.cfm?article_id=200 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.snopes.com/politics/israel/starbucks.asp |title=Starbucks closes outlets in Israel |publisher=Snopes.com |date= |accessdate=2010-10-24}}&lt;/ref&gt;

೨೦೦೮ರ ಜುಲೈ ೧ರಂದು ಕಂಪನಿಯು ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿ, ನಿರೀಕ್ಷೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸದ ಕಂಪನಿ-ಸ್ವಾಮ್ಯದ ೬೦೦ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ತಾನು ಮುಚ್ಚುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಆರ್ಥಿಕ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ U.S. ವಿಸ್ತರಣೆ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web | title=Coffee Crisis? Starbucks Closing 600 Stores | url=http://abcnews.go.com/Business/Story?id=5288740&amp;page=1 | publisher=ABC News | date=2008-07-01 | accessdate=2008-07-18}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://online.wsj.com/article/SB121494400432420449.html?mod=hps_us_whats_news | work=The Wall Street Journal | title=Starbucks to Shut 500 More Stores, Cut Jobs | date=2008-07-02 | first=Janet | last=Adamy | access-date=2011-03-27 | archive-date=2011-10-07 | archive-url=https://web.archive.org/web/20111007141949/http://online.wsj.com/article/SB121494400432420449.html?mod=hps_us_whats_news | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಬ್ರಾಂಡ್‌ನ ಬಲವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಸಲುವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಅದರ ಲಾಭಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ-ಸಂಬಂಧಿಸದ ಸರಿಸುಮಾರು ೧,೦೦೦ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನೂ ಸಹ ೨೦೦೮ರ ಜುಲೈ೨೯ರಂದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿತು. ಈ ಹೊಸ ಕಡಿತಗಳ ಪೈಕಿ ೫೫೦ರಷ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳು ಹಂಗಾಮಿ ವಜಾಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಉಳಿದವು ಭರ್ತಿಮಾಡದ ಉದ್ಯೋಗಗಳಾಗಿದ್ದವು.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://biz.yahoo.com/ap/080729/starbucks_job_cuts.html?.v=4 |title=ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಟ್ಸ್‌ 1,000 ನಾನ್‌-ಸ್ಟೋರ್‌ ಜಾಬ್ಸ್‌: ಫೈನಾನ್ಷಿಯಲ್‌ ನ್ಯೂಸ್‌ - ಯಾಹೂ! ಫೈನಾನ್ಸ್‌ |access-date=2021-07-20 |archive-date=2008-08-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080829202056/http://biz.yahoo.com/ap/080729/starbucks_job_cuts.html?.v=4 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ೧೯೯೦ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದ ಕಂಪನಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಅವಧಿಯನ್ನು ಈ ಮುಚ್ಚುವಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಂಗಾಮಿ ವಜಾಗಳು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಅಂತ್ಯಗೊಳಿಸಿದವು.

೨೦೦೮ರ ಆಗಸ್ಟ್‌ ೩ರ ವೇಳೆಗೆ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ೮೪ ಮಳಿಗೆಗಳ ಪೈಕಿ ೬೧ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ತಾನು ಮುಚ್ಚಲಿರುವುದಾಗಿಯೂ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ೨೦೦೮ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web|last=Allison |first=Melissa |url=http://seattletimes.nwsource.com/html/businesstechnology/2008079196_websbuxaustralia29.html |title=The Seattle Times: Starbucks closing 73% of Australian stores |publisher=Seattletimes.nwsource.com |date=2008-07-29 |accessdate=2010-10-24}}&lt;/ref&gt; ಸಿಡ್ನಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪನಾ ವಿಷಯದಲ್ಲಿನ ಓರ್ವ ಪರಿಣಿತನಾದ ನಿಕ್‌ ವೈಲ್ಸ್‌ ಎಂಬಾತ ಈ ಕುರಿತು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾ, &quot;ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕೆಫೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ನಿಜವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ವಿಫಲವಾಯಿತು&quot; ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.ausfoodnews.com.au/2008/07/31/starbucks-what-went-wrong.html |title=Australian Food News &amp;#124; Starbucks: What went wrong? |publisher=Ausfoodnews.com.au |date= |accessdate=2010-10-24}}&lt;/ref&gt;

ನಿರೀಕ್ಷೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸದ ೩೦೦ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚುವುದಾಗಿ ಮತ್ತು ೭,೦೦೦ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದಾಗಿ ೨೦೦೯ರ ಜನವರಿ ೨೮ರಂದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. CEO ಹೋವರ್ಡ್‌ ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌ ಕೂಡಾ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿಷಯವನ್ನು ಹೊರಗೆಡಹುತ್ತಾ, ತನ್ನ ವೇತನವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಮಂಡಳಿಯು ತನಗೆ ಕಳಿಸಿದ ಅನುಮೋದನೆಯನ್ನು ತಾನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿರುವುದ್ದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ.&lt;ref&gt;{{cite news | title=Starbucks to Close More Stores | url=http://online.wsj.com/article/SB123317714771825681.html | publisher=Wall Street Journal | date=2009-01-28 | accessdate=2009-01-28 | first=Janet | last=Adamy}}&lt;/ref&gt; ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ೨೦೦೮ರ ಫೆಬ್ರುವರಿಯಿಂದ ೨೦೦೯ರ ಜನವರಿಯವರೆಗೆ ಒಂದು ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ U.S.ನಲ್ಲಿನ ೧೮,೪೦೦ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿತ್ತು ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತದ ೯೭೭ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತ್ತು.&lt;ref&gt;ಆಲಿಸನ್‌, ಮೆಲಿಸಾ (ಮಾರ್ಚ್‌ ೩, ೨೦೦೯), [http://blog.seattletimes.nwsource.com/coffee/2009/03/03/no_more_layoffs_at_starbucks_s.html &quot;ನೋ ಮೋರ್‌ ಲೇಆಫ್ಸ್‌ ಅಟ್‌ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌, ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌ ಸೇಸ್‌&quot;], ದಿ ಸಿಯಾಟಲ್‌‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಬ್ಲಾಗ್‌. ೨೦೧೦ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೨೧ರಂದು [http://blog.seattletimes.nwsource.com/coffee/2009/03/03/no_more_layoffs_at_starbucks_s.html ಮೂಲ] ದಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಡಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt;

೨೦೦೯ರ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಹೋಲ್ಡ್‌ ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿ, ತಮ್ಮ US ಮೂಲದ ಸ್ಟಾಪ್‌ &amp; ಷಾಪ್‌ ಮತ್ತು ಜೈಂಟ್‌ ಸೂಪರ್‌ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದ ಮಳಿಗೆಯ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಿಯಾಸ್ಕ್‌ಗಳ ಪೈಕಿ ೪೩ನ್ನು ಮುಚ್ಚುವ ಹಾಗೂ ಮರುಬ್ರಾಂಡ್‌ಮಾಡುವ ಕುರಿತಾಗಿ ತಿಳಿಸಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅಹೋಲ್ಡ್‌ ಇನ್ನೂ ರದ್ದುಮಾಡಿಲ್ಲ; ೨೦೦೯ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದ ೫ ಹೊಸ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಅದು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.hartfordbusiness.com/news9832.html |title=Hartfordbusiness.com |publisher=Hartfordbusiness.com |date= |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-04-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100412125830/http://www.hartfordbusiness.com/news9832.html |url-status=deviated |archivedate=2010-04-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100412125830/http://www.hartfordbusiness.com/news9832.html }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Chesto |first=Jon |url=http://www.patriotledger.com/business/x1080448841/Stop-Shop-and-sister-chain-closing-43-in-store-Starbucks-kiosks |title=Patriotledger.com |publisher=Patriotledger.com |date=2009-08-28 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2011-05-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110527174325/http://www.patriotledger.com/business/x1080448841/Stop-Shop-and-sister-chain-closing-43-in-store-Starbucks-kiosks |url-status=deviated |archivedate=2011-05-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110527174325/http://www.patriotledger.com/business/x1080448841/Stop-Shop-and-sister-chain-closing-43-in-store-Starbucks-kiosks }}&lt;/ref&gt;

=== ಬ್ರಾಂಡ್‌ ಮಾಡದ ಮಳಿಗೆಗಳು ===
೨೦೦೯ರಲ್ಲಿ, ಮಳಿಗೆಗಳ ಲಾಂಛನ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಂಡ್‌ ಹೆಸರನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಹಾಗೂ &quot;ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನಿಂದ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ&quot; ಸ್ಥಳೀಯ ಕಾಫಿಗೃಹಗಳಾಗಿ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ, ಸಿಯಾಟಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಕನಿಷ್ಟಪಕ್ಷ ಮೂರು ಮಳಿಗೆಗಳ ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ತೆಗೆಯಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;stealth&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;schultzbw&quot;/&gt; ಬ್ರಾಂಡ್‌ ಮಾಡದ ಮಳಿಗೆಗಳು &quot;ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯವಾಗಿದ್ದವು&quot; ಎಂಬುದಾಗಿ CEO ಹೋವರ್ಡ್‌ ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾನೆ.&lt;ref name=&quot;marketing&quot;/&gt; ೨೦೦೯ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್‌ ಹಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ  ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ೧೫ತ್‌ ಅವೆನ್ಯೂ ಕಾಫಿ ಮತ್ತು ಟೀ ಎಂಬ ಮಳಿಗೆಯು ಇವುಗಳ ಪೈಕಿ ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿತ್ತು. ಮದ್ಯ ಮತ್ತು ಬಿಯರ್‌‌ನ್ನು ಇದು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಕವಿತಾ ವಾಚನಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ಇದು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ.&lt;ref name=&quot;seattletimes.nwsource.com&quot;/&gt; ಸದರಿ ಮಳಿಗೆಗಳು &quot;ರಹಸ್ಯವರ್ತನೆಯ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌&quot;&lt;ref name=&quot;stealth&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Simon&quot;/&gt; ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆಯಾದರೂ ಮತ್ತು &quot;ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾಮಗ್ರಿಯನ್ನು ಮಾರುವ ಭ್ರಮೆಹುಟ್ಟಿಸುವ&quot;&lt;ref name=&quot;Eaves&quot;/&gt; ಮಳಿಗೆಗಳೆಂಬಂತೆ ಟೀಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆಯಾದರೂ, ಷುಲ್ಜ್‌ ತನ್ನದೇ ಆದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾ, &quot;ನಾವು ಬ್ರಾಂಡನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವು ಎಂದು ಹೇಳುವಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಇರಲಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದವುಗಳೆಂದು ನಮಗೆ ಅನ್ನಿಸದಂಥ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಆ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವು&quot; ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.&lt;ref name=&quot;marketing&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.marketingmagazine.co.uk/news/981327/Starbucks-chief-executive-Howard-Schultz-marketing/|title=Starbucks chief executive Howard Schultz on marketing|last=McElhatton|first=Noelle|date=2 February 2010|work=Marketing Magazine|accessdate=5 November 2010}}&lt;/ref&gt;

=== ೨೦೦೯ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಮೇಲಿನ ಬಾಂಬ್‌ ದಾಳಿ ===
೨೦೦೯ರ ಮೇ ತಿಂಗಳ ೨೫ರಂದು ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ ಮುಂಜಾನೆ ೩:೩೦ರ ವೇಳೆಗೆ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ [[ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌|ಮ್ಯಾನ್‌ಹಾಟ್ಟನ್‌]] ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಅಪ್ಪರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಯೊಂದು ಬಾಂಬ್‌ದಾಳಿಗೆ ಈಡಾಯಿತು. ಒಂದು ಸಣ್ಣದಾದ, ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧತೆಯಿಲ್ಲದೆ ಅನುವುಗೊಳಿಸಲಾದ ಸ್ಫೋಟಕ ಸಾಧನವೊಂದನ್ನು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಹಾನಿಯು  ಹೊರಾಂಗಣ ಕಿಟಕಿಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಪಾರ್ಶ್ವಪಥದ ಪೀಠವೊಂದಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು; ದಾಳಿಯಿಂದ ಯಾರಿಗೂ ಯಾವುದೇ ಗಾಯಗಳು ಉಂಟಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;[https://www.nytimes.com/2009/05/26/nyregion/26blast.html?ref=nyregion NYtimes.com], ''ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌'' {{Verify source|date=May 2009}} ಅಥವಾ {{Clarify|date=May 2009}}&lt;/ref&gt; ಬಾಂಬ್‌ ದಾಳಿಗೀಡಾದ ತಾಣದ ಮೇಲಿದ್ದ ಗೃಹಸ್ತೋಮಗಳ ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;newsmax&quot;&gt;‌ಅಸೋಸಿಯೇಟೆಡ್‌ ಪ್ರೆಸ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಬರಹಗಾರ, [http://www.newsmax.com/us/us_coffee_shop_explosion/2009/05/25/217901.html &quot;NYC ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಬ್ಲಾಸ್ಟ್‌ ಮೇ ಬಿ ಸೀರಿಯಲ್‌ ಬಾಂಬರ್‌'ಸ್‌ ಲೇಟೆಸ್ಟ್‌&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090528084430/http://www.newsmax.com/us/us_coffee_shop_explosion/2009/05/25/217901.html |date=2009-05-28 }}, ''The ಅಸೋಸಿಯೇಟೆಡ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌''  (ಇದರ ಮೂಲಕ: Newsmax.com), ಮೇ ೨೫, ೨೦೦೯. ೨೦೦೯ರ ಮೇ ೨೬ರಂದು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt; ಮ್ಯಾನ್‌ಹಾಟ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ&lt;ref name=&quot;newsmax&quot;/&gt; ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಒಂದು ಸರಣಿ ಬಾಂಬ್‌ ವಿಮಾನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಈ ಬಾಂಬ್‌ ದಾಳಿಯು ಸಂಬಂಧಿಸಿರಬಹುದು ಎಂಬುದಾಗಿ ಆರಕ್ಷಕರು ಮೊದಲಿಗೆ ನಂಬಿದ್ದರು; ಏಕೆಂದರೆ, ಈ ದಾಳಿಯ ಸ್ವರೂಪವು ಮ್ಯಾನ್‌ಹಾಟ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಮತ್ತು ಮೆಕ್ಸಿಕೋದ ದೂತಾವಾಸಗಳ ಸಮೀಪ ನಡೆದಿದ್ದ ಹಾಗೂ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಚೌಕದಲ್ಲಿರುವ U.S. ಸೇನಾ-ನೇಮಕಾತಿ ಕೇಂದ್ರವೊಂದರ ಮೇಲೆ ನಡೆದಿದ್ದ ಹಿಂದಿನ ಬಾಂಬ್‌ ದಾಳಿಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲೇ ಇತ್ತು.&lt;ref&gt;ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಬರಹಗಾರ, [http://www.reuters.com/article/domesticNews/idUSTRE54O3A220090525 &quot;ಅರ್ಲಿ ಮಾರ್ನಿಂಗ್‌ ಬ್ಲಾಸ್ಟ್‌ ಡ್ಯಾಮೇಜಸ್‌ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌&quot;], ''ರಾಯಿಟರ್ಸ್‌'' , ಮೇ ೨೫, ೨೦೦೯. ೨೦೦೯ರ ಮೇ ೨೬ರಂದು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಸಂಬಂಧವಾಗಿ ೧೭-ವರ್ಷ-ವಯಸ್ಸಿನ ಹುಡುಗನೊಬ್ಬ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ; ''ಫೈಟ್‌ ಕ್ಲಬ್‌''  ಎಂಬ ಚಲನಚಿತ್ರವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ತಾನು ಮಳಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್‌ದಾಳಿಮಾಡಿದ್ದು ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವನು ಕೊಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದುದು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದ ನಂತರ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;‌ಎಡ್ಮಂಡ್ ಡೆಮಾರ್ಚೆ, [http://edition.cnn.com/2009/CRIME/07/15/new.york.starbucks.explosion/index.html &quot;ಬೋಸ್ಟ್‌ ಲೀಡ್ಸ್‌ ಟು ಅರೆಸ್ಟ್‌ ಇನ್‌ N.Y. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಬಾಂಬಿಂಗ್‌&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090719092428/http://edition.cnn.com/2009/CRIME/07/15/new.york.starbucks.explosion/index.html |date=2009-07-19 }} CNN, ಜುಲೈ ೧೫, ೨೦೦೯. ೨೦೦೯ರ ಜುಲೈ ೨೩ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt;

=== ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ಗೆ ಸ್ವತಃ ತನ್ನನ್ನು ಮಾರಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಚರ್ಚೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡ ಪೀಟ್‌'ಸ್‌ ಕಾಫಿ ===
ತನ್ನ ಎದುರಾಳಿಯಾದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ಗೆ ಸ್ವತಃ ಮಾರಾಟಗೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಪೀಟ್‌'ಸ್‌ ಕಾಫಿಯು ಮಾತುಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ FT, ಬಿಸಿನೆಸ್‌ವೀಕ್‌ ಮೊದಲಾದವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ನಾನಾಬಗೆಯ ಸುದ್ದಿ ಮೂಲಗಳು ವರದಿಮಾಡಿದವು, ಮತ್ತು ಮಾತುಕತೆಗಳು ನಡೆದುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಎರಡೂ ನಿರಾಕರಿಸಿದವು.&lt;ref&gt;http://consumerist.com/2011/03/starbucks-to-buy-{{Dead link|date=ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;span class=&quot;goog-gtc-fnr-highlight&quot;&gt;peet&lt;/span&gt;s-coffee.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.ft.com/cms/s/2/64ab78b4-4f41-11e0-9038-00144feab49a,dwp_uuid=e8477cc4-c820-11db-b0dc-000b5df10621.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2011-03-27 |archive-date=2011-03-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110318003205/http://www.ft.com/cms/s/2/64ab78b4-4f41-11e0-9038-00144feab49a,dwp_uuid=e8477cc4-c820-11db-b0dc-000b5df10621.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.businessweek.com/ap/financialnews/D9M0FG4G0.htm&lt;/ref&gt;

== ಬೌದ್ಧಿಕ ಸ್ವತ್ತು ==
{{multiple image|direction=vertical|width=200
|image1=Starbucks at Ibn Battuta Mall Dubai.jpg|caption1=Starbucks at Ibn Battuta Mall, [[Dubai]]
|image2=Starbucks Korea.JPG|caption2=The store in [[Insadong]], [[Seoul]], [[South Korea]] with [[Hangeul]] script sign
|image3=StarbucksChinaXian.png|caption3=Starbucks Coffee (星巴克咖啡) in [[mainland China]]
}}
ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ U.S. ಬ್ರಾಂಡ್ಸ್‌, LLC ಎಂಬುದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌-ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಒಂದು ಕಂಪನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅದು ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿ ಕಂಪನಿಯ ಸರಿಸುಮಾರು ೧೨೦ ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸರಕುಮುದ್ರೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ನೆವಡಾದ ಮಿಂಡೆನ್‌‌ನಲ್ಲಿನ ೨೫೨೫ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://assignments.uspto.gov/assignments/q?db=tm&amp;asned=STARBUCKS%20U.S.%20BRANDS,%20LLC |title=USPTO.gov |publisher=Assignments.uspto.gov |date= |accessdate=2010-10-24}}&lt;/ref&gt;

=== ಹೆಸರು ===
''ಮೋಬಿ-ಡಿಕ್‌''  ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್‌ ಅಹಾಬ್‌‌ನ ಮೊದಲ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಯಾದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್‌‌ನ ಹೆಸರನ್ನು ಕಂಪನಿಯು ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಹೊಂದಿದೆ; ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ರೈನಿಯರ್ ಪರ್ವತ‌ದ ಮೇಲಿನ ಶತಮಾನದ ತಿರುವಿನ ಒಂದು ಗಣಿಗಾರಿಕಾ ಶಿಬಿರದ (''ಸ್ಟಾರ್ಬೊ''  ಅಥವಾ ''ಸ್ಟೋರ್ಬೊ'' ) ಹೆಸರನ್ನೂ ಇದು ಆಂಶಿಕವಾಗಿ ಹೊಂದಿದೆ. ಹೋವರ್ಡ್‌ ಷುಲ್ಟ್ಜ್‌‌‌ನ ''ಪೌರ್‌ ಯುವರ್‌ ಹಾರ್ಟ್‌ ಇನ್‌ಟು ಇಟ್‌: ಹೌ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಬಿಲ್ಟ್‌ ಎ ಕಂಪನಿ ಒನ್‌ ಕಪ್‌ ಅಟ್‌ ಎ ಟೈಮ್‌''  ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದ ಅನುಸಾರ, ''ಮೋಬಿ-ಡಿಕ್‌''  ಕಾದಂಬರಿಯಿಂದ ಕಂಪನಿಯ ಹೆಸರು ಜನ್ಯವಾಯಿತಾದರೂ, ಅನೇಕ ಅಂದುಕೊಳ್ಳುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯ ನೇರ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಅದು ಆಗಲಿಲ್ಲ. &quot;ಪೆಕ್ವಾಡ್‌‌&quot; (ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿನ ಹಡಗು) ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಗೋರ್ಡಾನ್‌ ಬೌಕರ್‌ ಇಷ್ಟಪಟ್ಟಿದ್ದನಾದರೂ, ಅವನ ಅಂದಿನ ಸೃಜನಶೀಲ ಪಾಲುದಾರನಾದ ಟೆರ್ರಿ ಹೆಕ್ಲರ್‌ ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತಾ &quot;ಒಂದು ಬಟ್ಟಲಿನಷ್ಟು ಪೀ-ಕ್ವಾಡ್‌ನ್ನು ಯಾರೂ ಕುಡಿಯಲು ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ!&quot; ಎಂದುಬಿಟ್ಟ. &quot;ಸ್ಟಾರ್ಬೊ&quot; ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಹೆಕ್ಲರ್‌ ಸೂಚಿಸಿದ. ಈ ಎರಡು ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಆದ ಮಿದುಳುದಾಳಿ ಅಥವಾ ಸಲಹೆಗಳ ಮಹಾಪೂರದಿಂದಾಗಿ, ''ಪೆಕ್ವಾಡ್‌‌‌'''ನ ಮೊದಲ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಯಾದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್‌''' ''  ಹೆಸರನ್ನು ಕಂಪನಿಗೆ ಇರಿಸಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;pouryourheart&quot;&gt;{{cite book |last=Schultz |first=Howard |coauthors=Dori Jones Yang |title=Pour Your Heart Into It: How Starbucks Built a Company One Cup at a Time |year=1997 |publisher=Hyperion |location=New York |isbn=0-7868-6315-3 }}&lt;/ref&gt;

==== ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆಸರುಗಳು ====
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಈ ಕೆಳಗೆ ನಮೂದಿಸಿರುವ ಹೆಸರುಗಳಿಂದಲೂ ಚಿರಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ:
* ‌ಅರೇಬಿಕ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಮಾತನಾಡುವ ದೇಶಗಳು: ستاربكس (ಲಿಪ್ಯಂತರಣ: ''ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌'' )
* [[ಬಲ್ಗೇರಿಯ|ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ]]: Старбъкс (ಲಿಪ್ಯಂತರಣ: ''ಸ್ಟಾರ್‌ಬಾಕ್ಸ್‌'' )
* ಚೀನಾ, ಹಾಂಕಾಂಗ್‌‌, [[ಮಕಾವು]], ತೈವಾನ್‌: 星巴克 ಪಿನ್‌ಯಿನ್‌: ಕ್ಸೀಂಗ್‌ಬೇಕ್‌ (星 ಕ್ಸೀಂಗ್‌ ಎಂದರೆ &quot;ಸ್ಟಾರ್‌‌&quot; (ತಾರೆ) ಎಂದರ್ಥವಾದರೆ, 巴克 ಎಂಬುದು &quot;-ಬಕ್ಸ್‌&quot; ಎಂಬುದರ ಒಂದು ಲಿಪ್ಯಂತರಣವಾಗಿದೆ.)
* [[ಇಸ್ರೇಲ್]]: סטארבקס (ಲಿಪ್ಯಂತರಣ: ''ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌'' )
* [[ಜಪಾನ್|ಜಪಾನ್‌]]: スターバックス (ಲಿಪ್ಯಂತರಣ: ''ಸುತಾಬಕ್ಕುಸು'' ), ಮತ್ತು スタバ ಎಂಬ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರೂಪವನ್ನೂ ಸಂಕೇತಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ
* [[ರಷ್ಯಾ]]: Старбакс (ಲಿಪ್ಯಂತರಣ: ''ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌'' )
* [[ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ]]: 스타벅스 (ಲಿಪ್ಯಂತರಣ: ''ಸ್ಯೂಟಾಬೆಯೊಕ್ಸಿಯು'' ), ಆದರೆ [[ಕೊರಿಯಾದ ಭಾಷೆ|ಕೊರಿಯಾದ]] ಅನುವಾದವಾದ 별다방 [(ತಾರೆ) ಸ್ಟಾರ್‌‌-ಚಹಾಗೃಹ] ಎಂಬುದನ್ನೂ ಸಂಕೇತಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ
* [[ಕ್ವಿಬೆಕ್|ಕ್ವೆಬೆಕ್‌]], ಕೆನಡಾ: ಕೆಫೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿ&lt;ref&gt;ಆಲ್‌ ಬಿಸಿನೆಸ್‌. [http://www.allbusiness.com/manufacturing/food-manufacturing-food-coffee-tea/788728-1.html ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪೌರ್ಸ್‌ ಇನ್‌ಟು ಕ್ವೆಬೆಕ್‌]. ೨೦೦೧-೦೫-೨೦. ೨೦೦೭-೧೧-೧೩ರಂದು ಕೊನೆಯ ಬಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt;
* [[ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್|ಥೈಲೆಂಡ್‌]]: สตาร์บัคส์ ಇದನ್ನು ಹೀಗೆ ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ {{IPA-th|satāːbākʰ|}}

=== ಲಾಂಛನ ===
೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ ಓರ್ವ ವಕ್ತಾರಳಾದ ವ್ಯಾಲೇರಿ ಒ'ನೀಲ್ ಎಂಬಾಕೆಯು ಲಾಂಛನದ ಕುರಿತಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, ಅದು &quot;ಜೋಡಿ-ಬಾಲದ ಮೋಹಿನಿ&quot;ಯೋರ್ವಳ ಒಂದು ಬಿಂಬವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದಳು.&lt;ref name=&quot;pi-logo&quot;&gt;{{cite news |title=The Insider: Principal roasts Starbucks over steamy retro logo |work=[[Seattle Post-Intelligencer]] |date=September ೧೧, ೨೦೦೬ |url=http://www.seattlepi.com/business/284533_theinsider11.html  |accessdate=May ೨೩, ೨೦೦೭}}&lt;/ref&gt;
ವರ್ಷಗಳಾಗುತ್ತಾ ಬರುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಸದರಿ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ೧೭ನೇ-ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯ, &quot;ನಾರ್ವೆ ದೇಶದ&quot; ಒಂದು ಮರದ ಪಡಿಯಚ್ಚನ್ನು&lt;ref name=&quot;pouryourheart&quot;/&gt; ಆಧರಿಸಿದ್ದ ಮೊದಲ ರೂಪಾಂತರದಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮೋಹಿನಿಗೆ ಮೇಲುಡುಪು ಇರಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವ ಒಂದು ಜೋಡಿ ಮೀನಿನ ಬಾಲವನ್ನು ಆಕೆಯು ಹೊಂದಿದ್ದಳು.&lt;ref&gt;ಹೆಸರು=ಪ್ರೆನ್‌೨೫೩&gt;ಪ್ರೆಂಡರ್‌ಗ್ರಾಸ್ಟ್‌, ಪುಟ ೨೫೩&lt;/ref&gt; ಸದರಿ ಬಿಂಬವು ಒಂದು ಒರಟಾದ ದೃಶ್ಯ-ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನೂ ಹೊಂದಿತ್ತು ಹಾಗೂ ಅದು ಒಂದು ಮೆಲ್ಯುಸೈನ್‌‌ಗೆ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Rippin|first=Ann|year=2007|title=Space, place and the colonies: re-reading the Starbucks' story|journal=Critical perspectives on international business|publisher=Emerald Group Publishing|volume=3|issue=2|pages=136–149|issn=1742-2043|url=http://www.emeraldinsight.com/Insight/ViewContentServlet?Filename=Published%2FEmeraldFullTextArticle%2FArticles%2F2900030202.html|doi=10.1108/17422040710744944|access-date=2011-03-27|archive-date=2009-08-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20090811052746/http://www.emeraldinsight.com/Insight/ViewContentServlet?Filename=Published%2FEmeraldFullTextArticle%2FArticles%2F2900030202.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ೧೯೮೭-೯೨ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟ ಎರಡನೇ ರೂಪಾಂತರದಲ್ಲಿ, ಅವಳ ತೂಗಾಡುವ ಕೂದಲು ಅವಳ ಸ್ತನಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿತ್ತಾದರೂ, ಅವಳ ಹೊಕ್ಕಳು ಇನ್ನೂ ಗೋಚರಿಸುತ್ತಿತ್ತು; ಹಾಗೂ ಮೀನಿನ ಬಾಲವನ್ನು ಕೊಂಚಮಟ್ಟಿಗೆ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿತ್ತು. ೧೯೯೨ ಮತ್ತು ೨೦೧೧ರ ನಡುವೆ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೂರನೇ ರೂಪಾಂತರದಲ್ಲಿ, ಅವಳ ಹೊಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಸ್ತನಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತಲೇ ಇರಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಮೀನಿನ ಬಾಲಗಳ ಕೇವಲ ಕುರುಹುಗಳಷ್ಟೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದವು. &quot;ಮರದ ಪಡಿಯಚ್ಚಿನ&quot; ಮೂಲ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಸಿಯಾಟಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಕೇಂದ್ರಕಾರ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸಲಾಗಿದೆ.

೨೦೦೬ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ನಂತರ ೨೦೦೮ರ ಪ್ರಥಮಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ, ಕಂದುಬಣ್ಣದ ತನ್ನ ಮೂಲ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಬಿಸಿ-ಪೇಯದ ಕಾಗದದ ಬಟ್ಟಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಮರುಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ವಾಯವ್ಯ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಕಂಪನಿಯ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕಿಳಿದು ೩೫ ವರ್ಷಗಳಾದುದನ್ನು ಆಚರಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು ಎಂದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ. ಬಿಂಬದಲ್ಲಿ ತೋರುತ್ತಿದ್ದ ಮೋಹಿನಿಯು ನಗ್ನ ಸ್ತನಗಳ&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.startribune.com/nation/18969709.html?location_refer=Homepage |title=Group finds Starbucks logo too hot to handle |publisher=Startribune.com |date=2008-05-16 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101205223923/http://www.startribune.com/nation/18969709.html?location_refer=Homepage |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸದರಿ ಹಿಂದಿನ ಲಾಂಛನವು ಒಂದಷ್ಟು ವಿವಾದವನ್ನು ಹೊತ್ತಿಸಿತಾದರೂ, ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದು ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಗಮನವನ್ನು ಅಷ್ಟಾಗಿ ಸೆಳೆಯಲಿಲ್ಲ. ಸದರಿ ಹಿಂದಿನ ಲಾಂಛನವನ್ನು ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮರುಪರಿಚಯಿಸಿದಾಗ, ಅದು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಟೀಕೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬಂತು.&lt;ref&gt;[http://blog.marketingdoctor.tv/2008/05/29/tantillos-branding-bite.aspx &quot;ದಿ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್‌ ಡಾಕ್ಟರ್‌ ಸೇಸ್‌: ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ – ಹೌ ನಾಟ್‌ ಟು ಡೂ ಲೋಗೋಸ್‌&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140116134453/http://blog.marketingdoctor.tv/2008/05/29/tantillos-branding-bite.aspx |date=2014-01-16 }} ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್‌ ಡಾಕ್ಟರ್‌ ಬ್ಲಾಗ್‌. ಮೇ ೨೯, ೨೦೦೮.&lt;/ref&gt; ೨೦೦೦ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ [[ಸೌದಿ ಅರೆಬಿಯ|ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ]]ದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಪ್ರವೇಶಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬಂದಾಗ, ಮೋಹಿನಿಯ ಚೆಲುವಿನ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ ಕೇವಲ ಅವಳ ಕಿರೀಟವನ್ನಷ್ಟೇ&lt;ref&gt;{{cite news|title=The Saudi Sellout|last=King|first=Colbert I.|date=26 January 2002|work=Washington Post|pages=A23|accessdate=April 18, 2009|url=http://www.pulitzer.org/archives/6654}}&lt;/ref&gt; ಉಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಎಂಬ ಅಂಶವು ೨೦೦೨ರಲ್ಲಿ ''ದಿ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌''  ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕೋಲ್ಬರ್ಟ್‌ I. ಕಿಂಗ್‌ ಎಂಬಾತ ಬರೆದ ಪುಲಿಟ್ಜರ್‌‌ ಬಹುಮಾನ-ವಿಜೇತ ಅಂಕಣವೊಂದರಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾದಲ್ಲಿ ತಾನು ಬಳಸಲಿರುವುದಾಗಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳ ನಂತರ ಕಂಪನಿಯು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.highbeam.com/doc/1P1-52425792.html|last=Knotts|first=B|title=Woman Back on Saudi Starbucks Logo|date=19 April 2002|agency=Associated Press|accessdate=2009-04-18|archive-date=2013-01-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20130112211315/http://www.highbeam.com/doc/1P1-52425792.html|url-status=deviated|archivedate=2013-01-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130112211315/http://www.highbeam.com/doc/1P1-52425792.html}}&lt;/ref&gt;

ಕಂಪನಿಯ ಲಾಂಛನಕ್ಕೆ ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದಾಗಿ ೨೦೧೧ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು; ಮೋಹಿನಿಯ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪದದ ಗುರುತನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಮತ್ತು ಮೋಹಿನಿ ಬಿಂಬವನ್ನೇ ಹಿಗ್ಗಲಿಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite web |title=A Look at the Future of Starbucks |url=http://www.starbucks.com/preview |publisher=Starbucks |date=5 January 2011 |accessdate=5January 2011 |archive-date=7 ಜನವರಿ 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110107003656/http://www.starbucks.com/preview |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

&lt;gallery class=&quot;center&quot;&gt;
File:Sbux logo pre ೧೯೮೭.gif|ಮೂಲ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಲಾಂಛನ
File:Starbucks_Coffee_Logo.svg|೧೯೯೨ ಮತ್ತು ೨೦೧೧ರ ನಡುವೆ ಬಳಸಲಾದ ಲಾಂಛನ
File:Starbucks Corporation Logo ೨೦೧೧.svg|೨೦೧೧ರ ಮರುವಿನ್ಯಾಸಗೊಂಡ ಪ್ರಸಕ್ತ ಲಾಂಛನ
&lt;/gallery&gt;

=== ವಿಕೃತಾನುಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳು ===
ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ ಲಾಂಛನವು ವಿಕೃತಾನುಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ನಕಲುಗಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಬೌದ್ಧಿಕ ಸ್ವತ್ತನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಾನು ಗ್ರಹಿಸಿದವರ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮವನ್ನು ಜರುಗಿಸಿದೆ. ೨೦೦೦ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, ಸ್ಯಾನ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊದ ವ್ಯಂಗ್ಯಚಿತ್ರಕಾರನಾದ ಕೀರನ್‌ ಡ್ವೈಯರ್‌ ಎಂಬಾತನ ಮೇಲೆ ಕೃತಿಸ್ವಾಮ್ಯದ ಮತ್ತು ಸರಕುಮುದ್ರೆಯ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿತು; ಈತ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ ಮೋಹಿನಿ ಲಾಂಛನದ ವಿಕೃತಾನುಕರಣೆಯೊಂದನ್ನು ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು ತನ್ನ ಸಚಿತ್ರ ಹಾಸ್ಯಪತ್ರಿಕೆಗಳ (ಕಾಮಿಕ್ಸ್‌) ಪೈಕಿ ಒಂದರ ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿಸಿದ್ದ; ನಂತರದಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ ಮೂಲಕ ಹಾಗೂ ಸಚಿತ್ರ ಹಾಸ್ಯ ಪುಸ್ತಕದ ಸಮಾವೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆತ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಕಾಫಿ ಪಾನಪಾತ್ರೆಗಳು, ಟಿ-ಷರ್ಟ್‌ಗಳು, ಮತ್ತು ಸ್ಟಿಕರ್‌ಗಳ ಮೇಲೂ ಅದನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಿದ್ದ. ಇದು ಆತನ ಮೇಲಿನ ಮೊಕದ್ದಮೆಯ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ತನ್ನ ಕೃತಿಯು ಒಂದು ವಿಕೃತಾನುಕರಣೆಯಾಗಿದ್ದರಿಂದ, U.S. ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿನ ಮುಕ್ತ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ಹಕ್ಕಿನಿಂದ ಅದು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು ಎಂಬುದು ಡ್ವೈಯರ್‌ನ ಅಭಿಮತವಾಗಿತ್ತು. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್ ಜೊತೆಗಿನ ವಿಚಾರಣಾ ಪ್ರಕರಣವೊಂದನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಹಣಕಾಸಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ತನಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ಡ್ವೈಯರ್‌ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಸದರಿ ಪ್ರಕರಣವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಹೊರಗೆ ಇತ್ಯರ್ಥಗೊಂಡಿತು. ಡ್ವೈಯರ್‌ನ ಕೃತಿಯು ಒಂದು ವಿಕೃತಾನುಕರಣೆಯಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ ಸಮ್ಮತಿಸಿದ ಮತ್ತು ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಡ್ವೈಯರ್‌ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡ; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಮೋಹಿನಿ ಲಾಂಛನವನ್ನು &quot;ಗೊಂದಲಗೊಳಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೋಲುವಂತಿರುವ&quot; ಬಿಂಬವೊಂದರಿಂದ ಹಣಕಾಸಿನ ವಿಚಾರವಾಗಿ &quot;ಲಾಭಗಳಿಕೆಯನ್ನು&quot; ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳದಂತೆ ಅವನ ಮೇಲೆ ನಿಷೇಧವನ್ನು ಹೇರಲಾಯಿತು. ಮುಕ್ತ ಮಾತಿನ ಒಂದು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಿಂಬವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಡ್ವೈಯರ್‌ಗೆ ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗಿದೆಯಾದರೂ, ಅವನು ಅದನ್ನು ಇನ್ನೆಂದೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವಂತಿರುವುದಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.cbldf.org/pr/001130-starbucks.shtml |title=Cartoonist Kieron Dwyer Sued By Starbucks |date=2000-11-30 |accessdate=2007-05-23 |publisher=Comic Book Legal Defense Fund |archive-date=2002-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20020802174024/http://www.cbldf.org/pr/001130-starbucks.shtml |url-status=deviated |archivedate=2002-08-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20020802174024/http://www.cbldf.org/pr/001130-starbucks.shtml }}&lt;/ref&gt; ಇದೇ ರೀತಿಯ ಪ್ರಕರಣವೊಂದರಲ್ಲಿ, &quot;ಫಕ್‌ ಆಫ್‌&quot; ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಸ್ಟಿಕರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಟಿ-ಷರ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಮಳಿಗೆಯೊಂದರ ಮೇಲೆ ಕಂಪನಿಯು ೧೯೯೯ರಲ್ಲಿ ಮೊಕದ್ದಮೆಯನ್ನು ಹೂಡಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1999/07/11/nyregion/neighborhood-report-east-village-starbucks-was-not-amused.html|title=Starbucks Was Not Amused|last=Moynihan|first=Colin|date=11 July 1999|work=New York Times|accessdate=2009-04-18}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite court |litigants = Starbucks v. Morgan |vol =99 |reporter =Civ. |opinion =1404  |pinpoint = |court = S.D.N.Y.|date = July 11, 2000|url=http://www.loislaw.com/ogpc/login.htp?WSRet=12&amp;dockey=11966720@FDCR&amp;OLDURL=/gpc/index.htp&amp;OLDREFURL=http%3A//news.google.co.uk/archivesearch%3Fq%3Dstarbucks%2Bstickers%2Bmorgan}}&lt;/ref&gt; ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಲಾಂಛನದ &lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.telegraph.co.uk/finance/2893210/Revenge-of-the-cyberspoofers.html|title=Revenge of the cyberspoofers|last=Watts|first=Robert|date=21 August 2004|work=Daily Telegraph|accessdate=2009-04-18 | location=London}}&lt;/ref&gt; ರೂಪುಗೆಡಿಸಲು ಜನರನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿದ starbuckscoffee.co.uk ಎಂಬ ಒಂದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌-ವಿರೋಧಿ‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌, ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nominet.org.uk/digitalAssets/3825_starbuckscoffee.co.uk.pdf|title=Starbucks Corporation v James Leadbitter. DRS 02087 Decision of Independent Expert|last=Nominet UK Dispute Resolution Service|work=Nominet|accessdate=2009-04-18}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.dyoung.com/newsletters/tmnews0305.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071224182617/http://www.dyoung.com/newsletters/tmnews0305.htm|archivedate=2007-12-24|title=Trade Mark Newsletter|date=March 2005|work=D Young &amp; Co|accessdate=2009-04-18}}&lt;/ref&gt; ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತಾದರೂ, ಅಲ್ಲಿಂದಾಚೆಗೆ ಅದು www.starbuck‌scoffee.org.uk ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪುನರುದಯಿಸಿತು. USನಲ್ಲಿರುವ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್‌ ಪುಸ್ತಕಮಳಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ಗಳು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ರೀತಿಯದ್ದೇ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಟಿ-ಷರ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ; ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ಸ್ಯಕನ್ಯೆಯ ಬಿಂಬವನ್ನು ಜೀಸಸ್‌ನ ಬಿಂಬದಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅಂಚಿನ ಸುತ್ತಲೂ &quot;ಸ್ಯಾಕ್ರಿಫೈಸ್ಡ್‌ ಫಾರ್‌ ಮಿ&quot; ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.seattlepi.com/business/332727_christiansbux22.html|title=Logo look-alikes. Saving souls in Starbucks' image|last=Tartakoff|first=Joseph|date=21 September 2007|work=Seattle Post-Intelligencer|accessdate=2009-04-19}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ವತಿಯಿಂದ ಸಲ್ಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತರ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಷಾಂಘೈನಲ್ಲಿ ಸರಕುಮುದ್ರೆ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಾಗಿ ಕ್ಸಿಂಗ್‌ಬೇಕ್‌ ಸರಣಿಯ ವಿರುದ್ಧ ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ಗೆಲ್ಲಲಾದ ಪ್ರಕರಣವೂ ಸೇರಿದೆ; ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಚೀನೀ ಭಾಷೆಯ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಹೋಲುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿವಿಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಅಥವಾ ಉಚ್ಚಾರಣಾನುರೂಪವಾಗಿ ಧ್ವನಿಸುವ ಹೆಸರೊಂದನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಹಸಿರು-ಮತ್ತು-ಬಿಳಿಯ ಲಾಂಛನವೊಂದನ್ನು ಈ ಸರಣಿಯು ಬಳಸಿದ್ದರಿಂದ ಅದರ ಮೇಲೆ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಲಾಗಿತ್ತು‌‌.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/nolpda/ukfs_news/hi/newsid_4574000/4574400.stm|title=Starbucks wins Chinese logo case|date=1 February 2006|work=BBC News|accessdate=2009-04-18}}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ೧೯೯೭ರಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸರಕುಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ನೋಂದಾಯಿಸಿದ ನಂತರ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಯಾವುದೇ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿರಲಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ೨೦೦೨ರಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾದ ಓರ್ವ ವಕೀಲನು ಸದರಿ ಸರಕುಮುದ್ರೆಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಮನವಿಯೊಂದನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದ. ಆತ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಮಾಸ್ಕೋವಿನ ಒಂದು ಕಂಪನಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೆಸರನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಿದ ಹಾಗೂ  ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ಗೆ ಸದರಿ ಸರಕುಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ೬೦೦,೦೦೦ $ನಷ್ಟು ಮೊತ್ತವನ್ನು ಕೇಳಿದ; ಆದರೆ ೨೦೦೫ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವನ ವಿರುದ್ಧ ತೀರ್ಪುನೀಡಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;Russia&quot;/&gt; ಒರೆಗಾಂವ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾಫಿ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಯಾಮ್‌ ಬಕ್‌ ಎಂಬಾಕೆಯು ಮಳಿಗೆಯ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ಅವಳ ಮೇಲೆ ನಿಷೇಧವನ್ನು ಹೇರಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;struck&quot;/&gt;

೨೦೦೩ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಕೊಲಂಬಿಯಾದ ಮ್ಯಾಸೆಟ್‌ ಎಂಬಲ್ಲಿರುವ &quot;ಹೈದಾಬಕ್ಸ್‌ ಕಾಫಿ ಹೌಸ್‌&quot;ಗೆ ನಿಲುಗಡೆಯ-ಮತ್ತು-ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುವಿಕೆಯ ಪತ್ರವೊಂದನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಕಳಿಸಿತು. &quot;ಬಕ್ಸ್‌&quot; ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುವ ತರುಣ ಹೈದಾ ಜನರ ಒಂದು ಗುಂಪು ಈ ಮಳಿಗೆಯ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಹೈದಾಬಕ್ಸ್‌ ತನ್ನ ಹೆಸರಿನಿಂದ &quot;ಕಾಫಿ ಹೌಸ್‌&quot; ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟ ನಂತರ, ಟೀಕೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಿದ ಮೇಲೆ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತನ್ನ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Malone |first=Michael |url=http://www.williams.edu/go/native/names.htm |title=Fightin' Words |work=Restaurant Business |date=2005-03-05 |accessdate=2007-12-03 |archive-date=2010-06-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100602112802/http://www.williams.edu/go/native/names.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ಇತರ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಕಂಪನಿಯ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ನಿಂತಿವೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಪ್ರೆಯಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ, ಸಣ್ಣಗಾತ್ರದ ಕಾಫಿ ಮಾರಾಟಗಾರ ಮಳಿಗೆಯೊಂದರ ವಿರುದ್ಧ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸರಕುಮುದ್ರೆ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ಪ್ರಕರಣವೊಂದನ್ನು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಸೋತಿತು. ಎಲ್‌ಪ್ರೆಯಾ ಎಂಬ ಈ ಕಂಪನಿಯು ಈ ಕುರಿತು ವಿವರ ನೀಡುತ್ತಾ, ಫ್ರೇಜಾ ಎಂಬ ನಾರ್ವೆ ದೇಶದ ದೇವತೆಯ ಹೆಸರಿನ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಪ್ರೆಯಾ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದ್ದು, ಕೊರಿಯನ್ನರ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯನ್ನು ಸರಾಗಗೊಳಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಆ ಹೆಸರಿನ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತು. ಸ್ಟಾರ್‌ಪ್ರೆಯಾದ ಲಾಂಛನವೂ ಸಹ ತಮ್ಮದೇ ಲಾಂಛನದ ರೀತಿಯಲ್ಲೇ ಇದೆ ಎಂಬಂಥ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ ಸಮರ್ಥನೆಯನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.iht.com/articles/2006/10/11/bloomberg/bxstarbucks.php |title=Starbucks loses lawsuit on trademark in Korea|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061012115753/http://www.iht.com/articles/2006/10/11/bloomberg/bxstarbucks.php|archivedate=2006-10-12}}&lt;/ref&gt; USAಯ ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ ಗ್ಯಾಲ್ವೆಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಓರ್ವ ಪಾನಗೃಹ ಮಾಲೀಕನು, &quot;ಸ್ಟಾರ್‌ ಬ್ಲಾಕ್‌ ಬಿಯರ್‌‌&quot;ನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡ; ೨೦೦೩ರಲ್ಲಿ ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಅವನು ನೋಂದಾಯಿಸಿದ ನಂತರ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಅವನ ಮೇಲೆ ಮೊಕದ್ದಮೆಯೊಂದನ್ನು ಹೂಡಿತ್ತು. ಆದರೆ ಬಿಯರ್‌‌ನ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಗ್ಯಾಲ್ವೆಸ್ಟನ್‌ಗೆ ಪರಿಮಿತಗೊಳಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದಾಗಿ ಒಕ್ಕೂಟದ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಅಧಿಕೃತ ತೀರ್ಪು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿತ್ತು. ಈ ಅಧಿಕೃತ ತೀರ್ಪನ್ನು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://wichita.bizjournals.com/houston/stories/2007/04/23/story7.html|title=Star Bock Beer case runs dry as high court denies petition|last=Barr|first=Greg|date=20 April 2007|work=Houston Business Journal|accessdate=2009-04-18}} {{Dead link|date=October 2010|bot=H3llBot}}&lt;/ref&gt;

ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಸಿಯಾಟಲ್‌‌ನ ರ್ಯಾಟ್‌ ಸಿಟಿ ರೋಲರ್‌ಗರ್ಲ್ಸ್‌ ಲಾಂಛನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;{{Cite news | last = James | first = Andrea | title = Rollergirls bump up against Starbucks | newspaper = The Seattle Post-Intelligencer | year = 2008 | date = May 24 | url = http://www.seattlepi.com/business/364425_sbuxlogo24.html | accessdate = 2008-07-02 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ಸಲ್ಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕೃತಿಸ್ವಾಮ್ಯದ ಅರ್ಜಿಯ ಕುರಿತಾದ ವಿವಾದವೊಂದು ಸೇರಿದೆ. ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ಓರ್ವ ಕಲಾವಿದನಿಂದ&lt;ref&gt;{{Cite news | last = Voge | first = John | title = The Down Low | periodical = Exotic Underground | volume = #2.07 | pages = 6–7 | date = March 2007 | url = http://www.xmag.com/underground/archives/02-07-mar07/exotic_underground_207.pdf | format = PDF | accessdate = 2008-07-02 | archive-date = 2008-08-21 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080821013803/http://www.xmag.com/underground/archives/02-07-mar07/exotic_underground_207.pdf | url-status = deviated | archivedate = 2008-08-21 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20080821013803/http://www.xmag.com/underground/archives/02-07-mar07/exotic_underground_207.pdf }}&lt;/ref&gt; ಚಿತ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರೋಲರ್‌ ಡರ್ಬಿ ಲೀಗ್‌ನ ಲಾಂಛನವು ತನ್ನ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಹೋಲುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಕಂಪನಿಯು ಸಮರ್ಥಿಸಿತ್ತು. ಸದರಿ ವಿವಾದಾಂಶವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಅವಲೋಕಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ದೂರೊಂದನ್ನು ನೀಡುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಒಂದು ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ನೀಡುವಂತೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮನವಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು; ಇದಕ್ಕೆ ಸರಕುಮುದ್ರೆ ಕಚೇರಿಯಿಂದ ಮಂಜೂರಾತಿಯು ಸಿಕ್ಕಿತು. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ವತಿಯಿಂದ ಯಾವುದೇ ಕ್ರಮವು ಜರುಗಿಸಲ್ಪಡದೆಯೇ, ೨೦೦೮ರ ಜುಲೈ ೧೬ರ ಗಡುವು ದಾಟಿಕೊಂಡುಹೋಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web | last = Atkins | first = Michael | title = Records Show Starbucks Hasn’t Yet Opposed Rollergirls’ Logo | year = 2008 | date = July 31 | url = http://seattletrademarklawyer.com/blog/2008/8/1/records-show-starbucks-hasnt-yet-opposed-rollergirls-logo.html | accessdate = 2008-08-01 | archive-date = 2008-10-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20081016095808/http://seattletrademarklawyer.com/blog/2008/8/1/records-show-starbucks-hasnt-yet-opposed-rollergirls-logo.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ಷಹನಾಜ್‌ ಹುಸೇನ್‌ರಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಭಾರತದ ಶೃಂಗಾರ ಸಾಧನಗಳ ವ್ಯವಹಾರವೊಂದರ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕ್ರಮವನ್ನು ಜರುಗಿಸಿತು; ಕಾಫಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳೊಂದಿಗಿನ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಸ್ಟ್ರಕ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಆಕೆಯು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಂಪನಿಯು ಈ ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಮುಂದಾಗಿತ್ತು. ಕಾಫಿ ಮತ್ತು ಚಾಕೊಲೇಟ್‌-ಆಧರಿತ ಶೃಂಗಾರ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮಳಿಗೆಗಳ ಸರಣಿಯೊಂದನ್ನು ತೆರೆಯುವುದು ತನ್ನ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಆಕೆ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಳು.&lt;ref name=&quot;struck&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.forbes.com/2007/03/15/starbuck-starstruck-patent-markets-equity-cx_rd_0314markets5.html|title=Struck By Starbucks|last=David|first=Ruth|date=15 March 2007|work=Forbes|accessdate=2009-04-18}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸದೆಯೇ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೆಯೇ ಒಂದಷ್ಟು ಕಡೆ ಅದನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ; ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿನ ಕೆಫೆಯೊಂದು ೨೦೦೩ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=story_24-6-2003_pg5_3|title=Starbucks coffee denies partnership in Pakistan|last=Mangi|first=Naween A|date=24 June 2003|work=Daily News (Pakistan)|accessdate=2009-04-18|archiveurl=https://archive.today/20120630015621/http://tuta-boyaca.gov.co/nuestromunicipio.shtml?apc=m1I1--&amp;m=f&amp;s=m|archivedate=2012-06-30|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ಸದರಿ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಕೆಫೆಯೊಂದು ೨೦೦೯ರಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತು. ಅದರ ಮಾಲೀಕನು ಈ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, &quot;ನಾವು ಏನೆಲ್ಲಾ ಮಾಡಿದ್ದೇವೋ ಅದನ್ನು ಕಾನೂನಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಳಗೇ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ&quot; ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.phnompenhpost.com/index.php/2009032524990/Business/Cafe-to-cash-in-on-intl-brand.html|title=Cafe to cash in on intl brand|last=Fox|first=Michael|date=25 March 2009|work=The Pnomh Penh Post|accessdate=2009-04-19}}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ==
೨೦೦೯ರಲ್ಲಿ, ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯ ಕುರಿತಾದ ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿಯೊಂದನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.starbucks.com/aboutus/csr.asp|title=Starbucks Corporate Social Responsibility|accessdate=2009-03-18|archive-date=2009-03-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20090317091430/http://www.starbucks.com/aboutus/csr.asp|url-status=deviated|archivedate=2009-03-17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090317091430/http://www.starbucks.com/aboutus/csr.asp}}&lt;/ref&gt;

=== ಪರಿಸರೀಯ ಪ್ರಭಾವ ===
[[ಚಿತ್ರ:Starbucks Grounds for your Garden.jpg|thumb|upright|ಗ್ರೌಂಡ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಯುವರ್‌ ಗಾರ್ಡನ್‌]]
ತನ್ನ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಸರ-ಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, &quot;ಗ್ರೌಂಡ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಯುವರ್‌ ಗಾರ್ಡನ್‌&quot; ಎಂಬ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ೧೯೯೯ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿತು. ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಫಿ ಚರಟಕ್ಕೆ ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಯಾರಿಗೇ ಆದರೂ ಉಳಿದ ಕಾಫಿ ಚರಟವನ್ನು ನೀಡುವುದು ಇದರ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಮಳಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಭಾಗವಹಿಸುವುದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಸದರಿ ಪರಿಪಾಠವನ್ನು ಆರಂಭಿಸುವಂತೆ ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರದೇಶದ ಮಳಿಗೆಗೆ ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಹುದಾಗಿದೆ.

೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ, ಮಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಗದ ಸಣ್ಣ ಚೌಕಗಳು (ನ್ಯಾಪ್‌ಕಿನ್‌ಗಳು) ಮತ್ತು ಮಳಿಗೆಯ ಕಸದ ಚೀಲಗಳ ಗಾತ್ರವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮುಂದಾಯಿತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ೮೧೬.೫ ಮೆಟ್ರಿಕ್‌ ಟನ್ನುಗಳಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ (೧.೮ ದಶಲಕ್ಷ ಪೌಂಡುಗಳು) ಅದು ತಗ್ಗಿಸುವ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿತು.&lt;ref&gt;[http://www.epa.gov/epaoswer/osw/conserve/2004news/04-star.htm EPA.gov] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080807153234/http://www.epa.gov/epaoswer/osw/conserve/2004news/04-star.htm |date=2008-08-07 }} U.S. ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟಲ್‌ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್‌ ಏಜೆನ್ಸಿ ವೇಸ್ಟ್ಸ್‌ ೫/೫/೨೦೦೮&lt;/ref&gt; ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ, ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಶಕ್ತಿಯ ಖರೀದಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ೨೫ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಹಸಿರು ಶಕ್ತಿ ಪಾಲುದಾರರ ಕುರಿತಾದ U.S. ಪರಿಸರೀಯ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ೧೫ನೇ ಶ್ರೇಯಾಂಕವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web |title=National 25 Green Power Partners |url=http://www.epa.gov/greenpower/toplists/top25.htm |publisher=Environmental Protection Agency |date=2008-01-08 |accessdate=2008-04-15 |archive-date=2008-05-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080509105211/http://epa.gov/greenpower/toplists/top25.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

೨೦೦೮ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ''ದಿ ಸನ್‌''  ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಯು ವರದಿಯೊಂದನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ದಿನವೊಂದಕ್ಕೆ ೨೩.೪ ದಶಲಕ್ಷ ಲೀಟರುಗಳಷ್ಟು ನೀರನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತು; ತನ್ನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲೂ&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.thesun.co.uk/sol/homepage/news/article1771553.ece|title=The great drain robbery|last=Lorraine|first=Veronica|coauthors=Flynn, Brian|date=2008-10-06|work=[[The Sun (newspaper)|The Sun]]|accessdate=೨೦೦೮-೧೦-೦೬|archive-date=2008-12-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20081210113752/http://www.thesun.co.uk/sol/homepage/news/article1771553.ece|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಇರುವ 'ಮುಳುಗುಹಾಕುವ ದೊಡ್ಡತೊಟ್ಟಿ'ಯಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಜಾಲಿಸಿ ತೊಳೆಯುವಾಗ ಒಂದು ಕೊಳಾಯಿಯಲ್ಲಿನ ನೀರು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹರಿಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಸದರಿ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಸರ್ಕಾರದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಹಿತೆಯ ಅನುಸಾರ ಇದು ಅನೇಕವೇಳೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಸಂಗತಿ.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://hamptonroads.com/newsdata/restaurant-inspections/locality/hampton/restaurant/popeyes-chicken-omni-1/240461 |title=An example of government requirement to operate a dipper well |publisher=Hamptonroads.com |date=2009-02-24 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2011-10-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111025160149/http://hamptonroads.com/newsdata/restaurant-inspections/locality/hampton/restaurant/popeyes-chicken-omni-1/240461 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

೨೦೦೯ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನೀರಿನ ಬಳಕೆಯ ಕುರಿತಾದ ಕಳವಳಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತನ್ನ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿನ ಮುಳುಗುಹಾಕುವ ದೊಡ್ಡತೊಟ್ಟಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮರುಪರಿಷ್ಕರಿಸಿತು. ೨೦೦೯ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕಂಪನಿ-ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಗಳು, ಸರ್ಕಾರದ ಆರೋಗ್ಯದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸಬಲ್ಲ, ನೀರು ಉಳಿಸುವ ಒಂದು ಹೊಸ ಪರಿಹಾರೋಪಾಯವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಿದವು. ವಿಭಿನ್ನ ಬಗೆಯ ಹಾಲುಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಮೀಸಲಾದ ಚಮಚವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅದು ಇಕ್ಕೈ ಹೂಜಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು; ಜಾಲಿಸಿ ತೊಳೆಯುವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಮುಳುಗುಹಾಕುವ ದೊಡ್ಡತೊಟ್ಟಿಗಳ ಜಾಗವನ್ನು ಅದುಮು ಗುಂಡಿಯ ಮಾಪಕವುಳ್ಳ ಪೀಪಾಯಿ ನಲ್ಲಿಗಳು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡವು. ತಿಳಿದುಬಂದಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯಂತೆ, ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದರಿಂದಾಗಿ ಪ್ರತಿ ಮಳಿಗೆಯಲ್ಲೂ ದಿನವೊಂದಕ್ಕೆ ೧೫೦ ಗ್ಯಾಲನ್ನುಗಳಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದವರೆಗೆ ನೀರು ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.{{Citation needed|date=September 2009}}

[[ಚಿತ್ರ:Bin overflowing with Starbucks paper cups.jpg|thumb|left|upright|ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಬಟ್ಟಲುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿ ಸುರಿಯುತ್ತಿರುವ ಒಂದು ತೊಟ್ಟಿ]]

==== ಮರುಬಳಕೆ ====
U.S.ನ ಫುಡ್‌ ಅಂಡ್‌ ಡ್ರಗ್‌ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್‌ ಇಲಾಖೆಯು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ವಸ್ತುವನ್ನು ಆಹಾರ ಕಟ್ಟುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿ ಬಟ್ಟಲುಗಳಿಗೆ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆಯನ್ನು ನೀಡಿತು. ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ರೀಸೈಕ್ಲಿಂಗ್‌ ಕೊಯಲಿಷನ್‌ ರೀಸೈಕ್ಲಿಂಗ್‌ ವರ್ಕ್ಸ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸ್ವೀಕರಿಸಿತು.&lt;ref&gt;[http://www.starbucks.com/csrnewsletter/winter06/csrEnvironment.asp {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080827223114/http://www.starbucks.com/csrnewsletter/winter06/csrenvironment.asp |date=2008-08-27 }} Starbucks.com[]{{dead link|date=October 2010}} ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸೋಷಿಯಲ್‌ ರೆಸ್ಪಾನ್ಸಿಬಿಲಿಟಿ ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟ್‌ ೫/೫/೨೦೦೮&lt;/ref&gt;

ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ಮಳಿಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ೨.೫ ಶತಕೋಟಿ ಬಟ್ಟಲುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿತು. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನಿಂದ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮರುಬಳಕೆಯ ಕಾಗದದ ಬಟ್ಟಲುಗಳ ಪೈಕಿ ೧೦%ನಷ್ಟನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಬಟ್ಟಲಿನಲ್ಲಿ ಸೋರುವಿಕೆಯಾಗದಂತೆ ತಡೆಯುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ ಲೇಪನವು ಸದರಿ ಬಟ್ಟಲು ಮರುಬಳಕೆಗೆ ಒಳಗಾಗದಂತೆಯೂ ತಡೆಯುತ್ತದೆ. ತಂಪಾದ ಪಾನೀಯಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ ಬಟ್ಟಲುಗಳನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. #೧ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ (ಪಾಲಿಎಥಿಲೀನ್‌ ಟೆರಿಥ್ಯಾಲೇಟ್‌, PETE) ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಬಟ್ಟಲುಗಳನ್ನು ಮೂಲತಃ ರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಅವನ್ನು #೫ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ಗೆ (ಪಾಲಿಪ್ರೊಪಿಲೀನ್‌, PP) ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು. #೧ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ನ್ನು U.S.ನ ಬಹುತೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ, ಆದರೆ #೫ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬಟ್ಟಲುಗಳ ಒಳಭಾಗಕ್ಕೆ ಲೇಪವನ್ನು ಅಥವಾ ಒಳಪದರವನ್ನು ಕೊಡಲು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ ಬದಲಿಗೆ ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಸಾಮಗ್ರಿಯನ್ನು ಬಳಸುವುದರ ಕುರಿತು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಿದೆ, ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಬಟ್ಟಲುಗಳನ್ನು ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರ ಮಾಡುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವುದರ ಕುರಿತಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಾ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಕೆನಡಾದ ಮ್ಯಾನಿಟೋಬಾದ ವಿನ್ನಿಪೆಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮಳಿಗೆಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಅಪವಾದವಾಗಿವೆ; ಇಲ್ಲಿ &quot;ರಿಗ್ಲರ್‌'ಸ್‌ ರ್ಯಾಂಚ್‌&quot; ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಂಪನಿಯೊಂದಕ್ಕೆ ಕಾಗದ ಬಟ್ಟಲುಗಳನ್ನು ಮರುಬಳಕೆಗೆಂದು ಕಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವು ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರದ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಬಹುತೇಕ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಗಳು ಮರುಬಳಕೆಯ ತೊಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ; ಕಂಪನಿ-ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಮಳಿಗೆಗಳ ಪೈಕಿ ಕೇವಲ ೧/೩ರಷ್ಟು ಭಾಗದ ಮಳಿಗೆಗಳು ಮಾತ್ರವೇ ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ&lt;ref name=&quot;seattletimes&quot;/&gt; ಒಂದಷ್ಟು ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿದ್ದವು; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅಂದಿನಿಂದಲೂ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಮರುಬಳಕೆ ತೊಟ್ಟಿಗಳು ವರ್ಧಿಸುತ್ತಿವೆ (ನಿಶ್ಚಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮರುಬಳಕೆಯ ಶೇಖರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಮಳಿಗೆಗಳು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವುದು, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಳಿಗೆಯಲ್ಲಿಯೂ ತೊಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಯುಂಟುಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಏಕೈಕ ಅಂಶವಾಗಿದೆ.){{Citation needed|date=June 2010}}
‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ರಿಸೋರ್ಸಸ್‌ ಡಿಫೆನ್ಸ್‌ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌‌‌ನ ಅಲೆನ್ ಹೆರ್ಷ್‌ಕೋವಿಟ್ಜ್‌ ಈ ಕುರಿತು ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಾ, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಮಗ್ರಿಯು ಹೆಚ್ಚು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆಯಾದ್ದರಿಂದ, ತಾನು ಕೇವಲ ೧೦%ನಷ್ಟು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಮಗ್ರಿಯನ್ನು ಆಂಶಿಕವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿರುವಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ.&lt;ref&gt;http://www.organicconsumers.org Organic Consumers Association ೫/೫/೨೦೦೮&lt;/ref&gt;

ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಬಟ್ಟಲನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರು ಸ್ವತಃ ತಂದಾಗ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಅವರಿಗೆ ೧೦ ಸೆಂಟ್‌ಗಳಷ್ಟು ರಿಯಾಯಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಬಳಕೆದಾರರು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರದ ನಾರುಪದಾರ್ಥದ ೬೦ ಪ್ರತಿಶತ ಭಾಗದಷ್ಟು ಭಾಗದಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ನಿರಿಗೆಗಟ್ಟಿದ ಬಟ್ಟಲಿನ ಸುತ್ತುಕೊಳವೆಗಳನ್ನು ಈಗ ಬಳಸುತ್ತಿದೆ.&lt;ref name=&quot;seattletimes&quot;&gt;{{cite news|url=http://seattletimes.nwsource.com/html/businesstechnology/2004412179_starbucks14.html|title=Starbucks struggles with reducing environmental impacts|last=Allison|first=Melissa|date=14 May 2008|work=The Seattle Times|accessdate=2009-03-18}}&lt;/ref&gt;

=== ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರ ===
[[ಚಿತ್ರ:Starbucks coffee beans.jpg|thumb|ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳು]]
೨೦೦೦ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಒಂದು ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಕಂಪನಿಯು ಪರಿಚಯಿಸಿತು.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20060414062317/http://www.seattleweekly.com/news/0048/news-fefer2.php Seattleweekly.com]. ೨೦೦೬ರ ಜುಲೈ ೩ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt; ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಖರೀದಿಸಿದ ಸರಿಸುಮಾರು ೧೩೬,೦೦೦ ಮೆಟ್ರಿಕ್‌ ಟನ್ನುಗಳಷ್ಟು (೩೦೦ ದಶಲಕ್ಷ ಪೌಂಡುಗಳು) ಕಾಫಿಯ ಪೈಕಿ ಕೇವಲ ಸುಮಾರು ೬%ನಷ್ಟು ಭಾಗ ಮಾತ್ರವೇ ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರ ಎಂಬುದಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news
|url=http://www.thestar.com/living/article/250730
|title=TheStar.com - living - The fine print of ethical shopping:
|quote=About 6 per cent of Starbucks' coffee (about 18 million pounds) was certified as fair trade in 2006. The company buys almost 300 million pounds of coffee a year.
| work=The Star
| location=Toronto
| first=Stuart
| last=Laidlaw
| date=2007-09-01
| accessdate=2010-04-01}}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಅನುಸಾರ, ೨೦೦೪ರ ಹಣಕಾಸಿನ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಅದು ೨,೧೮೦ ಮೆಟ್ರಿಕ್‌ ಟನ್ನುಗಳಷ್ಟು (೪.೮ ದಶಲಕ್ಷ ಪೌಂಡುಗಳು) ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರದ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಕಾಫಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸಿತು ಹಾಗೂ ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಪ್ರಮಾಣ ೫,೨೨೦ ಮೆಟ್ರಿಕ್‌ ಟನ್ನುಗಳಷ್ಟಿತ್ತು (೧೧.೫ ದಶಲಕ್ಷ ಪೌಂಡುಗಳು). ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರದ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಕಾಫಿಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಖರೀದಿದಾರ (ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ೧೦%ನಷ್ಟು ಭಾಗ) ಎಂಬ ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿನ ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರದ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಕಾಫಿಯ ಏಕೈಕ ಮೂರನೇ-ಪಕ್ಷಸ್ಥ ಪ್ರಮಾಣಕರ್ತನಾದ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫೇರ್‌ USA&lt;ref&gt;[http://www.transfairusa.org/ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫೇರ್‌‌ USA]. ೨೦೦೬ರ ಜುಲೈ ೩ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt; ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯು, ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಕಾಫಿ ಕೃಷಿಕರ ಜೀವನಗಳ ಮೇಲೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಉಂಟುಮಾಡಿರುವ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದೆ:
{{quote|Since launching {its} FTC coffee line in 2000, Starbucks has undeniably made a significant contribution to family farmers through their rapidly growing FTC coffee volume. By offering FTC coffee in thousands of stores, Starbucks has also given the FTC label greater visibility, helping to raise consumer awareness in the process.}}

UK ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾದ ಎಲ್ಲಾ ಎಸ್‌ಪ್ರೆಸೊ ಹುರಿದ ಕಾಫಿಯು ೧೦೦% ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರದ ಸಾಮಗ್ರಿಯಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.starbuckscoffee.co.uk/when-you-care-about-what-you-do-it-shows/ |title=When you care about what you do, it shows |publisher=Starbuckscoffee.co.uk |date= |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101003191818/http://www.starbuckscoffee.co.uk/when-you-care-about-what-you-do-it-shows/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಅಂದರೆ, ಎಸ್‌ಪ್ರೆಸೋ ಶೈಲಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಹಾಲುಕಾಫಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಕಾಫಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕಾಫಿಯು ೧೦೦% ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರದ ಎಸ್‌ಪ್ರೆಸೊದಿಂದ ತಯಾರುಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದರ್ಥ.

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರದ ಕಾಫಿಗಳ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಗ್ಲೋಬಲ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್‌‌ನಂಥ ಗುಂಪುಗಳು ಕರೆ ನೀಡುತ್ತಿವೆ. {{Citation needed|date=June 2010}}

ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರದ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಆಚೆಗೆ ತಾನು ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಕಾಫಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಕೊಡುವುದಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ವಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಕಂಪನಿಯ ಅನುಸಾರ, ಉನ್ನತ-ಗುಣಮಟ್ಟದ ಕಾಫಿ ಬೀಜಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ ಅದು ಪ್ರತಿ ಪೌಂಡಿಗೆ ಸರಾಸರಿ ೧.೪೨ $ನಷ್ಟು (ಕೆ.ಜಿ.ಗೆ ೨.೬೪ $ನಷ್ಟು) ದರವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.starbucks.com/aboutus/bizofcoffee.asp |title=Premium Prices and Transparency |access-date=2011-03-27 |archive-date=2007-06-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070602102402/http://www.starbucks.com/aboutus/bizofcoffee.asp |url-status=deviated |archivedate=2007-06-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070602102402/http://www.starbucks.com/aboutus/bizofcoffee.asp }}&lt;/ref&gt; ಇದು ೨೦೦೩-೦೪ರಲ್ಲಿ ೦.೫೦$–೦.೬೦$ನಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದ ವ್ಯಾಪಾರದ ಸರಕಿನ ಬೆಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಇದ್ದ ಬೆಲೆಯಾಗಿದೆ. {{Citation needed|date=February 2011}}

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮತ್ತು ಇಥಿಯೋಪಿಯಾ ನಡುವಿನ ಸುದೀರ್ಘ-ಕಾಲದ ಒಂದು ವಿವಾದದ ನಂತರ, ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದ ಕಾಫಿಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸಮ್ಮತಿಸಿತು.
BBC ನ್ಯೂಸ್‌ನಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/6225514.stm |title=Starbucks in Ethiopia coffee vow | work=BBC News | date=2007-06-21}}&lt;/ref&gt; ಪ್ರಕಟವಾದ ಒಂದು ಲೇಖನವು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುವ ಪ್ರಕಾರ, ಹರಾರ್‌‌ ಮತ್ತು ಸಿದಾಮೊದಂಥ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಾಫಿ ಅಂಕಿತಗಳ ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದ ಮಾಲೀಕತ್ವವು, ಒಂದು ವೇಳೆ ಅವು ನೋಂದಾಯಿಸಲ್ಪಡದಿದ್ದರೂ ಸಹ ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಇಥಿಯೋಪಿಯಾ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಸೆಣಸಾಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವೆಂದರೆ, ಬಡತನ-ಬಡಿದಿರುವ ತನ್ನ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹಣವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ಅವಕಾಶ ನೀಡಬೇಕು ಎಂಬುದು ಅದರ ಇರಾದೆಯಾಗಿತ್ತು. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್‌, ಇದು ವಾಸ್ತವ ಸಂಗತಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ಕಾಫಿಗಾಗಿ ತಾನು ಪ್ರತಿ ಪೌಂಡಿಗೆ ೧.೪೨ $ನಷ್ಟು ದರವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ,&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.Starbucks.com |title=Official Starbucks Website}}&lt;/ref&gt; ಪ್ರತಿ ಪೌಂಡಿಗೆ ೧.೪೨ $ನಷ್ಟು ದರದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಖರೀದಿಸಿದ ಕಾಫಿಯು, ಪ್ರತಿ ಪೌಂಡಿಗೆ ೧೦.೯೯ $ನಷ್ಟು ಮಾರಾಟ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ೨೦೧೦ರ ಆಗಸ್ಟ್‌ ವೇಳೆಗೆ ಇದ್ದಂತೆ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ತನ್ನ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ ಮೂಲಕ ಕೇವಲ ಒಂದೇ ಒಂದು ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದ ಕಾಫಿಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ ಪ್ರಕಟಪಡಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ ಇದು ಹೊಸ ಕಾಫಿಯಾಗಿದೆ.

[[ಚಿತ್ರ:Starbucks barista.jpg|thumb|left|ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿ ತಯಾರಿಸುವ ಓರ್ವ ಪರಿಚಾರಕ]]

=== ಸಿಬ್ಬಂದಿ ತರಬೇತಿ ===
'ಕಾಫಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌'‌ ಎಂಬ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ರಮವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿರುವ ನೌಕರರು &quot;ಕಾಫಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌‌&quot; ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಕಪ್ಪು ಮುಂಗವಚಗಳನ್ನು (ಏಪ್ರನ್‌ಗಳನ್ನು) ಧರಿಸಿರುತ್ತಾರೆ; ಕಾಫಿಯ ರುಚಿನೋಡುವಿಕೆ, ಕಾಫಿ ಬೆಳೆಯುವ ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಕಾಫಿಯ ಹುರಿಯುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಖರೀದಿಸುವಿಕೆಯ (ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌‌ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ರಮವು ನೌಕರರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುತ್ತದೆ.

=== ಈತಾಸ್‌ ನೀರು ===
[[ಚಿತ್ರ:Starbucks Ethos water.jpg|right|thumb|upright|ಈತಾಸ್‌ದ ನೀರಿನ ಒಂದು ಪ್ರದರ್ಶನ]]
೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಬಾಟಲಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಿಸಿದ ನೀರಿನ ಒಂದು ಬ್ರಾಂಡ್‌ ಆಗಿರುವ ಈತಾಸ್‌, ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಾದ್ಯಂತ ಇರುವ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. &quot;ಹೆಲ್ಪಿಂಗ್‌ ಚಿಲ್ರನ್‌ ಗೆಟ್‌ ಕ್ಲೀನ್‌ ವಾಟರ್‌&quot; ಎಂಬ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎದ್ದುಕಾಣುವ ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಈತಾಸ್‌ ಬಾಟಲಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅಂಟಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ; ೧.೮೦ $ ಮೌಲ್ಯದ ಪ್ರತಿ ಬಾಟಲಿಯ ಮಾರಾಟದಿಂದ ಬರುವ ಹಣದಲ್ಲಿ ೦.೦೫ $ನಷ್ಟು ಹಣವು (ಕೆನಡಾದಲ್ಲಾದರೆ ಪ್ರತಿ ಬಾಟಲಿಗೆ ೦.೧೦ $) ಹಿಂದುಳಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಶುದ್ಧ ನೀರಿನ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಧನಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯ ಮೇಲಿನ ಆ ಉಲ್ಲೇಖವು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈತಾಸ್‌ ನೀರಿನ ಮಾರಾಟವು, ಶುದ್ಧ ನೀರಿನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ೬,೨೦೦,೦೦೦ $ಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದೆಯಾದರೂ, ಈ ಬ್ರಾಂಡ್‌ ಒಂದು ದತ್ತಿಯಾಗಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಧರ್ಮಕಾರ್ಯದ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಈತಾಸ್‌ ಉತ್ಪನ್ನವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಲಾಭದ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ರೂಪಿಸಿರುವ ಒಂದು ಬ್ರಾಂಡ್‌ ಆಗಿರುವಾಗ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಬೆಲೆಯ ಬೃಹತ್‌ ಭಾಗವು (೯೭.೨%) ಶುದ್ಧ-ನೀರಿನ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸದಿರುವಾಗ, ಸದರಿ ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿಯ ಮೇಲಿನ ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿನ ಸಮರ್ಥನೆಯು ಈತಾಸ್‌ ಎಂಬುದು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಒಂದು ಧರ್ಮಾರ್ಥದ ಸಂಘಟನೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುವಂತೆ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆದಂತಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಟೀಕಾಕಾರರು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;[http://www.nowtoronto.com/issues/2007-03-22/news_story4.php NOW ಮ್ಯಾಗಜೀನ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071011110231/http://www.nowtoronto.com/issues/2007-03-22/news_story4.php |date=2007-10-11 }} ಮೇಬಿ ದೇ ಆರ್‌ ನಾಟ್‌ ಟ್ರೈಯಿಂಗ್‌ ಟು ಸೆಲ್‌ ಎನಿಥಿಂಗ್‌ ಆನ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವಾಟರ್‌ ಡೇ, ಬಟ್‌ ಎವೆರಿ ಅದರ್‌ ಡೇ ಆಫ್‌ ದಿ ಇಯರ್‌ ದೇ ಆರ್‌ ಸೆಲಿಂಗ್‌ ವಾಟರ್‌&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.shareholder.com/visitors/dynamicdoc/document.cfm?CompanyID=SBUX&amp;DocumentID=1382 |title=Starbucks Corporation 2006 Annual Report |publisher=Shareholder.com |date= |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2011-06-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617012607/http://www.shareholder.com/visitors/dynamicdoc/document.cfm?CompanyID=SBUX&amp;DocumentID=1382 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಈ ಕುರಿತು ಈತಾಸ್‌ನ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ, ತೃತೀಯ-ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಶುದ್ಧ ನೀರಿನ ಕುರಿತಾದ ವಿವಾದಾಂಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಇತರ ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಈತಾಸ್‌ ಬ್ರಾಂಡನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಶುದ್ಧನೀರಿನ ಕುರಿತಾದ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಒಂದು ಅವಕಾಶವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸುವುದು ಈ ಬ್ರಾಂಡ್‌ನ ಹಿಂದಿರುವ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;ವಾಕರ್‌‌, R. (೨೦೦೬, ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೬). [https://www.nytimes.com/2006/02/26/magazine/26wwln_consumed.html?_r=1&amp;amp;oref=slogin ಕನ್‌ಸ್ಯೂಮ್ಡ್‌: ಬಿಗ್‌ ಗಲ್ಪ್‌.] ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕ.'.' ೨೦೦೭-೧೦-೦೭ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt; ಅಂದಿನಿಂದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಈತಾಸ್‌ ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿಗಳ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮರುವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಪ್ರತಿ ಬಾಟಲಿಗೆ ದೇಣಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುವ ಹಣದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಅದರ ಮೇಲಿನ ವಿವರಣೆಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಮುಂದಾಗಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ.

=== ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್‌‌ ರೆಡ್‌ ===
೨೦೦೮ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್‌‌ ರೆಡ್‌ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಆರಂಭಿಸಿತು; ಇದರಿಂದಾಗಿ ವರ್ಷವೊಂದಕ್ಕೆ ೩,೮೦೦ ಜನರಿಗಾಗಿ [[ಏಡ್ಸ್ ರೋಗ|AIDS]] ಔಷಧಿಯನ್ನು ಪೂರೈಕೆ ಮಾಡುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುವುಗೊಳಿಸಿದಂತಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://blogs.starbucks.com/blogs/customer/default.aspx?Sort=MostViewed&amp;PageIndex=1 |title=Blogs.Starbucks.com |publisher=Blogs.Starbucks.com |date= |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-11-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101114035934/http://blogs.starbucks.com/blogs/Customer/default.aspx?Sort=MostViewed&amp;PageIndex=1 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

=== ನ್ಯೂ ಓರ್ಲಿಯಾನ್ಸ್ ===
{{Main|Reconstruction of New Orleans}}

[[ಕತ್ರಿನಾ ಚಂಡಮಾರುತ|ಕಟ್ರೀನಾ ಚಂಡಮಾರುತ]]ವು ಅಪ್ಪಳಿಸಿದ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ, [[ನ್ಯೂ ಒರ್ಲೀನ್ಸ್|ನ್ಯೂ ಓರ್ಲಿಯಾನ್ಸ್‌‌‌]]ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯೊಂದನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. ರೀಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌ ಟುಗೆದರ್‌ ನ್ಯೂ ಓರ್ಲಿಯಾನ್ಸ್ ಎಂಬ ಅಭಿಯಾನದ ಅನುಸಾರ, ಮನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು, ಮರಗಳನ್ನು ನೆಡುವುದು ಹಾಗೂ ನಗರ ಪ್ರದೇಶ ತೋಟವೊಂದನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ನಾನಾಬಗೆಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ನೌಕರರು ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಓರ್ವ ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಘಟಕನು ಈ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, &quot;ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ಈ ಬಗೆಯ ಅಗಾಧತೆಯನ್ನು ನಾನೆಂದಿಗೂ ಈ ಹಿಂದೆ ನೋಡಿರಲಿಲ್ಲ; ನಾನು ಹೇಳುತ್ತಿರುವುದು ಶುದ್ಧಾಂಗ ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿದೆ&quot; ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.seattlepi.com/business/385212_sbuxneworleans28.html|title=Starbucks helps beautify New Orleans|last=Bohrer|first=Becky|coauthors=Andrea James|date=28 October 2008|work=Seattle Post-Intelligencer|accessdate=2009-03-18}}&lt;/ref&gt;

=== ಸ್ಪಾರ್ಕ್‌ಹೋಪ್‌ ===
೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ, UNICEF ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಸ್ಪಾರ್ಕ್‌ಹೋಪ್ ಎಂಬ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡಿದವು. ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಗಳು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿರುವ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಆರಂಭಿಕ ಬಾಲ್ಯದ ಪಾಲನೆ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ವಿಶೇಷತೆಯಾಗಿತ್ತು. ಇದರ ಅನುಸಾರ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಳಿಗೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶವು ಒಂದು ದೇಣಿಗೆ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ದತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಮುದಾಯದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ UNICEFನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಕುರಿತಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಅದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.visayandailystar.com/2009/Starlife/2009/January/11/feature1.htm|title=Starbucks in Bacolod City|date=11 January 2009|work=Visayan Daily Star|accessdate=23 February 2010|archive-date=13 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913082338/http://www.visayandailystar.com/2009/Starlife/2009/January/11/feature1.htm|url-status=deviated|archivedate=13 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100913082338/http://www.visayandailystar.com/2009/Starlife/2009/January/11/feature1.htm}}&lt;/ref&gt;

== ಟೀಕೆ ಮತ್ತು ವಿವಾದ ==
[[ಚಿತ್ರ:Two Starbucks stores.jpg|thumb|right|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ವ್ಯಾಪಾರ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಎರಡು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಗಳು]]

=== ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ===
ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಬಲ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡು ಹೋಗುವುದಕ್ಕೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಕೆಲವೊಂದು ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯ-ವಿರೋಧಿ ಎಂಬ ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಟೀಕಾಕಾರರು ಅಂಟಿಸಿದ್ದಾರೆ; ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ನಷ್ಟದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳ ಗುತ್ತಿಗೆ ಕರಾರುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದು, ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಹಲವಾರು ತಾಣಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವುದು (ಅಂದರೆ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪರ್ಯಾಪ್ತಗೊಳಿಸುವಿಕೆ) ಇವು ಇಂಥ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.&lt;ref&gt;‌ಕ್ಲೆಯಿನ್, N. (೨೦೦೧). ''ನೋ ಲೋಗೋ''  ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ಫ್ಲೆಮಿಂಗೊ, ಪುಟಗಳು ೧೩೫–೧೪೦&lt;/ref&gt; ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸಿಯಾಟಲ್‌‌ ಕಾಫಿ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ UK ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯೊಳಗಿನ ತನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಉತ್ತೇಜಿಸಿತು, ಆದರೆ ಪ್ರಧಾನ ತಾಣಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ಬಂಡವಾಳ ಹಾಗೂ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಅದು ಬಳಸಿತು; ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಹಣಕಾಸಿನ ನಷ್ಟದಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಇದು ಸಣ್ಣಗಾತ್ರದ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳನ್ನು ಹೊರಗೋಡಿಸುವ ಒಂದು ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತವಲ್ಲದ ಪ್ರಯತ್ನ ಎಂದು ಟೀಕಾಕಾರರು ಸಮರ್ಥಿಸಿದರು; ಅಧಿಕಮೌಲ್ಯದ ಸ್ಥಿರಾಸ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕೃತಕವಾಗಿ ಏರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ಈ ಸಣ್ಣಗಾತ್ರದ-ಸ್ವತಂತ್ರ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳು ಅಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;BBC ನ್ಯೂಸ್‌ (೨೦೦೪, ಜೂನ್‌ ೯). [http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/3086727.stm&quot; Store Wars: Cappuccino Kings&quot;.]. ೨೦೦೭-೧೦-೦೭ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.&lt;/ref&gt; ೨೦೦೦ದ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ತನ್ನ &quot;ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದ ಮಳಿಗೆ&quot; ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಹತ್ತರವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಪರವಾನಗಿಗಳು ಪರವಾನಗಿದಾರನ ಒಟ್ಟು ಆದಾಯದ ೨೦%ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಭಾಗವನ್ನು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರೆ ಮಾತ್ರವೇ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅಂಥ ಪರವಾನಗಿಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡುವುದು ಅದರ ವಿಶೇಷತೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಬ್ರಾಂಡ್‌ ಹೊಂದಿರುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸದಂತಾಗಲು‌, ಇಂಥ ಪರವಾನಿಗೆಗಳು ಇತರ ಇತರ ಮಳಿಗೆಗಳ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಸೀಮಿತವಾದ ಅಥವಾ ಪರಿಮಿತಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂಪರ್ಕದ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶಗಳಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಪರವಾನಗಿಯ ಒಡಂಬಡಿಕೆಗಳು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಫಾರ್ಚೂನ್‌ ೧೦೦೦ ಮಳಿಗೆಗಳು ಅಥವಾ ಅಂಥ ಗಾತ್ರದ ಸರಣಿಯ ಮಳಿಗೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.starbuckseverywhere.net/LicensedStoresList.htm |title=the vast majority of this list is chain stores |publisher=Starbuckseverywhere.net |date= |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-11-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101130040639/http://starbuckseverywhere.net/LicensedStoresList.htm |url-status=deviated |archivedate=2010-11-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101130040639/http://starbuckseverywhere.net/LicensedStoresList.htm }}&lt;/ref&gt; ಒಂದೇ ವ್ಯಾಪಾರ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ೨ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕೆಫೆಗಳ ಭ್ರಮೆಯನ್ನು ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದ ಮಳಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಲ್ಲದಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಇಂಥ ನಿದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಕೆಫೆಯು ಕಂಪನಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಸ್ವತಂತ್ರವಾದ ಕೆಫೆಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಇತರವುಗಳು ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದವುಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದ ಮಳಿಗೆಗಳ ಸೇವಾವಿವರಗಳು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಒಪ್ಪವಾಗಿಸಲಾದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಅವು ಕೆಫೆಗಳ ಅಗತ್ಯಕ್ಕನುಸಾರವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾದ ರೂಪಾಂತರಗಳಾಗಿರಬಹುದು, ಅಥವಾ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಸ್ವತಂತ್ರ ಕೆಫೆಗಳಾಗಿ ಅವು ನೆಲೆಗೊಂಡಿರಬಹುದು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ,  ಬಾರ್ನ್ಸ್‌ &amp; ನೋಬಲ್‌).

=== ಕಾರ್ಮಿಕ ವಿವಾದಗಳು ===
[[ಚಿತ್ರ:Reverend Billy protesting against Starbucks.jpg|upright|thumb|ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ ಆಸ್ಟಿನ್‌ನಲ್ಲಿ 2007ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌-ವಿರೋಧಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯೊಂದರ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿರುವ ರೆವರೆಂಡ್‌ ಬಿಲ್ಲಿ]]
ಏಳು ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್‌ ವರ್ಕರ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್‌‌‌‌ನ್ನು (IWW) ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಸಂಘವಾಗಿ ೨೦೦೪ರಿಂದಲೂ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref name=&quot;Allison&quot;&gt;{{cite news | last = Allison | first = Melissa | title = Union struggles to reach, recruit Starbucks workers | publisher = The Seattle Times | date = 2007-01-04 | url = http://seattletimes.nwsource.com/html/businesstechnology/2003505497_union02.html | accessdate = 2007-05-18 }}&lt;/ref&gt;

ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸಂಘದ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದರ ಅನುಸಾರ, ಅಂದಿನಿಂದ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು ಸದರಿ ಆಂದೋಲನವು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ತಾಣವಾದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಮಾತ್ರವೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಚಿಕಾಗೊ ಮತ್ತು ಮೇರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ಗಳಿಗೂ ಸಂಘದ ಸದಸ್ಯತ್ವವು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.starbucksunion.org/node/1151 |title=Starbucks Workers Union Expands to Maryland in Spite of Harsh Anti-Union Effort &amp;#124; IWW Starbucks Workers Union News &amp;#124; All News |publisher=Starbucks Union |date=2007-01-19 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-06-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100625224158/http://www.starbucksunion.org/node/1151 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://townhall.com/columnists/CarlHorowitz/2009/06/13/memo_to_starbucks_dig_in,_smell_the_coffee,_fight_back ಮೆಮೋ ಟು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌: ಡಿಗ್‌ ಇನ್‌, ಸ್ಮೆಲ್‌ ದಿ ಕಾಫಿ, ಫೈಟ್‌ ಬ್ಯಾಕ್‌] -ಕಾರ್ಲ್‌ ಹೊರೊವಿಟ್ಜ್‌&lt;/ref&gt; ೨೦೦೬ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೭ರಂದು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮಂಡಳಿಯ ಫೈಸಲಾತಿಯೊಂದಕ್ಕೆ IWW ಮತ್ತು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸಮ್ಮತಿಸಿದವು; ಈ ಇತ್ಯರ್ಥದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಮೂವರು ಕೆಲಸಗಾರರಿಗೆ ಸುಮಾರು ೨,೦೦೦ US$ನಷ್ಟು ಮೊತ್ತವನ್ನು ಬಾಕಿ ಸಂಬಳಗಳ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಯಿತು ಹಾಗೂ ತೆಗೆದುಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟ ಇಬ್ಬರು ನೌಕರರಿಗೆ ಪುನಃ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Kamenetz |first=Anya |url=http://newyorkmetro.com/nymetro/news/features/12060/index.html |title=New York Magazine |publisher=Newyorkmetro.com |date=2005-05-21 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2009-01-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090109171829/http://newyorkmetro.com/nymetro/news/features/12060/index.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.starbucksunion.org/files/usgovsettle.pdf |title=NLRB Settlement |format=PDF |date= |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2011-01-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110105152704/http://www.starbucksunion.org/files/usgovsettle.pdf |url-status=deviated |archivedate=2011-01-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110105152704/http://www.starbucksunion.org/files/usgovsettle.pdf }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.nypress.com/19/25/informationagent/agent4.cfm |title=New York Press |publisher=Nypress.com |date=2006-06-28 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2008-10-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081015183224/http://www.nypress.com/19/25/informationagent/agent4.cfm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸಂಘದ ಅನುಸಾರ, ೨೦೦೬ರ ನವೆಂಬರ್‌ ೨೪ರಂದು ವಿಶ್ವದ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ೫೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಗರಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ IWW ಸದಸ್ಯರು ಧರಣಿ ನಡೆಸಿದರು; ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ಕೆನಡಾ, ಜರ್ಮನಿ, ಮತ್ತು UK ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ದೇಶಗಳಲ್ಲದೆ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌, ಚಿಕಾಗೊ, ಮಿನ್ನೆಯಾಪೊಲಿಸ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾನ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊ&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.starbucksunion.org/node/1149 |title=Global actions target Starbucks union-busters &amp;#124; IWW Starbucks Workers Union News &amp;#124; All News |publisher=Starbucks Union |date=2005-12-12 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2010-06-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100625224429/http://www.starbucksunion.org/node/1149 |url-status=deviated |archivedate=2010-06-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100625224429/http://www.starbucksunion.org/node/1149 }}&lt;/ref&gt; ಮೊದಲಾದವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ U.S. ನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ತಾಣಗಳ ಬಳಿ ಸದರಿ ಧರಣಿಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು; ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕೆಲಸಗಾರರ ಸಂಘದ ಐವರು ಸಂಘಟಕರನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಲು ಹಾಗೂ ಅವರನ್ನು ಮತ್ತೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಹಕ್ಕೊತ್ತಾಯವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಈ ಧರಣಿಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು.

ಕೆನಡಾ,&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.vancourier.com/issues02/044202/news/044202nn7.html |title=ವ್ಯಾಂಕೂವರ್‌ ಕೊರಿಯರ್‌ |access-date=2011-03-27 |archive-date=2009-04-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090418005934/http://www.vancourier.com/issues02/044202/news/044202nn7.html |url-status=deviated |archivedate=2009-04-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090418005934/http://www.vancourier.com/issues02/044202/news/044202nn7.html }}&lt;/ref&gt; ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌,&lt;ref name=&quot;Collins&quot;&gt;{{cite news | last = Collins | first = Simon | title = Starbucks staff stir for wage lift | publisher = [[New Zealand Herald]] | date = ೨೦೦೫-೧೧-೨೪ | url = http://www.nzherald.co.nz/section/story.cfm?c_id=೧&amp;objectid=೧೦೩೫೬೭೧೨ | accessdate = ೨೦೦೭-೦೫-೧೮ }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ಹಾಗೂ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ&lt;ref&gt;{{cite web |last=Yue |first=Lorene |url=http://www.chicagobusiness.com/cgi-bin/news.pl?id=21891 |title=Crain's Chicago Business |publisher=Chicagobusiness.com |date=2006-08-30 |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2007-03-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070312041612/http://www.chicagobusiness.com/cgi-bin/news.pl?id=21891 |url-status=deviated |archivedate=2007-03-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070312041612/http://www.chicagobusiness.com/cgi-bin/news.pl?id=21891 }}&lt;/ref&gt; ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ ಒಂದಷ್ಟು ಕಾಫಿ ತಯಾರಕ ಪರಿಚಾರಕರು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಂಘಗಳಿಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ಕೆಂಟ್‌ ಎಂಬಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಕಾಫಿಬೀಜ ಹುರಿಯುವ ಘಟಕದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಎಂಟು ಮಂದಿ ನೌಕರರಿಗೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ೧೬೫,೦೦೦ US$ನಷ್ಟು ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿತು; ಈ ನೌಕರರು ಸಂಘದ ಪರವಾಗಿ ಇದ್ದುದಕ್ಕೆ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು ಎಂಬ ಆಪಾದನೆಗಳನ್ನು ಇತ್ಯರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪಾವತಿಸಿದ ಮೊತ್ತ ಇದಾಗಿತ್ತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಎಂಜಿನಿಯರುಗಳ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಘದಿಂದ ಘಟಕದ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರು. ಫೈಸಲಾತಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತಪ್ಪುಮಾಡದಿರಲು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು.&lt;ref name=&quot;Allison&quot;/&gt;

೨೦೦೫ರ ನವೆಂಬರ್‌ ೨೩ರಂದು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಆಕ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮುಷ್ಕರವೊಂದು ಸಂಭವಿಸಿತು.&lt;ref name=&quot;Collins&quot;/&gt; ಯುನೈಟ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌ ವತಿಯಿಂದ ಸಂಘಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ ಈ ಮುಷ್ಕರದಲ್ಲಿ, ಅನುಕೂಲಕರವಾದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯ ಅವಧಿಗಳು, ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ ೧೨ NZ$ನಷ್ಟಿರುವ ಒಂದು ಕನಿಷ್ಟ ವೇತನ, ಹಾಗೂ ಯುವಕ ದರಗಳ ರದ್ದತಿ ಮೊದಲಾದವನ್ನು ಕೆಲಸಗಾರರು ಬಯಸಿದ್ದರು. ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ಸಂಘದ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಕಂಪನಿಯು ಇತ್ಯರ್ಥಗೊಳಿಸಿತು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ ವೇತನದಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಳಗಳು, ಹೆಚ್ಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸುಭದ್ರತಾ ಕಾರ್ಯಾವಧಿಗಳು, ಹಾಗೂ ಯುವಕ ದರಗಳಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಸುಧಾರಣೆ ಇವು ಕಂಡುಬಂದವು.&lt;ref&gt;{{cite web |author=Nevil Gibson |url=http://www.nbr.co.nz/search/search_article.asp?id=14773&amp;cid=0&amp;cname=Results |title=National Business Review |publisher=Nbr.co.nz |date= |accessdate=2010-10-24 |archive-date=2008-02-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080205183438/http://www.nbr.co.nz/search/search_article.asp?id=14773&amp;cid=0&amp;cname=Results |url-status=deviated |archivedate=2008-02-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080205183438/http://www.nbr.co.nz/search/search_article.asp?id=14773&amp;cid=0&amp;cname=Results }}&lt;/ref&gt;

[[ಚಿತ್ರ:StarbucksBoston.jpg|left|thumb|ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌ನ ಬಾಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಫೈನಾನ್ಷಿಯಲ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌]]

[[ಕ್ಯಾಲಿಫೊರ್ನಿಯ|ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ]]ದ ವರ್ಗ ಕ್ರಮದ ಮೊಕದ್ದಮೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ, ಹಿಂಪಾವತಿಯ ಪರಿಹಾರದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ೧೦೦ ದಶಲಕ್ಷ US$ಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಕಾಫಿ ತಯಾರಕ ಪರಿಚಾರಕರಿಗೆ‌ ಪಾವತಿಸುವಂತೆ ೨೦೦೮ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ಗೆ ಆದೇಶಿಸಲಾಯಿತು; ಕಾಫಿ ತಯಾರಕ ಪರಿಚಾರಕರು ಚಾಲನೆ ನೀಡಿದ್ದ ಈ ಮೊಕದ್ದಮೆಯಲ್ಲಿ, ಟಿಪ್‌‌ ಹಣದ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಪಾಳಿ-ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕರಿಗೆ ನೀಡಬೇಕೆಂಬುದು ಸಂಸ್ಥಾನದ ಕಾರ್ಮಿಕ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಸದರಿ ಪರಿಚಾರಕರು ಮಾಡಿದ್ದರು. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಕಂಪನಿಯು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌‌ನ ಚೆಸ್ಟ್‌ನಟ್‌ ಹಿಲ್ ಎಂಬಲ್ಲಿನ ೧೮ ವರ್ಷ-ವಯಸ್ಸಿನ ಓರ್ವ ಕಾಫಿ ತಯಾರಕ ಪರಿಚಾರಕನು ಟಿಪ್‌ ಹಣದ ಸಲ್ಲಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮತ್ತೊಂದು ಮೊಕದ್ದಮೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಟಿಪ್‌ ಹಣದ ಸಲ್ಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಿಗೆ ಒಂದು ಭಾಗವು ಸಿಗುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌ ಕಾನೂನು ಕೂಡಾ ಹೇಳುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{cite news | title = Judge orders Starbucks to pay more than $100 million in back tips | publisher = [[Yahoo!|Yahoo! Canada News]] | date = ೨೦೦೮-೦೩-೨೧ | url = http://ca.news.yahoo.com/s/capress/starbucks_tipping_suit | accessdate = ೨೦೦೮-೦೩-೨೧ |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080324210344/http://ca.news.yahoo.com/s/capress/starbucks_tipping_suit  &lt;!-- Bot retrieved archive --&gt; |archivedate = ೨೦೦೮-೦೩-೨೪}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://bostonist.com/2008/03/26/starbucks-lawsuit-032608.php Bostonist.com] ಚೆಸ್ಟ್‌ನಟ್‌ ಹಿಲ್‌, MA ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಎಂಪ್ಲಾಯೀ ಸ್ಯೂಸ್‌&lt;/ref&gt; ೨೦೦೮ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೨೭ರಂದು ಮಿನ್ನೆಸೋಟಾದಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಮೊಕದ್ದಮೆಯೊಂದು ಸಲ್ಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.&lt;ref&gt;[http://www.swcbulletin.com/articles/index.cfm?id=9482 SWCbulletin.com]{{dead link|date=October 2010}}&lt;/ref&gt;

=== ಯೋಜನಾ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೆ ತೆರೆಯುವಿಕೆ ===
ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಆವರಣವೊಂದನ್ನು ಒಂದು ಉಪಾಹಾರ ಗೃಹವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯೋಜನಾ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೆಯೇ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಲ್ಲಿನ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕಾಗಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ಆಪಾದನೆಗಳನ್ನು ಹೊರಿಸಿವೆ. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಈ ಕುರಿತು ವಾದಿಸುತ್ತಾ, &quot;ಪ್ರಸಕ್ತ ಯೋಜನಾ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಕಾಫಿ ಮಳಿಗೆಗಳು ಎಂಬ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಕೃತ ವರ್ಗೀಕರಣವಿಲ್ಲ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡುವುದರಿಂದ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಕೆಲವೊಂದು ನಿದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ, ಕಾಫಿ ಮಳಿಗೆಗಳು A೧ ಅನುಮತಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಸಮ್ಮಿಶ್ರವಾಗಿ A೧/A೩ ಅನುಮತಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇನ್ನು ಕೆಲವು A೩ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ&quot; ಎಂದು ಹೇಳಿತು.&lt;ref name=&quot;pinner&quot;/&gt;

೨೦೦೮ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ಯೋಜನಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವಾದ ಬ್ರೈಟನ್‌ ಮತ್ತು ಹೋವ್‌ ನಗರ ಪರಿಷತ್ತಿನ ವತಿಯಿಂದ ಅನುಮತಿಯು ನಿರಾಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಬ್ರೈಟನ್‌‌ನ ಕೆಂಪ್‌ಟೌನ್‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಸೇಂಟ್‌ ಜೇಮ್ಸ್‌‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ ಶಾಖೆಯೊಂದು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು; ಸದರಿ ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟುಹೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ ಮಿತಿಮೀರಿದ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಮಳಿಗೆಗಳಿದ್ದುದನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿದ್ದ ಸದರಿ ಪರಿಷತ್ತು ಅನುಮತಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite web |title=St James's Street residents' victory over Starbucks |url=http://www.brightonandhovegreenparty.org.uk/h/n/NEWS/press_releases/ALL/533// |access-date=2011-03-27 |archive-date=2008-08-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080821072609/http://www.brightonandhovegreenparty.org.uk/h/n/NEWS/press_releases/ALL/533// |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Anti-Starbucks protesters condemn store &quot;arrogance&quot; |url=http://www.theargus.co.uk/display.var.2295866.0.antistarbucks_protesters_condemn_store_arrogance.php }}{{Dead link|date=ಜೂನ್ 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ತನ್ನದು ಕೇವಲ ಕಾಫಿ, ಪಾನಪಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಚ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಒಂದು ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಳಿಗೆಯಷ್ಟೇ ಎಂದು ಸಮರ್ಥಿಸುವ ಮೂಲಕ, ತೀರ್ಪಿನ ಪುನರ್‌ಪರಿಶೀಲನೆಗಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿತು ಮತ್ತು ಆರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಒಂದು ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.theargus.co.uk/news/generalnews/display.var.2365800.0.st_jamess_street_starbucks_not_a_coffee_shop.php|title=St James's Street Starbucks - 'not a coffee shop'|last=Lumley|first=Ruth|date=26 June 2008|work=Brighton Argus|accessdate=2009-04-18|archive-date=2008-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20081203150557/http://www.theargus.co.uk/news/generalnews/display.var.2365800.0.st_jamess_street_starbucks_not_a_coffee_shop.php|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಕೋರಿತು. ಆದರೆ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಳಿಗೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯೋಜನಾ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಮಳಿಗೆಯ ಆವರಣದಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಮೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ಕುರ್ಚಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವಂತೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ಗೆ ಪರಿಷತ್ತು ಆದೇಶಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/england/sussex/7766582.stm|title=Shop told to stop cafe operation|date=5 December 2008|work=BBC News|accessdate=2009-04-18}}&lt;/ref&gt; ಮಳಿಗೆಯ&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.private-eye.co.uk/sections.php?section_link=in_the_back&amp;issue=1233|title=Starbucks are the dregs...|date=3 April 2009|work=Private Eye|accessdate=2009-04-18}}&lt;/ref&gt; ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಮನವಿಯೊಂದಕ್ಕೆ ೨೫೦೦ ನಿವಾಸಿಗಳು ಸಹಿಹಾಕಿದರಾದರೂ, ೨೦೦೯ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಚಾರಣೆಯೊಂದರ ನಂತರ ಸರ್ಕಾರಿ ಪರಿಶೀಲನಾಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬನು ಮಳಿಗೆಯು ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/england/sussex/8128534.stm|title=Coffee shop wins planning consent|date=1 July 2009|work=BBC Sussex|accessdate=22 December 2010}}&lt;/ref&gt;

ಯೋಜನಾ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೆಯೇ ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ತೆರೆದಿದ್ದ ಹೆರ್ಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮಳಿಗೆಯೊಂದು ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮನವಿಗೆ ಜಯವನ್ನು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಂಡಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.hertfordshiremercury.co.uk/hertfordshiremercury-news/displayarticle.asp?id=406399|title=Starbucks wins planning appeal|last=Phillips|first=Daniel|date=7 April 2009|work=Hertfordshire Mercury|accessdate=2009-04-18|archive-date=2012-09-05|archive-url=https://archive.is/20120905024936/http://www.hertfordshiremercury.co.uk/hertfordshiremercury-news/displayarticle.asp?id=406399|url-status=deviated|archivedate=2012-09-05|archiveurl=https://archive.today/20120905024936/http://www.hertfordshiremercury.co.uk/hertfordshiremercury-news/displayarticle.asp?id=406399}}&lt;/ref&gt; ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಲ್ಲಿನ&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://edinburghnews.scotsman.com/topstories/Is-coffee-firm-making-mocha.2297427.jp|title=Is coffee firm making mocha of city rules?|last=Ferguson|first=Brian|date=26 January 2002|work=Edinburgh Evening News|accessdate=2009-04-18|archive-date=2011-06-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20110615124956/http://edinburghnews.scotsman.com/topstories/Is-coffee-firm-making-mocha.2297427.jp|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಎರಡು ಮಳಿಗೆಗಳು, ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿನ&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.manchestereveningnews.co.uk/news/s/40/40991_caf_giant_faces_shutdown.html|title=Cafe giant faces shutdown|date=9 July 2001|work=Manchester Evening News|accessdate=2009-04-18}}&lt;/ref&gt; ಒಂದು ಮಳಿಗೆ, ಕಾರ್ಡಿಫ್‌ನಲ್ಲಿನ&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-26408336_ITM|title=Starbucks criticised over cafe|date=21 October 2002|work=South Wales Echo|accessdate=2009-04-18|archiveurl=https://archive.today/20120729093903/http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-26408336_ITM|archivedate=2012-07-29|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ಒಂದು ಮಳಿಗೆ, ಪಿನ್ನರ್‌‌ ಮತ್ತು ಹ್ಯಾರೋದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಮಳಿಗೆಗಳು ಕೂಡಾ ಯೋಜನಾ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದ್ದ ಮಳಿಗೆಗಳಾಗಿದ್ದವು.&lt;ref name=&quot;pinner&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.thisislondon.co.uk/standard/article-23444948-details/Starbucks+faces+eviction+as+%27wrong+kind+of+shop%27/article.do|title=Starbucks faces eviction as 'wrong kind of shop'|last=Stephens|first=Alex|coauthors=Jonathan Prynn|date=28 February 2008|pages=Evening Standard|accessdate=2009-04-18|archive-date=2008-10-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20081011184539/http://www.thisislondon.co.uk/standard/article-23444948-details/Starbucks+faces+eviction+as+%27wrong+kind+of+shop%27/article.do|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದ್ದ ಪಿನ್ನರ್‌‌ ಕೆಫೆಯು, ತೆರೆಯುವಿಕೆಗೆ ತಡೆಯಾಜ್ಞೆ ತಂದಿದ್ದ ಮನವಿಯೊಂದನ್ನು ೨೦೧೦ರಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.harrowtimes.co.uk/news/8174600.Starbucks_will_stay_in_Pinner/|title=Starbucks wins appeal to keep Pinner High Street cafe|last=Kirk|first=Tristan|date=19 May 2010|work=Harrow Times|accessdate=22 December 2010}}&lt;/ref&gt; ಲೆವಿಶಾಮ್‌‌ನ&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.thisislondon.co.uk/news/article-1261942-details/Planners+take+on+Starbucks/article.do|title=Planners take on Starbucks|last=McNeil|first=Rob|date=22 August 2002|work=Evening Standard|accessdate=2009-04-18|archive-date=2009-08-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20090811071415/http://www.thisislondon.co.uk/news/article-1261942-details/Planners+take+on+Starbucks/article.do|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ಹೀತ್ ಎಂಬಲ್ಲಿದ್ದ ಒಂದು ಮಳಿಗೆಯೂ ಸಹ ತನಗೆ ನೀಡಿದ್ದ ಪರವಾನಗಿಯ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಾಗಿ ೨೦೦೨ರಲ್ಲಿ ತನಿಖೆಗೀಡಾಗಿತ್ತು; ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕು ಆಸನಗಳಿಗಾಗಿ ಮಾತ್ರವೇ ಅದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪರವಾನಗಿ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದರೂ ಅದು ಒಂದು ಉಪಾಹಾರ ಗೃಹವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದುದೇ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು ಹಾಗೂ ಸದರಿ ಮಳಿಗೆಗೆ ಅಲ್ಲಿಂದ ತಿಂಡಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ತಿನ್ನಲು ಬೇರೆಡೆಗೆ ಹೋಗುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಲಯವೊಂದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಮಳಿಗೆಯ ಸರಣಿಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವುದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯದ ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಒಂದು ಪರಿಗಣನಾರ್ಹ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಪ್ರಕರಣವಾದ ನಂತರದ ೮ ವರ್ಷಗಳಾಗಿರುವ ಇಂದಿನವರೆಗೆ, ತಿಂಡಿಯನ್ನು ಬೇರೆಡೆಗೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುವ ಒಂದು ಮಳಿಗೆಯಾಗಿಯೇ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಈಗಲೂ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ.

=== ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಲ್ಲಿನ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ವಿರುದ್ಧದ ಹಿಂಸಾಚಾರ ===
{{multiple image|direction=vertical|width=220
|image1=Starbucks boarded up after riot.jpg|caption1=A store on [[Piccadilly]] with its windows boarded up after being smashed by protesters
|image2=G-20 Toronto June 2010 (15).jpg|caption2=A damaged front window of a Starbucks coffee shop in Toronto
}}
೨೦೦೯ರ ಜನವರಿ ೧೨ರಂದು, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ವೈಟ್‌ಚಾಪೆಲ್‌ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಯೊಂದು ಪ್ಯಾಲಿಸ್ಟೈನಿನ-ಪರವಾದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಕಾರರಿಂದ ಉಂಟಾದ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಗೆ ಗುರಿಯಾಯಿತು; ಈ ಪ್ರತಿಭಟನೆಕಾರರು ಕಿಟಕಿಗಳನ್ನು ಮುರಿದುಹಾಕಿದ್ದಲ್ಲದೆ, ದೊಂಬಿಯ ನಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಬಂದ ಆರಕ್ಷಕರೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಿದ ಘರ್ಷಣೆಗಳ ನಂತರ ಮಳಿಗೆಯ ಅಳವಡಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತುಹಾಕಿದರು ಎಂಬುದಾಗಿ ತಿಳಿದುಬಂತು. ಮಾರನೆಯ ದಿನದ ಮುಂಜಾನೆ ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಗ್ಗೆಯೇ, ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಒಂದು ಶಂಕಿತ ಬೆಂಕಿಬಾಂಬು ಮಳಿಗೆಯ ಆವರಣದೊಳಗೆ ಬೀಸಿ ಎಸೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹಾನಿಯುಂಟಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;beirut&quot;&gt;{{cite news|url=http://seattletimes.nwsource.com/html/businesstechnology/2008628258_webstarbucks14.html|title=Starbucks thrives in China, attacked in Beirut, London|last=Allison|first=Melissa|date=14 January 2009|work=Seattle Times|accessdate=2009-05-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;wecouldnt&quot;&gt;[http://www.thisislondon.co.uk/standard/article-23622431-details/We+couldn%27t+stop+attacks+on+Starbucks%2C+police+admit/article.do ವಿ ಕುಡ್‌ ನಾಟ್‌ ಸ್ಟಾಪ್‌ ಅಟ್ಯಾಕ್ಸ್‌ ಆನ್‌ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌, ಪೊಲೀಸ್‌ ಅಡ್ಮಿಟ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090227035834/http://www.thisislondon.co.uk/standard/article-23622431-details/We%20couldn%27t%20stop%20attacks%20on%20Starbucks%2C%20police%20admit/article.do |date=2009-02-27 }} -ಮಾರ್ಕ್‌ ಬ್ಲಂಡೆನ್‌, ಈವ್ನಿಂಗ್‌ ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡ್‌, ಜನವರಿ ೧೯, ೨೦೦೯.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.thisislondon.co.uk/standard/article-23618498-details/Starbucks+is+firebombed+%27in+protest+against+Israel%27/article.do ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಈಸ್‌ ಫೈರ್‌ಬಾಂಬ್ಡ್‌ 'ಇನ್‌ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟ್‌ ಎಗೇನ್ಸ್ಟ್‌ ಇಸ್ರೇಲ್‌'] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090827093235/http://www.thisislondon.co.uk/standard/article-23618498-details/Starbucks+is+firebombed+%27in+protest+against+Israel%27/article.do |date=2009-08-27 }} -ಜಸ್ಟಿನ್‌ ಡೇವನ್‌ಪೋರ್ಟ್‌, ಈವ್ನಿಂಗ್‌ ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡ್‌, ಜನವರಿ ೧೩, ೨೦೦೯.&lt;/ref&gt;

೨೦೦೯ರ ಜನವರಿ ೧೭ರಂದು, ಮಧ್ಯ ಲಂಡನ್‌ನ  ಟ್ರಾಫಲ್ಗರ್‌‌ ಚೌಕದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾಪ್‌ ದಿ ವಾರ್‌ ಕೊಯಲಿಷನ್‌ ಎಂಬ ಸಂಘಟನೆಯ ವತಿಯಿಂದ ಗಾಜಾ-ಪರವಾದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯೊಂದು ಆಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಸಭೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ, ತಮ್ಮ ಮುಖಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಕೆಲವರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ ಎರಡು ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿದ್ದ ಜನರು, ಪಿಕಾಡಿಲಿ ಮತ್ತು ಷಾಫ್ಟ್ಸ್‌ಬರಿ ಅವೆನ್ಯೂದಲ್ಲಿರುವ ಎರಡು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಪುಡಿಪುಡಿ ಮಾಡಿದರು ಹಾಗೂ ಲೂಟಿಹೊಡೆದರು. ಇದರ ಹಿಂದಿನ ವಾರದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮಳಿಗೆಯೊಂದರ ವಿರುದ್ಧ ನಡೆದಿದ್ದ ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಸದರಿ ಮಳಿಗೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆರಕ್ಷಕ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಮನವಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದವಾದರೂ, &quot;ಹಾನಿಯನ್ನು ಮಾಡಿಯೇ ತೀರುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ದೃಢಸಂಕಲ್ಪ-ಮಾಡಿದ್ದ ಠಕ್ಕರನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು&quot; ತನ್ನ ಕೈಲಿ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ [[ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಯಾರ್ಡ್‌]] ತಿಳಿಸಿತ್ತು.&lt;ref name=&quot;wecouldnt&quot;/&gt;&lt;ref&gt;[http://jta.org/news/article/2009/01/19/1002351/starbuucks-boycott-calls-lead-to-violence ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಬಾಯ್‌ಕಾಟ್‌ ಕಾಲ್ಸ್‌ ಲೀಡ್‌ ಟು ವಯಲೆನ್ಸ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090120114838/http://jta.org/news/article/2009/01/19/1002351/starbuucks-boycott-calls-lead-to-violence |date=2009-01-20 }}, ಜ್ಯೂಯಿಷ್‌ ಟೆಲಿಗ್ರಫಿಕ್‌ ಏಜೆನ್ಸಿ (JTA), ಜನವರಿ ೧೯, ೨೦೦೯.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7834863.stm ಥೌಸಂಡ್ಸ್‌ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟ್‌ ಇನ್‌ UK ಓವರ್‌ ಗಾಝಾ], BBC, ಜನವರಿ ೧೭, ೨೦೦೯.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/israel/4279688/Starbucks-smashed-and-looted-as-anti-Israel-protests-turn-to-violence.html ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸ್ಮ್ಯಾಶ್ಡ್‌ ಅಂಡ್‌ ಲೂಟೆಡ್‌ ಆಸ್‌ ಆಂಟಿಇ-ಇಸ್ರೇಲ್‌ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟ್ಸ್‌ ಟರ್ನ್‌ ಟು ವಯಲೆನ್ಸ್‌] -ಅಲಾಸ್ಟೇರ್‌ ಜೇಮಿಯೆನ್‌ಸನ್‌, Telegraph.com.uk, ಜನವರಿ ೧೭, ೨೦೦೯.&lt;/ref&gt;

೨೦೧೦ರ ಜೂನ್‌ ೨೬ರಂದು,  ೨೦೧೦ರ G-೨೦ ಟೊರೊಂಟೊ ಶೃಂಗಸಭೆಯ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, &quot;ಕರಿಯ ಸಮುದಾಯ&quot;ದ (ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ ಬ್ಲಾಕ್‌) ವತಿಯಿಂದ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮಳಿಗೆಯೊಂದರ ಕಿಟಕಿಯು ಪುಡಿಪುಡಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಹಾಗೂ ಇತರ ಮಳಿಗೆಗಳಿಗೂ ಇದೇ ಸ್ಥಿತಿ ಬಂದಿತು. ಸದಸ್ಯನೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯೋರ್ವನನ್ನು CBC ರೇಡಿಯೋ ವರದಿಗಾರನೊಬ್ಬ ಹೀಗೇಕೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ, ಇಸ್ರೇಲ್‌ನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್ ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿರುವುದೇ ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣ ಎಂದು ಆತ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ.

=== &quot;ದಿ ವೇ ಐ ಸೀ ಇಟ್‌&quot; ===
ಕಲಾವಿದರು, ಬರಹಗಾರರು, ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರರಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿರುವ ಅನೇಕ ಸೂಕ್ತಿಗಳು, &quot;ದಿ ವೇ ಐ ಸೀ ಇಟ್‌&quot; ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಚಾರಾಂದೋಲನವೊಂದರಲ್ಲಿ ೨೦೦೫ರಿಂದಲೂ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಬಟ್ಟಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.starbucks.com/retail/thewayiseeit_default.asp?cookie_test=1|title=The Way I See It|work=Starbucks Coffee Company|accessdate=2009-03-29|archive-date=2009-01-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20090118085247/http://www.starbucks.com/retail/thewayiseeit_default.asp?cookie_test=1|url-status=deviated|archivedate=2009-01-18|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090118085247/http://www.starbucks.com/retail/thewayiseeit_default.asp?cookie_test=1}}&lt;/ref&gt; ಕೆಲವೊಂದು ಸೂಕ್ತಿಗಳು ವಿವಾದವನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದು, ಬರಹಗಾರ ಆರ್ಮಿಸ್ಟೆಡ್‌ ಮೌಪಿನ್‌ ಮತ್ತು ಜೋನಾಥನ್‌ ವೆಲ್ಸ್‌‌‌ರಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಸೂಕ್ತಿಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ; ಅದರಲ್ಲೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಜೋನಾಥನ್‌ ವೆಲ್ಸ್‌‌ನ ಸೂಕ್ತಿಯೊಂದು ಸುಜನನ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಗರ್ಭಪಾತ ಮತ್ತು ವರ್ಣಭೇದ ನೀತಿಯೊಂದಿಗೆ 'ಡಾರ್ವಿನ್‌ ಸಿದ್ಧಾಂತ'ವನ್ನು ತಳುಕುಹಾಕಿದ್ದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗತಿಯಾಗಿತ್ತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.denverpost.com/ci_5902652?source=rss|title=Starbucks stirs things up with controversial quotes|last=Rosen|first=Rebecca|date=2007-05-16|work=Denver Post|accessdate=2009-03-29}}&lt;/ref&gt;

=== ರೋಗದಂತೆ ಹಬ್ಬಿದ US ಸೇನೆಯ ಇ-ಮೇಲ್‌ ===
ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಕಂಪನಿಯು ಇರಾಕ್‌ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, US ಸೇನೆಗೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಫಿ ದೇಣಿಗೆಗಳ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿತು ಎಂಬ ತಪ್ಪುಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದ US ನೌಕಾದಳದ ಓರ್ವ ಸಾರ್ಜೆಂಟ್‌, ೨೦೦೪ರ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹತ್ತು ಮಂದಿ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಇ-ಮೇಲ್ ಕಳಿಸಿದ್ದ. ಸದರಿ ಇ-ಮೇಲ್‌ ರೋಗದಂತೆ ಹಬ್ಬಿಕೊಂಡು ಹತ್ತಾರು ದಶಲಕ್ಷಗಳಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಕಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮತ್ತು ಸದರಿ ಇ-ಮೇಲ್‌ನ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ ಇಬ್ಬರೂ ಒಂದು ತಿದ್ದುಪಡಿಯನ್ನು&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.starbucks.com/aboutus/pressdesc.asp?id=684&amp;rumor=true|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080620141239/http://www.starbucks.com/aboutus/pressdesc.asp?id=684&amp;rumor=true|archivedate=2008-06-20|title=Rumor Response: Misinformation About Starbucks and the United States Military|date=11 January 2005|work=Starbucks|accessdate=2009-09-22}}&lt;/ref&gt; ಕಳಿಸಿದರಾದರೂ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನ ಜಾಗತಿಕ ಸಂಪರ್ಕಗಳ VP ಆಗಿರುವ ವ್ಯಾಲೇರಿ ಒ'ನೀಲ್, ತನಗೆ ಪ್ರತಿ ಕೆಲವೇ ವಾರಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಸದರಿ ಇ-ಮೇಲ್‌ನ್ನು ಈಗಲೂ ರವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ.&lt;ref&gt;[http://www.communicatemagazine.co.uk/index.php?option=com_content&amp;amp;view=article&amp;amp;id=393:ugly-rumours&amp;amp;catid=44:currentissue&amp;amp;Itemid=113 ಅಗ್ಲಿ ರೂಮರ್ಸ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091006105018/http://www.communicatemagazine.co.uk/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=393%3Augly-rumours&amp;catid=44%3Acurrentissue&amp;Itemid=113 |date=2009-10-06 }} ಸಂಪರ್ಕ ನಿಯತಕಾಲಿಕ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌‌ ೨೦೦೯&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.snopes.com/politics/military/starbucks.asp|title=G.I. Joe|last=Mikkelson|first=Barbara|work=Snopes|accessdate=2009-09-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=950CEFDA1E30F935A15751C1A9629C8B63|title=Cup of Coffee, Grain of Salt|last=Warner|first=Melanie|date=26 December 2004|work=New York Times|accessdate=2009-09-22}}&lt;/ref&gt;

=== ಕಾಫಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ===
ಕನ್ಸ್ಯೂಮರ್‌ ರಿಪೋರ್ಟ್ಸ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ೨೦೦೭ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನ ಸಂಚಿಕೆಯು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌, ಬರ್ಗರ್‌ ಕಿಂಗ್‌ ಮತ್ತು ಡಂಕಿನ್‌' ಡೋನಟ್ಸ್‌ ಕಾಫಿಗಳನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಿ, ಮೆಕ್‌‌ಡೊನಾಲ್ಡ್‌’ಸ್‌ನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ರೋಸ್ಟ್‌ ಕಾಫಿಯನ್ನು “ಅತಿ ಅಗ್ಗದ ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ” ಕಾಫಿಯೆಂದು ಕರೆಯಿತು.&lt;ref name=&quot;msnbc 16951509&quot;&gt;{{cite news
| url=  http://www.msnbc.msn.com/id/16951509/
| title=  A triple-venti-Americano-decaf surprise? Consumer Reports finds McDonald’s coffee better than Starbucks
| publisher=  [[MSNBC]]
| date=  ೨/೪/೨೦೦೭
| accessdate=  ೯/೯/೨೦೧೦
| archive-date=  2011-02-28
| archive-url=  https://web.archive.org/web/20110228195833/http://www.msnbc.msn.com/id/16951509/
| url-status=  dead
}}&lt;/ref&gt; ಸದರಿ ನಿಯತಕಾಲಿಕವು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿಯ ಕುರಿತು ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಾ, ಇದು ಕಡುವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಸುಟ್ಟಂತಿದೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ತೆರೆಸುವುದರ ಬದಲಿಗೆ ಅದರಲ್ಲಿ ನೀರು ಬರಿಸುವಷ್ಟು ಕಹಿಯಾಗಿದೆ&quot; ಎಂದು ಹೇಳಿತು.&lt;ref name=&quot;msnbc 16951509&quot;/&gt;

=== ನೀರನ್ನು ಪೋಲುಮಾಡುವಿಕೆ ===
ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾಗಿ ಹಬ್ಬಿಕೊಂಡಿರುವ ತನ್ನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಳಿಗೆಯಲ್ಲೂ ನೀರಿನ ಕೊಳಾಯಿಯ ನಿರಂತರ ಹರಿಯುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಿರುವ ಕಾರ್ಯನೀತಿಯೊಂದರ ಮೂಲಕ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ಲೀಟರುಗಳಷ್ಟು ನೀರನ್ನು ಪೋಲುಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಯೊಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿತು. ಹರಿಯುತ್ತಿರುವ ಕೊಳಾಯಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ &quot;ಮುಳುಗುಹಾಕುವ ದೊಡ್ಡತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು&quot; ನೈರ್ಮಲ್ಯದ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದಾಗಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸಮರ್ಥಿಸಿತು.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.thesun.co.uk/sol/homepage/news/article1771553.ece|title=Starbucks Starbucks leave taps on|work=thesun|access-date=2011-03-27|archive-date=2008-12-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20081210113752/http://www.thesun.co.uk/sol/homepage/news/article1771553.ece|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== ಸಂಗೀತ, ಚಲನಚಿತ್ರ, ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನ ==
{{Main|Hear Music}}
[[ಚಿತ್ರ:Hearmusic riverwalk.jpg|thumb|ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ ಸ್ಯಾನ್‌ ಆಂಟೋನಿಯೊ ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ರಿವರ್‌ ವಾಕ್‌ಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತಿರುವ ದಕ್ಷಿಣ ದಂಡೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಎರಡನೇ ಹಿಯರ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ ಕಾಫಿಗೃಹ.]]

ಹಿಯರ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ ಎಂಬುದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ಸಂಗೀತದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಬ್ರಾಂಡ್‌ ಹೆಸರಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಪೂರ್ಣಪಟ್ಟಿಯ ಕಂಪನಿಯಾಗಿ (ಕೆಟಲಾಗ್‌ ಕಂಪನಿಯಾಗಿ) ೧೯೯೦ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ಹಿಯರ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌, ಸ್ಯಾನ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊ ಕೊಲ್ಲಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೇ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ತಾಣಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತಾ ಹೋಯಿತು. ಹಿಯರ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ನ್ನು ೧೯೯೯ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಖರೀದಿಸಿತು. ಸರಿಸುಮಾರು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ೨೦೦೨ರಲ್ಲಿ, ಲ್ಯೂಸಿಯಾನೊ ಪಾವರಟ್ಟಿಯಂಥ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಗೀತನಾಟಕದ ಸಂಪುಟವೊಂದನ್ನು ಅವರು ತಯಾರಿಸಿದರು; ಇದಾದ ನಂತರ ೨೦೦೭ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ ಪಾಲ್‌ ಮೆಕ್‌ಕಾರ್ಟ್ಬನೆಯಿಂದ ಹಾಡಿದ &quot;ಮೆಮರಿ ಆಲ್‌ಮೋಸ್ಟ್‌ ಫುಲ್‌&quot; ಎಂಬ ಪ್ರಚಂಡ ಯಶಸ್ಸಿನ CDಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾದ ಹೊಸ ಹಿಯರ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಕೆಗೆ ಸಹಿಹಾಕಿದ ಮೊದಲ ಕಲಾವಿದ ಎಂಬ ಕೀರ್ತಿಗೆ ಮೆಕ್‌ಕಾರ್ಟ್ಬನೆ ಪಾತ್ರನಾಗಲು ಇದು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇದರ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಬಿಡುಗಡೆಯು ೨೦೦೭ರ ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಕಾಫಿಯೇತರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿತು.

೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಎಂಟರ್‌ಟೈನ್‌ಮೆಂಟ್ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಂಪನಿಯು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿತು, ಇದು ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ''ಅಕೀಲಾಹ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಬೀ''  ಎಂಬ ಚಲನಚಿತ್ರದ ನಿರ್ಮಾಪಕರಲ್ಲಿ ಒಂದೆನಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಈ ಚಲನಚಿತ್ರದ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಅದರ ಕುರಿತು ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ಮಳಿಗೆಗಳು ಅಗಾಧವಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದವು ಹಾಗೂ DVDಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದವು.&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://www.videobusiness.com/article/CA6340569.html |archiveurl = https://www.webcitation.org/5j7VkJQ72?url=http://www.videobusiness.com/article/CA6340569.html |title = Starbucks rocks with Berry DVD |author = Ault, Susanne |accessdate = August 18, 2009 |archivedate = ಆಗಸ್ಟ್ 18, 2009 |date = June 2, 2006 |publisher = [[Video Business]] |url-status = live }}&lt;/ref&gt;

=== ಆಪಲ್ ಜೊತೆಗಿನ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ===
&quot;ಕಾಫಿಗೃಹದ ಅನುಭವ&quot;ದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದರ ಕುರಿತಾಗಿ ಜತೆಗೂಡಿ ಕೆಲಸಮಾಡಲು, ಆಪಲ್‌ ಜೊತೆಗಿನ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಸಮ್ಮತಿಸಿದೆ. ೨೦೦೬ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಎಂಟರ್‌ಟೈನ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಪ್ರದೇಶವೊಂದನ್ನು ಐಟ್ಯೂನ್ಸ್‌ ಸ್ಟೋರ್‌‌ಗೆ ಆಪಲ್‌ ಸೇರ್ಪಡೆ ಮಾಡಿತು; ಐಟ್ಯೂನ್ಸ್‌ ಸ್ಟೋರ್ ಎಂಬುದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಮಳಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಸಲಾಗುವ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಹೋಲುವಂತಿರುವ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗತಿ. ೨೦೦೭ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಣೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿದ ಆಪಲ್‌, USನಲ್ಲಿನ ಗ್ರಾಹಕರು ವೈ-ಫೈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ (ವೈ-ಫೈ ಜಾಲಕ್ಕೆ ಲಾಗಿನ್‌ ಆಗುವ ಯಾವುದೇ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿಲ್ಲದೆಯೇ) ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಐಟ್ಯೂನ್ಸ್‌ ಸ್ಟೋರ್‌ನ್ನು ಬ್ರೌಸ್‌ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತು; ಇದು [[ಐಫೋನ್‌]], ಐಪಾಡ್‌ ಟಚ್‌, ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಕ್‌ಬುಕ್‌ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ರೂಪಿಸಿದ ಯೋಜನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಮಳಿಗೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಸಲಾಗುವ ಇತ್ತೀಚಿನ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಐಟ್ಯೂನ್ಸ್‌ ಸ್ಟೋರ್‌ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿಪಥಗಳನ್ನು ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಂದು ಮಳಿಗೆಗಳು LCD ಪರದೆಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ಕೇಳಿಸಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಹಾಡು, ಅದನ್ನು ಹಾಡಿದ ಕಲಾವಿದರ ಹೆಸರು ಹಾಗೂ ಅದು ಸೇರಿಕೊಂಡಿರುವ ಗೀತಸಂಪುಟದ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಈ ಪರದೆಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಸಿಯಾಟಲ್‌‌, ಮತ್ತು ಸ್ಯಾನ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊ ಕೊಲ್ಲಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು; ಹಾಗೂ ೨೦೦೭-೨೦೦೮ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಸೀಮಿತವಾದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.&lt;ref name=&quot;informationweek&quot;&gt;[http://www.informationweek.com/news/showArticle.jhtml?articleID=201804347 ಆಪಲ್‌ ಬಿಲ್ಡ್ಸ್‌ ಇಕೋಸಿಸ್ಟಮ್‌ ವಿತ್‌ ಐಪಾಡ್‌ ಟಚ್‌ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080210020242/http://www.informationweek.com/news/showArticle.jhtml?articleID=201804347 |date=2008-02-10 }}. (೨೦೦೭-೦೯-೦೫){{Accessdate|2007-09-05}}&lt;/ref&gt; ೨೦೦೭ರ ಶರತ್ಕಾಲದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಐಟ್ಯೂನ್ಸ್ ಮೂಲಕ ಮಾಡಲಾದ ನಿಶ್ಚಿತ ಗೀತಸಂಪುಟಗಳ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲೂ ಸಹ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಆರಂಭಿಸಿತು. ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾದ &quot;ಸಾಂಗ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಡೇ&quot; ಪ್ರಚಾರದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ, ಐಟ್ಯೂನ್ಸ್‌ ಮೂಲಕ ಉಚಿತ ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ೩೭ ವಿಭಿನ್ನ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ನೀಡಿತು, ಮತ್ತು ಒಂದು &quot;ಪಿಕ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ವೀಕ್‌&quot; ಕಾರ್ಡು ಕೂಡಾ ಈಗ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಹಾಡಿನ ಒಂದು ಉಚಿತವಾದ ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ಗಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ ಆಪ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಐಫೋನ್‌ ಆಪ್‌ ಸ್ಟೋರ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

=== MSNBC ಜೊತೆಗಿನ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ===
೨೦೦೯ರ ಜೂನ್‌ ೧ರಂದು ಆರಂಭಗೊಂಡ, ''ಮಾರ್ನಿಂಗ್‌ ಜೋ''  ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ MSNBC ಮುಂಜಾನೆ ಸುದ್ದಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು &quot;ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌ನಿಂದ ತಯಾರುಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ&quot; ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಎಂಬುದಾಗಿ ಸಾದರಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಯ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಸದರಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಲಾಂಛನವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಅಂಶ. MSNBC ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಫಿಲ್‌ ಗ್ರಿಫಿನ್‌‌ನ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಆಯೋಜಕರು ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಕಾಫಿಯನ್ನು ಪ್ರಸಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆ &quot;ಉಚಿತವಾಗಿ&quot; ಸೇವಿಸಿದ್ದರಾದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಹಣದ ಪಾವತಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.&lt;ref&gt;[https://www.nytimes.com/2009/06/01/business/media/01joe.html?_r=1&amp;amp;partner=rss&amp;amp;emc=rss NYtimes.com]&lt;/ref&gt; ಎದುರಾಳಿ ಸುದ್ದಿ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಈ ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದವು; ಅಂದರೆ ಒಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಅವನತಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಒಂದು ದಕ್ಷ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೂ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಮಾನದಂಡಗಳ ಒಂದು ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೂ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ನೋಡಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.broadcastingcable.com/article/277914-_Morning_Joe_Starbucks_Sponsorship_Gets_Mixed_Reactions.php |title=Broadcastingcable.com |publisher=Broadcastingcable.com |date= |accessdate=2010-10-24}}&lt;/ref&gt;

== ಬಟ್ಟಲಿನ ಗಾತ್ರಗಳು ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!ಹೆಸರು
!ಅಳತೆ
!ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
|-
|  ಷಾರ್ಟ್‌
|  {{convert|8|usfloz|mL|lk=on}}
|  ಎರಡು ಮೂಲ ಗಾತ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಸಣ್ಣದಾಗಿರುವಂಥದ್ದು
|-
|  ಟಾಲ್‌
|  {{convert|12|usfloz|mL|abbr=on}}
|  ಎರಡು ಮೂಲ ಗಾತ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿರುವಂಥದ್ದು
|-
|  ಗ್ರಾಂಡೆ
|  {{convert|16|usfloz|mL|abbr=on}}
|  ದೊಡ್ಡದಾಗಿರುವಂಥದ್ದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇಟಲಿ ಭಾಷೆ/ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌ ಭಾಷೆಯಹೆಸರು
|-
|  ವೆಂಟಿ
|  {{convert|20|usfloz|mL|abbr=on}}, {{convert|24|usfloz|mL|abbr=on}}
|  ಇಪ್ಪತ್ತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇಟಲಿ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು
|-
|  ಟ್ರೆಂಟಾ
|  {{convert|31|usfloz|mL|abbr=on}}
| ಮೂವತ್ತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇಟಲಿ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು
|-
|}

== ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ ==
{{Portal box|Seattle|Companies|Food}}
* ಕಾಫಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ
* ಕಾಫಿ ಕಂಪನಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ
* ಕಾಫಿಗೃಹದ ಸರಣಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ
* ಸಿಯಾಟಲ್‌‌ ಮೂಲದ ಕಂಪನಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ
* ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist|colwidth=30em}}

== ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ ==
* ಜನೆಟ್‌ ಗೋಲ್ಡ್‌‌ಸ್ಟೀನ್‌ ಜೊತೆಗೆ ಬೆಹಾರ್‌, ಹೋವರ್ಡ್‌. (೨೦೦೭). ''ಇಟ್ಸ್‌ ನಾಟ್‌ ಎಬೌಟ್‌ ದಿ ಕಾಫಿ: ಲೀಡರ್‌ಷಿಪ್‌ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಲ್ಸ್‌ ಫ್ರಂ ಎ ಲೈಫ್‌ ಅಟ್‌ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌'' , ೨೦೮ ಪುಟಗಳು. ISBN ೧-೫೯೧೮೪-೧೯೨-೫.
* ಕ್ಲಾರ್ಕ್‌, ಟೇಲರ್‌‌. (೨೦೦೭). ''ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಡ್‌: ಎ ಡಬಲ್‌ ಟಾಲ್‌ ಟೇಲ್‌ ಆಫ್‌ ಕೆಫೀನ್‌, ಕಾಮರ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಕಲ್ಚರ್‌‌'' . ೩೩೬ ಪುಟಗಳು. ISBN ೦-೩೧೬-೦೧೩೪೮-X.
* ಮಿಚೆಲ್ಲಿ, ಜೋಸೆಫ್‌ A. (೨೦೦೬). ''ದಿ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪೀರಿಯೆನ್ಸ್‌: ೫ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಲ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಟರ್ನಿಂಗ್‌ ಆರ್ಡಿನರಿ ಇನ್‌ಟು ಎಕ್ಸ್ಟ್ರಾರ್ಡಿನರಿ'' , ೨೦೮ ಪುಟಗಳು. ISBN ೦-೦೭-೧೪೭೭೮೪-೫.
* {{cite book| last =Pendergrast | first =Mark | title =Uncommon Grounds: The History of Coffee and How It Transformed Our World | publisher =Texere | location=London |year=2001| isbn =1-58799-088-1}}
* ‌‌ಷುಲ್ಟ್ಜ್, ಹೋವರ್ಡ್‌. ಮತ್ತು ಡೋರಿ ಜೋನ್ಸ್‌ ಯಾಂಗ್‌. (೧೯೯೭). ''ಪೌರ್‌ ಯುವರ್‌ ಹಾರ್ಟ್‌ ಇನ್‌ಟು ಇಟ್‌: ಹೌ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಬಿಲ್ಟ್‌ ಎ ಕಂಪನಿ ಒನ್‌ ಕಪ್‌ ಅಟ್‌ ಎ ಟೈಮ್‌'' , ೩೫೦ ಪುಟಗಳು. ISBN ೦-೭೮೬೮-೬೩೧೫-೩.
* ಸೈಮನ್, ಬ್ರ್ಯಾಂಟ್. (೨೦೦೯). ''‌‌ಎವೆರಿಥಿಂಗ್‌ ಬಟ್‌ ದಿ ಕಾಫಿ: ಲರ್ನಿಂಗ್‌ ಎಬೌಟ್‌ ಅಮೆರಿಕಾ ಫ್ರಂ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್'' . ೩೨೦ ಪುಟಗಳು. ISBN ೦-೫೨೦-೨೬೧೦೬-೨.

== ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು‌ ==
{{Commons|Starbucks}}
* {{official|http://www.starbucks.com}}
* [http://www.starbucksunion.org/ ಸ್ಟಾರ್‌ಬಕ್ಸ್‌‌ ಯೂನಿಯನ್‌] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20041217015017/http://www.starbucksunion.org/ |date=2004-12-17 }}

[[ವರ್ಗ:ಉದ್ಯಮ]]</text>
      <sha1>3e5bgn192d8ifzsagztltxxtzy7ye4e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>೨೦೧೨ ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್</title>
    <ns>0</ns>
    <id>33638</id>
    <revision>
      <id>1307604</id>
      <parentid>1159124</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:10:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307604</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4447" sha1="i0eanrb580v2g86crk2rzoh4zbi422w" xml:space="preserve">{{Infobox cricket tournament
| name = 2012 Indian Premier League
| image = Ipl.svg
| imagesize = 200px
| caption = 
| fromdate = {{start date|2012|04|04|df=y}}
| todate = {{end date|2012|05|27|df=y}}&lt;ref name=Fixtures&gt;{{cite web|url=http://www.cricketwa.com/63/series/ipl-2012-schedule-fixtures.aspx|title=Indian Premier League 2012|accessdate=2015-08-05|publisher=cricketwa|archive-date=2017-06-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20170617164946/http://www.cricketwa.com/63/series/ipl-2012-schedule-fixtures.aspx|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| administrator = [[Board of Control for Cricket in India|BCCI]]
| cricket format = [[Twenty20]]
| tournament format = [[Round-robin tournament|Double round robin]] and [[Page playoff system|playoffs]]
| host = {{flagu|India}}
| champions = [[Kolkata Knight Riders]] (1st title)&lt;ref&gt;{{cite web|last=Ravindran|first=Siddarth|title=Kolkata Knight Riders take title after Manvinder Bisla blitz|url=http://www.espncricinfo.com/indian-premier-league-2012/content/current/story/566371.html|publisher=ESPN Cricinfo|accessdate=27 May 2012}}&lt;/ref&gt;
| count =
| participants = 9&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=http://www.mumbaimirror.com/article/59/2011101520111015030315106ba572e80/IPlV-to-have-9-teams-and-will-be-held-for-53-days.html?pageno=2|title=IPL-V to have 9 teams and will be held for 53 days|publisher=[[Mumbai Mirror]]|accessdate=21 October 2011|date=15 October 2011|archive-date=29 ಜನವರಿ 2013|archive-url=https://archive.is/20130129061258/http://www.mumbaimirror.com/article/59/2011101520111015030315106ba572e80/IPlV-to-have-9-teams-and-will-be-held-for-53-days.html?pageno=2|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| matches = 76
| attendance =
| player of the series = {{flagicon|West Indies}} [[Sunil Narine]] ([[Kolkata Knight Riders|KKR]])
| most runs = {{flagicon|West Indies}}  [[Chris Gayle]] ([[Royal Challengers Bangalore|RCB]]) (733)
| most wickets = {{flagicon|RSA}} [[Morne Morkel]] ([[Delhi Daredevils|DD]]) (25)
| website = [http://www.iplt20.com/ www.iplt20.com]
| previous_year = 2011
| previous_tournament = 2011 Indian Premier League
| next_year = 2013
| next_tournament = 2013 Indian Premier League
}}

[[ಐಪಿಎಲ್]] ನ ೫ ನೇ ಆವೃತ್ತಿ ೪ನೇ ಎಪ್ರಿಲ್ ನಂದು ಆರಂಭವಾಗಿದೆ.  ಮೇ ೨೭ ರಂದು ಫೈನಲ್ ಪಂದ್ಯ ನಡೆಯಲಿದೆ.  ಈ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಆಡುವ ಒಟ್ಟು ತಂಡಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ೯. [[ಬಿಸಿಸಿಐ]] ನ ಜೊತೆಗಿನ ಒಪ್ಪಂದದ ಕರಾರುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದ ಕಾರಣ [[ಕೊಚ್ಚಿ ಟಸ್ಕರ್ ಕೇರಳ]] ತಂಡವನ್ನು ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಿಂದ ಉಚ್ಚಾಯಿಟಿಸಲಾಯಿತು. ಬಿಸಿಸಿಐ ಮತ್ತು ತಂಡದ ಮಾಲೀಕರ ನಡುವೆ ಆದ ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಕಾರ, ತಂಡದ ಮಾಲೀಕರು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಪಂದ್ಯಾವಳೀ ಆರಂಭವಾಗುವ ಮುನ್ನ ಆ ವರ್ಷದ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗೆ ತಗಲುವ ವೆಚ್ಛ ಕ್ಕಾಗಿ ಬಿಸಿಸಿಐಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತರಿ ಪತ್ರವನ್ನು ನೀಡಬೇಕು.  ಕೊಚ್ಚಿ ಟಸ್ಕರ್ ಕೇರಳ ತಂಡದ ಮಾಲೀಕರು, ಈ ಪತ್ರ ನೀಡಲಾಗದ ಕಾರಣ, ಈ ತಂಡವನ್ನು ಉಚ್ಚಾಯಿಟಿಸಲಾಯಿತು.  ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಆಟಗಾರರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಆಗದಿರಲೆಂದು, ಆ ಆಟಗಾರರನ್ನು ಇತರೆ ತಂಡದ ಮಾಲೀಕರು ಖರೀದಿಸ ಬಹುದೆಂದು ಹೇಳಲಾಯಿತು.  ಅದರಂತೆ ಕೊಚ್ಚಿ ಟಸ್ಕರ್ ಕೇರಳ ತಂಡದ ಆಟಗಾರರು ಈ ವರ್ಷದ ಆಟಗಾರರ ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ, ಇತರೆ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಆಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಇದರಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನೈ ಸುಪರ್ ಕಿನ್ಗಸ್ ತಂಡ ಗೆದ್ದಿತು.

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

{{ಭಾರತೀಯ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್}}

[[ವರ್ಗ:ಕ್ರಿಕೆಟ್]]
[[ವರ್ಗ:ಭಾರತೀಯ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್‌]]</text>
      <sha1>i0eanrb580v2g86crk2rzoh4zbi422w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಕಶೇರುಕ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>62585</id>
    <revision>
      <id>1307619</id>
      <parentid>1283790</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:35:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307619</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41664" sha1="g3n1nunq001gxxnx2abtaconi2xyp6n" xml:space="preserve">{{Automatic taxobox
| name = Vertebrates
| fossil_range = [[Cambrian]]-Recent,
{{fossil range|525|0}}
| image = Vertebrates.png
| image_width = 220 px
| image_caption = Individual organisms from each major vertebrate group. Clockwise, starting from top left:
[[Fire Salamander]], [[Saltwater Crocodile]], [[Southern Cassowary]], [[Rhynchocyon petersi|Black-and-rufous Giant Elephant Shrew]], [[Ocean Sunfish]]
| taxon = Vertebrata
| authority = [[Georges Cuvier|Cuvier]], 1812
| subdivision_ranks = Simplified grouping (see text)
| subdivision =
*[[Fish]]es
*[[Tetrapod]]s
}}
'''ಕಶೇರುಕ''' ಕಾರ್ಡೇಟ ವಿಭಾಗದ ಒಂದು ಉಪವಿಭಾಗ (ವರ್ಟಿಬ್ರೇಟ್). ಬೆನ್ನೆಲುಬಿರುವ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಆದಿಕಾರ್ಡೇಟುಗಳ (ಎಂದರೆ ಕೆಳದರ್ಜೆಯ ಕಾರ್ಡೇಟುಗಳ) ಗುಣಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಲವು ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಗಳೂ ಸೇರಿವೆ. ಕಾರ್ಡೇಟುಗಳ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಗುಣಗಳು ಹೀಗಿವೆ_ನೋಟೊಕಾರ್ಡ್ ಅಥವಾ ಮೂಲ ಕಶೇರುಸ್ತಂಭ, ಗಂಟಲು ಕುಹರದಿಂದಾದ ಜೋಡಿ ಕಿವಿರು ರಂಧ್ರಗಳು, ಬೆನ್ನಿನಕಡೆ ನಳಿಕೆಯಂತಿರುವ ನರಹುರಿ. ಕಶೇರುಕ ಉಪವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇರುವ ನಾನಾ ಜಾತಿಯ ಜೀವಿಗಳು ಆಂತರಿಕವಾಗಿಯೂ ಬಾಹ್ಯವಾಗಿಯೂ ಭಿನ್ನ ರಚನಾ ವೈವಿಧ್ಯಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದರೂ (ಸೈಕ್ಲೊಸ್ಟೊಮ್ಯಾಟ ವರ್ಗದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸ್ತನಿಗಳವರೆಗೆ ಈ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ ರಚನಾವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ನೋಡಬಹುದು). ಅವೆಲ್ಲವುಗಳಿಗೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಕೆಲವು ಮೂಲಭೂತ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಇವೆ. ಈ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕಶೇರುಕಗಳನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. 
==ಲಕ್ಷಣಗಳು==
* ಒಳ ಹಾಗೂ ಹೊರ ಅಸ್ಥಿರಚನೆ
* ಕಶೇರುಸ್ತಂಭ
* [[ಮಸ್ತಕ]]
* ಸೆಫಲೈಸೇಷನ್
* ಮೇಲು ಮತ್ತು ತಳಭಾಗದ ನರಮೂಲಗಳು
* ಅನುವೇದನ [[ನರಮಂಡಲ]]
* ಪಿಟ್ಯೂಟರಿ ಮತ್ತು ಪೀನಿಯಲ್ ಅಂಗಗಳು
* ಎದೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಕೋಣೆಗಳಿಂದಾದ ಹೃದಯ
* ಹೆಪ್ಯಾಟಿಕ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ರಕ್ತ ಪರಿಚಲನೆ
* ಕೆಂಪುರಕ್ತ ಕೋಶಗಳು
* ಚಲನಾಂಗಗಳು
* ಗುದದ್ವಾರದಿಂದ ಹಿಂದಿರುವ ಬಾಲ
* [[ನಿರ್ನಾಳ ಗ್ರಂಥಿ]]ಗಳು.
==ಕಶೇರುಕಗಳ ಐದು ವಿಧಗಳು==
ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಕಶೇರುಕಗಳು ಮತ್ತು ಅಕಶೇರುಕಗಳು ಎಂದು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ.ಬೆನ್ನುಮೂಳೆ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಕಶೇರುಕಗಳೆಂದೂ, ಬೆನ್ನುಮೂಳೆ ಇಲ್ಲದ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಅಕಶೇರುಕಗಳೆಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಕಶೇರುಕಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಆವಾಸಸ್ಥಾನ,ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಅಂಗರಚನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಐದು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಅವುಗಳೆಂದರೆ [[ಮೀನುಗಳು]], ಉಭಯವಾಸಿಗಳು, ಸರೀಸೃಪಗಳು,ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಸ್ತನಿಗಳು. 
==='''ಮೀನುಗಳು'''===
[[File:Striped bass FWS 1.jpg|thumb|ಮೀನು]]
ಮೀನುಗಳಲ್ಲಿ 5 ಜೊತೆ ಕಿವಿರು ಸೀಳಿಕೆ ಇರುತ್ತವೆ. ಇದರ ಮೂಲಕ ಮೀನುಗಳು ಉಸಿರಾಡುತ್ತವೆ.ಮೀನುಗಳಲ್ಲಿ 3 ವಿಧ.ದವಡೆ ಇಲ್ಲದೆ ಮೀನು,ಮಧ್ವಸ್ಥಿಮೀನು ಮತ್ತು ಮೂಳೆ ಇರುವ ಮೀನು.
====ವಿಶೇಷತೆಗಳು====
*ಮೀನಿನಲ್ಲಿರುವ ಸೆಫಾಲಿನ್ ಎಂಬ ಪ್ರೊಟೀನ್ [[ಮಾನವ]]ನಲ್ಲಿ ಪಕಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡುತ್ತದೆ.
*ಹಿಪೊಕ್ಯಾಂಪಸ್ ಎಂಬ ಮೀನಿನ ತಲೆ ಕುದುರೆಯಾಕಾರ ಇರುವುದರಿಂದ ಅದನ್ನು ಕಡಲ ಕುದುರೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
*ಆಸ್ಟ್ರೇಷಿಯನ್ ಎಂಬ ಮೀನಿನ ತಲೆಯ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣುಗಳ ಮುಂದೆ ಒಂದು ಜೊತೆ ಕೊಂಬುಗಳು ಇರುವುದರಿಂದ ಹಸು ಮೀನು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

==='''ಉಭಯವಾಸಿಗಳು'''===
[[File:Fowlers toad frog.jpg|thumb|ಕಪ್ಪೆ]]
[[ನೀರು]] ಮತ್ತು [[ಭೂಮಿ]] ಎರಡೂ ಕಡೆ ವಾಸಿಸುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಉಭಯವಾಸಿಗಳು ಎನ್ನುವರು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ [[ಕಪ್ಪೆ]],[[ ಸಾಲಮ್ಯಾಂಡರ್]],[[ನ್ಯೂಟ್]] ಮುಂತಾದವು. 
====ವಿಶೇಷತೆಗಳು====
*ಇವು [[ಶೀತರಕ್ತ ಪ್ರಾಣಿ]]ಗಳಾಗಿದ್ದು, [[ಚರ್ಮ]]ದಿಂದ ಉಸಿರಾಡುತ್ತವೆ.
* ಉಭಯವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ [[ಪ್ರೊಲಾಕ್ಟಿನ್]] ಎಂಬ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಮೊಟ್ಟೆಯಿಂದ ಲಾರ್ವ ಮತ್ತು ವಯಸ್ಕ ಹಂತಕ್ಕೆ ರೂಪಾಂತರವಾಗುವುದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. 
*ಉಭಯವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ [[ಕಪ್ಪೆ]]. ಮರಿಕಪ್ಪೆಯನ್ನು ಟ್ಯಾಡ್ ಪೋಲ್ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
* ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಉಭಯವಾಸಿಯೆಂದರೆ [[ಚೀನಾ]]ದಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುವ [[ಸಾಲೆಮಾಂಡರ್]] ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ [[ದಾವಿಡಿಯಾಸ್]].

==='''ಸರೀಸೃಪಗಳು'''===
[[File:Speckled king snake lampropeltis getula holbrooki stejneger.jpg|thumb|ಹಾವು]]
ಹರಿದಾಡುವ [[ಪ್ರಾಣಿ]]ಗಳೇ ಸರೀಸೃಪಗಳು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ [[ಹಾವು]],[[ ಹಲ್ಲಿ]],[[ಆಮೆ]],[[ ಮೊಸಳೆ]] ಇತ್ಯಾದಿ. ಇಂಗ್ಲೀಷಿನಲ್ಲಿ ಇವುಗಳನ್ನು[[ರೆಪಟೈಲ್ಸ್]] ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹೆಸರಿಟ್ಟಿದ್ದು ಆಸ್ಟ್ರೀಯಾದ ವಿಜ್ಞಾನಿ [[ಜೋಸಿಪುಸ್ ನಿಕೋಲಸ್ ಲಯುರೆನಟಿ]].
====ವಿಶೇಷತೆಗಳು====
*ಸರೀಸೃಪಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ [[ಹರ್ಪಿಟಾಲಜಿ]] ಎಂದು ಹೆಸರು. 
*ಮೊಟ್ಟೆ ಇಡುವ ಸರೀಸೃಪಗಳನ್ನು [[ಓವಿಪರಸ್]] ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. 
*ಹಾವಿನ ಪೊರೆಯು [[ಕ್ಯಾರಟಿನ್]] ಎಂಬ ವಸ್ತುವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
*ಕಮಾಂಡೋ ಡ್ರಾಗನ್ ಎಂಬ ಹಲ್ಲಿ ಜಾತಿಯ ಸರೀಸೃಪವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಬದುಕುತ್ತದೆ. 
*[[ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಮ್ಯಾಂಬಾ]] ಎಂಬ ಹಾವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವಿಷಪೂರಿತವಾಗಿದೆ.
*ಬಣ್ಣ ಬದಲಿಸುವ ಸರೀಸೃಪ [[ಊಸರವಳ್ಳಿ]]. 
*ಉಪ್ಪು ನೀರಿನ ಮೊಸಳೆ ಅಥವಾ ಇಶ್ಚುರಿನ್ ಮೊಸಳೆಯು ಜೀವಂತವಾಗಿರುವ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸರೀಸೃಪವಾಗಿದ್ದು, [[ಭಾರತ]]ದ ಪಶ್ವಿಮ [[ಕರಾವಳಿ]] ಮತ್ತು [[ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ]]ದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ.
ಇನ್ನು ಇತರೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳು: [[ಆಮೆ]], [[ಉಡ]], [[ಕೇರೆಹಾವು]], [[ಹಲ್ಲಿ]].

==='''ಪಕ್ಷಿಗಳು'''===
[[File:Black lory (Chalcopsitta atra), Gembira Loka Zoo, Yogyakarta 2015-03-15 03.jpg|thumb|ಬ್ಲ್ಯಾಕ್  ಲೋರಿ (Chalcopsitta atra), Gembira Loka Zoo, Yogyakarta 2015-03-15 03]]
[[File:Ardea alba in mangrove.jpg|thumb|ಕೊಕ್ಕರೆ]]
ಪಕ್ಷಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಂಸಹಾರಿ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಹಾರಿ ಪಕ್ಷಿಗಳಿವೆ. ಪಕ್ಷಿಗಳ ಶ್ವಾಸನಾಳದ ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಸಿರಿಕ್ಸ್ ಎಂಬ ಧ್ವನಿಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳ ಮೂಲಕ ಧ್ವನಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.ಪಕ್ಷಿಗಳ ದೇಹದ ಉಷ್ಣತೆ [[ಮಾನವ]]ನಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು, ಇವುಗಳನ್ನು [[ಬಿಸಿರಕ್ತ ಪ್ರಾಣಿ]]ಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.  ಪಕ್ಷಿಗಳು ಎಂದ ತಕ್ಷಣ ರೆಕ್ಕೆಗಳಿರುವುದು ಸಹಜ.ಆದರೆ, [[ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್]] ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ [[ಮೋಯಾ]] ಎಂಬ ಪಕ್ಷಿಗಳು ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಇವು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೇ ರೆಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ಏಕೈಕ ಪಕ್ಷಿ.
*ಎಲ್ಲಾ ಪಕ್ಷಿಗಳು[[ ಮೊಟ್ಟೆ]] ಇಡುತ್ತವೆ. ಈ ಮೊಟ್ಟೆಯು[[ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಕಾರ್ಬೋನೇಟ್]] ಚಿಪ್ಪಿನಿಂದ ಆವರಿಸಿದೆ.
*ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಹಲ್ಲುಗಳು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಕೊಕ್ಕುಗಳಿಂದ ಆಹಾರವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತವೆ.
*[[ಗಿಳಿ]] ಮತ್ತು [[ಕಾರ್ವೆಡೆ]] ಅತಿ ಬುದ್ಧಿವಂತ ಪಕ್ಷಿಗಳಾಗಿವೆ. 
*ಪಕ್ಷಿಗಳಲ್ಲಿ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ಗಳು ವಾಯುಚೀಲವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
ಕೆಲವು ಇತರ ಉದಾಹರಣೆಗಳು: [[ಚೋರೆ ಹಕ್ಕಿ]], [[ಜಾತಕ ಹಕ್ಕಿ]], [[ಚುಕ್ಕೆ ರಾಟವಳ]], [[ಚಿತ್ರ ಪಕ್ಷಿ]].
====ವಿಶೇಷತೆಗಳು====
*ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ಚಿಕ್ಕ ಪಕ್ಷಿ:[[ಹಮ್ಮಿಂಗ್ ಬರ್ಡ್]]. ಇದರ ತೂಕ ಕೇವಲ 3 ಗ್ರಾಂ.ನಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಹಾರಬಲ್ಲದು.ಹೃದಯ ಬಡಿತ ವೇಗವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನಿಮಿಷಕ್ಕೆ 1260 ಬಾರಿ [[ಹೃದಯ]] ಬಡಿಯುತ್ತದೆ.
*ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪಕ್ಷಿ:[[ಉಷ್ಟ್ರ]]ಪಕ್ಷಿ. ಇದು ಸುಮಾರು 24 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಅಂದಾಜು ತೂಕ 140kg.ಇಷ್ಟೊಂದು ತೂಕವಿದ್ದರೂ ಗಂಟೆಗೆ 60 ಕಿ.ಮೀ. ವೇಗದಲ್ಲಿ ಓಡುತ್ತದೆ. 
*ಅತಿ ವೇಗವಾಗಿ ಹಾರುವ ಪಕ್ಷಿ:[[ಶಿಪ್ಟ್]]. ಇದು ಗಂಟೆಗೆ 171 ಕಿ.ಮೀ. ವೇಗದಲ್ಲಿ ಹಾರುತ್ತದೆ. 
*ಅತಿ ವೇಗವಾಗಿ ಈಜುವ ಪಕ್ಷಿ:[[ಪೆಂಗ್ವಿನ್]].
*ಅತಿ ದೂರ ವಲಸೆ ಪಕ್ಷಿ:[[ಆರ್ಟಿಕ್ ಟರ್ನ್]].
*ಅತಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಾರುವ ಪಕ್ಷಿ:[[ರುಪೆಲ್ಸ್ ವೂಲ್ಚರ್]].
*ಹಾರಲಾಗದ ಪಕ್ಷಿ:[[ಆಸ್ಟ್ರಿಚ್]],[[ ಪೆಂಗ್ವಿನ್]], [[ಎಮು]],[[ ರಿಯಾ]],[[ಕಿವಿ]].

==='''ಸಸ್ತನಿಗಳು'''===
[[File:Bathing Elephants in Kruger National Park 19.JPG|thumb|ಆನೆ]]
ಮರಿ ಹಾಕಿ ಹಾಲುಣಿಸುವ ಜೀವ ಜಾತಿಗಳೇ ಸಸ್ತನಿಗಳು. ಬುದ್ಧಿವಂತ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವರ್ಗದ ಸಸ್ತನಿ ಎಂದರೆ ಅದು [[ಮನುಷ್ಯ]]. ಸಸ್ತನಿಗಳಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯ ದೇಹಕ್ಕೂ ಮತ್ತು ಭ್ರೂಣಕ್ಕೂ ಇರುವ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಪ್ಲಾಸೆಂಟ್ ಎಂಬ ಅಂಗವು ಏರ್ಪಡಿಸುತ್ತದೆ. 
====ವಿಶೇಷತೆಗಳು====
*ಮೊಟ್ಟೆ ಇಟ್ಟು ಮರಿ ಮಾಡುವ ಸಸ್ತನಿಯನ್ನು ಮಾನೋಟ್ರಿಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. 
*ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಚಲಿಸುವ ಸಸ್ತನಿ-[[ಚಿರತೆ]]. ಇದು ಗಂಟೆಗೆ 120 ಕಿ.ಮೀ.ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. 
*ಅತಿ ಚಿಕ್ಕ ಸಸ್ತನಿ- [[ಪಿಗ್ಮಿ ಶ್ರೂ]]. ಇದರ ಅಂದಾಜು ತೂಕ 1.8ಗ್ರಾಂನಿಂದ 2.5ಗ್ರಾಂ.
*ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸಸ್ತನಿ- [[ನೀಲಿ ತಿಮಿಂಗಿಲ]]. ಇದರ ಉದ್ದ ಸುಮಾರು 30ಮೀ. ಮತ್ತು ತೂಕ ಅಂದಾಜು 200 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್.
*ಹಾರಾಡುವ ಸಸ್ತನಿ[[-ಬಾವಲಿ]].
*[[ಸ್ಲಾತ್]] ಎಂಬ ಸಸ್ತನಿಯು ತಲೆಕೆಳಗಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿದ್ರೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. 
*[[ಬೀವರ್]] ಎಂಬ ಸಸ್ತನಿಯನ್ನು ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಪಂಚದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
*[[ಕಾಂಗರೂ]], [[ಕೊಯಾಲ]] ಮುಂತಾದ ಹೆಣ್ಣು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಚೀಲದೊಳಗೆ ಮರಿಯನ್ನಿಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು[[ಆನೆ]], [[ಮಾನವ]],[[ ಗೊರಿಲ್ಲ]] ಮುಂತಾದವುಗಳು ಕರುಳಬಳ್ಳಿ ಹೊಂದಿರುವ ಸಸ್ತನಿಗಳಾಗಿದ್ದು, ದೇಹದೊಳಗೆ ಮರಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತವೆ.
*ಮೊಟ್ಟೆ ಇಡುವ ಸಸ್ತನಿಗಳು;[[ ಪ್ಲಾಟಿಪಸ್]],[[ ಯಕಿಡ್ನಾ]] ಮುಂತಾದವು.
ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳು: [[ಕಾಡು ಕೋಣ]], [[ಚಿಪ್ಪು ಹಂದಿ]], [[ಡೊಲ್ಪಿನ್]], [[ಝಿಬ್ರಾ]]

==ಅಸ್ಥಿರಚನೆ==
[[File:Naturkundemuseum Berlin - Dinosaurierhalle.jpg|800px|thumb|centre|Fossilized skeleton of ''[[Diplodocus carnegii]]'', showing an extreme example of the [[Vertebral column|backbone]] that characterizes the vertebrates. Exhibited at the [[Museum für Naturkunde]] (''Museum of Natural Science''), Berlin.]]
ಇದು ಮೃದ್ವಸ್ಥಿಯಿಂದಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಮೂಳೆಯಿಂದಾಗಿರಬಹುದು. ಇವೆರಡೂ ಸೇರಿಯೂ ಆಗಿರಬಹುದು. ಕಶೇರುಕಗಳ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಥಮಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕಶೇರುಸ್ತಂಭ ನೋಟೊಕಾರ್ಡ್ ಅವಸ್ಥೆಯಿಂದಲೇ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.  ಜೀವಿ ಬೆಳೆದಂತೆ ಮೃದ್ವಸ್ಥಿಯಿಂದಾದ ಅಥವಾ ಮೂಳೆಯಿಂದಾದ ಕಶೇರುಸ್ತಂಭದ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಕಶೇರುಸ್ತಂಭ ಬೆಳೆದಾಗ ನೋಟೊಕಾರ್ಡ್ ಕರಗಿಹೋಗುತ್ತದೆ. ಕಶೇರುಕಗಳಿಗೆ ಶರೀರದ ಮೇಲೆ ಶಲ್ಕಗಳು ಅಥವಾ ಚರ್ಮದಿಂದಲೇ ಉದ್ಭವಗೊಂಡ ತಟ್ಟೆಗಳಂಥ ರಚನೆಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಹೊದಿಕೆ ಆದಿಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಇತ್ತೆಂಬುದನ್ನು ಆಸ್ಟ್ರಕೋಡರ್ಮಿ ಎಂಬ ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿವೆ. ಈ ಮೀನುಗಳ ಮೈಮೇಲೆ ಮೂಳೆಯಿಂದಾದ ತಟ್ಟೆಗಳಂಥ ಹೊದಿಕೆ ಇತ್ತು. ಇದು ಶರೀರದ ಮುಂದಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು. ಅಸ್ಥಿ ಫಲಕಗಳು ಒಂದರೊಡನೊಂದು ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಂತೆ ಜೋಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದುವು. ಹಿಂದಿದ್ದ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಳ ಅಸ್ಥಿ ಹಾಗೂ ಹೊರ ಅಸ್ಥಿರಚನೆಗಳ ಬೆಳೆವಣಿಗೆ ಸಮನಾಗಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಉಚ್ಚಮಟ್ಟದ ಇಂದಿನ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಹೊರ ಅಸ್ಥಿ ಚರ್ಮದಿಂದ ಶರೀರದೊಳಕ್ಕೆ ಹೂತುಹೋಗಿ ಒಳ ಅಸ್ಥಿಯೊಡನೆ ಬೆರೆತುಹೋಯಿತೆಂದು ತಿಳಿದುಬರುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಉಚ್ಚಮಟ್ಟದ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಹೊರ ಅಸ್ಥಿರಚನೆಗಳಿಲ್ಲ.
==ಕಶೇರುಸ್ತಂಭ==
ಕಶೇರುಕಗಳ ಮೂಲ ಲಕ್ಷಣ ಕಶೇರುಸ್ತಂಭ. ಇದರಿಂದಾಗಿಯೇ ಕಶೇರುಕ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. [[ಅಕಶೇರುಕ]]ಗಳಲ್ಲಿ ಕಶೇರುಸ್ತಂಭ ಇಲ್ಲ. ಕೆಳ ದರ್ಜೆಯ ಕಾರ್ಡೇಟಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಕಶೇರುಸ್ತಂಭವಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸರಳಿನಂಥ ನೋಟೊಕಾರ್ಡ್ ಇವುಗಳಲ್ಲಿದೆ. ನಿಮ್ನವರ್ಗದ ಕಶೇರುಕಗಳಾದ ಸೈಕ್ಲೊಸ್ಟೊಮ್ಯಾಟಗಳಲ್ಲಿ ಕಶೇರುಸ್ತಂಭದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ನಶಿಸಿಹೋಗಿರುವ ನೋಟೊಕಾರ್ಡನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಕಶೇರುಸ್ತಂಭ ತನ್ನ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಥಮ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮಣಿಗಳಂಥ ಮೃದ್ವಸ್ಥಿ ಅಥವಾ ಮೂಳೆಗಳ ರಚನೆಯಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಮಣಿಗಳು ಆ ಜೀವಿಯ ಖಂಡಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಒಂದರ ಹಿಂದೆ ಒಂದರಂತೆ ಜೋಡಿಕೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಹೀಗೆ ಬೆಳೆಯುವ ಕಶೇರುಮಣಿಗಳು ಕೊನೆಗೆ ನೋಟೊಕಾರ್ಡಿನ ಬದಲಿನ ರಚನೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ನೋಟೋಕಾರ್ಡ್ನ ಅಂಗಾಂಶ ಕಶೇರುಮಣಿಯ ರಚನೆಯೊಳಕ್ಕೆ ಸೇರಿಹೋಗುತ್ತದೆ.  ಪ್ರತಿ ಕಶೇರುಮಣಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಮೇಲುಗಡೆ ನರಹುರಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕಮಾನು ಮತ್ತು ಕೆಳಗಡೆ ರಕ್ತನಾಳದ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಕಮಾನುಗಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಉನ್ನತಮಟ್ಟದ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಕಮಾನುಗಳು ಕಶೇರುಮಣಿಯ ಮೂಲ ರಚನೆಯೊಡನೆ ಸೇರಿಹೋಗಿ ಕಶೇರುಮಣಿ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಘನವಸ್ತುವಿನಂತಾಗಲು ಸಹಾಯಮಾಡುತ್ತವೆ.  ಕಶೇರುಮಣಿಗಳು ಒಂದರೊಡನೊಂದು ಕೀಲಿಸಿಕೊಂಡು ಕಶೇರುಸ್ತಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಕಶೇರುಮಣಿಗಳ ಕೀಲುಗಳು ಕಶೇರುವಿನ ಚಲನೆಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿವೆ. ಕಶೇರುಕಗಳ ವಿವಿಧ ವರ್ಗ ಹಾಗೂ ಗಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಶೇರುಮಣಿಗಳ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ.
==ಮಸ್ತಕ==
ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿರುವ ಮಸ್ತಕ ದೇಹರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮುಖ್ಯವಾದ ಭಾಗ. ಮಸ್ತಕವಿಲ್ಲದಿರುವ ಕಾರ್ಡೇಟಗಳೂ ಇವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಆಂಫಿಯಾಕ್ಸಸ್ ಜೀವಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾದ ಮಸ್ತಕವಿಲ್ಲ. ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮಸ್ತಕ ಮಿದುಳಿನ ಮೇಲುಭಾಗದಲ್ಲಿಯೂ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಮೃದ್ವಸ್ಥಿ ತಟ್ಟೆಗಳ ಮೂಲಕ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ತಟ್ಟೆಗಳು ಬೆಳೆದು ದೊಡ್ಡವುಗಳಾಗಿ ಒಂದರೊಡನೊಂದು ಬೆಸೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಜೀವಿಯ ಮುಖ್ಯ ಅಂಗವಾದ ಮಿದುಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆ ದೊರಕುತ್ತದೆ. ಅಸ್ಥಿರಚನೆಗಳುಳ್ಳ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ತಲೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಅಸ್ಥಿತಟ್ಟೆಗಳು ಒಳಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಮೃದ್ವಸ್ಥಿ ತಟ್ಟೆಗಳೊಡನೆ ಸೇರಿಹೋಗಿ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ತಲೆಬುರುಡೆಯ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಉಚ್ಚಮಟ್ಟದ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಮೃದ್ವಸ್ಥಿ ಮುಂದೆ ಬೆಳೆಯುವ ಅಸ್ಥಿರಚನೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಮಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಥ ತಲೆಬುರುಡೆಯ ರಚನೆ ಈ ಉಪವಿಭಾಗವನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಇನ್ನಿತರ ಯಾವ ವಿಭಾಗದ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ.
==ಸೆಫಲೈಸೇಶನ್==
ಎಲ್ಲ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಉನ್ನತವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿರುವ ಶಿರ ಭಾಗವಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಅಂಗವಾದ ಮಿದುಳಿದೆ.  ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಕೀರ್ಣತರ ಜ್ಞಾನೇಂದ್ರಿಯಗಳೂ ಶಿರದಲ್ಲಿವೆ. ಇಂಥ ಸಂಕೀರ್ಣಾಂಗಗಳು ಕೆಳ ದರ್ಜೆಯ ಕಾರ್ಡೇಟಗಳಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಕೆಳದರ್ಜೆಯ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಶಿರದ ಭಾಗ ಸರಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳ ದಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುವುದುಂಟು. ಆದರೆ ಮುಂದುವರಿದ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರೂಪು ಗೊಂಡಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಸೈಕ್ಲೊಸ್ಟೊಮ್ಯಾಟ ವರ್ಗದಿಂದ ಸಸ್ತನಿವರ್ಗದವರೆಗೆ ಶಿರದ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದರೆ ಈ ಅಂಗ ಹೇಗೆ ವಿಕಾಸಗೊಂಡಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಗಾತ್ರ ಪ್ರತಿವರ್ಗದಲ್ಲಿಯೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಹೋಗಿರುವುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಗಾತ್ರದ ಜೊತೆಗೆ ಇದರ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ನರಮಂಡಲಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಈ ಸಂಕೀರ್ಣತೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಶಿರಕ್ಕೆ ಶರೀರದ ಇತರ ಭಾಗಗಳೆಲ್ಲಕ್ಕಿಂತಲೂ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಶರೀರದ ಇತರ ಭಾಗಗಳ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಆಧಿಪತ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿರ ತನ್ನ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹಾಗೂ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯಿಂದಾಗಿ ಇತರ ಅಂಗಗಳ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿತ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಈ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸೆಫಲೈಸೇಶನ್ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಕಶೇರುಕಗಳ ಶಿರದ ಬೆಳೆವಣಿಗೆ ಎಷ್ಟು ಖಂಡಗಳ ಮಿಲನದಿಂದಾಗುತ್ತದೆಂಬುದು ಇನ್ನೂ ಇತ್ಯರ್ಥವಾಗದ ವಿಷಯ. ಇದು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಡೆಬೀರ್ ಎಂಬ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾನೆ. ಈತನ ಪ್ರಕಾರ ಶಿರ ಎರಡು ಉಪಶಿರಗಳ ಒಟ್ಟುಗೂಡುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಿಗೆ ನ್ಯೂರಲ್ ಶಿರ ಮತ್ತು ವಿಸರಲ್ ಶಿರಗಳೆಂದು ಹೆಸರು.  ನ್ಯೂರಲ್ ಭಾಗ ಶಿರದ ಮೇಲು ಭಾಗವಾಗಿಯೂ ವಿಸರಲ್ ಭಾಗ ಶಿರದ ತಳಭಾಗವಾಗಿಯೂ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.  ಇವುಗಳ ವಿಕಾಸವನ್ನು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿದರೆ ನ್ಯೂರಲ್ ಶಿರಭಾಗ ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗುತ್ತ ಹೋಗಿದೆ; ಆದರೆ ವಿಸರಲ್ ಶಿರಭಾಗ ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ನಶಿಸುತ್ತ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯುವುದು.  ಉಚ್ಚಮಟ್ಟದ ಕಶೇರುಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯೂರಲ್ ಶಿರವೇ ಶಿರದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗ. ಕೆಳದರ್ಜೆಯ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ನಾಲ್ಕು ಖಂಡಗಳಿಂದಾಗಿದೆ.  ಶಾರ್ಕ್ ಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಇದರಲ್ಲಿ ಏಳು ಸ್ತನಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಶಿರಭಾಗ ಎಂಟು ಖಂಡಗಳಿಂದಾಗಿದೆ.  ವಿಸರಲ್ ಶಿರದ ಖಂಡಗಳು ಸೈಕ್ಲೊಸ್ಟೊಮ್ಯಾಟದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿವೆ.  ಆದರೆ ಮುಂದಿನ ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಖಂಡಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತವೆ.  ನೆಲವಾಸಿ-ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯ ಒಂದು ಖಂಡಮಾತ್ರ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
==ಮೇಲು ಹಾಗೂ ತಳಭಾಗದ ನರಮೂಲಗಳು==
ಅಕಶೇರುಕ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಖಂಡದಲ್ಲಿಯೂ ಒಂದೊಂದು ಜೊತೆ ನರಗಳು ಮಿದುಳು ಬಳ್ಳಿಯಿಂದ ಹೊರಬರುತ್ತವೆ.  ಆದರೆ ಕಶೇರುಕ ಮತ್ತು ಆಂಫಿಯಾಕ್ಸಸ್ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಖಂಡದಲ್ಲಿಯೂ ಎರಡು ಜೊತೆ ನರಗಳು ಮಿದುಳುಬಳ್ಳಿಯಿಂದ ಹೊರಬರುತ್ತವೆ. ಈ ತಂಡಗಳು ನರ ಬಳ್ಳಿಯ ಮೇಲುಭಾಗದಿಂದ ಮತ್ತು ತಳಭಾಗದಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ.  ತಳಭಾಗದ ತಂಡ ಕೇವಲ ಪ್ರೇರಕ (ಮೋಟಾರ್) ನರಗಳಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತವೆ.  ಅಂದರೆ ಇವು ಮಿದುಳಿನಿಂದ ನರಪ್ರಬೇದನೆಗಳನ್ನು ಶರೀರದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಾದ ಮಾಂಸಖಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಿಗಳಿಗೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತವೆ. ಮೇಲುಭಾಗದ ತಂಡ ಜ್ಞಾನವಾಹಿನಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರೇರಕ ಕೆಲಸಗಳೆರಡನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತವೆ.  ಆದ್ದರಿಂದ ಇವು ಮಿಶ್ರನರಗಳು. ಇವುಗಳ ಮೂಲದಲ್ಲಿ ನರಕೋಶಗಳು ಗುಂಪುಗೂಡಿದ್ದು ಗಂಟಿನಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ.  ಈ ರಚನೆಗಳಿಗೆ ಗ್ಯಾಂಗ್ಲಿಯಗಳೆಂದು ಹೆಸರು.  ಮೇಲುಭಾಗದ ಹಾಗೂ ತಳಭಾಗದ ಈ ನರಗಳು ಮೂಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಇದ್ದರೂ ಇವುಗಳಿಂದಾದ ಕವಲುಗಳು ಶರೀರದೊಳಗೆ ಒಂದರೊಡನೊಂದು ಮಿಲನ ಗೊಳ್ಳುವುದೂ ಉಂಟು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಇವು ಮಿಶ್ರನರಗಳಾಗುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಕೆಳದರ್ಜೆಯ ಕಶೇರುಕಗಳಾದ ಸೈಕ್ಲೊಸ್ಟೊಮ್ಯಾಟಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ನರಗಳ ಮಿಲನ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ.
ಅನುವೇದನ (ಸಿಂಪತೆಟಿಕ್) ನರಮಂಡಲ: ಕಶೇರುಕಗಳ ಶರೀರದೊಳಗೆ ಈ ಬಗೆಯ ನರಮಂಡಲವೂ ಇದೆ. ಇದು ಅಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿಲ್ಲ.  ಮಿದುಳುಬಳ್ಳಿಗೆ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿ ಶರೀರದೊಳಗೆ ಎರಡು ಸಾಲುಗಳ ಗ್ಯಾಂಗ್ಲಿಯಗಳು (ನರಗಂಟು) ಮತ್ತು ಅವಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನರಗಳೂ ಇವೆ.  ಇವು ಶರೀರದ ಒಳಗಿರುವ ಅಂಗಗಳ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿತ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿವೆ.  ಇವಕ್ಕೆ ವಿಸರಲ್ ನರಮಂಡಲವೆಂದೂ ಹೆಸರಿದೆ.  ಇದರ ಗ್ಯಾಂಗ್ಲಿಯಗಳು ಮತ್ತು ನರಗಳು ಕೇಂದ್ರನರಮಂಡಲದ ನರಗಳೊಡನೆ ಅದರಲ್ಲಿಯ ಮೆಡ್ಯುಲಾ ಆಬ್ಲಾಂಗೇಟದೊಡನೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲದೊಡನೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
==ಪಿಟ್ಯೂಟರಿ ಮತ್ತು ಪೀನಿಯಲ್ ಅಂಗಗಳು==
ಇವು ಮಿದುಳಿನಿಂದ ಬೆಳೆದಿರುವ ಬಾಹ್ಯ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಗಳಂತೆ ಅಥವಾ ಚಾಚುಗಳಂತಿವೆ. ಪಿಟ್ಯೂಟರಿಗ್ರಂಥಿ ಮುಂದಿನ ಮಿದುಳಿನ ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಹೊರಚರ್ಮ ಮತ್ತು ನರಮಂಡಲದ ಅಂಗಾಂಶಗಳೆರಡೂ ಸೇರಿ ಆಗಿರುವ ಒಂದು ಗ್ರಂಥಿ.  ಸೈಕ್ಲೊಸ್ಟೋಮ್ಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಹೊರಚರ್ಮ ಮತ್ತು ನರಮಂಡಲದ ಅಂಗಾಂಶಗಳೆರಡೂ ಒಂದುಗೂಡಿರುವ ಈ ಅಂಗ ಅಂತಃಸ್ರಾವಕಗಳನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿಮಾಡುವ ಒಂದು ಅತಿ ಕ್ಲಿಷ್ಟವಾದ ಗ್ರಂಥಿ. ಸೈಕ್ಲೊಸ್ಟೋಮ್ಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಎರಡು ಭಾಗಗಳು ಬೇರೆಬೇರೆಯೇ ಇವೆ. ಇದರಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು ಶರೀರದ ವಿವಿಧ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುವು.
ನಿಮ್ನವರ್ಗದ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಪೀನಿಯಲ್ ಅಂಗ ಮಿದುಳಿನ ಡಯನ್ಸೆಫೆಲಾನ್ ಭಾಗದಿಂದ ಹೊರಚಾಚಿಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಅಂಗ. ಇದು ಆ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೂರನೆಯ ಕಣ್ಣು. ಆದರೆ ಮೇಲುದರ್ಜೆಯ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ನಶಿಸಿಹೋಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಸರೀಸೃಪಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಅಂಗದೊಳಗೆ ಅಕ್ಷಿಪಟಲ ಮತ್ತು ಮಸೂರಗಳ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯಾಗಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
==ಹೃದಯ==
ಆಂಫಿಯಾಕ್ಸಸ್ ಜೀವಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಹೃದಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇನ್ನುಳಿದ ಎಲ್ಲ ಕಾರ್ಡೇಟಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಹೃದಯ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ. ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಜೀರ್ಣಾಂಗಗಳ ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹೃದಯವಿದೆ. ಆದರೆ ಅಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಅಂಗದ ಸ್ಥಾನ ಜೀರ್ಣಾಂಗಗಳ ಮೇಲುಗಡೆ. ಹೃದಯ ಸಹ ಕೆಳದರ್ಜೆಯ ಕಶೇರುಕಗಳಿಂದ ಮೇಲಿನ ದರ್ಜೆಯ ಕಶೇರುಕಗಳ ವರೆಗೆ ವಿಕಾಸಗೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

ಕಶೇರುಕ ಪ್ರಾಣಿಯ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೃದಯ ಮೂಲತಃ ಒಂದು [[ಧಮನಿ|ರಕ್ತನಾಳದಿಂದ]] ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರಕ್ತನಾಳ s-ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಬಾಗಿ ವಿಭೇದೀಕರಣಗೊಂಡು ವಿವಿಧ ಕೋಣೆಗಳಾಗಿ ವಿಭಾಗವಾಗಿ ಸಮರ್ಥವಾದ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಹೃದಯವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಹೃದಯದ ರಚನೆಯ ವಿಕಾಸವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

==ಹೆಪ್ಯಾಟಿಕ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ರಕ್ತ ಪರಿಚಲನೆ==
ಇದು ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುವ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣ. ಇಲ್ಲಿ ಮಲಿನ ರಕ್ತನಾಳಗಳು ಯಕೃತ್ತಿನೊಳಕ್ಕೆ ಬಂದು ಲೋಮನಾಳಗಳಾಗಿ ಒಡೆಯುತ್ತವೆ. ಮತ್ತೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಒಂದುಗೂಡಿ ರಕ್ತವನ್ನು ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತವೆ. ಜೀರ್ಣಾಂಗಗಳಿಂದ ಬರುವ ಆಹಾರಮಿಶ್ರಿತ ರಕ್ತ ಪಿತ್ತಕೋಶದೊಳಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಅಲ್ಲಿ ಶೋಧನೆಗೊಂಡ ಅನಂತರ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಈ ಪರಿಚಲನೆಯ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ. ಇಂಥ ರಕ್ತಪರಿಚಲನೆ ಅಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿಲ್ಲ.
==ಕೆಂಪು ರಕ್ತಕೋಶಗಳು==
ಅಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ರಕ್ತಕೋಶಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ, ಹೀಮೋಗ್ಲೋಬಿನ್ ಪ್ಲಾಸ್ಮದಲ್ಲಿ ಕರಗಿರುತ್ತದೆ. ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಹೀಮೋಗ್ಲೋಬಿನ್ ಪ್ಲಾಸ್ಮ ದ್ರವದೊಳಗಿರದೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಕೋಶಗಳೊಳಗಿದೆ. ಈ ಜೀವ ಕೋಶಗಳಿಗೆ ಕೆಂಪು ರಕ್ತಕೋಶಗಳೆಂದು ಹೆಸರು.  ಇವು ಮೂಳೆಗಳೊಳಗೆ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ.  ಕೆಂಪುರಕ್ತಕೋಶಗಳು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂದು ರಕ್ತಪರಿಚಲನೆಯ ಮೂಲಕ ಶರೀರದ ಅಂಗಾಂಶಗಳಿಗೆ ಅದನ್ನು ತಲಪಿಸುತ್ತವೆ.
==ಚಲನಾಂಗಗಳು==
ಇಂದು ಬದುಕಿರುವ ಯಾವ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಎರಡು ಜೊತೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಚಲನಾಂಗಗಳಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಚಲನಾಂಗಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಮಿತಿಯಿಲ್ಲದಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.  ಶರೀರದ ಪ್ರತಿ ಖಂಡದಿಂದಲೂ ಒಂದೊಂದು ಜೊತೆ ಕಾಲುಗಳು ಆ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.  ಚಲನಾಂಗಗಳಾದ ಕಾಲುಗಳೇ ಕಶೇರುಕಗಳ ಮುಖ್ಯ ಗುಣವೆಂದಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಕೆಳದರ್ಜೆಯ ಕಶೇರುಕಗಳಾದ ಸೈಕ್ಲೊಸ್ಟೊಮ್ಯಾಟದಲ್ಲಿ ಚಲನಾಂಗಗಳೇ ಇಲ್ಲ.
==ಬಾಲ==
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಶರೀರದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಾಲವಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದರೊಳಗೆ ದೇಹಾಂತರ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ ಉದರಭಾಗದೊಳಗಿರುವ ಯಾವ ಅಂಗವೂ ಬಾಲದೊಳಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ.  ಕೆಲವು ಉಭಯಚರಿಗಳಿಗೆ ಬಾಲವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಡಿಂಬದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವಕ್ಕೆ ಬಾಲವಿದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಕೆಳದರ್ಜೆಯ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಲ ಚಲನಾಂಗವಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತದೆ. ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಬಾಲದ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದೇ ಇದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಆದಿಕಶೇರುಕಗಳ ಉಗಮವಾದಾಗಲೇ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ. ಮೇಲುದರ್ಜೆಯ ಕಶೇರುಕವಾದ ಮನುಷ್ಯನಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ಬಾಲವಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಬಾಲವಿದ್ದ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ಈತ ಹುಟ್ಟಿಬಂದಿದ್ದಾನೆಂಬುದಕ್ಕೆ ಕುರುಹುಗಳು ಈತನ ಶರೀರದಲ್ಲಿವೆ.
==ನಿರ್ನಾಳಗ್ರಂಥಿಗಳು==
ಇವು ಎಲ್ಲ ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇವೆ. ಜೀವಿಗಳ ಶರೀರದೊಳಗೆ ನಡೆಯುವ ಚಯಾಪಚಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಇವು ತಮ್ಮ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿವೆ.  ಇವುಗಳಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳೆಂದು ಹೆಸರು. ಕಶೇರುಕಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ಗುಣಗಳು ಮಾತ್ರ ಇವೆಯೆಂದಲ್ಲ. ಈ ಗುಣಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಆಯಾ ವರ್ಗದಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಗುಣಗಳಿವೆ. ೧. ಸೈಕ್ಲೊಸ್ಟೊಮ್ಯಾಟ, ೨. ಆಸ್ಟ್ರಕೋಡರ್ಮಿ, ೩. ಪಿಸೀಸ್, ೪. ಆಂಫಿಬಿಯ, ೫. ಸರೀಸೃಪಗಳು, ೬. ಏವೀಸ್, ೭. ಸ್ತನಿಗಳು ಎಂದು ಕಶೇರುಕಗಳನ್ನು ಏಳು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಣ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
==ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು==
* [http://tolweb.org/Vertebrata/14829 Tree of Life] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210422054842/http://tolweb.org/Vertebrata/14829 |date=2021-04-22 }}
* [http://www.nature.com/nature/journal/v439/n7079/abs/nature04336.html Tunicates and not cephalochordates are the closest living relatives of vertebrates]
*[http://entomology.ifas.ufl.edu/fasulo/vector/chapter_07.htm Vertebrate Pests] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100131053456/http://entomology.ifas.ufl.edu/fasulo/vector/chapter_07.htm |date=2010-01-31 }} chapter in [[United States Environmental Protection Agency]] and [[University of Florida]]/[[Institute of Food and Agricultural Sciences]] National Public Health Pesticide Applicator Training Manual
* [http://logic-law.com/index.php?title=Subphylum_Vertebrata The Vertebrates] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180421094527/http://logic-law.com/index.php?title=Subphylum_Vertebrata |date=2018-04-21 }}
* [http://www.ibiology.org/ibioseminars/evolution-ecology/marc-w-kirschner-part-1.html The Origin of Vertebrates] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131103084123/http://www.ibiology.org/ibioseminars/evolution-ecology/marc-w-kirschner-part-1.html |date=2013-11-03 }} [[Marc W. Kirschner]], ''iBioSeminars'', 2008.
==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{reflist}}

[[ವರ್ಗ:ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ]]
[[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ]]</text>
      <sha1>g3n1nunq001gxxnx2abtaconi2xyp6n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸಮ್ಮಿಲನ ಶೆಟ್ಟಿ ಚಿಟ್ಟೆ ಪಾರ್ಕ್,ಬೆಳುವಾಯಿ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>81795</id>
    <revision>
      <id>1307578</id>
      <parentid>1168248</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:09:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307578</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6466" sha1="erypf9pul6h64mgxbi2wqn9z5t4v0ho" xml:space="preserve">'''ಸಮ್ಮಿಲನ ಶೆಟ್ಟಿ ಚಿಟ್ಟೆ ಪಾರ್ಕ್''' ನ್ನು ೨೦೧೧ರಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಿಲನ ಶೆಟ್ಟಿಯವರು, ಚಿಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.ಇದೊಂದು ಖಾಸಗಿ 
ಪಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದು, ಕೇವಲ ಚಿಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಕಾರ್ಯ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಪಾರ್ಕ್ ೭.೩೫ ಎಕರೆ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;http://www.thehindu.com/news/cities/Mangalore/belvais-butterfly-park-home-to-114-species/article5037576.ece&lt;/ref&gt;. ಈ ಪಾರ್ಕ್ [[ಮಂಗಳೂರು|ಮಂಗಳೂರಿನ]] ಬೆಳುವಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದ್ದು. ಬೆಳುವಾಯಿಯು [[ಕಾರ್ಕಳ]] ಮತ್ತು [[ಮೂಡುಬಿದಿರೆ]] ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಇದೆ.
ಈ ಪಾರ್ಕ್ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ೨೦೧೩ರ ಆಗಸ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಾಯಿತು. ಮಂಗಳೂರಿನಿಂದ ೪೨ ಕಿಲೊ ಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಈ ಪಾರ್ಕ್ [[ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟ]] ಸಾಲುಗಳ ತಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿದೆ.ಇಲ್ಲಿ 118 ಪ್ರಬೇಧಗಳ ಚಿಟ್ಟೆಗಳು ದಾಖಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;http://timesofindia.indiatimes.com/home/environment/flora-fauna/Mangalores-Butterfly-Park-is-home-to-118-butterfly-species/articleshow/25006722.cms&lt;/ref&gt; ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾದ ಮಲಬಾರ್ ಬ್ಯಾಂಡೆಡ್ ಪೀಕಾಕ್(Malabar Banded Peacock) ಮಲಬಾರ್ ರೊಸ್ (Malabar rose) ಮುಂತಾದವು ಸೇರಿವೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://flutters.org/home/html/news/sammilans_butterfly_park_november_2013.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2016-08-29 |archive-date=2016-01-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160110213234/http://flutters.org/home/html/news/sammilans_butterfly_park_november_2013.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
==ಲಾಂಛನ==
ಈ [[ಚಿಟ್ಟೆ]] ಪಾರ್ಕ, ಲಾಂಛನವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಬೆರಗುಗೊಳಿಸುವ 'ಮಲಬಾರ್ ಬ್ಯಾಂಡೆಡ್ ಪೀಕಾಕ್' ಚಿಟ್ಟೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

==ಪಾರ್ಕ್ ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕೆಲವು ಪ್ರಬೇಧಗಳ ಚಿಟ್ಟೆಗಳ ಪಟ್ಟಿ==
#ಇಂಡಿಯನ್ ಸ್ಕಿಪ್ಪರ್ (Indian Skipper)
#ಸ್ಮಾಲ್ ಪ್ಲಾಟ್(Small Flat)
#ಪೈಡ್ ಪ್ಲಾಟ್(Pied Flat)
#ರೆಡ್ ಹೆಲೆನ್(Red Helen)
#ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಪಿಕಾಕ್(Paris Peacock)
#ಮಲಬಾರ್ ರೊಸ್(Malabar Rose)
#ಮಲಬಾರ್ ಬ್ಯಾಂಡೆಡ್ ಪೀಕಾಕ್ (Malabar Banded Peacock)
#ಯಾಮ್ ಪ್ಲೈ (Yamfly)
#ಇಂಡಿಯನ್ ಸನ್ ಬೀಮ್ (India Sunbeam)
#ಕಾಮನ್ ನವಾಬ್ (Common Nawab)
#ನೀಲಿ ನವಾಬ್ (Blue Nawab)
#ಕ್ಲಿಪ್ಪರ್ (Clipper)
#ಕಾಮನ್ ಬ್ಯಾರನ್ (Common Baron)

==ಸಂದರ್ಶನ ಸಮಯ ಮತ್ತು ದಿವಸಗಳು==
ಪ್ರತಿ ಭಾನುವಾರ ೦೮.೩೦ ರಿಂದ ೧೨.೩೦

ಭೇಟಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ತಿಂಗಳು: ಜೂನ್ ನಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್.
==ಪಾರ್ಕ್ ನ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ==
* ಚಿಟ್ಟೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಚಿಟ್ಟೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ.
* ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟದ ​​ಜೀವಗೋಳದ ಚಿಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಸಂರಕ್ಷಿತ ವಾಸಸ್ಥಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು.
* ಚಿಟ್ಟೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು.
* ಚಿಟ್ಟೆಗಳ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ನೋಡುವ ಮತ್ತು ಆನಂದಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜನರಿಗೆ ಉನ್ನತಿಗೇರಿಸುವ ಅನುಭವವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ.

==ಗ್ಯಾಲರಿ==
{{Clear}}
&lt;gallery mode=packed heights=123px caption=&quot;&quot;&gt; 
File:Butterfly as found in Sammilan Shetty Butterfly Park.jpg|thumb|ಸಮ್ಮಿಲನ್ ಶೆಟ್ಟಿ ಚಿಟ್ಟೆ ಪಾರ್ಕ್ ನಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬಂದ ಒಂದು ಜಾತಿಯ ಚಿಟ್ಟೆ
File:Nector plants of Sammilan Shetty Butterfly park Belvai.jpg
File:Inaguration stone of Sammilan Shetty Butterfly Park.jpg
File:Sammilan Shetty Butterfly park banner in the Butterfly park.jpg
File:Clipper butterfly full wings.jpg
File:Nector plants in Sammilan Shetty Butterfly park.jpg
File:Common grass yellow in Sammilan Shetty Butterfly park Mangalore.jpg
File:Autumn Leaf Butterfly.jpg|thumb|ಆಟಮ್ ಲೀಫ್ ಬಟರ್ಫ್ಲೈ
File:Grey fancy butterfly found in the Sammilan Shetty Butterfly park.jpg|thumb|ಸಮ್ಮಿಲನ್ ಶೆಟ್ಟಿ ಬಟರ್ಫ್ಲೈ ಪಾರ್ಕ್ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಗ್ರೇ ಫ್ಯಾನ್ಸಿ ಚಿಟ್ಟೆ 
&lt;/Gallery&gt;

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{Reflist}}

==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿ==
#[http://www.butterflyparkbelvai.com/ ಸಮ್ಮಿಲನ ಶೆಟ್ಟಿ ಚಿಟ್ಟೆ ಪಾರ್ಕ್]
#[http://flutters.org/home/html/news/sammilans_butterfly_park_november_2013.html ಚಿಟ್ಟೆಗಳ ಪಟ್ಟಿ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160110213234/http://flutters.org/home/html/news/sammilans_butterfly_park_november_2013.html |date=2016-01-10 }}

[[ವರ್ಗ:ಚಿಟ್ಟೆಗಳು]]</text>
      <sha1>erypf9pul6h64mgxbi2wqn9z5t4v0ho</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸರೋಜಾ ಶ್ರೀನಾಥ್</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82962</id>
    <revision>
      <id>1307581</id>
      <parentid>1212946</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:18:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307581</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11714" sha1="7zyzyypec8azgact9ckid6uz0gmnt7a" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name        = 'ಸರೋಜಾ ಶ್ರೀನಾಥ್'
| image       =
| alt         = 
| caption     = 'ವಿದುಷಿ. ಸರೋಜಾ ಶ್ರೀನಾಥ್ ನೃತ್ಯ ಶಿಕ್ಷಕಿ, ಹಾಗೂ ಕರ್ನಾಟಕ ಶೈಲಿಯ ಸಂಗೀತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞೆ. 
| birth_name  = 
| birth_date  = &lt;!-- {{Birth date and age|YYYY|MM|DD}} or {{Birth-date and age|}} --&gt;
| birth_place = [[ಮೈಸೂರು]] (ಹಳೆಯ ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆ)
| death_date  = &lt;!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} or {{Death-date and age|Month DD, YYYY|Month DD, YYYY}} (death date then birth date) --&gt;
| death_place = 
| nationality = ಭಾರತೀಯ
| education   = ಪದವೀಧರೆ.
| alma_mater  = (ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ) 
| other_names = 
| occupation  = ನೃತ್ಯ ಸಂಯೋಜಕಿ, ಕಲಾವಿದೆ. ಸೃಜನಶೀಲಬರಹಗಾರ್ತಿ ಹಾಗೂ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತಜ್ಞೆ. 
| known_for   = &quot;ಸಿಂಗಪುರದ ಕನಕ ಸಭಾ ಪರ್ಫಾರ್ಮಿಂಗ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಹ-ನಿರ್ದೇಶಕಿ&quot;, ಸಂಯೋಜಕಿ,ಹಾಗೂ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ವಿದುಷಿ.
}}

'''ಸರೋಜಾ''', ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದವರು. ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ನೃತ್ಯ ಸಂಗೀತ, ಹಾಗೂ ಸಾಹಿತ್ಯಾಸಕ್ತರು. ಮನೆಯವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳೆಲ್ಲಾ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಕಲಿಯುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಹರಿಕಥೆ, ಹಾಡು, ಜಾನಪದ  ನೃತ್ಯ, ನಾಟಕದ ಪರಿಚವನ್ನೂ. ಹೆಸರಾಂತ ಲೇಖಕ ಮೈಸೂರರಮನೆಯ ಆಸ್ಥಾನ್ ವಿದ್ವಾನ್, [[ದೇವುಡು ನರಸಿಂಹಶಾಸ್ತ್ರಿ]],ಗಳು ಅಜ್ಜ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ. ಹಲವಾರು ಖ್ಯಾತಸಾಹಿತಿಗಳು, [[ಜಿ.ಪಿ.ರಾಜರತ್ನಂ]], [[ತ.ರಾ.ಸು]], ಆನಂದ,ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಕೊಂಡು ಓದುವ ಪರಿಪಾಠವಿತ್ತು. ಬಾಲ್ಯದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡಪ್ಪನವರ ರಾಮಾಯಣ ಪಾರಾಯಣ, ಸರೋಜಾರವರ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಗಾಢವಾದ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತು.
==ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ==
ಸರೋಜರವರು, ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಪದವಿಗಳಿಸಿ, ಚೆನ್ನೈನ 'ಸೆಂಟ್ರೆಲ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಕರ್ನಾಟಿಕ್ ಮ್ಯೂಸಿಕ್' ನಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವಾನ್ ಡಿಪ್ಲೊಮ ಗಳಿಸಿದರು.  
===ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ===
ಚೆನ್ನೈ ನಿಂದ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದು 'ಡ್ರಾಮೆಟಿಕ್ ಆರ್ಟ್ ಅಂಡ್ ಕ್ರಾಫ್ಟ್ ಕೋರ್ಸ್' ನಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತಿಗಳಿಸಿದರು.
==ಮದುವೆ==
೧೯೬೨ ರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀನಾಥರೊಡನೆ ಮದುವೆಯಾಗಿ ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿ ಸಂಸಾರ ಹೂಡಿದರು.
===ಮುಂಬಯಿನಲ್ಲಿ===
ಮುಂಬಯಿಗೆ ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ ಬಂದು ನೆಲಸಿದರು. ಮುಂಬಯಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸಂಗೀತ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞೆಯಾಗಿ ಭರತನಾಟ್ಯ ಪ್ರಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಎರಡು ದಶಕಗಳಕಾಲ ಸೇವೆಸಲ್ಲಿಸಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. 'ಭರತ ನಾಟ್ಯದಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯಮೀಮಾಂಸೆ', ಎಂಬ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ಅಧ್ಯಯನಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.ಕಾಲೇಜಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪಂಪರಾಮಾಯಣ, ಜೈನರಾಮಾಯಣ, ಕುವೆಂಪುರವರ 'ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ' ಬಹಳಮೆಚ್ಚುಗೆಯಾಗಿತ್ತು. ಮುಂಬಯಿ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ 'ನಲಂದಾ ನೃತ್ಯಕಲಾ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ'ದಲ್ಲಿ ಡಾನ್ಸ್ ಡಿಗ್ರಿ ಕೋರ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಪಕಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಸ್ಪರ್ಧೆಗೆ ತಯಾರುಮಾಡುವಾಗ, ಸ್ವಂತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಬರೆದು ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ತರಹದ ನೃತ್ಯ ಸಂಯೋಜನಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಕನ್ನಡವಲ್ಲದೆ,ಮರಾಠಿ,ತೆಲುಗು,ತಮಿಳು,ಹಿಂದಿ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಬಂದವು.
===ಸಿಂಗಪುರದಲ್ಲಿ===
ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರ 'ಸರೋಜಾ ಶ್ರೀನಾಥ್' ರವರು, &lt;ref&gt;[http://kannada.oneindia.com/nri/wkc/2010/1113-singapore-karnataka-vybhava-report-by-suresh.html  kannada.oneindia.com,   November 13, 2010,  ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಮಿಂಚಿದ ಸಿಂಗನ್ನಡಿಗರು.] &lt;/ref&gt;ಸಿಂಗಪುರದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮಗಳು ಡಾ.ಸಿರಿರಾಮ &lt;ref&gt;[https://books.google.co.in/books?id=s-ffCgAAQBAJ&amp;pg=PA47&amp;dq=siri,+bharatanatyam+dancer,+in+singapore&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjCw9-69rDPAhUO3GMKHSyPBk0Q6AEIMzAA#v=onepage&amp;q=siri%2C%20bharatanatyam%20dancer%2C%20in%20singapore&amp;f=false  Evolving Synergies: Celebrating Dance in Singapore,  edited by Stephanie Burridge, Caren Cariño]&lt;/ref&gt; ರವರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಂಗಪುರದಲ್ಲಿ ವಾಸ್ತ್ಯವ್ಯ ಹೂಡಿದ್ದಾರೆ. ತಮ್ಮ ೮೦ರ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೂ ನಿರಂತರ ಅಧ್ಯಯನ, ವಿಷಯ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಬರೆಯುವ ಹವ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಗಳು,ಡಾ.ಸಿರಿರಾಮ ಜೊತೆಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು 'ಕನಕಸಭಾ ಪರ್ಫಾರ್ಮಿಂಗ್ ಆರ್ಟ್ಸ್,' &lt;ref&gt; [http://kanakasabha.com/sirirama/ kanakasabha.com] &lt;/ref&gt; ಎಂಬ ಎಂಬ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿನಡಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

==ಪರಿವಾರ==
ಡಾ. ರಾಮಸ್ವಾಮಿ, ಅಳಿಯ. ಭರತನಾಟ್ಯ ಪ್ರವೀಣೆ, ಮಗಳು ಡಾ.ಸಿರಿರಾಮ, ಮೊಮ್ಮಗಳು ಅಮರಾ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಭಂಡಾರವಿದೆ.

==ಬರವಣಿಗೆ== 
ಸಂಗೀತ ಅಕಾಡೆಮಿ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ನೆರವಾಗುವ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಟೈಪ್ ರೈಟರ್ ಗೆ ಅಳವಡಿಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ ಬರೆದ ಲೇಖನ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಾಗ ಬಹಳ ಮಂದಿ ಸಂಗೀತಾಸಕ್ತರ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು. ಸರೋಜಾ ಶ್ರೀನಾಥ್ ಬರೆದ ಅನೇಕ ಲೇಖನ,ಮತ್ತು ಕಥನಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳು ಹೀಗಿವೆ :
* ೧೯೬೨ 'ಗಮಕ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ನವರಸಗಳು' ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿಗೆ ಲೇಖನ ಬರೆದು ಕಳಿಸಿದರು.
* ಪ್ರಜಾಮತ ಪತ್ರಿಕೆಗೆ, 'ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಎಂಬ ಟೈಪ್ ರೈಟರ್ ಭಾಷೆ'ಯನ್ನು ಲಿಪಿ,ಲೇಖನ ಬರೆದುಕಳಿಸಿದ್ದರು.
* 'ಋಷಿಕಾ' ಲೇಖನ
* ಅಮರ ರಾಮಾಯಣ &lt;ref&gt;[http://www.kannadaprabha.com/khushi/%E0%B2%AE%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%8B%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%BE-%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%AF%E0%B2%A3/238007.html ಮಂಗೋಲಿಯಾ ರಾಮಾಯಣ,ರಾಮನ ಮುಂದೆ ನೂರು ರಾವಣ ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ರಾಮಾಯಣದ ಸರಳಾನುವಾದ-ವಿದುಷಿ ಸರೋಜಾ ಶ್ರೀನಾಥ್,ಅಭಿಜಿತ್ ಪ್ರಕಾಶನ, ಮುಂಬಯಿ. ಕನ್ನಡಪ್ರಭ,೦೩,ಆಗಸ್ಟ್,೨೦೧೪]{{Dead link|date=ಫೆಬ್ರವರಿ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
* ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ಮೌಂಟ್ ಟಾಂಬೋ ಎಂಬ ಪ್ರವಾಸಕಥನ&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.udayavani.com/kannada/news/nri-news/162011/saroja-shreenath |title=ಉದಯವಾಣಿ,ಆಗಸ್ಟ್,೦೩,೨೦೧೬, 'ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ಮೌಂಟ್ ಟಾಂಬೋ', ಸರೋಜ ಶ್ರೀನಾಥರ ಎರಡನೆ ಕೃತಿ ಬಿಡುಗಡೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಘ ಮುಂಬಯಿನ ಸಮರಸ ಭವನದಲ್ಲಿ |access-date=2016-09-24 |archive-date=2016-08-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160827051956/http://www.udayavani.com/kannada/news/nri-news/162011/saroja-shreenath |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
===ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮಾಯಣ,ಮಹಾಭಾರತ===
ಸರೋಜಾ ಶ್ರೀನಾಥ್ ತಮ್ಮ ಮಗಳು ಡಾ.ಸಿರಿರಾಮ ಜೊತೆ, ರಾಮಾಯಣ-ಮಹಾಭಾರತಗಳ ನೃತ್ಯರೂಪಕಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಇಂಡೋನೇಶಿಯ&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://qz.com/456563/in-the-worlds-largest-muslim-nation-hindu-epics-survive-and-thrive/ |title=In the world’s largest Muslim nation, Hindu epics survive and thrive |access-date=2016-09-29 |archive-date=2016-12-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161206132055/http://qz.com/456563/in-the-worlds-largest-muslim-nation-hindu-epics-survive-and-thrive/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಮೊದಲಾದ ಮುಸ್ಲಿಂರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು.

