Июль

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="ky">
  <siteinfo>
    <sitename>Википедия</sitename>
    <dbname>kywiki</dbname>
    <base>https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88%D0%BA%D1%8B_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.8</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Медиа</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Атайын</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Талкуу</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Колдонуучу</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Колдонуучунун баарлашуулары</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Википедия</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Википедияны талкуулоо</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Файл</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Файлды талкуулоо</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">МедиаВики</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">МедиаВикини талкуулоо</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Калып</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Калыпты талкуулоо</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Жардам</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Жардамды талкуулоо</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Категория</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Категорияны талкуулоо</namespace>
      <namespace key="118" case="first-letter">Макала долбоору</namespace>
      <namespace key="119" case="first-letter">Макала долбоорун талкуулоо</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Модуль</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Модулду талкуулоо</namespace>
      <namespace key="1728" case="first-letter">Event</namespace>
      <namespace key="1729" case="first-letter">Event talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Июль</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3508</id>
    <revision>
      <id>516087</id>
      <parentid>477064</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T13:40:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516087</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1063" sha1="a2jd0e94turhope970ussqwiahbjw8m" xml:space="preserve">{{Июль}}
'''Июль''' ([[Латын тили|лат]]. ''Iulius'') же '''теке''' ― [[Юлий календары|Юлий]] жана [[Григориан календары|Григорий календары]] боюнча жылдын жетинчи айы. Узактыгы 31 күндү түзгөн жылдын жети айларынын бири, жайдын экинчи айы. 

Григорий календары боюнча 20-июлга чейин күн [[Эгиздер]] [[Топ жылдыз|топ жылдызында]], ал эми 20-июлдан кийин [[Бөйөн]] топ жылдызында болот&lt;ref&gt;http://neznal.ru/20110201_trinadcatyj-znak-zodiaka-zmeenosec&lt;/ref&gt;.

== Булактар ==
{{булактар}}
* [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 3-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. 784 бет, илл. ISBN 978 9967-14-074 -5
{{Айлар}}</text>
      <sha1>a2jd0e94turhope970ussqwiahbjw8m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ленинград блокадасы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48006</id>
    <revision>
      <id>516157</id>
      <parentid>515908</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:36:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тышкы шилтемелер */</comment>
      <origin>516157</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19531" sha1="91wnjxnr6ytr9xh4m5o5kfjyp0u2f8y" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 06:49, 25 июнь 2025 (UTC)}}
{{Куралдуу кагылыш|сүрөт=
|каршы тарап1={{Өлкө желеги|СССР|1923}}
|каршы тарап2={{Өлкө желеги|Үчүнчү рейх|Кригсмарине}}&lt;br&gt;
{{Өлкө желеги|Финляндия}}&lt;br&gt;
{{Желек|Испания|1938}} Франкисттик Испаниянын өз ыктыярчылары &lt;small&gt;(Көгүлтүр дивизия)&lt;/small&gt;&lt;br&gt;
{{Өлкө желеги|Италия|1861}} &lt;br&gt;
{{Желек|Норвегия}} Норвегия легиону
|колбашчы1={{Желек|СССР|1923}} [[Ворошилов Климент Ефремович]]&lt;br&gt;
{{Желек|СССР|1923}} [[Жуков Георгий Константинович]]&lt;br&gt;
{{Желек|СССР|1923}} [[Федюнинский Иван Иванович]]&lt;br&gt;
{{Желек|СССР|1923}} [[Хозин Михаил Семёнович]]&lt;br&gt;
{{Желек|СССР|1923}} [[Говоров Леонид Александрович]]&lt;br&gt;
{{Желек|СССР|1923}} [[Мерецков Кирилл Афанасьевич]]&lt;br&gt;
{{Желек|СССР|1923}} [[Трибуц Владимир Филиппович]]|колбашчы2={{Желек|Үчүнчү рейх|Кригсмарине}} Вильгельм фон Лееб&lt;br&gt;
{{Желек|Үчүнчү рейх|Кригсмарине}} Георг фон Кюхлер&lt;br&gt;
{{Желек|Үчүнчү рейх|Кригсмарине}} Эрих фон Манштейн&lt;br&gt;
[[Файл:Flag of the commander of the Finnish Defence Forces 1920-1971.svg|20px]] Карл Густав Маннергейм&lt;br&gt;
{{Желек|Италия|1861}} Жузеппе Бьянкини&lt;br&gt;
{{Желек|Испания|1938}} Агустин Муньос Грандес&lt;br&gt;
{{Желек|Норвегия}} Артур Квист|кагылыш=Ленинград блокадасы|бөлүм=[[Ленинград салгылашы]], [[Улуу Ата-Мекендик согуш]], [[Экинчи дүйнөлүк согуш]]|колтамга=Блокададагы Ленинграддын тургундары Невский проспектисинде артиллериялык аткылоодон  кийин асфальтта пайда болгон жаракалардан чыккан сууну чогултуушуда. Сүрөттүн автору — Борис Кудояров, 1941-жылдын декабрь айы.|caption=Блокададагы Ленинграддын тургундары Невский проспектисинде артиллериялык аткылоодон  кийин асфальтта пайда болгон жаракалардан чыккан сууну чогултуушуда. Сүрөттүн автору — Борис Кудояров, 1941-жылдын декабрь айы.|image=RIAN archive 907 Leningradians queueing up for water.jpg|күчтөр1=белгисиз|күчтөр2=730 000 ашык адам (1942)|жоготуулар1=Аскердик жоготуулар:&lt;br&gt;
*Каза болгондор — 332 059
*Аскердик эмес жоготуулар — 24 324
*Дайынсыз жоголгон — 111 142

Жарандык жоготуулар:&lt;br&gt;
*Аткылоодон каза болгондор — 16 747
*Ачкачылыктан каза болгондор — 632 253|жоготуулар2=*1941-жыл: жалпы жоготуулар — 85 371
*1942-жыл: жалпы жоготуулар — 267 327
*1943-жыл: жалпы жоготуулар — 205 937
*1944-жыл: жалпы жоготуулар — 21 350&lt;br&gt;
Жалпы жоготуулар: 579 985

*Каза болгондор — 117 407
*Дайынсыз жоголгон — 23 405}}
'''Ленинград блокадасы''' ({{lang-ru|Блокада Ленинграда}}) – [[Улуу Ата-Мекендик согуш|Улуу Ата Мекендик согуш]] жылдарында немис жана фин&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://history.milportal.ru/finskie-vojska-v-blokade-leningrada/ Военно-исторический журнал. Фролов М. И. Финские войска в блокаде Ленинграда]&lt;/ref&gt; аскерлери жана алардын союздаштары тарабынан шаарды жок кылуу максатында [[Ленинград|Ленинград шаарын]] (азыркы [[Санкт-Петербург]] шаары) курчоого алышы. 

Блокада 1941-жылдын 8-сентябрынан 1944-жылдын 27-январына чейин созулган (блокадалык курчону Кызыл Армиянын аскерлири 1943-жылдын 18-январында жарып өтүшкөн) — блокада жалпысынан 872 күнгө созулган, кээ бир булактарда 871 күн деп дагы көрсөтүлөт&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/military_science/text/2139406 Большая российская энциклопедия 2004–2017. Ленинградская блокада 1941-44]&lt;/ref&gt;. Адабиятта жана эстеликтерде бул мезгил «900 күн жана түн» деп тегеректелип берилет.

Блокада башталган учурда шаарда узакка созулган курчоого туруштук бере турганга жетиштүү тамак-аш жана отун жок болчу. Ленинград менен байланыштырган жалгыз жол Ладога көлү аркылуу өтчү, ал душмандын артиллериясы жана авиациясы, ошондой эле көлдөгү душмандын аскер-деңиз күчтөрү аткылаган аймакта жайгашкан. Натыйжасында, шаарда массалык ачарчылык башталып, өзгөчө биринчи кыштын катаалдыгы, жылытуу жана транспорт маселелери менен коштолуп, жүз миңдеген тургундардын өмүрүн алып кеткен.

Блокадалык курчону Кызыл Армиянын аскерлири 1943-жылдын 18-январында жарып өтүшкөндөн кийин шаарды камсыздоо акырындык менен калыбына келтирилип, февралдын ортосунан тарта Ленинградда, өлкөнүн башка өнөр жай борборлоруна белгиленгендей эле «согуш учурундагы азык-түлүк нормалары» киргизиле баштаган. Бирок, душмандын шаарды курчоосу 1944-жылдын январында гана толук токтотулган. 1944-жылдын январь—февраль айларында советтик аскерлер Ленинград-Новгород операциясын ишке ашырып, операциянын натыйжасында душмандын күчтөрүн шаардан түштүк тарапка 220—280 чакырымга артка сүрүп чыкканга жетишишкен. Июнь—август айларында советтик аскерлер Балтика флотунун кемелери жана авиациясы менен биргеликте Выборг жана Свирск-Петрозаводск операцияларын жүргүзүп, 20-июнда Выборгду, ал эми 28-июнда Петрозаводскту бошотушкан. Советтик аскерлер сентябрь айында Гогланд аралын алууга жетишишкен.

1945-жылдын 1-майындагы СССРдин жогорку башкы колбачысы Сталин Иосиф Виссарионовичтин № 20 буйругуна ылайык, Ленинград (Сталинград, Севастополь жана Одесса менен бирге) баатыр шаар деп аталган. Кийинчерээк, 1965-жылдын 8-майындагы СССР Жогорку Советинин президиумунун жарлыгы менен шаарга «Алтын Жылдыз» медалы ыйгарылган.

== Германиянын СССРге кол салуусу ==
[[Файл:Operation Barbarossa ru.png|thumb|280px|«Барбаросса» планы]]
940-жылдын 18-декабрында Адольф Гитлер №21-директивага кол коюп, ал «Барбаросса планы» деген аталыш менен белгилүү болгон. Бул планда СССРге үч негизги багыт боюнча үч армия тобу менен чабуул коюу каралган: «Түндүк» армия тобу — Ленинградга, «Борбор»  армия тобу — Москвага, «Түштүк»  армия тобу — Киевге. Москва шаарынын басып алынышы Ленинград менен Кронштадт алынгандан кийин гана ишке ашырылмак. 1941-жылдын 11-июнунда кабыл алынган №32-директивада Гитлер «Чыгыштагы жеңиштүү жортуул» күздүн аягына чейин аякташы керек экенин белгилеген&lt;ref&gt;[https://djvu.online/file/cd0xOduGPcB9b?ysclid=mcm0wsjg5s336634405 Дашичев В.И. Банкротства стратегии германского фашизма]&lt;/ref&gt;.

Ленинград СССРдеги мааниси боюнча экинчи шаар болгон жана курчоо алынган мезгилде калкынын саны болжол менен 3,2 миллион адамга жеткен&lt;ref&gt;[https://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39.php?reg=36 Демоскоп Weekly. Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения по регионам России]&lt;/ref&gt;. Шаар өлкөнүн оор машина куруу тармагынын дээрлик төрттөн бирин жана электр-техникалык өнөр жай продукциясынын үчтөн бирин камсыз кылып турган&lt;ref&gt;[https://militera.lib.ru/h/krinov_ys01/index.html?ysclid=mcn4cioidf669407436 Кринов Ю. С. Лужский рубеж. Год 1941-й. — Л.: Лениздат, 1983.]&lt;/ref&gt;. Шаарда 333 ири өнөр жай ишканасы иштеп, 565 миң адам эмгектенген. Мындан тышкары, жергиликтүү өнөр жайдын жана артелдердин көптөгөн завод-фабрикалары дагы иштеп турган. Өндүрүлгөн продукциянын болжол менен 75% коргонуу тармагына тиешелүү болгон жана бул тармак жогорку деңгээлдеги инженердик жана техникалык адистери менен айырмаланган. Ленинградда илимий-техникалык потенциал да өтө жогору болчу: шаарда 130 илимий-изилдөө институту жана конструктордук бюросу, 60 жогорку окуу жайы жана 106 техникум иштеп турган&lt;ref&gt;Данилов П. П.  Промышленность Ленинграда в годы блокады (сентябрь 1941 - декабрь 1943 г.) / Данилов Павел Петрович  // Отечественная история. - 2003. - № 3&lt;/ref&gt;.

Ленинградды басып алуу менен Германиянын башчылары бир катар маанилүү маселелерди чече алмак, тактап айтканда:

* согушка чейин жалпы союздук өнөр жай продукциясынын 12% түзгөн Советтер Союзунун Ленинград шаарындагы кубаттуу экономикалык базасына ээ болуу;
* Балтика согуш-деңиз флотун жана ошондой эле ири соода флотун басып алуу же жок кылуу;
* Москвага чабуул жасаган «Борбор»  армия тобун түндүктөн сол канатын керектүү курал-жарак камсыз кылуу жана «Түндүк» армия тобунун бошогон аскер күчтөрүн башка багытка жиберүү;
* Балтика деңизиндеги Германиянын үстөмдүгүн бекемдөө жана Германиянын өнөр жайы үчүн Норвегиянын портторунан руданы ташууну камсыз кылуу.
А.Гитлер 1941-жылдын 21-июлундагы «Түндүк» армия тобуна болгон сапарында «Ленинграддын мааниси чоң, Лениградга салыштырганда Москва ал үчүн жөн гана географиялык объект» деп айткан&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20090122192944/http://www.blockade.ru/press/?98 Лебедев Ю. М.Перевод: Йоханнес Хюртер. «Вермахт под Ленинградом. Боевые действия и оккупационная политика 18-й армии осенью и зимой 1941/42 годов»]&lt;/ref&gt;.
== Финляндиянын согушка кириши ==
1941-жылдын январь—апрель айларында иштелип чыккан Германия менен Финляндиянын аскер күчтөрүнүн өз ара аракеттенүү пландарына ылайык, 1941-жылдын 17-июнунда Финляндияда мобилизациялоо тууралуу жарлык чыккан. 20-июнда мобилизацияланган армия совет-фин чек арасына жакын аймактрада чогула баштаган&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 21-июндан тартып Финляндия СССРге каршы аскердик операцияларды (операция «Регата») жүргүзө баштаган, ал эми 21—25-июнь күндөрү Финляндия аймагынан Германиянын аскер-деңиз жана аба күчтөрү СССРге каршы чабуулдарды жасашкан&lt;ref&gt;Йокипии М. Финляндия на пути к войне. Исследование о военном сотрудничестве Германии и Финляндии в 1940-1941. — Петрозаводск: Карелия, 1999. — 370 с. — 1000 экз. — &lt;nowiki&gt;ISBN 5-7545-0735-6&lt;/nowiki&gt;.&lt;/ref&gt;.

23-июнунда СССРдин тышкы иштер эл комиссары Молотов Финляндиянын ишенимдүү өкүлү Хюнниненди чакырып, Финляндиядан так позиция талап кылган — ал Германиянын тарабында болобу же нейтралитетти карманабы деп. Бирок бул суроого жооп алган эмес&lt;ref&gt;[https://nvo.ng.ru/history/2008-06-20/13_myths.html Независимая газета. Александр Борисович Широкорад. Мифы забытой войны] &lt;/ref&gt;.

1941-жылдын 25-июнунда таң эрте Жогорку башкы командачылыктын ставкасынын буйругу менен Түндүк фронттун аба күчтөрү жана Балтика флотунун авиациясы Финляндия менен Түндүк Норвегиядагы он тогуз (башка маалыматтар боюнча он сегиз) аэродромго массалык аба соккусун жасаган. Бул аэродромдордо Финляндиянын аба күчтөрүнүн жана Германиянын 5-аба армиясынын учактары жайгашкан болчу. Ушул эле күнү Финляндия парламенти СССРге каршы согуш жарыялоону колдогон чечим кабыл алган&lt;ref&gt;Широкорад А. Б. Северные войны России. — &lt;abbr&gt;СПб.&lt;/abbr&gt;: АСТ, 2001. — 848 с. — (Военно-историческая библиотека). — 7000 экз. — &lt;nowiki&gt;ISBN 5-17-009849-9&lt;/nowiki&gt;.&lt;/ref&gt;.

1941-жылдын 29-июнунда фин аскерлери СССРдин мамлекеттик чек араны кесип өтүп, СССРге каршы кургактыктагы аскердик операцияны башташкан&lt;ref&gt;Барышников Н. И. [https://v-n-baryshnikov.narod.ru/blokada.html Блокада Ленинграда и Финляндия 1941—1944.] — Хельсинки; СПб.: Институт Йохана Бекмана, 2002. — 300 с. — &lt;nowiki&gt;ISBN 952-5412-10-5&lt;/nowiki&gt;.&lt;/ref&gt;.

«Барбаросса» планына ылайык, Германиянын жогорку аскер жетекчилиги менен макулдашылган чечимде фин аскерлерине төмөнкү тапшырмалар коюлган: мүмкүн болушунча тезирээк Ханко жарым аралын басып алуу, Түндүк Финляндияда немец аскерлеринин жайгашуусун камсыз кылуу жана «Түндүк» армия тобунун аскерлери Двина дарыясын кесип өткөн учурга чейин Ладога көлүнүн чыгыш жагында Олонец жана Петрозаводск багыттарында негизги соккуну камсыз кылуу, ошондой эле Карелия мойнунда соккуну камсыз кылуу менен Свирь дарыясы жана Ленинград району аркылуу немис аскерлерине кошулуу&lt;ref&gt;&lt;abbr&gt;Военно-исторический журнал. Тарасов М. Я.&lt;/abbr&gt;. Памятные этапы Битвы за Ленинград&lt;/ref&gt;.

== Германиянын жана анын союздаштарынын Ленинградга жакындашы ==

== Эвакуация ==

== Курчоодо калуунун жыйынтыгы ==

==Колдонулган адабияттар==
* “Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 5-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2014. ISBN 978—9967—14-111-7

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==

* [https://blokadamus.ru/# Ленинград блокадасынын музейи]

[[Категория:Тарых]]</text>
      <sha1>91wnjxnr6ytr9xh4m5o5kfjyp0u2f8y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайкерсхайм</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56451</id>
    <revision>
      <id>516092</id>
      <parentid>401424</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T16:53:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516092</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4959" sha1="iodc26rbgw99k8i58vtgmb5nyjassto" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = Шаар 
 |кыргызча аталышы           = Вайкерсхайм 
 |расмий аталышы            = Weikersheim 
 |сурөтү           = [[Сүрөт:Weikersheim Castle Donjon.jpg|330px]] 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weikersheim COA.svg 
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=28 |lat_sec=54 
  |lon_dir=E |lon_deg=9 |lon_min=53 |lon_sec=57 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   = Майн-Таубер 
 |таблицадагы район         = Майн-Таубер (район){{!}}Майн-Таубер 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Клаус Корнбергер 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 80,94 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 230 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 7431 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 07934 
 |почта индекси           = 97990 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = TBB 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 1 28 126 
 |Commons түрмөгүндө     = Weikersheim 
 |сайты                   = http://www.weikersheim.de 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайкерсхайм''' ({{lang-de|Weikersheim}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[Шаар]]. [[Штутгарт (округ)|Штутгарт]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Майн-Таубер (район)|Майн-Таубер]] районуна кирет.

Калкы -  7431 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 80,94 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 1 28 126''. Мэр — Клаус Корнбергер.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weikersheim.de Расмий сайты]

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}
{{Германия:Майн-Таубер Район:Шаарлар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>iodc26rbgw99k8i58vtgmb5nyjassto</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайлен-унтер-ден-Риннен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56452</id>
    <revision>
      <id>516094</id>
      <parentid>402817</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T16:53:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516094</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5143" sha1="4yh092y03lmarq391gq3jaajg93type" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайлен-унтер-ден-Риннен 
 |расмий аталышы            = Weilen unter den Rinnen 
 |сурөтү           =  
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = Wappen Weilen unter den Rinnen.svg 
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=48 |lat_min=11 |lat_sec=22 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=45 |lon_sec=53 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   = Цоллернальб 
 |таблицадагы район         = Цоллернальб (район){{!}}Цоллернальб 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Рихард Эге 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 3,08 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 707 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 627 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 07427 
 |почта индекси           = 72367 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = BL 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 4 17 071 
 |Commons түрмөгүндө     = Weilen unter den Rinnen 
 |сайты                   = http://www.oberes-schlichemtal.de 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайлен-унтер-ден-Риннен''' ({{lang-de|Weilen unter den Rinnen}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[муниципалитет]]. [[Тюбинген (округ)|Тюбинген]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Цоллернальб (район)|Цоллернальб]] районуна кирет.

Калкы - 627 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 3,08 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 4 17 071''. Мэр  — Рихард Эге.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.oberes-schlichemtal.de Расмий сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210801191532/https://www.oberes-schlichemtal.de/ |date=2021-08-01 }}

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}
{{Германия:Цоллернальб Район:Шаарлар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>4yh092y03lmarq391gq3jaajg93type</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайль-дер-Штадт</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56453</id>
    <revision>
      <id>516115</id>
      <parentid>503318</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:03:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516115</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5118" sha1="efxaz6h4oyjqbnky31rpp26hhnn7ur8" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = Шаар 
 |кыргызча аталышы           = Вайль-дер-Штадт 
 |расмий аталышы            = Weil der Stadt 
 |сурөтү           = [[Сүрөт:WeilderStadt 1742.jpg|330px]] 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weil der Stadt COA.svg
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=48 |lat_min=45 |lat_sec=3 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=52 |lon_sec=14 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   = Бёблинген 
 |таблицадагы район         = Бёблинген (район){{!}}Бёблинген 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 5 Шаарлық район 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Ханс-Йозеф Штрауб 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 43,17 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 406 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 18 864 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 07033 
 |почта индекси           = 71255–71263 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = BB 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 1 15 050 
 |Commons түрмөгүндө     = Weil der Stadt 
 |сайты                   = http://www.weil-der-stadt.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайль-дер-Штадт''' ({{lang-de|Weil der Stadt}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[Шаар]]. [[Штутгарт (округ)|Штутгарт]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Бёблинген (район)|Бёблинген]] районуна кирет.

Калкы -  18 864 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 43,17 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 1 15 050''. Мэр — Ханс-Йозеф Штрауб.

Шаар административдик курамы боюнча 5 шаардык районго бөлүнөт.

==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weil-der-stadt.de/ Расмий сайты]

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}
{{Германия:Бёблинген Район:Шаарлар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>efxaz6h4oyjqbnky31rpp26hhnn7ur8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайль-им-Шёнбух</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56454</id>
    <revision>
      <id>516116</id>
      <parentid>401428</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:03:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516116</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5079" sha1="r5dq0vqzynslb6tz4c81nrepkfcgaxg" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = Шаар 
 |кыргызча аталышы           = Вайль-им-Шёнбух 
 |расмий аталышы            = Weil im Schönbuch 
 |сурөтү           =  
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Schönbuch COA.svg 
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=48 |lat_min=37 |lat_sec=17 
  |lon_dir=E |lon_deg=9 |lon_min=3 |lon_sec=40 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   = Бёблинген 
 |таблицадагы район         = Бёблинген (район){{!}}Бёблинген 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 6 ички район 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Вольфганг Лаль 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 26,14 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 482 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 9777 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 07157, 07031 
 |почта индекси           = 71093 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = BB 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 1 15 051 
 |Commons түрмөгүндө     = Weil im Schönbuch 
 |сайты                   = http://www.weil-im-schoenbuch.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайль-им-Шёнбух''' ({{lang-de|Weil im Schönbuch}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[Шаар]]. [[Штутгарт (округ)|Штутгарт]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Бёблинген (район)|Бёблинген]] районуна кирет.

Калкы -  9777 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 26,14 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 1 15 051''. Мэр — Вольфганг Лаль.

Шаарның өзі әкімшілік құрылымы бойынша 6 ауылдық округке бөлінеді.

==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weil-im-schoenbuch.de/ Расмий сайты]

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}
{{Германия:Бёблинген Район:Шаарлар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>r5dq0vqzynslb6tz4c81nrepkfcgaxg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайльхайм (Баден)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56455</id>
    <revision>
      <id>516121</id>
      <parentid>401429</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:05:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516121</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4954" sha1="fza9ctjgbk7pl2ycbugm8bl573vw9bn" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайльхайм (Баден) 
 |расмий аталышы            = Weilheim (Baden) 
 |сурөтү           =  
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = Wappen Weilheim Baden.svg
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=47 |lat_min=39 |lat_sec=30 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=14 |lon_sec=26 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   = Вальдсхут 
 |таблицадагы район         = Вальдсхут (район){{!}}Вальдсхут 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Роланд Арцнер 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 35,64 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 517 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 3067 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 07741 
 |почта индекси           = 79809 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = WT 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 3 37 118 
 |Commons түрмөгүндө     = Weilheim (Baden) 
 |сайты                   = http://www.weilheim-baden.de 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайльхайм (Баден)''' ({{lang-de|Weilheim (Baden)}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[муниципалитет]]. [[Фрайбург (округ)|Фрайбург]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Вальдсхут (район)|Вальдсхут]] районуна кирет.

Калкы - 3067 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 35,64 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 3 37 118''. Мэр  — Роланд Арцнер.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weilheim-baden.de Расмий сайты]

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}
{{Германия:Вальдсхут Район:Шаарлар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>fza9ctjgbk7pl2ycbugm8bl573vw9bn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайн</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56457</id>
    <revision>
      <id>516124</id>
      <parentid>506178</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:06:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516124</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4448" sha1="pq03umbchggumwdas0lkurh0xhz0ga7" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайн 
 |расмий аталышы            = Wain 
 |сурөтү           =  
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Wain COA.svg
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=48 |lat_min=11 |lat_sec=17 
  |lon_dir=E |lon_deg=10 |lon_min=1 |lon_sec=13 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   =  
 |таблицадагы район         =  
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Христиан Шленк 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 20,14 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 530 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 1539 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 07353 
 |почта индекси           = 88489 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = BC 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 4 26 125 
 |Commons түрмөгүндө     = Wain 
 |сайты                   = http://www.wain.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайн''' ({{lang-de|Wain}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[муниципалитет]].  

Калкы - 1539 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 20,14 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 4 26 125''. Мэр  — Христиан Шленк.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.wain.de/ Расмий сайты]

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}

{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>pq03umbchggumwdas0lkurh0xhz0ga7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнгартен (Баден)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56458</id>
    <revision>
      <id>516128</id>
      <parentid>401431</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:06:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516128</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5023" sha1="487l0hx3cvm1d7yb3kiiraayolshu5s" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайнгартен (Баден) 
 |расмий аталышы            = Weingarten (Baden) 
 |сурөтү           = [[Сүрөт:WeingartenBaden Marktplatz.jpg|330px]] 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = Wappen Weingarten Baden.svg
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=3 |lat_sec=5 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=31 |lon_sec=50 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   = Карлсруэ 
 |таблицадагы район         = Карлсруэ (район){{!}}Карлсруэ 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Клаус-Дитер Шольц 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 29,40 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 144 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 9949 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 07244 
 |почта индекси           = 76356 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = KA 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 2 15 090 
 |Commons түрмөгүндө     = Weingarten (Baden) 
 |сайты                   = http://www.weingarten-baden.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнгартен (Баден)''' ({{lang-de|Weingarten (Baden)}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[муниципалитет]]. [[Карлсруэ (округ)|Карлсруэ]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Карлсруэ (район)|Карлсруэ]] районуна кирет.

Калкы - 9949 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 29,40 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 2 15 090''. Мэр  — Клаус-Дитер Шольц.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weingarten-baden.de/ Расмий сайты]

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}
{{Германия:Карлсруэ Район:Шаарлар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>487l0hx3cvm1d7yb3kiiraayolshu5s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнгартен (Вюртемберг)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56459</id>
    <revision>
      <id>516147</id>
      <parentid>401432</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:07:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516147</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5047" sha1="k0plh5a0ywxwcvb2o3mirz0ipgsoknj" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = Шаар 
 |кыргызча аталышы           = Вайнгартен (Вюртемберг) 
 |расмий аталышы            = Weingarten (Württemberg) 
 |сурөтү           = [[Сүрөт:Weingarten_Blutritt_Beyer.jpg|330px]] 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weingarten (Württemberg) COA.svg 
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=47 |lat_min=48 |lat_sec=33 
  |lon_dir=E |lon_deg=9 |lon_min=38 |lon_sec=40 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   = Равенсбург 
 |таблицадагы район         = Равенсбург (район){{!}}Равенсбург 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Герд Гербер 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 12,17 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 485 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 23 750 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 0751 
 |почта индекси           = 88250 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = RV 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 4 36 082 
 |Commons түрмөгүндө     = Weingarten (Württemberg) 
 |сайты                   = http://www.weingarten-online.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнгартен (Вюртемберг)''' ({{lang-de|Weingarten (Württemberg)}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[Шаар]]. [[Тюбинген (округ)|Тюбинген]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Равенсбург (район)|Равенсбург]] районуна кирет.

Калкы -  23 750 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 12,17 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 4 36 082''. Мэр — Герд Гербер.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weingarten-online.de/ Расмий сайты]

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}
{{Германия:Равенсбург Район:Шаарлар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>k0plh5a0ywxwcvb2o3mirz0ipgsoknj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнсберг</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56460</id>
    <revision>
      <id>516151</id>
      <parentid>401433</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:07:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516151</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5061" sha1="ftxqtgz2m1qazn2jdobj3zcwlqp0w4u" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = Шаар 
 |кыргызча аталышы           = Вайнсберг 
 |расмий аталышы            = Weinsberg 
 |сурөтү           = [[Сүрөт:Weinsberg Oekolampadiusplatz 2 20060910.jpg|330px]] 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = Wappen Weinsberg.svg 
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=9 |lat_sec=7 
  |lon_dir=E |lon_deg=9 |lon_min=17 |lon_sec=9 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   = Хайльбронн 
 |таблицадагы район         = Хайльбронн (район){{!}}Хайльбронн 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 3 Шаарлық район 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Штефан Тома 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 22,22 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 219 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 11 581 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 07134 
 |почта индекси           = 74189 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = HN 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 1 25 102 
 |Commons түрмөгүндө     =  
 |сайты                   = http://www.weinsberg.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнсберг''' ({{lang-de|Weinsberg}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[Шаар]]. [[Штутгарт (округ)|Штутгарт]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Хайльбронн (район)|Хайльбронн]] районуна кирет.

Калкы -  11 581 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 22,22 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 1 25 102''. Мэр — Штефан Тома.

Шаар административдик курамы боюнча 3 шаардык районго бөлүнөт.

==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weinsberg.de/ Расмий сайты]

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}
{{Германия:Хайльбронн Район:Шаарлар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>ftxqtgz2m1qazn2jdobj3zcwlqp0w4u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнхайм</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56461</id>
    <revision>
      <id>516154</id>
      <parentid>401434</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:07:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516154</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5065" sha1="bh0d55lv2a58ldfuvx9agt1zaei2y9d" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = Шаар 
 |кыргызча аталышы           = Вайнхайм 
 |расмий аталышы            = Weinheim 
 |сурөтү           = [[Сүрөт:Steinbruch Weinheim.jpg|330px]] 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weinheim COA.svg
  |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
  |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
  |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=33 |lat_sec=22 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=40 |lon_sec=11 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Баден-Вюртемберг 
 |таблицадагы облус         = Баден-Вюртемберг 
 |район түрү                            = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                   = Рейн-Неккар 
 |таблицадагы район         = Рейн-Неккар (район){{!}}Рейн-Неккар 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 6 Шаарлық район 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Хайнер Бернхард 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 58,11 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 135 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 43 682 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06201 
 |почта индекси           = 69469 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = HD 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 08 2 26 096 
 |Commons түрмөгүндө     = Weinheim 
 |сайты                   = http://www.weinheim.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнхайм''' ({{lang-de|Weinheim}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Баден-Вюртемберг]] [[Германия жерлери|жеринде]]  жайгашкан [[Шаар]]. [[Карлсруэ (округ)|Карлсруэ]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Рейн-Неккар (район)|Рейн-Неккар]] районуна кирет.

Калкы -  43 682 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 |url=http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |access-date=2015-08-28 |archive-date=2013-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf |dead-url=yes |accessdate=2015-08-28 |archivedate=2013-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501053941/http://www.statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_10001.pdf }}&lt;/ref&gt; Аянты - 58,11 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''08 2 26 096''. Мэр — Хайнер Бернхард.

Шаар административдик курамы боюнча 4 шаардык районго бөлүнөт.

==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weinheim.de/ Расмий сайты]

{{Баден-Вюртемберг Жерине караган райондор}}
{{Германия:Рейн-Неккар Район:Шаарлар}}
{{BadenWürttemberg-geo-stub}}

[[Категория:Баден-Вюртемберг шаарлары]]</text>
      <sha1>bh0d55lv2a58ldfuvx9agt1zaei2y9d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайльбург</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57585</id>
    <revision>
      <id>516117</id>
      <parentid>209476</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:03:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516117</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4435" sha1="nunwrcfmuuhwwu6fk9ou630hckdt771" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = Шаар 
 |кыргызча аталышы           = Вайльбург 
 |расмий аталышы            = Weilburg 
 |сүрөтү                   = [[Сүрөт:Piseehochhaus Weilburg.JPG|330px]] 
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weilburg COA.svg
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=29 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=15 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Гессен 
 |таблицадагы облус         = Гессен 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Лимбург-Вайльбург 
 |таблицадагы район         = Лимбург-Вайльбург (район){{!}}Лимбург-Вайльбург 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Ханс-Петер Шик 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 57,45 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 152 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 13093 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06471 
 |почта индекси           = 35781 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = LM 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 06 5 33 017 
 |Commons түрмөгүндө     = Weilburg 
 |сайты                   = http://www.weilburg.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайльбург''' ({{lang-de|Weilburg}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Гессен]] [[Германия жерлери|жеринде]] жайгашкан [[Шаар]]. [[Гиссен (округ)|Гиссен]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Лимбург-Вайльбург (район)|Лимбург-Вайльбург]] районуна кирет.

Калкы -  13093 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik-hessen.de/static/publikationen/A/AI2_AII_AIII_AV_10-1hj_pdf.zip Bevölkerung der hessischen Gemeinden am 31. Dezember 2010]&lt;/ref&gt; Аянты - 57,45 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''06 5 33 017''. Мэр — Ханс-Петер Шик.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weilburg.de/ Расмий сайты]

{{Гессен райондору}}
{{Германия:Лимбург-Вайльбург району:Шаарлар}}
{{Hesse-geo-stub}}

[[Категория:Гессен шаарлары]]</text>
      <sha1>nunwrcfmuuhwwu6fk9ou630hckdt771</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайльмюнстер</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57586</id>
    <revision>
      <id>516118</id>
      <parentid>462756</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:03:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516118</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4489" sha1="5ku7vtz8zv7rxm04q6kypaqgjv9cjvk" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайльмюнстер 
 |расмий аталышы            = Weilmünster 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weilmünster COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=26 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=22 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Гессен 
 |таблицадагы облус         = Гессен 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Лимбург-Вайльбург 
 |таблицадагы район         = Лимбург-Вайльбург (район){{!}}Лимбург-Вайльбург 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Манфред Хеп 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 77,42 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 193 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 9012 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06472 
 |почта индекси           = 35789 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = LM 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 06 5 33 018 
 |Commons түрмөгүндө     = Weilmünster 
 |сайты                   = http://www.weilmuenster.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайльмюнстер''' ({{lang-de|Weilmünster}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Гессен]] [[Германия жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]]. [[Гиссен (округ)|Гиссен]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Лимбург-Вайльбург (район)|Лимбург-Вайльбург]] районуна кирет.

Калкы - 9012 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik-hessen.de/static/publikationen/A/AI2_AII_AIII_AV_10-1hj_pdf.zip Bevölkerung der hessischen Gemeinden am 31. Dezember 2010]&lt;/ref&gt; Аянты - 77,42 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''06 5 33 018''. Муниципалитеттин башчысы — Манфред Хеп.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weilmuenster.de/ Расмий сайты]

{{Гессен райондору}}
{{Германия:Лимбург-Вайльбург району:Шаарлар}}
{{Hesse-geo-stub}}

[[Категория:Гессен шаарлары]]</text>
      <sha1>5ku7vtz8zv7rxm04q6kypaqgjv9cjvk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайльрод</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57587</id>
    <revision>
      <id>516119</id>
      <parentid>418812</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:03:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516119</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4498" sha1="87w5rlqf930wzd61e2mff0cl9gevdja" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайльрод 
 |расмий аталышы            = Weilrod 
 |сүрөтү                   = [[Сүрөт:Schloss Neuweilnau Haupthaus.jpg|330px]] 
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weilrod COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=20 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=25 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Гессен 
 |таблицадагы облус         = Гессен 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Жогорку Таунус 
 |таблицадагы район         = Жогорку Таунус (район){{!}}Жогорку Таунус 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Аксель Бангерт 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 71,16 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 210-626 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 6238 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06083, 06084 
 |почта индекси           = 61276 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = 61276 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 06 4 34 013 
 |Commons түрмөгүндө     = Weilrod 
 |сайты                   = http://www.weilrod.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайльрод''' ({{lang-de|Weilrod}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Гессен]] [[Германия жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]]. [[Дармштадт (округ)|Дармштадт]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Жогорку Таунус (район)|Жогорку Таунус]] районуна кирет.

