ປະເທດລາວ

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="lo">
  <siteinfo>
    <sitename>ວິກິພີເດຍ</sitename>
    <dbname>lowiki</dbname>
    <base>https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%9C%E0%BB%89%E0%BA%B2%E0%BA%AB%E0%BA%BC%E0%BA%B1%E0%BA%81</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.8</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">ສື່</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ພິເສດ</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">ສົນທະນາ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">ຜູ້ໃຊ້</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ສົນທະນາຂອງຜູ້ໃຊ້</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">ວິກິພີເດຍ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ສົນທະນາກ່ຽວກັບວິກິພີເດຍ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ຮູບ</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ສົນທະນາກ່ຽວກັບຮູບ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">ມີເດຍວິກິ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">ສົນທະນາກ່ຽວກັບມີເດຍວິກິ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ແມ່ແບບ</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ສົນທະນາກ່ຽວກັບແມ່ແບບ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">ຊ່ວຍເຫຼືອ</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">ສົນທະນາກ່ຽວກັບຊ່ວຍເຫຼືອ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ໝວດ</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ສົນທະນາກ່ຽວກັບໝວດ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="1728" case="first-letter">Event</namespace>
      <namespace key="1729" case="first-letter">Event talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>ປະເທດລາວ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1471</id>
    <revision>
      <id>119463</id>
      <parentid>115594</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T07:30:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ປ່ຽນເສັ້ນທາງໄປອານາຈັກ</comment>
      <origin>119463</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="161720" sha1="eboo026onhuchvnbc20tlrbrwt0onkd" xml:space="preserve">	
{{ປ້າຍບົດຄວາມດີເດັ່ນ}}
{{ກ່ອງຂໍ້ມູນ ປະເທດ
| conventional_long_name = ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ
| common_name            = ລາວ
| native_name            = 
| image_flag             = Flag of Laos.svg
| image_coat             = Coat of arms of Laos.svg
| symbol_type            = [[ເຄື່ອງໝາຍຊາດ]]
| national_motto         = &quot;ສັນຕິພາບ ເອກະລາດ ປະຊາທິປະໄຕ ເອກະພາບ ວັດທະນາຖາວອນ&quot;
| national_anthem        = &quot;[[ເພງຊາດລາວ]]&quot;&lt;br /&gt;&lt;div style=&quot;padding-top:0.5em;&quot;&gt;[[File:National Anthem of Laos.ogg|center]]&lt;/div&gt;
| image_map              = {{Switcher|[[ຮູບ:Laos (orthographic projection).svg|frameless]]|ສະແດງລູກໂລກ|[[ຮູບ:Location Laos ASEAN.svg|250px|upright=1.15|frameless]]|ສະແດງແຜນທີ່ອາຊຽນ|default=1}}
| map_caption            = {{map caption |location_color=ຂຽວ |region=[[ອາຊຽນ]] |region_color=ເທົາເຂັ້ມ |legend=Location Laos ASEAN.svg}}
| capital                = [[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
| coordinates            = {{Coord|17|58|N|102|36|E|type:city}}
| largest_city           = [[ວຽງຈັນ]]
| official_languages     = [[ພາສາລາວ]]
| recognised_languages   = 
| languages_type         = ພາສາທີ່ເວົ້າ
| languages              = {{hlist|[[ພາສາລາວ|ລາວ]]|[[ພາສາມົ້ງ|ມົ້ງ]]|[[ພາສາກຶມມຸ|ກຶມມຸ]]|[[ພາສາຝຣັ່ງ|ຝຣັ່ງ]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.studycountry.com/guide/LA-language.htm|title=The Languages spoken in Laos|website=Studycountry|access-date=16 September 2018}}&lt;/ref&gt;}}
| ethnic_groups          = {{unbulleted list 
 | 53.2% [[ລາວ (ຊົນເຜົ່າ)|ລາວ]]
 | 11% [[ເຜົ່າກຶມມຸ|ກຶມມຸ]]
 | 9.2% [[ຊາວມົ້ງ|ມົ້ງ]]
 | 3.4% [[ພາສາຜູ້ໄທ|ຜູ້ໄທ]]
 | 3.1% [[ກຸ່ມຊາດພັນໄທ-ກະໄດ|ໄທ]]
 | 2.5% ມະກອງ
 | 2.2% [[ຊາວກະຕາງ|ກະຕາງ]]
 | 2.0% [[ຊາວລື້|ລື້]]
 | 1.8% [[ອາຂ່າ]]
 | 11.6% ອື່ນໆ {{efn|ລວມ[[List of ethnic groups in Laos|ກຸ່ມຊົນເຜົ່າຂະໜາດນ້ອຍຫຼາຍກວ່າກຸ່ມຊົນເຜົ່າຂະໜາດຫຼາຍກວ່າ 100 ກຸ່ມ]]}}
 }}
| ethnic_groups_year     = 2015&lt;ref name=&quot;Census2015&quot;&gt;{{cite web|url=https://lao.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/PHC-ENG-FNAL-WEB_0.pdf|title=Results of Population and Housing Census 2015 |publisher=Lao Statistics Bureau |access-date=1 May 2020}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[ປະຊາກອນລາວ|ຊາວລາວ]]
| government_type        = ເປັນ[[ລັດເອກະພາບ|ລັດດ່ຽວ]] ປົກຄອງໂດຍ[[ລັດ​ພັກ​ດຽວ|ພັກດຽວ]] [[ລັດທິມາກ-ເລນິນ]] [[ສາທາລະນະລັດ]][[ສັງຄົມນິຍົມ]]
| leader_title1          = [[ເລຂາທິການໃຫຍ່ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ|ເລຂາທິການໃຫຍ່]]&lt;br&gt;[[ປະທານປະເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ|ປະທານປະເທດ]]{{efn|ປະເທດລາວເປັນ[[ລັດດ່ຽວ]]ທີ່ເປັນ[[ລັດ​ກອມ​ມູນິດ]]ແບບ[[ລັດທິມາກ-ເລນິນ]] ຕຳແໜ່ງທີ່ຊົງອຳນາດຫຼາຍທີ່ສຸດແມ່ນ[[ເລຂາທິການໃຫຍ່ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ]] ບໍ່ແມ່ນ[[ປະທານປະເທດລາວ|ປະທານປະເທດ]] ເລຂາທິການໃຫຍ່ຄວບຄຸມ[[ກົມການເມືອງສູນກາງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ|ກົມການເມືອງ]] ແລະ [[ເລຂາທິການ ພັກປະຊາຊົນ ປະຕິວັດລາວ|ເລຂາທິການ]] ເຮັດໃຫ້ຜູ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງກາຍເປັນຜູ້ນຳລາວ''ໂດຍພຶດຕິໄນ''}}
| leader_name1           = [[ທອງລຸນ ສີສຸລິດ]]
| leader_title2          = [[ລາຍຊື່ນາຍົກລັດຖະມົນຕີລາວ|ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ]]
| leader_name2           = [[ສອນໄຊ ສີພັນດອນ]]
| leader_title3          = [[ຮອງປະທານປະເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ|ຮອງປະທານປະເທດ]]
| leader_name3           = [[ບຸນທອງ ຈິດມະນີ]]&lt;br&gt;[[ປານີ ຍາທໍ່ຕູ້]]
| leader_title4          = [[ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ (ປະເທດລາວ)|ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ]]
| leader_name4           = [[ໄຊສົມພອນ ພົມວິຫານ]]
| legislature            = [[ສະພາແຫ່ງຊາດ|ສະພາແຫ່ງຊາດ]]
| sovereignty_type      = [[ປະຫວັດສາດລາວ|ກໍ່ຕັ້ງ]]
| established_event1     = [[ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ]]
| established_date1      = 1354–1707
| established_event2     = [[ພຣະຣາຊອານາຈັກຫລວງພະບາງ|ອານາຈັກຫຼວງພະບາງ]], [[ອານາຈັກວຽງຈັນ|ອານາຈັກລ້ານຊ້າງວຽງຈັນ]] ແລະ [[ອານາຈັກຈຳປາສັກ|ອານາຈັກລ້ານຊ້າງຈຳປາສັກ​]]
| established_date2      = 1707–1778
| established_event3     = ອານາຈັກລ້ານຊ້າງຖືກປົກຄອງໂດຍ[[ອານາຈັກຣັດຕະນະໂກສິນ|ສະຫຍາມ]]​
| established_date3      = 1778–1893
| established_event4     = [[ອິນດູຈີນຝຣັ່ງ|ຕົກເປັນອານານິຄົມຝຣັ່ງ]]
| established_date4      = 1893–1953
| established_event5     = ຮວມລາຊະອານາຈັກ
| established_date5      = 11 ພຶດສະພາ 1947
| established_event6     = [[ພຣະຣາຊອານາຈັກລາວ|ປະກາດເອກະລາດ]]&lt;br /&gt;ຈາກ[[ອານາຈັກອານານິຄົມຝຣັ່ງ|ຝຣັ່ງ]]
| established_date6      = 22 ຕຸລາ 1953
| established_event7     = [[ສົງຄາມກາງເມືອງລາວ|ລົ້ມລ້າງກະສັດ]]
| established_date7      = 2 ທັນວາ 1975
| established_event8     = [[ລັດຖະທຳມະນູນລາວ|ລັດຖະທຳມະນູນສະບັບປັດຈຸບັນ]]
| established_date8      = 14 ສິງຫາ 1991
| established_event9     = [[ວັນຊາດ]]
| established_date9      = 2 ທັນວາ
| area_km2               = 237,955
| area_rank              = ອັນດັບທີ 82 &lt;!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]]--&gt;
| area_sq_mi             = 91,428.991 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 2
| population_estimate    = 7,123,205
| population_census      = 6,492,228&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.geohive.com/cntry/laos.aspx|title=Laos|publisher=Lao Department of Statistics|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20161113204058/http://www.geohive.com/cntry/laos.aspx|archive-date=13 November 2016}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_year = 2019
| population_estimate_rank = ອັນດັບທີ 105
| population_census_year = 2015
| population_density_km2 = 26.7
| population_density_sq_mi = &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| population_density_rank = ອັນດັບທີ 151
| GDP_PPP                = {{increase}} 74.309&amp;nbsp;ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMF database 2022&quot;&gt;{{cite web |url = https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=544,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&amp;sy=2021&amp;ey=2022&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|title = World Economic Outlook Database, April 2023 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=12 April 2023 }}&lt;/ref&gt; &lt;!--Do not edit!--&gt;
| GDP_PPP_year           = 2023
| GDP_PPP_rank           = ອັນດັບທີ 106
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} 9,800 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMF database 2023&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = ອັນດັບທີ 125
| GDP_nominal            = {{Decrease}} 17.347&amp;nbsp;ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMF database 2023&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2023
| GDP_nominal_rank       = ອັນດັບທີ 145
| GDP_nominal_per_capita = {{Decrease}} 2,319 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMF database 2023&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = ອັນດັບທີ 152
| Gini                   = 36.4 &lt;!--number only--&gt;
| Gini_year              = 2012
| Gini_change            = &lt;!--increase/decrease/staedy--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref name=&quot;wb-gini&quot;&gt;{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/|title=Gini Index|publisher=World Bank|access-date=2 March 2011}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.607 &lt;!--number only--&gt;
| HDI_year               = 2021 &lt;!--Please use the year in which the HDI data refers to and not the publication year--&gt;
| HDI_change             = decrease &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;HDI&quot;&gt;{{cite web|url=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf|title=Human Development Report 2021/2022|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=8 September 2022|access-date=8 September 2022}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = ອັນດັບທີ 140
| currency               = [[ເງີນກີບລາວ|ກີບ]] (₭)
| currency_code          = LAK
| time_zone              = [[ເວລາໃນປະເທດລາວ]]
| utc_offset             = +7
| date_format            = ວວ/ດດ/ປປປປ
| drives_on              = ຂວາ
| calling_code           = [[+856]]
| iso3166code            = LA
| cctld                  = [[.la]]
| religion               = {{unbulleted list 
 | 66.0% [[ພຸດທະສາສະໜາ|ພຸດ]]{{efn|ລັດໃຫ້ກຽດ ແລະ ປົກປ້ອງກິດຈະກຳຂອງສາສະໜາພຸດ ແລະ ຜູ້ນັບຖືສາສະໜາອື່ນ [ແລະ] ລວມຫົວກັບໃຫ້ກຳລັງໃຈໃຫ້ພຣະສົງ ແລະ ຈົວ ເຊັ່ນດຽວກັນກັບນັກບວດສາສະໜາອື່ນໃນການມີສ່ວນຮ່ວມທີ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດຜົນປະໂຫນດຕໍ່ປະເທດ ແລະ ປະຊາຊົນ&lt;ref&gt;{{cite web|title=Lao People's Democratic Republic's Constitution of 1991 with Amendments through 2003|url=https://constituteproject.org/constitution/Laos_2003.pdf?lang=en|website=constituteproject.org|access-date=29 October 2017|quote=Article 9: The State respects and protects all lawful activities of Buddhists and of followers of other religions, [and] mobilises and encourages Buddhist monks and novices as well as the priests of other religions to participate in activities that are beneficial to the country and people.}}&lt;/ref&gt;}}
 | 30.7% [[ສາສະໜາຜີ]]
 | 1.5% [[ສາສະໜາຄຣິດໃນປະເທດລາວ|ຄຣິດ]] 
 | 1.8% [[ສາສະໜາໃນປະເທດລາວ|ອື່ນໆ]] / [[ການບໍ່ມີສາສະໜາ|ບໍ່ມີ]]&lt;ref name=&quot;assets.pewresearch.org&quot;&gt;https://assets.pewresearch.org/wp-content/uploads/sites/11/2012/12/globalReligion-tables.pdf&lt;/ref&gt;
}}
}}
'''ລາວ''' ຫຼື ຊື່ຢ່າງເປັນທາງການຄື '''ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ''' (ຫຍໍ້ວ່າ: ສ.ປ.ປ.ລາວ)&lt;ref&gt;https://laopedia.gov.la/index.php/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%A5%E0%BA%B2%E0%BA%A7&lt;/ref&gt; ແມ່ນປະເທດໜຶ່ງທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ມີເນື້ອທີ່ທັງໝົດ 236,800 ຕາລາງກິໂລແມັດ ເຊິ່ງເປັນປະເທດດຽວໃນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ທີ່ບໍ່ມີຊາຍແດນອອກສູ່ທະເລ&lt;ref&gt;http://www.lmcchina.org/lao/2021-03/12/content_41494652.html&lt;/ref&gt; ໂດຍທາງພາກເໜືອມີຊາຍແດນຕິດກັບ[[ປະເທດຈີນ]] ທິດໃຕ້ຕິດກັບ[[ປະເທດກຳປູເຈຍ]] ທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບ[[ປະເທດຫວຽດນາມ]] ທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບ[[ປະເທດໄທ]] ແລະ ທິດຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອຕິດກັບ[[ປະເທດມຽນມາ]]&lt;ref&gt;https://www.nia.go.th/media/almanac/2022/01/Lao_2022.pdf&lt;/ref&gt;

ຫຼັງຈາກຊ່ວງເວລາແຫ່ງຄວາມຂັດແຍ້ງພາຍໃນ[[ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ]] ດິນແດນລາວຈຶ່ງໄດ້ແຕກແຍກອອກແມ່ນສາມສ່ວນຄື [[ພຣະຣາຊອານາຈັກຫລວງພະບາງ|ຫຼວງພະບາງ]] [[ອານາຈັກວຽງຈັນ|ວຽງຈັນ]] ແລະ[[ອານາຈັກຈຳປາສັກ|ຈຳປາສັກ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Laos - Under foreign rule|url=https://www.britannica.com/place/Laos|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt; ກ່ອນຈະຕົກແມ່ນເມືອງໃນແອກປົກຄອງຂອງ[[ອານາຈັກຣັດຕະນະໂກສິນ|ສະຫຍາມ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1778 ຍາວນານນັບສະຕະວັດຈົນເມື່ອ[[ສົງຄາມຝຣັ່ງ-ສະຫຍາມ (1893)|ວິກິດການຝຣັ່ງ-ສະຫຍາມ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1893 ເຮັດໃຫ້ດິນແດນລາວທັ້ງໝົດຢູ່ພາຍໃຕ້ອານານິຄົມຂອງ[[ປະເທດຝຣັ່ງ|ຝຣັ່ງ]]ແລະຮວມຕົວກັນເປັນປະເທດໃນປີ ຄ.ສ. 1949&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Laos History|url=https://www.asia-discovery.com/Laos/travel-guide/history.htm|website=www.asia-discovery.com|access-date=2021-07-07|archive-date=2021-04-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20210416141857/https://www.asia-discovery.com/Laos/travel-guide/history.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ຫຼັງຈາກການຍຶດຄອງຂອງ[[ປະເທດຍີ່ປຸ່ນ|ຍີ່ປຸ່ນ]] ກໍຖືກຝຣັ່ງຍຶດຄອງອີກຫົນຈົນກະທັ່ງໄດ້ຮັບ[[ເອກະລາດ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1953.&lt;ref&gt;{{Cite news|date=2018-01-09|title=Laos profile - timeline|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-15355605|access-date=2021-07-07}}&lt;/ref&gt; ພາຍຫຼັງ[[ສົງຄາມຫວຽດນາມ]]ຈົບລົງໃນປີ ຄ.ສ. 1975 ຂະບວນການນັກສຶກສາ 21 ອົງກອນຈຶ່ງຫັນໄປຮ່ວມມືກັບ &quot;[[ກຸ່ມປະເທດລາວ]]&quot; ຂະບວນການປະຕິວັດກອມມູນິດທີ່ໄດ້ຄອງອຳນາດຢ່າງເດັດຂາດແລະສົງຄາມກາງເມືອງໄດ້ສິ້ນສຸດລົງ ປະກອບກັບກະແສຮຽກຮ້ອງຂອງປະຊາຊົນແລະນັກສຶກສາໄດ້ມີການລົງມະຕິລົ້ມລ້າງກະສັດຢ່າງສົມບູນ [[ພຣະບາດສົມເດັດພຣະເຈົ້າມະຫາຊີວິດສີສວ່າງວັທະນາ]]ຖືກເຊີນເຂົ້າຄ່າຍກັກກັນໃນວຽງໄຊແລະເສຍຊີວິດຢ່າງລຶກລັບ ມີການປ່ຽນແປງການປົກຄອງມາເປັນລະບອບສັງຄົມນິຍົມກອມມູນິດແລະສ້າງຕັ້ງປະເທດເປັນ &quot;ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ&quot; ຊຶ່ງໃນຊ່ວງແຮກ ລາວຕ້ອງພຶ່ງພາຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອທາງເສດຖະກິດຈາກສະຫະພາບໂຊວຽດຈົນກະທັ່ງລົ່ມສະຫຼາຍໃນປີ ຄ.ສ. 1991.&lt;ref&gt;http://www.timelinesdb.com/listevents.php?subjid=129&amp;title=Laos&lt;/ref&gt;

ປະເທດລາວມີສ່ວນຮ່ວມໃນ[[ຂໍ້ຕົກລົງການຄ້າອາຊີປາຊີຟິກ]], ການປະຊຸມສຸດຍອດ[[ອາຊຽນ]], ການປະຊຸມ[[ອາຊີຕາເວັນອອກ]] ແລະ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມແມ່ນສະມາຊິກ[[ອົງການການຄ້າໂລກ]]ຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ. 1997 ກ່ອນຈະໄດ້ຮັບການຕອບຮັບໃນປີ ຄ.ສ. 2013. ໂດຍລາວເປັນປະເທດທີ່ສາມາດຜະລິດໄຟຟ້າໄດ້ດ້ວຍຕົນເອງ&lt;ref&gt;https://www.bangkokpost.com/business/1980027/chinese-firm-to-run-lao-electric-grid&lt;/ref&gt; ຊຶ່ງການສ້າງເຂື່ອນເພື່ອຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້າຈາກພະລັງງານນ້ຳແລະສົ່ງຂາຍໄປຍັງປະເທດເພື່ອນບ້ານຢ່າງ[[ປະເທດໄທ|ໄທ]] [[ປະເທດຈີນ|ຈີນ]] ແລະ[[ປະເທດຫວຽດນາມ|ຫວຽດນາມ]]. ໃນດ້ານເທັກໂນໂລຢີ ລາວໄດ້ເປີດໃຫ້ບໍລິການ 4G ແມ່ນປະເທດທີສອງຂອງອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຕໍ່ຈາກ[[ປະເທດສິງກະໂປ|ສິງກະໂປ]] ມາຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ. 2012.{{efn|ບໍລິການລາວໂທລະຄົມໄດ້ເປີດນຳໃຊ້ໃນເດືອນພະຈິກ ປີ2012 ແຕ່ບາງແຫລ່ງກໍບອກວ່າເປັນພຽງການທົດລອງ

&lt;ref&gt;https://www.bangkokpost.com/world/318681/laos-to-launch-4g&lt;/ref&gt;

4G ອາດຈະນຳເປີດໃຫ້ທຸກຄົນນຳໃຊ້ໄດ້ໃນເດືອນມິຖຸນາ 2015 ໂດຍຢູນິເທວ:

&lt;ref&gt;https://international.viettel.vn/news-detail/unitel-launches-4g-service-in-laos&lt;/ref&gt;}} ເສັ້ນ[[ທາງລົດໄຟວຽງຈັນ-ບໍ່ເຕັນ]] ໄດ້ເປີດໃຫ້ບໍລິການໃນປີ 2021.&lt;ref&gt;[https://www.prachachat.net/economy/news-814220 รถไฟจีน-ลาว เปิดให้บริการวันนี้ (3 ธ.ค.) ควรรู้อะไรบ้าง? ก่อนตกขบวน]&lt;/ref&gt;

== ທີ່ມາຂອງຄຳວ່າ &quot;ລາວ&quot; ==
ຄຳວ່າ &quot;ລາວ&quot; ທີ່ໝາຍເຖິງປະເທດລາວນັ້ນ ແມ່ນມີມູນເຫດດັ່ງນີ້:{{sfn|ມະຫາ ສີລາ ວີຣະວົງສ໌|pp=7-9}}

# ຄຳວ່າລາວ ກຳເນີດເກີດຂຶ້ນມາພ້ອມໆກັບການກຳເນີດຂຶ້ນຂອງສັງຄົມລາວ ຫຼື ກຳເນີດເກີດຂຶ້ນພ້ອມໆກັບການກຳເນີດຄົນລາວ.
# ຄຳວ່າລາວ ອາດມາຈາກພາສາປາລີ ລາວ ເຊິ່ງໝາຍເຖິງໝາກນ້ຳເຕົ້າ.
# ຄຳວ່າລາວ ອາດມາຈາກການເອີ້ນຊົນເຜົ່າລາວ ເຊິ່ງເປັນຊົນເຜົ່າດັ່ງເດີມ ດຳລົງຊີວິດຢູ່ກ່ອນມີປະເທດລາວ
# ຄົນລາວ ກຳເນີດຈາກຊົນເຜົ່າໝຶ່ງຢູ່ແຂວງຢູນນ່ານ ເຊິ່ງມີນາມເດີມວ່າ ເກົ້າຫຼວງ (ມາຈາກຄຳວ່າ ເກົ້າຫຼົງ ເປັນມັງກອນ ຫຼື ນາກ ເກົ້າອົງ ຫຼື ຊາຍທັງເກົ້າ). ຕໍ່ມາໄດ້ຍ້າຍມາເລື້ອຍລົງມາທາງພາກໃຕ້ເລື້ອຍໆ ແລະ ຖືກເອີ້ນສັ່ນໆວ່າ ຫຼວງ ແລະ ສຸດທ້າຍກໍກາຍມາເປັນ ລາວ
# ແຕ່ກ່ອນ ຄົນທ້ອງຖິ່ນຈະຢູ່ຕາມລຳນ້ຳ, ສ່ວນຄົນລາວຍ້າຍແຕ່ພາກເໜືອມາຢູ່ ຈະອາໄສຢູ່ຕາມບ່ອນສູງກ່ວາ, ຄົນທ້ອງຖິ່ນເອີ້ນຄົນລາວທີ່ມາຢູ່ນີ້ ແມ່ນຄົນດາວ, ເພາະເວລາເບິ່ງຈາກລຸ່ມຂຶ້ນເທິງ ຈະຕິດພັນກັບດວງດາວຢູ່ທ້ອງຟ້າ
# ຄົນຈີນບາງພວກບາງໝູ່ໃນເຂດຢູນນານຂອງຈີນມັກອອກສຽງຕົວ &quot;ດ&quot;​ເປັນຕົວ&quot;ລ&quot;​ແລະອອກສຽງຕົວ &quot;ລ&quot;​ເປັນຕົວ &quot;ດ&quot;​ດ້ວຍເຫດນີ້ຈຶ່ງເອີ້ນພວກທີ່ຢູ່ທີ່ສູງອັນມີທ້ອງຟ້າດາວວະດິງສາພ້ຽນຈາກດາວກາຍເປັນລາວອັນພາໃຫ້ມີຄຳວ່າລາວ

ສ່ວນໃນພາສາອັງກິດ ຄຳວ່າລາວ ທີ່ໝາຍເຖິງປະເທດລາວ ສະກົດວ່າ &quot;Laos&quot; ແລະ ລາວທີ່ໝາຍເຖິງຄົນລາວ ໃຊ້ &quot;Lao&quot; ແລະ ບາງເທື່ອຈະມີການໃຊ້ຄຳວ່າ &quot;Laotian&quot; ເພື່ອໃຊ້ກ່າວເຖິງຊາວລາວທ້ອງຖິ່ນທີ່ອາໄສຢູ່ໃນລາວ.&lt;ref name=&quot;tripsavvy&quot;&gt;{{cite web|last1=Rodgers|first1=Greg|title=How to Say &quot;Laos&quot;|url=https://www.tripsavvy.com/how-to-say-laos-3976795|website=TripSavvy|access-date=18 March 2020|archive-date=3 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210303055220/https://www.tripsavvy.com/how-to-say-laos-3976795|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fodors&quot;&gt;{{cite web|last1=Ragusa|first1=Nina|title=10 Things You Need to Know Before Visiting Laos|url=https://www.fodors.com/world/asia/laos/experiences/news/10-things-you-need-to-know-before-visiting-laos|website=Fodors|access-date=18 March 2020|date=4 April 2019|archive-date=23 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210323062406/https://www.fodors.com/world/asia/laos/experiences/news/10-things-you-need-to-know-before-visiting-laos|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Meaning of Laos in English|url=https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/laos|website=Cambridge Dictionary|access-date=7 October 2019|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308104428/https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/laos|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Laos – definition and synonyms|url=https://www.macmillandictionary.com/dictionary/british/laos|website=Macmillan Dictionary|access-date=7 October 2019|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308155501/https://www.macmillandictionary.com/dictionary/british/laos|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Definition of Laos by Merriam-Webster|url=https://www.merriam-webster.com/dictionary/Laos|website=Merriam-Webster|access-date=27 March 2020|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308102619/https://www.merriam-webster.com/dictionary/Laos|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ປະຫວັດສາດ ==
{{Main|ປະຫວັດສາດລາວ}}

=== ຍຸກປະຖົມບູຮານ ===
[[File:Pha That Luang, Vientiane, Laos.jpg|thumb|left|[[ທາດຫຼວງ|ພຣະທາດຫຼວງ]]ແຫ່ງ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]] ອັນເປັນສັນຍະລັກຂອງຊາດລາວ.]]
ໄດ້ມີການຂຸດຄົ້ນພົບກະໂຫຼກຫົວມະນຸດບູຮານໃນປີ2009ທີ່[[ຖໍ້າຜາລິງ]]ໃນ[[ສາຍພູຫຼວງ]]ທາງພາກເໜືອຂອງລາວ ໂດຍກະໂຫຼກຫົວດັ່ງກ່າວມີອາຍຸປະມານ 46ພັນປິ ຈຶ່ງກາຍເປັນຊາກດຶກດຳບັນມະນຸດສະໄໜໃໝ່ທີ່ເກົ່າແກ່ທີ່ສຸດໃນພູມິພາກອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້.&lt;ref&gt;{{Cite journal|pmid = 22908291|pmc = 3437904|year = 2012|last1 = Demeter|first1 = F|display-authors=et al.|title = Anatomically modern human in Southeast Asia (Laos) by 46 ka|journal = Proceedings of the National Academy of Sciences|volume = 109|issue = 36|pages = 14375–14380|doi = 10.1073/pnas.1208104109|bibcode = 2012PNAS..10914375D|doi-access = free|issn = 0027-8424 }}&lt;/ref&gt; ຢູ່ພາກເໜືອມີການຄົ້ນພົບບູຮານວັດຖຸທີ່ເປັນຫີນເຊິ່ງສັນນິຖານວ່າຢູ່ໃນສະໄໜດຽວກັນກັບຊ່ວງປາຍ[[ສະໄໜໄພລສະໂຕຊີນ]].&lt;ref&gt;{{Cite journal|year = 2009|last1 = White|first1 = J.C.|title = Archaeological Investigations in northern Laos: New contributions to Southeast Asian prehistory|journal = Antiquity|volume = 83|issue = 319|last2 = Lewis|first2 = H.|last3 = Bouasisengpaseuth|first3 = B.|last4 = Marwick|first4 = B.|last5 = Arrell|first5 = K|url = http://antiquity.ac.uk/projgall/white/|access-date = 18 September 2016|archive-date = 10 October 2017|archive-url = https://web.archive.org/web/20171010191403/http://antiquity.ac.uk/projgall/white/|url-status = live}}&lt;/ref&gt; ຫຼັກຖານທາງບູຮານຄະດີໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນເຖິງສະພາບສັງຄົມກະສິກຳທີ່ເລີ່ມພັດທະນາຂຶ້ນໃນຊ່ວງສະຫະສະວັດທີIV ກ່ອນຄຣິສຕະການ.&lt;ref&gt;{{cite book|last1=Marwick|first1=Ben|last2=Bouasisengpaseuth|first2=Bounheung|chapter=History and Practice of Archaeology in Laos|editor1-last=Habu|editor1-first=Junko|editor2-last=Lape|editor2-first=Peter|editor3-last=Olsen|editor3-first=John|title=Handbook of East and Southeast Asian Archaeology|publisher=Springer|date=2017|chapter-url=https://osf.io/preprints/socarxiv/75zhc/|access-date=20 January 2018|archive-date=6 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190706125232/https://osf.io/preprints/socarxiv/75zhc/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ຫຼຸມສົບ ແລະ ສຸສານປ່າຊ້າຕ່າງໆບົ່ງບອກໄດ້ເຖິງສະພາບສັງຄົມທີ່ມີຄວາມຊັບຊ້ອຍຂຶ້ນ ມີການຄົ້ນພົບເຄື່ອງທອງແດງໃນຊ່ວງ1500ປີກ່ອນຄຣິສຕະການ ແລະ ເຄື່ອງມືເຫຼັກໃນຊ່ວງ700ປີກ່ອນຄຣິສຕະການ. ໃນສະໄໜປະຖົມບູຮານຂອງປະຫວັດສາດລາວໄດ້ມີການຕິດຕໍ່ກັບອາລິຍະທຳອື່ນໆນຳເຊັ່ນ: ອາລິຍະທຳຈີນ ແລະ ອິນເດຍເປັນຕົ້ນ. ອີງຕາມຫຼັກຖານທາງພາສາສາດ ແລະ ປະຫວັດສາດອື່ນໆ, ໄດ້ບົ່ງຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ກຸ່ມຊົນເຜົ່າທີ່ເວົ້າພາສາ[[ກຸ່ມພາສາໄຕ]]ໄດ້ເຄີຍມີການອົບພະຍົບຈາກ[[ກວາງຊີ]]ມາຍັງດິນແດນທາງຕາເວັນຕົກສຽງໃຕ້ ຫຼືກໍຄືດິນແດນໃນຍຸກສະໄໜໃໝ່ຂອງລາວ ແລະ ໄທໃນຊ່ວງລະຫວ່າງຄຣິສຕະສະຕະວັດທີVIII ແລະ X ນັ້ນເອງ.&lt;ref name=&quot;PittayawatPittayaporn&quot;&gt;[http://www.manusya.journals.chula.ac.th/files/essay/Pittayawat%2047-68.pdf Pittayaporn, Pittayawat (2014). Layers of Chinese Loanwords in Proto-Southwestern Tai as Evidence for the Dating of the Spread of Southwestern Tai] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150627063518/http://www.manusya.journals.chula.ac.th/files/essay/Pittayawat%2047-68.pdf |date=27 June 2015 }}. ''MANUSYA: Journal of Humanities'', Special Issue No 20: 47–64.&lt;/ref&gt;

=== ຍຸກອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ===
{{Main|ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ}}
ປະເທດລາວເຮົານີ້ມີປະຫວັດສາດຄວາມເປັນມາທີ່ຍາວນານມາແຕ່ສະຕະວັດທີXIV ຫຼືກໍຄືສະໄໜຂອງອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ເຊິ່ງສະຖາປະນາຂຶ້ນໂດຍ[[ເຈົ້າຟ້າງຸ່ມ]],&lt;ref name=&quot;Coedes&quot;&gt;{{cite book|last= Coedès|first= George|author-link= George Coedès|editor= Walter F. Vella|others= trans. Susan Brown Cowing|title= The Indianized States of Southeast Asia|year= 1968 |publisher= University of Hawaii Press |isbn = 978-0-8248-0368-1}}&lt;/ref&gt;{{rp|223}} ເຊິ່ງຜູ້ເປັນບິດາໄດ້ເນລະເທດເພິ່ນມາຢູ່ທີ່[[ອານາຈັກຂະແມ]]ພ້ອມດ້ວຍຄອບຄົວ. ໂດຍໄລຍະເວລາຕໍ່ມາ ເຈົ້າຟ້າງຸ່ມພ້ອມດ້ວຍທະຫານຂະແມໜຶ່ງໝື່ນນາຍ ໄດ້ເຂົ້າຍຶດທ້ອນໂຮມເອົາດິນແດນລາວຕາມແຄມ[[ແມ່ນ້ຳຂອງ]]ຈົນໃນທ້າຍທີ່ສຸດກໍສາມາດຍຶດຄອງເອົາ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|ເມືອງວຽງຈັນ]]ໄດ້ສຳເລັດ ນອກນີ້ພຣະເຈົ້າຟ້້າງຸ່ມແມ່ນໄດ້ສືບສາຍມາຈາກກະສັດລາວບູຮານທີ່ສືບເຊື້ອສາຍກັນມາແຕ່ດົນນານຈາກຂຸນບູຣົມ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Fa-Ngum|title=Fa Ngum|website=Encyclopædia Britannica|access-date=23 December 2019|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308050252/https://www.britannica.com/biography/Fa-Ngum|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ພຣະອົງຍັງໄດ້ກະທຳການນຳເອົາພຸດທະສາສະໜາ[[ນິກາຍເຖຣະວາດ|ເຖຣະວາດ]]ເຂົ້າມາເຜີຍແຜ່ຈົນກາຍເປັນສາສະໜາປະຈຳອານາຈັກ. ແຕ່ໃນເວລາຕໍ່ມາໃນປີ1373 ບັນດາເສນາອາມາດໃຫຍ່ກໍບໍ່ອາດສາມາດທົນຕໍ່ການປະພຶດຕົນທີ່ໂຫດຮ້າຍຂອງພຣະອົງໄດ້ ຈຶ່ງໄດ້ມີການຂັບໄລ່ພຣະອົງອອກຈາກວຽງຈັນ ແລະ ສະເດັດລີ້ໄພໄປຢູ່ທີ່ບໍລິເວນ[[ຈັງຫວັດນ່ານ]]ຂອງປະເທດໄທໃນປັດຈຸບັນ,&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://www.history.com/topics/fa-ngum |archive-url = https://web.archive.org/web/20100308201136/http://www.history.com/topics/fa-ngum |archive-date = 8 March 2010 |title = Fa Ngum |publisher=History.com |access-date = 23 January 2011}}&lt;/ref&gt; ເຊິ່ງເມື່ອພຣະອົງສະເດັດສະຫວັນນະຄົດ, ພຣະຣາຊບຸດຮອງອົງໃຫຍ່ຂອງພຣະອົງນາມວ່າ ທ້າວອຸ່ນເຮືອນ ໄດ້ສະເດັດຂຶ້ນຄອງຣາຊພາຍໃຕ້ນາມ&quot;[[ພຣະເຈົ້າສາມແສນໄທ]]&quot; ແລະ ໄດ້ຄອງຣາຊຍາວນານເຖິງ 43ປີ. ນັບແຕ່ນັ້ນ, ອານາຈັກລ້ານຊ້າງໄດ້ກາຍເປັນສູນກາງທາງການຄ້າທີ່ສຳຄັນໃນຣັຊສມັຍຂອງພຣະເຈົ້າສາມແສນໄທ ແຕ່ພາຍຫຼັງການສະຫວັນນະຄົດຂອງພຣະອົງໃນປີ1421, ເມືອງລ້ານຊ້າງກໍເລີ່ມເສື່ອມໂຊມລົງ ແລະ ເກີດຄວາມວຸ່ນວາຍທີ່ຈະຍືດຍາວໄປເປັນສະຕະວັດ.&lt;ref&gt;Sanda Simms, ch. 3, &quot;Through Chaos to a New Order&quot;, in ''The Kingdoms of Laos'' (London: Taylor &amp; Francis, 2013). {{ISBN|9781136863370}}&lt;/ref&gt;

ໃນປີ1520 [[ພະເຈົ້າໂພທິສະລາດ|ພຣະຍາໂພທິສະຣາຊ]] ຂຶ້ນຄອງຣາຊ ແລະ ຊົງຍ້າຍຣາຊທານີຈາກເມືອງ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ຊຽງທອງ]]ມາທີ່ເມືອງວຽງຈັນເພື່ອຫຼີກລ່ຽງການຮຸກຮານຂອງພະມ້າ. ຕໍ່ມາແມ່ນ [[ເຈົ້າໄຊເສດຖາທິລາດ|ສົມເດັຈພຣະໄຊຍະເສດຖາທິຣາຊ]] ຂຶ້ນຄອງຣາຊໃນປີ1548 ພາຍຫຼັງການສະຫວັນນະຄົດຂອງພຣະຣາຊບິດາຂອງພຣະອົງ, ໂດຍພຣະອົງໂປຣດເກົ້າໃຫ້ສ້າງ[[ທາດຫຼວງ|ພຣະທາດຫຼວງ]] ເຊິ່ງຕໍ່ມາໄດ້ກາຍເປັນໜຶ່ງໃນສັນຍະລັກຂອງຊາດລາວ. ພຣະໄຊຍະເສດຖາທິຣາຊສະເດັດສະຫວັນນະຄົດລະຫວ່າງທີ່ພຣະອົງຊົງເດີນທັບໄປຜາບກະບົດທີ່[[ປະເທດກຳປູເຈຍ|ກຳປູເຈຍ]] ເຮັດໃຫ້ອານາຈັກລ້ານຊ້າງເກີດຄວາມບໍ່ໝັ້ນຄົງຍາວນານກວ່າເຈັດສິບປີ ເຊິ່ງຂ້ອງກ່ຽວກັບການຮຸກຮານຂອງພະມ້າ ແລະ ສົງຄາມກາງເມືອງ.&lt;ref&gt;Sanda Simms, ch. 6, &quot;Seventy Years of Anarchy&quot;, in ''The Kingdoms of Laos'' (London: Taylor &amp; Francis, 2013). {{ISBN|9781136863370}}; see also P.C. Sinha, ed., ''Encyclopaedia of South East and Far East Asia'', vol. 3 (Anmol, 2006).&lt;/ref&gt;

ຕໍ່ມາໃນປີ1637 ເມື່ອ[[ເຈົ້າສຸລິຍະວົງສາທຳມິກະລາດ|ພຣະເຈົ້າສຸຣິຍະວົງສາທັມມິກະຣາຊ]]ຂຶ້ນຄອງຣາຊ, ອານາຈັກລ້ານຊ້າງໄດ້ຂະຫຍາຍອານາເຂດ ແລະ ອິດທິພົນຂອງຕົນຢ່າງກວ້າງຂວາງ ເຮັດໃຫ້ຣັຊສມັຍຂອງພຣະອົງຈຶ່ງຖືກຖືວ່າ ເປັນຍຸກທີ່ຮຸ່ງເຮືອງເຫຼືອງເຫຼື້ອມທີ່ສຸດຂອງປະເທດລາວ. ແຕ່ເມື່ອພຣະອົງສະເດັດສະຫວັນນະຄົດໂດຍໄຮ້ເຊິ່ງຣັຊທາຍາດສືບຣາຊສົມບັດ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ລ້ານຊ້າງແຕກອອກເປັນສາມອານາຈັກນັບແຕ່ປີ1763ຫາ1769, ຈົນກອງທັບຂອງພະມ້າໄດ້ເຂົ້າຮຸກຮານທາງພາກເໜືອຂອງລາວ ແລະ ເຂົ້າຍຶດ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ຫຼວງພຣະບາງ]]ໄດ້ສຳເລັດ ໃນຂະນະທີ່[[ອານາຈັກຈຳປາສັກ]]ຕົກເປັນ[[ການມີອຳນາດເໜືອປະເທດອື່ນ|ປະເທສຣາຊ]]ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງ[[ປະເທດໄທ|ສຍາມ]].&lt;ref&gt;{{Cite book|last=Askew, Marc.|title=Vientiane : transformations of a Lao landscape|year=2010|orig-year= 2007|publisher=Routledge|others=Logan, William Stewart, 1942–, Long, Colin, 1966–|isbn=978-0-415-59662-6|location=London|oclc=68416667}}&lt;/ref&gt;

ໄລຍະຕໍ່ມາ ເຈົ້າອານຸວົງສ໌ໄດ້ຮັບການໂປຣດເກົ້າໃຫ້ເປັນພຣະມະຫາກະສັດແຫ່ງວຽງຈັນໂດຍສຍາມ. ພຣະອົງຊົງສະໜັບສະໜູນການຟື້ນຟູສິລະປະກຳ ແລະ ວັນນະຄະດີລາວ ແລະ ໄດ້ຟື້ນຟູຄວາມສຳພັນອັນດີກັບຫຼວງພຣະບາງ. ແຕ່ຕໍ່ມາຍ້ອນແຮງກົດດັນຈາກຫວຽດນາມ ແລະ ຄວາມຄຽດແຄ້ນຂອງປະຊາຊົນລາວໃນຕອນນັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ພຣະອົງກະທຳ[[ກະບົດເຈົ້າອານຸວົງສ໌|ການກະບົດຂຶ້ນຕໍ່ຕ້ານສຍາມໃນປີ1826]] ເພື່ອຍາດເອົາເອກະລາດ, ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ການກະບົດຄັ້ງນີ້ບໍ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດ ແລະ ວຽງຈັນກໍຖືກທຳລາຍຢ່າງໝັກໝ່ວງ ສິ້ນສະພາບຄວາມເປັນເມືອງ ແລະ ຖືກປະຮ້າງນັບແຕ່ນັ້ນມາ.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.asianewsnet.net/home/news.php?sec=3&amp;id=15718 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101126004328/http://www.asianewsnet.net/home/news.php?id=15718&amp;sec=3 |url-status=usurped |archive-date=26 November 2010 |title=Let's hope Laos hangs on to its identity |publisher=Asianewsnet.net |access-date=23 January 2011 }}&lt;/ref&gt; ສ່ວນເຈົ້າອານຸວົງສ໌ກໍຖືກຈັບຕົວໄປທີ່ກຣຸງເທພໃນຖານະນັກໂທດ ແລະ ຈັບຄັງຈົນໃນທ້າຍທີ່ສຸດກໍສິ້ນພຣະຊົນນະທີ່ບ່ອນນັ້ນ.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Imperial Wars 1815–1914 | series = Encyclopedia of Warfare Series |editor-last=Showalter | editor-first =  Dennis | editor-link = Dennis Showalter |date= 2013|isbn=978-1-78274-125-1|publisher = Amber Books | location=London|oclc=1152285624}}&lt;/ref&gt;

ຕໍ່ມາອີກໃນປີ1876 ສຍາມໄດ້ມີການທັບທາງທະຫານໃນດິນແດນລາວ ເຊິ່ງຖືກອະທິບາຍໂດຍນັກສັງເກດການຊາວອັງກິດທີ່ອາໄສຢູ່ຫັ້ນວ່າ &quot;ເປັນການກວາດຕ້ອນຂ້າທາດຂຂະໜານໃຫຍ່&quot;.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20101012011239/http://kyotoreviewsea.org/slavery3.htm &quot;Slavery in Nineteenth-Century Northern Thailand: Archival Anecdotes and Village Voices&quot;]. ''The Kyoto Review of Southeast Asia''&lt;/ref&gt;

=== ຍຸກຕົກເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງເສດ (ຄ.ສ.1893–1953) ===
{{Main|ລາວໃນອາລັກຂາຂອງຝຣັ່ງ|ສົງຄາມອິນດູຈີນຄັ້ງທີໜຶ່ງ}}
[[File:Local Lao in the French Colonial guard.png|thumb|ຫະຫານທ້ອງຖິ່ນລາວໃນຄ່າຍຂອງພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງ, {{circa| 1900}}]]

ໃນສະຕະວັດທີXIX ຫຼວງພຣະບາງຖືກບຸກປຸ້ນສະດົມໂດຍກອງທັບທຸງດຳຈີນ.&lt;ref&gt;{{cite web |author=Librios Semantic Environment |url = http://www.culturalprofiles.net/laos/Directories/Laos_Cultural_Profile/-1064.html |archive-url = https://web.archive.org/web/20070718125054/http://www.culturalprofiles.net/laos/Directories/Laos_Cultural_Profile/-1064.html |archive-date = 18 July 2007 |title = Laos: Laos under the French |publisher = Culturalprofiles.net |date=11 August 2006 |access-date = 23 January 2011}}&lt;/ref&gt; ເຊິ່ງຝຣັ່ງເສດໄດ້ຊ່ວຍເຫຼືອ[[ເຈົ້າອຸ້ນຄຳ]]ເອົາໄວ້ ແລະ ທຳການໂຮມເອົາອານາຈັກຫຼວງພຣະບາງເຂົ້າເປັນສ່ວນໜຶ່ງໃນອາລັກຂາຂອງ[[ອິນດູຈີນຝຣັ່ງ]]. ຕໍ່ມາກໍໄດ້ໂຮມເອົາ[[ອານາຈັກຈຳປາສັກ]] ແລະ ດິນແດນຂອງອານາຈັກວຽງຈັນເຂົ້ານຳ ໂດຍມີ[[ເຈົ້າສີສະຫວ່າງວົງ|ເຈົ້າສີສວ່າງວົງສ໌]]ແຫ່ງອານາຈັກຫຼວງພຣະບາງເປັນຜູ້ປົກຄອງລາວທັງໝົດ ແລະ ໄດ້ມີການຍ້າຍຣາຊທານີມາຍັງເມືອງວຽງຈັນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ວຽງຈັນໄດ້ກາຍເປັນເມືອງຫຼວງຂອງລາວອີກຄັ້ງ.&lt;ref&gt;Carine Hahn, ''Le Laos'', Karthala, 1999, pp. 69–72&lt;/ref&gt; 

ລາວສາມາດຜະລິດ[[ກົ່ວ]], ຢາງພາລາ ແລະ ກາເຟໄດ້ ແຕ່ບໍ່ເຄີຍໄດ້ຮັບສ່ວນແບ່ງກາຍ1%ຈັກເທື່ອຈາກການສົ່ງອອກຂອງອິນດູຈີນຝຣັ່ງ. ໃນຊຸມປີ1940 ມີຊາວຝຣັ່ງອາໄສຢູ່ໃນລາວປະມານຫົກຮ້ອຍຄົນ.&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://www.lonelyplanet.com/laos/history |title = History of Laos |website = Lonely Planet |date = 9 August 1960 |access-date = 23 January 2011 |archive-date = 25 February 2021 |archive-url = https://web.archive.org/web/20210225100345/https://www.lonelyplanet.com/laos/history |url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ພາຍໃຕ້ການນຳພາຂອງຝຣັ່ງ ພວກເຂົາໄດ້ພາຊາວຫວຽດນາມມາຢູ່ລາວຈຳນວນໜຶ່ງ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາກຂາດແຄນແຮງງານພາຍໃນອິນດູຈີນຝຣັ່ງ.&lt;ref name=&quot;SørenIvarsson&quot;&gt;Ivarsson, Søren (2008). ''[https://books.google.com/books?id=FsXjlJF_fokC&amp;pg=PA102 Creating Laos: The Making of a Lao Space Between Indochina and Siam, 1860–1945] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230410140148/https://books.google.com/books?id=FsXjlJF_fokC&amp;pg=PA102 |date=10 April 2023 }}''. NIAS Press, p. 102. {{ISBN|978-8-776-94023-2}}.&lt;/ref&gt; ໃນປີ1943 ປະຊາກອນຫວຽດໃນລາວເພີ່ມຂຶ້ນຫຼາຍເຖິງສີ່ໝື່ນກວ່າຄົນ ຈິ່ງໄດ້ກາຍເປັນປະຊາກອນສ່ວນໃຫຍ່ໃນບາງຕົວເມືອງໃຫຍ່ຂອງລາວ ແລະ ຍັງໄດ້ຮັບສິດໃນການເລືອກຕັ້ງເອົາຜູ່ນຳຂອງຕົນເອງອີກດ້ວຍ.&lt;ref name=&quot;MartinStuart-FoxA&quot;&gt;Stuart-Fox, Martin (1997). ''[https://books.google.com/books?id=8VvvevRkX-EC&amp;dq=A+History+of+Laos&amp;pg=PA51 A History of Laos] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230405045254/https://books.google.com/books?id=8VvvevRkX-EC&amp;dq=A+History+of+Laos&amp;pg=PA51 |date=5 April 2023 }}''. Cambridge University Press, p. 51. {{ISBN|978-0-521-59746-3}}.&lt;/ref&gt; ໂດຍມີສັດສ່ວນຂອງຊາວຫວຽດນາມທີ່ຢູ່ອາໄສໃນລາວ 53%ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດຂອງວຽງຈັນ, 85%ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດຂອງ[[ທ່າແຂກ]] ແລະ 62%ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດຂອງ[[ເມືອງປາກເຊ|ປາກເຊ]]. ມີພຽງຕົວ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ເມືອງຫຼວງພຣະບາງ]]ເທົ່ານັ້ນທີ່ຄົນລາວຍັງຄົງມີສັດສ່ວນປະຊາກອນຫຼາຍກວ່າໝູ່.&lt;ref name=&quot;MartinStuart-FoxA&quot;/&gt; ຈົນກະທັ່ງປີ1945 ຝຣັ່ງເສດໄດ້ວາງແຜນຍ້າຍຊາວຫວຽດນາມໄປຕັ້ງຖິ່ນຖານໃນສາມພື້ນທີ່ອັນໄດ້ແກ່: ທົ່ງພຽງວຽງຈັນ, ພູມພາກ[[ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ|ສະຫວັນນະເຂດ]] ແລະ [[ພູພຽງບໍລະເວນ]] ແຕ່ແຜນດັ່ງກ່າວກໍຕ້ອງຍົກເລີກໄປຍ້ອນການຮຸກຮານຂອງຟາຊິດຍີ່ປຸ່ນ.&lt;ref name=&quot;MartinStuart-FoxA&quot;/&gt; ບໍ່ຊັ້ນຄົນລາວຄົງຈະສິ້ນເສຍອຳນາດໃນການປົກຄອງຕົວເອງໄປແລ້ວ ອີງຕາມທີ່[[ມາຣ໌ຕິນ ສະຈວຣ໌ຕ-ຟອກຊ໌]]ໄດ້ກ່າວໄວ້.&lt;ref name=&quot;MartinStuart-FoxA&quot;/&gt;

ລາວໃນຊ່ວງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງນັ້ນ, [[ວິຊີຝຣັ່ງ]], [[ປະເທດໄທ]], [[ຈັກກະວັດຍີ່ປຸ່ນ|ຈັກກະພັດຍີ່ປຸ່ນ]] ແລະ [[ຝຣັ່ງເສລີ|ຝຣັ່ງເສດເສລີ]]ໄດ້ຍາດແຍ່ງກັນຍຶດເອົາດິນແດນລາວ.&lt;ref&gt;Paul Lévy, ''Histoire du Laos'', PUF, 1974.&lt;/ref&gt; ໃນວັນທີ9 ມີນາປີ1945 ປະຊາຊົນລາວຈຳນວນໜຶ່ງລຸກຮືຂຶ້ນປະກາດເອກະລາດເພື່ອໃຫ້ລາວໄດ້ມີເອກະລາດອີກຄັ້ງ ໂດຍຍຶດເອົາເມືອງຫຼວງພຣະບາງເປັນເມືອງຫຼວງ. ແຕ່ຕໍ່ມາກອງທັບຍີ່ປຸ່ນສອງກອງພັນໄດ້ເຂົ້າຍຶດເອົາໄດ້ໃນວັນທີ7 ເມສາ.&lt;ref name=&quot;A Country Study: Laos&quot;&gt;Savada, Andrea Matles (editor) (1994). &quot;Events in 1945&quot;. [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/latoc.html ''A Country Study: Laos''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150721090309/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/latoc.html |date=21 July 2015 }}. Federal Research Division, Library of Congress.&lt;/ref&gt; ຍີ່ປຸ່ນພະຍາຍາມບັງຄັບໃຫ້ພຣະເຈົ້າສີສວ່າງວົງສ໌ປະກາດເອກະລາດໃຫ້ກັບລາວ ແຕ່ເມື່ອມາຮອດວັນທີ8 ເມສາ ພຣະອົງພັດປະກາດຢຸຸດຕິການເປັນປະເທດອາລັກຂາຂອງຝຣັ່ງແທນ. ຈາກນັ້ນ ພຣະອົງໄດ້ລັກສົ່ງ[[ເຈົ້າກິດາວົງ|ເຈົ້າຊາຍກິດາວົງສ໌]]ໃຫ້ໄປເປັນຜູ້ແທນລາວຕໍ່[[ພັນທະມິດຂອງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ II|ຝ່າຍສຳພັນທະມິດ]] ແລະ ສົ່ງ[[ພຣະບາດສົມເດັດພຣະເຈົ້າມະຫາຊີວິດສີສວ່າງວັທະນາ|ເຈົ້າຊາຍສີສວ່າງ]]ໄປເປັນຜູ້ແທນຕໍ່ຝ່າຍຍີ່ປຸ່ນ.&lt;ref name=&quot;A Country Study: Laos&quot;/&gt; ບາດເມື່ອຍີ່ປຸ່ມພ່າຍແພ້ ປະຊາຊົນລາວພ້ອມທັງ[[ເຈົ້າເພັດຊະລາດ|ເຈົ້າຊາຍເພັຊຣາຊ]]ໄດ້ປະກາດເອກະລາດຂຶ້ນ, ແຕ່ໃນປີ1946 ກອງທັບຝຣັ່ງໄດ້ບຸກເຂົ້າຍຶດລາວອີກຄັ້ງ ແລະ ໄດ້ມອບອຳນາດປົກຄອງຕົນເອງໃຫ້ກັບລາວຄືນ.&lt;ref name=&quot;britannica&quot; /&gt;

ໃນຊ່ວງ[[ສົງຄາມອິນດູຈີນຄັ້ງທີໜຶ່ງ]], [[ພັກກອມມູນິດອິນດູຈີນ]]ໄດ້ຈັດຕັ້ງຂຶ້ນພ້ອມທັງສ້າງຕັ້ງກຸ່ມລາວອິສຣະຂຶ້ນ ເຊິ່ງເອີ້ນກັນວ່າ &quot;[[ກຸ່ມປະເທດລາວ]]&quot;. ກຸ່ມປະເທດລາວໄດ້ເລີ່ມຕໍ່ສູ້ຕ້ານກອງກຳລັງຝຣັ່ງ ໂດຍໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກກຸ່ມຂອງຫວຽດນາມ ຫຼື [[ຫວຽດມິນ]]. ໃນປີ1950 ຝຣັ່ງເສດຖືກບີບບັງຄັບໃຫ້ຍອມມອບສະຖານະເຄິ່ງປົກຄອງຕົນເອງໃຫ້ກັບລາວໃນຖານະປະເທດບໍລິວານພາຍໃຕ້[[ສະຫະພາບຝຣັ່ງ]]. ແຕ່ເຖິງວ່າຈະເປັນດັ່ງນັ້ນ ຝຣັ່ງກໍຍັງຄົງກຳອຳນາດສູງສຸດໂດຍພຶດຕິໄນຄືເກົ່າ ຈົນມາຮອດວັນທີ22 ຕຸລາປີ1953 ລາວຈຶ່ງໄດ້ຮັບເອກະລາດອັນສົມບູນຄົບຖ້ວນທົ່ວທັງປະເທດໃນຖານະປະເທດທີ່ມີ[[ລະບອບລາຊາທິປະໄຕພາຍໃຕ້ລັດຖະທຳມະນູນ|ລະບອບປົກຄອງແບບປະຊາທິປະໄຕອັນມີພຣະມະຫາກະສັດເປັນປະມຸກ ແລະ ຢູ່ພາຍໃຕ້ຣັຖທັມມະນູນ]].&lt;ref name=bbc&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-15355605|title=Laos profile|date=9 January 2018|access-date=26 April 2019|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064338/https://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-15355605|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica&quot;&gt;{{cite encyclopedia |url=https://www.britannica.com/EBchecked/topic/330219/Laos/52500/People?anchor=ref509292 |title=Laos – Overview |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |access-date=23 January 2011 |archive-date=11 May 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110511175031/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/330219/Laos/52500/People?anchor=ref509292 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

=== ຍຸກຫຼັງປະກາດເອກະລາດ ແລະ ສົງຄາມກາງເມືອງ (ຄ.ສ.1953–1975) ===
{{Main|ສົງຄາມກາງເມືອງລາວ}}
[[File:FrenchLaos1953.png|thumb|ນາຍພົນ[[ຣາອູນ ຊາລັນ]]ແຫ່ງຝຣັ່ງເສສກັບ[[ພຣະບາດສົມເດັດພຣະເຈົ້າມະຫາຊີວິດສີສວ່າງວັທະນາ|ເຈົ້າສີສວ່າງວັທນາ]] ນະ ພຣະຣາຊວັງທີ່ເມືອງ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ຫຼວງພຣະບາງ]], ທີ4 ພຶດສະພາປີ 1953.]]
ສົງຄາມອິນດູຈີນຄັ້ງທີໜຶ່ງໄດ້ປະທຸຂຶ້ນທົ່ວທັງພາກພື້ນອິນດູຈີນ ໂດຍແມ່ນຝຣັ່ງເສດທີ່ໄດ້ປະຊາໄຊໄປໃນເສິກສົງຄາມ ອັນນຳໄປສູ່ການລົງນາມໃນຂໍ້ຕົກລົງສັນຕິພາບສຳລັບສາມຊາດແຫຼມອິນດູຈີນນະທີ່[[ກອງ​ປະ​ຊຸມ​ເຈ​ນີ​ວາ​ 1954|ກອງປະຊຸມເຈນີວາປີ1954]]. ໃນປີ1960 [[ພຣະຣາຊອານາຈັກລາວ]]ໄດ້ປະສົບກັບການກໍ່ກະບັດຂຶ້ນຢ່າງລຽນຕໍ່ຂອງກອງກຳລັງ[[ກຸ່ມປະເທດລາວ|ປະເທດລາວ]] ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜຸນຈາກ[[ສາທາລະນະ​ລັດ ປະຊາທິປະ​ໄຕ ຫວຽດນາມ|ຫວຽດນາມເໜືອ]] ແລະ [[ສະຫະພາບໂຊວຽດ]]ສູ້ຕ້ານກັບ[[ກອງທັບຣາຊອານາຈັກລາວ]]ຢ່າງບໍ່ພັກເຊົາ. ໂດຍໃນປີ1962 ໄດ້ມີຄວາມພະຍາຍາມທີ່ຈະໂຮມສອງຝ່າຍເຂົ້າກັນ ຈັດຕັ້ງລັດຖະບານປະສົມເຊິ່ງນຳພາໂດຍ[[ເຈົ້າສຸວັນນະພູມາ]] ແຕ່ກໍບໍ່ປະສົບຜົນສຳເລັດ, ແລະ ຍັງເຮັດໃຫ້ສະຖານະການພິກຜັນກາຍເປັນຈຸດບົ້ງຊີ້ແຫ່ງການເລີ່ມຂຶ້ນຂອງ[[ສົງຄາມກາງເມືອງລາວ|ສົງຄາມກາງເມືອງ]]ລະຫວ່າງຝ່າຍຣາຊອານາຈັກລາວ ແລະ ປະເທດລາວ ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອທາງທະຫານຈາກ[[ກອງທັບປະຊາຊົນຫວຽດນາມ]] ແລະ [[ຫວຽດກົງ]].&lt;ref name=&quot;bbc&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;britannica&quot; /&gt;

[[File:Muang Khoun - Laos - 01.JPG|thumb|right|ຊາກເປະເພຂອງ[[ເມືອງຄູນ]], ອະດີດເມືອງຫຼວງຂອງ[[ແຂວງຊຽງຂວາງ]]. ຖືກທຳລາຍຈາກການຖິ້ມລະເບີດຂອງສະຫະລັດໃນຊຸມປີ1960.]]
ປະເທດລາວນັ້ນຖືເປັນປະເທດໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງຢ່າງຫຼາຍກັບ[[ສົງຄາມຫວຽດນາມ]]ອັນຍ້ອນວ່າກອງທັບຫວຽດນາມເໜືອໄດ້[[ການຮຸກຮານລາວຂອງຫວຽດນາມເໜືອ|ເຂົ້າ ແລະ ຍຶດເອົາດິນແດນ]]ລາວບາງພາກສ່ວນມາຕັ້ງເປັນແຫຼ່ງກົບດານ ແລະ ເສັ້ນທາງລຳລຽງສະບຽງ ແລະ ກຳລັງພົນໄປສູ້ກັບ[[ປະເທດຫວຽດນາມໃຕ້|ຫວຽດນາມໃຕ້]]. ດ້ວຍເຫດນີ້ເອງ, ສະຫະລັດຈຶ່ງໄດ້ເຂົ້າມາແຊກແຊງລາວ ເພື່ອຕອບໂຕ້ກັບພວກຫວຽດນາມເໜືອໂດຍການເຂົ້າມາຖິ້ມລະເບີດຈຳນວນຫຼາຍ ໂຈມຕີໃສ່ກອງກຳລັງຫວຽມນາມເໜືອ, ສະໜັບສະໜຸນທັງກອງທັບຣາຊອານາຈັກລາວໂດຍກົງຢ່າງຈະແຈ້ງ ແລະ ກຳລັງຕ້ານອື່ນໆໃນທ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆຢ່າງປິດລັບ, ພ້ອມທັງສະໜັບສະໜຸນໃຫ້ກອງທັບຫວຽດນາມໃຕ້ເຂົ້າສູ້ຢູ່ໃນລາວນຳດ້ວຍ.&lt;ref name=bbc /&gt;&lt;ref name=britannica /&gt;

[[ສະຫະລັດອາເມຣິກາ|ສະຫະລັດ]]ໄດ້ຖິ້ມລະເບິດທາງອາກາດໃສ່ກອງທັບຫວຽດນາມເໜືອ ແລະ [[ກຸ່ມປະເທດລາວ|ປະເທດລາວ]]ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ເພື່ອປົກປ້ອງບໍ່ໃຫ້ລັດຖະບານຣາຊອານາຈັກລາວພ່າຍແພ້ຕໍ່ກຳລັງປະເທດລາວ ແລະ ຕ້ານບໍ່ໃຫ້ຫວຽດນາມເໜືອນຳໃຊ້[[ເສັ້ນທາງໂຮ່ຈີມິນ]]ໄດ້.&lt;ref name=bbc /&gt; ໃນລະຫວ່າງປີ1964-1973 ສະຫະລັດໄດ້ຖິ້ມລະເບີດໃນລາວຫຼາຍກວ່າ2ລ້ານໂຕນ ເຊິ່ງເກືອບຈະເທົ່າກັບລະເບີດທັງໝົດທີ່ສະຫະລັດໄດ້ຖິ້ມໃສ່ເອີຣົບ ແລະ ອາຊີໃນສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງຄິດເປັນປະມານ2,1ລ້ານໂຕນ, ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລາວກາຍເປັນປະເທດທີ່ຖືກຖິ້ມລະເບີດໃສ່ຫຼາຍທີ່ສຸດໃນປະຫວັດສາດເມື່ອທຽບກັບຂະໜາດປະຊາຊົນ. ''[[ເດິນິວຢອກທາມສ໌]]'' ໄດ້ລາຍງານໄວ້ວ່າ &quot;ເກືອບນຶ່ງໂຕນຕໍ່ນຶ່ງຄົນໃນລາວ&quot;.&lt;ref&gt;{{cite web|author-link1=Ben Kiernan|last1=Kiernan|first1=Ben|last2=Owen|first2=Taylor|url=http://apjjf.org/2015/13/16/Ben-Kiernan/4313.html|title=Making More Enemies than We Kill? Calculating U.S. Bomb Tonnages Dropped on Laos and Cambodia, and Weighing Their Implications|work=The Asia-Pacific Journal|date=26 April 2015|access-date=18 September 2016|archive-date=1 March 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041322/http://apjjf.org/2015/13/16/Ben-Kiernan/4313.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ມີລະເບີດປະມານ80ລ້ານລູກທີ່ຍັງບໍ່ລະເບີດຢູ່ທົ່ວປະເທດຕັ້ງເໜືອຮອດໃຕ້ ເຮັດໃຫ້ເກີດໄພອັນຕະລາຍຈາກ[[ວັດຖຸລະເບີດທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກ]](Unexploded ordnance, ຫຍໍ້ວ່າ UXO)ເຊັ່ນ: [[ລະເບີດລູກວ່ານ|ລະເບີດວ່ານກະຈາຍ]] ແລະ ກັບລະເບີດ ຫຼື ຮຽກກັນວ່າ ບອມບີ້{{efn|Bombie ໝາຍເຖິງລະເບີດ ເຊິ່ງເປັນຊື່ຫຼິ້ນທີ່ຄົນລາວຕັ້ງໃຫ້ ແລະ ໃຊ້ກັນຢ່າງແຜ່ຫຼາຍ.}} ເຊິ່ງໄດ້ເຮັດໃຫ້ຄົນລາວໄດ້ຮັບບາດເຈັບ, ເສຍອົງຄາ ຫຼື ເສຍຊີວິດ50ຄົນຕໍ່ປີ.&lt;ref&gt;{{cite web|last=Wright|first=Rebecca|url=http://www.cnn.com/2016/09/05/asia/united-states-laos-secret-war/|title='My friends were afraid of me': What 80 million unexploded US bombs did to Laos|work=[[CNN]]|date=6 September 2016|access-date=18 September 2016|archive-date=17 January 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190117203916/https://www.cnn.com/2016/09/05/asia/united-states-laos-secret-war/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ຍ້ອນຜົນກະທົບຈາກລະເບີດລູກວ່ານນີ້ເອງ, ລາວຈຶ່ງກາຍເປັນຜູ້ສະໜັບສະໜຸນໃນ[[ອະນຸສັນຍາວ່າດ້ວຍລະເບີດລູກວ່ານ|ອະນຸສັນຍາວ່າດ້ວຍການຫ້າມນຳໃຊ້ອາວຸດລະເບີດລູກວ່ານ]] ແລະ ເປັນເຈົ້າພາບໃນການຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມລະດັບປະເທດຄັ້ງທຳອິດຂອງອະນຸສັນຍາດັ່ງກ່າວໃນເດືອນພະຈິກປີ2010.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Disarmament|url=http://www.unog.ch/80256EE600585943/(httpPages)/B3F3E37A2838630FC125772E0050F4F7?OpenDocument|work=The United Nations Office at Geneva|publisher=United Nations|access-date=20 September 2013|date=November 2011|archive-date=21 September 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130921060643/http://www.unog.ch/80256EE600585943/(httpPages)/B3F3E37A2838630FC125772E0050F4F7?OpenDocument|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
[[File:Vientianne1973.jpg|thumb|ທະຫານປະເທດລາວທີ່ວຽງຈັນໃນປີ1973.]]
ມາຮອດປີ1975, [[ກຸ່ມປະເທດລາວ|ປະເທດລາວ]]ສາມາດໂຄ່ນລົ້ມລັດຖະບານຣາຊອານາຈັກລາວໄດ້ສຳເລັດ ແລະ ບັງຄັບໃຫ້ເຈົ້າສີສວ່າງວັທນາ ສລະຣາຊບັນລັງໃນວັນທີ2 ທັນວາປີ1975 ເຊິ່ງຕໍ່ມາ ພຣະອົງກໍສະຫວັນນະຄົດໃນຄ່າຍສຳມະນາ. ໂດຍສົງຄາມກາງເມືອງຄັ້ງນີ້ໄດ້ພາກຊີວິດຄົນລາວໄປ20000-62000ກວ່າຄົນ.&lt;ref name=bbc /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Obermeyer|first1=Ziad|last2=Murray|first2=Christopher J. L.|last3=Gakidou|first3=Emmanuela|year=2008|title=Fifty years of violent war deaths from Vietnam to Bosnia: analysis of data from the world health survey programme|journal=[[BMJ]]|volume=336|issue=7659|pages=1482–1486|doi=10.1136/bmj.a137|pmid=18566045|pmc=2440905}} See Table 3.&lt;/ref&gt;

=== ຍຸກສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນລາວ (ຄ.ສ.1975~) ===
ເມື່ອວັນທີ2 ທັນວາປີ1975, ພາຍຫຼັງການຍຶດອຳນາດສຳເລັດ ລັດຖະບານປະເທດລາວພາຍໃຕ້ການນຳພາຂອງທ່ານ[[ໄກສອນ ພົມວິຫານ]]ໄດ້ປ່ຽນຊື່ປະເທດເປັນ &quot;ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນລາວ&quot; ແລະ ລົງນາມໃນຂໍ້ຕົກລົງໃຫ້ຫວຽດນາມມີສິດໃນກອງທັບ ແລະ ສາມາດແຕ່ງຕັ້ງຕຳແໜ່ງໃນການປົກຄອງປະເທດລາວໄດ້. ໂດຍຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງລາວ ແລະ [[ປະເທດຫວຽດນາມ|ຫວຽດນາມ]]ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງຜ່ານສົນທິສັນຍາມິດຕະພາບໃນປີ1977 ເຊິ່ງໄດ້ກາຍເປັນແນວທາງສຳຄັນຂອງນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດຂອງລາວ ແລະ ເປັນຮາກຖານຂອງອິດທິພົນຂອງຫວຽດນາມໃນດ້ານການເມືອງ ແລະ ເສດຖະກິດຂອງລາວ.&lt;ref name=bbc /&gt;&lt;ref name=&quot;Martin Stuart-Fox&quot;&gt;Stuart-Fox, Martin (1980). ''[https://www.jstor.org/stable/27908403?seq=1#page_scan_tab_contents LAOS: The Vietnamese Connection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211013074847/https://www.jstor.org/stable/27908403?seq=1#page_scan_tab_contents |date=13 October 2021 }}''. In Suryadinata, L (Ed.), ''Southeast Asian Affairs'' (1980). Singapore: Institute of Southeast Asian Stuides, pg. 191.&lt;/ref&gt; ຕໍ່ມາໃນປີ1979 ຫວຽດນາມໄດ້ຂໍໃຫ້ລາວທຳການຕັດຄວາມສຳພັນກັບ[[ປະເທດຈີນ|ສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ]], ສົ່ງຜົນໃຫ້ຈີນ, [[ສະຫະລັດອາເມຣິກາ|ສະຫະລັດ]] ແລະ ປະເທດອື່ນໆຕັດຄວາມສຳພັນທາງການຄ້າກັບລາວ.&lt;ref name=&quot;DamienKingsbury&quot;&gt;Kingsbury, Damien (2016). ''[https://books.google.com/books?id=8CQlDwAAQBAJ&amp;pg=PA50 Politics in Contemporary Southeast Asia: Authority, Democracy and Political Change] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230410140218/https://books.google.com/books?id=8CQlDwAAQBAJ&amp;pg=PA50 |date=10 April 2023 }}''. Taylor &amp; Francis;{{ISBN|978-1-317-49628-1}}, pg. 50.&lt;/ref&gt; ໃນປີດຽວກັນນີ້ ມີທະຫານຂອງຫວຽດນາມຫ້າໝື່ນນາຍ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນພົນລະເຮືອນປະມານຫົກພັນຄົນໃນລາວ, ແລະ ຍັງມີຄົນຫວຽດນາມເຮັດວຽກໂດຍກົງກັບກະຊວງຕ່າງໆປະມານພັນກວ່າຄົນໃນ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|ວຽງຈັນ]].&lt;ref name=&quot;Savada&quot;&gt;Savada, Andrea M. (1995). ''[http://www.public-library.uk/dailyebook/Laos%20-%20a%20country%20study.pdf Laos: a country study] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180419183125/http://www.public-library.uk/dailyebook/Laos%20-%20a%20country%20study.pdf |date=19 April 2018 }}''. Federal Research Division, Library of Congress, p. 271. {{ISBN|0-8444-0832-8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Prayaga&quot;&gt;Prayaga, M. (2005). ''[http://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/103010/8/08_chapter-iv.pdf Renovation in Vietnam since 1988 a study in political, economic and social change] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180419122734/http://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/103010/8/08_chapter-iv.pdf |date=19 April 2018 }} (PhD thesis)''. Sri Venkateswara University. Chapter IV: The Metamorphosed Foreign Relations, pg. 154.&lt;/ref&gt;

ເຖິງສົງຄາມກາງເມືອງຈະຈົບລົງແລ້ວ, [[ການ​ກະ​ບົດ​ໃນ​ປະ​ເທດ​ລາວ|ຄວາມຂັດແຍ້ງ]]ລະຫວ່າງກຸ່ມກະບົດມົ້ງກັບລັດຖະບານກໍຍັງຄົງດຳເນີນຕໍ່ໄປໃນບາງພື້ນທີ່ຂອງປະເທດເຊັ່ນ: ເຂດທະຫານປິດໄຊສົມບູນໃກ້[[ແຂວງວຽງຈັນ]] ແລະ [[ແຂວງຊຽງຂວາງ]]. ໃນລະຫວ່າງປີ1975-1996 [[ສະຫະລັດອາເມຣິກາ|ສະຫະລັດ]]ໄປອົບພະຍົບພາຊາວລາວປະມານ250000ກວ່າຄົນລີ້ໄພມາປະເທດໄທ, ລວມໄປເຖິງຄົນມົ້ງ130000ກວ່າຄົນ.&lt;ref&gt;[https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/2770.htm Laos (04/09)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201024185208/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/2770.htm |date=24 October 2020 }}. U.S. Department of State.{{failed verification|date=January 2021}}&lt;/ref&gt;

ໃນວັນທີ3 ທັນວາປີ2021, ເສັ້ນທາງ[[ລົດໄຟລາວ-ຈີນ|ລົດໄຟວຽງຈັນ-ບໍ່ເຕັນ]] ໄລຍະທາງ422ກິໂລແມັດ ເຊິ່ງເປັນໂຄງການສຳຄັນພາຍໃຕ້ ''[[ຂໍ້ຕົກລົງໜຶ່ງແລວໜຶ່ງເສັ້ນທາງ]]'' ໄດ້ເປີດໃຫ້ບໍລິການຢ່າງເປັນທາງການ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Completed China-Laos Railway |url=https://www.aseanbriefing.com/news/the-completed-china-laos-railway/ |website=ASEAN Business News |language=en |date=21 December 2021 |access-date=18 May 2022 |archive-date=12 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220512130726/https://www.aseanbriefing.com/news/the-completed-china-laos-railway/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

== ພູມສັນຖານ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}{{ປັບພາສາ}}

=== ລັກສະນະພູມອາກາດ ===
ສປປ ລາວ ຢູ່ໃນພູມອາກາດຂອງເຂດຮ້ອນ, ມີລົມມໍລະສຸມ ແຕ່ບໍ່ມີພາຍຸ, ສຳລັບເຂດພູດອຍພາກເໜືອ ແລະ ເຂດສາຍພູຫຼວງອາກາດ ມີລັກສະນະເຄິ່ງຮ້ອນເຄິ່ງໜາວ ອຸນຫະພູມສະສົມ ສະເລ່ຍປະຈຳປີສູງເຖິງ 15-30 ອົງສາເຊ, ການຜິດດ່ຽງອຸນຫະພູມລະຫວ່າງກາງເວັນ ແລະ ກາງຄືນມີປະມານ 10 ອົງສາເຊ. ຈຳນວນຊົ່ວໂມງ ທີ່ມີແສງແດດຕໍ່ປີປະມານ 2.300-2.400 ຊົ່ວໂມງ (ປະມານ 6,3-6,5 ຊົ່ວໂມງຕ່ໍມື້), ຄວາມຊຸ່ມຊື່ນ ສຳຜັດຂອງອາກາດ ມີປະມານ 70 - 85%, ປະລິມານ ນ້ຳຝົນນັບແຕ່ 75-90% ໃນລະດູຝົນ (ແຕ່ເດືອນ ພຶດສະພາ ຫາ ເດືອນຕຸລາ). ສ່ວນໃນລະດູແລ້ງ (ເດືອນພະຈິກ ຫາເດືອນເມສາ) ປະລິມານນ້ຳຝົນມີພຽງ 10-25% ແລະ ປະລິມານສະເລ່ຍຕໍ່ປີ ຂອງແຕ່ລະເຂດກໍ່ຜິດໂຕນກັນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ເຊັ່ນວ່າ: ສາຍພູຫຼວງ ຍ່ານເຂດໃຕ້ໄດ້ຮັບນ້ຳຝົນ ສະເລ່ຍປີລະ 300 ຊັງຕີແມັດ ຂະນະທີ່ເຂດແຂວງ ຊຽງຂວາງ, ຫຼວງພະບາງ, ໄຊຍະບູລີ ໄດ້ຮັບພຽງແຕ່ 100-150 ຊັງຕີແມັດ, ສ່ວນວຽງຈັນ ແລະ ສະຫວັນນະເຂດ ໄດ້ຮັບລະຫວ່າງ 150-200 ຊັງຕີແມັດ ເຊັ່ນດຽວກັບ ຜົ້ງສາລີ, ຫຼວງນ້ຳທາ ແລະ ບໍ່ແກ້ວ.

==== ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ປ່າໄມ້ ====
ດ້ວຍພູມີປະເທດ ແລະ ພູມອາກາດທີ່ເປັນເຂດຮ້ອນຊຸ່ມ ມັນໄດ້ສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ ສປປ ລາວ ອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດນາໆຊະນິດ, ໃນພື້ນດິນກໍ່ມີແຮ່ທາດຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: [[ກົ່ວ]], [[ເຫຼັກ]], [[ຖ່ານຫີນ]], [[ຊືນ]], [[ທອງ]], [[ຄຳ]], [[ເງິນ]],[[ມາດ]], [[ອັງຕີມອນ]], [[ແກ້ວປະເສີດ]]  ແລະ ອື່ນໆ, ຢູ່ເທິງໜ້າດິນກໍມີປ່າໄມ້ກວມເນື້ອທີ່ 47 % ຂອງເນື້ອທີ່ທັງໝົດ, ໃນນັ້ນມີທັງໄມ້ຄ່າສູງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ເຊັ່ນ [[ໄມ້ຄະຍູງ]], [[ໄມ້ດູ່]], [[ໄມ້ເກດສະໜາ]], [[ໄມ້ໂລ່ງເລ່ງ]]
ຢູ່ໃນປ່າກໍມີເຄື່ອງປ່າຂອງດົງປະເພດຕ່າງໆ ທີ່ໂລກຕ້ອງການຫຼາຍເຊັ່ນ: [[ຄັ່ງ]], [[ຍານ]], [[ໝາກແໜ່ງ]], [[ຢາງແປກ]], [[ຫວາຍ]], ຕົ້ນໄມ້ເປັນຢາ ແລະ ອື່ນໆ ນອກນັ້ນ ຍັງມີສັດປ່າທີ່ຫາຍາກ ແລະ ໃກ້ຈະສູນພັນເຊັ່ນ: [[ຊ້າງ]], [[ເສືອ]], [[ໝີ]], [[ເມີຍ]], [[ກະທິງ]], [[ກວາງ]], [[ເຍືອງ]], [[ເສົາຫຼາ]] ໆລໆ.

===== ປະເພດປ່າ =====
ປ່າໄມ້ທີ່ອຸດົມສົມບູນຂອງປະເທດລາວແບ່ງອອກເປັນ 5 ປະເພດດັ່ງນີ້:
* [[ປ່າດົງດິບ]]
* [[ປ່າສົງ|ປ່າປະສົມ]]
* [[ໂຄກ|ປ່າໂຄກ]]
* [[ປ່າໄມ້ໃບເຂັມ]]
* [[ຄັງ]] ແລະ [[ປ່າເລົ່າ]]

==== ທໍ່ສົ່ງນໍ້າມັນ ====
ປະເທດລາວມີທໍ່ສົ່ງນໍ້າມັນ[[ເປຕະໂລນ]] ຍາວທັງໝົດ 136 ກິໂລແມັດ.

=== ລັກສະນະພູມອາກາດ ===
ສປປ ລາວ ຢູ່ໃນພູມອາກາດຂອງເຂດຮ້ອນ, ມີລົມມໍລະສຸມ ແຕ່ບໍ່ມີພາຍຸ, ສຳລັບເຂດພູດອຍພາກເໜືອ ແລະ ເຂດສາຍພູຫຼວງອາກາດ ມີລັກສະນະເຄິ່ງຮ້ອນເຄິ່ງໜາວ ອຸນຫະພູມສະສົມ ສະເລ່ຍປະຈຳປີສູງເຖິງ 15 - 30 ອົງສາເຊ, ການຜິດດ່ຽງອຸນຫະພູມລະຫວ່າງກາງເວັນ ແລະ ກາງຄືນມີປະມານ 10 ອົງສາເຊ. ຈຳນວນຊົ່ວໂມງ ທີ່ມີແສງແດດຕໍ່ປີປະມານ 2.300-2.400 ຊົ່ວໂມງ (ປະມານ 6,3-6,5 ຊົ່ວໂມງຕ່ໍມື້), ຄວາມຊຸ່ມຊື່ນ ສຳຜັດຂອງອາກາດ ມີປະມານ 70-85%, ປະລິມານ ນ້ຳຝົນນັບແຕ່ 75-90% ໃນລະດູຝົນ (ແຕ່ເດືອນ ພຶດສະພາ ຫາ ເດືອນຕຸລາ). ສ່ວນໃນລະດູແລ້ງ (ເດືອນພະຈິກ ຫາເດືອນເມສາ) ປະລິມານນ້ຳຝົນມີພຽງ 10-25% ແລະ ປະລິມານສະເລ່ຍຕໍ່ປີ ຂອງແຕ່ລະເຂດກໍ່ຜິດໂຕນກັນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ເຊັ່ນວ່າ: ສາຍພູຫຼວງ ຍ່ານເຂດໃຕ້ໄດ້ຮັບນ້ຳຝົນ ສະເລ່ຍປີລະ 300 ຊັງຕີແມັດ ຂະນະທີ່ເຂດແຂວງ ຊຽງຂວາງ, ຫຼວງພະບາງ, ໄຊຍະບູລີ ໄດ້ຮັບພຽງແຕ່ 100-150 ຊັງຕີແມັດ, ສ່ວນວຽງຈັນ ແລະ ສະຫວັນນະເຂດ ໄດ້ຮັບລະຫວ່າງ 150-200 ຊັງຕີແມັດ ເຊັ່ນດຽວກັບ ຜົ້ງສາລີ, ຫຼວງນ້ຳທາ ແລະ ບໍ່ແກ້ວ.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ຊື່ເດືອນ
! [[ລະດູ]]
|-
| [[ມັງກອນ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ກຸມພາ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ມີນາ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ເມສາ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ພຶດສະພາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ມິຖຸນາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ກໍລະກົດ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ສິງຫາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ກັນຍາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ຕຸລາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ພະຈິກ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ທັນວາ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|}

== ການເມືອງ ==

{{ປັບພາສາ}}
ນັບຕັ້ງແຕ່ການຍຶດອຳນາດຂອງຂະບວນການ[[ລັດທິມາກ-ເລນິນ|ມາກ-ເລນິນ]]ທີ່ນຳໂດຍ[[ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1975 ປະເທດລາວຈຶ່ງກາຍເປັນລັດພັກການເມືອງດຽວ ແລະແມ່ນໜຶ່ງໃນຫ້າລັດຂອງໂລກທີ່ຍັງຄົງຢູ່ພາຍໃຕ້ລະບອບຄອມມູນິດຫຼັງຈາກການລົ່ມສະຫຼາຍຂອງລະບອບສັງຄົມນິຍົມໃນຊ່ວງປີ [[ການປະຕິວັດ ຄ.ສ. 1989|ຄ.ສ. 1989]] ແລະປີ ຄ.ສ. 1991 ການເມືອງຂອງປະເທດຖືກຄອບງຳໂດຍໂຄງສ້າງຄູ່ຂອງພັກແລະອຳນາດລັດ ຮວມເຖີງເຈົ້າໜ້າທີ່ລັດທັງໝົດກໍ່ແມ່ນສະມາຊິກພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດເຊ່ນກັນ ດ້ວຍເຫດນີ້ ທຳໃຫ້ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດມີອຳນາດໃນການປົກຄອງແບບບໍ່ຈຳກັດ ແລະຄວບຄຸມກິດຈະການຕ່າງໆ ທັງມວນໃນປະເທດ&lt;ref name=&quot;Croissant211&quot; /&gt; ອົງການນອກພາກລັດຟຣີດອມເຮ້າສ໌ (Freedom House) ໄດ້ຈັດໃຫ້ລະບົບການເມືອງຂອງປະເທດລາວວ່າມີລັກສະນະ &quot;ບໍ່ເສລີ&quot; ແລະໃຫ້ຄະແນນໃນລະດັບຕ່ຳຫຼາຍສຳຫຼັບຫານຄຸ້ມຄອງສິດທິທາງການເມືອງແລະສິດທິຂອງພົນລະເມືອງ&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://freedomhouse.org/report/freedom-world/2017/laos |title=Freedom in the World 2017 – Laos |publisher=[[Freedom House]] |language=ອັງກິດ |date=2018-01-02 |access-date=2024-03-12 |archive-date=2019-09-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190925200158/https://freedomhouse.org/report/freedom-world/2017/laos |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ປະມຸກລັດຂອງລາວ ຄື [[ປະທານປະເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ|ປະທານປະເທດ]] ຊຶ່ງຍັງດຳລົງຕຳແໜ່ງປະທານ[[ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັນລາວ]]ດ້ວຍ ໂດຍປະທານປະເທດແມ່ນຜູ້ແຕ່ງຕັ້ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ລັດທະມົນຕີ ຫົວໜ້າຜູ້ບໍລິຫານແຂວງ ແລະຫົວໜ້າຜູ້ບໍລິຫານເມືອງ ໂດຍການແຕ່ງຕັ້ງຕຳແໜ່ງທັງໝົດຕ້ອງຜ່ານການຍືນຍັນຈາກສະພາແຫ່ງຊາດ

=== ອຳນາດນິຕິບັນຍັດ ===
[[File:National Assembly of Laos (11888085666).jpg|thumb|[[ສະພາແຫ່ງຊາດ]]ໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
ຕາມລັດຖະທຳມະນູນ ໂຄງສ້າງສູງສຸດຂອງລັດລາວແລະສະພານິຕິບັນຍັດ ຄື [[ສະພາແຫ່ງຊາດ]] ແມ່ນສະພາດ່ຽວ ມີທັງໝົດ 132 ທີ່ນັ່ງ ຊຶ່ງຈະປ່ຽນແປງໃນທຸກໆ 5 ປີ ຜ່ານການເລືອກຕັ້ງທົ່ວໄປ ສະພາແຜ່ງຊາດຈະປະຊຸມປີລະສອງຫົນເປັນເວລາສອງສາມສັບປະດາ&lt;ref name=&quot;Croissant211&quot;&gt;{{cite book |author=Aurel Croissant |title=Die politischen Systeme Südostasiens: eine Einführung |publisher=Springer VS |place=Wiesbaden |year=2016 |ISBN=978-3-531-14349-1 |page=211}}&lt;/ref&gt; ຫຼັງຈາກນັ້ນ ຄະນະກຳມະການປະຈຳຈະຕິດຕາມການດຳເນີນການຕາມການພິຈາລະນາ ຕີຄວາມລັດຖະທຳມະນູນ ແລະສະເໜີຜູ້ສະມັກຮັບຕຳແໜ່ງສຳຄັນ ໂດຍຄະນະກຳມະການປະຈຳປະກອບດ້ວຍ ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ຮອງປະທານ ແລະຜູ້ແທນແປດຄົນ ຊຶ່ງຄະນະກຳມະການສະພາແຕ່ລະສ່ວນ ໜົ່ວຍງານພາຍໃນ ແລະສຳນັກງານຂອງທັ້ງ 18 ແຂວງ ກໍ່ຢູ່ພາຍໃຕ້ສະພາແຫ່ງຊາດດ້ວຍ&lt;ref name=&quot;Croissant212&quot;&gt;{{cite book|author=Aurel Croissant |title=Die politischen Systeme Südostasiens: eine Einführung |publisher=Springer VS |place=Wiesbaden |year=2016 |ISBN=978-3-531-14349-1 |page=212}}&lt;/ref&gt;

ໜ້າທີ່ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຄື ການເລືອກປະທານປະເທດດ້ວຍສຽງຂ້າງມາກປະມານສອງເຖິງສາມ ເພື່ອແຕ່ງຕັ້ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີຕາມຄຳຮ້ອງຂໍຂອງປະທານປະເທດ ເຊ່ນດຽວກັບລັດຖະມົນຕີ ປະທານສານປະຊາຊົນສູງສຸດ ແລະໄອຍະການສູງສຸດ&lt;ref name=&quot;Croissant211&quot; /&gt; ຢ່າງໃດກໍ່ດີ ໃນທາງປະຕິບັດແລ້ວ ມີພຽງສະເພາະການຕັດສິນໃຈຂອງຄະນະກຳມະການກາງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດເທົ່ານັ້ນ ທີ່ໄດ້ຮັບການອະນຸມັດ&lt;ref name=&quot;Croissant212&quot; /&gt;

ອົງກອນມວນຊົນຍັງຄົງໄດ້ຮັບອະນຸຍາດໃຫ້ສົ່ງຮ່າງກົດໝາຍພາຍໃຕ້ເງື່ອນໄຂບາງປະການ ແຕ່ສະພາແຫ່ງຊາດເປັນຜູ້ຮັບຜິດຊອບໃນການອະນຸມັດການວາງແຜນເສດຖະກິດ ງົບປະມານ ແລະການປ່ຽນແປງໃນລັດຖະບານ

=== ຝ່າຍບໍລິຫານ ===
ອຳນາດບໍລິຫານຢູ່ທີ່ປະທານປະເທດແລະຄະນະລັດຖະມົນຕີ ໂດຍນາຍົກລັດຖະມົນຕີເປັນປະທານຄະນະລັດຖະມົນຕີ ແຕ່ມີອຳນາດການຕັດສິນໃຈພຽງເລັກນ້ອຍ ໃນທາງປະຕິບັດ ການຕັດສິນໃຈຂອງຄະນະກຳມະການກາງຂອງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດດຳເນີນການໂດຍຜູ້ບໍລິຫານ&lt;ref name=&quot;Croissant212&quot; /&gt;

ເຊ່ນດຽວກັບການບໍລິຫານງານຂອງແຂວງແລະເມືອງ ທີ່ມີໂຄງສ້າງເໝືອນກັນກັບລັດຖະບານກາງ ແຕ່ຕັວແທນເມືອງໄດ້ຮັບເລືອກຈາກປະຊາຊົນແລະແຕ່ງຕັ້ງຢ່າງເປັນທາງການໂດຍຫົວໜ້າຜູ້ບໍລິຫານແຂວງ

==ເສດຖະກິດຂອງລາວ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}{{ປັບພາສາ}}

=== ສະພາບເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ===
ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ 5 ປີ (2016—2018): ຕົວເລກເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນລວມຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ (ຈີດີພີ) ບັນລຸ 219.853 ຕື້ກີບ, ລະດັບການເຕີບໂຕສະເລ່ຍ 6,9% ຕໍ່ປີ, ຂະນະທີ່ຕົວເລກການລົງທຶນທັງຫມົດ ບັນລຸເກືອບ 62 ພັນຕື້ກີບ.

ໂຄງປະກອບເສດຖະກິດກໍ່ໄດ້ຫັນປ່ຽນຈາກກະສິກອນທຳມະຊາດ ໄປເປັນອຸດສາຫະກຳ ແລະ ກົນໄກຕະຫຼາດ, ໃນນັ້ນ ຈີດີພີ ໃນຂະແຫນງ[[ກະສິກຳ]]-[[ປ່າໄມ້]] ເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 4% ກວມເອົາ 30,4%, ອຸດສາຫະກຳເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 12,6% ກວມເອົາ 26% ແລະ ບໍລິການເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 8,4% ກວມເອົາ 37,2% ຂອງຈີດີພີ ມີການລົງທຶນທັງຫມົດປະມານ 62 ພັນຕື້ກີບທຽບໃສ່ແຜນ ການ 5 ປີ ຄັ້ງທີ V ເພີ່ມຂຶ້ນສອງເທົ່າ, ໃນນັ້ນຈາກງົບປະມານລັດ 3.980 ພັນຕື້ກີບ, ຈາກທຶນການຊ່ວຍເຫຼືອທາງການເພື່ອການໂ (ODA) 20,76 ພັນຕື້ກີບ ແລະ ການລົງທຶນຈາກເອກະຊົນພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ 37,26 ພັນຕື້ກີບ.

ການຜະລິດເຂົ້າສະເລ່ຍໄດ້ 2,9 ລ້ານໂຕນຕໍ່ປີ, ສາລີໄດ້ 760.000 ໂຕນ, ອ້ອຍໄດ້  703.000 ມູນຄ່າເພີ່ມຂອງຂະແໜງອຸດສາຫະກຳປຸງແຕ່ງຂະຫຍາຍຕົວສະເລ່ຍ 9,4% ຕໍ່ປີ, ມີ 24.331 ຫົວຫນ່ວຍກວມ 19,2% ຂອງຈຳນວນວິສາຫະກິດທັງຫມົດ.

ເຂື່ອນໄຟຟ້າທັງຫມົດມີ 61 ແຫ່ງ ແລະ ເຂື່ອນຂະໜາດນ້ອຍອີກ 15 ແຫ່ງ  ມີກຳລັງຕິດຕັ້ງ 7.207,24 ເມກາວັດ, ສາມາດຜະລິດກະແສໄຟຟ້າໄດ້ທັງໝົດ 37.366,66 ກິກາວັດໂມງຕໍ່ປີ. ມີສາຍສົ່ງ ໄຟຟ້າທັງຫມົດຍາວ 19.503 ກິໂລແມັດ. ຂຸດຄົ້ນ ແລະ ຫຼອມຄຳແທ່ງບັນລຸ 38,01 ໂຕນ, ທອງແຜ່ນ 321.487 ໂຕນ ແລະ ທອງຝຸ່ນ 585.607 ໂຕນ. ການສ້າງເສັ້ນທາງສະເລ່ຍເພີ່ມຂຶ້ນ 4,6% ຕໍ່ປີ ຫຼື ປະມານ 1.846 ກິໂລແມັດຕໍ່ປີ, ປະຈຸບັນທາງມີຄວາມຍາວທັງຫມົດ 52.230 ກິໂລແມັດ ມີນັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາລາວ 4,1 ລ້ານເທື່ອຄົນຕໍ່ປີ ເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 15,8% ຕໍ່ປີ ແລະ ສ້າງລາຍຮັບສະເລ່ຍໄດ້ 624,04 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດຕໍ່ປີ.

ທາງດ້ານການເກັບລາຍຮັບງົບປະມານ ກໍ່ສາມາດບັນລຸໄດ້ 38.658,26 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 17,6% ຂອງຈີດີພີ, ລາຍຈ່າຍ 48.116,41 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 21,9% ຂອງຈີດີພີ ເທົ່າກັບ 97% ຂອງແຜນການ; ພ້ອມກັນນັ້ນ ການສົ່ງອອກກໍ່ບັນລຸ 5,69 ຕື້ໂດລາ,ການນຳເຂົ້າ 6,61 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ, ຂາດດຸນ 0,92 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ເທົ່າກັບ 3,8% ຂອງຈີດີພີ.

(ສະເພາະປີສຸດທ້າຍຂອງການປະຕິບັດແຜນການ 5 ປີ ຄັ້ງທີ VI ຈີດີພີບັນລຸ 7,9%, ເຊິ່ງປີ 2010 ຜ່ານມາສະຫະປະຊາຊາດໄດ້ ຕີລາຄາວ່າ ສປປ ລາວ ເປັນ 1 ໃນ 10 ປະເທດເສດຖະກິດຂະຫຍາຍຕົວສູງຂອງໂລກ).

