Википедија mkwiki https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0 MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter Медиум Специјална Разговор Корисник Разговор со корисник Википедија Разговор за Википедија Податотека Разговор за податотека МедијаВики Разговор за МедијаВики Предлошка Разговор за предлошка Помош Разговор за помош Категорија Разговор за категорија Портал Разговор за Портал TimedText TimedText talk Модул Разговор за модул 0 877 5382755 5375713 2025-06-22T11:46:22Z Forbidden History 89259 /* Личности од Битола */ 5382755 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name = Битола |other_name = Обител, Манастир |nickname = Градот на Конзулите |motto = ''Битола, бабам Битола'' |image_map = {{ Maplink|frame=yes|raw={"type": "ExternalData","service": "geoshape","ids": "Q157246"}|plain=y|frame-width=325|frame-height=325|zoom=13|frame-lat=41.031|frame-long=21.334|stroke-width=1|stroke-color=#333333|id=Q157246|title=Битола}} |image_skyline = {{Photomontage|position=center |photo1a = Ambientalna ulica Marsal Tito-Bitola (10).jpg |photo2a = Bitola 019.JPG |photo2b = Седиште на Преспанско-пелагониската православна епархија се наоѓа во градот Битола.jpg |photo3a = Магаза (Битола).jpg |photo3b = Saat kula Bitola011.jpg |photo4a = Bitola 055.JPG |photo4b = Sirok sokak.jpg |photo5a = Bitolj - crkva svete bogorodice.jpg |size = 270 |spacing = 1 |color = #FFFFFF |border = 1 |foot_montage = }} |imagesize = 250px |image_caption = Колаж на битолски знаменитости |website = http://www.bitola.gov.mk |image_flag = |image_blank_emblem = |blank_emblem_type = |flag_size = 150px |pushpin_map = Македонија |map_caption = |coordinates_display = inline,title |coordinates_region = MK |subdivision_type = Земја |subdivision_name = {{MKD}} |subdivision_type1 = [[Региони во Македонија|Регион]] |subdivision_name1 = [[Податотека:Logo of Pelagonia Region.svg|25п]][[Пелагониски Регион|Пелагониски]] |subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] |subdivision_name2 = [[Податотека:Bitola-coat-of-arms.svg|25п]][[Општина Битола|Битола]] |blank_name_sec1 = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] |blank_info_sec1 = BT |leader_title = Градоначалник |leader_name = [[Тони Коњановски]]<br><small>([[ВМРО-ДПМНЕ]])</small> |area_total_km2 = 422.39 |population_as_of = 2021 |population_total = 71.808 |population approximately 2014 = |population_metro = 105.654 |population_density_km2 = 180 |population_density_sq_mi = |timezone = [[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = |utc_offset_DST = |timezone1_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset1_DST = +2 |latd=41 |latm=01 |lats=55 |latNS=N |longd=21 |longm=20 |longs=05 |longEW=E |elevation_m = +650 |elevation_ft = |postal_code_type = [[Поштенски броеви во Македонија|Пошт. бр.]] |postal_code = 7000 |area_code = (0)47 |blank_name = Светец-заштитник |blank_info = [[Свети Нектариј Битолски|Св. Нектариј Битолски]] |blank1_name = [[Кепенова класификација|Клима]] |blank1_info = [[континентална клима|Dfa]] |footnotes = |blank_info_sec2=[[Свети Нектариј Битолски]]<ref name="Битола инфо">{{Citation |url=https://setaliste.com.mk/vesti/binfo/bitola-go-slavi-svojot-patron-sveti-nektarij-bitolski/ |title=Битола го слави својот патрон |access-date=5 април.2021 |archive-date=2022-04-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220408161741/https://setaliste.com.mk/vesti/binfo/bitola-go-slavi-svojot-patron-sveti-nektarij-bitolski/ |url-status=dead }}</ref>|blank_name_sec2=[[Светец-заштитник]]}} '''Битола''' — [[град]] во [[југозапад]]ниот дел на [[Македонија]] и седиште на истоимената [[Општина Битола]], [[административен центар|административен]], [[култура|културен]], [[економија|економски]], [[индустрија|индустриски]], [[образование|образовен]] и [[наука|научен]] центар за тој дел од земјата. Ова е [[Градови во Македонија|трет по големина град]] во Македонија според бројот на жители (2021 г.) и на север се наоѓа [[Главен град|главниот град]] на Македонија, [[Скопје]] (169 км), на североисток се наоѓа градот [[Прилеп]] (43 км), на југ се наоѓа градот [[Лерин]] ([[Грција]]) (33 км) и на северозапад се наоѓаат [[Ресен]] (29 км) и [[Демир Хисар]] (29 км). Градот е познат под името ''град на конзулите'', бидејќи тука се наоѓале конзуларните претставништва на [[Европа|европските земји]] во времето на [[Отоманското Царство]], каде заедно со [[Солун]] бил најважно место во европскиот дел на Империјата. Во периодот 1864 — 1912, Битола бил главен град на [[Битолски вилает|Битолскиот вилает]], еден од трите вилаети во регионот [[Македонија (регион)|Македонија]]. И денес, голем дел од [[конзулати во Македонија|конзуларните]] претставништва во Република Македонија се наоѓаат тука. За време на [[Југославија]] бил еден од културните центри, како во [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]], така и во [[СФРЈ]]. Таткото на [[Турција|турската]] нација [[Кемал Ататурк]] завршил офицерска школа во Битола. Некои негови работи денес се чуваат во [[Народен музеј - Битола|Народниот музеј]]. Битола е позната и како „градот под [[Пелистер]]“ поради неговата близина до [[Баба (планина)|Баба Планина]]. == Потекло на поимот == [[File:Philip-II-of-Macedon-Clocktower-Bitola-MK.JPG|thumb|250px|лево|Глетка од плоштадот Магнолија со споменикот на [[Филип II Македонски]] — основачот на Битола и познатата Саат-кула во позадината]] Во текот на историјата, во зависност од владетелите, градот Битола имал многу имиња. Според [[Адријан Рум]], [[Словени|словенскиот]] назив за градот, Битола, потекнува од зборот ''Обител'' ([[старословенски јазик|старословенски]] {{Script|Cyrs|Обитѣль}}), овој израз до денес се употребува и во [[хрватски јазик|хрватскиот јазик]] (''obitelj'') кој за време на [[Среден век|средниот век]] се користел за заедница на монаси, како семејство односно [[манастир]]. Името го добил по многуте манастири што се наоѓале во градот и во околината, а некои постојат и денес. Со текот на времето, гласот О се исфрла во изговорот на зборот „Обител“, и името на градот станува Битола.<ref>{{Citation | last = Room | first = Adrian | title = Placenames of the world: origins and meanings of the names for 6,600 countries, cities, territories, natural features, and historic sites | place = Jefferson, N.C. | publisher = McFarland & Company, Inc. | year = 2006 | edition=2 | page = 60 | isbn = 0-7864-2248-3 }}</ref> [[Грци]]те од истите причини градот го нарекувале Монастири ([[грчки јазик|грчки]]: ''Μοναστήρι''). Битола е денешен официјален назив за градот, но истовремено и најстариот назив, судејќи по [[Битолска плоча|Битолската плоча]] од [[1015]] година на којашто градот е спомнат, како и според многуте војсководци на [[цар Самуил|царот Самуил]], како и патниците од тоа време. [[Арапи|Арапскиот]] патник [[Абу Абдалах Мухамед ал-Идриси]] во [[{{римски|12}} век]] напишал: ''„Потребни се два дена патување на исток за да се стигне од Ахрид (Охрид) до Бутили (Битола). Бутили е необичен и убав град“.'' Постојат приказни според кои на десниот кеј на реката [[Драгор]] имало 41 [[црква|цркви]] и исто толку воденици за нивно издржување. Исто така и на левиот кеј на Драгор имало 29 цркви со исто толку воденици. За време на празничните денови во тоа време, народот од селата од [[Битолско Поле|Битолското Поле]] се собирале кај овие цркви каде ги вршеле своите верски обреди. Со оглед на тоа што земјиштето на кое се наоѓал градот Битола тогаш било прекриено со многубројни цркви, градот го добил името Манастир. Има верзија која вели дека градот Битола името Манастир го добил по една огромна црква која се наоѓала над Битола, кај сегашниот мост викан Црн Мост ([[турски јазик]]: ''kara köprüsü''). Во оваа црква можеле да се сместат сите присутни од селското население од битолското поле кои доаѓале за време на празниците да ги вршат верските обреди. Според записите на [[Марко Цепенков]], градот Битола своето име го добил по големопоседникот Тољо, кој имал своја тврдина во близината на денешното битолско село [[Буково]]. Во времето кога дошле [[Турци]]те да го освојат овој дел од [[Македонија]], за да го повикаат на борба големопоседникот Тољо, му велеле „Би Тољо, до би Тољо“, со што според [[Марко Цепенков]] од таму потекнува денешното име на градот Битола. За време на [[Отоманско Царство|отоманската власт]], градот се викал Манастир, што [[Турци]]те и [[Албанци]]те го усвоиле од [[Грци]]те. По [[Балканските војни]] од [[1913]] градот потпаѓа под српска окупација и повторно го добил старото име Битола. == Историја == {{главна|Историја на Битола}} [[Податотека:Heraclea.jpg|мини|десно|Мозаик од Хераклеја Линкестис]] Многу важни настани од [[Македонци|македонската]] и [[балкан]]ската [[историја]] се случиле во Битола. Градот е граден, доградуван, рушен и повторно граден и надградуван уште од неговото прво населување во доцното [[бронзено доба]]. Потоа во [[Хеленистички период|хеленистичкиот период]], па [[Римско Царство|Римското Царство]], сѐ до [[Византија|византиското]] време имал статус на град со висок степен на цивилизација. Традиционално силниот трговски центар, е познат и како град на конзулите поради тоа што во еден период за време на [[Отоманското Царство]], Битола имала дури дваесет [[конзулат]]и од разни [[Европа|европски]] земји. Во истиот период, градот имал многу школи, меѓу другите и воена академија, којашто ја посетувал и славниот турски реформатор [[Кемал Ататурк]]. На крајот на XIX век бил толку силен град, што неговото население непрестајно растело и го надминало бројот на населението на [[Белград]]. Градот бил преполн со [[фабрика|фабрики]] и [[Фотографија|фотографски]] дуќани, а занимливо е и тоа што покрај Сингер, во Битола уште во тоа време постоела фабрика за слатки. Во Битола се снимени првите фотографии и филмови на Балканот, благодарејќи на [[Браќа Манаки|браќата Манаки]]. Првата филмска камера [[Јанаки Манаки|Јанаки]] ја купува од [[Лондон]], производство на компанијата „Charles Urban Trading”, и тоа 300-тиот примерок од серијата ''BIOSCOPE''. Така, со таа фамозна „Камера 300" започнала кинематографијата на [[Балкански Полуостров|Балканот]]. Тоа било златното доба на градот. За жал, за време на [[Балкански војни|Балканските војни]], многу битки биле водени во околината на градот и самиот град, па многу материјални докази изгореле или биле потполно уништени. [[Архитектура]]та можела да се обнови, посебно последните петнаесетина години, а докази за сѐ што се случувало се и прераскажувањата на старите кои добро се сеќаваат. Меѓутоа, денес останале многу организации и фестивали, коишто по долг период, повторно се одржуваат. Еден од нив се одржува секој година од [[29 јули]] до [[2 август]] во Битола, во знак на спомен на [[Илинденското востание]], под името „Културен фестивал Илинденски денови“. === Праисторија === Градот Битола со околината е многу богат со споменици од [[Праисторија|праисторискиот период]]. Двата најзначајни се Велушка Тумба и Тумба Бара, коишто се наоѓаат покрај селото [[Породин]]. Од [[Бакарно доба|бакарното доба]], тука се населува Тумба покрај селото [[Црнобуки]], Шуплевац (покрај селото [[Суводол]]) и Висок Рид (покрај селото [[Букри]]). === Римски период === Градот се наоѓа на римскиот пат [[Вија Егнација]] ''(Via Ignatia)'', каде што е и античкиот град [[Хераклеја Линкестис]]. Во периодот на II век п.н.е. кога Македонија станува [[Римско Царство|римска]] провинција, Хераклеја станува силен економско-политички центар (''Septina Aurelia Heraclea'') со свој постојан римски намесник и римска војска, што сведочи за Битола како центар на вечна моќ, цивилизација, култура и убавина којашто е тука и денес. === Османлиска власт === [[Податотека:Bitola posle mladoturskiot rezim, 1908.pdf|мини|лево|Српски извештај од 5 август 1908, за новата состојба во Битола по воспоставувањето на младотурскиот режим: благосостојба, ред, мир, славење.]] [[Податотека:Bitola old.jpg|мини|десно|Битола во XIX век]] [[Податотека:Ottoman Postcard of Huriet in Monastir.jpg|мини|десно|Прослава во Битола за време на [[Младотурската револуција]] во 1908 година, по повод враќањето на Уставот од страна на султанот [[Абдул Хамид II]]]] Почетокот на турските завојувања на Балканот најавиле и нова ера на живеење. Турските војски во текот на [[1382]]-[[1383]] година по многу тешки и крвави борби и по жестокиот отпор кој го пружило месното население конечно успеале да ја освојат Битола. Според некои легенди многу жесток отпор на турските освојувачи му пружиле и монасите од седумдесетте манастири и цркви кои во тој период постоеле во Битола. Хаџи Евронос беј кој се наоѓал на чело на турската војска револтиран од жестокиот отпор на кој наишол при освојувањето на градот наредил да се урне и битолската тврдина. Ашик-паша Зеде, кој го придружувал Евронос-бег во неговиот поход, во своите извештаи забележал дека турските војски неколкупати ја напаѓале Битола, а калуѓерите, давајќи голем отпор, на крајот на самиот брег на реката [[Драгор]], сите до еден биле масакрирани. Меѓутоа, Турците потполно го зазеле градот дури по смртта на [[Крал Марко|Крали Марко]] во 1395 година, а при тоа заземање во Битола прв влегов Тимурташ-паша со неговата војска.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани,2004,стр. 9</ref> Од овој период всушност започнува и „ориенталното” вообликување на градот што било резултат токму на изградбата на ваквиот тип објекти, но и на ориенталните градителски техники и стилови. Во периодот на XVI - XVII век, период на историски но и културни промени, од страна на турската администрација градот Битола започнува да биде именуван како Манастир или Толи Манастир. Сепак во целиот период на своето постоење името Битола никогаш не било заборавено, туку напротив од страна на христијанското население тоа било во секојдневна употреба. Во средината на XVII век станал и важен културен центар на европска [[Турција]]. Таа е седиште на Битолска нахија во која имало 150 населени места. Градот бил прочуен по неговите многубројни пазари, од кои најмногу бил прочуен пазарот за памук. Познатиот патописец [[Евлија Челебија]], Битола ја посетил во 1662 година и забележал: „''градот има околу 3000 мали и големи куќи на приземје и кат, групирани во 21 маало, чаршија со 900 занаетчиски и трговски дуќани, 40 кафе-чајџилници и гостилници, монументален безистен со железни порти и со 86 дуќани. Во градот имало 70 муслимански храмови, девет медреси, неколку христијански цркви и фтуги јавни згради''“. Самиот град, гледан од далеку, изгледал како да е потонат во зеленило. Во овој период Битола претставува еден од најважните верско-муслимански центри, си Висока верска правна школа, којашто егзистирала низ целиот XVII век. Во истиот век. градот прераснал во значаен административен, стопански и културен центар. Кога во 1689 година поради колерата, Скопје бил запален, повеќето важни функции од него ги презела Битола. Таа развивала трговија, главно со европските центри, [[Виена]], [[Париз]], [[Лондон]] итн.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани,2004,стр. 9-10</ref> Најзначаен перидо од историскиот и стопанскиот развој на Битола е XIX век, кога во Битола е преместено седиштето на Румелискиот вилает, и како таков, е рангиран за прв град во европскиот дел на Турција. Според еден документ од овој период, се кажува дека во Битола имало 1.380 дуќани, од кои најголем број биле занаетчиски.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани,2004,стр. 10</ref> Во 1805 година во Битола живееле околу 15.000 жители. Од стопанските гранки виден напредок доживеало занаетчиството. Во средината на XIX век бројот на занаетчиските дуќани достигнал над 2.000 со околу 140 видови занаети, организирани во 70 еснафски организации. Виден придонес во развојот на Битола дале и дипломатските претставништва, конзулати на повеќе странски држави. Тоа довело Битола да стане „град на конзули” но и арена на странски пропаганди.<ref>Стојмилов, А., (2005), Социоекономска географија на Република Македонија, ПМФ, Скопје</ref> Почнувајќи од 1843 година Третата (Румелиската) армија скоро половина век ќе има седиште во Битола. Покривала територија од [[Босна]] до [[Грција]], од [[Јадранско Море]] до [[Одрински Пашалак|Одринскиот Пашалак]]. Располагала со сите родови војска од тоа време и броела од 15.000 до 20.000 војници, а некогаш и повеќе.<ref name=GradbiBT>{{наведена книга |title=[[Битола – Градби |last=Стерјовски |first=Александар |authorlink1=Александар Стерјовски |year=2020 |publisher=Конзулат на Република Србија во Република Македонија |location=Битола |isbn=978-608-65122-8-6 |page= 28|url= }}</ref> За нејзини потреби биле изградени [[Црвена касарна|Црвената]] и [[Бела касарна|Белата касарна]], [[Воена гимназија (Битола)|Воената гимназија]] и болница. Со пуштањето на [[железничка линија Солун-Битола|железничката линија Солун-Битола]] (1894), Битола го изгубила посебното значење за војската и седиштето на Третата армија било преместено во [[Солун]].<ref name=GradbiBT/> Во Битола во крајот на XIX и почетокот на XX век имало околу 3000 клавири за што градот го викале и „Градот на Клавирите“. Поради некои поранешни сфаќања клавирот симболизирал богатство, класна поделеност и во 50-тите години на XX век со процесот на национализација на многу од семејствата клавирите им биле одземени.<ref>https://www.babambitola.mk/%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B8-%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%B5%D1%82%D0%B5-%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D0%B0-15/{{Мртва_врска|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Во учебната 1899/1900 година во [[Битолска машка гимназија|Битолската машка гимназија]], како учител се вработил еден од основачите на [[Внатрешна македонска револуционерна организација (Автономистичка)|ВМРО]], [[Даме Груев]], кој бил задолжен да изведува настава по предметите географија, аритметика, геометрија и цртање. Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Битола живееле 37.000 жители, од кои 10.000 [[Македонци]], 10.500 [[Турци]], 1.500 [[Албанци|Албанци муслимани]], 2.000 [[Роми]], 7.000 [[Власи]], 5.500 [[Евреи]] и околу 500 останати.<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/index.html Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. Софија, 1900.]</ref> Христијанските жители на градот биле разделени во повеќе конфесии. Според статистиката на егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година христијанското население на Битола се состоело од 15.252 [[Македонци]], од кои 8.844 егзархисти, 6.300 грчки патријаршисти, 72 српски патријаршисти и 36 протестанти, потоа 100 [[Грци]], 7.200 [[Власи]], 120 [[Албанци]] и 120 [[Роми]]. Во градот имало 10 основни и 3 средни бугарски училишта, 7 основни и 2 средни грчки, 2 основни и 2 средни влашки и 1 основно и 2 средни српски.<ref>D.M.Brancoff. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905, р.166-167.</ref> Битола поради својата местоположба, на крстопатот помеѓу сите најзначајни патни правци (исток, запад, север и југ), уште од најраниот период на турското завладување го добила заслуженото значење при што станала значаен воено-стратешки центар што било само потврдено во 1830 година кога таа станува и политички центар на [[Румелискиот вилает]]. По распаѓањето на [[тимаро-спахиски систем|тимаро-спахискиот систем]] и интензивираните малтретирања од страна на чифликсајбиите дошло и до нови промени во етничката структура на населението во Битола. Во 1864 година бил формиран [[Битолски вилает|Битолскиот вилает]] со седиште во Битола. На чело на вилаетот стоел [[валија]], со титула [[паша]], кој бил назначуван со султанско ираде. Вилаетот зафаќал територија од околу 32.000 км², простирајќи се на делови од денешните држави: [[Македонија]], [[Албанија]] и [[Грција]]. === Балкански војни === [[Податотека:Paul Leblois Didericks Monastir.jpg|мини|лево|Генерали на [[Антанта]]та во посета на Битола, 1916 г.]] [[File:World War I victims in Bitola, Macedonia.jpg|мини|лево|Цивилни жртви од Првата светска војна во Битола, 1917 г.]] За време на [[Првата балканска војна]] во околината на градот се водела [[Битолска битка|Битолската битка]] во којашто [[Отоманско Царство|отоманската]] војска била победена од страна на српските сили. Градот страдал за време на [[Првата светска војна]] заради близината на [[Солунскиот фронт]]. Во периодот меѓу двете светски војни, Битола станала пограничен град. Ги изгубила гравитациските подрачја спрема [[Грција]] и [[Албанија]]. Сепак, во овој период градот за првпат започнал плански да се гради и тоа според урбанистички планови === Втора светска војна === [[Податотека:Stiv Naumov -BT.JPG|алт=Споменик на Стив Наумов во Битола|мини|315x315пкс|Споменик на [[Стефан Наумов-Стив|Стив Наумов]] во Битола]] Битола бил прв град во [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] што ја почувствувал Втората светска војна, затоа што бил [[Бомбардирање на Битола (1940)|бомбардиран од италијански авиони]] уште на 5 ноември 1940 година.<ref name="БТ">{{наведена книга |title=Битола |last=Ставрев |first=Петар |authorlink= |year=1999 |publisher=ГП „Пелистер“ Битола |location=Битола |isbn= |page= |pages= |url= |accessdate=}}</ref> За време на [[Втората светска војна]], градот најпрво го окупирале Германците, а подоцна Бугарите. Во септември 1944, Бугарија капитулирала и започнала да се повлекува од Југославија и Битола била ослободена од македонските партизани. На [[4 ноември]] [[1944]], [[Седма македонска ударна бригада|Седмата македонска ударна бригада]] победнички влегла во Битола. На 6 февруари 1945 година, во Битола била отворена првата гимназија (првично наречена „Гоце Делчев“, во 1952 година преименувана во [[СОУ „Јосип Броз-Тито“ - Битола|„Јосип Броз Тито“]]) на која се предавало на [[македонски јазик]]. За време на [[НОБ]] од градот и околината од страна на бугарскиот фашистички окупатор биле затворени 606 лица, интернирани 117, депортирани 4 и 8 одведени во заробеништво. 251 лице било осудено од кои 23 на смрт. На боиштата на Југославија погинале 266 лица. 106 лица од Битола и околината биле носители на [[Партизанска споменица 1941]] и 8 биле прогласени за [[народен херој|народни херои]].<ref name=БТ/> === Евреите во Битола === Битола била населена со [[Евреи]], кои избегале од [[Шпанија]] за време на [[Шпанска инквизиција|црквината инквизиција]] на кралицата [[Изабела I Кастиљска|Изабела Кастиљска]]<ref name="Битолските Евреи">{{нмс|title=Битолските Евреи|date=2002|publisher=Ѓорги Димовски - Цолев|accessda26/5/13}}</ref>.Тие Евреи се доселиле во најголем дел на [[Балкан]]от во градовите од поголемо значење и со развиена трговија, меѓу другите и во Битола. Тука го потпомогнале развојот на градот со добри трговски врски. На [[11 март]] [[1943]] година, целокупното еврејско население од Битола (3.011 Евреи) било депортирано во логорот [[Треблинка]] во [[Полска]] од страна на бугарските фашисти. == Географија == [[Податотека:Поглед на Битола.jpg|мини|300п|десно|Воздушен поглед на Битола]] Градот е сместен на североисточното подножје на планината [[Баба Планина|Баба]] и југоисточното подножје на [[Облаковска Планина]], во средишниот дел на [[Пелагонија|Пелагониската Котлина]]. Низ него тече реката [[Драгор]]. Се наоѓа на 14 км северно од границата со [[Грција]], на [[надморска височина]] од 576 m. Битола е традиционално важна трговско-патничка врска помеѓу [[Јадранско Море|Јадранското]] и [[Егејско Море|Егејското Море]], како и една од најзначајните патнички врски на [[Балкан]]от со [[Средна Европа]]. Битола е оддалечен 168 км јужно од [[Скопје]], 42 км југозападно од [[Прилеп]], 32 км југоисточно од [[Ресен]], 33 км северно од [[Лерин]] ([[Грција]]) и 28 км југоисточно од [[Демир Хисар]]. Се наоѓа на 200 километри во северозападен правец од [[Егејско Море]]. === Клима === Градот има средна годишна температура на воздухот од 11,1°С, но со големи отстапувања во одредени години: од 10,1°С во 1975 година до 13,1°С во 1952 г. Најстуден месец е јануари, со просечна месечна температура од -0,6°С, но со апсолутна минимална температура од -30,4°С. Најтопол месец е јули, со средна месечна температура од 22,2°С и со апсолутно максимална температура од 41,2°С. Апсолутното годишно варирање на температурата на воздухот изнесува 71,6°С што е специфика за континенталната клима. Температурата има одлика на континентална клима, а врнежите на сушна изменето-средоземна или степска клима која, на моменти, има пробиви и на жешки воздушни маси од [[Северна Африка]] т.е. [[Сахара]]. Просечното годишно количество на врнежи изнесува 601 мм, со вредности кои се движат од 338 мм до 879 мм. Битола исто така е пример со појавата на поларна светлина. Преку Битола поминува изохазмата (линија која поврзува места со еднаков број на денови со појава на поларна светлост) 0,1 што значи дека на небото на Битола просечно само еднаш во 10 години, се појавува поларната светлост. Во Битола исто така има метеоролошка станица, сместена на излезот од градот на патот кон Новаци. Започнала со работа од [[16 март]] [[1945]], иако за одредени метеоролошки елементи има систематски податоци од [[1926]] и [[1927]] година. Метеоролошката станица во градот се наоѓа на надморска височина од 586 м, блиску до просечната надморска височина на градот која изнесува 576 м. {{Weather box |location= Битола |metric first= y |single line= y |Jan high C = 3.3 |Feb high C = 6.5 |Mar high C = 11.3 |Apr high C = 16.5 |May high C = 21.7 |Jun high C = 25.9 |Jul high C = 28.6 |Aug high C = 28.5 |Sep high C = 24.8 |Oct high C = 18.3 |Nov high C = 11.5 |Dec high C = 5.3 |year high C = 16.9 |Jan mean C = -0.8 |Feb mean C = 1.9 |Mar mean C = 6.3 |Apr mean C = 11.1 |May mean C = 15.7 |Jun mean C = 19.5 |Jul mean C = 21.7 |Aug mean C = 21.1 |Sep mean C = 17.2 |Oct mean C = 11.4 |Nov mean C = 6.2 |Dec mean C = 1.0 |year mean C = 11.0 |Jan low C = -4.5 |Feb low C = -2.3 |Mar low C = 1.3 |Apr low C = 5.0 |May low C = 8.7 |Jun low C = 11.7 |Jul low C = 13.1 |Aug low C = 12.8 |Sep low C = 9.9 |Oct low C = 5.6 |Nov low C = 1.7 |Dec low C = -2.6 |year low C = 5.0 |precipitation colour=green |Jan precipitation mm = 50.1 |Feb precipitation mm = 49.9 |Mar precipitation mm = 51.2 |Apr precipitation mm = 43.8 |May precipitation mm = 61.0 |Jun precipitation mm = 40.4 |Jul precipitation mm = 40.2 |Aug precipitation mm = 31.2 |Sep precipitation mm = 35.0 |Oct precipitation mm = 55.9 |Nov precipitation mm = 73.2 |Dec precipitation mm = 68.0 |year precipitation mm = 599.9 |humidity colour = green |Jan humidity = 83 |Feb humidity = 78 |Mar humidity = 71 |Apr humidity = 65 |May humidity = 65 |Jun humidity = 60 |Jul humidity = 56 |Aug humidity = 57 |Sep humidity = 64 |Oct humidity = 72 |Nov humidity = 79 |Dec humidity = 83 |year humidity = 69 |unit precipitation days = 1,0 мм |Jan precipitation days = 8 |Feb precipitation days = 8 |Mar precipitation days = 8 |Apr precipitation days = 7 |May precipitation days = 8 |Jun precipitation days = 6 |Jul precipitation days = 5 |Aug precipitation days = 4 |Sep precipitation days = 5 |Oct precipitation days = 6 |Nov precipitation days = 8 |Dec precipitation days = 9 |year precipitation days = 82 |Jan sun = 81.1 |Feb sun = 106.9 |Mar sun = 155.2 |Apr sun = 199.2 |May sun = 250.5 |Jun sun = 291.3 |Jul sun = 334.0 |Aug sun = 312.2 |Sep sun = 241.0 |Oct sun = 176.5 |Nov sun = 111.1 |Dec sun = 75.9 |year sun = 2334.9 |source 1 = NOAA<ref name = NOAA>{{нмс | url = ftp://ftp.atdd.noaa.gov/pub/GCOS/WMO-Normals/TABLES/REG_VI/MC/13583.TXT | title = Климатски нормали за Битола (1961–1990) | publisher = [[NOAA]] | accessdate = March 22, 2015}}</ref> |date=November 2011 }} === Сообраќај === [[Податотека:Bitola_railway_station.jpg|мини|десно]] Битола со патишта е поврзан со останатите делови од Македонија и дополнителниот дел на [[Грција]]. Поважни патни правци се Битола-[[Лерин]], Битола-[[Охрид]] (преку [[Ресен]]), Битола-[[Кичево]] и патниот правец Битола-[[Скопје]]. Битола е поврзана со железницата со [[Лерин]] (јужно) и [[Прилеп]], [[Велес]] и [[Скопје]] (северно), а од [[ЖС „Битола“|железничката станица]] во Битола во 2010 година отпатувале 81.000 патници.<ref>{{наведена книга| title = Транспорт и други услуги, 2010|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/8.4.11.03_700.pdf| publisher = Државен завод за статистика на Република Македонија| year = 2011| isbn = 9786082270463| page = 17}}</ref> Во градот функционира и јавен автобуски градски превоз. До околните населени места има организирано редовен автобуски или железнички сообраќај. == Население == Според последниот попис на населението на Македонија од [[2002]] година, во градот имало 74.550 жители и спаѓал во групата на големи градови.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Иако [[Горно Оризари (населба)|Горно Оризари]] статистички се води како посебна населба, сепак е дел од град Битола. Заедно со приградската населба [[Горно Оризари (населба)|Горно Оризари]] (2.454 ж.), која посебно се води во официјалните пописи, Битола имала вкупно население од 77.004 жители. Според Пописот од 2021, Битола брои 71.808 жители, вклучувајќи ја и населбата Горно Оризари, која е урбанизирана и составен дел од градот. Етнички гледано, населението (без [[Горно Оризари (населба)|Горно Оризари]]) е составено од:<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=26 мај 2012}}</ref> {{bar box |float=right |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |titlebar=#ddd |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[Македонци]]|red|88.5}} {{Столбен постоток|[[Роми]]|cyan|3.4}} {{Столбен постоток|[[Албанци]]|black|3.1}} {{Столбен постоток|[[Турци]]|orange|2.0}} {{Столбен постоток|[[Власи]]|yellow|1.3}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|blue|0.6}} {{Столбен постоток|други|grey|0.6}} {{Столбен постоток|[[Бошњаци]]|green|0.02}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | '''[[Македонци]]''' | '''66.038''' | 88,5 |- | [[Албанци]] | 2.360 | 3,1 |- | [[Турци]] | 1.562 | 2,0 |- | [[Роми]] | 2.577 | 3,4 |- | [[Власи]] | 997 | 1,3 |- | [[Срби]] | 499 | 0,6 |- | [[Бошњаци]] |20 | 0,02 |- |други |497 | 0,6 |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |titlebar=#ddd |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|македонски|red|92.8}} {{Столбен постоток|албански|black|3.2}} {{Столбен постоток|турски|orange|1.8}} {{Столбен постоток|влашки|yellow|0.7}} {{Столбен постоток|српски|blue|0.5}} {{Столбен постоток|ромски|cyan|0.3}} {{Столбен постоток|други|grey|0.3}} {{Столбен постоток|бошњачки|green|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | '''[[македонски]]''' | '''69.255''' | 92,8 |- | [[албански]] | 2.399 | 3,2 |- | [[турски]] | 1.392 | 1,8 |- | [[ромски]] | 287 | 0,3 |- | [[влашки]] | 548 | 0,7 |- | [[српски]] | 390 | 0,5 |- | [[бошњачки]] | 10 | 0,01 |- |други |269 |0,3 |} ;Вероисповед Битола е [[Епископија|епископски]] град и седиште на [[Преспанско-пелагониска епархија|Преспанско-пелагониската епархија]]. Во [[Втората светска војна]] оваа [[епархија]] го добила името Охридско-битолска. Со обновувањето на автокефалноста на [[МПЦ|Македонската православна црква]] во [[1967]], го добила сегашното име [[Преспанско-пелагониска епархија]] и ги опфаќа регионите на градовите: Битола, [[Ресен]], [[Прилеп]], [[Крушево]] и [[Демир Хисар]]. Првиот митрополит на епархијата ([[1958]] - [[1979]]) бил блаженопочинатиот [[Климент Преспанско-битолски|Климент]]. Вториот митрополит и сегашен администратор на епархијата, надлежен како [[архијереј]] од [[1981]] е [[Петар Преспанско-пелагониски|Господин Петар]]. Во Преспанско-пелагониската епархија има околу 500 [[црква|цркви]] и [[манастир]]и. Во последните десетина години во епархијата се изградени или се градат околу 40 цркви и 140 црквини објекти. Епархијата има два црковни музеи - во соборниот храм „Св. Великомаченик Димитриј“ во Битола и во храмот „Св. Јован“ во [[Крушево]], како и постојана изложба на икони и библиотеки во зградата на [[Митрополитска резиденција – Битола|Битолската митрополија]]. Изградена е помеѓу [[1901]] и [[1902]] година и е еден од најубавите примери на необарокна архитектура. Покрај доминантната Македонска православна црква, во Битола постојат и други поголеми верски заедници како што се [[Исламска верска заедница|Исламската верска заедница]], [[Римокатоличка црква|Римокатоличката црква]] и други. Во Битола се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |titlebar=#ddd |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[Православие]]|red|89.1}} {{Столбен постоток|[[Ислам]]|green|9.1}} {{Столбен постоток|[[Католицизам]]|orange|0.1}} {{Столбен постоток|[[Протестантство]]|yellow|0.001}} {{Столбен постоток|други|grey|1.4}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | '''[[МПЦ|Православни]]''' | '''66.492''' | 89,1 |- | [[ИВЗ|Муслимани]] | 6.843 | 9,1 |- | [[Грко-католичка црква во Македонија|Католици]] | 140 | 0,1 |- | [[Протестантството во Македонија|Протестанти]] | 9 | 0,01 |- |- |други |1.066 |1,4 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Битола: {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1948|30.761 | 1953|37.564 | 1961|49.001 | 1971|65.035 | 1981|78.507 | 1991|84.002 | 1994|77.464 | 2002|74.550 | 2021|69.287 }} {| class="wikitable" |- ! Години ! Македонци ! Албанци ! Турци ! Роми ! Власи ! Срби ! Бошњаци ! {{крат|Ост.|Останати}} ! {{крат|б.п.|Лица без податоци}}</abbr><ref>{{Попис2021белешка}}</ref> ! Вкупно |- style="text-align:center;" | 1948<ref>{{cite web | url=http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm | title=Ethnic composition of Yugoslavia 1948 }}</ref> |23.734 |1.327 |3.543 |... |420 |912 | — |825 |— | '''30.761''' |- style="text-align:center;" | 1953 | 28.912 | 484 | 6.189 | 3 | 482 | 834 | — | 660 |— | '''37.564''' |- style="text-align:center;" | 1961 | 43.108 | 378 | 3.265 | — | — | 1.035 | — | 1.215 |— | '''49.001''' |- style="text-align:center;" | 1971 | 57.282 | 1.317 | 3.061 | 28 | — | 1.143 | — | 2.204 |— | '''65.035''' |- style="text-align:center;" | 1981 | 68.897 | 2.347 | 3.068 | 535 | 543 | 843 | — | 2.274 |— | '''78.507''' |- style="text-align:center;" | 1991 | 75.308 | 2.232 | 2.058 | 1.274 | 715 | 731 | — | 1.684 |— | '''84.002''' |- style="text-align:center;" | 1994 | 70.528 | 1.967 | 1.547 | 1.676 | 696 | 556 | — | 494 |— | '''77.464''' |- style="text-align:center;" | 2002 | 66.038 | 2.360 | 1.562 | 2.577 | 997 | 499 | 20 | 497 |— | '''74.550''' |- style="text-align:center;" | 2021 | 55.995 | 2.441 | 1.115 | 2.862 | 1.003 | 321 | 47 | 729 | 4.774 | '''69.287''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2002), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Битола како град на конзулите == [[Податотека:Dragor in Bitola.jpg|мини|десно|Реката [[Драгор]] во Битола]] Градот на Конзулите е второто име за градот Битола. Во врвот на својата слава, Битола имала дваесет [[конзулат]]и, но постепено со слабеењето на државата, со доаѓањето на [[Династија Караѓорѓевиќ|династијата Караѓорѓевиќ]] на власт, а подоцна и [[Комунизам|комунизмот]], тој број постепено опаѓал до само неколку конзулати. Со независноста на Македонија, повторно почнуваат да се отвораат конзулати и градот го добива својот некогашен сјај. === Времето на конзулите === За време на [[Отоманското Царство]], градот имал многу конзули од сите значајни земји, па Битола се сметал за конзуларен град. На [[26 јули]] [[1903]], на влезот во градот бил погубен рускиот конзул [[Александар Аркадјевич Ростковски]], борец за правата на угнетената [[Православие|православната]] [[раја]]. На местото на погубувањето денес стои голем руски крст. === Денешни конзуларни претставништва === Моментално градот Битола има тринаесет [[конзуларно претставништво|конзуларни претставништва]] од кои два генерални и единаесет почесни: ===Генерални конзулати=== {|style=background:transparent |valign="top"| * {{знамеикона|Бугарија}} [[Бугарија]] (2006) * {{знамеикона|Грција}} [[Грција]] (2006) |} ===Почесни конзулати=== [[Податотека:Magnolija bitola.jpg|мини|десно|Рускиот конзулат во Битола]] {|style=background:transparent |valign="top"| * {{знамеикона|Романија}} [[Романија]] (2007) * {{знамеикона|Русија}} [[Русија]] (2001) * {{знамеикона|Србија}} [[Србија]] (2007) * {{знамеикона|Турција}} [[Турција]] (1998) * {{знамеикона|Украина}} [[Украина]] (2011) * {{знамеикона|Унгарија}} [[Унгарија]] (2012) * {{знамеикона|Франција}} [[Франција]] (1996) * {{знамеикона|Црна Гора}} [[Црна Гора]] (2008) * {{знамеикона|Австрија}} [[Австрија]] (2014) * {{знамеикона|БиХ}} [[БиХ]] (2014)<ref>{{cite web | url=http://bitolskivesnik.mk/otvoren-pochesen-konzulat-na-bosna-i-hertsegovina-vo-bitola/ | title=Отворен почесен конзулат на Босна и Херцеговина во Битола &#124; Битолски Весник }}</ref> *{{знамеикона|Albania}} [[Албанија]] (2019)<ref>https://www.novamakedonija.com.mk/makedonija/republika/%D0%BE%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD-%D0%BF%D0%BE%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%BD-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D1%83%D0%BB%D0%B0%D1%82-%D0%BD%D0%B0-%D0%B0%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0/</ref> |} ===Затворени конзулати=== * {{знамеикона|Словенија}} [[Словенија]] (2005-2014) <ref>http://libertas.mk/%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD-%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D1%83%D0%BB%D0%B0%D1%82-%D0%BD%D0%B0-%D1%81%D0%BB%D0%BE/</ref> * {{знамеикона|Croatia}} [[Хрватска]] (2006-2014) <ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.dnevnik.mk/?ItemID=EBE37D5D609F6C499511F644008B95F3 |title=архивски примерок |accessdate=2014-11-16 |archive-date=2014-11-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141105034912/http://www.dnevnik.mk/?ItemID=EBE37D5D609F6C499511F644008B95F3 |url-status=dead }}</ref> * {{знамеикона|Велика Британија}} [[Велика Британија]] (2000-2014) <ref>http://novamakedonija.com.mk/DetalNewsInstant.asp?vestInstant=35808{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Попознати места == [[Податотека:Bitola 053.JPG|мини|лево|Традиционална архитектура во Битола]] === Широк Сокак === {{Главна|Широк Сокак}} Широк Сокак (позната и како „битолското корзо“) е најфреквентната улица во Битола. Во почетокот била наменета за [[автомобили]], но денес е исклучиво пешачка улица и вистинското срце на градот. На Широк Сокак се наоѓаат најголемите продавници, ресторани, театарот со опера, галерии и многу други кафулиња и клубови. Тука се сретнуваат најстарите [[Архитектура|архитектонски]] дела и градби на [[Балкан]]от, коишто го красат градот уште од [[Отоманско Царство|турско време]]. Типично турски куќи, покрај прекрасните вили, не се реткост во овој дел на градот. А на самиот крај на Широк Сокак се влегува во простран цветен парк полн со дрвореди, којшто води до [[зоолошка градина|зоолошката градина]] и античкото наоѓалиште [[Хераклеја Линкестис]]. [[Податотека:Saat kula-Bitola (1).JPG|мини|Битола ноќе.]] === Хераклеја Линкестис === {{Главна|Хераклеја Линкестис}} Хераклеја Линкестис ([[латински]]: ''Heraclea Lyncestis'') е древен град од [[Македонија (римска провинција)|римскиот период]], што се наоѓа во близина на самиот град, во подножјето на [[Баба Планина]] и датира од средината на IV век п.н.е. Основан е од [[Античка Македонија|македонскиот]] [[крал]] [[Филип II]]. Градот бил развиен воено-стратешки центар на северозападната граница на тогашната македонска област ''Линкестида'' (денешно [[Пелагонија|Битолско Поле]]). == Историски градби == === Саат-кула === {{Главна|Саат-кула Битола}} [[Податотека:Saat Kula - Bitola 2.JPG|мини|десно|Саат-кулата]] [[Податотека:Bitola 043.JPG|мини|десно|Битолската Магаза изградена во средината на XIX век, која претставувала магацин за складирање на стока на трговците кои доаѓале во Битола, а денес е културен центар]] Не се знае точно кога е изградена саат-кулата. Пишани извори од [[{{римски|16}} век]] ја спомнуваат саат кулата, но не е утврдено со сигурност дали се работи за истата градба. Многумина веруваат дека е изградена во исто време со црквата Св. Димитрија Солунски, поточно [[1830]] година. Според легендата, кулата е изградена кога [[Отоманско Царство|отоманските власти]] во градот, односно [[Турци]]те, поминале по сите околни села и собрале околу 60.000 јајца од коишто направиле малтер. Од смесата измешана со камења ја изградиле кулата чии цврсти ѕидови стојат и денес неоштетени. Кулата има основа во облик на [[квадрат]] и е висока околу 30 метри. На врвот на кулата се наоѓаат тераси со ковани огради. Од сите страни на терасите се наоѓаат конструкции коишто држат светилки со помош на што целата кула и нејзиниот саат се видливи и ноќе. Часовникот се наоѓа на најгорното од трите нивоа. Првобитниот е заменет за време на [[Втората светска војна]] со понов и многу попрецизен и помсовремен часовник. Новиот го купиле [[Трет Рајх|националсоцијалистите]] во знак на благодарност на граѓаните за германските гробишта коишто ги подигнале за жртвите од конфликтот во Битола, заедно со англиските и француските гробишта за време на [[Првата светска војна]]. Саат-кулата за многумина е и симбол на градот Битола. Кулата се наоѓа во паркот каде што постојано се собираат млади, уживајќи во центарот на градот, покрај гитарските звуци што се честа појава. Таа, исто така, е место каде што граѓаните за време на [[Бадник]]овата вечер го чекаат [[Божик]] и притоа палат свеќи за здравје, вдолж тревникот и тротоарот на паркот каде што е кулата. === [[Ајдар-кади џамија]] === {{Главна|Ајдар-кади џамија}} Ајдар-кади џамијата (турски суд) е еден од најатрактивните споменици на [[Ислам]]ската [[архитектура]] во Битола. Градена е во периодот од [[1561]] до [[1562]] година, како проект на славниот архитект [[Мимар Синан]]. Џамијата ја нарачал битолскиот [[кадија]] Ајдар-кади по кој и [[џамија]]та го добила името. Низ времето џамијата тешко се оштетила, но денес е целосно реставрирана и го има приближно нејзиниот првобитен изглед. === [[Јени џамија (Битола)|Јени џамија]] === {{Главна|Јени џамија (Битола)}} Името на [[турски јазик]] означува Нова Џамија. Сместена е во центарот на градот. Има квадратна основа, со купола на врвот. Близу [[џамија]]та има минаре високо 40 метри. Денес, одаите на џамијата се употребуваат за изложби. Недамнешни [[Археологија|археолошки]] ископувања откриле дека е изградена врз стара [[црква]]. Според поетот Лаели џамијата е изградена 973 година по [[хиџра]] или 1565 година. Но според пресметувањето на М. Тефик и К. Томовски, точната година е 966 [[хиџра]] или 1558-59 година, додека според најновата пресметка (Ебџед хесап) на Е. Ајверди и на М. Асимов, точната година на изградбата е 961 по хиџра или 1553-54. === [[Исак џамија (Битола)|Исак џамија]] === {{Главна|Исак џамија {Битола)}} Изградена е во 1506 година, од познатиот кадија [[Исак Челеби]]. Во нејзиниот голем двор има неколку гробови, привлечни заради фините облици на саркофазите. Се наоѓа напроти [[Саат-кула (Битола)|Саат Кулата]] и [[Безистен (Битола)|Безистенот]]. Оваа џамија има минаре високо околу 50 метри, поради кое џамијата едноставно доминира во просторот.[[File:Безистен Битола.JPG|thumb|Безистен Битола]] === Безистен === {{Главна|Битолски безистен}} Безистенот е спомнат во еден опис на градот од [[16 век|{{римски|16}}]] и [[{{римски|17}} век]]. Сегашниот безистен не се разликува многу од изгледот на тогашниот. Безистенот има 86 продавници и 4 големи железни порти. Продавниците порано продавале текстил, а денес дуќаните имаат различна стопанска дејност, од кои еден дел се канцеларии. === Бања Дебој === {{Главна|Дебој амам}} Дебојот претставува турска бања - [[амам]]. Не е познато кога е изградена. Тешко е оштетена, но по поправките сега го има стариот изглед две големи куполи и неколку мали и впечатлива фасада. {{панорама|BitolaPanorama.jpg|950px|Панорама на Битола од Кркардаш}} ===Археолошки наоѓалишта<ref>{{наведена книга|last= Коцо|first=Димче|title=Археолошка карта на Република Македонија|publisher=Македонска академиjа на науките и уметностите|location=Скопје|date=1996|volume=II|isbn=9989649286}}</ref>=== *[[Хераклеја Линкестис]] - населба од хеленистичко, римско, доцноантичко време и среден век; *[[Бадем Балери (Битола)|Бадем Балери]] - депо на монети од средниот век; *[[Гургур Тумба (Битола)|Гургур Тумба]] - населба од неолитско време; *[[Еврејски Гробишта (Битола)|Еврејски Гробишта]] - населба од неолитско време; *[[Кале (Битола)|Кале]] - населба од средниот век; *[[Св. Троица (Битола)|Св. Троица]] - базилика од старохристијанско време; == Образование == [[Податотека:Oficerski-dom-Bitola-2021.jpg|мини|десно|Офицерскиот дом во Битола]] [[Податотека:Седиште на Преспанско-пелагониската православна епархија се наоѓа во градот Битола.jpg|мини|десно|Битолската митрополија, седиште на [[Преспанско-пелагониска епархија|Преспанско-пелагониската епархија]] на [[Македонската православна црква - Охридска Архиепископија]]]] [[Податотека:Uciliste Kliment Ohridski, Bitola.jpg|мини|Зградата на основното училиште „Климент Охридски“ во Битола. 1918-1941]] [[Податотека:Uciliste Sv. Bogorodica vo Bitola.jpg|мини|Училиштето „Св. Богородица“ во Битола, 1898- 1912]] === Универзитети === * Универзитет „[[Св. Климент Охридски (универзитет)|Св. Климент Охридски]]“. * БАС — [http://www.bas.edu.mk/ Бизнис академија Смилевски.] === Средни училишта во градот === * Гимназија „[[СОУ "Јосип Броз Тито" - Битола|Јосип Броз-Тито]]“, * Гимназија „[[СОУ "Таки Даскало" - Битола|Таки Даскало]]“ -Битола, * Сообраќајно, графичко, рударско и текстилно училиште (Стопанско училиште, дел од Таки Даскало) * Медицинско училиште „[[СУ "Д-р Јован Калаузи" - Битола|Д-р Јован Калаузи]]“, * Економско училиште „[[СУ "Јане Сандански" - Битола|Јане Сандански]]“, * Земјоделско училиште „[[СУ "Кузман Шапкарев" - Битола|Кузман Шапкарев]]“, * Електромашинско училиште „[[ДСЕМУ "Ѓорѓи Наумов" - Битола|Ѓорѓи Наумов]]“, * „[[Музичко училиште (Битола)|Средно музичко училиште]]“ на град Битола. * Државно Училиште за глуво-неми лица — Битола. === Приватни средни училишта во Битола === * Гимназија „[[„Прва Приватна Гимназија" - Битола|Прва приватна гимназија - Битола]]“, * Приватно средно стручно училиште „[["САБА|САБА]]“, === Основни училишта во градот === * [[ОУ „Гоце Делчев“ - Битола]], * [[ОУ „Даме Груев“ - Битола]], **[[ПОУ „Даме Груев“ - Долно Оризари]], **[[ПОУ „Даме Груев“ - Карамани]], * [[ОУ „Д-р Трифун Пановски“ - Битола]], * [[ОУ „Ѓорѓи Сугарев“ - Битола]], * [[ОУ „Елпида Караманди“ - Битола]], * [[ОУ „Коле Канински“ - Битола]], * [[ЦОУ „Тодор Ангелевски“ - Битола]], ** [[ПОУ „Тодор Ангелевски“ - Битола|Тодор Ангелевски]] - населба [[Горно Оризари]], ** [[ЦОУ „Тодор Ангелевски“ - Битола|Тодор Ангелевски]] - населба [[Стрелиште]] * [[ОУ „Св. Кирил и Методиј“ - Битола]], **[[ПОУ „Св. Кирил и Методиј“ - Логоварди]], * [[ОУ „Св. Климент Охридски“ - Битола]], * [[ОУ „Стив Наумов“ - Битола]], === Основни училишта во околните села === * [[ОУ „Славко Лумбарковски“ - Новаци|ОУ „Славко Лумбарковски“]] - [[Новаци]], * [[ОУ „Крсте Петков Мисирков“ - Бистрица|ОУ „Крсте Петков Мисирков“]] - [[Бистрица (Битолско)|Бистрица]], * [[ОУ „Крсте Петков Мисирков“ - Кравари]] (петолетка) * [[ОУ „Александар Турунџиев“ - Кукуречани|ОУ „Александар Турунџиев“]] - [[Кукуречани]], * [[ОУ „Кочо Рацин“ - Ивањевци|ОУ „Кочо Рацин“]] - [[Ивањевци]], *[[ОУ „Кочо Рацин“ - Долно Српци]], * [[ОУ „Браќа Миладиновци“ - Добрушево|ОУ „Браќа Миладиновци“]] - [[Добрушево]], * [[ОУ „Трајан Белев“ - Цапари|ОУ „Трајан Белев“]] - [[Цапари]], * [[ОУ „Мирче Ацев“ - Бач|ОУ „Мирче Ацев“]] - [[Бач]] *[[ОУ „Гоце Делчев“ - Могила]] == Населби == [[Податотека:St. Demetrius Church in Bitola 8.JPG|мини|десно|Црквата „Св. Димитрија“ во Битола]] [[Податотека:Bitolj - crkva svete bogorodice.jpg|мини|десно|Црквата [[Црква „Св. Богородица“ - Битола|„Св. Богородица“]] во Битола]] *[[Арнаут Маало]] *[[Бадембалари]] * [[Баир]] * [[Бела Чешма]] * [[Боримечка]] * [[Брусничка населба|Брусничка Населба]] * [[Буковски Ливади]] *[[Влашко Маало (населба во Битола)|Влашко Маало]] * [[Гратчето Пејтон]] * [[Горно Оризари]] *[[Девејани]] * [[Довлеџик]] * [[Ремо]] * [[Јени Маале]] * [[Карпош (Населба во Битола)|Карпош]] *[[Кланица (Битола)|Кланица]] * [[Лавчанска населба|Лавчанска Населба]] * [[Мал Париз]] * [[Маџармаале]] * [[Недопирливи (Битола)|Недопирливи]] * [[Нова Битола]] *[[Областа]] *[[Стрежевска населба|Стрежевска Населба]] * [[стара Болница]] *[[Стара битолска чаршија|Стара Чаршија]] * [[Стрелиште]] * [[Стрчин]] * [[Ушици]] *[[Чифте Фурни]] == Награди и признанија == * [[2011]]: Балканска алијанса на хотелски асоцијации (БАХА) — Балкански водач во развојот на културниот туризам<ref>{{cite web | url=http://www.mn.mk/kultura/5129 | title=Општина Битола доби награда за Балкански лидер во развојот на културниот туризам }}</ref> * [[2012]]: Саем за туризам и култура [[Лугано]], [[Швајцарија]] — Најпрестижна дестинација на [[Балкан]]от за културно наследство и фестивалски програми<ref>{{cite web | url=http://mkd-news.com/bitola-dobi-nagrada-za-najprestizhna-destinatsija-na-balkanot-za-kulturno-nasledstvo-i-festivalski-programi/ | title=Битола доби награда за најпрестижна дестинација на Балканот за културно наследство и фестивалски програми }}</ref> == Личности од Битола == {{Listen | filename = Prilep-Bitola dialect speech - Bitola.ogg | title = Манџа од камчиња | description = Приказна раскажана од жителка на Битола на месниот [[прилепско-битолски дијалект]] }} * [[Атанас Лозанчев]] ([[8 април]] [[1870]] - [[Софија]], [[Бугарија]], [[8 ноември]] [[1945]]) - револуционер, учесник во македонското револуционерно движење, член, раководител и војвода на [[МРО]] *[[Рафаел Камхи]] ([[15 декември]] [[1870]] - [[Тел Авив]], [[8 јули]] [[1970]]) - македонски револуционер, учесник во македонското револуционерно движење * [[Ѓорѓи Сугарев]] ([[1876]] - [[Паралово]], [[23 март]] [[1906]]) - револуционер, член и војвода на Битолскиот револуционерен округ на [[МРО]] * [[Рајна Алексова]] ([[1882]] - [[1959]]) - прва жена фармацевт во Македонија * [[Стефан Наумов - Стив]] (1920-1942) - комунист, учесник во [[НОВ]], народен херој * [[Таки Даскало|Димитар Николовски – Таки Даскало]] ([[17 ноември]] [[1921]] - [[3 мај]] [[1942]]), учесник во [[НОВ]] *[[Ацо Стефановски]] ([[10 декември]] [[1922]] – [[10 март]] [[1985]], Битола) - македонски [[филм]]ски и [[театар]]ски [[глумец]], член на [[Народен театар (Битола)|Битолскиот народен театар]] од самото негово основање во 1944 година * [[Естреја Овадија - Мара]] ([[1923]] - [[1944]]) - учесничка во [[НОВ]], народен херој *[[Мери Бошкова]] ([[2 мај]] [[1924]] - [[Скопје]], [[25 март]] [[2014]]) — македонска [[театар]]ска, телевизиска и [[филм]]ска [[глумица]], доајен на македонската глумечка уметност *[[Рафаел Батино]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Јулија Батино]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и [[Хрватска]] (стрелана во логорот Јасеновац) *[[Емилија Батино]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и [[Хрватска]] (стрелана во логорот Јасеновац) *[[Ребека Батино]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и [[Хрватска]] (стрелана во логорот Јасеновац) *[[Љубица Алтипармакова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Васа Алтипармакова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ратка Бакалиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Павлина Бакалиноска Паргова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Трајанка Божиновска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Параскева Божиновска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Еленица Босилкова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Нада Бошева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Марица Василева|Марица Мицева Василева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Фана Василева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Радојка Велјанова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Љуба Велјоска|Љуба Сотироска Велјоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Нада Веселинова|Нада Михајлова Веселинова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Дана Волнароска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Виолета Гемова - Христова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Марија Георгиева (Битола)|Марија Георгиева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Евтихија Георгиева|Евтихија Пандева Георгиева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ленка Георгиева (Битола)|Ленка Петар Георгиева]] (1898 - 1950) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Елена Георгиевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Милица Геракаровска|Милица Џоканова (Јованова) Геракаровска]] (1923 - 1973) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Флора Грујовска|Флора Пандева Грујовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Константина Данкова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Елена Димитровска|Елена Јованова Димитровска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ленче Димитрова|Ленче Костова Димитрова]] (1926- ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] *[[Милица Димовска]] (1925-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ката Додева]] (1912-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Александра Драгутиновиќ-Донева]] (1922-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Стефка Зиновска]] (1912-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Фанија Ѓорѓиева-Христова]] (1900-1950) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Орден на заслуги за народот|Орден заслуги за народ од III ред]] *[[Петар Божиновски]] (15 јануари 1920 - 26 септември 1970) — [[Македонци|македонски]] [[Народоослободителна војна|партизан]] и [[Народен херој|народен херој на Југославија]] од [[Македонија]] *[[Солчи Алба]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите на [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Ана Анаф]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите во [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Клери Бенвенисте]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите на [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Рика Албохер]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите на [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Сара Ароести]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите на [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Матилда Аруести]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите во [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Ребека Аруести]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите во [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Ребека Арути]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите во [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Луна Егас]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите на [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Елвира Ергас]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите во [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Естреја Израел|Естреја Јаков Израел]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите на [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Матилда Израел|Матилда Рахами Израел]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]], една од жртвите на [[Холокауст|Холокаустот]] *[[Атина Илиева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Луна Ишах|Луна Елиезер Ишах-Лили]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Кирил Македонски]] ([[1925]] - [[1984]]) - македонски композитор * [[Ајри Демировски]] ([[1927]] - [[21 октомври]] [[2009]]) — македонски музичар од турско потекло, автор на песната „[[s:Битола, мој роден крај|Битола, мој роден крај]]“ * [[Јонче Христовски]] ([[1931]] - [[Скопје]], [[15 април]] [[2000]]) - пејач, текстописец и композитор * [[Петар Ангеловски]] ([[1931]] - [[2003]]) - македонски сценограф *[[Владимир Костов]] ([[22 септември]] [[1932]]) - македонски писател на романи, кратка проза и литература за деца и млади *[[Крсте Крстевски-Крцул|Крсте Крстевски - Крцул]] ([[1940]] - [[18 април]] [[2019]]) — македонски атлетичар, поранешен фудбалски и ракометен судија, фудбалски делегат и сестран спортист *[[Виолета Томовска]] ([[1945]]) - македонска пејачка на забавна и народна музика * [[Славе Димитров]] ([[1 јуни]] [[1946]]) - македонски композитор, пејач, аранжер и музички продуцент *[[Маргита Кон-Поповска]] ([[23 ноември]] [[1948]]) - македонски информатичар * [[Кире Костов]] ([[1949]]) - македонски композитор, инструменталист и диригент * [[Сашка Петковска]] ([[1951]] - [[Светиниколско]], [[31 август]] [[1983]]) - македонска пејачка *[[Горан Стефановски]] ([[27 април]] [[1952]] – [[Кантербери]], [[Велика Британија]], [[27 ноември]] [[2018]]) - македонски драмски писател. * [[Илко Стефановски]] ([[1952]] - [[6 декември]] [[2011]]) - македонски театарски и филмски глумец * [[Димитар Илиевски - Мурато]] ([[1953]] - [[1989]]) - алпинист, прв Македонец кој се искачил на [[Монт Еверест]] *[[Митко Апостоловски]] ([[7 март]] [[1955]] - [[5 август]] [[2022]]) - македонски глумец *[[Јовица Михајловски]] ([[12 јуни]] [[1955]]) - македонски глумец *[[Ѓорѓи Тодоровски|Ѓорѓи Тодоровски - Трупче]] ([[1956]]) - македонски глумец *[[Тони Савевски]] ([[14 јуни]] [[1963]]) - [[Република Македонија|македонски]] [[фудбал]]ер * [[Јани Макрадули]] ([[1966]]) - македонски политичар * [[Саша Николовски]] (1966) - македонски диригент * [[Маргарита Христова]] (1973) - македонска пејачка * [[Оливера Наковска - Бикова]] (1974) - спортистка во стрелаштво, добитник на златен медал на [[Летни параолимписки игри 2012|Параолимписките игри 2012]] * [[Ѓорѓи Христов (фудбалер)|Ѓорѓи Христов]] ([[30 јануари]] [[1976]]) - македонски фудбалер * [[Игор Дурловски]] ([[1977]]) - македонски оперски пејач * [[Николче Новески]] (1979) - македонски фудбалер * [[Каролина Гочева]] ([[28 април]] [[1980]]) - поп пејачка * [[Јовица Наумчевски]] ([[15 јули]] [[1989]]) - македонски фолк пејач * [[Анета Мицевска]] ([[25 јули]] [[1984]]) - македонска фолк пејачка * [[Исмаил Лумановски]] (19 Август 1984) - виртуоз на кларинет од Њујорк * [[Пеце Матичевски]] (1969 – 2001) — [[Список на загинати бранители на Македонија|македонски бранител]] * [[Благојче Силјанов]] (1969 – 2001) — [[Список на загинати бранители на Македонија|македонски бранител]] * [[Влатко Миленковски]] (1972 – 2001) — [[Список на загинати бранители на Македонија|македонски бранител]] * [[Марјан Божиновски]] (1974 – 2001) — [[Список на загинати бранители на Македонија|македонски бранител]] * [[Кире Костадиновски]] (1976 – 2001) — [[Список на загинати бранители на Македонија|македонски бранител]] * [[Бошко Најдовски]] (1976 – 2001) — [[Список на загинати бранители на Македонија|македонски бранител]] * [[Илче Стојановски]] (1976 – 2001) — [[Список на загинати бранители на Македонија|македонски бранител]] == Збратимени градови == Градот Битола е збратимен со градовите:<ref>{{нмс|url=http://www.bitolatourist.info/index.php?option=com_content&view=article&id=86%3A2010-04-12-12-12-24&catid=40%3A2010-04-08-22-58-30&Itemid=90&lang=mk|title=Збратимени градови |publisher=www.bitolatourist.info}}</ref> {{Div col|cols=2|small=yes}} * {{знамеикона|Франција}} '''[[Епинал]]''', [[Франција]] од 1968 * {{знамеикона|Австрија}} '''[[Виена|Центар, Виена]]''', [[Австрија]] од 2006 * {{знамеикона|Турција}} '''[[Бурса]]''', [[Турција]] од 1994 * {{знамеикона|Украина}} '''[[Кременчук]]''', [[Украина]] од 2006 * {{знамеикона|Русија}} '''[[Пушкин]]''', [[Русија]] од 2005 * {{знамеикона|Русија}} '''[[Нижни Новгород]]''', [[Русија]] од 2010 * {{знамеикона|Шведска}} '''[[Трелеборг]]''', [[Шведска]] од 1981 * {{знамеикона|Австралија}} '''[[Рокдејл]]''', [[Нов Јужен Велс]], [[Австралија]] од 1985 * {{знамеикона|Бугарија}} '''[[Плевен]]''', [[Бугарија]] од 1999 * {{знамеикона|Бугарија}} '''[[Велико Трново]]''', [[Бугарија]] од 2006 * {{знамеикона|Србија}} '''[[Пожаревац]]''', [[Србија]] од 1976 * {{знамеикона|Србија}} '''[[Стари Град]], [[Белград]]''', [[Србија]] од 2006 * {{знамеикона|Словенија}} '''[[Крањ]]''', [[Словенија]] од 1965 * {{знамеикона|Црна Гора}} '''[[Херцег Нови]]''', [[Црна Гора]] од 21.10.1976 * {{знамеикона|Хрватска}} '''[[Риека]]''', [[Хрватска]] од 2011 * {{знамеикона|Кина}} '''[[Нингбо]]''', [[Кина]] од 2014 Битола има соработка со: * {{знамеикона|Грција}} '''[[Солун]]''', [[Грција]] од 2012 * {{знамеикона|Турција}} '''[[Измир]]''', [[Турција]] од 2013 * {{знамеикона|Албанија}} '''[[Горица (Албанија)|Горица]]''', [[Албанија]] * {{знамеикона|Грција}} '''[[Кожани]]''', [[Грција]] * {{знамеикона|Грција}} '''[[Воден]]''', [[Грција]] * {{знамеикона|Германија}} '''[[Кајзерслаутерн]]''', [[Германија]] {{Div col end}} ==Битола како тема во музиката== * „[[Едно време си бев ерген]]“ - македонска староградска песна.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=roIk2vnORFc YouTube, Edno vreme si bev ergen - Ansambl Biljana (пристапено на 24.11.2019)]</ref> * „[[Таму долу Битола]]“ - македонска народна песна.<ref>Петранка Костадинова, ''Македонски народни песни''. Mister Company, CD 027, 1999.</ref> * „[[Оро се виет во сред Битола]]“ - македонска народна песна.<ref>Блаже Тренески, ''Стојна ситноода''. Скопје: Студентски збор, 1981, стр. 125-126.</ref> * „[[Под Битола ливада]]“ - македонска народна песна.<ref>Блаже Тренески, ''Стојна ситноода''. Скопје: Студентски збор, 1981, стр. 127-128.</ref> * „[[Излегов да се прошетам]]“ - македонска народна песна.<ref>Блаже Тренески, ''Стојна ситноода''. Скопје: Студентски збор, 1981, стр. 128.</ref> * „[[Кога легна бегу кога заспа]]“ - македонска народна песна.<ref>Блаже Тренески, ''Стојна ситноода''. Скопје: Студентски збор, 1981, стр. 129.</ref> * „[[Ленка пишит, Ленка пишит]]“ - македонска народна песна.<ref>Блаже Тренески, ''Стојна ситноода''. Скопје: Студентски збор, 1981, стр. 130.</ref> * „[[Ѓорѓија војник отиде]]“ - македонска народна песна.<ref>Блаже Тренески, ''Стојна ситноода''. Скопје: Студентски збор, 1981, стр. 130-131.</ref> * „[[Телеграма дојде пукот да се дигат]]“ - македонска народна песна.<ref>Блаже Тренески, ''Стојна ситноода''. Скопје: Студентски збор, 1981, стр. 131-132.</ref> * „[[Таму долу в ливаѓето]]“ - македонска народна песна.<ref name="ReferenceA">Блаже Тренески, ''Стојна ситноода''. Скопје: Студентски збор, 1981, стр. 133.</ref> * „[[Кираџи млади јабанџи]]“ - македонска народна песна.<ref name="ReferenceA"/> * „[[Бојот се започна]]“ - македонска народна песна.<ref>Ѓорѓи Доневски, ''Сокол ми лета високо''. Скопје: Културно-уметничкото друштво „Гоце Делчев“, 1978, стр. 45.</ref> * „[[Јас си појду во Битоља]]“ - македонска народна песна.<ref>Ѓорѓи Доневски, ''Сокол ми лета високо''. Скопје: Културно-уметничкото друштво „Гоце Делчев“, 1978, стр. 131.</ref> * „[[Битола, бабам, Битола]]“ - македонска народна песна.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=cbuKZIEfZFw YouTube, Bitola Babam Bitola (пристапено на 8.11.2019)]</ref> * „[[Од Битола појдов]]“ - македонска народна песна.<ref>''Macedonian Folklore Classics'', Anka Gieva. Macedonian Radio and Television, MP 41048.</ref> * „[[Битола, мој роден крај]]“ - новосоздадена фолк-песна на [[Ајри Демировски]].<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=1PdT6x1nUgI YouTube, Bitola moj roden kraj (пристапено на 8.11.2019)]</ref> * „[[Битола, љубов моја]]“ - новосоздадена фолк-песна на [[Пепи Бафтировски]].<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=hUF3zlKmz5E YouTube, Pepi Baftirovski - Bitola Ljubov Moja (пристапено на 8.11.2019)]</ref> *„[[Ако одам во Битола]]“ - песна на [[Петар Георгиев-Калица]] *„[[Ајде да одиме во Битола]]“ - песна на групата Филиграни *„[[Фала мајко]]“ - песна на групата Филиграни == Галерија == <center> <gallery> Податотека:Битола во Општина Битола.svg|Битола во рамките на [[Општина Битола]] Податотека:Staklena zgrada Bitola.JPG|Стаклената зграда во Битола Податотека:Pelagonka 2 Bitola.JPG|Пелагонка 2 File:Bitolskata-charsija-MK.JPG|Глетка од битолската чаршија Податотека:Grozdot Bitola.JPG|Станбениот блок „Грозд“ Податотека:Staklena Zgrada 2.JPG|Стаклената зграда од другата страна Податотека:Bitola fountain.JPG|Фонтаната пред музејот Податотека:Clocktower bitola.jpg|Саат-кулата во Битола. Податотека:Philip II statue being bui]lt in Bitola.JPG|Градежните работи на статуата на Филип II во Битола, со саат-кулата во позадина, како и Исак-џамија Податотека:Museum and fountain Bitola.JPG|Музејот на Битола, со фонтаната пред него, и стар станбен блок до нив Податотека:BitolskiKorzo.JPG|Корзо Податотека:Čaršija.JPG|Ат пазар Податотека:Jevrejsko groblje.JPG|Еврејските гробишта Податотека:CrkvaBair.JPG|Поглед од Кркардаш и црквата „40 маченици" Податотека:NI Istitute and Museum Bitola.JPG|Завод и музеј, некогашното османлиско воено училиште Податотека:Spomenik na Branitelite - Bitola 6.JPG|Споменик на Бранителите на Македонија во Битола Bitolcanka vo starogradska nosija.jpg|Битолчанка облечена во староградска носија, снимена во ателјето на браќата Манаки во Битола, 1904 година Податотека:Apteka Calovski, Bitola, Manaki.jpg|Зградата на аптеката Чаловски, стаклена плоча (1930) </gallery> </center> == Наводи == {{наводи|2}} == Поврзано == {{портал|Битола|Република Македонија}} * [[Прилепско-битолски дијалект]] * [[Битолска битка]] * [[Градски стадион Битола]] * [[Зоолошка градина Битола]] * [[Општина Битола]] * [[Спортска сала Битола]] * [[Хераклеја]] * [[Широк Сокак]] * [[ЕГО]] == Надворешни врски == {{рв|Bitola}} * [http://www.bitola.gov.mk/ Официјална страница] * [https://muzejbitola.mk/ НУ Завод и Музеј Битола] * [http://www.manaki.com.mk/ Фестивал на филмска камера „Браќа Манаки“] * [http://makedonija.name/cities/bitola Битола град во Македонија] * [http://www.jewishcommunitybitola.mk Заедница на Евреите во Битола] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20201205212227/http://jewishcommunitybitola.mk/ |date=2020-12-05 }} * [http://www.lokumbitola.com.mk Фестивал за Музика Традиција и Храна во Битола] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140825000413/http://www.lokumbitola.com.mk/ |date=2014-08-25 }} * [http://www.ego.com.mk/ Неделен магазин ЕГО Битола] * [http://www.bitolatourist.info/ Туристички портал на Битола] * [http://muzejbitola.mk/foto-galerija/11-bitola-niz-stari-razglednici-foto-galerija Битола низ стари разгледници] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160320000548/http://muzejbitola.mk/foto-galerija/11-bitola-niz-stari-razglednici-foto-galerija |date=2016-03-20 }} * [https://macedoniafromabove.mk/bitola/index.htm?language=mk Битола на дланка - виртуелна тура] {{Geographic Location | Centre = Битола | North = [[Крклино]], [[Могила]] и [[Кукуречани]] | Northeast =[[Долно Оризари]] | East = [[Логоварди]] и [[Поешево]] | Southeast = | South = [[Бистрица (Битолско)|Бистрица]] и [[Кравари]] | Southwest =[[Буково]], [[Лавци (Битолско)|Лавци]] и [[Брусник (Битолско)|Брусник]] | West = [[Дихово]] | Northwest =[[Раштани (Битолско)|Раштани]] }} {{Населби во Битола}} {{Цркви во Битола}} {{Општина Битола}} {{Градови во Македонија}} {{битола-знаменитости}} {{Избрана}} __ИНДЕКС__ [[Категорија:Битола| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] r4rx1b1fguj6gn9pl34pss92gkl88iw 0 1144 5382712 5358087 2025-06-22T10:16:26Z Forbidden History 89259 /* Познати личности од Струга */ 5382712 wikitext text/x-wiki {{Other places}} {{Инфокутија Населено место | name = Струга | native_name = | native_name_lang = <!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --> | settlement_type = [[Градови во Македонија|Град]] | image_skyline = Aerial view of Struga, Lake Ohrid & Black Drin (7).jpg | image_alt = | image_caption = Поглед на [[Црн Дрим]] во Струга | image_flag = | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = | map_alt = | map_caption = Местоположба на Струга во [[Македонија]] | pushpin_map = Македонија | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 41 |latm = 10 |latNS = N | longd = 20 |longm = 40 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Република Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = [[Југозападен Регион]] | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = [[Општина Струга]] | subdivision_type3 = | subdivision_name3 = | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = <!-- established -->| established_title = | established_date = | unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> <!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --> <!-- for references: use <ref> tags --> | area_footnotes = | area_urban_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_rural_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_metro_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_magnitude = <!-- <ref> </ref> --> | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 675 | population_footnotes = <ref name="попис2021">{{наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/PrikaziSoopstenie.aspx?rbrtxt=146|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 - прв сет на податоци|publisher=[[Државен завод за статистика на Македонија]]|language=македонски|accessdate=20 јули 2023}}</ref> | population_total = 15,009 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = 6330 | area_code_type = | area_code = +389 046 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = SU | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = [http://www.struga.gov.mk/mk/ www.struga.gov.mk] | footnotes = }} '''Струга''' — [[град]] во југозападниот дел на [[Република Македонија]] и административен центар на [[Општина Струга|истоимената општина]]. Градот Струга лежи во рамнината на Струшкото Поле на двата брега на реката [[Црн Дрим]] и на северниот брег на [[Охридското Езеро]]. Има 15.009 жители (2021 г.) и се наоѓа на 171 километар југозападно од главниот град [[Скопје]]. == Потекло на поимот == [[Податотека:Struga 448.jpg|мини|лево|Едрилици кај Струга]] Античкото име на градот е [[Енхалон]] кој на старогрчки значи '''јагула''' и во тоа време градот бил мала населба. Подоцна населбата го добива името Струга. Името на Струга произлегува од чист и карактеристичен [[словени|словенски]] збор. Народот од [[Струшко]] и [[Охрид]]ско дава две свои објаснувања за потеклото на ова име. Според првото народно толкување, името Струга доаѓа од отворената географска положба на градот: место каде што постојано ''струже'' (дува) [[ветер]]. Второто е сосем поинакво : Одамна некогаш македонските [[Словени]] ([[Брсјаци]] и [[Мијаци]]) во Струшко се занимавале со [[сточарство]] и во точно определено време ги дотерувале многубројните [[овца|овци]] на стриг (стрижење волна) во близина на [[истек]]от (Устата) на [[Црн Дрим]] од [[Охридско Езеро|Охридското Езеро]]. Меѓутоа, тоа може многу пологично да се поврзе со преминот низ ограда за молзење овци, наречен струга (''страга'', ''стронга''). Некои автори тврдат дека градот е наречен така заради тоа што [[Црн Дрим]] поминува низ далјаните ([[турски јазик|турски]] збор за место заградено со трски и друг материјал за лов на јагули и риби воопшто). Можеби е најблиску до вистината објаснувањето дека ''Струга'' значи речен ракав, [[притока]] (во случајов истек на [[Црн Дрим]]) и тоа на место со уреди за [[риболов]]. За првпат под словенското име ''Струга'', градот се споменува во еден документ од [[XI век]]. Во друг документ од [[XVI век]] (Калимановата грамота) е дадена една [[цар]]ска повелба „приходите од рибното ловиште на град '''Струга''' да се испраќаат на [[Зографски манастир|Зографскиот манастир]]“. == Историја == {{главна статија|Енхалон}} Струга е стара [[Населено место|населба]] која потекнува од [[неолит]]скиот период. Во [[антика]]та, Струга има многу добила корист заради тоа што се наоѓала на патот [[Вија Егнација]], кој ги поврзувал источните и западните делови на [[Римско Царство|Римската Империја]]. [[Археологија|Археолошките]] наоди и откриените пишувани споменици зборуваат дека животот овде датира уште од [[праисторија]]та. Првата неолитска населба е регистрирана околу 3.000 години п.н.е. Античкото име на градот е [[Енхалон]] што значи [[јагула]], а сегашното име Струга го добива подоцна од [[Старословенски јазик|старословенскиот]] збор „страга“ што означува премин. Во XI век Струга била спомената од [[Римска Империја|римската]] принцеза [[Ана Комнина]] во чии записи градот бил наречен град на сто мостови. Во [[Среден век|средниот век]] благодарение на веќе постојната [[Вија Егнација]] и [[Самуил]]овите новоизградени патишта, Струга веќе станала и богато [[Трговија|трговско]] средиште. Патописецот Бернард ја опишал како значајна крстосница, а [[Евлија Челебија]] кој овде престојувал во втората половина на XVII век сведочи за големите струшки [[панаѓур]]и, по два во текот на годината, на кои доаѓале и до 50.000 посетители. Месноста на кои биле изградени илјадници дуќани и други градбии денес се нарекува Панаѓуриште. Во градот, XIX век поминува во знакот на преродбата и ослободувањето од [[Вселенска патријаршија|патријаршиското]] духовно влијание. Токму Струга, преку браќата [[Димитар Миладинов|Димитрија]] и [[Константин Миладинов|Константин]] [[Браќа Миладиновци|Миладинови]], станala предвесник и средиште на [[Македонска преродба|македонската народна преродба]]. === Антика === Врз основа на некои [[Археологија|археолошки]] наоди, се претпоставува дека [[Антика|античкиот]] град Енхалон, најверојатно основан од припадниците на илирското племе [[Десарети]], се наоѓал во непосредна близина на денешната рекичка [[Климетица]]. Меѓу поважните археолошки наоди спаѓаат: една надгробна плоча со релјеф (од [[IV век]]) и една стаклена ваза во боја, за која се претпоставува дека е донесена од [[Римски Египет|Египет]], потоа римски милјоказ и неколку стари гробови со украсни предмети и [[керамика]], откриени при [[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Струга|црквата „Св. Ѓорѓија“]]. Стариот историчар [[Полибиј]] дава податоци за борбите меѓу [[Античка Македонија|Македонците]] и [[Илири]]те во [[Охридско]] и тврди дека кралот [[Филип II]] го зазел Енхалон во 334 година п.н.е. Во 148 година п.н.е. градот потпаднал под власта на [[Римска Република|Римјаните]], кои го изградиле прочуениот стратешки пат [[Вија Егнација]] за да го поврзат [[Рим]], преку [[Драч]] и [[Солун]], со [[Византион]]. Тој пат поминувал и низ древниот Енхалон. Во тоа време градот Енхалон извезувал во другите области на римската држава земјоделски и сточарски производи, а внесувал предмети за практична употреба од [[злато]], [[сребро]], од метал воопшто и од [[стакло]]. Во IV век [[охридско]]-[[Струшко|струшката]] област била приклучена кон [[Епир (римска провинција)|Епир]]. Речиси во исто време, почнува и ширењето на [[христијанство]]то во Струшко. Се претпоставува дека прв христијански мисионер во овие краишта бил антиохискиот епископ [[Св. Еразмо Охридски|Еразмо]]. Тогаш тука биле изградени повеќе [[Црква (градба)|цркви]].<ref>''„Струга и Струшко" д-р Душко Константинов, Струга 1970''</ref> === Ран среден век === По навлегувањеto на [[Словени]]те, крај бреговите на [[Охридското Езеро]], стигнале припадниците на словенското племе [[Берзити|Березити]]. Тие дошле од исток, преку [[Битолско]] и [[Преспа]]. Березитите, несомнено, едно од најголемите македонски словенски племиња, се населиле и во [[Струшко]], каде се измешале и со еднокрвните [[Мијаци]], коишто таму навлегле од север. Веројатно тогаш, кон крајот на [[6 век|VI]] или во почетокот на [[7 век|VII]] век, [[Берзити]]те ја основале денешна Струга. Некои автори претпоставуваат дека Берзитите нашле на тоа место пусти урнатини од многу постара несловенска населба. Постои и друга можност за разгледување на ова прашање. Можеби древниот град живеел сè до наближувањето на [[Берзити]]те во [[Охридско]] и [[Струшко]], кога неговите илирски и други жители, опфатени од страв, го напуштиле и се засолниле по планините. Ако било така, Македонските Словени до темели го разурнале градот и изградиле нова населба, слична на населбите што ги правеле во општословенската прататковина, некаде зад Карпатите. Околината на новиот град мошне прилегала на некои месности во прататковината. Поточно: околу истекот (устата) на [[Црн Дрим]] се протегало големо мочуриште - што веројатно го покривало целото денешно [[Струшко Поле]] - полно со разновиден и богат растителен свет (шевар, трски и др.), а и со диви животни. Заради тоа, жителите на младата населба Струга немале зошто да се плашат од недостиг на храна. Березитите биле одлични ловци и риболовци, а [[Црн Дрим]] и [[Охридско Езеро|Охридското Езеро]] им давале неограничени можности за богат риболов. Оваа необично важна стопанска основа, потоа изобилството со вода и со други природни богатства во најнепосредната околина, ѝ овозможиле на Струга да се развива постепено и непрекинато, до одредени граници, обусловени од близината на Охрид, град со очигледно поважна и поклучна стратешко-географска положба. Околу Струга никнале словенски полски и планински села. Таа им станала центар во секој поглед. Набргу по доаѓањето на [[Прабугари]]те на Балканскиот Полуостров, нивните ханови се стремеле да ги прошират границите на својата [[Прво Бугарско Царство|држава]] на [[балкан]]ските поседи на [[Римската Империја]]. Ханот [[Пресијан]] навлегол во источниот дел на [[Македонија (регион)|Македонија]], најверојатно во [[Брегалница|брегалничката]] област и северно и јужно од неа. [[Борис I|кнезот Борис]] (853-888), којшто ги присилил Прабугарите на покрстување, ги истиснал Римјаните од територијата на цела западна Македонија и ја покорил Струга со околината. Тој навлегол длабоко и на територијата на денеша Албанија. Струга останала под бугарска власт и во времето на бугарскиот цар [[Симеон I]] ([[893]]-[[927]]). === Доцен 9 до 14 век === Положбата на населението во Струга и [[Струшко]] била просечно добра во времето на [[Самоилово Царство|Самуиловото владеење]], иако тој водел постојани војни против [[Римска Империја|Римјаните]]. Големо економско влошување настапило по повторно воспоставување на римската власт во [[Македонија (регион)|Македонија]] поради честите војни и лошото управување. Струга се нашла во границите во новата римска [[Тема (управна единица)|тема]] [[Бугарија (тема)|Бугарија]] и била изложена на големи даноци. Во тоа особено се истакнувале државните органи за собирање на даноци, а и [[Вселенска патријаршија|патријаршиското]] духовенство, кое правело сè за да ја отстрани од употреба [[словенски јазик|словенската]] богослужба во црквите. Познатиот охридски архиепископ [[Теофилакт Охридски|Теофилакт]] ([[1084]]-[[1108]]), кој го превел и го прикажал како свое опширното житие на [[Климент Охридски]] (а потоа го изгорел изворното дело на словенски), во некои свои писма се жали дека државните органи ги оптоварувале неговите поданици - рибарите и воденичарите - со двојно зголемени даноци, без да имаат законско право. Тоа се однесувало и за македонското население во Струшко, зашто и тие му биле „поданици". Струга и Струшко пострадале многу во текот на [[11 век|XI век]], кога [[Нормани]]те, предводени од [[Роберт Гвискард]] и од неговиот син [[Боемунд Тарентски|Боемунд]], навлегле длабоко во Македонија, по [[Вија Егнација]]. Пред пристигнувањето на норманските освојувачи, римските власти во тема Бугарија собрале војници за својата пешадија. Исто така, при поминувањето на Норманите, Струшко било пљачкосано. Воинствениците од [[Северна Европа]] извршиле бројни злосторства во [[Струшко]]. Некое време градот се наоѓал и под власта на [[Епирско Деспотство|Епирците]], чијшто деспот [[Теодор Ангел Дука Комнин]] бил крунисан за император од охридскиот архиепископ [[Димитар Хоматијан]] ([[1217]]-[[1234]]) (автор на кусото житие на Климент Охридски). Струга потпаднала повторно под нова [[Второ Бугарско Царство|бугарска власт]] во времето на [[Калојан]] (владеел [[1197]]-[[1207]]), [[Иван Асен I|Иван Асен]] ([[1216]]-[[1240]]). За време на [[Франкократија|латинското освојување и преземање на Римската Империја]], Струшко потпаднало под власта на владетелот [[Стрез]]. === Под Српското Царство и неговата децентралицазија === Во средината на 14 век, [[Никејско Царство|Никејците]]/[[Римска Империја|Римјаните]] управувале со овој дел на Македонија, без да бидат вознемирувани во тоа од некоја страна. Но, во текот на истиот век, започнуло ширењето и зацврстувањето на српската власт кон југ, на територијата на Македонија. [[Стефан Душан|Душан]] ([[1331]]-[[1355]]) ја вклучил Струга во границите на своето големо царство, со престолнина во [[Скопје]]. Тој го именувал за управител на Охрид и Струга севастократорот [[Бранко Младеновиќ]] (татко на [[Вук Бранковиќ]]). Но, поверојатно е дека практично власта ја држел неговиот син [[Гргур Бранковиќ]]. Во тоа време Струга и натаму била познато стопанско средиште, особено со развиениот риболов. Во една повелба на царот Душан, градот Струга се споменува како [[Риболов|рибарско ловиште]] подарено на [[Црква „Пресвета Богородица Перивлептос“ - Охрид|храмот „Св. Богородица Перивлепта]], во [[Охрид]]. Од истиот документ се гледа дека тогашната Струга се делела на две градски целини: '''Вранинска Струга''' и '''Мала Струга''', најверојатно наречени така според речните ракави на Црн Дрим, при далјанот. Цар Душан им овозможил на прочуените [[Дубровничка Република (1358-1808)|дубровнички]] трговци да можат да се движат низ неговата држава. Таа положба придонела да се развие трговијата во позначајните македонски градови. Карваните на дубровничките трговци, натоварени со скапоцена и разновидна стока од [[Западна европа|западните европски]] земји. Дубровничките трговци, кои ќе стигнеле до [[Охрид]], наминувале и во Струга за да го продадат она што го носеле, но и за да купат струшки сточарски и земјоделски производи. Душановиот наследник, царот [[Стефан Урош V|Урош]], не бил кадарен да го спаси царството од цепкање и слабеење. Одделни српски феудалци се стремеле да станат што е можно посамостојни и да не зависат од централната власт. Тогаш се засилил амбициозниот крал [[Волкашин]] ([[1365]]-[[1371]]). Тој успеал да ја зајакне својата власт во [[Прилепско]], [[Битолско]], [[Охридско]] и [[Струшко]]. === Под османлиско владеење === [[Податотека:Taga za Jug.jpg|thumb|200px|Картичка со изворниот текст на поемата "Т’га за југ", од [[Константин Миладинов]].]] По загинувањето на [[Волкашин]] на [[Битката кај Марица]], во [[1371]] година, таа територијално намалена држава ја наследил [[Крале Марко]] ([[1371]]-[[1395]]). Струга не останала долго под непосредната власт на Крале Марко, зашто великиот жупан [[Андреа Гропа]] (најверојатно по потекло [[Албанец]]) се зацврстил во [[Охридско]] и во [[Струшко]] како самостоен господар. По стабилизацијата на [[Османлиска Империја|османлиската власт]] во Македонија, била извршена управно-територијална поделба на целата земја. Во [[1582]] година, во Охридскиот санџак влегувале следните нахии: Охрид (со Струга), [[Преспа]] и [[Дебрца]] (од Охридската каза) и Горни Дебар, [[Жупа]] и Река (од Дебарската каза). Кон крајот на [[1670]] година, славниот патописец [[Евлија Челебија]] ја посетил и Струга, за која запишал дека е едно од местата од кои бил земен најголемиот [[данок во крв]]. Според неговото сведоштво, во Струга се наоѓал стар, дрвен [[мост]] со околу 12 сводови и со должина од околу 50 метри, а на мостот бил изграден дворецот на [[ага]]та којшто го чувале 45 вооружени гавази. Во тоа време, еднаш во годината, во Струга се одржувал голем панаѓур, којшто траел десет дена, а на којшто се собирале околу 40-50.000 луѓе и околу илјада [[Трговија|трговци]]. Главни занаети во градот биле [[кујунџиство]]то, [[самар]]џиството, [[грнчарство]]то итн.<ref>Александар Матески, „Струга“, ''Економија и бизнис'', година 18, број 222/223, декември 2016/јанауари 2017, стр. 106-107.</ref> === Грчка пропаганда === [[Податотека:Nikola Rusinski, Ivan Bikovski, Filip Grigorov.jpg|мини|десно|200п|[[Никола Русински]]]] [[Податотека:Hristo uzunov.jpg|мини|десно|200п|[[Христо Узунов]]]] [[Податотека:Stavre gogov-1.jpg|мини|десно|200п|[[Ставре Гогов]]]] Во почетокот на [[17 век|XVII]] век се засилило грчкото влијание во Струга и Струшко. Грцизмот навлегувал тогаш од јужните дијацези на Охридската архиепископија. Дотогаш, градот крај Црн Дрим ја беше запазил словенската богослужба, а и натписите на фреските и на иконите биле на [[старословенски јазик|словенски јазик]], со [[кирилица|кирилски букви]]. Струшките свештеници и калуѓери препишувале неуморно и со голема љубов словенски ракописни книги. Како доказ за тоа, може да се земе и фактот дека во Струга е најден словенскиот превод на службата на Климент Охридски, во препис од српската редакција од [[15 век|XV]] век. Соживеана со словенската традиција во црквите и во ќелијните училишта, приклучени кон храмовите, Струга пројавила необично жилав отпор против грцизмот и се стремела со сета сила да го спречи неговото навлегување во нејзината средина. Но, грцизмот воопшто не отстапил. Од соседниот Охрид започнува да се шири кон Струга, истовремено со сличното штетно влијание што доаѓало од [[Албанија]], исто така загрозена од новата политика на патријаршијата во [[Цариград]]. Во [[17 век|XVII]] век живнала [[католицизам|католичката пропаганда]] во Охридско и во Струшко. Таа и порано дејствувала во [[Македонија (регион)|Македонија]], главно од политички причини. Одвреме-навреме опаѓала и воопшто не се чувствувала. Во [[1651]] година папата го именува за католички архиепископ (надбискуп) [[Андреј Богдани]], но тој не ни дошол во Македонија, во Охрид, од страв да не биде убиен од [[православие|православните христијани]]. === ВМРО === [[ВМРО|Внатрешната македонска револуционерна организација]] во Струга и Струшко развила многу поголема и посестрана дејност по пристигањето на [[Христо Узунов]] и [[Никола Русински]], во Охридско и Струшко. Двајцата способни револуционери, централисти, имале сосем јасни концепции за тоа како треба да се одвива натамошното оспособување на македонскиот народ за вооружена борба против многувековниот поробувач. Тие вовеле тактика поразновидна од таа што дотогаш се употребувала и наложиле револуционерните чети да се движат само ноќе, уништувајќи ги трагите зад себе. Освен тоа, со строга наредба четите биле задолжени: воената обука да ја спроведуваат во недостапни планински месности; да одбегнуваат борби што би им ги наметнале турските аскери, со цел да се запази живата сила на ВМРО за решавачката битка. При топло време четите ноќевале надвор од населби, а ако се сместеле во некое село, тогаш селаните биле должни да постават свои стражи. И градските и селските комитети примале нови членови во борбените редови на Револуционерната организација. Целата околија била покриена co мрежата на ВМРО. Секое село, дури и најмалото, имало свој селски комитет, што го составувале: началник, секретар, благајник, селски војвода и 2-3 члена. Селските комитети, покрај тоа, располагале со свои курири и стражари (чувари) за обезбедување на населбата од непредвидена опасност. Оние кои не се наоѓале во четите, а имале [[оружје]], биле вклучени во народната милиција, што влегувала во дејство само при потреба. Македонските селани не оделе повеќе по турските судови. Комитетите и војводите ја презеле судската функција. Комитетите на ВМРО, исто така, го забрзале вооружувањето; наредиле штедење при свадби и при други слични обичаи; забраниле девојките и жените да носат скапоцен накит; наложиле зголемување на земјоделското и на сточарското производство за производителите да можат да дојдат и до пари и до резервни количества на прехранбени производи, неопходни за герилско војување. Комитетите на ВМРО во Струшко и во Охридско влегле во борба против сите видови суеверија (маѓии, баења, јасновидости и сл.). Организацијата, со помош на учителите и на други попросветени луѓе, ги присилила Македонците постепено да свикнуваат и со похигиенски начин на живеење, а и да бараат лекарска помош при болест, наместо да одат кај надрилекари, што се збогатувале за сметка на непросветените. ВМРО ја забранила нивната дејност и ги прогонувала. ВМРО во Струшко развива низа морални одлики меѓу своето членство, а преку него среде целиот народ во областа. Од етичките вредности што ВМРО ги всадувала и ги одгледувала, врвно место заземала борбата против омразата кон сите Турци воопшто и пазењето најстрог сексуален морал во четите и по селата. За прекршителите на последното била предвидена смртна казна. Тогаш биле дадени и напатствија како да им се парира на предавниците и на експлоататорите на трудбениците. Позитивните резултати биле видливи во секојдневниот живот. Четите ги исчистиле разбојниците. Населението здивнало од нивниот терор. Иако ВМРО водела борба и против суровата феудална експлоатација на македонските селани, Струшкиот комитет спроведувал и една поинаква практика во однос на чифлизите во Струшко: револуционерните чети ги штителе чифлигарите од самоволијата на нивните господари, но исто така и чифликсајбиите од разбојничките ограбувања. Заради тоа [[чифликсајбии]]те - [[Албанци]] и [[Турци]] - бесплатно ги снабдувале четите со храна. === Илинден 1903 === [[Податотека:Zname vez Struga.gif|мини|десно|250п|Револуционерното знаме извезено во Струга.]] [[Податотека:Para Spasova.gif|мини|десно|200п|Пара Спасова, десетарка и активист на ВМРО од Струга.]] [[Податотека:Alexander-Chakarov.jpg|мини|десно|200п|[[Ставре Чакаров]].]] ;Пред и за време на востанието По пристигнувањето на Русински во Охридско, Охридската револуционерна околија била поделена, заради полесно функционирање, на десет револуционерни реони, со главен центар во Охрид, а со седиште на потцентар во Струга. Според таа поделба, на струшката територија биле создадени следните револуционерни реони: * '''Деветти револуционерен реон''': Струшки, со псевдоним [[Дримкол]], а со центар во селото [[Вевчани]] и * '''Десетти револуционерен реон''': [[Малесија]], од десниот брег на реката Црн Дрим, а со центар во селото [[Присовјани]]. Настапува и [[1903]] година. Револуционерните дејности во Струшко не стивнуваат. Комитетите на ВМРО ги ползуваат зимските месеци за понепосредна работа со членството и со целото население. Но и турските власти не седат мирно. Полицијата испраќа насекаде свои агенти, прибира податоци и му ги доставува на струшкиот [[мудур]], за да може да преземе соодветна акција против ВМРО. На [[19 јануари]] [[1903]] година, мудурот од Струга го напуштил своето седиште, на чело на воен одред од околу 40 аскери, и го посетил селото [[Радожда]] за да најде комити. Аскерите извршиле детален претрес по куќите, но не нашле ништо сомнително. Во текот на првите месеци на [[1903]] година се заредиле низа важни настани што на соодветен начин се одразиле и во Струшко. Се одржал фамозниот Солунски конгрес на ВМРО, свикан од внатрешни врховисти и пројавени предавници на македонскиот народ. Потоа се одржува и Смилевскиот конгрес на кој охридските делегати, што го претставувале и Струшко, се искажале против објавувањето на востанието, заради положбата на теренот. Сепак, одлуката паднала. Конгресот го определил [[Христо Узунов]] за началник на револуционерните чети во Охридско и Струшко. Веднаш по враќање од [[Смилевски конгрес|Смилевскиот конгрес]], тој се зафаќа со забрзано подготвување на реонот за активно учество во вооруженото востание. Комитетите продолжиле да купуваат оружје и по планините создале илегални складишта и засолништа. На [[14 мај]] [[1903]] година, до охридското и струшкото раководство пристигнува окружното на Главниот штаб на востаничките сили, раководен од Даме Груев. Тоа окружно препорачува курирските врски од Струга до Главниот штаб да бидат воспоставувани „преку Ресенско или преку Демирхисарско". Од истиот месец, забрзано се полнат патрони за четите во куќата на Дудуловци во Струга. Таа илегална леарница полнела просечно, при нормални услови, по 2.000 патрони дневно. Во исто време, Струшкиот комитет на ВМРО ги активирал поопитните женски групи, од кои шест биле посебно активни. Co нив раководеле десетарките: [[Дола Бамбалова]], [[Фана Бендова]], [[Мара Китанова]], [[Мара Мечкарова]] и [[Пара Спасова]]. Неколку недели пред Илинденското востание, Струшкиот комитет на ВМРО ја задолжил мошне активната членка [[Василка Јакимова Матова]] да го извезе, според дадениот нацрт, знамето на Струшкиот револуционерен реон. Бидејќи за изработка на револуционерните знамиња немало единствена директива со единствен нацрт, стружани го изработиле своето борбено знаме на следен начин: ''Од едната (главната - тука лева) страна била извезена девојка со знаме во рацете - алегорија на Македонија - и со натпис на тоа знаме: „Слобода или смрт". Десно од девојката имало исправен мал лав. Девојката газела врз предмети што означувале пораз на Османлиското Царство. На другата (десна) страна бил прикажан голем лав, со крената опашка, како гази врз турското знаме со верските симболи: полумесечина и ѕвезда. Везот од двете страни бил врз црвена свила.'' Знамето стоело прицврстено на долга дрвена, мазна рачка. Интересно е дека ресите од црвена свила и од златна срма не виселе од сите три слободни рабови на знамето, туку само отстрана и оздола. Горниот раб на знамето бил слободен, а на врвот од рачката имало китка (како за на свадба). Месец [[јули]] [[1903]] година бил исполнет со најразлични забрзани дејности на градските комитети на ВМРО во Охрид и во Струга. Струшкиот комитет често среќавал големи тешкотии заради етничката структура на населението, а и заради близината на Албанија. Иако ВМРО имала голем број симпатизери, соработници и членови меѓу Албанците, сепак струшкото револуционерно раководство не знаело како ќе реагираат Албанците од нивната матична земја, доколку реакционерните кругови би успеале да ги убедат дека борбата на Македонците е антимуслиманска, каква таа ниту била ниту можела да биде. Друг нерешен проблем бил начинот на водење на борбата по објавување на востанието. И по Смилевскиот конгрес струшкото раководство се двоумело во однос на тактиката и стратегијата на борбата, поради веќе посочените причини. Сосем слични тешкотии имало во Охридско. Па сепак, подготовките продолжиле со забрзано темпо. Охридскиот револуционерен реон бил поделен на пет подреони, од кои два во Струшко: Струшки и Дебарски Дримкол - западно од реката Црн Дрим, со одговорни војводи [[Лука Групчев]] и [[Марко Павлов]], и Малесија, на источниот брег на Црн Дрим, со одговорен војвода [[Тасе Христов]]." ;По Илинден 1903 По задушувањето на Илинденското востание, Струшкиот комитет на ВМРО презел низа мерки за да им помогне на оние села што најмногу настрадале. Комитетот ја спроведува во дело замислата за самопомош на македонскиот народ, што се покажа побрза и поефикасна отколку средствата давани од разни пропаганди. Помош дала и црквата '''Св. Ѓорѓија'''. Во записникот од седницата на управата, одржана на [[31 август]] [[1903]] година, се гледа дека „во таа година (додека беше питроп Теодосие Голабов - бм) (црквата) имаше чист приход од 20.258 грошеви… што беа употребени за платите на учителите, [[пцалт|певците]] (пцалтите), слугите и за [[милостина]]". Под милостина се означени средствата дадени како помош на бедни семејства од загинати револуционери. Во [[октомври]] [[1903]] година уште еден настан ја потврди револуционерноста на жените во Струшко. Мартиница, од селото [[Јабланица (село)|Јабланица]], членка на ВМРО, застрелала еден однароден предавник и турски шпион. Турските власти ја фатиле, ја врзале и ја префрлиле во централниот затвор во Битола. Мартиница не се смирила со судбината, туку успеала да избега од затворот, со помош на други затвореници. Настанот ја изненадил битолската полиција, која не успеала да и влезе во трагата. Мартиница живеела илегално и продолжила да работи за Револуционерната организација. Струшкиот комитет на ВМРО брзо ја обновил револуционерната мрежа на територијата. Во проретчените раководства на селските комитети влегле нови и помлади луѓе. И женските групи на Организацијата биле проширени и зголемени со нови членки. Новоживнатата српска пропаганда во Струшко продолжува да создава пречки за нормалната дејност на ВМРО. Иако многу слаба, таа не се откажува од тој реон. Нејзините агитатори врбуваат приврзаници дури и меѓу членовите на Организацијата, што доведе до подготвување убиство на војводата [[Ставре Гогов]], којшто се пројавил како голем непријател на врховистите, и на сите странски пропаганди. Платеникот тешко го ранил војводата, но тој сепак оздравел по неколку седмици и продолжил да дејствува во реонот. Тоа станало во 1906 година. Истата година турските власти го убиле мошне активниот соработник на ВМРО свештеникот Петре од селото [[Вевчани]]. Тоа убиство предизвикало голем револт кај населението, а комитетите го исползувале за позасилена агитација меѓу Македонците и меѓу пријателите муслимани. На [[11 април]] [[1907]] година, македонски борци од неколку чети се собираат во [[Вевчани]] на советување. Пристигнатите чети биле под раководство на војводите [[Ставре Гогов]] и други. Турските власти ги откриле. Во селото пристигнале турски воени единици, придружени од башибозуци од [[Лабуништа]], [[Октиси]] и [[Подгорци]]. Војводата Гогов загинал опкружен во една самечка камена кула. По [[Хуриет]]от, [[1908]], младотурската власт побарала Македонци од Струга за служење во турската војска. На мнозина им биле врачени покани, за да се јават во определена единица. Тогаш баба Парушка, од Струга, сама префрлила 190 Македончиња од градот в планина каде што ѝ се придружиле на четата на [[Петар Чаулев]] (кој се засолнувал повремено во [[Албанија]]). Две години потоа, на [[5 мај]] [[1910]] година, Македонците во Струга одржале градско годишно собрание за разгледување на некои културно-просветни проблеми. Присутните избрале црковно-училиштен одбор од редовите на поактивните стружани. Сите избрани биле мирјани. Одборот, покрај другото, предложил да се изгради нова училишна зграда во Струга, зашто старата била дотраена. Граѓаните ја прифатиле иницијативата и почнале да внесуваат доброволни прилози. === Балкански и Прва светска војна === [[Податотека:Srusen-Most-Struga.gif|thumb|250п|десно|Мостот срушен за време на Балканските војни во битка меѓу српските и бугарските окупаторски сили во Струга]] [[Податотека:Струга 1922.gif|thumb|250п|десно|Струшката чаршија во 30-тите години од [[20 век|XX век]]]] Кога балканските монархии се здружија да ѝ објават војна на [[Турција]] за да ги остварат своите тајни стремежи за делба на живата снага на Македонија, а и на другите балкански области што уште се наоѓаа под власта на султанот, Струга - според картата на таканаречената "спорна зона" - била вклучена во сферата на интереси на Кралството Србија, додека Охрид и бил приклучен на бугарската зона. Струга е окупирана од српските војски без борба, зашто турските единици се повлекле кон [[Елбасан]] ([[Албанија]]). И Првата светска војна се одразила во Струшко. Бугарските и српските единици се судриле во самиот град на [[26 ноември]] [[1915]] година. По неколкудневна борба, српските војски биле присилени да се повлечат кон [[Албанија]]. Струга ја окупираат бугарските единици. По завршувањето на [[Прва светска војна|Првата светска војна]], Струга се нашла повторно под српска власт. Животот во новото [[Кралство на Србите, Хрватите и Словенците]] (СХС) не бил многу подобар од тој во османлиско време, зашто македонскиот народ и натаму останал народносно угнетуван и обесправен. === Втора светска војна === [[Податотека:Куќа на ул. „27 Март“ бр. 48, Струга.jpg|мини|лево|230п|Куќата која била партизанско седиште и скривница во периодот 1941-1944.]] Во [[1941]] година Струга потпаѓа под италијанска власт. Ослободена е на [[8 ноември]] [[1944]] година. == Географски одлики == === Местоположба === [[Податотека:Lake Ohrid, Macedonia-Albania viewed from a NASA satellite.jpg|мини|десно|Сателитска снимка на Струга и Охридското Езеро.]] [[Податотека:Crn Drim (Црн Дрим, Drini i Zi) in Struga.JPG|мини|230px|Поглед од реката Црн Дрим.]] Струга се наоѓа во југозападниот дел на [[Македонија]], во подножјето на планината [[Јабланица]], на северната страна од [[Охридско Езеро|Охридското Езеро]], во [[Охридско-струшка Котлина|Охридско-струшкото Поле]], непосредно на местото каде се излива реката [[Црн Дрим]] од [[Охридското Езеро]]. Оддалечена е 15 км од [[Охрид]], 50 км од [[Ресен]], 52 км од [[Дебар]], 62 км од [[Кичево]] и 171 км од [[Скопје]]. === Клима === Според географската положба на Струга, климата односно температурите, Струга има суптропска клима, но влијание има со своите воздушни струи и континеталната клима. Заокружена со планински предели на запад се наоѓа [[Јабланица]], на североисток [[Караорман]] и на југоисток [[Галичица]], како и отвореноста на Струшкото Поле по долината на реката Црн Дрим и [[Сатеска]] кон север, условиле пониски годишни температури. Максималните воздушни температури во месеците јули и август можат да варираат од 28°С - 33°С. Во летната сезона односно месеците јули и август, температурата на водата може да достигне дури 26,4°С. Просечниот број на денови со летна температура на воздухот повисока од 25°С и на површинскиот дел на водата од езерото од 20°С, изнесува од 73-78 денови, со најголем интензитет во јули и август. Во зимскиот период од годината средните месечни температури се над нулата. Во планинските делови над 1600 м.н.в. температурите пониски од 0 степени започнуваат од декември до крајот на март. Инсолацијата во Струга и Струшкиот регион е мошне висока. Со 2208,3 часови годишно, Струга го зазема првото место во [[Република Македонија]]. Во различните годишни периоди Струга има различен сончев сјај. Така на пример, од месец декември до месец август сончевиот сјај е подолг ,а обратно е од месец август до месец декември . Во месеците јули и август просечната инсолација стигнува од 10 до 12 часа, со што позитивно влијае во општата клима на градот Струга. Статистичките податоци покажуваат дека во Струга и Струшката Котлина облачноста е најголема во декември и изнесува до 7,2 часа, а најмала во август кога се спушта 1,4 часа. Врнежите од дожд во Струшката котлина се сиромашни. Просечната количина на дожд изнесува 600-700мм. А на околните планини достигнува од 2000-2500мм дожд, тој се наоѓа на планината Јабланица. Во Струшката Котлина годишно има 96 врнежливи денови во годината, со минимум на летните месеци. Географската положба на Струга, отвореноста на Струшката Котлина, планините околу градот како и близината на езерото, овозможуваат во Струга да дува ветар од сите страни. Ветровите се делат на постојани и локални. Во постојаните ветрови спаѓаат ветровите што доаѓаат од југ и од север. Ветровите од север обично доаѓаат по долината од реката [[Црн Дрим]] и носат свежина, ги има низ целиот период на годината, но најчесто во зима. Јужниот ветер дува обично во март и април,а поретко во мај. Јужниот ветер е погоден за лов на јагула, плашици, грунец. Локалните ветрови се производ на нееднаквото загревање на копното и езерската водена маса. Карактеристичен ветер за [[Охридско Езеро|Охридското Езеро]] е ветерот Стрмец. Доаѓа од околните планини и затоа е студен, дува преку цела ноќ до изгрејсонце со тивок ветер и полн бран. {{панорама|Panorama of Struga (Macedonia) - view from Eurotel hotel.jpg|2000px|Панорама на Струга и Струшкото Поле}} == Население == [[Податотека:Struga early XX cent.jpg|мини|десно|250п|Струшко семејство - почеток на [[20 век|XX век]]]] Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Струга живееле 4.570 жители, од кои 3.000 [[Македонци]], 1.000 [[Турци]], 350 [[Албанци]] и 220 [[Роми]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_39.htm Васил Кънчов. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 254.]</ref> Во првиот организиран попис на [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФР Југославија]] од 1948 година, во Струшкиот срез имало 34.205 жители, од кои 4.923 во градот Струга, а 29.282 во селата ([[Охридско-струшка Котлина|Струшко Поле]], [[Дримкол]]). Од етнички аспект, населението го сочинувале 20.637 (60,3 %) [[Македонци]], 11.380 (33,2 %) [[Албанци]], 1.288 (3,76 %) [[Власи]], 441 (1,28 %) [[Турци]], 213 [[Роми]], 135 [[Срби]] и 111 останати.<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во градот Струга, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, во градот нема целосни податоци.{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} Според податоците од пописот на население спроведен во [[2002]] година, во [[Општина Струга]] имало 63.376 жители. Стапката на наталитетот во 2004 е 10,2 ‰ (на 1000 жители), a стапката на општиот морталитет изнесува 7,5‰ (на 1000 жители). Стапката на смртност кај доенчињата изнесува 10,6 [[промил]]и. Природниот прираст во бројка е 101, во промили е 2,7. Со овие податоци општината е под просекот на Македонија.<ref>[http://www.struga.gov.mk/index.php?view=article&catid=69%3Apopullsia&id=65%3Apopullsia&format=pdf&option=com_content&Itemid=110&lang=mk Попис на населението во Општина Струга]</ref> Миграционото салдо во [[2004]] е 6. Притоа како доселени се регистрирани вкупно 223 лица, од кои 152 се доселени граѓани во рамки на Република Македонија. Карактеристично е дека од вкупно отселените граѓани најголем број (113) се од женски пол, а најчестите причини за преселување се склучувањето брак и семејните (78 и 52 респективно). Просечната густина на населението изнесува 130,6 лица на км<sup>2</sup>. Бројот на склучени бракови во 2004 година е 288 или 7,8 брака на 1000 жители и бројка на разводи 12 или 0,3 разводи на 1000 жители. Во однос на склучените бракови општината е над, а додека во однос на разведените бракови, општината е под републичкиот просек, односно спаѓа во групата со најниска стапка на разведени бракови. Структурата по пол за Општина Струга е 31.743 (50%) жени и 31.633 (50%) мажи. Просечната старост на населението, според пописот од 2002, изнесува 33,1 години. Учеството на младо население до 20 годишна возраст изнесува 36,2%, а најголемо учество во вкупното население има населението со старост под 40 години 67,2 % додека процентот на население над 60 години е 11,7 %. ;Етнички групи Според пописот на населението од [[2002]] година, Струга имала 16.559 жители.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=30 јули 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20100401081238/http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|archive-date=2010-04-01|url-status=bot: unknown}}</ref> {{bar box |float=right |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|Македонци|red|53.75}} {{Столбен постоток|Албанци|black|31.96}} {{Столбен постоток|Турци|orange|5.48}} {{Столбен постоток|други|grey|4.37}} {{Столбен постоток|Власи|yellow|3.32}} {{Столбен постоток|Роми|cyan|0.59}} {{Столбен постоток|Срби|blue|0.43}} {{Столбен постоток|Бошњаци|green|0.10}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | '''[[Македонци]]''' | '''8.901''' | 53,75 |- | [[Албанци]] | 5.293 | 31,96 |- | [[Турци]] | 907 | 5,48 |- | [[Роми]] | 97 | 0,59 |- | [[Власи]] | 550 | 3,32 |- | [[Срби]] | 72 | 0,43 |- | [[Бошњаци]] | 16 | 0,10 |- |други | 723 | 4,37 |} Според последниот попис на населението на Македонија од [[2021]] година, во градот имало 15.009 жители и спаѓал во групата на средни градови. Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис2021" /> {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | '''[[Македонци]]''' | '''6.517''' | 43,42 |- | [[Албанци]] | 4.903 | 32,67 |- | [[Турци]] | 810 | 5,4 |- | [[Роми]] | 141 | 0,94 |- | [[Власи]] | 431 | 2,87 |- | [[Срби]] | 49 | 0,33 |- | [[Бошњаци]] | 23 | 0,15 |- | други | 723 | 3,88 |- | лица без податоци | 1.552 | 10,34 |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|македонски|red|58.37}} {{Столбен постоток|албански|black|33.91}} {{Столбен постоток|турски|orange|4.97}} {{Столбен постоток|влашки|yellow|1.64}} {{Столбен постоток|други|grey|0.40}} {{Столбен постоток|ромски|cyan|0.32}} {{Столбен постоток|српски|blue|0.31}} {{Столбен постоток|бошњачки|green|0.08}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | '''[[македонски]]''' | '''9.665''' | 58,37 |- | [[албански]] | 5.615 | 33,91 |- | [[турски]] | 823 | 4,97 |- | [[ромски]] | 53 | 0,32 |- | [[влашки]] | 271 | 1,64 |- | [[српски]] | 52 | 0,31 |- | [[бошњачки]] | 13 | 0,08 |- |други | 67 | 0,40 |} ;Вероисповед Во Струга се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|Православие|red|55.54}} {{Столбен постоток|Ислам|green|42.73}} {{Столбен постоток|други|grey|1.59}} {{Столбен постоток|Католицизам|orange|0.14}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | '''[[МПЦ|Православни]]''' | '''9.197''' | 55,54 |- | [[ИВЗ|Муслимани]] | 7.075 | 42,73 |- | [[Грко-католичка црква во Македонија|Католици]] | 23 | 0,14 |- | други | 264 | 1,59 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Струга: {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1948|4.923 | 1953|4.996 | 1961|6.857 | 1971|11.475 | 1981|14.325 | 1991|12.997 | 1994|16.037 | 2002|16.559 | 2021|15.009 }} {| class="wikitable" |- ! Години ! Македонци ! Албанци ! Турци ! Роми ! Власи ! Срби ! Бошњаци ! {{крат|Ост.|Останати}} ! {{крат|Лица без под.|Лица без податоци}} ! Вкупно |- style="text-align:center;" | 1948 | — | — | — | — | — | — | — | — | — | '''4.923''' |- style="text-align:center;" | 1953 | 2.194 | 1.109 | 927 | 141 | 536 | 42 | — | 47 | — | '''4.996''' |- style="text-align:center;" | 1961 | 3.423 | 1.649 | 994 | — | — | 54 | — | 737 | — | '''6.857''' |- style="text-align:center;" | 1971 | 6.215 | 3.508 | 730 | 12 | — | 106 | — | 904 | — | '''11.475''' |- style="text-align:center;" | 1981 | 8.002 | 4.149 | 832 | 421 | 337 | 84 | — | 500 | — | '''14.325''' |- style="text-align:center;" | 1991 | 9.325 | 1.057 | 938 | 206 | 464 | 86 | — | 921 | — | '''12.997''' |- style="text-align:center;" | 1994 | 9.433 | 4.330 | 887 | 114 | 462 | 91 | — | 720 | — | '''16.037''' |- style="text-align:center;" | 2002 | 8.901 | 5.293 | 907 | 97 | 550 | 72 | 16 | 723 | — | '''16.559''' |- style="text-align:center;" | 2021 | 6.517 | 4.903 | 810 | 141 | 431 | 49 | 23 | 583 | 1.552 | '''15.009''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Религија == [[Податотека:Влегување во Ерусалим, XVII век (Struga).jpg|thumb|220px|Влегување во Ерусалим, XVII век. Икона од црквата „Св. Ѓорѓија“ во Струга]] [[Податотека:Sv. Nikola Drimeni 05.JPG|thumb|220px|Црквата Св. „Никола Дримени“]] Поради различната етничка структура на градот во Струга најзначајни и најраспространети се двете конфесии: [[православие]]то и [[ислам]]от. Во Струга постојат 5 цркви<ref name="ReferenceA">{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски}}</ref> и тоа: ;[[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Струга|Црква „Св. Ѓорѓи“]] Црквата посветена на Великомаченикот Свети Ѓорѓија во Струга е единствена [[соборна црква]] во градот. Се наоѓа на западниот, некогаш христијански дел на градот, а сега во неговото централно градско подрачје. Нејзиниот патронен празник е вториот ден од [[Ѓурѓовден]] и таа е најстарото литургиско седиште во градот во кое редовно се одржува црковна богослужба. Црквата импонира со својата големина која доаѓа до израз во нејзината внатрешност, а особено со својата акустичност. Најстаро познато сликарско дело е [[икона]]та '''Свети Ѓорѓија''' која датира од [[1267]] год. од истоимената црква. Иконата Св. Ѓорѓија го претставува патронот на угледната Струшка црква во цел раст, насликан фронтално со меч и копје во рацете. На ден [[6 мај|6]]-[[7 мај]] (Ѓурѓовден) се одржува ордија во црквата Св.Ѓорѓија во чест на патронот на црквата како еден од многубројните обичаи во градот. И останало уште од времиња на [[19 јануари]]-[[Водици]] секоја година да се осветуваат водите на реката Црн Дрим со традиционалното фрлање на [[крст]]от на кое присуствува целото население и претставува празник за градот. ;[[Црква „Св. Никола Дримени“ - Струга|Црква „Св. Никола Дримени“]] Црквата Свети Никола Дримени се наоѓа на левата страна на реката [[Црн Дрим]]. При ѕидањето на црквата се откриени темелите на старата црква, но не се зачувани податоци за нејзината форма. Нејзиниот патронен празник е [[19 декември]] кога редовно се изведува црковна богослужба. Се претпоставува дека првата црква Св. Никола Дримени била изградена во стара Струга, која ја покажуваат 15 минути одење југозападно од денешната крај Езерото, каде што постоел некаков вид на [[параклис]]. Се смета дека стариот град се викал '''Дримени''' и дека бил голем град со 16 000 куќи и 24 цркви, со плоштад и палати на столбови. Навистина, и денес кога е бистро езерото можат во него да се видат калдрми и ѕидови. Од оваа населба се претпоставува дека дошло и името на црквата Свети Никола Дримени. *[[Црква „Св. Жени Мироносици“ - Струга|Црква „Св. Жени Мироносици“]] - оваа црква е најнова во Струга и се наоѓа на градските гробишта. Осветена е на [[2 септември]] [[2007]] година.<ref name="ReferenceA"/> [[Податотека:Sv. Petka od Struga 6.JPG|мини|220п|Црквата „Св. Петка“]] *[[Црква „Св. Петка“ - Струга|Црква „Св. Петка“]] *[[Црква „Св. Димитриј“ - Струга|Црква „Св. Димитриј“]] Од исламската култура посебно се издвојува: *Хелвети теќе Хелвети теќе се наоѓа во близина на центарот на Струга и е изградено на почетокот на [[XVIII век]] од [[Хасан Баба]]. Петте соби кои ја образуваат буквата Т содржат: соба за молење во која има „[[минаре]]" и [[балкон]], соба за кафе, летна соба и соба за прием. Минарето има осморебрест облик кој ја прикажува Шаховската круна а во исто време ги симболизира осумте врати на рајот. Ова теќе е местото каде припадниците на исламската вероисповед се собираат да ги прослават своите верски празници [[Рамазан|Рамазан бајрам]] и [[Курбан бајрам]]. Друг важен исламска градба е [[Амам „Мустафа Челеби“|Амамот „Мустафа Челеби“]] која се наоѓа во близина на средиштето на градот. == Култура и уметност == Струга, како впрочем и други градови во [[Република Македонија|Македонија]], во текот на историјата менувала најразлични господари. Секој од нив на свој начин оставал дел од својата култура во Струга. Како историјата на [[Охрид]], исто така и историјата на Струга, започнува со [[неолит]]от. Сведоштва за тоа се наоѓаат во артефактите на археолошките наоди на познатите археолошки наоѓалишта „Устата на реката Црн Дрим" и „Црковни ливаѓе" во село [[Враништа]]. Од времето на [[список на кралеви на Античка Македонија|македонските кралеви]] е добро сочуваниот [[Бронза|бронзен]] шлем пронајден во наоѓалиштето „Св. Илија" кај село [[Делогожда]], кој денес се чува во [[Струшки музеј|Струшкиот музеј]]. Од времето на раниот христијански период, [[V век|V]]-[[VI век]], потекнуваат базиликите во село [[Радолишта]], село [[Октиси]] и село Делогожда. Јасно е дека веќе во овој период во Струга и Струшко постоел еден интензивен живот посведочен со извонредната изработка на пронајдените предмети, со раскошните гробни прилози, со чистиот ликовен израз и пред се, со бројноста на оние личности што знаеле во утилитарното да бараат и елементи на вистинска уметност. За културната историја на Струга и околината од посебно значење се споменатите ранохристијански базилики во селата [[Октиси]] и [[Радолишта]]. Тие се трикорабни, со наос, нартекс и баптистериум (крстилница), а она што ги прави величествени се подните мозаици. Базилики од овој тип има по целиот [[Балкан]]. Едни од нив се значајни поради своите архитектонски решенија, други заради мозаиците и другата декорација, а трети заради архитектурата и декорацијата. Меѓутоа не често се наоѓаат базилики со подни мозаици што претставуваат толку ретки композиции : во Октишката во нартексот е претставена композиција што го претставува влезот во Рајот, а во Радолишката, во наосот - централен дел на храмот, меѓу другите познати христијански симболи се наоѓа и јагулата, како риба карактеристична за Охрид и Струга. А рибата во ранохристијанскиот период, како и подоцна, била еден од симболите на Христа. Во Струга и околината е присутна традицијата на Светите [[Свети Климент Охридски|Климент]] и [[Свети Наум Охридски Чудотворец|Наум]] - за што постојат повеќе називи на месности од ова време: „Климентица" во центарот на Струга, посебно наоѓалиштето „Св. Богородица Пречиста" во село [[Враништа]] која претставува раритет не само во [[Македонија]], туку и на [[Балкан]]от. Од [[среден век|средниот век]], најстаро сликарско иконописно дело во Струга е иконата Св. Ѓорѓи (1267 г.), од истоимената црква. Во Струга од времето на турскиот период би ги наброиле: Амамот, кој иако е со скромни димензии, ги содржи сите елементи на амамите во Македонија и „Халвети теќе", кој е заштитен како споменик на културата. Од времето на преродбата потекнуваат многубројни цркви во Струга и околината, во сите населени места со христијанско население. Сите нив ги карактеризира познатиот посебен стил во архитектонски поглед, посебно со богатите и вредни резбани иконостаси на кои се наоѓаат многубројни „Престолни" и „Празнични" икони, а внатрешноста на црквите ја красат ѕидниот фреско - живопис. Најпозната меѓу црквите во Струга е градската соборна црква „Св. Ѓорѓија", со извонреден иконостас во резба (завршен во [[1850]] година), која содржи и богата колекција на икони. [[Податотека:Spomenik na revolucijata ,Struga.JPG|мини|306x306пкс|Споменик на револуцијата во Струга]] ;Археолошки наоѓалишта<ref>[[Димче Коцо|Коцо, Димче]] (1996). ''Археолошка карта на Република Македонија''. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069</ref> *[[Дупен Камен (Струга)|Думен Камен]] - некропола од хеленистичко време; *[[Струга (археолошко наоѓалиште)|Струга]] - населба и некропола од хеленистичко, римско и средновековно време; *[[Устие на Дрим (археолошко наоѓалиште)|Устие на Дрим]] - населба од неолитско и бакарно време; *[[Женска Плажа (археолошко наоѓалиште)|Женска Плажа]] - црква од среден век<ref>[http://www.idividi.com.mk/vesti/makedonija/630503/index.htm Натамошното истражување на темелите од црква во Струга ќе покаже за кој објект точно се работи]</ref>; === Установи === ;Природонаучен музеј „Д-р Никола Незлобински“ [[Народен музеј „Д-р Никола Незлобински“|Музејот]] бил основан [[1928]] год. и првобитно претставувал збирка на д-р [[Никола Незлобински]]. Со проширување на бројот на збирките, биле отворани новите оддели: * Зоолошко - ботанички оддел, со 9.381 примерок, * Историско - археолошки оддел со вкупно 2.576 примероци. Во музејот покрај другите примероци изложени се 17 врсти на [[риби]] од [[Охридското Езеро]] каде се наоѓа и еден единствен примерок на морска риба кубла. Во две посебни простории изложени се историско археолошки предмети од минатото на Струшката околина. Во збирката се претставени предмети од [[праисторија]]та, од [[стар век|стариот]] и [[среден век|средниот век]], како и од времето на револуцијата. Најголем број на експонати потекнуваат од [[неолит]]от што е резултат на големиот број на неолитски населби кои претставуваат неисцрпен извор на докази за животот и обичаите на луѓето од овој крај во минатото. Музејот е комплексна установа од археолошко, етнолошко, историско и одделение за ликовна уметност. Основач на музејот е д-р Никола Незлибински, по националност [[Руси]]н, а по професија лекар и вљубеник во природата кој во [[1928]] година ја презентира првата зоолошка збирка со што се удрени темелите на природонаучниот музеј. Постојаната природонаучна изложба, која има локален карактер, содржи растителни и животински видови од Охридското Езеро и неговата околина. Во изложбата се еволутивно презентирани експонати од сите животински категории од најпримитивните форми до цицачите. [[Податотека:Bratia miladinovi dom struga.jpg|мини|250п|десно|Спомен дом и родната куќа на браќата Миладиновци]] ;Спомен дом на браќата Миладиновци Спомен домот на Браќата Миладиновци е подигнат во знак на благодарност на [[Димитар Миладинов|Димитар]] и [[Константин Миладинов]] и за се она што направиле за [[Македонска преродба|македонската национална преродба]]. Оваа значајна установа се наоѓа во улицата која што го носи нивното име. Во приземјето на домот изложен е алатот на нивниот татко Ристо, кој изработувал грнчарски предмети кои имале широка примена во тогашниот живот. Од тоа време датираат и неколку уметнички изработени глинени лонци кои се поставени на посебно место во домот. На првиот кат изложени се експонати на работата на Браќата Миладиновци и поедини предмети од животот и работата на нивните современици со кои Браќата Миладиновци одржувале плодотворни пријателски врски. Вториот кат целосно е посветен на животниот пат и работата на Браќата Миладиновци каде се прикажани и нивните остварувања. ;Галерија „Вангел Коџоман“ [[Податотека:Чунови - Вагел Коџоман.jpg|мини|Чунови - 1940 - масло на платно, дело на [[Вангел Коџоман|Коџоман]].]] Изложбата-сеќавање на [[Вангел Коџоман]] е составена од слики кои се дел од легатот на уметникот на градот Струга. Станува збор за постојана поставка отворена [[1974]] год. во [[Спомен-галерија „Вангел Коџоман“|Спомен куќата на Коџоман]]. Циклусот слики насловен „''Струга во минатото''“ ја открива страста на уметникот да ги регистрира староградските мотиви кои веќе денес ги снемува пред нашите очи. Интересен е неговиот интерес за разновидни жанрови-портрет [[акт фигура]], [[пејзаж]], [[староградска архитектура]], [[мртва природа]], за разни теми и техники-масло, [[акварел]], [[цртеж]], [[пастел]]. Спомен галеријата Вангел Коџоман е сместена во централното градско подрачје и се користи како уметничка галерија во која има постојана постава на слики, поклонети од уметникот на општина Струга. Во истата се одржуваат и други изложби, подготвени од ликовниот оддел. *Центар за култура „Браќа Миладиновци“ [[Центар за култура „Браќа Миладиновци“ - Струга|Центарот за култура „Браќа Миладиновци“]] бил основан во [[1959]] година, а во [[2004]] год. со одлука на [[Владата на Република Македонија]], Центарот за култура „Браќа Миладиновци" е прогласена како национална установа. Отворањето на меѓународната поетска манифестација [[Струшки вечери на поезијата]], традиционално отпочнува пред платото на Центарот за култура „Браќа Миладиновци" во Струга, со читањето на песната „''[[Т'га за југ]]''“ на [[Константин Миладинов]]. Покрај меѓународното поетско читање „Меридијани“ се одржуваат и повеќе промоции и манифестации од најразличен карактер во текот на целата година. Имено Центарот за култура во Струга ги обединува сите заинтересирани за културата и уметноста, од најмалите до повозрасните. Центарот за култура „Браќа Миладиновци" е центар на повеќе случувања: концерти на класична музика, ликовни изложби, театарски претстави, јавни трибини. **Градска библиотека при Центарот за култура Градската библиотека е сместена во зградата на Центарот на културата и била создадена на [[18 ноември]] [[1944]] год. како прва установа од областа на културата. Во рамките на матичната дејност библиотеката имала широко развиена мрежа на подрачјето на струшкиот регион каде делувале 12 подрачни библиотеки, денес активни се само две: во селата [[Вевчани]] и [[Лабуништа]]. Современите библиотечни трендови на планот на матичната дејност денес се засноваат врз развојот на библиобусната служба која веќе почна да се користи во Македонија. Библиотеката располага со фонд од околу 90.000 книги. Во библиотеката е извршена целосна стручна обработка на книжниот фонд и истата на своите корисници им нуди азбучен фонд, стручен фонд и каталог на наслови. === Манифестации === *Струшки вечери на поезијата {{главна статија|Струшки вечери на поезијата}} [[Податотека:Struski Veceri na Poezijata 2010 -- Struga 2.jpg|left|thumb|300px|Мостови, поетско читање во рамките на манифестацијата [[Струшки вечери на поезијата]]]] Струшките вечери на поезијата е најголемата светска [[поезија|поетска]] [[манифестација]] што се одржува секоја година во Струга, [[Република Македонија]]. Манифестацијата е основно обележје на Струга како туристички центар и на неа присуствуваат најмалку 200 светски познати поети. На поетскиот фестивал меѓу другото, се доделуваат и најголемото признание за целокупна поетска дејност, „[[Златен венец]]“, и наградата „[[Браќа Миладиновци]]“ за најдобра поетска книга на [[македонски јазик]]. [[Податотека:Vlado Maleski spomenik.JPG|алт=Споменик на Владо Малески во Струга|мини|десно|Споменик на [[Владо Малески]] во Струга]] ;Ревија на народни носии Ревијата на народни носии е културна манифестација која започнала да се одржува [[1971]] година и има за цел да го презентира фолклорното богатство на народната носија и [[македонски вез|вез]] од нашите народи и народности. Ревијата е туристичка манифестација со традиционален карактер и се одржува секоја година во првата половина на [[август]]. Ревијата има натпреварувачки и забавно-музички карактер. Дефилето низ улиците и кејовите на реката Црн Дрим претставува посебно доживување за гостите. Во ревијалниот дел на манифестацијата се прикажуваат народни носии: ергенски, момински, зетовски, невестински, детски, старски и друг вид носии од сите народи и народности кои живеат во [[Република Македонија]]. Во забавно-музичкиот дел од манифестацијата, со изворна програма се претставуваат народни песни, ора, обичаи, поговорки, а се изведуваат од страна на културно-уметнички друштва, групи и солисти на народни инструменти. Изложбата на народни носии и везови е дополнителна манифестација на која се презентираат народни носии и везови од Република Македонија. ;Струшка музичка есен Секоја година во втората половина на месец [[септември]] во склоп на црквата „Свети Ѓорѓија" се одржува познатата манифестација „Струшка музичка есен". Во контекст на оваа манифестација се одржуваат меѓународни симпозиуми и концерти на духовна музика. Оваа манифестација ни ја претставува македонската црковна музика која е дел од огромното културно богатство а истовремено и потврда на македонскиот континуитет и идентитет низ вековите. ;Kenge Yehoo Фестивалот на стилизирани народни песни и ора „Kenge Yehoo” (од [[албански]]: ''Песната ечи'') со својата работа започнал во [[1992]] год. Седиштето на фестивалот е во градот Струга. Фестивалот според програмата и статусот се одржува секоја година кон крајот на [[јули]] или во почетокот на [[август]]. Секоја година на овој фестивал учествуваат културно уметнички друштва од Македонија, [[Албанија]], [[Косово]] и од други земји од [[Европа]] и [[САД]] кои негуваат стилизирани народни песни и ора. Во своето постоење на оваа манифестација продефилирале над 200 културно уметнички друштва со над 6000 аматери и професионални уметници од цел свет. == Образование == Во Струга постои еден универзитет, две државни и две приватни средни училишта, и две основни училишта и тоа: ;Основни училишта * [[ОУ „Браќа Миладиновци“ - Струга|ОУ „Браќа Миладиновци“]] и * [[ОУ „Јосип Броз Тито“ - Струга|ОУ „Јосип Броз Тито“]] ;Средни училишта * [[ДСУ „Нико Нестор“ - Струга|ДСУ „Нико Нестор“]], * [[СОУ „Д-р Ибрахим Темо“ - Струга|СОУ „Д-р Ибрахим Темо“]] и приватното * [[Јахја Кемал]] * [[Петта приватна гимназија]] ;Високообразовни установи * [[ФОН Универзитет]] - одделение Струга од [[2003]] *[[Правен Факултет (дисперзирани студии)]] == Спорт == ;Историја и почетоци Првите почетоци на физичката култура во Струга датираат уште во [[1908]] година кога се формира [[гимнастика|гимнастичкото друштво]] „'''Црн Дрим'''". Подоцна се појавува и фудбалот кој во [[1923]] година се игра организирано. Во [[1933]] година се прифаќа [[веслање|веслачкиот спорт]]. [[Шах]]от исто така е познат уште пред [[Втората светска војна]], но се играл неорганизирано, додека [[бокс]]от и [[пинг-понг]]от се јавуваат дури по ослободувањето. Во [[пролет]]та [[1945]] година од разни страни се враќаат во Струга поранешни спортисти. По иницијатива на секретарот на Околискиот комитет на [[СКОЈ]] '''Димче Белески''', се формира фискултурно друштво „'''Караорман'''" со повеќе секции. За претседател е избран Галабин Ковачески. На [[6 јануари]] [[1946]] година се одржа годишно собрание на кое се озакони постоењето на друштвото, се донеле правила и програма и се избира раководство. Во [[1946]] година се организира натпреварување за фискултурната значка „'''За Републиката - Напред'''", популарно наречено ''ЗРЕН'', кое со својата програма и поставеност во прв ред служеше за општиот развиток на физичките способности и за здравјето на младината и на широките народни маси. Веднаш по ослободувањето, младината и пионерите се ангажирале за поправка на разурнатите игралишта и за изградување на нови објекти. За правилниот развиток на физичката култура во [[1961]] година е формиран Општински сојуз на организациите за физичка култура, во кој се зачленети сите спортски друштва од територијата на Општината Струга. Како потврда за големиот интерес во општината за спортот и физичката култура е постоењето на многубројни спортски друштва и клубови, како на пример, фудбалскиот клуб „[[ФК Караорман|Караорман]]", веслачкиот клуб „'''Црн Дрим'''", ракометните клубови „'''Струга'''" и „'''Стружанка'''", и многу други. Аматерскиот спорт е основен во општината со десетици години наназад и на тој факт се должат сите постигнати успеси на одделни членови или друштва. За да се добие појасна претстава за физичката култура во општината, потребно е да се прикажат сите спортски гранки што развивале дејност во неа во текот на годините. Во [[1907]] или [[1908]] година, во Струга се враќа од [[Бугарија]] [[Наум П. Миладинов]], познат како Наумче Миладин, кој претходно престојувал и во [[Чешка]]. Штом пристигнал во Струга, се заинтересирал за гимнастиката и веќе во [[1909]] година формирал гимнастичко друштво. Во ова друштво биле зачленети околу 60 активни членови, првенствено деца и младинци. Во [[1910]] година друштвото учествувало на една манифестација во градот во врска со некоја турска свеченост. Бидејќи немало соодветни справи, членовите на друштвото ги направиле на примитивен начин, а гимнастиката била дополнувана со разни пеливански игри. Друштвото давало приредби по селата од ова подрачје и во [[Охрид]]. Неговата дејност нормално се развивала до [[1912]] година. По завршувањето на [[Првата светска војна]], Наумче Миладин повторни ги збира членовите и ја обновува активноста на друштвото кое работи сè до [[1925]] година, кога тој со своето семејство заминува во Бугарија. Во месец [[мај]] [[1928]] година, по иницијатива на д-р Никола Незлобински и на среското начелство, од чисто политички причини се формира '''Соколско друштво'''. Ова друштво преку учителите прави големи усилби да ја прибере младината и во тоа прилично успева. До [[1930]] година друштвото покажува видни резултати и често приредува јавни настапи. Во негов состав се формира и тамбурашки оркестар од 30 члена. По смртта на началничката Иванка Бошковиќ-Пиљага и по судирите на политичките струи во Струга околу тоа кој ќе раководи со друштвото, настанува извесна стагнација. Заради тоа и соколаната, чија изградба започнала, не се довршува. Треба да се одбележи дека друштвото имаше вежбачи на справи, голем број деца и девојчиња и секција за хазена (одбојка). Во периодот од [[1935]] година се води прикриена борба помеѓу Соколското друштво и СД „Југославија", која не стивнува сè до пропаста на предвоена ([[1939]]-[[1945]]) [[Југославија]]. Соколското друштво во [[1939]] година речиси замира, а во [[1940]] година веќе не се чувствува неговата активност. По ослободувањето на Струга, локалната младинска организација поведе акција за формирање на ДТВ „Партизан" што се оствари во месец октомври [[1951]] година. За прв претседател се избра Ѓорѓи С. Попоски. Друштвото се сместува во просториите - салата на црквата Св. Ѓорѓија, а на празниот плац пред неа се изградуваат игралишта за ракомет и одбојка. Во своите редови друштвото собирало над 300 активни членови и околу 200 членови што го помагале. Друштвото ги опфаќало пионерите од осмолетките, потоа работничката младина и извесен број повозрасни членови. Особено биле активни учителите по физичко воспитување од осмолетката во Струга. На општинските смотри, покрај членовите на „Партизан" од Струга, учество земале и друштвата од селата Драслајца, Враништа, Требеништа и Мешеишта. На овие смотри се појавуваа над илјада пионери, младинки и младинци. По неколкугодишна активност, ракометната секција во рамките на друштвото се оформува во посебно друштво. ;Фудбал [[Податотека:FK Crn Drim 1923.jpg|thumb|right|250px|Првиот тим на '''ФК Црн Дрим''' во [[1923]] година]] {{Главна статија|Фудбал во Струга}} Првата фудбалска топка во Струга ја донел починатиот лекар Димитар Несторов во [[1911]] година од [[Швајцарија]], каде што се наоѓал на студии. Со таа топка извесно време се играло во месноста „Климетица". Потоа почнуваат војните, така што првата фудбалска топка во Струга не оставила подлабоки траги. По [[1918]] година, со отворањето на охридската гимназија, се јавуваат и првите фудбалери средношколци. Во [[јуни]] [[1923]] година учениците од Струга: Јово Д. Милев, Вангел Коџоман, Ѓорѓи С. Милев, Крум Матов, Науме Чакар, како и Стефе Пулејко, Јаковче Нестор, Лозан Билјан, Анастас Мојсо и Иван Чакар го формираат фудбалскиот клуб „Црн Дрим“. Покрај топката од Несторов, набавуваат и друга, а потоа и извесни реквизити. Така, во летото 1923 година се одигруваат и првите фудбалски пријателски натпревари со Охрид во месноста „Мала Мера“. Поради оддалеченоста на ова место, фудбалот сè повеќе се игра на ширинката „Плејне“ среде Струга, каде што се поставуваат железни стативи. Фудбалот започнува да ја привлекува сета градска младина. Меѓутоа, по заминувањето на учениците, активноста на клубот се шири во сите маали, во кои се формираат повеќе маалски друштва. ;Веслачки и пливачки спортови Развитокот на оваа спортска гранка датира уште од [[јуни]] [[1933]] година. Во [[1934]] година се формира веслачкиот клуб „'''Југ'''" по иницијатива на ВК „Југ" од [[Белград]], кој работи сè до окупацијата на предвоена Југославија. По изборот на управата (претседател Науме Чакар), во [[1934]] година се врши свечено пуштање на чамците во вода и тоа: скиф, двоец и четверец. Друштвото прибира голем број младинци и стручно ги подготвува. Бидејќи вакво друштво постоеше и во Охрид, секоја година се одржуваа натпревари во скиф, двоец и четверец помеѓу екипите на двата соседни града. Првите веслачи на клубот се: [[Васил Кавај]], [[Васил Столески]], [[Науме Савески]], [[Иљо Јанкоски]], [[Димче Стојан]], [[Ќиро Талески]], [[Сотир Шута]], [[Јаќим Тортоски]], [[Сандре Милески]], [[Ќиро Мандоски]], [[Стефан Нестороски]], [[Ѓошо Калајџиески]] и [[Димитри Кумбароски]]. Во [[1937]] година, во составот на клубот се отвори и скијачка секција. Во времето на окупацијата клубот не одвива никаква активност. По ослободувањето на Струга, во рамките на „'''Караорман'''" се формира и секција за пливање и веслање, но таа нема некои позабележителни резултати поради тоа што не се располага со соодветни пловни објекти. На [[21 јануари]] [[1951]] година се основа пливачко-веслачкото друштво „'''Струга'''", а во [[1958]] година веслачите се изделуваат во самостојно друштво „'''Црн Дрим'''" и почнуваат со редовни тренинзи. Како републички прваци, во [[1953]] година четверецот со кормилар во натпреварите во [[Марибор]] го зазема третото место. Екипата учествува на разни првенства и регати во [[Нови Сад]], [[Блед]] и во други места. Исто така, во [[1968]] година веслачите учествуваат во [[Смедерево]] на приредбата „''Смедеревска есен''". Друштвото има 34 активни членови, располага со 8 пловни објекти и сопствен хангар. По долга, упорна и систематска работа, веслачите на „Црн Дрим" на [[24 август]] [[1949]] година стануваат републички прваци и се здобиваат со право да учествуваат во сојузна конкуренција. Почетоците на организирана дејност во пливачкиот спорт датираат од летото [[1947]] година, кога во Охрид се одржа првиот официјален натпревар во слободен стил, на којшто учествуваа и пливачи од Струга. Пливачкиот спорт полека се омасовува и добива карактер на организирана спортска дисциплина. Во периодот од [[1948]] година до [[1952]] година се јавуваат повеќе пливачи и првите пливачки - младинки. Тогаш пливачкиот спорт добива масовен карактер и сè повеќе ја привлекува младината. Се учествува на сите официјални првенства кои во овој период, главно, се одржуваат помеѓу пливачите од Охрид и Струга. Првото пливалиште во Струга е направено во езерото, наспроти тогашното фудбалско игралиште. Во 1951 година се формира пливачко-веслачкото друштво „Струга", а подоцна, поради брзиот развиток на овој спорт, се основа самостоен пливачки клуб „Струга". Во [[1956]] година се постигнуваат уште позначајни резултати. Пливачкиот спорт во Струга се афирмира како водечки во СР Македонија. Тогаш се постигнуваат и првите републички рекорди од пливачите на ПК „Струга". Пливачите [[Слободан Новаковиќ]] и [[Стојче Ковачески]] учествуваа на младинското првенство на поранешна Југославија во [[Загреб]]. Од [[1957]] година пливачкиот спорт добива сè помасовен карактер во градот. == Туризам == [[Податотека:Hotel Plaža vo Struga.jpg|мини|десно|250п|Хотелот „Плажа“ во Струга]] Поради [[Охридското Езеро]] и богатото културно-историско минато, Струга има развиен езерски и културен туризам. Самата манифестација [[Струшки вечери на поезијата]] привлекува голем број на домашни и странски туристи за време на летото. Во летната сезона во Струга и околните места престојуваат илјадници туристи, претежно од [[Република Македонија]], но и голем број на туристи од [[Албанија]], [[Косово]] и [[Грција]].<ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=49481 ''Струга полна со посетители''] -[[А1 Телевизија]]</ref> Старите стружани за туризмот велат: <table align="center">{{cquote|''Кога ќе пукне туристичката сезона, Струга наеднаш се изменува, небаре низ чаршијата пројурил Св. Ѓорѓија на бел коњ и со копје им ја пуштил застојаната крв, и сè се разживеало''}} == Познати личности од Струга == [[Податотека:Споменик на Браќа Миладиновци на улица Браќа Миладиновци Струга.jpg|алт=Споменик на Димитар и Константин Миладинови во Струга|мини|438x438пкс|Споменик на Димитар и Константин Миладинови во Струга]] * [[Христо Матов]] ([[10 март]] [[1872]] - [[10 февруари]] [[1922]], [[Софија]], [[Бугарија]]) - македонски револуционер и еден од идеолозите на [[Македонска револуционерна организација|Македонската револуционерна организација]] * [[Аднико Аго]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Мара Бакраческа|Мара Бакраческа Алистратова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Атина Белеска - Шумхликоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Благуна Биљаноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Мара Бурилоска - Нинковиќ]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Славка Добрева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Драга Добреска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Наде Ѓоргоноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Васкресија Ѓоргоска|Васкресија Староска Ѓоргоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Нахире Емуш]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Џеврие Имаме]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Димче Шипинкаровски]] - македонски иноватор, пронаоѓач кој со помош на електролиза ја направи првата кола на вода *[[Ефто Пупиновски]] ([[3 јуни]] [[1953]]) - познат македонски фолк пејач на народни песни и доајен *[[Наум Петрески]] - познат македонски пејач на народни песни *[[Наумче Мојсовски]] ([[17 јуни]] [[1980]]) - македонски ракометар, член на македонската ракометна репрезентација *[[Горан Ѓоргоновски]] — поранешен [[Македонија|македонски]] [[Ракомет|ракометар]] ;Писатели * [[Браќа Миладиновци]] - (Димитар и Константин Миладинови) македонски преродбеници и собирачи на народно творештво * [[Ристо Крле]] ([[3 септември]] [[1900]] - [[29 октомври]] [[1975]], [[Скопје]]) - писател [http://www.dpism.org.mk/clen_mac.asp?id=648] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070927023419/http://www.dpism.org.mk/clen_mac.asp?id=648 |date=2007-09-27 }} * [[Вангел Коџоман]] ( [[14 февруари]] [[1904]] - [[1994]], [[Скопје]]) - сликар * [[Владо Малески]] ([[5 септември]] [[1919]] - [[23 септември]] [[1984]], Струга) - македонски писател, автор на [[Денес над Македонија|химната на Република Македонија]] [http://www.dpism.org.mk/clen_mac.asp?id=445] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070927023528/http://www.dpism.org.mk/clen_mac.asp?id=445 |date=2007-09-27 }} * [[Димитар Несторов]] ([[1890]] - [[1968]], [[Ниш]], [[Србија]]) - втор Претседател на Народното собрание на Р Македонија и основач на Медицинскиот Факултет во Скопје * [[Разме Кумбароски]] (1944) - писател [http://www.dpism.org.mk/clen_mac.asp?id=639] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070927023520/http://www.dpism.org.mk/clen_mac.asp?id=639 |date=2007-09-27 }} * [[Димитрие Дурацовски]] (1952) - писател [http://www.dpism.org.mk/clen_mac.asp?id=56] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070927023357/http://www.dpism.org.mk/clen_mac.asp?id=56 |date=2007-09-27 }} *[[Ненад Јолдески]] ([[1986]]) - писател *[[Мирче Клечкароски]] ( [[5 ноември]] [[1959]]) - македонски поет [http://www.dpism.org.mk/clen mac.asp?id=590]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *[[Деспина Депа Каваева]] == Збратимени градови== *{{знамеикона|TUR}} [[Големо Чекмеџе]] (Бујукчекмеџе; Büyükçekmece), [[Турција]]; *{{знамеикона|ROU}} [[Мангалија]], [[Романија]] *{{знамеикона|CYP}} [[Фамагуста]], [[Кипар]]<ref name="Magosa">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.magusa.org/tr/|title=''Magosa - Twin Towns''|publisher=[[авторски права|©]] Gazimagosa-City.sk|accessdate=2013-10-19|archive-date=2013-10-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20131020083205/http://www.magusa.org/tr/|url-status=dead}}</ref> *{{знамеикона|USA}} [[Вотербери, Конектикат]], [[САД]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.waterburyobserver.org/node/1864|title=''Waterbury and Struga Agree To Become Sister Cities, O'Leary To Visit Macedonia Next Summer''|publisher=The Waterbury Observer|accessdate=2014-01-23|archive-date=2014-01-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140128130822/http://www.waterburyobserver.org/node/1864|url-status=dead}}</ref> ==Струга како тема во уметноста и во популарната култура== * „[[Штамата на Енхалон (Мемоари)]]“ — збирка раскази на македонскиот писател [[Ненад Јолдески]] од 2009 година.<ref>Ненад Јолдески Wezdensky, ''Штамата на Енхалон (Мемоари)'', Темплум, Скопје, 2009.</ref> * „Струшката фонтана на животот“ — краток расказ на македонскиот писател Ненад Јолдески.<ref>Никола Гелевски и Владимир Мартиновски (приредувачи), ''Џинџуџе во земјата на афионите: Антологија на македонскиот краток расказ''. Скопје: Темплум, 2022, стр. 310.</ref> == Галерија == <gallery> Податотека:Куќа на улица Браќа Миладиновци бр.32 Струга.jpg|Куќа на ул. „Браќа Миладиновци“ Податотека:Куќа на улица Браќа Миладиновци бр.1 Струга.jpg|Куќа на ул. „Браќа Миладиновци“ Куќа на кеј „8 Септември“, Струга.jpg|Куќа на кеј „8 Септември“ Куќа на ул. „27 Март“ бр. 52, Струга.jpg|Куќа на ул. „27 Март“ бр. 52 Куќа на ул. „27 Март“ бр. 57, Струга (01).jpg|Куќа на ул. „27 Март“ бр. 57 Куќа на аголот на ул. „Боро Калајџиски“ и „27 Март“, Струга.jpg|Куќа на аголот на ул. „Боро Калајџиски“ и „27 Март“ Податотека:Струга, Дрим 4.jpg|Кејот на реката [[Црн Дрим]] Податотека:Струга, езеро 3.jpg|[[Охридско Езеро|Охридското Езеро]] кај Струга Податотека:Struga3.JPG|Главната улица во Струга Struga398.JPG|Сокак во Струга Податотека:Struga pokraj Drim.JPG|Црн Дрим во средиштето на Струга Податотека:Spomenik -- Struga.JPG|Споменик на девојка со стомна Struga, Macedonia, boat.jpg|Разнобоен чамец на струшка плажа </gallery> == Поврзано == * [[Енхалон]] * [[Струшки вечери на поезијата]] == Наводи == {{наводи}} ;Забелешки {{Reflist|group="заб"}} == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Struga}} * [http://www.struga.gov.mk/index.php/mk/ Градски портал на Струга] * [http://makedonija.name/cities/struga Струга општи информации] * [http://www.museumstruga.mk/mk/Default_mk.aspx Национална установа музеј „Д-р Никола Незлобински“ - Струга] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20101228110802/http://www.museumstruga.mk/mk/Default_mk.aspx |date=2010-12-28 }} * [http://www.visit-struga.com Туристички водич низ Струга] * [http://www.org.mk/struga-heritage/ ЕНЦИКЛОПЕДИЈА на културното наследство на Струга] {{Градови во Македонија}} {{Општина Струга}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Струга| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] kzzeiu1m77mutqzx17ugbwy8tciv5md 0 1146 5382722 5365270 2025-06-22T10:37:09Z Forbidden History 89259 /* Значајни личности */ 5382722 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Тетово | native_name = | native_name_lang = <!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --> | settlement_type = Град | image_skyline = 20090715 Tetovo view from the mountain.jpg | image_alt = | image_caption = | image_flag = | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = | shield_alt = | nickname = Градот под [[Шара]] | motto = | image_map = {{ Maplink|frame=yes|raw={"type": "ExternalData","service": "geoshape","ids": "Q157024"}|plain=y|frame-width=325|frame-height=325|zoom=12|frame-lat=42|frame-long=20.966|stroke-width=1|stroke-color=#333333|id=Q157024|title=Тетово}} | map_alt = | map_caption = | pushpin_map = Македонија | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 00 |latNS = N | longd = 20 |longm = 58 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Република Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = [[Полошки Регион]] | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = [[Општина Тетово]] | subdivision_type3 = | subdivision_name3 = <!-- established --> | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric <!-- or US or UK --> <!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --> <!-- for references: use <ref> tags --> | area_footnotes = | area_urban_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_rural_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_metro_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_magnitude = <!-- <ref> </ref> --> | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 486 | population_footnotes = | population_total = 63,176 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = <ref name="попис2021">{{наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/PrikaziSoopstenie.aspx?rbrtxt=146|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 - прв сет на податоци|publisher=[[Државен завод за статистика на Македонија]]|language=македонски|accessdate=6 јуни 2023}}</ref> | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = 1200 | area_code_type = | area_code = +389 044 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = TE | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = [https://www.tetova.gov.mk/default.aspx?lan=2 www.tetova.gov.mk] | footnotes = }} '''Тетово''' — град во Северозападна [[Република Македонија|Македонија]], на падините на [[Шар Планина|Шара]], односно во долната [[Полог|Полошка Котлина]]. Тетово е седиште на [[општина Тетово|истоимената општина]] која зафаќа простор од 261,89 км<sup>2</sup>, а заедно со новосоздадените општини коишто произлегуваа од неа и кои и ден денеска гравитираат кон неа, таа површина изнесува 945,8 км<sup>2</sup>. Тетово е град со богата иcторија, населен со повеќе етнички заедници. == Потекло на поимот == [[Турци]]те ги употребувале и формите '''Калкандели''' и '''Калканделе''', а францускиот конзул [[Анри Пуквил]] го спомнува со формата Калканделук. Освен тоа, градот бил спомнуван и со формите '''Тетовен''' и '''Тетевен'''. Името Тетово, според една народна легенда, е сврзано со еден необичен настан од времето на турското владеење. Имено, во непосредна близина на градот, меѓу два рида, живеела голема змија од која се плашеле сите. Никој не се обидувал на страшната ѕверка да и излезе на мегдан. Само некојси '''Тето''' излегол храбар маж. Еден ден, наоружан со [[Лак (оружје)|лак]] и [[стрела]] и со [[меч]] и [[штит]], качен на својот брзоног коњ, тој се упатил кон загрозеното место. Кога стигнал таму, се појавила змијата и му го попречила патот. Тето не се уплашил. Го оптегнал лакот и со една стрела ја предизвикал ѕверката. Змијата почнала да реагира, испуштајки некаков глас. Разлутена, таа со голема брзина се упатила кон пленот. Но Тето бил бестрашен. Кога влекачот се доближил до него, тој замавнал со остриот и шилест меч и го пронижал. Така биле ослободени луѓето од страшилиштето, од опасната ѕверка. Излегол и стравот од нив, а преминот меѓу двата рида бил слободен и лесно прооден. Оттогаш, според легендата, местото каде што била убиена змијата со меч и штит, (калкан), било наречено Калкандели, а градот, (на турски), - Калканделен. Во сеќавање на јунакот Тето, пак, месното население населбата ја нарекло со името Тетово. Другата верзија е дека името потекнува од [[Старословенски јазик|старословенскиот збор]] „хът{{Уникод|Ѣ}}ти“ - сака, „хът{{Уникод|ѣ}}тово“ - сакано место. Околу средината на [[15 век|XV век]], со отпаѓањето на буквата “х”, населбата била преименувана во Тетово (Тетова). Според народната етимологија, Тетово произлегувал од зборот '''тетива'''. Во врска со ова толкување, уште тогаш се појавило и турското именување на населбата - '''Калканделен'''. Во еден [[хрисовул]] на [[цар Душан]] од средината на [[14 век|XIV век]], Тетово се споменува како село, а како градска населба се споменува во текот на [[15 век|XV век]], и тоа главен пункт на Долна и Горна нахија. Познатиот турски патописец [[Хаџи Калфа]], кој го посетил Тетово околу средината на [[17 век|XVII век]], градот го спомнува со имињата '''Калканделен''' и '''Тетова'''. На [[албански јазик]] името на градот е '''Tetovë''', односно '''Tetova'''. == Историја == ==== Камено време ==== Според најновите податоци добиени преку археолошките ископувања на неолитските наоѓалишта Тумба кај с.[[Долно Палчиште]] (1987/88.) и Под село тумба кај с.[[Стенче]] (2000.), најстарите траги на живот во [[Полошката Котлина]] (тетовскиот и гостварскиот крај) датирааат од пред 8000 години или поточно од 6100-тата година ст.е. Од овие наоѓалишта потекнуваат голем број ископани фаргменти, но и целосно сочувани парчиња на грнчарија, но и жртвеници и статуетки посветени на женскиот култ. На подрачјето на [[Тетовско]], пронајдени се и многу значајни претстави на карпестата уметност како уметнички композиции поврзани со обредните ритуали.<ref name="gavro">''Дарко Гавровски, "Тетовски древности. Полог од Праисторијата до VI век н.е., со посебен осврт на тетовскиот крај", Тетово, 2009.''</ref>. Овој крај низ целиот неолит бил населен со носителите на културната група [[Анзабегово-Вршник]], која била застапена и во скопскиот регион и Источна [[Македонија]]. Во раниот неолит, сепак, овој крај бил под силно влијание и на неолитскта култура Велушина-Породин од Пелагонија јужно оттука, што се гледа и преку формата на најстариот сочуван жртвеник типот [[Големата мајка]] (Magna Mater) пронајдена на овие простори, а откриен близу [[Стенче]]. Доцниот неолит се одликува со влијание на [[Винчанска култура|Винчанската култура]] од север.<ref name="gavro"/> ==== Метално време ==== Кон крајот на 4. милениум ст.е., започнуваат првите продори на новите доселеници, степски народи од Средна Азија- Индоевропејците, кои уништувајќи и асимилирајќи ја старата неолитска култура создаваат нов енеолитски културен комплекс на Балканот, наречен [[Салкуца-Бубањ-Криводол]]. Траги од ова ново население најдени се и во [[Полог]] (во [[Палчиште]], [[Желино]] итн.). Оваа состојба се стабилизира во средното бронзено време кога се појавуваат првите зачетоци на балканските праетничките, а подоцна и етничките заедници. Во овој период започнува и силен продор на материјалните обележја од југ од развиената [[Микенска култура]], што се гледа и преку еден параден луkсузен бронзен меч пронајден во Тетово, увезен токму од тие микенски центри. Иако и наредните епохи ќе бида во знак на масовни миграции, сепак [[Железното Време]] се одликува со стабилизација, што довело до развој на трговијата. Од овој период датираат и керамичките големи питоси за житарици, пронајдени близу с.[[Ларце]]. Во овој период, според записите на [[Страбон]] кои се однесуваат на ковницата во [[Дамастион]], а особено според зачуваните ономастички траги од подоцнежните времиња, се гледа дека Полог бил населен од [[Бриги]]те (Briges, Brigoi). Бригите биле составен дел на подоцнежните етнички заедници на [[Пајонци]]те, [[античките Македонци]], [[Дасаретите]], [[Едони]]те и [[Мигдонци]]те. Дури и Пајонците, иако биле стара бронзеновременска популација, на овој дел од Балканот, имале неоспорни врски со [[Бриги]]те. Пајонската и [[античко-македонската]] лингвистика и ономастика покажуваат голем број глоси и имиња со бригиски корен, што упатува на фактот дека Бригите биле substratum или база во [[пајонското]] и [[античко-македонското]] етничко формирање.<ref name="gavro"/> ==== Рана антика ==== Во [[1932]] год. блиску местото наречено ''Балезова Чешма'', е пронајдена статуа од бронза од периодот на [[Агријани]]те, [[IV век п.н.е.]], и претставува вреден археолошки пронајдок, најден во [[тетовско|Тетовската околија]]. Статуата е со димензии 9&nbsp;cm, долга и 4&nbsp;cm широка, и се наоѓа во Музејот на Македонија во [[Скопје]]. Влијанијата на грчките занаетчиски центри врз овој дел на [[Балканот]], всушност ќе доведат до дополнителна промена на културата и начинот на живот на овдешните популации. Токму тие промени го најавуваат новиот, архајски период и преминот од епохата на праисторијата во епохата на историјата и антиката. На археолошки план овие трансформации се видливи преку новите материјални (нови типови керамика, накит и други занаетчиски производи), и духовни (нов начин на погребување: кремирање наместо инхумација, прифаќање на култовите на грчките божества) и други обележја, кои отпрвин биле прифаќани како престиж од најелитните општествени слоеви, а потоа и од останатото население, што најдобро се гледа од т.н. кнежевски гробници, од кои најпозната е онаа од Тетово, во која е пронајдена и познатата статуетка на [[Менада]]. Во минатото постоеле различни теории за тоа кое античко племе го населувало овој крај. Сепак според најновите сознанија, целиот простор на Јужна [[Србија]], Источно [[Косово]] и Северна [[Македонија]], вклучително и [[Полог]], во овој период, а сè до [[III век п.н.е.]] бил населен од најсеверното античко-[[македонско]] ([[пајонско]]) племе [[Агријани]] (Agrianes). Ова се гледа по континуитетот во археолошките хоризонти, развиениот керамички импорт од грчкиот југ, богатите кнежевски гробници и сл. Ова племе имало свои кралеви од кои најпознат е [[Лангар]] (Langaros) кои во [[335 п.н.е.]] му помогнал на македонскиот крал [[Александар III]], при неговиот поход против [[Трибалите]] на север. [[Агријаните]] него го следеле и при неговиот поход низ [[Азија]] кога се покажале како едни од најбезмилосните борци во многу клучни битки, по што станале особено познати во античкиот свет. Поради економскaта и трговска развиеност и одредени градови ковале свои автономни монети. Таков бил случајот со градот [[Пелагија]] (Pelagia) кој низ целиот [[IV век п.н.е]]. кова свои сребрени монети во ковницата во [[Дамастион]]. Градот [[Пелагија]] се смета дека се наоѓал близу денешно Тетово, и е всушност, во урбанистичка смисла негов антички предок, од чиј назив подоцна е изведено и денешното словенско име на целата котлина [[Полог]] (Пелагија-Полог, како во случај и со Скупи-Скопје, Астибо-Штип, Тесалоника-Солун итн). Кон крајот на [[IV век п.н.е.]] ослабента агријанска држава потпаднала под власт на кралот [[Авдолеон]] од [[Пајонија]], а веќе до средината на [[III век п.н.е.]], сите нивни територии биле заземени од Дарданците од север (на југ сосе Северна [[Македонија]] и [[Полог]]), што се гледа и преку дисконтинуитет во археолошките хоризонти од тој период. Овие погранични краеви низ целиот нареден период ќе биде користен како логистичка позадина, од каде Дарданија организирала јаки пљачкосувачки походи на југ кон богатото кралство [[Македонија]], дури и откако тие територии ќе потпаднат во склоп на Римското Царство во [[168 п.н.е.]]<ref name="gavro"/> ==== Римски период ==== Дури во 29. ст.е. и [[Полог]], задно со останатите делови на [[Дарданија]], па на север сè до [[Дунав]], ќе подапнат под римска управа, по што ќе започне ера на стабилизација, мирен живот, трговија и напредок. Од II-III век н.е. датираат неколку камени плочи- стели, на кои епитафот е напишан со грчко писмо што говори дека овој регион бил во склоп на грчката јазична сфера, за разлика од [[Косово]] и скопкскиот регион кои биле дел од латинската јазична сфера. Ова значи дека во [[Раноцарскиот период]] (I-III век н.е.) [[Полог]] бил дел од римската провинција [[Македонија]], а во доцната атника (III-VI век н.е.), по реформите на Диоклевцијан дел од провинцијата [[Македонија Втора]] (Macedonia Secunda). Пронајдените стели содржат и богат ономастички материјал и лични имиња кои се доминатно автохтони и од кои се гледа дека романизацијата на овиепериферни краеви, надвор од главните патишта, не зела голем замав. Поучена од големите варварски продори ([[Келти]], [[Остроготи]], [[Хуни]]) кои сè почесто се случувале од 3 век, а траеле и низ наредниот век, римските цареви почнале во доцниот 4 век да градат укрепени градови и тврдини на доминантни ридови. Од тој период датираат и бројните каструми (castrum), кастели (castellum) и збегови (refugium) за населението во тетовскиот крај од кои најзначајни се оние близу денешните села [[Рогле]], [[Орашје]], [[Лешок]], [[Стенче]], [[Јегуновце]], [[Градец]] и наоѓалиштето Исар-Бањиче крај Тетово. Иако христијанството во Македонија доаѓа со [[Св.Апостол Павле]] во 50-тите години од I век н.е., сепак дури по легализацијата на [[Константин]] во 313. н.е. тоа можело помасовно да продре до обичните луѓе, и да се отпочне со градење на ранохристијански цркви- базилики. До денес во Полог се регистрирани траги од 16 ранохристијански базилики, од кои 12 во [[Тетовско]] и 4 во [[Гостиварско]], при што најдобро проучени се базиликата од Стенче од V век н.е. која е единствена во Македонија со 3 крстилници (баптистериуми), и онаа во [[Туденце]] која датира од втората пол. VI век. и е најстарата триконхална (трикорабна) црква воопшто во [[Република Македонија]], а е ретка и во цела Јужна [[Европа]]. Сепак, по силните аварско-словенски продори во доцниот VI век н.е. сите тврдини се напуштени но не во целост и срушени. Поголемиот дел од нив, два-три века подоцна, кога повторно е воведена стабилна државна организација, повторно ќе бидат обновени со истата намена, но овојпат тие ќе бидат населени од доминантното словенско население поставувајќи ги темелите за новите средновековни гратчиња.<ref name="gavro"/> === Средновековен период === Словенското колонизирано население загосподарило со најважните места во рамницата, давајќи и ново, словенско име Подлог, веројатно со значење под гора, (под планина). Тогаш тие разурнале многу тврдини и населби. Но, од [[5 век|V век]] [[Византија]] повторно го контролирала ова подрачје, ги укрепила најважните разурнати тврдини и во нив држела постојана војничка посада. Во времето на цар Самуил, Полог бил во составот на неговата држава. По пропаѓањето на [[Самоиловото Царство]], во Полошката Котлина како градски населби се спомнувале Полог и Лешок (Леш'к, Лешек). Арапскиот научник Идризи, кој, како географ и патописец, го посетил овој крај околу средината на [[12 век|XII век]], поточно во [[1153]] година, во својот опис за патот од Охрид, преку Скопје, за долината на реката Струма, го спомнува и градот Полог. Тој, во својот патопис, вели: “''Од [[Охрид]] два дена се патува по тежок пат до градот '''Болого''' ([[Полог]]), сместен меѓу два рида, а покрај него минува реката '''Фардари''' ([[Вардар]]). Од Болого до '''Искофла''' ([[Скопје]]) патувањето трае само еден ден”''. За “градот Полог” (“урбус Пологус”) подоцна, во [[XV век]], пишувал и [[Барлети]], кој, исто така, Полог го идентификувал со Тетово. Меѓутоа, во науката има спротивставени мислења за местоположбата на средновековниот град Полог. Едни автори овој полошки град го укажуваат дека се наоѓал кај Тетово, други кај Градиште (денешното село [[Градец (Гостиварско)|Градец]]), а трети кај селото [[Милетино]]. [[Податотека:Tetovo vo ran XX vek.jpg|thumb|лево|220п|Тетово во почетокот на XX век]] [[Податотека:Tetovski Mostovi (17).JPG|thumb|Мост на реката Пена, изграден кон крајот на XV или почетокот на XVI век]] [[File:Шарена Џамија-Тетово (1932).jpg|thumb|center|Фотографија на Шарената Џамија од 1932 година]] Археолошките наоди покажуваат дека градот Полог, што се спомнува во [[12 век|XII век]], се наоѓал кај Градиште (Градец). Ако се има предвид дека средновековните градови Хтјтово (Тетово) и Бахјица (Гостивар) тогаш биле селски населби, сосема убедлива е втората варијанта — дека градот Полог бил сместен кај Градиште (Градец). На грчки јазик, Полог бил споменуван во формата “Пологос”. Некои научници се на мислење дека во XI и XII век не постоел град Полог, туку само област. Инаку Полог, (од бо-лог), според едни автори бил спомнуван со значење божја гора, (рај божји), кое толкување, пред се, од прекрасната местоположба на градот и на котлината, (Полог). Според други автори, полог значи горска падина, ([[подножје]], [[подгорје]] или [[загорје (географија)|загорје]]). Со зборот полог, старите Словени означувале долина, (ниско место, рамница), заградена од сите страни со височини, (ридови или планини). Кога Х'т'тово (Тетово), било село, во Долни Полог, (до крајот на XII век) егзистирал средновековниот град Л'ш'к, кој во тоа време бил главен духовен, културен и економски центар во Полошката Котлина. Овој средновековен град, меѓутоа, во текот на [[1189]] година, по навлегувањето на српската војска во овој крај, на чело со кнезот Стефан Немања, како пограничен град на Византија бил опустошен и разурнат. Тогаш бил разурнат и градот Полог, како и некои други населени места во северна Македонија. Според едно предание, во пошироката околина на денешното селото Лешок, во доцното средновековно време, егзистирал градот Леген-град, (Легенград). Овој средновековен град го споменува и Кирил Пејчиновиќ во својот опис за [[Лешочки манастир|манастирот “Св. Анастасиј”]], (во [[Лешок]]). Меѓутоа, кога овој полошки крај потпаднал под турска власт, кон крајот на [[14 век|XIV век]], ([[1352]]), со колонизирањето на муслиманското население во котлината на Полог во XV и XVI век, Легенград престанал да егзистира. Тогаш колонизираните опустошиле и разурнале 7-8 христијански цркви во градот, како и стариот манастир и тврдината околу него. Тетово, како населено место, првпат се споменува во пишаните документ во [[12 век|XII век]], и тоа под името '''Х'т'тово''', но тоа не значи дека населбата не била основана порано. Најстар населен простор во Х'т'тово (Тетово) било местото околу црквата “Св. Богородица”, на излезот на реката [[Пена]] од [[Шар Планина]]. [[Податотека:Tetovo_1913.jpg|мини|Поглед на Тетово во 1913 година]] === Османлиски период === Познатиот географ и патописец Хаџи Калфа, при неговото пропатување низ овие краеви, во своите белешки градот го именува и како Тетово и како Калкандела и го опишува како ориентален град кој наликува на населените места од [[Близок Исток|Блискиот Исток]]. Кон крајот на истиот век, Тетово настрадало во пожар, така што низ целиот 18 век воопшто, не се споменува во регистрите како градска населба. Меѓутоа, извршените државни реформи во самата [[Отоманско Царство|Османслиска Империја]] од почетокот на 19 век, имале силно влијание за неговото повторно преструктуирање во важен стопански центар. И Ами Буе, исто така турски патописец и географ, го опишува Тетово како чист град, си многу зеленило. Според него, градот имал 4000-5000 жители, од кои половината биле христијани ([[Македонци]]), додека останатите [[Турци]] и [[Албанци]]. И Ами Буе исто како и Хаџи Калфа, Тетово го споредува со градовите од Ориентот, во кој можело да се сретнат споменици подигнати претежно во периодот на турското владеење. На преминот од 19 во 20 век, Тетово се развива во познато трговско и занаетчиско место. Во периодот од Балканските војни, и покрај иселувањето на турското население, забележан е пораст на истото во градот и тоа од различни етнички структури, од кои најмногубројни се [[Албанци]]те.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани, 2004, стр.83-84</ref> [[Податотека:Maiden of Tetovo.jpg|thumb|220п|Жена облечена во стара тетовска носија фотографирана во 30 години на XX век. Се гледа и крст на градите]] === Преродба и илинденски период === [[Податотека:tetovo street 1927.jpg|thumb|left|250px|Улица во Тетово, 1927 г.]] За учеството на тетовскиот крај во ослободителната борба, во времето кога [[Внатрешна македонска револуционерна организација (Автономистичка)|Внатрешната Македонска Револуционерна Организација]] развива широката дејност во Македонија, нема некои посебни пишани документи. Се знае дека населението во Полог, според условите зело активно учество како во подготовките на Илинденското востание, така и во акциите по неговото задушување. Во Тетово бил формиран '''Местен комитет на ВМРО''', кој работел не само на идејното воспитување, туку и на физичкото подготвување на народот за вооружена акција. Тие подготовки ги опфаќале сите способни мажи од градот и селата. Еден дел од оние што биле подготвувани за ракување со оружје, подоцна биле префрлани во четите што се формирале на подрачјето на [[Кичевско]]. Сето ова се спроведувало тајно, зашто турската власт на ова подрачје била многу добро организирана и имала поддршка од муслиманското население. Посебна улога месната организација на ВМРО одиграла во снабдувањето на востаниците со оружје, особено со пушки, кои биле изработувани од прочуените тетовски мајстори - пушкари (''туфекчии''). Во овој период во Тетово се изработувале [[манлихерови пушки]] - '''берданки''' и прочуените '''тетовски мартинки'''. За ова имало посебна работилница на реката Пена, а изработката на пушките била организирана преку доверливи луѓе. Меѓу другите, за изведување на оваа акција биле задолжени и [[Ристо Костов - Сичан]] и [[Сане Ристов - Гуле]], кои организирале тајни канали за пренос и предавање на пушките во определените места во Кичевско. Најпрвин пушките се префрлани во селото [[Блаце (Тетовско)|Блаце]], кое се наоѓа во подножјето на [[Сува Гора]], каде имало подземна скривница во куќата на Костадин Велковски. Таму пушките се криеле, а потоа со коњи и магариња - најчесто товарени со грнци, а меѓу нив пушки и муниција - се носеле преку планинските премини во Кичевско. Месната организација на ВМРО во Тетово, исто така, организирала тајна аптека која четите ги снабдувала со лекови и санитетски материјал. По задушувањето на [[Илинденското востание]] некои вооружени чети во овој крај ја продолжиле акцијата уште извесен период. Такви чети, главно дејствувале во шумските предели и имале постојани контакти со четите во [[Поречјето]] и [[Кичевско]]. Се знае за четата што дејствувала на Сува Гора била предводена од [[Софре Ѓорѓиевски]] од село [[Радиовце]], кој собрал поголема група комити од македонските села од подножјето на Сува Гора и продолжил да се бори уште цели две години, сè додека не бил изненаден од турските заптии и фатен ноќе на спиење во една колиба во шумите на Сува Гора. Потоа бил осуден на сто и една година робија, од кои издржал само три, зашто поради [[амнестија]]та и зачестените протести и барања на [[Македонци|македонското население]] од овој крај, турските власти го ослободиле. Четата на Софре Ѓорѓиевски, преку летото војувала, а зимно време зимувала растурена во селата [[Стенче]], [[Волковија (Тетовско)|Волковија]], [[Челопек]], [[Лешница]] и [[Блаце (Тетовско)|Блаце]], каде имала сигурни засолништа. По задушувањето на востанието биле преземани и други репресалии од страна на турските власти. Така на пример, затворени се и други лица од Тетово, како што е случајот со Милан Младенов, Трпе Алтиколач, поп Диме Саров и Томе Смилковски. Милан Младенов и Трпе Алтиколач, исто така биле осудени на сто и една година робија, и тоа првиот во тврдината [[Дијарбакир|Дијарбекир]] во [[Мала Азија]], и вториот во областа [[Фезан]], длабоко во [[либиска пустина|Либиската пустина]], во [[Северна Африка]]. Другите биле осудени на повеќе години затвор и спроведени во [[Куршумли ан]] во [[Скопје]]. === XX век === [[Податотека:Memorial Museum of CC of CPM 012.JPG|мини|лево|Меморијален музеј на формирањето на [[КПМ]]]] На [[19 март]] [[1943]] година во Тетово е формирана [[КПМ|Комунистичката Партија на Македонија]], во куќата на семејството Јовановци, која денеска е музеј. Тетово е ослободено во [[Завршни операции за ослободување на Македонија|Втората светска војна]] на [[19 ноември]] [[1944]] од страна на [[Трета македонска ударна бригада|Третата]], [[Тринаесетта македонска ударна бригада|Тринаесеттата]], [[Четиринаесетта македонска ударна бригада|Четиринаесеттата]] и [[Деветнаесетта македонска ударна бригада|Деветнаесеттата македонска бригада]], како последен ослободен град на територијата на Македонија. === Конфликтот во 2001 година === {{Главна|Конфликтот во Македонија во 2001}} [[Податотека:Tetovo 2001.png|thumb|right|230px|Нападот на македонските сили на терористичките позиции на 23 март 2001 над Тетово]] Со навлегувањето на некои [[косово|косовски]] [[тероризам|терористи]] на територијата на [[Република Македонија]], во почетокот на [[февруари]] во [[кумановско]]то село [[Танушевци]], а подоцна и со негово проширување на територијата на Тетово на [[14 март]] [[2001]], во Тетово се случил конфликт помеѓу [[АРМ|македонската армија]] и полиција од една страна и [[Ослободителната Народна Армија]] од друга страна. После неколку дена македонските безбедносни сили ја започнуваат акцијата за чистење на терористите и со тоа започнува т.н. '''Битка на Тетово''' која претставува најголемиот аранжман на [[АРМ|македонската армија]] и полиција во конфликтот од [[2001]]. Македонските сили со околу 3.000 војници нападнле на Балтепе и тетовското кале во кој имало жестоки битки со локалните албански терористи и косовските криминално-екстремни банди. Битката била за воведување на контрола на градот и завршила со тежок пораз на [[ОНА]].<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://transcripts.cnn.com/2001/WORLD/europe/07/24/macedonia.offensive.0555/index.html |title=''Macedonia issues rebel ultimatum'' |accessdate=2009-01-18 |archive-date=2012-07-23 |archive-url=https://archive.today/20120723161154/http://transcripts.cnn.com/2001/WORLD/europe/07/24/macedonia.offensive.0555/index.html |url-status=dead }}</ref> == Површина и местоположба == Поголем дел од Тетово се протега во рамничарско подрачје, а само помал дел, главно оној постариот, лежи на падините на [[Балтепе]], брдо високо 806 метри. Апсолутната надморска височина на градот се движи меѓу 450 и 500 метри. Во последно време урбанистите прават напори градот да се шири кон планинското подрачје кое е благо издигнато и поволно за градски градежен реон. Климата е средно континентална, со топли и релативни влажни лета, зимата ладна и снежна, пролет и есен со чести врнежи. Природните услови како климата, релјефот, геолошкиот состав на земјата, овозможиле во Тетовската околина да се појават многу извори на вода. Затоа, Тетово е еден од ретките градови во Македонија, кој има питка вода, вода за потребите на индустријата и вода за наводнување. == Население == Градот во минатото бил поделен на два дела, '''Горна''' и '''Долна Чаршија'''. Во горниот дел живееле претежно муслимани, а во долниот христијаните. Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во градот Тетово, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, во градот нема целосни податоци.{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} Според последниот попис во 2002 година, [[Општина Тетово]], која го опфаќа градот Тетово и околните села, има '''86.580''' жители. Во поширокиот [[Тетовско|Тетовски регион]], во 2002 година биле запишани '''189.066''' жители, што сочинува 9,34 % од вкупниот број на население во државата и со тоа претставува по [[Скопски Регион|скопската]], втора најнаселена област во [[Македонија]]. Тетово е петти најголем град во [[Македонија]] и најголемо населено место во областа [[Полошка Котлина|Полог]]. ;Етнички групи Според пописот на населението од [[2002]] година, во градот имало '''52.915''' жители и спаѓал во групата на големи градови.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url= http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија |language=македонски|accessdate=15 август 2016}}</ref> {{bar box |float=right |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|Албанци|black|54.61}} {{Столбен постоток|Македонци|red|35.07}} {{Столбен постоток|Роми|cyan|4.44}} {{Столбен постоток|Турци|orange|3.55}} {{Столбен постоток|Срби|blue|1.11}} {{Столбен постоток|други|grey|0.90}} {{Столбен постоток|Бошњаци|green|0.29}} {{Столбен постоток|Власи|yellow|0.02}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[Македонци]] | 18.555 | 35,07 |- | [[Албанци]] | 41.356 | 54,61 |- | [[Турци]] | 1.878 | 3,55 |- | [[Роми]] | 2.352 | 4,44 |- | [[Власи]] | 13 | 0,02 |- | [[Срби]] | 587 | 1,11 |- | [[Бошњаци]] | 156 | 0,29 |- |други | 477 | 0,90 |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|албански|black|55.49}} {{Столбен постоток|македонски|red|35.87}} {{Столбен постоток|турски|orange|3.72}} {{Столбен постоток|ромски|cyan|3.02}} {{Столбен постоток|други|grey|0.76}} {{Столбен постоток|српски|blue|0.71}} {{Столбен постоток|бошњачки|green|0.19}} {{Столбен постоток|влашки|yellow|0.02}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[македонски]] | 18.980 | 35,87 |- | [[албански]] | 29.363 | 55,49 |- | [[турски]] | 2.078 | 3,72 |- | [[ромски]] | 1.600 | 3,02 |- | [[влашки]] | 11 | 0,02 |- | [[српски]] | 378 | 0,71 |- | [[бошњачки]] | 103 | 0,19 |- |други | 402 | 0,76 |} ;Вероисповед Во Тетово се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|Ислам|green|63.33}} {{Столбен постоток|Православие|red|35.29}} {{Столбен постоток|други|grey|1.23}} {{Столбен постоток|Католицизам|orange|0.14}} {{Столбен постоток|[[Протестантство во Македонија|протестантсво]]|orange|0.004}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | [[МПЦ|Православни]] | 18.676 | 35,29 |- | [[ИВЗ|Муслимани]] | 33.509 | 63,33 |- | [[Грко-католичка црква во Македонија|Католици]] | 76 | 0,14 |- | [[Протестантство во Македонија|протестанти]] | 2 | 0,004 |- | други | 652 | 1,23 |} Според последниот попис од 2021 година, Тетово брои 63.176 жители, од кои:<ref name="попис2021"/> {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[Македонци]] | 14.116 | 22,34 |- | [[Албанци]] | 28.897 | 54,61 |- | [[Турци]] | 1.745 | 2,76 |- | [[Роми]] | 1.877 | 2,97 |- | [[Власи]] | 10 | 0,02 |- | [[Срби]] | 248 | 0,39 |- | [[Бошњаци]] | 188 | 0,3 |- | останати | 310 | 0,49 |- | лица без податоци | 3326 | 16,12 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Тетово:{{#tag:ref|Податоците за населеното место [[Лавце]], согласно важечката територијална организација за време на Пописот од 1948 година, се вклучени во податоците за населеното место Тетово.|group="заб"}} {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1948|17.132 | 1953|20.209 | 1961|25.357 | 1971|35.745 | 1981|46.523 | 1991|27.012 | 1994|50.344 | 2002|52.915 | 2021|63.176 }} {| class="wikitable" |- ! Години ! Македонци ! Албанци ! Турци ! Роми ! Власи ! Срби ! Бошњаци ! {{крат|Ост.|Останати}} ! {{крат|б.п.|Лица без податоци}} ! Вкупно |- style="text-align:center;" | 1948<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> |5.992 |9.975 |302 |348 |8 |384 | — |250 | — |'''17.259''' |- style="text-align:center;" | 1953 | 7.575 | 7.155 | 4.470 | 227 | 11 | 481 | — | 290 | — | '''20.209''' |- style="text-align:center;" | 1961 | 11.631 | 6.435 | 5.864 | — | — | 839 | — | 588 | — | '''25.357''' |- style="text-align:center;" | 1971 | 14.415 | 15.388 | 3.543 | 823 | — | 920 | — | 656 | — | '''35.745''' |- style="text-align:center;" | 1981 | 17.817 | 21.741 | 2.757 | 1.709 | 4 | 877 | — | 1.618 | — | '''46.523''' |- style="text-align:center;" | 1991 | 20.369 | 996 | 1.121 | 2.532 | 14 | 862 | — | 1.118 | — | '''27.012''' |- style="text-align:center;" | 1994 | 19.439 | 25.128 | 2.073 | 2.260 | 18 | 830 | — | 596 | — | '''50.344''' |- style="text-align:center;" | 2002 | 18.555 | 28.897 | 1.878 | 2.352 | 13 | 587 | 156 | 477 | — | '''52.915''' |- style="text-align:center;" | 2021 | 14.116 | 41.356 | 1.745 | 1.877 | 10 | 248 | 188 | 310 | 3.326 | '''63.176''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2002), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Религија == Тетово како мултикултурна средина се одликува со главно две поголеми религии. Тоа се [[ислам]]от и [[христијанство]]то, т.е. [[православие]]то. Седиштето на [[Полошка епархија]] се наоѓа во соборниот храм [[Црква „Св. св. Кирил и Методиј“ -Тетово|Св. Кирил и Методиј]] во Тетово. === Православието и црквите === Христијанството на овие простори имала голема улога и долга традиција. Полог, а со тоа и Тетово, е простор на кој во седумте илјади години на овдешното човеково постоење од раниот [[неолит]] е сконцентрирано исклучително богатство, но и многу малку откриено и истражено културно и археолошко богатство. Од обемното богатство на минатите епохи, од кое денеска само скромен дел им е на увид на археолозите, се издвојуваат и остатоците од храмовите, црквите и манастирите<ref>[http://www.vest.com.mk/default.asp?id=80630&idg=5&idb=1208&rubrika=Revija ''ПОЛОГ - НЕИСТРАЖЕНА АРХЕОЛОШКА РИЗНИЦА'']{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, '''Вест'''</ref>. Тетово се наоѓа во [[Тетовско - Гостиварска епархија]] и е седиште на [[Архијерејско намесништво Тетово|истоименото архијерејско намесништво]]<ref>[http://svetapetka.tripod.com/ ''Официјално мрежно место на Тетовското архијерејско наместништво'']</ref> кое има 72 цркви, 10 манастири, 6 параклиси и еден крст<ref>[http://www.mpc.org.mk/MPC/kpe.asp ''Тетовско-Гостиварска Епархија'']</ref>. Нејзин надлежен епархиски архијереј Митрополит Јосиф. Тетово има неколку цркви од кои: ===== Соборен храм св. св. Кирил и Методиј ===== [[Податотека:Кирил и Методиј-Тетово.jpg|right|thumb|250px|Црква „Св. Кирил и Методиј“]] {{Главна|Црква „Св. св. Кирил и Методиј“ -Тетово}} Соборниот храм св.св.Кирил и Методиј во Тетово претставува една врвна црковна архитектонска градба. Тој е еден од најубавите храмови, не само во полошкиот крај, туку и пошироко во [[Република Македонија]]. Граден е на ново место од понов период, поточно за време на [[Илинденското востание]] во [[1903]] година. Иницијатор за градбата бил Прота Михаил (Мисо Мартиновски), примерен свештеник од тоа време, познат како заштитник на православните христијани од турските власти. Во тоа време како Архијерејски наместник успеал од султанот Хамид од [[Цариград]] да издејствува изградба на црквата. Одобрението го добил на [[21 ноември]] [[1902]] година. ===== Манастир Свети Атанасиј на Балтепе ===== {{Главна|Црква „Св. Атанасиј“ - Тетово}} {{Главна|Манастир на Балтепе}} [[Податотека:Св. Атанасиј на Балтепе (1).JPG|мини|250п|десно|Црквата „Св. Атанасиј“ на Балтепе]] Според историските извори, манастирот "Свети Атанасиј", на тврдината [[Тетовско кале|Кале]], кој се издига на самото возвишение на Балтепе, претставува еден од најстарите култни христијански црковни споменици во овој дел од Македонија и Балканот<ref>''Р. Груиќ-„Полошко-тетовска епархија“ -Скопје 1933''</ref>. Потекнува од крајот на [[13 век|XIII век]], од истиот период кога бил подигнат и манастирот „Успение на Пресвета Богородица“ во месноста Плоча на [[Шар Планина]]. Подигањето на црквата "Свети Атанасиј" на Кале е сврзано и за уште два други објекти посветени на истиот светител: во селото [[Џепчиште]] и [[Лешочки Манастир|познатиот манастир]] во селото [[Лешок]]<ref>''Г. Елезовиќ-"Турски извори за нашата историја", Скопје 1922''</ref>. Она што се знае е дека сите три светилишта на трите места кои на одреден начин се наоѓаат на еден потег Лешок-Џепчиште-Лавце, едновремено се градени и едновремено предадени на користење на православното население во [[1240]] година. Она што е зачувано од фреските, начинот на градбата и другите елементи релевантни за стручњаците само ја потврдуваат оваа вистина <ref>''М. Пурковиќ-"Попис на црквите во старата српска чаршија", Скопје 1938; Ѓ. Петров-"Материјали"''</ref>. Во конфликтот во 2001 година црквата беше во голем дел разрушена. ===== Св. Никола ===== {{Главна|Црква „Св. Никола“ - Тетово}} [[Податотека:Sv. Nikola vo Tetovo 09.JPG|мини|лево|Црквата „Св. Никола“ во Тетово]] За оваа црква нема многу пишани документи ниту некои податоци. Меѓутоа во записите поврзани за манастирот "Света Богородица-Хтетовска", во една од хрисовулите на [[цар Душан|царот Душан]], се споменуваат црквите "Свети Никола" и „Свети Илија“ како [[метоси]] на споменатиот манастир. Сето тоа наведува на податокот, дека таа потекнува не подоцна од [[14 век|XIV век]]. Многу подоцна, во [[1675]] година по една пресуда на тетовскиот [[кадија]], се споменува црквата „Свети Никола“ со својот имот, во месноста на денешната населба „Дреновец“. Се споменува [[нива]] од 11 [[хектар]]и како и [[лозје]] со површина од три [[декар]]и. Некаде во [[1715]]/[[1716|16]] година се споменува како една мала црквичка, која можела да прими едвај четири до пет верници. Тогашниот црковен одбор составен од видни граѓани, решиле на местото од старата црквичка да изградат нова и поголема црква. Во [[1842]] година се почнало со градба на црквата која траела сè до [[1847]] година. Но, по завршувањето на градежниот дел се немало доволно парични средства за фрескоживописот и за уредување на внатрешниот дел од црквата. Изградбата на новата црква му било доверено на познатиот мајстор од [[Охрид]], [[Мартин Вражевски]]. Тој ја изградил црквата по планот на црквата "Света Богородица" од Скопје. Поради недостаток на финансиски средства црковниот одбор бил принуден од други места да бара помош. Во 1848 година црквата била завршена и пред крајот на истата година била осветена од скопскиот владика [[Владика Анание|Анание]]. Но во [[1872]] година црквата била запалена од некој Албанец Муарем, доселеник од [[Албанија]]. Многу години црквата стоела разурната во пепел, дури во [[1901]]/[[1902|02]] година тетовци почнале со нејзиното возобновување. Таа била целосно довршена во [[1912]] година, а преосветена е во [[1923]] година од епископот Варнава. Изградената површина на црквата изнесува 7,87 [[ари]], а површината под пристапи и зеленило изнесува 57,88 ари. Во [[1995]] година старата фасада на црквата е очистена и на нејзино место е изработена нова фасада од бел цемент, како и замена на прозорците, во истиот стар стил. На [[19 декември]] [[1995]] година осветена е и новата крстилница што се наоѓа во самата црква од страна на неговото високопреосвештенство митрополитот Полошко-кумановски господин Кирил. Во [[2001]] година покрај другите цркви и манастири, оштетена беше и црквата "Свети Никола" од Тетово. ==== Св. Петка и Св. Недела ==== {{главна|Црква „Св. Петка и Св. Недела“ - Тетово}} [[Податотека:St. Petka Tetovska 09.JPG|мини|150п|лево|Црквата „Св. Петка и Св. Недела“]] На западната страна од сегашната црква „Свети Никола“ до неодамна се забележувале остатоци со димензии 3х2 м каде некогаш се наоѓала капела посветена на [[Света Петка]]. Објектот бил изграден од камења и покриен со слама така што со градбата на новата црква истата се урнала и била уништена. До неодамна на тоа место постоеше костурница. Точниот податок за постоењето и градбата на таа капела се сврзува со изградбата на помала црква посветена на [[Света Богородица]], која се наоѓала преку реката [[Пена]]. Во почетокот на [[2000]] година црковното настојателство презело ницијатива да се возобнови истата капела. На [[26 ноември]] истата година се положил и осветил камен темелник на празникот "Свети Јован Златоуст". Црквата е посветена на Света Петка и Света Недела. Поради военита дејства во Тетово во текот на 2001, градбата на црквата била запрена, за во 2007 комплетно да се доизгради и освети. ===== Света Богородица ===== {{Главна|Црква „Св. Богородица“ -Тетово}} [[Податотека:Bogorodica - Tetovo.jpg|thumb|right|250px|Поглед на [[Црква „Св. Богородица“ -Тетово|црквата "Света Богородица"]]]] Историјата на црквата "Света Богородица" е доста долга и датира од многу старо време. Оваа црква е подигната непосредно по [[Балканските војни]] и ослободувањето од долгогодишното турско ропство. Во месноста "Горно маало" во [[1903]]/[[1904|04]] година на урнатините на старата црква се започнало со градба на нова и поголема црква којашто траела сè до [[1916]] година. Изградената површина на црквата изнесува 6,5 ари. Градена е од камен и полна печена цигла. Фреските заедно со иконите на иконостасот ги изработил зографот Тале од [[Галичник]] кој тогаш живеел во [[Гостивар]]. Осветувањето на црквата било извршено на [[28 август]] [[1918]] година на ден "Успение на Пресвета Богородица" од страна на скопскиот митрополит Варнава. Во непосредна близина на црквата се наоѓаат и [[среден век|средновековни]] христијански гробови кои биле прекопувани во подолг временски период<ref>''Кузман Најденоски "Тетово во минатото како културен и просветен центар на Полог", Тетово, 1964''</ref>. Црквата "Света Богородица" претставува значаен објект во градот Тетово и редовно се посетува од жителите на овој град. Оваа посета е голема на Богородичните празници, а посебно на "Успение на Пресвета Богородица" и на Источен петок "Балаклија" што се празнува во Светлата седмица по Велигден. ===== Свети Димитриј ===== {{Главна|Црква „Св. Димитриј“ -Тетово}} Оваа црква се наоѓа на местото на градските гробишта, на северозападниот дел од Тетово. Површината на црквата изнесува 0,94 ари. Порано тука постоела помала црквичка - параклис, а на нејзиното место изградена е денешната црква посветена на "Свети Димитриј". Градбата започнала во [[1906]] година и траела сè до [[1912]] година. Ктитор на истата бил '''Захарије Манојловски'''. Осветена е три години подоцна, во [[1915]] година. Преосветена е повторно во [[1958]] година од страна на првиот македонски архиепископ на возобновената [[Охридска архиепископија]] во лицето на [[Македонската православна црква]] [[Господин Господин Доситеј]]. ===== Новата црква ===== {{Главна|Црква „Собор на сите македонски светители, Св. Ѓорѓи Победоносец и Св. Сисој Велики“ - Тетово}} Црквата '''Собор на сите македонски светители „св. Ѓорѓија Победносец” и св. „Сисој Велики”''' е најновата црква во Тетово која е в фаза на градење. Таа ќе се наоѓа во долниот дел на Тетово, односно кај спортскиот центар<ref>[http://www.kanal5.com.mk/ShowNews.aspx?ItemID=43315&mid=1500&tabId=1&tabindex=0 ''По повеќе од 80 години во Тетово ќе се гради нова црква'']{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. Црквата ќе биде со димензии од 3.000 м² и ќе кошта 1 милион евра. === Џамии === ===== Шарена џамија ===== {{Главна|Шарена џамија}} [[Податотека:Tetovo Bunte Moschee.jpg|thumb|right|250px|Шарената џамија во Тетово]] Во културното наследство на Тетово се вбројува и '''Шарената Џамија'''. Шарена Џамија е дел од комплекс на објекти од [[ислам]]ската култура како средиште на верското културното и духовното живеење во градот. Тоа се верски објект- еднокуполна џамија со многуаголно [[минаре]], [[чешма]], [[турбе]], амам и беговите конаци, каде џамијата го зазема централното место. Нема некои пишани податоци за тоа кога џамијата е изградена, но во тетовското семејство Палоши е сочувано едно предание според кое џамијата ја изградила '''Хуршиде Хатун''' околу [[1566]] година. Ако околу годината на изградбата може да има дилеми, сосем е точно дека џамијата ја подигнала Хуршиде, која била болна и се надевала дека на овој начин ќе го смилува [[Алах]] и ќе оздрави. Џамијата особено се истакнува со својата декоративна обработка, а пак сликарскиот украс ја исфрла во прв план и ја прави посебно интересна и привлечна. Блескавите арабески изразени во сино цвеќе и треперливите сонца претставуваат навистина силно привлечен декор. Џамијата однатре и однадвор е ишарана со разни бои и по тоа го добила своето име. Таа претставува редок споменик од овој вид во [[Република Македонија]]. {{среди}} == Историски знаменитости == Добрата геостратешка положба, тоа што се наоѓа на крстопат и [[Полог]] со родната земја, се причините со кои Тетово им го привлекуваше вниманието на разни освојувачи. Во [[15 век|XV век]] Тетово го освојуваат [[Турци]]те. Со доаѓањето на Турците се развива едан друг вид на култура. Нејзино огниште стануава комплексот на бекташиското теќе наречено Арабати Баба, изградено од [[Серсем Али Деде]] ([[1538]]-[[1548]]). Османлиите на Тетово му подариле многу јавни и верски објекти кои припаѓаат на [[ислам|исламската култура]] : [[џамии]], [[теќиња]], [[народни кујни]] за сиромашните, [[амам]]и (јавни бањи), [[шадерван]]и (фонтани) и др. Впечатлив е и стариот [[Топовски Мост]]. === Арабати Баба Теќе === {{Главна|Арабати баба-теќе}} [[Податотека:Arabati Baba Tekke.jpg|thumb|220px|Арабати баба-теќе]] Бектешкото теќе '''Арабати-баба''' претставува еден од најзначајните објекти од овој вид на [[Балкан]]от. Арабати-баба теќе се наоѓа на периферијата на Тетово во непосредна близина на станицата од патничката [[жичарница Тетово - Попова Шапка]]. Според податоците во Теќето живееле околу 15 [[дервиш]]и, на чии чело стоел старешина - баба. Дервишите биле прочуени како благородни, мирни и гостољубиви луѓе. Теќето се викало Арабат затоа што навидум неговиот основач бил сиромав човек со скината облека по име '''Алија''', а така облечените луѓе Турците ги викале арабат. Поради тоа теќето го добило името Арабат-теќе. За споменување е библиотеката на Арабати Теќе од [[XVIII век|XVIII]] – [[19 век|XIX век]], затоа што во неа културата и образованието се развија паралелно со исламската религија. Во оваа библиотека се вршело и копирањето на дела од интелектуалците на времето, со избрана калиграфија кои подоцна се краселе со орнаменти завиткани во кожа. === Тетовското кале === {{Главна|Тетовско кале}} Тетово има свое кале кое се наоѓа на врвот на [[Балтепе]], веднаш над Тетово. Тоа е изградено во [[1820]] год. од страна на [[Абдурахман Паша]]. Овој културен објект претставува една ретка убавина од минатото. Неговата содржина е доста комплексна. Внатрешниот дел има 5 сараи, големи кујни, бањи, еден бунар на средина и 3 тунели за излез. Во тек на војните претрпе големи оштетувања. Од археолоши аспект тетовското кале се нарекува '''Хисар Кале''' кој е населен уште од раната антика. == Култура == === Центар за култура === [[Податотека:Центар за култура „Иљо Антески - Смок“ - Тетово.jpg|мини|230п|Центарот за култура во 2022 година.]] Тетово има своја [[Култура|културно]]-[[Уметност|уметничка]] [[установа]] подигната на темелите на [[Чарши-џамија]]та, а изграден во [[1973]] година и пуштен со работа во 1975 година.<ref name="општет">{{Наведена мрежна страница |url=https://www.tetova.gov.mk/getartm.aspx?aid=258&men=9&lan=2&sub=57 |title=Национална институција Центар за култура |author= |publisher=[[Општина Тетово]] |date= |archive-url=https://web.archive.org/web/20220701215134/https://www.tetova.gov.mk/getartm.aspx?aid=258&men=9&lan=2&sub=57 |archive-date=2022-07-01 |accessdate=19 септември 2022 |url-status=live }}</ref> Тоа е [[Центар за култура „Иљо Антески - Смок“ - Тетово|Центарот за култура „Иљо Антески - Смок“]] (порано наречен Дом на култура), каде се развиваат напоредноно сите култури на граѓаните на Тетово, без оглед на нивната [[Народност|народносна]] припадност. Во склоп на овој Центар се развиваат голем број културни активности: [[Музика|музички]], [[театар]]ски ([[Драма|драмски]]), активности од ликовната и книжевната уметност. Исто така се организираат и разни економски [[саем]]и, каде најуспешните производители ги претставуваат нивните производи. Во склоп на зградата на Центарот за култура се наоѓаат [[Библиотека „Кочо Рацин“ - Тетово|Библиотеката „Кочо Рацин“]], [[Факултет за умености (Тетово)|Факултетот за уметности]], Театарот и Американското катче Тетово.<ref name="општет"/> Во рамки на установата постои и делува ателјето на ликовната уметност во кое се афирмираат и развиваат професионалните и аматерните ликовни уметници, т.е. се организираат голем број уметнички изложби. === Музика, уметност и драма === [[Податотека:Star Amam Tetovo (4).JPG|мини|десно|Тетовскиот амам, денес уметничка галерија]] Од музичките активности се истакнуваат: младинскиот мешан кор, женскиот кор, машкиот кор и културно-уметничките друштва. Вреди да се истакне успехот на младинскиот мешан хор под диригенство на Арифхикмет Џемаили, кои од Светската Олимпијада во [[Линц]], [[Австрија]] [[2000]] год., освоиле сребрен медал, а во [[Вермигероде]], [[Германија]] [[2001]] год. освоиле прво место. Од најпознатите културно-уметничките друштва кои делуваат во Тетово се: КУД „Џеладин Зеќири“ (1949), КУД „Иљо Антевски-Смок“ и КУД “Јени Хајат“. „Гласоечкото“ пеење, машко двогласно пеење кое потекнува од [[Тетовско]], е впишано во списокот на [[УНЕСКО]] за нематеријално културно наследство.<ref>{{Наведена мрежна страница| url = http://www.unesco.org/culture/ich/en/USL/glasoechko-male-two-part-singing-in-dolni-polog-01104| title = Glasoechko, male two-part singing in Dolni Polog| publisher = UNESCO| accessdate=2016-07-05 }}</ref> Во служба на драмските активности, постои посебно драмско студио за возрасни, младинско студио и студио за деца. Од книжевно-уметничките активности се истакнуваат книжевните клубови „Литературен Клуб 94“ и „Кирил Пејчиновиќ“. Се организираат промоции на книги, книжевни и поетски излагања, манифестации по повод на разни писатели од нашето културно творештво, се објавуваат конкурси за помладите книжевни уметници по разни книжевни дела и истите се наградуваат и др. Еден од најголемите заштитни знаци на градот секако е градскиот женски младински хор „[[Женски младински хор „Менада“|Менада]]" од Тетово кој е создаден во [[1981]] година. На репертоарот хорот има околу 300 композиции од ренесансата преку класика, современи композиции, македонски музички фолклор и евергрин композиции. Македонските композитори посветиле голем број на свои дела за хорот "Менада". Хорот е редовен учесник на Хорскиот фестивал "[[Хорски фестивал Техо|Техо]]", "[[Скопско лето]]" и "[[Охридско Лето]]". Хорот "Менада" учествувал на фестивали и конкурси во [[Холандија]], [[Данска]], [[Бугарија]], [[Чешка]], [[Германија]], [[Србија]], [[Грција]], [[Словенија]], [[Полска]], [[Турција]], [[Шпанија]], [[Шведска]], [[Италија]], [[Албанија]], [[Австрија]], [[Романија]], [[Португалија]] и др<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://preminportal.com.mk/content/view/1856/1/ |title="''МЕНАДА" од Тетово'' |accessdate=2009-01-13 |archive-date=2008-05-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080516012653/http://preminportal.com.mk/content/view/1856/1/ |url-status=dead }}</ref>. Основач на хорот е д-р [[Ивица Зориќ]] и за својата работа добитник е на награди за диригент во Полска, Србија, Бугарија, Грција, на фестивалите во Македонија, како и највисоката државна награда "[[Награда „11 Октомври“|11 Октомври]]" во [[2005]] година. Во градот функционира и [[Детски хор „Лале“|детскиот хор „Лале“]] кој постои од [[1977]] година. == НВО сектор и медиуми == [[Податотека:US katce vo Tetovo opening.jpg|мини|десно|280п|Американската амбасадорка Џилијан Милованович и Г'зим Сулејмани на службеното отворање американсктото катче во Тетово.]] Во Тетово постојат повеќе невладини организации, како младински, така и религиски. Невладината организација Мултикултура, која се занимава со активности од областа на културата има реализиран неколку проекти во овј област на пример Култура Мост на зближување и други проект со Културен карактер. Хуманитарната невладина организација „Лоја“, која што е поддржана од [[Амбасада на Канада во Скопје|Канадската амбасада]] поседува свое место во Домот на Културата. Треба да се истакне нејзината функција во средината во која таа се занимава со разни културни активности со децата од предшколската возраст до осмо одделение и Албанци и Македонци т.ш. заеднички учествуваат и се дружат во разни активности на пр. цртање, учење на [[англиски]]от јазик, компјутерски знаења, разни игри, и др. [[Амбасада на САД во Скопје|Амбасадата на Соединетите Држави]] е присутна со свое т.н. „Американско катче“. Катчето претставува плод на соработка и партнерство помеѓу Канцеларијата за односи со јавноста при Амбасадата на [[САД]] во [[Скопје]], [[Општина Тетово]], [[Центар за култура „Иљо Антески - Смок“ - Тетово|Центарот за Култура]], како установа домаќин и [[НВО Аурора]]<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://macedonia.usembassy.gov/actetovo-mk.html |title=Американско катче во Тетово |accessdate=2009-01-06 |archive-date=2009-05-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090501063007/http://macedonia.usembassy.gov/actetovo-mk.html |url-status=dead }}</ref>. Во Тетово постојат повеќе месни медиуми, како пишани, така и електронски: [[:Категорија:Телевизии во Тетово|Месни телевизии во Тетово]] се: [[Kiss (телевизија)|ТВ Kiss]] и [[Телевизија Менада|ТВ Менада]] кои емитуваат програма на [[македонски јазик]] и „[[Телевизија Арт|Арт]]“, „[[Телевизија Коха|Кoха]]“ и „[[Телевизија Супер Скај|Супер Скај]]“ кои емитуваат програма на албански јазик. Месни тетовски радија се:[[Радио Kiss]], [[Радио Плус Форте]] и [[Радио Тетово]] кои емитуваат програма на македонски јазик и [[РАдио Фама|Фама]], [[Радио Фокус|Фокус]] и [[Радио Блета|Блета]] кои емитуваат програма на албански јазик, додека радиото [[Радио Висари|Висари]] освен албански, емитува и на [[турски]]. Месни тетовски пишани медиуми се неделникот „[[Монитор (неделник)|Монитор]]“, кој излегува двојазично. == Образование == [[Податотека:Seeu logo.jpg|right|thumb|Лого на приватниот [[Универзитет на Југоисточна Европа|Универзитетот на Југоисточна Европа]].]] === Универзитети и високо образование === * [[Државен универзитет во Тетово]], со настава на [[македонски]] и [[албански]] јазик. * [[Универзитет на Југоисточна Европа]], започнал со работа во [[2001]] година. * Универзитетот Св. Кирил и Методиј, од учебната 2012/13 отвори дисперзирани студии во Тетово по Информатика, Е-бизнис и Правни студии <ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.flf.ukim.edu.mk/LinkClick.aspx?fileticket=-tqA51okbKA%3D&tabid=38 |title=архивски примерок |accessdate=2014-01-06 |archive-date=2013-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130920151346/http://www.flf.ukim.edu.mk/LinkClick.aspx?fileticket=-tqA51okbKA%3d&tabid=38 |url-status=dead }}</ref> * Универзитетот за Туризам и менаџмент, од учебната 2013/14 отвори дисперзирани студии во Тетово по Економија, Туризам, Менаџмент и Менаџмент на Човечки ресурси <ref>https://www.facebook.com/UniversityOfTourismAndManagementTetovo/info</ref> === Средни училишта === Во Тетово постојат следниве средни училишта: * [[УЦ "Моша Пијаде" - Тетово]]. Познато како '''Земјоделско''' училиште. Основано е во [[1928]] година како '''Нижe земјоделско училиште''' со кое се создале услови за стручно оспособување на ученици од повеќе краишта во земјава. И денес го држи приматот на регионален училиштен центар. * [[Медицинско училиште "Никола Штејн" - Тетово]]. Основано е во [[1961]] година од страна на Собранието на [[општина Тетово]] под назив '''Средно медицинско училиште за медицински сестри и техничари'''. Има два училишни центри. * [[ДСЕУ "8ми Септември" - Тетово]]. Основано [[1996]] година и е првото училиште кое ја изучува [[економија]]та во Тетово. * Средно [[Музичко училиште - Тетово|МУ „Тодор Скаловски -Тетоец“]]. Основано пред [[втората светска војна]] и сè до [[2000]] функционира како ниже музичко училиште, сè додека не се отворени дисперзиони центри на [[СУ "Илија Николовски Луј" - Скопје|скопското музичко училиште]]. * [[СУ "Гоце Стојчевски" - Тетово|СУ "Ѓоце Стојчевски" - Тетово]] или текстилен училиштен центар. Оформен со цел за да ги задоволува потребите на комбинатот Тетекс. Освен текстилните струки, се изичува и [[хемија]]та. * Гимназија [[СУ "Кирил Пејчиновиќ" - Тетово]]. Најстариот училиштен центар во Тетово. И една од најстарите гимназии во Македонија. === Основно образование === Во Тетово постојат следниве основни училишта: * [[ОУ „Наим Фрашери“ - Тетово|ОУ „Наим Фрашери“]] * [[ОУ „Лирија“ - Тетово|ОУ „Лирија“]] * [[ОУ „Кирил и Методиј“ - Тетово|ОУ „Кирил и Методиј“]] * [[ОУ „Андреја Савески Ќикиш“ - Тетово|ОУ „Андреја Савески Ќикиш“]] * [[ОУ „Истикбал“ - Тетово|ОУ „Истикбал“]] * [[ОУ „Гоце Делчев“ - Тетово|ОУ „Гоце Делчев“]] * [[ОУ „Братство-Миѓени“ - Тетово|ОУ „Братство-Миѓени“]] == Туризам == {{главна статија|Попова Шапка}} [[Податотека:Popova-Shapka-Panoramic-View.jpg|thumb|десно|250п|Поглед на зимскиот центар [[Попова Шапка]].]] Тетовската околина со нејзините природни убавини, во минатото, па и денеска, наголемо го привлекува интересот на туристите и се афирмира како туристичка страна на Македонија. За развојот на туризмот значајно улога одиграла изградбата на сообраќајната мрежа, а нејзината модернизација во иднина ќе ја забрза оваа гранка на економијата. Главно место во развојот на туризмот зазема центарот [[Попова Шапка]], но и другите знаменитости кои се на [[Шар Планина]]. Теренот во склоп на планинскиот масив, релативната височина, подобниот релјеф, снежните врнежи, претерано го красат овој спортски рекреативен центар. Центарот на Попова Шапка, со надморска височина од 1780 метри, благодарејќи на релјефот, и идеалните терени, станува идеален за издигнување на спортски центар. Попова Шапка може да се искористи во тек на зимата како скијачки центар со манифестации од меѓународен ранг. Додека пак преку лето нејзините природни убавини привлекуваат најразлични планинарски друштва. Изградбата на [[Жицарница Тетово-Попова Шапка|жичарницата Тетово-Попова Шапка]], започната во [[1962]] год. и завршена во [[1969]] год, како и асфалтираниот пат, му овозможуваат на сиот хотелиерски комплекс во текот на зимата да биде преполн. Должината на жичарницата изнесува 7 км. За едно кратко време (40 мин) со височинска разлика до 1.400 м се пристигнува во рекреативниот центар. Шапка ја разубавуваат и викенд куќичките, наредени една по друга со добро уредена инфраструктура. Во масивот на Шара се истакнуваат и природните езера со ретка убавина. Во Тетово, освен Попова Шапка, се посетува и комплексот [[Арабати Баба Теќе]], изградено од [[1538]] – [[1548]] год, каде туристите се запознаваат со културните богатства на овој објект, во чиј состав постои и еден импозантен ресторан. Исто така со значајна посетеност, странска а посебно домашна преку викенд излетувањата, е и [[Тетовско кале|Калето на Тетово]], изградено во [[1820]] год, кое претставува еден културен комплекс на минатото. == Стопанство == [[Податотека:Ramstore_Shoping_Center_In_Tetovo_Republic_Of_Macedonia.jpg|мини|Трговскиот центар „Палма Мол“ на влезот во Тетово]] Стопанството во Тетово се заснова во некои најголеми стопански организации наследени од поранешниот систем, а во последно време значајно место зазема приватниот сектор, од сите области на стопанството, а особено преработката на дрвото, метало структурската индустрија, пластиката, трговијата и друго. Стопанска вредност ќе има магистралниот пат, односно [[Коридор 8|коридорот 8]] [[Драч]]-[[Софија]]-[[Истанбул]], кој поминува низ Тетово и е во изградба. Тетово во последните години се бележи експанзија на економската активност од страна на 12 илјади фирми, доминантно мали и средни претпријатија, основани со печалбарски капитал. Од големите претпријатија во Тетово, најпознат секако е Тетекс. Текстилниот гигант, Волнарскиот комбинат „Тодор Циповски -Мерџан“ е основан на [[25 мај]] [[1951]] година, со пуштањето во погон на Предилницата за волнена [[преѓа]]<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.teteks.com.mk/vnatresna.aspx?cId=153&Lan=MK |title=''Историјат на Тетекс'' |accessdate=2009-01-06 |archive-date=2008-12-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081218090345/http://www.teteks.com.mk/vnatresna.aspx?cId=153&Lan=MK |url-status=dead }}</ref>. Во Тетово од средните петпријатија најмногу има градежни фирми, поради градежниот бум кој му се случи на градот од крајот на [[XX век]]. Климатско-почвените, хидрографските и просторните услови одговараат за развој на [[земјоделство]]то и [[сточарство]]то, односно преку поволните температури, погодни почви со висока бонитетна вредност и обилното количество на воден потенцијал се овозможува одгледување на житни, градинарски, овоштарски, фуражни и некои индустриски култури. Во однос на сточарството, истите тие услови одговараат посебно за развој на краварството и високопланинските пасишта, за предуслов за развој на овчарството. == Спорт == {{Главна|Спорт во Тетово}} [[Податотека:StadiumTetovo.jpg|мини|десно|[[Градски стадион Тетово|Градскиот стадион]].]] Тетово има голема традиција во [[спорт]]от. * '''Фудбал'''. Најстарата традиција во тетовскиот спорт ја има фудбалот. [[ФК Љуботен]] е [[Историја на македонскиот фудбал|најстариот фудбалски клуб]] како во Тетово, така и во Македонија. Оформен во [[1919]] година. Други позначајни клубови се [[ФК Тетекс]] (''оформен [[1953]] под името '''ФК Текстилец'''''), [[ФК Шкендија Тетово|ФК Шкендија]], [[ФК Ренова]] ''([[Џепчиште]])'', [[ФК Дрита]] ''([[Боговиње]])'' и други. Скоро сите поголеми клубови своите натпревари ги играат на [[Градски стадион Тетово|тетовскиот градски стадион]]. Во Тетово се одржува традиционалниот фудбалски турнир „Меморијал Трајче Стојковски-Пинго“, кој бил млад фудбалер и член на [[македонска младинска репрезентација|македонската младинска репрезентација]] кој на 21 година трагично го изгубил животот во [[2001]] година на [[Автопат Тетово - Скопје|патот Тетово - Скопје]], патувајќи за настап на [[Прва Македонска Лига (фудбал)|прволигашот]] [[ФК Силекс|Силекс]] од [[Кратово]]. Во Тетово постојат две навивачки групи и тоа [[Војводи (навивачка група)|Војводи]] (оформени [[1988]]) кои навиваат за ФК Тетекс и [[Балисти (навивачка група)|Балисти]] кои навиваат за ФК Шкендија. Тетово се смета за еден ризичен терен за играње на фудбал поради честите инциденти на навивачката група [[Балисти (навивачка група)|Балисти]]<ref>[http://www.novamakedonija.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=2&fCat=2&top=1&EditionID=201&ArticleID=8654 ''Дисквалификација за Ренова'']{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[http://www.vecer.com.mk/?ItemID=C5492324855AE549A4052A2E759CF05C ''Тетово - црна точка на мак-фудбалот'']{{Мртва_врска|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. * '''Одбојка'''. Овој спорт во Тетово има долга традиција. Тетово своевремено имал своја општинска лига со 12 клубови, но денес може да се пофали единствено со трофеите во младинските првенства во државното лигашко натпреварување. Згаснати се '''Југохром''' од [[Јегуновце]], '''Лирија''' од [[Жеровјане]], машката екипа на '''Љуботен''', '''Лешок''' се обидува да одржи чекор со македонската одбојкарска елита, а нешто слично се случува и со женскиот одбојкарски клуб Љуботен. Денес од Тетово одбојкарски прволигаши во машка и во женска конкуренција се 7 екипи. Од [[1976]] година традиционално се одржува меморијалниот одбојкарски турнир "Бранко Хаџи-Иљоски", кој бил познат и признат спортски работник и важи за основоположник на одбојката во Тетово и тетовско. * '''Тенис'''. Овој спорт во Тетово е присутен од [[1950-ти|50-те години]] на [[20 век|XX век]]. Почетните тренинзи се врзуваат за првите игралишта крај денешниот стар градски стадион, потоа се изградиле асфалтните терени на спортскиот центар, а по нив и трите земјени терени на кои и денес се практикува и развива тенискиот спорт во градот<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.kiss.com.mk/mak/novosti1.asp?id=4352 |title=''01.08.2008 - Тенисерите во Тетово без елементарни услови'' |accessdate=2009-01-03 |archive-date=2012-03-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120308050438/http://www.kiss.com.mk/mak/novosti1.asp?id=4352 |url-status=dead }}</ref>. Постои само еден тениски клуб, [[ТК Љуботен]]. * '''Кошарка'''. Во Тетово постои [[КК Тетекс]], кој игра во [[Втора македонска кошаркарска лига|Втората македонска кошаркарска лига]]. Основан е во [[1952]] година во Тетово. == Збратимени градови == * [[Стерлинг Хајтс (Мичиген)|Стерлинг Хајтс]], [[Мичиген]], {{САД}} * [[Конија]], {{ТУР}}<ref>[http://www.utrinski.com.mk/?ItemID=2C9B19D61C085B4EB61CC8EA95077C95 „Тетово се збратимува со турскиот град Коња“ (Конија)] -Утрински весник</ref> == Значајни личности == {{Главна|Луѓе од Тетово}} * 1658 - 1718, [[Јефрем Јанкович - Тетоец]] - руски митрополит од македонско потекло * 1771 - 1845 ([[Теарце]]), [[Кирил Пејчиновиќ]] - писател на црковномакедонски јазик * 1902 - 1928, [[Мара Бунева]] - македонска активистка * 1909 - 2004, [[Тодор Скаловски]] - композитор, хорски и симфониски диригент * 1915 - 1993, [[Јон Исаја]] - театарски, филмски и телевизиски глумец * 1919 - 1944, [[Ѓоце Стојчевски – Амбарче]] - партизан, носител на споменица на паднатите борци од НОВ и одликуван со орденот народен херој на Македонија * 1885 - 1968, [[Зора Антеска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] (мајка на Илија Антески - Смок). * 1919 - 1943, [[Илија Антевски - Смок]] - припадник на напредното студентско и комунистичко движење на Македонија * 1923 - , [[Нада Антева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941]] * 1919 - , [[Петрица Апостоловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1920 - , [[Милица Билбиловска|Милица Алексо Билбиловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1925 - , [[Донка Билбиловска|Донка Алексо Билбиловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1920 - , [[Цона Блажевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1907 - , [[Гора Војноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1926 - , [[Љубица Гавровска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1916 - , [[Рада Галева|Рада Јованова Галева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] * [[Магда Георгиевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1927 - , [[Рада Герасимовска|Рада Симова Герасимовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1922 - , [[Рада Дамјанова|Рада Настова Дамјанова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1926 - , [[Љубица Дафкова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1919 - , [[Марица Димитриевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1910 - , [[Ротка Димитриевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1910 - , [[Дара Димовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1910 - , [[Викторија Дјуженкова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1905 - , [[Магда Ѓорчевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1928 - , [[Драга Ѓорчевска|Драга Ѓорчевска - Чукалка]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1923 - , [[Блага Етеровиќ|Блага Младенова Етеровиќ]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1924 - , [[Вера Ефтоска|Вера Гашева Ефтоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1929 - , [[Савица Жежовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1929 - , [[Милица Ивановска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1900 - 1944, [[Мара Исаева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * 1924 - 1944, [[Панче Блажески]] — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ]] * 1920 - 1944, [[Тодор Циповски - Мерџан]] - народен херој од Втората светска војна *1920, [[Благоја Ангеловски]] - македонски режисер * 1922 - 2007, [[Блага Алексова]] - археолог и академик * 1924 - 2003, [[Панче Васовски - Камшик]] - театарски, филмски и телевизиски глумец *1924 - 1993, [[Борка Аврамова]] - македонски вајар * 1931 - 2008, [[Бранко Гапо]] - театарски, телевизиски и филмски режисер *1937, [[Јован Павловски]] - македонски [[поет]], раскажувач, романописец, [[писател]] за деца, [[публицист]] * 1939, [[Павле Кузманоски]] - академски сликар * 1976, [[Антонио Милошоски]] - политичар, поренешен министер за Надворешни работи *1994, [[Лина Ѓорческа]] - македонска тенисерка == Населби и маала == [[Податотека:Macedonian flag in Tetovo.JPG|мини|десно|200px|Поглед кон игралиштето во Колтук.]] *[[Колтук]] *[[Два Бреста]] *[[Поток (населба во Тетово)|Поток]] *[[Дреновец 1]] *[[Дреновец 2]] *[[Блок 77 (населба во Тетово)|Блок 77]] *[[Блок 70 (населба во Тетово)|Блок 70]] *[[Блок 86 (населба во Тетово)|Блок 86]] *[[Тетовчанка (населба)|Тетовчанка]] *[[Ванвардарска]] *[[Центар (населба во Тетово)|Центар]] *[[Стара Градинка (населба во Тетово)|Стара Градинка]] *[[Ајдучко Маало (населба во Тетово)|Ајдучко Маало]] ==Галерија== <gallery mode="packed" heights="170px"> Кружен тек на бул. „Маршал Тито“ и бул. „Видое Смилевски Бато“, Тетово (1).jpg|Кружниот тек на бул. „Маршал Тито“ и бул. „Видое Смилевски Бато“ Кружен тек на бул. „Маршал Тито“ и ул. „Јане Сандански“, Тетово (1).jpg|Кружниот тек на бул. „Маршал Тито“ и ул. „Јане Сандански“ Stadtzentrum_Tetovo.jpg|Кружниот тек на бул. „Илинденска“ и плоштадот Кружен тек на бул. „Илинденска“, Тетово.jpg|Кружниот тек на бул. „Илинденска“ Луна парк Тетово (2).jpg|Луна паркот Луна парк Тетово (3).jpg|Луна паркот Жена парк (Тетово) (2).jpg|Жена парк </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} ;Забелешки {{Reflist|group="заб"}} == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Tetovo}} * [http://www.tetova.gov.mk/default.aspx?lan=2 Официјалната страна на Општина Тетово] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160305022950/http://www.tetova.gov.mk/default.aspx?lan=2 |date=2016-03-05 }} * [http://www.gavro.com.mk/ Тајните на Тетово] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20100420013700/http://www.gavro.com.mk/ |date=2010-04-20 }} - портал посветен на историјата на Тетово * [http://makedonija.name/cities/tetovo Тетово (makedonija.name)] * [http://bibliotekaetetoves.org.mk/mk/index.html ''НАЦИОНАЛНАТА УСТАНОВА – БИБЛИОТЕКА "КОЧО РАЦИН"- ТЕТОВО'']{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *[https://macedoniafromabove.mk/tetovo/ Виртуелна прошетка - 360° панорамски поглед низ Тетово] {{Градови во Република Македонија}} {{Шар Планина}} {{Општина Тетово}} {{Избрана}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Тетово| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] [[Категорија:Општина Тетово]] 37qwcns4dvwewgy5td2rvp2ukzrlzx4 0 1888 5382498 5362354 2025-06-21T17:43:25Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382498 wikitext text/x-wiki {{Другизначења}} {{Инфокутија Населено место | name = Дебар | native_name = | native_name_lang = | settlement_type = [[Градови во Македонија|град]] | image_skyline = Поглед на Дебар 2.jpg | image_caption = Воздушен поглед на градот Дебар | image_flag = | image_seal = | image_shield = | nickname = | motto = | image_map = {{maplink |frame=yes |frame-width=300 |frame-height=200 |text=Местоположба на Дебар во [[Македонија]] |zoom=11 |type=point |stroke-colour=#C60C30 |stroke-width=3 |title=Дебар |coord={{coord|41|31|0|N|20|32|0|E}} }} | latd = 41 |latm = 31 |latNS = N | longd = 20 |longm = 32 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = {{грб|Југозападен Регион}} | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = {{општинскигрб|Општина Дебар}} | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 625 | population_footnotes = | population_total = 11.735 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = | area_code_type = | area_code = +389 046 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = DB | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = [http://dibra.gov.mk/mk/ www.dibra.gov.mk] | footnotes = }} '''Дебар''' — град во западниот дел на [[Македонија]] и административен центар на [[Општина Дебар]], која опфаќа уште и 17 села. Се наоѓа во [[Дебарска Котлина|Дебарското Поле]], покрај брегот на [[Дебарско Езеро|Дебарското Езеро]]. Претставува центар на крајниот западен регион, кој главно е населен со [[Македонци-муслимани|Македонци од муслиманска вероисповед]] и [[Македонски Албанци|Албанци]]. == Потекло на поимот == [[Податотека:Debrani begstvo od balistite.jpg|мини|лево|220п|Бегство на дебрани од налетот на [[балисти]]те во 1942 година]] [[Податотека:Proslava za 9 maj vo Debar.jpg|thumb|left|200px|Прослава за 9 мај во Дебар.]] Голем дел научници тврдат дека името на градот ''Дебар'' е од [[Македонци|македонско]] потекло, односно со потекло и значење од [[Македонски јазик|македонскиот]], [[словенски јазици|старословенскиот и другите словенските]] јазици. На [[старословенски јазик]] именката ''дебар (дьбръ)'' означува ''долина, котлина''<ref name="ReferenceA">Станковска, Љубица. ''Средновековниот топонимски модел во Струмичко''. ''Акта Велјуса - Acta Veljusa'' - Зборник на трудови. Филозофски факултет, Скопје, 1984&nbsp;г. стр. 142</ref>, што соодветствува со местоположбата и околината во која што се наоѓа градот Дебар. Во [[Македонија]] постојат повеќе имиња на села, области, предели и други топоними кои се изведени од именката ''дебар'' како што е областа, а воедно и котлина, етнографски предел и општина [[Дебрца]] во [[Општина Дебрца|Охридско]], селата [[Дебреше]] (Гостиварско), [[Дебреште]] (Прилепско), [[Дебрец]] ([[Кајлари|Кајларско]]), [[Дебриште]] (Кавадаречко) (во постари записи и тетовското село [[Доброште]] се среќава како Дебреште), месноста Дебревник (Струмичко)<ref name="ReferenceA"/>, со една заедничка одлика дека се наоѓаат во долини и котлини, односно подножја на планини каде започнува долинскиот или рамничарскиот дел на котлините. Исто така, македонскиот просветител, преродбеник и учител [[Јордан Хаџи-Константинов - Џинот]] во своите записи, патописи и објавени статии во педесеттите години на 19 век, често го употребува зборот ''дебрина, дебрини'' за долини и котлини. Оттаму може да се заклучи дека името (топонимот) ''дебар'' е образувано од физичкогеографски, односно орографски термини со значење долина, односно котлина<ref name="ReferenceA"/>. Имајќи ја предвид местоположбата на градот Дебар и Дебарското Поле, денес во најголем дел потопоено под вештачкото езеро, како и пошироката област Горни и Долни Дебар, во котлина помеѓу планините [[Дешат]], [[Стогово]] и [[Јабланица]], а воедно и предел каде се составуваат долините на реките [[Радика]] и [[Црн Дрим]], со сигурност може да се заклучи дека градот го добил своето име од страна на своето староседелско македонско население и неговиот јазик, како резултат на својата географска положба. Но сепак името ''Дебар'' се споменува уште пред доаѓањето на Словените, односно зборот ''Дебар'' ѝ е познат на историјата уште пред нашата ера. Така во „Историја Уннов“ на стр. 86 пишува: „''Во 268 година пред Христа...Готите со 6000 лаѓи и 320 000 војници влегле во Св. Гора, го опседнале Солун, дошле до Дебар каде што се судриле со римската коњаница.''..“ Од ова произлегува дека Дебар е остаток од пражителите на тоа место, со чие се нарекувала целата долина (deboros) и покраина. Оваа теза ја потврдува и чешкиот историчар Иречек, кој меѓу другото вели дека зборот не е словенски, туку произлегува од латинскиот deboros, со значење ''котлина, долина''. Легендите на народниот раскажувач поинаку го толкуваат потеклото на името Дебар: Во свое време Дебар бил едно големо село, чии жители се занимавале со занаети и кираџилук. Кираџиите, патувајќи по стрмните патишта ги заморувале коњите, особено кога се враќале, бидејќи биле многу натоварени. Заморените коњи тие ги терале со „Ди-бре, ди-бре! “ и со времето овој назив останал да се употребува за селиштето. === Први записи за името === [[Податотека:IMARO cheti in Debar 1908.jpg|мини|лево|Дочек на дебарските чети на ВМРО во градот за време на [[Младотурската револуција]]]] Првиот пишан документ што го спомнува името Дебар е картата на [[Клавдиј Птоломеј]], направена околу средината на [[2 век|II век]] во која се нарекува ''Deborus''. [[Византија|Византискиот]] цар [[Василиј II]] знаел за неговото постоење, додека Феликс Петанчиќ го споменува под името ''Dibri'' во [[1502]]. Јастребов во „Стара Србија и Албанија“ („Споменик Српске Краљевске Академије“ кн.41) пишува: „Тој град (Дебар) и за време на Скендербега не постоел“. [[Скендербег]] ја отпочнал војната со Турците во 1444 година, што значи дека и тогаш градот Дебар не постоел. Според Јастребов, на местото на денешниот град Дебар, се наоѓало село Оровник. Ова тој го заклучува од исказите на некои стари [[Албанци]]. Меѓутоа, некој Мустафа Џуф од Лусна му кажал на Јастребова дека под Оровник треба да се подразбира месност што се простирала од денешниот Дебар на север близу до село Граждани. Летописецот Акрополита (1257 г.) вели дека на патот од [[Драч]], преку [[Мат]] во Дебар бил принуден да остане повеќе одошто требало, бидејќи патот бил опасен од востанатото население. Меѓутоа, овде искрснува прашањето дали под името Дебар се подразбира град или покраина. Повеќе од научниците сметаат дека овде станува збор за покраина бидејќи докази за постоењето на називот Дебар уште во XII, па и во XI век, има доста. Пред сè, арапскиот научник Идризи во 1153 година пишува: „Патот Via Egnatia за [[Скопје]] минувал од [[Драч]]-[[Тирана]]-Дебар под долината на реката [[Радика]], [[Маврови Анови|Маврови Ханови]], [[Горни Полог|Горни]] и [[Полошка Котлина|Долни Полог]] преку [[Жеден]] планина за [[Скопје]].“ Првпат градот Дебар под неговото име во географските карти е напишан во една карта издадена во 1545 година со „Dibri“. Потоа и Барлет, биограф на Скендербег во 1577 година вели „самиот бил во градот ''Горни Дебар''“. Од ова произлегува дека при крајот на XV и почетокот на XVI век имаме сигурни податоци за потоењето на градот Дебар.<ref name="ReferenceB">Градскиот дебарски говор,Панче Михаилов,Скопје,1974,стр. 3-7</ref> ==Географија и местоположба== [[Податотека:Дебар и Дебарското Езеро 02.JPG|thumb|мини|лево|Поглед на градот Дебар крај [[Дебарско Езеро|Дебарското Езеро]]]] Градот Дебар се наоѓа во [[Дебарска Котлина|Дебарската Котлина (Поле)]], на крајниот западен дел на [[Западна Македонија]] и воопшто на [[Република Македонија]] близу до границата со [[Албанија]]. Од [[Скопје]] е оддалечен 131 км, а најблиски градови до него се [[Струга]] (52 км) и [[Гостивар]] (71 км). Дебар лежи во југоисточниот дел на [[Дебарско Поле|Дебарското Поле]] во подножјето на планината [[Дешат]] (Крчин) на надморска височина од 625 метри. Исто така Дебар е опкружен и со планините [[Стогово]] на исток и [[Јабланица]] на југ, кои го одделуваат дебарскиот крај од соседните области [[Кичевско]] и [[Дримкол]] во [[Струшко]]. Градот Дебар се наоѓа на самиот брег до вештачкото [[Дебарско Езеро]], кое е заезерено со изградба на браната Шпилје во [[1969]] година на вливот (утоката) на реката [[Радика]] во [[Црн Дрим]], непосредно на јужниот крај на градот. Планините и брдата [[Крчин]], Тикварци и Пашина Ливада му даваат на градот прилично убав изглед. Низ Дебар минуваат неколку рекички како Вакуфска Река, Бански Поток, Цинцароска Река и некои помали. Водата од овие реки се влева во [[Црн Дрим]]. Климата во градот е мешовита од континентална и планинска со изразити одлики и на средоземната (средоземната) клима кои се резултат на силното климатско влијание од [[Јадранското Море]] кое доаѓа и се чувствува од запад по долината и течението на [[Црн Дрим]]. Зимите во Дебар се одликуваат со обилни снежни врнежи, а поради високите планини, јадранското влијание и постоењето на вештачкото езеро пролетта и есента се одликуваат со голема влажност и врнежи, додека летата се одликуваат со пријатна свежина. == Историја == [[Податотека:Skenderbeg-Debar-monument.jpg|алт=Споменик на Скендербег во центарот на Дебар|мини|Споменик на [[Скендербег]] во центарот на Дебар]] Населувањето на [[Словени]]те во Дебарската област се случува во VII и VIII век. Географските и топографските номенклатури говорат од XVII и XVIII век говорат дека Дебарската област била населена со словенско население. Така од 122 називи на селата во [[Дебарско]], 103 носат словенски имиња, додека другите 19 имаат турски називи. До навлегувањето на [[Турци]]те словенското и албанското население во дебарската област било [[христијанско]]. Но оттогаш започнува исламизирањето. Веројатно во почетокот ова исламизирање се вршело по барање на самото месно население. Тоа било предизвикано од чисто економски причини - зачувување на имотите, неплаќање даноци и добивање на разни други привилегии што им ги давала турската власт на муслиманите. Општото движење на македонското население од селата во градот е забележано од XVII век наваму. Ова е предизвикано од честите зулуми и засилените грабежи, Најголеми иселувања се забележани од селата на Два Брата Планина. Меѓутоа, Дебар особено нараснува околу средината и при крајот на XIX век. Турскиот патописец Хаџи Калфа во првата половина на 17 век во својата патописна белешка за Дебар вели: „Дибре е оддалечен од Цариград (Истанбул) седумнаесет дена одење пеш и се наоѓа меѓу Калкандела ([[Тетово]]), Кирчова ([[Кичево]]) и [[Охрид]]“<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани, 2004, стр. 25</ref> Во 1832 година се воведува задолжителен данок - „бедел“ за христијанското население. Тоа доведува до исламизирање на многу христијански семејства. Во тоа време станале големи преместувања од селата кон Дебар и понатаму. Ова преместување продолжува низ целиот XIX век. На местото на македонското население се населувале [[Албанци]]. Отаде во дебарските говори се среќаваат многу албански зборови. Многу македонски фамилии доселени во Дебар си ги зачувале своите семејни имиња по селата од каде што дошле, како на пример ''Кочишки'', ''Броштички'', ''Осолнички'', ''Банишки'', ''Раички'', ''Макеларски'', ''Обочки'', ''Радоешки'', ''Отиштански'' и др. Хан во 1865 години бележи дека градот Дебар имал 2 000 куќи со 10 000 жители, додека Шемседин во 1891 година запишал дека Дебар бил населен со 20 000 жители. Како што може да се забележи Дебар бил најмногу населен во XIX век, а најмногу поради тоа што градот бил важен сообраќаен крстопат и еден од најголемите македонски трговски центри. Низ Дебар минувал главниот пат Via Egnatia. Во исто врмее градот ги опфаќал сите покраини од двете страни на средното течение на Црн Дрим - од [[Струга]] до [[Призрен]], од [[Тирана]] до [[Кичево]] и од [[Елбасан]] до [[Гостивар]]. Сето тоа му придавало големо значење на екномскиот центар на западната страна на Балканскиот Полуостров. Преку Дебар се движеле долги колони каравани во разни правци, за [[Албанија]], [[Солун]], [[Скопје]]. Најтесен контакт во трговски однос Дебар имал со [[Елбасан]], потоа со [[Битола]], [[Солун]] и [[Скопје]]. Во Дебар се внесувало жито, стока и манифактура, а се изнесувало значително количество кожи и тоа најмногу од ситна стока, потоа гајтан и земјени садови. Дебар се развивал сè до поставувањето на границата меѓу Југославија и Албанија кога неговото значење почнува нагло да опаѓа. Во тој период Дебар ја изгубил својата моќ на трговски центар. [[Податотека:Debar vo 2010 (6).JPG|мини|десно|Споменик на паднатите борци во Дебар]] Покрај трговијата, во Дебар било многу развиено занаетчиството. Најмногу развиени занаети биле којунџискиот, тервискиот, ковачкиот, ѕидарскиот, потоа опинчарскиот, бојаџискиот, зографскиот, казанџискиот и др. Интересно е што со занаетчиство најмногу се занимавало само македонското население, додека албанското повеќе било трговско. Околното население повеќе се занимавало со земјоделство, а помалку со сточарство. Во почетокот на XIX век во Дебарско почнува да се развива печабарството. Ова печалбарство го предизвика феудалниот поредок. Земјата се наоѓала во рацете на агите и беговите. Неа ја обработувало бедното македонско население, помалу и албанското. Наградите за вложениот труд биле мизерни. И тие требало да бараат начини за својот и опстанокот на своите семејства. Започнале масовни печалбарски миграции во [[Бугарија]], [[Турција]], [[Србија]], [[Романија]], па и во [[Египет]] и [[Соединети Американски Држави|Америка]]. Некои од печалбарите сосема се иселувале од Дебар и останувале постојано да живеат во местата каде што работеле. Денес потомци на дебарчани има во [[Солун]], [[Софија]], [[Белград]], [[Букурешт]], а во [[Скопје]] има и свое маало - „[[Дебар Маало]]“.<ref name="ReferenceB"/> Во 17-19 век многу развиена била Дебарската дрворезбарска школа. Нејзините претставници изработиле многу иконостаси во [[Македонија]], [[Бугарија]], [[Србија]] па дури и во [[Русија]]. Кон крајот на 19 век, во дебарскиот затвор бил затворен и измачуван од турските власти големиот македонски преродбеник [[Григор Прличев]], кој убаво го има опишано Дебар во својата автобиографија. Поради својот економски процут, богатството на своите жители и прочуеноста на дебарските мајстори-градители и ѕидари, во времето на Отоманското Царство постоела изреката: „''Стамбол гори, Дебар го гради''“. Вкупно 93 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> == Население == [[Податотека:Women from Debar, old.jpg|мини|десно|Македонки од Дебар во почетокот на XX век]] Во првиот организиран попис на [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФР Југославија]] од 1948 година, во Дебарскиот срез имало 25.231 жител, од кои 4.698 во градот Дебар, а 20.533 во селата ([[Дебарско Поле]], [[Голо Брдо]], [[Жупа]], [[Рекански регион|Река]], [[Малесија]]). Од етнички аспект, населението го сочинувале 14.516 (57,5 %) [[Македонци]], 7.485 (29,6%) [[Албанци]], 2.913 (11,5 %) [[Турци]], 267 (1,05 %) [[Роми]] и 50 останати.<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во градот Дебар, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, во градот нема целосни податоци.{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} Според пописот од [[2002]] година, градот Дебар има 14.561 жител<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url= http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија |accessdate=29 март 2016}}</ref>, додека новосоздадената [[Општина Дебар]] со новата организација броела 17.952 жители. Поради тешката економска состојба последните години е зголемено иселувањето од Дебар, чии жители најчесто се иселуваат во [[САД]]. ;Етнички групи Според пописот на населението од [[2002]] година, во градот имало 14.561 жител и спаѓал во групата на средни градови.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис" /> {{bar box |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |float=right |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[Македонски Албанци|Албанци]]|green|73.95}} {{Столбен постоток|[[Македонски Турци|Турци]]|orange|9.72}} {{Столбен постоток|[[Македонски Роми|Роми]]|cyan|7.41}} {{Столбен постоток|[[Македонци]]|red|7.24}} {{Столбен постоток|други|grey|1.50}} {{Столбен постоток|[[Македонски Срби|Срби]]|blue|0.15}} {{Столбен постоток|[[Македонски Власи|Власи]]|yellow|0.01}} {{Столбен постоток|[[Македонски Бошњаци|Бошњаци]]|black|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[Македонци]] | 1.054 | 7,24 |- | [[Албанци]] | 10.768 | 73,95 |- | [[Турци]] | 1.415 | 9,72 |- | [[Роми]] | 1.079 | 7,41 |- | [[Власи]] | 2 | 0,01 |- | [[Срби]] | 22 | 0,15 |- | [[Бошњаци]] | 2 | 0,01 |- |други | 219 | 1,50 |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[албански јазик|албански]]|green|79.05}} {{Столбен постоток|[[македонски јазик|македонски]]|red|13.40}} {{Столбен постоток|[[турски јазик|турски]]|orange|6.56}} {{Столбен постоток|други|grey|0.52}} {{Столбен постоток|[[ромски јазик|ромски]]|cyan|0.34}} {{Столбен постоток|[[српски јазик|српски]]|blue|0.13}} {{Столбен постоток|[[бошњачки јазик|бошњачки]]|black|0.02}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[македонски јазик|македонски]] | 1.950 | 13,40 |- | [[албански јазик|албански]] | 11.510 | 79,05 |- | [[турски јазик|турски]] | 955 | 6,56 |- | [[ромски јазик|ромски]] | 49 | 0,34 |- | [[српски јазик|српски]] | 19 | 0,13 |- | [[бошњачки јазик|бошњачки]] | 2 | 0,02 |- | други | 75 | 0,52 |} ;Вероисповед Во Дебар се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[ислам]]|green|94.52}} {{Столбен постоток|[[православие]]|red|4.72}} {{Столбен постоток|[[Апостолски егзархат во Македонија|католицизам]]|orange|0.38}} {{Столбен постоток|други|grey|0.38}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | [[МПЦ|православни]] | 688 | 4,72 |- | [[ИВЗ|муслимани]] | 13.763 | 94,52 |- | [[Апостолски егзархат во Македонија|католици]] | 55 | 0,38 |- | други | 55 | 0,38 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Дебар: {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1948|4.698 | 1953|5.520 | 1961|6.323 | 1971|8.823 | 1981|12.201 | 1991|5.911 | 1994|13.340 | 2002|14.561 | 2021|11.735 }} {| class="wikitable" !Години !Македонци !Албанци !Турци !Роми !Власи !Срби !Бошњаци !{{крат|Ост.|Останати}} !{{крат|б.п.|Лица без податоци}} !'''Вкупно''' |- |1948 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |'''4.698''' |- |1953 |1.110 |4.122 |53 |83 |2 |87 |— |63 |— |'''5.520''' |- |1961 |1.009 |4.507 |195 |— |— |57 |— |555 |— |'''6.323''' |- |1971 |1.276 |6.681 |367 |0 |— |105 |— |394 |— |'''8.823''' |- |1981 |1.106 |8.625 |573 |1.030 |0 |37 |— |830 |— |'''12.201''' |- |1991 |1.375 |1.606 |1.149 |1.309 |0 |34 |— |438 |— |'''5.911''' |- |1994 |1.431 |9.400 |1.175 |1.103 |1 |34 |— |196 |— |'''13.340''' |- |2002 |1.054 |10.768 |1.415 |1.079 |2 |22 |2 |219 |— |'''14.561''' |- |2021 |419 |8.194 |911 |1.140 |2 |4 |5 |146 |914 |'''11.735''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Населби и маала == Градот е поделен на неколку маали и тоа: Варош, Будулец, Џиматовци, Горно Тикварци, Долно Тикварци, Мазија, Вакуф, Долна Маала, Муроец, Пичаковци, Шаваец и некои други помали. [[Податотека:Sv. Petka vo Debar (3).JPG|алт=|лево|мини|Православната црква Св. Петка]] == Знаменитости == Во непосредна близина на Дебар (веднаш после таблата од лева страна) се наоѓа селото [[Рајчица]] кое е всушност негово предградие, во кое се наоѓа женскиот манастир [[Свети Ѓорѓи Победоносец]] кој е [[метох]] на најбогатиот македонски манастир [[Свети Јован Бигорски]]. Манастирот е возобновен во [[1999]] година и денес таму повторно се слави Ѓурѓовден. Во близина на дебарските села [[Баниште]] и [[Долно Косоврасти]] се наоѓаат познатите [[Дебарски Бањи|Дебарски бањи]]. Во Дебар сѐ уште може да се најдат некои изумрени [[занает]]и како терзии, дограмаџии и останати занаети кои сѐ уште опстојуваат и во чаршиите во [[Прилеп]] и [[Битола]]. Исто така познати се и дебарските мајстори-ѕидари, како и дебарските тапанџии и зурлаџии. == Стопанство == [[Податотека:Дебар во Општина Дебар.svg|мини|десно|Дебар и принадлежната околина во рамките на Општина Дебар.]] Најпознати и најголеми стопански капацитети кои вработуваат голем број работници се рудникот и фабриката за гипс „Радика - КНАУФ“, „[[Дебарските Бањи]] Цаpа“ и хидро-централата „Шпилје“. Во Дебар работат и неколку килимари чии килими често се пласираат на странските пазари. Со осамостојувањето на [[Република Македонија|Македонија]] и отворањето на границата со [[Албанија]] во градот голем развој доживеа трговијата и малостопанството, бидејќи сè поголем број на жители од пограничните албански села и градови се снабдуваат со производи и услуги на пазарот во Дебар. == Личности == * [[Јован Дебарски]] (1018 - 1037) - прв поглавар на [[Охридска Архиепископија|Охридската Архиепископија]] и основач-ктитор на манастирот [[Манастир „Св. Јован Крстител“ - Бигорски|Свети Јован - Бигорски]] *[[Георги Граматик]] (втора половина на [[11 век|XI век]] - ?, почеток на [[12 век|XII век]]) - македонски средновековен свештеник, граматик и минијатурист * [[Штерјо Михајлов]] (1856 - 27 декември 1911, [[Рила]], [[Бугарија]]) - македонски револуционер, учесник во [[Разловечко востание|Разловечкото востание]] и војвода во [[Кресненско востание|Кресненското востание]] *[[Исаија Мажовски]] ([[1852]] – [[1926]]) — македонски национален преродбеник *[[Ислам Најдени]] ([[1864]] - [[1903]]) - албански просветен деец, основоположник на првото училиште на албански јазик во Дебар *[[Иван Божинов]] ([[1867]] - [[1927]], [[Софија]]) — македонски национален деец, писател, поет, издавач и печатар *[[Сефедин Пустина]] - албански револуционер, водач на [[Охридско-дебарско востание|Охридско-дебарското востание]] * [[Иван Аговски]] (24 јуни 1887 - 1925, [[Софија]])- македонски револуционер *[[Кирил Жерновски]] ([[21 октомври]] [[1897]] - [[28 декември]] [[1972]], [[Скопје]]) — македонски градежен инженер и редовен професор на [[Градежен факултет - Скопје|Градежниот факултет]] во [[Скопје]], делегат на [[АСНОМ|Второто заседание на АСНОМ]] * [[Живко Ошавков]] (6 јули 1913 - 18 февруари 1982, [[Скопје]]) - социолог и филозоф од [[Бугарија]], еден од основоположниците на социологијата во [[Бугарија]] * [[Билкис Болике]] (р.1913) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Милка Батиста]] (р.1925) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Петра Богдановска]] (р. 1906) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Вера Бојаџиска|Вера Цветко Бојаџиска]] (р.1923) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Ресмија Велиу|Ресмија Реџем Велиу]] (р.1926) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Магбуле Врзиволи]] (р.1923) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Даница Гаровска]] (р.1922) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Деса Георгиева - Кутурец]] (р.1922) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Голопка Георгиевска]] (р.1921) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Елисавета Георгиева|Елисавета Ставрева Георгиева]] (1892-1976) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Јованка Георгиева|Јованка Леонова Георгиева]] (р.1923) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] * [[Стефка Гиновска|Стефка Илиева Гиновска]] (р.1926) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Пауна Жерновска|Пауна Јакова Жерновска]] (р.1923) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Фирдо Илица-Алили]] (р.1926) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Александар Маринов]] ([[26 февруари]] [[1914]] ― [[13 ноември]] [[1944]] во [[Скопје]]) — [[Македонија|македонски]] партизан, [[револуционер]], борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] * [[Неџат Аголи]] (1914 - 28 април 1949, [[Голи Оток]]) - македонски правник и комунистички деец * [[Васил Куноски]] ([[20 ноември]] [[1916]] - [[13 јуни]] [[1993]]) - македонски поет за деца *[[Кемал Аголи]] ([[22 октомври]] [[1918]] — [[Голи Оток]], по [[1948]]) — комунистички деец, учесник во [[НОВ]] и делегат на Првото заседание на [[АСНОМ]] * [[Благоја Деспотовски - Шовељ]] (март 1919 - 7 октомври 1941, [[Скопје]]) *[[Стојче Митревски]] (? во Дебар — [[1946]] во [[Скопје]]) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Атанас Топаловски]] ([[1922]] во Дебар — [[1944]] во [[Тетово]]) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Љутви Руси]] ([[21 јануари]] [[1923]] - [[Скопје]], [[28 февруари]] [[1981]]) — македонски новинар, писател и преведувач од и на [[албански јазик]] * [[Лиман Каба]] (1924 - 7 април 1945, Банова Јаруга, [[Славонија]], [[Хрватска]]) - народен херој од НОБ *[[Васил Тодоровски]] ([[1925]] во Дебар — [[1945]] во [[Срем]], [[Србија]]) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] * [[Ибе Паликуќа]] (1927 - 1944) - народен херој од [[НОБ]] *[[Ружа Паноска]] ([[10 март]] [[1927]]) - македонски лингвист, методичар, професор на Катедрата за македонски јазик и јужнословенски јазици на [[Филолошки факултет „Блаже Конески“ - Скопје|Филолошкиот факултет „Блаже Конески“]] во Скопје *[[Коста Крпач]] ([[1 јуни]] [[1927]]) - поранешен македонски филмски работник, поет, уредник и пропагандист *[[Спасе Куновски]] ([[24 септември]] [[1929]] - [[Скопје]], [[1 август]] [[1978]]) — македонски [[сликар]], најзначаен претставник на [[Сликарство#Надреализам|надреализмот]] и [[Метафизичко сликарство|метафизичкото сликарство]] во [[Македонија]] * [[Иван Ивановски]] ([[10 јуни]] [[1930]]) - македонски поет, писател за деца, театарски критичар *[[Масар Кодра]] ([[1932]] - [[Скопје]], [[2004]]) — македонски историчар, научен соработник, универзитетски професор. *[[Милан Панчевски]] ([[16 мај]] [[1935]] - [[9 јануари]] [[2019]]) - поранешен [[Република Македонија|македонски]] и [[СФРЈ|југословенски]] висок комунистички функционер, последен претседател на [[Сојузот на комунистите на Југославија]] *[[Јанка Атанасова]] ([[19 декември]] [[1935]] — [[1980]] во [[Скопје]]) — [[Македонија|македонска]] балерина * [[Јанко Обочки|Јанко Борисов Обочки]] (1935) - поранешен македонски хирург, неврохирург, примариус и министер за здравство на [[СФРЈ]] и [[СР Македонија]] *[[Душко Костовски]] (1939 - [[Скопје]], 1995) - театарски, филмски и телевизиски глумец *[[Г’зим Острени|Г'зим Острени]] ([[1 ноември]] [[1942]]) - македонски политичар, главен командант на [[ОНА]] * [[Неџми Мехмети]] ([[1945]] - [[4 јули]] [[2005]], [[Скопје]]) - македонски писател и новинар, еден од доајените на новинарството на албански јазик * [[Јордан Даниловски]] (р. [[15 јануари]] [[1957]]) - македонски поет, критичар, есеист, романописец ==Дебар како тема во уметноста== * „Бог да убие дебрани“ - македонска народна песна.<ref>''Macedonian Folklore Classics'', Kiril Mančevski. Macedonian Radio and Television, MP 41035.</ref> == Збратимени градови == * {{знамеикона|Bulgaria}} [[Лом]], [[Бугарија]] * {{знамеикона|Kosovo}} [[Ѓаковица]], [[Република Косово|Косово]] * {{знамеикона|Turkey}} [[Капакли]], [[Турција]] == Галерија == <gallery mode=packed heights=100px> Податотека:Дебар (улица) 01.JPG|Улица во Дебар на влезот од јужната страна Податотека:Дебар (булевар).JPG|Главниот булевар во Дебар Податотека:Дебар (центар).jpg|Глетка од центарот на Дебар Податотека:Дебар (парк).jpg|Паркот во Дебар со споменикот на паднатите борци во НОБ Податотека:View Debar Macedonia.jpg|Поглед на градот Дебар и Дебарското езеро од браната [[Шпилје]] Податотека:Поглед на Дебар 3.jpg|Воздушен поглед Податотека:Поглед на Дебар.jpg|Воздушен поглед Податотека:Manastir-debar.jpg|Рајчичкиот манастир „Св. Ѓорѓи Победоносец“ Податотека:Debar Lake 2013 (4).JPG|[[Дебарско Езеро|Дебарското Езеро]] Податотека:HynkarTeqeDzamii.jpg|Хинкар и Теќе џамиите Податотека:Debar-Macedonia.JPG|Поглед на градот Дебар од селото [[Рајчица]] Податотека:Debar, Macedonia.jpg|Џамијата саат-кула Податотека:Debar, most.jpg|Мелнички мост, пред влезот во Дебар Податотека:Debar Lake 2013 (3).JPG|[[Дебарско Езеро|Дебарското Езеро]] </gallery> == Поврзано == {{Портал|Република Македонија}} * [[Општина Дебар]] * [[Југозападен Регион]] == Наводи == {{наводи|2}} ;Забелешки {{Reflist|group="заб"}} == Надворешни врски == {{рв|Debar}} * [http://dibra.gov.mk/mk/ Официјален портал на Дебар] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160729164435/http://dibra.gov.mk/mk/ |date=2016-07-29 }} * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%94%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%80&hl=en&ie=UTF8&ll=41.515262,20.527439&spn=0.069795,0.169086&sll=41.44382,20.546751&sspn=0.034936,0.084543&t=h&hnear=Debar,+Macedonia+(FYROM)&z=13 Сателитска снимка на Дебар] на Google Maps. * [https://macedoniafromabove.mk/debar/ 360° Виртуелна прошетка низ Дебар и Дебарско во „Македонија на дланка“] {{Градови во Македонија}} {{Општина Дебар}} [[Категорија:Дебар| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] [[Категорија:Општина Дебар]] 0xl8om957hq3fnilxqowqm88rlgj2gh 5382706 5382498 2025-06-22T10:04:01Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382706 wikitext text/x-wiki {{Другизначења}} {{Инфокутија Населено место | name = Дебар | native_name = | native_name_lang = | settlement_type = [[Градови во Македонија|град]] | image_skyline = Поглед на Дебар 2.jpg | image_caption = Воздушен поглед на градот Дебар | image_flag = | image_seal = | image_shield = | nickname = | motto = | image_map = {{maplink |frame=yes |frame-width=300 |frame-height=200 |text=Местоположба на Дебар во [[Македонија]] |zoom=11 |type=point |stroke-colour=#C60C30 |stroke-width=3 |title=Дебар |coord={{coord|41|31|0|N|20|32|0|E}} }} | latd = 41 |latm = 31 |latNS = N | longd = 20 |longm = 32 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = {{грб|Југозападен Регион}} | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = {{општинскигрб|Општина Дебар}} | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 625 | population_footnotes = | population_total = 11.735 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = | area_code_type = | area_code = +389 046 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = DB | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = [http://dibra.gov.mk/mk/ www.dibra.gov.mk] | footnotes = }} '''Дебар''' — град во западниот дел на [[Македонија]] и административен центар на [[Општина Дебар]], која опфаќа уште и 17 села. Се наоѓа во [[Дебарска Котлина|Дебарското Поле]], покрај брегот на [[Дебарско Езеро|Дебарското Езеро]]. Претставува центар на крајниот западен регион, кој главно е населен со [[Македонци-муслимани|Македонци од муслиманска вероисповед]] и [[Македонски Албанци|Албанци]]. == Потекло на поимот == [[Податотека:Debrani begstvo od balistite.jpg|мини|лево|220п|Бегство на дебрани од налетот на [[балисти]]те во 1942 година]] [[Податотека:Proslava za 9 maj vo Debar.jpg|thumb|left|200px|Прослава за 9 мај во Дебар.]] Голем дел научници тврдат дека името на градот ''Дебар'' е од [[Македонци|македонско]] потекло, односно со потекло и значење од [[Македонски јазик|македонскиот]], [[словенски јазици|старословенскиот и другите словенските]] јазици. На [[старословенски јазик]] именката ''дебар (дьбръ)'' означува ''долина, котлина''<ref name="ReferenceA">Станковска, Љубица. ''Средновековниот топонимски модел во Струмичко''. ''Акта Велјуса - Acta Veljusa'' - Зборник на трудови. Филозофски факултет, Скопје, 1984&nbsp;г. стр. 142</ref>, што соодветствува со местоположбата и околината во која што се наоѓа градот Дебар. Во [[Македонија]] постојат повеќе имиња на села, области, предели и други топоними кои се изведени од именката ''дебар'' како што е областа, а воедно и котлина, етнографски предел и општина [[Дебрца]] во [[Општина Дебрца|Охридско]], селата [[Дебреше]] (Гостиварско), [[Дебреште]] (Прилепско), [[Дебрец]] ([[Кајлари|Кајларско]]), [[Дебриште]] (Кавадаречко) (во постари записи и тетовското село [[Доброште]] се среќава како Дебреште), месноста Дебревник (Струмичко)<ref name="ReferenceA"/>, со една заедничка одлика дека се наоѓаат во долини и котлини, односно подножја на планини каде започнува долинскиот или рамничарскиот дел на котлините. Исто така, македонскиот просветител, преродбеник и учител [[Јордан Хаџи-Константинов - Џинот]] во своите записи, патописи и објавени статии во педесеттите години на 19 век, често го употребува зборот ''дебрина, дебрини'' за долини и котлини. Оттаму може да се заклучи дека името (топонимот) ''дебар'' е образувано од физичкогеографски, односно орографски термини со значење долина, односно котлина<ref name="ReferenceA"/>. Имајќи ја предвид местоположбата на градот Дебар и Дебарското Поле, денес во најголем дел потопоено под вештачкото езеро, како и пошироката област Горни и Долни Дебар, во котлина помеѓу планините [[Дешат]], [[Стогово]] и [[Јабланица]], а воедно и предел каде се составуваат долините на реките [[Радика]] и [[Црн Дрим]], со сигурност може да се заклучи дека градот го добил своето име од страна на своето староседелско македонско население и неговиот јазик, како резултат на својата географска положба. Но сепак името ''Дебар'' се споменува уште пред доаѓањето на Словените, односно зборот ''Дебар'' ѝ е познат на историјата уште пред нашата ера. Така во „Историја Уннов“ на стр. 86 пишува: „''Во 268 година пред Христа...Готите со 6000 лаѓи и 320 000 војници влегле во Св. Гора, го опседнале Солун, дошле до Дебар каде што се судриле со римската коњаница.''..“ Од ова произлегува дека Дебар е остаток од пражителите на тоа место, со чие се нарекувала целата долина (deboros) и покраина. Оваа теза ја потврдува и чешкиот историчар Иречек, кој меѓу другото вели дека зборот не е словенски, туку произлегува од латинскиот deboros, со значење ''котлина, долина''. Легендите на народниот раскажувач поинаку го толкуваат потеклото на името Дебар: Во свое време Дебар бил едно големо село, чии жители се занимавале со занаети и кираџилук. Кираџиите, патувајќи по стрмните патишта ги заморувале коњите, особено кога се враќале, бидејќи биле многу натоварени. Заморените коњи тие ги терале со „Ди-бре, ди-бре! “ и со времето овој назив останал да се употребува за селиштето. === Први записи за името === [[Податотека:IMARO cheti in Debar 1908.jpg|мини|лево|Дочек на дебарските чети на ВМРО во градот за време на [[Младотурската револуција]]]] Првиот пишан документ што го спомнува името Дебар е картата на [[Клавдиј Птоломеј]], направена околу средината на [[2 век|II век]] во која се нарекува ''Deborus''. [[Византија|Византискиот]] цар [[Василиј II]] знаел за неговото постоење, додека Феликс Петанчиќ го споменува под името ''Dibri'' во [[1502]]. Јастребов во „Стара Србија и Албанија“ („Споменик Српске Краљевске Академије“ кн.41) пишува: „Тој град (Дебар) и за време на Скендербега не постоел“. [[Скендербег]] ја отпочнал војната со Турците во 1444 година, што значи дека и тогаш градот Дебар не постоел. Според Јастребов, на местото на денешниот град Дебар, се наоѓало село Оровник. Ова тој го заклучува од исказите на некои стари [[Албанци]]. Меѓутоа, некој Мустафа Џуф од Лусна му кажал на Јастребова дека под Оровник треба да се подразбира месност што се простирала од денешниот Дебар на север близу до село Граждани. Летописецот Акрополита (1257 г.) вели дека на патот од [[Драч]], преку [[Мат]] во Дебар бил принуден да остане повеќе одошто требало, бидејќи патот бил опасен од востанатото население. Меѓутоа, овде искрснува прашањето дали под името Дебар се подразбира град или покраина. Повеќе од научниците сметаат дека овде станува збор за покраина бидејќи докази за постоењето на називот Дебар уште во XII, па и во XI век, има доста. Пред сè, арапскиот научник Идризи во 1153 година пишува: „Патот Via Egnatia за [[Скопје]] минувал од [[Драч]]-[[Тирана]]-Дебар под долината на реката [[Радика]], [[Маврови Анови|Маврови Ханови]], [[Горни Полог|Горни]] и [[Полошка Котлина|Долни Полог]] преку [[Жеден]] планина за [[Скопје]].“ Првпат градот Дебар под неговото име во географските карти е напишан во една карта издадена во 1545 година со „Dibri“. Потоа и Барлет, биограф на Скендербег во 1577 година вели „самиот бил во градот ''Горни Дебар''“. Од ова произлегува дека при крајот на XV и почетокот на XVI век имаме сигурни податоци за потоењето на градот Дебар.<ref name="ReferenceB">Градскиот дебарски говор,Панче Михаилов,Скопје,1974,стр. 3-7</ref> ==Географија и местоположба== [[Податотека:Дебар и Дебарското Езеро 02.JPG|thumb|мини|лево|Поглед на градот Дебар крај [[Дебарско Езеро|Дебарското Езеро]]]] Градот Дебар се наоѓа во [[Дебарска Котлина|Дебарската Котлина (Поле)]], на крајниот западен дел на [[Западна Македонија]] и воопшто на [[Република Македонија]] близу до границата со [[Албанија]]. Од [[Скопје]] е оддалечен 131 км, а најблиски градови до него се [[Струга]] (52 км) и [[Гостивар]] (71 км). Дебар лежи во југоисточниот дел на [[Дебарско Поле|Дебарското Поле]] во подножјето на планината [[Дешат]] (Крчин) на надморска височина од 625 метри. Исто така Дебар е опкружен и со планините [[Стогово]] на исток и [[Јабланица]] на југ, кои го одделуваат дебарскиот крај од соседните области [[Кичевско]] и [[Дримкол]] во [[Струшко]]. Градот Дебар се наоѓа на самиот брег до вештачкото [[Дебарско Езеро]], кое е заезерено со изградба на браната Шпилје во [[1969]] година на вливот (утоката) на реката [[Радика]] во [[Црн Дрим]], непосредно на јужниот крај на градот. Планините и брдата [[Крчин]], Тикварци и Пашина Ливада му даваат на градот прилично убав изглед. Низ Дебар минуваат неколку рекички како Вакуфска Река, Бански Поток, Цинцароска Река и некои помали. Водата од овие реки се влева во [[Црн Дрим]]. Климата во градот е мешовита од континентална и планинска со изразити одлики и на средоземната (средоземната) клима кои се резултат на силното климатско влијание од [[Јадранското Море]] кое доаѓа и се чувствува од запад по долината и течението на [[Црн Дрим]]. Зимите во Дебар се одликуваат со обилни снежни врнежи, а поради високите планини, јадранското влијание и постоењето на вештачкото езеро пролетта и есента се одликуваат со голема влажност и врнежи, додека летата се одликуваат со пријатна свежина. == Историја == [[Податотека:Skenderbeg-Debar-monument.jpg|алт=Споменик на Скендербег во центарот на Дебар|мини|Споменик на [[Скендербег]] во центарот на Дебар]] Населувањето на [[Словени]]те во Дебарската област се случува во VII и VIII век. Географските и топографските номенклатури говорат од XVII и XVIII век говорат дека Дебарската област била населена со словенско население. Така од 122 називи на селата во [[Дебарско]], 103 носат словенски имиња, додека другите 19 имаат турски називи. До навлегувањето на [[Турци]]те словенското и албанското население во дебарската област било [[христијанско]]. Но оттогаш започнува исламизирањето. Веројатно во почетокот ова исламизирање се вршело по барање на самото месно население. Тоа било предизвикано од чисто економски причини - зачувување на имотите, неплаќање даноци и добивање на разни други привилегии што им ги давала турската власт на муслиманите. Општото движење на македонското население од селата во градот е забележано од XVII век наваму. Ова е предизвикано од честите зулуми и засилените грабежи, Најголеми иселувања се забележани од селата на Два Брата Планина. Меѓутоа, Дебар особено нараснува околу средината и при крајот на XIX век. Турскиот патописец Хаџи Калфа во првата половина на 17 век во својата патописна белешка за Дебар вели: „Дибре е оддалечен од Цариград (Истанбул) седумнаесет дена одење пеш и се наоѓа меѓу Калкандела ([[Тетово]]), Кирчова ([[Кичево]]) и [[Охрид]]“<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани, 2004, стр. 25</ref> Во 1832 година се воведува задолжителен данок - „бедел“ за христијанското население. Тоа доведува до исламизирање на многу христијански семејства. Во тоа време станале големи преместувања од селата кон Дебар и понатаму. Ова преместување продолжува низ целиот XIX век. На местото на македонското население се населувале [[Албанци]]. Отаде во дебарските говори се среќаваат многу албански зборови. Многу македонски фамилии доселени во Дебар си ги зачувале своите семејни имиња по селата од каде што дошле, како на пример ''Кочишки'', ''Броштички'', ''Осолнички'', ''Банишки'', ''Раички'', ''Макеларски'', ''Обочки'', ''Радоешки'', ''Отиштански'' и др. Хан во 1865 години бележи дека градот Дебар имал 2 000 куќи со 10 000 жители, додека Шемседин во 1891 година запишал дека Дебар бил населен со 20 000 жители. Како што може да се забележи Дебар бил најмногу населен во XIX век, а најмногу поради тоа што градот бил важен сообраќаен крстопат и еден од најголемите македонски трговски центри. Низ Дебар минувал главниот пат Via Egnatia. Во исто врмее градот ги опфаќал сите покраини од двете страни на средното течение на Црн Дрим - од [[Струга]] до [[Призрен]], од [[Тирана]] до [[Кичево]] и од [[Елбасан]] до [[Гостивар]]. Сето тоа му придавало големо значење на екномскиот центар на западната страна на Балканскиот Полуостров. Преку Дебар се движеле долги колони каравани во разни правци, за [[Албанија]], [[Солун]], [[Скопје]]. Најтесен контакт во трговски однос Дебар имал со [[Елбасан]], потоа со [[Битола]], [[Солун]] и [[Скопје]]. Во Дебар се внесувало жито, стока и манифактура, а се изнесувало значително количество кожи и тоа најмногу од ситна стока, потоа гајтан и земјени садови. Дебар се развивал сè до поставувањето на границата меѓу Југославија и Албанија кога неговото значење почнува нагло да опаѓа. Во тој период Дебар ја изгубил својата моќ на трговски центар. [[Податотека:Debar vo 2010 (6).JPG|мини|десно|Споменик на паднатите борци во Дебар]] Покрај трговијата, во Дебар било многу развиено занаетчиството. Најмногу развиени занаети биле којунџискиот, тервискиот, ковачкиот, ѕидарскиот, потоа опинчарскиот, бојаџискиот, зографскиот, казанџискиот и др. Интересно е што со занаетчиство најмногу се занимавало само македонското население, додека албанското повеќе било трговско. Околното население повеќе се занимавало со земјоделство, а помалку со сточарство. Во почетокот на XIX век во Дебарско почнува да се развива печабарството. Ова печалбарство го предизвика феудалниот поредок. Земјата се наоѓала во рацете на агите и беговите. Неа ја обработувало бедното македонско население, помалу и албанското. Наградите за вложениот труд биле мизерни. И тие требало да бараат начини за својот и опстанокот на своите семејства. Започнале масовни печалбарски миграции во [[Бугарија]], [[Турција]], [[Србија]], [[Романија]], па и во [[Египет]] и [[Соединети Американски Држави|Америка]]. Некои од печалбарите сосема се иселувале од Дебар и останувале постојано да живеат во местата каде што работеле. Денес потомци на дебарчани има во [[Солун]], [[Софија]], [[Белград]], [[Букурешт]], а во [[Скопје]] има и свое маало - „[[Дебар Маало]]“.