Калкы - 6238 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik-hessen.de/static/publikationen/A/AI2_AII_AIII_AV_10-1hj_pdf.zip Bevölkerung der hessischen Gemeinden am 31. Dezember 2010]&lt;/ref&gt; Аянты - 71,16 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''06 4 34 013''. Муниципалитеттин башчысы — Аксель Бангерт.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weilrod.de/ Расмий сайты]

{{Гессен райондору}}
{{Германия:Жогорку Таунус району:Шаарлар}}
{{Hesse-geo-stub}}

[[Категория:Гессен шаарлары]]</text>
      <sha1>87w5rlqf930wzd61e2mff0cl9gevdja</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ваймар (Лан)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57588</id>
    <revision>
      <id>516122</id>
      <parentid>209479</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:05:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516122</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4651" sha1="memfw7wm5jtnxn6fj9zlbhyk1yavd1x" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Ваймар (Лан) 
 |расмий аталышы            = Weimar (Lahn) 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = Wappen Weimar (Lahn).svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=45 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=42 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Гессен 
 |таблицадагы облус         = Гессен 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Марбург-Биденкопф 
 |таблицадагы район         = Марбург-Биденкопф (район){{!}}Марбург-Биденкопф 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 12 ички район 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Фолькер Мут 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 47,05 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 195-250 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 6923 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06421, 06426 
 |почта индекси           = 35096 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = MR 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 06 5 34 020 
 |Commons түрмөгүндө     = Weimar (Lahn) 
 |сайты                   = http://www.weimar-lahn.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Ваймар (Лан)''' ({{lang-de|Weimar (Lahn)}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Гессен]] [[Германия жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]]. [[Гиссен (округ)|Гиссен]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Марбург-Биденкопф (район)|Марбург-Биденкопф]] районуна кирет.

Калкы - 6923 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik-hessen.de/static/publikationen/A/AI2_AII_AIII_AV_10-1hj_pdf.zip Bevölkerung der hessischen Gemeinden am 31. Dezember 2010]&lt;/ref&gt; Аянты - 47,05 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''06 5 34 020''. Муниципалитеттин башчысы — Фолькер Мут.

Муниципалитет административдик курамы боюнча 12 шаардык районго бөлүнөт.

==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weimar-lahn.de/ Расмий сайты]

{{Гессен райондору}}
{{Германия:Марбург-Биденкопф району:Шаарлар}}
{{Hesse-geo-stub}}

[[Категория:Гессен шаарлары]]</text>
      <sha1>memfw7wm5jtnxn6fj9zlbhyk1yavd1x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнбах</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57589</id>
    <revision>
      <id>516125</id>
      <parentid>428864</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:06:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516125</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4490" sha1="50a54pgk7x0vq6oe6yb9tue8297qrn0" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайнбах 
 |расмий аталышы            = Weinbach 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weinbach COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=26 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=18 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Гессен 
 |таблицадагы облус         = Гессен 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Лимбург-Вайльбург 
 |таблицадагы район         = Лимбург-Вайльбург (район){{!}}Лимбург-Вайльбург 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Торстен Шпренгер 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 37,65 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 268 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 4532 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06471, 06474 
 |почта индекси           = 35796 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = LM 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 06 5 33 019 
 |Commons түрмөгүндө     = Weinbach 
 |сайты                   = http://www.gemeinde-weinbach.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнбах''' ({{lang-de|Weinbach}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Гессен]] [[Германия жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]]. [[Гиссен (округ)|Гиссен]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Лимбург-Вайльбург (район)|Лимбург-Вайльбург]] районуна кирет.

Калкы - 4532 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik-hessen.de/static/publikationen/A/AI2_AII_AIII_AV_10-1hj_pdf.zip Bevölkerung der hessischen Gemeinden am 31. Dezember 2010]&lt;/ref&gt; Аянты - 37,65 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''06 5 33 019''. Муниципалитеттин башчысы — Торстен Шпренгер.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.gemeinde-weinbach.de/ Расмий сайты]

{{Гессен райондору}}
{{Германия:Лимбург-Вайльбург району:Шаарлар}}
{{Hesse-geo-stub}}

[[Категория:Гессен шаарлары]]</text>
      <sha1>50a54pgk7x0vq6oe6yb9tue8297qrn0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайзенхайм-ам-Берг</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58757</id>
    <revision>
      <id>516090</id>
      <parentid>381529</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T16:53:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516090</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4577" sha1="7wj4fypx95af7ajyuphudx4pmzpskub" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайзенхайм-ам-Берг 
 |расмий аталышы            = Weisenheim am Berg 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = Wappen_Weisenheim_Berg.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=30 |lat_sec=43 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=9 |lon_sec=1 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Бад-Дүркхайм 
 |таблицадагы район         = Бад-Дүркхайм (район){{!}}Бад-Дүркхайм 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Георг Блауль 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 9,21 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 230 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 1632 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06353 
 |почта индекси           = 67273 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = DÜW 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 3 32 049 
 |Commons түрмөгүндө     =  
 |сайты                   = http://www.weisenheim.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайзенхайм-ам-Берг''' ({{lang-de|Weisenheim am Berg}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Бад-Дүркхайм (район)|Бад-Дүркхайм]] районуна кирет.

Калкы - 1632 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 9,21 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 3 32 049''. Муниципалитеттин башчысы — Георг Блауль.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weisenheim.de/ Расмий сайты]

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Бад-Дүркхайм району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>7wj4fypx95af7ajyuphudx4pmzpskub</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайзенхайм-ам-Занд</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58758</id>
    <revision>
      <id>516091</id>
      <parentid>504872</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T16:53:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516091</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4591" sha1="aeule5n20m60xkwev19m1dvrvipsvcp" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайзенхайм-ам-Занд 
 |расмий аталышы            = Weisenheim am Sand 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weisenheim am Sand COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=31 |lat_sec=5 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=14 |lon_sec=52 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Бад-Дүркхайм 
 |таблицадагы район         = Бад-Дүркхайм (район){{!}}Бад-Дүркхайм 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Дитер Хельт 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 13,72 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 98 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 4335 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06353 
 |почта индекси           = 67256 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = DÜW 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 3 32 050 
 |Commons түрмөгүндө     =  
 |сайты                   = http://www.weisenheimamsand.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайзенхайм-ам-Занд''' ({{lang-de|Weisenheim am Sand}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Бад-Дүркхайм (район)|Бад-Дүркхайм]] районуна кирет.

Калкы - 4335 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 13,72 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 3 32 050''. Муниципалитеттин башчысы — Дитер Хельт.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weisenheimamsand.de/ Расмий сайты]

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Бад-Дүркхайм району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>aeule5n20m60xkwev19m1dvrvipsvcp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайлер (Майен)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58759</id>
    <revision>
      <id>516095</id>
      <parentid>486738</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T16:53:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516095</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4760" sha1="haz68u090rlyxj1uby7yuzjt6giwabk" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайлер (Майен) 
 |расмий аталышы            = Weiler (bei Mayen) 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weiler (Eifel) COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=18 |lat_sec=37 
  |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=07 |lon_sec=08 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Майен-Кобленц 
 |таблицадагы район         = Майен-Кобленц (район){{!}}Майен-Кобленц 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 2 ички район 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Херман-Йозеф Телен 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 7,51 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 400 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 515 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 02656 
 |почта индекси           = 56729 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = MYK 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 1 37 110 
 |Commons түрмөгүндө     = Weiler (bei Mayen) 
 |сайты                   = http://weiler-eifel.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайлер (Майен)''' ({{lang-de|Weiler (bei Mayen)}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Майен-Кобленц (район)|Майен-Кобленц]] районуна кирет.

Калкы - 515 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 7,51 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 1 37 110''. Муниципалитеттин башчысы — Херман-Йозеф Телен.

Муниципалитет административдик курамы боюнча 2 шаардык районго бөлүнөт.

==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://weiler-eifel.de/ Расмий сайты]

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Майен-Кобленц району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>haz68u090rlyxj1uby7yuzjt6giwabk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайлер (Ульмен)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58760</id>
    <revision>
      <id>516096</id>
      <parentid>484286</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T16:54:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516096</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4690" sha1="9n6vedxx40y1e6jr85ccr9vii74on5a" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайлер (Ульмен) 
 |расмий аталышы            = Weiler (bei Ulmen) 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weiler (Ulmen) COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=08 |lat_sec=27 
  |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=04 |lon_sec=33 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Кохем-Целль 
 |таблицадагы район         = Кохем-Целль (район){{!}}Кохем-Целль 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Отто Шнайдерс 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 7,32 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 390 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 309 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 02678 
 |почта индекси           = 56825 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = COC 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 1 35 089 
 |Commons түрмөгүндө     = Weiler 
 |сайты                   = http://www.weiler-vordereifel.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайлер (Ульмен)''' ({{lang-de|Weiler (bei Ulmen)}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Кохем-Целль (район)|Кохем-Целль]] районуна кирет.

Калкы - 309 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 7,32 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 1 35 089''. Муниципалитеттин башчысы — Отто Шнайдерс.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weiler-vordereifel.de/ Расмий сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220302111643/http://www.weiler-vordereifel.de/ |date=2022-03-02 }}

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Кохем-Целль району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>9n6vedxx40y1e6jr85ccr9vii74on5a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайлер-Бинген</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58761</id>
    <revision>
      <id>516097</id>
      <parentid>491476</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T16:54:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516097</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4603" sha1="7xjne25gjqs09hpw4op4t0xb5c54ghb" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайлер-Бинген 
 |расмий аталышы            = Weiler bei Bingen 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 =DEU Weiler bei Bingen COA.svg
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=57 |lat_sec=28 
  |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=52 |lon_sec=01 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Майнц-Бинген 
 |таблицадагы район         = Майнц-Бинген (район){{!}}Майнц-Бинген 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Эрвин Овчаренко 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 22,81 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 250 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 2544 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06721 
 |почта индекси           = 55413 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = MZ 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 3 39 063 
 |Commons түрмөгүндө     = Weiler bei Bingen 
 |сайты                   = http://www.weiler-bei-bingen.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайлер-Бинген''' ({{lang-de|Weiler bei Bingen}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Майнц-Бинген (район)|Майнц-Бинген]] районуна кирет.

Калкы - 2544 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 22,81 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 3 39 063''. Муниципалитеттин башчысы — Эрвин Овчаренко.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weiler-bei-bingen.de/ Расмий сайты]

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Майнц-Бинген району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>7xjne25gjqs09hpw4op4t0xb5c54ghb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайлер-Монцинген</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58762</id>
    <revision>
      <id>516112</id>
      <parentid>381534</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:03:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516112</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4481" sha1="amt6awrinlsbadcz2zssiquddyctflm" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайлер-Монцинген 
 |расмий аталышы            = Weiler bei Monzingen 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weiler COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=48 |lat_sec=38 
  |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=33 |lon_sec=43 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Бад-Кройцнах 
 |таблицадагы район         = Бад-Кройцнах (район){{!}}Бад-Кройцнах 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Томас Фукс 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 5,87 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 210 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 459 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06754 
 |почта индекси           = 55627 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = KH 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 1 33 111 
 |Commons түрмөгүндө     =  
 |сайты                   =  
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайлер-Монцинген''' ({{lang-de|Weiler bei Monzingen}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Бад-Кройцнах (район)|Бад-Кройцнах]] районуна кирет.

Калкы - 459 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 5,87 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 1 33 111''. Муниципалитеттин башчысы — Томас Фукс.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* 

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Бад-Кройцнах району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>amt6awrinlsbadcz2zssiquddyctflm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайлербах</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58763</id>
    <revision>
      <id>516113</id>
      <parentid>381537</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:03:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516113</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4556" sha1="ontme70tuiylhxbkwfhfg56ude84zkz" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайлербах 
 |расмий аталышы            = Weilerbach 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = W weilerba og.jpg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=28 |lat_sec=53 
  |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=37 |lon_sec=56 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Кайзерслаутерн 
 |таблицадагы район         = Кайзерслаутерн (район){{!}}Кайзерслаутерн 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Эберхард Шмит 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 16,00 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 241 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 4548 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06374 
 |почта индекси           = 67685 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = KL 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 3 35 049 
 |Commons түрмөгүндө     =  
 |сайты                   = http://www.weilerbach.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайлербах''' ({{lang-de|Weilerbach}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Кайзерслаутерн (район)|Кайзерслаутерн]] районуна кирет.

Калкы - 4548 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 16,00 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 3 35 049''. Муниципалитеттин башчысы — Эберхард Шмит.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weilerbach.de/ Расмий сайты]

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Кайзерслаутерн району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>ontme70tuiylhxbkwfhfg56ude84zkz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнгартен (Пфальц)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58764</id>
    <revision>
      <id>516148</id>
      <parentid>381545</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:07:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516148</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4603" sha1="nt6cuh97r1st9fglnmrsp8zq5rhps6s" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайнгартен (Пфальц) 
 |расмий аталышы            = Weingarten (Pfalz) 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = Wappen weingarten ger.jpg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=15 |lat_sec=34 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=17 |lon_sec=12 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Гермерсхайм 
 |таблицадагы район         = Гермерсхайм (район){{!}}Гермерсхайм 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Курт Зайберт 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 6,67 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 123 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 1680 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06344 
 |почта индекси           = 67366 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = GER 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 3 34 032 
 |Commons түрмөгүндө     = Weingarten (Pfalz) 
 |сайты                   = http://www.weingarten-pfalz.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнгартен (Пфальц)''' ({{lang-de|Weingarten (Pfalz)}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Гермерсхайм (район)|Гермерсхайм]] районуна кирет.

Калкы - 1680 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 6,67 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 3 34 032''. Муниципалитеттин башчысы — Курт Зайберт.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weingarten-pfalz.de/ Расмий сайты]

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Гермерсхайм району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>nt6cuh97r1st9fglnmrsp8zq5rhps6s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнер</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58765</id>
    <revision>
      <id>516149</id>
      <parentid>453642</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:07:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516149</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4560" sha1="buq6dkz137ty3joru1anft0souahtk3" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайнер 
 |расмий аталышы            = Weinähr 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weinähr COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=10 |lat_sec=47 
  |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=28 |lon_sec=48 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Рейн-Лан 
 |таблицадагы район         = Рейн-Лан (район){{!}}Рейн-Лан 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Матиас Шлиман 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 3,41 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 110 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 431 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 02604 
 |почта индекси           = 56379 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = EMS 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 1 41 135 
 |Commons түрмөгүндө     =  
 |сайты                   = http://www.weinaehr.de 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнер''' ({{lang-de|Weinähr}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Рейн-Лан (район)|Рейн-Лан]] районуна кирет.

Калкы - 431 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 3,41 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 1 41 135''. Муниципалитеттин башчысы — Матиас Шлиман.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weinaehr.de Расмий сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051027203328/http://www.weinaehr.de/ |date=2005-10-27 }}

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Рейн-Лан району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>buq6dkz137ty3joru1anft0souahtk3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнольсхайм</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58766</id>
    <revision>
      <id>516150</id>
      <parentid>492898</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:07:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516150</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4684" sha1="d9mmw4qx6iur405j3riopw68fgtvopd" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайнольсхайм 
 |расмий аталышы            = Weinolsheim 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weinolsheim COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=48 |lat_sec=56 
  |lon_dir=E |lon_deg=8 |lon_min=16 |lon_sec=22 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Майнц-Бинген 
 |таблицадагы район         = Майнц-Бинген (район){{!}}Майнц-Бинген 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Ханс-Гүнтер Фрайтаг 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 5,92 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 183 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 698 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06249 
 |почта индекси           = 55278 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = MZ 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 3 39 064 
 |Commons түрмөгүндө     = Weinolsheim 
 |сайты                   = http://www.weinolsheim.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнольсхайм''' ({{lang-de|Weinolsheim}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Майнц-Бинген (район)|Майнц-Бинген]] районуна кирет.

Калкы - 698 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 5,92 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 3 39 064''. Муниципалитеттин башчысы — Ханс-Гүнтер Фрайтаг.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weinolsheim.de/ Расмий сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20030808170130/http://www.weinolsheim.de/ |date=2003-08-08 }}

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Майнц-Бинген району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>d9mmw4qx6iur405j3riopw68fgtvopd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнсхайм (Айфель)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58767</id>
    <revision>
      <id>516152</id>
      <parentid>381549</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:07:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516152</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4812" sha1="d30dl12vhegc3371rk8py2zwjj4w9se" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайнсхайм (Айфель) 
 |расмий аталышы            = Weinsheim (Eifel) 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 =  
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=13 |lat_sec=56 
  |lon_dir=E |lon_deg=6 |lon_min=28 |lon_sec=21 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Айфель-Битбург-Прүм 
 |таблицадагы район         = Айфель-Битбург-Прүм (район){{!}}Айфель-Битбург-Прүм 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 4 ички район 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Петер Майер 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 24,02 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 545 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 1025 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06551, 06558 
 |почта индекси           = 54595 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = BIT 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 2 32 226 
 |Commons түрмөгүндө     = Weinsheim (Eifel) 
 |сайты                   = http://www.weinsheim-eifel.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнсхайм (Айфель)''' ({{lang-de|Weinsheim (Eifel)}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Айфель-Битбург-Прүм (район)|Айфель-Битбург-Прүм]] районуна кирет.

Калкы - 1025 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 24,02 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 2 32 226''. Муниципалитеттин башчысы — Петер Майер.

Муниципалитет административдик курамы боюнча 4 шаардык районго бөлүнөт.

==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weinsheim-eifel.de/ Расмий сайты]

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Айфель-Битбург-Прүм району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>d30dl12vhegc3371rk8py2zwjj4w9se</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнсхайм (Бад-Кройцнах)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>58768</id>
    <revision>
      <id>516153</id>
      <parentid>381550</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:07:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516153</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4609" sha1="ovdjraqz3pxnfnhodrdrwri7lcuqrb4" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайнсхайм (Бад-Кройцнах) 
 |расмий аталышы            = Weinsheim (bei Bad Kreuznach) 
 |сүрөтү                   =  
 |баш ийгени                = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weinsheim COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                   = 
  |lat_dir=N |lat_deg=49 |lat_min=50 |lat_sec=15 
  |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=46 |lon_sec=01 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Рейнланд-Пфальц 
 |таблицадагы облус         = Рейнланд-Пфальц 
 |район түрү              = Германия району{{!}}Району
 |район                  = Бад-Кройцнах 
 |таблицадагы район         = Бад-Кройцнах (район){{!}}Бад-Кройцнах 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Рольф Хан 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 9,28 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 189 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 1892 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 06758 
 |почта индекси           = 55595 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = KH 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 07 1 33 112 
 |Commons түрмөгүндө     = Weinsheim 
 |сайты                   = http://www.weinsheim.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнсхайм (Бад-Кройцнах)''' ({{lang-de|Weinsheim (bei Bad Kreuznach)}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Рейнланд-Пфальц]] [[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Бад-Кройцнах (район)|Бад-Кройцнах]] районуна кирет.

Калкы - 1892 киши(2013-ж.). .&lt;ref&gt;[http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf Statistisches Landesamt Rheinland-Pfalz – Bevölkerung der Gemeinden am 31. Dezember 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120131082852/http://www.statistik.rlp.de/fileadmin/dokumente/berichte/A1033_201022_hj_G.pdf |date=2012-01-31 }} (PDF; 727 KB)&lt;/ref&gt; Аянты - 9,28 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''07 1 33 112''. Муниципалитеттин башчысы — Рольф Хан.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weinsheim.de/ Расмий сайты]

{{Рейнланд-Пфальц райондору}}
{{Германия:Бад-Кройцнах району:Шаарлар}}
{{RhinelandPalatinate-geo-stub}}

[[Категория:Рейнланд-Пфальц шаарлары]]</text>
      <sha1>ovdjraqz3pxnfnhodrdrwri7lcuqrb4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайлерсвист</title>
    <ns>0</ns>
    <id>64195</id>
    <revision>
      <id>516114</id>
      <parentid>401426</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:03:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516114</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5158" sha1="gc8slokh7hw19ibrbj71e8bm4kuv914" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайлерсвист 
 |расмий аталышы            = Weilerswist 
 |сурөтү                   = [[Сүрөт:Burg Kuehlseggen1.jpg|330px]] 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Weilerswist COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=46 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=6 |lon_min=49 |lon_sec=59 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Түндүк Рейн-Вестфалия 
 |таблицадагы облус         = Түндүк Рейн-Вестфалия 
 |район түрү              = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                  = Ойскирхен 
 |таблицадагы район         = Ойскирхен (район){{!}}Ойскирхен 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 14 ички район 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Армин Фус 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 57,21 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 110-158 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 16 298 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 02254 
 |почта индекси           = 53919 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = EU 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 05 3 66 040 
 |Commons түрмөгүндө     = Weilerswist 
 |сайты                   = http://www.weilerswist.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайлерсвист''' ({{lang-de|Weilerswist}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Түндүк Рейн-Вестфалия|Түндүк Рейн-Вестфалия жеринде]]  жайгашкан [[муниципалитет]]. [[Көльн (округ)|Көльн]] [[Административдик окрус (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Ойскирхен (район)|Ойскирхен]] районуна кирет.

Калкы - 16 298 киши (31-декабрь, 2010-жыл).&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Amtliche Bevölkerungszahlen |url=http://www.it.nrw.de/statistik/a/daten/amtlichebevoelkerungszahlen/index.html |access-date=2015-09-18 |archive-date=2011-09-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110928045301/http://www.it.nrw.de/statistik/a/daten/amtlichebevoelkerungszahlen/index.html |dead-url=yes |accessdate=2015-09-18 |archivedate=2011-09-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110928045301/http://www.it.nrw.de/statistik/a/daten/amtlichebevoelkerungszahlen/index.html }}&lt;/ref&gt; Болжолдуу аянты - 57,21 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''05 3 66 040''. Муниципалитеттин башчысы — Армин Фус.

Муниципалитет административдик курамы боюнча 14 шаардык районго бөлүнөт.

==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weilerswist.de/ Расмий сайты]

{{Түндүк Рейн-Вестфалия райондору}}
{{Германия:Ойскирхен Район:Шаарлар}}
{{NorthRhineWestphalia-geo-stub}}

[[Категория:Түндүк Рейн-Вестфалия шаарлары]]</text>
      <sha1>gc8slokh7hw19ibrbj71e8bm4kuv914</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайлар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>64645</id>
    <revision>
      <id>516093</id>
      <parentid>216947</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T16:53:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516093</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4201" sha1="ismr8wqx8j75ekt42dkpfgotdi0n3vu" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайлар 
 |расмий аталышы            = Weilar 
 |сурөтү                   =  
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = Wappen_Weilar.png 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=45 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=10 |lon_min=9 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Тюрингия 
 |таблицадагы облус         = Тюрингия 
 |район түрү              = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                  = Вартбург 
 |таблицадагы район         = Вартбург (район){{!}}Вартбург 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Харальд Фай 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 14,29 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 318 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 899 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 036965 
 |почта индекси           = 36457 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = WAK 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 16 0 63 084 
 |Commons түрмөгүндө     = Weilar 
 |сайты                   =  
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайлар''' ({{lang-de|Weilar}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Тюрингия|Тюрингия жеринде]]  жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Вартбург (район)|Вартбург]] районуна кирет.

Калкы - 899 киши (31-декабрь, 2010-жыл).&lt;ref&gt;[http://www.statistik.thueringen.de/datenbank/TabAnzeige.asp?tabelle=gg000102%7C%7C Thüringer Landesamt für Statistik – Bevölkerung nach Gemeinden, erfüllenden Gemeinden und Verwaltungsgemeinschaften]&lt;/ref&gt; Болжолдуу аянты - 14,29 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''16 0 63 084''. Муниципалитеттин башчысы — Харальд Фай.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* 

{{Тюрингия райондору}}
{{Германия:Вартбург Район:Шаарлар}}
{{Thuringia-geo-stub}}

[[Категория:Тюрингия шаарлары]]</text>
      <sha1>ismr8wqx8j75ekt42dkpfgotdi0n3vu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнберген</title>
    <ns>0</ns>
    <id>64646</id>
    <revision>
      <id>516126</id>
      <parentid>216948</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:06:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516126</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4583" sha1="6qyi5nuh9fh2wcomh1ycigmv22ljtds" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайнберген 
 |расмий аталышы            = Weinbergen 
 |сурөтү                   = [[Сүрөт:Grossgrabe_Thüringen_1909.jpg|330px]] 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 =  
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=51 |lat_min=12 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=10 |lon_min=31 |lon_sec=59 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Тюрингия 
 |таблицадагы облус         = Тюрингия 
 |район түрү              = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                  = Унструт-Хайних 
 |таблицадагы район         = Унструт-Хайних (район){{!}}Унструт-Хайних 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 4 ички район 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Ханс-Мартин Менге 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 43,77 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 191 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 3123 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 03601 
 |почта индекси           = 99998 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = UH 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 16 0 64 066 
 |Commons түрмөгүндө     = Weinbergen 
 |сайты                   = http://www.weinbergen.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнберген''' ({{lang-de|Weinbergen}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Тюрингия|Тюрингия жеринде]]  жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Унструт-Хайних (район)|Унструт-Хайних]] районуна кирет.

Калкы - 3123 киши (31-декабрь, 2010-жыл).&lt;ref&gt;[http://www.statistik.thueringen.de/datenbank/TabAnzeige.asp?tabelle=gg000102%7C%7C Thüringer Landesamt für Statistik – Bevölkerung nach Gemeinden, erfüllenden Gemeinden und Verwaltungsgemeinschaften]&lt;/ref&gt; Болжолдуу аянты - 43,77 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''16 0 64 066''. Муниципалитеттин башчысы — Ханс-Мартин Менге.

Муниципалитет административдик курамы боюнча 4 шаардык районго бөлүнөт.

==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.weinbergen.de/ Расмий сайты]

{{Тюрингия райондору}}
{{Германия:Унструт-Хайних Район:Шаарлар}}
{{Thuringia-geo-stub}}

[[Категория:Тюрингия шаарлары]]</text>
      <sha1>6qyi5nuh9fh2wcomh1ycigmv22ljtds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вайнгартен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>64647</id>
    <revision>
      <id>516127</id>
      <parentid>219026</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:06:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516127</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3934" sha1="4ft16huvg1mbqdhgd484nmzzcueec6a" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Вайнгартен 
 |расмий аталышы            = Weingarten 
 |сурөтү                   =  
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 =  
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=50 |lat_min=58 |lat_sec=27 
  |lon_dir=E |lon_deg=10 |lon_min=32 |lon_sec=20 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Тюрингия 
 |таблицадагы облус         = Тюрингия 
 |район түрү              = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                  = Гота 
 |таблицадагы район         = Гота (район){{!}}Гота 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Клаус Клар 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 4,02 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 350 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 177 
  |элди каттоо жылы             = 2006 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 036254 
 |почта индекси           = 99869 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = GTH 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 16 0 67 077 
 |Commons түрмөгүндө     =  
 |сайты                   =  
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Вайнгартен''' ({{lang-de|Weingarten}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Тюрингия|Тюрингия жеринде]]  жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Гота (район)|Гота]] районуна кирет.

Калкы - 177 киши (31-декабрь, 2006-жыл). Болжолдуу аянты - 4,02 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''16 0 67 077''. Муниципалитеттин башчысы — Клаус Клар.


==Шилтемелер==
{{Булактар}}

==Тышкы шилтемелер==
* 

{{Тюрингия райондору}}
{{Германия:Гота Район:Шаарлар}}
{{Thuringia-geo-stub}}

[[Категория:Тюрингия шаарлары]]</text>
      <sha1>4ft16huvg1mbqdhgd484nmzzcueec6a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Нидероршель</title>
    <ns>0</ns>
    <id>64990</id>
    <revision>
      <id>516100</id>
      <parentid>445257</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T03:52:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gliwi</username>
        <id>15757</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]])  [[File:Wappen Niederorschel.png]] → [[File:DEU Niederorschel COA.svg]] PNG → SVG</comment>
      <origin>516100</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4625" sha1="rtkwmotdw0uherzr21g1n2hyn3lzb31" xml:space="preserve">{{ОЖ
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Нидероршель 
 |расмий аталышы            = Niederorschel 
 |сурөтү                   =  
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Niederorschel COA.svg 
 |желек                      = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү          = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=51 |lat_min=22 |lat_sec=10 
  |lon_dir=E |lon_deg=10 |lon_min=25 |lon_sec=36 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Тюрингия 
 |таблицадагы облус         = Тюрингия 
 |район түрү              = Германиянын райондору{{!}}Район 
 |район                  = Айхсфельд 
 |таблицадагы район         = Айхсфельд (район){{!}}Айхсфельд 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           = 3 кичи районы 
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Ханс Данноритцер 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши             = 
 |аймагы              = 19,54 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 275 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 3258 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 036076 
 |почта индекси           = 37355 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = EIC 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 16 0 61 074 
 |Commons түрмөгүндө     =  
 |сайты                   = http://www.eichsfelder-kessel.de 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Нидероршель''' ({{lang-de|Niederorschel}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Тюрингия|Тюрингия жеринде]]  жайгашкан [[муниципалитет]].  [[Айхсфельд (район)|Айхсфельд]] районуна кирет.

Калкы - 3258 киши (31-декабрь, 2010-жыл).&lt;ref&gt;[http://www.statistik.thueringen.de/datenbank/TabAnzeige.asp?tabelle=gg000102%7C%7C Thüringer Landesamt für Statistik – Bevölkerung nach Gemeinden, erfüllenden Gemeinden und Verwaltungsgemeinschaften]&lt;/ref&gt; Болжолдуу аянты - 19,54 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''16 0 61 074''. Муниципалитеттин башчысы — Ханс Данноритцер.

Муниципалитет административдик курамы боюнча 3 шаардык районго бөлүнөт.

==Шилтемелер==
{{reflist}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.eichsfelder-kessel.de Расмий сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151011083926/http://www.eichsfelder-kessel.de/ |date=2015-10-11 }}

{{Тюрингия райондору}}
{{Германия:Айхсфельд Район:Шаарлар}}
{{Thuringia-geo-stub}}

[[Категория:Тюрингия шаарлары]]</text>
      <sha1>rtkwmotdw0uherzr21g1n2hyn3lzb31</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Свердлов району</title>
    <ns>0</ns>
    <id>72921</id>
    <revision>
      <id>516156</id>
      <parentid>515585</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:33:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516156</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12936" sha1="72gzre7y67596wlx0gv9ibgyhezitju" xml:space="preserve">{{Административдик бирдик
 |Түс1                   = {{Түс|Кыргызстан}}
 |Кыргызча аталышы       = Свердлов району
 |Өздүк аталышы          = 
 |Белгиси                = Coat of arms of Sverdlov district (Bishkek).png
 |Желеги                 = 
 |Белгинин көлөмү        = 
 |Желектин көлөмү        = 
 |Белгинин аты           = 
 |Желектин аты           = 
 |Өлкө                   = Кыргызстан
  |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = 
  |region                = 
  |type                  = 
  |деңгээл               = 
  |CoordScale            =  
 |Гимни                  = 
 |Абалы                  = Район
 |Киргени                = [[Бишкек]]
 |Курамында              = 
 |Борбору                = 
 |Ири шаары              = 
 |Ири шаарлары           = 
 |Түзүлгөн убакыты       = [[1958]]
 |Таратылган убакыты     = 
 |Башчысы                = 
  |Башчынын түрү         = Аким
 |ИДӨ                    = 
  |ИДӨ жылы              = 
  |ИДӨ бойунча оруну             = 
  |Жан башына алынган ИДӨ оруну  = 
 |Тили                           = [[Кыргыз тили]]
 |Тилдери                        = 
 |Калкы                          = 
  |Санак жылы                    = 
  |Пайызы                        = 
  |Калктын саны бойунча оруну    = 
  |Жыштыгы                       = 
  |Жыштыгы бойунча оруну         = 
  |Улуттук курамы                = 
  |Диний курамы                  = 
 |Жер аянты                      = 
  |Жер аянтынын пайызы           = 
  |Жер аянты боюнча оруну        = 
 |Максималдуу бийиктиги          = 
 |Орточо бийиктиги               = 
 |Минималдуу бийиктиги           = 
 |Көлөмү                         = 
 |Узундугу                       =12 
 |Карта                          = 
 |Картанын көлөмү                = 
 |Акимчилик бирдигинин картасы   = 
  |Акимчилик бирдигинин картасынын көлөмү  = 
 |Саат алкагы                    = [[UTC+6]]
 |Аббревиатура                   = 
 |ISO                            = 
 |FIPS                           = 
 |Телефон коду                   = 
 |Почто индекстери               = 
 |Интернет-домени                = 
 |Унаа коду                      = 
 |Сайты                          =https://bishkek.gov.kg/ru/region/2#about 
 |Commons түрмөгү                = 
 |Түшүндүрмөлөр                  = 
|Аянты=33,4|Желек=Flag of Sverdlov District, Bishkek.jpg|Герб=Coat of arms of Sverdlov district (Bishkek).png|Статусу=район|Негизделген=25-февраль 1958-жыл|Тууралыгы=8,4}}
'''Свердлов району''' ― [[Бишкектин административдик-аймактык бөлүнүшү|Бишкек шаарынын 4 райондорунун бири]], шаардын түндүк-чыгышында орун алган, аянты 3340 га, калкыкын саны 216,3 миң адамдан ашык район.

== Тарыхы ==
Район алгач 1958-жылы 25-февралда Кыргыз Советтик Социалисттик Республикасынын Борбордук аткаруу Комитетинин жыйынынын чечими менен түзүлгөн, андан кийин убактылуу жоюлуп, 1964-жылы кайрадан түзүлгөн. Районду түзүү жөнүндө токтомдо анын аймагы «Фрунзе көчөсүнүн түндүгүндөгү» бардык аймактар деп сүрөттөлгөн. 1974-жылы район азыркы контурун алган. Район негизделгенден бери анын администрациясы (мурда райисполком деп аталган) Чүй проспектиси, 28 дарегинде жайгашып келет. 

2022-2024-жылдары Кыргыз Республикасынын Президентинин «Кыргыз Республикасынын административдик-аймактык түзүлүшүн өркүндөтүү жана региондорду өнүктүрүү боюнча андан аркы чаралар жөнүндө» жарлыгынын негизинде аймактык реформа жүргүзүлгөн&lt;ref&gt;[https://cbd.minjust.gov.kg/434830/edition/1287220/kg КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ПРЕЗИДЕНТИНИН ЖАРЛЫГЫ. Кыргыз Республикасынын административдик-аймактык түзүлүшүн өркүндөтүү жана региондорду өнүктүрүү боюнча андан аркы чаралар жөнүндө]&lt;/ref&gt;. 