=== ການລົງທຶນ ===
ລັດຖະບານລາວ ຈະສືບຕໍ່ນະໂຍບາຍ ສົ່ງເສີມ ການ​ມີ​ສ່ວນ​ຮ່ວມ​ຂອງ​ທຸກ​ພາກສ່ວນ ເຂົ້າ​ໃນ​ການ​ພັດທະນາ​ເສດຖະກິດ​ສັງຄົມ ທັງ​ພາກ​ລັດ ​ແລະ ​ເອກະ​ຊົນ, ພາຍ​ໃນ ແລະ ຕ່າງປະ​ເທດ; ພ້ອມ​ກັນນັ້ນ ກໍ​ຈະປັບປຸງ ສະພາບແວດ ລ້ອມການລົງທຶນ ໃຫ້ດີຂຶ້ນຕື່ມອີກ ທັງໃນດ້ານພື້ນຖານໂຄງລ່າງ ແລະ ດ້ານການບໍລິການ, ດ້ານນິຕິກຳ ແລະ ດ້ານລະບຽບການພິຈາລະນາ​ອະນຸມັດ. ກ່ອນ​ອື່ນ​ຈະ​ໄດ້​ອອກດຳລັດວ່າດ້ວຍການຈັດຕັ້ງ ປະຕິບັດກົດໝາຍລົງທຶນ ສະບັບປັບປຸງໃໝ່ ໃຫ້ລະອຽດຈະແຈ້ງ, ຮັດກຸມ ແລະ ໂປ່ງໄສ.
ການ​ລົງທຶນຢູ່ ສປປ ລາວ ຍັງ​ມີ​ຫຼາຍ ​ເປັນຕົ້ນ ແມ່ນ​ໃນ​ ຂົງ​ເຂດ ​ການ​ຜະລິດ ​ແລະ ປຸງ​ແຕ່ງ​ກະສິກຳ ຫຼື ກະສິກຳ- ອຸດສາຫະກຳ; ຂົງ​ເຂດ​ພະລັງງານ​ໄຟຟ້າ​ນ້ຳຕົກ ​ແລະ ​ໄຟຟ້າ​ຄວາມ​ຮ້ອນ, ພະລັງງານ​ຊີວະ​ພາບ ​ແລະ ພະລັງງານ​ທົດ​ແທນ, ຂົງ​ເຂດ​ການ​ຂຸດ​ຄົ້ນ ແລະ ປຸງ​ແຕ່​ແຮ່​ທາດ ​ໃນ​ນັ້ນ ລວມທັງ​ແຮ່​ທາດ​ປະ​ເສີດ ​ແລະ ​ແຮ່​ທາດ​ທີ່​ຫາ​ຍາກ; ຂົງ​ເຂດ​ການ​ບໍລິການ​ໂຮງ​ແຮມ ​ແລະ ທ່ອງ​ທ່ຽວ; ການ​ຂົນ​ສົ່ງ ​ແລະ ລະບົບ logistic, ຕະຫຼອດ ທັງ​ຂົງ​ເຂດ​ການ​ສຶກສາ ວິຊາ​ຊີບ ​ແລະ ການ​ບໍລິການ​ດ້ານ​ສາທາລະນະ​ສຸກ ທີ່​ທັນ​ສະ​ໄຫມ​.

=== ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບ ===
ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບແຫ່ງທຳອິດຂອງລາວ ໄດ້ເປີດຢ່າງເປັນທາງການໃນວັນທີ 10.10.2010 ເວລາ 10.10 ນາທີ,ສຳລັບວັນເປີດການຊື້-ຂາຍ ຢ່າງເປັນທາງການແມ່ນວັນທີ 11.1.2011 ເວລາ 11:11 ນາທີ ນີ້ຢູ່ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບລາວ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໃຫ້ກຽດເຂົ້າຮ່ວມໃນພິທີດັ່ງກ່າວມີທ່ານ ສົມສະຫວາດ ເລັ່ງສະຫວັດ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ຜູ້ປະຈຳການລັດຖະບານ, ປະທານຄະນະກຳມະການຄຸ້ມຄອງຫຼັກຊັບ ແລະ ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບ ບັນດາຮອງປະທານຄະນະກຳມະການຄຸ້ມຄອງຫຼັກຊັບ ແລະ ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບ, ຄະນະຄຸ້ມຄອງຫຼັກຊັບຫວຽດນາມ, ສ. ເກົາຫຼີ, ໄທ
ພ້ອມດ້ວຍແຂກຖືກເຊີນພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕະຫຼອດຮອດນັກລົງທຶນທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ. ໂດຍເບື້ອງຕົ້ນມີ 2 ບໍລິສັດເຂົ້າມາຈົດທະບຽນຄື: ທະນາຄານການຄ້າຕ່າງປະເທດລາວ ມະຫາຊົນຖືຮຸ້ນ 20 ລ້ານກວ່າຮຸ້ນ,8.000 ກີບຕໍ່ຮຸ້ນ, ບໍລິສັດຜະລິດໄຟຟ້າມະຫາຊົນຖືຮຸ້ນ 200 ກວ່າລ້ານຮຸ້ນ, 4.700 ກີບຕໍ່ຮຸ້ນ. ຄາດວ່າ ຈະມີອີກ 10 ກວ່າບໍລິສັດເຂົ້າມາຈົດທະບຽນຕະຫຼາດຫຼັກຊັບແຫ່ງທຳອິດດ້ວຍ ແລະ ຄວາມເປັນທຳ.

=== ການຮ່ວມມືໃນພູມມີພາກອາຊຽນ ລາວເຂົ້າເປັນສະມາຊິກອາຊຽນເມື່ອວັນທີ 23 ກໍລະກົດ 1997 ແລະ ໄດ້ເປັນປະທານ ຄະນະກຳມະການອາຊຽນເມື່ອປີ 2004. ===

* ຍຸດທະສາດຄວາມຮ່ວມມືທາງດ້ານເສດຖະກິດອິລະວະດີ-ເຈົ້າພະຍາ-[[ແມ່ນ້ຳຂອງ​]] (Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong Economic Cooperation Strategy — ACMECS)
* ຄວາມຮ່ວມມືສາມຫຼ່ຽມມໍລະກົດ

=== ການຄ້າ ===
ດ້ານການຄ້າ ອັນພົ້ນເດັ່ນແມ່ນໄດ້ປັບປຸງ ແລະ ຫັນເອົາຫົວຫນ່ວຍທຸລະກິດເຂົ້າສູ່ການຈັດຕັ້ງ, ມີການນຳພາ ແລະ ເຄື່ອນໄຫວເຂົ້າສູ່ລະບົບລະບຽບ, ຕັ້ງເປັນກຸ່ມຕາມໝວດສິນຄ້າ ແລະ ເຄື່ອນໄຫວ ໃຫ້ຕິດພັນກັບການປະຕິບັດ ແຜນດູນສິນຄ້າຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ເຮັດໃຫ້ມາດຕະການຄຸ້ມຄອງຂາອອກ-ຂາເຂົ້າ ໄດ້ຮັບການປະຕິບັດດີຂຶ້ນ, ອັດຕາສ່ວນການຂາດດູນການຄ້າກັບຕ່າງປະເທດ ໄດ້ຫຼຸດລົງ ຂາອອກ ໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມ ແລະ ເພີ່ມຂຶ້ນໃນແຕ່ລະປີ, ຊຶ່ງມີຕົວເລກສະແດງອອກ ດັ່ງນີ້: ສົກປີ 1990—1991 ຂາເຂົ້າປະຕິບັດໄດ້ 249,18 ລ້ານໂດລາ, ຂາອອກ 137 ລ້ານໂດລາ; ສົກປີ 2000—2001 ການນຳເຂົ້າ ສາມາດ ປະຕິບັດໄດ້ 528,271 ລ້ານໂດລາ, ການສົ່ງອອກ 324,885 ລ້ານ ໂດລາ; ສົກປີ 2004—2005 ຂາເຂົ້າຄາດຄະເນປະຕິບັດໄດ້ 596 ລ້ານໂດລາ ແລະ ຂາອອກ ຄາດຄະເນປະຕິບັດໄດ້ 420 ລ້ານໂດລາ. ຂອດຂັ້ນ ແລະ ອຸປະສັກຕ່າງໆ ໃນການດຳເນີນ ທຸລະກິດ ຄ່ອຍໆໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂເປັນກ້າວໆ, ຊຸກຍູ້ໃຫ້ບັນດາບໍລິສັດ ທີ່ເຮັດຂາເຂົ້າ-ຂາອອກ ຫັນມາເຮັດການຜະລິດ ເປັນສິນຄ້າ. ລາຄາສິນຄ້າປະເພດຕ່າງໆ ໂດຍສະເພາະແມ່ນສິນຄ້າຍຸດທະສາດ ແລະ ສິນຄ້າຈຳເປັນຕໍ່ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນໄດ້ຮັບການຕິດຕາມ, ກວດກາ, ຄຸ້ມຄອງໃຫ້ດີຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ. ການຄຸ້ມຄອງຕາມຂະແໜງການໄດ້ຮັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນັບມື້ດີ ຂຶ້ນ. ໄດ້ສົມທົບກັບຂະແຫນງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນໃນການສ້າງໂຄງການຜະລິດເປັນສິນຄ້າ, ໄດ້ມີການປົກປ້ອງການຜະລິດພາຍໃນສຳລັບບາງປະເພດສິນຄ້າ,​ໄດ້​ວາງມາດຕະການຕ້ານ ແລະ ສະກັດກັ້ນ ການຄ້າຂາຍ ນອກລະບົບ, ການຄຸ້ມຄອງຮ້ານຄ້າປອດພາສີ, ລະບຽບການນຳເຂົ້າ ແລະ ອື່ນໆ. ໝຸນໃຊ້ວິທີການເພື່ອເຈາະຕະຫຼາດຕ່າງປະເທດ ໃຫ້ແກ່ສິນຄ້າລາວ ດ້ວຍຫຼາຍ ຮູບການ: ດຳເນີນການເຈລະຈາ ແລະ ເຊັນສັນຍາການຄ້າກັບຫຼາຍປະເທດ, ຈັດການ ພົບປະຜູ້ແທນຂັ້ນສູງໃນລະດັບມະຫາພາກເປີດໂອກາດໃຫ້ມີການພົບປະລະຫວ່າງນັກ ທຸລະກິດລາວ ກັບ ນັກທຸລະກິດ ແລະ ນັກລົງທຶນຂອງຕ່າງໆປະເທດ ເພື່ອຊອກຊ່ອງທາງພົວພັນຄ້າຂາຍ ແລະ ຮ່ວມມືກັນດ້ານການຜະລິດ, ເຈລະຈາຕໍ່ລອງຍາດແຍ່ງເອົາສິດທິພິເສດ ດ້ານການຄ້າກັບ ບັນດາປະເທດສະຫະພາບ ເອີລົບ (EU), ການພົວພັນການຄ້າແບບປົກກະຕິ ກັບສະຫະລັດ ອາເມລິກາ (NTR), ເຈລະຈາ ກັບປະເທດໃກ້ຄຽງ ເພື່ອໃຫ້ຊ່ວຍຮັບເອົາສິນຄ້າຂອງລາວ, ເຂົ້າຮ່ວມວາງສະແດງສາກົນ ລະດັບຕ່າງໆ ເພື່ອມີໂອກາດສະເໜີສິນຄ້າຂອງລາວ ຕໍ່ຊາວໂລກ, ສ້າງສູນສົ່ງເສີມ ການຄ້າລາວ ໂດຍນຳໃຊ້ລະບົບອິນເຕີເນັດເຂົ້າຊ່ວຍ ໃນການເກັບກຳ ແລະ ເຜີຍແຜ່ຂໍ້ມູນຂ່າວສານໃນວຽກງານການຄ້າກັບຕ່າງປະເທດ, ໄດ້ປະຕິບັດສັນຍາການຮ່ວມມືວ່າດ້ວຍ ເຂດການຄ້າເສລີອາຊຽນ (AFTA) ແລະ ໄດ້ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກຂອງ ອົງການການຄ້າໂລກ (WTO) ໃນວັນທີ 2 ກຸມພາ ປີ 2013. ຄາດຫມາຍສູ້ຊົນຕົ້ນຕໍຂອງວຽກງານການຄ້າໃນຕໍ່ຫນ້າແມ່ນການສົ່ງອອກໃນແຜນການ 2006-2010 ສູ້ຊົນໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວສະເລ່ຍໃນອັດຕາ 15,8% ຕໍ່ປີ, ອັດຕາການຂະຫຍາຍ ຕົວດ້ານການນຳເຂົ້າແຕ່ປີ 2006-2010 ຄາດຄະເນໃຫ້ມີການຂະຫຍາຍຕົວໃນລະດັບ 8% ຕໍ່ປີ, ເຮັດໃຫ້ມູນຄ່າຂາອອກ-ຂາເຂົ້າມີຄວາມສົມດູນກັນໃນປີ 2010.

=== ສື່ມວນຊົນ ===
* [[ສິລະປິນແຫ່ງຊາດ|ໂທລະພາບແຫ່ງຊາດລາວ]]
* ໂທລະພາບລາວສະຕາຣ໌ 
*ໂທລະພາບປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ 
*ໂທລະພາບນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ 
*ໂທລະພາບກອງທັບປະຊາຊົນລາວ
*ໂທລະພາບທີວີລາວ
*ໂທລະພາບອີເອັມລາວ
*ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງແຫ່ງຊາດ
*ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ
*ໜັງສືພິມວຽງຈັນໃໝ່
*ໜັງສືພິມວຽງຈັນທາມ
*ໜັງສືພິມປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ
*ໜັງສືພິມເສດຖະກິດ-ການຄ້າ
*ໜັງສືພິມປະຊາຊາຊົນ
*ໜັງສືພິມກອງທັບ
*ໜັງສືພິມສະພາແຫ່ງຊາດ

== ສັງຄົມ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}

=== ປະຊາກອນ ===
ປະຈຸບັນ ປະຊາກອນລາວ ມີທັງໝົດ 7,588,447 ຄົນ (ຂໍ້ມູນປີ 2016ຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ), ໃນນີ້ ກຸ່ມຄົນທີ່ມີອາຍຸແຕ່ 0 ຫາ 14 ປີ ກວມອັດຕາສ່ວນເຖິງ 37.8%, ໝວດອາຍຸແຕ່ 15 ຫາ 59 ປີ ມີ 56.5% ແລະ ໝວດອາຍຸແຕ່ 60 ປີຂື້ນໄປ
ມີພຽງແຕ່ 6%. ກຸ່ມອາຍຸຕ່ຳຫາປານກາງກວມອັດຕາສ່ວນສູງຄືແນວນີ້ ບົ່ງບອກໃຫ້ຮູ້ວ່າປະຊາກອນລາວແມ່ນ ປະຊາກອນໜຸ່ມ ແລະ ສ່ວນວ່າກຸ່ມຄົນສູງອາຍຸ ມີພຽງແຕ່ 6% ນັ້ນ ສະແດງວ່າຄົນລາວມີອາຍຸຍືນສະເລ່ຍ
ຕ່ຳ 64 ປີ (ຊາຍ 66 ປີ ແລະ ຍິງ 63 ປີ).

==== ໂຄງສ້າງດ້ານເພດ ====
ຕາມຕົວເລກຂອງຈຳນວນປະຊາກອນລາວ ໃນປີ 2008 ເພດຍິງມີຈຳນວນຫຼາຍເຖິງ 3.007.339 ຄົນ ເຊິ່ງເທົ່າກັບ 50.11% ແລະ ເພດຊາຍ 2.993.041 ຄົນ ເທົ່າກັບ 49.81%

==== ໂຄງສ້າງດ້ານອາຊີບ ====
ກຸ່ມຄົນທີ່ຢູ່ໃນໄວອອກແຮງງານ ຫຼື ໄວກຳລັງແຮງງານ ແມ່ນກຸ່ມຄົນຜູ້ມີອາຍຸແຕ່ 15 ຫາ 60 ປີ ເຊ່ິງກວມເອົາອັດຕາເຖິງ 56.5% ຂອງພົນລະເມືອງລາວທັງໝົດ. ໃນຈຳນວນຜູ້ອອກແຮງງານທັງໝົດນັ້ນ, ເຫັນວ່າຜູ້ຜະລິດ
ໂດຍກົງ ກວມເອົາອັດຕາສ່ວນຫຼາຍກວ່າໝູ່ ເຊ່ິງໃນນັ້ນ ຊາວກະສິກອນມີ 85% ແລະ ກຳມະກອນ-ວິສາວະກອນ ມີ 9%. ສ່ວນທີ່ເຫຼືອນັ້ນແມ່ນຜູ້ຜະລິດໂດຍທາງອ້ອມ (ພະນັກງານບໍລິຫານ, ຜູ້ບໍລິການ, ສຶກສາ, ວັດທະນະທຳ, ສາທາລະນະສຸກ) ແລະ ພາກສ່ວນທີ່ບໍ່ມີອາຊີບແນ່ນອນ.

==== '''ໂຄງສ້າງດ້ານຊົນເຜົ່າ''' ====
* ໃນປັດຈຸບັນ ສປປ ລາວ ມີ 1 ຊົນຊາດ ຄື ຊາດລາວ, ມີ 50 ຊົນເຜົ່າ(ໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ່6 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດຊຸດທີ່8 ໄດ້ຮັບຮອງ ຊົນເຜົ່າບຣູ ເປັນທາງການ ຊຶ່ງໄດ້ຈຳນວນຊົນເຜົ່າໃນ ສປປ ລາວ ໄດ້ເພີ່ມຈາກ 49 ມາເປັນ 50 ເຜົ່າ ໃນປະຈຸບັນ) ແລະ ມີ 4 ໝວດພາສາ ມີດັ່ງນີ້:
* ໝວດທີ່ໃຊ້ພາສາຕະກູນ ລາວ-ໄຕ ຄື: [[ລາວ (ຊົນເຜົ່າ)|ລາວ]], ຜູ້ໄທ, ພວນ, ໄທດຳ, ໄທຂາວ, ລື້, ຍວນ, ແຊກ, ເມີ້ຍ, ກະດາບ, ຢັ້ງ, ໂຢ້ຍ, ຍໍ. ບັນດາຊົນເຜົ່າເຫຼົ່ານີ້ ສ່ວນຫຼາຍອາໄສຢູ່ຕາມເຂດລ້ອງແມ່ນ້ຳສາຍ.
ຕ່າງໆ. ເປັນຕົ້ນແມ່ນລ້ອງ[[ແມ່ນ້ຳຂອງ​]] ໂດຍກວມເອົາ 55% ຂອງຈຳນວນພົນລະເມືອງທັງໝົດໃນທົ່ວປະເທດ.
* ໝວດທີ່ໃຊ້ພາສາຕະກູນ ມອນ-ຂະແມ: ປະກອບດ້ວຍເຜົ່າຂະມຸ(ກືມມຸ), ລະເມດ, ລະເວນ, ລະແວ, ສ່ວຍ, ມະກອງ, ປະໂກະ, ແຍະ, ຍະເຫີນ, ເຈັງ, ສະລັກ, ຕະໂອ້ຍ,ເມ່ືອງ (ມອນ), ຕຸມ, ສະລາງ, ຕີ, ສີລາ, ງວນ, ງີ້ວ ເຊິ່ງກວມອັດຕາສ່ວນ 27% ຂອງຈຳນວນປະຊາກອນທັງໝົດ ແລະ ອາໄສຢູ່ພູພຽງທາງພາກໃຕ້ ແລະ ຢູ່ລຽບສາຍພູຫຼວງເປັນສ່ວນຫຼາຍ.
* ໝວດທີ່ໃຊ້ພາສາຕະກູນ ມົ້ງ-ຢ້າວ: ເຜົ່າມົ້ງ (ຂາວ, ດຳ, ລາຍ, ແດງ), ຢ້າວ, ແລນແຕນ, ອາຂາ, ປີລູ, ໂອມາ, ເອີຢາ, ລູມາ. ເຊິ່ງອາໄສຢູ່ພູສູງທາງພາກເໜືອເປັນສ່ວນຫຼາຍ.
* ໝວດທີ່ໃຊ້ພາສາຕະກູນ ຈີນ-ຕິເບດ: ກໍ້, ກຸ່ຍ, ສີດາ, ພູນ້ອຍ,ມູເຊີ, ຮາຍີ, ໂລໂລ, ຫໍ້. ເຊິ່ງອາໄສຢູ່ບັນດາແຂວງພາກເໜືອ ໂດຍສະເພາະແມ່ນບັນດາແຂວງທີ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບຈີນ ແລະ ມຽນມາ (ຜົ້ງສາລີ, ຫຼວງນ້ຳທາ, ອຸດົມໄຊ, ຫົວພັນ).
ນອກຈາກ 4 ໝວດພາສາດັ່ງກ່າວແລ້ວ ພົນລະເມືອງລາວຍັງປະກອບດ້ວຍຊາວຕ່າງດ້າວອີກຈຳນວນໜຶ່ງເຊັ່ນ: ຫວຽດນາມ,ຈີນ, ໄທ, ອິນເດຍ. ເປັນຕົ້ນ ເຊິ່ງສ່ວນຫຼາຍອາໄສຢູ່ຕາມຕົວເມືອງໃຫຍ່ ແລະ ມາຮອດ ປັດຈຸບັນ ຈຳນວນໜຶ່ງກໍໄດ້ປ່ຽນສັນຊາດ ເປັນພົນລະເມືອງລາວຢ່າງຖາວອນແລ້ວ.
[[File:Laos,_administrative_divisions_-_Nmbrs_(en-abc)_-_monochrome.svg|thumb|370px|ຊື່ແຂວງ]]

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ຈໍານວນ
! ຊື່ແຂວງ
! ເນື້ອທີ່&lt;br/&gt;ກມ²
! ຈຳນວນ&lt;br/&gt;ປະຊາກອນ
! ຍິງ
! ຊາຍ
! ຄວາມໜາແໜ້ນ&lt;br/&gt;ຄົນ/ກມ²
|-
| 1
| [[ແຂວງອັດຕະປື|ອັດຕະປື]]
| 10.320
|    121.134
| 61.740
| 59.394
|    12
|-
| 2
| [[ແຂວງບໍ່ແກ້ວ|ບໍ່ແກ້ວ]]
| 6.196
|    157.422
| 79.116
| 78.306
|    25
|-
| 3
| [[ແຂວງບໍລິຄໍາໄຊ|ບໍລິຄຳໄຊ]]
| 14.863
|    248.378
| 122.738
| 125.641
|    17
|-
| 4
| [[ແຂວງຈໍາປາສັກ|ຈຳປາສັກ]]
| 15.415
|    634.756
| 319.886
| 314.870
|    41
|-
| 5
| [[ແຂວງຫົວພັນ|ຫົວພັນ]]
| 16.500
|    302.809
| 150.095
| 152.714
|    18
|-
| 6
| [[ແຂວງຄໍາມ່ວນ|ຄໍາມ່ວນ]]
| 16.315
|    360.304
| 183.070
| 177.234
|    22
|-
| 7
| [[ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ|ຫຼວງນ້ຳທາ]]
| 9.325
|    156.667
| 79.109
| 77.558
|    17
|-
| 8
| [[ແຂວງຫຼວງພະບາງ|ຫຼວງພະບາງ]]
| 16.875
|    431.439
| 215.440
| 215.999
|    26
|-
| 9
| [[ແຂວງອຸດົມໄຊ|ອຸດົມໄຊ]]
| 15.370
|    285.874
| 143.161
| 142.713
|    19
|-
| 10
| [[ແຂວງຜົ້ງສາລີ|ຜົ້ງສາລີ]]
| 16.270
|    172.286
| 85.830
| 86.456
|    11
|-
| 11
| [[ແຂວງໄຊຍະບູລີ|ໄຊຍະບູລີ]]
| 16.839
|    360.195
| 178.301
| 181.893
|    22
|-
| 12
| [[ແຂວງສາລະວັນ|ສາລະວັນ]]
| 10.691
|    349.478
| 177.856
| 171.622
|    33
|-
| 13
| [[ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ|ສະຫວັນນະເຂດ]]
| 21.774
|    874.660
| 442.866
| 431.794
|    40
|-
| 14
| [[ແຂວງເຊກອງ|ເຊກອງ]]
| 7.665
|    92.624
| 46.749
| 45.830
|    12
|-
| 15
| [[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
| 3.920
|    740.010
| 370.293
| 369.717
|    189
|-
| 16
| [[ແຂວງວຽງຈັນ|ວຽງຈັນ]]
| 22.554
|    454.660
| 223.392
| 231.269
|    20
|-
| 17
| [[ແຂວງຊຽງຂວາງ|ຊຽງຂວາງ]]
| 16.358
|    257.683
| 127.652
| 130.031
|    16
|}

ແຂວງທີ່ມີປະຊາກອນຫຼາຍກວ່າໝູ່ແມ່ນ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ (874.660 ຄົນ), ແຂວງທີ່ມີປະຊາກອນໜ້ອຍກວ່າໝູ່ແມ່ນ ແຂວງເຊກອງ (92.624 ຄົນ, ແຂວງທີ່ມີອັດຕາຄວາມໜາແໜ້ນ ສະເລ່ຍຫຼາຍກ່ວາໝູ່ແມ່ນ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ (189ຄົນ/ກມ²), ແຂວງທີ່ມີອັດຕາຄວາມໜາແໜ້ນໜ້ອຍກວ່າໝູ່ແມ່ນ ແຂວງຜົ້ງສາລີ (11ຄົນ/ກມ²), ແຂວງທີ່ມີເນື້ອທີ່ຫຼາຍກວ່າໝູ່ແມ່ນແຂວງວຽງຈັນ (22.554 ກມ²) ແລະ ແຂວງທີ່ມີເນື້ອທີ່ໜ້ອຍກວ່າໝູ່ແມ່ນ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ (3.920 ກມ²).

=== ພາສາ ===
{{see also|ພາສາລາວ}}
[[ຮູບ:Lao schoolbook with illustrated lao alphabet.jpg|thumb|right|ປື້ມຕົວອັກສອນລາວ]]
ພາສາລາວ{{spaces}}ແມ່ນພາສາທາງການຂອງ[[ສປປ ລາວ|ປະເທດສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ]] ເປັນພາສາແມ່ຂອງຊົນຊາດລາວ ແລະ ຊົນເຊື້ອສາຍອື່ນໃນປະເທດລາວ  ພາສາລາວມີວັນນະຍຸດ ມີຄວາມສຳພັນຄ້າຍຄຽງກັບພາສາພາກຕາເວັນອອກສຽງເໜືອ( ອີສານ ) ຂອງ[[ປະເທດໄທ]] ລະບົບການຂຽນຈະໃຊ້ ຕົວອັກສອນລາວເຊິ່ງເປັນລະບົບອັກສອນສະຫຼະປະກອບ (ລະບົບການນຂຽນ ທີ່ປະກອບດ້ວຍສັນຍາລັກແທນພະຍັນຊະນະ ແລະ ຕິດຕາມດ້ວຍສະຫຼະທີ່ຈະຢູ່ທາງໜ້າ ທາງຫຼຼັງ ທາງເທິງ ທາງລຸ່ມ ຂອງພະຍັນຊະນະ)  ແລະ ມີຄວາມສຳພັນໃກ້ຊິດກັບພາສາໄທ. ພາສາລາວແມ່ນ ພາສາໃນກຸ່ມພາສາລາວ-ໄຕ ອັນເປັນກຸ່ມຍ່ອຍຂອງ[[ຕະກູນພາສາໄທ-ກະໄດ]]

==== ຄວາມເປັນມາຂອງພາສາລາວ ====
ພາສາລາວສືບຖອດມາຈາກ ພາສາໄຕ ຢູ່ພາກໃຕ້ຂອງ[[ປະເທດຈີນ]]ເຊິ່ງເປັນຈຸດດັ່ງເດີມຂອງຫຼາຍພາສາຕ່າງໆ ທີ່ຍັງໃຊ້ແລະເວົ້າຢູ່ໂດຍຫຼາຍຊົນເຜົ່າ. ເນື່ອງຈາກຖືກຄວາມກົດດັນຈາກການຂະຫຍາຍຕົວ ຂອງອານາຈັກຈີນ, ການບຸກລຸກຂອງ[[ຊາວມົງໂກນ]] ແລະ ການປູກຝັງທຳມາຫາກີນ, ຄົນໄຕໃດ້ຍົກຍ້າຍລົງມາພາກໃຕ້ ຕາມຮີມຝັ່ງ[[ແມ່ນ້ຳຂອງ​]]. ການອົບພະຍົກຂອງ[[ຊາວໄຕ]]ກໍ່ໄດ້ມີກ່າວໄວ້ໃນຕຳນານຂອງເຈົ້າພະຍາ ຂຸນບູລົມລາຊາທິລາດ.
* [[ພາສາລາວ]]
* [[ອັກສອນລາວເດີມ]]
* [[ອັກສອນລາວບູຮານ]]

=== ສາສະໜາ ===
ຄົນລາວສ່ວນຫຼາຍນັບຖື [[ສາສະໜາພຸດ]] ນິກາຍຫິນະຍານ ເຊິ່ງເປັນສາສະໜາປະຈຳຊາດ (60% ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດ) ຖັດຈາກ ສາສະໜາພຸດ ແມ່ນ ສາສະໜາ ບັນພະບູລຸດຂອງຊົນເຜົ່າມົ້ງ ຊຶ່ງກວມເອົາ ປະມານ 15% ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ. ນອກຈາກນີ້ແລ້ວ ຍັງມີຊົນເຜົ່າກຸ່ມນ້ອຍອື່ນໆ ລວມທັງເຜົ່າລາວຈຳນວນໜຶ່ງ ນັບຖື[[ສາສະໜາຄິດ]] ແລະ ອິສະລາມ ແຕ່ວ່າ ກວມເອົາອັດຕາສ່ວນໜ້ອຍຫຼາຍ. ສຳລັບ [[ສາສະໜາຄິດ]]ແລ້ວ, ສ່ວນຫຼາຍ ຈະມີຜູ້ນັບຖືເປັນກຸ່ມຄົນຫວຽດນາມ ທີ່ອົບພະຍົບເຂົ້າຢູ່ລາວ ແຕ່ສະໄໝສົງຄາມ, ສ່ວນ[[ສາສະໜາອິສະລາມ]] ພົບວ່າມີການນັບຖືໃນໝູ່ຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ (ຊົນເຜົ່າຫ້ໍ) ທີ່ອາໄສຕາມຊາຍແດນດ້ານຕິດກັບ[[ປະເທດມຽນມາ]] ແລະ ຊຸມຊົນ[[ມຸສະລິມ]]ທີ່ມີເສື້ອສາຍ ອາຊີໃຕ້ ແລະ ຈາມໃນ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
[[ສາສະໜາ]]: [[ສາສະໜາພຸດ]] [[ນິກາຍເຖລະວາດ]] 60%

=== ວັດທະນະທຳ ===
[[ພຸດທະສາສະໜາ]][[ນິກາຍເຖລະວາດ]] ນັບເປັນແບບແຜນຫຼັກຂອງວັດທະນະທຳລາວ ເຊິ່ງປາກົດໃຫ້ເຫັນທົ່ວປະເທດ ທັງໃນດ້ານພາສາ ແລະ ສິລະປະ, ວັນນະຄະດີ, ສິລະປະການສະແດງ ຯລຯ ສຳຫຼັບດົນຕີລາວນັ້ນ ຍັງຄົງມີອິດທິພົນຂອງ[[ແຄນ]] ເຊິ່ງເປັນເຄື່ອງດົນຕີປະຈຳຊາດ ວົງດົນຕີຂອງລາວແມ່ນວົງໝໍລຳ ມີ ໝໍລຳ ແລະ ໝໍແຄນ ທຳນອງການຂັບຈະແຕກຕ່າງກັນໄປຕາມທ້ອງຖິ່ນ ທາງພາກເໜືອເອິ້ນວ່າ ຂັບ ພາກໃຕ້ຈາກ ບໍລິຄຳໄຊລົງໄປເອິ້ນວ່າ ລຳ ເຊ່ັນ: ຂັບງຶ່ມວຽງຈັນ, ຂັບພວນຊຽງຂວາງ, ລຳສາລະວັນຂອງແຂວງສະລະວັນ, ລຳພູໄທ, ລຳຕັງຫວາຍ, ລຳຄອນສະຫວັນ, ລຳບ້ານຊອກຂອງແຂວງສະຫວັນນະເຂດ, ລໍາໂສມ, ລຳສີພັນດອນຂອງແຂວງຈຳປາສັກ, ລຳມະຫາໄຊຂອງແຂວງຄຳມ່ວນ, ຂັບທຸ້ມຂອງແຂວງຫຼວງພະບາງ, ຂັບລື້ຂອງຊາວລື້ ເປັນຕົ້ນ ການແຕ່ງກາຍທີ່ເປັນເອກະລັກຢ່າງໜຶ່ງຂອງຄົນລາວແມ່ນ ຜູ້ຍິງຈະນຸ່ງສິ້ນ,ເກົ້າຜົມ,ບ່ຽງແພ. ອາຫານຂອງຄົນລາວຈະກິນເຂົ້າໜຽວເປັນຫຼັກ ອາຫານທີ່ເປັນເອກະລັກແມ່ນ: ແຈ່ວ, ຕຳໝາກຮຸ່ງ, ປິ້ງໄກ່, ສົ້ມປາ ເປ້ນຕົ້ນ.

ອະລິຍະທຳເກົ່າແກ່ຂອງລາວນັ້ນ ມີປາກົດຈາກຫຼັກຖານດ້ານບູຮານຄະດີຍຸກຫີນ ຢູ່ [[ທົ່ງໄຫຫີນ]]{{spaces}}[[ແຂວງຊຽງຂວາງ]]

=== '''ແຄນລາວ ມໍລະດົກໂລກ''' ===
ແຄນ ແມ່ນເຄື່ອງດົນຕີ ອຳມະຕະຂອງຊາວລາວ ເຊິ່ງເປັນສິ່ງຕິດພັນຢ່າງສະໜິດແໜ້ນກັບຊີວິດຂອງຄົນລາວ. ແຄນສາມາດກ່ອມອາລົມຄົນໃຫ້ມ່ວນ ແລະ ໃຫ້ຄວາມມ່ວນຊື່ນສຸກສັນໃນຍາມມີໄຊຊະນະ ແລະ ປະສົບຜົນສຳເລັດອັນ ແຄນຍັງກ່ອມຈິດໃຈໃຫ້ຄົນຄິດຮອດບ້ານເກົ່າເມືອງຫຼັງ ແລະ ເຮັກໃຫ້ຄິດຮອດບ້ານທີ່ເຄີຍພັກອາໄສ, ເຮັດໃຫ້ຄຶດຮອດອະດີດຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ເມື່ອໄດ້ຟັງສຽງແຄນລາວຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ລຳສັ້ນ, ລຳລ່ອງ ແລະ ອື່ນໆ. ແຄນເປັນເຄື່ອງດົນຕີປະເພດໃຊ້ປາກເປົ່າດ້ວຍວິທີສູບລົມເຂົ້າ-ອອກຕາມຈັງຫວະ ແລະ ທຳນອງ ຫຼື ລາຍທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ຢ່າງຄັກແນ່. 

ແຄນເຮັດດ້ວຍໄມ້ອໍ້ (ໄມ້ປາວ) ເຊິ່ງໄດ້ປະກອບດ້ວຍວັດຖຸ 4 ຢ່າງ ແມ່ນໄມ້ລູກແຄນ, ໄມ້ອໍ້ (ໄມ້ປາວ), ເຕົ້າແຄນ (ໄມ້ດູ່), ລີ້ນແຄນເຮັດດ້ວຍທອງ ຫຼື ເງີນສະເພາະຂີ້ສູດ ໃຊ້ໄວ້ຕິດຮູແຄນ. ແຄນມີ 4 ຊະນິດ ຄື: (1) ແຄນຫົກ ເປັນແຄນສຳ່ນ້ອຍເອີ້ນວ່າ ແຄນນ້ອຍ ຫຼື ແຄນສັ້ນ, ມີລູກແຄນຂ້າງລະ 3 ລູກ ມີ ສຽງນຳກັນ 5 ສຽງຄື ຟາ-ຊອນ-ລາ-ໂດ-ເຣ; (2) ແຄນເຈັດ ເປັນແຄນສຳ່ກາງມີລູກຂ້າງລະ 7 ລູກ, ແຄນສຳ່ກາງນິຍົມເປົ່າໃສ່ດົນຕີອື່ນໆ ມີສຽງນຳກັນ 7 ສຽງຄື: ໂດ-ເຣ-ມີ-ຟາ-ຊອນ-ລາ-ທີ; (3) ແຄນແປດ ເປັນແຄນສຳ່ກາງເຊິ່ງໃຫຍ່ກວ່າແຄນເຈັດໜ້ອຍໜຶ່ງ ໃຊ້ສຳລັບເປົ່າດ່ຽວໂດຍປະສົບປະສານກັບສຽງລຳ ແລະ ສຽງຂັບປະເພດຕ່າງໆ, ແຄນແປດເປັນແຄນທີ່ໝໍລຳນິຍົມຊົມໃຊ້ຫຼາຍກວ່າໝູ່; (4) ແຄນເກົ້າ ເປັນແຄນທີ່ມີລູກຂ້າງລະເກົ້າ ແຄນຊະນິດນີ້ແມ່ນແຄນທີ່ເພິ່ນນິຍົມຊົມໃຊ້ເປົ່າໃສ່ລຳໂສມ, ສີພັນດອນ, ລຳພື້ນເມືອງ, ລຳນິທານເກົ່າແກ່ ໃນປະຈຸບັນໝໍລຳບໍ່ມັກໃຊ້ກັນແລ້ວ ແຕ່ໃນບາງເຂດກໍມີການຂັບງັບບຸນປະເພນີດ້ວຍສຽງແຄນຢູ່. 

=== ອາຫານລາວ ===
[[ຮູບ:Larb.jpg|thumbnail|right|[[ລາບ]]ເປັນອາຫານລາວທີ່ມີຊື່ສຽງທົ່ວໂລກ.]]
{{see also|ອາຫານລາວ}}
[[ປາແດກ]], [[ຂ່າ]], [[ຫົວສີໄຄ]], [[ໝາກຂີ້ຫູດ]] ແມ່ນສ່ວນປະກອບທີ່ສຳຄັນໃນປຸງແຕ່ງອາຫານລາວ. ອາຫານລາວທີ່ມີຊື່ສຽງທີ່ສຸດແມ່ນ [[ລາບ]] ແລະ [[ຕຳໝາກຫຸ່ງ]]. ລາບ ເປັນອາຫານທີ່ມີການນຳ[[ຊີ້ນ]]ທີ່ຍັງດິບມາປະສົມເຂົ້າກັບ[[ເຄື່ອງເທດ]], ສ່ວນ ຕຳໝາກຫຸ່ງ ເປັນອາຫານທີ່ນຳ[[ໝາກຫຸ່ງ]] ມາຕຳລົງພ້ອມ[[ໝາກເຜັດ]] [[ຜັກທຽມ]] [[ໝາກເລັ່ນ]] [[ໝາກນາວ]] ແລະອື່ນໆ.

ອາຫານລາວໄດ້ມີການພັດທະນາມາດົນນານ ພ້ອມກັບການຂະຫຍັບຂະຫຍາຍຂອງ[[ຊົນຊາດລາວ]]ທີ່ໄດ້ຍ້າຍໄປກໍ່ຮ່າງສ້າງໂຕໃນທ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆ ໃນ[[ອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້]]. ອາຫານລາວມີອິດທິພົນຕໍ່ຊົນຊາດໃກ້ຄຽງ ເຊັ່ນ ໃນ[[ອາຫານໄທ]]ປັດຈຸບັນກໍໄດ້ມີອາຫານລາວເປັນສ່ວນປະກອບນຳ ເຊັ່ນ [[ລາບ]] ໂດຍມີການບໍລິໂພກໂດຍຄົນເຊື້ອສາຍລາວທີ່ຢູ່ໃນ[[ພາກຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຂອງໄທ]] ແລະນອກຈາກນີ້ ລາບ ກໍໄດ້ມີການເຜີຍແພ່ໄປຮອດພາກກາງຂອງໄທ ເຊັ່ນ [[ບາງກອກ]] ຯລຯ ໂດຍມີການປຸງແຕ່ງທີ່ອາດຕ່າງຈາກລາບລາວແດ່. ໃນຂະນະດຽວກັນ ອາຫານລາວກໍໄດ້ຮັບອິດທິພົນຈາກຊົນຊາດລ້ອມຮອບຄືກັນ. ລາວໄດ້ຮັບວິທີ[[ການຂົ້ວ]] ([[ພາສາຈີນກາງ|ຈີນກາງ]]: 炒 chǎo) ແລະ ອາຫານຈຳພວກເຂົ້າເສັ້ນເຊັ່ນ [[ເຝີ]] [[ເຂົ້າຊອຍ]] ຈາກ[[ຊາວຈີນ]] ແລະ [[ຊາວຫວຽດນາມ]] (ເຊິ່ງກໍໄດ້ຮັບອິດທິພົນຈາກຊາວຈີນຄືກັນ). ນອກຈາກນີ້ [[ອາຫານຕາເວັນຕົກ]]ກໍໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມໃນພັດທະນາການຂອງອາຫານລາວຄືກັນ. [[ໝາກເຜັດ]]ເປັນສິ່ງນຶ່ງທີ່[[ຊາວປອກຕຸຍການ]]ໄດ້ນຳເຂົ້າມາໃນອະດີດ. ຕັ້ງແຕ່ປະເທດລາວເປັນຫົວເມືອງຂອງ[[ປະເທດຝະລັ່ງ|ຝະລັ່ງ]]ກໍໄດ້ມີການບໍລິໂພກ[[ເຂົ້າຈີ້]] [[ກະແລັມ]] [[ແວງ]] [[ເນີຍແຂງ]] ຯລຯ ແລະອາຫານຕາເວັນຕົກຫຼາຍຂຶ້ນ.

[[ເຄື່ອງດື່ມ]]ຫຼັກທີ່ນິຍົມຊົມຊື່ນໃນປະເທດລາວມັກຂຶ້ນຢູ່ກັບອາຍຸຂອງຜູ້ບໍລິໂພກ. ໄວລຸ້ນໜຸ່ມລາວນິຍົມດື່ມ[[ນ້ຳເຕົ້າຮູ້]]&lt;ref&gt;[https://www.bloggang.com%2Fviewdiary.php%3Fid%3Dtantailovegongtup%26group%3D18&amp;ei=-twQUua3EYmuyQGn64Aw&amp;usg=AFQjCNFUZwqPzQJeXqefqMBJlUs8f9LQ-g รวมทริปท่องเที่ยวเวียงจันทน์ ลาว - BlogGang.com]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.kroobannok.com%2Fblog%2F25029&amp;ei=-twQUua3EYmuyQGn64Aw&amp;usg=AFQjCNH8BBAgzYrShmTgqNasKZg2KRabDA &quot;คนลาว&quot; ....เรียบง่ายแต่มีความสุข]&lt;/ref&gt; ເຊິ່ງເປັນເຄື່ອງດື່ມທີ່ຜະລິດຈາກໝາກຖົ່ວເຫຼືອງ. ສ່ວນເຄື່ອງດື່ມມຶນເມົາທີ່ຂຶ້ນຊື່ລືຊາໃນປະເທດແມ່ນ[[ເບຍລາວ]]&lt;ref&gt;[https://www.nytimes.com/2009/05/26/business/global/26beer.html Just Another Beer? Not to Those in Laos - NYTimes.com]&lt;/ref&gt; ເຊິ່ງເປັນ[[ເບຍ]]ທີ່ຜະລິດໃນປະເທດລາວ.

[[ຮູບ:Pha That Luang Vientiane Laos.jpg|thumb|right|[[ພະທາດຫຼວງ]]{{spaces}}[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]{{spaces}}ສາສະໜາສະຖານທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດໃນສປປ ລາວ]]
[[ຮູບ:Place PassChongMek Laoside.jpg|thumb|right|ດ່ານຊ່ອງເມັກ ຊາຍແດນລາວ-ໄທ]]
ສະບາຍດີທຸກໆ ທ່ານ ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນດີນຳຄຳວ່າອາຫານລາວ ແຕ່ວ່າຢາກມີຄຳເຫັນຢູ່ບ່ອນວ່າ &quot;ຮູບພາບ ທີ່ບອກວ່າລາບ ນັ້ນ ໃນຈານບໍ່ແມ່ນລາບ ເພາະວ່າ ມີນໍ້າຫຼາຍໂພດ ແລະ ອອກແນວແບບຕ່າງປະເທດໂພດ ຖ້າເປັນລາບຂອງຄົນລາວ ຄົນລາວ ຕ້ອງເບີ່ງອອກໂລດ&quot; ຂອບໃຈ.

== ການແບ່ງເຂດການປົກຄອງ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}{{main|ແຂວງຂອງປະເທດລາວ}}

[[File:Laos, administrative divisions - lo - colored.svg|350px|ພະແນກການປົກຄອງລາວ ]]
{{Clear}}
{| style=&quot;float:left;&quot;
|                                        &lt;big&gt;'''ຕາຕະລາງ​ຂໍ້ມູນ,​ແຂວງ,​ພົນລະເມືອງ​ລາວ ຄ.ສ.'''&lt;/big&gt;​ 2020

{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;text-align:left; font-size:100%;&quot;
|- style=&quot;font-size:100%; text-align:right;&quot;
!ແຜນທີ່
!ແຂວງ
!ເມືອງເອກ
!ເນື້່ອທີ່ &lt;br/ຕາລາງກິໂລແມັດ&gt;
!​ພົນລະເມືອງ ​(2015)
!ພົນລະເມືອງ (2018)&lt;ref name&quot;ກົມສະຖິຕິຄ.ສ2018&quot;&gt;/ref&gt;laosis.lsb.gov.la&lt;/ref&gt;
!ພົນລະເມືອງ​ (2020) ຄາດຄະເນ​
!ຄວາມໜາແໜ້ນຂອງພົນລະເມືອງ&lt;br /&gt;(ຄົນຕໍ່km2)​
|-
|---
| [[file:khammouane Province-Laos.svg|90px]]
| 01. [[ແຂວງຄໍາມ່ວນ]]
| [[ທ່າແຂກ]]​
|16,315 
|392,100
|420,950
|433,570 
|26.57
| LA-KH
|-
|---
| [[file:champasak Province-Laos.svg|90px]]
| 02. [[ແຂວງຈໍາປາສັກ]]
| [[ປາກເຊ]]
|15,415 
|694,000
|733,582
|752,688
|48.83
| LA- CH
|-
|---
| [[file:Salavan Province-Laos.svg|90px]]
| 03. [[ແຂວງສາລະວັນ]]
| [[ເມືອງສາລະວັນ]]
|10,691
|397,000
|426,991  
|442,200
|41.39
| LA-SL
|-
|---
| [[file:Savannakhet Province-Laos.svg|90px]]
| 04. [[ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ]]
| [[​ໄກສອນພົມວິຫານ]]
|21,774 
|969,700
|1,037,553  
|1,070,035
|49.14
| LA-SV
|-
|---
| [[file:Xiangkhouang Province-Laos.svg|90px]]
| 05. [[ແຂວງຊຽງຂວາງ]]
| [[ໂພນສະຫວັນ]]​
|14,751
|244,100
|261,686
|267,172
|18.11
| LA-XI
|-
|----
| [[file:Sainyabuli Province-Laos.svg|90px]]
| 06. [[ແຂວງໄຊຍະບູລີ]]
| [[ໄຊຍະບູລີ]]
|16,389 
|381,300
|411,893 
|423,496
|25.84
| LA-XA
|-
|---
| [[file:Xaisomboun Province in Laos 2013.svg|90px]]
| 07. [[ແຂວງໄຊສົມບູນ]]
| [[ອະນຸວົງ]]
|8,551
|85,200	
|102,041
|107,926
|12.62
| LA-XS
|-
|---
| [[file:Sekong Province-Laos.svg|90px]]
| 08. [[ແຂວງເຊກອງ]]
| [[ເຊກອງ]]
|7,665
|113,200
|124,570
|129,398
|16.88
| LA-XE
|-
|----
| [[file:Bolikhamsai Province-Laos.svg|90px]]
| 09. [[ແຂວງບໍລິຄໍາໄຊ]]
| [[ປາກຊັນ]]
|14,863 
|237,700
|303,794 
|315,956
|21.19
| LA-BL
|-
|---
| [[file:Bokeo Province-Laos.svg|90px]]
| 10. [[ແຂວງບໍ່ແກ້ວ]]
| [[ຫ້ວຍຊາຍ]]​
|6,196
|179,300 
|196,641  
|203,468
|32.84
| LA-BK
|-
|---
| [[file:Phôngsali Province-Laos.svg|90px]]
| 11. [[ແຂວງຜົ້ງສາລີ]]
| [[ຜົ້ງສາລີ]]
|16,270 
|178,000
|189,777 
|193,145
|11.87
| LA-PH
|-
|---
| [[file:Laos Provinces Luang Namtha.svg|90px]]
| 12. [[ແຂວງຫຼວງນ້ຳທາ]]
| [[ຫຼວງນ້ຳທາ]]
|9,325
|175,700
|192,392
|199,090
|21.35
| LA-LM
|-
|---
| [[file:Luang Prabang Province-Laos.svg|90px]]
| 13. [[ແຂວງຫຼວງພະບາງ]]
| [[ຫຼວງພະບາງ]]
|16,875
|431,900
|459,189
|467,157
|27.68
| LA-LP
|-
|---
| [[file:Vientiane Province-Laos.svg|90px]]
| 14. [[ແຂວງວຽງຈັນ]]
| [[ໂພນໂຮງ]]​
|15,610
|419,100
|450,475
|462,142
|29.61
| LA-VI
|-
|---
| [[file:Houaphanh Province-Laos.svg|90px]]
| 15. [[ແຂວງຫົວພັນ]]
| [[ຊຳເໜືອ]]​
|16,500 
|289,400
|306,247  
|310,976
|18.85
| LA-HO
|-
|---
| [[file:Attapeu Province-Laos.svg|90px]]
| 16. [[ແຂວງອັດຕະປື]]
| [[ອັດຕະປື]]
|10,320 
|139,600
|153,656
|159,885
|15.49
| LA-AT
|-
|---
| [[file:Oudomxay Province-Laos.svg|90px]]
| 17. [[ແຂວງອຸດົມໄຊ]]
| [[ເມືອງໄຊ]]
|15,370
|307,600
|334,702 
|345,425
|22.47
| LA-OU
|-
|---
| [[file:Vientiane Prefecture-Laos.svg|90px]]
| 18. [[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
| [[ຈັນທະບູລີ]]
|3,920
|820,900
|906,859
|948,447
|242.0
| LA-VT
|}
* '''ໂດຍແບ່ງອອກເປັນຍິງ ແລະ ຊາຍ'''
'''ຊາຍ:'''3,622,​983ຄົນ&lt;ref Name=&quot;ຄາດຄະເນພົນລະເມືອງລາວປີ2020(ກົມສະຖິຕິສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ&quot;​)​&gt;https://www.lsb.gov.la&lt;/ref&gt;

'''ຍິງ:'''3,608,​170ຄົນ&lt;ref Name=&quot;ຄາດຄະເນພົນລະເມືອງລາວປີ2018(ກົມສະຖິຕິສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ&quot;​)​&gt;https://www.lsb.gov.la&lt;/ref&gt;

'''ລວມທັງໝົດ''':7,231,153ຄົນ&lt;ref Name=&quot;ຄາດຄະເນພົນລະເມືອງລາວປີ2018(ກົມສະຖິຕິສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ&quot;​)&gt;https://www.lsb.gov.la&lt;/ref&gt;

* '''ຈາກການສຳຫລວດສຳໂນຄົວ''',​

ໃນວັນທີ່ 27 ກຸມພາ ຄ.ສ. 2006 ໄດ້ມີການຍຸບ[[ເຂດພິເສດໄຊສົມບູນ]] ໝາຍເລກ 13 ໃນແຜນທີ່ ຢ່າງເປັນທາງການ ອີງຕາມດຳລັດນາຍົກລັດຖະມົນຕີທີ 10/ນຍ. ລົງວັນທີ່ 13 ມັງກອນ ຄ.ສ. 2006 ໂດຍເມືອງທ່າໂທມ ຖືກລວມເຂົ້າກັບ [[ແຂວງຊຽງຂວາງ]] ແລະ [[ເມືອງໄຊສົມບູນ]] ຖືກລວມເຂົ້າກັບ [[ແຂວງວຽງຈັນ]].

ຕໍ່ມາໃນວັນທີ 31 ທັນວາ ປີ2013 ໄດ້ຈັດຕັ້ງແຂວງໃໝ່ໃນບໍລິເວນທີ່ເຄີຍເປັນເຂດພິເສດໄຊສົມບູນ ກັບສອງໝູ່ບ້ານຈາກເມືອງວັງວຽງໃນແຂວງວຽງຈັນ ໂດຍໃສ່ຊື່ວ່າ &quot;ແຂວງໄຊສົມບູນ&quot; ມີ 5 ເມືອງໄດ້ແກ່ ເມືອງອານຸວົງ (ຊື່ເກົ່າ: ໄຊສົມບູນ), ເມືອງຫົ່ມ,ເມືອງທ່າໂທມ,ເມືອງລ້ອງຊານ, ເມືອງລອງແຈ້ງ.
=== ວັນສຳຄັນ ===
[[ຮູບ:Laos-10-228 (8686967342).jpg|thumb|right|ວັນຊາດ 2 ທັນວາ]]
[[ຮູບ:Lao New Year costumes and water throwing.jpg|thumb|right|ວັນ[[ປີໃຫມ່ລາວ]]]]
ໃນປະເທດລາວມີວັນພັກລັດຖະການ, ເທດສະການ ແລະ ພິທີຕ່າງໆເຊັ່ນ:
{| class=wikitable
|+ '''ເທດສະການ ແລະ ວັນພັກລັດຖະການ'''
! ວັນທີ !! ຊື່ !! ໝາຍເຫດ
|-
| 1 ມັງກອນ || [[ບຸນປີໃໝ່ສາກົນ]]
| ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
|-
| 20 ມັງກອນ || [[ວັນສ້າງຕັ້ງກອງທັບ]]
|ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| ປາຍເດືອນມັງກອນ/ຕົ້ນເດືອນກຸມພາ || [[ວັນກຸດຈີນ]] ແລະ [[ກຸດຫວຽດ]] 
| ວັນຂື້ນປີໃໝ່ຂອງຄົນຈີນ ແລະ ຫວຽດນາມຕາມ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]] ປະເທດລາວຂ້ອນຂ້າງໃຫ້ຄວາມສຳຄັນກັບວັນນີ້ ເພາະວ່າລາວເຮົາມີຄວາມສຳພັນໃກ້ຊິດກັບຫວຽດນາມ ແລະ ຈີນ. ມີຄົນຫວຽດນາມ
ແລະ ຄົນຈີນ ຫຼາຍສົມຄວນເຂົ້າມາອາໃສຢູ່ໃນປະເທດລາວ
|-----
|-----
| ກຸມພາ || [[ມາຄະບູຊາ]] [[ບຸນວັດພູ]] ແລະ [[ບຸນພະທາດສີໂຄດຕະບອງ]]||  
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]]
|-----
|-----
| ກຸມພາ || [[ບຸນເຂົ້າຈີ່]] ||  
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]] ເປັນບຸນທີ່ຈັດຂື້ນຫຼັງຈາກເກັບກ່ຽວສຳເລັດແລ້ວ
|-----
|-----
| ມີນາ || [[ບຸນພະເວດ]] ||  
| ນິຍົມກັນຈັດໃນເດືອນ 4 ຕາມ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]]ຂອງລາວ 
|-----
| 8 ມີນາ || [[ວັນແມ່ຍິງສາກົນ]] || ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
|-----
| 22 ມີນາ || [[ວັນສ້າງຕັ້ງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ]] || ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| ເມສາ   ປະມານວັນທີ 14-16 || [[ບຸນປີໃໝ່ລາວ]] || ມື້ທຳອິດຂອງວັນປີໃໝ່ເອີ້ນວ່າ ວັນສັງຂານລ່ວງ ມື້ທີສອງເອີ້ນວ່າ ວັນເນົາ ມື້ທີ່ສາມເອີ້ນວ່າ ວັນສັງຂານຂື້ນ ບາງປີມີວັນເນົາ 2 ວັນ
ເຮັດໃຫ້ເລີ່ມບຸນວັນທີ 13-16 ກໍມີ ຫຼື ບາງປີກໍເລີ່ມ ວັນທີ 14-17 ກໍມີ ແລ້ວແຕ່ການຄຳນວນຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິຂອງລາວ ແລະ ເປັນວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| 1 ພຶດສະພາ || [[ວັນກຳມະກອນສາກົນ]]
| ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| ພຶດສະພາ || [[ວັນວິສາຂະບູຊາ]]
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]]
|-----
| ພຶດສະພາ || [[ບຸນບັ້ງໄຟ]]
| || ມັກຈັດໃນເດືອນ 6 ຫຼືເດືອນ 7 ຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ ເປັນເທດສະການກ່ຽວກັບການຂໍຝົນ
|-----
|-----
| 1 ມິຖຸນາ || [[ວັນປູກຕົ້ນໄມ້ແຫ່ງຊາດ]] ແລະ [[ວັນເດັກນ້ອຍສາກົນ]]
| ເປັນວັນທີ່ລັດສົ່ງເສີມໃຫ້ປະຊາຊົນປູກຕົ້ນໄມ້
|-----
|-----
| ກໍລະກົດ || [[ບຸນອາສາລະຫະບູຊາ]]
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]]
|-----
| ກໍລະກົດ || [[ບຸນເຂົ້າພັນສາ]]
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]] 
|-----
| ສິງຫາ || [[ບຸນຫໍ່ເຂົ້າປະດັບດິນ]]
| ຈັດຂື້ນໃນວັນແຮມ 14 ຄ່ຳເດືອນ 9 ຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ ເປັນການລະນຶກເຖິງຜູ້ທີ່ລ່ວງລັບໄປແລ້ວ
|-----
|-----
| ກັນຍາ || [[ບຸນຫໍ່ເຂົ້າສະຫຼາກ]]
| ຈັດຂື້ນໃນວັນຂື້ນ 15 ຄ່ຳເດືອນ 10 ຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ
|-----
|-----
| 7 ຕຸລາ || [[ວັນຄູແຫ່ງຊາດ]]
| ເປັນວັນລະນຶກເຖິງຄຸນຂອງຄູ (ນາຍຄູຄຳ)
|-----
|-----
| ຕຸລາ || [[ບຸນອອກພັນສາ]]
| ສີ້ນສຸດລະດູຝົນ ມີການແຂ່ງເຮືອ ແລະ ໄຫຼເຮືອໄຟ (ມີທັງ ເຮືອໄຟໂຄກ ແລະ ເຮືອໄຟນ້ຳ)
|-----
| ພະຈິກ || [[ບຸນທາດຫຼວງ]] || 
| ເປັນນະມັດສະການພະທາດຫຼວງວຽງຈັນ
|-----
|-----
| ພະຈິກ || [[ບຸນທອດກະຖິນ]] || 
| ຈັດຂື້ນໃນເດືອນ 12 ຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ
|-----
| 2 ທັນວາ || [[ວັນຊາດ]] || 
| ເປັນວັນສະຖາປະນາ ສ.ປ.ປ ລາວ ແລະ ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| 31 ທັນວາ || ວັນສີ້ນປີ
|  || 
|}

== ການຄົມມະນາຄົມ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}{{ປັບພາສາ}}

ການ​ພັດທະນາ​ລະ ບົບ​ຄົມມະນາຄົມ-​ຂົນ​ສົ່ງ ​ເປັນ​ລະບົບ​ທັນ​ສະ​ໄຫມ​ນັ້ນ ຈະ​ເປັນ​ປັດ​​ໄຈ​ສຳຄັນ ​ແຫ່ງ​ການ​ຫັນປ່ຽນ ປະ​ເທດ​ລາວ ຈາກ​ການ​ເປັນ Land Lock ສູ່​ການ​ເປັນ Land Link ຫຼື ເຮັດ​ໃຫ້​ປະ​ເທດ​ລາວ​ເປັນ​ໃຈກາງ​ເຊື່ອມ​ໂຍງ ດ້ານ​ການ​ຄົມມະນາຄົມ-ຂົນ​ສົ່ງ,​ ການ​ຄ້າ,​ ການທ່ອງທ່ຽວ ​ແລະ ດ້ານ​ອື່ນໆອີກ ​ໃນ​ອະນຸ​ພາກພື້ນ. ສ່ວນ ​ແຜນການ​ ພັດທະນາ ຂະແໜງກະສິກຳ ໄປຕາມ ທິດຍົກສູງສະມັດຖະພາບ ແລະ ຄຸນນະພາບ ຂອງຜົນຜະລິດ, ສ້າງຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ ຈະ​ສົ່ງເສີມ​ການ​ ກະສິກຳ​ ອີນຊີ-ປອດ​ສານພິດ ​ແລະ ການ​ປູກ​ພືດ​ສີນ​ຄ້າ​ມູນ​ຄ່າ​ສູງ;​ ພ​້ອມກັນນັ້ນ ກໍ​ຈະປະຕິບັດຍຸດທະ ສາດດ້ານປ່າໄມ້ໃຫ້ເປັນຈິງ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນການເພີ່ມເນື້ອທີ່ປົກຫຸ້ມຂອງປ່າໄມ້ ໃຫ້ກວມເຖິງ 65% ຂອງ ເນື້ອທີ່ທົ່ວປະເທດ ໃນປີ 2015.

=== ເສັ້ນທາງບົກ ===
ປະເທດລາວມີທາງຫຼວງດ້ວຍກັນທັງໝົດ 52.201 ກິໂລແມ້ດ ໃນນັ້ນ, ທາງປູຢາງ ກວມເອົາ 18,326.5 ກິໂລແມັດ ແລະ ທີ່ເຫຼືອອີກ 27,089 ກິໂລແມ້ດ ແມ່ນເປັນທາງດີນແດງ ແລະ ປູຫີນອ່ອນ. ບັນດາເສັ້ນທາງທີ່ສຳຄັນຂອງ ສປປ ລາວເຮົາ ແມ່ນ ເສັ້ນທາງເລກທີ່ 13 ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ແຕ່ເໜືອສຸດ ຮອດໃຕ້ສຸດ, ເລກທີ 9 ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ ໄປຫາ ຊາຍແດນ ລາວບ່າວ, ເລກທີ 12 ຈາກແຂວງຈຳມ່ວນ ໄປຫາ ຊາຍແດນລາວ-ຫວຽດນາມ, ແລະ ທາງເລກທີ່ 8 ຈາກບໍລິຄຳໄຊ ຫາຊາຍແດນ ລາວ-ຫວຽດນາມ. ນອກຈາກນີ້, ຍັງມີເສັ້ນທາງເລກທີ່ 11 ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ ຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ລຽບຕາມແຄມແມ່ນ້ຳຂອງ ໄປຫາແຂວງໄຊຍະບູລີ ຊຶ່ງມີລວງຍາວທັງໝົດ ປະມານ 400 ກິໂລແມັດ, ຊຶ່ງໃນນີ້ 80% ແມ່ນໄດ້ປູຢາງມາດຕະຖານແລ້ວ, ສ່ວນທີ່ເຫຼືອ ແມ່ນຢູ່ໃນຂັ້ນຕອນ ກຳລັງປັບປຸງການກໍ່ສ້າງ. ນອກຈາກນີ້ແລ້ວ, ຍັງມີເສັ້ນທາງ ເລກທີ 11A ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ຈາກ ແຂວງໄຊຍະບູລີ ໄປຫາຊາຍແດນ ພູດູ່ ລາວ-ໄທ, ເສັ້ນທາງ ເລກທີ່ 7 ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ ແຕ່ເມືອງພູຄູນ ຂອງແຂວງຫຼວງພະບາງ ໄປຫາ ແຂວງຊຽງຂວາງ ແລະ ເຊື່ອມຕໍ່ ໄປຫາ ດ່ານນ້ຳກັ່ນ ຊາຍແດນ ລາວ-ຫວຽດນາມ. 

==== ເສັ້ນທາງລົດໄຟ ====
[[File:2021-12-03 China-Laos-Eisenbahn.jpg|thumb|right|[[ລົດໄຟລາວ-ຈີນ]] (ຂະບວນລ້ານຊ້າງ)]]
[[File:Boten–Vientiane_railway_crossing_Vientiane–Boten_Expressway_-_Mapillary_(vwog4i1S3AEbshtZp5Gi49).jpg|thumb|ທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ]]
* ທາງ[[ລົດໄຟ]]ໃນປັດຈຸບັນ
ໃນປັດຈຸບັນປະເທດລາວເກືອບບໍ່ມີລະບົບລົດໄຟ ໃນປີ ຄ.ສ. 2007 ຈຶງໄດ້ມີການກໍ່ສ້າງລາງຕໍ່ຈາກເຄືອຂ່າຍລົດໄຟ[[ປະເທດໄທ]] ອອກໄປ 3.5 ກິໂລແມັດ ຂ້າມຂົວມິດຕະພາບລາວ — ໄທ ແຫ່ງທຳອິດ ເຂົ້າສູ່ປະເທດລາວ ແລະ ໄດ້ມີການສຳຫຼວດເພື່ອສ້າງຕໍ່ໄປອີກ 12 ກິໂລແມ້ດ ໄປຍັງວຽງຈັນ
ນອກຈາກນັ້ນ ປະເທດລາວ ກໍ່ຍັງບໍ່ມີການຄົມມະນາຄົມຕິດຕໍ່ກັບປະເທດອື່ນອີກທາງລົດໄຟ ເຖິງວ່າ ຈະມີຂໍ້ສະເໜີໃນການສ້າງລົດໄຟຕິດຕໍ່ກັບ[[ປະເທດຫວຽດນາມ]] ມາກ່ອນກໍ່ຕາມ ປະເທດເພື່ອນບ້ານຕ່າງໆ ໃຊ້ຮາງຂະໜາດ 1000 ມິນລິແມ້ດ ຮວມທັ້ງຮາງທີ່ໄປຮອດຍູນນານໃນ[[ປະເທດຈີນ]].
* ການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟລາວ — ຈີນ
ໂຄງການກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງລົດໄຟລາວ — ຈີນ ອີງໃສ່ການພົວພັນລະຫວ່າງອາຊຽນ — ຈີນທີ່ນັບມື້ຂະຫຍາຍຕົວທັງໄດ້ຕົກລົງສ້າງເຂດການຄ້າເສລີອາຊຽນ — ຈີນນັບແຕ່ປີ 2010 ເປັນຕົ້ນໄປ. ການສ້າງເສັ້ນທາງລົດໄຟເຊື່ອມຕໍ່ກັບບັນດາປະເທດ[[ອາຊຽນ]], ສປ ຈີນ ໄດ້ເລືອກເອົາເສັ້ນທາງທີ່ຜ່ານປະເທດລາວທີ່ເຫັນວ່າມີໄລຍະທາງ ສັ້ນທີ່ສຸດໃນຈຳນວນ 3 ເສັ້ນທາງທີ່ໄດ້ປຶກສາຫາລືກັນໃນປີ 1996.

ເສັ້ນທາງລົດໄຟທີ່ຖືກເລືອກແມ່ນເປັນເສັ້ນຜ່ານກາງເລີ່ມແຕ່ສິງກະໂປ ຜ່ານມາເລເຊຍເຂົ້າ[[ບາງກອກ]] [[ປະເທດໄທ]] ແລ້ວຕໍ່ໃສ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນຂອງ ສປປ ລາວ ຂຶ້ນໄປຫາຊາຍແດນລາວ-ຈີນແລ້ວກ້າວສູ່ ຄຸນມິງລວມຄວາມຍາວ 3.640 ກິໂລແມັດ ແຕ່ດ້ວຍການຕົກລົງເຫັນດີຂອງການນຳສອງປະເທດເພື່ອຍົກລະດັບການພົວພັນລາວ — ຂຶ້ນເປັນຄູ່ຮ່ວມຍຸດທະສາດຮອບດ້ານ ຈະສ້າງເສັ້ນທາງເຊື່ອມຕໍ່ແຕ່ຊາຍແດນຈີນ — ລາວເຂົ້າຫາ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ເຊື່ອມຕໍ່ກັບໄທກ່ອນ ຫຼັງຈາກນັ້ນ ຈິ່ງຂະຫຍາຍຕໍ່ຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ລົງໄປທ່າແຂກຕໍ່ໃສ່ຊາຍແດນລາວ — ຫວຽດນາມ.

ໄລຍະທາງແຕ່ຈຸດຊາຍແດນລາວ — ຈີນ ເຖິງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ມີລວງຍາວທັງຫມົດປະມານ 427ກິໂລແມັດ ໃນນັ້ນ ເສັ້ນທາງຕ້ອງຜ່ານອຸບມຸງໃນຄວາມຍາວ 190 ກວ່າກິໂລແມັດ ແລະ ໄດ້ສ້າງຂົວຍາວ 90 ກິໂລແມັດ ຫຼືສະເລ່ຍເສັ້ນທາງຜ່ານທັງອຸບມຸງ-ຂົວກວມເອົາ 2/3 ຂອງເສັ້ນທາງທັງຫມົດ ແລະ ຈະໄດ້ໃຊ້ທຶນສູງເຖິງ 7 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ເພື່ອນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງຕາມແຜນ ຈະເລີ່ມລົງມືກໍ່ສ້າງໃນວັນທີ 25 ເມສາປີ 2011 ທີ່ຈະມາເຖິງ ໂດຍຈະໃຊ້ເວລາ 4 ປີໃຫ້ສໍາເລັດເພື່ອເປັນຂອງຂວັນຮັບຕ້ອນວັນສະຖາ ປະນາ ສປປ ລາວ ຄົບຮອບ 40 ປີ. ເພື່ອກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງສາຍສຳຄັນນີ້ ໃຫ້ສຳເລັດຕາມແຜນໄດ້ສ້າງຕັ້ງບໍລິສັດຮ່ວມທຶນລາວ — ຈີນໂດຍແບ່ງອັດຕາສ່ວນ ໃນການປະກອບຮຸ້ນຄື: ຝ່າຍຈີນປະກອບເປັນເງິນສົດ, ອຸປະກອນ ແລະ ຖືຮຸ້ນ 70%, ສ່ວນຝ່າຍລາວກໍ່ປະກອບເປັນເງິນສົດ, ວັດຖຸກໍ່ ສ້າງຈຳນວນຫນຶ່ງຖືຄອງຮຸ້ນ 30% ແລະ ຍັງສາມາດເພີ່ມຮຸ້ນໄດ້ຕາມການພັດທະນາເສດຖະກິດສັງຄົມ. ລາງລົດໄຟໃນສາຍນີ້ ແມ່ນເອົາຕາມມາດຕະຖານສາກົນທີ່ມີລວງກວ້າງ 1,435 ແມັດ, ແລ່ນດ້ວຍກະແສໄຟຟ້າສາ ມາດປ້ອງກັນການສັ່ນສະເທືອນຂອງແຜ່ນດິນໄຫວ ໃນລະດັບ 7 ລິກເຕີ. ສຳລັບມາດຕະຖານຄວາມໄວແມ່ນກຳນົດ 200 ກິໂລແມັດຕໍ່ ຊົ່ວໂມງ (ສະເພາະລົດໄຟໂດຍສານ) ແລະ 120 ກິໂລແມັດຕໍ່ຊົ່ວໂມງ (ສຳລັບລົດໄຟຂົນສົ່ງສິນຄ້າ). ດ້ານການກໍ່ສ້າງແມ່ນອີງໃສ່ມາດ ຖານເຕັກນິກຂອງຈີນທີ່ໂລກຍອມຮັບແລ້ວ ແລະຈະມີດ້ວຍກັນ 5 ສະຖານີໃຫຍ່ຄື: ສະຖານີບໍ່ເຕັມ, ເມືອງໄຊ, ຫຼວງພະບາງ, ວັງວຽງ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ພ້ອມນັ້ນ ກໍ່ຈະມີສະຖານີນ້ອຍອີກຈຳນວນຫນຶ່ງລວມ 21 ສະຖານີ. ຫຼັງຈາກເສັ້ນທາງສ້າງສຳເລັດຈະກາຍເປັນແຮງດັນອັນສຳຄັນຕໍ່ການຍູ້ການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດຂອງສປປ ລາວ ຫຼື ແມ່ນແຕ່ ເວລາກໍ່ສ້າງກໍ່ເປັນຜົນດີບໍ່ໜ້ອຍສຳລັບພະນັກງານວິຊາການ, ກຳມະກອນ ເພາະໂຄງການດັ່ງກ່າວ ຄາດຈະຕ້ອງການແຮງງານຫຼາຍ ເຖິງ 50 ພັນ ຄົນເຂົ້າຮ່ວມ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ ສາຍທາງເສັ້ນປະຫວັດສາດນີ້ ແມ່ນແນໃສ່ສ້າງເພື່ອຂົນສົ່ງສິນຄ້າເປັນຄວາມຫວັງໃຫຍ່ ແຕ່ປະຈຸບັນລາວຍັງມີສິນຄ້າບໍ່ຫຼາຍເທົ່າທີີ່ຄວນ ສະນັ້ນ ປະຊາຊົນລາວຕ້ອງເພີ່ມການຜະລິດໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ.

=== ເສັ້ນທາງນ້ຳ ===
ປະເທດລາວມີແມ່ນ້ຳທີ່ໃຊ້ໃນການຄົມມະນາຄົມໄດ້ 4,587 ກິໂລແມ້ດ ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນນ້ຳຂອງ ແລະ ສາຂາຂອງມັນທີ່ແຍກອອກໄປ ແລະ ອີກ 2,897 ກິໂລແມັດ ທີ່ບາງສ່ວນໃຊ້ໃນການຄົມມະນາຄົມໄດ້ ດ້ວຍເຮືອທີ່ເລິກໄປຈາກຜິວນ້ຳບໍ່ກາຍເຄິ່ງແມັດ.

=== ທາງອາກາດ ===
ປະເທດລາວມີສະໜາມບິນທັງໝົດ 52 ແຫ່ງເຊິ່ງມີຢູ່ພຽງ 9 ແຫ່ງເທົ່ານັ້ນທີ່ມີລັນເວລາດຍາງ ສ່ວນອີກ 43 ແຫ່ງບໍ່ມີ ແລະ ສະໜາມບິນທີ່ລາດຍາງ ສະໜາມບິນສາກົນວັດໄຕ, ສະໜາມບິນສາກົນປາກເຊ ແລະ ສະໜາມສາກົນຫຼວງພະບາງ ທີ່ມີລະຍະທາງຫຼາຍກ່ວາ 2,438 ແມັດ ສ່ວນທີ່ເຫຼືອມີລັນເວລາດຍາງ ສະໜາມບິນສີ່ແຫ່ງມີລັນເວຍາວ 1,524 — 2,437 ແມັດ ແລະ ສີ່ແຫ່ງທີ່ເຫຼືອມີລະຍະທາງລະຫວ່າງ 914 — 1,523 ແມ້ດ
ສະໜາມບິນທີ່ເຫຼືອບໍ່ມີລັນເວຍ໌ລາດຍາງມີຈຳນວນ 43 ແຫ່ງ ມີສະໜາມບິນພຽງແຫ່ງດຽວເທົ່ານັ້ນທີ່ມີຄວາມຍາວຫຼາຍກ່ວາ 1,524 ແມ້ດ; 17 ແຫ່ງມີຄວາມຍາວລະຫວ່າງ 914 — 1,523 ແມ້ດ ສ່ວນອີກ 25 ແຫ່ງສຸດທ້າຍມີຄວາມຍາວນ້ອຍກວ່າ 914 ແມ້ດ.

==== ສາຍການບິນ ====
* [[ການບິນລາວ|ລັດວິສາຫະກິດການບິນລາວ]]
* [[ລາວ ເຊັນໂທ ແອລາຍ]]
* [[ລາວເດີນອາກາດ]]

==== ສະໜາມບິນ ====
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນວັດໄຕ]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນປາກເຊ]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນຫຼວງພະບາງ]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນສາມຫຼ່ຽມຄຳ]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນເຊໂນ(ສະຫວັນນະເຂດ)]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນສະຫວັນນະເຂດ]]
*  [[ສະໜາມບິນບໍ່ແກ້ວ]]
*  [[ສະໜາມບິນຫຼວງນ້ຳທາ]]
*  [[ສະໜາມບິນອຸດົມໄຊ]] 
*  [[ສະໜາມບິນຊຽງຂວາງ]]
*  [[ສະໜາມບິນຫົວພັນ]]
*  [[ສະໜາມບິນໄຊຍະບູລີ]]
*  [[ສະໜາມບິນຜົ້ງສາລີ]]
*  [[ສະໜາມບິນອັດຕະປື]]

== ອັນດັບເວທີລະຫວ່າງປະເທດແລະໂລກ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ອົງກອນ
! ຫົວຂໍ້ສຳຫຼວດ
! ອັນດັບທີ
|-
| [[Heritage Foundation]]/&lt;br /&gt;''[[The Wall Street Journal]]''
| ດັດຊະນີເສລີພາບທາງດ້ານເສດຖະກິດ &lt;br /&gt; (Index of Economic Freedom)
| 149 ຈາກ 157
|-
| [[Reporters Without Borders|ອົງການສື່ໄຮ້ພົມແດນ]]
| ດັດຊະນີເສລີພາບສື່ໂລກ &lt;br /&gt; (Worldwide Press Freedom Index)
| 156 ຈາກ 167
|-
| [[Transparency International|ອົງການຄວາມໂປ່ງໃສນາໆຊາດ]]
| ດັດຊະນີການຮັບຮູ້ເຖິງການທຸດຈະລິດ &lt;br /&gt; (Corruption Perceptions Index)
| 163 ຈາກ 179
|-
| [[United Nations Development Programme|ອົງການສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອການພັດທະນາ]]
| ດັດຊະນີພັດທະນາມະນຸດ &lt;br /&gt; (Human Development Index)
| 130 ຈາກ 177 
|-
|}
*ໝາຍເຫດ:ຂໍ້ມູນປະເທດໃນການຈັດລຽງທີ່ນີ້ແມ່ນຖືກຮອງຮັບເອົາ179ປະເທດທົ່ວໂລກ.​
== ເຫດການສຳຄັນ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}
* [[ກອງປະຊຸມອາຊຽນ|ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ 2004 ແລະ 2016]]
* [[ກອງປະຊຸມອາເຊັມ]] 2012
* [[ມະຫະກຳກີລາແຫ່ງປະຊາຊາດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້(ຊີເກມ)]] 2009
* [[ງານສະເຫຼີມສະຫຼອງວຽງຈັນ 450 ປີ]]
* [[ກອງປະຊຸມຝຣັ່ງໂກໂຟນີ]]
* [[ກອງປະຊຸມລະເບີດບົ່ມບີ]]

== ເພີ່ມເຕີມ ==
* [[ລັດຖະທຳມະນູນ ແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ]]

==ຂໍ້ຄວາມຂະຫຍາຍ==
{{notelist}}

== ອ້າງອີງ​ ==
{{ລາຍການອ້າງອີງ}}

== ບັນນານຸກົມ ==
*{{cite book|author-link=ສິລາ ວີຣະວົງສ໌|editor-last1=ສຸເນດ ບຸນຍາວົງ|editor-first1=|editor-last2=ດວງເດືອນ ໂພທິສານ|editor-first2=|title=(ພົງສາວະດານລາວ)ປວັດສາດລາວ ແຕ່ບູຮານເຖິງ 1946 (ຕົ້ນສະບັບ1958) (ພິມຄັ້ງທີ3 2001)|location=ສ.ປ.ປ. ລາວ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|publisher=ຫໍສະໝຸດແຫ່ງຊາດ|author=ມະຫາ ສີລາ ວີຣະວົງສ໌}}

[[ໝວດ:ອາຊີ|ລ]]
[[ໝວດ:ປະເທດລາວ|*]]</text>
      <sha1>eboo026onhuchvnbc20tlrbrwt0onkd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119464</id>
      <parentid>119463</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T09:13:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jaijaikopwell</username>
        <id>18213</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Removed protection from &quot;[[ປະເທດລາວ]]&quot;</comment>
      <origin>119463</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="161720" sha1="eboo026onhuchvnbc20tlrbrwt0onkd" xml:space="preserve">	
{{ປ້າຍບົດຄວາມດີເດັ່ນ}}
{{ກ່ອງຂໍ້ມູນ ປະເທດ
| conventional_long_name = ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ
| common_name            = ລາວ
| native_name            = 
| image_flag             = Flag of Laos.svg
| image_coat             = Coat of arms of Laos.svg
| symbol_type            = [[ເຄື່ອງໝາຍຊາດ]]
| national_motto         = &quot;ສັນຕິພາບ ເອກະລາດ ປະຊາທິປະໄຕ ເອກະພາບ ວັດທະນາຖາວອນ&quot;
| national_anthem        = &quot;[[ເພງຊາດລາວ]]&quot;&lt;br /&gt;&lt;div style=&quot;padding-top:0.5em;&quot;&gt;[[File:National Anthem of Laos.ogg|center]]&lt;/div&gt;
| image_map              = {{Switcher|[[ຮູບ:Laos (orthographic projection).svg|frameless]]|ສະແດງລູກໂລກ|[[ຮູບ:Location Laos ASEAN.svg|250px|upright=1.15|frameless]]|ສະແດງແຜນທີ່ອາຊຽນ|default=1}}
| map_caption            = {{map caption |location_color=ຂຽວ |region=[[ອາຊຽນ]] |region_color=ເທົາເຂັ້ມ |legend=Location Laos ASEAN.svg}}
| capital                = [[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
| coordinates            = {{Coord|17|58|N|102|36|E|type:city}}
| largest_city           = [[ວຽງຈັນ]]
| official_languages     = [[ພາສາລາວ]]
| recognised_languages   = 
| languages_type         = ພາສາທີ່ເວົ້າ
| languages              = {{hlist|[[ພາສາລາວ|ລາວ]]|[[ພາສາມົ້ງ|ມົ້ງ]]|[[ພາສາກຶມມຸ|ກຶມມຸ]]|[[ພາສາຝຣັ່ງ|ຝຣັ່ງ]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.studycountry.com/guide/LA-language.htm|title=The Languages spoken in Laos|website=Studycountry|access-date=16 September 2018}}&lt;/ref&gt;}}
| ethnic_groups          = {{unbulleted list 
 | 53.2% [[ລາວ (ຊົນເຜົ່າ)|ລາວ]]
 | 11% [[ເຜົ່າກຶມມຸ|ກຶມມຸ]]
 | 9.2% [[ຊາວມົ້ງ|ມົ້ງ]]
 | 3.4% [[ພາສາຜູ້ໄທ|ຜູ້ໄທ]]
 | 3.1% [[ກຸ່ມຊາດພັນໄທ-ກະໄດ|ໄທ]]
 | 2.5% ມະກອງ
 | 2.2% [[ຊາວກະຕາງ|ກະຕາງ]]
 | 2.0% [[ຊາວລື້|ລື້]]
 | 1.8% [[ອາຂ່າ]]
 | 11.6% ອື່ນໆ {{efn|ລວມ[[List of ethnic groups in Laos|ກຸ່ມຊົນເຜົ່າຂະໜາດນ້ອຍຫຼາຍກວ່າກຸ່ມຊົນເຜົ່າຂະໜາດຫຼາຍກວ່າ 100 ກຸ່ມ]]}}
 }}
| ethnic_groups_year     = 2015&lt;ref name=&quot;Census2015&quot;&gt;{{cite web|url=https://lao.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/PHC-ENG-FNAL-WEB_0.pdf|title=Results of Population and Housing Census 2015 |publisher=Lao Statistics Bureau |access-date=1 May 2020}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = [[ປະຊາກອນລາວ|ຊາວລາວ]]
| government_type        = ເປັນ[[ລັດເອກະພາບ|ລັດດ່ຽວ]] ປົກຄອງໂດຍ[[ລັດ​ພັກ​ດຽວ|ພັກດຽວ]] [[ລັດທິມາກ-ເລນິນ]] [[ສາທາລະນະລັດ]][[ສັງຄົມນິຍົມ]]
| leader_title1          = [[ເລຂາທິການໃຫຍ່ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ|ເລຂາທິການໃຫຍ່]]&lt;br&gt;[[ປະທານປະເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ|ປະທານປະເທດ]]{{efn|ປະເທດລາວເປັນ[[ລັດດ່ຽວ]]ທີ່ເປັນ[[ລັດ​ກອມ​ມູນິດ]]ແບບ[[ລັດທິມາກ-ເລນິນ]] ຕຳແໜ່ງທີ່ຊົງອຳນາດຫຼາຍທີ່ສຸດແມ່ນ[[ເລຂາທິການໃຫຍ່ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ]] ບໍ່ແມ່ນ[[ປະທານປະເທດລາວ|ປະທານປະເທດ]] ເລຂາທິການໃຫຍ່ຄວບຄຸມ[[ກົມການເມືອງສູນກາງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ|ກົມການເມືອງ]] ແລະ [[ເລຂາທິການ ພັກປະຊາຊົນ ປະຕິວັດລາວ|ເລຂາທິການ]] ເຮັດໃຫ້ຜູ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງກາຍເປັນຜູ້ນຳລາວ''ໂດຍພຶດຕິໄນ''}}
| leader_name1           = [[ທອງລຸນ ສີສຸລິດ]]
| leader_title2          = [[ລາຍຊື່ນາຍົກລັດຖະມົນຕີລາວ|ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ]]
| leader_name2           = [[ສອນໄຊ ສີພັນດອນ]]
| leader_title3          = [[ຮອງປະທານປະເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ|ຮອງປະທານປະເທດ]]
| leader_name3           = [[ບຸນທອງ ຈິດມະນີ]]&lt;br&gt;[[ປານີ ຍາທໍ່ຕູ້]]
| leader_title4          = [[ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ (ປະເທດລາວ)|ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ]]
| leader_name4           = [[ໄຊສົມພອນ ພົມວິຫານ]]
| legislature            = [[ສະພາແຫ່ງຊາດ|ສະພາແຫ່ງຊາດ]]
| sovereignty_type      = [[ປະຫວັດສາດລາວ|ກໍ່ຕັ້ງ]]
| established_event1     = [[ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ]]
| established_date1      = 1354–1707
| established_event2     = [[ພຣະຣາຊອານາຈັກຫລວງພະບາງ|ອານາຈັກຫຼວງພະບາງ]], [[ອານາຈັກວຽງຈັນ|ອານາຈັກລ້ານຊ້າງວຽງຈັນ]] ແລະ [[ອານາຈັກຈຳປາສັກ|ອານາຈັກລ້ານຊ້າງຈຳປາສັກ​]]
| established_date2      = 1707–1778
| established_event3     = ອານາຈັກລ້ານຊ້າງຖືກປົກຄອງໂດຍ[[ອານາຈັກຣັດຕະນະໂກສິນ|ສະຫຍາມ]]​
| established_date3      = 1778–1893
| established_event4     = [[ອິນດູຈີນຝຣັ່ງ|ຕົກເປັນອານານິຄົມຝຣັ່ງ]]
| established_date4      = 1893–1953
| established_event5     = ຮວມລາຊະອານາຈັກ
| established_date5      = 11 ພຶດສະພາ 1947
| established_event6     = [[ພຣະຣາຊອານາຈັກລາວ|ປະກາດເອກະລາດ]]&lt;br /&gt;ຈາກ[[ອານາຈັກອານານິຄົມຝຣັ່ງ|ຝຣັ່ງ]]
| established_date6      = 22 ຕຸລາ 1953
| established_event7     = [[ສົງຄາມກາງເມືອງລາວ|ລົ້ມລ້າງກະສັດ]]
| established_date7      = 2 ທັນວາ 1975
| established_event8     = [[ລັດຖະທຳມະນູນລາວ|ລັດຖະທຳມະນູນສະບັບປັດຈຸບັນ]]
| established_date8      = 14 ສິງຫາ 1991
| established_event9     = [[ວັນຊາດ]]
| established_date9      = 2 ທັນວາ
| area_km2               = 237,955
| area_rank              = ອັນດັບທີ 82 &lt;!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]]--&gt;
| area_sq_mi             = 91,428.991 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| percent_water          = 2
| population_estimate    = 7,123,205
| population_census      = 6,492,228&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.geohive.com/cntry/laos.aspx|title=Laos|publisher=Lao Department of Statistics|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20161113204058/http://www.geohive.com/cntry/laos.aspx|archive-date=13 November 2016}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_year = 2019
| population_estimate_rank = ອັນດັບທີ 105
| population_census_year = 2015
| population_density_km2 = 26.7
| population_density_sq_mi = &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| population_density_rank = ອັນດັບທີ 151
| GDP_PPP                = {{increase}} 74.309&amp;nbsp;ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMF database 2022&quot;&gt;{{cite web |url = https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April/weo-report?c=544,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&amp;sy=2021&amp;ey=2022&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|title = World Economic Outlook Database, April 2023 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=12 April 2023 }}&lt;/ref&gt; &lt;!--Do not edit!--&gt;
| GDP_PPP_year           = 2023
| GDP_PPP_rank           = ອັນດັບທີ 106
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} 9,800 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMF database 2023&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = ອັນດັບທີ 125
| GDP_nominal            = {{Decrease}} 17.347&amp;nbsp;ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMF database 2023&quot; /&gt;
| GDP_nominal_year       = 2023
| GDP_nominal_rank       = ອັນດັບທີ 145
| GDP_nominal_per_capita = {{Decrease}} 2,319 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMF database 2023&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = ອັນດັບທີ 152
| Gini                   = 36.4 &lt;!--number only--&gt;
| Gini_year              = 2012
| Gini_change            = &lt;!--increase/decrease/staedy--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref name=&quot;wb-gini&quot;&gt;{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/|title=Gini Index|publisher=World Bank|access-date=2 March 2011}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.607 &lt;!--number only--&gt;
| HDI_year               = 2021 &lt;!--Please use the year in which the HDI data refers to and not the publication year--&gt;
| HDI_change             = decrease &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;HDI&quot;&gt;{{cite web|url=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf|title=Human Development Report 2021/2022|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=8 September 2022|access-date=8 September 2022}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = ອັນດັບທີ 140
| currency               = [[ເງີນກີບລາວ|ກີບ]] (₭)
| currency_code          = LAK
| time_zone              = [[ເວລາໃນປະເທດລາວ]]
| utc_offset             = +7
| date_format            = ວວ/ດດ/ປປປປ
| drives_on              = ຂວາ
| calling_code           = [[+856]]
| iso3166code            = LA
| cctld                  = [[.la]]
| religion               = {{unbulleted list 
 | 66.0% [[ພຸດທະສາສະໜາ|ພຸດ]]{{efn|ລັດໃຫ້ກຽດ ແລະ ປົກປ້ອງກິດຈະກຳຂອງສາສະໜາພຸດ ແລະ ຜູ້ນັບຖືສາສະໜາອື່ນ [ແລະ] ລວມຫົວກັບໃຫ້ກຳລັງໃຈໃຫ້ພຣະສົງ ແລະ ຈົວ ເຊັ່ນດຽວກັນກັບນັກບວດສາສະໜາອື່ນໃນການມີສ່ວນຮ່ວມທີ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດຜົນປະໂຫນດຕໍ່ປະເທດ ແລະ ປະຊາຊົນ&lt;ref&gt;{{cite web|title=Lao People's Democratic Republic's Constitution of 1991 with Amendments through 2003|url=https://constituteproject.org/constitution/Laos_2003.pdf?lang=en|website=constituteproject.org|access-date=29 October 2017|quote=Article 9: The State respects and protects all lawful activities of Buddhists and of followers of other religions, [and] mobilises and encourages Buddhist monks and novices as well as the priests of other religions to participate in activities that are beneficial to the country and people.}}&lt;/ref&gt;}}
 | 30.7% [[ສາສະໜາຜີ]]
 | 1.5% [[ສາສະໜາຄຣິດໃນປະເທດລາວ|ຄຣິດ]] 
 | 1.8% [[ສາສະໜາໃນປະເທດລາວ|ອື່ນໆ]] / [[ການບໍ່ມີສາສະໜາ|ບໍ່ມີ]]&lt;ref name=&quot;assets.pewresearch.org&quot;&gt;https://assets.pewresearch.org/wp-content/uploads/sites/11/2012/12/globalReligion-tables.pdf&lt;/ref&gt;
}}
}}
'''ລາວ''' ຫຼື ຊື່ຢ່າງເປັນທາງການຄື '''ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ''' (ຫຍໍ້ວ່າ: ສ.ປ.ປ.ລາວ)&lt;ref&gt;https://laopedia.gov.la/index.php/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%A5%E0%BA%B2%E0%BA%A7&lt;/ref&gt; ແມ່ນປະເທດໜຶ່ງທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ມີເນື້ອທີ່ທັງໝົດ 236,800 ຕາລາງກິໂລແມັດ ເຊິ່ງເປັນປະເທດດຽວໃນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ທີ່ບໍ່ມີຊາຍແດນອອກສູ່ທະເລ&lt;ref&gt;http://www.lmcchina.org/lao/2021-03/12/content_41494652.html&lt;/ref&gt; ໂດຍທາງພາກເໜືອມີຊາຍແດນຕິດກັບ[[ປະເທດຈີນ]] ທິດໃຕ້ຕິດກັບ[[ປະເທດກຳປູເຈຍ]] ທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບ[[ປະເທດຫວຽດນາມ]] ທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບ[[ປະເທດໄທ]] ແລະ ທິດຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອຕິດກັບ[[ປະເທດມຽນມາ]]&lt;ref&gt;https://www.nia.go.th/media/almanac/2022/01/Lao_2022.pdf&lt;/ref&gt;

ຫຼັງຈາກຊ່ວງເວລາແຫ່ງຄວາມຂັດແຍ້ງພາຍໃນ[[ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ]] ດິນແດນລາວຈຶ່ງໄດ້ແຕກແຍກອອກແມ່ນສາມສ່ວນຄື [[ພຣະຣາຊອານາຈັກຫລວງພະບາງ|ຫຼວງພະບາງ]] [[ອານາຈັກວຽງຈັນ|ວຽງຈັນ]] ແລະ[[ອານາຈັກຈຳປາສັກ|ຈຳປາສັກ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Laos - Under foreign rule|url=https://www.britannica.com/place/Laos|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt; ກ່ອນຈະຕົກແມ່ນເມືອງໃນແອກປົກຄອງຂອງ[[ອານາຈັກຣັດຕະນະໂກສິນ|ສະຫຍາມ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1778 ຍາວນານນັບສະຕະວັດຈົນເມື່ອ[[ສົງຄາມຝຣັ່ງ-ສະຫຍາມ (1893)|ວິກິດການຝຣັ່ງ-ສະຫຍາມ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1893 ເຮັດໃຫ້ດິນແດນລາວທັ້ງໝົດຢູ່ພາຍໃຕ້ອານານິຄົມຂອງ[[ປະເທດຝຣັ່ງ|ຝຣັ່ງ]]ແລະຮວມຕົວກັນເປັນປະເທດໃນປີ ຄ.ສ. 1949&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Laos History|url=https://www.asia-discovery.com/Laos/travel-guide/history.htm|website=www.asia-discovery.com|access-date=2021-07-07|archive-date=2021-04-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20210416141857/https://www.asia-discovery.com/Laos/travel-guide/history.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ຫຼັງຈາກການຍຶດຄອງຂອງ[[ປະເທດຍີ່ປຸ່ນ|ຍີ່ປຸ່ນ]] ກໍຖືກຝຣັ່ງຍຶດຄອງອີກຫົນຈົນກະທັ່ງໄດ້ຮັບ[[ເອກະລາດ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1953.&lt;ref&gt;{{Cite news|date=2018-01-09|title=Laos profile - timeline|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-15355605|access-date=2021-07-07}}&lt;/ref&gt; ພາຍຫຼັງ[[ສົງຄາມຫວຽດນາມ]]ຈົບລົງໃນປີ ຄ.ສ. 1975 ຂະບວນການນັກສຶກສາ 21 ອົງກອນຈຶ່ງຫັນໄປຮ່ວມມືກັບ &quot;[[ກຸ່ມປະເທດລາວ]]&quot; ຂະບວນການປະຕິວັດກອມມູນິດທີ່ໄດ້ຄອງອຳນາດຢ່າງເດັດຂາດແລະສົງຄາມກາງເມືອງໄດ້ສິ້ນສຸດລົງ ປະກອບກັບກະແສຮຽກຮ້ອງຂອງປະຊາຊົນແລະນັກສຶກສາໄດ້ມີການລົງມະຕິລົ້ມລ້າງກະສັດຢ່າງສົມບູນ [[ພຣະບາດສົມເດັດພຣະເຈົ້າມະຫາຊີວິດສີສວ່າງວັທະນາ]]ຖືກເຊີນເຂົ້າຄ່າຍກັກກັນໃນວຽງໄຊແລະເສຍຊີວິດຢ່າງລຶກລັບ ມີການປ່ຽນແປງການປົກຄອງມາເປັນລະບອບສັງຄົມນິຍົມກອມມູນິດແລະສ້າງຕັ້ງປະເທດເປັນ &quot;ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ&quot; ຊຶ່ງໃນຊ່ວງແຮກ ລາວຕ້ອງພຶ່ງພາຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອທາງເສດຖະກິດຈາກສະຫະພາບໂຊວຽດຈົນກະທັ່ງລົ່ມສະຫຼາຍໃນປີ ຄ.ສ. 1991.&lt;ref&gt;http://www.timelinesdb.com/listevents.php?subjid=129&amp;title=Laos&lt;/ref&gt;