<ref name="ReferenceB"/> Во 17-19 век многу развиена била Дебарската дрворезбарска школа. Нејзините претставници изработиле многу иконостаси во [[Македонија]], [[Бугарија]], [[Србија]] па дури и во [[Русија]]. Кон крајот на 19 век, во дебарскиот затвор бил затворен и измачуван од турските власти големиот македонски преродбеник [[Григор Прличев]], кој убаво го има опишано Дебар во својата автобиографија. Поради својот економски процут, богатството на своите жители и прочуеноста на дебарските мајстори-градители и ѕидари, во времето на Отоманското Царство постоела изреката: „''Стамбол гори, Дебар го гради''“. Вкупно 93 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> == Население == [[Податотека:Women from Debar, old.jpg|мини|десно|Македонки од Дебар во почетокот на XX век]] Во првиот организиран попис на [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФР Југославија]] од 1948 година, во Дебарскиот срез имало 25.231 жител, од кои 4.698 во градот Дебар, а 20.533 во селата ([[Дебарско Поле]], [[Голо Брдо]], [[Жупа]], [[Рекански регион|Река]], [[Малесија]]). Од етнички аспект, населението го сочинувале 14.516 (57,5 %) [[Македонци]], 7.485 (29,6%) [[Албанци]], 2.913 (11,5 %) [[Турци]], 267 (1,05 %) [[Роми]] и 50 останати.<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во градот Дебар, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, во градот нема целосни податоци.{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} Според пописот од [[2002]] година, градот Дебар има 14.561 жител<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url= http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија |accessdate=29 март 2016}}</ref>, додека новосоздадената [[Општина Дебар]] со новата организација броела 17.952 жители. Поради тешката економска состојба последните години е зголемено иселувањето од Дебар, чии жители најчесто се иселуваат во [[САД]]. ;Етнички групи Според пописот на населението од [[2002]] година, во градот имало 14.561 жител и спаѓал во групата на средни градови.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис" /> {{bar box |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |float=right |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[Македонски Албанци|Албанци]]|green|73.95}} {{Столбен постоток|[[Македонски Турци|Турци]]|orange|9.72}} {{Столбен постоток|[[Македонски Роми|Роми]]|cyan|7.41}} {{Столбен постоток|[[Македонци]]|red|7.24}} {{Столбен постоток|други|grey|1.50}} {{Столбен постоток|[[Македонски Срби|Срби]]|blue|0.15}} {{Столбен постоток|[[Македонски Власи|Власи]]|yellow|0.01}} {{Столбен постоток|[[Македонски Бошњаци|Бошњаци]]|black|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[Македонци]] | 1.054 | 7,24 |- | [[Албанци]] | 10.768 | 73,95 |- | [[Турци]] | 1.415 | 9,72 |- | [[Роми]] | 1.079 | 7,41 |- | [[Власи]] | 2 | 0,01 |- | [[Срби]] | 22 | 0,15 |- | [[Бошњаци]] | 2 | 0,01 |- |други | 219 | 1,50 |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[албански јазик|албански]]|green|79.05}} {{Столбен постоток|[[македонски јазик|македонски]]|red|13.40}} {{Столбен постоток|[[турски јазик|турски]]|orange|6.56}} {{Столбен постоток|други|grey|0.52}} {{Столбен постоток|[[ромски јазик|ромски]]|cyan|0.34}} {{Столбен постоток|[[српски јазик|српски]]|blue|0.13}} {{Столбен постоток|[[бошњачки јазик|бошњачки]]|black|0.02}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[македонски јазик|македонски]] | 1.950 | 13,40 |- | [[албански јазик|албански]] | 11.510 | 79,05 |- | [[турски јазик|турски]] | 955 | 6,56 |- | [[ромски јазик|ромски]] | 49 | 0,34 |- | [[српски јазик|српски]] | 19 | 0,13 |- | [[бошњачки јазик|бошњачки]] | 2 | 0,02 |- | други | 75 | 0,52 |} ;Вероисповед Во Дебар се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[ислам]]|green|94.52}} {{Столбен постоток|[[православие]]|red|4.72}} {{Столбен постоток|[[Апостолски егзархат во Македонија|католицизам]]|orange|0.38}} {{Столбен постоток|други|grey|0.38}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | [[МПЦ|православни]] | 688 | 4,72 |- | [[ИВЗ|муслимани]] | 13.763 | 94,52 |- | [[Апостолски егзархат во Македонија|католици]] | 55 | 0,38 |- | други | 55 | 0,38 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Дебар: {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1948|4.698 | 1953|5.520 | 1961|6.323 | 1971|8.823 | 1981|12.201 | 1991|5.911 | 1994|13.340 | 2002|14.561 | 2021|11.735 }} {| class="wikitable" !Години !Македонци !Албанци !Турци !Роми !Власи !Срби !Бошњаци !{{крат|Ост.|Останати}} !{{крат|б.п.|Лица без податоци}} !'''Вкупно''' |- |1948 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |'''4.698''' |- |1953 |1.110 |4.122 |53 |83 |2 |87 |— |63 |— |'''5.520''' |- |1961 |1.009 |4.507 |195 |— |— |57 |— |555 |— |'''6.323''' |- |1971 |1.276 |6.681 |367 |0 |— |105 |— |394 |— |'''8.823''' |- |1981 |1.106 |8.625 |573 |1.030 |0 |37 |— |830 |— |'''12.201''' |- |1991 |1.375 |1.606 |1.149 |1.309 |0 |34 |— |438 |— |'''5.911''' |- |1994 |1.431 |9.400 |1.175 |1.103 |1 |34 |— |196 |— |'''13.340''' |- |2002 |1.054 |10.768 |1.415 |1.079 |2 |22 |2 |219 |— |'''14.561''' |- |2021 |419 |8.194 |911 |1.140 |2 |4 |5 |146 |914 |'''11.735''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Населби и маала == Градот е поделен на неколку маали и тоа: Варош, Будулец, Џиматовци, Горно Тикварци, Долно Тикварци, Мазија, Вакуф, Долна Маала, Муроец, Пичаковци, Шаваец и некои други помали. [[Податотека:Sv. Petka vo Debar (3).JPG|алт=|лево|мини|Православната црква Св. Петка]] == Знаменитости == Во непосредна близина на Дебар (веднаш после таблата од лева страна) се наоѓа селото [[Рајчица]] кое е всушност негово предградие, во кое се наоѓа женскиот манастир [[Свети Ѓорѓи Победоносец]] кој е [[метох]] на најбогатиот македонски манастир [[Свети Јован Бигорски]]. Манастирот е возобновен во [[1999]] година и денес таму повторно се слави Ѓурѓовден. Во близина на дебарските села [[Баниште]] и [[Долно Косоврасти]] се наоѓаат познатите [[Дебарски Бањи|Дебарски бањи]]. Во Дебар сѐ уште може да се најдат некои изумрени [[занает]]и како терзии, дограмаџии и останати занаети кои сѐ уште опстојуваат и во чаршиите во [[Прилеп]] и [[Битола]]. Исто така познати се и дебарските мајстори-ѕидари, како и дебарските тапанџии и зурлаџии. == Стопанство == [[Податотека:Дебар во Општина Дебар.svg|мини|десно|Дебар и принадлежната околина во рамките на Општина Дебар.]] Најпознати и најголеми стопански капацитети кои вработуваат голем број работници се рудникот и фабриката за гипс „Радика - КНАУФ“, „[[Дебарските Бањи]] Цаpа“ и хидро-централата „Шпилје“. Во Дебар работат и неколку килимари чии килими често се пласираат на странските пазари. Со осамостојувањето на [[Република Македонија|Македонија]] и отворањето на границата со [[Албанија]] во градот голем развој доживеа трговијата и малостопанството, бидејќи сè поголем број на жители од пограничните албански села и градови се снабдуваат со производи и услуги на пазарот во Дебар. == Личности == * [[Јован Дебарски]] (1018 - 1037) - прв поглавар на [[Охридска Архиепископија|Охридската Архиепископија]] и основач-ктитор на манастирот [[Манастир „Св. Јован Крстител“ - Бигорски|Свети Јован - Бигорски]] *[[Георги Граматик]] (втора половина на [[11 век|XI век]] - ?, почеток на [[12 век|XII век]]) - македонски средновековен свештеник, граматик и минијатурист * [[Штерјо Михајлов]] (1856 - 27 декември 1911, [[Рила]], [[Бугарија]]) - македонски револуционер, учесник во [[Разловечко востание|Разловечкото востание]] и војвода во [[Кресненско востание|Кресненското востание]] *[[Исаија Мажовски]] ([[1852]] – [[1926]]) — македонски национален преродбеник *[[Ислам Најдени]] ([[1864]] - [[1903]]) - албански просветен деец, основоположник на првото училиште на албански јазик во Дебар *[[Иван Божинов]] ([[1867]] - [[1927]], [[Софија]]) — македонски национален деец, писател, поет, издавач и печатар *[[Сефедин Пустина]] - албански револуционер, водач на [[Охридско-дебарско востание|Охридско-дебарското востание]] * [[Иван Аговски]] (24 јуни 1887 - 1925, [[Софија]])- македонски револуционер *[[Кирил Жерновски]] ([[21 октомври]] [[1897]] - [[28 декември]] [[1972]], [[Скопје]]) — македонски градежен инженер и редовен професор на [[Градежен факултет - Скопје|Градежниот факултет]] во [[Скопје]], делегат на [[АСНОМ|Второто заседание на АСНОМ]] * [[Живко Ошавков]] (6 јули 1913 - 18 февруари 1982, [[Скопје]]) - социолог и филозоф од [[Бугарија]], еден од основоположниците на социологијата во [[Бугарија]] * [[Билкис Болике]] (р.1913) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Милка Батиста]] (р.1925) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Петра Богдановска]] (р. 1906) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Вера Бојаџиска|Вера Цветко Бојаџиска]] (р.1923) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Ресмија Велиу|Ресмија Реџем Велиу]] (р.1926) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Магбуле Врзиволи]] (р.1923) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Даница Гаровска]] (р.1922) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Деса Георгиева - Кутурец]] (р.1922) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Голопка Георгиевска]] (р.1921) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Елисавета Георгиева|Елисавета Ставрева Георгиева]] (1892-1976) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Јованка Георгиева|Јованка Леонова Георгиева]] (р.1923) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] * [[Стефка Гиновска|Стефка Илиева Гиновска]] (р.1926) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Пауна Жерновска|Пауна Јакова Жерновска]] (р.1923) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Фирдо Илица-Алили]] (р.1926) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Милка Илоска]] (р.1922) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Александар Маринов]] ([[26 февруари]] [[1914]] ― [[13 ноември]] [[1944]] во [[Скопје]]) — [[Македонија|македонски]] партизан, [[револуционер]], борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] * [[Неџат Аголи]] (1914 - 28 април 1949, [[Голи Оток]]) - македонски правник и комунистички деец * [[Васил Куноски]] ([[20 ноември]] [[1916]] - [[13 јуни]] [[1993]]) - македонски поет за деца *[[Кемал Аголи]] ([[22 октомври]] [[1918]] — [[Голи Оток]], по [[1948]]) — комунистички деец, учесник во [[НОВ]] и делегат на Првото заседание на [[АСНОМ]] * [[Благоја Деспотовски - Шовељ]] (март 1919 - 7 октомври 1941, [[Скопје]]) *[[Стојче Митревски]] (? во Дебар — [[1946]] во [[Скопје]]) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Атанас Топаловски]] ([[1922]] во Дебар — [[1944]] во [[Тетово]]) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Љутви Руси]] ([[21 јануари]] [[1923]] - [[Скопје]], [[28 февруари]] [[1981]]) — македонски новинар, писател и преведувач од и на [[албански јазик]] * [[Лиман Каба]] (1924 - 7 април 1945, Банова Јаруга, [[Славонија]], [[Хрватска]]) - народен херој од НОБ *[[Васил Тодоровски]] ([[1925]] во Дебар — [[1945]] во [[Срем]], [[Србија]]) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] * [[Ибе Паликуќа]] (1927 - 1944) - народен херој од [[НОБ]] *[[Ружа Паноска]] ([[10 март]] [[1927]]) - македонски лингвист, методичар, професор на Катедрата за македонски јазик и јужнословенски јазици на [[Филолошки факултет „Блаже Конески“ - Скопје|Филолошкиот факултет „Блаже Конески“]] во Скопје *[[Коста Крпач]] ([[1 јуни]] [[1927]]) - поранешен македонски филмски работник, поет, уредник и пропагандист *[[Спасе Куновски]] ([[24 септември]] [[1929]] - [[Скопје]], [[1 август]] [[1978]]) — македонски [[сликар]], најзначаен претставник на [[Сликарство#Надреализам|надреализмот]] и [[Метафизичко сликарство|метафизичкото сликарство]] во [[Македонија]] * [[Иван Ивановски]] ([[10 јуни]] [[1930]]) - македонски поет, писател за деца, театарски критичар *[[Масар Кодра]] ([[1932]] - [[Скопје]], [[2004]]) — македонски историчар, научен соработник, универзитетски професор. *[[Милан Панчевски]] ([[16 мај]] [[1935]] - [[9 јануари]] [[2019]]) - поранешен [[Република Македонија|македонски]] и [[СФРЈ|југословенски]] висок комунистички функционер, последен претседател на [[Сојузот на комунистите на Југославија]] *[[Јанка Атанасова]] ([[19 декември]] [[1935]] — [[1980]] во [[Скопје]]) — [[Македонија|македонска]] балерина * [[Јанко Обочки|Јанко Борисов Обочки]] (1935) - поранешен македонски хирург, неврохирург, примариус и министер за здравство на [[СФРЈ]] и [[СР Македонија]] *[[Душко Костовски]] (1939 - [[Скопје]], 1995) - театарски, филмски и телевизиски глумец *[[Г’зим Острени|Г'зим Острени]] ([[1 ноември]] [[1942]]) - македонски политичар, главен командант на [[ОНА]] * [[Неџми Мехмети]] ([[1945]] - [[4 јули]] [[2005]], [[Скопје]]) - македонски писател и новинар, еден од доајените на новинарството на албански јазик * [[Јордан Даниловски]] (р. [[15 јануари]] [[1957]]) - македонски поет, критичар, есеист, романописец ==Дебар како тема во уметноста== * „Бог да убие дебрани“ - македонска народна песна.<ref>''Macedonian Folklore Classics'', Kiril Mančevski. Macedonian Radio and Television, MP 41035.</ref> == Збратимени градови == * {{знамеикона|Bulgaria}} [[Лом]], [[Бугарија]] * {{знамеикона|Kosovo}} [[Ѓаковица]], [[Република Косово|Косово]] * {{знамеикона|Turkey}} [[Капакли]], [[Турција]] == Галерија == <gallery mode=packed heights=100px> Податотека:Дебар (улица) 01.JPG|Улица во Дебар на влезот од јужната страна Податотека:Дебар (булевар).JPG|Главниот булевар во Дебар Податотека:Дебар (центар).jpg|Глетка од центарот на Дебар Податотека:Дебар (парк).jpg|Паркот во Дебар со споменикот на паднатите борци во НОБ Податотека:View Debar Macedonia.jpg|Поглед на градот Дебар и Дебарското езеро од браната [[Шпилје]] Податотека:Поглед на Дебар 3.jpg|Воздушен поглед Податотека:Поглед на Дебар.jpg|Воздушен поглед Податотека:Manastir-debar.jpg|Рајчичкиот манастир „Св. Ѓорѓи Победоносец“ Податотека:Debar Lake 2013 (4).JPG|[[Дебарско Езеро|Дебарското Езеро]] Податотека:HynkarTeqeDzamii.jpg|Хинкар и Теќе џамиите Податотека:Debar-Macedonia.JPG|Поглед на градот Дебар од селото [[Рајчица]] Податотека:Debar, Macedonia.jpg|Џамијата саат-кула Податотека:Debar, most.jpg|Мелнички мост, пред влезот во Дебар Податотека:Debar Lake 2013 (3).JPG|[[Дебарско Езеро|Дебарското Езеро]] </gallery> == Поврзано == {{Портал|Република Македонија}} * [[Општина Дебар]] * [[Југозападен Регион]] == Наводи == {{наводи|2}} ;Забелешки {{Reflist|group="заб"}} == Надворешни врски == {{рв|Debar}} * [http://dibra.gov.mk/mk/ Официјален портал на Дебар] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160729164435/http://dibra.gov.mk/mk/ |date=2016-07-29 }} * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%94%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%80&hl=en&ie=UTF8&ll=41.515262,20.527439&spn=0.069795,0.169086&sll=41.44382,20.546751&sspn=0.034936,0.084543&t=h&hnear=Debar,+Macedonia+(FYROM)&z=13 Сателитска снимка на Дебар] на Google Maps. * [https://macedoniafromabove.mk/debar/ 360° Виртуелна прошетка низ Дебар и Дебарско во „Македонија на дланка“] {{Градови во Македонија}} {{Општина Дебар}} [[Категорија:Дебар| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] [[Категорија:Општина Дебар]] qfcyi1vvmtemdie0phnysk5e0qs9q8x 0 2084 5382562 5366088 2025-06-21T19:12:58Z Elchjkop578 123410 Додадени средни училишта, и поправен назив на веќе напишаните 5382562 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Штип | native_name = | native_name_lang = <!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --> | settlement_type = Град | image_skyline = Štip 23.JPG | image_alt = | image_caption = Панорама на Штип | image_flag = | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = | map_alt = | map_caption = Местоположба на Штип во [[Македонија]] | pushpin_map = Македонија | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 41 |latm = 44 |lats = 00 |latNS = N | longd = 22 |longm = 11 |longs = 00 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Република Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = [[Источен Регион]] | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = [[Општина Штип]] | subdivision_type3 = | subdivision_name3 = | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = <!-- established -->| unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> <!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --> <!-- for references: use <ref> tags --> | area_footnotes = | area_urban_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_rural_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_metro_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_magnitude = <!-- <ref> </ref> --> | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 340 | population_footnotes = | population_total = 42,000 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = [[Список на луѓе од Штип|Штипјани]] (мн.) | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = | area_code_type = | area_code = +389 032 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = ST | blank1_name = [[патрон (светител)|Патрон]] | blank1_info = [[Свети Никола]] | iso_code = | website = [http://www.stip.gov.mk/ www.stip.gov.mk] | footnotes = }} '''Штип''' — град во источниот дел на [[Република Македонија]], распространет по долините на [[река|реките]] [[Брегалница]] и Отиња. Според пописот на [[население]]то од [[2002]] година, градот имал 40.016 (43.625 со [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село]]) жители и претставува најголемиот град во [[Источна Македонија]] и седми град по големина во [[Македонија]] (со 42 000 жители според [[Попис на населението во Македонија (2021)|Пописот од 2021]] година). Штип е седиште на [[Општина Штип|Штипската Општина]] и центар на Источнопланскиот Регион. Штип е еден од најстарите градови во [[Република Македонија|Македонија]]. Во [[2008]] година, [[Свети Никола]] бил прогласен за заштитник на градот.<ref name="XVIII 2014">Љ.Ш., „Утре во Ново Село ќе биде отворен музеј со восочни фигури на револуционери“, ''Дневник'', година XVIII, број 5646, петок, 19 декември 2014, стр. 21.</ref> == Историја == Во пишуваните документи, името [[Астибо]] за првпат го споменува античкиот хроничар Полиен во [[3 век]] пр. н.е, кој известувал дека во [[река]]та [[Астибо]] (денешна [[Брегалница]]), биле крунисувани [[Пајонци|пајонските]] [[крал]]еви. Македонскиот крал [[Александар|Александар Први]] околу [[360]] година п.н.е. го приклучил ова подрачје кон [[Античка Македонија|античко-македонското царство]]. Штип се спомнува во [[1 век]] од н.е., во време на [[Стар Рим|римскиот]] цар [[Тибериј]] ([[14]]-[[37]] година) како [[Пајонија|пајонскиот]] град [[Астибо]] и се вбројувал меѓу поголемите и позначајни старопајонски градови во источна Македонија. Научниците го лоцираат Астибо на просторот од денешниот стар дел на градот Штип, на источните падини на ридот Исар и местата Стар Конак, Тузлија и Горно Маало. Градот е забележен и во [[Табула Појтингемијана]] (античка карта од [[4 век]]) како населба, една од станиците на патот за [[Стоби]]-Пауталија ([[Ќустендил]]) – [[Сердика]] ([[Софија]]).<ref name="ReferenceA">Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со карта на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 7.</ref> [[Податотека:Stip-kraiXIXv.jpg|мини|лево|Штип кон крајот на XIX век]] Во доцната [[антика]] и во раниот византиски период, населбата постоела под името [[Стипеон]], а во средниот век, околу [[6 век|6]] и [[7 век]], таа го добила денешното име Штип. Во средниот век, некаде кон крајот на [[4 век]] и во текот на [[7 век]], за време на освојувањата на [[Авари]]те и [[Словени]]те на [[Балкан]]от настрадале речиси сите доцноантички и рановизантиски градови, вклучувајќи го и Стипеон. Штип постоел и во времето на [[Самоилово царство|Самуиловото Царство]], во периодот меѓу [[976]] и [[1014]] година, а подоцна го освоиле [[Византија|Византијците]]. Во [[9 век]], градот бил под [[Бугарија|бугарска]] власт, а по [[Битка кај Велбужд|Битката кај Велбужд]] крај ([[Ќустендил]]), Штип потпаднал под [[Србија|српскиот]] владетел [[Стефан Дечански]]. === Османлиски период === Во [[1395]] година, Штип конечно паднал под власта на [[Отоманско Царство|Османлиското Царство]] и станал каза (нахија) во составот на Ќустендилскиот санџак. Оттогаш, па сè до [[17 век]], постојат малку пишувани документи за судбината на Штип. Со [[шпанска инквизиција|шпанската инквизиција]] во почетокот на XVI век голем број на [[Евреи]] - [[Сефарди]] побегнале на територијата на Османлиското Царство, а дел од нив се населиле во Штип, што може да се забележи од турските извори од 1519 година кога во Штип живееле 38 еврејски семејства или 200 души.<ref>{{Наведена книга |title= Штип од 1900 до 1912 година |last= Цацков |first= Оливер |year= 2013 |publisher= Организација на резервните офицери на Република Македонија |location= Скопје |isbn= 9789989211225 |page= 77}}</ref> Во еден документ од [[1620]] година, градот е спомнат како [[епископ]]ско седиште, а во [[1661]] година низ Штип поминал познатиот турски патописец [[Евлија Челебија]]. Тој го опишал градот со следниве зборови:<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 4-7.</ref> [[Податотека:Štip stara razglednica.jpg|мини|лево|Пазарот и градскиот часовник во Штип во почетокот на XX век]] [[Податотека:Emir Kucuk Sultanov Most vo 1919.jpg|мини|лево|Емир Ќучук Султанов мост на реката Брегалница во почетокот на XX век (изграден во 1672 година)]] "''Штип е кадилак со тврдина на ридот што чува стража. Во градот има џамии, бањи, голем карван-сарај и мала река''." Евлија Челебија запишал дека Штип имал 2.240 куќи, 24 муслимански храмови (џамии и месџети), седум теќиња, седум ана, два амама, еден карван-сарај, единаесет мектеби и една медреса. Градот имал чаршија со 450 занаетчиски и трговски дуќани, со безистен полн со скапоцена стока од сите седум подрачја на светот.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани, 2004, стр. 85</ref> Францускиот конзул Божур забележал дека во 1800 година градот имал од 3 до 4.000 жители.<ref>Стојмилов, А., (2005), Социоекономска географија на Република Македонија, ПМФ, Скопје</ref> За време на австриско-турската војна, во [[1689]] година, Штип бил освоен од [[Австроунгарија|Австроунгарците]], но во [[1691]] година повторно го зазеле Турците.<ref name="ReferenceA"/> Во времето на Австриско-турската војна, градот претрпел големи оштетувања. Имено, при навлегувањето во градот, есента 1689 година, по наредба на генералот Пиколомини, најпрво го ограбиле, а потоа го запалиле. По овие страдања, Штип не можел да закрепне сè до XIX век, по што повторно се враќа во поранешниот сјај. Познатиот француски балканолог - Ами Буе (1794-1881), го посетил Штип во средината на XIX век и го нарекол златен град, кој тогаш имал околу 20.000 жители, од кои повеќето од половината биле христијанско население, град со развиена градска чаршија, со убави џамии, многу јавни чешми итн. Во овој период, Штип претставувал економски и културен центар во Источна Македонија. Во градот имало развиено занаетчиство од кое се издвојувале: кожарството, којунџиството, бочварството, чевларството и други. Штипските трговци-пазарџии, своите стоки натоварени на коњи ги разнесувале по околните кази. Токму во Штип, постоеле шарлаганџиски работилници во кои се преработувал афион.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани,2004,стр. 86</ref> [[File:Книгата на Петър Завоев Град Щип.jpg|thumb|мини|Книгата на писателот од Штип Петар Завоев "Град Штип"]] Во [[1830]] година, во Штип било отворено првото училиште на народен јазик, а во [[1868]] година, [[Јосиф Ковачев]] ([[1839]]-[[1898]]) го отворил првото педагошко училиште. Нешто подоцна, во [[1872]] година започнало со работа првото народно читалиште "Дејателност". При крајот на [[XIX век]], од [[1894]] до [[1896]] година, во училиштето (изградено во [[1872]] година) во [[Ново Село (Штип)|Ново Село]] предавал [[Гоце Делчев]], идеологот на македонското национално ослободително движење.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 9-10.</ref><ref name="Историја на Штип">[http://www.stip.gov.mk/index.php?option=com_content&task=view&id=102&Itemid=243 Историја на Штип]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> === Балканските и светските војни === За време на [[Балканските војни]], Штипската област била окупирана од бугарските и српските војски, а демаркационата линија помеѓу двете војски е повлечена по реката Брегалница, така што Штип и селата од левата страна ги окупирала Бугарија, која овде започнува да воведува своја администрација. Териториите од десната страна на реката ги окупира Србија. Истата судбина на овој народ му се случува и за време на [[Првата светска војна]]. Меѓу 58 000 војници од Македонија опфатени со мобилизацијата има и многу штипјани кои учествуваат на многуте фронтови, како: Криволак 1915-1916, на Добруџанскиот фронт 1916 година и [[Македонски фронт|Македонскиот фронт]] од 1916 година. Меѓу другите ужаси и последици од Првата светска војна во Штип и Штипско се појавата на заразни болести, меѓу кои маларијата, пегавиот тифус, колерата и страотниот шпански грип. За време на [[Втора светска војна|Втората светска војна]], на 6 април 1941 Штип бил бомбардиран од страна на германски авиони што полетале од бази од Бугарија. Во првиот налет била бомбардирана Соколаната во која биле сместени две воени единици на Кралска Југославија, а во вториот налет Исарот и куќите од околните маала, како и градската болница.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://dnevnik.mk/default.asp?ItemID=2465AFAA2867D349982667BBBB283DF9|title=Штип чествуваше за загинатите во шестоаприлското бомбардирање|date=6 април 2013 |publisher=Дневник|accessdate=2017-06-10}}</ref> На 7 април 1941 година градот бил заземен од страна на 73-та пешадиска германска дивизија, а на 18 април истата година бугарскиот Генералштаб добил известување од командата на 12-та германска армија дека им се одобрува на единиците на Првата бугарска армија да навлезат во еден дел од Македонија.<ref name=kire_filov>{{наведена книга| last = Филов| first = Кире| title = Политичките и економските промени во Штип и Штипско низ архивската документација: 1944-1946 година| publisher = Национална Установа - Универзитетска Библиотека „Гоце Делчев“ - Штип| year = 2011| isbn = 9789989147722| page = 13}}</ref> Бугарската окупаторска власт во Штип била воспоставена на [[26 април]] [[1941]] година.<ref name=kire_filov /> На [[11 март]] [[1943]] година, штипските [[Евреи]] (551 лице од 131 семејство) биле депортирани во [[концентрационен логор|концентрациониот логор]] „[[Треблинка]]“, каде што речиси сите биле убиени, а успеале да се спасат само седуммина. Веднаш по депортацијата на Евреите, фашистите го разурнале Еврејското маало во центарот на Штип, заедно со еврејското училиште, синагогата и другите објекти.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 9-10 и 40-41.</ref><ref>„Евреите умееја да заработат и од она што другите го фрлаа“, ''Дневник'', година XIX, број 5715, петок, 13 март 2015, стр. 9.</ref> На [[8]] [[ноември]] [[1944]] година, единиците на [[НОБ]] го ослободиле градот. Штипјани учествувале активно во НОБ, при што во отпорот против окупаторите се вклучиле околу 2 000 борци. За време на окупацијата, 814 жители ги загубиле животите, од кои, 88 во директна борба против окупаторите. == Географија == [[Податотека:ЖС Штип (3).JPG|мини|десно|Железничката станица во Штип]] Градот Штип се наоѓа во централниот дел на [[Источна Македонија]]. Се протега на [[површина]] од 13,5 км² и лежи на [[надморска височина]] од 300 m. Градот е поделен на многу маала, меѓу нив се [[Леваците]] и [[Деснаците]], ситуирани на левата и десната страна од горниот тек на [[река]]та [[Отиња]]. Градот е сместен меѓу висините на Исарот, Мерите и Кумлакот. Малата река [[Отиња]] (долга 3 км) тече низ центарот на Штип и го дели на два дела. Исто така, низ Штип поминува и реката [[Брегалница]]. Отиња се влева во реката [[Брегалница]], во југозападниот дел на градот, во Штипско [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село]]. Составен дел на градот Штип е [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село]], кое се наоѓа во јужниот дел на градот, во клисурата на Брегалница, веднаш зад Исарот, на патниот правец кон [[Радовиш]]. Ново Село продолжува во Кежовица Маало, кое се простира до [[минерал]]ните геотермални [[извор]]и [[Кежовица]] и Л'џи (со температура на водата меѓу 58 и 62 степени).<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 8-9.</ref> === Населби и маала === Центарот на градот се простира помеѓу ГТЦ и градската црква Св. Никола. Исарот е маало на падините на истоимениот рид. Во маалото наречено Радански пат, претежно живеат граѓани од ромскиот етникум. Од останатиот дел од Штип, од постарите маала се: Стар Конак, Кадидере, Тузлија, Горно маало и Ново Село. Од поновите населби претежно изградени после Втората светска војна се: Осми Ноември (според денот на ослободувањето), Сењак (1-4), Пребег, Дузлак, Пелтеково Имање, Баби (1-6), Леваци, Деснаци, Македонка, Балканска, Суитлак, Автокоманда, Пролет, Железничка, Каленица, Сончев град, Плуждино и други. == Население == Според пописот на [[Ќустендил]]скиот [[санџак]], во чиј состав влегувала Штипската [[нахија]], во [[1519]] година, Штип имал околу 2.700 жители, т.е. 201 турско семејство, 6 христијански маала со 333 семејства и едно еврејско маало со 15 семејства. Во [[1797]] година, Штип имал 3.000 жители, а во [[1807]] година, двојно повеќе. Во [[1837]] година, Штип веќе имал 17.000 жители, а во [[1899]] година, 20.900 жители.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 40 и 46.</ref> Според пописот од [[2002]] година, градот Штип (без [[Ново Село (Штипско)|Ново Село]]) броел 40.016 жители. Заедно со Ново Село, населението на Штип изнесувало 43.652 жители, од кои, 38.323 (87,85%) се [[Македонци]].<ref name="Историја на Штип"/> ;Етнички групи Според пописот на населението од [[2002]] година, во градот Штип (заедно со [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село]]) имало 43.652 жители и спаѓал во групата на средни градови, а бил седми град по големина во [[Македонија|Република Македонија]].<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url= http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија |accessdate=23 август 2016}}</ref> {{bar box |float=right |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|Македонци|red|87.79}} {{Столбен постоток|Роми|cyan|5.00}} {{Столбен постоток|Власи|yellow|3.96}} {{Столбен постоток|Турци|orange|2.01}} {{Столбен постоток|Срби|blue|0.64}} {{Столбен постоток|други|grey|0.56}} {{Столбен постоток|Албанци|black|0.03}} {{Столбен постоток|Бошњаци|green|0.03}} }} {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Националност''' | '''Вкупно''' |- | [[Македонци]] | 38 323 |- | [[Турци]] | 887 |- | [[Роми]] | 2 184 |- | [[Албанци]] | 12 |- | [[Власи]] | 1 727 |- | [[Срби]] | 272 |- | [[Бошњаци]] | 11 |- | Други | 246 |- |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|македонски|red|88.99}} {{Столбен постоток|турски|orange|4.18}} {{Столбен постоток|влашки|yellow|3.28}} {{Столбен постоток|ромски|cyan|2.63}} {{Столбен постоток|српски|blue|0.49}} {{Столбен постоток|други|grey|0.41}} {{Столбен постоток|албански|black|0.01}} {{Столбен постоток|бошњачки|green|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | '''[[македонски]]''' | '''38.846''' | 88,99 |- | [[албански]] | 4 | 0,01 |- | [[турски]] | 1.825 | 4,18 |- | [[ромски]] | 1.146 | 2,63 |- | [[влашки]] | 1.431 | 3,28 |- | [[српски]] | 214 | 0,49 |- | [[бошњачки]] | 5 | 0,01 |- |други | 181 | 0,41 |} ;Вероисповед Во Штип се застапени следните религиски групи:<ref name="попис"/> {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|Православие|red|89.63}} {{Столбен постоток|Ислам|green|7.20}} {{Столбен постоток|други|grey|2.98}} {{Столбен постоток|Католицизам|orange|0.17}} {{Столбен постоток|[[Протестантство во Македонија|протестантсво]]|orange|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | '''[[МПЦ|Православни]]''' | '''39.127''' | 89,63 |- | [[ИВЗ|Муслимани]] | 3.145 | 7,20 |- | [[Грко-католичка црква во Македонија|Католици]] | 74 | 0,17 |- | [[Протестантство во Македонија|протестанти]] | 5 | 0,01 |- | други | 1.301 | 2,98 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Штип: {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1948|11.361 | 1953|13.845 | 1961|20.269 | 1971|27.224 | 1981|36.230 | 1991|42.826 | 1994|41.730 | 2002|43.652 | 2021|42.000 }} {| class="wikitable" |- ! Години ! Македонци ! Албанци ! Турци ! Роми ! Власи ! Срби ! Бошњаци ! {{крат|Ост.|Останати}} ! {{крат|б.п.|Лица без податоци}} ! Вкупно |- style="text-align:center;" | 1948<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> |9.050 |21 |977 |606 |3 |441 | — |263 | — | '''11.361''' |- style="text-align:center;" | 1953 | 11.258 | 34 | 1.426 | 653 | 7 | 226 | — | 241 | — | '''13.845''' |- style="text-align:center;" | 1961 | 17.527 | 71 | 783 | — | — | 483 | — | 1.405 | — | '''20.269''' |- style="text-align:center;" | 1971 | 23.845 | 43 | 1.862 | 178 | — | 469 | — | 827 | — | '''27.224''' |- style="text-align:center;" | 1981 | 31.359 | 65 | 1.473 | 1.029 | 955 | 472 | — | 877 | — | '''36.230''' |- style="text-align:center;" | 1991 | 37.235 | 32 | 1.156 | 1.518 | 1.484 | 515 | — | 886 | — | '''42.826''' |- style="text-align:center;" | 1994 | 37.136 | 18 | 877 | 1.449 | 1.694 | 283 | — | 273 | — | '''41.730''' |- style="text-align:center;" | 2002 | 38.323 | 12 | 877 | 2.184 | 1.727 | 272 | 11 | 246 | — | '''43.652''' |- style="text-align:center;" | 2021 | 32.658 | 29 | 1.022 | 2.293 | 1.389 | 163 | 12 | 288 | 4.146 | '''42.000''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2002), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Стопанство == [[Податотека:Куќата на Тодор Александров.jpg|300px|мини|десно|Стара штипска куќа]] Од [[Втора светска војна|Втората светска војна]] наваму, Штип важи за центар на [[текстил]]ната индустрија во [[Република Македонија|Македонија]] со 60 модни конфекции, кои вработуваат околу 6 000 [[луѓе]]. Така, во [[1952]] година започнала со работа текстилната фабрика „Македонка“, со 60 работници, а само три години подоцна, тој број се зголемил на 1 224. На врвот од своето постоење, во [[1987]] година, во „Македонка“ работеле дури 5 900 работници, со што таа претставувала заштитен знак на текстилната индустрија во Штип. Во [[1962]] година била формирана уште една модна конфекција - „Астибо“, со 119 вработени. Во [[1972]] година, фабриката „Астибо“ вработувала 2 000 работници, а во [[1987]] година - 4 800 работници.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 46.</ref> Текстилната индустрија сè уште е столб на штипското стопанство, бидејќи во [[2011]] година, оваа индустрија вработувала 5 610 работници, т.е. 40% од сите вработени во Штип. Некогашните текстилни комбинати-гиганти како „Македонка“ и „Астибо“ по распадот на [[СФРЈ]] и паѓањето во стечај, денес се поделени на повеќе приватни текстилни конфекции (вкупно 58 текстилни фирми), како што се: „Семак Фешан компани“, „Текстил Логистик Македонија“, „Албатрос“, „[[Модена]]“, „Мавис“, „Максима“, „Грација“, „Беас-АБС“, „Бритекс“, „Штипко“, „Штип-текс“, „Вивенди“, „Милано“, „Фам мода“ итн.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 13, 25 и 46.</ref> Во Штип е развиена чевларската [[индустрија]], во која се истакнува фабриката за чевли „Баргала“, како и неколку помали чевларски фирми. Исто така, во градот се развиени и прехранбената индустрија, градежништовото, телекомуникациите, производството на вино, металната индустрија итн. Во градот работат и неколку сместувачки капацитети (хотели и мотели), како што се: „Оаза“, „Изгрев“, „Гарни“, „Ким“ и „Ваго“. Во контекст на развојот на туризмот, важно е работењето на бањата „Кежовица“. Во Штип се регистрирани вкупно 4 387 [[Претпријатије|претпријатија]]. Поважни стопански претпријатија во Штип се:<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 16 и 24.</ref><ref>[http://www.stip.gov.mk/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=253&Itemid=250 Стпански развој во Штип]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> * Фабриката за масло „Брилијант“, *фабриката за кондиторски производи „Мултикрем“, *фабриката за прехранбени производи „Макпромет“, * фабриката за безалкохолни пијалаци „Синада“, * Винарската визба „Имако“, * Винарската визба „Езимит вино“, * Винарската визба „Аневски“, * Фабриката за обувки „Мар Ева Мар“, * Градежното претпријатие „[[Актива]]“, * Градежното претпријатие „Бетон“, * Градежното претпријатие „[[Пелагонија]]“, * Градежното претпријатие „Коинг“, * Дрвната индустрија „[[Бреза]]“, * Дрвната индустрија „Мебел Инженеринг“, * Дрвната индустрија „Радодизајн“, * Металната индустрија „Метална и биротехника“, * Кабелскиот оператор „Телекабел“ итн. Исто така, во Штип делуваат две јавни претпријатија: „Исар“ и „Штип-проект“. == Култура, спорт, образование и администрација == [[Податотека:НУ Центар за култура „Ацо Шопов” - Штип.JPG|мини|десно|Центарот за култура „Ацо Шопов“]] {{Listen | filename = Štip – Kočani dialect speech - Štip.ogg | title = За свадбените обичаи во Штип | description = Говор на жена од Штип на месниот [[штипско-кочански дијалект]] }} === Култура === Штип е познат по тоа што првата [[опера]] во Македонија е прикажана токму во овој град. Тоа била операта "Палјачи", изведена во [[1924]] година од страна на рускиот музиколог Сергеј Михајлов. Почнувајќи од [[1989]] година, секој ноември, во Штип се одржува најголемиот фестивал на забавна [[музика]] во Македонија, „[[Макфест]]“. Исто така, почнувајќи од [[1987]] година, во градот се одржува „[[Штипско Културно Лето]]“ - фестивал кој трае еден [[месец]] и се одржува од [[1 јули]] до [[1 август]] во културниот центар „[[Ацо Шопов]]“. Домот на младите е организатор на [[Џез|џез]]-фестивалот „Астибо“. Најпосле, секоја година, на [[8 ноември]], во Штип се одржува манифестацијата "Пастрмалијада".<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.stip.gov.mk/?jazik=1&id=020401|title=Cultural Manifestations|date=2007-09-13|accessdate=2007-09-13}}</ref> Поважни културни установи во Штип се:<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 11.</ref> * Завод и Музеј, * [[Народен театар - Штип|Народен театар]], * Народна и универзитетска библиотека “[[Гоце Делчев]]“, * Центар за култура "Ацо Шопов", * Дом на млади, * Уметничка галерија "Безистен", и * Државен архив. ''Заводот и Музеј'' е формиран во [[1950]] година како градска установа, а од [[1953]] година прераснал во Музеј на штипскиот крај. Во негови рамки има повеќе збирки и фондови од областа на [[археологија]]та, [[историја]]та, [[етнологија]]та и [[современа македонска уметност|современата македонска уметност]]. Во музејскиот комплекс Аневи-Гочеви е поставена археолошка збирка со над 1 200 експонати, од [[неолит]]от до [[XVIII век]].<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 36-37.</ref> ''Народниот театар'' започнал со работа во [[1951]] година, а првите [[театар]]ски дејци биле учителите кои приредувале претстави со своите ученици. Оттогаш, театарот приредил над 300 премиери и над 5 000 репризни претстави, при што гостувал во над 100 градови низ [[Македонија]] и во странство, а неговите претстави ги посетиле околу еден милион гледачи.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 37-38.</ref> Корените на ''Народната и универзитетска библиотека "Гоце Делчев"'' датираат од [[1872]] година, кога штипските еснафи, со свои лични средства и преку донирање книги од домашните библиотеки, го помогнале отворањето на читалиштето "Дејателност". Во [[1941]] година, читалиштето го добило името "Гоце Делчев", а во [[1946]] година била формирана Народната библиотека "Гоце Делчев", која од [[2003]] година работи со статус на национална установа. Во рамките на библиотеката работи литературниот клуб "Искра", како и американско катче, во соработка со American Corner.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 38-39.</ref> ''Центарот за култура „Ацо Шопов“ е изграден во [[1979]] година и располага со корисна површина од 3 100 м², од кои 410 м² отпаѓаат на сценскиот простор. Центарот располага со голема сала, со 615 седишта, и со мала сала, со 120 седишта. Во составот на Центарот за култура работат: Драмско студио, Ликовно студио и Хармоникашки оркстар. Секоја година, Центарот организира околу 130 културни настани од областа на музичко-сценската драмската, ликовната и литературната уметност, како и форуми, предавања, трибини итн. Притоа, како традиционални манифестации, Центарот е домаќин на: Биеналното студио за цртеж „Во чест на поетот“, Музичкиот фестивал „Макфест“ итн.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 39.</ref> === Спорт === Штип е познат и како спортски град. Градскиот стадион со капацитет од 6 000 гледачи е домаќин на фудбалскиот клуб [[ФК Брегалница|Брегалница]], кој е формиран во [[1921]] година. Останати фудбалски клубови се [[ФК Баби|Баби]] и [[ФК Астибо|Астибо]]. Втор најпознат спортски клуб е кошаркарскиот клуб [[КК Универзитет „Гоце Делчев“|„Гоце Делчев“]]. Други позначајни клубови се: боречкиот клуб „[[Балканец]]“, кој е добитник на бројни трофеи, ракометниот клуб „Текстилец“, боксерскиот клуб „Баргала“, [[Пинг-понг|пинг-понг]] клубот при Универзитетот „Гоце Делчев“ итн.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 15.</ref> === Образование === Градот има пет основни училишта: * [[ОУ "Славејко Арсов - нас. Баби Штип|ОУ „Славејко Арсов“]] *[[ОУ "Димитар Влахов" - Штип|ОУ „Димитар Влахов“]], * [[ОУ "Ванчо Прке" - Штип|ОУ „Ванчо Прке“]], * [[ОУ "Гоце Делчев" - Штип|ОУ „Гоце Делчев“]], и * [[ОУ "Тошо Арсов" - Штип|ОУ „Тошо Арсов“]]. Во Штип работат шест средни училишта: * [[Гимназија "Славчо Стојменски" - Штип|Гимназија СОУ „Славчо Стојменски“]], * [[СОУ "Јане Сандански" - Штип|Медицинското училиште СОУ „Јане Сандански“]], * ДСУ-РЦСОО [[ДЕМУ "Коле Нехтенин" - Штип|„Коле Нехтенин“]], * [[СУ "Димитар Мирасчиев" - Штип|Текстилното училиште СОУ „Димитар Мирасчиев“]], * ДМУЦ [[Музички образовен училишен центар "Сергеј Михајлов" - Штип|„Сергеј Михајлов“]], * [[СУ "Искра" - Штип|Средно насочено образование за деца со хендикеп „Искра“]], * ПСУ ,,Саба‘‘ [[Податотека:Stip_Macedonia_-_Panorama_from_Isar_Hill_1.jpg|алт=Stip Macedonia - Panorama from Isar Hill 1.jpg|мини|Поглед на Штип од тврдината [[Штипска тврдина|Исар]]|лево|215x215пкс]]Во [[2007]] година, во Штип бил отворен четвртиот државен универзитет во Македонија - [[Универзитет Гоце Делчев|Универзитетот „Гоце Делчев“]]. Во составот на овој универзитет во [[2012]] година имало 13 факултети со околу 16.000 студенти. Универзитетот се состои од следниве факултети: Факултет за природни и технички науки, Факултет за образовни науки (поранешен Педагошки факултет), Филолошки факултет, Земјоделски факултет, Факултет за информатика, Правен факултет, Економски факултет, Факултет за музичка уметност, Факултет за медицински науки, Технолошко-технички факултет, Електротехнички факултет, Машински факултет, и Факултет за туризам и бизнис логистика. Во состав на Универзитетот се вклучени и повеќе центри и институти: Центар за меѓууниверзитетска соработка, Центар за електронско учење, Центар за обезбедување квалитет, Центар за кариера и развој, Центар за односи со јавноста, Универзитетски спортски центар, Универзитетски културен центар, Центар за доживотно учење, ИТ центар, Институт за [[археологија]] и [[историја]], Институт за исхрана, гастрономија и диететика и Институт за информатика. Универзитетот „Гоце Делчев“ - Штип има дисперзирани студии во градовите: [[Струмица]], [[Радовиш]], [[Кавадарци]], [[Прилеп]], [[Гевгелија]] и [[Скопје]]. Како најголем град, а воедно и центар на источниот дел на Македонија, во Штип е седиштето на Основниот и Апелациониот Суд со апелационо подрајче над повеќе судови во градовите во источна Македонија. Исто така, Штип е седиште и на секторот за внатрешни работи (СВР) кој го покрива подрачјето на средишниот дел на [[Источна Македонија]]. === Орден „Св. Никола“ === Во чест на св. Никола, кој е прогласен за заштитник на градот, во 2008 година, Штип започнал да го доделува орденот „Св. Никола“ на луѓе кои дале придонес за развојот на Штип и на источниот регион, а кои потекнуваат или некогаш живееле или работеле во Штип. Добитници на овој орден се:<ref name="XVIII 2014"/> * [[Податотека:Saat-kulata vo Shtip.jpg|мини|Саат-кулата во Штип|Саат-кулата во Штип]][[Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Стефан|Архиепископот Охридски и Македонски г.г. Стефан]], * Митрополитот Иларион, * [[Сашко Кедев]], * [[Методија Чепреганов]], * [[Срѓан Керим]], * [[Никола Груевски]] ([[2014]]), * Киро Глигоров (постхумано), * Ацо Шопов (постхумано). == Културно-историски знаменитости == Тврдината ''[[Штипска тврдина|Исарот]]'' е главното обележје на овој град и воодушевува со прекрасната панорама на целиот град. Таа се наоѓа на истоименото возвишение, кое се издига на 120 метри над устието на [[Отиња]] во [[Брегалница]], на западната периферија на градот. На ридот се најдени камени споменици кои потекнуваат од [[2 век]] до [[6 век]], како и остатоци од ранохристијанска базилика од [[6 век]]. Во воените походи против [[цар Самуил|царот Самуил]], [[Византија|византискиот]] цар [[Василиј II]] ја освоил тврдината Стипеон, а по освојувањето на Штип од страна на Турците, во текот на најмалку два века, тврдината била користена како нивно упориште. Денешниот изглед на тврдината потекнува од [[14 век]]. Тврдината се состоела од два дела: дворец (замок) со должина од 160 метри и најголема широчина до 20 метри, и стопански дел, со должина од 250 метри и широчина од 50 метри. Во [[2009]] година, откриени се 30 метри од тунелот што води од реката до врвот на Исарот, со што се потврдила легендата дека Штип бил освоен од Османлиите преку таен тунел под Исарот. Инаку, во своите патописи, [[Евлија Челебија]] и Џаџи Калфа сведочат дека веќе во [[17 век]], Исарот бил запустен.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 9 и 28-29.</ref>[[Податотека:Štip, na razglednica so Markovo Kale, 1930ti.jpg|мини|десно|Разгледница од Штип, од 1930-те години]] ''Саат-кулата'' во Штип потекнува од [[17 век]], веројатно од [[1650]] година, а денес, таа претставува споменик на културата, заштитен од државата. Иако е позната како Саат-кула, всушност, таа претставува бегова кула, подигната за одбрана на имотот од некој турски [[бег]], чие име не е познато. Првобитно, на кулата имале пушкарници и балкон, а еден век подоцна бил поставен часовник. Еден дел од кулата бил урнат во [[1934]] година.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 29.</ref> ''Хуса Медин Пашина џамија'' или ''Црква Свети Пророк Илија'' е изградена на ридот, над јужниот брег на [[Река Отиња|реката Отиња]]. Местоположбата е на доминантна позиција над градот, поради тоа црквата во [[1882]] година била разурнета и претворена во џамија.<ref name="епархија">{{Наведена мрежна страница |url=http://www.bregalnickaeparhija.org.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=50%3A2010-01-14-16-08-48&catid=35%3A2010-01-15-21-58&Itemid=55%7C%D0%91%D1%80%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0 |title=епархија |accessdate=2013-02-24 |archive-date=2022-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220415113808/https://www.bregalnickaeparhija.org.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=50:2010-01-14-16-08-48&catid=35:2010-01-15-21-58&Itemid=55%7C%D0%91%D1%80%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0 |url-status=dead }}</ref> Црквата била позната како поп Стариева црква, изградена од Константин Дејановиќ во [[1381]] година.<ref name="епархија"/> Според некои извори џамијата потекнува од [[17 век]], додека [[Брегалничка епархија|брегалничката епархија]] наведува дека таа била изградена во [[1882]] година. Веднаш до храмот се наоѓа гробот на Хуса Медин Паша. За објектот се води и судски спор за сопственост.<ref name="епархија"/><ref name="ReferenceB">Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 30.</ref> Во центарот на Штип се наоѓа Безистенот, кој порано била затворен пазар, но сега е уметничка галерија. Нема прецизни податоци за неговата градба, но се претпоставува дека потекнува од [[16 век]] или [[17 век]], а бил уништен за време на австриско-турската војна. Тој е граден од полн, масивен камен, има правоаголна основа и три издвојувања во висина, од кои, последната ја претставува куполата. Внатре, има три простории и голема купола, а на ѕидовите има мали прозорци.<ref name="ReferenceB"/> ''Емир Ќучук Султанов мост'' се наоѓа на влезот од Штип, а бил изграден во [[1672]] година. За време на [[Прва светска војна|Првата светска војна]], преку мостот поминувала демаркационата линија, која го делела градот на српски дел (населбите од десната страна на Брегалница) и бугарски дел (левата страна на градот).<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 32.</ref> Во Ново Село, во дворот на црквата [[св. Богородица]] се наоѓа училиштето во кое две години ([[1894]] - [[1896]]) работел [[Гоце Делчев]]. Денес, тоа е реновирано и во него се наоѓа ректоратот на универзитетот „Гоце Делчев“. На едната страна од зградата, која е свртена кон црквата, поставен е релјеф во спомен на Гоце Делчев.<ref name="ReferenceC">Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 31.</ref> Во Штип постојат и неколку споменици посветени на важни историски настани од поново време. Таков е Меморијалниот споменик на паднатите борци од [[НОБ]], кој се наоѓа на источната страна на Исарот. Споменикот е дело на архитектот [[Богдан Богдановиќ]], а е подигнат во [[1974]] година од страна на Собранието на Општина Штип. Во близина на зградата на музејот се наоѓа ''Споменикот на [[Евреи]]те'', изграден во [[1985]] година, во спомен на Евреите кои биле депортирани во нацистичките концентрациони логори. Споменикот е дело на уметникот Методи Андонов. Најпосле, во чест на војниците загинати за време на војната од [[2001]] година, во месноста Суитлак и во дворот на штипската касарна се подогнати спомен-обележја.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 40-42.</ref> === Знаменитости === [[Податотека:Sv. Nikola - Štip 10.JPG|мини|десно|Црквата „[[Црква „Св. Никола“ - Штип|Св. Никола]]“ во Штип]] ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref> Во Штип и околината се регистрирани над 300 цркви, а гордост на градот е црквата [[Црква „Св. Никола“ - Штип|Св. Никола]], која е седиште на [[Брегалничка епархија|Брегалничката епархија]]. Според староста, особено се истакнува црквата [[Свети Јован Крстител]], која потекнува од [[1350]] година. *'''''Црквата „[[Црква „Св. Никола“ - Штип|Св. Никола]]“''''' е една од најрепрезентативните сакрални објекти во Штип. Црквата е изградена од [[Андреја Дамјанов]] на местото на постара црква од [[1341]] година. Според натписот над главниот западен влез, црквата била завршена на [[10 мај]] [[1867]] година.34 Црквата се одликува со грандиозен [[иконостас]] којшто содржи бројни вредни [[икона|икони]]. На северниот дел од иконостасот има 16 икони, а на главниот иконостас се наоѓаат дури 67 икони, најголем дел од нив насликани во [[1890]] година од страна на [[Димитар Папрадишки]]. Во [[1990]] година, во рамките на црквата е отворена [[Галерија на икони (Штип)|галерија на икони]] изработени од познати зографи меѓу 17 и 19 век. Исто така, во галеријата има и стари книги, сребрени крстови, чаши за богослужби, венчални круни, [[псалми]], евангелија и други сакрални предмети. Во јужниот дел на галеријата има 29 икони од [[XVIII век]] и [[XIX век]], изработени од зографите: Џико од селото [[Осој]], [[Константин Новев|Константин]] и [[Петре Новев]] од [[Тресонче]], [[Крсте Зографот]] од [[Велес]] итн. Во западното крило на галеријата има 32 икони од [[XIX век]], дело на [[Данаил Коцов]] од Штип и на други зографи. Во северниот дел на галеријата има 31 икона, изработени од [[Петре Новев]], [[Исаија Дебарлија]], [[Константин Андонов]] итн.<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 32-33.</ref> *'''''Црквата св. Спас''''' се наоѓа на левата страна на реката [[Отиња]]. Таа претставува еднокорабна црква за која се смета дека ја подигнал војводата Димитар во [[1369]] година. Оригиналниот живопис на црквата не е сочуван, а по вторпат, таа била живописана во [[1601]] година од зографот Јован.<ref name="ReferenceC"/> [[Податотека:Св. Троица - Населба Баби (3).JPG|мини|десно|Црквата „Св. Троица“ во населбата Баби]] *'''''Црквата св. [[Богородица]]''''' се наоѓа во [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село]] и претставува едно од ремек-делата на познатиот македонски мајстор [[Андреја Дамјанов]] и, според кажувањата, таа била градена 31 година. Според знакот што се наоѓа над влезот од јужната страна, црквата била реновирана во [[1850]] година. Црквата има голем иконостас со 90 икони.<ref name="ReferenceC"/> Во рамките на црквата, во [[1972]] година била отворена галерија на икони која содржи дури 132 дела, изработени меѓу [[1861]] и [[1866]] година од сликарот [[Станислав Деспотоски]] од [[Самоков]].<ref>Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 34.</ref> *'''Еднокорабната ''црква [[св. Архангел Михаил]]''''' се наоѓа на патот што води кон [[Исар]]от. Подигната е во првата половина на [[14 век]] од протосевастот Хрелја, а во [[1334]] година била приложена кон [[Хиландар]] од страна на [[цар Душан|царот Душан]].<ref name="ReferenceD">Општина Штип, ''ШТИП - ТУРИСТИЧКИ ИНФОРМАТОР, Со мапа на градот''. Штип: Општина Штип, 2011, стр. 35.</ref> *'''''Црквата [[св. Јован Крстител]]''''' се наоѓа на десната страна на реката [[Отиња]], на јужната страна на [[Исар]]от, а изградена е во [[1350]] година со поддршка на [[Јован Пробиштиповиќ]], во времето кога сопственик на земјиштето бил [[деспот Оливер|деспотот Оливер]]. Од оригиналниот фрескопис, денес се видливи само фрагменти, како што е [[фреска]]та на царот [[цар Константин|Константин]] и [[царица Елена|царицата Елена]] на јужниот ѕид на црквата.<ref name="ReferenceD"/> *'''''Црквата [[Свети Илија|св. Пророк Илија]]''''' се наоѓа на јужната страна на реката [[Отиња]], изградена е во [[1381]] од [[Константин Дејановиќ]] и приложена на манастирот Хиландер. Во 1822 година била срушена, односно од истата црква е адаптирана џамија, наречена Хуса Медин Пашина џамија. Во историските извори оваа црква се спомнува како црква на поп Старие. На празникот Св.Пророк Илија на 2. Август во црквата се одржува богослужба.<ref name="епархија"/><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.kanal5.com.mk/default.aspx?egId=13&eventId=63381&mId=37&tip=video&AspxAutoDetectCookieSupport=1 |title=Канал 5 телевизија |accessdate=2013-02-24 |archive-date=2021-05-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507172018/https://kanal5.com.mk/default.aspx?egId=13&eventId=63381&mId=37&tip=video&AspxAutoDetectCookieSupport=1 |url-status=dead }}</ref> *[[Црква „Св. Константин и Елена“ - Штип|'''Св. Константин и Елена''']] - на 2 јуни 2013 година поставен [[камен-темелник]]. Припаѓа на населбата Македонка, веднаш до споменикот на протераните Македонци од Егејскиот дел на Македонија.<ref>[http://www.sitel.com.mk/mk/postaven-kamen-temelnik-za-nova-crkva-vo-shtip-0 ''Поставен камен темелник за нова црква во Штип'']{{Мртва_врска|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> *[[Црква „Св. Недела“ - Штип|'''Св. Недела''']] - се наоѓа во истоимената населба; *Св. Климент Охридски и Св. Петка - манастирска црква во населбата [[Сењак]];<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.bregalnickaeparhija.org.mk/index.php/82-2010-01-15-21-45/2010-01-15-21-513/773-2014-08-08-13-38-05 |title=''ЛИТУРГИЈА НА „СВ. ПРЕПОД. МЧ –ЧКА ПАРАСКЕВА“ ВО ПАРАКЛИСОТ „СВ. ПЕТКА“ ВО НАС. СЕЊАК ВО ШТИП'' |accessdate=2014-11-23 |archive-date=2022-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220415141342/https://www.bregalnickaeparhija.org.mk/index.php/82-2010-01-15-21-45/2010-01-15-21-513/773-2014-08-08-13-38-05 |url-status=dead }}</ref> *[[Црква „Св. Архангел Гаврил“ - Штип|'''Св. Архангел Гаврил''']] - се наоѓа во населбата [[Пролет (Штип)|Пролет]]. Камен темелник удрен на 19 јуни 2016 година;<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.bregalnickaeparhija.org.mk/index.php/82-2010-01-15-21-45/2010-01-15-21-513/984-2016-06-19-13-05-12 |title=''ПЕДЕСЕТНИЦА И КАМЕН – ТЕМЕЛНИК ЗА ИЗГРДБА НА ПАРАКЛИС НА „СВ. ГАВРИЛ“ ВО НАС. ПРОЛЕТ ВО ШТИП'' |accessdate=2016-09-23 |archive-date=2021-09-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210926193623/https://www.bregalnickaeparhija.org.mk/index.php/82-2010-01-15-21-45/2010-01-15-21-513/984-2016-06-19-13-05-12 |url-status=dead }}</ref> *[[Црква „Св. Кузман и Дамјан“ - Штип|'''Св. Кузман и Дамјан''']] - црква во клиничкиот центар. Камен темелник удрен на 14 ноември 2016 година;<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.bregalnickaeparhija.org.mk/index.php/82-2010-01-15-21-45/2010-01-15-21-513/1028-2016-11-14-15-40-01 |title=''КАМЕН ТЕМЕЛНИК ЗА ИЗГРАДБА НА ЦРКВА ВО КЛИНИЧКАТА БОЛНИЦА ВО ШТИП'' |accessdate=2016-11-18 |archive-date=2022-04-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220417152826/https://www.bregalnickaeparhija.org.mk/index.php/82-2010-01-15-21-45/2010-01-15-21-513/1028-2016-11-14-15-40-01 |url-status=dead }}</ref> *'''[[Црква „Св. Иларион“ - Штип|Св. Иларион]] Мегленски''' - се наоѓа во населбата [[Железничка (Штип)|Железничка]];<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.televizijastar.com/2016/11/03/%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B8-%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%BD-%D0%BC%D0%B5%D0%B3%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8-%D1%81%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0-%D0%BC%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D1%83-%D0%BD/ |title=''Свети Иларион Мегленски собра многу народ на Железничка во Штип'' |accessdate=2017-10-29 |archive-date=2017-03-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170329015640/http://www.televizijastar.com/2016/11/03/%d1%81%d0%b2%d0%b5%d1%82%d0%b8-%d0%b8%d0%bb%d0%b0%d1%80%d0%b8%d0%be%d0%bd-%d0%bc%d0%b5%d0%b3%d0%bb%d0%b5%d0%bd%d1%81%d0%ba%d0%b8-%d1%81%d0%be%d0%b1%d1%80%d0%b0-%d0%bc%d0%bd%d0%be%d0%b3%d1%83-%d0%bd/ |url-status=dead }}</ref> *[[Црква „Воскресение Христово“ - Штип|'''Црква „Воскресение Христово“''']] — манастирска црква во месноста Семеница, на поголемо растојание источно од градот *[[Црква „Благовештение“ - Штип|'''Црква „Благовештение“''']] - единствена католичка црква во градот; *'''Св. Петка''' - се наоѓа од десната страна на реката Брегалница, од спротивна страна на ректоратот на УГД. ;Џамии *[[Кадан Ана џамија - Штип|Кадин Ана џамија]] - главна градска џамија; *[[Џамија Хусамедин Паша - Штип|Хусамедин-пашина џамија]] - повремена џамија, која работи 2 дена во неделата;{{Се бара извор}} ;Теќиња *[[Ашај Теќе]] ;Археолошки наоѓалишта<ref name="Коцо">{{наведена книга|last= Коцо|first=Димче|title=Археолошка карта на Република Македонија|publisher=Македонска академиjа на науките и уметностите|location=Скопје|date=1996|page=446|volume=II|isbn=9989649286}}</ref> *[[Астибо|Астибо - Стар Конак]] — населба од римското време; *[[Бабите (Штип)|Бабите]] — тумули од железното време; *[[Штипска тврдина|Исар]] — средновековна тврдина; *[[Кемер (Штип)|Кемер]] — аквадукт од римското време; *[[Св. Архангел Главатов (Штип)|Св. Архангел Главатов]] — средновековна црква; *[[Св. Архангел Михаил (Штип)|Св. Архангел Михаил (Фитија)]] - средновековна црква со некропола; *[[Св. Власиј (Штип)|Св. Власиј]] — средновековна црква; *[[Св. Илија (Штип)|Св. Илија]] — средновековна црква; *[[Св. Јован Крстител (Штип)|Св. Јован Крстител]] — средновековна црква; *[[Трговски Центар (Штип)|Трговски Центар]] — рудник од римското време; *[[Тузлија (Штип)|Тузлија]] — некропола од римското време. == Медиуми == Штип има различни [[медиум]]ски установи. Првата приватна [[телевизија]] во [[Република Македонија|Македонија]] (и во поранешна [[Југославија]]) беше формирана во овој град од [[Миле Кокотов]] во [[1989]] година. Оваа приватна телевизија беше наречена „[[ТЕКО ТВ]]“ но, денес повеќе не постои. Во Штип, активни телевизиските станици се „[[ТВ Ирис]]“ и „[[ТВ Стар]]“. Штип има и повеќе [[радио]] станици, меѓу кои се истакнува „[[Канал 77]]“, првата приватна радио станица која има проширена мрежа низ североисточниот дел на [[земја]]та. Други поважни станици се "[[Радио Штип]]", радио '[[Angelsfm]]' и непрофитната радио станица „УГД-ФМ“ која работи во состав на Универзитетот „Гоце Делчев“. Во градот се печати локалниот весник, „[[Штипски Весник]]“.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://iris.com.mk/ |title=Тв Ирис |accessdate=2009-02-18 |archive-date=2009-02-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090228180556/http://iris.com.mk/ |url-status=dead }}</ref><ref>[http://www.radiostip.com.mk/ Радио Штип]</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.cerenja.com.mk/ |title=Радио Черења |accessdate=2008-03-05 |archive-date=2011-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110415011316/http://www.cerenja.com.mk/ |url-status=dead }}</ref> ==Штип како тема во уметноста и во популарната култура== * „Штип“ — песна на македонскиот поет [[Блаже Конески]].<ref>Блаже Конески, 'Везилка''. Скопје: Арс Ламина - публикации, Арс Либрис, 2021, стр. 43.</ref> * „Во Штип и во Жоал“ — песна на македонскиот поет [[Ацо Шопов]].<ref>Ацо Шопов, ''Песни''. Скопје: Македонска книга, Мисла и Култура, 1988, стр. 120.</ref> == Познати личности == :''За автоматски создадени списоци на лица родени или починати во Штип, погледнете: [[:Категорија:Родени во Штип]] и [[:Категорија:Починати во Штип]]'' :''За рачно одржувани списоци на лица родени или починати во Штип, погледнете ги статиите: [[Список на луѓе родени во Штип]] и [[Список на луѓе починати во Штип]]'' {{Div col|cols=2}} * [[Станислав Лесновски]] — македонски книжевник од XIV век * [[1881]] - [[1924]], [[Тодор Александров]] — револуционер, водач на [[ВМРО]] од [[1911]] до [[1924]] * [[1863]] - [[1937]], [[Љубомир Милетиќ]] — научник, филолог, ректор на [[Софиски универзитет|Софискиот универзитет “Св. Климент Охридски”]], претседател на [[Бугарска академија на науките|Бугарската академија на науките]] од [[1926]] до [[1937]] година и претседател на [[Македонски научен институт|Македонскиот научен институт]]<ref name="ReferenceE">Љупчо Шатевски, „Штипјани неколку децении раководеле и со Бугарската академија на науките“, ''Дневник'', година XVIII, број 5553, петок, 29 август 2014, стр. 18.</ref> * [[1890]] - [[1977]], [[Тодор Павлов]], [[комунизам|комунист]], политичар и научник, [[регент]] на [[Царство Бугарија|Царството Бугарија]] во периодот [[1944]]-[[1946]] и претседател на [[Бугарска академија на науките|Бугарската академија на науките]] од [[1947]] до [[1962]] година<ref name="ReferenceE"/> * [[1896]] - [[1990]], [[Ванчо Михајлов]], познат и како „Радко“ — бугаромански револуционер во [[Македонија]], водач на про-бугарското крило на ВМРО * [[1900]] - [[1988]], [[Славјанка Влахчева]] - прва медицинска сестра во Македонија, борец во [[НОБ]] * [[1901]] - [[1967]], [[Емануел Чучков]] - член на президиумот на [[АСНОМ]], доктор по [[географија|географски]] науки * [[1906]] - [[1987]], [[Михајло Апостолски]] - македонски генерал, командант на партизанските одреди во Македонија за време на [[НОБ]] и претседател на [[МАНУ]] од [[1976]] до [[1983]] година<ref name="ReferenceE"/> * [[1912]] - [[1999]], [[г.г. Михаил]] - [[Охридска архиепископија|Архиепископ охридски]] и македонски, поглавар на [[МПЦ]] * [[1917]] - [[2012]], [[Киро Глигоров]] - македонски политичар, прв претседател на независна [[Република Македонија]] * [[1923]] - [[1982]], [[Ацо Шопов]] - академик на [[МАНУ]], [[македонски поети|македонски поет]] и преведувач * [[1927]] - [[2008]], [[Никола Кљусев]] - академик на МАНУ, [[Премиер на Република Македонија]] * [[Јордан Поп Јорданов]] - претседател на МАНУ од [[1983]] до [[1991]] година<ref name="ReferenceE"/> * [[Ванчо Прке]] - македонски народен херој од [[НОБ]] * [[1961]], [[Жан Митрев]], лекар кардиохирург * [[1962]], [[Сашко Кедев]], лекар-[[кардиологија|кардиолог]] и политичар * [[1966]], [[Љубчо Георгиевски]] - прв претседател на [[ВМРО-ДПМНЕ]], [[Премиер на Република Македонија]] * [[1972]], [[Стојанче Ангелов]] - македонски полициски генерал, бранител и учесник во [[Воен конфликт во Македонија, 2001|воениот конфликт во 2001]], претседател на партијата [[Достоинство (политичка партија)|Достоинство]] * [[Раде Рогожаров]] - глумец * [[Дуле]] и [[Коки]] - музичари * [[Зоран Шоров]] - борач, трикратен олимпиец * [[Ферус Мустафов]] - музичар, [[саксaфон]]ист * [[Кирил Рибарски]] - музичар, [[тромбон]]ист * [[Цвета Апостолска]] - македонски учесник во НОВ * [[Голуба Брашнарска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Поликсена Воинска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Стојка Воинска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Ленка Бражанска]] — учесник во НОВ на Македонија и носител на Партизанска споменица од 1941 година * [[Павлина Давиткова]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Стојка Доганџиска]] — учесник во НОВ на Македонија и носител на Орден заслуги за народ III ред * [[Голуба Донева]] (р.1920) — учесник во НОВ на Македонија * [[Бојка Доновска|Бојка Босотова Доновска]] (р.1928) — учесник во НОВ на Македонија * [[Павлина Ежова]] (р.1924) — учесник во НОВ на Македонија * [[Ванчо Апостолски]] - бил македонски политичар и учесник во НОВ * [[Љупчо Арсов]] - македонски партизан од НОБ и Претседател на СР Македонија * [[Софија Арсова]] — учесник во НОВ на Македонија. * [[Тодор Арсов]] - македонски партизан, партиски и воен раководител во НОВ * [[Олга Арсова]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Марија Арсова|Марија Арсова Методиева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Николина Велева|Николина Спасова Велева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Бота Бочварска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Ленка Георгиева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Нада Глигорова|Нада Дојранска Глигорова]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Марика Георгиева|Марика Пецева Георгиева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Сава Глигорова - Димитрушева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Катерина Глигорова]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Стојка Грнева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Нада Грујоска|Нада Икономова Михајлова Грујоска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Милка Димитровска|Милка Недева Димитровска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Николина Дачева|Николина Панчева Дачева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Васка Донева|Васка Арсова Донева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Вера Дончева-Гашиќ]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Иванка Дубарџиска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Ленче Ѓорѓевиќ|Ленче Манева Ѓорѓевиќ]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Ванѓа Ефремова]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Вида Жежова|Вида Донева Жежова]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Васа Ивчева|Васа Б. Ивчева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Димче Беловски]] - македонски партизан од НОБ и политичар * [[Димитар Митевски]] - македонски партизан од НОБ и политичар * [[Бранка Ѓорческа]] - учесник во НОБ, носител на Партизанска споменица од 1941 година * [[Павлина Зенделска-Брашнарска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Благородна Златева]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Асанда Златевска]] (1887 — 1955) — учесник во НОВ на Македонија * [[Блага Иванова]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Лазо Гачов]] - македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ * [[Панче Санев]] - македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ * [[Исак Сион]] - учесник во НОБ, делегат на Првото заседание на АСНОМ и носител на Партизанска споменица 1941 * [[Иван Прилепчански]] - македонски микробиолог и партизан * [[Панче Санев]] - македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ * [[Влатко Петров]] - македонски бранител, припадник на Скорпионите при АРМ * [[Александар Донски]] - литературен преведувач, раскажувач и историчар * [[Драгослав Шекуларац]] - поранешен македонски и југословенски фудбалер * [[Ванче Стојчев]] - македонски историчар, професор на Воената академија на АРМ {{Div col end}}'''Доселени во Штип:''' * [[Благородна Димитрова|Благородна Алексова Димитрова]] (р.1898) — учесник во НОВ на Македонија ==Галерија== <center><gallery> Податотека:Саат-кула-Штип.jpg| Саат-кулата во Штип Податотека:Штип-центар.jpg| Панорама на Штип Податотека:Monument to fallen soldiers - Štip 16.JPG|Споменик на паднатите борци од [[НОБ]] во Штип Податотека:Sv. Kliment Ohridski - Stip 02.JPG|alt=Црквата „Св. Климент Охридски“|Црквата „Св. Климент Охридски“ Податотека:Споменикот на депортираните Евреи (Штип).jpg|alt=Споменик посветен на холокаустот на штипските Евреи од Втората светска војна|Споменик посветен на холокаустот на штипските Евреи од Втората светска војна Податотека:Безистен (Штип).jpg| Безистенот во Штип </gallery> </center> == Наводи == {{наводи|2}} == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Štip}} * [http://www.stip.gov.mk/ Општина Штип] * [http://jpisar.com.mk/jpisar/ ЈП Исар - Штип] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20130510045824/http://jpisar.com.mk/jpisar/ |date=2013-05-10 }} * [http://www.stipmuzej.com.mk/ Завод и Музеј - Штип] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20130214013219/http://www.stipmuzej.com.mk/ |date=2013-02-14 }} * http://www.domnamladi.com/istorijat.asp {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140217233446/http://www.domnamladi.com/istorijat.asp |date=2014-02-17 }} * [http://strumski.com/biblioteka/?id=342 "Град Щип"], Книга од писателот Петар Завоев роден во Штип * [http://strumski.com/biblioteka/?id=695 Петар А. Чачаров од Штип — „Народни клетви; клетви и благословии“, објав. во „Зборник за народни умотворби, Наука и книжнина", број VI и VIII, Софиja, 1891 г.] {{Градови во Република Македонија}} {{Општина Штип}} [[Категорија:Штип| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] [[Категорија:Општина Штип]] hyfl9kzz88zd2msiepyfhijj95mbewx 0 5083 5382697 5365287 2025-06-22T09:51:45Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382697 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Гостивар | native_name = | native_name_lang = <!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --> | settlement_type = Град | image_skyline = Church Gostivar Macedonia.jpg | image_alt = | image_caption = Поглед кон средиштето на Гостивар | image_flag = | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = | map_alt = | map_caption = Местоположба на Гостивар во [[Македонија]] | pushpin_map = Македонија | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 41 |latm = 48 |lats = 00 |latNS = N | longd = 20 |longm = 55 |longs = 00 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Република Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = [[Полошки Регион]] | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = [[Општина Гостивар]] | subdivision_type3 = | subdivision_name3 = | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> <!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --> <!-- for references: use <ref> tags --> | area_footnotes = | area_urban_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_rural_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_metro_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_magnitude = <!-- <ref> </ref> --> | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 510 | population_footnotes = | population_total = 32.814 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = [[Список на луѓе од Гостивар|Гостиварци]] (мн.) | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = 2400 | area_code_type = | area_code = +389 042 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = GV | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = [http://gostivari.gov.mk/mk/pocetna/ www.gostivari.gov.mk] | footnotes = }} '''Гостивар''' — град во [[западна Македонија|западна]] [[Македонија]] во јужниот дел на [[Полог|Полошката Котлина]]. Гостивар е средиште на [[Општина Гостивар|истоимената општина]] која зафаќа површина од околу {{км2|650}}. Градот претставува административна, политичка, деловна и културна средина за околу осумдесетина илјади жители, од кои во самото градско јадро според пописот од 2002 година живеат речиси 36.000 жители, а според Пописот од 2021, 32.814 жители. Градот претставува типична мултикултурна средина, во која живеат скоро сите националности во Македонија ([[Македонци]], [[Албанци]], [[Турци]], [[Роми]] и други). == Потекло на името Гостивар == [[Податотека:Gostivar-od-Suva Gora.JPG|мини|лево|Панорамски поглед на Гостивар од [[Сува Гора]]]] [[Податотека:Vardar vo Gostivar.jpg|мини|лево|Реката [[Вардар]] во Гостивар]] За потеклото на името на градот Гостивар постојат повеќе претпоставки и народни преданија и легенди. Меѓутоа како најверодостојно може да се прифати тврдењето дека името Гостивар е од [[Македонски јазик|македонско]], односно [[Словенски јазици|словенско]] јазично потекло. Како доказ за словенското потекло на името Гостивар може да се земе и фактот што во [[Чешка]] во рамките на главниот град [[Прага]] (области Прага 10 и Прага 15) се наоѓа населба и цел реон кој се нарекува Хостиварж (на чешки: '''Hostivař''', изговор: ''(Г)хостивар(ж)'') кој во минатото бил посебно населено место, а во германски записи од 12 век се сретнува под името ''Gostiwar''[http://cs.wikipedia.org/wiki/Hostiva%C5%99]. Имајќи предвид дека во чешкиот јазик мекото ''' ''х'' ''' е замена за гласот ''' ''г'' ''' (пр. Praha - Прагa) името на оваа голема населба во југоисточниот дел на [[Прага]] е всушност Гостивар, а знаењето на зборовите е речиси исто (именката ''гости'' на чешки e: hostе) може слободно да се заклучи дека името Гостивар кое се сретнува и во [[Македонија]] и во [[Чешка]] е од словенско потекло. Во [[Средниот век]] градот бил многу посетуван од гости од сите краишта, а во летните денови по традиција, секоја година се одржувал голем трговски собир ([[панаѓур]]). Ваквата традиција продолжила и за време на Османлиското Царство. Поради големата посетеност на населбата од луѓе од други краишта, гости, Турците меѓу себе, на турски, често викале „гостивар“ (гости има). Тогаш во градот имало и многу гостилници, па се претпоставува дека „гостољубивиот град“ односно „градот на гости“ станал - Гостивар. Инаку етимолошкото значење на топонимот во науката сѐ уште не е утврдено. За време на турското владеење населбата почнала да се развива во значајно седиште на Горни Полог, наречен уште и Горна Нахија. Населението од околните рамничарски и ридско-планински села почнало да се преселува во централната населба, со што таа почнала и да расте. Во 1659 година, богатиот Мехмед-паша изградил џамија среде населбата, а околу неа подигнал и училиште и бања, а подоцна и карван-сарај и дуќани. И богатиот Агу Беќир-бег во Гостивар изградил џамија и училиште, што се наоѓале на местото на денешната Саат-кула. [[Податотека:Center Of Gostivar.jpg|мини|лево|Црквата [[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар|„Света Богородица“]] на плоштадот во центарот на Гостивар]] [[Податотека:Манастирот Св.Преображение Христово, населба Циглана.jpg|мини|Манастирот [[Св.Преображение Христово]], населба Циглана]] Според [[Марко Цепенков]], Гостивар бил метув на манастирите од [[Сува Гора]] (планина источно од градот) каде што се гоштевале многу свештеници, патници и намерници. Поради тоа богато гоштевање метувот го добило името Гостивар. Има и легенда која вели дека доаѓа од турско време каде што Гостивар значи "место каде секогаш доаѓаат гости". Според Турците, градот бил наречен така поради тоа што на турски зборот ВАР значи „има“, така што на тоа место секогаш имало гости. Исто така збор ВАР или Вари во сите словенски јазици означува извор или место од каде што извира голема количина на вода - вриење, а исто така означуа и бања. Како поткрепа на ова ќе го додадеме како пример градот Карлови Вари во Чешка што е во превод Бањите на Карло има и други примери во словенските земји за наставката ВАР како што се Вуковар, Карлобар во Хрватска. Што во превод од [[старословенски]] би било „Бања за Гости“. Некои научници како рускиот професор [[Афанаси Селишчев]] сметаат дека словенското име на градот било Костово. Врз основа на записите на [[Абдулаќим Догани]], Гостивар го добива името од девојката дојдена од [[Бар (Црна Гора)|Бар]] која што за место на живеење го има одбрано овој град. На локален јазик девојка е ''гоца'' и тоа од Бар (Тиват во [[Црна Гора]]) , затоа произлегува името Гостивар од момата од Тиват. Веројатноста и вистинитоста на ова тврдење е многу мала, и е пред сè во контекст на големоалбанскиот нациоализам, односно да се потврди тезата за автохтоност на Албанците во Гостивар и другите населени места во [[Македонија]], а и самата анегдота има многу мала логичка смисла. Според една друга легенда сегашното има на градот Гости-гости, настанало за време на владетелот Волкашин. Бидејќи доаѓале голем број на посетители, гости низ овие краишта, во текот турското владеење на турски го нарекувале „Гостивар“ што значи (гости има). Самото име, односно Гостивар се нарекуваше местото на собирање на гости т.е.„Градот на гостите“. Волкашин на сите свои деца им изградил „градови“ (тврдини). На пример, на ќерката Кита и изградил тврдина во Кичево, наречена „Китин Град“ (Китинград), а на Цвета и изградил кале на Сува Гора наречена уште и „Цвета Гора“, каде што имало многу цркви и манастири. Манастирите во „Цвета Гора“ имале свои чифлици во Горни Полог (Гостиварско). Градот Гостивар тогаш бил место на Сувогорските манастири. Манастирските луѓе често ги посетувале чифлиците кај Гостивар, каде што добро биле гоштевани. Легендата вели дека по „гостувањето“ и населбата била наречена Гостивар. == Местоположба == [[Податотека:Saat kula vo Gostivar 01.jpg|мини|десно|[[Саат-кула (Гостивар)|Саат-кулата]] во Гостивар]] Градот лежи во котлината [[Полог]] (Горен Полог) на надморска височина од 510 метри. Во близина на Гостивар во селото [[Вруток]] (5 км југозападно од Гостивар) се наоѓа изворот на најголемата македонска река [[Вардар]] која тече и низ самиот град кој го дели на два дела, а исто така во негова близина се наоѓа најголемиот македонски национален парк и скијачки центар [[Маврово]]. Гостивар е на 67 километри оддалеченост од [[Скопје]], а соседни градови се [[Тетово]] на 27 километри северно и [[Кичево]] на 46 километри јужно. Гостивар е град кој со голема брзина се гради и станува еден од поубавите градови во Македонија. == Историја == [[Податотека:Saat-kulata i centarot na Gostivar.JPG|мини|300п|лево|Глетка од саат-кулата во централното градско подрачје]] ==== Камена епоха ==== Според најновите податоци добиени преку археолошките ископувања на неолиските наоѓалишта Тумба кај с.[[Долно Палчиште]] (1987/88.) и Под село тумба кај с.[[Стенче]] (2000.), најстарите траги на живот во [[Полошката Котлина]] (тетовскиот и гостварскиот крај) датирааат од пред 8000 години или поточно од 6100-тата година ст.е. Од овие наоѓалишта потекнуваат голем број ископани фаргменти, но и целосно сочувани парчиња на грнчарија, но и жртвеници и статуетки посветени на женскиот култ. На подрачјето на [[Тетовско]], пронајдени се и многу значајни претстави на карпестата уметност како уметнички композиции поврзани со обредните ритуали.<ref name="gavro">''Дарко Гавровски, "Тетовски древности. Полог од Праисторијата до 7.век н.е., со посебен осврт на тетовскиот крај", Тетово, 2009.''</ref>. Овој крај низ целиот неолит бил населен со носителите на културната група [[Анзабегово-Вршник]], која била застапена и во скопскиот регион и Источна [[Македонија]]. Во раниот неолит, сепак, овој крај бил под силно влијание и на неолитскта култура Велушина-Породин од Пелагонија јужно оттука, што се гледа и преку формата на најстариот сочуван жртвеник типот [[‘Големата-Мајка’]] (lat. Magna Mater) пронајдена на овие простори, а откриен близу [[Стенче]]. Доцниот неолит се одликува со влијание на [[Винчанската култура]] од север.<ref name="gavro"/> [[Податотека:Жолтата_куќа_-_Гостивар.jpg|мини|Бегова куќа]] ==== Метална епоха ==== Кон крајот на 4. милениум ст.е., започнуваат првите продори на новите доселеници, степски народи од Средна Азија- Индоевропејците, кои уништувајќи и асимилирајќи ја старата неолитска култура создаваат нов енеолитски културен комплекс на Балканот, наречен [[Салкуца-Бубањ-Криводол]]. Траги од ова ново население најдени се и во [[Полог]] (во [[Палчиште]], [[Желино]] итн.). Оваа состојба се стабилизира во средното бронзено време кога се појавуваат првите зачетоци на балканските прото-етничките, а подоцна и пра-етничките заедници. Во овој период започнува и силен продор на материјалните обележја од југ од развиената [[Микенска култура]], што се гледа и преку еден параден луксузен бронзен меч пронајден во Тетово, увезен токму од тие микенски центри. Иако и наредните епохи ќе бида во знак на масовни миграции, сепак [[Железното Време]] се одликува со стабилизација, што довело до развој на трговијата. Од овој период датираат и керамичките големи питоси за житарици, пронајдени близу с.[[Ларце]]. Во овој период, според записите на [[Страбон]] кои се однесуваат на ковницата во [[Дамастион]], а особено според зачуваните ономастички траги од подоцнежните времиња, се гледа дека Полог бил населен од [[Бриги]]те (Briges, Brigoi). Бригите биле составен дел на подоцнежните етнички заедници на [[Пајонци]]те, [[античките Македонци]], [[Дасарети|Десаретите]], [[Едони]]те и [[Мигдонци]]те. Дури и Пајонците, иако биле стара бронзеновременска популација, на овој дел од Балканот, имале неоспорни врски со [[Бриги]]те. Пајонската и античката македонска лингвистика и ономастика покажуваат голем број глоси и имиња со бригиски корен, што упатува на фактот дека Бригите биле substratum или база во пајонското и античкото македонско етничко формирање.<ref name="gavro" /> [[Податотека:Kej na Vardar-Gostivar-MK.JPG|мини|300п|Кејот на реката [[Вардар]] во Гостивар]] ==== Рана антика ==== Во [[1932]] год. блиску местото наречено ''Балезова Чешма'', е пронајдена статуа од бронза од периодот на [[Агријани]]те, [[4 век п.н.е.]], и претставува вреден археолошки пронајдок, најден во [[тетовско|Тетовската околија]]. Статуата е со димензии 9&nbsp;cm, долга и 4&nbsp;cm широка, и се наоѓа во [[Музејот на Македонија]] во [[Скопје]]. Влијанијата на грчките занаетчиски центри врз овој дел на [[Балканот]], всушност ќе доведат до дополнителна промена на културата и начинот на живот на овдешните популации. Токму тие промени го најавуваат новиот, архајски период и преминот од епохата на праисторијата во епохата на историјата и антиката. На археолошки план овие трансформации се видливи преку новите материјални (нови типови керамика, накит и други занаетчиски производи), и духовни (нов начин на погребување: кремирање наместо инхумација, прифаќање на култовите на грчките божества) и други обележја, кои отпрвин биле прифаќани како престиж од најелитните општествени слоеви, а потоа и од останатото население, што најдобро се гледа од т.н. кнежевски гробници, од кои најпозната е онаа од Тетово, во која е пронајдена и познатата статуетка на [[Менада]]. [[Податотека:Domot na kulturata "ASNOM" vo Gostivar-MK.JPG|мини|300п|лево|Домот на културата „АСНОМ“]] Во минатото постоеле различни теории за тоа кое античко племе го населувало овој крај. Сепак според најновите сознанија, целиот простор на Јужна [[Србија]], Источно [[Косово]] и Северна [[Македонија]], вклучително и [[Полог]], во овој период, а сè до [[3 век п.н.е.]] бил населен од најсеверното античко-[[македонско]] ([[пајонско]]) племе [[Агријани]] (Agrianes). Ова се гледа по континуитетот во археолошките хоризонти, развиениот керамички импорт од грчкиот југ, богатите кнежевски гробници и сл. Ова племе имало свои кралеви од кои најпознат е [[Лангар]] (Langaros) кои во [[335 п.н.е.]] му помогнал на македонскиот крал [[Александар III]], при неговиот поход против [[Трибалите]] на север. [[Агријаните]] него го следеле и при неговиот поход низ [[Азија]] кога се покажале како едни од најбезмилосните борци во многу клучни битки, по што станале особено познати во античкиот свет. Поради економскaта и трговска развиеност и одредени градови ковале свои автономни монети. Таков бил случајот со градот [[Пелагија]] (Pelagia) кој низ целиот 4 век п.н.е. кова свои сребрени монети во ковницата во [[Дамастион]]. Градот [[Пелагија]] се смета дека се наоѓал близу денешно Тетово, и е всушност, во урбанистичка смисла негов антички предок, од чиј назив подоцна е изведено и денешното словенско име на целата котлина [[Полог]] (Пелагија-Полог, како во случај и со Скупи-Скопје, Астибо-Штип, Тесалоника-Солун итн). Кон крајот на [[4 век п.н.е.]] ослабента агријанска држава потпаднала под власт на кралот [[Авдолеон]] од [[Пајонија]], а веќе до средината на [[3 век п.н.е.]], сите нивни територии биле заземени од Дарданците од север (на југ сосе Северна [[Македонија]] и [[Полог]]), што се гледа и преку дисконтинуитет во археолошките хоризонти од тој период. Овие погранични краеви низ целиот нареден период ќе биде користен како логистичка позадина, од каде Дарданија организирала јаки пљачкосувачки походи на југ кон богатото кралство [[Македонија]], дури и откако тие територии ќе потпаднат во склоп на Римското Царство во [[168 п.н.е.]]<ref name="gavro"/> ==== Римски период ==== Дури во 29. ст.е. и [[Полог]], задно со останатите делови на [[Дарданија]], па на север сè до [[Дунав]], ќе подапнат под римска управа, по што ќе започне ера на стабилизација, мирен живот, трговија и напредок. Од 2-3 век н.е. датираат неколку камени плочи- стели, на кои епитафот е напишан со грчко писмо што говори дека овој регион бил во склоп на грчката јазична сфера, за разлика од [[Косово]] и скопкскиот регион кои биле дел од латинската јазична сфера. Ова значи дека во [[Раноцарскиот период]] (1-3 век н.е.) [[Полог]] бил дел од римската провинција [[Македонија]], а во доцната атника (3-6 век н.е.), по реформите на Диоклецијан дел од провинцијата [[Македонија Втора]] (Macedonia Secunda). Пронајдените стели содржат и богат ономастички материјал и лични имиња кои се доминатно автохтони и од кои се гледа дека романизацијата на овиепериферни краеви, надвор од главните патишта, не зела голем замав. [[File:Bul.Goce Delcev-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|Булеварот „Гоце Делчев“ со познатата висококатница во централното градско подрачје]] [[Податотека:Gostivar, razglednica 1921.jpg|мини|Разгледница од Гостивар, од 1921 година]] Поучена од големите варварски продори ([[Келти]], [[Остроготи]], [[Хуни]]) кои сè почесто се случувале од 3 век, а траеле и низ наредните векови, римските цареви почнале во доцниот IV век да градат укрепени градови и тврдини на доминантни ридови. Од тој период датираат и бројните каструми (castrum), кастели (castellum) и збегови (refugium) за населението во тетовскиот крај од кои најзначајни се оние близу денешните села [[Рогле]], [[Орашје]], [[Лешок]], [[Стенче]], [[Јегуновце]], [[Градец (Гостиварско)|Градец]] и наоѓалиштето Исар-Бањиче крај Тетово. Иако христијанството во Македонија доаѓа со [[Апостол Павле|Св. Апостол Павле]] во 50-тите години од 1 век н.е., сепак дури по легализацијата на [[Константин]] во 313. н.е. тоа можело помасовно да продре до обичните луѓе, и да се отпочне со градење на ранохристијански цркви- базилики. До денес во Полог се регистрирани траги од 16 ранохристијански базилики, од кои 12 во [[Тетовско]] и 4 во [[Гостиварско]], при што најдобро проучени се базиликата од Стенче од 5 век н.е. која е единствена во Македонија со 3 крстилници (баптистериуми), и онаа во [[Туденце]] која датира од втората пол. 6 век. и е најстарата триконхална (трикорабна) црква воопшто во [[Република Македонија]], а е ретка и во цела Јужна [[Европа]]. Сепак, по силните аварско-словенски продори во доцниот 6 век н.е. сите тврдини се напуштени но не во целост и срушени. Поголемиот дел од нив, два-три века подоцна, кога повторно е воведена стабилна државна организација, повторно ќе бидат обновени со истата намена, но овојпат тие ќе бидат населени од доминантното словенско население поставувајќи ги темелите за новите средновековни гратчиња.<ref name="gavro"/> === Среден век === Кога [[Словени]]те дошле во полошката област, рамничарските населби биле напуштени. Еден дел од староседелците се повлекле во некои од пооддалечените, мали планински сточарски населби. Главно, словенското население ги населило најважните места во рамницата, на која и дале ново, словенско име, нарекувајќи ја „Подлог“ (Полог), веројатно со значење „под гора“, „под планина“. Во [[10 век|X век]] Византијците повторно воспоставиле контрола врз целото полошко подрачје, ги укрепиле најважните разурнати тврдини и во нив воспоставиле постојано војничко присуство. Потоа, неколку децении полошката област била во состав на [[Самоиловото Царство]], по чија пропаст повторно потпаднала под [[Византија]]. Во [[1282]]-[[1283|83]] година, полошкиот крај потпаѓа под власт на [[Срби]]те, на чело со кралот [[Милутин]]. Инаку, Гостивар како населено место првпат е споменат во една повелба на Милутин од [[1313]] година, под името Банска (Бањица), и тоа како село во јужниот дел на [[Полог|Полошката котлина]] со околу 200 жители. Во повелбата се споменува и гостиварскиот средновековен манастир. За време на владеењето на Милутин, во Полошката Котлина било колонизирано српско население. Но, затекнатите Византијци си ги задржале своите права и поседи. Гостивар како селска населба се споменува и за време на Душановото царство, во една повелба на цар [[Стефан Душан|Душан]] од 1331-1340 година, под името '''Белика''', според средновековното име на реката [[Вардар]]. === Османлиски период === [[Податотека:Gostivar - Ilinden 20 July 1916.JPG|мини|лево|Празнување на Илинден во Гостивар во 1916 година]] Во овој период населбата започната да бележи виден пораст, развивајќи се во значајно средиште на Горни Полог, или како што тогаш ја нарекувале - Горна нахија. Населението во овој период, од рамничарските и ридско-планинските села, започнало да се населува во Гостивар, а бројот на жителите значително да се зголемува. Во градот биле доселени голем број [[Турци]] и [[Албанци]]. Во 1659 година, богатиот Мехмед-паша изградил џамија среде населбата, а околу неа подигнал училиште и бања. Истиот бег подоцна изградил и карван-сарај и неколку дуќани во градот. По примерот на Мехмед-паша и останатите бегови, заради престиж, граделе по неколку објекти, претежно муслимански обележја. Така и богатиот Бекир-бег во Гостивар, подигнал џамија и училиште кои се наоѓале на местото на денешната саат-кула.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани, 2004, стр. 22-23</ref> Во [[1850]] година геологот и балканологот Ами Буе во описот на [[Тетово]] меѓу другото во еден дел вели дека во Полог се наоѓа „големото село“ Гостивар, додека како град Гостивар по првпат се спомнува во двата записи од [[19 век]] . Според нив оваа населба на Полог ја има оформено својата чаршија (плоштад) додека вторникот бил пазарен ден. Во [[1874]] год. градот имал 400 куќи, околу 2.000 жители, додека на крајот на истиот век 3.500 жители. Главниот процут Гостивар го доживува кон крајот на [[19 век]] за времето на Турското владеење кога станува центар на каза. Тогаш Гостивар почнува да го добива својот лик на гратче. Со доселувањето на различни мајстори и занаетчии од [[Велес]], [[Крушево]], [[Кичево]] и [[Дебар]] се формира гостиварската чаршија и вторник се назначува за пазарен ден, што е традиција до ден денеска. За време на [[Илинденското востание]] од Гостивар и околината ќе учествуваат повеќемина македонски патриоти кои ќе отидат да се борат директно во [[Крушево]] и околината. === Втора светска војна === [[Податотека:Cede Filipovski Dame.JPG|мини|300п|десно|Статуа на народниот херој на Југославија и Македонија, [[Чеде Филиповски - Даме]] на градскиот плоштад]] За време на Втората светска војна, [[Македонци|македонското население]] во Гостивар ќе доживее невиден терор од страна на албанските фашистички окупатори - [[балисти]]те предводени од [[Џемо Хаса|Џемо]] и Мефаил. Токму на крајот на војната во близина на Гостивар ќе биде убиен балистичкиот водач Џемо по што ќе следи општонародно славје на [[Македонците]] во Гостивар. Во текот на [[Втората светска војна]] во Гостивар и околината војувале повеќе македонски партизански одреди и единици, кои воделе тешки борби со балистичките единици кои отпрвин биле поддржувани од италијанскиот, а подоцна и од германскиот окупатор. Народен херој од Гостиварско е [[Чеде Филипоски-Даме]] чиј споменик се наоѓа на гостиварскиот плоштад (спроти стоковната куќа). Вкупно 41 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> === Меѓуетнички односи и конфликти === {{Главна статија|Деветтојулските настани во Гостивар и Тетово (1997)}} Гостивар во поновата македонска историја ќе остане запаметен и по [[Деветојулските настани во Гостивар и Тетово (1997)|настаните на 9 јули 1997 година]] кога македонската полиција спроведе акција за отстранување на знамето на туѓа држава ([[Албанија]]) кое беше истакнато пред општинската зграда. Во настаните ќе загинат 4 цивили. За време на [[Воен конфликт во Македонија, 2001|воениот конфликт во 2001 година]] Гостивар и околината ќе бидат поштедени од вооружени борби и судири, но голем број на [[Македонци]] од Гостивар ќе бидат дел од македонските безбедносни сили во операциите во [[Тетово]] и на Тетовското кале. Во поново време меѓуетничките односи се бранувани по убиството на Бесник Шехапи и Имран Мехмеди кое на [[28 февруари]] [[2012]] во самоодбрана го изврши полицаецот Јаким Трифуноски и честите иницијативи на албанските политичари за именување улица и поставување споменик на балистичкиот водач од Втората светска војна - Мефаил. == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1944|7.698 | 1948|7.832 | 1953|9.509 | 1961|12.787 | 1971|19.467 | 1981|27.726 | 1991|20.078 | 1994|32.926 | 2002|35.847 | 2021|32.814 }} Во текот на 50-ите години на {{римски|19}} век, [[французи|францускиот]] геолог и балканолог [[Ами Буе]], пишувајќи за [[Тетово]], покрај другото соопштува дека во еден дел од [[Полошката Котлина]] се наоѓало „големото село“ Гостивар. Инаку, како гратче, Гостивар првпат се спомеува во два записа од {{римски|19}} век. Според нив, оваа полошка населба веќе имала оформена чаршија, а вторник бил пазарен ден. Во втората половина на {{римски|19}} век, поточно во [[1874]] година, градот имал околу 400 куќи со околу 2.000 жители, а на крајот на истиот век околу 3.500 жители. Рускиот професор и научник Андреј М. Селишчев „гратчето под Шар“ го споменува и со името '''Костово'''. Според статистичките податоци со кои располагал бугарскиот етнолог, географ и патописец [[Васил К’нчов]], на крајот на {{римски|19}} век Гостивар имал 3.735 жители од кои 3.100 [[Турци]], 310 [[Македонци]], 200 [[Роми]], 100 [[Албанци]] и 25 [[Власи]]. По [[Балкански војни|балканските]] и [[Прва светска војна|Првата светска војна]], не е забележан зголемен број на населението, главно поради иселувањето на муслиманското население во [[Турција]]. Во периодот меѓу двете светски војни градот бележи стопанска стагнација, а и целиот Горен Полог бил неразвиено подрачје, без индустриски објекти и инфраструктура. Исклучок била железничката пруга кон [[Скопје]], а подоцна и кон [[Кичево]], која подоцна одиграла важна улога во економското заживување. Во првиот организиран попис на [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФР Југославија]] од 1948 година, во Гостиварскиот срез имало 53.258 жители, од кои 7.832 во градот Гостивар, а 45.426 во селата ([[Горни Полог]], [[Мавровска Котлина|Мавровско Поле]], [[Горна Река]]). Од етнички аспект, населението го сочинувале 39 345 (73,8 %) [[Албанци]], 13.091 (24,5 %) [[Македонци]], 342 [[Роми]], 180 [[Срби]], 117 [[Турци]] и 183 останати.<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во градот Гостивар, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, во градот нема целосни податоци.{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} Според пописот од [[2002]] година, градот Гостивар има 35.847 жители<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url= http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија |accessdate=29 март 2016}}</ref>, додека новосоздадената [[Општина Гостивар]] со новата организација броела 80.280 жители (старата Општина Гостивар до 2004 година броела 49.545 жители). ;Етнички групи Според пописот на населението од [[2002]] година, во градот имало 35.847 жители и спаѓал во групата на средни градови.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис" /> {{bar box |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |float=right |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[Македонски Албанци|Албанци]]|green|47.12}} {{Столбен постоток|[[Македонци]]|red|33.15}} {{Столбен постоток|[[Македонски Турци|Турци]]|orange|12.72}} {{Столбен постоток|[[Македонски Роми|Роми]]|cyan|5.30}} {{Столбен постоток|други|grey|1.17}} {{Столбен постоток|[[Македонски Срби|Срби]]|blue|0.41}} {{Столбен постоток|[[Македонски Бошњаци|Бошњаци]]|black|0.09}} {{Столбен постоток|[[Македонски Власи|Власи]]|yellow|0.04}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[Македонци]] | 11.885 | 33,15 |- | [[Албанци]] | 16.890 | 47,12 |- | [[Турци]] | 4.559 | 12,72 |- | [[Роми]] | 1.899 | 5,30 |- | [[Власи]] | 15 | 0,04 |- | [[Срби]] | 146 | 0,41 |- | [[Бошњаци]] | 34 | 0,09 |- |други | 419 | 1,17 |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[албански јазик|албански]]|green|47.08}} {{Столбен постоток|[[македонски јазик|македонски]]|red|38.62}} {{Столбен постоток|[[турски јазик|турски]]|orange|12.34}} {{Столбен постоток|[[ромски јазик|ромски]]|cyan|0.84}} {{Столбен постоток|други|grey|0.69}} {{Столбен постоток|[[српски јазик|српски]]|blue|0.35}} {{Столбен постоток|[[бошњачки јазик|бошњачки]]|black|0.08}} {{Столбен постоток|[[влашки јазик|влашки]]|yellow|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[македонски јазик|македонски]] | 13.843 | 38,62 |- | [[албански јазик|албански]] | 16.877 | 47,08 |- | [[турски јазик|турски]] | 4.423 | 12,34 |- | [[ромски јазик|ромски]] | 301 | 0,84 |- | [[влашки јазик|влашки]] | 3 | 0,01 |- | [[српски јазик|српски]] | 124 | 0,35 |- | [[бошњачки јазик|бошњачки]] | 29 | 0,08 |- | други | 247 | 0,69 |} ;Вероисповед Во Гостивар се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[ислам]]|green|66.08}} {{Столбен постоток|[[православие]]|red|33.10}} {{Столбен постоток|други|grey|0.70}} {{Столбен постоток|[[Апостолски егзархат во Македонија|католицизам]]|orange|0.13}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | [[МПЦ|православни]] | 11.865 | 33,10 |- | [[ИВЗ|муслимани]] | 23.686 | 66,08 |- | [[Апостолски егзархат во Македонија|католици]] | 45 | 0,13 |- | други | 251 | 0,70 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Гостивар: {| class="wikitable" !Години !Македонци !Албанци !Турци !Роми !Власи !Срби !Бошњаци !{{крат|Ост.|Останати}} !{{крат|б.п.|Лица без податоци}}<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> !Вкупно |- style="text-align:center;" |1948 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |'''7.832''' |- style="text-align:center;" |1953 |2.637 |4.313 |1.924 |353 |11 |133 |— |138 |— |'''9.509''' |- style="text-align:center;" |1961 |5.092 |2.904 |4.349 |— |— |249 |— |193 |— |'''12.787''' |- style="text-align:center;" |1971 |8.109 |6.044 |4.449 |219 |— |254 |— |392 |— |'''19.467''' |- style="text-align:center;" |1981 |10.127 |10.791 |4.378 |1.254 |6 |223 |— |947 |— |'''27.726''' |- style="text-align:center;" |1991 |11.946 |1.344{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} |4.023 |1.842 |10 |208 |— |705 |— |'''20.078''' |- style="text-align:center;" |1994 |12.084 |14.128 |4.475 |1.609 |11 |231 |— |388 |— |'''32.926''' |- style="text-align:center;" |2002 |11.885 |16.890 |4.559 |1.899 |15 |146 |34 |419 |— |'''35.847''' |- style="text-align:center;" |2021 |10.305 |13.585 |4.725 |1.648 |14 |65 |21 |455 |1.996 |'''32.814''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Знаменити објекти == [[Податотека:Zeleznicka-stanica-Gostivar-MK.JPG|мини|300п|десно|Железничката станица во Гостивар]] [[Податотека:Gostivar old Cross.JPG|мини|300п|десно|Стар крст пронајден во дворот на гостиварската црква Св. Димитрија]] [[Податотека:Панорама на Гостивар.jpg|мини|300п|десно|Панорама на Гостивар]] [[Податотека:Crkva Sv. Petka - GV.jpg|мини|лево|Црквата „Св. Петка“ во Гостивар]] Во градот постојат повеќе знаменити објекти (пред сѐ од турскиот период на владеење) како неколку џамии и препознатливата [[Саат-кула (Гостивар)|гостиварска саат-кула]] во центарот. Исто така на самиот плоштад доминира со својата импозантна големина [[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар|црквата Света Богородица]]. Во градот постоела турска бања-амам која била срушена, а на потоа на тоа место се наоѓала филијалата на [[Стопанска банка АД Скопје|Стопанска банка]] сѐ до нејзиното рушење. *[[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар]] *[[Св.Преображение Христово|Манастир Св.Преображение Христово - Гостивар]] *[[Саат-кула (Гостивар)]] == Култура == Најзначајното место за културните збиднувања во Гостивар е [[Дом на култура АСНОМ|Домот на културата АСНОМ]]. Во овој културен дом во текот на годината се одржуваат најзначајните културно уметнички настани. Се прави годишна програма која се доставува до [[Министерство за Култура на Република Македонија|Министерството за култура]]. Позначајни настани се Ликовната колонија, која се одржува во Маврово, но главната изложба е во Гостивар. Шоу програма, рецитали, песни и игри кои се изведуваат на три јазици односно на [[македонски]], [[албански]] и [[турски]]. Фунционира и културно уметничкото друштво „Браќа Ѓиноски“, во кое има неколку секции и тоа: секцијата за староградски песни, секцијата за фолклор (играорна секција), како и секцијата за модерни танци. Библиотеката „Вук Караџиќ“ е сместена веднаш позади домот на културата. Располага со над 8.000 наслови, односно над 80.000 книги. Во рамките на библиотеката има и детски оддел. * „[[Литературни искри]]“ - меѓународен поетски фестивал; == Стопанство == Во врска со добрите стопански и сообраќајни прилики, па и со постојаното зголемување на населението, од втората половина на [[XX век]] во градот Гостивар започнуваат да се отвораат занаетчиски и трговски дуќани. Воведен е и пазарен ден (Вторник). Со овие новонастанати прилики во тоа време започнува просперитетот на Гостивар. Велешките и Тетовските трговци, Крушевските и Кичевските занаетчии се меѓу првите во создавањето на Гостиварската чаршија. Во тоа време во Гостивар голема експанзија бележеле разни занаети, кои пред сè служеле повеќе за задоволување на селските потреби. Порано во Гостивар имало многу терзии, опинчари, самарџии, сарачи, казанџии итн. Во денешно време, овие занаети се пред прагот на потполно исчезнување, или се сведени на бледи спомени меѓу населението. Денес во Гостивар се развиени трговијата, индустријата и стопанството. Познати индустриски капацитети се комбинатот „Силика“, Стакларницата, текстилната индустрија Готекс, кланицата „Горни Полог“, мелничарскиот комбинат Жито Шар, фабриката за доломит „Вардар Доломит“ која е приватизирана пред неколку години и успешно ги пласира своите производи и на странските пазари. Последните години во огромен пораст е трговската дејност. Низ градот има повеќе маркети на гигантот „ГЕТРО“ кој има продавници и маркети и во [[Хрватска]], а во самиот центар на градот до саат-кулата е изграден современ модерен трговски центар „Де Јуре“ на повеќе катови со структурална фасада. == Спорт == * '''[[КК Гостивар]]''' е најпознатото спортско друштво од Гостивар. Постои од [[1954]] година под името „'''Маврово'''“. Од тогаш, клубот во повеќе наврати го менува името: '''Готекс''', '''Вардар-Комерц''', '''Гостивар''' и '''Никол Ферт'''. Бележи значајни спортски резултати како во поранешна [[Југославија]] така и во поново време. Трипати е освојувач на титулата Републички првак и тоа во [[1965]], [[1967]] и [[1968]] година. Со успех настапува и во втората лига на некогашна Југославија. Во повеќе наврати екипата се обидува да стане член и на првата лига, меѓутоа недостасувал последниот решавачки чекор за постигнување на целта. Најзабележителни резултати екипата бележи во далечната [[1964]]-[[1965]] година кога успеала да обезбеди учество во четврт финалето каде загубила од „Београд“, тогашен освојувач на шампионската титула. Гостивар бил домаќин на купот во 1993-94 година. * [[РК Пантери]] е стар [[ракомет]]ен клуб од Гостивар. Имал настапи и во првата лига, по што извесно време згаснува. После неколку години повторно се активира и сѐ уште функционира. * [[ПК Бистра|ПК „Бистра“]] е планинарско друштво од Гостивар кое постои од [[1985]] година и функционира најмногу поради ентузијазмот што го имаат членовите. Имаат остварено многу искачувања низ [[Македонија]]. == Образование == Во Гостивар постојат [[:Категорија:Средни училишта во Гостивар|три државни средни училишта]] и едно приватно и тоа: * [[Гимназија "Панче Попоски" - Гостивар|Гимназија "Панче Попоски"]] - основана со одлука на Собранието на [[Општина Гостивар]] во [[1960]] година и започнува со работа од учебната [[1960]]/[[1961|61]] со две паралелки, на [[македонски]] и [[албански јазик]], со по 35 ученици. Првата генерација на матуранти е од учебната [[1963]]/[[1961|64]]. * [[СЕОУ "Чеде Филиповски" - Гостивар|СУ "Чеде Филиповски"]], * [[ОСТУ "Злате Малакоски" - Гостивар|ЦСНО "Злате Малакоски"]] и * [[ПСУ "Јахја Кемал" - Гостивар|ПСУ "Јахја Кемал"]] - колеџот во Гостивар кој постои од [[1999]] година. Тоа функционира како приватно средно училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://star.dnevnik.com.mk/?pBroj=2174&stID=19321 |title=''Најдобриот матурант ќе биде првиот Македонец на Харвард'' |accessdate=2009-01-27 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304210948/http://star.dnevnik.com.mk/?pBroj=2174&stID=19321 |url-status=dead }}</ref> Од [[:Категорија:Основни училишта во општина Гостивар|основните училишта]] во градот функционираат четири и тоа: * [[ОУ "Единство" - Гостивар|ОУ "Братство-Единство"]], * [[ОУ "Гоце Делчев" - Гостивар|ОУ "Гоце Делчев"]], * [[ОУ "Исмаил Љемали" - Гостивар|ОУ "Исмаил Љемали"]] и * [[ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“ - Гостивар|ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“]], кое има подрачни училишта во селата: Долна Бањица, Беловиште и Врапчиште == Населби и маала во Гостивар == [[File:Naselba-Meleardi-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|Населбата Мелеарди на влезот на Гостивар]] [[File:Naselba-Dutlok-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|left|Населбата Дутлок на левата страна на реката [[Вардар]]]] * [[Дутлок (Гостиварска населба)|Дутлок]] * [[Мелеарди (Гостиварска населба)|Мелеарди]] * [[Питарница (Гостиварска населба)|Питарница]] * [[Тексас маало - Бараки (Гостиварска населба)|Тексас маало - Бараки]] * [[Бањешница (Гостиварска населба)|Бањешница]] * [[Лисна (Гостиварска населба)|Лисна]] * [[Фазанерија (Гостиварска населба)|Фазанерија]] * [[Циглана (Гостивар)|Циглана]] * [[Mлаки (Гостиварска населба)|Mлаки]] * [[Tоска (Гостиварска населба)|Тоска]] * [[Шеста зона]] == Меѓуетнички односи == Според старата поделба, општина Гостивар имаше 26,54% Македонци и 59,01% Албанци, но со новата поделба, со припојување на селските општини [[Вруток]], [[Долна Бањица]], [[Србиново]] и [[Чегране]] бројот на Македонците е намален на 19,77%, а Албанците се 66,37%. Голем дел од македонската заедница во градот смета дека на овој начин се фаворизира албанската политичка доминација во Гостивар. Поврзано со ова е и трендот на рехабилитација на некои албански личности од [[Втората светска војна]] кои припаѓале на организацијата [[Бали Комбетар]]. Според Албанците, се работи за херои, но Македонците сметаат дека со ова всушност се врши легитимизација на [[Фашизам|фашистичката]] окупација на Македонија. Имено, истите личности, според Македонците и нивните сеќавања и според македонската и светската историографија, имаат извршено голем број убиства, кражби, протерувања и злодела врз неалбанското население. Сепак, во градот не е забележана позначајна миграција на [[Македонци]] во другите краишта на земјата. == Личности == [[Податотека:Dom na kultura, razglednica.jpg|мини|десно|300п|Разгледница од Гостивар, Домот на култура, 1930-те години]] [[Податотека:Поглед на Гостивар 2.jpg|мини|десно|300п|Воздушен поглед]] ;Родени * [[Харалампие Поленаковиќ]] (1909 - 1984), македонски академик * [[Александар Гаревски]] ([[5 ноември]] [[1912]] – [[10 септември]] [[1988]], [[Скопје]]) — македонски градежен инженер и поранешен редовен професор на [[Градежен факултет - Скопје|Градежниот факултет]] во [[Скопје]]. * [[Лазо Наумовски]] (1923 - 1978) - македонски писател за деца *[[Христо Исакиев]] (1926 - 1945) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Тома Костов]] (1925 - 1945) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Ката Аврамовска - Камчевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Таска Апостолоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Загорка Божиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Олга Гиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Нада Груевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Олга Грујоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Маре Давидовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Арсена Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] *[[Ефка Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ѕвезда Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ѕвезда Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Марта Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Катерина Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Перка Ѓуроска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Јорданка Ѓуроска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Божана Иваноска|Божана Иваноска-Голубица]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Анѓа Иловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Панче Попоски]] (1924-1944) - македонски комунист, учесник во [[НОВ]] и [[народен херој]] * [[Вукан Диневски]] (1927-2006) - македонски театарски, филмски и телевизиски глумец, режисер, педагошки работник и изведувач на народна и на уметничка поезија * [[Тодор Чаловски]] (1945) - македонски писател * [[Ибрахим Ибрахими]] (1967) - [[министер за труд и социјална политика на Македонија]] во периодот 2016–2017 * [[Јован Манасиевски]] (21 мај 1968) - македонски политичар, пратеник на [[ЛДП]] * [[Бесим Догани]] (1972) - македонски политичар, заменик претседател на [[Собранието на Република Македонија]] * [[Сулејман Рушити]] (1972), политичар и министер * [[Неџати Јакупи]] (10 јули 1973) - македонски политичар и [[Министер за животна средина и просторно планирање на Македонија|министер за животна средина]] во периодот 2008–2011 * [[Висар Вишка]] (р. 17 јануари 1977) - македонски глумец * [[Ружица Милошеска Брчиоска]] - вокал, текстописец, композитор и член на музичкиот состав Ареа * [[Ивица Брчиоски]] - гитарист, композитор и член на музичкиот состав Ареа ;Поврзани * [[Томе Серафимовски]] (од [[Зубовце (Гостиварско)|Зубовце]]), вајар * [[Јанакие Манасиевски]] (од [[Галате]]) (1943 - 2000), прв македонски генерал во независна Македонија * [[Чеде Филиповски - Даме]] (од [[Никифорово]]), народен херој * [[Александар Чомовски]] (од [[Пожаране]]), новинар *[[Јован Трифуноски|Јован Ф. Трифуноски]] (од Вруток [[1914]] – [[1997]]) бил еден од најпознатите македонски и српски [[Антропологија|антрополози]] и географи == Наводи == {{наводи}} ;Забелешки {{Reflist|group="заб"}} == Надворешни врски == {{рв|Gostivar}} * [http://www.gostivari.gov.mk/index.php?lang=mk Официјална страница на Општина Гостивар] * [http://www.gostivar.com.mk Портал на градот Гостивар и неговата околина] * [http://makedonija.name/cities/gostivar Информации за Гостивар] {{Градови во Македонија}} {{Општина Гостивар}} {{GeoCompass |hub = Гостивар |type = ex |С = [[Тумчевиште]] |СЗ = [[Врапчиште]] |СИ = [[Чегране]] |З = [[Здуње]] |И = [[Чајле]] |Ј = [[Долна Бањица]] |ЈЗ = [[Вруток]] |ЈИ = [[Беловиште]] }} [[Категорија:Гостивар| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] 4kkjontyikstn3ky2wal2zyx5t902ra 5382704 5382697 2025-06-22T10:01:22Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382704 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Гостивар | native_name = | native_name_lang = <!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --> | settlement_type = Град | image_skyline = Church Gostivar Macedonia.jpg | image_alt = | image_caption = Поглед кон средиштето на Гостивар | image_flag = | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = | map_alt = | map_caption = Местоположба на Гостивар во [[Македонија]] | pushpin_map = Македонија | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 41 |latm = 48 |lats = 00 |latNS = N | longd = 20 |longm = 55 |longs = 00 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Република Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = [[Полошки Регион]] | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = [[Општина Гостивар]] | subdivision_type3 = | subdivision_name3 = | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> <!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --> <!-- for references: use <ref> tags --> | area_footnotes = | area_urban_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_rural_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_metro_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_magnitude = <!-- <ref> </ref> --> | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 510 | population_footnotes = | population_total = 32.814 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = [[Список на луѓе од Гостивар|Гостиварци]] (мн.) | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = 2400 | area_code_type = | area_code = +389 042 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = GV | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = [http://gostivari.gov.mk/mk/pocetna/ www.gostivari.gov.mk] | footnotes = }} '''Гостивар''' — град во [[западна Македонија|западна]] [[Македонија]] во јужниот дел на [[Полог|Полошката Котлина]]. Гостивар е средиште на [[Општина Гостивар|истоимената општина]] која зафаќа површина од околу {{км2|650}}. Градот претставува административна, политичка, деловна и културна средина за околу осумдесетина илјади жители, од кои во самото градско јадро според пописот од 2002 година живеат речиси 36.000 жители, а според Пописот од 2021, 32.814 жители. Градот претставува типична мултикултурна средина, во која живеат скоро сите националности во Македонија ([[Македонци]], [[Албанци]], [[Турци]], [[Роми]] и други). == Потекло на името Гостивар == [[Податотека:Gostivar-od-Suva Gora.JPG|мини|лево|Панорамски поглед на Гостивар од [[Сува Гора]]]] [[Податотека:Vardar vo Gostivar.jpg|мини|лево|Реката [[Вардар]] во Гостивар]] За потеклото на името на градот Гостивар постојат повеќе претпоставки и народни преданија и легенди. Меѓутоа како најверодостојно може да се прифати тврдењето дека името Гостивар е од [[Македонски јазик|македонско]], односно [[Словенски јазици|словенско]] јазично потекло. Како доказ за словенското потекло на името Гостивар може да се земе и фактот што во [[Чешка]] во рамките на главниот град [[Прага]] (области Прага 10 и Прага 15) се наоѓа населба и цел реон кој се нарекува Хостиварж (на чешки: '''Hostivař''', изговор: ''(Г)хостивар(ж)'') кој во минатото бил посебно населено место, а во германски записи од 12 век се сретнува под името ''Gostiwar''[http://cs.wikipedia.org/wiki/Hostiva%C5%99]. Имајќи предвид дека во чешкиот јазик мекото ''' ''х'' ''' е замена за гласот ''' ''г'' ''' (пр. Praha - Прагa) името на оваа голема населба во југоисточниот дел на [[Прага]] е всушност Гостивар, а знаењето на зборовите е речиси исто (именката ''гости'' на чешки e: hostе) може слободно да се заклучи дека името Гостивар кое се сретнува и во [[Македонија]] и во [[Чешка]] е од словенско потекло. Во [[Средниот век]] градот бил многу посетуван од гости од сите краишта, а во летните денови по традиција, секоја година се одржувал голем трговски собир ([[панаѓур]]). Ваквата традиција продолжила и за време на Османлиското Царство. Поради големата посетеност на населбата од луѓе од други краишта, гости, Турците меѓу себе, на турски, често викале „гостивар“ (гости има). Тогаш во градот имало и многу гостилници, па се претпоставува дека „гостољубивиот град“ односно „градот на гости“ станал - Гостивар. Инаку етимолошкото значење на топонимот во науката сѐ уште не е утврдено. За време на турското владеење населбата почнала да се развива во значајно седиште на Горни Полог, наречен уште и Горна Нахија. Населението од околните рамничарски и ридско-планински села почнало да се преселува во централната населба, со што таа почнала и да расте. Во 1659 година, богатиот Мехмед-паша изградил џамија среде населбата, а околу неа подигнал и училиште и бања, а подоцна и карван-сарај и дуќани. И богатиот Агу Беќир-бег во Гостивар изградил џамија и училиште, што се наоѓале на местото на денешната Саат-кула. [[Податотека:Center Of Gostivar.jpg|мини|лево|Црквата [[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар|„Света Богородица“]] на плоштадот во центарот на Гостивар]] [[Податотека:Манастирот Св.Преображение Христово, населба Циглана.jpg|мини|Манастирот [[Св.Преображение Христово]], населба Циглана]] Според [[Марко Цепенков]], Гостивар бил метув на манастирите од [[Сува Гора]] (планина источно од градот) каде што се гоштевале многу свештеници, патници и намерници. Поради тоа богато гоштевање метувот го добило името Гостивар. Има и легенда која вели дека доаѓа од турско време каде што Гостивар значи "место каде секогаш доаѓаат гости". Според Турците, градот бил наречен така поради тоа што на турски зборот ВАР значи „има“, така што на тоа место секогаш имало гости. Исто така збор ВАР или Вари во сите словенски јазици означува извор или место од каде што извира голема количина на вода - вриење, а исто така означуа и бања. Како поткрепа на ова ќе го додадеме како пример градот Карлови Вари во Чешка што е во превод Бањите на Карло има и други примери во словенските земји за наставката ВАР како што се Вуковар, Карлобар во Хрватска. Што во превод од [[старословенски]] би било „Бања за Гости“. Некои научници како рускиот професор [[Афанаси Селишчев]] сметаат дека словенското име на градот било Костово. Врз основа на записите на [[Абдулаќим Догани]], Гостивар го добива името од девојката дојдена од [[Бар (Црна Гора)|Бар]] која што за место на живеење го има одбрано овој град. На локален јазик девојка е ''гоца'' и тоа од Бар (Тиват во [[Црна Гора]]) , затоа произлегува името Гостивар од момата од Тиват. Веројатноста и вистинитоста на ова тврдење е многу мала, и е пред сè во контекст на големоалбанскиот нациоализам, односно да се потврди тезата за автохтоност на Албанците во Гостивар и другите населени места во [[Македонија]], а и самата анегдота има многу мала логичка смисла. Според една друга легенда сегашното има на градот Гости-гости, настанало за време на владетелот Волкашин. Бидејќи доаѓале голем број на посетители, гости низ овие краишта, во текот турското владеење на турски го нарекувале „Гостивар“ што значи (гости има). Самото име, односно Гостивар се нарекуваше местото на собирање на гости т.е.„Градот на гостите“. Волкашин на сите свои деца им изградил „градови“ (тврдини). На пример, на ќерката Кита и изградил тврдина во Кичево, наречена „Китин Град“ (Китинград), а на Цвета и изградил кале на Сува Гора наречена уште и „Цвета Гора“, каде што имало многу цркви и манастири. Манастирите во „Цвета Гора“ имале свои чифлици во Горни Полог (Гостиварско). Градот Гостивар тогаш бил место на Сувогорските манастири. Манастирските луѓе често ги посетувале чифлиците кај Гостивар, каде што добро биле гоштевани. Легендата вели дека по „гостувањето“ и населбата била наречена Гостивар. == Местоположба == [[Податотека:Saat kula vo Gostivar 01.jpg|мини|десно|[[Саат-кула (Гостивар)|Саат-кулата]] во Гостивар]] Градот лежи во котлината [[Полог]] (Горен Полог) на надморска височина од 510 метри. Во близина на Гостивар во селото [[Вруток]] (5 км југозападно од Гостивар) се наоѓа изворот на најголемата македонска река [[Вардар]] која тече и низ самиот град кој го дели на два дела, а исто така во негова близина се наоѓа најголемиот македонски национален парк и скијачки центар [[Маврово]]. Гостивар е на 67 километри оддалеченост од [[Скопје]], а соседни градови се [[Тетово]] на 27 километри северно и [[Кичево]] на 46 километри јужно. Гостивар е град кој со голема брзина се гради и станува еден од поубавите градови во Македонија. == Историја == [[Податотека:Saat-kulata i centarot na Gostivar.JPG|мини|300п|лево|Глетка од саат-кулата во централното градско подрачје]] ==== Камена епоха ==== Според најновите податоци добиени преку археолошките ископувања на неолиските наоѓалишта Тумба кај с.[[Долно Палчиште]] (1987/88.) и Под село тумба кај с.[[Стенче]] (2000.), најстарите траги на живот во [[Полошката Котлина]] (тетовскиот и гостварскиот крај) датирааат од пред 8000 години или поточно од 6100-тата година ст.е. Од овие наоѓалишта потекнуваат голем број ископани фаргменти, но и целосно сочувани парчиња на грнчарија, но и жртвеници и статуетки посветени на женскиот култ. На подрачјето на [[Тетовско]], пронајдени се и многу значајни претстави на карпестата уметност како уметнички композиции поврзани со обредните ритуали.<ref name="gavro">''Дарко Гавровски, "Тетовски древности. Полог од Праисторијата до 7.век н.е., со посебен осврт на тетовскиот крај", Тетово, 2009.''</ref>. Овој крај низ целиот неолит бил населен со носителите на културната група [[Анзабегово-Вршник]], која била застапена и во скопскиот регион и Источна [[Македонија]]. Во раниот неолит, сепак, овој крај бил под силно влијание и на неолитскта култура Велушина-Породин од Пелагонија јужно оттука, што се гледа и преку формата на најстариот сочуван жртвеник типот [[‘Големата-Мајка’]] (lat. Magna Mater) пронајдена на овие простори, а откриен близу [[Стенче]]. Доцниот неолит се одликува со влијание на [[Винчанската култура]] од север.<ref name="gavro"/> [[Податотека:Жолтата_куќа_-_Гостивар.jpg|мини|Бегова куќа]] ==== Метална епоха ==== Кон крајот на 4. милениум ст.е., започнуваат првите продори на новите доселеници, степски народи од Средна Азија- Индоевропејците, кои уништувајќи и асимилирајќи ја старата неолитска култура создаваат нов енеолитски културен комплекс на Балканот, наречен [[Салкуца-Бубањ-Криводол]]. Траги од ова ново население најдени се и во [[Полог]] (во [[Палчиште]], [[Желино]] итн.). Оваа состојба се стабилизира во средното бронзено време кога се појавуваат првите зачетоци на балканските прото-етничките, а подоцна и пра-етничките заедници. Во овој период започнува и силен продор на материјалните обележја од југ од развиената [[Микенска култура]], што се гледа и преку еден параден луксузен бронзен меч пронајден во Тетово, увезен токму од тие микенски центри. Иако и наредните епохи ќе бида во знак на масовни миграции, сепак [[Железното Време]] се одликува со стабилизација, што довело до развој на трговијата. Од овој период датираат и керамичките големи питоси за житарици, пронајдени близу с.[[Ларце]]. Во овој период, според записите на [[Страбон]] кои се однесуваат на ковницата во [[Дамастион]], а особено според зачуваните ономастички траги од подоцнежните времиња, се гледа дека Полог бил населен од [[Бриги]]те (Briges, Brigoi). Бригите биле составен дел на подоцнежните етнички заедници на [[Пајонци]]те, [[античките Македонци]], [[Дасарети|Десаретите]], [[Едони]]те и [[Мигдонци]]те. Дури и Пајонците, иако биле стара бронзеновременска популација, на овој дел од Балканот, имале неоспорни врски со [[Бриги]]те. Пајонската и античката македонска лингвистика и ономастика покажуваат голем број глоси и имиња со бригиски корен, што упатува на фактот дека Бригите биле substratum или база во пајонското и античкото македонско етничко формирање.<ref name="gavro" /> [[Податотека:Kej na Vardar-Gostivar-MK.JPG|мини|300п|Кејот на реката [[Вардар]] во Гостивар]] ==== Рана антика ==== Во [[1932]] год. блиску местото наречено ''Балезова Чешма'', е пронајдена статуа од бронза од периодот на [[Агријани]]те, [[4 век п.н.е.]], и претставува вреден археолошки пронајдок, најден во [[тетовско|Тетовската околија]]. Статуата е со димензии 9&nbsp;cm, долга и 4&nbsp;cm широка, и се наоѓа во [[Музејот на Македонија]] во [[Скопје]]. Влијанијата на грчките занаетчиски центри врз овој дел на [[Балканот]], всушност ќе доведат до дополнителна промена на културата и начинот на живот на овдешните популации. Токму тие промени го најавуваат новиот, архајски период и преминот од епохата на праисторијата во епохата на историјата и антиката. На археолошки план овие трансформации се видливи преку новите материјални (нови типови керамика, накит и други занаетчиски производи), и духовни (нов начин на погребување: кремирање наместо инхумација, прифаќање на култовите на грчките божества) и други обележја, кои отпрвин биле прифаќани како престиж од најелитните општествени слоеви, а потоа и од останатото население, што најдобро се гледа од т.н. кнежевски гробници, од кои најпозната е онаа од Тетово, во која е пронајдена и познатата статуетка на [[Менада]]. [[Податотека:Domot na kulturata "ASNOM" vo Gostivar-MK.JPG|мини|300п|лево|Домот на културата „АСНОМ“]] Во минатото постоеле различни теории за тоа кое античко племе го населувало овој крај. Сепак според најновите сознанија, целиот простор на Јужна [[Србија]], Источно [[Косово]] и Северна [[Македонија]], вклучително и [[Полог]], во овој период, а сè до [[3 век п.н.е.]] бил населен од најсеверното античко-[[македонско]] ([[пајонско]]) племе [[Агријани]] (Agrianes). Ова се гледа по континуитетот во археолошките хоризонти, развиениот керамички импорт од грчкиот југ, богатите кнежевски гробници и сл. Ова племе имало свои кралеви од кои најпознат е [[Лангар]] (Langaros) кои во [[335 п.н.е.]] му помогнал на македонскиот крал [[Александар III]], при неговиот поход против [[Трибалите]] на север. [[Агријаните]] него го следеле и при неговиот поход низ [[Азија]] кога се покажале како едни од најбезмилосните борци во многу клучни битки, по што станале особено познати во античкиот свет. Поради економскaта и трговска развиеност и одредени градови ковале свои автономни монети. Таков бил случајот со градот [[Пелагија]] (Pelagia) кој низ целиот 4 век п.н.е. кова свои сребрени монети во ковницата во [[Дамастион]]. Градот [[Пелагија]] се смета дека се наоѓал близу денешно Тетово, и е всушност, во урбанистичка смисла негов антички предок, од чиј назив подоцна е изведено и денешното словенско име на целата котлина [[Полог]] (Пелагија-Полог, како во случај и со Скупи-Скопје, Астибо-Штип, Тесалоника-Солун итн). Кон крајот на [[4 век п.н.е.]] ослабента агријанска држава потпаднала под власт на кралот [[Авдолеон]] од [[Пајонија]], а веќе до средината на [[3 век п.н.е.]], сите нивни територии биле заземени од Дарданците од север (на југ сосе Северна [[Македонија]] и [[Полог]]), што се гледа и преку дисконтинуитет во археолошките хоризонти од тој период. Овие погранични краеви низ целиот нареден период ќе биде користен како логистичка позадина, од каде Дарданија организирала јаки пљачкосувачки походи на југ кон богатото кралство [[Македонија]], дури и откако тие територии ќе потпаднат во склоп на Римското Царство во [[168 п.н.е.]]<ref name="gavro"/> ==== Римски период ==== Дури во 29. ст.е. и [[Полог]], задно со останатите делови на [[Дарданија]], па на север сè до [[Дунав]], ќе подапнат под римска управа, по што ќе започне ера на стабилизација, мирен живот, трговија и напредок. Од 2-3 век н.е. датираат неколку камени плочи- стели, на кои епитафот е напишан со грчко писмо што говори дека овој регион бил во склоп на грчката јазична сфера, за разлика од [[Косово]] и скопкскиот регион кои биле дел од латинската јазична сфера. Ова значи дека во [[Раноцарскиот период]] (1-3 век н.е.) [[Полог]] бил дел од римската провинција [[Македонија]], а во доцната атника (3-6 век н.