Кыргыз Республикасынын Президентинин 2023-жылдын 29-декабрындагы №370 «Кыргыз Республикасынын айыл аймактарынын жана шаарларынын деңгээлинде пилоттук режимде административдик-аймактык реформа жүргүзүү жөнүндө» жарлыгын ишке ашыруунун алкагында айыл аймактарын Бишкек шаарына кошуу боюнча иштер жүргүзүлдү. Свердлов районунун курамына Аламүдүн айыл аймагы, Лебединовка айыл аймагы, Төмөнкү Ала-Арча айыл аймагы кошулуп, ошондой эле МАБ-21 аймагы кеңейтилген&lt;ref&gt;[https://cbd.minjust.gov.kg/5-10532/edition/2262/kg?ysclid=mcisna2vy7580764772 КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ПРЕЗИДЕНТИНИН ЖАРЛЫГЫ. Кыргыз Республикасынын айыл аймактарынын жана шаарларынын деңгээлинде пилоттук режимде административдик-аймактык реформа жүргүзүү жөнүндө]&lt;/ref&gt;. 
[[Файл:Бишкек, театр Малдыбаева сверху.jpg|thumb|280px|Абдылас Малдыбаев атындагы опера жана балет театры]]
[[Файл:Бишкек, ТЭЦ-1 сверху.jpg|thumb|280px|Бишкек ЖЭБи]]
[[Файл:Бишкек, Кыргызтелеком сверху.jpg|thumb|280px|Кыргызтелекомдун имараты]]
Пилоттук режимде административдик-аймактык реформа жүргүзүүнүн алкагында, Свердлов районуна кошулган айыл аймактары: 
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Аламүдүн
!Лебединовка
!Төмөнкү Ала-Арча
!МАБ-21
|-
|
*Аламүдүн айылы. 
*Садовое айылы.
|
*Лебединовка айылы.
*Восток айылы.
*Дачное айылы.
*Жаңы конуштар:
*«Айкөл» жаңы конушу.
*«Биримдик-Кут» жаңы конушу.
*«Кырман» жаңы конушу.
*«Тунгуч-44» жаңы конушу.
*«Өскөн-Ордо» жаңы конушу.
*Контурлар:
*№ 7 контуру.
*№ 18 контуру.
*№ 19 контуру.
*№ 26 контуру.
*№ 28 контуру.
*№ 30 контуру.
*№ 31 контуру.
*№ 34 контуру.
*№ 66 контуру.
*№ 80 контуру.
*№ 151 контуру.
*№ 154 контуру.
*№ 156 контуру.
*№ 159 контуру.
*№ 160 контуру.
*№ 214 контуру.
*№ 215 контуру.
*№ 218 контуру.
|
* Төмөнкү Ала-Арча айылы.
* «7ГА» жаңы конушу.
* «19ГА» жаңы конушу.
* № 2 контуру.
* № 4 контуру.
* № 16 контуру.
* № 17 контуру.
* № 18 контуру.
* № 20 контуру.
* № 22 контуру.
* № 25 контуру.
* № 27 контуру.
* № 37 контуру.
* № 902 контуру.
* № 903 контуру.
|
*Мыкан айылы.
*«Адилет» жаңы конушу.
*«Ак-Жар» жаңы конушу.
*«Нуркожо-Ата» жаңы конушу.
*№ 1466 контуру.
*№ 1462 контуру.
*№ 1402 контуру.
*№ 1398 контуру.
*№ 1410 контуру.
*№ 1384 контуру.
*№ 1382 контуру.
*№ 1358 контуру.
*№ 1361 контуру.
*№ 1362 контуру.
*№ 1345 контуру.
*№ 1348 контуру.
*№ 1352 контуру.
*№ 1354 контуру.
*№ 1143 контуру.
*№ 1370 контуру.
|}

== Географиясы ==
Пилоттук режимде административдик-аймактык реформа жүргүзүүгө чейинки райондун чектери:

* Батыш тарабы:

Ж. Абдрахманов көчөсү — темир жолдон Жибек-Жолу проспектисине чейин (чыгыш жагы), Жибек-Жолу проспектиси — Ж. Абдрахманов көчөсүнөн Т. Молдо көчөсүнө чейин (түндүк жагы), Т. Молдо көчөсү — Жибек-Жолу проспектисинен Саадаев көчөсүнө чейин, Саадаев көчөсү — Т. Молдо көчөсүнөн дренаждык коллекторго чейин, андан ары «Ак-Тилек», «Ак-Тилек-2», «Келечек» жана «Ак-Бата» конуштарынын (чыгыш жагы) чек аралары аркылуу өтөт, андан ары Елебесов көчөсү аркылуу Аламүдүн районунун Төмөнкү Ала-Арча жана Майское айылдарына чейин&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://old.meria.kg/images/files/2018/1/passport_SRA.pdf Бишкек шаарынын мэриясына караштуу Свердлов административдик району боюнча муниципалдык администрациянын паспорту]&lt;/ref&gt;.

* Түндүк тарабы:

«Ак-Бата», «Дордой-2», «Эне-Сай» конуштарынын чек аралары боюнча Алма-Ата көчөсүнө чейин жана «Бакай-Ата» конушунун түндүк жагы боюнча өтөт&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

* Чыгыш тарабы:

ЖЭБ каналынын аркылуу, Энергетиктер шаарчасы, Салиева көчөсү — Ауэзов көчөсүнөн Ч.Валиханов көчөсүнө чейин (түндүк жагы), андан ары Луганская көчөсү, Сокулук көчөсүнө чейин, Лермонтов көчөсү — Сокулук көчөсүнөн Жибек-Жолу проспектисине чейин жана «Бакай-Ата» конушу аркылуу өтөт&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

* Түштүк тарабы:

Темир жол — Ж. Абдрахманов көчөсүнөн тартып, ЖЭБ аймагы, «Тепличный» совхозу, өнөр жай зонасы жана «Учкун» микрорайонуна чейин&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Обьектер ==
Свердлов району Бишкек шаарынын эң бир чоң жана өнөр жай ишканалары көп аймагы болуп эсептелинет&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Бул райондун аймагында:
* Бишкек ЖЭБ (ТЭЦ);
* 24 орто мектеп;
* спорттук мектеп;
* 3 лицей;
* 4 университет;
* 11 поликника;
* аймактык оорукана;
* төрөт үйү;
* Республикалык диагностикалык борбору;
* 17 бала бакча бар.

== Булактар ==
{{Булактар}}

== Тышкы шилтемелер ==
* http://meria.kg/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=6012&amp;Itemid=373&amp;lang=ru {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160201184848/http://meria.kg/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=6012&amp;Itemid=373&amp;lang=ru |date=2016-02-01 }}

{{Калып:Кыргызстандын райондору}}
[[Категория:Бишкек шаарынын райондору‎]]</text>
      <sha1>72gzre7y67596wlx0gv9ibgyhezitju</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Жамала</title>
    <ns>0</ns>
    <id>76171</id>
    <revision>
      <id>516120</id>
      <parentid>234943</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:05:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>178.241.22.92</ip>
      </contributor>
      <origin>516120</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1753" sha1="3fdzu8pgu33vqquz43ck4z5pqokdut1" xml:space="preserve">{{Музыкант
 |Ысымы               = Жамала
 |Нукура ысымы        = Джамала
 |Сүрөт               = Jamala Taniec Z Gwiazdami.jpg
 |Туурасы             = 250px
 |Сүрөттүн баяндамасы = 
 |Фон                 = solo_singer
 |Төрөлгөндөгү ысымы  = Сусана Жамаладинова
 |Толук ысымы         = 
 |Туулган датасы      = 27.08.1983
 |Туулган жери        ={{Желек|Кыргызстан}} [[Ош]], [[Кыргыз ССРи]], [[СССР]]
 |Өлгөн датасы        = 
 |Өлгөн жери          = 
 |Активдүү жылдары    = [[2005]] — азыркы учурда
 |Өлкө                = {{Өлкө желеги|Украина}} 
 |Кесиптери           = {{ырчы|Украина|XXI кылымдын}}
 |Ырчылык үнү         = 
 |Аспаптары           = 
 |Жанрлары            = [[Соул]], &lt;p&gt;[[Блюз]], [[Опера]]
 |Лакап аттары        =  Джамала (Jamala)
 |Жамааты             = 
 |Кызматташтык        = 
 |Сыйлыктары          = 
 |Уикиказына          = 
 |Сайты                =  [http://www.jamalamusic.com jamalamusic.com]
}}

'''Жамала'''  ({{lang-uk|Джамала}}, {{lang-crh|Camala, Джамала}}; чыныгы ысымы '''Сусана Жамаладинова''' {{lang-uk|Сусанна Джамаладінова}}, {{lang-crh|Susana Camaladinova, Сусана Джамаладинова}}) —  Кыргыз Республикасынын Ош шаарында 1983-жылы 27-августта төрөлгөн.[[Украина|Украиналык]] ырчы.</text>
      <sha1>3fdzu8pgu33vqquz43ck4z5pqokdut1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Түштүк Теңир-Тоо</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82805</id>
    <revision>
      <id>516098</id>
      <parentid>308828</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T23:48:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>176.123.170.153</ip>
      </contributor>
      <origin>516098</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3463" sha1="cx9961edzgl4nn8ivq3tp06bwci3krd" xml:space="preserve">'''[[Түштүк Судан|Түштүк]] Теңир-тоо''' - [[Ат-Башы району|Ат-Башы]] - Эңилчек жаракасынын түштүгүндө жаткан, герцин бүктөлүү мезгилинде пайда болгон тектон. аймак. 

Структураны 1933-ж. В. А. Николаев бөлгөн. Аймак геол. түзүлүшү боюнча эвгеосинклиналь жана миогеосинклиналдарга бөлүнөт. Эвгеосинклиналдык түзүлүштөр Түштүк Теңир-Тоонун түндүк (Түштүк Фергана - Жаңы Жер, Эңилчек структура-фациялык тилкелери) жана түштүк (Гиссар - Чыгыш-Алай фациялык тилкеси) бөлүктөрүндө жайгашкан. Мында силур, карбондун башталышында пайда болгон ультранегиздүү, негиздүү жана орто интрузиялар, кремнийлүү тоо тектер, карбонат жана терриген чөкмөлөрү кеңири тараган. Түштүк Теңир-тоонун калган бөлүгүндө миогеосинклиналдар жайгашып, анын геологиясын силур менен карбондун башталышында пайда болгон карбонат жана терриген чөкмө тоо тектери, ортонку карбон - пермдин флиш, моласс чөкмөлөрү, аларды жиреп чыккан гранитоиддер түзөт. Түштүк Теңир-тоопалеозой заманынын аягында Ортонку Теңир-Тоо менен бирге тоолуу өлкөгө айланган. Түштүк Теңир-тоо бүктөлүү структуралары кеңдик багыттан (Түштүк Фергана) мердиан багытында (Чыгыш Алай, Фергана тоо тизмеги) чыгыштан түндүк-чыгышка (Ат-Башы, Какшаал кырка тоолору) «S» тамгасына окшош структураны - Фергана сигмоидин түзөт. Сигмоид Талас - Фергана жаракасы менен өзгөрүлгөн. Фергана сигмоидин алгач И. жана Д. Мушкетовдор бөлгөн. Кийин бул тоолор үбөлөнүп пенепленге өткөн. Палеогендин аягында палеозойдун бүктөлүү системалары көтөрүлүп, кайрадан тоо кыркалары пайда болот. Түштүк Теңир-тоодо сымап, сурьма, коргошун, калай ж. б-дын кендери бар (Түштүк Теңир-Тоо металлогениясы). Too аралык ойдуңдарындагы мезозой-кайнозой чөкмөлөрүнөн көмүрдүн, нефть жана газдын кендери табылган.

== Колдонулган адабияттар ==
«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4

[[Category:Теңир-Тоо]]</text>
      <sha1>cx9961edzgl4nn8ivq3tp06bwci3krd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ваймос</title>
    <ns>0</ns>
    <id>107664</id>
    <revision>
      <id>516123</id>
      <parentid>480258</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:06:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>44081</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>clean up, replaced: {{reflist}} → {{Булактар}} using [[Project:AWB|AWB]]</comment>
      <origin>516123</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4265" sha1="jeym2pyjz04ykpj75z7f5g58ifdw6vl" xml:space="preserve">    {{Дарыя
 |Аталышы                   = Ваймос 
  |Расмий аталышы           = 
 |Сүрөт                  = 
  |Сүрөттүн туурасы             = 
  |Сүрөттүн аталышы           = 
 |Карта                  = 
  |Картанын туурасы             = 
  |Картанын аталышы           = 
 |Узундугу               = 22 
 |Бассейндин аянты     = ? 
 |Бассейн               = [[Түштүк (дарыя)|Түштүк дарыясы]] 
 |Дарыя бассейни    = Түндүк Двина 
 |Суу чыгымы              = 
  |Өлчөө жери            = 
 |Башаты                = 
  |Башаттын орду        = 
  |Башаттын бийиктиги    = 
  |s_lat_dir = |s_lat_deg = |s_lat_min = |s_lat_sec = 
  |s_lon_dir = |s_lon_deg = |s_lon_min = |s_lon_sec = 
 |Аягы                 = Луза дарыясынын оң жээгинен 412 км алыстыкта 
  |Аягынын орду        = 
  |Аягынын бийиктиги    = 
  |m_lat_dir = |m_lat_deg = |m_lat_min = |m_lat_sec = 
  |m_lon_dir = |m_lon_deg = |m_lon_min = |m_lon_sec = 
 |Дарыянын агымы               = 
 |Өлкө                     = [[Орусия]] 
  |Регион                  = [[Вологда облусу]], Киров облусу, Коми Республикасы 
 |Түрмөктөр Уикиказынада                = 
}}

'''Ваймос''' — [[Орусия|Орусиядагы]] дарыя. [[Вологда облусу]], Киров облусу, Коми Республикасы&lt;ref name='РФГМ'&gt;{{cite journal|title=Орусиялык &quot;Гидротехникалык курулуштарды жана мамлекеттик суу кадастрларын&quot; каттоо борбору}}&lt;/ref&gt; жер аймактарын агып өтөт. Дарыя куйган жери - Луза дарыясынын оң жээгинен 412 км алыстыкта орун алган. Дарыянын узундугу - 22 км.

== Суу реестринин маалыматтары ==
[[Орусиянын мамлекеттик суу реестри|Орусиянын мамлекеттик суу реестринин]] маалыматы боюнча [[Двина-Печора бассейни|Двина-Печора бассейнинин айланасында]] жатат, дарыянын суу чарбачылык бөлүгү — [[Түштүк (дарыя)|Түштүк дарыясы]]. Дарыянын айрыгы — Сухона, дарыя бассейни — Түндүк Двина&lt;ref name='Орусия МСР'/&gt;.

[[Орусиянын суу ресурстары боюнча федералдык агенттиги]] даярдаган, РФ территориясынын суу пайдалануу боюнча райондоштуруу жөнүндөгү геоинформативдик маалыматы боюнча&lt;ref name='Орусия МСР'&gt;{{cite web|url=http://textual.ru/gvr/index.php?card=158365|title=РФ мамлекеттик суу реестри: Ваймос|accessdate=2017-09-26|archivedate=2016-02-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160214132701/http://textual.ru/gvr/index.php?card=158470}}&lt;/ref&gt;:
* Мамлекеттик суу реестриндеги суу объектисинин коду — 03020100212103000012112
* Гидрологиялык изилдөө (ГИ) коду — 103001211
* Бассейндин коду — 03.02.01.002
* ГИ томунун номуру — 03
* ГИ боюнча чыгарылышы — 0

== Булактар ==
{{Булактар}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [http://www.mnr.gov.ru/ Орусия Федерациясынын табигый ресурстар жана экология министирлиги] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150526193507/http://www.mnr.gov.ru/ |date=2015-05-26 }}

[[Категория:Вологда облусунун дарыялары]]
[[Категория:Киров облусунун дарыялары]]
[[Категория:Коми Республикасынын дарыялары]]</text>
      <sha1>jeym2pyjz04ykpj75z7f5g58ifdw6vl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Макала долбоору:7-июль</title>
    <ns>118</ns>
    <id>119624</id>
    <revision>
      <id>516088</id>
      <parentid>502606</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T13:46:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516088</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1806" sha1="lzq94x0elynori2j5k9cc2vkirxdyo3" xml:space="preserve">{{Июль календары}}
'''7-июль''' — [[Григорий календары]] боюнча жылдын 188-күнү (толук жылда 189), жылдын аягына чейин 177 күн бар.

== Майрамдар ==

== Окуялар ==

=== {{Кыргызстанда}} ===

* [[1950]] — Исхак Раззаков Кыргызстан КП (б) БКнын биринчи катчылыгына шайланган&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://super.kg/jylnaama SUPER.KG порталы. Жылнаама]&lt;/ref&gt;.

=== {{Дүйнөдө}}  ===
* [[1929]] — Италиянын премьер-министри Муссолини Папа менен келишим түзүп көз карандысыз Ватикан түзүлдү.
* [[1941]] — Экинчи Дүйнөлүк согушта француз жана англис аскерлери Бейрутту басып алды.
* [[1943]] — Стамбул  — Лондон учак каттамдары башталды.
* [[1974]] — ФИФА кубогун Германия алды.
* [[1994]] — Түндүк жана Түштүк Йемендин арасындагы согуш түндүктүктөрдүн  жеңиши менен аяктады.
* [[2005]] — Лондондо метро станцияларына жасалган террордук кол салууларда 56 киши каза болду.
== Төрөлгөндөр ==

== Каза болгондор ==

* [[1972]] — Фенер рум ортодокс патриархы Атенагорас I каза болду.
* [[2010]] — Кыргызстандын экс-муфтийи Мураталы Жуманов көз жумган&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 

== Булактар ==
{{Булактар}}

== Тышкы шилтемелер ==</text>
      <sha1>lzq94x0elynori2j5k9cc2vkirxdyo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo</title>
    <ns>3</ns>
    <id>123640</id>
    <revision>
      <id>516099</id>
      <parentid>515847</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T00:06:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>8554</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tech News: 2025-28 */ жаңы бөлүм</comment>
      <origin>516099</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="221956" sha1="qo8hn6djwqxh05jnekx5dq8mb366bmu" xml:space="preserve">{{Архив|1}}

== Эркюль Пуаро ==

Саламатсызбы! 

Эркюль Пуаро барагы эмне үчүн өчүрүлдү? 

[[Колдонуучу:Aiyanakk|Aiyanakk]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Aiyanakk|баарлашуу]]) 20:52, 11 ноябрь 2024 (UTC)

:@[[Колдонуучу:Aiyanakk|Aiyanakk]] саламатчылык. Мазмуну жок болгону үчүн. [[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo|баарлашуу]]) 20:53, 11 ноябрь 2024 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2024-46&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2024-W46&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/46|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* On wikis with the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Translate|Translate extension]] enabled, users will notice that the FuzzyBot will now automatically create translated versions of categories used on translated pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T285463]
* View all {{formatnum:29}} community-submitted {{PLURAL:29|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, the submitted task to use the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SecurePoll|SecurePoll extension]] for English Wikipedia's special [[w:en:Wikipedia:Administrator elections|administrator election]] was resolved on time. [https://phabricator.wikimedia.org/T371454] 

'''Updates for technical contributors'''
* [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Advanced item]] In &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[mw:MediaWiki_1.44/wmf.2|1.44.0-wmf-2]]&lt;/code&gt;, the logic of Wikibase function &lt;code&gt;getAllStatements&lt;/code&gt; changed to behave like &lt;code&gt;getBestStatements&lt;/code&gt;. Invoking the function now returns a copy of values which are immutable. [https://phabricator.wikimedia.org/T270851]
* [https://en.wikipedia.org/api/rest_v1/ Wikimedia REST API] users, such as bot operators and tool maintainers, may be affected by ongoing upgrades. The API will be rerouting some page content endpoints from RESTbase to the newer [[mw:Special:MyLanguage/API:REST API|MediaWiki REST API]] endpoints. The [[phab:T374683|impacted endpoints]] include getting page/revision metadata and rendered HTML content. These changes will be available on testwiki later this week, with other projects to follow. This change should not affect existing functionality, but active users of the impacted endpoints should verify behavior on testwiki, and raise any concerns on the related [[phab:T374683|Phabricator ticket]].

'''In depth'''
* Admins and users of the Wikimedia projects [[mw:Special:MyLanguage/Moderator_Tools/Automoderator#Usage|where Automoderator is enabled]] can now monitor and evaluate important metrics related to Automoderator's actions. [https://superset.wmcloud.org/superset/dashboard/unified-automoderator-activity-dashboard/ This Superset dashboard] calculates and aggregates metrics about Automoderator's behaviour on the projects in which it is deployed. Thanks to the Moderator Tools team for this Dashboard; you can visit [[mw:Special:MyLanguage/Moderator Tools/Automoderator/Unified Activity Dashboard|the documentation page]] for more information about this work. [https://phabricator.wikimedia.org/T369488]

'''Meetings and events'''
* 21 November 2024 ([[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 21 November 2024 8:00 UTC|8:00 UTC]] &amp; [[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 21 November 2024 16:00 UTC|16:00 UTC]]) - [[c:Commons:WMF support for Commons/Commons community calls|Community call]] with Wikimedia Commons volunteers and stakeholders to help prioritize support efforts for 2025-2026 Fiscal Year. The theme of this call is how content should be organised on Wikimedia Commons.
'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/46|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2024-W46&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 00:07, 12 ноябрь 2024 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=27732268 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2024-47&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2024-W47&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/47|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* Users of Wikimedia sites will now be warned when they create a [[mw:Special:MyLanguage/Help:Redirects|redirect]] to a page that doesn't exist. This will reduce the number of broken redirects to red links in our projects. [https://phabricator.wikimedia.org/T326057]
* View all {{formatnum:42}} community-submitted {{PLURAL:42|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Pywikibot/Overview|Pywikibot]], which automates work on MediaWiki sites, was upgraded to 9.5.0 on Toolforge. [https://phabricator.wikimedia.org/T378676]

'''Updates for technical contributors'''
* On wikis that use the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevs extension]], pages created or moved by users with the appropriate permissions are marked as flagged automatically. This feature has not been working recently, and changes fixing it should be deployed this week. Thanks to Daniel and Wargo for working on this. [https://phabricator.wikimedia.org/T379218][https://phabricator.wikimedia.org/T368380]

'''In depth'''
* There is a new [https://diff.wikimedia.org/2024/11/05/say-hi-to-temporary-accounts-easier-collaboration-with-logged-out-editors-with-better-privacy-protection Diff post] about Temporary Accounts, available in more than 15 languages. Read it to learn about what Temporary Accounts are, their impact on different groups of users, and the plan to introduce the change on all wikis.

'''Meetings and events'''
* Technical volunteers can now register for the [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2025|2025 Wikimedia Hackathon]], which will take place in Istanbul, Turkey. [https://pretix.eu/wikimedia/hackathon2025/ Application for travel and accommodation scholarships] is open from '''November 12 to December 10 2024'''. The registration for the event will close in mid-April 2025. The Wikimedia Hackathon is an annual gathering that unites the global technical community to collaborate on existing projects and explore new ideas.
* Join the [[C:Special:MyLanguage/Commons:WMF%20support%20for%20Commons/Commons%20community%20calls|Wikimedia Commons community calls]] this week to help prioritize support for Commons which will be planned for 2025–2026. The theme will be how content should be organised on Wikimedia Commons. This is an opportunity for volunteers who work on different things to come together and talk about what matters for the future of the project. The calls will take place '''November 21, 2024, [[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 21 November 2024 8:00 UTC|8:00 UTC]] and [[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 21 November 2024 16:00 UTC|16:00 UTC]]'''.
* A [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community meetings#29 November 2024|Language community meeting]] will take place '''November 29, 16:00 UTC''' to discuss updates and technical problem-solving.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/47|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2024-W47&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 02:01, 19 ноябрь 2024 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=27806858 --&gt;

== Викидеги саясат ==

# Кыргыз Википедиясы кыргыз тилинин негизги куралдарынын бири. Сиздин саясатыңызга таң калып алып жатам же сиз жекечиликке өтүп мага &quot;асылып&quot; жатасызбы? &quot;Көз жыргасын деп, кооздоо гана максатында жалган тууларды (жалган маалыматты) кошуп койгонуңуз — жол берилгис аракет&quot; деп сиз эмне себептен мен үчүн жыйынтык чыгарып жатасыз же менин &quot;Көз жыргасын&quot; деген оюмду окуй алып жаткандай сезилип жатат. 
# [[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow#Эскертме|Экинчи дүйнөлүк согуш]] барагы боюнча кайра-кайрадан эле жаза берүүнүн себеби эмнеде? Мен сизге чынын түшүндүрүп жаздым, желектердин тарыхый варианттын калыптарга кошууга камданып жатканымды. Дагы бир баса белгилей кеткен жери 5 сааттын ичинде мага сиз эскертме бердиңиз, башкаларга андай мамилеңизди тапкан жокмун! (Балким мен адашып жаткандырмын). Же баштаар замат аякта деген эреже барбы?
# Дагы мир мисал мен [https://ky.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D1%80%D0%BA%D1%83%D1%82%D0%B0&amp;action=history Воркута] барагын толуктап жаткан учурда, сиз 23 минуттун ичинде мен кошуп жаткан маалыматтарды жокко чыгырып койдуңуз. Мен бул учурда ал шаардын тарыхы боюнча маалыматтарды чогултуп жатканмын же кошуп жаткан маалыматтарды ар бир минут сайын сактоо керекпи?
# Эскертмелерде [[Википедия:Негизги принциптер|Викинин принциптерине]] таянасыз, бирок ал жакта убакыт боюнча чектер коюлган эмес. Жада калса [[Википедия:Википедиянын негизги эрежелери|эрежелерде]] 23 минут ичинде баарын толуктап сал деген маалымат да жок!
# Түштүк океаны деп атоонун себеби. Мен бул океандын аталышын Викидеги башка океандырдын аталышына окшотуруп бир стандартка келтирейин деген максатта кылганмын, себеби башка окендардын аталыштарын текшерип көрсөңуз: Атлантика океаны, Инди океаны, Түндүк Муз океаны. Мен эрежелердин &quot;арал, жарым арал, кырка тоо, жер, деңиз, океан, кысык, дарыя, канал, булуң, көчө, аянт, айыл ж.б.у.с. сөздөр географиялык энчилүү аттарга айкаша келсе, кичине тамга менен бөлөк жазылат: Арал деңизи, Балкаш көлү, Суусамыр өрөөнү, Жазы дарыясы, Курил аралдары&quot; пунктуна таянып жасадым, &quot;Түштүк&quot; деген термин бул океанга энчиленген аталыш эмеспи (дагы баса айтып коёюн мен суроо катары жазып жатам).
# Мен азыр Викинин принциптериндеги &quot;Википедияда бюракратизм жок&quot; деген пункта таянып бул суроолорду берип жатам. Себиби сиздин кээ бир текстердин жекечилике шек келтирген деп кабыл алып жатам жана эмне себептен &quot;[[Португалиянын Педро III]]&quot; ушул сыктуу мааниси жок, аталышы туура эмес, булагы жок барактар сизде суроо туудурбай эле менин кошкондорум эле 23 минуттан баштап эле суроо туудуруп калат дегендей.
# Чынын айтсам мен Викиге кошкон салымдарымды анализдедим жана жалпысынан жаман эмес, принциптерге жооп берген маалыматтарды кошуп жатам деген тыянакка келдим. 
# Эгер Викиде жарыяланган эрежелерди мен таппай жатсам шилтемелерди берип, багыттка салып коёт деген ниеттемин. 

[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 21:41, 24 ноябрь 2024 (UTC)