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
&lt;References/&gt;

==ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು==
# ['ಅಮರ ರಾಮಾಯಣದ ಸರೋಜಾ ಶ್ರೀನಾಥ್', ಸಂದರ್ಶನ  : ಗೀತಾ ಮಂಜುನಾಥ್, ಸ್ನೇಹ ಸಂಬಂಧ,ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್, ೨೦೧೬, ಪು-೫-೯]
# [http://www.karnatakamalla.com/Details.aspx?id=19304&amp;boxid=16029 'ಕರ್ನಾಟಕ ಮಲ್ಲ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ', ೧೬, ಏಪ್ರಿಲ್,೨೦೧೭, ಪು: ೦೨,ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಪುರವಣಿ, 'ನನ್ನ ತವರೂರು ಮೈಸೂರು'-ಸರೋಜಾ ಶ್ರೀನಾಥ್, ಸಿಂಗಪುರ]{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}


[[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ಸಂಗೀತಗಾರರು]]
[[ವರ್ಗ: ಹೊರನಾಡ ಕನ್ನಡ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು]]</text>
      <sha1>7zyzyypec8azgact9ckid6uz0gmnt7a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸರ್ ಥಾಮಸ್ ಎಲ್ಯಟ್</title>
    <ns>0</ns>
    <id>83527</id>
    <revision>
      <id>1307582</id>
      <parentid>1168252</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:21:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307582</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3895" sha1="ae1de9dl5zxcc7lctjfzxp3mk6e9qqd" xml:space="preserve">[[File:Sir Thomas Elyot by Hans Holbein the Younger.jpg|thumb|250px|]]

ಎಲ್ಯಟ್, ಸರ್ ಥಾಮಸ್: ೧೪೯೦-೧೫೪೬. ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ರಾಯಭಾರ ಕುಶಲಿ, ವಿದ್ವಾಂಸ, ಲೇಖಕ, ನಿಘಂಟುಕಾರ. ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯೊಬ್ಬನ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದ ಈತ ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪಡೆದು ನಾನಾ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿದ್ದು ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ಷೈರ್ ಮತ್ತು ಬರ್ಕ್ಷೈರ್ಗಳ ಶರೀಫನಾದ (೧೫೨೭). ೧೫೩೦ರಲ್ಲಿ ಈತನಿಗೆ ನೈಟ್ ಪದವಿ ದೊರಕಿತು. ಮುಂದಿನ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಈತ ಸ್ಪೇನಿನ ಐದನೆಯ ಚಾರಲ್ಸನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಎಂಟನೆಯ ಹೆನ್ರಿಯ ರಾಯಭಾರಿಯಾಗಿದ್ದ. ೧೫೩೫ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಆ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿದ್ದನೆಂದೂ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಮಾನವಹಿತಜ್ಞರ (ಹ್ಯೂಮನಿಸ್ಟ್‌್ಸ) ಪೈಕಿ ಎಲ್ಯಟನೂ ಒಬ್ಬ. ಅಭಿಜಾತ ನೀತಿಬೋಧಕರ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ತನ್ನ ದೇಶಬಾಂಧವರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚುರಪಡಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಈತ ನಿರತನಾಗಿದ್ದ; ಈ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಲೇ ಐಸಾಕ್ರಟೀಸ್ ಮತ್ತು ಪ್ಲುಟಾರ್ಕರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಆಂಗ್ಲೀಕರಿಸಿದ. ದಿ ಬ್ಲೋಕ್ ನೇಮ್ಡ್‌ ದಿ ಗವರ್ನರ್ ಈತನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕೃತಿ. ಇದು ಪ್ಲೇಟೋ, ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್, ಸಿಸರೋ, ಕ್ವಿಂಟಲ್ಯನ್, ಪ್ಲುಟಾರ್ಕ್ ಮುಂತಾದವರ ಅಭಿಜಾತ ಕೃತಿಗಳ ಸಾರಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ.

ಎಲ್ಯಟ್ನ ಚಿಂತನದಲ್ಲಿ ಅವನ ಸ್ವಂತದ್ದೇನೂ ಅಷ್ಟಾಗಿ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವಂತಿಕೆಗೆ ಅಷ್ಟಾಗಿ ಬೆಲೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅಭಿಜಾತ ಸಾಹಿತ್ಯವೇ ನಿಜವಾದ ಜ್ಞಾನದ ಗಣಿ; ಸಮಕಾಲೀನ ಬರ್ಬರತನವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು ಅದೊಂದು ಸಂಜೀವಿನಿ- ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಇದ್ದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಯಟ್ ಬದುಕಿದ್ದ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ, ಶ್ರೀಮಂತ ಪ್ರಭುತ್ವ, ಸಮಾಜನಿಷ್ಠೆ, ಉಪಕೃತಿ ಮುಂತಾದ ಅರ್ಥಗಳುಳ್ಳ ಪದಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷಿನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಗೆ ತಂದವನು ಎಲ್ಯಟ್. ನೀತಿಬೋಧೆಯ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಈ ಶಬ್ದಗಳು ಅನುವಾಗಿ ಒದಗಿಬಂದುವು. ಈತ '''[[ಲ್ಯಾಟಿನ್]]''' ನಿಘಂಟೊಂದನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ (1538).

== ಉಲ್ಲೇಖನಗಳು ==
{{Reflist}}
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.carlton-cambridgeshire.org.uk/History/People/sir_thomas_elyot.htm|title=Sir Thomas Elyot|work=carlton-cambridgeshire.org.uk|accessdate=31 March 2015|archive-date=26 ಮೇ 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150526000110/http://www.carlton-cambridgeshire.org.uk/History/People/sir_thomas_elyot.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

[[ವರ್ಗ:ಸಾಹಿತಿಗಳು]]</text>
      <sha1>ae1de9dl5zxcc7lctjfzxp3mk6e9qqd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಶಾಪ್ಕ್ಲೂಸ್</title>
    <ns>0</ns>
    <id>92077</id>
    <revision>
      <id>1307568</id>
      <parentid>1058478</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T12:10:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307568</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7672" sha1="nnbe6hbt45to6mqb5bfbkt3qgnzw3nt" xml:space="preserve">[[File:Shopclues logo.jpg|thumb|Shopclues logo]]

'''ಶಾಪ್ಕ್ಲೂಸ್''' ಒಂದು ಆನ್ಲೈನ್ [[ಮಾರುಕಟ್ಟೆ]] ಸ್ಥಳವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿ ಭಾರತದ ಗುರಗಂವ್ನ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಈ ಕಂಪನಿಯು ೨೦೧೧ರಲ್ಲಿ  ಕಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಸಿಲಿಕಾನ್ ವ್ಯಲಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡಿತು.&lt;ref&gt;https://www.prlog.org/12043952-threefold-sales-increase-for-shopclues-post-121212.html&lt;/ref&gt; ಇದರಲ್ಲಿ ೧೨೦೦೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ನೋಂದಾಯಿತ [[ವ್ಯಾಪಾರಿ]]ಗಳಿದ್ದು, ಎರಡು ಲಕ್ಷಕ್ಕು ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಇದು [[ಗ್ರಾಹಕ]]ರಿಗೆ ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ, ಅಲ್ಲದೆ ಪ್ರತೀ ವರ್ಷವು ೯೫೦೦ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ೪೨ ಮಿಲಿಯನ್ ಗ್ರಾಹಕರು ಈ ಆನ್ಲೈನ್ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಇದರ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕಂಪನಿಯು ಡೇಲಾವರೆ ಎಂಬ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಂಘಟಿತವಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://qz.com/593150/indias-newest-startup-unicorn-says-it-is-more-ipo-ready-than-competitors/ |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2017-11-04 |archive-date=2017-11-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171113042345/https://qz.com/593150/indias-newest-startup-unicorn-says-it-is-more-ipo-ready-than-competitors/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==ಇತಿಹಾಸ==
  
ಶಾಪ್ಕ್ಲೂಸ್ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಾಪ್ಗ್ರೂಮ್.ಕಾ೦ ಎ೦ದು ಕ್ಲೂಸ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ಇ೦ಕ್.. ಕ೦ಪನಿಯ ಅ೦ಗಸ೦ಸ್ಥೆಯಗಿದೆ.&lt;ref&gt;https://www.bloomberg.com/research/stocks/private/snapshot.asp?privcapid=144564048&lt;/ref&gt; ಇದು ಯು.ಎಸ್ ನಲ್ಲಿ ನವೆ೦ಬರ್ ೨೦೧೧ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು. ಇದರ ಮಾಲೀಕರು ರಾಧಿಕ ಅಗರ್ವಾಲ್, ಆಕೆಯ ಪತಿ ಸ೦ದೀಪ್ ಅಗರ್ವಾಲ್ ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ನ ಇ೦ಟರ್ನೆಟ್ ವಿಶ್ಲೇಷಕ ಮತ್ತು ಸ೦ಜಯ್ ಸೇತಿ.

==ವ್ಯಾಪಾರ ಫಲಿತಾ೦ಶಗಳು==
  
ಶಾಪ್ಕ್ಲೂಸಿನ ಅ೦ಗವಾದ ಶಾಪ್ಗ್ರೂಮ್.ಕಾ೦ ೧.೮ ಮಿಲಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದು ಪ್ರತೀ ವರ್ಷವೂ ೪೨ ಮಿಲಿಯನ್ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಕ೦ಪನಿಯ ವಾರ್ಷಿಕ ಆದಯವಾಗಿ ೧೦೦ ಕೋಟಿ ತಿ೦ಗಳ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಗಳಿಸುತ್ತಿದೆ. ಜನವರಿಯಿ೦ದ ಇದು ಶೇಖಡ ೩.೫ರಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆಯತ್ತ ಗುರಿ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ೨೦೧೨ ಜನವರಿಯಿ೦ದ ೨೦೧೩ರ ಜನವರಿಯವರೆಗೆ ಕ೦ಪನಿ ಶೇಖಡ ೨೫೦ರಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕ೦ಡಿತು. ೨೦೧೩ರಲ್ಲಿ ಕ೦ಪನಿ ತನ್ನ ಆದಯವಾಗಿ ೮ ಕೋಟಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಒ೦ದೂವರೆ ಲಕ್ಷ ವ್ಯವಹಾರನ್ನು ತೋರಿಸಿತು ಕ್ರಮವಾಗಿ ೨೦೧೨ರಲ್ಲಿ ೧೧ ಲಕ್ಷ ಆದಾಯ ಹಾಗು ಕೇವಲ ೨೦೦ ವ್ಯವಹಾರವು ತಾನು ಸ೦ಪಾದಿಸಿತು. ಈ ಬದಲಾವಣೆ ಕ೦ಪನಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕ೦ಡು ಬ೦ದಿತು. ಈಗ, ಕ೦ಪನಿಯು ೩೦ ಲಕ್ಷ [[ವ್ಯವಹಾರ]]ದತ್ತ ಮುಖಮಾಡಿದ್ದು ತನ್ನ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವವರು ಸ೦ಖ್ಯೆ ೧೦ ಕೋಟಿಗೆ ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದೆ.

==ಸ್ಥಳಗಳು==

ಈ ಕ೦ಪನಿಯು ತನ್ನ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯನ್ನು ಗುರಗಾ೦ವ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊ೦ಡಿದೆ. ಹಾಗೂ ಅದರ ನೋ೦ದಾಯಿತ ಕಛೇರಿಯು ವಡೋದರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊ೦ಡಿದೆ. ಕಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಪಲೋ ಆಲ್ಟೊದಲ್ಲೂ ಒ೦ದು ಕಛೇರಿಯು ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಶಾಪ್ಕ್ಲೂಸ್ ಒಟ್ಟು ೯೫೦೦ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುತ್ತದೆ, ಇದಕ್ಕೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಕೊರಿಯರ್ ಪಾಲುದಾರರೂ ಕೂಡ ಅವರೊ೦ದಿಗಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.shopclues.com/shopclues_about_us.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2017-11-04 |archive-date=2017-02-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170215072625/http://www.shopclues.com/shopclues_about_us.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==ವಿವಾದ==

ಲಕ್ಸೋಟಿಕ ಗ್ರೂಪ್, ರೇ-ಬಾನ್ ಕನ್ನಡಕಗಳ ಮಾಲೀಕರು ಒ೦ದು ಆನ್ಲೈನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆದರರ ಮೇಲೆ ನಕಲಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮಾರುತ್ತಿರುವಾಗಿ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊ೦ಡರು. ಆ ಕ೦ಪನಿಯು ಶಾಪ್ಕ್ಲೂಸ್ ಕ೦ಪನಿಯ ಮೇಲೆ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊ೦ಡಿದ್ದಲ್ಲದೆ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಈ ಕ೦ಪನಿಯು ಭಾರೀ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ದಾರಿ ತಪ್ಪಿಸುತ್ತಿದೆಯೆ೦ದು ಅಪವಾದ ಹೊರಿಸಿತು. ನ೦ತರ ದೆಹಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮುಖೇನ ಮತ್ತೆ ರೇ-ಬಾನ್ ಕನ್ನಡಕಗಳನ್ನು ಮಾರಲು ಅನುಮತಿ ದೊರಕಿತು.

==ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆಗಳು==

೧) ೨೦೧೩ರಲ್ಲಿ ಸೋಷಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯ ಸಮ್ಮಿಟ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು, ಇಲ್ಲಿ ವರ್ಷದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಸೈಟ್ 
೨) ೨೦೧೩ರಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇ೦ಡಿಯನ್ ಇ-ರೀಟೆಲರ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್ ಕಡೆಯಿ೦ದ ವರ್ಷದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಇ-ರೀಟೆಲರ್ - ವ್ಯಾಲ್ಯೂ ಫಾರ್ ಡೀಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ
೩) ಎಪಿಅಚ್ ಎಫ್ಹಿ ಗೋಲ್ಡ್ ೨೦೧೬
೪) ಅಬ್ಬಿ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್ ೨೦೧೬ 
೫) ಎಫ್ಹಿ ಇ೦ಡಿಯನ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್ ೨೦೧೬
೬) ಇ೦ಡಿಯನ್ ಇ-ರೀಟೆಲ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್ ೨೦೧೫ 
೭) ಡಿಎ೦ಎ ಏಷಿಯಾ ಎಖೋ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್ ೨೦೧೫

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{reflist}}

[[ವರ್ಗ:ಅಂತರ ಜಾಲ ತಾಣಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಅಂತರಜಾಲದ ಮಾರಟಗಾರರು]]</text>
      <sha1>nnbe6hbt45to6mqb5bfbkt3qgnzw3nt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಅಂಗವಿಕಲತೆ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>100283</id>
    <revision>
      <id>1307589</id>
      <parentid>1305781</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T15:35:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:408C:BEC8:A77C:0:0:39CB:F311</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ಉಲ್ಲೇಖಗಳು */</comment>
      <origin>1307589</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5348" sha1="dqk0g99wgm2h2jb3hz4qwzmnpbq76zj" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Basketball_for_the_disabled.jpg|thumb]]
'''ಅಂಗವಿಕಲತೆ''' ಎಂದರೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಶಾರೀರಿಕ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ, ಚಲನಶೀಲತೆ, ಕೌಶಲ್ಯ ಅಥವಾ ದೇಹಬಲದ ಮೇಲಿರುವ ಮಿತಿ. ಇತರ ಅಂಗವಿಕಲತೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಸಿರಾಟದ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು, [[ದೃಷ್ಟಿ ಹಾನಿ|ಕುರುಡುತನ]], [[ಅಪಸ್ಮಾರ]]&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/19990909103353/http://www.csun.edu/%7Esp20558/dis/physical.html Physical Disabilities, California State University, Northridge]&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ನಿದ್ರಾ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಂತಹ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಇತರ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುವ ದುರ್ಬಲತೆಗಳು ಸೇರಿವೆ.

ಪ್ರಸವಪೂರ್ವ ಅಂಗವಿಕಲತೆಗಳು ಜನ್ಮಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಆಗಿರುತ್ತವೆ. ಇವು ರೋಗಗಳು ಅಥವಾ [[ಗರ್ಭಧಾರಣೆ|ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯ]] ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯು ಒಡ್ಡಲ್ಪಟ್ಟ ವಸ್ತುಗಳು, ಭ್ರೂಣ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿ ಅಪಘಾತಗಳು ಅಥವಾ [[ಆನುವಂಶಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳು|ಆನುವಂಶಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳ]] ಕಾರಣದಿಂದ ಆಗಿರಬಹುದು. ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸವಾವಧಿಯ ಅಂಗವಿಕಲತೆಗಳು ಜನ್ಮಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚಿನ ಕೆಲವು ವಾರಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಜನನದ ನಂತರ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳ ನಡುವೆ ಆಗುತ್ತವೆ. ಇವು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಕೊರತೆ ಅಥವಾ ಶ್ವಾಸವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿನ ಅಡ್ಡಿ, (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಚಿಮುಟದ ಆಕಸ್ಮಿಕ ದುರ್ಬಳಕೆಯಿಂದ) ಜನನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಿದುಳಿಗೆ ಹಾನಿ, ಅಥವಾ ಶಿಶುವು ಅಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ಆಗಬಹುದು. ಇವು ಆನುವಂಶಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು ಅಥವಾ ಅಪಘಾತಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಲೂ ಆಗಬಹುದು. ಪ್ರಸವೋತ್ತರ ಅಂಗವಿಕಲತೆಗಳು ಜನನದ ನಂತರ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ. ಇವು ಅಪಘಾತಗಳು, ಗಾಯಗಳು, [[ಬೊಜ್ಜು]], [[ಸೋಂಕು]] ಅಥವಾ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ಆಗಬಹುದು. ಇವು ಆನುವಂಶಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಲೂ ಉಂಟಾಗಬಹುದು.

ಚಲನಶೀಲತೆಯಲ್ಲಿನ ದುರ್ಬಲತೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲಿನ (ಕೈ) ಅಥವಾ ಕೆಳಗಿನ (ಕಾಲು) ಅವಯವ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಅಥವಾ ದುರ್ಬಲವಾಗಿರುವುದು, ಕಳಪೆ ಕೈ ಕೌಶಲ್ಯ, ಮತ್ತು ದೇಹದ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಗಗಳಿಗೆ ಹಾನಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಶಾರೀರಿಕ ದೋಷಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಚಲನಶೀಲತೆಯಲ್ಲಿನ ಅಂಗವಿಕಲತೆಯು ಜನ್ಮಜಾತವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ನಂತರ ಆಗಿರಬಹುದು, ಅಥವಾ ರೋಗದ ಕಾರಣ ಆಗಿರಬಹುದು. ಮುರಿದ ಅಸ್ಥಿ ರಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕೂಡ ಈ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ.

ದೃಷ್ಟಿ ಹಾನಿಯು ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಕಾರದ ದೈಹಿಕ ದುರ್ಬಲತೆ. ಸಣ್ಣ ಅಥವಾ ವಿವಿಧ ಗಂಭೀರ ದೃಷ್ಟಿಸಂಬಂಧಿ ಗಾಯಗಳು ಅಥವಾ ದುರ್ಬಲತೆಗಳಿಂದ ಬಹಳವಾಗಿ ನರಳುವ ನೂರಾರು ಸಾವಿರಾರು ಜನಗಳಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬಗೆಯ ಗಾಯಗಳು ಅಂಧತ್ವ ಅಥವಾ ನೇತ್ರ ಆಘಾತದಂತಹ ಗಂಭೀರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಅಥವಾ ರೋಗಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಉಂಟುಮಾಡಬಲ್ಲವು. ಕೆಲವು ಇತರ ಬಗೆಗಳ ದೃಷ್ಟಿ ದುರ್ಬಲತೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆರೆದ ಕಾರ್ನಿಯಾ, ಶ್ವೇತಾಕ್ಷಿಪಟದ ಮೇಲಿನ ಗೀರುಗಳು, ಮಧುಮೇಹ ಸಂಬಂಧಿ ನೇತ್ರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು, ಒಣ ಕಣ್ಣುಗಳು ಹಾಗೂ ಕಾರ್ನಿಯಾದ ನಾಟಿ, ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಕ್ಯುಲಾದ ವಿಕೃತಿ ಹಾಗೂ ಅಕ್ಷಿಪಟಲದ ಬೇರ್ಪಡುವಿಕೆ ಸೇರಿವೆ.

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{reflist}}

[[ವರ್ಗ:ದೈಹಿಕ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯ]]ಫಪವಸವಲವಷವರಲಶ 
ಮೂಲಕ</text>
      <sha1>dqk0g99wgm2h2jb3hz4qwzmnpbq76zj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ವಿಕಿಪೀಡಿಯ:ಅರಳಿ ಕಟ್ಟೆ</title>
    <ns>4</ns>
    <id>112271</id>
    <revision>
      <id>1307605</id>
      <parentid>1307509</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:56:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>17558</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews */ ಹೊಸ ವಿಭಾಗ</comment>
      <origin>1307605</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="86483" sha1="i2mviibloedaneei49fk6vkgp7fqjp8" xml:space="preserve">[[ವರ್ಗ:ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅರಳಿಕಟ್ಟೆ]]
{{Shortcut|WP:VP}}
{{ಅರಳಿಕಟ್ಟೆ-nav}}
{{ಸೂಚನಾಫಲಕ-ಅರಳಿಕಟ್ಟೆ}}
__NEWSECTIONLINK__
* '''en:''' Requests for the [[m:bot|bot]] flag should be made on [[WP:Newbotrequest|this page]]. This wiki uses the [[m:bot policy|standard bot policy]], and allows [[m:bot policy#Global_bots|global bots]] and [[m:bot policy#Automatic_approval|automatic approval of certain types of bots]]. Other bots should apply below.
* Admin/other rights can be requested at [[ವಿಕಿಪೀಡಿಯ:ನಿರ್ವಾಹಕ_ಮನವಿ_ಪುಟ]]
{{ಆರ್ಕೈವ್-ಅರಳಿಕಟ್ಟೆ}}

{{clear}}


== ಲಾಗಿನ್ ಆಗದ, ಐಪಿ ಎಡ್ರಸ್‌ ಸಂಪಾದಕರನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ==
ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಪಾದಕರು ಲಾಗಿನ್ ಆಗದೆ ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.  ಈ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ವಾಹಕರು ಎಚ್ಚರವಹಿಸಿ. 
=== ಚರ್ಚೆ ===
* ಲಾಗಿನ್ ಆಗದವರು ಸಂಪಾದಿಸದಂತೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ಹೊಸ ಪಾಲಿಸಿಯನ್ನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ವಾಹಕರ ಗಮನಕ್ಕೆ ತರುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.  ಜೊತೆಗೆ ಹೊಸ ಸಂಪಾದಕರು ಲಾಗಿನ್ ಆದ ಕೂಡಲೇ ಅವರನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಂಡು ಮುಂದುವರಿಯುವಂತೆ ಸಂಪಾದನೋತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಒತ್ತಾಯಿಸುವುದನ್ನೂ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.  ಯಾಕೆಂದರೆ ನಿನ್ನೆ ಇವತ್ತು ತುಂಬ ಹೊಸ ಲೇಖನಗಳು ಬಂದಿವೆ.  ಅವುಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಸಂಪಾದನೋತ್ಸವಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾದೀತು.  ಈ ಬಗ್ಗೆ ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದೇನೆ.--[[ಸದಸ್ಯ:Vishwanatha Badikana|Vishwanatha Badikana]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vishwanatha Badikana|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೮:೪೦, ೧೫ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೪ (IST)

* {{notdone|oppose}}, {{quote| You are free to Contribute To and Edit our various websites or Projects.|https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use}} restricting access to any users/IP is not allowed as per [[foundation:Terms_of_Use]], any mass vandalism can be handled local administrators, [[meta:SWMT]].--&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೨೦:೨೪, ೧೫ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೪ (IST)


== [[:m:Expressions of Interest to host Wikimania 2027 in India: Initial conversation|Expressions of Interest to host Wikimania 2027 in India: Initial conversation]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

''{{int:please-translate}}''

Dear Wikimedians, 

We are excited to '''Initiate the discussions about India’s potential bid to host [[:m:Wikimania 2027|Wikimania 2027]]''', the annual international conference of the Wikimedia movement. This is a call to the community to express interest and share ideas for organizing this flagship event in India.

Having a consortium of a good number of country groups, recognised affiliates, thematic groups or regional leaders primarily from Asia for this purpose will ultimately strengthen our proposal from the region. This is the first step in a collaborative journey. We invite all interested community members to contribute to the discussion, share your thoughts, and help shape the vision for hosting Wikimania 2027 in India.

Your participation will ensure this effort reflects the strength and diversity of the Indian Wikimedia community. Please join the conversation on [[:m:Expressions of Interest to host Wikimania 2027 in India: Initial conversation#Invitation to Join the Conversation|Meta page]] and help make this vision a reality!

Regards,
&lt;br&gt;
[[:m:Wikimedians of Kerala|Wikimedians of Kerala User Group]] and [[:m:Odia Wikimedians User Group|Odia Wikimedians User Group]]
&lt;br&gt;
This message was sent with [[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) by [[m:User:Gnoeee|Gnoeee]] ([[m:User_talk:Gnoeee|talk]]) ೨೦:೪೪, ೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೪ (IST)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Gnoeee@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Indic_VPs&amp;oldid=27906962 --&gt;

== Update Logo and Tagline ==

=== Update to other logos of Kannada wikimedia projects ===
&lt;gallery mode=&quot;traditional&quot; perrow=4 caption=&quot;Kannada Wikimedia Logos&quot;&gt;
File:Wikipedia-logo-v3-kn.svg|kannada wikipedia logo
File:Wikipedia-wordmark-tagline-kn.svg|kannada wikipedia wordmark

File:Wikisource-logo-kn-v3.svg|kannada wikisource logo
File:Wikisource-wordmark-tagline-kn-v2.svg|kannada wikisource wordmark

File:Wikiquote-logo-kn-v2.svg|kannada wikiquote logo
File:Wikiquote-wordmark-kn-v2.svg|kannada wikiquote wordmark

File:Wiktionary-logo-kn-v2.svg|Kannada Wiktionary-logo
File:Wiktionary-wordmark-tagline-kn.svg|Kannada Wiktionary-wordmark
&lt;/gallery&gt;

'''ಮುಕ್ತ ವಿಶ್ವಕೋಶ'''ವು '''ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ''' ಪದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಲೋಗೋವನ್ನು '''ಮುಕ್ತ ವಿಶ್ವಕೋಶ''' ಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸಲು ನಾನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತೇನೆ. --&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೧೪:೨೩, ೩೦ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೪ (IST)

=== Discussion/ಚರ್ಚೆ ===
* free encyclopedia ಈ ಪದಕ್ಕೆ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಈಗ ಸಿಗುವ ಅರ್ಥ ಮುಕ್ತ ವಿಶ್ವಕೋಶ.  ಆದರೆ ಈ ಹಿಂದೆ ಯಾಕೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶವೆಂದು ಬಂತು?  ಕನ್ನಡದ ಯಥಾನುತೂಪ ತುಳುವಿನಲ್ಲೂ ಸೊಸಂತ್ರೊವೆಂದು ಇದೆ. ‍free ಪದವು freedom ಆಯಿತೋ! freedom ಪದಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಅರ್ಥವಿದೆ. dom ಬಿಟ್ಟು free ಉಳಿಸಿ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಯಿತೋ!  ಮುಕ್ತವೆಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನನ್ನ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿದೆ.--[[ಸದಸ್ಯ:Vishwanatha Badikana|Vishwanatha Badikana]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vishwanatha Badikana|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೭:೩೧, ೩೦ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೪ (IST)
* {{Support}} - ನನ್ನ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿದೆ. ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತ ಎಂದೇ ಇದ್ದುದು. ಅದು ಯಾವಾಗ ಬದಲಾದುದು ಎಂದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.-[[ಸದಸ್ಯ:Pavanaja|ಪವನಜ ಯು. ಬಿ.]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Pavanaja|ಚರ್ಚೆ]])
* {{Support}} - --[[ಸದಸ್ಯ:Vikashegde|ವಿಕಾಸ್ ಹೆಗಡೆ&amp;#124; Vikas Hegde]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vikashegde|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೨:೦೬, ೧ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
* {{Support}} [[ಸದಸ್ಯ:Ashay vb|Ashay vb]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Ashay vb|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೨:೦೦, ೮ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
{{section resolved|1=--&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೨೦:೪೧, ೧೬ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)}}

== Invitation to Participate in the Wikimedia SAARC Conference Community Engagement Survey ==

Dear Community Members,

I hope this message finds you well. Please excuse the use of English; we encourage translations into your local languages to ensure inclusivity.

We are conducting a Community Engagement Survey to assess the sentiments, needs, and interests of South Asian Wikimedia communities in organizing the inaugural Wikimedia SAARC Regional Conference, proposed to be held in Kathmandu, Nepal.

This initiative aims to bring together participants from eight nations to collaborate towards shared goals. Your insights will play a vital role in shaping the event's focus, identifying priorities, and guiding the strategic planning for this landmark conference.

Survey Link: https://forms.gle/en8qSuCvaSxQVD7K6

We kindly request you to dedicate a few moments to complete the survey. Your feedback will significantly contribute to ensuring this conference addresses the community's needs and aspirations.

Deadline to Submit the Survey: 20 January 2025

Your participation is crucial in shaping the future of the Wikimedia SAARC community and fostering regional collaboration. Thank you for your time and valuable input.

Warm regards,&lt;br&gt;
[[:m:User:Biplab Anand|Biplab Anand]]
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Biplab_Anand/lists&amp;oldid=28074658 --&gt;

== A2K Monthly Report – December 2024 ==

[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,

Happy 2025! We are thrilled to share with you the December edition of the CIS-A2K Newsletter, showcasing our initiatives and achievements from the past month. In this issue, we offer a detailed recap of key events, collaborative projects, and community engagement efforts. Additionally, we provide a preview of the exciting plans we have in store for the upcoming month. Stay connected with our dynamic community as we celebrate the progress we’ve made together!

; In the Limelight: Santali Food Festival

; Dispatches from A2K 
; Monthly Recap

* Learning hours Call
* Indic Wikimedia Hackathon 2024
* Santali Food Festival

; Coming Soon - Upcoming Activities
* She Leads Bootcamp

You can access the newsletter [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/December 2024|here]].
&lt;br /&gt;&lt;small&gt;To subscribe or unsubscribe to this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]]. &lt;/small&gt;

Warm regards,
CIS-A2K Team 
[[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೨:೪೧, ೧೨ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe/VP&amp;oldid=23719485 --&gt;

== Open Community Call - [[:m:Expressions of Interest to host Wikimania 2027 in India: Initial conversation|Expressions of Interest to host Wikimania 2027 in India]] ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

''{{int:please-translate}}''

Dear Wikimedians, 

Happy 2025.. 😊

As you must have seen, members from Wikimedians of Kerala and Odia Wikimedia User Groups initiated preliminary discussions around submitting an Expression of Interest (EoI) to have Wikimania 2027 in India. You can find out more on the [[:m:Expressions of Interest to host Wikimania 2027 in India: Initial conversation|Meta Page]]. 
 
Our aim is to seek input and assess the overall community sentiment and thoughts from the Indian community before we proceed further with the steps involved in submitting the formal EOI. 
 
As part of the same, we are hosting an '''open community call regarding India's Expression of Interest (EOI) to host Wikimania 2027'''. This is an opportunity to gather your valuable feedback, opinions, and suggestions to shape a strong and inclusive proposal.

* 📅 Date: Wednesday, January 15th 2025  
* ⏰ Time: 7pm-8pm IST 
* 📍 Platform: https://meet.google.com/sns-qebp-hck
 
Your participation is key to ensuring the EOI reflects the collective aspirations and potential of the vibrant South Asian community. 
 
Let’s join together to make this a milestone event for the Wikimedia movement in South Asia. 
 
We look forward to your presence! 
&lt;br&gt;
Warm regards,
&lt;br&gt;
[[:m:Wikimedians of Kerala|Wikimedians of Kerala]] and [[:m:Odia Wikimedians User Group|Odia Wikimedians]] User Group's
&lt;br&gt;
This message was sent with [[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) by [[m:User:Gnoeee|Gnoeee]] ([[m:User_talk:Gnoeee|talk]]) at ೧೧:೨೫, ೧೪ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Gnoeee@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Indic_VPs&amp;oldid=28100038 --&gt;

== Launching! Join Us for Wiki Loves Ramadan 2025! ==

Dear All,

We’re happy to announce the launch of [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|Wiki Loves Ramadan 2025]], an annual international campaign dedicated to celebrating and preserving Islamic cultures and history through the power of Wikipedia. As an active contributor to the Local Wikipedia, you are specially invited to participate in the launch. 

This year’s campaign will be launched for you to join us write, edit, and improve articles that showcase the richness and diversity of Islamic traditions, history, and culture.

* Topic: [[m:Event:Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch|Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch]]
* When: Jan 19, 2025 
* Time: 16:00 Universal Time UTC and runs throughout Ramadan (starting February 25, 2025).
* Join Zoom Meeting: https://us02web.zoom.us/j/88420056597?pwd=NdrpqIhrwAVPeWB8FNb258n7qngqqo.1 
* Zoom meeting hosted by [[m:Wikimedia Bangladesh|Wikimedia Bangladesh]]

To get started, visit the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|campaign page]] for details, resources, and guidelines: Wiki Loves Ramadan 2025.

Add [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Participant|your community here]], and organized Wiki Loves Ramadan 2025 in your local language.

Whether you’re a first-time editor or an experienced Wikipedian, your contributions matter. Together, we can ensure Islamic cultures and traditions are well-represented and accessible to all.

Feel free to invite your community and friends too. Kindly reach out if you have any questions or need support as you prepare to participate.

Let’s make Wiki Loves Ramadan 2025 a success!

For the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Team|International Team]] ೧೭:೩೮, ೧೬ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&amp;oldid=27568454 --&gt;

== New Wikimedia Campaign Launching Tomorrow: Indic Writing Systems Campaign 2025 ==

Dear Wikimedians,

We are excited to announce the launch of the [[:d:Wikidata:WikiProject Writing Systems/Indic writing systems campaign 2025|Indic writing systems campaign 2025]], which will take place from 23 January 2025 (World Endangered Writing Day) to 21 February 2025 (International Mother Language Day). This initiative is part of the ongoing efforts of [[:d:Wikidata:WikiProject Writing Systems|WikiProject writing Systems]] to raise awareness about the documentation and revitalization of writing systems, many of which are currently underrepresented or endangered.

Representatives from important organizations that work with writing systems, such as Endangered Alphabets and the Script Encoding Initiative, support the campaign. The campaign will feature two primary activities focused on the [[:d:Wikidata:WikiProject Writing Systems/Indic writing systems campaign 2025/Lists|list of target scripts]]:

* '''Wikidata Labelathon''': A focused effort to improve and expand the information related to South Asian scripts on Wikidata.

* '''Wikipedia Translatathon''': A collaborative activity aimed at enhancing the coverage of South Asian writing systems and their cultural significance on Wikipedia.


We are looking for local organizers to engage their respective communities. If you are interested in organizing, kindly sign-up [[:d:Wikidata:WikiProject Writing Systems/Indic writing systems campaign 2025/Local Organizers|here]]. We also encourage all Indic Wikimedians to [[:d:Wikidata:WikiProject Writing Systems/Indic writing systems campaign 2025/Participate|join us]] in this important campaign to help document and celebrate the diverse writing systems of South Asia. 


Thank you for your support, and we look forward to your active participation. 


Regards [[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೨:೫೯, ೨೨ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
Navya sri Kalli
&lt;!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&amp;oldid=22433435 --&gt;

== Universal Code of Conduct annual review: provide your comments on the UCoC and Enforcement Guidelines ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.

I am writing to you to let you know the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines is open now. You can make suggestions for changes through 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]].

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].

Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) ೦೬:೪೧, ೨೪ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27746256 --&gt;

== Changes to abuse filter ==

I have updated abuse filters on this wiki
* [[ವಿಶೇಷ:AbuseFilter/10]] - added additional restriction to tag edits which contain more than 85% of english text
* [[ವಿಶೇಷ:AbuseFilter/9]] - restrict non logged users from editing Help and Wikipedia namespace due excessive recent vandalism
--&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೦೯:೦೨, ೨೪ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)

== Feminism and Folklore 2025 starts soon ==

&lt;div style=&quot;border:8px maroon ridge;padding:6px;&gt;

[[File:Feminism and Folklore 2025 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;center&gt;''{{int:please-translate}}''&lt;/center&gt;

Dear Wiki Community,

You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025]]''' writing competition from February 1, 2025, to March 31, 2025 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
 
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
 
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta project page]].

This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']

Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2025|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
 
We look forward to your immense coordination.
 
Thank you and Best wishes,

'''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025 International Team]]'''

::::Stay connected [[File:B&amp;W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]]&amp;nbsp; [[File:B&amp;W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]

&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
--[[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೮:೦೬, ೨೯ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)

== Wiki Loves Folklore is back! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

{{int:please-translate}}

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]

Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore 2025]]''' an international media contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.

You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&amp;campaign=wlf_2025 submitting] them in this commons contest.

You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.

Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2025|project Talk page]] if you need any assistance. 

'''Kind regards,'''

'''Wiki loves Folklore International Team'''
--[[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೮:೦೬, ೨೯ ಜನವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&amp;oldid=26503019 --&gt;

== Reminder: first part of the annual UCoC review closes soon ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.

This is a reminder that the first phase of the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines will be closing soon. You can make suggestions for changes through [[d:Q614092|the end of day]], 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. After review of the feedback, proposals for updated text will be published on Meta in March for another round of community review. 

Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) ೦೬:೧೮, ೩ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28198931 --&gt;

== Admin rights request ==
ವರ್ಗ ಸ್ಥಳಾಂತರ ಬೃಹತ್ ಸಂಪಾದನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ನಿರ್ವಾಹಕ ಹಕ್ಕುಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ, ಇದಕ್ಕೆ suppressredirect ಬಳಕೆದಾರ ಹಕ್ಕು ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ, ನಿರ್ವಾಹಕರು suppressredirect ಬಿಡದೆ ಪುಟವನ್ನು ಸರಿಸಬಹುದು, ನಾನು ಈಗಾಗಲೇ ಇನ್ನೊಂದು ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ವಿಶೇಷ%3AContributions&amp;target=~aanzx&amp;namespace=all&amp;tagfilter=OAuth+CID%3A+4664&amp;start=2025-02-10&amp;end=&amp;limit=50 ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ, ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಸಂಪಾದನೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಾನು ಈ ಖಾತೆಯನ್ನು ಬಳಸಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. [[ವಿಕಿಪೀಡಿಯ:ನಿರ್ವಾಹಕ_ಮನವಿ_ಪುಟ#Anzx-ooo_(admin_rights)]] ಪುಟದಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಸಿ.&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver; padding:4px; background: ivory; font-weight:bold;&quot;&gt; [[User:Anzx-ooo|★ Anoop / ಅನೂಪ್]] &lt;sup&gt;[[User talk:Anzx-ooo|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]]&lt;/sup&gt;&lt;sub&gt;[[Special:Contributions/Anzx-ooo|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/sub&gt;&lt;/span&gt; ೧೧:೨೦, ೧೨ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)

== A2K Monthly Newsletter – January 2025 ==

Dear Wikimedians,

We are delighted to share the January edition of the CIS-A2K Newsletter, highlighting our initiatives and accomplishments from the past month. This issue features a detailed recap of key events, collaborative projects, and community engagement efforts. Plus, get a sneak peek at the exciting plans we have for the upcoming month. Let’s continue strengthening our community and celebrating our collective progress!

;In the Limelight

* Wikipedia and Wikimedia Commons App Usage in India: Key Insights and Challenges

;Dispatches from A2K

;Monthly Highlights
* Learning Hours Call
* She Leads Bootcamp 2025
* Wikisource Reader App

; Coming Soon – Upcoming Activities
* Participation in Wikisource Conference
* Second Iteration of She Leads

Please read the full newsletter [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/January 2025|here]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;To subscribe or unsubscribe to this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]]. &lt;/small&gt;

Looking forward to another impactful year ahead!

Regards,
CIS-A2K Team [[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೦:೦೪, ೧೨ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe/VP&amp;oldid=28096022 --&gt;

== ಹೊಸ ಟೆಂಪ್ಲೇಟು ಇಂಪೋರ್ಟ್ ಮಾಡಲು ಕೋರಿಕೆ ==

[[ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Constitution of India]] ಅನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಇಂಪೋರ್ಟ್ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಕೋರಿಕೆ.  [[ಸದಸ್ಯ:ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೭:೫೪, ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)

:{{inprogress}}. &lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver; padding:4px; background: ivory; font-weight:bold;&quot;&gt; [[User:Anzx-ooo|★ Anoop / ಅನೂಪ್]] &lt;sup&gt;[[User talk:Anzx-ooo|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]]&lt;/sup&gt;&lt;sub&gt;[[Special:Contributions/Anzx-ooo|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/sub&gt;&lt;/span&gt; ೦೯:೩೫, ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
:{{done}}, @[[ಸದಸ್ಯ:ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] {{t|ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ}}. --&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೧೦:೨೮, ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)

== Adding Confirmed users usergroup ==

[[ವಿಕಿಪೀಡಿಯ:Confirmed_Users|Confirmed_Users]] a new user group will be added to avoid ratelimit issues during offline events.--&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೧೦:೪೨, ೧೮ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)

:group is active now on this wiki.--&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೨೧:೨೮, ೧೯ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)

== Disable Mint translation on Kannada Wikipedia  ==

Hello, I am writing here to discuss disabling Mint translation model from content translation as it providing faulty translation and references are not being rendered in translation, Also remove Yandex translation as it seems redundant at the moment because of faulty translation. --&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೧೫:೨೭, ೨೦ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)

*{{support}}--[[ಸದಸ್ಯ:Vikashegde|ವಿಕಾಸ್ ಹೆಗಡೆ&amp;#124; Vikas Hegde]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vikashegde|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೫:೧೪, ೪ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೫ (IST)

=== Discussion ===

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt; Upcoming Language Community Meeting (Feb 28th, 14:00 UTC) and Newsletter&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Hello everyone!
[[File:WP20Symbols WIKI INCUBATOR.svg|right|frameless|150x150px|alt=An image symbolising multiple languages]]
We’re excited to announce that the next '''Language Community Meeting''' is happening soon, '''February 28th at 14:00 UTC'''! If you’d like to join, simply sign up on the '''[[mw:Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#28_February_2025|wiki page]]'''.

This is a participant-driven meeting where we share updates on language-related projects, discuss technical challenges in language wikis, and collaborate on solutions. In our last meeting, we covered topics like developing language keyboards, creating the Moore Wikipedia, and updates from the language support track at Wiki Indaba.

'''Got a topic to share?''' Whether it’s a technical update from your project, a challenge you need help with, or a request for interpretation support, we’d love to hear from you! Feel free to '''reply to this message''' or add agenda items to the document '''[[etherpad:p/language-community-meeting-feb-2025|here]]'''.

Also, we wanted to highlight that the sixth edition of the Language &amp; Internationalization newsletter (January 2025) is available here: [[:mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January]]. This newsletter provides updates from the October–December 2024 quarter on new feature development, improvements in various language-related technical projects and support efforts, details about community meetings, and ideas for contributing to projects. To stay updated, you can subscribe to the newsletter on its wiki page: [[:mw:Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter]].

We look forward to your ideas and participation at the language community meeting, see you there!
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; ೧೩:೫೯, ೨೨ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28217779 --&gt;

== Universal Code of Conduct annual review: proposed changes are available for comment ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.

I am writing to you to let you know that [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|proposed changes]] to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter]] are open for review. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|You can provide feedback on suggested changes]]''' through the [[d:Q614092|end of day]] on Tuesday, 18 March 2025. This is the second step in the annual review process, the final step will be community voting on the proposed changes.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find relevant links about the process on the UCoC annual review page on Meta]].

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].

Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ೦೦:೨೧, ೮ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೫ (IST)

&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28307738 --&gt;

== An improved dashboard for the Content Translation tool ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
{{Int:hello}} Wikipedians,

Apologies as this message is not in your language, {{Int:please-translate}}.

The [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Language_and_Product_Localization|Language and Product Localization team]] has improved the [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&amp;filter-type=automatic&amp;filter-id=previous-edits&amp;active-list=suggestions&amp;from=en&amp;to=es Content Translation dashboard] to create a consistent experience for all contributors using mobile and desktop devices. The improved translation dashboard allows all logged-in users of the tool to enjoy a consistent experience regardless of their type of device.

With a harmonized experience, logged-in desktop users now have access to the capabilities shown in the image below.
[[file:Content_Translation_new-dashboard.png|alt=|center|thumb|576x576px|Notice that in this screenshot, the new dashboard allows: Users to adjust suggestions with the &quot;For you&quot; and &quot;...More&quot; buttons to select general topics or community-created collections (like the example of Climate topic).  Also, users can use translation to create new articles (as before) and expand existing articles section by section. You can see how suggestions are provided in the new dashboard  in two groups (&quot;Create new pages&quot; and &quot;Expand with new sections&quot;)-one for each activity.]]
[[File:Content_Translation_dashboard_on_desktop.png|alt=|center|thumb|577x577px|In the current dashboard, you will notice that you can't adjust suggestions to select topics or community-created collections. Also, you can't expand on existing articles by translating new sections.]]
We will implement [[mw:Special:MyLanguage/Content translation#Improved translation experience|this improvement]] on your wiki '''on Monday, March 17th, 2025''' and remove the current dashboard '''by May 2025'''.
Please reach out with any questions concerning the dashboard in this thread. 

Thank you!

On behalf of the Language and Product Localization team.
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]]&lt;/bdi&gt; ೦೮:೨೬, ೧೩ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:UOzurumba_(WMF)/sandbox_CX_Unified_dashboard_announcement_list_1&amp;oldid=28382282 --&gt;

== ನಿಮ್ಮ ವಿಕಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಓದಲು-ಮಾತ್ರ ಲಭ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ ==

&lt;section begin=&quot;server-switch&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;

[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|ಸಂದೇಶವನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಓದಲು ಈ ಕೊಂಡಿ ನೋಡಿ]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-Tech%2FServer+switch&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]

[[foundation:|ವಿಕಿಮೀಡಿಯಾ ಫೌಂಡೇಶನ್]] ತನ್ನ ಡೇಟಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಇತರೆ ವಿಕಿಮೀಡಿಯಾ ವಿಕಿಗಳು ವಿಕೋಪಗಳ ನಂತರವೂ ಆನ್ಲೈನ್ ನಲ್ಲಿ ಇರುವವೆಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಪೂರ್ಣ ಸಂಚಾರವು '''{{#time:j xg|2025-03-19|kn}}''' ಕ್ಕೆ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ. ಪರೀಕ್ಷೆಯು '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2025-03-19T14:00|en}} {{#time:H:i e|2025-03-19T14:00}}]''' ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.

[[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|ಮೀಡಿಯಾ ವಿಕಿ]]ಯಲ್ಲಿನ ಕೆಲ ಮಿತಿಗಳಿಂದಾಗಿ, ಈ ವರ್ಗಾವಣೆಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಪಾದನೆಗಳು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಈ ಅಡ್ಡಿಗಾಗಿ ನಾವು ಕ್ಷಮೆ ಕೋರುತ್ತೇವೆ, ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಲು ನಾವು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. 

ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆಯುವ 30 ನಿಮಿಷಗಳ ಮೊದಲು ಎಲ್ಲಾ ವಿಕಿಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾನರ್ ಅನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಈ ಬ್ಯಾನರ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. 

'''ನೀವು ಈ ಸಣ್ಣ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ವಿಕಿಗಳನ್ನು ಓದಬಹುದು, ಆದರೆ ಸಂಪಾದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.'''

*ನೀವು ಒಂದು ಗಂಟೆಯವರೆಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.{{#time:l j xg Y|2025-03-19|kn}}
*ನೀವು ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಂಪಾದನೆ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಉಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಲ್ಲಿ, ನಿಮಗೆ ಒಂದು ದೋಷ ಸಂದೇಶ ಗೋಚರವಾಗುವುದು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸಂಪಾದನೆಯೂ ಅಳಿಸಿ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆಶಿಸುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ನಾವು ಇದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಒಂದೊಮ್ಮೆ ನೀವು ದೋಷ ಸಂದೇಶ ಕಂಡರೆ, ದಯವಿಟ್ಟು ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗುವವರೆಗೆ ಕಾಯಿರಿ. ನಂತರ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸಂಪಾದನೆ ಉಳಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ, ನಾವು ನಿಮ್ಮ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಒಂದು ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂದು ಸಲಹೆಕೊಡುತ್ತೇವೆ.

''ಇತರೆ ಪರಿಣಾಮಗಳು:''

*ಹಿಂಬದಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿರುವವು ಮತ್ತು ಕೆಲವನ್ನು ಕೈ ಬಿಡಲಾಗುವುದು. ಕೆಂಪು ಕೊಂಡಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯದಂತೆ ತಕ್ಷಣ ಅಪ್ಡೇಟ್ ಆಗದೆ ಇರಬಹುದು. ನೀವು ಯಾವುದೇ ಬೇರೆಡೆ ಕೊಂಡಿ ಹೊಂದಿದ ಲೇಖನ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರೆ, ಆ ಕೊಂಡಿ ಸಹಜಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಕೆಂಪು ಉಳಿಯುವುದು. ಕೆಲ ಉದ್ದ-ಓಡುವ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್ ಗಳು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುವುದು.
* ಇತರ ಯಾವುದೇ ವಾರದಂತೆ ಕೋಡ್ ನಿಯೋಜನೆಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಾವು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತೇವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ನಂತರ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕೇಸ್-ಬೈ-ಕೇಸ್ ಕೋಡ್ ಫ್ರೀಜ್‌ಗಳು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|ಗಿಟ್‌ಲ್ಯಾಬ್]]  ಸುಮಾರು 90 ನಿಮಿಷಗಳವರೆಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ.

ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮುಂದೂಡಬಹುದು. ನೀವು [[wikitech:Switch_Datacenter|wikitech.wikimedia.org ನಲ್ಲಿ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಓದಬಹುದು]]. ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುವುದು 

'''ದಯವಿಟ್ಟು ಈ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಸಮುದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ.'''&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;server-switch&quot;/&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; ೦೪:೪೫, ೧೫ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&amp;oldid=28307742 --&gt;

== &quot;ನ್ಯಾಷನಲ್ ಎಜುಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಕರ್ನಾಟಕ&quot; ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಲೇಖನ ==

ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಲ್ಲಿ &quot;ನ್ಯಾಷನಲ್ ಎಜುಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಕರ್ನಾಟಕ&quot; ಅಥವಾ &quot;ದಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕಾಲೇಜ್&quot; ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಲೇಖನವಿದೆಯೇ ಎಂದು ಯಾರಾದರೂ ನನಗೆ ತಿಳಿಸಬಹುದೇ?  ಅವರ ವೆಬ್ಸೈಟ್ನಿಂದ, &quot;ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದರ್ಶಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ 1917 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಎಜುಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಕರ್ನಾಟಕ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಹದಿನೇಳು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕಾಲೇಜು ಒಂದಾಗಿದೆ.&quot; ಇದು ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ [[ಎಚ್ ನರಸಿಂಹಯ್ಯ]] (?) [[ಸದಸ್ಯ:Saiphani02|Saiphani02]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Saiphani02|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೦:೧೫, ೨೮ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೫ (IST)

:ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ, ದಯವಿಟ್ಟು ರಚಿಸಿ. --&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೨೧:೦೬, ೨೮ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೫ (IST)
::ನಾನು ವಿಕಿಡೇಟಾ ಐಟಂಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಹುಡುಕಾಟವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಯಾವುದೇ ಪುಟಗಳಿವೆಯೇ ಎಂದು ಆಶ್ಚರ್ಯ ಪಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ನನಗೆ ಕನ್ನಡ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಧನ್ಯವಾದಗಳು. [[ಸದಸ್ಯ:Saiphani02|Saiphani02]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Saiphani02|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೧:೩೭, ೨೮ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೫ (IST)

== Final proposed modifications to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter now posted ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
The proposed modifications to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines]] and the U4C Charter [[m:Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Proposed_Changes|are now on Meta-wiki for community notice]] in advance of the voting period. This final draft was developed from the previous two rounds of community review. Community members will be able to vote on these modifications starting on 17 April 2025. The vote will close on 1 May 2025, and results will be announced no later than 12 May 2025. The U4C election period, starting with a call for candidates, will open immediately following the announcement of the review results. More information will be posted on [[m:Special:MyLanguage//Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election|the wiki page for the election]] soon.

Please be advised that this process will require more messages to be sent here over the next two months. 

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) ೦೭:೩೪, ೪ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28469465 --&gt;

== Editing contest about Norway ==
Hello! Please excuse me from writing in English. If this post should be posted on a different page instead, please feel free to move it (or tell me to move it).

I am Jon Harald Søby from the Norwegian Wikimedia chapter, [[wmno:|Wikimedia Norge]]. During the month of April, we are holding [[:no:Wikipedia:Konkurranser/Månedens konkurranse/2025-04|an editing contest]] about India on the Wikipedias in [[:nb:|Norwegian Bokmål]], [[:nn:|Norwegian Nynorsk]], [[:se:|Northern Sámi]] and [[:smn:|Inari Sámi]]̩, and we had the idea to also organize an &quot;inverse&quot; contest where contributors to Indian-language Wikipedias can write about Norway and Sápmi.

Therefore, I would like to invite interested participants from the Kannada-language Wikipedia (it doesn't matter if you're from India or not) to join the contest by visiting [[:no:Wikipedia:Konkurranser/Månedens konkurranse/2025-04/For Indians|this page in the Norwegian Bokmål Wikipedia]] and following the instructions that are there.

Hope to see you there! [[ಸದಸ್ಯ:Jon Harald Søby (WMNO)|Jon Harald Søby (WMNO)]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Jon Harald Søby (WMNO)|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೫:೫೦, ೪ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೫ (IST)

:Thank you [[User:Jon Harald Søby (WMNO)]] , will sure let others know of competition. --&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid grey;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:~aanzx|~aanzx]] · [[user_talk:~aanzx|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/~aanzx|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೧೧:೫೩, ೫ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೫ (IST)

== Invitation for the next South Asia Open Community Call (SAOCC) with a focus on WMF's Annual Plans (27th April, 2025) ==

Dear All,

The [[:m:South Asia Open Community Call|South Asia Open Community Call (SAOCC)]] is a monthly call where South Asian communities come together to participate, share community activities, receive important updates and ask questions in the moderated discussions. 

The next SAOCC is scheduled for 27th April, 6:00 PM-7:00 PM (1230-1330 UTC) and will have a section with representatives from WMF who will be sharing more about their [[:m:Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Global Trends|Annual Plans]] for the next year, in addition to Open Community Updates. 

We request you all to please attend the call and you can find the joining details [https://meta.wikimedia.org/wiki/South_Asia_Open_Community_Call#27_April_2025 here]. 

Thank you! [[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೩:೫೫, ೧೪ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_Gill/lists/Indic_VPs&amp;oldid=28543211 --&gt;

== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025: Invitation ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:UCDM 2025 general.png|180px|right]]
{{int:please-translate}}

Hello, dear Wikipedians!&lt;br/&gt;

[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the fifth edition of writing challenge &quot;'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''&quot;, which lasts from '''14th April''' until '''16th May 2025'''. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design, and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contributions in every language! 

The most active contesters will receive prizes.

If you are interested in coordinating long-term community engagement for the campaign and becoming a local ambassador, we would love to hear from you! Please let us know your interest.
&lt;br/&gt;

We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:OlesiaLukaniuk (WMUA)|OlesiaLukaniuk (WMUA)]] ([[:m:User talk:OlesiaLukaniuk (WMUA)|talk]])
&lt;/div&gt;

೨೧:೪೧, ೧೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:Hide on Rosé@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:OlesiaLukaniuk_(WMUA)/list_of_wikis&amp;oldid=28552112 --&gt;

== Vote now on the revised UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines (&quot;UCoC EG&quot;) and the UCoC's Coordinating Committee Charter is open now through the end of 1 May (UTC) ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Voter_information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review of the EG and Charter was planned and implemented by the U4C. Further information will be provided in the coming months about the review of the UCoC itself. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

In cooperation with the U4C -- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) ೦೬:೦೪, ೧೭ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28469465 --&gt;

== Sub-referencing: User testing ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|400px|right]]
&lt;small&gt;''Apologies for writing in English, please help us by providing a translation below''&lt;/small&gt;

Hi I’m Johannes from [[:m:Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]'s [[:m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes team]]. We are making great strides with the new [[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|sub-referencing feature]] and we’d love to invite you to take part in two activities to help us move this work further:

#'''Try it out and share your feedback'''
#:[[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing# Test the prototype|Please try]] the updated ''wikitext'' feature [https://en.wikipedia.beta.wmflabs.org/wiki/Sub-referencing on the beta wiki] and let us know what you think, either [[:m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|on our talk page]] or by [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/talktotechwish booking a call] with our UX researcher. 
#'''Get a sneak peak and help shape the ''Visual Editor'' user designs'''
#:Help us test the new design prototypes by participating in user sessions – [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/gxk0taud/apply sign up here to receive an invite]. We're especially hoping to speak with people from underrepresented and diverse groups. If that's you, please consider signing up! No prior or extensive editing experience is required. User sessions will start ''May 14th''.

We plan to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We’ll reach out to wikis for piloting in time for deployments. Creators and maintainers of reference-related tools and templates will be contacted beforehand as well.

Thank you very much for your support and encouragement so far in helping bring this feature to life! &lt;/div&gt; &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]])&lt;/bdi&gt; ೨೦:೩೩, ೨೮ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:Johannes Richter (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&amp;oldid=28628657 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Vote on proposed modifications to the UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter closes on 1 May 2025 at 23:59 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025/Voter information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.

The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community in your language, as appropriate, so they can participate as well.

In cooperation with the U4C -- &lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) ೦೯:೧೧, ೨೯ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೫ (IST)&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28618011 --&gt;

== We will be enabling the new Charts extension on your wiki soon! ==

''(Apologies for posting in English)''

Hi all! We have good news to share regarding the ongoing problem with graphs and charts affecting all wikis that use them.

As you probably know, the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|old Graph extension]] was disabled in 2023 [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/EWL4AGBEZEDMNNFTM4FRD4MHOU3CVESO/|due to security reasons]]. We’ve worked in these two years to find a solution that could replace the old extension, and provide a safer and better solution to users who wanted to showcase graphs and charts in their articles. We therefore developed the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Charts extension]], which will be replacing the old Graph extension and potentially also the [[:mw:Extension:EasyTimeline|EasyTimeline extension]].

After successfully deploying the extension on Italian, Swedish, and Hebrew Wikipedia, as well as on MediaWiki.org, as part of a pilot phase, we are now happy to announce that we are moving forward with the next phase of deployment, which will also include your wiki.

The deployment will happen in batches, and will start from '''May 6'''. Please, consult [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|our page on MediaWiki.org]] to discover when the new Charts extension will be deployed on your wiki. You can also [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|consult the documentation]] about the extension on MediaWiki.org.

If you have questions, need clarifications, or just want to express your opinion about it, please refer to the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension_talk:Chart/Project|project’s talk page on Mediawiki.org]], or ping me directly under this thread. If you encounter issues using Charts once it gets enabled on your wiki, please report it on the [[:mw:Extension_talk:Chart/Project|talk page]] or at [[phab:tag/charts|Phabricator]].

Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|User:Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|talk]]) ೨೦:೩೮, ೬ ಮೇ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&amp;oldid=28663781 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Call for Candidates for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
The results of voting on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter is [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025#Results|available on Meta-wiki]].

You may now [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025/Candidates|submit your candidacy to serve on the U4C]] through 29 May 2025 at 12:00 UTC. Information about [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|eligibility, process, and the timeline are on Meta-wiki]]. Voting on candidates will open on 1 June 2025 and run for two weeks, closing on 15 June 2025 at 12:00 UTC.

If you have any questions, you can ask on [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|the discussion page for the election]]. -- in cooperation with the U4C, &lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|ಚರ್ಚೆ]])&lt;/bdi&gt; ೦೩:೩೭, ೧೬ ಮೇ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28618011 --&gt;

== RfC ongoing regarding Abstract Wikipedia (and your project) ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
''(Apologies for posting in English, if this is not your first language)''

Hello all! We opened a discussion on Meta about a very delicate issue for the development of [[:m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]]: where to store the abstract content that will be developed through functions from Wikifunctions and data from Wikidata. Since some of the hypothesis involve your project, we wanted to hear your thoughts too. 

We want to make the decision process clear: we do not yet know which option we want to use, which is why we are consulting here. We will take the arguments from the Wikimedia communities into account, and we want to consult with the different communities and hear arguments that will help us with the decision. The decision will be made and communicated after the consultation period by the Foundation.

You can read the various hypothesis and have your say at [[:m:Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|&lt;span class=&quot;signature-talk&quot;&gt;{{int:Talkpagelinktext}}&lt;/span&gt;]]) ೨೦:೫೬, ೨೨ ಮೇ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&amp;oldid=28768453 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 Selection &amp; Call for Questions&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear all,

This year, the term of 2 (two) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats.

The Elections Committee will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Governance Committee, composed of trustees who are not candidates in the 2025 community-and-affiliate-selected trustee selection process (Raju Narisetti, Shani Evenstein Sigalov, Lorenzo Losa, Kathy Collins, Victoria Doronina and Esra’a Al Shafei) [3], is tasked with providing Board oversight for the 2025 trustee selection process and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4].

Here are the key planned dates:

* May 22 – June 5: Announcement (this communication) and call for questions period [6]
* June 17 – July 1, 2025: Call for candidates
* July 2025: If needed, affiliates vote to shortlist candidates if more than 10 apply [5]
* August 2025: Campaign period
* August – September 2025: Two-week community voting period
* October – November 2025: Background check of selected candidates
* Board’s Meeting in December 2025: New trustees seated

Learn more about the 2025 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on this Meta-wiki page [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025|[link]]].

'''Call for Questions'''

In each selection process, the community has the opportunity to submit questions for the Board of Trustees candidates to answer. The Election Committee selects questions from the list developed by the community for the candidates to answer. Candidates must answer all the required questions in the application in order to be eligible; otherwise their application will be disqualified. This year, the Election Committee will select 5 questions for the candidates to answer. The selected questions may be a combination of what’s been submitted from the community, if they’re alike or related. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates|[link]]]

'''Election Volunteers'''

Another way to be involved with the 2025 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this Meta-wiki page [[m:Wikimedia_Foundation_elections/2025/Election_volunteers|[link].]]

Thank you!

[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Results

[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter

[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Resolution:Committee_Membership,_December_2024

[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles

[5] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/FAQ

[6] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates

Best regards,

Victoria Doronina

Board Liaison to the Elections Committee

Governance Committee&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೮:೩೭, ೨೮ ಮೇ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28618011 --&gt;

== Update from A2K team: May 2025 ==

Hello everyone,

We’re happy to share that the ''Access to Knowledge'' (A2K) program has now formally become part of the '''Raj Reddy Centre for Technology and Society''' at '''IIIT-Hyderabad'''. Going forward, our work will continue under the name [[:m:IIITH-OKI|Open Knowledge Initiatives]].

The new team includes most members from the former A2K team, along with colleagues from IIIT-H already involved in Wikimedia and Open Knowledge work. Through this integration, our commitment to partnering with Indic Wikimedia communities, the GLAM sector, and broader open knowledge networks remains strong and ongoing. Learn more at our Team’s page on Meta-Wiki.

We’ll also be hosting an open session during the upcoming [[:m:South Asia Open Community Call|South Asia Open Community Call]] on 6 - 7 pm, and we look forward to connecting with you there.

Thanks for your continued support! Thank you 

Pavan Santhosh,

On behalf of the Open Knowledge Initiatives Team.
&lt;!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_Gill/lists/Indic_VPs&amp;oldid=28543211 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;  Upcoming Deployment of the CampaignEvents Extension&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Hello everyone,  

''(Apologies for posting in English if English is not your first language. Please help translate to your language.)''

The Campaigns Product Team is planning a global deployment of the '''[[:mw:Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]]''' to all Wikipedias, including this wiki, during the '''week of June 23rd'''.

This extension is designed to help organizers plan and manage events, WikiProjects, and other on-wiki collaborations - and to make these efforts more discoverable.

The three main features of this extension are:

* '''[[:m:Event_Center/Registration|Event Registration]]''': A simple way to sign up for events on the wiki.
*  '''[[:m:CampaignEvents/Collaboration_list|Collaboration List]]''': A global list of events and a local list of WikiProjects, accessible at '''[[:m:Special:AllEvents|Special:AllEvents]]'''.
*  '''[[:m:Campaigns/Foundation_Product_Team/Invitation_list|Invitation Lists]]''': A tool to help organizers find editors who might want to join, based on their past contributions.

'''Note''': The extension comes with a new user right called '''&quot;Event Organizer&quot;''', which will be managed by administrators on this wiki. Organizer tools like Event Registration and Invitation Lists will only work if someone is granted this right. The Collaboration List is available to everyone immediately after deployment.

The extension is already live on several wikis, including '''Meta, Wikidata, English Wikipedia''', and more ( [[m:CampaignEvents/Deployment_status#Current_Deployment_Status_for_CampaignEvents_extension| See the full deployment list]])

If you have any questions, concerns, or feedback, please feel free to share them on the [[m:Talk:CampaignEvents| extension talkpage]]. We’d love to hear from you before the rollout.

Thank you! &lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:Udehb-WMF|Udehb-WMF]] ([[User talk:Udehb-WMF|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೨:೧೭, ೨೯ ಮೇ ೨೦೨೫ (IST)&lt;/bdi&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Udehb-WMF@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Udehb-WMF/sandbox/deployment_audience&amp;oldid=28803829 --&gt;

== 📣 Announcing the South Asia Newsletter – Get Involved! 🌏 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

''{{int:please-translate}}''

Hello Wikimedians of South Asia! 👋

We’re excited to launch the planning phase for the '''South Asia Newsletter''' – a bi-monthly, community-driven publication that brings news, updates, and original stories from across our vibrant region, to one page!

We’re looking for passionate contributors to join us in shaping this initiative:

* Editors/Reviewers – Craft and curate impactful content
* Technical Contributors – Build and maintain templates, modules, and other magic on meta.
* Community Representatives – Represent your Wikimedia Affiliate or community

If you're excited to contribute and help build a strong regional voice, we’d love to have you on board!

👉 Express your interest though [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfhk4NIe3YwbX88SG5hJzcF3GjEeh5B1dMgKE3JGSFZ1vtrZw/viewform this link].

Please share this with your community members.. Let’s build this together! 💬

This message was sent with [[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) by [[m:User:Gnoeee|Gnoeee]] ([[m:User_talk:Gnoeee|talk]]) at ೨೧:೧೨, ೬ ಜೂನ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Gnoeee@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&amp;oldid=25720607 --&gt;

== Vote now in the 2025 U4C Election ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
Apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}

Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC].

Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) ೦೪:೩೦, ೧೪ ಜೂನ್ ೨೦೨೫ (IST) &lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28848819 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;
Hello all,

The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position.

This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3]

Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election.

Best regards,

Abhishek Suryawanshi&lt;br /&gt;
Chair of the Elections Committee

On behalf of the Elections Committee and Governance Committee

[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates

[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term.

[3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[ಸದಸ್ಯ:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:MediaWiki message delivery|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೩:೧೪, ೧೭ ಜೂನ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28866958 --&gt;

== ಇಮ್ಮಡಿ_ಪುಲಕೇಶಿ ೨ ಪುಟಗಳು ==

ಇಮ್ಮಡಿ_ಪುಲಕೇಶಿ ೨ ಪುಟಗಳು ಇವೆ.
https://kn.wikipedia.org/s/2irc [ಇಮ್ಮಡಿ_ಪುಲಕೇಶಿ]] 
https://kn.wikipedia.org/s/16ij [[ಇಮ್ಮಡಿ_ಪುಲಿಕೇಶಿ]]

ಎರಡನ್ನೂ ಒಂದೇ ಮಾಡುವ ಬಗೆ ತಿಳಿಸಿ. ಮರ್ಜ್ WP:MERGEINIT
[[ಸದಸ್ಯ:Gangaasoonu|Gangaasoonu]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Gangaasoonu|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೧:೧೦, ೨೬ ಜೂನ್ ೨೦೨೫ (IST)

:{{done}} --&lt;span style=&quot;text-shadow: 0 0 8px silver;  padding:4px; font-weight:bold; border: 2px solid blue;   border-radius: 5px;&quot;&gt;[[User:A826|A826]] · [[user_talk:A826|&lt;big&gt;✉&lt;/big&gt;]] · [[Special:Contributions/A826|&lt;big&gt; ©&lt;/big&gt;]]&lt;/span&gt; ೧೨:೪೦, ೨೬ ಜೂನ್ ೨೦೨೫ (IST)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Dear Wikimedia Community,

The [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee (CAC)]]  of the Wikimedia Foundation Board of Trustees assigned [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Sister Projects Task Force|the Sister Projects Task Force (SPTF)]] to update and implement a procedure for assessing the lifecycle of Sister Projects – wiki [[m:Wikimedia projects|projects supported by Wikimedia Foundation (WMF)]].

A vision of relevant, accessible, and impactful free knowledge has always guided the Wikimedia Movement. As the ecosystem of Wikimedia projects continues to evolve, it is crucial that we periodically review existing projects to ensure they still align with our goals and community capacity.

Despite their noble intent, some projects may no longer effectively serve their original purpose. '''Reviewing such projects is not about giving up – it's about responsible stewardship of shared resources'''. Volunteer time, staff support, infrastructure, and community attention are finite, and the non-technical costs tend to grow significantly as our ecosystem has entered a different age of the internet than the one we were founded in. Supporting inactive projects or projects that didn't meet our ambitions can unintentionally divert these resources from areas with more potential impact.

Moreover, maintaining projects that no longer reflect the quality and reliability of the Wikimedia name stands for, involves a reputational risk. An abandoned or less reliable project affects trust in the Wikimedia movement.

Lastly, '''failing to sunset or reimagine projects that are no longer working can make it much harder to start new ones'''. When the community feels bound to every past decision – no matter how outdated – we risk stagnation. A healthy ecosystem must allow for evolution, adaptation, and, when necessary, letting go. If we create the expectation that every project must exist indefinitely, we limit our ability to experiment and innovate.

Because of this, SPTF reviewed two requests concerning the lifecycle of the Sister Projects to work through and demonstrate the review process. We chose Wikispore as a case study for a possible new Sister Project opening and Wikinews as a case study for a review of an existing project. Preliminary findings were discussed with the CAC, and a community consultation on both proposals was recommended.

=== Wikispore ===

The [[m:Wikispore|application to consider Wikispore]] was submitted in 2019. SPTF decided to review this request in more depth because rather than being concentrated on a specific topic, as most of the proposals for the new Sister Projects are, Wikispore has the potential to nurture multiple start-up Sister Projects.

After careful consideration, the SPTF has decided '''not to recommend''' Wikispore as a Wikimedia Sister Project. Considering the current activity level, the current arrangement allows '''better flexibility''' and experimentation while WMF provides core infrastructural support. 

We acknowledge the initiative's potential and seek community input on what would constitute a sufficient level of activity and engagement to reconsider its status in the future.

As part of the process, we shared the decision with the Wikispore community and invited one of its leaders, Pharos, to an SPTF meeting.

Currently, we especially invite feedback on measurable criteria indicating the project's readiness, such as contributor numbers, content volume, and sustained community support. This would clarify the criteria sufficient for opening a new Sister Project, including possible future Wikispore re-application. However, the numbers will always be a guide because any number can be gamed.

=== Wikinews ===

We chose to review Wikinews among existing Sister Projects because it is the one for which we have observed the highest level of concern in multiple ways.

Since the SPTF was convened in 2023, its members have asked for the community's opinions during conferences and community calls about Sister Projects that did not fulfil their promise in the Wikimedia movement.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:WCNA_2024._Sister_Projects_-_opening%3F_closing%3F_merging%3F_splitting%3F.pdf &lt;nowiki&gt;[1]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee/Sister_Projects_Task_Force#Wikimania_2023_session_%22Sister_Projects:_past,_present_and_the_glorious_future%22 &lt;nowiki&gt;[2]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[3]&lt;/nowiki&gt;] Wikinews was the leading candidate for an evaluation because people from multiple language communities proposed it. Additionally, by most measures, it is the least active Sister Project, with the greatest drop in activity over the years.

While the Language Committee routinely opens and closes language versions of the Sister Projects in small languages, there has never been a valid proposal to close Wikipedia in major languages or any project in English. This is not true for Wikinews, where there was a proposal to close English Wikinews, which gained some traction but did not result in any action[https://meta.wikimedia.org/wiki/Proposals_for_closing_projects/Closure_of_English_Wikinews &lt;nowiki&gt;[4]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[5]&lt;/nowiki&gt;, see section 5] as well as a draft proposal to close all languages of Wikinews[https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Proposals_for_closing_projects/Archive_2#Close_Wikinews_completely,_all_languages? &lt;nowiki&gt;[6]&lt;/nowiki&gt;].

[[:c:File:Sister Projects Taskforce Wikinews review 2024.pdf|Initial metrics]] compiled by WMF staff also support the community's concerns about Wikinews.

Based on this report, SPTF recommends a community reevaluation of Wikinews. We conclude that its current structure and activity levels are the lowest among the existing sister projects. SPTF also recommends pausing the opening of new language editions while the consultation runs.

SPTF brings this analysis to a discussion and welcomes discussions of alternative outcomes, including potential restructuring efforts or integration with other Wikimedia initiatives.

'''Options''' mentioned so far (which might be applied to just low-activity languages or all languages) include but are not limited to:
*Restructure how Wikinews works and is linked to other current events efforts on the projects,
*Merge the content of Wikinews into the relevant language Wikipedias, possibly in a new namespace,
*Merge content into compatibly licensed external projects,
*Archive Wikinews projects.
Your insights and perspectives are invaluable in shaping the future of these projects. We encourage all interested community members to share their thoughts on the relevant discussion pages or through other designated feedback channels.

=== Feedback and next steps ===

We'd be grateful if you want to take part in a conversation on the future of these projects and the review process. We are setting up two different project pages: [[m:Public consultation about Wikispore|Public consultation about Wikispore]] and [[m:Public consultation about Wikinews|Public consultation about Wikinews]]. Please participate between 27 June 2025 and 27 July 2025, after which we will summarize the discussion to move forward. You can write in your own language.

I will also host a community conversation 16th July Wednesday 11.00 UTC and 17th July Thursday 17.00 UTC (call links to follow shortly) and will be around at Wikimania for more discussions. 
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[User:Victoria|Victoria]] on behalf of the Sister Project Task Force, ೦೨:೨೬, ೨೮ ಜೂನ್ ೨೦೨೫ (IST)
&lt;!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Sister_project_MassMassage_on_behalf_of_Victoria/Target_list&amp;oldid=28911188 --&gt;</text>
      <sha1>i2mviibloedaneei49fk6vkgp7fqjp8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ನೊಳಂಬ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>114671</id>
    <revision>
      <id>1307622</id>
      <parentid>1295395</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:46:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:1CBA:AC42:2C7E:5:2C2A:9099</ip>
      </contributor>
      <comment>ಚಿಂತಾಮಣಿ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಕುರುಬೂರು ಆನೂರು ಶಾಸನಗಳ ಹಿನ್ನಲೆ ತಿದ್ದಲಾಗಿದೆ</comment>
      <origin>1307622</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48616" sha1="fngrqwsabrd28f5ld4ihmll26dyy2ei" xml:space="preserve">'''ನೊಳಂಬ''' -  [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಈಗಿನ [[ಚಿತ್ರದುರ್ಗ]] ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಣ ಪ್ರದೇಶವನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದ್ದ ನೊಳಂಬರಿಗೆ ಸಾಸಿರ ಎಂಬ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಅಧಿಪತಿಗಳಾಗಿ 8ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನಾರಂಭಿಸಿ, ಮುಂದಿನ ಎರಡು ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯಗಳಿಸಿ, ಈಗಿನ ಚಿತ್ರದುರ್ಗ, [[ತುಮಕೂರು]], [[ಕೋಲಾರ]], [[ಬೆಂಗಳೂರು]], ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನೂ ನೆರೆಯ [[ಅನಂತಪುರ್‌ ಜಿಲ್ಲೆ|ಅನಂತಪುರ]], [[ಚಿತ್ತೂರು]], [[ಧರ್ಮಪುರಿ‍‍‍‍‍‍‍‍ ಜಿಲ್ಲೆ|ಧರ್ಮಪುರಿ]] ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ '''''ನೊಳಂಬವಾಡಿ 32000 ಪ್ರಾಂತ್ಯ'''''ದ ಪ್ರಭುಗಳಾಗಿ 11ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯದವರೆಗೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದ ಸಾಮಂತ ರಾಜರ ಮನೆತನ.&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.co.in/books?id=yhXRDSgBuL0C&amp;dq=velvikudi+kannada&amp;q=nolamba#v=snippet&amp;q=nolamba&amp;f=false|title=History of Kannada Language|last=R|first=Narasimhacharya|publisher=Asian Educational Services|year=1942|isbn=9788120605596|location=|pages=49|via=}}&lt;/ref&gt;

ತಲಕಾಡಿನ [[ಗಂಗ (ರಾಜಮನೆತನ)|ಗಂಗ]]ರೂ [[ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ]]ರೂ ಕಲ್ಯಾಣ [[ಚಾಲುಕ್ಯ|ಚಾಳುಕ್ಯ]]ರೂ ನೊಳಂಬರಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪಕಾಲ ಅಧೀನರಾಗಿದ್ದರು. ಕದಂಬ, ಗಂಗ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ ಚಾಳುಕ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಇವರು ವಿವಾಹ ಸಂಬಂಧ ಬೆಳೆಸಿದ್ದರು. ಬಾಣರು, ವೈದುಂಬರು, [[ಚೋಳ ವಂಶ|ಚೋಳ]]ರು ಮುಂತಾದವರಿಗೂ ಇವರಿಗೂ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಬಂಧವಿತ್ತು. ನಂದಿಯ ಲಾಂಛನ ಹೊಂದಿದ್ದ ಇವರ ರಾಜಧಾನಿ ಪೆಂಜೀರು ಅಥವಾ ಹೆಂಜೇರು.ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಅನಂತಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೇಮಾವತಿಯೇ ಇತ್ತೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.

==ಇತಿಹಾಸ==

ನೊಳಂಬರು ತಮ್ಮನ್ನು ಪಲ್ಲವ ಮೂಲದವರು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡ ಶಾಸನಗಳಿವೆ.ಪಲ್ಲವರು ಮೂಲತಃ ಕರ್ಣಾಟಾಂದ್ರ ಸೀಮೆಯವರು, ಶಾತವಾಹನರ ಸಾಮಂತರಾಗಿ ವೆಂಗಿಮಂಡಳದ ಬಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಅಧಿಪತ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ದದವರು. ಯಾವಾಗ ಪಲ್ಲವರು ಚಾಳುಕ್ಯರಿಂದ ಸೋಲುಂಡು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟರೋ ಆಗ ವೆಂಗಿಮಂಡಳ ಹಾಗು ಇಂದಿನ ಹೈದ್ರಾಬಾದ್ ಕರ್ಣಾಟಕದ ಭೂಬಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡ ಕೆಲ ಸಾಮಂತರು ಕಾಳಾಮುಖ ಯತಿಗಳ ಆಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಪುನಃ ರಾಜ್ಯಕಟ್ಟುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು ಆ ಪಲ್ಲವ ಮೂಲದವರೇ ನೊಳಂಬರು. ನೊಳಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಶ್ರೇಷ್ಠ,ಅಗ್ರಮಾನ್ಯ, ಮುನ್ನುಗ್ಗುವ ವೀರ ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಅರ್ಥೈಸಬಹುದು. ನೊಳಂಬರು ಮೂಲತಃ ಶಿವಭಕ್ತರು ಲಾಕುಳ ಧರ್ಮ ಪರಿಪಾಲಕರು. ಪಶುಪಾಲನೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು  ವ್ಯವಸಾಯ‌ವನ್ನು ಆರಂಬಿಸಿದರು ಹಾಗೆ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿ ಕ್ಷತ್ರಿಯರಾಗುತ್ತಾರೆ.ನೊಳಂಬರ ಶಿವಯೋಗಿ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರರು ಸಹ ಕುರುಬ ಮನೆತನದವರು. ಹೀಗೆ ನೊಣಬ ನೊೞಂಬರು(ನೊಳಂಬರು).ಪಲ್ಲವ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕುರುಬರು ಕಟ್ಟಿದವರು ಅದಕ್ಕೆ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಡವೆಟ್ಟಿ ಗಳು ಎಂದು ಹಲವೆಡೆ ಉಲ್ಲೇಖಗಳಿವೆ. ಈಶ್ವರ ವಂಶಜನಾದ ಕಂಚೀಪತಿ ಎಂದು ಶಾಸನವೊಂದರಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿತನಾಗಿರುವ ತ್ರಿಣಯನ ಪಲ್ಲವ ಎಂಬುವನು ನೊಳಂಬರ ಮೂಲಪುರುಷ. ಇವನ ವಂಶದಲಿ ಹುಟ್ಟಿದವನು ಮಂಗಳ ನೊಳಂಬಾಧಿ ರಾಜ (ಸು. 730-ಸು. 775). ಹೇಮಾವತಿ ಶಾಸನದ ಪ್ರಕಾರ ಇವನು ಕಿರಾತ ನೃಪತಿಯನ್ನು ಜಯಿಸಿದ; ಕರ್ಣಾಟರಿಂದ ಸ್ತುತ್ಯನಾದವನೀತ. ಇವನ ಅನಂತರ ಪಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬಂದವನು ಇವನ ಮಗ ಸಿಂಹಪೋತ (ಸು. 775-ಸು. 805). ಕಲಿ ನೊಳಂಬಾಧಿ ರಾಜನೆನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಈತ ಶ್ರೀಪುರುಷನ ಮಗನೂ ಶಿವಮಾರನ ಸಹೋದರನೂ ಆದ ದುಗ್ಗಮಾರನ ಮೇಲೆ ದಂಡೆತ್ತಿಹೋದ. ಶ್ರೀಪುರಷನ ಅನಂತರ ಗಂಗ ಸಿಂಹಾಸನಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆದ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಇವನು ಶಿವಮಾರನ ಪರವಾಗಿ ದುಗ್ಗಮಾರನ ಮೇಲೆ ದಂಡೆತ್ತಿಹೋಗಿರಬಹುದೆಂದು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಎರಡನೆಯ ಶಿವಮಾರನನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ಧ್ರುವ ಸೋಲಿಸಿದಾಗ ನೊಳಂಬರು ಗಂಗರ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಸಾಮಂತರಾದರು. ಸಿಂಹಪೋತನ ಮಗ ಚಾರುಪೊನ್ನೇರ ಪರಮೇಶ್ವರ ಪಲ್ಲವಾಧಿರಾಜ (ಸು. 805-ಸು. 830). ಇವನು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ 3ನೆಯ ಗೋವಿಂದನ ಸಾಮಂತನಾಗಿದ್ದ. ನೊಳಂಬಳಿಗೆ ಸಾಸಿರ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಇವನ ಅಧೀನದಲ್ಲಿದ್ದುವು.&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.co.in/books?id=C9W1AAAAIAAJ&amp;q=Nolamba&amp;dq=Nolamba&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwiV-7C_l5TPAhVN4WMKHSyWBiQQ6AEINjAE|title=The Chālukyas of Kalyāṇ̄a: seminar papers|last=M. S.|first=Nagaraja Rao|publisher=Mythic Society|year=1983|isbn=|location=|pages=39–41|via=}}&lt;/ref&gt;

ಸುಮಾರು 820ರಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರು ಪಶ್ಚಿಮದ ಗಂಗರ ಸಾಮಂತರಾದರೆಂದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಚಾರುಪೊನ್ನೇರನ ಮಗ ಪೊಳಲ್ಚೋರನಿಗೆ ಗಂಗರಾಜ 1ನೆಯ ರಾಚಮಲ್ಲನ ಮಗಳು, ನೀತಿಮಾರ್ಗನ ತಂಗಿ, ಚಾಯಬ್ಬೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ವಿವಾಹವಾಯಿತು. 1ನೆಯ ಪೊಳಲ್ಚೋರ ಕೋಲಾರ, ಬೆಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ಚಿತ್ತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಗಂಗರು ಸಾಸಿರ ಪ್ರಾಂತ್ಯವನ್ನು ಸು. 830-ಸು. 875ರಲ್ಲಿ ಗಂಗನೀತಿಮಾರ್ಗನ ಅಧೀನದಲ್ಲಿ ಆಳುತ್ತಿದ್ದನೆಂಬುದಾಗಿ ಶಾಸನವೊಂದರಿಂದ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. 810ರಲ್ಲಿ ಮಹಾಬಲಿ ಬಾಣರ ವಶದಲ್ಲಿದ್ದ ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯ 1ನೆಯ ರಾಚಮಲ್ಲನ ಕಾಲದಲ್ಲಿನೊಳಂಬರಿಗೆ ಸೇರಿತು. ಪೊಳೆಲ್ಚೋರನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರ ರಾಜ್ಯ ನೊಳಂಬಳಿಗೆ ಸಾಸಿರ, ಗಂಗರು ಸಾಸಿರ ಇವುಗಳೇ ಅಲ್ಲದೆ ಇನ್ನೂ ಹಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. 1ನೆಯ ನೀತಿಮಾರ್ಗನ ಹಿಂದೂಪುರ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ (853) ಉಲ್ಲೇಖಿತನಾಗಿರುವ ನೊಳಂಬ ರಾಜ ಪೊಳೆಲ್ಚೋರನೇ ಇರಬಹುದೆಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನೊಳಂಬ ರಾಜನ ರಾಜ್ಯ ಕಂಚಿಯವರೆಗೂ ವಿಸ್ತರಿಸಿತ್ತೆಂದು ಆ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ. ನಂದಿಯ ಭೋಗನಂದೀಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ಗೋಪುರದ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರವಾದ್ದೂ ಅನಂತಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಂಬದೂರಿನ ಬೆಳ್ದುಗೊಂಡೆಯ ಕೆರೆಯ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ್ದೂ ಈತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ.

ಪೊಳಲ್ಚೋರನ ಮಗ ಮಹೇಂದ್ರ (ಸು. 875-ಸು, 897). ನೊಳಂಬಾಧಿರಾಜ ತ್ರಿಭುವನವೀರ ಎನಿಸಿಕೊಂಡ ಈತ ಗಂಗವಂಶದ ಜಾಯಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವ. ಇವನು 2ನೆಯ ರಾಜಮಲ್ಲನ ಅಧೀನನಾಗಿ ಗಂಗರು ಸಾಸಿರದ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನಾರಂಭಿಸಿದ. ಇವನ ಹೆಂಡತಿ ಗಾಮಬ್ಬೆ ಗಂಗವಂಶದವಳು. ಗಂಗರುಸಾಸಿರ ಪ್ರಾಂತ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಬಾಣರು ಇವನ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಹೋರಾಟ ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ಗಂಗ ರಾಚಮಲ್ಲ ಮತ್ತು ತೆಲುಗು ಚೋಳದೊರೆ ಮಹೇಂದ್ರ ವಿಕ್ರಮರು ಇವನಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ನಿಂತರು. ಇದರಿಂದ ಇವನು ಬಾಣ ದೊರೆ ವಿದ್ಯಾಧರನನ್ನು ಹಲವು ಕಡೆ ಸೋಲಿಸಿದ;

ಮಹಾಬಲಿಕುಲವಿಧ್ವಂಸಕನೆಂಬ ಬಿರುದು ತಳೆದ. ಇವನ ಆಳ್ವಿಕೆ ಪುಲಿನಾಡಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಕೊನೆಗೆ ಇವನು ತನ್ನ ಮೇಲೆ ಇದ್ದ ಗಂಗರೊಂದಿಗೂ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಎಳಸಿದ. ರಾಜ್ಯಾಕಾಂಕ್ಷೆ ಇವನಿಗೆ ಪ್ರಬಲವಾಗಿತ್ತು. ಗಂಗರ ರಾಜ್ಯದ ಹಲವು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಇವನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರಬೇಕೆಂದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ತಲಕಾಡಿಗೆ ಸುಮಾರು 40 ಕಿಮೀ. ದೂರದ ತಾಯಲೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಶಾಸನದಿಂದ ಹೀಗೆಂದು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಇನ್ನೊಂದು ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಇವನನ್ನು ಗಂಗಮಂಡಲ 96000ದ ಅಧಿಪತಿಯೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಗಂಗ ರಾಜಮಲ್ಲನ ಮಗ ಎರೆಯಪ್ಪ ಇವನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದೆ. ಎರೆಯಪ್ಪ ಇವನನ್ನು ಕೊಂದು ಮಹೇಂದ್ರಾಂತಕನೆಂಬ ಬಿರುದು ತಳೆದೆನೆಂದು ಶಿವಮೊಗ್ಗೆ ಬಳಿಯ ಹುಂಚದ ಶಾಸನ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಮಹೇಂದ್ರನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರ ರಾಜ್ಯ ಗರಿಷ್ಠ ಸ್ಥಿತಿ ಮುಟ್ಟಿತ್ತು. ಅನಂತರ ಇವನ ಮಗ ಅಯ್ಯಪದೇವ (ಸು. 897-ಸು. 934)ರಾಜ್ಯವಾಳಿದ. ಇವನು ಗಾಮಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವನು. ನೊಳಿಪಯ್ಯ ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಇವನದೇ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಇವನು 2ನೆಯ ರಾಜಮಲ್ಲನೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ಧಮಾಡಿದ. ಕಲಿಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕದನದ ಅನಂತರ ಇವನು ಬಹುಶಃ ಗಂಗರ ಸಾಮಂತನಾಗಿ ನೊಳಂಬವಾಡಿ 3200ದ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದ. ಇವನು ಪೂರ್ವ ಚಾಳುಕ್ಯ 1ನೆಯ ಅಮ್ಮಣರಾಯನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದನೆಂದೂ 931ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ 4ನೆಯ ಗೋವಿಂದ ಅಧೀನದಲ್ಲಿ ಮಾಸವಾಡಿ ಮತ್ತು ಕೋಗಳಿಗಳನ್ನಾಳುತ್ತಿದ್ದನೆಂದೂ ಶಾಸನಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಎರೆಯಪ್ಪನ ಪರವಾಗಿ ಪೂರ್ವ ಚಾಳುಕ್ಯ ಬೀರ ಮಹೇಂದ್ರನೊಂದಿಗೆ (2ನೆಯ ಭೀಮ) ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಅಯ್ಯಪದೇವ ಮಡಿದ.

ಇವನ ಅನಂತರ ಮಗ ಅಣ್ಣಿಗ (ಸು. 932-940)ಪಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬಂದ. ಅಣ್ಣಿಗನನ್ನು ಬೀರನೊಳಂಬ, ಅಣ್ಣಯ್ಯ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಗಂಗವಂಶದ ಪೊಲ್ಲಬ್ಬರಸಿ ಇವನ ತಾಯಿ. ಚಾಲುಕ್ಯ ಅತ್ತಿಯಬ್ಬರಸಿಯೊಂದಿಗೆ ಇವನ ವಿವಾಹವಾಗಿತ್ತು. ಇವನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರಿಗೂ ಪಶ್ಚಿಮಗಂಗರಿಗೂ ನಡುವೆ ವಿರಸ ಉಂಟಾಯಿತು. 3ನೆಯ ರಾಜಮಲ್ಲನ ವಿರುದ್ಧ ಕೊತ್ತಮಂಗಲ ಕದನದಲ್ಲಿ ಇವನು ಪರಾಜಯ ಹೊಂದಿದ. ಅನಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ 3ನೆಯ ಕೃಷ್ಣ ಗಂಗವಾಡಿಯ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಅಣ್ಣಿಗನೂ ಸೋತ.

ಅನಂತರ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡಸಿದವನು ಅಣ್ಣಿಗನ ತಮ್ಮ ಇರಿವನೊಳಂಬ ದಿಲೀಪ (ಸು. 940-ಸು. 968). ಇವನು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಸಾಮಂತನಾಗಿದ್ದ. ನೊಳಿಪಯ್ಯ ಎಂಬುದು ಇವನ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಸರು. ಇವನಿಗೆ ಹಲವು ಬಿರುದುಗಳಿದ್ದವು. ಇವನ ಅನಂತರ ಇವನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಛಲದಂಕಕಾರ ನನ್ನಿನೊಳಂಬ ಆಳಿದ (ಸು. 968-ಸು. 970). ಇವನ ಮಗ ನನ್ನಿ 2ನೆಯ ಪೊಳಲ್ಚೋರ. ಇವನು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ರಾಜ್ಯವಾಳಿರಲಾರನೆಂದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇವನು ಅಕಾಲಮೃತ್ಯುವಿಗೆ ತುತ್ತಾಗಿದ್ದಿರಬಹುದು. 2ನೆಯ ಮಾರಸಿಂಹನೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ದದಲ್ಲಿ ಪೊಳಲ್ಚೋರ ಮಡಿದಿರಬೇಕು. ಈತನ ಪತ್ನಿ ಕದಂಬ ವಂಶದ ದೀವಾಂಬಿಕೆ ತನ್ನ ಗಂಡನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪೊಳಲ್ಚೋರಮಂಗಲ ಎಂಬ ಆಗ್ರಹಾರ ಕಟ್ಟಿಸಿದಳೆಂದು ಕಂಬದೂರಿನ ಶಾಸನ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇವನ ತರುವಾಯ 2ನೆಯ ಮಹೇಂದ್ರ (ಸು. 977-ಸು. 981) ಆಳಿದ. ಗಂಗರಿಂದ ಸೋತ ನೊಳಂಬರು ಬಹುಶಃ ಕಲ್ಯಾಣದ ಚಾಳುಕ್ಯ 2ನೆಯ ತೈಲವನ ಸ್ನೇಹ ಬೆಳೆಸಿದ್ದಿರಬಹುದು. ಚಾಳುಕ್ಯರ ಬೆಂಬಲದಿಂದ ನೊಳಂಬರು ನೊಳಂಬವಾಡಿಯನ್ನೂ ಇತರ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನೂ ಪುನಃ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರಬೇಕು. ಮಹೇಂದ್ರನ ಅನಂತರ ಅವನ ತಮ್ಮ ಇರಿವನೊಳಂಬ ಘಟೆಯಂಕಕಾರ (ಸು. 1010-ಸು. 1024) ಆಳಿದ. ಇವನು 3ನೆಯ ತೈಲಪನ ಮೊಮ್ಮಗಳೂ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನ ತಂಗಿಯೂ ಆದ ಮಹಾದೇವಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದ. ಚಾಳುಕ್ಯರೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ವಿವಾಹ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮೂಲಕ ನೊಳಂಬರು ಮಾಂಡಲಿಕರಾಗಿ ರಾಜ್ಯವಾಳಿದರು. ಈಗಿನ ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತುಂಗಭದ್ರಾ ತೀರದ ಕಂಪಿಲಿ ಇವರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಯಿತು. ಇವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನ ಜೊತೆಗೆ ಆಯಾ ಕಾಲದ ಚಾಳುಕ್ಯ ದೊರೆಗಳ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದರು. ಇರಿವನೊಳಂಬನ ಅನಂತರ ಇವನ ಮಗ ಜಗದೇಕಮಲ್ಲ ನೊಳಂಬ ಪಲ್ಲವ ಪೆಮ್ಮಾನಡಿ ಉದಯಾದಿತ್ಯ ದೇವ (ಸು. 1024-ಸು. 1037) ಆಳಿದ. ಜಗದೇಕಮಲ್ಲನೊಳಂಬ ಉದಯಾದಿತ್ಯನ ಅನಂತರ ಅವನ ಮಗ ಜಗದೇಕಮಲ್ಲ ಇಮ್ಮಡಿನೊಳಂಬ ಆಳಿದ (ಸು. 1037-1044). ಇವನ ತರುವಾಯ ಇವನ ತಮ್ಮ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಮಲ್ಲ ನನ್ನಿನೊಳಂಬ ಆಳಿದ (1044-1054). ಈತ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಮಲ್ಲ ಚಾಳುಕ್ಯ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಸಾಮಂತನಾಗಿದ್ದ. ಇವನು ತನ್ನ ಸ್ವಾಮಿಯ ಪರವಾಗಿ ಚೋಳರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿ 1054ರಲ್ಲಿ ಮಡಿದ. ಮೂಲ ನೊಳಂಬ ರಾಜವಂಶ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಮಲ್ಲ ನನ್ನಿನೊಳಂಬನೊಂದಿಗೆ ಮುಕ್ತಾಯಗೊಂಡಿತು.

ನೊಳಂಬರ ಮಹಾನಾಡ ಪ್ರಭುಗಳ ಎರಡನೇ ಹಂತವು ಚಾಳುಕ್ಯ ರಾಣಿ ಚಾಮಲಾದೇವಿಯ ಔದಾರ್ಯದಿಂದ ಬೆಳೆಯಿತು. ಚಾಳುಕ್ಯರಾಣಿ ಚಾಮಲಾದೇವಿ ತನ್ನ ಅಣ್ಣ ರಾಜ ಹಿರೇಗೌಡರು ತೀರಿಕೊಂಡ ಬಳಿಕ ತನ್ನ ಅಣ್ಣನ ಏಳು ಜನ ಮಕ್ಕಳು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ದುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಶಿವಯೋಗಿ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರರಲ್ಲಿ ಬಿನ್ನಹಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಶಿವಯೋಗಿ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರರ ಆಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಕೈತಪ್ಪಿದ್ದ ರಾಜ್ಯ ಮರಳಿ ದೊರಕಿತು ಏಳು ರಾಜಕುವರರು ಏಳು ನಾಡುಗಳನ್ನು ಆಳತೊಡಗಿದರು ಏಳುನಾಡಿನ ಪ್ರದೇಶವೇ ನಂತರ ಯಳನಾಡು ಎಂದು ಅಪ್ರಭಂಶವಾಗಿದೆ.ನೊಳಂಬ ಮಹಾನಾಡಪ್ರಭುಗಳು ವಿಜಯ ನಗರದ ಸಾಮಂತರಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ತೋಂಟದ ಸಿದ್ಧಲಿಂಗೇಶ್ವರರನ್ನು ಗುರುಗಳನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ವೀರಶೈವ ಧರ್ಮದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡಿದ್ದರು.

==ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ==
ಕರ್ನಾಟಕದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರ ಕಾಲ ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಘಟ್ಟ. 8ನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದ 11ನೆಯ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆಳಿದ ನೊಳಂಬರು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಬಹಳ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನೆರವಾದರು. ಬಾದಾಮಿ ಚಾಳುಕ್ಯರು ಅನಂತರ ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಲೆಯನ್ನು ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಇವರಿಗೆ ಸಲ್ಲಬೇಕು. ಇವರ ಕಲೆಯ ವಿಶೇಷ ಗುಣವೆಂದರೆ ಚಾಲುಕ್ಯ ಮತ್ತು [[ಪಲ್ಲವ]] ಶೈಲಿಗಳ ಉತ್ತಮ ಸಂಯೋಜನೆ. ಮೂಲತಃ ಪಲ್ಲವರಾದ ನೊಳಂಬರು ಈ ಎರಡೂ ಶೈಲಿಗಳ ಉತ್ತಮ ಅಂಶಗಳನ್ನು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಹೊಸ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿ ತಮ್ಮ ಶೈಲಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಿಕೊಂಡುರು.

ಚಾಳುಕ್ಯರ ಅನಂತರ ಆಳಿದ ನೊಳಂಬರು ತಮ್ಮ ಶಿಲ್ಪಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿನ ಶಿಲ್ಪಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಲಂಕರಣ ನೀಡಿದರು. ಆದರೆ ಇವರ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಇವರ ಅನಂತರ ಆಳಿದ ಹೊಯ್ಸಳ ಅಥವಾ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಳುಕ್ಯರ ಶಿಲ್ಪಗಳಷ್ಟು ಅಲಂಕೃತವಲ್ಲ. ಆದರೂ ಇವು ನೋಡಲು ಬಹಳ ರಮಣೀಯ. ಇವುಗಳ ರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಲಾಲಿತ್ಯವೂ ರಮ್ಯತೆಯೂ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಇವರ ಶಿಲ್ಪಗಳ ಮತ್ತೊಂದು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ ಮನಮೋಹಕ ನಿಲುವು. ಮುಗ್ಧಸೌಂದರ್ಯ ಹಾಗೂ ಆಕರ್ಷಣೆ ಅಂಗಸೌಷ್ಠವ. ಇವರ ಶಿಲ್ಪಶೈಲಿಯ ಮೇರುಕೃತಿಯೆಂದರೆ, ಈಗ ಮದ್ರಾಸ್ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಉಮಾಮಹೇಶ್ವರ ವಿಗ್ರಹ. ಸುಖಾಸೀನನಾಗಿ ಕುಳಿತಿರುವ ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳುಳ್ಳ ಶಿವ, ಆತನ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಆಸೀನಳಾದ ಉಮಾ ಇವರ ಮೂರ್ತಿಗಳು ಮೇಲೆ ಹೇಳಿರುವ ಗುಣಗಳ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿವೆ. ಇದನ್ನು ಸರಿಗಟ್ಟುವಂಥ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬಹು ವಿರಳ, ಇದೇ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ, ಸೂರ್ಯ, ಪೃಷ್ಟಸ್ವಸ್ತಿಕ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ನರ್ತಿಸುತ್ತಿರುವ ನಟರಾಜ, ಕಾಳಿ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಇವರ ಕಲಾಪ್ರೌಢಿಮೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು.

ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ಶಿಲ್ಪಗಳಲ್ಲದೆ ಇವರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ಹೇಮಾವತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮಾತೃಕೆಯರ ಬಿಡಿ ಹಾಗೂ ಸಾಲುಶಿಲ್ಪಗಳು, ಸೂರ್ಯ, ವಿಷ್ಣು, ಶಿವ, ಕಾಳಿ, ಆಲಿಂಗನ ಚಂದ್ರಶೇಖರಮೂರ್ತಿ ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಗ್ರಹಗಳು ನೊಳಂಬರು ಕಾಲದ ಕಲಾಕೌಶಲವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ.

ನೊಳಂಬರು ಜಾಲಂಧ್ರಗಳ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಅದ್ವಿತೀರೆನಿಸಿದರು. ಸುಂದರವಾಗಿ ಬಳುಕುವ ಬಳ್ಳಿಗಳ ಚಿತ್ರಣವುಳ್ಳ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತಾಶಿಲ್ಪಗಳುಳ್ಳ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು ಇವರ ಕಲೆಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ. ಹೇಮಾವತಿಯ ದೊಡ್ಡೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಗಂಗಾ, ಮಿಥುನ, ಕಾರ್ತಿಕೇಯ, ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು ಇತ್ಯಾದಿ ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು ಇವರ ಕಲಾನೈಪುಣ್ಯಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ಈ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳ ಆಕರ್ಷಣೆಗೆ ಉತ್ತಮ ನಿದರ್ಶನವೆಂದರೆ ತಂಜಾವೂರಿನ ಬೃಹದೀಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ನವರಂಗದಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರುಕಲ್ಲಿನ ಜಾಲಂಧ್ರ. ನೊಳಂಬರ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳ ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾರುಹೋದ ರಾಜೇಂದ್ರಚೋಳ ತನ್ನ ನೊಳಂಬವಾಡಿ ವಿಜಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಇದನ್ನು ತಂಜಾವೂರಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದು ಬೃಹದೀಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ.

ಇವರ ಶಿಲ್ಪಗಳಲ್ಲಿ ನಂದಿಯ ಶಿಲ್ಪಗಳೂ ಮುಖ್ಯವಾದವು. ನಂದಿಯ ವಿಗ್ರಹಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಚಾಳುಕ್ಯರ ನಂದಿಗಳನ್ನು ಹೋಲುತ್ತವೆ. ನೊಳಂಬರು ಮೂಲತಃ ಶೈವರಾದುದರಿಂದ ಇವರ ಎಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲೂ ನಂದಿಯ ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಸುಂದರವಾದ ಮೈಮಾಟ, ದೇಹಶಕ್ತಿ ಹಾಗು ಓಜಸ್ಸಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಈ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಘಂಟಾಹಾರ, ಗೆಜ್ಜೆಹಾರ, ಹಣೆಪಟ್ಟಿ, ಕುಚ್ಚು ಇತ್ಯಾದಿ ಅಲಂಕರಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ.

ವಾಸ್ತುವಿನ ಭಾಗವಾದರೂ ಶಿಲ್ಪದ ಸಾಲಿಗೇ ಸೇರಿಸಬಹುದಾದ ನೊಳಂಬರ ಕಲೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಅಂಶವೆಂದರೆ ಇವರ ದೇವಾಲಯದ ಕಂಬಗಳು. ಮೂಲತಃ ಚಾಳುಕ್ಯರ ಸ್ತಂಭಗಳಿಂದ ಬಂದಿವೆಯೆಂದು ಹೇಳಬಹುದಾದರೂ ಈ ಕಂಬಗಳ ಮಧ್ಯ ಭಾಗ ಚಾಳುಕ್ಯರವುಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನ. ನೊಳಂಬರ ಕಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಲಂಕರಣವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಸುಂದರವಾದ ಮುತ್ತಿನ ಮಾಲೆಗಳೂ ಅವುಗಳ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಶಿಲ್ಪಗಳೂ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಕೀರ್ತಿಮುಖಗಳೂ ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಲತಾಪಟ್ಟಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಅಲಂಕರಣಗಳೂ ಇವೆಲ್ಲದರ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಸಿಂಹಗಳ ವಿಗ್ರಹಗಳೂ ನೊಳಂಬರ ಶೈಲಿಯ ಕಂಬಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳು. ಪ್ರಾಯಶಃ ಈ ಸಿಂಹಗಳು ಪಲ್ಲವರ ಕಂಬಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಬೃಹತ್ತಾಗಿ ಕಾಣಬರುವ ಸಿಂಹಗಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರತಿ ರೂಪಗಳಾಗಿದ್ದು ನೊಳಂಬರು ಕಲೆಯ ಮೇಲೆ ಪಲ್ಲವರ ಶೈಲಿಯ ಪ್ರಭಾವವಿರಬಹುದೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು.

ನೊಳಂಬರು ಶೈಲಿಯ ಕಂಬಗಳೂ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳಂತೆ ಚೋಳನ ಗಮನವನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದುವು. ತಂಜಾವೂರಿಗೆ ಏಳು ಮೈಲಿ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ತಿರುವೈಯಾರ್‍ನ ಅಪ್ಪಾರ್ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದ ವರಾಂಡದ ನೊಳಂಬ ಶೈಲಿಯ ಕಂಬಗಳು ಕಲಾಪ್ರೇಮಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಚೋಳ ನೊಳಂಬವಾಡಿಯ ದಿಗ್ವಿಜಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಕೊಂಡೊಯ್ದ ಸ್ಮಾರಕಗಳು. ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿರುವ ಈ ಕಂಬಗಳು ನೊಳಂಬ ಶೈಲಿಯ ಕಂಬಗಳ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೌಶಲಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಮೂಕಸಾಕ್ಷಿಗಳಾಗಿವೆ.

ನೊಳಂಬರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಲ್ಲಿ ಅಂಥ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಲಿ ಹೊಸತನವಾಗಲಿ ಕಾಣಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಸಮಕಾಲೀನ ದೇವಾಲಯಗಳಂತೆಯೇ ಇವನ್ನೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇವರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಈಗ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಹೇಮಾವತಿ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಆವನಿ, ನಂದಿ ಮತು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಧರ್ಮಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಇವರ ಮುಖ್ಯ ದೇವಾಲಯಗಳು ಹೇಮಾವತಿಯ ದೊಡ್ಡೇಶ್ವರ, ಅಕ್ಕ-ತಂಗಿ, ವಿರೂಪಾಕ್ಷ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ, ಅವನಿಯ ಲಕ್ಪ್ಷ್ಮಣೇಶ್ವರ, ಭರತೇಶ್ವರ, ನಂದಿಯ ಭೋಗನಂದಿ, ಅರುಣಾಚಲೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಧರ್ಮಪುರಿಯ ಕಾಮಾಕ್ಷಿಯಮ್ಮ ಮತ್ತು ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ.