ປະເທດລາວມີສ່ວນຮ່ວມໃນ[[ຂໍ້ຕົກລົງການຄ້າອາຊີປາຊີຟິກ]], ການປະຊຸມສຸດຍອດ[[ອາຊຽນ]], ການປະຊຸມ[[ອາຊີຕາເວັນອອກ]] ແລະ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມແມ່ນສະມາຊິກ[[ອົງການການຄ້າໂລກ]]ຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ. 1997 ກ່ອນຈະໄດ້ຮັບການຕອບຮັບໃນປີ ຄ.ສ. 2013. ໂດຍລາວເປັນປະເທດທີ່ສາມາດຜະລິດໄຟຟ້າໄດ້ດ້ວຍຕົນເອງ&lt;ref&gt;https://www.bangkokpost.com/business/1980027/chinese-firm-to-run-lao-electric-grid&lt;/ref&gt; ຊຶ່ງການສ້າງເຂື່ອນເພື່ອຜະລິດພະລັງງານໄຟຟ້າຈາກພະລັງງານນ້ຳແລະສົ່ງຂາຍໄປຍັງປະເທດເພື່ອນບ້ານຢ່າງ[[ປະເທດໄທ|ໄທ]] [[ປະເທດຈີນ|ຈີນ]] ແລະ[[ປະເທດຫວຽດນາມ|ຫວຽດນາມ]]. ໃນດ້ານເທັກໂນໂລຢີ ລາວໄດ້ເປີດໃຫ້ບໍລິການ 4G ແມ່ນປະເທດທີສອງຂອງອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຕໍ່ຈາກ[[ປະເທດສິງກະໂປ|ສິງກະໂປ]] ມາຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ. 2012.{{efn|ບໍລິການລາວໂທລະຄົມໄດ້ເປີດນຳໃຊ້ໃນເດືອນພະຈິກ ປີ2012 ແຕ່ບາງແຫລ່ງກໍບອກວ່າເປັນພຽງການທົດລອງ

&lt;ref&gt;https://www.bangkokpost.com/world/318681/laos-to-launch-4g&lt;/ref&gt;

4G ອາດຈະນຳເປີດໃຫ້ທຸກຄົນນຳໃຊ້ໄດ້ໃນເດືອນມິຖຸນາ 2015 ໂດຍຢູນິເທວ:

&lt;ref&gt;https://international.viettel.vn/news-detail/unitel-launches-4g-service-in-laos&lt;/ref&gt;}} ເສັ້ນ[[ທາງລົດໄຟວຽງຈັນ-ບໍ່ເຕັນ]] ໄດ້ເປີດໃຫ້ບໍລິການໃນປີ 2021.&lt;ref&gt;[https://www.prachachat.net/economy/news-814220 รถไฟจีน-ลาว เปิดให้บริการวันนี้ (3 ธ.ค.) ควรรู้อะไรบ้าง? ก่อนตกขบวน]&lt;/ref&gt;

== ທີ່ມາຂອງຄຳວ່າ &quot;ລາວ&quot; ==
ຄຳວ່າ &quot;ລາວ&quot; ທີ່ໝາຍເຖິງປະເທດລາວນັ້ນ ແມ່ນມີມູນເຫດດັ່ງນີ້:{{sfn|ມະຫາ ສີລາ ວີຣະວົງສ໌|pp=7-9}}

# ຄຳວ່າລາວ ກຳເນີດເກີດຂຶ້ນມາພ້ອມໆກັບການກຳເນີດຂຶ້ນຂອງສັງຄົມລາວ ຫຼື ກຳເນີດເກີດຂຶ້ນພ້ອມໆກັບການກຳເນີດຄົນລາວ.
# ຄຳວ່າລາວ ອາດມາຈາກພາສາປາລີ ລາວ ເຊິ່ງໝາຍເຖິງໝາກນ້ຳເຕົ້າ.
# ຄຳວ່າລາວ ອາດມາຈາກການເອີ້ນຊົນເຜົ່າລາວ ເຊິ່ງເປັນຊົນເຜົ່າດັ່ງເດີມ ດຳລົງຊີວິດຢູ່ກ່ອນມີປະເທດລາວ
# ຄົນລາວ ກຳເນີດຈາກຊົນເຜົ່າໝຶ່ງຢູ່ແຂວງຢູນນ່ານ ເຊິ່ງມີນາມເດີມວ່າ ເກົ້າຫຼວງ (ມາຈາກຄຳວ່າ ເກົ້າຫຼົງ ເປັນມັງກອນ ຫຼື ນາກ ເກົ້າອົງ ຫຼື ຊາຍທັງເກົ້າ). ຕໍ່ມາໄດ້ຍ້າຍມາເລື້ອຍລົງມາທາງພາກໃຕ້ເລື້ອຍໆ ແລະ ຖືກເອີ້ນສັ່ນໆວ່າ ຫຼວງ ແລະ ສຸດທ້າຍກໍກາຍມາເປັນ ລາວ
# ແຕ່ກ່ອນ ຄົນທ້ອງຖິ່ນຈະຢູ່ຕາມລຳນ້ຳ, ສ່ວນຄົນລາວຍ້າຍແຕ່ພາກເໜືອມາຢູ່ ຈະອາໄສຢູ່ຕາມບ່ອນສູງກ່ວາ, ຄົນທ້ອງຖິ່ນເອີ້ນຄົນລາວທີ່ມາຢູ່ນີ້ ແມ່ນຄົນດາວ, ເພາະເວລາເບິ່ງຈາກລຸ່ມຂຶ້ນເທິງ ຈະຕິດພັນກັບດວງດາວຢູ່ທ້ອງຟ້າ
# ຄົນຈີນບາງພວກບາງໝູ່ໃນເຂດຢູນນານຂອງຈີນມັກອອກສຽງຕົວ &quot;ດ&quot;​ເປັນຕົວ&quot;ລ&quot;​ແລະອອກສຽງຕົວ &quot;ລ&quot;​ເປັນຕົວ &quot;ດ&quot;​ດ້ວຍເຫດນີ້ຈຶ່ງເອີ້ນພວກທີ່ຢູ່ທີ່ສູງອັນມີທ້ອງຟ້າດາວວະດິງສາພ້ຽນຈາກດາວກາຍເປັນລາວອັນພາໃຫ້ມີຄຳວ່າລາວ

ສ່ວນໃນພາສາອັງກິດ ຄຳວ່າລາວ ທີ່ໝາຍເຖິງປະເທດລາວ ສະກົດວ່າ &quot;Laos&quot; ແລະ ລາວທີ່ໝາຍເຖິງຄົນລາວ ໃຊ້ &quot;Lao&quot; ແລະ ບາງເທື່ອຈະມີການໃຊ້ຄຳວ່າ &quot;Laotian&quot; ເພື່ອໃຊ້ກ່າວເຖິງຊາວລາວທ້ອງຖິ່ນທີ່ອາໄສຢູ່ໃນລາວ.&lt;ref name=&quot;tripsavvy&quot;&gt;{{cite web|last1=Rodgers|first1=Greg|title=How to Say &quot;Laos&quot;|url=https://www.tripsavvy.com/how-to-say-laos-3976795|website=TripSavvy|access-date=18 March 2020|archive-date=3 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210303055220/https://www.tripsavvy.com/how-to-say-laos-3976795|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fodors&quot;&gt;{{cite web|last1=Ragusa|first1=Nina|title=10 Things You Need to Know Before Visiting Laos|url=https://www.fodors.com/world/asia/laos/experiences/news/10-things-you-need-to-know-before-visiting-laos|website=Fodors|access-date=18 March 2020|date=4 April 2019|archive-date=23 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210323062406/https://www.fodors.com/world/asia/laos/experiences/news/10-things-you-need-to-know-before-visiting-laos|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Meaning of Laos in English|url=https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/laos|website=Cambridge Dictionary|access-date=7 October 2019|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308104428/https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/laos|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Laos – definition and synonyms|url=https://www.macmillandictionary.com/dictionary/british/laos|website=Macmillan Dictionary|access-date=7 October 2019|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308155501/https://www.macmillandictionary.com/dictionary/british/laos|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Definition of Laos by Merriam-Webster|url=https://www.merriam-webster.com/dictionary/Laos|website=Merriam-Webster|access-date=27 March 2020|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308102619/https://www.merriam-webster.com/dictionary/Laos|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ປະຫວັດສາດ ==
{{Main|ປະຫວັດສາດລາວ}}

=== ຍຸກປະຖົມບູຮານ ===
[[File:Pha That Luang, Vientiane, Laos.jpg|thumb|left|[[ທາດຫຼວງ|ພຣະທາດຫຼວງ]]ແຫ່ງ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]] ອັນເປັນສັນຍະລັກຂອງຊາດລາວ.]]
ໄດ້ມີການຂຸດຄົ້ນພົບກະໂຫຼກຫົວມະນຸດບູຮານໃນປີ2009ທີ່[[ຖໍ້າຜາລິງ]]ໃນ[[ສາຍພູຫຼວງ]]ທາງພາກເໜືອຂອງລາວ ໂດຍກະໂຫຼກຫົວດັ່ງກ່າວມີອາຍຸປະມານ 46ພັນປິ ຈຶ່ງກາຍເປັນຊາກດຶກດຳບັນມະນຸດສະໄໜໃໝ່ທີ່ເກົ່າແກ່ທີ່ສຸດໃນພູມິພາກອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້.&lt;ref&gt;{{Cite journal|pmid = 22908291|pmc = 3437904|year = 2012|last1 = Demeter|first1 = F|display-authors=et al.|title = Anatomically modern human in Southeast Asia (Laos) by 46 ka|journal = Proceedings of the National Academy of Sciences|volume = 109|issue = 36|pages = 14375–14380|doi = 10.1073/pnas.1208104109|bibcode = 2012PNAS..10914375D|doi-access = free|issn = 0027-8424 }}&lt;/ref&gt; ຢູ່ພາກເໜືອມີການຄົ້ນພົບບູຮານວັດຖຸທີ່ເປັນຫີນເຊິ່ງສັນນິຖານວ່າຢູ່ໃນສະໄໜດຽວກັນກັບຊ່ວງປາຍ[[ສະໄໜໄພລສະໂຕຊີນ]].&lt;ref&gt;{{Cite journal|year = 2009|last1 = White|first1 = J.C.|title = Archaeological Investigations in northern Laos: New contributions to Southeast Asian prehistory|journal = Antiquity|volume = 83|issue = 319|last2 = Lewis|first2 = H.|last3 = Bouasisengpaseuth|first3 = B.|last4 = Marwick|first4 = B.|last5 = Arrell|first5 = K|url = http://antiquity.ac.uk/projgall/white/|access-date = 18 September 2016|archive-date = 10 October 2017|archive-url = https://web.archive.org/web/20171010191403/http://antiquity.ac.uk/projgall/white/|url-status = live}}&lt;/ref&gt; ຫຼັກຖານທາງບູຮານຄະດີໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນເຖິງສະພາບສັງຄົມກະສິກຳທີ່ເລີ່ມພັດທະນາຂຶ້ນໃນຊ່ວງສະຫະສະວັດທີIV ກ່ອນຄຣິສຕະການ.&lt;ref&gt;{{cite book|last1=Marwick|first1=Ben|last2=Bouasisengpaseuth|first2=Bounheung|chapter=History and Practice of Archaeology in Laos|editor1-last=Habu|editor1-first=Junko|editor2-last=Lape|editor2-first=Peter|editor3-last=Olsen|editor3-first=John|title=Handbook of East and Southeast Asian Archaeology|publisher=Springer|date=2017|chapter-url=https://osf.io/preprints/socarxiv/75zhc/|access-date=20 January 2018|archive-date=6 July 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190706125232/https://osf.io/preprints/socarxiv/75zhc/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ຫຼຸມສົບ ແລະ ສຸສານປ່າຊ້າຕ່າງໆບົ່ງບອກໄດ້ເຖິງສະພາບສັງຄົມທີ່ມີຄວາມຊັບຊ້ອຍຂຶ້ນ ມີການຄົ້ນພົບເຄື່ອງທອງແດງໃນຊ່ວງ1500ປີກ່ອນຄຣິສຕະການ ແລະ ເຄື່ອງມືເຫຼັກໃນຊ່ວງ700ປີກ່ອນຄຣິສຕະການ. ໃນສະໄໜປະຖົມບູຮານຂອງປະຫວັດສາດລາວໄດ້ມີການຕິດຕໍ່ກັບອາລິຍະທຳອື່ນໆນຳເຊັ່ນ: ອາລິຍະທຳຈີນ ແລະ ອິນເດຍເປັນຕົ້ນ. ອີງຕາມຫຼັກຖານທາງພາສາສາດ ແລະ ປະຫວັດສາດອື່ນໆ, ໄດ້ບົ່ງຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ກຸ່ມຊົນເຜົ່າທີ່ເວົ້າພາສາ[[ກຸ່ມພາສາໄຕ]]ໄດ້ເຄີຍມີການອົບພະຍົບຈາກ[[ກວາງຊີ]]ມາຍັງດິນແດນທາງຕາເວັນຕົກສຽງໃຕ້ ຫຼືກໍຄືດິນແດນໃນຍຸກສະໄໜໃໝ່ຂອງລາວ ແລະ ໄທໃນຊ່ວງລະຫວ່າງຄຣິສຕະສະຕະວັດທີVIII ແລະ X ນັ້ນເອງ.&lt;ref name=&quot;PittayawatPittayaporn&quot;&gt;[http://www.manusya.journals.chula.ac.th/files/essay/Pittayawat%2047-68.pdf Pittayaporn, Pittayawat (2014). Layers of Chinese Loanwords in Proto-Southwestern Tai as Evidence for the Dating of the Spread of Southwestern Tai] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150627063518/http://www.manusya.journals.chula.ac.th/files/essay/Pittayawat%2047-68.pdf |date=27 June 2015 }}. ''MANUSYA: Journal of Humanities'', Special Issue No 20: 47–64.&lt;/ref&gt;

=== ຍຸກອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ===
{{Main|ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ}}
ປະເທດລາວເຮົານີ້ມີປະຫວັດສາດຄວາມເປັນມາທີ່ຍາວນານມາແຕ່ສະຕະວັດທີXIV ຫຼືກໍຄືສະໄໜຂອງອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ເຊິ່ງສະຖາປະນາຂຶ້ນໂດຍ[[ເຈົ້າຟ້າງຸ່ມ]],&lt;ref name=&quot;Coedes&quot;&gt;{{cite book|last= Coedès|first= George|author-link= George Coedès|editor= Walter F. Vella|others= trans. Susan Brown Cowing|title= The Indianized States of Southeast Asia|year= 1968 |publisher= University of Hawaii Press |isbn = 978-0-8248-0368-1}}&lt;/ref&gt;{{rp|223}} ເຊິ່ງຜູ້ເປັນບິດາໄດ້ເນລະເທດເພິ່ນມາຢູ່ທີ່[[ອານາຈັກຂະແມ]]ພ້ອມດ້ວຍຄອບຄົວ. ໂດຍໄລຍະເວລາຕໍ່ມາ ເຈົ້າຟ້າງຸ່ມພ້ອມດ້ວຍທະຫານຂະແມໜຶ່ງໝື່ນນາຍ ໄດ້ເຂົ້າຍຶດທ້ອນໂຮມເອົາດິນແດນລາວຕາມແຄມ[[ແມ່ນ້ຳຂອງ]]ຈົນໃນທ້າຍທີ່ສຸດກໍສາມາດຍຶດຄອງເອົາ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|ເມືອງວຽງຈັນ]]ໄດ້ສຳເລັດ ນອກນີ້ພຣະເຈົ້າຟ້້າງຸ່ມແມ່ນໄດ້ສືບສາຍມາຈາກກະສັດລາວບູຮານທີ່ສືບເຊື້ອສາຍກັນມາແຕ່ດົນນານຈາກຂຸນບູຣົມ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Fa-Ngum|title=Fa Ngum|website=Encyclopædia Britannica|access-date=23 December 2019|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308050252/https://www.britannica.com/biography/Fa-Ngum|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ພຣະອົງຍັງໄດ້ກະທຳການນຳເອົາພຸດທະສາສະໜາ[[ນິກາຍເຖຣະວາດ|ເຖຣະວາດ]]ເຂົ້າມາເຜີຍແຜ່ຈົນກາຍເປັນສາສະໜາປະຈຳອານາຈັກ. ແຕ່ໃນເວລາຕໍ່ມາໃນປີ1373 ບັນດາເສນາອາມາດໃຫຍ່ກໍບໍ່ອາດສາມາດທົນຕໍ່ການປະພຶດຕົນທີ່ໂຫດຮ້າຍຂອງພຣະອົງໄດ້ ຈຶ່ງໄດ້ມີການຂັບໄລ່ພຣະອົງອອກຈາກວຽງຈັນ ແລະ ສະເດັດລີ້ໄພໄປຢູ່ທີ່ບໍລິເວນ[[ຈັງຫວັດນ່ານ]]ຂອງປະເທດໄທໃນປັດຈຸບັນ,&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://www.history.com/topics/fa-ngum |archive-url = https://web.archive.org/web/20100308201136/http://www.history.com/topics/fa-ngum |archive-date = 8 March 2010 |title = Fa Ngum |publisher=History.com |access-date = 23 January 2011}}&lt;/ref&gt; ເຊິ່ງເມື່ອພຣະອົງສະເດັດສະຫວັນນະຄົດ, ພຣະຣາຊບຸດຮອງອົງໃຫຍ່ຂອງພຣະອົງນາມວ່າ ທ້າວອຸ່ນເຮືອນ ໄດ້ສະເດັດຂຶ້ນຄອງຣາຊພາຍໃຕ້ນາມ&quot;[[ພຣະເຈົ້າສາມແສນໄທ]]&quot; ແລະ ໄດ້ຄອງຣາຊຍາວນານເຖິງ 43ປີ. ນັບແຕ່ນັ້ນ, ອານາຈັກລ້ານຊ້າງໄດ້ກາຍເປັນສູນກາງທາງການຄ້າທີ່ສຳຄັນໃນຣັຊສມັຍຂອງພຣະເຈົ້າສາມແສນໄທ ແຕ່ພາຍຫຼັງການສະຫວັນນະຄົດຂອງພຣະອົງໃນປີ1421, ເມືອງລ້ານຊ້າງກໍເລີ່ມເສື່ອມໂຊມລົງ ແລະ ເກີດຄວາມວຸ່ນວາຍທີ່ຈະຍືດຍາວໄປເປັນສະຕະວັດ.&lt;ref&gt;Sanda Simms, ch. 3, &quot;Through Chaos to a New Order&quot;, in ''The Kingdoms of Laos'' (London: Taylor &amp; Francis, 2013). {{ISBN|9781136863370}}&lt;/ref&gt;

ໃນປີ1520 [[ພະເຈົ້າໂພທິສະລາດ|ພຣະຍາໂພທິສະຣາຊ]] ຂຶ້ນຄອງຣາຊ ແລະ ຊົງຍ້າຍຣາຊທານີຈາກເມືອງ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ຊຽງທອງ]]ມາທີ່ເມືອງວຽງຈັນເພື່ອຫຼີກລ່ຽງການຮຸກຮານຂອງພະມ້າ. ຕໍ່ມາແມ່ນ [[ເຈົ້າໄຊເສດຖາທິລາດ|ສົມເດັຈພຣະໄຊຍະເສດຖາທິຣາຊ]] ຂຶ້ນຄອງຣາຊໃນປີ1548 ພາຍຫຼັງການສະຫວັນນະຄົດຂອງພຣະຣາຊບິດາຂອງພຣະອົງ, ໂດຍພຣະອົງໂປຣດເກົ້າໃຫ້ສ້າງ[[ທາດຫຼວງ|ພຣະທາດຫຼວງ]] ເຊິ່ງຕໍ່ມາໄດ້ກາຍເປັນໜຶ່ງໃນສັນຍະລັກຂອງຊາດລາວ. ພຣະໄຊຍະເສດຖາທິຣາຊສະເດັດສະຫວັນນະຄົດລະຫວ່າງທີ່ພຣະອົງຊົງເດີນທັບໄປຜາບກະບົດທີ່[[ປະເທດກຳປູເຈຍ|ກຳປູເຈຍ]] ເຮັດໃຫ້ອານາຈັກລ້ານຊ້າງເກີດຄວາມບໍ່ໝັ້ນຄົງຍາວນານກວ່າເຈັດສິບປີ ເຊິ່ງຂ້ອງກ່ຽວກັບການຮຸກຮານຂອງພະມ້າ ແລະ ສົງຄາມກາງເມືອງ.&lt;ref&gt;Sanda Simms, ch. 6, &quot;Seventy Years of Anarchy&quot;, in ''The Kingdoms of Laos'' (London: Taylor &amp; Francis, 2013). {{ISBN|9781136863370}}; see also P.C. Sinha, ed., ''Encyclopaedia of South East and Far East Asia'', vol. 3 (Anmol, 2006).&lt;/ref&gt;

ຕໍ່ມາໃນປີ1637 ເມື່ອ[[ເຈົ້າສຸລິຍະວົງສາທຳມິກະລາດ|ພຣະເຈົ້າສຸຣິຍະວົງສາທັມມິກະຣາຊ]]ຂຶ້ນຄອງຣາຊ, ອານາຈັກລ້ານຊ້າງໄດ້ຂະຫຍາຍອານາເຂດ ແລະ ອິດທິພົນຂອງຕົນຢ່າງກວ້າງຂວາງ ເຮັດໃຫ້ຣັຊສມັຍຂອງພຣະອົງຈຶ່ງຖືກຖືວ່າ ເປັນຍຸກທີ່ຮຸ່ງເຮືອງເຫຼືອງເຫຼື້ອມທີ່ສຸດຂອງປະເທດລາວ. ແຕ່ເມື່ອພຣະອົງສະເດັດສະຫວັນນະຄົດໂດຍໄຮ້ເຊິ່ງຣັຊທາຍາດສືບຣາຊສົມບັດ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ລ້ານຊ້າງແຕກອອກເປັນສາມອານາຈັກນັບແຕ່ປີ1763ຫາ1769, ຈົນກອງທັບຂອງພະມ້າໄດ້ເຂົ້າຮຸກຮານທາງພາກເໜືອຂອງລາວ ແລະ ເຂົ້າຍຶດ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ຫຼວງພຣະບາງ]]ໄດ້ສຳເລັດ ໃນຂະນະທີ່[[ອານາຈັກຈຳປາສັກ]]ຕົກເປັນ[[ການມີອຳນາດເໜືອປະເທດອື່ນ|ປະເທສຣາຊ]]ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງ[[ປະເທດໄທ|ສຍາມ]].&lt;ref&gt;{{Cite book|last=Askew, Marc.|title=Vientiane : transformations of a Lao landscape|year=2010|orig-year= 2007|publisher=Routledge|others=Logan, William Stewart, 1942–, Long, Colin, 1966–|isbn=978-0-415-59662-6|location=London|oclc=68416667}}&lt;/ref&gt;

ໄລຍະຕໍ່ມາ ເຈົ້າອານຸວົງສ໌ໄດ້ຮັບການໂປຣດເກົ້າໃຫ້ເປັນພຣະມະຫາກະສັດແຫ່ງວຽງຈັນໂດຍສຍາມ. ພຣະອົງຊົງສະໜັບສະໜູນການຟື້ນຟູສິລະປະກຳ ແລະ ວັນນະຄະດີລາວ ແລະ ໄດ້ຟື້ນຟູຄວາມສຳພັນອັນດີກັບຫຼວງພຣະບາງ. ແຕ່ຕໍ່ມາຍ້ອນແຮງກົດດັນຈາກຫວຽດນາມ ແລະ ຄວາມຄຽດແຄ້ນຂອງປະຊາຊົນລາວໃນຕອນນັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ພຣະອົງກະທຳ[[ກະບົດເຈົ້າອານຸວົງສ໌|ການກະບົດຂຶ້ນຕໍ່ຕ້ານສຍາມໃນປີ1826]] ເພື່ອຍາດເອົາເອກະລາດ, ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ການກະບົດຄັ້ງນີ້ບໍ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດ ແລະ ວຽງຈັນກໍຖືກທຳລາຍຢ່າງໝັກໝ່ວງ ສິ້ນສະພາບຄວາມເປັນເມືອງ ແລະ ຖືກປະຮ້າງນັບແຕ່ນັ້ນມາ.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.asianewsnet.net/home/news.php?sec=3&amp;id=15718 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101126004328/http://www.asianewsnet.net/home/news.php?id=15718&amp;sec=3 |url-status=usurped |archive-date=26 November 2010 |title=Let's hope Laos hangs on to its identity |publisher=Asianewsnet.net |access-date=23 January 2011 }}&lt;/ref&gt; ສ່ວນເຈົ້າອານຸວົງສ໌ກໍຖືກຈັບຕົວໄປທີ່ກຣຸງເທພໃນຖານະນັກໂທດ ແລະ ຈັບຄັງຈົນໃນທ້າຍທີ່ສຸດກໍສິ້ນພຣະຊົນນະທີ່ບ່ອນນັ້ນ.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Imperial Wars 1815–1914 | series = Encyclopedia of Warfare Series |editor-last=Showalter | editor-first =  Dennis | editor-link = Dennis Showalter |date= 2013|isbn=978-1-78274-125-1|publisher = Amber Books | location=London|oclc=1152285624}}&lt;/ref&gt;

ຕໍ່ມາອີກໃນປີ1876 ສຍາມໄດ້ມີການທັບທາງທະຫານໃນດິນແດນລາວ ເຊິ່ງຖືກອະທິບາຍໂດຍນັກສັງເກດການຊາວອັງກິດທີ່ອາໄສຢູ່ຫັ້ນວ່າ &quot;ເປັນການກວາດຕ້ອນຂ້າທາດຂຂະໜານໃຫຍ່&quot;.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20101012011239/http://kyotoreviewsea.org/slavery3.htm &quot;Slavery in Nineteenth-Century Northern Thailand: Archival Anecdotes and Village Voices&quot;]. ''The Kyoto Review of Southeast Asia''&lt;/ref&gt;

=== ຍຸກຕົກເປັນຫົວເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງເສດ (ຄ.ສ.1893–1953) ===
{{Main|ລາວໃນອາລັກຂາຂອງຝຣັ່ງ|ສົງຄາມອິນດູຈີນຄັ້ງທີໜຶ່ງ}}
[[File:Local Lao in the French Colonial guard.png|thumb|ຫະຫານທ້ອງຖິ່ນລາວໃນຄ່າຍຂອງພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງ, {{circa| 1900}}]]

ໃນສະຕະວັດທີXIX ຫຼວງພຣະບາງຖືກບຸກປຸ້ນສະດົມໂດຍກອງທັບທຸງດຳຈີນ.&lt;ref&gt;{{cite web |author=Librios Semantic Environment |url = http://www.culturalprofiles.net/laos/Directories/Laos_Cultural_Profile/-1064.html |archive-url = https://web.archive.org/web/20070718125054/http://www.culturalprofiles.net/laos/Directories/Laos_Cultural_Profile/-1064.html |archive-date = 18 July 2007 |title = Laos: Laos under the French |publisher = Culturalprofiles.net |date=11 August 2006 |access-date = 23 January 2011}}&lt;/ref&gt; ເຊິ່ງຝຣັ່ງເສດໄດ້ຊ່ວຍເຫຼືອ[[ເຈົ້າອຸ້ນຄຳ]]ເອົາໄວ້ ແລະ ທຳການໂຮມເອົາອານາຈັກຫຼວງພຣະບາງເຂົ້າເປັນສ່ວນໜຶ່ງໃນອາລັກຂາຂອງ[[ອິນດູຈີນຝຣັ່ງ]]. ຕໍ່ມາກໍໄດ້ໂຮມເອົາ[[ອານາຈັກຈຳປາສັກ]] ແລະ ດິນແດນຂອງອານາຈັກວຽງຈັນເຂົ້ານຳ ໂດຍມີ[[ເຈົ້າສີສະຫວ່າງວົງ|ເຈົ້າສີສວ່າງວົງສ໌]]ແຫ່ງອານາຈັກຫຼວງພຣະບາງເປັນຜູ້ປົກຄອງລາວທັງໝົດ ແລະ ໄດ້ມີການຍ້າຍຣາຊທານີມາຍັງເມືອງວຽງຈັນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ວຽງຈັນໄດ້ກາຍເປັນເມືອງຫຼວງຂອງລາວອີກຄັ້ງ.&lt;ref&gt;Carine Hahn, ''Le Laos'', Karthala, 1999, pp. 69–72&lt;/ref&gt; 

ລາວສາມາດຜະລິດ[[ກົ່ວ]], ຢາງພາລາ ແລະ ກາເຟໄດ້ ແຕ່ບໍ່ເຄີຍໄດ້ຮັບສ່ວນແບ່ງກາຍ1%ຈັກເທື່ອຈາກການສົ່ງອອກຂອງອິນດູຈີນຝຣັ່ງ. ໃນຊຸມປີ1940 ມີຊາວຝຣັ່ງອາໄສຢູ່ໃນລາວປະມານຫົກຮ້ອຍຄົນ.&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://www.lonelyplanet.com/laos/history |title = History of Laos |website = Lonely Planet |date = 9 August 1960 |access-date = 23 January 2011 |archive-date = 25 February 2021 |archive-url = https://web.archive.org/web/20210225100345/https://www.lonelyplanet.com/laos/history |url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ພາຍໃຕ້ການນຳພາຂອງຝຣັ່ງ ພວກເຂົາໄດ້ພາຊາວຫວຽດນາມມາຢູ່ລາວຈຳນວນໜຶ່ງ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາກຂາດແຄນແຮງງານພາຍໃນອິນດູຈີນຝຣັ່ງ.&lt;ref name=&quot;SørenIvarsson&quot;&gt;Ivarsson, Søren (2008). ''[https://books.google.com/books?id=FsXjlJF_fokC&amp;pg=PA102 Creating Laos: The Making of a Lao Space Between Indochina and Siam, 1860–1945] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230410140148/https://books.google.com/books?id=FsXjlJF_fokC&amp;pg=PA102 |date=10 April 2023 }}''. NIAS Press, p. 102. {{ISBN|978-8-776-94023-2}}.&lt;/ref&gt; ໃນປີ1943 ປະຊາກອນຫວຽດໃນລາວເພີ່ມຂຶ້ນຫຼາຍເຖິງສີ່ໝື່ນກວ່າຄົນ ຈິ່ງໄດ້ກາຍເປັນປະຊາກອນສ່ວນໃຫຍ່ໃນບາງຕົວເມືອງໃຫຍ່ຂອງລາວ ແລະ ຍັງໄດ້ຮັບສິດໃນການເລືອກຕັ້ງເອົາຜູ່ນຳຂອງຕົນເອງອີກດ້ວຍ.&lt;ref name=&quot;MartinStuart-FoxA&quot;&gt;Stuart-Fox, Martin (1997). ''[https://books.google.com/books?id=8VvvevRkX-EC&amp;dq=A+History+of+Laos&amp;pg=PA51 A History of Laos] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230405045254/https://books.google.com/books?id=8VvvevRkX-EC&amp;dq=A+History+of+Laos&amp;pg=PA51 |date=5 April 2023 }}''. Cambridge University Press, p. 51. {{ISBN|978-0-521-59746-3}}.&lt;/ref&gt; ໂດຍມີສັດສ່ວນຂອງຊາວຫວຽດນາມທີ່ຢູ່ອາໄສໃນລາວ 53%ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດຂອງວຽງຈັນ, 85%ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດຂອງ[[ທ່າແຂກ]] ແລະ 62%ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດຂອງ[[ເມືອງປາກເຊ|ປາກເຊ]]. ມີພຽງຕົວ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ເມືອງຫຼວງພຣະບາງ]]ເທົ່ານັ້ນທີ່ຄົນລາວຍັງຄົງມີສັດສ່ວນປະຊາກອນຫຼາຍກວ່າໝູ່.&lt;ref name=&quot;MartinStuart-FoxA&quot;/&gt; ຈົນກະທັ່ງປີ1945 ຝຣັ່ງເສດໄດ້ວາງແຜນຍ້າຍຊາວຫວຽດນາມໄປຕັ້ງຖິ່ນຖານໃນສາມພື້ນທີ່ອັນໄດ້ແກ່: ທົ່ງພຽງວຽງຈັນ, ພູມພາກ[[ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ|ສະຫວັນນະເຂດ]] ແລະ [[ພູພຽງບໍລະເວນ]] ແຕ່ແຜນດັ່ງກ່າວກໍຕ້ອງຍົກເລີກໄປຍ້ອນການຮຸກຮານຂອງຟາຊິດຍີ່ປຸ່ນ.&lt;ref name=&quot;MartinStuart-FoxA&quot;/&gt; ບໍ່ຊັ້ນຄົນລາວຄົງຈະສິ້ນເສຍອຳນາດໃນການປົກຄອງຕົວເອງໄປແລ້ວ ອີງຕາມທີ່[[ມາຣ໌ຕິນ ສະຈວຣ໌ຕ-ຟອກຊ໌]]ໄດ້ກ່າວໄວ້.&lt;ref name=&quot;MartinStuart-FoxA&quot;/&gt;

ລາວໃນຊ່ວງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງນັ້ນ, [[ວິຊີຝຣັ່ງ]], [[ປະເທດໄທ]], [[ຈັກກະວັດຍີ່ປຸ່ນ|ຈັກກະພັດຍີ່ປຸ່ນ]] ແລະ [[ຝຣັ່ງເສລີ|ຝຣັ່ງເສດເສລີ]]ໄດ້ຍາດແຍ່ງກັນຍຶດເອົາດິນແດນລາວ.&lt;ref&gt;Paul Lévy, ''Histoire du Laos'', PUF, 1974.&lt;/ref&gt; ໃນວັນທີ9 ມີນາປີ1945 ປະຊາຊົນລາວຈຳນວນໜຶ່ງລຸກຮືຂຶ້ນປະກາດເອກະລາດເພື່ອໃຫ້ລາວໄດ້ມີເອກະລາດອີກຄັ້ງ ໂດຍຍຶດເອົາເມືອງຫຼວງພຣະບາງເປັນເມືອງຫຼວງ. ແຕ່ຕໍ່ມາກອງທັບຍີ່ປຸ່ນສອງກອງພັນໄດ້ເຂົ້າຍຶດເອົາໄດ້ໃນວັນທີ7 ເມສາ.&lt;ref name=&quot;A Country Study: Laos&quot;&gt;Savada, Andrea Matles (editor) (1994). &quot;Events in 1945&quot;. [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/latoc.html ''A Country Study: Laos''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150721090309/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/latoc.html |date=21 July 2015 }}. Federal Research Division, Library of Congress.&lt;/ref&gt; ຍີ່ປຸ່ນພະຍາຍາມບັງຄັບໃຫ້ພຣະເຈົ້າສີສວ່າງວົງສ໌ປະກາດເອກະລາດໃຫ້ກັບລາວ ແຕ່ເມື່ອມາຮອດວັນທີ8 ເມສາ ພຣະອົງພັດປະກາດຢຸຸດຕິການເປັນປະເທດອາລັກຂາຂອງຝຣັ່ງແທນ. ຈາກນັ້ນ ພຣະອົງໄດ້ລັກສົ່ງ[[ເຈົ້າກິດາວົງ|ເຈົ້າຊາຍກິດາວົງສ໌]]ໃຫ້ໄປເປັນຜູ້ແທນລາວຕໍ່[[ພັນທະມິດຂອງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ II|ຝ່າຍສຳພັນທະມິດ]] ແລະ ສົ່ງ[[ພຣະບາດສົມເດັດພຣະເຈົ້າມະຫາຊີວິດສີສວ່າງວັທະນາ|ເຈົ້າຊາຍສີສວ່າງ]]ໄປເປັນຜູ້ແທນຕໍ່ຝ່າຍຍີ່ປຸ່ນ.&lt;ref name=&quot;A Country Study: Laos&quot;/&gt; ບາດເມື່ອຍີ່ປຸ່ມພ່າຍແພ້ ປະຊາຊົນລາວພ້ອມທັງ[[ເຈົ້າເພັດຊະລາດ|ເຈົ້າຊາຍເພັຊຣາຊ]]ໄດ້ປະກາດເອກະລາດຂຶ້ນ, ແຕ່ໃນປີ1946 ກອງທັບຝຣັ່ງໄດ້ບຸກເຂົ້າຍຶດລາວອີກຄັ້ງ ແລະ ໄດ້ມອບອຳນາດປົກຄອງຕົນເອງໃຫ້ກັບລາວຄືນ.&lt;ref name=&quot;britannica&quot; /&gt;

ໃນຊ່ວງ[[ສົງຄາມອິນດູຈີນຄັ້ງທີໜຶ່ງ]], [[ພັກກອມມູນິດອິນດູຈີນ]]ໄດ້ຈັດຕັ້ງຂຶ້ນພ້ອມທັງສ້າງຕັ້ງກຸ່ມລາວອິສຣະຂຶ້ນ ເຊິ່ງເອີ້ນກັນວ່າ &quot;[[ກຸ່ມປະເທດລາວ]]&quot;. ກຸ່ມປະເທດລາວໄດ້ເລີ່ມຕໍ່ສູ້ຕ້ານກອງກຳລັງຝຣັ່ງ ໂດຍໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກກຸ່ມຂອງຫວຽດນາມ ຫຼື [[ຫວຽດມິນ]]. ໃນປີ1950 ຝຣັ່ງເສດຖືກບີບບັງຄັບໃຫ້ຍອມມອບສະຖານະເຄິ່ງປົກຄອງຕົນເອງໃຫ້ກັບລາວໃນຖານະປະເທດບໍລິວານພາຍໃຕ້[[ສະຫະພາບຝຣັ່ງ]]. ແຕ່ເຖິງວ່າຈະເປັນດັ່ງນັ້ນ ຝຣັ່ງກໍຍັງຄົງກຳອຳນາດສູງສຸດໂດຍພຶດຕິໄນຄືເກົ່າ ຈົນມາຮອດວັນທີ22 ຕຸລາປີ1953 ລາວຈຶ່ງໄດ້ຮັບເອກະລາດອັນສົມບູນຄົບຖ້ວນທົ່ວທັງປະເທດໃນຖານະປະເທດທີ່ມີ[[ລະບອບລາຊາທິປະໄຕພາຍໃຕ້ລັດຖະທຳມະນູນ|ລະບອບປົກຄອງແບບປະຊາທິປະໄຕອັນມີພຣະມະຫາກະສັດເປັນປະມຸກ ແລະ ຢູ່ພາຍໃຕ້ຣັຖທັມມະນູນ]].&lt;ref name=bbc&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-15355605|title=Laos profile|date=9 January 2018|access-date=26 April 2019|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064338/https://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-15355605|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;britannica&quot;&gt;{{cite encyclopedia |url=https://www.britannica.com/EBchecked/topic/330219/Laos/52500/People?anchor=ref509292 |title=Laos – Overview |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |access-date=23 January 2011 |archive-date=11 May 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110511175031/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/330219/Laos/52500/People?anchor=ref509292 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

=== ຍຸກຫຼັງປະກາດເອກະລາດ ແລະ ສົງຄາມກາງເມືອງ (ຄ.ສ.1953–1975) ===
{{Main|ສົງຄາມກາງເມືອງລາວ}}
[[File:FrenchLaos1953.png|thumb|ນາຍພົນ[[ຣາອູນ ຊາລັນ]]ແຫ່ງຝຣັ່ງເສສກັບ[[ພຣະບາດສົມເດັດພຣະເຈົ້າມະຫາຊີວິດສີສວ່າງວັທະນາ|ເຈົ້າສີສວ່າງວັທນາ]] ນະ ພຣະຣາຊວັງທີ່ເມືອງ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ຫຼວງພຣະບາງ]], ທີ4 ພຶດສະພາປີ 1953.]]
ສົງຄາມອິນດູຈີນຄັ້ງທີໜຶ່ງໄດ້ປະທຸຂຶ້ນທົ່ວທັງພາກພື້ນອິນດູຈີນ ໂດຍແມ່ນຝຣັ່ງເສດທີ່ໄດ້ປະຊາໄຊໄປໃນເສິກສົງຄາມ ອັນນຳໄປສູ່ການລົງນາມໃນຂໍ້ຕົກລົງສັນຕິພາບສຳລັບສາມຊາດແຫຼມອິນດູຈີນນະທີ່[[ກອງ​ປະ​ຊຸມ​ເຈ​ນີ​ວາ​ 1954|ກອງປະຊຸມເຈນີວາປີ1954]]. ໃນປີ1960 [[ພຣະຣາຊອານາຈັກລາວ]]ໄດ້ປະສົບກັບການກໍ່ກະບັດຂຶ້ນຢ່າງລຽນຕໍ່ຂອງກອງກຳລັງ[[ກຸ່ມປະເທດລາວ|ປະເທດລາວ]] ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜຸນຈາກ[[ສາທາລະນະ​ລັດ ປະຊາທິປະ​ໄຕ ຫວຽດນາມ|ຫວຽດນາມເໜືອ]] ແລະ [[ສະຫະພາບໂຊວຽດ]]ສູ້ຕ້ານກັບ[[ກອງທັບຣາຊອານາຈັກລາວ]]ຢ່າງບໍ່ພັກເຊົາ. ໂດຍໃນປີ1962 ໄດ້ມີຄວາມພະຍາຍາມທີ່ຈະໂຮມສອງຝ່າຍເຂົ້າກັນ ຈັດຕັ້ງລັດຖະບານປະສົມເຊິ່ງນຳພາໂດຍ[[ເຈົ້າສຸວັນນະພູມາ]] ແຕ່ກໍບໍ່ປະສົບຜົນສຳເລັດ, ແລະ ຍັງເຮັດໃຫ້ສະຖານະການພິກຜັນກາຍເປັນຈຸດບົ້ງຊີ້ແຫ່ງການເລີ່ມຂຶ້ນຂອງ[[ສົງຄາມກາງເມືອງລາວ|ສົງຄາມກາງເມືອງ]]ລະຫວ່າງຝ່າຍຣາຊອານາຈັກລາວ ແລະ ປະເທດລາວ ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອທາງທະຫານຈາກ[[ກອງທັບປະຊາຊົນຫວຽດນາມ]] ແລະ [[ຫວຽດກົງ]].&lt;ref name=&quot;bbc&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;britannica&quot; /&gt;

[[File:Muang Khoun - Laos - 01.JPG|thumb|right|ຊາກເປະເພຂອງ[[ເມືອງຄູນ]], ອະດີດເມືອງຫຼວງຂອງ[[ແຂວງຊຽງຂວາງ]]. ຖືກທຳລາຍຈາກການຖິ້ມລະເບີດຂອງສະຫະລັດໃນຊຸມປີ1960.]]
ປະເທດລາວນັ້ນຖືເປັນປະເທດໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງຢ່າງຫຼາຍກັບ[[ສົງຄາມຫວຽດນາມ]]ອັນຍ້ອນວ່າກອງທັບຫວຽດນາມເໜືອໄດ້[[ການຮຸກຮານລາວຂອງຫວຽດນາມເໜືອ|ເຂົ້າ ແລະ ຍຶດເອົາດິນແດນ]]ລາວບາງພາກສ່ວນມາຕັ້ງເປັນແຫຼ່ງກົບດານ ແລະ ເສັ້ນທາງລຳລຽງສະບຽງ ແລະ ກຳລັງພົນໄປສູ້ກັບ[[ປະເທດຫວຽດນາມໃຕ້|ຫວຽດນາມໃຕ້]]. ດ້ວຍເຫດນີ້ເອງ, ສະຫະລັດຈຶ່ງໄດ້ເຂົ້າມາແຊກແຊງລາວ ເພື່ອຕອບໂຕ້ກັບພວກຫວຽດນາມເໜືອໂດຍການເຂົ້າມາຖິ້ມລະເບີດຈຳນວນຫຼາຍ ໂຈມຕີໃສ່ກອງກຳລັງຫວຽມນາມເໜືອ, ສະໜັບສະໜຸນທັງກອງທັບຣາຊອານາຈັກລາວໂດຍກົງຢ່າງຈະແຈ້ງ ແລະ ກຳລັງຕ້ານອື່ນໆໃນທ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆຢ່າງປິດລັບ, ພ້ອມທັງສະໜັບສະໜຸນໃຫ້ກອງທັບຫວຽດນາມໃຕ້ເຂົ້າສູ້ຢູ່ໃນລາວນຳດ້ວຍ.&lt;ref name=bbc /&gt;&lt;ref name=britannica /&gt;

[[ສະຫະລັດອາເມຣິກາ|ສະຫະລັດ]]ໄດ້ຖິ້ມລະເບິດທາງອາກາດໃສ່ກອງທັບຫວຽດນາມເໜືອ ແລະ [[ກຸ່ມປະເທດລາວ|ປະເທດລາວ]]ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ເພື່ອປົກປ້ອງບໍ່ໃຫ້ລັດຖະບານຣາຊອານາຈັກລາວພ່າຍແພ້ຕໍ່ກຳລັງປະເທດລາວ ແລະ ຕ້ານບໍ່ໃຫ້ຫວຽດນາມເໜືອນຳໃຊ້[[ເສັ້ນທາງໂຮ່ຈີມິນ]]ໄດ້.&lt;ref name=bbc /&gt; ໃນລະຫວ່າງປີ1964-1973 ສະຫະລັດໄດ້ຖິ້ມລະເບີດໃນລາວຫຼາຍກວ່າ2ລ້ານໂຕນ ເຊິ່ງເກືອບຈະເທົ່າກັບລະເບີດທັງໝົດທີ່ສະຫະລັດໄດ້ຖິ້ມໃສ່ເອີຣົບ ແລະ ອາຊີໃນສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງຄິດເປັນປະມານ2,1ລ້ານໂຕນ, ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລາວກາຍເປັນປະເທດທີ່ຖືກຖິ້ມລະເບີດໃສ່ຫຼາຍທີ່ສຸດໃນປະຫວັດສາດເມື່ອທຽບກັບຂະໜາດປະຊາຊົນ. ''[[ເດິນິວຢອກທາມສ໌]]'' ໄດ້ລາຍງານໄວ້ວ່າ &quot;ເກືອບນຶ່ງໂຕນຕໍ່ນຶ່ງຄົນໃນລາວ&quot;.&lt;ref&gt;{{cite web|author-link1=Ben Kiernan|last1=Kiernan|first1=Ben|last2=Owen|first2=Taylor|url=http://apjjf.org/2015/13/16/Ben-Kiernan/4313.html|title=Making More Enemies than We Kill? Calculating U.S. Bomb Tonnages Dropped on Laos and Cambodia, and Weighing Their Implications|work=The Asia-Pacific Journal|date=26 April 2015|access-date=18 September 2016|archive-date=1 March 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041322/http://apjjf.org/2015/13/16/Ben-Kiernan/4313.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ມີລະເບີດປະມານ80ລ້ານລູກທີ່ຍັງບໍ່ລະເບີດຢູ່ທົ່ວປະເທດຕັ້ງເໜືອຮອດໃຕ້ ເຮັດໃຫ້ເກີດໄພອັນຕະລາຍຈາກ[[ວັດຖຸລະເບີດທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕກ]](Unexploded ordnance, ຫຍໍ້ວ່າ UXO)ເຊັ່ນ: [[ລະເບີດລູກວ່ານ|ລະເບີດວ່ານກະຈາຍ]] ແລະ ກັບລະເບີດ ຫຼື ຮຽກກັນວ່າ ບອມບີ້{{efn|Bombie ໝາຍເຖິງລະເບີດ ເຊິ່ງເປັນຊື່ຫຼິ້ນທີ່ຄົນລາວຕັ້ງໃຫ້ ແລະ ໃຊ້ກັນຢ່າງແຜ່ຫຼາຍ.}} ເຊິ່ງໄດ້ເຮັດໃຫ້ຄົນລາວໄດ້ຮັບບາດເຈັບ, ເສຍອົງຄາ ຫຼື ເສຍຊີວິດ50ຄົນຕໍ່ປີ.&lt;ref&gt;{{cite web|last=Wright|first=Rebecca|url=http://www.cnn.com/2016/09/05/asia/united-states-laos-secret-war/|title='My friends were afraid of me': What 80 million unexploded US bombs did to Laos|work=[[CNN]]|date=6 September 2016|access-date=18 September 2016|archive-date=17 January 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190117203916/https://www.cnn.com/2016/09/05/asia/united-states-laos-secret-war/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ຍ້ອນຜົນກະທົບຈາກລະເບີດລູກວ່ານນີ້ເອງ, ລາວຈຶ່ງກາຍເປັນຜູ້ສະໜັບສະໜຸນໃນ[[ອະນຸສັນຍາວ່າດ້ວຍລະເບີດລູກວ່ານ|ອະນຸສັນຍາວ່າດ້ວຍການຫ້າມນຳໃຊ້ອາວຸດລະເບີດລູກວ່ານ]] ແລະ ເປັນເຈົ້າພາບໃນການຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມລະດັບປະເທດຄັ້ງທຳອິດຂອງອະນຸສັນຍາດັ່ງກ່າວໃນເດືອນພະຈິກປີ2010.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Disarmament|url=http://www.unog.ch/80256EE600585943/(httpPages)/B3F3E37A2838630FC125772E0050F4F7?OpenDocument|work=The United Nations Office at Geneva|publisher=United Nations|access-date=20 September 2013|date=November 2011|archive-date=21 September 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130921060643/http://www.unog.ch/80256EE600585943/(httpPages)/B3F3E37A2838630FC125772E0050F4F7?OpenDocument|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
[[File:Vientianne1973.jpg|thumb|ທະຫານປະເທດລາວທີ່ວຽງຈັນໃນປີ1973.]]
ມາຮອດປີ1975, [[ກຸ່ມປະເທດລາວ|ປະເທດລາວ]]ສາມາດໂຄ່ນລົ້ມລັດຖະບານຣາຊອານາຈັກລາວໄດ້ສຳເລັດ ແລະ ບັງຄັບໃຫ້ເຈົ້າສີສວ່າງວັທນາ ສລະຣາຊບັນລັງໃນວັນທີ2 ທັນວາປີ1975 ເຊິ່ງຕໍ່ມາ ພຣະອົງກໍສະຫວັນນະຄົດໃນຄ່າຍສຳມະນາ. ໂດຍສົງຄາມກາງເມືອງຄັ້ງນີ້ໄດ້ພາກຊີວິດຄົນລາວໄປ20000-62000ກວ່າຄົນ.&lt;ref name=bbc /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Obermeyer|first1=Ziad|last2=Murray|first2=Christopher J. L.|last3=Gakidou|first3=Emmanuela|year=2008|title=Fifty years of violent war deaths from Vietnam to Bosnia: analysis of data from the world health survey programme|journal=[[BMJ]]|volume=336|issue=7659|pages=1482–1486|doi=10.1136/bmj.a137|pmid=18566045|pmc=2440905}} See Table 3.&lt;/ref&gt;

=== ຍຸກສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນລາວ (ຄ.ສ.1975~) ===
ເມື່ອວັນທີ2 ທັນວາປີ1975, ພາຍຫຼັງການຍຶດອຳນາດສຳເລັດ ລັດຖະບານປະເທດລາວພາຍໃຕ້ການນຳພາຂອງທ່ານ[[ໄກສອນ ພົມວິຫານ]]ໄດ້ປ່ຽນຊື່ປະເທດເປັນ &quot;ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕປະຊາຊົນລາວ&quot; ແລະ ລົງນາມໃນຂໍ້ຕົກລົງໃຫ້ຫວຽດນາມມີສິດໃນກອງທັບ ແລະ ສາມາດແຕ່ງຕັ້ງຕຳແໜ່ງໃນການປົກຄອງປະເທດລາວໄດ້. ໂດຍຄວາມສຳພັນລະຫວ່າງລາວ ແລະ [[ປະເທດຫວຽດນາມ|ຫວຽດນາມ]]ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງຜ່ານສົນທິສັນຍາມິດຕະພາບໃນປີ1977 ເຊິ່ງໄດ້ກາຍເປັນແນວທາງສຳຄັນຂອງນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດຂອງລາວ ແລະ ເປັນຮາກຖານຂອງອິດທິພົນຂອງຫວຽດນາມໃນດ້ານການເມືອງ ແລະ ເສດຖະກິດຂອງລາວ.&lt;ref name=bbc /&gt;&lt;ref name=&quot;Martin Stuart-Fox&quot;&gt;Stuart-Fox, Martin (1980). ''[https://www.jstor.org/stable/27908403?seq=1#page_scan_tab_contents LAOS: The Vietnamese Connection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211013074847/https://www.jstor.org/stable/27908403?seq=1#page_scan_tab_contents |date=13 October 2021 }}''. In Suryadinata, L (Ed.), ''Southeast Asian Affairs'' (1980). Singapore: Institute of Southeast Asian Stuides, pg. 191.&lt;/ref&gt; ຕໍ່ມາໃນປີ1979 ຫວຽດນາມໄດ້ຂໍໃຫ້ລາວທຳການຕັດຄວາມສຳພັນກັບ[[ປະເທດຈີນ|ສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ]], ສົ່ງຜົນໃຫ້ຈີນ, [[ສະຫະລັດອາເມຣິກາ|ສະຫະລັດ]] ແລະ ປະເທດອື່ນໆຕັດຄວາມສຳພັນທາງການຄ້າກັບລາວ.&lt;ref name=&quot;DamienKingsbury&quot;&gt;Kingsbury, Damien (2016). ''[https://books.google.com/books?id=8CQlDwAAQBAJ&amp;pg=PA50 Politics in Contemporary Southeast Asia: Authority, Democracy and Political Change] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230410140218/https://books.google.com/books?id=8CQlDwAAQBAJ&amp;pg=PA50 |date=10 April 2023 }}''. Taylor &amp; Francis;{{ISBN|978-1-317-49628-1}}, pg. 50.&lt;/ref&gt; ໃນປີດຽວກັນນີ້ ມີທະຫານຂອງຫວຽດນາມຫ້າໝື່ນນາຍ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນພົນລະເຮືອນປະມານຫົກພັນຄົນໃນລາວ, ແລະ ຍັງມີຄົນຫວຽດນາມເຮັດວຽກໂດຍກົງກັບກະຊວງຕ່າງໆປະມານພັນກວ່າຄົນໃນ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|ວຽງຈັນ]].&lt;ref name=&quot;Savada&quot;&gt;Savada, Andrea M. (1995). ''[http://www.public-library.uk/dailyebook/Laos%20-%20a%20country%20study.pdf Laos: a country study] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180419183125/http://www.public-library.uk/dailyebook/Laos%20-%20a%20country%20study.pdf |date=19 April 2018 }}''. Federal Research Division, Library of Congress, p. 271. {{ISBN|0-8444-0832-8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Prayaga&quot;&gt;Prayaga, M. (2005). ''[http://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/103010/8/08_chapter-iv.pdf Renovation in Vietnam since 1988 a study in political, economic and social change] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180419122734/http://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/103010/8/08_chapter-iv.pdf |date=19 April 2018 }} (PhD thesis)''. Sri Venkateswara University. Chapter IV: The Metamorphosed Foreign Relations, pg. 154.&lt;/ref&gt;

ເຖິງສົງຄາມກາງເມືອງຈະຈົບລົງແລ້ວ, [[ການ​ກະ​ບົດ​ໃນ​ປະ​ເທດ​ລາວ|ຄວາມຂັດແຍ້ງ]]ລະຫວ່າງກຸ່ມກະບົດມົ້ງກັບລັດຖະບານກໍຍັງຄົງດຳເນີນຕໍ່ໄປໃນບາງພື້ນທີ່ຂອງປະເທດເຊັ່ນ: ເຂດທະຫານປິດໄຊສົມບູນໃກ້[[ແຂວງວຽງຈັນ]] ແລະ [[ແຂວງຊຽງຂວາງ]]. ໃນລະຫວ່າງປີ1975-1996 [[ສະຫະລັດອາເມຣິກາ|ສະຫະລັດ]]ໄປອົບພະຍົບພາຊາວລາວປະມານ250000ກວ່າຄົນລີ້ໄພມາປະເທດໄທ, ລວມໄປເຖິງຄົນມົ້ງ130000ກວ່າຄົນ.&lt;ref&gt;[https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/2770.htm Laos (04/09)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201024185208/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/2770.htm |date=24 October 2020 }}. U.S. Department of State.{{failed verification|date=January 2021}}&lt;/ref&gt;

ໃນວັນທີ3 ທັນວາປີ2021, ເສັ້ນທາງ[[ລົດໄຟລາວ-ຈີນ|ລົດໄຟວຽງຈັນ-ບໍ່ເຕັນ]] ໄລຍະທາງ422ກິໂລແມັດ ເຊິ່ງເປັນໂຄງການສຳຄັນພາຍໃຕ້ ''[[ຂໍ້ຕົກລົງໜຶ່ງແລວໜຶ່ງເສັ້ນທາງ]]'' ໄດ້ເປີດໃຫ້ບໍລິການຢ່າງເປັນທາງການ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Completed China-Laos Railway |url=https://www.aseanbriefing.com/news/the-completed-china-laos-railway/ |website=ASEAN Business News |language=en |date=21 December 2021 |access-date=18 May 2022 |archive-date=12 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220512130726/https://www.aseanbriefing.com/news/the-completed-china-laos-railway/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

== ພູມສັນຖານ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}{{ປັບພາສາ}}

=== ລັກສະນະພູມອາກາດ ===
ສປປ ລາວ ຢູ່ໃນພູມອາກາດຂອງເຂດຮ້ອນ, ມີລົມມໍລະສຸມ ແຕ່ບໍ່ມີພາຍຸ, ສຳລັບເຂດພູດອຍພາກເໜືອ ແລະ ເຂດສາຍພູຫຼວງອາກາດ ມີລັກສະນະເຄິ່ງຮ້ອນເຄິ່ງໜາວ ອຸນຫະພູມສະສົມ ສະເລ່ຍປະຈຳປີສູງເຖິງ 15-30 ອົງສາເຊ, ການຜິດດ່ຽງອຸນຫະພູມລະຫວ່າງກາງເວັນ ແລະ ກາງຄືນມີປະມານ 10 ອົງສາເຊ. ຈຳນວນຊົ່ວໂມງ ທີ່ມີແສງແດດຕໍ່ປີປະມານ 2.300-2.400 ຊົ່ວໂມງ (ປະມານ 6,3-6,5 ຊົ່ວໂມງຕ່ໍມື້), ຄວາມຊຸ່ມຊື່ນ ສຳຜັດຂອງອາກາດ ມີປະມານ 70 - 85%, ປະລິມານ ນ້ຳຝົນນັບແຕ່ 75-90% ໃນລະດູຝົນ (ແຕ່ເດືອນ ພຶດສະພາ ຫາ ເດືອນຕຸລາ). ສ່ວນໃນລະດູແລ້ງ (ເດືອນພະຈິກ ຫາເດືອນເມສາ) ປະລິມານນ້ຳຝົນມີພຽງ 10-25% ແລະ ປະລິມານສະເລ່ຍຕໍ່ປີ ຂອງແຕ່ລະເຂດກໍ່ຜິດໂຕນກັນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ເຊັ່ນວ່າ: ສາຍພູຫຼວງ ຍ່ານເຂດໃຕ້ໄດ້ຮັບນ້ຳຝົນ ສະເລ່ຍປີລະ 300 ຊັງຕີແມັດ ຂະນະທີ່ເຂດແຂວງ ຊຽງຂວາງ, ຫຼວງພະບາງ, ໄຊຍະບູລີ ໄດ້ຮັບພຽງແຕ່ 100-150 ຊັງຕີແມັດ, ສ່ວນວຽງຈັນ ແລະ ສະຫວັນນະເຂດ ໄດ້ຮັບລະຫວ່າງ 150-200 ຊັງຕີແມັດ ເຊັ່ນດຽວກັບ ຜົ້ງສາລີ, ຫຼວງນ້ຳທາ ແລະ ບໍ່ແກ້ວ.

==== ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ປ່າໄມ້ ====
ດ້ວຍພູມີປະເທດ ແລະ ພູມອາກາດທີ່ເປັນເຂດຮ້ອນຊຸ່ມ ມັນໄດ້ສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ ສປປ ລາວ ອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດນາໆຊະນິດ, ໃນພື້ນດິນກໍ່ມີແຮ່ທາດຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: [[ກົ່ວ]], [[ເຫຼັກ]], [[ຖ່ານຫີນ]], [[ຊືນ]], [[ທອງ]], [[ຄຳ]], [[ເງິນ]],[[ມາດ]], [[ອັງຕີມອນ]], [[ແກ້ວປະເສີດ]]  ແລະ ອື່ນໆ, ຢູ່ເທິງໜ້າດິນກໍມີປ່າໄມ້ກວມເນື້ອທີ່ 47 % ຂອງເນື້ອທີ່ທັງໝົດ, ໃນນັ້ນມີທັງໄມ້ຄ່າສູງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ເຊັ່ນ [[ໄມ້ຄະຍູງ]], [[ໄມ້ດູ່]], [[ໄມ້ເກດສະໜາ]], [[ໄມ້ໂລ່ງເລ່ງ]]
ຢູ່ໃນປ່າກໍມີເຄື່ອງປ່າຂອງດົງປະເພດຕ່າງໆ ທີ່ໂລກຕ້ອງການຫຼາຍເຊັ່ນ: [[ຄັ່ງ]], [[ຍານ]], [[ໝາກແໜ່ງ]], [[ຢາງແປກ]], [[ຫວາຍ]], ຕົ້ນໄມ້ເປັນຢາ ແລະ ອື່ນໆ ນອກນັ້ນ ຍັງມີສັດປ່າທີ່ຫາຍາກ ແລະ ໃກ້ຈະສູນພັນເຊັ່ນ: [[ຊ້າງ]], [[ເສືອ]], [[ໝີ]], [[ເມີຍ]], [[ກະທິງ]], [[ກວາງ]], [[ເຍືອງ]], [[ເສົາຫຼາ]] ໆລໆ.

===== ປະເພດປ່າ =====
ປ່າໄມ້ທີ່ອຸດົມສົມບູນຂອງປະເທດລາວແບ່ງອອກເປັນ 5 ປະເພດດັ່ງນີ້:
* [[ປ່າດົງດິບ]]
* [[ປ່າສົງ|ປ່າປະສົມ]]
* [[ໂຄກ|ປ່າໂຄກ]]
* [[ປ່າໄມ້ໃບເຂັມ]]
* [[ຄັງ]] ແລະ [[ປ່າເລົ່າ]]

==== ທໍ່ສົ່ງນໍ້າມັນ ====
ປະເທດລາວມີທໍ່ສົ່ງນໍ້າມັນ[[ເປຕະໂລນ]] ຍາວທັງໝົດ 136 ກິໂລແມັດ.

=== ລັກສະນະພູມອາກາດ ===
ສປປ ລາວ ຢູ່ໃນພູມອາກາດຂອງເຂດຮ້ອນ, ມີລົມມໍລະສຸມ ແຕ່ບໍ່ມີພາຍຸ, ສຳລັບເຂດພູດອຍພາກເໜືອ ແລະ ເຂດສາຍພູຫຼວງອາກາດ ມີລັກສະນະເຄິ່ງຮ້ອນເຄິ່ງໜາວ ອຸນຫະພູມສະສົມ ສະເລ່ຍປະຈຳປີສູງເຖິງ 15 - 30 ອົງສາເຊ, ການຜິດດ່ຽງອຸນຫະພູມລະຫວ່າງກາງເວັນ ແລະ ກາງຄືນມີປະມານ 10 ອົງສາເຊ. ຈຳນວນຊົ່ວໂມງ ທີ່ມີແສງແດດຕໍ່ປີປະມານ 2.300-2.400 ຊົ່ວໂມງ (ປະມານ 6,3-6,5 ຊົ່ວໂມງຕ່ໍມື້), ຄວາມຊຸ່ມຊື່ນ ສຳຜັດຂອງອາກາດ ມີປະມານ 70-85%, ປະລິມານ ນ້ຳຝົນນັບແຕ່ 75-90% ໃນລະດູຝົນ (ແຕ່ເດືອນ ພຶດສະພາ ຫາ ເດືອນຕຸລາ). ສ່ວນໃນລະດູແລ້ງ (ເດືອນພະຈິກ ຫາເດືອນເມສາ) ປະລິມານນ້ຳຝົນມີພຽງ 10-25% ແລະ ປະລິມານສະເລ່ຍຕໍ່ປີ ຂອງແຕ່ລະເຂດກໍ່ຜິດໂຕນກັນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ເຊັ່ນວ່າ: ສາຍພູຫຼວງ ຍ່ານເຂດໃຕ້ໄດ້ຮັບນ້ຳຝົນ ສະເລ່ຍປີລະ 300 ຊັງຕີແມັດ ຂະນະທີ່ເຂດແຂວງ ຊຽງຂວາງ, ຫຼວງພະບາງ, ໄຊຍະບູລີ ໄດ້ຮັບພຽງແຕ່ 100-150 ຊັງຕີແມັດ, ສ່ວນວຽງຈັນ ແລະ ສະຫວັນນະເຂດ ໄດ້ຮັບລະຫວ່າງ 150-200 ຊັງຕີແມັດ ເຊັ່ນດຽວກັບ ຜົ້ງສາລີ, ຫຼວງນ້ຳທາ ແລະ ບໍ່ແກ້ວ.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ຊື່ເດືອນ
! [[ລະດູ]]
|-
| [[ມັງກອນ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ກຸມພາ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ມີນາ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ເມສາ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ພຶດສະພາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ມິຖຸນາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ກໍລະກົດ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ສິງຫາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ກັນຍາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ຕຸລາ]]
| [[ລະດູຝົນ|ຝົນ]]
|-
| [[ພະຈິກ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|-
| [[ທັນວາ]]
| [[ລະດູແລ້ງ|ແລ້ງ]]
|}

== ການເມືອງ ==

{{ປັບພາສາ}}
ນັບຕັ້ງແຕ່ການຍຶດອຳນາດຂອງຂະບວນການ[[ລັດທິມາກ-ເລນິນ|ມາກ-ເລນິນ]]ທີ່ນຳໂດຍ[[ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1975 ປະເທດລາວຈຶ່ງກາຍເປັນລັດພັກການເມືອງດຽວ ແລະແມ່ນໜຶ່ງໃນຫ້າລັດຂອງໂລກທີ່ຍັງຄົງຢູ່ພາຍໃຕ້ລະບອບຄອມມູນິດຫຼັງຈາກການລົ່ມສະຫຼາຍຂອງລະບອບສັງຄົມນິຍົມໃນຊ່ວງປີ [[ການປະຕິວັດ ຄ.ສ. 1989|ຄ.ສ. 1989]] ແລະປີ ຄ.ສ. 1991 ການເມືອງຂອງປະເທດຖືກຄອບງຳໂດຍໂຄງສ້າງຄູ່ຂອງພັກແລະອຳນາດລັດ ຮວມເຖີງເຈົ້າໜ້າທີ່ລັດທັງໝົດກໍ່ແມ່ນສະມາຊິກພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດເຊ່ນກັນ ດ້ວຍເຫດນີ້ ທຳໃຫ້ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດມີອຳນາດໃນການປົກຄອງແບບບໍ່ຈຳກັດ ແລະຄວບຄຸມກິດຈະການຕ່າງໆ ທັງມວນໃນປະເທດ&lt;ref name=&quot;Croissant211&quot; /&gt; ອົງການນອກພາກລັດຟຣີດອມເຮ້າສ໌ (Freedom House) ໄດ້ຈັດໃຫ້ລະບົບການເມືອງຂອງປະເທດລາວວ່າມີລັກສະນະ &quot;ບໍ່ເສລີ&quot; ແລະໃຫ້ຄະແນນໃນລະດັບຕ່ຳຫຼາຍສຳຫຼັບຫານຄຸ້ມຄອງສິດທິທາງການເມືອງແລະສິດທິຂອງພົນລະເມືອງ&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://freedomhouse.org/report/freedom-world/2017/laos |title=Freedom in the World 2017 – Laos |publisher=[[Freedom House]] |language=ອັງກິດ |date=2018-01-02 |access-date=2024-03-12 |archive-date=2019-09-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190925200158/https://freedomhouse.org/report/freedom-world/2017/laos |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ປະມຸກລັດຂອງລາວ ຄື [[ປະທານປະເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ|ປະທານປະເທດ]] ຊຶ່ງຍັງດຳລົງຕຳແໜ່ງປະທານ[[ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັນລາວ]]ດ້ວຍ ໂດຍປະທານປະເທດແມ່ນຜູ້ແຕ່ງຕັ້ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ລັດທະມົນຕີ ຫົວໜ້າຜູ້ບໍລິຫານແຂວງ ແລະຫົວໜ້າຜູ້ບໍລິຫານເມືອງ ໂດຍການແຕ່ງຕັ້ງຕຳແໜ່ງທັງໝົດຕ້ອງຜ່ານການຍືນຍັນຈາກສະພາແຫ່ງຊາດ

=== ອຳນາດນິຕິບັນຍັດ ===
[[File:National Assembly of Laos (11888085666).jpg|thumb|[[ສະພາແຫ່ງຊາດ]]ໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
ຕາມລັດຖະທຳມະນູນ ໂຄງສ້າງສູງສຸດຂອງລັດລາວແລະສະພານິຕິບັນຍັດ ຄື [[ສະພາແຫ່ງຊາດ]] ແມ່ນສະພາດ່ຽວ ມີທັງໝົດ 132 ທີ່ນັ່ງ ຊຶ່ງຈະປ່ຽນແປງໃນທຸກໆ 5 ປີ ຜ່ານການເລືອກຕັ້ງທົ່ວໄປ ສະພາແຜ່ງຊາດຈະປະຊຸມປີລະສອງຫົນເປັນເວລາສອງສາມສັບປະດາ&lt;ref name=&quot;Croissant211&quot;&gt;{{cite book |author=Aurel Croissant |title=Die politischen Systeme Südostasiens: eine Einführung |publisher=Springer VS |place=Wiesbaden |year=2016 |ISBN=978-3-531-14349-1 |page=211}}&lt;/ref&gt; ຫຼັງຈາກນັ້ນ ຄະນະກຳມະການປະຈຳຈະຕິດຕາມການດຳເນີນການຕາມການພິຈາລະນາ ຕີຄວາມລັດຖະທຳມະນູນ ແລະສະເໜີຜູ້ສະມັກຮັບຕຳແໜ່ງສຳຄັນ ໂດຍຄະນະກຳມະການປະຈຳປະກອບດ້ວຍ ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ຮອງປະທານ ແລະຜູ້ແທນແປດຄົນ ຊຶ່ງຄະນະກຳມະການສະພາແຕ່ລະສ່ວນ ໜົ່ວຍງານພາຍໃນ ແລະສຳນັກງານຂອງທັ້ງ 18 ແຂວງ ກໍ່ຢູ່ພາຍໃຕ້ສະພາແຫ່ງຊາດດ້ວຍ&lt;ref name=&quot;Croissant212&quot;&gt;{{cite book|author=Aurel Croissant |title=Die politischen Systeme Südostasiens: eine Einführung |publisher=Springer VS |place=Wiesbaden |year=2016 |ISBN=978-3-531-14349-1 |page=212}}&lt;/ref&gt;

ໜ້າທີ່ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຄື ການເລືອກປະທານປະເທດດ້ວຍສຽງຂ້າງມາກປະມານສອງເຖິງສາມ ເພື່ອແຕ່ງຕັ້ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີຕາມຄຳຮ້ອງຂໍຂອງປະທານປະເທດ ເຊ່ນດຽວກັບລັດຖະມົນຕີ ປະທານສານປະຊາຊົນສູງສຸດ ແລະໄອຍະການສູງສຸດ&lt;ref name=&quot;Croissant211&quot; /&gt; ຢ່າງໃດກໍ່ດີ ໃນທາງປະຕິບັດແລ້ວ ມີພຽງສະເພາະການຕັດສິນໃຈຂອງຄະນະກຳມະການກາງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດເທົ່ານັ້ນ ທີ່ໄດ້ຮັບການອະນຸມັດ&lt;ref name=&quot;Croissant212&quot; /&gt;

ອົງກອນມວນຊົນຍັງຄົງໄດ້ຮັບອະນຸຍາດໃຫ້ສົ່ງຮ່າງກົດໝາຍພາຍໃຕ້ເງື່ອນໄຂບາງປະການ ແຕ່ສະພາແຫ່ງຊາດເປັນຜູ້ຮັບຜິດຊອບໃນການອະນຸມັດການວາງແຜນເສດຖະກິດ ງົບປະມານ ແລະການປ່ຽນແປງໃນລັດຖະບານ

=== ຝ່າຍບໍລິຫານ ===
ອຳນາດບໍລິຫານຢູ່ທີ່ປະທານປະເທດແລະຄະນະລັດຖະມົນຕີ ໂດຍນາຍົກລັດຖະມົນຕີເປັນປະທານຄະນະລັດຖະມົນຕີ ແຕ່ມີອຳນາດການຕັດສິນໃຈພຽງເລັກນ້ອຍ ໃນທາງປະຕິບັດ ການຕັດສິນໃຈຂອງຄະນະກຳມະການກາງຂອງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດດຳເນີນການໂດຍຜູ້ບໍລິຫານ&lt;ref name=&quot;Croissant212&quot; /&gt;

ເຊ່ນດຽວກັບການບໍລິຫານງານຂອງແຂວງແລະເມືອງ ທີ່ມີໂຄງສ້າງເໝືອນກັນກັບລັດຖະບານກາງ ແຕ່ຕັວແທນເມືອງໄດ້ຮັບເລືອກຈາກປະຊາຊົນແລະແຕ່ງຕັ້ງຢ່າງເປັນທາງການໂດຍຫົວໜ້າຜູ້ບໍລິຫານແຂວງ

==ເສດຖະກິດຂອງລາວ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}{{ປັບພາສາ}}

=== ສະພາບເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ===
ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ 5 ປີ (2016—2018): ຕົວເລກເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນລວມຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ (ຈີດີພີ) ບັນລຸ 219.853 ຕື້ກີບ, ລະດັບການເຕີບໂຕສະເລ່ຍ 6,9% ຕໍ່ປີ, ຂະນະທີ່ຕົວເລກການລົງທຶນທັງຫມົດ ບັນລຸເກືອບ 62 ພັນຕື້ກີບ.

ໂຄງປະກອບເສດຖະກິດກໍ່ໄດ້ຫັນປ່ຽນຈາກກະສິກອນທຳມະຊາດ ໄປເປັນອຸດສາຫະກຳ ແລະ ກົນໄກຕະຫຼາດ, ໃນນັ້ນ ຈີດີພີ ໃນຂະແຫນງ[[ກະສິກຳ]]-[[ປ່າໄມ້]] ເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 4% ກວມເອົາ 30,4%, ອຸດສາຫະກຳເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 12,6% ກວມເອົາ 26% ແລະ ບໍລິການເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 8,4% ກວມເອົາ 37,2% ຂອງຈີດີພີ ມີການລົງທຶນທັງຫມົດປະມານ 62 ພັນຕື້ກີບທຽບໃສ່ແຜນ ການ 5 ປີ ຄັ້ງທີ V ເພີ່ມຂຶ້ນສອງເທົ່າ, ໃນນັ້ນຈາກງົບປະມານລັດ 3.980 ພັນຕື້ກີບ, ຈາກທຶນການຊ່ວຍເຫຼືອທາງການເພື່ອການໂ (ODA) 20,76 ພັນຕື້ກີບ ແລະ ການລົງທຶນຈາກເອກະຊົນພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ 37,26 ພັນຕື້ກີບ.

ການຜະລິດເຂົ້າສະເລ່ຍໄດ້ 2,9 ລ້ານໂຕນຕໍ່ປີ, ສາລີໄດ້ 760.000 ໂຕນ, ອ້ອຍໄດ້  703.000 ມູນຄ່າເພີ່ມຂອງຂະແໜງອຸດສາຫະກຳປຸງແຕ່ງຂະຫຍາຍຕົວສະເລ່ຍ 9,4% ຕໍ່ປີ, ມີ 24.331 ຫົວຫນ່ວຍກວມ 19,2% ຂອງຈຳນວນວິສາຫະກິດທັງຫມົດ.

ເຂື່ອນໄຟຟ້າທັງຫມົດມີ 61 ແຫ່ງ ແລະ ເຂື່ອນຂະໜາດນ້ອຍອີກ 15 ແຫ່ງ  ມີກຳລັງຕິດຕັ້ງ 7.207,24 ເມກາວັດ, ສາມາດຜະລິດກະແສໄຟຟ້າໄດ້ທັງໝົດ 37.366,66 ກິກາວັດໂມງຕໍ່ປີ. ມີສາຍສົ່ງ ໄຟຟ້າທັງຫມົດຍາວ 19.503 ກິໂລແມັດ. ຂຸດຄົ້ນ ແລະ ຫຼອມຄຳແທ່ງບັນລຸ 38,01 ໂຕນ, ທອງແຜ່ນ 321.487 ໂຕນ ແລະ ທອງຝຸ່ນ 585.607 ໂຕນ. ການສ້າງເສັ້ນທາງສະເລ່ຍເພີ່ມຂຶ້ນ 4,6% ຕໍ່ປີ ຫຼື ປະມານ 1.846 ກິໂລແມັດຕໍ່ປີ, ປະຈຸບັນທາງມີຄວາມຍາວທັງຫມົດ 52.230 ກິໂລແມັດ ມີນັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາລາວ 4,1 ລ້ານເທື່ອຄົນຕໍ່ປີ ເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 15,8% ຕໍ່ປີ ແລະ ສ້າງລາຍຮັບສະເລ່ຍໄດ້ 624,04 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດຕໍ່ປີ.

ທາງດ້ານການເກັບລາຍຮັບງົບປະມານ ກໍ່ສາມາດບັນລຸໄດ້ 38.658,26 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 17,6% ຂອງຈີດີພີ, ລາຍຈ່າຍ 48.116,41 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 21,9% ຂອງຈີດີພີ ເທົ່າກັບ 97% ຂອງແຜນການ; ພ້ອມກັນນັ້ນ ການສົ່ງອອກກໍ່ບັນລຸ 5,69 ຕື້ໂດລາ,ການນຳເຂົ້າ 6,61 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ, ຂາດດຸນ 0,92 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ເທົ່າກັບ 3,8% ຂອງຈີດີພີ.

(ສະເພາະປີສຸດທ້າຍຂອງການປະຕິບັດແຜນການ 5 ປີ ຄັ້ງທີ VI ຈີດີພີບັນລຸ 7,9%, ເຊິ່ງປີ 2010 ຜ່ານມາສະຫະປະຊາຊາດໄດ້ ຕີລາຄາວ່າ ສປປ ລາວ ເປັນ 1 ໃນ 10 ປະເທດເສດຖະກິດຂະຫຍາຍຕົວສູງຂອງໂລກ).

=== ການລົງທຶນ ===
ລັດຖະບານລາວ ຈະສືບຕໍ່ນະໂຍບາຍ ສົ່ງເສີມ ການ​ມີ​ສ່ວນ​ຮ່ວມ​ຂອງ​ທຸກ​ພາກສ່ວນ ເຂົ້າ​ໃນ​ການ​ພັດທະນາ​ເສດຖະກິດ​ສັງຄົມ ທັງ​ພາກ​ລັດ ​ແລະ ​ເອກະ​ຊົນ, ພາຍ​ໃນ ແລະ ຕ່າງປະ​ເທດ; ພ້ອມ​ກັນນັ້ນ ກໍ​ຈະປັບປຸງ ສະພາບແວດ ລ້ອມການລົງທຶນ ໃຫ້ດີຂຶ້ນຕື່ມອີກ ທັງໃນດ້ານພື້ນຖານໂຄງລ່າງ ແລະ ດ້ານການບໍລິການ, ດ້ານນິຕິກຳ ແລະ ດ້ານລະບຽບການພິຈາລະນາ​ອະນຸມັດ. ກ່ອນ​ອື່ນ​ຈະ​ໄດ້​ອອກດຳລັດວ່າດ້ວຍການຈັດຕັ້ງ ປະຕິບັດກົດໝາຍລົງທຶນ ສະບັບປັບປຸງໃໝ່ ໃຫ້ລະອຽດຈະແຈ້ງ, ຮັດກຸມ ແລະ ໂປ່ງໄສ.
ການ​ລົງທຶນຢູ່ ສປປ ລາວ ຍັງ​ມີ​ຫຼາຍ ​ເປັນຕົ້ນ ແມ່ນ​ໃນ​ ຂົງ​ເຂດ ​ການ​ຜະລິດ ​ແລະ ປຸງ​ແຕ່ງ​ກະສິກຳ ຫຼື ກະສິກຳ- ອຸດສາຫະກຳ; ຂົງ​ເຂດ​ພະລັງງານ​ໄຟຟ້າ​ນ້ຳຕົກ ​ແລະ ​ໄຟຟ້າ​ຄວາມ​ຮ້ອນ, ພະລັງງານ​ຊີວະ​ພາບ ​ແລະ ພະລັງງານ​ທົດ​ແທນ, ຂົງ​ເຂດ​ການ​ຂຸດ​ຄົ້ນ ແລະ ປຸງ​ແຕ່​ແຮ່​ທາດ ​ໃນ​ນັ້ນ ລວມທັງ​ແຮ່​ທາດ​ປະ​ເສີດ ​ແລະ ​ແຮ່​ທາດ​ທີ່​ຫາ​ຍາກ; ຂົງ​ເຂດ​ການ​ບໍລິການ​ໂຮງ​ແຮມ ​ແລະ ທ່ອງ​ທ່ຽວ; ການ​ຂົນ​ສົ່ງ ​ແລະ ລະບົບ logistic, ຕະຫຼອດ ທັງ​ຂົງ​ເຂດ​ການ​ສຶກສາ ວິຊາ​ຊີບ ​ແລະ ການ​ບໍລິການ​ດ້ານ​ສາທາລະນະ​ສຸກ ທີ່​ທັນ​ສະ​ໄຫມ​.

=== ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບ ===
ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບແຫ່ງທຳອິດຂອງລາວ ໄດ້ເປີດຢ່າງເປັນທາງການໃນວັນທີ 10.10.2010 ເວລາ 10.10 ນາທີ,ສຳລັບວັນເປີດການຊື້-ຂາຍ ຢ່າງເປັນທາງການແມ່ນວັນທີ 11.1.2011 ເວລາ 11:11 ນາທີ ນີ້ຢູ່ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບລາວ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໃຫ້ກຽດເຂົ້າຮ່ວມໃນພິທີດັ່ງກ່າວມີທ່ານ ສົມສະຫວາດ ເລັ່ງສະຫວັດ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ຜູ້ປະຈຳການລັດຖະບານ, ປະທານຄະນະກຳມະການຄຸ້ມຄອງຫຼັກຊັບ ແລະ ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບ ບັນດາຮອງປະທານຄະນະກຳມະການຄຸ້ມຄອງຫຼັກຊັບ ແລະ ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບ, ຄະນະຄຸ້ມຄອງຫຼັກຊັບຫວຽດນາມ, ສ. ເກົາຫຼີ, ໄທ
ພ້ອມດ້ວຍແຂກຖືກເຊີນພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕະຫຼອດຮອດນັກລົງທຶນທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ. ໂດຍເບື້ອງຕົ້ນມີ 2 ບໍລິສັດເຂົ້າມາຈົດທະບຽນຄື: ທະນາຄານການຄ້າຕ່າງປະເທດລາວ ມະຫາຊົນຖືຮຸ້ນ 20 ລ້ານກວ່າຮຸ້ນ,8.000 ກີບຕໍ່ຮຸ້ນ, ບໍລິສັດຜະລິດໄຟຟ້າມະຫາຊົນຖືຮຸ້ນ 200 ກວ່າລ້ານຮຸ້ນ, 4.700 ກີບຕໍ່ຮຸ້ນ. ຄາດວ່າ ຈະມີອີກ 10 ກວ່າບໍລິສັດເຂົ້າມາຈົດທະບຽນຕະຫຼາດຫຼັກຊັບແຫ່ງທຳອິດດ້ວຍ ແລະ ຄວາມເປັນທຳ.

=== ການຮ່ວມມືໃນພູມມີພາກອາຊຽນ ລາວເຂົ້າເປັນສະມາຊິກອາຊຽນເມື່ອວັນທີ 23 ກໍລະກົດ 1997 ແລະ ໄດ້ເປັນປະທານ ຄະນະກຳມະການອາຊຽນເມື່ອປີ 2004. ===

* ຍຸດທະສາດຄວາມຮ່ວມມືທາງດ້ານເສດຖະກິດອິລະວະດີ-ເຈົ້າພະຍາ-[[ແມ່ນ້ຳຂອງ​]] (Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong Economic Cooperation Strategy — ACMECS)
* ຄວາມຮ່ວມມືສາມຫຼ່ຽມມໍລະກົດ

=== ການຄ້າ ===
ດ້ານການຄ້າ ອັນພົ້ນເດັ່ນແມ່ນໄດ້ປັບປຸງ ແລະ ຫັນເອົາຫົວຫນ່ວຍທຸລະກິດເຂົ້າສູ່ການຈັດຕັ້ງ, ມີການນຳພາ ແລະ ເຄື່ອນໄຫວເຂົ້າສູ່ລະບົບລະບຽບ, ຕັ້ງເປັນກຸ່ມຕາມໝວດສິນຄ້າ ແລະ ເຄື່ອນໄຫວ ໃຫ້ຕິດພັນກັບການປະຕິບັດ ແຜນດູນສິນຄ້າຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ເຮັດໃຫ້ມາດຕະການຄຸ້ມຄອງຂາອອກ-ຂາເຂົ້າ ໄດ້ຮັບການປະຕິບັດດີຂຶ້ນ, ອັດຕາສ່ວນການຂາດດູນການຄ້າກັບຕ່າງປະເທດ ໄດ້ຫຼຸດລົງ ຂາອອກ ໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມ ແລະ ເພີ່ມຂຶ້ນໃນແຕ່ລະປີ, ຊຶ່ງມີຕົວເລກສະແດງອອກ ດັ່ງນີ້: ສົກປີ 1990—1991 ຂາເຂົ້າປະຕິບັດໄດ້ 249,18 ລ້ານໂດລາ, ຂາອອກ 137 ລ້ານໂດລາ; ສົກປີ 2000—2001 ການນຳເຂົ້າ ສາມາດ ປະຕິບັດໄດ້ 528,271 ລ້ານໂດລາ, ການສົ່ງອອກ 324,885 ລ້ານ ໂດລາ; ສົກປີ 2004—2005 ຂາເຂົ້າຄາດຄະເນປະຕິບັດໄດ້ 596 ລ້ານໂດລາ ແລະ ຂາອອກ ຄາດຄະເນປະຕິບັດໄດ້ 420 ລ້ານໂດລາ. ຂອດຂັ້ນ ແລະ ອຸປະສັກຕ່າງໆ ໃນການດຳເນີນ ທຸລະກິດ ຄ່ອຍໆໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂເປັນກ້າວໆ, ຊຸກຍູ້ໃຫ້ບັນດາບໍລິສັດ ທີ່ເຮັດຂາເຂົ້າ-ຂາອອກ ຫັນມາເຮັດການຜະລິດ ເປັນສິນຄ້າ. ລາຄາສິນຄ້າປະເພດຕ່າງໆ ໂດຍສະເພາະແມ່ນສິນຄ້າຍຸດທະສາດ ແລະ ສິນຄ້າຈຳເປັນຕໍ່ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນໄດ້ຮັບການຕິດຕາມ, ກວດກາ, ຄຸ້ມຄອງໃຫ້ດີຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ. ການຄຸ້ມຄອງຕາມຂະແໜງການໄດ້ຮັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນັບມື້ດີ ຂຶ້ນ. ໄດ້ສົມທົບກັບຂະແຫນງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນໃນການສ້າງໂຄງການຜະລິດເປັນສິນຄ້າ, ໄດ້ມີການປົກປ້ອງການຜະລິດພາຍໃນສຳລັບບາງປະເພດສິນຄ້າ,​ໄດ້​ວາງມາດຕະການຕ້ານ ແລະ ສະກັດກັ້ນ ການຄ້າຂາຍ ນອກລະບົບ, ການຄຸ້ມຄອງຮ້ານຄ້າປອດພາສີ, ລະບຽບການນຳເຂົ້າ ແລະ ອື່ນໆ. ໝຸນໃຊ້ວິທີການເພື່ອເຈາະຕະຫຼາດຕ່າງປະເທດ ໃຫ້ແກ່ສິນຄ້າລາວ ດ້ວຍຫຼາຍ ຮູບການ: ດຳເນີນການເຈລະຈາ ແລະ ເຊັນສັນຍາການຄ້າກັບຫຼາຍປະເທດ, ຈັດການ ພົບປະຜູ້ແທນຂັ້ນສູງໃນລະດັບມະຫາພາກເປີດໂອກາດໃຫ້ມີການພົບປະລະຫວ່າງນັກ ທຸລະກິດລາວ ກັບ ນັກທຸລະກິດ ແລະ ນັກລົງທຶນຂອງຕ່າງໆປະເທດ ເພື່ອຊອກຊ່ອງທາງພົວພັນຄ້າຂາຍ ແລະ ຮ່ວມມືກັນດ້ານການຜະລິດ, ເຈລະຈາຕໍ່ລອງຍາດແຍ່ງເອົາສິດທິພິເສດ ດ້ານການຄ້າກັບ ບັນດາປະເທດສະຫະພາບ ເອີລົບ (EU), ການພົວພັນການຄ້າແບບປົກກະຕິ ກັບສະຫະລັດ ອາເມລິກາ (NTR), ເຈລະຈາ ກັບປະເທດໃກ້ຄຽງ ເພື່ອໃຫ້ຊ່ວຍຮັບເອົາສິນຄ້າຂອງລາວ, ເຂົ້າຮ່ວມວາງສະແດງສາກົນ ລະດັບຕ່າງໆ ເພື່ອມີໂອກາດສະເໜີສິນຄ້າຂອງລາວ ຕໍ່ຊາວໂລກ, ສ້າງສູນສົ່ງເສີມ ການຄ້າລາວ ໂດຍນຳໃຊ້ລະບົບອິນເຕີເນັດເຂົ້າຊ່ວຍ ໃນການເກັບກຳ ແລະ ເຜີຍແຜ່ຂໍ້ມູນຂ່າວສານໃນວຽກງານການຄ້າກັບຕ່າງປະເທດ, ໄດ້ປະຕິບັດສັນຍາການຮ່ວມມືວ່າດ້ວຍ ເຂດການຄ້າເສລີອາຊຽນ (AFTA) ແລະ ໄດ້ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກຂອງ ອົງການການຄ້າໂລກ (WTO) ໃນວັນທີ 2 ກຸມພາ ປີ 2013. ຄາດຫມາຍສູ້ຊົນຕົ້ນຕໍຂອງວຽກງານການຄ້າໃນຕໍ່ຫນ້າແມ່ນການສົ່ງອອກໃນແຜນການ 2006-2010 ສູ້ຊົນໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວສະເລ່ຍໃນອັດຕາ 15,8% ຕໍ່ປີ, ອັດຕາການຂະຫຍາຍ ຕົວດ້ານການນຳເຂົ້າແຕ່ປີ 2006-2010 ຄາດຄະເນໃຫ້ມີການຂະຫຍາຍຕົວໃນລະດັບ 8% ຕໍ່ປີ, ເຮັດໃຫ້ມູນຄ່າຂາອອກ-ຂາເຂົ້າມີຄວາມສົມດູນກັນໃນປີ 2010.

=== ສື່ມວນຊົນ ===
* [[ສິລະປິນແຫ່ງຊາດ|ໂທລະພາບແຫ່ງຊາດລາວ]]
* ໂທລະພາບລາວສະຕາຣ໌ 
*ໂທລະພາບປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ 
*ໂທລະພາບນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ 
*ໂທລະພາບກອງທັບປະຊາຊົນລາວ
*ໂທລະພາບທີວີລາວ
*ໂທລະພາບອີເອັມລາວ
*ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງແຫ່ງຊາດ
*ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ
*ໜັງສືພິມວຽງຈັນໃໝ່
*ໜັງສືພິມວຽງຈັນທາມ
*ໜັງສືພິມປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ
*ໜັງສືພິມເສດຖະກິດ-ການຄ້າ
*ໜັງສືພິມປະຊາຊາຊົນ
*ໜັງສືພິມກອງທັບ
*ໜັງສືພິມສະພາແຫ່ງຊາດ

== ສັງຄົມ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}

=== ປະຊາກອນ ===
ປະຈຸບັນ ປະຊາກອນລາວ ມີທັງໝົດ 7,588,447 ຄົນ (ຂໍ້ມູນປີ 2016ຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ), ໃນນີ້ ກຸ່ມຄົນທີ່ມີອາຍຸແຕ່ 0 ຫາ 14 ປີ ກວມອັດຕາສ່ວນເຖິງ 37.8%, ໝວດອາຍຸແຕ່ 15 ຫາ 59 ປີ ມີ 56.5% ແລະ ໝວດອາຍຸແຕ່ 60 ປີຂື້ນໄປ
ມີພຽງແຕ່ 6%. ກຸ່ມອາຍຸຕ່ຳຫາປານກາງກວມອັດຕາສ່ວນສູງຄືແນວນີ້ ບົ່ງບອກໃຫ້ຮູ້ວ່າປະຊາກອນລາວແມ່ນ ປະຊາກອນໜຸ່ມ ແລະ ສ່ວນວ່າກຸ່ມຄົນສູງອາຍຸ ມີພຽງແຕ່ 6% ນັ້ນ ສະແດງວ່າຄົນລາວມີອາຍຸຍືນສະເລ່ຍ
ຕ່ຳ 64 ປີ (ຊາຍ 66 ປີ ແລະ ຍິງ 63 ປີ).

==== ໂຄງສ້າງດ້ານເພດ ====
ຕາມຕົວເລກຂອງຈຳນວນປະຊາກອນລາວ ໃນປີ 2008 ເພດຍິງມີຈຳນວນຫຼາຍເຖິງ 3.007.339 ຄົນ ເຊິ່ງເທົ່າກັບ 50.11% ແລະ ເພດຊາຍ 2.993.041 ຄົນ ເທົ່າກັບ 49.81%

==== ໂຄງສ້າງດ້ານອາຊີບ ====
ກຸ່ມຄົນທີ່ຢູ່ໃນໄວອອກແຮງງານ ຫຼື ໄວກຳລັງແຮງງານ ແມ່ນກຸ່ມຄົນຜູ້ມີອາຍຸແຕ່ 15 ຫາ 60 ປີ ເຊ່ິງກວມເອົາອັດຕາເຖິງ 56.5% ຂອງພົນລະເມືອງລາວທັງໝົດ. ໃນຈຳນວນຜູ້ອອກແຮງງານທັງໝົດນັ້ນ, ເຫັນວ່າຜູ້ຜະລິດ
ໂດຍກົງ ກວມເອົາອັດຕາສ່ວນຫຼາຍກວ່າໝູ່ ເຊ່ິງໃນນັ້ນ ຊາວກະສິກອນມີ 85% ແລະ ກຳມະກອນ-ວິສາວະກອນ ມີ 9%. ສ່ວນທີ່ເຫຼືອນັ້ນແມ່ນຜູ້ຜະລິດໂດຍທາງອ້ອມ (ພະນັກງານບໍລິຫານ, ຜູ້ບໍລິການ, ສຶກສາ, ວັດທະນະທຳ, ສາທາລະນະສຸກ) ແລະ ພາກສ່ວນທີ່ບໍ່ມີອາຊີບແນ່ນອນ.