:@[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]]
:1. &quot;Сиздин саясатыңыз&quot; дегенди кантип түшүнсө болот? Анда бул жазганыңыз менен мага асылып жатасызбы ошондо? Википедияда талаш маселе талкуу аркылуу чечилет. '''Билип туруп, жалган маалыматты''' жайгаштыруу — жол берилгис аракет, туура эле жаздым.&lt;br&gt;Жазганыңыз: ''[https://w.wiki/CBeH &quot;'''&lt;u&gt;Бул туралуу маалыматтым бар болчу&lt;/u&gt;''' жана желектердин тарыхый варианттарын кошууга камданып жаткам...&quot;]''.
&lt;br&gt;
:2. Биринчи жолу жазганымда: &quot;[[Колдонуучунун_баарлашуулары:Artelow#Жалган_туулар|''Маалыматты текшерип кошуу керек!'']]&quot; деп турат. Ал учурда билип туруп, жалган маалымат кошконуңузду билген эмесмин. '''Аракетиңизди ачыктап бергениңизден кийин''', анын '''жол берилгистиги''' анык болду, ошондо эскертме калтырдым. Эгеде &quot;&lt;u&gt;''бул тууралуу маалыматым бар болчу''&lt;/u&gt;&quot; деп жазбасаңыз, жооп башкача болмок. Ошондуктан &quot;&lt;u&gt;5 сааттын ичинде эскертме бердиңиз&lt;/u&gt;&quot; деп жазбай эле койсоңуз болот, эгер жалган маалыматты, анын жалган экендигин '''билип туруп''' ({{lang-ru|заведомо зная}}) жайгаштырганыңызды эртерээк билип калсам, эртерээк бермекмин 5 саат күтпөй. Башка жагдайда берилмек эмес. '''Же жалган маалыматты атайын жайгаштыр деген эреже барбы?'''
:&lt;br&gt;
:3. Жокко чыгарылганын көргөн жокмун. Туура эмес маалыматты көрдүм — түзөттүм. Маалыматты жоготконуңуз — '''өз күнөөңүз'''. Мен түзөтүп жаткан учурда да башка бирөө баракты түзөтүп, сактап койгон учурлар болгон, бирок '''маалыматым эч өчкөн эмес'''. Кунт койсоңуз, балким өчмөк эмес.&lt;br&gt;Дагы бир мисал: балким макаланын аталышын гана карабай, мазмунун окусаңыз, мындай болмок эмес: https://w.wiki/CBL$.
:&lt;br&gt;
:4. '''1, 2-пункттарды караңыз.'''
:&lt;br&gt;
:5. '''Энчилүү ат''' деген эмне экенин окусаңыз. Сиздики оп-оңой экен: &quot;бир стандартка келтирүү&quot;. Башка факторлорду эске албайт экенсиз. Анда &quot;Түндүк Америка&quot; дегенди &quot;Түндүк Америкасы&quot; деп өзгөртмөк экенсиз. &quot;Түштүк Кыргызстан&quot; → &quot;түштүк Кыргызстаны&quot;? Кыргыз Википедиясы кыргыз тилинин грамматикасына ылайык жазылат. Грамматикага ылайык ар кандай варианттар болот: &quot;Түштүк океан&quot;, &quot;Атлантика океаны&quot;. &quot;Түштүк океан&quot; — энчилүү ат, &quot;түштүк&quot; — катардагы сөз. &quot;Түштүк океан&quot; деген энчилүү атта &quot;түштүк&quot; — зат атооч. &quot;Атлантика океаны&quot; деген энчилүү атта &quot;Атлантика&quot; зат атооч эмес. '''Бул элементардуу грамматика'''. Мындан тышкары сиз булактарга таянышыңыз керек болчу, урдура бербей.
:&lt;br&gt;
:6. &quot;Португалиянын Педро III&quot; макаласын өз убагында көргөнүмдү '''далилдей аласызбы''' же жөн эле тийшип жатасызбы? Же Википедиянын админдери робот, жеке жашоосу жок, түзөткөн сайын, соңку түзөтүүлөрдү текшеришет же Википедиядагы ар бир макаланы карап чыгышкан деген ойдосузбу? Эмнеге сиз башкаларга караганда көбүрөөк түзөтүп жатасыз деп сураган жокмунго. Жанагы &quot;Түштүк океан&quot; же каталары көп домендер тууралуу дароо жазмакмын анда 1 жыл күтпөй.&lt;br&gt;
:'''Кошумча:''' &quot;Португалиянын Педро III&quot; макаласы качан түзүлгөн? Жооп: '''2022-ж. 3-июлунда'''. Эми ошол маалдагы салымымды карап чыгыңыз (мен карап чыктым), сурооңуз өзү чечилет. Муну да алдын ала '''бир текшерип койгон жоксуз'''...
:&lt;br&gt;
:7. Сыр ачайын: Википедияда 20 жыл салым кошуп жүргөндөргө да жазышат, сындашат ж.б. нерселерди кылышат. Негизи салымыңыз жакшы болгону үчүн сизге эми эч ким эч бир маселе боюнча жаза албайт бекен? [[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo|баарлашуу]]) 23:36, 24 ноябрь 2024 (UTC)
::Бул текстеги баардык сындарды кабыл алдым.
::Маселенин баары сиздин нейтралдуу эмес жазганыңыздан келип чыгып жатат, бир нерсе десе эле беттен алып &quot;Көз жыргасын деп&quot;, &quot;урдура бербей&quot; деген терминдерди колдонууну мен мазактоо деп кабыл алам жана ага жараша жооп бериш керек деп ойлоймун. Анан башканын жазганын бурмалоо дагы туура эмес &quot;Чынын айтсам мен Викиге кошкон салымдарымды анализдедим жана жалпысынан жаман эмес, принциптерге жооп берген маалыматтарды кошуп жатам деген тыянакка келдим.&quot; десем, дагы бурмалап &quot;Негизи салымыңыз жакшы болгону үчүн сизге эми эч ким эч бир маселе боюнча жаза албайт бекен?&quot; деп жатасыз. Мен, мага жазбасын же эскертме бербесин деп жаздымбы же кайрылдымбы? Жок, баардыгы сылык негизде болуусу зарыл. Тескерисинче мен адам баласы болгондугумдан мени туура жолго салып, каталарымды айтып туурса кубанычта боломун жана келечекте андай каталарды кайталабашка болгон аракетимди жумшаймын. 
::Сиздин аргументтүү берген эскертмелериңизди туура кабыл алып, эске алып, суроолор болсо сизге кайрылып эле жүрөмүн. Болочокто да суроо туулса кайрыламын жана жазамын.
::Сизден дагы бир жолу өтүнүч, ката кетирсем ток этер жерин белгилеңиз жана жекечиликке өтүп &quot;урдура бербей&quot; деген сымал терминдерди колдонуудан алыс болушуңузду суранам. &quot;&quot;Сиздин саясатыңыз&quot; дегенди кантип түшүнсө болот?&quot; деген текст сиздин кыжырыңызга кандай тийсе, мага менин кылгандарымды бир нерсе менен байланыштырып сыпаттоо, ошондой эле кыжырыма тийет.  [[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 09:04, 25 ноябрь 2024 (UTC)
::::@[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]]
:::1. &quot;&lt;u&gt;''Сиздин саясатыңыз''&lt;/u&gt;&quot; дегениңиз кыжырыма тийген жок. Болгону, жазганыңызды кандай түшүнсө болот деп сурап жатам. Сизге грамматика ж.б. белгилүү бир нерселер боюнча жазылган болсо, сиз &quot;''&lt;u&gt;сиздин саясатыңызга таң калып алып жатам&lt;/u&gt;''&quot; деп жатасыз. Бул жердин каеринде саясатты көрдүңүз — түшүнүксүз. Мен гана эмес, каалаган ошол маселелер боюнча жаза алмак сизге.
:::&lt;br&gt;
:::2. Жок, маселе аракеттериңизден чыгып жатат. Википедиянын негизги иш принциптери сизге бир нече жолу жакшы түшүндүрүлүп берилген. Википедия энциклопедия экенин унутпашыңыз керек.&lt;br&gt;
:::Ошондо '''жалган маалыматты кошконуңузду''' кантип түшүнүш керек? Жалган маалыматты кошуу '''максатын''' өзүңүз түшүндүрүп берген жоксуз. Тескеринче ак ниетиңизди болжолдоп, &quot;желектердин тарыхый варианттарын кошууга камданып жаткам...&quot; дегениңиздин негизинде: '''&quot;туулар жалган болсо да, калыптарым даяр болгуча макаланы кооздоп турсун&quot;''' десе керек дегенге келдим. Же &quot;''&lt;u&gt;адаштыруу максатында&lt;/u&gt;''&quot; десем туура болмокпу?
:::&lt;br&gt;Ар кандай кылсаңыз болмок, аларды талкуу барагыңызга жазгам:&lt;br&gt;1) мамлекеттердин өзүн гана кошсо болмок;&lt;br&gt;2) мамлекеттердин жанына тарыхый тууларды гана кошсо болмок;&lt;br&gt;3) тийбесе болмок.&lt;br&gt;
:::Жогорудагы варианттарынын бирин кылсаңыз эмне болот эле? '''Жооп:''' 1, 3-варантта калыптын/макаланын көркү бузулмак эмес, 1-варантта болгону туулар кошулмак эмес. '''1-жыйынтык: тууларды кошууну көздөгөнсүз'''. 2-вариантта калыптын/макаланын көркү бузулмак (туусу коюлбаган мамлекеттердин аталыштары калыптын чектери боюнча тегизделмек, туусу барлар туу боюнча тезизделмек). '''2-жыйынтык: көрктү көздөгөсүз'''. Баарын (жообуңузду да) эске алганда '''эскертмеде жазганыма келебиз.'''
:::&lt;br&gt;
:::3. ''&lt;u&gt;&quot;Негизи салымыңыз жакшы болгону үчүн сизге эми эч ким эч бир маселе боюнча жаза албайт бекен?&quot;&lt;/u&gt;''. Ал '''сүйлөмдүн маңызы — кандай гана, качантан бери салым кошпоңуз, сизге баары бир жазышат.''' Ошондо бурмалоо эмнеде? Түшүндүрө бере аласызбы? Муну '''негизсиз айыптоо''' деп эсептесе болот.
:::&lt;br&gt;&quot;''&lt;u&gt;Чынын айтсам мен Викиге кошкон салымдарымды анализдедим жана жалпысынан жаман эмес, принциптерге жооп берген маалыматтарды кошуп жатам деген тыянакка келдим&lt;/u&gt;''&quot; — муну кандай максатта жаздыңыз? Туура эмес түшүнүп калышыңыз мүмкүн деп, ушул жазганыңызга жооп бербешим керек беле? Ошол жазганыңыз боюнча эмне дешим керек эле? Жазганымдын баары &quot;бурмалоо&quot;, &quot;мазактоо&quot; экен. 
:::&lt;br&gt;
:::4. Жазганыңызды окуп чыксаңыз биринчиден: &quot;нейтралдуу эмес&quot; (негизсиз айыптоо), &quot;бурмалоо&quot; (негизсиз айыптоо), &quot;мазактоо&quot; (негизсиз айыптоо), &quot;жекечиликке өтүп мага &quot;асылып&quot; жатасызбы&quot; (негизсиз айыптоо), &quot;ага жараша жооп бериш керек деп ойлоймун&quot; (бул сөз кыжырыма тийди дегендин ордуна эскалация), &quot;сизде суроо туудурбай&quot; (тастыкталган жок), &quot;кошуп жаткан маалыматтарды жокко чыгырып койдуңуз&quot; (тастыкталган жок).
:::&lt;br&gt;
:::5. &quot;''&lt;u&gt;Тескерисинче мен адам баласы болгондугумдан мени туура жолго салып, каталарымды айтып туурса кубанычта боломун жана келечекте андай каталарды кайталабашка болгон аракетимди жумшаймын.&lt;/u&gt;''&quot; Артыңыздан эч ким текшерүүгө милдеттүү эмес. Википедиянын негизги принциптери сизге белгилүү. Катышып жатканыңызга салыштырмалуу көп болду. Салымыңызды ошол принциптерге ылайык келтирсеңиз кемчиликтер азаймак. Ошол негизги ката. Иш принцибин өзгөртүү керек деп бир жолу эмес айтылган. Мисал: макалалар [https://w.wiki/CBhr булактар менен коштолушу керек деп 2023-ж. 6-майында жазгам], анан [https://w.wiki/CBht 2023-ж. 26-декабрында бир да булагы жок &quot;‎Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин VII чакырылышынын депутаттары&quot; макаласы сыяктуу бир нече макала түзгөнсүз], машиналык котормо аркылуу көптөгөн макала түздүңүз. Муну кантип түшүнүү керек?&lt;br&gt;'''Өзүңүздү биринчи кезекте өзүңүз текшеришиңиз керек!''' [[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo|баарлашуу]]) 12:25, 25 ноябрь 2024 (UTC)
::::1. Кабыл алдым.
::::2. Жалган менен туура эместин айырмасы ар башкача го. Туунун туура эмес вариантын кошуптурмун аны моюнга алышым зарыл жана алам. Жалган деген тыянак туура эмес, мен Тывага Гондурастын же Кениянын желегин кошкон жерим жок да.  
::::Дагы бир жолу тактоо максатында жооп берип койсоңуз эмне үчүн кээ бир макалалар ушундай суроолорду жана талаш-тартыштарды жаратпайт? Мисалы Улуу Ата-Мекендик согуш барагында сиз жазгандай &quot;жалган&quot; туулар узак убакыт бою колбашчылардын жанында туруп суроо жараткан эмес (Герман империясынын желеги турган)
::::3. ''&quot;Чынын айтсам мен Викиге кошкон салымдарымды анализдедим жана жалпысынан жаман эмес, принциптерге жооп берген маалыматтарды кошуп жатам деген тыянакка келдим.&quot;'' бул ой толгоо, сиз аны буруп туруп ''&quot;бул мага жазбаш керек&quot;'' дептир деген жыйынтыкка келип, анысы аз келгенсип ''&quot;Муну негизсиз айыптоо&quot;'' деп эсептеп жатасыз. Негизсиз айыптоо, деги эле айыктоо экенинин бир дагы изи жок. Сиз ''Шашып эптеп-септеп түзөтпөңүз!'' деп жатсаңыз анан жасам да жооп катары, себеби мен эптеп-септеп деген мен такыр макул эмесмин, кандай сапаттагы барактарды кошуп жатканымды да билем!
::::Дагы деле сиз мен үчүн ''&quot;Туура эмес түшүнөсүз деп&quot;'' жазган деп жыйынтык чыгарып жатасыз. Бул менин оюмда дагы жок нерсе эле. Сиз башка бирөө үчүн жыйынтык чыгаруудан алыс болсоңуз.
::::''&quot;Көз жыргасын деп&quot;, &quot;урдура бербей&quot; деген терминдерди колдонууну мен мазактоо деп кабыл алам жана ага жараша жооп бериш керек деп ойлоймун'' деп так жазып жатсам, кайрадан &quot;''Жазганымдын баары &quot;бурмалоо&quot;, &quot;мазактоо&quot; экен&quot;'' деп дагы буруп койдуңуз же мен калп айтып жатамбы? Качан мен администратордун жазганынын баары мазактоо же бурмалоо деп кайрылдым эле? Сиз теманын нугун такыр башка жакка буруп салып жатасыз! Бул маалыматтын контекстинен чымчып алып, аны бурмалоо деп эсептелет. Бакырайып эле көрүнүп турат го, адамдын жекечилигин сыпаттоо экени. 
::::4. ''&quot;нейтралдуу эмес&quot;, &quot;бурмалоо&quot;, &quot;мазактоо&quot;, &quot;асылып жатасызбы&quot;, &quot;ага жараша жооп бериш керек деп ойлоймун&quot;, &quot;сизде суроо туудурбай&quot;'' - так эле ушундай, ''&quot;Көз жыргасын деп&quot;, &quot;урдура бербей&quot;'' деген сиздин кайрылууңуз адамгерчиликке жатабы же мени сиз урдура берген алдамчы катары кабыл алып жатасызбы? Мен сизге кайрылганда бир дагы жолу жекечиликке өткөн жерим жок жана сиздин ар бир кадамга баа же сыпаттоо берген жерим жок. 
::::Так жана нейтралдуу болуш керек! ''Даги бир жолу Википедия жеке баракчаңыз'' эмес деп ороңдогонуңуз эмнеси же сиздикиби? Бул басмырлоо же мен калп айтып жатамбы? 
::::5. Дагы деле сиз башка нукка салып кетип жатасыз, эч ким менин артыман текшерүүгө милдеттүү эмес, сиз айтпасаңыз деле мен аны билем же сураныч катары кайрылуу Викинин негизги принциптерине каршы келип калды беле?
::::Химба макаласын булагы жок түзгөн да мен, сиз айткан сынды кабыл алып ага булак кошуп оңдогон да мен. Депуттар туралуу барактарга булак кошпогон мен, алар ушул себептен башка мейкиндике которулган. Мен тараптан булагы жок экенин билип, сиздин [[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow#КР ЖКнын чакырылыштарынын депутаттары тууралуу|сынды кабыл алдым го]].  [[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 14:12, 25 ноябрь 2024 (UTC)
:::::@[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]]
:::::2. Бул контекстте айырмасы жок. Маалыматтын жалган экенин билип туруп аны тараттыңыз. Сөздөр менен ойносо болот, бирок бул аракетиңизди өзгөртпөйт. '''Жообуңуз менен ынанган жокмун, жол берилгис аракеттериңизди актап эле жатасыз'''. Сиз өз кылганыңыз үчүн жооп бериңиз биринчи кезекте.&lt;br /&gt;
:::::3.Жазганыңыздын максаты эмнеде деген суроо берилген. Жооп берген жоксуз. '''Жооп берсеңиз же жооптон качып жатасызбы?'''
:::::Өз түшүнүгүм боюнча жооп бердим репликага. Бирөөнүн түшүнүгү бурмалоо эмес, билип алыңыз. Эч бир жаман жери жок репликаларга таарына бересизби? Бирок, таарындым деп, башкаларды негизсиз айыптабашыңыз керек.&lt;br /&gt; &lt;u&gt;'''Шашып эптеп-септеп түзөткөн болсоңуз'''&lt;/u&gt; (жетим тоолор, домендер, Түштүк океан ж.б.), ошону жазам да. Эч ким антип жазбашы үчүн өзүңүздү жөнгө салыңыз, '''жоопкерчиликти башкаларга жүктөбөй''. Факт менен жооп берген жоксуз. ''&quot;Аргументтериңиз&quot; жеке оюңуз менен чектелип жатат,''' бир да шилтеме келтирип, сөзүңүздү далилдей алган жоксуз'''. Тескеринче''' негизсиз айыптооңуз аныкталды (Воркута макаласында түзөтүүмдү жокко чыгардыңыз деген, &quot;Португалиянын Педро III&quot; макаласы боюнча). Шилтеме келтирип айптарыңызды жокко чыгардым. Дагы бир жолу мындай көрүнүш кайталанса, чаралар көрүлөт. Өз сөзүңүздү далилдешиңиз керек, '''далилдей албасаңыз жазбай койгонуңуз оң.'''&lt;br /&gt;
:::::4. Ынанган жокмун, сөздөрдү далилдегенди үйрөнүңүз. Конкреттүү шилтемелерди келтирдим, аларга комментарий берген жоксуз, жооптон качып жатасыз. Бир да жарактуу аргумент уккан жокмун.&lt;br /&gt;
:::::5. Википедия бул эксперименттер үчүн аянтчаңыз эмес, эгерде грамматиканы жакшы түшүнө элек болсоңуз, булактарга таянбасаңыз массалык түрдө макалаларды кайра атабаңыз. '''Мындай көрүнүш боюнча эскертме бердим.'''&lt;br /&gt;
:::::6. Демек туура эмес/жалган маалыматты кошуп жатканыңызды билип туруп, аны кошуп жатасызбы ошондо? Билсеңиз кошпоңуз, дагы бир жолу атайлап жалган маалымат кошулса чаралар көрүлөт. Кабыл алдым деп улам айта берет экенсиз, бирок бир нече айдан кийин кайра эле башталат экен. [[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo|баарлашуу]]) 16:33, 25 ноябрь 2024 (UTC)
::::::Мына эми сиздин репликаңыз эми репликага окшоп келе жатат. Бул тексте мен дагы кичине сыпаттоо терминдерин колдондум. Бирок дагы бир жолу кайталап жатам сиз бөйрөктөн шыйрак чыгарып башка адамдардын сөздөрүн бурмалоодон алыс болушуңузду суранам. Дагы башка адамдын акыбалын сыпаттоого такыр эле укук берилген эмес. Мага кайрадан дагы таарынды деп диагноз коюп жатасыз. Мен таарынгандай Вики менин мурасым эмес.  Сиз ток этер жерин жазышыңыз керек. Мен сизден айырмаланып, сиздин кылган иштериңизге эптеп-септеп деп баа берген жерим жок, бирок администратордун кылып жатканы нукуралуктун үлгүсү дегендей эреже да, принцип да жок.
::::::Сиз айткан шилтемелердин баарына жооп берип, туура эмес деп табылган пункттар менен макул болсом ал дагы сизге жакпай жатат. Кабыл алам деп айтып кайра кайталана берет деп, кабыл албаймын деп анан сизге окшоп айтышып жатып калышым туура эмес деп мен моюнга алып жатсам, дагы сизде суроо туудуруп жатат.
::::::Ката болгон, азыр дагы каталар Викиде толтура, келечекте да боло берет же идеалдуу түптөлгөн Вики бар бекен.
::::::Туура эмес кылган нерсени мен моюнга алгандан кийин сиз так ошолорго жармашып улам-улам баса белгилей беришиңиз мен үчүн такыр түшүнүксүз болуп турат. 
::::::Мен стандарт боюнча суроо берсем аларды буйтап өтүп көз жаздымда калтырып коюп жатасыз жана өзүңүзгө ыңгайлуу жерлерин гана билгилеп. Мисал катары экинчи дүйнөлүк согуштун ажыртылгыс бөлүгү болгон Ата Мекендик согуштагы кол башчылардын жалган туулары, башка тилдеги текстер эмнеге сизде суроо жаратпаган жана жаратпайт, бул дагы мен үчүн түшүнүксүз.
::::::Же мен тарыхый тууларды кошуп жатканда чындыкты айтпай, ий мен билбей калыптырмын десем туура болот беле? Мен сизге ката кетиргенимди так айтсам, туулар калыбы боюнча пландалып жаткан иштерим менен бөлүшкөндү так айтсам ошого жармаштыңыз да калдыңыз. Калп айттып, мен билген эмесмин десем бали дегендей эле көз карашта болуп жатасыз.
::::::Менин кайрылууларымдын эң негизги себеби сиз басмырлап сыпаттоо менен эскертүү калтырууңуз болуп жатат.
::::::Баланча баракта баланча маалыматты туура эмес же жалган деген форматтоо берүү зарыл, сиздин формат баланча баракта баланча маалыматты эптеп-септеп көзгө жакшы көрүнсүн деп жалгандарды кошуп коюптурсуз дегендей болуп жатат.
::::::Сиз башка адам катасын мойнуна алып жатса аны алсыздык деп балабаңыз, мен деле сизге окшоп сөз жедирбей, менин кылганым нукуралуктун эталону дегендей көз карашты кармана алам.
::::::Домендер, жетим тоолор, туулар, океан ж.б. кабыл алдым, туура эмес маалыматтарды оңдодум, келечекте мындай каталарды кетирбегенге аракет кылам деген маанидеги жоопту жазып жатсам эмнеси сизге жакпай жатат. Кайра кайра аргументсиз жооп катары белгилөөнүн себеби түшүнүксүз. Катаны моюнга алуу аргумент эмей анан эмне?
::::::Мен макалаларды кошкондо толук категориясы менен кошууга аракет кылам.  Мисалы домендер, сиз аны массалык кошуу дегениңиз менен макулмун. Бул Викинин тереңдик статистикасына терс таасирин тийгизерин түшүнүп турам. Бирок түптөлү этабындагы Викилерде мындай көрүнүштөр болуп келет.
::::::Кептин баары, сиз жекечиликке өтүп, адамдын психологиялык кабыл алуусун божомолдоп жана анын ниетин билбей туруп, билгендей жазганыңызда болуп жатат. Орусча айтканда: вы не должны переходить на личность, не должны оценивать намерение  и внутреннее состояние участника в негативном ключе, не зная реальное намерение участника. [[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 18:22, 25 ноябрь 2024 (UTC)
:::::::@[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]]
:::::::1) '''&quot;Бурмалоо&quot; боюнча суроого жооп берген жоксуз'''. Кайра-кайра эле бир репликаны кайтала бергениңиз сизге жардам бербейт.
:::::::2) Тоо этер жерин жаздым, өз кемчиликтериңизди моюнга албай, шылтоолорду ойлоп табып жатасыз. Бир да сөзүңүздү шилтеме, талдоо менен негиздей албадыңыз. Ошондуктан бул талкуудан жыйынтык чыгара албай жатасыз. '''Айтканыңызды негиздегенди үйрөнүшүңүз керек.'''
:::::::3) Дагы бир жолу жазганымды окуп чыгып, суроолорума жооп бериңиз жакшы болмок. Жообуңузду алмайынча, суроолорума жооп алдым деп эсептей албайм. Жообуңузда '''конкретика жок, баарын аралыштырып, суроомду келтирип жооп бере албай жатасыз/жооп бергиңиз келбей жатат'''.
:::::::4) Жабылган темаларды өзүңүз кайра-кайра демилгелеп жатпайсызбы. '''Жазып жатпайсызбы:''' ''&lt;u&gt;&quot;Көз жыргасын&quot; деген оюмду окуй алып жаткандай сезилип жатат.&quot;&lt;/u&gt;''
:::::::'''Жообум:'''
:::::::&lt;blockquote&gt;Ошондо жалган маалыматты кошконуңузду кантип түшүнүш керек? Жалган маалыматты кошуу максатын өзүңүз түшүндүрүп берген жоксуз. Тескеринче ак ниетиңизди болжолдоп, &quot;желектердин тарыхый варианттарын кошууга камданып жаткам...&quot; дегениңиздин негизинде: &quot;туулар жалган болсо да, калыптарым даяр болгуча макаланы кооздоп турсун&quot; десе керек дегенге келдим. Же &quot;адаштыруу максатында&quot; десем туура болмокпу?
:::::::: Ар кандай кылсаңыз болмок, аларды талкуу барагыңызга жазгам:
:::::::: 1) мамлекеттердин өзүн гана кошсо болмок;
:::::::: 2) мамлекеттердин жанына тарыхый тууларды гана кошсо болмок;
:::::::: 3) тийбесе болмок.
:::::::&lt;blockquote&gt;Жогорудагы варианттарынын бирин кылсаңыз эмне болот эле? Жооп: 1, 3-варантта калыптын/макаланын көркү бузулмак эмес, 1-варантта болгону туулар кошулмак эмес. 1-жыйынтык: тууларды кошууну көздөгөнсүз. 2-вариантта калыптын/макаланын көркү бузулмак (туусу коюлбаган мамлекеттердин аталыштары калыптын чектери боюнча тегизделмек, туусу барлар туу боюнча тезизделмек). 2-жыйынтык: көрктү көздөгөсүз. Баарын (жообуңузду да) эске алганда эскертмеде жазганыма келебиз.&quot;Көз жыргасын&quot; деген оюмду окуй алып жаткандай сезилип жатат.&quot;&lt;/u&gt;''&lt;/blockquote&gt;
:::::::'''Демек, жыйынтыгым туура чыгыптыр да. Анткени сиз &quot;жок андай эмес&quot;, &quot;жок башкача болгон&quot; дегендин ордуна конкретикадан качып, актанып баштадыңыз.'''&lt;br&gt;
:::::::5) Тескеринче, '''ар бир''' сурооңузга жооп бердим.''' Сиз болсо болбогон нерселерди ойлоп чыгып, анын далилдей албай, кайтарым суроолордон баш тартып жатасыз'''. Бир темадан экинчи темага секирип, берилген суроолорго жооп бергендин ордуна, '''кайра-кайра эле шилтемесиз, негиздемесиз айыптап жатасыз'''.&lt;br&gt;
:::::::6) Улуу Ата Мекендик согушту жөн коюп, '''эмне үчүн жалган маалыматты атайын жайгаштырдыңыз''', мына ушул суроого жооп бериңиз биринчи, жооптон качпай. '''Мектепте эмеспиз''', &quot;Ваняны карыңыз эмнеге аныкы мындай эмнеге мага болбойт&quot; дегенге жеттиңиз.&lt;br&gt;
:::::::7) Эскертме боюнча репликаңызга жооп: 4-пунктта. Негиздеменин пункттары боюнча комментарий бере алган жоксуз, аны менен сөздөрүмдү ырастап жатасыз. Демек эскертме туура берилди, &quot;басмырлоо&quot; дегениңиз эскертмени жактырбай жатканыңыздан чыгып жатат, ошол эле.&lt;br&gt;
:::::::8) Ар бир катаңызды чыгара баштасам, таарынасыз кайра. + унутуп калсаңыз талкуу барагыңызды кайрадан окуп чыгыңыз. Баары жазылуу, канча баракта ката, кандай ката ж.б. Домендерден баштап, жетим тоолор менен бүтүп. Кунт коюп түзөтпөгөнүңүздүн кесепети, бул жерден да аны далилдеп жатасыз.
:::::::9) Сөз жедирбегенге аргументтериңиз жок, аргументтерди келтиргенди билбей жатасыз. Сөз жедирбегениңиз кайра-кайра кайталоо менен бүтүп жатат. Мындай учурда сиз менен эч ким талкууну улантпайт. Википедия тууралуу түшүнүгүңүз төмөн экен: &quot;эталон&quot;, &quot;стандарт&quot;. Аргумент келтириңиз деп жатышса, сөз жедирбейм деп жатасыз. Бул мектептин деңгээли.&lt;br&gt;
:::::::10) Википедиянын негизги принциптери бар, калганы өзүңүздү актоо. Машиналык котормо, машиналык тормо бойдон кала берет.&lt;br&gt;
:::::::11) Акыркы сөздөрүңүздү өзүңүзгө айтыңыз. Мен сизге караганда сөздөрүмдү шилтеме, анализ менен негиздеп бергем, сизде эч нерсе жок. '''Кеңеш: берилген суроолорго дароо жооп берсеңиз, баш тартпай, ошондо талкуу натыйжалуу болот.''' [[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo|баарлашуу]]) 19:23, 25 ноябрь 2024 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2024-48&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2024-W48&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/48|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Wishlist item]] A new version of the standard wikitext editor-mode [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|syntax highlighter]] will be available as a [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta feature]] later this week. This brings many new features and bug fixes, including right-to-left support, [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CodeMirror#Template folding|template folding]], [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CodeMirror#Autocompletion|autocompletion]], and an improved search panel. You can learn more on the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CodeMirror|help page]].
* The 2010 wikitext editor now supports common keyboard shortcuts such &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;Ctrl&lt;/code&gt;+&lt;code&gt;B&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; for bold and &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;Ctrl&lt;/code&gt;+&lt;code&gt;I&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; for italics. A full [[mw:Help:Extension:WikiEditor#Keyboard shortcuts|list of all six shortcuts]] is available. Thanks to SD0001 for this improvement. [https://phabricator.wikimedia.org/T62928]
* Starting November 28, Flow/Structured Discussions pages will be automatically archived and set to read-only at the following wikis: &lt;bdi&gt;bswiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;elwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;euwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;fawiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;fiwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;frwikiquote&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;frwikisource&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;frwikiversity&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;frwikivoyage&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;idwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;lvwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;plwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;ptwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;urwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;viwikisource&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;zhwikisource&lt;/bdi&gt;. This is done as part of [[mw:Special:MyLanguage/Structured_Discussions/Deprecation|StructuredDiscussions deprecation work]]. If you need any assistance to archive your page in advance, please contact [[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]]. 
* View all {{formatnum:25}} community-submitted {{PLURAL:25|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, a user creating a new AbuseFilter can now only set the filter to &quot;protected&quot; [[phab:T377765|if it includes a protected variable]].

'''Updates for technical contributors'''
* The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeEditor|CodeEditor]], which can be used in JavaScript, CSS, JSON, and Lua pages, [[phab:T377663|now offers]] live autocompletion. Thanks to SD0001 for this improvement. The feature can be temporarily disabled on a page by pressing &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;Ctrl&lt;/code&gt;+&lt;code&gt;,&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; and un-selecting &quot;&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Live Autocompletion&lt;/bdi&gt;&quot;.
* [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Advanced item]] Tool-maintainers who use the Graphite system for tracking metrics, need to migrate to the newer Prometheus system. They can check [https://grafana.wikimedia.org/d/K6DEOo5Ik/grafana-graphite-datasource-utilization?orgId=1 this dashboard] and the list in the Description of the [[phab:T350592|task T350592]] to see if their tools are listed, and they should claim metrics and dashboards connected to their tools. They can then disable or migrate all existing metrics by following the instructions in the task. The Graphite service will become read-only in April. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/KLUV4IOLRYXPQFWD6WKKJUHMWE77BMSZ/]
* [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Advanced item]] The [[mw:Special:MyLanguage/NewPP parser report|New PreProcessor parser performance report]] has been fixed to give an accurate count for the number of Wikibase entities accessed. It had previously been resetting after 400 entities. [https://phabricator.wikimedia.org/T279069]

'''Meetings and events'''
* A [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community meetings#29 November 2024|Language community meeting]] will take place November 29 at [https://zonestamp.toolforge.org/1732896000 16:00 UTC]. There will be presentations on topics like developing language keyboards, the creation of the Mooré Wikipedia, the language support track at [[m:Wiki Indaba|Wiki Indaba]], and a report from the Wayuunaiki community on their experiences with the Incubator and as a new community over the last 3 years. This meeting will be in English and will also have Spanish interpretation.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/48|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2024-W48&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 22:42, 25 ноябрь 2024 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=27847039 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2024-49&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2024-W49&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/49|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* Two new parser functions were added this week. The &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;nowiki&gt;{{&lt;/nowiki&gt;[[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic words#interwikilink|#interwikilink]]&lt;nowiki&gt;}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; function adds an [[mw:Special:MyLanguage/Help:Links#Interwiki links|interwiki link]] and the &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;nowiki&gt;{{&lt;/nowiki&gt;[[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic words#interlanguagelink|#interlanguagelink]]&lt;nowiki&gt;}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; function adds an [[mw:Special:MyLanguage/Help:Links#Interlanguage links|interlanguage link]]. These parser functions are useful on wikis where namespaces conflict with interwiki prefixes. For example, links beginning with &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;MOS:&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; on English Wikipedia [[phab:T363538|conflict with the &lt;code&gt;mos&lt;/code&gt; language code prefix of Mooré Wikipedia]].
* Starting this week, Wikimedia wikis no longer support connections using old RSA-based HTTPS certificates, specifically rsa-2048. This change is to improve security for all users. Some older, unsupported browser or smartphone devices will be unable to connect; Instead, they will display a connectivity error. See the [[wikitech:HTTPS/Browser_Recommendations|HTTPS Browser Recommendations page]] for more-detailed information. All modern operating systems and browsers are always able to reach Wikimedia projects. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/CTYEHVNSXUD3NFAAMG3BLZVTVQWJXJAH/]
* Starting December 16, Flow/Structured Discussions pages will be automatically archived and set to read-only at the following wikis: &lt;bdi&gt;arwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;cawiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;frwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;mediawikiwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;orwiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;wawiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;wawiktionary&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;wikidatawiki&lt;/bdi&gt;{{int:comma-separator/en}}&lt;bdi&gt;zhwiki&lt;/bdi&gt;. This is done as part of [[mw:Special:MyLanguage/Structured_Discussions/Deprecation|StructuredDiscussions deprecation work]]. If you need any assistance to archive your page in advance, please contact [[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T380910]
* This month the Chart extension was deployed to production and is now available on Commons and Testwiki. With the security review complete, pilot wiki deployment is expected to start in the first week of December. You can see a working version [[testwiki:Charts|on Testwiki]] and read [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates|the November project update]] for more details.
* View all {{formatnum:23}} community-submitted {{PLURAL:23|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, a bug with the &quot;Download as PDF&quot; system was fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T376438]

'''Updates for technical contributors'''
* In late February, temporary accounts will be rolled out on at least 10 large wikis. This deployment will have a significant effect on the community-maintained code. This is about Toolforge tools, bots, gadgets, and user scripts that use IP address data or that are available for logged-out users. The Trust and Safety Product team wants to identify this code, monitor it, and assist in updating it ahead of the deployment to minimize disruption to workflows. The team asks technical editors and volunteer developers to help identify such tools by adding them to [[mw:Trust and Safety Product/Temporary Accounts/For developers/Impacted tools|this list]]. In addition, review the [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts/For developers|updated documentation]] to learn how to adjust the tools. Join the discussions on the [[mw:Talk:Trust and Safety Product/Temporary Accounts|project talk page]] or in the [[discord:channels/221049808784326656/1227616742340034722|dedicated thread]] on the [[w:Wikipedia:Discord|Wikimedia Community Discord server (in English)]] for support and to share feedback. 

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/49|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2024-W49&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 22:23, 2 декабрь 2024 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=27873992 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2024-50&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2024-W50&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/50|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* Technical documentation contributors can find updated resources, and new ways to connect with each other and the Wikimedia Technical Documentation Team, at the [[mw:Special:MyLanguage/Documentation|Documentation hub]] on MediaWiki.org. This page links to: resources for writing and improving documentation, a new &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;#wikimedia-techdocs&lt;/bdi&gt; IRC channel on libera.chat, a listing of past and upcoming documentation events, and ways to request a documentation consultation or review. If you have any feedback or ideas for improvements to the documentation ecosystem, please [[mw:Wikimedia Technical Documentation Team#Contact us|contact the Technical Documentation Team]].

'''Updates for editors'''
[[File:Edit Check on Desktop.png|thumb|Layout change for the Edit Check feature]]
* Later this week, [[mw:Special:MyLanguage/Edit check|Edit Check]] will be relocated to a sidebar on desktop. Edit check is the feature for new editors to help them follow policies and guidelines. This layout change creates space to present people with [[mw:Edit check#1 November 2024|new Checks]] that appear ''while'' they are typing. The [[mw:Special:MyLanguage/Edit check#Reference Check A/B Test|initial results]] show newcomers encountering Edit Check are 2.2 times more likely to publish a new content edit that includes a reference and is not reverted.
* The Chart extension, which enables editors to create data visualizations, was successfully made available on MediaWiki.org and three pilot wikis (Italian, Swedish, and Hebrew Wikipedias). You can see a working examples [[testwiki:Charts|on Testwiki]] and read [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates|the November project update]] for more details.
* Translators in wikis where the [[mw:Special:MyLanguage/Content translation/Section translation#Try the tool|mobile experience of Content Translation is available]], can now discover articles in Wikiproject campaigns of their interest from the &quot;[https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&amp;campaign=specialcx&amp;filter-type=automatic&amp;filter-id=collections&amp;active-list=suggestions&amp;from=es&amp;to=en All collection]&quot; category in the articles suggestion feature. Wikiproject Campaign organizers can use this feature, to help translators to discover articles of interest, by adding the &lt;code dir=ltr&gt;&lt;nowiki&gt;&lt;page-collection&gt; &lt;/page-collection&gt;&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; tag to their campaign article list page on Meta-wiki. This will make those articles discoverable in the Content Translation tool. For more detailed information on how to use the tool and tag, please refer to [[mw:Special:MyLanguage/Translation suggestions: Topic-based &amp; Community-defined lists/How to use the features|the step-by-step guide]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T378958]
* The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Nuke|Nuke]] feature, which enables administrators to mass delete pages, now has a [[phab:T376379#10310998|multiselect filter for namespace selection]]. This enables users to select multiple specific namespaces, instead of only one or all, when fetching pages for deletion.
* The Nuke feature also now [[phab:T364225#10371365|provides links]] to the userpage of the user whose pages were deleted, and to the pages which were not selected for deletion, after page deletions are queued. This enables easier follow-up admin-actions. Thanks to Chlod and the Moderator Tools team for both of these improvements. [https://phabricator.wikimedia.org/T364225#10371365]
* The Editing Team is working on making it easier to populate citations from archive.org using the [[mw:Special:MyLanguage/Citoid/Enabling Citoid on your wiki|Citoid]] tool, the auto-filled citation generator. They are asking communities to add two parameters preemptively, &lt;code dir=ltr&gt;archiveUrl&lt;/code&gt; and &lt;code dir=ltr&gt;archiveDate&lt;/code&gt;, within the TemplateData for each citation template using Citoid. You can see an [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACite_web%2Fdoc&amp;diff=1261320172&amp;oldid=1260788022 example of a change in a template], and a [https://global-search.toolforge.org/?namespaces=10&amp;q=%5C%22citoid%5C%22%3A%20%5C%7B&amp;regex=1&amp;title= list of all relevant templates]. [https://phabricator.wikimedia.org/T374831]
* One new wiki has been created: a {{int:project-localized-name-group-wikivoyage}} in [[d:Q9240|Indonesian]] ([[voy:id:|&lt;code&gt;voy:id:&lt;/code&gt;]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T380726]
* Last week, all wikis had problems serving pages to logged-in users and some logged-out users for 30–45 minutes. This was caused by a database problem, and investigation is ongoing. [https://www.wikimediastatus.net/incidents/3g2ckc7bp6l9]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:19}} community-submitted {{PLURAL:19|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, a bug in the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add Link]] feature has been fixed. Previously, the list of sections which are excluded from Add Link was partially ignored in certain cases. [https://phabricator.wikimedia.org/T380455][https://phabricator.wikimedia.org/T380329]

'''Updates for technical contributors'''
* [[mw:Special:MyLanguage/Codex|Codex]], the design system for Wikimedia, now has an early-stage [[git:design/codex-php|implementation in PHP]]. It is available for general use in MediaWiki extensions and Toolforge apps through [https://packagist.org/packages/wikimedia/codex Composer], with use in MediaWiki core coming soon. More information is available in [[wmdoc:design-codex-php/main/index.html|the documentation]]. Thanks to Doğu for the inspiration and many contributions to the library. [https://phabricator.wikimedia.org/T379662]
* [https://en.wikipedia.org/api/rest_v1/ Wikimedia REST API] users, such as bot operators and tool maintainers, may be affected by ongoing upgrades. On December 4, the MediaWiki Interfaces team began rerouting page/revision metadata and rendered HTML content endpoints on [[testwiki:|testwiki]] from RESTbase to comparable MediaWiki REST API endpoints. The team encourages active users of these endpoints to verify their tool's behavior on testwiki and raise any concerns on the related [[phab:T374683|Phabricator ticket]] before the end of the year, as they intend to roll out the same change across all Wikimedia projects in early January. These changes are part of the work to replace the outdated [[mw:RESTBase/deprecation|RESTBase]] system.
* The [https://wikimediafoundation.limesurvey.net/986172 2024 Developer Satisfaction Survey] is seeking the opinions of the Wikimedia developer community. Please take the survey if you have any role in developing software for the Wikimedia ecosystem. The survey is open until 3 January 2025, and has an associated [[foundation:Legal:Developer Satisfaction Survey 2024 Privacy Statement|privacy statement]].
* There is no new MediaWiki version this week. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Deployments/Yearly_calendar]

'''Meetings and events'''
* The next meeting in the series of [[c:Commons:WMF support for Commons/Commons community calls|Wikimedia Foundation discussions with the Wikimedia Commons community]] will take place on [[m:Event:Commons community discussion - 12 December 2024 08:00 UTC|December 12 at 8:00 UTC]] and [[m:Event:Commons community discussion - 12_December 2024 16:00 UTC|at 16:00 UTC]]. The topic of this call is new media and new contributors. Contributors from all wikis are welcome to attend.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/50|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2024-W50&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 22:16, 9 декабрь 2024 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=27919424 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2024-51&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2024-W51&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/51|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* Interested in improving event management on your home wiki? The [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents|CampaignEvents extension]] offers organizers features like event registration management, event/wikiproject promotion, finding potential participants, and more - all directly on-wiki. If you are an organizer or think your community would benefit from this extension, start a discussion to enable it on your wiki today. To learn more about how to enable this extension on your wiki, visit the [[m:CampaignEvents/Deployment status#How to Request the CampaignEvents Extension for your wiki|deployment status page]].

'''Updates for editors'''
* Users of the iOS Wikipedia App in Italy and Mexico on the Italian, Spanish, and English Wikipedias, can see a [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/iOS/Personalized Wikipedia Year in Review|personalized Year in Review]] with insights based on their reading and editing history.
* Users of the Android Wikipedia App in Sub-Saharan Africa and South Asia can see the new [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Rabbit Holes|Rabbit Holes]] feature. This feature shows a suggested search term in the Search bar based on the current article being viewed, and a suggested reading list generated from the user’s last two visited articles.
* The [[m:Special:MyLanguage/Global reminder bot|global reminder bot]] is now active and running on nearly 800 wikis. This service reminds most users holding temporary rights when they are about to expire, so that they can renew should they want to. See [[m:Global reminder bot/Technical details|the technical details page]] for more information.
* The next issue of Tech News will be sent out on 13 January 2025 because of the end of year holidays. Thank you to all of the translators, and people who submitted content or feedback, this year.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:27}} community-submitted {{PLURAL:27|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, a bug was [[phab:T374988|fixed]] in the Android Wikipedia App which had caused translatable SVG images to show the wrong language when they were tapped.

'''Updates for technical contributors'''
* There is no new MediaWiki version next week. The next deployments will start on 14 January. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Deployments/Yearly_calendar/2025] 

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/51|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2024-W51&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 22:25, 16 декабрь 2024 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=27942374 --&gt;

== Қарақалпақстан ==

досым, Каракалпакстан туралы макалада менин редактировкамды артка кайтарган себебин билсем болама [[Колдонуучу:Qaraqalpaq patriyotı|Qaraqalpaq patriyotı]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Qaraqalpaq patriyotı|баарлашуу]]) 05:18, 5 январь 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-03&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W03&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/03|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* The Single User Login system is being updated over the next few months. This is the system which allows users to fill out the login form on one Wikimedia site and get logged in on all others at the same time. It needs to be updated because of the ways that browsers are increasingly restricting cross-domain cookies. To accommodate these restrictions, login and account creation pages will move to a central domain, but it will still appear to the user as if they are on the originating wiki. The updated code will be enabled this week for users on test wikis. This change is planned to roll out to all users during February and March. See [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3#Deployment|the SUL3 project page]] for more details and a timeline.