е.), по реформите на Диоклецијан дел од провинцијата [[Македонија Втора]] (Macedonia Secunda). Пронајдените стели содржат и богат ономастички материјал и лични имиња кои се доминатно автохтони и од кои се гледа дека романизацијата на овиепериферни краеви, надвор од главните патишта, не зела голем замав. [[File:Bul.Goce Delcev-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|Булеварот „Гоце Делчев“ со познатата висококатница во централното градско подрачје]] [[Податотека:Gostivar, razglednica 1921.jpg|мини|Разгледница од Гостивар, од 1921 година]] Поучена од големите варварски продори ([[Келти]], [[Остроготи]], [[Хуни]]) кои сè почесто се случувале од 3 век, а траеле и низ наредните векови, римските цареви почнале во доцниот IV век да градат укрепени градови и тврдини на доминантни ридови. Од тој период датираат и бројните каструми (castrum), кастели (castellum) и збегови (refugium) за населението во тетовскиот крај од кои најзначајни се оние близу денешните села [[Рогле]], [[Орашје]], [[Лешок]], [[Стенче]], [[Јегуновце]], [[Градец (Гостиварско)|Градец]] и наоѓалиштето Исар-Бањиче крај Тетово. Иако христијанството во Македонија доаѓа со [[Апостол Павле|Св. Апостол Павле]] во 50-тите години од 1 век н.е., сепак дури по легализацијата на [[Константин]] во 313. н.е. тоа можело помасовно да продре до обичните луѓе, и да се отпочне со градење на ранохристијански цркви- базилики. До денес во Полог се регистрирани траги од 16 ранохристијански базилики, од кои 12 во [[Тетовско]] и 4 во [[Гостиварско]], при што најдобро проучени се базиликата од Стенче од 5 век н.е. која е единствена во Македонија со 3 крстилници (баптистериуми), и онаа во [[Туденце]] која датира од втората пол. 6 век. и е најстарата триконхална (трикорабна) црква воопшто во [[Република Македонија]], а е ретка и во цела Јужна [[Европа]]. Сепак, по силните аварско-словенски продори во доцниот 6 век н.е. сите тврдини се напуштени но не во целост и срушени. Поголемиот дел од нив, два-три века подоцна, кога повторно е воведена стабилна државна организација, повторно ќе бидат обновени со истата намена, но овојпат тие ќе бидат населени од доминантното словенско население поставувајќи ги темелите за новите средновековни гратчиња.<ref name="gavro"/> === Среден век === Кога [[Словени]]те дошле во полошката област, рамничарските населби биле напуштени. Еден дел од староседелците се повлекле во некои од пооддалечените, мали планински сточарски населби. Главно, словенското население ги населило најважните места во рамницата, на која и дале ново, словенско име, нарекувајќи ја „Подлог“ (Полог), веројатно со значење „под гора“, „под планина“. Во [[10 век|X век]] Византијците повторно воспоставиле контрола врз целото полошко подрачје, ги укрепиле најважните разурнати тврдини и во нив воспоставиле постојано војничко присуство. Потоа, неколку децении полошката област била во состав на [[Самоиловото Царство]], по чија пропаст повторно потпаднала под [[Византија]]. Во [[1282]]-[[1283|83]] година, полошкиот крај потпаѓа под власт на [[Срби]]те, на чело со кралот [[Милутин]]. Инаку, Гостивар како населено место првпат е споменат во една повелба на Милутин од [[1313]] година, под името Банска (Бањица), и тоа како село во јужниот дел на [[Полог|Полошката котлина]] со околу 200 жители. Во повелбата се споменува и гостиварскиот средновековен манастир. За време на владеењето на Милутин, во Полошката Котлина било колонизирано српско население. Но, затекнатите Византијци си ги задржале своите права и поседи. Гостивар како селска населба се споменува и за време на Душановото царство, во една повелба на цар [[Стефан Душан|Душан]] од 1331-1340 година, под името '''Белика''', според средновековното име на реката [[Вардар]]. === Османлиски период === [[Податотека:Gostivar - Ilinden 20 July 1916.JPG|мини|лево|Празнување на Илинден во Гостивар во 1916 година]] Во овој период населбата започната да бележи виден пораст, развивајќи се во значајно средиште на Горни Полог, или како што тогаш ја нарекувале - Горна нахија. Населението во овој период, од рамничарските и ридско-планинските села, започнало да се населува во Гостивар, а бројот на жителите значително да се зголемува. Во градот биле доселени голем број [[Турци]] и [[Албанци]]. Во 1659 година, богатиот Мехмед-паша изградил џамија среде населбата, а околу неа подигнал училиште и бања. Истиот бег подоцна изградил и карван-сарај и неколку дуќани во градот. По примерот на Мехмед-паша и останатите бегови, заради престиж, граделе по неколку објекти, претежно муслимански обележја. Така и богатиот Бекир-бег во Гостивар, подигнал џамија и училиште кои се наоѓале на местото на денешната саат-кула.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани, 2004, стр. 22-23</ref> Во [[1850]] година геологот и балканологот Ами Буе во описот на [[Тетово]] меѓу другото во еден дел вели дека во Полог се наоѓа „големото село“ Гостивар, додека како град Гостивар по првпат се спомнува во двата записи од [[19 век]] . Според нив оваа населба на Полог ја има оформено својата чаршија (плоштад) додека вторникот бил пазарен ден. Во [[1874]] год. градот имал 400 куќи, околу 2.000 жители, додека на крајот на истиот век 3.500 жители. Главниот процут Гостивар го доживува кон крајот на [[19 век]] за времето на Турското владеење кога станува центар на каза. Тогаш Гостивар почнува да го добива својот лик на гратче. Со доселувањето на различни мајстори и занаетчии од [[Велес]], [[Крушево]], [[Кичево]] и [[Дебар]] се формира гостиварската чаршија и вторник се назначува за пазарен ден, што е традиција до ден денеска. За време на [[Илинденското востание]] од Гостивар и околината ќе учествуваат повеќемина македонски патриоти кои ќе отидат да се борат директно во [[Крушево]] и околината. === Втора светска војна === [[Податотека:Cede Filipovski Dame.JPG|мини|300п|десно|Статуа на народниот херој на Југославија и Македонија, [[Чеде Филиповски - Даме]] на градскиот плоштад]] За време на Втората светска војна, [[Македонци|македонското население]] во Гостивар ќе доживее невиден терор од страна на албанските фашистички окупатори - [[балисти]]те предводени од [[Џемо Хаса|Џемо]] и Мефаил. Токму на крајот на војната во близина на Гостивар ќе биде убиен балистичкиот водач Џемо по што ќе следи општонародно славје на [[Македонците]] во Гостивар. Во текот на [[Втората светска војна]] во Гостивар и околината војувале повеќе македонски партизански одреди и единици, кои воделе тешки борби со балистичките единици кои отпрвин биле поддржувани од италијанскиот, а подоцна и од германскиот окупатор. Народен херој од Гостиварско е [[Чеде Филипоски-Даме]] чиј споменик се наоѓа на гостиварскиот плоштад (спроти стоковната куќа). Вкупно 41 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> === Меѓуетнички односи и конфликти === {{Главна статија|Деветтојулските настани во Гостивар и Тетово (1997)}} Гостивар во поновата македонска историја ќе остане запаметен и по [[Деветојулските настани во Гостивар и Тетово (1997)|настаните на 9 јули 1997 година]] кога македонската полиција спроведе акција за отстранување на знамето на туѓа држава ([[Албанија]]) кое беше истакнато пред општинската зграда. Во настаните ќе загинат 4 цивили. За време на [[Воен конфликт во Македонија, 2001|воениот конфликт во 2001 година]] Гостивар и околината ќе бидат поштедени од вооружени борби и судири, но голем број на [[Македонци]] од Гостивар ќе бидат дел од македонските безбедносни сили во операциите во [[Тетово]] и на Тетовското кале. Во поново време меѓуетничките односи се бранувани по убиството на Бесник Шехапи и Имран Мехмеди кое на [[28 февруари]] [[2012]] во самоодбрана го изврши полицаецот Јаким Трифуноски и честите иницијативи на албанските политичари за именување улица и поставување споменик на балистичкиот водач од Втората светска војна - Мефаил. == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1944|7.698 | 1948|7.832 | 1953|9.509 | 1961|12.787 | 1971|19.467 | 1981|27.726 | 1991|20.078 | 1994|32.926 | 2002|35.847 | 2021|32.814 }} Во текот на 50-ите години на {{римски|19}} век, [[французи|францускиот]] геолог и балканолог [[Ами Буе]], пишувајќи за [[Тетово]], покрај другото соопштува дека во еден дел од [[Полошката Котлина]] се наоѓало „големото село“ Гостивар. Инаку, како гратче, Гостивар првпат се спомеува во два записа од {{римски|19}} век. Според нив, оваа полошка населба веќе имала оформена чаршија, а вторник бил пазарен ден. Во втората половина на {{римски|19}} век, поточно во [[1874]] година, градот имал околу 400 куќи со околу 2.000 жители, а на крајот на истиот век околу 3.500 жители. Рускиот професор и научник Андреј М. Селишчев „гратчето под Шар“ го споменува и со името '''Костово'''. Според статистичките податоци со кои располагал бугарскиот етнолог, географ и патописец [[Васил К’нчов]], на крајот на {{римски|19}} век Гостивар имал 3.735 жители од кои 3.100 [[Турци]], 310 [[Македонци]], 200 [[Роми]], 100 [[Албанци]] и 25 [[Власи]]. По [[Балкански војни|балканските]] и [[Прва светска војна|Првата светска војна]], не е забележан зголемен број на населението, главно поради иселувањето на муслиманското население во [[Турција]]. Во периодот меѓу двете светски војни градот бележи стопанска стагнација, а и целиот Горен Полог бил неразвиено подрачје, без индустриски објекти и инфраструктура. Исклучок била железничката пруга кон [[Скопје]], а подоцна и кон [[Кичево]], која подоцна одиграла важна улога во економското заживување. Во првиот организиран попис на [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФР Југославија]] од 1948 година, во Гостиварскиот срез имало 53.258 жители, од кои 7.832 во градот Гостивар, а 45.426 во селата ([[Горни Полог]], [[Мавровска Котлина|Мавровско Поле]], [[Горна Река]]). Од етнички аспект, населението го сочинувале 39 345 (73,8 %) [[Албанци]], 13.091 (24,5 %) [[Македонци]], 342 [[Роми]], 180 [[Срби]], 117 [[Турци]] и 183 останати.<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во градот Гостивар, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, во градот нема целосни податоци.{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} Според пописот од [[2002]] година, градот Гостивар има 35.847 жители<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url= http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија |accessdate=29 март 2016}}</ref>, додека новосоздадената [[Општина Гостивар]] со новата организација броела 80.280 жители (старата Општина Гостивар до 2004 година броела 49.545 жители). ;Етнички групи Според пописот на населението од [[2002]] година, во градот имало 35.847 жители и спаѓал во групата на средни градови.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис" /> {{bar box |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |float=right |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[Македонски Албанци|Албанци]]|green|47.12}} {{Столбен постоток|[[Македонци]]|red|33.15}} {{Столбен постоток|[[Македонски Турци|Турци]]|orange|12.72}} {{Столбен постоток|[[Македонски Роми|Роми]]|cyan|5.30}} {{Столбен постоток|други|grey|1.17}} {{Столбен постоток|[[Македонски Срби|Срби]]|blue|0.41}} {{Столбен постоток|[[Македонски Бошњаци|Бошњаци]]|black|0.09}} {{Столбен постоток|[[Македонски Власи|Власи]]|yellow|0.04}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[Македонци]] | 11.885 | 33,15 |- | [[Албанци]] | 16.890 | 47,12 |- | [[Турци]] | 4.559 | 12,72 |- | [[Роми]] | 1.899 | 5,30 |- | [[Власи]] | 15 | 0,04 |- | [[Срби]] | 146 | 0,41 |- | [[Бошњаци]] | 34 | 0,09 |- |други | 419 | 1,17 |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[албански јазик|албански]]|green|47.08}} {{Столбен постоток|[[македонски јазик|македонски]]|red|38.62}} {{Столбен постоток|[[турски јазик|турски]]|orange|12.34}} {{Столбен постоток|[[ромски јазик|ромски]]|cyan|0.84}} {{Столбен постоток|други|grey|0.69}} {{Столбен постоток|[[српски јазик|српски]]|blue|0.35}} {{Столбен постоток|[[бошњачки јазик|бошњачки]]|black|0.08}} {{Столбен постоток|[[влашки јазик|влашки]]|yellow|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[македонски јазик|македонски]] | 13.843 | 38,62 |- | [[албански јазик|албански]] | 16.877 | 47,08 |- | [[турски јазик|турски]] | 4.423 | 12,34 |- | [[ромски јазик|ромски]] | 301 | 0,84 |- | [[влашки јазик|влашки]] | 3 | 0,01 |- | [[српски јазик|српски]] | 124 | 0,35 |- | [[бошњачки јазик|бошњачки]] | 29 | 0,08 |- | други | 247 | 0,69 |} ;Вероисповед Во Гостивар се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[ислам]]|green|66.08}} {{Столбен постоток|[[православие]]|red|33.10}} {{Столбен постоток|други|grey|0.70}} {{Столбен постоток|[[Апостолски егзархат во Македонија|католицизам]]|orange|0.13}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | [[МПЦ|православни]] | 11.865 | 33,10 |- | [[ИВЗ|муслимани]] | 23.686 | 66,08 |- | [[Апостолски егзархат во Македонија|католици]] | 45 | 0,13 |- | други | 251 | 0,70 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Гостивар: {| class="wikitable" !Години !Македонци !Албанци !Турци !Роми !Власи !Срби !Бошњаци !{{крат|Ост.|Останати}} !{{крат|б.п.|Лица без податоци}}<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> !Вкупно |- style="text-align:center;" |1948 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |'''7.832''' |- style="text-align:center;" |1953 |2.637 |4.313 |1.924 |353 |11 |133 |— |138 |— |'''9.509''' |- style="text-align:center;" |1961 |5.092 |2.904 |4.349 |— |— |249 |— |193 |— |'''12.787''' |- style="text-align:center;" |1971 |8.109 |6.044 |4.449 |219 |— |254 |— |392 |— |'''19.467''' |- style="text-align:center;" |1981 |10.127 |10.791 |4.378 |1.254 |6 |223 |— |947 |— |'''27.726''' |- style="text-align:center;" |1991 |11.946 |1.344{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} |4.023 |1.842 |10 |208 |— |705 |— |'''20.078''' |- style="text-align:center;" |1994 |12.084 |14.128 |4.475 |1.609 |11 |231 |— |388 |— |'''32.926''' |- style="text-align:center;" |2002 |11.885 |16.890 |4.559 |1.899 |15 |146 |34 |419 |— |'''35.847''' |- style="text-align:center;" |2021 |10.305 |13.585 |4.725 |1.648 |14 |65 |21 |455 |1.996 |'''32.814''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Знаменити објекти == [[Податотека:Zeleznicka-stanica-Gostivar-MK.JPG|мини|300п|десно|Железничката станица во Гостивар]] [[Податотека:Gostivar old Cross.JPG|мини|300п|десно|Стар крст пронајден во дворот на гостиварската црква Св. Димитрија]] [[Податотека:Панорама на Гостивар.jpg|мини|300п|десно|Панорама на Гостивар]] [[Податотека:Crkva Sv. Petka - GV.jpg|мини|лево|Црквата „Св. Петка“ во Гостивар]] Во градот постојат повеќе знаменити објекти (пред сѐ од турскиот период на владеење) како неколку џамии и препознатливата [[Саат-кула (Гостивар)|гостиварска саат-кула]] во центарот. Исто така на самиот плоштад доминира со својата импозантна големина [[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар|црквата Света Богородица]]. Во градот постоела турска бања-амам која била срушена, а на потоа на тоа место се наоѓала филијалата на [[Стопанска банка АД Скопје|Стопанска банка]] сѐ до нејзиното рушење. *[[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар]] *[[Св.Преображение Христово|Манастир Св.Преображение Христово - Гостивар]] *[[Саат-кула (Гостивар)]] == Култура == Најзначајното место за културните збиднувања во Гостивар е [[Дом на култура АСНОМ|Домот на културата АСНОМ]]. Во овој културен дом во текот на годината се одржуваат најзначајните културно уметнички настани. Се прави годишна програма која се доставува до [[Министерство за Култура на Република Македонија|Министерството за култура]]. Позначајни настани се Ликовната колонија, која се одржува во Маврово, но главната изложба е во Гостивар. Шоу програма, рецитали, песни и игри кои се изведуваат на три јазици односно на [[македонски]], [[албански]] и [[турски]]. Фунционира и културно уметничкото друштво „Браќа Ѓиноски“, во кое има неколку секции и тоа: секцијата за староградски песни, секцијата за фолклор (играорна секција), како и секцијата за модерни танци. Библиотеката „Вук Караџиќ“ е сместена веднаш позади домот на културата. Располага со над 8.000 наслови, односно над 80.000 книги. Во рамките на библиотеката има и детски оддел. * „[[Литературни искри]]“ - меѓународен поетски фестивал; == Стопанство == Во врска со добрите стопански и сообраќајни прилики, па и со постојаното зголемување на населението, од втората половина на [[XX век]] во градот Гостивар започнуваат да се отвораат занаетчиски и трговски дуќани. Воведен е и пазарен ден (Вторник). Со овие новонастанати прилики во тоа време започнува просперитетот на Гостивар. Велешките и Тетовските трговци, Крушевските и Кичевските занаетчии се меѓу првите во создавањето на Гостиварската чаршија. Во тоа време во Гостивар голема експанзија бележеле разни занаети, кои пред сè служеле повеќе за задоволување на селските потреби. Порано во Гостивар имало многу терзии, опинчари, самарџии, сарачи, казанџии итн. Во денешно време, овие занаети се пред прагот на потполно исчезнување, или се сведени на бледи спомени меѓу населението. Денес во Гостивар се развиени трговијата, индустријата и стопанството. Познати индустриски капацитети се комбинатот „Силика“, Стакларницата, текстилната индустрија Готекс, кланицата „Горни Полог“, мелничарскиот комбинат Жито Шар, фабриката за доломит „Вардар Доломит“ која е приватизирана пред неколку години и успешно ги пласира своите производи и на странските пазари. Последните години во огромен пораст е трговската дејност. Низ градот има повеќе маркети на гигантот „ГЕТРО“ кој има продавници и маркети и во [[Хрватска]], а во самиот центар на градот до саат-кулата е изграден современ модерен трговски центар „Де Јуре“ на повеќе катови со структурална фасада. == Спорт == * '''[[КК Гостивар]]''' е најпознатото спортско друштво од Гостивар. Постои од [[1954]] година под името „'''Маврово'''“. Од тогаш, клубот во повеќе наврати го менува името: '''Готекс''', '''Вардар-Комерц''', '''Гостивар''' и '''Никол Ферт'''. Бележи значајни спортски резултати како во поранешна [[Југославија]] така и во поново време. Трипати е освојувач на титулата Републички првак и тоа во [[1965]], [[1967]] и [[1968]] година. Со успех настапува и во втората лига на некогашна Југославија. Во повеќе наврати екипата се обидува да стане член и на првата лига, меѓутоа недостасувал последниот решавачки чекор за постигнување на целта. Најзабележителни резултати екипата бележи во далечната [[1964]]-[[1965]] година кога успеала да обезбеди учество во четврт финалето каде загубила од „Београд“, тогашен освојувач на шампионската титула. Гостивар бил домаќин на купот во 1993-94 година. * [[РК Пантери]] е стар [[ракомет]]ен клуб од Гостивар. Имал настапи и во првата лига, по што извесно време згаснува. После неколку години повторно се активира и сѐ уште функционира. * [[ПК Бистра|ПК „Бистра“]] е планинарско друштво од Гостивар кое постои од [[1985]] година и функционира најмногу поради ентузијазмот што го имаат членовите. Имаат остварено многу искачувања низ [[Македонија]]. == Образование == Во Гостивар постојат [[:Категорија:Средни училишта во Гостивар|три државни средни училишта]] и едно приватно и тоа: * [[Гимназија "Панче Попоски" - Гостивар|Гимназија "Панче Попоски"]] - основана со одлука на Собранието на [[Општина Гостивар]] во [[1960]] година и започнува со работа од учебната [[1960]]/[[1961|61]] со две паралелки, на [[македонски]] и [[албански јазик]], со по 35 ученици. Првата генерација на матуранти е од учебната [[1963]]/[[1961|64]]. * [[СЕОУ "Чеде Филиповски" - Гостивар|СУ "Чеде Филиповски"]], * [[ОСТУ "Злате Малакоски" - Гостивар|ЦСНО "Злате Малакоски"]] и * [[ПСУ "Јахја Кемал" - Гостивар|ПСУ "Јахја Кемал"]] - колеџот во Гостивар кој постои од [[1999]] година. Тоа функционира како приватно средно училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://star.dnevnik.com.mk/?pBroj=2174&stID=19321 |title=''Најдобриот матурант ќе биде првиот Македонец на Харвард'' |accessdate=2009-01-27 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304210948/http://star.dnevnik.com.mk/?pBroj=2174&stID=19321 |url-status=dead }}</ref> Од [[:Категорија:Основни училишта во општина Гостивар|основните училишта]] во градот функционираат четири и тоа: * [[ОУ "Единство" - Гостивар|ОУ "Братство-Единство"]], * [[ОУ "Гоце Делчев" - Гостивар|ОУ "Гоце Делчев"]], * [[ОУ "Исмаил Љемали" - Гостивар|ОУ "Исмаил Љемали"]] и * [[ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“ - Гостивар|ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“]], кое има подрачни училишта во селата: Долна Бањица, Беловиште и Врапчиште == Населби и маала во Гостивар == [[File:Naselba-Meleardi-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|Населбата Мелеарди на влезот на Гостивар]] [[File:Naselba-Dutlok-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|left|Населбата Дутлок на левата страна на реката [[Вардар]]]] * [[Дутлок (Гостиварска населба)|Дутлок]] * [[Мелеарди (Гостиварска населба)|Мелеарди]] * [[Питарница (Гостиварска населба)|Питарница]] * [[Тексас маало - Бараки (Гостиварска населба)|Тексас маало - Бараки]] * [[Бањешница (Гостиварска населба)|Бањешница]] * [[Лисна (Гостиварска населба)|Лисна]] * [[Фазанерија (Гостиварска населба)|Фазанерија]] * [[Циглана (Гостивар)|Циглана]] * [[Mлаки (Гостиварска населба)|Mлаки]] * [[Tоска (Гостиварска населба)|Тоска]] * [[Шеста зона]] == Меѓуетнички односи == Според старата поделба, општина Гостивар имаше 26,54% Македонци и 59,01% Албанци, но со новата поделба, со припојување на селските општини [[Вруток]], [[Долна Бањица]], [[Србиново]] и [[Чегране]] бројот на Македонците е намален на 19,77%, а Албанците се 66,37%. Голем дел од македонската заедница во градот смета дека на овој начин се фаворизира албанската политичка доминација во Гостивар. Поврзано со ова е и трендот на рехабилитација на некои албански личности од [[Втората светска војна]] кои припаѓале на организацијата [[Бали Комбетар]]. Според Албанците, се работи за херои, но Македонците сметаат дека со ова всушност се врши легитимизација на [[Фашизам|фашистичката]] окупација на Македонија. Имено, истите личности, според Македонците и нивните сеќавања и според македонската и светската историографија, имаат извршено голем број убиства, кражби, протерувања и злодела врз неалбанското население. Сепак, во градот не е забележана позначајна миграција на [[Македонци]] во другите краишта на земјата. == Личности == [[Податотека:Dom na kultura, razglednica.jpg|мини|десно|300п|Разгледница од Гостивар, Домот на култура, 1930-те години]] [[Податотека:Поглед на Гостивар 2.jpg|мини|десно|300п|Воздушен поглед]] ;Родени * [[Харалампие Поленаковиќ]] (1909 - 1984), македонски академик * [[Александар Гаревски]] ([[5 ноември]] [[1912]] – [[10 септември]] [[1988]], [[Скопје]]) — македонски градежен инженер и поранешен редовен професор на [[Градежен факултет - Скопје|Градежниот факултет]] во [[Скопје]]. * [[Лазо Наумовски]] (1923 - 1978) - македонски писател за деца *[[Христо Исакиев]] (1926 - 1945) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Тома Костов]] (1925 - 1945) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Ката Аврамовска - Камчевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Таска Апостолоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Загорка Божиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Олга Гиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Нада Груевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Олга Грујоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Маре Давидовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Арсена Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] *[[Ефка Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ѕвезда Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ѕвезда Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Марта Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Катерина Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Перка Ѓуроска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Јорданка Ѓуроска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Божана Иваноска|Божана Иваноска-Голубица]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Анѓа Иловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Темјана Иловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Панче Попоски]] (1924-1944) - македонски комунист, учесник во [[НОВ]] и [[народен херој]] * [[Вукан Диневски]] (1927-2006) - македонски театарски, филмски и телевизиски глумец, режисер, педагошки работник и изведувач на народна и на уметничка поезија * [[Тодор Чаловски]] (1945) - македонски писател * [[Ибрахим Ибрахими]] (1967) - [[министер за труд и социјална политика на Македонија]] во периодот 2016–2017 * [[Јован Манасиевски]] (21 мај 1968) - македонски политичар, пратеник на [[ЛДП]] * [[Бесим Догани]] (1972) - македонски политичар, заменик претседател на [[Собранието на Република Македонија]] * [[Сулејман Рушити]] (1972), политичар и министер * [[Неџати Јакупи]] (10 јули 1973) - македонски политичар и [[Министер за животна средина и просторно планирање на Македонија|министер за животна средина]] во периодот 2008–2011 * [[Висар Вишка]] (р. 17 јануари 1977) - македонски глумец * [[Ружица Милошеска Брчиоска]] - вокал, текстописец, композитор и член на музичкиот состав Ареа * [[Ивица Брчиоски]] - гитарист, композитор и член на музичкиот состав Ареа ;Поврзани * [[Томе Серафимовски]] (од [[Зубовце (Гостиварско)|Зубовце]]), вајар * [[Јанакие Манасиевски]] (од [[Галате]]) (1943 - 2000), прв македонски генерал во независна Македонија * [[Чеде Филиповски - Даме]] (од [[Никифорово]]), народен херој * [[Александар Чомовски]] (од [[Пожаране]]), новинар *[[Јован Трифуноски|Јован Ф. Трифуноски]] (од Вруток [[1914]] – [[1997]]) бил еден од најпознатите македонски и српски [[Антропологија|антрополози]] и географи == Наводи == {{наводи}} ;Забелешки {{Reflist|group="заб"}} == Надворешни врски == {{рв|Gostivar}} * [http://www.gostivari.gov.mk/index.php?lang=mk Официјална страница на Општина Гостивар] * [http://www.gostivar.com.mk Портал на градот Гостивар и неговата околина] * [http://makedonija.name/cities/gostivar Информации за Гостивар] {{Градови во Македонија}} {{Општина Гостивар}} {{GeoCompass |hub = Гостивар |type = ex |С = [[Тумчевиште]] |СЗ = [[Врапчиште]] |СИ = [[Чегране]] |З = [[Здуње]] |И = [[Чајле]] |Ј = [[Долна Бањица]] |ЈЗ = [[Вруток]] |ЈИ = [[Беловиште]] }} [[Категорија:Гостивар| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] 2uq1df3yeuvqxh7huywx45vrjs9wgqh 5382708 5382704 2025-06-22T10:07:43Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382708 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Гостивар | native_name = | native_name_lang = <!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --> | settlement_type = Град | image_skyline = Church Gostivar Macedonia.jpg | image_alt = | image_caption = Поглед кон средиштето на Гостивар | image_flag = | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = | map_alt = | map_caption = Местоположба на Гостивар во [[Македонија]] | pushpin_map = Македонија | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 41 |latm = 48 |lats = 00 |latNS = N | longd = 20 |longm = 55 |longs = 00 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Република Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = [[Полошки Регион]] | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = [[Општина Гостивар]] | subdivision_type3 = | subdivision_name3 = | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> <!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --> <!-- for references: use <ref> tags --> | area_footnotes = | area_urban_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_rural_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_metro_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_magnitude = <!-- <ref> </ref> --> | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 510 | population_footnotes = | population_total = 32.814 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = [[Список на луѓе од Гостивар|Гостиварци]] (мн.) | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = 2400 | area_code_type = | area_code = +389 042 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = GV | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = [http://gostivari.gov.mk/mk/pocetna/ www.gostivari.gov.mk] | footnotes = }} '''Гостивар''' — град во [[западна Македонија|западна]] [[Македонија]] во јужниот дел на [[Полог|Полошката Котлина]]. Гостивар е средиште на [[Општина Гостивар|истоимената општина]] која зафаќа површина од околу {{км2|650}}. Градот претставува административна, политичка, деловна и културна средина за околу осумдесетина илјади жители, од кои во самото градско јадро според пописот од 2002 година живеат речиси 36.000 жители, а според Пописот од 2021, 32.814 жители. Градот претставува типична мултикултурна средина, во која живеат скоро сите националности во Македонија ([[Македонци]], [[Албанци]], [[Турци]], [[Роми]] и други). == Потекло на името Гостивар == [[Податотека:Gostivar-od-Suva Gora.JPG|мини|лево|Панорамски поглед на Гостивар од [[Сува Гора]]]] [[Податотека:Vardar vo Gostivar.jpg|мини|лево|Реката [[Вардар]] во Гостивар]] За потеклото на името на градот Гостивар постојат повеќе претпоставки и народни преданија и легенди. Меѓутоа како најверодостојно може да се прифати тврдењето дека името Гостивар е од [[Македонски јазик|македонско]], односно [[Словенски јазици|словенско]] јазично потекло. Како доказ за словенското потекло на името Гостивар може да се земе и фактот што во [[Чешка]] во рамките на главниот град [[Прага]] (области Прага 10 и Прага 15) се наоѓа населба и цел реон кој се нарекува Хостиварж (на чешки: '''Hostivař''', изговор: ''(Г)хостивар(ж)'') кој во минатото бил посебно населено место, а во германски записи од 12 век се сретнува под името ''Gostiwar''[http://cs.wikipedia.org/wiki/Hostiva%C5%99]. Имајќи предвид дека во чешкиот јазик мекото ''' ''х'' ''' е замена за гласот ''' ''г'' ''' (пр. Praha - Прагa) името на оваа голема населба во југоисточниот дел на [[Прага]] е всушност Гостивар, а знаењето на зборовите е речиси исто (именката ''гости'' на чешки e: hostе) може слободно да се заклучи дека името Гостивар кое се сретнува и во [[Македонија]] и во [[Чешка]] е од словенско потекло. Во [[Средниот век]] градот бил многу посетуван од гости од сите краишта, а во летните денови по традиција, секоја година се одржувал голем трговски собир ([[панаѓур]]). Ваквата традиција продолжила и за време на Османлиското Царство. Поради големата посетеност на населбата од луѓе од други краишта, гости, Турците меѓу себе, на турски, често викале „гостивар“ (гости има). Тогаш во градот имало и многу гостилници, па се претпоставува дека „гостољубивиот град“ односно „градот на гости“ станал - Гостивар. Инаку етимолошкото значење на топонимот во науката сѐ уште не е утврдено. За време на турското владеење населбата почнала да се развива во значајно седиште на Горни Полог, наречен уште и Горна Нахија. Населението од околните рамничарски и ридско-планински села почнало да се преселува во централната населба, со што таа почнала и да расте. Во 1659 година, богатиот Мехмед-паша изградил џамија среде населбата, а околу неа подигнал и училиште и бања, а подоцна и карван-сарај и дуќани. И богатиот Агу Беќир-бег во Гостивар изградил џамија и училиште, што се наоѓале на местото на денешната Саат-кула. [[Податотека:Center Of Gostivar.jpg|мини|лево|Црквата [[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар|„Света Богородица“]] на плоштадот во центарот на Гостивар]] [[Податотека:Манастирот Св.Преображение Христово, населба Циглана.jpg|мини|Манастирот [[Св.Преображение Христово]], населба Циглана]] Според [[Марко Цепенков]], Гостивар бил метув на манастирите од [[Сува Гора]] (планина источно од градот) каде што се гоштевале многу свештеници, патници и намерници. Поради тоа богато гоштевање метувот го добило името Гостивар. Има и легенда која вели дека доаѓа од турско време каде што Гостивар значи "место каде секогаш доаѓаат гости". Според Турците, градот бил наречен така поради тоа што на турски зборот ВАР значи „има“, така што на тоа место секогаш имало гости. Исто така збор ВАР или Вари во сите словенски јазици означува извор или место од каде што извира голема количина на вода - вриење, а исто така означуа и бања. Како поткрепа на ова ќе го додадеме како пример градот Карлови Вари во Чешка што е во превод Бањите на Карло има и други примери во словенските земји за наставката ВАР како што се Вуковар, Карлобар во Хрватска. Што во превод од [[старословенски]] би било „Бања за Гости“. Некои научници како рускиот професор [[Афанаси Селишчев]] сметаат дека словенското име на градот било Костово. Врз основа на записите на [[Абдулаќим Догани]], Гостивар го добива името од девојката дојдена од [[Бар (Црна Гора)|Бар]] која што за место на живеење го има одбрано овој град. На локален јазик девојка е ''гоца'' и тоа од Бар (Тиват во [[Црна Гора]]) , затоа произлегува името Гостивар од момата од Тиват. Веројатноста и вистинитоста на ова тврдење е многу мала, и е пред сè во контекст на големоалбанскиот нациоализам, односно да се потврди тезата за автохтоност на Албанците во Гостивар и другите населени места во [[Македонија]], а и самата анегдота има многу мала логичка смисла. Според една друга легенда сегашното има на градот Гости-гости, настанало за време на владетелот Волкашин. Бидејќи доаѓале голем број на посетители, гости низ овие краишта, во текот турското владеење на турски го нарекувале „Гостивар“ што значи (гости има). Самото име, односно Гостивар се нарекуваше местото на собирање на гости т.е.„Градот на гостите“. Волкашин на сите свои деца им изградил „градови“ (тврдини). На пример, на ќерката Кита и изградил тврдина во Кичево, наречена „Китин Град“ (Китинград), а на Цвета и изградил кале на Сува Гора наречена уште и „Цвета Гора“, каде што имало многу цркви и манастири. Манастирите во „Цвета Гора“ имале свои чифлици во Горни Полог (Гостиварско). Градот Гостивар тогаш бил место на Сувогорските манастири. Манастирските луѓе често ги посетувале чифлиците кај Гостивар, каде што добро биле гоштевани. Легендата вели дека по „гостувањето“ и населбата била наречена Гостивар. == Местоположба == [[Податотека:Saat kula vo Gostivar 01.jpg|мини|десно|[[Саат-кула (Гостивар)|Саат-кулата]] во Гостивар]] Градот лежи во котлината [[Полог]] (Горен Полог) на надморска височина од 510 метри. Во близина на Гостивар во селото [[Вруток]] (5 км југозападно од Гостивар) се наоѓа изворот на најголемата македонска река [[Вардар]] која тече и низ самиот град кој го дели на два дела, а исто така во негова близина се наоѓа најголемиот македонски национален парк и скијачки центар [[Маврово]]. Гостивар е на 67 километри оддалеченост од [[Скопје]], а соседни градови се [[Тетово]] на 27 километри северно и [[Кичево]] на 46 километри јужно. Гостивар е град кој со голема брзина се гради и станува еден од поубавите градови во Македонија. == Историја == [[Податотека:Saat-kulata i centarot na Gostivar.JPG|мини|300п|лево|Глетка од саат-кулата во централното градско подрачје]] ==== Камена епоха ==== Според најновите податоци добиени преку археолошките ископувања на неолиските наоѓалишта Тумба кај с.[[Долно Палчиште]] (1987/88.) и Под село тумба кај с.[[Стенче]] (2000.), најстарите траги на живот во [[Полошката Котлина]] (тетовскиот и гостварскиот крај) датирааат од пред 8000 години или поточно од 6100-тата година ст.е. Од овие наоѓалишта потекнуваат голем број ископани фаргменти, но и целосно сочувани парчиња на грнчарија, но и жртвеници и статуетки посветени на женскиот култ. На подрачјето на [[Тетовско]], пронајдени се и многу значајни претстави на карпестата уметност како уметнички композиции поврзани со обредните ритуали.<ref name="gavro">''Дарко Гавровски, "Тетовски древности. Полог од Праисторијата до 7.век н.е., со посебен осврт на тетовскиот крај", Тетово, 2009.''</ref>. Овој крај низ целиот неолит бил населен со носителите на културната група [[Анзабегово-Вршник]], која била застапена и во скопскиот регион и Источна [[Македонија]]. Во раниот неолит, сепак, овој крај бил под силно влијание и на неолитскта култура Велушина-Породин од Пелагонија јужно оттука, што се гледа и преку формата на најстариот сочуван жртвеник типот [[‘Големата-Мајка’]] (lat. Magna Mater) пронајдена на овие простори, а откриен близу [[Стенче]]. Доцниот неолит се одликува со влијание на [[Винчанската култура]] од север.<ref name="gavro"/> [[Податотека:Жолтата_куќа_-_Гостивар.jpg|мини|Бегова куќа]] ==== Метална епоха ==== Кон крајот на 4. милениум ст.е., започнуваат првите продори на новите доселеници, степски народи од Средна Азија- Индоевропејците, кои уништувајќи и асимилирајќи ја старата неолитска култура создаваат нов енеолитски културен комплекс на Балканот, наречен [[Салкуца-Бубањ-Криводол]]. Траги од ова ново население најдени се и во [[Полог]] (во [[Палчиште]], [[Желино]] итн.). Оваа состојба се стабилизира во средното бронзено време кога се појавуваат првите зачетоци на балканските прото-етничките, а подоцна и пра-етничките заедници. Во овој период започнува и силен продор на материјалните обележја од југ од развиената [[Микенска култура]], што се гледа и преку еден параден луксузен бронзен меч пронајден во Тетово, увезен токму од тие микенски центри. Иако и наредните епохи ќе бида во знак на масовни миграции, сепак [[Железното Време]] се одликува со стабилизација, што довело до развој на трговијата. Од овој период датираат и керамичките големи питоси за житарици, пронајдени близу с.[[Ларце]]. Во овој период, според записите на [[Страбон]] кои се однесуваат на ковницата во [[Дамастион]], а особено според зачуваните ономастички траги од подоцнежните времиња, се гледа дека Полог бил населен од [[Бриги]]те (Briges, Brigoi). Бригите биле составен дел на подоцнежните етнички заедници на [[Пајонци]]те, [[античките Македонци]], [[Дасарети|Десаретите]], [[Едони]]те и [[Мигдонци]]те. Дури и Пајонците, иако биле стара бронзеновременска популација, на овој дел од Балканот, имале неоспорни врски со [[Бриги]]те. Пајонската и античката македонска лингвистика и ономастика покажуваат голем број глоси и имиња со бригиски корен, што упатува на фактот дека Бригите биле substratum или база во пајонското и античкото македонско етничко формирање.<ref name="gavro" /> [[Податотека:Kej na Vardar-Gostivar-MK.JPG|мини|300п|Кејот на реката [[Вардар]] во Гостивар]] ==== Рана антика ==== Во [[1932]] год. блиску местото наречено ''Балезова Чешма'', е пронајдена статуа од бронза од периодот на [[Агријани]]те, [[4 век п.н.е.]], и претставува вреден археолошки пронајдок, најден во [[тетовско|Тетовската околија]]. Статуата е со димензии 9&nbsp;cm, долга и 4&nbsp;cm широка, и се наоѓа во [[Музејот на Македонија]] во [[Скопје]]. Влијанијата на грчките занаетчиски центри врз овој дел на [[Балканот]], всушност ќе доведат до дополнителна промена на културата и начинот на живот на овдешните популации. Токму тие промени го најавуваат новиот, архајски период и преминот од епохата на праисторијата во епохата на историјата и антиката. На археолошки план овие трансформации се видливи преку новите материјални (нови типови керамика, накит и други занаетчиски производи), и духовни (нов начин на погребување: кремирање наместо инхумација, прифаќање на култовите на грчките божества) и други обележја, кои отпрвин биле прифаќани како престиж од најелитните општествени слоеви, а потоа и од останатото население, што најдобро се гледа од т.н. кнежевски гробници, од кои најпозната е онаа од Тетово, во која е пронајдена и познатата статуетка на [[Менада]]. [[Податотека:Domot na kulturata "ASNOM" vo Gostivar-MK.JPG|мини|300п|лево|Домот на културата „АСНОМ“]] Во минатото постоеле различни теории за тоа кое античко племе го населувало овој крај. Сепак според најновите сознанија, целиот простор на Јужна [[Србија]], Источно [[Косово]] и Северна [[Македонија]], вклучително и [[Полог]], во овој период, а сè до [[3 век п.н.е.]] бил населен од најсеверното античко-[[македонско]] ([[пајонско]]) племе [[Агријани]] (Agrianes). Ова се гледа по континуитетот во археолошките хоризонти, развиениот керамички импорт од грчкиот југ, богатите кнежевски гробници и сл. Ова племе имало свои кралеви од кои најпознат е [[Лангар]] (Langaros) кои во [[335 п.н.е.]] му помогнал на македонскиот крал [[Александар III]], при неговиот поход против [[Трибалите]] на север. [[Агријаните]] него го следеле и при неговиот поход низ [[Азија]] кога се покажале како едни од најбезмилосните борци во многу клучни битки, по што станале особено познати во античкиот свет. Поради економскaта и трговска развиеност и одредени градови ковале свои автономни монети. Таков бил случајот со градот [[Пелагија]] (Pelagia) кој низ целиот 4 век п.н.е. кова свои сребрени монети во ковницата во [[Дамастион]]. Градот [[Пелагија]] се смета дека се наоѓал близу денешно Тетово, и е всушност, во урбанистичка смисла негов антички предок, од чиј назив подоцна е изведено и денешното словенско име на целата котлина [[Полог]] (Пелагија-Полог, како во случај и со Скупи-Скопје, Астибо-Штип, Тесалоника-Солун итн). Кон крајот на [[4 век п.н.е.]] ослабента агријанска држава потпаднала под власт на кралот [[Авдолеон]] од [[Пајонија]], а веќе до средината на [[3 век п.н.е.]], сите нивни територии биле заземени од Дарданците од север (на југ сосе Северна [[Македонија]] и [[Полог]]), што се гледа и преку дисконтинуитет во археолошките хоризонти од тој период. Овие погранични краеви низ целиот нареден период ќе биде користен како логистичка позадина, од каде Дарданија организирала јаки пљачкосувачки походи на југ кон богатото кралство [[Македонија]], дури и откако тие територии ќе потпаднат во склоп на Римското Царство во [[168 п.н.е.]]<ref name="gavro"/> ==== Римски период ==== Дури во 29. ст.е. и [[Полог]], задно со останатите делови на [[Дарданија]], па на север сè до [[Дунав]], ќе подапнат под римска управа, по што ќе започне ера на стабилизација, мирен живот, трговија и напредок. Од 2-3 век н.е. датираат неколку камени плочи- стели, на кои епитафот е напишан со грчко писмо што говори дека овој регион бил во склоп на грчката јазична сфера, за разлика од [[Косово]] и скопкскиот регион кои биле дел од латинската јазична сфера. Ова значи дека во [[Раноцарскиот период]] (1-3 век н.е.) [[Полог]] бил дел од римската провинција [[Македонија]], а во доцната атника (3-6 век н.е.), по реформите на Диоклецијан дел од провинцијата [[Македонија Втора]] (Macedonia Secunda). Пронајдените стели содржат и богат ономастички материјал и лични имиња кои се доминатно автохтони и од кои се гледа дека романизацијата на овиепериферни краеви, надвор од главните патишта, не зела голем замав. [[File:Bul.Goce Delcev-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|Булеварот „Гоце Делчев“ со познатата висококатница во централното градско подрачје]] [[Податотека:Gostivar, razglednica 1921.jpg|мини|Разгледница од Гостивар, од 1921 година]] Поучена од големите варварски продори ([[Келти]], [[Остроготи]], [[Хуни]]) кои сè почесто се случувале од 3 век, а траеле и низ наредните векови, римските цареви почнале во доцниот IV век да градат укрепени градови и тврдини на доминантни ридови. Од тој период датираат и бројните каструми (castrum), кастели (castellum) и збегови (refugium) за населението во тетовскиот крај од кои најзначајни се оние близу денешните села [[Рогле]], [[Орашје]], [[Лешок]], [[Стенче]], [[Јегуновце]], [[Градец (Гостиварско)|Градец]] и наоѓалиштето Исар-Бањиче крај Тетово. Иако христијанството во Македонија доаѓа со [[Апостол Павле|Св. Апостол Павле]] во 50-тите години од 1 век н.е., сепак дури по легализацијата на [[Константин]] во 313. н.е. тоа можело помасовно да продре до обичните луѓе, и да се отпочне со градење на ранохристијански цркви- базилики. До денес во Полог се регистрирани траги од 16 ранохристијански базилики, од кои 12 во [[Тетовско]] и 4 во [[Гостиварско]], при што најдобро проучени се базиликата од Стенче од 5 век н.е. која е единствена во Македонија со 3 крстилници (баптистериуми), и онаа во [[Туденце]] која датира од втората пол. 6 век. и е најстарата триконхална (трикорабна) црква воопшто во [[Република Македонија]], а е ретка и во цела Јужна [[Европа]]. Сепак, по силните аварско-словенски продори во доцниот 6 век н.е. сите тврдини се напуштени но не во целост и срушени. Поголемиот дел од нив, два-три века подоцна, кога повторно е воведена стабилна државна организација, повторно ќе бидат обновени со истата намена, но овојпат тие ќе бидат населени од доминантното словенско население поставувајќи ги темелите за новите средновековни гратчиња.<ref name="gavro"/> === Среден век === Кога [[Словени]]те дошле во полошката област, рамничарските населби биле напуштени. Еден дел од староседелците се повлекле во некои од пооддалечените, мали планински сточарски населби. Главно, словенското население ги населило најважните места во рамницата, на која и дале ново, словенско име, нарекувајќи ја „Подлог“ (Полог), веројатно со значење „под гора“, „под планина“. Во [[10 век|X век]] Византијците повторно воспоставиле контрола врз целото полошко подрачје, ги укрепиле најважните разурнати тврдини и во нив воспоставиле постојано војничко присуство. Потоа, неколку децении полошката област била во состав на [[Самоиловото Царство]], по чија пропаст повторно потпаднала под [[Византија]]. Во [[1282]]-[[1283|83]] година, полошкиот крај потпаѓа под власт на [[Срби]]те, на чело со кралот [[Милутин]]. Инаку, Гостивар како населено место првпат е споменат во една повелба на Милутин од [[1313]] година, под името Банска (Бањица), и тоа како село во јужниот дел на [[Полог|Полошката котлина]] со околу 200 жители. Во повелбата се споменува и гостиварскиот средновековен манастир. За време на владеењето на Милутин, во Полошката Котлина било колонизирано српско население. Но, затекнатите Византијци си ги задржале своите права и поседи. Гостивар како селска населба се споменува и за време на Душановото царство, во една повелба на цар [[Стефан Душан|Душан]] од 1331-1340 година, под името '''Белика''', според средновековното име на реката [[Вардар]]. === Османлиски период === [[Податотека:Gostivar - Ilinden 20 July 1916.JPG|мини|лево|Празнување на Илинден во Гостивар во 1916 година]] Во овој период населбата започната да бележи виден пораст, развивајќи се во значајно средиште на Горни Полог, или како што тогаш ја нарекувале - Горна нахија. Населението во овој период, од рамничарските и ридско-планинските села, започнало да се населува во Гостивар, а бројот на жителите значително да се зголемува. Во градот биле доселени голем број [[Турци]] и [[Албанци]]. Во 1659 година, богатиот Мехмед-паша изградил џамија среде населбата, а околу неа подигнал училиште и бања. Истиот бег подоцна изградил и карван-сарај и неколку дуќани во градот. По примерот на Мехмед-паша и останатите бегови, заради престиж, граделе по неколку објекти, претежно муслимански обележја. Така и богатиот Бекир-бег во Гостивар, подигнал џамија и училиште кои се наоѓале на местото на денешната саат-кула.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани, 2004, стр. 22-23</ref> Во [[1850]] година геологот и балканологот Ами Буе во описот на [[Тетово]] меѓу другото во еден дел вели дека во Полог се наоѓа „големото село“ Гостивар, додека како град Гостивар по првпат се спомнува во двата записи од [[19 век]] . Според нив оваа населба на Полог ја има оформено својата чаршија (плоштад) додека вторникот бил пазарен ден. Во [[1874]] год. градот имал 400 куќи, околу 2.000 жители, додека на крајот на истиот век 3.500 жители. Главниот процут Гостивар го доживува кон крајот на [[19 век]] за времето на Турското владеење кога станува центар на каза. Тогаш Гостивар почнува да го добива својот лик на гратче. Со доселувањето на различни мајстори и занаетчии од [[Велес]], [[Крушево]], [[Кичево]] и [[Дебар]] се формира гостиварската чаршија и вторник се назначува за пазарен ден, што е традиција до ден денеска. За време на [[Илинденското востание]] од Гостивар и околината ќе учествуваат повеќемина македонски патриоти кои ќе отидат да се борат директно во [[Крушево]] и околината. === Втора светска војна === [[Податотека:Cede Filipovski Dame.JPG|мини|300п|десно|Статуа на народниот херој на Југославија и Македонија, [[Чеде Филиповски - Даме]] на градскиот плоштад]] За време на Втората светска војна, [[Македонци|македонското население]] во Гостивар ќе доживее невиден терор од страна на албанските фашистички окупатори - [[балисти]]те предводени од [[Џемо Хаса|Џемо]] и Мефаил. Токму на крајот на војната во близина на Гостивар ќе биде убиен балистичкиот водач Џемо по што ќе следи општонародно славје на [[Македонците]] во Гостивар. Во текот на [[Втората светска војна]] во Гостивар и околината војувале повеќе македонски партизански одреди и единици, кои воделе тешки борби со балистичките единици кои отпрвин биле поддржувани од италијанскиот, а подоцна и од германскиот окупатор. Народен херој од Гостиварско е [[Чеде Филипоски-Даме]] чиј споменик се наоѓа на гостиварскиот плоштад (спроти стоковната куќа). Вкупно 41 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> === Меѓуетнички односи и конфликти === {{Главна статија|Деветтојулските настани во Гостивар и Тетово (1997)}} Гостивар во поновата македонска историја ќе остане запаметен и по [[Деветојулските настани во Гостивар и Тетово (1997)|настаните на 9 јули 1997 година]] кога македонската полиција спроведе акција за отстранување на знамето на туѓа држава ([[Албанија]]) кое беше истакнато пред општинската зграда. Во настаните ќе загинат 4 цивили. За време на [[Воен конфликт во Македонија, 2001|воениот конфликт во 2001 година]] Гостивар и околината ќе бидат поштедени од вооружени борби и судири, но голем број на [[Македонци]] од Гостивар ќе бидат дел од македонските безбедносни сили во операциите во [[Тетово]] и на Тетовското кале. Во поново време меѓуетничките односи се бранувани по убиството на Бесник Шехапи и Имран Мехмеди кое на [[28 февруари]] [[2012]] во самоодбрана го изврши полицаецот Јаким Трифуноски и честите иницијативи на албанските политичари за именување улица и поставување споменик на балистичкиот водач од Втората светска војна - Мефаил. == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1944|7.698 | 1948|7.832 | 1953|9.509 | 1961|12.787 | 1971|19.467 | 1981|27.726 | 1991|20.078 | 1994|32.926 | 2002|35.847 | 2021|32.814 }} Во текот на 50-ите години на {{римски|19}} век, [[французи|францускиот]] геолог и балканолог [[Ами Буе]], пишувајќи за [[Тетово]], покрај другото соопштува дека во еден дел од [[Полошката Котлина]] се наоѓало „големото село“ Гостивар. Инаку, како гратче, Гостивар првпат се спомеува во два записа од {{римски|19}} век. Според нив, оваа полошка населба веќе имала оформена чаршија, а вторник бил пазарен ден. Во втората половина на {{римски|19}} век, поточно во [[1874]] година, градот имал околу 400 куќи со околу 2.000 жители, а на крајот на истиот век околу 3.500 жители. Рускиот професор и научник Андреј М. Селишчев „гратчето под Шар“ го споменува и со името '''Костово'''. Според статистичките податоци со кои располагал бугарскиот етнолог, географ и патописец [[Васил К’нчов]], на крајот на {{римски|19}} век Гостивар имал 3.735 жители од кои 3.100 [[Турци]], 310 [[Македонци]], 200 [[Роми]], 100 [[Албанци]] и 25 [[Власи]]. По [[Балкански војни|балканските]] и [[Прва светска војна|Првата светска војна]], не е забележан зголемен број на населението, главно поради иселувањето на муслиманското население во [[Турција]]. Во периодот меѓу двете светски војни градот бележи стопанска стагнација, а и целиот Горен Полог бил неразвиено подрачје, без индустриски објекти и инфраструктура. Исклучок била железничката пруга кон [[Скопје]], а подоцна и кон [[Кичево]], која подоцна одиграла важна улога во економското заживување. Во првиот организиран попис на [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФР Југославија]] од 1948 година, во Гостиварскиот срез имало 53.258 жители, од кои 7.832 во градот Гостивар, а 45.426 во селата ([[Горни Полог]], [[Мавровска Котлина|Мавровско Поле]], [[Горна Река]]). Од етнички аспект, населението го сочинувале 39 345 (73,8 %) [[Албанци]], 13.091 (24,5 %) [[Македонци]], 342 [[Роми]], 180 [[Срби]], 117 [[Турци]] и 183 останати.<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во градот Гостивар, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, во градот нема целосни податоци.{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} Според пописот од [[2002]] година, градот Гостивар има 35.847 жители<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url= http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија |accessdate=29 март 2016}}</ref>, додека новосоздадената [[Општина Гостивар]] со новата организација броела 80.280 жители (старата Општина Гостивар до 2004 година броела 49.545 жители). ;Етнички групи Според пописот на населението од [[2002]] година, во градот имало 35.847 жители и спаѓал во групата на средни градови.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис" /> {{bar box |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |float=right |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[Македонски Албанци|Албанци]]|green|47.12}} {{Столбен постоток|[[Македонци]]|red|33.15}} {{Столбен постоток|[[Македонски Турци|Турци]]|orange|12.72}} {{Столбен постоток|[[Македонски Роми|Роми]]|cyan|5.30}} {{Столбен постоток|други|grey|1.17}} {{Столбен постоток|[[Македонски Срби|Срби]]|blue|0.41}} {{Столбен постоток|[[Македонски Бошњаци|Бошњаци]]|black|0.09}} {{Столбен постоток|[[Македонски Власи|Власи]]|yellow|0.04}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[Македонци]] | 11.885 | 33,15 |- | [[Албанци]] | 16.890 | 47,12 |- | [[Турци]] | 4.559 | 12,72 |- | [[Роми]] | 1.899 | 5,30 |- | [[Власи]] | 15 | 0,04 |- | [[Срби]] | 146 | 0,41 |- | [[Бошњаци]] | 34 | 0,09 |- |други | 419 | 1,17 |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[албански јазик|албански]]|green|47.08}} {{Столбен постоток|[[македонски јазик|македонски]]|red|38.62}} {{Столбен постоток|[[турски јазик|турски]]|orange|12.34}} {{Столбен постоток|[[ромски јазик|ромски]]|cyan|0.84}} {{Столбен постоток|други|grey|0.69}} {{Столбен постоток|[[српски јазик|српски]]|blue|0.35}} {{Столбен постоток|[[бошњачки јазик|бошњачки]]|black|0.08}} {{Столбен постоток|[[влашки јазик|влашки]]|yellow|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[македонски јазик|македонски]] | 13.843 | 38,62 |- | [[албански јазик|албански]] | 16.877 | 47,08 |- | [[турски јазик|турски]] | 4.423 | 12,34 |- | [[ромски јазик|ромски]] | 301 | 0,84 |- | [[влашки јазик|влашки]] | 3 | 0,01 |- | [[српски јазик|српски]] | 124 | 0,35 |- | [[бошњачки јазик|бошњачки]] | 29 | 0,08 |- | други | 247 | 0,69 |} ;Вероисповед Во Гостивар се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[ислам]]|green|66.08}} {{Столбен постоток|[[православие]]|red|33.10}} {{Столбен постоток|други|grey|0.70}} {{Столбен постоток|[[Апостолски егзархат во Македонија|католицизам]]|orange|0.13}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | [[МПЦ|православни]] | 11.865 | 33,10 |- | [[ИВЗ|муслимани]] | 23.686 | 66,08 |- | [[Апостолски егзархат во Македонија|католици]] | 45 | 0,13 |- | други | 251 | 0,70 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Гостивар: {| class="wikitable" !Години !Македонци !Албанци !Турци !Роми !Власи !Срби !Бошњаци !{{крат|Ост.|Останати}} !{{крат|б.п.|Лица без податоци}}<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> !Вкупно |- style="text-align:center;" |1948 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |'''7.832''' |- style="text-align:center;" |1953 |2.637 |4.313 |1.924 |353 |11 |133 |— |138 |— |'''9.509''' |- style="text-align:center;" |1961 |5.092 |2.904 |4.349 |— |— |249 |— |193 |— |'''12.787''' |- style="text-align:center;" |1971 |8.109 |6.044 |4.449 |219 |— |254 |— |392 |— |'''19.467''' |- style="text-align:center;" |1981 |10.127 |10.791 |4.378 |1.254 |6 |223 |— |947 |— |'''27.726''' |- style="text-align:center;" |1991 |11.946 |1.344{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} |4.023 |1.842 |10 |208 |— |705 |— |'''20.078''' |- style="text-align:center;" |1994 |12.084 |14.128 |4.475 |1.609 |11 |231 |— |388 |— |'''32.926''' |- style="text-align:center;" |2002 |11.885 |16.890 |4.559 |1.899 |15 |146 |34 |419 |— |'''35.847''' |- style="text-align:center;" |2021 |10.305 |13.585 |4.725 |1.648 |14 |65 |21 |455 |1.996 |'''32.814''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Знаменити објекти == [[Податотека:Zeleznicka-stanica-Gostivar-MK.JPG|мини|300п|десно|Железничката станица во Гостивар]] [[Податотека:Gostivar old Cross.JPG|мини|300п|десно|Стар крст пронајден во дворот на гостиварската црква Св. Димитрија]] [[Податотека:Панорама на Гостивар.jpg|мини|300п|десно|Панорама на Гостивар]] [[Податотека:Crkva Sv. Petka - GV.jpg|мини|лево|Црквата „Св. Петка“ во Гостивар]] Во градот постојат повеќе знаменити објекти (пред сѐ од турскиот период на владеење) како неколку џамии и препознатливата [[Саат-кула (Гостивар)|гостиварска саат-кула]] во центарот. Исто така на самиот плоштад доминира со својата импозантна големина [[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар|црквата Света Богородица]]. Во градот постоела турска бања-амам која била срушена, а на потоа на тоа место се наоѓала филијалата на [[Стопанска банка АД Скопје|Стопанска банка]] сѐ до нејзиното рушење. *[[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар]] *[[Св.Преображение Христово|Манастир Св.Преображение Христово - Гостивар]] *[[Саат-кула (Гостивар)]] == Култура == Најзначајното место за културните збиднувања во Гостивар е [[Дом на култура АСНОМ|Домот на културата АСНОМ]]. Во овој културен дом во текот на годината се одржуваат најзначајните културно уметнички настани. Се прави годишна програма која се доставува до [[Министерство за Култура на Република Македонија|Министерството за култура]]. Позначајни настани се Ликовната колонија, која се одржува во Маврово, но главната изложба е во Гостивар. Шоу програма, рецитали, песни и игри кои се изведуваат на три јазици односно на [[македонски]], [[албански]] и [[турски]]. Фунционира и културно уметничкото друштво „Браќа Ѓиноски“, во кое има неколку секции и тоа: секцијата за староградски песни, секцијата за фолклор (играорна секција), како и секцијата за модерни танци. Библиотеката „Вук Караџиќ“ е сместена веднаш позади домот на културата. Располага со над 8.000 наслови, односно над 80.000 книги. Во рамките на библиотеката има и детски оддел. * „[[Литературни искри]]“ - меѓународен поетски фестивал; == Стопанство == Во врска со добрите стопански и сообраќајни прилики, па и со постојаното зголемување на населението, од втората половина на [[XX век]] во градот Гостивар започнуваат да се отвораат занаетчиски и трговски дуќани. Воведен е и пазарен ден (Вторник). Со овие новонастанати прилики во тоа време започнува просперитетот на Гостивар. Велешките и Тетовските трговци, Крушевските и Кичевските занаетчии се меѓу првите во создавањето на Гостиварската чаршија. Во тоа време во Гостивар голема експанзија бележеле разни занаети, кои пред сè служеле повеќе за задоволување на селските потреби. Порано во Гостивар имало многу терзии, опинчари, самарџии, сарачи, казанџии итн. Во денешно време, овие занаети се пред прагот на потполно исчезнување, или се сведени на бледи спомени меѓу населението. Денес во Гостивар се развиени трговијата, индустријата и стопанството. Познати индустриски капацитети се комбинатот „Силика“, Стакларницата, текстилната индустрија Готекс, кланицата „Горни Полог“, мелничарскиот комбинат Жито Шар, фабриката за доломит „Вардар Доломит“ која е приватизирана пред неколку години и успешно ги пласира своите производи и на странските пазари. Последните години во огромен пораст е трговската дејност. Низ градот има повеќе маркети на гигантот „ГЕТРО“ кој има продавници и маркети и во [[Хрватска]], а во самиот центар на градот до саат-кулата е изграден современ модерен трговски центар „Де Јуре“ на повеќе катови со структурална фасада. == Спорт == * '''[[КК Гостивар]]''' е најпознатото спортско друштво од Гостивар. Постои од [[1954]] година под името „'''Маврово'''“. Од тогаш, клубот во повеќе наврати го менува името: '''Готекс''', '''Вардар-Комерц''', '''Гостивар''' и '''Никол Ферт'''. Бележи значајни спортски резултати како во поранешна [[Југославија]] така и во поново време. Трипати е освојувач на титулата Републички првак и тоа во [[1965]], [[1967]] и [[1968]] година. Со успех настапува и во втората лига на некогашна Југославија. Во повеќе наврати екипата се обидува да стане член и на првата лига, меѓутоа недостасувал последниот решавачки чекор за постигнување на целта. Најзабележителни резултати екипата бележи во далечната [[1964]]-[[1965]] година кога успеала да обезбеди учество во четврт финалето каде загубила од „Београд“, тогашен освојувач на шампионската титула. Гостивар бил домаќин на купот во 1993-94 година. * [[РК Пантери]] е стар [[ракомет]]ен клуб од Гостивар. Имал настапи и во првата лига, по што извесно време згаснува. После неколку години повторно се активира и сѐ уште функционира. * [[ПК Бистра|ПК „Бистра“]] е планинарско друштво од Гостивар кое постои од [[1985]] година и функционира најмногу поради ентузијазмот што го имаат членовите. Имаат остварено многу искачувања низ [[Македонија]]. == Образование == Во Гостивар постојат [[:Категорија:Средни училишта во Гостивар|три државни средни училишта]] и едно приватно и тоа: * [[Гимназија "Панче Попоски" - Гостивар|Гимназија "Панче Попоски"]] - основана со одлука на Собранието на [[Општина Гостивар]] во [[1960]] година и започнува со работа од учебната [[1960]]/[[1961|61]] со две паралелки, на [[македонски]] и [[албански јазик]], со по 35 ученици. Првата генерација на матуранти е од учебната [[1963]]/[[1961|64]]. * [[СЕОУ "Чеде Филиповски" - Гостивар|СУ "Чеде Филиповски"]], * [[ОСТУ "Злате Малакоски" - Гостивар|ЦСНО "Злате Малакоски"]] и * [[ПСУ "Јахја Кемал" - Гостивар|ПСУ "Јахја Кемал"]] - колеџот во Гостивар кој постои од [[1999]] година. Тоа функционира како приватно средно училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://star.dnevnik.com.mk/?pBroj=2174&stID=19321 |title=''Најдобриот матурант ќе биде првиот Македонец на Харвард'' |accessdate=2009-01-27 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304210948/http://star.dnevnik.com.mk/?pBroj=2174&stID=19321 |url-status=dead }}</ref> Од [[:Категорија:Основни училишта во општина Гостивар|основните училишта]] во градот функционираат четири и тоа: * [[ОУ "Единство" - Гостивар|ОУ "Братство-Единство"]], * [[ОУ "Гоце Делчев" - Гостивар|ОУ "Гоце Делчев"]], * [[ОУ "Исмаил Љемали" - Гостивар|ОУ "Исмаил Љемали"]] и * [[ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“ - Гостивар|ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“]], кое има подрачни училишта во селата: Долна Бањица, Беловиште и Врапчиште == Населби и маала во Гостивар == [[File:Naselba-Meleardi-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|Населбата Мелеарди на влезот на Гостивар]] [[File:Naselba-Dutlok-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|left|Населбата Дутлок на левата страна на реката [[Вардар]]]] * [[Дутлок (Гостиварска населба)|Дутлок]] * [[Мелеарди (Гостиварска населба)|Мелеарди]] * [[Питарница (Гостиварска населба)|Питарница]] * [[Тексас маало - Бараки (Гостиварска населба)|Тексас маало - Бараки]] * [[Бањешница (Гостиварска населба)|Бањешница]] * [[Лисна (Гостиварска населба)|Лисна]] * [[Фазанерија (Гостиварска населба)|Фазанерија]] * [[Циглана (Гостивар)|Циглана]] * [[Mлаки (Гостиварска населба)|Mлаки]] * [[Tоска (Гостиварска населба)|Тоска]] * [[Шеста зона]] == Меѓуетнички односи == Според старата поделба, општина Гостивар имаше 26,54% Македонци и 59,01% Албанци, но со новата поделба, со припојување на селските општини [[Вруток]], [[Долна Бањица]], [[Србиново]] и [[Чегране]] бројот на Македонците е намален на 19,77%, а Албанците се 66,37%. Голем дел од македонската заедница во градот смета дека на овој начин се фаворизира албанската политичка доминација во Гостивар. Поврзано со ова е и трендот на рехабилитација на некои албански личности од [[Втората светска војна]] кои припаѓале на организацијата [[Бали Комбетар]]. Според Албанците, се работи за херои, но Македонците сметаат дека со ова всушност се врши легитимизација на [[Фашизам|фашистичката]] окупација на Македонија. Имено, истите личности, според Македонците и нивните сеќавања и според македонската и светската историографија, имаат извршено голем број убиства, кражби, протерувања и злодела врз неалбанското население. Сепак, во градот не е забележана позначајна миграција на [[Македонци]] во другите краишта на земјата. == Личности == [[Податотека:Dom na kultura, razglednica.jpg|мини|десно|300п|Разгледница од Гостивар, Домот на култура, 1930-те години]] [[Податотека:Поглед на Гостивар 2.jpg|мини|десно|300п|Воздушен поглед]] ;Родени * [[Харалампие Поленаковиќ]] (1909 - 1984), македонски академик * [[Александар Гаревски]] ([[5 ноември]] [[1912]] – [[10 септември]] [[1988]], [[Скопје]]) — македонски градежен инженер и поранешен редовен професор на [[Градежен факултет - Скопје|Градежниот факултет]] во [[Скопје]]. * [[Лазо Наумовски]] (1923 - 1978) - македонски писател за деца *[[Христо Исакиев]] (1926 - 1945) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Тома Костов]] (1925 - 1945) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Ката Аврамовска - Камчевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Таска Апостолоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Загорка Божиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Олга Гиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Нада Груевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Олга Грујоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Маре Давидовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Арсена Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] *[[Ефка Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ѕвезда Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ѕвезда Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Марта Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Катерина Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Перка Ѓуроска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Јорданка Ѓуроска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Божана Иваноска|Божана Иваноска-Голубица]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Анѓа Иловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Темјана Иловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Љубица Илоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Панче Попоски]] (1924-1944) - македонски комунист, учесник во [[НОВ]] и [[народен херој]] * [[Вукан Диневски]] (1927-2006) - македонски театарски, филмски и телевизиски глумец, режисер, педагошки работник и изведувач на народна и на уметничка поезија * [[Тодор Чаловски]] (1945) - македонски писател * [[Ибрахим Ибрахими]] (1967) - [[министер за труд и социјална политика на Македонија]] во периодот 2016–2017 * [[Јован Манасиевски]] (21 мај 1968) - македонски политичар, пратеник на [[ЛДП]] * [[Бесим Догани]] (1972) - македонски политичар, заменик претседател на [[Собранието на Република Македонија]] * [[Сулејман Рушити]] (1972), политичар и министер * [[Неџати Јакупи]] (10 јули 1973) - македонски политичар и [[Министер за животна средина и просторно планирање на Македонија|министер за животна средина]] во периодот 2008–2011 * [[Висар Вишка]] (р. 17 јануари 1977) - македонски глумец * [[Ружица Милошеска Брчиоска]] - вокал, текстописец, композитор и член на музичкиот состав Ареа * [[Ивица Брчиоски]] - гитарист, композитор и член на музичкиот состав Ареа ;Поврзани * [[Томе Серафимовски]] (од [[Зубовце (Гостиварско)|Зубовце]]), вајар * [[Јанакие Манасиевски]] (од [[Галате]]) (1943 - 2000), прв македонски генерал во независна Македонија * [[Чеде Филиповски - Даме]] (од [[Никифорово]]), народен херој * [[Александар Чомовски]] (од [[Пожаране]]), новинар *[[Јован Трифуноски|Јован Ф. Трифуноски]] (од Вруток [[1914]] – [[1997]]) бил еден од најпознатите македонски и српски [[Антропологија|антрополози]] и географи == Наводи == {{наводи}} ;Забелешки {{Reflist|group="заб"}} == Надворешни врски == {{рв|Gostivar}} * [http://www.gostivari.gov.mk/index.php?lang=mk Официјална страница на Општина Гостивар] * [http://www.gostivar.com.mk Портал на градот Гостивар и неговата околина] * [http://makedonija.name/cities/gostivar Информации за Гостивар] {{Градови во Македонија}} {{Општина Гостивар}} {{GeoCompass |hub = Гостивар |type = ex |С = [[Тумчевиште]] |СЗ = [[Врапчиште]] |СИ = [[Чегране]] |З = [[Здуње]] |И = [[Чајле]] |Ј = [[Долна Бањица]] |ЈЗ = [[Вруток]] |ЈИ = [[Беловиште]] }} [[Категорија:Гостивар| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] 4ttzurgey8tje9xzkjifizlvjjkm5wk 5382710 5382708 2025-06-22T10:13:27Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382710 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Гостивар | native_name = | native_name_lang = <!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --> | settlement_type = Град | image_skyline = Church Gostivar Macedonia.jpg | image_alt = | image_caption = Поглед кон средиштето на Гостивар | image_flag = | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = | map_alt = | map_caption = Местоположба на Гостивар во [[Македонија]] | pushpin_map = Македонија | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 41 |latm = 48 |lats = 00 |latNS = N | longd = 20 |longm = 55 |longs = 00 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Република Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = [[Полошки Регион]] | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = [[Општина Гостивар]] | subdivision_type3 = | subdivision_name3 = | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = | unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> <!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --> <!-- for references: use <ref> tags --> | area_footnotes = | area_urban_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_rural_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_metro_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_magnitude = <!-- <ref> </ref> --> | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 510 | population_footnotes = | population_total = 32.814 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = [[Список на луѓе од Гостивар|Гостиварци]] (мн.) | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = 2400 | area_code_type = | area_code = +389 042 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = GV | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = [http://gostivari.gov.mk/mk/pocetna/ www.gostivari.gov.mk] | footnotes = }} '''Гостивар''' — град во [[западна Македонија|западна]] [[Македонија]] во јужниот дел на [[Полог|Полошката Котлина]]. Гостивар е средиште на [[Општина Гостивар|истоимената општина]] која зафаќа површина од околу {{км2|650}}. Градот претставува административна, политичка, деловна и културна средина за околу осумдесетина илјади жители, од кои во самото градско јадро според пописот од 2002 година живеат речиси 36.000 жители, а според Пописот од 2021, 32.814 жители. Градот претставува типична мултикултурна средина, во која живеат скоро сите националности во Македонија ([[Македонци]], [[Албанци]], [[Турци]], [[Роми]] и други). == Потекло на името Гостивар == [[Податотека:Gostivar-od-Suva Gora.JPG|мини|лево|Панорамски поглед на Гостивар од [[Сува Гора]]]] [[Податотека:Vardar vo Gostivar.jpg|мини|лево|Реката [[Вардар]] во Гостивар]] За потеклото на името на градот Гостивар постојат повеќе претпоставки и народни преданија и легенди. Меѓутоа како најверодостојно може да се прифати тврдењето дека името Гостивар е од [[Македонски јазик|македонско]], односно [[Словенски јазици|словенско]] јазично потекло. Како доказ за словенското потекло на името Гостивар може да се земе и фактот што во [[Чешка]] во рамките на главниот град [[Прага]] (области Прага 10 и Прага 15) се наоѓа населба и цел реон кој се нарекува Хостиварж (на чешки: '''Hostivař''', изговор: ''(Г)хостивар(ж)'') кој во минатото бил посебно населено место, а во германски записи од 12 век се сретнува под името ''Gostiwar''[http://cs.wikipedia.org/wiki/Hostiva%C5%99]. Имајќи предвид дека во чешкиот јазик мекото ''' ''х'' ''' е замена за гласот ''' ''г'' ''' (пр. Praha - Прагa) името на оваа голема населба во југоисточниот дел на [[Прага]] е всушност Гостивар, а знаењето на зборовите е речиси исто (именката ''гости'' на чешки e: hostе) може слободно да се заклучи дека името Гостивар кое се сретнува и во [[Македонија]] и во [[Чешка]] е од словенско потекло. Во [[Средниот век]] градот бил многу посетуван од гости од сите краишта, а во летните денови по традиција, секоја година се одржувал голем трговски собир ([[панаѓур]]). Ваквата традиција продолжила и за време на Османлиското Царство. Поради големата посетеност на населбата од луѓе од други краишта, гости, Турците меѓу себе, на турски, често викале „гостивар“ (гости има). Тогаш во градот имало и многу гостилници, па се претпоставува дека „гостољубивиот град“ односно „градот на гости“ станал - Гостивар. Инаку етимолошкото значење на топонимот во науката сѐ уште не е утврдено. За време на турското владеење населбата почнала да се развива во значајно седиште на Горни Полог, наречен уште и Горна Нахија. Населението од околните рамничарски и ридско-планински села почнало да се преселува во централната населба, со што таа почнала и да расте. Во 1659 година, богатиот Мехмед-паша изградил џамија среде населбата, а околу неа подигнал и училиште и бања, а подоцна и карван-сарај и дуќани. И богатиот Агу Беќир-бег во Гостивар изградил џамија и училиште, што се наоѓале на местото на денешната Саат-кула. [[Податотека:Center Of Gostivar.jpg|мини|лево|Црквата [[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар|„Света Богородица“]] на плоштадот во центарот на Гостивар]] [[Податотека:Манастирот Св.Преображение Христово, населба Циглана.jpg|мини|Манастирот [[Св.Преображение Христово]], населба Циглана]] Според [[Марко Цепенков]], Гостивар бил метув на манастирите од [[Сува Гора]] (планина источно од градот) каде што се гоштевале многу свештеници, патници и намерници. Поради тоа богато гоштевање метувот го добило името Гостивар. Има и легенда која вели дека доаѓа од турско време каде што Гостивар значи "место каде секогаш доаѓаат гости". Според Турците, градот бил наречен така поради тоа што на турски зборот ВАР значи „има“, така што на тоа место секогаш имало гости. Исто така збор ВАР или Вари во сите словенски јазици означува извор или место од каде што извира голема количина на вода - вриење, а исто така означуа и бања. Како поткрепа на ова ќе го додадеме како пример градот Карлови Вари во Чешка што е во превод Бањите на Карло има и други примери во словенските земји за наставката ВАР како што се Вуковар, Карлобар во Хрватска. Што во превод од [[старословенски]] би било „Бања за Гости“. Некои научници како рускиот професор [[Афанаси Селишчев]] сметаат дека словенското име на градот било Костово. Врз основа на записите на [[Абдулаќим Догани]], Гостивар го добива името од девојката дојдена од [[Бар (Црна Гора)|Бар]] која што за место на живеење го има одбрано овој град. На локален јазик девојка е ''гоца'' и тоа од Бар (Тиват во [[Црна Гора]]) , затоа произлегува името Гостивар од момата од Тиват. Веројатноста и вистинитоста на ова тврдење е многу мала, и е пред сè во контекст на големоалбанскиот нациоализам, односно да се потврди тезата за автохтоност на Албанците во Гостивар и другите населени места во [[Македонија]], а и самата анегдота има многу мала логичка смисла. Според една друга легенда сегашното има на градот Гости-гости, настанало за време на владетелот Волкашин. Бидејќи доаѓале голем број на посетители, гости низ овие краишта, во текот турското владеење на турски го нарекувале „Гостивар“ што значи (гости има). Самото име, односно Гостивар се нарекуваше местото на собирање на гости т.е.„Градот на гостите“. Волкашин на сите свои деца им изградил „градови“ (тврдини). На пример, на ќерката Кита и изградил тврдина во Кичево, наречена „Китин Град“ (Китинград), а на Цвета и изградил кале на Сува Гора наречена уште и „Цвета Гора“, каде што имало многу цркви и манастири. Манастирите во „Цвета Гора“ имале свои чифлици во Горни Полог (Гостиварско). Градот Гостивар тогаш бил место на Сувогорските манастири. Манастирските луѓе често ги посетувале чифлиците кај Гостивар, каде што добро биле гоштевани. Легендата вели дека по „гостувањето“ и населбата била наречена Гостивар. == Местоположба == [[Податотека:Saat kula vo Gostivar 01.jpg|мини|десно|[[Саат-кула (Гостивар)|Саат-кулата]] во Гостивар]] Градот лежи во котлината [[Полог]] (Горен Полог) на надморска височина од 510 метри. Во близина на Гостивар во селото [[Вруток]] (5 км југозападно од Гостивар) се наоѓа изворот на најголемата македонска река [[Вардар]] која тече и низ самиот град кој го дели на два дела, а исто така во негова близина се наоѓа најголемиот македонски национален парк и скијачки центар [[Маврово]]. Гостивар е на 67 километри оддалеченост од [[Скопје]], а соседни градови се [[Тетово]] на 27 километри северно и [[Кичево]] на 46 километри јужно. Гостивар е град кој со голема брзина се гради и станува еден од поубавите градови во Македонија. == Историја == [[Податотека:Saat-kulata i centarot na Gostivar.JPG|мини|300п|лево|Глетка од саат-кулата во централното градско подрачје]] ==== Камена епоха ==== Според најновите податоци добиени преку археолошките ископувања на неолиските наоѓалишта Тумба кај с.[[Долно Палчиште]] (1987/88.) и Под село тумба кај с.[[Стенче]] (2000.), најстарите траги на живот во [[Полошката Котлина]] (тетовскиот и гостварскиот крај) датирааат од пред 8000 години или поточно од 6100-тата година ст.е. Од овие наоѓалишта потекнуваат голем број ископани фаргменти, но и целосно сочувани парчиња на грнчарија, но и жртвеници и статуетки посветени на женскиот култ. На подрачјето на [[Тетовско]], пронајдени се и многу значајни претстави на карпестата уметност како уметнички композиции поврзани со обредните ритуали.<ref name="gavro">''Дарко Гавровски, "Тетовски древности. Полог од Праисторијата до 7.век н.е., со посебен осврт на тетовскиот крај", Тетово, 2009.''</ref>. Овој крај низ целиот неолит бил населен со носителите на културната група [[Анзабегово-Вршник]], која била застапена и во скопскиот регион и Источна [[Македонија]]. Во раниот неолит, сепак, овој крај бил под силно влијание и на неолитскта култура Велушина-Породин од Пелагонија јужно оттука, што се гледа и преку формата на најстариот сочуван жртвеник типот [[‘Големата-Мајка’]] (lat. Magna Mater) пронајдена на овие простори, а откриен близу [[Стенче]]. Доцниот неолит се одликува со влијание на [[Винчанската култура]] од север.<ref name="gavro"/> [[Податотека:Жолтата_куќа_-_Гостивар.jpg|мини|Бегова куќа]] ==== Метална епоха ==== Кон крајот на 4. милениум ст.е., започнуваат првите продори на новите доселеници, степски народи од Средна Азија- Индоевропејците, кои уништувајќи и асимилирајќи ја старата неолитска култура создаваат нов енеолитски културен комплекс на Балканот, наречен [[Салкуца-Бубањ-Криводол]]. Траги од ова ново население најдени се и во [[Полог]] (во [[Палчиште]], [[Желино]] итн.). Оваа состојба се стабилизира во средното бронзено време кога се појавуваат првите зачетоци на балканските прото-етничките, а подоцна и пра-етничките заедници. Во овој период започнува и силен продор на материјалните обележја од југ од развиената [[Микенска култура]], што се гледа и преку еден параден луксузен бронзен меч пронајден во Тетово, увезен токму од тие микенски центри. Иако и наредните епохи ќе бида во знак на масовни миграции, сепак [[Железното Време]] се одликува со стабилизација, што довело до развој на трговијата. Од овој период датираат и керамичките големи питоси за житарици, пронајдени близу с.[[Ларце]]. Во овој период, според записите на [[Страбон]] кои се однесуваат на ковницата во [[Дамастион]], а особено според зачуваните ономастички траги од подоцнежните времиња, се гледа дека Полог бил населен од [[Бриги]]те (Briges, Brigoi). Бригите биле составен дел на подоцнежните етнички заедници на [[Пајонци]]те, [[античките Македонци]], [[Дасарети|Десаретите]], [[Едони]]те и [[Мигдонци]]те. Дури и Пајонците, иако биле стара бронзеновременска популација, на овој дел од Балканот, имале неоспорни врски со [[Бриги]]те. Пајонската и античката македонска лингвистика и ономастика покажуваат голем број глоси и имиња со бригиски корен, што упатува на фактот дека Бригите биле substratum или база во пајонското и античкото македонско етничко формирање.<ref name="gavro" /> [[Податотека:Kej na Vardar-Gostivar-MK.JPG|мини|300п|Кејот на реката [[Вардар]] во Гостивар]] ==== Рана антика ==== Во [[1932]] год. блиску местото наречено ''Балезова Чешма'', е пронајдена статуа од бронза од периодот на [[Агријани]]те, [[4 век п.н.е.]], и претставува вреден археолошки пронајдок, најден во [[тетовско|Тетовската околија]]. Статуата е со димензии 9&nbsp;cm, долга и 4&nbsp;cm широка, и се наоѓа во [[Музејот на Македонија]] во [[Скопје]]. Влијанијата на грчките занаетчиски центри врз овој дел на [[Балканот]], всушност ќе доведат до дополнителна промена на културата и начинот на живот на овдешните популации. Токму тие промени го најавуваат новиот, архајски период и преминот од епохата на праисторијата во епохата на историјата и антиката. На археолошки план овие трансформации се видливи преку новите материјални (нови типови керамика, накит и други занаетчиски производи), и духовни (нов начин на погребување: кремирање наместо инхумација, прифаќање на култовите на грчките божества) и други обележја, кои отпрвин биле прифаќани како престиж од најелитните општествени слоеви, а потоа и од останатото население, што најдобро се гледа од т.н. кнежевски гробници, од кои најпозната е онаа од Тетово, во која е пронајдена и познатата статуетка на [[Менада]]. [[Податотека:Domot na kulturata "ASNOM" vo Gostivar-MK.JPG|мини|300п|лево|Домот на културата „АСНОМ“]] Во минатото постоеле различни теории за тоа кое античко племе го населувало овој крај. Сепак според најновите сознанија, целиот простор на Јужна [[Србија]], Источно [[Косово]] и Северна [[Македонија]], вклучително и [[Полог]], во овој период, а сè до [[3 век п.н.е.]] бил населен од најсеверното античко-[[македонско]] ([[пајонско]]) племе [[Агријани]] (Agrianes). Ова се гледа по континуитетот во археолошките хоризонти, развиениот керамички импорт од грчкиот југ, богатите кнежевски гробници и сл. Ова племе имало свои кралеви од кои најпознат е [[Лангар]] (Langaros) кои во [[335 п.н.е.]] му помогнал на македонскиот крал [[Александар III]], при неговиот поход против [[Трибалите]] на север. [[Агријаните]] него го следеле и при неговиот поход низ [[Азија]] кога се покажале како едни од најбезмилосните борци во многу клучни битки, по што станале особено познати во античкиот свет. Поради економскaта и трговска развиеност и одредени градови ковале свои автономни монети. Таков бил случајот со градот [[Пелагија]] (Pelagia) кој низ целиот 4 век п.н.е. кова свои сребрени монети во ковницата во [[Дамастион]]. Градот [[Пелагија]] се смета дека се наоѓал близу денешно Тетово, и е всушност, во урбанистичка смисла негов антички предок, од чиј назив подоцна е изведено и денешното словенско име на целата котлина [[Полог]] (Пелагија-Полог, како во случај и со Скупи-Скопје, Астибо-Штип, Тесалоника-Солун итн). Кон крајот на [[4 век п.н.е.]] ослабента агријанска држава потпаднала под власт на кралот [[Авдолеон]] од [[Пајонија]], а веќе до средината на [[3 век п.н.е.]], сите нивни територии биле заземени од Дарданците од север (на југ сосе Северна [[Македонија]] и [[Полог]]), што се гледа и преку дисконтинуитет во археолошките хоризонти од тој период. Овие погранични краеви низ целиот нареден период ќе биде користен како логистичка позадина, од каде Дарданија организирала јаки пљачкосувачки походи на југ кон богатото кралство [[Македонија]], дури и откако тие територии ќе потпаднат во склоп на Римското Царство во [[168 п.н.е.]]<ref name="gavro"/> ==== Римски период ==== Дури во 29. ст.е. и [[Полог]], задно со останатите делови на [[Дарданија]], па на север сè до [[Дунав]], ќе подапнат под римска управа, по што ќе започне ера на стабилизација, мирен живот, трговија и напредок. Од 2-3 век н.е. датираат неколку камени плочи- стели, на кои епитафот е напишан со грчко писмо што говори дека овој регион бил во склоп на грчката јазична сфера, за разлика од [[Косово]] и скопкскиот регион кои биле дел од латинската јазична сфера. Ова значи дека во [[Раноцарскиот период]] (1-3 век н.е.) [[Полог]] бил дел од римската провинција [[Македонија]], а во доцната атника (3-6 век н.е.), по реформите на Диоклецијан дел од провинцијата [[Македонија Втора]] (Macedonia Secunda). Пронајдените стели содржат и богат ономастички материјал и лични имиња кои се доминатно автохтони и од кои се гледа дека романизацијата на овиепериферни краеви, надвор од главните патишта, не зела голем замав. [[File:Bul.Goce Delcev-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|Булеварот „Гоце Делчев“ со познатата висококатница во централното градско подрачје]] [[Податотека:Gostivar, razglednica 1921.jpg|мини|Разгледница од Гостивар, од 1921 година]] Поучена од големите варварски продори ([[Келти]], [[Остроготи]], [[Хуни]]) кои сè почесто се случувале од 3 век, а траеле и низ наредните векови, римските цареви почнале во доцниот IV век да градат укрепени градови и тврдини на доминантни ридови. Од тој период датираат и бројните каструми (castrum), кастели (castellum) и збегови (refugium) за населението во тетовскиот крај од кои најзначајни се оние близу денешните села [[Рогле]], [[Орашје]], [[Лешок]], [[Стенче]], [[Јегуновце]], [[Градец (Гостиварско)|Градец]] и наоѓалиштето Исар-Бањиче крај Тетово. Иако христијанството во Македонија доаѓа со [[Апостол Павле|Св. Апостол Павле]] во 50-тите години од 1 век н.е., сепак дури по легализацијата на [[Константин]] во 313. н.е. тоа можело помасовно да продре до обичните луѓе, и да се отпочне со градење на ранохристијански цркви- базилики. До денес во Полог се регистрирани траги од 16 ранохристијански базилики, од кои 12 во [[Тетовско]] и 4 во [[Гостиварско]], при што најдобро проучени се базиликата од Стенче од 5 век н.е. која е единствена во Македонија со 3 крстилници (баптистериуми), и онаа во [[Туденце]] која датира од втората пол. 6 век. и е најстарата триконхална (трикорабна) црква воопшто во [[Република Македонија]], а е ретка и во цела Јужна [[Европа]]. Сепак, по силните аварско-словенски продори во доцниот 6 век н.е. сите тврдини се напуштени но не во целост и срушени. Поголемиот дел од нив, два-три века подоцна, кога повторно е воведена стабилна државна организација, повторно ќе бидат обновени со истата намена, но овојпат тие ќе бидат населени од доминантното словенско население поставувајќи ги темелите за новите средновековни гратчиња.<ref name="gavro"/> === Среден век === Кога [[Словени]]те дошле во полошката област, рамничарските населби биле напуштени. Еден дел од староседелците се повлекле во некои од пооддалечените, мали планински сточарски населби. Главно, словенското население ги населило најважните места во рамницата, на која и дале ново, словенско име, нарекувајќи ја „Подлог“ (Полог), веројатно со значење „под гора“, „под планина“. Во [[10 век|X век]] Византијците повторно воспоставиле контрола врз целото полошко подрачје, ги укрепиле најважните разурнати тврдини и во нив воспоставиле постојано војничко присуство. Потоа, неколку децении полошката област била во состав на [[Самоиловото Царство]], по чија пропаст повторно потпаднала под [[Византија]]. Во [[1282]]-[[1283|83]] година, полошкиот крај потпаѓа под власт на [[Срби]]те, на чело со кралот [[Милутин]]. Инаку, Гостивар како населено место првпат е споменат во една повелба на Милутин од [[1313]] година, под името Банска (Бањица), и тоа како село во јужниот дел на [[Полог|Полошката котлина]] со околу 200 жители. Во повелбата се споменува и гостиварскиот средновековен манастир. За време на владеењето на Милутин, во Полошката Котлина било колонизирано српско население. Но, затекнатите Византијци си ги задржале своите права и поседи. Гостивар како селска населба се споменува и за време на Душановото царство, во една повелба на цар [[Стефан Душан|Душан]] од 1331-1340 година, под името '''Белика''', според средновековното име на реката [[Вардар]]. === Османлиски период === [[Податотека:Gostivar - Ilinden 20 July 1916.JPG|мини|лево|Празнување на Илинден во Гостивар во 1916 година]] Во овој период населбата започната да бележи виден пораст, развивајќи се во значајно средиште на Горни Полог, или како што тогаш ја нарекувале - Горна нахија. Населението во овој период, од рамничарските и ридско-планинските села, започнало да се населува во Гостивар, а бројот на жителите значително да се зголемува. Во градот биле доселени голем број [[Турци]] и [[Албанци]]. Во 1659 година, богатиот Мехмед-паша изградил џамија среде населбата, а околу неа подигнал училиште и бања. Истиот бег подоцна изградил и карван-сарај и неколку дуќани во градот. По примерот на Мехмед-паша и останатите бегови, заради престиж, граделе по неколку објекти, претежно муслимански обележја. Така и богатиот Бекир-бег во Гостивар, подигнал џамија и училиште кои се наоѓале на местото на денешната саат-кула.<ref>Македонските градови во турско време, Зоран Сенев, Киро Герасимов, Кочани, 2004, стр. 22-23</ref> Во [[1850]] година геологот и балканологот Ами Буе во описот на [[Тетово]] меѓу другото во еден дел вели дека во Полог се наоѓа „големото село“ Гостивар, додека како град Гостивар по првпат се спомнува во двата записи од [[19 век]] . Според нив оваа населба на Полог ја има оформено својата чаршија (плоштад) додека вторникот бил пазарен ден. Во [[1874]] год. градот имал 400 куќи, околу 2.000 жители, додека на крајот на истиот век 3.500 жители. Главниот процут Гостивар го доживува кон крајот на [[19 век]] за времето на Турското владеење кога станува центар на каза. Тогаш Гостивар почнува да го добива својот лик на гратче. Со доселувањето на различни мајстори и занаетчии од [[Велес]], [[Крушево]], [[Кичево]] и [[Дебар]] се формира гостиварската чаршија и вторник се назначува за пазарен ден, што е традиција до ден денеска. За време на [[Илинденското востание]] од Гостивар и околината ќе учествуваат повеќемина македонски патриоти кои ќе отидат да се борат директно во [[Крушево]] и околината. === Втора светска војна === [[Податотека:Cede Filipovski Dame.JPG|мини|300п|десно|Статуа на народниот херој на Југославија и Македонија, [[Чеде Филиповски - Даме]] на градскиот плоштад]] За време на Втората светска војна, [[Македонци|македонското население]] во Гостивар ќе доживее невиден терор од страна на албанските фашистички окупатори - [[балисти]]те предводени од [[Џемо Хаса|Џемо]] и Мефаил. Токму на крајот на војната во близина на Гостивар ќе биде убиен балистичкиот водач Џемо по што ќе следи општонародно славје на [[Македонците]] во Гостивар. Во текот на [[Втората светска војна]] во Гостивар и околината војувале повеќе македонски партизански одреди и единици, кои воделе тешки борби со балистичките единици кои отпрвин биле поддржувани од италијанскиот, а подоцна и од германскиот окупатор. Народен херој од Гостиварско е [[Чеде Филипоски-Даме]] чиј споменик се наоѓа на гостиварскиот плоштад (спроти стоковната куќа). Вкупно 41 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> === Меѓуетнички односи и конфликти === {{Главна статија|Деветтојулските настани во Гостивар и Тетово (1997)}} Гостивар во поновата македонска историја ќе остане запаметен и по [[Деветојулските настани во Гостивар и Тетово (1997)|настаните на 9 јули 1997 година]] кога македонската полиција спроведе акција за отстранување на знамето на туѓа држава ([[Албанија]]) кое беше истакнато пред општинската зграда. Во настаните ќе загинат 4 цивили. За време на [[Воен конфликт во Македонија, 2001|воениот конфликт во 2001 година]] Гостивар и околината ќе бидат поштедени од вооружени борби и судири, но голем број на [[Македонци]] од Гостивар ќе бидат дел од македонските безбедносни сили во операциите во [[Тетово]] и на Тетовското кале. Во поново време меѓуетничките односи се бранувани по убиството на Бесник Шехапи и Имран Мехмеди кое на [[28 февруари]] [[2012]] во самоодбрана го изврши полицаецот Јаким Трифуноски и честите иницијативи на албанските политичари за именување улица и поставување споменик на балистичкиот водач од Втората светска војна - Мефаил. == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1944|7.698 | 1948|7.832 | 1953|9.509 | 1961|12.787 | 1971|19.467 | 1981|27.726 | 1991|20.078 | 1994|32.926 | 2002|35.847 | 2021|32.814 }} Во текот на 50-ите години на {{римски|19}} век, [[французи|францускиот]] геолог и балканолог [[Ами Буе]], пишувајќи за [[Тетово]], покрај другото соопштува дека во еден дел од [[Полошката Котлина]] се наоѓало „големото село“ Гостивар. Инаку, како гратче, Гостивар првпат се спомеува во два записа од {{римски|19}} век. Според нив, оваа полошка населба веќе имала оформена чаршија, а вторник бил пазарен ден. Во втората половина на {{римски|19}} век, поточно во [[1874]] година, градот имал околу 400 куќи со околу 2.000 жители, а на крајот на истиот век околу 3.500 жители. Рускиот професор и научник Андреј М. Селишчев „гратчето под Шар“ го споменува и со името '''Костово'''. Според статистичките податоци со кои располагал бугарскиот етнолог, географ и патописец [[Васил К’нчов]], на крајот на {{римски|19}} век Гостивар имал 3.735 жители од кои 3.100 [[Турци]], 310 [[Македонци]], 200 [[Роми]], 100 [[Албанци]] и 25 [[Власи]]. По [[Балкански војни|балканските]] и [[Прва светска војна|Првата светска војна]], не е забележан зголемен број на населението, главно поради иселувањето на муслиманското население во [[Турција]]. Во периодот меѓу двете светски војни градот бележи стопанска стагнација, а и целиот Горен Полог бил неразвиено подрачје, без индустриски објекти и инфраструктура. Исклучок била железничката пруга кон [[Скопје]], а подоцна и кон [[Кичево]], која подоцна одиграла важна улога во економското заживување. Во првиот организиран попис на [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФР Југославија]] од 1948 година, во Гостиварскиот срез имало 53.258 жители, од кои 7.832 во градот Гостивар, а 45.426 во селата ([[Горни Полог]], [[Мавровска Котлина|Мавровско Поле]], [[Горна Река]]). Од етнички аспект, населението го сочинувале 39 345 (73,8 %) [[Албанци]], 13.091 (24,5 %) [[Македонци]], 342 [[Роми]], 180 [[Срби]], 117 [[Турци]] и 183 останати.<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во градот Гостивар, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, во градот нема целосни податоци.{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} Според пописот од [[2002]] година, градот Гостивар има 35.847 жители<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url= http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија |accessdate=29 март 2016}}</ref>, додека новосоздадената [[Општина Гостивар]] со новата организација броела 80.280 жители (старата Општина Гостивар до 2004 година броела 49.545 жители). ;Етнички групи Според пописот на населението од [[2002]] година, во градот имало 35.847 жители и спаѓал во групата на средни градови.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Етнички гледано, населението е составено од:<ref name="попис" /> {{bar box |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |float=right |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[Македонски Албанци|Албанци]]|green|47.12}} {{Столбен постоток|[[Македонци]]|red|33.15}} {{Столбен постоток|[[Македонски Турци|Турци]]|orange|12.72}} {{Столбен постоток|[[Македонски Роми|Роми]]|cyan|5.30}} {{Столбен постоток|други|grey|1.17}} {{Столбен постоток|[[Македонски Срби|Срби]]|blue|0.41}} {{Столбен постоток|[[Македонски Бошњаци|Бошњаци]]|black|0.09}} {{Столбен постоток|[[Македонски Власи|Власи]]|yellow|0.04}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Народ!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[Македонци]] | 11.885 | 33,15 |- | [[Албанци]] | 16.890 | 47,12 |- | [[Турци]] | 4.559 | 12,72 |- | [[Роми]] | 1.899 | 5,30 |- | [[Власи]] | 15 | 0,04 |- | [[Срби]] | 146 | 0,41 |- | [[Бошњаци]] | 34 | 0,09 |- |други | 419 | 1,17 |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[албански јазик|албански]]|green|47.08}} {{Столбен постоток|[[македонски јазик|македонски]]|red|38.62}} {{Столбен постоток|[[турски јазик|турски]]|orange|12.34}} {{Столбен постоток|[[ромски јазик|ромски]]|cyan|0.84}} {{Столбен постоток|други|grey|0.69}} {{Столбен постоток|[[српски јазик|српски]]|blue|0.35}} {{Столбен постоток|[[бошњачки јазик|бошњачки]]|black|0.08}} {{Столбен постоток|[[влашки јазик|влашки]]|yellow|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | [[македонски јазик|македонски]] | 13.843 | 38,62 |- | [[албански јазик|албански]] | 16.877 | 47,08 |- | [[турски јазик|турски]] | 4.423 | 12,34 |- | [[ромски јазик|ромски]] | 301 | 0,84 |- | [[влашки јазик|влашки]] | 3 | 0,01 |- | [[српски јазик|српски]] | 124 | 0,35 |- | [[бошњачки јазик|бошњачки]] | 29 | 0,08 |- | други | 247 | 0,69 |} ;Вероисповед Во Гостивар се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[ислам]]|green|66.08}} {{Столбен постоток|[[православие]]|red|33.10}} {{Столбен постоток|други|grey|0.70}} {{Столбен постоток|[[Апостолски егзархат во Македонија|католицизам]]|orange|0.13}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | [[МПЦ|православни]] | 11.865 | 33,10 |- | [[ИВЗ|муслимани]] | 23.686 | 66,08 |- | [[Апостолски егзархат во Македонија|католици]] | 45 | 0,13 |- | други | 251 | 0,70 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Гостивар: {| class="wikitable" !Години !Македонци !Албанци !Турци !Роми !Власи !Срби !Бошњаци !{{крат|Ост.|Останати}} !{{крат|б.п.|Лица без податоци}}<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> !Вкупно |- style="text-align:center;" |1948 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |'''7.832''' |- style="text-align:center;" |1953 |2.637 |4.313 |1.924 |353 |11 |133 |— |138 |— |'''9.509''' |- style="text-align:center;" |1961 |5.092 |2.904 |4.349 |— |— |249 |— |193 |— |'''12.787''' |- style="text-align:center;" |1971 |8.109 |6.044 |4.449 |219 |— |254 |— |392 |— |'''19.467''' |- style="text-align:center;" |1981 |10.127 |10.791 |4.378 |1.254 |6 |223 |— |947 |— |'''27.726''' |- style="text-align:center;" |1991 |11.946 |1.344{{#tag:ref|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да земат учество (го бојкотираа) во Пописот.|group="заб"}} |4.023 |1.842 |10 |208 |— |705 |— |'''20.078''' |- style="text-align:center;" |1994 |12.084 |14.128 |4.475 |1.609 |11 |231 |— |388 |— |'''32.926''' |- style="text-align:center;" |2002 |11.885 |16.890 |4.559 |1.899 |15 |146 |34 |419 |— |'''35.847''' |- style="text-align:center;" |2021 |10.305 |13.585 |4.725 |1.648 |14 |65 |21 |455 |1.996 |'''32.814''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Знаменити објекти == [[Податотека:Zeleznicka-stanica-Gostivar-MK.JPG|мини|300п|десно|Железничката станица во Гостивар]] [[Податотека:Gostivar old Cross.JPG|мини|300п|десно|Стар крст пронајден во дворот на гостиварската црква Св. Димитрија]] [[Податотека:Панорама на Гостивар.jpg|мини|300п|десно|Панорама на Гостивар]] [[Податотека:Crkva Sv. Petka - GV.jpg|мини|лево|Црквата „Св. Петка“ во Гостивар]] Во градот постојат повеќе знаменити објекти (пред сѐ од турскиот период на владеење) како неколку џамии и препознатливата [[Саат-кула (Гостивар)|гостиварска саат-кула]] во центарот. Исто така на самиот плоштад доминира со својата импозантна големина [[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар|црквата Света Богородица]]. Во градот постоела турска бања-амам која била срушена, а на потоа на тоа место се наоѓала филијалата на [[Стопанска банка АД Скопје|Стопанска банка]] сѐ до нејзиното рушење. *[[Црква „Св. Богородица“ - Гостивар]] *[[Св.Преображение Христово|Манастир Св.Преображение Христово - Гостивар]] *[[Саат-кула (Гостивар)]] == Култура == Најзначајното место за културните збиднувања во Гостивар е [[Дом на култура АСНОМ|Домот на културата АСНОМ]]. Во овој културен дом во текот на годината се одржуваат најзначајните културно уметнички настани. Се прави годишна програма која се доставува до [[Министерство за Култура на Република Македонија|Министерството за култура]]. Позначајни настани се Ликовната колонија, која се одржува во Маврово, но главната изложба е во Гостивар. Шоу програма, рецитали, песни и игри кои се изведуваат на три јазици односно на [[македонски]], [[албански]] и [[турски]]. Фунционира и културно уметничкото друштво „Браќа Ѓиноски“, во кое има неколку секции и тоа: секцијата за староградски песни, секцијата за фолклор (играорна секција), како и секцијата за модерни танци. Библиотеката „Вук Караџиќ“ е сместена веднаш позади домот на културата. Располага со над 8.000 наслови, односно над 80.000 книги. Во рамките на библиотеката има и детски оддел. * „[[Литературни искри]]“ - меѓународен поетски фестивал; == Стопанство == Во врска со добрите стопански и сообраќајни прилики, па и со постојаното зголемување на населението, од втората половина на [[XX век]] во градот Гостивар започнуваат да се отвораат занаетчиски и трговски дуќани. Воведен е и пазарен ден (Вторник). Со овие новонастанати прилики во тоа време започнува просперитетот на Гостивар. Велешките и Тетовските трговци, Крушевските и Кичевските занаетчии се меѓу првите во создавањето на Гостиварската чаршија. Во тоа време во Гостивар голема експанзија бележеле разни занаети, кои пред сè служеле повеќе за задоволување на селските потреби. Порано во Гостивар имало многу терзии, опинчари, самарџии, сарачи, казанџии итн. Во денешно време, овие занаети се пред прагот на потполно исчезнување, или се сведени на бледи спомени меѓу населението. Денес во Гостивар се развиени трговијата, индустријата и стопанството. Познати индустриски капацитети се комбинатот „Силика“, Стакларницата, текстилната индустрија Готекс, кланицата „Горни Полог“, мелничарскиот комбинат Жито Шар, фабриката за доломит „Вардар Доломит“ која е приватизирана пред неколку години и успешно ги пласира своите производи и на странските пазари. Последните години во огромен пораст е трговската дејност. Низ градот има повеќе маркети на гигантот „ГЕТРО“ кој има продавници и маркети и во [[Хрватска]], а во самиот центар на градот до саат-кулата е изграден современ модерен трговски центар „Де Јуре“ на повеќе катови со структурална фасада. == Спорт == * '''[[КК Гостивар]]''' е најпознатото спортско друштво од Гостивар. Постои од [[1954]] година под името „'''Маврово'''“. Од тогаш, клубот во повеќе наврати го менува името: '''Готекс''', '''Вардар-Комерц''', '''Гостивар''' и '''Никол Ферт'''. Бележи значајни спортски резултати како во поранешна [[Југославија]] така и во поново време. Трипати е освојувач на титулата Републички првак и тоа во [[1965]], [[1967]] и [[1968]] година. Со успех настапува и во втората лига на некогашна Југославија. Во повеќе наврати екипата се обидува да стане член и на првата лига, меѓутоа недостасувал последниот решавачки чекор за постигнување на целта. Најзабележителни резултати екипата бележи во далечната [[1964]]-[[1965]] година кога успеала да обезбеди учество во четврт финалето каде загубила од „Београд“, тогашен освојувач на шампионската титула. Гостивар бил домаќин на купот во 1993-94 година. * [[РК Пантери]] е стар [[ракомет]]ен клуб од Гостивар. Имал настапи и во првата лига, по што извесно време згаснува. После неколку години повторно се активира и сѐ уште функционира. * [[ПК Бистра|ПК „Бистра“]] е планинарско друштво од Гостивар кое постои од [[1985]] година и функционира најмногу поради ентузијазмот што го имаат членовите. Имаат остварено многу искачувања низ [[Македонија]]. == Образование == Во Гостивар постојат [[:Категорија:Средни училишта во Гостивар|три државни средни училишта]] и едно приватно и тоа: * [[Гимназија "Панче Попоски" - Гостивар|Гимназија "Панче Попоски"]] - основана со одлука на Собранието на [[Општина Гостивар]] во [[1960]] година и започнува со работа од учебната [[1960]]/[[1961|61]] со две паралелки, на [[македонски]] и [[албански јазик]], со по 35 ученици. Првата генерација на матуранти е од учебната [[1963]]/[[1961|64]]. * [[СЕОУ "Чеде Филиповски" - Гостивар|СУ "Чеде Филиповски"]], * [[ОСТУ "Злате Малакоски" - Гостивар|ЦСНО "Злате Малакоски"]] и * [[ПСУ "Јахја Кемал" - Гостивар|ПСУ "Јахја Кемал"]] - колеџот во Гостивар кој постои од [[1999]] година. Тоа функционира како приватно средно училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://star.dnevnik.com.mk/?pBroj=2174&stID=19321 |title=''Најдобриот матурант ќе биде првиот Македонец на Харвард'' |accessdate=2009-01-27 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304210948/http://star.dnevnik.com.mk/?pBroj=2174&stID=19321 |url-status=dead }}</ref> Од [[:Категорија:Основни училишта во општина Гостивар|основните училишта]] во градот функционираат четири и тоа: * [[ОУ "Единство" - Гостивар|ОУ "Братство-Единство"]], * [[ОУ "Гоце Делчев" - Гостивар|ОУ "Гоце Делчев"]], * [[ОУ "Исмаил Љемали" - Гостивар|ОУ "Исмаил Љемали"]] и * [[ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“ - Гостивар|ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“]], кое има подрачни училишта во селата: Долна Бањица, Беловиште и Врапчиште == Населби и маала во Гостивар == [[File:Naselba-Meleardi-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|Населбата Мелеарди на влезот на Гостивар]] [[File:Naselba-Dutlok-Gostivar-MK.JPG|thumb|300px|left|Населбата Дутлок на левата страна на реката [[Вардар]]]] * [[Дутлок (Гостиварска населба)|Дутлок]] * [[Мелеарди (Гостиварска населба)|Мелеарди]] * [[Питарница (Гостиварска населба)|Питарница]] * [[Тексас маало - Бараки (Гостиварска населба)|Тексас маало - Бараки]] * [[Бањешница (Гостиварска населба)|Бањешница]] * [[Лисна (Гостиварска населба)|Лисна]] * [[Фазанерија (Гостиварска населба)|Фазанерија]] * [[Циглана (Гостивар)|Циглана]] * [[Mлаки (Гостиварска населба)|Mлаки]] * [[Tоска (Гостиварска населба)|Тоска]] * [[Шеста зона]] == Меѓуетнички односи == Според старата поделба, општина Гостивар имаше 26,54% Македонци и 59,01% Албанци, но со новата поделба, со припојување на селските општини [[Вруток]], [[Долна Бањица]], [[Србиново]] и [[Чегране]] бројот на Македонците е намален на 19,77%, а Албанците се 66,37%. Голем дел од македонската заедница во градот смета дека на овој начин се фаворизира албанската политичка доминација во Гостивар. Поврзано со ова е и трендот на рехабилитација на некои албански личности од [[Втората светска војна]] кои припаѓале на организацијата [[Бали Комбетар]]. Според Албанците, се работи за херои, но Македонците сметаат дека со ова всушност се врши легитимизација на [[Фашизам|фашистичката]] окупација на Македонија. Имено, истите личности, според Македонците и нивните сеќавања и според македонската и светската историографија, имаат извршено голем број убиства, кражби, протерувања и злодела врз неалбанското население. Сепак, во градот не е забележана позначајна миграција на [[Македонци]] во другите краишта на земјата. == Личности == [[Податотека:Dom na kultura, razglednica.jpg|мини|десно|300п|Разгледница од Гостивар, Домот на култура, 1930-те години]] [[Податотека:Поглед на Гостивар 2.jpg|мини|десно|300п|Воздушен поглед]] ;Родени * [[Харалампие Поленаковиќ]] (1909 - 1984), македонски академик * [[Александар Гаревски]] ([[5 ноември]] [[1912]] – [[10 септември]] [[1988]], [[Скопје]]) — македонски градежен инженер и поранешен редовен професор на [[Градежен факултет - Скопје|Градежниот факултет]] во [[Скопје]]. * [[Лазо Наумовски]] (1923 - 1978) - македонски писател за деца *[[Христо Исакиев]] (1926 - 1945) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Тома Костов]] (1925 - 1945) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] *[[Ката Аврамовска - Камчевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Таска Апостолоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Загорка Божиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Олга Гиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Нада Груевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Олга Грујоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Маре Давидовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Арсена Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] *[[Ефка Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ѕвезда Деспотовска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ѕвезда Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Марта Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Катерина Дуцевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Перка Ѓуроска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Јорданка Ѓуроска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Божана Иваноска|Божана Иваноска-Голубица]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Анѓа Иловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Темјана Иловска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Љубица Илоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Милица Илоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Панче Попоски]] (1924-1944) - македонски комунист, учесник во [[НОВ]] и [[народен херој]] * [[Вукан Диневски]] (1927-2006) - македонски театарски, филмски и телевизиски глумец, режисер, педагошки работник и изведувач на народна и на уметничка поезија * [[Тодор Чаловски]] (1945) - македонски писател * [[Ибрахим Ибрахими]] (1967) - [[министер за труд и социјална политика на Македонија]] во периодот 2016–2017 * [[Јован Манасиевски]] (21 мај 1968) - македонски политичар, пратеник на [[ЛДП]] * [[Бесим Догани]] (1972) - македонски политичар, заменик претседател на [[Собранието на Република Македонија]] * [[Сулејман Рушити]] (1972), политичар и министер * [[Неџати Јакупи]] (10 јули 1973) - македонски политичар и [[Министер за животна средина и просторно планирање на Македонија|министер за животна средина]] во периодот 2008–2011 * [[Висар Вишка]] (р. 17 јануари 1977) - македонски глумец * [[Ружица Милошеска Брчиоска]] - вокал, текстописец, композитор и член на музичкиот состав Ареа * [[Ивица Брчиоски]] - гитарист, композитор и член на музичкиот состав Ареа ;Поврзани * [[Томе Серафимовски]] (од [[Зубовце (Гостиварско)|Зубовце]]), вајар * [[Јанакие Манасиевски]] (од [[Галате]]) (1943 - 2000), прв македонски генерал во независна Македонија * [[Чеде Филиповски - Даме]] (од [[Никифорово]]), народен херој * [[Александар Чомовски]] (од [[Пожаране]]), новинар *[[Јован Трифуноски|Јован Ф. Трифуноски]] (од Вруток [[1914]] – [[1997]]) бил еден од најпознатите македонски и српски [[Антропологија|антрополози]] и географи == Наводи == {{наводи}} ;Забелешки {{Reflist|group="заб"}} == Надворешни врски == {{рв|Gostivar}} * [http://www.gostivari.gov.mk/index.php?lang=mk Официјална страница на Општина Гостивар] * [http://www.gostivar.com.mk Портал на градот Гостивар и неговата околина] * [http://makedonija.name/cities/gostivar Информации за Гостивар] {{Градови во Македонија}} {{Општина Гостивар}} {{GeoCompass |hub = Гостивар |type = ex |С = [[Тумчевиште]] |СЗ = [[Врапчиште]] |СИ = [[Чегране]] |З = [[Здуње]] |И = [[Чајле]] |Ј = [[Долна Бањица]] |ЈЗ = [[Вруток]] |ЈИ = [[Беловиште]] }} [[Категорија:Гостивар| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] 4hv513rqhods616pa1cpfwyus1zriyx 0 5232 5382741 5368123 2025-06-22T11:00:31Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382741 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Кавадарци | native_name = | native_name_lang = <!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --> | settlement_type = град | image_skyline = Svpetka.jpg | image_alt = | image_caption = Црквата „Света Петка“ | image_flag = | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = | map_alt = | map_caption = Местоположба на Кавадарци во [[Македонија]] | pushpin_map = Македонија | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 41 |latm = 26 |lats = 00 |latNS = N | longd = 22 |longm = 00 |longs = 00 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Република Македонија]] | subdivision_type1 = [[Региони на Македонија|Регион]] | subdivision_name1 = [[Вардарски Регион]] | subdivision_type2 = [[Општини во Македонија|Општина]] | subdivision_name2 = [[Општина Кавадарци]] | subdivision_type3 = | subdivision_name3 = | established_title =Првпат споменат во | established_date =1519 | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = <!-- established -->| unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> <!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --> <!-- for references: use <ref> tags --> | area_footnotes = | area_urban_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_rural_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_metro_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_magnitude = <!-- <ref> </ref> --> | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 250 | population_footnotes = | population_total = 32,038 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = Кавадарчани (мн.) | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = | postal_code = | area_code_type = | area_code = | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Рег. таб.]] | blank_info = KA | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = [https://kavadarci.gov.mk/ www.kavadarci.gov.mk] | footnotes = }} '''Кавадарци''' — [[град]] во југоисточниот дел на [[Повардарие]]то, во Јужна [[Македонија]] и претставува центар на [[Тиквешија]]та. == Потекло на името == Според некои извори, етимолошки, името Кавадарци потекнува од грчкиот збор ''kavadion'' што значи „наметка од скапоцена ткаенина“, а кавадарчани биле изработувачи на таа ткаенина. == Географија == [[Податотека:Кавадарци.jpg|мини|алт=Kavadarci by night|Ноќна панорама на Кавадарци]] Градот се наоѓа во средишниот дел на котлината и областа [[Тиквеш]] и претставува нејзино централно место. Оддалечен е 10 километри западно од најблискиот град [[Неготино]], 105 километри јужно од главниот град [[Скопје]], а западно преку [[Дреновска Клисура|Дреновската Клисура]] и превојот [[Плетвар (превој)|Плетвар]] е поврзан со [[Прилеп]] (51 км), кој продолжува кон [[Битола]], [[Ресен]] и [[Охрид]]. Градот Кавадарци е распослан на двата брега на реката [[Луда Мара]], во правец север-југ, и претставува рамничарска населба сместена на надморска височина од 278 метри. [[Податотека:Луда Мара.jpg|мини|Кејот на реката Луда Мара во Кавадарци]] ===Сообраќај=== [[Податотека:Улица Илинден.jpg|десно|мини|Улицата Илинден]] Градот содржи десет булевари: Западен булевар, Северен булевар, Моша Пијаде, Цветан Димов, Вељко Влаховиќ, Македонија, Никола Минчев, Блажо Алексов, Видео Смилевски - Бато, и Кочо Рацин. Други поважни улици во градот се: Илинден, Шишка, Седми Септември, Мито Хаџивасилев - Јасмин, Вишешница, Страшо Пинџур. Исто така градот има осум [[Кружен тек|кружни текови]].<ref>{{наведени вести |title=Кавадарци |url=https://wikimapia.org/#lang=en&lat=41.436742&lon=22.016773&z=14 |accessdate=18 декември 2020 |publisher=wikimapia.org |date=}}</ref> == Историја на Кавадарци == [[Податотека:Kavadarcigx1.jpg|мини|лево|Кавадарци во периодот меѓу двете светски војни|214x214пкс]] Населбата Кавадарци првпат се споменува во 1519 година, како мала рурална населба во состав на Ќустендилскиот санџак. Во 1664 година, [[Евлија Челебија]] го посетил Кавадарци (''Тиквеш''), кој оставил запис за кавадаречката чаршија, која тогаш организиран градски живот. Наведува дека гратчето е центар на каза со 70 живи села и има 300 покриви со куќи од ќерамиди. Има четири маала, три џамии и една убава бања. Има два ана за трговци и чаршија со околу 74 дуќани.<ref>Евлия Челеби. „Пътепис“, София, 1972, стр.267-268.</ref> Кавадарци најпрво е седиште на нахија во рамките на [[Струмичка каза|Струмичката каза]], а од XVII век - претставува самостојна каза. Образованието во Кавадарци има длабоки корени и богата традиција, а првите келејни училишта се отворени во просториите на Моклишкиот, Полошкиот и Бошавскиот Манастир во текот на XVIII и XIX век. Населбата се споменува и во турски документи од [[1823]] година. Во документот Кавадарци е спомнат како мала населба („касаба“) со околу 2.000 жители во крајниот источен дел на тогашниот [[Битолски вилает]]. Во својот напис целосно посветен за Тиквеш насловен како „Љубљано-Пеонија“, објавен во „Цариградски Весник“ на 12 февруари [[1855]] година, македонскиот просветител [[Јордан Хаџи-Константинов - Џинот]] запишал дека село Кавадарци (Говедарци) има една голема и красна црква и едно мало училиште, три мошеи (џамии), еден часовник (сахат), една стара висока кула (столп) каде што седат ајан и [[кадија]]<ref>Хаџи Константинов, Јордан - Џинот. ''Избрани страници'' - приредил Блаже Конески - Скопје, Мисла, 1987&nbsp;г. стр.69</ref>. Ова укажува дека уште кон средината на XIX век Кавадарци бил средишно (централно) место на целата тиквешка област каде што биле сместени судот (кадијата) и управните власти. Како град Кавадарци почнува да се развива во почетокот на XIX век, меѓутоа во околината се наоѓаат археолошки ископини што укажуваат дека овде постоела населба уште во античко време и во средниот век. Како сведоци од средниот век се многуте прекрасни средновековни цркви и манастири во околината особено околу пештерите на бреговите на [[Тиквешко Езеро|Тиквешкото Езеро]]. [[Податотека:Спомен плоча на комитетот на ВМРО во Кавадарци.jpg|мини|Спомен плочата|205п|десно]] Во средината на јули 1894 година, по иницијатива на [[Даме Груев]] бил основан вториот комитет на [[МРО]]. Во составот на комитетот биле: *[[Пане Иванов]] - главен учител во основното училиште; *Јованче Велков - трговец; *Иванче Минчев - службеник во општинската управа; и *Јанаки Илиев - Ќурчиев - трговец. Како обележување на тој миг, Советот на Општина Кавадарци во јули 1999 година поставил спомен плоча во градот. === Тиквешко востание === ''Главна статија [[Тиквешко востание]]''[[Податотека:Monument - Tikveš Uprising.jpg|мини|Споменик посветен на жртвите од [[Тиквешко востание|Тиквешкото востание]]|298x298px|лево]] Во јуни 1913 година, градот Кавадарци претставува еден од центрите каде избувнало [[Тиквешко востание|Тиквешкото востание]], кое претставува првиот народен вооружен отпор против новата српска власт. Востанието е предизвикано од насилствата кои биле вршени од српските окупаторски власти врз македонското население при напорите за асимилација и посрбување. Со поддршка на [[ВМРО]] е свикано собрание со делегати од речиси сите места во [[Тиквешија]]та каде што е едногласно решено да се крене востание и да се создаде востанички штаб, составен од видни војводи од тој крај, меѓу кои биле: [[Дончо Лазаров]], [[Михаил Шкартов]], [[Коце Сеизов]], [[Диме Пинџуров]], [[Тодор Камчев]] и други. На востанието учествувале околу 1 000 востаници, од кои 200 биле обични граѓани коишто земаат пушка в рака, а останатите биле комити од четите на ВМРО. Востанието започнало на [[19 јуни]] [[1913]] година, и покрај [[Неготино]] и Кавадарци, ослободени се и педесетина села во областа [[Тиквеш]]. Четите на Дончо Лазаров и Михаил Шкартов ги напаѓаат и ги протеруваат српските војски од Неготино. Српските власти испраќаат свои чети од околните села кон Неготино, но сите тие се разбиени. Востаниците продолжуваат понатаму и успеваат да ги протераат српските чиновници и писари од општинската зграда во Кавадарци и симнувајќи го српското знаме, го поставуваат тиквешкото револуционерно знаме. На [[20 јуни]] е одржано и свечено собрание на коешто е избрана и градска управа составена од 12 видни кавадарчани, а слободата траела само 7 дена. На 25 јуни српските војници го задушуваат востанието, опожаруваат голем дел од Кавадарци, а меѓу другото и над 60 дуќани и богати куќи биле ограбени. == Спомен костурница== [[Податотека:The ossuary monument in Kavadarci.jpg|мини|Спомен-костурницата во Кавадарци]]{{главна|Спомен-костурница (Кавадарци)}} Спомен-костурницата во Кавадарци претставува монументален споменик кој симболизира стара македонска куќа која претставува вечен дом на паднатите борци. Во неа се сместени посмртните останки на загинатите борци од Кавадарци, жртви на фашистичкиот терор од НОВ во периодот од 1941-1945 година, кои се наоѓале во непосредна близина на Кавадарци. Во нејзината внатрешност на гранитни плочи се испишани нивните имињата. Спомен костурницата е изработена од бетон. Откриена е на [[7 септември]] [[1976]] година. Таа е дело на професорот на Архитектонскиот факултет од Скопје, [[Петар Муличковски]]. Објектот се наоѓа на надморска височина од 305 метри и од таму се гледа панорамата на Кавадарци и на [[Тиквешијата]]. Таа претставува стилизирана македонска куќа оградена со бетонски ѕидови со дебелина од 3 метри. Долниот заграден дел го претставува внатрешниот двор на куќата кој продолжува во надворешен двор во форма на амфитеатар. Во долниот дел се влегува преку две железни врати (јужна и северна) на кои се претставени гроздови. Тие водат во отворениот дел на костурницата каде е сместена галеријата на хероите. Порано ѕидовите биле празни и во нив биле сместени моштите на загинатите, но во последните неколку години нивните ковчежиња за да се заштитат се преместени во градскиот музеј. Тука се наоѓаат дваесетина формирани мермерни плочи на кои се испишани повеќе од триста имиња, поточно 328 имиња на борци кои се загинати во НОВ. Потоа преку скалила во средината на објектот кои спирално водат нагоре, се влегува во затворениот дел со висина од 12 метри, кој претставува стилизирана македонска куќа со инспирација од охридска куќа. Овој затворен дел е поделен на два ката кои асоцираат на чардаци во чии ѕидови има отвори кои ги симболизираат прозорците. == Стопанство и превоз == [[Податотека:Кружен тек (индустриска зона).jpg|алт=Најстарата бочва од „Тиквеш“ од 1955 година поставена на кружен тек во Кавадарци|мини|223x223пкс|Најстарата бочва од „[[Тиквеш (винарија)|Тиквеш]]“ од 1955 година, поставена на кружен тек во Кавадарци]] Населението во градот, а воопшто и во целиот регион најмногу се занимава со [[лозарство]]. Најзначајни стопански објекти се Винарската визба „[[Винарска визба „Тиквеш“|Тиквеш]]“, Металуршкиот комбинат за фероникел „ФЕНИ“, индустријата за градежни материјали и челични конструкции „ИГМ“, тутунскиот комбинат „Алајанс Уан Македонија АД“, фабриката „Металекс“, стовариштето за градежни материјали "[[Златибор (стовариште)|Златибор]], а во поново време во огромен подем се и многуте приватни винарии и винарски визби како што се „Чекоров“, „Попов“ и др. Во најново време стопанството во Кавадарци бележи поголем подем со изградбата и отворањето на германската фабрика за делови во автомобилската индустрија „Дрекслмаер“ во која работат околу 6.000 лица од Кавадарци и околните градови [[Неготино]], [[Прилеп]] и [[Велес]]. [[Податотека:Avtobuskakavadarci.jpg|мини|Пероните на автобуската]] Во градот постои [[Автобуска станица - Кавадарци|Автобуската станица - Кавадарци]] која врши превоз на патници од и до [[Скопје]], Велес, Неготино, Прилеп, [[Ресен]], [[Охрид]], [[Струга]], [[Струмица]], [[Демир Капија]], [[Валандово]], [[Гевгелија]], [[Белград]], [[Софија]].<ref>{{наведени вести |title=Меѓуградски линии |url=https://ekstrabus.com.mk/megjugradski-linii/ |accessdate=11 ноември 2020 |publisher=ekstrabus.com.mk |date=}}</ref> == Население == Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Кавадарци живееле 5.092 жители, од кои 1.950 [[Македонци]] православни, 3.000 [[Македонци-муслимани|Македонци муслимани]], 120 [[Роми]] и 32 [[Власи]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_06.htm Васил Кънчов. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, с. 153.]</ref> Според пописот од 1931 година, Кавадаречкиот срез (на денешните општини [[Општина Кавадарци|Кавадарци]] и [[Општина Росоман|Росоман]]) како дел од [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] имал 23.919 жители.<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-lang-1931.htm</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, градот имал 4.850 [[Македонци]], 200 [[Турци]], 25 до 50 [[Албанци]] и 50 други жители.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_40_40-41_VODENA_(EDESSA)_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Во првиот организиран попис на [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФР Југославија]] од 1948 година, во Кавадарскиот срез имало 40.617 жители, од кои 6.228 во градот Кавадарци, 2.683 во [[Неготино]], а 31.706 во селата ([[Тиквеш]], [[Бошава]], [[Витачево]]). Од етнички аспект, населението го сочинувале 37.098 (91,3 %) [[Македонци]], 1.480 (3,64 %) [[Турци]], 1.410 (3,47 %) [[Срби]], 137 [[Власи]], 127 [[Роми]] и 365 останати.<ref>http://pop-stat.mashke.org/yugoslavia-ethnic1948.htm</ref> Според пописот на населението од [[2002]] година, во градот имало 29.188 жители и спаѓал во групата на средни градови.<ref>{{СоцГеоМак|глава=II|страница=91}}</ref> Ако се земе предвид дека населените места [[Глишиќ]] (1.362 ж.) и [[Ваташа]] (3.502 ж.) се скоро споени со Кавадарци, тогаш пошироката територија на град Кавадарци вклучува население од 34.052 жители (33.125 [[Македонци]]). {{bar box |title=Етнички групи<ref name="попис"/> |float=right |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[Македонци]]|red|97.14}} {{Столбен постоток|[[Македонски Роми|Роми]]|cyan|1.26}} {{Столбен постоток|[[Македонски Срби|Срби]]|blue|0.54}} {{Столбен постоток|[[Македонски Турци|Турци]]|orange|0.52}} {{Столбен постоток|други|grey|0.44}} {{Столбен постоток|[[Македонски Власи|Власи]]|yellow|0.08}} {{Столбен постоток|[[Македонски Албанци|Албанци]]|green|0.01}} {{Столбен постоток|[[Македонски Бошњаци|Бошњаци]]|black|0.01}} }} Етнички гледано, населението (без [[Глишиќ]] и [[Ваташа]]) е составено од:<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=29 март 2016}}</ref> {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Националност''' | '''Вкупно''' |- | [[Македонци]] | 28 354 |- |[[Албанци]] |2 |- | [[Турци]] | 151 |- | [[Роми]] | 368 |- | [[Власи]] | 22 |- | [[Срби]] | 159 |- | [[Бошњаци]] | 4 |- | Други | 128 |- |} ;Јазик Во градот се зборуваат следниве јазици<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Јазици<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[македонски јазик|македонски]]|red|98.83}} {{Столбен постоток|[[ромски јазик|ромски]]|cyan|0.44}} {{Столбен постоток|[[српски јазик|српски]]|blue|0.34}} {{Столбен постоток|други|grey|0.24}} {{Столбен постоток|[[турски јазик|турски]]|orange|0.12}} {{Столбен постоток|[[влашки јазик|влашки]]|yellow|0.03}} {{Столбен постоток|[[бошњачки јазик|бошњачки]]|black|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Јазик!!width="100px"| Вкупно!!width="100px" |Удел (%) |- | '''[[македонски јазик|македонски]]''' | 28.847 | 98,83 |- | [[турски јазик|турски]] | 34 | 0,12 |- | [[ромски јазик|ромски]] | 128 | 0,44 |- | [[влашки јазик|влашки]] | 10 | 0,03 |- | [[српски јазик|српски]] | 98 | 0,342 |- | [[бошњачки јазик|бошњачки]] | 1 | 0,01 |- | други | 70 | 0,24 |} ;Вероисповед Во Кавадарци се застапени следните религиски групи<ref name="попис"/>: {{bar box |float=right |title=Религија<ref name="попис"/> |barwidth=200px |bars= {{Столбен постоток|[[православие]]|red|96.65}} {{Столбен постоток|[[ислам]]|green|2.66}} {{Столбен постоток|други|grey|0.60}} {{Столбен постоток|[[Апостолски егзархат во Македонија|католицизам]]|orange|0.08}} {{Столбен постоток|[[Протестантство во Македонија|протестантство]]|orange|0.01}} }} {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !width="100px"|Вероисповед!! width="100px" | Вкупно!! width="100px" |Удел (%) |- | '''[[МПЦ|православни]]''' | 28.210 | 96,65 |- | [[ИВЗ|муслимани]] | 776 | 2,66 |- | [[Апостолски егзархат во Македонија|католици]] | 24 | 0,08 |- | [[Протестантство во Македонија|протестанти]] | 3 | 0,01 |- | други | 175 | 0,60 |} Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во градот Кавадарци: {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom | 1948|6.228 | 1953|7.550 | 1961|11.409 | 1971|18.170 | 1981|24.556 | 1991|28.625 | 1994|28.288 | 2002|29.188 | 2021|32.038 }} {| class="wikitable" |- ! Години ! Македонци ! Албанци ! Турци ! Роми ! Власи ! Срби ! Бошњаци ! {{крат|Ост.|Останати}} ! {{крат|б.п.