==== '''ໂຄງສ້າງດ້ານຊົນເຜົ່າ''' ====
* ໃນປັດຈຸບັນ ສປປ ລາວ ມີ 1 ຊົນຊາດ ຄື ຊາດລາວ, ມີ 50 ຊົນເຜົ່າ(ໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ່6 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດຊຸດທີ່8 ໄດ້ຮັບຮອງ ຊົນເຜົ່າບຣູ ເປັນທາງການ ຊຶ່ງໄດ້ຈຳນວນຊົນເຜົ່າໃນ ສປປ ລາວ ໄດ້ເພີ່ມຈາກ 49 ມາເປັນ 50 ເຜົ່າ ໃນປະຈຸບັນ) ແລະ ມີ 4 ໝວດພາສາ ມີດັ່ງນີ້:
* ໝວດທີ່ໃຊ້ພາສາຕະກູນ ລາວ-ໄຕ ຄື: [[ລາວ (ຊົນເຜົ່າ)|ລາວ]], ຜູ້ໄທ, ພວນ, ໄທດຳ, ໄທຂາວ, ລື້, ຍວນ, ແຊກ, ເມີ້ຍ, ກະດາບ, ຢັ້ງ, ໂຢ້ຍ, ຍໍ. ບັນດາຊົນເຜົ່າເຫຼົ່ານີ້ ສ່ວນຫຼາຍອາໄສຢູ່ຕາມເຂດລ້ອງແມ່ນ້ຳສາຍ.
ຕ່າງໆ. ເປັນຕົ້ນແມ່ນລ້ອງ[[ແມ່ນ້ຳຂອງ​]] ໂດຍກວມເອົາ 55% ຂອງຈຳນວນພົນລະເມືອງທັງໝົດໃນທົ່ວປະເທດ.
* ໝວດທີ່ໃຊ້ພາສາຕະກູນ ມອນ-ຂະແມ: ປະກອບດ້ວຍເຜົ່າຂະມຸ(ກືມມຸ), ລະເມດ, ລະເວນ, ລະແວ, ສ່ວຍ, ມະກອງ, ປະໂກະ, ແຍະ, ຍະເຫີນ, ເຈັງ, ສະລັກ, ຕະໂອ້ຍ,ເມ່ືອງ (ມອນ), ຕຸມ, ສະລາງ, ຕີ, ສີລາ, ງວນ, ງີ້ວ ເຊິ່ງກວມອັດຕາສ່ວນ 27% ຂອງຈຳນວນປະຊາກອນທັງໝົດ ແລະ ອາໄສຢູ່ພູພຽງທາງພາກໃຕ້ ແລະ ຢູ່ລຽບສາຍພູຫຼວງເປັນສ່ວນຫຼາຍ.
* ໝວດທີ່ໃຊ້ພາສາຕະກູນ ມົ້ງ-ຢ້າວ: ເຜົ່າມົ້ງ (ຂາວ, ດຳ, ລາຍ, ແດງ), ຢ້າວ, ແລນແຕນ, ອາຂາ, ປີລູ, ໂອມາ, ເອີຢາ, ລູມາ. ເຊິ່ງອາໄສຢູ່ພູສູງທາງພາກເໜືອເປັນສ່ວນຫຼາຍ.
* ໝວດທີ່ໃຊ້ພາສາຕະກູນ ຈີນ-ຕິເບດ: ກໍ້, ກຸ່ຍ, ສີດາ, ພູນ້ອຍ,ມູເຊີ, ຮາຍີ, ໂລໂລ, ຫໍ້. ເຊິ່ງອາໄສຢູ່ບັນດາແຂວງພາກເໜືອ ໂດຍສະເພາະແມ່ນບັນດາແຂວງທີ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບຈີນ ແລະ ມຽນມາ (ຜົ້ງສາລີ, ຫຼວງນ້ຳທາ, ອຸດົມໄຊ, ຫົວພັນ).
ນອກຈາກ 4 ໝວດພາສາດັ່ງກ່າວແລ້ວ ພົນລະເມືອງລາວຍັງປະກອບດ້ວຍຊາວຕ່າງດ້າວອີກຈຳນວນໜຶ່ງເຊັ່ນ: ຫວຽດນາມ,ຈີນ, ໄທ, ອິນເດຍ. ເປັນຕົ້ນ ເຊິ່ງສ່ວນຫຼາຍອາໄສຢູ່ຕາມຕົວເມືອງໃຫຍ່ ແລະ ມາຮອດ ປັດຈຸບັນ ຈຳນວນໜຶ່ງກໍໄດ້ປ່ຽນສັນຊາດ ເປັນພົນລະເມືອງລາວຢ່າງຖາວອນແລ້ວ.
[[File:Laos,_administrative_divisions_-_Nmbrs_(en-abc)_-_monochrome.svg|thumb|370px|ຊື່ແຂວງ]]

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ຈໍານວນ
! ຊື່ແຂວງ
! ເນື້ອທີ່&lt;br/&gt;ກມ²
! ຈຳນວນ&lt;br/&gt;ປະຊາກອນ
! ຍິງ
! ຊາຍ
! ຄວາມໜາແໜ້ນ&lt;br/&gt;ຄົນ/ກມ²
|-
| 1
| [[ແຂວງອັດຕະປື|ອັດຕະປື]]
| 10.320
|    121.134
| 61.740
| 59.394
|    12
|-
| 2
| [[ແຂວງບໍ່ແກ້ວ|ບໍ່ແກ້ວ]]
| 6.196
|    157.422
| 79.116
| 78.306
|    25
|-
| 3
| [[ແຂວງບໍລິຄໍາໄຊ|ບໍລິຄຳໄຊ]]
| 14.863
|    248.378
| 122.738
| 125.641
|    17
|-
| 4
| [[ແຂວງຈໍາປາສັກ|ຈຳປາສັກ]]
| 15.415
|    634.756
| 319.886
| 314.870
|    41
|-
| 5
| [[ແຂວງຫົວພັນ|ຫົວພັນ]]
| 16.500
|    302.809
| 150.095
| 152.714
|    18
|-
| 6
| [[ແຂວງຄໍາມ່ວນ|ຄໍາມ່ວນ]]
| 16.315
|    360.304
| 183.070
| 177.234
|    22
|-
| 7
| [[ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ|ຫຼວງນ້ຳທາ]]
| 9.325
|    156.667
| 79.109
| 77.558
|    17
|-
| 8
| [[ແຂວງຫຼວງພະບາງ|ຫຼວງພະບາງ]]
| 16.875
|    431.439
| 215.440
| 215.999
|    26
|-
| 9
| [[ແຂວງອຸດົມໄຊ|ອຸດົມໄຊ]]
| 15.370
|    285.874
| 143.161
| 142.713
|    19
|-
| 10
| [[ແຂວງຜົ້ງສາລີ|ຜົ້ງສາລີ]]
| 16.270
|    172.286
| 85.830
| 86.456
|    11
|-
| 11
| [[ແຂວງໄຊຍະບູລີ|ໄຊຍະບູລີ]]
| 16.839
|    360.195
| 178.301
| 181.893
|    22
|-
| 12
| [[ແຂວງສາລະວັນ|ສາລະວັນ]]
| 10.691
|    349.478
| 177.856
| 171.622
|    33
|-
| 13
| [[ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ|ສະຫວັນນະເຂດ]]
| 21.774
|    874.660
| 442.866
| 431.794
|    40
|-
| 14
| [[ແຂວງເຊກອງ|ເຊກອງ]]
| 7.665
|    92.624
| 46.749
| 45.830
|    12
|-
| 15
| [[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
| 3.920
|    740.010
| 370.293
| 369.717
|    189
|-
| 16
| [[ແຂວງວຽງຈັນ|ວຽງຈັນ]]
| 22.554
|    454.660
| 223.392
| 231.269
|    20
|-
| 17
| [[ແຂວງຊຽງຂວາງ|ຊຽງຂວາງ]]
| 16.358
|    257.683
| 127.652
| 130.031
|    16
|}

ແຂວງທີ່ມີປະຊາກອນຫຼາຍກວ່າໝູ່ແມ່ນ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ (874.660 ຄົນ), ແຂວງທີ່ມີປະຊາກອນໜ້ອຍກວ່າໝູ່ແມ່ນ ແຂວງເຊກອງ (92.624 ຄົນ, ແຂວງທີ່ມີອັດຕາຄວາມໜາແໜ້ນ ສະເລ່ຍຫຼາຍກ່ວາໝູ່ແມ່ນ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ (189ຄົນ/ກມ²), ແຂວງທີ່ມີອັດຕາຄວາມໜາແໜ້ນໜ້ອຍກວ່າໝູ່ແມ່ນ ແຂວງຜົ້ງສາລີ (11ຄົນ/ກມ²), ແຂວງທີ່ມີເນື້ອທີ່ຫຼາຍກວ່າໝູ່ແມ່ນແຂວງວຽງຈັນ (22.554 ກມ²) ແລະ ແຂວງທີ່ມີເນື້ອທີ່ໜ້ອຍກວ່າໝູ່ແມ່ນ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ (3.920 ກມ²).

=== ພາສາ ===
{{see also|ພາສາລາວ}}
[[ຮູບ:Lao schoolbook with illustrated lao alphabet.jpg|thumb|right|ປື້ມຕົວອັກສອນລາວ]]
ພາສາລາວ{{spaces}}ແມ່ນພາສາທາງການຂອງ[[ສປປ ລາວ|ປະເທດສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ]] ເປັນພາສາແມ່ຂອງຊົນຊາດລາວ ແລະ ຊົນເຊື້ອສາຍອື່ນໃນປະເທດລາວ  ພາສາລາວມີວັນນະຍຸດ ມີຄວາມສຳພັນຄ້າຍຄຽງກັບພາສາພາກຕາເວັນອອກສຽງເໜືອ( ອີສານ ) ຂອງ[[ປະເທດໄທ]] ລະບົບການຂຽນຈະໃຊ້ ຕົວອັກສອນລາວເຊິ່ງເປັນລະບົບອັກສອນສະຫຼະປະກອບ (ລະບົບການນຂຽນ ທີ່ປະກອບດ້ວຍສັນຍາລັກແທນພະຍັນຊະນະ ແລະ ຕິດຕາມດ້ວຍສະຫຼະທີ່ຈະຢູ່ທາງໜ້າ ທາງຫຼຼັງ ທາງເທິງ ທາງລຸ່ມ ຂອງພະຍັນຊະນະ)  ແລະ ມີຄວາມສຳພັນໃກ້ຊິດກັບພາສາໄທ. ພາສາລາວແມ່ນ ພາສາໃນກຸ່ມພາສາລາວ-ໄຕ ອັນເປັນກຸ່ມຍ່ອຍຂອງ[[ຕະກູນພາສາໄທ-ກະໄດ]]

==== ຄວາມເປັນມາຂອງພາສາລາວ ====
ພາສາລາວສືບຖອດມາຈາກ ພາສາໄຕ ຢູ່ພາກໃຕ້ຂອງ[[ປະເທດຈີນ]]ເຊິ່ງເປັນຈຸດດັ່ງເດີມຂອງຫຼາຍພາສາຕ່າງໆ ທີ່ຍັງໃຊ້ແລະເວົ້າຢູ່ໂດຍຫຼາຍຊົນເຜົ່າ. ເນື່ອງຈາກຖືກຄວາມກົດດັນຈາກການຂະຫຍາຍຕົວ ຂອງອານາຈັກຈີນ, ການບຸກລຸກຂອງ[[ຊາວມົງໂກນ]] ແລະ ການປູກຝັງທຳມາຫາກີນ, ຄົນໄຕໃດ້ຍົກຍ້າຍລົງມາພາກໃຕ້ ຕາມຮີມຝັ່ງ[[ແມ່ນ້ຳຂອງ​]]. ການອົບພະຍົກຂອງ[[ຊາວໄຕ]]ກໍ່ໄດ້ມີກ່າວໄວ້ໃນຕຳນານຂອງເຈົ້າພະຍາ ຂຸນບູລົມລາຊາທິລາດ.
* [[ພາສາລາວ]]
* [[ອັກສອນລາວເດີມ]]
* [[ອັກສອນລາວບູຮານ]]

=== ສາສະໜາ ===
ຄົນລາວສ່ວນຫຼາຍນັບຖື [[ສາສະໜາພຸດ]] ນິກາຍຫິນະຍານ ເຊິ່ງເປັນສາສະໜາປະຈຳຊາດ (60% ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດ) ຖັດຈາກ ສາສະໜາພຸດ ແມ່ນ ສາສະໜາ ບັນພະບູລຸດຂອງຊົນເຜົ່າມົ້ງ ຊຶ່ງກວມເອົາ ປະມານ 15% ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ. ນອກຈາກນີ້ແລ້ວ ຍັງມີຊົນເຜົ່າກຸ່ມນ້ອຍອື່ນໆ ລວມທັງເຜົ່າລາວຈຳນວນໜຶ່ງ ນັບຖື[[ສາສະໜາຄິດ]] ແລະ ອິສະລາມ ແຕ່ວ່າ ກວມເອົາອັດຕາສ່ວນໜ້ອຍຫຼາຍ. ສຳລັບ [[ສາສະໜາຄິດ]]ແລ້ວ, ສ່ວນຫຼາຍ ຈະມີຜູ້ນັບຖືເປັນກຸ່ມຄົນຫວຽດນາມ ທີ່ອົບພະຍົບເຂົ້າຢູ່ລາວ ແຕ່ສະໄໝສົງຄາມ, ສ່ວນ[[ສາສະໜາອິສະລາມ]] ພົບວ່າມີການນັບຖືໃນໝູ່ຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ (ຊົນເຜົ່າຫ້ໍ) ທີ່ອາໄສຕາມຊາຍແດນດ້ານຕິດກັບ[[ປະເທດມຽນມາ]] ແລະ ຊຸມຊົນ[[ມຸສະລິມ]]ທີ່ມີເສື້ອສາຍ ອາຊີໃຕ້ ແລະ ຈາມໃນ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
[[ສາສະໜາ]]: [[ສາສະໜາພຸດ]] [[ນິກາຍເຖລະວາດ]] 60%

=== ວັດທະນະທຳ ===
[[ພຸດທະສາສະໜາ]][[ນິກາຍເຖລະວາດ]] ນັບເປັນແບບແຜນຫຼັກຂອງວັດທະນະທຳລາວ ເຊິ່ງປາກົດໃຫ້ເຫັນທົ່ວປະເທດ ທັງໃນດ້ານພາສາ ແລະ ສິລະປະ, ວັນນະຄະດີ, ສິລະປະການສະແດງ ຯລຯ ສຳຫຼັບດົນຕີລາວນັ້ນ ຍັງຄົງມີອິດທິພົນຂອງ[[ແຄນ]] ເຊິ່ງເປັນເຄື່ອງດົນຕີປະຈຳຊາດ ວົງດົນຕີຂອງລາວແມ່ນວົງໝໍລຳ ມີ ໝໍລຳ ແລະ ໝໍແຄນ ທຳນອງການຂັບຈະແຕກຕ່າງກັນໄປຕາມທ້ອງຖິ່ນ ທາງພາກເໜືອເອິ້ນວ່າ ຂັບ ພາກໃຕ້ຈາກ ບໍລິຄຳໄຊລົງໄປເອິ້ນວ່າ ລຳ ເຊ່ັນ: ຂັບງຶ່ມວຽງຈັນ, ຂັບພວນຊຽງຂວາງ, ລຳສາລະວັນຂອງແຂວງສະລະວັນ, ລຳພູໄທ, ລຳຕັງຫວາຍ, ລຳຄອນສະຫວັນ, ລຳບ້ານຊອກຂອງແຂວງສະຫວັນນະເຂດ, ລໍາໂສມ, ລຳສີພັນດອນຂອງແຂວງຈຳປາສັກ, ລຳມະຫາໄຊຂອງແຂວງຄຳມ່ວນ, ຂັບທຸ້ມຂອງແຂວງຫຼວງພະບາງ, ຂັບລື້ຂອງຊາວລື້ ເປັນຕົ້ນ ການແຕ່ງກາຍທີ່ເປັນເອກະລັກຢ່າງໜຶ່ງຂອງຄົນລາວແມ່ນ ຜູ້ຍິງຈະນຸ່ງສິ້ນ,ເກົ້າຜົມ,ບ່ຽງແພ. ອາຫານຂອງຄົນລາວຈະກິນເຂົ້າໜຽວເປັນຫຼັກ ອາຫານທີ່ເປັນເອກະລັກແມ່ນ: ແຈ່ວ, ຕຳໝາກຮຸ່ງ, ປິ້ງໄກ່, ສົ້ມປາ ເປ້ນຕົ້ນ.

ອະລິຍະທຳເກົ່າແກ່ຂອງລາວນັ້ນ ມີປາກົດຈາກຫຼັກຖານດ້ານບູຮານຄະດີຍຸກຫີນ ຢູ່ [[ທົ່ງໄຫຫີນ]]{{spaces}}[[ແຂວງຊຽງຂວາງ]]

=== '''ແຄນລາວ ມໍລະດົກໂລກ''' ===
ແຄນ ແມ່ນເຄື່ອງດົນຕີ ອຳມະຕະຂອງຊາວລາວ ເຊິ່ງເປັນສິ່ງຕິດພັນຢ່າງສະໜິດແໜ້ນກັບຊີວິດຂອງຄົນລາວ. ແຄນສາມາດກ່ອມອາລົມຄົນໃຫ້ມ່ວນ ແລະ ໃຫ້ຄວາມມ່ວນຊື່ນສຸກສັນໃນຍາມມີໄຊຊະນະ ແລະ ປະສົບຜົນສຳເລັດອັນ ແຄນຍັງກ່ອມຈິດໃຈໃຫ້ຄົນຄິດຮອດບ້ານເກົ່າເມືອງຫຼັງ ແລະ ເຮັກໃຫ້ຄິດຮອດບ້ານທີ່ເຄີຍພັກອາໄສ, ເຮັດໃຫ້ຄຶດຮອດອະດີດຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ເມື່ອໄດ້ຟັງສຽງແຄນລາວຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ລຳສັ້ນ, ລຳລ່ອງ ແລະ ອື່ນໆ. ແຄນເປັນເຄື່ອງດົນຕີປະເພດໃຊ້ປາກເປົ່າດ້ວຍວິທີສູບລົມເຂົ້າ-ອອກຕາມຈັງຫວະ ແລະ ທຳນອງ ຫຼື ລາຍທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ຢ່າງຄັກແນ່. 

ແຄນເຮັດດ້ວຍໄມ້ອໍ້ (ໄມ້ປາວ) ເຊິ່ງໄດ້ປະກອບດ້ວຍວັດຖຸ 4 ຢ່າງ ແມ່ນໄມ້ລູກແຄນ, ໄມ້ອໍ້ (ໄມ້ປາວ), ເຕົ້າແຄນ (ໄມ້ດູ່), ລີ້ນແຄນເຮັດດ້ວຍທອງ ຫຼື ເງີນສະເພາະຂີ້ສູດ ໃຊ້ໄວ້ຕິດຮູແຄນ. ແຄນມີ 4 ຊະນິດ ຄື: (1) ແຄນຫົກ ເປັນແຄນສຳ່ນ້ອຍເອີ້ນວ່າ ແຄນນ້ອຍ ຫຼື ແຄນສັ້ນ, ມີລູກແຄນຂ້າງລະ 3 ລູກ ມີ ສຽງນຳກັນ 5 ສຽງຄື ຟາ-ຊອນ-ລາ-ໂດ-ເຣ; (2) ແຄນເຈັດ ເປັນແຄນສຳ່ກາງມີລູກຂ້າງລະ 7 ລູກ, ແຄນສຳ່ກາງນິຍົມເປົ່າໃສ່ດົນຕີອື່ນໆ ມີສຽງນຳກັນ 7 ສຽງຄື: ໂດ-ເຣ-ມີ-ຟາ-ຊອນ-ລາ-ທີ; (3) ແຄນແປດ ເປັນແຄນສຳ່ກາງເຊິ່ງໃຫຍ່ກວ່າແຄນເຈັດໜ້ອຍໜຶ່ງ ໃຊ້ສຳລັບເປົ່າດ່ຽວໂດຍປະສົບປະສານກັບສຽງລຳ ແລະ ສຽງຂັບປະເພດຕ່າງໆ, ແຄນແປດເປັນແຄນທີ່ໝໍລຳນິຍົມຊົມໃຊ້ຫຼາຍກວ່າໝູ່; (4) ແຄນເກົ້າ ເປັນແຄນທີ່ມີລູກຂ້າງລະເກົ້າ ແຄນຊະນິດນີ້ແມ່ນແຄນທີ່ເພິ່ນນິຍົມຊົມໃຊ້ເປົ່າໃສ່ລຳໂສມ, ສີພັນດອນ, ລຳພື້ນເມືອງ, ລຳນິທານເກົ່າແກ່ ໃນປະຈຸບັນໝໍລຳບໍ່ມັກໃຊ້ກັນແລ້ວ ແຕ່ໃນບາງເຂດກໍມີການຂັບງັບບຸນປະເພນີດ້ວຍສຽງແຄນຢູ່. 

=== ອາຫານລາວ ===
[[ຮູບ:Larb.jpg|thumbnail|right|[[ລາບ]]ເປັນອາຫານລາວທີ່ມີຊື່ສຽງທົ່ວໂລກ.]]
{{see also|ອາຫານລາວ}}
[[ປາແດກ]], [[ຂ່າ]], [[ຫົວສີໄຄ]], [[ໝາກຂີ້ຫູດ]] ແມ່ນສ່ວນປະກອບທີ່ສຳຄັນໃນປຸງແຕ່ງອາຫານລາວ. ອາຫານລາວທີ່ມີຊື່ສຽງທີ່ສຸດແມ່ນ [[ລາບ]] ແລະ [[ຕຳໝາກຫຸ່ງ]]. ລາບ ເປັນອາຫານທີ່ມີການນຳ[[ຊີ້ນ]]ທີ່ຍັງດິບມາປະສົມເຂົ້າກັບ[[ເຄື່ອງເທດ]], ສ່ວນ ຕຳໝາກຫຸ່ງ ເປັນອາຫານທີ່ນຳ[[ໝາກຫຸ່ງ]] ມາຕຳລົງພ້ອມ[[ໝາກເຜັດ]] [[ຜັກທຽມ]] [[ໝາກເລັ່ນ]] [[ໝາກນາວ]] ແລະອື່ນໆ.

ອາຫານລາວໄດ້ມີການພັດທະນາມາດົນນານ ພ້ອມກັບການຂະຫຍັບຂະຫຍາຍຂອງ[[ຊົນຊາດລາວ]]ທີ່ໄດ້ຍ້າຍໄປກໍ່ຮ່າງສ້າງໂຕໃນທ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆ ໃນ[[ອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້]]. ອາຫານລາວມີອິດທິພົນຕໍ່ຊົນຊາດໃກ້ຄຽງ ເຊັ່ນ ໃນ[[ອາຫານໄທ]]ປັດຈຸບັນກໍໄດ້ມີອາຫານລາວເປັນສ່ວນປະກອບນຳ ເຊັ່ນ [[ລາບ]] ໂດຍມີການບໍລິໂພກໂດຍຄົນເຊື້ອສາຍລາວທີ່ຢູ່ໃນ[[ພາກຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຂອງໄທ]] ແລະນອກຈາກນີ້ ລາບ ກໍໄດ້ມີການເຜີຍແພ່ໄປຮອດພາກກາງຂອງໄທ ເຊັ່ນ [[ບາງກອກ]] ຯລຯ ໂດຍມີການປຸງແຕ່ງທີ່ອາດຕ່າງຈາກລາບລາວແດ່. ໃນຂະນະດຽວກັນ ອາຫານລາວກໍໄດ້ຮັບອິດທິພົນຈາກຊົນຊາດລ້ອມຮອບຄືກັນ. ລາວໄດ້ຮັບວິທີ[[ການຂົ້ວ]] ([[ພາສາຈີນກາງ|ຈີນກາງ]]: 炒 chǎo) ແລະ ອາຫານຈຳພວກເຂົ້າເສັ້ນເຊັ່ນ [[ເຝີ]] [[ເຂົ້າຊອຍ]] ຈາກ[[ຊາວຈີນ]] ແລະ [[ຊາວຫວຽດນາມ]] (ເຊິ່ງກໍໄດ້ຮັບອິດທິພົນຈາກຊາວຈີນຄືກັນ). ນອກຈາກນີ້ [[ອາຫານຕາເວັນຕົກ]]ກໍໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມໃນພັດທະນາການຂອງອາຫານລາວຄືກັນ. [[ໝາກເຜັດ]]ເປັນສິ່ງນຶ່ງທີ່[[ຊາວປອກຕຸຍການ]]ໄດ້ນຳເຂົ້າມາໃນອະດີດ. ຕັ້ງແຕ່ປະເທດລາວເປັນຫົວເມືອງຂອງ[[ປະເທດຝະລັ່ງ|ຝະລັ່ງ]]ກໍໄດ້ມີການບໍລິໂພກ[[ເຂົ້າຈີ້]] [[ກະແລັມ]] [[ແວງ]] [[ເນີຍແຂງ]] ຯລຯ ແລະອາຫານຕາເວັນຕົກຫຼາຍຂຶ້ນ.

[[ເຄື່ອງດື່ມ]]ຫຼັກທີ່ນິຍົມຊົມຊື່ນໃນປະເທດລາວມັກຂຶ້ນຢູ່ກັບອາຍຸຂອງຜູ້ບໍລິໂພກ. ໄວລຸ້ນໜຸ່ມລາວນິຍົມດື່ມ[[ນ້ຳເຕົ້າຮູ້]]&lt;ref&gt;[https://www.bloggang.com%2Fviewdiary.php%3Fid%3Dtantailovegongtup%26group%3D18&amp;ei=-twQUua3EYmuyQGn64Aw&amp;usg=AFQjCNFUZwqPzQJeXqefqMBJlUs8f9LQ-g รวมทริปท่องเที่ยวเวียงจันทน์ ลาว - BlogGang.com]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.kroobannok.com%2Fblog%2F25029&amp;ei=-twQUua3EYmuyQGn64Aw&amp;usg=AFQjCNH8BBAgzYrShmTgqNasKZg2KRabDA &quot;คนลาว&quot; ....เรียบง่ายแต่มีความสุข]&lt;/ref&gt; ເຊິ່ງເປັນເຄື່ອງດື່ມທີ່ຜະລິດຈາກໝາກຖົ່ວເຫຼືອງ. ສ່ວນເຄື່ອງດື່ມມຶນເມົາທີ່ຂຶ້ນຊື່ລືຊາໃນປະເທດແມ່ນ[[ເບຍລາວ]]&lt;ref&gt;[https://www.nytimes.com/2009/05/26/business/global/26beer.html Just Another Beer? Not to Those in Laos - NYTimes.com]&lt;/ref&gt; ເຊິ່ງເປັນ[[ເບຍ]]ທີ່ຜະລິດໃນປະເທດລາວ.

[[ຮູບ:Pha That Luang Vientiane Laos.jpg|thumb|right|[[ພະທາດຫຼວງ]]{{spaces}}[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]{{spaces}}ສາສະໜາສະຖານທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດໃນສປປ ລາວ]]
[[ຮູບ:Place PassChongMek Laoside.jpg|thumb|right|ດ່ານຊ່ອງເມັກ ຊາຍແດນລາວ-ໄທ]]
ສະບາຍດີທຸກໆ ທ່ານ ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນດີນຳຄຳວ່າອາຫານລາວ ແຕ່ວ່າຢາກມີຄຳເຫັນຢູ່ບ່ອນວ່າ &quot;ຮູບພາບ ທີ່ບອກວ່າລາບ ນັ້ນ ໃນຈານບໍ່ແມ່ນລາບ ເພາະວ່າ ມີນໍ້າຫຼາຍໂພດ ແລະ ອອກແນວແບບຕ່າງປະເທດໂພດ ຖ້າເປັນລາບຂອງຄົນລາວ ຄົນລາວ ຕ້ອງເບີ່ງອອກໂລດ&quot; ຂອບໃຈ.

== ການແບ່ງເຂດການປົກຄອງ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}{{main|ແຂວງຂອງປະເທດລາວ}}

[[File:Laos, administrative divisions - lo - colored.svg|350px|ພະແນກການປົກຄອງລາວ ]]
{{Clear}}
{| style=&quot;float:left;&quot;
|                                        &lt;big&gt;'''ຕາຕະລາງ​ຂໍ້ມູນ,​ແຂວງ,​ພົນລະເມືອງ​ລາວ ຄ.ສ.'''&lt;/big&gt;​ 2020

{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;text-align:left; font-size:100%;&quot;
|- style=&quot;font-size:100%; text-align:right;&quot;
!ແຜນທີ່
!ແຂວງ
!ເມືອງເອກ
!ເນື້່ອທີ່ &lt;br/ຕາລາງກິໂລແມັດ&gt;
!​ພົນລະເມືອງ ​(2015)
!ພົນລະເມືອງ (2018)&lt;ref name&quot;ກົມສະຖິຕິຄ.ສ2018&quot;&gt;/ref&gt;laosis.lsb.gov.la&lt;/ref&gt;
!ພົນລະເມືອງ​ (2020) ຄາດຄະເນ​
!ຄວາມໜາແໜ້ນຂອງພົນລະເມືອງ&lt;br /&gt;(ຄົນຕໍ່km2)​
|-
|---
| [[file:khammouane Province-Laos.svg|90px]]
| 01. [[ແຂວງຄໍາມ່ວນ]]
| [[ທ່າແຂກ]]​
|16,315 
|392,100
|420,950
|433,570 
|26.57
| LA-KH
|-
|---
| [[file:champasak Province-Laos.svg|90px]]
| 02. [[ແຂວງຈໍາປາສັກ]]
| [[ປາກເຊ]]
|15,415 
|694,000
|733,582
|752,688
|48.83
| LA- CH
|-
|---
| [[file:Salavan Province-Laos.svg|90px]]
| 03. [[ແຂວງສາລະວັນ]]
| [[ເມືອງສາລະວັນ]]
|10,691
|397,000
|426,991  
|442,200
|41.39
| LA-SL
|-
|---
| [[file:Savannakhet Province-Laos.svg|90px]]
| 04. [[ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ]]
| [[​ໄກສອນພົມວິຫານ]]
|21,774 
|969,700
|1,037,553  
|1,070,035
|49.14
| LA-SV
|-
|---
| [[file:Xiangkhouang Province-Laos.svg|90px]]
| 05. [[ແຂວງຊຽງຂວາງ]]
| [[ໂພນສະຫວັນ]]​
|14,751
|244,100
|261,686
|267,172
|18.11
| LA-XI
|-
|----
| [[file:Sainyabuli Province-Laos.svg|90px]]
| 06. [[ແຂວງໄຊຍະບູລີ]]
| [[ໄຊຍະບູລີ]]
|16,389 
|381,300
|411,893 
|423,496
|25.84
| LA-XA
|-
|---
| [[file:Xaisomboun Province in Laos 2013.svg|90px]]
| 07. [[ແຂວງໄຊສົມບູນ]]
| [[ອະນຸວົງ]]
|8,551
|85,200	
|102,041
|107,926
|12.62
| LA-XS
|-
|---
| [[file:Sekong Province-Laos.svg|90px]]
| 08. [[ແຂວງເຊກອງ]]
| [[ເຊກອງ]]
|7,665
|113,200
|124,570
|129,398
|16.88
| LA-XE
|-
|----
| [[file:Bolikhamsai Province-Laos.svg|90px]]
| 09. [[ແຂວງບໍລິຄໍາໄຊ]]
| [[ປາກຊັນ]]
|14,863 
|237,700
|303,794 
|315,956
|21.19
| LA-BL
|-
|---
| [[file:Bokeo Province-Laos.svg|90px]]
| 10. [[ແຂວງບໍ່ແກ້ວ]]
| [[ຫ້ວຍຊາຍ]]​
|6,196
|179,300 
|196,641  
|203,468
|32.84
| LA-BK
|-
|---
| [[file:Phôngsali Province-Laos.svg|90px]]
| 11. [[ແຂວງຜົ້ງສາລີ]]
| [[ຜົ້ງສາລີ]]
|16,270 
|178,000
|189,777 
|193,145
|11.87
| LA-PH
|-
|---
| [[file:Laos Provinces Luang Namtha.svg|90px]]
| 12. [[ແຂວງຫຼວງນ້ຳທາ]]
| [[ຫຼວງນ້ຳທາ]]
|9,325
|175,700
|192,392
|199,090
|21.35
| LA-LM
|-
|---
| [[file:Luang Prabang Province-Laos.svg|90px]]
| 13. [[ແຂວງຫຼວງພະບາງ]]
| [[ຫຼວງພະບາງ]]
|16,875
|431,900
|459,189
|467,157
|27.68
| LA-LP
|-
|---
| [[file:Vientiane Province-Laos.svg|90px]]
| 14. [[ແຂວງວຽງຈັນ]]
| [[ໂພນໂຮງ]]​
|15,610
|419,100
|450,475
|462,142
|29.61
| LA-VI
|-
|---
| [[file:Houaphanh Province-Laos.svg|90px]]
| 15. [[ແຂວງຫົວພັນ]]
| [[ຊຳເໜືອ]]​
|16,500 
|289,400
|306,247  
|310,976
|18.85
| LA-HO
|-
|---
| [[file:Attapeu Province-Laos.svg|90px]]
| 16. [[ແຂວງອັດຕະປື]]
| [[ອັດຕະປື]]
|10,320 
|139,600
|153,656
|159,885
|15.49
| LA-AT
|-
|---
| [[file:Oudomxay Province-Laos.svg|90px]]
| 17. [[ແຂວງອຸດົມໄຊ]]
| [[ເມືອງໄຊ]]
|15,370
|307,600
|334,702 
|345,425
|22.47
| LA-OU
|-
|---
| [[file:Vientiane Prefecture-Laos.svg|90px]]
| 18. [[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]
| [[ຈັນທະບູລີ]]
|3,920
|820,900
|906,859
|948,447
|242.0
| LA-VT
|}
* '''ໂດຍແບ່ງອອກເປັນຍິງ ແລະ ຊາຍ'''
'''ຊາຍ:'''3,622,​983ຄົນ&lt;ref Name=&quot;ຄາດຄະເນພົນລະເມືອງລາວປີ2020(ກົມສະຖິຕິສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ&quot;​)​&gt;https://www.lsb.gov.la&lt;/ref&gt;

'''ຍິງ:'''3,608,​170ຄົນ&lt;ref Name=&quot;ຄາດຄະເນພົນລະເມືອງລາວປີ2018(ກົມສະຖິຕິສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ&quot;​)​&gt;https://www.lsb.gov.la&lt;/ref&gt;

'''ລວມທັງໝົດ''':7,231,153ຄົນ&lt;ref Name=&quot;ຄາດຄະເນພົນລະເມືອງລາວປີ2018(ກົມສະຖິຕິສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ&quot;​)&gt;https://www.lsb.gov.la&lt;/ref&gt;

* '''ຈາກການສຳຫລວດສຳໂນຄົວ''',​

ໃນວັນທີ່ 27 ກຸມພາ ຄ.ສ. 2006 ໄດ້ມີການຍຸບ[[ເຂດພິເສດໄຊສົມບູນ]] ໝາຍເລກ 13 ໃນແຜນທີ່ ຢ່າງເປັນທາງການ ອີງຕາມດຳລັດນາຍົກລັດຖະມົນຕີທີ 10/ນຍ. ລົງວັນທີ່ 13 ມັງກອນ ຄ.ສ. 2006 ໂດຍເມືອງທ່າໂທມ ຖືກລວມເຂົ້າກັບ [[ແຂວງຊຽງຂວາງ]] ແລະ [[ເມືອງໄຊສົມບູນ]] ຖືກລວມເຂົ້າກັບ [[ແຂວງວຽງຈັນ]].

ຕໍ່ມາໃນວັນທີ 31 ທັນວາ ປີ2013 ໄດ້ຈັດຕັ້ງແຂວງໃໝ່ໃນບໍລິເວນທີ່ເຄີຍເປັນເຂດພິເສດໄຊສົມບູນ ກັບສອງໝູ່ບ້ານຈາກເມືອງວັງວຽງໃນແຂວງວຽງຈັນ ໂດຍໃສ່ຊື່ວ່າ &quot;ແຂວງໄຊສົມບູນ&quot; ມີ 5 ເມືອງໄດ້ແກ່ ເມືອງອານຸວົງ (ຊື່ເກົ່າ: ໄຊສົມບູນ), ເມືອງຫົ່ມ,ເມືອງທ່າໂທມ,ເມືອງລ້ອງຊານ, ເມືອງລອງແຈ້ງ.
=== ວັນສຳຄັນ ===
[[ຮູບ:Laos-10-228 (8686967342).jpg|thumb|right|ວັນຊາດ 2 ທັນວາ]]
[[ຮູບ:Lao New Year costumes and water throwing.jpg|thumb|right|ວັນ[[ປີໃຫມ່ລາວ]]]]
ໃນປະເທດລາວມີວັນພັກລັດຖະການ, ເທດສະການ ແລະ ພິທີຕ່າງໆເຊັ່ນ:
{| class=wikitable
|+ '''ເທດສະການ ແລະ ວັນພັກລັດຖະການ'''
! ວັນທີ !! ຊື່ !! ໝາຍເຫດ
|-
| 1 ມັງກອນ || [[ບຸນປີໃໝ່ສາກົນ]]
| ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
|-
| 20 ມັງກອນ || [[ວັນສ້າງຕັ້ງກອງທັບ]]
|ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| ປາຍເດືອນມັງກອນ/ຕົ້ນເດືອນກຸມພາ || [[ວັນກຸດຈີນ]] ແລະ [[ກຸດຫວຽດ]] 
| ວັນຂື້ນປີໃໝ່ຂອງຄົນຈີນ ແລະ ຫວຽດນາມຕາມ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]] ປະເທດລາວຂ້ອນຂ້າງໃຫ້ຄວາມສຳຄັນກັບວັນນີ້ ເພາະວ່າລາວເຮົາມີຄວາມສຳພັນໃກ້ຊິດກັບຫວຽດນາມ ແລະ ຈີນ. ມີຄົນຫວຽດນາມ
ແລະ ຄົນຈີນ ຫຼາຍສົມຄວນເຂົ້າມາອາໃສຢູ່ໃນປະເທດລາວ
|-----
|-----
| ກຸມພາ || [[ມາຄະບູຊາ]] [[ບຸນວັດພູ]] ແລະ [[ບຸນພະທາດສີໂຄດຕະບອງ]]||  
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]]
|-----
|-----
| ກຸມພາ || [[ບຸນເຂົ້າຈີ່]] ||  
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]] ເປັນບຸນທີ່ຈັດຂື້ນຫຼັງຈາກເກັບກ່ຽວສຳເລັດແລ້ວ
|-----
|-----
| ມີນາ || [[ບຸນພະເວດ]] ||  
| ນິຍົມກັນຈັດໃນເດືອນ 4 ຕາມ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]]ຂອງລາວ 
|-----
| 8 ມີນາ || [[ວັນແມ່ຍິງສາກົນ]] || ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
|-----
| 22 ມີນາ || [[ວັນສ້າງຕັ້ງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ]] || ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| ເມສາ   ປະມານວັນທີ 14-16 || [[ບຸນປີໃໝ່ລາວ]] || ມື້ທຳອິດຂອງວັນປີໃໝ່ເອີ້ນວ່າ ວັນສັງຂານລ່ວງ ມື້ທີສອງເອີ້ນວ່າ ວັນເນົາ ມື້ທີ່ສາມເອີ້ນວ່າ ວັນສັງຂານຂື້ນ ບາງປີມີວັນເນົາ 2 ວັນ
ເຮັດໃຫ້ເລີ່ມບຸນວັນທີ 13-16 ກໍມີ ຫຼື ບາງປີກໍເລີ່ມ ວັນທີ 14-17 ກໍມີ ແລ້ວແຕ່ການຄຳນວນຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິຂອງລາວ ແລະ ເປັນວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| 1 ພຶດສະພາ || [[ວັນກຳມະກອນສາກົນ]]
| ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| ພຶດສະພາ || [[ວັນວິສາຂະບູຊາ]]
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]]
|-----
| ພຶດສະພາ || [[ບຸນບັ້ງໄຟ]]
| || ມັກຈັດໃນເດືອນ 6 ຫຼືເດືອນ 7 ຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ ເປັນເທດສະການກ່ຽວກັບການຂໍຝົນ
|-----
|-----
| 1 ມິຖຸນາ || [[ວັນປູກຕົ້ນໄມ້ແຫ່ງຊາດ]] ແລະ [[ວັນເດັກນ້ອຍສາກົນ]]
| ເປັນວັນທີ່ລັດສົ່ງເສີມໃຫ້ປະຊາຊົນປູກຕົ້ນໄມ້
|-----
|-----
| ກໍລະກົດ || [[ບຸນອາສາລະຫະບູຊາ]]
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]]
|-----
| ກໍລະກົດ || [[ບຸນເຂົ້າພັນສາ]]
| ຂື້ນກັບ[[ປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ]] 
|-----
| ສິງຫາ || [[ບຸນຫໍ່ເຂົ້າປະດັບດິນ]]
| ຈັດຂື້ນໃນວັນແຮມ 14 ຄ່ຳເດືອນ 9 ຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ ເປັນການລະນຶກເຖິງຜູ້ທີ່ລ່ວງລັບໄປແລ້ວ
|-----
|-----
| ກັນຍາ || [[ບຸນຫໍ່ເຂົ້າສະຫຼາກ]]
| ຈັດຂື້ນໃນວັນຂື້ນ 15 ຄ່ຳເດືອນ 10 ຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ
|-----
|-----
| 7 ຕຸລາ || [[ວັນຄູແຫ່ງຊາດ]]
| ເປັນວັນລະນຶກເຖິງຄຸນຂອງຄູ (ນາຍຄູຄຳ)
|-----
|-----
| ຕຸລາ || [[ບຸນອອກພັນສາ]]
| ສີ້ນສຸດລະດູຝົນ ມີການແຂ່ງເຮືອ ແລະ ໄຫຼເຮືອໄຟ (ມີທັງ ເຮືອໄຟໂຄກ ແລະ ເຮືອໄຟນ້ຳ)
|-----
| ພະຈິກ || [[ບຸນທາດຫຼວງ]] || 
| ເປັນນະມັດສະການພະທາດຫຼວງວຽງຈັນ
|-----
|-----
| ພະຈິກ || [[ບຸນທອດກະຖິນ]] || 
| ຈັດຂື້ນໃນເດືອນ 12 ຕາມປະຕິທິນຈັນທະຄະຕິ
|-----
| 2 ທັນວາ || [[ວັນຊາດ]] || 
| ເປັນວັນສະຖາປະນາ ສ.ປ.ປ ລາວ ແລະ ວັນພັກທາງລັດຖະການ
|-----
| 31 ທັນວາ || ວັນສີ້ນປີ
|  || 
|}

== ການຄົມມະນາຄົມ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}{{ປັບພາສາ}}

ການ​ພັດທະນາ​ລະ ບົບ​ຄົມມະນາຄົມ-​ຂົນ​ສົ່ງ ​ເປັນ​ລະບົບ​ທັນ​ສະ​ໄຫມ​ນັ້ນ ຈະ​ເປັນ​ປັດ​​ໄຈ​ສຳຄັນ ​ແຫ່ງ​ການ​ຫັນປ່ຽນ ປະ​ເທດ​ລາວ ຈາກ​ການ​ເປັນ Land Lock ສູ່​ການ​ເປັນ Land Link ຫຼື ເຮັດ​ໃຫ້​ປະ​ເທດ​ລາວ​ເປັນ​ໃຈກາງ​ເຊື່ອມ​ໂຍງ ດ້ານ​ການ​ຄົມມະນາຄົມ-ຂົນ​ສົ່ງ,​ ການ​ຄ້າ,​ ການທ່ອງທ່ຽວ ​ແລະ ດ້ານ​ອື່ນໆອີກ ​ໃນ​ອະນຸ​ພາກພື້ນ. ສ່ວນ ​ແຜນການ​ ພັດທະນາ ຂະແໜງກະສິກຳ ໄປຕາມ ທິດຍົກສູງສະມັດຖະພາບ ແລະ ຄຸນນະພາບ ຂອງຜົນຜະລິດ, ສ້າງຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ ຈະ​ສົ່ງເສີມ​ການ​ ກະສິກຳ​ ອີນຊີ-ປອດ​ສານພິດ ​ແລະ ການ​ປູກ​ພືດ​ສີນ​ຄ້າ​ມູນ​ຄ່າ​ສູງ;​ ພ​້ອມກັນນັ້ນ ກໍ​ຈະປະຕິບັດຍຸດທະ ສາດດ້ານປ່າໄມ້ໃຫ້ເປັນຈິງ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນການເພີ່ມເນື້ອທີ່ປົກຫຸ້ມຂອງປ່າໄມ້ ໃຫ້ກວມເຖິງ 65% ຂອງ ເນື້ອທີ່ທົ່ວປະເທດ ໃນປີ 2015.

=== ເສັ້ນທາງບົກ ===
ປະເທດລາວມີທາງຫຼວງດ້ວຍກັນທັງໝົດ 52.201 ກິໂລແມ້ດ ໃນນັ້ນ, ທາງປູຢາງ ກວມເອົາ 18,326.5 ກິໂລແມັດ ແລະ ທີ່ເຫຼືອອີກ 27,089 ກິໂລແມ້ດ ແມ່ນເປັນທາງດີນແດງ ແລະ ປູຫີນອ່ອນ. ບັນດາເສັ້ນທາງທີ່ສຳຄັນຂອງ ສປປ ລາວເຮົາ ແມ່ນ ເສັ້ນທາງເລກທີ່ 13 ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ແຕ່ເໜືອສຸດ ຮອດໃຕ້ສຸດ, ເລກທີ 9 ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ ໄປຫາ ຊາຍແດນ ລາວບ່າວ, ເລກທີ 12 ຈາກແຂວງຈຳມ່ວນ ໄປຫາ ຊາຍແດນລາວ-ຫວຽດນາມ, ແລະ ທາງເລກທີ່ 8 ຈາກບໍລິຄຳໄຊ ຫາຊາຍແດນ ລາວ-ຫວຽດນາມ. ນອກຈາກນີ້, ຍັງມີເສັ້ນທາງເລກທີ່ 11 ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ ຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ລຽບຕາມແຄມແມ່ນ້ຳຂອງ ໄປຫາແຂວງໄຊຍະບູລີ ຊຶ່ງມີລວງຍາວທັງໝົດ ປະມານ 400 ກິໂລແມັດ, ຊຶ່ງໃນນີ້ 80% ແມ່ນໄດ້ປູຢາງມາດຕະຖານແລ້ວ, ສ່ວນທີ່ເຫຼືອ ແມ່ນຢູ່ໃນຂັ້ນຕອນ ກຳລັງປັບປຸງການກໍ່ສ້າງ. ນອກຈາກນີ້ແລ້ວ, ຍັງມີເສັ້ນທາງ ເລກທີ 11A ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ຈາກ ແຂວງໄຊຍະບູລີ ໄປຫາຊາຍແດນ ພູດູ່ ລາວ-ໄທ, ເສັ້ນທາງ ເລກທີ່ 7 ທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ ແຕ່ເມືອງພູຄູນ ຂອງແຂວງຫຼວງພະບາງ ໄປຫາ ແຂວງຊຽງຂວາງ ແລະ ເຊື່ອມຕໍ່ ໄປຫາ ດ່ານນ້ຳກັ່ນ ຊາຍແດນ ລາວ-ຫວຽດນາມ. 

==== ເສັ້ນທາງລົດໄຟ ====
[[File:2021-12-03 China-Laos-Eisenbahn.jpg|thumb|right|[[ລົດໄຟລາວ-ຈີນ]] (ຂະບວນລ້ານຊ້າງ)]]
[[File:Boten–Vientiane_railway_crossing_Vientiane–Boten_Expressway_-_Mapillary_(vwog4i1S3AEbshtZp5Gi49).jpg|thumb|ທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ]]
* ທາງ[[ລົດໄຟ]]ໃນປັດຈຸບັນ
ໃນປັດຈຸບັນປະເທດລາວເກືອບບໍ່ມີລະບົບລົດໄຟ ໃນປີ ຄ.ສ. 2007 ຈຶງໄດ້ມີການກໍ່ສ້າງລາງຕໍ່ຈາກເຄືອຂ່າຍລົດໄຟ[[ປະເທດໄທ]] ອອກໄປ 3.5 ກິໂລແມັດ ຂ້າມຂົວມິດຕະພາບລາວ — ໄທ ແຫ່ງທຳອິດ ເຂົ້າສູ່ປະເທດລາວ ແລະ ໄດ້ມີການສຳຫຼວດເພື່ອສ້າງຕໍ່ໄປອີກ 12 ກິໂລແມ້ດ ໄປຍັງວຽງຈັນ
ນອກຈາກນັ້ນ ປະເທດລາວ ກໍ່ຍັງບໍ່ມີການຄົມມະນາຄົມຕິດຕໍ່ກັບປະເທດອື່ນອີກທາງລົດໄຟ ເຖິງວ່າ ຈະມີຂໍ້ສະເໜີໃນການສ້າງລົດໄຟຕິດຕໍ່ກັບ[[ປະເທດຫວຽດນາມ]] ມາກ່ອນກໍ່ຕາມ ປະເທດເພື່ອນບ້ານຕ່າງໆ ໃຊ້ຮາງຂະໜາດ 1000 ມິນລິແມ້ດ ຮວມທັ້ງຮາງທີ່ໄປຮອດຍູນນານໃນ[[ປະເທດຈີນ]].
* ການກໍ່ສ້າງທາງລົດໄຟລາວ — ຈີນ
ໂຄງການກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງລົດໄຟລາວ — ຈີນ ອີງໃສ່ການພົວພັນລະຫວ່າງອາຊຽນ — ຈີນທີ່ນັບມື້ຂະຫຍາຍຕົວທັງໄດ້ຕົກລົງສ້າງເຂດການຄ້າເສລີອາຊຽນ — ຈີນນັບແຕ່ປີ 2010 ເປັນຕົ້ນໄປ. ການສ້າງເສັ້ນທາງລົດໄຟເຊື່ອມຕໍ່ກັບບັນດາປະເທດ[[ອາຊຽນ]], ສປ ຈີນ ໄດ້ເລືອກເອົາເສັ້ນທາງທີ່ຜ່ານປະເທດລາວທີ່ເຫັນວ່າມີໄລຍະທາງ ສັ້ນທີ່ສຸດໃນຈຳນວນ 3 ເສັ້ນທາງທີ່ໄດ້ປຶກສາຫາລືກັນໃນປີ 1996.

ເສັ້ນທາງລົດໄຟທີ່ຖືກເລືອກແມ່ນເປັນເສັ້ນຜ່ານກາງເລີ່ມແຕ່ສິງກະໂປ ຜ່ານມາເລເຊຍເຂົ້າ[[ບາງກອກ]] [[ປະເທດໄທ]] ແລ້ວຕໍ່ໃສ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນຂອງ ສປປ ລາວ ຂຶ້ນໄປຫາຊາຍແດນລາວ-ຈີນແລ້ວກ້າວສູ່ ຄຸນມິງລວມຄວາມຍາວ 3.640 ກິໂລແມັດ ແຕ່ດ້ວຍການຕົກລົງເຫັນດີຂອງການນຳສອງປະເທດເພື່ອຍົກລະດັບການພົວພັນລາວ — ຂຶ້ນເປັນຄູ່ຮ່ວມຍຸດທະສາດຮອບດ້ານ ຈະສ້າງເສັ້ນທາງເຊື່ອມຕໍ່ແຕ່ຊາຍແດນຈີນ — ລາວເຂົ້າຫາ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ເຊື່ອມຕໍ່ກັບໄທກ່ອນ ຫຼັງຈາກນັ້ນ ຈິ່ງຂະຫຍາຍຕໍ່ຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ລົງໄປທ່າແຂກຕໍ່ໃສ່ຊາຍແດນລາວ — ຫວຽດນາມ.

ໄລຍະທາງແຕ່ຈຸດຊາຍແດນລາວ — ຈີນ ເຖິງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ມີລວງຍາວທັງຫມົດປະມານ 427ກິໂລແມັດ ໃນນັ້ນ ເສັ້ນທາງຕ້ອງຜ່ານອຸບມຸງໃນຄວາມຍາວ 190 ກວ່າກິໂລແມັດ ແລະ ໄດ້ສ້າງຂົວຍາວ 90 ກິໂລແມັດ ຫຼືສະເລ່ຍເສັ້ນທາງຜ່ານທັງອຸບມຸງ-ຂົວກວມເອົາ 2/3 ຂອງເສັ້ນທາງທັງຫມົດ ແລະ ຈະໄດ້ໃຊ້ທຶນສູງເຖິງ 7 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ເພື່ອນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງຕາມແຜນ ຈະເລີ່ມລົງມືກໍ່ສ້າງໃນວັນທີ 25 ເມສາປີ 2011 ທີ່ຈະມາເຖິງ ໂດຍຈະໃຊ້ເວລາ 4 ປີໃຫ້ສໍາເລັດເພື່ອເປັນຂອງຂວັນຮັບຕ້ອນວັນສະຖາ ປະນາ ສປປ ລາວ ຄົບຮອບ 40 ປີ. ເພື່ອກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງສາຍສຳຄັນນີ້ ໃຫ້ສຳເລັດຕາມແຜນໄດ້ສ້າງຕັ້ງບໍລິສັດຮ່ວມທຶນລາວ — ຈີນໂດຍແບ່ງອັດຕາສ່ວນ ໃນການປະກອບຮຸ້ນຄື: ຝ່າຍຈີນປະກອບເປັນເງິນສົດ, ອຸປະກອນ ແລະ ຖືຮຸ້ນ 70%, ສ່ວນຝ່າຍລາວກໍ່ປະກອບເປັນເງິນສົດ, ວັດຖຸກໍ່ ສ້າງຈຳນວນຫນຶ່ງຖືຄອງຮຸ້ນ 30% ແລະ ຍັງສາມາດເພີ່ມຮຸ້ນໄດ້ຕາມການພັດທະນາເສດຖະກິດສັງຄົມ. ລາງລົດໄຟໃນສາຍນີ້ ແມ່ນເອົາຕາມມາດຕະຖານສາກົນທີ່ມີລວງກວ້າງ 1,435 ແມັດ, ແລ່ນດ້ວຍກະແສໄຟຟ້າສາ ມາດປ້ອງກັນການສັ່ນສະເທືອນຂອງແຜ່ນດິນໄຫວ ໃນລະດັບ 7 ລິກເຕີ. ສຳລັບມາດຕະຖານຄວາມໄວແມ່ນກຳນົດ 200 ກິໂລແມັດຕໍ່ ຊົ່ວໂມງ (ສະເພາະລົດໄຟໂດຍສານ) ແລະ 120 ກິໂລແມັດຕໍ່ຊົ່ວໂມງ (ສຳລັບລົດໄຟຂົນສົ່ງສິນຄ້າ). ດ້ານການກໍ່ສ້າງແມ່ນອີງໃສ່ມາດ ຖານເຕັກນິກຂອງຈີນທີ່ໂລກຍອມຮັບແລ້ວ ແລະຈະມີດ້ວຍກັນ 5 ສະຖານີໃຫຍ່ຄື: ສະຖານີບໍ່ເຕັມ, ເມືອງໄຊ, ຫຼວງພະບາງ, ວັງວຽງ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ພ້ອມນັ້ນ ກໍ່ຈະມີສະຖານີນ້ອຍອີກຈຳນວນຫນຶ່ງລວມ 21 ສະຖານີ. ຫຼັງຈາກເສັ້ນທາງສ້າງສຳເລັດຈະກາຍເປັນແຮງດັນອັນສຳຄັນຕໍ່ການຍູ້ການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດຂອງສປປ ລາວ ຫຼື ແມ່ນແຕ່ ເວລາກໍ່ສ້າງກໍ່ເປັນຜົນດີບໍ່ໜ້ອຍສຳລັບພະນັກງານວິຊາການ, ກຳມະກອນ ເພາະໂຄງການດັ່ງກ່າວ ຄາດຈະຕ້ອງການແຮງງານຫຼາຍ ເຖິງ 50 ພັນ ຄົນເຂົ້າຮ່ວມ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ ສາຍທາງເສັ້ນປະຫວັດສາດນີ້ ແມ່ນແນໃສ່ສ້າງເພື່ອຂົນສົ່ງສິນຄ້າເປັນຄວາມຫວັງໃຫຍ່ ແຕ່ປະຈຸບັນລາວຍັງມີສິນຄ້າບໍ່ຫຼາຍເທົ່າທີີ່ຄວນ ສະນັ້ນ ປະຊາຊົນລາວຕ້ອງເພີ່ມການຜະລິດໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ.

=== ເສັ້ນທາງນ້ຳ ===
ປະເທດລາວມີແມ່ນ້ຳທີ່ໃຊ້ໃນການຄົມມະນາຄົມໄດ້ 4,587 ກິໂລແມ້ດ ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນນ້ຳຂອງ ແລະ ສາຂາຂອງມັນທີ່ແຍກອອກໄປ ແລະ ອີກ 2,897 ກິໂລແມັດ ທີ່ບາງສ່ວນໃຊ້ໃນການຄົມມະນາຄົມໄດ້ ດ້ວຍເຮືອທີ່ເລິກໄປຈາກຜິວນ້ຳບໍ່ກາຍເຄິ່ງແມັດ.

=== ທາງອາກາດ ===
ປະເທດລາວມີສະໜາມບິນທັງໝົດ 52 ແຫ່ງເຊິ່ງມີຢູ່ພຽງ 9 ແຫ່ງເທົ່ານັ້ນທີ່ມີລັນເວລາດຍາງ ສ່ວນອີກ 43 ແຫ່ງບໍ່ມີ ແລະ ສະໜາມບິນທີ່ລາດຍາງ ສະໜາມບິນສາກົນວັດໄຕ, ສະໜາມບິນສາກົນປາກເຊ ແລະ ສະໜາມສາກົນຫຼວງພະບາງ ທີ່ມີລະຍະທາງຫຼາຍກ່ວາ 2,438 ແມັດ ສ່ວນທີ່ເຫຼືອມີລັນເວລາດຍາງ ສະໜາມບິນສີ່ແຫ່ງມີລັນເວຍາວ 1,524 — 2,437 ແມັດ ແລະ ສີ່ແຫ່ງທີ່ເຫຼືອມີລະຍະທາງລະຫວ່າງ 914 — 1,523 ແມ້ດ
ສະໜາມບິນທີ່ເຫຼືອບໍ່ມີລັນເວຍ໌ລາດຍາງມີຈຳນວນ 43 ແຫ່ງ ມີສະໜາມບິນພຽງແຫ່ງດຽວເທົ່ານັ້ນທີ່ມີຄວາມຍາວຫຼາຍກ່ວາ 1,524 ແມ້ດ; 17 ແຫ່ງມີຄວາມຍາວລະຫວ່າງ 914 — 1,523 ແມ້ດ ສ່ວນອີກ 25 ແຫ່ງສຸດທ້າຍມີຄວາມຍາວນ້ອຍກວ່າ 914 ແມ້ດ.

==== ສາຍການບິນ ====
* [[ການບິນລາວ|ລັດວິສາຫະກິດການບິນລາວ]]
* [[ລາວ ເຊັນໂທ ແອລາຍ]]
* [[ລາວເດີນອາກາດ]]

==== ສະໜາມບິນ ====
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນວັດໄຕ]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນປາກເຊ]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນຫຼວງພະບາງ]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນສາມຫຼ່ຽມຄຳ]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນເຊໂນ(ສະຫວັນນະເຂດ)]]
*  [[ສະໜາມບິນສາກົນສະຫວັນນະເຂດ]]
*  [[ສະໜາມບິນບໍ່ແກ້ວ]]
*  [[ສະໜາມບິນຫຼວງນ້ຳທາ]]
*  [[ສະໜາມບິນອຸດົມໄຊ]] 
*  [[ສະໜາມບິນຊຽງຂວາງ]]
*  [[ສະໜາມບິນຫົວພັນ]]
*  [[ສະໜາມບິນໄຊຍະບູລີ]]
*  [[ສະໜາມບິນຜົ້ງສາລີ]]
*  [[ສະໜາມບິນອັດຕະປື]]

== ອັນດັບເວທີລະຫວ່າງປະເທດແລະໂລກ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ອົງກອນ
! ຫົວຂໍ້ສຳຫຼວດ
! ອັນດັບທີ
|-
| [[Heritage Foundation]]/&lt;br /&gt;''[[The Wall Street Journal]]''
| ດັດຊະນີເສລີພາບທາງດ້ານເສດຖະກິດ &lt;br /&gt; (Index of Economic Freedom)
| 149 ຈາກ 157
|-
| [[Reporters Without Borders|ອົງການສື່ໄຮ້ພົມແດນ]]
| ດັດຊະນີເສລີພາບສື່ໂລກ &lt;br /&gt; (Worldwide Press Freedom Index)
| 156 ຈາກ 167
|-
| [[Transparency International|ອົງການຄວາມໂປ່ງໃສນາໆຊາດ]]
| ດັດຊະນີການຮັບຮູ້ເຖິງການທຸດຈະລິດ &lt;br /&gt; (Corruption Perceptions Index)
| 163 ຈາກ 179
|-
| [[United Nations Development Programme|ອົງການສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອການພັດທະນາ]]
| ດັດຊະນີພັດທະນາມະນຸດ &lt;br /&gt; (Human Development Index)
| 130 ຈາກ 177 
|-
|}
*ໝາຍເຫດ:ຂໍ້ມູນປະເທດໃນການຈັດລຽງທີ່ນີ້ແມ່ນຖືກຮອງຮັບເອົາ179ປະເທດທົ່ວໂລກ.​
== ເຫດການສຳຄັນ ==
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}
* [[ກອງປະຊຸມອາຊຽນ|ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ 2004 ແລະ 2016]]
* [[ກອງປະຊຸມອາເຊັມ]] 2012
* [[ມະຫະກຳກີລາແຫ່ງປະຊາຊາດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້(ຊີເກມ)]] 2009
* [[ງານສະເຫຼີມສະຫຼອງວຽງຈັນ 450 ປີ]]
* [[ກອງປະຊຸມຝຣັ່ງໂກໂຟນີ]]
* [[ກອງປະຊຸມລະເບີດບົ່ມບີ]]

== ເພີ່ມເຕີມ ==
* [[ລັດຖະທຳມະນູນ ແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ]]

==ຂໍ້ຄວາມຂະຫຍາຍ==
{{notelist}}

== ອ້າງອີງ​ ==
{{ລາຍການອ້າງອີງ}}

== ບັນນານຸກົມ ==
*{{cite book|author-link=ສິລາ ວີຣະວົງສ໌|editor-last1=ສຸເນດ ບຸນຍາວົງ|editor-first1=|editor-last2=ດວງເດືອນ ໂພທິສານ|editor-first2=|title=(ພົງສາວະດານລາວ)ປວັດສາດລາວ ແຕ່ບູຮານເຖິງ 1946 (ຕົ້ນສະບັບ1958) (ພິມຄັ້ງທີ3 2001)|location=ສ.ປ.ປ. ລາວ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|publisher=ຫໍສະໝຸດແຫ່ງຊາດ|author=ມະຫາ ສີລາ ວີຣະວົງສ໌}}

[[ໝວດ:ອາຊີ|ລ]]
[[ໝວດ:ປະເທດລາວ|*]]</text>
      <sha1>eboo026onhuchvnbc20tlrbrwt0onkd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3992</id>
    <revision>
      <id>119432</id>
      <parentid>119220</parentid>
      <timestamp>2025-07-04T13:50:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>183.182.114.240</ip>
      </contributor>
      <origin>119432</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11550" sha1="tlxeawr3lwqpjcx6b1804miqt4nj2mk" xml:space="preserve">{{template:ຂະຫຍາຍ}}
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}

'''{{Infobox government agency|agency_name=ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ|nativename=|nativename_a=|seal=|seal_width=|seal_caption=|image=|image_size=120x160|formed=5 ເມສາ 1961|dissolved=|superseding=|jurisdiction=National|headquarters=[[ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ]]|employees=|budget=|chief1_name=[[ວິໄລ ລະຄຳຟອງ]]|chief1_position=ກະຊວງ|chief2_name=[[ກອງທອງ ພົງວິຈິດ]]|chief2_position=ຮອງກະຊວງ|child1_agency=|website=http://www.laosecurity.gov.la|footnotes=}}ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ''' ຄຳຫຍໍ້ ປກສ ([[English language]]: Ministry of Public Security ແມ່ນ ໜຶ່ງໃນອົງກອນ[[ລັດຖະບານ]]ທີ່ມີ ລັດຖະມົນຕີເປັນຫົວໜ້າ. ເປັນກະຊວງຂອງຕໍາຫຼວດໂດຍສົມບູນ, ມີໜ້າທີ່ໃນການປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນລາວ ໂດຍຈະມີແຕ່ລະໜ່ວຍງານ, ໜ້າທີ່, ພະແນກ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ໂດຍມີສໍານັກງານທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.

'''ໜ້າທີ່ບົດບາດຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ'''

ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ມີໜ້າທີ່ໃນການປ້ອງກັນຄວາສະຫງົບໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນລາວຈາກຜູ້ກໍ່ຄວາມບໍ່ສະຫງົບ ແລະອາດສະຍາກອນ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ສັງຄົມເກີດຄວາມວຸ້ນວາຍ, ລັດຖະບານໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ໃນການພັດທະນາ ແລະດູແລເອົາໃຈໃສ່ຄວາມປອດໄພຂອງປະຊາຊົນລາວທັງປວງ. ກໍາລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໄດ້ມີພາລະບົດບາດໃນການປາບປາມຜູ້ບໍ່ຫວັງດີ, ອາດສະຍາກອນ, ການຄ້າມະນຸດ, ການຄ້າຍາສາບຕິດ, ປົກປ້ອງຄວາມມັ້ນຄົງຂອງຊາດ ແລະ ພາລະບົດບາດອື່ນໆ. ນອກຈາກນີ້, ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບຍັງມີຫຼາຍພະແນກ ເຊິ່ງຫຼັກໆແມ່ນມີ 3 ພະແນກຄື: ພະແນກຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນ, ພະແນກປ້ອງກັນສູນກາງ ແລະ ພະແນກປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ.

'''ພະແນກຕໍາຫຼວດຈະລາຈອນ'''

ພະແນກຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນແມ່ນພະແນກທີ່ຂຶ້ນກັບກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ມີໜ້າທີ່ດູແລຄວາມປອດໄພຕາມຖະໜົນຫົນທາງແກ່ປະຊາຊົນຜູ້ນໍາໃຊ້ຍານພາຫະນະ ເພື່ອປ້ອງກັນຄວາມປອດໄພ ແລະ ຫຼີກລ່ຽງການເກີດອຸບັດຕິເຫດ. ນອກຈາກນີ້, ຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນຍັງມີໜ້າທີ່ປິດທາງຊົ່ວຄາວ, ການຂີ່ລົດຈັກຕໍາຫຼວດນໍາຂະບວນທ່ານຜູ້ນໍາ ຫຼື ບຸກຄົນສໍາຄັນ ຫຼື ໃນເວລາທີ່ກາຍສັນຈອນຕິດຄັດ ຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນກໍຈະເຮັດໜ້າທີ່ໃຫ້ການສັນຈອນກັບມາປົກກະຕິ. ການແຕ່ງກາຍຂອງຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນ ແມ່ນຈະນຸ່ງຊູດຕໍາຫຼວດສີເຫຼືອງປົນຂາວ, ສວມຖົງມືສີຂາວ, ສວມໃສ່ໝວກຕໍາຫຼວດສີດຽວກັນກັບເສື້ອຜ້າ ຫຼື ຍາມທີ່ຕ້ອງນໍາຂະບວນທ່ານຜູ້ນໍາ ພວກເຂົາຈະສວມໝວກກັນກະທົບສີຂາວແທນ, ຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນແຕ່ລະນາຍຈະມີນົກວີດ ເພື່ອໃຊ້ບອກຄໍາສັ່ງແກ່ປະຊາຊົນຜູ້ໃຊ້ພາຫະນະ.

'''ພະແນກປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ'''

ພະແນກປ້ອງກັນຄສາມສະຫງົບ ຫຼື ກໍາລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ(ປກສ). ແມ່ນ ພະແນກທີ່ມີໜ້າທີ່ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃນທີ່ສາທາລະນະເພື່ອເຮັດໃຫ້ສັງຄົມປອດໄພ ແລະສະຫງົບໃຫ້ເຖິງທີ່ສຸດ. ເປັນກຸ່ມຕໍາຫຼວດທີ່ມັກພົບເຫັນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນທີ່ສາທາລະນະ. ໂດຍການເຮັດວຽກຂອງພວກເຂົາ, ສ່ວນຫຼາຍຈະເປັນການປາບປາມຜູ້ກໍ່ຄວາມບໍ່ສະຫງົບ, ໂຈນຊິງຊັບ, ອາດສະຍາກອນ ແລະ ອື່ນໆ. ການນຸ່ງຖືຂອງຕໍາຫຼວດປກສຈະນູ່ງສຸດຕໍາຫຼວດສີຂຽວອົມເຫຼືອງ, ສວມໃສ່ໝວກຕໍາຫຼວດສີດຽວກັນກັບເສື້ອຜ້າ ຫຼື ຖ້າເປັນຕໍາຫຼວດຍິງຈະສວມສິ້ນແທນໂສ້ງ.  ຕໍາຫຼວດປກສມີວຸດປະຈໍາກາຍແມ່ນປືນພົກ ຫຼື ບາງນາຍອາດກໍຈະມີປືນອາກ້າ. ໃນບາງເທື່ອ, ເມື່ອມີກອງປະຊຸມລະດັບປະເທດ ຫຼື ລະຫວ່າງປະເທດ. ຕໍາຫຼວດຈະສວມເຄື່ອງນຸ່ງລາຍພາງສີເຫຼືອງປົນນໍ້າຕາຍ ແລະ ກະເປົາກັນກະສຸນສີດໍາຂຽນດ້ວຍຕົວໜັງສືສີຂາວເປັນພາສາອັງກິດວ່າ POLICE ແລະ ອາດຈະມີໝາຕໍາຫຼວດເພື່ອໃຊ້ໂຈມຕີຄົນທີ່ບໍ່ຫວັງດີ.

'''ພະແນກປ້ອງກັນສູນກາງ'''

ພະແນກປ້ອງກັນສູນກາງ ຫຼື ກໍາລັງປ້ອງກັນສູນກາງແມ່ນພະແນກໜຶ່ງທີ່ມີໜ້າທີ່ສະເພາະຕົວ ໂດຍແມ່ນການຄຸ້ມທ່ານຜູ້ນໍາຫຼື ບຸກຄົນສໍາຄັນ ເຊິ່ງຈະແຕກຕ່າງກັບຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນໂດຍທີ່ ຕໍາຫຼວກຈາລະຈອນຈະມີໜ້າທີ່ປິດເສັ້ນທາງ ຫຼື ນໍາຂະບວນ. ແຕ່ຕໍາຫຼວດປ້ອງກັນສູນກາງມີໜ້າທີ່ຄຸ້ມກັນລົດຂອງຜູ້ນໍາໂດຍກົງ ໂດຍການຂີ່ລົດຈັກຕໍາຫຼວດນໍາໜ້າລົດບຸກຄົນສໍາຄັນ. ແລະ ເມື່ອທ່ານຜູ້ນໍາຖືກຈອມຕີ ຫຼື ມີຜູ້ບໍ່ຫວັງດີພະຍາຍາມຈະດັກທໍາຮ້າຍ ຕໍາຫຼວດປ້ອງກັນສູນກາງຈະໃຊ້ກໍາລັງກັບບຸກຄົນທີ່ຈະທໍາຮ້າຍຜູ້ນໍາເພື່ອໃຫ້ທ່ານຜູ້ນໍາປອດໄພ. ກໍາລັງປ້ອງກັນສູນກາງຍັງເປັນຕົ້ນກໍາເນີດຂອງກໍາລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃນປັດຈຸບັນ. ການນຸ່ງຖືຂອງຕໍາຫຼວດປ້ອງກັນສູນກາງແມ່ນຈະນຸ່ງຊຸດຕໍາຫຼວດສີຟ້າອົມດໍາສວມໝວກຕໍາຫຼວດທີ່ສີຄ້າຍກັບສີຂອງເຄື່ອງນຸ່ງ.


ຄວາມຄ້າຍຄືກັນຂອງຕໍາຫຼວດທັງສາມພະແນກ ແມ່ນພວກເຂົາມີຍົດສີດຽວກັນ(ແລ້ວແຕ່ວ່າຕໍາຫຼວດນາຍນັ້ນຢູ່ຍົດໃດ), ໝວກຂອງຕໍາຫຼວດທັງສາມຈະມີຈຸດຄ້າຍກັນກໍຄືຈະມີແທບສີຂຽວຕັດລະຫວ່າງກາງຂອງໝວກ ແລະມີກາຂອງຕໍາຫຼວດລາວ. ສ່ວນວິທີແຍກຕໍາຫຼວດທັງສາມພະແນກແມ່ນເບິ່ງຈາກສີຂອງເຄື່ອງນຸ່ງ.

'''ອາວຸດຂອງຕໍາຫຼວດ'''

ຕໍາຫຼວດລາວສ່ວນຫຼາຍແລ້ວຈະໃຊ້ອາວຸດທີ່ມາແຕ່ຍຸກໂຊວຽດ ຫຼື ບາງອັນກໍເປັນອາວຸດສະໄໝໃໝ່. ໂດຍສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຈະໃຊ້ປືນອາກ້າເຊັ່ນ: [[ເອເຄ-47]], [[ເອເຄ-ເມັມ]] ແລະ ປືນເຫຼັກຍາວອື່ນໆອີກ. ສ່ວນປືນພົກ ແລະ ປືນຊະນິດອື່ນໆແມ່ນບໍ່ລະບຸ, ສ່ວນອາວຸດເສີມກໍຈະມີໄມ້ກະບອງຕໍາຫຼວດ.

| image = [[ไฟล์:AK-47 type II Part DM-ST-89-01131.jpg]]
|300px]]
| image_size = 300
   '''ເອເຄ-47'''

'''ປະຫວັດຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ'''

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບແມ່ນຖືກສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນ ວັນທີ5 ເດືອນເມສາ ປີ1961 ເພື່ອມາຄຸ້ມກັນທ່ານຜູ້ນໍາຝ່າຍປະເທດລາວເພື່ອຕໍ່ຕ້ານກັບຈັກກະພັດລາເມືອງຂຶ້ນຝລັ່ງ, ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໄດ້ຕໍ່ສູ້ຄ່ຽງບ່າຄ່ຽງໄລ່ກັບກອງທັບປະຊາຊົນລາວ.

==ລິ້ງຄ໌ພາຍນອກ==
[http://laosecurity.gov.la/ ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ]

[[ໝວດ:ກະຊວງ]]
[[ໝວດ:ລັດຖະບານ]]</text>
      <sha1>tlxeawr3lwqpjcx6b1804miqt4nj2mk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119433</id>
      <parentid>119432</parentid>
      <timestamp>2025-07-04T13:54:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>183.182.114.240</ip>
      </contributor>
      <origin>119433</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11431" sha1="p7kk2tnokmwt9sy9b4phhu9wp98qnk6" xml:space="preserve">{{template:ຂະຫຍາຍ}}
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}

'''{{Infobox government agency|agency_name=ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ|nativename=|nativename_a=|seal=|seal_width=|seal_caption=|image=|image_size=120x160|formed=5 ເມສາ 1961|dissolved=|superseding=|jurisdiction=National|headquarters=[[ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ]]|employees=|budget=|chief1_name=[[ວິໄລ ລະຄຳຟອງ]]|chief1_position=ກະຊວງ|chief2_name=[[ກອງທອງ ພົງວິຈິດ]]|chief2_position=ຮອງກະຊວງ|child1_agency=|website=http://www.laosecurity.gov.la|footnotes=}}ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ''' ຄຳຫຍໍ້ ປກສ ([[English language]]: Ministry of Public Security ແມ່ນ ໜຶ່ງໃນອົງກອນ[[ລັດຖະບານ]]ທີ່ມີ ລັດຖະມົນຕີເປັນຫົວໜ້າ. ເປັນກະຊວງຂອງຕໍາຫຼວດໂດຍສົມບູນ, ມີໜ້າທີ່ໃນການປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນລາວ ໂດຍຈະມີແຕ່ລະໜ່ວຍງານ, ໜ້າທີ່, ພະແນກ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ໂດຍມີສໍານັກງານທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.

'''ໜ້າທີ່ບົດບາດຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ'''

ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ມີໜ້າທີ່ໃນການປ້ອງກັນຄວາສະຫງົບໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນລາວຈາກຜູ້ກໍ່ຄວາມບໍ່ສະຫງົບ ແລະອາດສະຍາກອນ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ສັງຄົມເກີດຄວາມວຸ້ນວາຍ, ລັດຖະບານໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ໃນການພັດທະນາ ແລະດູແລເອົາໃຈໃສ່ຄວາມປອດໄພຂອງປະຊາຊົນລາວທັງປວງ. ກໍາລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໄດ້ມີພາລະບົດບາດໃນການປາບປາມຜູ້ບໍ່ຫວັງດີ, ອາດສະຍາກອນ, ການຄ້າມະນຸດ, ການຄ້າຍາສາບຕິດ, ປົກປ້ອງຄວາມມັ້ນຄົງຂອງຊາດ ແລະ ພາລະບົດບາດອື່ນໆ. ນອກຈາກນີ້, ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບຍັງມີຫຼາຍພະແນກ ເຊິ່ງຫຼັກໆແມ່ນມີ 3 ພະແນກຄື: ພະແນກຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນ, ພະແນກປ້ອງກັນສູນກາງ ແລະ ພະແນກປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ.

'''ພະແນກຕໍາຫຼວດຈະລາຈອນ'''

ພະແນກຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນແມ່ນພະແນກທີ່ຂຶ້ນກັບກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ມີໜ້າທີ່ດູແລຄວາມປອດໄພຕາມຖະໜົນຫົນທາງແກ່ປະຊາຊົນຜູ້ນໍາໃຊ້ຍານພາຫະນະ ເພື່ອປ້ອງກັນຄວາມປອດໄພ ແລະ ຫຼີກລ່ຽງການເກີດອຸບັດຕິເຫດ. ນອກຈາກນີ້, ຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນຍັງມີໜ້າທີ່ປິດທາງຊົ່ວຄາວ, ການຂີ່ລົດຈັກຕໍາຫຼວດນໍາຂະບວນທ່ານຜູ້ນໍາ ຫຼື ບຸກຄົນສໍາຄັນ ຫຼື ໃນເວລາທີ່ກາຍສັນຈອນຕິດຄັດ ຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນກໍຈະເຮັດໜ້າທີ່ໃຫ້ການສັນຈອນກັບມາປົກກະຕິ. ການແຕ່ງກາຍຂອງຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນ ແມ່ນຈະນຸ່ງຊູດຕໍາຫຼວດສີເຫຼືອງປົນຂາວ, ສວມຖົງມືສີຂາວ, ສວມໃສ່ໝວກຕໍາຫຼວດສີດຽວກັນກັບເສື້ອຜ້າ ຫຼື ຍາມທີ່ຕ້ອງນໍາຂະບວນທ່ານຜູ້ນໍາ ພວກເຂົາຈະສວມໝວກກັນກະທົບສີຂາວແທນ, ຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນແຕ່ລະນາຍຈະມີນົກວີດ ເພື່ອໃຊ້ບອກຄໍາສັ່ງແກ່ປະຊາຊົນຜູ້ໃຊ້ພາຫະນະ.

'''ພະແນກປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ'''

ພະແນກປ້ອງກັນຄສາມສະຫງົບ ຫຼື ກໍາລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ(ປກສ). ແມ່ນ ພະແນກທີ່ມີໜ້າທີ່ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃນທີ່ສາທາລະນະເພື່ອເຮັດໃຫ້ສັງຄົມປອດໄພ ແລະສະຫງົບໃຫ້ເຖິງທີ່ສຸດ. ເປັນກຸ່ມຕໍາຫຼວດທີ່ມັກພົບເຫັນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນທີ່ສາທາລະນະ. ໂດຍການເຮັດວຽກຂອງພວກເຂົາ, ສ່ວນຫຼາຍຈະເປັນການປາບປາມຜູ້ກໍ່ຄວາມບໍ່ສະຫງົບ, ໂຈນຊິງຊັບ, ອາດສະຍາກອນ ແລະ ອື່ນໆ. ການນຸ່ງຖືຂອງຕໍາຫຼວດປກສຈະນູ່ງສຸດຕໍາຫຼວດສີຂຽວອົມເຫຼືອງ, ສວມໃສ່ໝວກຕໍາຫຼວດສີດຽວກັນກັບເສື້ອຜ້າ ຫຼື ຖ້າເປັນຕໍາຫຼວດຍິງຈະສວມສິ້ນແທນໂສ້ງ.  ຕໍາຫຼວດປກສມີວຸດປະຈໍາກາຍແມ່ນປືນພົກ ຫຼື ບາງນາຍອາດກໍຈະມີປືນອາກ້າ. ໃນບາງເທື່ອ, ເມື່ອມີກອງປະຊຸມລະດັບປະເທດ ຫຼື ລະຫວ່າງປະເທດ. ຕໍາຫຼວດຈະສວມເຄື່ອງນຸ່ງລາຍພາງສີເຫຼືອງປົນນໍ້າຕາຍ ແລະ ກະເປົາກັນກະສຸນສີດໍາຂຽນດ້ວຍຕົວໜັງສືສີຂາວເປັນພາສາອັງກິດວ່າ POLICE ແລະ ອາດຈະມີໝາຕໍາຫຼວດເພື່ອໃຊ້ໂຈມຕີຄົນທີ່ບໍ່ຫວັງດີ.

'''ພະແນກປ້ອງກັນສູນກາງ'''

ພະແນກປ້ອງກັນສູນກາງ ຫຼື ກໍາລັງປ້ອງກັນສູນກາງແມ່ນພະແນກໜຶ່ງທີ່ມີໜ້າທີ່ສະເພາະຕົວ ໂດຍແມ່ນການຄຸ້ມທ່ານຜູ້ນໍາຫຼື ບຸກຄົນສໍາຄັນ ເຊິ່ງຈະແຕກຕ່າງກັບຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນໂດຍທີ່ ຕໍາຫຼວກຈາລະຈອນຈະມີໜ້າທີ່ປິດເສັ້ນທາງ ຫຼື ນໍາຂະບວນ. ແຕ່ຕໍາຫຼວດປ້ອງກັນສູນກາງມີໜ້າທີ່ຄຸ້ມກັນລົດຂອງຜູ້ນໍາໂດຍກົງ ໂດຍການຂີ່ລົດຈັກຕໍາຫຼວດນໍາໜ້າລົດບຸກຄົນສໍາຄັນ. ແລະ ເມື່ອທ່ານຜູ້ນໍາຖືກຈອມຕີ ຫຼື ມີຜູ້ບໍ່ຫວັງດີພະຍາຍາມຈະດັກທໍາຮ້າຍ ຕໍາຫຼວດປ້ອງກັນສູນກາງຈະໃຊ້ກໍາລັງກັບບຸກຄົນທີ່ຈະທໍາຮ້າຍຜູ້ນໍາເພື່ອໃຫ້ທ່ານຜູ້ນໍາປອດໄພ. ກໍາລັງປ້ອງກັນສູນກາງຍັງເປັນຕົ້ນກໍາເນີດຂອງກໍາລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃນປັດຈຸບັນ. ການນຸ່ງຖືຂອງຕໍາຫຼວດປ້ອງກັນສູນກາງແມ່ນຈະນຸ່ງຊຸດຕໍາຫຼວດສີຟ້າອົມດໍາສວມໝວກຕໍາຫຼວດທີ່ສີຄ້າຍກັບສີຂອງເຄື່ອງນຸ່ງ.


ຄວາມຄ້າຍຄືກັນຂອງຕໍາຫຼວດທັງສາມພະແນກ ແມ່ນພວກເຂົາມີຍົດສີດຽວກັນ(ແລ້ວແຕ່ວ່າຕໍາຫຼວດນາຍນັ້ນຢູ່ຍົດໃດ), ໝວກຂອງຕໍາຫຼວດທັງສາມຈະມີຈຸດຄ້າຍກັນກໍຄືຈະມີແທບສີຂຽວຕັດລະຫວ່າງກາງຂອງໝວກ ແລະມີກາຂອງຕໍາຫຼວດລາວ. ສ່ວນວິທີແຍກຕໍາຫຼວດທັງສາມພະແນກແມ່ນເບິ່ງຈາກສີຂອງເຄື່ອງນຸ່ງ.

'''ອາວຸດຂອງຕໍາຫຼວດ'''

ຕໍາຫຼວດລາວສ່ວນຫຼາຍແລ້ວຈະໃຊ້ອາວຸດທີ່ມາແຕ່ຍຸກໂຊວຽດ ຫຼື ບາງອັນກໍເປັນອາວຸດສະໄໝໃໝ່. ໂດຍສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຈະໃຊ້ປືນອາກ້າເຊັ່ນ: [[ເອເຄ-47]], [[ເອເຄ-ເມັມ]] ແລະ ປືນເຫຼັກຍາວອື່ນໆອີກ. ສ່ວນປືນພົກ ແລະ ປືນຊະນິດອື່ນໆແມ່ນບໍ່ລະບຸ, ສ່ວນອາວຸດເສີມກໍຈະມີໄມ້ກະບອງຕໍາຫຼວດ.

'''ປະຫວັດຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ'''

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບແມ່ນຖືກສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນ ວັນທີ5 ເດືອນເມສາ ປີ1961 ເພື່ອມາຄຸ້ມກັນທ່ານຜູ້ນໍາຝ່າຍປະເທດລາວເພື່ອຕໍ່ຕ້ານກັບຈັກກະພັດລາເມືອງຂຶ້ນຝລັ່ງ, ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໄດ້ຕໍ່ສູ້ຄ່ຽງບ່າຄ່ຽງໄລ່ກັບກອງທັບປະຊາຊົນລາວ.

==ລິ້ງຄ໌ພາຍນອກ==
[http://laosecurity.gov.la/ ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ]

[[ໝວດ:ກະຊວງ]]
[[ໝວດ:ລັດຖະບານ]]</text>
      <sha1>p7kk2tnokmwt9sy9b4phhu9wp98qnk6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119444</id>
      <parentid>119433</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T03:17:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>183.182.114.240</ip>
      </contributor>
      <origin>119444</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11415" sha1="p20ab7jwk095as1q6cazqouqs3zwwof" xml:space="preserve">{{template:ຂະຫຍາຍ}}
{{ຕ້ອງການອ້າງອິງ}}

'''{{Infobox government agency|agency_name=ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ|nativename=|nativename_a=|seal=|seal_width=|seal_caption=|image=|image_size=120x160|formed=5 ເມສາ 1961|dissolved=|superseding=|jurisdiction=National|headquarters=[[ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ]]|employees=|budget=|chief1_name=[[ວິໄລ ລະຄຳຟອງ]]|chief1_position=ກະຊວງ|chief2_name=[[ກອງທອງ ພົງວິຈິດ]]|chief2_position=ຮອງກະຊວງ|child1_agency=|website=http://www.laosecurity.gov.la|footnotes=}}ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ''' ຄຳຫຍໍ້ ປກສ ([[English language]]: Ministry of Public Security ແມ່ນ ໜຶ່ງໃນອົງກອນ[[ລັດຖະບານ]]ທີ່ມີ ລັດຖະມົນຕີເປັນຫົວໜ້າ. ເປັນກະຊວງຂອງຕໍາຫຼວດໂດຍສົມບູນ, ມີໜ້າທີ່ໃນການປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນລາວ ໂດຍຈະມີແຕ່ລະໜ່ວຍງານ, ໜ້າທີ່, ພະແນກ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ໂດຍມີສໍານັກງານທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.

==ໜ້າທີ່ບົດບາດຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ==
ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ມີໜ້າທີ່ໃນການປ້ອງກັນຄວາສະຫງົບໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນລາວຈາກຜູ້ກໍ່ຄວາມບໍ່ສະຫງົບ ແລະອາດສະຍາກອນ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ສັງຄົມເກີດຄວາມວຸ້ນວາຍ, ລັດຖະບານໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ໃນການພັດທະນາ ແລະດູແລເອົາໃຈໃສ່ຄວາມປອດໄພຂອງປະຊາຊົນລາວທັງປວງ. ກໍາລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໄດ້ມີພາລະບົດບາດໃນການປາບປາມຜູ້ບໍ່ຫວັງດີ, ອາດສະຍາກອນ, ການຄ້າມະນຸດ, ການຄ້າຍາສາບຕິດ, ປົກປ້ອງຄວາມມັ້ນຄົງຂອງຊາດ ແລະ ພາລະບົດບາດອື່ນໆ. ນອກຈາກນີ້, ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບຍັງມີຫຼາຍພະແນກ ເຊິ່ງຫຼັກໆແມ່ນມີ 3 ພະແນກຄື: ພະແນກຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນ, ພະແນກປ້ອງກັນສູນກາງ ແລະ ພະແນກປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ.

==ພະແນກຕໍາຫຼວດຈະລາຈອນ==
ພະແນກຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນແມ່ນພະແນກທີ່ຂຶ້ນກັບກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ມີໜ້າທີ່ດູແລຄວາມປອດໄພຕາມຖະໜົນຫົນທາງແກ່ປະຊາຊົນຜູ້ນໍາໃຊ້ຍານພາຫະນະ ເພື່ອປ້ອງກັນຄວາມປອດໄພ ແລະ ຫຼີກລ່ຽງການເກີດອຸບັດຕິເຫດ. ນອກຈາກນີ້, ຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນຍັງມີໜ້າທີ່ປິດທາງຊົ່ວຄາວ, ການຂີ່ລົດຈັກຕໍາຫຼວດນໍາຂະບວນທ່ານຜູ້ນໍາ ຫຼື ບຸກຄົນສໍາຄັນ ຫຼື ໃນເວລາທີ່ກາຍສັນຈອນຕິດຄັດ ຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນກໍຈະເຮັດໜ້າທີ່ໃຫ້ການສັນຈອນກັບມາປົກກະຕິ. ການແຕ່ງກາຍຂອງຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນ ແມ່ນຈະນຸ່ງຊູດຕໍາຫຼວດສີເຫຼືອງປົນຂາວ, ສວມຖົງມືສີຂາວ, ສວມໃສ່ໝວກຕໍາຫຼວດສີດຽວກັນກັບເສື້ອຜ້າ ຫຼື ຍາມທີ່ຕ້ອງນໍາຂະບວນທ່ານຜູ້ນໍາ ພວກເຂົາຈະສວມໝວກກັນກະທົບສີຂາວແທນ, ຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນແຕ່ລະນາຍຈະມີນົກວີດ ເພື່ອໃຊ້ບອກຄໍາສັ່ງແກ່ປະຊາຊົນຜູ້ໃຊ້ພາຫະນະ.

==ພະແນກປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ==
ພະແນກປ້ອງກັນຄສາມສະຫງົບ ຫຼື ກໍາລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ(ປກສ). ແມ່ນ ພະແນກທີ່ມີໜ້າທີ່ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃນທີ່ສາທາລະນະເພື່ອເຮັດໃຫ້ສັງຄົມປອດໄພ ແລະສະຫງົບໃຫ້ເຖິງທີ່ສຸດ. ເປັນກຸ່ມຕໍາຫຼວດທີ່ມັກພົບເຫັນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນທີ່ສາທາລະນະ. ໂດຍການເຮັດວຽກຂອງພວກເຂົາ, ສ່ວນຫຼາຍຈະເປັນການປາບປາມຜູ້ກໍ່ຄວາມບໍ່ສະຫງົບ, ໂຈນຊິງຊັບ, ອາດສະຍາກອນ ແລະ ອື່ນໆ. ການນຸ່ງຖືຂອງຕໍາຫຼວດປກສຈະນູ່ງສຸດຕໍາຫຼວດສີຂຽວອົມເຫຼືອງ, ສວມໃສ່ໝວກຕໍາຫຼວດສີດຽວກັນກັບເສື້ອຜ້າ ຫຼື ຖ້າເປັນຕໍາຫຼວດຍິງຈະສວມສິ້ນແທນໂສ້ງ.  ຕໍາຫຼວດປກສມີວຸດປະຈໍາກາຍແມ່ນປືນພົກ ຫຼື ບາງນາຍອາດກໍຈະມີປືນອາກ້າ. ໃນບາງເທື່ອ, ເມື່ອມີກອງປະຊຸມລະດັບປະເທດ ຫຼື ລະຫວ່າງປະເທດ. ຕໍາຫຼວດຈະສວມເຄື່ອງນຸ່ງລາຍພາງສີເຫຼືອງປົນນໍ້າຕາຍ ແລະ ກະເປົາກັນກະສຸນສີດໍາຂຽນດ້ວຍຕົວໜັງສືສີຂາວເປັນພາສາອັງກິດວ່າ POLICE ແລະ ອາດຈະມີໝາຕໍາຫຼວດເພື່ອໃຊ້ໂຈມຕີຄົນທີ່ບໍ່ຫວັງດີ.

==ພະແນກປ້ອງກັນສູນກາງ==
ພະແນກປ້ອງກັນສູນກາງ ຫຼື ກໍາລັງປ້ອງກັນສູນກາງແມ່ນພະແນກໜຶ່ງທີ່ມີໜ້າທີ່ສະເພາະຕົວ ໂດຍແມ່ນການຄຸ້ມທ່ານຜູ້ນໍາຫຼື ບຸກຄົນສໍາຄັນ ເຊິ່ງຈະແຕກຕ່າງກັບຕໍາຫຼວດຈາລະຈອນໂດຍທີ່ ຕໍາຫຼວກຈາລະຈອນຈະມີໜ້າທີ່ປິດເສັ້ນທາງ ຫຼື ນໍາຂະບວນ. ແຕ່ຕໍາຫຼວດປ້ອງກັນສູນກາງມີໜ້າທີ່ຄຸ້ມກັນລົດຂອງຜູ້ນໍາໂດຍກົງ ໂດຍການຂີ່ລົດຈັກຕໍາຫຼວດນໍາໜ້າລົດບຸກຄົນສໍາຄັນ. ແລະ ເມື່ອທ່ານຜູ້ນໍາຖືກຈອມຕີ ຫຼື ມີຜູ້ບໍ່ຫວັງດີພະຍາຍາມຈະດັກທໍາຮ້າຍ ຕໍາຫຼວດປ້ອງກັນສູນກາງຈະໃຊ້ກໍາລັງກັບບຸກຄົນທີ່ຈະທໍາຮ້າຍຜູ້ນໍາເພື່ອໃຫ້ທ່ານຜູ້ນໍາປອດໄພ. ກໍາລັງປ້ອງກັນສູນກາງຍັງເປັນຕົ້ນກໍາເນີດຂອງກໍາລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃນປັດຈຸບັນ. ການນຸ່ງຖືຂອງຕໍາຫຼວດປ້ອງກັນສູນກາງແມ່ນຈະນຸ່ງຊຸດຕໍາຫຼວດສີຟ້າອົມດໍາສວມໝວກຕໍາຫຼວດທີ່ສີຄ້າຍກັບສີຂອງເຄື່ອງນຸ່ງ.


ຄວາມຄ້າຍຄືກັນຂອງຕໍາຫຼວດທັງສາມພະແນກ ແມ່ນພວກເຂົາມີຍົດສີດຽວກັນ(ແລ້ວແຕ່ວ່າຕໍາຫຼວດນາຍນັ້ນຢູ່ຍົດໃດ), ໝວກຂອງຕໍາຫຼວດທັງສາມຈະມີຈຸດຄ້າຍກັນກໍຄືຈະມີແທບສີຂຽວຕັດລະຫວ່າງກາງຂອງໝວກ ແລະມີກາຂອງຕໍາຫຼວດລາວ. ສ່ວນວິທີແຍກຕໍາຫຼວດທັງສາມພະແນກແມ່ນເບິ່ງຈາກສີຂອງເຄື່ອງນຸ່ງ.

==ອາວຸດຂອງຕໍາຫຼວດ==

ຕໍາຫຼວດລາວສ່ວນຫຼາຍແລ້ວຈະໃຊ້ອາວຸດທີ່ມາແຕ່ຍຸກໂຊວຽດ ຫຼື ບາງອັນກໍເປັນອາວຸດສະໄໝໃໝ່. ໂດຍສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຈະໃຊ້ປືນອາກ້າເຊັ່ນ: [[ເອເຄ-47]], [[ເອເຄ-ເມັມ]] ແລະ ປືນເຫຼັກຍາວອື່ນໆອີກ. ສ່ວນປືນພົກ ແລະ ປືນຊະນິດອື່ນໆແມ່ນບໍ່ລະບຸ, ສ່ວນອາວຸດເສີມກໍຈະມີໄມ້ກະບອງຕໍາຫຼວດ.

==ປະຫວັດຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ==

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບແມ່ນຖືກສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນ ວັນທີ5 ເດືອນເມສາ ປີ1961 ເພື່ອມາຄຸ້ມກັນທ່ານຜູ້ນໍາຝ່າຍປະເທດລາວເພື່ອຕໍ່ຕ້ານກັບຈັກກະພັດລາເມືອງຂຶ້ນຝລັ່ງ, ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໄດ້ຕໍ່ສູ້ຄ່ຽງບ່າຄ່ຽງໄລ່ກັບກອງທັບປະຊາຊົນລາວ.

==ລິ້ງຄ໌ພາຍນອກ==
[http://laosecurity.gov.la/ ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ]

[[ໝວດ:ກະຊວງ]]
[[ໝວດ:ລັດຖະບານ]]</text>
      <sha1>p20ab7jwk095as1q6cazqouqs3zwwof</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ກະຊວງ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4274</id>
    <revision>
      <id>119434</id>
      <parentid>108332</parentid>
      <timestamp>2025-07-04T13:56:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>183.182.114.240</ip>
      </contributor>
      <origin>119434</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17986" sha1="c0k2i3v0penj9swqd1z2lxarq4k8a1c" xml:space="preserve">'''ກະຊວງ''' (ຄຳເຄົ້າ:ກະທຣວງ) ປະຕິບັດໜ້າທີ່ການເມືອງພາຍໄຕ້ມະຕິຕົກລົງຂອງ ລັດຖະສະພາ ແລະບັນດາກົດຫມາຍຕ່າງໆ, ຜູ້ມີອຳນາດສູງສຸດໃນກະຊວງແມ່ນ ລັດຖະມົນຕີ ຊຶ່ງຖືກແຕ່ງຕັ້ງຈາກຫົວຫນ້າລັດຖະບານ ອາດຈະແມ່ນ ປະທານປະເທດ ຫຼື ນາຍົກ ຂຶ້ນກັບລະບົບການປົກຄອງ ເຊັ່ນ: ຢູ່ [[ສະຫະລັດ|ສະຫະລັດອາເມລິກາ]] ຫົວຫນ້າລັດຖະບານແມ່ນ ປະທານາທິບໍດີ ສ່ວນຢູ່ຫຼາຍປະເທດ ແມ່ນນາຍົກ ເປັນຕົ້ນແມ່ນປະເທດ ສະວີເດັນ, ອັງກິດ ແລະອື່ນໆ.

ການກຳນົດຈຳນວນກະຊວງ ແມ່ນຂຶ້ນກັບຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການໃນຕົວຈິງ. ກະຊວງທີ່ອາດຈະຖືໄດ້ວ່າສຳຄັນກ່ອນຫມູ່ແມ່ນ ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ແລະ ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ເພາະວຽກງານການຕ່າງປະເທດ ແລະການປ້ອງກັນປະເທດ ແມ່ນເປັນວຽກງານການເມືອງທີ່ຈຳເປັນຂອງທຸ່ກໆປະເທດ, ບາງປະເທດລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ແລະລັດຖະມົນຕີກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ມີບົດບາດສູງກ່ອນຮອງປະທານປະເທດ ເຊັ່ນອາເມລິກາ .