'''Updates for editors'''
* On wikis with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:PageAssessments|PageAssessments]] installed, you can now [[mw:Special:MyLanguage/Extension:PageAssessments#Search|filter search results]] to pages in a given WikiProject by using the &lt;code dir=ltr&gt;inproject:&lt;/code&gt; keyword. (These wikis: {{int:project-localized-name-arwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-enwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-enwikivoyage/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-frwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-huwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-newiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-trwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-zhwiki/en}}) [https://phabricator.wikimedia.org/T378868] 
* One new wiki has been created: a {{int:project-localized-name-group-wikipedia}} in [[d:Q34129|Tigre]] ([[w:tig:|&lt;code&gt;w:tig:&lt;/code&gt;]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T381377]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:35}} community-submitted {{PLURAL:35|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, there was a bug with updating a user's edit-count after making a rollback edit, which is now fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T382592]

'''Updates for technical contributors'''
* [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Advanced item]] Wikimedia REST API users, such as bot operators and tool maintainers, may be affected by ongoing upgrades. Starting the week of January 13, we will begin rerouting [[phab:T374683|some page content endpoints]] from RESTbase to the newer MediaWiki REST API endpoints for all wiki projects. This change was previously available on testwiki and should not affect existing functionality, but active users of the impacted endpoints may raise issues directly to the [[phab:project/view/6931/|MediaWiki Interfaces Team]] in Phabricator if they arise.
* Toolforge tool maintainers can now share their feedback on Toolforge UI, an initiative to provide a web platform that allows creating and managing Toolforge tools through a graphic interface, in addition to existing command-line workflows. This project aims to streamline active maintainers’ tasks, as well as make registration and deployment processes more accessible for new tool creators. The initiative is still at a very early stage, and the Cloud Services team is in the process of collecting feedback from the Toolforge community to help shape the solution to their needs. [[wikitech:Wikimedia Cloud Services team/EnhancementProposals/Toolforge UI|Read more and share your thoughts about Toolforge UI]]. 
* [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Advanced item]] For tool and library developers who use the OAuth system: The identity endpoint used for [[mw:Special:MyLanguage/OAuth/For Developers#Identifying the user|OAuth 1]] and [[mw:Special:MyLanguage/OAuth/For Developers#Identifying the user 2|OAuth 2]] returned a JSON object with an integer in its &lt;code&gt;sub&lt;/code&gt; field, which was incorrect (the field must always be a string). This has been fixed; the fix will be deployed to Wikimedia wikis on the week of January 13. [https://phabricator.wikimedia.org/T382139]
* Many wikis currently use [[:mw:Parsoid/Parser Unification/Cite CSS|Cite CSS]] to render custom footnote markers in Parsoid output. Starting January 20 these rules will be disabled, but the developers ask you to ''not'' clean up your &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[MediaWiki:Common.css]]&lt;/bdi&gt; until February 20 to avoid issues during the migration. Your wikis might experience some small changes to footnote markers in Visual Editor and when using experimental Parsoid read mode, but if there are changes these are expected to bring the rendering in line with the legacy parser output. [https://phabricator.wikimedia.org/T370027]

'''Meetings and events'''
* The next meeting in the series of [[c:Special:MyLanguage/Commons:WMF support for Commons/Commons community calls|Wikimedia Foundation Community Conversations with the Wikimedia Commons community]] will take place on [[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 15 January 2025 08:00 UTC|January 15 at 8:00 UTC]] and [[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 15 January 2025 16:00 UTC|at 16:00 UTC]]. The topic of this call is defining the priorities in tool investment for Commons. Contributors from all wikis, especially users who are maintaining tools for Commons, are welcome to attend.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/03|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W03&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 01:42, 14 январь 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28048614 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-04&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W04&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/04|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* Administrators can mass-delete multiple pages created by a user or IP address using [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Nuke|Extension:Nuke]]. It previously only allowed deletion of pages created in the last 30 days. It can now delete pages from the last 90 days, provided it is targeting a specific user or IP address. [https://phabricator.wikimedia.org/T380846]
* On [[phab:P72148|wikis that use]] the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Patrolled edits|Patrolled edits]] feature, when the rollback feature is used to revert an unpatrolled page revision, that revision will now be marked as &quot;manually patrolled&quot; instead of &quot;autopatrolled&quot;, which is more accurate. Some editors that use [[mw:Special:MyLanguage/Help:New filters for edit review/Filtering|filters]] on Recent Changes may need to update their filter settings. [https://phabricator.wikimedia.org/T302140]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:31}} community-submitted {{PLURAL:31|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, the Visual Editor's &quot;Insert link&quot; feature did not always suggest existing pages properly when an editor started typing, which has now been [[phab:T383497|fixed]].

'''Updates for technical contributors'''
* The Structured Discussion extension (also known as Flow) is being progressively removed from the wikis. This extension is unmaintained and causes issues. It will be replaced by [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]], which is used on any regular talk page. [[mw:Special:MyLanguage/Structured Discussions/Deprecation#Deprecation timeline|The last group of wikis]] ({{int:project-localized-name-cawikiquote/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-fiwikimedia/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-gomwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-kabwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ptwikibooks/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-sewikimedia/en}}) will soon be contacted. If you have questions about this process, please ping [[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] at your wiki. [https://phabricator.wikimedia.org/T380912]
* The latest quarterly [[mw:Technical_Community_Newsletter/2025/January|Technical Community Newsletter]] is now available. This edition includes: updates about services from the Data Platform Engineering teams, information about Codex from the Design System team, and more.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/04|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W04&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 01:37, 21 январь 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28129769 --&gt;

== Thank you for being a medical contributors! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
{| style=&quot;background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align: middle; padding: 5px;&quot; | [[File:Wiki Project Med Foundation logo.svg|130px]]
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;&quot; |'''The 2024 Cure Award''' 
|-
| style=&quot;vertical-align: middle; padding: 3px;&quot; |In 2024 you '''[[mdwiki:WikiProjectMed:WikiProject_Medicine/Stats/Top_medical_editors_2024_(all)|were one of the top medical editors in your language]]'''. Thank you from [[m:WikiProject_Med|Wiki Project Med]] for helping bring free, complete, accurate, up-to-date health information to the public. We really appreciate you and the vital work you do! 

Wiki Project Med Foundation is a [[meta:Wikimedia_thematic_organizations|thematic organization]] whose mission is to improve our health content. '''[[meta:Wiki_Project_Med#People_interested|Consider joining for 2025]]''', there are no associated costs.

Additionally one of our primary efforts revolves around translating health content. We invite you to '''[https://mdwiki.toolforge.org/Translation_Dashboard/index.php try our new workflow]''' if you have not already. Our dashboard automatically [https://mdwiki.toolforge.org/Translation_Dashboard/leaderboard.php collects statistics] of your efforts and we are working on [https://mdwiki.toolforge.org/fixwikirefs.php tools to automatically improve formating].
|}

Thanks again :-)  -- [[mdwiki:User:Doc_James|&lt;span style=&quot;color:#0000f1&quot;&gt;'''Doc James'''&lt;/span&gt;]] along with the rest of the team at '''[[m:WikiProject_Med|Wiki Project Med Foundation]]''' 06:24, 26 январь 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Doc James@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Top_Other_Language_Editors_2024&amp;oldid=28172893 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-05&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W05&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/05|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* Patrollers and admins - what information or context about edits or users could help you to make patroller or admin decisions more quickly or easily? The Wikimedia Foundation wants to hear from you to help guide its upcoming annual plan. Please consider sharing your thoughts on this and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Product &amp; Technology OKRs|13 other questions]] to shape the technical direction for next year.

'''Updates for editors'''
* iOS Wikipedia App users worldwide can now access a [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/iOS/Personalized Wikipedia Year in Review/How your data is used|personalized Year in Review]] feature, which provides insights based on their reading and editing history on Wikipedia. This project is part of a broader effort to help welcome new readers as they discover and interact with encyclopedic content.
* [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Wishlist item]] Edit patrollers now have a new feature available that can highlight potentially problematic new pages. When a page is created with the same title as a page which was previously deleted, a tag ('Recreated') will now be added, which users can filter for in [[{{#special:RecentChanges}}]] and [[{{#special:NewPages}}]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T56145]
* Later this week, there will be a new warning for editors if they attempt to create a redirect that links to another redirect (a [[mw:Special:MyLanguage/Help:Redirects#Double redirects|double redirect]]). The feature will recommend that they link directly to the second redirect's target page. Thanks to the user SomeRandomDeveloper for this improvement. [https://phabricator.wikimedia.org/T326056]
* [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Advanced item]] Wikimedia wikis allow [[w:en:WebAuthn|WebAuthn]]-based second factor checks (such as hardware tokens) during login, but the feature is [[m:Community Wishlist Survey 2023/Miscellaneous/Fix security key (WebAuthn) support|fragile]] and has very few users. The MediaWiki Platform team is temporarily disabling adding new WebAuthn keys, to avoid interfering with the rollout of [[mw:MediaWiki Platform Team/SUL3|SUL3]] (single user login version 3). Existing keys are unaffected. [https://phabricator.wikimedia.org/T378402]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:30}} community-submitted {{PLURAL:30|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''

* For developers that use the [[wikitech:Data Platform/Data Lake/Edits/MediaWiki history dumps|MediaWiki History dumps]]: The Data Platform Engineering team has added a couple of new fields to these dumps, to support the [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts|Temporary Accounts]] initiative. If you maintain software that reads those dumps, please review your code and the updated documentation, since the order of the fields in the row will change. There will also be one field rename: in the &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;mediawiki_user_history&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; dump, the &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;anonymous&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; field will be renamed to &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;is_anonymous&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt;. The changes will take effect with the next release of the dumps in February. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/LKMFDS62TXGDN6L56F4ABXYLN7CSCQDI/] 

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/05|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W05&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 22:15, 27 январь 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28149374 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-06&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W06&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/06|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* Editors who use the &quot;Special characters&quot; editing-toolbar menu can now see the 32 special characters you have used most recently, across editing sessions on that wiki. This change should help make it easier to find the characters you use most often. The feature is in both the 2010 wikitext editor and VisualEditor. [https://phabricator.wikimedia.org/T110722]
* Editors using the 2010 wikitext editor can now create sublists with correct indentation by selecting the line(s) you want to indent and then clicking the toolbar buttons.[https://phabricator.wikimedia.org/T380438] You can now also insert &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;&lt;code&gt;&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; tags using a new toolbar button.[https://phabricator.wikimedia.org/T383010] Thanks to user stjn for these improvements.
* Help is needed to ensure the [[mw:Special:MyLanguage/Citoid/Enabling Citoid on your wiki|citation generator]] works properly on each wiki.
** (1) Administrators should update the local versions of the page &lt;code dir=ltr&gt;MediaWiki:Citoid-template-type-map.json&lt;/code&gt; to include entries for &lt;code dir=ltr&gt;preprint&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;standard&lt;/code&gt;, and &lt;code dir=ltr&gt;dataset&lt;/code&gt;; Here are example diffs to replicate [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki%3ACitoid-template-type-map.json&amp;diff=1189164774&amp;oldid=1165783565 for 'preprint'] and [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki%3ACitoid-template-type-map.json&amp;diff=1270832208&amp;oldid=1270828390 for 'standard' and 'dataset'].
** (2.1) If the citoid map in the citation template used for these types of references is missing, [[mediawikiwiki:Citoid/Enabling Citoid on your wiki#Step 2.a: Create a 'citoid' maps value for each citation template|one will need to be added]]. (2.2) If the citoid map does exist, the TemplateData will need to be updated to include new field names. Here are example updates [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACitation%2Fdoc&amp;diff=1270829051&amp;oldid=1262470053 for 'preprint'] and [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACitation%2Fdoc&amp;diff=1270831369&amp;oldid=1270829480 for 'standard' and 'dataset']. The new fields that may need to be supported are &lt;code dir=ltr&gt;archiveID&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;identifier&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;repository&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;organization&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;repositoryLocation&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;committee&lt;/code&gt;, and &lt;code dir=ltr&gt;versionNumber&lt;/code&gt;. [https://phabricator.wikimedia.org/T383666]
* One new wiki has been created: a {{int:project-localized-name-group-wikipedia/en}} in [[d:Q15637215|Central Kanuri]] ([[w:knc:|&lt;code&gt;w:knc:&lt;/code&gt;]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T385181]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:27}} community-submitted {{PLURAL:27|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, the [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Help:Extension:Wikisource/Wikimedia OCR|OCR (optical character recognition) tool]] used for Wikisource now supports a new language, Church Slavonic. [https://phabricator.wikimedia.org/T384782]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/06|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W06&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 00:09, 4 февраль 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28203495 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-07&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W07&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/07|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''

* The Product and Technology Advisory Council (PTAC) has published [[m:Special:MyLanguage/Product and Technology Advisory Council/February 2025 draft PTAC recommendation for feedback|a draft of their recommendations]] for the Wikimedia Foundation's Product and Technology department. They have recommended focusing on [[m:Special:MyLanguage/Product and Technology Advisory Council/February 2025 draft PTAC recommendation for feedback/Mobile experiences|mobile experiences]], particularly contributions. They request community [[m:Talk:Product and Technology Advisory Council/February 2025 draft PTAC recommendation for feedback|feedback at the talk page]] by 21 February.

'''Updates for editors'''
* The &quot;Special pages&quot; portlet link will be moved from the &quot;Toolbox&quot; into the &quot;Navigation&quot; section of the main menu's sidebar by default. This change is because the Toolbox is intended for tools relating to the current page, not tools relating to the site, so the link will be more logically and consistently located. To modify this behavior and update CSS styling, administrators can follow the instructions at [[phab:T385346|T385346]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T333211]
* As part of this year's work around improving the ways readers discover content on the wikis, the Web team will be running an experiment with a small number of readers that displays some suggestions for related or interesting articles within the search bar. Please check out [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Content Discovery Experiments#Experiment 1: Display article recommendations in more prominent locations, search|the project page]] for more information.
* [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Advanced item]] Template editors who use TemplateStyles can now customize output for users with specific accessibility needs by using accessibility related media queries (&lt;code dir=ltr&gt;[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/prefers-reduced-motion prefers-reduced-motion]&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/prefers-reduced-transparency prefers-reduced-transparency]&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr&gt;[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/prefers-contrast prefers-contrast]&lt;/code&gt;, and &lt;code dir=ltr&gt;[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/forced-colors forced-colors]&lt;/code&gt;). Thanks to user Bawolff for these improvements. [https://phabricator.wikimedia.org/T384175]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:22}} community-submitted {{PLURAL:22|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, the global blocks log will now be shown directly on the {{#special:CentralAuth}} page, similarly to global locks, to simplify the workflows for stewards. [https://phabricator.wikimedia.org/T377024]

'''Updates for technical contributors'''
* Wikidata [[d:Special:MyLanguage/Help:Default values for labels and aliases|now supports a special language as a &quot;default for all languages&quot;]] for labels and aliases. This is to avoid excessive duplication of the same information across many languages. If your Wikidata queries use labels, you may need to update them as some existing labels are getting removed. [https://phabricator.wikimedia.org/T312511]
* The function &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;getDescription&lt;/code&gt; was invoked on every Wiki page read and accounts for ~2.5% of a page's total load time. The calculated value will now be cached, reducing load on Wikimedia servers. [https://phabricator.wikimedia.org/T383660]
* As part of the RESTBase deprecation [[mw:RESTBase/deprecation|effort]], the &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;/page/related&lt;/code&gt; endpoint has been blocked as of February 6, 2025, and will be removed soon. This timeline was chosen to align with the deprecation schedules for older Android and iOS versions. The stable alternative is the &quot;&lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;morelike&lt;/code&gt;&quot; action API in MediaWiki, and [[gerrit:c/mediawiki/services/mobileapps/+/982154/13/pagelib/src/transform/FooterReadMore.js|a migration example]] is available. The MediaWiki Interfaces team [[phab:T376297|can be contacted]] for any questions. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/GFC2IJO7L4BWO3YTM7C5HF4MCCBE2RJ2/]

'''In depth'''

* The latest quarterly [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Language and Internationalization newsletter]] is available. It includes: Updates about the &quot;Contribute&quot; menu; details on some of the newest language editions of Wikipedia; details on new languages supported by the MediaWiki interface; updates on the Community-defined lists feature; and more. 
* The latest [[mw:Extension:Chart/Project/Updates#January 2025: Better visibility into charts and tabular data usage|Chart Project newsletter]] is available. It includes updates on the progress towards bringing better visibility into global charts usage and support for categorizing pages in the Data namespace on Commons.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/07|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W07&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 00:12, 11 февраль 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28231022 --&gt;

== Википедиялар макалаларындагы “Логотип” сөзү маселеси. ==

Саламатсызбы! Мен темага тиешелүү макалаларды жазып жатып, “''логотип''” сөзүн колдонгонмун. Кийин кимдир бирөө “''логотип''” сөзүн “''эн белги''” деп өзгөртүрдү. Буга мен булак таба албадым. Бирок ошол убакта [[Кыргыз Википедиясы]] барагында “''Эн белги''” деп жазылып турганын көрдүм. Кыргыз Википедиясынын Телеграм тайпасына ушул маселе боюнча жазып сурадым, “''логотип''” сөзү “''эн белги''” деп аталышын алар жазышты. Соңунда бардык жазган макалалардагы “''логотип''” сөзүн “эн белги” деп өзгөртүрүп чыктым. Эми сиз болсо кайра “''логотип''” деп атап жатыптырсыз. Эртең бирөө келип “''эмблема''” деп өзгөртүрүп койсо таң калбайм. [[Колдонуучу:Baydastann|Baydastann]] 23:11, 11 февраль 2025 (UTC)

:@[[Колдонуучу:Baydastann|Baydastann]] Википедия '''сурамжылоо боюнча жазылбайт'''. Википедияны ар ким түзөтө берет, кимдир бирөө бирдеме десе эле аныкы туура боло бербейт. Макалаларды жазганда да, кайра атаганда да '''булактарга гана таянуу керек!'''
:[[Логотип]] менен эн белгинин (эмблеманын; [https://cbd.minjust.gov.kg/158777/edition/1113366/kg башка мааниде да колдонулат, мисалы :&quot;ички өндүрүштө жасалган, ошондой эле сатуу үчүн сырттан алынып келинген баалуу металлдардын эритиндилеринен жасалган зергердик жана башка буюмдарды мамлекеттик '''эн белги''' менен эн тамгалоону, анализдөөнү жана пробалоону жүргүзөт&quot;]) деген түшүнүктөрдүн айырмасы бар. [https://www.bbc.com/kyrgyz/news/story/2011/01/110114_dordoi &quot;Мейдин Кыргызстан” деген эн белги чапталып...&quot;] – мына дагы бир мисал. Ошондуктан, биринчиден сөздүн '''маанисин түшүнүп''', түзөтүү керек.
:[[Талкуу:Кыргыз Википедиясы|Кыргыз Википедиясынын талкуу барагында]] кеңири маалымат бердим. [[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo|баарлашуу]]) 23:52, 11 февраль 2025 (UTC)

== Википедиялар макалаларындагы тышкы шилтемелер ==

@[[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] Сиз айткандай баарын “логотип” деп өзгөртүрүп чыктым. Бул маселе түшүнүктүү. Мен башка маселе боюнча. Кыргыз Википедиясы барагы түшүнүктүү. Бирок башка википедияларга байланыштуу макалаларда калыптын ичинде башкы баракка шилтеме бар деп, макаланын шилтемелер бөлүмүндөгү башкы баракка шилтемени өчүрбөй эле койгон жакшы деп ойлойм. Себеби мен башка википедияларды да карап чыктым. Алар дагы шилтемелер бөлүмүндө башкы баракка шилтеме беришкен, түркчө айтканда zaten калыптын ичинде шилтеме бар болсо да. Жадакалса [[Англис Википедиясы]] дагы берген. [[Колдонуучу:Baydastann|Baydastann]] 13:49, 12 февраль 2025 (UTC)

:Анда кала берсин. [[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo|баарлашуу]]) 12:27, 13 февраль 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-08&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W08&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/08|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* Communities using growth tools can now showcase one event on the &lt;code&gt;{{#special:Homepage}}&lt;/code&gt; for newcomers. This feature will help newcomers to be informed about editing activities they can participate in. Administrators can create a new event to showcase at &lt;code&gt;{{#special:CommunityConfiguration}}&lt;/code&gt;. To learn more about this feature, please read [[diffblog:2025/02/12/community-updates-module-connecting-newcomers-to-your-initiatives/|the Diff post]], have a look [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Community updates module|at the documentation]], or contact [[mw:Talk:Growth|the Growth team]].

'''Updates for editors'''
[[File:Page Frame Features on desktop.png|thumb|Highlighted talk pages improvements]]
* Starting next week, talk pages at these wikis – {{int:project-localized-name-eswiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-frwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-itwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-jawiki/en}} – will get [[diffblog:2024/05/02/making-talk-pages-better-for-everyone/|a new design]]. This change was extensively tested as a Beta feature and is the last step of [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Feature summary|talk pages improvements]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T379102]
* You can now navigate to view a redirect page directly from its action pages, such as the history page. Previously, you were forced to first go to the redirect target. This change should help editors who work with redirects a lot. Thanks to user stjn for this improvement. [https://phabricator.wikimedia.org/T5324]
* When a Cite reference is reused many times, wikis currently show either numbers like &quot;1.23&quot; or localized alphabetic markers like &quot;a b c&quot; in the reference list. Previously, if there were so many reuses that the alphabetic markers were all used, [[MediaWiki:Cite error references no backlink label|an error message]] was displayed.  As part of the work to [[phab:T383036|modernize Cite customization]], these errors will no longer be shown and instead the backlinks will fall back to showing numeric markers like &quot;1.23&quot; once the alphabetic markers are all used.
* The log entries for each change to an editor's user-groups are now clearer by specifying exactly what has changed, instead of the plain before and after listings. Translators can [[phab:T369466|help to update the localized versions]]. Thanks to user Msz2001 for these improvements.
* A new filter has been added to the [[{{#special:Nuke}}]] tool, which allows administrators to mass delete pages, to enable users to filter for pages in a range of page sizes (in bytes). This allows, for example, deleting pages only of a certain size or below. [https://phabricator.wikimedia.org/T378488]
* Non-administrators can now check which pages are able to be deleted using the [[{{#special:Nuke}}]] tool. Thanks to user MolecularPilot for this and the previous improvements. [https://phabricator.wikimedia.org/T376378]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:25}} community-submitted {{PLURAL:25|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, a bug was fixed in the configuration for the AV1 video file format, which enables these files to play again. [https://phabricator.wikimedia.org/T382193]

'''Updates for technical contributors'''
* Parsoid Read Views is going to be rolling out to most Wiktionaries over the next few weeks, following the successful transition of Wikivoyage to Parsoid Read Views last year. For more information, see the [[mw:Special:MyLanguage/Parsoid/Parser Unification|Parsoid/Parser Unification]] project page. [https://phabricator.wikimedia.org/T385923][https://phabricator.wikimedia.org/T371640]
* Developers of tools that run on-wiki should note that &lt;code dir=ltr&gt;mw.Uri&lt;/code&gt; is deprecated. Tools requiring &lt;code dir=ltr&gt;mw.Uri&lt;/code&gt; must explicitly declare &lt;code dir=ltr&gt;mediawiki.Uri&lt;/code&gt; as a ResourceLoader dependency, and should migrate to the browser native &lt;code dir=ltr&gt;URL&lt;/code&gt; API soon. [https://phabricator.wikimedia.org/T384515]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/08|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W08&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 21:17, 17 февраль 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28275610 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-09&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W09&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/09|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* Administrators can now customize how the [[m:Special:MyLanguage/User language|Babel feature]] creates categories using [[{{#special:CommunityConfiguration/Babel}}]]. They can rename language categories, choose whether they should be auto-created, and adjust other settings. [https://phabricator.wikimedia.org/T374348]
* The &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[https://www.wikimedia.org/ wikimedia.org]&lt;/bdi&gt; portal has been updated – and is receiving some ongoing improvements – to modernize and improve the accessibility of our portal pages. It now has better support for mobile layouts, updated wording and links, and better language support. Additionally, all of the Wikimedia project portals, such as &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[https://wikibooks.org wikibooks.org]&lt;/bdi&gt;, now support dark mode when a reader is using that system setting. [https://phabricator.wikimedia.org/T373204][https://phabricator.wikimedia.org/T368221][https://meta.wikimedia.org/wiki/Project_portals]
* One new wiki has been created: a {{int:project-localized-name-group-wiktionary/en}} in [[d:Q33965|Santali]] ([[wikt:sat:|&lt;code&gt;wikt:sat:&lt;/code&gt;]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T386619]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:30}} community-submitted {{PLURAL:30|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, a bug was fixed that prevented clicking on search results in the web-interface for some Firefox for Android phone configurations. [https://phabricator.wikimedia.org/T381289]

'''Meetings and events'''
* The next Language Community Meeting is happening soon, February 28th at [https://zonestamp.toolforge.org/1740751200 14:00 UTC]. This week's meeting will cover: highlights and technical updates on keyboard and tools for the Sámi languages, Translatewiki.net contributions from the Bahasa Lampung community in Indonesia, and technical Q&amp;A. If you'd like to join, simply [[mw:Wikimedia Language and Product Localization/Community meetings#28 February 2025|sign up on the wiki page]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/09|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W09&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 00:41, 25 февраль 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28296129 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-10&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W10&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/10|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* All logged-in editors using the mobile view can now edit a full page. The &quot;{{int:Minerva-page-actions-editfull}}&quot; link is accessible from the &quot;{{int:minerva-page-actions-overflow}}&quot; menu in the toolbar. This was previously only available to editors using the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Advanced mobile contributions|Advanced mobile contributions]] setting. [https://phabricator.wikimedia.org/T387180]
* Interface administrators can now help to remove the deprecated Cite CSS code matching &quot;&lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;mw-ref&lt;/code&gt;&quot; from their local &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[MediaWiki:Common.css]]&lt;/bdi&gt;. The list of wikis in need of cleanup, and the code to remove, [https://global-search.toolforge.org/?q=mw-ref%5B%5E-a-z%5D&amp;regex=1&amp;namespaces=8&amp;title=.*css can be found with this global search] and in [https://ace.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Common.css&amp;oldid=145662#L-139--L-144 this example], and you can learn more about how to help on the [[mw:Parsoid/Parser Unification/Cite CSS|CSS migration project page]]. The Cite footnote markers (&quot;&lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;[1]&lt;/code&gt;&quot;) are now rendered by [[mw:Special:MyLanguage/Parsoid|Parsoid]], and the deprecated CSS is no longer needed. The CSS for backlinks (&quot;&lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;mw:referencedBy&lt;/code&gt;&quot;) should remain in place for now. This cleanup is expected to cause no visible changes for readers. Please help to remove this code before March 20, after which the development team will do it for you.
* When editors embed a file (e.g. &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;[[File:MediaWiki.png]]&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;) on a page that is protected with cascading protection, the software will no longer restrict edits to the file description page, only to new file uploads.[https://phabricator.wikimedia.org/T24521] In contrast, transcluding a file description page (e.g. &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{:File:MediaWiki.png}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;) will now restrict edits to the page.[https://phabricator.wikimedia.org/T62109]
* When editors revert a file to an earlier version it will now require the same permissions as ordinarily uploading a new version of the file. The software now checks for 'reupload' or 'reupload-own' rights,[https://phabricator.wikimedia.org/T304474] and respects cascading protection.[https://phabricator.wikimedia.org/T140010]
* When administrators are listing pages for deletion with the Nuke tool, they can now also list associated talk pages and redirects for deletion, alongside pages created by the target, rather than needing to manually delete these pages afterwards. [https://phabricator.wikimedia.org/T95797]
* The [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/03|previously noted]] update to Single User Login, which will accommodate browser restrictions on cross-domain cookies by moving login and account creation to a central domain, will now roll out to all users during March and April. The team plans to enable it for all new account creation on [[wikitech:Deployments/Train#Tuesday|Group0]] wikis this week. See [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3#Deployment|the SUL3 project page]] for more details and an updated timeline.
* Since last week there has been a bug that shows some interface icons as black squares until the page has fully loaded. It will be fixed this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T387351]
* One new wiki has been created: a {{int:project-localized-name-group-wikipedia/en}} in [[d:Q2044560|Sylheti]] ([[w:syl:|&lt;code&gt;w:syl:&lt;/code&gt;]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T386441]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:23}} community-submitted {{PLURAL:23|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, a bug was fixed with loading images in very old versions of the Firefox browser on mobile. [https://phabricator.wikimedia.org/T386400]

'''Updates for technical contributors'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.19|MediaWiki]]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/10|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W10&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 02:31, 4 март 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28334563 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-11&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W11&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/11|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* Editors who use password managers at multiple wikis may notice changes in the future. The way that our wikis provide information to password managers about reusing passwords across domains has recently been updated, so some password managers might now offer you login credentials that you saved for a different Wikimedia site. Some password managers already did this, and are now doing it for more Wikimedia domains. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3|SUL3 project]] which aims to improve how our unified login works, and to keep it compatible with ongoing changes to the web-browsers we use. [https://phabricator.wikimedia.org/T385520][https://phabricator.wikimedia.org/T384844]
* The Wikipedia Apps Team is inviting interested users to help improve Wikipedia’s offline and limited internet use. After discussions in [[m:Afrika Baraza|Afrika Baraza]] and the last [[m:Special:MyLanguage/ESEAP Hub/Meetings|ESEAP call]], key challenges like search, editing, and offline access are being explored, with upcoming focus groups to dive deeper into these topics. All languages are welcome, and interpretation will be available. Want to share your thoughts? [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Improving Wikipedia Mobile Apps for Offline &amp; Limited Internet Use|Join the discussion]] or email &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;aramadan@wikimedia.org&lt;/bdi&gt;!
* All wikis will be read-only for a few minutes on March 19. This is planned at [https://zonestamp.toolforge.org/1742392800 14:00 UTC]. More information will be published in Tech News and will also be posted on individual wikis in the coming weeks.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:27}} community-submitted {{PLURAL:27|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.20|MediaWiki]]

'''In depth'''
* The latest quarterly [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Newsletters/33|Growth newsletter]] is available. It includes: the launch of the Community Updates module, the most recent changes in Community Configuration, and the upcoming test of in-article suggestions for first-time editors.
* An old API that was previously used in the Android Wikipedia app is being removed at the end of March. There are no current software uses, but users of the app with a version that is older than 6 months by the time of removal (2025-03-31), will no longer have access to the Suggested Edits feature, until they update their app. You can [[diffblog:2025/02/24/sunset-of-wikimedia-recommendation-api/|read more details about this change]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/11|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W11&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 23:09, 10 март 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28372257 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-12&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W12&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/12|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* Twice a year, around the equinoxes, the Wikimedia Foundation's Site Reliability Engineering (SRE) team performs [[m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|a datacenter server switchover]], redirecting all traffic from one primary server to its backup. This provides reliability in case of a crisis, as we can always fall back on the other datacenter. [http://listen.hatnote.com/ Thanks to the Listen to Wikipedia] tool, you can hear the switchover take place: Before it begins, you'll hear the steady stream of edits; Then, as the system enters a brief read-only phase, the sound stops for a couple of minutes, before resuming after the switchover. You can [[diffblog:2025/03/12/hear-that-the-wikis-go-silent-twice-a-year/|read more about the background and details of this process on the Diff blog]]. If you want to keep an ear out for the next server switchover, listen to the wikis on [https://zonestamp.toolforge.org/1742392800 March 19 at 14:00 UTC].

'''Updates for editors'''

* The [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&amp;filter-type=automatic&amp;filter-id=previous-edits&amp;active-list=suggestions&amp;from=en&amp;to=es improved Content Translation tool dashboard] is now available in [[phab:T387820|10 Wikipedias]] and will be available for all Wikipedias [[phab:T387821|soon]]. With [[mw:Special:MyLanguage/Content translation#Improved translation experience|the unified dashboard]], desktop users can now: Translate new sections of an article; Discover and access topic-based [https://ig.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&amp;active-list=suggestions&amp;from=en&amp;to=ig&amp;filter-type=automatic&amp;filter-id=previous-edits article suggestion filters] (initially available only for mobile device users); Discover and access the [[mw:Special:MyLanguage/Translation suggestions: Topic-based &amp; Community-defined lists|Community-defined lists]] filter, also known as &quot;Collections&quot;, from wiki-projects and campaigns.
* On Wikimedia Commons, a [[c:Commons:WMF support for Commons/Upload Wizard Improvements#Improve category selection|new system to select the appropriate file categories]] has been introduced: if a category has one or more subcategories, users will be able to click on an arrow that will open the subcategories directly within the form, and choose the correct one. The parent category name will always be shown on top, and it will always be possible to come back to it. This should decrease the amount of work for volunteers in fixing/creating new categories. The change is also available on mobile. These changes are part of planned improvements to the UploadWizard.
* The Community Tech team is seeking wikis to join a pilot for the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|Multiblocks]] feature and a refreshed Special:Block page in late March. Multiblocks enables administrators to impose multiple different types of blocks on the same user at the same time. If you are an admin or steward and would like us to discuss joining the pilot with your community, please leave a message on the [[m:Talk:Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|project talk page]].
* Starting March 25, the Editing team will test a new feature for Edit Check at [[phab:T384372|12 Wikipedias]]: [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#Multi-check|Multi-Check]]. Half of the newcomers on these wikis will see all [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#ref|Reference Checks]] during their edit session, while the other half will continue seeing only one. The goal of this test is to see if users are confused or discouraged when shown multiple Reference Checks (when relevant) within a single editing session. At these wikis, the tags used on edits that show References Check will be simplified, as multiple tags could be shown within a single edit. Changes to the tags are documented [[phab:T373949|on Phabricator]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T379131]
* The [[m:Special:MyLanguage/Global reminder bot|Global reminder bot]], which is a service for notifying users that their temporary user-rights are about to expire, now supports using the localized name of the user-rights group in the message heading. Translators can see the [[m:Global reminder bot/Translation|listing of existing translations and documentation]] to check if their language needs updating or creation.
* The [[Special:GlobalPreferences|GlobalPreferences]] gender setting, which is used for how the software should refer to you in interface messages, now works as expected by overriding the local defaults. [https://phabricator.wikimedia.org/T386584]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:26}} community-submitted {{PLURAL:26|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, the Wikipedia App for Android had a bug fixed for when a user is browsing and searching in multiple languages. [https://phabricator.wikimedia.org/T379777]

'''Updates for technical contributors'''
* Later this week, the way that Codex styles are loaded will be changing. There is a small risk that this may result in unstyled interface message boxes on certain pages. User generated content (e.g. templates) is not impacted. Gadgets may be impacted. If you see any issues [[phab:T388847|please report them]]. See the linked task for details, screenshots, and documentation on how to fix any affected gadgets.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.21|MediaWiki]]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/12|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W12&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 23:48, 17 март 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28412594 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-13&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W13&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/13|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* The Wikimedia Foundation is seeking your feedback on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Product &amp; Technology OKRs|drafts of the objectives and key results that will shape the Foundation's Product and Technology priorities]] for the next fiscal year (starting in July). The objectives are broad high-level areas, and the key-results are measurable ways to track the success of their objectives. Please share your feedback on the talkpage, in any language, ideally before the end of April.