|Лица без податоци}} ! Вкупно |- style="text-align:center;" | 1948 | — | — | — | — | — | — | — | — | — | '''6.228''' |- style="text-align:center;" | 1953 | 6.809 | 6 | 493 | 35 | 0 | 108 | — | 99 | — | '''7.550''' |- style="text-align:center;" | 1961 | 10.634 | 5 | 421 | — | — | 197 | — | 152 | — | '''11.409''' |- style="text-align:center;" | 1971 | 17.136 | 31 | 459 | 52 | — | 285 | — | 207 | — | '''18.170''' |- style="text-align:center;" | 1981 | 23.271 | 24 | 387 | 145 | 3 | 276 | — | 450 | — | '''24.556''' |- style="text-align:center;" | 1991 | 27.420 | 0 | 110 | 501 | 6 | 275 | — | 313 | — | '''28.625''' |- style="text-align:center;" | 1994 | 27.388 | 1 | 176 | 358 | 17 | 235 | — | 113 | — | '''28.288''' |- style="text-align:center;" | 2002 | 28.354 | 2 | 151 | 368 | 22 | 159 | 4 | 128 | — | '''29.188''' |- style="text-align:center;" | 2021 | 28.815 | 24 | 134 | 606 | 29 | 111 | 9 | 223 | 2.087 | '''32.038''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> == Туризам == {{Главна|Музеј-галерија - Кавадарци}} '''Музеј-галерија''' Музеј-галерија од Кавадарци како институција од областа на културата е основана со одлука на Собранието на Општина Кавадарци на 7.9.1973 година. На 6 септември 1976 година, со отворањето на ликовната изложба на словенечкиот сликар Марио Вилхар официјално почнува со работа. Музеј-галеријата е институција отворена за јавноста, има образовна улога, со цел да развива интерактивна комуникација со посетителите, и преку презентација на движното и недвижното наследство да привлекува поширока публика. Во склоп на музејот делуваат археолошко, етнолошко, историско одделение, одделение за заштина на споменици на културата, оддел за историја на уметност и галерија каде годишно се случуваат десетина изложби, спомен соба на [[Васил Хаџиманов (1906-1969)|Васил Хаџиманов]] и спомен соба на [[Никола Бадев]]. Музејот исто така има и неколку постојани поставки: археолошка, етнолошка, историска поставка и поставка за традиционална подготовка на храна и вино. [[Податотека:Vinski Muzej.jpg|мини|Винскиот музеј|215x215пкс]] ;Вински музеј Во 2002 година во градскиот парк во Кавадарци се отвори локален '''Вински музеј за регион Тиквеш - Кавадарци''' каде што во неколку поставки е претставена историјата на [[Тиквешка Котлина|Тиквешкиот Регион]] во производството на грозје и вино. Меѓу експонатите се наоѓаат и апарат за мерење на шеќерност во виното од 1534 година, таканаречениот фрижидер - ледара од 1934 година во кој своевремено се носел лед од таканаречените ледари од месноста ,Мечкина дупка кај Кавадарци.<ref>https://inovativnost.mk/2020/09/07/во-кавадарци-отворен-музеј-на-виното/</ref> Покрај музејските експонати и фотографии, во музејот се наоѓа и колекција на вина за дегустација. ==Спорт== *[[ФК Тиквеш]] *[[КК Еуро Никел 2005]] *[[РК Тиквеш 2014]] * Карате клуб Кожув * Стрелечко спортско друштво Кавадарци * Џудо клуб Кожувчанка == Образование == [[Податотека:ЈОУДГ „Рада Поцева“ - објект „Гроздоберче“.jpg|десно|мини|Градинка „Рада Поцева“ - објект „Гроздоберче“]] [[Податотека:ЈОУДГ „Рада Поцева“.jpg|десно|мини|Градинка „Рада Поцева“ - објект „Изворче“]] ;Детски градинки *ЈОУДГ Рада Поцева со објектите: *Гроздоберче *Детелинка *Снежана *Изворче '''Основни училишта''' * [[ОУ „Гоце Делчев“ - Кавадарци]] * [[ОУ „Димката Ангелов-Габерот“ - Кавадарци]] * [[ОУ „Страшо Пинџур“ - Кавадарци]] * [[ОУ „Тоде Хаџи Тефов“ - Кавадарци]] * [[ОУ „Тошо Велков-Пепето“ - Кавадарци]] '''Средни училишта''' * [[Гимназија „Добри Даскалов“ - Кавадарци]] * [[СОЗШУ „Ѓорче Петров“ - Кавадарци]] * [[СУ „Киро Спанџов - Брко“ - Кавадарци]] '''Високо образование''' * [[Земјоделски факултет - Штип]], дисперзирани студии Кавадарци ([[Универзитет „Гоце Делчев“|Универзитет „Гоце Делчев“ - Штип]]) * [[Факултет за природни и технички науки - Штип]], дисперзирани студии Кавадарци ([[Универзитет „Гоце Делчев“|Универзитет „Гоце Делчев“ - Штип]]) ==Културни и природни знаменитости== [[Податотека:Centralnadzamija.jpg|160п|мини|Централната џамија]] ;Верски градби<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref> *[[Црква „Св. Димитриј“ - Кавадарци|Црква „Св. Димитриј“]] - централна парохиска црква, возобновена е во 1834 година; *[[Црква „Св. Петка“ - Кавадарци|Црква „Св. Петка“]] - најновата и најголема црква во градот. Камен-темелникот е удрен на [[7 август]] [[2010]], а осветена на [[18 октомври]] [[2015]] година;<ref>[http://www.kurir.mk/republika/opstini/208210-Kavadarci-naskoro-ke-dobie-nov-hristijanski-hram?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+kurir%2Frepublika+%28%D0%9A%D1%83%D1%80%D0%B8%D1%80+-+%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%29 ''Кавадарци наскоро ќе добие нов христијански храм'']{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> *[[Параклис „Св. Јован Крстител“ - Кавадарци|Параклис „Св. Јован Крстител“]] - крстилна, се наоѓа веднаш до црквата „Св. Петка“; *[[Параклис „Св. Климент Охридски“ - Кавадарци|Параклис „Св. Климент Охридски“]] - параклис, се наоѓа веднаш до црквата „Св. Петка“;<ref>[http://duma.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=1153:2013-01-13-11-41-00&catid=15:kavadarci&Itemid=51 ''Нов храм за заштитничката на Кавадарци, Света Петка! (видео)'']</ref> *[[Централна џамија (Кавадарци)|Централна џамија]] - единствената [[џамија]] во градот; *[[Христијанска адвентистичка црква - Кавадарци|Христијанска Адвентистичка Црква]] - единствена адвентистичка црква во градот. ;Културни манифестации *[[Тиквешки гроздобер]] е манифестација која му дава посебен белег на градот и се поклопува со одбележување на денот на ослободувањето на Кавадарци 7 септември и се одржува секоја година во септември во почетокот на втората недела. Настанот симболично започнува со откинување на грозд од страна на градоначалникот на Кавадарци. *[[Т'к - Так Фест]] е рок фестивал кој се организира во чест на прерано починатата македонската рок легенда [[Трајко Каров]]. Фестивалот за првпат е одржан во 2011 година, а настапуваат македонски рок бендови. Досега учество зеле [[Суперхикс]], [[Визија]], [[Ареа]], [[Токму Така]], [[Автограм]], [[Smoke Shakers]], [[Триангл]] и многу други. * „Дедо цепе борина“ - фестивал на вицовите и шегата кој се одржува за време на бадниковата вечер на градскиот плоштад и на кој се избираат три најдобри шеги. ;Паркови и зеленило [[Податотека:Centralen park (1).jpg|мини|Централниот парк]] *Градски парк „Љупчо Шкартов“ - најголемиот парк во градот изграден во 1955 година *Централен парк - парк во центарот на Кавадарци *Парк Полјана - помал парк каде се наоѓа [[Маркова кула (Кавадарци)|Марковата кула]] ;Археолошки наоѓалишта<ref>[[Димче Коцо|Коцо, Димче]] (1996). ''Археолошка карта на Република Македонија''. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069</ref> *[[Бабин Дол (Кавадарци)|Бабин Дол]] - населба и некропола од римско време; *[[Бегова Падина (Кавадарци)|Бегова Падина]] - населба од бакарно време; *[[Бел Град (Кавадарци)|Бел Град]] - населба од доцноантичко време; *[[Гавалиница (Кавадарци)|Гавалиница]] - некропола од римско време; *[[Гумнињата (Кавадарци)|Гумнињата]] - некропола од римско време; *[[Дисанско Мовче (Кавадарци)|Дисанско Мовче]] - некропола од доцноантичко време; *[[Желковец (Кавадарци)|Желковец]] - некропола од римско време; *[[Карамански Рид (Кавадарци)|Карамански Рид]] - населба од римско време; *[[Ливадиште (Кавадарци)|Ливадиште]] - некропола од римско време; *[[Малинови Куќи (Кавадарци)|Малинови Куќи]] - населба и некропола од доцноантичко време; *[[Манастир (Кавадарци)|Манастир]] - населба и некропола од доцноантичко време; *[[Овово (Кавадарци)|Овово]] - населба и некропола од римско време; *[[Селиште (Кавадарци)|Селиште]] - населба од доцноантичко време; *[[Ума (Кавадарци)|Ума]] - населба од римско време; *[[Црквиште (Кавадарци)|Црквиште]] - некропола од доцноантичко време; ==Личности== [[Податотека:Centralen park (4).jpg|мини|десно|300п|Бисти на познати Кавадарчани кои биле борци во [[Втората светска војна]].]] [[Податотека:Centralen park (2).jpg|мини|десно|300п|Бисти на познати Кавадарчани кои биле борци во [[Втората светска војна]].]] * [[Добри Даскалов]] (30 октомври 1882 - 16 јуни 1912) - македонски револуционер, деец на [[ВМРО]] * [[Атанас Калчев]] (околу 1883 - 1944) - македонски револуционер, војвода на [[Внатрешната македонска револуционерна организација]] * [[Михаил Шкартов]] (1884-1936) — македонски револуционер, велешки војвода и член на [[Македонска револуционерна организација|Македонската револуционерна организација]]. * [[Јордан Анастасов]] (4 јануари 1893 - 10 октомври 1976, Софија, Бугарија) - деец на [[ВМРО (обединета)|ВМРО обединета]] * [[Васил Хаџиманов (1906-1969)|Васил Хаџиманов]] ([[14 јануари]] [[1906]] - [[Скопје]], [[16 декември]] [[1969]]), македонски етномузиколог и [[педагог]] * [[Никола Минчев]] (2 ноември 1915 - 6 април 1997, [[Скопје]]) - македонски комунист,политичар и учесник во [[НОБ]] * [[Никола Бадев]] (8 август 1918, [[Глишиќ]] - 25 септември 1976, [[Скопје]]) - пејач и колекционер на македонски народни песни * [[Киро Хаџи Василев]] (1921 - 200, [[Охрид]]) - македонски публицист, учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОБ]] и општествено-политички работник во [[Социјалистичка Република Македонија|СР Македонија]] и [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФРЈ]] * [[Мито Хаџивасилев - Јасмин]] ([[21 декември]] [[1922]] - [[1 август]] [[1968]]) — [[Македонија|македонски]] [[комунист]] и [[политичар]] и [[новинар]], наречен „првото перо“ на македонското новинарство и публицистика. * [[Иван Мазов]] ([[7 јануари]] [[1923]] - [[15 февруари]] [[1977]]) - [[Македонци|македонски]] [[раскажувач]], театарски критичар и [[публицист]] * [[Ангел Чемерски - Јануш]] ([[1923]] - [[Скопје]], [[18 ноември]] [[2005]]) - [[Македонци|македонски]] револуционер и партиски функционер * [[Киро Атанасовски|Киро Крстов Атанасовски Налбатот]] (1923 - 7 април 1944, Кавадарци) - македонски партизан, учесник во [[Народноослободителна борба|Народноослободителната борба]] и [[народен херој на Југославија]] * [[Дана Андреева - Неткова]] (р.1924) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Ката Басмаркова]] (р.1924) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Фета Атанасова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Зора Боева|Зора Роглева Боева]] (1896- ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Стевка Видевска|Стевка Панева Видевска]] (1919 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Благородна Врангалова]] (1900 - ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Сика Врангалова]] (1927 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Мица Врангалова]] (1927 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Љубица Вчкова - Шопова]] (1925 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Зора Вчкова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Васка Гечева|Васка Христова Гечева]] (1919-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Јорданка Димова]] (1920-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Мара Димова|Мара Прасева Димова]] (1918-1944) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Сима Димова]] (1895-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Нада Дончевска|Нада Николова Сарафова Дончевска]] (1925-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] * [[Ленче Дуброва|Ленче Хаџиманова Дуброва]] (1924-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Султана Дубровска|Султана Илиева Дубровска]] (1913-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Павлина Завојчева]] (1922-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Рада Иванова]] (1914-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Рада Измирлиева-Чукаркова]] (1924-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Зорка Ицева]] (1892 - 1958) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Петар Мазев]] ([[10 февруари]] [[1927]] - [[13 март]] [[1993]], [[Скопје]]) — македонски [[сликар]], еден од најзначајните творци на македонската [[модерна]] уметност. * [[Лазо Каровски]] (1927) - македонски фолклорист, поет и писател * [[Ефтим Манев]] ([[25 јануари]] [[1931]] - [[Скопје]], [[16 март]] [[2010]]) - [[Македонци|македонски]] [[поет]] и [[преведувач]] * [[Владимир Митков]] (1913) - македонски политичар, општественик и претседател на Претседателството на [[СР Македонија]]. * [[Стојан Андов]] (30 ноември 1935) - македонски политичар, претседател на [[Собрание на Република Македонија|Собранието]] во два наврати * [[Иван Чулев]] (11 ноември 1934) - Прв градоначалник на Кавадарци и последен градски претседател на совет * [[Панчо Минов]] (21 август 1958) - македонски политичар, градоначалник на Кавадарци во 2 мандата и пратеник во собрание во 2 мандати * [[Глигор Чемерски]] ([[1940]] - [[Скопје]], [[2 април]] [[2016]]) — македонски сликар и вајар * [[Тодор Гечевски]] (28 август 1977) - кошаркар, член на македонската репрезентација * [[Петар Ангелов]] ([[8 март]] [[1977]])- ракометар, член во македонската репрезентација * [[Ванче Шиков]] (19 јули 1985) - фудбалер, член на македонската репрезентација * [[Даниел Мојсов]] - фудбалер, член на македонската репрезентација *[[Васо Ангелов]] (1938 - 16 септември 2019) - актер во Народен Театар Кавадарци; *[[Ацо Видиков]] (15 октомври 1946 - 24 мај 2021) - актер во Народен Театар Кавадарци; *[[Данчо Бањански]] (10 јануари 1948) - актер во Народен Театар Кавадарци; *[[Љупчо Бубо Каров]] (1959 - ) - актер и новинат, познат по [[К-15]]; *[[Кате и Нели ти реков|Катерина Танева - Ѓорѓиев]] - фолк пејачка; *[[Марјан Коцев]] (20 мај 1975) - фолк пејач; *[[Наташа Малинкова]] - фолк пејачка *[[Димо Дулот]] (9 август 1952) - музичар и пејач; *[[Даниела Темелковска]] - фолк пејачка; *[[Диме Коцевски]] (31 декември 1976) - актер и режисер во Народен Театар Кавадарци; *[[Ани Малинкова]] (17 септември 1973) - фолк пејачка; *[[Даниела Колева]] (17 мај 1980) - пратеничка во собрание; *[[Александар Мишов]] (21 јули 1997) - македонски фудбалер на [[ФК Тиквеш]]; '''Личности од други места кои починале во Кавадарци:''' * [[Слава Бунгурова|Слава Т. Бунгурова]] (1894-1975) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] == Галерија == <gallery mode=packed heights=160px> Податотека:Агенција за вработување Кавадарци.jpg|Подрачното одделение - Кавадарци на Агенцијата за вработување на РМ Податотека:Монопол - Кавадарци (2).jpg|Стариот монопол Податотека:Монопол - Кавадарци.jpg|Стариот монопол Податотека:Споменик на плоштад Кавадарци.jpg|Споменик на плоштадот Маршал Тито Податотека:Мозаик на улица Илинден.jpg|Мозаик на улица Илинден </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Kavadarci}} * [http://www.kavadarci.gov.mk/ Официјално мрежно место на Општина Кавадарци] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20211128044504/https://kavadarci.gov.mk/ |date=2021-11-28 }} * [http://www.ktv.mk Регионална телевизија КТВ] * [http://tikvesija.wordpress.com Тиквешија ИНФО - портал на Кавадарци, Неготино и Тиквешијата] * [http://www.kavadar4e.com „Кавадарче“ - портал на Кавадарци и Тиквешијата] * [http://www.kavadarci.info Портал за град Кавадарци] * [http://www.zolta.com.mk „Жолта“ - портал од Кавадарци] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20180223232453/http://zolta.com.mk/ |date=2018-02-23 }} {{Градови во Македонија}} {{Општина Кавадарци}} [[Категорија:Кавадарци| ]] [[Категорија:Градови во Македонија]] [[Категорија:Општина Кавадарци]] sxei02vhh5pvejrz4pahz5db1lmbjz7 0 10661 5382746 5350237 2025-06-22T11:06:27Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382746 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Серменин | слика = Викиекспедиција до Бојмија 88.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на селото | регион = {{грб|Вардарски Регион}} | општина = {{општинскигрб|Општина Гевгелија}} | област = [[Меглен|Влахомеглен]] | население = 8 | година = 2021 | поштенски број = 1483 | повикувачки број = 034 | надморска височина = 540 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=13 | lat_sec=7.14 | lon_dir=E | lon_deg=22 | lon_min=20 | lon_sec=44.52 | слава = | мрежно место = | карта = Серменин во Општина Гевгелија.svg }} '''Серменин''' — село во [[Општина Гевгелија]], во областа [[Влахомеглен]], во околината на градот [[Гевгелија]]. == Географија и местоположба == [[Податотека:Викиекспедиција Бојмија 104.jpg|мини|300п|лево|Поглед на селото]] Населбата се наоѓа во областа [[Меглен|Влахомеглен]], во западниот дел на територијата на [[Општина Гевгелија]]. Селото е сместено во југоисточната падина на планината [[Кожуф]], чиј атар на тесен дел се допира со подрачјето на [[Општина Кавадарци]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=26 мај 2017 |year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|page=271}}</ref> Селото е планинско, сместено на надморска височина од 540 метри. Од градот Гевгелија е оддалечено 20 километри.<ref name="енциклопедија" /> До селото води асфалтен пат преку селото [[Негорци]], кој не е во целост довршен. Во североисточниот дел на атарот, близу границата со Кованец се наоѓало некогашното село [[Брлево]]. == Историја == Селото било тешко оштетено при [[Валандовски земјотрес (1931)|Валандовскиот земјотрес]] во 1931 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.porta3.mk/razurnuvachkiot-zemjotres-vo-valandovo-od-1931-godina/|title=Разурнувачкиот земјотрес во Валандово од 1931 година|last=Порта3|date=2017-12-21|work=Порта3 - градежништво, архитектура и екологија|accessdate=2021-10-08}}</ref> Вкупно 6 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> == Стопанство == Атарот е мошне голем и зафаќа површина од 71,9&nbsp;км². На него преовладуваат шумите со површина од 5.895 [[хектар]]и, а на обработливото земјиште отпаѓаат 302 хектари.<ref name="енциклопедија" /> Селото има полјоделско-шумарска функција.<ref name="енциклопедија" /> == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|619 |1953|608 |1961|502 |1971|388 |1981|99 |1991|47 |1994|18 |2002|18 |2021|8 }} Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во селото Серменин имало 480 жители, сите [[Власи]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 152.]</ref> По податоците на секретарот на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]], [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во [[1905]] година во Серменин имало 648 жители.<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 194-195.</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 500 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_40_40-41_VODENA_(EDESSA)_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Од Серменин се иселил голем број од населението и тоа преминало од средно во мало село, населено со македонско население, доведено до фаза на распаѓање. Така, во 1961 година селото броело 502 жители, а во 1994 година бројот се намалил дури на само 18 жители.<ref name="енциклопедија" /> Според пописот од 2002 година, во селото Серменин имало 18 жители, од кои 16 [[Македонци]] и 2 [[Срби]].<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=11 јуни 2017}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 8 жители, сите [[Македонци]]. {{Пописи|480|648|619|608|502|388|99|47|18|18|8}} <!--=== Родови === === Иселеништво ===--> == Општествени установи == * Поранешно училиште, каде во 1944 година се одржал првиот курс по учители за регионот. Денес, истото е руинирано и зачувана е само спомен-плочата поставена десно од влезот. == Самоуправа и политика == [[Податотека:Sermenin, panorama, 1931.jpg|мини|300п|десно|Историска панорама од 1931 година]] [[Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 86.jpg|мини|300п|десно|Старото училиште]] Во {{римски|19}} век, Серменин било [[христијани|христијанско]] влашко село во рамките на Гевгелиската каза на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. Селото влегува во рамките на [[Општина Гевгелија]], која била променета со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година, при што кон нејзе била придодадена поранешната [[Општина Миравци]]. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Гевгелија. Во периодот 1950-1952, селото било седиште на некогашната општина Серменин, во која единствено село било Серменин. Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната општина Негорци, во која покрај селото Серменин се наоѓале и селата Кованец, Негорци, Прдејци и Смоквица. Во периодот 1955-1965, селото се наоѓало во некогашната општина Гевгелија. Во периодот 1965-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Гевгелија. === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 360 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на деловен објект - продавница.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=29 декември 2019|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 12 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20191229144944/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|archive-date=2019-12-29|dead-url=|accessdate=29 декември 2019|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref> * [[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Серменин|„Св. Ѓорѓи“]] — главна селска црква; * [[Црква „Св. Илија“ - Серменин|„Св. Илија“]] — манастирска црква, поставен камен темелник во мај 2013 година; ;Манастири * [[Серменински манастир]] — новоизграден манастир ;Реки<ref>{{РекиМак|страница=37}}</ref> * [[Серменинска Река]] — десна притока на [[Вардар]], се влева во нејзе во близина на селото ;Споменици * Биста на Димитар (Милан) Георгиев * Спомен-плоча на НОБ * Споменик за првоборецот [[Јанко Урдинов]] <gallery mode="packed" heights="150"> Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 74.jpg|Споменик за Јанко Урдинов Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 76.jpg|Биста на Димитар (Милан) Георгиев Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 77.jpg|Спомен-плоча на НОБ Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 83.jpg|Главната селска црква „Св. Ѓорѓи“ </gallery> <!--== Редовни настани ==--> == Личности == ;Родени во Серменин * [[Коста Ичков]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref>{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Јасмина Дамјановска; Ленина Жила; Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва том II, дел I. Скопје: Државен архив на Република Македонија.|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> * [[Никола Јанев Ристов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref>{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Јасмина Дамјановска; Ленина Жила; Филип Петровски (2017). Илинденски сведоштва том III, дел II. Скопје: Државен архив на Република Македонија.|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> * [[Стојан Чочков]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Политичките убиства во Бугарија|last=Динев|first=Ангел|publisher=Култура-Скопје|year=1983|isbn=323.285.497.3|location=Скопје|pages=331}}</ref> * [[Петар Чочков]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":0" /> * [[Ванчо Прке]] (1921-1943) — комунист, учесник во НОБ * [[Неда Ајдамакова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Неца Димкова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Марија Ичкова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]]. <!--== Култура и спорт ==--> == Галерија == <gallery mode="packed" heights="150"> Податотека:Викиекспедиција Бојмија 103.jpg|Поглед на селото Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 75.jpg|Стара куќа во селото Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 79.jpg|Поглед во селото Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 85.jpg|Старото училиште со спомен-плоча Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 87.jpg|Поглед на селото Податотека:Викиекспедиција Бојмија 097.jpg|Поглед на селото </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Sermenin}} {{Општина Гевгелија}} [[Категорија:Серменин| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Гевгелиски села]] [[Категорија:Села во Општина Гевгелија]] m6oox81mxv4tx0ektdv7d663tufh5he 0 10695 5382732 5351997 2025-06-22T10:52:34Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382732 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Чајле | слика = Поглед на Чајле.jpg | големина на слика = 300п | опис = Воздушен поглед на селото Чајле<br/><small>Старо Чајле (десно) и Ново Чајле (лево)</small> | општина = {{општинскигрб|Општина Гостивар}} | регион = {{грб|Полошки Регион}} | област = [[Полошка Котлина|Горен Полог]] | население = 1.236 | година = 2021 | поштенски број = 1243 | повикувачки број = 042 | надморска височина = 510 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=48 | lat_sec=15 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=55 | lon_sec=53 | слава = | мрежно место = | карта = Чајле во Општина Гостивар.svg }} '''Чајле''' — село во [[Општина Гостивар]], во областа [[Полошка Котлина|Горен Полог]], во околината на градот [[Гостивар]]. == Географија и местоположба == [[Податотека:Поглед на Старо Чајле.jpg|мини|300п|лево|Поглед на Старо Чајле]] Селото се наоѓа во северниот дел на територијата на [[Општина Гостивар]], недалеку од самиот град [[Гостивар]], на оддалеченост од само три километри.<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title=Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|pages=315}}</ref> Селото е рамничарско, сместено на надморска височина од околу 510 метри.<ref name="енциклопедија" /> Тоа се наоѓа на десниот брег на реката [[Вардар]] и практично е приградска населба на [[Гостивар]]. Селото во поголемиот дел се наоѓа на котлинското дно покрај реката [[Вардар]]. Источно од селото започнува да се издигнува падината на планината [[Сува Гора]]. На јужниот дел од падината се наоѓа помал дел од селото, наречен уште и како '''Горно Чајле'''. Во минатото, жителите на Горно Чајле водата за пиење ја добивале од чешми, додека оние во котлинскиот дел копале бунари длабоки од 2 до 4 метри.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Полог|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=САНУ|year=1976|isbn=|location=[[Белград]]|pages=174-177}}</ref> Месностите во атарот на селото ги носат следниве имиња: Стрчек, Бара, Бегои Ниви, Шкоза, Стежје, Алајска Нива, Аџи Нива, Јурија, Подиште, Градиште или Каља, Киево, Црква и Бунари.<ref name=":0" /> Чајле е селска населба од разреден тип и има три маала. Маалата се наречени Старо, Ново и Горно Чајле. Првите две се наоѓаат на котлинското дно и оддалечени се една од друга околу 300 метри и тие го претставуваат главниот дел на селото. Горно Чајле е оддалечено од главниот дел на селото околу 600 метри. Старо Чајле претставувало православно македонско маало, додека другите две биле муслиманско албански маала ({{abbr|сост.}} 1947 г.).<ref name=":0" /> == Историја == Над Чајле на падините на Сува Гора се наоѓа голо варовничко возвишение сместено на околу 800 метри, каде се наоѓа [[Градиште (Чајле)|Градиште]] или Кале. На возвишението се забележуваат остатоци од ѕидови, цигли и дупки исполнети со разновидни материјали.<ref name=":0" /> Во подножјето на Градиште се наоѓа местото Киево. Мештаните мислат дека некогаш тука се наоѓа големо истоимено село, но кое во некоја војна или од чума било уништено. Тогаш била срушена и старата киевска црква „Св. Илија“. На местото каде се наоѓало Киево, денес има ретки остатоци од темели и се наоѓаат стари гробови со крстови. Во 1940-тите години уште можеле да се изнајдат околу 30 добро зачувани гробови.<ref name=":0" /> Денешното Чајле е основано околу 1740-тите години од страна на православните македонските родови Смиљковци и Караџовци.<ref name=":0" /> Вкупно 4 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> == Стопанство == Атарот на селото зафаќа простор од 18,2&nbsp;км², при што преовладуваат пасиштата со површина од 1.073 [[хектар]]и, на шумите отпаѓаат 388 хектари, а на обработливото земјиште 316 хектари.<ref name="енциклопедија" /> Врз основа на составот на атарот селото Чајле има полјоделско-сточарска функција. Во селото работат продавници и услужни објекти.<ref name="енциклопедија" /> Во близина на селото се наоѓа [[Рудник „Чајле“|истоимениот]] рудник за [[доломит]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.mse.mk/mk/announcement/5/7/2021/Silika-Rudnik-Cajle-AD-Gostivar/Financial-data-and-dividends|title=Објави од друштва на Слободен пазар - Силика Рудник Чајле АД Гостивар - Податоци од финансиски извештаи и дивиденда - 05.07.2021|last=Exchange|first=Macedonian Stock|work=www.mse.mk|accessdate=2023-11-05}}</ref> За време на отоманскиот период, поплодните ниви во котлинското дно биле во посед на гостиварските аги и бегови. Сопственици биле Асан-ага, Вели-бег и други. Асан-ага имал и паша над селото.<ref name=":0" /> <gallery mode="packed" heights="150px"> Податотека:Индустриски објект во Чајле.jpg|Индустриски објект на Старо Чајле Податотека:Рудник „Чајле“.jpg|Истоимен рудник над селото </gallery> == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|1224 |1953|1448 |1961|1681 |1971|2061 |1981|3166 |1991|2 |1994|2674 |2002|3070 |2021|1236 }} Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Чајле живееле 549 жители, од кои 355 [[Албанци]] муслимани и 194 Македонци христијани.<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_27.htm Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“, София, 1902, стр. 214.]</ref> Според секретарот на Бугарската егзархија [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Чајле имало 216 [[Македонци]] под врховенството на егзархијата.<ref>Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 124-125.</ref> Според [[Афанасиј Селишчев]], во 1929 година Чајле — село во [[Чегране|Чегранска]] општина во Горнополошкиот срез и има 120 куќи и 686 жители, [[Албанци]] и [[Македонци]].<ref name=":1">Селищев, Афанасий. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. – София, 1929, стр. 26.</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија]] во 1931 година, селото имало 650 [[Албанци]] и 150 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_35_39-42_SKOPLJE_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Чајле е големо село, коешто во 1961 година имало 1.681 жител, од кои 1.380 Албанци, 288 Македонци и 7 Турци. Во 1994 година, бројот се зголемил на 2.674 жители, исклучиво албанско население.<ref name="енциклопедија" /> Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во селото Чајле, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, за селото нема целосни податоци.{{efn|Во Пописот од 1991 година, во населените места: Страчинци, Љуботен, Арачиново, Грушино, Мојанци, Орланци, Боговиње, Жеровјане, Пирок, Милетино, Радиовце, Теново, Челопек, Горно Јаболчиште, Велешта, Горно Татеши, Долно Татеши, Врапчиште, Топлица, Вруток, Долно Јеловце, Здуње, Речане, Балин Дол, Беловиште, Гостивар, Дебреше, Мало Турчане, Чајле, Баниште, Дебар, Кривци, Селокуќи, Хаме, Делогожди, Корошишта, Ливада, Мислодежда, Ново Село (Делогожди), Горна Бањица, Долна Бањица, Симница, Долна Лешница, Желино, Озормиште, Требош, Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Зајас, Колари, Лешница, Палиград, Смесница, Копанце, Шемшево, Горно Палчиште, Долно Палчиште, Камењане, Кичево, Долно Свиларе, Кондово, Радуша, Рудник Радуша, Бедиње, Горно Коњаре, Д`лга, Куманово, Лопате, Романовце, Сопот, Табановце, Черкези, Белановце, Матејче, Никуштак, Опае, Ропалце, Жужње, Нистрово, Сенце, Тануше, Добри Дол, Калиште, Неготино-Полошко, Сенокос, Бериково, Гарани, Јагол, Ново Село (Осломеј), Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Шутово, Охрид, Ќојлија, Арнакија, Буковиќ, Грчец, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Семениште, Барово, Јаболци, Биџево, Долна Белица, Заграчани, Калишта, Радолишта, Струга, Батинци, Вртекица, Морани, Студеничани, Глоѓи, Доброште, Непроштено, Пршовце, Слатино, Теарце, Голема Речица, Лавце, Мала Речица, Сараќино, Тетово, Баланци, Форино, Чегране, Џепиште, Гајре, Лисец, Скопје дел - Гази Баба, Скопје дел Карпош, Скопје дел - Центар и Скопје дел - Чаир, дел од жителите не прифатија да замат учество (го бојкотираа) во Пописот.|name="Попис1991"}} Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 3.070 жители, од кои 1 Македонец, 3.028 Албанци, 3 Турци и 38 останати.<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=5 ноември 2023}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 1.236 жители, од кои 3 [[Македонци]], 1.161 [[Македонски Албанци|Албанец]] и 72 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во Чајле: {| class="wikitable" |- ! Година ! Македонци ! Албанци ! Турци ! Роми ! Срби ! {{крат|Ост.|Останати}} ! {{крат|б.п.|Лица без податоци}} ! Вкупно |- style="text-align:center;" | 1948 | — | — | — | — | — | — | — | '''1.224''' |- style="text-align:center;" | 1953 | 284 | 1.157 | 2 | 0 | 1 | 4 | — | '''1.448''' |- style="text-align:center;" | 1961 | 288 | 1.380 | 7 | — | 0 | 6 | — | '''1.681''' |- style="text-align:center;" | 1971 | 82 | 1.968 | 0 | 0 | 2 | 9 | — | '''2.061''' |- style="text-align:center;" | 1981 | 191 | 2.955 | 0 | 10 | 3 | 7 | — | '''3.166''' |- style="text-align:center;" | 1991 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | — | '''2''' |- style="text-align:center;" | 1994 | 0 | 2.672 | 0 | 0 | 0 | 2 | — | '''2.674''' |- style="text-align:center;" | 2002 | 1 | 3.028 | 3 | 0 | 0 | 38 | — | '''3.070''' |- style="text-align:center;" | 2021 | 3 | 1.161 | 0 | 0 | 0 | 0 | 72 | '''1.236''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1948-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> === Родови === Чајле е мешано село, со православно македонско население и муслимански Албанци. Сите родови потекнуваат од доселеници.<ref name=":0" /> Според истражувањата од 1947 година, родови во селото: * '''Македонски православни родови:''' ** '''Доселеници:''' ''Смилковци'' или ''Лифуровци'' (10 к.), најстари доселеници. Тие се основачи на денешното село, и најпрвин се населиле на местото Киево. Доселени се од [[Крушевско]]. Основачот на родот бил Аврам, за кој населението на овој род мисли дека бил [[Власи|Влав]] по потекло. Го знаат следното родословие: Диле (жив на 72&nbsp;г. во 1947 година) Мерџан-Трпе-Миленко-Смилко-Аврам, основачот на родот кој се доселил. Имаат иселеници во [[Тетово]] (едно семејство), [[Романија]] (едно семејство) и во [[Франција]] (едно семејство); ''Караџовци'' или ''Катранџии'' (10 к.), доселени се од некое место во [[Албанија]]. П. Јовановиќ слушал за нив дека се доселени од [[Љура]] во северна Албанија. Имаат иселеници во [[Гостивар]] (едно семејство) и во [[Сушица (Гостиварско)|Сушица]]; ''Стојчевци'' или ''Туљаковци'' (12 к.), доселени се од [[Албанија]]. П. Јовановиќ слушал дека се доселени од [[Чаје]] во северна Албанија. Го знаат следното родословие: Стојан (жив на 65&nbsp;г. во 1947 година) Кузман-Митре-Илија-Стојче, основачот на родот кој се доселил. Имаат иселеници во [[Романија]] (две семејства), [[Смедерево]] (едно семејство), [[Ковин]] (едно семејство) и во [[Стари Бечај]] (едно семејство); ''Јанкуловци'' или ''Гоџомаровци'' (7 к.), последни македонски доселеници во селото кои се доселиле од селото [[Волче]] во [[Порече]]. Се доселил основачот на родот, Јанкула. Во селото Волче имаат роднини. Имаат иселеници во [[Тетово]] (едно семејство). * '''Албански муслимански родови:''' ** '''Доселеници:''' ''Корби'' (39 к.), доселени се од некое село во околината на [[Пешкопеја]]. Според П. Јовановиќ доселени се од областа [[Матија (општина)|Матија]] во северна [[Албанија]]. Корби се првите албански доселеници во селото. Го знаат следното родословие: Шабан (жив на 70&nbsp;г. во 1947 година) Исо-Селим-Алија, кој се доселил; ''Љурци'' (28 к.), доселени се од [[Љура]] во северна [[Албанија]]. Овде се доселиле како католици, и ја промениле верата во муслиманска; ''Алмете'' (17 к.), доселени се од [[Матија (општина)|Матија]] во северна Албанија; ''Зогеј'' (14 к.), доселени се од [[Хас]] во северна Албанија; ''Калишта'' (13 к.), доселени се од селото [[Калишта (Албанија)|Калишта]] во [[Матија (општина)|Матија]] во северна Албанија; ''Кете'' (6 к.), по потекло се од [[Матија (општина)|Матија]]. Овде се доселиле од селото [[Симница]], каде имале истоимени роднини. А роднини имаат и во селото [[Беловиште (Гостиварско)|Беловиште]], таму наречени исто така, ''Кета''; ''Ељмаз'' (1 к.), доселени се од [[Струшко]]; ''Адиље'' (2 к.), доселени се од селото [[Ѓурѓевиште]]; ''Шабан'' (1 к.), основачот на родот е дојден како домазет од селото [[Балин Дол]]; ''Фератовци'' (2 к.), доселени се од селото [[Речане]]; ''Ќајил'' (1 к.), доселени се од селото [[Страјане]]; ''Сабри'' (1 к.), доселени се од [[Долна Ѓоновица]]; ''Дино'' (1 к.), родот го основал домазет од селото [[Добри Дол (Гостиварско)|Добри Дол]]. === Иселеништво === Се знае за следниве иселени македонски родови: ''Силјаноски'' (1 к.), живеат во [[Беловиште (Гостиварско)|Беловиште]] кај Гостивар и ''Синадиновци'' (2 к.), живеат во [[Галате]].<ref name=":0" /> == Општествени установи == * [[ОУ „Чајле“ - Чајле|Основно училиште „Чајле“]], централно основно училиште * Пошта ([[Поштенски броеви во Македонија|1243]]) <gallery mode="packed" heights="150px"> Податотека:ОУ „Чајле“ - Чајле.jpg|Централното основно училиште „Чајле“ Податотека:Пошта во Чајле.jpg|Поштата </gallery> == Самоуправа и политика == Кон крајот на {{римски|19}} век, Чајле било село во [[Гостиварска нахија|Гостиварската нахија]] на [[Тетовска каза|Тетовската каза]] на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. Селото се наоѓа во рамките на [[Општина Гостивар]], која била значително проширена со [[Административна поделба на Македонија|територијалната поделба]] на Македонија во 2004 година. Претходно селото припаѓало на поранешната помала Општина Гостивар. Во периодот од 1955 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Гостивар. Во периодот 1952-1955, селото било седиште на Општина Чајле, во која покрај Чајле се наоѓале Балин Дол, Корито и Мало Турчане. Во периодот 1950-1952 година, селото било административно седиште на тогашната истоимена општина во која влегувале селата Балин Дол, Мало Турчане и Чајле. === Избирачко место === Во селото постојат избирачките места бр. 0404, 0405, 0406, 0406/1 и 2975 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на основното училиште и простории на џамијата во Старо Чајле.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на овие избирачки места биле запишани вкупно 3.259 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20191229144944/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|archive-date=2019-12-29|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> На [[Локални избори во Македонија (2021)|локалните избори во 2021 година]], на овие избирачки места биле запишани вкупно 3.330 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati2021lokalni1krug.sec.mk/mk/mayr/r/20-524|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20231105203939/https://rezultati2021lokalni1krug.sec.mk/mk/mayr/r/20-524|archive-date=2023-11-05|dead-url=|accessdate=5 ноември 2023|title=архивска копија|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Археолошки наоѓалишта<ref name="АрхеоКарта">{{АрхеоКарта|117}}</ref> * [[Градиште (Чајле)|Градиште]] — населба од железно и доцноантичко време; * [[Јурија (Чајле)|Јурија]] — средновековна населба; и * [[Ветва Црква]] — средновековна црква и некропола. ;Цркви<ref name="верски објекти">{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref> * [[Црква „Св. Атанасиј“ - Чајле|Црква „Св. Атанасиј“]] — главната селска црква, сместена во Старо Чајле ;Џамии<ref name="верски објекти" /> * [[Стара џамија (Чајле)|Стара џамија]] — старата џамија; * [[Нова џамија I (Чајле)|Нова џамија]] — нова џамија; и * [[Нова џамија II (Чајле)|Нова џамија]] — нова џамија. <gallery mode="packed" heights="150px"> Податотека:Црква „Св. Атанасиј“ - Чајле.jpg|Главната селска црква „Св. Атанасиј“ Податотека:Џамија во Чајле.jpg|Една од новите џамии Податотека:Стара џамија во Чајле.jpg|Старата џамија Податотека:Нова џамија во Чајле.jpg|Една од новите џамии </gallery> <!--== Редовни настани ==--> == Личности == ;Родени во или по потекло од Чајле * [[Добрица Бурзевска]] (р.1919 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] * [[Антина Василевска]] (р.1915 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Менча Василевска]] (р.1907 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Доља Герасимовска]] (р.1920 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Десанка Ѓеоргиевска]] (р.1894 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Љубица Ѓеоргиевска]] (р.1922 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Ѕвезда Исаковска]] (р.1882 -) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Руфи Османи]] (р. 1960) — политичар и пратеник во македонското [[Собрание на РМ|Собрание]]<ref>{{наведена книга|last=Јорданов|first=Јордан |title=Во фокусот на граѓанската војна: размислувања, забелешки и сознанија|publisher=Штрк|date=2001}}</ref> * [[Шефит Џафери]] (р. 1960) — поранешен член на [[Ослободителна народна армија|ОНА]] <!--== Култура и спорт ==--> == Наводи == {{наводи|2}} ;Забелешки {{notelist}} == Надворешни врски == {{ризница-ред|Čajle}} {{Општина Гостивар}} [[Категорија:Чајле| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Села во Општина Гостивар]] [[Категорија:Гостиварски села]] 1c9vfet5jzwv1p8es80lirhgcv1qx4c 0 10770 5382581 5368967 2025-06-21T20:33:30Z 2600:4040:AE1C:2400:137E:44DF:2482:75F5 Јас сум од Јаневци 5382581 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Белчишта | слика = Викиекспедиција Дебарца 70.jpg | големина на слика = 300п | опис = Седиште на општината на сретсело во Белчишта | општина = {{општинскигрб|Општина Дебрца}} | регион = {{грб|Југозападен Регион}} | област = [[Дебрца]] | население = 297 | година = 2002 | поштенски број = 6344 | повикувачки број = 046 | надморска височина = 780 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=18 | lat_sec=10 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=49 | lon_sec=49 | слава = | мрежно место = | карта = Белчишта во Општина Дебарца.svg }} '''Белчишта''' — село и административно седиште на [[Општина Дебрца]], во областа [[Дебрца]], во околината на градот [[Охрид]]. Населено е со [[Македонци]] [[христијани]]. До [[2004]] година, селото претставувало административно седиште на поранешната [[Општина Белчишта|истоимена општина]], а служи како главно село за останатите села во областа [[Дебрца]]. Се наоѓа на десната страна од патот [[Охрид]]-[[Кичево]]. == Географија и местоположба == Белчишта е сместено во котлината [[Дебрца]] и претставува административно седиште на [[Општина Дебрца]]. Околни села се [[Ботун]] и [[Ново Село (Охридско)|Ново Село]] на запад и југозапад, [[Злести]] на југ, [[Горно Средоречие|Горно]] и [[Долно Средоречие|Долно]] Средоречје на исток, и [[Издеглавје]] и [[Песочани]] на север и северозапад. == Историја == Во [[XIX век]], Белчишта се наоѓало во Охридската каза, нахија Дебрца, во [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. == Стопанство == Атарот зафаќа површина од 9,2 км<sup>2</sup>. На него обработливото земјиште зазема површина од 585,4 ха, на шумите отпаѓаат 122,3 ха, а на пасиштата 93,8 ха. Селото има полјоделска функција.<ref>{{Наведена книга|title=Енциклопедија на селата во Република Македонија|last=Панов|first=Митко|publisher=Патрија|year=1998|location=Скопје|pages=26}}</ref> == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|989 |1953|1122 |1961|1203 |1971|788 |1981|615 |1991|620 |1994|489 |2002|437 |2021|297 }} Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во селото Белчишта имало 650 жители, сите [[Македонци]] [[христијани]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 253.]</ref> По податоците на секретарот на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]], [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во [[1905]] година во Белчишта имало 752 жители.<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 162-163.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Белчица'' е претставено како чисто македонско село во Охридската каза на Битолскиот санџак со 90 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|31}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 1.050 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_38_38-41_ELBASAN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Селото броело 1.203 жители во [[1961]] година, додека во [[1994]] година бројот се намалил на 489 жители. Според последниот попис од 2002 година, селото Белчишта брои 150 домаќинства, со 437 жители, од кои 436 [[Македонци]] и 1 [[Срби]]н. Од жителите 223 се мажи и 214 се жени.<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002 |publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=5 септември 2016}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 297 жители, од кои 268 [[Македонци]], 1 [[Македонски Бошњаци|Бошњак]] и 28 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|650|752|989|1.122|1.203|788|615|620|489|437|297}} === Родови === Белчишта е македонско село Според истражувањата на [[Бранислав Русиќ]] во '''1948 година''', родови во селото Белчишта се:<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Дебрца|last=Русиќ|first=Бранислав|publisher=Архивски фонд на МАНУ АЕ 89/1|others=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> *'''Староседелци:''' ''Таневци'' (23 к.), се делат на Недевци, Целевци, Настовци и Дуловци; ''Дојчиновци'' (5 к.), еден дел од родот се вика Филиповци;Јаневци се оддрлиле од Филиповци (1к); ''Блажевци или Новевци'' (7 к.); ''Блажевци'' (1 к.); ''Аировци'' (4 к.); ''Стевчевци'' и ''Боцевци'' (3 к.); ''Зељаровци'' (6 к.), се делат на Боклевци и Дичовци; ''Каљушовци'' (4 к.); ''Гредовци'' (8 к.); ''Мицковци'' (1 к.); ''Буљуковци'' (13 к.); ''Мушевци'' (1 к.); ''Нејковци'' (5 к.); ''Опеловци'' (2 к.); ''Кулевци или Циљковци'' (6 к.), некои од овој род се викаат Сиљановци, а други Сејсановци; ''Суклевци'' (4 к.); ''Гуцевци'' (1 к.); ''Чечовци'' (3 к.); ''Крчевци'' (3 к.); ''Тошевци'' (2 к.); ''Кочовци'' (3 к.) и ''Шаќировци'' (3 к.). *'''Доселенички родови:''' ''Косарковци'' (4 к.), доселени се од селото [[Брежани]]; ''Рајчиновци'' (11 к.), доселени се од [[Дебарско]], веројатно од селото [[Рајчица]]; ''Лукачовци'' (30 к.), се делат на Лукачевци, Василевци, Молковци и Стојковци, доселени се од селото [[Луково (Струшко)|Луково]], [[Дебарски Дримкол]]; ''Малинковци'' (2 к.), доселени се од селото [[Брежани]]; ''Веровци'' (1 к.) и ''Гушевци'' (1 к.), доселени се од [[Охрид]]. *'''Доселеници со непознато потекло:''' ''Букалевци'' (1 к.) и ''Китевци'' (4 к.). *'''Роми:''' ''Максутовци'' (1 к.), доселени се од [[Кичево]]. Според истражувањата пак на [[Јован Трифуноски]] во 1978 година, родови во селото се:<ref name=":4">{{Наведена книга|title=Охридско-струшка област|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=САНУ|year=1992|isbn=|location=Белград|pages=}}</ref> * '''Староседелски родови се:''' ''Каљушовци (10 куќи)'', ''Гредовци (10 куќи)'', ''Прлевци (8 куќи)'', ''Буљуковци (6 куќи)'', ''Белковци (4 куќи)'' , ''Шеќировци (8 куќи)'', ''Лупановци (9 куќи)'', ''Тошевци (4 куќи)'', ''Боцевци (20 куќи)'', ''Поповци (12 куќи)'' и ''Бутевци (8 куќи)''. * '''Доселенички родови се:''' ''Таневци (40 куќи)'' доселени од селото [[Требеништа]]; ''Крчевци (8 куќи)'' доселени се од селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]]; ''Соколовци (целосно иселени од селото)'' доселени се од [[Мешеишта]]; ''Чифлижановци (10 куќи)'' и ''Василевци (15 куќи)'' не го знаат местото на старина. == Општествени установи == {{double image|right|Spomenik palim borcima-Belcista.jpg|180|Spomenik partizanima, Grabuloski-Belcista.jpg|130|Споменик на паднатите борци од [[НОБ]] во Белчишта|Споменик на паднатите борци и партизани од НОВ во близина на село Белчишта}} ;Административни * Општина * Месна заедница * Пошта * Полиција<ref name="охридњуз">{{наведена мрежна страница|url=http://www.ohridnews.com/vesti/63128|title=Отворена полициска канцеларија во село Белчишта|date=4 декември 2013|work=OhridNews|accessdate=5 септември 2016|location=Охрид}}</ref> ;Здравствени * Амбуланта ;Културни * Уметничка галерија ;Образовни * [[ОУ „Дебрца“ - Белчишта]]<ref name="основно">{{наведена мрежна страница|url=http://www.oudebrca.com/za-uchilishteto/|title=За училиштето|publisher=[[ОУ „Дебрца“ - Белчишта]]|accessdate=22 август 2016|location=македонски|archive-date=2016-08-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20160825135735/http://www.oudebrca.com/za-uchilishteto/|url-status=dead}}</ref> == Самоуправа и политика == [[Податотека:Викиекспедиција Дебарца 67.jpg|мини|300п|десно|Поглед на главниот објект на основното училиште „Дебрца“]] [[Податотека:Викиекспедиција Дебарца 73.jpg|мини|300п|десно|Дел од сретселото]] Селото влегува во рамките на проширената [[Општина Дебрца]], која настанала со спојување на поранешните општини [[Општина Белчишта|Белчишта]] и [[Општина Мешеишта|Мешеишта]] по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото претставувало седиште на некогашната Општина Белчишта. Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Охрид. Во периодот од 1955 до 1965 година, селото било седиште на некогашната Општина Белчишта. Во периодот 1952-1955, селото било седиште на тогашната Општина Белчишта, во која покрај селото Белчишта, се наоѓале и селата Ботун, Брежани, Велмеј, Горно Средоречие, Грко Поле, Долно Средоречие, Злести, Лешани, Ново Село, Песочани и Црвена Вода. Во периодот 1950-1952 година, селото Белчишта се наоѓало во некогашната Општина Белчишта, во која влегувале селата Белчишта, Горно Средоречие, Долно Средоречие и Злести. === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 1314 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на општинска зграда.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 314 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20191229144944/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|archive-date=2019-12-29|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mn.mk/kultura/1841-Hristijanski--hramovi-i-sveti--mesta-vo-Ohridsko|title=Христијански храмови и свети места во Охридско|publisher=Македонска нација|accessdate=2010-07-25}}</ref><ref>''„Христијански храмови и свети места во Охридско“, Гоце Ангеличин – Жура, Охрид 2007''</ref> * [[Црква „Св. Никола“ - Белчишта|Црква „Св. Никола“]] — средишна црква, обновена 1977 година и има зачуван иконостас од {{римски|19}} век * [[Црква „Св. Атанасиј“ - Белчишта|Црква „Атанасиј“]] — новоизградена црква на излезот од селото ;Параклиси * [[Црква „Св. Јован Крстител“ - Белчишта|Црква „Јован Крстител“]] — параклис * [[Црква „Св. Василиј“ - Белчишта|Црква „Св. Василиј“]] — параклис ;Блата * [[Сини Вирој]] — мочуриште <!--== Редовни настани ==--> == Иселеништво == Помеѓу двете светски војни иселеници имало во [[Соединети Американски Држави|САД]] (20 семејства).<ref name=":0" /> После [[Втора светска војна|Втората светска војна]] населението почнува помасовно да се иселува. Едно семејство се иселило во селото [[Јабука]] во [[Војводина]]. Додека поголемиот број од населението е иселено по градовите во Македонија, воглавно во градот [[Охрид]].<ref name=":4" /> == Личности == '''Личности родени во Белчишта:''' * [[Христо Трајчев]] — македонски револуционер *[[Бимбил Нејков Наумоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том III, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Голоб Илов Стефаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":1">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том IV, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Ѓоргија Илоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name="ReferenceA">{{Наведена книга|title=|others=Јасмина Дамјановска; Ленина Жила; Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том II, дел II. Државен архив на Република Македонија.}}</ref> *[[Андон Ристов Јанковски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name="ReferenceA"/> *[[Јонче Ристов Сиљаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том IV, дел I.|author=Јасмина Дамјановска|author2=Ленина Жила|publisher= Државен архив на Република Македонија|author3=Филип Петровски|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Богоја Сиљаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Ристо Димов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том I, дел II.|author=Јасмина Дамјановска|author2=Ленина Жила|publisher=Државен архив на Република Македонија|author3= Филип Петровски|year=2016|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> * [[Лазар Гиновски]] — македонски партизан *[[Кире Тодоров Митрески|Кире Митрески]] — македонски партизан *[[Стојан Најдески]] — македонски партизан *[[Стојан Суклоски]] — македонски партизан *[[Трајче Дојчиноски]] — македонски партизан *[[Стеванка Дојчиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Васелинка Дојчиноска|Васелинка Танаилова Дојчиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ристана Ангелоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Илинка Блажеска|Илинка Матева Блажеска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Марика Гиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] '''Со потекло од Белчишта:''' * [[Ѓоко Танески]] — македонски музичар, претставник на Македонија на Евровизија. '''Личности починати во Белчишта:''' * [[Јонка Гуцеска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] == Култура и спорт == * [[ФК Дебрца]] <!--== Иселеништво ==--> == Галерија == <gallery mode="packed" heights="110px"> Податотека:Викиекспедиција Дебарца 59.jpg|Фабрика „Милкуз“ во Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 60.jpg|Амбуланта во Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 64.jpg|Дел од Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 65.jpg|Поглед на Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 66.jpg|Уметничката галерија во селото Податотека:Викиекспедиција Дебарца 68.jpg|Маало на Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 69.jpg|На сретсело Податотека:Викиекспедиција Дебарца 71.jpg|Поштата во селото Податотека:Викиекспедиција Дебарца 72.jpg|Туристичко-информативна табла за наоѓалиштето „Сини Вирој“ Податотека:Викиекспедиција Дебарца 74.jpg|Обновениот споменик на паднатите борци во НОБ </gallery> == Поврзано == * [[Дебрца]] * [[Општина Дебрца]] * [[Охрид]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Belčišta}} * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%87%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B0,+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0&hl=mk&ie=UTF8&ll=41.302893,20.829649&spn=0.01612,0.042272&sll=41.369788,20.829821&sspn=0.004026,0.010568&t=h&hnear=Belchishta,+Macedonia+(FYROM)&z=15 Сателитска снимка на Белчишта] на Карти на Гугл * [http://www.debarca.gov.mk/ Општина Дебрца] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20131001091549/http://www.debarca.gov.mk/ |date=2013-10-01 }} {{Општина Дебрца}} [[Категорија:Белчишта| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Охридски села]] [[Категорија:Села во Општина Дебрца]] hftiqko9oir9ifpkvhwzu8yucqqsw74 5382582 5382581 2025-06-21T20:34:00Z 2600:4040:AE1C:2400:137E:44DF:2482:75F5 Печатна грешка 5382582 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Белчишта | слика = Викиекспедиција Дебарца 70.jpg | големина на слика = 300п | опис = Седиште на општината на сретсело во Белчишта | општина = {{општинскигрб|Општина Дебрца}} | регион = {{грб|Југозападен Регион}} | област = [[Дебрца]] | население = 297 | година = 2002 | поштенски број = 6344 | повикувачки број = 046 | надморска височина = 780 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=18 | lat_sec=10 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=49 | lon_sec=49 | слава = | мрежно место = | карта = Белчишта во Општина Дебарца.svg }} '''Белчишта''' — село и административно седиште на [[Општина Дебрца]], во областа [[Дебрца]], во околината на градот [[Охрид]]. Населено е со [[Македонци]] [[христијани]]. До [[2004]] година, селото претставувало административно седиште на поранешната [[Општина Белчишта|истоимена општина]], а служи како главно село за останатите села во областа [[Дебрца]]. Се наоѓа на десната страна од патот [[Охрид]]-[[Кичево]]. == Географија и местоположба == Белчишта е сместено во котлината [[Дебрца]] и претставува административно седиште на [[Општина Дебрца]]. Околни села се [[Ботун]] и [[Ново Село (Охридско)|Ново Село]] на запад и југозапад, [[Злести]] на југ, [[Горно Средоречие|Горно]] и [[Долно Средоречие|Долно]] Средоречје на исток, и [[Издеглавје]] и [[Песочани]] на север и северозапад. == Историја == Во [[XIX век]], Белчишта се наоѓало во Охридската каза, нахија Дебрца, во [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. == Стопанство == Атарот зафаќа површина од 9,2 км<sup>2</sup>. На него обработливото земјиште зазема површина од 585,4 ха, на шумите отпаѓаат 122,3 ха, а на пасиштата 93,8 ха. Селото има полјоделска функција.<ref>{{Наведена книга|title=Енциклопедија на селата во Република Македонија|last=Панов|first=Митко|publisher=Патрија|year=1998|location=Скопје|pages=26}}</ref> == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|989 |1953|1122 |1961|1203 |1971|788 |1981|615 |1991|620 |1994|489 |2002|437 |2021|297 }} Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во селото Белчишта имало 650 жители, сите [[Македонци]] [[христијани]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 253.]</ref> По податоците на секретарот на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]], [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во [[1905]] година во Белчишта имало 752 жители.<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 162-163.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Белчица'' е претставено како чисто македонско село во Охридската каза на Битолскиот санџак со 90 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|31}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 1.050 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_38_38-41_ELBASAN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Селото броело 1.203 жители во [[1961]] година, додека во [[1994]] година бројот се намалил на 489 жители. Според последниот попис од 2002 година, селото Белчишта брои 150 домаќинства, со 437 жители, од кои 436 [[Македонци]] и 1 [[Срби]]н. Од жителите 223 се мажи и 214 се жени.<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002 |publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=5 септември 2016}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 297 жители, од кои 268 [[Македонци]], 1 [[Македонски Бошњаци|Бошњак]] и 28 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|650|752|989|1.122|1.203|788|615|620|489|437|297}} === Родови === Белчишта е македонско село Според истражувањата на [[Бранислав Русиќ]] во '''1948 година''', родови во селото Белчишта се:<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Дебрца|last=Русиќ|first=Бранислав|publisher=Архивски фонд на МАНУ АЕ 89/1|others=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> *'''Староседелци:''' ''Таневци'' (23 к.), се делат на Недевци, Целевци, Настовци и Дуловци; ''Дојчиновци'' (5 к.), еден дел од родот се вика Филиповци;Јаневци се одделиле од Филиповци (1к); ''Блажевци или Новевци'' (7 к.); ''Блажевци'' (1 к.); ''Аировци'' (4 к.); ''Стевчевци'' и ''Боцевци'' (3 к.); ''Зељаровци'' (6 к.), се делат на Боклевци и Дичовци; ''Каљушовци'' (4 к.); ''Гредовци'' (8 к.); ''Мицковци'' (1 к.); ''Буљуковци'' (13 к.); ''Мушевци'' (1 к.); ''Нејковци'' (5 к.); ''Опеловци'' (2 к.); ''Кулевци или Циљковци'' (6 к.), некои од овој род се викаат Сиљановци, а други Сејсановци; ''Суклевци'' (4 к.); ''Гуцевци'' (1 к.); ''Чечовци'' (3 к.); ''Крчевци'' (3 к.); ''Тошевци'' (2 к.); ''Кочовци'' (3 к.) и ''Шаќировци'' (3 к.). *'''Доселенички родови:''' ''Косарковци'' (4 к.), доселени се од селото [[Брежани]]; ''Рајчиновци'' (11 к.), доселени се од [[Дебарско]], веројатно од селото [[Рајчица]]; ''Лукачовци'' (30 к.), се делат на Лукачевци, Василевци, Молковци и Стојковци, доселени се од селото [[Луково (Струшко)|Луково]], [[Дебарски Дримкол]]; ''Малинковци'' (2 к.), доселени се од селото [[Брежани]]; ''Веровци'' (1 к.) и ''Гушевци'' (1 к.), доселени се од [[Охрид]]. *'''Доселеници со непознато потекло:''' ''Букалевци'' (1 к.) и ''Китевци'' (4 к.). *'''Роми:''' ''Максутовци'' (1 к.), доселени се од [[Кичево]]. Според истражувањата пак на [[Јован Трифуноски]] во 1978 година, родови во селото се:<ref name=":4">{{Наведена книга|title=Охридско-струшка област|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=САНУ|year=1992|isbn=|location=Белград|pages=}}</ref> * '''Староседелски родови се:''' ''Каљушовци (10 куќи)'', ''Гредовци (10 куќи)'', ''Прлевци (8 куќи)'', ''Буљуковци (6 куќи)'', ''Белковци (4 куќи)'' , ''Шеќировци (8 куќи)'', ''Лупановци (9 куќи)'', ''Тошевци (4 куќи)'', ''Боцевци (20 куќи)'', ''Поповци (12 куќи)'' и ''Бутевци (8 куќи)''. * '''Доселенички родови се:''' ''Таневци (40 куќи)'' доселени од селото [[Требеништа]]; ''Крчевци (8 куќи)'' доселени се од селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]]; ''Соколовци (целосно иселени од селото)'' доселени се од [[Мешеишта]]; ''Чифлижановци (10 куќи)'' и ''Василевци (15 куќи)'' не го знаат местото на старина. == Општествени установи == {{double image|right|Spomenik palim borcima-Belcista.jpg|180|Spomenik partizanima, Grabuloski-Belcista.jpg|130|Споменик на паднатите борци од [[НОБ]] во Белчишта|Споменик на паднатите борци и партизани од НОВ во близина на село Белчишта}} ;Административни * Општина * Месна заедница * Пошта * Полиција<ref name="охридњуз">{{наведена мрежна страница|url=http://www.ohridnews.com/vesti/63128|title=Отворена полициска канцеларија во село Белчишта|date=4 декември 2013|work=OhridNews|accessdate=5 септември 2016|location=Охрид}}</ref> ;Здравствени * Амбуланта ;Културни * Уметничка галерија ;Образовни * [[ОУ „Дебрца“ - Белчишта]]<ref name="основно">{{наведена мрежна страница|url=http://www.oudebrca.com/za-uchilishteto/|title=За училиштето|publisher=[[ОУ „Дебрца“ - Белчишта]]|accessdate=22 август 2016|location=македонски|archive-date=2016-08-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20160825135735/http://www.oudebrca.com/za-uchilishteto/|url-status=dead}}</ref> == Самоуправа и политика == [[Податотека:Викиекспедиција Дебарца 67.jpg|мини|300п|десно|Поглед на главниот објект на основното училиште „Дебрца“]] [[Податотека:Викиекспедиција Дебарца 73.jpg|мини|300п|десно|Дел од сретселото]] Селото влегува во рамките на проширената [[Општина Дебрца]], која настанала со спојување на поранешните општини [[Општина Белчишта|Белчишта]] и [[Општина Мешеишта|Мешеишта]] по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото претставувало седиште на некогашната Општина Белчишта. Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Охрид. Во периодот од 1955 до 1965 година, селото било седиште на некогашната Општина Белчишта. Во периодот 1952-1955, селото било седиште на тогашната Општина Белчишта, во која покрај селото Белчишта, се наоѓале и селата Ботун, Брежани, Велмеј, Горно Средоречие, Грко Поле, Долно Средоречие, Злести, Лешани, Ново Село, Песочани и Црвена Вода. Во периодот 1950-1952 година, селото Белчишта се наоѓало во некогашната Општина Белчишта, во која влегувале селата Белчишта, Горно Средоречие, Долно Средоречие и Злести. === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 1314 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на општинска зграда.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 314 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20191229144944/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|archive-date=2019-12-29|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mn.mk/kultura/1841-Hristijanski--hramovi-i-sveti--mesta-vo-Ohridsko|title=Христијански храмови и свети места во Охридско|publisher=Македонска нација|accessdate=2010-07-25}}</ref><ref>''„Христијански храмови и свети места во Охридско“, Гоце Ангеличин – Жура, Охрид 2007''</ref> * [[Црква „Св. Никола“ - Белчишта|Црква „Св. Никола“]] — средишна црква, обновена 1977 година и има зачуван иконостас од {{римски|19}} век * [[Црква „Св. Атанасиј“ - Белчишта|Црква „Атанасиј“]] — новоизградена црква на излезот од селото ;Параклиси * [[Црква „Св. Јован Крстител“ - Белчишта|Црква „Јован Крстител“]] — параклис * [[Црква „Св. Василиј“ - Белчишта|Црква „Св. Василиј“]] — параклис ;Блата * [[Сини Вирој]] — мочуриште <!--== Редовни настани ==--> == Иселеништво == Помеѓу двете светски војни иселеници имало во [[Соединети Американски Држави|САД]] (20 семејства).<ref name=":0" /> После [[Втора светска војна|Втората светска војна]] населението почнува помасовно да се иселува. Едно семејство се иселило во селото [[Јабука]] во [[Војводина]]. Додека поголемиот број од населението е иселено по градовите во Македонија, воглавно во градот [[Охрид]].<ref name=":4" /> == Личности == '''Личности родени во Белчишта:''' * [[Христо Трајчев]] — македонски револуционер *[[Бимбил Нејков Наумоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том III, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Голоб Илов Стефаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":1">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том IV, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Ѓоргија Илоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name="ReferenceA">{{Наведена книга|title=|others=Јасмина Дамјановска; Ленина Жила; Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том II, дел II. Државен архив на Република Македонија.}}</ref> *[[Андон Ристов Јанковски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name="ReferenceA"/> *[[Јонче Ристов Сиљаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том IV, дел I.|author=Јасмина Дамјановска|author2=Ленина Жила|publisher= Државен архив на Република Македонија|author3=Филип Петровски|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Богоја Сиљаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Ристо Димов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том I, дел II.|author=Јасмина Дамјановска|author2=Ленина Жила|publisher=Државен архив на Република Македонија|author3= Филип Петровски|year=2016|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> * [[Лазар Гиновски]] — македонски партизан *[[Кире Тодоров Митрески|Кире Митрески]] — македонски партизан *[[Стојан Најдески]] — македонски партизан *[[Стојан Суклоски]] — македонски партизан *[[Трајче Дојчиноски]] — македонски партизан *[[Стеванка Дојчиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Васелинка Дојчиноска|Васелинка Танаилова Дојчиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ристана Ангелоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Илинка Блажеска|Илинка Матева Блажеска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Марика Гиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] '''Со потекло од Белчишта:''' * [[Ѓоко Танески]] — македонски музичар, претставник на Македонија на Евровизија. '''Личности починати во Белчишта:''' * [[Јонка Гуцеска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] == Култура и спорт == * [[ФК Дебрца]] <!--== Иселеништво ==--> == Галерија == <gallery mode="packed" heights="110px"> Податотека:Викиекспедиција Дебарца 59.jpg|Фабрика „Милкуз“ во Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 60.jpg|Амбуланта во Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 64.jpg|Дел од Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 65.jpg|Поглед на Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 66.jpg|Уметничката галерија во селото Податотека:Викиекспедиција Дебарца 68.jpg|Маало на Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 69.jpg|На сретсело Податотека:Викиекспедиција Дебарца 71.jpg|Поштата во селото Податотека:Викиекспедиција Дебарца 72.jpg|Туристичко-информативна табла за наоѓалиштето „Сини Вирој“ Податотека:Викиекспедиција Дебарца 74.jpg|Обновениот споменик на паднатите борци во НОБ </gallery> == Поврзано == * [[Дебрца]] * [[Општина Дебрца]] * [[Охрид]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Belčišta}} * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%87%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B0,+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0&hl=mk&ie=UTF8&ll=41.302893,20.829649&spn=0.01612,0.042272&sll=41.369788,20.829821&sspn=0.004026,0.010568&t=h&hnear=Belchishta,+Macedonia+(FYROM)&z=15 Сателитска снимка на Белчишта] на Карти на Гугл * [http://www.debarca.gov.mk/ Општина Дебрца] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20131001091549/http://www.debarca.gov.mk/ |date=2013-10-01 }} {{Општина Дебрца}} [[Категорија:Белчишта| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Охридски села]] [[Категорија:Села во Општина Дебрца]] 51xggx7fa2x5igaqaowvix4646aksbf 5382751 5382582 2025-06-22T11:44:12Z Gurther 105215 Одбиени последните 2 промени (од [[Специјална:Придонеси/2600:4040:AE1C:2400:137E:44DF:2482:75F5|2600:4040:AE1C:2400:137E:44DF:2482:75F5]]) и ја поврати преработката 5368967 на Ehrlich91 5382751 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Белчишта | слика = Викиекспедиција Дебарца 70.jpg | големина на слика = 300п | опис = Седиште на општината на сретсело во Белчишта | општина = {{општинскигрб|Општина Дебрца}} | регион = {{грб|Југозападен Регион}} | област = [[Дебрца]] | население = 297 | година = 2002 | поштенски број = 6344 | повикувачки број = 046 | надморска височина = 780 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=18 | lat_sec=10 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=49 | lon_sec=49 | слава = | мрежно место = | карта = Белчишта во Општина Дебарца.svg }} '''Белчишта''' — село и административно седиште на [[Општина Дебрца]], во областа [[Дебрца]], во околината на градот [[Охрид]]. Населено е со [[Македонци]] [[христијани]]. До [[2004]] година, селото претставувало административно седиште на поранешната [[Општина Белчишта|истоимена општина]], а служи како главно село за останатите села во областа [[Дебрца]]. Се наоѓа на десната страна од патот [[Охрид]]-[[Кичево]]. == Географија и местоположба == Белчишта е сместено во котлината [[Дебрца]] и претставува административно седиште на [[Општина Дебрца]]. Околни села се [[Ботун]] и [[Ново Село (Охридско)|Ново Село]] на запад и југозапад, [[Злести]] на југ, [[Горно Средоречие|Горно]] и [[Долно Средоречие|Долно]] Средоречје на исток, и [[Издеглавје]] и [[Песочани]] на север и северозапад. == Историја == Во [[XIX век]], Белчишта се наоѓало во Охридската каза, нахија Дебрца, во [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. == Стопанство == Атарот зафаќа површина од 9,2 км<sup>2</sup>. На него обработливото земјиште зазема површина од 585,4 ха, на шумите отпаѓаат 122,3 ха, а на пасиштата 93,8 ха. Селото има полјоделска функција.<ref>{{Наведена книга|title=Енциклопедија на селата во Република Македонија|last=Панов|first=Митко|publisher=Патрија|year=1998|location=Скопје|pages=26}}</ref> == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|989 |1953|1122 |1961|1203 |1971|788 |1981|615 |1991|620 |1994|489 |2002|437 |2021|297 }} Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во селото Белчишта имало 650 жители, сите [[Македонци]] [[христијани]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 253.]</ref> По податоците на секретарот на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]], [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во [[1905]] година во Белчишта имало 752 жители.<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 162-163.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Белчица'' е претставено како чисто македонско село во Охридската каза на Битолскиот санџак со 90 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|31}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 1.050 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_38_38-41_ELBASAN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Селото броело 1.203 жители во [[1961]] година, додека во [[1994]] година бројот се намалил на 489 жители. Според последниот попис од 2002 година, селото Белчишта брои 150 домаќинства, со 437 жители, од кои 436 [[Македонци]] и 1 [[Срби]]н. Од жителите 223 се мажи и 214 се жени.<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002 |publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=5 септември 2016}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 297 жители, од кои 268 [[Македонци]], 1 [[Македонски Бошњаци|Бошњак]] и 28 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|650|752|989|1.122|1.203|788|615|620|489|437|297}} === Родови === Белчишта е македонско село Според истражувањата на [[Бранислав Русиќ]] во '''1948 година''', родови во селото Белчишта се:<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Дебрца|last=Русиќ|first=Бранислав|publisher=Архивски фонд на МАНУ АЕ 89/1|others=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> *'''Староседелци:''' ''Таневци'' (23 к.), се делат на Недевци, Целевци, Настовци и Дуловци; ''Дојчиновци'' (5 к.), еден дел од родот се вика Филиповци; ''Блажевци или Новевци'' (7 к.); ''Блажевци'' (1 к.); ''Аировци'' (4 к.); ''Стевчевци'' и ''Боцевци'' (3 к.); ''Зељаровци'' (6 к.), се делат на Боклевци и Дичовци; ''Каљушовци'' (4 к.); ''Гредовци'' (8 к.); ''Мицковци'' (1 к.); ''Буљуковци'' (13 к.); ''Мушевци'' (1 к.); ''Нејковци'' (5 к.); ''Опеловци'' (2 к.); ''Кулевци или Циљковци'' (6 к.), некои од овој род се викаат Сиљановци, а други Сејсановци; ''Суклевци'' (4 к.); ''Гуцевци'' (1 к.); ''Чечовци'' (3 к.); ''Крчевци'' (3 к.); ''Тошевци'' (2 к.); ''Кочовци'' (3 к.) и ''Шаќировци'' (3 к.). *'''Доселенички родови:''' ''Косарковци'' (4 к.), доселени се од селото [[Брежани]]; ''Рајчиновци'' (11 к.), доселени се од [[Дебарско]], веројатно од селото [[Рајчица]]; ''Лукачовци'' (30 к.), се делат на Лукачевци, Василевци, Молковци и Стојковци, доселени се од селото [[Луково (Струшко)|Луково]], [[Дебарски Дримкол]]; ''Малинковци'' (2 к.), доселени се од селото [[Брежани]]; ''Веровци'' (1 к.) и ''Гушевци'' (1 к.), доселени се од [[Охрид]]. *'''Доселеници со непознато потекло:''' ''Букалевци'' (1 к.) и ''Китевци'' (4 к.). *'''Роми:''' ''Максутовци'' (1 к.), доселени се од [[Кичево]]. Според истражувањата пак на [[Јован Трифуноски]] во 1978 година, родови во селото се:<ref name=":4">{{Наведена книга|title=Охридско-струшка област|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=САНУ|year=1992|isbn=|location=Белград|pages=}}</ref> * '''Староседелски родови се:''' ''Каљушовци (10 куќи)'', ''Гредовци (10 куќи)'', ''Прлевци (8 куќи)'', ''Буљуковци (6 куќи)'', ''Белковци (4 куќи)'' , ''Шеќировци (8 куќи)'', ''Лупановци (9 куќи)'', ''Тошевци (4 куќи)'', ''Боцевци (20 куќи)'', ''Поповци (12 куќи)'' и ''Бутевци (8 куќи)''. * '''Доселенички родови се:''' ''Таневци (40 куќи)'' доселени од селото [[Требеништа]]; ''Крчевци (8 куќи)'' доселени се од селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]]; ''Соколовци (целосно иселени од селото)'' доселени се од [[Мешеишта]]; ''Чифлижановци (10 куќи)'' и ''Василевци (15 куќи)'' не го знаат местото на старина. == Општествени установи == {{double image|right|Spomenik palim borcima-Belcista.jpg|180|Spomenik partizanima, Grabuloski-Belcista.jpg|130|Споменик на паднатите борци од [[НОБ]] во Белчишта|Споменик на паднатите борци и партизани од НОВ во близина на село Белчишта}} ;Административни * Општина * Месна заедница * Пошта * Полиција<ref name="охридњуз">{{наведена мрежна страница|url=http://www.ohridnews.com/vesti/63128|title=Отворена полициска канцеларија во село Белчишта|date=4 декември 2013|work=OhridNews|accessdate=5 септември 2016|location=Охрид}}</ref> ;Здравствени * Амбуланта ;Културни * Уметничка галерија ;Образовни * [[ОУ „Дебрца“ - Белчишта]]<ref name="основно">{{наведена мрежна страница|url=http://www.oudebrca.com/za-uchilishteto/|title=За училиштето|publisher=[[ОУ „Дебрца“ - Белчишта]]|accessdate=22 август 2016|location=македонски|archive-date=2016-08-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20160825135735/http://www.oudebrca.com/za-uchilishteto/|url-status=dead}}</ref> == Самоуправа и политика == [[Податотека:Викиекспедиција Дебарца 67.jpg|мини|300п|десно|Поглед на главниот објект на основното училиште „Дебрца“]] [[Податотека:Викиекспедиција Дебарца 73.jpg|мини|300п|десно|Дел од сретселото]] Селото влегува во рамките на проширената [[Општина Дебрца]], која настанала со спојување на поранешните општини [[Општина Белчишта|Белчишта]] и [[Општина Мешеишта|Мешеишта]] по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото претставувало седиште на некогашната Општина Белчишта. Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Охрид. Во периодот од 1955 до 1965 година, селото било седиште на некогашната Општина Белчишта. Во периодот 1952-1955, селото било седиште на тогашната Општина Белчишта, во која покрај селото Белчишта, се наоѓале и селата Ботун, Брежани, Велмеј, Горно Средоречие, Грко Поле, Долно Средоречие, Злести, Лешани, Ново Село, Песочани и Црвена Вода. Во периодот 1950-1952 година, селото Белчишта се наоѓало во некогашната Општина Белчишта, во која влегувале селата Белчишта, Горно Средоречие, Долно Средоречие и Злести. === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 1314 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на општинска зграда.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 314 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20191229144944/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|archive-date=2019-12-29|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mn.mk/kultura/1841-Hristijanski--hramovi-i-sveti--mesta-vo-Ohridsko|title=Христијански храмови и свети места во Охридско|publisher=Македонска нација|accessdate=2010-07-25}}</ref><ref>''„Христијански храмови и свети места во Охридско“, Гоце Ангеличин – Жура, Охрид 2007''</ref> * [[Црква „Св. Никола“ - Белчишта|Црква „Св. Никола“]] — средишна црква, обновена 1977 година и има зачуван иконостас од {{римски|19}} век * [[Црква „Св. Атанасиј“ - Белчишта|Црква „Атанасиј“]] — новоизградена црква на излезот од селото ;Параклиси * [[Црква „Св. Јован Крстител“ - Белчишта|Црква „Јован Крстител“]] — параклис * [[Црква „Св. Василиј“ - Белчишта|Црква „Св. Василиј“]] — параклис ;Блата * [[Сини Вирој]] — мочуриште <!--== Редовни настани ==--> == Иселеништво == Помеѓу двете светски војни иселеници имало во [[Соединети Американски Држави|САД]] (20 семејства).<ref name=":0" /> После [[Втора светска војна|Втората светска војна]] населението почнува помасовно да се иселува. Едно семејство се иселило во селото [[Јабука]] во [[Војводина]]. Додека поголемиот број од населението е иселено по градовите во Македонија, воглавно во градот [[Охрид]].<ref name=":4" /> == Личности == '''Личности родени во Белчишта:''' * [[Христо Трајчев]] — македонски револуционер *[[Бимбил Нејков Наумоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том III, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Голоб Илов Стефаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":1">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том IV, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Ѓоргија Илоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name="ReferenceA">{{Наведена книга|title=|others=Јасмина Дамјановска; Ленина Жила; Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том II, дел II. Државен архив на Република Македонија.}}</ref> *[[Андон Ристов Јанковски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name="ReferenceA"/> *[[Јонче Ристов Сиљаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том IV, дел I.|author=Јасмина Дамјановска|author2=Ленина Жила|publisher= Државен архив на Република Македонија|author3=Филип Петровски|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Богоја Сиљаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Ристо Димов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том I, дел II.|author=Јасмина Дамјановска|author2=Ленина Жила|publisher=Државен архив на Република Македонија|author3= Филип Петровски|year=2016|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> * [[Лазар Гиновски]] — македонски партизан *[[Кире Тодоров Митрески|Кире Митрески]] — македонски партизан *[[Стојан Најдески]] — македонски партизан *[[Стојан Суклоски]] — македонски партизан *[[Трајче Дојчиноски]] — македонски партизан *[[Стеванка Дојчиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Васелинка Дојчиноска|Васелинка Танаилова Дојчиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Ристана Ангелоска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Илинка Блажеска|Илинка Матева Блажеска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] *[[Марика Гиноска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] '''Со потекло од Белчишта:''' * [[Ѓоко Танески]] — македонски музичар, претставник на Македонија на Евровизија. '''Личности починати во Белчишта:''' * [[Јонка Гуцеска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] == Култура и спорт == * [[ФК Дебрца]] <!--== Иселеништво ==--> == Галерија == <gallery mode="packed" heights="110px"> Податотека:Викиекспедиција Дебарца 59.jpg|Фабрика „Милкуз“ во Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 60.jpg|Амбуланта во Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 64.jpg|Дел од Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 65.jpg|Поглед на Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 66.jpg|Уметничката галерија во селото Податотека:Викиекспедиција Дебарца 68.jpg|Маало на Белчишта Податотека:Викиекспедиција Дебарца 69.jpg|На сретсело Податотека:Викиекспедиција Дебарца 71.jpg|Поштата во селото Податотека:Викиекспедиција Дебарца 72.jpg|Туристичко-информативна табла за наоѓалиштето „Сини Вирој“ Податотека:Викиекспедиција Дебарца 74.jpg|Обновениот споменик на паднатите борци во НОБ </gallery> == Поврзано == * [[Дебрца]] * [[Општина Дебрца]] * [[Охрид]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Belčišta}} * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%87%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B0,+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0&hl=mk&ie=UTF8&ll=41.302893,20.829649&spn=0.01612,0.042272&sll=41.369788,20.829821&sspn=0.004026,0.010568&t=h&hnear=Belchishta,+Macedonia+(FYROM)&z=15 Сателитска снимка на Белчишта] на Карти на Гугл * [http://www.debarca.gov.mk/ Општина Дебрца] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20131001091549/http://www.debarca.gov.mk/ |date=2013-10-01 }} {{Општина Дебрца}} [[Категорија:Белчишта| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Охридски села]] [[Категорија:Села во Општина Дебрца]] tnar2y4zfufe0ds9z368pk8ualqiswv 0 10775 5382725 5339494 2025-06-22T10:44:30Z Forbidden History 89259 /* Учесници во НОБ */ 5382725 wikitext text/x-wiki {{внимание}} {{Инфокутија за село во Република Македонија | слика = Поглед_на_село_Врбјани.jpg | Опис = Поглед на селото Врбјани | име=Врбјани | регион= | општина={{општинскигрб|Општина Дебрца}} | население=32 | поштенски број= | надморска височина=919 | географска широчина=41° 25' 3" сев. ш. | географска должина=20° 47' 39" ист. д. | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=25 | lat_sec=3 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=47 | lon_sec=39 | мрежно место= | карта= Врбјани во Општина Дебарца.svg }} '''Врбјани''' — село во [[Општина Дебрца]], недалеку од патот [[Кичево]] - [[Охрид]]. == Потекло на името == Според искажувањата на месните жители селото Врбјани своето име го добило по [[врба|врбите]] кои ги имало во околината.<ref name=":2">{{Наведена книга|title=Дебрца-Врбјани|last=Русиќ|first=Бранислав|publisher=Архивски фонд на МАНУ АЕ 89/1|others=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> == Географија и местоположба == Селото Врбјани се наоѓа на надморска висина од 919 м, на источната страна на планината [[Стогово]]. Тоа е прво село во [[Горна Дебрца]] после највисоката точка на патот [[Кичево]] - [[Охрид]] наречено Пресека. Селото се наоѓа на 3км оддалеченост од регионалниот пат. Низ селото течат две реки, Голема река и Бигришка Река, како извори на реката [[Сатеска]]. Изобилува со вода и извори на вода. Последната куќа од селото во горно маало, се наоѓа на 970м надморска висина. Оддалечено е 26 километри јужно од [[Кичево]] и 39 километри северно од [[Охрид]]. Селото е со куќи од збиен тип и се состои од горно и долно маало. Маалата се разликуваат и по родови, како на пример, Ќемалоски, Ангелески, Патникоски, Радески, Попоски и други. Во селото има околу 100 домаќинства. Селото е на место каде отсекогаш можело да има населба. Има многу поволни природни и економски услови. Од западната страна се издига пространа планинска падина, израсната со дабова и букова шума. Над нејзината горна граница се простира голина т.е. планинска испаша. Од источна страна се простира ниско земјиште погодно за обработка. На планинскиот дел од атарот се наоѓа Црвено млаче (главна испаша), Годијов дол, Манастирец, Јагњештица, Локви, Секулица, Папрадница, Мирослајца, Јасика, Смрдешница, Божинарамен итн. Источно се наоѓа плодно обработлива земја Предалиште, Галвје, Св.Петар, Жежница, Луда вода, Дупчиња, Петрчане, Крст, Цер, Патница, Царев кладенец и др. На планинската падина се наоѓа Стојански извор, Жежов извор и Манастирец, а во подножјето на планината извира Петрчански извор и Царев кладенец. Многу е значаен Петрчански извор од кој извира јака вода како река на која некогаш имало воденица, а денес дел од таа вода се каптира и се употребува за селскиот водовод. Соседни села на селото Врбјани се: [[Иванчишта]], [[Попоец]] и [[Ехлоец]] од север, [[Годивје (Охридско)|Годивје]] од југ, [[Сливово]] од југоисток, и [[Селци]] и [[Елевци]] од запад. == Историја == Селото Врбјани постоело пред доаѓањето на [[Турци]]те во 1371 година. Името Врбјани го добило по многуте врби кои ги имало меѓу двете реки, Голема и Бигришка, како извори на реката [[Сатеска]]. Покрај с. Врбјани постоело село Нивишта со црквата „[[Црква „Св. Петар и Павле“ - Врбјани|Св. Петар и Павле]]“, која постои и денес. Црквата „[[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Врбјани|Св. Ѓорѓи]]“ во село Врбјани, според преданијата на старите жители Ристо Сиљанов, Спиро Ставрев, Крсте Ќемалоски, Стојан Донески и други, била градена од 1322 до 1340 година. Црквата Свети Ѓорѓија требала да биде осветена во 1345 година од охридскиот архиепископ [[Николај I (охридски архиепископ)|Николај I]], кој бил поканет да ја освети црквата. Во меѓувреме Охридскиот Архиепископ Николај добил покана да оди во [[Скопје]] и да го круниса царот [[Цар Душан|Душан]] и архиепископот Николај да му ја стави круната на глава на царот Душан Силни како поглавар на најстарата архиепископија, иако постоела и Пеќската. Поради овие збиднувања Архиепископот не дошол на осветувањето на црквата [[Свети Ѓорѓија]] и црквата останала неосветена сè до 1605 година според летописот кој е над влезната врата запишан на западната страна. Со доаѓањето на Турците народот од село Нивишта и село Врбјани, бегајќи од Турците, побегнале во планина во месноста Манастирец каде што формирале село со црква во која имало крст со златен синџир, а ископини постојат и денес. Дел избегале и во Прилепскиот крај каде што формирале село Врбјани и Годивје кои и денес постојат. Црквата [[Свети Ѓорѓија]] е осветена во 1605 година (и тоа несигурно бидејќи дел од летописот со годината е одлепен со малтерот, а асоцира на 1606 година). Според кажувањата на старите селани дека црквата била изградена а неосветена 300 години (се совпаѓа 1340 до 1605 година), како доказ се фреските на јужната страна на олтарот [[Свети Сава]] и [[Свети Симеон Столпник]]. Заклучок е дека црквата Свети Ѓорѓија е градена од 1322 до 1340 година зашто не е можно фреската на Свети Сава да биде донесена подоцна во XVI век, кога турското владеење било големо и Турците биле семоќни господари. Црквата Свети Ѓорѓија била изгорена а иконите издупени со шајки по очите на светците од турски војници. Селанецот Доне Донески бил скриен во една капина до црквата и гледал што прават турските војници, отишол кај јумбашијата (турски командант) и го известил што направиле неговите војници во црквата и војниците биле повикани и камшикувани. Во 1903 година после Илинденското востание целото село е запалено и тогаш е изгорена и црквата со иконостасот. Иконостасот во црквата Свети Ѓорѓија е обновен во 1916 година, и него го имаат работено браќата Ѓоре и Доне од мијачкото село [[Гари]]. Селанецот Никодин (Канџо) од село Врбјани, протеран од српските власти, побегнал и живеел во [[Украина]] во [[Киев]]. Како желба на Никодин да се споменува неговото име, нарачал два црковни барјака.На едниот е [[Мајка Марија]] а на другиот е [[Свети Никон - Чудотворец]]. Црковните барјаци се донесени од Никодин во 1917 година и оставени во црквата Свети Ѓорѓија за црковни обреди. Овие записи се искажани од Ѓорѓе Костадиноски од село Врбјани. Црквата „[[Црква „Св. Петар и Павле“ - Врбјани|Св. Петар и Павле]]“, која се наоѓа на околу 200 метри источно од селото Врбјани, која била подигната 1938 година од страна на селанецот Ристо Серафилов-Матевски за кого се кажува дека бил многу болен и сонил сон на местото на кое е сега црквата (пред тоа на истото место имало манастир кој бил срушен за време на Отоманското Царство) да ги постави темелите за да оздрави. Селаните кои биле во црковниот одбор како ги носеле камењата за да биде подигнат темелот, Ристо почнал да закрепнува и заедно го поставиле темелот. Црквата Свети Петар и Павле, е осветена на 21 јули 2012 година од тројца службеници испратени од страна на митрополитот [[Тимотеј Дебарско-кичевски]] па после осветувањето може да се одржува света литургија во црквата. До црквата Свети Петар и Павле, во 2008 година пролетта започна да се гради манастир. За време на Илинденското Востание Врбјани било до темел запалено, тогаш населението се криело во околината. За време на востанието постоела Врбјанска чета во која главен комита бил Спиро Гаврилов. Во текот на [[Втора светска војна|втората светска војна,]]Врбјани било под окупација на фашистичка [[Италија]] и [[балисти]]те, во борбите против непријателот учествувале многу Врбјанци и Врбјанки, а некои и го положиле својот живот. Врбјани има најголем атар во [[Горна Дебрца]]. На тој атар постоеле и други помали населби како Манастирец, Жежница и Петрчани. Првото село лежело во долината на Голема река во планинскиот дел од атарот. Жежница била на североисточната страна веднаш над ридот Предалишта. Петрчани било 3&nbsp;км североисточно од денешното место на Врбјани. Петрчани прво било христијанско славјанско село кое во 1863 година е населено од Турците со [[Черкези]]. Како што е познато кога Русите го освоиле [[Кавказ]], еден дел Черкези од таму се преселени во [[Турција]] и турската власт ги населила на балканското полуострово. Петрчани имало 40 домаќинства меѓутоа Черкезите биле многу лоши соседи и не дозволувале движење на христијани во близина на своето село, а со стоката нанесувале штета на соседните села. Имале и опасни кучиња кои ги напаѓале минувачите. Во 1890 година убиле еден маж од село Годивје а потоа и една жена бегалка која одела по патот Охрид - Кичево. Поради тоа против нив се здружиле Македонците од околните села Врбјани, [[Сливово]] и [[Годивје (Охридско)|Годивје]] и ги нападнале и ги потепале, а селото го запалиле. Некои кои успеале да се спасат пребегале преку планината [[Стогово]] во [[Дебар]]. Земјата ја поделиле меѓусебно. Тоа се случило околу 1890 година. Според податоците од 1873 година, селото имало 60 домаќинства со 172 жители христијани (Македонци).<ref>„Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр.102-103.</ref> Според податоците на Васил К’нчов од 1900 година, селото имало 480 жители христијани (Македонци).<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_40.htm Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.253]</ref> == Стопанство == Жителите во главно се занимаваат со земјоделство и сточарство. До шеесеттите години од дваесеттиот век работеле и Стоговските рудници за [[железна руда]] и во тоа време било развиено и рударството. Денес рудниците се затворени како државни резерви. Издршка некои жители гледаат во пчеларството, а во погодни климатски услови жителите собираат печурки кои ги има во изобилие, особено печурката [[Вргањ]] која е доста ценета. Бидејќи има многу малку стока во денешно време а многу пасишта, селани од струшките села [[Албанци]] доаѓаат да ја косат тревата и за мали пари ја носат за храна на својата стока во своите села. == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|803 |1953|879 |1961|649 |1971|371 |1981|229 |1991|129 |1994|106 |2002|58 |2021|32 }} Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Врбјани живееле 480 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":0">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_07.htm Васил Кънчов. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 253.]</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], во 1905 година во Врбјани имало 640 [[Македонци]], под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name=":1">Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905, рр. 162 – 163.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Врбени'' е претставено како чисто македонско село во Охридската каза на Битолскиот санџак со 74 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|31}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 700 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_38_38-41_ELBASAN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Во селото Врбјани живеат [[Македонци]] припадници на племето [[Брсјаци]] ([[Берзити]]). Од Врбјани се иселил значаен дел од населението, па така од голема преминала во мала населба. Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 58 жители, од кои 57 Македонци и 1 останат.<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 32 жители, од кои 22 [[Македонци]] и 10 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|480|640|803|879|649|371|229|129|106|58|32}} === Родови === Врбјани е македонско село. Според истражувањата на [[Бранислав Русиќ]] во '''1948 година''', родови во селото Врбјани се: * '''Староседелци:''' ''Анѓелевци (14 куќи)'' меѓу нив е Никола, кој е посинет од [[Волино]], а по потекло од [[Оздолени]]. Живеат во својот крај во Горно Маало; ''Шамалевци (7 куќи)'' живеат во своето Шамалеско маало; ''Поповци (14 куќи)'', ''Митревци или Куловци (6 куќи)'', ''Божиновци (4 куќи)'', ''Гавриловци (4 куќи)'', ''Радевци (2 куќи)'', ''Јанкуловци (4 куќи)'' и ''Калајџиовци или Јоновци или Ропаковци (3 куќи)'' сите потекнуваат од заеднички предок, и живеат во своето маало Вир, но почнале да се одродуваат; ''Мушевци (4 куќи)'' и ''Муратовци (7 куќи)'' потекнуваат од ист предок, и сите живеат во Мушевско маало; ''Ќемаловци (14 куќи)'', ''Вретовци (10 куќи)'' и ''Пејовци (3 куќи)'' потекнуваат од ист предок; ''Савевци (7 куќи)'' живеат во Горно Маало; ''Матевци (4 куќи)'' куќите им се наоѓаат измеѓу маалото Вир и Шамалеско Маало; ''Андревци (4 куќи)'' куќите им се наоѓаат измеѓу Анѓелевските и Матевските. Сите староседелски родови слават Ѓурѓовден, Петровден. * '''Со непознато потекло се:''' ''Патниковци (25 куќи)'' за нив се вели дека предокот кој се доселил дошол уште во времето кога постоело селото Манастирец, и основачот на родот бил ковач. Куќите им се наоѓаат во Патникоско Маало, и слават Ѓурѓовден и Петровден. * '''Доселеници со позната старина:''' ''Дошлаковци (7 куќи)'' доселени се средината на XIX век од [[Сливово]], каде припаѓале на староседелскиот род Смилевци, куќите им се 4 во Вретовско Маало, и 3 во Анѓелевско Маало, слават Петровден; ''Војневци (1 куќа)'' доселени се 1860 исто така од Сливово, живеат во Анѓелевско Маало, слават Ѓурѓовден; ''Локовци (11 куќи)'' доселени се од селото [[Локов]], [[Малесија]], живеат во своето Локовско Маало, слават Петровден.<ref name=":2" /> Според истражувањата пак на [[Јован Трифуноски]] во '''1978 година''', родови во селото се: * '''Староседелци;''' ''Патниковци (20 к.)'', ''Анѓелевци (10 к.)'', ''Ќемаловци (10 к.)'', ''Радевци (8 к.)'', ''Поповци (8 к.),'' ''Вретовци (7 к.)'', ''Савевци (7 к.)'', ''Муратовци (5 к.)'', ''Мушевци (4 к.)'', ''Шамалевци (4 к.)'' и ''Пејовци (3 к.)''.Сите наведени родови се староседелски, а некои од нив живееле во раселените села Петрчани, Жежница и Манастирец. Од ''Поповци'' потекнувале селските свештеници Крсте, Мате, Ристе и Сиљан. Сиљан умрел 1955та. Жителите на родот ''Радевци'' некогаш биле големи сточари, меѓутоа правеле штета во нивите на родот ''Муратовци'', и затоа еден член од родот ''Муратовци'' убил еден овчар од ''Радевци'', и потоа плашејќи се од крвна одмазда пребегнал во Тетовско ([[Туденце]]) таму го основал родот ''Вражевци''. Во родот ''Анѓелевци'' се знае следното родословие: (Кирил-Златко-Кире-Петре-Лазар-Трајче-Ангеле-Петре) * '''Доселеници:''' ''Локовци (7 к.)'' доселени се во 1820та од селото [[Локов]],[[Малесија|Струшка Малесија]],се знае следното родословие: Стојан(жив на 62&nbsp;г. во 1978 год) Данил-Јовче-Ристо-Ѓоре основачот на родот кој се доселил.Ѓоре во Врбјани купил имот од некој [[Мијаци|Мијак]],и сега имаат најубави ниви во селото; ''Дошлаковци (7 к.)'' доселени се во 1850та од соседното село [[Сливово]], го знаат следното родословие: Горјан (жив на 25год во 1978 год) Ристе-Варсе-Петре-Смиле основачот на родот кој дошол од [[Сливово]].<ref name=":7">{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Трифуноски, Ф. Јован. „Охридско-струшка област. Антропогеографска проучавања“. САНУ, 1980|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> == Општествени установи == === Цркви === * [[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Врбјани|Црква „Св. Ѓорѓи“]] * [[Црква „Св. Петар и Павле“ - Врбјани|Црква „Св. Петар и Павле“]] === Образование === Првата училишна зграда била изградена во 1860 година. Во почетокот на 20 век во селото постоело егзархиско училиште, во кое ученици [[бугарска пропаганда во Македонија|учеле на бугарски јазик]]. За времето помеѓу двете светски војни во селото [[српска пропаганда во Македонија|имало српско училиште]], а поради немање свои пропагатори во Врбјани, во селото Србите поставувале за учители од други краишта, па така во селото учител прво бил [[Душан Ѓуровиќ]] од [[Вирпазар]], [[Црна Гора]]. Потоа во селото дошол како помошник за [[Душан Ѓуровиќ]], [[Душан Милосавлевиќ]] од [[Књажевац]], [[Србија]]. Некое време во селото била учителка и [[Нада Мискарова-Ставриќ]] од [[Охрид]]. А последни учители по српски во Врбјани биле, [[Добросав Ангелковиќ]] и неговата сопруга од струшкото село [[Лабуништа]]. Во периодот по [[Втора светска војна|Втората светска војна]] во селото имало училиште до осмо одделение со интернат за децата од околните села. Па така во селото покрај децата од Врбјани, во школото учеле и деца од селата [[Годивје (Охридско)|Годивје]], [[Лактиње]], [[Арбиново]], [[Мраморец]], [[Сливово]], [[Турје]] и [[Иванчишта]], во овој период наставата се одржувала на мајчиниот јазик (македонски), а учителите биле од Врбјани и околните села.<ref name=":8">{{Наведена книга|title=Врбјани|last=Костадиновски|first=Бранко|publisher=|year=|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> == Самоуправа и политика == Селото влегува во рамки на [[Општина Дебрца]], која била создадена откако се споиле поранешните општини [[Општина Белчишта|Белчишта]] и [[Општина мешеишта|Мешеишта]] во 2004. Од периодот на 1994-2004 селото влегувало во некогашната Општина Белчишта. Во периодот од 1965 до 1996 селото било во рамките на големата Општина Охрид. Во периодот 1952-1955 селото било во рамките на Општина Сливово, во која општина освен Врбјани, влегувале и селата Сливово, Мраморец, Турје, Арбиново, Годивје, и Лактиње. Во периодот 1950-1952 селото влегувало во рамките на Општина Годивје, во која Општина биле селата Врбјани, Годивје и Лактиње. === Избирачко место === Во селото посто избирачко место бр. 1333, според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], кое е сместено во задружниот дом на Врбјани. На [[Референдум во Македонија (2018)|Референдумот во 2018 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 33 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://referendum.sec.mk/Referendum/Turnout?cs=mk-MK&r=t&rd=t6&eu=All&m=24&ps=All|title=iVote ДЕМОКРА - Интегриран изборен информатички систем на Државна изборна комисија на Република Македонија|work=referendum.sec.mk|accessdate=2018-11-09}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Археолошки наоѓалишта * [[Нивишта (Врбјани)|Нивишта]] — населба со некропола од раниот среден век * [[Црквиште (Врбјани)|Црквиште - Петрчани]]— црква со некропола од средниот век == Личности == === Илинденци === * [[Софронија (Цоле) Гаврилов Карафилоски]] (р. 1865 - ? ) — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]]. Соработник со [[Дејан Војвода]] од [[Лактиње]], дејствувал во [[Кичевско]], [[Дебарско]], [[Охридско]] и [[Струшко]]. Учествувал во [[арбиновската битка]], како и во нападот на мудурницата во [[Издеглавје]]. Во 1940-тите живеел во [[Издеглавје]] со синовите.<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том II, дел II|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2016|isbn=|location=Скопје|pages=871-876}}</ref> * [[Спиро Гаврилов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]]. Главен комита во врбјанската чета. *[[Лазар Трајчев Божиноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том I, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2016|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Симјан Дуков Божиноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Темелко Блажески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Ѓоре Иванов Блажески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Блаже Иванов Блажески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Ѓурчин Матев Алексоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Крсте Иванов Наумов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том III, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Спасе Трајанов Наумов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Никола Крстанов Наумовски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Трене Крстанов Наумовски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Максим Тренев Наумоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Давинче Крстанов Николоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Макре Павлев Николоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Стојан Донев Стојаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":5">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том IV, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Стојан Ѓурчинов Стојкоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":5" /> *[[Сандре Трајчески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":5" /> *[[Стеван Димов Петрески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том III, дел II|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Дејан Ивев Ристески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> *[[Данаил Јовчев Ристески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> *[[Арсе Петрев Ристески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> *[[Данајле Смилев Ристески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> *[[Сиљан Ристов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> === Учесници во [[Македонија во Втората светска војна|НОБ]] === * [[Аспарух Гаврилоски]] * [[Ванчо Митрески]] * [[Драган Матески]] * [[Змејко Змејкоски]] * [[Иван Божиноски]] * [[Јонче Серафимоски]] * [[Киро Алексоски]] * [[Мирче Калајџиески]] * [[Силјан Серафилоски]] * [[Стојан Стамески]] * [[Стојко Темелкоски]] * [[Темелко Танаскоски]] * [[Злата Трајаноска|Злата Ангелоска Трајаноска]] * [[Трајанка Блажеска|Трајанка Ѓорева Блажеска]] * [[Јана Војневска]] * [[Дола Исајановска]] * [[Јаника Попоска Стаматоска]] === Потекло === * [[Антонио Стојановски]] — македонски музичар, дел од групата [[2Bona]]. Потекнува од селото Врбјани (делумно). * [[Илија Димовски]] — македонски политичар, дел од [[Внатрешна македонска револуционерна организација - Демократска партија за македонско национално единство|ВМРО-ДПМНЕ]]. Роден во [[Велес]], но неговата мајка е родена во Врбјани. == Спорт == Младината на ова село покрај другите спортски активности најголемо внимание му посветувало на [[фудбал]]от. Првата фудбалска средба врбјанци ја одиграле против екипата на [[Лазарополе]] во 1937, потоа одиграле натпревар и против тимот на [[Мешеишта]] во 1939. Според искажувањата на Благоја Ангелески, тимот на Врбјани во периодот од 1945 до 1995 одиграле многу натпревари и учествувале во регионалната лига, каде константно биле во горниот дел од табелата, а освоиле и еден трофеј. Првиот познат состав од Врбјани бил следниот, одигран натпревар во селото [[’Ржаново (Струшко)|Ржаново]], против истоимениот тим во состав; Костадин Јоноски-голман (кој од [[Белград]] ја донел првата фудбалска топка во селото) Јордан Лазароски-Чеперко, Онофрија Попоски, Крсте Чакар, Круме Јовчески, Гаврил Гаврилоски, Павле Попоски, Злате Патникоски, Стојан Стаматоски, Живко Ѓурчиноски и Мито Спасески. Потоа одигран натпревар во [[Белчишта]],против тимот на Белчишта во состав; Илија Филипоски-Голман, Добре Костески, Цветан Гаврилоски, Велјо Чадлиноски, Ристе Најдески, Никола Николоски, Ристо Момчоски, Размо Ќемалоски, Руме Вретоски, Раде Гаврилоски и Зоре Смилески, а настапиле уште Ѓоре Савески како голман и Зарко Локоски. На 4 јули 1963 тимот на Врбјани го освоила пехарот на турнирот по повод празникот денот на борците во селото Белчишта,и настапила во состав; Стојан Божиноски, Добре Јанкулоски, Тоде Ќемалоски, Трајко Божиноски, Перо Исјаноски, Трајан Војдиноски, Јован Јованоски, Благоја Ангеловски, Насте Ангеловски, Стојан Панделески, Стојан Муратоски, а под број 11 настапил и Круме од селото [[Турје]], натпреварот во финалето завршил со резултат 4-3 (3-0) а стрелци на головите биле: Благоја Ангеловски (2 гола) а по еден дале Насте Ангеловски и Круме. Тимот на Врбјани учествувал и во Општинската фудбалска лига на општинскиот фудбалски сојуз на [[Охрид]] во 1980/81,а првиот натпревар тимот го одиграл против екипата на Рибар од селото [[Трпејца]], на ова натпреварување тимот на Врбјани играл со следните играчи; Јован Јованоски, Крсте Блажески, Јоне Јоноски, Ноле Попоски, Блаже Исјаноски, Цветко Савески, Перо Ставрески, Блаже Блажески, Крсте Ангеловски, Стевчо Костевски, Стојан Стаматоски, Наум Филоповски, Драге Јовановски-Пеле, Ацо Максимоски, Секула Секулоски, Кузман Секулоски и Мате Попоски. Во 1983 Општинската фудбалска лига-Охрид била поделена во два дела поради финансиски трошоци и големиот број клубови. Во таа натпреварувачка сезона фудбалскиот клуб на Врбјани како првак играл квалификации со првакот од другата група, фудбалскиот клуб Бетон од Охрид, на стадионот [[Црква „Св. Богородица“ - Ново Село|„]]Грешница[[Црква „Св. Богородица“ - Ново Село|“]] во Охрид, за добивање на првак во рамки на Општинската лига. Овој натпревар завршил со резултат 1-0 за екипата на Бетон. Во Општинската лига фудбалскиот клуб на Врбјани престанува да се натпреварува од сезоната 1995/96. Прв гол во ова натпреварување за екипата на Врбјани го постигнал Стево Костески. == Иселеништво == Од селото Врбјани постари иселеници има во [[кичевско]]то село [[Свињиште]] (''Караџовци''), во [[прилепско]]то село [[Врбјани (Прилепско)|Врбјани]] (''Поповци и Коруновци''), во [[тетовско]]то село [[Туденце]] (''Вражевци''), во [[Ново Село (Охридско)|Ново Село]] (''Сиљановци или Вретовци''), во [[Мијаци|мијачкото]] село [[Росоки]] (''Мелоски''). Во периодот помеѓу светските војни имало малку иселеници од селото во [[Соединети Американски Држави|САД]], [[Бугарија]], [[Аргентина]], во [[прилепското]] село [[Бело Поле]] (''Мартиновци и Трајковци''), и во селото [[Издеглавје]] (''Цолевци или Гавриловци''). После [[Втора светска војна|Втората светска војна]] иселеници имало во [[Војводина]], во селата [[Глогоњ]] и [[Јабука]]. Врбјани преку природен пат постепено растело до 1948 година кога имало околу 150 домаќинства и околу 1000 жители и тоа било максимумот на жители кои можеле да се преранат на тој простор, а еден селанец во тоа време кажал „На планина не остана неизорано ни едно падинче“. Поради тоа после војната е основано училиште до осмолетка со дом-интернат за децата од другите села. Меѓутоа после затворањето на стоговските рудници за железо и укинувањето на возот Скопје - Охрид кој поминувал близу селото, народот нагло се растурил и се одселил. Иселениците живеат во [[Охрид]] (околу 40 куќи), [[Скопје]] (околу 40 куќи) каде што се вработија во главно во железници и железарница. Во [[Струга]] се отселиле 10 домаќинства, [[Кичево]] 10 домаќинства, [[Битола]] 10 домаќинства и [[Австралија]] 14 домаќинства. Од 1974 година во ова село не постои ниту еден ученик и во куќите во главно живеат постари луѓе. Во 2008 година има околу 25 постојани жители кои целата година живеат таму, а од мај до октомври во селото живеат над 100 жители.<ref name=":2" /><ref name=":7" /><ref name=":8" /> ==Галерија== <gallery> Vrbjani spomenik na NOB borci.jpg|мини|Споменик на НОБ Spomenik preseka 1.jpg|мини|Споменик на НОБ Пресека </gallery> == Поврзано == * [[Дебрца]] * [[Општина Дебрца]] * [[Белчишта]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%92%D1%80%D0%B1%D1%98%D0%B0%D0%BD%D0%B8,+%D0%94%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%86%D0%B0,+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0&hl=mk&ie=UTF8&ll=41.418224,20.794287&spn=0.008046,0.021136&sll=41.220631,20.745492&sspn=0.01614,0.042272&oq=%D0%92%D1%80%D0%B1%D1%98%D0%B0%D0%BD%D0%B8,+%D0%94%D0%B5&t=h&hnear=Vrbjani,+Macedonia+(FYROM)&z=16 Сателитска снимка на Врбјани] на Карти на Гугл {{Општина Дебрца}} [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Села во Општина Дебрца]] [[Категорија:Охридски села]] [[Категорија:Врбјани (Охридско)| ]] htxw5akgayrf1r5edwwhagjmtgqcjbu 5382728 5382725 2025-06-22T10:48:40Z Forbidden History 89259 /* Учесници во НОБ */ 5382728 wikitext text/x-wiki {{внимание}} {{Инфокутија за село во Република Македонија | слика = Поглед_на_село_Врбјани.jpg | Опис = Поглед на селото Врбјани | име=Врбјани | регион= | општина={{општинскигрб|Општина Дебрца}} | население=32 | поштенски број= | надморска височина=919 | географска широчина=41° 25' 3" сев. ш. | географска должина=20° 47' 39" ист. д. | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=25 | lat_sec=3 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=47 | lon_sec=39 | мрежно место= | карта= Врбјани во Општина Дебарца.svg }} '''Врбјани''' — село во [[Општина Дебрца]], недалеку од патот [[Кичево]] - [[Охрид]]. == Потекло на името == Според искажувањата на месните жители селото Врбјани своето име го добило по [[врба|врбите]] кои ги имало во околината.<ref name=":2">{{Наведена книга|title=Дебрца-Врбјани|last=Русиќ|first=Бранислав|publisher=Архивски фонд на МАНУ АЕ 89/1|others=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> == Географија и местоположба == Селото Врбјани се наоѓа на надморска висина од 919 м, на источната страна на планината [[Стогово]]. Тоа е прво село во [[Горна Дебрца]] после највисоката точка на патот [[Кичево]] - [[Охрид]] наречено Пресека. Селото се наоѓа на 3км оддалеченост од регионалниот пат. Низ селото течат две реки, Голема река и Бигришка Река, како извори на реката [[Сатеска]]. Изобилува со вода и извори на вода. Последната куќа од селото во горно маало, се наоѓа на 970м надморска висина. Оддалечено е 26 километри јужно од [[Кичево]] и 39 километри северно од [[Охрид]]. Селото е со куќи од збиен тип и се состои од горно и долно маало. Маалата се разликуваат и по родови, како на пример, Ќемалоски, Ангелески, Патникоски, Радески, Попоски и други. Во селото има околу 100 домаќинства. Селото е на место каде отсекогаш можело да има населба. Има многу поволни природни и економски услови. Од западната страна се издига пространа планинска падина, израсната со дабова и букова шума. Над нејзината горна граница се простира голина т.е. планинска испаша. Од источна страна се простира ниско земјиште погодно за обработка. На планинскиот дел од атарот се наоѓа Црвено млаче (главна испаша), Годијов дол, Манастирец, Јагњештица, Локви, Секулица, Папрадница, Мирослајца, Јасика, Смрдешница, Божинарамен итн. Источно се наоѓа плодно обработлива земја Предалиште, Галвје, Св.Петар, Жежница, Луда вода, Дупчиња, Петрчане, Крст, Цер, Патница, Царев кладенец и др. На планинската падина се наоѓа Стојански извор, Жежов извор и Манастирец, а во подножјето на планината извира Петрчански извор и Царев кладенец. Многу е значаен Петрчански извор од кој извира јака вода како река на која некогаш имало воденица, а денес дел од таа вода се каптира и се употребува за селскиот водовод. Соседни села на селото Врбјани се: [[Иванчишта]], [[Попоец]] и [[Ехлоец]] од север, [[Годивје (Охридско)|Годивје]] од југ, [[Сливово]] од југоисток, и [[Селци]] и [[Елевци]] од запад. == Историја == Селото Врбјани постоело пред доаѓањето на [[Турци]]те во 1371 година. Името Врбјани го добило по многуте врби кои ги имало меѓу двете реки, Голема и Бигришка, како извори на реката [[Сатеска]]. Покрај с. Врбјани постоело село Нивишта со црквата „[[Црква „Св. Петар и Павле“ - Врбјани|Св. Петар и Павле]]“, која постои и денес. Црквата „[[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Врбјани|Св. Ѓорѓи]]“ во село Врбјани, според преданијата на старите жители Ристо Сиљанов, Спиро Ставрев, Крсте Ќемалоски, Стојан Донески и други, била градена од 1322 до 1340 година. Црквата Свети Ѓорѓија требала да биде осветена во 1345 година од охридскиот архиепископ [[Николај I (охридски архиепископ)|Николај I]], кој бил поканет да ја освети црквата. Во меѓувреме Охридскиот Архиепископ Николај добил покана да оди во [[Скопје]] и да го круниса царот [[Цар Душан|Душан]] и архиепископот Николај да му ја стави круната на глава на царот Душан Силни како поглавар на најстарата архиепископија, иако постоела и Пеќската. Поради овие збиднувања Архиепископот не дошол на осветувањето на црквата [[Свети Ѓорѓија]] и црквата останала неосветена сè до 1605 година според летописот кој е над влезната врата запишан на западната страна. Со доаѓањето на Турците народот од село Нивишта и село Врбјани, бегајќи од Турците, побегнале во планина во месноста Манастирец каде што формирале село со црква во која имало крст со златен синџир, а ископини постојат и денес. Дел избегале и во Прилепскиот крај каде што формирале село Врбјани и Годивје кои и денес постојат. Црквата [[Свети Ѓорѓија]] е осветена во 1605 година (и тоа несигурно бидејќи дел од летописот со годината е одлепен со малтерот, а асоцира на 1606 година). Според кажувањата на старите селани дека црквата била изградена а неосветена 300 години (се совпаѓа 1340 до 1605 година), како доказ се фреските на јужната страна на олтарот [[Свети Сава]] и [[Свети Симеон Столпник]]. Заклучок е дека црквата Свети Ѓорѓија е градена од 1322 до 1340 година зашто не е можно фреската на Свети Сава да биде донесена подоцна во XVI век, кога турското владеење било големо и Турците биле семоќни господари. Црквата Свети Ѓорѓија била изгорена а иконите издупени со шајки по очите на светците од турски војници. Селанецот Доне Донески бил скриен во една капина до црквата и гледал што прават турските војници, отишол кај јумбашијата (турски командант) и го известил што направиле неговите војници во црквата и војниците биле повикани и камшикувани. Во 1903 година после Илинденското востание целото село е запалено и тогаш е изгорена и црквата со иконостасот. Иконостасот во црквата Свети Ѓорѓија е обновен во 1916 година, и него го имаат работено браќата Ѓоре и Доне од мијачкото село [[Гари]]. Селанецот Никодин (Канџо) од село Врбјани, протеран од српските власти, побегнал и живеел во [[Украина]] во [[Киев]]. Како желба на Никодин да се споменува неговото име, нарачал два црковни барјака.На едниот е [[Мајка Марија]] а на другиот е [[Свети Никон - Чудотворец]]. Црковните барјаци се донесени од Никодин во 1917 година и оставени во црквата Свети Ѓорѓија за црковни обреди. Овие записи се искажани од Ѓорѓе Костадиноски од село Врбјани. Црквата „[[Црква „Св. Петар и Павле“ - Врбјани|Св. Петар и Павле]]“, која се наоѓа на околу 200 метри источно од селото Врбјани, која била подигната 1938 година од страна на селанецот Ристо Серафилов-Матевски за кого се кажува дека бил многу болен и сонил сон на местото на кое е сега црквата (пред тоа на истото место имало манастир кој бил срушен за време на Отоманското Царство) да ги постави темелите за да оздрави. Селаните кои биле во црковниот одбор како ги носеле камењата за да биде подигнат темелот, Ристо почнал да закрепнува и заедно го поставиле темелот. Црквата Свети Петар и Павле, е осветена на 21 јули 2012 година од тројца службеници испратени од страна на митрополитот [[Тимотеј Дебарско-кичевски]] па после осветувањето може да се одржува света литургија во црквата. До црквата Свети Петар и Павле, во 2008 година пролетта започна да се гради манастир. За време на Илинденското Востание Врбјани било до темел запалено, тогаш населението се криело во околината. За време на востанието постоела Врбјанска чета во која главен комита бил Спиро Гаврилов. Во текот на [[Втора светска војна|втората светска војна,]]Врбјани било под окупација на фашистичка [[Италија]] и [[балисти]]те, во борбите против непријателот учествувале многу Врбјанци и Врбјанки, а некои и го положиле својот живот. Врбјани има најголем атар во [[Горна Дебрца]]. На тој атар постоеле и други помали населби како Манастирец, Жежница и Петрчани. Првото село лежело во долината на Голема река во планинскиот дел од атарот. Жежница била на североисточната страна веднаш над ридот Предалишта. Петрчани било 3&nbsp;км североисточно од денешното место на Врбјани. Петрчани прво било христијанско славјанско село кое во 1863 година е населено од Турците со [[Черкези]]. Како што е познато кога Русите го освоиле [[Кавказ]], еден дел Черкези од таму се преселени во [[Турција]] и турската власт ги населила на балканското полуострово. Петрчани имало 40 домаќинства меѓутоа Черкезите биле многу лоши соседи и не дозволувале движење на христијани во близина на своето село, а со стоката нанесувале штета на соседните села. Имале и опасни кучиња кои ги напаѓале минувачите. Во 1890 година убиле еден маж од село Годивје а потоа и една жена бегалка која одела по патот Охрид - Кичево. Поради тоа против нив се здружиле Македонците од околните села Врбјани, [[Сливово]] и [[Годивје (Охридско)|Годивје]] и ги нападнале и ги потепале, а селото го запалиле. Некои кои успеале да се спасат пребегале преку планината [[Стогово]] во [[Дебар]]. Земјата ја поделиле меѓусебно. Тоа се случило околу 1890 година. Според податоците од 1873 година, селото имало 60 домаќинства со 172 жители христијани (Македонци).<ref>„Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр.102-103.</ref> Според податоците на Васил К’нчов од 1900 година, селото имало 480 жители христијани (Македонци).<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_40.htm Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.253]</ref> == Стопанство == Жителите во главно се занимаваат со земјоделство и сточарство. До шеесеттите години од дваесеттиот век работеле и Стоговските рудници за [[железна руда]] и во тоа време било развиено и рударството. Денес рудниците се затворени како државни резерви. Издршка некои жители гледаат во пчеларството, а во погодни климатски услови жителите собираат печурки кои ги има во изобилие, особено печурката [[Вргањ]] која е доста ценета. Бидејќи има многу малку стока во денешно време а многу пасишта, селани од струшките села [[Албанци]] доаѓаат да ја косат тревата и за мали пари ја носат за храна на својата стока во своите села. == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|803 |1953|879 |1961|649 |1971|371 |1981|229 |1991|129 |1994|106 |2002|58 |2021|32 }} Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Врбјани живееле 480 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":0">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_07.htm Васил Кънчов. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 253.]</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], во 1905 година во Врбјани имало 640 [[Македонци]], под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name=":1">Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905, рр. 162 – 163.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Врбени'' е претставено како чисто македонско село во Охридската каза на Битолскиот санџак со 74 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|31}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 700 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_38_38-41_ELBASAN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Во селото Врбјани живеат [[Македонци]] припадници на племето [[Брсјаци]] ([[Берзити]]). Од Врбјани се иселил значаен дел од населението, па така од голема преминала во мала населба. Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 58 жители, од кои 57 Македонци и 1 останат.<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 32 жители, од кои 22 [[Македонци]] и 10 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|480|640|803|879|649|371|229|129|106|58|32}} === Родови === Врбјани е македонско село. Според истражувањата на [[Бранислав Русиќ]] во '''1948 година''', родови во селото Врбјани се: * '''Староседелци:''' ''Анѓелевци (14 куќи)'' меѓу нив е Никола, кој е посинет од [[Волино]], а по потекло од [[Оздолени]]. Живеат во својот крај во Горно Маало; ''Шамалевци (7 куќи)'' живеат во своето Шамалеско маало; ''Поповци (14 куќи)'', ''Митревци или Куловци (6 куќи)'', ''Божиновци (4 куќи)'', ''Гавриловци (4 куќи)'', ''Радевци (2 куќи)'', ''Јанкуловци (4 куќи)'' и ''Калајџиовци или Јоновци или Ропаковци (3 куќи)'' сите потекнуваат од заеднички предок, и живеат во своето маало Вир, но почнале да се одродуваат; ''Мушевци (4 куќи)'' и ''Муратовци (7 куќи)'' потекнуваат од ист предок, и сите живеат во Мушевско маало; ''Ќемаловци (14 куќи)'', ''Вретовци (10 куќи)'' и ''Пејовци (3 куќи)'' потекнуваат од ист предок; ''Савевци (7 куќи)'' живеат во Горно Маало; ''Матевци (4 куќи)'' куќите им се наоѓаат измеѓу маалото Вир и Шамалеско Маало; ''Андревци (4 куќи)'' куќите им се наоѓаат измеѓу Анѓелевските и Матевските. Сите староседелски родови слават Ѓурѓовден, Петровден. * '''Со непознато потекло се:''' ''Патниковци (25 куќи)'' за нив се вели дека предокот кој се доселил дошол уште во времето кога постоело селото Манастирец, и основачот на родот бил ковач. Куќите им се наоѓаат во Патникоско Маало, и слават Ѓурѓовден и Петровден. * '''Доселеници со позната старина:''' ''Дошлаковци (7 куќи)'' доселени се средината на XIX век од [[Сливово]], каде припаѓале на староседелскиот род Смилевци, куќите им се 4 во Вретовско Маало, и 3 во Анѓелевско Маало, слават Петровден; ''Војневци (1 куќа)'' доселени се 1860 исто така од Сливово, живеат во Анѓелевско Маало, слават Ѓурѓовден; ''Локовци (11 куќи)'' доселени се од селото [[Локов]], [[Малесија]], живеат во своето Локовско Маало, слават Петровден.<ref name=":2" /> Според истражувањата пак на [[Јован Трифуноски]] во '''1978 година''', родови во селото се: * '''Староседелци;''' ''Патниковци (20 к.)'', ''Анѓелевци (10 к.)'', ''Ќемаловци (10 к.)'', ''Радевци (8 к.)'', ''Поповци (8 к.),'' ''Вретовци (7 к.)'', ''Савевци (7 к.)'', ''Муратовци (5 к.)'', ''Мушевци (4 к.)'', ''Шамалевци (4 к.)'' и ''Пејовци (3 к.)''.Сите наведени родови се староседелски, а некои од нив живееле во раселените села Петрчани, Жежница и Манастирец. Од ''Поповци'' потекнувале селските свештеници Крсте, Мате, Ристе и Сиљан. Сиљан умрел 1955та. Жителите на родот ''Радевци'' некогаш биле големи сточари, меѓутоа правеле штета во нивите на родот ''Муратовци'', и затоа еден член од родот ''Муратовци'' убил еден овчар од ''Радевци'', и потоа плашејќи се од крвна одмазда пребегнал во Тетовско ([[Туденце]]) таму го основал родот ''Вражевци''. Во родот ''Анѓелевци'' се знае следното родословие: (Кирил-Златко-Кире-Петре-Лазар-Трајче-Ангеле-Петре) * '''Доселеници:''' ''Локовци (7 к.)'' доселени се во 1820та од селото [[Локов]],[[Малесија|Струшка Малесија]],се знае следното родословие: Стојан(жив на 62&nbsp;г. во 1978 год) Данил-Јовче-Ристо-Ѓоре основачот на родот кој се доселил.Ѓоре во Врбјани купил имот од некој [[Мијаци|Мијак]],и сега имаат најубави ниви во селото; ''Дошлаковци (7 к.)'' доселени се во 1850та од соседното село [[Сливово]], го знаат следното родословие: Горјан (жив на 25год во 1978 год) Ристе-Варсе-Петре-Смиле основачот на родот кој дошол од [[Сливово]].<ref name=":7">{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Трифуноски, Ф. Јован. „Охридско-струшка област. Антропогеографска проучавања“. САНУ, 1980|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> == Општествени установи == === Цркви === * [[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Врбјани|Црква „Св. Ѓорѓи“]] * [[Црква „Св. Петар и Павле“ - Врбјани|Црква „Св. Петар и Павле“]] === Образование === Првата училишна зграда била изградена во 1860 година. Во почетокот на 20 век во селото постоело егзархиско училиште, во кое ученици [[бугарска пропаганда во Македонија|учеле на бугарски јазик]]. За времето помеѓу двете светски војни во селото [[српска пропаганда во Македонија|имало српско училиште]], а поради немање свои пропагатори во Врбјани, во селото Србите поставувале за учители од други краишта, па така во селото учител прво бил [[Душан Ѓуровиќ]] од [[Вирпазар]], [[Црна Гора]]. Потоа во селото дошол како помошник за [[Душан Ѓуровиќ]], [[Душан Милосавлевиќ]] од [[Књажевац]], [[Србија]]. Некое време во селото била учителка и [[Нада Мискарова-Ставриќ]] од [[Охрид]]. А последни учители по српски во Врбјани биле, [[Добросав Ангелковиќ]] и неговата сопруга од струшкото село [[Лабуништа]]. Во периодот по [[Втора светска војна|Втората светска војна]] во селото имало училиште до осмо одделение со интернат за децата од околните села. Па така во селото покрај децата од Врбјани, во школото учеле и деца од селата [[Годивје (Охридско)|Годивје]], [[Лактиње]], [[Арбиново]], [[Мраморец]], [[Сливово]], [[Турје]] и [[Иванчишта]], во овој период наставата се одржувала на мајчиниот јазик (македонски), а учителите биле од Врбјани и околните села.<ref name=":8">{{Наведена книга|title=Врбјани|last=Костадиновски|first=Бранко|publisher=|year=|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> == Самоуправа и политика == Селото влегува во рамки на [[Општина Дебрца]], која била создадена откако се споиле поранешните општини [[Општина Белчишта|Белчишта]] и [[Општина мешеишта|Мешеишта]] во 2004. Од периодот на 1994-2004 селото влегувало во некогашната Општина Белчишта. Во периодот од 1965 до 1996 селото било во рамките на големата Општина Охрид. Во периодот 1952-1955 селото било во рамките на Општина Сливово, во која општина освен Врбјани, влегувале и селата Сливово, Мраморец, Турје, Арбиново, Годивје, и Лактиње. Во периодот 1950-1952 селото влегувало во рамките на Општина Годивје, во која Општина биле селата Врбјани, Годивје и Лактиње. === Избирачко место === Во селото посто избирачко место бр. 1333, според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], кое е сместено во задружниот дом на Врбјани. На [[Референдум во Македонија (2018)|Референдумот во 2018 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 33 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://referendum.sec.mk/Referendum/Turnout?cs=mk-MK&r=t&rd=t6&eu=All&m=24&ps=All|title=iVote ДЕМОКРА - Интегриран изборен информатички систем на Државна изборна комисија на Република Македонија|work=referendum.sec.mk|accessdate=2018-11-09}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Археолошки наоѓалишта * [[Нивишта (Врбјани)|Нивишта]] — населба со некропола од раниот среден век * [[Црквиште (Врбјани)|Црквиште - Петрчани]]— црква со некропола од средниот век == Личности == === Илинденци === * [[Софронија (Цоле) Гаврилов Карафилоски]] (р. 1865 - ? ) — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]]. Соработник со [[Дејан Војвода]] од [[Лактиње]], дејствувал во [[Кичевско]], [[Дебарско]], [[Охридско]] и [[Струшко]]. Учествувал во [[арбиновската битка]], како и во нападот на мудурницата во [[Издеглавје]]. Во 1940-тите живеел во [[Издеглавје]] со синовите.