ಇವರ ಎಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳ ತಳವಿನ್ಯಾಸ ಒಂದೇ ರೀತಿಯದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಚತುರಸ್ರ ಗರ್ಭಗೃಹ, ಅರ್ಧಮಂಟಪ ಮತ್ತು ನವರಂಗವೂ ದೇವಾಲಯದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಒಂದು ನಂದಿಮಂಟಪವೂ ಇರುತ್ತವೆ.

ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಎತ್ತರವಾದ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಅಚ್ಚು ಪಟ್ಟಿಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ತಳಪಾದಿಯ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ. ಗೋಡೆ ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಸರಳವಾಗಿದ್ದು ಮಧ್ಯೆ ಅರೆಗಂಬಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಗರ್ಭಗೃಹದ ಮೇಲೆ ದ್ರಾವಿಡ ಶೈಲಿಯ ವಿಮಾನವನ್ನು ಇವರು ಕಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ನಂದಿಯ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಉಳಿದ ಯಾವ ಕಡೆಯಲ್ಲೂ ಮೂಲವಿಮಾನ ಉಳಿದಿಲ್ಲ.

ದೇವಾಲಯದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ರೀತಿಯ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಹೇಮಾವತಿಯ ದೊಡ್ಡೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯವೊಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲೂ ನವರಂಗದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಕಂಬಗಳಿವೆ. ಅರ್ಧಮಂಟಪದಲ್ಲೂ ಎರಡು ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕು ಕಂಬಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಇವರ ಎಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳೂ ಶಿವನವಾದ್ದರಿಂದ ಗರ್ಭಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯದ ಮುಂದುಗಡೆ ನಂದಿಮಂಟಪವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

ನವರಂಗದ ದ್ವಾರ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ದ್ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಅಲಂಕರಣವಿದ್ದು, ಇವು ಬಾದಾಮಿ ಚಾಳುಕ್ಯರ ದ್ವಾರಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಾಗಿಲು ಕಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಸುಂದರವಾದ ಬಳ್ಳಿಗಳ, ಹಾರಗಳ, ಅರೆಗಂಬಗಳ ಕೆತ್ತನೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ದ್ವಾರಪಾಲಕರು, ನಿಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಗಂಗಾ ಯಮುನಾ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಮೇಲಿನ ತೊಲೆಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಜಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ಮಂಗಳ ಚಿಹ್ನೆಗಳ ಚಿತ್ರಣವಿದ್ದು ಇದರ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾದ ಕಪೋತವಿರುತ್ತದೆ. ದ್ವಾರದ ಭಾಗವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಪ್ಪು ಅಥವಾ ಹಸಿರು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಮಾಡಿರುವುದರಿಂದ ಸುಂದರವಾದ ಮತ್ತು ನವಿರಾದ ಕೆತ್ತನೆಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.

ನೊಳಂಬರ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಶಿಲ್ಪಾಲಂಕರಣ ಕಡಿಮೆಯಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಹೆಚ್ಚೆಂದು ಮಾತ್ರ ಹೇಳಲಾಗದು. ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಧಿಷ್ಠಾನದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಯ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಗೋಡೆಯ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿರುವ ತೊಲೆಯ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟೇನೂ ಆಕರ್ಷಕವಲ್ಲದ ಚಿತ್ರಪಟ್ಟಿಕೆಯಿರುತ್ತದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಗೋಡೆ ಸರಳವಾಗಿದ್ದರೂ ಕಂಬಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಹಾಗೂ ನವಿರಾದ ಕೆತ್ತನೆಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇವರ ಎಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲೂ ನವರಂಗದ ಚಾವಣಿಯ ಮಧ್ಯಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟದಿಕ್ಪಾಲಕರು ಸುತ್ತು ವರೆದ ಶಿವಪಾರ್ವತಿ ಅಥವಾ ನಟರಾಜ ಶಿಲರುತ್ತದೆ. ನೊಳಂಬರ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ಅತ್ಯಂತ ಸುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವುದೂ ದೊಡ್ಡದೂ ಆದ ದೇವಾಲಯವೆಂದರೆ ಹೇಮಾವತಿಯ ದೊಡ್ಡೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ. ಸುಮಾರು 24ಮೀ. ಉದ್ದ, ಸುಮಾರು 13 ಮೀ. ಅಗಲವಾದ, ಗ್ರಾನೈಟ್ ಕಲ್ಲಿನ ಈ ದೇವಾಲಯದ ವಿಮಾನ ಬಿದ್ದುಹೋಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯನೊಳಂಬರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಶೈಲಿಗೆ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ. ಗರ್ಭಗೃಹ, 4 ಕಂಬಗಳಿರುವ ಅರ್ಧಮಂಟಪ, ಮತ್ತು 16 ಕಂಬಗಳಿರುವ ನವರಂಗ, ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಕೆತ್ತನೆಗಳುಳ್ಳ ದೇವಾಲಯದ ಕಂಬಗಳು ಮತ್ತು ಗಂಗಾ, ಮಿಥುನ, ಕಾರ್ತಿಕೇಯ, ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು ಲತಾಪಟ್ಟಿಕೆಗಳಿರುವ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು-ಇವು ಈ ದೇವಾಲಯದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ. ಗರ್ಭಗೃಹದ ಮತ್ತು ನವರಂಗದ ದ್ವಾರಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕೆತ್ತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. ದೇವಾಲಯದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ದುರುಸ್ತು ಮಾಡಲು ಒಂದು ನಂದಿಮಂಟಪವಿದ್ದು ಅದರೊಳಗೆ ನೊಳಂಬರ ಕಾಲದ ದೊಡ್ಡ ನಂದಿಯ ವಿಗ್ರಹವಿದೆ.

ಹೇಮಾವತಿಯ ಇತರ ದೇವಾಲಯಗಳೆಂದರೆ ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ಮತ್ತು ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ. ಇವುಗಳ ಗೋಡೆಗಳ ಹೊರಭಾಗ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದುರಸ್ತಾಗಿದೆ. ಒಳಭಾಗದಷ್ಟೇ ಮುಖ್ಯವಾದ್ದು. ಈ ಎರಡೂ ದೇವಾಲಯಗಳು ಸುಂದರವಾದ ಕಂಬಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಬಾಗಿಲುವಾಡಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ.

ಆವನಿಯ ಲಕ್ಷ್ಮಣೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಭರತೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಪ್ರಾಯಶಃ 10ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪೊಳಲ್ಚೋರನ ಪತ್ನಿಯಾದ ದೀವಾಂಬಿಕೆಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾದವು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ತಳಪಾದಿಗೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ವಾಸ್ತು ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಗಳ ಅಲಂಕರಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭಿತ್ತಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದವು. ಇಲ್ಲಿಯ ಗೋಡೆಯ ಗೂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾದ ಹಾಗೂ ಸಣ್ಣವಾದ ಮನುಷ್ಯರ ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಂಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಜಾಲಂಧ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಟರಾಜ, ಮಹಿಷಾಸುರಮರ್ದಿನಿ, ವಿಷ್ಣು ಇತ್ಯಾದಿ ದೇವತೆಗಳ ವಿಗ್ರಹಗಳಿವೆ. ಭರತೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ ಬಹಳಮಟ್ಟಿಗೆ ಪುನರ್‍ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಆದರೂ ಸುಂದರವಾದ ಅಧಿಷ್ಠಾನ, ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಗಳು ಮತ್ತು ಇದರ ಮೇಲಿರುವ ದೀವಾಂಬಿಕೆಯ ಶಾಸನಗಳಿಂದಾಗಿ ಇದು ಮುಖ್ಯವಾದ್ದು.

ನಂದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಭೋಗನಂದೀಶ್ವರ ಮತ್ತು ಅರುಣಾಚಲೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಶೈಲಿಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೊಳಂಬರ ಶೈಲಿಯ ಎಲ್ಲ ಗುಣಗಳನ್ನೂ ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆಯೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಆದರೂ ಇವುಗಳ ಕರ್ತೃ ಯಾರು ಎಂಬ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಏಕಾಭಿಪ್ರಾಯವಿಲ್ಲ. ನೊಳಂಬಾಧಿರಾಜನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಯ ಒಂದು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಗೋಪುರವನ್ನು ಕಟ್ಟಲಾಯಿತೆಂದು ಶಾಸನವಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ದೇವಾಲಯಗಳು ನೊಳಂಬರು ದೇವಾಲಯದ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಇವುಗಳ ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದಂತೆ ಇಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ನೊಳಂಬರ ಕಾಲದ ಮೂಲ ವಿಮಾನವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

ನೊಳಂಬ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಮತ್ತೊಂದು ಕೇಂದ್ರವೆಂದರೆ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಧರ್ಮಪುರಿ. ಇಲ್ಲಿಯ ಕಾಮಾಕ್ಷಿಯಮ್ಮ ಮತ್ತು ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ದೇವಾಲಯಗಳು 10ನೆಯ ಶತಮಾನದವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಒಂದೇ ವಿಧವಾದ ತಳವಿನ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ಈ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಒಂದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೊಂದು ಕಟ್ಟಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ಸುಂದರವಾದ ವಿವಿಧರೀತಿಯ ಲತಾಪಟ್ಟಿಕೆ ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಾಲಂಕರಣವುಳ್ಳ ಕಂಬಗಳು, ನವರಂಗದ ಚಾವಣಿಯ ಅಷ್ಟದಿಕ್ಪಾಲಕರೊಡಗೂಡಿದ ನಟರಾಜ ಮತ್ತು ಶಿವಪಾರ್ವತಿಯರ ಶಿಲ್ಪಗಳು, ಮತ್ತು ಕಾಮಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ಗುಡಿಯ ಅಧಿಷ್ಠಾನದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾದವು. ಕಾಮಾಕ್ಷಿಯಮ್ಮ ದೇವಾಲಯದಷ್ಟು ಸುಂದರವಾದ ಅಧಿಷ್ಠಾನವಿರುವ ದೇವಾಲಯ ನೊಳಂಬ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಲ್ಲೇ ದುರ್ಲಭ. ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಅಲಂಕರಣಗಳುಳ್ಳ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಅಧಿಷ್ಠಾನದ ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಿಂದೆ ಸರಿದಂತೆ ರಾಮಾಯಣದ ಉಬ್ಬುಸಾಲು ಶಿಲ್ಪವಿದೆ. ಇದರ ಮೇಲಣ ಚಪ್ಪಡಿಯನ್ನು ಸುತ್ತಲೂ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳು ಹೊತ್ತು ನಿಂತಿವೆ. ಇದರ ಮೇಲೆ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಕಮಲದ ದಳ ಬಿಡಿಸಿದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿ, ಅರೆಗೊಳವಿ ಅಥವಾ ಬಳ್ಳಿಯ ಸುರುಳಿಯ ಚಿತ್ರವಿರುವ ಕುಮುದದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿ, ಇನ್ನೂ ಮೇಲೆ ವ್ಯಾಳ ಅಥವಾ ಇತರ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಜೀವಿಗಳ ಸಾಲುಶಿಲ್ಪ ಅದರ ಮೇಲೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಭಾಗ ಕಪೋತ ಮತ್ತು ಸ್ವಲ್ಪಭಾಗ ಚೌಕಟ್ಟಾದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿ ಇವೆ. ಇವುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಈ ಅಧಿಷ್ಠಾನ ಚಾಳುಕ್ಯ-ಪಲ್ಲವ ಶೈಲಿಯ ಉಚಿತ ಸಮನ್ವಯದ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಹೊರಗೋಡೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗಾರೆಯಿಂದ ಮುಚ್ಚಿಹೋಗಿರುವುದರಿಂದ ಇದರ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರಿಯುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ,

ಶಾಸನಗಳು: ನೊಳಂಬರ ಶಾಸನಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಳ್ಳಾರಿ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗ, ಕೋಲಾರ, ತುಮಕೂರು, ಬೆಂಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲೂ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಅನಂತಪುರ, ಚಿತ್ತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲೂ ತಮಿಳು ನಾಡಿನ ಧರ್ಮಪುರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲೂ ದೊರೆತಿವೆ. ಇವರ ಶಾಸನಗಳು ಸು. 800-1100ದ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವು. ಇವರ ಶಾಸನಗಳ ಭಾಷೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಮಕಾಲೀನ ಕನ್ನಡ. ಸಂಸ್ಕøತ ಕನ್ನಡ ಬೆರೆಕೆ ಇರುವ ಶಾಸನಗಳೂ ವಿರಳವಲ್ಲ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಗದ್ಯ, ಪದ್ಯ, ಮತ್ತು ಇವೆರಡರ ಮಿಶ್ರಣ ಇರುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲ ಶಾಸನಗಳೂ ಸಮಕಾಲೀನ ಕನ್ನಡ-ತೆಲುಗು ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ತಾವು ಪಲ್ಲವ ವಂಶಜರೆಂದು ನೊಳಂಬರು ಹೇಳಿಕೊಂಡರೂ ಇವರ ಶಾಸನವಾವುದೂ ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿರದಿರುವುದು ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಸಂಗತಿ. ಇವರ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಕಲ್ಲಿನ ಚಪ್ಪಡಿಗಳ ಮೇಲೆ, ಕಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯದ ತಳಪಾದಿಯೇ ಮುಂತಾದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಕೊರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಕೂಟಶಾಸನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ ತಾಮ್ರದ ಶಾಸನವೊಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಇವರ ಯಾವ ತಾಮ್ರ ಶಾಸನವೂ ಇದುವರೆಗೆ ದೊರೆತಿಲ್ಲ.

ನೊಳಂಬರ ಎಲ್ಲ ಶಾಸನಗಳನ್ನೂ ಕಲೆಹಾಕಿದರೆ ಸುಮಾರು 200 ಆಗಬಹುದು, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಸಂಖ್ಯೆಯವು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು, ಉಳಿದವು ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ದಾನದತ್ತಿಗಳನ್ನೋ ಕೆರೆ ದೇವಾಲಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸಿದ ವಿವರಗಳನ್ನೋ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಚಾರಿತ್ರಿಕ ವಿವರಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕೊಡುವ ಶಾಸನಗಳು ಬೆರಳೆವಣಿಕೆಗೆ ಸಿಗುವಷ್ಟು ಮಾತ್ರ. ಇವರ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಲವನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಶಕವರ್ಷ ಮತ್ತು ಆಳ್ವಿಕೆಯ ವರ್ಷ ಎರಡನ್ನೂ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನೊಳಂಬರ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾದ್ದೆಂದರೆ ಹೇಮಾವತಿಯ ಸ್ತಂಭಶಾಸನ. ಇದು ನೊಳಂಬರ ಹುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಅವರ ವಂಶವೃಕ್ಷದ ಮೊದಲರ್ಧ ಭಾಗವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇವರ ವಂಶವೃಕ್ಷವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಅನುಕೂಲವಾದ ಇತರ ಮುಖ್ಯ ಶಾಸನಗಳೆಂದರೆ ಕಂಬದೂರು, ಕರ್ಷನಪಲ್ಲಿ, ನೆಲಪಲ್ಲಿ, ಆವನಿ, ಬರಗೂರು ಮತ್ತು ಧರ್ಮಪುರಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಶಾಸನಗಳು. ನೊಳಂಬರ ಶಾಸನಗಳು ಅವರ ಕಾಲದ ರಾಜಕೀಯ, ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿರುವುವಲ್ಲದೆ ಇವರ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು ನೊಳಂಬರ ಶಿಲ್ಪಕಲಾಚಾತುರ್ಯಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ನಿದರ್ಶನಗಳಾಗಿಯೂ ಇವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಬೆಂಗಳೂರು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಬೇಗೂರಿನ ವೀರಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಹೇಮಾವತಿಯ ವೀರಗಲ್ಲು. ಮೊದಲನೆಯ ತುಂಬೇಪಾಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಯ್ಯಪ ದೇವನಿಗೂ ಪೂರ್ವಚಾಳುಕ್ಯವೀರ ಮಹೇಂದ್ರನಿಗೂ ನಡೆದ ಘೋರ ಕದನದ ಇಡೀ ದೃಶ್ಯವನ್ನೇ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಗಜ, ಅಶ್ವ, ಪದಾತಿ ದಳಗಳ ಹಣಾಹಣಿ ಯುದ್ದದ ದೃಶ್ಯ, ಪೆಟ್ಟುತಿಂದು ಬಿದ್ದಿರುವ ಸೈನಿಕರು, ವಿವಿಧ ಆಯುಧಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ ಸಕಲ ಸಮರ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕೊಡುವ ಈ ವೀರಗಲ್ಲು ಇಡೀ ಯುದ್ಧವೇ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಕಣ್ಣುಂದೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆಯೆಂಬ ಭಾವನೆಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆ. ಈಗ ಮದ್ರಾಸ್ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಹೇಮಾವತಿಯ ವೀರಗಲ್ಲು ಗಜಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ಎದುರು ಬದುರಾಗಿ ನುಗ್ಗುತ್ತಿರುವ ಆನೆಗಳು. ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಅಂಬಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ವೀರರು, ಆನೆಗಳ ಬಗೆಬಗೆಯ ವಸ್ತ್ರಾಲಂಕರಣಗಳು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಬಹಳ ನವಿರಾಗಿ ಬಿಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಾಣಗಳು ನಾಟಿಕೊಂಡು ಕೆಳಗೆ ಬಿದ್ದಿರುವ ವೀರರ ದೇಹಗಳು ಚಿತ್ರಿತವಾಗಿವೆ. ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಘೋರ ಯುದ್ಧದ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಶಿಲ್ಪ ಬಿಜ್ಜಯ್ಯ ನೀಡಿದ್ದಾನೆ.

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

{{Includes Wikisource|ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ/ನೊಳಂಬ}}

[[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಮನೆತನಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ]]</text>
      <sha1>fngrqwsabrd28f5ld4ihmll26dyy2ei</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307637</id>
      <parentid>1307622</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:01:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pavanaja</username>
        <id>5</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Reverted edit by [[Special:Contributions/2401:4900:1CBA:AC42:2C7E:5:2C2A:9099|2401:4900:1CBA:AC42:2C7E:5:2C2A:9099]] ([[User talk:2401:4900:1CBA:AC42:2C7E:5:2C2A:9099|talk]]) to last revision by [[User:ChiK|ChiK]]</comment>
      <origin>1295395</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48579" sha1="fj0zvjn5bdns2h2boyp8tyz2yhdmekz" xml:space="preserve">'''ನೊಳಂಬ''' -  [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಈಗಿನ [[ಚಿತ್ರದುರ್ಗ]] ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಣ ಪ್ರದೇಶವನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದ್ದ ನೊಳಂಬರಿಗೆ ಸಾಸಿರ ಎಂಬ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಅಧಿಪತಿಗಳಾಗಿ 8ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನಾರಂಭಿಸಿ, ಮುಂದಿನ ಎರಡು ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯಗಳಿಸಿ, ಈಗಿನ ಚಿತ್ರದುರ್ಗ, [[ತುಮಕೂರು]], [[ಕೋಲಾರ]], [[ಬೆಂಗಳೂರು]], ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನೂ ನೆರೆಯ [[ಅನಂತಪುರ್‌ ಜಿಲ್ಲೆ|ಅನಂತಪುರ]], [[ಚಿತ್ತೂರು]], [[ಧರ್ಮಪುರಿ‍‍‍‍‍‍‍‍ ಜಿಲ್ಲೆ|ಧರ್ಮಪುರಿ]] ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ '''''ನೊಳಂಬವಾಡಿ 32000 ಪ್ರಾಂತ್ಯ'''''ದ ಪ್ರಭುಗಳಾಗಿ 11ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯದವರೆಗೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದ ಸಾಮಂತ ರಾಜರ ಮನೆತನ.&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.co.in/books?id=yhXRDSgBuL0C&amp;dq=velvikudi+kannada&amp;q=nolamba#v=snippet&amp;q=nolamba&amp;f=false|title=History of Kannada Language|last=R|first=Narasimhacharya|publisher=Asian Educational Services|year=1942|isbn=9788120605596|location=|pages=49|via=}}&lt;/ref&gt;

ತಲಕಾಡಿನ [[ಗಂಗ (ರಾಜಮನೆತನ)|ಗಂಗ]]ರೂ [[ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ]]ರೂ ಕಲ್ಯಾಣ [[ಚಾಲುಕ್ಯ|ಚಾಳುಕ್ಯ]]ರೂ ನೊಳಂಬರಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪಕಾಲ ಅಧೀನರಾಗಿದ್ದರು. ಕದಂಬ, ಗಂಗ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ ಚಾಳುಕ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಇವರು ವಿವಾಹ ಸಂಬಂಧ ಬೆಳೆಸಿದ್ದರು. ಬಾಣರು, ವೈದುಂಬರು, [[ಚೋಳ ವಂಶ|ಚೋಳ]]ರು ಮುಂತಾದವರಿಗೂ ಇವರಿಗೂ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಬಂಧವಿತ್ತು. ನಂದಿಯ ಲಾಂಛನ ಹೊಂದಿದ್ದ ಇವರ ರಾಜಧಾನಿ ಪೆಂಜೀರು ಅಥವಾ ಹೆಂಜೇರು.ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಅನಂತಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೇಮಾವತಿಯೇ ಇತ್ತೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.

==ಇತಿಹಾಸ==

ನೊಳಂಬರು ತಮ್ಮನ್ನು ಪಲ್ಲವ ಮೂಲದವರು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡ ಶಾಸನಗಳಿವೆ.ಪಲ್ಲವರು ಮೂಲತಃ ಕರ್ಣಾಟಾಂದ್ರ ಸೀಮೆಯವರು, ಶಾತವಾಹನರ ಸಾಮಂತರಾಗಿ ವೆಂಗಿಮಂಡಳದ ಬಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಅಧಿಪತ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ದದವರು. ಯಾವಾಗ ಪಲ್ಲವರು ಚಾಳುಕ್ಯರಿಂದ ಸೋಲುಂಡು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟರೋ ಆಗ ವೆಂಗಿಮಂಡಳ ಹಾಗು ಇಂದಿನ ಹೈದ್ರಾಬಾದ್ ಕರ್ಣಾಟಕದ ಭೂಬಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡ ಕೆಲ ಸಾಮಂತರು ಕಾಳಾಮುಖ ಯತಿಗಳ ಆಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಪುನಃ ರಾಜ್ಯಕಟ್ಟುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು ಆ ಪಲ್ಲವ ಮೂಲದವರೇ ನೊಳಂಬರು. ನೊಳಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಶ್ರೇಷ್ಠ,ಅಗ್ರಮಾನ್ಯ, ಮುನ್ನುಗ್ಗುವ ವೀರ ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಅರ್ಥೈಸಬಹುದು. ನೊಳಂಬರು ಮೂಲತಃ ಶಿವಭಕ್ತರು ವೀರಶೈವ ಧರ್ಮ ಪರಿಪಾಲಕರು. ಪಶುಪಾಲನೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು  ವ್ಯವಸಾಯ‌ವನ್ನು ಆರಂಬಿಸಿದರು ಹಾಗೆ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿ ಕ್ಷತ್ರಿಯರಾಗುತ್ತಾರೆ.ನೊಳಂಬರ ಶಿವಯೋಗಿ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರರು ಸಹ ಕೃಷಿಕರ  ಮನೆತನದವರು. ಹೀಗೆ ಕೃಷಿಕರಾದ ನೊಳಂಬ ರೈತರೇ ನೊೞಂಬರು(ನೊಳಂಬರು).ಪಲ್ಲವ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಟ್ಟಿದವರು ಕೃಷಿಕರು ಎಂದು ಹಲವೆಡೆ ಉಲ್ಲೇಖಗಳಿವೆ. ಈಶ್ವರ ವಂಶಜನಾದ ಕಂಚೀಪತಿ ಎಂದು ಶಾಸನವೊಂದರಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿತನಾಗಿರುವ ತ್ರಿಣಯನ ಪಲ್ಲವ ಎಂಬುವನು ನೊಳಂಬರ ಮೂಲಪುರುಷ. ಇವನ ವಂಶದಲಿ ಹುಟ್ಟಿದವನು ಮಂಗಳ ನೊಳಂಬಾಧಿ ರಾಜ (ಸು. 730-ಸು. 775). ಹೇಮಾವತಿ ಶಾಸನದ ಪ್ರಕಾರ ಇವನು ಕಿರಾತ ನೃಪತಿಯನ್ನು ಜಯಿಸಿದ; ಕರ್ಣಾಟರಿಂದ ಸ್ತುತ್ಯನಾದವನೀತ. ಇವನ ಅನಂತರ ಪಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬಂದವನು ಇವನ ಮಗ ಸಿಂಹಪೋತ (ಸು. 775-ಸು. 805). ಕಲಿ ನೊಳಂಬಾಧಿ ರಾಜನೆನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಈತ ಶ್ರೀಪುರುಷನ ಮಗನೂ ಶಿವಮಾರನ ಸಹೋದರನೂ ಆದ ದುಗ್ಗಮಾರನ ಮೇಲೆ ದಂಡೆತ್ತಿಹೋದ. ಶ್ರೀಪುರಷನ ಅನಂತರ ಗಂಗ ಸಿಂಹಾಸನಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆದ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಇವನು ಶಿವಮಾರನ ಪರವಾಗಿ ದುಗ್ಗಮಾರನ ಮೇಲೆ ದಂಡೆತ್ತಿಹೋಗಿರಬಹುದೆಂದು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಎರಡನೆಯ ಶಿವಮಾರನನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ಧ್ರುವ ಸೋಲಿಸಿದಾಗ ನೊಳಂಬರು ಗಂಗರ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಸಾಮಂತರಾದರು. ಸಿಂಹಪೋತನ ಮಗ ಚಾರುಪೊನ್ನೇರ ಪರಮೇಶ್ವರ ಪಲ್ಲವಾಧಿರಾಜ (ಸು. 805-ಸು. 830). ಇವನು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ 3ನೆಯ ಗೋವಿಂದನ ಸಾಮಂತನಾಗಿದ್ದ. ನೊಳಂಬಳಿಗೆ ಸಾಸಿರ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಇವನ ಅಧೀನದಲ್ಲಿದ್ದುವು.&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.co.in/books?id=C9W1AAAAIAAJ&amp;q=Nolamba&amp;dq=Nolamba&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwiV-7C_l5TPAhVN4WMKHSyWBiQQ6AEINjAE|title=The Chālukyas of Kalyāṇ̄a: seminar papers|last=M. S.|first=Nagaraja Rao|publisher=Mythic Society|year=1983|isbn=|location=|pages=39–41|via=}}&lt;/ref&gt;

ಸುಮಾರು 820ರಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರು ಪಶ್ಚಿಮದ ಗಂಗರ ಸಾಮಂತರಾದರೆಂದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಚಾರುಪೊನ್ನೇರನ ಮಗ ಪೊಳಲ್ಚೋರನಿಗೆ ಗಂಗರಾಜ 1ನೆಯ ರಾಚಮಲ್ಲನ ಮಗಳು, ನೀತಿಮಾರ್ಗನ ತಂಗಿ, ಚಾಯಬ್ಬೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ವಿವಾಹವಾಯಿತು. 1ನೆಯ ಪೊಳಲ್ಚೋರ ಕೋಲಾರ, ಬೆಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ಚಿತ್ತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಗಂಗರು ಸಾಸಿರ ಪ್ರಾಂತ್ಯವನ್ನು ಸು. 830-ಸು. 875ರಲ್ಲಿ ಗಂಗನೀತಿಮಾರ್ಗನ ಅಧೀನದಲ್ಲಿ ಆಳುತ್ತಿದ್ದನೆಂಬುದಾಗಿ ಶಾಸನವೊಂದರಿಂದ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. 810ರಲ್ಲಿ ಮಹಾಬಲಿ ಬಾಣರ ವಶದಲ್ಲಿದ್ದ ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯ 1ನೆಯ ರಾಚಮಲ್ಲನ ಕಾಲದಲ್ಲಿನೊಳಂಬರಿಗೆ ಸೇರಿತು. ಪೊಳೆಲ್ಚೋರನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರ ರಾಜ್ಯ ನೊಳಂಬಳಿಗೆ ಸಾಸಿರ, ಗಂಗರು ಸಾಸಿರ ಇವುಗಳೇ ಅಲ್ಲದೆ ಇನ್ನೂ ಹಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. 1ನೆಯ ನೀತಿಮಾರ್ಗನ ಹಿಂದೂಪುರ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ (853) ಉಲ್ಲೇಖಿತನಾಗಿರುವ ನೊಳಂಬ ರಾಜ ಪೊಳೆಲ್ಚೋರನೇ ಇರಬಹುದೆಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನೊಳಂಬ ರಾಜನ ರಾಜ್ಯ ಕಂಚಿಯವರೆಗೂ ವಿಸ್ತರಿಸಿತ್ತೆಂದು ಆ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ. ನಂದಿಯ ಭೋಗನಂದೀಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ಗೋಪುರದ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರವಾದ್ದೂ ಅನಂತಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಂಬದೂರಿನ ಬೆಳ್ದುಗೊಂಡೆಯ ಕೆರೆಯ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ್ದೂ ಈತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ.

ಪೊಳಲ್ಚೋರನ ಮಗ ಮಹೇಂದ್ರ (ಸು. 875-ಸು, 897). ನೊಳಂಬಾಧಿರಾಜ ತ್ರಿಭುವನವೀರ ಎನಿಸಿಕೊಂಡ ಈತ ಗಂಗವಂಶದ ಜಾಯಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವ. ಇವನು 2ನೆಯ ರಾಜಮಲ್ಲನ ಅಧೀನನಾಗಿ ಗಂಗರು ಸಾಸಿರದ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನಾರಂಭಿಸಿದ. ಇವನ ಹೆಂಡತಿ ಗಾಮಬ್ಬೆ ಗಂಗವಂಶದವಳು. ಗಂಗರುಸಾಸಿರ ಪ್ರಾಂತ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಬಾಣರು ಇವನ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಹೋರಾಟ ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ಗಂಗ ರಾಚಮಲ್ಲ ಮತ್ತು ತೆಲುಗು ಚೋಳದೊರೆ ಮಹೇಂದ್ರ ವಿಕ್ರಮರು ಇವನಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ನಿಂತರು. ಇದರಿಂದ ಇವನು ಬಾಣ ದೊರೆ ವಿದ್ಯಾಧರನನ್ನು ಹಲವು ಕಡೆ ಸೋಲಿಸಿದ;

ಮಹಾಬಲಿಕುಲವಿಧ್ವಂಸಕನೆಂಬ ಬಿರುದು ತಳೆದ. ಇವನ ಆಳ್ವಿಕೆ ಪುಲಿನಾಡಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಕೊನೆಗೆ ಇವನು ತನ್ನ ಮೇಲೆ ಇದ್ದ ಗಂಗರೊಂದಿಗೂ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಎಳಸಿದ. ರಾಜ್ಯಾಕಾಂಕ್ಷೆ ಇವನಿಗೆ ಪ್ರಬಲವಾಗಿತ್ತು. ಗಂಗರ ರಾಜ್ಯದ ಹಲವು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಇವನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರಬೇಕೆಂದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ತಲಕಾಡಿಗೆ ಸುಮಾರು 40 ಕಿಮೀ. ದೂರದ ತಾಯಲೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಶಾಸನದಿಂದ ಹೀಗೆಂದು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಇನ್ನೊಂದು ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಇವನನ್ನು ಗಂಗಮಂಡಲ 96000ದ ಅಧಿಪತಿಯೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಗಂಗ ರಾಜಮಲ್ಲನ ಮಗ ಎರೆಯಪ್ಪ ಇವನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದೆ. ಎರೆಯಪ್ಪ ಇವನನ್ನು ಕೊಂದು ಮಹೇಂದ್ರಾಂತಕನೆಂಬ ಬಿರುದು ತಳೆದೆನೆಂದು ಶಿವಮೊಗ್ಗೆ ಬಳಿಯ ಹುಂಚದ ಶಾಸನ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಮಹೇಂದ್ರನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರ ರಾಜ್ಯ ಗರಿಷ್ಠ ಸ್ಥಿತಿ ಮುಟ್ಟಿತ್ತು. ಅನಂತರ ಇವನ ಮಗ ಅಯ್ಯಪದೇವ (ಸು. 897-ಸು. 934)ರಾಜ್ಯವಾಳಿದ. ಇವನು ಗಾಮಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವನು. ನೊಳಿಪಯ್ಯ ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಇವನದೇ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಇವನು 2ನೆಯ ರಾಜಮಲ್ಲನೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ಧಮಾಡಿದ. ಕಲಿಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕದನದ ಅನಂತರ ಇವನು ಬಹುಶಃ ಗಂಗರ ಸಾಮಂತನಾಗಿ ನೊಳಂಬವಾಡಿ 3200ದ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದ. ಇವನು ಪೂರ್ವ ಚಾಳುಕ್ಯ 1ನೆಯ ಅಮ್ಮಣರಾಯನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದನೆಂದೂ 931ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ 4ನೆಯ ಗೋವಿಂದ ಅಧೀನದಲ್ಲಿ ಮಾಸವಾಡಿ ಮತ್ತು ಕೋಗಳಿಗಳನ್ನಾಳುತ್ತಿದ್ದನೆಂದೂ ಶಾಸನಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಎರೆಯಪ್ಪನ ಪರವಾಗಿ ಪೂರ್ವ ಚಾಳುಕ್ಯ ಬೀರ ಮಹೇಂದ್ರನೊಂದಿಗೆ (2ನೆಯ ಭೀಮ) ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಅಯ್ಯಪದೇವ ಮಡಿದ.

ಇವನ ಅನಂತರ ಮಗ ಅಣ್ಣಿಗ (ಸು. 932-940)ಪಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬಂದ. ಅಣ್ಣಿಗನನ್ನು ಬೀರನೊಳಂಬ, ಅಣ್ಣಯ್ಯ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಗಂಗವಂಶದ ಪೊಲ್ಲಬ್ಬರಸಿ ಇವನ ತಾಯಿ. ಚಾಲುಕ್ಯ ಅತ್ತಿಯಬ್ಬರಸಿಯೊಂದಿಗೆ ಇವನ ವಿವಾಹವಾಗಿತ್ತು. ಇವನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರಿಗೂ ಪಶ್ಚಿಮಗಂಗರಿಗೂ ನಡುವೆ ವಿರಸ ಉಂಟಾಯಿತು. 3ನೆಯ ರಾಜಮಲ್ಲನ ವಿರುದ್ಧ ಕೊತ್ತಮಂಗಲ ಕದನದಲ್ಲಿ ಇವನು ಪರಾಜಯ ಹೊಂದಿದ. ಅನಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ 3ನೆಯ ಕೃಷ್ಣ ಗಂಗವಾಡಿಯ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಅಣ್ಣಿಗನೂ ಸೋತ.

ಅನಂತರ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡಸಿದವನು ಅಣ್ಣಿಗನ ತಮ್ಮ ಇರಿವನೊಳಂಬ ದಿಲೀಪ (ಸು. 940-ಸು. 968). ಇವನು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಸಾಮಂತನಾಗಿದ್ದ. ನೊಳಿಪಯ್ಯ ಎಂಬುದು ಇವನ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಸರು. ಇವನಿಗೆ ಹಲವು ಬಿರುದುಗಳಿದ್ದವು. ಇವನ ಅನಂತರ ಇವನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಛಲದಂಕಕಾರ ನನ್ನಿನೊಳಂಬ ಆಳಿದ (ಸು. 968-ಸು. 970). ಇವನ ಮಗ ನನ್ನಿ 2ನೆಯ ಪೊಳಲ್ಚೋರ. ಇವನು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ರಾಜ್ಯವಾಳಿರಲಾರನೆಂದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇವನು ಅಕಾಲಮೃತ್ಯುವಿಗೆ ತುತ್ತಾಗಿದ್ದಿರಬಹುದು. 2ನೆಯ ಮಾರಸಿಂಹನೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ದದಲ್ಲಿ ಪೊಳಲ್ಚೋರ ಮಡಿದಿರಬೇಕು. ಈತನ ಪತ್ನಿ ಕದಂಬ ವಂಶದ ದೀವಾಂಬಿಕೆ ತನ್ನ ಗಂಡನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪೊಳಲ್ಚೋರಮಂಗಲ ಎಂಬ ಆಗ್ರಹಾರ ಕಟ್ಟಿಸಿದಳೆಂದು ಕಂಬದೂರಿನ ಶಾಸನ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇವನ ತರುವಾಯ 2ನೆಯ ಮಹೇಂದ್ರ (ಸು. 977-ಸು. 981) ಆಳಿದ. ಗಂಗರಿಂದ ಸೋತ ನೊಳಂಬರು ಬಹುಶಃ ಕಲ್ಯಾಣದ ಚಾಳುಕ್ಯ 2ನೆಯ ತೈಲವನ ಸ್ನೇಹ ಬೆಳೆಸಿದ್ದಿರಬಹುದು. ಚಾಳುಕ್ಯರ ಬೆಂಬಲದಿಂದ ನೊಳಂಬರು ನೊಳಂಬವಾಡಿಯನ್ನೂ ಇತರ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನೂ ಪುನಃ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರಬೇಕು. ಮಹೇಂದ್ರನ ಅನಂತರ ಅವನ ತಮ್ಮ ಇರಿವನೊಳಂಬ ಘಟೆಯಂಕಕಾರ (ಸು. 1010-ಸು. 1024) ಆಳಿದ. ಇವನು 3ನೆಯ ತೈಲಪನ ಮೊಮ್ಮಗಳೂ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನ ತಂಗಿಯೂ ಆದ ಮಹಾದೇವಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದ. ಚಾಳುಕ್ಯರೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ವಿವಾಹ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮೂಲಕ ನೊಳಂಬರು ಮಾಂಡಲಿಕರಾಗಿ ರಾಜ್ಯವಾಳಿದರು. ಈಗಿನ ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತುಂಗಭದ್ರಾ ತೀರದ ಕಂಪಿಲಿ ಇವರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಯಿತು. ಇವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನ ಜೊತೆಗೆ ಆಯಾ ಕಾಲದ ಚಾಳುಕ್ಯ ದೊರೆಗಳ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದರು. ಇರಿವನೊಳಂಬನ ಅನಂತರ ಇವನ ಮಗ ಜಗದೇಕಮಲ್ಲ ನೊಳಂಬ ಪಲ್ಲವ ಪೆಮ್ಮಾನಡಿ ಉದಯಾದಿತ್ಯ ದೇವ (ಸು. 1024-ಸು. 1037) ಆಳಿದ. ಜಗದೇಕಮಲ್ಲನೊಳಂಬ ಉದಯಾದಿತ್ಯನ ಅನಂತರ ಅವನ ಮಗ ಜಗದೇಕಮಲ್ಲ ಇಮ್ಮಡಿನೊಳಂಬ ಆಳಿದ (ಸು. 1037-1044). ಇವನ ತರುವಾಯ ಇವನ ತಮ್ಮ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಮಲ್ಲ ನನ್ನಿನೊಳಂಬ ಆಳಿದ (1044-1054). ಈತ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಮಲ್ಲ ಚಾಳುಕ್ಯ ಸೋಮೇಶ್ವರನ ಸಾಮಂತನಾಗಿದ್ದ. ಇವನು ತನ್ನ ಸ್ವಾಮಿಯ ಪರವಾಗಿ ಚೋಳರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿ 1054ರಲ್ಲಿ ಮಡಿದ. ಮೂಲ ನೊಳಂಬ ರಾಜವಂಶ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಮಲ್ಲ ನನ್ನಿನೊಳಂಬನೊಂದಿಗೆ ಮುಕ್ತಾಯಗೊಂಡಿತು.

ನೊಳಂಬರ ಮಹಾನಾಡ ಪ್ರಭುಗಳ ಎರಡನೇ ಹಂತವು ಚಾಳುಕ್ಯ ರಾಣಿ ಚಾಮಲಾದೇವಿಯ ಔದಾರ್ಯದಿಂದ ಬೆಳೆಯಿತು. ಚಾಳುಕ್ಯರಾಣಿ ಚಾಮಲಾದೇವಿ ತನ್ನ ಅಣ್ಣ ರಾಜ ಹಿರೇಗೌಡರು ತೀರಿಕೊಂಡ ಬಳಿಕ ತನ್ನ ಅಣ್ಣನ ಏಳು ಜನ ಮಕ್ಕಳು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ದುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಶಿವಯೋಗಿ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರರಲ್ಲಿ ಬಿನ್ನಹಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಶಿವಯೋಗಿ ಸಿದ್ಧರಾಮೇಶ್ವರರ ಆಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಕೈತಪ್ಪಿದ್ದ ರಾಜ್ಯ ಮರಳಿ ದೊರಕಿತು ಏಳು ರಾಜಕುವರರು ಏಳು ನಾಡುಗಳನ್ನು ಆಳತೊಡಗಿದರು ಏಳುನಾಡಿನ ಪ್ರದೇಶವೇ ನಂತರ ಯಳನಾಡು ಎಂದು ಅಪ್ರಭಂಶವಾಗಿದೆ.ನೊಳಂಬ ಮಹಾನಾಡಪ್ರಭುಗಳು ವಿಜಯ ನಗರದ ಸಾಮಂತರಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ತೋಂಟದ ಸಿದ್ಧಲಿಂಗೇಶ್ವರರನ್ನು ಗುರುಗಳನ್ನಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ವೀರಶೈವ ಧರ್ಮದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡಿದ್ದರು.

==ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ==
ಕರ್ನಾಟಕದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ನೊಳಂಬರ ಕಾಲ ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಘಟ್ಟ. 8ನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದ 11ನೆಯ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆಳಿದ ನೊಳಂಬರು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಬಹಳ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನೆರವಾದರು. ಬಾದಾಮಿ ಚಾಳುಕ್ಯರು ಅನಂತರ ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಲೆಯನ್ನು ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಇವರಿಗೆ ಸಲ್ಲಬೇಕು. ಇವರ ಕಲೆಯ ವಿಶೇಷ ಗುಣವೆಂದರೆ ಚಾಲುಕ್ಯ ಮತ್ತು [[ಪಲ್ಲವ]] ಶೈಲಿಗಳ ಉತ್ತಮ ಸಂಯೋಜನೆ. ಮೂಲತಃ ಪಲ್ಲವರಾದ ನೊಳಂಬರು ಈ ಎರಡೂ ಶೈಲಿಗಳ ಉತ್ತಮ ಅಂಶಗಳನ್ನು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಹೊಸ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿ ತಮ್ಮ ಶೈಲಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಿಕೊಂಡುರು.

ಚಾಳುಕ್ಯರ ಅನಂತರ ಆಳಿದ ನೊಳಂಬರು ತಮ್ಮ ಶಿಲ್ಪಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿನ ಶಿಲ್ಪಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಲಂಕರಣ ನೀಡಿದರು. ಆದರೆ ಇವರ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಇವರ ಅನಂತರ ಆಳಿದ ಹೊಯ್ಸಳ ಅಥವಾ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಳುಕ್ಯರ ಶಿಲ್ಪಗಳಷ್ಟು ಅಲಂಕೃತವಲ್ಲ. ಆದರೂ ಇವು ನೋಡಲು ಬಹಳ ರಮಣೀಯ. ಇವುಗಳ ರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಲಾಲಿತ್ಯವೂ ರಮ್ಯತೆಯೂ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಇವರ ಶಿಲ್ಪಗಳ ಮತ್ತೊಂದು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ ಮನಮೋಹಕ ನಿಲುವು. ಮುಗ್ಧಸೌಂದರ್ಯ ಹಾಗೂ ಆಕರ್ಷಣೆ ಅಂಗಸೌಷ್ಠವ. ಇವರ ಶಿಲ್ಪಶೈಲಿಯ ಮೇರುಕೃತಿಯೆಂದರೆ, ಈಗ ಮದ್ರಾಸ್ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಉಮಾಮಹೇಶ್ವರ ವಿಗ್ರಹ. ಸುಖಾಸೀನನಾಗಿ ಕುಳಿತಿರುವ ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳುಳ್ಳ ಶಿವ, ಆತನ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಆಸೀನಳಾದ ಉಮಾ ಇವರ ಮೂರ್ತಿಗಳು ಮೇಲೆ ಹೇಳಿರುವ ಗುಣಗಳ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿವೆ. ಇದನ್ನು ಸರಿಗಟ್ಟುವಂಥ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬಹು ವಿರಳ, ಇದೇ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ದಕ್ಷಿಣಾಮೂರ್ತಿ, ಸೂರ್ಯ, ಪೃಷ್ಟಸ್ವಸ್ತಿಕ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ನರ್ತಿಸುತ್ತಿರುವ ನಟರಾಜ, ಕಾಳಿ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಇವರ ಕಲಾಪ್ರೌಢಿಮೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು.

ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ಶಿಲ್ಪಗಳಲ್ಲದೆ ಇವರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ಹೇಮಾವತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮಾತೃಕೆಯರ ಬಿಡಿ ಹಾಗೂ ಸಾಲುಶಿಲ್ಪಗಳು, ಸೂರ್ಯ, ವಿಷ್ಣು, ಶಿವ, ಕಾಳಿ, ಆಲಿಂಗನ ಚಂದ್ರಶೇಖರಮೂರ್ತಿ ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಗ್ರಹಗಳು ನೊಳಂಬರು ಕಾಲದ ಕಲಾಕೌಶಲವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ.

ನೊಳಂಬರು ಜಾಲಂಧ್ರಗಳ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಅದ್ವಿತೀರೆನಿಸಿದರು. ಸುಂದರವಾಗಿ ಬಳುಕುವ ಬಳ್ಳಿಗಳ ಚಿತ್ರಣವುಳ್ಳ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತಾಶಿಲ್ಪಗಳುಳ್ಳ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು ಇವರ ಕಲೆಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ. ಹೇಮಾವತಿಯ ದೊಡ್ಡೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಗಂಗಾ, ಮಿಥುನ, ಕಾರ್ತಿಕೇಯ, ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು ಇತ್ಯಾದಿ ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು ಇವರ ಕಲಾನೈಪುಣ್ಯಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ಈ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳ ಆಕರ್ಷಣೆಗೆ ಉತ್ತಮ ನಿದರ್ಶನವೆಂದರೆ ತಂಜಾವೂರಿನ ಬೃಹದೀಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ನವರಂಗದಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರುಕಲ್ಲಿನ ಜಾಲಂಧ್ರ. ನೊಳಂಬರ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳ ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾರುಹೋದ ರಾಜೇಂದ್ರಚೋಳ ತನ್ನ ನೊಳಂಬವಾಡಿ ವಿಜಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಇದನ್ನು ತಂಜಾವೂರಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದು ಬೃಹದೀಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ.

ಇವರ ಶಿಲ್ಪಗಳಲ್ಲಿ ನಂದಿಯ ಶಿಲ್ಪಗಳೂ ಮುಖ್ಯವಾದವು. ನಂದಿಯ ವಿಗ್ರಹಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಚಾಳುಕ್ಯರ ನಂದಿಗಳನ್ನು ಹೋಲುತ್ತವೆ. ನೊಳಂಬರು ಮೂಲತಃ ಶೈವರಾದುದರಿಂದ ಇವರ ಎಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲೂ ನಂದಿಯ ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಸುಂದರವಾದ ಮೈಮಾಟ, ದೇಹಶಕ್ತಿ ಹಾಗು ಓಜಸ್ಸಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಈ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಘಂಟಾಹಾರ, ಗೆಜ್ಜೆಹಾರ, ಹಣೆಪಟ್ಟಿ, ಕುಚ್ಚು ಇತ್ಯಾದಿ ಅಲಂಕರಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ.

ವಾಸ್ತುವಿನ ಭಾಗವಾದರೂ ಶಿಲ್ಪದ ಸಾಲಿಗೇ ಸೇರಿಸಬಹುದಾದ ನೊಳಂಬರ ಕಲೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಅಂಶವೆಂದರೆ ಇವರ ದೇವಾಲಯದ ಕಂಬಗಳು. ಮೂಲತಃ ಚಾಳುಕ್ಯರ ಸ್ತಂಭಗಳಿಂದ ಬಂದಿವೆಯೆಂದು ಹೇಳಬಹುದಾದರೂ ಈ ಕಂಬಗಳ ಮಧ್ಯ ಭಾಗ ಚಾಳುಕ್ಯರವುಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನ. ನೊಳಂಬರ ಕಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಲಂಕರಣವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಸುಂದರವಾದ ಮುತ್ತಿನ ಮಾಲೆಗಳೂ ಅವುಗಳ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಶಿಲ್ಪಗಳೂ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಕೀರ್ತಿಮುಖಗಳೂ ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಲತಾಪಟ್ಟಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಅಲಂಕರಣಗಳೂ ಇವೆಲ್ಲದರ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಸಿಂಹಗಳ ವಿಗ್ರಹಗಳೂ ನೊಳಂಬರ ಶೈಲಿಯ ಕಂಬಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳು. ಪ್ರಾಯಶಃ ಈ ಸಿಂಹಗಳು ಪಲ್ಲವರ ಕಂಬಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಬೃಹತ್ತಾಗಿ ಕಾಣಬರುವ ಸಿಂಹಗಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರತಿ ರೂಪಗಳಾಗಿದ್ದು ನೊಳಂಬರು ಕಲೆಯ ಮೇಲೆ ಪಲ್ಲವರ ಶೈಲಿಯ ಪ್ರಭಾವವಿರಬಹುದೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು.

ನೊಳಂಬರು ಶೈಲಿಯ ಕಂಬಗಳೂ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳಂತೆ ಚೋಳನ ಗಮನವನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದುವು. ತಂಜಾವೂರಿಗೆ ಏಳು ಮೈಲಿ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ತಿರುವೈಯಾರ್‍ನ ಅಪ್ಪಾರ್ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದ ವರಾಂಡದ ನೊಳಂಬ ಶೈಲಿಯ ಕಂಬಗಳು ಕಲಾಪ್ರೇಮಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಚೋಳ ನೊಳಂಬವಾಡಿಯ ದಿಗ್ವಿಜಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಕೊಂಡೊಯ್ದ ಸ್ಮಾರಕಗಳು. ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿರುವ ಈ ಕಂಬಗಳು ನೊಳಂಬ ಶೈಲಿಯ ಕಂಬಗಳ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೌಶಲಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಮೂಕಸಾಕ್ಷಿಗಳಾಗಿವೆ.

ನೊಳಂಬರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಲ್ಲಿ ಅಂಥ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಲಿ ಹೊಸತನವಾಗಲಿ ಕಾಣಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಸಮಕಾಲೀನ ದೇವಾಲಯಗಳಂತೆಯೇ ಇವನ್ನೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇವರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಈಗ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಹೇಮಾವತಿ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಆವನಿ, ನಂದಿ ಮತು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಧರ್ಮಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಇವರ ಮುಖ್ಯ ದೇವಾಲಯಗಳು ಹೇಮಾವತಿಯ ದೊಡ್ಡೇಶ್ವರ, ಅಕ್ಕ-ತಂಗಿ, ವಿರೂಪಾಕ್ಷ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ, ಅವನಿಯ ಲಕ್ಪ್ಷ್ಮಣೇಶ್ವರ, ಭರತೇಶ್ವರ, ನಂದಿಯ ಭೋಗನಂದಿ, ಅರುಣಾಚಲೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಧರ್ಮಪುರಿಯ ಕಾಮಾಕ್ಷಿಯಮ್ಮ ಮತ್ತು ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ.

ಇವರ ಎಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳ ತಳವಿನ್ಯಾಸ ಒಂದೇ ರೀತಿಯದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಚತುರಸ್ರ ಗರ್ಭಗೃಹ, ಅರ್ಧಮಂಟಪ ಮತ್ತು ನವರಂಗವೂ ದೇವಾಲಯದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಒಂದು ನಂದಿಮಂಟಪವೂ ಇರುತ್ತವೆ.

ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಎತ್ತರವಾದ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಅಚ್ಚು ಪಟ್ಟಿಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ತಳಪಾದಿಯ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ. ಗೋಡೆ ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಸರಳವಾಗಿದ್ದು ಮಧ್ಯೆ ಅರೆಗಂಬಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಗರ್ಭಗೃಹದ ಮೇಲೆ ದ್ರಾವಿಡ ಶೈಲಿಯ ವಿಮಾನವನ್ನು ಇವರು ಕಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ನಂದಿಯ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಉಳಿದ ಯಾವ ಕಡೆಯಲ್ಲೂ ಮೂಲವಿಮಾನ ಉಳಿದಿಲ್ಲ.

ದೇವಾಲಯದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ರೀತಿಯ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಹೇಮಾವತಿಯ ದೊಡ್ಡೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯವೊಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲೂ ನವರಂಗದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಕಂಬಗಳಿವೆ. ಅರ್ಧಮಂಟಪದಲ್ಲೂ ಎರಡು ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕು ಕಂಬಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಇವರ ಎಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳೂ ಶಿವನವಾದ್ದರಿಂದ ಗರ್ಭಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯದ ಮುಂದುಗಡೆ ನಂದಿಮಂಟಪವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

ನವರಂಗದ ದ್ವಾರ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ದ್ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಅಲಂಕರಣವಿದ್ದು, ಇವು ಬಾದಾಮಿ ಚಾಳುಕ್ಯರ ದ್ವಾರಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಾಗಿಲು ಕಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಸುಂದರವಾದ ಬಳ್ಳಿಗಳ, ಹಾರಗಳ, ಅರೆಗಂಬಗಳ ಕೆತ್ತನೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ದ್ವಾರಪಾಲಕರು, ನಿಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಗಂಗಾ ಯಮುನಾ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಮೇಲಿನ ತೊಲೆಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಜಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ಮಂಗಳ ಚಿಹ್ನೆಗಳ ಚಿತ್ರಣವಿದ್ದು ಇದರ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾದ ಕಪೋತವಿರುತ್ತದೆ. ದ್ವಾರದ ಭಾಗವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಪ್ಪು ಅಥವಾ ಹಸಿರು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಮಾಡಿರುವುದರಿಂದ ಸುಂದರವಾದ ಮತ್ತು ನವಿರಾದ ಕೆತ್ತನೆಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.

ನೊಳಂಬರ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಶಿಲ್ಪಾಲಂಕರಣ ಕಡಿಮೆಯಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಹೆಚ್ಚೆಂದು ಮಾತ್ರ ಹೇಳಲಾಗದು. ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಧಿಷ್ಠಾನದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಯ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಗೋಡೆಯ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿರುವ ತೊಲೆಯ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟೇನೂ ಆಕರ್ಷಕವಲ್ಲದ ಚಿತ್ರಪಟ್ಟಿಕೆಯಿರುತ್ತದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಗೋಡೆ ಸರಳವಾಗಿದ್ದರೂ ಕಂಬಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಹಾಗೂ ನವಿರಾದ ಕೆತ್ತನೆಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇವರ ಎಲ್ಲ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲೂ ನವರಂಗದ ಚಾವಣಿಯ ಮಧ್ಯಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟದಿಕ್ಪಾಲಕರು ಸುತ್ತು ವರೆದ ಶಿವಪಾರ್ವತಿ ಅಥವಾ ನಟರಾಜ ಶಿಲರುತ್ತದೆ. ನೊಳಂಬರ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ಅತ್ಯಂತ ಸುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವುದೂ ದೊಡ್ಡದೂ ಆದ ದೇವಾಲಯವೆಂದರೆ ಹೇಮಾವತಿಯ ದೊಡ್ಡೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ. ಸುಮಾರು 24ಮೀ. ಉದ್ದ, ಸುಮಾರು 13 ಮೀ. ಅಗಲವಾದ, ಗ್ರಾನೈಟ್ ಕಲ್ಲಿನ ಈ ದೇವಾಲಯದ ವಿಮಾನ ಬಿದ್ದುಹೋಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯನೊಳಂಬರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಶೈಲಿಗೆ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ. ಗರ್ಭಗೃಹ, 4 ಕಂಬಗಳಿರುವ ಅರ್ಧಮಂಟಪ, ಮತ್ತು 16 ಕಂಬಗಳಿರುವ ನವರಂಗ, ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಕೆತ್ತನೆಗಳುಳ್ಳ ದೇವಾಲಯದ ಕಂಬಗಳು ಮತ್ತು ಗಂಗಾ, ಮಿಥುನ, ಕಾರ್ತಿಕೇಯ, ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು ಲತಾಪಟ್ಟಿಕೆಗಳಿರುವ ಜಾಲಂಧ್ರಗಳು-ಇವು ಈ ದೇವಾಲಯದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ. ಗರ್ಭಗೃಹದ ಮತ್ತು ನವರಂಗದ ದ್ವಾರಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕೆತ್ತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. ದೇವಾಲಯದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ದುರುಸ್ತು ಮಾಡಲು ಒಂದು ನಂದಿಮಂಟಪವಿದ್ದು ಅದರೊಳಗೆ ನೊಳಂಬರ ಕಾಲದ ದೊಡ್ಡ ನಂದಿಯ ವಿಗ್ರಹವಿದೆ.

ಹೇಮಾವತಿಯ ಇತರ ದೇವಾಲಯಗಳೆಂದರೆ ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ಮತ್ತು ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ. ಇವುಗಳ ಗೋಡೆಗಳ ಹೊರಭಾಗ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದುರಸ್ತಾಗಿದೆ. ಒಳಭಾಗದಷ್ಟೇ ಮುಖ್ಯವಾದ್ದು. ಈ ಎರಡೂ ದೇವಾಲಯಗಳು ಸುಂದರವಾದ ಕಂಬಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಬಾಗಿಲುವಾಡಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ.

ಆವನಿಯ ಲಕ್ಷ್ಮಣೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಭರತೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಪ್ರಾಯಶಃ 10ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಪೊಳಲ್ಚೋರನ ಪತ್ನಿಯಾದ ದೀವಾಂಬಿಕೆಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾದವು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ತಳಪಾದಿಗೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ವಾಸ್ತು ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಗಳ ಅಲಂಕರಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭಿತ್ತಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದವು. ಇಲ್ಲಿಯ ಗೋಡೆಯ ಗೂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾದ ಹಾಗೂ ಸಣ್ಣವಾದ ಮನುಷ್ಯರ ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಂಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಜಾಲಂಧ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಟರಾಜ, ಮಹಿಷಾಸುರಮರ್ದಿನಿ, ವಿಷ್ಣು ಇತ್ಯಾದಿ ದೇವತೆಗಳ ವಿಗ್ರಹಗಳಿವೆ. ಭರತೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ ಬಹಳಮಟ್ಟಿಗೆ ಪುನರ್‍ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಆದರೂ ಸುಂದರವಾದ ಅಧಿಷ್ಠಾನ, ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಗಳು ಮತ್ತು ಇದರ ಮೇಲಿರುವ ದೀವಾಂಬಿಕೆಯ ಶಾಸನಗಳಿಂದಾಗಿ ಇದು ಮುಖ್ಯವಾದ್ದು.

ನಂದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಭೋಗನಂದೀಶ್ವರ ಮತ್ತು ಅರುಣಾಚಲೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಶೈಲಿಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೊಳಂಬರ ಶೈಲಿಯ ಎಲ್ಲ ಗುಣಗಳನ್ನೂ ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆಯೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಆದರೂ ಇವುಗಳ ಕರ್ತೃ ಯಾರು ಎಂಬ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಏಕಾಭಿಪ್ರಾಯವಿಲ್ಲ. ನೊಳಂಬಾಧಿರಾಜನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಯ ಒಂದು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಗೋಪುರವನ್ನು ಕಟ್ಟಲಾಯಿತೆಂದು ಶಾಸನವಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ದೇವಾಲಯಗಳು ನೊಳಂಬರು ದೇವಾಲಯದ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಇವುಗಳ ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದಂತೆ ಇಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ನೊಳಂಬರ ಕಾಲದ ಮೂಲ ವಿಮಾನವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

ನೊಳಂಬ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಮತ್ತೊಂದು ಕೇಂದ್ರವೆಂದರೆ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಧರ್ಮಪುರಿ. ಇಲ್ಲಿಯ ಕಾಮಾಕ್ಷಿಯಮ್ಮ ಮತ್ತು ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ದೇವಾಲಯಗಳು 10ನೆಯ ಶತಮಾನದವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಒಂದೇ ವಿಧವಾದ ತಳವಿನ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ಈ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಒಂದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೊಂದು ಕಟ್ಟಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ಸುಂದರವಾದ ವಿವಿಧರೀತಿಯ ಲತಾಪಟ್ಟಿಕೆ ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಾಲಂಕರಣವುಳ್ಳ ಕಂಬಗಳು, ನವರಂಗದ ಚಾವಣಿಯ ಅಷ್ಟದಿಕ್ಪಾಲಕರೊಡಗೂಡಿದ ನಟರಾಜ ಮತ್ತು ಶಿವಪಾರ್ವತಿಯರ ಶಿಲ್ಪಗಳು, ಮತ್ತು ಕಾಮಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ಗುಡಿಯ ಅಧಿಷ್ಠಾನದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾದವು. ಕಾಮಾಕ್ಷಿಯಮ್ಮ ದೇವಾಲಯದಷ್ಟು ಸುಂದರವಾದ ಅಧಿಷ್ಠಾನವಿರುವ ದೇವಾಲಯ ನೊಳಂಬ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಲ್ಲೇ ದುರ್ಲಭ. ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಅಲಂಕರಣಗಳುಳ್ಳ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಅಧಿಷ್ಠಾನದ ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಿಂದೆ ಸರಿದಂತೆ ರಾಮಾಯಣದ ಉಬ್ಬುಸಾಲು ಶಿಲ್ಪವಿದೆ. ಇದರ ಮೇಲಣ ಚಪ್ಪಡಿಯನ್ನು ಸುತ್ತಲೂ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳು ಹೊತ್ತು ನಿಂತಿವೆ. ಇದರ ಮೇಲೆ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಕಮಲದ ದಳ ಬಿಡಿಸಿದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿ, ಅರೆಗೊಳವಿ ಅಥವಾ ಬಳ್ಳಿಯ ಸುರುಳಿಯ ಚಿತ್ರವಿರುವ ಕುಮುದದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿ, ಇನ್ನೂ ಮೇಲೆ ವ್ಯಾಳ ಅಥವಾ ಇತರ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಜೀವಿಗಳ ಸಾಲುಶಿಲ್ಪ ಅದರ ಮೇಲೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಭಾಗ ಕಪೋತ ಮತ್ತು ಸ್ವಲ್ಪಭಾಗ ಚೌಕಟ್ಟಾದ ಅಚ್ಚುಪಟ್ಟಿ ಇವೆ. ಇವುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಈ ಅಧಿಷ್ಠಾನ ಚಾಳುಕ್ಯ-ಪಲ್ಲವ ಶೈಲಿಯ ಉಚಿತ ಸಮನ್ವಯದ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಹೊರಗೋಡೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗಾರೆಯಿಂದ ಮುಚ್ಚಿಹೋಗಿರುವುದರಿಂದ ಇದರ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರಿಯುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ,

ಶಾಸನಗಳು: ನೊಳಂಬರ ಶಾಸನಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಳ್ಳಾರಿ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗ, ಕೋಲಾರ, ತುಮಕೂರು, ಬೆಂಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲೂ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಅನಂತಪುರ, ಚಿತ್ತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲೂ ತಮಿಳು ನಾಡಿನ ಧರ್ಮಪುರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲೂ ದೊರೆತಿವೆ. ಇವರ ಶಾಸನಗಳು ಸು. 800-1100ದ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವು. ಇವರ ಶಾಸನಗಳ ಭಾಷೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಮಕಾಲೀನ ಕನ್ನಡ. ಸಂಸ್ಕøತ ಕನ್ನಡ ಬೆರೆಕೆ ಇರುವ ಶಾಸನಗಳೂ ವಿರಳವಲ್ಲ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಗದ್ಯ, ಪದ್ಯ, ಮತ್ತು ಇವೆರಡರ ಮಿಶ್ರಣ ಇರುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲ ಶಾಸನಗಳೂ ಸಮಕಾಲೀನ ಕನ್ನಡ-ತೆಲುಗು ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ತಾವು ಪಲ್ಲವ ವಂಶಜರೆಂದು ನೊಳಂಬರು ಹೇಳಿಕೊಂಡರೂ ಇವರ ಶಾಸನವಾವುದೂ ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿರದಿರುವುದು ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಸಂಗತಿ. ಇವರ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಕಲ್ಲಿನ ಚಪ್ಪಡಿಗಳ ಮೇಲೆ, ಕಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯದ ತಳಪಾದಿಯೇ ಮುಂತಾದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಕೊರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಕೂಟಶಾಸನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ ತಾಮ್ರದ ಶಾಸನವೊಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಇವರ ಯಾವ ತಾಮ್ರ ಶಾಸನವೂ ಇದುವರೆಗೆ ದೊರೆತಿಲ್ಲ.

ನೊಳಂಬರ ಎಲ್ಲ ಶಾಸನಗಳನ್ನೂ ಕಲೆಹಾಕಿದರೆ ಸುಮಾರು 200 ಆಗಬಹುದು, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಸಂಖ್ಯೆಯವು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು, ಉಳಿದವು ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ದಾನದತ್ತಿಗಳನ್ನೋ ಕೆರೆ ದೇವಾಲಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸಿದ ವಿವರಗಳನ್ನೋ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಚಾರಿತ್ರಿಕ ವಿವರಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕೊಡುವ ಶಾಸನಗಳು ಬೆರಳೆವಣಿಕೆಗೆ ಸಿಗುವಷ್ಟು ಮಾತ್ರ. ಇವರ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಲವನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಶಕವರ್ಷ ಮತ್ತು ಆಳ್ವಿಕೆಯ ವರ್ಷ ಎರಡನ್ನೂ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನೊಳಂಬರ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾದ್ದೆಂದರೆ ಹೇಮಾವತಿಯ ಸ್ತಂಭಶಾಸನ. ಇದು ನೊಳಂಬರ ಹುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಅವರ ವಂಶವೃಕ್ಷದ ಮೊದಲರ್ಧ ಭಾಗವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇವರ ವಂಶವೃಕ್ಷವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಅನುಕೂಲವಾದ ಇತರ ಮುಖ್ಯ ಶಾಸನಗಳೆಂದರೆ ಕಂಬದೂರು, ಕರ್ಷನಪಲ್ಲಿ, ನೆಲಪಲ್ಲಿ, ಆವನಿ, ಬರಗೂರು ಮತ್ತು ಧರ್ಮಪುರಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಶಾಸನಗಳು. ನೊಳಂಬರ ಶಾಸನಗಳು ಅವರ ಕಾಲದ ರಾಜಕೀಯ, ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿರುವುವಲ್ಲದೆ ಇವರ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು ನೊಳಂಬರ ಶಿಲ್ಪಕಲಾಚಾತುರ್ಯಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ನಿದರ್ಶನಗಳಾಗಿಯೂ ಇವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಬೆಂಗಳೂರು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಬೇಗೂರಿನ ವೀರಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಹೇಮಾವತಿಯ ವೀರಗಲ್ಲು. ಮೊದಲನೆಯ ತುಂಬೇಪಾಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಯ್ಯಪ ದೇವನಿಗೂ ಪೂರ್ವಚಾಳುಕ್ಯವೀರ ಮಹೇಂದ್ರನಿಗೂ ನಡೆದ ಘೋರ ಕದನದ ಇಡೀ ದೃಶ್ಯವನ್ನೇ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಗಜ, ಅಶ್ವ, ಪದಾತಿ ದಳಗಳ ಹಣಾಹಣಿ ಯುದ್ದದ ದೃಶ್ಯ, ಪೆಟ್ಟುತಿಂದು ಬಿದ್ದಿರುವ ಸೈನಿಕರು, ವಿವಿಧ ಆಯುಧಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ ಸಕಲ ಸಮರ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕೊಡುವ ಈ ವೀರಗಲ್ಲು ಇಡೀ ಯುದ್ಧವೇ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಕಣ್ಣುಂದೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆಯೆಂಬ ಭಾವನೆಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆ. ಈಗ ಮದ್ರಾಸ್ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಹೇಮಾವತಿಯ ವೀರಗಲ್ಲು ಗಜಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ಎದುರು ಬದುರಾಗಿ ನುಗ್ಗುತ್ತಿರುವ ಆನೆಗಳು. ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಅಂಬಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ವೀರರು, ಆನೆಗಳ ಬಗೆಬಗೆಯ ವಸ್ತ್ರಾಲಂಕರಣಗಳು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಬಹಳ ನವಿರಾಗಿ ಬಿಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಾಣಗಳು ನಾಟಿಕೊಂಡು ಕೆಳಗೆ ಬಿದ್ದಿರುವ ವೀರರ ದೇಹಗಳು ಚಿತ್ರಿತವಾಗಿವೆ. ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಘೋರ ಯುದ್ಧದ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಶಿಲ್ಪ ಬಿಜ್ಜಯ್ಯ ನೀಡಿದ್ದಾನೆ.

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

{{Includes Wikisource|ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ/ನೊಳಂಬ}}

[[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಮನೆತನಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ]]</text>
      <sha1>fj0zvjn5bdns2h2boyp8tyz2yhdmekz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸ್ನೇಹಲೋಕ (ಚಲನಚಿತ್ರ)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140697</id>
    <revision>
      <id>1307599</id>
      <parentid>1304669</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:13:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307599</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7353" sha1="d1xe3la40px9bh21ijf595hn1o1frb8" xml:space="preserve">'''''ಸ್ನೇಹಲೋಕ'''''   1999 ರ  [[ಕನ್ನಡ]] ಚಲನಚಿತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಎಸ್. ಮಹೇಂದರ್ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಎನ್. ಭಾರತಿ ದೇವಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ.  ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ  [[ರಮೇಶ್ ಅರವಿಂದ್]], ರಾಮ್ ಕುಮಾರ್, [[ಶಶಿಕುಮಾರ್ (ನಟ)|ಶಶಿಕುಮಾರ್]], ವಿನೋದ್ ರಾಜ್ ಮತ್ತು [[ಅನು ಪ್ರಭಾಕರ್]] ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://entertainment.oneindia.in/kannada/movies/sneha-loka/cast-crew.html|title=Cast &amp; Crew|date=|publisher=Entertainment.oneindia.in|access-date=2014-05-20|archive-date=2014-05-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20140506145438/http://entertainment.oneindia.in/kannada/movies/sneha-loka/cast-crew.html|url-status=deviated|archivedate=2014-05-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140506145438/http://entertainment.oneindia.in/kannada/movies/sneha-loka/cast-crew.html}}&lt;/ref&gt;

ಈ ಚಿತ್ರವು   [[ತಮಿಳು|ತಮಿಳಿನ]] ಬ್ಲಾಕ್‌ಬಸ್ಟರ್ ಚಿತ್ರ ''ಕನ್ನೆಧಿರೆ ತೊಂಡ್ರಿನಾಲ್'' (1998) ನ ಕನ್ನಡ ರಿಮೇಕ್ ಆಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.facebook.com/KannedhireyThondrinal|title=Kannedhirey Thondrinal is on Facebook|date=|publisher=Facebook.com|access-date=2014-05-20}}&lt;/ref&gt; ಈ ಚಲನಚಿತ್ರವನ್ನು [[ಮಲಯಾಳಂ|ಮಲಯಾಳಂನಲ್ಲಿ]] ಧೋಸ್ತ್ (2001) ಎಂಬ ''ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು.''

24 ಡಿಸೆಂಬರ್ 1999 ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಚಲನಚಿತ್ರವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿತು, ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ನಟರ ಅಭಿನಯ ಮತ್ತು [[ಹಂಸಲೇಖ]] ಅವರ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಿದರು.

== ಪಾತ್ರವರ್ಗ ==

* ರಮೇಶ್ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ [[ರಮೇಶ್ ಅರವಿಂದ್]] 
* ರಾಮ್ ಕುಮಾರ್ ಆಗಿ [[ರಾಮ್‍ಕುಮಾರ್|ರಾಮ್ ಕುಮಾರ್]] 
* ಶಶಿಯಾಗಿ [[ಶಶಿಕುಮಾರ್ (ನಟ)|ಶಶಿಕುಮಾರ್]] 
* ವಿನೋದ್ ಆಗಿ [[ವಿನೋದ್ ರಾಜ್]] 
* ಪ್ರಿಯಾ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ [[ಅನು ಪ್ರಭಾಕರ್]] 
* ಹೇಮಾ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ [[ವಾಣಿಶ್ರೀ]] 
* ರಮೇಶ್ ಅವರ ತಾಯಿಯಾಗಿ [[ಬಿ.ವಿ. ರಾಧಾ|ಬಿ.ವಿ.ರಾಧಾ]] 
* ಮಂಜು ಮಾಲಿನಿ 
* ಶರಣ್ ಆಗಿ [[ಶರಣ್]] 
* ಅಭಿಯ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಭಿಷೇಕ್     
* &quot;ಆಫ್ರಿಕಾ&quot; ಆಗಿ [[ಮೈಕೆಲ್ ಮಧು]]     
* [[ಶೋಭರಾಜ್]] ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ     
* ಮನೋಹರ್ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ [[ಲೋಹಿತಾಶ್ವ]]     
* ಮುತ್ತಣ್ಣ &quot;ಮುತ್ತು&quot; ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ [[ಕರಿಬಸವಯ್ಯ]]     
* ಸಣ್ಣಪ್ಪನಾಗಿ ಶಂಖನಾದ ಆಂಜನಪ್ಪ

== ಚಿತ್ರಸಂಗೀತ ==
ಈ ಚಲನಚಿತ್ರದ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಬರೆದು ಸಂಗೀತವನ್ನು [[ಹಂಸಲೇಖ]] ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.raaga.com/channels/kannada/moviedetail.asp?mid=k0000033|title=Snehaloka Songs|date=|publisher=Raaga.com|access-date=2014-05-20}}&lt;/ref&gt; [[ರಾಜೇಶ್ ಕೃಷ್ಣನ್]] ಮತ್ತು [[ಕೆ. ಎಸ್. ಚಿತ್ರಾ|ಕೆ ಎಸ್ ಚಿತ್ರಾ]] ಅವರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ &quot;ಒಂದೇ ಉಸಿರಂತೆ&quot; ಎಂಬ ಒಂದೇ ಉಸಿರಿನಲ್ಲಿ ಹಾಡಿರುವ ಹಾಡನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಇದು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಗಳಿಸಿತು. ''[[ಟೈಟಾನಿಕ್ (೧೯೯೭ ಚಲನಚಿತ್ರ)|ಟೈಟಾನಿಕ್]]'' (1997) ಚಿತ್ರದ ಸೌಂಡ್‌ಟ್ರ್ಯಾಕ್‌ನಿಂದ  &quot; ಮೈ ಹಾರ್ಟ್ ವಿಲ್ ಗೋ ಆನ್ [[ಸೋನು ನಿಗಮ್|&quot; ನಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದ ಸೋನು ನಿಗಮ್]] ಅವರು ತಮ್ಮ ಎರಡನೇ ಹಾಡನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹಾಡಿದರು. ಆಲ್ಬಮ್ ಏಳು ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://music.apple.com/in/album/snehaloka-original-motion-picture-soundtrack/998328856|title=Snehaloka (Original Motion Picture Soundtrack) by Hamsalekha|website=iTunes|access-date=25 June 2021|archive-date=27 ಜೂನ್ 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210627223117/https://music.apple.com/in/album/snehaloka-original-motion-picture-soundtrack/998328856|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.jiosaavn.com/album/snehaloka/6VTlvDdpYaU_|title=Snehaloka soundtrack|website=Jiosaavn.com|access-date=2 July 2021|archive-date=23 ಏಪ್ರಿಲ್ 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210423032128/https://www.jiosaavn.com/album/snehaloka/6VTlvDdpYaU_|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://open.spotify.com/album/61BC5kapsbv7cPpXiK3knR|title=Snehaloka songs|website=Spotify.com|access-date=2 July 2021}}&lt;/ref&gt;

{{Track listing
| total_length = 40:27
| extra_column = ಹಾಡುಗಾರರು
| all_writing = [[ಹಂಸಲೇಖ]]
| title1 = ಟೈಟಾನಿಕ್ ಹೀರೋಯಿನ್
| extra1 = [[ಸೋನು ನಿಗಮ್]]
| length1 = 5:40
| title2 = ಊಟಿ ಊಟಿ ಬ್ಯೂಟಿ
| extra2 = [[ಸುರೇಶ್ ಪೀಟರ್ಸ್]], [[ರಾಜೇಶ್ ಕೃಷ್ಣನ್]]
| length2 = 6:37
| title3 = ಒಂದೇ ಉಸಿರಂತೆ
| extra3 = ರಾಜೇಶ್ ಕೃಷ್ಣನ್, [[ಕೆ, ಎಸ್, ಚಿತ್ರಾ]]
| length3 = 6:04
| title4 = ಲೋಕ ಸ್ನೇಹಲೋಕ
| extra4 = ರಾಜೇಶ್ ಕೃಷ್ಣನ್ 
| length4 = 5:23
| title5 = ಯಾರಿಗೆ ಯಾರೂ ಇಲ್ರಿ
| extra5 = ರಾಜೇಶ್ ಕೃಷ್ಣನ್
| length5 = 5:05
| title6 = ತಂ ತ  ತಕಿಟ
| extra6 = ರಾಜೇಶ್ ಕೃಷ್ಣನ್, [[ರಮೇಶ್ ಚಂದ್ರ]], [[ಮಂಜುಳಾ ಗುರುರಾಜ್]], [[ಲತಾ ಹಂಸಲೇಖ]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://gaana.com/album/snehaloka-kannada|title=Snehaloka album|website=Gaana.com|access-date=2 July 2021}}&lt;/ref&gt;
| length6 = 5:50
| title7 = ಡೋಂಟ್ ವರಿ ತಮ್ಮಾ
| extra7 = ಸುರೇಶ್ ಪೀಟರ್ಸ್, ಲತಾ ಹಂಸಲೇಖ
| length7 = 5:48
}}

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
&lt;references /&gt;

== ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು ==
* {{IMDb title|tt14817012}}

{{Authority control}}

[[ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು]]</text>
      <sha1>d1xe3la40px9bh21ijf595hn1o1frb8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಕೂಡಿಯಾಟಂ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>147751</id>
    <revision>
      <id>1307623</id>
      <parentid>1286603</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:48:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307623</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26788" sha1="9m1dejps353069j5mb2z3szp8w04x4g" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Bharat-s-tiwari-photography-IMG_6635_June_11,_2017.jpg|thumb|ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಕಲಾವಿದ ''ಕಪಿಲ ವೇಣು'']]

ಕೂಡಿಯಾಟಂ ( Malayalam  '''ಕೂಡಿಯಾಟ್ಟಂ''' ; [[ಅ.ಸಂ.ಲಿ.ವ.|IAST]] : kūṭiyāṭṭaṁ; lit. '   ) [[ಕೇರಳ|ಭಾರತದ ಕೇರಳ]] ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಂಗಮ್ ಯುಗದ ಪುರಾತನ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಯಾದ ''ಕೂತ್‌ನ'' ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಸ್ಕೃತ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು [[ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಯೋಗ|ಯುನೆಸ್ಕೋ]] ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಮಾನವೀಯತೆಯ ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಅಮೂರ್ತ ಪರಂಪರೆಯ ಮಾಸ್ಟರ್ ಪೀಸ್ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ich.unesco.org/en/RL/kutiyattam-sanskrit-theatre-00010|title=UNESCO – Kutiyattam, Sanskrit theatre|website=ich.unesco.org|language=en|access-date=2022-02-21}}&lt;/ref&gt;

== ಮೂಲ ==
[[ಚಿತ್ರ:Koodiyattam_Framed_001.jpg|alt=Koodiyattam Performance.|thumb| ಕೂಡಿಯಾಟಂ]]
ಕೂಡಿಯಾಟ್ಟಂ ಎಂದರೆ [[ಮಲಯಾಳಂ|ಮಲಯಾಳಂನಲ್ಲಿ]] &quot;ಸಂಯೋಜಿತ ನಟನೆ&quot;, ಸಂಸ್ಕೃತ ರಂಗಭೂಮಿ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೂತುಗಳ ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ''ಕೂತಂಬಲಗಳು'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದೇವಾಲಯದ ರಂಗಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಸ್ಕೃತ ರಂಗಭೂಮಿಯಿಂದ ನಾಟಕವನ್ನು ಬಳಸುವ ಏಕೈಕ ಉಳಿದಿರುವ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳ ದಾಖಲಿತ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಅದರ ಮೂಲವು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಕೂಡಿಯಾಟ್ಟಂ ಮತ್ತು [[ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಕೂತ್ತು]] ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕೇರಳದ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನಾಟಕೀಯ ನೃತ್ಯ ಪೂಜಾ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಮತ್ತು ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಕೂತುಗಳೆರಡೂ ಸಂಗಮ್ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಪುರಾತನ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾದ ಕೂತು ಮತ್ತು ನಂತರದ ಪಲ್ಲವ, [[ಪಾಂಡ್ಯ ರಾಜವಂಶ|ಪಾಂಡಿಯನ್]], ಚೇರ ಮತ್ತು [[ಚೋಳ ವಂಶ|ಚೋಳರ]] ಕಾಲದ ಶಾಸನಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿವೆ. [[ತಂಜಾವೂರು|ತಂಜೂರು]], ತಿರುವಿಡೈಮಾರುತೂರ್, ವೇದಾರಣ್ಯಂ, ತಿರುವಾರೂರ್ ಮತ್ತು ಒಮಾಂಪುಲಿಯೂರ್ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೂತುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ತೇವರಂ ಮತ್ತು ಪ್ರಬಂದಂ ಸ್ತೋತ್ರಗಳ ಗಾಯನದ ಜೊತೆಗೆ ಅವರನ್ನು ಪೂಜಾ ಸೇವೆಗಳ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು.{{Fact|date=March 2020}}

ಈ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಕೃತಿಗಳ ಲೇಖಕರು ಎಂದು ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾದವರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನ ರಾಜರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಚೋಳ ಮತ್ತು ಪಲ್ಲವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಉಪಖಂಡದಾದ್ಯಂತ ಇವುಗಳ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ. ರಾಜಸಿಂಹ ಎಂಬ ಪಲ್ಲವ ರಾಜನು ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ''ಕೈಲಾಸೋಧರಣಂ'' ನಾಟಕವನ್ನು ರಚಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿಗೆ ಪಾತ್ರನಾಗಿದ್ದಾನೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ರಾವಣನು ಶಿವನ ಕೋಪಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ದಯವಾಗಿ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ.

ಚೇರ ಪೆರುಮಾಳ್ ರಾಜವಂಶದ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ರಾಜ [[ಕುಲಶೇಖರ ಆಳ್ವಾರ್|ಕುಲಶೇಖರ ವರ್ಮ]] ಕೂಡಿಯಟ್ಟಂ ಅನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿದನು, ವಿದುಷಕಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದನು ಮತ್ತು ನಾಟಕದ ಪ್ರಸ್ತುತಿಯನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ ಘಟಕಗಳಾಗಿ ರಚಿಸಿದನು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸ್ವತಃ ''ಸುಭದ್ರಧನಂಜಯಂ'' ಮತ್ತು ''ತಪತಿಸಂವರಣ'' ಎಂಬ ಎರಡು ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ತೋಳನ್ ಎಂಬ [[ಬ್ರಾಹ್ಮಣ]] ಸ್ನೇಹಿತನ ಸಹಾಯದಿಂದ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದರು. ಈ ನಾಟಕಗಳು ಈಗಲೂ ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾದ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿಭದ್ರನ ಆಶ್ಚರ್ಯಚೂಡಾಮಣಿ, ನೀಲಕಂಠನ ''ಕಲ್ಯಾಣಸೌಗಂಧಿಕ'', ಬೋಧಾಯನದ ''ಭಗವದಜ್ಜುಕ'', ''ಹರಸನ'' ''ನಾಗಾನಂದ'', ಮತ್ತು ''ಅಭಿಷೇಕ'' ಮತ್ತು ''ಪ್ರತಿಮಾ'' ಸೇರಿದಂತೆ [[ಭಾಸ]] ಬರೆದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ಅನೇಕ ನಾಟಕಗಳು ಸೇರಿವೆ.

== ಉಪಕರಣಗಳು ==
[[ಚಿತ್ರ:Mizhavu.jpg|left|thumb|200x200px| ''ಮಿಜಾವು'' (ಮಿಜಾವು ಇಡಲು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಾಡಿದ ಮರದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ)]]
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ, ಕೂಡಿಯಾಟಂನಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಮುಖ್ಯ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳೆಂದರೆ ಮಿಳವು, ಕುಜಿತಾಳಂ, ಎಡಕ್ಕ, ಕುರುಂಕುಝಲ್ ಮತ್ತು ಸಂಖು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಮಿಜಾವು, ಅಂಬಲವಾಸ್ ನಂಬಿಯಾರ್ ಜಾತಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರು ನುಡಿಸುವ ತಾಳವಾದ್ಯವಾಗಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ನಂಗ್ಯಾರಮ್ಮ ಕುಜಿತಾಲಂ (ಒಂದು ರೀತಿಯ ಸಿಂಬಲ್) ಅನ್ನು ನುಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

== ಪ್ರದರ್ಶನ ಶೈಲಿ ==
[[ಚಿತ್ರ:Mani_Madhava_Chakyar_as_Ravana.jpg|right|thumb|227x227px| ಕೂಡಿಯಟ್ಟಂ ಗುರು ಮಣಿ ಮಾಧವ ಚಾಕ್ಯಾರ್ &quot;ರಾವಣ&quot;]]
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ, ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಅನ್ನು ಚಾಕ್ಯಾರ್‌ಗಳು (ಕೇರಳ [[ಹಿಂದೂ|ಹಿಂದೂಗಳ]] ಉಪಜಾತಿ ) ಮತ್ತು ನಂಗ್ಯಾರಮ್ಮ ( ಅಂಬಲವಾಸಿ ನಂಬಿಯಾರ್ ಜಾತಿಯ ಮಹಿಳೆಯರು ) ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. &quot;ಕೂಡಿಯಾಟ್ಟಂ&quot; ಎಂಬ ಹೆಸರು, ಅಂದರೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ನುಡಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವುದು, ಮಿಜಾವು ಡ್ರಮ್ಮರ್‌ಗಳ ಬೀಟ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಲಯದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ವೇದಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ನಟರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಟಕದಲ್ಲಿನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದ ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿರಬಹುದು, ಅಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ರಾತ್ರಿಗಳಲ್ಲಿ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದ ಒಬ್ಬ ನಟನನ್ನು ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ಸೇರಿಕೊಂಡರು.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2012/nov/24/creating-and-destroying-universe-twenty-nine-night/|title=Creating and Destroying the Universe in Twenty-Nine Nights|last=Shulman|first=David|work=The New York Review of Books|access-date=9 December 2012}}&lt;/ref&gt;

ಮುಖ್ಯ ನಟ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಅವರು ದೇವಾಲಯದ ಒಳಗೆ ಅಥವಾ ಕೂತಂಬಲದಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೂತು ಮತ್ತು ಕೂಡ್ಯಾಟ್ಟಂ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಮಹಿಳೆಯರು, ಇಲ್ಲೋಟಮ್ಮಗಳು ಭಾಗವಹಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ನಂಗ್ಯಾರಮ್ಮ ಅವರು ಸ್ತ್ರೀಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೀರ್ಘ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿದ್ದು, ಹಲವಾರು ರಾತ್ರಿಗಳಲ್ಲಿ 12 ರಿಂದ 150 ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಹರಡಿರುತ್ತವೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಪ್ರದರ್ಶನವು ಮೂರು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು ''ಪುರಪ್ಪಡು'', ಅಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ನಟನು ನೃತ್ಯದ ನೃತ್ತ ಅಂಶದೊಂದಿಗೆ ಪದ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ''ನಿರ್ವಾಹನಂ'', ಅಲ್ಲಿ ನಟನು ಅಭಿನಯವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರದ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ. ನಂತರ ''ನಿರ್ವಾಹನಂ'', ಒಂದು ಸಿಂಹಾವಲೋಕನ, ಇದು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ನಿಜವಾದ ನಾಟಕ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಹಂತದವರೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ. ಪ್ರದರ್ಶನದ ಅಂತಿಮ ಭಾಗವು ''ಕೂಡಿಯಾಟಂ'' ಆಗಿದೆ, ಇದು ನಾಟಕವಾಗಿದೆ. ಮೊದಲ ಎರಡು ಭಾಗಗಳು ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ನಾಟಕಗಳಾಗಿದ್ದರೆ, ಕೂಡಿಯಾಟಂನಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಪಾತ್ರಗಳು ಬೇಕೋ ಅಷ್ಟು ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬಹುದು.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/arts/theatre/article3631143.ece|title=All at home|date=13 July 2012|website=The Hindu}}&lt;/ref&gt;

ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಸಮುದಾಯದ ಹಿರಿಯರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಯುವಕರಿಗೆ ಕಲೆಯನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು 1950ರ ವರೆಗೆ ಚಾಕ್ಯಾರರು ಮಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. 1955 ರಲ್ಲಿ, ಗುರು ಮಣಿ ಮಾಧವ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ದೇವಾಲಯದ ಹೊರಗೆ ಕುಟಿಯಾಟ್ಟಂ ಅನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು,&lt;ref&gt;{{Citation|last=Bhargavinilayam|first=Das|title=Mani Madhaveeyam|url=http://www.kerala.gov.in/dept_culture/books.htm|publisher=Department of Cultural Affairs, [[Government of Kerala]]|year=1999|isbn=81-86365-78-8|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080215085741/http://www.kerala.gov.in/dept_culture/books.htm|archivedate=15 February 2008}}&lt;/ref&gt; ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಕಠಿಣ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಸಮುದಾಯದಿಂದ ಅನೇಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು. ಅವರದೇ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ:
{{ನುಡಿಮುತ್ತು|My own people condemned my action (performing Koothu and Kutiyattam outside the precincts of the temples), Once, after I had given performances at Vaikkom, they even thought about excommunicating me.

I desired that this art should survive the test of time. That was precisely why I ventured outside the temple.&lt;ref&gt;''Mani Madhava Chakkyar: The Master at Work'', K.N. Panikar, Sangeet Natak Akademi New Delhi, 1994&lt;/ref&gt;}}
1962 ರಲ್ಲಿ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿದ್ವಾಂಸರಾದ ವಿ.ರಾಘವನ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸಿನ ಸಂಸ್ಕೃತ ರಂಗವು ಗುರು ಮಣಿ ಮಾಧವ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಅವರನ್ನು ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿ ಕೂಡಿಯಾಟಮ್‍ಗೆ ಮಾಡಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿತು. ಹೀಗೆ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ ಕೇರಳದ ಹೊರಗೆ ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡಿತು.&lt;ref&gt;
The Samskrita Ranga Annual|url=http://www.google.co.in/books?id=a_MvAAAAIAAJ&amp;q=mani+madhava+cakyar&amp;dq=mani+madhava+cakyar&amp;pgis=1|publisher=Samskrita Ranga, Madras|year=1963|page=89
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
Citation|last=Venkatarama Raghavan, A. L. Mudaliar|title=Bibliography of the Books, Papers &amp; Other Contributions of Dr. V. Raghavan|url=http://www.google.co.in/books?id=7t8ZAAAAMAAJ&amp;dq=mani+madhava&amp;lr=|publisher=New Order Book Co., India|year=1968|page=370&lt;/ref&gt; ಅವರು ''ಅಭಿಷೇಕ'', ''ಸುಭದ್ರಧನಂಜಯ'' ಮತ್ತು ''ನಾಗಂದ ನಾಟಕಗಳಿಂದ'' ಮೂರು ರಾತ್ರಿಗಳ ಕೂಡಿಯಾಟಂ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;
Citation|title=The Samskrita Ranga Annual|url=http://www.google.co.in/books?id=vW2O6954zhsC&amp;q=mani+madhava+chakyar&amp;dq=mani+madhava+chakyar&amp;lr=&amp;pgis=1|publisher=Samskrita Ranga, Madras|year=1967|page=77
&lt;/ref&gt;
[[ಚಿತ್ರ:KoodiyattamFaceCostume.jpg|alt=Koodiyattam Performance.|thumb| ಕೂಡಿಯಟ್ಟಂ ಮುಖದ ಮೇಕಪ್]]
1960 ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, [[ಬನಾರಸ್ ಹಿಂದೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ|ಬನಾರಸ್ ಹಿಂದೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ]] ಭಾರತೀಯ ರಂಗಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪೋಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ ಮಾರಿಯಾ ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಬೈರ್ಸ್ಕಿ, ಮಣಿ ಮಾಧವ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಕೂಡಿಯಾಟವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಕಲಿತ ಮೊದಲ ಚಾಕ್ಯಾರ್/ನಂಬಿಯಾರ್ ಆದರು. ಅವರು ಕಿಲ್ಲಿಕ್ಕುರುಸ್ಸಿಮಂಗಲಂನಲ್ಲಿರುವ ಗುರುಗಳ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ [[ಗುರುಕುಲ|ಗುರುಕುಲದ]] ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು.{{Fact|date=February 2018}}

== ಹೆಸರಾಂತ ಕಲಾವಿದರು ==
[[ಚಿತ್ರ:Mani_Madhava_Chakyar-Sringara-new.jpg|left|thumb|165x165px| ಗುರು ಮಣಿ ಮಾಧವ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwiQ&quot;&gt;ಶೃಂಗಾರಂ&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt; (ಕಾಮ) ಎಂಬ [[ರಸ(ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆ)|''ರಸ'']] (ಭಾವನೆ).]]
[[ಚಿತ್ರ:Mani_Damodara_Chakyar_as_Nayaka.jpg|right|thumb|220x220px| ''ಸ್ವಪ್ನವಾಸವದತ್ತಂ ಕುಟಿಯಾಟ್ಟಂನಲ್ಲಿ'' ನಾಯಕ (ನಾಯಕ) ರಾಜ ಉದಯನ]]
[[ಚಿತ್ರ:Margi_madhu_in_koodiyattam_as_ravanan.JPG|right|thumb|200x200px| ನೇಪತ್ಯದಲ್ಲಿ ರಾವಣನ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗಿ ಮಧು]]

* ಮಣಿ ಮಾಧವ ಚಾಕ್ಯಾರ್ &lt;ref&gt;''Mani Madhava Chakkyar: The Master at Work'' (English film), [[Kavalam N. Panikar]], [[Sangeet Natak Akademi]], [[New Delhi]], 1994.&lt;/ref&gt;
* ಅಮ್ಮನ್ನೂರ್ ಮಾಧವ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಅವರು 1980 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಈ ಕಲೆಯನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ ಮೊದಲ ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಕಲಾವಿದರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾದರು.
* ಮೂಝಿಕ್ಕುಳಂ ಕೊಚ್ಚುಕುಟ್ಟನ್ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಅವರು 1981 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಮಾರ್ಗಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ವಸತಿ ಗುರುಗಳಾದರು. ಅವರು ಅಮ್ಮನ್ನೂರು ಮಾಧವ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಅವರ ಸೋದರ ಸಂಬಂಧಿ.
* ಮಣಿ ಮಾಧವ ಚಕ್ಕಿಯಾರ್ ಅವರ ಶಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಸೋದರಳಿಯರಾದ ಮಣಿ ದಾಮೋದರ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಅವರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಭಕ್ತಿ ಕೂಡಿಯಾಟಂಗಳ ಪ್ರದರ್ಶಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

== ನಿರಾಕರಿಸು ==
ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ''ಕೂತಂಬಲಗಳು'' ಎಂಬ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾದ ವಿಶೇಷ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವು ಕೇವಲ ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ, ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲು ನಲವತ್ತು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಊಳಿಗಮಾನ್ಯ ಪದ್ಧತಿಯ ಕುಸಿತವು ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಕಲಾವಿದರ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅವರು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು. ಇಪ್ಪತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ನಂತರ, ಕೂಡಿಯಟ್ಟಂ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ, ಇದು ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&amp;pg=00011&amp;RL=00010|title=Kutiyattam, Sanskrit theatre}}&lt;/ref&gt; ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರದ ಪ್ರಸರಣವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಹೊಸ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಕೂಡಿಯಟ್ಟಂ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಗುರುಕುಲಗಳನ್ನು  ರಚಿಸುವಂತೆ [[ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಯೋಗ|UNESCO]] ಕರೆ ನೀಡಿದೆ. ಇರಿಂಜಲಕುಡದಲ್ಲಿರುವ ನಟನಕೈರಳಿ ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. [[ತಿರುವನಂತಪುರಮ್|ತಿರುವನಂತಪುರಂನಲ್ಲಿರುವ]] ಮಾರ್ಗಿ ಥಿಯೇಟರ್ ಗ್ರೂಪ್ [[ಕೇರಳ|ಕೇರಳದಲ್ಲಿ]] [[ಕಥಕ್ಕಳಿ]] ಮತ್ತು ಕೂಡಿಯಟ್ಟಂ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.margitheatre.org/|title=Welcome to margitheatre}}&lt;/ref&gt; ಅಲ್ಲದೆ, ನೇಪತ್ಯದಲ್ಲಿ  ಮೂಝಿಕ್ಕುಲಂನಲ್ಲಿ ಕೂಡಿಯಟ್ಟಂ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Kochi/koodiyattom-festival-begins-at-moozhikulam/article3702197.ece|title=Koodiyattom festival begins at Moozhikulam – The Hindu|date=30 July 2012|work=The Hindu}}&lt;/ref&gt; [[ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ]], ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ನಾಟಕಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಕುಟಿಯಾಟ್ಟಂ ಕಲಾವಿದರಾದ ಕಲಾಮಂಡಲಂ ಶಿವನ್ ನಂಬೂದಿರಿ (2007), ಪೈಂಕುಳಂ ರಾಮನ್ ಚಾಕ್ಯಾರ್ (2010) ಮತ್ತು ಪೈಂಕುಳಂ ದಾಮೋದರ ಚಾಕ್ಯಾರ್ (2012) ಅವರಂತಹ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಅತ್ಯುನ್ನತ [[ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]]ಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ.&lt;ref&gt;Cite web|url=http://sangeetnatak.gov.in/sna/awardeeslist.htm|title=SNA: List of Akademi Awardees|publisher=[[Sangeet Natak Akademi]] Official website|archive-url=https://web.archive.org/web/20160331060603/http://www.sangeetnatak.gov.in/sna/awardeeslist.htm|archive-date=31 March 2016&lt;/ref&gt;

== ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳಿಗೆ ನೋಡಿ ==
[[ಚಿತ್ರ:Mani_damodara_Chakyar-mattavilasa.jpg|right|thumb| ಮತ್ತವಿಲಾಸಂ, ಕೊಟ್ಟಿಯೂರ್ ನಂತಹ ಉತ್ತರ ಕೇರಳದ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಪೂರ್ವಕವಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೂಡಿಯಾಟಂ ಅನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲಾವಿದ ಮಣಿ ದಾಮೋದರ ಚಾಕ್ಯಾರ್.]]

* ಮಾರ್ಗಿ ಸತಿ
* ಕೇರಳದ ಕಲೆಗಳು
* [[ಮೋಹಿನಿಯಾಟ್ಟಂ]]
* [[ಒಟ್ಟನ್ ತುಳ್ಳಲ್|ತುಳ್ಳಲ್]]
* ಪಾರಾಯಣ ತುಳ್ಳಲ್
* ಮೂಝಿಕ್ಕುಳಂ ಕೊಚ್ಚುಕುಟ್ಟನ್ ಚಾಕ್ಯಾರ್

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

== ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ ==
[[File:Nātyakalpadrumam.jpg|right|thumb|202x202px| ಗುರು ಮಣಿ ಮಧ್ವ ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಅವರಿಂದ ಕೂಡಿಯಾಟಂನ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳ ಕುರಿತಾದ ''ನಾಟ್ಯಕಲ್ಪದ್ರುಮಂ'' ಮಾಸ್ಟರ್ ಗ್ರಂಥವಾಗಿದೆ]]
** ''[[:en:Natyakalpadruma|Natyakalpadruma]]'' (1975), a [[:en:Kerala Sahitya Academy Award|Kerala Sahitya Academy Award]]-winning book on Koodiyattam written by Guru [[:en:Mani Madhava Chakyar|Mani Madhava Chakyar]], considered authoritative by scholars.&lt;ref&gt;[[Ananda K. Coomaraswamy|Ananda Kentish Coomaraswamy]] and Venkateswarier Subramaniam, &quot;The Sacred and the Secular in India's Performing Arts: [[Ananda K. Coomaraswamy]] Centenary Essays&quot;(1980), Ashish Publishers, p. 150.&lt;/ref&gt;
** The ''[[:en:Nātya Shāstra|Nātya Shāstra]]'', an ancient work of dramatic theory where [[:en:Bharata Muni|Bharata Muni]] describes the [[:en:Sanskrit theatre|Sanskrit theatre]] of the [[:en:Gupta Empire|Gupta Empire]]; Koodiyattam is believed to preserve some aspects of the performance style of that period.
** ''[[:en:Abhinaya Darpana|Abhinaya Darpana]]'' by [[:en:Nandikeshvara|Nandikeshvara]], another work of dramatic theory comparable to the ''Nātya Shāstra''.
** [[:en:Farley Richmond|Farley Richmond]], ''Kutiyattam: Sanskrit Theater of India'' (University of Michigan Press, 2002). CD-ROM featuring videos and text.
** Rajendran C, &quot;The Traditional Sanskrit Theatre of Kerala&quot; (University of Calicut,1989)
** Virginie Johan, &quot;Kuttu-Kutiyattam : théâtres classiques du Kerala&quot;. ''Revue d’histoire du théâtre'' 216, 2002-4: 365–382.
** Virginie Johan, &quot;Pour un théâtre des yeux : l’exemple indien&quot;. ''Coulisses 33'', 2006 : 259–274.

== ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು ==

* [[wikiquote:Mani Madhava Chakyar|ವಿಕಿಕೋಟ್:ಗುರು ಮಣಿ ಮಾಧವ ಚಾಕ್ಯಾರ್/ಕುಟಿಯಾಟ್ಟಂ]]
* [http://kudiyattam.huji.ac.il/ ಕುಡಿಯಟ್ಟಂ: ಕೇರಳದ ಜೀವಂತ ಸಂಸ್ಕೃತ ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಬಹು-ಶಿಸ್ತಿನ ವಿಧಾನ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230327063452/http://kudiyattam.huji.ac.il/ |date=2023-03-27 }}

&lt;references /&gt;

[[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>9m1dejps353069j5mb2z3szp8w04x4g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಉರೂಜ್ ಮುಮ್ತಾಜ್</title>
    <ns>0</ns>
    <id>153084</id>
    <revision>
      <id>1307613</id>
      <parentid>1287302</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:07:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307613</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12784" sha1="7uj2p88t6tun8cwayxba7llvsbrca9t" xml:space="preserve">{{Infobox cricketer
|                name = ಉರೂಜ್ ಮುಮ್ತಾಜ್
|                alt =ಉರೂಜ್ ಮುಮ್ತಾಜ್ ಖಾನ್  ಒಬ್ಬ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ನಿರೂಪಕಿ, ದಂತವೈದ್ಯೆ, ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಟಗಾರ್ತಿ. ಅವರು ಆಲ್ ರೌಂಡರ್ ಆಗಿ ಆಡಿದರು, ಬಲಗೈ ಲೆಗ್ ಬ್ರೇಕ್ ಬೌಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬಲಗೈ ಬ್ಯಾಟಿಂಗ್. 
|              female = true 
|               image = Urooj_Mumtaz_(1).jpg
|             caption = ಉರೂಜ್ ಮುಮ್ತಾಜ್ ಪಿಎಸ್ಎಲ್ ೭ ಅನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ
|             country = ಪಾಕಿಸ್ತಾನ
|            fullname = ಉರೂಜ್ ಮುಮ್ತಾಜ್ ಖಾನ್
|          birth_date = {{Birth date and age|1985|10|01|df=yes}}
|         birth_place = [[ಕರಾಚಿ]], ಪಾಕಿಸ್ತಾನ
|            nickname = 
|            heightft = 
|          heightinch = 
|             heightm = 
|             batting = ಬಲಗೈ 
|             bowling = ಬಲಗೈ ಲೆಗ್ ಬ್ರೇಕ್ ಬೌಲಿಂಗ್
|                role =  ಆಲ್ ರೌಂಡರ್ 
|              family =

|       international = true
|   internationalspan = ೨೦೦೪-೨೦೧೦

|             onetest = yes
|       testdebutdate = ೧೫ ಮಾರ್ಚ್
|       testdebutyear = ೨೦೦೪
|    testdebutagainst = ವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್
|             testcap = ೨೦

|        odidebutdate = ೨೧ ಮಾರ್ಚ್
|        odidebutyear = ೨೦೦೪
|     odidebutagainst = ವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್
|              odicap = ೩೬
|         lastodidate = ೨೬ ಮೇ
|         lastodiyear = ೨೦೧೦

|      lastodiagainst = ಐರ್ಲೆಂಡ್
|       T20Idebutdate = ೨೫ ಮೇ
|       T20Idebutyear = ೨೦೦೯
|    T20Idebutagainst = ಐರ್ಲೆಂಡ್
|             T20Icap = ೧೧
|        lastT20Idate = ೧೦ ಮೇ
|        lastT20Iyear = ೨೦೧೦
|     lastT20Iagainst = ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್

|               club1 = [[ಕರಾಚಿ]]
|               year1 = ೨೦೦೫/೦೬
|               club2 =  ಜರೈ ತರಕಿಯಾತಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌
|               year2 = ೨೦೦೯/೧೦

|             columns = ೪

|             column1 = ಡಬ್ಲೂ‌ಟೆಸ್ಟ್
|            matches1 = ೧
|               runs1 = ೦
|            bat avg1 =೦.೦೦
|           100s/50s1 = ೦/೦
|          top score1 = ೦
|         deliveries1 = ೧೯೮
|            wickets1 = ೨
|           bowl avg1 = ೪೮.೫೦
|            fivefor1 = ೦
|             tenfor1 = ೦
|       best bowling1 = ೧/೨೪
|  catches/stumpings1 = ೩

|             column2 = ಡಬ್ಲೂ‌ಒ‌ಡಿ‌ಐ
|            matches2 = ೩೮
|               runs2 = 
|            bat avg2 = ೧೪.೩೪
|           100s/50s2 = ೦/೧
|          top score2 = ೫೭
|         deliveries2 = ೧೦೮೫
|            wickets2 = ೩೬
|           bowl avg2 = ೨೪.೩೮
|            fivefor2 = ೨
|             tenfor2 = ೦
|       best bowling2 = ೫/೩೩
|  catches/stumpings2 = ೧೩/-

|             column3 = ಡಬ್ಲೂ‌ಟಿ‌೨೦ಐ
|            matches3 = ೯
|               runs3 = ೮೭
|            bat avg3 = ೧೩.೪೨
|           100s/50s3 = ೦/೦
|          top score3 = ೨೬*
|         deliveries3 = ೧೭೭
|            wickets3 = ೬
|           bowl avg3 = ೨೧.೧೬
|            fivefor3 = ೦
|             tenfor3 = ೦
|       best bowling3 = ೨/೧೪
|  catches/stumpings3 = ೩/-

|             column4 = ಡಬ್ಲೂ‌ಎಲ್‌ಎ
|            matches4 = ೫೪
|               runs4 = ೭೮೪
|            bat avg4 = ೧೬.೩೩
|           100s/50s4 = ೦/೩
|          top score4 = ೬೦
|         deliveries4 = ೧೫೩೧
|            wickets4 = ೫೫
|           bowl avg4 = ೨೧.೫೬
|            fivefor4 = ೩
|             tenfor4 = ೦
|       best bowling4 = ೫/೨೦
|  catches/stumpings4 = ೨೧/-

|                date = ೧೦ ಡಿಸೆಂಬರ್
|                year = ೨೦೨೧
|              source = https://cricketarchive.com/Archive/Players/63/63267/63267.html CricketArchive
}} 
'''ಉರೂಜ್ ಮುಮ್ತಾಜ್ ಖಾನ್'''  (ಜನನ ೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೮೫) ಒಬ್ಬ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ನಿರೂಪಕಿ,  ದಂತವೈದ್ಯೆ, ಮತ್ತು ಮಾಜಿ [[ಕ್ರಿಕೆಟ್|ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಟಗಾರ್ತಿ]].&lt;ref&gt;{{Cite web |title=PSL 2020: Waqar Younis, Urooj Mumtaz to reportedly join commentary panel |url=https://www.geosuper.tv/latest/3732-psl-2020-waqar-younis-urooj-mumtaz-reportedly-to-join-commentary-panel |website=www.geosuper.tv}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{Cite web |last=Hasan |first=Shazia |date=March 31, 2019 |title=CRICKET: LEADING FROM THE FRONT |url=https://www.dawn.com/news/1472939 |website=DAWN.COM}}&lt;/ref&gt; ಅವರು ಬಲಗೈ ಲೆಗ್ ಬ್ರೇಕ್ ಬೌಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬಲಗೈ [[ಬ್ಯಾಟಿಂಗ್‌ (ಕ್ರಿಕೆಟ್)|ಬ್ಯಾಟಿಂಗ್]]  ಸೇರಿದಂತೆ [[ಆಲ್‌ರೌಂಡರ್|ಆಲ್ ರೌಂಡರ್]] ಆಗಿ ಆಡಿದರು. ಅವರು ೨೦೦೪ ಮತ್ತು ೨೦೧೦ ರ ನಡುವೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದು ಟೆಸ್ಟ್ ಪಂದ್ಯ, ೩೮ ಏಕದಿನ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಒಂಬತ್ತು ಟ್ವೆಂಟಿ೨೦ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು.&lt;ref name=&quot;Cricinfo&quot;&gt;{{Cite web |title=Player Profile: Urooj Mumtaz |url=https://www.espncricinfo.com/player/urooj-mumtaz-55104 |access-date=10 December 2021 |website=ESPNcricinfo}}&lt;/ref&gt; ಅವರು ಕರಾಚಿ ಮತ್ತು ಜರೈ ತರಕಿಯಾತಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ಗಾಗಿ ದೇಶೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಡಿದರು.&lt;ref name=&quot;CricketArchive&quot;&gt;{{Cite web |title=Player Profile: Urooj Mumtaz |url=https://cricketarchive.com/Archive/Players/63/63267/63267.html |access-date=10 December 2021 |website=CricketArchive}}&lt;/ref&gt;

== ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ==
ಅವರು ೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೮೫ ರಂದು [[ಕರಾಚಿ|ಕರಾಚಿಯಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಫಾತಿಮಾ ಜಿನ್ನಾ ಡೆಂಟಲ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಶೆಫೀಲ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ರೆಸ್ಟೋರೇಟಿವ್ ಡೆಂಟಿಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ಲಿ ''ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್'' ಮಾಡಿದರು.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=August 27, 2014 |title=Follow your dream and be sincere to yourself and your profession - Dr Urooj Mumtaz |url=https://www.dentalnewspk.com/follow-your-dream-and-be-sincere-to-yourself-and-your-profession-dr-urooj-mumtaz/}}&lt;/ref&gt;

== ವೃತ್ತಿ ==
ಅವರು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಿಳಾ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡದಲ್ಲಿ ಆಲ್ ರೌಂಡರ್ ಆಗಿ ಆಡಿದರು ಮತ್ತು ಏಷ್ಯಾ ೧೧ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡದಲ್ಲಿ ಆಡಿದರು. ಅವರು ಒಂದು ಟೆಸ್ಟ್ ಪಂದ್ಯ, ೩೮ ಒಡಿಐ ಗಳು ಮತ್ತು ಒಂಬತ್ತು ಟ್ವೆಂಟಿ-೨೦ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೦ ಮೇ ೨೦೧೦ರಂದು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮಹಿಳೆಯರ ವಿರುದ್ಧದ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅವರು ಐಸಿಸಿ ಮಹಿಳಾ ವಿಶ್ವಕಪ್ ೨೦೦೯ ರಲ್ಲಿ ತಂಡದ ನಾಯಕಿಯಾಗಿ ಆಡಿದರು.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=The changing landscape of women's cricket |url=https://www.icc-cricket.com/media-releases/2483478 |access-date=14 February 2022 |website=International Cricket Council}}&lt;/ref&gt;

ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೧೯ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಮಹಿಳಾ ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Urooj Mumtaz to head PCB's all-women selection panel |url=https://www.espncricinfo.com/story/_/id/26313139/urooj-mumtaz-head-pcb-all-women-selection-panel |access-date=2020-11-18 |website=www.espncricinfo.com |language=en}}&lt;/ref&gt; ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮಹಿಳಾ ತಂಡವನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲು ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರು.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bismah Maroof to lead Pakistan women in South Africa |url=http://www.espncricinfo.com/story/_/id/26512867/bismah-maroof-lead-pakistan-women-south-africa |access-date=13 April 2019 |website=ESPN Cricinfo}}&lt;/ref&gt; ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಪುರುಷರ  ಒಡಿಐ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಾಮೆಂಟೇಟರ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಮೊದಲ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಮಹಿಳಾ ಕಾಮೆಂಟೇಟರ್ ಆದರು,&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2020-10-31 |title=Urooj Mumtaz becomes first Pakistan woman commentator to officiate in men's ODI |url=https://www.bdcrictime.com/urooj-mumtaz-becomes-first-pakistan-woman-commentator-to-officiate-in-mens-odi/ |access-date=2020-11-18 |website=BDCricTime |language=en-US |archive-date=2020-12-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201210040656/https://www.bdcrictime.com/urooj-mumtaz-becomes-first-pakistan-woman-commentator-to-officiate-in-mens-odi/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ಇದು ರಾವಲ್ಪಿಂಡಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಜಿಂಬಾಬ್ವೆ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ನಡುವಿನ ಮೊದಲ ಏಕದಿನ ಪಂದ್ಯದ ವೇಳೆ ನಡೆದ ಘಟನೆಯಾಗಿದೆ.

== ವಿವಾದ ==
ದೂರದರ್ಶನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವೊಂದರಲ್ಲಿ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮಾಜಿ ಕ್ರಿಕೆಟಿಗ ಬಟೂಲ್ ಫಾತಿಮಾ, ಉರೂಜ್ ಮುಮ್ತಾಜ್ ಅವರು ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರ ನಡುವಿನ ದ್ವೇಷದ ಕಾರಣದಿಂದ ೨೦೨೦ ರ ಐಸಿಸಿ ಮಹಿಳಾ ಟಿ ೨೦ ವಿಶ್ವಕಪ್‌ನಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮಾಜಿ ಕ್ರಿಕೆಟಿಗ ಸನಾ ಮಿರ್ ಅವರನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Urooj Mumtaz clarifies 'animosity' towards Sana Mir |url=https://www.geosuper.tv/latest/3477-urooj-mumtaz-clarifies-animosity-towards-sana-mir |access-date=2020-11-18 |website=www.geosuper.tv |language=en-US}}&lt;/ref&gt; ಆದಾಗ್ಯೂ ಬಟೂಲ್ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಮುಮ್ತಾಜ್ ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದರು ಮತ್ತು ಅಸಮಂಜಸವಾದ ಪ್ರದರ್ಶನದಿಂದಾಗಿ ಮಿರ್ ಅವರನ್ನು ಕೈಬಿಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Urooj Mumtaz refutes allegations of axing Sana Mir over personal enmity |url=https://www.geo.tv/latest/269538-urooj-mumtaz |access-date=2020-11-18 |website=www.geo.tv |language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Poor form or... why was Sana Mir given the axe? |url=https://www.espncricinfo.com/story/_/id/28527410/poor-form-why-was-sana-mir-given-axe |access-date=2020-11-18 |website=www.espncricinfo.com |language=en}}&lt;/ref&gt;

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{ಉಲ್ಲೇಖಗಳು}}

== ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು ==

* [https://www.espncricinfo.com/cricketers/urooj-mumtaz-55104 ESPNcricinfo ನಲ್ಲಿ ಉರೂಜ್ ಮುಮ್ತಾಜ್]

[[ವರ್ಗ:ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನುವಾದ ಶಿಬಿರ ಲೇಖನ]]</text>
      <sha1>7uj2p88t6tun8cwayxba7llvsbrca9t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಅಲಾಂಗ್‌ಡಾವ್ ಕಥಾಪಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>166835</id>
    <revision>
      <id>1307608</id>
      <parentid>1281007</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:45:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>69876</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>1307608</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14214" sha1="prssw7y9fa4e1id1a87ayc009k5roje" xml:space="preserve">'''ಅಲಾಂಗ್‌ಡಾವ್ ಕಥಾಪಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ'''

{{Short description|National park in Myanmar}}
{{Use dmy dates|date=February 2014}}
{{Infobox Protected area
| name = ಅಲಾಂಗ್‌ಡಾವ್ ಕಥಾಪಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ
| iucn_category = II
| photo = Ahlongtawkatapha.jpg
| location = [[ಕನಿ ಟೌನ್‌ಶಿಪ್|ಕನಿ]] ಮತ್ತು [[ಮಿಂಗಿನ್ ಟೌನ್‌ಶಿಪ್]]ಗಳು, [[ಸಾಗಿಂಗ್ ವಿಭಾಗ]], [[ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್]]
| area = {{convert|541.6|mi2|abbr=on}}&lt;ref name=wdpa&gt;{{cite web |author=World Database on Protected Areas |year=2019 |title=Alaungdaw Katthapa National Park |website=Protected Planet |url=https://www.protectedplanet.net/alaungdaw-katthapa-national-park-national-park-and-asean-heritage-park |access-date=7 December 2019 |archive-date=7 December 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191207165841/https://www.protectedplanet.net/alaungdaw-katthapa-national-park-national-park-and-asean-heritage-park |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
| governing_body =ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ವಿಭಾಗ
| established =ಜುಲೈ 21, 1893 ರಂದು ಪಟೋಲನ್ ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯವಾಗಿ, 1941 ರಂದು ಅಲೌಂಗ್ಡಾವ್ ಕಥಪ ವನ್ಯಜೀವಿ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ
}}

''ಅಲಾಂಗ್‌ಡಾವ್ ಕಥಾಪ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ'' [[ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‌]] ನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು [[ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ]]ವಾಗಿದ್ದು, {{convert|541.6|mi2|abbr=on}} ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದನ್ನು 1989 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ASEAN ಪರಂಪರೆ ಉದ್ಯಾನವನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ..&lt;ref name=wdpa/&gt; ಇದು ಕಾನಿ ಟೌನ್‌ಶಿಪ್ನಲ್ಲಿ {{convert|443-4380|ft|abbr=on}} ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಾಗೈಂಗ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಿಂಗಿನ್ ಟೌನ್‌ಶಿಪ್ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ..&lt;ref name=MPA2011&gt;{{cite book |editor1=Beffasti, L. |editor2=Gallanti, V. |title=Myanmar Protected Areas: Context, Current Status and Challenges |year=2011 |publisher=Istituto Oikos, Biodiversity and Nature Conservation Association |location=Milano, Yangon |chapter=Alaungdaw Kathapa |pages=22–23 |chapter-url=https://www.istituto-oikos.org/files/download/2018/MyanmarProtectedAreas_Context_CurrentStatusandChallenges.pdf |access-date=19 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 |archive-date=3 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191203113836/https://www.istituto-oikos.org/files/download/2018/MyanmarProtectedAreas_Context_CurrentStatusandChallenges.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== ಇತಿಹಾಸ ==
1893 ರಲ್ಲಿ, ಚಿಂಡ್ವಿನ್ ನದಿ ಮತ್ತು ಮೈಥಾ ನದಿಗಳ ನಡುವಿನ ಈ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯವೆಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತೇಗದ ಮರಗಾಗಿ ಆಯ್ದ ಮರಗೆಲಸ ಮಾಡಲಾಯಿತು. 1980 ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಸರ್ವೇಯರ್‌ಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿ ಮೀಸಲುಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಆಹ್ವಾನಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ ಇದು ಸ್ವಲ್ಪವೂ ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾಗಲಿಲ್ಲ. 1984 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಅಲಂಗ್ಡಾವ್ ಕಥಪ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವಾಗಿ {{convert|1606|km2|abbr=on}} ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Blower, J. |year=1985 |title=Conservation priorities in Burma |journal=Oryx |volume=19 |issue=2 |pages=79–85 |doi=10.1017/S0030605300019773 |doi-access=free }}&lt;/ref&gt; ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಒಬ್ಬ ಪೌರಾಣಿಕ ಸನ್ಯಾಸಿಯ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಇದರ ಹೆಸರು ಇಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವನ್ನು 1989 ರಲ್ಲಿ ಗಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು {{convert|617|km2|abbr=on}} ವಿಸ್ತೀರ್ಣದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref name=MPA2011/&gt; ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‌ನ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯವು ವರದಿ ಮಾಡಿದ ಇದರ ನಿಜವಾದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ {{convert|541.6|km2|abbr=on}}.&lt;ref name=wdpa/&gt;
== ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ ==
ಅಲಂಗ್ಡಾವ್ ಕಥಪ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವು ಪ್ರಮುಖ [[ಮಿಶ್ರ ಪತನಶೀಲ ಅರಣ್ಯ]], [[ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಅರಣ್ಯ]] ಮತ್ತು [[ಪೈನ್]] ಅರಣ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, 165 ಮರ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಮತ್ತು 39 ಜಾತಿಯ [[ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳು]] ಇವೆ.&lt;ref&gt;{{cite book |author1=Oo, T. N. |author2=Oo, L. K. |author3=Kyi, Y. Y. |year=2006 |title=Assessment on Plant Biodiversity of the Alaungdaw Kathapa National Park in Myanmar |location=Yangon |publisher=Government of the Union of Myanmar, Ministry of Forestry, Forest Department |url=https://www.forestdepartment.gov.mm/sites/default/files/Research%20Books%20file/07%282006%29_0.pdf |access-date=19 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 |archive-date=17 ಜುಲೈ 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220717035554/https://www.forestdepartment.gov.mm/sites/default/files/Research%20Books%20file/07%282006%29_0.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

[[ಏಷ್ಯನ್ ಆನೆ]] (''ಎಲಿಫಾಸ್ ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಮಸ್''), [[ಗೌರ್]] (''ಬೋಸ್ ಗೌರಸ್''), [[ಹಿಮಾಲಯದ ಕಪ್ಪು ಕರಡಿ]] (''ಉರ್ಸಸ್ ಥಿಬೆಟಾನಸ್''), [[ಸೂರ್ಯ ಕರಡಿ]] (''ಹೆಲಾರ್ಕ್ಟೋಸ್ ಮಲಯಾನಸ್''), [[ಧೋಲ್]] (''ಕ್ಯೂನ್ ಆಲ್ಪಿನಸ್''), [[ಸಾಂಬಾರ್ ಜಿಂಕೆ]] (''ಸೆರ್ವಸ್ ಯುನಿಕಲರ್''), [[ಭಾರತೀಯ ಮಂಟ್ಜಾಕ್]] (''ಮುಂಟಿಯಾಕಸ್ ಮಂಟ್ಜಾಕ್''), [[ಕಾಡುಹಂದಿ]] (''ಸಸ್ ಸ್ಕ್ರೋಫಾ''), [[ಭಾರತೀಯ ಕ್ರೆಸ್ಟೆಡ್ ಮುಳ್ಳುಹಂದಿ]] (''ಹಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಸ್ ಇಂಡಿಕಾ'') ಮತ್ತು [[ಕಪ್ಪು ದೈತ್ಯ ಅಳಿಲು]] (''ರಾಟುಫಾ ಬೈಕಲರ್'') ಗಳನ್ನು ಜನವರಿ 1999 ರಲ್ಲಿ [[ಟ್ರಾನ್ಸೆಕ್ಟ್]] ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೋಡಲಾಯಿತು.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Varma, S. |year=2009 |title=Diversity, conservation and management of mammals in Bago Yoma, Rakhine Yoma and Alaungdaw Kathapa National Park in Myanmar |journal=Journal of the Bombay Natural History Society |volume=106 |issue=3 |pages=[https://archive.org/details/journalofbombayn1061bomb/page/324 324]–334 |url=https://archive.org/details/journalofbombayn1061bomb}}&lt;/ref&gt; ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಸಿದ ಸಗಣಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, 2003 ರಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಎರಡರಿಂದ 41 ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ಇತ್ತು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author1=Leimgruber, P. |author2=Oo, Z. M. |author3=Aung, M. |author4=Kelly, D. S. |author5=Wemmer, C. |author6=Senior, B. |author7=Songer, M. |s2cid=38256840 |year=2011 |title=Current status of Asian elephants in Myanmar |journal=Gajah |volume=35 |pages=76–86 }}&lt;/ref&gt;
೧೯೯೯ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ [[ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಟ್ರ್ಯಾಪ್]] ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಲಾದ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ [[ಹಳದಿ ಗಂಟಲಿನ ಮಾರ್ಟೆನ್]] (''ಮಾರ್ಟೆಸ್ ಫ್ಲೇವಿಗುಲಾ''), [[ಏಷ್ಯನ್ ಪಾಮ್ ಸಿವೆಟ್]] (''ಪ್ಯಾರಡಾಕ್ಸುರಸ್ ಹರ್ಮಾಫ್ರೋಡಿಟಸ್''), [[ದೊಡ್ಡ ಭಾರತೀಯ ಸಿವೆಟ್]] (''ವಿವೆರಾ ಜಿಬೆಥಾ''), [[ಸಣ್ಣ ಭಾರತೀಯ ಸಿವೆಟ್]] (''ವಿವೆರಿಕುಲಾ ಇಂಡಿಕಾ''), [[ಹಾಗ್ ಬ್ಯಾಡ್ಜರ್]] (''ಆರ್ಕ್ಟೋನಿಕ್ಸ್ ಕಾಲರಿಸ್''), [[ಏಡಿ ತಿನ್ನುವ ಮುಂಗುಸಿ]] (''ಹರ್ಪೆಸ್ಟೆಸ್ ಉರ್ವಾ''), [[ಚಿರತೆ]] (''ಪ್ಯಾಂಥೆರಾ ಪಾರ್ಡಸ್''), [[ಏಷಿಯಾಟಿಕ್ ಗೋಲ್ಡನ್ ಬೆಕ್ಕು]] (''ಕ್ಯಾಟೊಪುಮಾ ಟೆಮ್ಮಿಂಕಿ'') ಮತ್ತು [[ಚಿರತೆ ಬೆಕ್ಕು]] (''ಪ್ರಿಯಾನೈಲುರಸ್ ಬೆಂಗಾಲೆನ್ಸಿಸ್'') ಸೇರಿವೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author1=Than Zaw |author2=Saw Htun |author3=Saw Htoo Tha Po |author4=Myint Maung |author5=Lynam, A. J. |author6=Kyaw Thinn Latt |author7=Duckworth, J. W. |year=2008 |title=Status and distribution of small carnivores in Myanmar |journal=Small Carnivore Conservation |volume=38 |pages=2–28 |url=https://www.researchgate.net/publication/233862241}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |author1=Than Zaw |author2=Than Myint |author3=Saw Htun |author4=Saw Htoo Tha Po |author5=Kyaw Thinn Latt |author6=Myint Maung |author7=Lynam A. J. |year=2014 |title=Status and distribution of smaller felids in Myanmar |journal=Cat News |issue=Special Issue 8 |pages=24–30 |url=http://catsg.org/fileadmin/filesharing/5.Cat_News/5.3._Special_Issues/5.3.8._SI_8/CatNews_SI8_Than_Zaw_et_al.pdf |access-date=19 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 |archive-date=5 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191205195512/http://catsg.org/fileadmin/filesharing/5.Cat_News/5.3._Special_Issues/5.3.8._SI_8/CatNews_SI8_Than_Zaw_et_al.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
೨೦೦೦ ದಲ್ಲಿ, ಬಾಗಿದ ಕಾಲ್ಬೆರಳುಗಳ ಗೆಕ್ಕೊ ''[[ಸಿರ್ಟೊಡಾಕ್ಟೈಲಸ್ ಅನ್ನಂಡಲೈ]]'' ಅನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಜಾತಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ''[[ಸಿರ್ಟೊಡಾಕ್ಟೈಲಸ್ ಸ್ಲೋಯಿನ್ಸ್ಕಿ]]'' ನೊಂದಿಗೆ [[ಸಹಾನುಭೂತಿ]] ಹೊಂದಿದೆ..&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Bauer, A. M. |s2cid=129933095 |year=2003 |title=Descriptions of seven new ''Cyrtodactylus'' (Squamata: Gekkonidae) with a key to the species of Myanmar (Burma) |journal=Proceedings of the California Academy of Sciences |volume=54 |issue=25 |pages=463–498 }}&lt;/ref&gt;
[[ಓರಿಯಂಟಲ್ ಲೀಫ್-ಟೋಡ್ ಗೆಕ್ಕೊ]] (''ಹೆಮಿಡಾಕ್ಟೈಲಸ್ ಬೌರಿಂಗಿ''), [[ಬ್ರೂಕ್‌ನ ಮನೆ ಗೆಕ್ಕೊ]] (''ಎಚ್. ಬ್ರೂಕಿ''), [[ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆ ಗೆಕ್ಕೊ]] (''ಎಚ್. ಫ್ರೆನಾಟಸ್''), [[ಇಂಡೋ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಗೆಕ್ಕೊ]] (''ಎಚ್. ಗಾರ್ನೋಟಿ'') ಮತ್ತು [[ಚಪ್ಪಟೆ ಬಾಲದ ಮನೆ ಗೆಕ್ಕೊ]] (''ಎಚ್. ಪ್ಲಾಟ್ಯುರಸ್'') ಸಹ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Zug, G. R. |author2=Vindum, J. V. |author3=Koo, M. S. |year=2007 |title=Burmese ''Hemidactylus'' (Reptilia, Squamata, Gekkonidae): taxonomic notes on tropical Asian ''Hemidactylus'' |journal=Proceedings of the California Academy of Sciences |volume=58 |issue=19 |pages=387–405 |url=https://www.researchgate.net/publication/228492231}}&lt;/ref&gt;
== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{reflist}}

==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು==
*{{cite web |author=BirdLife International |year=2019 |url=http://datazone.birdlife.org/site/factsheet/16277 |title=Important Bird Areas factsheet: Alaungdaw Kathapa}}
*{{cite web |website=Ministry of Hotels and Tourism, Department of Ecotourism |url=http://myanmartravelinformation.com/mti-ecotourism/alaungdaw-kathaphar.htm |title=Alaungdaw Kathapa National Park|archive-url=https://web.archive.org/web/20090626214630/http://myanmartravelinformation.com/mti-ecotourism/alaungdaw-kathaphar.htm |archive-date=26 June 2009 }}

{{National parks of Myanmar}}
{{ASEAN Heritage Parks}}

{{authority control}}

[[ವರ್ಗ:National parks of Myanmar]]
[[ವರ್ಗ:Protected areas established in 1989]]
[[ವರ್ಗ:Important Bird Areas of Myanmar]]
[[ವರ್ಗ:Sagaing Region]]
[[ವರ್ಗ:ASEAN heritage parks]]
[[ವರ್ಗ:ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಏಷ್ಯನ್ ತಿಂಗಳು ೨೦೨೪]]</text>
      <sha1>prssw7y9fa4e1id1a87ayc009k5roje</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸದಸ್ಯ:2411035kushankRevanna/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ</title>
    <ns>2</ns>
    <id>174708</id>
    <revision>
      <id>1307591</id>
      <parentid>1307264</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T15:56:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>2411035kushankRevanna</username>
        <id>93737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>1307591</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16138" sha1="tkriv699me3hzjnzrx1wlnd67ak59pi" xml:space="preserve">ನನ್ನ ಪರಿಚಯ:

ನನ್ನ ಪರಿಚಯ – ಕುಶಂಕ್ ರೇವಣ್ಣ

ನಮಸ್ಕಾರ, ನಾನು ಕುಶಂಕ್ ರೇವಣ್ಣ, ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನಿಂದ ಎಕ್ಕೌಂಟೆನ್ಸಿ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಕ್ಸೇಶನ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ 3ನೇ ಬಿಕಾಂ ನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ನಾನು ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಓದಬೇಕೆಂಬ ಕನಸು ಹೊತ್ತಿದ್ದೆ, ಅದು ಇಂದು ನನಗೆ ನಿಜವಾಗಿರುವುದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಜನಿಸಿದ್ದೆ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ,ಆದರೆ ನಾನು ಬೆಳೆದದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರುನಲ್ಲಿ. ನನ್ನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ರೇವಣ್ಣ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಹೆಸರು ಶೀಲಾ,ನನ್ನ ತಮ್ಮ ನನ್ನ ಹೆಸರು ಜಾಗ್ರುತ್.ನನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಲಾರೆನ್ಸ್ ಶಾಲೆ, ಕೋರಮಂಗಲದಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ .ನಂತರ ಪೊಲೀಸ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ೧೦ನೆ ತರಗತಿ  ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ೮೧% ಅಂಕೆಗಳ ಪಡೆದಿದ್ದೆ.ನನ್ನ ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು  ಸ್ತ . ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಪು  ಕಾಲೇಜ್ನಲ್ಲಿ  ವಾಣಿಜ್ಯ  ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ  ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ . ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು ಪತ್ಯೇತರ  ಚಟುವಟಿಕೆಗಲ್ಲಲ್ಲಿ  ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ  ಪಾಲ್ಗೊಂಡೆ  ಮತ್ತು  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮ  ಸಾಧನೆ  ಮಾಡಿದುದಿಂದ  &quot;ಬೆಸ್ಟ್  ಔಟ್ಗೋಇಂಗ್  ಬಾಯ್ &quot; ಎಂಭ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೆ. ನನ್ನೇ ೨ನೆ ಪಿಯು ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ೯೧% ಅಂಕೆಗಳ ಮತ್ತು ಅಕೌಂಟ್ಸ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸೆಂಟುಮ್ ಪಡೆದಿದ್ದೆ,ಇದು ನನಗೆ ಬಿ ಕಂ ಪದವಿಗಾಗಿ ಬಲವಂತ ಆಧಾರ ಆಯಿತು.

ನನ್ನ ದೇವರ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ,ಎಲ್ಲ ಕಾರಣ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೂ ದೇವರೊಂದಿಗಿನ ದಾಇದೀಪವಿದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.ನನ್ನ ಜೀವನದ ಗುರಿಯೆಂದರೆ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಮುಗಿಸಿ,ಒಳ್ಳಯ ಕಾಮಪಾನಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದು ,ನನ್ನ ತಾಯಿ ತಂದೆಗೆ

ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯ ನೀಡುವುದಿಂದ ನಾನು ನನ್ನ ಗುರಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೆನೆ .

ನಾನು  ಬಲವಾಗಿ  ನಂಬಿರುವುದು  ಏನಂದ್ರೆ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೊಬ್ಬರು ತನ್ನ  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು  ಎಲ್ಲ ದಿಕ್ಕುಗಲ್ಲಿಂದ  ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡು ಬೇಕು . ಶಿಕ್ಷಣ  ಅತಿಮುಖ್ಯವಾದದರು ,  ಶಿಕ್ಷಣದ  ಜೊತೆಗೆ  ಒಬ್ಬ ಆದರ್ಶ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ  ಸರ್ವತೋಮುಖ  ಅಭಿವೃದ್ಧಿಕೂಡ ಅತ್ಯಂತ  ಅಗತ್ಯವಿದೆ .ನಾನು  ಸ್ತ . ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ , ನನ್ನ  ಎಲ್ಲ  ರೀತಿಯಲ್ಲಿ  ಬೆಳೆಯಲು  ಅನೇಕ  ಅವಕಾಶಗಳು  ಸಿಗಿದವು .

ನಾನು  ಕಾಲೇಜು ಮಟ್ಟದ  ಹಲವಾರು  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು  ಮೂರು  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ಫೆಸ್ತ್ಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್ ಪ್ರಿ   ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಎರಡನೆಯದು  ಫೇಸ್  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲ ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ   ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಎರಡನೆಯದು  ಫೇಸ್   ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್   ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ,

ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್   ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಗೇಳಲಿಲ್ಲ , ಆದರೆ  ಹಲವಾರು  ನೈಪುಣ್ಯನಗಳು , ಐಡಿಯಾಸ್ ಗಳು , ಮತ್ತು  ಮುಖ್ಯವಾಗಿ  ಈ  ಚಂಚಲ  ಜಗತ್ತಿನಲ್ ಬೇಕುವ  ನಾಯಕತ್ವ  ಕೌಶಲ್ಯಗಳು  ನಾನು  ಕಲಿತಿದ್ದೆ .

ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ಅಧ್ಯಾಪಕರು  ನನ್ನ  ಮೇಲೆ  ನಂಬಿಕೆ  ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿತ್ತು , ನಾನು  ಯಾವ  ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೇನಾದ್ರು  ಶಿಷ್ಟವಾಗಿ  ಹ್ಯಾಂಡಲ್  ಮಾಡಬಹುದು  ಅಂತ  ಅವರು  ವಿಶ್ವಾಸವಿತ್ತು ನಂಗೆ  “ಡೇರಿ  ಡೇ  ಐಸ್   ಕ್ರೀಮ್ ” ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಗೆ  (ಕನಕಪುರ  ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ಏರಿಯಾ ನಲ್ಲಿ)   ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ವಿಸಿಟ್ -ಗೆ  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಲು, ನನ್ನ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಒಂದು  ನಿಜವಾದ  ಔದ್ಯೋಗಿಕ   ಕ್ಷೇತ್ರ  ಹೇಗೆ  ಕೆಲಸ  ಮಾಡುತ್ತೆ ,ಶಕ್ತಿಯ  ವಿನಿಯೋಗ  ಹೇಗೆ  ಸರಿಯೇ ಆಗಬೇಕು  ಅಂತ  ಅರಿವು  ಸಿಗಿತು .

ನನ್ನ ಬೇಸಿಗೆ  ರಜೆ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಹೆಚ್ಚು  ಆರೋಗ್ಯಕರ  ಜೀವನ  ಶಾಲಿಯನ್ನು   ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು  ಎಂಬ  ನಿರ್ಧಾರ  ತೆಗೆದುಕೊಂಡು , ನನ್ನ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಏರ್ಪಡಿಸಿದ  ಬೇಸಿಗೆ  ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ .ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಎಂಬ  ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ . ಈ  ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಈ   ಕ್ರೀಡೆಯ  ಮೂಲಭೂತ  ತತ್ವಗಳು  ಇಂದ  ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ  ಅನುಭವದ  ವರಗೆ  ಕಲಿತಡೇ . ಪ್ರತಿದಿನವೂ  ಅಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡಿದ್ದುನ್ನು  ನಾನು  ನನ್ನ  ಆಟದ  ಸಾಮರ್ಥಯವನ್ನು  ಮೆರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ . 

ದಿನ  ದಿನ  ನನ್ನ  ಆಟದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮತೆ  ಬರುತ್ತಿತ್ತು . ನಾನು  ಒಬ್ಬ  ಉತ್ತಮ  ಆಟಗಾರನಾಗಿ   ಬೆಳೆದಡಗ , ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ನಂಗೆ   ಮತ್ತು  ನನ್ನ  ಟೀಮ್ ಗೆ  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಲು  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಿದ್ದು ನಾಳೆ  ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆ  ಅಲ್ಲಿ  ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ  ಭಾಗವಹಿಸಿದೆವು . ಎದುರಾಳಿಗಾಗಿ  ಅನುಭವ  ಹೊಂದಿದ  ಪರಿಣತ  ಆಟಗಾರರು  ಇದ್ರು ,  ಅವರಿಂದ  ನಾಳೆ  ಹಲವಾರು  ಪಾಠಗಳು  ಕಲಿತಡೆವು . ಅವರ  ಆಟದ  ಕಂಡ   ಮೇಲೆ  ನಾವು  ಹೊಸ  ತಂತ್ರಗಳು  ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡೆವು . ಇದಿಂದ  ನನ್ನ  ಕ್ರೀಡಾ  ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ  ತುಂಬಾ  ಸುಧಾರಣೆ  ಆಯಿತು .

ಕ್ರೀಡೆಗಳು  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ  ಬೆಳೆಸುವುದಲ್ಲಿ  ದೊಡ್ಡ  ಪಾತ್ರ  ವಹಿಸುತ್ತವೆ . ಆರೋಗ್ಯ  ಮತ್ತು  ಶಕ್ತಿಯುತ  ಜೀವನಕ್ಕೆ  ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತಾ  ಅತ್ಯಂತ   ಮುಖ್ಯ . ಇದು  ನಮ್ಮ  ತೀವ್ರವಾದ  ಅಧ್ಯಯನ  ಸಮಯದಲ್ಲಿ  ತಲೆಬುದನ್ನು  ಸಮತೋಲನ   ಮಾಡಲು  ಸಹಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ . ಶಾರೀರಿಕವಾಗಿ   ಸದೃಢರಾಗಿರುವುದಿಂದ , ಬದುಕಿನ  ಮುಪ್ಪಿನ  ಹಂತದಲ್ಲಿಯೂ  ನಾವು  ಆರೋಗ್ಯವಂತರಾಗಿರಬಹುದು .

ಅಷ್ಟೇ  ಅಲ್ಲ , ನಾನು  ಈ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ಶ್ರೀ  ಕೃಷ್ಣ  ಮತ್ತು  ಶ್ರೀ  ರಾಮ ಜೀವನ ಪಟಗಲ್ಲು   ಅಧ್ಯಯನ  ಮಾಡಿದೆ . ದೇವರ  ಸಂದೇಶಗಳು  ನಮ್ಮ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಉನ್ನತಿಗೆ  ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ  ಕೊಡುತ್ತವೆ . ಅವರ  ಪಾಠಗಳ್ಲಲಿ  ಕೆಲವಂದೊಂದು  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಅಲಾವುಡಿಸಬಹುದೆಂದ್ರೆ , ನಾವು  ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ  ಕೂಡಿದ  ಉತ್ತಮ  ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ   ರೂಪಗೊಳ್ಳಬಹುದು .

ನಾನು ನನ್ನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಕನ್ನಡ ಕ್ಲಬ್‌ನ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ, ಇದರ ಹೆಸರು ಧಮನಿ. ಈ ತಂಡವು ಒಂದು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಾಟಕ ತಂಡ, ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ಹೊಂದಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೇವೆ. ಕನ್ನಡವು ಭಾರತದ ಪುರಾತನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಶ್ರೇಣಿಭದ್ಧ ಭಾಷೆ  ಎನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಈ ತಂಡಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ, ನನ್ನ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಷಣದ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಧರ್ಪಣ ಹಾಗೂ ಬ್ಲಾಸಮ್ ಎಂಬ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. ನಾನು ಜಲವಾಯು ಬದಲಾವಣೆ ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ರಸ್ತೆ ನಾಟಕ  ನಲ್ಲಿ ಅಭಿನಯಿಸಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ನಾವು ಮಾನವ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಭಾರೀ ಹಾನಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದೆವು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ಲಾಸಮ್‌ನಲ್ಲಿ 3ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೇವೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ನಾನು ಮಕ್ಕಳ ಗುಣವಿಲೆ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ನಮೂದಿಸಿದ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಕೆಟ್ಟ ವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದ್ದೆವು. ಈ ನಾಟಕಕ್ಕೆ 2ನೇ ಸ್ಥಾನ ಲಭಿಸಿತು.

ಅಲ್ಲದೆ, ನಾನು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಸಾಂಘಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಉತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಟ್ಟದಿಂದಲೇ ಪ್ರೇರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ನಾಯಕತ್ವ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು, ತಂಡ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದೇನೆ.

ನಾವು ಪರಿವರ್ತನೆ ಎಂಬ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಟಾಲ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿ ಕಾಗದ ಚೀಲಗಳು ಹಾಗೂ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತೇವೆ, ಇದು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯತ್ತ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ಕೊನೆಗೆ ನಾನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನಿಸುವುದು ಎಂದರೆ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜೀವನ ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಕೂಡಿರಬಹುದು, ಆದರೂ ನಾವು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಮೀಸಲಿಟ್ಟು ಇಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರೆ, ನಾವು ಕೇವಲ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿನ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಕಲಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ನಾವು ಸರ್ವತೋಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತೇವೆ.</text>
      <sha1>tkriv699me3hzjnzrx1wlnd67ak59pi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307592</id>
      <parentid>1307591</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T15:57:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>2411035kushankRevanna</username>
        <id>93737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>1307592</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16043" sha1="67e5bxvv06svvpaf38kew1dmkyx7moj" xml:space="preserve">ನನ್ನ ಪರಿಚಯ:

ನಾನು ಕುಶಂಕ್ ರೇವಣ್ಣ, ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನಿಂದ ಎಕ್ಕೌಂಟೆನ್ಸಿ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಕ್ಸೇಶನ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ 3ನೇ ಬಿಕಾಂ ನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ನಾನು ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಓದಬೇಕೆಂಬ ಕನಸು ಹೊತ್ತಿದ್ದೆ, ಅದು ಇಂದು ನನಗೆ ನಿಜವಾಗಿರುವುದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಜನಿಸಿದ್ದೆ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ,ಆದರೆ ನಾನು ಬೆಳೆದದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರುನಲ್ಲಿ. ನನ್ನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ರೇವಣ್ಣ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಹೆಸರು ಶೀಲಾ,ನನ್ನ ತಮ್ಮ ನನ್ನ ಹೆಸರು ಜಾಗ್ರುತ್.ನನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಲಾರೆನ್ಸ್ ಶಾಲೆ, ಕೋರಮಂಗಲದಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ .ನಂತರ ಪೊಲೀಸ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ೧೦ನೆ ತರಗತಿ  ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ೮೧% ಅಂಕೆಗಳ ಪಡೆದಿದ್ದೆ.ನನ್ನ ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು  ಸ್ತ . ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಪು  ಕಾಲೇಜ್ನಲ್ಲಿ  ವಾಣಿಜ್ಯ  ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ  ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ . ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು ಪತ್ಯೇತರ  ಚಟುವಟಿಕೆಗಲ್ಲಲ್ಲಿ  ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ  ಪಾಲ್ಗೊಂಡೆ  ಮತ್ತು  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮ  ಸಾಧನೆ  ಮಾಡಿದುದಿಂದ  &quot;ಬೆಸ್ಟ್  ಔಟ್ಗೋಇಂಗ್  ಬಾಯ್ &quot; ಎಂಭ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೆ. ನನ್ನೇ ೨ನೆ ಪಿಯು ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ೯೧% ಅಂಕೆಗಳ ಮತ್ತು ಅಕೌಂಟ್ಸ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸೆಂಟುಮ್ ಪಡೆದಿದ್ದೆ,ಇದು ನನಗೆ ಬಿ ಕಂ ಪದವಿಗಾಗಿ ಬಲವಂತ ಆಧಾರ ಆಯಿತು.

ನನ್ನ ದೇವರ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ,ಎಲ್ಲ ಕಾರಣ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೂ ದೇವರೊಂದಿಗಿನ ದಾಇದೀಪವಿದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.ನನ್ನ ಜೀವನದ ಗುರಿಯೆಂದರೆ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಮುಗಿಸಿ,ಒಳ್ಳಯ ಕಾಮಪಾನಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದು ,ನನ್ನ ತಾಯಿ ತಂದೆಗೆ

ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯ ನೀಡುವುದಿಂದ ನಾನು ನನ್ನ ಗುರಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೆನೆ .

ನಾನು  ಬಲವಾಗಿ  ನಂಬಿರುವುದು  ಏನಂದ್ರೆ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೊಬ್ಬರು ತನ್ನ  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು  ಎಲ್ಲ ದಿಕ್ಕುಗಲ್ಲಿಂದ  ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡು ಬೇಕು . ಶಿಕ್ಷಣ  ಅತಿಮುಖ್ಯವಾದದರು ,  ಶಿಕ್ಷಣದ  ಜೊತೆಗೆ  ಒಬ್ಬ ಆದರ್ಶ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ  ಸರ್ವತೋಮುಖ  ಅಭಿವೃದ್ಧಿಕೂಡ ಅತ್ಯಂತ  ಅಗತ್ಯವಿದೆ .ನಾನು  ಸ್ತ . ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ , ನನ್ನ  ಎಲ್ಲ  ರೀತಿಯಲ್ಲಿ  ಬೆಳೆಯಲು  ಅನೇಕ  ಅವಕಾಶಗಳು  ಸಿಗಿದವು .

ನಾನು  ಕಾಲೇಜು ಮಟ್ಟದ  ಹಲವಾರು  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು  ಮೂರು  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ಫೆಸ್ತ್ಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್ ಪ್ರಿ   ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಎರಡನೆಯದು  ಫೇಸ್  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲ ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ   ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಎರಡನೆಯದು  ಫೇಸ್   ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್   ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ,

ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್   ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಗೇಳಲಿಲ್ಲ , ಆದರೆ  ಹಲವಾರು  ನೈಪುಣ್ಯನಗಳು , ಐಡಿಯಾಸ್ ಗಳು , ಮತ್ತು  ಮುಖ್ಯವಾಗಿ  ಈ  ಚಂಚಲ  ಜಗತ್ತಿನಲ್ ಬೇಕುವ  ನಾಯಕತ್ವ  ಕೌಶಲ್ಯಗಳು  ನಾನು  ಕಲಿತಿದ್ದೆ .

ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ಅಧ್ಯಾಪಕರು  ನನ್ನ  ಮೇಲೆ  ನಂಬಿಕೆ  ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿತ್ತು , ನಾನು  ಯಾವ  ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೇನಾದ್ರು  ಶಿಷ್ಟವಾಗಿ  ಹ್ಯಾಂಡಲ್  ಮಾಡಬಹುದು  ಅಂತ  ಅವರು  ವಿಶ್ವಾಸವಿತ್ತು ನಂಗೆ  “ಡೇರಿ  ಡೇ  ಐಸ್   ಕ್ರೀಮ್ ” ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಗೆ  (ಕನಕಪುರ  ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ಏರಿಯಾ ನಲ್ಲಿ)   ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ವಿಸಿಟ್ -ಗೆ  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಲು, ನನ್ನ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಒಂದು  ನಿಜವಾದ  ಔದ್ಯೋಗಿಕ   ಕ್ಷೇತ್ರ  ಹೇಗೆ  ಕೆಲಸ  ಮಾಡುತ್ತೆ ,ಶಕ್ತಿಯ  ವಿನಿಯೋಗ  ಹೇಗೆ  ಸರಿಯೇ ಆಗಬೇಕು  ಅಂತ  ಅರಿವು  ಸಿಗಿತು .

ನನ್ನ ಬೇಸಿಗೆ  ರಜೆ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಹೆಚ್ಚು  ಆರೋಗ್ಯಕರ  ಜೀವನ  ಶಾಲಿಯನ್ನು   ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು  ಎಂಬ  ನಿರ್ಧಾರ  ತೆಗೆದುಕೊಂಡು , ನನ್ನ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಏರ್ಪಡಿಸಿದ  ಬೇಸಿಗೆ  ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ .ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಎಂಬ  ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ . ಈ  ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಈ   ಕ್ರೀಡೆಯ  ಮೂಲಭೂತ  ತತ್ವಗಳು  ಇಂದ  ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ  ಅನುಭವದ  ವರಗೆ  ಕಲಿತಡೇ . ಪ್ರತಿದಿನವೂ  ಅಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡಿದ್ದುನ್ನು  ನಾನು  ನನ್ನ  ಆಟದ  ಸಾಮರ್ಥಯವನ್ನು  ಮೆರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ . 

ದಿನ  ದಿನ  ನನ್ನ  ಆಟದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮತೆ  ಬರುತ್ತಿತ್ತು . ನಾನು  ಒಬ್ಬ  ಉತ್ತಮ  ಆಟಗಾರನಾಗಿ   ಬೆಳೆದಡಗ , ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ನಂಗೆ   ಮತ್ತು  ನನ್ನ  ಟೀಮ್ ಗೆ  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಲು  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಿದ್ದು ನಾಳೆ  ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆ  ಅಲ್ಲಿ  ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ  ಭಾಗವಹಿಸಿದೆವು . ಎದುರಾಳಿಗಾಗಿ  ಅನುಭವ  ಹೊಂದಿದ  ಪರಿಣತ  ಆಟಗಾರರು  ಇದ್ರು ,  ಅವರಿಂದ  ನಾಳೆ  ಹಲವಾರು  ಪಾಠಗಳು  ಕಲಿತಡೆವು . ಅವರ  ಆಟದ  ಕಂಡ   ಮೇಲೆ  ನಾವು  ಹೊಸ  ತಂತ್ರಗಳು  ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡೆವು . ಇದಿಂದ  ನನ್ನ  ಕ್ರೀಡಾ  ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ  ತುಂಬಾ  ಸುಧಾರಣೆ  ಆಯಿತು .

ಕ್ರೀಡೆಗಳು  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ  ಬೆಳೆಸುವುದಲ್ಲಿ  ದೊಡ್ಡ  ಪಾತ್ರ  ವಹಿಸುತ್ತವೆ . ಆರೋಗ್ಯ  ಮತ್ತು  ಶಕ್ತಿಯುತ  ಜೀವನಕ್ಕೆ  ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತಾ  ಅತ್ಯಂತ   ಮುಖ್ಯ . ಇದು  ನಮ್ಮ  ತೀವ್ರವಾದ  ಅಧ್ಯಯನ  ಸಮಯದಲ್ಲಿ  ತಲೆಬುದನ್ನು  ಸಮತೋಲನ   ಮಾಡಲು  ಸಹಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ . ಶಾರೀರಿಕವಾಗಿ   ಸದೃಢರಾಗಿರುವುದಿಂದ , ಬದುಕಿನ  ಮುಪ್ಪಿನ  ಹಂತದಲ್ಲಿಯೂ  ನಾವು  ಆರೋಗ್ಯವಂತರಾಗಿರಬಹುದು .

ಅಷ್ಟೇ  ಅಲ್ಲ , ನಾನು  ಈ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ಶ್ರೀ  ಕೃಷ್ಣ  ಮತ್ತು  ಶ್ರೀ  ರಾಮ ಜೀವನ ಪಟಗಲ್ಲು   ಅಧ್ಯಯನ  ಮಾಡಿದೆ . ದೇವರ  ಸಂದೇಶಗಳು  ನಮ್ಮ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಉನ್ನತಿಗೆ  ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ  ಕೊಡುತ್ತವೆ . ಅವರ  ಪಾಠಗಳ್ಲಲಿ  ಕೆಲವಂದೊಂದು  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಅಲಾವುಡಿಸಬಹುದೆಂದ್ರೆ , ನಾವು  ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ  ಕೂಡಿದ  ಉತ್ತಮ  ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ   ರೂಪಗೊಳ್ಳಬಹುದು .

ನಾನು ನನ್ನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಕನ್ನಡ ಕ್ಲಬ್‌ನ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ, ಇದರ ಹೆಸರು ಧಮನಿ. ಈ ತಂಡವು ಒಂದು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಾಟಕ ತಂಡ, ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ಹೊಂದಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೇವೆ. ಕನ್ನಡವು ಭಾರತದ ಪುರಾತನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಶ್ರೇಣಿಭದ್ಧ ಭಾಷೆ  ಎನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಈ ತಂಡಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ, ನನ್ನ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಷಣದ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಧರ್ಪಣ ಹಾಗೂ ಬ್ಲಾಸಮ್ ಎಂಬ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. ನಾನು ಜಲವಾಯು ಬದಲಾವಣೆ ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ರಸ್ತೆ ನಾಟಕ  ನಲ್ಲಿ ಅಭಿನಯಿಸಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ನಾವು ಮಾನವ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಭಾರೀ ಹಾನಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದೆವು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ಲಾಸಮ್‌ನಲ್ಲಿ 3ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೇವೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ನಾನು ಮಕ್ಕಳ ಗುಣವಿಲೆ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ನಮೂದಿಸಿದ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಕೆಟ್ಟ ವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದ್ದೆವು. ಈ ನಾಟಕಕ್ಕೆ 2ನೇ ಸ್ಥಾನ ಲಭಿಸಿತು.

ಅಲ್ಲದೆ, ನಾನು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಸಾಂಘಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಉತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಟ್ಟದಿಂದಲೇ ಪ್ರೇರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ನಾಯಕತ್ವ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು, ತಂಡ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದೇನೆ.

ನಾವು ಪರಿವರ್ತನೆ ಎಂಬ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಟಾಲ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿ ಕಾಗದ ಚೀಲಗಳು ಹಾಗೂ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತೇವೆ, ಇದು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯತ್ತ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ಕೊನೆಗೆ ನಾನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನಿಸುವುದು ಎಂದರೆ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜೀವನ ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಕೂಡಿರಬಹುದು, ಆದರೂ ನಾವು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಮೀಸಲಿಟ್ಟು ಇಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರೆ, ನಾವು ಕೇವಲ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿನ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಕಲಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ನಾವು ಸರ್ವತೋಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತೇವೆ.</text>
      <sha1>67e5bxvv06svvpaf38kew1dmkyx7moj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307593</id>
      <parentid>1307592</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:02:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2402:3A80:CF1:AF02:ACB4:F756:A06B:5AE7</ip>
      </contributor>
      <origin>1307593</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15834" sha1="a2m8at9btg7qfstwz8ikwyrlueeyygi" xml:space="preserve">ನನ್ನ ಪರಿಚಯ:

ನಾನು ಕುಶಂಕ್ ರೇವಣ್ಣ, ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನಿಂದ ಎಕ್ಕೌಂಟೆನ್ಸಿ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಕ್ಸೇಶನ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ 3ನೇ ಬಿಕಾಂ ನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ನಾನು ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಓದಬೇಕೆಂಬ ಕನಸು ಹೊತ್ತಿದ್ದೆ, ಅದು ಇಂದು ನನಗೆ ನಿಜವಾಗಿರುವುದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಜನಿಸಿದ್ದೆ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ,ಆದರೆ ನಾನು ಬೆಳೆದದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರುನಲ್ಲಿ. ನನ್ನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ರೇವಣ್ಣ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಹೆಸರು ಶೀಲಾ,ನನ್ನ ತಮ್ಮ ನನ್ನ ಹೆಸರು ಜಾಗ್ರುತ್.ನನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಲಾರೆನ್ಸ್ ಶಾಲೆ, ಕೋರಮಂಗಲದಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ .ನಂತರ ಪೊಲೀಸ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ೧೦ನೆ ತರಗತಿ  ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ೮೧% ಅಂಕೆಗಳ ಪಡೆದಿದ್ದೆ.ನನ್ನ ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು  ಸ್ತ . ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಪು  ಕಾಲೇಜ್ನಲ್ಲಿ  ವಾಣಿಜ್ಯ  ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ  ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ . ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು ಪತ್ಯೇತರ  ಚಟುವಟಿಕೆಗಲ್ಲಲ್ಲಿ  ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ  ಪಾಲ್ಗೊಂಡೆ  ಮತ್ತು  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮ  ಸಾಧನೆ  ಮಾಡಿದುದಿಂದ  &quot;ಬೆಸ್ಟ್  ಔಟ್ಗೋಇಂಗ್  ಬಾಯ್ &quot; ಎಂಭ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೆ. ನನ್ನೇ ೨ನೆ ಪಿಯು ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ೯೧% ಅಂಕೆಗಳ ಮತ್ತು ಅಕೌಂಟ್ಸ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸೆಂಟುಮ್ ಪಡೆದಿದ್ದೆ,ಇದು ನನಗೆ ಬಿ ಕಂ ಪದವಿಗಾಗಿ ಬಲವಂತ ಆಧಾರ ಆಯಿತು.

ನನ್ನ ದೇವರ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ,ಎಲ್ಲ ಕಾರಣ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೂ ದೇವರೊಂದಿಗಿನ ದಾಇದೀಪವಿದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.ನನ್ನ ಜೀವನದ ಗುರಿಯೆಂದರೆ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಮುಗಿಸಿ,ಒಳ್ಳಯ ಕಾಮಪಾನಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದು ,ನನ್ನ ತಾಯಿ ತಂದೆಗೆ

ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯ ನೀಡುವುದಿಂದ ನಾನು ನನ್ನ ಗುರಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೆನೆ .

ನಾನು  ಬಲವಾಗಿ  ನಂಬಿರುವುದು  ಏನಂದ್ರೆ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೊಬ್ಬರು ತನ್ನ  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು  ಎಲ್ಲ ದಿಕ್ಕುಗಲ್ಲಿಂದ  ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡು ಬೇಕು . ಶಿಕ್ಷಣ  ಅತಿಮುಖ್ಯವಾದದರು ,  ಶಿಕ್ಷಣದ  ಜೊತೆಗೆ  ಒಬ್ಬ ಆದರ್ಶ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ  ಸರ್ವತೋಮುಖ  ಅಭಿವೃದ್ಧಿಕೂಡ ಅತ್ಯಂತ  ಅಗತ್ಯವಿದೆ .ನಾನು  ಸ್ತ . ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ , ನನ್ನ  ಎಲ್ಲ  ರೀತಿಯಲ್ಲಿ  ಬೆಳೆಯಲು  ಅನೇಕ  ಅವಕಾಶಗಳು  ಸಿಗಿದವು .

ನಾನು  ಕಾಲೇಜು ಮಟ್ಟದ  ಹಲವಾರು  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು  ಮೂರು  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ಫೆಸ್ತ್ಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್ ಪ್ರಿ   ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಎರಡನೆಯದು  ಫೇಸ್  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲ ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ   ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .


ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್   ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಗೇಳಲಿಲ್ಲ , ಆದರೆ  ಹಲವಾರು  ನೈಪುಣ್ಯನಗಳು , ಐಡಿಯಾಸ್ ಗಳು , ಮತ್ತು  ಮುಖ್ಯವಾಗಿ  ಈ  ಚಂಚಲ  ಜಗತ್ತಿನಲ್ ಬೇಕುವ  ನಾಯಕತ್ವ  ಕೌಶಲ್ಯಗಳು  ನಾನು  ಕಲಿತಿದ್ದೆ .

ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ಅಧ್ಯಾಪಕರು  ನನ್ನ  ಮೇಲೆ  ನಂಬಿಕೆ  ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿತ್ತು , ನಾನು  ಯಾವ  ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೇನಾದ್ರು  ಶಿಷ್ಟವಾಗಿ  ಹ್ಯಾಂಡಲ್  ಮಾಡಬಹುದು  ಅಂತ  ಅವರು  ವಿಶ್ವಾಸವಿತ್ತು ನಂಗೆ  “ಡೇರಿ  ಡೇ  ಐಸ್   ಕ್ರೀಮ್ ” ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಗೆ  (ಕನಕಪುರ  ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ಏರಿಯಾ ನಲ್ಲಿ)   ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ವಿಸಿಟ್ -ಗೆ  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಲು, ನನ್ನ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಒಂದು  ನಿಜವಾದ  ಔದ್ಯೋಗಿಕ   ಕ್ಷೇತ್ರ  ಹೇಗೆ  ಕೆಲಸ  ಮಾಡುತ್ತೆ ,ಶಕ್ತಿಯ  ವಿನಿಯೋಗ  ಹೇಗೆ  ಸರಿಯೇ ಆಗಬೇಕು  ಅಂತ  ಅರಿವು  ಸಿಗಿತು .

ನನ್ನ ಬೇಸಿಗೆ  ರಜೆ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಹೆಚ್ಚು  ಆರೋಗ್ಯಕರ  ಜೀವನ  ಶಾಲಿಯನ್ನು   ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು  ಎಂಬ  ನಿರ್ಧಾರ  ತೆಗೆದುಕೊಂಡು , ನನ್ನ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಏರ್ಪಡಿಸಿದ  ಬೇಸಿಗೆ  ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ .ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಎಂಬ  ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ . ಈ  ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಈ   ಕ್ರೀಡೆಯ  ಮೂಲಭೂತ  ತತ್ವಗಳು  ಇಂದ  ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ  ಅನುಭವದ  ವರಗೆ  ಕಲಿತಡೇ . ಪ್ರತಿದಿನವೂ  ಅಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡಿದ್ದುನ್ನು  ನಾನು  ನನ್ನ  ಆಟದ  ಸಾಮರ್ಥಯವನ್ನು  ಮೆರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ . 

ದಿನ  ದಿನ  ನನ್ನ  ಆಟದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮತೆ  ಬರುತ್ತಿತ್ತು . ನಾನು  ಒಬ್ಬ  ಉತ್ತಮ  ಆಟಗಾರನಾಗಿ   ಬೆಳೆದಡಗ , ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ನಂಗೆ   ಮತ್ತು  ನನ್ನ  ಟೀಮ್ ಗೆ  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಲು  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಿದ್ದು ನಾಳೆ  ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆ  ಅಲ್ಲಿ  ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ  ಭಾಗವಹಿಸಿದೆವು . ಎದುರಾಳಿಗಾಗಿ  ಅನುಭವ  ಹೊಂದಿದ  ಪರಿಣತ  ಆಟಗಾರರು  ಇದ್ರು ,  ಅವರಿಂದ  ನಾಳೆ  ಹಲವಾರು  ಪಾಠಗಳು  ಕಲಿತಡೆವು . ಅವರ  ಆಟದ  ಕಂಡ   ಮೇಲೆ  ನಾವು  ಹೊಸ  ತಂತ್ರಗಳು  ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡೆವು . ಇದಿಂದ  ನನ್ನ  ಕ್ರೀಡಾ  ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ  ತುಂಬಾ  ಸುಧಾರಣೆ  ಆಯಿತು .

ಕ್ರೀಡೆಗಳು  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ  ಬೆಳೆಸುವುದಲ್ಲಿ  ದೊಡ್ಡ  ಪಾತ್ರ  ವಹಿಸುತ್ತವೆ . ಆರೋಗ್ಯ  ಮತ್ತು  ಶಕ್ತಿಯುತ  ಜೀವನಕ್ಕೆ  ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತಾ  ಅತ್ಯಂತ   ಮುಖ್ಯ . ಇದು  ನಮ್ಮ  ತೀವ್ರವಾದ  ಅಧ್ಯಯನ  ಸಮಯದಲ್ಲಿ  ತಲೆಬುದನ್ನು  ಸಮತೋಲನ   ಮಾಡಲು  ಸಹಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ . ಶಾರೀರಿಕವಾಗಿ   ಸದೃಢರಾಗಿರುವುದಿಂದ , ಬದುಕಿನ  ಮುಪ್ಪಿನ  ಹಂತದಲ್ಲಿಯೂ  ನಾವು  ಆರೋಗ್ಯವಂತರಾಗಿರಬಹುದು .

ಅಷ್ಟೇ  ಅಲ್ಲ , ನಾನು  ಈ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ಶ್ರೀ  ಕೃಷ್ಣ  ಮತ್ತು  ಶ್ರೀ  ರಾಮ ಜೀವನ ಪಟಗಲ್ಲು   ಅಧ್ಯಯನ  ಮಾಡಿದೆ . ದೇವರ  ಸಂದೇಶಗಳು  ನಮ್ಮ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಉನ್ನತಿಗೆ  ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ  ಕೊಡುತ್ತವೆ . ಅವರ  ಪಾಠಗಳ್ಲಲಿ  ಕೆಲವಂದೊಂದು  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಅಲಾವುಡಿಸಬಹುದೆಂದ್ರೆ , ನಾವು  ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ  ಕೂಡಿದ  ಉತ್ತಮ  ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ   ರೂಪಗೊಳ್ಳಬಹುದು .

ನಾನು ನನ್ನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಕನ್ನಡ ಕ್ಲಬ್‌ನ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ, ಇದರ ಹೆಸರು ಧಮನಿ. ಈ ತಂಡವು ಒಂದು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಾಟಕ ತಂಡ, ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ಹೊಂದಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೇವೆ. ಕನ್ನಡವು ಭಾರತದ ಪುರಾತನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಶ್ರೇಣಿಭದ್ಧ ಭಾಷೆ  ಎನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಈ ತಂಡಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ, ನನ್ನ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಷಣದ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಧರ್ಪಣ ಹಾಗೂ ಬ್ಲಾಸಮ್ ಎಂಬ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. ನಾನು ಜಲವಾಯು ಬದಲಾವಣೆ ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ರಸ್ತೆ ನಾಟಕ  ನಲ್ಲಿ ಅಭಿನಯಿಸಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ನಾವು ಮಾನವ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಭಾರೀ ಹಾನಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದೆವು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ಲಾಸಮ್‌ನಲ್ಲಿ 3ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೇವೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ನಾನು ಮಕ್ಕಳ ಗುಣವಿಲೆ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ನಮೂದಿಸಿದ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಕೆಟ್ಟ ವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದ್ದೆವು. ಈ ನಾಟಕಕ್ಕೆ 2ನೇ ಸ್ಥಾನ ಲಭಿಸಿತು.

ಅಲ್ಲದೆ, ನಾನು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಸಾಂಘಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಉತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಟ್ಟದಿಂದಲೇ ಪ್ರೇರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ನಾಯಕತ್ವ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು, ತಂಡ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದೇನೆ.

ನಾವು ಪರಿವರ್ತನೆ ಎಂಬ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಟಾಲ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿ ಕಾಗದ ಚೀಲಗಳು ಹಾಗೂ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತೇವೆ, ಇದು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯತ್ತ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ಕೊನೆಗೆ ನಾನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನಿಸುವುದು ಎಂದರೆ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜೀವನ ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಕೂಡಿರಬಹುದು, ಆದರೂ ನಾವು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಮೀಸಲಿಟ್ಟು ಇಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರೆ, ನಾವು ಕೇವಲ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿನ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಕಲಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ನಾವು ಸರ್ವತೋಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತೇವೆ.</text>
      <sha1>a2m8at9btg7qfstwz8ikwyrlueeyygi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307594</id>
      <parentid>1307593</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:04:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>2411035kushankRevanna</username>
        <id>93737</id>
      </contributor>
      <origin>1307594</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15834" sha1="7yktxz9m692ns3m1812quq6x6pn6z8l" xml:space="preserve">ನನ್ನ ಪರಿಚಯ:

ನಾನು ಕುಶಂಕ್ ರೇವಣ್ಣ, ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನಿಂದ ಎಕ್ಕೌಂಟೆನ್ಸಿ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಕ್ಸೇಶನ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ 3ನೇ ಬಿಕಾಂ ನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ನಾನು ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಓದಬೇಕೆಂಬ ಕನಸು ಹೊತ್ತಿದ್ದೆ, ಅದು ಇಂದು ನನಗೆ ನಿಜವಾಗಿರುವುದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಜನಿಸಿದ್ದೆ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ,ಆದರೆ ನಾನು ಬೆಳೆದದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರುನಲ್ಲಿ. ನನ್ನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ರೇವಣ್ಣ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಹೆಸರು ಶೀಲಾ,ನನ್ನ ತಮ್ಮ ನನ್ನ ಹೆಸರು ಜಾಗ್ರುತ್.ನನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಲಾರೆನ್ಸ್ ಶಾಲೆ, ಕೋರಮಂಗಲದಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ .ನಂತರ ಪೊಲೀಸ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ೧೦ನೆ ತರಗತಿ  ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ೮೧% ಅಂಕೆಗಳ ಪಡೆದಿದ್ದೆ.ನನ್ನ ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು  ಸ್ತ . ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಪು  ಕಾಲೇಜ್ನಲ್ಲಿ  ವಾಣಿಜ್ಯ  ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ  ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ . ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು ಪತ್ಯೇತರ  ಚಟುವಟಿಕೆಗಲ್ಲಲ್ಲಿ  ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ  ಪಾಲ್ಗೊಂಡೆ  ಮತ್ತು  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮ  ಸಾಧನೆ  ಮಾಡಿದುದಿಂದ  &quot;ಬೆಸ್ಟ್  ಔಟ್ಗೋಇಂಗ್  ಬಾಯ್ &quot; ಎಂಭ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೆ. ನನ್ನೇ ೨ನೆ ಪಿಯು ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ೯೧% ಅಂಕೆಗಳ ಮತ್ತು ಅಕೌಂಟ್ಸ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸೆಂಟುಮ್ ಪಡೆದಿದ್ದೆ,ಇದು ನನಗೆ ಬಿ ಕಂ ಪದವಿಗಾಗಿ ಬಲವಂತ ಆಧಾರ ಆಯಿತು.

ನನ್ನ ದೇವರ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ,ಎಲ್ಲ ಕಾರಣ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೂ ದೇವರೊಂದಿಗಿನ ದಾಇದೀಪವಿದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.ನನ್ನ ಜೀವನದ ಗುರಿಯೆಂದರೆ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಮುಗಿಸಿ,ಒಳ್ಳಯ ಕಾಮಪಾನಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದು ,ನನ್ನ ತಾಯಿ ತಂದೆಗೆ

ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯ ನೀಡುವುದಿಂದ ನಾನು ನನ್ನ ಗುರಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೆನೆ .

ನಾನು  ಬಲವಾಗಿ  ನಂಬಿರುವುದು  ಏನಂದ್ರೆ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೊಬ್ಬರು ತನ್ನ  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು  ಎಲ್ಲ ದಿಕ್ಕುಗಲ್ಲಿಂದ  ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡು ಬೇಕು . ಶಿಕ್ಷಣ  ಅತಿಮುಖ್ಯವಾದದರು ,  ಶಿಕ್ಷಣದ  ಜೊತೆಗೆ  ಒಬ್ಬ ಆದರ್ಶ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ  ಸರ್ವತೋಮುಖ  ಅಭಿವೃದ್ಧಿಕೂಡ ಅತ್ಯಂತ  ಅಗತ್ಯವಿದೆ .ನಾನು  ಸ್ತ . ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ , ನನ್ನ  ಎಲ್ಲ  ರೀತಿಯಲ್ಲಿ  ಬೆಳೆಯಲು  ಅನೇಕ  ಅವಕಾಶಗಳು  ಸಿಗಿದವು .

ನಾನು  ಕಾಲೇಜು ಮಟ್ಟದ  ಹಲವಾರು  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು  ಮೂರು  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ಫೆಸ್ತ್ಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್ ಪ್ರಿ   ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಎರಡನೆಯದು  ಫೇಸ್  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲ ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ   ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .


ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್   ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಗೇಳಲಿಲ್ಲ , ಆದರೆ  ಹಲವಾರು  ನೈಪುಣ್ಯನಗಳು , ಐಡಿಯಾಸ್ ಗಳು , ಮತ್ತು  ಮುಖ್ಯವಾಗಿ  ಈ  ಚಂಚಲ  ಜಗತ್ತಿನಲ್ ಬೇಕುವ  ನಾಯಕತ್ವ  ಕೌಶಲ್ಯಗಳು  ನಾನು  ಕಲಿತಿದ್ದೆ .

ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ಅಧ್ಯಾಪಕರು  ನನ್ನ  ಮೇಲೆ  ನಂಬಿಕೆ  ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿತ್ತು , ನಾನು  ಯಾವ  ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೇನಾದ್ರು  ಶಿಷ್ಟವಾಗಿ  ಹ್ಯಾಂಡಲ್  ಮಾಡಬಹುದು  ಅಂತ  ಅವರು  ವಿಶ್ವಾಸವಿತ್ತು ನಂಗೆ  “ಡೇರಿ  ಡೇ  ಐಸ್   ಕ್ರೀಮ್ ” ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಗೆ  (ಕನಕಪುರ  ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ಏರಿಯಾ ನಲ್ಲಿ)   ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ವಿಸಿಟ್ ಗೆ  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಲು, ನನ್ನ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಒಂದು  ನಿಜವಾದ  ಔದ್ಯೋಗಿಕ   ಕ್ಷೇತ್ರ  ಹೇಗೆ  ಕೆಲಸ  ಮಾಡುತ್ತೆ ,ಶಕ್ತಿಯ  ವಿನಿಯೋಗ  ಹೇಗೆ  ಸರಿಯೇ ಆಗಬೇಕು  ಅಂತ  ಅರಿವು  ಸಿಗಿತು .

ನನ್ನ ಬೇಸಿಗೆ  ರಜೆ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಹೆಚ್ಚು  ಆರೋಗ್ಯಕರ  ಜೀವನ  ಶಾಲಿಯನ್ನು   ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು  ಎಂಬ  ನಿರ್ಧಾರ  ತೆಗೆದುಕೊಂಡು , ನನ್ನ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಏರ್ಪಡಿಸಿದ  ಬೇಸಿಗೆ  ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ .ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಎಂಬ  ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ . ಈ  ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಈ   ಕ್ರೀಡೆಯ  ಮೂಲಭೂತ  ತತ್ವಗಳು  ಇಂದ  ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ  ಅನುಭವದ  ವರಗೆ  ಕಲಿತಡೇ . ಪ್ರತಿದಿನವೂ  ಅಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡಿದ್ದುನ್ನು  ನಾನು  ನನ್ನ  ಆಟದ  ಸಾಮರ್ಥಯವನ್ನು  ಮೆರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ . 

ದಿನ  ದಿನ  ನನ್ನ  ಆಟದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮತೆ  ಬರುತ್ತಿತ್ತು . ನಾನು  ಒಬ್ಬ  ಉತ್ತಮ  ಆಟಗಾರನಾಗಿ   ಬೆಳೆದಡಗ , ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ನಂಗೆ   ಮತ್ತು  ನನ್ನ  ಟೀಮ್ ಗೆ  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಲು  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಿದ್ದು ನಾಳೆ  ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆ  ಅಲ್ಲಿ  ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ  ಭಾಗವಹಿಸಿದೆವು . ಎದುರಾಳಿಗಾಗಿ  ಅನುಭವ  ಹೊಂದಿದ  ಪರಿಣತ  ಆಟಗಾರರು  ಇದ್ರು ,  ಅವರಿಂದ  ನಾಳೆ  ಹಲವಾರು  ಪಾಠಗಳು  ಕಲಿತಡೆವು . ಅವರ  ಆಟದ  ಕಂಡ   ಮೇಲೆ  ನಾವು  ಹೊಸ  ತಂತ್ರಗಳು  ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡೆವು . ಇದಿಂದ  ನನ್ನ  ಕ್ರೀಡಾ  ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ  ತುಂಬಾ  ಸುಧಾರಣೆ  ಆಯಿತು .

ಕ್ರೀಡೆಗಳು  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ  ಬೆಳೆಸುವುದಲ್ಲಿ  ದೊಡ್ಡ  ಪಾತ್ರ  ವಹಿಸುತ್ತವೆ . ಆರೋಗ್ಯ  ಮತ್ತು  ಶಕ್ತಿಯುತ  ಜೀವನಕ್ಕೆ  ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತಾ  ಅತ್ಯಂತ   ಮುಖ್ಯ . ಇದು  ನಮ್ಮ  ತೀವ್ರವಾದ  ಅಧ್ಯಯನ  ಸಮಯದಲ್ಲಿ  ತಲೆಬುದನ್ನು  ಸಮತೋಲನ   ಮಾಡಲು  ಸಹಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ . ಶಾರೀರಿಕವಾಗಿ   ಸದೃಢರಾಗಿರುವುದಿಂದ , ಬದುಕಿನ  ಮುಪ್ಪಿನ  ಹಂತದಲ್ಲಿಯೂ  ನಾವು  ಆರೋಗ್ಯವಂತರಾಗಿರಬಹುದು .

ಅಷ್ಟೇ  ಅಲ್ಲ , ನಾನು  ಈ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ಶ್ರೀ  ಕೃಷ್ಣ  ಮತ್ತು  ಶ್ರೀ  ರಾಮ ಜೀವನ ಪಟಗಲ್ಲು   ಅಧ್ಯಯನ  ಮಾಡಿದೆ . ದೇವರ  ಸಂದೇಶಗಳು  ನಮ್ಮ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಉನ್ನತಿಗೆ  ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ  ಕೊಡುತ್ತವೆ . ಅವರ  ಪಾಠಗಳ್ಲಲಿ  ಕೆಲವಂದೊಂದು  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಅಲಾವುಡಿಸಬಹುದೆಂದ್ರೆ , ನಾವು  ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ  ಕೂಡಿದ  ಉತ್ತಮ  ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ   ರೂಪಗೊಳ್ಳಬಹುದು .

ನಾನು ನನ್ನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಕನ್ನಡ ಕ್ಲಬ್‌ನ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ, ಇದರ ಹೆಸರು ಧಮನಿ. ಈ ತಂಡವು ಒಂದು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಾಟಕ ತಂಡ, ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ಹೊಂದಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೇವೆ. ಕನ್ನಡವು ಭಾರತದ ಪುರಾತನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಶ್ರೇಣಿಭದ್ಧ ಭಾಷೆ  ಎನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಈ ತಂಡಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ, ನನ್ನ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಷಣದ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಧರ್ಪಣ ಹಾಗೂ ಬ್ಲಾಸಮ್ ಎಂಬ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. ನಾನು ಜಲವಾಯು ಬದಲಾವಣೆ ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ರಸ್ತೆ ನಾಟಕ  ನಲ್ಲಿ ಅಭಿನಯಿಸಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ನಾವು ಮಾನವ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಭಾರೀ ಹಾನಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದೆವು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ಲಾಸಮ್‌ನಲ್ಲಿ 3ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೇವೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ನಾನು ಮಕ್ಕಳ ಗುಣವಿಲೆ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ನಮೂದಿಸಿದ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಕೆಟ್ಟ ವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದ್ದೆವು. ಈ ನಾಟಕಕ್ಕೆ 2ನೇ ಸ್ಥಾನ ಲಭಿಸಿತು.

ಅಲ್ಲದೆ, ನಾನು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಸಾಂಘಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಉತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಟ್ಟದಿಂದಲೇ ಪ್ರೇರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ನಾಯಕತ್ವ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು, ತಂಡ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದೇನೆ.

ನಾವು ಪರಿವರ್ತನೆ ಎಂಬ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಟಾಲ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿ ಕಾಗದ ಚೀಲಗಳು ಹಾಗೂ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತೇವೆ, ಇದು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯತ್ತ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ಕೊನೆಗೆ ನಾನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನಿಸುವುದು ಎಂದರೆ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜೀವನ ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಕೂಡಿರಬಹುದು, ಆದರೂ ನಾವು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಮೀಸಲಿಟ್ಟು ಇಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರೆ, ನಾವು ಕೇವಲ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿನ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಕಲಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ನಾವು ಸರ್ವತೋಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತೇವೆ.</text>
      <sha1>7yktxz9m692ns3m1812quq6x6pn6z8l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307595</id>
      <parentid>1307594</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:10:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>2411035kushankRevanna</username>
        <id>93737</id>
      </contributor>
      <origin>1307595</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15812" sha1="qxj8tlq33k4p6yhkon6unfkqm0cgwv1" xml:space="preserve">ನನ್ನ ಪರಿಚಯ:

ನಾನು ಕುಶಂಕ್ ರೇವಣ್ಣ, ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನಿಂದ ಎಕ್ಕೌಂಟೆನ್ಸಿ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಕ್ಸೇಶನ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ 3ನೇ ಬಿಕಾಂ ನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ನಾನು ಕ್ರಿಸ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಓದಬೇಕೆಂಬ ಕನಸು ಹೊತ್ತಿದ್ದೆ, ಅದು ಇಂದು ನನಗೆ ನಿಜವಾಗಿರುವುದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಜನಿಸಿದ್ದೆ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ,ಆದರೆ ನಾನು ಬೆಳೆದದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರುನಲ್ಲಿ. ನನ್ನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ರೇವಣ್ಣ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಹೆಸರು ಶೀಲಾ,ನನ್ನ ತಮ್ಮ ನನ್ನ ಹೆಸರು ಜಾಗ್ರುತ್.ನನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಲಾರೆನ್ಸ್ ಶಾಲೆ, ಕೋರಮಂಗಲದಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ .ನಂತರ ಪೊಲೀಸ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ೧೦ನೆ ತರಗತಿ  ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ೮೧% ಅಂಕೆಗಳ ಪಡೆದಿದ್ದೆ.ನನ್ನ ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು  ಸ್ತ . ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಕಾಲೇಜ್ನಲ್ಲಿ  ವಾಣಿಜ್ಯ  ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ  ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ . ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು ಪತ್ಯೇತರ  ಚಟುವಟಿಕೆಗಲ್ಲಲ್ಲಿ  ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ  ಪಾಲ್ಗೊಂಡೆ  ಮತ್ತು  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮ  ಸಾಧನೆ  ಮಾಡಿದುದಿಂದ  &quot;ಬೆಸ್ಟ್  ಔಟ್ಗೋಇಂಗ್  ಬಾಯ್ &quot; ಎಂಭ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೆ. ನನ್ನೇ ೨ನೆ ಪಿಯು ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ೯೧% ಅಂಕೆಗಳ ಮತ್ತು ಅಕೌಂಟ್ಸ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸೆಂಟುಮ್ ಪಡೆದಿದ್ದೆ,ಇದು ನನಗೆ ಬಿ ಕಂ ಪದವಿಗಾಗಿ ಬಲವಂತ ಆಧಾರ ಆಯಿತು.

ನನ್ನ ದೇವರ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ,ಎಲ್ಲ ಕಾರಣ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೂ ದೇವರೊಂದಿಗಿನ ದಾಇದೀಪವಿದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.ನನ್ನ ಜೀವನದ ಗುರಿಯೆಂದರೆ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಮುಗಿಸಿ,ಒಳ್ಳಯ ಕಾಮಪಾನಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದು ,ನನ್ನ ತಾಯಿ ತಂದೆಗೆ

ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯ ನೀಡುವುದಿಂದ ನಾನು ನನ್ನ ಗುರಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೆನೆ .

ನಾನು  ಬಲವಾಗಿ  ನಂಬಿರುವುದು  ಏನಂದ್ರೆ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೊಬ್ಬರು ತನ್ನ  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು  ಎಲ್ಲ ದಿಕ್ಕುಗಲ್ಲಿಂದ  ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡು ಬೇಕು . ಶಿಕ್ಷಣ  ಅತಿಮುಖ್ಯವಾದದರು ,  ಶಿಕ್ಷಣದ  ಜೊತೆಗೆ  ಒಬ್ಬ ಆದರ್ಶ  ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ  ಸರ್ವತೋಮುಖ  ಅಭಿವೃದ್ಧಿಕೂಡ ಅತ್ಯಂತ  ಅಗತ್ಯವಿದೆ .ನಾನು   ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ , ನನ್ನ  ಎಲ್ಲ  ರೀತಿಯಲ್ಲಿ  ಬೆಳೆಯಲು  ಅನೇಕ  ಅವಕಾಶಗಳು  ಸಿಗಿದವು .

ನಾನು  ಕಾಲೇಜು ಮಟ್ಟದ  ಹಲವಾರು  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು  ಮೂರು  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ಫೆಸ್ತ್ಗಳಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್ ಪ್ರಿ   ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಎರಡನೆಯದು  ಫೇಸ್  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲ ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ಮೊದಲನೆಯದು  ಜ್ಯೋತಿ  ನಿವಾಸ್  ಪ್ರಿ  ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ   ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ  ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .

ಮೂರನೆಯದ್ದು  ಕ್ಲಾರಿಟಿ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜು ನಲ್ಲಿ  ಬಿಸಿನೆಸ್   ಕ್ವಿಜ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ .ನಾನು ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ  ಗೇಳಲಿಲ್ಲ , ಆದರೆ  ಹಲವಾರು  ನೈಪುಣ್ಯನಗಳು , ಐಡಿಯಾಸ್ ಗಳು , ಮತ್ತು  ಮುಖ್ಯವಾಗಿ  ಈ  ಚಂಚಲ  ಜಗತ್ತಿನಲ್ ಬೇಕುವ  ನಾಯಕತ್ವ  ಕೌಶಲ್ಯಗಳು  ನಾನು  ಕಲಿತಿದ್ದೆ .

ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ಅಧ್ಯಾಪಕರು  ನನ್ನ  ಮೇಲೆ  ನಂಬಿಕೆ  ಇಟ್ಟ್ಕೊಂಡಿತ್ತು , ನಾನು  ಯಾವ  ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೇನಾದ್ರು  ಶಿಷ್ಟವಾಗಿ  ಹ್ಯಾಂಡಲ್  ಮಾಡಬಹುದು  ಅಂತ  ಅವರು  ವಿಶ್ವಾಸವಿತ್ತು ನಂಗೆ  “ಡೇರಿ  ಡೇ  ಐಸ್   ಕ್ರೀಮ್ ” ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಗೆ  (ಕನಕಪುರ  ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ಏರಿಯಾ ನಲ್ಲಿ)   ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್  ವಿಸಿಟ್ ಗೆ  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಲು, ನನ್ನ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಒಂದು  ನಿಜವಾದ  ಔದ್ಯೋಗಿಕ   ಕ್ಷೇತ್ರ  ಹೇಗೆ  ಕೆಲಸ  ಮಾಡುತ್ತೆ ,ಶಕ್ತಿಯ  ವಿನಿಯೋಗ  ಹೇಗೆ  ಸರಿಯೇ ಆಗಬೇಕು  ಅಂತ  ಅರಿವು  ಸಿಗಿತು .

ನನ್ನ ಬೇಸಿಗೆ  ರಜೆ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಹೆಚ್ಚು  ಆರೋಗ್ಯಕರ  ಜೀವನ  ಶಾಲಿಯನ್ನು   ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು  ಎಂಬ  ನಿರ್ಧಾರ  ತೆಗೆದುಕೊಂಡು , ನನ್ನ  ಪ್ರಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ  ಕಾಲೇಜುನಲ್ಲಿ  ಏರ್ಪಡಿಸಿದ  ಬೇಸಿಗೆ  ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ .ಅಲ್ಲಿ  ನಾನು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಎಂಬ  ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ  ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ . ಈ  ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ  ನಾನು  ಈ   ಕ್ರೀಡೆಯ  ಮೂಲಭೂತ  ತತ್ವಗಳು  ಇಂದ  ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ  ಅನುಭವದ  ವರಗೆ  ಕಲಿತಡೇ . ಪ್ರತಿದಿನವೂ  ಅಭ್ಯಾಸ  ಮಾಡಿದ್ದುನ್ನು  ನಾನು  ನನ್ನ  ಆಟದ  ಸಾಮರ್ಥಯವನ್ನು  ಮೆರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ . 

ದಿನ  ದಿನ  ನನ್ನ  ಆಟದಲ್ಲಿ  ಉತ್ತಮತೆ  ಬರುತ್ತಿತ್ತು . ನಾನು  ಒಬ್ಬ  ಉತ್ತಮ  ಆಟಗಾರನಾಗಿ   ಬೆಳೆದಡಗ , ನನ್ನ  ಕಾಲೇಜು  ನಂಗೆ   ಮತ್ತು  ನನ್ನ  ಟೀಮ್ ಗೆ  ಇಂಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು  ವಾಲಿಬಾಲ್  ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್ ನಲ್ಲಿ  ಭಾಗವಹಿಸಲು  ಅವಕಾಶ  ಕೊಡಿದ್ದು ನಾಳೆ  ಈ  ಸ್ಪರ್ಧೆ  ಅಲ್ಲಿ  ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ  ಭಾಗವಹಿಸಿದೆವು . ಎದುರಾಳಿಗಾಗಿ  ಅನುಭವ  ಹೊಂದಿದ  ಪರಿಣತ  ಆಟಗಾರರು  ಇದ್ರು ,  ಅವರಿಂದ  ನಾಳೆ  ಹಲವಾರು  ಪಾಠಗಳು  ಕಲಿತಡೆವು . ಅವರ  ಆಟದ  ಕಂಡ   ಮೇಲೆ  ನಾವು  ಹೊಸ  ತಂತ್ರಗಳು  ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡೆವು . ಇದಿಂದ  ನನ್ನ  ಕ್ರೀಡಾ  ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ  ತುಂಬಾ  ಸುಧಾರಣೆ  ಆಯಿತು .

ಕ್ರೀಡೆಗಳು  ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ  ಬೆಳೆಸುವುದಲ್ಲಿ  ದೊಡ್ಡ  ಪಾತ್ರ  ವಹಿಸುತ್ತವೆ . ಆರೋಗ್ಯ  ಮತ್ತು  ಶಕ್ತಿಯುತ  ಜೀವನಕ್ಕೆ  ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತಾ  ಅತ್ಯಂತ   ಮುಖ್ಯ . ಇದು  ನಮ್ಮ  ತೀವ್ರವಾದ  ಅಧ್ಯಯನ  ಸಮಯದಲ್ಲಿ  ತಲೆಬುದನ್ನು  ಸಮತೋಲನ   ಮಾಡಲು  ಸಹಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ . ಶಾರೀರಿಕವಾಗಿ   ಸದೃಢರಾಗಿರುವುದಿಂದ , ಬದುಕಿನ  ಮುಪ್ಪಿನ  ಹಂತದಲ್ಲಿಯೂ  ನಾವು  ಆರೋಗ್ಯವಂತರಾಗಿರಬಹುದು .

ಅಷ್ಟೇ  ಅಲ್ಲ , ನಾನು  ಈ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ  ಶ್ರೀ  ಕೃಷ್ಣ  ಮತ್ತು  ಶ್ರೀ  ರಾಮ ಜೀವನ ಪಟಗಲ್ಲು   ಅಧ್ಯಯನ  ಮಾಡಿದೆ . ದೇವರ  ಸಂದೇಶಗಳು  ನಮ್ಮ  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಉನ್ನತಿಗೆ  ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ  ಕೊಡುತ್ತವೆ . ಅವರ  ಪಾಠಗಳ್ಲಲಿ  ಕೆಲವಂದೊಂದು  ಜೀವನದಲ್ಲಿ  ಅಲಾವುಡಿಸಬಹುದೆಂದ್ರೆ , ನಾವು  ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ  ಕೂಡಿದ  ಉತ್ತಮ  ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ   ರೂಪಗೊಳ್ಳಬಹುದು .

ನಾನು ನನ್ನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಕನ್ನಡ ಕ್ಲಬ್‌ನ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ, ಇದರ ಹೆಸರು ಧಮನಿ. ಈ ತಂಡವು ಒಂದು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಾಟಕ ತಂಡ, ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ಹೊಂದಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೇವೆ. ಕನ್ನಡವು ಭಾರತದ ಪುರಾತನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಶ್ರೇಣಿಭದ್ಧ ಭಾಷೆ  ಎನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನಾನು ಈ ತಂಡಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ, ನನ್ನ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಷಣದ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಧರ್ಪಣ ಹಾಗೂ ಬ್ಲಾಸಮ್ ಎಂಬ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮಟ್ಟದ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. ನಾನು ಜಲವಾಯು ಬದಲಾವಣೆ ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ರಸ್ತೆ ನಾಟಕ  ನಲ್ಲಿ ಅಭಿನಯಿಸಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ನಾವು ಮಾನವ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಭಾರೀ ಹಾನಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದೆವು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ಲಾಸಮ್‌ನಲ್ಲಿ 3ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದೇವೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ನಾನು ಮಕ್ಕಳ ಗುಣವಿಲೆ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ನಮೂದಿಸಿದ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಕೆಟ್ಟ ವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದ್ದೆವು. ಈ ನಾಟಕಕ್ಕೆ 2ನೇ ಸ್ಥಾನ ಲಭಿಸಿತು.

ಅಲ್ಲದೆ, ನಾನು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಸಾಂಘಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಉತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಟ್ಟದಿಂದಲೇ ಪ್ರೇರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ನಾಯಕತ್ವ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು, ತಂಡ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದೇನೆ.

ನಾವು ಪರಿವರ್ತನೆ ಎಂಬ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಟಾಲ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿ ಕಾಗದ ಚೀಲಗಳು ಹಾಗೂ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತೇವೆ, ಇದು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯತ್ತ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ಕೊನೆಗೆ ನಾನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನಿಸುವುದು ಎಂದರೆ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜೀವನ ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಕೂಡಿರಬಹುದು, ಆದರೂ ನಾವು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಮೀಸಲಿಟ್ಟು ಇಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರೆ, ನಾವು ಕೇವಲ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿನ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಕಲಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ನಾವು ಸರ್ವತೋಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತೇವೆ.</text>
      <sha1>qxj8tlq33k4p6yhkon6unfkqm0cgwv1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಗ್ಯಾಮಾ ಕಿರಣ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>174740</id>
    <revision>
      <id>1307614</id>
      <parentid>1307350</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:19:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kartikdn</username>
        <id>1134</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>1307614</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28231" sha1="255bd3ivtvo1ndzd4vj8n19rrdk3aa8" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Gamma Decay.svg|thumb|ಬೈಜಿಕ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಒಂದು ಗ್ಯಾಮಾ ಕಿರಣದ ಉತ್ಸರ್ಜನದ ಚಿತ್ರಣ]]
'''ಗ್ಯಾಮಾ ಕಿರಣ'''ವು [[ಬೈಜಿಕ ಕೇಂದ್ರ|ಪರಮಾಣು ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಗಳು]] ಉದ್ದೀಪ್ತಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಕೆಳಗಿನ ಉದ್ದೀಪ್ತ ಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಭೂಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬರುವಾಗ ಉತ್ಸರ್ಜಿಸುವ (ಎಮಿಟ್) [[ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತ ತರಂಗ|ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತ]] ವಿಸರಣ.&lt;ref&gt;&quot;Gamma Ray .&quot; UXL Encyclopedia of Science. . ''Encyclopedia.com.'' 5 May. 2025 &lt;&lt;nowiki&gt;https://www.encyclopedia.com&lt;/nowiki&gt;&gt;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Stark, Glenn. &quot;gamma ray&quot;. Encyclopedia Britannica, 25 May. 2025, &lt;nowiki&gt;https://www.britannica.com/science/gamma-ray&lt;/nowiki&gt;. Accessed 15 June 2025.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;Gamma ray.&quot; ''New World Encyclopedia,'' . 18 Apr 2024, 04:20 UTC. 15 Jun 2025, 17:41 &lt;&lt;nowiki&gt;https://www.newworldencyclopedia.org/p/index.php?title=Gamma_ray&amp;oldid=1141812&lt;/nowiki&gt;&gt;.&lt;/ref&gt; [[ಅಲ್ಫ ಕಣ|ಆಲ್ಫ]] ಮತ್ತು [[ಬೀಟ ಕಣ|ಬೀಟ]] ವಿಸರಣ, [[:en:Nuclear_reaction|ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯ ಕ್ರಿಯೆ]], [[ಪರಮಾಣು ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆ|ವಿದಳನ]] ಮುಂತಾದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಗಳು ಉದ್ದೀಪ್ತ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಬಹುದು. ಆಗ ಅವು ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳನ್ನು ಉತ್ಸರ್ಜಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ [[ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್|ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳನ್ನು]] ಉತ್ಸರ್ಜಿಸಿಯೂ ತಮ್ಮ ಉದ್ದೀಪನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಈ ಕ್ರಿಯೆಗೆ [[:en:Internal_conversion|ಒಳಮಾರ್ಪಾಡು]] ಎಂದು ಹೆಸರು.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉದ್ದೀಪನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆದ '''''10&lt;sup&gt;-12&lt;/sup&gt;''''' ಸೆಕೆಂಡಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಗಳು ಗ್ಯಾಮಕಿರಣವನ್ನು ಹೊರದೂಡುತ್ತವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಅಪವಾದವಾಗಿ '''''10&lt;sup&gt;-8&lt;/sup&gt;''''' ಸೆಕೆಂಡಿನಿಂದ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳವರೆಗಿನ ಉದ್ದೀಪನ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಗಳೂ ಉಂಟು. ಅಂಥವುಗಳಿಗೆ [[:en:Nuclear_isomer|ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯ ಐಸೊಮರುಗಳು]] ಎಂದು ಹೆಸರು.

ಉದ್ದೀಪ್ತ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಗಳು ಹೊರದೂಡುವ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತ ವಿಸರಣವನ್ನಲ್ಲದೆ [[ವೇಗೋತ್ಕರ್ಷ]] ಇಲ್ಲವೆ ವೇಗಾಪಕರ್ಷಕ್ಕೊಳಗಾದ (deceleration) ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನು ಮತ್ತು ಇತರ [[:en:Charged_particle|ವಿದ್ಯುದಾವಿಷ್ಟ ಕಣಗಳು]] ಹೊರದೂಡುವ [[:en:Bremsstrahlung|ಬ್ರೆಮ್‍ಸ್ಟ್ರಾಲುಂಗನ್ನೂ]] ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳೆಂದು ಕರೆಯುವುದೂ ರೂಢಿ. ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ [[ಶಕ್ತಿ]] ಸುಮಾರು '''''10''''' '''''MeV''''' ವರೆಗೂ ಇರಬಲ್ಲದು. ಆದರೆ ಬ್ರೆಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಲುಂಗ್ '''''100''''' '''''MeV''''' ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದೂ ಸಾಧ್ಯ.

ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳು [[ಫೋಟಾನ್|ಫೋಟಾನುಗಳ]] ಸಮೂಹ. ಒಂದೊಂದು ಗ್ಯಾಮ ಫೋಟಾನಿಗೂ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅದರ [[:en:Wavelength|ಅಲೆಯುದ್ದ]] '''''λ''''', [[:en:Frequency|ಆವರ್ತಾಂಕ]] '''''ν''''' ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ '''''E&lt;sub&gt;λ&lt;/sub&gt;''''' ಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಮಾತಾಡುತ್ತೇವೆ. ಇವುಗಳಿಗಿರುವ ಸಂಬಂಧ ಹೀಗಿದೆ:  

&lt;math&gt;E_\gamma = \frac{hc}{\lambda} = h\nu&lt;/math&gt;...........................(1)

ಇಲ್ಲಿ '''''c''''' ಎಂಬುದು [[ನಿರ್ವಾತ|ನಿರ್ವಾತದಲ್ಲಿ]] [[:en:Speed_of_light|ಬೆಳಕಿನ ವೇಗವನ್ನೂ]], '''''h''''' ಎಂಬುದು [[:en:Planck_constant|ಪ್ಲಾಂಕನ ನಿಯತಾಂಕವನ್ನೂ]] ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.

== ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ಹೀರಿಕೆ ==
ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ಹೀರಿಕೆಗೆ ಮೂರು ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮುಖ್ಯವಾದವು - [[ದ್ಯುತಿವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿಣಾಮ]], [[:en:Compton_scattering|ಕಾಂಪ್ಟನ್ ಪರಿಣಾಮ]] ಮತ್ತು [[:en:Pair_production|ಅವಳಿ ಸೃಷ್ಟಿ]].

* ದ್ಯುತಿವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಂಧಿತ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಗ್ಯಾಮಾ ಫೋಟಾನನ್ನು ಹೀರಿಕೊಂಡು ಬಿಡುಗಡೆ ಹೊಂದಿ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ. '''''E&lt;sub&gt;γ&lt;/sub&gt;, E&lt;sub&gt;e&lt;/sub&gt;''''' ಮತ್ತು '''''E&lt;sub&gt;B&lt;/sub&gt;''''' ಗಳು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಫೋಟಾನಿನ ಶಕ್ತಿ, ಬಿಡುಗಡೆ ಹೊಂದಿದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು [[ಪರಮಾಣು|ಪರಮಾಣುವಿನಲ್ಲಿ]] [[:en:Ionization_energy|ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿನ ಬಂಧನಶಕ್ತಿ]] ಆಗಿದ್ದರೆ ಅವುಗಳಿಗಿರುವ ಸಂಬಂಧವನ್ನು

'''''E&lt;sub&gt;e&lt;/sub&gt; = E&lt;sub&gt;γ&lt;/sub&gt; - E&lt;sub&gt;B&lt;/sub&gt;''''' ...........................…(2)

ಎಂದು ಬರೆಯಬಹುದು.

* ಕಾಂಪ್ಟನ್ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಫೋಟಾನ್ ನಿಶ್ಚಲವಾಗಿರುವ ಅನಿರ್ಬಂಧಿತ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಗೆ ಡಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆದು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯ ಸ್ವಲ್ಪ ಭಾಗವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. '''''E&lt;sub&gt;γ&lt;/sub&gt;''''', '''''E&lt;sub&gt;γ'&lt;/sub&gt;''''' ಮತ್ತು '''''φ''''' ಗಳು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಪತನ ಫೋಟಾನಿನ ಶಕ್ತಿ, ಚದರಿದ ಫೋಟನಿನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪತನ ಫೋಟಾನು ಚಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಮತ್ತು ಚದರಿದ ಫೊಟಾನು ಚಲಿಸುವ ನೇರಗಳ ನಡುವಿನ [[ಕೋನ|ಕೋನವಾಗಿದ್ದರೆ]] ಆಗ

&lt;math&gt;E_{\gamma^\prime} = \frac{E_\gamma}{1 + (E_\gamma/m_\text{0} c^2)(1-\cos\phi)}&lt;/math&gt; ......................…(3)

ಎಂದು ಬರೆಯಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿ '''''m&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;''''' ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿನ ನಿಶ್ಚಲ [[ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ]] (rest mass), '''''E&lt;sub&gt;e-&lt;/sub&gt;''''' ಜಿಗಿದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿನ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಆಗ

&lt;math&gt;E_{e-} = E_\gamma . \frac{\alpha(1 - \cos \phi)}{1 + \alpha(1 - \cos \phi)}&lt;/math&gt; …........................(4)

ಎಂದು ಬರೆಯಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿ &lt;math&gt;\alpha = \frac{E_\gamma}{m_0c^2}&lt;/math&gt;

* ಅವಳಿ ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಫೋಟಾನು ಅದೃಶ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನು ಮತ್ತು ಒಂದು [[ಪಾಸಿಟ್ರಾನ್|ಪಾಸಿಟ್ರಾನು]] ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ. '''''E&lt;sub&gt;e-&lt;/sub&gt;''''' ಮತ್ತು '''''E&lt;sub&gt;e+&lt;/sub&gt;''''' ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿನ ಮತ್ತು ಪಾಸಿಟ್ರಾನಿನ [[ಚಲನಶಕ್ತಿ|ಚಲನಶಕ್ತಿಗಳಾದರೆ]]

&lt;math&gt;E_\gamma = E_{e-} + E_{e+} + 2m_0c^2&lt;/math&gt; ..........................…(5)

ಎಂದು ಬರೆಯಬಹುದು.

ಪರಮಾಣುಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತವಾಗಿರುವ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳು ಕೂಡ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳನ್ನು ಚದರಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಕ್ರಿಯೆಗೆ [[:en:Rayleigh_scattering|ರ‍್ಯಾಲೆ ಚದರಿಕೆ]] ಎಂದು ಹೆಸರು. ಇದರಿಂದ ಗ್ಯಾಮ ಕಿರಣದ ಶಕ್ತಿ ಕುಂಠಿತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಕಾಂಪ್ಟನ್ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿನ ಬಂಧನವನ್ನು ಉಪೇಕ್ಷಿಸುತ್ತೇವೆಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಗಳೂ ಗ್ಯಾಮ ಕಿರಣಗಳನ್ನು ಚದರಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯ [[:en:Thomson_scattering|ಥಾಮ್ಸನ್ ಚದರಿಕೆಯಲ್ಲಿ]] ಕೂಡ ಗ್ಯಾಮ ಕಿರಣಗಳ ಶಕ್ತಿ ಕುಂದುವುದಿಲ್ಲ. ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ಚದರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಂತೆ ಮಾತಾಡುವಾಗ [[:en:Delbrück_scattering|ಡೆಲ್ಬ್ರುಕ್ ಚದರಿಕೆ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯ [[ಅನುರಣನೆ|ಅನುರಣನ]] ಚದರಿಕೆಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಕೂಡ ವಿವೇಚಿಸುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಹೀರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಚದರಿಕೆಗಳ ಪ್ರಭಾವವೇನೂ ಇಲ್ಲವೆಂದೇ ಹೇಳಬಹುದು.

ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸಮಾಂತರಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ (ಕಾಲಿಮೇಟೆಡ್ - collimated) ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ದೂಲ (beam) ಪದಾರ್ಥದ ಮೂಲಕ ಹಾಯುವಾಗ ಘಾತೀಯ ಹೀರಿಕೆಗೊಳಗಾಗುತ್ತದೆ. '''''I&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;''''' ಆರಂಭ [[:en:Intensity_(physics)|ತೀವ್ರತೆಯುಳ್ಳ]] ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ದೂಲವೊಂದು '''''x''''' ದಪ್ಪವುಳ್ಳ ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದು ವಸ್ತುವಿನ ಮೂಲಕ ಹಾಯ್ದಮೇಲೆ ಅದರ ತೀವ್ರತೆ '''''I''''' ಆಗುತ್ತದೆಂದುಕೊಳ್ಳೋಣ.

ಆಗ

'''''I = I&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt; exp(-μx)''''' .......................... (6)

ಎಂದು ಬರೆಯಬಹುದು.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bouguer-Lambert-Beer Absorption Law - Lumipedia |url=http://www.lumipedia.org/index.php?title=Bouguer-Lambert-Beer_Absorption_Law |access-date=2023-04-25 |website=www.lumipedia.org }}{{Dead link|date=ಜೂನ್ 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ಇಲ್ಲಿ '''''μ''''' ಒಂದು [[:en:Parameter|ನಿಯತಾಂಕ]]. ಇದಕ್ಕೆ [[:en:Attenuation_coefficient|ರೇಖಿಯ ಕ್ಷೀಣನಾಂಕ]] ಎಂದು ಹೆಸರು. ಇದರ ಮೌಲ್ಯ ವಸ್ತುವಿನ ಗುಣ ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಮಕಿರಣದ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. '''''μ''''' ವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಬಹುದು. ಪ್ರಯೋಗದಿಂದ ವಸ್ತುವಿನ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದಪ್ಪಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಂತೆ '''''I''''' ಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದು '''''Iog I''''' ಯನ್ನು '''''x''''' ಎದುರು ಆಲೇಖಿಸಿ ತತ್ಸಂಬಂಧವಾಗಿ ಉಂಟಾಗುವ [[ಸರಳರೇಖೆ|ರೇಖೆಯ]] [[:en:Slope|ಓಟವನ್ನು]] ಲೆಕ್ಕಿಸಿ '''''μ''''' ವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು. ಇಂಥ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಬಹುದು.

== ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ಶಕ್ತಿಯ ಅಳತೆ ==
ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ಶಕ್ತಿಯೆಂದರೆ ಗ್ಯಾಮ ಫೋಟಾನಿನ ಶಕ್ತಿ ಎಂದರ್ಥ. ಇದನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಕೆಲವು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮುಂದೆ ವಿವರಿಸಿದೆ:

=== ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ರೋಹಿತ ಮಾಪಕ ===
[[ಸ್ಫಟಿಕ]] ಜಾಲಂಧ್ರಗಳ ನೆರವಿನಿಂದ '''''2 MeV''''' ವರೆಗಿನ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ಅಲೆಯುದ್ದವನ್ನು ಅಳೆಯಬಹುದು. [[:en:Jesse_DuMond|ಡೂಮಾಂಡ್]] ಮತ್ತು ಅವನ ಸಂಗಡಿಗರು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಬೇಕಾಗುವ [[ರೋಹಿತ ಮಾಪಕ|ರೋಹಿತಮಾಪಕವೊಂದನ್ನು]] ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಡೊಂಕಿಸಿದ ಸ್ಫಟಿಕವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವುದರಿಂದ ಈ ಉಪಕರಣಕ್ಕೆ ಡೊಂಕಿಸಿದ ಸ್ಫಟಿಕ ಮಾಪಕವೆಂದು ಹೆಸರುಬಂದಿದೆ. ಇದನ್ನು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಬಹುದು. 

'''''R''''' ಎಂಬಲ್ಲಿ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣದ ಆಕರವಿದ್ದರೆ ಸ್ಫಟಿಕದಲ್ಲಿ [[:en:Bragg's_law|ಬ್ರ್ಯಾಗ್ ಪ್ರತಿಫಲನ]] ಹೊಂದಿದ ಕಿರಣಗಳು ಸಮಾಂತರಕಾರಕದ ([[:en:Collimator|ಕಾಲಿಮೇಟರ್]]) '''''A''''' ಮೂಲಕ ಹಾಯ್ದು ದರ್ಶಕ '''''D''''' ಯನ್ನು ತಲಪುತ್ತವೆ. ಇವು ತೋರ್ಕೆ ಸಂಗಮಬಿಂದು '''''I''''' ಯಿಂದ ಬಂದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ. '''''O''''' ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಸ್ಫಟಿಕದ [[:en:Radius_of_curvature|ವಕ್ರತಾ ತ್ರಿಜ್ಯದ]] ಅರ್ಧದಷ್ಟು [[:en:Radius|ತ್ರಿಜ್ಯವಿರುವಂತೆ]] ರಚಿಸಿರುವ [[ವೃತ್ತ|ವೃತ್ತದ]] ಮೇಲೆ '''''R,V''''' ಮತ್ತು '''''B''''' ಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಈ ವೃತ್ತಕ್ಕೆ ಸಂಗಮವೃತ್ತ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಗ್ಯಾಮಕಿರಣದ ಆಕರವನ್ನು ಇದರ ಮೇಲೆ ಸರಿಸುತ್ತ ಹೋದಂತೆ ಬ್ರ್ಯಾಗ್ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರುವ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಆಕರ ಬಂದಾಗ ದರ್ಶಕದ ಓದಿಕೆ (ರೀಡಿಂಗ್) ಗರಿಷ್ಠವಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಫಲಿಸುವ ತಲ ಮತ್ತು ಕಿರಣದ ನಡುವಿನ ಕೋನ '''''θ''''' ವನ್ನು ಇದರಿಂದ ಅಳೆಯಬಹುದು. ಅನಂತರ ಸಮೀಕರಣ&lt;ref name=&quot;Mose1913&quot;&gt;{{Cite journal|title=The High-Frequency Spectra of the Elements|journal=The London, Edinburgh and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science|last=Moseley|first=Henry G. J.|year=1913|publisher=London : Taylor &amp; Francis|others=Smithsonian Libraries|location=London-Edinburgh|series=6|volume=26|pages=1024–1034|doi=10.1080/14786441308635052|url=https://archive.org/details/londonedinburg6261913lond/page/1024/mode/2up}}&lt;/ref&gt;{{rp|1026}} 

&lt;math&gt;2d \sin \theta = n\lambda&lt;/math&gt; .......................(7)

ಇದರಿಂದ ಅಲೆಯುದ್ದ '''''λ''''' ವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿ '''''d''''' ಸ್ಫಟಿಕದ ಲ್ಯಾಟಿಸ್ ನಿಯತಾಂಕ (lattice constant) ಮತ್ತು '''''n''''' [[ಪ್ರತಿಫಲನ|ಪ್ರತಿಫಲನದ]] ವರ್ಗ. '''''λ''''' ತಿಳಿದರೆ [[ಸಮೀಕರಣ]] (1) ರಿಂದ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಗಣಿಸಬಹುದು. ಈ ಪ್ರಯೋಗದ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ತ್ರಾಣದ ಆಕರ ಬೇಕು. ಅಂಥ ಆಕರ ದೊರೆತರೆ ನಿಖರವಾದ ಅಳತೆ ಮಾಡುವುದು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ.