'''Updates for editors'''
* The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]] will be released to multiple wikis (see [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status#Global Deployment Plan|deployment plan]] for details) in April 2025, and the team has begun the process of engaging communities on the identified wikis. The extension provides tools to organize, manage, and promote collaborative activities (like events, edit-a-thons, and WikiProjects) on the wikis. The extension has three tools: [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Event Registration]], [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Collaboration list|Collaboration List]], and [[m:Special:MyLanguage/Campaigns/Foundation Product Team/Invitation list|Invitation Lists]]. It is currently on 13 Wikipedias, including English Wikipedia, French Wikipedia, and Spanish Wikipedia, as well as Wikidata. Questions or requests can be directed to the [[mw:Help talk:Extension:CampaignEvents|extension talk page]] or in Phabricator (with &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot;&gt;#campaigns-product-team&lt;/bdi&gt; tag).
* Starting the week of March 31st, wikis will be able to set which user groups can view private registrants in [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Event Registration]], as part of the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents]] extension. By default, event organizers and the local wiki admins will be able to see private registrants. This is a change from the current behavior, in which only event organizers can see private registrants. Wikis can change the default setup by [[m:Special:MyLanguage/Requesting wiki configuration changes|requesting a configuration change]] in Phabricator (and adding the &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot;&gt;#campaigns-product-team&lt;/bdi&gt; tag). Participants of past events can cancel their registration at any time.
* Administrators at wikis that have a customized &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[MediaWiki:Sidebar]]&lt;/bdi&gt; should check that it contains an entry for the {{int:specialpages}} listing. If it does not, they should add it using &lt;code dir=ltr style=&quot;white-space: nowrap;&quot;&gt;* specialpages-url|specialpages&lt;/code&gt;. Wikis with a default sidebar will see the link moved from the page toolbox into the sidebar menu in April. [https://phabricator.wikimedia.org/T388927]
* The Minerva skin (mobile web) combines both Notice and Alert notifications within the bell icon ([[File:OOjs UI icon bell.svg|16px|link=|class=skin-invert]]). There was a long-standing bug where an indication for new notifications was only shown if you had unseen Alerts. This bug is now fixed. In the future, Minerva users will notice a counter atop the bell icon when you have 1 or more unseen Notices and/or Alerts. [https://phabricator.wikimedia.org/T344029]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:23}} community-submitted {{PLURAL:23|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* VisualEditor has introduced a [[mw:VisualEditor/Hooks|new client-side hook]] for developers to use when integrating with the VisualEditor target lifecycle. This hook should replace the existing lifecycle-related hooks, and be more consistent between different platforms. In addition, the new hook will apply to uses of VisualEditor outside of just full article editing, allowing gadgets to interact with the editor in DiscussionTools as well. The Editing Team intends to deprecate and eventually remove the old lifecycle hooks, so any use cases that this new hook does not cover would be of interest to them and can be [[phab:T355555|shared in the task]].
* Developers who use the &lt;code dir=ltr&gt;mw.Api&lt;/code&gt; JavaScript library, can now identify the tool using it with the &lt;code dir=ltr&gt;userAgent&lt;/code&gt; parameter: &lt;code dir=ltr&gt;var api = new mw.Api( { userAgent: 'GadgetNameHere/1.0.1' } );&lt;/code&gt;. If you maintain a gadget or user script, please set a user agent, because it helps with library and server maintenance and with differentiating between legitimate and illegitimate traffic. [https://phabricator.wikimedia.org/T373874][https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Wikimedia_Foundation_User-Agent_Policy]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.22|MediaWiki]]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/13|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W13&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 22:43, 24 март 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28443127 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-14&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W14&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/14|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* The Editing team is working on a new [[mw:Special:MyLanguage/Edit Check|Edit check]]: [[mw:Special:MyLanguage/Edit check#26 March 2025|Peacock check]]. This check's goal is to identify non-neutral terms while a user is editing a wikipage, so that they can be informed that their edit should perhaps be changed before they publish it. This project is at the early stages, and the team is looking for communities' input: [[phab:T389445|in this Phabricator task]], they are gathering on-wiki policies, templates used to tag non-neutral articles, and the terms (jargon and keywords) used in edit summaries for the languages they are currently researching. You can participate by editing the table on Phabricator, commenting on the task, or directly messaging [[m:user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]].
* [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3|Single User Login]] has now been updated on all wikis to move login and account creation to a central domain. This makes user login compatible with browser restrictions on cross-domain cookies, which have prevented users of some browsers from staying logged in.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:35}} community-submitted {{PLURAL:35|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* Starting on March 31st, the MediaWiki Interfaces team will begin a limited release of generated OpenAPI specs and a SwaggerUI-based sandbox experience for [[mw:Special:MyLanguage/API:REST API|MediaWiki REST APIs]]. They invite developers from a limited group of non-English Wikipedia communities (Arabic, German, French, Hebrew, Interlingua, Dutch, Chinese) to review the documentation and experiment with the sandbox in their preferred language. In addition to these specific Wikipedia projects, the sandbox and OpenAPI spec will be available on the [[testwiki:Special:RestSandbox|on the test wiki REST Sandbox special page]] for developers with English as their preferred language. During the preview period, the MediaWiki Interfaces Team also invites developers to [[mw:MediaWiki Interfaces Team/Feature Feedback/REST Sandbox|share feedback about your experience]]. The preview will last for approximately 2 weeks, after which the sandbox and OpenAPI specs will be made available across all wiki projects.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.23|MediaWiki]]

'''In depth'''
* Sometimes a small, [[gerrit:c/operations/cookbooks/+/1129184|one line code change]] can have great significance: in this case, it means that for the first time in years we're able to run all of the stack serving &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[http://maps.wikimedia.org/ maps.wikimedia.org]&lt;/bdi&gt; - a host dedicated to serving our wikis and their multi-lingual maps needs - from a single core datacenter, something we test every time we perform a [[m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|datacenter switchover]]. This is important because it means that in case one of our datacenters is affected by a catastrophe, we'll still be able to serve the site. This change is the result of [[phab:T216826|extensive work]] by two developers on porting the last component of the maps stack over to [[w:en:Kubernetes|kubernetes]], where we can allocate resources more efficiently than before, thus we're able to withstand more traffic in a single datacenter. This work involved a lot of complicated steps because this software, and the software libraries it uses, required many long overdue upgrades. This type of work makes the Wikimedia infrastructure more sustainable.

'''Meetings and events'''
* [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Users and Developers Workshop Spring 2025|MediaWiki Users and Developers Workshop Spring 2025]] is happening in Sandusky, USA, and online, from 14–16 May 2025. The workshop will feature discussions around the usage of MediaWiki software by and within companies in different industries and will inspire and onboard new users. Registration and presentation signup is now available at the workshop's website.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/14|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W14&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 00:05, 1 апрель 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28473566 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-15&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W15&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/15|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* From now on, [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|interface admins]] and [[m:Special:MyLanguage/Central notice administrators|centralnotice admins]] are technically required to enable [[m:Special:MyLanguage/Help:Two-factor authentication|two-factor authentication]] before they can use their privileges. In the future this might be expanded to more groups with advanced user-rights. [https://phabricator.wikimedia.org/T150898]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:20}} community-submitted {{PLURAL:20|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* The Design System Team is preparing to release the next major version of Codex (v2.0.0) on April 29. Editors and developers who use CSS from Codex should see the [[mw:Codex/Release Timeline/2.0|2.0 overview documentation]], which includes guidance related to a few of the breaking changes such as &lt;code dir=ltr style=&quot;white-space: nowrap;&quot;&gt;font-size&lt;/code&gt;, &lt;code dir=ltr style=&quot;white-space: nowrap;&quot;&gt;line-height&lt;/code&gt;, and &lt;code dir=ltr style=&quot;white-space: nowrap;&quot;&gt;size-icon&lt;/code&gt;.
* The results of the [[mw:Developer Satisfaction Survey/2025|Developer Satisfaction Survey (2025)]]  are now available. Thank you to all participants. These results help the Foundation decide what to work on next and to review what they recently worked on.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.24|MediaWiki]]

'''Meetings and events'''
* The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2025|2025 Wikimedia Hackathon]] will take place in Istanbul, Turkey, between 2–4 May. Registration for attending the in-person event will close on 13 April. Before registering, please note the potential need for a [https://www.mfa.gov.tr/turkish-representations.en.mfa visa] or [https://www.mfa.gov.tr/visa-information-for-foreigners.en.mfa e-visa] to enter the country.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/15|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W15&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 18:53, 7 апрель 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28507470 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-16&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W16&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/16|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* Later this week, the default thumbnail size will be increased from 220px to 250px. This changes how pages are shown in all wikis and has been requested by some communities for many years, but wasn't previously possible due to technical limitations. [https://phabricator.wikimedia.org/T355914]
* File thumbnails are now stored in discrete sizes. If a page specifies a thumbnail size that's not among the standard sizes (20, 40, 60, 120, 250, 330, 500, 960), then MediaWiki will pick the closest larger thumbnail size but will tell the browser to downscale it to the requested size. In these cases, nothing will change visually but users might load slightly larger images. If it doesn't matter which thumbnail size is used in a page, please pick one of the standard sizes to avoid the extra in-browser down-scaling step. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Images#Thumbnail_sizes][https://phabricator.wikimedia.org/T355914]

'''Updates for editors'''
* The Wikimedia Foundation are working on a system called [[m:Edge Uniques|Edge Uniques]] which will enable [[:w:en:A/B testing|A/B testing]], help protect against [[:w:en:Denial-of-service attack|Distributed denial-of-service attacks]] (DDoS attacks), and make it easier to understand how many visitors the Wikimedia sites have. This is so that they can more efficiently build tools which help readers, and make it easier for readers to find what they are looking for.
* To improve security for users, a small percentage of logins will now require that the account owner input a one-time password [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:EmailAuth|emailed to their account]]. It is recommended that you [[Special:Preferences#mw-prefsection-personal-email|check]] that the email address on your account is set correctly, and that it has been confirmed, and that you have an email set for this purpose. [https://phabricator.wikimedia.org/T390662]
* &quot;Are you interested in taking a short survey to improve tools used for reviewing or reverting edits on your Wiki?&quot; This question will be [[phab:T389401|asked at 7 wikis starting next week]], on Recent Changes and Watchlist pages. The [[mw:Special:MyLanguage/Moderator Tools|Moderator Tools team]] wants to know more about activities that involve looking at new edits made to your Wikimedia project, and determining whether they adhere to your project's policies.
* On April 15, the full Wikidata graph will no longer be supported on &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[https://query.wikidata.org/ query.wikidata.org]&lt;/bdi&gt;. After this date, scholarly articles will be available through &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;[https://query-scholarly.wikidata.org/ query-scholarly.wikidata.org]&lt;/bdi&gt;, while the rest of the data hosted on Wikidata will be available through the &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[https://query.wikidata.org/ query.wikidata.org]&lt;/bdi&gt; endpoint. This is part of the scheduled split of the Wikidata Graph, which was [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update/September 2024 scaling update|announced in September 2024]]. More information is [[d:Wikidata:SPARQL query service/WDQS graph split|available on Wikidata]].
* The latest quarterly [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Newsletter/First quarter of 2025|Wikimedia Apps Newsletter]] is now available. It covers updates, experiments, and improvements made to the Wikipedia mobile apps.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:30}} community-submitted {{PLURAL:30|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* The latest quarterly [[mw:Technical Community Newsletter/2025/April|Technical Community Newsletter]] is now available. This edition includes: an invitation for tool maintainers to attend the Toolforge UI Community Feedback Session on April 15th; recent community metrics; and recent technical blog posts.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.25|MediaWiki]]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/16|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W16&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 00:25, 15 апрель 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28540654 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-17&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W17&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/17|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Main Page|Wikifunctions]] is now integrated with [[w:dag:Solɔɣu|Dagbani Wikipedia]] since April 15. It is the first project that will be able to call [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Introduction|functions from Wikifunctions]] and integrate them in articles. A function is something that takes one or more inputs and transforms them into a desired output, such as adding up two numbers, converting miles into metres, calculating how much time has passed since an event, or declining a word into a case. Wikifunctions will allow users to do that through a simple call of [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Catalogue|a stable and global function]], rather than via a local template. [https://www.wikifunctions.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikifunctions:Status_updates/2025-04-16]
* A new type of lint error has been created: [[Special:LintErrors/empty-heading|{{int:linter-category-empty-heading}}]] ([[mw:Special:MyLanguage/Help:Lint errors/empty-heading|documentation]]). The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Linter|Linter extension]]'s purpose is to identify wikitext patterns that must or can be fixed in pages and provide some guidance about what the problems are with those patterns and how to fix them. [https://phabricator.wikimedia.org/T368722]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:37}} community-submitted {{PLURAL:37|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* Following its publication on HuggingFace, the &quot;Structured Contents&quot; dataset, developed by Wikimedia Enterprise, is [https://enterprise.wikimedia.com/blog/kaggle-dataset/ now also available on Kaggle]. This Beta initiative is focused on making Wikimedia data more machine-readable for high-volume reusers. They are releasing this beta version in a location that open dataset communities already use, in order to seek feedback, to help improve the product for a future wider release. You can read more about the overall [https://enterprise.wikimedia.com/blog/structured-contents-snapshot-api/#open-datasets Structured Contents project], and about the [https://enterprise.wikimedia.com/blog/structured-contents-wikipedia-infobox/ first release that's freely usable].
* There is no new MediaWiki version this week.

'''Meetings and events'''
* The Editing and Machine Learning Teams invite interested volunteers to a video meeting to discuss [[mw:Special:MyLanguage/Edit check/Peacock check|Peacock check]], which is the latest [[mw:Special:MyLanguage/Edit check|Edit check]] that will detect &quot;peacock&quot; or &quot;overly-promotional&quot; or &quot;non-neutral&quot; language whilst an editor is typing. Editors who work with newcomers, or help to fix this kind of writing, or are interested in how we use artificial intelligence in our projects are encouraged to attend. The [[mw:Special:MyLanguage/Editing team/Community Conversations#Next Conversation|meeting will be on April 28, 2025]] at [https://zonestamp.toolforge.org/1745863200 18:00–19:00 UTC] and hosted on Zoom.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/17|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W17&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 21:00, 21 апрель 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28578245 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-18&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W18&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/18|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* Event organizers who host collaborative activities on [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status#Global Deployment Plan|multiple wikis]], including Bengali, Japanese, and Korean Wikipedias, will have access to the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]] this week. Also, admins in the Wikipedia where the extension is enabled will automatically be granted the event organizer right soon. They won't have to manually grant themselves the right before they can manage events as [[phab:T386861|requested by a community]].
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:19}} community-submitted {{PLURAL:19|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* The release of the next major version of [[mw:Special:MyLanguage/Codex|Codex]], the design system for Wikimedia, is scheduled for 29 April 2025. Technical editors will have access to the release by the week of 5 May 2025. This update will include a number of [[mw:Special:MyLanguage/Codex/Release_Timeline/2.0#Breaking_changes|breaking changes]] and minor [[mw:Special:MyLanguage/Codex/Release_Timeline/2.0#Visual_changes|visual changes]]. Instructions on handling the breaking and visual changes are documented on [[mw:Special:MyLanguage/Codex/Release Timeline/2.0#|this page]]. Pre-release testing is reported in [[phab:T386298|T386298]], with post-release issues tracked in [[phab:T392379|T392379]] and [[phab:T392390|T392390]].
* Users of [[wikitech:Special:MyLanguage/Help:Wiki_Replicas|Wiki Replicas]] will notice that the database views of &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;ipblocks&lt;/code&gt;, &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;ipblocks_ipindex&lt;/code&gt;, and &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;ipblocks_compat&lt;/code&gt; are [[phab:T390767|now deprecated]]. Users can query the &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block_table|block]]&lt;/code&gt; and &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block_target_table|block_target]]&lt;/code&gt; new views that mirror the new tables in the production database instead. The deprecated views will be removed entirely from Wiki Replicas in June, 2025.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.27|MediaWiki]]

'''In depth'''
* The latest quarterly [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/April|Language and Internationalization Newsletter]] is now available. This edition includes an overview of the improved [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&amp;campaign=contributionsmenu&amp;to=es&amp;filter-type=automatic&amp;filter-id=previous-edits&amp;active-list=suggestions&amp;from=en#/ Content Translation Dashboard Tool], [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/April#Language Support for New and Existing Languages|support for new languages]], [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/April#Wiki Loves Ramadan Articles Made In Content Translation Mobile Workflow|highlights from the Wiki Loves Ramadan campaign]], [[m:Special:MyLanguage/Research:Languages Onboarding Experiment 2024 - Executive Summary|results from the Language Onboarding Experiment]], an analysis of topic diversity in articles, and information on upcoming community meetings and events.

'''Meetings and events'''
* The [[Special:MyLanguage/Grants:Knowledge_Sharing/Connect/Calendar|Let's Connect Learning Clinic]] will take place on [https://zonestamp.toolforge.org/1745937000 April 29 at 14:30 UTC]. This edition will focus on &quot;Understanding and Navigating Conflict in Wikimedia Projects&quot;. You can [[m:Special:MyLanguage/Event:Learning Clinic %E2%80%93 Understanding and Navigating Conflict in Wikimedia Projects (Part_1)|register now]] to attend.
* The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2025|2025 Wikimedia Hackathon]], which brings the global technical community together to connect, brainstorm, and hack existing projects, will take place from May 2 to 4th, 2025, at Istanbul, Turkey.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/18|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W18&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 19:32, 28 апрель 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28585685 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-19&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W19&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/19|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* The Wikimedia Foundation has shared the latest draft update to their [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|annual plan]] for next year (July 2025–June 2026). This includes an [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|executive summary]] (also on [[diffblog:2025/04/25/sharing-the-wikimedia-foundations-2025-2026-draft-annual-plan/|Diff]]), details about the three main [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Goals|goals]] ([[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Product &amp; Technology OKRs|Infrastructure]], [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Goals/Volunteer Support|Volunteer Support]], and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Goals/Effectiveness|Effectiveness]]), [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Global Trends|global trends]], and the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Budget Overview|budget]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Financial Model|financial model]]. Feedback and questions are welcome on the [[m:Talk:Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|talk page]] until the end of May.

'''Updates for editors'''
* For wikis that have the [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status|CampaignEvents extension enabled]], two new feature improvements have been released:
** Admins can now choose which namespaces are permitted for [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Event Registration]] via [[mw:Special:MyLanguage/Community Configuration|Community Configuration]] ([[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents/Registration/Permitted namespaces|documentation]]). The default setup is for event registration to be permitted in the Event namespace, but other namespaces (such as the project namespace or WikiProject namespace) can now be added. With this change, communities like WikiProjects can now more easily use Event Registration for their collaborative activities.
** Editors can now [[mw:Special:MyLanguage/Transclusion|transclude]] the Collaboration List on a wiki page ([[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents/Collaboration list/Transclusion|documentation]]). The Collaboration List is an automated list of events and WikiProjects on the wikis, accessed via {{#special:AllEvents}} ([[w:en:Special:AllEvents|example]]). Now, the Collaboration List can be added to all sorts of wiki pages, such as: a wiki mainpage, a WikiProject page, an affiliate page, an event page, or even a user page.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:27}} community-submitted {{PLURAL:27|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* Developers who use the &lt;code dir=ltr&gt;moment&lt;/code&gt; library in gadgets and user scripts should revise their code to use alternatives like the &lt;code dir=ltr&gt;Intl&lt;/code&gt; library or the new &lt;code dir=ltr&gt;mediawiki.DateFormatter&lt;/code&gt; library. The &lt;code dir=ltr&gt;moment&lt;/code&gt; library has been deprecated and will begin to log messages in the developer console. You can see a global search for current uses, and [[phab:T392532|ask related questions in this Phabricator task]].
* Developers who maintain a tool that queries the Wikidata term store tables (&lt;code dir=ltr style=&quot;white-space: nowrap;&quot;&gt;wbt_*&lt;/code&gt;) need to update their code to connect to a separate database cluster. These tables are being split into a separate database cluster. Tools that query those tables via the wiki replicas must be adapted to connect to the new cluster instead. [[wikitech:News/2025 Wikidata term store database split|Documentation and related links are available]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T390954]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.28|MediaWiki]]

'''In depth'''
* The latest [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates|Chart Project newsletter]] is available. It includes updates on preparing to expand the deployment to additional wikis as soon as this week (starting May 6) and scaling up over the following weeks, plus exploring filtering and transforming source data.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/19|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W19&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 00:15, 6 май 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28665011 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-20&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W20&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/20|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia URL Shortener|&quot;Get shortened URL&quot;]] link on the sidebar now includes a [[phab:T393309|QR code]]. Wikimedia site users can now use it by scanning or downloading it to quickly share and access shared content from Wikimedia sites, conveniently.

'''Updates for editors'''
* The Wikimedia Foundation is working on a system called [[m:Edge Uniques|Edge Uniques]], which will enable [[w:en:A/B testing|A/B testing]], help protect against [[w:en:Denial-of-service attack|distributed denial-of-service attacks]] (DDoS attacks), and make it easier to understand how many visitors the Wikimedia sites have. This is to help more efficiently build tools which help readers, and make it easier for readers to find what they are looking for. Tech News has [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/16|previously written about this]]. The deployment will be gradual. Some might see the Edge Uniques cookie the week of 19 May. You can discuss this on the [[m:Talk:Edge Uniques|talk page]].
* Starting May 19, 2025, Event organisers in wikis with the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]] enabled can use [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Event Registration]] in the project namespace (e.g., Wikipedia namespace, Wikidata namespace). With this change, communities don't need admins to use the feature. However, wikis that don't want this change can remove and add the permitted namespaces at [[Special:CommunityConfiguration/CampaignEvents]].
* The Wikipedia project now has a {{int:project-localized-name-group-wikipedia/en}} in [[d:Q36720|Nupe]] ([[w:nup:|&lt;code&gt;w:nup:&lt;/code&gt;]]). This is a language primarily spoken in the North Central region of Nigeria. Speakers of this language are invited to contribute to [[w:nup:Tatacin feregi|new Wikipedia]].
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:27}} community-submitted {{PLURAL:27|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* Developers can now access pre-parsed Dutch Wikipedia, amongst others (English, German, French, Spanish, Italian, and Portuguese) through the [https://enterprise.wikimedia.com/docs/snapshot/#structured-contents-snapshot-bundle-info-beta Structured Contents snapshots (beta)]. The content includes parsed Wikipedia abstracts, descriptions, main images, infoboxes, article sections, and references.
* The &lt;code dir=&quot;ltr&quot;&gt;/page/data-parsoid&lt;/code&gt; REST API endpoint is no longer in use and will be deprecated. It is [[phab:T393557|scheduled to be turned off]] on June 7, 2025.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.1|MediaWiki]]

'''In depth'''
* The [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/2025_Cloud_VPS_VXLAN_IPv6_migration IPv6 support] is a newly introduced Cloud virtual network that significantly boosts Wikimedia platforms' scalability, security, and readiness for the future. If you are a technical contributor eager to learn more, check out [https://techblog.wikimedia.org/2025/05/06/wikimedia-cloud-vps-ipv6-support/ this blog post] for an in-depth look at the journey to IPv6.

'''Meetings and events'''
* The 2nd edition of 2025 of [[m:Special:MyLanguage/Afrika Baraza|Afrika Baraza]], a virtual platform for African Wikimedians to connect, will take place on [https://zonestamp.toolforge.org/1747328400 May 15 at 17:00 UTC]. This edition will focus on discussions regarding [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|Wikimedia Annual planning and progress]].
* The [[m:Special:MyLanguage/MENA Connect Community Call|MENA Connect Community Call]], a virtual meeting for [[w:en:Middle East and North Africa|MENA]] Wikimedians to connect, will take place on [https://zonestamp.toolforge.org/1747501200 May 17 at 17:00 UTC]. You can [[m:Event:MENA Connect (Wiki_Diwan) APP Call|register now]] to attend.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/20|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W20&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 22:38, 12 май 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28714188 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-21&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W21&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/21|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* The Editing Team and the Machine Learning Team are working on a new check for newcomers: [[mw:Edit check/Peacock check|Peacock check]]. Using a prediction model, this check will encourage editors to improve the tone of their edits, using artificial intelligence. We invite volunteers to review the first version of the Peacock language model for the following languages: Arabic, Spanish, Portuguese, English, and Japanese. Users from these wikis interested in reviewing this model are [[mw:Edit check/Peacock check/model test|invited to sign up at MediaWiki.org]]. The deadline to sign up is on May 23, which will be the start date of the test.

'''Updates for editors'''

* From May 20, 2025, [[m:Special:MyLanguage/Oversight policy|oversighters]] and [[m:Special:MyLanguage/Meta:CheckUsers|checkusers]] will need to have their accounts secured with two-factor authentication (2FA) to be able to use their advanced rights. All users who belong to these two groups and do not have 2FA enabled have been informed. In the future, this requirement may be extended to other users with advanced rights. [[m:Special:MyLanguage/Mandatory two-factor authentication for users with some extended rights|Learn more]].
* [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Wishlist item]]  [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|Multiblocks]] will begin mass deployment by the end of the month: all non-Wikipedia projects plus Catalan Wikipedia will adopt Multiblocks in the week of May 26, while all other Wikipedias will adopt it in the week of June 2. Please [[m:Talk:Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|contact the team]] if you have concerns. Administrators can test the new user interface now on your own wiki by browsing to [{{fullurl:Special:Block|usecodex=1}} {{#special:Block}}?usecodex=1], and can test the full multiblocks functionality [[testwiki:Special:Block|on testwiki]]. Multiblocks is the feature that makes it possible for administrators to impose different types of blocks on the same user at the same time. See the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Manage blocks|help page]] for more information. [https://phabricator.wikimedia.org/T377121]
* Later this week, the [[{{#special:SpecialPages}}]] listing of almost all special pages will be updated with a new design. This page has been [[phab:T219543|redesigned]] to improve the user experience in a few ways, including: The ability to search for names and aliases of the special pages, sorting, more visible marking of restricted special pages, and a more mobile-friendly look. The new version can be [https://meta.wikimedia.beta.wmflabs.org/wiki/Special:SpecialPages previewed] at Beta Cluster now, and feedback shared in the task. [https://phabricator.wikimedia.org/T219543]
* The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Chart extension]] is being enabled on more wikis. For a detailed list of when the extension will be enabled on your wiki, please read the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|deployment timeline]].
* [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Main Page|Wikifunctions]] will be deployed on May 27 on five Wiktionaries: [[wikt:ha:|Hausa]], [[wikt:ig:|Igbo]], [[wikt:bn:|Bengali]], [[wikt:ml:|Malayalam]], and [[wikt:dv:|Dhivehi/Maldivian]]. This is the second batch of deployment planned for the project. After deployment, the projects will be able to call [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Introduction|functions from Wikifunctions]] and integrate them in their pages. A function is something that takes one or more inputs and transforms them into a desired output, such as adding up two numbers, converting miles into metres, calculating how much time has passed since an event, or declining a word into a case. Wikifunctions will allow users to do that through a simple call of [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Catalogue|a stable and global function]], rather than via a local template.
* Later this week, the Wikimedia Foundation will publish a hub for [[diffblog:2024/07/09/on-the-value-of-experimentation/|experiments]]. This is to showcase and get user feedback on product experiments. The experiments help the Wikimedia movement [[diffblog:2023/07/13/exploring-paths-for-the-future-of-free-knowledge-new-wikipedia-chatgpt-plugin-leveraging-rich-media-social-apps-and-other-experiments/|understand new users]], how they interact with the internet and how it could affect the Wikimedia movement. Some examples are [[m:Special:MyLanguage/Future Audiences/Generated Video|generated video]], the [[m:Special:MyLanguage/Future Audiences/Roblox game|Wikipedia Roblox speedrun game]] and [[m:Special:MyLanguage/Future Audiences/Discord bot|the Discord bot]].
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:29}} community-submitted {{PLURAL:29|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, there was a bug with creating an account using the API, which has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T390751]

'''Updates for technical contributors'''
* Gadgets and user scripts that interact with [[{{#special:Block}}]] may need to be updated to work with the new [[mw:Special:MyLanguage/Help:Manage blocks|manage blocks interface]]. Please review the [[mw:Help:Manage blocks/Developers|developer guide]] for more information. If you need help or are unable to adapt your script to the new interface, please let the team know on the [[mw:Help talk:Manage blocks/Developers|talk page]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T377121]
* The &lt;code dir=ltr&gt;mw.title&lt;/code&gt; object allows you to get information about a specific wiki page in the [[w:en:Wikipedia:Lua|Lua]] programming language. Starting this week, a new property will be added to the object, named &lt;code dir=ltr&gt;isDisambiguationPage&lt;/code&gt;. This property allows you to check if a page is a disambiguation page, without the need to write a custom function. [https://phabricator.wikimedia.org/T71441]
* [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|class=skin-invert|Advanced item]] User script developers can use a [[toolforge:gitlab-content|new reverse proxy tool]] to load javascript and css from [[gitlab:|gitlab.wikimedia.org]] with &lt;code dir=ltr&gt;mw.loader.load&lt;/code&gt;. The tool's author hopes this will enable collaborative development workflows for user scripts including linting, unit tests, code generation, and code review on &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;gitlab.wikimedia.org&lt;/bdi&gt; without a separate copy-and-paste step to publish scripts to a Wikimedia wiki for integration and acceptance testing. See [[wikitech:Tool:Gitlab-content|Tool:Gitlab-content on Wikitech]] for more information.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.2|MediaWiki]]

'''Meetings and events'''
* The 12th edition of [[m:Special:MyLanguage/Wiki Workshop 2025|Wiki Workshop 2025]], a forum that brings together researchers that explore all aspects of Wikimedia projects, will be held virtually on 21-22 May. Researchers can [https://pretix.eu/wikimedia/wikiworkshop2025/ register now].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/21|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W21&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 23:13, 19 май 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28724712 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-22&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W22&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/22|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* A community-wide discussion about a very delicate issue for the development of [[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]] is now open on Meta: where to store the abstract content that will be developed through functions from Wikifunctions and data from Wikidata. The discussion is open until June 12 at [[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content]], and every opinion is welcomed. The decision will be made and communicated after the consultation period by the Foundation.

'''Updates for editors'''
* Since last week, on all wikis except [[phab:T388604|the largest 20]], people using the mobile visual editor will have [[phab:T385851|additional tools in the menu bar]], accessed using the new &lt;code&gt;+&lt;/code&gt; toolbar button. To start, the new menu will include options to add: citations, hieroglyphs, and code blocks. Deployment to the remaining wikis is [[phab:T388605|scheduled]] to happen in June.
* [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Advanced item]] The &lt;code dir=ltr&gt;[[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:ParserFunctions##ifexist|#ifexist]]&lt;/code&gt; parser function will no longer register a link to its target page. This will improve the usefulness of [[{{#special:WantedPages}}]], which will eventually only list pages that are the target of an actual red link. This change will happen gradually as the source pages are updated. [https://phabricator.wikimedia.org/T14019]
* This week, the Moderator Tools team will launch [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|a new filter to Recent Changes]], starting at Indonesian Wikipedia. This new filter highlights edits that are likely to be reverted. The goal is to help Recent Changes patrollers identify potentially problematic edits. Other wikis will benefit from this filter in the future.
* Upon clicking an empty search bar, logged-out users will see suggestions of articles for further reading. The feature will be available on both desktop and mobile. Readers of Catalan, Hebrew, and Italian Wikipedias and some sister projects will receive the change between May 21 and mid-June. Readers of other wikis will receive the change later. The goal is to encourage users to read the wikis more. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Content Discovery Experiments/Search Suggestions|Learn more]].
* Some users of the Wikipedia Android app can use a new feature for readers, [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/TrivaGame|WikiGames]], a daily trivia game based on real historical events. The release has started as an A/B test, available to 50% of users in the following languages: English, French, Portuguese, Russian, Spanish, Arabic, Chinese, and Turkish.
* The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Newsletter|Newsletter extension]] that is available on MediaWiki.org allows the creation of [[mw:Special:Newsletters|various newsletters]] for global users. The extension can now publish new issues as section links on an existing page, instead of requiring a new page for each issue. [https://phabricator.wikimedia.org/T393844]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:32}} community-submitted {{PLURAL:32|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* The previously deprecated &lt;code dir=ltr&gt;[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Ipblocks table|ipblocks]]&lt;/code&gt; views in [[wikitech:Help:Wiki Replicas|Wiki Replicas]] will be removed in the beginning of June. Users are encouraged to query the new &lt;code dir=ltr&gt;[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block table|block]]&lt;/code&gt; and &lt;code dir=ltr&gt;[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block target table|block_target]]&lt;/code&gt; views instead.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.3|MediaWiki]]

'''Meetings and events'''
* [[d:Special:MyLanguage/Event:Wikidata and Sister Projects|Wikidata and Sister Projects]] is a multi-day online event that will focus on how Wikidata is integrated to Wikipedia and the other Wikimedia projects. The event runs from May 29 – June 1. You can [[d:Special:MyLanguage/Event:Wikidata and Sister Projects#Sessions|read the Program schedule]] and [[d:Special:RegisterForEvent/1291|register]].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/22|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W22&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 20:05, 26 май 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28788673 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-23&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W23&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/23|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Chart extension]] is now available on all Wikimedia wikis. Editors can use this new extension to create interactive data visualizations like bar, line, area, and pie charts. Charts are designed to replace many of the uses of the legacy [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|Graph extension]].

'''Updates for editors'''
* It is now easier to configure automatic citations for your wiki within the visual editor's [[mw:Special:MyLanguage/Citoid/Enabling Citoid on your wiki|citation generator]]. Administrators can now set a default template by using the &lt;code dir=ltr&gt;_default&lt;/code&gt; key in the local &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[MediaWiki:Citoid-template-type-map.json]]&lt;/bdi&gt; page ([[mw:Special:Diff/6969653/7646386|example diff]]). Setting this default will also help to future-proof your existing configurations when [[phab:T347823|new item types]] are added in the future. You can still set templates for individual item types as they will be preferred to the default template. [https://phabricator.wikimedia.org/T384709]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:20}} community-submitted {{PLURAL:20|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* Starting the week of June 2, bots logging in using &lt;code dir=ltr&gt;action=login&lt;/code&gt; or &lt;code dir=ltr&gt;action=clientlogin&lt;/code&gt; will fail more often. This is because of stronger protections against suspicious logins. Bots using [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Bot passwords|bot passwords]] or using a loginless authentication method such as [[mw:Special:MyLanguage/OAuth/Owner-only consumers|OAuth]] are not affected. If your bot is not using one of those, you should update it; using &lt;code dir=ltr&gt;action=login&lt;/code&gt; without a bot password was deprecated [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/message/3EEMN7VQX5G7WMQI5K2GP5JC2336DPTD/|in 2016]]. For most bots, this only requires changing what password the bot uses. [https://phabricator.wikimedia.org/T395205]
* From this week, Wikimedia wikis will allow ES2017 features in JavaScript code for official code, gadgets, and user scripts. The most visible feature of ES2017 is &lt;bdi lang=&quot;zxx&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;code&gt;async&lt;/code&gt;/&lt;code&gt;await&lt;/code&gt;&lt;/bdi&gt; syntax, allowing for easier-to-read code. Until this week, the platform only allowed up to ES2016, and a few months before that, up to ES2015. [https://phabricator.wikimedia.org/T381537]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.4|MediaWiki]]

'''Meetings and events'''
* Scholarship applications to participate in the [[m:Special:MyLanguage/GLAM Wiki 2025|GLAM Wiki Conference 2025]] are now open. The conference will take place from 30 October to 1 November, in Lisbon, Portugal. GLAM contributors who lack the means to support their participation can [[m:Special:MyLanguage/GLAM Wiki 2025/Scholarships|apply here]]. Scholarship applications close on June 7th.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/23|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W23&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 23:55, 2 июнь 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28819186 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-24&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W24&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/24|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* The [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product|Trust and Safety Product team]] is finalizing work needed to roll out [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts|temporary accounts]] on large Wikipedias later this month. The team has worked with stewards and other users with extended rights to predict and address many use cases that may arise on larger wikis, so that community members can continue to effectively moderate and patrol temporary accounts. This will be the second of three phases of deployment – the last one will take place in September at the earliest. For more information about the recent developments on the project, [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts/Updates|see this update]]. If you have any comments or questions, write on the [[mw:Talk:Trust and Safety Product/Temporary Accounts|talk page]], and [[m:Event:CEE Catch up Nr. 10 (June 2025)|join a CEE Catch Up]] this Tuesday.