ຫຼາຍປະເທດເພຶ່ອຫຼີກເວັ້ນການໃຊ້ອຳນາດອາດຍາສິດ ສພາຈຶ່ງບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ລັດຖະມົນຕີ ເປັນຜູ້ມີສິດ ຊີ້ຂາດຕັດສີນບັນຫາໃຫຍ່ ດ້ວຍຕົນເອງ ແຕ່ຕ້ອງໄດ້ຕັດສີນກັນເປັນຫມູ່ຄະນະ ໂດຍຜ່ານ ຄະນະນຳກະຊວງ &quot;ສະພາບໍລິຫານກະຊວງ&quot; ຫຼືຖ້າຫາກປັນຫາໃຫຍ່ລະດັບຊາດ ຊຶ່ງອາດສົ່ງຜົນກະທົບເຖິງຄວາມຫມັ້ນຄົງຂອງປະເທດຊາດ ຕ້ອງແມ່ນລັດຖະສະພາເອງເປັນຜູ້ຕັດສິນ.

ສ່ວນກະຊວງທີ່ໄດ້ຮັບສິດພິເສດຫຼາຍກ່ອນຫມູ່ ແມ່ນກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ຊຶ່ງເປັນອົງການຈັດຕັ້ງ ທີ່ຮັບຜິດຊອບ ຄວາມຫມັ້ນຄົງຂອງປະເທດໂດຍກົງ ສະນັ້ນບາງປັນຫາຈຶ່ງບໍ່ຈຳເປັນໄດ້ໄປຜ່ານສະພາ.


''' ຕາມລະບົບຂອງ ສປປລາວ '''


ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

 
​ມາດຕາ 23(​ໃໝ່ ). ທີ່ຕັ້ງ ແລະພາລະບົດບາດຂອງກະຊວງ  ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງແມ່ນກົງຈັກຂອງລັດຖະບານ ມີ​ພາລະບົດ​ບາດເປັນ​ເສນາ ​ທິການໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານ ແລະຄຸ້ມຄອງມະຫາ​ພາກ​ກ່ຽວ​ກັບຂະແໜງການ ຂອງຕົນ​ໃນ​ຂອບ ເຂດທົ່ວປະ
ເທດ. 

ມາດຕາ 24 ( ​ໃໝ່ ). ໂຄງປະກອບກົງຈັກຂອງກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າກະ​ຊວງປະກອບດ້ວຍຫ້ອງການກະຊວງ, ຫ້ອງ ການອົງ​ການ​ທຽບ ເທົ່າກະຊວງ, ກົມ, ພະ​ແນ​ກ, ສະ​ຖາ​ບັນ ແລະຫົວໜ່ວຍວິຊາ​ການຕ່າງ​ໆ ຊຶ່ງກຳນົດໂດຍດຳລັດຂອງນາ ​ຍົກ​ລັດຖະມົນຕີ. 

ມາດຕາ 25 ( ​ໃໝ່ ). ໂຄງປະກອບບຸກ​ຄະ​ລາ​ກອນຂອງ​ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງການ​ທຽບ​ເທົ່າ​​ກະຊວງ ປະກອບມີລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການກະຊວງ, ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ, ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ ​ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ; ຫົວໜ້າ, ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງ​ການ; ຫົວໜ້າ, ຮອງ​ຫົວໜ້າກົມ;  ຫົວໜ້າ, ຮອງ​ຫົວໜ້າພະ​ແນກ; ຫົວໜ້າ, ຮອງ​ຫົວ ໜ້າສະ​ຖາ​ບັນ; ຫົວໜ້າ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າຂອງຫົວ ໜ່ວຍວິຊາ​ການ -.ແລະພະ​ນັກ​ງານ​ວິ​ຊາ​ການ​. 

ມາດຕາ 26 ( ​ໃໝ່ ). ສິດ ແລະໜ້າທີ່ຂອງກະຊວງ ​ແລະ ອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງມີສິດ ແລະໜ້າທີ່ດັ່ງນີ້ :

1.      ຄົ້ນຄວ້າຮ່າງນະໂຍບາຍ ແລະແຜນຍຸດທະສາດຂອງຂະແໜງການຕົນ ເພື່ອສະເໜີຕໍ່ລັດຖະ ບານ;

2.      ຄົ້ນຄ້ວາຫັນເອົານະໂຍບາຍ, ແຜນການ, ມະຕິຕົກລົງຂອງລັດຖະບານມາເປັນ ແຜນການ, ​ແຜນ​ງານ ແລະໂຄງການລະອຽດຂອງຂະແໜງການຕົນ ພ້ອມທັງ ຮັບຜິດຊອບໃນການ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ;

3.      ສະ​ເໜີປັບປຸງ ຫລືສ້າງຮ່າງກົດໝາຍ, ຮ່າງ​ລັດຖະບັນຍັດ, ຮ່າງ​ລັດຖະດຳລັດ, ຮ່າງດຳ ລັດຕໍ່​ລັດຖະບານ; ອອກຂໍ້​ຕົກລົງ, ຄຳ​ສັ່ງ, ຄຳ​ແນະນຳ ແລະ​ແຈ້ງ​ການ ເພື່ອຄຸ້ມຄອງມະຫາ ພາກໃນຂະແໜງການຂອງຕົນ;

4.      ຊີ້ນຳ ​ແລະຄຸ້ມຄອງຕາມສາຍຕັ້ງ​ໃນ​ການ​ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານ ແລະບຸກ ຄະລາກອນ ຂອງຂະແໜງການຕົນ ໂດຍປະສານສົມທົບກັບອົງການປົກຄອງ ທ້ອງຖິ່ນ;

5.      ສ້າງບຸກຄະລາກອນໃນຂະແໜງການຂອງຕົນ;

6.      ພົວພັນວຽກງານກັບຕ່າງປະເທດ ຕາມການມອບໝາຍຂອງລັດຖະບານ;

7.      ກວດກາ ແລະສະຫລຸບສັງລວມສະພາບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານຂະແໜງ ການຂອງ ຕົນ ແລ້ວລາຍງານຕໍ່ລັດຖະບານ ​ແລະນາຍົກລັດຖະມົນຕີ;

8.      ປະຕິບັດສິດ ແລະໜ້າທີ່ອື່ນໆ ທີ່ລັດຖະບານມອບໝາຍໃຫ້ສະເພາະ ແລະ ຕາມທີ່ໄດ້ກຳ ນົດໄວ້ໃນລັດຖະທຳ​ມະນູນ ​ແລະລະບຽບກົດໝາຍ. 

ມາດຕາ 27 ( ​ໃໝ່ ). ພາລະບົດບາດຂອງລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການ​ກະຊວງ ​ແລະຫົວໜ້າອົງການ​ 
ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ

ລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການ​ກະຊວງ, ຫົວໜ້າອົງການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ ແມ່ນສະມາ​ຊິກ ລັດຖະບານ, ເປັນ​ຫົວໜ້າຂະ​ແໜງການ​, ​ເປັນ​ເສນາ​ທິການ​ໃຫ້​ແກ່​ລັດຖະບານ ໃນ​ການ​ຄຸ້ມ​ຄອງ​ມະຫາ​ພາກ​ໃນ​ຂະ​ແໜງ ການ​ຂອງ​ຕົນ.

ມາດຕາ 28 ( ​ໃໝ່ ). ສິດ ແລະໜ້າທີ່ຂອງລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການກະຊວງ​ ​ແລະຫົວ ໜ້າອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າກະ​ຊວງ

ລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການກະຊວງ ​ແລະຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງມີສິດ ແລະ ໜ້າທີ່​ດັ່ງນີ້:

1.      ນຳເອົາມະຕິຂອງກອງປະຊຸມລັດຖະບານໄປຜັນຂະຫຍາຍ ແລະຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນຂະແໜງການ ຂອງຕົນ;

2.      ຊີ້ນຳ, ຄຸ້ມ​ຄອງ ​ແລະກວດ​ກາການປະຕິບັດວຽກ​ງານຂອງຂະແໜງການຕົນ;

3.      ອອກຂໍ້ຕົກລົງ, ຄຳສັ່ງ, ຄຳແນະນຳ ​ແລະ​ແຈ້ງ​ການແນໃສ່ເພີ່ມທະວີປະສິດທິພາບ ໃນການຈັດ ຕັ້ງ, ການເຄື່ອນໄຫວຂອງການຄຸ້ມຄອງຕາມຂະແໜງການ;

4.      ງົດການປະຕິບັດ, ລົບ​ລ້າງ ຫລື​ຍົກ​ເລີກຂໍ້ຕົກລົງ, ຄຳສັ່ງ, ​ຄຳ​ແນະນຳ ​ແລະແຈ້ງ​ການຂອງອົງ ການຈັດຕັ້ງຂັ້ນລຸ່ມທີ່ຂຶ້ນກັບຂະແໜງການຂອງຕົນ ແລະມີສິດສະເໜີ ດັດແປງ, ງົດ​ການ​ປະຕິບັດ, ລົບ​ລ້າງ ຫລື​ຍົກ​ເລີກນິຕິ​ກຳຂອງຂະ​ແໜງການ ອື່ນ ຫລືຂອງ​ອົງ​ການ​ປົກ​ຄອງ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ ທີ່ຂັດກັບ ລະບຽບຫລັກການຂອງຂະແໜງການ ຕົນ ຫລືຂັດ​ກັບ​ລະບຽບ​ກົດໝາຍ;

5.      ວາງມາດຕະການອັນຈຳເປັນ ເພື່ອປະຕິບັດແຜນການປະຈຳປີ;

6.      ສະເໜີປັບປຸງ ຫລືສ້າງຮ່າງກົດໝາຍ, ຮ່າງ​ລັດຖະບັນຍັດ, ຮ່າງ​ລັດຖະດຳລັດ ​ແລະ ຮ່າງດຳ ລັດ ກ່ຽວກັບຂະແໜງການຂອງຕົນຕໍ່ລັດຖະບານ;

7.      ແຕ່ງຕັ້ງ, ຍົກ​ຍ້າຍ ຫລືປົດຕຳແໜ່ງຮອງຫົວຫ້ອງ​ການ, ຮອງ​ຫົວໜ້າກົມ; ຫົວໜ້າ ພະແນກ ແລະຮອງຫົວໜ້າພະແນກ, ຫົວໜ້າ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າຫົວໜ່ວຍວິຊາ​ການ​.

ແຕ່ງ​ຕັ້ງ, ຍົກ​ຍ້າຍ ຫລືປົດ​ຕຳ​ແໜ່ງຫົວໜ້າ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າພະ​ແນ​ກຂັ້ນ​ແຂ​ວງ, ຫົວໜ້າຫ້ອງການຂັ້ນເມືອງຂອງຂະແໜງການຕົນ ​ໂດຍ​ມີ​ການ​ສົມທົບກັບ​ອົງ​ການປົກ​ຄອງ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ;

8.      ມອບວຽກງານໃດໜຶ່ງໃຫ້ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຮອງຫົວໜ້າອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ ຮັບຜິດຊອບ; ມອບໃຫ້ລັດຖະມົນຕີ​ຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຮອງ ຫົວໜ້າ​ອົງ​ການ ທຽບເທົ່າກະ ຊວງທ່ານ​ໃດ​ທ່ານໜຶ່ງວ່າການແທນ ໃນເວລາຕິດຂັດ;

9.      ພົວພັນຮ່ວມ​ມື​, ເຊັນສັນຍາ ​ແລະອະນຸ​ສັນຍາກັບຕ່າງປະເທດ ຕາມການມອບ ໝາຍຂອງ ລັດຖະບານ;

10. ລາອອກຈາກຕຳ​ແໜ່ງ ເມື່ອເຫັນວ່າຕົນບໍ່ສາມາດປະຕິບັດໜ້າທີ່ໄດ້ ຍ້ອນເຫດຜົນທາງດ້ານສຸຂະ ພາບ ຫລືດ້ວຍເຫດຜົນອື່ນໆ;

11. ປະຕິບັດສິດ ແລະໜ້າທີ່ອື່ນໆຕາມການມອບໝາຍຂອງລັດຖະບານ ຫລືຕາມທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນ ລັດຖະທຳ​ມະນູນ ແລະລະບຽບກົດໝາຍ.

ມາດຕາ 29 ( ​ໃໝ່ ). ພາລະ​ບົດ​ບາດຂອງລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ

ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງມີພາລະ​ບົດ​ບາດ ເປັນຜູ້ຊ່ວຍວຽກລັດ​ຖະ​ມົນຕີ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຫົວໜ້າອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າ​ກະ ຊວງ​ໃນ​ການ​ນຳ​ພາ, ອຳນວຍ ​ຄວບ​ຄຸມ​ວຽກ​ງານລວມຂອງ​ກະ​ຊວງ, ອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ; ຮັບ​ຜິດ​ຊອບ​ວຽກ​ງານໃດໜຶ່ງ ຕາມ​ການ​ ມອບໝາຍຂອງລັດຖະ​ມົນຕີ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຫົວ ໜ້າ ອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ.

ອາຍຸ​ການຂອງ​ລັດຖະມົນຕີ​ຊ່ວຍວ່າ​ການ​ກະຊວງ ​ແລະຮອງຫົວໜ້າອົງການ​ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ ​ເທົ່າ​ກັບ​ອາຍຸ​ການ​ຂອງ​ລັດຖະບານ.

ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ ມີ ສິດລາອອກຈາກຕຳ​ແໜ່ງເມື່ອເຫັນ ວ່າຕົນບໍ່ສາມາດປະຕິບັດໜ້າທີ່ໄດ້ຍ້ອນເຫດຜົນທາງ ດ້ານສຸຂະພາບ ຫລື ດ້ວຍເຫດຜົນອື່ນໆ.


ບັນດາກະຊວງ ໃນລາວ

1. ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ

2. ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ

3. ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ

4. ກະຊວງພາຍໃນ

5. ກະຊວງການເງິນ

6. ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ

7. ກະຊວງອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ

8. ກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່

9. ກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້

10. ກະຊວງຊັບພະຍາກອນ

11. ກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ

12. ກະຊວງສື່ສານ

13. ກະຊວງຍຸຕິທໍາ

14. ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ

15. ກະຊວງວິທະຍາສາດ

16. ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ

17. ກະຊວງແຮງງານ ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມ

18. ກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທໍາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ

19. ທະນາຄານແຫ່ງສປປລາວ

20. ອົງການໄອຍະການປະຊາຊົນສູງສຸດ

21. ສານປະຊາຊົນສູງສຸດ

[[ໝວດ:ລັດຖະບານ]]
[[ໝວດ:ອົງການບໍລິຫານ]]
[[ໝວດ:ອຳນາດບໍລິຫານ]]</text>
      <sha1>c0k2i3v0penj9swqd1z2lxarq4k8a1c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119435</id>
      <parentid>119434</parentid>
      <timestamp>2025-07-04T14:02:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>183.182.114.240</ip>
      </contributor>
      <origin>119435</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18066" sha1="4ns9erzyeacbnv5g07p100gvvhfhhwi" xml:space="preserve">'''ກະຊວງ''' (ຄຳເຄົ້າ:ກະທຣວງ) ປະຕິບັດໜ້າທີ່ການເມືອງພາຍໄຕ້ມະຕິຕົກລົງຂອງ ລັດຖະສະພາ ແລະບັນດາກົດຫມາຍຕ່າງໆ, ຜູ້ມີອຳນາດສູງສຸດໃນກະຊວງແມ່ນ ລັດຖະມົນຕີ ຊຶ່ງຖືກແຕ່ງຕັ້ງຈາກຫົວຫນ້າລັດຖະບານ ອາດຈະແມ່ນ ປະທານປະເທດ ຫຼື ນາຍົກ ຂຶ້ນກັບລະບົບການປົກຄອງ ເຊັ່ນ: ຢູ່ [[ສະຫະລັດ|ສະຫະລັດອາເມລິກາ]] ຫົວຫນ້າລັດຖະບານແມ່ນ ປະທານາທິບໍດີ ສ່ວນຢູ່ຫຼາຍປະເທດ ແມ່ນນາຍົກ ເປັນຕົ້ນແມ່ນປະເທດ ສະວີເດັນ, ອັງກິດ ແລະອື່ນໆ.

ການກຳນົດຈຳນວນກະຊວງ ແມ່ນຂຶ້ນກັບຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການໃນຕົວຈິງ. ກະຊວງທີ່ອາດຈະຖືໄດ້ວ່າສຳຄັນກ່ອນຫມູ່ແມ່ນ ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ແລະ ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ເພາະວຽກງານການຕ່າງປະເທດ ແລະການປ້ອງກັນປະເທດ ແມ່ນເປັນວຽກງານການເມືອງທີ່ຈຳເປັນຂອງທຸ່ກໆປະເທດ, ບາງປະເທດລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ແລະລັດຖະມົນຕີກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ມີບົດບາດສູງກ່ອນຮອງປະທານປະເທດ ເຊັ່ນອາເມລິກາ .

ຫຼາຍປະເທດເພຶ່ອຫຼີກເວັ້ນການໃຊ້ອຳນາດອາດຍາສິດ ສພາຈຶ່ງບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ລັດຖະມົນຕີ ເປັນຜູ້ມີສິດ ຊີ້ຂາດຕັດສີນບັນຫາໃຫຍ່ ດ້ວຍຕົນເອງ ແຕ່ຕ້ອງໄດ້ຕັດສີນກັນເປັນຫມູ່ຄະນະ ໂດຍຜ່ານ ຄະນະນຳກະຊວງ &quot;ສະພາບໍລິຫານກະຊວງ&quot; ຫຼືຖ້າຫາກປັນຫາໃຫຍ່ລະດັບຊາດ ຊຶ່ງອາດສົ່ງຜົນກະທົບເຖິງຄວາມຫມັ້ນຄົງຂອງປະເທດຊາດ ຕ້ອງແມ່ນລັດຖະສະພາເອງເປັນຜູ້ຕັດສິນ.

ສ່ວນກະຊວງທີ່ໄດ້ຮັບສິດພິເສດຫຼາຍກ່ອນຫມູ່ ແມ່ນກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ຊຶ່ງເປັນອົງການຈັດຕັ້ງ ທີ່ຮັບຜິດຊອບ ຄວາມຫມັ້ນຄົງຂອງປະເທດໂດຍກົງ ສະນັ້ນບາງປັນຫາຈຶ່ງບໍ່ຈຳເປັນໄດ້ໄປຜ່ານສະພາ.


''' ຕາມລະບົບຂອງ ສປປລາວ '''


ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

 
​ມາດຕາ 23(​ໃໝ່ ). ທີ່ຕັ້ງ ແລະພາລະບົດບາດຂອງກະຊວງ  ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງແມ່ນກົງຈັກຂອງລັດຖະບານ ມີ​ພາລະບົດ​ບາດເປັນ​ເສນາ ​ທິການໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານ ແລະຄຸ້ມຄອງມະຫາ​ພາກ​ກ່ຽວ​ກັບຂະແໜງການ ຂອງຕົນ​ໃນ​ຂອບ ເຂດທົ່ວປະ
ເທດ. 

ມາດຕາ 24 ( ​ໃໝ່ ). ໂຄງປະກອບກົງຈັກຂອງກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າກະ​ຊວງປະກອບດ້ວຍຫ້ອງການກະຊວງ, ຫ້ອງ ການອົງ​ການ​ທຽບ ເທົ່າກະຊວງ, ກົມ, ພະ​ແນ​ກ, ສະ​ຖາ​ບັນ ແລະຫົວໜ່ວຍວິຊາ​ການຕ່າງ​ໆ ຊຶ່ງກຳນົດໂດຍດຳລັດຂອງນາ ​ຍົກ​ລັດຖະມົນຕີ. 

ມາດຕາ 25 ( ​ໃໝ່ ). ໂຄງປະກອບບຸກ​ຄະ​ລາ​ກອນຂອງ​ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງການ​ທຽບ​ເທົ່າ​​ກະຊວງ ປະກອບມີລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການກະຊວງ, ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ, ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ ​ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ; ຫົວໜ້າ, ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງ​ການ; ຫົວໜ້າ, ຮອງ​ຫົວໜ້າກົມ;  ຫົວໜ້າ, ຮອງ​ຫົວໜ້າພະ​ແນກ; ຫົວໜ້າ, ຮອງ​ຫົວ ໜ້າສະ​ຖາ​ບັນ; ຫົວໜ້າ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າຂອງຫົວ ໜ່ວຍວິຊາ​ການ -.ແລະພະ​ນັກ​ງານ​ວິ​ຊາ​ການ​. 

ມາດຕາ 26 ( ​ໃໝ່ ). ສິດ ແລະໜ້າທີ່ຂອງກະຊວງ ​ແລະ ອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງມີສິດ ແລະໜ້າທີ່ດັ່ງນີ້ :

1.      ຄົ້ນຄວ້າຮ່າງນະໂຍບາຍ ແລະແຜນຍຸດທະສາດຂອງຂະແໜງການຕົນ ເພື່ອສະເໜີຕໍ່ລັດຖະ ບານ;

2.      ຄົ້ນຄ້ວາຫັນເອົານະໂຍບາຍ, ແຜນການ, ມະຕິຕົກລົງຂອງລັດຖະບານມາເປັນ ແຜນການ, ​ແຜນ​ງານ ແລະໂຄງການລະອຽດຂອງຂະແໜງການຕົນ ພ້ອມທັງ ຮັບຜິດຊອບໃນການ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ;

3.      ສະ​ເໜີປັບປຸງ ຫລືສ້າງຮ່າງກົດໝາຍ, ຮ່າງ​ລັດຖະບັນຍັດ, ຮ່າງ​ລັດຖະດຳລັດ, ຮ່າງດຳ ລັດຕໍ່​ລັດຖະບານ; ອອກຂໍ້​ຕົກລົງ, ຄຳ​ສັ່ງ, ຄຳ​ແນະນຳ ແລະ​ແຈ້ງ​ການ ເພື່ອຄຸ້ມຄອງມະຫາ ພາກໃນຂະແໜງການຂອງຕົນ;

4.      ຊີ້ນຳ ​ແລະຄຸ້ມຄອງຕາມສາຍຕັ້ງ​ໃນ​ການ​ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານ ແລະບຸກ ຄະລາກອນ ຂອງຂະແໜງການຕົນ ໂດຍປະສານສົມທົບກັບອົງການປົກຄອງ ທ້ອງຖິ່ນ;

5.      ສ້າງບຸກຄະລາກອນໃນຂະແໜງການຂອງຕົນ;

6.      ພົວພັນວຽກງານກັບຕ່າງປະເທດ ຕາມການມອບໝາຍຂອງລັດຖະບານ;

7.      ກວດກາ ແລະສະຫລຸບສັງລວມສະພາບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານຂະແໜງ ການຂອງ ຕົນ ແລ້ວລາຍງານຕໍ່ລັດຖະບານ ​ແລະນາຍົກລັດຖະມົນຕີ;

8.      ປະຕິບັດສິດ ແລະໜ້າທີ່ອື່ນໆ ທີ່ລັດຖະບານມອບໝາຍໃຫ້ສະເພາະ ແລະ ຕາມທີ່ໄດ້ກຳ ນົດໄວ້ໃນລັດຖະທຳ​ມະນູນ ​ແລະລະບຽບກົດໝາຍ. 

ມາດຕາ 27 ( ​ໃໝ່ ). ພາລະບົດບາດຂອງລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການ​ກະຊວງ ​ແລະຫົວໜ້າອົງການ​ 
ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ

ລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການ​ກະຊວງ, ຫົວໜ້າອົງການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ ແມ່ນສະມາ​ຊິກ ລັດຖະບານ, ເປັນ​ຫົວໜ້າຂະ​ແໜງການ​, ​ເປັນ​ເສນາ​ທິການ​ໃຫ້​ແກ່​ລັດຖະບານ ໃນ​ການ​ຄຸ້ມ​ຄອງ​ມະຫາ​ພາກ​ໃນ​ຂະ​ແໜງ ການ​ຂອງ​ຕົນ.

ມາດຕາ 28 ( ​ໃໝ່ ). ສິດ ແລະໜ້າທີ່ຂອງລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການກະຊວງ​ ​ແລະຫົວ ໜ້າອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າກະ​ຊວງ

ລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການກະຊວງ ​ແລະຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງມີສິດ ແລະ ໜ້າທີ່​ດັ່ງນີ້:

1.      ນຳເອົາມະຕິຂອງກອງປະຊຸມລັດຖະບານໄປຜັນຂະຫຍາຍ ແລະຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນຂະແໜງການ ຂອງຕົນ;

2.      ຊີ້ນຳ, ຄຸ້ມ​ຄອງ ​ແລະກວດ​ກາການປະຕິບັດວຽກ​ງານຂອງຂະແໜງການຕົນ;

3.      ອອກຂໍ້ຕົກລົງ, ຄຳສັ່ງ, ຄຳແນະນຳ ​ແລະ​ແຈ້ງ​ການແນໃສ່ເພີ່ມທະວີປະສິດທິພາບ ໃນການຈັດ ຕັ້ງ, ການເຄື່ອນໄຫວຂອງການຄຸ້ມຄອງຕາມຂະແໜງການ;

4.      ງົດການປະຕິບັດ, ລົບ​ລ້າງ ຫລື​ຍົກ​ເລີກຂໍ້ຕົກລົງ, ຄຳສັ່ງ, ​ຄຳ​ແນະນຳ ​ແລະແຈ້ງ​ການຂອງອົງ ການຈັດຕັ້ງຂັ້ນລຸ່ມທີ່ຂຶ້ນກັບຂະແໜງການຂອງຕົນ ແລະມີສິດສະເໜີ ດັດແປງ, ງົດ​ການ​ປະຕິບັດ, ລົບ​ລ້າງ ຫລື​ຍົກ​ເລີກນິຕິ​ກຳຂອງຂະ​ແໜງການ ອື່ນ ຫລືຂອງ​ອົງ​ການ​ປົກ​ຄອງ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ ທີ່ຂັດກັບ ລະບຽບຫລັກການຂອງຂະແໜງການ ຕົນ ຫລືຂັດ​ກັບ​ລະບຽບ​ກົດໝາຍ;

5.      ວາງມາດຕະການອັນຈຳເປັນ ເພື່ອປະຕິບັດແຜນການປະຈຳປີ;

6.      ສະເໜີປັບປຸງ ຫລືສ້າງຮ່າງກົດໝາຍ, ຮ່າງ​ລັດຖະບັນຍັດ, ຮ່າງ​ລັດຖະດຳລັດ ​ແລະ ຮ່າງດຳ ລັດ ກ່ຽວກັບຂະແໜງການຂອງຕົນຕໍ່ລັດຖະບານ;

7.      ແຕ່ງຕັ້ງ, ຍົກ​ຍ້າຍ ຫລືປົດຕຳແໜ່ງຮອງຫົວຫ້ອງ​ການ, ຮອງ​ຫົວໜ້າກົມ; ຫົວໜ້າ ພະແນກ ແລະຮອງຫົວໜ້າພະແນກ, ຫົວໜ້າ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າຫົວໜ່ວຍວິຊາ​ການ​.

ແຕ່ງ​ຕັ້ງ, ຍົກ​ຍ້າຍ ຫລືປົດ​ຕຳ​ແໜ່ງຫົວໜ້າ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າພະ​ແນ​ກຂັ້ນ​ແຂ​ວງ, ຫົວໜ້າຫ້ອງການຂັ້ນເມືອງຂອງຂະແໜງການຕົນ ​ໂດຍ​ມີ​ການ​ສົມທົບກັບ​ອົງ​ການປົກ​ຄອງ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ;

8.      ມອບວຽກງານໃດໜຶ່ງໃຫ້ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຮອງຫົວໜ້າອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ ຮັບຜິດຊອບ; ມອບໃຫ້ລັດຖະມົນຕີ​ຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຮອງ ຫົວໜ້າ​ອົງ​ການ ທຽບເທົ່າກະ ຊວງທ່ານ​ໃດ​ທ່ານໜຶ່ງວ່າການແທນ ໃນເວລາຕິດຂັດ;

9.      ພົວພັນຮ່ວມ​ມື​, ເຊັນສັນຍາ ​ແລະອະນຸ​ສັນຍາກັບຕ່າງປະເທດ ຕາມການມອບ ໝາຍຂອງ ລັດຖະບານ;

10. ລາອອກຈາກຕຳ​ແໜ່ງ ເມື່ອເຫັນວ່າຕົນບໍ່ສາມາດປະຕິບັດໜ້າທີ່ໄດ້ ຍ້ອນເຫດຜົນທາງດ້ານສຸຂະ ພາບ ຫລືດ້ວຍເຫດຜົນອື່ນໆ;

11. ປະຕິບັດສິດ ແລະໜ້າທີ່ອື່ນໆຕາມການມອບໝາຍຂອງລັດຖະບານ ຫລືຕາມທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນ ລັດຖະທຳ​ມະນູນ ແລະລະບຽບກົດໝາຍ.

ມາດຕາ 29 ( ​ໃໝ່ ). ພາລະ​ບົດ​ບາດຂອງລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ

ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງມີພາລະ​ບົດ​ບາດ ເປັນຜູ້ຊ່ວຍວຽກລັດ​ຖະ​ມົນຕີ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຫົວໜ້າອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າ​ກະ ຊວງ​ໃນ​ການ​ນຳ​ພາ, ອຳນວຍ ​ຄວບ​ຄຸມ​ວຽກ​ງານລວມຂອງ​ກະ​ຊວງ, ອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ; ຮັບ​ຜິດ​ຊອບ​ວຽກ​ງານໃດໜຶ່ງ ຕາມ​ການ​ ມອບໝາຍຂອງລັດຖະ​ມົນຕີ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຫົວ ໜ້າ ອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ.

ອາຍຸ​ການຂອງ​ລັດຖະມົນຕີ​ຊ່ວຍວ່າ​ການ​ກະຊວງ ​ແລະຮອງຫົວໜ້າອົງການ​ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ ​ເທົ່າ​ກັບ​ອາຍຸ​ການ​ຂອງ​ລັດຖະບານ.

ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ ມີ ສິດລາອອກຈາກຕຳ​ແໜ່ງເມື່ອເຫັນ ວ່າຕົນບໍ່ສາມາດປະຕິບັດໜ້າທີ່ໄດ້ຍ້ອນເຫດຜົນທາງ ດ້ານສຸຂະພາບ ຫລື ດ້ວຍເຫດຜົນອື່ນໆ.


ບັນດາກະຊວງ ໃນລາວ

1. [[ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ]]

2. [[ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ]]

3. [[ກະຊວງປ້ອງກັນຕາມສະຫງົບ]]

4. [[ກະຊວງພາຍໃນ]]

5. [[ກະຊວງການເງິນ]]

6. []ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ]]

7. [[ກະຊວງອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ]]

8. [[ກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່]]

9. [[ກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້]]

10. [[ກະຊວງຊັບພະຍາກອນ]]

11. [[ກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ]]

12. [[ກະຊວງສື່ສານ]]

13. [[ກະຊວງຍຸຕິທໍາ]]

14. [[ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ]]

15. [[ກະຊວງວິທະຍາສາດ]]

16. [[ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ]]

17. [[ກະຊວງແຮງງານ ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມ]]

18. [[ກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ,ວັດທະນະທໍາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ]]

19. [[ທະນາຄານແຫ່ງສປປລາວ]]

20. [[ອົງການໄອຍະການປະຊາຊົນສູງສຸດ]]

21. [[ສານປະຊາຊົນສູງສຸດ]]

[[ໝວດ:ລັດຖະບານ]]
[[ໝວດ:ອົງການບໍລິຫານ]]
[[ໝວດ:ອຳນາດບໍລິຫານ]]</text>
      <sha1>4ns9erzyeacbnv5g07p100gvvhfhhwi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119436</id>
      <parentid>119435</parentid>
      <timestamp>2025-07-04T14:03:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>183.182.114.240</ip>
      </contributor>
      <origin>119436</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18067" sha1="kb2rfcxntws329k97b6ndp7tql7175f" xml:space="preserve">'''ກະຊວງ''' (ຄຳເຄົ້າ:ກະທຣວງ) ປະຕິບັດໜ້າທີ່ການເມືອງພາຍໄຕ້ມະຕິຕົກລົງຂອງ ລັດຖະສະພາ ແລະບັນດາກົດຫມາຍຕ່າງໆ, ຜູ້ມີອຳນາດສູງສຸດໃນກະຊວງແມ່ນ ລັດຖະມົນຕີ ຊຶ່ງຖືກແຕ່ງຕັ້ງຈາກຫົວຫນ້າລັດຖະບານ ອາດຈະແມ່ນ ປະທານປະເທດ ຫຼື ນາຍົກ ຂຶ້ນກັບລະບົບການປົກຄອງ ເຊັ່ນ: ຢູ່ [[ສະຫະລັດ|ສະຫະລັດອາເມລິກາ]] ຫົວຫນ້າລັດຖະບານແມ່ນ ປະທານາທິບໍດີ ສ່ວນຢູ່ຫຼາຍປະເທດ ແມ່ນນາຍົກ ເປັນຕົ້ນແມ່ນປະເທດ ສະວີເດັນ, ອັງກິດ ແລະອື່ນໆ.

ການກຳນົດຈຳນວນກະຊວງ ແມ່ນຂຶ້ນກັບຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການໃນຕົວຈິງ. ກະຊວງທີ່ອາດຈະຖືໄດ້ວ່າສຳຄັນກ່ອນຫມູ່ແມ່ນ ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ແລະ ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ເພາະວຽກງານການຕ່າງປະເທດ ແລະການປ້ອງກັນປະເທດ ແມ່ນເປັນວຽກງານການເມືອງທີ່ຈຳເປັນຂອງທຸ່ກໆປະເທດ, ບາງປະເທດລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ແລະລັດຖະມົນຕີກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ມີບົດບາດສູງກ່ອນຮອງປະທານປະເທດ ເຊັ່ນອາເມລິກາ .

ຫຼາຍປະເທດເພຶ່ອຫຼີກເວັ້ນການໃຊ້ອຳນາດອາດຍາສິດ ສພາຈຶ່ງບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ລັດຖະມົນຕີ ເປັນຜູ້ມີສິດ ຊີ້ຂາດຕັດສີນບັນຫາໃຫຍ່ ດ້ວຍຕົນເອງ ແຕ່ຕ້ອງໄດ້ຕັດສີນກັນເປັນຫມູ່ຄະນະ ໂດຍຜ່ານ ຄະນະນຳກະຊວງ &quot;ສະພາບໍລິຫານກະຊວງ&quot; ຫຼືຖ້າຫາກປັນຫາໃຫຍ່ລະດັບຊາດ ຊຶ່ງອາດສົ່ງຜົນກະທົບເຖິງຄວາມຫມັ້ນຄົງຂອງປະເທດຊາດ ຕ້ອງແມ່ນລັດຖະສະພາເອງເປັນຜູ້ຕັດສິນ.

ສ່ວນກະຊວງທີ່ໄດ້ຮັບສິດພິເສດຫຼາຍກ່ອນຫມູ່ ແມ່ນກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ຊຶ່ງເປັນອົງການຈັດຕັ້ງ ທີ່ຮັບຜິດຊອບ ຄວາມຫມັ້ນຄົງຂອງປະເທດໂດຍກົງ ສະນັ້ນບາງປັນຫາຈຶ່ງບໍ່ຈຳເປັນໄດ້ໄປຜ່ານສະພາ.


''' ຕາມລະບົບຂອງ ສປປລາວ '''


ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

 
​ມາດຕາ 23(​ໃໝ່ ). ທີ່ຕັ້ງ ແລະພາລະບົດບາດຂອງກະຊວງ  ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງແມ່ນກົງຈັກຂອງລັດຖະບານ ມີ​ພາລະບົດ​ບາດເປັນ​ເສນາ ​ທິການໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານ ແລະຄຸ້ມຄອງມະຫາ​ພາກ​ກ່ຽວ​ກັບຂະແໜງການ ຂອງຕົນ​ໃນ​ຂອບ ເຂດທົ່ວປະ
ເທດ. 

ມາດຕາ 24 ( ​ໃໝ່ ). ໂຄງປະກອບກົງຈັກຂອງກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າກະ​ຊວງປະກອບດ້ວຍຫ້ອງການກະຊວງ, ຫ້ອງ ການອົງ​ການ​ທຽບ ເທົ່າກະຊວງ, ກົມ, ພະ​ແນ​ກ, ສະ​ຖາ​ບັນ ແລະຫົວໜ່ວຍວິຊາ​ການຕ່າງ​ໆ ຊຶ່ງກຳນົດໂດຍດຳລັດຂອງນາ ​ຍົກ​ລັດຖະມົນຕີ. 

ມາດຕາ 25 ( ​ໃໝ່ ). ໂຄງປະກອບບຸກ​ຄະ​ລາ​ກອນຂອງ​ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບເທົ່າກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງການ​ທຽບ​ເທົ່າ​​ກະຊວງ ປະກອບມີລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການກະຊວງ, ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ, ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ ​ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ; ຫົວໜ້າ, ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງ​ການ; ຫົວໜ້າ, ຮອງ​ຫົວໜ້າກົມ;  ຫົວໜ້າ, ຮອງ​ຫົວໜ້າພະ​ແນກ; ຫົວໜ້າ, ຮອງ​ຫົວ ໜ້າສະ​ຖາ​ບັນ; ຫົວໜ້າ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າຂອງຫົວ ໜ່ວຍວິຊາ​ການ -.ແລະພະ​ນັກ​ງານ​ວິ​ຊາ​ການ​. 

ມາດຕາ 26 ( ​ໃໝ່ ). ສິດ ແລະໜ້າທີ່ຂອງກະຊວງ ​ແລະ ອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ

ກະຊວງ ​ແລະອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງມີສິດ ແລະໜ້າທີ່ດັ່ງນີ້ :

1.      ຄົ້ນຄວ້າຮ່າງນະໂຍບາຍ ແລະແຜນຍຸດທະສາດຂອງຂະແໜງການຕົນ ເພື່ອສະເໜີຕໍ່ລັດຖະ ບານ;

2.      ຄົ້ນຄ້ວາຫັນເອົານະໂຍບາຍ, ແຜນການ, ມະຕິຕົກລົງຂອງລັດຖະບານມາເປັນ ແຜນການ, ​ແຜນ​ງານ ແລະໂຄງການລະອຽດຂອງຂະແໜງການຕົນ ພ້ອມທັງ ຮັບຜິດຊອບໃນການ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ;

3.      ສະ​ເໜີປັບປຸງ ຫລືສ້າງຮ່າງກົດໝາຍ, ຮ່າງ​ລັດຖະບັນຍັດ, ຮ່າງ​ລັດຖະດຳລັດ, ຮ່າງດຳ ລັດຕໍ່​ລັດຖະບານ; ອອກຂໍ້​ຕົກລົງ, ຄຳ​ສັ່ງ, ຄຳ​ແນະນຳ ແລະ​ແຈ້ງ​ການ ເພື່ອຄຸ້ມຄອງມະຫາ ພາກໃນຂະແໜງການຂອງຕົນ;

4.      ຊີ້ນຳ ​ແລະຄຸ້ມຄອງຕາມສາຍຕັ້ງ​ໃນ​ການ​ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານ ແລະບຸກ ຄະລາກອນ ຂອງຂະແໜງການຕົນ ໂດຍປະສານສົມທົບກັບອົງການປົກຄອງ ທ້ອງຖິ່ນ;

5.      ສ້າງບຸກຄະລາກອນໃນຂະແໜງການຂອງຕົນ;

6.      ພົວພັນວຽກງານກັບຕ່າງປະເທດ ຕາມການມອບໝາຍຂອງລັດຖະບານ;

7.      ກວດກາ ແລະສະຫລຸບສັງລວມສະພາບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານຂະແໜງ ການຂອງ ຕົນ ແລ້ວລາຍງານຕໍ່ລັດຖະບານ ​ແລະນາຍົກລັດຖະມົນຕີ;

8.      ປະຕິບັດສິດ ແລະໜ້າທີ່ອື່ນໆ ທີ່ລັດຖະບານມອບໝາຍໃຫ້ສະເພາະ ແລະ ຕາມທີ່ໄດ້ກຳ ນົດໄວ້ໃນລັດຖະທຳ​ມະນູນ ​ແລະລະບຽບກົດໝາຍ. 

ມາດຕາ 27 ( ​ໃໝ່ ). ພາລະບົດບາດຂອງລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການ​ກະຊວງ ​ແລະຫົວໜ້າອົງການ​ 
ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ

ລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການ​ກະຊວງ, ຫົວໜ້າອົງການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ ແມ່ນສະມາ​ຊິກ ລັດຖະບານ, ເປັນ​ຫົວໜ້າຂະ​ແໜງການ​, ​ເປັນ​ເສນາ​ທິການ​ໃຫ້​ແກ່​ລັດຖະບານ ໃນ​ການ​ຄຸ້ມ​ຄອງ​ມະຫາ​ພາກ​ໃນ​ຂະ​ແໜງ ການ​ຂອງ​ຕົນ.

ມາດຕາ 28 ( ​ໃໝ່ ). ສິດ ແລະໜ້າທີ່ຂອງລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການກະຊວງ​ ​ແລະຫົວ ໜ້າອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າກະ​ຊວງ

ລັດຖະມົນຕີວ່າ​ການກະຊວງ ​ແລະຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງມີສິດ ແລະ ໜ້າທີ່​ດັ່ງນີ້:

1.      ນຳເອົາມະຕິຂອງກອງປະຊຸມລັດຖະບານໄປຜັນຂະຫຍາຍ ແລະຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນຂະແໜງການ ຂອງຕົນ;

2.      ຊີ້ນຳ, ຄຸ້ມ​ຄອງ ​ແລະກວດ​ກາການປະຕິບັດວຽກ​ງານຂອງຂະແໜງການຕົນ;

3.      ອອກຂໍ້ຕົກລົງ, ຄຳສັ່ງ, ຄຳແນະນຳ ​ແລະ​ແຈ້ງ​ການແນໃສ່ເພີ່ມທະວີປະສິດທິພາບ ໃນການຈັດ ຕັ້ງ, ການເຄື່ອນໄຫວຂອງການຄຸ້ມຄອງຕາມຂະແໜງການ;

4.      ງົດການປະຕິບັດ, ລົບ​ລ້າງ ຫລື​ຍົກ​ເລີກຂໍ້ຕົກລົງ, ຄຳສັ່ງ, ​ຄຳ​ແນະນຳ ​ແລະແຈ້ງ​ການຂອງອົງ ການຈັດຕັ້ງຂັ້ນລຸ່ມທີ່ຂຶ້ນກັບຂະແໜງການຂອງຕົນ ແລະມີສິດສະເໜີ ດັດແປງ, ງົດ​ການ​ປະຕິບັດ, ລົບ​ລ້າງ ຫລື​ຍົກ​ເລີກນິຕິ​ກຳຂອງຂະ​ແໜງການ ອື່ນ ຫລືຂອງ​ອົງ​ການ​ປົກ​ຄອງ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ ທີ່ຂັດກັບ ລະບຽບຫລັກການຂອງຂະແໜງການ ຕົນ ຫລືຂັດ​ກັບ​ລະບຽບ​ກົດໝາຍ;

5.      ວາງມາດຕະການອັນຈຳເປັນ ເພື່ອປະຕິບັດແຜນການປະຈຳປີ;

6.      ສະເໜີປັບປຸງ ຫລືສ້າງຮ່າງກົດໝາຍ, ຮ່າງ​ລັດຖະບັນຍັດ, ຮ່າງ​ລັດຖະດຳລັດ ​ແລະ ຮ່າງດຳ ລັດ ກ່ຽວກັບຂະແໜງການຂອງຕົນຕໍ່ລັດຖະບານ;

7.      ແຕ່ງຕັ້ງ, ຍົກ​ຍ້າຍ ຫລືປົດຕຳແໜ່ງຮອງຫົວຫ້ອງ​ການ, ຮອງ​ຫົວໜ້າກົມ; ຫົວໜ້າ ພະແນກ ແລະຮອງຫົວໜ້າພະແນກ, ຫົວໜ້າ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າຫົວໜ່ວຍວິຊາ​ການ​.

ແຕ່ງ​ຕັ້ງ, ຍົກ​ຍ້າຍ ຫລືປົດ​ຕຳ​ແໜ່ງຫົວໜ້າ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າພະ​ແນ​ກຂັ້ນ​ແຂ​ວງ, ຫົວໜ້າຫ້ອງການຂັ້ນເມືອງຂອງຂະແໜງການຕົນ ​ໂດຍ​ມີ​ການ​ສົມທົບກັບ​ອົງ​ການປົກ​ຄອງ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ;

8.      ມອບວຽກງານໃດໜຶ່ງໃຫ້ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຮອງຫົວໜ້າອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ ຮັບຜິດຊອບ; ມອບໃຫ້ລັດຖະມົນຕີ​ຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຮອງ ຫົວໜ້າ​ອົງ​ການ ທຽບເທົ່າກະ ຊວງທ່ານ​ໃດ​ທ່ານໜຶ່ງວ່າການແທນ ໃນເວລາຕິດຂັດ;

9.      ພົວພັນຮ່ວມ​ມື​, ເຊັນສັນຍາ ​ແລະອະນຸ​ສັນຍາກັບຕ່າງປະເທດ ຕາມການມອບ ໝາຍຂອງ ລັດຖະບານ;

10. ລາອອກຈາກຕຳ​ແໜ່ງ ເມື່ອເຫັນວ່າຕົນບໍ່ສາມາດປະຕິບັດໜ້າທີ່ໄດ້ ຍ້ອນເຫດຜົນທາງດ້ານສຸຂະ ພາບ ຫລືດ້ວຍເຫດຜົນອື່ນໆ;

11. ປະຕິບັດສິດ ແລະໜ້າທີ່ອື່ນໆຕາມການມອບໝາຍຂອງລັດຖະບານ ຫລືຕາມທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນ ລັດຖະທຳ​ມະນູນ ແລະລະບຽບກົດໝາຍ.

ມາດຕາ 29 ( ​ໃໝ່ ). ພາລະ​ບົດ​ບາດຂອງລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ

ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ ​ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງມີພາລະ​ບົດ​ບາດ ເປັນຜູ້ຊ່ວຍວຽກລັດ​ຖະ​ມົນຕີ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຫົວໜ້າອົງ​ການທຽບ​ເທົ່າ​ກະ ຊວງ​ໃນ​ການ​ນຳ​ພາ, ອຳນວຍ ​ຄວບ​ຄຸມ​ວຽກ​ງານລວມຂອງ​ກະ​ຊວງ, ອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ; ຮັບ​ຜິດ​ຊອບ​ວຽກ​ງານໃດໜຶ່ງ ຕາມ​ການ​ ມອບໝາຍຂອງລັດຖະ​ມົນຕີ​ວ່າ​ການກະຊວງ, ຫົວ ໜ້າ ອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ.

ອາຍຸ​ການຂອງ​ລັດຖະມົນຕີ​ຊ່ວຍວ່າ​ການ​ກະຊວງ ​ແລະຮອງຫົວໜ້າອົງການ​ທຽບ​ເທົ່າກະຊວງ ​ເທົ່າ​ກັບ​ອາຍຸ​ການ​ຂອງ​ລັດຖະບານ.

ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍ​ວ່າ​ການກະຊວງ ແລະຮອງ​ຫົວໜ້າອົງ​ການ​ທຽບ​ເທົ່າ​ກະຊວງ ມີ ສິດລາອອກຈາກຕຳ​ແໜ່ງເມື່ອເຫັນ ວ່າຕົນບໍ່ສາມາດປະຕິບັດໜ້າທີ່ໄດ້ຍ້ອນເຫດຜົນທາງ ດ້ານສຸຂະພາບ ຫລື ດ້ວຍເຫດຜົນອື່ນໆ.


ບັນດາກະຊວງ ໃນລາວ

1. [[ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ]]

2. [[ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ]]

3. [[ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ]]

4. [[ກະຊວງພາຍໃນ]]

5. [[ກະຊວງການເງິນ]]

6. [[ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ]]

7. [[ກະຊວງອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ]]

8. [[ກະຊວງພະລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່]]

9. [[ກະຊວງກະສິກໍາແລະປ່າໄມ້]]

10. [[ກະຊວງຊັບພະຍາກອນ]]

11. [[ກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ]]

12. [[ກະຊວງສື່ສານ]]

13. [[ກະຊວງຍຸຕິທໍາ]]

14. [[ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ]]

15. [[ກະຊວງວິທະຍາສາດ]]

16. [[ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ]]

17. [[ກະຊວງແຮງງານ ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມ]]

18. [[ກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ,ວັດທະນະທໍາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ]]

19. [[ທະນາຄານແຫ່ງສປປລາວ]]

20. [[ອົງການໄອຍະການປະຊາຊົນສູງສຸດ]]

21. [[ສານປະຊາຊົນສູງສຸດ]]

[[ໝວດ:ລັດຖະບານ]]
[[ໝວດ:ອົງການບໍລິຫານ]]
[[ໝວດ:ອຳນາດບໍລິຫານ]]</text>
      <sha1>kb2rfcxntws329k97b6ndp7tql7175f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ປະເທດຈີນ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>6080</id>
    <revision>
      <id>119460</id>
      <parentid>112714</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T06:47:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119460</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26504" sha1="99figgav4ux00ayxirrmjb6zmdz0kgb" xml:space="preserve">{{ລິ້ງໄປພາສາອື່ນ}}
{{Hatnote|&quot;ສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ&quot; ຫຼື &quot;ຈີນແຜ່ນດິນໃຫຍ່&quot; ແມ່ນບົດຄວາມນີ້. ສໍາລັບສາທາລະນະລັດຈີນໃນປະຈຸບັນ, ໄປທີ່ [[ໄຕ້ຫວັນ]].}}{{Infobox country
| conventional_long_name = ສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ
| common_name            = ຈີນ
| native_name            = ''中华人民共和国'' ([[ພາສາຈີນ|ຈີນ]])&lt;br /&gt;{{smaller|{{transl|zh|Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó}} ([[ພິນອິນ]])}}&lt;!-- Please do not add official regional/minority languages here; use the langbox template directly below, included specifically for that purpose --&gt;
| image_flag             = Flag of the People's Republic of China.svg
| image_coat             = People's Republic of China National Emblem.svg
| other_symbol           = 
| other_symbol_type      = 
| symbol_type            = [[ກາແຜ່ນດິນຂອງສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ|ກາແຜ່ນດິນ]]
| motto                  = &lt;!-- The PRC does not have an official motto, please do NOT add its unofficial motto to this parameter as it's unsourced on whether it's official or not. Please see the talk page for the specifics. --&gt;
| national_anthem        = {{lang|zh-Hans-CN|义勇军进行曲}}&lt;br /&gt;{{transl|zh|Yìyǒngjūn Jìnxíngqǔ}}&lt;br /&gt;&quot;[[ມາດທະຫານອາສາ]]&quot;{{parabr}}{{center|[[File:March of the Volunteers instrumental.ogg]]}}
| image_map              = CHN orthographic.svg
| map_width              = 250px
| map_caption            = ພື້ນທີ່ທີ່ສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນຄວບຄຸມສະແດງໃນສີຂຽວເຂັ້ມ ບໍລິເວນທີ່ອ້າງສິດແຕ່ບໍ່ໄດ້ຄວບຄຸມສະແດງໃນສີຂຽວອ່ອນ
| capital                = [[ປັກກິ່ງ]]
| coordinates            = {{Coord|39|55|N|116|23|E|type:city(21,000,000_region:CN-BJ)}}
| official_languages     = [[ພາສາຈີນກາງ]]{{efn|ພາສາຈິນ ແລະ [[ພາສາອັງກິດ]]ເປັນພາສາລັດຖະການໃນ[[ຮົງກົງ]]ເທົ່ານັ້ນ ສ່ວນພາສາຈີນ ແລະ [[ພາສາປອກຕຸຍການ]]ເປັນພາສາລັດຖະການໃນ[[ມາເກົ້າ]]ເທົ່ານັ້ນ}}
| languages_type         = [[Official script]]
| languages              = [[ອັກສອນຈີນຕົວຫຍໍ້]]{{efn|{{Bulleted list|ໃນ[[ຮົງກົງ]] ມີການໃຊ້[[ອັກສອນຈີນດັ້ງເດີມ]] ແລະ [[ຊຸດຕົວອັກສອນອັງກິດ]]|ໃນ[[ມາເກົ້າ]] ມີການໃຊ້[[ອັນສອນຈີນດັ້ງເດີມ]] ແລະ ມີການໃຊ້[[ອັກຂະຫຼະວິທີປອກຕຸຍການ]]|ໃນ [[ເຂດປົກຄອງຕົນເອງມົງໂກລີໃນ]] ມີການໃຊ້[[ອັກສອນມົງໂກລີ]]ຄວບຄູ່ໄປກັບອັກສອນຈີນຕົວຫຍໍ້|ໃນ[[ເຂດປົກຄອງຕົນເອງຕິເບດ]] ມີການໃຊ້[[ອັກສອນຕິເບດ]]ຄວບຄູ່ກັບອັກສອນຈີນຕົວຫຍໍ້|ໃນ[[ເຂດປົກຄອງຕົນເອງຊິນຈຽງອຸຍກູ]] ມີການໃຊ້[[ອັກສອນອາຣັບອຸຍກູ]]ຄວບຄູ່ໄປກັບອັກສອນຈີນຕົວຫຍໍ້|ໃນ [[ເຂດປົກຄອງຕົນເອງກວາງຊີ]] ແລະ [[ແຂວງປົກຄອງຕົນເອງຊົນຊາດຈວ້າງ ແລະ ມົ້ງ ເຫວີນຊານ]] ມີການໃຊ້[[ອັກສອນລາແຕັງ]]ຄວບຄູ່ໄປກັບອັກສອນຈີນຕົວຫຍໍ້|ໃນ[[ເຂດປົກຄອງຕົນເອງເກົາຫຼີຢານປຽນ]] ມີການໃຊ້[[ອັກສອນຮັນກຶນ]]ຄວບຄູ່ໄປກັບພາສາຈີນຕົວຫຍໍ້}}}}
| religion               = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|74.5% [[ການບໍ່ມີສາສະໜາໃນປະເທດຈີນ|ບໍ່ມີ]] / [[ສາສະໜາຊາວບ້ານຈິນ|ພື້ນບ້ານ]]|18.3% [[ສາສະໜາພຸດໃນປະເທດຈີນ|ພຸດ]]
|5.2% [[ສາສະໜາຄຣິດໃນປະເທດຈີນ|ຄຣິດ]]|1.6% [[ສາສະໜາອິດສະລາມໃນປະເທດຈີນ|ອິດສະລາມ]]|0.4% [[ສາສະໜາໃນປະເທດຈີນ|ອື່ນໆ]]}}
| religion_ref           = &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.globalreligiousfutures.org/countries/china#/?affiliations_religion_id=0&amp;affiliations_year=2020&amp;region_name=All%20Countries&amp;restrictions_year=2016|title=Chinese Religion &amp;#124; Data on Chinese Religions &amp;#124; GRF|website=www.globalreligiousfutures.org|access-date=2022-02-01|archive-date=2019-05-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20190521230415/http://www.globalreligiousfutures.org/countries/china#/?affiliations_religion_id=0&amp;affiliations_year=2020&amp;region_name=All%20Countries&amp;restrictions_year=2016|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| recognized_regional_languages = {{hlist|[[ພາສາມົງໂກລີ|ມົງໂກລີ]]|[[ພາສາອຸຍກູ|ອຸຍກູ]]|[[ພາສາຕິເບດ|ຕິເບດ]]|[[Standard Zhuang|Zhuang]]|[[ພາສາໃນປະເທດຈີນ|ອື່ນໆ]]}}
| religion_year          = 2020
| ethnic_groups          = {{ublist|item_style=white-space:nowrap;|91.1% [[ຊາວຮັນ]]|8.9% [[ລາຍຊື່ກຸ່ມຊາດພັນໃນປະເທດຈີນ|ອື່ນໆ]]}}
| ethnic_groups_year     = 2020
| ethnic_groups_ref      = &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.statista.com/statistics/166158/population-growth-inchina/|title = Erleichterung von Zuwanderung für Unternehmen vorteilhaft}}&lt;/ref&gt;
| demonym                = ຊາວຈີນ
&lt;!---- Note: Describing the PRC's government type has been a contentious issue. Please read the archives of past discussions before making or proposing changes. -----&gt;| government_type        = ສາທາລະນະລັດ ສັງຄົມນິຍົມ[[ລັດທິມາກ-ເລນິນ]]&lt;ref&gt;&quot;Xi Jinping is making great attempts to 'Sinicize' Marxist–Leninist Thought 'with Chinese characteristics' in the political sphere,&quot; states Lutgard Lams, &quot;Examining Strategic Narratives in Chinese Official Discourse under Xi Jinping&quot; ''Journal of Chinese Political Science'' (2018) volume 23, pp. 387–411 at p. 395&lt;/ref&gt; ພັກການເມືອງດຽວ&lt;!-- The Wikipedia page for one-party state describes it as &quot;a type of state in which one political party has the right to form the government, usually based on the existing constitution&quot;. In 2018, the Chinese government added the CCP's leadership to the constitution, which officially makes China both a de jure and a de facto one-party state. --&gt;ສັງຄົມນິຍົມເອກະລັກຈີນ
| leader_title1          = [[ເລຂາທິການພັກກອມມູນິດຈີນ|ເລຂາທິການພັກ]]&lt;br&gt;[[ປະທານາທິບໍດີສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ|ປະທານາທິບໍດີ]]{{efn|Although [[President of the People's Republic of China|PRC President]] is head of state, it is a largely [[Figurehead|ceremonial office]] with limited power under [[General Secretary of the Chinese Communist Party|CCP General Secretary]].}}&lt;br&gt;[[ປະທານຄະນະກຳມະທິການການທະຫານກາງ (ຈີນ)|ປະທານຄະນະກຳມະທິການການທະຫານກາງ]]{{efn|Including both state and party's central military chairs.}}
| leader_name1           = [[ສີ ຈິ້ນຜິງ]]
| leader_title2          = [[ປະທານຄະນະມົນຕີລັດຖະກິດສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ|ປະທານຄະນະມົນຕີລັດຖະກິດ]] (ນາ​ຍົກ​ລັດ​ຖະ​ມົນ​ຕີ)
| leader_name2           = [[ຫຼີ ຊຽງ]]
| leader_title3          = [[ສະພາປະຊາຊົນແຫ່ງຊາດ|ປະທານສະພາປະຊາຊົນແຫ່ງຊາດ]]
| leader_name3           = [[ຈ້າວ ເລີ້ຈີ້]]
| leader_title4          = [[ປະທານສະພາທີ່ປຶກສາທາງການເມືອງປະຊາຊົນຈີນ|ປະທານສະພາທີ່ປຶກສາທາງການເມືອງ]]{{efn|Chairman of the Chinese People's Political Consultative Conference.}}
| leader_name4           = [[ຫວັງ ຮູ້ໜີງ]]
| leader_title7          = 1st [[Secretariat of the Chinese Communist Party|CCP Secretariat's Member]]
| legislature            = [[ສະພາປະຊາຊົນແຫ່ງຊາດ]]
| sovereignty_type       = [[ປະຫວັດສາດຈີນ|ການກໍ່ຕັ້ງ]]
| established_event1     = [[ລາຊະວົງເຊ້ຍ|ລາຊະວົງກ່ອນຈັກກະວັດທຳອິດ]]
| established_date1      = {{c.|2070&amp;nbsp;ປີກ່ອນຄຣິດສັກກະລາດ}}
| established_event2     = [[ລາຊະວົງຊິນ|ລາຊະວົງທີ 1]]
| established_date2      = 221&amp;nbsp;ປີກ່ອນຄຣິດສັກກະລາດ
| established_event3     = [[ການປະຕິວັດຊິນໄຮ|ກໍ່ຕັ້ງສາທາລະນະລັດ]]
| established_date3      = 1 ມັງກອນ 1912
| established_event4     = [[ຖະແຫຼງການສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ|ປະກາດສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນ]]
| established_date4      = 1 ຕຸລາ 1949
| established_event5     = [[ລັດຖະທຳ​ມະນູນສາທາລະນະ​ລັດ​ປະຊາຊົນ​ຈີນ|ລັດຖະທຳມະນູນສະບັບທຳອິດ]]
| established_date5      = 20 ກັນຍາ 1954
| established_event6     = [[ລັດຖະທຳມະນູນສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ|ລັດຖະທຳມະນູນສະບັບປັດຈຸບັນ]]
| established_date6      = 4 ທັນວາ 1982
| established_event7     = [[ມາເກົ້າ|ການຍອມຮັບການເມືອງ]][[ການໂອນອຳນາດອະທິປະໄຕເໜືອມາເກົ້າ|ຄັ້ງຫຼ້າສຸດ]]
| established_date7      = 20 ທັນວາ 1999
| area_km2               = 9,596,961
| area_footnote          = {{efn|ພື້ນທີ່ທີ່ລະບຸເປັນຕົວເລກຢ່າງເປັນທາງການຂອງສະຫະປະຊາຊາດສຳລັບແຜ່ນດິນໃຫຍ່ ແລະ ບໍ່ລວມ[[ຮົງກົງ]] [[ມາເກົ້າ]] ແລະ [[ໄຕຫວັນ]]&lt;ref name=&quot;UN Stat&quot;&gt;{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dyb2007/Table03.pdf|title=Demographic Yearbook—Table 3: Population by sex, rate of population increase, surface area and density|publisher=UN Statistics|year=2007|access-date=31 July 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20101224063215/http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dyb2007/Table03.pdf|archive-date=24 December 2010}}&lt;/ref&gt; ນອກຈາກນີ້ຍັງບໍ່ລວມບໍລິເວນ[[ທຣານ-ຄາຣາໂຄຣຳ]] ({{cvt|5180|km2}}), [[ອັກໄຊ ຊິນ]] ({{cvt|38000|km2}}) ແລະ ດິນແດນອື່ນໆທີ່ມີຂັດແຍ້ງກັບອິນເດຍ ພື້ນທີ່ທັງໝົດຂອງຈີນລະບຸວ່າເປັນ {{cvt|9572900|km2}} ໂດຍສາລານຸກົມບຣິແທນນິກາ&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/111803/China|title=China|encyclopedia=Encyclopædia Britannica|access-date=16 November 2012}}&lt;/ref&gt; ສຳລັບຂໍ້ມູນເພິ່ມເດີມ ເບິ່ງທີ່ [[ການປ່ຽນແປງດິນແດນຂອງສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ]]}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.worldometers.info/geography/largest-countries-in-the-world/|title=Largest Countries in the World by Area – Worldometers|website=worldometers.info}}&lt;/ref&gt;
| area_rank              = ອັນດັບທີ 3/4
| area_sq_mi             = 3,705,407 &lt;!-- Do not remove per [[Wikipedia:Manual of Style/Dates and numbers]] --&gt;
| percent_water          = 2.8{{efn|ຕົວເລກນີ້ຄຳນວນໂດຍໃຊ້ຂໍ້ມູນຈາກຊີໄອເອເວີລແຟກບຸກ&lt;ref name=&quot;CIA&quot;/&gt;}}
| population_census      = {{increaseNeutral}} 1,412,600,000&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/2021/05/10/china-census-births-fall.html|title=China's 'Long-Term Time Bomb': Falling Births Drive Slow Population Growth|work=[[The New York Times]]|date=11 May 2021|last=Wee|first=Sui-Lee|access-date=11 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210511031504/https://www.nytimes.com/2021/05/10/china-census-births-fall.html|archive-date=11 May 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_census_year = 2021
| population_census_rank = ອັນດັບທີ 1
| population_density_km2 = 145 &lt;ref&gt;{{cite web|title=Population density (people per km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; of land area)|url=http://data.worldbank.org/indicator/EN.POP.DNST|publisher=IMF|access-date=16 May 2015}}&lt;/ref&gt;
| population_density_sq_mi = 373 &lt;!-- Do not remove per [[Wikipedia:Manual of Style/Dates and numbers]] --&gt;
| population_density_rank = ອັນດັບທີ 83
| GDP_PPP                = {{increase}} 29.4 ພັນຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOCN&quot;&gt;{{cite web|title=China World Economic Outlook Database: October 2021|url= https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/October/weo-report?c=924,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&amp;sy=2022&amp;ey=2022&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|publisher=International Monetary Fund|access-date=27 January 2022}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year           = 2022
| GDP_PPP_rank           = ອັນດັບທີ 1
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} 20,667 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOCN&quot;/&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = ອັນດັບທີ 70
| GDP_nominal            = {{increase}} 18.46 ພັນຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOCN&quot;/&gt;
| GDP_nominal_year       = 2022
| GDP_nominal_rank       = ອັນດັບທີ 2
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} 12,990 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOCN&quot;/&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = ອັນດັບທີ 56
| Gini                   = 46.7 &lt;!-- number only --&gt;
| Gini_year              = 2018
| Gini_change            = increase &lt;!-- increase --&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref name=&quot;GINI&quot;&gt;{{cite web|url=https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/33063/China-Economic-Update-December-2019-Cyclical-Risks-and-Structural-Imperatives.pdf|title=China Economic Update, December 2019 : Cyclical Risks and Structural Imperatives|page=21|publisher=World Bank|website=openknowledge.worldbank.org|access-date=3 January 2020|quote=The Gini coefficient, a measure of overall income inequality, declined to 0.462 in 2015, and has since risen to 0.467 in 2018 (Figure 27). Higher income inequality is partly driven by unequal regional income distribution. The eastern coastal regions have been the driver of China's rapid growth, due to its geographic location and the early introduction of reforms. As a result, the eastern coastal region is now home to 38% of the population, and its per capita GDP was 77% higher than that of the central, western, and northeastern regions in 2018. This gap widened further in the first three quarters of 2019. This is in part due to a disproportionate slowdown in interior provinces, which are more dependent on commodities and heavy industry. The slowdown has been negatively affected by structural shifts, especially necessary cuts in overcapacity (Figure 28).}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.761 &lt;!-- number only --&gt;
| HDI_year               =  2019 &lt;!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--&gt;
| HDI_change             = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;UNHDR&quot;&gt;{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|title=Human Development Report 2020|publisher=United Nations Development Programme|date=15 December 2020|access-date=15 December 2020}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = ອັນດັບທີ 85
| currency               = [[ເຣີນໝິນປີ້]] (元/¥){{efn|{{Bulleted list|[[ໂດລາຮົງກົງ]]ໃຊ້ໃນຮົງກົງ ແລະ ມາເກົ້າ|[[ປາຕາກາມາເກົ້າ]] ໃຊ້ໃນມາເກົ້າເທົ່ານັ້ນ}}}}
| currency_code          = CNY
| time_zone              = [[ເວລາໃນປະເທດຈີນ|ເວລາມາດຕະຖານຈີນ]]
| utc_offset             = [[UTC+08:00|+8]]
| date_format            = {{vunblist|ປປປປ-ດດ-ວວ|''ຫຼື'' ປປປປ{{lang|zh|年}}ດ{{lang|zh|月}}ວ{{lang|zh|日}}|([[ສາກົນສັກກະລາດ|CE]]; [[ປະຕິທິນຈີນ|CE-1949]])}}
| drives_on              = ຂວາມື ([[ຈີນແຜ່ນດິນໃຫຍ່|ແຜ່ນດິນໃຫຍ່]])&lt;br /&gt;ຊ້າຍມື ([[ຮົງກົງ]] ແລະ [[ມາເກົ້າ]])
| calling_code           = [[ໝາຍເລກໂທລະສັບໃນປະເທດຈີນ|+86]] (ແຜ່ນດິນໃຫຍ່)&lt;br /&gt;[[ໝາຍເລກໂທລະສັບໃນຮົງກົງ|+852]] (ຮົງກົງ)&lt;br /&gt;[[ໝາຍເລກໂທລະສັບໃນມາເກົ້າ|+853]] (ມາເກົ້າ)
| cctld                  = {{hlist|[[.cn]]|[[.cn#Internationalized domain names with Chinese characters|.中国]]|[[.cn#Internationalized domain names with Chinese characters|.中國]] ([[ຈີນແຜ່ນດິນໃຫຍ່|ແຜ່ນດິນໃຫຍ່]])}}{{hlist|[[.hk]]|[[.香港]] (ຮົງກົງ)}}{{hlist|[[.mo]]|[[.澳门]]|[[.澳門]] (ມາເກົ້າ)}}
}}

'''ສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ''' ({{zh-all|s=中华人民共和国|t=中華人民共和國|p=Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó}}; {{lang-en|People's Republic of China (PRC)}}) ເປັນລັດເອກະລາດໃນ[[ອາຊີຕາເວັນອອກ]] ເປັນ[[ລາຍຊື່ປະເທດຮຽງຕາມຈຳນວນປະຊາກອນ|ປະເທດທີ່ມີປະຊາກອນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນໂລກ]] ກວ່າ 1,400 ລ້ານຄົນ ເປັນ[[ລັດພັກການເມືອງດຽວ]]ປົກຄອງໂດຍ[[ພັກກອມມູນິດຈີນ]] ມີເມືອງຫຼວງຢູ່ທີ່[[ປັກກິ່ງ]] ປະເທດຈີນ[[ເຂດການປົກຄອງຂອງຈີນ|ແບ່ງການປົກຄອງ]]ອອກເປັນ 22 ມົນທົນ (ບໍ່ລວມພື້ນທີ່ມີຂໍ້ຂັດແຍ້ງ[[ສາທາລະນະລັດຈີນ|ໄຕ້ຫວັນ]]), 5 ເຂດການປົກຄອງຕົນເອງ, 4 [[ນະຄອນປົກຄອງໂດຍກົງຂອງປະເທດຈີນ|ນະຄອນປົກຄອງໂດຍກົງ]] ([[ປັກກິ່ງ]], [[ທຽນຈິນ]], [[ຊຽງໄຮ້]] ແລະ [[ຈົງຊິງ]]) ແລະ 2 ເຂດບໍລິຫານພິເສດ ໄດ້ແກ່:[[ຮົງກົງ]] ແລະ [[ມາເກົ້າ]]

ປະເທດຈີນມີພື້ນທີ່ 9.6 ລ້ານຕາລາງກິໂລແມັດ ນັບເປັນ[[ລາຍຊື່ປະເທດ ແລະ ເຂດການປົກຄອງຮຽງຕາມຂະໜາດພື້ນທີ່ທັງໝົດ|ປະເທດທີ່ມີພື້ນທີ່ທັງໝົດໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນໂລກເປັນອັນດັບທີ 3 ຫຼື 4]] ແລ້ວແຕ່ວິທີການວັດ ລັກສະນະພູມສັນຖານຂອງຈີນມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍ ຕັ້ງແຕ່ປ່າສະເຕັບ ແລະ [[ທະເລຊາຍ]] ໃນເຂດແຫ້ງແລ້ງທາງພາກເໜືອຂອງປະເທດຕິດກັບ[[ປະເທດມົງໂກລີ]] ແລະ [[ຊີເບຣີ]]ຂອງ[[ລັດເຊຍ]] ແລະ ປ່າດົງດິບເຂດຮ້ອນໃນເຂດທີ່ມີຄວາມຊຸ່ມຊື່ນທາງໃຕ້ເຊິ່ງຕິດກັບ[[ຫວຽດນາມ]], [[ລາວ]] ແລະ [[ມຽນມາ]] ສ່ວນພູມສັນຖານທາງຕາເວັນຕົກນັ້ນເປັນພູສູງ ໂດຍທີ[[ພູຫິມະໄລ]] ແລະ [[ພູທຽນຊານ]]ກັ້ນເປັນຊາຍແດນຕາມທຳມະຊາດກັບ[[ປະເທດອິນເດຍ]], [[ເນປານ]] ແລະ [[ອາຊີກາງ]] ໃນທາງກົງກັນຂ້າມ ແຄມຝັ່ງທະເລຕາເວັນອອກຂອງຈີນແຜ່ນດິນໃຫຍ່ນັ້ນເປັນທົ່ງພຽງຕ່ໍາ ແລະ ມີແຄມຊາຍຝັ່ງຍາວ 14,500 ກິໂລແມັດ (ຍາວທີ່ສຸດແມ່ນອັນດັບທີ 11 ຂອງໂລກ) ເຊິ່ງຕິດຕໍ່ກັບ[[ທະເລຈີນໃຕ້]]ທາງໃຕ້ ແລະ [[ທະ​ເລ​ຈີນ​ຕາ​ເວັນ​ອອກ]]ທາງຕາເວັນອອກ ນອກຈາກນີ້ຍັງມີປະເທດທີ່ເປັນເກາະຢູ່ໃກ້ຄຽງ ເຊັ່ນ: [[ເກົາຫຼີ]] ແລະ [[ຍີ່ປຸ່ນ]].

== ປະຫວັດສາດ ==
{{ໂຄງສ່ວນ}}

=== ກ່ອນປະຫວັດສາດ ===
ຫຼັກຖານທາງໂບຮານຄະດີຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າຊາວຫົມິນິດໃນຕົ້ນໆຈໍານວນຫຼາຍໄດ້ອາໄສຢູ່ປະເທດຈີນ 2.25 ລ້ານປີກ່ອນ.&lt;ref&gt;Ciochon, Russell; Larick, Roy (1 January 2000). [https://archive.archaeology.org/0001/newsbriefs/china.html &quot;Early Homo erectus Tools in China&quot;]. ''Archaeology''. Retrieved 2012-11-30.&lt;/ref&gt; ຟອດຊິວທໍາຫົມິນິດຂອງ[[ເປກິງຜູ້ຊາຍ]], [[ໂຫໂມ ເອເຣກຕູສ|''ໂຫໂມ ເອເຣກຕູສ'']]ທີ່ໃຊ້ໄຟ,&lt;ref&gt;[http://www.unesco.org/ext/field/beijing/whc/pkm-site.htm &quot;The Peking Man World Heritage Site at Zhoukoudian&quot;]. UNESCO. [https://web.archive.org/web/20160623160018/http://www.unesco.org/ext/field/beijing/whc/pkm-site.htm Archived] from the original on 2016-06-23. Retrieved 2013-03-06.&lt;/ref&gt; ໄດ້ລົງວັນທີລະຫວ່າງ 680,000 ແລະ 780,000 ປີກ່ອນຫນ້ານີ້.&lt;ref&gt;Shen, G.; Gao, X.; Gao, B.; Granger, De (March 2009). &quot;Age of Zhoukoudian Homo erectus determined with (26)Al/(10)Be burial dating&quot;. ''Nature''. '''458''' (7235): 198–200. doi:[[doi:10.1038/nature07741|10.1038/nature07741]]. PMID [https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19279636 19279636]. S2CID [https://api.semanticscholar.org/CorpusID:19264385 19264385].&lt;/ref&gt; ແຂ້ວຟອດຊິວທໍາຂອງ[[ໂຫໂມ ສະປັຽນ|''ໂຫໂມ ສະປັຽນ'']]ຈໍານວນຫຼາຍ (ວັນທີ 125,000-80,000 ປີກ່ອນ) ໄດ້ຖືກຄົ້ນພົບຢູ່ໃນຖ້ໍາຝຸຢັນ.&lt;ref&gt;Rincon, Paul (14 October 2015). [https://www.bbc.com/news/science-environment-34531861 &quot;Fossil teeth place humans in Asia '20,000 years early'&quot;]. ''BBC News''. Retrieved 2015-10-14.&lt;/ref&gt; ການຂຽນເກົ່າຂອງຈີນມີຢູ່ໃນ [[ຈັຽຫຸ]]ປະມານ 6600 BCE,&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Rincon, Paul (17 April 2003). [http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/2956925.stm &quot;'Earliest writing' found in China&quot;]. ''BBC News''. Retrieved 2020-01-14.&lt;/ref&gt; ຢູ່[[ດັໄມດິ]]ປະມານ 6000 BCE,&lt;ref&gt;Qiu Xigui (2000) ''Chinese Writing'' English translation of 文字學概論 by Gilbert L. Mattos and Jerry Norman Early China Special Monograph Series No. 4. Berkeley: The Society for the Study of Early China and the Institute of East Asian Studies, University of California, Berkeley. ISBN 978-1-55729-071-7&lt;/ref&gt; [[ດະດິວັນ]] ຈາກ 5800 ຫາ 5400 BCE, ແລະ[[ບັນໂປ]]ຕັ້ງແຕ່ສະຫັດສະວັດທີ 5 BCE. ນັກວິຊາການບາງຄົນໄດ້ແນະນໍາວ່າສັນຍາລັກ[[ຈັຽຫຸ]] (7th ສະຫັດສະຫວັດ BCE) ເປັນລະບົບການຂຽນພາສາຈີນທໍາອິດທີ່ສຸດ.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== ປະຊາກອນ ==
{{ໂຄງສ່ວນ}}

== ວັດທະນະທຳ ==
{{ໂຄງສ່ວນ}}

== ເສດຖະກິດ ==
{{ໂຄງສ່ວນ}}

== ໝາຍເຫດ ==
{{Notelist}}

==ອ້າງອີງ ==
&lt;references /&gt;

[[ໝວດ:ປະເທດຈີນ| ]]
[[ໝວດ:ອາຊີ|ຈ]]</text>
      <sha1>99figgav4ux00ayxirrmjb6zmdz0kgb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ແມ່ແບບ:Hatnote</title>
    <ns>10</ns>
    <id>7662</id>
    <revision>
      <id>119449</id>
      <parentid>103644</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T05:29:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119449</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="227" sha1="0sh00x954ddqumt0a6iaufxdfaotdsi" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;&lt;div style=&quot;margin-left:1.6em; font-style:italic; line-height:1.5;&quot;&gt;
{{{1}}}
&lt;/div&gt;&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0sh00x954ddqumt0a6iaufxdfaotdsi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119450</id>
      <parentid>119449</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T05:36:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119450</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="466" sha1="d9fku3ylka31u8jnwl8q2zdc4j6cain" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;&lt;div style=&quot;margin:0.5em 0; padding:0.5em 0.8em; border-left:4px solid #aad5f3; background-color:#f8fcff; font-style:italic; line-height:1.5; display:flex; align-items:flex-start; gap:0.5em; text-indent:0;&quot;&gt;
[[File:Information icon.svg|20px|link=|alt=Information]]
&lt;div style=&quot;flex:1; text-indent:0;&quot;&gt;
{{{1}}}
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>d9fku3ylka31u8jnwl8q2zdc4j6cain</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119451</id>
      <parentid>119450</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T05:44:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119451</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="244" sha1="ngph4m0e9ujenlu5iecpnlm8vip4w34" xml:space="preserve">{{ambox
| type  = info
| image = [[File:Information icon.svg|40px]]
| text  = &lt;div style=&quot;font-style:italic;&quot;&gt;{{{1}}}&lt;/div&gt;
}}
&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ngph4m0e9ujenlu5iecpnlm8vip4w34</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ປະເທດໄຕ້ຫວັນ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10151</id>
    <revision>
      <id>119459</id>
      <parentid>104381</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T06:44:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119459</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15864" sha1="712tghcn117nras2edb0y2hxrqgadgx" xml:space="preserve">{{Hatnote|&quot;ສາທາລະນະລັດຈີນ&quot; ແມ່ນບົດຄວາມນີ້. ສໍາລັບສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ ຫຼື ຈີນແຜ່ນດິນໃຫຍ່, ເບິ່ງ[[ປະເທດຈີນ]]}}

'''ໄຕ້ຫວັນ''' ໃນ[[ພາສາຈີນຮົກກຽນສຳນຽງໄຕ້ຫວັນ|ພາສາໄຕ້ຫວັນ]] ຫຼື '''ໄຖວານ''' ໃນ[[ພາສາຈີນກາງສຳນຽງໄຕ້ຫວັນ|ຊື່ທ້ອງຖິ່ນ]] ({{zh-all|t=臺灣/台灣|s=台湾|p=Táiwān}}; [[ພາສາໄຕ້ຫວັນ]]: Tâi-oân), ຫຼືຊື່ລັດຖະການ ແມ່ນວ່າ '''ສາທາລະນະລັດຈີນ''' (中華民國; Republic of China) ແມ່ນລັດໜຶ່ງໃນທະວີບ[[ອາຊີຕາເວັນອອກ]], ປັດຈຸບັນປະກອບໄປດ້ວຍເກາະໃຫຍ່ 5 ແຫ່ງ ແມ່ນ [[ຈິນເໝິນ]] (金門), [[ເກາະໄຕ້ຫວັນ|ໄຕ້ຫວັນ]], [[ເຜິງຫູ]] (澎湖), [[ໝູ່ເກາະໝາຈູ່|ໝາຈູ່]] (馬祖), ແລະ [[ອູ່ຊິວ]] (烏坵) ກັບທັງ[[ລາຍຊື່ເກາະຢູ່ໃນປະເທດໄຕ້ຫວັນ|ເກາະນ້ອຍ]]ອີກຈຳນວນໜຶ່ງ, ໂດຍເອີ້ນພື້ນທີ່ດັງກ່າວລວມກັນວ່າ &quot;[[ພື້ນທີ່ໄຕ້ຫວັນ]]&quot; (臺灣地區)
{{ກ່ອງຂໍ້ມູນ ປະເທດ
| conventional_long_name = {{unbulleted list|
中華民國 ([[ພາສາຈີນ|ຈີນ]])|
Zhōnghuá Mínguó ([[ພິ່ນອິ່ນ]])}}
| common_name = ໄຕ້ຫວັນ
| common_name2 = ສາທາລະນະລັດຈີນ
| native_name = ສາທາລະນະລັດຈີນ
| image_flag = Flag of the Republic of China.svg
| alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| flag_type = [[ທຸງຊາດສາທາລະນະລັດຈີນ|ທຸງຊາດ]]
| image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg
| alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| other_symbol = 
| symbol_type = 
| national_motto = ບໍ່ມີ
| national_anthem = {{lang|zh-Hant|中華民國國歌}}&lt;br /&gt;''Zhōnghuá Mínguó guógē''&lt;br/&gt;&quot;[[ເພງຊາດສາທາລະນະລັດຈີນ]]&quot;&lt;br /&gt;&lt;div style=&quot;display:inline-block;margin-top:0.4em;&quot;&gt;{{center|[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg]]}}&lt;/div&gt;
| flag_anthem = {{lang|zh-Hant|中華民國國旗歌}}&lt;br /&gt;''Zhōnghuá Míngúo Gúoqígē''&lt;br /&gt;&quot;[[ເພງທຸງຊາດສາທາລະນະລັດຈີນ]]&quot;&lt;br/&gt;&lt;div style=&quot;display:inline-block;margin-top:0.4em;&quot;&gt;{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}&lt;/div&gt;
| image_map = {{Switcher|[[File:Island of Taiwan (orthographic projection).svg|frameless]]|ສະແດງລູກໂລກ (ເນັ້ນ[[ພູມສາດໄຕ້ຫວັນ|ເກາະໄຕ້ຫວັນ]])|[[File:Locator map of the ROC Taiwan.svg|upright=1.15|frameless]]|ສະແດງ[[Free area of the Republic of China|ດິນແດນທີ່ຄວບຄຸມໂດຍສາທາລະນະລັດຈີນ (ເຂດເສລີ)]]|[[File:Republic of China (orthographic projection).svg|upright=1.15|frameless]]|ສະແດງແຜນທີ່ໄຕ້ຫວັນ (ຂຽວເຂັ້ມ) ກັບດິນແດນອ້າງສິດໃນອາດີດ (ຂຽວອ່ອນ)|default=1}}
| map_caption = 
| largest_city = [[ຊິນເປ]]
| capital = [[ໄທເປ]]
{{efn|[[ໄທເປ]]ເປັນ​ທີ່​ຕັ້ງ​ຢ່າງ​ເປັນ​ທາງ​ການ​ຂອງ​[[ລັດຖະບານສາທາລະນະລັດຈີນ]] ເຖິງແມ້ວ່າ[[ລັດຖະທໍາມະນູນສາທາລະນະລັດຈີນ]]ບໍ່ໄດ້ກ່າວເຖິງເມືອງຫຼວງ''ໂດຍນິຕິໄນ''ກໍຕາມ&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2013/12/04/2003578264/2 |title=Since the implementation of the Act Governing Principles for Editing Geographical Educational Texts (地理敎科書編審原則) in 1997, the guiding principle for all maps in geographical textbooks was that Taipei was to be marked as the capital with a label stating: &quot;Location of the Central Government&quot; |date=4 December 2013 |access-date=1 November 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191101013333/http://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2013/12/04/2003578264/2 |archive-date=1 November 2019 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;}}&lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |newspaper=Taipei Times |access-date=7 December 2013}}&lt;/ref&gt;
| latd = 25
| latm = 4
| latNS = N
| longd = 121
| longm = 31
| longEW = E
| ethnic_groups = 
| official_languages = [[ພາສາຈີນກາງສຳນຽງໄຕ້ຫວັນ]]
{{efn|[[ພາສາຈີນກາງສຳນຽງໄຕ້ຫວັນ|ຈີນກາງ]] (''[[ໂດຍພຶດຕິໄນ]]'')&lt;ref name=&quot;推動雙語國家政策問題研析&quot;&gt;{{cite web |title=推動雙語國家政策問題研析|url=https://www.ly.gov.tw/Pages/Detail.aspx?nodeid=6590&amp;pid=173510 |website=www.ly.gov.tw |access-date=25 May 2021 |language=zh}}&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;[[ພາສາຈີນພື້ນເມືອງ]] (ໃຂ້ໃນພິທີສ່ວນໃຫຍ່) &lt;br&gt;&lt;br&gt;[[ຈີນຄລາສສິກ]] (ໃຊ້ໃນພິທີທາງການ ພິທີທາງສາສະໜາ ຫຼື ວັດທະນະທຳ ແລະ ເອກະສອນລັດຖະການ)&lt;ref&gt;{{cite web|title=法律統一用語表-常見公文用語說明|url=http://oga.ncu.edu.tw/ncuoga/dispatch/doc/%E5%B8%B8%E8%A6%8B%E5%85%AC%E6%96%87%E7%94%A8%E8%AA%9E%E8%AA%AA%E6%98%8E1050106.pdf|access-date=2 June 2021|language=zh|archive-date=2021-06-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215646/http://oga.ncu.edu.tw/ncuoga/dispatch/doc/%E5%B8%B8%E8%A6%8B%E5%85%AC%E6%96%87%E7%94%A8%E8%AA%9E%E8%AA%AA%E6%98%8E1050106.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; }}&lt;ref&gt;{{cite web |title=笨蛋，台灣有第一官方語嗎？|url=https://opinion.cw.com.tw/blog/profile/351/article/6632 |website=opinion.cw.com.tw |access-date=11 July 2021 |language=zh}}&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;
| languages_type = [[ອັກສອນທາງການ]]
| languages = [[ອັກສອນຈີນດັ້ງເດີມ|ຈີນດັ້ງເດີມ]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=行政院第3251次院會決議 |url=https://www.ey.gov.tw/Page/4EC2394BE4EE9DD0/51cc88a4-2066-44da-964d-18e10468f578|website=www.ey.gov.tw |access-date=25 May 2021 |language=zh}}&lt;/ref&gt;
| languages2_type = 
| languages2 = 
| religion = 
| demonym = [[ຊາວໄຕ້ຫວັນ]]&lt;ref name=&quot;cia-factbook&quot;&gt;{{cite web |title=Taiwan |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/taiwan/ |work=The World Factbook |publisher=United States Central Intelligence Agency |access-date=6 May 2019}}&lt;/ref&gt;
| government_type = [[ລັດດຽວ]] [[ລະບົບເຄິ່ງປະທານາທິບໍດີ]] [[ສາທາລະນະລັດ]]ຕາມ[[ລັດຖະທຳມະນູນ]]
| leader_title1 = [[ປະທານາທິບໍດີສາທາລະນະຈີນ|ປະທານາທິບໍດີ]]
| leader_name1 = [[ສ້າຍ ອິງເຫວີນ]]
| leader_title2 = [[ລາຍ​ຊື່​ຂອງ​ຮອງ​ປະ​ທານ​ປະ​ທານາທິບໍດີສາທາລະນະລັດຈີນ|ຮອງປະທານາທິບໍດີ]]
| leader_name2 = [[ລ້າຍ ຊິງເຕີ]]
| leader_title3 = [[ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງສາທາລະນະລັດຈີນ|ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ]]
| leader_name3 = [[ຊູ ເຈີນສາງ]]
| leader_title4 = [[President of the Legislative Yuan|ປະທານສະພານິຕິບັນຍັດ]]
| leader_name4 = [[ຍູ ຊີ-ຄຸນ]]
| leader_title5 = [[President of the Control Yuan|ປະທານສະພາຄວບຄຸມ]]
| leader_name5 = [[ເສີນ ຈູ]]
| leader_title6 = [[List of presidents of the Judicial Yuan| ປະທານສະພາ​ຕຸລາການ]]
| leader_name6 = [[ສະວີ່ ຊອງ-ລີ]]
| leader_title7 = [[List of presidents of the Examination Yuan|ປະທານສະພາກວດກາ ແລະ ຄັດເລືອກ]]
| leader_name7 = [[ຈອງ-ຊຸນ ຫວງ]]
| legislature = [[ສະພານິຕິບັນຍັດ (ໄຕ້ຫວັນ)|ສະພານິຕິບັນຍັດ]]
| sovereignty_type = [[ປະຫວັດສາດສາທາລະນະລັດຈີນ|ສະຖາປານາ]]
| sovereignty_note = 
| established_event1 = ກໍ່ຕັ້ງ
| established_date1 = [[ສາທາລະນະລັດຈີນ (ຄ.ສ. 1912 - ຄ.ສ. 1949)|1 ມັງກອນ ຄ.ສ. 1912]]
| established_event2 = ຄອບຄອງ[[ພູມສາດໄຕ້ຫວັນ|ໄຕ້ຫວັນ]]ແລະ[[ເຜິງຫູ]]
| established_date2 = [[ປະຫວັດສາໄຕ້ຫວັນ (ຄ.ສ. 1945 - ປະຈຸບັນ)|25 ຕຸລາ ຄ.ສ. 1945]]
| established_event3 = [[ລັດຖະທຳມະນູນສາທາລະນະລັດຈີນ|ນຳລັດຖະທຳມະນູນມາປັປໃຊ້]]
| established_date3 = 25 ທັນວາ ຄ.ສ. 1947
| established_event4 = ກໍ່ຕັ້ງ[[ລັດຖະບານສາທາລະນະລັດຈີນ|ລັດຖະບານປັດຈຸບັນ]]
| established_date4 = 20 ພຶດສະພາ ຄ.ສ. 1948
| established_event5 = [[ການ​ປະຕິວັດ​ຄອມ​ມູນິດ​ຈີນ|ລັດຖະບານຍ້າຍໄປໄທເປ]]
| established_date5 = 7 ທັນວາ ຄ.ສ. 1949
| established_event6 = [[Act Governing Relations between the People of the Taiwan Area and the Mainland Area|ສະຖານະທາງກົດໝາຍ]]
| established_date6 = 16 ກໍລະກົດ ຄ.ສ. 1992
| area_rank = &lt;!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]]; should not be any here --&gt;
| area_magnitude = 1 E11
| area = 36,197
| area_footnote = &lt;ref name=&quot;taiwansnapshot&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.taiwan.gov.tw/images/content/ts.JPG|title=TAIWAN SNAPSHOT|access-date=15 March 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;cia-factbook&quot; /&gt;
| areami² = 13,976
| percent_water = 
| population_estimate = 23,451,837&lt;ref name=&quot;Natl Statistics&quot;&gt;{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau |url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9 |access-date=26 September 2021 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}&lt;/ref&gt;
| population_census = 23,123,866&lt;ref&gt;{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|access-date=26 November 2016|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|archive-date=26 December 2016}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_year = 2021
| population_estimate_rank = 56
| population_census_year = 2010
| population_census_rank = 
| population_density = 650
| population_densitymi² = 1,683.5 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| population_density_rank = 10
| GDP_PPP = {{increase}} 1.403 ພັນຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOTW&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2020/October/weo-report?c=528,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,LUR,LP,&amp;sy=2019&amp;ey=2021&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1 |title=World Economic Outlook Database, October 2020 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=23 October 2020}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year = 2021
| GDP_PPP_rank = 19
| GDP_PPP_per_capita = {{increase}} 56,959 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOTW&quot;/&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 13
| GDP_nominal = {{increase}} 759,104 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOTW&quot;/&gt;
| GDP_nominal_year = 2021
| GDP_nominal_rank = 21
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} 32,123 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs4/ninews/11002/news11002.pdf |title=GDP: Preliminary Estimate for 2020Q4 and Outlook for 2021 |publisher=[[Directorate General of Budget, Accounting and Statistics]] |website=dgbas.gov.tw |access-date=7 May 2021}}&lt;/ref&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 29
| Gini = 34.1
| Gini_year = 2017
| Gini_change = increase
| Gini_ref = &lt;ref&gt;{{cite web |title=Percentage share of disposable income by quintile groups of income recipients and measures of income distribution |url=https://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/106/a11/Year17.ods |website=stat.gov.tw |access-date=26 June 2019 |archive-date=14 ກໍລະກົດ 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220714175850/https://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/106/a11/Year17.ods |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank = 
| HDI = 0.916
| HDI_year = 2019
| HDI_change = increase
| HDI_ref = &lt;ref name=&quot;HDI 2019&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.dgbas.gov.tw/public/Data/112116036FDX2D8F3.pdf|title=國情統計通報（第 014 號）|publisher= Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, Taiwan (ROC)|date=21 January 2021|access-date=26 January 2021}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank = 23
| HDI_category = &lt;span style=&quot;color:#009900;&quot;&gt;ສູງຫຼາຍ&lt;/span&gt;
| currency = [[ໂດລາໄຕ້ຫວັນໃໝ່]] (NT$)
| currency_code = TWD
| time_zone = [[ເວລາມາດຕະຖານປະຈຳຊາດ]]
| utc_offset = +8
| date_format = {{bulleted list
 |ປ-ດ-ວ
 |ປ-ດ-ວ ([[ປະຕິທິນໝິນກົວ]])
}}
| electricity = 110 ໂວນ–60 ເຮີຣ໌ຊ{{efn|220 ໂວນສໍາລັບອຸປະກອນພະລັງງານສູງ  ເຊັ່ນເຄື່ອງປັບອາກາດ}}
| drives_on = ຂວາ
| calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|886]]
| cctld = [[.tw]]&lt;br /&gt;[[.台灣]]&lt;br /&gt;[[.台湾]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}&lt;/ref&gt;
}}
{{Infobox Chinese
| pic = Taiwan (Chinese characters).svg
| piccap = &quot;ໄຕ້ຫວັນ&quot; ໃນອັກສອນຈີນດັ້ງເດີມ (ເທິງ) ແລະ ອັກສອນຈີນແບບງ່າຍ (ລຸ່ມ)
| picupright = 0.30
| t = {{linktext|臺灣}} &lt;small&gt;ຫຼື&lt;/small&gt; {{linktext|台灣}}
| s = {{linktext|台湾}}
| bpmf = ㄊㄞˊ ㄨㄢ
| w = T'ai²-wan¹
| p = Táiwān
| tp =Táiwan
| mi = {{IPAc-cmn|t|ai|2|.|wan|1}}
| hsn = dwɛ&lt;sup&gt;13&lt;/sup&gt; ua&lt;sup&gt;44&lt;/sup&gt;
| poj =Tâi-oân
| tl = Tâi-uân
| h = Thòi-vàn
| buc = Dài-uăng
| j = Toi4waan1
| y = Tòiwāan
| ci = {{IPAc-yue|t|oi|4|.|w|aan|1}}
| wuu = The&lt;sup&gt;平&lt;/sup&gt;-uae&lt;sup&gt;平&lt;/sup&gt;
}}

== ອ້າງອີງ ==
{{ລາຍການອ້າງອີງ}}

[[ໝວດ:ປະເທດ]]

== ອ້າງອິງ ==
&lt;references /&gt;
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;{{ໂຄງປະເທດ}}</text>
      <sha1>712tghcn117nras2edb0y2hxrqgadgx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119461</id>
      <parentid>119459</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T06:49:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119461</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16014" sha1="4bviyn15irbspyxz5tb806whoagevh8" xml:space="preserve">{{Hatnote|&quot;ສາທາລະນະລັດຈີນ&quot; ໃນປັດຈຸບັນແມ່ນບົດຄວາມນີ້. ສໍາລັບສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ ຫຼື ຈີນແຜ່ນດິນໃຫຍ່, ເບິ່ງ[[ປະເທດຈີນ]]. ຫຼືທ່ານອາດຈະໝາຍເຖິງ [[ສາທາລະນະລັດຈີນ (1912–1949)]]}}