=== ಅವಳಿ ರೋಹಿತಮಾಪಕ ===
ಅವಳಿಗಳ (pairs) ಒಟ್ಟು ಶಕ್ತಿಗೂ, ಗ್ಯಾಮಫೋಟಾನಿನ ಶಕ್ತಿಗೂ ಇರುವ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸಮೀಕರಣ (5) ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅವಳಿಗಳು ಗ್ಯಾಮಫೋಟಾನ್ ಚಲಿಸುವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲೇ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ. ಅವನ್ನು [[:en:Magnetic_field|ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ]] ಬಾಗಿಸಿ ಸಮಪಾತವಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದರೆ ಗ್ಯಾಮಫೋಟಾನಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಗಣನೆ ಮಾಡಬಹುದು.

ಈ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬಳಸುವ ಉಪಕರಣಕ್ಕೆ ಅವಳಿ ರೋಹಿತಮಾಪಕ (pair spectrometer) ಎಂದು ಹೆಸರು. ಇದನ್ನು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಬಹುದು. ವಿಸಾರಕ ರೇಕಿನಲ್ಲಿ ಗ್ಯಾಮಫೋಟಾನಿನಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಮತ್ತು ಪಾಸಿಟ್ರಾನುಗಳು ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಬಾಗಿ ದರ್ಶಕಗಳನ್ನು (1,2,3,4,) ಸೇರುತ್ತವೆ. ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಉಪಕರಣದಿಂದ ಸಮಪಾತವಾಗಿ ದರ್ಶಕಗಳನ್ನು ಸೇರುವ ಅವಳಿಗಳನ್ನು ಗೊತ್ತುಮಾಡಬಹುದು. '''''r&lt;sub&gt;1&lt;/sub&gt;''''' ಮತ್ತು '''''r&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;''''' ಗಳು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಮತ್ತು ಪಾಸಿಟ್ರಾನುಗಳು ಚಲಿಸುವ ವೃತ್ತ ಭಾಗಗಳ ವಕ್ರತಾ ತ್ರಿಜ್ಯಗಳಾದರೆ

'''''P&lt;sub&gt;e-&lt;/sub&gt; = Her&lt;sub&gt;1&lt;/sub&gt;''''' ಮತ್ತು '''''P&lt;sub&gt;e+&lt;/sub&gt; = Her&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;''''' ಎಂದು ಬರೆಯಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿ '''''H''''' ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದ ತೀವ್ರತೆ, '''''e''''' ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಮತ್ತು ಪಾಸಿಟ್ರಾನುಗಳ [[ವಿದ್ಯುದಾವೇಶ|ವಿದ್ಯುದಾವೇಶದ]] ಮೌಲ್ಯ. '''''P&lt;sub&gt;e-&lt;/sub&gt;''''', '''''P&lt;sub&gt;e+&lt;/sub&gt;''''' ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಮತ್ತು ಪಾಸಿಟ್ರಾನುಗಳ [[ಆವೇಗ (ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ)|ಸಂವೇಗಗಳು]]. ಅವಳಿಗಳ ಒಟ್ಟು ಶಕ್ತಿ ಅವುಗಳ ನಿಶ್ಚಲ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ ಶಕ್ತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರೆ ಫೋಟಾನಿನ ಶಕ್ತಿ  

&lt;math&gt;E_\gamma \approx P_e-c + P_e+c = Hec(r_1 + r_2) = 2Hecr&lt;/math&gt; ..........................…(8)  

ಎಂಬುದಾಗಿ ಬರೆಯಬಹುದು. &lt;math&gt;r_1r_2 = 2r&lt;/math&gt; ನ್ನು ಪ್ರಯೋಗದಿಂದ ಶೋಧಿಸಿ &lt;math&gt;E_\gamma&lt;/math&gt; ವನ್ನು ಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಅವಳಿ ರೋಹಿತಮಾಪಕದ ನೆರವಿನಿಂದ '''''650 MeV''''' ಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಯುಳ್ಳ ಫೋಟಾನುಗಳ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಳೆಯುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.

=== ಕಾಂಪ್ಟನ್ ರೋಹಿತಮಾಪಕ ===
ಒಂದು ಗ್ಯಾಮಫೋಟಾನ್ ನಿಶ್ಚಲವಾಗಿರುವ ಅನಿರ್ಬಂಧಿತ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಗೆ ಡಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆದರೆ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಪಡೆಯುವ ಚಲನಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಮೀಕರಣ (4) ರಿಂದ 

&lt;math&gt;E_{e-} = \frac{E_\gamma}{1 + 1/2 \alpha}&lt;/math&gt; .......................….(9)

ಎಂದು ಬರೆಯಬಹುದು. ಚದರಿದ ಫೋಟಾನ್ ಹಿನ್ನೆಗೆಯುತ್ತದೆ. ಪತನ ಫೋಟಾನಿನ ನೇರದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುವ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನನ್ನು ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಸಿ ಅದರ ಚಲನಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಳೆಯಬಹುದು. ಹೀಗೆ ಮಾಡಲು ಬಳಸುವ ಉಪಕರಣವನ್ನು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾಂಪ್ಟನ್ ರೋಹಿತ ಮಾಪಕ ಎಂದು ಹೆಸರು.

ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ '''''S''''' [[ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್|ನ್ಯೂಟ್ರಾನುಗಳ]] ಹಿಡಿಕೆಯಿಂದ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಅವನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸಮಾಂತರಕರಿಸಿ [[:en:Polystyrene|ಪಾಲಿಸ್ಟಿರಿನ್]] ಹಾಳೆಯ ಮೇಲೆ ಹಾಯಿಸಿದರೆ ಕಾಂಪ್ಟನ್ ಪರಿಣಾಮ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಪತನ ಕಿರಣಗಳ ನೇರದಲ್ಲಿ ಹೊರಬರುವ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳು ನಿಡುಗಂಡಿ '''''A''''' ಬಳಿ ಸಂಗಮಿಸುವಂತೆ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಸಬಹುದು. '''''A''''' ಮತ್ತು '''''B''''' ಗಳನ್ನು ಕುದುರಿಸುವ (ಟ್ರಿಗರ್) ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಎಣಿಕೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿನ ಪಥದ [[ಜ್ಯಾಮಿತಿ]] ಮತ್ತು ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರದ ತೀವ್ರತೆ ಇವುಗಳಿಂದ '''''E&lt;sub&gt;e-&lt;/sub&gt;''''' ಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸಬಹುದು. ಅನಂತರ ಸಮೀಕರಣ (9) ರಿಂದ '''''E&lt;sub&gt;γ&lt;/sub&gt;''''' ವನ್ನು ತಿಳಿಯಬಹುದು.

ಕಾಂಪ್ಟನ್ ರೋಹಿತಮಾಪಕವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ.

=== ಪ್ರಸ್ಫುರಣ (ಸಿಂಟಿಲೇಷನ್) ರೋಹಿತಮಾಪಕ ===
ಗ್ಯಾಮಫೋಟಾನುಗಳು ಪದಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳ್ಳುವಾಗ ಅವುಗಳ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ತಿ ಇಲ್ಲವೆ ಭಾಗಶಃ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳಿಗೆ ಕೊಡುತ್ತವೆ. ಈ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳು (ಅವಳಿಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಸಿಟ್ರಾನೂ ಸೇರಿದಂತೆ) ಪದಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು [[:en:Ionization|ಅಯಾನೀಕರಣ]] ಮತ್ತು ಉದ್ದೀಪನ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ತತ್ಫಲವಾಗಿ [[ಬೆಳಕಿನ ಕಿರಣ|ಬೆಳಕಿನ ಕಿರಣಗಳು]] ಮತ್ತು [[ಉಷ್ಣತೆ|ಉಷ್ಣ]] ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಬೆಳಕಿನ ಕಿರಣಗಳು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ವಸ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕವೂ ಆಗಿದ್ದರೆ ಅಂಥ ವಸ್ತುವನ್ನು ಗ್ಯಾಮಫೋಟಾನನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲು ಮತ್ತು ಅದರ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಳತೆ ಮಾಡಲು ಬಳಸಬಹುದು. '''''NaI (Tl)''''' ಮತ್ತು '''''CsI (Tl)''''' ಸ್ಫಟಿಕಗಳು ಅಂಥವು. ಅವುಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ಫುರಣಕಗಳು ([[:en:Scintillator|ಸಿಂಟಿಲೇಟರ್ಸ್]]) ಎಂದು ಹೆಸರು. ಯಾವುದೇ ಪ್ರಸ್ಫರಣಕವನ್ನು ಬಳಸಿದರೂ ಅದರಿಂದ ಬರುವ ಬೆಳಕನ್ನು ದ್ಯುತಿಗುಣಕದ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವಂತೆ ಮಾಡಬೇಕು. ದ್ಯುತಿಗುಣಕ [[ಬೆಳಕು|ಬೆಳಕಿನ]] ಶಕ್ತಿಗೆ ಅನುಪಾತವಾದ ವಿದ್ಯುತ್ ಮಿಡಿತವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ರೇಖೀಯವಾಗಿ ವೃದ್ಧಿಸಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಉಪಕರಣಕ್ಕೆ ರವಾನಿಸಬಹುದು. ಪ್ರಸ್ಫುರಣಕದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ ಬೆಳಕಿನ ಶಕ್ತಿ ಗ್ಯಾಮಫೋಟಾನ್ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಶಕ್ತಿಗೆ ಅನುಪಾತವಾಗಿದ್ದರೆ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಉಪಕರಣ ಅಳೆಯುವ ಮಿಡಿತಗಳ ಎತ್ತರಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿ ಗ್ಯಾಮಫೋಟಾನಿನ ಶಕ್ತಿಯ ಅಳತೆಯನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು.

ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ವಿಧಾನಗಳೇ ಅಲ್ಲದೆ ದ್ಯುತಿವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿಣಾಮ ಮತ್ತು ಒಳ ಮಾರ್ಪಾಡಿನಿಂದ ಹೊರಬರುವ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಳೆದು ತತ್ಸಂಬಂಧವಾದ ಫೋಟಾನಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಅನೂಕೂಲವಾಗುವ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವಿಧಾನಗಳೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ.

== ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ದರ್ಶಕಗಳು ==
[[:en:Ionization_chamber|ಅಯಾನೀಕರಣ ಮಂದಿರ]], [[:en:Proportional_counter|ಅನುಪಾತ ಗೈಗರ್]] ಮತ್ತು [[:en:Scintillation_counter|ಪ್ರಸ್ಫುರಣ ಗುಣಕಗಳು]], [[ಮೇಘಮಂದಿರ]], [[ಗುಳ್ಳೆಮಂದಿರ]] ಮುಂತಾದ ಉಪಕರಣಗಳಿಂದ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಗ್ಯಾಮಕಿರಣದ ತೀವ್ರತೆಯ ಅಳತೆಗೆ ಅಯಾನೀಕರಣ ಮಂದಿರ ಸಹಾಯಕವಾದರೆ [[ಗೀಗರ್ - ಮುಲ್ಲರ್ ಗುಣಕ|ಗೈಗರ್ ಗುಣಕ]] ಅವುಗಳ ಎಣಿಕೆಗೆ ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತವೆ. ಅನುಪಾತ ಗುಣಕ, ಪ್ರಸ್ಫುರಣ ಗುಣಕಗಳ ನೆರವಿನಿಂದ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳ ಎಣಿಕೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಅವುಗಳ ಶಕ್ತಿಯನ್ನೂ ಅಳತೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಅವಳಿಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲು ಮೇಘಮಂದಿರ ಮತ್ತು ಗುಳ್ಳೆಮಂದಿರ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

== ನೋಡಿ ==

* [[ಗ್ಯಾಮಕ್ಷಯ]]

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{ಉಲ್ಲೇಖಗಳು}}&lt;references /&gt;

== ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು ==

* [http://www.rerf.or.jp/general/whatis_e/index.html Basic reference on several types of radiation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180425024814/http://www.rerf.or.jp/general/whatis_e/index.html|date=2018-04-25}}
* [http://www.cancer.gov/cancertopics/factsheet/Therapy/radiation Radiation Q &amp; A]
* [http://www.gcsechemistry.com/pwav46.htm GCSE information]
* [http://www.physics.isu.edu/radinf Radiation information] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100611175635/http://www.physics.isu.edu/radinf/ |date=2010-06-11 }}

[[ವರ್ಗ:ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ವಿಕಿರಣ]]
[[ವರ್ಗ:ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ]]</text>
      <sha1>255bd3ivtvo1ndzd4vj8n19rrdk3aa8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸದಸ್ಯ:Pallaviv123/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ29</title>
    <ns>2</ns>
    <id>174747</id>
    <revision>
      <id>1307585</id>
      <parentid>1307387</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:29:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pallaviv123</username>
        <id>75945</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>1307585</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23123" sha1="c6qpu723tp1ajua43lo7wh58fjaqa1u" xml:space="preserve">{{under construction}}

{{Infobox Indian politician
| image               = Vijay Rupani.jpg
| caption             = ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ರೂಪಾನಿಯವರು
| office              = &lt;!--Do NOT add counts or ordinals, as per [[WP:CONSENSUS]]--&gt;[[Chief Minister of Gujarat|ಗುಜರಾತ್ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ]]
| term_start          = ೭ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೬
| term_end            = ೧೧ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೨೧
| governor            = [[Om Prakash Kohli|ಓಂ ಪ್ರಕಾಶ್ ಕೊಹ್ಲಿ]]&lt;br/&gt;[[Acharya Devvrat|ಆಚಾರ್ಯ ದೇವವ್ರತ್]]
| assembly            = [[Gujarat Legislative Assembly|ಗುಜರಾತ್ ವಿಧಾನಸಭೆ]]
| predecessor         = [[Anandiben Patel|ಆನಂದಿಬೆನ್ ಪಟೇಲ್]]
| successor           = [[Bhupendrabhai Patel|ಭೂಪೇಂದ್ರಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್]]
| office1             = [[Anandiben Patel ministry|ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಮಂತ್ರಿ]], [[Government of Gujarat|ಗುಜರಾತ್ ಸರ್ಕಾರ]]
| term_start1         = ೧೯ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೧೪
| term_end1           = ೭ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೬
| 1blankname1         = ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ
| 1namedata1          = ಆನಂದಿಬೆನ್ ಪಟೇಲ್
| 2blankname1         = ಬಂಡವಾಳ
| 2namedata1          = {{ubl|ಸಾರಿಗೆ|ಕಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ|ನೀರು ಸರಬರಾಜು}}
| assembly2           = ಗುಜರಾತ್ ಶಾಸಕಾಂಗ
| constituency_AM2    = [[Rajkot West Assembly constituency|ರಾಜ್‌ಕೋಟ್ ಪಶ್ಚಿಮ]]
| term_start2         = ೧೯ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೧೪
| term_end2           = ೮ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೨
| preceded2           = [[Vajubhai Vala|ವಜುಭಾಯಿ ವಾಲಾ]]
| successor2          = [[Darshita Shah|ದರ್ಶಿತಾ ಶಾ]]
| office3             = [[Member of Parliament, Rajya Sabha|ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯ, ರಾಜ್ಯಸಭೆ]]
| constituency3       = [[List of Rajya Sabha members from Gujarat|ಗುಜರಾತ್]]
| term_start3         = ೨೫ ಜುಲೈ ೨೦೦೬
| term_end3           = ೨೪ ಜುಲೈ ೨೦೧೨
| office5             = [[Bharatiya Janata Party, Gujarat|ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ ಗುಜರಾತ್]] ಅಧ್ಯಕ್ಷರು
| term_start5         = ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೧೬
| term_end5           = ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೬
| predecessor5        = [[R. C. Faldu|ಆರ್. ಸಿ. ಫಾಲ್ಡು]]
| successor5          = [[Jitu Vaghani|ಜಿತು ವಘಾನಿ]]
| office6             = &lt;!--Do NOT add counts or ordinals, as per [[WP:CONSENSUS]]--&gt; [[Rajkot Municipal Corporation|Mayor of Rajkot]]
| predecessor6        = ಭಾವನಾ ಜೋಶಿಪುರ
| successor6          = [[Uday Kangad|ಉದಯ ಕಾಂಗಡ]]
| term_start6         = ೧೯೯೬
| term_end6           = ೧೯೯೭&lt;ref&gt;{{cite web | url=https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/gujarat-cm-resigns-all-eyes-on-mlas-meet-to-select-rupanis-successor/articleshow/62197104.cms | title=Gujarat CM resigns, all eyes on MLAs' meet to select Pollard's successor | work=[[The Economic Times]] | date=21 December 2017 | access-date=21 December 2017}}&lt;/ref&gt;
| birth_date          = {{Birth date|df=yes|1956|8|2}}&lt;ref&gt;{{cite web | title=Vijay Rupani: Member's Web Site | via=the Internet Archive | date=30 September 2007 | url= http://164.100.24.167:8080/members/website/Mainweb.asp?mpcode=2008 | archive-url= https://web.archive.org/web/20070930201434/http://164.100.24.167:8080/members/website/Mainweb.asp?mpcode=2008 | archive-date=30 September 2007 | access-date=5 August 2016}}&lt;/ref&gt;
| birth_place         = [[Rangoon|ರಂಗೂನ್]], [[Yangon Region|ರಂಗೂನ್ ವಿಭಾಗ]], [[Union of Burma|ಬರ್ಮಾ]]
| death_date          = {{Death date and age|df=y|2025|06|12|1956|8|2}}&lt;ref&gt;{{cite web | title=Vijay Rupani, ex Gujarat CM, killed in Ahmedabad plane crash | website=The Hindu | date=12 June 2025 | url=https://www.thehindu.com/news/national/ahmedabad-plane-crash-former-gujarat-cm-vijay-rupani-killed/article69687495.ece/amp/ | access-date=12 June 2025}}&lt;/ref&gt;
| death_place         = [[ಅಹಮದಾಬಾದ್]], [[ಗುಜರಾತ್]], ಭಾರತ
| death_cause         = [[Air India Flight 171|ಏರ್ ಇಂಡಿಯಾ ಫ್ಲೈಟ್ ೧೭೧ ಅಪಘಾತ]]
| birth_name          = ವಿಜಯ್ ರಾಮ್ನಿಕ್ಲಾಲ್ ರೂಪಾನಿ
| party               = [[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ]]
| otherparty          = [[National Democratic Alliance|ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟ]]
| spouse              = ಅಂಜಲಿ ರೂಪಾನಿ
| children            = ೩
| parents             = 
| cabinet             = 
| portfolio           = 
| signature           = 
}}

'''ವಿಜಯ್ ರಾಮ್ನಿಕ್ಲಾಲ್ ರೂಪಾನಿ''' (೨ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೫೬- ೧೨ ಜೂನ್ ೨೦೨೫) ಇವರು ಭಾರತೀಯ [[ರಾಜಕಾರಣಿ|ರಾಜಕಾರಣಿಯಾಗಿದ್ದು]], ೨೦೧೬ ರಿಂದ ೨೦೨೧ ರವರೆಗೆ [[ chief minister of Gujarat |ಗುಜರಾತ್ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ]] ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಇವರು [[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ]] ([[ಬಿಜೆಪಿ]]) ದಿಂದ [[Rajkot West constituency|ರಾಜ್‌ಕೋಟ್ ಪಶ್ಚಿಮ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ]] [[ Gujarat Legislative Assembly|ಗುಜರಾತ್ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ]] ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದರು.

==ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ರಾಜಕೀಯ==
ವಿಜಯ್ ರೂಪಾನಿಯವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೨, ೧೯೫೬ ರಂದು [[ಬರ್ಮಾ|ಬರ್ಮಾದ]] [[ Rangoon Division|ರಂಗೂನ್ ವಿಭಾಗದ]] [[ Rangoon|ರಂಗೂನ್‌ನಲ್ಲಿ]] [[ಗುಜರಾತಿ ಭಾಷೆ|ಗುಜರಾತಿ]] [[ Sthanakwasi Jain|ಸ್ಥಾನಕ್ವಾಸಿ ಜೈನ್]] [[ Bania|ಬನಿಯಾ]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ಏಳನೇ ಮತ್ತು ಕಿರಿಯ ಮಗ. ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ, [[ಬರ್ಮಾ|ಬರ್ಮಾದಲ್ಲಿನ]] ರಾಜಕೀಯ ಅಸ್ಥಿರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಕುಟುಂಬವು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] [[ಗುಜರಾತ್|ಗುಜರಾತ್‌ನ]] [[ರಾಜಕೋಟ್|ರಾಜ್‌ಕೋಟ್‌ಗೆ]] ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿತು. ಬರ್ಮಾದಲ್ಲಿ ಧಾನ್ಯ ವ್ಯಾಪಾರಿಯಾಗಿದ್ದ ಅವರ ತಂದೆ ರಸಿಕ್‌ಲಾಲ್ ರೂಪಾನಿ, ರಾಜ್‌ಕೋಟ್‌ನಲ್ಲಿ [[ ball bearings |ಬಾಲ್ ಬೇರಿಂಗ್‌ಗಳ]] ವ್ಯಾಪಾರಿಯಾದರು.

ವಿಜಯ್ ರೂಪಾನಿಯವರು [[ Dharmendrasinhji Arts College|ಧರ್ಮೇಂದ್ರಸಿಂಹಜಿ ಕಲಾ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ]] [[BA|ಬಿಎ]] ಪದವಿ ಮತ್ತು [[ Saurashtra University|ಸೌರಾಷ್ಟ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ]] [[ LLB|ಎಲ್‌ಎಲ್‌ಬಿ]] ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದ ರೂಪಾನಿಯವರು, [[ right-wing|ಬಲಪಂಥೀಯ]] [[Hindutva|ಹಿಂದುತ್ವ]] ಸಂಘಟನೆಯಾದ [[ Rashtriya Swayamsevak Sangh|ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಘ]] (ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್) ಮತ್ತು ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಘಟನೆಯಾದ [[ಅಖಿಲ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಪರಿಷತ್]] (ಎಬಿವಿಪಿ) ಗೆ ಸೇರಿದರು. ೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ, ರೂಪಾನಿಯವರು ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನ ರಾಜಕೀಯ ಅಂಗವಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿಯ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ತೀವ್ರ ಬಲಪಂಥೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವಾದ [[Bharatiya Jana Sangh|ಭಾರತೀಯ ಜನ ಸಂಘ]] (ಬಿಜೆಎಸ್ ಅಥವಾ ಜೆಎಸ್ ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜನ ಸಂಘ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) ಸೇರಿದರು.

==ರಾಜಕೀಯ ವೃತ್ತಿಜೀವನ==
[[File:The Vice President, Shri Bhairon Singh Shekhawat administering oath of office to Shri Vijay Kumar Ramnik Lal Rupani (Gujarat), newly elected Rajya Sabha MP, in New Delhi on April 20, 2006.jpg|thumb|left|೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ [[ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯ, ರಾಜ್ಯಸಭಾ|ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸದಸ್ಯ]] ಆಗಿ ರೂಪಾನಿ ಪ್ರಮಾಣವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು, [[ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ]] [[ಭೈರೋನ್ ಸಿಂಗ್ ಶೇಖಾವತ್]] ಪ್ರಮಾಣವಚನ ಬೋಧಿಸಿದರು.]]

ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಮುನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ವಿರುದ್ಧದ ಸಾಮಾಜಿಕ-ರಾಜಕೀಯ ಚಳುವಳಿಯಾದ ನವನಿರ್ಮಾಣ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ರೂಪಾನಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು.[8] ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು 11 ತಿಂಗಳು ಜೈಲಿನಲ್ಲಿರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಭುಜ್ ಮತ್ತು ಭಾವನಗರದ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್ ಮತ್ತು ಜನಸಂಘದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದ ರೂಪಾನಿ 1980 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದಾಗಿನಿಂದ ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದರು.[4][5] 1987 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್‌ಕೋಟ್ ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು ಮತ್ತು 1996 ರಿಂದ 1997 ರವರೆಗೆ ರಾಜ್‌ಕೋಟ್‌ನ ಮೇಯರ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.

2006 ರಲ್ಲಿ, ರೂಪಾನಿ ಅವರನ್ನು ಬಿಜೆಪಿಯ ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯ ಘಟಕದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು, ನಂತರ 2006 ರಿಂದ 2012 ರವರೆಗೆ ಗುಜರಾತ್ ಅನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಅವರು 2014 ರಿಂದ 2022 ರವರೆಗೆ ರಾಜ್‌ಕೋಟ್ ಪಶ್ಚಿಮ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಗುಜರಾತ್ ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.

ನವೆಂಬರ್ 2014 ರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಆನಂದಿಬೆನ್ ಪಟೇಲ್ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಮೊದಲ ಸಂಪುಟ ವಿಸ್ತರಣೆಯಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಸಚಿವರನ್ನಾಗಿ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಸಾರಿಗೆ, ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. [5][10] ಫೆಬ್ರವರಿ 19, 2016 ರಂದು, ರೂಪಾನಿ ಗುಜರಾತ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು, ಆರ್. ಸಿ. ಫಾಲ್ಡು ಅವರ ನಂತರ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ 2016 ರವರೆಗೆ ಆ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿದ್ದರು.[11][12]

==ಗುಜರಾತ್ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ (2016–2021)==
ಆಗಸ್ಟ್ 7, 2016 ರಂದು, ಆನಂದಿಬೆನ್ ಪಟೇಲ್ ಅವರ ರಾಜೀನಾಮೆಯ ನಂತರ, ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕತ್ವವು ರೂಪಾನಿ ಅವರನ್ನು ಗುಜರಾತ್ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಿತು. [13][14] 2017 ರ ಗುಜರಾತ್ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ರೂಪಾನಿ ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು, ಇದರಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷವು ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಅವರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದರು. ಬಿಜೆಪಿಯ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರವು ಹಿಂದುತ್ವ ವಿಷಯಗಳು ಮತ್ತು ಇಸ್ಲಾಮೋಫೋಬಿಕ್ ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ಬಳಕೆಯಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. [15][16][17] ಮಾರ್ಚ್ 2021 ರಲ್ಲಿ, ದಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ಭಾರತದ 100 ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪಾನಿ ಅವರನ್ನು ಸೇರಿಸಿತು. [18]

COVID-19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವನ್ನು ತಪ್ಪಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ರೂಪಾನಿ ತೀವ್ರ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು, ಗುಜರಾತ್ ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಪೀಡಿತ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಏಪ್ರಿಲ್ 2021 ರಲ್ಲಿ, ಗುಜರಾತ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಅವರ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ &quot;ತೃಪ್ತಿಕರವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿಲ್ಲ&quot; ಎಂದು ಟೀಕಿಸಿತು. [19] ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 11, 2021 ರಂದು, ರೂಪಾನಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹುದ್ದೆಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು.[20] ಅವರ ನಂತರ ಭೂಪೇಂದ್ರ ಪಟೇಲ್ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು, ನಂತರ ಅವರು 2022 ರ ಗುಜರಾತ್ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ಭರ್ಜರಿ ಗೆಲುವಿನತ್ತ ಕೊಂಡೊಯ್ದರು.

ರಾಜಕೀಯ ವಿಮರ್ಶಕರು ರೂಪಾನಿ ಅವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೆಳಮಟ್ಟದ ಮತ್ತು ವಿಧೇಯ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸುತ್ತಾರೆ, ಕೆಲವರು ಅವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯನ್ನು 'ಪ್ರಾಕ್ಸಿ' ಅಥವಾ 'ರಬ್ಬರ್-ಸ್ಟಾಂಪ್' ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಆಡಳಿತವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿನ ಬಿಜೆಪಿ ನೇತೃತ್ವದ ಸರ್ಕಾರಗಳ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿತು.[23]

==ಸ್ಟಾಕ್ ಕುಶಲತೆಯ ಆರೋಪ==
ಜನವರಿ ಮತ್ತು ಜೂನ್ 2011 ರ ನಡುವೆ, ವಿಜಯ್ ರೂಪಾನಿ HUF ಸೇರಿದಂತೆ 22 ಘಟಕಗಳು ಪಂಪ್-ಅಂಡ್-ಡಂಪ್ ಹಗರಣದಲ್ಲಿ ಸಾರಂಗ್ ಕೆಮಿಕಲ್ಸ್‌ನ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದವು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 27, 2017 ರಂದು, ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಮತ್ತು ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್ ಬೋರ್ಡ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (SEBI) ಎಲ್ಲಾ 22 ಘಟಕಗಳ ಮೇಲೆ ಕೃತಕ ಪರಿಮಾಣ ಸೃಷ್ಟಿ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಕುಶಲತೆ ಮತ್ತು &quot;ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಅಥವಾ ಅನ್ಯಾಯದ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು&quot; ಎಂಬ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ PFUTP (ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮೋಸದ ಮತ್ತು ಅನ್ಯಾಯದ ವ್ಯಾಪಾರ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ನಿಷೇಧ) ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ಮೇಲೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಿತು. ತನಿಖೆಯ ನಂತರ, ಕಂಪನಿಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮೌಲ್ಯದ 32.97% ಗೆ 2,76,97,860 ಷೇರುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ್ದನ್ನು ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮೌಲ್ಯದ 86.18% ಗೆ 7,24,08,293 ಷೇರುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿರುವುದನ್ನು ಸೆಬಿ ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. ಸೆಬಿ ಎಲ್ಲಾ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ₹6.9 ಕೋಟಿ ದಂಡ ವಿಧಿಸಿತು, ರೂಪಾನಿ HUF ಆದೇಶದ 45 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ₹15 ಲಕ್ಷ ಪಾವತಿಸಲು ಕೇಳಲಾಯಿತು. ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಘಟಕಗಳು ನಿಗದಿತ ಸಮಯದೊಳಗೆ ಶೋ-ಕಾಸ್ ನೋಟಿಸ್‌ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸದ ಕಾರಣ ಆದೇಶವು ಪಕ್ಷಪಾತಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೆಬಿ ಗಮನಿಸಿದೆ.

ರೂಪಾನಿ ಯಾವುದೇ ತಪ್ಪನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಅವರ ಪ್ರತಿವಾದದಲ್ಲಿ, ಅವರ ಕಚೇರಿಯು HUF 2009 ರಲ್ಲಿ ₹63,000 ಮೌಲ್ಯದ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ 2011 ರಲ್ಲಿ ₹35,000 ಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿತು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಲಾಭವಾಗಲಿಲ್ಲ, ನಷ್ಟವಾಯಿತು. ನವೆಂಬರ್ 8, 2017 ರಂದು, ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಮೇಲ್ಮನವಿ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ (SAT) SEBI ಆದೇಶವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವವರಿಗೆ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ನೀಡದೆಯೇ ಅದನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿತು. ಯಾವುದೇ ಹೊಸ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಚಾರಣೆ ಅಥವಾ ತೀರ್ಪನ್ನು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.[25][27][28]

==ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ==
ವಿಜಯ್ ರೂಪಾನಿ ಅವರು ಪಕ್ಷದ ಮಹಿಳಾ ವಿಭಾಗವಾದ ಬಿಜೆಪಿ ಮಹಿಳಾ ಮೋರ್ಚಾದ ಸದಸ್ಯೆ ಅಂಜಲಿ ರೂಪಾನಿ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ದಂಪತಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು, ರಿಷಭ್ ಎಂಬ ಮಗ ಮತ್ತು ರಾಧಿಕಾ ಎಂಬ ಮಗಳು. ಅವರು ಈ ಹಿಂದೆ ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಮಗ ಪೂಜಿತ್ ಅವರನ್ನು ಕಾರು ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರ ನೆನಪಿಗಾಗಿ, ಕುಟುಂಬವು ಬಡವರಿಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಶ್ರೀ ಪೂಜಿತ್ ರೂಪಾನಿ ಸ್ಮಾರಕ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು.[29][30]

ಮಾಜಿ ಷೇರು ದಲ್ಲಾಳಿಯಾಗಿದ್ದ ರೂಪಾನಿ ಒಮ್ಮೆ ಸೌರಾಷ್ಟ್ರ-ಕಚ್ ಷೇರು ವಿನಿಮಯ ಕೇಂದ್ರದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು.[31]

==ಮರಣ==
ಜೂನ್ 12, 2025 ರಂದು, ರೂಪಾನಿ ಲಂಡನ್‌ನ ಗ್ಯಾಟ್ವಿಕ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ ತೆರಳುತ್ತಿದ್ದ ಏರ್ ಇಂಡಿಯಾ ವಿಮಾನ 171 ಅನ್ನು ಹತ್ತಿದರು. ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧಿಯೊಬ್ಬರ ಪ್ರಕಾರ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಗಳನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿರುಗುವ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಗಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಟೇಕ್ ಆಫ್ ಆದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ, ವಿಮಾನವು ರೂಪಾನಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನ ಬಿ.ಜೆ. ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜಿನ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ಬ್ಲಾಕ್‌ಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿತು, ಜೊತೆಗೆ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕನಿಷ್ಠ 38 ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು. [32][33] ಬಲವಂತ್‌ರಾಯ್ ಮೆಹ್ತಾ ನಂತರ ವಿಮಾನ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ ಗುಜರಾತ್‌ನ ಎರಡನೇ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಇವರು.[34][35]

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{ಉಲ್ಲೇಖಗಳು}}

==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು==
* {{Official website|http://www.vijayrupani.in/en/}}
* [https://web.archive.org/web/20070930201434/http://164.100.24.167:8080/members/website/Mainweb.asp?mpcode=2008 Profile] on the official website Rajya Sabha (archived)

{{s-start}}
{{s-off}}
{{s-bef|before=[[Anandiben Patel]]}}
{{s-ttl|title=[[List of Chief Ministers of Gujarat|Chief Minister of Gujarat]]|years=2016–2021}}
{{s-aft|after=[[Bhupendrabhai Patel]]}}
{{s-end}}</text>
      <sha1>c6qpu723tp1ajua43lo7wh58fjaqa1u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಕೇಶವ ದಾಸ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>174761</id>
    <revision>
      <id>1307571</id>
      <parentid>1306954</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:40:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>/* ರಾಮಚಂದ್ರಿಕಾ */</comment>
      <origin>1307571</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14334" sha1="97f4duh01ymrm79pd8hypze57gixpnv" xml:space="preserve">ಕೇಶವ ದಾಸ (1555-1617) ಸಂಸ್ಕತ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟ ವಿದ್ವಾಂಸ; ಕವಿ. ಸಂತಕವಿ ತುಳಸೀದಾಸನ ಸಮಕಾಲೀನ. ಸಂಸ್ಕøತ ಪಾಂಡಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದ ಸನಾಢ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಲದಲ್ಲಿ ಈತ ಹುಟ್ಟಿದ. ವಾಸವಾಗಿದ್ದುದು ತುಂಗರಾಯ್ ಬಳಿ ಚೇತವಾ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿದ್ದ ಓಡಾಛಾ ನಗರದಲ್ಲಿ. ಮಹಾರಾಜ ಮಧುಕರಷಾಹನ ಪುತ್ರ ಮಹಾರಾಜ ಇಂದ್ರಜೀತಸಿಂಹ ಈತನ ಆಶ್ರಯದಾತ. ಈತನ ಹಿರಿಯರು ತಲೆಮಾರುಗಳಿಂದ ಆಸ್ಥಾನಪಂಡಿತರಾಗಿದ್ದವರು. ಹೀಗಾಗಿ ರಾಜನೀತಿ ಮತ್ತು ಆಸ್ಥಾನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಅರಿವು ಈತನಿಗೆ ಅನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಕೇಶವದಾಸನನ್ನು ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ರೀತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರವರ್ತಕನೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Chapter 6: Chalukyas of Badami |url=http://www.maharashtra.gov.in/pdf/gazeetter_reprint/History-I/chapter_6.pdf |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110301213237/http://www.maharashtra.gov.in/pdf/gazeetter_reprint/History-I/chapter_6.pdf |archivedate= 1 March 2011 |work=Maharashtra State Gazetteer}}&lt;/ref&gt;
==ಕೃತಿಗಳು==
ರಸಿಕಪ್ರಿಯ (೧೫೯೧); ಕವಿಪ್ರಿಯ(೧೬೦೧); ರಾಮಚಂದ್ರಿಕ (೧೬೦೧); ರತನಭಾವನಿ(೧೬೦೧); ವೀರಸಿಂಹ ದೇವಚರಿತ(೧೬೦೭); ಜಹಾಂಗೀರ ಜಸಚಂದ್ರಿಕ (೧೬೧೨); ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಗೀತ (೧೬೦೧)- ಈ ೭ಕೃತಿಗಳು ಕೇಶವದಾಸನ ರಚನೆಗಳೆಂದು ಪಂಡಿತರು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಕಸಿಕವನ್ನು ಈತನ ಹೆಸರಿಗೇ ಆರೋಪಿಸಿದ್ದರೂ ಅದು ಈತನ ಅಣ್ಣ ಬಲಭದ್ರನ ರಚನೆಯೆಂದು ಬಹುಮಂದಿ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಛಂದಮಾಲಾ ಎಂಬ ಕೃತಿಯೂ ಈತನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿದೆ. ರಸಿಕಪ್ರಿಯಾ [[ಕಾವ್ಯ]]ಮೀಮಾಂಸೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಪ್ರೌಢ ಗ್ರಂಥ. ಇದರಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯಪರಂಪರೆಗೆ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ರಸ, ವೃತ್ತಿ, ಕಾವ್ಯದೋಷ ಮುಂತಾದುವುಗಳ ವರ್ಣನೆ ಮತ್ತು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಕಾಣದೊರೆಯುತ್ತವೆ. [[ಭರತ]]ನ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ, ವಾತ್ಸ್ಯಾಯನನ ಕಾಮಸೂತ್ರ ಮತ್ತು ರುದ್ರಭಟ್ಟನ ಶೃಂಗಾರತಿಲಕ ಕೃತಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಈ ಕೃತಿ ರಚಿತವಾಗಿದೆ. ಶೃಂಗಾರರಸವನ್ನು ಕುರಿತ ವಿವೇಚನೆ ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಈ ಬಗೆಗಿನ ಲಕ್ಷ್ಯಪದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ [[ಕೃಷ್ಣ]]ನ ಚಿತ್ರವೂ ಬೇರೆಯ ಬಗೆಯದು. ಇಲ್ಲಿಯ ಕೃಷ್ಣ ಒಬ್ಬ ರಸಿಕ. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಕೃಷ್ಣ ಭಕ್ತಕವಿಗಳ ಕೃಷ್ಣನಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಇತರ ರಸಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿರೂಪಣೆಯೂ ಇದರಲ್ಲಿದೆ. ರಸದ ಅಂಗವಾಗಿಯೇ ನಾಯಿಕಾಭೇದಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿಷಯಗಳ ಸಾಂಗೋಪಾಂಗ ವಿವೇಚನೆ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಭಾಮಹ, ಉದ್ಭಟ ಮೊದಲಾದ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸಕರನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಅಲಂಕಾರ ಶಬ್ದವನ್ನು ತುಂಬ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ-ಅಂದರೆ, ರಸ ರೀತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ಭಾಷೆ ಸರಳವಾಗಿದೆ. ಅಲಂಕಾರಗ್ರಂಥಗಳ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಈ ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ ಮಾತ್ರ ದೊರೆಯಬಹುದಾದರೂ ಕೇಶವದಾಸನ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೊಂದು ಸ್ಥಾನವಿದೆ.

===ಕವಿಪ್ರಿಯಾ ಕಾವ್ಯಶಿಕ್ಷಾಗ್ರಂಥ===
ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ [[ಸಂಸ್ಕೃತ]]ದಲ್ಲಿ ಈ ಬಗೆಯ ಕೃತಿಗಳು ರಚನೆಗೊಂಡಿದ್ದುವು. ಕೇಶವಮಿಶ್ರನ ಅಲಂಕಾರಶೇಖರವನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಕಾವ್ಯಕಲ್ಪಲತಾವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯದರ್ಶ ಕೃತಿಗಳ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಹಾರಾಜ ಇಂದ್ರಜೀತಸಿಂಹನ ಗಣಿಕೆ ರಾಯ್ ಪ್ರವೀನ್ ಎಂಬವಳಿಗೆ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ರಚಿಸಿದ ಗ್ರಂಥವಿದು. ದಂಡಿ, ರುಯ್ಯಕ ಮುಂತಾದ ಅಲಂಕಾರವಾದಿಗಳ ಪಂಥವನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸಿ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ವಿವಿಧ ಅಂಗಗಳ-[[ಕವಿ]]ಕರ್ಮ, ಕಾವ್ಯೋದ್ದೇಶ, ಕಾವ್ಯದೋಷಗಳು, ಅಲಂಕಾರ, ರಸ, ವೃತ್ತಿ ಮುಂತಾದುವುಗಳ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಡಾ.ಬಡಥ್ವಾಲ್ ಈ ಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತ ಈತ ಲೇಖನಿಯ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರ ಮಾತನಾಡುವ ಆಚಾರ್ಯನಾಗಿರಲಿಲ್ಲ; ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ತನ್ನ ಶಿಷ್ಯೆಯಾದ ರಾಯ್‍ ಪ್ರವೀನಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಇಡಿಯ ಕವಿಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಕವಿತೆಯ ಬಾಹ್ಯರೂಪವನ್ನು ಕುರಿತು ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವ ಹೊಣೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತವನಾಗಿದ್ದನು ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಸುರತಿಮಿಶ್ರ, ಸರದಾರ ಮತ್ತು ನಾರಾಯಣಕವಿಗಳು ಕವಿಪ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ರಸಿಕಪ್ರಿಯಾ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಟೀಕುಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಲಾಲಾಭಗವಾನ್‍ದೀನ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಶಿಷ್ಯರು ಈ ಕೃತಿಗೆ ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಎಲ್ಲ ಅಂಗಗಳ ಮೇಲೂ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿರುವುದೇ ಕರ್ತೃವಿನ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ.


===ರಾಮಚಂದ್ರಿಕಾ ===
ರಾಮಚಂದ್ರಿಕಾ ಈತನ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಕೃತಿ. [[ವಾಲ್ಮೀಕಿ]] ಮಹರ್ಷಿಗಳು ತನ್ನ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡು ವ್ಯರ್ಥ ಕಾವ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವುದು ಬಿಟ್ಟು  ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಕಾವ್ಯರಚನೆಯುತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕೆಂದು ಸೂಚನೆಯಿತ್ತ ಮೇರೆಗೆ ಈ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ರಚಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕವಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಹೇಳಿಕೆ ಈತನ ಕಾವ್ಯಜೀವನದ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ವಿಮರ್ಶೆಯೂ ಆಗಿದೆಯೆಂಬುದು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಈ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೂವತ್ತಾರು ಪ್ರಕಾಶ(ಅಧ್ಯಾಯ)ಗಳಿವೆ. ಶ್ರೀ ಛಂದಸ್ಸಿನಿಂದ ತೊಡಗಿ ಅನೇಕ ವರ್ಣ ಮತ್ತು ಮಾತ್ರಾಛಂದಸ್ಸುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಈ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕರ್ತೃವಿಗೆ ಛಂದಸ್ಸಿನ ಮೇಲಿದ್ದ ಹಿಡಿತ ಎದ್ದು ಕಾಣುವುದು ಈ ಕಾವ್ಯ ರಚನೆಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೂ ತಪ್ಪಾಗದೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. ಸ್ವಾರಸ್ಯಪೂರ್ಣ ಸಂವಾದಗಳು ಮತ್ತು ನಾಟಕೀಯ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ರಾಮಚಂದ್ರಿಕಾ ಕಾವ್ಯದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು. ಇಂತಹ ಪ್ರಸಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಕವಿ ಸರಸ ಸೂಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೆಣೆಯುತ್ತಾನೆ. [[ಕವಿ]]ಯ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಪನ್ನಮತಿಗೂ ಇವು ನಿದರ್ಶನಗಳಾಗಿವೆ. ಸುಮತಿ-ವಿಮತಿ, ರಾವಣ-ಬಾಣಾಸುರ, ಶ್ರೀರಾಮ-ಪರಶುರಾಮ, [[ರಾವಣ]]-ಅಂಗದ ಮೊದಲಾದವರ ಸಂವಾದಗಳು ತುಂಬ ರಮಣೀಯವಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ರಾಮಜನ್ಮವೇ ಮೊದಲಾದ ಘಟನೆಗಳು ಸಂಕ್ಷೇಪವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ರಾಮನಿಗೆ ವನವಾಸವನ್ನು ವಿಧಿಸುವ ದಶರಥ-ಕೈಕೇಯಿ ಸಂವಾದ ಏಳು ಪಂಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ. ಧನುರ್ಯಜ್ಞದ ಬಗೆಗಿನ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ವರ್ಣನೆ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಸ್ವಯಂವರ ಸಭೆಗೆ ಬಂದಿದ್ದ ರಾಜರುಗಳ ವರ್ಣನೆಯನ್ನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಆಸ್ಥಾನಜೀವನದ ನಿಕಟ ಪರಿಚಯವಿದ್ದುದೇ ಈ ವರ್ಣನೆಯ ವಿಸ್ತಾರಕ್ಕೂ ಸಹಜತೆಗೂ ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು. ಪೇಟೆ, ರಾಜಾಸ್ಥಾನದ ವೈಭವ, ನಗರಾಲಂಕರಣ, ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿನ ಗಡಿಬಿಡಿ-ಮುಂತಾದವುಗಳ ಸಜೀವ ವರ್ಣನೆ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ. ಋತುವರ್ಣನೆ ಮತ್ತು ಪಾತ್ರಗಳ ನಖಶಿಖಾಂತ ವರ್ಣನೆಗಳೂ ಬಲು ಸೊಗಸಾದುವು. ಪಾತ್ರಗಳ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಸಲು ನೆರವಾಗುವಂಥ ಅನೇಕ ಪ್ರಸಂಗಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಾಕ್ಷೀಣ್ಯವಾಗಿ ಕೈಬಿಡಲಾಗಿದೆ. ಅಲಂಕಾರಕೌಶಲ ಮತ್ತು ವಾಗ್ವಿಲಾಸಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶಮಾಡಿಕೊಡುವಂಥ ಪ್ರಸಂಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕವಿ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿದ್ದಾನೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸೀತೆಯ ಮುಖವನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು ಬಳಸಿರುವ ದಂಡಕ ಶ್ಲೇಷಾರ್ಥಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ದುಷ್ಕರವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿ ವಿವಿದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಕೊಡುವಂಥ ಅನೇಕ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಕವಿ ಹೆಣೆದಿದ್ದಾನೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಕಠಿನಕಾವ್ಯಪ್ರೇತ ಎಂಬ ಪ್ರಥೆಗೂ ಕವಿ ಗುರಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಕೃತಿಯ ರಚನೆಯ ಮೇಲೆ ಅನರ್ಘರಾಘವ, ಪ್ರಸನ್ನರಾಘವ, ಹನುಮನ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ನೈಷಧ ಗ್ರಂಥಗಳ ಪ್ರಭಾವ ಬಿದ್ದಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಕಾವ್ಯಗಳ ಅನೇಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸೂಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಭಾಷಾಂತರಿಸಿ ಅತ್ಯಂತ ನಿಪುಣತೆಯಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ತುಳಸೀದಾಸನಂತೆ ಕೇಶಿರಾಜ ಭಕ್ತಕವಿಯಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಭಕ್ತರ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಈ ಕೃತಿ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗದಿದ್ದರೂ ಅತ್ಯಪೂರ್ವವಾದ ಪಾಂಡಿತ್ಯದ ಪ್ರದರ್ಶನ ಇಲ್ಲಿ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. 

ರತನಬಾವನೀ ಮಧುಕರಶಾಹನ ಪುತ್ರ ತರನಸೇನನನ್ನು ಕುರಿತ ಪ್ರಶಂಸಾತ್ಮಕ ಕಾವ್ಯ. ಇದೇ ಬಗೆಯ ಮತ್ತೆರಡು ಪ್ರಶಂಸಾತ್ಮಕ ಕಾವ್ಯಗಳೆಂದರೆ ವೀರಸಿಂಹದೇವಚರಿತ ಮತ್ತು ಜಹಾಂಗೀರ ಜಸಚಂದ್ರಿಕಾ. ಮೊದಲನೆಯದರಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರಜೀತಸಿಂಹನೂ ಎರಡನೆಯದರಲ್ಲಿ ಜಹಾಂಗೀರನೂ ಕೀರ್ತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

[[ವರ್ಗ:ಕವಿಗಳು]]</text>
      <sha1>97f4duh01ymrm79pd8hypze57gixpnv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307573</id>
      <parentid>1307571</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T13:42:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <origin>1307573</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14354" sha1="45028nfbjerezz9fqdyrbxomo5vy9yq" xml:space="preserve">ಕೇಶವ ದಾಸ (1555-1617) ಸಂಸ್ಕತ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟ ವಿದ್ವಾಂಸ; ಕವಿ. ಸಂತಕವಿ ತುಳಸೀದಾಸನ ಸಮಕಾಲೀನ. ಸಂಸ್ಕøತ ಪಾಂಡಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದ ಸನಾಢ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಲದಲ್ಲಿ ಈತ ಹುಟ್ಟಿದ. ವಾಸವಾಗಿದ್ದುದು ತುಂಗರಾಯ್ ಬಳಿ ಚೇತವಾ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿದ್ದ ಓಡಾಛಾ ನಗರದಲ್ಲಿ. ಮಹಾರಾಜ ಮಧುಕರಷಾಹನ ಪುತ್ರ ಮಹಾರಾಜ ಇಂದ್ರಜೀತಸಿಂಹ ಈತನ ಆಶ್ರಯದಾತ. ಈತನ ಹಿರಿಯರು ತಲೆಮಾರುಗಳಿಂದ ಆಸ್ಥಾನಪಂಡಿತರಾಗಿದ್ದವರು. ಹೀಗಾಗಿ ರಾಜನೀತಿ ಮತ್ತು ಆಸ್ಥಾನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಅರಿವು ಈತನಿಗೆ ಅನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಕೇಶವದಾಸನನ್ನು ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ರೀತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರವರ್ತಕನೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
==ಕೃತಿಗಳು==
ರಸಿಕಪ್ರಿಯ (೧೫೯೧); ಕವಿಪ್ರಿಯ(೧೬೦೧); ರಾಮಚಂದ್ರಿಕ (೧೬೦೧); ರತನಭಾವನಿ(೧೬೦೧); ವೀರಸಿಂಹ ದೇವಚರಿತ(೧೬೦೭); ಜಹಾಂಗೀರ ಜಸಚಂದ್ರಿಕ (೧೬೧೨); ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಗೀತ (೧೬೦೧)- ಈ ೭ಕೃತಿಗಳು ಕೇಶವದಾಸನ ರಚನೆಗಳೆಂದು ಪಂಡಿತರು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಕಸಿಕವನ್ನು ಈತನ ಹೆಸರಿಗೇ ಆರೋಪಿಸಿದ್ದರೂ ಅದು ಈತನ ಅಣ್ಣ ಬಲಭದ್ರನ ರಚನೆಯೆಂದು ಬಹುಮಂದಿ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಛಂದಮಾಲಾ ಎಂಬ ಕೃತಿಯೂ ಈತನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿದೆ. ರಸಿಕಪ್ರಿಯಾ [[ಕಾವ್ಯ]]ಮೀಮಾಂಸೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಪ್ರೌಢ ಗ್ರಂಥ. ಇದರಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯಪರಂಪರೆಗೆ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ರಸ, ವೃತ್ತಿ, ಕಾವ್ಯದೋಷ ಮುಂತಾದುವುಗಳ ವರ್ಣನೆ ಮತ್ತು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಕಾಣದೊರೆಯುತ್ತವೆ. [[ಭರತ]]ನ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ, ವಾತ್ಸ್ಯಾಯನನ ಕಾಮಸೂತ್ರ ಮತ್ತು ರುದ್ರಭಟ್ಟನ ಶೃಂಗಾರತಿಲಕ ಕೃತಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಈ ಕೃತಿ ರಚಿತವಾಗಿದೆ. ಶೃಂಗಾರರಸವನ್ನು ಕುರಿತ ವಿವೇಚನೆ ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಈ ಬಗೆಗಿನ ಲಕ್ಷ್ಯಪದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ [[ಕೃಷ್ಣ]]ನ ಚಿತ್ರವೂ ಬೇರೆಯ ಬಗೆಯದು. ಇಲ್ಲಿಯ ಕೃಷ್ಣ ಒಬ್ಬ ರಸಿಕ. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಕೃಷ್ಣ ಭಕ್ತಕವಿಗಳ ಕೃಷ್ಣನಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಇತರ ರಸಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿರೂಪಣೆಯೂ ಇದರಲ್ಲಿದೆ. ರಸದ ಅಂಗವಾಗಿಯೇ ನಾಯಿಕಾಭೇದಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿಷಯಗಳ ಸಾಂಗೋಪಾಂಗ ವಿವೇಚನೆ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಭಾಮಹ, ಉದ್ಭಟ ಮೊದಲಾದ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸಕರನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಅಲಂಕಾರ ಶಬ್ದವನ್ನು ತುಂಬ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ-ಅಂದರೆ, ರಸ ರೀತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ಭಾಷೆ ಸರಳವಾಗಿದೆ. ಅಲಂಕಾರಗ್ರಂಥಗಳ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಈ ಗ್ರಂಥಕ್ಕೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ ಮಾತ್ರ ದೊರೆಯಬಹುದಾದರೂ ಕೇಶವದಾಸನ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೊಂದು ಸ್ಥಾನವಿದೆ.

===ಕವಿಪ್ರಿಯಾ ಕಾವ್ಯಶಿಕ್ಷಾಗ್ರಂಥ===
ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ [[ಸಂಸ್ಕೃತ]]ದಲ್ಲಿ ಈ ಬಗೆಯ ಕೃತಿಗಳು ರಚನೆಗೊಂಡಿದ್ದುವು. ಕೇಶವಮಿಶ್ರನ ಅಲಂಕಾರಶೇಖರವನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಕಾವ್ಯಕಲ್ಪಲತಾವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯದರ್ಶ ಕೃತಿಗಳ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಹಾರಾಜ ಇಂದ್ರಜೀತಸಿಂಹನ ಗಣಿಕೆ ರಾಯ್ ಪ್ರವೀನ್ ಎಂಬವಳಿಗೆ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ರಚಿಸಿದ ಗ್ರಂಥವಿದು. ದಂಡಿ, ರುಯ್ಯಕ ಮುಂತಾದ ಅಲಂಕಾರವಾದಿಗಳ ಪಂಥವನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸಿ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ವಿವಿಧ ಅಂಗಗಳ-[[ಕವಿ]]ಕರ್ಮ, ಕಾವ್ಯೋದ್ದೇಶ, ಕಾವ್ಯದೋಷಗಳು, ಅಲಂಕಾರ, ರಸ, ವೃತ್ತಿ ಮುಂತಾದುವುಗಳ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಡಾ.ಬಡಥ್ವಾಲ್ ಈ ಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತ ಈತ ಲೇಖನಿಯ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರ ಮಾತನಾಡುವ ಆಚಾರ್ಯನಾಗಿರಲಿಲ್ಲ; ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ತನ್ನ ಶಿಷ್ಯೆಯಾದ ರಾಯ್‍ ಪ್ರವೀನಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಇಡಿಯ ಕವಿಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಕವಿತೆಯ ಬಾಹ್ಯರೂಪವನ್ನು ಕುರಿತು ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವ ಹೊಣೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತವನಾಗಿದ್ದನು ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಸುರತಿಮಿಶ್ರ, ಸರದಾರ ಮತ್ತು ನಾರಾಯಣಕವಿಗಳು ಕವಿಪ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ರಸಿಕಪ್ರಿಯಾ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಟೀಕುಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಲಾಲಾಭಗವಾನ್‍ದೀನ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಶಿಷ್ಯರು ಈ ಕೃತಿಗೆ ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯಮೀಮಾಂಸೆಯ ಎಲ್ಲ ಅಂಗಗಳ ಮೇಲೂ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿರುವುದೇ ಕರ್ತೃವಿನ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ.


===ರಾಮಚಂದ್ರಿಕಾ ===
ರಾಮಚಂದ್ರಿಕಾ ಈತನ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಕೃತಿ. [[ವಾಲ್ಮೀಕಿ]] ಮಹರ್ಷಿಗಳು ತನ್ನ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡು ವ್ಯರ್ಥ ಕಾವ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವುದು ಬಿಟ್ಟು  ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಕಾವ್ಯರಚನೆಯುತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕೆಂದು ಸೂಚನೆಯಿತ್ತ ಮೇರೆಗೆ ಈ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ರಚಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕವಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಹೇಳಿಕೆ ಈತನ ಕಾವ್ಯಜೀವನದ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ವಿಮರ್ಶೆಯೂ ಆಗಿದೆಯೆಂಬುದು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಈ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೂವತ್ತಾರು ಪ್ರಕಾಶ(ಅಧ್ಯಾಯ)ಗಳಿವೆ. ಶ್ರೀ ಛಂದಸ್ಸಿನಿಂದ ತೊಡಗಿ ಅನೇಕ ವರ್ಣ ಮತ್ತು ಮಾತ್ರಾಛಂದಸ್ಸುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಈ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕರ್ತೃವಿಗೆ ಛಂದಸ್ಸಿನ ಮೇಲಿದ್ದ ಹಿಡಿತ ಎದ್ದು ಕಾಣುವುದು ಈ ಕಾವ್ಯ ರಚನೆಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೂ ತಪ್ಪಾಗದೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. ಸ್ವಾರಸ್ಯಪೂರ್ಣ ಸಂವಾದಗಳು ಮತ್ತು ನಾಟಕೀಯ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ರಾಮಚಂದ್ರಿಕಾ ಕಾವ್ಯದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು. ಇಂತಹ ಪ್ರಸಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಕವಿ ಸರಸ ಸೂಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೆಣೆಯುತ್ತಾನೆ. [[ಕವಿ]]ಯ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಪನ್ನಮತಿಗೂ ಇವು ನಿದರ್ಶನಗಳಾಗಿವೆ. ಸುಮತಿ-ವಿಮತಿ, ರಾವಣ-ಬಾಣಾಸುರ, ಶ್ರೀರಾಮ-ಪರಶುರಾಮ, [[ರಾವಣ]]-ಅಂಗದ ಮೊದಲಾದವರ ಸಂವಾದಗಳು ತುಂಬ ರಮಣೀಯವಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ರಾಮಜನ್ಮವೇ ಮೊದಲಾದ ಘಟನೆಗಳು ಸಂಕ್ಷೇಪವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ರಾಮನಿಗೆ ವನವಾಸವನ್ನು ವಿಧಿಸುವ ದಶರಥ-ಕೈಕೇಯಿ ಸಂವಾದ ಏಳು ಪಂಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ. ಧನುರ್ಯಜ್ಞದ ಬಗೆಗಿನ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ವರ್ಣನೆ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಸ್ವಯಂವರ ಸಭೆಗೆ ಬಂದಿದ್ದ ರಾಜರುಗಳ ವರ್ಣನೆಯನ್ನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಆಸ್ಥಾನಜೀವನದ ನಿಕಟ ಪರಿಚಯವಿದ್ದುದೇ ಈ ವರ್ಣನೆಯ ವಿಸ್ತಾರಕ್ಕೂ ಸಹಜತೆಗೂ ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು. ಪೇಟೆ, ರಾಜಾಸ್ಥಾನದ ವೈಭವ, ನಗರಾಲಂಕರಣ, ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿನ ಗಡಿಬಿಡಿ-ಮುಂತಾದವುಗಳ ಸಜೀವ ವರ್ಣನೆ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ. ಋತುವರ್ಣನೆ ಮತ್ತು ಪಾತ್ರಗಳ ನಖಶಿಖಾಂತ ವರ್ಣನೆಗಳೂ ಬಲು ಸೊಗಸಾದುವು. ಪಾತ್ರಗಳ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಸಲು ನೆರವಾಗುವಂಥ ಅನೇಕ ಪ್ರಸಂಗಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಾಕ್ಷೀಣ್ಯವಾಗಿ ಕೈಬಿಡಲಾಗಿದೆ. ಅಲಂಕಾರಕೌಶಲ ಮತ್ತು ವಾಗ್ವಿಲಾಸಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶಮಾಡಿಕೊಡುವಂಥ ಪ್ರಸಂಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕವಿ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿದ್ದಾನೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸೀತೆಯ ಮುಖವನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು ಬಳಸಿರುವ ದಂಡಕ ಶ್ಲೇಷಾರ್ಥಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ದುಷ್ಕರವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿ ವಿವಿದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಕೊಡುವಂಥ ಅನೇಕ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಕವಿ ಹೆಣೆದಿದ್ದಾನೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಕಠಿನಕಾವ್ಯಪ್ರೇತ ಎಂಬ ಪ್ರಥೆಗೂ ಕವಿ ಗುರಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಕೃತಿಯ ರಚನೆಯ ಮೇಲೆ ಅನರ್ಘರಾಘವ, ಪ್ರಸನ್ನರಾಘವ, ಹನುಮನ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ನೈಷಧ ಗ್ರಂಥಗಳ ಪ್ರಭಾವ ಬಿದ್ದಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಕಾವ್ಯಗಳ ಅನೇಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸೂಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಭಾಷಾಂತರಿಸಿ ಅತ್ಯಂತ ನಿಪುಣತೆಯಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ತುಳಸೀದಾಸನಂತೆ ಕೇಶಿರಾಜ ಭಕ್ತಕವಿಯಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಭಕ್ತರ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಈ ಕೃತಿ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗದಿದ್ದರೂ ಅತ್ಯಪೂರ್ವವಾದ ಪಾಂಡಿತ್ಯದ ಪ್ರದರ್ಶನ ಇಲ್ಲಿ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. 

ರತನಬಾವನೀ ಮಧುಕರಶಾಹನ ಪುತ್ರ ತರನಸೇನನನ್ನು ಕುರಿತ ಪ್ರಶಂಸಾತ್ಮಕ ಕಾವ್ಯ. ಇದೇ ಬಗೆಯ ಮತ್ತೆರಡು ಪ್ರಶಂಸಾತ್ಮಕ ಕಾವ್ಯಗಳೆಂದರೆ ವೀರಸಿಂಹದೇವಚರಿತ ಮತ್ತು ಜಹಾಂಗೀರ ಜಸಚಂದ್ರಿಕಾ. ಮೊದಲನೆಯದರಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರಜೀತಸಿಂಹನೂ ಎರಡನೆಯದರಲ್ಲಿ ಜಹಾಂಗೀರನೂ ಕೀರ್ತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
&lt;ref&gt;https://kn.wikisource.org/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%88%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%81_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B2%AF_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%95%E0%B3%8B%E0%B2%B6/%E0%B2%95%E0%B3%87%E0%B2%B6%E0%B2%B5_%E0%B2%A6%E0%B2%BE%E0%B2%B8&lt;/ref&gt;
== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}

[[ವರ್ಗ:ಕವಿಗಳು]]</text>
      <sha1>45028nfbjerezz9fqdyrbxomo5vy9yq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸದಸ್ಯ:2440145priyaM/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ</title>
    <ns>2</ns>
    <id>174847</id>
    <revision>
      <id>1307617</id>
      <parentid>1307517</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:26:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>2440145priyaM</username>
        <id>93889</id>
      </contributor>
      <origin>1307617</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16913" sha1="3q8rc0uo914298avdfhxythw38bto0a" xml:space="preserve">== ನನ್ನ ಪರಿಚಯ: ==
ನನ್ನ ಹೆಸರು '''ಪ್ರಿಯ. ಎಮ್,''' ನಾನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪೂರ್ವಾ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಮಾಡುತಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ೧೩-೦೩-೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದೆ. ನನ್ನ ಜನ್ಮ ಸ್ಥಳ ತಮಿಳುನಾಡು ರಾಜ್ಯದ, ವೆಲ್ಲುರ್ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ, ಮರಾಟಿಪಾಳ್ಯ ಗ್ರಾಮ. [[ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಇತಿಹಾಸ|ತಮಿಳುನಾಡು]] ಹಲವಾರು '''ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ'''. ನಾನು ಜನಿಸಿದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ದೇವಾಲಯವೆಂದರೆ '''ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನಾರಾಯಣಿ ಗೋಲ್ಡನ್ ಟೆಂಪಲ್''', ಈ ದೇವಾಲಯ ೧೫೦೦ಕೆ.ಜಿ ಶುದ್ಧವಾದ ಚಿನ್ನದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ನಮ್ಮ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಗೋಲ್ಡನ್ ಟೆಂಪಲ್ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ದವಾಗಿದೆ. ನಾನು ಸಹ ನನ್ನ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಗೋಲ್ಡನ್ ಟೆಂಪಲ್ ಎಂಬ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ವರ್ಷಕೊಮ್ಮೆ ಭೇಟಿ ಮಾಡುವುದು ಸಹಜ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ವೆಲ್ಲೂರಿನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮುರುಗನ್ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ  ೯೨  ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಮುರುಗನ್ ಪ್ರತಿಮೆ ಇದೆ. ಅದು ವೆಲ್ಲೂರು ತೀರ್ಥಗಿರಿ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗು ನನಗೆ ಇಷ್ಟವಾದ ದೇವರು ಎಂದರೆ '''ಓಂ ಶಕ್ತಿ, ಕಾಳಿ ದೇವಿ ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿ'''  ದೇವರು. ನನ್ನ '''ತಂದೆ ಮನವಾಳನ್.ಎಮ್'''  ಹಾಗು '''ತಾಯಿ ಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ.ಎಮ್''' , ನಮ್ಮ '''ತಂದೆ ಕೂಲಿ ಕೆಲಸ''' ಮಾಡುವವರು, ನಮ್ಮ '''ತಾಯಿ ಗಾರ್ಮೆಂಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಟೈಲರ್ ಕೆಲಸ''' ಮಾಡುವರು. ನನಗೆ ಒಂದು ಗಂಭೀರವಾದ ಅಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೈರ್ಯವಧಾ  ಅಕ್ಕ ಇದ್ಧರೆ. ನಮ್ಮ '''ಅಣ್ಣನ ಹೆಸರು ಎಲಿಲ್.ಎಮ್'''. ನನ್ನ '''ಅಕ್ಕನ  ಹೆಸರು ಪ್ರೀತಿ.ಎಮ್'''. ನನಗೆ ಈ  ಕುಟುಂಬ ಸಿಗಲು ನಾನು ತುಂಬಾ ಅದೃಷ್ಟ ಮತ್ತೆ ಪುಣ್ಯ ಮಾಡಿರಬೇಕು.

== ಬಾಲ್ಯ: ==
ನಮ್ಮ ತಂದೆ, ತಾಯಿ ಹೇಳಿದ ಹಾಗೆ ನಾನು  ಚಿಕ್ಕ ವಯಸಿದಾಗ ತುಂಬಾ ಚೇಷ್ಟೆ ಮಾಡುತಿರಲಿಲ್ವಂತೆ. ನಮ್ಮ ತಂದೆಯ ತಾಯಿ ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ '''ಅಜ್ಜಿಗು ನಮ್ಮಮ್ಮನಿಗೂ ಯಾವಾಗಲು ಜಗಳವಾಗುತದೆ'''. ಆದಾ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜಿ ಸುಮ್ಮನೆ ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮನನು ಜಗಳಕ್ಕೆ ಎಳೆಯುತಿದರು. ಆದಾ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮನ ಅಮ್ಮ, ನಮ್ಮ ಇನೊಂದ್ ಅಜ್ಜಿ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪನನ್ನು ಕರೆದು ನಮ್ಮನು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿಬಿಟ್ಟರು. ಆದುದರಿಂದ ನಾವು ಮೂರು ಜನ ಹುಟ್ಟಿದು ಮಾತ್ರ ತಮಿಳು ನಾಡಿನಲ್ಲಿ, ಓದಿದು, ಬೆಳೆದುದು ಎಲ್ಲಾ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ. ನಾವು ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆನೇ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತಿದ್ದರು, '''ಆದಾ ಕರಣ ನಮ್ಮನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ''' ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕು ಎಂದು ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜಿ ಹೇಳಿದ್ಧರು. '''ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ, ನಾವು ಮೊದಲು ಮಡಿವಾಲದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತಿದೆವು.''' ಅದು ತುಂಬ ಚಿಕ್ಕ ಮನೆ, ಅಲ್ಲೇ ನಾವು ಐದು ಜನವು ನೆಲೆಸಿದೇವು, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇರಲ್ಲಿಲ. ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪ ಬೆಳೆಗೆ ೬ಗಂಟೆಗೆ ಹೋದರೆ ಬರೋದು ಸಂಜೆ ೬ಗಂಟೆಗೆ, ಆನಂತರ ಬಂದು ಸೈಕಲ್ನಲ್ಲಿ ಎರುಡು ಬಿಂದಿಗೆಗಳುನ್ನು ಹಗ್ಗದಿಂದ ಕಟ್ಕೊಂಡು ಗಾರೆಭಾವಿಪಲಯಗೆ ಹೋಗಿ ನೀರು ತುಂಬಿಸ್ಕೊಂಡು ಬರುತಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮ ಮದುವೆಯಾದ ಹೊಸ ಹೆಣ್ಣು ಆಗ ನಮ್ಮ ತಾಯಿಗೆ ೨೨ ವಯಸು ಇರಬೇಕು, ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ ಗೊತಿರಲ್ಲಿಲ. ಆದಾ ಕರಣ ಅಮ್ಮನಿಂದ ಏನು ಮಾಡಕ್ಕೆ ಹಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ನಾವು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದ ದಿನದಿಂದ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪನ ಅಮ್ಮಗೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಂಡರೆ ಇಷ್ಟವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ನಾವು ಯಾವುದಾದರೂ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಊರಿಗೆ ಹೋದರೆ, ಅಜ್ಜಿ ಎಂದು ಮಾತಾಡಿಸಿದರು ನಮ್ಮನ್ನು ಅವರು ಮಾತಾಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅದರಿಂದ ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪನ ಅಮ್ಮಣ್ಣನು ಕಂಡರೆ ಅಜ್ಜಿ ಎಂಬ ಆಸೆಯೇ ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪನ ಅಪ್ಪ ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜ ನಮ್ಮನು ಮಾತಾಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜನ ಜೊತೆಗೆ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಿಕೊಂಡು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತೇವೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲದ ನಂತರ ನಾವು ಎರಡು- ಮೂರು ಮನೆಗೆ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡೆವು, ಕೊನೆಗೆ [[ಬೇಗೂರು ಕೋಟೆ ಶಿಲಾಶಾಸನ|ಬೇಗೂರು]] ಮುಖ್ಯ ರಸ್ತೆ, ಜ್ಯೋತಿ ನಗರಿಗೆ ಶಿಫ್ಟ್ ಆದೇವು. ಅಲ್ಲಿ ಮನೆ ಹತಿರದಲ್ಲೇ ಇದ್ದ ವಿದ್ಯಾ ಜ್ಯೋತಿ ಎಂಬ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿಸಿದರು.

== ಶಾಲಾವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ: ==
ನಮ್ಮ ಅಣ್ಣ, ನಾನು ಮತ್ತೆ ನನ್ನ ಅಕ್ಕ '''ನಾವು ಮೂರು ಜನ ಓದಿದು ಒಂದೇ ಶಾಲೆಯ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ (ವಿದ್ಯಾ ಜ್ಯೋತಿ ಶಾಲೆ, ಹೊಂಗಸಂದ್ರ, ಬೇಗೂರು ರಸ್ತೆ, ಬೊಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ)'''. ನಾವು ಮೂರು ಜನ ಸಹ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದುತ್ತೆವೆ. ನಮ್ಮ ಅಣ್ಣನಿಗೆ ಬರುವ ಶಿಕ್ಷಕಿ ನನಗು ಬರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಅಕ್ಕನ ತರಗತಿಗೂ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಆದರಿಂದ ನನ್ನ ಅಕ್ಕ ಮತ್ತು ನನ್ನನು ನೋಡಿ ಇದರಲ್ಲಿ ಯಾರು ತಂಗಿ ಯಾರು ಅಕ್ಕ ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ನನ್ನ ಹೆಸರು ಮತ್ತೆ ನನ್ನ ಅಕ್ಕನ ಹೆಸರು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಹಾಗು ನಮ್ಮ ಅಣ್ಣನ ಹೆಸರು ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಚಿತ್ರವಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರಿಂದ ಎಲ್ಲರು ನಮ್ಮಣ್ಣನಿಗೆ ಹೆಸರಿಟ್ಟವರಾರು ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.

೧ನೇ ತರಗತಿಯಿಂದ ೯ನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೂ ನನಗೆ ಯಾವುದೇ ಸ್ನೇಹಿತರು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಾನು ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ ಅವರು ಒಂದೇ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವುದಿಲ್ಲ, ಅವರು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ನಾನು ಹೇಳಬಲ್ಲೆ, ನನ್ನ ಶಾಲಾ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ನಾನು ತುಂಬಾ ದುರದೃಷ್ಠವಂತೆ. ಅದು ಮುಂದುವರಿಯಿತು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ನಾನು ನನ್ನ ಸಹಪಾಠಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದಿಲ್ಲ, ನಾನು ತುಂಬ ಮೌನವಾಗಿರುವ ಹುಡುಗಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ನಾನು ಎಸ್.ಎಸ್.ಲ್.ಸಿ ಓದುವಾಗ ಎಲ್ಲರಿಗು ಓದುವುದೇ ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಅದೇ ರೀತಿ ನಾನು ಓದುವ ಕಡೆ ತುಂಬಾ ಗಮನಹರಿಸಿದೆ. ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಗೆ ೬ ಗಂಟೆಗೂ ಕ್ಲಾಸ್ ಇರುತಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ಮನೆಗೂ ಶಾಲೆಗೂ ತುಂಬಾ ಅತಿರ. ಸರಿಯಾಗಿ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಿಂದ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗಲು ಐದು ನಿಮಿಷ ಸಾಕು. ಆದುದರಿಂದ ನನಗೆ ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ಕೆಲವು ಸಹಪಾಠಿಗಳು ತುಂಬಾ ದೂರದಿಂದ ಬರುವರು. ನಾನು ೧೦ನೇ ತರಗತಿ ಓದುವಾಗ ನಮ್ಮ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರು(ಮಾಲತಿ ಮೇಡಂ) ನನ್ನ ಮೇಲೆ ತುಂಬಾ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟರು. ನಾನೇ ಶಾಲೆಗೆ ಮೊದಲ ಶ್ರೇಣಿ(ರಾಂಕ್) ಪಡೆದುಕೊಳುವೆನೆಂದು. ನಮಗೆ ಭಾನುವಾರ ಕೂಡ ಶಾಲೆ ಇದ್ದವು. ನಮಗೆ ೬ ಗಂಟೆ ಶಾಲೆ ಇದಾಗ ಬೆಳಗೆ ಊಟ ನಮ್ಮಮ್ಮ ತಂದು ಶಾಲೆಯತಿರಾ ಇಡುತಾರೆ. ಅವಾಗ ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮ ಬಿಸಿ ಬಿಸಿಯಾಗಿ ಇಡ್ಲಿ ಜೊತೆಗೆ ಹಿಟ್ಟು ಸಾರು(ಮಾವು ಕುಲಂಬು) ತಗೊಂಡು ಬಂದು ಇಡುವರು. ಅದನ್ನು ತಿನ್ನುವಾಗ ನನಗೆ ಆ ಕ್ಷಣಕೆ ಸಿಗುವ ಆನಂದವನ್ನು ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗದು. ಅಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ.

== ಕಾಲೇಜಿನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ: ==
ನಾನು ನನ್ನ ಪ್ರಥಮ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯ ಪಿ.ಯು.ಸಿ ಓದಿದು ವಿದ್ಯಾ ಜ್ಯೋತಿ ಮಹಿಳಾ ಪಿ.ಯು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ. ನಾನು ಓದಿದು [[ವಿಜ್ಞಾನ]](ಪಿ.ಸಿ.ಎಮ್ .ಸಿ ). ನಾನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವುದು ವಿಜ್ಞಾನ (ಸೈನ್ಸ್) ಆದುದರಿಂದ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ (೨೦) ಇತ್ತು. ನಮ್ಮತರಗತಿ (ಕ್ಲಾಸ್) ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಏಕತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದೆವು. ನಾವು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಾದ ಜಗಳವನ್ನು ಮಾಡುವುದಿಲ. ಹಾಗು ಕ್ಲಾಸ್ ಟೆಸ್ಟ್ ಆಗಲಿ ಯಾವುದಾದರು ಟೆಸ್ಟ್ ಆಗಲಿ ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬರೆಯುತಿದ್ದವು. ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೋಸ್ಕರ  ನಾವು ಸೈನ್ಸ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಒಂದು ಗುಂಪು ನೃತ್ಯ(ಗ್ರೂಪ್ ಡಾನ್ಸ್) ಮಾಡಿದೆವು. ಅದಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲ ಶಿಕ್ಷರಿಂದ ಉತ್ತಮ ಕಾಮೆಂಟ್ಗಳು ಬಂದವು. ಹಾಗೆ ನಮಗೆ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆ ಬಂತು. ಆದ ಕಾರಣ ನಾವು ಬೇರೆ ಕಾಲೇಜುಗೆ (ಲೊಯೊಲಾ ಪಿ.ಯು. ಕಂಪೋಸಿಟ್ ಕಾಲೇಜು, ಬನ್ನೇರುಘಟ್ಟ ರಸ್ತೆ) ಹೋಗಬೇಕಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿ ಆ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ದೊಡ್ಡ ನೆಲ(ಗ್ರೌಂಡ್), ಅಲ್ಲಿ ನಾನು ಮತ್ತೆ ನನ್ನ ಗೆಳತಿಯರು ಸೇರಿ  ಬೇಗ ನಮ್ಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮುಗಿಸಿ ಆ ನೆಲವನ್ನು ಸುತುತಿದೆವು.

ನಂತರ ಬೋರ್ಡ್ ಪರೀಕ್ಷೆ (ಬೋರ್ಡ್ ಎಕ್ಷಮ) ಬಂತು, ನಾವೇಲ್ಲರು ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮುಗಿಸಿದೆವು.

== ನನ್ನ ಮಹತ್ವಕಾಂಕ್ಷೆ (ಅಂಬಿಷನ್): ==

== ಅಂತ್ಯ ವಿವರಣೆ: ==
ನನ್ನ '''ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಮುಖ್ಯ ಎಂದರೆ ನನ್ನ ತಂದೆ-ತಾಯಿ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಅಣ್ಣ-ಅಕ್ಕ'''. ಎಲ್ಲರಿಗು ತಮ್ಮ ತಾಯಿ-ತಂದೆ ಎಂದರೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟವಾಗುತದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ತಾಯಿ-ತಂದೆಯೇ ನನಗೆ ಎಲ್ಲವು. ಅವರು ನನಗೆ ದೇವರಿಗೂ ಒಂದು ಪಡಿ ಹೆಚ್ಚು.'''ಅವರು ತುಂಬ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟಿದಾರೆ''' ಏಕೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪ ಮಾಡೋದು ಸೆಂಟ್ರಿಂಗ್ ಕೆಲಸ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿಗೆ ಹಿಡಿಯುವುದರಿಂದ ಅಪ್ಪನ ಕೈ ಮೃದುವಾಗಿದಿದೆ ನಾನು ನೋಡಿಲ್ಲ. ಅದೇ ರೀತಿ ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮನ್ನು ಸಹ ಗಾರ್ಮೆಂಟ್ಸ್ ಗೆ ಹೋಗುತಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಎಷ್ಟು ಕಷ್ಟ ಅಂತ ನಮಗೆ ಗೊತ್ತು. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ '''ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮ-ಅಪ್ಪ ಪಡುವ ಕಷ್ಟವನ್ನು ಕಂಡರೆ ನನಗೆ ಓದುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ಯಾವ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ನನಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಬರುವುದಿಲ್ಲ'''. ನನ್ನನು ತುಂಬಾ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಕಳಿಸಿದರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ನಾನು ಓದಿದು ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ, ಈ [[ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ|ಕ್ರೈಸ್ಟ್]] ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ (ಕೋ-ಎಜುಕೇಶನ್) ಇದ್ದರು ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಕಳಿಸಿದರೆ. ನಾನು  ನನ್ನ ಮನಸು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಚಂಚಲನಗೊಳ್ಳದೆ ನನ್ನ ಓದುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರ ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತೆನೆ. ಏಕೆಂದರೆ ನಾನು ಬಂದಿದು ಅದಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ, ನನ್ನ ತಂದೆ-ತಾಯಿ ಪಡುವ ಕಷ್ಟ ನನಗೆ ಗೊತ್ತು, ಆದರಿಂದ ನನ್ನ ತಂದೆ-ತಾಯಿಯ ಸಂತೋಷಕೊಸ್ಕರ ಏನೆಯಾದರು ನಾನು ಮಾಡುತೇನೆ.

ನನ್ನ ಮುಂದಿನ ಗುರಿ ಏನೆಂದರೆ ಈ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಮುಗಿಸುತ್ತೆನೆ.</text>
      <sha1>3q8rc0uo914298avdfhxythw38bto0a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307620</id>
      <parentid>1307617</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:19:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>2440145priyaM</username>
        <id>93889</id>
      </contributor>
      <origin>1307620</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18125" sha1="0ht3uvjjx5illr1f9b79ss8r7kx9ci9" xml:space="preserve">== ನನ್ನ ಪರಿಚಯ: ==
ನನ್ನ ಹೆಸರು '''ಪ್ರಿಯ. ಎಮ್,''' ನಾನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪೂರ್ವಾ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಮಾಡುತಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ೧೩-೦೩-೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದೆ. ನನ್ನ ಜನ್ಮ ಸ್ಥಳ ತಮಿಳುನಾಡು ರಾಜ್ಯದ, ವೆಲ್ಲುರ್ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ, ಮರಾಟಿಪಾಳ್ಯ ಗ್ರಾಮ. [[ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಇತಿಹಾಸ|ತಮಿಳುನಾಡು]] ಹಲವಾರು '''ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ'''. ನಾನು ಜನಿಸಿದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ದೇವಾಲಯವೆಂದರೆ '''ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನಾರಾಯಣಿ ಗೋಲ್ಡನ್ ಟೆಂಪಲ್''', ಈ ದೇವಾಲಯ ೧೫೦೦ಕೆ.ಜಿ ಶುದ್ಧವಾದ ಚಿನ್ನದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ನಮ್ಮ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಗೋಲ್ಡನ್ ಟೆಂಪಲ್ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ದವಾಗಿದೆ. ನಾನು ಸಹ ನನ್ನ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಗೋಲ್ಡನ್ ಟೆಂಪಲ್ ಎಂಬ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ವರ್ಷಕೊಮ್ಮೆ ಭೇಟಿ ಮಾಡುವುದು ಸಹಜ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ವೆಲ್ಲೂರಿನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮುರುಗನ್ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ  ೯೨  ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಮುರುಗನ್ ಪ್ರತಿಮೆ ಇದೆ. ಅದು ವೆಲ್ಲೂರು ತೀರ್ಥಗಿರಿ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗು ನನಗೆ ಇಷ್ಟವಾದ ದೇವರು ಎಂದರೆ '''ಓಂ ಶಕ್ತಿ, ಕಾಳಿ ದೇವಿ ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿ'''  ದೇವರು. ನನ್ನ '''ತಂದೆ ಮನವಾಳನ್.ಎಮ್'''  ಹಾಗು '''ತಾಯಿ ಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ.ಎಮ್''' , ನಮ್ಮ '''ತಂದೆ ಕೂಲಿ ಕೆಲಸ''' ಮಾಡುವವರು, ನಮ್ಮ '''ತಾಯಿ ಗಾರ್ಮೆಂಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಟೈಲರ್ ಕೆಲಸ''' ಮಾಡುವರು. ನನಗೆ ಒಂದು ಗಂಭೀರವಾದ ಅಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೈರ್ಯವಧಾ  ಅಕ್ಕ ಇದ್ಧರೆ. ನಮ್ಮ '''ಅಣ್ಣನ ಹೆಸರು ಎಲಿಲ್.ಎಮ್'''. ನನ್ನ '''ಅಕ್ಕನ  ಹೆಸರು ಪ್ರೀತಿ.ಎಮ್'''. ನನಗೆ ಈ  ಕುಟುಂಬ ಸಿಗಲು ನಾನು ತುಂಬಾ ಅದೃಷ್ಟ ಮತ್ತೆ ಪುಣ್ಯ ಮಾಡಿರಬೇಕು.

== ಬಾಲ್ಯ: ==
ನಮ್ಮ ತಂದೆ, ತಾಯಿ ಹೇಳಿದ ಹಾಗೆ ನಾನು  ಚಿಕ್ಕ ವಯಸಿದಾಗ ತುಂಬಾ ಚೇಷ್ಟೆ ಮಾಡುತಿರಲಿಲ್ವಂತೆ. ನಮ್ಮ ತಂದೆಯ ತಾಯಿ ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ '''ಅಜ್ಜಿಗು ನಮ್ಮಮ್ಮನಿಗೂ ಯಾವಾಗಲು ಜಗಳವಾಗುತದೆ'''. ಆದಾ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜಿ ಸುಮ್ಮನೆ ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮನನು ಜಗಳಕ್ಕೆ ಎಳೆಯುತಿದರು. ಆದಾ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮನ ಅಮ್ಮ, ನಮ್ಮ ಇನೊಂದ್ ಅಜ್ಜಿ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪನನ್ನು ಕರೆದು ನಮ್ಮನು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿಬಿಟ್ಟರು. ಆದುದರಿಂದ ನಾವು ಮೂರು ಜನ ಹುಟ್ಟಿದು ಮಾತ್ರ ತಮಿಳು ನಾಡಿನಲ್ಲಿ, ಓದಿದು, ಬೆಳೆದುದು ಎಲ್ಲಾ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ. ನಾವು ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆನೇ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತಿದ್ದರು, '''ಆದಾ ಕರಣ ನಮ್ಮನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ''' ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕು ಎಂದು ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜಿ ಹೇಳಿದ್ಧರು. '''ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ, ನಾವು ಮೊದಲು ಮಡಿವಾಲದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತಿದೆವು.''' ಅದು ತುಂಬ ಚಿಕ್ಕ ಮನೆ, ಅಲ್ಲೇ ನಾವು ಐದು ಜನವು ನೆಲೆಸಿದೇವು, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇರಲ್ಲಿಲ. ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪ ಬೆಳೆಗೆ ೬ಗಂಟೆಗೆ ಹೋದರೆ ಬರೋದು ಸಂಜೆ ೬ಗಂಟೆಗೆ, ಆನಂತರ ಬಂದು ಸೈಕಲ್ನಲ್ಲಿ ಎರುಡು ಬಿಂದಿಗೆಗಳುನ್ನು ಹಗ್ಗದಿಂದ ಕಟ್ಕೊಂಡು ಗಾರೆಭಾವಿಪಲಯಗೆ ಹೋಗಿ ನೀರು ತುಂಬಿಸ್ಕೊಂಡು ಬರುತಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮ ಮದುವೆಯಾದ ಹೊಸ ಹೆಣ್ಣು ಆಗ ನಮ್ಮ ತಾಯಿಗೆ ೨೨ ವಯಸು ಇರಬೇಕು, ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ ಗೊತಿರಲ್ಲಿಲ. ಆದಾ ಕರಣ ಅಮ್ಮನಿಂದ ಏನು ಮಾಡಕ್ಕೆ ಹಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ನಾವು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದ ದಿನದಿಂದ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪನ ಅಮ್ಮಗೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಂಡರೆ ಇಷ್ಟವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ನಾವು ಯಾವುದಾದರೂ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಊರಿಗೆ ಹೋದರೆ, ಅಜ್ಜಿ ಎಂದು ಮಾತಾಡಿಸಿದರು ನಮ್ಮನ್ನು ಅವರು ಮಾತಾಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅದರಿಂದ ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪನ ಅಮ್ಮಣ್ಣನು ಕಂಡರೆ ಅಜ್ಜಿ ಎಂಬ ಆಸೆಯೇ ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪನ ಅಪ್ಪ ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜ ನಮ್ಮನು ಮಾತಾಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜನ ಜೊತೆಗೆ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಿಕೊಂಡು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತೇವೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲದ ನಂತರ ನಾವು ಎರಡು- ಮೂರು ಮನೆಗೆ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡೆವು, ಕೊನೆಗೆ [[ಬೇಗೂರು ಕೋಟೆ ಶಿಲಾಶಾಸನ|ಬೇಗೂರು]] ಮುಖ್ಯ ರಸ್ತೆ, ಜ್ಯೋತಿ ನಗರಿಗೆ ಶಿಫ್ಟ್ ಆದೇವು. ಅಲ್ಲಿ ಮನೆ ಹತಿರದಲ್ಲೇ ಇದ್ದ ವಿದ್ಯಾ ಜ್ಯೋತಿ ಎಂಬ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿಸಿದರು.

== ಶಾಲಾವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ: ==
ನಮ್ಮ ಅಣ್ಣ, ನಾನು ಮತ್ತೆ ನನ್ನ ಅಕ್ಕ '''ನಾವು ಮೂರು ಜನ ಓದಿದು ಒಂದೇ ಶಾಲೆಯ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ (ವಿದ್ಯಾ ಜ್ಯೋತಿ ಶಾಲೆ, ಹೊಂಗಸಂದ್ರ, ಬೇಗೂರು ರಸ್ತೆ, ಬೊಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ)'''. ನಾವು ಮೂರು ಜನ ಸಹ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದುತ್ತೆವೆ. ನಮ್ಮ ಅಣ್ಣನಿಗೆ ಬರುವ ಶಿಕ್ಷಕಿ ನನಗು ಬರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಅಕ್ಕನ ತರಗತಿಗೂ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಆದರಿಂದ ನನ್ನ ಅಕ್ಕ ಮತ್ತು ನನ್ನನು ನೋಡಿ ಇದರಲ್ಲಿ ಯಾರು ತಂಗಿ ಯಾರು ಅಕ್ಕ ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ನನ್ನ ಹೆಸರು ಮತ್ತೆ ನನ್ನ ಅಕ್ಕನ ಹೆಸರು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಹಾಗು ನಮ್ಮ ಅಣ್ಣನ ಹೆಸರು ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಚಿತ್ರವಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರಿಂದ ಎಲ್ಲರು ನಮ್ಮಣ್ಣನಿಗೆ ಹೆಸರಿಟ್ಟವರಾರು ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.

೧ನೇ ತರಗತಿಯಿಂದ ೯ನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೂ ನನಗೆ ಯಾವುದೇ ಸ್ನೇಹಿತರು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಾನು ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ ಅವರು ಒಂದೇ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವುದಿಲ್ಲ, ಅವರು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ನಾನು ಹೇಳಬಲ್ಲೆ, ನನ್ನ ಶಾಲಾ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ನಾನು ತುಂಬಾ ದುರದೃಷ್ಠವಂತೆ. ಅದು ಮುಂದುವರಿಯಿತು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ನಾನು ನನ್ನ ಸಹಪಾಠಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದಿಲ್ಲ, ನಾನು ತುಂಬ ಮೌನವಾಗಿರುವ ಹುಡುಗಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ನಾನು ಎಸ್.ಎಸ್.ಲ್.ಸಿ ಓದುವಾಗ ಎಲ್ಲರಿಗು ಓದುವುದೇ ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಅದೇ ರೀತಿ ನಾನು ಓದುವ ಕಡೆ ತುಂಬಾ ಗಮನಹರಿಸಿದೆ. ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಗೆ ೬ ಗಂಟೆಗೂ ಕ್ಲಾಸ್ ಇರುತಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ಮನೆಗೂ ಶಾಲೆಗೂ ತುಂಬಾ ಅತಿರ. ಸರಿಯಾಗಿ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಿಂದ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗಲು ಐದು ನಿಮಿಷ ಸಾಕು. ಆದುದರಿಂದ ನನಗೆ ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ಕೆಲವು ಸಹಪಾಠಿಗಳು ತುಂಬಾ ದೂರದಿಂದ ಬರುವರು. ನಾನು ೧೦ನೇ ತರಗತಿ ಓದುವಾಗ ನಮ್ಮ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರು(ಮಾಲತಿ ಮೇಡಂ) ನನ್ನ ಮೇಲೆ ತುಂಬಾ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟರು. ನಾನೇ ಶಾಲೆಗೆ ಮೊದಲ ಶ್ರೇಣಿ(ರಾಂಕ್) ಪಡೆದುಕೊಳುವೆನೆಂದು. ನಮಗೆ ಭಾನುವಾರ ಕೂಡ ಶಾಲೆ ಇದ್ದವು. ನಮಗೆ ೬ ಗಂಟೆ ಶಾಲೆ ಇದಾಗ ಬೆಳಗೆ ಊಟ ನಮ್ಮಮ್ಮ ತಂದು ಶಾಲೆಯತಿರಾ ಇಡುತಾರೆ. ಅವಾಗ ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮ ಬಿಸಿ ಬಿಸಿಯಾಗಿ ಇಡ್ಲಿ ಜೊತೆಗೆ ಹಿಟ್ಟು ಸಾರು(ಮಾವು ಕುಲಂಬು) ತಗೊಂಡು ಬಂದು ಇಡುವರು. ಅದನ್ನು ತಿನ್ನುವಾಗ ನನಗೆ ಆ ಕ್ಷಣಕೆ ಸಿಗುವ ಆನಂದವನ್ನು ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗದು. ಅಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ.

== ಕಾಲೇಜಿನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ: ==
ನಾನು ನನ್ನ ಪ್ರಥಮ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯ ಪಿ.ಯು.ಸಿ ಓದಿದು ವಿದ್ಯಾ ಜ್ಯೋತಿ ಮಹಿಳಾ ಪಿ.ಯು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ. ನಾನು ಓದಿದು [[ವಿಜ್ಞಾನ]](ಪಿ.ಸಿ.ಎಮ್ .ಸಿ ). ನಾನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವುದು ವಿಜ್ಞಾನ (ಸೈನ್ಸ್) ಆದುದರಿಂದ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ (೨೦) ಇತ್ತು. ನಮ್ಮತರಗತಿ (ಕ್ಲಾಸ್) ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಏಕತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದೆವು. ನಾವು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಾದ ಜಗಳವನ್ನು ಮಾಡುವುದಿಲ. ಹಾಗು ಕ್ಲಾಸ್ ಟೆಸ್ಟ್ ಆಗಲಿ ಯಾವುದಾದರು ಟೆಸ್ಟ್ ಆಗಲಿ ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬರೆಯುತಿದ್ದವು. ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೋಸ್ಕರ  ನಾವು ಸೈನ್ಸ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಒಂದು ಗುಂಪು ನೃತ್ಯ(ಗ್ರೂಪ್ ಡಾನ್ಸ್) ಮಾಡಿದೆವು. ಅದಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲ ಶಿಕ್ಷರಿಂದ ಉತ್ತಮ ಕಾಮೆಂಟ್ಗಳು ಬಂದವು. ಹಾಗೆ ನಮಗೆ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆ ಬಂತು. ಆದ ಕಾರಣ ನಾವು ಬೇರೆ ಕಾಲೇಜುಗೆ (ಲೊಯೊಲಾ ಪಿ.ಯು. ಕಂಪೋಸಿಟ್ ಕಾಲೇಜು, ಬನ್ನೇರುಘಟ್ಟ ರಸ್ತೆ) ಹೋಗಬೇಕಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿ ಆ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ದೊಡ್ಡ ನೆಲ(ಗ್ರೌಂಡ್), ಅಲ್ಲಿ ನಾನು ಮತ್ತೆ ನನ್ನ ಗೆಳತಿಯರು ಸೇರಿ  ಬೇಗ ನಮ್ಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮುಗಿಸಿ ಆ ನೆಲವನ್ನು ಸುತುತಿದೆವು.

ನಂತರ ಬೋರ್ಡ್ ಪರೀಕ್ಷೆ (ಬೋರ್ಡ್ ಎಕ್ಷಮ) ಬಂತು, ನಾವೇಲ್ಲರು ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮುಗಿಸಿದೆವು.

== ನನ್ನ ಮಹತ್ವಕಾಂಕ್ಷೆ (ಅಂಬಿಷನ್): ==
ನನ್ನ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಂದ ನನ್ನ ಮಹತ್ವಕಾಂಕ್ಷೆ ಎಂದರೆ '''ಐ.ಪಿ.ಎಸ್.''' ಆಗಬೇಕು ಎಂಬ ಆಸೆ ಇತ್ತು. ಆದರೆ, ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಯಾರು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಅಮ್ಮ, ಅಪ್ಪ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಅಣ್ಣ, ಅಕ್ಕ ಯಾರಿಗೂ ನಾನು ಐಪಿಎಸ್ ಆಗುವುದು ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದ ಕರಣ ನಾನು  ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎಸ್ ಸಿ. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೈನ್ಸ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೈನ್ಸ್ ಓದುವಾಗ ನನಗೆ '''ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತಾ ವಿಶ್ಲೇಷಕ''' (ಸೈಬರ್ ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿ ಎನಾಲಿಸ್ಟ್) ಆಗಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆ ಉಂಟಾಯಿತು. ಹಾಗಾಗಿ ನಾನು ಸೈಬರ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

== ಅಂತ್ಯ ವಿವರಣೆ: ==
ನನ್ನ '''ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಮುಖ್ಯ ಎಂದರೆ ನನ್ನ ತಂದೆ-ತಾಯಿ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಅಣ್ಣ-ಅಕ್ಕ'''. ಎಲ್ಲರಿಗು ತಮ್ಮ ತಾಯಿ-ತಂದೆ ಎಂದರೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟವಾಗುತದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ತಾಯಿ-ತಂದೆಯೇ ನನಗೆ ಎಲ್ಲವು. ಅವರು ನನಗೆ ದೇವರಿಗೂ ಒಂದು ಪಡಿ ಹೆಚ್ಚು.'''ಅವರು ತುಂಬ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟಿದಾರೆ''' ಏಕೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪ ಮಾಡೋದು ಸೆಂಟ್ರಿಂಗ್ ಕೆಲಸ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿಗೆ ಹಿಡಿಯುವುದರಿಂದ ಅಪ್ಪನ ಕೈ ಮೃದುವಾಗಿದಿದೆ ನಾನು ನೋಡಿಲ್ಲ. ಅದೇ ರೀತಿ ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮನ್ನು ಸಹ ಗಾರ್ಮೆಂಟ್ಸ್ ಗೆ ಹೋಗುತಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಎಷ್ಟು ಕಷ್ಟ ಅಂತ ನಮಗೆ ಗೊತ್ತು. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ '''ನಮ್ಮ ಅಮ್ಮ-ಅಪ್ಪ ಪಡುವ ಕಷ್ಟವನ್ನು ಕಂಡರೆ ನನಗೆ ಓದುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ಯಾವ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ನನಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಬರುವುದಿಲ್ಲ'''. ನನ್ನನು ತುಂಬಾ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಕಳಿಸಿದರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ನಾನು ಓದಿದು ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ, ಈ [[ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ|ಕ್ರೈಸ್ಟ್]] ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ (ಕೋ-ಎಜುಕೇಶನ್) ಇದ್ದರು ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಕಳಿಸಿದರೆ. ನಾನು  ನನ್ನ ಮನಸು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಚಂಚಲನಗೊಳ್ಳದೆ ನನ್ನ ಓದುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರ ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತೆನೆ. ಏಕೆಂದರೆ ನಾನು ಬಂದಿದು ಅದಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ, ನನ್ನ ತಂದೆ-ತಾಯಿ ಪಡುವ ಕಷ್ಟ ನನಗೆ ಗೊತ್ತು, ಆದರಿಂದ ನನ್ನ ತಂದೆ-ತಾಯಿಯ ಸಂತೋಷಕೊಸ್ಕರ ಏನೆಯಾದರು ನಾನು ಮಾಡುತೇನೆ.

ನನ್ನ ಮುಂದಿನ ಗುರಿ ಏನೆಂದರೆ ಈ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಮುಗಿಸುತ್ತೆನೆ.</text>
      <sha1>0ht3uvjjx5illr1f9b79ss8r7kx9ci9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸದಸ್ಯ:Mythri 2440228/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ</title>
    <ns>2</ns>
    <id>174849</id>
    <revision>
      <id>1307615</id>
      <parentid>1307519</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:40:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.105.225.66</ip>
      </contributor>
      <origin>1307615</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5252" sha1="6m8xade4uut892nhmk9qhrf8hh666hb" xml:space="preserve">ನನ್ನ ಹೆಸರು ಮೈತ್ರಿ. ನಾನು ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದ ಊರು ಅತ್ತಿಬೆಲೆ.ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲಿ ನಾವು ೫ ಜನ ಇದ್ದಿವಿ ನನ್ನ ತಂದೆ ಹೆಸರು  ಮಂಜುನಾಥ ,ನನ್ನ ತಾಯಿ ಹೆಸರು ಉಮಾ , ನಾನು ,ನನ್ನ ತಮ್ಮ ಹೆಸರು ಸುಜಲ್ ,ನನ್ನ ಅಜ್ಜಿ ಹೆಸರು ರಾಮ್ಮಕ ,ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ಪುಟದು ಆದರೆ ತುಂಬಾ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಇದೀವಿ, ನಮೇಲರ ಧೈರ್ಯ ನನ್ನ ತಂದೆ ಅವರೇ ನಮ್ಮ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿ, ನನಗೆ ನನ್ನ ಕುಟುಂಬ ಎಂದರೆ ತುಂಬಾ ಪ್ರೀತಿ, ನಾನು ಮಾಡುವ ಪ್ರತಿ ಒಂದು ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ನನಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.ನನ್ನಗೆ ನನ್ನ ತಂದೆ ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ ,ಅಮ್ಮನ ಜೊತೆ ನನ್ನ ಎಲ್ಲವನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತೇನೆ, ನಾನು ನನ್ನ ತಮ್ಮ ಬಹಳ ಜಗಳ ಮಾಡುತೇವೆ ಆದರೆ ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರೀತಿ ಮಾಡುತೇವೆ , ಅಜ್ಜಿಗೈ ನಾನು ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ ನನಗು ಅಜ್ಜಿಎಂದರೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ ಹಾಗು ಗೌರವ, ನನ್ನ ತಮ್ಮ ನನ್ನ ತಂದೆಅಷ್ಟೇ ಪ್ರೀತಿ ನೆಡುತ್ತಾನೆ ,ಆದರೂ ಕೇಳುವೋಮೇ ಬಹಳ ತರಲೆ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ,ನನ್ನ ಏಡಿ ಬಾಲ್ಯದ ಸಮಯ ವನು ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ತಮ್ಮನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಕಳೆದೆ .

ನನಗೆ ಚಿಕವಯಸ್ಸಿನಿಂದಲೂ ಕ್ರೀಡೆ ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಇಷ್ಟ ,ನನಗೆ ಇಷ್ಟವಾದ ಕ್ರೀಡಾ ಥ್ರೋಬಾಲ್ ಆಡುವುದು ,ಅದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ಉತ್ಸಾಹವನು ನೀಡುತ್ತದೆ .ನಾನು ಎಂಟನೇ ತರಗತಿಯಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವಾಗ ಥ್ರೋಬಾಲ್ ಆಟಆಡಲು ಬೇರೆ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಹೋಗಿ

ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದೆ,ಅ ಆಟದಲಿ ಅಡಿ ನಮಗೆ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ದೊರಕಿತು ,ನಮಗೆ ಬಂಗಾರದ ಪದಕ ನೀಡಿದರು,ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಗೆ ಒಳ್ಳೆಯಾ ಹೆಸರು ತಂದಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ಆಟದಲಿ ಗೆದಿರುವುದರಿಂದ ನಮಗೆ ಇನ್ನು ಉತ್ಸಾಹ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದರಿಂದ ನಾವು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲಿ

ಹೋಗಿ ಅಡಿ ನಮ ಶಾಲೆಗೆ ಇನ್ನು ಒಳ್ಳೆ ಹೆಸರು ತಂದು ಕೊಡಬೇಕೆಂದು ನಮಗೆ ಇನ್ನು

ಉತ್ಸಾಹ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು.ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೋಗಿ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲಿ ಅಡಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ತನದಲಿ ಗೆದೆವು. ಇ ಕ್ರೀಡೆ ಯಲಿ ಇರುವ ಉತ್ಸಾಹ ಎಂದಿಗೂ ಕಡಿಮೆ ಆಗುವುದಿಲ.