<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том II, дел II|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2016|isbn=|location=Скопје|pages=871-876}}</ref> * [[Спиро Гаврилов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]]. Главен комита во врбјанската чета. *[[Лазар Трајчев Божиноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том I, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2016|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Симјан Дуков Божиноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Темелко Блажески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Ѓоре Иванов Блажески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Блаже Иванов Блажески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Ѓурчин Матев Алексоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":3" /> *[[Крсте Иванов Наумов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том III, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Спасе Трајанов Наумов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Никола Крстанов Наумовски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Трене Крстанов Наумовски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Максим Тренев Наумоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Давинче Крстанов Николоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Макре Павлев Николоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":4" /> *[[Стојан Донев Стојаноски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":5">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том IV, дел I|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Стојан Ѓурчинов Стојкоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":5" /> *[[Сандре Трајчески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":5" /> *[[Стеван Димов Петрески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6">{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва. том III, дел II|last=Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски|first=|publisher=Државен архив на Република Македонија|year=2017|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Дејан Ивев Ристески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> *[[Данаил Јовчев Ристески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> *[[Арсе Петрев Ристески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> *[[Данајле Смилев Ристески]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> *[[Сиљан Ристов]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref name=":6" /> === Учесници во [[Македонија во Втората светска војна|НОБ]] === * [[Аспарух Гаврилоски]] * [[Ванчо Митрески]] * [[Драган Матески]] * [[Змејко Змејкоски]] * [[Иван Божиноски]] * [[Јонче Серафимоски]] * [[Киро Алексоски]] * [[Мирче Калајџиески]] * [[Силјан Серафилоски]] * [[Стојан Стамески]] * [[Стојко Темелкоски]] * [[Темелко Танаскоски]] * [[Злата Трајаноска|Злата Ангелоска Трајаноска]] * [[Трајанка Блажеска|Трајанка Ѓорева Блажеска]] * [[Јана Војневска]] * [[Дола Исајановска]] * [[Темјана Исајановска]] * [[Јаника Попоска Стаматоска]] === Потекло === * [[Антонио Стојановски]] — македонски музичар, дел од групата [[2Bona]]. Потекнува од селото Врбјани (делумно). * [[Илија Димовски]] — македонски политичар, дел од [[Внатрешна македонска револуционерна организација - Демократска партија за македонско национално единство|ВМРО-ДПМНЕ]]. Роден во [[Велес]], но неговата мајка е родена во Врбјани. == Спорт == Младината на ова село покрај другите спортски активности најголемо внимание му посветувало на [[фудбал]]от. Првата фудбалска средба врбјанци ја одиграле против екипата на [[Лазарополе]] во 1937, потоа одиграле натпревар и против тимот на [[Мешеишта]] во 1939. Според искажувањата на Благоја Ангелески, тимот на Врбјани во периодот од 1945 до 1995 одиграле многу натпревари и учествувале во регионалната лига, каде константно биле во горниот дел од табелата, а освоиле и еден трофеј. Првиот познат состав од Врбјани бил следниот, одигран натпревар во селото [[’Ржаново (Струшко)|Ржаново]], против истоимениот тим во состав; Костадин Јоноски-голман (кој од [[Белград]] ја донел првата фудбалска топка во селото) Јордан Лазароски-Чеперко, Онофрија Попоски, Крсте Чакар, Круме Јовчески, Гаврил Гаврилоски, Павле Попоски, Злате Патникоски, Стојан Стаматоски, Живко Ѓурчиноски и Мито Спасески. Потоа одигран натпревар во [[Белчишта]],против тимот на Белчишта во состав; Илија Филипоски-Голман, Добре Костески, Цветан Гаврилоски, Велјо Чадлиноски, Ристе Најдески, Никола Николоски, Ристо Момчоски, Размо Ќемалоски, Руме Вретоски, Раде Гаврилоски и Зоре Смилески, а настапиле уште Ѓоре Савески како голман и Зарко Локоски. На 4 јули 1963 тимот на Врбјани го освоила пехарот на турнирот по повод празникот денот на борците во селото Белчишта,и настапила во состав; Стојан Божиноски, Добре Јанкулоски, Тоде Ќемалоски, Трајко Божиноски, Перо Исјаноски, Трајан Војдиноски, Јован Јованоски, Благоја Ангеловски, Насте Ангеловски, Стојан Панделески, Стојан Муратоски, а под број 11 настапил и Круме од селото [[Турје]], натпреварот во финалето завршил со резултат 4-3 (3-0) а стрелци на головите биле: Благоја Ангеловски (2 гола) а по еден дале Насте Ангеловски и Круме. Тимот на Врбјани учествувал и во Општинската фудбалска лига на општинскиот фудбалски сојуз на [[Охрид]] во 1980/81,а првиот натпревар тимот го одиграл против екипата на Рибар од селото [[Трпејца]], на ова натпреварување тимот на Врбјани играл со следните играчи; Јован Јованоски, Крсте Блажески, Јоне Јоноски, Ноле Попоски, Блаже Исјаноски, Цветко Савески, Перо Ставрески, Блаже Блажески, Крсте Ангеловски, Стевчо Костевски, Стојан Стаматоски, Наум Филоповски, Драге Јовановски-Пеле, Ацо Максимоски, Секула Секулоски, Кузман Секулоски и Мате Попоски. Во 1983 Општинската фудбалска лига-Охрид била поделена во два дела поради финансиски трошоци и големиот број клубови. Во таа натпреварувачка сезона фудбалскиот клуб на Врбјани како првак играл квалификации со првакот од другата група, фудбалскиот клуб Бетон од Охрид, на стадионот [[Црква „Св. Богородица“ - Ново Село|„]]Грешница[[Црква „Св. Богородица“ - Ново Село|“]] во Охрид, за добивање на првак во рамки на Општинската лига. Овој натпревар завршил со резултат 1-0 за екипата на Бетон. Во Општинската лига фудбалскиот клуб на Врбјани престанува да се натпреварува од сезоната 1995/96. Прв гол во ова натпреварување за екипата на Врбјани го постигнал Стево Костески. == Иселеништво == Од селото Врбјани постари иселеници има во [[кичевско]]то село [[Свињиште]] (''Караџовци''), во [[прилепско]]то село [[Врбјани (Прилепско)|Врбјани]] (''Поповци и Коруновци''), во [[тетовско]]то село [[Туденце]] (''Вражевци''), во [[Ново Село (Охридско)|Ново Село]] (''Сиљановци или Вретовци''), во [[Мијаци|мијачкото]] село [[Росоки]] (''Мелоски''). Во периодот помеѓу светските војни имало малку иселеници од селото во [[Соединети Американски Држави|САД]], [[Бугарија]], [[Аргентина]], во [[прилепското]] село [[Бело Поле]] (''Мартиновци и Трајковци''), и во селото [[Издеглавје]] (''Цолевци или Гавриловци''). После [[Втора светска војна|Втората светска војна]] иселеници имало во [[Војводина]], во селата [[Глогоњ]] и [[Јабука]]. Врбјани преку природен пат постепено растело до 1948 година кога имало околу 150 домаќинства и околу 1000 жители и тоа било максимумот на жители кои можеле да се преранат на тој простор, а еден селанец во тоа време кажал „На планина не остана неизорано ни едно падинче“. Поради тоа после војната е основано училиште до осмолетка со дом-интернат за децата од другите села. Меѓутоа после затворањето на стоговските рудници за железо и укинувањето на возот Скопје - Охрид кој поминувал близу селото, народот нагло се растурил и се одселил. Иселениците живеат во [[Охрид]] (околу 40 куќи), [[Скопје]] (околу 40 куќи) каде што се вработија во главно во железници и железарница. Во [[Струга]] се отселиле 10 домаќинства, [[Кичево]] 10 домаќинства, [[Битола]] 10 домаќинства и [[Австралија]] 14 домаќинства. Од 1974 година во ова село не постои ниту еден ученик и во куќите во главно живеат постари луѓе. Во 2008 година има околу 25 постојани жители кои целата година живеат таму, а од мај до октомври во селото живеат над 100 жители.<ref name=":2" /><ref name=":7" /><ref name=":8" /> ==Галерија== <gallery> Vrbjani spomenik na NOB borci.jpg|мини|Споменик на НОБ Spomenik preseka 1.jpg|мини|Споменик на НОБ Пресека </gallery> == Поврзано == * [[Дебрца]] * [[Општина Дебрца]] * [[Белчишта]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%92%D1%80%D0%B1%D1%98%D0%B0%D0%BD%D0%B8,+%D0%94%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%86%D0%B0,+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0&hl=mk&ie=UTF8&ll=41.418224,20.794287&spn=0.008046,0.021136&sll=41.220631,20.745492&sspn=0.01614,0.042272&oq=%D0%92%D1%80%D0%B1%D1%98%D0%B0%D0%BD%D0%B8,+%D0%94%D0%B5&t=h&hnear=Vrbjani,+Macedonia+(FYROM)&z=16 Сателитска снимка на Врбјани] на Карти на Гугл {{Општина Дебрца}} [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Села во Општина Дебрца]] [[Категорија:Охридски села]] [[Категорија:Врбјани (Охридско)| ]] sjhrq5f1pjyuv8ksdw0x36ugco65joi 0 10856 5382525 5201003 2025-06-21T17:50:14Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382525 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | слика= | име=Радово | регион= | општина=[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] | население=13 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=19 | lat_sec=19 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=10 | lon_sec=6 | поштенски број= | надморска височина= | географска широчина= | географска должина= | слава=[[Арангел]]<ref name="ГеоНасДХ">{{ГеоНасДХ|страница=102}}</ref> | мрежно место= | карта=Радово во Општина Демир Хисар.svg }} '''Радово''' — село во [[Општина Демир Хисар]], во областа [[Железник]], во околината на градот [[Демир Хисар]]. == Географија и местоположба == Селото се наоѓа во областа [[Железник]], на падините на планината [[Лубен]]. Оддалечено е 13 километри северно од [[Демир Хисар]]. Околни села се: [[Брезово]] и [[Кочиште]] од северозапад и север, [[Растојца]] и [[Ракитница]] од исток, и [[Суво Грло (Демирхисарско)|Суво грло]] и [[Сопотница]] од југ. == Историја == Само 1 жител на оваа населба е заведен како жртва во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> == Стопанство == == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|218 |1953|222 |1961|179 |1971|141 |1981|98 |1991|26 |1994|28 |2002|13 |2021|13 }} Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Радово живееле 250 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":1">Кѫнчовъ, Василъ. Македония. Етнография и статистика. София, Българското книжовно дружество, 1900. ISBN 954430424X. с. 240.</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Радово имало 216 [[Македонци]], под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name=":0">D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р.172-173.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. Радово се води како чисто македонско село во Битолската каза на Битолскиот санџак со 51 куќа.<ref>{{Битолски Вилает|16}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 200 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_39_39-41_BITOLJ_(MONASTIR)_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Според пописот од 2002 година, во селото Радово живеат 13 жители, сите [[Македонци]].<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 13 жители, од кои 12 [[Македонци]] и 1 лице без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|250|216|218|222|179|141|98|26|28|13|13}} === Родови === Радово е македонско село. Според истражувањата на Бранислав Русиќ во 1951 година родови во селото:<ref name=":2">{{Наведена книга|title=|last=|first=|publisher=|title= фондот „Бранислав Русиќ“|last=Русиќ|first=Бранислав|publisher=Архивски фонд на МАНУ, к-5, АЕ 97|others=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> *'''Староседелци:''' ''Ѓоревци (4 к.), Велевци (4 к.), Петревци (2 к.), Цветановци (4 к.), Митановци (5 к.), Дупчевци (3 к.)'' од овој род потекнува [[Алексо Стефанов]], ''и Анѓелевци (6 к.).'' *'''Доселеници:''' ''Мијаковци (4 к.)'' основачот на родот дошол како домазет од некое село во [[Мијаци|мијачкиот крај]], го знаат следното родословие: Толе (жив на 65&nbsp;г. во 1951 година) Блаже-Јанкула, дошол некој дедо негов. == Општествени установи == == Самоуправа и политика == === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 653 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 8 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20191229144944/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|archive-date=2019-12-29|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Археолошки наоѓалишта<ref>[[Димче Коцо|Коцо, Димче]] (1996). „Археолошка картаг на Република Македонија“. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069</ref> *[[Грамаѓе (Радово)|Грамаѓе]] — населба, некропола и рудник од римско време; *[[Клаинец (Радово)|Клаинец]] — некропола од средниот век; *[[Краста (Радово)|Краста]] — некропола од средниот век; *[[Манастириште (Радово)|Манастириште]] — црква од средниот век; == Редовни настани == == Личности == * [[Алексо Стефанов]] - Војвода *[[Наумче Стојков Велевски]] — македонски револуционер од ВМОРО.<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва том I, дел I.|author=Јасмина Дамјановска|author2=Ленина Жила|publisher=Државен архив на Република Македонија|author3=Филип Петровски|year=2016|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> *[[Алексо Настов Наумоски]] — македонски револуционер од ВМОРО.<ref>{{Наведена книга|title=Илинденски сведоштва том III, дел I.|author=Јасмина Дамјановска|author2=Ленина Жила|publisher=Државен архив на Република Македонија|author3=Филип Петровски|year=2017|isbn=|location= Скопје|pages=}}</ref> *[[Ристе Неделков Илијоски]] — македонски револуционер од [[Македонска револуционерна организација|ВМОРО]].<ref>{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Јасмина Дамјановска; Ленина Жила; Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том II, дел I. Државен архив на Република Македонија.|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> *[[Ѓурѓа Илковска|Ѓурѓа Трајан Илковска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] == Култура и спорт == == Иселеништво == Постари иселеници до 1951 година има во [[Србија]] (4 семејства, [[Крагуевац]], [[Јабука]], [[Параќин|Парачин]], [[Качарево]]), [[Бугарија]] (2 семејства), [[Романија]] (1 семејство), [[Соединети Американски Држави|САД]] (2 семејства), [[Битола]] (7 семејства).<ref name=":2" /> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{рвр-авто}} {{Општина Демир Хисар}} [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Демирхисарски села]] [[Категорија:Села во Општина Демир Хисар]] [[Категорија:Радово (Демирхисарско)| ]] raemhz6la04i0nv2k4i4eimo9sixp1e 0 11087 5382531 5216089 2025-06-21T18:02:07Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382531 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | слика= | име=Драгожел | регион={{грб|Вардарски Регион}} | општина=[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] | население=0 | поштенски број= | надморска височина=737 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=19| lat_sec=23 | lon_dir=E | lon_deg=22 | lon_min=01| lon_sec=02 | мрежно место= | карта = Драгожел во Општина Кавадарци.svg }} '''Драгожел''' — село во [[Општина Кавадарци]], во околината на градот [[Кавадарци]]. == Географија и местоположба == Селото Драгожел се наоѓа на 737м надморска висичина. Во селото има многу извори од кои е настаната самата(Драгожелска река) која што минува низ селото. Селото Драгожел граничи со висорамнината Витачево од источната страна, а од западната страна со [[Тиквешко Езеро]]. Драгожел е ридско-планинско село којшто е заобиколен со нискостеблеста шума, до селото се стигнува преку 3 патишта од селото [[Гарниково]] и селото [[Бегниште]] а другиот пат е преку ладно долче со кој може и да се оде со возило == Историја == Драгожел под денешното име се спомнува уште во [[1340]] година , во [[1378]] кога Царот Душан го поклонил на манастирот Хиландер. Во почетокот на [[1920]] година селото броело [[34]] куќи. Населението било [[христијанско]]. Селото е од збиен тип. Куќите биле изградени од камен на приземјето и спрат со чардак. Главно занимање на населението било [[сточарството]], а во помал обем и [[земјоделство]]. Денес во селото се останати [[10]] куќи, со [[2]] домаќинства и [[4]] жители. Во околината на селото регистрирани се неколку Археолошки наоѓалишта: [[Ресава]], [[Селиште]], [[Св.Лазар]]. Во селото постои црква која во олтарниот дел е разурната. Постои иницијатива од мештаните да ја обноват. Селска слава е Св.Никола-зимски. == Стопанство == Населението на Драгожел, во најголем дел се занимавало со [[сточарство]], [[земјоделство]]. Од [[сточарство]] најголем дел се одгледувале [[овци]], [[кози]] и [[говеда]]. == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|153 |1953|149 |1961|136 |1971|87 |1981|28 |1991|9 |1994|6 |2002|0 |2021|0 }} Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Драгожел живееле 180 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":0">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 154.]</ref> Селото претежно било населено со православни христијани и едно семејство од муслиманска вероисповед. Селото најголемата сила ја достигнало во [[1920]] година кога имало [[34]] куќи со околу [[300]] жители. Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 150 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_40_40-41_VODENA_(EDESSA)_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото немало жители. {{Пописи|180|—|153|149|136|87|28|9|6|0|0}} === Родови === Драгожел било македонско село. Според истражувањата од 1920-тите, Родови во селото биле: * '''Доселеници:''' ''Шоповци (16 к.)'' се делат на ''Јанковци, Цветковци, Николовци, Шалевци, Темковци и Ташовци'' . Доселени биле од [[Шопи|шоплук]] . т.е од [[Штипско]] . Овде живеат од крајот на XVII век: ''Бошковци (7 к.)'' доселени биле од [[Велешко]] . Доселени кога и претходниот род: ''Весковци-Трповци (3 к.)'' доселени биле однекаде: ''Трипуновци (1 к.)'' доселени биле од [[Ресава]] : ''Јовчевци (1 к.)'' доселени биле од [[Гарниково]] : ''Тасевци (1 к.)'' доселени биле од селото [[Куманичево]] : ''Парапановци (1 к.)'' доселени биле од селото [[Бојанчиште]] , а таму од селото [[Полчиште]] во [[Мариово]] : ''Бакарјовци (1 к.)'' доселени биле од селото [[Гарниково]] : ''Палијовци (1 к.)'' доселени биле од селото [[Куманичево]] : ''Мановци (1 к.)'' доселени биле од селото [[Гарниково]] .<ref>{{Наведена книга|title=Тиквеш и Раец|last=Радовановиќ|first=Воислав|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> ==Личности== Личности родени во Драгожел: * [[Коле Велков]] (1921-1944) — македонски партизан, учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Грозда Илова]] (14 август 1916 - ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] ==Природни и културни знаменитости== ;Археолошки наоѓалишта<ref name="Коцо">{{наведена книга|last= Коцо|first=Димче|title=Археолошка карта на Република Македонија|publisher=Македонска академиjа на науките и уметностите|location=Скопје|date=1996|page=148|volume=II|isbn=9989649286}}</ref> * [[Ресава (Драгожел)|Ресава]] — [[населба]] од [[Антички период во Македонија|доцноантичкото време]] * [[Селиште (Драгожел)|Селиште]] — населба од доцноантичкото време == Иселеништво == Најголемиот дел од иселеништвото се достигнал во [[1965]] од кога што почнала имиграцијата од село-град со кое што дури 70 % од населението заминало во [[Кавадарци]]. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{рвр-авто}} {{Општина Кавадарци}} [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Кавадаречки села]] [[Категорија:Села во Општина Кавадарци]] [[Категорија:Драгожел| ]] [[Категорија:Раселени села во Македонија]] pcuyph1q7la27ghlflyzkckvrix5gjz 0 11091 5382533 5370932 2025-06-21T18:05:06Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382533 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Клиново | слика = Клиновски манастир.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на сретселото од некогашното село | општина = {{општинскигрб|Општина Кавадарци}} | регион = {{грб|Вардарски Регион}} | област = [[Мариово]] | население = 0 | година = 2021 | поштенски број = 1437 | повикувачки број = 043 | надморска височина = 770 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=14 | lat_sec=15 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=56 | lon_sec=55 | слава = | мрежно место = | карта = Клиново во Општина Кавадарци.svg }} '''Клиново''' — раселено село во областа [[Мариово]], во [[Општина Кавадарци]]. == Потекло и значење на името == Постојат повеќе легенди за името на селото. Една од нив вели дека селото го добило името бидејќи било сместено помеѓу два рида, како во [[клин]]. Исто така, постои и приказна за тројца браќа, Гале, Климе и Вите, кои ги создале селата [[Галиште]], Клиново и [[Витолиште]].<ref name="мкд.мк"/> == Географија и местоположба == Клиново се наоѓа во крајниот југозападен дел на [[Општина Кавадарци]], покрај бреговите на [[Црна Река]], а чиј атар се допира со подрачјето на [[Општина Прилеп]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=24 јануари 2025|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=151}}</ref> Селото е планинско и се наоѓа на надморска височина од 770 метри.<ref name="енциклопедија" /> До селото води локален земјен пат, кој започнува во селото [[Бојанчиште]], додека пред изградбата на [[Тиквешко Езеро|Тиквешкото Езеро]] патот бил покрај Црна Река.<ref name="мкд.мк"/> Денес, во самото село скоро и да нема останат објект, освен двете цркви, а многумина имаат подигнато викендички кај вливот на реката [[Блаштица]] во Тиквешкото Езеро.<ref name="мкд.мк"/> Во 2007 година бил пробиен патот од [[Блаштица]] до селото и било овозможено да се оди со возило преку Бојанчиште до викенд-населбата на Блаштица и од тука нагоре до селото. == Историја == По податоците на бугарското воено разузнавање, во 1908 година во селото имало околу 80 куќи и тоа било едно од најбедните и најдивите села во [[Мариово]].<ref>Материали за военно-географическия обзор на Македония, ІІ Тиквешки район, Печатница „Военен журнал“, София, 1908, стр. 29.</ref> Селото било раселено поради изградбата на браната на Црна Река ([[Тиквешко Езеро]]) во 1968 година. При самата изградба на селото имало ветување дека ќе се изгради пат до селото, но и дека ќе се обезбеди брод за да го користат тие што живеат или потекнуваат оттаму. Пред изградбата на селото, клинчани од Кавадарци до селото патувале по пат покрај Црна Река пред да биде потопен од Тиквешкото Езеро.<ref name="мкд.мк">{{Наведена мрежна страница|url=https://mkd.mk/seloto-klinovo-nekogash-imalo-1-000-zhiteli-denes-nema-nitu-eden-oti-nikoj-polovina-vek-ne-im-gradi-pat/|title=Селото Клиново некогаш имало 1.000 жители, денес нема ниту еден оти никој половина век не им гради пат|date=2023-10-01|work=МКД.МК|accessdate=2025-01-24|archive-date=2024-10-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20241006134100/https://mkd.mk/seloto-klinovo-nekogash-imalo-1-000-zhiteli-denes-nema-nitu-eden-oti-nikoj-polovina-vek-ne-im-gradi-pat/|url-status=dead}}</ref> Во селото никогаш не била обезбедена [[електрична енергија]].<ref name="мкд.мк"/> == Стопанство == Атарот на селото е голем и зафаќа простор од 76,8 километри квадратни. На него преовладуваат шумите на површина од 5.801 [[хектар]], на обработливото земјиште отпаѓаат 251 хектар, а на пасиштата отпаѓаат 103 хектари.<ref name="енциклопедија" /> Селото, во основа, има полјоделско-шумарска функција.<ref name="енциклопедија" /> == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|492 |1953|409 |1961|418 |1971|15 |1981|0 |1991|2 |1994|5 |2002|0 |2021|0 }} Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Клиново живееле 650 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":2">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 263.]</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Клиново имало 680 жители, сите [[Македонци]] под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name="brankcoff">Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 104-105.</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 500 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_39_39-41_BITOLJ_(MONASTIR)_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Клиново во 1961 година имало 418 жители, македонско население, а во 1994 година, само пет жители.<ref name="енциклопедија" /> Според пописот од 2002 година, во селото немало жители.<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=24 јануари 2025}}</ref> Истото било потврдено и на пописот од 2021 година. {{Пописи|650|680|492|409|418|15|0|2|5|0|0}} <!--=== Родови === === Иселеништво === == Општествени установи ==--> == Самоуправа и политика == На крајот од XIX век, Клиново било село во рамките на Мариовската нахија во [[Тиквешка Каза|Тиквешката Каза]] на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. Селото влегува во рамките на [[Општина Кавадарци]], која била проширена при новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната [[Општина Конопиште]]. Во периодот 1965-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Кавадарци. Во периодот од 1955 до 1965 година, селото влегувало во рамките на тогашната општина Конопиште. Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната општина Мрежичко, во која покрај селото Клиново се наоѓале селата Бојанчиште, Мрежичко и Рожден. Во периодот 1950-1952, селото било дел од некогашната општина Рожден, во која влегувале селата Клиново и Рожден. === Избирачко место === Селото е опфатено во склоп на избирачкото место бр. 0710 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], кое ги опфаќа селата [[Бојанчиште]], Клиново и [[Куманичево]], кое е сместено во зграда на општината, поранешно основно училиште во селото [[Бојанчиште]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=4 февруари 2018|url-status=dead}}</ref> На [[Локални избори во Македонија (2017)|локалните избори во 2017 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 21 гласач.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/Local/Results?cs=mk-MK&r=r&rd=r1&eu=All&m=35&ps=889|title=Локални избори 2017|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20200617040107/https://rezultati.sec.mk/Local/Results?cs=mk-MK&r=r&rd=r1&eu=All&m=35&ps=889|archive-date=17 јуни 2020|dead-url=|accessdate=4 февруари 2018|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 22 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati-prvkrug.sec.mk/mk-MK/1/r/all/35/891|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20190505191038/https://rezultati-prvkrug.sec.mk/mk-MK/1/r/all/35/891|archive-date=5 мај 2019|dead-url=|accessdate=5 мај 2019|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Археолошки наоѓалишта<ref name="АрхеоКарта">{{АрхеоКарта|152}}</ref> * [[Бабина Нива (Клиново)|Бабина Нива]] — населба од средниот век; * [[Градишта (Клиново)|Градишта]] — градиште од железното и римското време и средниот век; * [[Градиштанска Црква (Клиново)|Градиштанска Црква]] — населба од доцноантичкото време; * [[Грозана (Клиново)|Грозана]] — средновековно утврдување; * [[Карпуза (Клиново)|Карпуза]] — средновековна некропола; * [[Катуништа (Клиново)|Катуништа]] — населба и некропола од доцноантичкото време; * [[Колиби (Клиново)|Колиби]] — средновековно утврдување; * [[Крст (Клиново)|Крст]] — некропола од доцноантичкото време; * [[Прекиот Пат (Клиново)|Прекиот Пат]] — населба од доцноантичкото време; * [[Самарџица (Клиново)|Самарџица]] — средновековна населба; * [[Стреј (Клиново)|Стреј]] — средновековно утврдување; * [[Тумба (Клиново)|Тумба]] — утврдена населба од доцноантичкото време; и * [[Черњец (Клиново)|Черњец]] — населба од доцноантичкото време. ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|page=62}}</ref> * [[Црква „Св. Архангел Михаил“ - Клиново|Црква „Св. Архангел Михаил“]] — главна селска црква (во минатото постоела и стара црква); * [[Црква „Рождество на Пресвета Богородица“ - Клиново|Црква „Рождество на Пресвета Богородица“]] — помала нова манастирска црква; и * [[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Клиново|Црква „Успение на Пресвета Богородица“]] — црква во викенд-населбата Блаштица (атар на Клиново). ;Манастири * [[Клиновски манастир]] — нов манастир ;Споменици * Споменик на НОБ * Споменик на народниот херој [[Димката Ангелов Габерот]] == Редовни настани == ;Слави * [[Архангел Михаил]] — главна селска слава. == Личности == ;Родени во или по потекло од Клиново * [[Васил Филев]] — револуционер од ВМОРО * [[Јованка Ајтова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Трајко Ајтов]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Митра Грмевска|Митра Цветкова Грмевска]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Неда Георгиева|Неда Колева Георгиева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Неда Илова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] <!--== Култура и спорт ==--> == Галерија == <gallery mode="packed" heights="150px"> Податотека:Споменик на НОБ во Клиново 2.jpg|Спомен-плочата на НОБ Податотека:Црква „Св. Архангел Михаил“ - Клиново 8.jpg|Главната селска црква „Св. Архангел Михаил“ Податотека:Црква „Рождество на Пресвета Богородица“ - Клиново.jpg|Манастирската црква „Рождество на Пресвета Богородица“ Податотека:Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Клиново.jpg|Црквата „Успение на Пресвета Богородица“ во населбата Блаштица Податотека:Споменик на НОБ во Клиново.jpg|Споменик на НОБ </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Klinovo}} {{Општина Кавадарци}} [[Категорија:Клиново| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Кавадаречки села]] [[Категорија:Села во Општина Кавадарци]] [[Категорија:Раселени села во Македонија]] 90t4v6pia27lkvuyf1gevfs4vyfcrbh 0 11109 5382529 5342914 2025-06-21T17:58:08Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382529 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Шешково | слика = Шешково 08.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на селото Шешково | општина = {{општинскигрб|Општина Кавадарци}} | регион = {{грб|Вардарски Регион}} | област = [[Тиквеш]] | население = 5 | година = 2002 | поштенски број = 1430 | повикувачки број = 043 | надморска височина = 620 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=22 | lat_sec=13 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=54 | lon_sec=34 | слава = [[Мала Богородица]] | мрежно место = | карта = Шешково во Општина Кавадарци.svg }} '''Шешково''' — мало село во [[Општина Кавадарци]], во областа [[Тиквеш]], во околината на градот [[Кавадарци]]. == Географија и местоположба == [[Податотека:Сред село во Шешково (1).jpg|лево|300п|мини|Сретсело]] Селото се наоѓа во југозападниот дел на територијата на [[Општина Кавадарци]], од левата страна на [[Тиквешко Езеро|Тиквешкото Езеро]]. Селото се наоѓа на надморска височина од 620 метри. Сместено е на една бреговита тераса, под линијата на вториот егејски расед, во северното подножје на врвовите Голем и Мал Руен<ref name="раец">{{наведена книга|title=Тиквеш и Раец|last=Радовановиќ|first=Воислав|publisher=Култура|year=1924|editor=Јасминка Јанева (превод)|edition=2011 (превод)|pages=438-440|language=македонски}}</ref>. Од градот [[Кавадарци]] е оддалечено 20 километри.<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=8 февруари 2017|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=322}}</ref> Селото е сместено во пазувите на планината [[Вишешница]].<ref name="дневник" /> Атарот на селото зафаќа простор од 20&nbsp;км<sup>2</sup>. На него преовладуваат шумите на површина од 1.852 [[хектар]]и, а на обработливото земјиште отпаѓаат 130 хектари.<ref name="енциклопедија" /> До селото води многу лош земјен пат.<ref name="дневник">{{наведени вести|url=http://dnevnik.mk/?ItemID=B3B8C461FFFA9D4CAED84FD373844761|title=До револуционерно Шешково сè уште се оди партизански|last=Дарудова|first=Светлана|date=28 август 2013|work=[[Дневник (дневен весник)|Дневник]]|publisher=МПМ Македонија|language=македонски|accessdate=8 февруари 2017|location=Скопје}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Историја == [[Податотека:Училиште во Шешково.jpg|300п|мини|Партизанската болница и училиште]] Атарот на Шешково е населен уште од [[железно време]], за што сведочи наоѓалиштето [[Градиште (Шешково)|Градиште]] во неговиот југоисточен дел. Селото Шешково е доста старо и тоа со истото име се споменува уште во [[Среден век|средновековниот период]] од турските пописни дефтери од [[XVI век]], односно од [[1570]] година кога тоа било чисто христијанско македонско село кое припаѓало во рамки на нахијата [[Тиквеш]] во [[Ќустендилски санџак|Ќустендилскиот санџак]]<ref name="Турски документи">{{наведена книга|last=Соколоски|first=Методија|title=Турски документи за историјата на македонскиот народ|volume=V|year=1982|publisher=Архив на Македонија|location=Скопје|language=македонски|pages=492-493}}</ref>. Во ова време во селото живееле 42 [[Македонци|македонски]] христијански семејства како и 37 неженети кои произведувале 60 товари [[пченица]], 48 товари мешано [[жито]], 2 товари [[уров]], [[леќа]], градинарски култури, [[овошје]], [[грозје]] и [[вино]], [[сено]], се чувале и свињи и пчели во кошници и улишта, за што селото Шешково остварувало севкупен приход и давачки од 6000 [[акче|акчиња]]<ref name="Турски документи" />. Во [[XIX век]], Шешково се наоѓало во Тиквешката каза, во [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]], и за време на турското владеење Шешково било „''одвек слободно''“, а некој собирач на данок-десток „за душа“ изградил чешма надвор од селото наречена Ибраимица, инаку самото село „''никој пат не било агинско''“<ref name="раец" />. Доказ за ова е што во селото не било зафатено од огромниот бран на исламизација во [[Тиквеш]]ијата и тоа отсекогаш било македонско православно христијанско. Селото било познато за време на партизанските борби во [[НОБ]]. Во тоа време, во селото работела и партизанска болница, која ја основал доктор Ристо Велков, од [[Кавадарци]], на барање на [[Никола Минчев]], тогашен командант на [[Тиквешки НОПО „Добри Даскалов“|Тиквешки народно-ослободителен партизански одред „Добри Даскалов“]], а по војната прв македонски министер за просвета. Болницата работела во рамките на селското училиште, но и во околните куќи, каде што работел еден заробен германски лекар. Во селото била сместена и првата англиска воена мисија, а имало и радиостаница со која раководел [[Киро Хаџи Василев]]. Во текот на 1943 година почнал да излегува и „Народен глас“, весник на македонскиот народноослободителен фронт за Тиквешко, Велешко и Гевгелиско.<ref name="дневник" /> На 22 август 1944 година во Шешково била создадена [[Деветта македонска ударна бригада|Деветтата македонска ударна бригада]]. Загинати борци за време на НОБ од Шешково биле: Стојан Соколов, Петре Ѓорѓиев, Перо Мојсов, Стојан Милошев, Митре Мишков. == Стопанство == Селото во основа има полјоделско-шумарска функција.<ref name="енциклопедија" /> Населението во последно време одгледува стока, при што чуваат околу 100 кози и 300 овци.<ref name="дневник" />. Во минатото покрај нивите кои биле под селото, селаните имале „вареници“ за производство на вар, а во „''неделници''“ се одело на риболов на [[Црна Река]] каде се ловело мрена, црвенперка, крап, јагула, сом, а пред изградбата на железницата селските родови Јанчевци и Димовци, граделе „кораби“ и ги спуштале по Црна за „житарите“ во [[Росоман]] и [[Неготино]].<ref name="раец" /> == Население == [[Податотека:Куќа во Шешково (2).jpg|300п|мини|Куќа во селото]] {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|269 |1953|245 |1961|177 |1971|87 |1981|20 |1991|4 |1994|16 |2002|4 |2021|5 }} Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во селото Шешково имало 350 жители, сите [[Македонци]] [[христијани]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 154.]</ref> По податоците на секретарот на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]], [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во [[1905]] година во Шешково имало 280 жители.<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 104-105.</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 300 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_40_40-41_VODENA_(EDESSA)_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Селото е мало, населено со македонско население и е во фаза на наполно раселување. Во 1961 година, селото имало 177 жители, а во 1994 година бројот се намалил на 16 жители.<ref name="енциклопедија" /> Според последниот попис од 2002 година, во селото живееле 4 жители, сите [[Македонци]].<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=8 февруари 2016}}</ref> Во 2013 година биле населени само 5 куќи, при што четири семејства одгледувале стока.<ref name="дневник" /> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 5 жители, од кои 2 [[Македонци]] и 3 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|350|280|269|245|177|87|20|4|16|4|5}} === Родови === Како родови во селото се спомнуваат: * '''Староседелци:''' ''Биновци,'' а се делат ''на Вишовци, Мојсовци, Јовановци, Горневци, Јаневци, Југовци, Цветковци, Темовци и Иловци (25 к.), Пенчевци (5 к.), Кочовци (3 к.), Ордановци (4 к.), Витановци (10 к.), Јанчевци'' а се делат на ''Јакововци, Јосивовци и Илковци (8 к.)'' * '''Доселеници:''' ''Терзиовци-Зајковци (3 к.)'' избегале од [[Добротино]] во XVIII век; ''Милицовци (2 к.)'' некоја Милица од Јанџиковци од [[Праведник]] се премажила во тукашниот род Терзиовци; ''Димовци'' (2 к.) и ''Бошевци'' (3 к.) и двата рода се доселиле од [[Грбовец]] во средината на XIX век; ''Ѕавировци (1 к.)'' од [[Праведник]] кои дошле во 1909 година.<ref name="раец" /> <!--== Општествени установи ==--> == Самоуправа и политика == Селото влегува во рамките на проширената [[Општина Кавадарци]], на која ѝ била додадена поранешната [[Општина Конопиште]] по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото припаѓало на некогашната Општина Кавадарци. Во периодот од 1955 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Кавадарци. Во периодот 1952-1955, селото било во рамките на тогашната Општина Дреново, во која покрај селото Шешково, се наоѓале и селата Возарци, Брушани, Галиште, Грбовец, Дебреште, Добротино, Драдња, Дреново, Кесендре, Мрзен Ораовец, Праведник, Раец, Фариш и Шивец. Во периодот 1950-1952, селото било седиште на некогашната Општина Шешково, во која влегувале селата Добротино, Праведник и Шешково. == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:Спомен чешма на загинатите борци од Шешково (1).jpg|300п|мини|Спомен чешма на загинатите борци од Шешково]] ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски}}</ref> * [[Црква „Св. Мала Богородица“ - Шешково|Црква „Св. Мала Богородица“]] — главна селска црква, која е многу стара, а била обновена во [[1872]] година<ref name="раец" /> ;Споменици * Споменик од [[НОБ]] за создавањето на 41-та југословенска дивизија (Прва македонска дивизија) * Спомен чешма по повод 40 години од создадењето на 41-та југословенска дивизија * Спомен чешма во чест на загинатите борци од Шешково * Спомен просторија во чест на [[Деветта македонска ударна бригада|деветтата македонска ударна бригада]] и [[Деветта македонска ударна бригада|десеттата македонска ударна бригада]] во рамките на бившото училиште и болница за време на НОБ ;Археолошки наоѓалишта * [[Градиште (Шешково)|Градиште]] — градиште од железно, раноантичко и римско време * [[Киштино (Шешково)|Киштино]] — населба и некропола од доцноантичко време * [[Манастирот (Шешково)|Манастирот]] — сакрален објект од средниот век * [[Тумба (Шешково)|Тумба]] — населба и некропола од доцноантичко време == Личности == '''Личности починати во Шешково:''' * [[Трипун Марков]] (1898-1943) — [[Македонци|македонски]] револуционер, учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]]. * [[Ристо Марков]] (1900-1943) — [[Македонци|македонски]] револуционер, учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]]. * [[Менка Бошкова]] (1906- ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Родна Бошкова]] (1922- ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Васа Георгиева]] (1919-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Аца Илова|Аца Георгиева Илова]] (1909-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] == Редовни настани == * [[Мала Богородица]] — селска слава <!--== Личности == == Култура и спорт == == Иселеништво ==--> == Галерија == <gallery mode="packed" heights="130px"> Податотека:Шешково 02.jpg|Поглед на селото Шешково Податотека:Шешково 03.jpg|Поглед на селото Шешково Податотека:Шешково 05.jpg|Поглед на селото Шешково Податотека:Шешково 07.jpg|Поглед на селото Шешково Податотека:Панорама на Шешково.jpg|Поглед на селото Шешково од североисток Податотека:Споменик на НОБ во Шешково 01.jpg|Споменикот за формирањето на 41-та југословенска дивизија Податотека:Споменик на НОБ во Шешково 02.jpg|Споменикот за формирањето на 41-та југословенска дивизија Податотека:Спомен чешма на 41-та дивизија (1).jpg|Спомен чешма за 40 години од создавањето на 41-та југословенска дивизија Податотека:Спомен чешма на 41-та дивизија.jpg|Спомен плочата на чешмата за 40 години од создавањето на 41-та југословенска дивизија Податотека:Спомен чешма на загинатите борци од Шешково (2).jpg|Спомен плочата на чешмата за загинатите борци од Шешково Податотека:Спомен соба во училиштето во Шешково (1).jpg|Спомен собата на НОБ во старото училиште Податотека:Спомен соба во училиштето во Шешково (2).jpg|Спомен собата на НОБ во старото училиште Податотека:Најстара чешма во Шешково.jpg|Најстарата чешма во Шешково Податотека:Чешма во Шешково.jpg|Чешма во Шешково </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Šeškovo}} {{Општина Кавадарци}} [[Категорија:Шешково| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Кавадаречки села]] [[Категорија:Села во Општина Кавадарци]] b7u8dv6t24qzbr5l00mxc2v6m47h6wc 5382544 5382529 2025-06-21T18:13:13Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382544 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Шешково | слика = Шешково 08.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на селото Шешково | општина = {{општинскигрб|Општина Кавадарци}} | регион = {{грб|Вардарски Регион}} | област = [[Тиквеш]] | население = 5 | година = 2002 | поштенски број = 1430 | повикувачки број = 043 | надморска височина = 620 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=22 | lat_sec=13 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=54 | lon_sec=34 | слава = [[Мала Богородица]] | мрежно место = | карта = Шешково во Општина Кавадарци.svg }} '''Шешково''' — мало село во [[Општина Кавадарци]], во областа [[Тиквеш]], во околината на градот [[Кавадарци]]. == Географија и местоположба == [[Податотека:Сред село во Шешково (1).jpg|лево|300п|мини|Сретсело]] Селото се наоѓа во југозападниот дел на територијата на [[Општина Кавадарци]], од левата страна на [[Тиквешко Езеро|Тиквешкото Езеро]]. Селото се наоѓа на надморска височина од 620 метри. Сместено е на една бреговита тераса, под линијата на вториот егејски расед, во северното подножје на врвовите Голем и Мал Руен<ref name="раец">{{наведена книга|title=Тиквеш и Раец|last=Радовановиќ|first=Воислав|publisher=Култура|year=1924|editor=Јасминка Јанева (превод)|edition=2011 (превод)|pages=438-440|language=македонски}}</ref>. Од градот [[Кавадарци]] е оддалечено 20 километри.<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=8 февруари 2017|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=322}}</ref> Селото е сместено во пазувите на планината [[Вишешница]].<ref name="дневник" /> Атарот на селото зафаќа простор од 20&nbsp;км<sup>2</sup>. На него преовладуваат шумите на површина од 1.852 [[хектар]]и, а на обработливото земјиште отпаѓаат 130 хектари.<ref name="енциклопедија" /> До селото води многу лош земјен пат.<ref name="дневник">{{наведени вести|url=http://dnevnik.mk/?ItemID=B3B8C461FFFA9D4CAED84FD373844761|title=До револуционерно Шешково сè уште се оди партизански|last=Дарудова|first=Светлана|date=28 август 2013|work=[[Дневник (дневен весник)|Дневник]]|publisher=МПМ Македонија|language=македонски|accessdate=8 февруари 2017|location=Скопје}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Историја == [[Податотека:Училиште во Шешково.jpg|300п|мини|Партизанската болница и училиште]] Атарот на Шешково е населен уште од [[железно време]], за што сведочи наоѓалиштето [[Градиште (Шешково)|Градиште]] во неговиот југоисточен дел. Селото Шешково е доста старо и тоа со истото име се споменува уште во [[Среден век|средновековниот период]] од турските пописни дефтери од [[XVI век]], односно од [[1570]] година кога тоа било чисто христијанско македонско село кое припаѓало во рамки на нахијата [[Тиквеш]] во [[Ќустендилски санџак|Ќустендилскиот санџак]]<ref name="Турски документи">{{наведена книга|last=Соколоски|first=Методија|title=Турски документи за историјата на македонскиот народ|volume=V|year=1982|publisher=Архив на Македонија|location=Скопје|language=македонски|pages=492-493}}</ref>. Во ова време во селото живееле 42 [[Македонци|македонски]] христијански семејства како и 37 неженети кои произведувале 60 товари [[пченица]], 48 товари мешано [[жито]], 2 товари [[уров]], [[леќа]], градинарски култури, [[овошје]], [[грозје]] и [[вино]], [[сено]], се чувале и свињи и пчели во кошници и улишта, за што селото Шешково остварувало севкупен приход и давачки од 6000 [[акче|акчиња]]<ref name="Турски документи" />. Во [[XIX век]], Шешково се наоѓало во Тиквешката каза, во [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]], и за време на турското владеење Шешково било „''одвек слободно''“, а некој собирач на данок-десток „за душа“ изградил чешма надвор од селото наречена Ибраимица, инаку самото село „''никој пат не било агинско''“<ref name="раец" />. Доказ за ова е што во селото не било зафатено од огромниот бран на исламизација во [[Тиквеш]]ијата и тоа отсекогаш било македонско православно христијанско. Селото било познато за време на партизанските борби во [[НОБ]]. Во тоа време, во селото работела и партизанска болница, која ја основал доктор Ристо Велков, од [[Кавадарци]], на барање на [[Никола Минчев]], тогашен командант на [[Тиквешки НОПО „Добри Даскалов“|Тиквешки народно-ослободителен партизански одред „Добри Даскалов“]], а по војната прв македонски министер за просвета. Болницата работела во рамките на селското училиште, но и во околните куќи, каде што работел еден заробен германски лекар. Во селото била сместена и првата англиска воена мисија, а имало и радиостаница со која раководел [[Киро Хаџи Василев]]. Во текот на 1943 година почнал да излегува и „Народен глас“, весник на македонскиот народноослободителен фронт за Тиквешко, Велешко и Гевгелиско.<ref name="дневник" /> На 22 август 1944 година во Шешково била создадена [[Деветта македонска ударна бригада|Деветтата македонска ударна бригада]]. Загинати борци за време на НОБ од Шешково биле: Стојан Соколов, Петре Ѓорѓиев, Перо Мојсов, Стојан Милошев, Митре Мишков. == Стопанство == Селото во основа има полјоделско-шумарска функција.<ref name="енциклопедија" /> Населението во последно време одгледува стока, при што чуваат околу 100 кози и 300 овци.<ref name="дневник" />. Во минатото покрај нивите кои биле под селото, селаните имале „вареници“ за производство на вар, а во „''неделници''“ се одело на риболов на [[Црна Река]] каде се ловело мрена, црвенперка, крап, јагула, сом, а пред изградбата на железницата селските родови Јанчевци и Димовци, граделе „кораби“ и ги спуштале по Црна за „житарите“ во [[Росоман]] и [[Неготино]].<ref name="раец" /> == Население == [[Податотека:Куќа во Шешково (2).jpg|300п|мини|Куќа во селото]] {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|269 |1953|245 |1961|177 |1971|87 |1981|20 |1991|4 |1994|16 |2002|4 |2021|5 }} Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во селото Шешково имало 350 жители, сите [[Македонци]] [[христијани]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 154.]</ref> По податоците на секретарот на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]], [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во [[1905]] година во Шешково имало 280 жители.<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 104-105.</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 300 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_40_40-41_VODENA_(EDESSA)_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Селото е мало, населено со македонско население и е во фаза на наполно раселување. Во 1961 година, селото имало 177 жители, а во 1994 година бројот се намалил на 16 жители.<ref name="енциклопедија" /> Според последниот попис од 2002 година, во селото живееле 4 жители, сите [[Македонци]].<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=8 февруари 2016}}</ref> Во 2013 година биле населени само 5 куќи, при што четири семејства одгледувале стока.<ref name="дневник" /> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 5 жители, од кои 2 [[Македонци]] и 3 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|350|280|269|245|177|87|20|4|16|4|5}} === Родови === Како родови во селото се спомнуваат: * '''Староседелци:''' ''Биновци,'' а се делат ''на Вишовци, Мојсовци, Јовановци, Горневци, Јаневци, Југовци, Цветковци, Темовци и Иловци (25 к.), Пенчевци (5 к.), Кочовци (3 к.), Ордановци (4 к.), Витановци (10 к.), Јанчевци'' а се делат на ''Јакововци, Јосивовци и Илковци (8 к.)'' * '''Доселеници:''' ''Терзиовци-Зајковци (3 к.)'' избегале од [[Добротино]] во XVIII век; ''Милицовци (2 к.)'' некоја Милица од Јанџиковци од [[Праведник]] се премажила во тукашниот род Терзиовци; ''Димовци'' (2 к.) и ''Бошевци'' (3 к.) и двата рода се доселиле од [[Грбовец]] во средината на XIX век; ''Ѕавировци (1 к.)'' од [[Праведник]] кои дошле во 1909 година.<ref name="раец" /> <!--== Општествени установи ==--> == Самоуправа и политика == Селото влегува во рамките на проширената [[Општина Кавадарци]], на која ѝ била додадена поранешната [[Општина Конопиште]] по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото припаѓало на некогашната Општина Кавадарци. Во периодот од 1955 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Кавадарци. Во периодот 1952-1955, селото било во рамките на тогашната Општина Дреново, во која покрај селото Шешково, се наоѓале и селата Возарци, Брушани, Галиште, Грбовец, Дебреште, Добротино, Драдња, Дреново, Кесендре, Мрзен Ораовец, Праведник, Раец, Фариш и Шивец. Во периодот 1950-1952, селото било седиште на некогашната Општина Шешково, во која влегувале селата Добротино, Праведник и Шешково. == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:Спомен чешма на загинатите борци од Шешково (1).jpg|300п|мини|Спомен чешма на загинатите борци од Шешково]] ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски}}</ref> * [[Црква „Св. Мала Богородица“ - Шешково|Црква „Св. Мала Богородица“]] — главна селска црква, која е многу стара, а била обновена во [[1872]] година<ref name="раец" /> ;Споменици * Споменик од [[НОБ]] за создавањето на 41-та југословенска дивизија (Прва македонска дивизија) * Спомен чешма по повод 40 години од создадењето на 41-та југословенска дивизија * Спомен чешма во чест на загинатите борци од Шешково * Спомен просторија во чест на [[Деветта македонска ударна бригада|деветтата македонска ударна бригада]] и [[Деветта македонска ударна бригада|десеттата македонска ударна бригада]] во рамките на бившото училиште и болница за време на НОБ ;Археолошки наоѓалишта * [[Градиште (Шешково)|Градиште]] — градиште од железно, раноантичко и римско време * [[Киштино (Шешково)|Киштино]] — населба и некропола од доцноантичко време * [[Манастирот (Шешково)|Манастирот]] — сакрален објект од средниот век * [[Тумба (Шешково)|Тумба]] — населба и некропола од доцноантичко време == Личности == '''Личности починати во Шешково:''' * [[Трипун Марков]] (1898-1943) — [[Македонци|македонски]] револуционер, учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]]. * [[Ристо Марков]] (1900-1943) — [[Македонци|македонски]] револуционер, учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]]. * [[Менка Бошкова]] (1906- ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Родна Бошкова]] (1922- ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Васа Георгиева]] (1919-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Аца Илова|Аца Георгиева Илова]] (1909-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] * [[Цвета Илова]] (1912-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] == Редовни настани == * [[Мала Богородица]] — селска слава <!--== Личности == == Култура и спорт == == Иселеништво ==--> == Галерија == <gallery mode="packed" heights="130px"> Податотека:Шешково 02.jpg|Поглед на селото Шешково Податотека:Шешково 03.jpg|Поглед на селото Шешково Податотека:Шешково 05.jpg|Поглед на селото Шешково Податотека:Шешково 07.jpg|Поглед на селото Шешково Податотека:Панорама на Шешково.jpg|Поглед на селото Шешково од североисток Податотека:Споменик на НОБ во Шешково 01.jpg|Споменикот за формирањето на 41-та југословенска дивизија Податотека:Споменик на НОБ во Шешково 02.jpg|Споменикот за формирањето на 41-та југословенска дивизија Податотека:Спомен чешма на 41-та дивизија (1).jpg|Спомен чешма за 40 години од создавањето на 41-та југословенска дивизија Податотека:Спомен чешма на 41-та дивизија.jpg|Спомен плочата на чешмата за 40 години од создавањето на 41-та југословенска дивизија Податотека:Спомен чешма на загинатите борци од Шешково (2).jpg|Спомен плочата на чешмата за загинатите борци од Шешково Податотека:Спомен соба во училиштето во Шешково (1).jpg|Спомен собата на НОБ во старото училиште Податотека:Спомен соба во училиштето во Шешково (2).jpg|Спомен собата на НОБ во старото училиште Податотека:Најстара чешма во Шешково.jpg|Најстарата чешма во Шешково Податотека:Чешма во Шешково.jpg|Чешма во Шешково </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Šeškovo}} {{Општина Кавадарци}} [[Категорија:Шешково| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Кавадаречки села]] [[Категорија:Села во Општина Кавадарци]] 1hq12c5e768owp8islplmac6s628bi3 0 11110 5382541 5209865 2025-06-21T18:09:54Z Forbidden History 89259 додадена секција Личности 5382541 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Шивец | слика = Поглед на Шивец.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на селото | регион = {{грб|Вардарски Регион}} | општина = {{општинскигрб|Општина Кавадарци}} | област = [[Тиквеш]] | население = 52 | година = 2002 | поштенски број = 1424 | повикувачки број = 043 | надморска височина = 180 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=26 | lat_sec=54 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=55 | lon_sec=49 | слава = | мрежно место = | карта = Шивец во Општина Кавадарци.svg }} '''Шивец''' — село во [[Општина Кавадарци]], во областа [[Тиквеш]], во околината на градот [[Кавадарци]]. == Географија и местоположба == [[Податотека:Традиционална куќа во Шивец.jpg|мини|300п|лево|Стара напуштена куќа во селото]] Селото се наоѓа во северниот дел од [[Општина Кавадарци]], непосредно од десната страна на [[Црна Река]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title=Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=18 февруари 2018|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=372}}</ref> Селото е рамничарско, на надморска височина од 180 метри. Од градот [[Кавадарци]], селото е оддалечено околу 8 километри.<ref name="енциклопедија" /> Селото е сместено во близина на регионалниот пат Кавадарци-[[Прилеп]], а во непосредна близина на металуршкиот комбинат „[[Еуроникел индустри]]“. Атарот зафаќа простор од 8,2&nbsp;км<sup>2</sup>. На него обработливото земјиште зазема површина од 510 [[хектар]]и, а на пасиштата отпаѓаат 157 хектари.<ref name="енциклопедија" /> Селото се наоѓа во рамница на десниот брег на Црна Река. Селото има збиен карактер. Било поделено на Горно и Долно Маало.<ref name="книгатиквеш">{{наведена книга|last= Радовановиќ|first=Воислав|title=Тиквеш и Рајец|accessdate=18 февруари 2018|year=|publisher=|location=|language=|page=446-447}}</ref> == Историја == Селото било христијанско, а денешното село настанало со спуштање на селаните поради вода од Пашини Грамади на Љубеш кон крајот на {{римски|18}} век.<ref name="книгатиквеш" /> Во {{римски|19}} век, Шивец било село во Тиквешката каза на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. == Стопанство == Селото има полјоделска функција.<ref name="енциклопедија" /> Селаните биле орачи и уште во времето на Турците се ослободиле. Селаните ловеле и риба на Црна.<ref name="книгатиквеш" /> == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|253 |1953|280 |1961|271 |1971|285 |1981|228 |1991|136 |1994|120 |2002|91 |2021|52 }} Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во селото Шивец имало 230 жители.<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 154.]</ref> По податоците на секретарот на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]], [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во [[1905]] година во Шивец имало 272 жители.<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 104-105.</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 150 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_40_40-41_VODENA_(EDESSA)_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Селото е мало и населено со македонско население. Тоа, во 1961 година имало 271 жител, а во 1994 година 120 жители.<ref name="енциклопедија" /> Според пописот од 2002 година, во селото Шивец имало 91 жител, сите [[Македонци]].<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=18 февруари 2018}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 52 жители, од кои 43 [[Македонци]] и 9 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|230|272|253|280|271|285|228|136|120|91|52}} === Родови === Како родови во Шивец се споменуваат:<ref name="книгатиквеш" /> * '''Старинци од старото село (Пашини Грамади):''' ''Самандовци (6 к.), Недевци (2 к.), Србовци (4 к.), Димковци (3 к.), Здравевци (2 к.), Јанчевци (3 к.) и Самовци (5 к.)'' * '''Доселеници:''' ''Паневци (1 к.)'' доселени се во 1860 година од некое село во [[Мариово]]; ''Горевци (1 к.)'' доселени се во 1894 година од селото [[Манастирец]]; ''Јовановци (1 к.)'' доселени се во 1890 година од селото [[Трстеник (Тиквешко)|Трстеник]]; ''Милошевци (1 к.)'' доселени се во 1899 година од селото [[Праведник]]; ''Здравевци (1 к.)'' доселени се во 1903 година од селото [[Возарци]]; ''Марковци (1 к.)'' доселени се во 1904 година од селото Возарци; ''Бошевци (1 к.)'' доселени се во 1906 година од селото [[Драдња]]; ''Крстевци (1 к.)'' доселени се во 1908 година од [[Кавадарци]]; ''Илевци (1 к.)'' доселени се во 1913 година од селото [[Бегниште]]. == Општествени установи == * Месна заедница == Самоуправа и политика == Селото влегува во рамките на [[Општина Кавадарци]], која била променета со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година, при што кон нејзе била придодадена поранешната општина, [[Општина Конопиште|Конопиште]]. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Кавадарци. Во периодот 1950-1952, селото било дел од некогашната општина Возарци, во која се наоѓале селата Брушани, Возарци и Шивец. Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната општина Дреново, во која покрај селото Шивец се наоѓале селата Брушани, Возарци, Галиште, Грбовец, Дебреште, Добротино, Драдња, Дреново, Кесендре, Мрзен Ораовец, Праведник, Раец, Фариш и Шешково. [[Податотека:Црква „Св. Стефан“ - Шивец.jpg|мини|300п|десно|Главната селска црква „Св. Стефан“]] Во периодот 1955-1965, селото било дел од тогашната општина Кавадарци. Во периодот 1965-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Кавадарци. === Избирачко место === Во селото постои избирачко место бр. 0699 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], кое е сместено во објект на општината.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=18 февруари 2018|url-status=dead}}</ref> На [[Локални избори во Македонија (2017)|локалните избори во 2017 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 82 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/Local/Results?cs=mk-MK&r=r&rd=r1&eu=All&m=35&ps=880|title=Локални избори 2017|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20200617065822/https://rezultati.sec.mk/Local/Results?cs=mk-MK&r=r&rd=r1&eu=All&m=35&ps=880|archive-date=2020-06-17|dead-url=|accessdate=18 февруари 2018|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 73 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati-prvkrug.sec.mk/mk-MK/1/r/all/35/880|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20190505192207/https://rezultati-prvkrug.sec.mk/mk-MK/1/r/all/35/880|archive-date=5 мај 2019|dead-url=|accessdate=5 мај 2019|url-status=dead}}</ref> == Личности == '''Личности родени во Шивец:''' * [[Панда Илова]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] == Културни и природни знаменитости == ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски}}</ref><ref name="епархија">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.povardarska-eparhija.org.mk/pe//index.php?option=com_content&task=view&id=378&Itemid=55|title=Цркви во Маренската парохија|publisher=Повардарска епархија|language=македонски|accessdate=18 февруари 2018}}</ref> * [[Црква „Св. Стефан“ - Шивец|Црква „Св. Стефан“]] — главна селска црква ;Археолошки наоѓалишта<ref name="Коцо">{{наведена книга|last= Коцо|first=Димче|title=Археолошка карта на Република Македонија|publisher=Македонска академиjа на науките и уметностите|location=Скопје|date=1996|page=161|volume=II|isbn=9989649286}}</ref> *[[Пашини Грамади (Шивец)|Пашини Грамади]] — [[населба]] и [[некропола]] од [[Антички период во Македонија|доцноантичкото време]] *[[Селиште (Шивец)|Селиште]] — населба од доцноантичкото време <!--== Редовни настани == == Личности == == Култура и спорт == == Иселеништво ==--> == Наводи == {{наводи|2}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Šivec}} {{Општина Кавадарци}} [[Категорија:Шивец| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Кавадаречки села]] [[Категорија:Села во Општина Кавадарци]] g6yom1nuyid5tqq60j7r2ktsea0vmek 0 11299 5382527 5353526 2025-06-21T17:54:51Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382527 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Битуше | слика = Поглед на селото Битуше.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на селото од [[Црква „Св. Илија“ - Битуше|црквата „Св. Илија“]] | општина = {{општинскигрб|Општина Маврово и Ростуше}} | регион = {{грб|Полошки Регион}} | област = [[Долна Река]] | население = 161 | година = 2002 | поштенски број = 1254 | повикувачки број = 042 | надморска височина = 1008 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=37 | lat_sec=0 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=35 | lon_sec=17 | слава = [[Илинден]] | мрежно место = | карта = Битуше во Општина Маврово и Ростуша.svg }} '''Битуше''' — село во [[Општина Маврово и Ростуше]], во областа [[Долна Река]], во околината на градот [[Дебар]]. == Потекло на името == Селото најпрвин запишано како Битуше се сретнува во 1467 година во турски документи. За значењето на името постојат повеќе објаснувања:<ref name="Речник-Иванова">{{Речник-Иванова|57-58}}</ref> * Од личното Бит, што доаѓа од [[Старословенски јазик|старословенскиот јазик]], кое пак се поврзува со латинското име Витус (''Vitus'') * Придавно образување од личното име Битух (Битомир) или Битуш од старословенската основа „бит“ * Од синтагматската форма Битуша, што означува „село кое му припаѓало на Битух“ == Географија и местоположба == [[Податотека:Поглед на Битуше 2.jpg|мини|300п|лево|Поглед на селото]] Ова мошне интересно село според својата местоположба и развиток се наоѓа во областа [[Долна Река]], во југозападниот дел на територијата на [[Општина Маврово и Ростуше]], чиј атар се издига на источната падина на планината [[Дешат]], каде што се допира со државната гранична линија со [[Албанија]]. Тоа е сместено во кањонскиот дел на реката [[Радика]], од нејзината десна страна.<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=13 април 2020|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|page=30}}</ref> Селото е планинско, сместено на надморска височина од 954 метри.<ref name="енциклопедија" /> Селото е сместено на повисока тераса, под врвот [[Крчин]].<ref name=":0">{{Наведена книга|url= https://www.worldcat.org/title/mijaci-gorna-reka-i-mavrovsko-polje/oclc/28398861|title=Mijaci, Gorna Reka i Mavrovsko Polje|last=Смиљаниќ|last2=Тома|date=1925|publisher=Српска кралска академија|location=Белград|oclc=28398861}}</ref> Оддалечено е 35 километри југозападно од [[Маврово]] и 20 километри северно од [[Дебар]]. Самото село е целосно сместено во атарот на [[Национален парк Маврово|националниот парк „Маврово“]].<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mn.mk/kultura/7380|title=Битуше|work=Македонска нација|language=mk-mk|accessdate=2020-04-13}}</ref> Месностите во атарот ги носат следниве имиња: Мравјаник, Драга, Ливаѓе, Јолменица и Велоска Ливада.<ref name=":0" /> Селото има збиен тип, куќите се наредени блиску една до друга на стрмнина.<ref name=":0" /> Поделено е на две маала: Село и Ранчевци, а помеѓу нив се наоѓа третото маало Топузовци.<ref name=":1" /> Во непосредна близина на селото, односно на левиот брег од реката Радика, се наоѓа и познатиот [[Бигорски манастир]]. Битуше со соседните села Ростуше, Велебрдо и Требиште отсекогаш претставувал посебен крај со свои специфични белези и одлики.<ref name=":1" /> До селото води асфалтен пат, а поголемиот дел од куќите се во добра состојба. Поголемиот дел од куќите се на два или три ката, изградени од камен.<ref name=":1" /> Поради стрмниот предел, селото е изложено на опасност од [[Свлечиште|свлечишта]]. Во 2002 година е забележано [[свлечиште]] при што биле уништени обработливи површини. Во близина на селото е активно и свлечиштето „Велебрдо“, кое последен пат било активно во периодот 1996-1999.<ref name="Геодив">{{ГеодивГеонас|глава=Свлечишта|страница=72}}</ref> == Историја == [[Податотека:Bituse 1908.jpg|мини|300п|десно|Битуше во 1908 година]] По предание за селото се верува дека е „старо“. Кога владеела [[Чума (болест)|чума]], селото било преорано со две јуници близнаци и така било спасено. Тука живеел главатарот Јован Опута.<ref name=":0" /> Пишани докумени за селото и неговото настанување не постојат. Првпат селото е споменато во турските пописни дефтери од {{римски|15}} век, но сепак постојат сознанија дека Битуше е многу постара населба.<ref name=":1" /> Според некои, извесен Јован (или Иван) како еден од 70. ученици на [[Свети Климент Охридски|Климент]] и [[Свети Наум Охридски Чудотворец|Наум]] бил битушанец и дека тој бил всушност ктитор на [[Бигорски манастир|Бигорскиот манастир]], односно дека токму тој ја донел иконата на Свети Јован од изгорениот [[Слатински манастир|истоимен манастир]] во близина на селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]], [[Дебрца]], кој пак бил запален во почетокот на {{римски|10}} век.<ref name=":1" /> Во {{римски|19}} век, Битуше било село во [[Реканска каза|Реканската каза]] на [[Отоманското Царство]]. Битуше е единствено и меѓу 23. села од десната страна на [[Радика]], разместени по огранките на [[Кораб]] и [[Дешат]], во кое не била извршена [[Исламизацијата во Македонија|исламизација]] на населението. Со векови постои како чисто христијанско село и не е познато поради која причина, отоманските власти не извршиле потурчување во селото. Сепак, селото со векови живеело во братска слога со останатите жители од овој крај.<ref name=":1" /> Во Битуше за време на [[Македонија во Втората светска војна|народноослободителната војна]], во ноември 1942 година, проработела првата партизанска печатница во [[Македонија]]. Целото село било на страната на НОИВ и ПОМ и од него излегло еден народен херој [[Тихомир Милошевски|Тихомир Милошески–Тиќо]] и петмина носители на Партизанска споменица од 1941 година.<ref name=":1" /> Вкупно 38 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]]. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> == Стопанство == Селото зафаќа простор од {{км2|6,2}}. На него преовладуваат шумите на површина 287,9 [[хектар]]и, пасиштата заземаат 210,2 хектари, додека на обработливото земјиште отпаѓаат само 70,7 хектари.<ref name="енциклопедија" /> Селото, во основа, нема некоја развиена аграрна функција.<ref name="енциклопедија" /> == Население == [[Податотека:Bitusha-1908-nevesta.jpg|мини|300п|десно|Традиционален обичај, носење на невестата на чешмата во Битуше, почеток на XX век]] {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|530 |1953|579 |1961|581 |1971|431 |1981|291 |1991|174 |1994|172 |2002|96 |2021|161 }} Во „[[Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника]]“ се вели дека во [[1873]] г. Битуше е село со 100 домаќинства и 327 жители.<ref name="етнографија">„Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 174-175.</ref> Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во Битуше живееле 560 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":2">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_42.htm Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900. стр. 263.]</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Битуше имало 576 [[Македонци]], под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name=":3">Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рp. 184-185.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Битуша'' се води како чисто македонско село во Реканската каза на Дебарскиот санџак со 72 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|48}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 500 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_34_38-42_PRIZREN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Од Битуше се иселил добар дел од населението, така што тоа преминало од средно во мало село по големина. Во 1961 година селото броело 581 жител, а во 1994 година бројот се намалил на 172 жители, македонско население.<ref name="енциклопедија" /> Според пописот од 2002 година, во селото Битуше имало 96 жители, од кои 95 [[Македонци]] и 1 [[Срби]]н.<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=13 април 2020}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 161 жител, од кои 128 [[Македонци]], 1 [[Македонски Албанци|Албанец]], 1 [[Македонски Турци|Турчин]], 1 [[Македонски Срби|Србин]], 29 останати и 1 лице без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|560|576|530|579|581|431|291|174|172|96|161}} === Родови === Во Битуше отсекогаш живееле исклучиво [[Православие|православни]] [[Македонци]]. Според записите на [[Томо Смилјаниќ - Брадина]] на почетокот на XX век во Битуше живееле следните македонски православни родови распоредени во маала:<ref name=":0" /> * '''Ранчевско Маало:''' ''Тримовци'', ''Јовановци'' и ''Постоловци'', сите заедно имаат (30 к.); * '''Средно Маало:''' ''Шапковци'', ''Топузовци'', ''Гиговци'' и ''Ќулумовци'', сите заедно имаат (20 к.); и * '''В’село:''' ''Камберовци'', ''Дуровци'', ''Дамчевци'', ''Бабаровци'', ''Митревци'' и ''Фидановци'', сите заедно имаат (40 к.). Родот ''Шапковци'' е доселен од [[Негуш]] во [[Грција]] ([[Егејска Македонија]]) во времето кога бил разорен градот (околу 1821 година). Нивниот предок бил откупен од главатарот Јован и бил донесен во селото. За останатите родови не се знае од каде се доселени.<ref name=":0" /> == Општествени установи == * Поранешно основно училиште == Самоуправа и политика == Селото се наоѓа во рамките на новосоздадената [[Општина Маврово и Ростуше]], која настанала со [[Административна поделба на Македонија|територијалната поделба]] на Македонија во 2004 година. Претходно селото припаѓало на поранешната [[Општина Ростуша]], која со измените во Законот за територијална поделба на Македонија била припоена со [[Општина Маврови Анови]], со што двете општини ја создале новата Општина Маврово и Ростуше, во која денес се наоѓа селото. Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Гостивар, додека во периодот по војната од 1957 до 1965 година се наоѓала во некогашната општина Маврово. Во рамките на општина Ростуша се наоѓало во периодот 1955-1957. Во периодот 1952-1955, селото било дел од Општина Ростуша, во која покрај Битуше се наоѓале и Аџиевци, Велебрдо, Галичник, Јанче, Присојница, Ростуша, Сушица и Требиште. Во периодот 1950-1952 година, селото припаѓало на Општина Ростуша, во која влегувале селата Битуше, Велебрдо и Ростуша. === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 0472 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместено во простории на приватен објект.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=13 април 2020|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 54 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/49/618|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210711185238/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/49/618|archive-date=2021-07-11|dead-url=|accessdate=13 април 2020|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:Црква „Св. Архангел Михаил“ - Битуше.jpg|300п|мини|десно|Главната селска црква „Св. Архангел Михаил“]] ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref> * [[Црква „Св. Архангел Михаил“ - Битуше|Црква „Св. Архангел Михаил“]] — главната селска црква, се наоѓа сретсело; * [[Црква „Св. Илија“ - Битуше|Црква „Св. Илија“]] — црква во месноста Дабје (Добје); * [[Црква „Вознесение Христово“ - Битуше|Црква „Вознесение Христово“]] — црква во месноста Дабје; * [[Црква „Св. Преображение“ - Битуше|Црква „Св. Преображение“]] — мала црква на Крчин, стара и нова; и * [[Црква „Св. Кирил и Методиј“ - Битуше|Црква „Св. Кирил и Методиј“]] — скит на Бигорскиот манастир, темелот му бил осветен на 31 мај 2014.<ref>[http://bigorski.org.mk/index.php?content_type=sluzhbi_bdenija&action=details&record_id=1251 ''Се осветија темелите на храмот во чест на Светите Браќа Кирил и Методиј'']</ref> ;Споменици на културата Во селото Битуше според евиденцијата во Регистарот на културно наследство на [[Управа за заштита на културното наследство на Македонија|Управата за заштита на културното наследство на Македонија]] (УЗКН) прогласен е еден објект како споменик на културата и со тоа за [[културно наследство на Македонија]]: * [[Партизанска печатница „Гоце Делчев“]] — прва илегална партизанска печатница во Македонија, која работела во периодот ноември 1942 до јуни 1943 година ;Реки<ref name="РекиМак">{{РекиМак|страница=13}}</ref> * [[Битушница]] — мала река која тече низ селото == Редовни настани == * [[Водици]] * [[Илинден]] * [[Архангел Михаил]] == Личности == ;Родени во Битуше {{palmares start|2}} * [[Јован Опута]] — ќеаја, еден од најмоќните и најбогати селски сточари и големопоседници во Мијачијата; * [[Атанасије (Ташко) Николиќ]] — протојереј и старешина на Бигорскиот манастир; * [[Иван Ангелов]] — мајстор, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Никола (Нико) Гаврилов]] — мајстор, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Серафим Павлов]] — ѕидар, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Георги Рафаилов]] — ѕидар, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Тримо Арсов]] — мајстор, носител на бронзов медал од Балканските војни; * [[Алекса Китановиќ]] — градоначалник на општина Ростуше до 1939 година; * [[Мино Миновски]] — првоборец, носител на партизанска споменица, учесник во НОБ и делегат на Првото заседание на АСНОМ, како и прв директор на градежното претпријатие Карпош; * [[Љубица Апостолска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Ѓурѓа Божиновска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Зорка Божиноска - Николоска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Морфа Василевска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Селвија Гавриловска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Кала Ѓороска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Митре Инадески]] — првоборец, учесник и автор на неколку книги за НОБ; * [[Јанко Лазаревски]] — професор и декан на Земјоделско-шумарски факултет, Скопје; * [[Русе Бошковски]] — гинеколог, асистент на Медицинскиот факултет во Скопје и директор на Здравствениот дом во селото Ростуше, кој денес го носи неговото име; * [[Аритон Попоски]] — македонски филолог и етнолог; * [[Милош Милошески]] — поранешен секретар на Македонска академија на науките и уметностите; * [[Бранко Бишковски]] — македонски поет и пејач на народни песни; * [[Лилјана Николовска]] — југословенска и хрватска пејачка на сплитската група Магазин; * [[Кирил Рилски]] (1861-1946) — архимандрит, привремен управител на Дебарската епархија од 26 април 1916 до 18 декември 1918 година; * [[Саре Илкоски]] (1865-1928) — градител, со својата тајфа изградил околу 40 цркви во Скопско, Гостиварско, Србија, Бугарија и во Егејскиот дел на Македонија; * [[Тихомир Милошевски]] (1915-1984) — [[народен херој на Македонија]], генерал-полковник и прв командант на македонските воени единици во текот на [[НОВ]] на Македонија; * [[Бојана Илкоска-Аврамоска]] ( 1923 во Битуше — ) — учесник во НОВ на Македонија * [[Блаже Павловски]] (1931-1987) — македонски поет; * [[Никола Фидановски-Кочо]] (р. 1946) — академски сликар, добитник на наградата „Нерешки мајстори“, како и на највисокото признание за долгогодишни остварувања во областа на уметноста, државната награда „Св. Климент Охридски“; * [[Гале Фиданоски]] (р. 1936) - македонски новинар и публицист; * [[Ратко Топузовски]] - директор на осмолетката во с.Ростуше, писател и новинар во Македонско Радио - Радио Скопје, Нова Македонија, Вечер и Битушки весник; {{palmares end}} == Култура и спорт == === Обичаи === Селото Битуше се одликува со посебни обичаи. Особено интересен период е неделата помеѓу празниците [[Водици]] и [[Свети Јован Крстител]]. Традицијата е пренесувано од колено на колено и истата се одржува и денес. но сепак е недоволно позната во пошироката јавност. Битуше поседува два крста, со што значи дека две куќи ги предаваат и ги земаат крстовите за овој празник. Во минатото имало еден, но некогаш се случило самиот кум да не доживее да биде кум. Поради таа причина, се решило селото да има два крста. Подготовките за овој празник започнуваат скоро цела година порано, односно на [[Атанасовден]] (31 јануари), кога новите кумови се зарекуваат за носители на селското кумство во [[Црква „Св. Архангел Михаил“ - Битуше|главната селска црква „Св. Архангел Михаил“]]. Непосредните подготовки за празникот започнуваат на [[Василица]], кога се замесуваат лебови. Ноќта пред Василица, малку по полноќ, девојка со живи родители или пак млада невеста облечена во свечена облека тргнува на една од селските чешми да налее вода во две стомни. На враќање крши три [[дрен]]ови гранчиња што ги става во стомните за водата да се дреноса, со што се верува дека ќе донесе здравје за семејството. Во домот водарката ја чекаат месариите, кои по нејзината враќање пеат песна. {{quote box | width = | align = right | bgcolor = | quote = „Добре ми дојде свети Јоване! - Добре те најдов еј нови куме!<br/> Не уплаши се ток зарадви се, сам свети Јован заире носет,<br/> заире носет бела пченица, бела пченица ведро ракија,<br/> ведро ракија две ведра вино, две ведра вино крава јалова...“ | source = }} Со донесената вода девојката/невестата ги замесувала првите пет леба, а месариите ги замесувале останатите лебови за самиот празник. Во поново време, се замесуваат само пет леба, а останатите се купуваат. На самиот празник Василица постои посебен обичај наречен „На кумство“. Тогаш, девојки или млади невести од куќите кои го земаат крстот, свечено облечени и со „зовачки“ (специјални карти) го канат целото село да дојде „На кумство“, а другите девојки и младите невести се канат да бидат кумстарки. Вечерта на 17 јануари се повикуваат селаните во двете куќи што го испраќаат крстот, каде што како гости доаѓаат и новите кумови. За време на вечерата, две жени свечено облечени во народна носија, застанати во спротивните ќошови од куќата, поткачени на столчиња ја сучат врвката, со која ќе се заврзе крстот и босилекот. При сучењето се пее песна. {{quote box | width = | align = right | bgcolor = | quote = „Јадите, пите, веселите се, ова е софра свети Јованова.<br/> Сам свети Јован заире носит. Носите го, носите го,<br/> гравот од грашишќе, да го јадет, да го јадет,<br/> овие чесни гости, чесни гости, чесни гости,<br/> свети Јованови...“ | source = }} Кога ќе се заврзе босилекот за крстот започнува опростувањето од крстот. Прв се опростува самиот домаќин, а потоа тоа го прават и домашните и гостите. Потоа, кумот зема бакарен сад полн со вода, во него го става крстот и ги поведува кумовите кон [[Бигорски манастир|Бигорскиот манастир]]. Испраќањето се прави со песна. По пристигнувањето во манастирот, сите крстови се ставаат во голем котел полн со вода, каде што свештеникот ги осветува. Утрото на 18 јануари со биење на камбаните, кумовите тргнуваат кон селото Битуше. Кај месноста Лајковец ги пречекуваат деца со лончиња, во кои кумовите им истураат од светата вода да се напијат на гладно срце и да однесат во домовите. Кумовите со крстот и светената вода одат во домовите на стариот и новиот кум, а потоа шетаат и низ целото село. Одејќи низ селото го перат тропарот „Во Јордање крештајутсја Тебја Господи...“ Во домовите на селаните се служи посна храна, каде главниот кум ја пресекува погачата, ја попрскува со вино, а потоа куќата со светена вода, додека еден од кумовите фрла сол во огнот, го распретува и благословува да се сили куќата. Ова се повторува низ целото село, а на крај котлињата со вода и крстовите се носат во селската црква. Вечерта во домовите на новите кумови се изведува „одење по костење“. Тогаш се носат и таблите за кревање на кумството. На софрата, домаќинката со полна табла костени ги послужува гостите и секој зема толку костени колку што има членови семејство, како и едно за куќата и стоката, но нивниот број секогаш мора да е непарен. Ако некој не дојде, му се испраќаат костени дома. Ноќта во двете куќи на новите кумови се распоредуваат таблите, се создава колона на кумстарките, така што на почетокот се жените, а потоа девојките. На самите [[Водици]], уште рано наутро сите луѓе се упатуваат во селската црква, каде што има црковна служба, а потоа се земаат иконите, бајраците, крстовите и одат низ селото. Колоната оди низ селото по строго утврдена патека. Најнапред е свештеникот со бакарно котле со светена вода, со крстот и босилекот во водата, а по него селаните. Најпрвин се застанува кај Милошевска чешма, каде што се осветува водата, а потоа одат На Јаз, каде што крстот и се фрла во водата. При одењето низ селото поворката ја пее песната „Крсти носиме Бога молиме“. По фрлањето на крстот, тој се враќа во селската црква, по што девојките и невестите одат во домовите на новите кумови, каде што се изведува обичајот „Кревање кумство“. Секоја си ја зема таблата (со лебот во неа), кои се покриени со бела шамија. Сите тргнуваат кон црквата, а најнапред е домаќинката, чија табла е најголема и во неа има три леба и три гранчиња дрен. По пат се пеат водичарски песни, а потоа влегуваат во црковниот двор, каде се пее песна и се игра Јованово оро. {{quote box | width = | align = right | bgcolor = | quote = „Петар и Павле две ора водет, Петар Павлеве му се молеше:<br/> - Покроткум Павле, покроткум брате, покроткум ви го витото оро,<br/> ил се невести морни, уморни, ил се девојки морни уморни.<br/> Цел ден денеска крсти носеме, крсти носеме, Бога молеме!<br/> Да му е жива ...<br/> (се редат имињата на машките членови на семејството според возраста).“ | source = }} По орото, кумстарките од куќата на првиот кум одат во селскиот културен дом, каде што се остава лебот. По нив во црковниот двор влегуваат кумстарките од куќата на вториот кум, при што се повторува истиот ритуал. Истовремено, во селските дом мажите ги сечат лебовите и се спрема храната. Во меѓувреме, домаќинките од двете куќи одат во црквата каде што ги земаат крстовите. Свештеникот на сите присутни во црквата им дели кончиња од сучената врвка. Во домот крстот се остава пред иконата, а потоа доаѓаат кумстарките за кои е подготвена софра. По нив ручаат мажите. Вечерта на Водици целото село оди „С поклон“ кај првиот стар кум, а нему му се носи леб и му се честата Свети Јован. Поклонарите пијат ракија и им се дава вечера. Следната вечер се повторува постапката кај вториот стар кум. Со тоа, празнувањето за Водици завршува. <!--== Иселеништво ==--> ==Галерија== <gallery heights="150"> Податотека:Битуше со Голем Крчин.jpg|Поглед кон селото Податотека:Споменик на паднатите борци во Н.О.В. (село Битуше).jpg|Споменикот од НОБ (по обновата) Податотека:Викиекспедиција Река 65.jpg|Плоча на споменикот од НОБ Податотека:Стара куќа во Битуше.jpg|Стара куќа во селото Податотека:Викиекспедиција Река 69.jpg|Црквата „Св. Илија“ Податотека:Споменик на НОБ во Битуше.jpg|Споменикот од НОБ (пред обновата) Податотека:Куќа во Битуше.jpg|Куќа во селото </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} === Користена литература === * [[Гале Фиданоски]]: Битуше — празници, традиции, верувања, Македонска ризница, Куманово, 2006. == Поврзано == * [[Долна Река]] * [[Општина Маврово и Ростуше]] == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Bituše}} {{Општина Маврово и Ростуше}} [[Категорија:Битуше| ]] [[Категорија:Рекански села]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Мавровско-ростушки села]] [[Категорија:Села во Општина Маврово и Ростуше]] qv50k15e48wd9dbyzu5vup5mst3w4zn 5382719 5382527 2025-06-22T10:31:38Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382719 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Битуше | слика = Поглед на селото Битуше.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на селото од [[Црква „Св. Илија“ - Битуше|црквата „Св. Илија“]] | општина = {{општинскигрб|Општина Маврово и Ростуше}} | регион = {{грб|Полошки Регион}} | област = [[Долна Река]] | население = 161 | година = 2002 | поштенски број = 1254 | повикувачки број = 042 | надморска височина = 1008 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=37 | lat_sec=0 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=35 | lon_sec=17 | слава = [[Илинден]] | мрежно место = | карта = Битуше во Општина Маврово и Ростуша.svg }} '''Битуше''' — село во [[Општина Маврово и Ростуше]], во областа [[Долна Река]], во околината на градот [[Дебар]]. == Потекло на името == Селото најпрвин запишано како Битуше се сретнува во 1467 година во турски документи. За значењето на името постојат повеќе објаснувања:<ref name="Речник-Иванова">{{Речник-Иванова|57-58}}</ref> * Од личното Бит, што доаѓа од [[Старословенски јазик|старословенскиот јазик]], кое пак се поврзува со латинското име Витус (''Vitus'') * Придавно образување од личното име Битух (Битомир) или Битуш од старословенската основа „бит“ * Од синтагматската форма Битуша, што означува „село кое му припаѓало на Битух“ == Географија и местоположба == [[Податотека:Поглед на Битуше 2.jpg|мини|300п|лево|Поглед на селото]] Ова мошне интересно село според својата местоположба и развиток се наоѓа во областа [[Долна Река]], во југозападниот дел на територијата на [[Општина Маврово и Ростуше]], чиј атар се издига на источната падина на планината [[Дешат]], каде што се допира со државната гранична линија со [[Албанија]]. Тоа е сместено во кањонскиот дел на реката [[Радика]], од нејзината десна страна.<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=13 април 2020|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|page=30}}</ref> Селото е планинско, сместено на надморска височина од 954 метри.<ref name="енциклопедија" /> Селото е сместено на повисока тераса, под врвот [[Крчин]].<ref name=":0">{{Наведена книга|url= https://www.worldcat.org/title/mijaci-gorna-reka-i-mavrovsko-polje/oclc/28398861|title=Mijaci, Gorna Reka i Mavrovsko Polje|last=Смиљаниќ|last2=Тома|date=1925|publisher=Српска кралска академија|location=Белград|oclc=28398861}}</ref> Оддалечено е 35 километри југозападно од [[Маврово]] и 20 километри северно од [[Дебар]]. Самото село е целосно сместено во атарот на [[Национален парк Маврово|националниот парк „Маврово“]].<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mn.mk/kultura/7380|title=Битуше|work=Македонска нација|language=mk-mk|accessdate=2020-04-13}}</ref> Месностите во атарот ги носат следниве имиња: Мравјаник, Драга, Ливаѓе, Јолменица и Велоска Ливада.<ref name=":0" /> Селото има збиен тип, куќите се наредени блиску една до друга на стрмнина.<ref name=":0" /> Поделено е на две маала: Село и Ранчевци, а помеѓу нив се наоѓа третото маало Топузовци.<ref name=":1" /> Во непосредна близина на селото, односно на левиот брег од реката Радика, се наоѓа и познатиот [[Бигорски манастир]]. Битуше со соседните села Ростуше, Велебрдо и Требиште отсекогаш претставувал посебен крај со свои специфични белези и одлики.<ref name=":1" /> До селото води асфалтен пат, а поголемиот дел од куќите се во добра состојба. Поголемиот дел од куќите се на два или три ката, изградени од камен.<ref name=":1" /> Поради стрмниот предел, селото е изложено на опасност од [[Свлечиште|свлечишта]]. Во 2002 година е забележано [[свлечиште]] при што биле уништени обработливи површини. Во близина на селото е активно и свлечиштето „Велебрдо“, кое последен пат било активно во периодот 1996-1999.<ref name="Геодив">{{ГеодивГеонас|глава=Свлечишта|страница=72}}</ref> == Историја == [[Податотека:Bituse 1908.jpg|мини|300п|десно|Битуше во 1908 година]] По предание за селото се верува дека е „старо“. Кога владеела [[Чума (болест)|чума]], селото било преорано со две јуници близнаци и така било спасено. Тука живеел главатарот Јован Опута.<ref name=":0" /> Пишани докумени за селото и неговото настанување не постојат. Првпат селото е споменато во турските пописни дефтери од {{римски|15}} век, но сепак постојат сознанија дека Битуше е многу постара населба.<ref name=":1" /> Според некои, извесен Јован (или Иван) како еден од 70. ученици на [[Свети Климент Охридски|Климент]] и [[Свети Наум Охридски Чудотворец|Наум]] бил битушанец и дека тој бил всушност ктитор на [[Бигорски манастир|Бигорскиот манастир]], односно дека токму тој ја донел иконата на Свети Јован од изгорениот [[Слатински манастир|истоимен манастир]] во близина на селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]], [[Дебрца]], кој пак бил запален во почетокот на {{римски|10}} век.<ref name=":1" /> Во {{римски|19}} век, Битуше било село во [[Реканска каза|Реканската каза]] на [[Отоманското Царство]]. Битуше е единствено и меѓу 23. села од десната страна на [[Радика]], разместени по огранките на [[Кораб]] и [[Дешат]], во кое не била извршена [[Исламизацијата во Македонија|исламизација]] на населението. Со векови постои како чисто христијанско село и не е познато поради која причина, отоманските власти не извршиле потурчување во селото. Сепак, селото со векови живеело во братска слога со останатите жители од овој крај.<ref name=":1" /> Во Битуше за време на [[Македонија во Втората светска војна|народноослободителната војна]], во ноември 1942 година, проработела првата партизанска печатница во [[Македонија]]. Целото село било на страната на НОИВ и ПОМ и од него излегло еден народен херој [[Тихомир Милошевски|Тихомир Милошески–Тиќо]] и петмина носители на Партизанска споменица од 1941 година.<ref name=":1" /> Вкупно 38 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]]. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> == Стопанство == Селото зафаќа простор од {{км2|6,2}}. На него преовладуваат шумите на површина 287,9 [[хектар]]и, пасиштата заземаат 210,2 хектари, додека на обработливото земјиште отпаѓаат само 70,7 хектари.<ref name="енциклопедија" /> Селото, во основа, нема некоја развиена аграрна функција.<ref name="енциклопедија" /> == Население == [[Податотека:Bitusha-1908-nevesta.jpg|мини|300п|десно|Традиционален обичај, носење на невестата на чешмата во Битуше, почеток на XX век]] {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|530 |1953|579 |1961|581 |1971|431 |1981|291 |1991|174 |1994|172 |2002|96 |2021|161 }} Во „[[Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника]]“ се вели дека во [[1873]] г. Битуше е село со 100 домаќинства и 327 жители.<ref name="етнографија">„Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 174-175.</ref> Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во Битуше живееле 560 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":2">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_42.htm Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900. стр. 263.]</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Битуше имало 576 [[Македонци]], под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name=":3">Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рp. 184-185.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Битуша'' се води како чисто македонско село во Реканската каза на Дебарскиот санџак со 72 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|48}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 500 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_34_38-42_PRIZREN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Од Битуше се иселил добар дел од населението, така што тоа преминало од средно во мало село по големина. Во 1961 година селото броело 581 жител, а во 1994 година бројот се намалил на 172 жители, македонско население.<ref name="енциклопедија" /> Според пописот од 2002 година, во селото Битуше имало 96 жители, од кои 95 [[Македонци]] и 1 [[Срби]]н.<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=13 април 2020}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 161 жител, од кои 128 [[Македонци]], 1 [[Македонски Албанци|Албанец]], 1 [[Македонски Турци|Турчин]], 1 [[Македонски Срби|Србин]], 29 останати и 1 лице без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|560|576|530|579|581|431|291|174|172|96|161}} === Родови === Во Битуше отсекогаш живееле исклучиво [[Православие|православни]] [[Македонци]]. Според записите на [[Томо Смилјаниќ - Брадина]] на почетокот на XX век во Битуше живееле следните македонски православни родови распоредени во маала:<ref name=":0" /> * '''Ранчевско Маало:''' ''Тримовци'', ''Јовановци'' и ''Постоловци'', сите заедно имаат (30 к.); * '''Средно Маало:''' ''Шапковци'', ''Топузовци'', ''Гиговци'' и ''Ќулумовци'', сите заедно имаат (20 к.); и * '''В’село:''' ''Камберовци'', ''Дуровци'', ''Дамчевци'', ''Бабаровци'', ''Митревци'' и ''Фидановци'', сите заедно имаат (40 к.). Родот ''Шапковци'' е доселен од [[Негуш]] во [[Грција]] ([[Егејска Македонија]]) во времето кога бил разорен градот (околу 1821 година). Нивниот предок бил откупен од главатарот Јован и бил донесен во селото. За останатите родови не се знае од каде се доселени.<ref name=":0" /> == Општествени установи == * Поранешно основно училиште == Самоуправа и политика == Селото се наоѓа во рамките на новосоздадената [[Општина Маврово и Ростуше]], која настанала со [[Административна поделба на Македонија|територијалната поделба]] на Македонија во 2004 година. Претходно селото припаѓало на поранешната [[Општина Ростуша]], која со измените во Законот за територијална поделба на Македонија била припоена со [[Општина Маврови Анови]], со што двете општини ја создале новата Општина Маврово и Ростуше, во која денес се наоѓа селото. Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Гостивар, додека во периодот по војната од 1957 до 1965 година се наоѓала во некогашната општина Маврово. Во рамките на општина Ростуша се наоѓало во периодот 1955-1957. Во периодот 1952-1955, селото било дел од Општина Ростуша, во која покрај Битуше се наоѓале и Аџиевци, Велебрдо, Галичник, Јанче, Присојница, Ростуша, Сушица и Требиште. Во периодот 1950-1952 година, селото припаѓало на Општина Ростуша, во која влегувале селата Битуше, Велебрдо и Ростуша. === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 0472 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместено во простории на приватен објект.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=13 април 2020|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 54 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/49/618|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210711185238/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/49/618|archive-date=2021-07-11|dead-url=|accessdate=13 април 2020|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:Црква „Св. Архангел Михаил“ - Битуше.jpg|300п|мини|десно|Главната селска црква „Св. Архангел Михаил“]] ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref> * [[Црква „Св. Архангел Михаил“ - Битуше|Црква „Св. Архангел Михаил“]] — главната селска црква, се наоѓа сретсело; * [[Црква „Св. Илија“ - Битуше|Црква „Св. Илија“]] — црква во месноста Дабје (Добје); * [[Црква „Вознесение Христово“ - Битуше|Црква „Вознесение Христово“]] — црква во месноста Дабје; * [[Црква „Св. Преображение“ - Битуше|Црква „Св. Преображение“]] — мала црква на Крчин, стара и нова; и * [[Црква „Св. Кирил и Методиј“ - Битуше|Црква „Св. Кирил и Методиј“]] — скит на Бигорскиот манастир, темелот му бил осветен на 31 мај 2014.<ref>[http://bigorski.org.mk/index.php?content_type=sluzhbi_bdenija&action=details&record_id=1251 ''Се осветија темелите на храмот во чест на Светите Браќа Кирил и Методиј'']</ref> ;Споменици на културата Во селото Битуше според евиденцијата во Регистарот на културно наследство на [[Управа за заштита на културното наследство на Македонија|Управата за заштита на културното наследство на Македонија]] (УЗКН) прогласен е еден објект како споменик на културата и со тоа за [[културно наследство на Македонија]]: * [[Партизанска печатница „Гоце Делчев“]] — прва илегална партизанска печатница во Македонија, која работела во периодот ноември 1942 до јуни 1943 година ;Реки<ref name="РекиМак">{{РекиМак|страница=13}}</ref> * [[Битушница]] — мала река која тече низ селото == Редовни настани == * [[Водици]] * [[Илинден]] * [[Архангел Михаил]] == Личности == ;Родени во Битуше {{palmares start|2}} * [[Јован Опута]] — ќеаја, еден од најмоќните и најбогати селски сточари и големопоседници во Мијачијата; * [[Атанасије (Ташко) Николиќ]] — протојереј и старешина на Бигорскиот манастир; * [[Иван Ангелов]] — мајстор, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Никола (Нико) Гаврилов]] — мајстор, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Серафим Павлов]] — ѕидар, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Георги Рафаилов]] — ѕидар, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Тримо Арсов]] — мајстор, носител на бронзов медал од Балканските војни; * [[Алекса Китановиќ]] — градоначалник на општина Ростуше до 1939 година; * [[Мино Миновски]] — првоборец, носител на партизанска споменица, учесник во НОБ и делегат на Првото заседание на АСНОМ, како и прв директор на градежното претпријатие Карпош; * [[Љубица Апостолска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Ѓурѓа Божиновска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Зорка Божиноска - Николоска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Морфа Василевска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Селвија Гавриловска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Кала Ѓороска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Софија Инадеска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Митре Инадески]] — првоборец, учесник и автор на неколку книги за НОБ; * [[Јанко Лазаревски]] — професор и декан на Земјоделско-шумарски факултет, Скопје; * [[Русе Бошковски]] — гинеколог, асистент на Медицинскиот факултет во Скопје и директор на Здравствениот дом во селото Ростуше, кој денес го носи неговото име; * [[Аритон Попоски]] — македонски филолог и етнолог; * [[Милош Милошески]] — поранешен секретар на Македонска академија на науките и уметностите; * [[Бранко Бишковски]] — македонски поет и пејач на народни песни; * [[Лилјана Николовска]] — југословенска и хрватска пејачка на сплитската група Магазин; * [[Кирил Рилски]] (1861-1946) — архимандрит, привремен управител на Дебарската епархија од 26 април 1916 до 18 декември 1918 година; * [[Саре Илкоски]] (1865-1928) — градител, со својата тајфа изградил околу 40 цркви во Скопско, Гостиварско, Србија, Бугарија и во Егејскиот дел на Македонија; * [[Тихомир Милошевски]] (1915-1984) — [[народен херој на Македонија]], генерал-полковник и прв командант на македонските воени единици во текот на [[НОВ]] на Македонија; * [[Бојана Илкоска-Аврамоска]] ( 1923 во Битуше — ) — учесник во НОВ на Македонија * [[Блаже Павловски]] (1931-1987) — македонски поет; * [[Никола Фидановски-Кочо]] (р. 1946) — академски сликар, добитник на наградата „Нерешки мајстори“, како и на највисокото признание за долгогодишни остварувања во областа на уметноста, државната награда „Св. Климент Охридски“; * [[Гале Фиданоски]] (р. 1936) - македонски новинар и публицист; * [[Ратко Топузовски]] - директор на осмолетката во с.Ростуше, писател и новинар во Македонско Радио - Радио Скопје, Нова Македонија, Вечер и Битушки весник; {{palmares end}} == Култура и спорт == === Обичаи === Селото Битуше се одликува со посебни обичаи. Особено интересен период е неделата помеѓу празниците [[Водици]] и [[Свети Јован Крстител]]. Традицијата е пренесувано од колено на колено и истата се одржува и денес. но сепак е недоволно позната во пошироката јавност. Битуше поседува два крста, со што значи дека две куќи ги предаваат и ги земаат крстовите за овој празник. Во минатото имало еден, но некогаш се случило самиот кум да не доживее да биде кум. Поради таа причина, се решило селото да има два крста. Подготовките за овој празник започнуваат скоро цела година порано, односно на [[Атанасовден]] (31 јануари), кога новите кумови се зарекуваат за носители на селското кумство во [[Црква „Св. Архангел Михаил“ - Битуше|главната селска црква „Св. Архангел Михаил“]]. Непосредните подготовки за празникот започнуваат на [[Василица]], кога се замесуваат лебови. Ноќта пред Василица, малку по полноќ, девојка со живи родители или пак млада невеста облечена во свечена облека тргнува на една од селските чешми да налее вода во две стомни. На враќање крши три [[дрен]]ови гранчиња што ги става во стомните за водата да се дреноса, со што се верува дека ќе донесе здравје за семејството. Во домот водарката ја чекаат месариите, кои по нејзината враќање пеат песна. {{quote box | width = | align = right | bgcolor = | quote = „Добре ми дојде свети Јоване! - Добре те најдов еј нови куме!<br/> Не уплаши се ток зарадви се, сам свети Јован заире носет,<br/> заире носет бела пченица, бела пченица ведро ракија,<br/> ведро ракија две ведра вино, две ведра вино крава јалова...“ | source = }} Со донесената вода девојката/невестата ги замесувала првите пет леба, а месариите ги замесувале останатите лебови за самиот празник. Во поново време, се замесуваат само пет леба, а останатите се купуваат. На самиот празник Василица постои посебен обичај наречен „На кумство“. Тогаш, девојки или млади невести од куќите кои го земаат крстот, свечено облечени и со „зовачки“ (специјални карти) го канат целото село да дојде „На кумство“, а другите девојки и младите невести се канат да бидат кумстарки. Вечерта на 17 јануари се повикуваат селаните во двете куќи што го испраќаат крстот, каде што како гости доаѓаат и новите кумови. За време на вечерата, две жени свечено облечени во народна носија, застанати во спротивните ќошови од куќата, поткачени на столчиња ја сучат врвката, со која ќе се заврзе крстот и босилекот. При сучењето се пее песна. {{quote box | width = | align = right | bgcolor = | quote = „Јадите, пите, веселите се, ова е софра свети Јованова.<br/> Сам свети Јован заире носит. Носите го, носите го,<br/> гравот од грашишќе, да го јадет, да го јадет,<br/> овие чесни гости, чесни гости, чесни гости,<br/> свети Јованови...“ | source = }} Кога ќе се заврзе босилекот за крстот започнува опростувањето од крстот. Прв се опростува самиот домаќин, а потоа тоа го прават и домашните и гостите. Потоа, кумот зема бакарен сад полн со вода, во него го става крстот и ги поведува кумовите кон [[Бигорски манастир|Бигорскиот манастир]]. Испраќањето се прави со песна. По пристигнувањето во манастирот, сите крстови се ставаат во голем котел полн со вода, каде што свештеникот ги осветува. Утрото на 18 јануари со биење на камбаните, кумовите тргнуваат кон селото Битуше. Кај месноста Лајковец ги пречекуваат деца со лончиња, во кои кумовите им истураат од светата вода да се напијат на гладно срце и да однесат во домовите. Кумовите со крстот и светената вода одат во домовите на стариот и новиот кум, а потоа шетаат и низ целото село. Одејќи низ селото го перат тропарот „Во Јордање крештајутсја Тебја Господи...“ Во домовите на селаните се служи посна храна, каде главниот кум ја пресекува погачата, ја попрскува со вино, а потоа куќата со светена вода, додека еден од кумовите фрла сол во огнот, го распретува и благословува да се сили куќата. Ова се повторува низ целото село, а на крај котлињата со вода и крстовите се носат во селската црква. Вечерта во домовите на новите кумови се изведува „одење по костење“. Тогаш се носат и таблите за кревање на кумството. На софрата, домаќинката со полна табла костени ги послужува гостите и секој зема толку костени колку што има членови семејство, како и едно за куќата и стоката, но нивниот број секогаш мора да е непарен. Ако некој не дојде, му се испраќаат костени дома. Ноќта во двете куќи на новите кумови се распоредуваат таблите, се создава колона на кумстарките, така што на почетокот се жените, а потоа девојките. На самите [[Водици]], уште рано наутро сите луѓе се упатуваат во селската црква, каде што има црковна служба, а потоа се земаат иконите, бајраците, крстовите и одат низ селото. Колоната оди низ селото по строго утврдена патека. Најнапред е свештеникот со бакарно котле со светена вода, со крстот и босилекот во водата, а по него селаните. Најпрвин се застанува кај Милошевска чешма, каде што се осветува водата, а потоа одат На Јаз, каде што крстот и се фрла во водата. При одењето низ селото поворката ја пее песната „Крсти носиме Бога молиме“. По фрлањето на крстот, тој се враќа во селската црква, по што девојките и невестите одат во домовите на новите кумови, каде што се изведува обичајот „Кревање кумство“. Секоја си ја зема таблата (со лебот во неа), кои се покриени со бела шамија. Сите тргнуваат кон црквата, а најнапред е домаќинката, чија табла е најголема и во неа има три леба и три гранчиња дрен. По пат се пеат водичарски песни, а потоа влегуваат во црковниот двор, каде се пее песна и се игра Јованово оро. {{quote box | width = | align = right | bgcolor = | quote = „Петар и Павле две ора водет, Петар Павлеве му се молеше:<br/> - Покроткум Павле, покроткум брате, покроткум ви го витото оро,<br/> ил се невести морни, уморни, ил се девојки морни уморни.<br/> Цел ден денеска крсти носеме, крсти носеме, Бога молеме!<br/> Да му е жива ...<br/> (се редат имињата на машките членови на семејството според возраста).“ | source = }} По орото, кумстарките од куќата на првиот кум одат во селскиот културен дом, каде што се остава лебот. По нив во црковниот двор влегуваат кумстарките од куќата на вториот кум, при што се повторува истиот ритуал. Истовремено, во селските дом мажите ги сечат лебовите и се спрема храната. Во меѓувреме, домаќинките од двете куќи одат во црквата каде што ги земаат крстовите. Свештеникот на сите присутни во црквата им дели кончиња од сучената врвка. Во домот крстот се остава пред иконата, а потоа доаѓаат кумстарките за кои е подготвена софра. По нив ручаат мажите. Вечерта на Водици целото село оди „С поклон“ кај првиот стар кум, а нему му се носи леб и му се честата Свети Јован. Поклонарите пијат ракија и им се дава вечера. Следната вечер се повторува постапката кај вториот стар кум. Со тоа, празнувањето за Водици завршува. <!--== Иселеништво ==--> ==Галерија== <gallery heights="150"> Податотека:Битуше со Голем Крчин.jpg|Поглед кон селото Податотека:Споменик на паднатите борци во Н.О.В. (село Битуше).jpg|Споменикот од НОБ (по обновата) Податотека:Викиекспедиција Река 65.jpg|Плоча на споменикот од НОБ Податотека:Стара куќа во Битуше.jpg|Стара куќа во селото Податотека:Викиекспедиција Река 69.jpg|Црквата „Св. Илија“ Податотека:Споменик на НОБ во Битуше.jpg|Споменикот од НОБ (пред обновата) Податотека:Куќа во Битуше.jpg|Куќа во селото </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} === Користена литература === * [[Гале Фиданоски]]: Битуше — празници, традиции, верувања, Македонска ризница, Куманово, 2006. == Поврзано == * [[Долна Река]] * [[Општина Маврово и Ростуше]] == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Bituše}} {{Општина Маврово и Ростуше}} [[Категорија:Битуше| ]] [[Категорија:Рекански села]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Мавровско-ростушки села]] [[Категорија:Села во Општина Маврово и Ростуше]] mm748p11fpbsewizx56g8s040bs76q6 5382739 5382719 2025-06-22T10:55:19Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382739 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Битуше | слика = Поглед на селото Битуше.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на селото од [[Црква „Св. Илија“ - Битуше|црквата „Св. Илија“]] | општина = {{општинскигрб|Општина Маврово и Ростуше}} | регион = {{грб|Полошки Регион}} | област = [[Долна Река]] | население = 161 | година = 2002 | поштенски број = 1254 | повикувачки број = 042 | надморска височина = 1008 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=37 | lat_sec=0 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=35 | lon_sec=17 | слава = [[Илинден]] | мрежно место = | карта = Битуше во Општина Маврово и Ростуша.svg }} '''Битуше''' — село во [[Општина Маврово и Ростуше]], во областа [[Долна Река]], во околината на градот [[Дебар]]. == Потекло на името == Селото најпрвин запишано како Битуше се сретнува во 1467 година во турски документи. За значењето на името постојат повеќе објаснувања:<ref name="Речник-Иванова">{{Речник-Иванова|57-58}}</ref> * Од личното Бит, што доаѓа од [[Старословенски јазик|старословенскиот јазик]], кое пак се поврзува со латинското име Витус (''Vitus'') * Придавно образување од личното име Битух (Битомир) или Битуш од старословенската основа „бит“ * Од синтагматската форма Битуша, што означува „село кое му припаѓало на Битух“ == Географија и местоположба == [[Податотека:Поглед на Битуше 2.jpg|мини|300п|лево|Поглед на селото]] Ова мошне интересно село според својата местоположба и развиток се наоѓа во областа [[Долна Река]], во југозападниот дел на територијата на [[Општина Маврово и Ростуше]], чиј атар се издига на источната падина на планината [[Дешат]], каде што се допира со државната гранична линија со [[Албанија]]. Тоа е сместено во кањонскиот дел на реката [[Радика]], од нејзината десна страна.<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=13 април 2020|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|page=30}}</ref> Селото е планинско, сместено на надморска височина од 954 метри.<ref name="енциклопедија" /> Селото е сместено на повисока тераса, под врвот [[Крчин]].<ref name=":0">{{Наведена книга|url= https://www.worldcat.org/title/mijaci-gorna-reka-i-mavrovsko-polje/oclc/28398861|title=Mijaci, Gorna Reka i Mavrovsko Polje|last=Смиљаниќ|last2=Тома|date=1925|publisher=Српска кралска академија|location=Белград|oclc=28398861}}</ref> Оддалечено е 35 километри југозападно од [[Маврово]] и 20 километри северно од [[Дебар]]. Самото село е целосно сместено во атарот на [[Национален парк Маврово|националниот парк „Маврово“]].<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mn.mk/kultura/7380|title=Битуше|work=Македонска нација|language=mk-mk|accessdate=2020-04-13}}</ref> Месностите во атарот ги носат следниве имиња: Мравјаник, Драга, Ливаѓе, Јолменица и Велоска Ливада.<ref name=":0" /> Селото има збиен тип, куќите се наредени блиску една до друга на стрмнина.<ref name=":0" /> Поделено е на две маала: Село и Ранчевци, а помеѓу нив се наоѓа третото маало Топузовци.<ref name=":1" /> Во непосредна близина на селото, односно на левиот брег од реката Радика, се наоѓа и познатиот [[Бигорски манастир]]. Битуше со соседните села Ростуше, Велебрдо и Требиште отсекогаш претставувал посебен крај со свои специфични белези и одлики.<ref name=":1" /> До селото води асфалтен пат, а поголемиот дел од куќите се во добра состојба. Поголемиот дел од куќите се на два или три ката, изградени од камен.<ref name=":1" /> Поради стрмниот предел, селото е изложено на опасност од [[Свлечиште|свлечишта]]. Во 2002 година е забележано [[свлечиште]] при што биле уништени обработливи површини. Во близина на селото е активно и свлечиштето „Велебрдо“, кое последен пат било активно во периодот 1996-1999.<ref name="Геодив">{{ГеодивГеонас|глава=Свлечишта|страница=72}}</ref> == Историја == [[Податотека:Bituse 1908.jpg|мини|300п|десно|Битуше во 1908 година]] По предание за селото се верува дека е „старо“. Кога владеела [[Чума (болест)|чума]], селото било преорано со две јуници близнаци и така било спасено. Тука живеел главатарот Јован Опута.<ref name=":0" /> Пишани докумени за селото и неговото настанување не постојат. Првпат селото е споменато во турските пописни дефтери од {{римски|15}} век, но сепак постојат сознанија дека Битуше е многу постара населба.<ref name=":1" /> Според некои, извесен Јован (или Иван) како еден од 70. ученици на [[Свети Климент Охридски|Климент]] и [[Свети Наум Охридски Чудотворец|Наум]] бил битушанец и дека тој бил всушност ктитор на [[Бигорски манастир|Бигорскиот манастир]], односно дека токму тој ја донел иконата на Свети Јован од изгорениот [[Слатински манастир|истоимен манастир]] во близина на селото [[Слатино (Охридско)|Слатино]], [[Дебрца]], кој пак бил запален во почетокот на {{римски|10}} век.<ref name=":1" /> Во {{римски|19}} век, Битуше било село во [[Реканска каза|Реканската каза]] на [[Отоманското Царство]]. Битуше е единствено и меѓу 23. села од десната страна на [[Радика]], разместени по огранките на [[Кораб]] и [[Дешат]], во кое не била извршена [[Исламизацијата во Македонија|исламизација]] на населението. Со векови постои како чисто христијанско село и не е познато поради која причина, отоманските власти не извршиле потурчување во селото. Сепак, селото со векови живеело во братска слога со останатите жители од овој крај.<ref name=":1" /> Во Битуше за време на [[Македонија во Втората светска војна|народноослободителната војна]], во ноември 1942 година, проработела првата партизанска печатница во [[Македонија]]. Целото село било на страната на НОИВ и ПОМ и од него излегло еден народен херој [[Тихомир Милошевски|Тихомир Милошески–Тиќо]] и петмина носители на Партизанска споменица од 1941 година.<ref name=":1" /> Вкупно 38 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]]. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> == Стопанство == Селото зафаќа простор од {{км2|6,2}}. На него преовладуваат шумите на површина 287,9 [[хектар]]и, пасиштата заземаат 210,2 хектари, додека на обработливото земјиште отпаѓаат само 70,7 хектари.<ref name="енциклопедија" /> Селото, во основа, нема некоја развиена аграрна функција.<ref name="енциклопедија" /> == Население == [[Податотека:Bitusha-1908-nevesta.jpg|мини|300п|десно|Традиционален обичај, носење на невестата на чешмата во Битуше, почеток на XX век]] {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|530 |1953|579 |1961|581 |1971|431 |1981|291 |1991|174 |1994|172 |2002|96 |2021|161 }} Во „[[Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника]]“ се вели дека во [[1873]] г. Битуше е село со 100 домаќинства и 327 жители.<ref name="етнографија">„Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 174-175.</ref> Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во Битуше живееле 560 жители, сите [[Македонци]].<ref name=":2">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_42.htm Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900. стр. 263.]</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Битуше имало 576 [[Македонци]], под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name=":3">Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рp. 184-185.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Битуша'' се води како чисто македонско село во Реканската каза на Дебарскиот санџак со 72 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|48}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 500 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_34_38-42_PRIZREN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Од Битуше се иселил добар дел од населението, така што тоа преминало од средно во мало село по големина. Во 1961 година селото броело 581 жител, а во 1994 година бројот се намалил на 172 жители, македонско население.<ref name="енциклопедија" /> Според пописот од 2002 година, во селото Битуше имало 96 жители, од кои 95 [[Македонци]] и 1 [[Срби]]н.<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=13 април 2020}}</ref> Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 161 жител, од кои 128 [[Македонци]], 1 [[Македонски Албанци|Албанец]], 1 [[Македонски Турци|Турчин]], 1 [[Македонски Срби|Србин]], 29 останати и 1 лице без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> {{Пописи|560|576|530|579|581|431|291|174|172|96|161}} === Родови === Во Битуше отсекогаш живееле исклучиво [[Православие|православни]] [[Македонци]]. Според записите на [[Томо Смилјаниќ - Брадина]] на почетокот на XX век во Битуше живееле следните македонски православни родови распоредени во маала:<ref name=":0" /> * '''Ранчевско Маало:''' ''Тримовци'', ''Јовановци'' и ''Постоловци'', сите заедно имаат (30 к.); * '''Средно Маало:''' ''Шапковци'', ''Топузовци'', ''Гиговци'' и ''Ќулумовци'', сите заедно имаат (20 к.); и * '''В’село:''' ''Камберовци'', ''Дуровци'', ''Дамчевци'', ''Бабаровци'', ''Митревци'' и ''Фидановци'', сите заедно имаат (40 к.). Родот ''Шапковци'' е доселен од [[Негуш]] во [[Грција]] ([[Егејска Македонија]]) во времето кога бил разорен градот (околу 1821 година). Нивниот предок бил откупен од главатарот Јован и бил донесен во селото. За останатите родови не се знае од каде се доселени.<ref name=":0" /> == Општествени установи == * Поранешно основно училиште == Самоуправа и политика == Селото се наоѓа во рамките на новосоздадената [[Општина Маврово и Ростуше]], која настанала со [[Административна поделба на Македонија|територијалната поделба]] на Македонија во 2004 година. Претходно селото припаѓало на поранешната [[Општина Ростуша]], која со измените во Законот за територијална поделба на Македонија била припоена со [[Општина Маврови Анови]], со што двете општини ја создале новата Општина Маврово и Ростуше, во која денес се наоѓа селото. Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Гостивар, додека во периодот по војната од 1957 до 1965 година се наоѓала во некогашната општина Маврово. Во рамките на општина Ростуша се наоѓало во периодот 1955-1957. Во периодот 1952-1955, селото било дел од Општина Ростуша, во која покрај Битуше се наоѓале и Аџиевци, Велебрдо, Галичник, Јанче, Присојница, Ростуша, Сушица и Требиште. Во периодот 1950-1952 година, селото припаѓало на Општина Ростуша, во која влегувале селата Битуше, Велебрдо и Ростуша. === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 0472 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместено во простории на приватен објект.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=13 април 2020|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 54 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/49/618|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210711185238/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/49/618|archive-date=2021-07-11|dead-url=|accessdate=13 април 2020|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:Црква „Св. Архангел Михаил“ - Битуше.jpg|300п|мини|десно|Главната селска црква „Св. Архангел Михаил“]] ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref> * [[Црква „Св. Архангел Михаил“ - Битуше|Црква „Св. Архангел Михаил“]] — главната селска црква, се наоѓа сретсело; * [[Црква „Св. Илија“ - Битуше|Црква „Св. Илија“]] — црква во месноста Дабје (Добје); * [[Црква „Вознесение Христово“ - Битуше|Црква „Вознесение Христово“]] — црква во месноста Дабје; * [[Црква „Св. Преображение“ - Битуше|Црква „Св. Преображение“]] — мала црква на Крчин, стара и нова; и * [[Црква „Св. Кирил и Методиј“ - Битуше|Црква „Св. Кирил и Методиј“]] — скит на Бигорскиот манастир, темелот му бил осветен на 31 мај 2014.<ref>[http://bigorski.org.mk/index.php?content_type=sluzhbi_bdenija&action=details&record_id=1251 ''Се осветија темелите на храмот во чест на Светите Браќа Кирил и Методиј'']</ref> ;Споменици на културата Во селото Битуше според евиденцијата во Регистарот на културно наследство на [[Управа за заштита на културното наследство на Македонија|Управата за заштита на културното наследство на Македонија]] (УЗКН) прогласен е еден објект како споменик на културата и со тоа за [[културно наследство на Македонија]]: * [[Партизанска печатница „Гоце Делчев“]] — прва илегална партизанска печатница во Македонија, која работела во периодот ноември 1942 до јуни 1943 година ;Реки<ref name="РекиМак">{{РекиМак|страница=13}}</ref> * [[Битушница]] — мала река која тече низ селото == Редовни настани == * [[Водици]] * [[Илинден]] * [[Архангел Михаил]] == Личности == ;Родени во Битуше {{palmares start|2}} * [[Јован Опута]] — ќеаја, еден од најмоќните и најбогати селски сточари и големопоседници во Мијачијата; * [[Атанасије (Ташко) Николиќ]] — протојереј и старешина на Бигорскиот манастир; * [[Иван Ангелов]] — мајстор, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Никола (Нико) Гаврилов]] — мајстор, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Серафим Павлов]] — ѕидар, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Георги Рафаилов]] — ѕидар, носител на орден „За храброст“ IV степен од Балканските војни; * [[Тримо Арсов]] — мајстор, носител на бронзов медал од Балканските војни; * [[Алекса Китановиќ]] — градоначалник на општина Ростуше до 1939 година; * [[Мино Миновски]] — првоборец, носител на партизанска споменица, учесник во НОБ и делегат на Првото заседание на АСНОМ, како и прв директор на градежното претпријатие Карпош; * [[Љубица Апостолска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Ѓурѓа Божиновска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Зорка Божиноска - Николоска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Морфа Василевска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Селвија Гавриловска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Кала Ѓороска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Софија Инадеска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Митре Инадески]] — првоборец, учесник и автор на неколку книги за НОБ; * [[Јорда Исјаноска]] — учесник во НОВ на Македонија * [[Јанко Лазаревски]] — професор и декан на Земјоделско-шумарски факултет, Скопје; * [[Русе Бошковски]] — гинеколог, асистент на Медицинскиот факултет во Скопје и директор на Здравствениот дом во селото Ростуше, кој денес го носи неговото име; * [[Аритон Попоски]] — македонски филолог и етнолог; * [[Милош Милошески]] — поранешен секретар на Македонска академија на науките и уметностите; * [[Бранко Бишковски]] — македонски поет и пејач на народни песни; * [[Лилјана Николовска]] — југословенска и хрватска пејачка на сплитската група Магазин; * [[Кирил Рилски]] (1861-1946) — архимандрит, привремен управител на Дебарската епархија од 26 април 1916 до 18 декември 1918 година; * [[Саре Илкоски]] (1865-1928) — градител, со својата тајфа изградил околу 40 цркви во Скопско, Гостиварско, Србија, Бугарија и во Егејскиот дел на Македонија; * [[Тихомир Милошевски]] (1915-1984) — [[народен херој на Македонија]], генерал-полковник и прв командант на македонските воени единици во текот на [[НОВ]] на Македонија; * [[Бојана Илкоска-Аврамоска]] ( 1923 во Битуше — ) — учесник во НОВ на Македонија * [[Блаже Павловски]] (1931-1987) — македонски поет; * [[Никола Фидановски-Кочо]] (р. 1946) — академски сликар, добитник на наградата „Нерешки мајстори“, како и на највисокото признание за долгогодишни остварувања во областа на уметноста, државната награда „Св. Климент Охридски“; * [[Гале Фиданоски]] (р. 1936) - македонски новинар и публицист; * [[Ратко Топузовски]] - директор на осмолетката во с.Ростуше, писател и новинар во Македонско Радио - Радио Скопје, Нова Македонија, Вечер и Битушки весник; {{palmares end}} == Култура и спорт == === Обичаи === Селото Битуше се одликува со посебни обичаи. Особено интересен период е неделата помеѓу празниците [[Водици]] и [[Свети Јован Крстител]]. Традицијата е пренесувано од колено на колено и истата се одржува и денес. но сепак е недоволно позната во пошироката јавност. Битуше поседува два крста, со што значи дека две куќи ги предаваат и ги земаат крстовите за овој празник. Во минатото имало еден, но некогаш се случило самиот кум да не доживее да биде кум. Поради таа причина, се решило селото да има два крста. Подготовките за овој празник започнуваат скоро цела година порано, односно на [[Атанасовден]] (31 јануари), кога новите кумови се зарекуваат за носители на селското кумство во [[Црква „Св. Архангел Михаил“ - Битуше|главната селска црква „Св. Архангел Михаил“]]. Непосредните подготовки за празникот започнуваат на [[Василица]], кога се замесуваат лебови. Ноќта пред Василица, малку по полноќ, девојка со живи родители или пак млада невеста облечена во свечена облека тргнува на една од селските чешми да налее вода во две стомни. На враќање крши три [[дрен]]ови гранчиња што ги става во стомните за водата да се дреноса, со што се верува дека ќе донесе здравје за семејството. Во домот водарката ја чекаат месариите, кои по нејзината враќање пеат песна. {{quote box | width = | align = right | bgcolor = | quote = „Добре ми дојде свети Јоване! - Добре те најдов еј нови куме!<br/> Не уплаши се ток зарадви се, сам свети Јован заире носет,<br/> заире носет бела пченица, бела пченица ведро ракија,<br/> ведро ракија две ведра вино, две ведра вино крава јалова...“ | source = }} Со донесената вода девојката/невестата ги замесувала првите пет леба, а месариите ги замесувале останатите лебови за самиот празник. Во поново време, се замесуваат само пет леба, а останатите се купуваат. На самиот празник Василица постои посебен обичај наречен „На кумство“. Тогаш, девојки или млади невести од куќите кои го земаат крстот, свечено облечени и со „зовачки“ (специјални карти) го канат целото село да дојде „На кумство“, а другите девојки и младите невести се канат да бидат кумстарки. Вечерта на 17 јануари се повикуваат селаните во двете куќи што го испраќаат крстот, каде што како гости доаѓаат и новите кумови. За време на вечерата, две жени свечено облечени во народна носија, застанати во спротивните ќошови од куќата, поткачени на столчиња ја сучат врвката, со која ќе се заврзе крстот и босилекот. При сучењето се пее песна. {{quote box | width = | align = right | bgcolor = | quote = „Јадите, пите, веселите се, ова е софра свети Јованова.<br/> Сам свети Јован заире носит. Носите го, носите го,<br/> гравот од грашишќе, да го јадет, да го јадет,<br/> овие чесни гости, чесни гости, чесни гости,<br/> свети Јованови...“ | source = }} Кога ќе се заврзе босилекот за крстот започнува опростувањето од крстот. Прв се опростува самиот домаќин, а потоа тоа го прават и домашните и гостите. Потоа, кумот зема бакарен сад полн со вода, во него го става крстот и ги поведува кумовите кон [[Бигорски манастир|Бигорскиот манастир]]. Испраќањето се прави со песна. По пристигнувањето во манастирот, сите крстови се ставаат во голем котел полн со вода, каде што свештеникот ги осветува. Утрото на 18 јануари со биење на камбаните, кумовите тргнуваат кон селото Битуше. Кај месноста Лајковец ги пречекуваат деца со лончиња, во кои кумовите им истураат од светата вода да се напијат на гладно срце и да однесат во домовите. Кумовите со крстот и светената вода одат во домовите на стариот и новиот кум, а потоа шетаат и низ целото село. Одејќи низ селото го перат тропарот „Во Јордање крештајутсја Тебја Господи...