'''ໄຕ້ຫວັນ''' ໃນ[[ພາສາຈີນຮົກກຽນສຳນຽງໄຕ້ຫວັນ|ພາສາໄຕ້ຫວັນ]] ຫຼື '''ໄຖວານ''' ໃນ[[ພາສາຈີນກາງສຳນຽງໄຕ້ຫວັນ|ຊື່ທ້ອງຖິ່ນ]] ({{zh-all|t=臺灣/台灣|s=台湾|p=Táiwān}}; [[ພາສາໄຕ້ຫວັນ]]: Tâi-oân), ຫຼືຊື່ລັດຖະການ ແມ່ນວ່າ '''ສາທາລະນະລັດຈີນ''' (中華民國; Republic of China) ແມ່ນລັດໜຶ່ງໃນທະວີບ[[ອາຊີຕາເວັນອອກ]], ປັດຈຸບັນປະກອບໄປດ້ວຍເກາະໃຫຍ່ 5 ແຫ່ງ ແມ່ນ [[ຈິນເໝິນ]] (金門), [[ເກາະໄຕ້ຫວັນ|ໄຕ້ຫວັນ]], [[ເຜິງຫູ]] (澎湖), [[ໝູ່ເກາະໝາຈູ່|ໝາຈູ່]] (馬祖), ແລະ [[ອູ່ຊິວ]] (烏坵) ກັບທັງ[[ລາຍຊື່ເກາະຢູ່ໃນປະເທດໄຕ້ຫວັນ|ເກາະນ້ອຍ]]ອີກຈຳນວນໜຶ່ງ, ໂດຍເອີ້ນພື້ນທີ່ດັງກ່າວລວມກັນວ່າ &quot;[[ພື້ນທີ່ໄຕ້ຫວັນ]]&quot; (臺灣地區)
{{ກ່ອງຂໍ້ມູນ ປະເທດ
| conventional_long_name = {{unbulleted list|
中華民國 ([[ພາສາຈີນ|ຈີນ]])|
Zhōnghuá Mínguó ([[ພິ່ນອິ່ນ]])}}
| common_name = ໄຕ້ຫວັນ
| common_name2 = ສາທາລະນະລັດຈີນ
| native_name = ສາທາລະນະລັດຈີນ
| image_flag = Flag of the Republic of China.svg
| alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| flag_type = [[ທຸງຊາດສາທາລະນະລັດຈີນ|ທຸງຊາດ]]
| image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg
| alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| other_symbol = 
| symbol_type = 
| national_motto = ບໍ່ມີ
| national_anthem = {{lang|zh-Hant|中華民國國歌}}&lt;br /&gt;''Zhōnghuá Mínguó guógē''&lt;br/&gt;&quot;[[ເພງຊາດສາທາລະນະລັດຈີນ]]&quot;&lt;br /&gt;&lt;div style=&quot;display:inline-block;margin-top:0.4em;&quot;&gt;{{center|[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg]]}}&lt;/div&gt;
| flag_anthem = {{lang|zh-Hant|中華民國國旗歌}}&lt;br /&gt;''Zhōnghuá Míngúo Gúoqígē''&lt;br /&gt;&quot;[[ເພງທຸງຊາດສາທາລະນະລັດຈີນ]]&quot;&lt;br/&gt;&lt;div style=&quot;display:inline-block;margin-top:0.4em;&quot;&gt;{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}&lt;/div&gt;
| image_map = {{Switcher|[[File:Island of Taiwan (orthographic projection).svg|frameless]]|ສະແດງລູກໂລກ (ເນັ້ນ[[ພູມສາດໄຕ້ຫວັນ|ເກາະໄຕ້ຫວັນ]])|[[File:Locator map of the ROC Taiwan.svg|upright=1.15|frameless]]|ສະແດງ[[Free area of the Republic of China|ດິນແດນທີ່ຄວບຄຸມໂດຍສາທາລະນະລັດຈີນ (ເຂດເສລີ)]]|[[File:Republic of China (orthographic projection).svg|upright=1.15|frameless]]|ສະແດງແຜນທີ່ໄຕ້ຫວັນ (ຂຽວເຂັ້ມ) ກັບດິນແດນອ້າງສິດໃນອາດີດ (ຂຽວອ່ອນ)|default=1}}
| map_caption = 
| largest_city = [[ຊິນເປ]]
| capital = [[ໄທເປ]]
{{efn|[[ໄທເປ]]ເປັນ​ທີ່​ຕັ້ງ​ຢ່າງ​ເປັນ​ທາງ​ການ​ຂອງ​[[ລັດຖະບານສາທາລະນະລັດຈີນ]] ເຖິງແມ້ວ່າ[[ລັດຖະທໍາມະນູນສາທາລະນະລັດຈີນ]]ບໍ່ໄດ້ກ່າວເຖິງເມືອງຫຼວງ''ໂດຍນິຕິໄນ''ກໍຕາມ&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2013/12/04/2003578264/2 |title=Since the implementation of the Act Governing Principles for Editing Geographical Educational Texts (地理敎科書編審原則) in 1997, the guiding principle for all maps in geographical textbooks was that Taipei was to be marked as the capital with a label stating: &quot;Location of the Central Government&quot; |date=4 December 2013 |access-date=1 November 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191101013333/http://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2013/12/04/2003578264/2 |archive-date=1 November 2019 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;}}&lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |newspaper=Taipei Times |access-date=7 December 2013}}&lt;/ref&gt;
| latd = 25
| latm = 4
| latNS = N
| longd = 121
| longm = 31
| longEW = E
| ethnic_groups = 
| official_languages = [[ພາສາຈີນກາງສຳນຽງໄຕ້ຫວັນ]]
{{efn|[[ພາສາຈີນກາງສຳນຽງໄຕ້ຫວັນ|ຈີນກາງ]] (''[[ໂດຍພຶດຕິໄນ]]'')&lt;ref name=&quot;推動雙語國家政策問題研析&quot;&gt;{{cite web |title=推動雙語國家政策問題研析|url=https://www.ly.gov.tw/Pages/Detail.aspx?nodeid=6590&amp;pid=173510 |website=www.ly.gov.tw |access-date=25 May 2021 |language=zh}}&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;[[ພາສາຈີນພື້ນເມືອງ]] (ໃຂ້ໃນພິທີສ່ວນໃຫຍ່) &lt;br&gt;&lt;br&gt;[[ຈີນຄລາສສິກ]] (ໃຊ້ໃນພິທີທາງການ ພິທີທາງສາສະໜາ ຫຼື ວັດທະນະທຳ ແລະ ເອກະສອນລັດຖະການ)&lt;ref&gt;{{cite web|title=法律統一用語表-常見公文用語說明|url=http://oga.ncu.edu.tw/ncuoga/dispatch/doc/%E5%B8%B8%E8%A6%8B%E5%85%AC%E6%96%87%E7%94%A8%E8%AA%9E%E8%AA%AA%E6%98%8E1050106.pdf|access-date=2 June 2021|language=zh|archive-date=2021-06-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215646/http://oga.ncu.edu.tw/ncuoga/dispatch/doc/%E5%B8%B8%E8%A6%8B%E5%85%AC%E6%96%87%E7%94%A8%E8%AA%9E%E8%AA%AA%E6%98%8E1050106.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; }}&lt;ref&gt;{{cite web |title=笨蛋，台灣有第一官方語嗎？|url=https://opinion.cw.com.tw/blog/profile/351/article/6632 |website=opinion.cw.com.tw |access-date=11 July 2021 |language=zh}}&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;
| languages_type = [[ອັກສອນທາງການ]]
| languages = [[ອັກສອນຈີນດັ້ງເດີມ|ຈີນດັ້ງເດີມ]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=行政院第3251次院會決議 |url=https://www.ey.gov.tw/Page/4EC2394BE4EE9DD0/51cc88a4-2066-44da-964d-18e10468f578|website=www.ey.gov.tw |access-date=25 May 2021 |language=zh}}&lt;/ref&gt;
| languages2_type = 
| languages2 = 
| religion = 
| demonym = [[ຊາວໄຕ້ຫວັນ]]&lt;ref name=&quot;cia-factbook&quot;&gt;{{cite web |title=Taiwan |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/taiwan/ |work=The World Factbook |publisher=United States Central Intelligence Agency |access-date=6 May 2019}}&lt;/ref&gt;
| government_type = [[ລັດດຽວ]] [[ລະບົບເຄິ່ງປະທານາທິບໍດີ]] [[ສາທາລະນະລັດ]]ຕາມ[[ລັດຖະທຳມະນູນ]]
| leader_title1 = [[ປະທານາທິບໍດີສາທາລະນະຈີນ|ປະທານາທິບໍດີ]]
| leader_name1 = [[ສ້າຍ ອິງເຫວີນ]]
| leader_title2 = [[ລາຍ​ຊື່​ຂອງ​ຮອງ​ປະ​ທານ​ປະ​ທານາທິບໍດີສາທາລະນະລັດຈີນ|ຮອງປະທານາທິບໍດີ]]
| leader_name2 = [[ລ້າຍ ຊິງເຕີ]]
| leader_title3 = [[ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງສາທາລະນະລັດຈີນ|ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ]]
| leader_name3 = [[ຊູ ເຈີນສາງ]]
| leader_title4 = [[President of the Legislative Yuan|ປະທານສະພານິຕິບັນຍັດ]]
| leader_name4 = [[ຍູ ຊີ-ຄຸນ]]
| leader_title5 = [[President of the Control Yuan|ປະທານສະພາຄວບຄຸມ]]
| leader_name5 = [[ເສີນ ຈູ]]
| leader_title6 = [[List of presidents of the Judicial Yuan| ປະທານສະພາ​ຕຸລາການ]]
| leader_name6 = [[ສະວີ່ ຊອງ-ລີ]]
| leader_title7 = [[List of presidents of the Examination Yuan|ປະທານສະພາກວດກາ ແລະ ຄັດເລືອກ]]
| leader_name7 = [[ຈອງ-ຊຸນ ຫວງ]]
| legislature = [[ສະພານິຕິບັນຍັດ (ໄຕ້ຫວັນ)|ສະພານິຕິບັນຍັດ]]
| sovereignty_type = [[ປະຫວັດສາດສາທາລະນະລັດຈີນ|ສະຖາປານາ]]
| sovereignty_note = 
| established_event1 = ກໍ່ຕັ້ງ
| established_date1 = [[ສາທາລະນະລັດຈີນ (ຄ.ສ. 1912 - ຄ.ສ. 1949)|1 ມັງກອນ ຄ.ສ. 1912]]
| established_event2 = ຄອບຄອງ[[ພູມສາດໄຕ້ຫວັນ|ໄຕ້ຫວັນ]]ແລະ[[ເຜິງຫູ]]
| established_date2 = [[ປະຫວັດສາໄຕ້ຫວັນ (ຄ.ສ. 1945 - ປະຈຸບັນ)|25 ຕຸລາ ຄ.ສ. 1945]]
| established_event3 = [[ລັດຖະທຳມະນູນສາທາລະນະລັດຈີນ|ນຳລັດຖະທຳມະນູນມາປັປໃຊ້]]
| established_date3 = 25 ທັນວາ ຄ.ສ. 1947
| established_event4 = ກໍ່ຕັ້ງ[[ລັດຖະບານສາທາລະນະລັດຈີນ|ລັດຖະບານປັດຈຸບັນ]]
| established_date4 = 20 ພຶດສະພາ ຄ.ສ. 1948
| established_event5 = [[ການ​ປະຕິວັດ​ຄອມ​ມູນິດ​ຈີນ|ລັດຖະບານຍ້າຍໄປໄທເປ]]
| established_date5 = 7 ທັນວາ ຄ.ສ. 1949
| established_event6 = [[Act Governing Relations between the People of the Taiwan Area and the Mainland Area|ສະຖານະທາງກົດໝາຍ]]
| established_date6 = 16 ກໍລະກົດ ຄ.ສ. 1992
| area_rank = &lt;!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]]; should not be any here --&gt;
| area_magnitude = 1 E11
| area = 36,197
| area_footnote = &lt;ref name=&quot;taiwansnapshot&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.taiwan.gov.tw/images/content/ts.JPG|title=TAIWAN SNAPSHOT|access-date=15 March 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;cia-factbook&quot; /&gt;
| areami² = 13,976
| percent_water = 
| population_estimate = 23,451,837&lt;ref name=&quot;Natl Statistics&quot;&gt;{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau |url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9 |access-date=26 September 2021 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}&lt;/ref&gt;
| population_census = 23,123,866&lt;ref&gt;{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|access-date=26 November 2016|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|archive-date=26 December 2016}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_year = 2021
| population_estimate_rank = 56
| population_census_year = 2010
| population_census_rank = 
| population_density = 650
| population_densitymi² = 1,683.5 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| population_density_rank = 10
| GDP_PPP = {{increase}} 1.403 ພັນຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOTW&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2020/October/weo-report?c=528,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,LUR,LP,&amp;sy=2019&amp;ey=2021&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1 |title=World Economic Outlook Database, October 2020 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=23 October 2020}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year = 2021
| GDP_PPP_rank = 19
| GDP_PPP_per_capita = {{increase}} 56,959 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOTW&quot;/&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 13
| GDP_nominal = {{increase}} 759,104 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref name=&quot;IMFWEOTW&quot;/&gt;
| GDP_nominal_year = 2021
| GDP_nominal_rank = 21
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} 32,123 ໂດລາສະຫະລັດ&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs4/ninews/11002/news11002.pdf |title=GDP: Preliminary Estimate for 2020Q4 and Outlook for 2021 |publisher=[[Directorate General of Budget, Accounting and Statistics]] |website=dgbas.gov.tw |access-date=7 May 2021}}&lt;/ref&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 29
| Gini = 34.1
| Gini_year = 2017
| Gini_change = increase
| Gini_ref = &lt;ref&gt;{{cite web |title=Percentage share of disposable income by quintile groups of income recipients and measures of income distribution |url=https://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/106/a11/Year17.ods |website=stat.gov.tw |access-date=26 June 2019 |archive-date=14 ກໍລະກົດ 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220714175850/https://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/106/a11/Year17.ods |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank = 
| HDI = 0.916
| HDI_year = 2019
| HDI_change = increase
| HDI_ref = &lt;ref name=&quot;HDI 2019&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.dgbas.gov.tw/public/Data/112116036FDX2D8F3.pdf|title=國情統計通報（第 014 號）|publisher= Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, Taiwan (ROC)|date=21 January 2021|access-date=26 January 2021}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank = 23
| HDI_category = &lt;span style=&quot;color:#009900;&quot;&gt;ສູງຫຼາຍ&lt;/span&gt;
| currency = [[ໂດລາໄຕ້ຫວັນໃໝ່]] (NT$)
| currency_code = TWD
| time_zone = [[ເວລາມາດຕະຖານປະຈຳຊາດ]]
| utc_offset = +8
| date_format = {{bulleted list
 |ປ-ດ-ວ
 |ປ-ດ-ວ ([[ປະຕິທິນໝິນກົວ]])
}}
| electricity = 110 ໂວນ–60 ເຮີຣ໌ຊ{{efn|220 ໂວນສໍາລັບອຸປະກອນພະລັງງານສູງ  ເຊັ່ນເຄື່ອງປັບອາກາດ}}
| drives_on = ຂວາ
| calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|886]]
| cctld = [[.tw]]&lt;br /&gt;[[.台灣]]&lt;br /&gt;[[.台湾]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}&lt;/ref&gt;
}}
{{Infobox Chinese
| pic = Taiwan (Chinese characters).svg
| piccap = &quot;ໄຕ້ຫວັນ&quot; ໃນອັກສອນຈີນດັ້ງເດີມ (ເທິງ) ແລະ ອັກສອນຈີນແບບງ່າຍ (ລຸ່ມ)
| picupright = 0.30
| t = {{linktext|臺灣}} &lt;small&gt;ຫຼື&lt;/small&gt; {{linktext|台灣}}
| s = {{linktext|台湾}}
| bpmf = ㄊㄞˊ ㄨㄢ
| w = T'ai²-wan¹
| p = Táiwān
| tp =Táiwan
| mi = {{IPAc-cmn|t|ai|2|.|wan|1}}
| hsn = dwɛ&lt;sup&gt;13&lt;/sup&gt; ua&lt;sup&gt;44&lt;/sup&gt;
| poj =Tâi-oân
| tl = Tâi-uân
| h = Thòi-vàn
| buc = Dài-uăng
| j = Toi4waan1
| y = Tòiwāan
| ci = {{IPAc-yue|t|oi|4|.|w|aan|1}}
| wuu = The&lt;sup&gt;平&lt;/sup&gt;-uae&lt;sup&gt;平&lt;/sup&gt;
}}

== ອ້າງອີງ ==
{{ລາຍການອ້າງອີງ}}

[[ໝວດ:ປະເທດ]]

== ອ້າງອິງ ==
&lt;references /&gt;
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;{{ໂຄງປະເທດ}}</text>
      <sha1>4bviyn15irbspyxz5tb806whoagevh8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ການສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ດ້ວຍຕົນເອງ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14814</id>
    <revision>
      <id>119455</id>
      <parentid>106710</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T06:19:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119455</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6834" sha1="0zvc87bcgsvysnqsqek9u4qwbarwy2s" xml:space="preserve">{{Nsfw}}

ການຊ່ວຍຕົວເອງ,ການສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ດ້ວຍຕົວເອງຫຼືອັດຕະກາມໝາຍເຖິງການກະຕຸ້ນອະໄວຍະວະເພດດ້ວຍຕົນເອງຈົນເຮັດໃຫ້ຕົວເອງເຖິງຈຸດສຸດຍອດ(ສໍາເລັດຄວາມໃຄ່).
ການສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ດ້ວຍຕົນເອງເປັນກິດຈະກໍາທີ່ສາມາດເຮັດໄດ້ດ້ວຍຕົວເອງ,ໂດຍການໃຊ້ມືໄປກະຕຸ້ນອະໄວຍະວະເພດ,ຖ້າເປັນຜູ້ຊາຍຈະນິຍົມຊ່ວຍຕົວເອງດ້ວຍການກໍາທີ່ອະໄວຍະວະເພດຊາຍແລ້ວກໍ່ຮູດຂຶ້ນຮູດລົງວິທີນີ້ຮູ້ກັນດີໃນຊື່ວ່າ&quot;ການຊັກວ່າວ&quot;,ສ່ວນຜູ້ຍິງກໍ່ຈະກະຊ່ວຍຕົວເອງດ້ວຍການລູບທີ່ອະໄວຍະວະເພດແລ້ວໃຊ້ນິ້ວຊີ້ຫຼືນິ້ວກາງກະຕຸ້ນທີ່ປຸ່ມກະສັນ(ແຕດ)ເອິ້ນວ່າ&quot;ການຕິ້ວຫີ&quot;,ຫຼືອາດຈະໃຊ້ນິ້ວແຍ່ເຂົ້າແຍ່ອອກທີ່ຊ່ອງຄອດຈົນກວ່າຕົນເອງຈະສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ແບບນີ້ເອີ້ນວ່າ&quot;ຕຶກເບັດ&quot;.ຜູ້ຍິງບາງຄົນທີ່ມັກການຊ່ວຍຕົວເອງໃນທີ່ສາທາລະນະມັກຈະໃຊ້ວິທີນັ່ງຂວ່າຍຫ້າງແລ້ວກໍ່ເກັງຂາເພື່ອໃຫ້ເກີດແຮງກົດທີ່ອະໄວຍະວະເພດ,ວິທີນີ້ສາມາດໃຊ້ໄດ້ຜົນດີແລະບໍ່ເປັນທີ່ສັງເກດຂອງຄົນເລີຍ.ນອກຈາກນີ້ບາງຄົນກໍ່ຍັງອາດຈະໃຊ້ຂອງຫຼິ້ນທາງເພດເຂົ້າມາໃຊ້ໃນການຊ່ວຍຕົວເອງນໍາອີກດ້ວຍ.
ການຊ່ວຍຕົວເອງເປັນກິດຈະກໍາທາງເພດຢ່າງໜຶ່ງທີ່ໃຫ້ຄວາມຮູ້ສຶກສາມາດສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ໄດ້ເໝືອນກັນກັບການຮ່ວມເພດຈິງ,ຄວາມຖີ່ຂອງການສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ແມ່ນບໍ່ແນ່ນອນເພາະມັນຂຶ້ນກັບຄວາມສາມາດຫັກຫ້າມໃຈຂອງໃຜມັນ.ເຊື່ອກັນວ່າຄົນສ່ວນໃຫຍ່ເລີ່ມສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ດ້ວຍຕົນເອງເມື່ອເຂົ້າສູ່ໄວໜຸ່ມສາວ.ຈາກການສໍານວນຂອງນິຕະຍະສານNOWເມື່ອປີ2004ໂດຍການສຸ່ມຖາມຄົນຈໍານວນຫຼາຍພັນຄົນພົບວ່າຜູ້ຊາຍ81ສ່ວນຮ້ອຍເລີ່ມສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ດ້ວຍຕົນເອງຕອນອາຍຸສິບຫາສິບຫ້າປີຂະນະທີ່ຜູ້ຍິງມີພຽງຫ້າສິບຫ້າເປີເຊັນທີ່ເລີ່ມສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ດ້ວຍຕົວເອງໃນໄວດຽວກັນ.
ຜົນສໍາຫຼວດຂອງນິຕະຍະສານNOWລະບຸວ່າຄວາມຖີ່ຂອງການສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ດ້ວຍຕົນເອງຈະຄ່ອຍໆລົງໃນຊ່ວງອາຍຸສິບເຈັດປີຂຶ້ນໄປ.ມີລາຍງານວ່າໄວລຸ້ນບາງຄົນສາມາດສໍາເລັດຄວາມໄຄ່ໄດ້ເຖິງວັນລະຫົກຄັ້ງຫຼືຫຼາຍກວ່າໃນຂະນະທີ່ຊາຍໄວກາງຄົນແມ້ວັນລະຄັ້ງກໍ່ຍາກແລ້ວ.ການສໍາຫຼວດນີ້ບໍ່ໄດ້ກ່າວເຖິງຄວາມເຈັບປ່ວຍແລະປະຫວັດຂອງຜູ້ຕອບແລະເປັນຂໍ້ມູນທີ່ໄດ້ຈາກຜູ້ທີ່ອ່ານນິຕະຍະສານນີ້ເທົ່ານັ້ນ,ດັ່ງນັ້ນຂໍ້ມູນຈຶ່ງບໍ່ສາມາດເອົາໄປຍັ້ງຢືນທາງການໄດ້.
ການສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ຊ່ວຍລົດຄວາມຊຶມເສົ້າແລະຜ່ອນຄາຍໄດ້,ສໍາລັບຄູ່ໃດທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການທາງເພດຫຼາຍໜ້ອຍບໍ່ເທົ່າກັນການຊ່ວຍຕົວເອງກໍ່ເປັນສື່ກາງທີ່ຊ່ວຍສານສໍາພັນຂອງທັງສອງເອົາໄວ້ໄດ້.
ວັນທີ16ເດືອນ07ປີ2003ທີມວິໄຈຈາກອອສເຕຼເລຍນໍາໂດຍ Graham Giles ໄດ້ເຜີຍແຜ່ຜົນການສຶກສາເລື່ອງຄວາມຖີ່ໃນການສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ຊ່ວຍລົດຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການເປັນມະເລັງຕ່ອມລູກໝາກແລະການຫຼັ່ງນໍ້າອະສຸຈິຈາກການສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດປະໂຫຍດຫຼາຍກວ່າຫຼັ່ງຈາກການຮ່ວມເພດເພາະການຮ່ວມເພດອາດເຮັດໃຫ້ໄດ້ຮັບໂລກຕິດຕໍ່ຊຶ່ງເພີ່ມຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການເປັນມະເລັງ.
ຈາກງານວິໄຈຂອງ Stuart Brody ພົບວ່າໃນສະຖານະການທີ່ຕຶງຄຽດຄົນທີ່ບໍ່ເຄີຍມີເພດສໍາພັນຈະມີຄວາມດັນເລືອດຕໍ່າກວ່າຄົນທີ່ເຄີຍມີເພດສໍາພັນແລະສໍາເລັດຄວາມໃຄ່ດ້ວຍຕົນເອງມາກ່ອນ1ວັນຫຼືຫຼາຍກວ່າ.[[ຮູບ:Male_Ejaculation_With_Semen_Shot_Up.jpg|center|frameless|211x211px]]</text>
      <sha1>0zvc87bcgsvysnqsqek9u4qwbarwy2s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ຂົນອະໄວຍະວະເພດ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17792</id>
    <revision>
      <id>119457</id>
      <parentid>108285</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T06:22:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119457</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1616" sha1="jgjjiyser45yprlujz1gw6swkyufy3w" xml:space="preserve">{{Nsfw}}{{ຂະຫຍາຍ}}
[[ຮູບ:Male and female public hair.jpg|thumb|ອະໄວຍະວະເພດຊາຍຜູ້ໃຫຍ່ (ຊ້າຍ) ແລະ ອະໄວຍະເພດຍິງຜູ້ໃຫຍ່ (ຂວາ)]]
'''ຂົນອະໄວຍະວະເພດ''' ຫຼື '''ຂົນເພັດ''' ({{lang-en|pubic hair}}) ເປັນຂົນເຊິ່ງຂຶ້ນຢູ່ໃນບໍລິເວນ[[ອະໄວຍະວະພືບພັນ]]ຂອງມະນຸດ ແລະ ສັດບາງຊະນິດ ເມື່ອຮ່າງກາຍເຂົ້າສູ່ໄວຈະເລີນພັນ ໂດຍຈະເລີ່ມຍາວ ແລະ ໜາ ແລະ ບາງຄັ້ງກໍຫຍິກຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ຂົນເຫຼົ່ານີ້ມີໜ້າທີ່ປ້ອງກັນສຽດສີຂະນະ[[ການຮ່ວມເພດ|ມີເພດສຳພັນ]] ແລະ ຊ່ວຍກັ່ນຕອງຂີ້ຝຸ່ນລະອອງບໍ່ໃຫ້ເຂົ້າເຖິງ[[ອະໄວຍະວະເພດຍິງ|ອະໄວຍະວະສືບພັນເພດຍິງ]]

=== ຄຳຮ້ອງອື່ນ ===
&quot;ໝອຍ&quot; {{lang-th|หมอย}} ມັນເປັນຄໍາສັບທົ່ວໄປ, ແຕ່ມັນບໍ່ຄ່ອຍສຸພາບ ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງມີຄົນເອີ້ນວ່າ “ຂົນເພັດ” ແທນ
{{Commons|Pubic hair|{{PAGENAME}}}}
[[ໝວດ:ຂົນຂອງມະນຸດ]]
[[ໝວດ:ເພດສຶກສາ]]</text>
      <sha1>jgjjiyser45yprlujz1gw6swkyufy3w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ມີເດຍວິກິ:Sitenotice</title>
    <ns>8</ns>
    <id>17811</id>
    <revision>
      <id>119453</id>
      <parentid>119270</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T05:57:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jaijaikopwell</username>
        <id>18213</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119453</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="745" sha1="0kkwqcihaej5p36qwptqrngujls2r2e" xml:space="preserve">&lt;center&gt;&lt;big&gt;'''ເຊີບເວີ Discord ຂອງວິກິມີເດຍພາສາລາວ [https://discord.gg/aPGMr3D8KR ລິ້ງເຂົ້າ''']&lt;/big&gt;&lt;/center&gt;
&lt;div style=&quot;background-color: #ffffff; overflow:auto; margin: 1em 0 0 0; padding: 0 10px 0 10px; border: 1px solid #aaa&quot;&gt;&lt;center&gt;'''ຂະນະນີ້ມີການສະເໜີຊື່ໃຫ້ເປັນຜູ້ດູແລລະບົບອິນເຕີເຟສ ຢູ່&lt;br&gt;[[ວິກິພີເດຍ:ສະເໜີຊື່ໃຫ້ເປັນຜູ້ດູແລລະບົບ/RenWikiLA]]'''&lt;br&gt;ທຸກທ່ານສາມາດສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ ແລະ ລົງຄະແນນໄດ້&lt;/center&gt;&lt;/div&gt;</text>
      <sha1>0kkwqcihaej5p36qwptqrngujls2r2e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ຜູ້ໃຊ້:Audone's</title>
    <ns>2</ns>
    <id>20590</id>
    <revision>
      <id>119442</id>
      <parentid>108124</parentid>
      <timestamp>2025-07-04T15:18:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Audone's</username>
        <id>13326</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>04/07/2025</comment>
      <origin>119442</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33571" sha1="qdrq8pzuazstatcx9pnoocx71ae9l4n" xml:space="preserve">[[File:Alifdoublechecklao.png|Alifdoublechecklao]]

== &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[[google:site:lo.wikipedia.org|From Audone Simmavong]]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;ref&gt;A-Z

#&lt;/ref&gt; ==
* &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຊອກຫາໃນຊ່ອງ &quot;'''ຊອກຫາ'''&quot; ທາງດ້ານຂວາມືອຂອງທ່ານ ຜ່ານທາງເສີຣ໌ຊເອນຈິນຂອງວິກິພີເດຍເອງ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
* &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;'''ຊອກຫາຜ່ານກູເກີລ'''&lt;/span&gt; ໂດຍຂໍ້ຄວາມ &quot;site:lo.wikipedia.org&quot; ທີ່ປາກົດໃນຊ່ອງຊອກຫາ ຈະລະບຸວ່າຫາສະເພາະເວ້ປວິກິພີເດຍພາສາລາວ, A=&quot;ບໍ່ຮູ້ຈັກ&quot;!?&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
* &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org '''ສຸ່ມບົດຄວາມໃດໜື່ງ''' ຈາກເມນູດ້ານຊ້າຍມືອຂອງທ່ານ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
* &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ເບີ່ງບົດຄວາມທີ່ມີການດັດແກ້ລ່າສຸດຈາກ '''ການດັດແກ້ຫຼ້າສຸດ''']&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
* &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຫຼືເບີ່ງຈາກ '''ບົດຄວາມທັງໝົດ'''ຫຼື'''ໝວດທັງໝົດ''']&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org PK7UMETA-INF/container.xml��
&lt;?xml version=&quot;1.0&quot; encoding=&quot;UTF-8&quot;?&gt;
&lt;container version=&quot;1.0&quot; xmlns=&quot;urn:oasis:names:tc:opendocument:xmlns:container&quot;&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
  &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;rootfiles&gt;
    &lt;rootfile full-path=&quot;OEBPS/content.opf&quot; media-type=&quot;application/oebps-package+xml&quot;/&gt;
  &lt;/rootfiles&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 
version=&quot;1.0&quot;?&gt;
&lt;package version=&quot;2.0&quot; unique-identifier=&quot;uid&quot; xmlns=&quot;http://www.idpf.org/2007/opf&quot;&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;

 &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;metadata xmlns:opf=&quot;http://www.idpf.org/2007/opf&quot; xmlns:dc=&quot;http://purl.org/dc/elements/1.1/&quot;&gt;
  &lt;dc:title&gt;Audone Simmavong.html&lt;/dc:title&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;

  &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;dc:creator&gt;&lt;/dc:creator&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;meta name=&quot;cover&quot; content=&quot;cover.jpg&quot; /&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
 &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;/metadata&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;

&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;manifest&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
  &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;item id=&quot;idBookFb2&quot; href=&quot;temp-reflow.html&quot; media-type=&quot;application/xhtml+xml&quot;/&gt;
  &lt;item id=&quot;idResourceFb2&quot; href=&quot;fb2.ncx&quot; media-type=&quot;application/x-dtbncx+xml&quot;/&gt;
 &lt;/manifest&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
 
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;spine toc=&quot;idResourceFb2&quot;&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
  &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;itemref idref=&quot;idBookFb2&quot;/&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;/spine&gt;
&lt;/package&gt;PKC6�`[PK7U
OEBPS/fb2.ncx�8�&lt;?xml version=&quot;1.0&quot;?&gt;
&lt;ncx version=&quot;2005-1&quot; xml:lang=&quot;en-lo&quot; xmlns=&quot;http://www.daisy.org/z3986/2005/ncx/&quot;&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;

&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;br /&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;

&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;body&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;

&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org “ຫຸ່ນຍົນສະຫຼາດ”]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;

&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;/body&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
 &lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;head&gt;
 &lt;/head&gt;
 &lt;docTitle&gt;
  &lt;text&gt;Welcome to clipboard, any text that you copy will be saved here.&lt;/text&gt;
 &lt;/docTitle&gt;
 &lt;navMap&gt; 
   
 &lt;/navMap&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 
&lt;html&gt;&lt;head&gt;&lt;meta charset=&quot;utf-8&quot;/&gt;&lt;/head&gt;&lt;body&gt;&lt;a id=&quot;0&quot;&gt;&lt;/a&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຂ້າມການນໍາທາງ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;  &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ການແຈ້ງໃຫ້ຊາບ audonesimmavong4@gmail.com ປ່ຽນ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org AUDONE SIMMAVONG   Creator Studio]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ບັນຊີອື່ນ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org UserData V0.01 hapnewyear2017@gmail.com  ເພີ່ມບ ັນ ຊີ  ອອກ ຈາກ ລະ ບົບ ຄົ້ນຫາ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ພວກເຮົາໄດ້ປ່ຽນເສັ້ນທາງຂອງທ່ານໄປເວີຊັນສໍາລັບຄອມພິວເຕີຕັ້ງໂຕະແລ້ວ. ກັບໄປທີ່ YouTube ມືຖື. ປິດ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org YouTube ເວີຊັນນີ້ຈະຢຸດໃຫ້ບໍລິການໃນອີກບໍ່ດົນ. ສະຫຼັບໄປໃຊ້ YouTube ເວີຊັນໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ປິດ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ວິດີໂອນີ້ບໍ່ສາມາດເບິ່ງໄດ້.]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;img src=&quot;1.jpg&quot;/&gt;&lt;br /&gt;&lt;a id=&quot;1&quot;&gt;&lt;/a&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຄິວການເບິ່ງ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຄິວ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ໂດຍ AUDONE SIMMAVONG]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຄິວການເບິ່ງຄິວ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຊື່ລາຍການຫຼິ້ນ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ສາທາ ລະນະ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ສາທາ ລະນະ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ບໍ່ ຢູ່ ໃນ ລາຍການ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ສ່ວນຕົວ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຍົກເລີກ ສ້າງ ສ້າງ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ລາຍການຫຼິ້ນໃຫມ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ຮັກສາລາຍການຊີຫຼິ້ນ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ລຶບອອກທັງໝົດ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ຕັດ ການ ເຊື່ອມ ຕໍ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງຈະເລີ່ມວິດີໂອຕໍ່ໄປຢຸດ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຄິວການເບິ່ງ ຄິວ __count__/__total__]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;b&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Why KeyBank turned to Google Cloud to]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/b&gt;&lt;/p&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;a id=&quot;2&quot;&gt;&lt;/a&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;p&gt;&lt;b&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org lead its digital transformation]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/b&gt;&lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Google Cloud]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ເຊົາຕິດຕາມ Google Cloud ບໍ? ຍົກເລີກ ເຊົາຕິດຕາມ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາ ລັງ ເຮັດ ວຽກ... ຕິດຕາມຕິດຕາມແລ້ວຖອນ ການ ສະ ໝັກ ໃຊ້74,4 ພັນ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາ ລັງ ເຮັດ ວຽກ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ເພີ່ມໄປທີ່... ແບ່ງປັນ ເພີ່ມເຕີມ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ກາ ນລາຍງານ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;a id=&quot;3&quot;&gt;&lt;/a&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ການຖອດສຽງ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ເພີ່ມການແປ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຍອດເບິ່ງ 6.633 ເທື່ອ 39 40 2 3]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຖອດຂໍ້ຄວາມ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ການ ໂຕ້ ຕອບ ບໍ່ ສາ ມາດ ໄດ້ ຮັບ ການໂຫຼດ .]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ການໃຫ້ຄະແນນແມ່ນສາມາດເຮັດໄດ້ເມື່ອເຊົ່າວິດີໂອໄປແລ້ວເທົ່ານັ້ນ&lt;b&gt;.&lt;/b&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຄຸນ ນະ ສົມ ບັດ ນີ້ ບໍ່ ສາມາດ ໃຊ້ ໄດ້ ໃນ ຂະນະ ນີ້. ກະ ລຸ ນາ ລອງ ໃໝ່ ໃນ ພາຍຫຼັງ.]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ເຜີຍແຜ່ແລ້ວເມື່ອ&lt;b&gt;9&lt;/b&gt;ພ&lt;b&gt;.&lt;/b&gt;ພ&lt;b&gt;.&lt;/b&gt;&lt;b&gt;2&lt;/b&gt;&lt;b&gt;0&lt;/b&gt;&lt;b&gt;1&lt;/b&gt;&lt;b&gt;9&lt;/b&gt; To jumpstart its digital transformation, KeyBank looked to Google Cloud and Google partner @Cisco. Nearly 200 years old, KeyBank is one of the nation’s largest bank-based financial services companies, with approximately $137.7 billion in assets. Here, CTO Keith Silvestri speaks with Kaustabh Das, the vice president of Hyperflex, Cisco Systems, about how the banking company uses Anthos on HyperFlex to deploy a modern infrastructure framework within hybrid connectivity and multi-cloud application deployment.]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Google Cloud Main Page → https://goo.gle/2rUUVRq]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Customer Page → https://goo.gle/2LjKI7A]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org VM Migration → https://goo.gle/2LjM0zE]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Subscribe to the Google Cloud channel → http://bit.ly/GoogleCloud1]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Google web Search→http://www.google.la]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ໝວດໝູ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ວິທະຍາສາດ &amp;amp; ເທັກໂນໂລຢີ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ສະແດງເພີ່ມເຕີມ ຫຍໍ້ເຂົ້າ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;a id=&quot;4&quot;&gt;&lt;/a&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຫຼິ້ນ ອັດຕະ ໂນ ມັດ  ເມື່ອເປີດນໍາໃຊ້ການຫຼິ້ນອັດຕະໂນມັດ ວິດີໂອແນະນໍາຈະຫຼິ້ນເປັນລໍາດັບຖັດໄປເອງໂດຍອັດຕະໂນມັດ.]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຕໍ່ໄປ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● Google Cloud Anthos - Explained in 4 Minutes   - ໄລຍະເວລາ: 4:55.  Accelerate Rediscover In 4 Minutes ຍອດເບິ່ງ 10.554 ເທື່ອ 4:55]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ศึกพลังประชารัฐ &amp;quot;ธรรมนัส&amp;quot; เป้าใหม่ตําบลกระสุนตก | ข่าวข ้นคนเนชั�น | NationTV22   - ໄລຍະເວລາ: 7:24.  NationTV22 Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 7:24]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ห ้องเรียนที�ใหญ่ที�สุดในโลก ลาว : เวียงจันทร์ในวันใหม่   - ໄລຍະເວລາ: 24:25.  DLIT PLC พัฒนาวิชาชีพครู Recommended for you 24:25]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org รองทรงสูงมาตรฐานชาย   - ໄລຍະເວລາ: 25:05.  อ.เปยก กรรไกรคู Sintrem Recommended for you 25:05]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ทรัมป์ ผวาส่ง F35A จับตาอาร์กติกด่วน เมื�อตรีเทพ Tu-160m2 แล ้วเสร็จ   - ໄລຍະເວລາ: 6:03.  Arm_GTA Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 6:03]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;a id=&quot;5&quot;&gt;&lt;/a&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ມີ&lt;b&gt;1&lt;/b&gt;&lt;b&gt;4&lt;/b&gt; ວິດີໂອ        ຫຼິ້ນ ທັງ ຫມົດ     Google Cloud Customers and Partners]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Talk CloudGoogle Cloud]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org เตาเผาถ่านถังนํ�ามัน 200 ลิตร และการเผาถ่าน   - ໄລຍະເວລາ: 22:30.  บานสวนพอเพียง Recommended for you 22:30]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org เปิดตํานานคลั�งอํานาจ คนตระกูล “คิม” ไม่มีพวกเขา…ไม่มีเกาหลีเหนือ จากรุ่นสู่รุ่น   - ໄລຍະເວລາ: 11:18.  คนอานขาว - TRNTV Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 11:18]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ทําไมแกนโลกถึงร ้อนกว่าดวงอาทิตย์   - ໄລຍະເວລາ: 9:45.  ชีวิตสดใส / Bright Side Thai Recommended for you 9:45]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ຂ່າວດີ 20ມື້ລຽນຕິດ ບໍ່ພົບຜູ້ຕິດເຊື້ອໂຄວິດ 19 ເພີ່ມ ພ້ອມຜູ້ປ່ວຍໄດ້ອອກໂຮງໝໍເພີ່ມອີກ 2ຄົນ   - ໄລຍະເວລາ: 13:02.  Lao Economic News Channel Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 13:02]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org คมชัดลึก | FULL | ฝ่ ายแค ้นต ้องกระอัก จากม ้านอกสายตาสู่ SuperStar โลก | 28 เม.ย. | NationTV22   - ໄລຍະເວລາ: 36:13.  NationTV22 Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 36:13]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org บ่าวลาว สาวไทย l เพชรพิณทอง l ลําล่องเกี�ยวสาว   - ໄລຍະເວລາ: 53:30.  Jeerawan]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;a id=&quot;6&quot;&gt;&lt;/a&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Recommended for you 53:30]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Meet Anthos! (Next ‘19 Rewind)   - ໄລຍະເວລາ: 3:16.  Google Cloud Platform ຍອດເບິ່ງ 9.007 ເທື່ອ 3:16]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org What is Google Anthos : All you need to know in 2 mins!   - ໄລຍະເວລາ: 1:57. Cuelogic Technologies - Software Development ຍອດເບິ່ງ 5.896 ເທື່ອ 1:57]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org หมอไทยสุดยอด รักษาผู้ป่ วยโควิดหาย อันดับ 3 ของโลกรองจากจีน | เนชั�นเจาะข่าวเช ้า | 28 เม.ย.63   - ໄລຍະເວລາ: 18:44.  NationTV22 Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 18:44]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org กองทัพอากาศและอวกาศสหรัฐฯ เผย!!! UFO มีอยู่จริง!!!!   - ໄລຍະເວລາ: 19:22.  ลงพุง Channel Back Studioz Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 19:22]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org Suthichai live Exit Strategy: ประเทศไทยหลัง 30 เมษายน! 17/4/63   - ໄລຍະເວລາ: 37:38.  suthichai live Recommended for you 37:38]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ถึงเวลา &amp;quot;ปลดแอกพลังงาน&amp;quot; แล ้วรึยัง? EP31   - ໄລຍະເວລາ: 1:34:18.  Sondhitalk Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;a id=&quot;7&quot;&gt;&lt;/a&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 1:34:18]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 4 kings อาชีวะยุค 90's ตัวอย่าง 15 นาที (Official Video)   - ໄລຍະເວລາ: 15:08.  put film Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 15:08]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ผีสิ�นลาย! พระธุดงค์ปล่อยลําแสงสู้กระสือ | 01-05-63 | ไทยรัฐนิวส์โชว์   - ໄລຍະເວລາ: 13:41.  Thairath Recommended for you]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org 13:41]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ○ ລຶບວິດີໂອອອກແລ້ວ ຍົກເລີກບໍ່ສົນໃຈ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ພາສາ:  ລາວ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ສະຖານທີ່:  ສະຫະລັດອາເມລິກາ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ໂໝດຈໍາກັດ:  ປິດ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ປະຫວັດ ຊ່ວຍເຫຼືອ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ກ່ຽວກັບ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ຂ່າວ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ລິຂະສິດ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ຜູ້ສ້າງ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ໂຄສະນາ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ນັກພັດທະນາ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ຂໍ້ກໍານົດ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ຄວາມ ເປັນ ສ່ວນ ຕົວ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ນະ ໂຍບາຍ &amp;amp; ຄວາມ ປອດ ໄພ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ສົ່ງຄໍາ ຕິຊົມ]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ● ທົດສອບຄຸນສົມບັດໃໝ່]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●  ເວີ ຊັນມືຖື]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ●]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;a id=&quot;8&quot;&gt;&lt;/a&gt;]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາ ລັງ ເຮັດ ວຽກ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ເພີ່ມໄປທີ່...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org ກໍາລັງໂຫລດລາຍການຫຼິ້ນ...]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt; &lt;/p&gt;
&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;/body&gt;&lt;/html&gt;PK�9���3�3PK7U�OEBPS/1.jpg�z�����JFIF��C]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;		

&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org �� $.' &quot;,#(7),01444'9=82&lt;.342��C			�]&lt;/span&gt;&lt;/code&gt;

&lt;code&gt;&lt;span lang=&quot;lo&quot;&gt;[http://www.google.la/search?q=site:lo.wikipedia.org &lt;
== &lt;ref&gt;[https://developers.google.com/fonts/docs/android ແບບຕົວໜັງສື] Audone Simmavong

&lt;/ref&gt;Data&lt;ref&gt;2024&lt;/ref&gt; ==


&lt;center&gt;&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>qdrq8pzuazstatcx9pnoocx71ae9l4n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ເຫວ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21177</id>
    <revision>
      <id>119443</id>
      <parentid>118899</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T00:17:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>113</id>
      </contributor>
      <comment>Replacing Thua_Thien_Hue_in_Vietnam.svg with [[File:Thua_Thien_Hue_in_Vietnam_before_1_July_2025.svg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR3|Criterion 3]] (obvious error) · Vietnam’s Provincia</comment>
      <origin>119443</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9608" sha1="8pcoew6aptm2rp4jmsi258lvyugb4ge" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
&lt;!--See Template:Infobox settlement for additional fields that may be available--&gt;
&lt;!--See the Table at Infobox settlement for all fields and descriptions of usage--&gt;
&lt;!-- Basic info ----------------&gt;
| name                            = ເຫວ
| other_name                      =
| native_name                     =
| nickname                        = ນະຄອນແຫ່ງຄວາມໂລແມນຕິກ, ເມືອງບຸນ
| settlement_type                 = [[ເທດສະບານຫວຽດນາມ|ເທດສະບານ (ຊັ້ນ-1)]]
| motto                           = 
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
| image_skyline      = {{multiple image
| border = infobox
| total_width = 280
| image_style = border:1;
| perrow = 1/2/2/2
| image1 = Ngọ Môn Huế - NKS.jpg
| caption1 = [[Imperial ເມືອງ ເຫວ]] 
| image2 = Quoc Hoc main building (side) (7165969089).jpg
| caption2 = [[Quốc Học – ໂຮງ​ຮຽນ​ສູງ ເຫວ ສໍາ​ລັບ​ຂອງ​ຂວັນ]]
| image3 = River side, Hué, Vietnam.jpg
| caption3 = [[ຂົວ ເຕືອງ]] ແລະ [[ແມ່ນ້ຳຮືງ]]
| image4 = Vietnam, Pagode der himmlischen Frau, Thien Mu-Pagode.jpg
| caption4 = [[ວັດ Thiên Mụ]]
| image5 = ChoDongBa.JPG
| caption5 = [[ຕະຫຼາດ​ດົງ​ບາ]]
| image6 = Lăng Khải Định - NKS.jpg
| caption6 = [[ສຸສານ Khải Định]]
| image7 = Thành phố Huế nhìn từ trên cao (2).jpg
| caption7 = ທັດ​ສະ​ນະ​ທາງ​ອາ​ກາດ​ຂອງ ເຫວ
}}
| image_flag                      = 
| flag_size                       = 
| image_seal                      = Logo thành phố Huế.svg
| seal_size                       = 
| image_shield                    = 
| shield_size                     = 
| image_blank_emblem              = 
| blank_emblem_type               = 
| blank_emblem_size               = 
| image_map                       = Thua Thien Hue in Vietnam before 1 July 2025.svg
| mapsize                         = 
| map_caption                     = ທີ່​ຕັ້ງ​ຂອງ ເຫວ ໃນ​ຫວຽດ​ນາມ
| image_map1                      = {{Infobox mapframe|zoom=8|frame-width=280}}
| mapsize1                        = 
| map_caption1                    = 
| image_dot_map                   = 
| dot_mapsize                     = 
| dot_map_caption                 = 
| dot_x                           = 
| dot_y                           = 
| pushpin_map                     = Vietnam#Southeast Asia#Asia
| pushpin_label_position          = 
| pushpin_map_caption             = ທີ່​ຕັ້ງ​ຂອງ ເຫວ
| pushpin_mapsize                 = 
&lt;!-- Location ------------------&gt;
| subdivision_type   = ປະເທດ
| subdivision_name   = {{flag|Vietnam}}
| subdivision_type1  = [[ພາກພື້ນຂອງຫວຽດນາມ|ພາກພື້ນ]]
| subdivision_name1  = [[ຝັ່ງ​ທະ​ເລ​ພາກ​ກາງ​ເຫນືອ​]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
| seat_type          = ສູນລັດຖະບານ
| seat               = [[ເມືອງ Thuận Hóa]]
| governing_body     = Huế People's Council
| parts_type         = [[ລາຍຊື່ເມືອງຂອງຫວຽດນາມ|ພະແນກຍ່ອຍ]]
| parts              = {{unbulleted list|2 [[List of urban districts of Vietnam|urban districts]]|4 [[Huyện|rural districts]]|3 [[district-level towns]]}}
| leader_party       = 
| leader_title       = [[People's Council (Vietnam)|People's Council]] Chair
| leader_name        = ເລ ເຈື່ອງລູ
| leader_title1      = [[ແຂວງ​ຫວຽດນາມ#ຄະນະ​ກຳມະການ​ປະຊາຊົນ|ຄະນະ​ກຳມະການ​ປະຊາຊົນ]] ປະທານ
| leader_name1       = ຫງວຽນວັນເຟືອງ
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
| total_type         = Total
| area_footnotes     = &lt;ref name=&quot;area_2022&quot;&gt;{{Cite act|date=18 October 2023|type=Decision|index=3048/QĐ-BTNMT|legislature=[[Ministry of Natural Resources and Environment (Vietnam)]]|title=Biểu số 4.3: Hiện trạng sử dụng đất vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung năm 2022|trans-title=Table 4.3: Current land use status in the North Central and South Central Coast regions in 2022|language=vi|url=https://monre.gov.vn/VanBan/Lists/VanBanChiDao/Attachments/3012/b4.3_Signed.pdf}} – the data in the report are in hectares, rounded to integers&lt;/ref&gt;
| area_total_km2     = 4,947.11
&lt;!-- Elevation --------------------------&gt;
| elevation_footnotes             = &lt;!--for references: use&lt;ref&gt;tags--&gt;
| elevation_m                     = 15
| elevation_ft                    = 
| elevation_max_m                 = 
| elevation_max_ft                = 
| elevation_min_m                 = 
| elevation_min_ft                = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
| population_footnotes = &lt;ref name=&quot;pop_2022&quot;&gt;{{Cite book |author=[[General Statistics Office of Vietnam]] |url=https://www.gso.gov.vn/wp-content/uploads/2023/06/Sach-Nien-giam-TK-2022-final.pdf |title=Statistical Yearbook of Vietnam 2022 |publisher=Statistical Publishing House (Vietnam) |year=2023 |isbn=978-604-75-2429-7}}&lt;/ref&gt;{{rp |p=105}}
| population_total   = 1,366,500
| population_as_of   = 2023
| population_density_km2 = auto
| population_urban   = 819,100
| population_urban_footnotes = {{r |pop_2022 |p=115}}
| population_rural   = 547,400
| population_rural_footnotes = {{r |pop_2022 |p=117}}
| demographics_type1 = ປະຊາກອນ
| demographics1_title1 = [[ລາຍຊື່ຊົນເຜົ່າໃນຫວຽດນາມ|ຊົນເຜົ່າ]]
| demographics1_info1 = [[ຊາວຫວຽດ|ຊາວຫວຽດນາມ]], [[Chams|Chăm]], [[ຄົນ Ta Oi|Tà Ôi]], [[ຊາວ Katu|Cơ Tu]], [[Bru people|Bru]], [[ໄທ ຄົນ|ໄທ]]
| demographics_type2 = GDP&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://thuathienhue.gov.vn/vi-vn/Thong-tin-kinh-te-xa-hoi/tid/SO-LIEU-THONG-KE-KTXH-HANG-THANG-2018/cid/3D6D2E36-74BD-48E5-B07E-A87A009D6298|title=Tình hình kinh tế, xã hội Thừa Thiên - Huế năm 2018|website=Cổng thông tin điện tử tỉnh Thừa Thiên - Huế|access-date=10 May 2020|archive-date=28 ກຸມພາ 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210228131258/https://thuathienhue.gov.vn/vi-vn/Thong-tin-kinh-te-xa-hoi/tid/SO-LIEU-THONG-KE-KTXH-HANG-THANG-2018/cid/3D6D2E36-74BD-48E5-B07E-A87A009D6298|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| demographics2_title1 = Total
| demographics2_info1 = [[VND]] 47.428 trillion&lt;br/&gt;[[US$]] 2.060 billion
| blank1_name        = [[ດັດຊະນີການພັດທະນາມະນຸດ|HDI]] (2020)
| blank1_info        = {{increase}} 0.704&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Human Development Index by province(*) by Cities, provincies and Year |url=https://www.gso.gov.vn/en/px-web/?pxid=E1438&amp;theme=Health%2C%20Culture%2C%20Sport%20and%20Living%20standard |access-date=September 28, 2024 |website=[[General Statistics Office of Vietnam]]}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;([[List of administrative divisions of Vietnam by Human Development Index|34th]])
| timezone           = [[Indochina Time|ICT]]
| utc_offset         = +7
| timezone_DST       = 
| area_code_type     = [[ເບີໂທລະສັບໃນຫວຽດນາມ|ລະຫັດເຂດ]]
| area_code          = 234
| iso_code           = [[ISO 3166-2:VN|VN-26]]
| website            = {{URL|https://hue.gov.vn/}}
| official_name      = ເມືອງ ເຫວ&lt;br&gt;{{nobold|{{lang|vi|Thành phố Huế}} }}
| postal_code_type   = [[ລະຫັດໄປສະນີໃນຫວຽດນາມ|ລະຫັດໄປສະນີ]]
| postal_code        = 49xxx
}}'''ເຫວ''' ([[ປະເທດຫວຽດນາມ|ຫວຽດນາມ]]: Huế) ໃນເມື່ອກ່ອນ '''ແຂວງ​ເທື່ອທຽນ​ເຫ້ວ''' ([[ປະເທດຫວຽດນາມ|ຫວຽດນາມ]]: Tỉnh Thừa Thiên Huế) ​ແມ່ນ ເມືອງ ​ແຄມ​ທະ​ເລ​ທາງ​ພາກ​ໃຕ້​ສຸດ​ຂອງ​ເຂດ [[ຝັ່ງ​ທະ​ເລ​ພາກ​ກາງ​ເຫນືອ​|ຝັ່ງ​ທະ​ເລ​ພາກ​ກາງ​ເຫນືອ]]​, ພາກ​ກາງ ​ຂອງ [[ປະເທດຫວຽດນາມ|​ຫວຽດ​ນາມ]], ປະ​ມານ​ຢູ່​ພາກ​ກາງ​ຂອງ​ປະ​ເທດ. ມີ​ຊາຍ​ແດນ​ຕິດ​ກັບ [[ແຂວງກວາງຈິ|​ແຂວງ ກວາງ​ຈີ້]] ທິດ​ເໜືອ, [[ແຂວງກວາງນາມ|ກວາງ​ນາມ]] ແລະ [[ດານັງ|ດ່າ​ນັງ]] ທິດ​ໃຕ້, [[ແຂວງສາລະວັນ|ແຂວງ​ສາລະ​ວັນ]] ທິດ​ຕາ​ເວັນ​ຕົກ​ຂອງ [[ປະເທດລາວ|​ລາວ]] ແລະ ທິດ [[ທະເລຈີນໃຕ້]] ​ຕາ​ເວັນ​ອອກ. ຍ້ອນວ່າໄດ້ກາຍເປັນໜຶ່ງໃນຫົກເຂດເທດສະບານທີ່ຄວບຄຸມໂດຍກົງຂອງປະເທດນັບແຕ່ທີ1 ມັງກອນປີ2025, ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ຕົວເມືອງຕົກຢູ່ພາຍໃຕ້ການບໍລິຫານຂອງລັດຖະບານກາງ

== ອ້າງອິງ ==</text>
      <sha1>8pcoew6aptm2rp4jmsi258lvyugb4ge</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ສາທາລະນະລັດຈີນ (1912–1949)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21586</id>
    <revision>
      <id>119462</id>
      <parentid>116403</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T06:50:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119462</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13884" sha1="lhrnzrmb5pzvsj4wdsqt8qp45qe3x8n" xml:space="preserve">{{Hatnote|ສໍາລັບສາທາລະນະລັດຈີນຫຼັງຈາກປີ 1949, ໄປທີ່ [[ໄຕ້ຫວັນ]].}}{{ກ່ອງຂໍ້ມູນ ປະເທດ|conventional_long_name=ສາທາລະນະລັດຈີນ|native_name={{Unbulleted list|{{Native name|zh-hant|中華民國}}|{{transliteration|zh|Chunghwa Minkuo}} ([[Chinese postal romanization|Postal]])|{{transliteration|zh|Zhōnghuá Mínguó}} ([[pinyin]])}}|p1=ລາຊະວົງຊິງ{{!}}'''''1912:'''&lt;br&gt;ລາຊະວົງຊິງ|flag_p1=Flag of China (1889–1912).svg|p2=Empire of China (1915–1916){{!}}'''1916:'''&lt;br&gt; Empire of China|flag_p2=Flag of the Empire of China (1915–1916).svg|p3=ໄຕ້ຫວັນພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງຍີ່ປຸ່ນ{{!}}'''''1945:'''&lt;br&gt;ຍີ່ປຸ່ນໄຕ້ຫວັນ &amp; Penghu|flag_p3=Flag of Japan (1870–1999).svg|s1=Bogd Khanate ຂອງມົງໂກເລຍ{{!}}'''1921:'''&lt;br&gt;Bogd Khanate|flag_s1=Flag of Bogd Khaanate Mongolia.svg|border_s1=no|s2=ຈີນ{{!}}'''1949:'''&lt;br&gt;ສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ|flag_s2=Flag of the People's Republic of China.svg|s3=ໄຕ້ຫວັນ{{!}}ສາທາລະນະລັດຈີນ (1949-ປັດຈຸບັນ)|flag_s3=Flag of the Republic of China.svg|image_flag=Flag of the Republic of China 1912-1928.svg|image_flag2=Flag of the Republic of China.svg|flag_type={{ubl|Top: [[Five Races Under One Union|Flag]]&lt;br&gt;{{nowrap|(1912–1928)}}{{pb}}|Bottom: [[Flag of the Republic of China|Flag]] {{nowrap|(1928–1949)}}}}|image_coat=[[File:Twelve Symbols national emblem of China.svg|90px]]
{{pb}}[[File:National Emblem of the Republic of China.svg|80px]]|symbol_type={{ubl|Top: [[Twelve Symbols national emblem|National Emblem]] {{nowrap|(1913–1928)}}{{pb}}|Bottom: [[Blue Sky with a White Sun|Emblem]] {{nowrap|(1928–1949)}}}}|coa_size=120px|national_anthem={{Collapsible list
 | title = Various
 |&quot;[[Song of Five Races Under One Union]]&quot; (1912–1913){{center|[[File:五族共和歌 (Song of Five Races Under One Union).flac]]}}
 |&quot;[[Song to the Auspicious Cloud]]&quot; (1913–1915){{center|[[File:Qing Yun Ge 1.ogg]]}}
 |&quot;[[China Heroically Stands in the Universe]]&quot; (1915–1921){{center|[[File:中國雄立宇宙間 (China Heroically Stands in the Universe).flac]]}}
 |&quot;[[Song to the Auspicious Cloud]]&quot; (Modified; 1921–1928){{center|[[File:Song-to-the-Auspicious-Cloud-卿雲歌-Modified from 1921-1928 (Beiyang government) Anthem.ogg]]}}
 |&quot;[[National Anthem of the Republic of China]]&quot; {{center|[[File:National-Anthem-of-the-Republic-of-China-1942-recording.ogg]]}}
}}|flag_anthem=&lt;br&gt;{{lang|zh-hant|中華民國國旗歌}}&lt;br /&gt;&quot;[[National Flag Anthem of the Republic of China]]&quot;&lt;br /&gt;(1937–1949){{pb}}{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}|other_symbol='''National seal:'''&lt;br /&gt;{{lang|zh-Hant|中華民國之璽}}&lt;br /&gt;&quot;[[National seals of the Republic of China|Seal of the Republic of China]]&quot; (1929–1949)&lt;br /&gt;[[File:中華民國之璽.svg|85px]]|image_map=Republic of China (orthographic projection, historical).svg|image_map_caption=ທີ່ດິນຖືກຄວບຄຸມໂດຍສາທາລະນະລັດ
ຈີນ (ທ້າຍປີ 1945) ສະແດງໃຫ້ເຫັນເປັນສີຂຽວຊ້ໍາ; ດິນແດນທີ່ອ້າງສິດ (ຈົນຮອດຕົ້ນປີ 1946) ແຕ່ບໍ່ໄດ້ຄວບຄຸມເປັນສີຂຽວອ່ອນ.{{efn|[[Outer Mongolia]] ໄດ້ຖືກນຳມາພາຍໃຕ້ [[Occupation of Mongolia|Beiyang rule]] ລະຫວ່າງປີ 1919 ແລະ 1921. ຫຼັງຈາກສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ 2, ຊາດນິຍົມ. ລັດ​ຖະ​ບານ​ໄດ້​ຮັບ​ຮູ້​ອະ​ທິ​ປະ​ໄຕ​ຂອງ [[ສາ​ທາ​ລະ​ນະ​ລັດ​ປະ​ຊາ​ຊົນ​ມົງ​ໂກນ]] ຢ່າງ​ເປັນ​ທາງ​ການ​ໃນ​ເດືອນ​ມັງ​ກອນ 1946. ດ້ວຍ [[ຍອມ​ຈຳ​ນົນ​ຂອງ​ຍີ່​ປຸ່ນ|ຍີ່​ປຸ່ນ​ຍອມ​ຈຳນົນ]], ໝູ່​ເກາະ [[ພູມ​ສາດ​ຂອງ​ໄຕ້​ຫວັນ|ໄຕ້​ຫວັນ]] ແລະ [[Penghu]] ຖືກ​ຍຶດ​ຄອງ. ຈາກ [[ຈັກກະພັດຍີ່ປຸ່ນ]] ໃນເດືອນຕຸລາ 1945.}}|capital={{ubl|[[Beijing]] (1912–1928)|[[Nanjing]] (''de facto'', 1912,{{efn|The Republic of China was proclaimed in Nanjing on 1 January, and its capital was moved to Beijing on March 10 of the same year.}} 1927–1937, 1946–1949;{{efn|From 23 April 1949, the government was evacuated to [[Guangzhou]], [[Chongqing]] and [[Chengdu]] in the Mainland before declaring [[Taipei]] as its temporary capital on 7 December 1949. Chengdu was captured on 27 December.}} ''de jure'', 1927–1949{{efn|Nanjing was still marked as the ''de jure'' capital on maps published by the [[Ministry of the Interior (Taiwan)|Ministry of the Interior]] after 1949, until publication was suspended in 1998.}})|[[Wuhan]]{{efn|As wartime [[temporary capital|provisional capital]] during the [[Second Sino-Japanese War]] after the [[Battle of Nanjing|fall of Nanjing]].}} (''de facto'', 1937–1938)|[[Chongqing]] (''de facto'', 1938–1946)}}|largest_city=[[ຊຽງໄຮ]]|government_type={{unbulleted list
 |[[Provisional Government of the Republic of China (1912)|Provisional government]] (1912)
 |[[Beiyang government]] (1912–1928)
 |[[Nationalist government]] (1925–1948)
 |[[Government of the Republic of China|Constitutional government]] (1948–1949)}}
{{Collapsible list
|title = Details
|[[Federal parliamentary republic]] (1912–1914, 1916–1923, 1926–1927)
|[[Federation|Federal]] [[presidential system|presidential]] republic (1914–1916, 1923-1924)
|Federal presidential republic under a chief executive (1924–1926)
|Federal presidential republic under a [[military dictatorship]] (1927–1928, Beiyang)
|[[Unitary state|Unitary]] provisional government under a military dictatorship (1925–1928, Nationalist)
|Unitary [[Three Principles of the People|Tridemist]] [[One-party state|one-party]] [[Directorial system|directorial]] republic (1928–1947)
|Unitary [[dominant-party system|dominant-party]] [[Unitary parliamentary republic|parliamentary republic]] (1947–1949)}}|demonym=[[Chinese people|Chinese]]&lt;ref&gt;{{Cite conference |last=Dreyer |first=June Teufel |date=17 July 2003 |title=The Evolution of a Taiwanese National Identity |url=https://www.wilsoncenter.org/publication/the-evolution-taiwanese-national-identity |location=Woodrow Wilson International Center for Scholars |archive-url=https://web.archive.org/web/20180114185358/https://www.wilsoncenter.org/publication/the-evolution-taiwanese-national-identity |archive-date=14 January 2018 |access-date=13 January 2018 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;|official_languages=[[ມາດຕະຖານຈີນ]]|national_languages={{hlist|[[Standard Tibetan|Tibetan]]|[[Uyghur language|Uyghur]]|[[Manchu language|Manchu]]|[[Mongolian language|Mongolian]]|[[Languages of China|Others]]}}|languages_type=[[Official script]]{{dubious|date=August 2024}}|languages={{plainlist|
* [[Chinese characters]]
* [[Manchu alphabet]]
* [[Mongolian script]]
* [[Tibetan alphabet]]
* [[Uyghur alphabets]]
}}|religion=''See [[Religion in China]]''|title_leader=[[ລາຍຊື່ປະທານາທິບໍດີຂອງສາທາລະນະລັດຈີນ|ປະທານາທິບໍດີ]]|leader1=[[ຊຸນ ຢັດເຊນ]]|life_span=1912–1949|year_leader1=1912 (ທໍາອິດ, &quot;ຊົ່ວຄາວ&quot;)|leader2=[[ຈຽງ ໄຄເຊັກ]]|year_leader2=1948–1949|leader3=[[Li Zongren]] (''acting'')|year_leader3=1949–1950 (ຫຼ້າ​ສຸດ)|title_deputy=[[List of premiers of the Republic of China|Premier]]|deputy1=[[Tang Shaoyi]]|year_deputy1=1912 (first)|deputy2=[[He Yingqin]]|year_deputy2=1949 (last)|title_representative=[[ລາຍ​ຊື່​ຮອງ​ປະ​ທານ​ປະ​ເທດ​ຈີນ|ຮອງ​ປະ​ທານ​ປະ​ເທດ]]|representative1=[[Li Yuanhong]]|year_representative1=1912–1916 (ຄັ້ງ​ທໍາ​ອິດ)|representative2=[[Li Zongren]]|year_representative2=1948–1954 (last)|legislature=[[National Assembly (Republic of China)|National Assembly]]|house1=[[Control Yuan]]|type_house1=[[Upper house]]|house2=[[Legislative Yuan]]|type_house2=[[Lower house]]|event_pre=[[1911 ການ​ປະ​ຕິ​ວັດ|ການ​ປະ​ຕິ​ວັດ Xinhai]]|date_pre=10 ຕຸລາ 1911 – 12 ກຸມພາ 1912|event_start=[[Provisional Government of the Republic of China (1912)|Proclamation of the Republic]]|date_start=1 January 1912|event1=[[Beiyang government]] ໃນ ປັກກິ່ງ|date_event1=1912–1928|event2=ຍອມຮັບເຂົ້າ [[ສະຫະພັນປະຊາຊາດ]]|date_event2=ວັນທີ 10 ມັງກອນ 1920|event3=[[Northern Expedition]]|date_event3=1926–1928|event4=[[Nationalist government]] in [[Nanjing]]|date_event4=1927–1948|event5=[[Chinese Civil War]]|date_event5=1927–1936, 1945–1949|event6=[[Second Sino-Japanese War]]|date_event6=7 ກໍລະກົດ 1937–{{nowrap|2 ກັນຍາ 1945}}|event7=[[ກົດບັດສະຫະປະຊາຊາດ|ການເຂົ້າເປັນສະມາຊິກອົງການສະຫະປະຊາຊາດ]]|date_event7=ວັນທີ 24 ຕຸລາ 1945|event8=[[ລັດຖະທຳມະນູນແຫ່ງສາທາລະນະລັດຈີນ|ການຮັບຮອງເອົາລັດຖະທຳມະນູນ]]|date_event8=ວັນທີ 25 ທັນວາ 1947|event9=[[ປະກາດສາທາລະນະລັດປະຊາຊົນຈີນ]]|date_event9=1 ຕຸລາ 1949|event_end=[[Retreat of the government of the Republic of China to Taiwan|Government retreat to Taipei]]|date_end=7 ທັນວາ|year_end=1949 (ຍົກຍ້າຍ){{efn|name=existence|ລັດບໍ່ຢຸດຢັ້ງໃນປີ 1949. ລັດຖະບານແມ່ນ [[Retreat of the government of the Republic of China to Taiwan|relocated]] from [[Nanjing]] to [[Nanjing]] to [ [ໄທເປ]], ບ່ອນທີ່ມັນຍັງຄົງຢູ່ໃນມື້ນີ້.}}|event_post=[[Battle of Hainan Island|ROC loses the last major holding outside Taiwan]]|date_post=1 ພຶດສະພາ 1950|drives_on=Right{{efn|Left hand drive until 1946.}}|utc_offset=+5:30 to +8:30|time_zone=[[Historical time zones of China|Kunlun to Changbai Standard Times]]|stat_year1=1912|stat_area1=11364389|stat_year2=1946|stat_area2=9665354|stat_pop3=541,000,000|stat_year3=1949|currency={{unbulleted list|[[Silver Dragon (coin)|Silver Dragon]], [[tael]] (to 1935)|[[Chinese customs gold unit|Customs gold unit]] (1930–1948 in mainland)|[[Chinese gold yuan|Gold yuan]] (1948–1949; mainland)|[[Old Taiwan dollar]] (1946–1949; Taiwan)}}}}

'''ສາ​ທາ​ລະ​ນະ​ລັດ​ຈີນ''' ('''ROC''') ໄດ້​ເລີ່ມ​ຂຶ້ນ​ເປັນ​ລັດ{{Efn|The state did not cease to exist in 1949. The government was [[Retreat of the government of the Republic of China to Taiwan|relocated]] from [[Nanjing]] to [[Taipei]], where it remains today.|name=existence}} ​ທິ​ປະ​ໄຕ ​ຂອງ​ຈີນ​ແຜ່ນ​ດິນ​ໃຫຍ່ ​ໃນ​ວັນ​ທີ 1 ມັງ​ກອນ 1912 ຫຼັງ​ຈາກ ​ການ​ປະ​ຕິ​ວັດ​ປີ 1911 ເຊິ່ງ​ໄດ້​ໂຄ່ນ​ລົ້ມ​ລາ [[ລາຊະວົງຊິງ|​ຊະ​ວົງ​ຊິງ]] ​ທີ່​ນຳພາ​ໂດຍ ​ແມນ​ຈູ ແລະ​ສິ້ນ​ສຸດ ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຈັກ​ກະ​ພັດ ​ຂອງ​ຈີນ. ຈາກ​ປີ 1927, ກອງ​ທັບ ​ກວງ​ມິນ ​ຕັງ ​ໄດ້​ເຕົ້າ​ໂຮມ​ປະ​ເທດ​ຄືນ​ໃໝ່ ​ແລະ​ໄດ້​ປົກ​ຄອງ​ປະ​ເທດ​ເປັນ [[ລັດ​ພັກ​ດຽວ|​ລັດ​ພັກ​ດຽວ]] (&quot;ດາງ​ກົວ &quot;) ແລະ​ໄດ້​ສ້າງ ​ເມືອງ​ນານ​ກິ່ງ ​ເປັນ​ນະ​ຄອນ​ຫຼວງ​ແຫ່ງ​ຊາດ. ໃນປີ 1949, ລັດຖະບານທີ່ນໍາພາໂດຍ KMT ໄດ້ຊະນະໃນ ສົງຄາມກາງເມືອງຂອງຈີນ ແລະສູນເສຍການຄວບຄຸມຂອງແຜ່ນດິນໃຫຍ່ໃຫ້ແກ່ ພັກກອມມູນິດຈີນ (CCP). CCP ໄດ້​ສ້າງ​ຕັ້ງ​ສາ​ທາ​ລະ​ນະ​ລັດ​ປະ​ຊາ​ຊົນ​ຈີນ (PRC) ໃນ​ຂະ​ນະ​ທີ່ ROC ໄດ້​ຖືກ​ບັງ​ຄັບ​ໃຫ້ ​ກັບ​ຄືນ​ໄປ​ໃຕ້​ໄຕ້​ຫວັນ ​ແລະ​ຍັງ​ຄົງ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ &quot; ເຂດ​ໄຕ້​ຫວັນ &quot;; ສະຖານະ​ການ​ທາງ​ການ​ເມືອງ​ຂອງ​ໄຕ້​ຫວັນ ​ຍັງ​ມີ​ຄວາມ​ຂັດ​ແຍ່ງ​ກັນ​ມາ​ຮອດ​ທຸກ​ວັນ​ນີ້.

== ອ້າງອີງ ==
[[ໝວດ:ສາທາລະນະລັດອະດີດ]]
[[ໝວດ:ສະຕະວັດ​ທີ 20 ຂອງ​ຈີນ]]
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;</text>
      <sha1>lhrnzrmb5pzvsj4wdsqt8qp45qe3x8n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ວຽງຈັນ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22034</id>
    <revision>
      <id>119447</id>
      <parentid>114507</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T05:18:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <comment>Removed redirect to [[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]</comment>
      <origin>119447</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7742" sha1="6aqw7ta05qw0o8a0ndmqs2x6ers6uq3" xml:space="preserve">{{Infobox settlement|name=ວຽງຈັນ|native_name_lang=lo|settlement_type=[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]|image_skyline={{multiple image|total_width=280px|perrow=1/1|border=infobox
| image1                          = Vientiane004.jpg
| alt1                            = 
| image2                          = Pha That Luang - Vientiane (Laos) I.jpg
| alt2                            = 
}}|image_alt=|image_map=View from the Patuxai (southwest).jpg|map_caption=ຖະໜົນລ້ານຊ້າງ|map_alt=|image_map1=Vientiane Prefecture-Laos.svg|map_caption1=ແຜນທີ່ປະເທດລາວເນັ້ນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|map_alt1=Map showing location of Vientiane Prefecture in Laos|nickname=|coordinates={{coord|18.1|102.6|type:adm1st_region:LA|format=dms|display=inline,title}}|coordinates_footnotes=|subdivision_type=[[ລາຍຊື່ປະເທດ ດິນແດນ ແລະ ເມືອງຫຼວງ|ປະເທດ]]|subdivision_name={{flag|ລາວ}}|established_title=ກໍ່ຕັ້ງ|established_date=1989|named_for=|seat_type=ເມືອງເອກ|seat=[[ເມືອງຈັນທະບູລີ|ຈັນທະບູລີ]]|leader_party=|leader_title=|leader_name=|area_footnotes=|area_total_km2=3920|area_note=|elevation_footnotes=|elevation_m=174|population_footnotes=|population_total=948477|population_as_of=ສຳມະໂນເດືອນກໍລະກົດ ປີ2020|population_density_km2=auto|population_demonym=|population_note=|blank_name_sec2=[[Human Development Index|HDI]] {{nobold|(2017)}}|blank_info_sec2={{increase}} 0.795&lt;ref name=&quot;GlobalDataLab&quot;&gt;{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=13 September 2018}}{{nonspecific|date=June 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;br/&gt;{{color|green|ສູງ}} · [[List of provinces of Laos by Human Development Index|ອັນດັບທີ 1]]|timezone1=[[ເວລາໃນປະເທດລາວ]]|utc_offset=+7|postal_code_type=|postal_code=|iso_code=LA-VT|website=|footnotes=}}'''ວຽງຈັນ''' ແມ່ນ[[ນະຄອນຫຼວງ]] ແລະ ເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງ [[ປະເທດລາວ|ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ]]. ຕັ້ງຢູ່ຕາມແຄມ[[ແມ່ນ້ຳຂອງ]] ທາງພາກກາງຂອງປະເທດ, ແບ່ງອອກເປັນ 9 [[ເມືອງ ແລະ ເທສະບານໃນລາວ|ຕົວເມືອງ]], ປະຈຸບັນໄດ້ກາຍເປັນສູນກາງເສດຖະກິດຍ້ອນການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານເສດຖະກິດ.

ການ​ສໍາ​ຫລວດ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ໃນ​ປີ 2020 ໄດ້​ລາຍ​ງານ​ວ່າ​ຕົວ​ເມືອງ​ມີ 948,477. ວຽງຈັນເປັນເມືອງທີ່ມີປະຫວັດສາດຍາວນານ, ວັດທະນະທຳອັນອຸດົມສົມບູນ, ແລະ ເປັນສູນກາງທາງດ້ານການເມືອງ, ເສດຖະກິດ, ແລະ ວັດທະນະທຳຂອງລາວ.&lt;ref&gt;https://laos.opendevelopmentmekong.net/topics/census-and-population/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.unfpa.org/data/LA&lt;/ref&gt;

ວຽງຈັນແມ່ນເປັນທີ່ຮູ້ຈັກຈາກການເປັນທີ່ຕັ້ງຂອງ[[ທາດຫຼວງ|ພະທາດຫຼວງ]]ເຊິ່ງເປັນອະນຸສອນສະຖານແຫ່ງຊາດທີ່ສໍາຄັນທີ່ສຸດໃນລາວ, ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການຍອມຮັບວ່າເປັນສັນຍາລັກຂອງຊາດແລະ[[ພຸດທະສາສະໜາ|ພຸດທະສາດສະໜາ]]ໃນລາວ. ບໍລິເວນດັ່ງກ່າວເປັນບ່ອນຕັ້ງຂອງວັດສຳຄັນຫຼາຍແຫ່ງ, ລວມທັງ[[ຫໍພະແກ້ວ]], ເຊິ່ງເຄີຍເປັນບ່ອນຕັ້ງຂອງ[[ພຣະພຸດທະເຈົ້າ|ພະພຸດທະເຈົ້າ]].

ວຽງຈັນເປັນເຈົ້າພາບຈັດການແຂ່ງຂັນກິລາຊີເກມຄັ້ງທີ 25 ໃນເດືອນທັນວາ 2009.

== '''ປະຫວັດສາດ''' ==
ວຽງຈັນຖືກສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນສະຕະວັດທີ 16 ເປັນນະຄອນຫຼວງຂອງ[[ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ]]. ໃນປີ 1570, [[ພະເຈົ້າໄຊຍະເສດຖາທິລາດ]] ໄດ້ຍ້າຍນະຄອນຫຼວງຈາກ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ຫຼວງພະບາງ]]ມາຕັ້ງຢູ່ວຽງຈັນ. ຕໍ່ມາ, ໃນສະຕະວັດທີ 18, ວຽງຈັນຖືກຍຶດຄອງໂດຍ[[ສະຫຍາມ]] ແລະ ເສຍຫາຍຢ່າງໜັກ. ໃນປີ 1893, [[ປະເທດຝຣັ່ງ|ຝຣັ່ງເສດ]]ໄດ້ເຂົ້າມາປົກຄອງ ແລະ ຟື້ນຟູວຽງຈັນໃຫ້ເປັນ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|ນະຄອນຫຼວງຂອງລາວ]]ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງຝຣັ່ງ. ຫຼັງຈາກລາວໄດ້ຮັບເອກະລາດໃນປີ 1953, ວຽງຈັນກາຍເປັນນະຄອນຫຼວງຂອງລາວຢ່າງເປັນທາງການ.&lt;ref&gt;https://www.britannica.com/place/Vientiane&lt;/ref&gt;

ເມືອງວຽງຈັນ ຫຼື [[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]] ມີປະຫວັດສາດອັນຍາວນານ. ນັກວິໄຈຄົ້ນຄວ້າທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ໄດ້ສຶກສາ ແລະ ຄົ້ນພົບຫຼັກຖານຂອງວັດຖຸບູຮານ ເຊັ່ນ: ເຄື່ອງມືໃນການເຮັດນາ, ທັງໂລຫະ ແລະ ຫີນ. ສິ່ງ​ດັ່ງກ່າວ​ຢັ້ງຢືນ​ວ່າ​ປະຊາຊົນ​ໄດ້​ດຳລົງ​ຊີວິດ​ຢູ່​ເຂດ​ນີ້, ທົ່ງພຽງ​ວຽງ​ຈັນ​ມາ​ເປັນ​ເວລາ​ປະມານ 500,000 ປີ. ໃນປີ 2010, ນັກຄົ້ນຄວ້າໄດ້ສໍາຫຼວດພື້ນທີ່ໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 450 ປີ. ໂທລະພາບແຫ່ງຊາດລາວ ໄດ້ເລົ່າຄືນປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງເມືອງວຽງໄຊ ແລະ ນັກຄົ້ນຄວ້າໄດ້ລາຍງານວ່າ ມະນຸດມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ໃນເຂດນີ້ຄັ້ງທໍາອິດ. ຕໍ່ມາກໍມີຊົນເຜົ່າລາວ-ມອນ ໄດ້ນຳເອົາພຸດທະສາສະໜາມາເຜີຍແຜ່ໃນລາວ ເຊິ່ງໃນເມື່ອກ່ອນແມ່ນສາສະໜາພຸດທັງໝົດ.&lt;ref&gt;https://www.tourismlaos.org/central-provinces/vientiane-capital/&lt;/ref&gt;{{Citation needed}}

== '''ພູມອາກາດ''' ==
{{Stub}}

== '''ອ້າງອິງ''' ==</text>
      <sha1>6aqw7ta05qw0o8a0ndmqs2x6ers6uq3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119448</id>
      <parentid>119447</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T05:25:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119448</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8281" sha1="8v77a97qfpycr7s4gza3fr0eut5b5f1" xml:space="preserve">{{hatnote|&lt;i&gt;ບົດ​ຄວາມ​ນີ້​ແມ່ນ​ກ່ຽວ​ກັບ​ສູນ​ກາງ​ຕົວ​ເມືອງ ​ແລະ ເມືອງເອກ 5 ເມືອງ​. ສໍາລັບອານາຈັກ, ກະລຸນາເບິ່ງ [[ອານາຈັກວຽງຈັນ]]. ສຳລັບ​ແຂວງ, ເບິ່ງ[[​ແຂວງວຽງຈັນ]]. ສຳລັບນະຄອນຫຼວງ ແມ່ນ ເບິ່ງ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]].&lt;/i&gt;}}{{Infobox settlement|name=ວຽງຈັນ|native_name_lang=lo|settlement_type=[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]]|image_skyline={{multiple image|total_width=280px|perrow=1/1|border=infobox
| image1                          = Vientiane004.jpg
| alt1                            = 
| image2                          = Pha That Luang - Vientiane (Laos) I.jpg
| alt2                            = 
}}|image_alt=|image_map=View from the Patuxai (southwest).jpg|map_caption=ຖະໜົນລ້ານຊ້າງ|map_alt=|image_map1=Vientiane Prefecture-Laos.svg|map_caption1=ແຜນທີ່ປະເທດລາວເນັ້ນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|map_alt1=Map showing location of Vientiane Prefecture in Laos|nickname=|coordinates={{coord|18.1|102.6|type:adm1st_region:LA|format=dms|display=inline,title}}|coordinates_footnotes=|subdivision_type=[[ລາຍຊື່ປະເທດ ດິນແດນ ແລະ ເມືອງຫຼວງ|ປະເທດ]]|subdivision_name={{flag|ລາວ}}|established_title=ກໍ່ຕັ້ງ|established_date=1989|named_for=|seat_type=ເມືອງເອກ|seat=[[ເມືອງຈັນທະບູລີ|ຈັນທະບູລີ]]|leader_party=|leader_title=|leader_name=|area_footnotes=|area_total_km2=3920|area_note=|elevation_footnotes=|elevation_m=174|population_footnotes=|population_total=948477|population_as_of=ສຳມະໂນເດືອນກໍລະກົດ ປີ2020|population_density_km2=auto|population_demonym=|population_note=|blank_name_sec2=[[Human Development Index|HDI]] {{nobold|(2017)}}|blank_info_sec2={{increase}} 0.795&lt;ref name=&quot;GlobalDataLab&quot;&gt;{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=13 September 2018}}{{nonspecific|date=June 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;br/&gt;{{color|green|ສູງ}} · [[List of provinces of Laos by Human Development Index|ອັນດັບທີ 1]]|timezone1=[[ເວລາໃນປະເທດລາວ]]|utc_offset=+7|postal_code_type=|postal_code=|iso_code=LA-VT|website=|footnotes=}}'''ວຽງຈັນ''' ແມ່ນ[[ນະຄອນຫຼວງ]] ແລະ ເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງ [[ປະເທດລາວ|ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ]]. ຕັ້ງຢູ່ຕາມແຄມ[[ແມ່ນ້ຳຂອງ]] ທາງພາກກາງຂອງປະເທດ, ແບ່ງອອກເປັນ 9 [[ເມືອງ ແລະ ເທສະບານໃນລາວ|ຕົວເມືອງ]], ປະຈຸບັນໄດ້ກາຍເປັນສູນກາງເສດຖະກິດຍ້ອນການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານເສດຖະກິດ.

ການ​ສໍາ​ຫລວດ​ພົນ​ລະ​ເມືອງ​ໃນ​ປີ 2020 ໄດ້​ລາຍ​ງານ​ວ່າ​ຕົວ​ເມືອງ​ມີ 948,477. ວຽງຈັນເປັນເມືອງທີ່ມີປະຫວັດສາດຍາວນານ, ວັດທະນະທຳອັນອຸດົມສົມບູນ, ແລະ ເປັນສູນກາງທາງດ້ານການເມືອງ, ເສດຖະກິດ, ແລະ ວັດທະນະທຳຂອງລາວ.&lt;ref&gt;https://laos.opendevelopmentmekong.net/topics/census-and-population/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.unfpa.org/data/LA&lt;/ref&gt;

ວຽງຈັນແມ່ນເປັນທີ່ຮູ້ຈັກຈາກການເປັນທີ່ຕັ້ງຂອງ[[ທາດຫຼວງ|ພະທາດຫຼວງ]]ເຊິ່ງເປັນອະນຸສອນສະຖານແຫ່ງຊາດທີ່ສໍາຄັນທີ່ສຸດໃນລາວ, ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການຍອມຮັບວ່າເປັນສັນຍາລັກຂອງຊາດແລະ[[ພຸດທະສາສະໜາ|ພຸດທະສາດສະໜາ]]ໃນລາວ. ບໍລິເວນດັ່ງກ່າວເປັນບ່ອນຕັ້ງຂອງວັດສຳຄັນຫຼາຍແຫ່ງ, ລວມທັງ[[ຫໍພະແກ້ວ]], ເຊິ່ງເຄີຍເປັນບ່ອນຕັ້ງຂອງ[[ພຣະພຸດທະເຈົ້າ|ພະພຸດທະເຈົ້າ]].

ວຽງຈັນເປັນເຈົ້າພາບຈັດການແຂ່ງຂັນກິລາຊີເກມຄັ້ງທີ 25 ໃນເດືອນທັນວາ 2009.