'''Updates for editors'''
* [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Wishlist item]] The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Watchlist expiry|watchlist expiry]] feature allows editors to watch pages for a limited period of time. After that period, the page is automatically removed from your watchlist. Starting this week, you can set a preference for the default period of time to watch pages. The [[Special:Preferences#mw-prefsection-watchlist-pageswatchlist|preferences]] also allow you to set different default watch periods for editing existing pages, pages you create, and when using rollback. [https://phabricator.wikimedia.org/T265716]
[[File:Talk pages default look (April 2023).jpg|thumb|alt=Screenshot of the visual improvements made on talk pages|Example of a talk page with the new design, in French.]]
* The appearance of talk pages will change at almost all Wikipedias ([[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/19|some]] have already received this design change, [[phab:T379264|a few]] will get these changes later). You can read details about the changes [[diffblog:2024/05/02/making-talk-pages-better-for-everyone/|on ''Diff'']]. It is possible to opt out of these changes [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|in user preferences]] (&quot;{{int:discussiontools-preference-visualenhancements}}&quot;). [https://phabricator.wikimedia.org/T319146][https://phabricator.wikimedia.org/T392121]
* Users with specific extended rights (including administrators, bureaucrats, checkusers, oversighters, and stewards) can now have IP addresses of all temporary accounts [[phab:T358853|revealed automatically]] during time-limited periods where they need to combat high-speed account-hopping vandalism. This feature was requested by stewards. [https://phabricator.wikimedia.org/T386492]
* This week, the Moderator Tools and Machine Learning teams will continue the rollout of [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|a new filter to Recent Changes]], releasing it to several more Wikipedias. This filter utilizes the Revert Risk model, which was created by the Research team, to highlight edits that are likely to be reverted and help Recent Changes patrollers identify potentially problematic contributions. The feature will be rolled out to the following Wikipedias: {{int:project-localized-name-afwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-bewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-bnwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-cywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hawwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-iswiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-kkwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-simplewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-trwiki/en}}. The rollout will continue in the coming weeks to include [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|the rest of the Wikipedias in this project]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T391964]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:27}} community-submitted {{PLURAL:27|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* AbuseFilter editors active on Meta-Wiki and large Wikipedias are kindly asked to update AbuseFilter to make it compatible with temporary accounts. A link to the instructions and the private lists of filters needing verification are [[phab:T369611|available on Phabricator]].
* Lua modules now have access to the name of a page's associated thumbnail image, and on [https://gerrit.wikimedia.org/g/operations/mediawiki-config/+/2e4ab14aa15bb95568f9c07dd777065901eb2126/wmf-config/InitialiseSettings.php#10849 some wikis] to the WikiProject assessment information. This is possible using two new properties on [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Scribunto/Lua reference manual#added-by-extensions|mw.title objects]], named &lt;code dir=ltr&gt;pageImage&lt;/code&gt; and &lt;code dir=ltr&gt;pageAssessments&lt;/code&gt;. [https://phabricator.wikimedia.org/T131911][https://phabricator.wikimedia.org/T380122]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.5|MediaWiki]]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/24|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W24&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 01:17, 10 июнь 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28846858 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-25&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W25&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/25|Translations]] are available.

'''Updates for editors'''
* You can [https://wikimediafoundation.limesurvey.net/359761?lang=en nominate your favorite tools] for the sixth edition of the [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Coolest Tool Award]]. Nominations are anonymous and will be open until June 25. You can re-use the survey to nominate multiple tools.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:33}} community-submitted {{PLURAL:33|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.6|MediaWiki]]

'''In depth'''
* Foundation staff and technical volunteers use Wikimedia APIs to build the tools, applications, features, and integrations that enhance user experiences. Over the coming years, the MediaWiki Interfaces team will be investing in Wikimedia web (HTTP) APIs to better serve technical volunteer needs and protect Wikimedia infrastructure from potential abuse. You can [https://techblog.wikimedia.org/2025/06/12/apis-as-a-product-investing-in-the-current-and-next-generation-of-technical-contributors/ read more about their plans to evolve the APIs in this Techblog post].

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/25|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W25&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 23:38, 16 июнь 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28870688 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-26&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W26&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/26|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* This week, the Moderator Tools and Machine Learning teams will continue the rollout of [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|a new filter to Recent Changes]], releasing it to the third and last batch of Wikipedias. This filter utilizes the Revert Risk model, which was created by the Research team, to highlight edits that are likely to be reverted and help Recent Changes patrollers identify potentially problematic contributions. The feature will be rolled out to the following Wikipedias: {{int:project-localized-name-azwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-lawiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-mkwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-mlwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-mrwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-nnwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-pawiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-swwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-tewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-tlwiki/en}}. The rollout will continue in the coming weeks to include [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|the rest of the Wikipedias in this project]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T391964]

'''Updates for editors'''
* Last week, [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts|temporary accounts]] were rolled out on Czech, Korean, and Turkish Wikipedias. This and next week, deployments on larger Wikipedias will follow. [[mw:Talk:Trust and Safety Product/Temporary Accounts|Share your thoughts]] about the project. [https://phabricator.wikimedia.org/T340001]
* Later this week, the Editing team will release [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#Multi check|Multi Check]] to all Wikipedias (except English Wikipedia). This feature shows multiple [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#Reference check|Reference checks]] within the editing experience. This encourages users to add citations when they add multiple new paragraphs to a Wikipedia article. This feature was previously available as an A/B test. [https://analytics.wikimedia.org/published/reports/editing/multi_check_ab_test_report_final.html#summary-of-results The test shows] that users who are shown multiple checks are 1.3 times more likely to add a reference to their edit, and their edit is less likely to be reverted (-34.7%). [https://phabricator.wikimedia.org/T395519]
* A few pages need to be renamed due to software updates and to match more recent Unicode standards. All of these changes are related to title-casing changes. Approximately 71 pages and 3 files will be renamed, across 15 wikis; the complete list is in [[phab:T396903|the task]]. The developers will rename these pages next week, and they will fix redirects and embedded file links a few minutes later via a system settings update.
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:24}} community-submitted {{PLURAL:24|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, a bug was fixed that had caused pages to scroll upwards when text near the top was selected. [https://phabricator.wikimedia.org/T364023]

'''Updates for technical contributors'''
* Editors can now use Lua modules to filter and transform tabular data for use with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Extension:Chart]]. This can be used for things like selecting a subset of rows or columns from the source data, converting between units, statistical processing, and many other useful transformations. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Transforms|Information on how to use transforms is available]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates]
* The &lt;code dir=ltr&gt;all_links&lt;/code&gt; variable in [[Special:AbuseFilter|AbuseFilter]] is now renamed to &lt;code dir=ltr&gt;new_links&lt;/code&gt; for consistency with other variables. Old usages will still continue to work. [https://phabricator.wikimedia.org/T391811]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.7|MediaWiki]]

'''In depth'''
* The latest quarterly [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Newsletters/34|Growth newsletter]] is available. It includes: the recent updates for the &quot;Add a Link&quot; Task, two new Newcomer Engagement Features, and updates to Community Configuration.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/26|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W26&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 23:21, 23 июнь 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28870688 --&gt;

== Интерфейс админы ==

Айбек, привет. Я являюсь админом интерфейса в Татарской Википедии и, если необходимо, могу параллельно делать это и в Киргизской Википедии. При обновлении это не долго. Для этого нужно будет выбрать меня админом интерфейса, можно и на полгода, а после того, как я скопирую с татарского и создам нужные страницы, вы сможете продолжить. Жду ответа, если это будет интересно.--[[Колдонуучу:Il Nur|Il Nur]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Il Nur|баарлашуу]]) 18:19, 25 июнь 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-27&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W27&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/27|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]] has been enabled on all Wikipedias. The extension makes it easier to organize and participate in collaborative activities, like edit-a-thons and WikiProjects, on the wikis. The extension has three features: [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Event Registration]], [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Collaboration list|Collaboration List]], and [[m:Campaigns/Foundation Product Team/Invitation list|Invitation List]]. To request the extension for your wiki, visit the [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status#How to Request the CampaignEvents Extension for your wiki|Deployment information page]].

'''Updates for editors'''
* AbuseFilter maintainers can now [[mw:Special:MyLanguage/Extension:IPReputation/AbuseFilter variables|match against IP reputation data]] in [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilters]]. IP reputation data is information about the proxies and VPNs associated with the user's IP address. This data is not shown publicly and is not generated for actions performed by registered accounts. [https://phabricator.wikimedia.org/T354599]
* Hidden content that is within [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Collapsible elements|collapsible parts of wikipages]] will now be revealed when someone searches the page using the web browser's &quot;Find in page&quot; function (Ctrl+F or ⌘F) in supporting browsers. [https://phabricator.wikimedia.org/T327893][https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/HTML/Reference/Global_attributes/hidden#browser_compatibility]
* [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Wishlist item]] A new feature, called [[mw:Special:MyLanguage/Help:TemplateData/Template discovery|Favourite Templates]], will be deployed later this week on all projects (except English Wikipedia, which will receive the feature next week), following a piloting phase on Polish and Arabic Wikipedia, and Italian and English Wikisource. The feature will provide a better way for new and experienced contributors to recall and discover templates via the template dialog, by allowing users to put templates on a special &quot;favourite list&quot;. The feature works with both the visual editor and the wikitext editor. The feature is a [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist/Focus areas/Template recall and discovery|community wishlist focus area]].
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:31}} community-submitted {{PLURAL:31|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]]. For example, a bug was fixed that had caused some Notifications to be sent multiple times. [https://phabricator.wikimedia.org/T397103]

'''Updates for technical contributors'''
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.8|MediaWiki]]

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/27|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W27&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 23:41, 30 июнь 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28917415 --&gt;

== Файлдарды киргизүү ==

Ассаламу алейкум! Мен футбол клубдар жөнүндө макалаларды түзүп [[Ливерпуль (футбол клубу)|баштадым]]. Логотиптерин кошоюн дегенде Википедияга файлын киргизип туруп кошуш керек. Файл киргизе албадым, администраторлор гана киргизе алат экен. Ушул жерин карап бериңиз деп суранам. [[Колдонуучу:Arsensky|Arsensky]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Arsensky|баарлашуу]]) 17:38, 3 июль 2025 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Tech News: 2025-28&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;technews-2025-W28&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;
Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/28|Translations]] are available.

'''Weekly highlight'''
* [[mw:Special:MyLanguage/Help:Temporary accounts|Temporary accounts]] have been rolled out on 18 large and medium-sized Wikipedias, including German, Japanese, French, and Chinese. Now, about 1/3 of all logged-out activity across wikis is coming from temporary accounts. Users involved in patrolling may be interested in two new documentation pages: [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts/Access to IP|Access to IP]], explaining everything related to access to temporary account IP addresses, and [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts/Repository|Repository]] with a list of new gadgets and user scripts.

'''Updates for editors'''
* Anyone can play an experimental new game, [[mw:Special:MyLanguage/New Engagement Experiments/WikiRun|WikiRun]], that lets you race through Wikipedia by clicking from one article to another, aiming to reach a target page in as few steps and in as little time as possible. The project's goal is to explore new ways of engaging readers. [https://wikirun-game.toolforge.org/ Try playing the game] and let the team know what you think [[mw:Talk:New Engagement Experiments/WikiRun|on the talk page]].
* Users of the Wikipedia Android app in some languages can now play the new [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/TrivaGame|trivia game]]. ''Which came first?'' is a simple history game where you guess which of two events happened earlier on today's date. It was previously available as an A/B test. It is now available to all users in English, German, French, Spanish, Portuguese, Russian, Arabic, Turkish, and Chinese. The goal of the feature is to help engage with new generations of readers. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Tech/News/2025/22]
* Users of the iOS Wikipedia App in some languages may see a new tabbed browsing feature that enables you to open multiple tabs while reading. This feature makes it easier to explore related topics and switch between articles. The A/B test is currently running in Arabic, English, and Japanese in selected regions. More details are available on the [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/iOS/Tabbed Browsing (Tabs)|Tabbed Browsing project page]].
* Bureaucrats on Wikimedia wikis can now use [[{{#special:VerifyOATHForUser}}]] to check if users have enabled [[mw:Special:MyLanguage/Help:Two-factor authentication|two-factor authentication]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T265726]
* [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Wishlist item]] A new feature related to [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist/Focus areas/Template recall and discovery|Template Recall and Discovery]] will be deployed later this week to all Wikimedia projects: a [[mw:Special:MyLanguage/Help:TemplateData/Template discovery#Template categories|template category browser]] will be introduced to assist users in finding templates to put in their “favourite” list. The browser will allow users to browse a list of templates which have been organised into a given category tree. The feature has been requested by the community [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist/Wishes/Select templates by categories|through the Community Wishlist]].
* It is now possible to access watchlist preferences from the watchlist page. Also the redundant button to edit the watchlist has been removed. [https://www.mediawiki.org/wiki/Moderator_Tools/Watchlist]
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] View all {{formatnum:27}} community-submitted {{PLURAL:27|task|tasks}} that were [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|resolved last week]].

'''Updates for technical contributors'''
* As part of [[mw:MediaWiki_1.44|MediaWiki 1.44]] there is now a unified built-in Notifications system that makes it easier for developers to send, manage, and customize notifications. Check out the updated documentation at [[mw:Manual:Notifications|Manual:Notifications]], information about migration in [[phab:T388663|T388663]] and details on deprecated hooks in [[phab:T389624|T389624]].
* [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Recurrent item]] Detailed code updates later this week: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.9|MediaWiki]]

'''Meetings and events'''
* [[d:Special:MyLanguage/Event:WikidataCon 2025|WikidataCon 2025]], the conference dedicated to Wikidata is now open for [https://pretalx.com/wikidatacon-2025/cfp session proposals] and for [[d:Special:RegisterForEvent/1340|registration]]. This year's event will be held online from October 31 – November 02 and will explore on the theme of &quot;Connecting People through Linked Open Data&quot;.

'''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&amp;nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/28|Translate]]&amp;nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&amp;nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&amp;nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;technews-2025-W28&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 00:06, 8 июль 2025 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&amp;oldid=28930584 --&gt;</text>
      <sha1>qo8hn6djwqxh05jnekx5dq8mb366bmu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Айбек Абдылдаев</title>
    <ns>0</ns>
    <id>134696</id>
    <revision>
      <id>516089</id>
      <parentid>516085</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T15:43:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>516089</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4013" sha1="fpirp98kv1k7h7ze37h0o410vrpq3ga" xml:space="preserve">'''Айбек Абдылдаев''' (1982-жылы 5-июнда туулган) ―  [[журналист]], жазуучу. 

==Кыскача өмүр жолу==

Журналист, жазуучу Айбек Абдылдаев 1982-жылы 5-июнда Алай районундагы Каблан-Көл айылында туулган. 1999-жылы Э.Мурзаев атындагы орто мектепти, 2004-жылы Ош мамлекеттик университетинин Журналистика бөлүмүн аяктаган. 

Журналистикадагы эмгек жолун 2003-жылы [[Ош жаңырыгы|“Ош жаңырыгы”]] гезитинен баштаган.  2003-2007-жылдары “Ош жаңырыгы” гезитинде кабарчы, жооптуу катчы болуп иштеген.  

2007-2021-жылдары [[Би-Би-Си|‎ BBC Кыргыз кызматынын]] кабарчысы, веб-редактору, Лондондогу кеңсесинде радио продюсер болуп эмгектенген.  

2014-2015-жылдары Ош мамлекеттик университетинин журналистика бөлүмүндө мугалим:  

2021-жылдан тарта [[«Азаттык» үналгысы|‎“Азаттыктын”]] веб-редактору, 2023-жылдан тарта башкы редактору болуп эмгектенүүдө.   

==Сыйлыктары жана наамдары==
2004-жылы Таш Мияшов атындагы жаш акын-жазуучулардын фестивалынын лауреаты болгон.   

Жогорку Кеңештин, Ички иштер министрлигинин, КРнын Акыйкатчы (Омбудсмен) институтунун Ардак грамоталары менен, 2008-жылы ӨКМдин “Өзгөчө кырдаалдарды жоюуга катышкандыгы үчүн” төш белгиси менен сыйланган.   

Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигинин “Маданияттын мыкты кызматкери” төш белгиси менен сыйланган.   

==Чыгармалары==
* 2016-жылы “Түндөр” ырлар жыйнагы жарык көргөн. 
* 2021-жылы “От кечкен отуз күн” аңгемелер жыйнагы жарыяланган.  
* 2025-жылы “Абдувахаб Мониев” аталышындагы эмгеги жарык көргөн.

==Шилтемелер==

* &quot;Түндөр&quot;. А4702300200-16. УДК821.51. ББК 84 Ки 7-5. ISBN 978-9967-180-56-9. ©Абдылдаев А., 2016 

* &quot;От кечкен отуз күн&quot;. УДК821.51-3. ББК 84 (5Кир)-44. ISBN 978-9967-29-448-6. ©Абдылдаев А., 2021. 

* [https://ruhesh.kg/ky/category/show/news/1400/aybek-abdildaev-muzikant Айбек Абдылдаев: Музыкант]
* [https://adabiyat.kg/ajbek-abdyldaev-cho-enem-k-tk-n-zhaz/ Айбек Абдылдаев: Чоң энем күткөн жаз]
* [https://www.youtube.com/watch?v=48QzcF2-Pc4&amp;list=PLq0RkggchSqf40kVvFcYDK-IRjEIrkXkx Айбек Абдылдаевдин аңгемелери]
* [https://www.youtube.com/watch?v=3l-RseEigcQ Айбек Абдылдаев | Экөө | Аудио китеп]
[[Категория:Кыргыз медиасы]]
[[Категория:&quot;Азаттык&quot; үналгысы]]
[[Категория:Кыргыз тарыхы]]
[[Категория:Кыргызстан]]
[[Категория:Ош облусу]]
[[Категория:Кыргызстандын журналисттери]]
[[Категория:Кыргыз журналисттери]]
[[Категория:Кыргыз маданияты]]
[[Категория:Кыргыз акындары]]
[[Категория:Публицисттер]]
[[Категория:Поэзия]]</text>
      <sha1>fpirp98kv1k7h7ze37h0o410vrpq3ga</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Википедия:Түзөтүүлөр саны боюнча Википедиячылар тизмеси</title>
    <ns>4</ns>
    <id>136776</id>
    <revision>
      <id>516086</id>
      <parentid>515975</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T12:02:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jembot</username>
        <id>9565</id>
      </contributor>
      <comment>Bot: Маалыматтар жаңыланды</comment>
      <origin>516086</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16429" sha1="orc8lafgkw8y6rs3h0045dl2fszulqp" xml:space="preserve">{{/begin|100}}
|-
| 1 || [[User:Chaoborus|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Chaoborus&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Chaoborus|{{formatnum:25685}}]] || {{Permissions|Chaoborus}}
|-
| 2 || [[User:Bosogo|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Bosogo&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Bosogo|{{formatnum:18408}}]] || {{Permissions|Bosogo}}
|-
| 3 || [[User:Chorobek|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Chorobek&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Chorobek|{{formatnum:13440}}]] || {{Permissions|Chorobek}}
|-
| 4 || [[User:Mirzoulugʻbek|Mirzoulugʻbek]] || [[Special:Contributions/Mirzoulugʻbek|{{formatnum:12502}}]] || {{Permissions|Mirzoulugʻbek}}
|-
| 5 || [[User:Абдырашит Сатылганов|Абдырашит Сатылганов]] || [[Special:Contributions/Абдырашит Сатылганов|{{formatnum:10489}}]] || {{Permissions|Абдырашит Сатылганов}}
|-
| 6 || [[User:Artelow|Artelow]] || [[Special:Contributions/Artelow|{{formatnum:8980}}]] || {{Permissions|Artelow}}
|-
| 7 || [[User:Baydastann|Baydastann]] || [[Special:Contributions/Baydastann|{{formatnum:6854}}]] || {{Permissions|Baydastann}}
|-
| 8 || [[User:Элден|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Элден&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Элден|{{formatnum:6447}}]] || {{Permissions|Элден}}
|-
| 9 || [[User:UlutSoft3|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;UlutSoft3&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/UlutSoft3|{{formatnum:5435}}]] || {{Permissions|UlutSoft3}}
|-
| 10 || [[User:Чагылган|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Чагылган&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Чагылган|{{formatnum:5412}}]] || {{Permissions|Чагылган}}
|-
| 11 || [[User:Эльза Мамбетакунова|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Эльза Мамбетакунова&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Эльза Мамбетакунова|{{formatnum:5098}}]] || {{Permissions|Эльза Мамбетакунова}}
|-
| 12 || [[User:Tynchtyk Chorotegin|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Tynchtyk Chorotegin&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Tynchtyk Chorotegin|{{formatnum:4913}}]] || {{Permissions|Tynchtyk Chorotegin}}
|-
| 13 || [[User:ImeNtrav|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;ImeNtrav&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/ImeNtrav|{{formatnum:4506}}]] || {{Permissions|ImeNtrav}}
|-
| 14 || [[User:Maksat|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Maksat&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Maksat|{{formatnum:4218}}]] || {{Permissions|Maksat}}
|-
| 15 || [[User:Shchb|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Shchb&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Shchb|{{formatnum:4150}}]] || {{Permissions|Shchb}}
|-
| 16 || [[User:Janabaevazizbek|Janabaevazizbek]] || [[Special:Contributions/Janabaevazizbek|{{formatnum:4122}}]] || {{Permissions|Janabaevazizbek}}
|-
| 17 || [[User:Үрүйэ|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Үрүйэ&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Үрүйэ|{{formatnum:3964}}]] || {{Permissions|Үрүйэ}}
|-
| 18 || [[User:Aiyanakk|Aiyanakk]] || [[Special:Contributions/Aiyanakk|{{formatnum:3963}}]] || {{Permissions|Aiyanakk}}
|-
| 19 || [[User:Kmaksat|Kmaksat]] || [[Special:Contributions/Kmaksat|{{formatnum:3956}}]] || {{Permissions|Kmaksat}}
|-
| 20 || [[User:Kgbek|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Kgbek&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Kgbek|{{formatnum:3618}}]] || {{Permissions|Kgbek}}
|-
| 21 || [[User:Connexxx|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Connexxx&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Connexxx|{{formatnum:3478}}]] || {{Permissions|Connexxx}}
|-
| 22 || [[User:Elebayev|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Elebayev&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Elebayev|{{formatnum:3329}}]] || {{Permissions|Elebayev}}
|-
| 23 || [[User:Aidabishkek|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Aidabishkek&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Aidabishkek|{{formatnum:3167}}]] || {{Permissions|Aidabishkek}}
|-
| 24 || [[User:Askar Nazyrov|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Askar Nazyrov&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Askar Nazyrov|{{formatnum:2724}}]] || {{Permissions|Askar Nazyrov}}
|-
| 25 || [[User:Umut|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Umut&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Umut|{{formatnum:2419}}]] || {{Permissions|Umut}}
|-
| 26 || [[User:QECUB|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;QECUB&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/QECUB|{{formatnum:2252}}]] || {{Permissions|QECUB}}
|-
| 27 || [[User:Бахтияр Толукбаев|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Бахтияр Толукбаев&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Бахтияр Толукбаев|{{formatnum:2158}}]] || {{Permissions|Бахтияр Толукбаев}}
|-
| 28 || [[User:Roman, Alexej and Vładimir|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Roman, Alexej and Vładimir&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Roman, Alexej and Vładimir|{{formatnum:1908}}]] || {{Permissions|Roman, Alexej and Vładimir}}
|-
| 29 || [[User:Kairat Zamirbekov|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Kairat Zamirbekov&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Kairat Zamirbekov|{{formatnum:1576}}]] || {{Permissions|Kairat Zamirbekov}}
|-
| 30 || [[User:Meri|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Meri&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Meri|{{formatnum:1392}}]] || {{Permissions|Meri}}
|-
| 31 || [[User:Gliwi|Gliwi]] || [[Special:Contributions/Gliwi|{{formatnum:1297}}]] || {{Permissions|Gliwi}}
|-
| 32 || [[User:Asankozhoevas|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Asankozhoevas&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Asankozhoevas|{{formatnum:1279}}]] || {{Permissions|Asankozhoevas}}
|-
| 33 || [[User:Adinai|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Adinai&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Adinai|{{formatnum:1270}}]] || {{Permissions|Adinai}}
|-
| 34 || [[User:Kglive|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Kglive&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Kglive|{{formatnum:1067}}]] || {{Permissions|Kglive}}
|-
| 35 || [[User:Friendwip.kg|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Friendwip.kg&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Friendwip.kg|{{formatnum:1033}}]] || {{Permissions|Friendwip.kg}}
|-
| 36 || [[User:UlutSoft6|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;UlutSoft6&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/UlutSoft6|{{formatnum:1027}}]] || {{Permissions|UlutSoft6}}
|-
| 37 || [[User:TarPas|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;TarPas&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/TarPas|{{formatnum:1019}}]] || {{Permissions|TarPas}}
|-
| 38 || [[User:Gulzhana|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Gulzhana&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Gulzhana|{{formatnum:993}}]] || {{Permissions|Gulzhana}}
|-
| 39 || [[User:Aida23a|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Aida23a&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Aida23a|{{formatnum:872}}]] || {{Permissions|Aida23a}}
|-
| 40 || [[User:Dnes1302|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Dnes1302&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Dnes1302|{{formatnum:845}}]] || {{Permissions|Dnes1302}}
|-
| 41 || [[User:UlutSoft1|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;UlutSoft1&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/UlutSoft1|{{formatnum:818}}]] || {{Permissions|UlutSoft1}}
|-
| 42 || [[User:Элдин беги|Элдин беги]] || [[Special:Contributions/Элдин беги|{{formatnum:808}}]] || {{Permissions|Элдин беги}}
|-
| 43 || [[User:Rotlink|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Rotlink&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Rotlink|{{formatnum:799}}]] || {{Permissions|Rotlink}}
|-
| 44 || [[User:Chris die Seele|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Chris die Seele&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Chris die Seele|{{formatnum:792}}]] || {{Permissions|Chris die Seele}}
|-
| 45 || [[User:Дилдорбек|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Дилдорбек&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Дилдорбек|{{formatnum:698}}]] || {{Permissions|Дилдорбек}}
|-
| 46 || [[User:Aiylchy|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Aiylchy&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Aiylchy|{{formatnum:697}}]] || {{Permissions|Aiylchy}}
|-
| 47 || [[User:Estebesovdastan|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Estebesovdastan&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Estebesovdastan|{{formatnum:690}}]] || {{Permissions|Estebesovdastan}}
|-
| 48 || [[User:Jakshysapa|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Jakshysapa&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Jakshysapa|{{formatnum:672}}]] || {{Permissions|Jakshysapa}}
|-
| 49 || [[User:Lirchik|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Lirchik&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Lirchik|{{formatnum:649}}]] || {{Permissions|Lirchik}}
|-
| 50 || [[User:Amantur r|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Amantur r&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Amantur r|{{formatnum:606}}]] || {{Permissions|Amantur r}}
|-
| 51 || [[User:Cekli829|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Cekli829&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Cekli829|{{formatnum:592}}]] || {{Permissions|Cekli829}}
|-
| 52 || [[User:Табалдыев Ысламбек|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Табалдыев Ысламбек&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Табалдыев Ысламбек|{{formatnum:590}}]] || {{Permissions|Табалдыев Ысламбек}}
|-
| 53 || [[User:S(uz)ak|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;S(uz)ak&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/S(uz)ak|{{formatnum:585}}]] || {{Permissions|S(uz)ak}}
|-
| 54 || [[User:Firespeaker|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Firespeaker&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Firespeaker|{{formatnum:573}}]] || {{Permissions|Firespeaker}}
|-
| 55 || [[User:Gulzat05|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Gulzat05&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Gulzat05|{{formatnum:571}}]] || {{Permissions|Gulzat05}}
|-
| 56 || [[User:Канымбу|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Канымбу&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Канымбу|{{formatnum:564}}]] || {{Permissions|Канымбу}}
|-
| 57 || [[User:Zhanyl90|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Zhanyl90&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Zhanyl90|{{formatnum:551}}]] || {{Permissions|Zhanyl90}}
|-
| 58 || [[User:Aladobot|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Aladobot&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Aladobot|{{formatnum:548}}]] || {{Permissions|Aladobot}}
|-
| 59 || [[User:Gulaiym001|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Gulaiym001&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Gulaiym001|{{formatnum:540}}]] || {{Permissions|Gulaiym001}}
|-
| 60 || [[User:Орозобек Түгөлбаев|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Орозобек Түгөлбаев&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Орозобек Түгөлбаев|{{formatnum:522}}]] || {{Permissions|Орозобек Түгөлбаев}}
|-
| 61 || [[User:Кайып Пайзылдаев|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Кайып Пайзылдаев&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Кайып Пайзылдаев|{{formatnum:497}}]] || {{Permissions|Кайып Пайзылдаев}}
|-
| 62 || [[User:Бегаим|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Бегаим&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Бегаим|{{formatnum:463}}]] || {{Permissions|Бегаим}}
|-
| 63 || [[User:Rartat|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Rartat&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Rartat|{{formatnum:462}}]] || {{Permissions|Rartat}}
|-
| 64 || [[User:Fornax|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Fornax&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Fornax|{{formatnum:459}}]] || {{Permissions|Fornax}}
|-
| 65 || [[User:PlanespotterA320|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;PlanespotterA320&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/PlanespotterA320|{{formatnum:457}}]] || {{Permissions|PlanespotterA320}}
|-
| 66 || [[User:UlutSoft4|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;UlutSoft4&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/UlutSoft4|{{formatnum:447}}]] || {{Permissions|UlutSoft4}}
|-
| 67 || [[User:Hugo.arg|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Hugo.arg&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Hugo.arg|{{formatnum:434}}]] || {{Permissions|Hugo.arg}}
|-
| 68 || [[User:Makenzis|Makenzis]] || [[Special:Contributions/Makenzis|{{formatnum:431}}]] || {{Permissions|Makenzis}}
|-
| 69 || [[User:Ksc~ruwiki|Ksc~ruwiki]] || [[Special:Contributions/Ksc~ruwiki|{{formatnum:422}}]] || {{Permissions|Ksc~ruwiki}}
|-
| 70 || [[User:Алтынбек Касымов|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Алтынбек Касымов&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Алтынбек Касымов|{{formatnum:418}}]] || {{Permissions|Алтынбек Касымов}}
|-
| 71 || [[User:Pathoschild|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Pathoschild&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Pathoschild|{{formatnum:415}}]] || {{Permissions|Pathoschild}}
|-
| 72 || [[User:Εὐθυμένης|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Εὐθυμένης&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Εὐθυμένης|{{formatnum:408}}]] || {{Permissions|Εὐθυμένης}}
|-
| 73 || [[User:ДолбоЯщер|ДолбоЯщер]] || [[Special:Contributions/ДолбоЯщер|{{formatnum:399}}]] || {{Permissions|ДолбоЯщер}}
|-
| 74 || [[User:Namir|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Namir&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Namir|{{formatnum:376}}]] || {{Permissions|Namir}}
|-
| 75 || [[User:Госфонд ИС|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Госфонд ИС&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Госфонд ИС|{{formatnum:361}}]] || {{Permissions|Госфонд ИС}}
|-
| 76 || [[User:V3~kywiki|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;V3~kywiki&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/V3~kywiki|{{formatnum:357}}]] || {{Permissions|V3~kywiki}}
|-
| 77 || [[User:Incall|Incall]] || [[Special:Contributions/Incall|{{formatnum:353}}]] || {{Permissions|Incall}}
|-
| 78 || [[User:AdemazAlmaz|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;AdemazAlmaz&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/AdemazAlmaz|{{formatnum:346}}]] || {{Permissions|AdemazAlmaz}}
|-
| 79 || [[User:Ырысгул|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Ырысгул&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Ырысгул|{{formatnum:346}}]] || {{Permissions|Ырысгул}}
|-
| 80 || [[User:Nurjamal|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Nurjamal&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Nurjamal|{{formatnum:335}}]] || {{Permissions|Nurjamal}}
|-
| 81 || [[User:Nursultan|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Nursultan&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Nursultan|{{formatnum:335}}]] || {{Permissions|Nursultan}}
|-
| 82 || [[User:Aymira|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Aymira&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Aymira|{{formatnum:321}}]] || {{Permissions|Aymira}}
|-
| 83 || [[User:Ptbotgourou|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Ptbotgourou&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Ptbotgourou|{{formatnum:320}}]] || {{Permissions|Ptbotgourou}}
|-
| 84 || [[User:Symbat92|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Symbat92&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Symbat92|{{formatnum:315}}]] || {{Permissions|Symbat92}}
|-
| 85 || [[User:Andrew J.Kurbiko|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Andrew J.Kurbiko&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Andrew J.Kurbiko|{{formatnum:310}}]] || {{Permissions|Andrew J.Kurbiko}}
|-
| 86 || [[User:Орозгул|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Орозгул&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Орозгул|{{formatnum:310}}]] || {{Permissions|Орозгул}}
|-
| 87 || [[User:Atlikta|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Atlikta&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Atlikta|{{formatnum:298}}]] || {{Permissions|Atlikta}}
|-
| 88 || [[User:Abiyoyo|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Abiyoyo&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Abiyoyo|{{formatnum:295}}]] || {{Permissions|Abiyoyo}}
|-
| 89 || [[User:Росул|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Росул&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Росул|{{formatnum:294}}]] || {{Permissions|Росул}}
|-
| 90 || [[User:Elya3|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Elya3&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Elya3|{{formatnum:292}}]] || {{Permissions|Elya3}}
|-
| 91 || [[User:Baronnet|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Baronnet&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Baronnet|{{formatnum:287}}]] || {{Permissions|Baronnet}}
|-
| 92 || [[User:Ahmadi~ruwiki|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Ahmadi~ruwiki&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Ahmadi~ruwiki|{{formatnum:285}}]] || {{Permissions|Ahmadi~ruwiki}}
|-
| 93 || [[User:Rakutai|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Rakutai&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Rakutai|{{formatnum:284}}]] || {{Permissions|Rakutai}}
|-
| 94 || [[User:Peri~kywiki|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Peri~kywiki&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Peri~kywiki|{{formatnum:266}}]] || {{Permissions|Peri~kywiki}}
|-
| 95 || [[User:Ashirov Maksatbek|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Ashirov Maksatbek&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Ashirov Maksatbek|{{formatnum:265}}]] || {{Permissions|Ashirov Maksatbek}}
|-
| 96 || [[User:Asel90|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Asel90&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Asel90|{{formatnum:263}}]] || {{Permissions|Asel90}}
|-
| 97 || [[User:Belekoff|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Belekoff&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Belekoff|{{formatnum:261}}]] || {{Permissions|Belekoff}}
|-
| 98 || [[User:Ziv|Ziv]] || [[Special:Contributions/Ziv|{{formatnum:260}}]] || {{Permissions|Ziv}}
|-
| 99 || [[User:Jol004u|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Jol004u&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Jol004u|{{formatnum:258}}]] || {{Permissions|Jol004u}}
|-
| 100 || [[User:Janyzak|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Janyzak&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Janyzak|{{formatnum:255}}]] || {{Permissions|Janyzak}}
{{/end}}</text>
      <sha1>orc8lafgkw8y6rs3h0045dl2fszulqp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кыргыздар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>137260</id>
    <revision>
      <id>516145</id>
      <parentid>515474</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:44:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Дини */</comment>
      <origin>516145</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4070" sha1="34x5vp7onlbx49qk2wen7dbhbf4h0eo" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 08:01, 26 июнь 2025 (UTC)}}
{{Калк|аталышы=Кыргыздар|туугандары=[[алтайлыктар]]|дини=[[Сүннөттөр|ислам]]|тили=[[кыргыз тили]]|жайгашуусу=*{{Өлкө желеги|Кыргызстан}}: 7 281 800
*{{Өлкө желеги|Өзбекстан}}: 291 600 (2021)
*{{Өлкө желеги|Кытай}}: 232 000 (2016)
**[[Кызыл-Суу Кыргыз автоном облусу]]: 124 533 (2000)}}
'''Кыргыздар''' — негизинен Орто Азиягы мекендеген түрк тилдүү эл. Кыргыз Республикасынын калкынын негизги бөлүгүн түзөт.

== Этногенез ==

== Генетика ==
Генетикалык жактан алганда, кыргыздар Түштүк Сибирдин Алтай-Саян аймагы менен Борбордук Азиянын аймактарынын ортосунда орунду ээлейт — R1a1a-Z93 (42,1 %), C-M130 (33,1 %), N1a2b-P43 (12,1 %), O-M175 (3,7 %), R1b1b1-M73 (3,3 %), Q-M242 (1,2 %), G-M201 (1,2 %).

== Этноним ==

== Тили ==
{{Негизги макала|Кыргыз тили}}
Кыргыз тили — Кыргыз Республикасынын мамлекеттик тили, түрк тилдери курамына, анын ичинде кыргыз-кыпчак же тоо-алтай тобуна кирет. Кыргыз Республикасынын түптүү калкынын, Кытайдагы, Өзбекстан, Тажикстан  Республикасында Ооганстан, Түркия, Орусияда жашап жаткан кыргыздардын эне тили.