ನಾನು ಪ್ರಿ ನರ್ಸರಿ ಇಂದ ೧೦ನೇ ತರಗತಿಯಾ ವರೆಗೂ ಸೈಎಂಟ್ ಡೋಮಿಂಕ್ಸ್  ಶಾಲೆಯಲಿ ಒದನು ಮುಗಿಸಿದೆ,ನಾನು ಶಾಲೆಯಲಿ ಇದಾಗ ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದುತಿದೆ, ಹಾಗೆ ಬೇರೆಯ  ಚಟುವಟಿಕೆ ಗಳಲಿಕೂಡ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದೆ, ನನಗೆ ಜೀವ ಶಸ್ತ್ರ ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಎಷ್ಟ ನಾನು ಅ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಕೊಲುತಿದೆ. ನನಗೆ ಬಹಳ ಕಷ್ಟವಾದ  ವಿಷಯ ಗಣಿತ ,ನನಗೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಅಂಕಗಳು ಬರುತ್ತಿದ್ದವು ಅದರಿಂದ ನನಗೆ ಬೇಜಾರು ಆಗುತಿತ್ತು,ಅದಕೆ ನಾನು ಹೇಗಾದರೂ ಮಾಡಿ ಬಹಳ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಕೊಳಬೇಕೆ ಎಂದು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ಪಟು ಒಧುತ್ತಿದೆ, ನಾನು ಪಟಿದ ಕಷ್ಟಕೆ ಪ್ರತಿಫಲ ಸಿಕ್ಕಿತು ನನಗೆ ಆಗಿದ ಕುಶಿಯನು ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಿದೆ.ನನ್ನ ತಂದೆ ತಾಯಿಗು ಸಹ ಬಹಳ ಖುಷಿ ಆಗಿತ್ತು  ಅವರು ನನಗೆ ಮಡಿದ ಸಹಾಯ ದಿಂದ ನಾನು ನನ್ನ ೧೦ನೇ ತರಗತಿಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯನು ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದಿ ಬರೆದೆ,ತುಂಬಾ ಒಲೆಯ ಅಂಕಗಳು ದೊರಕಿತು.</text>
      <sha1>6m8xade4uut892nhmk9qhrf8hh666hb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307624</id>
      <parentid>1307615</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:26:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:883A:BE3B:24ED:A177:ADFE:A4</ip>
      </contributor>
      <origin>1307624</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11180" sha1="jnmn9tun76wjqu6d9fgpxe1wt9qo1su" xml:space="preserve">ನನ್ನ ಹೆಸರು ಮೈತ್ರಿ ನಾನು 2006ರ ಜೂನ್ ೩ರಂದು ಪಣತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದೆ. ನನ್ನ ಪ್ರಸ್ತುತ ವಾಸಸ್ಥಳ ಬೆಂಗಳೂರು ಅತ್ತಿಬೆಲ್.ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲಿ ನಾವು ೫ ಜನ ಇದ್ದಿವಿ ನನ್ನ ತಂದೆ ಹೆಸರು ಮಂಜುನಾಥ,ಅವರು ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಕ್ಕಾಗಿ ಹಗಲು-ರಾತ್ರಿ ಶ್ರಮಿಸಿದ್ದಾರೆ. &quot;ತಂದೆ ಎಂದರೆ ಮಗಳ ಮೊದಲ ಹೀರೋ&quot; ಎಂಬ ಮಾತು ನನಗೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅನಿಸುತ್ತದೆ. ನನ್ನ ತಾಯಿ ಹೆಸರು ಉಮಾ,ನನ್ನ ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಆಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ .ನಾನು ದಿನವೆಲ್ಲಾ ಕಾಲೇಜು ಮುಗಿಸಿ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಕನಿಷ್ಟ ೧೦ ನಿಮಿಷ ಆಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡದೆ ಇದ್ದರೆ ನನ್ನ ದಿನ ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡಂತೆ ಅನುಭವವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆಕೆಯ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲವೇ ನನ್ನ ಆಧಾರ. ನನ್ನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ, ವೃತ್ತಿ ಅಥವಾ ನನ್ನ ಕಲೆ ಏನೇ ಇರಲಿ, ಅಮ್ಮನ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನನ್ನನ್ನು ಸದಾ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಒಯ್ಯುತ್ತದೆ. ನನ್ನ ತಮ್ಮನ ಹೆಸರು ಸುಜಲ್,ನನ್ನ ಜೀವನದ ಮತ್ತೊಂದು ಸಹಾಯಕ ಶಕ್ತಿ,ನಾವು ಇಬ್ಬರೂ ದಿನವೂ ಕೋಳಿ ಜಗಳ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಒಂದೇ ತಂಡವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತೇವೆ. ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ಅವನ ಯಶಸ್ಸಿಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ. ಆದರೆ ಅವನನ್ನು ಟೀಕೆ ಮಾಡುವುದು ಮಾತ್ರ ನಿಲ್ಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ! ನನ್ನ ಕುಟುಂಬವು ನನ್ನ ಪ್ರೇರಣೆಯ ಮೂಲ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಎಲ್ಲ ಸಾಧನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ನನ್ನ ಅಜ್ಜಿ ಹೆಸರು ರಾಮ್ಮಕ ,ಅವರೊಂದಿದೆ ಹಾಸ್ಯ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ತುಂಬಾ ಖುಷಿ ಖುಷಿ ಆಗಿ ಇರುತೇನೆ ,ನನ್ನಗೆ ಒಳ್ಳೆ ಬೂದಿಯ ಪಾಠಮಾಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ.ನನಗೆ ಅವರು ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ ಹಾಗು ಗೌರವ.ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ಪುಟದು ಆದರೆ ತುಂಬಾ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಇದೀವಿ.ನನ್ನ ಕುಟುಂಬ ಎಂದರೆ ನನ್ನಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ ,ನನಗೆ ಕಷ್ಟ ಎಂದಾಗ ಅವ್ರು ನನ್ನ ಜೊತೆ ಇದು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರಾ.ನನಗೆ ಚಿಕವಯಸ್ಸಿನಿಂದಲೂ ಕ್ರೀಡೆ ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಇಷ್ಟ ,ನನಗೆ ಇಷ್ಟವಾದ ಕ್ರೀಡಾ ಥ್ರೋಬಾಲ್ ಆಡುವುದು ,ಅದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ಉತ್ಸಾಹವನು ನೀಡುತ್ತದೆ .ನಾನು ಎಂಟನೇ ತರಗತಿಯಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವಾಗ ಥ್ರೋಬಾಲ್ ಆಟಆಡಲು ಬೇರೆ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಹೋಗಿ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದೆ,ಅ ಆಟದಲಿ ಅಡಿ ನಮಗೆ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ದೊರಕಿತು ,ನಮಗೆ ಬಂಗಾರದ ಪದಕ ನೀಡಿದರು,ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಗೆ ಒಳ್ಳೆಯಾ ಹೆಸರು ತಂದಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ಆಟದಲಿ ಗೆದಿರುವುದರಿಂದ ನಮಗೆ ಇನ್ನು ಉತ್ಸಾಹ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದರಿಂದ ನಾವು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲಿ ಹೋಗಿ ಅಡಿ ನಮ ಶಾಲೆಗೆ ಇನ್ನು ಒಳ್ಳೆ ಹೆಸರು ತಂದು ಕೊಡಬೇಕೆಂದು ನಮಗೆ ಇನ್ನು ಉತ್ಸಾಹ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು.ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೋಗಿ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲಿ ಅಡಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ತನದಲಿ ಗೆದೆವು. ಇ ಕ್ರೀಡೆ ಯಲಿ ಇರುವ ಉತ್ಸಾಹ ಎಂದಿಗೂ ಕಡಿಮೆ ಆಗುವುದಿಲ.ನಾನು ಪ್ರಿ ನರ್ಸರಿ ಇಂದ ೧೦ನೇ ತರಗತಿಯಾ ವರೆಗೂ ಸೈಎಂಟ್ ಡೋಮಿಂಕ್ಸ್  ಶಾಲೆಯಲಿ ಒದನು ಮುಗಿಸಿದೆ,ನಾನು ಶಾಲೆಯಲಿ ಇದಾಗ ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದುತಿದೆ, ಹಾಗೆ ಬೇರೆಯ  ಚಟುವಟಿಕೆ ಗಳಲಿಕೂಡ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದೆ, ನನಗೆ ಜೀವ ಶಸ್ತ್ರ ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಎಷ್ಟ ನಾನು ಅ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಕೊಲುತಿದೆ. ನನಗೆ ಬಹಳ ಕಷ್ಟವಾದ  ವಿಷಯ ಗಣಿತ ,ನನಗೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಅಂಕಗಳು ಬರುತ್ತಿದ್ದವು ಅದರಿಂದ ನನಗೆ ಬೇಜಾರು ಆಗುತಿತ್ತು,ಅದಕೆ ನಾನು ಹೇಗಾದರೂ ಮಾಡಿ ಬಹಳ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಕೊಳಬೇಕೆ ಎಂದು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ಪಟು ಒಧುತ್ತಿದೆ, ನಾನು ಪಟಿದ ಕಷ್ಟಕೆ ಪ್ರತಿಫಲ ಸಿಕ್ಕಿತು ನನಗೆ ಆಗಿದ ಕುಶಿಯನು ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಿದೆ.ನನ್ನ ತಂದೆ ತಾಯಿಗು ಸಹಗು ಸಹ ಬಹಳ ಖುಷಿ ಆಗಿತ್ತು  ಅವರು ನನಗೆ ಮಡಿದ ಸಹಾಯ ದಿಂದ ನಾನು ನನ್ನ ೧೦ನೇ ತರಗತಿಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯನು ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದಿ ಬರೆದೆ,ತುಂಬಾ ಒಲೆಯ ಅಂಕಗಳು ದೊರಕಿತು. ನಾನ್ನು ನನ್ನ ಪಿಯು ಅನು ಶ್ರೀ ಚೈತನ್ಯ ಪೀಯು ಟೆಕ್ನೋ ಕಾಲೇಜು ನಲಿ ಒದನು ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ, ನಾನ್ನು ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ, ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ, ಗಣಿತ ಮತ್ತು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ ಈ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಓದಿದೆ.ಪಿಯು ನಲಿ ನನ್ನ ಗೆಳತೀಯಾ ಹೆಸರು ಹರ್ಷ, ಅವಳು ನನಗೆ ಪ್ರತಿ ಒಂದು ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತಿದಳು ,ನನಗೆ ಓದುವುದರಲ್ಲಿ ,ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ಬರಿಯುವುದರಲಿ ,ಕಾರ್ಯಯೋಜನೆಗಳು ಸಹ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತಿದಳು. ನನ್ನ ಖುಷಿ,ದುಃಖ,ಕಷ್ಟಗಲಲು ನನ್ನ ಜೊತೆ ಇದ್ದಳು,ನನಗೆ ಬೇಜಾರು ಆದಾಗ ನನ್ನನು ಖುಷಿ ಪಡಿಸುತ್ತಾಳೆ.ನಮ್ಮ ಕಾಲೇಜು ನಲಿ ನನ್ನಗೆ ಅವರು ಹೇಳಿಕೊಡುತಿರುವ ಪಾಠದ ರೀತಿ ಅನು ಅಳುಪಡಿಸಿ ಕೊಳಲು ತುಂಬಾ ಸಮಯ ತಗೆದುಕೊಂಡಿತು,ನಾನು ೧೧ನೆ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಕೊಂಡೆ ನನಗೆ ಬಹಳ ದುಃಖ ವಾಯಿತು ಹಾಗೇ ನನಗೆ ೧೨ನೆಯ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಓದಿಕೊಳ್ಲು ನನ್ನ ಗೆಳತಿ ಹರ್ಷ ನನಗೆ ಓದಲು ತುಂಬಾ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದಳು ,ನಾನು ಕಷ್ಟಪಟು ತುಂಬಾ ಶ್ರಮದಿಂದ ನನ್ನ ದ್ವಿತೀಯ ಪಿಯು ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಓದಿಕೊಂಡು ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯನು ಬರೆದು ಒಳ್ಳೆಯ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡೆ 

ನಾನ್ನು ನನ್ನ ಪಿಯು ದಿನಗಳನ್ನು ಬಹಳ ಸಂತೋಷ ದಿಂದ ಕಳೆದೆ,ನಾನ್ನು ತುಂಬಾ ಧೈರ್ಯ ದಿಂದ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ಕಲ್ತೆ,ಪಿಯುಸಿ ದಿನಗಳು ನನಗೆ ಉತ್ತಮ ಗೆಳೆಯರನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಜೀವನದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ನೀಡಿವೆ.ನಾನು ಈಗ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಬಿಎಸ್ಸಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೈನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವಂತೆ ಕಾಲೇಜು ಜೀವನ ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣವಾಗಿರುತ್ತೆಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೆ. ಆದರೆ, ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ವಾಸ್ತವ ಜೀವನವು ಬೇರೆ ಎತ್ತರವಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನನಗೆ ಅರಿವಾಯಿತು. ಆದರೆ, ಈ ಹಂತವು ನನಗೆ ನನ್ನ ಜೀವನದ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.ನನ್ನ ಜೀವನದ ದಾರಿಯನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲು ಈ ಹಂತವು ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ನನ್ನ ಜೀವನದ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿ ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನ ಆಗುವುದು .ನಾನು ಶಿಸ್ತಿನೊಂದಿಗೆ ನನ್ನ ಕಲೆ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಪೂರ್ಣತೆಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಪರಿಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನನ್ನ ಜೀವನದ ತಾಣವು ಕುಟುಂಬ, ಸ್ನೇಹಿತರು, ಮತ್ತು ನನ್ನ ಆಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ. ನಾನು ಯೋಗ್ಯತೆ, ಶ್ರದ್ಧೆ ಮತ್ತು ಶ್ರಮದಿಂದ ನನ್ನ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಕಠಿಣಪಾಟಿನ ಮೂಲಕ ನನ್ನ ಜೀವನದ ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತರುವ ಗುರಿಯಲ್ಲಿದ್ದೇನೆ.</text>
      <sha1>jnmn9tun76wjqu6d9fgpxe1wt9qo1su</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307625</id>
      <parentid>1307624</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:29:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:883A:BE3B:24ED:A177:ADFE:A4</ip>
      </contributor>
      <origin>1307625</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11185" sha1="bc2znpqw4dak08lwl4rxuo4ivzka53k" xml:space="preserve">ನನ್ನ ಹೆಸರು ಮೈತ್ರಿ ನಾನು 2006ರ ಜೂನ್ ೩ರಂದು ಪಣತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದೆ. ನನ್ನ ಪ್ರಸ್ತುತ ವಾಸಸ್ಥಳ ಬೆಂಗಳೂರು ಅತ್ತಿಬೆಲ್.ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲಿ ನಾವು ೫ ಜನ ಇದ್ದಿವಿ ನನ್ನ ತಂದೆ ಹೆಸರು ಮಂಜುನಾಥ,ಅವರು ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಕ್ಕಾಗಿ ಹಗಲು-ರಾತ್ರಿ ಶ್ರಮಿಸಿದ್ದಾರೆ. &quot;ತಂದೆ ಎಂದರೆ ಮಗಳ ಮೊದಲ ಹೀರೋ&quot; ಎಂಬ ಮಾತು ನನಗೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅನಿಸುತ್ತದೆ. ನನ್ನ ತಾಯಿ ಹೆಸರು ಉಮಾ,ನನ್ನ ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಆಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ .ನಾನು ದಿನವೆಲ್ಲಾ ಕಾಲೇಜು ಮುಗಿಸಿ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಕನಿಷ್ಟ ೧೦ ನಿಮಿಷ ಆಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡದೆ ಇದ್ದರೆ ನನ್ನ ದಿನ ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡಂತೆ ಅನುಭವವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆಕೆಯ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲವೇ ನನ್ನ ಆಧಾರ. ನನ್ನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ, ವೃತ್ತಿ ಅಥವಾ ನನ್ನ ಕಲೆ ಏನೇ ಇರಲಿ, ಅಮ್ಮನ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನನ್ನನ್ನು ಸದಾ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಒಯ್ಯುತ್ತದೆ. ನನ್ನ ತಮ್ಮನ ಹೆಸರು ಸುಜಲ್,ನನ್ನ ಜೀವನದ ಮತ್ತೊಂದು ಸಹಾಯಕ ಶಕ್ತಿ,ನಾವು ಇಬ್ಬರೂ ದಿನವೂ ಕೋಳಿ ಜಗಳ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಒಂದೇ ತಂಡವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತೇವೆ. ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ಅವನ ಯಶಸ್ಸಿಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ. ಆದರೆ ಅವನನ್ನು ಟೀಕೆ ಮಾಡುವುದು ಮಾತ್ರ ನಿಲ್ಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ! ನನ್ನ ಕುಟುಂಬವು ನನ್ನ ಪ್ರೇರಣೆಯ ಮೂಲ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಎಲ್ಲ ಸಾಧನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ನನ್ನ ಅಜ್ಜಿ ಹೆಸರು ರಾಮ್ಮಕ ,ಅವರೊಂದಿದೆ ಹಾಸ್ಯ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ತುಂಬಾ ಖುಷಿ ಖುಷಿ ಆಗಿ ಇರುತೇನೆ ,ನನ್ನಗೆ ಒಳ್ಳೆ ಬೂದಿಯ ಪಾಠಮಾಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ.ನನಗೆ ಅವರು ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ ಹಾಗು ಗೌರವ.ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ಪುಟದು ಆದರೆ ತುಂಬಾ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಇದೀವಿ.ನನ್ನ ಕುಟುಂಬ ಎಂದರೆ ನನ್ನಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ ,ನನಗೆ ಕಷ್ಟ ಎಂದಾಗ ಅವ್ರು ನನ್ನ ಜೊತೆ ಇದು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರಾ.ನನಗೆ ಚಿಕವಯಸ್ಸಿನಿಂದಲೂ ಕ್ರೀಡೆ ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಇಷ್ಟ ,ನನಗೆ ಇಷ್ಟವಾದ ಕ್ರೀಡಾ ಥ್ರೋಬಾಲ್ ಆಡುವುದು ,ಅದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ಉತ್ಸಾಹವನು ನೀಡುತ್ತದೆ .ನಾನು ಎಂಟನೇ ತರಗತಿಯಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವಾಗ ಥ್ರೋಬಾಲ್ ಆಟಆಡಲು ಬೇರೆ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಹೋಗಿ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದೆ,ಅ ಆಟದಲಿ ಅಡಿ ನಮಗೆ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ದೊರಕಿತು ,ನಮಗೆ ಬಂಗಾರದ ಪದಕ ನೀಡಿದರು,ನಮ್ಮ ಶಾಲೆಗೆ ಒಳ್ಳೆಯಾ ಹೆಸರು ತಂದಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ಆಟದಲಿ ಗೆದಿರುವುದರಿಂದ ನಮಗೆ ಇನ್ನು ಉತ್ಸಾಹ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದರಿಂದ ನಾವು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲಿ ಹೋಗಿ ಅಡಿ ನಮ ಶಾಲೆಗೆ ಇನ್ನು ಒಳ್ಳೆ ಹೆಸರು ತಂದು ಕೊಡಬೇಕೆಂದು ನಮಗೆ ಇನ್ನು ಉತ್ಸಾಹ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು.ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೋಗಿ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲಿ ಅಡಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ತನದಲಿ ಗೆದೆವು. ಇ ಕ್ರೀಡೆ ಯಲಿ ಇರುವ ಉತ್ಸಾಹ ಎಂದಿಗೂ ಕಡಿಮೆ ಆಗುವುದಿಲ.ನಾನು ಪ್ರಿ ನರ್ಸರಿ ಇಂದ ೧೦ನೇ ತರಗತಿಯಾ ವರೆಗೂ ಸೈಎಂಟ್ ಡೋಮಿಂಕ್ಸ್  ಶಾಲೆಯಲಿ ಒದನು ಮುಗಿಸಿದೆ,ನಾನು ಶಾಲೆಯಲಿ ಇದಾಗ ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದುತಿದೆ, ಹಾಗೆ ಬೇರೆಯ  ಚಟುವಟಿಕೆ ಗಳಲಿಕೂಡ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದೆ, ನನಗೆ ಜೀವ ಶಸ್ತ್ರ ಎಂದರೆ ಬಹಳ ಎಷ್ಟ ನಾನು ಅ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಕೊಲುತಿದೆ. ನನಗೆ ಬಹಳ ಕಷ್ಟವಾದ  ವಿಷಯ ಗಣಿತ ,ನನಗೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಅಂಕಗಳು ಬರುತ್ತಿದ್ದವು ಅದರಿಂದ ನನಗೆ ಬೇಜಾರು ಆಗುತಿತ್ತು,ಅದಕೆ ನಾನು ಹೇಗಾದರೂ ಮಾಡಿ ಬಹಳ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಕೊಳಬೇಕೆ ಎಂದು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ಪಟು ಒಧುತ್ತಿದೆ, ನಾನು ಪಟಿದ ಕಷ್ಟಕೆ ಪ್ರತಿಫಲ ಸಿಕ್ಕಿತು ನನಗೆ ಆಗಿದ ಕುಶಿಯನು ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಿದೆ.ನನ್ನ ತಂದೆ ತಾಯಿಗು ಸಹಗು ಸಹ ಬಹಳ ಖುಷಿ ಆಗಿತ್ತು  ಅವರು ನನಗೆ ಮಡಿದ ಸಹಾಯ ದಿಂದ ನಾನು ನನ್ನ ೧೦ನೇ ತರಗತಿಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯನು ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದಿ ಬರೆದೆ,ತುಂಬಾ ಒಲೆಯ ಅಂಕಗಳು ದೊರಕಿತು. ನಾನ್ನು ನನ್ನ ಪಿಯು ಅನು ಶ್ರೀ ಚೈತನ್ಯ ಪೀಯು ಟೆಕ್ನೋ ಕಾಲೇಜು ನಲಿ ಒದನು ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ, ನಾನ್ನು ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ, ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ, ಗಣಿತ ಮತ್ತು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ ಈ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಓದಿದೆ.ಪಿಯು ನಲಿ ನನ್ನ ಗೆಳತೀಯಾ ಹೆಸರು ಹರ್ಷ, ಅವಳು ನನಗೆ ಪ್ರತಿ ಒಂದು ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತಿದಳು ,ನನಗೆ ಓದುವುದರಲ್ಲಿ ,ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ಬರಿಯುವುದರಲಿ ,ಕಾರ್ಯಯೋಜನೆಗಳು ಸಹ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತಿದಳು. ನನ್ನ ಖುಷಿ,ದುಃಖ,ಕಷ್ಟಗಲಲು ನನ್ನ ಜೊತೆ ಇದ್ದಳು,ನನಗೆ ಬೇಜಾರು ಆದಾಗ ನನ್ನನು ಖುಷಿ ಪಡಿಸುತ್ತಾಳೆ.ನಮ್ಮ ಕಾಲೇಜು ನಲಿ ನನ್ನಗೆ ಅವರು ಹೇಳಿಕೊಡುತಿರುವ ಪಾಠದ ರೀತಿ ಅನು ಅಳುಪಡಿಸಿ ಕೊಳಲು ತುಂಬಾ ಸಮಯ ತಗೆದುಕೊಂಡಿತು,ನಾನು ೧೧ನೆ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಕೊಂಡೆ ನನಗೆ ಬಹಳ ದುಃಖ ವಾಯಿತು ಹಾಗೇ ನನಗೆ ೧೨ನೆಯ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಓದಿಕೊಳ್ಲು ನನ್ನ ಗೆಳತಿ ಹರ್ಷ ನನಗೆ ಓದಲು ತುಂಬಾ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದಳು ,ನಾನು ಕಷ್ಟಪಟು ತುಂಬಾ ಶ್ರಮದಿಂದ ನನ್ನ ದ್ವಿತೀಯ ಪಿಯು ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಓದಿಕೊಂಡು ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯನು ಬರೆದು ಒಳ್ಳೆಯ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡೆ 

ನಾನ್ನು ನನ್ನ ಪಿಯು ದಿನಗಳನ್ನು ಬಹಳ ಸಂತೋಷ ದಿಂದ ಕಳೆದೆ,ನಾನ್ನು ತುಂಬಾ ಧೈರ್ಯ ದಿಂದ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ಕಲ್ತೆ,ಪಿಯುಸಿ ದಿನಗಳು ನನಗೆ ಉತ್ತಮ ಗೆಳೆಯರನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಜೀವನದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ನೀಡಿವೆ.ನಾನು ಈಗ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಬಿಎಸ್ಸಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೈನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವಂತೆ ಕಾಲೇಜು ಜೀವನ ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣವಾಗಿರುತ್ತೆಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೆ. ಆದರೆ, ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ವಾಸ್ತವ ಜೀವನವು ಬೇರೆ ಎತ್ತರವಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನನಗೆ ಅರಿವಾಯಿತು. ಆದರೆ, ಈ ಹಂತವು ನನಗೆ ನನ್ನ ಜೀವನದ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.ನನ್ನ ಜೀವನದ ದಾರಿಯನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲು ಈ ಹಂತವು ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ನನ್ನ ಜೀವನದ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿ ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನ ಆಗುವುದು .ನಾನು ಶಿಸ್ತಿನೊಂದಿಗೆ ನನ್ನ ಕಲೆ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಪೂರ್ಣತೆಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಪರಿಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನನ್ನ ಜೀವನದ ತಾಣವು ಕುಟುಂಬ, ಸ್ನೇಹಿತರು, ಮತ್ತು ನನ್ನ ಆಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ. ನಾನು ಯೋಗ್ಯತೆ, ಶ್ರದ್ಧೆ ಮತ್ತು ಶ್ರಮದಿಂದ ನನ್ನ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಕಠಿಣಪಾಟಿನ ಮೂಲಕ ನನ್ನ ಜೀವನದ ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತರುವ ಗುರಿಯಲ್ಲಿದ್ದೇನೆ.

☁</text>
      <sha1>bc2znpqw4dak08lwl4rxuo4ivzka53k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸದಸ್ಯ:2440144pavithram/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ</title>
    <ns>2</ns>
    <id>174853</id>
    <revision>
      <id>1307600</id>
      <parentid>1307389</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:28:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>2440144pavithram</username>
        <id>93896</id>
      </contributor>
      <origin>1307600</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16951" sha1="c36zxo9fq0dztg6ypyovg5ofnfj8mnz" xml:space="preserve">= '''ನನ್ನ ಪರಿಚಯ''' =
ನಮಸ್ಕಾರ, ನನ್ನ ಹೆಸರು ಪವಿತ್ರ ಎಂ. ನಾನು ಹುಟ್ಟಿದ್ದು ಹಾಗು ಬೆಳೆದದ್ದು ಎಲ್ಲವೂ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲೇ, ಹಾಗಾಗಿ ನನಗೆ ಬೆಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ಕನ್ನಡವೆಂದರೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ. ನನ್ನ ತಂದೆ ತಾಯಿ ಕೂಡ ಮೂಲತಃ ಬೆಂಗಳೂರಿನವರೇ. ನನ್ನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ಮಹದೇವ್ , ಅವರು ಮಲ್ಲತ್ತಹಳ್ಳಿ ಎಂಬ ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿ, ಕೃಷಿಕರಾಗಿದ್ದು ಮತ್ತು ಭೂ ಮಾಲೀಕರಾಗಿದ್ದರು. ಇಂದಿಗೆ ಭೂ ಮಾಲೀಕರಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದಿದ್ದಾರೆ. ನನ್ನ ತಾಯಿಯ ಹೆಸರು ರಾಧಮ್ಮ. ಅವರು ಊರು ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿರುವ ಹೇರೋಹಳ್ಳಿ. ಅವರು ಕಲಾ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪದವಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.  ನನ್ನ ತಂದೆ ತಾಯಿ ಇಬ್ಬರು ಮೃಧು ಸ್ವಭಾವದವರು. ಆ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ನಾನು ರೂಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಬೆಳೆಸಿದ್ದಾರೆ. ನನಗೆ ಒಬ್ಬ ಅಣ್ಣನಿದ್ದಾನೆ. ಅವನ ಹೆಸರು ಹೇಮಂತ್ ಗೌಡ. ವಯಸಿನಲ್ಲಿ, ಅವನು ನನಗಿಂತ ಮೂರು ವರುಷ ದೊಡ್ಡವನು. ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದ ನಾನು ಹಾಗು ನನ್ನ ಅಣ್ಣ ತುಂಬಾ ಅನ್ನ್ಯೋನ್ಯವಾಗಿ, ಖುಷಿಯಿಂದ ಆಟಾಡುತ್ತ ಬೆಳೆದಿದ್ದೇವೆ. ನಮ್ಮಿಬ್ಬರಿಗೂ ನಮ್ಮ ತಾಯಿಯ ಅಮ್ಮನ ಮನೆ ಅಂದರೆ, ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜಿಯ ಮನೆಯೆಂದರೆ ಬಹಳ ಪ್ರೀತಿ. ಪ್ರತಿ ಶನಿವಾರಕ್ಕೆ ತುಂಬಾ ಕಾತುರದಿಂದ ಕಾಯುತ್ತ, ಶಾಲೆಯನ್ನು ಮುಗಿಸಿ, ಅಜ್ಜಿಯ ಮನೆಗೆ ತಪ್ಪದೆ ಹೋಗುತ್ತಿದೆವು. ನನ್ನ ಅಜ್ಜಿಯಂದರೆ ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟ. ಅಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಅಕ್ಕ ಮತ್ತು ಅಣ್ಣಂದಿರೊಂದಿಗೆ ಕಳೆದ  ನನ್ನ ಬಾಲ್ಯದ ದಿನಗಳು ನನ್ನ ಜೀವನದ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಹಾಗು ಬಹಳ ಸಂತಸ ತರುವ ಭಾಗವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಅಜ್ಜಿ ಮನೆಯೆಂದರೆ ಒಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾರದ ಭಾವ ನನ್ನನು ಆವರಿಸುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ನನ್ನ ಅಪ್ಪನ ಕುಟುಂಬವು ಕೂಡ. ನನ್ನ ತಂದೆಗೆ ನಾಲಕ್ಕು ಜನ ಅಕ್ಕಂದಿರು. ನನ್ನ ಅತ್ತೆಯಂದಿರಾ ಕುಟುಂಬದವರೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಪ್ರೀತಿ ವಿಶ್ವಾಸವಿದೆ. ಆಗಾಗ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಯಾರೊಬ್ಬರ ಮನೆಯಲ್ಲಾದರೂ  ಒಟ್ಟುಗೂಡುತಿರುತ್ತೇವೆ. ಒಟ್ಟುಗೂಡಿ ನಾವುಗಳು ಅಡುಗೆ ತಯಾರಿಸುತ್ತ ಮತ್ತು ಹಾಸ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾ ಮಾತನಾಡುವ ಕ್ಷಣಗಳು ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಎಂದಿಗೂ ಬಹಳ ಹತ್ತಿರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.  

ನನ್ನ ಇಂದಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ನನ್ನ ಅಪ್ಪ ಅಮ್ಮ ಎಷ್ಟು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದ್ದಾರೋ, ಅದೇ ರೀತಿ ನನ್ನ ಶಾಲೆಯು ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಒಳ್ಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ನಾನು ನರ್ಸರಿ ಓದಿದ್ದು ಅಕ್ಷಯ ಪ್ಲೇ ಹೋಮಿನಿನಲ್ಲಿ. ಶಾಲೆಯು ನಮ್ಮ ಮನೆಯ ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಅಮ್ಮ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದರು. ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವುದೆಂದರೆ ಖುಷಿ ಮತ್ತೆ  ದುಃಖ ಎರಡು ಆವರಿಸುತ್ತಿದವು. ಚಿಕ್ಕವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಳುತ್ತಿದದ್ದು ಹೆಚ್ಚು. ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ವಿಷಯಕ್ಕೂ ಅಳುತ್ತಿದ್ದೆ. ತುಂಬಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮಳಾಗಿ ಬೆಳೆದೀದ್ದೆ. ನನ್ನ ಅಪ್ಪ ಅಮ್ಮ ಇಬ್ಬರು ಒಂದು ದಿನವೂ ಮೇಲು ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವುದಾಗಲಿ, ಬೈಯ್ಯುವುದಾಗಲಿ ಮಾಡಿಲ್ಲ ಹಾಗಾಗಿ ನನಗೆ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು. ಪಾಠವನ್ನು ಗಮನವಿಟ್ಟು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದೆ ಆದರೂ ಮನೆಗೆ ಬಿಡುವ ಸಮಯವಾದಕೂಡಲೇ  ಅಮ್ಮ ಬರುವುದನ್ನೇ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದೆ. ಮನೆಗೆ ಬಂದಕೂಡಲೇ ಹೋಮ್ವರ್ಕ್ ಮುಗಿಸುವಾತನಕ ಸಮಾಧಾನವಿರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಮ್ಮ ಊಟ ಮಾಡಿಸಿದ ಕೂಡಲೇ ಬರೆಯುವುದನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಮುಗಿಸಿದ ನಂತರವೇ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದದ್ದು. ಆಮೇಲೆ, ರಾತ್ರಿಯವರೆಗೂ ಅಣ್ಣನೊಂದಿಗೆ ಆಟಾಡುತಿದ್ದೆ. ಅವನು ಹೋಮ್ವರ್ಕ್ ಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಾನು ನನ್ನ ಪಾಡಿಗೆ ಆಟವಾಡುತ್ತಿದೆ. 

ನಾನು ಒಂದನೇ ತರಗತಿಯಿಂದ ಹತ್ತನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೂ ನನ್ನ ಅಣ್ಣ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಶಾಲೆಯಾದ ಜ್ಯೂಬಿಲಿ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಗೆ ಸೇರಿಸಿದರು. ಶಾಲೆ ಮನೆಯಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರವಿದ್ದಿದರಿಂದ ಅಪ್ಪ ನನ್ನನು ಹಾಗು ನನ್ನ ಅಣ್ಣನನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಮೊದಲು ಶಾಲೆಯ ಒಳಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದಂತೆ ಅಳುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ಒಂದನೇ ತರಗತಿಯ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾದ ಸುಜಾತಾ ಮ್ಯಾಮ್ ತುಂಬಾ ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡುತ್ತಾ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಊಟ ಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಅಣ್ಣ ಬಂದು ನೋಡಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತಿದ್ದ. ಶಾಲೆ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಅಪ್ಪ ಬಂದು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತಿದ್ದರು. ಆಗಲು, ಮನೆಗೆ ಬಂದಕೂಡಲೇ ಹೋಮ್ವರ್ಕ್ ಮುಗಿಸುವುದು ಅಭ್ಯಾಸವಾಗೇ ಉಳಿದಿತ್ತು. ಓದುವುದರಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚು ಆದರೆ ಮನೆಗೆ ಬರುವುದೆಂದರೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟಪಡುತಿದ್ದೆ. ಮನೆಗೆ ಹೋಗಲು ಕಾಯುತಿದ್ದದು ನಿಜ, ಆದರೆ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಅಷ್ಟೇ ಸಂಭ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಅಳುತ್ತಿದದ್ದು ನಿಜ, ಆದರೆ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದಿದ್ದರಿಂದ ಅಲ್ಲ. ಅದು ನನ್ನ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸ್ವಭಾವದಿಂದಾಗಿತ್ತು.  ಚಿಕ್ಕವಳ್ಳಿದ್ದಾಗಲಿಂದಲೂ ನನಗೆ ಶಿಕ್ಷಕಿ ಆಗುವ ಆಸೆ ಇದೆ. ಟೀಚರ್ ಆಟವನ್ನು ಆಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಒಂದು ಬೋರ್ಡ್ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ನನ್ನ ಶಿಕ್ಷಕರಂತೆ ವರ್ತಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಾ ಪಾಠಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಆರನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೂ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ವಿಚಾರಗಳಿಗೂ ಅಳುವುದು ಹಾಗೆ ಉಳಿದಿತ್ತು. ಹೀಗೆ ಒಂದು ಬಾರಿ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಅಳುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡ ನನ್ನ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾದ ಅಕ್ಷತಾ ಮ್ಯಾಮ್ ಅವರು ಶಿಕ್ಷಕರ ಕೋಣೆಗೆ ಕರೆಯಿಸಿ ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡುತ್ತಾ ನನಗೆ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ವಿಚಾರಕ್ಕೂ ಅಳುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಪ್ರಮಾಣ ಮಾಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ನಾನು ಅಳುವುದುಕಂಡರೆ ನನ್ನೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು. ಅದು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ತುಂಬಾ ಒಳ್ಳೆಯ ಬಲಾವಣೆಗೆ ಕರಣವಾಯಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಸ್ಪಂದಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿತೆ. ಹತ್ತನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೂ ನಾನು ತರಗತಿಗೆ ಮೊದಲು ಬರುತ್ತಿದ್ದೆ. ಹತ್ತನೇ ತರಗತಿಯ ಐ. ಸಿ. ಸ್. ಇ ಮುಖ್ಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ. ೯೭% ಗಳಿಸಿದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ೯೮ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದ್ದೆ. ಶಾಲೆಗೆ ಮೊದಲು ಬಂದಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯಾಗಿ ಲ್ಯಾಪ್ಟಾಪ್ ವಿತರಣೆ ಮಾಡಿದರು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ನಾನು ವರ್ಷದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮೂರನೇ ತರಗತಿ (೨೦೧೫) ಹಾಗು ಹತ್ತನೇ ತರಗತಿ (೨೦೨೨)ಯಲ್ಲಿ ಪಡೆದಿದ್ದೇನೆ. ಇದು ನನ್ನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ಭಾಗವಾದರೆ, ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಣೆ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಯಿಸಿದ್ದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ನನ್ನ ಶಾಲೆಯ ಅದ್ಯಕ್ಶರು ಹಾಗು ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ. ಅವರೇ ಖುದ್ದಾಗಿ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದರು. ನಾಲ್ಕನೇ ತರಗತಿಯಿಂದಲೂ ಪ್ರತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲೂ ಚಿಕ್ಕ ಭಾಗವನ್ನು ನಿರೂಪಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾ ಶುರುವಾಗಿ, ನಂತರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ನಿರೂಪಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವಕ್ಕೆ ಎಂಟನೇ ತರಗತಿಯಿಂದ ಸತತ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳು ನಾನೇ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ನಿರೂಪಣೆ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ.  ಶಾಲೆಯ ಪ್ರನಿಧಿಯಾಗಿ ನಾಗರಬಾವಿ ರೋಟರಿ ಕ್ಲಬ್ ನಲ್ಲಿ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷೆಯಾಗಿ ಎಂಟನೇ ಹಾಗು ಒಂಬತ್ತನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಯಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಶಾಲೆಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಡು ಮತ್ತು ನೃತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಯಿಸಿದ್ದೆ. ಸೈನ್ಸ್ ಒಲಿಂಪಯ್ಡ್ ಹಾಗು ಮ್ಯಾಥ್ ಒಲಿಂಪಯ್ಡ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಯಿಸಿ ಎರಡು ಭಾರಿ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಪರೀಕ್ಷೆ ಬರೆದಿದ್ದೆ. ತರಗತಿಯಲ್ಲಿದವರೆಲ್ಲ ಗೆಳೆಯರು. ಶಿಕ್ಷಕ ವೃಂದದೊಂದಿಗೂ ಒಳ್ಳೆ ಭಾಂದವ್ಯ ಬೆಳೆದಿತ್ತು. ಇಂದಿಗೂ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಈ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ದಿನಗಳು ಮರೆಯಲಾಗದು. 

ನಂತರ, ಹನ್ನೊಂದನೇ ಹಾಗು ಹನ್ನೆರಡನೇ ತರಗತಿಯನ್ನು ವಿದ್ಯಾನಿಕೇತನ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಸ್ಕೂಲ್ ನ ಸಿ. ಬಿ. ಸ್. ಇ. ಬೋರ್ಡ್ನಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆ. ಬೋರ್ಡ್ ಬದಲಾವಣೆ ನನ್ನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ಮೇಲೆ ತುಂಬಾ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತ್ತು. ಕಷ್ಟವಾದರೂ, ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾ  ಮುಖ್ಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ. ೮೨% ಗಳಿಸಿದೆ. ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ ತುಂಬಾ ಕಲಿತ್ತದ್ದು ಇದೆ.  ಆ ಎರಡು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಒಳ್ಳೆ ಗೆಳೆಯರ ಪರಿಚಯವಾಯಿತು. ಅದಕ್ಕೆ ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಖುಷಿ ಇದೆ. ಎರಡನೇ ತರಗತಿಯಿಂದಲೂ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವುದನ್ನು ತುಂಬಾ ಪ್ರೀತಿಸಿದ್ದೇನೆ, ಸಂಭ್ರಮಿಸಿದ್ದೇನೆ, ಒಳ್ಳೆ ಗೆಳೆಯರೊಂದಿಗೆ ಕಾಲ ಕಳೆದಿದ್ದೇನೆ, ಶಿಕ್ಷರೊಂದಿಗೆ ಒಳ್ಳೆ ಭಾಂದವ್ಯ ಬೆಳೆಸಿದ್ದೇನೆ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗುವ ಕನಸನ್ನು ಹೆಚ್ಚುಗೊಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. 

ಇಂದಿಗೆ, ನನ್ನ ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಕ್ರಿಸ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರವನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಷಯಗಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲದಲ್ಲಿ ನನಗೆ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದೊಂದಿದೆ ಅನುಭವಗಳು ಗಾಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದ್ದು ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಖುಷಿ ಇದೆ. ಯೂನಿವೆರ್ಸಿಟಿಯು  ಮನೆಯಿಂದ ಸುಮಾರು ೨೦ ಕಿ.ಮೀ  ಇದೆ. ಸೇರಿಕೊಂಡ ಮೊದಲ ವಾರವೂ ತುಂಬಾ ದಿನ ಓಡಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಕಷ್ಟವೆನಿಸುತಿತ್ತು. ಆದರೆ ವಾರಗಳು ಕಳೆದಂತೆ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗತೊಡಗಿತು. ಈಗ ನನಗೆ ರೂಢಿಗೊಂಡಿದೆ. ಹೊಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. 

ಬಿಡುವಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಂಡಾಳ ಆರ್ಟ್ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ಕಥೆ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಓದುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೇನೆ. ನನಗೆ ಕ್ರಾಫ್ಟ್ ವರ್ಕ್ನ್ ಗಳನ್ನೂ ಮಾಡುವುದೆಂದರೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟ. ಹಾಡು ಕೇಳುವುದು, ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವುದು, ನನ್ನ ಅಪ್ಪ ಅಮ್ಮನೊಂದಿಗೆ ಕಾಲ ಕಳೆಯುವುದು, ಕುಟುಂಬದವರೊಂದಿಗೆ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿ ಆನಂದಿಸುವುದು, ಗೆಳೆಯರೊಂದಿಗೆ  ಸಮಯ ಕಳೆಯುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವುದೆಂದರೆ ನನಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಆಸಕ್ತಿ ಹಾಗು ಅವುಗಳು ನನಗೆ ಸಂತೋಷ ನೀಡುತ್ತದೆ. 

ಇದು ನನ್ನ ಪರಿಚಯವಾಗಿತ್ತು. 

ವಂದನೆಗಳು</text>
      <sha1>c36zxo9fq0dztg6ypyovg5ofnfj8mnz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸದಸ್ಯ:2441264vishishtaponnamma</title>
    <ns>2</ns>
    <id>174886</id>
    <revision>
      <id>1307602</id>
      <parentid>1307474</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:49:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>2441264vishishtaponnamma</username>
        <id>93865</id>
      </contributor>
      <origin>1307602</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14180" sha1="a16jz63vqauwjjsm7w1sgej00kuql8b" xml:space="preserve">== '''ಸ್ವ ಪರಿಚಯ''' ==


ನನ್ನ ಹೆಸರು ವಿಶಿಷ್ಟ ಪೊನ್ನಮ್ಮ.ನಾನು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆ ಅವಳು. ನನಗೆ ನನ್ನ ಊರು ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟ. ನಾನು ಹುಟ್ಟಿದ  ಸ್ಥಳದ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಹೆಮ್ಮೆ ಇದೆ. ಕೊಡಗು ಒಂದು ಸುಂದರವಾದ ಹಸಿರುಗಾವಲುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಜಾಗ , ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿ ಕೂಡ ನನ್ನ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನೇ ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ನನ್ನ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಐದು ಜನರಿದ್ದಾರೆ . ನನ್ನ ಅಮ್ಮ , ಅಪ್ಪ , ಅಣ್ಣ ಹಾಗು ನಮ್ಮ ತಾತನೊಡನೆ ಸೊಂತೋಶವಾಗಿ ಇರುತೇನೆ .ನನ್ನ ಅಮ್ಮ ನನ್ನ ಜೀವನದ ಬೆಂಬಲ ಸ್ತಂಭ. ಅವರು ಯಾವಾಗಲೂ ಸಹನೆ, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಮನೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ನನ್ನ ಅಪ್ಪ ಬಹಳ ಶ್ರಮಿಕರು ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿ ತುಂಬಿದವರು. ಅವರು ನನಗೆ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಸತ್ಯವಂತರಾಗಿರಲು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.ನನ್ನ ಅಣ್ಣ ನನ್ನನ್ನು ಗಲಾಟೆ ಮಾಡಿದರು ಮನೆಯಲ್ಲೆಲ್ಲಾರಿಗೂ ಸಂತೋಷ ತರುತ್ತಾನೆ. ನನ್ನ ತಾತನ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಅನುಭವದಿಂದ ನಾನು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಲಿತಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ನನ್ನ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕರಂಬಯ್ಯ'ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆ ಲರ್ನಿಂಗ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ (ಕ್ಯಾಲ್ಸ್) ನಲ್ಲಿ ಪಡೆದಿದ್ದೇನೆ. ಆ ಶಾಲೆ ನನಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಮನೆಹಾಗಿತ್ತು .ಅಲ್ಲಿ ನಾನು ಶಿಕ್ಷಣದ ಜೊತೆಗೆ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಪಾಲ್ಗೊಂಡೆ.  ಶಾಲೆಯ ಶಿಕ್ಷಕರು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು, ನನ್ನಲ್ಲಿ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಮೂಡಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯತೆ ಹೇಗಿರಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. ನನಗೆ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಇಷ್ಟವಾಗಿದ್ದು ಗಣಿತ. ಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಲಾಜಿಕ್ ಬಳಸಬೇಕು, ಉತ್ತರ ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತೆ, ಅದು ನನಗೆ ತುಂಬಾ ತೃಪ್ತಿ ನೀಡುತ್ತಿತ್ತು. ಕಲಿತದ್ದನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸಿ ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆಹರಿಸುವಾಗ ನನಗೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರವನ್ನು ಬೇಗನೆ ಹುಡುಕುವ ಶಕ್ತಿ ನನಗೆ ಗಣಿತದ ಅಭ್ಯಾಸದಿಂದ ಬಂದಿತು.ನಾನು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ  ಬಹಳಷ್ಟು ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ನೆನಪು ಗಳಿಸಿದ್ದೇನೆ.ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಜೂನಿಯರ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದೆ. ಊರಿನಿಂದ ನಗರಕ್ಕೆ ಬರುವುದು ನನಗೆ ಹೊಸ ಅನುಭವವಾಗಿತ್ತು. ಮೊದಲ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ನಾನು ಹೊಂದಿಕೊಂಡೆ. ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಕಾಲೇಜು ನನಗೆ ಹೊಸ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ನೀಡಿತು. ವಿಭಿನ್ನ ಹಿನ್ನಲೆಗಳಿಂದ ಬಂದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಡನಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನನಗೆ ಹೊಸ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳು ದೊರೆಯಿತು.ಈಗ ನಾನು ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಮತ್ತು ಕೆಮಿಸ್ಟ್ರಿ  ಪದವಿ (BSc) ಓದುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.ಈ ಕೋರ್ಸ್ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಷಯಗಳು ನನ್ನನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಾನವ ದೇಹ, ಆಂತರಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಂಶಗಳು.ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಷಯಗಳು ನನ್ನನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಾನವ ದೇಹ, ಆಂತರಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಂಶಗಳು.ಲ್ಯಾಬ್ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವುದರಿಂದ ವಿಷಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಆಳವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಉಪನ್ಯಾಸಕರು ಸಹಾಯಕರು, ಗೆಳೆಯರು ತುಂಬಾ ಸಹಕರಿಸುತಾರೆ .ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಬಹುಪಾಲು ಸಮಯ ಬಹುಶಃ ಸ್ತಬ್ಧ ಇರುತ್ತೇನೆ. ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಯಲು ಇಷ್ಟಪಡೋದಿಲ್ಲ . ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಾನು ನನ್ನ ಆಸಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವಾಗ, ಸುತ್ತಲಿನ ಅಲೆಯೆ ನನಗೆ ಅನ್ಸೋದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನನ್ನೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವವರು ಎಂದಿಗೂ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ – “ಮೊದಲಿಗೆ ತುಂಬಾ ಗಂಭೀರವಾಗಿರೋ ಹಾಗೆ ತೋರ್ತೀಯಾ, ಆದರೆ ನಿಜವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಮಾತ್ರ  ಅರಿವಾಗುವುದು .ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ನಾನು ಹಲವು ಹೊಸ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಮೊದಲಿಗೆ ಕಾಲೇಜಿನ ಪರಿಸರ ನನ್ನಿಗೆ ಹೊಸದಾಗಿ ತೋರಿಸಿತು ,ದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಹೆಚ್ಚು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ವಿವಿಧ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಎಲ್ಲವೂ ತುಂಬಾ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿವೆ. ನಾನು ಕೆಲವು ಸೆಮಿನಾರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೇನೆ,ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ನಾನು ಹೊಸ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಈ ತರದ ಅವಕಾಶಗಳು ನನಗೆ ಸಹಜವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು, ಜನರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಬೆಳೆಸಲು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.ನನಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಹೊಸದನ್ನು ಕಲಿಯೋದು ಇಷ್ಟ. ನನ್ನದು ಹೇಳಿದಷ್ಟು ಕೇಳೋದು ತರಹದ ಓದು ಅಲ್ಲ ,ನಾನು ನನಗೆ ಬೇಕಾದಂತೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ನನಗಿಷ್ಟವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಲಿಯಲು ಇಚ್ಛಿಸುತ್ತೇನೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಗದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಾನು ಯೂಟ್ಯೂಬ್‌ ವಿಡಿಯೋಗಳಲ್ಲಿ, ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟರಿಗಳಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸುತ್ತಲಿನ ಜನರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಕುತ್ತೇನೆ.ಯಾವುದೇ ಹೊಸ ವಿಷಯವನ್ನಾದರೂ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಏಕೆ ಅವಶ್ಯಕ, ಅಂತಹ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ನನಗೆ ಸದಾ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ.ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ನನ್ನ ಕಾಲೇಜು ಪ್ರಯಾಣವು ತುಂಬಾ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಕೆಯ ಅನುಭವಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದೆ.ವಿಷಯಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ಸುಲಭವಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸಹ ನಾನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರಲು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಶಾಂತವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತಿದೀನಿ . ಪಾಠಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ನನ್ನ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಸಮಯ ಕಳೆಯುವುದು ನನಗೆ ಇಷ್ಟ. ಊರಿಗೆ ಹೋದರೆ ಅಮ್ಮನ ಜೊತೆ ಅಡಿಗೆಮಾಡೋದು , ಅಣ್ಣನ  ಜೊತೆ ಟಿವಿ ನೋಡುವದು, ಅಪ್ಪನ ಜೊತೆ ಡ್ರೈವಿಂಗ್ ಕಲಿಯುವುದು ,ತಾತನ ಜೊತೆ ಕುಳಿತು ಇದ್ದದ್ದೇ ನನಗೆ ನಿಜವಾದ ಬ್ರೇಕ್ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ನಗರದ ಗದ್ದಲ, ಕಾಲೇಜಿನ ಓದು ಬರೆಯುವುದು , ಲ್ಯಾಬ್, ಡೆಡ್ಲೈನ್ ಎಲ್ಲದರಿಂದ ದೂರವಾದ ಒಂದು ದಿನ ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಖುಷಿ ಕೊಡುವದು. ನಾನು ನನ್ನ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಮರೆಯದೆ, ಸರಳವಾಗಿ ಬದುಕಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತೇನೆ.ನನಗೆ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡೋದು ನಿಜಕ್ಕೂ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟ. ನಾನು ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋಗಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೆಡೆಗಳನ್ನೋಡಿ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ಭೇಟಿಮಾಡಿರುವ ಕೆಲವು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಗೋವಾ, ರಾಜಸ್ಥಾನ್, ಊಟಿ, ಕೇರಳದ ಕೊಚ್ಚಿ ಮತ್ತು ಕಣ್ಣೂರು, ಮೈಸೂರು, ಮಂಗಳೂರು ಇವೆಲ್ಲ ಸೇರಿವೆ. ಪ್ರತಿ ಊರಿಗೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ವಿಭಿನ್ನ ವಾತಾವರಣ, ಜನ, ಊಟ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇದೆ .ನಾನು ಇನ್ನೂ ಹೋಗಬೇಕೆಂದಿರುವ ಬಹುಮಾನವಾದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಲಡಾಖ್, ಮನಾಲಿ, ಮುಂಬೈ.ಈ ಎಲ್ಲ ಸ್ಥಳಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಓದಿ, ಫೋಟೋಗಳು ನೋಡಿ, ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ನಾನೇ ಅನುಭವಿಸಬೇಕು ಅನ್ನಿಸುವ ಆಸೆ ತುಂಬ ಇದೆ .ಸೋಲೋ ಟ್ರಾವೆಲ್ ಕೂಡ ನನಗೆ ಚಿಟುಕಾಗಿ ಇಷ್ಟವಾದ ಆಲೋಚನೆ. ಹೊಸ ಊರಿಗೆ ಹೋಗಿ, ಅಲ್ಲಿಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಹಾರ ಸವಿದು, ನಿಜವಾದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕುರಿತು ಕಲಿಯುವ ಆಸಕ್ತಿ ನನಗಿದೇ. ನಾನು ಪ್ರಯಾಣದ ಭಾಗವಾಗಿ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಹೋಗುವುದನ್ನೂ ಬಹಳ ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತೇನೆ ವಿಮಾನದ ಅನುಭವ, ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವ ಸೌಕರ್ಯ, ಸಣ್ಣ ತಿನ್ನುಪಾನಗಳು, ಕಿಟಕಿಯಿಂದ ನೋಡಬಹುದಾದ ಮೋಡಗಳು ಇವೆಲ್ಲವೂ ಅನುಭವಿಸುವುದು ನನಗೆ ಬಹಳ ಇಶ್ಟ . ನಾನೀಗಷ್ಟೆ ಪ್ರಯಾಣದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ, ಆದರೆ ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ, ನನ್ನ ನೆನಪುಗಳ ಹಾಳೆ ತುಂಬಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂಬ ಉತ್ಸಾಹ ನನ್ನೊಳಗಿದೆ.ನಾನು ಇನ್ನೂ ನನ್ನ ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಆಸೆಯಿದೆ. ನನ್ನ ಕೆಲಸದಿಂದ ಯಾರಿಗಾದರೂ ಉಪಯೋಗವಾಗಲಿ ಎಂಬ ಆಶಯವಿದೆ.ಇನ್ನೂ ತುಂಬಾ ಓದಲು, ಕಲಿಯಲು ಮತ್ತು ಅನುಭವಿಸಲು ಬಾಕಿಯಿದೆ. ಆದರೆ ನಾನು ನನ್ನ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಸಿಕ್ಕ ಬೆಂಬಲ, ನನ್ನ ಊರಿನಿಂದ ಕಲಿತ ಪಾಠಗಳು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ಶಕ್ತಿ ಮೂಲಕ ಮುಂದೆ ಸಾಗುತ್ತೇನೆ. ನಾನು ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕನಸುಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಮತ್ತು ನೈಜ ಜೀವನ ನಡೆಸುವ ಉದ್ದೇಶವಿದೆ.</text>
      <sha1>a16jz63vqauwjjsm7w1sgej00kuql8b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸಂಭೋಗ ಭಂಗಿಗಳು</title>
    <ns>0</ns>
    <id>174907</id>
    <revision>
      <id>1307579</id>
      <timestamp>2025-06-27T14:15:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>ಹೊಸ ಪುಟ: ಸಂಯೋಗಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಧಗಳಿದ್ದರೂ ನಿವಂಗೆ ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ಆರು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ನಿಮಗಿಬ್ಬರಿಗೂ ಇಷ್ಟವಾದುದನ್ನು...</comment>
      <origin>1307579</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10922" sha1="9cp62isjmk1wt3bpf3mg2pk96xgi288" xml:space="preserve">ಸಂಯೋಗಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಧಗಳಿದ್ದರೂ ನಿವಂಗೆ ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ಆರು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ನಿಮಗಿಬ್ಬರಿಗೂ ಇಷ್ಟವಾದುದನ್ನು ನೀವು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಮೊದಲ ವಿಧಾನ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲರೂ ಅನುಸರಿಸುವಂಥದು. 

==ವಿಧಾನಗಳು==
೧ ಮೊದಲನೆಯದು ಮಖಾಮುಖಿ' ಭಂಗಿ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಅಂಗಾತನಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ಮೊಣಕಾಲು ಮಡಚಿಕೊಂಡು ತೊಡೆಗಳನ್ನು ತುಸು ಅಗಲಿಸಬೇಕು. ಗಂಡು ತನ್ನ ಮೊಣಕಾಲು ಹಾಗೂ ಕೈ ಮಂತ್ರಾ ಮೊಣಕೈಗಳ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಹಾಕಿ ಅವಳ ಮೇಲುಗಡೆ ಬಾಗುತ್ತಾನೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಯೋನಿಯ ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದು ಬಹಳ ಸುಲಭ. ಸ್ತ್ರೀ ಮತ್ತು ಪುರುಷ ಜನನೇಂದ್ರಿಯಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಪೂರ್ಣ ಸಾಮೀಪ್ಯಕ್ಕೆ ಬರುವುದರಿಂದ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೂ ಇದು ಪೂರಕವಾಗಬಲ್ಲುದು. ಪರಸ್ಪರ ಚುಂಬನಕ್ಕೂ ಮೊಲೆಗಳೊಂದಿಗಿನ ಆಟಕ್ಕೂ ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ಅಂಗಾಲುಗಳು ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಊರುವಂತೆ ಮಾತ್ರ ಮೊಣಕಾಲನ್ನು ಮಡಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಗಂಡಿನ ದೇಹವನ್ನು ಅವಳ ಕಾಲುಗಳು ಬಳಸಲೂಬಹುದು. ಶಿಶ್ನ ಒಳಗೆ ಹೋದ ಬಳಿಕ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಉದ್ಧಮಾಡಬಹುದು. ಇದರಿಂದಲೂ ಇನ್ನೊಂದು ಬಗೆಯ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿ ದೊರಕುತ್ತದೆ. ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಅಗಲಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಯೋನಿದ್ವಾರ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದಲ್ಲದೆ ಅದರ ಮುಖವೂ ಮೇಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿವರವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರಿಯಬೇಕು. &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=67}} 

೨ ಪಾರ್ಶ್ವಭಂಗಿ' ಎರಡನೆಯ ಬಗೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಒಂದು ಪಾರ್ಶ್ವಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ.  ಬಲಕ್ಕೆ ಎಂದಿಟ್ಟು ಕೊಳ್ಳಿ. ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆಳೆದುಕೊಂಡು ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಆಕೆ ಆಗಲಿಸಬೇಕು. ಅವಳ ಎದುರಿಗೆ ಆಕೆಯ ಗಂಡ ಎಡಕ್ಕೆ ಮುಖಮಾಡಿ ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಅಂದರೆ ಇಬ್ಬರ ಮುಖಗಳೂ ಎದುರುಬದುರಾಗುತ್ತವೆ. ಹೆಣ್ಣಿನ ಬಲತೊಡೆ ಗಂಡಿನ ಕೆಳಗೂ ಅವಳ ಎಡತೊಡೆ ಅತನ ಮೇಲೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಆಸನದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರರ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಹೆಣ್ಣು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿರುವಾಗ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಬಳಸಬದುದು. ಹೀಗೆಂದರೆ, ಬೇರೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಈ ಆಸನ ಉಪಯೋಗಿಸಬಾರದೆಂದಲ್ಲ. ಮಾಮೂಲು ಭಂಗಿ ಬೇಸರ ಬಂದಾಗ ಬದಲಾವಣೆಗೆಂದು ಇದನ್ನೂ ಬಳಸಬಹುದು. 

೩ &quot;ಹೆಣ್ಣು ಮೇಲೆ ಭಂಗಿ&quot;ಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡಿನ ಮೇಲೆ ಇರಂತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡು ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ಅಂಗಾತನಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಹೆಣ್ಣು ಅವನ ಮೇಲೆ ಬಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡಿನ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳದ ಹಾಗೆ ಅವಳು ಮೊಣಕೈಗಳಿಂದ ಆಧಾರ ಕೊಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶಿಶ್ನ ನೇರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ತುಸು ಅಭ್ಯಾಸ ಬೇಕು. ಪರಸ್ಪರ ದೇಹಗಳು ಮುಖಾಮುಖಿ ಇರುವುದರಿಂದ ಚುಂಬನ, ಆಲಿಂಗನಗಳಿಗೆ ಇದು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣಿನ ಚಲನವಲನಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿರುವುದರಿಂದಲಾಗಿ ಆಕೆ ಸಂಯೋಗೋದ್ರೇಕ ಹೊಂದಲಿಕ್ಕೆ ಈ ಭಂಗಿ ಸಹಕಾರಿ. ಗಂಡ ಬಳಲಿರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಗದಿಂದ ಆತನಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಆಯಾಸವಾಗಬಾರದು. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿ ಯುಕ್ತ.
 
೪ &quot;ಕುಳಿತ ಭಂಗಿ' ಯಲ್ಲಿ ಗಂಡು ಕುರ್ಚಿಯಲ್ಲಿಯೋ ಮಂಚದ ತುದಿಯಲ್ಲಿಯೋ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳು ತ್ತಾನೆ. ಹೆಣ್ಣು ಅವನ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಅವನಿಗೆ ಮುಖ ಮಾಡಿ ಆಸೀನಳಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಹೋಗುವುದು ತುಸು ಕಷ್ಟಕರವೇ ಆದರೂ ವೈವಿಧ್ಯ ಬಯಸುವವರು ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಕೆಲವರಿಗೆ ವಿಚಿತ್ರ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿ ಸಿಕ್ಕುತ್ತದೆ.

೫ ಹಿಂದಲ ಭಂಗಿ' ಸಂಸಂಸ್ಕೃತ ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಅಪರೂಪ. ಪಶುಗಳು ಸಂಭೋಗದಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ. ವನವಾಸಿ ಜನಾಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಿಯವಾದುದು. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡೂ ಕೂಡ ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ತುಸು ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನೂ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಹೆಣ್ಣು ಮೊಣಕೈ ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರ ಕೊಟ್ಟು ಇರುವಾಗ ಗಂಡು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಅವಳನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಬಹುದು. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಗಂಡು ಹೆಣ್ಣುಗಳಿಬ್ಬರಿಗೂ ಈ 4 ಭಂಗಿಯಿಂದ ವಿಶೇಷ ಆಯಾಸವಾಗಬಲ್ಲುದು. ಅಲ್ಲದೆ ಮುಖಕ್ಕೆ ಮುಖ, ಎದೆಗೆ ಎದೆ ದೊರೆಯದಿರುವುದರಿಂದ ಇದರಲ್ಲಿ ಮುದ್ದಾಟಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಕಡಮೆ. ಅದರಿಂದಲಾಗಿ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೂ ಕೊರತೆಯಾಗಬಲ್ಲುದು.  &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=69}} 

೬ 'ಕತ್ತರಿ ಭಂಗಿ' ಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಅಂಗಾತ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಹೊಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ' ಮಡಚಿಕೊಂಡಾಗ ಗಂಡು ಅವಳ ಕೆಳಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಮುಖ ಕೊಟ್ಟು ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಅವಳ ತೊಡೆಗಳು ಗಂಡಿನ ಜಫನದ ಮೇಲಿರುತ್ತವೆ.  ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಮುದ್ದಾಟಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಪರಸ್ಪರರ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಅಂಶ. ಆದ್ದರಿಂದ ಹೆಣ್ಣು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿರುವಾಗ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಬಹುದು.
 
ಭಂಗಿಗಳ ವಿವರ ತಿಳಿದ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಅಭಿರುಚಿ, ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಯಾವುದು ಹೊಂದುತ್ತದೋ ಅದನ್ನೇ ಬಳಸಬಹುದು. ಇಂಥ ಒಂದು ಭಂಗಿ ಸಹಜವಾದುದು, ಇನ್ನೊಂದು ಅಸಹಜ ಅಥವಾ ಅಸಭ್ಯ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಬರಂವಂತಿಲ್ಲ. ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಜನ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಸರಿಕಂಡದ್ದು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ವಿಪರೀತ ಎಂದ ತೋರಬಹುದು. ಆದರೆ ನೀವು ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಂಶವನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಿಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಆತ್ಮೀಯ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೆ ಯಾವ ಭಂಗಿ ಸರಿ ಎನಿಸುತ್ತದೆಯೋ ಅದೇ ನಿಮ್ಮ ಪಾಲಿಗೆ ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದುದು.  &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=70}} 

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{reflist|refs=

&lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;&gt;{{cite book|vauthors=ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ|title=ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ |year=1993|publisher=ಡಿ.ವಿ.ಕೆ ಮೂರ್ತಿ ಮೈಸೂರು}}&lt;/ref&gt;
}}

[[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ವರ್ಗ:ಶರೀರ ಶಾಸ್ತ್ರ]]</text>
      <sha1>9cp62isjmk1wt3bpf3mg2pk96xgi288</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307583</id>
      <parentid>1307579</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:21:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <origin>1307583</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10916" sha1="7y56wjt5o83sn93isddy5tpgbwnp35z" xml:space="preserve">ಸಂಯೋಗಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಧಗಳಿದ್ದರೂ ನಿಮಗೆ ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ಆರು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ನಿಮಗಿಬ್ಬರಿಗೂ ಇಷ್ಟವಾದುದನ್ನು ನೀವು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಮೊದಲ ವಿಧಾನ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲರೂ ಅನುಸರಿಸುವಂಥದು. 

==ವಿಧಾನಗಳು==
೧ ಮೊದಲನೆಯದು ಮಖಾಮುಖಿ' ಭಂಗಿ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಅಂಗಾತನಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ಮೊಣಕಾಲು ಮಡಚಿಕೊಂಡು ತೊಡೆಗಳನ್ನು ತುಸು ಅಗಲಿಸಬೇಕು. ಗಂಡು ತನ್ನ ಮೊಣಕಾಲು ಹಾಗೂ ಕೈ ಮತ್ತು ಮೊಣಕೈಗಳ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಹಾಕಿ ಅವಳ ಮೇಲುಗಡೆ ಬಾಗುತ್ತಾನೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಯೋನಿಯ ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದು ಬಹಳ ಸುಲಭ. ಸ್ತ್ರೀ ಮತ್ತು ಪುರುಷ ಜನನೇಂದ್ರಿಯಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಪೂರ್ಣ ಸಾಮೀಪ್ಯಕ್ಕೆ ಬರುವುದರಿಂದ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೂ ಇದು ಪೂರಕವಾಗಬಲ್ಲುದು. ಪರಸ್ಪರ ಚುಂಬನಕ್ಕೂ ಮೊಲೆಗಳೊಂದಿಗಿನ ಆಟಕ್ಕೂ ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ಅಂಗಾಲುಗಳು ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಊರುವಂತೆ ಮಾತ್ರ ಮೊಣಕಾಲನ್ನು ಮಡಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಗಂಡಿನ ದೇಹವನ್ನು ಅವಳ ಕಾಲುಗಳು ಬಳಸಲೂಬಹುದು. ಶಿಶ್ನ ಒಳಗೆ ಹೋದ ಬಳಿಕ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಉದ್ಧಮಾಡಬಹುದು. ಇದರಿಂದಲೂ ಇನ್ನೊಂದು ಬಗೆಯ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿ ದೊರಕುತ್ತದೆ. ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಅಗಲಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಯೋನಿದ್ವಾರ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದಲ್ಲದೆ ಅದರ ಮುಖವೂ ಮೇಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿವರವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರಿಯಬೇಕು. &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=67}} 

೨ ಪಾರ್ಶ್ವಭಂಗಿ' ಎರಡನೆಯ ಬಗೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಒಂದು ಪಾರ್ಶ್ವಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ.  ಬಲಕ್ಕೆ ಎಂದಿಟ್ಟು ಕೊಳ್ಳಿ. ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆಳೆದುಕೊಂಡು ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಆಕೆ ಆಗಲಿಸಬೇಕು. ಅವಳ ಎದುರಿಗೆ ಆಕೆಯ ಗಂಡ ಎಡಕ್ಕೆ ಮುಖಮಾಡಿ ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಅಂದರೆ ಇಬ್ಬರ ಮುಖಗಳೂ ಎದುರುಬದುರಾಗುತ್ತವೆ. ಹೆಣ್ಣಿನ ಬಲತೊಡೆ ಗಂಡಿನ ಕೆಳಗೂ ಅವಳ ಎಡತೊಡೆ ಅತನ ಮೇಲೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಆಸನದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರರ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಹೆಣ್ಣು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿರುವಾಗ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಬಳಸಬದುದು. ಹೀಗೆಂದರೆ, ಬೇರೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಈ ಆಸನ ಉಪಯೋಗಿಸಬಾರದೆಂದಲ್ಲ. ಮಾಮೂಲು ಭಂಗಿ ಬೇಸರ ಬಂದಾಗ ಬದಲಾವಣೆಗೆಂದು ಇದನ್ನೂ ಬಳಸಬಹುದು. 

೩ &quot;ಹೆಣ್ಣು ಮೇಲೆ ಭಂಗಿ&quot;ಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡಿನ ಮೇಲೆ ಇರಂತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡು ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ಅಂಗಾತನಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಹೆಣ್ಣು ಅವನ ಮೇಲೆ ಬಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡಿನ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳದ ಹಾಗೆ ಅವಳು ಮೊಣಕೈಗಳಿಂದ ಆಧಾರ ಕೊಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶಿಶ್ನ ನೇರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ತುಸು ಅಭ್ಯಾಸ ಬೇಕು. ಪರಸ್ಪರ ದೇಹಗಳು ಮುಖಾಮುಖಿ ಇರುವುದರಿಂದ ಚುಂಬನ, ಆಲಿಂಗನಗಳಿಗೆ ಇದು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣಿನ ಚಲನವಲನಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿರುವುದರಿಂದಲಾಗಿ ಆಕೆ ಸಂಯೋಗೋದ್ರೇಕ ಹೊಂದಲಿಕ್ಕೆ ಈ ಭಂಗಿ ಸಹಕಾರಿ. ಗಂಡ ಬಳಲಿರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಗದಿಂದ ಆತನಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಆಯಾಸವಾಗಬಾರದು. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿ ಯುಕ್ತ.
 
೪ &quot;ಕುಳಿತ ಭಂಗಿ' ಯಲ್ಲಿ ಗಂಡು ಕುರ್ಚಿಯಲ್ಲಿಯೋ ಮಂಚದ ತುದಿಯಲ್ಲಿಯೋ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳು ತ್ತಾನೆ. ಹೆಣ್ಣು ಅವನ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಅವನಿಗೆ ಮುಖ ಮಾಡಿ ಆಸೀನಳಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಹೋಗುವುದು ತುಸು ಕಷ್ಟಕರವೇ ಆದರೂ ವೈವಿಧ್ಯ ಬಯಸುವವರು ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಕೆಲವರಿಗೆ ವಿಚಿತ್ರ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿ ಸಿಕ್ಕುತ್ತದೆ.

೫ ಹಿಂದಲ ಭಂಗಿ' ಸಂಸಂಸ್ಕೃತ ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಅಪರೂಪ. ಪಶುಗಳು ಸಂಭೋಗದಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ. ವನವಾಸಿ ಜನಾಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಿಯವಾದುದು. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡೂ ಕೂಡ ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ತುಸು ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನೂ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಹೆಣ್ಣು ಮೊಣಕೈ ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರ ಕೊಟ್ಟು ಇರುವಾಗ ಗಂಡು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಅವಳನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಬಹುದು. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಗಂಡು ಹೆಣ್ಣುಗಳಿಬ್ಬರಿಗೂ ಈ 4 ಭಂಗಿಯಿಂದ ವಿಶೇಷ ಆಯಾಸವಾಗಬಲ್ಲುದು. ಅಲ್ಲದೆ ಮುಖಕ್ಕೆ ಮುಖ, ಎದೆಗೆ ಎದೆ ದೊರೆಯದಿರುವುದರಿಂದ ಇದರಲ್ಲಿ ಮುದ್ದಾಟಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಕಡಮೆ. ಅದರಿಂದಲಾಗಿ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೂ ಕೊರತೆಯಾಗಬಲ್ಲುದು.  &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=69}} 

೬ 'ಕತ್ತರಿ ಭಂಗಿ' ಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಅಂಗಾತ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಹೊಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ' ಮಡಚಿಕೊಂಡಾಗ ಗಂಡು ಅವಳ ಕೆಳಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಮುಖ ಕೊಟ್ಟು ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಅವಳ ತೊಡೆಗಳು ಗಂಡಿನ ಜಫನದ ಮೇಲಿರುತ್ತವೆ.  ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಮುದ್ದಾಟಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಪರಸ್ಪರರ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಅಂಶ. ಆದ್ದರಿಂದ ಹೆಣ್ಣು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿರುವಾಗ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಬಹುದು.
 
ಭಂಗಿಗಳ ವಿವರ ತಿಳಿದ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಅಭಿರುಚಿ, ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಯಾವುದು ಹೊಂದುತ್ತದೋ ಅದನ್ನೇ ಬಳಸಬಹುದು. ಇಂಥ ಒಂದು ಭಂಗಿ ಸಹಜವಾದುದು, ಇನ್ನೊಂದು ಅಸಹಜ ಅಥವಾ ಅಸಭ್ಯ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಬರಂವಂತಿಲ್ಲ. ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಜನ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಸರಿಕಂಡದ್ದು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ವಿಪರೀತ ಎಂದ ತೋರಬಹುದು. ಆದರೆ ನೀವು ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಂಶವನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಿಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಆತ್ಮೀಯ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೆ ಯಾವ ಭಂಗಿ ಸರಿ ಎನಿಸುತ್ತದೆಯೋ ಅದೇ ನಿಮ್ಮ ಪಾಲಿಗೆ ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದುದು.  &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=70}} 

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{reflist|refs=

&lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;&gt;{{cite book|vauthors=ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ|title=ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ |year=1993|publisher=ಡಿ.ವಿ.ಕೆ ಮೂರ್ತಿ ಮೈಸೂರು}}&lt;/ref&gt;
}}

[[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ವರ್ಗ:ಶರೀರ ಶಾಸ್ತ್ರ]]</text>
      <sha1>7y56wjt5o83sn93isddy5tpgbwnp35z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307584</id>
      <parentid>1307583</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:22:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>/* ಉಲ್ಲೇಖಗಳು */</comment>
      <origin>1307584</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10917" sha1="py57ju6mpf33j165j8yu3ice61ieqq5" xml:space="preserve">ಸಂಯೋಗಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಧಗಳಿದ್ದರೂ ನಿಮಗೆ ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ಆರು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ನಿಮಗಿಬ್ಬರಿಗೂ ಇಷ್ಟವಾದುದನ್ನು ನೀವು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಮೊದಲ ವಿಧಾನ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲರೂ ಅನುಸರಿಸುವಂಥದು. 

==ವಿಧಾನಗಳು==
೧ ಮೊದಲನೆಯದು ಮಖಾಮುಖಿ' ಭಂಗಿ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಅಂಗಾತನಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ಮೊಣಕಾಲು ಮಡಚಿಕೊಂಡು ತೊಡೆಗಳನ್ನು ತುಸು ಅಗಲಿಸಬೇಕು. ಗಂಡು ತನ್ನ ಮೊಣಕಾಲು ಹಾಗೂ ಕೈ ಮತ್ತು ಮೊಣಕೈಗಳ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಹಾಕಿ ಅವಳ ಮೇಲುಗಡೆ ಬಾಗುತ್ತಾನೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಯೋನಿಯ ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದು ಬಹಳ ಸುಲಭ. ಸ್ತ್ರೀ ಮತ್ತು ಪುರುಷ ಜನನೇಂದ್ರಿಯಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಪೂರ್ಣ ಸಾಮೀಪ್ಯಕ್ಕೆ ಬರುವುದರಿಂದ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೂ ಇದು ಪೂರಕವಾಗಬಲ್ಲುದು. ಪರಸ್ಪರ ಚುಂಬನಕ್ಕೂ ಮೊಲೆಗಳೊಂದಿಗಿನ ಆಟಕ್ಕೂ ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ಅಂಗಾಲುಗಳು ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಊರುವಂತೆ ಮಾತ್ರ ಮೊಣಕಾಲನ್ನು ಮಡಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಗಂಡಿನ ದೇಹವನ್ನು ಅವಳ ಕಾಲುಗಳು ಬಳಸಲೂಬಹುದು. ಶಿಶ್ನ ಒಳಗೆ ಹೋದ ಬಳಿಕ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಉದ್ಧಮಾಡಬಹುದು. ಇದರಿಂದಲೂ ಇನ್ನೊಂದು ಬಗೆಯ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿ ದೊರಕುತ್ತದೆ. ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಅಗಲಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಯೋನಿದ್ವಾರ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದಲ್ಲದೆ ಅದರ ಮುಖವೂ ಮೇಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿವರವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರಿಯಬೇಕು. &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=67}} 

೨ ಪಾರ್ಶ್ವಭಂಗಿ' ಎರಡನೆಯ ಬಗೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಒಂದು ಪಾರ್ಶ್ವಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ.  ಬಲಕ್ಕೆ ಎಂದಿಟ್ಟು ಕೊಳ್ಳಿ. ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆಳೆದುಕೊಂಡು ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಆಕೆ ಆಗಲಿಸಬೇಕು. ಅವಳ ಎದುರಿಗೆ ಆಕೆಯ ಗಂಡ ಎಡಕ್ಕೆ ಮುಖಮಾಡಿ ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಅಂದರೆ ಇಬ್ಬರ ಮುಖಗಳೂ ಎದುರುಬದುರಾಗುತ್ತವೆ. ಹೆಣ್ಣಿನ ಬಲತೊಡೆ ಗಂಡಿನ ಕೆಳಗೂ ಅವಳ ಎಡತೊಡೆ ಅತನ ಮೇಲೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಆಸನದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರರ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಹೆಣ್ಣು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿರುವಾಗ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಬಳಸಬದುದು. ಹೀಗೆಂದರೆ, ಬೇರೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಈ ಆಸನ ಉಪಯೋಗಿಸಬಾರದೆಂದಲ್ಲ. ಮಾಮೂಲು ಭಂಗಿ ಬೇಸರ ಬಂದಾಗ ಬದಲಾವಣೆಗೆಂದು ಇದನ್ನೂ ಬಳಸಬಹುದು. 

೩ &quot;ಹೆಣ್ಣು ಮೇಲೆ ಭಂಗಿ&quot;ಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡಿನ ಮೇಲೆ ಇರಂತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡು ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ಅಂಗಾತನಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಹೆಣ್ಣು ಅವನ ಮೇಲೆ ಬಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡಿನ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳದ ಹಾಗೆ ಅವಳು ಮೊಣಕೈಗಳಿಂದ ಆಧಾರ ಕೊಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶಿಶ್ನ ನೇರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ತುಸು ಅಭ್ಯಾಸ ಬೇಕು. ಪರಸ್ಪರ ದೇಹಗಳು ಮುಖಾಮುಖಿ ಇರುವುದರಿಂದ ಚುಂಬನ, ಆಲಿಂಗನಗಳಿಗೆ ಇದು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣಿನ ಚಲನವಲನಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿರುವುದರಿಂದಲಾಗಿ ಆಕೆ ಸಂಯೋಗೋದ್ರೇಕ ಹೊಂದಲಿಕ್ಕೆ ಈ ಭಂಗಿ ಸಹಕಾರಿ. ಗಂಡ ಬಳಲಿರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಗದಿಂದ ಆತನಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಆಯಾಸವಾಗಬಾರದು. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿ ಯುಕ್ತ.
 
೪ &quot;ಕುಳಿತ ಭಂಗಿ' ಯಲ್ಲಿ ಗಂಡು ಕುರ್ಚಿಯಲ್ಲಿಯೋ ಮಂಚದ ತುದಿಯಲ್ಲಿಯೋ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳು ತ್ತಾನೆ. ಹೆಣ್ಣು ಅವನ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಅವನಿಗೆ ಮುಖ ಮಾಡಿ ಆಸೀನಳಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಹೋಗುವುದು ತುಸು ಕಷ್ಟಕರವೇ ಆದರೂ ವೈವಿಧ್ಯ ಬಯಸುವವರು ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಕೆಲವರಿಗೆ ವಿಚಿತ್ರ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿ ಸಿಕ್ಕುತ್ತದೆ.

೫ ಹಿಂದಲ ಭಂಗಿ' ಸಂಸಂಸ್ಕೃತ ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಅಪರೂಪ. ಪಶುಗಳು ಸಂಭೋಗದಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ. ವನವಾಸಿ ಜನಾಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಿಯವಾದುದು. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡೂ ಕೂಡ ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ತುಸು ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನೂ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಹೆಣ್ಣು ಮೊಣಕೈ ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರ ಕೊಟ್ಟು ಇರುವಾಗ ಗಂಡು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಅವಳನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಬಹುದು. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಗಂಡು ಹೆಣ್ಣುಗಳಿಬ್ಬರಿಗೂ ಈ 4 ಭಂಗಿಯಿಂದ ವಿಶೇಷ ಆಯಾಸವಾಗಬಲ್ಲುದು. ಅಲ್ಲದೆ ಮುಖಕ್ಕೆ ಮುಖ, ಎದೆಗೆ ಎದೆ ದೊರೆಯದಿರುವುದರಿಂದ ಇದರಲ್ಲಿ ಮುದ್ದಾಟಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಕಡಮೆ. ಅದರಿಂದಲಾಗಿ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೂ ಕೊರತೆಯಾಗಬಲ್ಲುದು.  &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=69}} 

೬ 'ಕತ್ತರಿ ಭಂಗಿ' ಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಅಂಗಾತ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಹೊಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ' ಮಡಚಿಕೊಂಡಾಗ ಗಂಡು ಅವಳ ಕೆಳಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಮುಖ ಕೊಟ್ಟು ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಅವಳ ತೊಡೆಗಳು ಗಂಡಿನ ಜಫನದ ಮೇಲಿರುತ್ತವೆ.  ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಮುದ್ದಾಟಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಪರಸ್ಪರರ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಅಂಶ. ಆದ್ದರಿಂದ ಹೆಣ್ಣು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿರುವಾಗ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಬಹುದು.
 
ಭಂಗಿಗಳ ವಿವರ ತಿಳಿದ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಅಭಿರುಚಿ, ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಯಾವುದು ಹೊಂದುತ್ತದೋ ಅದನ್ನೇ ಬಳಸಬಹುದು. ಇಂಥ ಒಂದು ಭಂಗಿ ಸಹಜವಾದುದು, ಇನ್ನೊಂದು ಅಸಹಜ ಅಥವಾ ಅಸಭ್ಯ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಬರಂವಂತಿಲ್ಲ. ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಜನ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಸರಿಕಂಡದ್ದು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ವಿಪರೀತ ಎಂದ ತೋರಬಹುದು. ಆದರೆ ನೀವು ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಂಶವನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಿಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಆತ್ಮೀಯ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೆ ಯಾವ ಭಂಗಿ ಸರಿ ಎನಿಸುತ್ತದೆಯೋ ಅದೇ ನಿಮ್ಮ ಪಾಲಿಗೆ ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದುದು.  &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=70}} 

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{reflist|refs=

&lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;&gt;{{cite book|vauthors=ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ|title=ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ |year=1993|publisher=ಡಿ.ವಿ.ಕೆ ಮೂರ್ತಿ ಮೈಸೂರು}}
&lt;/ref&gt;
}}

[[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ವರ್ಗ:ಶರೀರ ಶಾಸ್ತ್ರ]]</text>
      <sha1>py57ju6mpf33j165j8yu3ice61ieqq5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307586</id>
      <parentid>1307584</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:32:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pavanaja</username>
        <id>5</id>
      </contributor>
      <origin>1307586</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10967" sha1="9ja0nq4umk15qendpmjeula4n2p5tvz" xml:space="preserve">{{ಧಾಟಿ}}
{{ವಿಕೀಕರಿಸಿ}}

ಸಂಯೋಗಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಧಗಳಿದ್ದರೂ ನಿಮಗೆ ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ಆರು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ನಿಮಗಿಬ್ಬರಿಗೂ ಇಷ್ಟವಾದುದನ್ನು ನೀವು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಮೊದಲ ವಿಧಾನ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲರೂ ಅನುಸರಿಸುವಂಥದು. 

==ವಿಧಾನಗಳು==
೧ ಮೊದಲನೆಯದು ಮಖಾಮುಖಿ' ಭಂಗಿ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಅಂಗಾತನಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ಮೊಣಕಾಲು ಮಡಚಿಕೊಂಡು ತೊಡೆಗಳನ್ನು ತುಸು ಅಗಲಿಸಬೇಕು. ಗಂಡು ತನ್ನ ಮೊಣಕಾಲು ಹಾಗೂ ಕೈ ಮತ್ತು ಮೊಣಕೈಗಳ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಹಾಕಿ ಅವಳ ಮೇಲುಗಡೆ ಬಾಗುತ್ತಾನೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಯೋನಿಯ ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದು ಬಹಳ ಸುಲಭ. ಸ್ತ್ರೀ ಮತ್ತು ಪುರುಷ ಜನನೇಂದ್ರಿಯಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಪೂರ್ಣ ಸಾಮೀಪ್ಯಕ್ಕೆ ಬರುವುದರಿಂದ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೂ ಇದು ಪೂರಕವಾಗಬಲ್ಲುದು. ಪರಸ್ಪರ ಚುಂಬನಕ್ಕೂ ಮೊಲೆಗಳೊಂದಿಗಿನ ಆಟಕ್ಕೂ ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ಅಂಗಾಲುಗಳು ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಊರುವಂತೆ ಮಾತ್ರ ಮೊಣಕಾಲನ್ನು ಮಡಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಗಂಡಿನ ದೇಹವನ್ನು ಅವಳ ಕಾಲುಗಳು ಬಳಸಲೂಬಹುದು. ಶಿಶ್ನ ಒಳಗೆ ಹೋದ ಬಳಿಕ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಉದ್ಧಮಾಡಬಹುದು. ಇದರಿಂದಲೂ ಇನ್ನೊಂದು ಬಗೆಯ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿ ದೊರಕುತ್ತದೆ. ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಅಗಲಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಯೋನಿದ್ವಾರ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದಲ್ಲದೆ ಅದರ ಮುಖವೂ ಮೇಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿವರವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರಿಯಬೇಕು. &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=67}} 

೨ ಪಾರ್ಶ್ವಭಂಗಿ' ಎರಡನೆಯ ಬಗೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಒಂದು ಪಾರ್ಶ್ವಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ.  ಬಲಕ್ಕೆ ಎಂದಿಟ್ಟು ಕೊಳ್ಳಿ. ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆಳೆದುಕೊಂಡು ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಆಕೆ ಆಗಲಿಸಬೇಕು. ಅವಳ ಎದುರಿಗೆ ಆಕೆಯ ಗಂಡ ಎಡಕ್ಕೆ ಮುಖಮಾಡಿ ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಅಂದರೆ ಇಬ್ಬರ ಮುಖಗಳೂ ಎದುರುಬದುರಾಗುತ್ತವೆ. ಹೆಣ್ಣಿನ ಬಲತೊಡೆ ಗಂಡಿನ ಕೆಳಗೂ ಅವಳ ಎಡತೊಡೆ ಅತನ ಮೇಲೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಆಸನದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರರ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಹೆಣ್ಣು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿರುವಾಗ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಬಳಸಬದುದು. ಹೀಗೆಂದರೆ, ಬೇರೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಈ ಆಸನ ಉಪಯೋಗಿಸಬಾರದೆಂದಲ್ಲ. ಮಾಮೂಲು ಭಂಗಿ ಬೇಸರ ಬಂದಾಗ ಬದಲಾವಣೆಗೆಂದು ಇದನ್ನೂ ಬಳಸಬಹುದು. 

೩ &quot;ಹೆಣ್ಣು ಮೇಲೆ ಭಂಗಿ&quot;ಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡಿನ ಮೇಲೆ ಇರಂತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡು ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ಅಂಗಾತನಾಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಹೆಣ್ಣು ಅವನ ಮೇಲೆ ಬಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡಿನ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳದ ಹಾಗೆ ಅವಳು ಮೊಣಕೈಗಳಿಂದ ಆಧಾರ ಕೊಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶಿಶ್ನ ನೇರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ತುಸು ಅಭ್ಯಾಸ ಬೇಕು. ಪರಸ್ಪರ ದೇಹಗಳು ಮುಖಾಮುಖಿ ಇರುವುದರಿಂದ ಚುಂಬನ, ಆಲಿಂಗನಗಳಿಗೆ ಇದು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣಿನ ಚಲನವಲನಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿರುವುದರಿಂದಲಾಗಿ ಆಕೆ ಸಂಯೋಗೋದ್ರೇಕ ಹೊಂದಲಿಕ್ಕೆ ಈ ಭಂಗಿ ಸಹಕಾರಿ. ಗಂಡ ಬಳಲಿರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಗದಿಂದ ಆತನಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಆಯಾಸವಾಗಬಾರದು. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿ ಯುಕ್ತ.
 
೪ &quot;ಕುಳಿತ ಭಂಗಿ' ಯಲ್ಲಿ ಗಂಡು ಕುರ್ಚಿಯಲ್ಲಿಯೋ ಮಂಚದ ತುದಿಯಲ್ಲಿಯೋ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳು ತ್ತಾನೆ. ಹೆಣ್ಣು ಅವನ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಅವನಿಗೆ ಮುಖ ಮಾಡಿ ಆಸೀನಳಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಹೋಗುವುದು ತುಸು ಕಷ್ಟಕರವೇ ಆದರೂ ವೈವಿಧ್ಯ ಬಯಸುವವರು ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಕೆಲವರಿಗೆ ವಿಚಿತ್ರ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿ ಸಿಕ್ಕುತ್ತದೆ.

೫ ಹಿಂದಲ ಭಂಗಿ' ಸಂಸಂಸ್ಕೃತ ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಅಪರೂಪ. ಪಶುಗಳು ಸಂಭೋಗದಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ. ವನವಾಸಿ ಜನಾಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಂಗಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಿಯವಾದುದು. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ಗಂಡೂ ಕೂಡ ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ತುಸು ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನೂ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಹೆಣ್ಣು ಮೊಣಕೈ ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರ ಕೊಟ್ಟು ಇರುವಾಗ ಗಂಡು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಅವಳನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಬಹುದು. ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಗಂಡು ಹೆಣ್ಣುಗಳಿಬ್ಬರಿಗೂ ಈ 4 ಭಂಗಿಯಿಂದ ವಿಶೇಷ ಆಯಾಸವಾಗಬಲ್ಲುದು. ಅಲ್ಲದೆ ಮುಖಕ್ಕೆ ಮುಖ, ಎದೆಗೆ ಎದೆ ದೊರೆಯದಿರುವುದರಿಂದ ಇದರಲ್ಲಿ ಮುದ್ದಾಟಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಕಡಮೆ. ಅದರಿಂದಲಾಗಿ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೂ ಕೊರತೆಯಾಗಬಲ್ಲುದು.  &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=69}} 

೬ 'ಕತ್ತರಿ ಭಂಗಿ' ಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಅಂಗಾತ ಮಲಗುತ್ತಾಳೆ. ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಹೊಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ' ಮಡಚಿಕೊಂಡಾಗ ಗಂಡು ಅವಳ ಕೆಳಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಮುಖ ಕೊಟ್ಟು ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಅವಳ ತೊಡೆಗಳು ಗಂಡಿನ ಜಫನದ ಮೇಲಿರುತ್ತವೆ.  ಈ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಮುದ್ದಾಟಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಪರಸ್ಪರರ ಮೇಲೆ ಭಾರ ಬೀಳುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಅಂಶ. ಆದ್ದರಿಂದ ಹೆಣ್ಣು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿರುವಾಗ ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಬಹುದು.
 
ಭಂಗಿಗಳ ವಿವರ ತಿಳಿದ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಅಭಿರುಚಿ, ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಯಾವುದು ಹೊಂದುತ್ತದೋ ಅದನ್ನೇ ಬಳಸಬಹುದು. ಇಂಥ ಒಂದು ಭಂಗಿ ಸಹಜವಾದುದು, ಇನ್ನೊಂದು ಅಸಹಜ ಅಥವಾ ಅಸಭ್ಯ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಬರಂವಂತಿಲ್ಲ. ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಜನ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಸರಿಕಂಡದ್ದು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ವಿಪರೀತ ಎಂದ ತೋರಬಹುದು. ಆದರೆ ನೀವು ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಂಶವನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಿಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಆತ್ಮೀಯ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಲೈಂಗಿಕ ತೃಪ್ತಿಗೆ ಯಾವ ಭಂಗಿ ಸರಿ ಎನಿಸುತ್ತದೆಯೋ ಅದೇ ನಿಮ್ಮ ಪಾಲಿಗೆ ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದುದು.  &lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;/&gt;{{sfn|ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ - ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ |1993|p=70}} 

==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
{{reflist|refs=

&lt;ref name=&quot;ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ&quot;&gt;{{cite book|vauthors=ಡಾ. ಅನುಪಮಾ ನಿರಂಜನ|title=ದಾಂಪತ್ಯ ದೀಪಿಕೆ |year=1993|publisher=ಡಿ.ವಿ.ಕೆ ಮೂರ್ತಿ ಮೈಸೂರು}}
&lt;/ref&gt;
}}

[[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ವರ್ಗ:ಶರೀರ ಶಾಸ್ತ್ರ]]</text>
      <sha1>9ja0nq4umk15qendpmjeula4n2p5tvz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸಂಯೋಗಾಸನಗಳು</title>
    <ns>0</ns>
    <id>174908</id>
    <redirect title="ಸಂಭೋಗ ಭಂಗಿಗಳು" />
    <revision>
      <id>1307580</id>
      <timestamp>2025-06-27T14:18:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kpbolumbu</username>
        <id>1019</id>
      </contributor>
      <comment>[[ಸಂಭೋಗ ಭಂಗಿಗಳು]] ಪುಟಕ್ಕೆ ಪುನರ್ನಿರ್ದೇಶನ</comment>
      <origin>1307580</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="51" sha1="alja3w52v1abko6n88tq7nmpstrx2me" xml:space="preserve">#REDIRECT [[ಸಂಭೋಗ_ಭಂಗಿಗಳು]]</text>
      <sha1>alja3w52v1abko6n88tq7nmpstrx2me</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:2440314chandanp</title>
    <ns>3</ns>
    <id>174909</id>
    <revision>
      <id>1307588</id>
      <timestamp>2025-06-27T14:52:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ</username>
        <id>44987</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ</comment>
      <origin>1307588</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="375" sha1="4k6kkdix9q1r1cs9krei0a29inrprkc" xml:space="preserve">{{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=2440314chandanp}}

-- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೦:೨೨, ೨೭ ಜೂನ್ ೨೦೨೫ (IST)</text>
      <sha1>4k6kkdix9q1r1cs9krei0a29inrprkc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಗ್ಯಾಮಕ್ಷಯ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>174910</id>
    <revision>
      <id>1307612</id>
      <timestamp>2025-06-28T03:01:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kartikdn</username>
        <id>1134</id>
      </contributor>
      <comment>ಗ್ಯಾಮಕ್ಷಯ</comment>
      <origin>1307612</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10764" sha1="ljrba1dgzhftn6rohounul3ve3bz4l7" xml:space="preserve">'''ಗ್ಯಾಮಕ್ಷಯ''' ಎಂದರೆ [[:en:Alpha_decay|ಆಲ್ಫ]] ಅಥವಾ [[:en:Beta_decay|ಬೀಟ ಕ್ಷಯದ]] ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಉದ್ದೀಪ್ತ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು [[ಬೈಜಿಕ ಕೇಂದ್ರ|ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್]] [[ಗ್ಯಾಮಾ ಕಿರಣ|ಗ್ಯಾಮಕಿರಣವನ್ನು]] ಹೊರದೂಡಿ ಕೆಳಗಿನ ಒಂದು ಉದ್ದೀಪ್ತ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಇಲ್ಲವೆ ಭೂಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬರುವ ಕ್ರಿಯೆ (ಗ್ಯಾಮ ಡಿಕೆ).&lt;ref&gt;https://energyeducation.ca/encyclopedia/Gamma_decay&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;gamma decay&quot;. Encyclopedia Britannica, 5 Jun. 2025, &lt;nowiki&gt;https://www.britannica.com/science/gamma-decay&lt;/nowiki&gt;. Accessed 28 June 2025.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://phys.libretexts.org/Bookshelves/Nuclear_and_Particle_Physics/Introduction_to_Applied_Nuclear_Physics_(Cappellaro)/07%3A_Radioactive_Decay_Part_II/7.01%3A_Gamma_Decay&lt;/ref&gt; ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸಿನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸ್ತರಕ್ಕೂ ಅಂದರೆ ಪ್ರಾವಸ್ಥೆಗೂ (ಫೇಸ್) ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ [[ಶಕ್ತಿ]], ಕೋನ ಸಂವೇಗ ([[:en:Angular_momentum|ಆ್ಯಂಗ್ಯುಲರ್ ಮೊಮೆಂಟಮ್]]) ಮತ್ತು [[:en:Parity_(physics)|ಪ್ಯಾರಿಟಿಗಳಿರುತ್ತವೆ]]. ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸಿನ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಗಳಿವು.

ಗ್ಯಾಮಕ್ಷಯವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸನ್ನು ವೈದ್ಯುತ ಮತ್ತು ಕಾಂತೀಯ ಬಹುಧ್ರುವಗಳ ಸಂಯೋಜನೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಬಹುದು. [[ಪ್ರೋಟಾನ್|ಪ್ರೋಟಾನುಗಳ]] ಹಂಚಿಕೆಯಿಂದ ವೈದ್ಯುತ ಬಹುಧ್ರುವಗಳನ್ನೂ, ಅವುಗಳ [[ಚಲನೆ|ಚಲನೆಯಿಂದುಂಟಾದ]] [[ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹ|ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹಗಳಿಂದ]] ಕಾಂತೀಯ ಬಹುಧ್ರುವಗಳನ್ನೂ ಚಿತ್ರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಈ ಬಹುಧ್ರುವಗಳ ಸರಳ ಸಂಗತ ಆಂದೋಳನಗಳಿಂದ ಗ್ಯಾಮಕಿರಣಗಳು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ.

ಗ್ಯಾಮಕ್ಷಯದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಶಕ್ತಿ, ಕೋನಸಂವೇಗ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಿಟಿಗಳು ನಿಯತವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್ ಹೊರದೂಡಿದ ಗ್ಯಾಮ ಕಿರಣದ ಶಕ್ತಿ '''''ΔE''''' ಮತ್ತು ಕೋನ ಸಂವೇಗ '''''L''''' ಇವೆ ಎಂದುಕೊಳ್ಳೋಣ. ಆಗ ಅದರ ಪ್ಯಾರಿಟಿ '''''(-1)&lt;sup&gt;L&lt;/sup&gt;''''' ಆಗಿರುತ್ತವೆ. ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸಿನ ಆರಂಭಶಕ್ತಿ, ಕೋನ ಸಂವೇಗ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಿಟಿಗಳು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ '''''E&lt;sub&gt;i&lt;/sub&gt;, J&lt;sub&gt;i&lt;/sub&gt;''''' ಮತ್ತು '''''π&lt;sub&gt;a&lt;/sub&gt;''''' ಆಗಿರಲಿ. ಗ್ಯಾಮ ಕ್ಷಯವಾದ ಬಳಿಕ ಈ [[:en:Parameter|ಪ್ರಾಚಲಗಳ]] ಮೌಲ್ಯಗಳು '''''E&lt;sub&gt;f&lt;/sub&gt;, J&lt;sub&gt;f&lt;/sub&gt;''''' ಮತ್ತು '''''π&lt;sub&gt;b&lt;/sub&gt;''''' ಆಗಿದ್ದರೆ ಆಗ

'''''ΔE = E&lt;sub&gt;i&lt;/sub&gt; - E&lt;sub&gt;f&lt;/sub&gt;''''' ..................…(1)

'''''|J&lt;sub&gt;i&lt;/sub&gt; - J&lt;sub&gt;f&lt;/sub&gt;| ≤ L ≤ J&lt;sub&gt;i&lt;/sub&gt; + J&lt;sub&gt;f&lt;/sub&gt;'''''    ........................…(2)

'''''π&lt;sub&gt;a&lt;/sub&gt; = π&lt;sub&gt;b&lt;/sub&gt;π&lt;sub&gt;γ&lt;/sub&gt;'''''  ..............................…(3)

ಎಂದು ಬರೆಯಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿ '''''π'''''&lt;sub&gt;'''''γ'''''&lt;/sub&gt; ಗ್ಯಾಮಕಿರಣದ ಪ್ಯಾರಿಟಿ. ವೈದ್ಯುತ ಮತ್ತು ಕಾಂತೀಯ ಬಹುಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾರಿಟಿ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲೂಬಹುದು; ಅಥವಾ ಬದಲಾಯಿಸದೆಯೂ ಇರಬಹುದು. ಪ್ಯಾರಿಟಿ ಬದಲಾವಣೆ '''''(-1)&lt;sup&gt;L&lt;/sup&gt;''''' ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನಡೆದರೆ ಅಂಥ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ವೈದ್ಯುತ ಬಹುಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಯೆಂದೂ, '''''(-1)&lt;sup&gt;L+1&lt;/sup&gt;''''' ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನಡೆದರೆ ಅಂಥ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಕಾಂತೀಯ ಬಹುಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಯೆಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ತತ್ಸಂಬಂಧವಾದ [[:en:Wave_function|ಅಲೆಉತ್ಪನ್ನಗಳ]] ಗುಣಗಳೇ. ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಬಹುಧ್ರುವೀಯತೆಯನ್ನು '''''2&lt;sup&gt;L&lt;/sup&gt;''''' ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. '''''L=1''''' ಆಗಿದ್ದರೆ ಅಂಥ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ದ್ವಿಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಯೆಂದು ಹೆಸರು. '''''L=2''''' ಮತ್ತು '''''3''''' ಆಗಿದ್ದರೆ ಅಂಥವುಗಳಿಗೆ ಚತುಧ್ರುವ ಮತ್ತು ಅಷ್ಟಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಗಳೆಂದು ಹೆಸರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕೆಲವು ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು. 

'''''J&lt;sub&gt;i&lt;/sub&gt; = 1&lt;sup&gt;+&lt;/sup&gt; → J&lt;sup&gt;f&lt;/sup&gt; = 0&lt;sup&gt;+&lt;/sup&gt;'''''  ................................…(4)

ತತ್ಸಂಬಂಧವಾದ ಸ್ಥಿತಿ ಸಮಪ್ಯಾರಿಟಿಯನ್ನು (even parity) ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಚಿಹ್ನೆ '''''+''''' ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾರಿಟಿಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಿಲ್ಲ. '''''L=1''''' ಪ್ಯಾರಿಟಿ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗದಿರಬೇಕಾದರೆ ಈ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆ '''''(-1)&lt;sup&gt;L+1&lt;/sup&gt;''''' ನಿಯಮದಂತೆ ಆಗಿರಬೇಕು. ಅಂದರೆ ಇದನ್ನು [[:en:Magnetic_dipole_transition|ಕಾಂತೀಯ ದ್ವಿಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಯೆಂದು]] ಕರೆಯಬಹುದು. ಇದನ್ನು '''''M1''''' (ಎಮ್ ಒಂದು) ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಯೆಂದು ಸಹ ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಹೀಗೆಯೇ ಕಾಂತೀಯ ಚತುರ್ಧ್ರುವ ಮತ್ತು ಅಷ್ಟಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಗಳನ್ನು '''''M2''''' ಮತ್ತು '''''M3''''' ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ.

'''''J&lt;sub&gt;i&lt;/sub&gt; = 1&lt;sup&gt;-&lt;/sup&gt; → J&lt;sub&gt;f&lt;/sub&gt; = 0&lt;sup&gt;+&lt;/sup&gt;'''''  ............................(5)

ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸಿನ ಆರಂಭಸ್ಥಿತಿ ಅಸಮಪ್ಯಾರಿಟಿಯನ್ನು (odd parity) ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಚಿಹ್ನೆ '''''-''''' ತೋರಿಸಿದರೆ ಅದರ ಅಂತಿಮ ಸ್ಥಿತಿ ಸಮಪ್ಯಾರಿಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಚಿಹ್ನೆ '''''+''''' ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾರಿಟಿ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗಿದೆ. '''''L=1''''' ಪ್ಯಾರಿಟಿ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗಬೇಕಾದರೆ ಈ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆ '''''(-1)&lt;sup&gt;L&lt;/sup&gt;''''' ನಿಯಮದಂತೆ ಆಗಿರಬೇಕು. ಅಂದರೆ ಇದನ್ನು [[:en:Electric_dipole_transition|ವೈದ್ಯುತ ದ್ವಿಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆ]] ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ಇದನ್ನು '''''E1''''' ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆ ಎಂದು ಸಹ ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಹೀಗೆಯೇ ವೈದ್ಯುತ ಚತುರ್ಧ್ರುವ ಮತ್ತು ಅಷ್ಟಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಗಳನ್ನು '''''E2''''' ಮತ್ತು '''''E3''''' ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಗಳನ್ನು '''''16, 32''''' ಇತ್ಯಾದಿ ಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಗಳೆಂದು ಕರೆಯಬಹುದು.