== '''ປະຫວັດສາດ''' ==
ວຽງຈັນຖືກສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນສະຕະວັດທີ 16 ເປັນນະຄອນຫຼວງຂອງ[[ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ]]. ໃນປີ 1570, [[ພະເຈົ້າໄຊຍະເສດຖາທິລາດ]] ໄດ້ຍ້າຍນະຄອນຫຼວງຈາກ[[ເມືອງຫຼວງພະບາງ|ຫຼວງພະບາງ]]ມາຕັ້ງຢູ່ວຽງຈັນ. ຕໍ່ມາ, ໃນສະຕະວັດທີ 18, ວຽງຈັນຖືກຍຶດຄອງໂດຍ[[ສະຫຍາມ]] ແລະ ເສຍຫາຍຢ່າງໜັກ. ໃນປີ 1893, [[ປະເທດຝຣັ່ງ|ຝຣັ່ງເສດ]]ໄດ້ເຂົ້າມາປົກຄອງ ແລະ ຟື້ນຟູວຽງຈັນໃຫ້ເປັນ[[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ|ນະຄອນຫຼວງຂອງລາວ]]ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງຝຣັ່ງ. ຫຼັງຈາກລາວໄດ້ຮັບເອກະລາດໃນປີ 1953, ວຽງຈັນກາຍເປັນນະຄອນຫຼວງຂອງລາວຢ່າງເປັນທາງການ.&lt;ref&gt;https://www.britannica.com/place/Vientiane&lt;/ref&gt;

ເມືອງວຽງຈັນ ຫຼື [[ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ]] ມີປະຫວັດສາດອັນຍາວນານ. ນັກວິໄຈຄົ້ນຄວ້າທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ໄດ້ສຶກສາ ແລະ ຄົ້ນພົບຫຼັກຖານຂອງວັດຖຸບູຮານ ເຊັ່ນ: ເຄື່ອງມືໃນການເຮັດນາ, ທັງໂລຫະ ແລະ ຫີນ. ສິ່ງ​ດັ່ງກ່າວ​ຢັ້ງຢືນ​ວ່າ​ປະຊາຊົນ​ໄດ້​ດຳລົງ​ຊີວິດ​ຢູ່​ເຂດ​ນີ້, ທົ່ງພຽງ​ວຽງ​ຈັນ​ມາ​ເປັນ​ເວລາ​ປະມານ 500,000 ປີ. ໃນປີ 2010, ນັກຄົ້ນຄວ້າໄດ້ສໍາຫຼວດພື້ນທີ່ໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 450 ປີ. ໂທລະພາບແຫ່ງຊາດລາວ ໄດ້ເລົ່າຄືນປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງເມືອງວຽງໄຊ ແລະ ນັກຄົ້ນຄວ້າໄດ້ລາຍງານວ່າ ມະນຸດມາຕັ້ງຖິ່ນຖານຢູ່ໃນເຂດນີ້ຄັ້ງທໍາອິດ. ຕໍ່ມາກໍມີຊົນເຜົ່າລາວ-ມອນ ໄດ້ນຳເອົາພຸດທະສາສະໜາມາເຜີຍແຜ່ໃນລາວ ເຊິ່ງໃນເມື່ອກ່ອນແມ່ນສາສະໜາພຸດທັງໝົດ.&lt;ref&gt;https://www.tourismlaos.org/central-provinces/vientiane-capital/&lt;/ref&gt;{{Citation needed}}

== '''ພູມອາກາດ''' ==
{{Stub}}

== '''ອ້າງອິງ''' ==</text>
      <sha1>8v77a97qfpycr7s4gza3fr0eut5b5f1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ມາໂຄໂຕະ ຊິນໄຄ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23259</id>
    <revision>
      <id>119465</id>
      <parentid>119383</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T11:40:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gg2010game</username>
        <id>19762</id>
      </contributor>
      <comment>/* ຜົນງານ */</comment>
      <origin>119465</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11193" sha1="rm1h40z38d5a9gkqr9ysk02d69uvkn0" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name = ມາໂຄໂຕະ ຊິນໄຄ
| image = Makoto Shinkai, 2023.jpg
| caption = ມາໂຄໂຕະ ຊິນໄຄ ໃນ[[ເທດສະການຮູບເງົານານາຊາດແບັກແລັງ]] ເມື່ອປີ ຄ.ສ. 2023
| birth_name = ມາໂຄໂຕະ ນີຕສຶ
| birth_date = {{Birth date and age|1973|2|9}}
| birth_place = [[ຈັງຫວັດນາກາໂນະ]], [[ຍີ່ປຸ່ນ]]
| occupation = [[ແອນິເມເຕີ]], [[ການສ້າງຮູບເງົາ|ຜູ້ສ້າງຮູບເງົາ]], [[ນັກວາດພາບກາຕູນ]]
| education = [[ມະຫາວິທະຍາໄລຊູໂອ]]
| nationality = ຍີ່ປຸ່ນ
| spouse = ຈິເອໂກະ ມິຊາກະ
| website = {{url|http://shinkaimakoto.jp}}
| known_for = ''[[5 Centimeters Per Second: a chain of short stories]]''&lt;br/&gt;''[[Children Who Chase Lost Voices]]''&lt;br/&gt;''[[The Garden of Words]]''&lt;br/&gt;''[[ຫຼັບຕາຝັນ ເຖິງຊື່ເຈົ້າ]]''&lt;br/&gt;''[[ລະດູຝັນ ຂ້ອຍມີນາງ]]''
| signature = Makoto Shinkai signature.png
}}'''ມາໂຄໂຕະ ນີຕສຶ''' ([[ພາສາຍີ່ປຸ່ນ|ຍີ່ປຸ່ນ]]: 新津 誠; [[ໂຣມາຈິ]]: ''Niitsu Makoto'') ຫຼືຮູ້ຈັກກັນໃນຊື່ '''ມາໂຄໂຕະ ຊິນໄຄ''' ([[ພາສາຍີ່ປຸ່ນ|ຍີ່ປຸ່ນ]]: 新海 誠; [[ໂຣມາຈິ]]: Shinkai Makoto) ເກີດເມື່ອວັນທີ 9ກຸມພາ ປີ ຄ.ສ 1973 ເປັນແອນິເມເຕີ, ຜູ້ສ້າງຮູບເງົາແລະນັກວາດພາບກາຕູນຊາວຍີ່ປຸ່ນ ມິຜົນງານການກຳກັບຮູບເງົາເລື່ອງ [[ຫຼັບຕາຝັນ ເຖິງຊື່ເຈົ້າ]] ເຊິ່ງເປັນໜຶ່ງໃນ[[ຮູບເງົາທີ່ສ້າງລາຍຮັບສູງສຸດ]]&lt;ref name=&quot;Independent.co.uk&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/your-name-spirited-away-highest-grossing-anime-of-all-time-a7530876.html|title='Your Name' beats 'Spirited Away' to become highest-grossing anime ever|newspaper=[[The Independent]]|last=Shepherd|first=Jack|date=2017-01-17|accessdate=2017-05-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20171210180022/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/your-name-spirited-away-highest-grossing-anime-of-all-time-a7530876.html|archive-date=2017-12-10|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ແລະ [[ລະດູຝັນ ຂ້ອຍມີນາງ]] ເມື່ອປີ ຄ.ສ 2019 ນອກຈາກນີ້ຍັງມີຜົນງານອື່ນໆ ເຊັ່ນ [[The Garden of Words]], [[Children Who Chase Lost Voices]] ແລະ [[5 Centimeters Per Second: a chain of short stories about their distance]] ລາວມີຊື່ໃນວາລະສານ [[ວາໄຣຕີ]] ວ່າເປັນໜຶ່ງໃນສິບແອນິເມເຕີທີ່ໜ້າຈັບຕາເບິ່ງໃນປີ ຄ.ສ 2016&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://variety.com/gallery/10-แอะนิเมเตอร์s-to-watch-2016/#!8/makoto-shinkai-10-แอะนิเมเตอร์s-to-watch|title=Makoto Shinkai – 'Distant Star' creator now in view|website=Variety|date=2016-05-05|accessdate=2016-05-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20160513003731/http://variety.com/gallery/10-แอะนิเมเตอร์s-to-watch-2016/#!8/makoto-shinkai-10-แอะนิเมเตอร์s-to-watch|archive-date=2016-05-13|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
== ປະຫວັດ ==
ລາວເກີດທີ່ເມືອງ[[ໂຄອຸມິ ເມືອງມິນາມິຊາກຸ]] [[ຈັງຫວັດນາກາໂນະ]] ແລະເຂົ້າສຶກສາວັນນະກຳຍີ່ປຸ່ນທີ່[[ມະຫາວິທະຍາໄລຊູໂອ]] ບ່ອນທີ່ລາວສະມາຊິກວັນນະກຳຊາວໜຸ່ມ ໃນສະໄໝທີ່ລາວຮຽນໃນຊັ້ນມັດທະຍົມປາຍ ລາວຫຼົງໄຫຼໃນມັງງະ ອະນິເມະແລະນິຍາຍ - ໄລທ໌ໂນເວລ ເຊິ່ງໃນນັ້ນເຮັດໃຫ້ລາວໄດ້ແຮງບັນດານໃຈແກ່ລາວ ໂດຍສະເພາະຮູບເງົາກາຕູນທີ່ລາວມັກທີ່່ສຸດໃນໄວນັ້ນ ຄື [[Laputa: Castle in the Sky]] ຂອງ[[ຮາຢາໂອະ ມິຢາຊາກິ]]
== ຊີວະປະຫວັດສ່ວນຕົວ ==
ມາໂຄໂຕະ ຊິນໄຄ ຖືກເອີ້ນວ່າ&quot;ມິຢາຊາກິຄົນໃໝ່&quot; ໃນຫຼາຍສຳນັກ&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2016-11-09|title=Makoto Shinkai: could the anime director be cinema's ‘new Miyazaki’?|url=http://www.theguardian.com/film/2016/nov/09/makoto-shinkai-director-anime-your-name|website=the Guardian|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|last=Rich|first=Motoko|date=2016-12-04|title=The Anime Master of Missed Connections Makes Strong Contact in Japan|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2016/12/04/movies/the-anime-master-of-missed-connections-makes-strong-contact-in-japan.html|access-date=2022-07-15|issn=0362-4331}}&lt;/ref&gt; ລວມທັງ Anime Advocates ແລະ ActiveAnime - ມາໂຄໂຕະໄດ້ກ່າວໄວ້ວ່າ &quot;ຂ້ອຍຄິດວ່າແບບນີ້ເປັນການປຽບທຽບສູງເກີນໄປ&quot;&lt;ref&gt;&quot;[http://activeanime.com/html/2005/09/27/makoto-shinkai-the-place-promised-in-our-early-days-director/ Makoto Shinkai - 'The Place Promised in Our Early Days' Director]&quot;. ''Active Anime''. 27 กันยายน 2548 สืบค้นเมื่อ 19 ธันวาคม 2554&lt;/ref&gt; 

ລາວແຕ່ງງານກັບອະດີດນັກສະແດງແລະຜູ້ກຳກັບຈິເອໂກະ ມິຊາກະ ເຊິ່ງເປັນດາລາຮູບເງົາ [[Versus]] ໂດຍ [[ຣິວເຮອິ ຄິຕາມຸຣະ]] ລາວມິລູກສາວ ແລະລູກຊາຍທີ່ເຄີຍສະແດງເປັນຊິເສະ ນິອິສຶ (ເກີດປີ ຄ.ສ. 2010)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=「君の名は。」新海誠監督の妻は女優・三坂知絵子だった｜日刊ゲンダイDIGITAL|url=http://www.nikkan-gendai.com/articles/view/geinox/191829|website=日刊ゲンダイDIGITAL}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Anime Director Makoto Shinkai's Daughter Chise Niitsu Gets 1st Starring Film Role|url=https://www.animenewsnetwork.com/interest/2018-06-23/anime-director-makoto-shinkai-daughter-chise-niitsu-gets-1st-starring-film-role/.132915|website=Anime News Network|language=en}}&lt;/ref&gt; 

ນອກຈາກນີ້ຍັງມີດາວເຄາະນ້ອຍທີ່ຕັ້ງຊື່ຂອງລາວນັ້ນຄື &quot;[[:en:55222_Makotoshinkai|55222 Makotoshinkai]]&quot;ອີກດ້ວຍ
== ຜົນງານ ==
=== ຮູບເງົາ ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |ຊື່ເລື່ອງ
! rowspan=&quot;2&quot; |ປີ
! colspan=&quot;5&quot; |ຕຳແໜ່ງ
! rowspan=&quot;2&quot; |ບົດບາດ
! rowspan=&quot;2&quot; |ເພີ່ມເຕີມ
|-
!''[[ຜູ້ກຳກັບຮູບເງົາ]]''
!ຜູ້ຂຽນບົດ
![[ຜູ້ອຳນວຍການສ້າງຮູບເງົາ]]
!ອື່ນໆ
!ນັກສະແດງ
|-
|ຄາໂກມາເຣຕະ ເຊໄກ(囲まれた世界 ''Kakomareta Sekai'')
|ຄ.ສ.
1998
|'''ແມ່ນ'''
|
|
|'''ແອນິເມເຕີ'''
|
|
|'''ຮູບເງົາສັ້ນ'''
|-
|ໂທອິ ເຊໄກ (遠い世界 ''Tōi Sekai'')
|ຄ.ສ.
1998
|'''ແມ່ນ'''
|
|
|'''ແອນິເມເຕີ'''
|
|
|'''ຮູບເງົາສັ້ນ'''
|-
|ຄະໂນໂຈະ ໂຕະ ຄະໂນໂຈະ ເນະໂກະ (彼女と彼女の猫 ''Kanojo to Kanojo no Neko'')
|ຄ.ສ.
1999
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|
|'''ແອນິເມເຕີ'''
|'''ແມ່ນ'''
|ແມວ(ແມວພາກສຽງ)
|'''ຮູບເງົາສັ້ນ'''
|-
|ໂຮຊິ ໂນະ ໂຄະເອະ (ほしのこえ ''Hoshi no Koe'')
|ຄ.ສ.
2002
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແອນິເມເຕີ'''
|'''ແມ່ນ'''
|ໂນໂບຣຸ ເທຣາໂອະ(ພາກສຽງ)
|'''ຮູບເງົາສັ້ນ'''
|-
|[[ມິນນະ ໂນະ ອຸຕະ]] &quot;ເອງາໂອະ&quot; (みんなのうた「笑顔」 Minna no Uta &quot;egao&quot;)
|ຄ.ສ.
2003
|'''ແມ່ນ'''
|
|
|
|
|
|'''ຮູບເງົາສັ້ນ'''
|-
|[[ຄຸໂມະ ໂນະ ມູໂກ ຢາຄຸຫນຄຸ ໂນະ ບະໂສະ]] (雲のむこう、約束の場所 ''Kumo no Mukō, Yakusoku no Basho'')
|ຄ.ສ.
2004
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|
* ວາງໂຄງເລື່ອງ
* ອອກແບບພາບພື້ນຫຼັງ
* ຝ່າຍອອກແບບ
* ອອກແບບເພງປະກອບ

|
|
|
|-
|[[ບິໂຢໂຊຄຸ ໂກ ເຊນຈິເມໂທຣຸ]] (秒速5センチメートル ''Byōsoku Go-Senchimētoru'')
|ຄ.ສ.
2007
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|*ວາງໂຄງເລື່ອງ

* ກຳກັບງານພາບ
* ອອກແບບການລົງສີ
|
|
|
|-
|[[Children Who Chase Lost Voices]] (星を追う子ども ''Hoshi o Ou Kodomo'')
|ຄ.ສ.
2011
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|
* ຖ່າຍຮູບເງົາ
* ຕັດຕໍ່
|
|
|
|-
|[[ດາເຣກະ ໂນະ ມານາຊາຊິ]] (だれかのまなざし ''Dareka no Manazashi'')
|ຄ.ສ.
2013
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|
|
|
|
|'''ຮູບເງົາສັ້ນ'''
|-
|[[The Garden of Words]] (言の葉の庭 ''Kotonoha no Niwa'')
|ຄ.ສ.
2013
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|
|
* ຊ່າງພາບ
* ອອກແບບການລົງສີ
* ຕັດຕໍ່
|
|
|
|- 
|[[ຫຼັບຕາຝັນ ເຖິງຊື່ເຈົ້າ]] (君の名は。 ''Kimi no Na wa'')
|ຄ.ສ.
2016
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|
|
* ຖ່າຍຮູບເງົາ
* ອອກແບບການລົງສີ
* ຕັດຕໍ່
|
|
|
|-
|[[ລະດູຝັນ ຂ້ອຍມີນາງ]] (天気の子 ''Tenki no Ko'')
|ຄ.ສ.
2019
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|
|
* ຖ່າຍຮູບເງົາ
* ອອກແບບການລົງສີ
* ຕັດຕໍ່
|
|
|
|-
|[[Suzume - ປະຕູເຫງົາ ເຈົ້າກັບຂ້ອຍ]] (すずめの戸締まり ''Suzume no Tojimari'')
|ຄ.ສ.
2022
|'''ແມ່ນ'''
|'''ແມ່ນ'''
|
|
|
|
|
|}

== ອ້າງອີງ ==</text>
      <sha1>rm1h40z38d5a9gkqr9ysk02d69uvkn0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ວິກິພີເດຍ:ສະເໜີຊື່ໃຫ້ເປັນຜູ້ດູແລລະບົບ/RenWikiLA</title>
    <ns>4</ns>
    <id>23300</id>
    <revision>
      <id>119452</id>
      <parentid>119419</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T05:54:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jaijaikopwell</username>
        <id>18213</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119452</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2656" sha1="qle3jsptqcl3y7klffgf9ejy4v92w8t" xml:space="preserve">ເປັນເວລາດົນແລ້ວຕັ້ງແຕ່ຕົ້ນປີ 2025 ມາ ທີ່ [[ຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA]] ໄດ້ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການພັດທະນາວິກິພີເດຍພາສາລາວ ບໍ່ວ່າຈະການສ້າງໜ້າບົດຄວາມຕ່າງໆ ຕະຫຼອດຮອດແມ່ແບບ ແລະ ການດັດເສີມໜ້າບົດຄວາມອື່ນໆ ແລ້ວຍັງມີຄວາມສາມາດທາງດ້ານໂຄດນຳດ້ວຍ ຈຶ່ງມີຄວາມເຫັນດີທີ່ຕ້ອງການໃຫ້ຜູ້ດູແລລະບົບອິນເຕີເຟສ ແລະ ໄດ້ຮັບການເຫັນດີຈາກເພິ່ນແລ້ວ ຈຶ່ງໄດ້ຈັດການໂວທ໌ນີ້ຂຶ້ນ ຂໍຂອບໃຈ 
-- [[ຜູ້ໃຊ້:Jaijaikopwell|BukJai]] ([[ສົນທະນາຂອງຜູ້ໃຊ້:Jaijaikopwell|talk]]) 08:19, 30 ມິຖຸນາ 2025 (UTC)

== ຄຳຖາມຕໍ່ຜູ້ຖືກສະເໜີຊື່ ==
# ປົກກະຕິເວລາວ່າງທີ່ເຈົ້າເວົ້າເຖິງໃນໜ້າຜູ້ໃຊ້ຫັ້ນແມ່ນຊ່ວງໃດແດ່ນໍ? ຫຼືບໍ່ມີຕາຍຕົວ --[[ຜູ້ໃຊ້:Jaijaikopwell|BukJai]] ([[ສົນທະນາຂອງຜູ້ໃຊ້:Jaijaikopwell|talk]]) 09:36, 30 ມິຖຸນາ 2025 (UTC)
#:ແມ່ນປະມານຕອນສວຍຕອນມື້ພັກເສົາທິດ [[ຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA|RenWikiLA]] ([[ສົນທະນາຂອງຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA|talk]]) 07:42, 1 ກໍລະກົດ 2025 (UTC)

== ເຫັນດີ ==
# {{Support}}--[[ຜູ້ໃຊ້:Jaijaikopwell|BukJai]] ([[ສົນທະນາຂອງຜູ້ໃຊ້:Jaijaikopwell|talk]]) 08:19, 30 ມິຖຸນາ 2025 (UTC)
# {{Support}}-[[ຜູ້ໃຊ້:Randervik|Randervik]] ([[ສົນທະນາຂອງຜູ້ໃຊ້:Randervik|talk]]) 08:33, 30 ມິຖຸນາ 2025 (UTC)
# {{Support}}-[[ຜູ້ໃຊ້:Khomphoi28|Khomphoi28]] ([[ສົນທະນາຂອງຜູ້ໃຊ້:Khomphoi28|talk]]) 08:55, 30 ມິຖຸນາ 2025 (UTC)
# {{Support}} --[[ຜູ້ໃຊ້:Lookruk|&lt;span style=&quot;color:green;&quot;&gt;'''Lookruk'''&lt;/span&gt;]] [[ສົນທະນາຂອງຜູ້ໃຊ້:Lookruk|💬 ('''ສົນທະນາ''')]] 00:11, 4 ກໍລະກົດ 2025 (UTC)

== ບໍ່ເຫັນດີ ==
#

== ເປັນກາງ ==
#</text>
      <sha1>qle3jsptqcl3y7klffgf9ejy4v92w8t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA/common.css</title>
    <ns>2</ns>
    <id>23348</id>
    <revision>
      <id>119437</id>
      <timestamp>2025-07-04T14:42:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <comment>Myself</comment>
      <origin>119437</origin>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="18027" sha1="lcs5cu9modjnsl4mba0m6s13d3mvc7y" xml:space="preserve">/* &lt;pre&gt;&lt;nowiki&gt; */

p {
    text-indent: 2.5em;
}

p.catlinks,
td p,
.dt-init-replylink-buttons {
    text-indent: 0;
}

/* Add space below toolbar */
#toolbar {
    margin-bottom: 6px;
}
 
/* make the list of references look smaller */
ol.references {
    font-size: 100%;
}
 
.references-small { font-size: 90%;}
 
/* VALIDATOR NOTICE: the following is correct, but the W3C validator doesn't accept it */
/* -moz-* is a vendor-specific extension (CSS 2.1 4.1.2.1) */
/* column-count is from the CSS3 module &quot;CSS Multi-column Layout&quot; */
/* Please ignore any validator errors caused by these two lines */
.references-2column {
    font-size: 90%;
    -moz-column-count: 2;
    -webkit-column-count: 2;
    column-count: 2;
}
 
.same-bg { background: none; }
 
/* Highlight clicked reference in blue to help navigation */
ol.references &gt; li:target {
    background-color: #DEF;
}
 
sup.reference:target { 
    background-color: #DEF;
}
 
/* Styling for citations */
cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}
 
/* If there is an inline link to a full citation, the full citation will turn blue when the inline link is clicked */
cite:target { 
    background-color: #DEF;
}
 
/* Do not expand URLs within citations for printing. The URLs should be included explicitly, to avoid confusion */
 
@media print {
    #content cite a.external.text:after {
        display: none;
    }
}
 
/* For linked citation numbers and document IDs, where the number need not be shown on a screen or a handheld, but should be included in the printed version */
 
@media screen, handheld, projection {
    cite *.printonly {
        display: none;
    }
}
 
/* wikitable/prettytable class for skinning normal tables */
table.wikitable,
table.prettytable {
    margin: 1em 1em 1em 0;
    background: #f9f9f9;
    border: 1px #aaa solid;
    border-collapse: collapse;
}
 
table.wikitable th, table.wikitable td,
table.prettytable th, table.prettytable td {
    border: 1px #aaa solid;
    padding: 0.2em;
}
 
table.wikitable th,
table.prettytable th {
    background: #f2f2f2;
    text-align: center;
}
 
table.wikitable caption,
table.prettytable caption {
    margin-left: inherit;
    margin-right: inherit;
    font-weight: bold;
}
 
table.prettytable code,
table.wikitable code {
    background-color: transparent;
}
 
/* default skin for navigation boxes */
table.navbox {
    background-color: #f9f9f9;
    border: 1px solid #aaa;
    clear: both;
    font-size: 90%;
    margin: 1em 0em 0em;
    padding: 2px;
    text-align: center;
    width: 100%;
}
 
table.navbox th {
    background-color: #ccf;
    padding-left: 1em;
    padding-right: 1em;
}
 
@media print {
    .navbox {
        display: none;
    }
}
 
/* Infobox template style */
.infobox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    color: black;
    margin-bottom: 0.5em;
    margin-left: 1em;
    padding: 0.2em;
    float: right;
    clear: right;
}
.infobox td,
.infobox th {
    vertical-align: top;
}
.infobox caption {
    font-size: larger;
    margin-left: inherit;
}
.infobox.bordered {
    border-collapse: collapse;
}
.infobox.bordered td,
.infobox.bordered th {
    border: 1px solid #aaa;
}
.infobox.bordered .borderless td,
.infobox.bordered .borderless th {
    border: 0;
}
 
.infobox.sisterproject {
    width: 20em;
    font-size: 90%;
}
 
@media print {
    .infobox.sisterproject {
        display: none;
    }
}
 
/* styles for bordered infobox with merged rows */
.infobox.bordered .mergedtoprow td,
.infobox.bordered .mergedtoprow th {
    border: 0;
    border-top: 1px solid #aaa;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
.infobox.bordered .mergedrow td,
.infobox.bordered .mergedrow th {
    border: 0;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
/* Styles for geography infoboxes, e.g. countries, country subdivisions, cities, etc. */
.infobox.geography {
    text-align: left;
    border-collapse: collapse;
    line-height: 1.2em; 
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.geography  td,
.infobox.geography  th {
    border-top: solid 1px #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}
.infobox.geography .mergedtoprow td,
.infobox.geography .mergedtoprow th {
    border-top: solid 1px #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedrow td,
.infobox.geography .mergedrow th {
    border: 0;
    padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedbottomrow td,
.infobox.geography .mergedbottomrow th {
    border-top: 0;
    border-bottom: solid 1px #aaa;
    padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .maptable td,
.infobox.geography .maptable th {
    border: 0;
    padding: 0;
}
 
/* Style for &quot;notices&quot; */
.notice {
    margin: 1em;
    padding: 0.2em;
}
 
#disambig {
    border-top: 1px solid #ccc; 
    border-bottom: 1px solid #ccc;
}
 
.spoiler {
    border-top: 2px solid #ddd;
    border-bottom: 2px solid #ddd;
}
 
/* Standard talk template style */
 
.Talk-Notice  {
    border: 1px solid #C0C090;
    background-color: #F8EABA;
    margin-bottom: 3px;
    width: 85%;
    border-spacing: 3px;
    margin-left: auto;
    margin-right: auto;
}
 
.Talk-Notice:after {
  content: &quot;The CSS for this template should be changed. See [[Wikipedia:Template Standardisation]].&quot;;
}
 
/* Make template background appear correctly on all browsers */
.Talk-Notice td {
    background: inherit;
}
 
/* Persondata and other (future) metadata */
table.InChI, /* temporary */
table.persondata {
    border: 1px solid #aaa;
    display: none;
    speak: none;
}
.InChI-label, /* temporary */
.persondata-label {
    color: #aaa;
}
 
/* Makes redirects appear in italics in categories and on [[Special:Allpages]] */
.redirect-in-category, .allpagesredirect {
    font-style: italic;
}
 
/* Class for links with loudspeaker icon next to them */
/* (Used in [[Template:Audio]] and the like to make the speaker clickable) */
 
.audiolink a {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Loudspeaker.svg/11px-Loudspeaker.svg.png&quot;) center left no-repeat !important;
    padding-left: 16px !important;
    padding-right: 0 !important;
}
 
/* Icons for medialist templates [[Template:Listen]], [[Template:Multi-listen_start]], [[Template:Video]], [[Template:Multi-video_start]] */
 
div.listenlist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/30px-Gnome-speakernotes.png&quot;);
    padding-left: 40px;
}
 
div.videolist, div.multivideolist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/40px-Tango-video-x-generic.png&quot;);
    padding-left: 50px;
}
 
/* Style rules for media list templates */
div.medialist {
    min-height: 50px;
    margin: 1em;
    background-position: top left;
    background-repeat: no-repeat;
}
 
div.medialist ul {
    list-style-type: none; 
    list-style-image: none;
    margin: 0;
}
 
div.medialist ul li {
    padding-bottom: 0.5em;
}
 
div.medialist ul li li {
    font-size: 91%;
    padding-bottom: 0;
}
 
/* Change the external link icon to an Adobe icon for all PDF files */
/* (in browsers that support these CSS selectors, like Mozilla and Opera) */
#bodyContent a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#bodyContent a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat;
    padding-right: 16px;
}
 
/* Change the external link icon to an Adobe icon anywhere the PDFlink class */
/* is used (notably Template:PDFlink). This works in IE, unlike the above. */
span.PDFlink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat !important;
    padding-right: 17px !important;
}
 
span.geolink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/a/a7/Monobook-globe.png) center right no-repeat !important;
    padding-right: 11px !important;
}
 
/* Content in columns with CSS instead of tables [[Template:Columns]] */
div.columns-2 div.column {
    float: left;
    width: 50%;
    min-width: 300px;
}
 
div.columns-3 div.column {
    float: left;
    width: 33.3%;
    min-width: 200px;
}
 
div.columns-4 div.column {
    float: left;
    width: 25%;
    min-width: 150px;
}
 
div.columns-5 div.column {
    float: left;
    width: 20%;
    min-width: 120px;
}
 
/*Add formatting to make sure that &quot;external references&quot; from [[Template:Ref]] do
  not get URL expansion, not even when printed. The mechanism up to MediaWiki 1.4 was
  that the HTML code contained a SPAN following the anchor A; this SPAN had the class
  &quot;urlexpansion&quot;, which was not displayed on screen, but was shown when the medium was
  &quot;print&quot;. The rules below ensure (a) that there is no extra padding to the right of
  the anchor (displayed as &quot;[&lt;number&gt;]&quot;), (b) that there is no &quot;external link arrow&quot; for
  the link, and (c) that this SPAN of class &quot;urlexpansion&quot; is never shown.
  ~~~~
*/
 
.plainlinksneverexpand {
    background: none ! important;
    padding: 0 ! important;
}
 
.plainlinksneverexpand .urlexpansion {
    display: none ! important;
}
 
/* Make sure that ext links displayed within &quot;plainlinksneverexpand&quot; don't get
   the arrow...
*/
.plainlinksneverexpand a {
    background: none !important;
    padding: 0 !important;
}
 
/* With MediaWiki 1.5, the mechanism has changed: instead of a SPAN of class &quot;urlexpansion&quot;
   following the anchor A, the anchor itself now has class &quot;external autonumber&quot; and the
   expansion is inserted when printing (see the common printing style sheet at
   //en.wikipedia.org/w/skins/common/commonPrint.css) using the &quot;:after&quot; pseudo-
   element of CSS. We have to switch this off for links due to Template:Ref!
*/
.plainlinksneverexpand a.external.text:after {
    display: none !important;
}
.plainlinksneverexpand a.external.autonumber:after {
    display: none !important;
}
 
/* Messagebox templates */
.messagebox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    width: 80%;
    margin: 0 auto 1em auto;
    padding: .2em;
}
.messagebox.merge {
    border: 1px solid #c0b8cc;
    background-color: #f0e5ff;
    text-align: center;
}
.messagebox.cleanup {
    border: 1px solid #9f9fff;
    background-color: #efefff;
    text-align: center;
}
.messagebox.standard-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
}
.messagebox.nested-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
    width: 100%;
    margin: 2px 4px 2px 4px;
}
.messagebox.small {
    width: 238px;
    font-size: 85%;
    float: right;
    clear: both;
    margin: 0 0 1em 1em;
    line-height: 1.25em; 
}
.messagebox.small-talk {
    width: 238px;
    font-size: 85%;
    float: right;
    clear: both;
    margin: 0 0 1em 1em;
    line-height: 1.25em; 
    background: #F8EABA;
}
 
/* Article message box template styles */
table.ambox {
    margin: 0 10%;                       /* Will not overlap with other elements */
    border-collapse: collapse; 
    background: #fbfbfb; 
    border: 1px solid #aaa; 
    border-left: 10px solid #1e90ff;     /* Default &quot;notice&quot; blue */
}
table.ambox th.ambox-text, table.ambox td.ambox-text {      /* The message body cell(s) */
    padding: 0.25em 0.5em;            /* 0.5em left/right */
    width: 100%;                      /* Make all templates the same width regardless of text size */
}
table.ambox td.ambox-image {          /* The left image cell */
    padding: 2px 0px 2px 0.5em;       /* 0.5em left, 0px right */
    text-align: center; 
}
table.ambox td.ambox-imageright {     /* The right image cell */
    padding: 2px 4px 2px 0px;         /* 0px left, 4px right */
    text-align: center; 
}
table.ambox-notice {
    border-left: 10px solid #1e90ff;     /* Blue */
/* border-right: 10px solid #1e90ff; */  /* If you want two blue bars */
}
table.ambox-delete,
table.ambox-serious {
    border-left: 10px solid #b22222;     /* Red */
}
table.ambox-content {
    border-left: 10px solid #f28500;     /* Orange */
}
table.ambox-style {
    border-left: 10px solid #f4c430;     /* Yellow */
}
table.ambox-merge {
    border-left: 10px solid #9932cc;     /* Purple */
}
table.ambox-protection {
    border-left: 10px solid #bba;        /* Gray */
}
table.ambox.ambox-mini {                 /* small floating box variant */
    float: right;
    clear: right;
    margin: 0 0 0 1em;
    width: 25%;
}
 
* Standard Navigationsleisten, aka box hiding thingy from .de.  Documentation at [[Wikipedia:NavFrame]]. */
 
div.Boxmerge,
div.NavFrame {
    margin: 0px;
    padding: 4px;
    border: 1px solid #aaa;
    text-align: center;
    border-collapse: collapse;
    font-size: 95%;
}
div.Boxmerge div.NavFrame {
    border-style: none;
    border-style: hidden;
}
div.NavFrame + div.NavFrame {
    border-top-style: none;
    border-top-style: hidden;
}
div.NavPic {
    background-color: #fff;
    margin: 0px;
    padding: 2px;
    float: left;
}
div.NavFrame div.NavHead {
    height: 1.6em;
    font-weight: bold;
    background-color: #ccf;
    position:relative;
}
div.NavFrame p {
    font-size: 100%;
}
div.NavFrame div.NavContent {
    font-size: 100%;
}
div.NavFrame div.NavContent p {
    font-size: 100%;
}
div.NavEnd {
    margin: 0px;
    padding: 0px;
    line-height: 1px;
    clear: both;
}
a.NavToggle {
    position:absolute;
    top:0px;
    right:3px;
    font-weight:normal;
    font-size:smaller;
}
/* Coloured watchlist numbers */
.mw-plusminus-pos {
    color: #006400; /* darkgreen */
}
 
/* .mw-plusminus-null currently at developer default */
 
.mw-plusminus-neg {
    color: #8B0000; /* darkred */
}
 
.dablink {
    font-style: italic;
    padding-left: 2em;
}
 
.dablink i {
    font-style: normal;
}
 
/* Style for horizontal UL lists */
.horizontal ul {
    padding: 0;
    margin: 0;
}
 
.horizontal li { 
    padding: 0 0.6em 0 0.4em;
    display: inline;
    border-right: 1px solid;
}
 
.horizontal li:last-child {
    border-right: none;
    padding-right: 0;
}
 
/* Geographical coordinates 
 
To display coordinates using the notation in the source code, write this in your User:Username/monobook.css:
   .geo-default { display: inline } .geo-nondefault { display: none } 
   .geo-dec { display: inline } .geo-dms { display: inline }
 
To display coordinates using decimal notation, write this in your User:Username/monobook.css:
   .geo-default { display: inline } .geo-nondefault { display: inline } 
   .geo-dec { display: inline } .geo-dms { display: none }
 
To display coordinates using DMS notation, write this in your User:Username/monobook.css:
   .geo-default { display: inline } .geo-nondefault { display: inline } 
   .geo-dec { display: none }   .geo-dms { display: inline }
 
To display coordinates in both decimal and DMS notation, write this in your User:Username/monobook.css:
   .geo-default { display: inline } .geo-nondefault { display: inline } 
   .geo-dec { display: inline }   .geo-dms { display: inline }
   .geo-multi-punct { display: inline }
 
See [[Template:Coor link]] for how these are used.
 
Note that the classes &quot;geo&quot;, &quot;longitude&quot;, and &quot;latitude&quot; are not just styles but also used by the [[Geo microformat]], so the names should not be changed.
 
*/
 
.geo-default { display: inline; }
.geo-nondefault { display: none; }
.geo-dms { display: inline; }
.geo-dec { display: inline; }
.geo-multi-punct { display: none; }
 
.longitude .latitude {
    white-space: nowrap;
}
 
/* This is used for the Geo microformat, but no style is needed for now other than .geo-dec. */
.geo { }
 
/***** end Geo-related */
 
/* When &lt;div class=&quot;nonumtoc&quot;&gt; is used on the table of contents, the ToC will display without numbers */
.nonumtoc .tocnumber { display:none; }
.nonumtoc #toc ul,
.nonumtoc .toc ul {
    line-height: 1.5em;
    list-style: none;
    margin: .3em 0 0;
    padding: 0;
}
.nonumtoc #toc ul ul, 
.nonumtoc .toc ul ul { 
    margin: 0 0 0 2em; 
}
 
/* Allow limiting of which header levels are shown in a TOC; &lt;div class=&quot;toclimit-3&quot;&gt;, for
   instance, will limit to showing ==headings== and ===headings=== but no further (as long as
   there are no =headings= on the page, which there shouldn't be according to the MoS). */
.toclimit-2 .toclevel-2 {display:none;}
.toclimit-3 .toclevel-3 {display:none;}
.toclimit-4 .toclevel-4 {display:none;}
.toclimit-5 .toclevel-5 {display:none;}
.toclimit-6 .toclevel-6 {display:none;}
.toclimit-7 .toclevel-7 {display:none;}
 
/* Allow transcluded pages to display in lists rather than a table. Compatible in Firefox; incompatible in IE6. */
.listify td {display:list-item;}
.listify tr {display:block;}
.listify table {display:block;}
 
/* Styling for Template:Quote */
 
blockquote.templatequote { margin-top: 0; }
 
blockquote.templatequote div.templatequotecite { 
    line-height: 1em;
    text-align: left;
    padding-left: 2em;
    margin-top: 0;
}
 
blockquote.templatequote div.templatequotecite cite {
    font-size: smaller;
}
 
div.user-block {
    padding: 5px;
    border: 1px solid #A9A9A9;
    background-color: #FFEFD5;
}
 
/* Prevents line breaks in links; see docs at Template:Nowraplinks */
 
.nowraplinks a {
    white-space: nowrap;
}
 
/* For template documentation */
.template-documentation {
    clear: both;
    margin: 1em 0 0 0;
    border: 1px solid #aaa; 
    background-color: #ecfcf4; 
    padding: 5px;
}

figure[typeof~='mw:File/Thumb'],
figure[typeof~='mw:File/Frame'],
.thumbinner {
    min-width:100px;
}

/* Inline div's in ImageMaps (code borrowed from de.wiki) */
.imagemap-inline div {
    display: inline;
}
 
/* &lt;/nowiki&gt;&lt;/pre&gt; */</text>
      <sha1>lcs5cu9modjnsl4mba0m6s13d3mvc7y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119438</id>
      <parentid>119437</parentid>
      <timestamp>2025-07-04T14:45:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>119438</origin>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="36548" sha1="il72w22px5txs2k0fyysclo9cgb02ki" xml:space="preserve">/* &lt;syntaxhighlight lang=&quot;css&quot;&gt; */
/* Source of code, if not stated, usually comes from English Wikipedia. */

p {
    text-indent: 2.5em;
}

p.catlinks,
td p,
.dt-init-replylink-buttons {
    text-indent: 0;
}

/* จบ: แสดงผลภาษาไทย */

sup, sub {
    line-height: 1em;     /* Reduce line-height for &lt;sup&gt; and &lt;sub&gt; */
}

.page-หน้าหลัก #mp-topbanner {
   clear: both;
}

#interwiki-completelist {
    font-weight: bold;
}

/* ลดระยะย่อหน้าของ bullet ในหน้าหลัก (โดยคุณ Octahedron80) */
body.page-หน้าหลัก #content ul,
body.page-หน้าหลัก #content ol {
    margin-left: 2em;
}

/* ยกเว้น .non-indented, p.catlink, td &gt; p (โดยคุณ Patsagorn Y.) */
.non-indent p,
p.catlinks,
td p,
.mw-ui-button  {
	text-indent: initial;
}

/* Bold 'edit this page' link to encourage newcomers */
#ca-edit a { font-weight: bold !important; }

/* Ensure refs in table headers and the like aren't bold or italic */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}

/* Styling for citations */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}

/* Recentchanges box. Style adapted from fr.wikipedia.org */
.rcoptions {
 margin: 0 0 2px 0;
 padding:.5em;
 border:1px solid #aaa;
 border-left:10px solid #ccccff;
 background-color: #FFFFFF;
 font-size: 90%
}

#catlinks {
 	border: 0px;
 	border-top: 2px dotted #aaaaaa;
 }

/* ทำให้ {{มบ|Coord}} แสดงผลเป็น dec หรือ dms เพียงอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น ทำให้พิกัดที่ได้จากแม่แบบไม่ยาวเกินไป โดยคุณ Nullzero */
.geo-default, .geo-dms, .geo-dec  { display: inline; }
.geo-nondefault, .geo-multi-punct { display: none; }
.longitude, .latitude             { white-space: nowrap; }

/* wikitable/prettytable class for skinning normal tables */


/* Make the list of references smaller */
ol.references,
div.reflist,
div.refbegin {
    font-size: 90%;            /* Default font-size */
}
div.reflist ol.references {
    font-size: 100%;           /* Reset font-size when nested in div.reflist */
    list-style-type: inherit;  /* Enable custom list style types */
}

.references-small { font-size: 90%;}

.references-2column {
  font-size: 90%;
  -moz-column-count:2;
  column-count:2;
}

/* Consistent size for &lt;small&gt;, &lt;sub&gt; and &lt;sup&gt; */
small {
	font-size: 85%;
}
.mw-body-content sub,
.mw-body-content sup {
	font-size: 80%;
}

.same-bg { background: none; }

/* Highlight clicked reference in blue to help navigation */
ol.references &gt; li:target {
 background-color: #DEF;
}

/* T156351: Support for Parsoid's Cite implementation */
@counter-style custom-group-label-thai {
    system: alphabetic;
    symbols: 'ก' 'ข' 'ค' 'ง' 'จ' 'ฉ' 'ช' 'ซ' 'ด' 'ต' 'ถ' 'ท' 'น' 'บ' 'ป' 'ผ' 'ฝ' 'พ' 'ฟ' 'ม' 'ย' 'ร' 'ว' 'ส' 'อ' 'ฮ';
}

/* Styling for citations */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}

/* Styling for citations (CSS3). Breaks long urls, etc., rather than overflowing box */
.citation {
    word-wrap: break-word;
}
 
/* Default style for navigation boxes */
.navbox {                     /* Navbox container style */
	box-sizing: border-box;
	border: 1px solid #a2a9b1;
	width: 100%;
	clear: both;
	font-size: 88%;
	text-align: center;
	padding: 1px;
	margin: 1em auto 0;       /* Prevent preceding content from clinging to navboxes */
}

.navbox .navbox {
	margin-top: 0;            /* No top margin for nested navboxes */
}

.navbox + .navbox {
	margin-top: -1px;         /* Single pixel border between adjacent navboxes */
}

.navbox-inner,
.navbox-subgroup {
	width: 100%;
}

.navbox-group,
.navbox-title,
.navbox-abovebelow {
	padding: 0.25em 1em;      /* Title, group and above/below styles */
	line-height: 1.5em;
	text-align: center;
}

th.navbox-group {             /* Group style */
	white-space: nowrap;
	/* @noflip */
	text-align: right;
}

.navbox,
.navbox-subgroup {
	background-color: #fdfdfd; /* Background color */
}

.navbox-list {
	line-height: 1.5em;
	border-color: #fdfdfd;    /* Must match background color */
}

/* cell spacing for navbox cells */
tr + tr &gt; .navbox-abovebelow,
tr + tr &gt; .navbox-group,
tr + tr &gt; .navbox-image,
tr + tr &gt; .navbox-list {    /* Borders above 2nd, 3rd, etc. rows */
	border-top: 2px solid #fdfdfd; /* Must match background color */
}

.navbox th,
.navbox-title {
	background-color: #ccccff;      /* Level 1 color */
}

.navbox-abovebelow,
th.navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-title {
	background-color: #ddddff;      /* Level 2 color */
}

.navbox-subgroup .navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-abovebelow {
	background-color: #e6e6ff;      /* Level 3 color */
}

.navbox-even {
	background-color: #f7f7f7;      /* Even row striping */
}

.navbox-odd {
	background-color: transparent;  /* Odd row striping */
}

/* Default styling for Navbar template */
.navbar {
    display: inline;
    font-size: 88%;
    font-weight: normal;
}
.navbar ul {
    display: inline;
    white-space: nowrap;
}
.navbar li {
    word-spacing: -0.125em;
}
.navbar.mini li span {
  font-variant: small-caps;
}
/* Navbar styling when nested in infobox and navbox */
.infobox .navbar {
    font-size: 100%;
}
.navbox .navbar {
    display: block;
    font-size: 100%;
}
.navbox-title .navbar {
    /* @noflip */
    float: left;
    /* @noflip */
    text-align: left;
    /* @noflip */
    margin-right: 0.5em;
    width: 6em;
}
 
 
/* 'show'/'hide' buttons created dynamically by the CollapsibleTables javascript
   in [[MediaWiki:Common.js]] are styled here so they can be customised. */
.collapseButton {
    /* @noflip */
    float: right;
    font-weight: normal;
    /* @noflip */
    margin-left: 0.5em;
    /* @noflip */
    text-align: right;
    width: auto;
}
/* In navboxes, the show/hide button balances the v·d·e links
   from [[Template:Navbar]], so they need to be the same width. */
.navbox .collapseButton {
    width: 6em;
}
 
/* Styling for JQuery makeCollapsible, matching that of collapseButton */
.mw-parser-output .mw-collapsible-toggle {
    font-weight: normal;
    /* @noflip */
    text-align: right;
}
.navbox .mw-collapsible-toggle {
    width: 6em;
}

/* Style for &quot;notices&quot; */
.notice {
    margin: 1em;
    padding: 0.2em;
}

#disambig {
    border-top: 3px double #cccccc; 
    border-bottom: 3px double #cccccc;
}

#spoiler {
    /* border-top: 2px solid #ddd;
    border-bottom:2px solid #ddd;*/
}

/* Standard talk template style */

.Talk-Notice  {
    border: 1px solid #C0C090;
    background-color: #F8EABA;
    margin-bottom: 3px;
    width: 85%;
    border-spacing: 3px;
    margin-left: auto;
    margin-right: auto;
}

/* Make template background appear correctly on all browsers */
.Talk-Notice td {
    background: inherit;
}

/*Add formatting to make sure that &quot;external references&quot; from [[Template:Ref]] do
  not get URL expansion, not even when printed. The mechanism up to MediaWiki 1.4 was
  that the HTML code contained a SPAN following the anchor A; this SPAN had the class
  &quot;urlexpansion&quot;, which was not displayed on screen, but was shown when the medium was
  &quot;print&quot;. The rules below ensure (a) that there is no extra padding to the right of
  the anchor (displayed as &quot;[&lt;number&gt;]&quot;), (b) that there is no &quot;external link arrow&quot; for
  the link, and (c) that this SPAN of class &quot;urlexpansion&quot; is never shown.
  ~~~~
*/

.plainlinksneverexpand {
  background: none ! important;
  padding: 0 ! important;
}

.plainlinksneverexpand .urlexpansion {
  display : none ! important;
}

/* Make sure that ext links displayed within &quot;plainlinksneverexpand&quot; don't get
   the arrow...
*/
.plainlinksneverexpand a {
   background: none !important;
   padding: 0 !important
}

/* With MediaWiki 1.5, the mechanism has changed: instead of a SPAN of class &quot;urlexpansion&quot;
   following the anchor A, the anchor itself now has class &quot;external autonumber&quot; and the
   expansion is inserted when printing (see the common printing style sheet at
   //en.wikipedia.org/w/skins/common/commonPrint.css) using the &quot;:after&quot; pseudo-
   element of CSS. We have to switch this off for links due to Template:Ref!
   ~~~~
*/
.plainlinksneverexpand a.external.text:after {
  display: none !important;
}
.plainlinksneverexpand a.external.autonumber:after {
  display: none !important;
}

/* Merge template style */

.amboxtalk {
  clear:left;
  text-align:left;
  width: 80%; 
  margin: 0 auto;
  padding: 0.5em;
  border-collapse: collapse;
  background: #FBFBFB; 
  border: 1px solid #aaa; 
  border-left: 10px solid #1e90ff; 
}

.mw-body-content .messagebox {
   border: 1px solid #aaaaaa;
   background-color: #f9f9f9;
   width: 85%;
   margin: 0 auto 1em auto;
   padding: .2em;
   text-align: left;
}
.messagebox.merge {
   border: 1px solid #cf9fff;
   background-color: #f5edf5;
   text-align: center;
}
.messagebox.cleanup {
   border: 1px solid #9f9fff;
   background-color: #efefff;
   text-align: center;
}
.messagebox.standard-talk {
   border: 1px solid #c0c090;
   background-color: #f8eaba;
}

/* Infobox template style */
.infobox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    color: black;
    margin: 0.5em 0 0.5em 1em;
    padding: 0.2em;
    /* @noflip */
    float: right;
    /* @noflip */
    clear: right;
    text-align: left;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.5em;
}
.infobox caption {
    font-size: 125%;
    font-weight: bold;
}
.infobox td,
.infobox th {
    vertical-align: top;
}
.infobox.bordered {
    border-collapse: collapse;
}
.infobox.bordered td,
.infobox.bordered th {
    border: 1px solid #aaa;
}
.infobox.bordered .borderless td,
.infobox.bordered .borderless th {
    border: 0;
}
 
.infobox.sisterproject {
    width: 20em;
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.standard-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
}
.infobox.standard-talk.bordered td,
.infobox.standard-talk.bordered th {
    border: 1px solid #c0c090;
}
 
/* styles for bordered infobox with merged rows */
.infobox.bordered .mergedtoprow td,
.infobox.bordered .mergedtoprow th {
    border: 0;
    border-top: 1px solid #aaa;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
.infobox.bordered .mergedrow td,
.infobox.bordered .mergedrow th {
    border: 0;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
/* Styles for geography infoboxes, eg countries,
   country subdivisions, cities, etc.            */
.infobox.geography {
    /* @noflip */
    text-align: left;
    border-collapse: collapse;
    line-height: 1.2em; 
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.geography  td,
.infobox.geography  th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}
.infobox.geography .mergedtoprow td,
.infobox.geography .mergedtoprow th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedrow td,
.infobox.geography .mergedrow th {
    border: 0;
    padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedbottomrow td,
.infobox.geography .mergedbottomrow th {
    border-top: 0;
    border-bottom: 1px solid #aaa;
    padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .maptable td,
.infobox.geography .maptable th {
    border: 0;
    padding: 0;
}

/* Normal font styling for wikitable row headers with scope=&quot;row&quot; tag */
.wikitable.plainrowheaders th[scope=row],
.wikitable.plainrowheaders th[scope=rowgroup] {
	font-weight: normal;
	/* @noflip */
	text-align: left;
}

/* Lists in wikitable data cells are always left-aligned */
.wikitable td ul,
.wikitable td ol,
.wikitable td dl {
	/* @noflip */
	text-align: left;
}

#wpSave {
  font-weight: bold;
}

/* hiddenStructure from Monobook - allows selective hiding of markup in templates */
.hiddenStructure {
   display: none;
}

/* CSS for testing a new Main Page design, see [[Wikipedia:WikiProject Usability/Main Page]] */

#ThWpMainPage { width: 100%; margin-top: 1em; }
#ThWpMainPage h2 { font-size: 130%; font-weight: bold; margin: 0; padding: 0; border: 0; }
#ThWpMpMargin { margin-right: 13.8em; }
#ThWpMpCol1 { float: left; clear: left; width: 50%; }
#ThWpMpCol2 { width: 49.9%; float: left; }
#ThWpMpBrowse { background: #f8fcff url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/9/9f/MP-three-books.png) no-repeat 180% 9%; border: 1px solid #c7c7c7; }
#ThWpMpBrowseCats li { font-size: 85%; margin-left: 1em; line-height: 1.5; }
#ThWpMpBrowseCats h3 { font-size: 120%; margin: .2em 0 .1em -.8em; padding: 0; font-weight: normal; }
#ThWpMpBrowseCats h3 a { font-weight: bold; }
#ThWpMpBook { background-image: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/7/7e/MP-open-book.png); }
#ThWpMpFeaturedPic { text-align: center; margin: 0 0 .5em; font-size: 85%; font-weight: bold; }
#ThWpMpFeaturedPic h2 { font-size: 145%; text-align: left; }
.ThWpMpBrowseRight { float: right; width: 12.7em; }
.ThWpMpBrowseBottom { margin: 1em 0; }
.ThWpMpBrowseBottom #EnWpMpBrowseCats li, .EnWpMpBrowseBottom #EnWpMpUsefulLinks, .EnWpMpBrowseBottom #ThWpMpFeaturedPic { float: left; width: 24%; margin: 0; line-height: auto; }
.ThWpMpBrowseBottom #EnWpMpBrowseCats h3 { margin-left: 0; }
#ThWpMpUsefulLinks { clear: left; }
#ThWpMpSearch { background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/a/ae/MP-magnifying-glass.png) no-repeat top right; }
#ThWpMpSearch input { vertical-align: middle; }
#ThWpMpSearchInner { float: right; width: 20em; text-align: center; }
#bodySearchMP { margin: 0; padding: 0; }
#bodySearchMP .bodySearchWrap { float: right; width: 17.5em; text-align: left; padding: .8em 0; }
#bodySearchMP label { display: block; font-size: 95%; font-weight: bold; margin-bottom: -.2em; }
#bodySearchMP .bodySearchIput { opacity: .85; filter: alpha(opacity=85); }
#bodySearchMP .bodySearchBtnGo { font-weight: bold; padding-left: .3em; padding-right: .3em; margin-left: .5em; }
.ThWpMpContentBox { border: 1px solid; margin-bottom: .9em; }
#ThWpMpCol2 .EnWpMpContentBox { margin-left: .9em; }
.ThWpMpImage { float: right; margin: 0 0 .2em .2em; }
.ThWpMpImage img { position: relative; z-index: 3; }
#ThWpMpSisterProjects { float: left; width: 49%; }
.ThWpMpSisterProject { float: left; width: 17em; margin: 0; height: 5.5em; margin: 0; }
.ThWpMpSisterImg { float: left; width: 40px; height: 100%; }
#ThWpMpOtherLangs { margin-left: 50%; }
#ThWpMainPageNoCSS { display: none; }

/* Icons for medialist templates [[Template:Listen]], [[Template:Multi-listen_start]], [[Template:Video]], [[Template:Multi-video_start]] */

div.listenlist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/30px-Gnome-speakernotes.png&quot;);
    padding-left: 40px;
}

div.videolist, div.multivideolist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/40px-Tango-video-x-generic.png&quot;);
    padding-left: 50px;
}

div.user-block {
    padding: 5px;
    border: 1px solid #A9A9A9;
    background-color: #FFEFD5;
}

/* Style rules for media list templates */

div.medialist {
    min-height: 50px;
    margin: 1em;
    background-position: top left;
    background-repeat: no-repeat;
}

div.medialist ul {
    list-style-type: none; 
    list-style-image: none;
    margin: 0;
}

div.medialist ul li {
    padding-bottom: 0.5em;
}

div.medialist ul li li {
    font-size: 91%;
    padding-bottom: 0;
}

/* Coloured watchlist numbers */
.mw-plusminus-pos {
  color:darkgreen;
}

.mw-plusminus-neg {
  color:darkred;
}


/* Persondata and other (future) metadata */
table.InChI, /* temporary */
table.persondata {
    border: 1px solid #aaa;
    display: none;
    speak: none;
}
.InChI-label, /* temporary */
.persondata-label {
    color: #aaa;
}

/* เพิ่มความเข้มของเส้นกรอบรูป */

/* Change the external link icon to an Adobe icon for all PDF files */
/* (in browsers that support these CSS selectors, like Mozilla and Opera) */
#bodyContent a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#bodyContent a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat;
    padding-right: 16px;
}
 
/* Change the external link icon to an Adobe icon anywhere the PDFlink class */
/* is used (notably Template:PDFlink). This works in IE, unlike the above. */
span.PDFlink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat !important;
    padding-right: 17px !important;
}
 
span.geolink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/a/a7/Monobook-globe.png) center right no-repeat !important;
    padding-right: 11px !important;
}

/* รายการแสดงเป็นบล็อก */
.wikiblocklist ul{margin: 0;	padding: 0;}
.wikiblocklist li{list-style: none;border-bottom: #e2eef2 solid 1px; padding: 0 5px;}
.wikiblocklist a{color: #000; display: block;}
.wikiblocklist li:hover{	background: #e2eef2;}

/* เริ่มแม่แบบ Metabox */

.mbButton {
  background-color: #d0b0ff; /* 4 */
  border: 0.15em solid #000000;
  border-color: #f0d0ff #b090e0 #9070c0 #f0d0ff;  /* 5 3 3 5 */
  border-radius-topleft: .5em;
  border-radius-topright: .5em;
  -moz-border-radius: .5em .5em 0em 0em;
  cursor:pointer;
  display: inline;
  margin-right: 0.1em;
  padding: 0.2em 0.3em 0.2em 0.3em;
  position: relative;}
 
.mbButton a,
.mbButton strong {
  background: none !important;
  color:#7050a0 !important;  /* 1 */
  font-size: 90%;
  font-weight: bold;
  padding: 0 !important;
  text-decoration: none !important;}
 
.mbButton a:hover,
.mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline !important;}
 
.mbButtonSel{
  background-color: #9070c0; /* 2 */
  border: 0.15em solid #000000;
  border-color: #b090e0 #7050a0 #9070c0 #b090e0;  /* 3 1 2 3 */
  border-radius-topleft: .5em;
  border-radius-topright: .5em;
  -moz-border-radius: .5em .5em 0em 0em;
  cursor: default;
  display: inline;
  margin-right: 0.1em;
  padding: 0.2em 0.3em 0.2em 0.3em;
  position: relative;
  color:white;}
 
.mbButtonSela {
  background: none !important;
  color:white !important;
  cursor: default;
  font-size: 90%;
  font-weight: bold;
  padding: 0 !important;
  text-decoration: none !important;}
 
.mbContent {
  background-color: #f8f8ff;
  border: 0.2em solid #9070c0; /* 2 */
  border-color: #9070c0 #7050a0 #7050a0 #9070c0 ; /* 2 1 1 2 */
  -moz-border-radius: 0em .5em .5em 0em;
  border-radius-topright: .5em;
  border-radius-bottomright: .5em;
  padding: 1em;
  position: static;  /* Si hi posem relative falla amb MSIE */}
 
.mbTab {
  background-color: #f8f8ff;
  border-color: #7050a0 #b090e0 #b090e0 #7050a0; /* 1 3 3 1 */  width: 100%;
}
 
/* สั่งทำงานสีเขียว 1;60b030 2;75c045 3;90d060 4;a5e085 5;c0f090 */
 
.mbGreen .mbButton {
 background-color: #a5e085; /* 4 */
 border-color: #c0f090 #90d060 #75c045 #c0f090;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbGreen .mbButton a,
.mbGreen .mbButton strong {
  color:#60b030 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbGreen .mbButton a:hover,
.mbGreen .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbGreen .mbButtonSel{
  background-color: #75c045; /* 2 */
  border-color: #90d060 #60b030 #75c045 #90d060;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbGreen .mbContent {
  background-color: #f5fffa;
  border-color: #75c045 #60b030 #60b030 #75c045 ; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbGreen .mbTab {
  background-color: #f5fffa;
  border-color: #60b030 #90d060 #90d060 #60b030; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีแดง 1;CC0000 2;FF0000 3;FF8888 4;FFAAAA 5;FFCCCC */
 
.mbRed .mbButton {
 background-color: #FFAAAA; /* 4 */
 border-color: #FFCCCC #FF8888 #FF0000 #FFCCCC;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbRed .mbButton a,
.mbRed .mbButton strong {
  color:#CC0000 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbRed .mbButton a:hover 
.mbRed .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbRed .mbButtonSel{
  background-color: #FF0000; /* 2 */
  border-color: #FF8888 #CC0000 #FF0000 #FF8888;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbRed .mbContent {
  background-color: #fffafa;
  border-color: #FF0000 #CC0000 #CC0000 #FF0000; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbRed .mbTab {
  background-color: #fffafa;
  border-color: #CC0000 #FF0000 #FF0000 #CC0000; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีฟ้า 1;3379de 2;5b8dd6 3;88abde 4;a7c1e6 5;c8d6e9 */
 
.mbBlue .mbButton {
 background-color: #a7c1e6; /* 4 */
 border-color: #c8d6e9 #88abde #5b8dd6 #c8d6e9;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbBlue .mbButton a,
.mbBlue .mbButton strong {
  color:#3379de !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbBlue .mbButton a:hover 
.mbBlue .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbBlue .mbButtonSel{
  background-color: #5b8dd6; /* 2 */
  border-color: #88abde #3379de #5b8dd6 #88abde;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbBlue .mbContent {
  background-color: #f0f8ff;
  border-color: #5b8dd6 #3379de #3379de #5b8dd6; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbBlue .mbTab {
  background-color: #f0f8ff;
  border-color: #3379de #88abde #88abde #3379de; /* 1 3 3 1 */}
 
 
/* สั่งทำงานสีเหลือง 1;ffd813 2;ffe147 3;ffe977 4;fff1a4 5;fef4bc */
 
.mbYellow .mbButton {
 background-color: #fff1a4; /* 4 */
 border-color: #fef4bc #ffe977 #ffe147 #fef4bc;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbYellow .mbButton a,
.mbYellow .mbButton strong {
  color:#ffd813 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbYellow .mbButton a:hover 
.mbYellow .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbYellow .mbButtonSel{
  background-color: #ffe147; /* 2 */
  border-color: #ffe977 #ffd813 #ffe147 #ffe977;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbYellow .mbContent {
  background-color: #fffce8;
  border-color: #ffe147 #ffd813 #ffd813 #ffe147; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbYellow .mbTab {
  background-color: #fffce8;
  border-color: #ffd813 #88abde #88abde #ffd813; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีส้ม 1;ff820e 2;ff9d42 3;ffac5d 4;ffbd7f 5;ffd0a4 6;ffeedd */
 
.mbOrange .mbButton {
 background-color: #ffbd7f; /* 4 */
 border-color: #ffd0a4 #ffac5d #ff9d42 #ffd0a4;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbOrange .mbButton a,
.mbOrange .mbButton strong {
  color:#ff820e !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbOrange .mbButton a:hover 
.mbOrange .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbOrange .mbButtonSel{
  background-color: #ff9d42; /* 2 */
  border-color: #ffac5d #ff820e #ff9d42 #ffac5d;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbOrange .mbContent {
  background-color: #ffeedd; /* 6 */
  border-color: #ff9d42 #ff820e #ff820e #ff9d42; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbOrange .mbTab {
  background-color: #ffeedd; /* 6 */
  border-color: #ff820e #ffac5d #ffac5d #ff820e; /* 1 3 3 1 */}

/* จบการใช้สีต่าง ๆ สำหรับแม่แบบ:Metabox */

/* Cell sizes for ambox/tmbox/imbox/cmbox/ombox/fmbox/dmbox message boxes */
th.mbox-text, td.mbox-text {     /* The message body cell(s) */
    border: none; 
    padding: 0.25em 0.9em;       /* 0.9em left/right */
    width: 100%;    /* Make all mboxes the same width regardless of text length */
}
td.mbox-image {                  /* The left image cell */
    border: none; 
    padding: 2px 0 2px 0.9em;    /* 0.9em left, 0px right */
    text-align: center; 
}
td.mbox-imageright {             /* The right image cell */
    border: none;
    padding: 2px 0.9em 2px 0;    /* 0px left, 0.9em right */
    text-align: center; 
}
 
/* Article message box styles */
table.ambox {
    margin: 0px 10%;   /* 10% = Will not overlap with other elements */
    border: 1px solid #aaa; 
    border-left: 10px solid #1e90ff;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
    background: #fbfbfb; 
}
table.ambox + table.ambox {   /* Single border between stacked boxes. */
    margin-top: -1px;
}
.ambox th.mbox-text, 
.ambox td.mbox-text {            /* The message body cell(s) */
    padding: 0.25em 0.5em;       /* 0.5em left/right */
}
.ambox td.mbox-image {           /* The left image cell */
    padding: 2px 0 2px 0.5em;    /* 0.5em left, 0px right */
}
.ambox td.mbox-imageright {      /* The right image cell */
    padding: 2px 0.5em 2px 0;    /* 0px left, 0.5em right */
}
 
table.ambox-notice {
    border-left: 10px solid #1e90ff;    /* Blue */
}
table.ambox-speedy {
    border-left: 10px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;                   /* Pink */
}
table.ambox-delete {
    border-left: 10px solid #b22222;    /* Red */
}
table.ambox-content {
    border-left: 10px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.ambox-style {
    border-left: 10px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.ambox-move {
    border-left: 10px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.ambox-protection {
    border-left: 10px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
 
/* Image message box styles */
table.imbox {
    margin: 4px 10%; 
    border-collapse: collapse; 
    border: 3px solid #1e90ff;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
    background: #fbfbfb;
}
.imbox .mbox-text .imbox {    /* For imboxes inside imbox-text cells. */
    margin: 0 -0.5em;    /* 0.9 - 0.5 = 0.4em left/right. */
}
.mbox-inside .imbox {    /* For imboxes inside other templates. */
    margin: 4px;
}
 
table.imbox-notice {
    border: 3px solid #1e90ff;    /* Blue */
}
table.imbox-speedy {
    border: 3px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.imbox-delete {
    border: 3px solid #b22222;    /* Red */
}
table.imbox-content {
    border: 3px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.imbox-style {
    border: 3px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.imbox-move {
    border: 3px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.imbox-protection {
    border: 3px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
table.imbox-license {
    border: 3px solid #88a;       /* Dark gray */
    background: #f7f8ff;          /* Light gray */
}
table.imbox-featured {
    border: 3px solid #cba135;    /* Brown-gold */
}
 
/* Category message box styles */
table.cmbox {
    margin: 3px 10%;
    border-collapse: collapse;
    border: 1px solid #aaa; 
    background: #DFE8FF;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
}
 
table.cmbox-notice {
    background: #D8E8FF;    /* Blue */
}
table.cmbox-speedy {
    margin-top: 4px;
    margin-bottom: 4px;
    border: 4px solid #b22222;    /* Red */
    background: #FFDBDB;          /* Pink */
}
table.cmbox-delete {
    background: #FFDBDB;    /* Red */
}
table.cmbox-content {
    background: #FFE7CE;    /* Orange */
}
table.cmbox-style {
    background: #FFF9DB;    /* Yellow */
}
table.cmbox-move {
    background: #E4D8FF;    /* Purple */
}
table.cmbox-protection {
    background: #EFEFE1;    /* Gray-gold */
}
 
/* Other pages message box styles */
table.ombox {
    margin: 4px 10%; 
    border-collapse: collapse; 
    border: 1px solid #aaa;       /* Default &quot;notice&quot; gray */
    background: #f9f9f9;
}
 
table.ombox-notice {
    border: 1px solid #aaa;       /* Gray */
}
table.ombox-speedy {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.ombox-delete {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
}
table.ombox-content {
    border: 1px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.ombox-style {
    border: 1px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.ombox-move {
    border: 1px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.ombox-protection {
    border: 2px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
 
/* Talk page message box styles */
table.tmbox {
    margin: 4px 10%;
    border-collapse: collapse;
    border: 1px solid #c0c090;    /* Default &quot;notice&quot; gray-brown */
    background: #f8eaba;
}
.mediawiki .mbox-inside .tmbox { /* For tmboxes inside other templates. The &quot;mediawiki&quot; */
    margin: 2px 0;               /* class ensures that this declaration overrides other */
    width: 100%;  /* For Safari and Opera */     /* styles (including mbox-small above) */
}
.mbox-inside .tmbox.mbox-small { /* &quot;small&quot; tmboxes should not be small when  */
    line-height: 1.5em;          /* also &quot;nested&quot;, so reset styles that are   */   
    font-size: 100%;             /* set in &quot;mbox-small&quot; above.                */
}
 
table.tmbox-speedy {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.tmbox-delete {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
}
table.tmbox-content {
    border: 2px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.tmbox-style {
    border: 2px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.tmbox-move {
    border: 2px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.tmbox-protection,
table.tmbox-notice {
    border: 1px solid #c0c090;    /* Gray-brown */
}
 
/* Disambig and set index box styles */
table.dmbox {
    clear: both; 
    margin: 0.9em 1em; 
    border-top: 1px solid #ccc; 
    border-bottom: 1px solid #ccc; 
    background: transparent;
}
 
/* Footer and header message box styles */
table.fmbox {
    clear: both;
    margin: 0.2em 0;
    width: 100%;
    border: 1px solid #aaa;
    background: #f9f9f9;     /* Default &quot;system&quot; gray */
}
table.fmbox-system {
    background: #f9f9f9;
}
table.fmbox-warning {
    border: 1px solid #bb7070;  /* Dark pink */
    background: #ffdbdb;        /* Pink */
}
table.fmbox-editnotice {
    background: transparent;
}
/* For template documentation */
.template-documentation {
    clear: both;
    margin: 1em 0 0 0;
    border: 1px solid #aaa; 
    background-color: #ecfcf4; 
    padding: 1em;
}

.thumbinner {
    min-width: 100px;
}

/* Fix so &lt;tt&gt;, &lt;code&gt; and &lt;pre&gt; tags get normal text size also in 
   some versions of Firefox, Safari, Konqueror, Chrome etc. */
tt, code, pre {
    font-family: monospace, sans-serif;
}

/* Fix so &lt;syntaxhighlight&gt; tags and .css and .js pages get normal text size.
   [[Bugzilla:26204]]. See also [[Wikipedia:Typography#The monospace 'bug']] */
div.mw-geshi div,
div.mw-geshi div pre,
span.mw-geshi,
pre.source-css,
pre.source-javascript,
pre.source-lua {
    font-family: monospace, Courier !important;
}
/* End fix &lt;syntaxhighlight&gt; */

/* No linewrap on the labels of the login/signup page */
body.page-Special_UserLogin .mw-label label,
body.page-Special_UserLogin_signup .mw-label label { white-space : nowrap; }

/* Makes redirects appear in italics on [[Special:Allpages]] */
.allpagesredirect {
    font-style: italic;
}

/* Removes underlines from links */
.nounderlines a { 
  text-decoration: none;
}
 
/* Remove underline from IPA links */
.IPA a:link, .IPA a:visited {
  text-decoration: none;
}

/* Allow limiting of which header levels are shown in a TOC;
   &lt;div class=&quot;toclimit-3&quot;&gt;, for instance, will limit to
   showing ==headings== and ===headings=== but no further
   (as long as there are no =headings= on the page, which
   there shouldn't be according to the MoS).
 */
.toclimit-2 .toclevel-1 ul,
.toclimit-3 .toclevel-2 ul,
.toclimit-4 .toclevel-3 ul,
.toclimit-5 .toclevel-4 ul,
.toclimit-6 .toclevel-5 ul,
.toclimit-7 .toclevel-6 ul { display: none; }

/* Prevents line breaks in
   1) Where desired
   2) Links when we don't want them to
   3) Bold &quot;links&quot; to the page itself
   4) HTML formulae
   5) Ref tags with group names &lt;ref group=&quot;Note&quot;&gt; --&gt; &quot;[Note 1]&quot;
*/
.nowrap,
.nowraplinks a,
.nowraplinks .selflink,
span.texhtml,
sup.reference a { 
    white-space: nowrap;
}

/* DIVERS */
 
  .globegris {
  background:
      url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/10/Wikipedia-logo-v2-200px-transparent.png)
  } /* from fr.wikipedia.org */

/* Remove default styles for [[MediaWiki:Noarticletext]]. */
div.noarticletext {
    border: none;
    background: transparent;
    padding: 0;
}

/* Prevent floating boxes from overlapping any category listings,
   file histories, edit previews, and edit [Show changes] views */
#mw-subcategories, #mw-pages, #mw-category-media, 
#filehistory, #wikiPreview, #wikiDiff {
    clear: both;
}

/* Special characters list below edit window works better without underlining */
#editpage-specialchars a { text-decoration: none; }
#editpage-specialchars a:hover { text-decoration: underline; }

/* Hide charinsert base for those not using the gadget */
#editpage-specialchars {
	display: none;
}

 /* Put a checker background at the image description page only visible if the image has transparent background */
 #file img {background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Checker-16x16.png) repeat}

/* These mbox-small classes must be placed after all other
   ambox/tmbox/ombox etc classes. &quot;body.mediawiki&quot; is so
   they override &quot;table.ambox + table.ambox&quot; above. */
body.mediawiki table.mbox-small {   /* For the &quot;small=yes&quot; option. */
    /* @noflip */
    clear: right;
    /* @noflip */
    float: right;
    /* @noflip */
    margin: 4px 0 4px 1em;
    width: 238px;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.25em;
}
body.mediawiki table.mbox-small-left {   /* For the &quot;small=left&quot; option. */
    margin: 4px 1em 4px 0;
    width: 238px;
    border-collapse: collapse;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.25em;
}

/* Styling for Abuse Filter tags */
.mw-tag-markers {
    font-style:italic;
    font-size:90%;
}

/* Reduce line-height for &lt;sup&gt; and &lt;sub&gt; */
sup, sub {
    line-height: 1em;
}

/* A request by octahedron80 19:13, 7 ธันวาคม 2554 (ICT) */
.mw-content-ltr dd, .mw-content-rtl .mw-content-ltr dd {
    margin-left: 2.5em;
}
.mw-content-ltr ul, .mw-content-rtl .mw-content-ltr ul {
    margin-left: 2.5em;
}
.mw-content-ltr ol, .mw-content-rtl .mw-content-ltr ol {
    margin-left: 2.5em;
}

/* Hatnotes and disambiguation notices */
.rellink,
.dablink,
.hatnote {
    font-style: italic;
    /* @noflip */
    padding-left: 2.5em;
    margin-bottom: 0.5em;
}
.rellink i,
.dablink i,
.hatnote i {
    font-style: normal;
}

/* Hide stuff meant for accounts with special permissions. Made visible again in
   [[MediaWiki:Group-sysop.css]], [[MediaWiki:Group-patroller.css]],
   [[MediaWiki:Group-templateeditor.css]], [[MediaWiki:Group-extendedmover.css]] and [[Mediawiki:Group-autoconfirmed.css]]. */
.sysop-show,
.templateeditor-show,
.extendedmover-show,
.patroller-show,
.autoconfirmed-show,
.user-show {
	display: none;
}

/* Gallery styles background changes are restricted to screen view. In printing we should avoid applying backgrounds. */
@media screen {
	/* The backgrounds for galleries. */
	#content .gallerybox div.thumb {
		/* Light gray padding */
		background-color: #f8f9fa;
	}
	
	/* Put a chequered background behind images, only visible if they have transparency.
   '.filehistory a img' and '#file img:hover' are handled by MediaWiki core (as of 1.19) */
	.gallerybox .thumb img {
		background: #fff url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Checker-16x16.png) repeat;
	}
	/* But not on articles, user pages, portals or with opt-out. */
	.ns-0 .gallerybox .thumb img,
	.ns-2 .gallerybox .thumb img,
	.ns-100 .gallerybox .thumb img,
	.nochecker .gallerybox .thumb img {
		background: #fff;
	}
	
	/* T178626 */
	#contentSub:empty,
	#contentSub2:empty {
		display: block !important;
	}
	
	#contentSub:empty ~ #jump-to-nav,
	#contentSub2:empty ~ #jump-to-nav {
		margin-top: -1.4em !important;
		margin-bottom: 1.4em !important;
	}


}

/* แสดงไอคอน GA สำหรับลิงก์ข้ามภาษา (ดูการอภิปรายที่ https://th.wikipedia.org/wiki/วิกิพีเดีย:สภากาแฟ/อภิปราย/ไอคอนแสดง_FA/GA_ในภาษาอื่น)*/
li.badge-goodarticle {
	list-style-image:url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Monobook-bullet-plus.png&quot;);
}

/* แก้ไขปัญหาแสดงผลจาก มีเดียวิกิ:Sitenotice ไม่พอดีกับหน้า (คำแนะนำจาก ผู้ใช้:Nullzero) */
.mw-dismissable-notice .mw-dismissable-notice-body {
  margin-left: 0;
  margin-right: 0;
}


/* &lt;/syntaxhighlight&gt; */</text>
      <sha1>il72w22px5txs2k0fyysclo9cgb02ki</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119439</id>
      <parentid>119438</parentid>
      <timestamp>2025-07-04T14:46:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>RenWikiLA ຍ້າຍໜ້າ [[ຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA/Common.css]] ໄປ [[ຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA/common.css]]</comment>
      <origin>119438</origin>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="36548" sha1="il72w22px5txs2k0fyysclo9cgb02ki" xml:space="preserve">/* &lt;syntaxhighlight lang=&quot;css&quot;&gt; */
/* Source of code, if not stated, usually comes from English Wikipedia. */

p {
    text-indent: 2.5em;
}

p.catlinks,
td p,
.dt-init-replylink-buttons {
    text-indent: 0;
}

/* จบ: แสดงผลภาษาไทย */

sup, sub {
    line-height: 1em;     /* Reduce line-height for &lt;sup&gt; and &lt;sub&gt; */
}

.page-หน้าหลัก #mp-topbanner {
   clear: both;
}

#interwiki-completelist {
    font-weight: bold;
}

/* ลดระยะย่อหน้าของ bullet ในหน้าหลัก (โดยคุณ Octahedron80) */
body.page-หน้าหลัก #content ul,
body.page-หน้าหลัก #content ol {
    margin-left: 2em;
}

/* ยกเว้น .non-indented, p.catlink, td &gt; p (โดยคุณ Patsagorn Y.) */
.non-indent p,
p.catlinks,
td p,
.mw-ui-button  {
	text-indent: initial;
}

/* Bold 'edit this page' link to encourage newcomers */
#ca-edit a { font-weight: bold !important; }

/* Ensure refs in table headers and the like aren't bold or italic */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}

/* Styling for citations */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}

/* Recentchanges box. Style adapted from fr.wikipedia.org */
.rcoptions {
 margin: 0 0 2px 0;
 padding:.5em;
 border:1px solid #aaa;
 border-left:10px solid #ccccff;
 background-color: #FFFFFF;
 font-size: 90%
}

#catlinks {
 	border: 0px;
 	border-top: 2px dotted #aaaaaa;
 }

/* ทำให้ {{มบ|Coord}} แสดงผลเป็น dec หรือ dms เพียงอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น ทำให้พิกัดที่ได้จากแม่แบบไม่ยาวเกินไป โดยคุณ Nullzero */
.geo-default, .geo-dms, .geo-dec  { display: inline; }
.geo-nondefault, .geo-multi-punct { display: none; }
.longitude, .latitude             { white-space: nowrap; }

/* wikitable/prettytable class for skinning normal tables */


/* Make the list of references smaller */
ol.references,
div.reflist,
div.refbegin {
    font-size: 90%;            /* Default font-size */
}
div.reflist ol.references {
    font-size: 100%;           /* Reset font-size when nested in div.reflist */
    list-style-type: inherit;  /* Enable custom list style types */
}

.references-small { font-size: 90%;}

.references-2column {
  font-size: 90%;
  -moz-column-count:2;
  column-count:2;
}

/* Consistent size for &lt;small&gt;, &lt;sub&gt; and &lt;sup&gt; */
small {
	font-size: 85%;
}
.mw-body-content sub,
.mw-body-content sup {
	font-size: 80%;
}

.same-bg { background: none; }

/* Highlight clicked reference in blue to help navigation */
ol.references &gt; li:target {
 background-color: #DEF;
}

/* T156351: Support for Parsoid's Cite implementation */
@counter-style custom-group-label-thai {
    system: alphabetic;
    symbols: 'ก' 'ข' 'ค' 'ง' 'จ' 'ฉ' 'ช' 'ซ' 'ด' 'ต' 'ถ' 'ท' 'น' 'บ' 'ป' 'ผ' 'ฝ' 'พ' 'ฟ' 'ม' 'ย' 'ร' 'ว' 'ส' 'อ' 'ฮ';
}

/* Styling for citations */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}

/* Styling for citations (CSS3). Breaks long urls, etc., rather than overflowing box */
.citation {
    word-wrap: break-word;
}
 
/* Default style for navigation boxes */
.navbox {                     /* Navbox container style */
	box-sizing: border-box;
	border: 1px solid #a2a9b1;
	width: 100%;
	clear: both;
	font-size: 88%;
	text-align: center;
	padding: 1px;
	margin: 1em auto 0;       /* Prevent preceding content from clinging to navboxes */
}

.navbox .navbox {
	margin-top: 0;            /* No top margin for nested navboxes */
}

.navbox + .navbox {
	margin-top: -1px;         /* Single pixel border between adjacent navboxes */
}

.navbox-inner,
.navbox-subgroup {
	width: 100%;
}

.navbox-group,
.navbox-title,
.navbox-abovebelow {
	padding: 0.25em 1em;      /* Title, group and above/below styles */
	line-height: 1.5em;
	text-align: center;
}

th.navbox-group {             /* Group style */
	white-space: nowrap;
	/* @noflip */
	text-align: right;
}

.navbox,
.navbox-subgroup {
	background-color: #fdfdfd; /* Background color */
}

.navbox-list {
	line-height: 1.5em;
	border-color: #fdfdfd;    /* Must match background color */
}

/* cell spacing for navbox cells */
tr + tr &gt; .navbox-abovebelow,
tr + tr &gt; .navbox-group,
tr + tr &gt; .navbox-image,
tr + tr &gt; .navbox-list {    /* Borders above 2nd, 3rd, etc. rows */
	border-top: 2px solid #fdfdfd; /* Must match background color */
}

.navbox th,
.navbox-title {
	background-color: #ccccff;      /* Level 1 color */
}

.navbox-abovebelow,
th.navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-title {
	background-color: #ddddff;      /* Level 2 color */
}

.navbox-subgroup .navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-abovebelow {
	background-color: #e6e6ff;      /* Level 3 color */
}

.navbox-even {
	background-color: #f7f7f7;      /* Even row striping */
}

.navbox-odd {
	background-color: transparent;  /* Odd row striping */
}

/* Default styling for Navbar template */
.navbar {
    display: inline;
    font-size: 88%;
    font-weight: normal;
}
.navbar ul {
    display: inline;
    white-space: nowrap;
}
.navbar li {
    word-spacing: -0.125em;
}
.navbar.mini li span {
  font-variant: small-caps;
}
/* Navbar styling when nested in infobox and navbox */
.infobox .navbar {
    font-size: 100%;
}
.navbox .navbar {
    display: block;
    font-size: 100%;
}
.navbox-title .navbar {
    /* @noflip */
    float: left;
    /* @noflip */
    text-align: left;
    /* @noflip */
    margin-right: 0.5em;
    width: 6em;
}
 
 
/* 'show'/'hide' buttons created dynamically by the CollapsibleTables javascript
   in [[MediaWiki:Common.js]] are styled here so they can be customised. */
.collapseButton {
    /* @noflip */
    float: right;
    font-weight: normal;
    /* @noflip */
    margin-left: 0.5em;
    /* @noflip */
    text-align: right;
    width: auto;
}
/* In navboxes, the show/hide button balances the v·d·e links
   from [[Template:Navbar]], so they need to be the same width. */
.navbox .collapseButton {
    width: 6em;
}
 
/* Styling for JQuery makeCollapsible, matching that of collapseButton */
.mw-parser-output .mw-collapsible-toggle {
    font-weight: normal;
    /* @noflip */
    text-align: right;
}
.navbox .mw-collapsible-toggle {
    width: 6em;
}

/* Style for &quot;notices&quot; */
.notice {
    margin: 1em;
    padding: 0.2em;
}

#disambig {
    border-top: 3px double #cccccc; 
    border-bottom: 3px double #cccccc;
}

#spoiler {
    /* border-top: 2px solid #ddd;
    border-bottom:2px solid #ddd;*/
}

/* Standard talk template style */

.Talk-Notice  {
    border: 1px solid #C0C090;
    background-color: #F8EABA;
    margin-bottom: 3px;
    width: 85%;
    border-spacing: 3px;
    margin-left: auto;
    margin-right: auto;
}

/* Make template background appear correctly on all browsers */
.Talk-Notice td {
    background: inherit;
}

/*Add formatting to make sure that &quot;external references&quot; from [[Template:Ref]] do
  not get URL expansion, not even when printed. The mechanism up to MediaWiki 1.4 was
  that the HTML code contained a SPAN following the anchor A; this SPAN had the class
  &quot;urlexpansion&quot;, which was not displayed on screen, but was shown when the medium was
  &quot;print&quot;. The rules below ensure (a) that there is no extra padding to the right of
  the anchor (displayed as &quot;[&lt;number&gt;]&quot;), (b) that there is no &quot;external link arrow&quot; for
  the link, and (c) that this SPAN of class &quot;urlexpansion&quot; is never shown.
  ~~~~
*/

.plainlinksneverexpand {
  background: none ! important;
  padding: 0 ! important;
}

.plainlinksneverexpand .urlexpansion {
  display : none ! important;
}

/* Make sure that ext links displayed within &quot;plainlinksneverexpand&quot; don't get
   the arrow...
*/
.plainlinksneverexpand a {
   background: none !important;
   padding: 0 !important
}

/* With MediaWiki 1.5, the mechanism has changed: instead of a SPAN of class &quot;urlexpansion&quot;
   following the anchor A, the anchor itself now has class &quot;external autonumber&quot; and the
   expansion is inserted when printing (see the common printing style sheet at
   //en.wikipedia.org/w/skins/common/commonPrint.css) using the &quot;:after&quot; pseudo-
   element of CSS. We have to switch this off for links due to Template:Ref!
   ~~~~
*/
.plainlinksneverexpand a.external.text:after {
  display: none !important;
}
.plainlinksneverexpand a.external.autonumber:after {
  display: none !important;
}

/* Merge template style */

.amboxtalk {
  clear:left;
  text-align:left;
  width: 80%; 
  margin: 0 auto;
  padding: 0.5em;
  border-collapse: collapse;
  background: #FBFBFB; 
  border: 1px solid #aaa; 
  border-left: 10px solid #1e90ff; 
}

.mw-body-content .messagebox {
   border: 1px solid #aaaaaa;
   background-color: #f9f9f9;
   width: 85%;
   margin: 0 auto 1em auto;
   padding: .2em;
   text-align: left;
}
.messagebox.merge {
   border: 1px solid #cf9fff;
   background-color: #f5edf5;
   text-align: center;
}
.messagebox.cleanup {
   border: 1px solid #9f9fff;
   background-color: #efefff;
   text-align: center;
}
.messagebox.standard-talk {
   border: 1px solid #c0c090;
   background-color: #f8eaba;
}

/* Infobox template style */
.infobox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    color: black;
    margin: 0.5em 0 0.5em 1em;
    padding: 0.2em;
    /* @noflip */
    float: right;
    /* @noflip */
    clear: right;
    text-align: left;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.5em;
}
.infobox caption {
    font-size: 125%;
    font-weight: bold;
}
.infobox td,
.infobox th {
    vertical-align: top;
}
.infobox.bordered {
    border-collapse: collapse;
}
.infobox.bordered td,
.infobox.bordered th {
    border: 1px solid #aaa;
}
.infobox.bordered .borderless td,
.infobox.bordered .borderless th {
    border: 0;
}
 
.infobox.sisterproject {
    width: 20em;
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.standard-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
}
.infobox.standard-talk.bordered td,
.infobox.standard-talk.bordered th {
    border: 1px solid #c0c090;
}
 
/* styles for bordered infobox with merged rows */
.infobox.bordered .mergedtoprow td,
.infobox.bordered .mergedtoprow th {
    border: 0;
    border-top: 1px solid #aaa;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
.infobox.bordered .mergedrow td,
.infobox.bordered .mergedrow th {
    border: 0;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
/* Styles for geography infoboxes, eg countries,
   country subdivisions, cities, etc.            */
.infobox.geography {
    /* @noflip */
    text-align: left;
    border-collapse: collapse;
    line-height: 1.2em; 
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.geography  td,
.infobox.geography  th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}
.infobox.geography .mergedtoprow td,
.infobox.geography .mergedtoprow th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedrow td,
.infobox.geography .mergedrow th {
    border: 0;
    padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedbottomrow td,
.infobox.geography .mergedbottomrow th {
    border-top: 0;
    border-bottom: 1px solid #aaa;
    padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .maptable td,
.infobox.geography .maptable th {
    border: 0;
    padding: 0;
}

/* Normal font styling for wikitable row headers with scope=&quot;row&quot; tag */
.wikitable.plainrowheaders th[scope=row],
.wikitable.plainrowheaders th[scope=rowgroup] {
	font-weight: normal;
	/* @noflip */
	text-align: left;
}

/* Lists in wikitable data cells are always left-aligned */
.wikitable td ul,
.wikitable td ol,
.wikitable td dl {
	/* @noflip */
	text-align: left;
}

#wpSave {
  font-weight: bold;
}

/* hiddenStructure from Monobook - allows selective hiding of markup in templates */
.hiddenStructure {
   display: none;
}

/* CSS for testing a new Main Page design, see [[Wikipedia:WikiProject Usability/Main Page]] */

#ThWpMainPage { width: 100%; margin-top: 1em; }
#ThWpMainPage h2 { font-size: 130%; font-weight: bold; margin: 0; padding: 0; border: 0; }
#ThWpMpMargin { margin-right: 13.8em; }
#ThWpMpCol1 { float: left; clear: left; width: 50%; }
#ThWpMpCol2 { width: 49.9%; float: left; }
#ThWpMpBrowse { background: #f8fcff url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/9/9f/MP-three-books.png) no-repeat 180% 9%; border: 1px solid #c7c7c7; }
#ThWpMpBrowseCats li { font-size: 85%; margin-left: 1em; line-height: 1.5; }
#ThWpMpBrowseCats h3 { font-size: 120%; margin: .2em 0 .1em -.8em; padding: 0; font-weight: normal; }
#ThWpMpBrowseCats h3 a { font-weight: bold; }
#ThWpMpBook { background-image: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/7/7e/MP-open-book.png); }
#ThWpMpFeaturedPic { text-align: center; margin: 0 0 .5em; font-size: 85%; font-weight: bold; }
#ThWpMpFeaturedPic h2 { font-size: 145%; text-align: left; }
.ThWpMpBrowseRight { float: right; width: 12.7em; }
.ThWpMpBrowseBottom { margin: 1em 0; }
.ThWpMpBrowseBottom #EnWpMpBrowseCats li, .EnWpMpBrowseBottom #EnWpMpUsefulLinks, .EnWpMpBrowseBottom #ThWpMpFeaturedPic { float: left; width: 24%; margin: 0; line-height: auto; }
.ThWpMpBrowseBottom #EnWpMpBrowseCats h3 { margin-left: 0; }
#ThWpMpUsefulLinks { clear: left; }
#ThWpMpSearch { background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/a/ae/MP-magnifying-glass.png) no-repeat top right; }
#ThWpMpSearch input { vertical-align: middle; }
#ThWpMpSearchInner { float: right; width: 20em; text-align: center; }
#bodySearchMP { margin: 0; padding: 0; }
#bodySearchMP .bodySearchWrap { float: right; width: 17.5em; text-align: left; padding: .8em 0; }
#bodySearchMP label { display: block; font-size: 95%; font-weight: bold; margin-bottom: -.2em; }
#bodySearchMP .bodySearchIput { opacity: .85; filter: alpha(opacity=85); }
#bodySearchMP .bodySearchBtnGo { font-weight: bold; padding-left: .3em; padding-right: .3em; margin-left: .5em; }
.ThWpMpContentBox { border: 1px solid; margin-bottom: .9em; }
#ThWpMpCol2 .EnWpMpContentBox { margin-left: .9em; }
.ThWpMpImage { float: right; margin: 0 0 .2em .2em; }
.ThWpMpImage img { position: relative; z-index: 3; }
#ThWpMpSisterProjects { float: left; width: 49%; }
.ThWpMpSisterProject { float: left; width: 17em; margin: 0; height: 5.5em; margin: 0; }
.ThWpMpSisterImg { float: left; width: 40px; height: 100%; }
#ThWpMpOtherLangs { margin-left: 50%; }
#ThWpMainPageNoCSS { display: none; }

/* Icons for medialist templates [[Template:Listen]], [[Template:Multi-listen_start]], [[Template:Video]], [[Template:Multi-video_start]] */

div.listenlist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/30px-Gnome-speakernotes.png&quot;);
    padding-left: 40px;
}

div.videolist, div.multivideolist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/40px-Tango-video-x-generic.png&quot;);
    padding-left: 50px;
}

div.user-block {
    padding: 5px;
    border: 1px solid #A9A9A9;
    background-color: #FFEFD5;
}

/* Style rules for media list templates */

div.medialist {
    min-height: 50px;
    margin: 1em;
    background-position: top left;
    background-repeat: no-repeat;
}

div.medialist ul {
    list-style-type: none; 
    list-style-image: none;
    margin: 0;
}

div.medialist ul li {
    padding-bottom: 0.5em;
}

div.medialist ul li li {
    font-size: 91%;
    padding-bottom: 0;
}

/* Coloured watchlist numbers */
.mw-plusminus-pos {
  color:darkgreen;
}

.mw-plusminus-neg {
  color:darkred;
}


/* Persondata and other (future) metadata */
table.InChI, /* temporary */
table.persondata {
    border: 1px solid #aaa;
    display: none;
    speak: none;
}
.InChI-label, /* temporary */
.persondata-label {
    color: #aaa;
}

/* เพิ่มความเข้มของเส้นกรอบรูป */

/* Change the external link icon to an Adobe icon for all PDF files */
/* (in browsers that support these CSS selectors, like Mozilla and Opera) */
#bodyContent a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#bodyContent a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat;
    padding-right: 16px;
}
 
/* Change the external link icon to an Adobe icon anywhere the PDFlink class */
/* is used (notably Template:PDFlink). This works in IE, unlike the above. */
span.PDFlink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat !important;
    padding-right: 17px !important;
}
 
span.geolink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/a/a7/Monobook-globe.png) center right no-repeat !important;
    padding-right: 11px !important;
}

/* รายการแสดงเป็นบล็อก */
.wikiblocklist ul{margin: 0;	padding: 0;}
.wikiblocklist li{list-style: none;border-bottom: #e2eef2 solid 1px; padding: 0 5px;}
.wikiblocklist a{color: #000; display: block;}
.wikiblocklist li:hover{	background: #e2eef2;}

/* เริ่มแม่แบบ Metabox */

.mbButton {
  background-color: #d0b0ff; /* 4 */
  border: 0.15em solid #000000;
  border-color: #f0d0ff #b090e0 #9070c0 #f0d0ff;  /* 5 3 3 5 */
  border-radius-topleft: .5em;
  border-radius-topright: .5em;
  -moz-border-radius: .5em .5em 0em 0em;
  cursor:pointer;
  display: inline;
  margin-right: 0.1em;
  padding: 0.2em 0.3em 0.2em 0.3em;
  position: relative;}
 
.mbButton a,
.mbButton strong {
  background: none !important;
  color:#7050a0 !important;  /* 1 */
  font-size: 90%;
  font-weight: bold;
  padding: 0 !important;
  text-decoration: none !important;}
 
.mbButton a:hover,
.mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline !important;}
 
.mbButtonSel{
  background-color: #9070c0; /* 2 */
  border: 0.15em solid #000000;
  border-color: #b090e0 #7050a0 #9070c0 #b090e0;  /* 3 1 2 3 */
  border-radius-topleft: .5em;
  border-radius-topright: .5em;
  -moz-border-radius: .5em .5em 0em 0em;
  cursor: default;
  display: inline;
  margin-right: 0.1em;
  padding: 0.2em 0.3em 0.2em 0.3em;
  position: relative;
  color:white;}
 
.mbButtonSela {
  background: none !important;
  color:white !important;
  cursor: default;
  font-size: 90%;
  font-weight: bold;
  padding: 0 !important;
  text-decoration: none !important;}
 
.mbContent {
  background-color: #f8f8ff;
  border: 0.2em solid #9070c0; /* 2 */
  border-color: #9070c0 #7050a0 #7050a0 #9070c0 ; /* 2 1 1 2 */
  -moz-border-radius: 0em .5em .5em 0em;
  border-radius-topright: .5em;
  border-radius-bottomright: .5em;
  padding: 1em;
  position: static;  /* Si hi posem relative falla amb MSIE */}
 
.mbTab {
  background-color: #f8f8ff;
  border-color: #7050a0 #b090e0 #b090e0 #7050a0; /* 1 3 3 1 */  width: 100%;
}
 
/* สั่งทำงานสีเขียว 1;60b030 2;75c045 3;90d060 4;a5e085 5;c0f090 */
 
.mbGreen .mbButton {
 background-color: #a5e085; /* 4 */
 border-color: #c0f090 #90d060 #75c045 #c0f090;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbGreen .mbButton a,
.mbGreen .mbButton strong {
  color:#60b030 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbGreen .mbButton a:hover,
.mbGreen .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbGreen .mbButtonSel{
  background-color: #75c045; /* 2 */
  border-color: #90d060 #60b030 #75c045 #90d060;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbGreen .mbContent {
  background-color: #f5fffa;
  border-color: #75c045 #60b030 #60b030 #75c045 ; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbGreen .mbTab {
  background-color: #f5fffa;
  border-color: #60b030 #90d060 #90d060 #60b030; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีแดง 1;CC0000 2;FF0000 3;FF8888 4;FFAAAA 5;FFCCCC */
 
.mbRed .mbButton {
 background-color: #FFAAAA; /* 4 */
 border-color: #FFCCCC #FF8888 #FF0000 #FFCCCC;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbRed .mbButton a,
.mbRed .mbButton strong {
  color:#CC0000 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbRed .mbButton a:hover 
.mbRed .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbRed .mbButtonSel{
  background-color: #FF0000; /* 2 */
  border-color: #FF8888 #CC0000 #FF0000 #FF8888;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbRed .mbContent {
  background-color: #fffafa;
  border-color: #FF0000 #CC0000 #CC0000 #FF0000; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbRed .mbTab {
  background-color: #fffafa;
  border-color: #CC0000 #FF0000 #FF0000 #CC0000; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีฟ้า 1;3379de 2;5b8dd6 3;88abde 4;a7c1e6 5;c8d6e9 */
 
.mbBlue .mbButton {
 background-color: #a7c1e6; /* 4 */
 border-color: #c8d6e9 #88abde #5b8dd6 #c8d6e9;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbBlue .mbButton a,
.mbBlue .mbButton strong {
  color:#3379de !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbBlue .mbButton a:hover 
.mbBlue .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbBlue .mbButtonSel{
  background-color: #5b8dd6; /* 2 */
  border-color: #88abde #3379de #5b8dd6 #88abde;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbBlue .mbContent {
  background-color: #f0f8ff;
  border-color: #5b8dd6 #3379de #3379de #5b8dd6; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbBlue .mbTab {
  background-color: #f0f8ff;
  border-color: #3379de #88abde #88abde #3379de; /* 1 3 3 1 */}
 
 
/* สั่งทำงานสีเหลือง 1;ffd813 2;ffe147 3;ffe977 4;fff1a4 5;fef4bc */
 
.mbYellow .mbButton {
 background-color: #fff1a4; /* 4 */
 border-color: #fef4bc #ffe977 #ffe147 #fef4bc;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbYellow .mbButton a,
.mbYellow .mbButton strong {
  color:#ffd813 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbYellow .mbButton a:hover 
.mbYellow .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbYellow .mbButtonSel{
  background-color: #ffe147; /* 2 */
  border-color: #ffe977 #ffd813 #ffe147 #ffe977;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbYellow .mbContent {
  background-color: #fffce8;
  border-color: #ffe147 #ffd813 #ffd813 #ffe147; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbYellow .mbTab {
  background-color: #fffce8;
  border-color: #ffd813 #88abde #88abde #ffd813; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีส้ม 1;ff820e 2;ff9d42 3;ffac5d 4;ffbd7f 5;ffd0a4 6;ffeedd */
 
.mbOrange .mbButton {
 background-color: #ffbd7f; /* 4 */
 border-color: #ffd0a4 #ffac5d #ff9d42 #ffd0a4;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbOrange .mbButton a,
.mbOrange .mbButton strong {
  color:#ff820e !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbOrange .mbButton a:hover 
.mbOrange .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbOrange .mbButtonSel{
  background-color: #ff9d42; /* 2 */
  border-color: #ffac5d #ff820e #ff9d42 #ffac5d;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbOrange .mbContent {
  background-color: #ffeedd; /* 6 */
  border-color: #ff9d42 #ff820e #ff820e #ff9d42; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbOrange .mbTab {
  background-color: #ffeedd; /* 6 */
  border-color: #ff820e #ffac5d #ffac5d #ff820e; /* 1 3 3 1 */}

/* จบการใช้สีต่าง ๆ สำหรับแม่แบบ:Metabox */

/* Cell sizes for ambox/tmbox/imbox/cmbox/ombox/fmbox/dmbox message boxes */
th.mbox-text, td.mbox-text {     /* The message body cell(s) */
    border: none; 
    padding: 0.25em 0.9em;       /* 0.9em left/right */
    width: 100%;    /* Make all mboxes the same width regardless of text length */
}
td.mbox-image {                  /* The left image cell */
    border: none; 
    padding: 2px 0 2px 0.9em;    /* 0.9em left, 0px right */
    text-align: center; 
}
td.mbox-imageright {             /* The right image cell */
    border: none;
    padding: 2px 0.9em 2px 0;    /* 0px left, 0.9em right */
    text-align: center; 
}
 
/* Article message box styles */
table.ambox {
    margin: 0px 10%;   /* 10% = Will not overlap with other elements */
    border: 1px solid #aaa; 
    border-left: 10px solid #1e90ff;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
    background: #fbfbfb; 
}
table.ambox + table.ambox {   /* Single border between stacked boxes. */
    margin-top: -1px;
}
.ambox th.mbox-text, 
.ambox td.mbox-text {            /* The message body cell(s) */
    padding: 0.25em 0.5em;       /* 0.5em left/right */
}
.ambox td.mbox-image {           /* The left image cell */
    padding: 2px 0 2px 0.5em;    /* 0.5em left, 0px right */
}
.ambox td.mbox-imageright {      /* The right image cell */
    padding: 2px 0.5em 2px 0;    /* 0px left, 0.5em right */
}
 
table.ambox-notice {
    border-left: 10px solid #1e90ff;    /* Blue */
}
table.ambox-speedy {
    border-left: 10px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;                   /* Pink */
}
table.ambox-delete {
    border-left: 10px solid #b22222;    /* Red */
}
table.ambox-content {
    border-left: 10px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.ambox-style {
    border-left: 10px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.ambox-move {
    border-left: 10px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.ambox-protection {
    border-left: 10px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
 
/* Image message box styles */
table.imbox {
    margin: 4px 10%; 
    border-collapse: collapse; 
    border: 3px solid #1e90ff;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
    background: #fbfbfb;
}
.imbox .mbox-text .imbox {    /* For imboxes inside imbox-text cells. */
    margin: 0 -0.5em;    /* 0.9 - 0.5 = 0.4em left/right. */
}
.mbox-inside .imbox {    /* For imboxes inside other templates. */
    margin: 4px;
}
 
table.imbox-notice {
    border: 3px solid #1e90ff;    /* Blue */
}
table.imbox-speedy {
    border: 3px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.imbox-delete {
    border: 3px solid #b22222;    /* Red */
}
table.imbox-content {
    border: 3px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.imbox-style {
    border: 3px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.imbox-move {
    border: 3px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.imbox-protection {
    border: 3px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
table.imbox-license {
    border: 3px solid #88a;       /* Dark gray */
    background: #f7f8ff;          /* Light gray */
}
table.imbox-featured {
    border: 3px solid #cba135;    /* Brown-gold */
}
 
/* Category message box styles */
table.cmbox {
    margin: 3px 10%;
    border-collapse: collapse;
    border: 1px solid #aaa; 
    background: #DFE8FF;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
}
 
table.cmbox-notice {
    background: #D8E8FF;    /* Blue */
}
table.cmbox-speedy {
    margin-top: 4px;
    margin-bottom: 4px;
    border: 4px solid #b22222;    /* Red */
    background: #FFDBDB;          /* Pink */
}
table.cmbox-delete {
    background: #FFDBDB;    /* Red */
}
table.cmbox-content {
    background: #FFE7CE;    /* Orange */
}
table.cmbox-style {
    background: #FFF9DB;    /* Yellow */
}
table.cmbox-move {
    background: #E4D8FF;    /* Purple */
}
table.cmbox-protection {
    background: #EFEFE1;    /* Gray-gold */
}
 
/* Other pages message box styles */
table.ombox {
    margin: 4px 10%; 
    border-collapse: collapse; 
    border: 1px solid #aaa;       /* Default &quot;notice&quot; gray */
    background: #f9f9f9;
}
 
table.ombox-notice {
    border: 1px solid #aaa;       /* Gray */
}
table.ombox-speedy {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.ombox-delete {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
}
table.ombox-content {
    border: 1px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.ombox-style {
    border: 1px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.ombox-move {
    border: 1px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.ombox-protection {
    border: 2px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
 
/* Talk page message box styles */
table.tmbox {
    margin: 4px 10%;
    border-collapse: collapse;
    border: 1px solid #c0c090;    /* Default &quot;notice&quot; gray-brown */
    background: #f8eaba;
}
.mediawiki .mbox-inside .tmbox { /* For tmboxes inside other templates. The &quot;mediawiki&quot; */
    margin: 2px 0;               /* class ensures that this declaration overrides other */
    width: 100%;  /* For Safari and Opera */     /* styles (including mbox-small above) */
}
.mbox-inside .tmbox.mbox-small { /* &quot;small&quot; tmboxes should not be small when  */
    line-height: 1.5em;          /* also &quot;nested&quot;, so reset styles that are   */   
    font-size: 100%;             /* set in &quot;mbox-small&quot; above.                */
}
 
table.tmbox-speedy {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.tmbox-delete {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
}
table.tmbox-content {
    border: 2px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.tmbox-style {
    border: 2px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.tmbox-move {
    border: 2px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.tmbox-protection,
table.tmbox-notice {
    border: 1px solid #c0c090;    /* Gray-brown */
}
 
/* Disambig and set index box styles */
table.dmbox {
    clear: both; 
    margin: 0.9em 1em; 
    border-top: 1px solid #ccc; 
    border-bottom: 1px solid #ccc; 
    background: transparent;
}
 
/* Footer and header message box styles */
table.fmbox {
    clear: both;
    margin: 0.2em 0;
    width: 100%;
    border: 1px solid #aaa;
    background: #f9f9f9;     /* Default &quot;system&quot; gray */
}
table.fmbox-system {
    background: #f9f9f9;
}
table.fmbox-warning {
    border: 1px solid #bb7070;  /* Dark pink */
    background: #ffdbdb;        /* Pink */
}
table.fmbox-editnotice {
    background: transparent;
}
/* For template documentation */
.template-documentation {
    clear: both;
    margin: 1em 0 0 0;
    border: 1px solid #aaa; 
    background-color: #ecfcf4; 
    padding: 1em;
}

.thumbinner {
    min-width: 100px;
}

/* Fix so &lt;tt&gt;, &lt;code&gt; and &lt;pre&gt; tags get normal text size also in 
   some versions of Firefox, Safari, Konqueror, Chrome etc. */
tt, code, pre {
    font-family: monospace, sans-serif;
}

/* Fix so &lt;syntaxhighlight&gt; tags and .css and .js pages get normal text size.
   [[Bugzilla:26204]]. See also [[Wikipedia:Typography#The monospace 'bug']] */
div.mw-geshi div,
div.mw-geshi div pre,
span.mw-geshi,
pre.source-css,
pre.source-javascript,
pre.source-lua {
    font-family: monospace, Courier !important;
}
/* End fix &lt;syntaxhighlight&gt; */

/* No linewrap on the labels of the login/signup page */
body.page-Special_UserLogin .mw-label label,
body.page-Special_UserLogin_signup .mw-label label { white-space : nowrap; }

/* Makes redirects appear in italics on [[Special:Allpages]] */
.allpagesredirect {
    font-style: italic;
}

/* Removes underlines from links */
.nounderlines a { 
  text-decoration: none;
}
 
/* Remove underline from IPA links */
.IPA a:link, .IPA a:visited {
  text-decoration: none;
}

/* Allow limiting of which header levels are shown in a TOC;
   &lt;div class=&quot;toclimit-3&quot;&gt;, for instance, will limit to
   showing ==headings== and ===headings=== but no further
   (as long as there are no =headings= on the page, which
   there shouldn't be according to the MoS).
 */
.toclimit-2 .toclevel-1 ul,
.toclimit-3 .toclevel-2 ul,
.toclimit-4 .toclevel-3 ul,
.toclimit-5 .toclevel-4 ul,
.toclimit-6 .toclevel-5 ul,
.toclimit-7 .toclevel-6 ul { display: none; }

/* Prevents line breaks in
   1) Where desired
   2) Links when we don't want them to
   3) Bold &quot;links&quot; to the page itself
   4) HTML formulae
   5) Ref tags with group names &lt;ref group=&quot;Note&quot;&gt; --&gt; &quot;[Note 1]&quot;
*/
.nowrap,
.nowraplinks a,
.nowraplinks .selflink,
span.texhtml,
sup.reference a { 
    white-space: nowrap;
}

/* DIVERS */
 
  .globegris {
  background:
      url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/10/Wikipedia-logo-v2-200px-transparent.png)
  } /* from fr.wikipedia.org */

/* Remove default styles for [[MediaWiki:Noarticletext]]. */
div.noarticletext {
    border: none;
    background: transparent;
    padding: 0;
}

/* Prevent floating boxes from overlapping any category listings,
   file histories, edit previews, and edit [Show changes] views */
#mw-subcategories, #mw-pages, #mw-category-media, 
#filehistory, #wikiPreview, #wikiDiff {
    clear: both;
}

/* Special characters list below edit window works better without underlining */
#editpage-specialchars a { text-decoration: none; }
#editpage-specialchars a:hover { text-decoration: underline; }

/* Hide charinsert base for those not using the gadget */
#editpage-specialchars {
	display: none;
}

 /* Put a checker background at the image description page only visible if the image has transparent background */
 #file img {background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Checker-16x16.png) repeat}

/* These mbox-small classes must be placed after all other
   ambox/tmbox/ombox etc classes. &quot;body.mediawiki&quot; is so
   they override &quot;table.ambox + table.ambox&quot; above. */
body.mediawiki table.mbox-small {   /* For the &quot;small=yes&quot; option. */
    /* @noflip */
    clear: right;
    /* @noflip */
    float: right;
    /* @noflip */
    margin: 4px 0 4px 1em;
    width: 238px;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.25em;
}
body.mediawiki table.mbox-small-left {   /* For the &quot;small=left&quot; option. */
    margin: 4px 1em 4px 0;
    width: 238px;
    border-collapse: collapse;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.25em;
}

/* Styling for Abuse Filter tags */
.mw-tag-markers {
    font-style:italic;
    font-size:90%;
}

/* Reduce line-height for &lt;sup&gt; and &lt;sub&gt; */
sup, sub {
    line-height: 1em;
}

/* A request by octahedron80 19:13, 7 ธันวาคม 2554 (ICT) */
.mw-content-ltr dd, .mw-content-rtl .mw-content-ltr dd {
    margin-left: 2.5em;
}
.mw-content-ltr ul, .mw-content-rtl .mw-content-ltr ul {
    margin-left: 2.5em;
}
.mw-content-ltr ol, .mw-content-rtl .mw-content-ltr ol {
    margin-left: 2.5em;
}

/* Hatnotes and disambiguation notices */
.rellink,
.dablink,
.hatnote {
    font-style: italic;
    /* @noflip */
    padding-left: 2.5em;
    margin-bottom: 0.5em;
}
.rellink i,
.dablink i,
.hatnote i {
    font-style: normal;
}

/* Hide stuff meant for accounts with special permissions. Made visible again in
   [[MediaWiki:Group-sysop.css]], [[MediaWiki:Group-patroller.css]],
   [[MediaWiki:Group-templateeditor.css]], [[MediaWiki:Group-extendedmover.css]] and [[Mediawiki:Group-autoconfirmed.css]]. */
.sysop-show,
.templateeditor-show,
.extendedmover-show,
.patroller-show,
.autoconfirmed-show,
.user-show {
	display: none;
}

/* Gallery styles background changes are restricted to screen view. In printing we should avoid applying backgrounds. */
@media screen {
	/* The backgrounds for galleries. */
	#content .gallerybox div.thumb {
		/* Light gray padding */
		background-color: #f8f9fa;
	}
	
	/* Put a chequered background behind images, only visible if they have transparency.
   '.filehistory a img' and '#file img:hover' are handled by MediaWiki core (as of 1.19) */
	.gallerybox .thumb img {
		background: #fff url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Checker-16x16.png) repeat;
	}
	/* But not on articles, user pages, portals or with opt-out. */
	.ns-0 .gallerybox .thumb img,
	.ns-2 .gallerybox .thumb img,
	.ns-100 .gallerybox .thumb img,
	.nochecker .gallerybox .thumb img {
		background: #fff;
	}
	
	/* T178626 */
	#contentSub:empty,
	#contentSub2:empty {
		display: block !important;
	}
	
	#contentSub:empty ~ #jump-to-nav,
	#contentSub2:empty ~ #jump-to-nav {
		margin-top: -1.4em !important;
		margin-bottom: 1.4em !important;
	}


}

/* แสดงไอคอน GA สำหรับลิงก์ข้ามภาษา (ดูการอภิปรายที่ https://th.wikipedia.org/wiki/วิกิพีเดีย:สภากาแฟ/อภิปราย/ไอคอนแสดง_FA/GA_ในภาษาอื่น)*/
li.badge-goodarticle {
	list-style-image:url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Monobook-bullet-plus.png&quot;);
}

/* แก้ไขปัญหาแสดงผลจาก มีเดียวิกิ:Sitenotice ไม่พอดีกับหน้า (คำแนะนำจาก ผู้ใช้:Nullzero) */
.mw-dismissable-notice .mw-dismissable-notice-body {
  margin-left: 0;
  margin-right: 0;
}


/* &lt;/syntaxhighlight&gt; */</text>
      <sha1>il72w22px5txs2k0fyysclo9cgb02ki</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119441</id>
      <parentid>119439</parentid>
      <timestamp>2025-07-04T14:54:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <origin>119441</origin>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="35954" sha1="k1lyj1yhdisgslcj4hfs0ymcav240iv" xml:space="preserve">/* &lt;syntaxhighlight lang=&quot;css&quot;&gt; */
/* Source of code, if not stated, usually comes from English Wikipedia. */

p {
	text-align: justify;
    text-indent: 2.5em;
}

p.catlinks,
td p,
.dt-init-replylink-buttons {
    text-indent: 0;
}

sup, sub {
    line-height: 1em;     /* Reduce line-height for &lt;sup&gt; and &lt;sub&gt; */
}

.page-ໜ້າຫຼັກ #mp-topbanner {
   clear: both;
}

#interwiki-completelist {
    font-weight: bold;
}


body.page-ໜ້າຫຼັກ #content ul,
body.page-ໜ້າຫຼັກ #content ol {
    margin-left: 2em;
}


.non-indent p,
p.catlinks,
td p,
.mw-ui-button  {
	text-indent: initial;
}

/* Bold 'edit this page' link to encourage newcomers */
#ca-edit a { font-weight: bold !important; }

/* Ensure refs in table headers and the like aren't bold or italic */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}

/* Styling for citations */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}

/* Recentchanges box. Style adapted from fr.wikipedia.org */
.rcoptions {
 margin: 0 0 2px 0;
 padding:.5em;
 border:1px solid #aaa;
 border-left:10px solid #ccccff;
 background-color: #FFFFFF;
 font-size: 90%
}

#catlinks {
 	border: 0px;
 	border-top: 2px dotted #aaaaaa;
 }

.geo-default, .geo-dms, .geo-dec  { display: inline; }
.geo-nondefault, .geo-multi-punct { display: none; }
.longitude, .latitude             { white-space: nowrap; }

/* wikitable/prettytable class for skinning normal tables */


/* Make the list of references smaller */
ol.references,
div.reflist,
div.refbegin {
    font-size: 90%;            /* Default font-size */
}
div.reflist ol.references {
    font-size: 100%;           /* Reset font-size when nested in div.reflist */
    list-style-type: inherit;  /* Enable custom list style types */
}

.references-small { font-size: 90%;}

.references-2column {
  font-size: 90%;
  -moz-column-count:2;
  column-count:2;
}

/* Consistent size for &lt;small&gt;, &lt;sub&gt; and &lt;sup&gt; */
small {
	font-size: 85%;
}
.mw-body-content sub,
.mw-body-content sup {
	font-size: 80%;
}

.same-bg { background: none; }

/* Highlight clicked reference in blue to help navigation */
ol.references &gt; li:target {
 background-color: #DEF;
}

/* T156351: Support for Parsoid's Cite implementation */
@counter-style custom-group-label-lao {
    system: alphabetic;
    symbols: 'ກ' 'ຂ' 'ຄ' 'ງ' 'ຈ' 'ຊ' 'ດ' 'ຕ' 'ຖ' 'ທ' 'ນ' 'ບ' 'ປ' 'ຜ' 'ຝ' 'ພ' 'ຟ' 'ມ' 'ຍ' 'ຢ' 'ວ' 'ສ' 'ອ' 'ຮ';
}

/* Styling for citations */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}

/* Styling for citations (CSS3). Breaks long urls, etc., rather than overflowing box */
.citation {
    word-wrap: break-word;
}
 
/* Default style for navigation boxes */
.navbox {                     /* Navbox container style */
	box-sizing: border-box;
	border: 1px solid #a2a9b1;
	width: 100%;
	clear: both;
	font-size: 88%;
	text-align: center;
	padding: 1px;
	margin: 1em auto 0;       /* Prevent preceding content from clinging to navboxes */
}

.navbox .navbox {
	margin-top: 0;            /* No top margin for nested navboxes */
}

.navbox + .navbox {
	margin-top: -1px;         /* Single pixel border between adjacent navboxes */
}

.navbox-inner,
.navbox-subgroup {
	width: 100%;
}

.navbox-group,
.navbox-title,
.navbox-abovebelow {
	padding: 0.25em 1em;      /* Title, group and above/below styles */
	line-height: 1.5em;
	text-align: center;
}

th.navbox-group {             /* Group style */
	white-space: nowrap;
	/* @noflip */
	text-align: right;
}

.navbox,
.navbox-subgroup {
	background-color: #fdfdfd; /* Background color */
}

.navbox-list {
	line-height: 1.5em;
	border-color: #fdfdfd;    /* Must match background color */
}

/* cell spacing for navbox cells */
tr + tr &gt; .navbox-abovebelow,
tr + tr &gt; .navbox-group,
tr + tr &gt; .navbox-image,
tr + tr &gt; .navbox-list {    /* Borders above 2nd, 3rd, etc. rows */
	border-top: 2px solid #fdfdfd; /* Must match background color */
}

.navbox th,
.navbox-title {
	background-color: #ccccff;      /* Level 1 color */
}

.navbox-abovebelow,
th.navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-title {
	background-color: #ddddff;      /* Level 2 color */
}

.navbox-subgroup .navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-abovebelow {
	background-color: #e6e6ff;      /* Level 3 color */
}

.navbox-even {
	background-color: #f7f7f7;      /* Even row striping */
}

.navbox-odd {
	background-color: transparent;  /* Odd row striping */
}

/* Default styling for Navbar template */
.navbar {
    display: inline;
    font-size: 88%;
    font-weight: normal;
}
.navbar ul {
    display: inline;
    white-space: nowrap;
}
.navbar li {
    word-spacing: -0.125em;
}
.navbar.mini li span {
  font-variant: small-caps;
}
/* Navbar styling when nested in infobox and navbox */
.infobox .navbar {
    font-size: 100%;
}
.navbox .navbar {
    display: block;
    font-size: 100%;
}
.navbox-title .navbar {
    /* @noflip */
    float: left;
    /* @noflip */
    text-align: left;
    /* @noflip */
    margin-right: 0.5em;
    width: 6em;
}
 
 
/* 'show'/'hide' buttons created dynamically by the CollapsibleTables javascript
   in [[MediaWiki:Common.js]] are styled here so they can be customised. */
.collapseButton {
    /* @noflip */
    float: right;
    font-weight: normal;
    /* @noflip */
    margin-left: 0.5em;
    /* @noflip */
    text-align: right;
    width: auto;
}
/* In navboxes, the show/hide button balances the v·d·e links
   from [[Template:Navbar]], so they need to be the same width. */
.navbox .collapseButton {
    width: 6em;
}
 
/* Styling for JQuery makeCollapsible, matching that of collapseButton */
.mw-parser-output .mw-collapsible-toggle {
    font-weight: normal;
    /* @noflip */
    text-align: right;
}
.navbox .mw-collapsible-toggle {
    width: 6em;
}

/* Style for &quot;notices&quot; */
.notice {
    margin: 1em;
    padding: 0.2em;
}

#disambig {
    border-top: 3px double #cccccc; 
    border-bottom: 3px double #cccccc;
}

#spoiler {
    /* border-top: 2px solid #ddd;
    border-bottom:2px solid #ddd;*/
}

/* Standard talk template style */

.Talk-Notice  {
    border: 1px solid #C0C090;
    background-color: #F8EABA;
    margin-bottom: 3px;
    width: 85%;
    border-spacing: 3px;
    margin-left: auto;
    margin-right: auto;
}

/* Make template background appear correctly on all browsers */
.Talk-Notice td {
    background: inherit;
}

/*Add formatting to make sure that &quot;external references&quot; from [[Template:Ref]] do
  not get URL expansion, not even when printed. The mechanism up to MediaWiki 1.4 was
  that the HTML code contained a SPAN following the anchor A; this SPAN had the class
  &quot;urlexpansion&quot;, which was not displayed on screen, but was shown when the medium was
  &quot;print&quot;. The rules below ensure (a) that there is no extra padding to the right of
  the anchor (displayed as &quot;[&lt;number&gt;]&quot;), (b) that there is no &quot;external link arrow&quot; for
  the link, and (c) that this SPAN of class &quot;urlexpansion&quot; is never shown.
  ~~~~
*/