Кыргыз тили түндүк  жана түштүк диалектилеринен турат&lt;ref&gt;[http://cslnaskr.krena.kg/collections/uploads/%D0%90%D0%B7%D1%8B%D1%80%D0%BA%D1%8B%20%D0%BA%D1%8B%D1%80%D0%B3%D1%8B%D0%B7%20%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B8_%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F.pdf Сапарбаев А. Азыркы кыргыз тили: Лексикология. Кыргыз адабий тилин өнүктүрүүдө диалектилик байлыктарды туура колдонуунун мааниси]&lt;/ref&gt;. 

Араб жазуусу 1928-жылга чейин СССРдин курамындагы Кыргызстанда жана азыркы учурда кытайдагы кыргыздар тарабынан колдонууда. 1928-1940-жылдары СССРдин курамындагы Кыргызстанда латын алфавити колдонулган. 1940-жылдан баштап [[кириллица]] колдонулуп келет.

Кыргыз адабий тилинде 36 тамга, 39 тыбыш бар. Анын он төртү (8 кыска, 6 созулма) үндүү, 25 үнсүз тыбыш: (б, в, г, г, д, ж, д, ж (аффриката) з, й, к, к, л, м, н, ң, п, р, с, т, ф, х, ц, ч, ш, щ) 22 тамга менен белгиленет&lt;ref&gt;[https://tamgasoft.kg/morfo/ky/ Кыргыз тилинин морфологиясы. Орфография]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://cdn-0.aki.kg/st_bilimlib/3/3c21e95eda763e9b812dac1ff4a1c98f06d76f0e.pdf С.Үсөналиев, С. Иманалиев. Кыргыз тилинин справочниги. Бишкек, 2004-ж]&lt;/ref&gt;.

== Дини ==
{{Негизги макала|Кыргызстандагы диний ишенимдери}}

== Маданияты ==

== Колдонулган адабияттар ==

== Булактар ==
{{Булактар}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://tamgasoft.kg/kg/?ref=sitesmm&amp;ysclid=mcemk8lf51337152049 Кыргыз тили үчүн программалар жана онлайн сервистер]</text>
      <sha1>34x5vp7onlbx49qk2wen7dbhbf4h0eo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516146</id>
      <parentid>516145</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:46:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тили */</comment>
      <origin>516146</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4137" sha1="pnt98iomq1nd66toihq1s176rci096o" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 08:01, 26 июнь 2025 (UTC)}}
{{Калк|аталышы=Кыргыздар|туугандары=[[алтайлыктар]]|дини=[[Сүннөттөр|ислам]]|тили=[[кыргыз тили]]|жайгашуусу=*{{Өлкө желеги|Кыргызстан}}: 7 281 800
*{{Өлкө желеги|Өзбекстан}}: 291 600 (2021)
*{{Өлкө желеги|Кытай}}: 232 000 (2016)
**[[Кызыл-Суу Кыргыз автоном облусу]]: 124 533 (2000)}}
'''Кыргыздар''' — негизинен Орто Азиягы мекендеген түрк тилдүү эл. Кыргыз Республикасынын калкынын негизги бөлүгүн түзөт.

== Этногенез ==

== Генетика ==
Генетикалык жактан алганда, кыргыздар Түштүк Сибирдин Алтай-Саян аймагы менен Борбордук Азиянын аймактарынын ортосунда орунду ээлейт — R1a1a-Z93 (42,1 %), C-M130 (33,1 %), N1a2b-P43 (12,1 %), O-M175 (3,7 %), R1b1b1-M73 (3,3 %), Q-M242 (1,2 %), G-M201 (1,2 %).

== Этноним ==
{{Негизги макала|«Кыргыз» этноними}}

== Тили ==
{{Негизги макала|Кыргыз тили}}
Кыргыз тили — Кыргыз Республикасынын мамлекеттик тили, түрк тилдери курамына, анын ичинде кыргыз-кыпчак же тоо-алтай тобуна кирет. Кыргыз Республикасынын түптүү калкынын, Кытайдагы, Өзбекстан, Тажикстан  Республикасында Ооганстан, Түркия, Орусияда жашап жаткан кыргыздардын эне тили.

Кыргыз тили түндүк  жана түштүк диалектилеринен турат&lt;ref&gt;[http://cslnaskr.krena.kg/collections/uploads/%D0%90%D0%B7%D1%8B%D1%80%D0%BA%D1%8B%20%D0%BA%D1%8B%D1%80%D0%B3%D1%8B%D0%B7%20%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B8_%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F.pdf Сапарбаев А. Азыркы кыргыз тили: Лексикология. Кыргыз адабий тилин өнүктүрүүдө диалектилик байлыктарды туура колдонуунун мааниси]&lt;/ref&gt;. 

Араб жазуусу 1928-жылга чейин СССРдин курамындагы Кыргызстанда жана азыркы учурда кытайдагы кыргыздар тарабынан колдонууда. 1928-1940-жылдары СССРдин курамындагы Кыргызстанда латын алфавити колдонулган. 1940-жылдан баштап [[кириллица]] колдонулуп келет.

Кыргыз адабий тилинде 36 тамга, 39 тыбыш бар. Анын он төртү (8 кыска, 6 созулма) үндүү, 25 үнсүз тыбыш: (б, в, г, г, д, ж, д, ж (аффриката) з, й, к, к, л, м, н, ң, п, р, с, т, ф, х, ц, ч, ш, щ) 22 тамга менен белгиленет&lt;ref&gt;[https://tamgasoft.kg/morfo/ky/ Кыргыз тилинин морфологиясы. Орфография]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://cdn-0.aki.kg/st_bilimlib/3/3c21e95eda763e9b812dac1ff4a1c98f06d76f0e.pdf С.Үсөналиев, С. Иманалиев. Кыргыз тилинин справочниги. Бишкек, 2004-ж]&lt;/ref&gt;.


== Дини ==
{{Негизги макала|Кыргызстандагы диний ишенимдери}}

== Маданияты ==

== Колдонулган адабияттар ==

== Булактар ==
{{Булактар}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://tamgasoft.kg/kg/?ref=sitesmm&amp;ysclid=mcemk8lf51337152049 Кыргыз тили үчүн программалар жана онлайн сервистер]</text>
      <sha1>pnt98iomq1nd66toihq1s176rci096o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Батыш Сахара</title>
    <ns>0</ns>
    <id>137288</id>
    <revision>
      <id>516155</id>
      <parentid>515651</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T11:08:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516155</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2916" sha1="490sknk1hz8txe4cpnqo499i81fpz8o" xml:space="preserve">[[Файл:Western Sahara conflict map.svg|thumb|250px|Батыш Сахаранын де-факто бөлүнүшү]]
'''Батыш Сахара''' ({{Lang-ar|الصحراء الغربية}} ''As-Ṣaḥrā' al-Ġarbīyya'', {{Lang-ber|ⵜⴰⵏⴻⵥⵔⵧⴼⵜ ⵜⵓⵜⵔⵉⵎⵜ ''Taneẓroft Tutrimt''}}, {{lang-es|Sáhara Occidental}}; мурунку аталышы — '''Испания Сахарасы''', тарыхый аталышы — '''Вади-Захаб (Рио-де-Оро)''' («Алтын-Дарыя») жана '''Сегиет-эль-Хамра''' («Кызыл суу»)) — Түндүк Африкагы талаштуу аймак&lt;ref&gt;[https://www.britannica.com/summary/Western-Sahara Encyclopædia Britannica. Western Sahara summary]&lt;/ref&gt;.

Түндүгүнөн [[Марокко]], түндүк-чыгышынан [[Алжир]], чыгышынан жана түштүгүнөн [[Мавритания]] менен чектешет, батышынан [[Атлантика океаны|Атлантика океанынын]] суулары менен чулганат. Аянты 266 миң км². Ири шаары [[Эль-Аюн]].

Бул регион 1958-жылдан 1976-жылга чейин Испаниянын «африкалык провинциялары» деп аталган Рио-де-Оро жана Сегиет-эль-Хамра аттуу аймактары болгон. 1976-жылы бул аймак Мавритания менен Марокконун ортосунда бөлүштүрүлгөн&lt;ref&gt;[https://cyberleninka.ru/article/n/zapadnaya-sahara-v-period-ispanskogo-kolonialnogo-kontrolya?ysclid=mcufdgkvej480358899 Геращенко Иван Денисович. Западная Сахара в период испанского колониального контроля]&lt;/ref&gt;.

1979-жылы Батыш Сахаранын негизги бөлүгү Марокко тарабынан оккупацияланган. Бирок аймактын болжол менен 20% түзгөн бөлүгү — Марокконун чек ара дубалынын чыгышында жайгашкан '''Эркин аймак''' оккупацияланган эмес. Марокко, аймактын калкынын басымдуу бөлүгү жашаган дубалдын батышындагы аймактарды толугу менен көзөмөлдөп келет&lt;ref&gt;[https://books.google.kg/books?id=tGQJBAAAQBAJ&amp;pg=PT264&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false Christian Walter, Antje von Ungern-Sternberg, Kavus Abushov. Self-Determination and Secession in International Law]&lt;/ref&gt;.

== Булактар ==
{{Булактар}}

== Тышкы шилтемелер ==

* [https://ceas-sahara.es/ Coordinadora estatal de Asociaciones Solidarias con el Sahara]

[[Категория:Мамлекеттер арип боюнча]]</text>
      <sha1>490sknk1hz8txe4cpnqo499i81fpz8o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөр</title>
    <ns>0</ns>
    <id>137315</id>
    <revision>
      <id>516101</id>
      <parentid>515923</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:05:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары */</comment>
      <origin>516101</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5573" sha1="je6atdyxx22f7rvd3wfbdsv42fo84wh" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
[[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн.

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>je6atdyxx22f7rvd3wfbdsv42fo84wh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516102</id>
      <parentid>516101</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:07:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары */</comment>
      <origin>516102</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5799" sha1="7tdbrbxx3iwlt7mgt8ex4qe3x2cxwvq" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
[[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>7tdbrbxx3iwlt7mgt8ex4qe3x2cxwvq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516103</id>
      <parentid>516102</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:10:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары */</comment>
      <origin>516103</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6321" sha1="pbgbz0azevrcjb7hgy4510s3qi0qh9p" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
[[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.

[[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып).

[[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд

[[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Федеральное правительство Сомали

[[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле

[[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Юго-Западное Сомали

Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>pbgbz0azevrcjb7hgy4510s3qi0qh9p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516104</id>
      <parentid>516103</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:11:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси */</comment>
      <origin>516104</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6319" sha1="d713up0aiky75hz3ircdg7vjtfclh77" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>d713up0aiky75hz3ircdg7vjtfclh77</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516105</id>
      <parentid>516104</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:12:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516105</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6469" sha1="3t00poqq0qlyzu217ntktwnmfvc0eej" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып).
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып).

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>3t00poqq0qlyzu217ntktwnmfvc0eej</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516106</id>
      <parentid>516105</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:14:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516106</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7246" sha1="keqeyq3an4avtgnhy12p0x8xyfisre6" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып).
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып).

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>keqeyq3an4avtgnhy12p0x8xyfisre6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516107</id>
      <parentid>516106</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:15:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары */</comment>
      <origin>516107</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7424" sha1="851f528qy0wlojclpnfnm4314ytwj6b" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып).
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып).

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>851f528qy0wlojclpnfnm4314ytwj6b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516108</id>
      <parentid>516107</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:32:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516108</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8356" sha1="6lhh2l4ls4ihqm2xatx38yzmq8e36r7" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып).
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып).

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>6lhh2l4ls4ihqm2xatx38yzmq8e36r7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516109</id>
      <parentid>516108</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:34:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516109</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8816" sha1="4ebcma3o13so1jgdhbsnbdtlhvokdfb" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып).
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып).

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>4ebcma3o13so1jgdhbsnbdtlhvokdfb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516110</id>
      <parentid>516109</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:36:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516110</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9050" sha1="pcgwfj57msyid7poi0xkxjz10ej4eo4" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып).
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып).
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып).

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>pcgwfj57msyid7poi0xkxjz10ej4eo4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516111</id>
      <parentid>516110</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T07:39:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516111</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9477" sha1="el79ffmt4y3vnin9j0n5kakm7b3wrsv" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып).
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып).

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>el79ffmt4y3vnin9j0n5kakm7b3wrsv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516130</id>
      <parentid>516111</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:10:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516130</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10149" sha1="7p50snn4xkmwg1z7f8pph9yh8wwwvii" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып).

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>7p50snn4xkmwg1z7f8pph9yh8wwwvii</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516131</id>
      <parentid>516130</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:10:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516131</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10283" sha1="mnyalg9uvua5fgaam0e1bg5ms5uck46" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>mnyalg9uvua5fgaam0e1bg5ms5uck46</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516132</id>
      <parentid>516131</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:11:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516132</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10338" sha1="t9j04gsq2369n3wmjjr7kps3aopjwrr" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>t9j04gsq2369n3wmjjr7kps3aopjwrr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516133</id>
      <parentid>516132</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:13:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Исламий администрациялар */</comment>
      <origin>516133</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10592" sha1="n3i8re9kzv3z70eud49dnnj7zr343hl" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[File:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)


== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>n3i8re9kzv3z70eud49dnnj7zr343hl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516134</id>
      <parentid>516133</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:14:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516134</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10964" sha1="lhcees06b84h2td4d9d4ntmxni8onkl" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[File:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>lhcees06b84h2td4d9d4ntmxni8onkl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516135</id>
      <parentid>516134</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:17:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы */</comment>
      <origin>516135</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12061" sha1="e78w5l7h0f3viy8i15xw07mp61jwzhd" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[File:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)


== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>e78w5l7h0f3viy8i15xw07mp61jwzhd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516136</id>
      <parentid>516135</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:18:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516136</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12159" sha1="3gfjz567s6xmv30cldwt6935od46u3p" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[Файл:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
[[Файл:Somalia States and Regions.svg|thumb|280px|Сомалинин аймактары]]
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)


== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>3gfjz567s6xmv30cldwt6935od46u3p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516137</id>
      <parentid>516136</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:19:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516137</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12265" sha1="mn16pldpyfm9y55kfus7yxobv0mfm3f" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[Файл:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
[[Файл:Somalia States and Regions.svg|thumb|280px|Сомалинин аймактары]]
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)

== Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр ==

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>mn16pldpyfm9y55kfus7yxobv0mfm3f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516138</id>
      <parentid>516137</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:26:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр */</comment>
      <origin>516138</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12644" sha1="gp8mle0ovmmnpmz6z3cd7zh4a1kd6cr" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[Файл:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
[[Файл:Somalia States and Regions.svg|thumb|280px|Сомалинин аймактары]]
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)

== Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр ==
[[Файл:Карта регионов Сомали (2011).png|thumb|280px|2011-жылдагы Самолинин административдик-аймактык картасы]]
* [[Файл:Flag_of_Awdalland.svg|22px]] Авдаленд
* [[Файл:Flag of Azania.svg|22px]] Азания (2011—2013)
* [[Файл:Flag_of_Maakhir_2008.svg|22px]] Маахир (2007—2009)


== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>gp8mle0ovmmnpmz6z3cd7zh4a1kd6cr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516139</id>
      <parentid>516138</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:26:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр */</comment>
      <origin>516139</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12937" sha1="g98mv2xkhiky3if6ikjljkdofm0cewp" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[Файл:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
[[Файл:Somalia States and Regions.svg|thumb|280px|Сомалинин аймактары]]
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)

== Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр ==
[[Файл:Карта регионов Сомали (2011).png|thumb|280px|2011-жылдагы Самолинин административдик-аймактык картасы]]
* [[Файл:Flag_of_Awdalland.svg|22px]] Авдаленд
* [[Файл:Flag of Azania.svg|22px]] Азания (2011—2013)
* [[Файл:Flag_of_Maakhir_2008.svg|22px]] Маахир (2007—2009)
* [[Файл:Flag_of_Somalia.svg|22px]] Нортленд (2008—2009
* [[Файл:Flag of SSC.svg|22px]] Сул-Санааг-Айн 
* [[Файл:Flag_of_Khaatumo_State_of_Somalia.svg|22px]] Хатумо (2012—2018)
* [[Файл:Flag of Himan and Heeb.svg|22px]] Химан жана Хеб


== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>g98mv2xkhiky3if6ikjljkdofm0cewp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516140</id>
      <parentid>516139</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:28:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр */</comment>
      <origin>516140</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13345" sha1="nmlcgyvi7jum5y9ksb2lo0e70t2kjgw" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[Файл:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
[[Файл:Somalia States and Regions.svg|thumb|280px|Сомалинин аймактары]]
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)

== Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр ==
[[Файл:Карта регионов Сомали (2011).png|thumb|280px|2011-жылдагы Самолинин административдик-аймактык картасы]]
* [[Файл:Flag_of_Awdalland.svg|22px]] Авдаленд
* [[Файл:Flag of Azania.svg|22px]] Азания (2011—2013)
* [[Файл:Flag_of_Maakhir_2008.svg|22px]] Маахир (2007—2009)
* [[Файл:Flag_of_Somalia.svg|22px]] Нортленд (2008—2009
* [[Файл:Flag of SSC.svg|22px]] Сул-Санааг-Айн 
* [[Файл:Flag_of_Khaatumo_State_of_Somalia.svg|22px]] Хатумо (2012—2018)
* [[Файл:Flag of Himan and Heeb.svg|22px]] Химан жана Хеб

=== Мурунку исламий администрациялар ===

* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Хэзб аль-Ислам (2009—2010; 2012—2014)
* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Исламий соттордун бирлиги (1993—2006)
* [[Файл:Flag_of_Ahlu_Sunnah_Waljamaca.svg|22x22px]] Ахлю ас-Сунна ва-ль-Жамаа (ASWJ; 1991—2018)

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>nmlcgyvi7jum5y9ksb2lo0e70t2kjgw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516141</id>
      <parentid>516140</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:36:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мурунку исламий администрациялар */</comment>
      <origin>516141</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13581" sha1="cwdrnr14ws01ltbb8r7crtxpqx31qed" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[Файл:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
[[Файл:Somalia States and Regions.svg|thumb|280px|Сомалинин аймактары]]
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)

== Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр ==
[[Файл:Карта регионов Сомали (2011).png|thumb|280px|2011-жылдагы Самолинин административдик-аймактык картасы]]
* [[Файл:Flag_of_Awdalland.svg|22px]] Авдаленд
* [[Файл:Flag of Azania.svg|22px]] Азания (2011—2013)
* [[Файл:Flag_of_Maakhir_2008.svg|22px]] Маахир (2007—2009)
* [[Файл:Flag_of_Somalia.svg|22px]] Нортленд (2008—2009
* [[Файл:Flag of SSC.svg|22px]] Сул-Санааг-Айн 
* [[Файл:Flag_of_Khaatumo_State_of_Somalia.svg|22px]] Хатумо (2012—2018)
* [[Файл:Flag of Himan and Heeb.svg|22px]] Химан жана Хеб

=== Мурунку исламий администрациялар ===

* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Хэзб аль-Ислам (2009—2010; 2012—2014) — «Харакат аш-Шабаб» менен атаандаш болгон куралдуу топ. Бирок кийинчерээк жеңилүүгө учурап, «Харакат аш-Шабаб» менен бириккен.
* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Исламий соттордун бирлиги (1993—2006)
* [[Файл:Flag_of_Ahlu_Sunnah_Waljamaca.svg|22x22px]] Ахлю ас-Сунна ва-ль-Жамаа (ASWJ; 1991—2018)

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>cwdrnr14ws01ltbb8r7crtxpqx31qed</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516142</id>
      <parentid>516141</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:37:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мурунку исламий администрациялар */</comment>
      <origin>516142</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13737" sha1="42tsf7i8whbkqa8u7pmf7frpeyjed22" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[Файл:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
[[Файл:Somalia States and Regions.svg|thumb|280px|Сомалинин аймактары]]
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)

== Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр ==
[[Файл:Карта регионов Сомали (2011).png|thumb|280px|2011-жылдагы Самолинин административдик-аймактык картасы]]
* [[Файл:Flag_of_Awdalland.svg|22px]] Авдаленд
* [[Файл:Flag of Azania.svg|22px]] Азания (2011—2013)
* [[Файл:Flag_of_Maakhir_2008.svg|22px]] Маахир (2007—2009)
* [[Файл:Flag_of_Somalia.svg|22px]] Нортленд (2008—2009
* [[Файл:Flag of SSC.svg|22px]] Сул-Санааг-Айн 
* [[Файл:Flag_of_Khaatumo_State_of_Somalia.svg|22px]] Хатумо (2012—2018)
* [[Файл:Flag of Himan and Heeb.svg|22px]] Химан жана Хеб

=== Мурунку исламий администрациялар ===

* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Хэзб аль-Ислам (2009—2010; 2012—2014) — «Харакат аш-Шабаб» менен атаандаш болгон куралдуу топ. Бирок кийинчерээк жеңилүүгө учурап, «Харакат аш-Шабаб» менен бириккен.
* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Исламий соттордун бирлиги (1993—2006) — көтөрүлүшчүлөр кыймылы, бул кыймыл жеңилгенден кийин «Харакат аш-Шабаб» түзүлгөн.
* [[Файл:Flag_of_Ahlu_Sunnah_Waljamaca.svg|22x22px]] Ахлю ас-Сунна ва-ль-Жамаа (ASWJ; 1991—2018)

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>42tsf7i8whbkqa8u7pmf7frpeyjed22</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516143</id>
      <parentid>516142</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:38:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мурунку исламий администрациялар */</comment>
      <origin>516143</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13835" sha1="hvgul0q2mwmqlvut266igjnquslme9w" xml:space="preserve">{{Түзөтүлүүдө|колдонуучу=[[Колдонуучу:Artelow|Artelow]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Artelow|баарлашуу]]) 12:12, 4 июль 2025 (UTC)}}
[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
Сомали — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы 2023-жылы федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6 % түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы 20-августа Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). 2016-жылдын 9-октябрында федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали (2002—2006, 2014-жылдан тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[Файл:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
[[Файл:Somalia States and Regions.svg|thumb|280px|Сомалинин аймактары]]
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)

== Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр ==
[[Файл:Карта регионов Сомали (2011).png|thumb|280px|2011-жылдагы Самолинин административдик-аймактык картасы]]
* [[Файл:Flag_of_Awdalland.svg|22px]] Авдаленд
* [[Файл:Flag of Azania.svg|22px]] Азания (2011—2013)
* [[Файл:Flag_of_Maakhir_2008.svg|22px]] Маахир (2007—2009)
* [[Файл:Flag_of_Somalia.svg|22px]] Нортленд (2008—2009
* [[Файл:Flag of SSC.svg|22px]] Сул-Санааг-Айн 
* [[Файл:Flag_of_Khaatumo_State_of_Somalia.svg|22px]] Хатумо (2012—2018)
* [[Файл:Flag of Himan and Heeb.svg|22px]] Химан жана Хеб

=== Мурунку исламий администрациялар ===

* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Хэзб аль-Ислам (2009—2010; 2012—2014) — «Харакат аш-Шабаб» менен атаандаш болгон куралдуу топ. Бирок кийинчерээк жеңилүүгө учурап, «Харакат аш-Шабаб» менен бириккен.
* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Исламий соттордун бирлиги (1993—2006) — көтөрүлүшчүлөр кыймылы, бул кыймыл жеңилгенден кийин «Харакат аш-Шабаб» түзүлгөн.
* [[Файл:Flag_of_Ahlu_Sunnah_Waljamaca.svg|22x22px]] Ахлю ас-Сунна ва-ль-Жамаа (ASWJ; 1991—2018) — куралдуу уюм, кийинчерээк Галмудуг менен бириккен.

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>hvgul0q2mwmqlvut266igjnquslme9w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>516144</id>
      <parentid>516143</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T10:42:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artelow</username>
        <id>2286</id>
      </contributor>
      <origin>516144</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13795" sha1="byf8k45ttahv6uoaf5jxwggmwvh0a3v" xml:space="preserve">[[Файл:Somalia map states regions districts.svg|thumb|right|2017-жылдын июль айына карата Сомалинин аймактары:{{легенда|#61cdff|Борбордук өкмөт}}{{легенда|#93b296|Исламчылар}}{{легенда|#7eb7de|Пунтленд}}{{легенда|#ffdf89|Сомалиленд}}|328x328px]]
[[Сомали]] — беш федералдык аймактан жана өз алдынча мамлекет деп өзүн жарыялаган Сомалилендден турган федеративдүү республика&lt;ref&gt;[https://mop.gov.so/federal-member-states/ Ministry of Planning, Investment and Economic Development. Federal Member States (FMS)]&lt;/ref&gt;. Де-факто, Сомалинин түндүк бөлүгү автономдуу мамлекет катары өзүн эсептеген Пунтленд автономдуу аймагы менен Сомалиленддин ортосунда бөлүнгөн&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/somalia/ The World Factbook. Somalia]&lt;/ref&gt;. Борбордук Сомалиде, Пунтленддин түштүгүндө жайгашкан Галмудуг дагы өз алдынча аймактык бирдик болуп эсептелет.

== Тарыхы ==
Сомали Федералдык Республикасындагы автономдуу аймактарынын так саны менен чек араларын аныктоо милдети Федералдык Парламентке жүктөлгөн&lt;ref&gt;[https://constitution.org/1-Constitution/cons/somalia/120708_ENG_constitution.pdf The Federal Republic of Somalia. Draft Constitution Technical Review Committee. Somali Federal Republic, Mogadishu, 12th June 2012]&lt;/ref&gt;. Бул максатта 2014-жылдын декабрында парламент чек ара жана федералдаштыруу боюнча комиссияны түзүү жөнүндө мыйзам кабыл алган. Бул комиссия өлкөнүн курамындагы аймактардын, провинциялардын чек араларын аныктоо жана аймактар ортосундагы талаштарды чечүү милдетин аткарып келет.

Пунтленд — Сомалинин түндүк-чыгышында жайгашкан автономдук аймак. Галмудуг — Сомалинин борбордук бөлүгүндөгү автономдук аймак. Жубаленд — Сомалинин түштүк бөлүгүндө жайгашкан автономдук аймак. 2014-жылдын ноябрында Сомалинин Түштүк-Батыш автономдук түзүлүшү түзүлгөн. Хиршабелле аймагы 2016-жылдын октябрында уюшулган. Түндүк-Борбордук аймакта жайгашкан Хатумо аймагы [[2023|2023-жылы]] федералдык бийлик тарабына расмий таанылган.

== Сомалинин аймагындагы мамлекеттик түзүлүштөрдүн тизмеси ==
* [[Файл:Flag of Somaliland.svg|22px]] Сомалиленд — Сомалинин түндүк-батышында жайгашкан, де-факто көз карандысыз, жарым-жартылай таанылган мамлекет. 1991-жылдын май айында түндүктөгү уруулар Сомалинин 18 административдик аймагынын 5 камтыган көз карандысыз Сомалиленд Республикасынын түзүлгөнүн жарыялашкан&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сомалиленд бир да өлкө менен толук кандуу дипломатиялык мамилелерди түзгөн эмес. Сомалинин маалыматына ылайык, Сомалиленд анын түндүк-батыш бөлүгүн ээлеп, өлкөнүн жалпы аймагынын болжол менен 27,6% түзөт. Дүйнөнүн көпчүлүк өлкөлөрү Сомалилендди Сомалиден бөлүнүп чыккан же автономдуу аймак катары гана тааныйт. Иш жүзүндө, Сомали өз көз карандысыздыгын бекемдөөнү көздөгөн Сомалилендди башкарбайт.

=== Федералдык мамлекеттин административдик бирдиктери же союздаштары ===
* [[Файл:Flag_of_Galmudug_State_of_Somalia_(2015).svg|22px]] Галмудуг. 2014-жылдын 14-октябрында кол коюлган макулдашуунун негизинде, де-факто 2015-жылдан тарта Химан жана Хеб аттуу автономдуу түзүлүштөрү менен биригип, натыйжасында Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети түзүлгөн&lt;ref&gt;[https://horseedmedia.net/news-analysis-somali-pm-faces-huge-task-to-form-a-cabinet-accepted-by-parliament/178617/ News Analysis: Somali PM faces huge task to form a cabinet accepted by parliament]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Jubaland (Somalia).svg|22px]] Жубаленд (1998—1999, 2010—2011, 2013-жылдан тартып). 2014-жылга карата Сомалинин Федералдык өкмөтү менен союздаш, «Харакат аш-Шабаб» тобуна каршы турган көз карандысыз түзүлүш болуп саналган. 2014-жылдын ноябрында Жубаленддин аскердик күчтөрү Сомалинин Федералдык өкмөтүнүн армиясына интеграцияланган&lt;ref&gt;[https://somalilandsun.com/somalia-jubaland-soldiers-defect-to-federal-army/ Somaliland Sun. Somalia: Jubaland Soldiers Defect to Federal Army]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.garoweonline.com/en/news/somalia/somalia-jubaland-forces-officially-integrated-into-natl-army Garowe Online. Somalia: Jubaland forces officially integrated into Nat’l Army]&lt;/ref&gt;. Ал Төмөнкү Жубба, Орто Жубба жана Гедо провинцияларын көзөмөлдөйт.
* [[Файл:Flag of Puntland.svg|22px]] Пунтленд (1998-жылдан тартып). Федеративтик Сомали мамлекетинин курамына кирүүнү пландап жатат, ал эми 2010-жылга чейин радикалдуу исламисттерге каршы күрөшүүдө федералдык өкмөттүн негизги тарапташы болгон. Бул аймакта 2014-жылдын январь айында кезектеги президенттик шайлоо өткөн&lt;ref&gt;[https://unsom.unmissions.org/un-envoy-somalia-congratulates-puntland Бириккен Улуттар Уюмунун Сомалидеги жардам берүү миссиясы. UN Envoy to Somalia congratulates Puntland]&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Flag of Somalia.svg|22px]] Сомалинин Федералдык Өкмөтү. Сомалинин расмий борбордук бийлиги болуп саналат. Ал 2012-жылы [[20-август|20-августа]] Улуттук убактылуу өкмөттүн ордуна түзүлүп, өлкөнүн федералдык түзүлүшүнө ылайык башкарууну жүргүзөт. Федералдык өкмөт өлкөнүн аймактык штаттары менен кызматташып, улуттук коопсуздукту камсыз кылуу, мыйзамдуулукту орнотуу жана мамлекетти калыбына келтирүү иштерин жүргүзөт. Сомалинин эл аралык деңгээлде таанылган борбордук бийлиги болуп саналат&lt;ref&gt;[https://allafrica.com/stories/201208220474.html Forum on China-Africa Cooperation. Somalia: UN Envoy Says Inauguration of New Parliament in Somalia 'Historic Moment']&lt;/ref&gt;.
* [[Файл:Hirshabeelle.png|22px]] Хиршабелле (2016-жылдан тартып). [[2016|2016-жылдын]] [[9-октябрь|9-октябрында]] федералдаштыруу процессинин алкагында Хиран жана Орто Шабелле аймактары биригип, жаңы  Хиршабелле убактылуу администрациясын негиздешкен. Бул администрациясынын жаңы борбору болуп Жоухар шаары жарыяланган.
* [[Файл:Flag of Southwestern Somalia.svg|22px|border]] Түштүк-Батыш Сомали ([[2002]]—[[2006]], [[2014|2014-жылдан]] тартып). 2014-жылдын март айында жаңыдан түзүлгөн Түштүк-Батыш Сомали Сомалинин Федералдык өкмөтүнө баш ийген автономдуу мамлекет макамына ээ болгон. Ноябрь айында бул мамлекеттин конституциясы бекитилген&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20141109181558/http://www.raxanreeb.com/2014/11/somalia-south-west-state-endorses-a-new-constitution/ SOMALIA: South-west state endorses a new constitution]&lt;/ref&gt;. Төмөнкү Шабелле, Бай жана Баколь провинцияларын көзөмөлдөйт.
* Сомалинин Борбордук аймактарынын мамлекети (2015-жылдан тартып). Сомалинин Федералдык өкмөтү тарабынан борбордук аймактарында түзүлгөн.

== Исламий администрациялар ==
* [[Файл:ShababAdmin.svg|22px|border|Флаг Аш-Шабааб]] Жамаат Аш-Шабааб (2006-жылдан тартып)
** [[Файл:ShababFlag.svg|border|22px]] Сомалинин Ислам Эмирлиги (2006-жылдан тартып)

== Сомалидеги мамлекеттик түзүлүштөрдүн аймактык курамы ==
[[Файл:Somalia States and Regions.svg|thumb|280px|Сомалинин аймактары]]
Кээ бир аймактар талаштуу аймактар болуп эсептелет жана бир нече мамлекеттик түзүлүштөр аларды өз административдик курамына киргизип карашат.
* '''Сомалиленд'''
** Аудаль (Борама)
** Вокои Галбеед (Харгейса)
** Габили (Габили)
** Тогдер (Буръо)
** Сахил (Бербера)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Салал (Сайла)
** Сарар (Айнабо)
** Одуэйне (Одуэйне)
** Хауд (Балегубадле)
** Айн (Буходле)
* '''Пунтленд'''
** Бари (Босасо)
** Каркар (Кардо)
** Мудуг (Галькайо)
** Нугаль (Гароуэ)
** Санаг (Эригабо)
** Соль (Ласъанод)
** Бадхан (Бадхан)
** Бохаро (Дахар)
** Айн (Буходле)

* '''Түштүк-Батыш Сомали'''
** Бей (Байдабо)
** Баколь (Худдур)
** Төмөнкү Шабелле (Марка)
* '''Галмудуг'''
** Мудуг (Галькайо)
** Хобьо (Хобьо)
* '''Жубаленд'''
** Гедо (Гарбахаррей)
** Ортоңку Жубба (Буале)
** Төмөнкү Жубба (Кисмайо)

== Сомалинин аймагындагы мурунку мамлекеттик түзүлүштөр ==
[[Файл:Карта регионов Сомали (2011).png|thumb|280px|2011-жылдагы Самолинин административдик-аймактык картасы]]
* [[Файл:Flag_of_Awdalland.svg|22px]] Авдаленд
* [[Файл:Flag of Azania.svg|22px]] Азания (2011—2013)
* [[Файл:Flag_of_Maakhir_2008.svg|22px]] Маахир (2007—2009)
* [[Файл:Flag_of_Somalia.svg|22px]] Нортленд (2008—2009
* [[Файл:Flag of SSC.svg|22px]] Сул-Санааг-Айн 
* [[Файл:Flag_of_Khaatumo_State_of_Somalia.svg|22px]] Хатумо (2012—2018)
* [[Файл:Flag of Himan and Heeb.svg|22px]] Химан жана Хеб

=== Мурунку исламий администрациялар ===

* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Хэзб аль-Ислам (2009—2010; 2012—2014) — «Харакат аш-Шабаб» менен атаандаш болгон куралдуу топ. Бирок кийинчерээк жеңилүүгө учурап, «Харакат аш-Шабаб» менен бириккен.
* [[Файл:Flag_of_Jihad.svg|border|22x22px]] Исламий соттордун бирлиги (1993—2006) — көтөрүлүшчүлөр кыймылы, бул кыймыл жеңилгенден кийин «Харакат аш-Шабаб» түзүлгөн.
* [[Файл:Flag_of_Ahlu_Sunnah_Waljamaca.svg|22x22px]] Ахлю ас-Сунна ва-ль-Жамаа (ASWJ; 1991—2018) — куралдуу уюм, кийинчерээк Галмудуг менен бириккен.

== Булактар ==
{{Булактар|2}}

== Тышкы шилтемелер ==
* [https://www.refworld.org/reference/countryrep/easo/2017/en/119608 EASO Country of Origin Information Report.  Somalia Security situation]
* [https://www.statoids.com/uso.html Statoids. Сомалинин аймактары]

{{Африка өлкөлөрү}}</text>
      <sha1>byf8k45ttahv6uoaf5jxwggmwvh0a3v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Талкуу:Сионизм</title>
    <ns>1</ns>
    <id>137325</id>
    <revision>
      <id>516129</id>
      <timestamp>2025-07-08T10:00:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>89.237.196.176</ip>
      </contributor>
      <comment>/* сионисттер эмне учун Палестинада */ жаңы бөлүм</comment>
      <origin>516129</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="208" sha1="0elllmikg9j1g5qwd97awvz4pahd5rp" xml:space="preserve">== сионисттер эмне учун Палестинада ==

сионизмди жок кылуучу агым [[Атайын:Contributions/89.237.196.176|89.237.196.176]] 10:00, 8 июль 2025 (UTC)</text>
      <sha1>0elllmikg9j1g5qwd97awvz4pahd5rp</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>