&lt;math&gt;J_i  = \frac{3}{2}^+ \to J_f = \frac{1}{2}^+&lt;/math&gt;.............................…(6)

ಈಗ '''''1 ≤ L ≤ 2''''' ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಿಟಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ '''''M1''''' ಮತ್ತು '''''E2''''' ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಗಳೆರಡೂ ಇಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯ. ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸಿನ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆ '''''M1''''' ಮತ್ತು '''''E2''''' ಪ್ರಾವಸ್ಥಾ ಪರಿವರ್ತನೆಗಳೆರಡರ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ವೈದ್ಯುತ ಬಹುಧ್ರುವ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಗಳ [[ಸಂಭಾವ್ಯತೆ]] ಕಾಂತೀಯ ಬಹುಧ್ರುವ ವಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಗಳ ಸಂಭಾವ್ಯತೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು. ಯಾವುದೇ ಬಗೆಯ ಪ್ರಾವಸ್ಥಾಪರಿವರ್ತನೆಯೂ ತತ್ಸಂಬಂಧವಾದ ಬಹುಧ್ರುವೀಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{ಉಲ್ಲೇಖಗಳು}}
[[ವರ್ಗ:ಬೈಜಿಕ ಭೌತವಿಜ್ಞಾನ]]
[[ವರ್ಗ:ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ]]</text>
      <sha1>ljrba1dgzhftn6rohounul3ve3bz4l7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಕ್ರಿಶ್ (ಹಿಂದಿ ಚಲನಚಿತ್ರ)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>174911</id>
    <revision>
      <id>1307618</id>
      <timestamp>2025-06-28T07:13:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Shiva Tej Patil</username>
        <id>75545</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1297294781|Krrish]]&quot; ಪುಟವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು</comment>
      <origin>1307618</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63674" sha1="ldh7oetje2e0jtgmgpl1ysnryki6i17" xml:space="preserve">
{{Infobox film
| name           = ಕ್ರಿಶ್
| image          = 
| caption        = 
| director       = ರಾಕೇಶ್ ರೋಷನ್
| screenplay     = ಸಚಿನ್ ಭೌಮಿಕ್&lt;br /&gt;ರಾಕೇಶ್ ರೋಷನ್&lt;br /&gt;ಆಕರ್ಷ್ ಖುರಾನಾ&lt;br /&gt;ಹನಿ ಇರಾನಿ&lt;br /&gt;ರಾಬಿನ್ ಭಟ್
| story          = ರಾಕೇಶ್ ರೋಷನ್
| producer       = ರಾಕೇಶ್ ರೋಷನ್
| starring       = [[ಹೃತಿಕ್‌ ರೋಷನ್‌]]&lt;br /&gt;[[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ]]&lt;br /&gt;[[ನಸೀರುದ್ದೀನ್ ಷಾ]]&lt;br /&gt;[[ರೇಖಾ]]&lt;br /&gt;ಶರತ್ ಸಕ್ಸೇನಾ&lt;br /&gt;ಮಾಣಿನಿ ಮಿಶ್ರಾ
| cinematography = ಸಂತೋಷ್ ತುಂಡಿಯಿಲ್
| editing        = ಅಮಿತಾಭ್ ಶುಕ್ಲಾ
| music          = '''ಹಿನ್ನೆಲೆ ಸಂಗೀತ:'''&lt;br /&gt;ಸಲೀಂ ಸುಲೈಮನ್&lt;br /&gt;'''ಹಾಡುಗಳು:'''&lt;br /&gt;ರಾಜೇಶ್ ರೋಷನ್
| studio         = ಫಿಲ್ಮ್ ಕ್ರಾಫ್ಟ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ಸ್
| distributor    = 
| released       = ೨೩ ಜೂನ್ ೨೦೦೬
| runtime        = ೧೭೫ ನಿಮಿಷಗಳು
| country        = ಭಾರತ
| language       = ಹಿಂದಿ
| budget         = {{INR}} ೪೦ ಕೋಟಿ&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web|url=https://boxofficeindia.com/movie.php?movieid=384|title=Krrish – Movie|publisher=[[Box Office India]]}}&lt;/ref&gt;
| gross          = {{INR}}೧೨೬.೫೫ ಕೋಟಿ&lt;ref name=&quot;auto&quot; /&gt;
}}

'''''ಕ್ರಿಶ್'''''  ೨೦೦೬ರ [[ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆ|ಹಿಂದಿ]] ಭಾಷೆಯ ಸೂಪರ್ ಹೀರೋ ಆಕ್ಷನ್ ಥ್ರಿಲ್ಲರ್ ಚಿತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ರಾಕೇಶ್ ರೋಷನ್ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ [[ಹೃತಿಕ್‌ ರೋಷನ್‌|ಹೃತಿಕ್ ರೋಷನ್]] ದ್ವಿಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿದ್ದು, ಜೊತೆಗೆ [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ]], [[ನಸೀರುದ್ದೀನ್ ಷಾ|ನಾಸಿರುದ್ದೀನ್ ಶಾ]], [[ರೇಖಾ]], ಶರತ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಮತ್ತು ಮಾನಿನಿ ಮಿಶ್ರಾ . ಇದು ''ಕ್ರಿಶ್'' ಫ್ರಾಂಚೈಸಿಯ ಎರಡನೇ ಕಂತು ಮತ್ತು ''[[ಕೋಯಿ... ಮಿಲ್ ಗಯಾ (ಚಲನಚಿತ್ರ)|ಕೋಯಿ...ಮಿಲ್ ಗಯಾ]]'' ಚಿತ್ರದ ಮುಂದುವರಿದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.  ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ತಂದೆ ರೋಹಿತ್ ಮೆಹ್ರಾ ಅವರಂತೆಯೇ ಅತಿಮಾನುಷ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೃಷ್ಣ ಮೆಹ್ರಾ, ಪ್ರಿಯಾಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವಳನ್ನು [[ಸಿಂಗಾಪುರ|ಸಿಂಗಾಪುರದವರೆಗೂ]] ಹಿಂಬಾಲಿಸುತ್ತಾನೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವನು &quot;ಕ್ರಿಶ್‌&quot; ಎಂಬ ಸೂಪರ್‌ಹೀರೋ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡು ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಸೂಪರ್‌ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಿರುವ ದುಷ್ಟ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಡಾ. ಸಿದ್ಧಾಂತ್ ಆರ್ಯನ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ವಿಫಲಗೊಳಿಸಲು ಹೊರಡುತ್ತಾನೆ.

''ಕ್ರಿಶ್'' ಚಿತ್ರವನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಮಹತ್ವವುಳ್ಳ ಮತ್ತು [[ಭಾರತದ ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮ|ಭಾರತೀಯ ಚಿತ್ರರಂಗದಲ್ಲಿ]] ಒಂದು ಟ್ರೆಂಡ್‌ಸೆಟರ್ ಆಗಿ ರೂಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಇದರ ವಿಎಫ್ಎಕ್ಸ್ ಹಾಲಿವುಡ್‌ನ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಮನಾಗಿತ್ತು. ಆ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಎಫೆಕ್ಟ್ಸ್ ತಂಡಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಕ್ ಕೋಲ್ಬೆ ಮತ್ತು ಕ್ರೇಗ್ ಮುಮ್ಮಾ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಆಕ್ಷನ್ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಟೋನಿ ಚಿಂಗ್ ಸಂಯೋಜನೆ ಮಾಡಿದರು. ರಾಜೇಶ್ ರೋಷನ್ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಿಸಿದರೆ, ಸಲೀಂ-ಸುಲೈಮಾನ್ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಚಿತ್ರೀಕರಣವು [[ಸಿಂಗಾಪುರ]] ಮತ್ತು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಡೆಯಿತು.

''ಕ್ರಿಶ್'' ಜೂನ್ ೨೩, ೨೦೦೬ ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು, ಎರಡೂ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲೆಯ ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ. &lt;ref name=&quot;Budget&quot;&gt;{{Cite web |title=Krrish – Movie – Box Office India |url=https://boxofficeindia.com/movie.php?movieid=384 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20191208083450/https://boxofficeindia.com/movie.php?movieid=384 |archive-date=8 December 2019 |access-date=18 October 2019 |website=boxofficeindia.com}}&lt;/ref&gt; ಈ ಚಿತ್ರವು ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿತು ಮತ್ತು ಗಲ್ಲಾಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲೆಯ ಆರಂಭಿಕ ವಾರವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿತು. ಒಂದು ಬ್ಲಾಕ್‌ಬಸ್ಟರ್ ಚಿತ್ರವಾದ ''ಕ್ರಿಶ್'', ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಒಟ್ಟು {{ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ}} ೧೨೬ ಕೋಟಿ ಗಳಿಸಿ, ''ಧೂಮ್ 2'' ನಂತರ 2006 ರಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಗಳಿಕೆಯ ಭಾರತೀಯ ಚಿತ್ರವಾಯಿತು . &lt;ref name=&quot;Kr&quot;&gt;{{Cite web |last=Hungama |first=Bollywood |date=23 June 2006 |title=Krrish Box Office Collection till Now &amp;#124; Box Collection – Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/movie/krrish/box-office/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200429132735/https://www.bollywoodhungama.com/movie/krrish/box-office/ |archive-date=29 April 2020 |access-date=16 October 2019 |website=[[Bollywood Hungama]]}}&lt;/ref&gt; 

ಈ ಸರಣಿಯ ಮೂರನೇ ಚಿತ್ರ ''ಕ್ರಿಶ್ 3'' ೨೦೧೩ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು.

== ಕಥಾವಸ್ತು ==
ಮೃತ [[ವಿಜ್ಞಾನಿ]] ಡಾ. ರೋಹಿತ್ ಮೆಹ್ರಾ ಮತ್ತು ನಿಶಾ ಮೆಹ್ರಾ ಅವರ ಐದು ವರ್ಷದ [[ಅನಾಥ]] ಮಗ ಕೃಷ್ಣ ಮೆಹ್ರಾ, ತನ್ನ ಅಜ್ಜಿ ಸೋನಿಯಾ ಜೊತೆ ಕಸೌಲಿ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಶಾಲೆಯ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲ ಫಾದರ್ ರಾಬೆರಿಕ್ಸ್‌ನಿಂದ [[ಇಂಟೆಲಿಜೆನ್ಸ್ ಕ್ವೋಷೆಂಟ್|ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯ ಅಂಶ]] ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ, ಕೃಷ್ಣ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ದೋಷರಹಿತವಾಗಿ ಉತ್ತರಿಸುವುದರಿಂದ ಜಾದೂ ಅವನಿಗೆ ನೀಡಿದ ರೋಹಿತ್‌ನ ಅತಿಮಾನುಷ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಕೃಷ್ಣ [[ಅನುವಂಶಿಕತೆ|ಜೈವಿಕವಾಗಿ ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾನೆ]] ಎಂದು ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರು ಅನುಮಾನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದಾಗ ಆಘಾತಕ್ಕೊಳಗಾದ ಸೋನಿಯಾ, ರೋಹಿತ್ ಮತ್ತು ನಿಶಾಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸದೆ, ಅವನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಡಲು [[ಉತ್ತರ ಭಾರತ|ಉತ್ತರ ಭಾರತದ]] ದೂರದ ಪರ್ವತ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಯುವಕ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಾಳೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವಳು ಅವನ ಮೂಲಭೂತ ಶಿಕ್ಷಣದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಸ್ವತಃ ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಅವನು ಬೆಳೆದಂತೆ, ಅವನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. ಅವನು ಪ್ರಾಣಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ನೇಹ ಬೆಳೆಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಅತಿಮಾನುಷ ಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಾನೆ, ಇದು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಗೊಂದಲಮಯ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಅಜ್ಜಿಯಿಂದ ವಾಗ್ದಂಡನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಎರಡು ದಶಕಗಳ ನಂತರ, ಈಗ ಹಳ್ಳಿಯ ಯುವಕನಾಗಿರುವ ಕೃಷ್ಣ, ತನ್ನ ಪ್ರವಾಸಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಸ್ನೇಹಿತ ಬಹದ್ದೂರ್ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಮನೆಯ ಬಳಿ ತಮ್ಮ ಗುಂಪಿನೊಂದಿಗೆ [[ಕ್ಯಾಂಪಿಂಗ್|ಬಿಡಾರ ಹೂಡಿರುವ]] ರಜೆಯ ಹುಡುಗಿಯರಾದ ಪ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ಹನಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಪ್ರಿಯಾ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಕೊನೆಗೆ ಪ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ಹನಿ [[ಸಿಂಗಾಪುರ|ಸಿಂಗಾಪುರದಲ್ಲಿರುವ]] ತಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಹೊರಡುವ ಮೊದಲು, ಕೃಷ್ಣನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಕೆಲವು ವಿಶೇಷ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ, [[ಪ್ರಾಣಿ|ಪ್ರಾಣಿಗಳೊಂದಿಗೆ]] ಮಾತನಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಇತರ ಅತಿಮಾನುಷ ಶಕ್ತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೇರ ಅನುಭವ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಸಿಂಗಾಪುರಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ, ಪ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ಹನಿ ಅವರನ್ನು ಅವರ ಬಾಸ್ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೆ ೫ ದಿನಗಳ ರಜೆ ವಿಸ್ತರಣೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲಸದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತಾರೆ.

ತಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ, ಹನಿ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಸಿಂಗಾಪುರಕ್ಕೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿ ಅವನ ಬಗ್ಗೆ ದೂರದರ್ಶನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಮಾಡಲು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ತನ್ನ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿಯ ಅರಿವಿರುವ ಪ್ರಿಯಾ, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಅವನ ಭಾವನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಟವಾಡಲು ಮತ್ತು ಅವನ ಮುಗ್ಧತೆಯನ್ನು ಬಳಸಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾಳೆ, ಆದರೆ ಕೊನೆಗೆ ಅವನನ್ನು ಸಿಂಗಾಪುರಕ್ಕೆ ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಆದರೆ,ಇದನ್ನು ಸೋನಿಯಾ ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಜನರು ಅವನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಅವನ ಮುಗ್ಧತೆಯನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಸೋನಿಯಾ ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ. ಕೃಷ್ಣನು [[ಕೋಯಿ... ಮಿಲ್ ಗಯಾ (ಚಲನಚಿತ್ರ)|ತನ್ನ ತಂದೆ ರೋಹಿತ್ ಮತ್ತು ಜಾದೂ ಜೊತೆಗಿನ ಅವನ ಸಾಹಸಗಳ ಕಥೆಯನ್ನು]] ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ. ರೋಹಿತ್ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದನು, ನಿಶಾಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಸಿಂಗಾಪುರಕ್ಕೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು; [[ಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧಗಳನ್ನು]] ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಮತ್ತು [[ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪ|ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳ]] ವಿರುದ್ಧ ತಯಾರಿ ಮಾಡಲು [[ಭವಿಷ್ಯ|ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು]] ತೋರಿಸುವ [[ಕಂಪ್ಯೂಟರ್]] ಒಂದರ ರಚನೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ವಿಜ್ಞಾನಿ ಡಾ. ಸಿದ್ಧಾಂತ್ ಆರ್ಯನಿಂದ ನೇಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು . ಕೃಷ್ಣ ಜನಿಸಿದ ರಾತ್ರಿ, ರೋಹಿತ್ ತನ್ನ ತಾಯಿಯನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ತನ್ನ ಮಹಾಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಬೇಗ ತಾನು ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದನು ಆದರೆ ಅವನು ವಿಫಲನಾಗಿ ಆ ರಾತ್ರಿ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದನೆಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಅವನ ಶವ ಎಂದಿಗೂ ಪತ್ತೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ. ರೋಹಿತ್ ಸಾವಿನ ಆಘಾತವನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೆ ನಿಶಾ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಸಾಯುತ್ತಾಳೆ.ಇದನ್ನೆಲ್ಲ  ಸೋನಿಯಾ, ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದ ನಂತರ, ಸೋನಿಯಾಳ ಭಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಅವಳು ಅವನನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಿಂದ ಏಕೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿದಳು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥ ಭಾವನೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವನು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವಳಿಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತಾನೆ.  ಪ್ರಿಯಾ ಬಗ್ಗೆ ಅವನ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡು ಸೋನಿಯಾ ಅವನಿಗೆ ಸಿಂಗಾಪುರಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತಾಳೆ.

ಕೃಷ್ಣ ಸಿಂಗಾಪುರಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ನಿರ್ಮಾಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮಾತನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ಹನಿ ಮತ್ತೆ ಕೆಲಸದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಅವನ ಅಸಾಧಾರಣವಾದ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ನಂತರ, ತನ್ನ ಅಂಗವಿಕಲ ತಂಗಿಯ ಕಾಲಿನ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಹಣ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವ ಸ್ಟಂಟ್ ಪ್ರದರ್ಶಕ ಕ್ರಿಸ್ಟಿಯನ್ ಲಿ ಅವರನ್ನು ಕೃಷ್ಣ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಕ್ರಿಸ್ಟಿಯನ್ ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಪ್ರಿಯಾಳನ್ನು ಗ್ರೇಟ್ ಬಾಂಬೆ ಸರ್ಕಸ್‌ಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪಟಾಕಿ ಸಿಡಿದು [[ಗುಡಾರ|ಟೆಂಟ್‌ಗೆ]] ಬೆಂಕಿ ತಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಮಕ್ಕಳು ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸದೇ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಸಂದಿಗ್ಧತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕೃಷ್ಣನು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದಿರುವ ಮುರಿದ ಕಪ್ಪು ಜೋಕರ್‌ನ ಮುಖವಾಡವನ್ನು ಧರಿಸಿ, ತನ್ನ ಜಾಕೆಟ್ ಅನ್ನು ತಿರುಚಿ ಧರಿಸಿಕೊಂಡು, ಹೊಸ ರೂಪದಲ್ಲಿ ''ಕ್ರಿಶ್‌'' ಎಂದು ಕರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಕ್ರಿಶ್ ಕೆಲವು ಗೂಂಡಾಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಿ ತನ್ನ ಮುಖವಾಡವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದನ್ನು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ನೋಡುತ್ತಾನೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವನ ಸ್ನೇಹಿತ ಕೃಷ್ಣನೇ ಕ್ರಿಶ್ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಬೆರಗಾಗುತ್ತಾನೆ. ಕ್ರಿಶ್‌ನ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಮನ್ನಣೆ ಸಿಗುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್‌ಗೆ ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ &quot;ಕ್ರಿಶ್&quot; ಗುರುತನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ. ಇದರಿಂದ ತನ್ನ ಸಹೋದರಿಯ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಹಣ ಪಡೆಯಲು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. 

ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ಪ್ರಿಯಾಳ ಕೈಯಲ್ಲಿದ್ದ ವಿಡಿಯೋ ಕ್ಯಾಮೆರಾದ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ನೋಡಿದ ನಂತರ ಪ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ಹನಿಗೆ ಕೃಷ್ಣನೇ ಕ್ರಿಶ್ ಎಂದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಿಯಾ ತನ್ನ ಬಾಸ್ ಹಾಜರಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಡಾ. ಆರ್ಯ ಅವರ ಭಾಷಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಧಾವಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿಯಾ ಡಾ. ಆರ್ಯ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಭದ್ರತಾ ಅಧಿಕಾರಿ ವಿಕ್ರಮ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಕಳೆದ ೨೦ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಸೋನಿಯಾ ಅವರನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದರು. ಸಿನ್ಹಾ ಕೊನೆಗೆ ಪ್ರಿಯಾಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ರೋಹಿತ್ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ತಾನು ಮತ್ತು ರೋಹಿತ್ ಆಪ್ತ ಸ್ನೇಹಿತರು ಎಂದು ಸಿನ್ಹಾ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆ ಯಂತ್ರವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ, ನಿಶಾಳ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ದಿನಾಂಕ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ರೋಹಿತ್ ಮತ್ತು ಸಿನ್ಹಾ ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಅದನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣ ಜನಿಸುವುದನ್ನೂ, ಡಾ. ಆರ್ಯ ರೋಹಿತ್‌ನನ್ನು ಬಂದೂಕಿನಿಂದ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಆಘಾತಕ್ಕೊಳಗಾದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಡಾ. ಆರ್ಯ ತನ್ನನ್ನು ಕೊಂದು ನಂತರ ಆ ಯಂತ್ರವನ್ನು ತನ್ನ ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲಿದ್ದಾರೆಂದು ರೋಹಿತ್ ಅರಿತುಕೊಂಡನು. ರೋಹಿತ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿದನು. ಆದರೆ ಡಾ. ಆರ್ಯ ಅವನ ಬೆನ್ನಿಗೆ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿ, ಅವನನ್ನು ಅಂದಿನಿಂದ ಕೋಮಾ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸೆರೆಯಾಳಾಗಿ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಾನೆ. ರೋಹಿತ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ಸುಳ್ಳು ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹರಡಿದ ಡಾ. ಆರ್ಯ, ರೋಹಿತ್‌ನ ಹೃದಯ ಬಡಿತ ಮತ್ತು ರೆಟಿನಾ ಸ್ಕ್ಯಾನ್‌ಗಳು ಆ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗೆ ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಯಂತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಅವನನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿರಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ಡಾ. ಆರ್ಯ ೨೦ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ರೋಹಿತ್‌ನ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳಿಂದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಆರ್ಯ ತನ್ನ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾನೆ, ಅಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಶ್ ತನ್ನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಆರ್ಯನು  ಆಘಾತಕ್ಕೊಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ. ತನ್ನ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ, ಡಾ. ಆರ್ಯ ಬೇಗನೆ ಕ್ರಿಸ್ಟಿಯನ್ ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ, ಕ್ರಿಸ್ಟಿಯನ್ ಅನ್ನು ಕ್ರಿಶ್ ಎಂದುಕೊಂಡು ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿ ಕೊಲ್ಲುತ್ತಾನೆ. ಕ್ರಿಸ್ಟಿಯನ್ ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದ ನಂತರ, ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಕ್ರಿಶ್ ರೂಪ ಧರಿಸಿ, ಅತಿಮಾನುಷ ವೇಗವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಡಾ. ಆರ್ಯನನ್ನು ತನ್ನ ದೂರದ ದ್ವೀಪದವರೆಗೂ ಹಿಂಬಾಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಲ್ಲಿ ಆರ್ಯ ಕಳೆದ ೨೦ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ರೋಹಿತ್‌ನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದ್ದನು. ಡಾ. ಆರ್ಯ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಭವಿಷ್ಯದತ್ತ ನೋಡಿದಾಗ, ಆ ದೃಶ್ಯ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾನೆ. ಮತ್ತು ಕ್ರಿಶ್ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಆಘಾತಕ್ಕೊಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ. ಕ್ರಿಶ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಆವರಣವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ, ಡಾ. ಆರ್ಯನ ಗೂಂಡಾಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಡೆದಾಡಿ ಅವರನ್ನು  ಸೋಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಡಾ. ಆರ್ಯ, ಸಿನ್ಹಾ ಅವರನ್ನು ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿ ಕೊಲ್ಲುತ್ತಾನೆ. ಕ್ರಿಶ್ ಪ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ರೋಹಿತ್ ರನ್ನು ಉಳಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಯನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುತ್ತಾನೆ. ಕೃಷ್ಣ ತನ್ನ ಮಗನೆಂದು ರೋಹಿತ್‌ಗೆ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ ನಂತರ, ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಪ್ರಿಯಾ ರೋಹಿತ್‌ನನ್ನು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ, ಸೋನಿಯಾಳೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಒಂದುಗೂಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ತನ್ನ ಊಹಿಸಲಾದ ಸಾವಿನ ನಂತರ ನಿಶಾ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾಳೆಂದು ರೋಹಿತ್ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ರೋಹಿತ್ ತನ್ನ ದಿವಂಗತ ತಂದೆ ಡಾ. ಸಂಜಯ್ ಮೆಹ್ರಾ ರಚಿಸಿದ ಸೂಪರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿ ಜಾದೂವನ್ನು ಕರೆಸುತ್ತಾನೆ. ಜಾದುವಿನ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯನ್ನು ದೂರದಿಂದಲೇ ನೋಡಬಹುದು. ರೋಹಿತ್ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ಪರವಾಗಿ ಜಾದೂಗೆ ಧನ್ಯವಾದ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.

== ಪಾತ್ರವರ್ಗ ==

=== ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವರ್ಗ ===

* [[ಹೃತಿಕ್‌ ರೋಷನ್‌|ಹೃತಿಕ್ ರೋಷನ್]] ದ್ವಿಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ :
** ಡಾ. ರೋಹಿತ್ ಮೆಹ್ರಾ, ನಿಶಾಳ ಪತಿ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣನ ತಂದೆ.
** ಕೃಷ್ಣ ಮೆಹ್ರಾ / ಕ್ರಿಶ್, ರೋಹಿತ್ ಮತ್ತು ನಿಶಾ ಅವರ ಮಗ; ಪ್ರಿಯಾಳ ಪ್ರೇಮಿ
*** ಹದಿಹರೆಯದ ಕೃಷ್ಣನಾಗಿ ಮಿಕ್ಕಿ ಧಮಿಜಾನಿ
* ಪ್ರಿಯಾ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ]], ಕೃಷ್ಣನ ಪ್ರೇಯಸಿ.
* [[ನಸೀರುದ್ದೀನ್ ಷಾ|ನಾಸಿರುದ್ದೀನ್ ಷಾ]] ಡಾ.ಸಿದ್ಧಾಂತ್ ಆರ್ಯ ಆಗಿ
* ರೋಹಿತ್‌ನ ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣನ ಅಜ್ಜಿ ಸೋನಿಯಾ ಮೆಹ್ರಾ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ [[ರೇಖಾ]]
* ವಿಕ್ರಮ್ ಸಿನ್ಹಾ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಶರತ್ ಸಕ್ಸೇನಾ
* ಪ್ರಿಯಾಳ ಆತ್ಮೀಯ ಸ್ನೇಹಿತೆ ಮತ್ತು ಸಹೋದ್ಯೋಗಿ ಹನಿ ಅರೋರಾ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಾನಿನಿ ಮಿಶ್ರಾ
* ಕೃಷ್ಣನ ಸ್ನೇಹಿತ ಬಹದ್ದೂರ್ ಆಗಿ ಹೇಮಂತ್ ಪಾಂಡೆ

=== ಪೋಷಕ ಪಾತ್ರವರ್ಗ ===

* ಡಾ. ಆರ್ಯ ಅವರ ಸಹಾಯಕ ಡಾ. ಮಾಥುರ್ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಹ್ಮದ್ ಖಾನ್
* ಕೃಷ್ಣನ ಸ್ನೇಹಿತ ಕ್ರಿಸ್ಟಿಯನ್ ಲಿ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿನ್ ಕ್ಸಿಯಾ
* ಎಡ್ಗರ್ ನೂರ್ಡಾನಸ್
* ಕೃಷ್ಣನ ಪುಟ್ಟ ಸ್ನೇಹಿತ ಚಿಂಟು ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಜೈನ್ ಖಾನ್
* ಕೃಷ್ಣನ ಪುಟ್ಟ ಸ್ನೇಹಿತೆಯಾಗಿ ಫರ್ದೀನ್ ಹುಸೇನಿ
* ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಸಹೋದರಿಯಾಗಿ ಯು ಕ್ಸುವಾನ್

=== ವಿಶೇಷ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ===

* ಕೋಮಲ್ ಸಿಂಗ್, ಪ್ರಿಯಾ ಕ್ಯಾಂಪ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಪುನೀತ್ ಇಸ್ಸಾರ್
* ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಶಾಲೆಯ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲ ಫಾದರ್ ರಾಬೆರಿಕ್ಸ್ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಆಕಾಶ್ ಖುರಾನ
* ರೋಹಿತ್ ಅವರ ಮಾಜಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಶಿಕ್ಷಕ ಶ್ರೀ ಮಾಥುರ್ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಿಥಿಲೇಶ್ ಚತುರ್ವೇದಿ
* ನಯನತಾರಾ, ಪ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ಹನಿಯ ಬಾಸ್ ಆಗಿ ಅರ್ಚನಾ ಪುರಾಣ್ ಸಿಂಗ್
* ಪ್ರಿಯಾ ತಾಯಿಯಾಗಿ ಕಿರಣ್ ಜುನೇಜಾ
* ರೋಹಿತ್ ಪತ್ನಿ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣನ ತಾಯಿ ನಿಶಾ ಮೆಹ್ರಾ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ [[ಪ್ರೀತಿ ಜಿಂಟಾ]] 

== ಸಂಗೀತ ==
ರಾಜೇಶ್ ರೋಷನ್ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ ಈ ಚಿತ್ರದ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೮, ೨೦೦೬ ರಂದು ಟಿ-ಸೀರೀಸ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. &lt;ref name=&quot;hw&quot;&gt;{{Cite web |date=12 June 2006 |title=&quot;We are no less than Hollywood&quot;&amp;nbsp;– Rediff.com movies |url=http://in.rediff.com/movies/2006/jun/12rakesh.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120416002132/http://in.rediff.com/movies/2006/jun/12rakesh.htm |archive-date=16 April 2012 |access-date=29 March 2012 |publisher=In.rediff.com}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;music 1&quot;&gt;{{Cite web |date=28 April 2006 |title=Krrish: Music Review |url=http://www.bollywoodhungama.com/movies/musicreview/12415/index.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20100121141616/http://www.bollywoodhungama.com/movies/musicreview/12415/index.html |archive-date=21 January 2010 |access-date=14 May 2012 |website=[[Bollywood Hungama]]}}&lt;/ref&gt; ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಅಶ್ಕ್, ನಾಸಿರ್ ಫರಾಜ್ ಮತ್ತು ವಿಜಯ್ ಅಕೇಲಾ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಸಲೀಂ–ಸುಲೈಮಾನ್ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಸಂಗೀತ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಆ ವರ್ಷದ ಏಳನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವಾದ ಬಾಲಿವುಡ್ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |date=22 January 2009 |title=Territories |url=http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=286&amp;catName=MjAwMC0yMDA5 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090122120910/http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=286&amp;catName=MjAwMC0yMDA5 |archive-date=22 January 2009 |access-date=17 August 2011}}&lt;/ref&gt;

== ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ==
ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ, ಲಾಭವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಚಲನಚಿತ್ರ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ [[ವಾಣಿಜ್ಯೀಕರಣ|ಮರ್ಚೆಂಡೈಸ್]] ಅನ್ನು ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಇಡಲಾಯಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಆಕ್ಷನ್ ಫಿಗರ್‌ಗಳು, [[ಮುಖವಾಡ|ಮುಖವಾಡಗಳು]] ಮತ್ತು ಇತರ [[ಆಟಿಕೆ|ಆಟಿಕೆಗಳು]] ಸೇರಿವೆ. &lt;ref&gt;{{Cite web |date=13 June 2006 |title=Roshans launch 'Krrish' toys |url=http://www.ndtv.com/video/player/news/roshans-launch-krrish-toys/4170?curl=1381149671 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140602195827/http://www.ndtv.com/video/player/news/roshans-launch-krrish-toys/4170?curl=1381149671 |archive-date=2 June 2014 |access-date=29 May 2012 |publisher=Ndtv.com}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web |date=6 August 2006 |title=The Telegraph&amp;nbsp;— Calcutta : Opinion |url=http://www.telegraphindia.com/1060806/asp/opinion/story_6575028.asp |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140602195414/http://www.telegraphindia.com/1060806/asp/opinion/story_6575028.asp |archive-date=2 June 2014 |access-date=29 May 2012 |publisher=Telegraphindia.com}}&lt;/ref&gt;

''ಕ್ರಿಶ್'' ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನಂತರ ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯಾಗೇಮ್ಸ್ ಒಂದು ''ಕ್ರಿಶ್'' ಆಟವನ್ನು ತಯಾರಿಸಿತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |date=July 2015 |title=Krish Game |url=https://www.pcgamefreetop.net/2015/07/krish-game.html |access-date=2023-09-29 |website=pcgamefreetop.net}}&lt;/ref&gt;

== ಬಿಡುಗಡೆ ==

=== ಚಿತ್ರಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ===

=== ಹೋಮ್ ಮೀಡಿಯಾ ===
ಚಿತ್ರದ ಡಿವಿಡಿಯನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮, ೨೦೦೬ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |date=18 August 2006 |title=Krrish |url=https://www.amazon.com/dp/B000I0RWB2 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211107055900/https://www.amazon.com/dp/B000I0RWB2 |archive-date=7 November 2021 |access-date=20 August 2009 |website=Amazon}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Krrish (2006) |url=https://www.amazon.com/dp/B000HDZ96U |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211107055904/https://www.amazon.com/dp/B000HDZ96U |archive-date=7 November 2021 |access-date=20 August 2009 |website=Amazon}}&lt;/ref&gt; ನಂತರ  ಬ್ಲೂ-ರೇ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನೂ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Krrish Hindi Blu Ray |url=https://www.amazon.com/dp/B005JFVBCM |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211107055901/https://www.amazon.com/dp/B005JFVBCM |archive-date=7 November 2021 |access-date=29 March 2012 |website=Amazon}}&lt;/ref&gt;

=== ಚಲನಚಿತ್ರೋತ್ಸವಗಳು ===
ಇದು ೨೦೧೪ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಕೊರಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪ್ಯೊಂಗ್ಯಾಂಗ್ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ &quot;ಮಾಹಿತಿಯುಕ್ತ ಸ್ಕ್ರೀನಿಂಗ್ (ಫೀಚರ್)&quot; ಚಲನಚಿತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |date=2015-11-13 |title=Pyongyang International Film Festival |url=http://www.pyongyanginternationalfilmfestival.com/ |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20151113040125/http://www.pyongyanginternationalfilmfestival.com/ |archive-date=13 November 2015 |access-date=2023-08-02 |website=pyongyanginternationalfilmfestival.com}}&lt;/ref&gt;

== ಸ್ವೀಕೃತಿ ==

=== ಬಾಕ್ಸ್ ಆಫೀಸ್ ===
''ಕ್ರಿಶ್'' ಚಿತ್ರವು ಮೊದಲ ವಾರ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿತು, &lt;ref name=&quot;gnweek&quot;&gt;{{Cite web |date=30 June 2006 |title=Bollywood's Superman flies high at box office |url=http://gulfnews.com/news/world/india/bollywood-s-superman-flies-high-at-box-office-1.242871 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140221060903/http://gulfnews.com/news/world/india/bollywood-s-superman-flies-high-at-box-office-1.242871 |archive-date=21 February 2014 |access-date=31 March 2012 |publisher=gulfnews}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಟಿಕೆಟ್‌ಗಳು ಮೂಲ ಬೆಲೆಗಿಂತ ಹಲವು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತಿದ್ದವು ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. &lt;ref&gt;{{Cite web |date=27 June 2006 |title=Krrish might outfly Fanaa&amp;nbsp;— Rediff.com movies |url=http://in.rediff.com/movies/2006/jun/27krrish1.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120415195344/http://in.rediff.com/movies/2006/jun/27krrish1.htm |archive-date=15 April 2012 |access-date=29 March 2012 |publisher=In.rediff.com}}&lt;/ref&gt; ಮೊದಲ ವಾರದ ಒಟ್ಟು ಗ್ರಾಸ್ ಗಳಿಕೆ {{ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ}} ೪೧.೬ ಕೋಟಿ ( {{ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ}} ೨೯.೭ ಕೋಟಿ ನಿವ್ವಳ) ಭಾರತೀಯ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ. &lt;ref&gt;{{Cite web |title=First Week Top Domestic Grossers |url=http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=302&amp;catName=Rmlyc3QgV2Vlaw== |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131204143500/http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=302&amp;catName=Rmlyc3QgV2Vlaw%3D%3D |archive-date=4 December 2013 |access-date=2 April 2012 |publisher=Boxofficeindia.com}}&lt;/ref&gt; ''ಕ್ರಿಶ್'' ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಗಳಿಕೆಯ ಚಿತ್ರವಾಯಿತು, ಭಾರತ ಒಂದರಲ್ಲೇ {{ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ}} ೬೯ ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು (ನಿವ್ವಳ) ಗಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ''ಬಾಕ್ಸ್ ಆಫೀಸ್ ಇಂಡಿಯಾ'' ಇಂದ &quot;ಬ್ಲಾಕ್‌ಬಸ್ಟರ್&quot; ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Top Earners of 2006 |url=http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=212&amp;catName=MjAwNg== |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131020213049/http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=212&amp;catName=MjAwNg%3D%3D |archive-date=20 October 2013 |access-date=22 August 2011 |publisher=Box Office India}}&lt;/ref&gt; ಇದು ವಿದೇಶಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ {{ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ}} ೩೧.೬೮ ಕೋಟಿ ಗಳಿಸಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು &quot;ಹಿಟ್&quot; ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Foreign Grosses |url=http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=308&amp;catName=TGlmZXRpbWU= |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131204132438/http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=308&amp;catName=TGlmZXRpbWU%3D |archive-date=4 December 2013 |access-date=22 August 2011 |publisher=Box Office India}}&lt;/ref&gt; ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತದ ಅಂತಿಮ ಒಟ್ಟು ಗಳಿಕೆ {{ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ}} ೧೨೬ ಕೋಟಿ. &lt;ref name=&quot;Kr&quot;&gt;{{Cite web |last=Hungama |first=Bollywood |date=23 June 2006 |title=Krrish Box Office Collection till Now &amp;#124; Box Collection – Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/movie/krrish/box-office/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200429132735/https://www.bollywoodhungama.com/movie/krrish/box-office/ |archive-date=29 April 2020 |access-date=16 October 2019 |website=[[Bollywood Hungama]]}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHungama2006&quot;&gt;Hungama, Bollywood (23 June 2006). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;lifetime&quot;&gt;{{Cite web |title=Top Lifetime Grossers Worldwide (IND Rs) |url=http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=312&amp;catName=TGlmZXRpbWU= |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131021202725/http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=312&amp;catName=TGlmZXRpbWU%3D |archive-date=21 October 2013 |access-date=22 August 2011 |publisher=Box Office India}}&lt;/ref&gt; ''ಕ್ರಿಶ್'' ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಒಂದು ವಾರದ ನಂತರ, ಮತ್ತೊಂದು ಸೂಪರ್ ಹೀರೋ ಚಿತ್ರ ''ಸೂಪರ್ ಮ್ಯಾನ್ ರಿಟರ್ನ್ಸ್'' ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು. &quot;ಸೂಪರ್‌ಮ್ಯಾನ್ ನನಗೆ ನೋವುಂಟು ಮಾಡಬಹುದೆಂದು ನನಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಂದೇಹವಿತ್ತು, ಆದರೆ ಅದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ಅದು ಆಗಲಿಲ್ಲ&quot; ಎಂದು ರಾಕೇಶ್ ರೋಷನ್ ಹೇಳಿದರು. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ''ಕ್ರಿಶ್'' ಭಾರತದ ಬಾಕ್ಸ್ ಆಫೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ''ಸೂಪರ್‌ಮ್ಯಾನ್ ರಿಟರ್ನ್ಸ್‌ಗಿಂತ'' ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿತು. &lt;ref name=&quot;superman&quot;&gt;{{Cite web |last=Singh |first=Abhay |date=21 August 2006 |title='Krrish,' Bollywood Blockbuster, Pummels 'Superman' in India |url=https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&amp;sid=a_qfKvBFDcoY |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110912141827/http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&amp;sid=a_qfKvBFDcoY |archive-date=12 September 2011 |access-date=29 March 2012 |publisher=Bloomberg}}&lt;/ref&gt;

=== ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ===
''ಕ್ರಿಶ್'' ಚಿತ್ರವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. &lt;ref name=&quot;mixed&quot;&gt;{{Cite web |date=27 June 2006 |title=Krrish might outfly Fanaa&amp;nbsp;— Rediff.com Movies |url=http://www.rediff.com/movies/report/krrish1/20060627.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140602200821/http://www.rediff.com/movies/report/krrish1/20060627.htm |archive-date=2 June 2014 |access-date=31 May 2012 |website=Rediff.com}}&lt;/ref&gt; ''ಬಾಲಿವುಡ್ ಹಂಗಾಮದ'' ತರಣ್ ಆದರ್ಶ್ &quot;ಚಿತ್ರವು ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಮೀರಿದೆ. ಆದರೆ ಮೊದಲ ಗಂಟೆಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರದ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿವೆ&quot; ಎಂದರು. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಅವರು ''ಕ್ರಿಶ್'' ಚಿತ್ರವನ್ನು &quot;ಅತ್ಯಂತ ರೋಮಾಂಚನಕಾರಿ ಅನುಭವ&quot; ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ೫ ನಕ್ಷತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ೪.೫ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು. &lt;ref name=&quot;bhr&quot;&gt;{{Cite web |last=Adarash |first=Taran |author-link=Taran Adarash |date=22 June 2006 |title=Krrish: Movie Review |url=http://www.bollywoodhungama.com/moviemicro/criticreview/id/54355 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130130054935/http://www.bollywoodhungama.com/moviemicro/criticreview/id/54355 |archive-date=30 January 2013 |website=[[Bollywood Hungama]]}}&lt;/ref&gt; ಸೂಪರ್ ಹೀರೋ ಮತ್ತು ಆಕ್ಷನ್ ಸೀಕ್ವೆನ್ಸ್‌ಗಳು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವು ಸಾಕಷ್ಟು ಇರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಿಖತ್ ಕಾಜ್ಮಿ ''[[ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ|ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಲ್ಲಿ]]'' ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಪ್ರಣಯ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಉತ್ಸುಕರಾಗಲಿಲ್ಲ, ಮೊದಲು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಸಿಂಗಾಪುರದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ದೃಶ್ಯವೀಕ್ಷಣೆಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದರು. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಈ ಚಿತ್ರವು ಅದರ ಹಿಂದಿನ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿದ್ದ ಮೋಜನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. &lt;ref name=&quot;toireview&quot;&gt;{{Cite web |date=27 November 2004 |title=Review: Krrish |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/bollywood/news-interviews/Review-Krrish-/articleshow/1678835.cms |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20130103205206/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2006-06-24/news-interviews/27810161_1_jadoo-priyanka-chopra-darshan |archive-date=3 January 2013 |access-date=29 March 2012 |website=[[The Times of India]]}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ರಾಜಾ ಸೇನ್, ''ಕ್ರಿಶ್'' [[ಕೋಯಿ... ಮಿಲ್ ಗಯಾ (ಚಲನಚಿತ್ರ)|&quot;ಕೋಯಿ... ಮಿಲ್ ಗಯಾ &quot;ಗಿಂತ]] ಅನಂತವಾಗಿ ಉತ್ತಮ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwAjs&quot;&gt;ರೆಡಿಫ್‌ಗಾಗಿ&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt; ಬರೆದ ಸೇನ್ ಮತ್ತು ಸುಕನ್ಯಾ ವರ್ಮಾ ಇಬ್ಬರೂ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ೫ ರಲ್ಲಿ ೩ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಚಿತ್ರ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. &quot;ಹಾಗಾದರೆ, ಇದು ಒಳ್ಳೆಯ ಸೂಪರ್‌ಹೀರೋ ಸಿನಿಮಾನಾ? ಇಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇದು ಒಳ್ಳೆಯ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಕ್ಕಳ ಸಿನಿಮಾ, ಮತ್ತು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಹಲವರು ''ಕ್ರಿಶ್'' ಬಗ್ಗೆ ತಿರಸ್ಕಾರ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬಹುದಾದರೂ, ಫ್ಯಾಂಟಸಿ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಬಾಲಿವುಡ್‌ನ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದನ್ನು ನೋಡುವುದು ಸಂತೋಷಕರವಾಗಿದೆ&quot; ಎಂದು ಸೇನ್ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಹೇಳಿದರು. &lt;ref name=&quot;rdr1&quot;&gt;{{Cite web |date=23 June 2006 |title=Hrithik makes Krrish work&amp;nbsp;— Rediff.com movies |url=http://in.rediff.com/movies/2006/jun/23krrish.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120328232040/http://in.rediff.com/movies/2006/jun/23krrish.htm |archive-date=28 March 2012 |access-date=29 March 2012 |publisher=In.rediff.com}}&lt;/ref&gt; ಆಕ್ಷನ್ ಆರಂಭವಾಗಲು ತುಂಬಾ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು ಎಂಬ ಇತರ ವಿಮರ್ಶಕರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ವರ್ಮಾ ಸಮ್ಮತಿಸಿದರು. &quot; ''ಕ್ರಿಶ್'' ಚಿತ್ರವು ಸೂಪರ್ ಹೀರೋಗಳ ನಯವಾದ ಪ್ರಭಾವ ಅಥವಾ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿರುವ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಹೃತಿಕ್ ರೋಷನ್ ಅವರ ಅದ್ಭುತ ಅಭಿನಯವನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ಮತ್ತು ಅದು ಮೂರು ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಹರ್ಷೋದ್ಗಾರಕ್ಕೆ ಯೋಗ್ಯವಾಗಿದೆ.&quot; &lt;ref name=&quot;rdr2&quot;&gt;{{Cite web |date=23 June 2006 |title=A super spirited Hrithik!&amp;nbsp;– Rediff.com movies |url=http://in.rediff.com/movies/2006/jun/23krrish1.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20111125015809/http://in.rediff.com/movies/2006/jun/23krrish1.htm |archive-date=25 November 2011 |access-date=29 March 2012 |publisher=In.rediff.com}}&lt;/ref&gt; ಸೈಬಲ್ ಚಟರ್ಜಿ ''[[ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್]]'' ನಲ್ಲಿ &quot;''ಕ್ರಿಶ್'' ಒಂದು ಚೇಷ್ಟೆಯ, ಸೂತ್ರಬದ್ಧ ಮಸಾಲಾ ಚಿತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಮೇಲೆ ಎಸ್ಎಫ್ಎಕ್ಸ್ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಬಾಲಿವುಡ್‌ನ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಮರುಕಳಿಸದಿರಲಿ&quot; ಎಂದು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. &lt;ref name=&quot;htreview&quot;&gt;{{Cite web |date=26 June 2006 |title=Krrish: Old tricks, new trappings |url=http://www.hindustantimes.com/News-Feed/NM12/Krrish-Old-tricks-new-trappings/Article1-113686.aspx |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140607122038/http://www.hindustantimes.com/News-Feed/NM12/Krrish-Old-tricks-new-trappings/Article1-113686.aspx |archive-date=7 June 2014 |access-date=31 May 2012 |website=Hindustan Times}}&lt;/ref&gt; ''ಸಿಎನ್ಎನ್-ಐಬಿಎನ್'' ನ ರಾಜೀವ್ ಮಸಂದ್ ಚಿತ್ರಕಥೆಯನ್ನು ಖಂಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಹೃತಿಕ್ ರೋಷನ್ ಅವರ ನಟನೆ ಮಾತ್ರ ಚಿತ್ರವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. &quot;''ಕ್ರಿಶ್'' ಒಂದು ಸಾಧಾರಣ ಚಿತ್ರ, ನಿರ್ಮಾಪಕರು ಆಕ್ಷನ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟಂಟ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿದ್ದಷ್ಟೇ ಕಥೆಯ ಮೇಲೂ ಗಮನ ಹರಿಸಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನೂ ಉತ್ತಮವಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು&quot; ಎನ್ನುತ್ತ ಅವರು ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ೫ ರಲ್ಲಿ ೨ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೀಡಿದರು. &lt;ref name=&quot;ibnreview&quot;&gt;{{Cite web |date=29 April 2010 |title=Masand's Verdict: Krrish-crass&amp;nbsp;— Movies News News&amp;nbsp;— IBNLive |url=http://ibnlive.in.com/news/masands-verdict-krrish/13712-8.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100529181732/http://ibnlive.in.com/news/masands-verdict-krrish/13712-8.html |archive-date=29 May 2010 |access-date=31 May 2012 |publisher=Ibnlive.in.com}}&lt;/ref&gt;

=== ಪುರಸ್ಕಾರಗಳು ===
೨೦೦೭ ರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವಿದೇಶಿ ಚಲನಚಿತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾರತದಿಂದ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ''ಕ್ರಿಶ್'' ಒಂದಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಭಾರತವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ''[[ರಂಗ್ ದೇ ಬಸಂತಿ (ಚಲನಚಿತ್ರ)|ರಂಗ್ ದೇ ಬಸಂತಿ ಚಿತ್ರವನ್ನು]]'' ತನ್ನ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |date=25 September 2006 |title=Rang De heads to the Oscars! |url=http://www.rediff.com/movies/2006/sep/25rdb.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121018202504/http://www.rediff.com/movies/2006/sep/25rdb.htm |archive-date=18 October 2012 |access-date=30 March 2012 |publisher=Rediff}}&lt;/ref&gt; ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಇದ್ದರೂ, ''ಕ್ರಿಶ್'' ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಎಸ್ಎಫ್ಎಕ್ಸ್, ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಾಹಸ ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಸಂಗೀತ ಸೇರಿದಂತೆ ೩ [[ಫಿಲ್ಮ್‌ಫೇರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು|ಫಿಲ್ಮ್‌ಫೇರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು]] ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಹಲವಾರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ೫೨ನೇ ಫಿಲ್ಮ್‌ಫೇರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ [[ಫಿಲ್ಮ್‌ಫೇರ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಚಲನಚಿತ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಚಲನಚಿತ್ರ]], ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಿರ್ದೇಶಕ, ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ, ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪೋಷಕ ನಟಿ ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಖಳನಾಯಕ ವಿಭಾಗಗಳಿಗೆ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡಿತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Filmfare Award Winners 2007&amp;nbsp;– 52nd (Fifty Second) Fair One Filmfare Awards |url=http://www.awardsandshows.com/features/filmfare-awards-2007-207.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120807192646/http://www.awardsandshows.com/features/filmfare-awards-2007-207.html |archive-date=7 August 2012 |access-date=13 June 2012 |publisher=Awardsandshows.com}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web |date=19 February 2007 |title=Filmfare Awards: Nominations Announced |url=http://www.radiosargam.com/films/archives/2195/filmfare-awards-nominations-announced.html/comment-page-1 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110719005807/http://www.radiosargam.com/films/archives/2195/filmfare-awards-nominations-announced.html/comment-page-1 |archive-date=19 July 2011 |access-date=21 August 2009 |publisher=Radio Sargam}}&lt;/ref&gt; ಚಿತ್ರವು ೨೦೦೭ ರ ಐಐಎಫ್ಎ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ, ''ಕ್ರಿಶ್'' ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ, &lt;ref&gt;{{Cite web |last=PTI |date=10 June 2007 |title=Rang de Basanti best film, Hrithik best actor |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/bollywood/news-interviews/Rang-de-Basanti-best-film-Hrithik-best-actor/articleshow/2112336.cms |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20130103084132/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2007-06-10/news-interviews/27966982_1_iifa-awards-top-honours-film |archive-date=3 January 2013 |access-date=13 June 2012 |website=[[The Times of India]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web |date=10 June 2007 |title=Rang De Basanti wins Best Film at IIFA |url=http://zeenews.india.com/news/iifa-07/rang-de-basanti-wins-best-film-at-iifa_376226.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140221123154/http://zeenews.india.com/news/iifa-07/rang-de-basanti-wins-best-film-at-iifa_376226.html |archive-date=21 February 2014 |access-date=14 June 2012 |publisher=Zeenews.india.com}}&lt;/ref&gt; ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಾಹಸ ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಎಸ್ಎಫ್ಎಕ್ಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು. ಅದೇ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ರಾಕೇಶ್ ರೋಷನ್ ವರ್ಷದ ಸೃಜನಶೀಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ಚಲನಚಿತ್ರವು ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡಿತು: ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಿರ್ದೇಶಕ, ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಥೆ. &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Showcase: IIFA 2007&amp;nbsp;– Yorkshire &amp;#124; Award Winners |url=http://www.iifa.com/web07/showcase/2007-winnerslist.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20120207221602/http://www.iifa.com/web07/showcase/2007-winnerslist.htm |archive-date=7 February 2012 |access-date=29 March 2012 |publisher=IIFA}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web |title=IIFA Awards 2007&amp;nbsp;– 8th International Indian Film Academy Awards&amp;nbsp;— Samsung IIFA |url=http://www.awardsandshows.com/features/iifa-awards-2007-403.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130225023214/http://www.awardsandshows.com/features/iifa-awards-2007-403.html |archive-date=25 February 2013 |access-date=13 June 2012 |publisher=Awardsandshows.com}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web |last=Andre Soares |date=2 June 2007 |title=Indian Film Academy Awards 2007 |url=http://www.altfg.com/blog/awards/indian-film-academy-awards-2007/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120208180559/http://www.altfg.com/blog/awards/indian-film-academy-awards-2007/ |archive-date=8 February 2012 |access-date=13 June 2012 |publisher=Altfg.com}}&lt;/ref&gt;

ಆ ವರ್ಷ [[ಹೃತಿಕ್‌ ರೋಷನ್‌|ಹೃತಿಕ್ ರೋಷನ್]] ಹಲವು ನಟನಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದರು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾರ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, &lt;ref&gt;{{Cite web |date=16 June 2007 |title=Hrithik, Kareena clinch Screen Awards&amp;nbsp;— Movies News News&amp;nbsp;— IBNLive |url=http://ibnlive.in.com/news/hrithik-kareena-clinch-screen-awards/top/30517-8.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014024316/http://ibnlive.in.com/news/hrithik-kareena-clinch-screen-awards/top/30517-8.html |archive-date=14 October 2012 |access-date=14 June 2012 |publisher=Ibnlive.in.com}}&lt;/ref&gt; ಜೀ ಸಿನಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಪ್ರಶಸ್ತಿ - ಪುರುಷ, &lt;ref&gt;{{Cite web |date=2 April 2007 |title=RDB, Munnabhai win big at Zee Cine Awards |url=http://www.businessofcinema.com/news.php?newsid=2897 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20130118212239/http://www.businessofcinema.com/news.php?newsid=2897 |archive-date=18 January 2013 |access-date=14 June 2012 |publisher=Business of Cinema}}&lt;/ref&gt; ಬಿ ಎಫ್ ಜೆ ಎ &amp;nbsp;– ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಹಿಂದಿ) ಮತ್ತು ಜಿಐಎಫ್ಎ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಸೇರಿವೆ.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=70th Annual BFJA Awards for the year 2006 |url=http://www.bfjaawards.com/awards/winlist/index.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20080408132644/http://www.bfjaawards.com/awards/winlist/index.htm |archive-date=8 April 2008 |access-date=14 June 2012 |publisher=bfja}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{ಉಲ್ಲೇಖ ಸುದ್ದಿ |last=CBC Arts |date=10 December 2006 |title=Film about independence sweeps Indian Film Awards&amp;nbsp;— Arts &amp; Entertainment&amp;nbsp;— CBC News |url=https://www.cbc.ca/news/entertainment/film-about-independence-sweeps-indian-film-awards-1.587363 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211107055911/https://www.cbc.ca/news/entertainment/film-about-independence-sweeps-indian-film-awards-1.587363 |archive-date=7 November 2021 |access-date=14 June 2012 |publisher=Cbc.ca}}&lt;/ref&gt; ಈ ಚಿತ್ರವು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸ್ಪೆಶಲ್ ಎಫೆಕ್ಟ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದವು. &lt;ref&gt;{{Cite web |title=54th National Film Awards |url=http://pib.nic.in/archieve/others/2008/jun/54th_nfa.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120417133353/http://www.pib.nic.in/archieve/others/2008/jun/54th_nfa.pdf |archive-date=17 April 2012 |access-date=13 June 2012 |publisher=Directorate of Film Festivals&amp;nbsp;– Ministry of Information &amp; Broadcasting}}&lt;/ref&gt; ಈ ಚಿತ್ರವು ಮಾತೃ ಶ್ರೀ ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಚಿತ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Hindustan Times – Archive News |url=https://www.hindustantimes.com/archive-news/ |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20131008011245/http://www.hindustantimes.com/India-news/NewDelhi/23-scribes-felicitated-with-Matri-Shree-awards/Article1-219307.aspx |archive-date=8 October 2013 |website=Hindustan Times}}&lt;/ref&gt;

ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಚಿತ್ರದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಮಕ್ಕಳು ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವ [[ಪೊಗೊ (ಟಿವಿ ಚಾನೆಲ್)|ಪೊಗೊ]] ಅಮೇಜಿಂಗ್ ಕಿಡ್ಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ''ಕ್ರಿಶ್'' ಈ ಪ್ರಮುಖ ಚಲನಚಿತ್ರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು: ಹೃತಿಕ್ ರೋಷನ್ (ಅತ್ಯಂತ ಅದ್ಭುತ ನಟ&amp;nbsp;— ಪುರುಷ), ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ (ಅತ್ಯಂತ ಅದ್ಭುತ ನಟಿ)&amp;nbsp;— ಮಹಿಳೆ), ''ಕ್ರಿಶ್'' (ಅತ್ಯಂತ ಅದ್ಭುತ ಚಿತ್ರ), ''ಕ್ರಿಶ್‌''ನಲ್ಲಿ  ಸ್ಪೆಶಲ್ ಎಫೆಕ್ಟ್ಸ್‌(ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅದ್ಭುತ ಕ್ಷಣ). &lt;ref&gt;{{Cite web |date=18 December 2006 |title=Host of 'Young Geniuses' honoured at Pogo Amazing kids awards |url=http://news.oneindia.in/2006/12/18/host-of-young-geniuses-honoured-at-pogo-amazing-kids-awards-1166424356.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131110005056/http://news.oneindia.in/2006/12/18/host-of-young-geniuses-honoured-at-pogo-amazing-kids-awards-1166424356.html |archive-date=10 November 2013 |access-date=8 May 2012 |publisher=News.oneindia.in}}&lt;/ref&gt;

== ಮುಂದಿನ ಭಾಗ ==
''ಕ್ರಿಶ್'' ಯಶಸ್ಸಿನ ನಂತರ, ರಾಕೇಶ್ ರೋಷನ್ ಅವರು ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ''ಕ್ರಿಶ್ 3'' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಮುಂದಿನ ಭಾಗವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದರು. ಹೃತಿಕ್ ರೋಷನ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ ತಮ್ಮ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವರು ದೃಢಪಡಿಸಿದರು, &lt;ref&gt;{{Cite web |date=22 December 2010 |title=Hrithik, Priyanka pair up again! |url=http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Bollywood/Hrithik-Priyanka-pair-up-again/Article1-641497.aspx |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121021142332/http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Bollywood/Hrithik-Priyanka-pair-up-again/Article1-641497.aspx |archive-date=21 October 2012 |access-date=31 March 2012 |website=Hindustan Times}}&lt;/ref&gt; ಮತ್ತು ಖಳರಾಗಿ ವಿವೇಕ್ ಒಬೆರಾಯ್ ಮತ್ತು ಕಂಗನಾ ರನೌತ್ ನಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. &lt;ref&gt;{{Cite web |date=12 April 2011 |title=Vivek to play villain in Krrish 3 |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/Vivek-to-play-villain-in-Krrish-3/articleshow/7957927.cms |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120523184113/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-04-12/news-interviews/29409657_1_vivek-oberoi-rakesh-roshan-krrish |archive-date=23 May 2012 |access-date=31 March 2012 |website=[[The Times of India]]}}&lt;/ref&gt;

== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{ಉಲ್ಲೇಖಗಳು|30em}}

== ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು ==

* {{Official website|https://web.archive.org/web/20131111131236/http://www.krrishthemovie.com/main.htm|name=ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣ}}
* {{Mojo title}}
* ಬಾಲಿವುಡ್ ಹಂಗಾಮಾದಲ್ಲಿ [https://web.archive.org/web/20120123100209/http://www.bollywoodhungama.com/moviemicro/cast/id/54355 ಕ್ರಿಶ್]
[[ವರ್ಗ:ಬಾಲಿವುಡ್]]
[[ವರ್ಗ:೨೦೦೬ರ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ]]
[[ವರ್ಗ:ಹಿಂದಿ-ಭಾಷೆಯ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಪ್ರೀತಿ‌]]
[[ವರ್ಗ:ಸೂಪರ್‌ಹೀರೊ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು]]</text>
      <sha1>ldh7oetje2e0jtgmgpl1ysnryki6i17</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:65.255.37.167</title>
    <ns>3</ns>
    <id>174912</id>
    <revision>
      <id>1307621</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:38:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:65AB:6CA7:2F76:3C2:2310:2B97</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ಬೂದಿಕೋಟೆ ಇತಿಹಾಸ */ ಹೊಸ ವಿಭಾಗ</comment>
      <origin>1307621</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3589" sha1="g327wkcge09ldyo3jt3w1bjbfjqjjwj" xml:space="preserve">== ಬೂದಿಕೋಟೆ ಇತಿಹಾಸ ==

ಬೂದಿಕೋಟೆ ಸ್ಥಳವು ಗಂಗಾ ಚೋಳ ಬಾಣ ನಡುವಿನ ಸಮರ ಭೂಮಿಯಾಗಿತ್ತು. ಬಾಣರ ಶಾಸನದ ಆಧಾರದಂತೆ ಈ ಹಳ್ಳಿಯ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ೮ನೇ ಶತಮಾನ 
ಕೊಂಡಯ್ಯಬಹುದು ಬಾಣರಸರ ಕಾಲದ  ಪುರಾತನ ಶಾಸನ  ಈ ಊರಿನ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯ ಮಹತ್ವದ ಕುರುಹಾಗಿದೆ ಸೋಮೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ ಕೋಟೆಯ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅನತಿ ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದು ಅರ್ಧ ಮಂಟಪ ನವರಂಗ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಗೃಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಈ ಆಲಯವು ಬಾಣರ ಕಾಲದಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಹೊಂದಿರಬಹುದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನೊಳಂಬರ ನಂತರ ಇದರ ಜೀರ್ಣೋದ್ದರವಾಗಿರಬೇಕು ಗಂಗಾ ಮತ್ತು ಫಲವರ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ಬೂದಿಕೋಟೆ  ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಥಾನ ಸ್ಮರಣೀಯವಾಗಿದೆ ಹೈದರಾಲಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದ ಬೂದಿಕೋಟೆಯು ಬಹು ರತ್ನ ವಸುಂದರ ಎಂಬ ನಾಣ್ಣುಡಿ ಅನ್ವರ್ಥವಾಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಹೈದರಾಲಿಯು ಮಗ ಟಿಪ್ಪುವಿನ ಜನನ  ಹೈದರಾಲಿ ಜನಿಸಿದ ಬೂದಿಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಆಗಬೇಕೆಂದು ಬಯಸಿ ಹೈದರಾಲಿ ಶಿರಾದಿಂದ ಬೂದಿಕೋಟೆಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಂತೆ ಗರ್ಭವತಿ ಪತ್ನಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದ ಆದರೆ ಮಾರ್ಗ ಮಧ್ಯೆ ಹೆರಿಗೆ ನೋವು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡು ದೇವನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪುವಿನ ಜನನ ವಾಯಿತೆಂದು  ಚರಿತ್ರೆ ಕಾರರು ಸಂಶೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೈದರಾಲಿಯ ಜನ್ಮ ಸ್ಥಳ ಬೂದಿಕೋಟೆ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನರ ತಂದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆದಿದೆ ಹಾಗು ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರು ೧೯೩೯ ರಿಂದ ೧೯೪೪ರವರೆಗಿನ  ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ರತ್ನ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯನವರ  ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕುವರೆ ಲಕ್ಷ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿರುವ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಜಲಾಶಯವು ೧೦೫೦ ಅಡಿ ಉದ್ದವಿದ್ದು ೪೧ಆಡಿ ಎತ್ತರವಾಗಿದೆ ಈ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ನಿರ್ಮಾಣದಿಂದ ನೂರಾರು ಗ್ರಾಮಗಳ ಬೇಸಾಯಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಿಗರ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಲೇಖನ ಮುಂದುವರೆಯುವುದು ..... ಇತಿಹಾಸ ಆಕಾಡೆಮಿಯ ಸದಸ್ಯ. ಬೂದಿಕೋಟೆ ನಾಗೇಶ ಎಂ.೯೪೪೮೫೦೬೧೬೨ [[ವಿಶೇಷ:Contributions/2401:4900:65AB:6CA7:2F76:3C2:2310:2B97|2401:4900:65AB:6CA7:2F76:3C2:2310:2B97]] ೧೪:೦೮, ೨೮ ಜೂನ್ ೨೦೨೫ (IST)</text>
      <sha1>g327wkcge09ldyo3jt3w1bjbfjqjjwj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್</title>
    <ns>0</ns>
    <id>174913</id>
    <revision>
      <id>1307626</id>
      <timestamp>2025-06-28T09:54:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vinoda mamatharai</username>
        <id>34224</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:tcy:Special:Redirect/revision/217158|ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್]]&quot; ಪುಟವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು</comment>
      <origin>1307626</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3824" sha1="2t7h8yumf8v35cj0ftp4rh3a2z2xs56" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Pnpanicker_memorial_school_ambalappuzha.jpg|thumb| ಪಣಪಾಣಿಕರ್_ಸ್ಮಾರಕ ಶಾಲೆ_ಅಂಬಲಪ್ಪುಳ]]
[[ಚಿತ್ರ:P_n_Panicker_worked_school.jpg|thumb| ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಶಾಲೆ_ನೀಲಪೆರೂರ್]]
[[ಚಿತ್ರ:PN_Panicker_2004_stamp_of_India.jpg|thumb| ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ 2004 ರ ಭಾರತದ ಅಂಚೆಚೀಟಿ]]
ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ (1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 - ಜೂನ್ 1995) ಇವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಪುತ್ತುವೈಲ್ ನಾರಾಯಣ ಪಣಿಕ್ಕರ್. ಅವರನ್ನು ಕೇರಳದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸಾಕ್ಷರತಾ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ ಜೂನ್ 19ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಕೇರಳ ಸರಕಾರವು ಓದುವ ದಿನವೆಂದು (ವಾಯನ ದಿನಂ)ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.  2017 ರಲ್ಲಿ  ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಕೂಡಾ ಜೂನ್ ೧೯ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು   ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓದುವ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು 

ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರು 1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 ರಂದು ಅಲಪ್ಪುಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನೀಲಂಪೆರೂರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೋವಿಂದ ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಜಾನಕಮ್ಮ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅದಾದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ನಂತರ ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

== ಕೊಡುಗೆ ==

== ಸಾವು ==
ಅವರು ಜೂನ್ 19, 1995 ರಂದು ತಮ್ಮ 86 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

== ಓದುವ ದಿನ ==
ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರ ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಜೂನ್ 19 ನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ವಯನಾ ದಿನಂ (ಓದುವ ದಿನ) ಎಂದು ಆಚರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ  ಓದುವ ವಾರವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

== ಪ್ರತಿಫಲ ==
ಜೂನ್ 21, 2004 ರಂದು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ  ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿತು. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಪಿ.ಎನ್. ಅವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.

== ಉಲ್ಲೇಖ ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>2t7h8yumf8v35cj0ftp4rh3a2z2xs56</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307627</id>
      <parentid>1307626</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:14:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vinoda mamatharai</username>
        <id>34224</id>
      </contributor>
      <comment>/* ಕೊಡುಗೆ */</comment>
      <origin>1307627</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6986" sha1="m98iupbf6t2xstuzcbl6kz422zmcj90" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Pnpanicker_memorial_school_ambalappuzha.jpg|thumb| ಪಣಪಾಣಿಕರ್_ಸ್ಮಾರಕ ಶಾಲೆ_ಅಂಬಲಪ್ಪುಳ]]
[[ಚಿತ್ರ:P_n_Panicker_worked_school.jpg|thumb| ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಶಾಲೆ_ನೀಲಪೆರೂರ್]]
[[ಚಿತ್ರ:PN_Panicker_2004_stamp_of_India.jpg|thumb| ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ 2004 ರ ಭಾರತದ ಅಂಚೆಚೀಟಿ]]
ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ (1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 - ಜೂನ್ 1995) ಇವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಪುತ್ತುವೈಲ್ ನಾರಾಯಣ ಪಣಿಕ್ಕರ್. ಅವರನ್ನು ಕೇರಳದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸಾಕ್ಷರತಾ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ ಜೂನ್ 19ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಕೇರಳ ಸರಕಾರವು ಓದುವ ದಿನವೆಂದು (ವಾಯನ ದಿನಂ)ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.  2017 ರಲ್ಲಿ  ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಕೂಡಾ ಜೂನ್ ೧೯ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು   ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓದುವ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು 

ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರು 1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 ರಂದು ಅಲಪ್ಪುಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನೀಲಂಪೆರೂರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೋವಿಂದ ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಜಾನಕಮ್ಮ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅದಾದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ನಂತರ ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

== ಕೊಡುಗೆ ==
ಪಣಿಕ್ಕರ್ 1945ರಲ್ಲಿ 47 ಗ್ರಾಮೀಣ ಗ್ರಂಥಾಲಯದೊಂದಿಗೆ ತಿರುವಿತಂಕೂರ್ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘವನ್ನು ( ತಿರುವಾಂಕೂರು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸಂಘ)ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದರು. . ಸಂಘದ ಘೋಷಣೆ &quot;ಓದಿ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಿರಿ&quot;.ಮತ್ತೆ 1956 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆ ಆದನಂತರ ಅದು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ (ಕೆಜಿಎಸ್). ಆಯಿತು. ಕೇರಳದ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಓದುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಜನರು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತಂತೆ ವಿನಂತಿಸಿದರು  . ಈ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6000 ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸೇರಿತು. 1975 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ ಯುನೆಸ್ಕೋದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ 'ಕೃಪಸಕಾಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು . 1977 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಘವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡುವ ತನಕ ಅವರು 32 ವರ್ಷ ಕಾಲ ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು.ಈಗ ಇದನ್ನು  ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಂಡಳಿ ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸ ಮಾಡುಬೇಕೆಂದು 1977 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಘವನ್ನು(KANFED)ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಷನ್ ಸುರು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ  KANFED ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು ಇದು ಕೇರಳವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು,ಮತ್ತು ಕೇರಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪಡೆದ ಮೊದಲ  ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಕೃಷಿ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಕಾರ್ನರ್, ಫ್ರೆಂಡ್‌ಶಿಪ್ ವಿಲೇಜ್ ಆಂದೋಲನ (ಸೌಹೃದಗ್ರಾಮ), ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ದೇಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಪಿಎನ್ ಪಣಿಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌‌ನ ಉತ್ತಮ ಓದುಗರ ಬಹುಮಾನಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ಕೊಡುವುದಕ್ಕೆ ಅವರು ಜಾಸ್ತಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು.

== ಸಾವು ==
ಅವರು ಜೂನ್ 19, 1995 ರಂದು ತಮ್ಮ 86 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

== ಓದುವ ದಿನ ==
ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರ ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಜೂನ್ 19 ನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ವಯನಾ ದಿನಂ (ಓದುವ ದಿನ) ಎಂದು ಆಚರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ  ಓದುವ ವಾರವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

== ಪ್ರತಿಫಲ ==
ಜೂನ್ 21, 2004 ರಂದು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ  ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿತು. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಪಿ.ಎನ್. ಅವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.

== ಉಲ್ಲೇಖ ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>m98iupbf6t2xstuzcbl6kz422zmcj90</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307628</id>
      <parentid>1307627</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:24:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>A826</username>
        <id>72368</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>A826 moved page [[ಸದಸ್ಯ:Vinoda mamatharai/ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್]] to [[ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ತಯಾರಾಗಿದೆ</comment>
      <origin>1307627</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6986" sha1="m98iupbf6t2xstuzcbl6kz422zmcj90" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Pnpanicker_memorial_school_ambalappuzha.jpg|thumb| ಪಣಪಾಣಿಕರ್_ಸ್ಮಾರಕ ಶಾಲೆ_ಅಂಬಲಪ್ಪುಳ]]
[[ಚಿತ್ರ:P_n_Panicker_worked_school.jpg|thumb| ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಶಾಲೆ_ನೀಲಪೆರೂರ್]]
[[ಚಿತ್ರ:PN_Panicker_2004_stamp_of_India.jpg|thumb| ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ 2004 ರ ಭಾರತದ ಅಂಚೆಚೀಟಿ]]
ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ (1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 - ಜೂನ್ 1995) ಇವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಪುತ್ತುವೈಲ್ ನಾರಾಯಣ ಪಣಿಕ್ಕರ್. ಅವರನ್ನು ಕೇರಳದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸಾಕ್ಷರತಾ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ ಜೂನ್ 19ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಕೇರಳ ಸರಕಾರವು ಓದುವ ದಿನವೆಂದು (ವಾಯನ ದಿನಂ)ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.  2017 ರಲ್ಲಿ  ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಕೂಡಾ ಜೂನ್ ೧೯ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು   ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓದುವ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು 

ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರು 1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 ರಂದು ಅಲಪ್ಪುಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನೀಲಂಪೆರೂರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೋವಿಂದ ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಜಾನಕಮ್ಮ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅದಾದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ನಂತರ ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

== ಕೊಡುಗೆ ==
ಪಣಿಕ್ಕರ್ 1945ರಲ್ಲಿ 47 ಗ್ರಾಮೀಣ ಗ್ರಂಥಾಲಯದೊಂದಿಗೆ ತಿರುವಿತಂಕೂರ್ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘವನ್ನು ( ತಿರುವಾಂಕೂರು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸಂಘ)ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದರು. . ಸಂಘದ ಘೋಷಣೆ &quot;ಓದಿ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಿರಿ&quot;.ಮತ್ತೆ 1956 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆ ಆದನಂತರ ಅದು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ (ಕೆಜಿಎಸ್). ಆಯಿತು. ಕೇರಳದ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಓದುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಜನರು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತಂತೆ ವಿನಂತಿಸಿದರು  . ಈ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6000 ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸೇರಿತು. 1975 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ ಯುನೆಸ್ಕೋದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ 'ಕೃಪಸಕಾಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು . 1977 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಘವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡುವ ತನಕ ಅವರು 32 ವರ್ಷ ಕಾಲ ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು.ಈಗ ಇದನ್ನು  ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಂಡಳಿ ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸ ಮಾಡುಬೇಕೆಂದು 1977 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಘವನ್ನು(KANFED)ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಷನ್ ಸುರು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ  KANFED ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು ಇದು ಕೇರಳವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು,ಮತ್ತು ಕೇರಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪಡೆದ ಮೊದಲ  ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಕೃಷಿ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಕಾರ್ನರ್, ಫ್ರೆಂಡ್‌ಶಿಪ್ ವಿಲೇಜ್ ಆಂದೋಲನ (ಸೌಹೃದಗ್ರಾಮ), ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ದೇಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಪಿಎನ್ ಪಣಿಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌‌ನ ಉತ್ತಮ ಓದುಗರ ಬಹುಮಾನಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ಕೊಡುವುದಕ್ಕೆ ಅವರು ಜಾಸ್ತಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು.

== ಸಾವು ==
ಅವರು ಜೂನ್ 19, 1995 ರಂದು ತಮ್ಮ 86 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

== ಓದುವ ದಿನ ==
ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರ ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಜೂನ್ 19 ನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ವಯನಾ ದಿನಂ (ಓದುವ ದಿನ) ಎಂದು ಆಚರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ  ಓದುವ ವಾರವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

== ಪ್ರತಿಫಲ ==
ಜೂನ್ 21, 2004 ರಂದು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ  ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿತು. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಪಿ.ಎನ್. ಅವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.

== ಉಲ್ಲೇಖ ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>m98iupbf6t2xstuzcbl6kz422zmcj90</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307629</id>
      <parentid>1307628</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:27:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>A826</username>
        <id>72368</id>
      </contributor>
      <origin>1307629</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8174" sha1="4hoxxoxivhwwxknwj8u0n96x9y08y04" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Pnpanicker_memorial_school_ambalappuzha.jpg|thumb| ಪಣಪಾಣಿಕರ್_ಸ್ಮಾರಕ ಶಾಲೆ_ಅಂಬಲಪ್ಪುಳ]]
[[ಚಿತ್ರ:P_n_Panicker_worked_school.jpg|thumb| ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಶಾಲೆ_ನೀಲಪೆರೂರ್]]
[[ಚಿತ್ರ:PN_Panicker_2004_stamp_of_India.jpg|thumb| ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ 2004 ರ ಭಾರತದ ಅಂಚೆಚೀಟಿ]]
ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ (1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 - ಜೂನ್ 1995) ಇವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಪುತ್ತುವೈಲ್ ನಾರಾಯಣ ಪಣಿಕ್ಕರ್. ಅವರನ್ನು ಕೇರಳದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸಾಕ್ಷರತಾ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ ಜೂನ್ 19ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಕೇರಳ ಸರಕಾರವು ಓದುವ ದಿನವೆಂದು (ವಾಯನ ದಿನಂ)ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.  2017 ರಲ್ಲಿ  ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಕೂಡಾ ಜೂನ್ ೧೯ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು   ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓದುವ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು 

ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರು 1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 ರಂದು ಅಲಪ್ಪುಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನೀಲಂಪೆರೂರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೋವಿಂದ ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಜಾನಕಮ್ಮ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅದಾದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ನಂತರ ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

== ಕೊಡುಗೆ ==
ಪಣಿಕ್ಕರ್ 1945ರಲ್ಲಿ 47 ಗ್ರಾಮೀಣ ಗ್ರಂಥಾಲಯದೊಂದಿಗೆ ತಿರುವಿತಂಕೂರ್ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘವನ್ನು ( ತಿರುವಾಂಕೂರು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸಂಘ)ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದರು. . ಸಂಘದ ಘೋಷಣೆ &quot;ಓದಿ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಿರಿ&quot;.ಮತ್ತೆ 1956 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆ ಆದನಂತರ ಅದು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ (ಕೆಜಿಎಸ್). ಆಯಿತು. ಕೇರಳದ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಓದುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಜನರು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತಂತೆ ವಿನಂತಿಸಿದರು  . ಈ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6000 ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸೇರಿತು. 1975 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ ಯುನೆಸ್ಕೋದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ 'ಕೃಪಸಕಾಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು . 1977 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಘವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡುವ ತನಕ ಅವರು 32 ವರ್ಷ ಕಾಲ ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು.ಈಗ ಇದನ್ನು  ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಂಡಳಿ ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸ ಮಾಡುಬೇಕೆಂದು 1977 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಘವನ್ನು(KANFED)ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಷನ್ ಸುರು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ  KANFED ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು ಇದು ಕೇರಳವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು,ಮತ್ತು ಕೇರಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪಡೆದ ಮೊದಲ  ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಕೃಷಿ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಕಾರ್ನರ್, ಫ್ರೆಂಡ್‌ಶಿಪ್ ವಿಲೇಜ್ ಆಂದೋಲನ (ಸೌಹೃದಗ್ರಾಮ), ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ದೇಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಪಿಎನ್ ಪಣಿಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌‌ನ ಉತ್ತಮ ಓದುಗರ ಬಹುಮಾನಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ಕೊಡುವುದಕ್ಕೆ ಅವರು ಜಾಸ್ತಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು.

== ಸಾವು ==
ಅವರು ಜೂನ್ 19, 1995 ರಂದು ತಮ್ಮ 86 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

== ಓದುವ ದಿನ ==
ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರ ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಜೂನ್ 19 ನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ವಯನಾ ದಿನಂ (ಓದುವ ದಿನ) ಎಂದು ಆಚರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ  ಓದುವ ವಾರವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

== ಪ್ರತಿಫಲ ==
ಜೂನ್ 21, 2004 ರಂದು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ  ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿತು. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಪಿ.ಎನ್. ಅವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.

== ಉಲ್ಲೇಖ ==
&lt;references /&gt;

==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು==
* [https://web.archive.org/web/20101031074259/http://www.kerala.gov.in/education/liter.htm ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಪೋರ್ಟಲ್]
* [http://www.iiz-dvv.de/index.php?article_id=369&amp;clang=1 KANFED ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ದೃಶ್ಯ]
* [https://web.archive.org/web/20080402001348/http://www.gla.ac.uk/kerala/lib_aded.htm ಅಧ್ಯಾಯ 4: ''ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷರತೆ: ನವೆಂಬರ್ 2005 - ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2006'' ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಸಂಶೋಧನೆಯ ವರದಿಯಿಂದ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ]
* [https://web.archive.org/web/20090303102653/http://education.nic.in/unesconew/unesco-Awards.asp ಯುನೆಸ್ಕೋ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫೆಲೋಶಿಪ್‌ಗಳು/ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು/ಬಹುಮಾನಗಳು–ಭಾರತದ ವಿಜೇತರು]
* [https://philaindia.info/postage-stamp-on-p-n-panicker/ ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅಂಚೆಚೀಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ]</text>
      <sha1>4hoxxoxivhwwxknwj8u0n96x9y08y04</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307630</id>
      <parentid>1307629</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:28:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>A826</username>
        <id>72368</id>
      </contributor>
      <comment>/* ಸಾವು */</comment>
      <origin>1307630</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8774" sha1="18osguvwcb659o9arvktv3c42ufsgio" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Pnpanicker_memorial_school_ambalappuzha.jpg|thumb| ಪಣಪಾಣಿಕರ್_ಸ್ಮಾರಕ ಶಾಲೆ_ಅಂಬಲಪ್ಪುಳ]]
[[ಚಿತ್ರ:P_n_Panicker_worked_school.jpg|thumb| ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಶಾಲೆ_ನೀಲಪೆರೂರ್]]
[[ಚಿತ್ರ:PN_Panicker_2004_stamp_of_India.jpg|thumb| ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ 2004 ರ ಭಾರತದ ಅಂಚೆಚೀಟಿ]]
ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ (1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 - ಜೂನ್ 1995) ಇವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಪುತ್ತುವೈಲ್ ನಾರಾಯಣ ಪಣಿಕ್ಕರ್. ಅವರನ್ನು ಕೇರಳದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸಾಕ್ಷರತಾ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ ಜೂನ್ 19ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಕೇರಳ ಸರಕಾರವು ಓದುವ ದಿನವೆಂದು (ವಾಯನ ದಿನಂ)ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.  2017 ರಲ್ಲಿ  ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಕೂಡಾ ಜೂನ್ ೧೯ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು   ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓದುವ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು 

ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರು 1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 ರಂದು ಅಲಪ್ಪುಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನೀಲಂಪೆರೂರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೋವಿಂದ ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಜಾನಕಮ್ಮ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅದಾದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ನಂತರ ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

== ಕೊಡುಗೆ ==
ಪಣಿಕ್ಕರ್ 1945ರಲ್ಲಿ 47 ಗ್ರಾಮೀಣ ಗ್ರಂಥಾಲಯದೊಂದಿಗೆ ತಿರುವಿತಂಕೂರ್ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘವನ್ನು ( ತಿರುವಾಂಕೂರು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸಂಘ)ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದರು. . ಸಂಘದ ಘೋಷಣೆ &quot;ಓದಿ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಿರಿ&quot;.ಮತ್ತೆ 1956 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆ ಆದನಂತರ ಅದು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ (ಕೆಜಿಎಸ್). ಆಯಿತು. ಕೇರಳದ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಓದುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಜನರು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತಂತೆ ವಿನಂತಿಸಿದರು  . ಈ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6000 ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸೇರಿತು. 1975 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ ಯುನೆಸ್ಕೋದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ 'ಕೃಪಸಕಾಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು . 1977 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಘವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡುವ ತನಕ ಅವರು 32 ವರ್ಷ ಕಾಲ ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು.ಈಗ ಇದನ್ನು  ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಂಡಳಿ ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸ ಮಾಡುಬೇಕೆಂದು 1977 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಘವನ್ನು(KANFED)ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಷನ್ ಸುರು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ  KANFED ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು ಇದು ಕೇರಳವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು,ಮತ್ತು ಕೇರಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪಡೆದ ಮೊದಲ  ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಕೃಷಿ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಕಾರ್ನರ್, ಫ್ರೆಂಡ್‌ಶಿಪ್ ವಿಲೇಜ್ ಆಂದೋಲನ (ಸೌಹೃದಗ್ರಾಮ), ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ದೇಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಪಿಎನ್ ಪಣಿಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌‌ನ ಉತ್ತಮ ಓದುಗರ ಬಹುಮಾನಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ಕೊಡುವುದಕ್ಕೆ ಅವರು ಜಾಸ್ತಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು.

== ಸಾವು ==
ಅವರು ಜೂನ್ 19, 1995 ರಂದು ತಮ್ಮ 86 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.&lt;ref name=&quot;Mat&quot;&gt;{{cite web |title=പി.എന്‍. പണിക്കര്‍; വായനയുടെ അണയാത്ത വഴിവിളക്ക് {{!}} PN Panicker Readers Day 2020 |url=https://www.mathrubhumi.com/books/special/vayanadinam-2020/pn-panicker-readers-day-2020-1.4840297 |website=www.mathrubhumi.com |language=Malayalam |date=19 June 2020 |access-date=2 March 2021 |archive-date=19 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200619112814/https://www.mathrubhumi.com/books/special/vayanadinam-2020/pn-panicker-readers-day-2020-1.4840297 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== ಓದುವ ದಿನ ==
ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರ ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಜೂನ್ 19 ನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ವಯನಾ ದಿನಂ (ಓದುವ ದಿನ) ಎಂದು ಆಚರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ  ಓದುವ ವಾರವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

== ಪ್ರತಿಫಲ ==
ಜೂನ್ 21, 2004 ರಂದು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ  ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿತು. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಪಿ.ಎನ್. ಅವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.

== ಉಲ್ಲೇಖ ==
&lt;references /&gt;

==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು==
* [https://web.archive.org/web/20101031074259/http://www.kerala.gov.in/education/liter.htm ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಪೋರ್ಟಲ್]
* [http://www.iiz-dvv.de/index.php?article_id=369&amp;clang=1 KANFED ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ದೃಶ್ಯ]
* [https://web.archive.org/web/20080402001348/http://www.gla.ac.uk/kerala/lib_aded.htm ಅಧ್ಯಾಯ 4: ''ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷರತೆ: ನವೆಂಬರ್ 2005 - ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2006'' ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಸಂಶೋಧನೆಯ ವರದಿಯಿಂದ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ]
* [https://web.archive.org/web/20090303102653/http://education.nic.in/unesconew/unesco-Awards.asp ಯುನೆಸ್ಕೋ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫೆಲೋಶಿಪ್‌ಗಳು/ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು/ಬಹುಮಾನಗಳು–ಭಾರತದ ವಿಜೇತರು]
* [https://philaindia.info/postage-stamp-on-p-n-panicker/ ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅಂಚೆಚೀಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ]</text>
      <sha1>18osguvwcb659o9arvktv3c42ufsgio</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307631</id>
      <parentid>1307630</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:31:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>A826</username>
        <id>72368</id>
      </contributor>
      <origin>1307631</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9150" sha1="spnbuw8aua33qftr33apf61bq9ybpse" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Pnpanicker_memorial_school_ambalappuzha.jpg|thumb| ಪಣಪಾಣಿಕರ್_ಸ್ಮಾರಕ ಶಾಲೆ_ಅಂಬಲಪ್ಪುಳ]]
[[ಚಿತ್ರ:P_n_Panicker_worked_school.jpg|thumb| ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಶಾಲೆ_ನೀಲಪೆರೂರ್]]
[[ಚಿತ್ರ:PN_Panicker_2004_stamp_of_India.jpg|thumb| ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ 2004 ರ ಭಾರತದ ಅಂಚೆಚೀಟಿ]]
ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ (1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 - ಜೂನ್ 1995) ಇವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಪುತ್ತುವೈಲ್ ನಾರಾಯಣ ಪಣಿಕ್ಕರ್. ಅವರನ್ನು ಕೇರಳದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸಾಕ್ಷರತಾ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ ಜೂನ್ 19ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಕೇರಳ ಸರಕಾರವು ಓದುವ ದಿನವೆಂದು (ವಾಯನ ದಿನಂ)ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು. 2017 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಕೂಡಾ ಜೂನ್ ೧೯ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓದುವ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು 

ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರು 1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 ರಂದು ಅಲಪ್ಪುಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನೀಲಂಪೆರೂರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೋವಿಂದ ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಜಾನಕಮ್ಮ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು&lt;ref name=&quot;പി.എൻ. പണിക്കർ: ഒറ്റയ്ക്കൊരു സംഘം&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.manoramaonline.com/literature/indepth/readers-day/2018/06/19/pn-panicker-father-of-the-library-movement.html |title=പി.എൻ. പണിക്കർ: ഒറ്റയ്ക്കൊരു സംഘം |website=ManoramaOnline |access-date=2019-04-24}}&lt;/ref&gt;. ಅದಾದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ನಂತರ ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

== ಕೊಡುಗೆ ==
ಪಣಿಕ್ಕರ್ 1945ರಲ್ಲಿ 47 ಗ್ರಾಮೀಣ ಗ್ರಂಥಾಲಯದೊಂದಿಗೆ ತಿರುವಿತಂಕೂರ್ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘವನ್ನು ( ತಿರುವಾಂಕೂರು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸಂಘ)ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದರು. ಸಂಘದ ಘೋಷಣೆ &quot;ಓದಿ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಿರಿ&quot;. ಮತ್ತೆ 1956 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆ ಆದನಂತರ ಅದು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ (ಕೆಜಿಎಸ್). ಆಯಿತು. ಕೇರಳದ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಓದುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಜನರು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತಂತೆ ವಿನಂತಿಸಿದರು . ಈ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6000 ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸೇರಿತು. 1975 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ ಯುನೆಸ್ಕೋದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ 'ಕೃಪಸಕಾಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು . 1977 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಘವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡುವ ತನಕ ಅವರು 32 ವರ್ಷ ಕಾಲ ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು.ಈಗ ಇದನ್ನು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಂಡಳಿ ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸ ಮಾಡುಬೇಕೆಂದು 1977 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಘವನ್ನು(KANFED)ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಷನ್ ಸುರು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ KANFED ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು ಇದು ಕೇರಳವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು,ಮತ್ತು ಕೇರಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಕೃಷಿ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಕಾರ್ನರ್, ಫ್ರೆಂಡ್‌ಶಿಪ್ ವಿಲೇಜ್ ಆಂದೋಲನ (ಸೌಹೃದಗ್ರಾಮ), ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ದೇಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಪಿಎನ್ ಪಣಿಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌‌ನ ಉತ್ತಮ ಓದುಗರ ಬಹುಮಾನಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ಕೊಡುವುದಕ್ಕೆ ಅವರು ಜಾಸ್ತಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು.

== ಸಾವು ==
ಅವರು ಜೂನ್ 19, 1995 ರಂದು ತಮ್ಮ 86 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.&lt;ref name=&quot;Mat&quot;&gt;{{cite web |title=പി.എന്‍. പണിക്കര്‍; വായനയുടെ അണയാത്ത വഴിവിളക്ക് {{!}} PN Panicker Readers Day 2020 |url=https://www.mathrubhumi.com/books/special/vayanadinam-2020/pn-panicker-readers-day-2020-1.4840297 |website=www.mathrubhumi.com |language=Malayalam |date=19 June 2020 |access-date=2 March 2021 |archive-date=19 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200619112814/https://www.mathrubhumi.com/books/special/vayanadinam-2020/pn-panicker-readers-day-2020-1.4840297 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== ಓದುವ ದಿನ ==
ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರ ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಜೂನ್ 19 ನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ವಯನಾ ದಿನಂ (ಓದುವ ದಿನ) ಎಂದು ಆಚರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಓದುವ ವಾರವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

== ಪ್ರತಿಫಲ ==
ಜೂನ್ 21, 2004 ರಂದು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿತು. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಪಿ.ಎನ್. ಅವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.

== ಉಲ್ಲೇಖ ==
&lt;references /&gt;

==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು==
* [https://web.archive.org/web/20101031074259/http://www.kerala.gov.in/education/liter.htm ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಪೋರ್ಟಲ್]
* [http://www.iiz-dvv.de/index.php?article_id=369&amp;clang=1 KANFED ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ದೃಶ್ಯ]
* [https://web.archive.org/web/20080402001348/http://www.gla.ac.uk/kerala/lib_aded.htm ಅಧ್ಯಾಯ 4: ''ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷರತೆ: ನವೆಂಬರ್ 2005 - ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2006'' ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಸಂಶೋಧನೆಯ ವರದಿಯಿಂದ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ]
* [https://web.archive.org/web/20090303102653/http://education.nic.in/unesconew/unesco-Awards.asp ಯುನೆಸ್ಕೋ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫೆಲೋಶಿಪ್‌ಗಳು/ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು/ಬಹುಮಾನಗಳು–ಭಾರತದ ವಿಜೇತರು]
* [https://philaindia.info/postage-stamp-on-p-n-panicker/ ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅಂಚೆಚೀಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ]</text>
      <sha1>spnbuw8aua33qftr33apf61bq9ybpse</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307632</id>
      <parentid>1307631</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:31:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vinoda mamatharai</username>
        <id>34224</id>
      </contributor>
      <origin>1307632</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9147" sha1="1sij9hhjgp6hce2xgx56q9qtp5scapx" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Pnpanicker_memorial_school_ambalappuzha.jpg|thumb| ಪಣಿಕ್ಕರ್_ಸ್ಮಾರಕ ಶಾಲೆ_ಅಂಬಲಪ್ಪುಳ]]
[[ಚಿತ್ರ:P_n_Panicker_worked_school.jpg|thumb| ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಶಾಲೆ_ನೀಲಪೆರೂರ್]]
[[ಚಿತ್ರ:PN_Panicker_2004_stamp_of_India.jpg|thumb| ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ 2004 ರ ಭಾರತದ ಅಂಚೆಚೀಟಿ]]
ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ (1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 - ಜೂನ್ 1995) ಇವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಪುತ್ತುವೈಲ್ ನಾರಾಯಣ ಪಣಿಕ್ಕರ್. ಅವರನ್ನು ಕೇರಳದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸಾಕ್ಷರತಾ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ ಜೂನ್ 19ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಕೇರಳ ಸರಕಾರವು ಓದುವ ದಿನವೆಂದು (ವಾಯನ ದಿನಂ)ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು. 2017 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಕೂಡಾ ಜೂನ್ ೧೯ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓದುವ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು 

ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರು 1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 ರಂದು ಅಲಪ್ಪುಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನೀಲಂಪೆರೂರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೋವಿಂದ ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಜಾನಕಮ್ಮ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು&lt;ref name=&quot;പി.എൻ. പണിക്കർ: ഒറ്റയ്ക്കൊരു സംഘം&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.manoramaonline.com/literature/indepth/readers-day/2018/06/19/pn-panicker-father-of-the-library-movement.html |title=പി.എൻ. പണിക്കർ: ഒറ്റയ്ക്കൊരു സംഘം |website=ManoramaOnline |access-date=2019-04-24}}&lt;/ref&gt;. ಅದಾದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ನಂತರ ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

== ಕೊಡುಗೆ ==
ಪಣಿಕ್ಕರ್ 1945ರಲ್ಲಿ 47 ಗ್ರಾಮೀಣ ಗ್ರಂಥಾಲಯದೊಂದಿಗೆ ತಿರುವಿತಂಕೂರ್ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘವನ್ನು ( ತಿರುವಾಂಕೂರು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸಂಘ)ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದರು. ಸಂಘದ ಘೋಷಣೆ &quot;ಓದಿ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಿರಿ&quot;. ಮತ್ತೆ 1956 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆ ಆದನಂತರ ಅದು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ (ಕೆಜಿಎಸ್). ಆಯಿತು. ಕೇರಳದ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಓದುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಜನರು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತಂತೆ ವಿನಂತಿಸಿದರು . ಈ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6000 ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸೇರಿತು. 1975 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ ಯುನೆಸ್ಕೋದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ 'ಕೃಪಸಕಾಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು . 1977 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಘವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡುವ ತನಕ ಅವರು 32 ವರ್ಷ ಕಾಲ ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು.ಈಗ ಇದನ್ನು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಂಡಳಿ ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸ ಮಾಡುಬೇಕೆಂದು 1977 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಘವನ್ನು(KANFED)ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಷನ್ ಸುರು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ KANFED ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು ಇದು ಕೇರಳವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು,ಮತ್ತು ಕೇರಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಕೃಷಿ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಕಾರ್ನರ್, ಫ್ರೆಂಡ್‌ಶಿಪ್ ವಿಲೇಜ್ ಆಂದೋಲನ (ಸೌಹೃದಗ್ರಾಮ), ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ದೇಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಪಿಎನ್ ಪಣಿಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌‌ನ ಉತ್ತಮ ಓದುಗರ ಬಹುಮಾನಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ಕೊಡುವುದಕ್ಕೆ ಅವರು ಜಾಸ್ತಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು.

== ಸಾವು ==
ಅವರು ಜೂನ್ 19, 1995 ರಂದು ತಮ್ಮ 86 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.&lt;ref name=&quot;Mat&quot;&gt;{{cite web |title=പി.എന്‍. പണിക്കര്‍; വായനയുടെ അണയാത്ത വഴിവിളക്ക് {{!}} PN Panicker Readers Day 2020 |url=https://www.mathrubhumi.com/books/special/vayanadinam-2020/pn-panicker-readers-day-2020-1.4840297 |website=www.mathrubhumi.com |language=Malayalam |date=19 June 2020 |access-date=2 March 2021 |archive-date=19 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200619112814/https://www.mathrubhumi.com/books/special/vayanadinam-2020/pn-panicker-readers-day-2020-1.4840297 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== ಓದುವ ದಿನ ==
ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರ ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಜೂನ್ 19 ನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ವಯನಾ ದಿನಂ (ಓದುವ ದಿನ) ಎಂದು ಆಚರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಓದುವ ವಾರವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

== ಪ್ರತಿಫಲ ==
ಜೂನ್ 21, 2004 ರಂದು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿತು. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಪಿ.ಎನ್. ಅವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.

== ಉಲ್ಲೇಖ ==
&lt;references /&gt;

==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು==
* [https://web.archive.org/web/20101031074259/http://www.kerala.gov.in/education/liter.htm ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಪೋರ್ಟಲ್]
* [http://www.iiz-dvv.de/index.php?article_id=369&amp;clang=1 KANFED ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ದೃಶ್ಯ]
* [https://web.archive.org/web/20080402001348/http://www.gla.ac.uk/kerala/lib_aded.htm ಅಧ್ಯಾಯ 4: ''ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷರತೆ: ನವೆಂಬರ್ 2005 - ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2006'' ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಸಂಶೋಧನೆಯ ವರದಿಯಿಂದ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ]
* [https://web.archive.org/web/20090303102653/http://education.nic.in/unesconew/unesco-Awards.asp ಯುನೆಸ್ಕೋ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫೆಲೋಶಿಪ್‌ಗಳು/ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು/ಬಹುಮಾನಗಳು–ಭಾರತದ ವಿಜೇತರು]
* [https://philaindia.info/postage-stamp-on-p-n-panicker/ ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅಂಚೆಚೀಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ]</text>
      <sha1>1sij9hhjgp6hce2xgx56q9qtp5scapx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307633</id>
      <parentid>1307632</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:33:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>A826</username>
        <id>72368</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಂಥಪಾಲಕರು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <origin>1307633</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9218" sha1="oqzips3o2i5htoumao2jauv4wdilp4c" xml:space="preserve">[[ಚಿತ್ರ:Pnpanicker_memorial_school_ambalappuzha.jpg|thumb| ಪಣಿಕ್ಕರ್_ಸ್ಮಾರಕ ಶಾಲೆ_ಅಂಬಲಪ್ಪುಳ]]
[[ಚಿತ್ರ:P_n_Panicker_worked_school.jpg|thumb| ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಶಾಲೆ_ನೀಲಪೆರೂರ್]]
[[ಚಿತ್ರ:PN_Panicker_2004_stamp_of_India.jpg|thumb| ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ 2004 ರ ಭಾರತದ ಅಂಚೆಚೀಟಿ]]
ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ (1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 - ಜೂನ್ 1995) ಇವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಪುತ್ತುವೈಲ್ ನಾರಾಯಣ ಪಣಿಕ್ಕರ್. ಅವರನ್ನು ಕೇರಳದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಸಾಕ್ಷರತಾ ಚಳವಳಿಯ ಪಿತಾಮಹರೂ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪುಣ್ಯತಿಥಿ ಜೂನ್ 19ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಕೇರಳ ಸರಕಾರವು ಓದುವ ದಿನವೆಂದು (ವಾಯನ ದಿನಂ)ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು. 2017 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಕೂಡಾ ಜೂನ್ ೧೯ನೇ ತಾರೀಕನ್ನು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓದುವ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು 

ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರು 1 ಮಾರ್ಚ್ 1909 ರಂದು ಅಲಪ್ಪುಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನೀಲಂಪೆರೂರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೋವಿಂದ ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಜಾನಕಮ್ಮ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು&lt;ref name=&quot;പി.എൻ. പണിക്കർ: ഒറ്റയ്ക്കൊരു സംഘം&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.manoramaonline.com/literature/indepth/readers-day/2018/06/19/pn-panicker-father-of-the-library-movement.html |title=പി.എൻ. പണിക്കർ: ഒറ്റയ്ക്കൊരു സംഘം |website=ManoramaOnline |access-date=2019-04-24}}&lt;/ref&gt;. ಅದಾದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ನಂತರ ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

== ಕೊಡುಗೆ ==
ಪಣಿಕ್ಕರ್ 1945ರಲ್ಲಿ 47 ಗ್ರಾಮೀಣ ಗ್ರಂಥಾಲಯದೊಂದಿಗೆ ತಿರುವಿತಂಕೂರ್ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘವನ್ನು ( ತಿರುವಾಂಕೂರು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸಂಘ)ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದರು. ಸಂಘದ ಘೋಷಣೆ &quot;ಓದಿ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಿರಿ&quot;. ಮತ್ತೆ 1956 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆ ಆದನಂತರ ಅದು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ (ಕೆಜಿಎಸ್). ಆಯಿತು. ಕೇರಳದ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಓದುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಜನರು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತಂತೆ ವಿನಂತಿಸಿದರು . ಈ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6000 ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸೇರಿತು. 1975 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಶಾಲಾ ಸಂಘ ಯುನೆಸ್ಕೋದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ 'ಕೃಪಸಕಾಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು . 1977 ರಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಘವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನ ಮಾಡುವ ತನಕ ಅವರು 32 ವರ್ಷ ಕಾಲ ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು.ಈಗ ಇದನ್ನು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಂಡಳಿ ನಡೆಸುತ್ತದೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಸಮಾಜಕ್ಕಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೆಲಸ ಮಾಡುಬೇಕೆಂದು 1977 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಘವನ್ನು(KANFED)ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಷನ್ ಸುರು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ KANFED ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು ಇದು ಕೇರಳವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು,ಮತ್ತು ಕೇರಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಕೃಷಿ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಕಾರ್ನರ್, ಫ್ರೆಂಡ್‌ಶಿಪ್ ವಿಲೇಜ್ ಆಂದೋಲನ (ಸೌಹೃದಗ್ರಾಮ), ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ದೇಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಪಿಎನ್ ಪಣಿಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌‌ನ ಉತ್ತಮ ಓದುಗರ ಬಹುಮಾನಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ಕೊಡುವುದಕ್ಕೆ ಅವರು ಜಾಸ್ತಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು.

== ಸಾವು ==
ಅವರು ಜೂನ್ 19, 1995 ರಂದು ತಮ್ಮ 86 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.&lt;ref name=&quot;Mat&quot;&gt;{{cite web |title=പി.എന്‍. പണിക്കര്‍; വായനയുടെ അണയാത്ത വഴിവിളക്ക് {{!}} PN Panicker Readers Day 2020 |url=https://www.mathrubhumi.com/books/special/vayanadinam-2020/pn-panicker-readers-day-2020-1.4840297 |website=www.mathrubhumi.com |language=Malayalam |date=19 June 2020 |access-date=2 March 2021 |archive-date=19 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200619112814/https://www.mathrubhumi.com/books/special/vayanadinam-2020/pn-panicker-readers-day-2020-1.4840297 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== ಓದುವ ದಿನ ==
ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರ ಪಿ.ಎನ್. ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಜೂನ್ 19 ನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ವಯನಾ ದಿನಂ (ಓದುವ ದಿನ) ಎಂದು ಆಚರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಓದುವ ವಾರವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.

== ಪ್ರತಿಫಲ ==
ಜೂನ್ 21, 2004 ರಂದು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿತು. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಪಿ.ಎನ್. ಅವರ ಜನ್ಮ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.

== ಉಲ್ಲೇಖ ==
&lt;references /&gt;

==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು==
* [https://web.archive.org/web/20101031074259/http://www.kerala.gov.in/education/liter.htm ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಪೋರ್ಟಲ್]
* [http://www.iiz-dvv.de/index.php?article_id=369&amp;clang=1 KANFED ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ದೃಶ್ಯ]
* [https://web.archive.org/web/20080402001348/http://www.gla.ac.uk/kerala/lib_aded.htm ಅಧ್ಯಾಯ 4: ''ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷರತೆ: ನವೆಂಬರ್ 2005 - ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2006'' ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಸಂಶೋಧನೆಯ ವರದಿಯಿಂದ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ]
* [https://web.archive.org/web/20090303102653/http://education.nic.in/unesconew/unesco-Awards.asp ಯುನೆಸ್ಕೋ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫೆಲೋಶಿಪ್‌ಗಳು/ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು/ಬಹುಮಾನಗಳು–ಭಾರತದ ವಿಜೇತರು]
* [https://philaindia.info/postage-stamp-on-p-n-panicker/ ಪಿ ಎನ್ ಪಣಿಕ್ಕರ್ ಅಂಚೆಚೀಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ]

[[ವರ್ಗ:ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಂಥಪಾಲಕರು]]</text>
      <sha1>oqzips3o2i5htoumao2jauv4wdilp4c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ವರ್ಗ:ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಂಥಪಾಲಕರು</title>
    <ns>14</ns>
    <id>174914</id>
    <revision>
      <id>1307634</id>
      <timestamp>2025-06-28T10:33:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>A826</username>
        <id>72368</id>
      </contributor>
      <comment>ಹೊಸ ಪುಟ: .</comment>
      <origin>1307634</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1" sha1="6t9fg2gmch401ldtk8m7pyzz632ixbb" xml:space="preserve">.</text>
      <sha1>6t9fg2gmch401ldtk8m7pyzz632ixbb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ಚರ್ಚೆಪುಟ:ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ</title>
    <ns>1</ns>
    <id>174915</id>
    <revision>
      <id>1307635</id>
      <timestamp>2025-06-28T10:38:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:16E5:6BCC:2:1:19A9:2EA3</ip>
      </contributor>
      <comment>/* economics */ ಹೊಸ ವಿಭಾಗ</comment>
      <origin>1307635</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="183" sha1="30tnudtwyzy8q1s2se7wg98k6aeer30" xml:space="preserve">== economics ==

9743544876 [[ವಿಶೇಷ:Contributions/2401:4900:16E5:6BCC:2:1:19A9:2EA3|2401:4900:16E5:6BCC:2:1:19A9:2EA3]] ೧೬:೦೮, ೨೮ ಜೂನ್ ೨೦೨೫ (IST)</text>
      <sha1>30tnudtwyzy8q1s2se7wg98k6aeer30</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1307636</id>
      <parentid>1307635</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:00:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pavanaja</username>
        <id>5</id>
      </contributor>
      <comment>ಪುಟದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನೂ ತಗೆಯುತ್ತಿರುವೆ</comment>
      <origin>1307636</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" sha1="phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>