.plainlinksneverexpand {
  background: none ! important;
  padding: 0 ! important;
}

.plainlinksneverexpand .urlexpansion {
  display : none ! important;
}

/* Make sure that ext links displayed within &quot;plainlinksneverexpand&quot; don't get
   the arrow...
*/
.plainlinksneverexpand a {
   background: none !important;
   padding: 0 !important
}

/* With MediaWiki 1.5, the mechanism has changed: instead of a SPAN of class &quot;urlexpansion&quot;
   following the anchor A, the anchor itself now has class &quot;external autonumber&quot; and the
   expansion is inserted when printing (see the common printing style sheet at
   //en.wikipedia.org/w/skins/common/commonPrint.css) using the &quot;:after&quot; pseudo-
   element of CSS. We have to switch this off for links due to Template:Ref!
   ~~~~
*/
.plainlinksneverexpand a.external.text:after {
  display: none !important;
}
.plainlinksneverexpand a.external.autonumber:after {
  display: none !important;
}

/* Merge template style */

.amboxtalk {
  clear:left;
  text-align:left;
  width: 80%; 
  margin: 0 auto;
  padding: 0.5em;
  border-collapse: collapse;
  background: #FBFBFB; 
  border: 1px solid #aaa; 
  border-left: 10px solid #1e90ff; 
}

.mw-body-content .messagebox {
   border: 1px solid #aaaaaa;
   background-color: #f9f9f9;
   width: 85%;
   margin: 0 auto 1em auto;
   padding: .2em;
   text-align: left;
}
.messagebox.merge {
   border: 1px solid #cf9fff;
   background-color: #f5edf5;
   text-align: center;
}
.messagebox.cleanup {
   border: 1px solid #9f9fff;
   background-color: #efefff;
   text-align: center;
}
.messagebox.standard-talk {
   border: 1px solid #c0c090;
   background-color: #f8eaba;
}

/* Infobox template style */
.infobox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    color: black;
    margin: 0.5em 0 0.5em 1em;
    padding: 0.2em;
    /* @noflip */
    float: right;
    /* @noflip */
    clear: right;
    text-align: left;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.5em;
}
.infobox caption {
    font-size: 125%;
    font-weight: bold;
}
.infobox td,
.infobox th {
    vertical-align: top;
}
.infobox.bordered {
    border-collapse: collapse;
}
.infobox.bordered td,
.infobox.bordered th {
    border: 1px solid #aaa;
}
.infobox.bordered .borderless td,
.infobox.bordered .borderless th {
    border: 0;
}
 
.infobox.sisterproject {
    width: 20em;
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.standard-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
}
.infobox.standard-talk.bordered td,
.infobox.standard-talk.bordered th {
    border: 1px solid #c0c090;
}
 
/* styles for bordered infobox with merged rows */
.infobox.bordered .mergedtoprow td,
.infobox.bordered .mergedtoprow th {
    border: 0;
    border-top: 1px solid #aaa;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
.infobox.bordered .mergedrow td,
.infobox.bordered .mergedrow th {
    border: 0;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
/* Styles for geography infoboxes, eg countries,
   country subdivisions, cities, etc.            */
.infobox.geography {
    /* @noflip */
    text-align: left;
    border-collapse: collapse;
    line-height: 1.2em; 
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.geography  td,
.infobox.geography  th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}
.infobox.geography .mergedtoprow td,
.infobox.geography .mergedtoprow th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedrow td,
.infobox.geography .mergedrow th {
    border: 0;
    padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedbottomrow td,
.infobox.geography .mergedbottomrow th {
    border-top: 0;
    border-bottom: 1px solid #aaa;
    padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .maptable td,
.infobox.geography .maptable th {
    border: 0;
    padding: 0;
}

/* Normal font styling for wikitable row headers with scope=&quot;row&quot; tag */
.wikitable.plainrowheaders th[scope=row],
.wikitable.plainrowheaders th[scope=rowgroup] {
	font-weight: normal;
	/* @noflip */
	text-align: left;
}

/* Lists in wikitable data cells are always left-aligned */
.wikitable td ul,
.wikitable td ol,
.wikitable td dl {
	/* @noflip */
	text-align: left;
}

#wpSave {
  font-weight: bold;
}

/* hiddenStructure from Monobook - allows selective hiding of markup in templates */
.hiddenStructure {
   display: none;
}

/* CSS for testing a new Main Page design, see [[Wikipedia:WikiProject Usability/Main Page]] */

#ThWpMainPage { width: 100%; margin-top: 1em; }
#ThWpMainPage h2 { font-size: 130%; font-weight: bold; margin: 0; padding: 0; border: 0; }
#ThWpMpMargin { margin-right: 13.8em; }
#ThWpMpCol1 { float: left; clear: left; width: 50%; }
#ThWpMpCol2 { width: 49.9%; float: left; }
#ThWpMpBrowse { background: #f8fcff url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/9/9f/MP-three-books.png) no-repeat 180% 9%; border: 1px solid #c7c7c7; }
#ThWpMpBrowseCats li { font-size: 85%; margin-left: 1em; line-height: 1.5; }
#ThWpMpBrowseCats h3 { font-size: 120%; margin: .2em 0 .1em -.8em; padding: 0; font-weight: normal; }
#ThWpMpBrowseCats h3 a { font-weight: bold; }
#ThWpMpBook { background-image: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/7/7e/MP-open-book.png); }
#ThWpMpFeaturedPic { text-align: center; margin: 0 0 .5em; font-size: 85%; font-weight: bold; }
#ThWpMpFeaturedPic h2 { font-size: 145%; text-align: left; }
.ThWpMpBrowseRight { float: right; width: 12.7em; }
.ThWpMpBrowseBottom { margin: 1em 0; }
.ThWpMpBrowseBottom #EnWpMpBrowseCats li, .EnWpMpBrowseBottom #EnWpMpUsefulLinks, .EnWpMpBrowseBottom #ThWpMpFeaturedPic { float: left; width: 24%; margin: 0; line-height: auto; }
.ThWpMpBrowseBottom #EnWpMpBrowseCats h3 { margin-left: 0; }
#ThWpMpUsefulLinks { clear: left; }
#ThWpMpSearch { background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/a/ae/MP-magnifying-glass.png) no-repeat top right; }
#ThWpMpSearch input { vertical-align: middle; }
#ThWpMpSearchInner { float: right; width: 20em; text-align: center; }
#bodySearchMP { margin: 0; padding: 0; }
#bodySearchMP .bodySearchWrap { float: right; width: 17.5em; text-align: left; padding: .8em 0; }
#bodySearchMP label { display: block; font-size: 95%; font-weight: bold; margin-bottom: -.2em; }
#bodySearchMP .bodySearchIput { opacity: .85; filter: alpha(opacity=85); }
#bodySearchMP .bodySearchBtnGo { font-weight: bold; padding-left: .3em; padding-right: .3em; margin-left: .5em; }
.ThWpMpContentBox { border: 1px solid; margin-bottom: .9em; }
#ThWpMpCol2 .EnWpMpContentBox { margin-left: .9em; }
.ThWpMpImage { float: right; margin: 0 0 .2em .2em; }
.ThWpMpImage img { position: relative; z-index: 3; }
#ThWpMpSisterProjects { float: left; width: 49%; }
.ThWpMpSisterProject { float: left; width: 17em; margin: 0; height: 5.5em; margin: 0; }
.ThWpMpSisterImg { float: left; width: 40px; height: 100%; }
#ThWpMpOtherLangs { margin-left: 50%; }
#ThWpMainPageNoCSS { display: none; }

/* Icons for medialist templates [[Template:Listen]], [[Template:Multi-listen_start]], [[Template:Video]], [[Template:Multi-video_start]] */

div.listenlist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/30px-Gnome-speakernotes.png&quot;);
    padding-left: 40px;
}

div.videolist, div.multivideolist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/40px-Tango-video-x-generic.png&quot;);
    padding-left: 50px;
}

div.user-block {
    padding: 5px;
    border: 1px solid #A9A9A9;
    background-color: #FFEFD5;
}

/* Style rules for media list templates */

div.medialist {
    min-height: 50px;
    margin: 1em;
    background-position: top left;
    background-repeat: no-repeat;
}

div.medialist ul {
    list-style-type: none; 
    list-style-image: none;
    margin: 0;
}

div.medialist ul li {
    padding-bottom: 0.5em;
}

div.medialist ul li li {
    font-size: 91%;
    padding-bottom: 0;
}

/* Coloured watchlist numbers */
.mw-plusminus-pos {
  color:darkgreen;
}

.mw-plusminus-neg {
  color:darkred;
}


/* Persondata and other (future) metadata */
table.InChI, /* temporary */
table.persondata {
    border: 1px solid #aaa;
    display: none;
    speak: none;
}
.InChI-label, /* temporary */
.persondata-label {
    color: #aaa;
}

/* เพิ่มความเข้มของเส้นกรอบรูป */

/* Change the external link icon to an Adobe icon for all PDF files */
/* (in browsers that support these CSS selectors, like Mozilla and Opera) */
#bodyContent a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#bodyContent a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat;
    padding-right: 16px;
}
 
/* Change the external link icon to an Adobe icon anywhere the PDFlink class */
/* is used (notably Template:PDFlink). This works in IE, unlike the above. */
span.PDFlink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat !important;
    padding-right: 17px !important;
}
 
span.geolink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/a/a7/Monobook-globe.png) center right no-repeat !important;
    padding-right: 11px !important;
}

/* รายการแสดงเป็นบล็อก */
.wikiblocklist ul{margin: 0;	padding: 0;}
.wikiblocklist li{list-style: none;border-bottom: #e2eef2 solid 1px; padding: 0 5px;}
.wikiblocklist a{color: #000; display: block;}
.wikiblocklist li:hover{	background: #e2eef2;}

/* เริ่มแม่แบบ Metabox */

.mbButton {
  background-color: #d0b0ff; /* 4 */
  border: 0.15em solid #000000;
  border-color: #f0d0ff #b090e0 #9070c0 #f0d0ff;  /* 5 3 3 5 */
  border-radius-topleft: .5em;
  border-radius-topright: .5em;
  -moz-border-radius: .5em .5em 0em 0em;
  cursor:pointer;
  display: inline;
  margin-right: 0.1em;
  padding: 0.2em 0.3em 0.2em 0.3em;
  position: relative;}
 
.mbButton a,
.mbButton strong {
  background: none !important;
  color:#7050a0 !important;  /* 1 */
  font-size: 90%;
  font-weight: bold;
  padding: 0 !important;
  text-decoration: none !important;}
 
.mbButton a:hover,
.mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline !important;}
 
.mbButtonSel{
  background-color: #9070c0; /* 2 */
  border: 0.15em solid #000000;
  border-color: #b090e0 #7050a0 #9070c0 #b090e0;  /* 3 1 2 3 */
  border-radius-topleft: .5em;
  border-radius-topright: .5em;
  -moz-border-radius: .5em .5em 0em 0em;
  cursor: default;
  display: inline;
  margin-right: 0.1em;
  padding: 0.2em 0.3em 0.2em 0.3em;
  position: relative;
  color:white;}
 
.mbButtonSela {
  background: none !important;
  color:white !important;
  cursor: default;
  font-size: 90%;
  font-weight: bold;
  padding: 0 !important;
  text-decoration: none !important;}
 
.mbContent {
  background-color: #f8f8ff;
  border: 0.2em solid #9070c0; /* 2 */
  border-color: #9070c0 #7050a0 #7050a0 #9070c0 ; /* 2 1 1 2 */
  -moz-border-radius: 0em .5em .5em 0em;
  border-radius-topright: .5em;
  border-radius-bottomright: .5em;
  padding: 1em;
  position: static;  /* Si hi posem relative falla amb MSIE */}
 
.mbTab {
  background-color: #f8f8ff;
  border-color: #7050a0 #b090e0 #b090e0 #7050a0; /* 1 3 3 1 */  width: 100%;
}
 
/* สั่งทำงานสีเขียว 1;60b030 2;75c045 3;90d060 4;a5e085 5;c0f090 */
 
.mbGreen .mbButton {
 background-color: #a5e085; /* 4 */
 border-color: #c0f090 #90d060 #75c045 #c0f090;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbGreen .mbButton a,
.mbGreen .mbButton strong {
  color:#60b030 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbGreen .mbButton a:hover,
.mbGreen .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbGreen .mbButtonSel{
  background-color: #75c045; /* 2 */
  border-color: #90d060 #60b030 #75c045 #90d060;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbGreen .mbContent {
  background-color: #f5fffa;
  border-color: #75c045 #60b030 #60b030 #75c045 ; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbGreen .mbTab {
  background-color: #f5fffa;
  border-color: #60b030 #90d060 #90d060 #60b030; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีแดง 1;CC0000 2;FF0000 3;FF8888 4;FFAAAA 5;FFCCCC */
 
.mbRed .mbButton {
 background-color: #FFAAAA; /* 4 */
 border-color: #FFCCCC #FF8888 #FF0000 #FFCCCC;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbRed .mbButton a,
.mbRed .mbButton strong {
  color:#CC0000 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbRed .mbButton a:hover 
.mbRed .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbRed .mbButtonSel{
  background-color: #FF0000; /* 2 */
  border-color: #FF8888 #CC0000 #FF0000 #FF8888;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbRed .mbContent {
  background-color: #fffafa;
  border-color: #FF0000 #CC0000 #CC0000 #FF0000; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbRed .mbTab {
  background-color: #fffafa;
  border-color: #CC0000 #FF0000 #FF0000 #CC0000; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีฟ้า 1;3379de 2;5b8dd6 3;88abde 4;a7c1e6 5;c8d6e9 */
 
.mbBlue .mbButton {
 background-color: #a7c1e6; /* 4 */
 border-color: #c8d6e9 #88abde #5b8dd6 #c8d6e9;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbBlue .mbButton a,
.mbBlue .mbButton strong {
  color:#3379de !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbBlue .mbButton a:hover 
.mbBlue .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbBlue .mbButtonSel{
  background-color: #5b8dd6; /* 2 */
  border-color: #88abde #3379de #5b8dd6 #88abde;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbBlue .mbContent {
  background-color: #f0f8ff;
  border-color: #5b8dd6 #3379de #3379de #5b8dd6; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbBlue .mbTab {
  background-color: #f0f8ff;
  border-color: #3379de #88abde #88abde #3379de; /* 1 3 3 1 */}
 
 
/* สั่งทำงานสีเหลือง 1;ffd813 2;ffe147 3;ffe977 4;fff1a4 5;fef4bc */
 
.mbYellow .mbButton {
 background-color: #fff1a4; /* 4 */
 border-color: #fef4bc #ffe977 #ffe147 #fef4bc;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbYellow .mbButton a,
.mbYellow .mbButton strong {
  color:#ffd813 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbYellow .mbButton a:hover 
.mbYellow .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbYellow .mbButtonSel{
  background-color: #ffe147; /* 2 */
  border-color: #ffe977 #ffd813 #ffe147 #ffe977;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbYellow .mbContent {
  background-color: #fffce8;
  border-color: #ffe147 #ffd813 #ffd813 #ffe147; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbYellow .mbTab {
  background-color: #fffce8;
  border-color: #ffd813 #88abde #88abde #ffd813; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีส้ม 1;ff820e 2;ff9d42 3;ffac5d 4;ffbd7f 5;ffd0a4 6;ffeedd */
 
.mbOrange .mbButton {
 background-color: #ffbd7f; /* 4 */
 border-color: #ffd0a4 #ffac5d #ff9d42 #ffd0a4;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbOrange .mbButton a,
.mbOrange .mbButton strong {
  color:#ff820e !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbOrange .mbButton a:hover 
.mbOrange .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbOrange .mbButtonSel{
  background-color: #ff9d42; /* 2 */
  border-color: #ffac5d #ff820e #ff9d42 #ffac5d;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbOrange .mbContent {
  background-color: #ffeedd; /* 6 */
  border-color: #ff9d42 #ff820e #ff820e #ff9d42; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbOrange .mbTab {
  background-color: #ffeedd; /* 6 */
  border-color: #ff820e #ffac5d #ffac5d #ff820e; /* 1 3 3 1 */}

/* จบการใช้สีต่าง ๆ สำหรับแม่แบบ:Metabox */

/* Cell sizes for ambox/tmbox/imbox/cmbox/ombox/fmbox/dmbox message boxes */
th.mbox-text, td.mbox-text {     /* The message body cell(s) */
    border: none; 
    padding: 0.25em 0.9em;       /* 0.9em left/right */
    width: 100%;    /* Make all mboxes the same width regardless of text length */
}
td.mbox-image {                  /* The left image cell */
    border: none; 
    padding: 2px 0 2px 0.9em;    /* 0.9em left, 0px right */
    text-align: center; 
}
td.mbox-imageright {             /* The right image cell */
    border: none;
    padding: 2px 0.9em 2px 0;    /* 0px left, 0.9em right */
    text-align: center; 
}
 
/* Article message box styles */
table.ambox {
    margin: 0px 10%;   /* 10% = Will not overlap with other elements */
    border: 1px solid #aaa; 
    border-left: 10px solid #1e90ff;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
    background: #fbfbfb; 
}
table.ambox + table.ambox {   /* Single border between stacked boxes. */
    margin-top: -1px;
}
.ambox th.mbox-text, 
.ambox td.mbox-text {            /* The message body cell(s) */
    padding: 0.25em 0.5em;       /* 0.5em left/right */
}
.ambox td.mbox-image {           /* The left image cell */
    padding: 2px 0 2px 0.5em;    /* 0.5em left, 0px right */
}
.ambox td.mbox-imageright {      /* The right image cell */
    padding: 2px 0.5em 2px 0;    /* 0px left, 0.5em right */
}
 
table.ambox-notice {
    border-left: 10px solid #1e90ff;    /* Blue */
}
table.ambox-speedy {
    border-left: 10px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;                   /* Pink */
}
table.ambox-delete {
    border-left: 10px solid #b22222;    /* Red */
}
table.ambox-content {
    border-left: 10px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.ambox-style {
    border-left: 10px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.ambox-move {
    border-left: 10px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.ambox-protection {
    border-left: 10px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
 
/* Image message box styles */
table.imbox {
    margin: 4px 10%; 
    border-collapse: collapse; 
    border: 3px solid #1e90ff;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
    background: #fbfbfb;
}
.imbox .mbox-text .imbox {    /* For imboxes inside imbox-text cells. */
    margin: 0 -0.5em;    /* 0.9 - 0.5 = 0.4em left/right. */
}
.mbox-inside .imbox {    /* For imboxes inside other templates. */
    margin: 4px;
}
 
table.imbox-notice {
    border: 3px solid #1e90ff;    /* Blue */
}
table.imbox-speedy {
    border: 3px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.imbox-delete {
    border: 3px solid #b22222;    /* Red */
}
table.imbox-content {
    border: 3px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.imbox-style {
    border: 3px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.imbox-move {
    border: 3px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.imbox-protection {
    border: 3px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
table.imbox-license {
    border: 3px solid #88a;       /* Dark gray */
    background: #f7f8ff;          /* Light gray */
}
table.imbox-featured {
    border: 3px solid #cba135;    /* Brown-gold */
}
 
/* Category message box styles */
table.cmbox {
    margin: 3px 10%;
    border-collapse: collapse;
    border: 1px solid #aaa; 
    background: #DFE8FF;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
}
 
table.cmbox-notice {
    background: #D8E8FF;    /* Blue */
}
table.cmbox-speedy {
    margin-top: 4px;
    margin-bottom: 4px;
    border: 4px solid #b22222;    /* Red */
    background: #FFDBDB;          /* Pink */
}
table.cmbox-delete {
    background: #FFDBDB;    /* Red */
}
table.cmbox-content {
    background: #FFE7CE;    /* Orange */
}
table.cmbox-style {
    background: #FFF9DB;    /* Yellow */
}
table.cmbox-move {
    background: #E4D8FF;    /* Purple */
}
table.cmbox-protection {
    background: #EFEFE1;    /* Gray-gold */
}
 
/* Other pages message box styles */
table.ombox {
    margin: 4px 10%; 
    border-collapse: collapse; 
    border: 1px solid #aaa;       /* Default &quot;notice&quot; gray */
    background: #f9f9f9;
}
 
table.ombox-notice {
    border: 1px solid #aaa;       /* Gray */
}
table.ombox-speedy {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.ombox-delete {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
}
table.ombox-content {
    border: 1px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.ombox-style {
    border: 1px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.ombox-move {
    border: 1px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.ombox-protection {
    border: 2px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
 
/* Talk page message box styles */
table.tmbox {
    margin: 4px 10%;
    border-collapse: collapse;
    border: 1px solid #c0c090;    /* Default &quot;notice&quot; gray-brown */
    background: #f8eaba;
}
.mediawiki .mbox-inside .tmbox { /* For tmboxes inside other templates. The &quot;mediawiki&quot; */
    margin: 2px 0;               /* class ensures that this declaration overrides other */
    width: 100%;  /* For Safari and Opera */     /* styles (including mbox-small above) */
}
.mbox-inside .tmbox.mbox-small { /* &quot;small&quot; tmboxes should not be small when  */
    line-height: 1.5em;          /* also &quot;nested&quot;, so reset styles that are   */   
    font-size: 100%;             /* set in &quot;mbox-small&quot; above.                */
}
 
table.tmbox-speedy {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.tmbox-delete {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
}
table.tmbox-content {
    border: 2px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.tmbox-style {
    border: 2px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.tmbox-move {
    border: 2px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.tmbox-protection,
table.tmbox-notice {
    border: 1px solid #c0c090;    /* Gray-brown */
}
 
/* Disambig and set index box styles */
table.dmbox {
    clear: both; 
    margin: 0.9em 1em; 
    border-top: 1px solid #ccc; 
    border-bottom: 1px solid #ccc; 
    background: transparent;
}
 
/* Footer and header message box styles */
table.fmbox {
    clear: both;
    margin: 0.2em 0;
    width: 100%;
    border: 1px solid #aaa;
    background: #f9f9f9;     /* Default &quot;system&quot; gray */
}
table.fmbox-system {
    background: #f9f9f9;
}
table.fmbox-warning {
    border: 1px solid #bb7070;  /* Dark pink */
    background: #ffdbdb;        /* Pink */
}
table.fmbox-editnotice {
    background: transparent;
}
/* For template documentation */
.template-documentation {
    clear: both;
    margin: 1em 0 0 0;
    border: 1px solid #aaa; 
    background-color: #ecfcf4; 
    padding: 1em;
}

.thumbinner {
    min-width: 100px;
}

/* Fix so &lt;tt&gt;, &lt;code&gt; and &lt;pre&gt; tags get normal text size also in 
   some versions of Firefox, Safari, Konqueror, Chrome etc. */
tt, code, pre {
    font-family: monospace, sans-serif;
}

/* Fix so &lt;syntaxhighlight&gt; tags and .css and .js pages get normal text size.
   [[Bugzilla:26204]]. See also [[Wikipedia:Typography#The monospace 'bug']] */
div.mw-geshi div,
div.mw-geshi div pre,
span.mw-geshi,
pre.source-css,
pre.source-javascript,
pre.source-lua {
    font-family: monospace, Courier !important;
}
/* End fix &lt;syntaxhighlight&gt; */

/* No linewrap on the labels of the login/signup page */
body.page-Special_UserLogin .mw-label label,
body.page-Special_UserLogin_signup .mw-label label { white-space : nowrap; }

/* Makes redirects appear in italics on [[Special:Allpages]] */
.allpagesredirect {
    font-style: italic;
}

/* Removes underlines from links */
.nounderlines a { 
  text-decoration: none;
}
 
/* Remove underline from IPA links */
.IPA a:link, .IPA a:visited {
  text-decoration: none;
}

/* Allow limiting of which header levels are shown in a TOC;
   &lt;div class=&quot;toclimit-3&quot;&gt;, for instance, will limit to
   showing ==headings== and ===headings=== but no further
   (as long as there are no =headings= on the page, which
   there shouldn't be according to the MoS).
 */
.toclimit-2 .toclevel-1 ul,
.toclimit-3 .toclevel-2 ul,
.toclimit-4 .toclevel-3 ul,
.toclimit-5 .toclevel-4 ul,
.toclimit-6 .toclevel-5 ul,
.toclimit-7 .toclevel-6 ul { display: none; }

/* Prevents line breaks in
   1) Where desired
   2) Links when we don't want them to
   3) Bold &quot;links&quot; to the page itself
   4) HTML formulae
   5) Ref tags with group names &lt;ref group=&quot;Note&quot;&gt; --&gt; &quot;[Note 1]&quot;
*/
.nowrap,
.nowraplinks a,
.nowraplinks .selflink,
span.texhtml,
sup.reference a { 
    white-space: nowrap;
}

/* DIVERS */
 
  .globegris {
  background:
      url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/10/Wikipedia-logo-v2-200px-transparent.png)
  } /* from fr.wikipedia.org */

/* Remove default styles for [[MediaWiki:Noarticletext]]. */
div.noarticletext {
    border: none;
    background: transparent;
    padding: 0;
}

/* Prevent floating boxes from overlapping any category listings,
   file histories, edit previews, and edit [Show changes] views */
#mw-subcategories, #mw-pages, #mw-category-media, 
#filehistory, #wikiPreview, #wikiDiff {
    clear: both;
}

/* Special characters list below edit window works better without underlining */
#editpage-specialchars a { text-decoration: none; }
#editpage-specialchars a:hover { text-decoration: underline; }

/* Hide charinsert base for those not using the gadget */
#editpage-specialchars {
	display: none;
}

 /* Put a checker background at the image description page only visible if the image has transparent background */
 #file img {background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Checker-16x16.png) repeat}

/* These mbox-small classes must be placed after all other
   ambox/tmbox/ombox etc classes. &quot;body.mediawiki&quot; is so
   they override &quot;table.ambox + table.ambox&quot; above. */
body.mediawiki table.mbox-small {   /* For the &quot;small=yes&quot; option. */
    /* @noflip */
    clear: right;
    /* @noflip */
    float: right;
    /* @noflip */
    margin: 4px 0 4px 1em;
    width: 238px;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.25em;
}
body.mediawiki table.mbox-small-left {   /* For the &quot;small=left&quot; option. */
    margin: 4px 1em 4px 0;
    width: 238px;
    border-collapse: collapse;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.25em;
}

/* Styling for Abuse Filter tags */
.mw-tag-markers {
    font-style:italic;
    font-size:90%;
}

/* Reduce line-height for &lt;sup&gt; and &lt;sub&gt; */
sup, sub {
    line-height: 1em;
}

/* A request by octahedron80 19:13, 7 ธันวาคม 2554 (ICT) */
.mw-content-ltr dd, .mw-content-rtl .mw-content-ltr dd {
    margin-left: 2.5em;
}
.mw-content-ltr ul, .mw-content-rtl .mw-content-ltr ul {
    margin-left: 2.5em;
}
.mw-content-ltr ol, .mw-content-rtl .mw-content-ltr ol {
    margin-left: 2.5em;
}

/* Hatnotes and disambiguation notices */
.rellink,
.dablink,
.hatnote {
    font-style: italic;
    /* @noflip */
    padding-left: 2.5em;
    margin-bottom: 0.5em;
}
.rellink i,
.dablink i,
.hatnote i {
    font-style: normal;
}

/* Hide stuff meant for accounts with special permissions. Made visible again in
   [[MediaWiki:Group-sysop.css]], [[MediaWiki:Group-patroller.css]],
   [[MediaWiki:Group-templateeditor.css]], [[MediaWiki:Group-extendedmover.css]] and [[Mediawiki:Group-autoconfirmed.css]]. */
.sysop-show,
.templateeditor-show,
.extendedmover-show,
.patroller-show,
.autoconfirmed-show,
.user-show {
	display: none;
}

/* Gallery styles background changes are restricted to screen view. In printing we should avoid applying backgrounds. */
@media screen {
	/* The backgrounds for galleries. */
	#content .gallerybox div.thumb {
		/* Light gray padding */
		background-color: #f8f9fa;
	}
	
	/* Put a chequered background behind images, only visible if they have transparency.
   '.filehistory a img' and '#file img:hover' are handled by MediaWiki core (as of 1.19) */
	.gallerybox .thumb img {
		background: #fff url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Checker-16x16.png) repeat;
	}
	/* But not on articles, user pages, portals or with opt-out. */
	.ns-0 .gallerybox .thumb img,
	.ns-2 .gallerybox .thumb img,
	.ns-100 .gallerybox .thumb img,
	.nochecker .gallerybox .thumb img {
		background: #fff;
	}
	
	/* T178626 */
	#contentSub:empty,
	#contentSub2:empty {
		display: block !important;
	}
	
	#contentSub:empty ~ #jump-to-nav,
	#contentSub2:empty ~ #jump-to-nav {
		margin-top: -1.4em !important;
		margin-bottom: 1.4em !important;
	}


}

/* แสดงไอคอน GA สำหรับลิงก์ข้ามภาษา (ดูการอภิปรายที่ https://th.wikipedia.org/wiki/วิกิพีเดีย:สภากาแฟ/อภิปราย/ไอคอนแสดง_FA/GA_ในภาษาอื่น)*/
li.badge-goodarticle {
	list-style-image:url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Monobook-bullet-plus.png&quot;);
}

/* แก้ไขปัญหาแสดงผลจาก มีเดียวิกิ:Sitenotice ไม่พอดีกับหน้า (คำแนะนำจาก ผู้ใช้:Nullzero) */
.mw-dismissable-notice .mw-dismissable-notice-body {
  margin-left: 0;
  margin-right: 0;
}


/* &lt;/syntaxhighlight&gt; */</text>
      <sha1>k1lyj1yhdisgslcj4hfs0ymcav240iv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119446</id>
      <parentid>119441</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T04:39:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <origin>119446</origin>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="35932" sha1="rv50rfei5lrkwl320cfxxi7f69rh93k" xml:space="preserve">/* &lt;syntaxhighlight lang=&quot;css&quot;&gt; */
/* Source of code, if not stated, usually comes from English Wikipedia. */

p {
    text-indent: 2.5em;
}

p.catlinks,
td p,
.dt-init-replylink-buttons {
    text-indent: 0;
}

sup, sub {
    line-height: 1em;     /* Reduce line-height for &lt;sup&gt; and &lt;sub&gt; */
}

.page-ໜ້າຫຼັກ #mp-topbanner {
   clear: both;
}

#interwiki-completelist {
    font-weight: bold;
}


body.page-ໜ້າຫຼັກ #content ul,
body.page-ໜ້າຫຼັກ #content ol {
    margin-left: 2em;
}


.non-indent p,
p.catlinks,
td p,
.mw-ui-button  {
	text-indent: initial;
}

/* Bold 'edit this page' link to encourage newcomers */
#ca-edit a { font-weight: bold !important; }

/* Ensure refs in table headers and the like aren't bold or italic */
sup.reference {
    font-weight: normal;
    font-style: normal;
}

/* Styling for citations */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}

/* Recentchanges box. Style adapted from fr.wikipedia.org */
.rcoptions {
 margin: 0 0 2px 0;
 padding:.5em;
 border:1px solid #aaa;
 border-left:10px solid #ccccff;
 background-color: #FFFFFF;
 font-size: 90%
}

#catlinks {
 	border: 0px;
 	border-top: 2px dotted #aaaaaa;
 }

.geo-default, .geo-dms, .geo-dec  { display: inline; }
.geo-nondefault, .geo-multi-punct { display: none; }
.longitude, .latitude             { white-space: nowrap; }

/* wikitable/prettytable class for skinning normal tables */


/* Make the list of references smaller */
ol.references,
div.reflist,
div.refbegin {
    font-size: 90%;            /* Default font-size */
}
div.reflist ol.references {
    font-size: 100%;           /* Reset font-size when nested in div.reflist */
    list-style-type: inherit;  /* Enable custom list style types */
}

.references-small { font-size: 90%;}

.references-2column {
  font-size: 90%;
  -moz-column-count:2;
  column-count:2;
}

/* Consistent size for &lt;small&gt;, &lt;sub&gt; and &lt;sup&gt; */
small {
	font-size: 85%;
}
.mw-body-content sub,
.mw-body-content sup {
	font-size: 80%;
}

.same-bg { background: none; }

/* Highlight clicked reference in blue to help navigation */
ol.references &gt; li:target {
 background-color: #DEF;
}

/* T156351: Support for Parsoid's Cite implementation */
@counter-style custom-group-label-lao {
    system: alphabetic;
    symbols: 'ກ' 'ຂ' 'ຄ' 'ງ' 'ຈ' 'ຊ' 'ດ' 'ຕ' 'ຖ' 'ທ' 'ນ' 'ບ' 'ປ' 'ຜ' 'ຝ' 'ພ' 'ຟ' 'ມ' 'ຍ' 'ຢ' 'ວ' 'ສ' 'ອ' 'ຮ';
}

/* Styling for citations */
span.citation, cite {
    font-style: normal;
    word-wrap: break-word;
}

/* Styling for citations (CSS3). Breaks long urls, etc., rather than overflowing box */
.citation {
    word-wrap: break-word;
}
 
/* Default style for navigation boxes */
.navbox {                     /* Navbox container style */
	box-sizing: border-box;
	border: 1px solid #a2a9b1;
	width: 100%;
	clear: both;
	font-size: 88%;
	text-align: center;
	padding: 1px;
	margin: 1em auto 0;       /* Prevent preceding content from clinging to navboxes */
}

.navbox .navbox {
	margin-top: 0;            /* No top margin for nested navboxes */
}

.navbox + .navbox {
	margin-top: -1px;         /* Single pixel border between adjacent navboxes */
}

.navbox-inner,
.navbox-subgroup {
	width: 100%;
}

.navbox-group,
.navbox-title,
.navbox-abovebelow {
	padding: 0.25em 1em;      /* Title, group and above/below styles */
	line-height: 1.5em;
	text-align: center;
}

th.navbox-group {             /* Group style */
	white-space: nowrap;
	/* @noflip */
	text-align: right;
}

.navbox,
.navbox-subgroup {
	background-color: #fdfdfd; /* Background color */
}

.navbox-list {
	line-height: 1.5em;
	border-color: #fdfdfd;    /* Must match background color */
}

/* cell spacing for navbox cells */
tr + tr &gt; .navbox-abovebelow,
tr + tr &gt; .navbox-group,
tr + tr &gt; .navbox-image,
tr + tr &gt; .navbox-list {    /* Borders above 2nd, 3rd, etc. rows */
	border-top: 2px solid #fdfdfd; /* Must match background color */
}

.navbox th,
.navbox-title {
	background-color: #ccccff;      /* Level 1 color */
}

.navbox-abovebelow,
th.navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-title {
	background-color: #ddddff;      /* Level 2 color */
}

.navbox-subgroup .navbox-group,
.navbox-subgroup .navbox-abovebelow {
	background-color: #e6e6ff;      /* Level 3 color */
}

.navbox-even {
	background-color: #f7f7f7;      /* Even row striping */
}

.navbox-odd {
	background-color: transparent;  /* Odd row striping */
}

/* Default styling for Navbar template */
.navbar {
    display: inline;
    font-size: 88%;
    font-weight: normal;
}
.navbar ul {
    display: inline;
    white-space: nowrap;
}
.navbar li {
    word-spacing: -0.125em;
}
.navbar.mini li span {
  font-variant: small-caps;
}
/* Navbar styling when nested in infobox and navbox */
.infobox .navbar {
    font-size: 100%;
}
.navbox .navbar {
    display: block;
    font-size: 100%;
}
.navbox-title .navbar {
    /* @noflip */
    float: left;
    /* @noflip */
    text-align: left;
    /* @noflip */
    margin-right: 0.5em;
    width: 6em;
}
 
 
/* 'show'/'hide' buttons created dynamically by the CollapsibleTables javascript
   in [[MediaWiki:Common.js]] are styled here so they can be customised. */
.collapseButton {
    /* @noflip */
    float: right;
    font-weight: normal;
    /* @noflip */
    margin-left: 0.5em;
    /* @noflip */
    text-align: right;
    width: auto;
}
/* In navboxes, the show/hide button balances the v·d·e links
   from [[Template:Navbar]], so they need to be the same width. */
.navbox .collapseButton {
    width: 6em;
}
 
/* Styling for JQuery makeCollapsible, matching that of collapseButton */
.mw-parser-output .mw-collapsible-toggle {
    font-weight: normal;
    /* @noflip */
    text-align: right;
}
.navbox .mw-collapsible-toggle {
    width: 6em;
}

/* Style for &quot;notices&quot; */
.notice {
    margin: 1em;
    padding: 0.2em;
}

#disambig {
    border-top: 3px double #cccccc; 
    border-bottom: 3px double #cccccc;
}

#spoiler {
    /* border-top: 2px solid #ddd;
    border-bottom:2px solid #ddd;*/
}

/* Standard talk template style */

.Talk-Notice  {
    border: 1px solid #C0C090;
    background-color: #F8EABA;
    margin-bottom: 3px;
    width: 85%;
    border-spacing: 3px;
    margin-left: auto;
    margin-right: auto;
}

/* Make template background appear correctly on all browsers */
.Talk-Notice td {
    background: inherit;
}

/*Add formatting to make sure that &quot;external references&quot; from [[Template:Ref]] do
  not get URL expansion, not even when printed. The mechanism up to MediaWiki 1.4 was
  that the HTML code contained a SPAN following the anchor A; this SPAN had the class
  &quot;urlexpansion&quot;, which was not displayed on screen, but was shown when the medium was
  &quot;print&quot;. The rules below ensure (a) that there is no extra padding to the right of
  the anchor (displayed as &quot;[&lt;number&gt;]&quot;), (b) that there is no &quot;external link arrow&quot; for
  the link, and (c) that this SPAN of class &quot;urlexpansion&quot; is never shown.
  ~~~~
*/

.plainlinksneverexpand {
  background: none ! important;
  padding: 0 ! important;
}

.plainlinksneverexpand .urlexpansion {
  display : none ! important;
}

/* Make sure that ext links displayed within &quot;plainlinksneverexpand&quot; don't get
   the arrow...
*/
.plainlinksneverexpand a {
   background: none !important;
   padding: 0 !important
}

/* With MediaWiki 1.5, the mechanism has changed: instead of a SPAN of class &quot;urlexpansion&quot;
   following the anchor A, the anchor itself now has class &quot;external autonumber&quot; and the
   expansion is inserted when printing (see the common printing style sheet at
   //en.wikipedia.org/w/skins/common/commonPrint.css) using the &quot;:after&quot; pseudo-
   element of CSS. We have to switch this off for links due to Template:Ref!
   ~~~~
*/
.plainlinksneverexpand a.external.text:after {
  display: none !important;
}
.plainlinksneverexpand a.external.autonumber:after {
  display: none !important;
}

/* Merge template style */

.amboxtalk {
  clear:left;
  text-align:left;
  width: 80%; 
  margin: 0 auto;
  padding: 0.5em;
  border-collapse: collapse;
  background: #FBFBFB; 
  border: 1px solid #aaa; 
  border-left: 10px solid #1e90ff; 
}

.mw-body-content .messagebox {
   border: 1px solid #aaaaaa;
   background-color: #f9f9f9;
   width: 85%;
   margin: 0 auto 1em auto;
   padding: .2em;
   text-align: left;
}
.messagebox.merge {
   border: 1px solid #cf9fff;
   background-color: #f5edf5;
   text-align: center;
}
.messagebox.cleanup {
   border: 1px solid #9f9fff;
   background-color: #efefff;
   text-align: center;
}
.messagebox.standard-talk {
   border: 1px solid #c0c090;
   background-color: #f8eaba;
}

/* Infobox template style */
.infobox {
    border: 1px solid #aaa;
    background-color: #f9f9f9;
    color: black;
    margin: 0.5em 0 0.5em 1em;
    padding: 0.2em;
    /* @noflip */
    float: right;
    /* @noflip */
    clear: right;
    text-align: left;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.5em;
}
.infobox caption {
    font-size: 125%;
    font-weight: bold;
}
.infobox td,
.infobox th {
    vertical-align: top;
}
.infobox.bordered {
    border-collapse: collapse;
}
.infobox.bordered td,
.infobox.bordered th {
    border: 1px solid #aaa;
}
.infobox.bordered .borderless td,
.infobox.bordered .borderless th {
    border: 0;
}
 
.infobox.sisterproject {
    width: 20em;
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.standard-talk {
    border: 1px solid #c0c090;
    background-color: #f8eaba;
}
.infobox.standard-talk.bordered td,
.infobox.standard-talk.bordered th {
    border: 1px solid #c0c090;
}
 
/* styles for bordered infobox with merged rows */
.infobox.bordered .mergedtoprow td,
.infobox.bordered .mergedtoprow th {
    border: 0;
    border-top: 1px solid #aaa;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
.infobox.bordered .mergedrow td,
.infobox.bordered .mergedrow th {
    border: 0;
    border-right: 1px solid #aaa;
}
 
/* Styles for geography infoboxes, eg countries,
   country subdivisions, cities, etc.            */
.infobox.geography {
    /* @noflip */
    text-align: left;
    border-collapse: collapse;
    line-height: 1.2em; 
    font-size: 90%;
}
 
.infobox.geography  td,
.infobox.geography  th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.4em 0.6em;
}
.infobox.geography .mergedtoprow td,
.infobox.geography .mergedtoprow th {
    border-top: 1px solid #aaa;
    padding: 0.4em 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedrow td,
.infobox.geography .mergedrow th {
    border: 0;
    padding: 0 0.6em 0.2em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .mergedbottomrow td,
.infobox.geography .mergedbottomrow th {
    border-top: 0;
    border-bottom: 1px solid #aaa;
    padding: 0 0.6em 0.4em 0.6em;
}
 
.infobox.geography .maptable td,
.infobox.geography .maptable th {
    border: 0;
    padding: 0;
}

/* Normal font styling for wikitable row headers with scope=&quot;row&quot; tag */
.wikitable.plainrowheaders th[scope=row],
.wikitable.plainrowheaders th[scope=rowgroup] {
	font-weight: normal;
	/* @noflip */
	text-align: left;
}

/* Lists in wikitable data cells are always left-aligned */
.wikitable td ul,
.wikitable td ol,
.wikitable td dl {
	/* @noflip */
	text-align: left;
}

#wpSave {
  font-weight: bold;
}

/* hiddenStructure from Monobook - allows selective hiding of markup in templates */
.hiddenStructure {
   display: none;
}

/* CSS for testing a new Main Page design, see [[Wikipedia:WikiProject Usability/Main Page]] */

#ThWpMainPage { width: 100%; margin-top: 1em; }
#ThWpMainPage h2 { font-size: 130%; font-weight: bold; margin: 0; padding: 0; border: 0; }
#ThWpMpMargin { margin-right: 13.8em; }
#ThWpMpCol1 { float: left; clear: left; width: 50%; }
#ThWpMpCol2 { width: 49.9%; float: left; }
#ThWpMpBrowse { background: #f8fcff url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/9/9f/MP-three-books.png) no-repeat 180% 9%; border: 1px solid #c7c7c7; }
#ThWpMpBrowseCats li { font-size: 85%; margin-left: 1em; line-height: 1.5; }
#ThWpMpBrowseCats h3 { font-size: 120%; margin: .2em 0 .1em -.8em; padding: 0; font-weight: normal; }
#ThWpMpBrowseCats h3 a { font-weight: bold; }
#ThWpMpBook { background-image: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/7/7e/MP-open-book.png); }
#ThWpMpFeaturedPic { text-align: center; margin: 0 0 .5em; font-size: 85%; font-weight: bold; }
#ThWpMpFeaturedPic h2 { font-size: 145%; text-align: left; }
.ThWpMpBrowseRight { float: right; width: 12.7em; }
.ThWpMpBrowseBottom { margin: 1em 0; }
.ThWpMpBrowseBottom #EnWpMpBrowseCats li, .EnWpMpBrowseBottom #EnWpMpUsefulLinks, .EnWpMpBrowseBottom #ThWpMpFeaturedPic { float: left; width: 24%; margin: 0; line-height: auto; }
.ThWpMpBrowseBottom #EnWpMpBrowseCats h3 { margin-left: 0; }
#ThWpMpUsefulLinks { clear: left; }
#ThWpMpSearch { background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/a/ae/MP-magnifying-glass.png) no-repeat top right; }
#ThWpMpSearch input { vertical-align: middle; }
#ThWpMpSearchInner { float: right; width: 20em; text-align: center; }
#bodySearchMP { margin: 0; padding: 0; }
#bodySearchMP .bodySearchWrap { float: right; width: 17.5em; text-align: left; padding: .8em 0; }
#bodySearchMP label { display: block; font-size: 95%; font-weight: bold; margin-bottom: -.2em; }
#bodySearchMP .bodySearchIput { opacity: .85; filter: alpha(opacity=85); }
#bodySearchMP .bodySearchBtnGo { font-weight: bold; padding-left: .3em; padding-right: .3em; margin-left: .5em; }
.ThWpMpContentBox { border: 1px solid; margin-bottom: .9em; }
#ThWpMpCol2 .EnWpMpContentBox { margin-left: .9em; }
.ThWpMpImage { float: right; margin: 0 0 .2em .2em; }
.ThWpMpImage img { position: relative; z-index: 3; }
#ThWpMpSisterProjects { float: left; width: 49%; }
.ThWpMpSisterProject { float: left; width: 17em; margin: 0; height: 5.5em; margin: 0; }
.ThWpMpSisterImg { float: left; width: 40px; height: 100%; }
#ThWpMpOtherLangs { margin-left: 50%; }
#ThWpMainPageNoCSS { display: none; }

/* Icons for medialist templates [[Template:Listen]], [[Template:Multi-listen_start]], [[Template:Video]], [[Template:Multi-video_start]] */

div.listenlist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/30px-Gnome-speakernotes.png&quot;);
    padding-left: 40px;
}

div.videolist, div.multivideolist {
    background: url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/40px-Tango-video-x-generic.png&quot;);
    padding-left: 50px;
}

div.user-block {
    padding: 5px;
    border: 1px solid #A9A9A9;
    background-color: #FFEFD5;
}

/* Style rules for media list templates */

div.medialist {
    min-height: 50px;
    margin: 1em;
    background-position: top left;
    background-repeat: no-repeat;
}

div.medialist ul {
    list-style-type: none; 
    list-style-image: none;
    margin: 0;
}

div.medialist ul li {
    padding-bottom: 0.5em;
}

div.medialist ul li li {
    font-size: 91%;
    padding-bottom: 0;
}

/* Coloured watchlist numbers */
.mw-plusminus-pos {
  color:darkgreen;
}

.mw-plusminus-neg {
  color:darkred;
}


/* Persondata and other (future) metadata */
table.InChI, /* temporary */
table.persondata {
    border: 1px solid #aaa;
    display: none;
    speak: none;
}
.InChI-label, /* temporary */
.persondata-label {
    color: #aaa;
}

/* เพิ่มความเข้มของเส้นกรอบรูป */

/* Change the external link icon to an Adobe icon for all PDF files */
/* (in browsers that support these CSS selectors, like Mozilla and Opera) */
#bodyContent a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#bodyContent a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#bodyContent a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.pdf&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.pdf#&quot;].external,
#mw_content a[href$=&quot;.PDF&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF?&quot;].external, 
#mw_content a[href*=&quot;.PDF#&quot;].external {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat;
    padding-right: 16px;
}
 
/* Change the external link icon to an Adobe icon anywhere the PDFlink class */
/* is used (notably Template:PDFlink). This works in IE, unlike the above. */
span.PDFlink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Icons-mini-file_acrobat.gif/15px-Icons-mini-file_acrobat.gif) center right no-repeat !important;
    padding-right: 17px !important;
}
 
span.geolink a {
    background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/en/a/a7/Monobook-globe.png) center right no-repeat !important;
    padding-right: 11px !important;
}

/* รายการแสดงเป็นบล็อก */
.wikiblocklist ul{margin: 0;	padding: 0;}
.wikiblocklist li{list-style: none;border-bottom: #e2eef2 solid 1px; padding: 0 5px;}
.wikiblocklist a{color: #000; display: block;}
.wikiblocklist li:hover{	background: #e2eef2;}

/* เริ่มแม่แบบ Metabox */

.mbButton {
  background-color: #d0b0ff; /* 4 */
  border: 0.15em solid #000000;
  border-color: #f0d0ff #b090e0 #9070c0 #f0d0ff;  /* 5 3 3 5 */
  border-radius-topleft: .5em;
  border-radius-topright: .5em;
  -moz-border-radius: .5em .5em 0em 0em;
  cursor:pointer;
  display: inline;
  margin-right: 0.1em;
  padding: 0.2em 0.3em 0.2em 0.3em;
  position: relative;}
 
.mbButton a,
.mbButton strong {
  background: none !important;
  color:#7050a0 !important;  /* 1 */
  font-size: 90%;
  font-weight: bold;
  padding: 0 !important;
  text-decoration: none !important;}
 
.mbButton a:hover,
.mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline !important;}
 
.mbButtonSel{
  background-color: #9070c0; /* 2 */
  border: 0.15em solid #000000;
  border-color: #b090e0 #7050a0 #9070c0 #b090e0;  /* 3 1 2 3 */
  border-radius-topleft: .5em;
  border-radius-topright: .5em;
  -moz-border-radius: .5em .5em 0em 0em;
  cursor: default;
  display: inline;
  margin-right: 0.1em;
  padding: 0.2em 0.3em 0.2em 0.3em;
  position: relative;
  color:white;}
 
.mbButtonSela {
  background: none !important;
  color:white !important;
  cursor: default;
  font-size: 90%;
  font-weight: bold;
  padding: 0 !important;
  text-decoration: none !important;}
 
.mbContent {
  background-color: #f8f8ff;
  border: 0.2em solid #9070c0; /* 2 */
  border-color: #9070c0 #7050a0 #7050a0 #9070c0 ; /* 2 1 1 2 */
  -moz-border-radius: 0em .5em .5em 0em;
  border-radius-topright: .5em;
  border-radius-bottomright: .5em;
  padding: 1em;
  position: static;  /* Si hi posem relative falla amb MSIE */}
 
.mbTab {
  background-color: #f8f8ff;
  border-color: #7050a0 #b090e0 #b090e0 #7050a0; /* 1 3 3 1 */  width: 100%;
}
 
/* สั่งทำงานสีเขียว 1;60b030 2;75c045 3;90d060 4;a5e085 5;c0f090 */
 
.mbGreen .mbButton {
 background-color: #a5e085; /* 4 */
 border-color: #c0f090 #90d060 #75c045 #c0f090;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbGreen .mbButton a,
.mbGreen .mbButton strong {
  color:#60b030 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbGreen .mbButton a:hover,
.mbGreen .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbGreen .mbButtonSel{
  background-color: #75c045; /* 2 */
  border-color: #90d060 #60b030 #75c045 #90d060;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbGreen .mbContent {
  background-color: #f5fffa;
  border-color: #75c045 #60b030 #60b030 #75c045 ; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbGreen .mbTab {
  background-color: #f5fffa;
  border-color: #60b030 #90d060 #90d060 #60b030; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีแดง 1;CC0000 2;FF0000 3;FF8888 4;FFAAAA 5;FFCCCC */
 
.mbRed .mbButton {
 background-color: #FFAAAA; /* 4 */
 border-color: #FFCCCC #FF8888 #FF0000 #FFCCCC;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbRed .mbButton a,
.mbRed .mbButton strong {
  color:#CC0000 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbRed .mbButton a:hover 
.mbRed .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbRed .mbButtonSel{
  background-color: #FF0000; /* 2 */
  border-color: #FF8888 #CC0000 #FF0000 #FF8888;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbRed .mbContent {
  background-color: #fffafa;
  border-color: #FF0000 #CC0000 #CC0000 #FF0000; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbRed .mbTab {
  background-color: #fffafa;
  border-color: #CC0000 #FF0000 #FF0000 #CC0000; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีฟ้า 1;3379de 2;5b8dd6 3;88abde 4;a7c1e6 5;c8d6e9 */
 
.mbBlue .mbButton {
 background-color: #a7c1e6; /* 4 */
 border-color: #c8d6e9 #88abde #5b8dd6 #c8d6e9;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbBlue .mbButton a,
.mbBlue .mbButton strong {
  color:#3379de !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbBlue .mbButton a:hover 
.mbBlue .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbBlue .mbButtonSel{
  background-color: #5b8dd6; /* 2 */
  border-color: #88abde #3379de #5b8dd6 #88abde;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbBlue .mbContent {
  background-color: #f0f8ff;
  border-color: #5b8dd6 #3379de #3379de #5b8dd6; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbBlue .mbTab {
  background-color: #f0f8ff;
  border-color: #3379de #88abde #88abde #3379de; /* 1 3 3 1 */}
 
 
/* สั่งทำงานสีเหลือง 1;ffd813 2;ffe147 3;ffe977 4;fff1a4 5;fef4bc */
 
.mbYellow .mbButton {
 background-color: #fff1a4; /* 4 */
 border-color: #fef4bc #ffe977 #ffe147 #fef4bc;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbYellow .mbButton a,
.mbYellow .mbButton strong {
  color:#ffd813 !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbYellow .mbButton a:hover 
.mbYellow .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbYellow .mbButtonSel{
  background-color: #ffe147; /* 2 */
  border-color: #ffe977 #ffd813 #ffe147 #ffe977;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbYellow .mbContent {
  background-color: #fffce8;
  border-color: #ffe147 #ffd813 #ffd813 #ffe147; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbYellow .mbTab {
  background-color: #fffce8;
  border-color: #ffd813 #88abde #88abde #ffd813; /* 1 3 3 1 */}
 
/* สั่งทำงานสีส้ม 1;ff820e 2;ff9d42 3;ffac5d 4;ffbd7f 5;ffd0a4 6;ffeedd */
 
.mbOrange .mbButton {
 background-color: #ffbd7f; /* 4 */
 border-color: #ffd0a4 #ffac5d #ff9d42 #ffd0a4;  /* 5 3 2 5 */}
 
.mbOrange .mbButton a,
.mbOrange .mbButton strong {
  color:#ff820e !important;  /* 1 */
  font-size:90%}
 
.mbOrange .mbButton a:hover 
.mbOrange .mbButton strong:hover {
  color: black !important;
  text-decoration: underline;}
 
.mbOrange .mbButtonSel{
  background-color: #ff9d42; /* 2 */
  border-color: #ffac5d #ff820e #ff9d42 #ffac5d;  /* 3 1 2 3 */}
 
.mbOrange .mbContent {
  background-color: #ffeedd; /* 6 */
  border-color: #ff9d42 #ff820e #ff820e #ff9d42; /* 2 1 1 2 */}
 
.mbOrange .mbTab {
  background-color: #ffeedd; /* 6 */
  border-color: #ff820e #ffac5d #ffac5d #ff820e; /* 1 3 3 1 */}

/* จบการใช้สีต่าง ๆ สำหรับแม่แบบ:Metabox */

/* Cell sizes for ambox/tmbox/imbox/cmbox/ombox/fmbox/dmbox message boxes */
th.mbox-text, td.mbox-text {     /* The message body cell(s) */
    border: none; 
    padding: 0.25em 0.9em;       /* 0.9em left/right */
    width: 100%;    /* Make all mboxes the same width regardless of text length */
}
td.mbox-image {                  /* The left image cell */
    border: none; 
    padding: 2px 0 2px 0.9em;    /* 0.9em left, 0px right */
    text-align: center; 
}
td.mbox-imageright {             /* The right image cell */
    border: none;
    padding: 2px 0.9em 2px 0;    /* 0px left, 0.9em right */
    text-align: center; 
}
 
/* Article message box styles */
table.ambox {
    margin: 0px 10%;   /* 10% = Will not overlap with other elements */
    border: 1px solid #aaa; 
    border-left: 10px solid #1e90ff;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
    background: #fbfbfb; 
}
table.ambox + table.ambox {   /* Single border between stacked boxes. */
    margin-top: -1px;
}
.ambox th.mbox-text, 
.ambox td.mbox-text {            /* The message body cell(s) */
    padding: 0.25em 0.5em;       /* 0.5em left/right */
}
.ambox td.mbox-image {           /* The left image cell */
    padding: 2px 0 2px 0.5em;    /* 0.5em left, 0px right */
}
.ambox td.mbox-imageright {      /* The right image cell */
    padding: 2px 0.5em 2px 0;    /* 0px left, 0.5em right */
}
 
table.ambox-notice {
    border-left: 10px solid #1e90ff;    /* Blue */
}
table.ambox-speedy {
    border-left: 10px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;                   /* Pink */
}
table.ambox-delete {
    border-left: 10px solid #b22222;    /* Red */
}
table.ambox-content {
    border-left: 10px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.ambox-style {
    border-left: 10px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.ambox-move {
    border-left: 10px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.ambox-protection {
    border-left: 10px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
 
/* Image message box styles */
table.imbox {
    margin: 4px 10%; 
    border-collapse: collapse; 
    border: 3px solid #1e90ff;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
    background: #fbfbfb;
}
.imbox .mbox-text .imbox {    /* For imboxes inside imbox-text cells. */
    margin: 0 -0.5em;    /* 0.9 - 0.5 = 0.4em left/right. */
}
.mbox-inside .imbox {    /* For imboxes inside other templates. */
    margin: 4px;
}
 
table.imbox-notice {
    border: 3px solid #1e90ff;    /* Blue */
}
table.imbox-speedy {
    border: 3px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.imbox-delete {
    border: 3px solid #b22222;    /* Red */
}
table.imbox-content {
    border: 3px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.imbox-style {
    border: 3px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.imbox-move {
    border: 3px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.imbox-protection {
    border: 3px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
table.imbox-license {
    border: 3px solid #88a;       /* Dark gray */
    background: #f7f8ff;          /* Light gray */
}
table.imbox-featured {
    border: 3px solid #cba135;    /* Brown-gold */
}
 
/* Category message box styles */
table.cmbox {
    margin: 3px 10%;
    border-collapse: collapse;
    border: 1px solid #aaa; 
    background: #DFE8FF;    /* Default &quot;notice&quot; blue */
}
 
table.cmbox-notice {
    background: #D8E8FF;    /* Blue */
}
table.cmbox-speedy {
    margin-top: 4px;
    margin-bottom: 4px;
    border: 4px solid #b22222;    /* Red */
    background: #FFDBDB;          /* Pink */
}
table.cmbox-delete {
    background: #FFDBDB;    /* Red */
}
table.cmbox-content {
    background: #FFE7CE;    /* Orange */
}
table.cmbox-style {
    background: #FFF9DB;    /* Yellow */
}
table.cmbox-move {
    background: #E4D8FF;    /* Purple */
}
table.cmbox-protection {
    background: #EFEFE1;    /* Gray-gold */
}
 
/* Other pages message box styles */
table.ombox {
    margin: 4px 10%; 
    border-collapse: collapse; 
    border: 1px solid #aaa;       /* Default &quot;notice&quot; gray */
    background: #f9f9f9;
}
 
table.ombox-notice {
    border: 1px solid #aaa;       /* Gray */
}
table.ombox-speedy {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.ombox-delete {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
}
table.ombox-content {
    border: 1px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.ombox-style {
    border: 1px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.ombox-move {
    border: 1px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.ombox-protection {
    border: 2px solid #bba;       /* Gray-gold */
}
 
/* Talk page message box styles */
table.tmbox {
    margin: 4px 10%;
    border-collapse: collapse;
    border: 1px solid #c0c090;    /* Default &quot;notice&quot; gray-brown */
    background: #f8eaba;
}
.mediawiki .mbox-inside .tmbox { /* For tmboxes inside other templates. The &quot;mediawiki&quot; */
    margin: 2px 0;               /* class ensures that this declaration overrides other */
    width: 100%;  /* For Safari and Opera */     /* styles (including mbox-small above) */
}
.mbox-inside .tmbox.mbox-small { /* &quot;small&quot; tmboxes should not be small when  */
    line-height: 1.5em;          /* also &quot;nested&quot;, so reset styles that are   */   
    font-size: 100%;             /* set in &quot;mbox-small&quot; above.                */
}
 
table.tmbox-speedy {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
    background: #fee;             /* Pink */
}
table.tmbox-delete {
    border: 2px solid #b22222;    /* Red */
}
table.tmbox-content {
    border: 2px solid #f28500;    /* Orange */
}
table.tmbox-style {
    border: 2px solid #f4c430;    /* Yellow */
}
table.tmbox-move {
    border: 2px solid #9932cc;    /* Purple */
}
table.tmbox-protection,
table.tmbox-notice {
    border: 1px solid #c0c090;    /* Gray-brown */
}
 
/* Disambig and set index box styles */
table.dmbox {
    clear: both; 
    margin: 0.9em 1em; 
    border-top: 1px solid #ccc; 
    border-bottom: 1px solid #ccc; 
    background: transparent;
}
 
/* Footer and header message box styles */
table.fmbox {
    clear: both;
    margin: 0.2em 0;
    width: 100%;
    border: 1px solid #aaa;
    background: #f9f9f9;     /* Default &quot;system&quot; gray */
}
table.fmbox-system {
    background: #f9f9f9;
}
table.fmbox-warning {
    border: 1px solid #bb7070;  /* Dark pink */
    background: #ffdbdb;        /* Pink */
}
table.fmbox-editnotice {
    background: transparent;
}
/* For template documentation */
.template-documentation {
    clear: both;
    margin: 1em 0 0 0;
    border: 1px solid #aaa; 
    background-color: #ecfcf4; 
    padding: 1em;
}

.thumbinner {
    min-width: 100px;
}

/* Fix so &lt;tt&gt;, &lt;code&gt; and &lt;pre&gt; tags get normal text size also in 
   some versions of Firefox, Safari, Konqueror, Chrome etc. */
tt, code, pre {
    font-family: monospace, sans-serif;
}

/* Fix so &lt;syntaxhighlight&gt; tags and .css and .js pages get normal text size.
   [[Bugzilla:26204]]. See also [[Wikipedia:Typography#The monospace 'bug']] */
div.mw-geshi div,
div.mw-geshi div pre,
span.mw-geshi,
pre.source-css,
pre.source-javascript,
pre.source-lua {
    font-family: monospace, Courier !important;
}
/* End fix &lt;syntaxhighlight&gt; */

/* No linewrap on the labels of the login/signup page */
body.page-Special_UserLogin .mw-label label,
body.page-Special_UserLogin_signup .mw-label label { white-space : nowrap; }

/* Makes redirects appear in italics on [[Special:Allpages]] */
.allpagesredirect {
    font-style: italic;
}

/* Removes underlines from links */
.nounderlines a { 
  text-decoration: none;
}
 
/* Remove underline from IPA links */
.IPA a:link, .IPA a:visited {
  text-decoration: none;
}

/* Allow limiting of which header levels are shown in a TOC;
   &lt;div class=&quot;toclimit-3&quot;&gt;, for instance, will limit to
   showing ==headings== and ===headings=== but no further
   (as long as there are no =headings= on the page, which
   there shouldn't be according to the MoS).
 */
.toclimit-2 .toclevel-1 ul,
.toclimit-3 .toclevel-2 ul,
.toclimit-4 .toclevel-3 ul,
.toclimit-5 .toclevel-4 ul,
.toclimit-6 .toclevel-5 ul,
.toclimit-7 .toclevel-6 ul { display: none; }

/* Prevents line breaks in
   1) Where desired
   2) Links when we don't want them to
   3) Bold &quot;links&quot; to the page itself
   4) HTML formulae
   5) Ref tags with group names &lt;ref group=&quot;Note&quot;&gt; --&gt; &quot;[Note 1]&quot;
*/
.nowrap,
.nowraplinks a,
.nowraplinks .selflink,
span.texhtml,
sup.reference a { 
    white-space: nowrap;
}

/* DIVERS */
 
  .globegris {
  background:
      url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/10/Wikipedia-logo-v2-200px-transparent.png)
  } /* from fr.wikipedia.org */

/* Remove default styles for [[MediaWiki:Noarticletext]]. */
div.noarticletext {
    border: none;
    background: transparent;
    padding: 0;
}

/* Prevent floating boxes from overlapping any category listings,
   file histories, edit previews, and edit [Show changes] views */
#mw-subcategories, #mw-pages, #mw-category-media, 
#filehistory, #wikiPreview, #wikiDiff {
    clear: both;
}

/* Special characters list below edit window works better without underlining */
#editpage-specialchars a { text-decoration: none; }
#editpage-specialchars a:hover { text-decoration: underline; }

/* Hide charinsert base for those not using the gadget */
#editpage-specialchars {
	display: none;
}

 /* Put a checker background at the image description page only visible if the image has transparent background */
 #file img {background: url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Checker-16x16.png) repeat}

/* These mbox-small classes must be placed after all other
   ambox/tmbox/ombox etc classes. &quot;body.mediawiki&quot; is so
   they override &quot;table.ambox + table.ambox&quot; above. */
body.mediawiki table.mbox-small {   /* For the &quot;small=yes&quot; option. */
    /* @noflip */
    clear: right;
    /* @noflip */
    float: right;
    /* @noflip */
    margin: 4px 0 4px 1em;
    width: 238px;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.25em;
}
body.mediawiki table.mbox-small-left {   /* For the &quot;small=left&quot; option. */
    margin: 4px 1em 4px 0;
    width: 238px;
    border-collapse: collapse;
    font-size: 88%;
    line-height: 1.25em;
}

/* Styling for Abuse Filter tags */
.mw-tag-markers {
    font-style:italic;
    font-size:90%;
}

/* Reduce line-height for &lt;sup&gt; and &lt;sub&gt; */
sup, sub {
    line-height: 1em;
}

/* A request by octahedron80 19:13, 7 ธันวาคม 2554 (ICT) */
.mw-content-ltr dd, .mw-content-rtl .mw-content-ltr dd {
    margin-left: 2.5em;
}
.mw-content-ltr ul, .mw-content-rtl .mw-content-ltr ul {
    margin-left: 2.5em;
}
.mw-content-ltr ol, .mw-content-rtl .mw-content-ltr ol {
    margin-left: 2.5em;
}

/* Hatnotes and disambiguation notices */
.rellink,
.dablink,
.hatnote {
    font-style: italic;
    /* @noflip */
    padding-left: 2.5em;
    margin-bottom: 0.5em;
}
.rellink i,
.dablink i,
.hatnote i {
    font-style: normal;
}

/* Hide stuff meant for accounts with special permissions. Made visible again in
   [[MediaWiki:Group-sysop.css]], [[MediaWiki:Group-patroller.css]],
   [[MediaWiki:Group-templateeditor.css]], [[MediaWiki:Group-extendedmover.css]] and [[Mediawiki:Group-autoconfirmed.css]]. */
.sysop-show,
.templateeditor-show,
.extendedmover-show,
.patroller-show,
.autoconfirmed-show,
.user-show {
	display: none;
}

/* Gallery styles background changes are restricted to screen view. In printing we should avoid applying backgrounds. */
@media screen {
	/* The backgrounds for galleries. */
	#content .gallerybox div.thumb {
		/* Light gray padding */
		background-color: #f8f9fa;
	}
	
	/* Put a chequered background behind images, only visible if they have transparency.
   '.filehistory a img' and '#file img:hover' are handled by MediaWiki core (as of 1.19) */
	.gallerybox .thumb img {
		background: #fff url(//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Checker-16x16.png) repeat;
	}
	/* But not on articles, user pages, portals or with opt-out. */
	.ns-0 .gallerybox .thumb img,
	.ns-2 .gallerybox .thumb img,
	.ns-100 .gallerybox .thumb img,
	.nochecker .gallerybox .thumb img {
		background: #fff;
	}
	
	/* T178626 */
	#contentSub:empty,
	#contentSub2:empty {
		display: block !important;
	}
	
	#contentSub:empty ~ #jump-to-nav,
	#contentSub2:empty ~ #jump-to-nav {
		margin-top: -1.4em !important;
		margin-bottom: 1.4em !important;
	}


}

/* แสดงไอคอน GA สำหรับลิงก์ข้ามภาษา (ดูการอภิปรายที่ https://th.wikipedia.org/wiki/วิกิพีเดีย:สภากาแฟ/อภิปราย/ไอคอนแสดง_FA/GA_ในภาษาอื่น)*/
li.badge-goodarticle {
	list-style-image:url(&quot;//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Monobook-bullet-plus.png&quot;);
}

/* แก้ไขปัญหาแสดงผลจาก มีเดียวิกิ:Sitenotice ไม่พอดีกับหน้า (คำแนะนำจาก ผู้ใช้:Nullzero) */
.mw-dismissable-notice .mw-dismissable-notice-body {
  margin-left: 0;
  margin-right: 0;
}


/* &lt;/syntaxhighlight&gt; */</text>
      <sha1>rv50rfei5lrkwl320cfxxi7f69rh93k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA/Common.css</title>
    <ns>2</ns>
    <id>23349</id>
    <redirect title="ຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA/common.css" />
    <revision>
      <id>119440</id>
      <timestamp>2025-07-04T14:46:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <comment>RenWikiLA ຍ້າຍໜ້າ [[ຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA/Common.css]] ໄປ [[ຜູ້ໃຊ້:RenWikiLA/common.css]]</comment>
      <origin>119440</origin>
      <model>css</model>
      <format>text/css</format>
      <text bytes="167" sha1="qd5bkrz72qbg45hlulfb44vv2x7u4sp" xml:space="preserve">/* #REDIRECT */@import url(//lo.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%BA%9C%E0%BA%B9%E0%BB%89%E0%BB%83%E0%BA%8A%E0%BB%89:RenWikiLA/common.css&amp;action=raw&amp;ctype=text/css);</text>
      <sha1>qd5bkrz72qbg45hlulfb44vv2x7u4sp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ການ​​ເຕົ້າ​ໂຮມ​ເຢຍ​ລະ​ມັນ​</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23350</id>
    <revision>
      <id>119445</id>
      <timestamp>2025-07-05T04:37:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:simple:Special:Redirect/revision/8574429|German reunification]]&quot;</comment>
      <origin>119445</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5883" sha1="fyhsgaykt794jw8wigt7yzrsyri3ofp" xml:space="preserve">[[ຮູບ:Allied occupied Germany.png|thumb|ການແບ່ງແຍກຂອງເຢຍລະມັນ, 1949. ເຢຍລະມັນຕາເວັນຕົກ (ສີຟ້າ) ປະກອບດ້ວຍເຂດອາເມລິກາ, ອັງກິດແລະຝຣັ່ງ (ບໍ່ມີ Saar), ເຢຍລະມັນຕາເວັນອອກ (ສີແດງ) ຖືກສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຈາກເຂດໂຊວຽດ.]]
'''ການ​​ເຕົ້າ​ໂຮມ​ເຢຍ​ລະ​ມັນ'''​​ ([[ພາສາເຢຍລະມັນ|ເຢຍລະມັນ]] : ''Deutsche Wiedervereinigung'' ) ແມ່ນຄໍາສັບຂອງ[[ປະຫວັດສາດ]]. ການ​ໂຮມ​ກັນ​ໝາຍ​ເຖິງ​ການ​ເຮັດ​ໃຫ້​ສອງ​ສ່ວນ ຫຼື​ ຫຼາຍ​ພາກ​ເປັນ​ສ່ວນ​ໜຶ່ງ. ການ​ທ້ອນ​ໂຮມ​ປະ​ເທດ​ເຢຍ​ລະ​ມັນ​ເປັນ​ເອ​ກະ​ພາບ​ຂອງ​ສອງ​ພາກ​ສ່ວນ​ຂອງ [[ປະເທດເຢຍລະມັນ|​ເຢຍ​ລະ​ມັນ]] .

ຫຼັງຈາກ [[ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງ]], ເຢຍລະມັນໄດ້ຖືກແບ່ງອອກເປັນສອງປະເທດ. ຫນຶ່ງແມ່ນ [[ປະເທດເຢຍລະມັນ|ສາທາລະນະລັດສະຫະພັນເຢຍລະມັນ]] (FRG), ເອີ້ນວ່າ &quot;ເຢຍລະມັນຕາເວັນຕົກ&quot;. ພາກສ່ວນອື່ນແມ່ນ [[ເຢຍລະມັນຕາເວັນອອກ|ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕເຢຍລະມັນ]] (GDR), ເຊິ່ງເອີ້ນວ່າ &quot;ເຢຍລະມັນຕາເວັນອອກ&quot;. ການ​ໂຮມ​ປະ​ເທດ​ເຢຍ​ລະ​ມັນ​ຄືນ​ໃໝ່​ແມ່ນ​ໃນ [[3 ຕຸລາ|​ວັນ​ທີ 3 ຕຸ​ລາ]] 1990, ເມື່ອ​ລັດ​ເຢຍ​ລະ​ມັນ​ຕາ​ເວັນ​ອອກ​ກາຍ​ເປັນ​ສ່ວນ​ໜຶ່ງ​ຂອງ​ລັດ​ສະ​ຫະ​ພັນ​ເຢຍ​ລະ​ມັນ.

ໃນປີ 1989, ຜູ້ນໍາໂຊວຽດ [[ມິຮາອີວ ກໍບາຊອບ]] ເລີ່ມເປີດ [[ສະຫະພາບໂຊວຽດ]] ໄປທາງຕາເວັນຕົກ. ຫຼາຍປະເທດຄອມມູນິດໄດ້ປະຕິບັດຕາມຕົວຢ່າງຂອງລາວ. ເຢຍລະມັນຕາເວັນອອກພະຍາຍາມບໍ່ສົນໃຈທ່າອ່ຽງນີ້, ແຕ່ໃນລະຫວ່າງປີ 1989, ການປະທ້ວງຂອງປະຊາຊົນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນພາຍໃນປະເທດ. ຫຼັງ​ຈາກ​ຄວາມ​ພະ​ຍາ​ຍາມ​ເພື່ອ​ຮັກ​ສາ​ປະ​ເທດ​ມີ​ຄວາມ​ຫມັ້ນ​ຄົງ, ເສັ້ນ​ຊາຍ​ແດນ ​ທີ່​ສຸດ​ໄດ້​ເປີດ​ໃນ [[9 ພະຈິກ|​ວັນ​ທີ 9 ພະ​ຈິກ]] 1989. ການ​ຫັນ​ປະ​ເທດ​ເຢຍ​ລະ​ມັນ​ຕາ​ເວັນ​ອອກ​ເປັນ​ປະ​ເທດ​ປະ​ຊາ​ທິ​ປະ​ໄຕ​ໄດ້​ເລີ່ມ​ຕົ້ນ​ເກືອບ​ທັນ​ທີ. ໃນລະຫວ່າງ 11 ເດືອນຕໍ່ມາ, ເງື່ອນໄຂຂອງການເປັນເອກະພາບໄດ້ຖືກເຈລະຈາລະຫວ່າງເຢຍລະມັນຕາເວັນອອກແລະຕາເວັນຕົກ, ຝຣັ່ງ, ອັງກິດ, ສະຫະລັດແລະສະຫະພາບໂຊວຽດ, ແລະ ສົນທິສັນຍາກ່ຽວກັບການຕັ້ງຖິ່ນຖານສຸດທ້າຍທີ່ເຄົາລົບກັບເຢຍລະມັນ ຍັງເອີ້ນວ່າສົນທິສັນຍາສອງບວກສີ່, ເຊິ່ງໄດ້ລົງນາມໂດຍສອງລັດເຢຍລະມັນແລະສີ່ພັນທະມິດໃນສົງຄາມ.

== ການ​ເຕົ້າ​ໂຮມ​ກັນ​ຄືນ​ໃໝ່ ==
ສອງທາງເລືອກໄດ້ຈົດຂື້ນໃນລັດຖະທຳມະນູນຂອງເຢຍລະມັນຕາເວັນຕົກ (the Grundgesetz):

* ສ້າງ​ປະ​ເທດ​ໃໝ່​ດ້ວຍ [[ລັດຖະທຳມະນູນ|​ລັດຖະທຳ​ມະນູນ​ສະບັບ]] ​ໃໝ່.
* ອະນຸຍາດໃຫ້[[Federal states|ລັດຖະບານກາງ]]ໃຫມ່ເຂົ້າຮ່ວມກັບສາທາລະນະລັດສະຫະພັນເຢຍລະມັນທີ່ມີຢູ່ແລ້ວ.

ທາງເລືອກທີສອງໄດ້ຖືກເລືອກ, ແລະ ໃນວັນທີ 3 ເດືອນຕຸລາປີ 1990, ເວລາ 00:01, ຫ້າລັດຂອງລັດຖະບານກາງໃຫມ່ຂອງ Brandenburg, Mecklenburg-Vorpommern, Saxony, Saxony-Anhalt, Thuringia ແລະໄດ້ລວມ ເມືອງ[[ເບີລິນ]]ຢ່າງເປັນທາງການກັບສະຫະພັນສາທາລະນະລັດເຢຍລະມັນ.  ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕເຢຍລະມັນ ໄດ້ຈົບລົງຢູ່ໃນເວລານີ້.
[[ໝວດ:ຊາດນິຍົມ]]</text>
      <sha1>fyhsgaykt794jw8wigt7yzrsyri3ofp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ແມ່ແບບ:Nsfw</title>
    <ns>10</ns>
    <id>23351</id>
    <revision>
      <id>119454</id>
      <timestamp>2025-07-05T06:17:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <comment>ສ້າງໜ້າດ້ວຍ &quot;{{ambox | type  = content | image = [[File:Warning_File_Icon.png|40px]] | text  = &lt;div style=&quot;font-style:normal;&quot;&gt;&lt;b&gt;ຄໍາເຕືອນ:&lt;/b&gt; ບົດຄວາມນີ້ມີເນື້ອຫາສຳລັບຜູ້ໃຫ່ຍ ອາດຈະມີພາບ, ການໃຊ້ພາສາ ຫຼື ເນື້ອຫາທີ່ບໍ່ເໝາະສົມສຳລັບຜູ້ອ່ານທົ່ວໄປ&lt;/div&gt; }} &lt;noinclude&gt; {{documen...&quot;</comment>
      <origin>119454</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="555" sha1="k3s17n7fedrsjbw1femsl4j9metpc2n" xml:space="preserve">{{ambox
| type  = content
| image = [[File:Warning_File_Icon.png|40px]]
| text  = &lt;div style=&quot;font-style:normal;&quot;&gt;&lt;b&gt;ຄໍາເຕືອນ:&lt;/b&gt; ບົດຄວາມນີ້ມີເນື້ອຫາສຳລັບຜູ້ໃຫ່ຍ ອາດຈະມີພາບ, ການໃຊ້ພາສາ ຫຼື ເນື້ອຫາທີ່ບໍ່ເໝາະສົມສຳລັບຜູ້ອ່ານທົ່ວໄປ&lt;/div&gt;
}}
&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>k3s17n7fedrsjbw1femsl4j9metpc2n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>119456</id>
      <parentid>119454</parentid>
      <timestamp>2025-07-05T06:21:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ແກ້ໂຄ້ດ</comment>
      <origin>119456</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="517" sha1="cbbsw6llcou637zoikn7ldpwmlsv57e" xml:space="preserve">{{ambox
| type  = content
| image = [[File:Warning_File_Icon.png|40px]]
| text  = &lt;b&gt;ຄໍາເຕືອນ:&lt;/b&gt; ບົດຄວາມນີ້ມີເນື້ອຫາສຳລັບຜູ້ໃຫ່ຍ ອາດຈະມີພາບ, ການໃຊ້ພາສາ ຫຼື ເນື້ອຫາທີ່ບໍ່ເໝາະສົມສຳລັບຜູ້ອ່ານທົ່ວໄປ
}}
&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Categories go on the /doc subpage, and interwikis go on Wikidata. --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>cbbsw6llcou637zoikn7ldpwmlsv57e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ໜັງໂປ້</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23352</id>
    <revision>
      <id>119458</id>
      <timestamp>2025-07-05T06:30:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RenWikiLA</username>
        <id>20337</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1297121933|Pornography]]&quot;</comment>
      <origin>119458</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3983" sha1="mce5fedbyh573ocjimjnmfcoi8mn4qb" xml:space="preserve">
{{Nsfw}}
[[ຮູບ:XXX_P_icon.svg|alt=Circular icon with the letters &quot;xxx&quot;|thumb| XXX ແມ່ນສະແດງເຖິງຮູບພາບລາມົກ]]
'''ໜັງໂປ້''' (ຫຼື '''​ໜັງລາມົກ''' ​ຫຼື '''​ໜັງອານາຈານ''' ​) ເປັນ​ສິ່ງກະຕຸ້ນທາງ​ເພດ​, ເຊັ່ນ​: ຮູບ​ພາບ​, ວິ​ດີ​ໂອ​, ຂໍ້​ຄວາມ​, ຫຼື​ສຽງ​, ມີ​ຈຸດ​ປະ​ສົງ​ສໍາ​ລັບ​ການ​ປຸກອາລົມ​ທາງ​ເພດ. {{Efn|name=&quot;ຄວາມໝາຍ&quot;}} ສ້າງຂຶ້ນເພື່ອຜູ້ໃຫຍ່, ໜັງໂປ້ໄດ້ພັດທະນາມາຈາກຮູບແຕ້ມຖໍ້າ, ປະມານສີ່ສິບພັນປີກ່ອນ, ໄປສູ່ໜັງໂປ້ແບບສະເໝືອນຈິງ (VR Pornography). ຄວາມແຕກຕ່າງໂດຍທົ່ວໄປຂອງເນື້ອຫາທາງເພດສະເພາະຜູ້ໃຫຍ່ແມ່ນຖືກສ້າງຂຶ້ນ, ຈັດປະເພດມັນເປັນຮູບລາມົກ ຫຼື erotica .

ສື່ລາມົກໄດ້ຖືກຮັບຮອງໃຫ້ຈັດຫາທາງອອກທີ່ປອດໄພສໍາລັບຄວາມປາຖະຫນາທາງເພດທີ່ອາດຈະບໍ່ພໍໃຈໃນຄວາມສໍາພັນແລະເປັນຜູ້ອໍານວຍຄວາມສະດວກໃນການບັນລຸທາງເພດໃນຜູ້ທີ່ບໍ່ມີຄູ່ນອນ. ການບໍລິໂພກຮູບພາບລາມົກໄດ້ຖືກພົບເຫັນວ່າເຮັດໃຫ້ອາລົມທາງຈິດໃຈແລະອາລົມຄ້າຍຄືກັນກັບສິ່ງທີ່ກະຕຸ້ນໃນລະຫວ່າງ [[ການຮ່ວມເພດ|ການມີເພດສໍາພັນ]] ແລະ ການຮ່ວມເພດແບບສະບາຍໆ . ການໃຊ້ຮູບພາບລາມົກຖືວ່າເປັນກິດຈະກໍາການພັກຜ່ອນຢ່ອນອາລົມທີ່ກວ້າງຂວາງໃນສອດຄ່ອງກັບກິດຈະກໍາສື່ດິຈິຕອນອື່ນໆ ເຊັ່ນ: ການໃຊ້ສື່ສັງຄົມ ຫຼືວິດີໂອເກມ. {{Efn|name=&quot;use&quot;}} ຄົນທີ່ຖືວ່າໜັງລາມົກເປັນອຸປະກອນ [[ເພດສຶກສາ|ການສຶກສາທາງເພດ]] ໄດ້ຖືກລະບຸວ່າມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະບໍ່ໃຊ້ຖົງຢາງອະນາໄມໃນ ຊີວິດທາງເພດ ຂອງຕົນເອງ, ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງຖືວ່າມີຄວາມສ່ຽງສູງຕໍ່ການຕິດ [[ການຕິດເຊື້ອທາງເພດສໍາພັນ|ເຊື້ອພະຍາດຕິດຕໍ່ທາງເພດສຳພັນ]] (STIs); ນັກສະແດງທີ່ເຮັດວຽກສໍາລັບ ສະຕູດິໂອລາມົກ ໄດ້ຮັບການທົດສອບເປັນປົກກະຕິສໍາລັບ STIs ບໍ່ຄືກັບປະຊາຊົນທົ່ວໄປ. ການສຶກສາປຽບທຽບຊີ້ໃຫ້ເຫັນຄວາມທົນທານສູງແລະການບໍລິໂພກຮູບພາບລາມົກຂອງຜູ້ໃຫຍ່ມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະກ່ຽວຂ້ອງກັບການສະຫນັບສະຫນູນ [[ຄວາມສະເໝີພາກທາງເພດ|ຄວາມສະເຫມີພາບລະຫວ່າງຍິງຊາຍ]].</text>
      <sha1>mce5fedbyh573ocjimjnmfcoi8mn4qb</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>