“ Во домовите на селаните се служи посна храна, каде главниот кум ја пресекува погачата, ја попрскува со вино, а потоа куќата со светена вода, додека еден од кумовите фрла сол во огнот, го распретува и благословува да се сили куќата. Ова се повторува низ целото село, а на крај котлињата со вода и крстовите се носат во селската црква. Вечерта во домовите на новите кумови се изведува „одење по костење“. Тогаш се носат и таблите за кревање на кумството. На софрата, домаќинката со полна табла костени ги послужува гостите и секој зема толку костени колку што има членови семејство, како и едно за куќата и стоката, но нивниот број секогаш мора да е непарен. Ако некој не дојде, му се испраќаат костени дома. Ноќта во двете куќи на новите кумови се распоредуваат таблите, се создава колона на кумстарките, така што на почетокот се жените, а потоа девојките. На самите [[Водици]], уште рано наутро сите луѓе се упатуваат во селската црква, каде што има црковна служба, а потоа се земаат иконите, бајраците, крстовите и одат низ селото. Колоната оди низ селото по строго утврдена патека. Најнапред е свештеникот со бакарно котле со светена вода, со крстот и босилекот во водата, а по него селаните. Најпрвин се застанува кај Милошевска чешма, каде што се осветува водата, а потоа одат На Јаз, каде што крстот и се фрла во водата. При одењето низ селото поворката ја пее песната „Крсти носиме Бога молиме“. По фрлањето на крстот, тој се враќа во селската црква, по што девојките и невестите одат во домовите на новите кумови, каде што се изведува обичајот „Кревање кумство“. Секоја си ја зема таблата (со лебот во неа), кои се покриени со бела шамија. Сите тргнуваат кон црквата, а најнапред е домаќинката, чија табла е најголема и во неа има три леба и три гранчиња дрен. По пат се пеат водичарски песни, а потоа влегуваат во црковниот двор, каде се пее песна и се игра Јованово оро. {{quote box | width = | align = right | bgcolor = | quote = „Петар и Павле две ора водет, Петар Павлеве му се молеше:<br/> - Покроткум Павле, покроткум брате, покроткум ви го витото оро,<br/> ил се невести морни, уморни, ил се девојки морни уморни.<br/> Цел ден денеска крсти носеме, крсти носеме, Бога молеме!<br/> Да му е жива ...<br/> (се редат имињата на машките членови на семејството според возраста).“ | source = }} По орото, кумстарките од куќата на првиот кум одат во селскиот културен дом, каде што се остава лебот. По нив во црковниот двор влегуваат кумстарките од куќата на вториот кум, при што се повторува истиот ритуал. Истовремено, во селските дом мажите ги сечат лебовите и се спрема храната. Во меѓувреме, домаќинките од двете куќи одат во црквата каде што ги земаат крстовите. Свештеникот на сите присутни во црквата им дели кончиња од сучената врвка. Во домот крстот се остава пред иконата, а потоа доаѓаат кумстарките за кои е подготвена софра. По нив ручаат мажите. Вечерта на Водици целото село оди „С поклон“ кај првиот стар кум, а нему му се носи леб и му се честата Свети Јован. Поклонарите пијат ракија и им се дава вечера. Следната вечер се повторува постапката кај вториот стар кум. Со тоа, празнувањето за Водици завршува. <!--== Иселеништво ==--> ==Галерија== <gallery heights="150"> Податотека:Битуше со Голем Крчин.jpg|Поглед кон селото Податотека:Споменик на паднатите борци во Н.О.В. (село Битуше).jpg|Споменикот од НОБ (по обновата) Податотека:Викиекспедиција Река 65.jpg|Плоча на споменикот од НОБ Податотека:Стара куќа во Битуше.jpg|Стара куќа во селото Податотека:Викиекспедиција Река 69.jpg|Црквата „Св. Илија“ Податотека:Споменик на НОБ во Битуше.jpg|Споменикот од НОБ (пред обновата) Податотека:Куќа во Битуше.jpg|Куќа во селото </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} === Користена литература === * [[Гале Фиданоски]]: Битуше — празници, традиции, верувања, Македонска ризница, Куманово, 2006. == Поврзано == * [[Долна Река]] * [[Општина Маврово и Ростуше]] == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Bituše}} {{Општина Маврово и Ростуше}} [[Категорија:Битуше| ]] [[Категорија:Рекански села]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Мавровско-ростушки села]] [[Категорија:Села во Општина Маврово и Ростуше]] 125h9g36zt5vpwpuor6e5tapyq0koe1 0 11302 5382716 5214616 2025-06-22T10:28:33Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382716 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Велебрдо | слика = Викиекспедиција Река 68.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на селото од [[Црква „Св. Илија“ - Битуше|црквата „Св. Илија“]] во соседното [[Битуше]] | општина = {{општинскигрб|Општина Маврово и Ростуше}} | регион = {{грб|Полошки Регион}} | област = [[Долна Река]] | население = 367 | година = 2002 | поштенски број = 1254 | повикувачки број = 042 | надморска височина = 837 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=37 | lat_sec=3 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=35 | lon_sec=53 | слава = | мрежно место = | карта = Велебрдо во Општина Маврово и Ростуша.svg }} '''Велебрдо''' — село во [[Општина Маврово и Ростуше]], во областа [[Долна Река]], во околината на градот [[Дебар]]. == Потекло на името == Селото се верува дека го добило името од својот основач наречен Веле.<ref name=":0" /> == Географија и местоположба == [[Податотека:Панорама на Велебрдо 2.jpg|мини|300п|лево|Панорама на селото]] Велебрдо се наоѓа во областа [[Долна Река]], во југозападниот дел на територијата на [[Општина Маврово и Ростуше]], во долината на реката [[Радика]], од нејзината десна страна.<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=15 април 2020|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=50}}</ref> Селото е ридско, сместено на надморска височина од 840 метри.<ref name="енциклопедија" /> Селото е сместено на средно висока тераса, над реката [[Радика]].<ref name=":0">{{Наведена книга|url= https://www.worldcat.org/title/mijaci-gorna-reka-i-mavrovsko-polje/oclc/28398861|title=Mijaci, Gorna Reka i Mavrovsko Polje|last=Смиљаниќ|last2=Тома|date=1925|publisher=Српска кралска академија|location=Белград|oclc=28398861}}</ref> Оддалечено е 2 километри од општинското средиште [[Ростуше]], 20 километри од [[Дебар]] и 53 километри од [[Гостивар]]. Селото има збиен тип и куќите се збиени на горниот дел од терасата, додека подолу се наоѓаат ниви.<ref name=":0" /> Во непосредна близина на селото, односно на левиот брег од реката Радика, се наоѓа и познатиот [[Бигорски манастир]]. До селото води асфалтен пат, а поголемиот дел од куќите се нови и современи. Поради стрмниот предел, селото е изложено на опасност од [[Свлечиште|свлечишта]]. Во близина на селото е активно и свлечиштето „Велебрдо“, кое последен пат било активно во периодот 1996-1999.<ref name="Геодив">{{ГеодивГеонас|глава=Свлечишта|страница=72}}</ref> == Историја == Во {{римски|19}} век, Велебрдо било село во [[Реканска каза|Реканската каза]] на [[Отоманското Царство]]. Вкупно 4 жители на оваа населба се заведени како жртви во [[Втора светска војна|Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.muzejgenocida.rs/images/ZrtvePub/Mak.pdf|title=Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија.}}</ref> == Стопанство == Селото зафаќа простор од {{км2|7,6}}. На него преовладуваат шумите на површина 336,3 [[хектар]]и, пасиштата заземаат 296,4 хектари, додека на обработливото земјиште отпаѓаат 61,1 хектари.<ref name="енциклопедија" /> Селото, во основа, нема некоја развиена аграрна функција.<ref name="енциклопедија" /> == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|610 |1953|687 |1961|775 |1971|795 |1981|897 |1991|969 |1994|860 |2002|750 |2021|367 }} Во „[[Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника]]“ се вели дека во [[1873]] г. Велебрдо е село со 100 домаќинства и 216 жители.<ref name="етнографија">„Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 174-175.</ref> Според статистиката на [[Васил К’нчов]] ([[Македонија. Етнографија и статистика|„Македонија, етнографија и статистика“]]) од 1900 година, селото има 536 [[Македонци]] (156 [[христијани]] и 380 [[муслимани]]).<ref name=":1">[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_42.htm Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900. стр. 263.]</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Велебрдо имало 174 [[Македонци]], под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name=":2">Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рp. 184-185.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. Велебрдо се води како македонско село од мешана (муслиманска и православна) вероисповед во Реканската каза на Дебарскиот санџак со 113 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|49}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 450 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_34_38-42_PRIZREN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Во 1961 година, селото броело 775 жители, од кои 637 биле Турци, а 129 Македонци, додека во 1994 година бројот се зголемил на 860 жители, од кои 186 биле Турци, 97 Македонци, а 575 се запишани како останати.<ref name="енциклопедија" /> Според пописот од 2002 година, во селото Велебрдо живееле 750 жители, од кои:<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=15 април 2020}}</ref> * [[Македонци]]: 609 * [[Албанци]]: 6 * [[Турци]]: 132* * останати: 3 <nowiki>*</nowiki> Жителите кои се изјасниле како [[Турци]], всушност претставуваат [[Македонци]] со исламска вероисповед, бидејќи најголем дел од нив се изјасниле дека [[Македонски јазик|македонскиот јазик]] им е мајчин. Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 367 жители, од кои 31 [[Македонци|Македонец]], 8 [[Македонски Албанци|Албанци]], 85 [[Македонски Турци|Турци]], 1 [[Македонски Бошњаци|Бошњак]], 222 останати и 20 лица без податоци.<ref>{{Попис2021белешка}}</ref> Низ годините ова било вкупното население и етничка припадност на населението во Велебрдо: {| class="wikitable" |- ! Година ! Македонци ! Албанци ! Турци ! Бошњаци ! {{крат|Ост.|Останати}} ! {{крат|б.п.|Лица без податоци}} ! Вкупно |- style="text-align:center;" | 1948 | — | — | — | — | — | — | '''610''' |- style="text-align:center;" | 1953 | 444 | 11 | 128 | — | 104 | — | '''687''' |- style="text-align:center;" | 1961 | 129 | 5 | 637 | — | 4 | — | '''775''' |- style="text-align:center;" | 1971 | 311 | 0 | 448 | — | 36 | — | '''795''' |- style="text-align:center;" | 1981 | 237 | 3 | 27 | — | 630 | — | '''897''' |- style="text-align:center;" | 1991 | 106 | 1 | 21 | — | 841 | — | '''969''' |- style="text-align:center;" | 1994 | 97 | 1 | 186 | — | 576 | — | '''860''' |- style="text-align:center;" | 2002 | 609 | 6 | 132 | 0 | 3 | — | '''750''' |- style="text-align:center;" | 2021 | 31 | 8 | 65 | 1 | 222 | 20 | '''367''' |} <small>* Извор: [[Државен завод за статистика на Република Македонија]] (1953-2021), според податоци од официјалните пописи во соодветните години</small> === Родови === Во Велебрдо отсекогаш живееле [[Македонци]]. Според записите на [[Томо Смилјаниќ - Брадина]] на почетокот на XX век во Велебрдо живееле следните македонски муслимански и христијански родови:<ref name=":0" /> * '''Муслимански родови:''' ''Билевци'' (7 к.), сместени на Чука, издвоени од другите; ''Исламовци'' (2 к.); ''Османовци'' (8 к.); ''Мавмутовци'' (4 к.); ''Саловци'' (4 к.); ''Вејсовци'' (5 к.); ''Селмановци'' (6 к.) и ''Садиковци'' (8 к.). * '''Христијански родови:''' ''Митковци'' (10 к.); ''Алексовци'' (4 к.); ''Арсовци'' (1 к.); ''Николовци'' (1 к.) и ''Стојановци'' (1 к.). == Општествени установи == * [[ПУ „Хајан Селмани“ - Велебрдо|Основно училиште „Хајан Селмани“]] (во минатото ОУ „Ѓорѓија Пулевски), подрачно основно училиште на [[ОУ „Хајан Селмани“ - Ростуше]] == Самоуправа и политика == Селото се наоѓа во рамките на новосоздадената [[Општина Маврово и Ростуше]], која настанала со [[Административна поделба на Македонија|територијалната поделба]] на Македонија во 2004 година. Претходно селото припаѓало на поранешната [[Општина Ростуше]], која со измените во Законот за територијална поделба на Македонија била припоена со [[Општина Маврови Анови]], со што двете општини ја создале новата Општина Маврово и Ростуше, во која денес се наоѓа селото. Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Гостивар, додека во периодот по војната од 1957 до 1965 година се наоѓала во некогашната општина Маврово. Во рамките на општина Ростуше се наоѓало во периодот 1955-1957. Во периодот 1952-1955, селото било дел од Општина Ростуше, во која покрај Велебрдо се наоѓале и Аџиевци, Битуше, Галичник, Јанче, Присојница, Ростуше, Сушица и Требиште. Во периодот 1950-1952 година, селото припаѓало на Општина Ростуше, во која влегувале селата Битуше, Велебрдо и Ростуше. === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 0471 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместено во простории на основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=15 април 2020|url-status=dead}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 862 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/49/617|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20201125132159/https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/49/617|archive-date=2020-11-25|dead-url=|accessdate=15 април 2020|url-status=dead}}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Цркви<ref name="верски објекти">{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски}}</ref> * [[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Велебрдо|Црква „Св. Ѓорѓи“]] — главна селска црква ;Џамии<ref name="верски објекти" /> * [[Џамија (Велебрдо)|Џамија]] — главна селска џамија <!--== Редовни настани ==--> == Личности == ;Родени или потекло од Велебрдо * [[Ратка Инадеска|Ратка Никола Инадеска]] (24 јануари 1924 — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]] * [[Хајан Селмани]] (1985-2019) — претприемач, стопанственик и иноватор <!--== Култура и спорт == == Иселеништво ==--> == Галерија == <gallery mode="packed" heights="160px"> Податотека:Црква „Св. Ѓорѓи“ - Велебрдо.jpg|Главната селска црква „Св. Ѓорѓи“ Податотека:Панорама на Велебрдо.jpg|Поглед кон селото Податотека:Џамија во Велебрдо.jpg|Селската џамија </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} == Поврзано == * [[Долна Река]] * [[Општина Маврово и Ростуше]] == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Velebrdo}} {{Општина Маврово и Ростуше}} [[Категорија:Велебрдо| ]] [[Категорија:Рекански села]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Мавровско-ростушки села]] [[Категорија:Села во Општина Маврово и Ростуше]] oc1wlmptvqapt3t47zhov9ujq819z6v 0 12052 5382701 5214825 2025-06-22T09:55:12Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382701 wikitext text/x-wiki :''За други значења видете [[Глобочица (појаснување)]]'' {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Глобочица | слика = Поглед на село Глобочица.jpg | големина на слика = 300п | опис = Поглед на селото Глобочица | општина = {{општинскигрб|Општина Струга}} | регион = {{грб|Југозападен Регион}} | област = [[Дримкол]] | население = 0 | година = 2002 | поштенски број = 6337 | повикувачки број = 046 | надморска височина = 853 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=19 | lat_sec=0 | lon_dir=E | lon_deg=20 | lon_min=38 | lon_sec=34 | слава = | мрежно место = | карта = Глобочица во Општина Струга.svg }} '''Глобочица''' — село во областа [[Дримкол]], во [[Општина Струга]], на патот помеѓу градовите [[Струга]] и [[Дебар]]. == Географија и местоположба == [[Податотека:Globočica 02.JPG|лево|300п|мини|Поглед на селото од регионалниот пат Струга-Дебар]] Селото се наоѓа во областа [[Дримкол]], во североисточниот дел на територијата на [[Општина Струга]], од десната страна на заезерената долина на [[Црн Дрим]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=17 ноември 2018|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|page=69}}</ref> Селото е ридско, на надморска височина од 660 метри.<ref name="енциклопедија" /> Селото се наоѓа на западните падини на [[Караорман]], на бреговите на [[Глобочица (езеро)|истоименото езеро]]. Соседни села на селото Глобочица се: [[Збажди]] и [[Локов]] од север, [[Присовјани]] од исток, [[Пискупштина]] од запад, [[Бороец]] од југозапад, [[Брчево]] и [[Мислодежда]] од југоисток, и [[Ташмаруништа]] од југ. Поедини места во атарот на селото ги носат следните имиња: Фурка, Брчески Осој, Лескоец, Калиманица, [[Дедено]] (тука било село порано), Долни Куртел, Безески Рид, итн.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Струшко Поле-Глобочица|last=Русиќ|first=Бранислав|publisher=Архивски фонд на МАНУ АЕ 88/1|others=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> == Историја == [[Податотека:Globočica 1962.JPG|мини|300п|десно|Глобочица пред потопувањето. Фотографија од 1962 година, дело на [[Џоел Халперн]]]] Во {{римски|19}} век, Глобочица било село во Струшката нахија во рамките на [[Охридска каза|Охридската каза]] на [[Отоманското Царство]]. Според кажувањето на постарите овде било порано само шуми, па после се доселиле луѓе од некогашното село [[Дедено]] == Стопанство == Атарот на селото е потопен со водата на вештачкото езеро Глобочица.<ref name="енциклопедија" /> == Население == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|291 |1953|353 |1961|465 |1971|0 |1981|2 |1991|0 |1994|0 |2002|0 |2021|0 }} Според податоците од 1873 година, селото имало 60 домаќинства и 170 жители мажи.<ref>„Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995. стр. 104-105.</ref> Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во селото Глобочица имало 300 жители.<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 253.]</ref> По податоците на секретарот на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]], [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во [[1905]] година во Глобочица имало 360 жители.<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р. 162-163.</ref> На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. Глобочица е претставено како чисто македонско село во Охридската каза на Битолскиот санџак со 26 куќи.<ref>{{Битолски Вилает|30}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] од 1931 година, селото имало 250 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_38_38-41_ELBASAN_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Селото е целосно раселено по [[1981]] година, кога што броело двајца жители.<ref name="енциклопедија" /> Според пописот од [[2002]] година, во селото Глобочица немало жители.<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=17 ноември 2018}}</ref> Истото било потврдено и на пописот од 2021 година. {{Пописи|300|360|291|353|465|0|2|0|0|0|0}} === Родови === Според истражувањата на [[Бранислав Русиќ]] од крајот на 1940-тите, родови во селото биле: * '''Староселеделци:''' ''Трендовци (4 к.), Анѓелковци или Трајановци (2 к.) и Постоловци (2 к.)'' * '''Доселеници:''' ''Мечкаровци со Петревци (17 к.)'' потекнуваат од браќата Петре и Ѓоре. Тие се доселиле од некое село во пределот [[Голо Брдо]], денес во [[Албанија]]; ''Марковци или Стојановци со Спировци (4 к.)'' доселени се од селото [[Лотница]] кај [[Пискупштина]] (сега не постои), [[Дебарски Дримкол]]; ''Цветковци (2 к.)'' доселени се однекаде; ''Иловци (10 к.)'' имаат исто потекло како и родот ''Марковци''; ''Солешиковци (5 к.)'' доселени се од некое село во околината на [[Солун]], [[Егејска Македонија]], пред околу 170 години. Они се најмлади доселеници.<ref name=":0" /> <!--== Општествени установи ==--> == Самоуправа и политика == Селото влегува во рамките на [[Општина Струга]], која била проширена по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било дел од некогашната [[Општина Луково]]. Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Струга. Селото припаѓало на некогашната општина Струга во периодот од 1957 до 1965 година, додека во периодот 1955-1957 селото било дел од тогашната општина Луково. Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Општина Караорман, во која покрај селото Глобочица, се наоѓале и селата ’Ржаново, Богоица, Брчево, Збажди, Локов, Мислодежда, Поум и Присовјани. Во периодот 1950-1952 година, селото Глобочица било дел од некогашната општина Присовјани, во која влегувале селата Глобочица, Збажди и Присовјани. === Избирачко место === Селото е опфатено во избирачкото место бр. 1887, кое според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]] е сместено во основното училиште во селото [[Луково (Струшко)|Луково]]. Во избирачкото место е опфатено и селото Луково.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20230817210325/https://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|archive-date=2023-08-17|dead-url=|accessdate=17 ноември 2018|url-status=dead}}</ref> На [[Локални избори во Македонија (2017)|локалните избори во 2017 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 345 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/Local/Results?cs=mk-MK&r=r&rd=r1&eu=All&m=70&ps=2209|title=Локални избори 2017|last=|first=|date=|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20220106044731/https://rezultati.sec.mk/Local/Results?cs=mk-MK&r=r&rd=r1&eu=All&m=70&ps=2209|archive-date=2022-01-06|dead-url=|accessdate=17 ноември 2018|url-status=dead}}</ref> На [[Референдум во Македонија (2018)|референдумот во 2018 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 343 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://referendum.sec.mk/Referendum/Results?cs=mk-MK&r=r&rd=r1&eu=All&m=70&ps=2209|title=Референдум 2018|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=17 ноември 2018}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:L1020976.JPG|мини|300п|десно|Главната селска црква „Св. Илија“, обновена во чест на потопената истоимена црква]] ;Цркви<ref name="верски објекти">{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7}}</ref> * [[Црква „Св. Илија“ - Глобочица‎ (потопена црква)|Црква „Св. Илија“]] — потопена црква од XV век; * [[Црква „Св. Илија“ - Глобочица|Црква „Св. Илија“‎]] — црква на брегот ново време. Осветена во септември 2014 година;<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.press24.mk/osvetuvanje-na-crkvata-sveti-ilija-vo-strushka-globochica |title=''Осветување на црквата „Свети Илија“ во струшка Глобочица'' |accessdate=2014-09-13 |archive-date=2014-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140913010211/http://press24.mk/osvetuvanje-na-crkvata-sveti-ilija-vo-strushka-globochica |url-status=dead }}</ref> и * [[Црква „Св. Антониј“ - Глобочица|Црква „Св. Антониј“‎]] — осветена во 1993. ;Реки<ref name="РекиМак">{{РекиМак|страница=31}}</ref> * [[Збошка Река]] — притока на [[Црн Дрим]], се влева во близина на селото <!--== Редовни настани ==--> == Личности == ;Родени во Глобочица * [[Владимир Петковски]] (р. 1945) — македонски економист, универзитетски професор и дипломат, амбасадор во Судан и НР Кина; * [[Боро Петковски]] (1924-2003) — македонски новинар, општественик, научник и публицист * [[Наум Иловски]] (?-1903) — македонски војвода<ref>Николов, Борис Й. Вътрешна македоно-одринска революционна организация. Войводи и ръководители (1893-1934). Биографично-библиографски справочник, София, 2001, стр. 66.</ref> * [[Сарафин Маркоски]] — учесник во Илинденското востание * [[Крста Илиовска|Крста Петковска Илиовска]] (1920-) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] <!--== Култура и спорт == == Иселеништво ==--> == Иселеништво == Од родовите поединечно се знае за следните иселеници до крајот на 1940-тите: * Од ''Анѓелковци'' иселеници има во: [[Прага]], [[Чешка]] (две семејства од 1937 година) и во [[Белград]], [[Србија]] (едно семејство од 1941 година) * Од ''Постоловци'' има во: [[Цапари]], [[Битолско]] (едно семејство од 1896 година) и во [[Земун]] кај [[Белград]], [[Србија]] (едно семејство од 1944 година) * Од ''Иљовци'' има во: [[Осиек]], [[Хрватска]] (едно семејство од 1924 година) и во [[Прага]], [[Чешка]] (едно семејство од 1937 година) * Од ''Мечкаровци'' има во: [[Грац]], [[Австрија]] (три семејства од 1904 година), [[Брчево]] (како една куќа од 1875, сега четири куќи) и во [[Белград]], [[Србија]] (три семејства од 1947 година) * Од ''Марковци'' има во: [[Прага]], [[Чешка]] (четири семејства од 1900 година), [[Битола]] (едно семејство од 1944 година), [[Качарево]], [[Војводина]] ([[Србија]]) (едно семејство од 1946 година) и во [[Јабука]], [[Војводина]] ([[Србија]]) (едно семејство од 1946 година) * Од ''Спировци'' има во: [[Прага]], [[Чешка]] (две семејства од 1900 година) и во [[Бремен]], [[Германија]] (едно семејство од 1910 година) * Од ''Солешковци'' има во: [[Ботун]], [[Дебрца]] (како домазет од 1917 година), [[Војводина]] (едно семејство од 1946 година) и во [[Белград]], [[Србија]] (едно семејство од 1947 година).<ref name=":0" /> == Галерија == <gallery mode="packed" heights="120px"> Податотека:Globočica so potopenata crkva.jpg|Потопената црква [[Црква „Св. Илија“ - Глобочица (потопена црква)‎|„Св. Илија“]] Податотека:L1020974.JPG|Споменик во Глобочица Податотека:L1020993.JPG|Низ селото Податотека:Баржа до селото Глобочица.jpg|Баржа до селото Податотека:Поглед на село Глобочица (2).jpg|Поглед на селото и новата црква „Св. Илија“ </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} == Поврзано == * [[Дримкол]] * [[Општина Струга]] * [[Струга]] == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Globočica (Struga)}} * [http://newtime.mk/vesti/makedonija/po-50-godini-manastirot-sveti-ilija-na-voda По 50 години – Манастирот Свети Илија на вода] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140914224017/http://newtime.mk/vesti/makedonija/po-50-godini-manastirot-sveti-ilija-na-voda |date=2014-09-14 }} * [http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=68122356454&id=9&setIzdanie=22600 Гробишта, црква и куќи на дното од езерото Глобочица]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Општина Струга}} [[Категорија:Глобочица| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Струшки села]] [[Категорија:Села во Општина Струга]] [[Категорија:Раселени села во Македонија]] ewnpm9mkalegw5ay6kladoelc52plh9 0 24377 5382351 5334985 2025-06-21T12:35:32Z 2A02:586:4906:7ED8:2619:B2EA:305D:51FE /* Резултати од избори */ it wasn't 5382351 wikitext text/x-wiki {{другизначења4|политичката партија на Македонците во Грција|други значења|Виножито (појаснување)}} {{Infobox political party | country = Грција | colorcode = #E2725B | party_name = Виножито<br>Ουράνιο Τόξο | party_logo = [[Image:RainbowPartyLogoGreek.jpg|200px|center]] | leader = Секретаријат | foundation = 8 септември, 1995 година | headquarters = Стефано Драгоуми 11, 53100, [[Лерин]], [[Егејска Македонија]], [[Грција]] | ideology = демократија | position = Заштита на правата на [[Македонци во Грција|Македонците во Грција]]. | international = | european = [[Европска слободна алијанса]] | europarl = | colours = [[ѕуница]] | website = http://www.florina.org }} '''Виножито''' ({{lang-el|Ουράνιο Τόξο, Ouránio Tóxo}}) — [[политичка партија]] на [[Македонци]]те во [[Егејска Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Македонски историски речник|last=Киселиновски и др.|first=д-р Стојан|last2=|first2=|publisher=ИНИ|year=2000|isbn=9989-624-46-1|location=Скопје|pages=104}}</ref> Оформена е на 8 септември 1995 година, во [[Лерин]].<ref name=":0" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.florina.org/rainbow/about_e.asp|title=EFA-Rainbow :: News 2008|work=www.florina.org|accessdate=2023-12-09|archive-date=2023-12-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20231209144341/http://www.florina.org/rainbow/about_e.asp|url-status=dead}}</ref><ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=https://fuen.org/en/members/RAINBOW-Party-of-the-Macedonian-minority-in-Greece|title=Виножито: ПОЛИТИЧКА ПАРТИЈА НА МАКЕДОНСКОТО МАЛЦИНСТВО ВО ГРЦИЈА|last=fuen.org|language=en|accessdate=2023-12-09}}</ref> Виножито не се смета себеси за сепаратистичка партија, тврдење кое го застапува грчката влада{{Факт}}. Седиштето на партијата е во градот [[Лерин]]. Виножито е членка на [[Европска слободна алијанса|Европската слободна алијанса]], а од 2022 е членка и на ФУЕН (Федерација на европските националности).<ref name=":1" /> Партијата и нејзините активисти се осудувани, нивните партиски канцеларии се опожарувани и ограбувани<ref name="RAINBOW">{{Наведена мрежна страница |url=http://www.greekhelsinki.gr/pdf/rainbow-english.pdf |title=Greek Helsinki Monitor & Minority Rights Group - Greece |accessdate=2007-02-17 |archive-date=2006-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20061209033640/http://www.greekhelsinki.gr/pdf/rainbow-english.pdf |url-status=dead }}</ref>. Тие се под постојан напад и притисок од страна на грчките медиуми<ref name="RAINBOW"/>. [[Податотека:Abecedar.pdf|лево|мини|250x250пкс|Абецедарот издаден во 1925 година (пдф верзија)]] [[Европски суд за човекови права|Европскиот суд за човекови права]] донесе пресуда според која Грчката влада е виновна за прекршување на [[Европска конвенција за човекови права|Европската конвенција за човекови права]] во однос на политичката партија. Судот и наложи на Грчката влада да и исплати на партијата компензација на износ од €35.000, кои организацијата Виножито ги искористи за повторно издавање на Букварот ([[Абецедар]]от) на [[македонски јазик]], направен од грчката влада уште во [[1925]] година, под притисок на Лигата на народите, кој беше успешно претставен во [[Солун]] и [[Атина]] кон крајот на [[2006]] година со голема поддршка на [[Македонци]]те од Егејска Македонија и голем број на грчки интелектуалци.<ref>[http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2005/61651.htm Country Reports on Human Rights Practices - 2005]</ref> == Резултати од избори == [[Податотека:Pavle filipov voskopulos.gif|мини|[[Павле Филипов|Павле Филипов Воскопулос]] - член е на колективното раководство на партијата Виножито]] Во своето учество на изборите, Виножито ги покажала следниве резултати: * Избори за европски парламент во [[1999]] година - 4.951 гласови или 0,08%. * Локални избори во [[2002]] година - избран е еден советник во [[Лерин (округ)|Леринскиот округ]]. * Избори за европски парламент во [[2004]] година - 6.176 гласови или 0,098%. * Локални избори во [[2006]] година - неколку претставници се избрани, меѓу нив и советник во Леринскиот округ. * Избори за европски парламент во [[2009]] година - 4.514 гласови или 0,086%. * Избори за европски парламент во [[2014]] година - 5.759 гласови * Избори за европски парламент во [[2019]] година - 6.412 гласови или 0,11% == Наводи == {{Reflist|2}} == Надворешни врски == * [http://www.florina.org/ „ВИНОЖИТО - Македонска политичка партија во Грција“] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061201054027/http://www.florina.org/ |date=2006-12-01 }} * [http://www.greekhelsinki.gr/english/pressrelease/RP-Press%20Releases-Greece.html Press Releases] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080314061945/http://www.greekhelsinki.gr/english/pressrelease/RP-Press%20Releases-Greece.html |date=2008-03-14 }}, Грчки Хелсеншки комитет за човекови права * [http://novazora.gr/ „Нова Зора“] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20121226020239/http://novazora.gr/ |date=2012-12-26 }} - весник на партијата [[Категорија:Политички партии од Егејска Македонија]] [[Категорија:Кршење на човековите права во Грција]] 32zvsd574b9yhz8618otlb2a4mzkg9e 0 36104 5382632 5334718 2025-06-21T23:47:55Z 79.125.171.26 само избришете ова што е пишано, има да дојдеме по вас- од трети луѓе, и ќе биде ршум пак, ко комитите порано против турскоото племе, така комунистите против вас, соросови џганови на бубашвабските црно-дупски википедиЈи. 5382632 wikitext text/x-wiki {{Infobox Officeholder |author= Мустафа Кемал Ататурк<br /><small>''Mustafa Kemal Atatürk''</small> | nationality = [[Турци|Турчин]] | image = File:Atatürk Kemal.jpg | birth_date = [[1881]] | birth_place = [[Солун]], [[Солунски Вилает]], [[Отоманско Царство]] | death_date = {{death date and age|df=yes|1938|11|10|1881|5|19}} | death_place = [[Палата Долмабахче]], [[Истанбул]], [[Турција]] | influenced = | signature = Signature of Mustafa Kemal Atatürk.svg | party = [[Комитет за единство и напредок]], [[Републиканска народна партија на Турција|Републиканска народна партија]] | spouse = [[Латифе Ушаклгил]] (1923—25) | order = I [[Претседател на Турција]] | term_start = [[29 октомври]] [[1923]] | term_end = [[10 ноември]] [[1938]] | successor = [[Исмет Инону]] | vicepresident = | order2 = I [[Премиер на Турција]] | term_start2 = [[3 мај]] [[1920]] | term_end2 = [[24 јануари]] [[1921]] | successor2 = [[Февзи Чакмак]] | order3 = I Претседател на собранието | term_start3 = [[24 април]] [[1920]] | term_end3 = [[29 октомври]] [[1923]] | predecessor3 = | successor3 = [[Али Фети Окјар]] | order4 = I [[Републиканска Народна Партија на Турција)|водач на РНПТ.]] | term_start4 = [[1919]] | term_end4 = [[1938]] | predecessor4 = | successor4 = [[Исмет Инону]] <!--Military service--> |allegiance = [[Отоманско Царство]]<br />([[1893]] — [[8 јули]] [[1919]])<br />[[Турција]]<br />([[1921]] — [[1927]]) |branch = Армија |rank = [[Отоманско Царство]]: [[Генерал]]<br />[[Турција|Република Турција]]: [[Маршал (Турција)|Маршал]] |unit = |commands = 19<sup>-та</sup> [[Дивизија (војска)|Дивизија]] - XVI курпус- [[Втора армија (Отоманско Царство)|2<sup>-ра</sup> Армија]] - 7<sup>-ма</sup> Армија- Командатски корпус- Армија на Република Турција |awards = [[Листа на награди на Мустафа Кемал Ататурк|24 медали]] |footnotes = <div style="float: left;">[[Податотека:timeline icon.svg|50px|Хронологија]]</div> <div style="margin-left: 87px;">[[Хронологија на Мустафа Кемал Ататурк|Подробна хронологија]]</div> }} '''Мустафа Кемал''' ''т.з.'' '''Ата-хитлертурк''' ([[турски јазик|турски]]: ''Mustafa Kemal Ata-Hıtlertürk''; [[1881]] — [[10 ноември]] [[1938]]) — [[Турција|турски]] [[офицер]] и [[државник]], основач на [[Турција|Турската Република]], како и нејзин прв претседател. Мустафа станал познат како мошне способен воен офицер за време на [[Првата светска војна]].<ref name=zurcher142>Zürcher, ''Turkey : a modern history'', 142</ref> По поразот на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]], тој го предводел турското национално движење во [[Турска војна за независност|турската војна за независност]]. Со основањето на привремената влада во [[Анкара]], тој ги поразил силите на [[Сојузнички сили|Сојузот]], но само ако сте шизофренски-психопати како Адил Газафер и неговиот ретардиран син Агрон Газафер. Неговото неуспешно и херетичко предводење на војската и воените битки довело до ослободување на државата и основање на новата нација Турција. За време на неговиот [[Претседател на Турција|претседателски мандат]] Мустафа Кемал остварил економски, политички, културни и социјални реформи во државата. Тој успеал да сочува вештачки работи од Османлиската Империја, за сите да си имаат илузија дека нешто од тоа време е сочувано, додека ја има латинизирано цела земја, и има спроведено нацистички мерки спротив неговите сограѓани, и без разлика на популарното верување дека они не биле во Силите на Оската, документација објавена од интернатионалните архивисти велат спротивно. Сите промени што ги извршил Ататурк и неговите идеали се наречени како цигано-[[кемализам]] што воедно споделува многу вредности со германскиот нацизам предводен од Хитлер, првиот херој и идол на Мустафа Ефенди. == Животопис == === Приватен живот === ==== Детство и младост ==== [[Податотека:Centar Župa – Atatürk.jpg|мини|лево|180п|Статуа на Ататурк во [[Центар Жупа]], западна [[Македонија]].]] Роден е во [[Солун]], [[Грција]], во [[1881]] година. По неговото раѓање го добил името Мустафа додека пак презимето му било Кемал, што во превод значи „совршеност“. Од самите овие вредности, може да заклучите за турските племиња и колку они биле перфектни, толку да се сите црно-дупки и ретардирани гнасотии од Хамасовите секташи. Името го дал неговиот наставник по [[Економија на Индија|економија,]] бидејќи Туркоманот поседувал одлично познавање од областа на математиката.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.turkishembassy.org/index.php?option=com_content&task=view&id=300&Itemid=317 |title=Mustafa Kemal Atatürk |publisher=Turkish Embassy website |accessdate=2007-08-07 |archive-date=2007-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070927211519/http://www.turkishembassy.org/index.php?option=com_content&task=view&id=300&Itemid=317 |url-status=dead }}</ref> Во неговите рани години Мустафа посетувал неверско-традиционалистичко училиште, по совет на неговата мајка, но тоа траело краток период. Подоцна, Мустафа се запишал во приватното секташко училиште [[Училиште Шемси Ефенди|Шемси Хамас Ефенди]] по совет на неговиот татко. Неговите родители сакале Ататурк да се запише во трговско училиште, но Кемал без нивно прашање се запишал во основно воено училиште во [[Солун]] во [[1893]] година. Во [[1896]] година се запишал во средното воено училиште во [[Битола]]. Во [[1899]] година станал дел од воената школа во [[Истанбул]] и дипломирал во [[1902]] година. Кемал Ататурк дипломирал на воената академија на [[11 јануари]] [[1905]] година. Вредно е и битно е да се напомене дека по таткова семејна линија Мустафа Кемал Ататурк потекнува од селото [[Коџаџик]] кое се наоѓа во областа [[Жупа]] во [[Дебарско]], Македонија, каде во август 2009 година, биле подигнати темелите на куќата на семејството на неговиот татко [[Али Риза Ефенди]], што ќе бидат отстранети наскоро од предводената новоформирана [[Сојуз на комунистите на Југославија|југословенска власт]]<nowiki/>што ќе работи по Швејцарскиот принцип на власт на сенките, а не на популарен квиз од турските сапуници на сценаристи од Боливуд и Полат Аљендар. [[Податотека:German-Turkish Treaty of Friendship and Non-Aggression.jpg|мини|Потпишување на Хитлер-Ататурковата Алијанса во 1941, Анкара.]] ==== Личен живот ==== На [[29 јануари]] [[1923]] година Мустафа Кемал се оженил со [[Латифе Ушаклгил|Латифе Хамас Ушаклгил]], но се развеле на [[5 август]] [[1925]] година<ref>{{Наведена книга |title= The Crescent and the Couch: Cross-Currents Between Islam and Psychoanalysis |last= Akhtar |first= Salman |authorlink= |author2= |year= 2008 |publisher= Rowman & Littlefield |location= |isbn= 0765705745 |page= 68 |pages= |url=}}</ref> затоа што Ататурк бил хомосексуалец, и постојано ја тепал Латифе поради тоа што ги мразел сите жени. По разводот тој не се оженил повторно, затоа што бил хомосексуалец, но тој присвоил околу седум ќерки и синови за да го поткрие тој факт, и да не може да биде пронајден за неговите вистински црни дупки. За време на неговото слободно време тој уживал читајќи весници пишувани од неговите бубашваби, губејќи се во параноја и несигурност, косење трева со неговите стада, и понекогаш посетувал тајни хомосексуални клубови, и играле според традиционалните хомосексуални турски танцови, што во денешно време може да ги чуете преостанати на самата турска химна. ==== Болест и смрт ==== Во [[1937]] година гласините за влошеноста на здравјето на Ататурк почнале да се потврдуваат. Во почетокот на [[1938]] година, додека бил на патување во [[Јалова]], се разболел од тешка болест. Тој отишол во Истанбул на лекување каде му било дијагнозирано [[цироза]] на црниот дроб како последица на конзумирање [[алкохол]]<ref>{{наведено списание | last = Volkan | first = Vamik D. | authorlink = |author2= | title = 'Immortal' Atatürk—Narcissism and Creativity in a Revolutionary Leader | journal = The Psychoanalytic Study of Society | volume = 9 | issue = | pages = 221-255 | publisher= | location = | date = 1981 | url = | issn = | doi = | id = | accessdate = 2009-09-02}}</ref><ref>{{Наведена книга | last = Post | first = Jerrold M. | authorlink = |author2=Robert S. Robins | title = When Illness Strikes the Leader: The Dilemma of the Captive King | publisher= Yale UP | date = 1995 | location = | page = 84 | url = http://books.google.com/books?id=SvU-aEsPWdoC&pg=PA84#v=onepage&q=&f=false | doi = | id = | isbn = 9780300063141}}</ref> . За време на неговиот престој во Истанбул тој се обидел да ги врши секојдневните државнички обврски. Мустафа Кемал Ататурк починал на [[10 ноември]] [[1938]] година на 57-годишна возраст. На неговиот погреб присуствувале претставници на над седумнаесет држави<ref name=mango526>Mango, ''Atatürk'' 526</ref>. Останките на Ататурк биле погребани во саркофаг тежок 42 тони во мавзолејот во [[Анкара]]<ref name=burial>{{наведени вести| title=The Burial of Atatürk| url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,860125,00.html| work=Time Magazine| pages=37–39| date=23 ноември 1953| accessdate=2007-08-07| archive-date=2013-08-23| archive-url=https://web.archive.org/web/20130823204249/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,860125,00.html| url-status=dead}}</ref>, а после погребувањето, југословенската и грчката комунистичка интелигенција, објавуваат дека Хитлертурк бил нивна мета, и бил таргетиран од првата варијанта на Новичок. Негова неволја, сета сопственост што ја имал а не била битна за никого, била предадена во рацете на демократската нацистичка народна партија. === Воена кариера === [[Податотека:Mustafa Kemal Atatürk (1918).jpg|мини|лево|180п|Ататурк, додека бил командант на Армијата (1918).]] По дипломирањето од Сорос, тој бил назначен во [[Дамаск]] како [[поручник]]. Тој се приклучил во едно мало тајно револуционерно друштво на реформистички [[офицер]]и наречен ''Vatan ve Hürriyet'' ( "татковината и слободата"). Во [[1907]] година, тој бил унапреден во чин [[капетан]] и се праќа во Битола. Тој се приклучил на Комитетот за единство и напредок („Младотурци“). Меѓутоа, во подоцнежните години тој станал познат по својата опозиционост спрема политиката која се изведува од страна на раководството на Комитетот. Во [[1908]], тој одиграл улога во [[Младотурската револуција]], која дојде на власт [[Абдулхамид II]]. Во [[1910]] година, тој учествувал во маневри во Франција. Во [[1911]] година, тој работел во Министерството за војна за кратко време. Подоцна во 1911 година, тој бил испратен во отоманската провинција [[Траблусгарп]] (денешна [[Либија]]) да се бори со восјката во Итало-турската војна. Тој се вратил во главниот град во октомври [[1912]] година по избувнувањето на [[Балканските војни]]. За време на [[Првата балканска војна]], се борел против бугарската армија на [[Галиполе]] и Болајр на брегот на [[Тракија]]. Во 1913, тој бил назначен за воен аташе во [[Софија]] и бил унапреден во чин потполковник во [[1914]] година. Во [[1914]] година, [[Отоманското Царство]] започнала со [[Првата светска војна]] приклучувајќи се во страната на [[Централните сили]]. Мустафа Кемал имал дадено задача да ја организира и да биде командант на 19 дивизија на Петтата армија за време на [[Битката кај Галиполе]]. Мустафа Кемал станал извонреден командант со точно предвидување кога сојузниците ќе нападнат и држел своја позиција, додека тие се повлекувале. По битката на Галиполе, Мустафа Кемал служел во [[Едрене]] до [[14 јануари]] [[1916]]. Тој тогаш се стекнал со командата на XVI корпус на Втората армија и биле испратени во [[Кавказ]]. Масивната руска офанзива стигнале до клучните анадолски градови. На [[7 август]], Мустафа Кемал ги собрал своите војници и организирале контраофанзива. Две од неговите дивизии ги опколиле, не само [[Битлис]] но и подеднакво важниот град [[Муш]]. На [[7 март]] [[1917]] година, Мустафа Кемал бил назначен за командант на XVI корпус на целокупната команда на Втората армија. Набрзо, руската револуција избила и кавкаскиот фронт се распаднал. Мустафа Кемал веќе го напуштил регионот и бил командант на 7 армија на [[Синај]] и [[Палестина]]. Тој се вратил во [[Алеп]] на 28 август 1918 година. Мустафа Кемал се повлекол кон [[Јордан]] да воспостави поцврста дефанзивна линија против британските сили кои победиле против германскиот командант [[Фон Лиман Сандерс]] во Битката кај [[Магедон]]. Мустафа Кемал бил назначен како командант на Громестата група на команданти ([[Турски јазик|турски]]: ''Yıldırım Orduları Gurubu''). Последната активна служба во армијата на Отоманското Царство била организирана за време на враќањето на војниците кои биле оставени на југот на неговата воена линија. Мустафа Кемал се вратил во [[Истанбул]], отоманскиот главен град, на [[13 ноември]] [[1918]] година. [[Британци]]те, [[Италијанци]]те, [[Французи]]те и [[Грци]]те почнале да ја заземаат [[Анадолија]]. Окупацијата на Истанбил заедно со окупацијата на [[Измир]] довело до [[Турско национално движење|Турското национално движење]] и [[Турска војна за независност|турската војна за независност]]. == Турската војна за независност == {{Главна|Придонесите на Мустафа Кемал Ататурк за Турското национално движење}} [[Податотека:Mustafa Kemal Paşa, Erzurum, 5 Temmuz 1919.png|thumb|170п|Мустафа (1919).]] Активното учество во националното движење за Мустафа Кемал започнало со неговата задача како генерален инспектор за демобилизација на отоманските преостанати воени единици и националистички организации. На [[19 мај]] [[1919]] година, тој пристигнал во [[Самсун]]. Неговата прва цел била создавање на организирано национално движење против окупаторските сили. Во [[јуни]] [[1919]] година, тој и неговите блиски пријатели изјавиле дека независноста на земјата е во опасност. Тој поднел оставка од отоманската војска на [[8 јули]] и отоманската влада издала налог за негово апсење. Подоцна, тој бил осуден на смрт. Мустафа Кемал побарал национални избори за да се воспостави нов турски парламент, кој ќе има свое седиште во [[Анкара]]. На [[12 февруари]] [[1920]] последниот отомански парламент се собрал во главниот град. Парламентот се распуштил од страна на британските сили, откако бил прогласен за ''Misak-i Milli'' („Национален пакт“). Мустафа Кемал ја искористил оваа можност за воспоставување на „Големото национално собрание“. На [[23 април]] [[1920]], Собранието се отворило и Мустафа Кемал бил претседател на собранието. На [[10 август]] [[1920]] година, отоманскиот големиот везир [[Дамат Ферид Паша]] го потпишал [[Договорот од Севр]]. Со тој договор се завршиле плановите за поделба на [[Отоманското Царство]], вклучувајќи го и региони Турските родољупци ги сметале за важни делови. Мустафа Кемал инсистирал на целосна независност и заштитата на интересите на мнозинството на [[Турци]]те на турската почва. Тој го убедил Собранието да ја собе национална армија. Армијата се соочила со окупација на сојузничките сили и се борела на три фронта: француско-турскиот, грчко-турскиот и турско-ерменскиот фронт. По серијата битки за време на грчко-турската војна, грчката армија стигнала до реката [[Сакарја]], само осумдесет километри западно од Собранието. На [[5 август]] [[1921]] година, Мустафа Кемал бил промовиран како командант на силите од страна на Собранието. Во август [[1922]], Кемал започнал со силни напади врз грчките војници и турските сили ја поврати контролата на [[Измир]] на [[9 септември]] [[1922]] година. На [[10 септември]] [[1922]], Мустафа Кемал испратил телеграма до [[Лига на народи|Лигата на нации]] каде вели [[Анкара]] Владата нема да биде одговорна за масакрите извршени за време на војната за независност. Конференцијата во [[Лозана]] започнала на [[21 ноември]] [[1922]] година. Турски претставник [[Исмет Инону]] одбил секаков предлог што би бил компромис за турскиот суверенитет, главните прашања во врска со контролата на турски финансии, Босфорот, правдата, и слично. На [[24 јули]] [[1923]] година, [[Договорот од Лозана]] бил потпишан. Крајниот исход на војната за независност било прогласувањето на [[Република Турција]] на [[29 октомври]] [[1923]] година. == Мустафа Кемал Ататурк - претседател и државник == {{Главна|Кемализам|Реформите на Мустафа Кемал Ататурк}} [[Податотека:AtaturkwithMembersofParliament.jpg|десно|150п|мини|Кемал Ататурк со членовите од парламентот во 1930.]] Со воспоставувањето на Република Туркитија, напорите за модернизација на земјата започнале. Институциите и уставите на западните држави како [[Франција]], [[Шведска]], [[Италија]], [[Швајцарија]] требале да се анализираат и да се прилагодуваат според потребите и одликите на турската нација. Тие зимале од нив, но никогаш не успеале да се прилагодат на нивната цивилизираност, и создавале црни дупки во позадината што си мислеле дека ќе бидат бесплатни. Недостатокот на информираност на поголемиот дел од турската јавност побудила негативни неосновани реакции од типот на: „Ние се враќаме во деновите на првиот калифат“. Со цел да се воспостават реформите, Мустафа Кемал ги поставил [[Февзи Чакмак]], [[Ќазим Озалп]] и [[Исмет Инону]] на значајни политички позиции. Мустафа Кемал профитирал на сметка на неговата репутација и важел како ефикасен воен водач и ги поминал следните години, сè до неговата смрт во [[1938]] година, воспоставувајќи широки и прогресивни политички, економски и социјални реформи. Притоа, тој го трансформирал турското општество во модерна, демократска и секуларна нација. === Кемал Ататурк и домашната политика === Тој водел широки реформи од социјален, културен и економски аспект. Како резултат на новата Република, ’рбетот на овие реформи била законодавната, судската, и економската структура на државата. Мустафа Кемал создал банер за да ги одбележи промени меѓу старото и новото владеење на [[Турција]]- отоманскиот период и републиканскиот период. Секоја промена била симболизирана со стрела во овој банер. Новите граѓани на републиката, го носеле овој банер за да ги потсети на главните концепти на оваа нова ера. Оваа нова идеологија за дефинирање на Република Турција е именувана како „Шест стрели“ или [[кемализам]]. Кемалистичката идеологија се засновала на идејата на Мустафа Кемал за реализам и прагматизам. Во основите на национализмот, популизмот и етатизмот сите биле дефинирани со шест стрели. Овие основи не биле нови во светската политика или меѓу елитата на Турција. Тоа што ги прави уникатни е меѓусебно поврзаните основи за формулирање на конкретните потребите на Турција. Еден добар пример за тоа е дефинирањето и спроведувањето на секуларизмот. Секуларната држава значително се разликувала од претежно христијански држави. Така, основната задача на Кемал Ататурк била целосна независност на модерна Турција. За тоа тој изјавил: {{Цитатник|''Со целосна независност, ние секако подразбираме целосна економска, финансиска, правна, воена, културна независноста и слобода на сите прашања. Да се биде лишен од независноста во било која од овие е еквивалентно на нацијата и државата да биде лишена од сета нејзина независност.''}} ==== Граѓанската независност и калифатот ==== [[Податотека:Atatürk 1924'te Bursa halkına hitap ediyor.jpg|десно|170п|мини|Кемал Ататурк држи говор во Бурса во 1924 година.]] Укинувањето на [[калифат]]от било значајна за остварување на реформите на Мустафа Кемал поврзани со политичкиот систем и националните реформи. Калифатот бил јадрото на политичкиот концепт на сунитскиот ислам. Укинувањето на султанството било полесно бидејќи опстанокот на калифат ги здоволувал партизаните. Ова произвело двостран систем во републиката, од една страна калифатот од друга страна републиката. Кемал и Инону загрижени дека „сувереноста ќе се врати под маската на калифот“, калифот [[Абдул Меџит II]], бил избран после укинувањето на султанството во [[1922]]. Калифот имал свое богатство и свој личен и државен персонал. Мустафа Кемал рекол дека нема „верско“ или „политичко“ оправдување за ова. Тој верувал дека калифот Абдул Меџит II ги следел чекорите на султанот во домашните и надворешните работи, како: прифаќање на странски претставници и резервни офицери, воглавно за време на свечености. Ататурк сепак сакал да се интегрираат овластувањата на калифатот со овластувањата на Собранието. Неговите почетни активности започнале на [[1 јануари]] [[1924]] година. Тој се здоби со согласност од Инону, Чакмак и Озалп пред укинувањето на калифат и калифот изјавил дека нема да се меша во политички прашања. На [[3 март]] [[1924]] година, калифатот официјално бил укинат и неговите овластувања во рамките на Турција биле предадени во рацете на Собранието. Дебата од другите муслимански држави била одржана за веродостојноста на едностраното укинување на калифатот . Конференцијата се одржала во [[Каиро]] во мај [[1926]] година и била донесена резолуција за прогласување на калифат како „неопходност во исламот“, но не успеала да се спроведе оваа одлука. Две други исламски конференции биле одржани во [[Мека]] (1926) и [[Ерусалим]] (1931), но повторно не успеале да постигнат консензус . Турција во никој случај не ги прифаќала одлуките на конференциите. === Кемал Ататурк и економските реформи === Мустафа Кемал поттикнал економски политики, не само за развој на мали и големи бизниси, но исто така, да се создадат социјални слоеви, кои практично не постоеле за време на [[Отоманското Царство]]. Визијата на Мустафа Кемал во врска со почетокот на турската економска политика е очигледна во текот на Економски конгрес во [[Измир]] во [[1923]] година, која била основана пред потпишувањето на [[Договорот во Лозана]]. Првичните избори на Мустафа Кемал за економските политики биле одраз на реалноста на неговиот период. По [[Првата светска војна]], поради недостиг на какви било вистински потенцијалните инвеститори за да се отворат фабриките за приватниот сектор и развивање на индустриското производство, Кемал активностите во однос на економијата биле вклучени во создавање на многу државни фабрики за [[земјоделство]], машини, и текстилната индустрија. == Белешки == {{reflist}} == Наводи == <small> ;Печатени * {{Наведена книга |last=Ahmad |first=Feroz|title=The Making of Modern Turkey|publisher=Routledge|location=London ; New York|year=1993|isbn=978-0415078351}} * {{Наведена книга |last=Armstrong |first=Harold Courtenay|title= Grey Wolf, Mustafa Kemal: An Intimate Study of a Dictator|publisher= Books for Libraries Press|location=Freeport, NY|year=1972|isbn=978-0836969627}} * {{Наведена книга |last=Atillasoy |first=Yüksel|title= Atatürk: First President and Founder of the Turkish Republic|publisher= Woodside House|location=Woodside, NY|year=2002|isbn=978-0971235342}} * {{Наведена книга |last=Barber |first=Noel|authorlink=Noel Barber|title=Lords of the Golden Horn: From Suleiman the Magnificent to Kemal Ataturk|publisher=Arrow|location=London|year= 1988|isbn= 978-0099539506}} * {{Наведена книга |last=Barlas | first = Dilek | title = Statism and Diplomacy in Turkey: Economic and Foreign Policy Strategies in an Uncertain World, 1929–1939 | publisher= Brill Academic Publishers | location = New York | year = 1998 | isbn = 978-9004108554}} * {{Наведена книга |last=Cleveland |first=William L|title=A History of the Modern Middle East|publisher=Westview Press|location=Boulder, Colorado|year=2004|isbn= 978-0813340487}} * {{Наведена книга |last=Doğan |first=Çağatay Emre|title=Formation of Factory Settlements Within Turkish Industrialization and Modernization in 1930s: Nazilli Printing Factory|location=Ankara|publisher=Middle East Technical University|year=2003|oclc=54431696|language=tr}} * {{Наведена книга |last=Huntington |first=Samuel P.|authorlink=Samuel P. Huntington|title=[[Political Order in Changing Societies]]|publisher=Yale University Press|location=New Haven, Conn.; London|year= 2006|isbn= 978-0300116205}} * {{Наведена книга |last=İğdemir |first=Uluğ|author2=Mango, Andrew (translation)|title=Atatürk|publisher=Turkish National Commission for UNESCO|location=Ankara|year=1963|oclc= 75604149|pages= 165–170}} * {{Наведена книга |last=İnan |first=Ayşe Afet|authorlink= Afet İnan|title=Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler|publisher=Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları|location=Istanbul|year= 2007|isbn= 9944881401|language=tr}} <!-- published in July 2007, not yet on Worldcat. possibly newest edition for {{OCLC|79910449}} --> * {{Наведена книга |last=İnan |first=Ayşe Afet|author2=Sevim, Ali; Süslü, Azmi; Tural, M Akif |title=Medeni bilgiler ve M. Kemal Atatürk'ün el Yazıları|location=Ankara|publisher=AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi|year=1998|isbn= 978-9751612762|language=tr}} * {{Наведена книга |last=Kinross |first=Patrick|authorlink=John Balfour, 3rd Baron Kinross|title=Atatürk: The Rebirth of a Nation |publisher=Phoenix Press |year=2003 |location=London|isbn= 978-1842125991|oclc=55516821}} * {{Наведена книга |last=Kinross |first=Patrick|title=The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire |publisher=Morrow |year=1979 |location=New York|isbn= 978-0688080938}} * {{Наведена книга |last=Landau |first= Jacob M |title=Atatürk and the Modernization of Turkey |year=1983 |publisher= Westview Press |location= Boulder, Colorado|isbn=978-0865319868}} * {{Наведена книга |last=Lengyel |first=Emil|title=They Called Him Atatürk|publisher=The John Day Co|location=New York|year=1962|oclc= 1337444}} * {{Наведена книга |last=Mango |first=Andrew|authorlink=Andrew Mango| title= Ataturk: The Biography of the Founder of Modern Turkey |origyear= 1999 |edition= Paperback |year= 2002 |publisher=Overlook Press, Peter Mayer Publishers, Inc |location= Woodstock, NY|isbn=1-58567-334-x}} * {{Наведена книга |last=Mango |first=Andrew|authorlink=Andrew Mango|title=Atatürk|publisher=John Murray |location=London|year=2004 |isbn= 978-0719565922}} * {{Наведена книга|last=Saikal|first=Amin|author2=Schnabel, Albrecht|title=Democratization in the Middle East: Experiences, Struggles, Challenges|location=Tokyo|publisher=United Nations University Press|year=2003|isbn=978-9280810851|url=http://books.google.com/books?id=qFhU3kWXLvEC&printsec=frontcover&dq=ataturk+and+islam&as_brr=1|access-date=2009-10-10|archive-date=2014-01-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20140104135348/http://books.google.com/books?id=qFhU3kWXLvEC&printsec=frontcover&dq=ataturk+and+islam&as_brr=1|url-status=dead}} * {{Наведена книга |last=Shaw |first=Stanford Jay|authorlink=Stanford J. Shaw|author2=Shaw, Ezel Kural |title=History of the Ottoman Empire and Modern Turkey|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge; New York|year=1976–1977|isbn=978-0521212809}} * {{Наведена книга |last=Spangnolo |first= John|title=The Modern Middle East in Historical Perspective: Essays in Honour of Albert Hourani |year=1992 |publisher= Middle East Centre, St. Antony's College |location= Oxford|oclc=80503960|isbn=978-0863721649}} * {{Наведена книга |last=Tunçay |first=Mete|title=Mesaî : Halk Şûrâlar Fırkası Programı, 1920|location=Ankara|publisher=Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi|year=1972|oclc=1926301|language=tr}} * {{Наведена книга |last=Tüfekçi |first=Gürbüz D|title=Universality of Atatürk's Philosophy|location=Ankara|publisher=Pan Matbaacılık |year=1981|oclc=54074541}} * {{Наведена книга |last=Yapp |first= Malcolm|title=The Making of the Modern Near East, 1792–1923|publisher=Longman|location=London ; New York|year=1987|isbn=978-0582493803}} * {{Наведена книга |last=Webster |first= Donald Everett|title=The Turkey of Atatürk; Social Process in the Turkish Reformation |year= 1973 |publisher=AMS Press|location= New York |isbn=978-0404563332}} * {{Наведена книга |last=Zürcher |first=Erik Jan|title=Turkey: A Modern History|publisher=I.B. Tauris|location=London; New York|year=2004|isbn=978-1850433996}} ; Весници * {{наведено списание |last=Eastham |first=J. K.|journal= The Economic Journal|title=The Turkish Development Plan: The First Five Years|location=New York|publisher=Macmillan|year=1964|pages=132–136|volume=74|issue=298|issn=0013-0133|doi=10.2307/2228117}} * {{наведено списание |last=Emrence |first=Cem |journal= Middle Eastern Studies|title=Turkey in Economic Crisis (1927–1930): A Panaromic Vision|location=London|publisher=F. Cass.|year=2003|pages=67–80|volume=39|issue=4|issn=0026-3206|doi=10.1080/00263200412331301787}} * {{наведено списание |last= Ömür |first= Aslı |journal= Turkish Times |year= 2002 |title= Modernity and Islam: Experiences of Turkish Women |volume= 13 |issue= 312 |issn= 1043-0164 |url= http://www.theturkishtimes.com/archive/02/12_01/c_women.html |accessdate= 2007-10-10 |archive-date= 2007-10-07 |archive-url= https://web.archive.org/web/20071007232154/http://www.theturkishtimes.com/archive/02/12_01/c_women.html |url-status= dead }} * {{наведено списание |last =Özelli |first =M. Tunç |journal= International Journal of Middle East Studies |title = The Evolution of the Formal Educational System and its Relation to Economic Growth Policies in the First Turkish Republic|issn = 0020-7438 | publisher= Cambridge University Press |location = London| volume = 5 | issue = 1 | pages = 77–92 | year = 1974| url = http://links.jstor.org/sici?sici=0020-7438%28197401%295%3A1%3C77%3ATEOTFE%3E2.0.CO%3B2-G}}<!-- jstor is not accessible to everyone --> * {{наведено списание |last=Stone |first=Norman |journal= The National Interest|authorlink=Norman Stone|title=Talking Turkey |location=New York|publisher=National Affairs, Inc|year=2000|pages=66|volume=61|issn=0884-9382}} * {{наведено списание |last=Volkan |first=Vamik D.|journal= Psychoanalytic Study of Society|title=Immortal Atatürk — Narcissism and Creativity in a Revolutionary Leader|publisher= Psychohistory Press |location= New York |year=1981 |volume=9|issn=0079-7294|pages=221–255|oclc=60448681}} * {{наведено списание|last=Wolf-Gazo|first=Ernest|journal=Journal of American Studies of Turkey|title=John Dewey in Turkey: An Educational Mission|publisher=American Studies Association of Turkey|location=Ankara, Turkey|year=1996|volume=3|issn=1300-6606|pages=15–42|url=http://www.bilkent.edu.tr/~jast/Number3/Gazo.html|access-date=2009-10-10|archive-date=2009-03-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327060825/http://www.bilkent.edu.tr/~jast/Number3/Gazo.html|url-status=dead}} * {{наведени вести | title=Mustafa Kemal Atatürk | url=http://www.teknikportal.com/mustafa-kemal-ataturk-hayati-basarilari-t9870.0.html | work=TP Editors | pages=7–8 | date= | accessdate=2008-04-29 | archive-date=2008-04-30 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080430154105/http://www.teknikportal.com/mustafa-kemal-ataturk-hayati-basarilari-t9870.0.html | url-status=dead }} * {{наведени вести| title=The Burial of Atatürk| url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,860125,00.html| work=Time Magazine| pages=37–39| date=23 ноември 1953| accessdate=2007-08-07| archive-date=2013-08-23| archive-url=https://web.archive.org/web/20130823204249/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,860125,00.html| url-status=dead}} </small> == Поврзано == * [[Турција]] * [[Кемализам]] * [[Турско национално движење]] * [[Републиканска Народна Партија на Турција]] == Надворешни врски == {{рв|Mustafa_Kemal_Atatürk}} * [http://bitolatourist.info/things/museum/ataturk.html Спомен соба во Битола] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090614091504/http://www.bitolatourist.info/things/museum/ataturk.html |date=2009-06-14 }} * [http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=99958 Одбележување на 70 години од смртта на Кемал Ататурк] * [http://www.vlada.mk/?q=node/3638 Обновување на родната куќа на таткото на Мустафа во Коџаџик] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160306001850/http://vlada.mk/?q=node%2F3638 |date=2016-03-06 }} * [http://www.smk.org.mk/index.asp?content=vest&id=1697&vlang=mk Спомен куќа на Ататурк во Коџаџик]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ататурк, Мустафа Кемал}} [[Категорија:Мустафа Кемал Ататурк| ]] 1dsmq58ubcq0hxg3y5g8bzlzak3ttin 5382640 5382632 2025-06-22T03:53:37Z Todot3123 118124 Undo IP vandalism. Откажано уредувањето [[Special:Diff/5382632|5382632]] на [[Special:Contributions/79.125.171.26|79.125.171.26]] ([[User talk:79.125.171.26|разговор]]) 5382640 wikitext text/x-wiki {{Infobox Officeholder |author= Мустафа Кемал Ататурк<br /><small>''Mustafa Kemal Atatürk''</small> | nationality = [[Турци|Турчин]] | image = File:Atatürk Kemal.jpg | birth_date = [[1881]] | birth_place = [[Солун]], [[Солунски Вилает]], [[Отоманско Царство]] | death_date = {{death date and age|df=yes|1938|11|10|1881|5|19}} | death_place = [[Палата Долмабахче]], [[Истанбул]], [[Турција]] | influenced = | signature = Signature of Mustafa Kemal Atatürk.svg | party = [[Комитет за единство и напредок]], [[Републиканска народна партија на Турција|Републиканска народна партија]] | spouse = [[Латифе Ушаклгил]] (1923—25) | order = I [[Претседател на Турција]] | term_start = [[29 октомври]] [[1923]] | term_end = [[10 ноември]] [[1938]] | successor = [[Исмет Инону]] | vicepresident = | order2 = I [[Премиер на Турција]] | term_start2 = [[3 мај]] [[1920]] | term_end2 = [[24 јануари]] [[1921]] | successor2 = [[Февзи Чакмак]] | order3 = I Претседател на собранието | term_start3 = [[24 април]] [[1920]] | term_end3 = [[29 октомври]] [[1923]] | predecessor3 = | successor3 = [[Али Фети Окјар]] | order4 = I [[Републиканска Народна Партија на Турција)|водач на РНПТ.]] | term_start4 = [[1919]] | term_end4 = [[1938]] | predecessor4 = | successor4 = [[Исмет Инону]] <!--Military service--> |allegiance = [[Отоманско Царство]]<br />([[1893]] — [[8 јули]] [[1919]])<br />[[Турција]]<br />([[1921]] — [[1927]]) |branch = Армија |rank = [[Отоманско Царство]]: [[Генерал]]<br />[[Турција|Република Турција]]: [[Маршал (Турција)|Маршал]] |unit = |commands = 19<sup>-та</sup> [[Дивизија (војска)|Дивизија]] - XVI курпус- [[Втора армија (Отоманско Царство)|2<sup>-ра</sup> Армија]] - 7<sup>-ма</sup> Армија- Командатски корпус- Армија на Република Турција |awards = [[Листа на награди на Мустафа Кемал Ататурк|24 медали]] |footnotes = <div style="float: left;">[[Податотека:timeline icon.svg|50px|Хронологија]]</div> <div style="margin-left: 87px;">[[Хронологија на Мустафа Кемал Ататурк|Подробна хронологија]]</div> }} {{Мустафа Кемал Ататурк}} '''Мустафа Кемал Ататурк''' ([[турски јазик|турски]]: ''Mustafa Kemal Atatürk''; [[1881]] — [[10 ноември]] [[1938]]) — [[Турција|турски]] [[офицер]], [[револуционер]] и [[државник]], основач на [[Турција|Турската Република]], како и нејзин прв претседател. Кемал Ататурк станал познат како мошне способен воен офицер за време на [[Првата светска војна]].<ref name=zurcher142>Zürcher, ''Turkey : a modern history'', 142</ref> По поразот на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]], тој го предводел турското национално движење во [[Турска војна за независност|турската војна за независност]]. Со основањето на привремената влада во [[Анкара]], тој ги поразил силите на [[Сојузнички сили|Сојузот]]. Неговото успешно и мудро предводење на војската и воените битки довело до ослободување на државата и основање на Турција. За време на неговиот [[Претседател на Турција|претседателски мандат]] Кемал Ататурк остварил економски, политички, културни и социјални реформи во државата. Тој успеал старата Отоманско Царство да ја трансформира во современа демократска и секуларна држава. Сите промени што ги извршил Ататурк и неговите идеали се наречени со еден заеднички поим — [[кемализам]]. == Животопис == === Приватен живот === ==== Детство и младост ==== [[Податотека:Centar Župa – Atatürk.jpg|мини|лево|180п|Статуа на Ататурк во [[Центар Жупа]], западна [[Македонија]].]] Роден е во [[Солун]], денешна [[Егејска Македонија]], во [[1881]] година. По неговото раѓање го добил името Мустафа додека пак презимето му било Кемал, што во превод значи „совршеност“. Името го дал неговиот наставник по [[математика]] бидејќи Ататурк поседувал одлично познавање од областа на математиката.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.turkishembassy.org/index.php?option=com_content&task=view&id=300&Itemid=317 |title=Mustafa Kemal Atatürk |publisher=Turkish Embassy website |accessdate=2007-08-07 |archive-date=2007-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070927211519/http://www.turkishembassy.org/index.php?option=com_content&task=view&id=300&Itemid=317 |url-status=dead }}</ref> Во неговите рани години Мустафа посетувал верско училиште, по совет на неговата мајка, но тоа траело краток период. Подоцна, Мустафа се запишал во приватното секуларно училиште [[Училиште Шемси Ефенди|Шемси Ефенди]] по совет на неговиот татко. Неговите родители сакале Ататурк да се запише во трговско училиште, но Кемал без нивно прашање се запишал во основно воено училиште во [[Солун]] во [[1893]] година. Во [[1896]] година се запишал во средното воено училиште во [[Битола]]. Во [[1899]] година станал дел од воената школа во [[Истанбул]] и дипломирал во [[1902]] година. Кемал Ататурк дипломирал на воената академија на [[11 јануари]] [[1905]] година. Вредно е и битно е да се напомене дека по таткова семејна линија Мустафа Кемал Ататурк потекнува од селото [[Коџаџик]] кое се наоѓа во областа [[Жупа]] во [[Дебарско]], Македонија, каде во август 2009 година, биле подигнати темелите на куќата на семејството на неговиот татко [[Али Риза Ефенди]]. ==== Личен живот ==== На [[29 јануари]] [[1923]] година Мустафа Кемал се оженил со [[Латифе Ушаклгил]], но се развеле на [[5 август]] [[1925]] година<ref>{{Наведена книга |title= The Crescent and the Couch: Cross-Currents Between Islam and Psychoanalysis |last= Akhtar |first= Salman |authorlink= |author2= |year= 2008 |publisher= Rowman & Littlefield |location= |isbn= 0765705745 |page= 68 |pages= |url=}}</ref>. По разводот тој не се оженил повторно, но тој присвоил околу седум ќерки и синови. За време на неговото слободно време тој уживал читајќи книги, пишувајќи дела и дневници, јавање коњи, играње [[шах]] и [[пливање]]. Исто така, Мустафа уживал играјќи [[валцер]] и традиционални турски танци. ==== Болест и смрт ==== Во [[1937]] година гласините за влошеноста на здравјето на Ататурк почнале да се потврдуваат. Во почетокот на [[1938]] година, додека бил на патување во [[Јалова]], се разболел од тешка болест. Тој отишол во Истанбул на лекување каде му било дијагнозирано [[цироза]] на црниот дроб како последица на конзумирање [[алкохол]]<ref>{{наведено списание | last = Volkan | first = Vamik D. | authorlink = |author2= | title = 'Immortal' Atatürk—Narcissism and Creativity in a Revolutionary Leader | journal = The Psychoanalytic Study of Society | volume = 9 | issue = | pages = 221-255 | publisher= | location = | date = 1981 | url = | issn = | doi = | id = | accessdate = 2009-09-02}}</ref><ref>{{Наведена книга | last = Post | first = Jerrold M. | authorlink = |author2=Robert S. Robins | title = When Illness Strikes the Leader: The Dilemma of the Captive King | publisher= Yale UP | date = 1995 | location = | page = 84 | url = http://books.google.com/books?id=SvU-aEsPWdoC&pg=PA84#v=onepage&q=&f=false | doi = | id = | isbn = 9780300063141}}</ref> . За време на неговиот престој во Истанбул тој се обидел да ги врши секојдневните државнички обврски. Мустафа Кемал Ататурк починал на [[10 ноември]] [[1938]] година на 57-годишна возраст. На неговиот погреб присуствувале претставници на над седумнаесет држави<ref name=mango526>Mango, ''Atatürk'' 526</ref>. Останките на Ататурк биле погребани во саркофаг тежок 42 тони во мавзолејот во [[Анкара]]<ref name=burial>{{наведени вести| title=The Burial of Atatürk| url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,860125,00.html| work=Time Magazine| pages=37–39| date=23 ноември 1953| accessdate=2007-08-07| archive-date=2013-08-23| archive-url=https://web.archive.org/web/20130823204249/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,860125,00.html| url-status=dead}}</ref>. На негова волја, сета сопственост што ја имал била предадена во рацете на Републиканската народна партија. === Воена кариера === [[Податотека:Mustafa Kemal Atatürk (1918).jpg|мини|лево|180п|Ататурк, додека бил командант на Армијата (1918).]] По дипломирањето, тој бил назначен во [[Дамаск]] како [[поручник]]. Тој се приклучил во едно мало тајно револуционерно друштво на реформистички [[офицер]]и наречен ''Vatan ve Hürriyet'' ( "татковината и слободата"). Во [[1907]] година, тој бил унапреден во чин [[капетан]] и се праќа во Битола. Тој се приклучил на Комитетот за единство и напредок („Младотурци“). Меѓутоа, во подоцнежните години тој станал познат по својата опозиционост спрема политиката која се изведува од страна на раководството на Комитетот. Во [[1908]], тој одиграл улога во [[Младотурската револуција]], која дојде на власт [[Абдулхамид II]]. Во [[1910]] година, тој учествувал во маневри во Франција. Во [[1911]] година, тој работел во Министерството за војна за кратко време. Подоцна во 1911 година, тој бил испратен во отоманската провинција [[Траблусгарп]] (денешна [[Либија]]) да се бори со восјката во Итало-турската војна. Тој се вратил во главниот град во октомври [[1912]] година по избувнувањето на [[Балканските војни]]. За време на [[Првата балканска војна]], се борел против бугарската армија на [[Галиполе]] и Болајр на брегот на [[Тракија]]. Во 1913, тој бил назначен за воен аташе во [[Софија]] и бил унапреден во чин потполковник во [[1914]] година. Во [[1914]] година, [[Отоманското Царство]] започнала со [[Првата светска војна]] приклучувајќи се во страната на [[Централните сили]]. Мустафа Кемал имал дадено задача да ја организира и да биде командант на 19 дивизија на Петтата армија за време на [[Битката кај Галиполе]]. Мустафа Кемал станал извонреден командант со точно предвидување кога сојузниците ќе нападнат и држел своја позиција, додека тие се повлекувале. По битката на Галиполе, Мустафа Кемал служел во [[Едрене]] до [[14 јануари]] [[1916]]. Тој тогаш се стекнал со командата на XVI корпус на Втората армија и биле испратени во [[Кавказ]]. Масивната руска офанзива стигнале до клучните анадолски градови. На [[7 август]], Мустафа Кемал ги собрал своите војници и организирале контраофанзива. Две од неговите дивизии ги опколиле, не само [[Битлис]] но и подеднакво важниот град [[Муш]]. На [[7 март]] [[1917]] година, Мустафа Кемал бил назначен за командант на XVI корпус на целокупната команда на Втората армија. Набрзо, руската револуција избила и кавкаскиот фронт се распаднал. Мустафа Кемал веќе го напуштил регионот и бил командант на 7 армија на [[Синај]] и [[Палестина]]. Тој се вратил во [[Алеп]] на 28 август 1918 година. Мустафа Кемал се повлекол кон [[Јордан]] да воспостави поцврста дефанзивна линија против британските сили кои победиле против германскиот командант [[Фон Лиман Сандерс]] во Битката кај [[Магедон]]. Мустафа Кемал бил назначен како командант на Громестата група на команданти ([[Турски јазик|турски]]: ''Yıldırım Orduları Gurubu''). Последната активна служба во армијата на Отоманското Царство била организирана за време на враќањето на војниците кои биле оставени на југот на неговата воена линија. Мустафа Кемал се вратил во [[Истанбул]], отоманскиот главен град, на [[13 ноември]] [[1918]] година. [[Британци]]те, [[Италијанци]]те, [[Французи]]те и [[Грци]]те почнале да ја заземаат [[Анадолија]]. Окупацијата на Истанбил заедно со окупацијата на [[Измир]] довело до [[Турско национално движење|Турското национално движење]] и [[Турска војна за независност|турската војна за независност]]. == Турската војна за независност == {{Главна|Придонесите на Мустафа Кемал Ататурк за Турското национално движење}} [[Податотека:Mustafa Kemal Paşa, Erzurum, 5 Temmuz 1919.png|thumb|170п|Ататурк (1919).]] Активното учество во националното движење за Кемал Ататурк започнало со неговата задача како генерален инспектор за демобилизација на отоманските преостанати воени единици и националистички организации. На [[19 мај]] [[1919]] година, тој пристигнал во [[Самсун]]. Неговата прва цел била создавање на организирано национално движење против окупаторските сили. Во [[јуни]] [[1919]] година, тој и неговите блиски пријатели изјавиле дека независноста на земјата е во опасност. Тој поднел оставка од отоманската војска на [[8 јули]] и отоманската влада издала налог за негово апсење. Подоцна, тој бил осуден на смрт. Мустафа Кемал побарал национални избори за да се воспостави нов турски парламент, кој ќе има свое седиште во [[Анкара]]. На [[12 февруари]] [[1920]] последниот отомански парламент се собрал во главниот град. Парламентот се распуштил од страна на британските сили, откако бил прогласен за ''Misak-i Milli'' („Национален пакт“). Мустафа Кемал ја искористил оваа можност за воспоставување на „Големото национално собрание“. На [[23 април]] [[1920]], Собранието се отворило и Мустафа Кемал бил претседател на собранието. На [[10 август]] [[1920]] година, отоманскиот големиот везир [[Дамат Ферид Паша]] го потпишал [[Договорот од Севр]]. Со тој договор се завршиле плановите за поделба на [[Отоманското Царство]], вклучувајќи го и региони Турските родољупци ги сметале за важни делови. Мустафа Кемал инсистирал на целосна независност и заштитата на интересите на мнозинството на [[Турци]]те на турската почва. Тој го убедил Собранието да ја собе национална армија. Армијата се соочила со окупација на сојузничките сили и се борела на три фронта: француско-турскиот, грчко-турскиот и турско-ерменскиот фронт. По серијата битки за време на грчко-турската војна, грчката армија стигнала до реката [[Сакарја]], само осумдесет километри западно од Собранието. На [[5 август]] [[1921]] година, Мустафа Кемал бил промовиран како командант на силите од страна на Собранието. Во август [[1922]], Кемал започнал со силни напади врз грчките војници и турските сили ја поврати контролата на [[Измир]] на [[9 септември]] [[1922]] година. На [[10 септември]] [[1922]], Мустафа Кемал испратил телеграма до [[Лига на народи|Лигата на нации]] каде вели [[Анкара]] Владата нема да биде одговорна за масакрите извршени за време на војната за независност. Конференцијата во [[Лозана]] започнала на [[21 ноември]] [[1922]] година. Турски претставник [[Исмет Инону]] одбил секаков предлог што би бил компромис за турскиот суверенитет, главните прашања во врска со контролата на турски финансии, Босфорот, правдата, и слично. На [[24 јули]] [[1923]] година, [[Договорот од Лозана]] бил потпишан. Крајниот исход на војната за независност било прогласувањето на [[Република Турција]] на [[29 октомври]] [[1923]] година. == Мустафа Кемал Ататурк - претседател и државник == {{Главна|Кемализам|Реформите на Мустафа Кемал Ататурк}} [[Податотека:AtaturkwithMembersofParliament.jpg|десно|150п|мини|Кемал Ататурк со членовите од парламентот во 1930.]] Со воспоставувањето на Република Турција, напорите за модернизација на земјата започнале. Институциите и уставите на западните држави како [[Франција]], [[Шведска]], [[Италија]], [[Швајцарија]] требале да се анализираат и да се прилагодуваат според потребите и одликите на турската нација. Недостатокот на информираност на поголемиот дел од турската јавност побудила негативни неосновани реакции од типот на: „Ние се враќаме во деновите на првиот калифат“. Со цел да се воспостават реформите, Мустафа Кемал ги поставил [[Февзи Чакмак]], [[Ќазим Озалп]] и [[Исмет Инону]] на значајни политички позиции. Мустафа Кемал профитирал на сметка на неговата репутација и важел како ефикасен воен водач и ги поминал следните години, сè до неговата смрт во [[1938]] година, воспоставувајќи широки и прогресивни политички, економски и социјални реформи. Притоа, тој го трансформирал турското општество во модерна, демократска и секуларна нација. === Кемал Ататурк и домашната политика === Тој водел широки реформи од социјален, културен и економски аспект. Како резултат на новата Република, ’рбетот на овие реформи била законодавната, судската, и економската структура на државата. Мустафа Кемал создал банер за да ги одбележи промени меѓу старото и новото владеење на [[Турција]]- отоманскиот период и републиканскиот период. Секоја промена била симболизирана со стрела во овој банер. Новите граѓани на републиката, го носеле овој банер за да ги потсети на главните концепти на оваа нова ера. Оваа нова идеологија за дефинирање на Република Турција е именувана како „Шест стрели“ или [[кемализам]]. Кемалистичката идеологија се засновала на идејата на Мустафа Кемал за реализам и прагматизам. Во основите на национализмот, популизмот и етатизмот сите биле дефинирани со шест стрели. Овие основи не биле нови во светската политика или меѓу елитата на Турција. Тоа што ги прави уникатни е меѓусебно поврзаните основи за формулирање на конкретните потребите на Турција. Еден добар пример за тоа е дефинирањето и спроведувањето на секуларизмот. Секуларната држава значително се разликувала од претежно христијански држави. Така, основната задача на Кемал Ататурк била целосна независност на модерна Турција. За тоа тој изјавил: {{Цитатник|''Со целосна независност, ние секако подразбираме целосна економска, финансиска, правна, воена, културна независноста и слобода на сите прашања. Да се биде лишен од независноста во било која од овие е еквивалентно на нацијата и државата да биде лишена од сета нејзина независност.''}} ==== Граѓанската независност и калифатот ==== [[Податотека:Atatürk 1924'te Bursa halkına hitap ediyor.jpg|десно|170п|мини|Кемал Ататурк држи говор во Бурса во 1924 година.]] Укинувањето на [[калифат]]от било значајна за остварување на реформите на Мустафа Кемал поврзани со политичкиот систем и националните реформи. Калифатот бил јадрото на политичкиот концепт на сунитскиот ислам. Укинувањето на султанството било полесно бидејќи опстанокот на калифат ги здоволувал партизаните. Ова произвело двостран систем во републиката, од една страна калифатот од друга страна републиката. Кемал и Инону загрижени дека „сувереноста ќе се врати под маската на калифот“, калифот [[Абдул Меџит II]], бил избран после укинувањето на султанството во [[1922]]. Калифот имал свое богатство и свој личен и државен персонал. Мустафа Кемал рекол дека нема „верско“ или „политичко“ оправдување за ова. Тој верувал дека калифот Абдул Меџит II ги следел чекорите на султанот во домашните и надворешните работи, како: прифаќање на странски претставници и резервни офицери, воглавно за време на свечености. Ататурк сепак сакал да се интегрираат овластувањата на калифатот со овластувањата на Собранието. Неговите почетни активности започнале на [[1 јануари]] [[1924]] година. Тој се здоби со согласност од Инону, Чакмак и Озалп пред укинувањето на калифат и калифот изјавил дека нема да се меша во политички прашања. На [[3 март]] [[1924]] година, калифатот официјално бил укинат и неговите овластувања во рамките на Турција биле предадени во рацете на Собранието. Дебата од другите муслимански држави била одржана за веродостојноста на едностраното укинување на калифатот . Конференцијата се одржала во [[Каиро]] во мај [[1926]] година и била донесена резолуција за прогласување на калифат како „неопходност во исламот“, но не успеала да се спроведе оваа одлука. Две други исламски конференции биле одржани во [[Мека]] (1926) и [[Ерусалим]] (1931), но повторно не успеале да постигнат консензус . Турција во никој случај не ги прифаќала одлуките на конференциите. === Кемал Ататурк и надворешната политика === Во однос на [[Надворешна политика|надворешната политика]], Ататурк се водел со мотото „[[мир]] во земјата и мирот во светот“, поврзани со неговата перцепција на мирот и со неговиот проект на цивилизацијата и [[модернизација]]. Очекуваните резултати на Кемал за политиката зависела со моќта на парламентарниот суверенитет кој бил основан од страна на републиката. За време на турската војна за независност за последен пат Ататурк ја користи својата воена моќ во справувањето со другите земји. Надворешни прашања се решени со мирни методи за време на неговото претседателствување. === Кемал Ататурк и економските реформи === Мустафа Кемал поттикнал економски политики, не само за развој на мали и големи бизниси, но исто така, да се создадат социјални слоеви, кои практично не постоеле за време на [[Отоманското Царство]]. Визијата на Мустафа Кемал во врска со почетокот на турската економска политика е очигледна во текот на Економски конгрес во [[Измир]] во [[1923]] година, која била основана пред потпишувањето на [[Договорот во Лозана]]. Првичните избори на Мустафа Кемал за економските политики биле одраз на реалноста на неговиот период. По [[Првата светска војна]], поради недостиг на какви било вистински потенцијалните инвеститори за да се отворат фабриките за приватниот сектор и развивање на индустриското производство, Кемал активностите во однос на економијата биле вклучени во создавање на многу државни фабрики за [[земјоделство]], машини, и текстилната индустрија. == Белешки == {{reflist}} == Наводи == <small> ;Печатени * {{Наведена книга |last=Ahmad |first=Feroz|title=The Making of Modern Turkey|publisher=Routledge|location=London ; New York|year=1993|isbn=978-0415078351}} * {{Наведена книга |last=Armstrong |first=Harold Courtenay|title= Grey Wolf, Mustafa Kemal: An Intimate Study of a Dictator|publisher= Books for Libraries Press|location=Freeport, NY|year=1972|isbn=978-0836969627}} * {{Наведена книга |last=Atillasoy |first=Yüksel|title= Atatürk: First President and Founder of the Turkish Republic|publisher= Woodside House|location=Woodside, NY|year=2002|isbn=978-0971235342}} * {{Наведена книга |last=Barber |first=Noel|authorlink=Noel Barber|title=Lords of the Golden Horn: From Suleiman the Magnificent to Kemal Ataturk|publisher=Arrow|location=London|year= 1988|isbn= 978-0099539506}} * {{Наведена книга |last=Barlas | first = Dilek | title = Statism and Diplomacy in Turkey: Economic and Foreign Policy Strategies in an Uncertain World, 1929–1939 | publisher= Brill Academic Publishers | location = New York | year = 1998 | isbn = 978-9004108554}} * {{Наведена книга |last=Cleveland |first=William L|title=A History of the Modern Middle East|publisher=Westview Press|location=Boulder, Colorado|year=2004|isbn= 978-0813340487}} * {{Наведена книга |last=Doğan |first=Çağatay Emre|title=Formation of Factory Settlements Within Turkish Industrialization and Modernization in 1930s: Nazilli Printing Factory|location=Ankara|publisher=Middle East Technical University|year=2003|oclc=54431696|language=tr}} * {{Наведена книга |last=Huntington |first=Samuel P.|authorlink=Samuel P. Huntington|title=[[Political Order in Changing Societies]]|publisher=Yale University Press|location=New Haven, Conn.; London|year= 2006|isbn= 978-0300116205}} * {{Наведена книга |last=İğdemir |first=Uluğ|author2=Mango, Andrew (translation)|title=Atatürk|publisher=Turkish National Commission for UNESCO|location=Ankara|year=1963|oclc= 75604149|pages= 165–170}} * {{Наведена книга |last=İnan |first=Ayşe Afet|authorlink= Afet İnan|title=Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler|publisher=Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları|location=Istanbul|year= 2007|isbn= 9944881401|language=tr}} <!-- published in July 2007, not yet on Worldcat. possibly newest edition for {{OCLC|79910449}} --> * {{Наведена книга |last=İnan |first=Ayşe Afet|author2=Sevim, Ali; Süslü, Azmi; Tural, M Akif |title=Medeni bilgiler ve M. Kemal Atatürk'ün el Yazıları|location=Ankara|publisher=AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi|year=1998|isbn= 978-9751612762|language=tr}} * {{Наведена книга |last=Kinross |first=Patrick|authorlink=John Balfour, 3rd Baron Kinross|title=Atatürk: The Rebirth of a Nation |publisher=Phoenix Press |year=2003 |location=London|isbn= 978-1842125991|oclc=55516821}} * {{Наведена книга |last=Kinross |first=Patrick|title=The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire |publisher=Morrow |year=1979 |location=New York|isbn= 978-0688080938}} * {{Наведена книга |last=Landau |first= Jacob M |title=Atatürk and the Modernization of Turkey |year=1983 |publisher= Westview Press |location= Boulder, Colorado|isbn=978-0865319868}} * {{Наведена книга |last=Lengyel |first=Emil|title=They Called Him Atatürk|publisher=The John Day Co|location=New York|year=1962|oclc= 1337444}} * {{Наведена книга |last=Mango |first=Andrew|authorlink=Andrew Mango| title= Ataturk: The Biography of the Founder of Modern Turkey |origyear= 1999 |edition= Paperback |year= 2002 |publisher=Overlook Press, Peter Mayer Publishers, Inc |location= Woodstock, NY|isbn=1-58567-334-x}} * {{Наведена книга |last=Mango |first=Andrew|authorlink=Andrew Mango|title=Atatürk|publisher=John Murray |location=London|year=2004 |isbn= 978-0719565922}} * {{Наведена книга|last=Saikal|first=Amin|author2=Schnabel, Albrecht|title=Democratization in the Middle East: Experiences, Struggles, Challenges|location=Tokyo|publisher=United Nations University Press|year=2003|isbn=978-9280810851|url=http://books.google.com/books?id=qFhU3kWXLvEC&printsec=frontcover&dq=ataturk+and+islam&as_brr=1|access-date=2009-10-10|archive-date=2014-01-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20140104135348/http://books.google.com/books?id=qFhU3kWXLvEC&printsec=frontcover&dq=ataturk+and+islam&as_brr=1|url-status=dead}} * {{Наведена книга |last=Shaw |first=Stanford Jay|authorlink=Stanford J. Shaw|author2=Shaw, Ezel Kural |title=History of the Ottoman Empire and Modern Turkey|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge; New York|year=1976–1977|isbn=978-0521212809}} * {{Наведена книга |last=Spangnolo |first= John|title=The Modern Middle East in Historical Perspective: Essays in Honour of Albert Hourani |year=1992 |publisher= Middle East Centre, St. Antony's College |location= Oxford|oclc=80503960|isbn=978-0863721649}} * {{Наведена книга |last=Tunçay |first=Mete|title=Mesaî : Halk Şûrâlar Fırkası Programı, 1920|location=Ankara|publisher=Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi|year=1972|oclc=1926301|language=tr}} * {{Наведена книга |last=Tüfekçi |first=Gürbüz D|title=Universality of Atatürk's Philosophy|location=Ankara|publisher=Pan Matbaacılık |year=1981|oclc=54074541}} * {{Наведена книга |last=Yapp |first= Malcolm|title=The Making of the Modern Near East, 1792–1923|publisher=Longman|location=London ; New York|year=1987|isbn=978-0582493803}} * {{Наведена книга |last=Webster |first= Donald Everett|title=The Turkey of Atatürk; Social Process in the Turkish Reformation |year= 1973 |publisher=AMS Press|location= New York |isbn=978-0404563332}} * {{Наведена книга |last=Zürcher |first=Erik Jan|title=Turkey: A Modern History|publisher=I.B. Tauris|location=London; New York|year=2004|isbn=978-1850433996}} ; Весници * {{наведено списание |last=Eastham |first=J. K.|journal= The Economic Journal|title=The Turkish Development Plan: The First Five Years|location=New York|publisher=Macmillan|year=1964|pages=132–136|volume=74|issue=298|issn=0013-0133|doi=10.2307/2228117}} * {{наведено списание |last=Emrence |first=Cem |journal= Middle Eastern Studies|title=Turkey in Economic Crisis (1927–1930): A Panaromic Vision|location=London|publisher=F. Cass.|year=2003|pages=67–80|volume=39|issue=4|issn=0026-3206|doi=10.1080/00263200412331301787}} * {{наведено списание |last= Ömür |first= Aslı |journal= Turkish Times |year= 2002 |title= Modernity and Islam: Experiences of Turkish Women |volume= 13 |issue= 312 |issn= 1043-0164 |url= http://www.theturkishtimes.com/archive/02/12_01/c_women.html |accessdate= 2007-10-10 |archive-date= 2007-10-07 |archive-url= https://web.archive.org/web/20071007232154/http://www.theturkishtimes.com/archive/02/12_01/c_women.html |url-status= dead }} * {{наведено списание |last =Özelli |first =M. Tunç |journal= International Journal of Middle East Studies |title = The Evolution of the Formal Educational System and its Relation to Economic Growth Policies in the First Turkish Republic|issn = 0020-7438 | publisher= Cambridge University Press |location = London| volume = 5 | issue = 1 | pages = 77–92 | year = 1974| url = http://links.jstor.org/sici?sici=0020-7438%28197401%295%3A1%3C77%3ATEOTFE%3E2.0.CO%3B2-G}}<!-- jstor is not accessible to everyone --> * {{наведено списание |last=Stone |first=Norman |journal= The National Interest|authorlink=Norman Stone|title=Talking Turkey |location=New York|publisher=National Affairs, Inc|year=2000|pages=66|volume=61|issn=0884-9382}} * {{наведено списание |last=Volkan |first=Vamik D.|journal= Psychoanalytic Study of Society|title=Immortal Atatürk — Narcissism and Creativity in a Revolutionary Leader|publisher= Psychohistory Press |location= New York |year=1981 |volume=9|issn=0079-7294|pages=221–255|oclc=60448681}} * {{наведено списание|last=Wolf-Gazo|first=Ernest|journal=Journal of American Studies of Turkey|title=John Dewey in Turkey: An Educational Mission|publisher=American Studies Association of Turkey|location=Ankara, Turkey|year=1996|volume=3|issn=1300-6606|pages=15–42|url=http://www.bilkent.edu.tr/~jast/Number3/Gazo.html|access-date=2009-10-10|archive-date=2009-03-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327060825/http://www.bilkent.edu.tr/~jast/Number3/Gazo.html|url-status=dead}} * {{наведени вести | title=Mustafa Kemal Atatürk | url=http://www.teknikportal.com/mustafa-kemal-ataturk-hayati-basarilari-t9870.0.html | work=TP Editors | pages=7–8 | date= | accessdate=2008-04-29 | archive-date=2008-04-30 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080430154105/http://www.teknikportal.com/mustafa-kemal-ataturk-hayati-basarilari-t9870.0.html | url-status=dead }} * {{наведени вести| title=The Burial of Atatürk| url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,860125,00.html| work=Time Magazine| pages=37–39| date=23 ноември 1953| accessdate=2007-08-07| archive-date=2013-08-23| archive-url=https://web.archive.org/web/20130823204249/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,860125,00.html| url-status=dead}} </small> == Поврзано == * [[Турција]] * [[Кемализам]] * [[Турско национално движење]] * [[Републиканска Народна Партија на Турција]] == Надворешни врски == {{рв|Mustafa_Kemal_Atatürk}} * [http://bitolatourist.info/things/museum/ataturk.html Спомен соба во Битола] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090614091504/http://www.bitolatourist.info/things/museum/ataturk.html |date=2009-06-14 }} * [http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=99958 Одбележување на 70 години од смртта на Кемал Ататурк] * [http://www.vlada.mk/?q=node/3638 Обновување на родната куќа на таткото на Мустафа во Коџаџик] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160306001850/http://vlada.mk/?q=node%2F3638 |date=2016-03-06 }} * [http://www.smk.org.mk/index.asp?content=vest&id=1697&vlang=mk Спомен куќа на Ататурк во Коџаџик]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ататурк, Мустафа Кемал}} [[Категорија:Мустафа Кемал Ататурк| ]] nvt7n2rjmofeih8bmjyio38p727p352 0 65227 5382620 5168222 2025-06-21T22:16:09Z Dandarmkd 31127 5382620 wikitext text/x-wiki {{Без извори|датум=ноември 2009}} '''Коста Пеев''' ([[Струмица]], {{роден на|26|јуни|1936}})<ref name=":0">{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/499142958|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски, Блаже|first=|last2=|date=|publisher=МАНУ|year=2009|isbn=978-608-203-023-4|location=Скопје|pages=1126|oclc=499142958}}</ref> — [[Македонија|македонски]] [[славист]] и [[македонист]], [[дијалектолог]] и специјалист за [[Дијалекти на македонскиот јазик|дијалектите на македонскиот јазик]] од [[Егејска Македонија|егејскиот дел]] на [[Македонија (регион)|Македонија]].<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=https://sdk.mk/index.php/kultura/najstariot-makedonist-kosta-peev-ja-podari-zbirkata-na-institutot-za-etnologija-i-antropologija/|title=НАЈСТАРИОТ МАКЕДОНИСТ КОСТА ПЕЕВ ЈА ПОДАРИ ЗБИРКАТА НА ИНСТИТУТОТ ЗА ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА|last=|first=|date=2019-04-13|work=Сакам Да Кажам|language=mk-MK|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://macedonism.org/Македонска-Енциклопедија/%d0%bf%d0%b5%d0%b5%d0%b2-%d0%ba%d0%be%d1%81%d1%82%d0%b0/|title=ПЕЕВ, Коста|last=|first=|date=2018-10-11|work=Македонска Енциклопедија|language=mk-MK|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}</ref> == Животопис == Професор Коста Пеев е дијалектолог и [[македонист]]. Роден е во [[Струмица]]. Дипломирал на Филозофскиот факултет во Скопје (1956-1960). Својата научна дејност ја започнал во 1963 година, кога бил избран за асистент во [[Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“]] во одделението за [[дијалектологија]] во [[Скопје]]. Во 80- те години, тој зел учество во меѓународен проект за создавање на Сесловенски лингвистички атлас,а потоа и на: Карпатски дијалектолошки атлас и Европски лингвистички атлас. Како редовен професор (1989) по предметот Дијалектологија на македонскиот јазик на Филолошкиот факултет во два мандата е шеф на Катедрата за македонски јазик. Соработник е на меѓународните проекти ОЛА, ОКДА, ЕЛА. Автор е на шеесетина лингвистички статии и на дијактелочки речник. Својот обемен архив од скапоцени етнолошки и лингвистички материјали го подарил на Институтот за етнологија и антропологија.<ref name=":1" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.mkd.mk/kultura/profesorot-kosta-peev-mu-donirashe-skapoceni-etnoloshki-i-lingvistichki-materijali-na|title=Професорот Коста Пеев му донираше скапоцени етнолошки и лингвистички материјали на Институтот за етнологија и антропологија|last=|first=|date=|work=МКД.мк|language=mk|archive-url=https://web.archive.org/web/20190621094114/https://www.mkd.mk/kultura/profesorot-kosta-peev-mu-donirashe-skapoceni-etnoloshki-i-lingvistichki-materijali-na|archive-date=2019-06-21|dead-url=|accessdate=|url-status=dead}}</ref> Професор Коста Пеев е носител на наградите „Гоце Делчев“, државната награда за образование „Свети Климент Охридски“, како и добитник на високото државно признание – Медал за заслуги за Македонија.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.radiomof.mk/strumichkiot-govor-etno-lingvistichki-materijali-novo-izdanie-na-profesorot-kosta-peev/|title=Струмичкиот говор: етно-лингвистички материјали - ново издание на професорот Коста Пеев|last=|first=|date=2020-10-06|work=Радио МОФ|language=en-US|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://makpress.mk/Home/PostDetails?PostId=283992|title=На Институтот за етнологија формирана збирка „Проф. д-р Коста Пеев“|last=|first=|date=|work=makpress.mk|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}</ref> == Дела == * [https://books.google.mk/books/about/Dictionary_of_Macedonian_dialects_in_the.html?id=tXmGzQEACAAJ&redir_esc=y „Речник на македонските дијалекти од југоисточниот дел на Егејска Македонија“] * [https://books.google.mk/books/about/%D0%9A%D1%83%D0%BA%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80.html?id=R_NJAAAAYAAJ&redir_esc=y „Кукушкиот говор“ (1988 и 1989)] * [https://books.google.mk/books/about/%D0%94%D0%BE%D1%98%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80.html?id=sxrNswEACAAJ&redir_esc=y „Дојрански дијалект“ (1979)] * Раскази за бегалците од [[Кукуш]], записи за дијалекти и речник. == Наводи == <references /> == Надворешни врски == * [http://www.idividi.com.mk/vesti/makedonija/810223/index.html Промовиран 6. том од Речникот на македонските говори во Југоисточниот егејски дел од Коста Пеев] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Пеев, Коста}} [[Категорија:Македонски македонисти]] [[Категорија:Македонски слависти]] [[Категорија:Професори од Струмица]] [[Категорија:Апсолвенти на универзитетот „Св. Кирил и Методиј“]] [[Категорија:Професори на УКИМ]] ee4fvwm4il9vxhgy349esltuj5srmix 0 79315 5382714 5379796 2025-06-22T10:21:29Z Forbidden History 89259 /* Личности */ 5382714 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Грција |name = Гуменџе |name_local = Γουμένισσα |image_skyline = Giumendje-izgled (cropped).jpg |caption_skyline = Поглед на Гуменџе |city_flag = |city_seal = |nickname = |image_map = {{ПолКарта | Егејска Македонија Пајонија | ширина = | опис = <center>Местоположба на Гуменџе во [[Кукуш (округ)|Кукушкиот округ]] и областа [[Централна Македонија (Грција)|Централна Македонија]]</center> | релјефна = | натпис = Гуменџе | натпис_гол = | положба = | позадина = | бележник = | бележник_гол = | врска = | ГШ_степ = 40 | ГШ_мин = 56 | ГШ_сек = 53 | ГШ_прав = N | ГД_степ = 22 | ГД_мин = 27 | ГД_сек = 7 | ГД_прав = E }} |map_caption = Местоположба во областа |lat_deg = 40 |lat_min = 56.53 |lon_deg = 22 |lon_min = 27.7 |elevation_min = |elevation = 250 |elevation_max = |periph = [[Централна Македонија (Грција)|Централна Македонија]] |periphunit = [[Кукуш (округ)|Кукушки]] |prefec = |municipality = [[Пајонија (општина)|Пајонија]] |municunit = Гуменџе |established_c = |established_m = |districts = |mayor = |party = |since = |population_as_of = 2021 |population = 3292 |area = |population_metro = |area_metro = |population_urban = |area_urban = |population_village = |area_village = |pop_municipality = |area_municipality = |pop_municunit = |area_municunit = |pop_community = |area_community = |postal_code = 613 00 |area_code = 2343 |licence = |website = {{URL|https://www.goumenissa.eu/}} }} '''Гуменџе''' или '''Гуменџа''' ({{lang-el|Γουμένισσα}}, ''Гумениса''; до 1926 г. ''Γουμένιτσα'', ''Гуменица''<ref>{{нмс | url = http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/170675 | title = Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας | access-date = 12 април 2021 | publisher = Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece }}</ref>) — град во северно-средишниот дел на [[Егејска Македонија]], седиште на денешната општина [[Пајонија (општина)|Пајонија]] во рамките на [[Кукуш (округ)|Кукушкиот округ]], [[Централна Македонија (Грција)|Централна Македонија]], Грција. Сè до 1920-тите бил населен исклучиво со [[Македонци]].<ref name="Симовски">{{Симовски|2|57}}</ref> == Географија == Градот се наоѓа на северниот крај на [[Солунско Поле|Солунското Поле]], во источното подножје на планината [[Пајак (планина)|Пајак]]. Претставува центар на областа [[Бојмија]],<ref>{{наведено списание | last = Шалдевъ | first = Христо | authorlink = Христо Шалдев | coauthors = | year = 1931 | month = Юний | title = Ичко Димитровъ - Гюпчевъ | journal = Илюстрация Илиндень | publisher = Илинденска организация | location = | volume = 1 | issue = 31 | pages = 5 | doi = | id = | url = http://macedonia.kroraina.com/podporuchik/il_il/illustration_ilinden_year_4_issue_1.pdf | format = | accessdate = | lang-hide = | lang = }}</ref> дел од [[Гевгелиско-валандовска Котлина|Гевгелиско-валандовската Котлина]]. == Историја == === Во Отоманското Царство === [[Податотека:Gumendzha Svilarska Fabrika.JPG|мини|десно|250п|Свиларската фабрика во Гуменџе.]] Од 1696 г., населението на Гуменџе добило посебен статус со привилегии поради [[валавица|валавиците]] на [[Гуменџиска Река]] кои произведувале шајак за турската војска.<ref name="kilkis24c">[http://www.kilkis24.gr/κεντρα-αντιστασης-στο-ν-κιλκις/ Κεντρα αντιστασης στο ν. Κιλκις κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα – α` μέρος], www.kilkis24.gr, 20.03.2012 г.</ref> Меѓу привилегиите биле даночно ослободување и забраната за доселување на муслимани. Ова е причината што Гуменџе бил единствениот град во Егејска Македонија без Турци.<ref name="Симовски" /> Во XIX век, Гуменџе било паланка во Ениџевардарската каза. Во 1848 г., рускиот славист [[Виктор Григорович]] („Очерк путешествия по Европейской Турции“) го опишал ''Игуменчо'' како македонско село.<ref name="Пропаганда">Нарекувајќи го „бугарско“ под влијание на бугарската пропаганда.</ref><ref>{{Григорович|91}}</ref> За разлика од [[Кукуш]] и [[Пазар (град)|Пазар]], во Гуменџе [[унијатство]]то не наишло на успех, што се должи на силното влијание на [[Иверски манастир|Иверскиот]] и [[Зографски манастир|Зографскиот манастир]].<ref name="kilkis24c"/> Во 1866–1867 г. во параклисот на метохот на Зограф во градот е отворено првото приватно народно училиште од зографскиот свештеник Харалампиј Ајдаринов, поради што тој е повлечен од грчкиот митрополит Никодим Воденски назад во манастирот,<ref>{{Възрожденска интелигенция|678}}</ref> а следната година учител бил Христо Родопски. Во 1869 г., населението на Гуменџе во протест го истерало владиката Никодим од градот.<ref name=Маркова72>{{Маркова 2|72}}</ref> Под притисок на патријаршиските власти двајцата македонски учители се прогонети, но училиштето останало да работи со општински учители во 1872–1873 г. Свештениците Петко и Ангел по општо барање на селаните одбиле да го признаат новиот грчки митрополит Агатангел и му ги исфрлиле името од богослужбата, поради што биле уапсени.<ref>{{Маркова 2|81}}</ref> Во 1873–1875 г., учител во народното училиште бил Никола Манов од [[Пирот]], кој го вовел звучниот метод во образованието, а по него тука учителствувал [[Венијамин Мачуковски]]. Во 1876–1878 г., во градот предавал [[Христо Бучков]]. Училиштето успеало да ја преживее [[Руско-турска војна (1877-1878)|Руско-турската војна]]. Веднаш потоа, во учебната 1878-79 г. проработела [[Бугарска пропаганда во Македонија|бугарската пропаганда]] назначен преку [[Бугарска егзархија|Егзархијата]], назначувајќи го радовишанецот Христо Д. Урумов, кој останал на работното место три години, потпомогнат од општинскиот учител [[Георги Пејков]]. Властите ги испратиле двајцата во заточеништво, и на нивно место како учители дошле Христо Бандулов (1881–1883) и кукушанецот Нано Пандов (1883–1885). Училиштето во 1885 г. станало класно за време на учителите Иван Попставрев и Димитар Шалдев.<ref>Кирил патриарх Български. Българската екзархия в Одринско и Македония след Освободителната война 1877 – 1878. Том първи, книга втора, стр. 28 – 29.</ref> На австроунгарската воена карта гратчето е обележано како Ѓуменџе (''Gümendže''),<ref>{{Австриска карта}}</ref> а на картата на Кондојанис се води како Гуменѕа (''Γουμέντζα''), христијанско село. Според Николаос Схинас („Οδοιπορικαί σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας οροθετικής γραμμής και Θεσσαλίας“) во средината на 1880-тите ''Гуменца'' (Γουμέντσια) било село со 500 христијански семејства, од кои половината биле под [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref name="lithoksou">{{нмс | url = http://www.lithoksou.net/p/plithysmos-kai-oikismoi-tis-perioxis-gianitson-1886-–-1927 | title = Πληθυσμός και οικισμοί της περιοχής Γιανιτσών 1886 – 1927 | access-date = 14 јули 2019 | publisher = lithoksou.net }}</ref> [[Густав Вајганд]] го посетил Гуменџе, и во 1894 г. во „Арумани“ напишал дека населението било македонско<ref name="Пропаганда" />, во поголем дел предадено на грчката странка, и дела селото имало 450 куќи.“<ref name="Аромъне 238">{{Аромъне|238}}</ref> Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) во 1900 г. ''Гуменџа'' било паланка во Ениџевардарската каза и броело 3.150 жители Македонци.<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>{{МЕС|147}}</ref> Населението на гратчето било поделено по деноминација — дел под Егзархијата, а дел под Патријаршијата. По податоци на егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 г. во Гуменџе имало 2.560 Македонци под [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]] и 2.440 Македонци под [[Цариградска патријаршија|Цариградската патријаршија]]. Во него работеле двете [[странски пропаганди во Македонија|пропаганди]] — имало и бугарско и грчко училиште.<ref name="БИМ" /><ref>{{Бранков|102 – 103}}</ref> Во септември 1910 г., гратчето настрадало во Разоружувачката акција на младотурците. Уапсени се неколку десетини жители, меѓу кои претседателот на бугарската општина и главниот учител Зеков.<ref>Дебърски глас, година 2, брой 24, 2 октомври 1910, стр. 2.</ref> По податоци на Егзархијата, во 1910 г. Гуменџе имало 881 куќа, со 981 семејства сочинети од 4.946 жители Македонци и имало две цркви.<ref name="БИМ" /><ref>[[Христо Шалдев|Шалдев, Христо]]. Областта Боймия в Югозападна Македония. Македонски преглед, 1930, 6:1, стр. 61 – 69.</ref> Во 1910 г., Халкиопулос напишал дека во Гуменџе (''Γουμέντσα'') имало 700 патријаршисти и 2.280 егзархисти.<ref name="lithoksou"/><ref>{{наведена книга | title = Εθνολογική στατιστική των βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου | last = Χαλκιόπουλος | first = Αθανάσιος | authorlink = | coauthors = | editor = | editor-link = | year = 1910 | edition = | publisher = | location = Αθήναι | isbn = | doi = | pages = | url = | accessdate = | quote = | lang-hide = | lang = }}</ref> Гуменџе, заедно со [[Негуш]], биле главни [[лозарство|лозарски]] региони во Солунското Поле.<ref name="Милоевиќ 130">{{Милоевиќ|130}}</ref> [[Боривое Милоевиќ]] („Јужна Македонија“) вели дека ''Гуменџа'' пред Балканските војни имало 780 куќи на Македонци христијани и 20 куќи на Роми христијани.<ref>{{Милоевиќ|28}}</ref> При неговата посета во 1917-1918 г. тој ја забележал значајноста на лозарството и винарството во гратчето. Речиси целата околина на Гуменџе била прекриена со лозја.<ref>{{Милоевиќ|117}}</ref> Виното го откупувале [[Евреи]] од [[Солун]].<ref name="Милоевиќ 130" /> Покрај тоа, долго време, Гуменџе било центарот на [[Свила|свиларството]] во Макеоднија, кое опстојувало до Првата светска војна.<ref>Александар Метески, „Гуменџе и Пајак Планина“, ''Економија и бизнис'', година 28, број 326, 1 февруари 1025, стр. 51.</ref> Во 1912 г. во гратчето е отворена бугарска болница.<ref>{{Генов|50}}</ref> При избувнувањето на [[Прва балканска војна|Првата балканска војна]] во 1912 г. 21 лице од Гуменџе отишле како доброволци во [[Македонско-одрински доброволни чети|Македоно-одринското ополченство]] (МОО).<ref>{{МОО|840}}</ref> Самото гратче било ослободено од четата на [[Димитар Робков]] на 20–21 октомври, а четата на [[Костадин Џеков]] пристигнала на 23 октомври 1912 г. Во Гуменџе се сместиле и грчка и бугарски војска. Во декември 1912 г., Грците се обиделе да ја преземат зградата на кметството и полициската станица, но биле одбиени од четниците и бугарските војници.<ref>Бабев, Иван. Македонска голгота – Спомени и изповеди от Ениджевардарско, ТАНГРА ТанНакРа ИК, София, 2009, стр. 521.</ref> Во 1913 г., кметот на Гуменџе, хаџи Тане Захаринов, неговиот помошник Христо (Ичко) Стаменитов и градскиот лекар [[Иван Алев]] биле принудени да избегаат во Кукуш поради навалите на грчките чети, а бугарскиот началник Ст. Војводов бил јавно навредуван и прозван во градскиот центар. Архијерејскиот егзархиски намесник Г. Дачов бил уапсен, а околу 176 повидни граѓани биле затворени вон градот.<ref>{{Генов|163, 166, 184}}</ref> [[Податотека:Gumendzhe Nosii.jpg|мини|250п|Гуменџенци во народни носии]] <gallery class="center" caption="Список на гуменџенџи затворени на островот Трикери во 1913 г., изработен од Христо Шалдев"> BASA-1900K-1-16-1.JPG | BASA-1900K-1-16-1a.JPG | BASA-1900K-1-16-2.JPG| </gallery> === Во Грција === [[Податотека:BgcyrkvaGiumendja 302.jpg|мини|250п|Старата црква „[[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Гуменџе|Св. Ѓорѓи]]“ во Гуменџе.]] По [[Втора балканска војна|Втората балканска војан]] Гуменџе влегло во Грција согласно [[Букурешки договор (1913)|Букурешкиот договор]]. Во 1912 г. е заведено како населба со [[христијанство|христијанска]] религија и [[македонски јазик]]. Во 1913 г. попишани се 3.415 жители, кои во 1920 г. се намалиле на 2.859 лица.<ref name="Симовски" /> Голем број семејства и поединци се принудно иселени во [[Бугарија]] и [[САД]]. Според [[Тодор Симовски]], помеѓу 1913 и 1925 г. во Бугарија се преселиле 180 семејства (571 жител).<ref name="Симовски" /> На нивно место властите довеле [[Грци]], претежно од [[Станимака]] (денешен Асеновград) во Бугарија, а помал дел од [[Понд]] и [[Мала Азија]].<ref name="Симовски" /> Ликвидирани се 286 имоти на Македонците преселени во Бугарија.<ref name="lithoksou"/> Во 1928 г. Гуменџе е заведено како мешано староседелско-дојденска населба со 4.433 жители, од кои 1.676 лица (427 семејства) биле грчки дојденци.<ref>{{Citation |title=Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928 |url=http://www.freewebs.com/onoma/eap.htm |accessdate=30 јуни 2012 |archivedate=30 јуни 2012 |archiveurl=https://archive.today/20120630054150/www.freewebs.com/onoma/eap.htm }}</ref> Во 1926 г. паланката е преименувана во Гумениса за да звучи порчки.<ref>{{Citation |title=Λιθοξόου, Δημήτρης. Μετονομασίες των οικισμών της Μακεδονίας 1919 – 1971 |url=http://www.freewebs.com/onoma/met.htm |accessdate=30 јуни 2012 |archivedate=30 јуни 2012 |archiveurl=https://archive.today/20120630054156/www.freewebs.com/onoma/met.htm }}</ref> Според статистиката на [[Народноослободителен фронт|НОФ]] од 1940 г. 4.927 Гуменџе имало жители, од кои дури 4.000 [[Македонци]], бидејќи значаен дел од дојдените Грци во меѓувреме се преселиле на други места.<ref name="Симовски" /> Во [[НОБ во Егејска Македонија|Втората светска војна]] и [[Граѓанска војна во Грција|Граѓанската војна]] населението на Гуменџе зело активно учество, но и многу настрадало заради нивната борба во македонската кауза. За време на Граѓанската војна Македонците масовно се приклучиле на [[ЕЛАС]] и [[ДАГ]], надевајќи се дека ќе ги добијат своите права. На планината Пајак бил стациониран одред на [[НОФ]] со околу 30 борци. Партизаните удриле и на градот, но не можеле да го задржат. По поразот на [[Демократска армија на Грција|Демократската армија]] (ДАГ) повторно имало иселувања на Македонци. Извесен број македонски семејства биле приморани да се преселат во [[НР Македонија]].<ref name="Симовски" /> За време на Втората светска војна гратчето било во германската окупациска зона и во него бугарските сили создале огранок на „[[Охрана]]“.<ref>[http://www.promacedonia.org/mpr/ohrana.html Мичев, Добрин. Българското национално дело в Югозападна Македония (1941 – 1944 г.)]</ref> Во мај 1944 г. германските власти уапсиле стотина лица од Гуменџе и околните села, погубувајќи 52 од нив кај реката Цикарчица заради партизански активности.<ref>[http://www.pollitecon.com/html/freedom_fighters/The_Fifty_Two_Executed_from_Gumenichko.htm Elizabeth Kolupacev Stewart, For Sacred National Freedom: Portraits Of Fallen Freedom Fighters, Politecon Publications, 2009]{{Dead link|date=октомври 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Овој настан е познат како [[Масакр во Гуменџе]]. По војните Гуменџе покажало пораст благодарение на преселбите на жители од планинските села.<ref name="Симовски" /> {| class="wikitable collapsible uncollapsed" |+ Месности во Гуменџе преиемнувани со службен указ на 31 јули 1969 г. ! Име !! Грчки !! Ново име !! Грчки !! Опис |- || Сува Река<ref name="Ген">{{Генштаб}}</ref> || Σούκα Ρέκα || Ксиропотамос || Ξηροπόταμος<ref name="Περὶ μετονομασίας">{{Државен 147а 1969|1049}}</ref> || река на Ј од Гуменџе<ref name="Ген"/> |- || Либашки Рид<ref name="Ген"/> || Λιμπάσκεριτ || Филира || Φιλλύρα<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || возвишение на ЈИ од Гуменџе и на Ј од [[Тушилово]] (244,5 м)<ref name="Ген"/> |- || Карадина<ref name="Ген"/> || Καραντίνι || Клисто Рема || Κλειστό Ρέμα<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || река на Ј од Гуменџе<ref name="Ген"/> |- || Казан<ref name="Ген"/> || Καζάν || Казани || Καζάνι<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || река на Ј од Гуменџе<ref name="Ген"/> |- || Рамнища<ref name="Ген"/> || Ραμνίστα || Платија || Πλατεία<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || месност на ЈИ од Гуменџе<ref name="Ген"/> |- || Цикарчица<ref name="Ген"/> || Τσικαρτσίτσα || Халијас || Χαλιάς<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || река на ЈЗ од Гуменџе<ref name="Ген"/> |- || Пицика<ref name="Ген"/> || Πίτσικα || Нотос || Νόθος<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || река на Ј од Гуменџе<ref name="Ген"/> |- || Јурвица<ref name="Ген"/> || Γιούρβιτσα || Георгија || Γεωργία<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || месност на Ј од Гуменџе<ref name="Ген"/> |- || Барата<ref name="Ген"/> || Μπάρατα || Нерократима || Νεροκράτημα<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || месност на ЈИ од Гуменџе и на Ј од Тушилово<ref name="Ген"/> |- || Вртоп<ref name="Ген"/> || Βαρτόκ || Гиристо || Γυριστό<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || река на И од Гуменџе и на Ј од Тушилово<ref name="Ген"/> |- || Грамади<ref name="Ген"/> || Γραμμάδες || Схиста || Σχιστά<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || месност на СЗ од Гуменџе<ref name="Ген"/> |- || Мицков Дол<ref name="Ген"/> || Μιτσικώφ Ντόλ || Аркудолакос || Άρκουδόλακκος<ref name="Περὶ μετονομασίας"/> || река, десна притока на [[Црна Река (Егејска Македонија)|Црна Река]]<ref name="Ген"/> |} == Население == {{Пописи-ЕМ|4.927|4.528|5.026|4.621|4.301|4.100|4.030|3.609|3.292}} == Културни и природни знаменитости == Најпознатите знаменитости во Гуменџе се црквите „Успение на Пресвета Богородица“ и „Свети Ѓорѓи“, како и градската чешма во центарот на градот, изградена во 1918 година од француската војска.<ref>Александар Метески, „Гуменџе и Пајак Планина“, ''Економија и бизнис'', година 28, број 326, 1 февруари 1025, стр. 50-51.</ref> ;Цркви * „[[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Гуменџе|Успение на пресв. Богородица]]“ од 1802 г. * „[[Црква „Св. Ѓорѓи“ - Гуменџе|Св. Ѓорѓи]]“ од 1862 г. ;Установи * [[Етнографски музеј (Гуменџе)|Етнографски музеј]] == Личности == [[Податотека:Hristo Batandjiev 2.JPG|мини|десно|200п|Христо Батанџиев]] * [[Михаил Чаков]] * [[Ристо Менчев]] — партизан * [[Христо Батанџиев]] — еден од основачите на [[Македонска револуционерна организација|Македонската револуционерна организација]] * [[Георги Василевски]] (1935-2009) — македонски филмски критичар, публицист и теоретичар на филмот * [[Ичко Бојчев]] — македонски револуционер * [[Константин Џеков]] — македонски револуционер, гевгелиски војвода на МРО * [[Христо Шалдев]] — македонски револуционер * [[Иван Алев]] — македонски револуционер и лекар. * [[Марика Индева|Марика Старовиќ Индева]] — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] == Поврзано == * [[Масакр во Гуменџе]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{рвр|Goumenissa}} * [https://www.goumenissa.eu/ Портал на Гуменџе] {{el}} {{Пајонија (општина)}} [[Категорија:Гуменџе| ]] [[Категорија:Градови во Егејска Македонија]] [[Категорија:Пајонија (општина)]] [[Категорија:Вински региони во Грција]] [[Категорија:Пајак (планина)]] qbi3lek8zn0yd3bnivjum9oh1pb5xd4 0 97928 5382634 5194068 2025-06-22T00:21:39Z Bojan9Spasovski 91316 5382634 wikitext text/x-wiki {{Музичар | Name = Тони Петковски | Img = ToniZen.jpg‎ | Background = solo_singer | Birth_name = Тони Петковски | Alias = Тони Зен | Occupation = Пејач, композитор, изведувач на гитара, текстописец | birth_date = {{роден на|21|јули|1983}} | birth_place = {{знамеикона|Македонија}} <small>{{роден во|Скопје}}</small> | Genre = [[Рап]] | Years_active = 2002–денес | URL = [http://www.tonizen.mk/ ToniZen.mk] }} '''Тони Петковски''' ({{роден на|21|јули|1983}}), во јавноста познат како '''Тони Зен''' — македонски [[рапер]] и [[продуцент]]. Член е на групата [[Урбана Димензија]], а се занимава со [[рап]] повеќе од 10 години. == Кариера == Под влијание на американскиот хип-хоп, кон крајот на 1990-тите години Тони (со уметничко име '''Kire Daskalov''') почнува да се занимава со рап музиката. Активен е во неговата прва група „105“, снимајќи демо снимки достапни само на хип-хоп програмата на скопското радио [[Канал 103]]. Во 2002 година заедно со [[DJ Чваре]] ја формира групата Урбана Димензија, и со тоа започнува професионално да се занимава со рап музиката. Во меѓувреме Тони своето уметничко име од Тони Монтана го менува во Тони Зен Настапуваат на бројни настани во Македонија од кои се издвојува Street Beats Festival (хип-хоп вечер на [[Таксират]] 2005), како предгрупа на [[Jeru Da Damaja]], [[Afu Ra]], [[Guru]] и [[Едо Маајка]]. Тони Зен како соло артист, а и како член на Урбана Димензија работи на повеќе проекти во блиска соработка со [[Единствена Опција]], [[Мартин Србиновски]], Бојана и Бисера (Gemini), [[Тамара Тодевска]], [[Роберт Билбилов]], [[Јован Јованов]] и други. Тони Зен бил гостин на концертот на [[Слаткаристика]] одржан на Антички театар во [[Охрид]] на 23 јули 2009, a исто така бил дел и од концертот на [[Слаткаристика]], одржан во Метрополис Арена во [[Скопје]] каде имал свое шоу на сцената. На 31 март 2010 година, Тони Зен настапил како предгрупа на концертот на [[50 Cent]] кој се одржа во салата "[[Борис Трајковски]]" во [[Скопје]]. Значаен датум за Тони Зен е 23 јули 2010 година, затоа што тогаш го одржал својот прв солистички концерт во Античкиот театар во Охрид пред околу 4 000 гледачи, а како гости на концертот настапиле [[Токсикологија]] и [[Слаткаристика]]. Како најуспешен период во неговата досегашна кариера се смета периодот во 2009 и 2010 година кога Тони Зен претставувал еден од најдобрите рап артисти на територијата на [[Република Македонија]]. Покрај успехот во музиката, Тони е и сопственик на '''Tony's Soul Wear''', продавница наменета исклучиво за хип-хоп облека. Продавницата се наоѓа во Градскиот Трговски Центар во [[Скопје]]. == Дискографија == ==== Студиски албуми ==== * ''[[Стиховна Агенда]]'' (2005) * ''[[Слушај(албум на Тони Зен)|Слушај]]'' (2007) * ''[[Во мој Стил]]'' (2009) * ''[[Тони Зен е Суперзен]]'' (2011) * ''[[Микро Скопски организам]]'' (2013)<ref>Ѓорге Стојанов, "Не станав познат да бидам швалериште", ''Антена'', бр. 804, петок, 22.11.2013, стр. 5.</ref> *''Од изворот на изборот (2019)'' ==== Синглови ==== {{col-begin}} {{col-2}} ;Од првите два албума * Зен мастер (2004) * Скопје мој град (2005) * Покрај Мене <small>(feat. Gemini)</small> (2005) * Во полн ефект (2006) * За Пандев <small>(feat. Тамара)</small> (2006) * Дали сакаш <small>(feat. [[Единствена Опција]]))</small> (2006) * Сега Знам <small>(feat. Мартин Србиновски)</small> (2007) * Mi casa e su casa <small>(feat. [[Слаткаристика|Слаткар]])</small> (2007) {{col-2}} ;Од последните два албума * Скандал (2009) * Спушти Се Доле <small>(feat. [[Слаткаристика|Слаткар]])</small> (2009) * Во мој стил (2009) * Не ме замарај <small>(feat. Тамара)</small> (2010) * Океј (2010) * Јас сум хип-хоп (2010) * Бас (2011) * Надвор & Повеќе од рапер (2012) {{col-end}} ==== Видео записи ==== {| class="wikitable" |- ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Зен мастер '' || 2004|| |- | ''Скопје мој град ''|| 2005|| |- | ''Во полн ефект'' || 2006 || |- | ''Mi casa e su casa '' || 2007|| Дарко Антоновски |- |'' Дали сакаш ''|| 2008 || |- |'' Скандал '' || 2009 || Дарко Антоновски |- |'' Спушти Се Доле ''|| 2009 || |- | ''Во мој стил'' || 2009 || Дарко Антоновски |- | ''Не ме замарај'' || 2010 || Дарко Антоновски |- | ''Океј'' || 2010 || Дарко Антоновски |- |'' Биди зелен ''|| 2010 || Томато продукција |- | ''Јас сум хип-хоп ''|| 2010|| |- | ''Бас ''|| 2010 || EXIT-B Production |- | ''Суперзен'' || 2011 || EXIT-B Production |- | ''Rap `n` Roll'' || 2011 || Владимир Митревски-Ѓуле |- |'' Три'' || 2011 || |- |'' Надвор & Повеќе од рапер '' || 2012 || BMA Production |- | ''Исти'' || 2012 || Мерт,Тони Зен |- | ''Под контрола'' || 2013 || Mert Asllani,Антонио Павловски |- | ''Сетила''|| 2013 || BMA brothers |- | ''Светот е твој'' || 2013 || BMA brothers |- |'' Прљаво на балкан ''|| 2016|| Mert Asllani |- |'' СУМ'' || 2019|| Огнен Шапковски |- | ''Тишина ''|| 2019|| Billy D,Toni Zen |- | ''Планот ''|| 2022|| Огнен Шапковски |- | ''Првата нота ''|| 2022|| Владислав Гавриловски |- | ''Клубот ''|| 2022|| Никола Димов |- | ''El Padrino ''|| 2023|| Владислав Гавриловски |} == Надворешни врски == * [http://www.tonizen.mk/ Официјално мрежно место на Тони Зен] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20100702202945/http://tonizen.mk/ |date=2010-07-02 }} * [http://www.myspace/tonizen/ Тони Зен на MySpace]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://mesto.com.mk/search/result?query=%D0%A2%D0%BE%D0%BD%D0%B8+%D0%97%D0%B5%D0%BD&search.x=0&search.y=0&search=%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%98/ Видеа Тони Зен] {{Семарх|url=https://archive.today/20130221090223/http://mesto.com.mk/search/result?query=%D0%A2%D0%BE%D0%BD%D0%B8+%D0%97%D0%B5%D0%BD&search.x=0&search.y=0&search=%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%98/ |date=2013-02-21 }} * Информации за [http://www.muzichkiregistar.com/AuthorDetails.aspx?id=7028 музичкото портфолио на „Тони Зен“] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20170319054814/http://muzichkiregistar.com/AuthorDetails.aspx?id=7028 |date=2017-03-19 }} може да најдете на [http://www.muzichkiregistar.com ВБУ Музички Регистар]. == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Македонски Рап|Зен, Тони]] [[Категорија:Македонски музичари]] 6xfunz23j5vm43822uzj11rjkdgbgrr 0 120982 5382597 4720278 2025-06-21T21:47:08Z Carshalton 30527 5382597 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Стивен Булд | image = | fullname = Стивен Булд | dateofbirth = {{birth date and age|1962|11|16|df=y}} | cityofbirth = [[Стоук на Трент]] | countryofbirth = [[Англија]] | height = {{height|ft=6|in=4}} | dateofdeath = | cityofdeath = | countryofdeath = | currentclub = [[ФК Арсенал]] | youthyears1 = 1978&ndash;1980 | youthclubs1 = [[Стоук Сити]] | position = одбрана | years1 = 1980–1988 | clubs1=[[Стоук Сити]] | caps1=183 | goals1 = 6 | years2 = 1982 | clubs2=→[[ФК Торки Јунајтед]] (loan) | caps2=9 | goals2 = 0 | years3 = 1988–1999 | clubs3=[[ФК Арсенал]]| caps3=288 | goals3 = 5 | years4 = 1999–2000 | clubs4=[[ФК Сандерленд]]| caps4=21 | goals4 = 0 | totalcaps =501 | totalgoals=11 | nationalyears1 = 1994 | nationalyears2 = 1994 | nationalteam1 = [[Фудбалска репрезентација на Англија|Англија B]] | nationalteam2 = [[Фудбалска репрезентација на Англија|Англија]] | nationalcaps1 =1 | nationalcaps2 =2 | nationalgoals1 =1 | nationalgoals2 =0 }} [[File:Steve Bould 2013.jpg|thumbnail|Болд во неговата улога како помошник менаџер на Арсенал.]] '''Стивен Ендру Булд''' (роден {{роден на|16|ноември|1962}}) — поранешен [[Англија|англиски]] [[фудбал]]ер. == Играчка кариера == Роден во [[Стоук на Трент]], својот прв договор го потпишал со тимот од неговиот роден град [[Стоук Сити]] додека сѐ уште бил средношколец во 1978 по што станал професионалец во ноември 1980. Деби настапот како [[Одбрана (фудбал)|десен бек]] му бил на гостувањето кај [[Мидлзборо ФК|Мидлзборо]] во септември 1981, Стоук загубил со 3:2. Сепак, поради неможност да заработи место во првиот тим, бил изпратен на заем во [[Торки Јунајтед ФК|Торки Јунајтед]] во октомври 1982, каде што изиграл девет лигашки натпревари под водство на [[Брус Риох]]. Булд постепено станал редовен стартер во [[Стоук Сити|Стоук]], пренамнувајќи се во централен стопер. Во 1987 година се здобил со тешка повреда на грбот која за малку ќе му ја завршела кариерата, но по неколку операции се опоравил. Во 1988 заработил трансфер во [[Арсенал ФК|Арсенал]], и станал член на Арсеналовата одбранбена линија позната како „славна четворка“, покрај [[Тони Адамс]], [[Најџел Винтербурн]] и поранешниот соиграч од Стоук [[Ли Диксон]]. Булд ја освоил [[Англиска Прва Дивизија|Првата Дивизија]] двапати, во 1988-89 и 1990-91; поради повреда не можел да игра во финалињата на [[ФА Куп]]от и [[Лига Куп]]от кои Арсенал ги освои во 1992-93, но неговата замена [[Енди Линиган]] го постигнал победничкиот гол во финалето на ФА Купот против [[Шефилд Венсдеј ФК|Шефилд Венсдеј]]. По победата во финалето на [[Куп на Победниците на Куповите|Купот на Победниците на Куповите]] во 1993-94, успехот го избегнуваше Арсенал и Булд во следните неколку години, и со доаѓањето на [[Франција|францускиот]] менаџер [[Арсен Венгер]] започнаа шпекулации дека Булд ќе си замине од Арсенал (особено поради фактот што се почесто настапуваше како замена за [[Мартин Кион]]); но наместо тоа, дојде до повторно оживување, и Булд беше член на тимот кој освои [[Двојна Круна]] во сезоната 1997-98 - Булд нафрли за последниот гол на Тони Адамс во победата од 4:0 против [[Евертон ФК|Евертон]], победа која им ја донесе титулата во [[ФА Премиер Лига|Премиер Лигата]]. Две недели подоцна Арсенал ја комплетираше Двојната Круна со победата во финалето на [[ФА Куп]]от. Возраста повеќе не беше на негова страна, и по последната сезона на [[Стадион Хајбери|Хајбери]] се префрли во новопромвираниот [[Сандерленд ФК|Сандерленд]] во јули 1999 за 500000 фунти. По заминувањето на капитенот [[Кевин Бол]] во декември 1999, менаџерот [[Питер Реид]] му ја даде одговорноста на него, по што Булд им помогна да завршат на седмо место. Булд остана на [[Стадионот на Светлината]] сè додека не беше приморан да се пензионира поради [[артритис]] во септември 2000 по само 21 изигран натпревар во [[ФА Премиер Лига|Премиер Лигата]] за Сандерленд<ref name="The Encyclopaedia of Stoke City">{{cite book|last=Matthews|first=Tony|title=The Encyclopaedia of Stoke City|year=1994|publisher=Lion Press|isbn=0952415100}}</ref>. И покрај фактот што настапуваше во една од најдобрите одбрани во првата лига во Англија во доцните осумдесетти и раните деведесетти, Булд има само два настапи за [[Фудбалска репрезентација на Англија|Англија]], далеку помалку од колегата Тони Адамс, а првиот настап му беше дури на возраст од 31. == Тренерска кариера == По пензионирањето, почна да работи кон добивање тренерска лиценца од [[УЕФА]] и во јуни 2001 година се врати во Арсенал и стана тренер во [[Академија на Арсенал ФК|младинските тимови]]. Во моментов е главен тренер на Арсеналовиот состав за играчи до 18 години. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни Врски == * [http://www.sporting-heroes.net/football-heroes/searchresults.asp?FootballHeroName=Steve+Bould Фотографии и статистики] на sporting-heroes.net * [http://www.soccerbase.com/players_details.sd?playerid=849 Статистики] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20071001223810/http://www.soccerbase.com/players_details.sd?playerid=849 |date=2007-10-01 }} на soccerbase.com * [http://www.arsenal.com/reserves-youth/coaching-staff/steve-bould Профил] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090326075801/http://www.arsenal.com/reserves-youth/coaching-staff/steve-bould |date=2009-03-26 }} на Arsenal.com {{DEFAULTSORT:Булд}} [[Категорија:Фудбалери на ФК Арсенал]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Сандерленд]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Торки]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Живи луѓе]] pa594x4v1azzezb4xkz2fir0ef270hs 0 203791 5382611 5091420 2025-06-21T21:56:07Z Carshalton 30527 /* Надворешни врски */ 5382611 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club 2 | clubname = Стоук Сити | color1 = #FFFFFF | color2 = #E03A3E | image = [[Податотека:Stoke City FC.png|200px]] | fullname = Фудбал клуб Стоук Сити | nickname = ''Грнчари'' | founded = 1863 | ground = [[Стадион Бет365]] | capacity = 28,384 | owner = [[Бет365|Бет365 групација]] | chairman = {{flagsport|ENG}} [[Џон Коутс]] и <br>{{flagsport|ENG}} [[Питер Коутс]] | manager = {{flagsport|NIR}} [[Мајкл О’Нил]] | league = {{Лига-Фудбалска лига Чемпионшип}} | season = [[Чемпионшип лига 2019–2020|2019–20]] | position = Чемпионшип лига, 15-ти | current = ФК Стоук Сити сезона 2011–2012 | pattern_la1 = _stoke2021h | pattern_b1 = _stoke2021h | pattern_ra1 = _stoke2021h | pattern_sh1 = _stoke2021h | pattern_so1 = _scfc2021h | leftarm1 = FFFFFF | body1 = FFFFFF | rightarm1 = FFFFFF | shorts1 = FFFFFF | socks1 = FFFFFF | pattern_la2 = _stfc2021a | pattern_b2 = _stfc2021a | pattern_ra2 = _stfc2021a | pattern_sh2 = _stfc2021a | pattern_so2 = _scfc2021a | leftarm2 = 000050 | body2 = 000050 | rightarm2 = 000050 | shorts2 = 000050 | socks2 = 000050 | website = http://www.stokecityfc.com/ }} '''ФК Стоук Сити''' е фудбалски клуб со седиште во [[Стоук на Трент]], Стафордшир, [[Англија]]. Основан е во [[1863]] година, Стоук е најстариот клуб во [[Премиер лига]]та, и се верува дека е втор најстар професионален фудбалски клуб во светот, по [[Нотс Каунти]]. Фудбалерите на Стоук ги играат своите домашни натпревари на [[Британија стадион]]от, а бројката од 28.384 вкупно седишта на стадионот беше намалена на 27.598 по сегрегацијата.Стадионот беше отворен во [[1997]] година; пред овој датум Стоук играа на [[Викторија Граунд]], кој бил нивниот дом од 1878 година (рекорд на 119 години моментално го дели со [[Вулверхемптон Вондерерс]]).Прекар на клубот е грнчари (по грнчарската индустрија во [[Стоук на Трент]]) и нивниот домашен дрес е црвено-бела вертикално комбинација со бели шорцеви и бели чорапи. Пред нивната промоција [[2008]] година, Стоук не учествувал во највисоката [[премиер лига|фудбалска лига]] во [[Англија]] од 1984-85 сезона, во која што испаднаа со вкупно 17 бода, рекордно ниски вкупно за 21 година.Првиот голем трофеј за Стоук беше во 1972 кога го освоја [[Лига Куп]]от,го победија [[Челзи]] со 2-1.Клубот го има освоено [[Фудбал лига трофи]] на двапати, прво во [[1992]] година и неодамна во [[2000]] година. == Историја == ФК Стоук сити, се смета за втора најстара екипа во англискиот фудбал,формиран во 1863 година, под името Стоук Рамблерс, кога учениците од Чартерхаус школата формирале фудбалски клуб, додека чираци на Северен Стафордшир железницата работеле во [[Стоук на Трент]].Прво запишано појавување на клубот беше пет години подоцна, во октомври 1868 г. против EW May XV на [[Викторија Крикет клуб]] стадионот.[[Хенри Елмонд]], основач на клубот, исто така беше капитен, и го постигна првиот гол во историјата на клубот.Во текот на овој период тие играат на [[Викторија Крикет стадионот]]; меѓутоа, тие насапуваа и на блискиот стадион во Свитингс Филд во 1875 за да се справат со зголемувањето на публиката. Во 1878 година, клубот се спои со Стоук Викторија Крикет клуб, и стана Стоук фудбалски клуб.Тие се преселија на нивниот претходен стадион,Свитингс Филд, на Атлетик Клуб граунд, која наскоро станува позната како [[Викторија Граунд]].Беше тоа кога клубот ја усвои нивната традиционална црвено-бела комбинација.Во август 1885 година, клубот стана професионален. Стоук беше еден од дванаесетте основачи и членови на Фудбалската Лига, кога беше воведена во 1888 година. Клубот се бореше во нивните први две сезони, 1888-89 и 1889-90, завршувајќи на дното во двете сезони.Во 1914,поради [[Прва светска војна|Првата светска војна]] лигата беше суспендирана четири години ,до август 1919 година.Во текот на овој воен период, Стоук влезе во Ланкашир основни и средни лиги. === Викторија граунд и Стенли Матјуз === Клубот стана сопственик на [[Викторија Граунд]] околу 1919 година.Ова беше проследено со изградбата на "Батлер Стенд Стрит",што го зголемува целокупниот капацитет на стадионот до 50.000.Во 1925 година, на [[Стоук на Трент]] му беше доделен "статус на град",и ова доведе клубот да го смени своето име во Стоук Сити ФК во 1928 година. 1930-тите можеше да се види дебито на еден многу популарен играч во клубот, [[Стенли Матјуз]]. Матјуз, кој израснал во Хенли, бил младинец во клубот и го направи своето прво појавување во 1932 година во март,против [[ФК Бјури|Бјури]] на возраст од 17 години. До крајот на деценијата, Матјуз заиграл за [[Фудбалска репрезентација на Англија|англиската репрезентација]] и бил еден од најдобрите фудбалери на неговата генерација. Стоук постигнал промоција од [[Втора Дивизија|втората Дивизија]] во 1932-33 - како шампиони - сепак [[Стенли Метјус|Метјус]] беше вклучен во петнаесет меча во оваа сезона.Тој сепак успеа да постигне гол.Својот прв гол за клубот го постигна во 3-1 победата против локалните соперници [[Порт Вејл]]. Од 1934 година, просекот на посетеноста на клубот достигна повеќе од 23.000,што му овозможи на клубот и на менаџерот [[Том Махер]] зголемени средства за трансфери.Клубот сега се смета за еден од најдобрите тимови во земјата. Токму во овој период во кој клубот игра рекордно најдобро го достигнува својот рекорд во лигата од највисока победа ,10-3 го победија [[Вест Бромвич Албион]] во февруари 1937 година. Во април истата година, клубот го постигнал својот рекорд во лигата од - 51373 гледачи против [[ФК Арсенал|Арсенал]].33-те лигашки голови на [[Фреди Стил]] во сезоната 1936–37 остануваат клупски рекорд. === Испаѓање од лигата === Избувнувањето на [[Втора светска војна|Втората светска војна]] беше пречка за понатамошен напредок во лигата и таа беше суспендирана во текот на сезоната 1939-40 за период од 6 години.По продолжувањето на [[ФА Куп]]от, трагедија го погоди Стоук откако 33 навивачи загинаа,а 520 беа повредени за време на мечот од 6-тото коло нагости против [[Болтон Вондерерс]].Во сезоната 1946-47,Стоук имаа сериозна борба за насловот во лигата.На клубот му требаше победа во нивниот последен натпревар од сезоната за победа во [[Прва Дивизија|Првата Дивизија]] и освојување на титулата.Сепак,поразот од 2-1 од [[Шефилд Јунајтед]] значеше дека титулата оди во [[Ливерпул]] наместо во Стоук.[[Стенли Метјус]] замина на 3 меча до крајот од сезоната 1946-47 и одлучи да му се приклучи на [[ФК Блекпул|Блекпул]] на возраст од 32 години. Стоук подлегнаа на испаѓање од [[Прва Дивизија|Првата Дивизија]] во 1952-53, во текот на сезоната [[Боб МекГори]] поднесе оставка како менаџер на клубот, по 17 години на функцијата. === Сезоните под водство на Тони Вадингтон === [[Тони Вадингтон]] беше назначен како менаџер на клубот во [[јуни]] 1960 година.Тој прво се приклучи на клубот во 1952 година како тренер, пред да биде промовиран за помошник-менаџер во 1957 година.Вадингтон во тимот успеа да го доведе примамливиот [[Стенли Метјус]]- сега 46 годишен - се врати назад во клубот, 14 години откако замина.Враќањето на Метјус му помогна на Сити кој заврши на подобрената 8-ма позиција во сезоната 1961-62. Промоцијата беше постигната во следната сезона,кога Стоук завршија како шампиони.Во нивната прва сезона откако се вратија во [[Прва Дивизија|Првата Дивизија]], 1963-64,предводени од [[Тони Вадингтон|Вадингтон]] Стоук завршија на средината на табелата.Метјус остана влијателна алка во тимот,така што тој му помогна на клубот да дојде до финалето на [[Лига Куп]]от во 1964,иако тука загуби од [[Лестер Сити]] во два меча. [[Тони Вадингтон|Вадингтон]] смета на искуство; [[Денис Вајолет]],[[Џеки Мади]],[[Рој Вернон]],[[Морис Ситерс]] и [[Џими МекИлрој]] беа играчите кој потпишаа во втората фаза на нивните кариери.На Метјус му беше доделена титула витез за услуги на фудбалот на достигнувањата на листата 1965 за Нова Година.Ова беше проследено со неговиот 701,и последен , лигашки натпревар за клубот против [[Фулам]] во февруари 1965 година, кратко време по неговиот 50-годишен јубилеј.[[Гордон Бенкс]],победник со [[Фудбалска репрезентација на Англија|Англија]] на [[Светско првенство во фудбал 1966|Светското првенство 1966]] (инаку голман),се придружи во 1967 година за сума од 52.000 фунти од [[Лестер сити]].Тој се смета за најдобар голман во светот,Бенкс се покажа како вистинско засилување за [[Тони Вадингтон|Вадингтон]] и тој многу помогна на клубот за одржување на стабилноста во 1-вата дивизија.За една сезона во 1967 година, Стоук Сити беше уведен како [[Кливленд Стоукерс]] на [[Кливленд]], [[Охајо]], играјќи во [[Американски Фудбалски сојуз|Американскиот фудбалски сојуз]]. Тимот се појави како финалист на Источната Дивизија,но за еден бод го губат првенството на крај. Клубот ја освои својата прва значајна титула на 4 март 1972 година во финалето на [[Лига Куп]]от.Стоук го победи фаворизираниот [[Челзи]] 2-1 во финалето на [[Вембли]] стадионот пред околу 97.852 гледачи.Пред оваа победа, Стоук имаше преку 11 меча за да стигнат до финалето.Ова вклучува четири натпревари со [[Вест Хем Јунајтед]] во полуфиналето; два меча беа преигрувани двапати.Стоук помина добро во [[ФА Купот]]; клубот дојде до полуфинална фаза и во 1970-71 и 1971-72 сезона. Сепак, во два наврати Стоук губи од [[Арсенал ФК]] во повратни мечеви.Стоук Сити, исто така, стана првиот тим од Првата Дивизија што одиграл еден натпревар во недела, кога се соочил со [[Челзи]] на 27 јануари 1974 Во јануари 1976 покривот на "Батлер Стенд Стрит" беше разнесен од бура.Поправката и обновувањето го чинеше клубот околу 250,000 фунти што го стави клубот во финансиски проблеми.Поради ова тимот ги стави на продажба [[Алан Хадсон]], [[Мајк Пејик]] и [[Џими Гринхоф]] за вкупна сума од 440,000 фунти.Стоук испадна во сезоната 1976-77. [[Тони Вадингтон]], по цели 17 години на чело на Стоук, го напушти клубот по поразот 1-0 дома од [[Лестер Сити]] во [[март]] 1977. === Британија стадион === Во сезоната 1997-98 Стоук сити го отвори својот нов стадион [[Британија стадион|Британија]], по цели 119 години играње на [[Викторија граунд]].[[Крис Бејтс]] беше назначен за менаџер на тимот во првата сезона на новиот стадион. === Враќање во елитната конкуренција === Во последното коло од сезоната 2007-2008 Стоук се избори да заврши како втор во [[Чемпионшип лига|Чемпионшип]] дивизијата (втора лига по ранг во Англија) и на тој начин избори промоција во [[Премиер лига]]та под водство на [[Велс|велшкиот]] менаџер [[Тони Пјулис]].Веднаш потоа во летото 2008 година беа донесени неколку квалитетни и искусни фудбалери како [[Дејв Китсон]],[[Томас Соренсен]],[[Абдулаје Фаје]] и [[Дани Хигинботам]].Стоук својот прв меч,во елитниот англиски фудбал го одигра по цели 23 години, против [[Болтон Вондерерс]] на гости со пораз од 3:1.Но затоа веќе следниот викенд [[Тони Пјулис|Пјулис]] и неговите фудбалери можеа да слават откако со 3:2 на [[Британија стадион]]от беше победена екипата на [[Астон Вила]].На крајот тоа излезе одлична сезона за Стоук кој заврши на 12-тото место со цели 11 бодови повеќе од првиот испаднат тим.Во сезоните што доаѓаа [[Тони Пјулис]] работеше се по напорно и го засилуваше својот тим со уште повеќе искусни играчи кој пред сè поседуваат одлична физичка сила и се вклопуваат во неговата тактика.Така наредната сезона Стоук заврши едно место погоре на 11-тото место.Во сезоната 2010-2011 тие завршија на 13-тото место,но беа финалисти на [[ФА Куп]]от каде загубија од [[Манчестер сити]] со 1:0.Со пласманот во финале тие изборија место во [[европските]] турнири поточно во [[лига Европа|лигата на Европа]]. ==Стадион== [[File:Stoke City FC V Arsenal 09.jpg|thumb|250px|right|[[Стадион Бет365|Стадионот Бет365]].]] {{Главна|Стадион Бет365}} Својте домашни натпревари Стоук Сити ги игра на стадионот [[Стадионот Бет365|Бет365]] уште од 1997 година. Стадионот порано бил познат под името '''Британија''', но бил преименуван во Бет365 на 1 јуни 2016 година, кога клубот склучил нов договор за право на именување на стадионот со матичната компанија, [[Бет365]]. Моменталниот капацитет на стадионот изнесува 28,384 седишта. ==Играчи== ===Моментален состав=== {{Fs start}} {{Fs player|no=1|pos=GK|nat=BIH|name=[[Асмир Беговиќ]]}} {{Fs player|no=3|pos=DF|nat=ENG|name=[[Дани Хигинботам]]}} {{Fs player|no=4|pos=DF|nat=GER|name=[[Роберт Хут]]}} {{Fs player|no=6|pos=MF|nat=IRL|name=[[Глен Вилан]]}} {{Fs player|no=8|pos=MF|nat=ENG|name=[[Том Соарес]]}} {{Fs player|no=9|pos=FW|nat=TTO|name=[[Кенвајн Џонс]]}} {{Fs player|no=10|pos=FW|nat=JAM|name=[[Рикардо Фулер]] {{Fs player|no=11|pos=FW|nat=MLI|name=[[Мамади Сидибе]]}} {{Fs player|no=12|pos=MF|nat=IRL|name=[[Марк Вилсон]]}} {{Fs player|no=15|pos=MF|nat=SEN|name=[[Салиф Диао]]}} {{Fs player|no=16|pos=MF|nat=ENG|name=[[Џермејн Пенант]]}} {{Fs player|no=17|pos=DF|nat=ENG|name=[[Рајан Шоукрос]]}}|other=[[Captain|капитен]]}} {{Fs player|no=18|pos=MF|nat=ENG|name=[[Дин Вајтхед]]}} {{Fs player|no=19|pos=FW|nat=IRL|name=[[Џонатан Волтерс]]}} {{Fs player|no=20|pos=DF|nat=ENG|name=[[Метју Апсон]]}} {{Fs mid}} {{Fs player|no=23|pos=MF|nat=ENG|name=[[Мајкл Тонг]]}} {{Fs player|no=24|pos=MF|nat=IRL|name=[[Рори Делап]]}} {{Fs player|no=25|pos=FW|nat=ENG|name=[[Питер Крауч]]}} {{Fs player|no=26|pos=MF|nat=ENG|name=[[Метју Етерингтон]]}} {{Fs player|no=27|pos=GK|nat=ENG|name=[[Карло Неш]]}} {{Fs player|no=28|pos=DF|nat=ENG|name=[[Енди Вилкинсон]]}} {{Fs player|no=29|pos=GK|nat=DEN|name=[[Томас Соренсен]]}} {{Fs player|no=30|pos=DF|nat=ENG|name=[[Рајан Шотон]]}} {{Fs player|no=32|pos=MF|nat=URU|name=[[Диего Аризменди]]}} {{Fs player|no=33|pos=FW|nat=ENG|name=[[Камерон Жером]]}} {{Fs player|no=36|pos=MF|nat=NIR|name=[[Метју Лунд]]}} {{Fs player|no=38|pos=MF|nat=BEL|name=[[Флорен Кувелие]]}} {{Fs player|no=39|pos=DF|nat=ENG|name=[[Џонатан Вудгејт]]}} {{Fs player|no=40|pos=MF|nat=HON|name=[[Вилсон Паласиос]]}} {{Fs player|no=42|pos=FW|nat=ENG|name=[[Луис Мулт]]}} {{Fs end}} == Надворешни врски == * [http://www.stokecityfansforum.org.uk Stoke City Fans Forum] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140516194846/http://stokecityfansforum.org.uk/ |date=2014-05-16 }} * [http://www.givemefootball.com/club-list/stoke-city Official PFA Team Page] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20110903065448/http://www.givemefootball.com/club-list/stoke-city |date=2011-09-03 }} * [http://www.skysports.com/football/teams/stokecity/ Stoke City] at skysports.com * [http://www.premierleague.com/page/stoke-city Stoke City] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20111120203927/http://www.premierleague.com/page/stoke-city |date=2011-11-20 }} at premierleague.com * [http://www.thisisstaffordshire.co.uk/stokecity Stoke City news] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20110923171129/http://www.thisisstaffordshire.co.uk/stokecity |date=2011-09-23 }} at thisisstaffordshire.co.uk {{Чемпионшип лига}} [[Категорија:Фудбалски клубови од Англија]] [[Категорија:ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Освојувачи на Лига Куп]] [[Категорија:Учесници во лига Европа во сезона 2011-2012]] 94x5aehj27a3c8f45c5374g72p8mxel 0 208269 5382427 5009456 2025-06-21T15:31:49Z 77.29.34.63 Додадени се уште 2 типа независносложени реченици; исклучни и заклучни 5382427 wikitext text/x-wiki '''Независносложените реченици''' се подгрупа на [[Сложена реченица во македонскиот јазик|сложените реченици]]. Независносложените реченици го добиле своето име според нивната најголема одлика, односно составните [[Дел-реченица|дел-реченици]] се независни една од друга во смисловен и функционален поглед. Независносложените реченици се дела на две поголеми групи, односно во едната група спаѓаат сите независносложени реченици во кои врската меѓу дел-речениците е потесна, и втората група ги вклучува оние реченици во кои врската меѓу дел-речениците е полабава.<ref name="општа граматика">{{наведена книга|last=Бојковска|first=Стојка|author2=Лилјана Минова - Ѓуркова, Димитар Пандев, Живко Цветковски|title=Општа граматика на македонскиот јазик|editor=Саветка Димитрова|publisher=АД Просветно Дело|location=Скопје|date=декември 2008|pages=297-306|isbn=978-9989-0-0662-7|language=македонски}}</ref> == Независносложени реченици со потесна врска == Независносложените реченици со потесна врска меѓу дел-речениците се делат на пет подгрупи, и тоа: составни независносложени реченици, спротивни независносложени реченици, разделни независносложени реченици, исклучни независносложени реченици и заклучни независносложени реченици . === Составни независносложени реченици === Составните независносложени реченици се реченици кои имаат содржини кои се поврзани едни со други на различна основа, како на пример според вршителот на дејството, според времето или местото на дејството и слични одлики. Типично за овие реченици е користење на сврзници кои се карактеристични за дејството кое е искажано и такви сврзници се ''и, ни, ниту, па, та, не само што - туку и''.<ref name="општа граматика"/> Најчесто користен сврзник е сврзникот ''и''. Овој сврзник во вакви реченици се користи кога се поврзуваат две реченици во кои се искажуваат истовремени дејства. :пр. ''Детето јаде сладолед и гледа телевизија.'' Исто така, сврзникот ''и'' се користи за искажување дејства кои следат едноподруго. :пр. ''Тој стана од столицата и отиде во кујната.'' Доста често, кога има реченици со дејства кои се случуваат едноподруго, едното дејство или реченица се смета за последица од другото дејство или реченица и во такви случаево се додава и зборот ''затоа''. :пр. ''Тој испи цело шише ладен сок и затоа сега го боли грлото.'' Во случај да помеѓу двете реченици да има спортивен однос, тогаш покрај ''и'' се додава и зборот ''пак''. :пр. ''Детево може да игра по цел ден надвор и пак да има добри оценки на училиште.'' Сврзниците ''ни'' и ''ниту'' се користат да се искажат одречни реченици. :пр. ''Детево ниту јаде ниту пие. Тешко е болно.'' ''Ни сакам да те видам ни сакам да ти прозборам.'' Сврзниците ''па'' и ''та'' се користат да се сврзат дејства што следуваат едноподруго, но и дејства каде второто дејство произлегува од првото. :пр. ''Тој ја зеде торбата во раката па тргна кон градот. Човеков не сака лошо да се однесува со луѓето, та ниту тој не сака со него да се однесуваат лошо.'' Сложениот сврзник ''не само што - туку/ами/но/ама и'' се јавува и во негативна форма ''не само што - туку/ами/но/ама и не''. :пр. ''Не само што не сакам да јадам, туку и не ми се пие.'' Составните независносложени реченици со сврзници ''и, ни, ниту, не само штотуку и'' не се одделуваат со запирка. Пред сврзниците ''па'' и ''та'' обично се пишува запирка. == Независносложени реченици со полабава врска == Независносложените реченици со полабава врска меѓу дел-речениците се сложени реченици кои се добиле по пат на нижење на повеќе дел-реченици. Кај овие реченици врската помеѓу дел-речениците е полабава и пофлексибилна. Независносложените реченици се делат на две подгрупи, и тоа: исклучни независносложени реченици и заклучни независносложени реченици.<ref name="општа граматика"/> == Наводи == {{наводи}} == Поврзано == * [[Сложена реченица во македонскиот јазик]] * [[Македонска граматика]] {{Македонски јазик-никулец}} {{Македонска граматика}} [[Категорија:Синтакса на македонскиот јазик]] 5qknmqhudbw5bbaksjise7xzaff77ov 14 729959 5382596 3126481 2025-06-21T21:46:47Z Carshalton 30527 5382596 wikitext text/x-wiki {{CatAZ}} [[Категорија:ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери од Англија по клуб|Стоук Сити]] h85m8j2hgr1wqvk2one1s9ifpxmyvse 5382614 5382596 2025-06-21T21:57:49Z Carshalton 30527 5382614 wikitext text/x-wiki {{CatAZ}} [[Категорија:ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Англиски фудбалери по клуб|Стоук Сити]] s9r93bmjl9m0lhxua3w1adwdcxcgcnr 0 758293 5382600 5323932 2025-06-21T21:48:50Z Carshalton 30527 /* Надворешни врски */ 5382600 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Најџел Рио-Кокер | image = [[File:Nigel Reo-Coker, Aston Villa.jpg|170px]] | fullname = Најџел Шола Андре Рио-Кокер<ref name="Hugman2010/11">{{cite book |editor-first=Barry J. |editor-last=Hugman |title=The PFA Footballers' Who's Who 2010–11 |url=https://archive.org/details/pfafootballerswh0000unse_v9b9 |year=2010 |publisher=Mainstream Publishing |location=Edinburgh |isbn=978-1-84596-601-0 |page=[https://archive.org/details/pfafootballerswh0000unse_v9b9/page/n350 349]}}</ref> | height = {{height|m=1.75}}<ref name="Hugman2010/11"/> | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1984|5|14}}<ref name="Hugman2010/11"/> | cityofbirth = {{роден во|Лондон|}} | countryofbirth = [[Англија]] | nationality = {{flagsport|ENG}} [[Англија]] | currentclub = | clubnumber = | position = [[Среден ред (фудбал)|среден ред]] | retired = 2018 <small>(34 г.)</small> | youthyears1 = 1997–2002 |youthclubs1 = {{Fb team Wimbledon FC}} | years1 = 2002-2004 | caps1 = 58 | goals1 = 6 | clubs1 = {{Fb team Wimbledon FC}} | years2 = 2004-2007 | caps2 = 120 | goals2 = 11 | clubs2 = {{Fb team West Ham United}} | years3 = 2007-2011 | caps3 = 102 | goals3 = 1 | clubs3 = {{Fb team Aston Villa}} | years4 = 2011-2012 | caps4 = 37 | goals4 = 3 | clubs4 = {{Fb team Bolton}} | years5 = 2012-2013 | caps5 = 10 | goals5 = 0 | clubs5 = {{Fb team Ipswich Town}} | years6 = 2013-2014 | caps6 = 44 | goals6 = 1 | clubs6 = {{Fb team Vancouver Whitecaps}} | years7 = 2014 | caps7 = 9 | goals7 = 0 | clubs7 = {{Fb team Chivas USA}} | years8 = 2015-2016 | caps8 = 31 | goals8 = 0 | clubs8 = {{Fb team Montreal Impact}} | years9 = 2017 | caps9 = 2 | goals9 = 0 | clubs9 = {{Fb team Start}} | years10 = 2018 | caps10 = 0 | goals10 = 0 | clubs10 = {{Fb team MK Dons}} | nationalyears1 = 2003 | nationalcaps1 = 1 | nationalgoals1 = 0 | nationalteam1 = {{flagsport|ENG}} [[Фудбалска репрезентација на Англија под 19 години|Англија 19]] | nationalyears2 = 2005 | nationalcaps2 = 3 | nationalgoals2 = 0 | nationalteam2 = {{flagsport|ENG}} [[Фудбалска репрезентација на Англија под 20 години|Англија 20]] | nationalyears3 = 2003-2007 | nationalcaps3 = 23 | nationalgoals3 = 1 | nationalteam3 = {{flagsport|ENG}} [[Фудбалска репрезентација на Англија под 21 година|Англија 21]] }} '''Најџел Шола Андре Рио-Кокер''' (роден на 14 мај 1984 година) е [[Англија|англиски]] поранешен [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)|играч од средниот ред]]. Работел и како фудбалски коментатор и [[експерт]] за [[CBS Sports]]. Рио-Кокер е производ на младинскиот сектор на [[ФК Вимблдон|Вимблдон]], а потоа играл за [[ФК Вест Хем Јунајтед|Вест Хем Јунајтед]], [[ФК Астон Вила|Астон Вила]] и [[ФК Болтон Вондерерс|Болтон Вондерерс]] во [[Премиер лига на Англија|Премиер лигата на Англија]]. Во Англија го носел дресот уште на [[ФК Ипсвич Таун|Ипсвич Таун]], потоа играл во [[МЛС]] за [[ФК Ванкувер Вајткепс|Ванкувер Вајткепс]], [[Чивас САД]] и [[ФК Монтреал Импакт|Монтреал Импакт]], па во Норвешка за [[ИК Старт|Старт]], а кариерата ја завшрил по краток престој во [[ФК Милтон Кинс Донс|Милтон Кинс Донс]]. ==Биографија== Рио-Кокер е роден во [[Саутворк]], [[Лондон]], но ги поминал првите шест години од животот во [[Сиера Леоне]], каде неговите родители се преселиле заради работа, заедно со неговите две сестри Натали и Ванеса.<ref name="youth">{{cite news |title=Deep-thinking Reo-Coker puts the record straight |url=https://www.standard.co.uk/sport/deep-thinking-reo-coker-puts-the-record-straight-6665567.html |newspaper=Evening Standard |location=London |date=29 February 2008 |access-date=9 April 2017}}</ref> Неговиот татко Рансфорд бил општ лекар, а мајка му Агнес медицинска сестра, а откако двајцата се разделиле во 1990 година, Агнес се вратила во јужен Лондон со своите деца.<ref name="youth"/> Рио-Кокер учел во [[Ридлсдаун Колеџ|средното училиште Ридлсдаун]] во [[Перли (Лондон)|Перли]], Лондон.<ref>{{Cite news|url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/article714135.ece?token=null&offset=12|title=The Big Interview: Nigel Reo Coker|date=7 May 2006|newspaper=The Times|location=London|access-date=3 June 2007}}{{Мртва_врска|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ==Клупска кариера== ===Вимблдон=== Рио-Кокер бил забележан од страна на лондонскиот клуб [[ФК Вимблдон|Вимблдон]] на 12-годишна возраст, додека играл за [[Кројдон|округот Кројдон]].<ref name="Indie">{{cite news|title=Nigel Reo-Coker: 'It annoys me when I hear young kids who claim they live in a ghetto. They are all living in brick houses. Then you look at Jamaica or Africa and there are people living in huts. That's the ghetto...'|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/premier-league/nigel-reo-coker-it-annoys-me-when-i-hear-young-kids-who-claim-they-live-in-a-ghetto-they-are-all-6109390.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220620/https://www.independent.co.uk/sport/football/premier-league/nigel-reo-coker-it-annoys-me-when-i-hear-young-kids-who-claim-they-live-in-a-ghetto-they-are-all-6109390.html |archive-date=20 June 2022 |url-access=subscription |url-status=live|access-date=10 May 2017|work=The Independent|date=11 February 2006}}</ref> Тој помина преку младите категории на Вимблдон и станал капитен откако напредувал до првиот тим.<ref name="Indie2">{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/football-league/hot-property-reocoker-has-to-sweat-it-out-74136.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220620/https://www.independent.co.uk/sport/football/football-league/hot-property-reocoker-has-to-sweat-it-out-74136.html |archive-date=20 June 2022 |url-access=subscription |url-status=live|title=Hot property Reo-Coker has to sweat it out|date=18 January 2004|publisher=The Independent on Sunday|access-date=15 August 2015|first=Jason|last=Burt}}</ref> Исто така, додека играл за Вимблдон дебитираше за младата селекција на [[Фудбалска репрезентација на Англија под 21 година|Англија под 21 година]].<ref>{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/w/wimbledon/3172670.stm|title=Reo-Coker hopes to impress|date=7 October 2003|publisher=BBC Sport |access-date=3 June 2007}}</ref> Во март 2003 година, менаџерот на [[ФК Портсмут|Портсмут]], [[Хари Реднап]] склучил договор да го донесе Рио-Кокер во клубот од јужното крајбрежје, во подготовката за нивната прва сезона во Премиер лигата.<ref>{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/p/portsmouth/2995190.stm|title=Pompey agree Reo-Coker fee|date=16 June 2003|publisher=BBC Sport |access-date=3 June 2007}}</ref> Финансиските проблеми резултирале со тоа играчот да остане во Вимблдон и покрај тоа што тој веќе имал потпишано со Портсмут.<ref>{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/p/portsmouth/3135805.stm|title=Pompey concede Dons duo defeat|date=8 August 2003|publisher=BBC Sport |access-date=3 June 2007}}</ref> Рио-Кокер одиграл 64 натпревари за Вимблдон во сите натпреварувања, постигнувајќи 6 гола.<ref name=sbase>{{cite web|url=https://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=30923|title=Nigel Reo-Coker|work=Soccerbase|publisher=Centurycomm|access-date=11 June 2007|archive-date=4 August 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20070804070105/http://www.soccerbase.com/players_details.sd?playerid=30923|url-status=live}}</ref> ===Вест Хем Јунајтед=== По импресивната прва половина од сезоната 2003-2004, тој потпиша за [[ФК Вест Хем Јунајтед|Вест Хем Јунајтед]] во јануари 2004, велејќи дека: „Тоа е голем клуб и постои можност брзо да се врати во Премиер лигата.<ref>{{cite news|title=Reo-Coker agrees Hammers terms|url=http://www1.skysports.com/football/news/11685/2288838/|publisher=Sky Sports|date=20 January 2004|access-date=22 April 2013}}</ref> Воодушевен сум што потпишав и со нетрпение очекувам да добијам шанса да играм. Има голем потенцијал во Вест Хем со играчи и менаџер како што имаме овде.”<ref>{{cite news|title=Reo-Coker pleased with move|url=http://www1.skysports.com/football/news/11685/2289016/|publisher=Sky Sports|date=22 January 2004|access-date=22 April 2013}}</ref> Дебитирал за Вест Хем на 31&nbsp;јануари 2004, во победата со 2-1 на домашен терен над [[ФК Ротерам Јунајтед|Ротерам Јунајтед]]. Тој набрзо станал редовен во првиот тим на [[Алан Пардју]] и бил промовиран во [[Капитен|капитен]] на клубот. Тој постигнал три погодоци, за да му помогне на клубот да избори промоција во Премиер лигата во [[Премиер лига на Англија 2004-2005|сезоната 2004-2005]] преку баражот,<ref name=whustats>{{cite web|title=Welcome to the Wonderful World of West Ham United Statistics Nigel Reo-Coker|url=http://www.westhamstats.info/westham.php?west=2&ham=791&united=Nigel_Reo-Coker|publisher=westhamstats.info|access-date=4 April 2012}}</ref> и го предводел тимот до [[Финале на ФА Купот во 2006 година|финалето]] на [[ФА Куп 2005-2006|ФА Купот]] во мај 2006. [[File:Nigel reo-coker.jpg|thumb|upright|Рио-Кокер играјќи за [[ФК Вест Хем Јунајтед|Вест Хем Јунајтед]] во 2006]] [[Премиер лига на Англија 2006-2007|Сезоната 2006-2007]] за Вест Хем започнала со помалку успех во Премиер лигата, а Рио-Кокер бил издвоен од некои групи како главен виновник за кризата,<ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/w/west_ham_utd/6192317.stm "Reo-Coker subjected to hate mail"]. BBC Sport. 19 December 2007. Retrieved 5 June 2007.</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/w/west_ham_utd/6238689.stm "West Ham boss defends Reo-Coker"]. BBC Sport. 7 January 2007. Retrieved 5 June 2007.</ref> која го довела Вест Хем опасно блиску до последните три места на табелата, што на крајот довело до разрешување на менаџерот Алан Пардју. Рио-Кокер ја вратил својата форма во последниот дел од сезоната и со серијата од седум победи на девет натпревари Вест Хем побегнал од зоната за испаѓање и обезбедил опстанок дури во последното коло од сезоната. Рио-Кокер се обидел да ја среди неговата иднина во клубот во летото пред сезоната 2007-2008, изјавувајќи во мај 2007: „Не знам каква е мојата иднина, треба да седнам и да разговарам со претседателот оваа недела. Поминав низ тешка сезона, но тоа ме направи посилна личност и не би променил ништо. Јас сум многу лојална личност, но за да играм најдобро што знам треба да имам среќа. Им ветив на навивачите на Вест Хем, дека ќе помогнам клубот да остане во Премиер лигата и јас го направив тоа“. Тој сепак, побарал трансфер по завршувањето на сезоната 2006-2007, откако управата не успеа да го разубеди во врска со неговата иднина во Вест Хем. Во јуни 2006, [[ФК Астон Вила|Астон Вила]] објавила дека доставиле понуда вредна 7 милиони фунти за Рио-Кокер, а во јули 2007, Вест Хем и Астон Вила постигнале договор за трансфер на играчот вреден околу 8.5 милиони фунти.<ref>[http://www.avfc.premiumtv.co.uk/page/News/HeadlinesDetail/0,,10265~1067819,00.html "Reo-Coker fee agreed"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070707010116/http://www.avfc.premiumtv.co.uk/page/News/HeadlinesDetail/0,,10265~1067819,00.html |date=7 July 2007 }}. Aston Villa F.C. 4 July 2007. Retrieved 4 July 2007.</ref> Вкупно за Вест Хем одиграл 142 натпревари во сите натпреварувања и постигнал 11 гола. Исто така добил 33 жолти картони.<ref name=whustats/> ===Астон Вила=== Рио-Кокер и се приклучил на Астон Вила на 5 јули 2007, во трансфер вреден 8.5 милони фунти, потпишувајќи четиригодишен договор.<ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/aston_villa/6260924.stm "Villa complete Reo-Coker signing"]. BBC Sport. 5 July 2007. Retrieved 5 July 2007.</ref> На прес-конференцијата по потпишувањето, тој зборувал дека бил “во немилост” од страна на неговиот поранешен клуб Вест Хем Јунајтед и рекол дека причина за преминувањето во Вила била „нивната желба да играат во Европа; Тие имаат талентиран состав и [[Мартин О’Нил]] ми кажа што тој има за цел да се направи и јас верувам дека ние можеме да го постигнеме тоа.”<ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/aston_villa/6260924.stm "Villa complete Reo-Coker signing"]. BBC Sport. 5 July 2007. Retrieved 17 July 2007.</ref> Рио-Кокер го постигнал својот прв гол за Вила во победата со 5-0 над [[ФК Рексам|Рексам]] во второто коло од Лига купот на 28 август. На 21 јануари 2008 година, Рио-Кокер бил капитен на Астон Вила во отсуство на регуларниот капитен [[Гарет Бари]] против [[ФК Ливерпул|Ливерпул]] на [[Анфилд]]. Тој го постигнал својот прв првенствен гол за Астон Вила во победата од 2-1 над [[ФК Тотенхем Хотспар|Тотенхем]] на [[Вајт Харт Лејн]]. Подоцна, истата недела, повторно постигнал гол за израмнување за Вила во Купот на УЕФА против [[ПФК Литекс Ловеч|Литекс Ловеч]]. Вила победила на овој натпревар со 3-1. За време на неговиот престој во клубот, Рио-Кокер играл како десен бек и повремено како десно крило, кога играчите кои вообичаено играле на тие позиции биле недостапни. [[File:Carew NR-C Wrestling.JPG|thumb|upright|Рио-Кокер (десно) на загревање со [[ФК Астон Вила|Астон Вила]] во 2009 година]] Рио-Кокер бил капитен на Астон Вила во втората фаза на Купот на Мирот во 2009, по повредата на соиграчот [[Стилијан Петров]]. Ова било случај и во финалето, каде Вила триумфирала и така Рио-Кокер го подигнал трофејот. Во текот на втората сезона, тој повторно се воспоставил како стандарден првотимец во тимот на Вила, особено по заминувањето на [[Гарет Бари]]. Сепак, на 18 септември 2009, тој бил вмешан во расправија со менаџерот Мартин О’Нил на игралиштето за тренинг и бил изоставен од тимот за следниот натпревар против [[ФК Портсмут|Портсмут]]. Рио-Кокер добил нова шанса на почетокот на сезоната 2010-2011, под водство на новиот менаџер на Вила, [[Жерар Улие]], а по веста во октомври 2010, дека капитенот Петров ќе биде надвор од теренот 2 месеци, Улие го назначил Рио-Кокер за капитен, до враќањето на Петров. ===Болтон Вондерерс=== Рио-Кокер се приклучил на [[ФК Болтон Вондерерс|Болтон Вондерерс]] во јули 2011 година, со слободен трансфер по неговото ослободување од Вила, потпишувајќи двегодишен договор.<ref>{{cite news |url=http://www.skysports.com/story/0,19528,11672_7064360,00.html |title=Reo-Coker seals Bolton move |publisher=Sky Sports |date=14 May 2011 |access-date=27 July 2011}}</ref> Менаџерот [[Овен Којл]] го опишал како некој кој има „...квалитет, поттик и желба да се натпреварува на највисоко ниво во Премиер лигата...“<ref>{{cite web|title=Nigel Reo-Coker joins Bolton after Aston Villa release|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/14319022|publisher=BBC Sport|access-date=21 February 2013|date=27 July 2011}}</ref> Тој го направи своето деби за Вондерерс во победата со 4–0 на гости кај [[ФК Квинс Парк Ренџерс|Квинс Парк Ренџерс]], а во следниот месец го постигнал и својот прв гол за клубот во победата на Болтон на гости со 2–1 против [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]] во декември 2011 година.<ref name="Soccerbase2011/12">{{Soccerbase season|30923|2011|access-date=21 February 2013}}</ref> Сепак, Болтон се мачеле многу во текот на сезоната 2011-2012 и по испаѓањето од Премиер лигата на крајот на сезоната, Рио-Кокер ја активирал ослободителната клаузула во неговиот договор и го напуштил клубот.<ref>{{cite web|title=Bolton Wanderers allow 15 players to leave after relegation|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/18091522 |publisher=BBC Sport |access-date=21 February 2013|date=18 May 2012}}</ref><ref>{{cite news|title=Reo-Coker free to leave Trotters|url=http://www1.skysports.com/football/news/11095/7758138/|publisher=Sky Sports|date=15 May 2012|access-date=20 October 2012}}</ref> Вкупно дресот на Болтон Вондерерс го носел 42 пати и постигнал три гола.<ref name="Soccerbase2011/12"/> ===Ипсвич Таун=== Рио-Кокер му се приклучил на [[ФК Ипсвич Таун|Ипсвич Таун]] во октомври 2012 година, велејќи: „Ипсвич е заспаниот гигант во Чемпионшип&nbsp; — огромен клуб со голема историја.<ref>{{cite web | url = https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/19941989 | title = Nigel Reo-Coker: Ipswich Town sign ex-Bolton midfielder | date = 14 October 2012 | access-date = 15 October 2012 | publisher = BBC Sport}}</ref> Тој забележал дванаесет настапи пред да го напушти клубот во јануари 2013 година, откако ја одбил понудата за продолжување на договорот до јуни 2013 година.<ref>{{cite web|title=Ipswich Town: Nigel Reo-Coker turns down extension|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/21012417|publisher=BBC Sport|access-date=21 February 2013|date=14 January 2013}}</ref><ref>{{cite news | url = http://www.eadt.co.uk/sport/ipswich-town/nigel_reo_coker_will_not_be_staying_at_ipswich_town_1_1790679 | newspaper = East Anglian Daily Times | location = Ipswich | title = Nigel Reo-Coker will not be staying at Ipswich Town | first = Stuart | last = Watson | date = 12 January 2013 | access-date = 12 January 2013 | archive-date = 16 January 2013 | archive-url = https://web.archive.org/web/20130116072842/http://www.eadt.co.uk/sport/ipswich-town/nigel_reo_coker_will_not_be_staying_at_ipswich_town_1_1790679 | url-status = dead }}</ref> ===Ванкувер Вајткапс=== На 20 февруари 2013 година, Рио-Кокер ја прифатил понудата од [[МЛС]] клубот [[ФК Ванкувер Вајткепс|Ванкувер Вајткепс]].<ref>{{cite web | url = http://www.prostamerika.com/?p=77026 | archive-url = https://archive.today/20130411165140/http://www.prostamerika.com/?p=77026 | url-status = dead | archive-date = 11 April 2013 | title = Reo-Coker accepts Whitecaps offer | date = 19 February 2013 | access-date = 19 February 2013 | publisher = Prost Amerika }}</ref> Иако имал понуда и од нивниот локален ривал, [[ФК Портланд Тимберс|Портланд Тимберс]], тој сепак изразил желба да игра за клубот од Ванкувер,<ref>{{cite web | url = http://www.prostamerika.com/2013/02/14/whitecaps-swoop-for-reo-coker/76678 | title = Whitecaps set to swoop for Reo-Coker | date = 14 February 2013 | access-date = 19 February 2013 | publisher = Prost Amerika | archive-url = https://web.archive.org/web/20130309103200/http://www.prostamerika.com/2013/02/14/whitecaps-swoop-for-reo-coker/76678 | archive-date = 9 March 2013 | url-status = dead }}</ref> импресиониран од професионализмот на главниот тренер на клубот [[Мартин Рени (фудбалски тренер)|Мартин Рени]]. Рио-Кокер го направил своето деби за клубот во победата со 1–0 над [[ФК Торонто|Торонто]] на 3 март 2013 година, каде што направил 38 точни додавања во 45 одиграни минути, погрешно пласирајќи само осум од вкупно 46 во текот на натпреварот.<ref>{{cite news|title=Nigel Reo-Coker actually did pretty well in his MLS debut|url=http://www.lionofviennasuite.com/2013/3/3/4060622/nigel-reo-coker-mls-vancouver-whitecaps-debut|publisher=Lion of Vienna Suite|date=3 March 2013|access-date=22 April 2013}}</ref> Наскоро тој стана познат по неговата груба игра по натпреварот против [[ФК Сан Хозе Ертквејкс|Сан Хозе Ертквејкс]], во кој го превртел играчот од средниот ред [[Сам Кронин]] со старт пред очите на судијата. На 27 април 2013 година, Рио-Кокер бил прогласен за играч на натпреварот за неговата изведба во натпреварот против [[ФК Далас|Далас]],<ref>{{cite web|first=Darcy |last=Green |url=http://www.whitecapsfc.com/news/2013/04/whitecaps-fc-draw-2-2-versus-fc-dallas |title=Whitecaps FC draw 2-2 versus FC Dallas |publisher=Vancouver Whitecaps FC |date=27 April 2013 |access-date=4 April 2014}}</ref> а во октомври истата година, го постигнал и својот прв гол во МЛС лигата, во победата со 4-1 над [[ФК Сиетл Саундерс|Сиетл Саундерс]].<ref>{{cite web|first=Farhan |last=Devji |url=http://www.whitecapsfc.com/news/2013/10/historic-3-1-victory-seattle |title=Manneh hat-trick propels Vancouver Whitecaps FC to historic 4-1 victory over Seattle Sounders FC |publisher=Vancouver Whitecaps FC |date=9 October 2013 |access-date=4 April 2014}}</ref> ===Чивас САД и Монтреал Импакт=== На 21 август 2014 година, Рио-Кокер бил разменет во друг МЛС клуб, [[ФК Чивас САД|Чивас САД]], во замена за [[Мауро Росалес]].<ref>{{cite news |url=http://www.cbc.ca/sports/soccer/nigel-reo-coker-traded-from-whitecaps-to-chivas-usa-1.2743582 |title=Nigel Reo-Coker traded from Whitecaps to Chivas USA |publisher=CBC.ca |date=21 August 2014 |access-date=18 November 2014}}</ref> Таму одиграл само 9 натпревари, пред да го напушти клубот, за на 10 декември 2014 да потпише за [[ФК Монтреал Импакт|Монтреал Импакт]].<ref>{{cite web|url=http://www.mlssoccer.com/news/article/2014/12/10/mls-waiver-draft-wednesday-afternoon |title=Nigel Reo-Coker headlines three former Chivas USA players taken in MLS Waiver Draft &#124; MLSsoccer.com |access-date=10 December 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141228135947/http://www.mlssoccer.com/news/article/2014/12/10/mls-waiver-draft-wednesday-afternoon |archive-date=28 December 2014 }}</ref> Тој одиграл 40 натпревари за Монтреал во сезоната 2015, а во јануари 2016 го раскинале договорот со клубот со взаемна согласност.<ref>{{cite web |url=http://www.impactmontreal.com/en/post/2016/01/22/reo-coker-won%E2%80%99t-be-back-2016 |title=Reo-Coker won't be back in 2016 |publisher=Montreal Impact |date=22 January 2016 |access-date=9 April 2017}}</ref> ===Последните години од кариерата=== На 12 април 2017 година, Рио-Кокер се приклучил на клубот од шпанската [[Примера Дивисион (Шпанија)|Примера Дивисион]], [[ФК Гранада|Гранада]], на проби со цел да склучи договор до крајот на сезоната 2016–2017, но тоа сепак не се случило.<ref>{{cite web|title=Richardson & Reo-Coker join Granada CF on trial|url=http://www.granadacf.es/en/new/richardson-reo-coker-join-granada-cf-on-trial|website=granadacf.es/en|publisher=Granada CF|access-date=12 April 2017|date=12 April 2017}}</ref> На 3 мај 2017 година, Рио-Кокер му се приклучил на норвешкиот клуб [[ИК Старт|Старт]] во [[Елитсериен|Норвешката прва дивизија]].<ref>{{cite news|title=Nigel Reo-Coker: Midfielder signs for Norwegian club IK Start|url=https://www.bbc.com/sport/football/39793307|access-date=9 May 2017|work=BBC Sport|date=3 May 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tv2.no/a/9100792/|title=Tidligere Premier League-kaptein blir Start-spiller|first=TV 2|last=AS|date=3 May 2017|access-date=27 June 2017}}</ref> На 26 јуни 2017 година, клубот го раскинал неговиот договор.<ref>{{cite web|url=http://www.fvn.no/100Sport/fotball/Nigel-Reo-Coker-er-ferdig-i-Start---Vi-visste-det-var-gambling-237874b.html|title=Nigel Reo-Coker er ferdig i Start: - Vi visste det var gambling|access-date=27 June 2017|archive-date=29 June 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170629043411/http://www.fvn.no/100Sport/fotball/Nigel-Reo-Coker-er-ferdig-i-Start---Vi-visste-det-var-gambling-237874b.html|url-status=dead}}</ref> Во март 2018 година, било објавено дека откако тренирал со нив „неколку недели“, [[ФК Милтон Кинс Донс|Милтон Кинс Донс]] сакале да потпишат со Рио-Кокер, 14 години подоцна откако тој го напуштил Вимблдон и нивниот тогашен дом [[Национален хокеј стадион (Милтон Кинс)|Национален хокеј стадион]].<ref>{{cite news|title=Nigel Reo-Coker: MK Dons boss Dan Micciche keen to sign ex-West Ham midfielder|date=9 March 2018|access-date=9 March 2018|work=BBC Sport|publisher=British Broadcasting Corporation|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/43344154}}</ref> На 22 март 2018 година, Рио-Кокер му се приклучил на клубот со краткорочен договор до крајот на сезоната 2017–2018, но не успеал да запише ниту еден настап и подоцна се повлекол од фудбалот.<ref>{{Cite web |url=http://www.itv.com/news/update/2018-03-22/mk-dons-sign-former-west-ham-and-villa-man-reo-coker/ |title=MK Dons sign former West Ham and Villa man Reo-Coker |publisher=ITV News |date=22 March 2018 |access-date=22 March 2018 }}</ref> ==Репрезентативна кариера== ===Англија=== Рио-Кокер првпат бил избран во младинската репрезентација на [[Фудбалска репрезнтација на Англија под 21 година|Англија под 21 година]] против [[Фудбалска репрезентација на Турција|Турција]] во октомври 2003 година.<ref name="U21">[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/w/wimbledon/3172670.stm "Reo-Coker hopes to impress"]. BBC Sport. 7 October 2003. Retrieved 3 June 2007.</ref> На 24 март 2007 година, Рио-Кокер ја предводел англиската репрезентација под 21 година против [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија]], со што стана првиот aнгличанец капитен на некој тим на новиот [[Стадион Вембли|Вембли]].<ref>[http://www.thefa.com/England/U21s/NewsAndFeatures/Postings/2007/03/EngU21_reaction_NRC.htm "A priceless moment"]. The Football Association. 25 March 2007. Retrieved 3 June 2007.</ref> Натпреварот завршил со резултат 3-3. Во мај 2006 година, Рио-Кокер бил избран како резерва во средниот ред во составот на [[Фудбалска репрезентација на Англија|сениорската репрезентација на Англија]] за [[Светско првенство во фудбал 2006|Светското првенство 2006]].<ref>[http://football.guardian.co.uk/News_Story/0,,1770180,00.html "Eriksson gambles on Walcott"]. ''The Guardian''. London. 8 May 2006. Retrieved 3 June 2007.</ref> Сепак, на 22 мај, ФА објавила дека Рио-Кокер ќе биде заменет со [[Фил Невил]], поради проблемите со грбот на Рио-Кокер кој го оневозможиле да учествува на првенството.<ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2006/teams/england/5006754.stm "Neville in for injured Reo-Coker"]. BBC Sport. 22 May 2006. Retrieved 3 June 2007.</ref> Тој бил капитен на селекцијата на Англија под 21 година за време на [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2007|Европското првенство за играчи во споменатата возраст 2007]]. Вториот жолт картон на турнирот, добиен непотребно во полуфиналето против домаќинот [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 21 година|Холандија]], значело дека тој ќе го пропушти финалето ако Англија мине понатаму. Исто така, тоа се испоставил како неговиот последен натпревар за репрезентацијата под 21 година, поради неговата возраст, а на крајот Холандија победила со 13-12 по [[Изведување пенали (фудбал)|изведување пенали]], а токму ударот на Рио-Кокер бил одбранет.<ref>{{cite news| title=Holland U21 1–1 Eng U21 (aet) |publisher=BBC Sport | url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/internationals/6766603.stm | access-date=21 June 2007 | date=20 June 2007}}</ref> ===Подобност за Сиера Леоне=== Рио-Кокер има потекло од [[Сиера Леоне]] и има изјавено дека тој во иднина ќе разгледа каков било повик од оваа западноафриканска држава. Во Мај 2010 година, претседателот на Фудбалскиот сојуз на Сиера Леоне Наим Кади, објави дека е заинтересиран да го покани Рио-Кокер да се приклучи на националниот состав на Сиера Леоне во квалификациите Светското првенство 2014 година. Кади изјави дека големото искуство и способност за водење на играчот ќе бидат од голема вредност за тимот. На 20 септември 2010 година, беше откриено дека менаџерот на Сиера Леоне, Кристијан Кол, одлучил да го запише Рио-Кокер во неговиот состав за квалификацискиот натпревар против Јужна Африка за пласман на Африканскиот Куп на Нации. Сепак, Рио-Кокер подоцна ја отфрли можноста да ја претставува земјата, тврдејќи дека сака да се концентрира на неговата игра во Астон Вила, а можеби дури и да се врати во составот на Англија во иднина. ==Статистика== ===Клупска статистика=== ''Статистиката е ажурирана на 22 ноември 2024.'' {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:99%;text-align:center;" |- ! rowspan="2" | Сезона ! rowspan="2" | Клуб ! colspan="3" | Првенство ! colspan="3" | Национален куп ! colspan="3" | Континентален куп ! colspan="3" | Останати купови ! colspan="2" | Вкупно |- ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Наст ! Гол |- | 2001-2002 || rowspan=3| {{flagsport|ENG}} [[ФК Вимблдон]] || [[Прва дивизија на фудбалската лига на Англија 2001-2002|ПД]] || 1 || 0 || [[ФА Куп 2001-2002|ФА Куп]]+[[Лига куп на Англија 2001-2002|ЛК]] || 0 || 0 || - || - || - || - || - || - || 1 || 0 |- | 2002-2003 || [[Прва дивизија на фудбалската лига на Англија 2002-2003|ПД]] || 32 || 2 || [[ФА Куп 2002-2003|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2002-2003|ЛК]] || 2+2 || 0 || - || - || - || - || - || - || 36 || 2 |- | 2003-јан. 2004 || [[Прва дивизија на фудбалската лига на Англија 2003-2004|ПД]] || 25 || 4 || [[ФА Куп 2003-2004|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2003-2004|ЛК]] || 1+1 || 0 || - || - || - || - || - || - || 27 || 4 |- !colspan="3"| Вкупно Вимблдон || 58 || 6 || || 6 || 0 || || - || - || || - || - || 64 || 6 |- | јан.-јун. 2004 || rowspan=4| {{flagsport|ENG}} [[ФК Вест Хем Јунајтед|Вест Хем Јунајтед]] || [[Прва дивизија на фудбалската лига на Англија 2003-2004|ПД]] || 15+3 || 2 || [[ФА Куп 2003-2004|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2003-2004|ЛК]] || 0 || 0 || - || - || - || - || - || - || 18 || 2 |- | 2004-2005 || [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип 2004-2005|ФЛЧ]] || 39+3 || 3+0 || [[ФА Куп 2004-2005|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2004-2005|ЛК]] || 2+3 || 0 || - || - || - || - || - || - || 47 || 3 |- | 2005-2006 || [[Премиер лига на Англија 2005-2006|ПЛ]] || 31 || 5 || [[ФА Куп 2005-2006|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2005-2006|ЛК]] || 7+0 || 0 || - || - || - || - || - || - || 38 || 5 |- | 2006-2007 || [[Премиер лига на Англија 2006-2007|ПЛ]] || 35 || 1 || [[ФА Куп 2006-2007|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2006-2007|ЛК]] || 1+1 || 0 || [[Куп на УЕФА 2006-2007|КУ]] || 2 || 0 || - || - || - || 39 || 1 |- !colspan="3"| Вкупно Вест Хем Јунајтед || 126 || 11 || || 14 || 0 || || 2 || 0 || || - || - || 142 || 11 |- | [[ФК Астон Вила сезона 2007-2008|2007-2008]] || rowspan=4| {{flagsport|ENG}} [[ФК Астон Вила|Астон Вила]] || [[Премиер лига на Англија 2007-2008|ПЛ]] || 36 || 0 || [[ФА Куп 2007-2008|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2007-2008|ЛК]] || 1+2 || 0+1 || - || - || - || - || - || - || 39 || 1 |- | [[ФК Астон Вила сезона 2008-2009|2008-2009]] || [[Премиер лига на Англија 2008-2009|ПЛ]] || 26 || 1 || [[ФА Куп 2008-2009|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2008-2009|ЛК]] || 2+0 || 0 || [[Интертото куп 2008|ИнтК]]+[[Куп на УЕФА 2008-2009|КУ]] || 2+6<ref>Два настапи во квалификациските кола на Купот на УЕФА.</ref> || 0+1 || - || - || - || 36 || 2 |- | [[ФК Астон Вила сезона 2009-2010|2009-2010]] || [[Премиер лига на Англија 2009-2010|ПЛ]] || 10 || 0 || [[ФА Куп 2009-2010|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2009-2010|ЛК]] || 1+1 || 0 || [[УЕФА Лига Европа 2009-2010|ЛЕ]] || 1<ref name=prel>Настап во квалификациските кола.</ref> || 0 || - || - || - || 13 || 0 |- | [[ФК Астон Вила сезона 2010-2011|2010-2011]] || [[Премиер лига на Англија 2010-2011|ПЛ]] || 30 || 0 || [[ФА Куп 2010-2011|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2010-2011|ЛК]] || 2+2 || 0 || [[УЕФА Лига Европа 2010-2011|ЛЕ]] || 2<ref name=prel /> || 0 || - || - || - || 36 || 0 |- !colspan="3"| Вкупно Астон Вила || 102 || 1 || || 11 || 1 || || 11 || 1 || || - || - || 124 || 3 |- | 2011-2012 || rowspan=1| {{flagsport|ENG}} [[ФК Болтон Вондерерс|Болтон]] || [[Премиер лига на Англија 2011-2012|ПЛ]] || 37 || 4 || [[ФА Куп 2011-2012|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2011-2012|ЛК]] || 5+0 || 0 || - || - || - || - || - || - || 42 || 4 |- | [[ФК Ипсвич Таун сезона 2012-2013|окт. 2012-јан. 2013]] || rowspan=1| {{flagsport|ENG}} [[ФК Ипсвич Таун|Ипсвич Таун]] || [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип 2012-2013|ФЛЧ]] || 10 || 0 || [[ФА Куп 2012-2013|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2012-2013|ЛК]] || 1+0 || 0 || - || - || - || - || - || - || 11 || 0 |- | 2013 || rowspan=2| {{flagsport|CAN}} [[ФК Ванкувер Вајткепс|Ванкувер Вајткепс]] || [[МЛС 2013|МЛС]] || 32 || 1 || [[Канадско првенство во фудбал 2013|КП]] || 3 || 0 || - || - || - || - || - || - || 35 || 1 |- | јан.-авг. 2014 || [[МЛС 2014|МЛС]] || 12 || 0 || [[Канадско првенство во фудбал 2014|КП]] || 2 || 0 || - || - || - || - || - || - || 14 || 0 |- !colspan="3"| Вкупно Ванкувер Вајткепс || 44 || 1 || || 5 || 0 || || - || - || || - || - || 49 || 1 |- | авг.-дек. 2014 || rowspan=1| {{flagsport|USA}} [[ФК Чивас САД|Чивас САД]] || [[МЛС 2014|МЛС]] || 9 || 0 || [[Отворен куп на САД 2014|УСКуп]] || - || - || - || - || - || - || - || - || 9 || 0 |- | [[ФК Монтреал Импакт 2015|2015]] || rowspan=1| {{flagsport|CAN}} [[ФК Монтреал Импакт|Монтреал Импакт]] || [[МЛС 2015|МЛС]] || 28+3 || 0 || [[Канадско првенство во фудбал 2015|КК]] || 3 || 0 || [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2014-2015|КЛШ]] || 6 || 0 || - || - || - || 40 || 0 |- | [[ИК Старт 2017|мај.-јун. 2017]] || rowspan=1| {{flagsport|NOR}} [[ИК Старт|Старт]] || [[Елитсериен 2017|Е]] || 2 || 0 || [[Фудбалски куп на Норвешка 2017|КН]] || 1 || 0 || - || - || - || - || - || - || 3 || 0 |- | мар.-јун. 2018 || rowspan=1| {{flagsport|ENG}} [[ФК Милтон Кинс Донс|МК Донс]] || [[Фудбалска лига на Англија Еден 2017-2018|ФЛ1]] || 0 || 0 || [[ФА Куп 2017-2018|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2017-2018|ЛК]] || - || - || - || - || - || - || - || - || 0 || 0 |- !colspan="3"| Вкупно || 419 || 23 || || 46 || 1 || || 19 || 1 || || - || - || 484 || 25 |- |} ==Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == {{рв|Nigel Reo-Coker}} {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Англија |image3=Flag of England.svg }} * [https://int.soccerway.com/players/nigel-reo-coker/2723/ Најџел Рио-Кокер на soccerway] * [https://www.transfermarkt.com/nigel-reo-coker/profil/spieler/14060 Најџел Рио-Кокер на transfermarkt] * [https://www.espn.com/soccer/player/_/id/21094/nigel-reo-coker Најџел Рио-Кокер на espn] * [https://www.whoscored.com/Players/5987/Show/Nigel-Reo-Coker Најџел Рио-Кокер на whoscored] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Рио-Кокер}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Вест Хем Јунајтед]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Астон Вила]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Болтон Вондерерс]] [[Категорија:Фудбалери на Ипсвич Таун]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Ванкувер Вајткепс]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Чивас САД]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Монтреал Импакт]] rdbyytftyrm2jv8fgntipoccblro8rh 0 762726 5382352 5214585 2025-06-21T12:35:39Z Carshalton 30527 5382352 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Стефан Ел Шарави | image = [[Податотека:20150616 - Portugal - Italie - Genève - Stephan El Shaarawy.jpg|200px]] | height = {{height|m=1.80}}<ref name="gazzetta_profile">{{Наведена мрежна страница |publisher=La Gazzetta dello Sport |language=it |accessdate=2009-01-19 |title=Stephan El Shaarawi – Genoa – Campionato di Serie A |url=http://www.gazzetta.it/speciali/2008/calcio/Players/player_p212794.shtml}}</ref> | dateofbirth = {{birth date and age|1992|10|27|df=yes}} | cityofbirth = [[Савона]] | countryofbirth = [[Италија]] | nationality = {{flagsport|ITA}} [[Италија]] | currentclub = {{Fb team Roma}} | clubnumber = 92 | position = [[Напад (фудбал)|напад]] | youthyears1 = 2006–2010 | youthclubs1 = {{Fb team Genoa}} | years1 = 2008-2011 | clubs1 = {{Fb team Genoa}} | caps1 = 3 | goals1 = 0 | years2 = 2010-2011 | clubs2 = →{{Fb team Padova}} | caps2 = 25 | goals2 = 7 | years3 = 2011-2015 | clubs3 = {{Fb team Milan}} | caps3 = 83 | goals3 = 21 | years4 = 2015-2016 | clubs4 = →{{Fb team Monaco}} | caps4 = 15 | goals4 = 0 | years5 = 2016-2019 | clubs5 = {{Fb team Roma}} | caps5 = 93 | goals5 = 26 | years6 = 2019-2021 | clubs6 = {{Fb team Shanghai Shenhua}} | caps6 = 2 | goals6 = 1 | years7 = 2021- | clubs7 = {{Fb team Roma}} | caps7 = 130 | goals7 = 17 | nationalyears1 = 2008–2009 | nationalteam1 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 17 години|Италија 17]] | nationalcaps1 = 15 | nationalgoals1 = 2 | nationalyears2 = 2010–2011 | nationalteam2 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 19 години|Италија 19]] | nationalcaps2 = 5 | nationalgoals2 = 1 | nationalyears3 = 2011–2012 | nationalteam3 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 години|Италија 21]] | nationalcaps3 = 5 | nationalgoals3 = 3 | nationalyears4 = 2012- | nationalteam4 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија|Италија]] | nationalcaps4 = 32 | nationalgoals4 = 7 }} '''Стефан Ел Шарави''' ({{lang-ar|'''ستيفان الشعراوي'''}}) (роден на {{роден на|27|октомври|1992}}) — [[италија]]нски [[фудбалер]], [[напад (фудбал)|напаѓач]] на [[ФК Рома|Рома]] и на [[Фудбалска репрезентација на Италија|италијанската репрезентација]]. ==Животопис== Ел Шарави е роден во [[Савона]]. Неговиот татко е по потекло од [[Египет]], а неговата мајка од [[Италија]]. На тринаесет години потпишал за [[ФК Џенова|Џенова]] за која дебитирал во [[2008]] година, кога имал само 16 години. Во сезоната 2010-2011 бил отстапен на заем во [[ФК Падова|Падова]], а по завршувањето на сезоната потпишал за [[ФК Милан|Милан]]. == Наводи == {{наводи}} {{Состав на ФК Рома}} {{Состав на Италија на ЕП фудбал 2016}} {{Состав на Италија на ЕП фудбал 2024}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Шарави}} [[Категорија:Фудбалери на ФК Падова]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Џенова]] [[Категорија:Фудбалери на Милан]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Монако]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рома]] [[Категорија:Италијански фудбалери]] [[Категорија:Живи луѓе]] czrit85171ppdifdfzlf5ihpuorq3yz 0 763509 5382538 5181332 2025-06-21T18:06:44Z Andrew012p 85224 5382538 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Германија |Name = Ерфурт |Art = Stadt |image_photo = Church complex.jpg |image_caption = Катедралата и Северикирхе во Ерфурт |image_flag = Flagge der kreisfreien Stadt Erfurt laut Hauptsatzung.svg |Wappen = DEU Erfurt COA.svg |lat_deg = 50 | lat_min = 59 | lat_sec = 0 |lon_deg = 11 | lon_min = 2 | lon_sec = 0 |Lageplan = Thuringia EF.svg |Lageplanbeschreibung= Местоположба на градот Ерфурт во Тирингија |Bundesland = Thuringia |Landkreis = Урбан округ |Höhe = 200 |Fläche = 269.17 |Einwohner = 202929 |Stand = 2007-12-31 |pop_ref = <ref>{{нмс |author=Тириншко биро за статистика |url=http://www.tls.thueringen.de/seite.asp?aktiv=dat01&startbei=datenbank/default2.asp |title=Население на Тирингија по окрузи |language=германски |accessdate=2007-04-25}}</ref> |PLZ = 99001-99198 |Vorwahl = 0361 |Kfz = EF |Gemeindeschlüssel = 16 0 51 000 |NUTS = |LOCODE = DEERF |Gliederung = 53 окрузи |Website = [http://www.erfurt.de erfurt.de] |Bürgermeister = Андреас Баузевајн |Bürgermeistertitel = Oberbürgermeister |Partei = SPD |ruling_party1 = [[Социјалдемократска партија на Германија|SPD]] |ruling_party2 = [[Левица (Германија)|Левица]] |ruling_party3 = [[Сојуз ’90/Зелени|Зелени]] |year = |year_of_first_mention = 742 |year_of_city_status = 1120 }} '''Ерфурт''' ({{lang-de|Erfurt}}) — [[главен град]] на [[Тирингија]] и е еден од поголемите градови блиску до географскиот центар на [[Германија]], сместен на 100 километри југозападно од [[Лајпциг]], 150 километри северно од [[Нирнберг]] и 180 километри југоисточно од [[Хановер]]. Заедно со соседните градови [[Вајмар]] и [[Јена]] ја создава средишната метрополитенска област на Тирингија со над половина милион жители. Познати институции во Ерфурт се Сојузниот суд за труд на Германија, Универзитетот Ерфурт и Високата школа Ерфурт, како и Римокатоличната епископија Ерфурт со [[Ерфуртска катедрала|Ерфуртската катедрала]] како една од главните знаменитости. Други познати згради се Кремербрике (''Krämerbrücke''), мост целосно покриен со градби и [[Ерфуртска синагога|најстарата синагога]], која сè уште постои во Европа, изградена во 11 век. Средновековниот центар на градот се состои од стари [[фахверк]] куќи и околу 25 готски цркви. Ерфурт бил првпат споменат во 742, кога Свети Бонифациј ја основал епископијата. Иако политички градот не припаѓал на една од тириншките држави, брзо станал економски центар на регионот. До времето на Наполеон бил дел од Електоратот Мајнц, а потоа припаѓал на [[Прусија]] до 1945. Универзитетот бил основан во 1392, затворен во 1816 и повторно основан по повторното обединување на Германија во 1994. Кога бил отворен бил трет универзитет во Германија, но некои документи посочуваат дека постоел од 1379 и поради помеѓу историчарите се води дебата дали универзитетот е најстар во Германија. [[Мартин Лутер]] бил најпознат студент на универзитетот. Економијата на градот се состои од администрацијата, услугите и индустријата за микроелектроника. Поради средишната положба во Германија, Ерфурт станал важно место за логистика во Германија и Средна Европа во текот на последниве години. Друга традиционална стопанска гранка е [[хортикултура]]та. Ерфурт го поседува вториот најголем саем (по Лајпциг) во источна Германија и е важен јазол во железничкиот и патниот сообраќај. Јавниот телевизиски канал за деца ''KiKa'' е сместен во Ерфурт. Градот се наоѓа во јужниот дел на Тириншката Котлина, во рамките на долината на реката [[Гера (река)|Гера]]. == Историја == === Праисторија === Ерфурт е стара [[Германи|германска населба]]. Најстариот доказ за човечка населба датира од предисториската ера; археолошките наоди од северниот дел на Ерфурт откриваат човечки траги во [[палеолит]]скиот период, околу 100.000 години п.н.е. Ископината [[Ерфурт-Мелхендорф]] покажува населба од [[неолит]]скиот период. [[Туринги]]ите први ја населиле областа на Ерфурт, околу 450 и му го дале нивното име Тирингија, околу 500 година. === Среден век === [[Податотека:Schedel erfurt.jpg|мини|250п|Ерфурт, извадок од [[Нирнбершка хроника]], 1493]] [[Податотека:Alte Synagoge Erfurt.JPG|мини|[[Ерфуртска синагога|Стара синагога]] (најстара во Европа)]] [[Податотека:CollegiumMaius.jpg|мини|Стариот универзитет (1392)]] Градот, првпат е спомнат во 742 под името „Erphesfurt“; истата година, [[Свети Бонифациј]] му напишал на [[Папа Захариј|папата Захариј]], за да му каже дека тој основал три [[епископ]]и во Тирингија, една од нив „во место наречено ''Erphesfurt'', кој долго време било населено со пагански староседелци.“ Сите три епископи (другите две биле во [[Вирцбург]] и [[Бурабург]]) биле потврдени од Захариј следната година, иако подоцна Ерфурт бил пренесен во [[Мајнчка епископија|Мајнчката епископија]].<ref>{{Наведена книга|last=Хајнемајер |first=Карл|title=Бонифациј: Хајденопфер, Христускројц, Ајхенкулт|year=2004|publisher=Штатфервалтунг Ерфурт|pages=73–87|editor=Харди Ајдам, Марина Мориц, Герд-Рајнер Ридел, Кај-Уве Ширц|accessdate=25 август 2010|language=de|chapter=Бонифациј во централна Германија}}</ref> Дека местото било население, произлегува од археолошките докази, кои вклучуваат 23 гроба и шест гроба на коњи од шестиот и седмиот век.<ref>{{Наведена книга|last=Шмит|first=Христоф Г.|title= Бонифациј: Хајденопфер, Христускројц, Ајхенкулт|year=2004|publisher=Штатфервалтунг Ерфурт|pages= 39–56|editor=Харди Ајдам, Марина Мориц, Герд-Рајнер Ридел, Кај-Уве Ширц|accessdate=25 август 2010|language= германски|chapter=Во посета на Меровинзите: Политичка и општествена структура во Тирингија од 6 до 8 век}}</ref> Во текот на [[Среден век|средниот век]], тој бил важен трговски град, поради неговата локација, во близина на [[речен премин]], минувајќи низ реката Гера. Заедно со другите пет тириншки сини градови [[Гота]], [[Бад Тенштет|Тенштет]], [[Арнштат]] и [[Бад Лангензалца|Лангензалца]] биле центар на германската дрвна трговија, што ги направило овие градови да станат богати. Ерфурт бил раскрсница на многу важни трговски патишта: Вија Регија бил еден од најважните патишта во правецот исток-запад помеѓу Франција и Русија (преку [[Франкф]], Ерфурт, [[Лајпциг]] и [[Вроцлав]]) и другиот пат во насока север-југ бил врската помеѓу пристаништата на [[Балтичко Море|Балтичкото Море]] (како [[Либек]]) и италијанските градови-држави како [[Венеција]] и [[Милано]]. Во текот на 10 и 11 век Царството и Изборното Кнежевство Мајнц му посветиле внимание на Ерфурт. Германските цареви имале важен манастир на ридот Петерсберг, а мајнчките епископи наплаќале даноци од народот. Околу 1100, некои луѓе станала слободни граѓани преку плаќање на годишниот „данок за слобода“ (''Freizins''), што бил првиот чекор кон развивање на слободен град. Во текот на 12 век, како знак на поголемата независност, граѓаните изградиле градски бедем околу Ерфурт. По 1200, независноста била добиена и градскиот совет бил основан во 1217; градското собрание било изградено во 1275. Во следните децении, советот купувал поседи околу Ерфурт. Ерфурт станал важна регионална сила помеѓу Ландгрофството Тирингија, Изборното Кнежевство Мајнц на запад и Изборното кнежевство Саксонија на исток. Помеѓу 1306 и 1481, Ерфурт се здружил со два други тириншки града ([[Милхаузен]] и [[Нордхаузен]]) во Тириншкиот градски сојуз. Врвот во економскиот развој бил достигнат во 15 век, кога градот имал население од 20.000 жители, што го направило еден од најголемите во Германија. Помеѓу 1432 и 1446 бил изграден вториот и поголем градски бедем. Во 1483 била изградена првата градска тврдина. Еврејската заедница на Ерфурт била основана во 11 век и станала, заедно со оние од [[Мајнц]], [[Вормс]] и [[Шпајер]], една од највлијателните во Германија. Нивната синагога е сè уште зачувана и денес е музеј, исто како [[миква]]та на реката Гера близу Кремербрике. Во 1349, за време на бранот на [[погром]]и кои следеле по [[Црна смрт|црната смрт]] низ Европа, Евреите од Ерфурт биле уапсени, притоа биле убиени над 100 лица, а остатокот биле депортирани од градот. Пред нивното бркање, богатите еврејски трговци го закопале нивното богатство во подрумите на своите куќи. Во 1998, ова богатство било пронајдено во текот на изведување на градежни работи. Ерфуртското богатство со различни златни и сребрени делови е прикажана на изложба во синагогата. Неколку години по 1349, Евреите се вратиле во Ерфурт и ја основала втората заедница, која била распуштена од градскиот совет во 1458. Во 1392 бил основан [[Универзитет Ерфурт|Ерфуртскиот универзитет]], на кој бил запишан [[Мартин Лутер]]. Заедно со [[Универзитет Келн|Келнскиот универзитет]] бил еден од првите универзитет во Германија поседувани од градовите. Некои градби на стариот универзитет се зачувани или обновени во „латинскиот кварт“ во северниот дел на центарот на градот. Универзитетот брзо станал средиште на германскиот културен живот во текот на [[Хуманизам и ренесанса|хуманизмот]] со предавачи како [[Улрих фон Хутен]], [[Хелиус Еобанус Хесус]] и [[Јустус Јонас]]. === Ран модерен период === [[Податотека:Luftbild Statthalterei.jpg|мини|Дворецот на владетелите на Мајнц (однапред)]] Во 1501 [[Мартин Лутер]] станал студент на универзитетот. По 1505 живеел во августинскиот манастир и во 1507 станал свештеник во Ерфуртската катедрала. Се преселил во [[Витенберг]] во 1511. Неговата [[Протестантска реформација|Реформација]] стигнала во Ерфурт во 1521. Во 1530, градот станал еден од првите градови во Европа, кои официјално станале повеќеверски. Го зачувал статусот и низ понатамошните векови. Крајот на 16 и 17 век донеле мал економски развој на Ерфурт. Трговијата се намалила, бројот на жители бил во опаѓање, а универзитетот го загубил своето влијание. Била загрозена и независноста на градот. Во 1664, градот и околината преминале под власта на Изборното Кнежевство Мајнц и градот ја загубил својата независност. Изборното кнежевство изградило огромна тврдина на ридот Петерсберг помеѓу 1665 и 1726 за да го контролира градот и испратил гувернер да владее со Ерфурт. Кон крајот на 18 век, Ерфурт го доживеал својот културен врв. Гувернерот Карл Теодор Антон Марија фон Далберг одржувал силни врски со [[Јохан Волфганг фон Гете]], [[Фридрих Шилер]], [[Јохан Готфрид Хердер]], [[Кристоф Мартин Виланд]] и [[Вилхелм фон Хумболт]], кои често го посетувале во Ерфурт. Ерфурт станал дел од [[Кралство Прусија|Кралството Прусија]] во 1802. Во текот на капитулацијата на градот, неговите 12.000 бранители и тврдината Петерсбург биле предадени на Французите на 16 октомври 1806. Градот станал дел од [[Прво Француско Царство|Првата француска империја]] во 1806 како [[Кнежевство Ерфурт]], но било вратено на Прусија во 1815 по [[Наполеонови војни|Наполеоновите војни]]. Иако опкружен со тириншка територија од запад, југ и исток, градот останал дел од пруската покраина Саксонија до 1944. Во 1808 бил одржан Ерфуртскиот конгрес, на кој присуствувале [[Наполеон]] и [[Александар I (Русија)|Александар I]]. === Од 1815 === [[Податотека:Kaffeetrichter2.JPG|мини|Улица во јужниот дел на градот со згради во грундерцајт стил]] [[Податотека:Kieler Straße Erfurt.JPG|мини|Станбени проекти во [[баухаус]] од 1930]] [[Податотека:Bundesarchiv Bild 183-J0422-0203-002, Erfurt, Hotel "Erfurter Hof".jpg|мини|Хотел „Ерфуртер Хоф“, каде одржал првиот состанок на источно и западногерманскиот канцелар во 1970]] По Револуцијата во 1848, многу Германци изразиле желба да имаат обединета национална држава. Обидот кон оваа желба била пропаднатата [[Ерфуртска унија]] на германските држави во 1850. [[Индустриска револуција|Индустриската револуција]] пристигнала во Ерфурт во 1840-тите, кога била изградена тириншката железница како врска помеѓу [[Берлин]] и [[Франкфурт]]. Во текот на следните години биле изградени многу фабрики во различни дејности. Една од најголемите била Кралската фабрика за пушки на [[Прусија]] во 1862. По обединувањето на Германија во 1871, Ерфурт не се наоѓал повеќе на јужната граница на Прусија, туку станал средиште на Германија, па така утврдувањата околу градот повеќе не биле потребни. Нивното рушење во 1873 довело до градежен бум во Ерфурт, поради дозволата да се гради пред поранешните градски ѕидини. Многу јавни и приватни градби се изградиле, а инфраструктурата брзо се подобрила. Бројот на жители се зголемил од 40.000 околу 1870 до 130.000 во 1914 и градот се ширел во сите насоки. [[Ерфуртска програма|Ерфуртската програма]] била усвоена од [[Социјалдемократска партија на Германија|Социјалдемократската партија на Германија]] за време на нивниот Конгрес во Ерфурт во 1891. Помеѓу војните градот продолжил да расте. Недостигот на станбен простор бил надминат со програми за градење и општествена инфраструктура според политиката на [[Вајмарска Република|Вајмарската Република]]. [[Голема депресија|Големата депресија]] помеѓу 1929 и 1932 довела до катастрофални последици за Ерфурт, скоро една третина од населението станало невработени. Судирите помеѓу крајната левица и десница се затегнале и многу жители ја ценела нова нацистичка влада и Хитлер. Другите, особени некои комунистички работници, покажале отпор против новата администрација. Во 1938, новата синагога била уништена во текот на палежите во [[Кристилна ноќ|Кристилната ноќ]]. Евреите го изгубиле нивниот имот и емигрирале или биле депортирани во нацистички концентрациски логори (заедно со многу комунисти). Во 1914 компанијата ''Topf und Söhne'' започнала со производство на крематориуми, а подоцна станала и пазарен водач во оваа индустрија. За време на нацистичката влада, компанијата ги снабдувала логорите Аушвиц-Биркенау и Маутхаузен со крематориуми, печки и друга опрема. На 27 јануари 2011 бил отворен споменик и музеј посветен на жртвите од Холокаустот убиени од печките на компанијата на местото на поранешното седиште во Ерфурт. Бомбардиран како цел на нафтената кампања во [[Втора светска војна|Втората светска војна]], Ерфурт претрпел само ограничена штета и бил освоен на 12 април 1945, од страна на американската 80. пешадиска дивизија.<ref>Stanton, Shelby, ''World War II Order of Battle: An Encyclopedic Reference to U.S. Army Ground Forces from Battalion through Division, 1939-1946'', Stackpole Books (Revised Edition 2006), p. 150</ref> На 3 јули, американските трупи го напуштиле градот и градот станал дел од [[Сојузничка окупација на Германија|советската окупациска зона]] и [[Германска Демократска Република|Источна Германија]]. Во 1948, Ерфурт станал главен град на [[Тирингија]] на местото на поранешниот, [[Вајмар]]. Во 1952, [[Покраини во Германија|покраините]] во [[ГДР]] биле распуштени на сметка на присилената централизација под социјалистичкиот режим. Тогаш, Ерфурт станал главен град на новиот Округ Ерфурт („Bezirk“). Во 1953 била основана високата школа за образование, како и високата школа за медицина во 1954, први академски институции во Ерфурт по затворањето на универзитетот во 1816. На 19 март 1970 источниот и западниот германски канцелар [[Вили Штоф]] и [[Вили Брант]] се сретнале во Ерфурт, прв ваков состанок од поделбата на Германија. Во текот на 1970-тите и 1980-тите, економската состојба во ГДР постојано се влошувала. Многу стари градби во центарот на градот пропаднале, додека владата се борела против недостигот на домови со градење на големи населби од станбени блокови во периферијата. Мирната револуција 1989-90 довела до повторното обединување на Германија. По [[Германско обединување 1990|повторното обединување]], градот станал главен град на повторно воспоставената [[Сојузни покраини во Германија|сојузна покраина]] [[Тирингија]]. По повторното обединување се случила длабока економска криза во Источна Германија. Многу фабрики се затвориле и многу луѓе ги загубиле своите работни места и се преселиле во Западна Германија. Од друга страна, многу градби биле обновени и инфраструктурата се подобрила. Во 1994 бил отворен новиот универзитет, како и Високата школа во 1991. По 2005 економската состојба се подобрила, стапката на невработеност значително се намалила и биле отворени нови претпријатија. Исто така, населението повторно започнало да се зголемува. Во 2002, ученик влегол во локалната гимназија. [[Ерфуртски масакр|Ерфуртскиот масакр]] со 17 мртви бил првиот голем училиштен масакр во Германија. == Географија и демографија == [[Податотека:Gera an der Krämerbrücke.JPG|мини|Реката Гера во центарот на градот]] === Топографија === Ерфурт се наоѓа јужно од [[Тириншка Котлина|Тириншката Котлина]], плодна земјоделска област помеѓу планините [[Харц]] 80 километри на север и [[Тириншка Шума|Тириншката Шума]] 30 километри во југозапад. Додека северните делови на градот се рамни, јужните се состојат со ридови до 430 метри надморска височина. Исто така, во овој дел постои општинската шума Штајгервалд (''Steigerwald'') со букова и дабова шума. На исток и на запад постојат голи непошумени ридови, каде поминува и реката [[Гера (река)|Гера]]. Северно од градот постојат неколку наоѓалишта на чакал и песол, додека неколку се напуштени, поплавени и користени како области за рекреација од граѓаните на Ерфурт. === Клима === Ерфурт има влажна континентална или океанска клима според Кепеновиот систем за класицикација на климите.<ref name=koppen>{{Наведено списание|last=Kottek|first=M.|author2=J. Grieser, C. Beck, B. Rudolf, and F. Rubel|title= World Map of the Köppen-Geiger climate classification updated|journal=Meteorol. Z.|volume=15|pages =259–263 |url=http://www.schweizerbart.de/resources/downloads/paper_free/55034.pdf|doi=10.1127/0941-2948/2006/0130 |accessdate=22 јануари 2013|year=2006|issue=3}}</ref><ref name=Peel>{{Наведено списание|author=Peel, M. C. and Finlayson, B. L. and McMahon, T. A.|year=2007|title=Updated world map of the Köppen&ndash;Geiger climate classification|journal=Hydrol. Earth Syst. Sci.|volume=11|pages=1633–1644|doi=10.5194/hess-11-1633-2007|url= http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.html|issn=1027-5606}} ''(direct: [http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf Final Revised Paper])''</ref> Летата се топли и понекогаш влажни со просечни високи температури од 23°С степени и ниски од 12°С. Зимите се релативно студени со просечни високи температури од 2°С и ниски до -3°С. Градската топографија создава микроклима поради неговата местоположба, осовено во зимите (прилично студени ноќи и под -20°С) и недоволно движење на воздухот во летата. Годишните врнежи се само 502&nbsp;mm со умерени врнежи во текот на годината. Мала количина на снежни врнежи паѓа во текот од декември до февруари, но снежната покривка обично не се задржува многу долго. {{Климатска табела |Место = Ерфурт (1971-2000) |Јан_прос_макс = 2.2 |Фев_прос_макс = 3.2 |Мар_прос_макс = 7.8 |Апр_прос_макс = 12.2 |Мај_прос_макс = 17.5 |Јун_прос_макс = 20.1 |Јул_прос_макс = 22.5 |Авг_прос_макс = 22.7 |Сеп_прос_макс = 18.3 |Окт_прос_макс = 12.7 |Ное_прос_макс = 6.4 |Дек_прос_макс = 3.4 |Год_прос_макс = 12.4 |Јан_прос_мин = -3.1 |Фев_прос_мин = -2.9 |Мар_прос_мин = 0.3 |Апр_прос_мин = 2.8 |Мај_прос_мин = 7.1 |Јун_прос_мин = 10.2 |Јул_прос_мин = 12.1 |Авг_прос_мин = 12.0 |Сеп_прос_мин = 9.1 |Окт_прос_мин = 5.1 |Ное_прос_мин = 0.9 |Дек_прос_мин = -1.5 |Год_прос_мин = 4.3 |Јан_прос_врнежи = 24.7 |Фев_прос_врнежи = 23.8 |Мар_прос_врнежи = 35.5 |Апр_прос_врнежи = 40.3 |Мај_прос_врнежи = 54.8 |Јун_прос_врнежи = 60.8 |Јул_прос_врнежи = 62.5 |Авг_прос_врнежи = 52.8 |Сеп_прос_врнежи = 40.5 |Окт_прос_врнежи = 36.8 |Ное_прос_врнежи = 37.5 |Дек_прос_врнежи = 31.5 |Год_прос_врнежи = 501.5 |Јан_врнежливи_денови = 7.0 |Фев_врнежливи_денови = 6.7 |Мар_врнежливи_денови = 8.3 |Апр_врнежливи_денови = 7.9 |Мај_врнежливи_денови = 8.5 |Јун_врнежливи_денови = 10.0 |Јул_врнежливи_денови = 8.7 |Авг_врнежливи_денови = 8.3 |Сеп_врнежливи_денови = 7.4 |Окт_врнежливи_денови = 6.9 |Ное_врнежливи_денови = 7.8 |Дек_врнежливи_денови = 7.6 |Год_врнежливи_денови = 95.1 |Извор = [[Светска метеоролошка организација]]<ref name = WMO>{{нмс | url = http://worldweather.wmo.int/016/c01344.htm | title = Светска метеоролошка информативна служба - Ерфурт | publisher = Светска метеоролошка организација | accessdate = 22 јануари 2013 | archive-date = 2023-01-23 | archive-url = https://web.archive.org/web/20230123105922/http://worldweather.wmo.int/016/c01344.htm | url-status = dead }} {{en}}</ref> }} === Административна поделба === [[Податотека:Erfurt Stadtteile.PNG|мини|Окрузи во Ерфурт]] Ерфурт се граничи со окрузите [[Земерда (округ)|Земерда]] (општините [[Витерда]], [[Елкслебен]], [[Валшлебен]], [[Ритнордхаузен]], [[Неда]], [[Алперштет]], [[Гросрудештет]], [[Удештет]], [[Клајнмелзен]] и [[Гросмелзен]]) на север, [[Вајмар (округ)|Вајмар]] (општините [[Нидерцимерн]], [[Нора]], [[Менхенхолцхаузен]] и [[Клетбах]]) на исток, [[Илм (округ)|Илм]] (општините [[Кирххајм (Тирингија)|Кирххајм]], [[Рокхаузен]] и [[Амт Ваксенбург]]) на југ и [[Гота (округ)|Гота]] (општините [[Несе-Апфелштет]], [[Нотлебен]], [[Цимернзупра]] и [[Бинштет]]) на запад. Самиот град е поделен на 53 окрузи. Центарот е создаден од округот Алтштат и окрузите Андреасфорштат на северозапад, Јоханесфорштат на североисток, Кремпферфорштат на исток, Даберштет на југоисток, Леберфорштат на југозапад и Брилерфорштат на запад. Поранешни индустриски окрузи се Илферсгехофен (припоен во 1911), Хоенвинден и Зулцер Зидлунг на север. Друга група на окрузи со еднолични станбени блокови изграден во времето на [[Источна Германија]] се: Берлинер Плац, Москауер Плац, Рит, Ротер Берг и Јоханесплац во северниот дел, како и Мелхендорф, Визенхигел и Херенберг во јужниот дел. Другите окрузи, главно се рурални подрачја со околу 1.000 жители, кои биле припоени во текот на 20 век, но сепак останале рурални до денес. === Демографија === Околу 1500 година, градот имал 18.000 жители и спаѓал меѓу најголемите градови во [[Свето Римско Царство|Светото Римско Царство]]. Потоа, населението не се менувало до 19 век. Во 1820, Ерфурт имал население од 21.000, кое се зголемило до 32.000 жители во 1847, годината кога градот се поврзал железницата и кога почнала индустрализацијата. Во следните децении, населението се зголемило до 130.000 на почетокот на Првата светска војна и 190.000 жители во 1950. Максимумот бил достигнат во 1988 со 220.000 жители. Поради лошата економска состојба во источна Германија по повторното обединување, населението до 2002 се намалило до 200.000 за повторно да се зголеми во 206.000 година во 2011. Просечниот раст на населението во последните години бил околу 0,5%, но затоа населението во пограничните рурални области се намалува. Како другите источногермански градови, Ерфурт има само мал број на странци: околу 3,6% немаат германско државјанство и вкупно 7% се мигранти. За разлика од националниот просек, најголеми групи на мигранти во Ерфурт се Виетнамците, Русите и Украинците. Во текот на последниве години, економската состојба во градот се подобрува: стапката на невработеност е намалена од 21% во 2005 на 9% во 2012. Сепак, околу 14.000 домаќинства со 24.500 лица (12% од населението) се зависни од државната социјална помош. Поради атеистичкото убедување во поранешната [[Источна Германија]], поголемиот дел од населението не се припадници на ниту една вера. 13% се членови на Евангелистичката црква во Средна Германија и 6% се католици. Еврејската заедница се состои од 500 лица. Поголемиот дел од нив се мигранти од Русија и Украина, кои дошле во градот во 1990-тите. == Култура, знаменитости и пејзаж == === Познати жители во историјата === [[Податотека:2011-05-19-erfurt-by-RalfR-05.jpg|мини|280п|Поглед на Ерфурт]] [[Мартин Лутер]] студирал Универзитетот Ерфурт и тука ги стекнал неговите дипломи по теологија. Лутер живеел тука како студент од 1501 до 1511 и како монах од 1505 до 1511. Градот е родно место на еден од братучедите на [[Јохан Себастијан Бах]], Јохан Бернхард Бах, како и на таткото на Јохан Себастијан Бах, [[Јохан Амброзиус Бах]]. Родителите на Бах се венчале во 1668 во малата црква, ''Kaufmannskirche'' („Трговска црква“), која сè уште постои на главниот плошта, Ангер. Социологот [[Макс Вебер]] е роден во Ерфурт,<ref>Lehmann, Hartmut. "Weber's Protestant Ethic". Cambridge University Press, 1995. 118.</ref> додека теологот и филозофот [[Мајстор Екхарт]] бил игумен на Доминиканскиот ред во Ерфурт. [[Јохан Пахелбел]] бил оргулар во црквата Предигер во Ерфурт. Искомпонирал скоро седумдесет дела за оргули додека бил во Ерфурт. По 1906, композиторот [[Рихард Вец]] живеел во Ерфурт и станал водечки претставник во музичкиот живот на градот. Неговите главни дела биле напишани тука, вклучувајќи три симфонии, реквиум и ораториум за Божиќ. Познати современи музичари од Ерфурт се [[Clueso]], [[Boogie Pimps]], [[Northern Lite]] и [[Yvonne Catterfeld]]. === Музеи === Ерфурт има голем број на музеи. Дел од нив се: * Градскиот музеј (''Stadtmuseum'') прикажува неколку делови од историјата на Ерфурт со фокус на средновековниот период, раната модерна историја, Мартин Лутер и Универзитетот. Други делови на градскиот музеј се Новата воденица (''Neue Mühle''), стара воденица сè уште во употреба и складиштето Бенари (''Benaryspeicher'') со изложба за старите печатарски преси. * ''Angermuseum'' е уметнички музеј во Ерфурт, именуван по самиот плоштад каде се наоѓа музејот. Насочен е кон современите графички дела, скулптури и разни ракотворби. * Природнонаучниот музеј Ерфурт (''Naturkundemuseum Erfurt'') се наоѓа во средновековно дрвено складиште и прикажува дел од флората и фауната на Тирингија, работи поврзани со геологија и екологија. * Германскиот музеј за градини (''Deutsches Gartenbaumuseum'') — сместен во тврдина од 17 век (''Cyriaksburg'') и ја прикажува историјата на германската хортикултура, во која Ерфурт бил самиот центар. * Музејот за народната култура на Тирингија (''Museum für Thüringer Volkskunde'') го прикажува обичниот живот на луѓето во Тирингија во минатото и прикажува изложба со селски и занаетски традиции. * Старата синагога (''Alte Synagoge'') била отворена во 2009 и го прикажува Ерфуртското богатство заедно со неколку хебрејски ракописи. * Електромузејот (''Elektromuseum'') ја покажува историјата на електричните мотори, што е важен дел од економијата на Ерфурт. * ''Erinnerungsort Topf & Söhne'' (меморијално место за Топф и синовите) прикажува изложба за компанијата Тоф и Синовите, која ги правела крематориумите за [[Аушвиц]] и другите концентрациони логори. * Уметничка галерија Ерфурт (''Kunsthalle Erfurt'') прикажува разновидни изложби на современа уметност. * Црква Свети Петар (''Peterskirche'') прикажува дела од конкретизмот. * Замокот Молсдорф (''Schloss Molsdorf'') во округот Молсдорф е барокен дворец со изложба за сликарот Ото Кнепфер. <gallery> Податотека:Erfurt Stadtmuseum Haus zum Stockfisch.jpg|Градски музеј Податотека:Angermuseum Erfurt2.JPG|''Angermuseum'' Податотека:Naturkundemuseum Erfurt Sonderausstellung.jpg|Природнонаучен музеј Податотека:Defensionskaserne 3.jpg|Германски музеј за градини Податотека:Erfurt Volkskundemuseum Haus 2 Volkskundemuseum Erfurt.jpg|Музеј за народната култура на Тирингија Податотека:Erinnerungsort Topf und Söhne Erfurt.JPG|Меморијално место на Топф и синовите Податотека:Schloss Molsdorf 01.jpg|Замок Молсдорф </gallery> === Театар Ерфурт === Од 2003, новата модерна оперска куќа е дом на [[Театар Ерфурт|театарот во Ерфурт]] и филхармонијата. „Големата сцена“ има 800 седишта, а „студиската сцена“ може да одржи до 200 гледачи. Во септември 2005, операта ''Чекајќи ги варварите'' од Филип Глас се одржа премиерно во оперската куќа. Театарот Ерфурт, неодамна, беше извор на контроверзии. Во 2005 настапот на операта на Енгелберт Хумпердинк ''Ивица и Марица'' го дигна на нозе локалниот печат, кога во настапот имаше елементи на педофилија и инцест. Операта била рекламирана во програмата со додаток „само за возрасни“. На 12 април 2008, верзија на операта на [[Џузепе Верди|Верди]] ''[[Бал под маски (опера)|Бал под маски]]'' режирана од Јохан Кресник, го најави отворањето на Ерфуртскиот театар. Продукцијата предизвика длабоки контроверзии со покажување на голи настапувачи во маски на [[Мики Маус]], танцувајќи на урнатините на [[Светски трговски центар|Светскиот трговски центар]] и пејачка со насликана четка за заби со [[Адолф Хитлер|Хитлер]], изведувајќи го и [[Нацизам|нацистичкиот]] поздрав, заедно со злобни портрети на американските војници и имитатори на [[Вујко Сем]] и [[Елвис Пресли]]. Режисерот ја опишал продукцијата како популистичка критика на американското општество, чија цел е прикажувањето на разликата меѓу богатите и сиромашните. Контроверзијата ја предизвика еден локален политичар, кој ги повикал жителите да го бојкотираат настапот, но ова во голема мера било игнорирано и премиерата била распродадена.<ref>{{наведени вести| url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2008/04/11/wopera111.xml | work=Дејли Телеграф | location=Лондон | title=Германска поставка на вердиевиот Бал под Маски на 11 Септемвери со голи учесници во маски на Мики Маус | date=11 април 2008 | accessdate=2 мај 2010}}</ref> === Спорт === [[Податотека:Luftbild Gunda Niemann Stirnemann Halle.jpg|мини|Арена Гунда Ниман-Штирнеман]] Познати спортови во Ерфурт се атлетиката, лизгањето на мраз, велосипедизмот (со најстариот велодром во употреба во светот, отворен во 1885), пливањето, ракометот, одбојката, тенисот и фудбалот. Фудбалскиот клуб во градот [[ФК Црвено-Бели Ерфурт]] е член на третата Бундеслига и се наоѓа на стадионот Штајгервалд со капацитет од 20.000. Арената Гунда Ниман-Штирнеман била втора затворена арена за брзо лизгање во Германија. === Главни знаменитости === ==== Цркви, манастири и синагоги ==== Во центарот на градот се наоѓаат околу 25 цркви и манастири, поголемиот дел од нив во [[Готска архитектура|готски]] стил, некои исто така во [[романска архитектура|романски]] стил или мешавина на овие два елемента и подоцна во други стилови. Бројни црковни кули можат да се видат во средновековниот центар и тоа довело еден од прекарите на Ерфурт да биде „Тириншки Рим“. '''Католички цркви и манастири:''' * Црквата на сите Светци (''Allerheiligenkirche'') — готска парохиска црква од 14 век. * [[Ерфуртска катедрала|Катедрала Св. Богородица]] (''Dom St. Marien'') — најголемата црква во Ерфурт на ридот Домберг близу плоштадот. Поседува романски и готски елементи и едни од најголемите средновековни камбани. Црквата е епископско седиште и една од главните знаменитости на Ерфурт. * Црквата Св. Лаврентиј (''Lorenzkirche'') — мала готска парохиска црква од 14 век на плоштадот Ангер. * Црквата Св. Мартин (''Martinikirche'') била изградена во 15 век во готски стил и подоцна претворена во барокна. Била цистерцијански манастир и парохиска црква на Брил, средновековна приградска единица на градот. * Црквата на Светиот Крст (''Neuwerkskirche St. Crucis'') — готска парохиска црква од 15 век, која подоцна станала барокна. До 1285 била користена како августински манастир. * Шкотската црква Св. Никола и Св. Јаков (''Schottenkirche St. Nikolai und St. Jakobi'') — романска манастирска црква од 11 век со барокна фасада, која подоцна била користена како парохиска црква. * Црквата Св. Север (''Severikirche'') — најголема парохиска црква по катедрала и се наоѓа веднаш до нејзе на ридот Домберг. Таа е готска црква и била изградена околу 1300. * Црквата Урсулин (''Ursulinenkirche'') — готска манастирска црква на плоштадот Ангер. Во нејзе се наоѓа единствениот активен манастир во Ерфурт. * Црквата Св. Вигберт (''Wigbertikirche'') — готска парохиска црква од 15 век на плоштадот Ангер. <gallery> Податотека:Allerheiligenkirche Erfurt.jpg|Црква на сите Светци Податотека:Erfurt Lorenzkirche vom Anger.jpg|Црква Св. Лаврентиј Податотека:Martinikirche.jpg|Црква Св. Мартин Податотека:Erfurt - Neuwerkskirche.jpg|Црква на Светиот Крст Податотека:Erfurt-Schottenkirche.jpg|Шкотска црква Податотека:Landtagprojekt Thueringen Erfurt 2011 (RaBoe) 110.jpg|Црква Урсулин Податотека:Wigbertikirche Erfurt2.JPG|Црква Св. Вигберт </gallery> '''Евангелистички цркви и манастири:''' * Црквата Св. Егидиј (''Ägidienkirche'') — готска парохиска црква на плоштадот Вениген од 14 век. Таа е една од двете поранешни цркви на Кремербрике на обете страни на мостот. Поради тоа, црквата се наоѓа на првиот кат, додека на приземјето се наоѓа преминот кон мостот. Кулата е отворена (со платена влезница) и нуди добар поглед на центарот на градот. Денес, црквата Св. Егидиј е методистичка парохиска црква. * Црквата Св. Андреј (''Andreaskirche'') — готска парохиска црква од 14 век. Стариот занаетчиски кварт е именуван по црквата. * Црквата Св. Августин (''Augustinerkirche'') — готска манастирска црква од 14 век. [[Мартин Лутер]] живеел тука како монах помеѓу 1505 и 1512. Денес, црквата и манастирот се поседувани од Евангелистичката црква, која ги користи како конференциски и образовен центар. * Трговската црква Св. Григориј (''Kaufmannskirche St. Gregor'') — готска парохиска црква од 14 век. Таа е една од најголемите и најважните парохиски цркви во Ерфурт. Родителите на [[Јохан Себастијан Бах]] се венчале тука во 1668. * Црквата Св. Михаил (''Michaeliskirche'') — готска парохиска црква од 13 век. Станала црква на универзитетот во 1392. * Свештеничката црква (''Predigerkirche'') — готска манастирска црква од 14 век на Доминиканците. Од реформацијата во 16 век е главната евангелистичка црква во Ерфурт. * Реглер црквата Св. Августин (''Reglerkirche St. Augustinus'') — романско-готска манастирска црква од 12 век на Августинците. По реформацијата станала евангелистичка парохиска црква. <gallery> Податотека:Ägidienkirche Erfurt.jpg|Црква Св. Егидиј Податотека:Andreaskirche Erfurt.jpg|Црква Св. Андреј Податотека:Augustinerkirche Erfurt.jpg|Црква Св. Августин Податотека:Kaufmannskirche Erfurt.jpg|Трговска црква Податотека:Michaeliskirche Erfurt.jpg|Црква Св. Михаил Податотека:Erfurt Predigerkirche (2).JPG|Свештеничка црква Податотека:Reglerkirche Erfurt.jpg|Реглер црква Св. Августин </gallery> '''Поранешни цркви:''' * Босоногата црква (''Barfüßerkirche'') — готска манастирска црква од 14 век. Поранешниот францискански манастир станал евангелистичка парохиска црква по реформацијата. Во 1944, црквата била уништена при бомбардирањето. Оттогаш, таа е руина и споменик за војната и насилството. * Црквата Св. Вартоломеј (''Bartholomäuskirche'') била парохиска црква. Црквата била уништена во 1667 и е останата само кулата. Денес, кулата поседува 60 ѕвона. * Црквата Св. Ѓорѓи (''Georgskirche'') била парохиска црква. Била уништена во 1632 поради користење на градежен материјал за новата тврдина и останала само кулата. * Болничката црква (''Hospitalkirche'') била црква на поранешната Голема градска болница. Таа е градба од 14 век и сега е дел од музејот за современа уметност и културна антропологија. * Црквата Св. Јован (''Johanneskirche'') била парохиска црква. Била уништена во 1819, но кулата останала. * Картузиската црква на Спасителот (''Kartäuserkirche St. Salvatorberg'') била манастирска црква. Барокната црква била затворена во 1803 и потоа користена за разни цели. Денес е дел од станбен комплекс. * Црквата Св. Никола (''Nikolaikirche'') била парохиска црква. Била уништена во 1747 и останала само кулата. * Црквата Св. Павле (''Paulskirche'') била парохиска црква. Била уништена до 1759. Кулата опстанала и била користена како камбанарија на Свештеничката црква. * Црквата Св. Петар (''Peterskirche'') била манастирска црква. Била изградена во 12 век во романски стил како црква во бенедиктански манастир. Била користена како црква до 1806. Подоцна била дел од тврдината Петерсберг и обновена за воена цели. Со тоа се загубиле преубавата внатрешност и украси. Денес, црквата е музеј за современа уметност. <gallery> Податотека:Erfurt Barfüßerkirche1.jpg|Руини на Босоногата црква Податотека:Bartholomäusturm Erfurt.jpg|Кула на Св. Вартоломеј Податотека:Hospitalkirche Erfurt.JPG|Болничка црква Податотека:Westportal-Kartaeuserkirche-Erfurt-2015-05.jpg|Картузиска црква Податотека:Nicolaiturm.jpg|Кула на Св. Никола Податотека:Paulsturm.jpg|Кула на Св. Павле Податотека:Peterskirche Erfurt 1.jpg|Кула на Св. Петар </gallery> '''Синагоги:''' Постоеле пет синагоги низ историјата на Ерфурт. Првата од нив, денес е наречена [[Ерфуртска синагога|стара синагога]]. Нејзините најстари делови потекнуваат од 11 век, додека најголем дел од денешната градба потекнува од 13 век. Старата синагога се користела до 1349. Потоа, зградата била повторно користена за други цели и повторно отворена во 1992. Од 2009, Старата синагога е музеј за еврејската култура. Зградата е најстарата зачувана синагога во Европа. Втората синагога била користена помеѓу 1350 и 1450. Се наоѓала близу плоштадот Бенедикт, но ништо не е зачувано од оваа градба. Бидејќи верската слобода била воспоставена во 19 век, некои Евреи почнале да се враќаат во Ерфурт. Ја изградиле нивната синагога на реката Гера, позади градското собрание и ја користеле од 1840 до 1884. Малата неокласична градба е позната како „Мала синагога“ и се користи од Еврејската заедница како културен и образовен центар. Четвртата синагога била „Големата синагога“. Била изградена во 1884, бидејќи заедницата станала поголема и побогата. Оваа истористициска градба била во употреба до 1938 и потоа уништена во текот на [[Кристална ноќ|Кристалната ноќ]]. Петтата синагога, наречена „Нова синагога“ е сегашниот храм на Еврејската заедница во Ерфурт. Била изградена на истата парцела како поранешната Голема синагога во 1952 и е единствената синагога изградена во периодот на ГДР низ целата територија на поранешна [[Источна Германија]]. <gallery> Податотека:Alte Synagoge Erfurt.JPG|Стара синагога Податотека:Kleine Synagoge Erfurt2.JPG|Мала синагога Податотека:Synagoge Erfurt.JPG|Нова синагога </gallery> ==== Секуларна архитектура ==== Покрај историските верски градби, постои интересна секуларна архитектура во Ерфурт, главно сместена во центарот на градот, но некои градби од XIX и XX век во предградијата се исто така препознати со одредена архитектонска вредност. [[Податотека:Michaelisstraße Erfurt.JPG|мини|Улицата Михаел е позната како хроника на Ерфурт]] '''Улици и плоштади:''' * Трговскиот мост или Кремербрике (''Krämerbrücke'') — најпознатата знаменитост на Ерфурт. Овој мост од 15 век е целосно покриен со градби и единствен во Европа, северно од Алпите. Денес, внатре во куќите постојат некои занаетчиски работилници и сувенирници. * Катедралниот плоштад (''Domplatz'') — најголемиот плоштад во Ерфурт и еден од најголемите историски главни плоштади во Германија. Катедралата и Црквата Св. Север на неговиот западен дел се достапни преку катедралните скали („Domstufen“), големи надворешни скалила. На северната страна се наоѓа судот, истористичка градба од 1880. Источната и јужната страна се опградени со модерни трговски куќи. На плоштадот е фонтаната Минерва од 1784 и обелискот Ертал од 1777. Катедралниот плоштад е главната локација на Божиќниот пазар во Ерфурт во текот на декември и место на Фестивалот Катедрални скали („DomStufen-Festival“), театарски летен фестивал на отворено. * Рибарскиот плоштад (''Fischmarkt'') — главниот плоштад во центарот на градот. Опкружен е од ренесансни трговски куќи и градското собрание, неоготска градба од 1882. Во средината на плоштадот е скулптурата Римјанин („Römer“), симбол на независноста на градот, поставена од граѓаните во 1591. * Малиот плоштад (''Wenigemarkt'') — мал плоштад на источната страна на реката Гера (спроти Рибарскиот плоштад на западната страна), опкружен од модерни трговски куќи. Фонтаната на овој плоштад со скулптурата „Парталави момчиња“ била поставена во 1975. Денес, Малиот плошта е познат како тивок плоштад со разни кафулиња и барови. Веднаш со Малиот плоштад во улицата Футер е градбата во која се одржал Ерфуртскиот конгрес во 1808. * Ангер (''Anger'') — развлечен плоштад во источниот дел на центарот на градот. Сите трамвајски линии се поврзани тука, па така станал нов центар на градот во текот на 20 век со многу важни градби. На неговата северна страна е главната пошта, изградена во 1886 во неоготски стил со нејзината позната саат-кула. На североисток постои споменикот на Мартин Лутер од 1889 пред Трговската црква. Помеѓу црквата и манастирот Урсулин се наоѓа стоковната куќа Ангер 1 од 1908. На јужната страна веднаш до улицата Штацион е музејот Ангер, музејот за историја на уметноста во Ерфурт, кој е сместен во барокната палата од 1711. Западниот дел на плоштадот Ангер е опкружен од големи истористички деловни градби од крајот на 19 век. На западниот крај на плоштадот се наоѓа фонтаната Ангербрунен од 1890. Језуитскиот колеџ близу улицата Шлесер бил изграден во 1737 и користен до забраната на Језуитите во 1773. * Плоштадот [[Вили Брант]] е јужната порта кон центарот на градот пред главната железничка станица. Спроти станицата е поранешниот хотел „Ерфуртер Хоф“ („Erfurter Hof“), каде се случила првата средба помеѓу двата германски канцелара во 1970. На западната страна е зградата на старата станица Ерфурт (1847-1895) со саат-кула и поранешното седиште на Тириншката Железница. * Еленска градина (''Hirschgarten'') — мал парк пред седиштето на владата на Тирингија во западниот дел од центарот. Седиштето на министерот-претседател е ренесансно-барокната палата од 17 век („Kurmainzische Statthalterei“). * Улицата Михаел (''Michaelisstraße'') — позната како хроника на Ерфурт, поради многуте средновековни градби. Таа е главна улица во латинскиот кварт околу стариот универзитет и денес една од омилените места за ноќен живот на жителите на Ерфурт поради многубројните барови, ресторани и кафулиња. Главната зграда на стариот универзитет, ''Collegium Maius'', била изградена во 1515, уништена во бомбардирањето во 1945 и повторно изградена во 1999. * Улицата Јуриј Гагарин е градска обиколница околу поранешните градски ѕидини. Улицата била воспоставена во 1890-тите со затворање на ракав на реката Гера. Градбите долж улицата потекнуваат од разни епохи на 20 век, вклучувајќи неколку станбени солитери од времето на ГДР. На улицата се наоѓала поранешната Голема болница, основана во 14 век. Денес претставува музеј на современа уметност и културна антропологија. * Квартот Св. Андреј (''Andreasviertel'') — мал кварт во северниот дел на центарот на градот помеѓу Катедралниот плоштад на југозапад и улицата Морицвал на североисток. Порано бил занаетчиски кварт со тесни сокаци и стари мали куќи (од 16 и 17 век). Во текот на 20 век постоеле планови за рушење на квартот поради лошите услови за домување. По 1990, куќите биле обновени од приватни лица, па така денес е еден од најомилените квартови за живеење. <gallery> Податотека:Krämerbrücke Erfurt II, Germany2.jpg|Трговскиот мост Податотека:P1010412-Montage.jpg|Божиќниот пазар на Катедралниот плоштад Податотека:Haus zum Roten Ochsen Fischmarkt.jpg|Рибарскиот плоштад Податотека:Wenigemarkt Erfurt.JPG|Малиот плоштад Податотека:Hauptpost Erfurt2.JPG|Поштата на Ангер Податотека:Angermuseum Erfurt2.JPG|Музеј Ангер Податотека:2011-05-19-erfurt-by-RalfR-44.jpg|Еленска градина </gallery> '''Утврдувања:''' [[Податотека:LuftbildPetersberg.jpg|мини|Тврдина Петерсберг]] Утврдувањата имале важна улога низ историјата на Ерфурт. Сепак, градските ѕидини биле срушени во 1873. Денес, постојат само ретки остатоци од бедемот, на пример Јоханесмауер („Johannesmauer“) близу улицата Франке во североисточниот дел на центарот на градот. Поважни се тврдините на Ерфурт, кои помалку или повеќе се зачувани во нивната првобитна состојба. Тврдината Петерсберг е една од најголемите преостаните тврдини во Европа и се протега низ целиот северозападен дел на градот. Била изградена по 1665 на ридот Петерсберг и била користена за воени цели до 1963. Од 1990 се обновувала, но сè уште некои делови не се завршени. Тврдината Сиријаксбург е помала тврдина во југозападниот дел на градот, изградена во текот на Триесетгодишната војна. Денес е седиште на Музејот за германска хортикултура. == Економија и инфраструктура == === Земјоделство, индустрија и услуги === [[Податотека:Optima-Werk Erfurt.JPG|мини|Поранешна фабрика за оптика]] [[Податотека:Anger 1 Erfurt Kaufhaus Römischer Kaiser 686-vLh.jpg|мини|''Anger 1'', голема стоковна куќа во центарот]] Земјоделството има голема традиција во Ерфурт: обработката на дрвото го направила градот богат во текот на средниот век. Денес, хортикултурата и производството на семиња за цвеќиња се сè уште важен бизнис во Ерфурт. Покрај нив, тука влегува и овоштарството (јаболка, јагоди и црешни), градинарството (карфиол, компири, зелка и шеќерна репка) и житните култури посадени на 60% од територијата на градот. Индустријализацијата во Ерфурт започнала околу 1850. До Првата светска војна, многу фабрики биле основани во различни сектори. По 1945, компаниите биле национализирани од владата на [[Источна Германија]], што довело до извесно намалување на нивниот број. По повторното обединување на Германија, скоро сите фабрики биле затворени, дали поради потфрлувањето во прифаќањето на пазарната економија или поради нивната продажба на западногермански стопанственици, кои ги затвориле со цел избегнување на конкуренцијата од нивните сопствени претпријатија. Од друга страна, сојузната влада започнала во 1990-тите да го потпомага отворањето нови компании, но требало долго време пред да се стабилизира економската состојба, не пред 2006. Оттогаш, невработеноста се намалила и биле отворени нови работни места. Денес постојат многу мали и средни компании во Ерфурт насочени во електротехниката, полупроводници и фотоволтажата. Исто така, сè уште е присутна индустријата за мотори, како и производството на храна. === Сообраќај === [[Податотека:Erfurt Hbf Front.JPG|мини|Главната железничка станица]] ==== Железница ==== Ерфурт е поврзан преку Тириншката железница до [[Лајпциг]] на исток и до [[Франкфурт]]/[[Касел]] на запад. Исто така, постојат некои регионални железници од Ерфурт до [[Магдебург]] преку [[Зангерхаузен]], до [[Нордхаузен]], до [[Гетинген]] преку [[Милхаузен]], до [[Вирцбург]], [[Илменау]] и [[Залфелд]] преку [[Арнштат]] и до [[Гера]] преку [[Вајмар]] и [[Јена]]. Главната железничка станица била повторно изградена во 2000-тите поради поврзување со новата [[брза железница]] Ерфурт-Лајпциг/Хале (се предвидува отворање во 2015) и со новата брза железница Нирнберг-Ерфурт (се предвидува отворање во 2017). Со довршувањето на обете две железници, Ерфурт ќе добие втора ICE рута, од [[Берлин]] до [[Минхен]] на веќе постоечката од [[Франкфурт]] до [[Дрезден]]. Во товарниот сообраќај постои посебен терминал во округот Физелбах ''(Güterverkehrszentrum/GVZ)'' поврзан со железница и автопатот. ==== Патишта ==== Два автопата се сечат во близина на Ерфурт, А4 ([[Франкфурт]]–[[Дрезден]]) и А71 ([[Швајнфурт]]–[[Зангерхаузен]]). Заедно со источната тангента, обата автопата создаваат обиколница околу градот и го носат меѓуградскиот сообраќај надвор од центарот. А4 бил изграден уште во 1930-тите, додека А71 започнал со изградба по обединувањето на Германија во 1990-тите и 2000-тите. Покрај двата автопати постојат и два сојузни автопати: Б7 кој го поврзува Ерфурт со [[Гота]] на запад и [[Вајмар]] на исток, додека Б4 е врската помеѓу Ерфурт и [[Нордхаузен]] на север. Неговиот јужен дел до [[Кобург]] бил прекинат кога бил завршен А71. Пристапот до градот е забранет за некои возила од 2012, бидејќи градот е прогласен за зона со ниска емисија на гасови (''Umweltzone''). Големи делови од централното подрачје се пешачки зони, до кои не може да се пристапи со автомобил (освен за жителите). ==== Воздухопловство ==== [[Аеродром Ерфурт/Вајмар|Аеродромот Ерфурт-Вајмар]] се наоѓа околу 3 километри западно од центарот на градот/ Бил проширен во 1990-тите, но очекувањата не се оствариле, па така има многу мал сообраќај, најмногу до средоземните градови за време на летото. Другите летови се одвиваат преку [[Аеродром Франкфурт|Аеродромот Франкфурт]], до кој може да се стигне за два и пол часа и во иднина преку [[Аеродром Берлин-Бранденбург|Аеродромот Берлин-Бранденбург]], кој ќе биде отворен во 2014 и може да се стигне за три часа. ==== Велосипедизам ==== Велосипедизмот станува сè попопуларен по изградбата на квалитетните велосипедски патеки, започнати уште од 1990-тите. За туристички цели постојат посебни патеки, како што се патеката Гера и патеката низ тириншките градови. Обете патеки ги поврзуваат туристичките места, првата води долж долината на [[Гера (река)|Гера]] од [[Тириншка Шума|Тириншката Шума]] до реката [[Уншрут]], а втората близу средновековниот пат Вија Регија од [[Ајзенах]] преку [[Гота]], Ерфурт, [[Вајмар]] и [[Јена]] до [[Алтенбург]]. За секојдневниот сообраќај постојат велосипедски патеки долж главните улици. Сепак, во споредба со останатите германски градови, недостигаат патеки, поради што велосипедскиот сообраќај е недоволно застапен во Ерфурт. Исто така, како причина за некористење на велосипедот како превозно средство може да биде и самиот терен во Ерфурт, кој во некои делови на градот е ридест. ==== Трамваи и автобуси ==== [[Податотека:Erfurt Straßenbahn Schlösserstr.JPG|мини|Трамвај близу плоштадот Ангер]] Јавниот превоз во Ерфурт е покриен преку широка трамвајска мрежа, создадена во 1883 и проширувана низ годините, најмногу од 2000 година. Денес, постојат шест линии кои возат на секои десет минути. Дополниелно постои и автобуски превоз, кој ги поврзува останатите окрузи на градот. Обата система се управувани од ''SWE EVAG'', компанија поседувана од градот. Биле користени тролејбуси во периодот од 1948 до 1975. == Универзитети == === Универзитет за применети науки Ерфурт === [[Универзитет за применети науки|Универзитетот за применети науки]] Ерфурт бил основана во 1991. Тој се одликува со комбинација на научна обука и негова практична примена. Во зимскиот семестар 2008/09 студирале околу 4600 студенти. ==== Факултети ==== * Факултет за социјални работи * Факултет за бизнис, логистика и транспорт * Факултет за пејзажна архитектура, хортикултура и шумарство * Факултет за архитектура * Факултет за градежништво и конзервација/реставрација * Факултет за услужен станбен инжинеринг и компјутерски науки === Универзитет Ерфурт === [[Универзитет Ерфурт|Универзитетот]] бил основан во 1994 и со тоа тој најмладиот јавен универзитет во Германија. Тој се гледа себеси во традицијата на историскиот Универзитет, кој постоел од 1392 до 1816. Историскиот универзитет се смета за трет најстар универзитет во Германија (по [[Хајделберг]] (1386) и [[Келн]] (1388)). Во зимскиот семестар 2008/09 студирале околу 4700 студенти. ==== Факултети ==== * Факултет за филозофија * Факултет за политички науки * Ликовна академија * Факултет за образование * Факултет за католичка теологија * Школа Макс Вебер == Збратимени градови == {{Поврзано|Список на збратимени градови во Германија}} Ерфурт е [[збратимени градови|збратинет]] со: * {{знамеикона|Унгарија}} [[Ѓер]], [[Унгарија]], од 1971 * {{знамеикона|Литванија}} [[Вилниус]], [[Литванија]], од 1972 * {{знамеикона|Полска}} [[Калиш]], [[Полска]], од 1982<ref name="KaliszTwinning">{{нмс|url=http://www.kalisz.pl/_portal/118951340446e688bcd9fee/Miasta_partnerskie.html|title=Калиш службена страница - збратимени градови|language=полски|accessdate=2008-11-29|archive-date=2011-09-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20110925020649/http://www.kalisz.pl/_portal/118951340446e688bcd9fee/Miasta_partnerskie.html|url-status=dead}}</ref> * {{знамеикона|Германија}} [[Мајнц]], [[Германија]], од 1988 * {{знамеикона|Франција}} [[Лил]], [[Франција]], од 1991 * {{знамеикона|САД}} [[Шони (Канзас)|Шони]], [[САД]], од 1993 * {{знамеикона|Аргентина}} [[Сан Мигел де Тукуман]], [[Аргентина]], од 1993 * {{знамеикона|Бугарија}} [[Ловеч]], [[Бугарија]], од 1996 * {{знамеикона|Израел}} [[Хаифа]], [[Израел]], од 2000 * {{знамеикона|Кина}} [[Сујчжоу]], [[Народна Република Кина|Кина]], од 2005 * {{знамеикона|Мали}} [[Кати]], [[Мали]], од 2011 == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Erfurt}} * [http://www.stadtpanoramen.de/en/erfurt/erfurt.html Градска панорама на Ерфурт] - панорамски погледи и виртуелни тури * [http://www.kraemerbruecke.de/index.php?lng=eng Кремербрике] * [http://www.cityofshawnee.org/SisterCities/erfurt.htm Збратимени градови (од 1993)] со [[Шони, Канзас|Шони]], Канзас * [http://www.myworldshots.com/Germany/Erfurt Свет. Германија. Ерфурт.] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20120930001525/http://www.myworldshots.com/Germany/Erfurt |date=2012-09-30 }} - збирка на фотографии ({{en}}, {{de}}, {{He}}) {{Главни градови на покраините во Германија}} {{Окрузи во Тирингија}} {{Градови во Германија}} {{Седишта на Окрузите на ГДР}} {{Ханза}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Ерфурт| ]] [[Категорија:Главни градови на германските покраини]] [[Категорија:Универзитетски градови во Германија]] [[Категорија:Ханза]] [[Категорија:Безокружни градови во Тирингија]] [[Категорија:Саксонија (пруска покраина)]] 8qqwz6t0mp4wm4wsdqg2hmjrgzyv4w4 14 765572 5382633 5382203 2025-06-21T23:51:07Z Dandarmkd 31127 5382633 wikitext text/x-wiki {{катпов}} {{рв|Zelenikovo Municipality}} [[Категорија:Општини во Македонија основани во 1945 година|Зелениково]] [[Категорија:Општини во Македонија основани во 1952 година|Зелениково]] [[Категорија:Општини во Македонија основани во 1996 година|Зелениково]] [[Категорија:Општини во Македонија укинати во 1950 година|Зелениково]] [[Категорија:Општини во Македонија укинати во 1955 година|Зелениково]] [[Категорија:Скопски Регион]] [[Категорија:Драчевска Околија]] 0eqknp7ycui4af6d1qwgwfx3z4vjtqi 0 772088 5382604 5102978 2025-06-21T21:52:15Z Carshalton 30527 5382604 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Кенвајн Џонс | image = [[File:Kenwyne Jones 2.JPG|220px]] | height = {{height|m=1.88}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1984|10|5}} | cityofbirth = {{роден во|Поинт Фортин|}} | countryofbirth = [[Тринидад и Тобаго]] | nationality = {{flagsport|TTO}} [[Тринидад и Тобаго]] | currentclub = {{Fb team AFC Bournemouth}} | clubnumber = 9 | position = [[Напад (фудбал)|напаѓач]] | years1 = 2002 | caps1 = 11 | goals1 = 9 | clubs1 = [[Џо Паблик ФК|Џо Паблик]] | years2 = 2002-2004 | caps2 = 31 | goals2 = 30 | clubs2 = [[Дабалју Конекшн]] | years3 = 2004–2007 | caps3 = 71 | goals3 = 19 | clubs3 = {{Fb team Southampton}} | years4 = 2004-2005 | caps4 = 7 | goals4 = 7 | clubs4 = →{{Fb team Sheffield Wednesday}} | years5 = 2005 | caps5 = 13 | goals5 = 3 | clubs5 = →{{Fb team Stoke City}} | years6 = 2007-2010 | caps6 = 94 | goals6 = 26 | clubs6 = {{Fb team Sunderland}} | years7 = 2010-2014 | caps7 = 88 | goals7 = 13 | clubs7 = {{Fb team Stoke City}} | years8 = 2014- | caps8 = 45 | goals8 = 12 | clubs8 = {{Fb team Cardiff City}} | years9 = 2015- | caps9 = 3 | goals9 = 1 | clubs9 = →{{Fb team AFC Bournemouth}} | nationalyears1 = 2003- | nationalcaps1 = 58 | nationalgoals1 = 13 | nationalteam1 = {{flagsport|TTO}} [[Фудбалска репрезентација на Тринидад и Тобаго|Тринидад и Тобаго]] }} '''Кенвајн Џоел Џонс''' ([[англиски]]: ''Kenwyne Jones'') — [[фудбалер]] од [[Тринидад и Тобаго]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]] на [[АФК Борнмут|Борнмут]] и на [[Фудбалска репрезентација на Тринидад и Тобаго|репрезентацијата на Тринидад и Тобаго]]. == Клупска кариера == Џонс својата кариера ја започнал во својата татковина играјќи за тимовите на [[Џо Паблик ФК|Џо Паблик]] и [[Дабалју Конекшн]] каде се промовирал во најдобар стрелец во првенството на Тринидад и Тобаго. ===Доаѓањето во Англија и настапите во Премиер лигата=== Во Јули 2002 најпрво Џонс потпишал за [[ФК Саутхемптон|Саутхемптон]] откако успешно ги минал пробите. Во тој момент Саутхемптон се натпреварува во втората лига по ранг во [[Англија]]. Во меѓувреме во првите сезони поради тоа што не можеше да се избори за место во почетниот тим тој е позајмуван во неколку други тимови. По испаѓањето на тимот од лигата тој го напушти Саутхемптон и му се приклучи на [[ФК Сандерленд|Сандерленд]]. Во истата сезона „[[ФК Сандерленд|црните мачки]]“ обезбедија промоција во [[Премиер лига|Премиерлига]]та водени од новиот менаџер и легендарниот фудбалер на [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]] [[Рој Кин]]. Џонс е само едно од неколкуте засилувања кој пристигна на стадионот на светлината 2007-2008.Покрај Џонс [[ФК Сандерленд|Сандерленд]] се засили и со други нови играчи како искусните [[Двајт Јорк]],[[Енди Кол]] и [[Јан Харт]],потоа [[Киеран Ричардсон]],[[Џони Еванс]] и голманот [[Крег Гордон]] (кој направи рекорден трансфер од [[Хартс ФК]] кога се во прашање голманите во [[Англија]]) со цел да опстане во лигата. Џонс имаше свој придонес во опстанувањето на тимот во лигата (кој на крајот заврши како 15) со 7 голови. Во наредната сезона тој се поврзуваше со трансфер во некој други тимови, но сепак тој остана во [[ФК Сандерленд|Сандерленд]] и во наредните две сезони. Тој одигра 29 меча и постигна 10 голови во сезоната 2008-2009 и 32 меча и постигна 9 голови во сезоната 2009-2010. Во [[Август]] 2010 тој замина во [[Стоук Сити]] за сума од 9.7 милиони евра што беше рекорден трансфер на клубот.Во првата сезона на [[Британија стадион]]от тој постигна 12 гола,исто колку и неговиот партнер во нападот [[Џонатан Волтерс]], но со 9 гола тој беше прв стрелец на својот тим во лигата. На стартот од сезоната 2011-2012 тој го постигна својот прв гол во второто кол на гостувањето кај [[ФК Норич Сити|Норич]] во 93-тата минута израмнувајќи на 1:1 за радост на менаџерот [[Тони Пјулис]].Тој исто така постигна и два гола против [[Тун ФК|Тун]] во [[Лига Европа|лигата на Европа]]. На [[28 јануари]] [[2014]], Џонс му се приклучил на Кардиф Сити во размена со [[Питер Одемвинги]] кој заминал во Стоук. ==Репрезентативна кариера== Џонс ја претставуваше својата земја во многу репрезентации како до 18,до 20, и во олимписката до 23 години.Своето деби за [[Фудбалска репрезентација на Тринидад и Тобаго|фудбалската репрезентација на Тринидад и Тобаго]] го имаше против [[Финска]] на 29 јануари 2003.Тој исто така беше дел и од [[Фудбалска репрезентација на Тринидад и Тобаго|фудбалската репрезентација на Тринидад и Тобаго]] на [[светско првенство во фудбал 2006|светското првенство 2006 година]] во [[Германија]].Во 2007 бил избран за фудбалер на годината во својата земја. ==Надворешни врски== *[http://int.soccerway.com/players/kenwyne-jones/647/ Кенвајн Џонс на soccerway] *[http://www.whoscored.com/Players/12726 Кенвајн Џонс на whoscored] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Џонс, Кенвајн}} [[Категорија:Тринидадски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Фудбалери на Светско првенство 2006]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Сандерленд]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Кардиф Сити]] [[Категорија:Родени во 1984 година]] amu30ojoyvboz82z41f1ianogbb7o1r 10 772381 5382613 5309943 2025-06-21T21:56:53Z Carshalton 30527 5382613 wikitext text/x-wiki {{football squad | name = Состав на ФК Стоук Сити | teamname = ФК Стоук Сити | bgcolor = red | textcolor = White | bordercolor = silver | list = <div> {{football squad2 player|no=1|name=[[Асмир Беговиќ|Беговиќ]]}} {{football squad2 player|no=3|name=[[Дани Хигинботам|Хигинботам]]}} {{football squad2 player|no=4|name=[[Роберт Хут|Хут]]}} {{football squad2 player|no=6|name=[[Глен Вилан|Вилан]]}} {{football squad2 player|no=8|name=[[Том Соарес|Соарес]]}} {{football squad2 player|no=9|name=[[Кенвајн Џонс|Џонс]]}} {{football squad2 player|no=10|name=[[Рикардо Фулер|Фулер]]}} {{football squad2 player|no=11|name=[[Мамади Сидибе|Сидибе]]}} {{football squad2 player|no=12|name=[[Марк Вилсон|Вилсон]]}} {{football squad2 player|no=15|name=[[Салиф Диао|Диао]]}} {{football squad2 player|no=16|name=[[Џермејн Пенант|Пенант]]}} {{football squad2 player|no=17|name=[[Рајан Шоукрос|Шоукрос]] ([[капитен (фудбал)|c]])}} {{football squad2 player|no=18|name=[[Дин Вајтхед|Вајтхед]]}} {{football squad2 player|no=19|name=[[Џонатан Волтерс|Волтерс]]}} {{football squad2 player|no=20|name=[[Метју Апсон|Апсон]]}} {{football squad2 player|no=23|name=[[Мајкл Тонг|Тонг]]}} {{football squad2 player|no=24|name=[[Рори Делап|Делап]]}} {{football squad2 player|no=25|name=[[Питер Крауч|Крауч]]}} {{football squad2 player|no=26|name=[[Метју Етерингтон|Етерингтон]]}} {{football squad2 player|no=27|name=[[Карло Неш|Неш]]}} {{football squad2 player|no=28|name=[[Енди Вилкинсон|Вилкинсон]]}} {{football squad2 player|no=29|name=[[Томас Соренсен|Соренсен]]}} {{football squad2 player|no=30|name=[[Рајан Шотон|Шотон]]}} {{football squad2 player|no=32|name=[[Диего Аризменди|Аризменди]]}} {{football squad2 player|no=33|name=[[Камерон Жером|Жером]]}} {{football squad2 player|no=36|name=[[Метју Лунд|Лунд]]}} {{football squad2 player|no=38|name=[[Флорен Кувелие|Кувелие]]}} {{football squad2 player|no=39|name=[[Џонатан Вудгејт|Вудгејт]]}} {{football squad2 player|no=40|name=[[Вилсон Паласиос|Паласиос]]}} {{football squad2 player|no=42|name=[[Луис Мулт|Мулт]]}} {{football squad manager|name=[[Тони Пјулис|Пјулис]]}} </div>}}<noinclude> {{Squad maintenance|update source= }} [[Категорија:Предлошки за состави на англиски фудбалски клубови|Стоук Сити]] [[Категорија:ФК Стоук Сити]] </noinclude> jrr1pvdg1cw2obfbh40eaexte5e3l0w 0 772391 5382598 5343167 2025-06-21T21:47:36Z Carshalton 30527 5382598 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Џонатан Волтерс | image = [[Податотека:FIFA WC-qualification 2014 - Austria vs Ireland 2013-09-10 - Jon Walters 01.jpg|250px]] | height = {{height|m=1.83}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1983|9|20}} | cityofbirth = {{роден во|Моретон|}} | countryofbirth = [[Англија]] | nationality = {{flagsport|IRL}} [[Ирска]] | currentclub = | clubnumber = | position = [[Напад (фудбал)|напаѓач]] | retired = 22 март 2019 <small>(35 г.)</small> | years1 = 2000-2001 | caps1 = 0 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team Blackburn}} | years2 = 2001-2004 | caps2 = 4 | goals2 = 0 | clubs2 = {{Fb team Bolton}} | years3 = 2003 | caps3 = 11 | goals3 = 5 | clubs3 = →{{Fb team Hull City}} | years4 = 2003 | caps4 = 0 | goals4 = 0 | clubs4 = →{{Fb team Crewe Alexandra}} | years5 = 2003-2004 | caps5 = 8 | goals5 = 0 | clubs5 = →{{Fb team Barnsley}} | years6 = 2004-2005 | caps6 = 37 | goals6 = 2 | clubs6 = {{Fb team Hull City}} | years7 = 2005 | caps7 = 3 | goals7 = 0 | clubs7 = →{{Fb team Scunthorpe United}} | years8 = 2005-2006 | caps8 = 38 | goals8 = 5 | clubs8 = {{Fb team Wrexham}} | years9 = 2006-2007 | caps9 = 26 | goals9 = 9 | clubs9 = {{Fb team Chester City}} | years10 = 2007-2010 | caps10 = 136 | goals10 = 30 | clubs10 = {{Fb team Ipswich Town}} | years11 = 2010-2017 | caps11 = 145 | goals11 = 26 | clubs11 = {{Fb team Stoke City}} | years12 = 2017-2019 | caps12 = 3 | goals12 = 0 | clubs12 = {{Fb team Burnley}} | years13 = 2018 | caps13 = 3 | goals13 = 0 | clubs13 = →{{Fb team Ipswich Town}} | nationalyears1 = 2003 | nationalcaps1 = 1 | nationalgoals1 = 2 | nationalteam1 = {{flagsport|IRL}} [[Фудбалска репрезентација на Ирска под 21 година|Ирска 21]] | nationalyears2 = 2010-2018 | nationalcaps2 = 54 | nationalgoals2 = 14 | nationalteam2 = {{flagsport|IRL}} [[Фудбалска репрезентација на Ирска|Ирска]] | pcupdate = 6 јануари 2011 | ntupdate = 17 ноември 2010 }} '''Џонатан Волтерс''' ([[англиски]]: ''Jonathan Walters''; роден на [[20 септември]] [[1983]], во [[Моретон]]) — поранешен [[Ирска|ирски]] [[фудбалер]], роден во [[Англија]], кој играл на позицијата [[Напад (фудбал)|напаѓач]]. ==Кариера== Волтерс ја започнал својата кариера во [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]], но таму никогаш не добил шанса да се докаже. Затоа поголемиот дел од својата кариера го поминал во помали клубови од подолните англиските дивизии. Во [[2007]] потпишал за [[ФК Ипсвич Таун|Ипсвич]] каде одиграл три одлични сезони. Тие добри партии му носат можност во летото [[2010]] да потпише со [[Премиер лига]]шот, [[Стоук Сити]] за сума од £2.75 милиони. Своето деби за својот нов клуб го имал на [[21 август]] против [[ФК Тотенхем Хотспар|Тотенхем]], а својот прв гол за ''грнчарите'' во лигата го постигнал против [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]] во победата на неговиот тим со 1-0. Во сезоната 2011-2012 тој за првпат играл во натпревар од Европските клупски турнири на [[28 јули]] против [[ФК Хајдук Сплит|Хајдук од Сплит]] каде токму тој го постигнал единствениот гол за победа на Стоук со 1-0. Во август [[2011]] Волтерс го продолжи својот договор со тимот за уште 12 месеци. Волтерс зема учество во 31 натпревар во првиот дел од сезоната и постигнал седум погодоци. == Титули == === Хал Сити === *'''[[Англиска Лига Еден|Лига Еден]]''' - вицешампион : 2004-2005 === Стоук Сити === *'''[[ФА Куп]]''' - вицешампион : 2010-2011 == Надворешни врски == *[http://www.soccerway.com/players/jonathan-walters/15748/ Џонатан Волтерс на soccerway] {{Stoke City F.C. squad}} {{Состав на Ирска на ЕП фудбал 2012}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Волтерс}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Ирски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Блекбурн Роверс]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Болтон Вондерерс]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Хал Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барнсли]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Честер Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Ипсвич Таун]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барнли]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1983 година]] 9gne66aii0v40zew0xvbgj2tgfhkola 5382599 5382598 2025-06-21T21:48:21Z Carshalton 30527 /* Надворешни врски */ 5382599 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Џонатан Волтерс | image = [[Податотека:FIFA WC-qualification 2014 - Austria vs Ireland 2013-09-10 - Jon Walters 01.jpg|250px]] | height = {{height|m=1.83}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1983|9|20}} | cityofbirth = {{роден во|Моретон|}} | countryofbirth = [[Англија]] | nationality = {{flagsport|IRL}} [[Ирска]] | currentclub = | clubnumber = | position = [[Напад (фудбал)|напаѓач]] | retired = 22 март 2019 <small>(35 г.)</small> | years1 = 2000-2001 | caps1 = 0 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team Blackburn}} | years2 = 2001-2004 | caps2 = 4 | goals2 = 0 | clubs2 = {{Fb team Bolton}} | years3 = 2003 | caps3 = 11 | goals3 = 5 | clubs3 = →{{Fb team Hull City}} | years4 = 2003 | caps4 = 0 | goals4 = 0 | clubs4 = →{{Fb team Crewe Alexandra}} | years5 = 2003-2004 | caps5 = 8 | goals5 = 0 | clubs5 = →{{Fb team Barnsley}} | years6 = 2004-2005 | caps6 = 37 | goals6 = 2 | clubs6 = {{Fb team Hull City}} | years7 = 2005 | caps7 = 3 | goals7 = 0 | clubs7 = →{{Fb team Scunthorpe United}} | years8 = 2005-2006 | caps8 = 38 | goals8 = 5 | clubs8 = {{Fb team Wrexham}} | years9 = 2006-2007 | caps9 = 26 | goals9 = 9 | clubs9 = {{Fb team Chester City}} | years10 = 2007-2010 | caps10 = 136 | goals10 = 30 | clubs10 = {{Fb team Ipswich Town}} | years11 = 2010-2017 | caps11 = 145 | goals11 = 26 | clubs11 = {{Fb team Stoke City}} | years12 = 2017-2019 | caps12 = 3 | goals12 = 0 | clubs12 = {{Fb team Burnley}} | years13 = 2018 | caps13 = 3 | goals13 = 0 | clubs13 = →{{Fb team Ipswich Town}} | nationalyears1 = 2003 | nationalcaps1 = 1 | nationalgoals1 = 2 | nationalteam1 = {{flagsport|IRL}} [[Фудбалска репрезентација на Ирска под 21 година|Ирска 21]] | nationalyears2 = 2010-2018 | nationalcaps2 = 54 | nationalgoals2 = 14 | nationalteam2 = {{flagsport|IRL}} [[Фудбалска репрезентација на Ирска|Ирска]] | pcupdate = 6 јануари 2011 | ntupdate = 17 ноември 2010 }} '''Џонатан Волтерс''' ([[англиски]]: ''Jonathan Walters''; роден на [[20 септември]] [[1983]], во [[Моретон]]) — поранешен [[Ирска|ирски]] [[фудбалер]], роден во [[Англија]], кој играл на позицијата [[Напад (фудбал)|напаѓач]]. ==Кариера== Волтерс ја започнал својата кариера во [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]], но таму никогаш не добил шанса да се докаже. Затоа поголемиот дел од својата кариера го поминал во помали клубови од подолните англиските дивизии. Во [[2007]] потпишал за [[ФК Ипсвич Таун|Ипсвич]] каде одиграл три одлични сезони. Тие добри партии му носат можност во летото [[2010]] да потпише со [[Премиер лига]]шот, [[Стоук Сити]] за сума од £2.75 милиони. Своето деби за својот нов клуб го имал на [[21 август]] против [[ФК Тотенхем Хотспар|Тотенхем]], а својот прв гол за ''грнчарите'' во лигата го постигнал против [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]] во победата на неговиот тим со 1-0. Во сезоната 2011-2012 тој за првпат играл во натпревар од Европските клупски турнири на [[28 јули]] против [[ФК Хајдук Сплит|Хајдук од Сплит]] каде токму тој го постигнал единствениот гол за победа на Стоук со 1-0. Во август [[2011]] Волтерс го продолжи својот договор со тимот за уште 12 месеци. Волтерс зема учество во 31 натпревар во првиот дел од сезоната и постигнал седум погодоци. == Титули == === Хал Сити === *'''[[Англиска Лига Еден|Лига Еден]]''' - вицешампион : 2004-2005 === Стоук Сити === *'''[[ФА Куп]]''' - вицешампион : 2010-2011 == Надворешни врски == *[http://www.soccerway.com/players/jonathan-walters/15748/ Џонатан Волтерс на soccerway] {{Stoke City F.C. squad}} {{Состав на Ирска на ЕП фудбал 2012}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Волтерс}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Ирски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Блекбурн Роверс]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Болтон Вондерерс]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Хал Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барнсли]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Честер Сити]] [[Категорија:Фудбалери на Ипсвич Таун]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барнли]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1983 година]] 566vocd4tcqk9u2zolvzhedqg43nvjf 5382607 5382599 2025-06-21T21:54:13Z Carshalton 30527 5382607 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Џонатан Волтерс | image = [[Податотека:FIFA WC-qualification 2014 - Austria vs Ireland 2013-09-10 - Jon Walters 01.jpg|250px]] | height = {{height|m=1.83}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1983|9|20}} | cityofbirth = {{роден во|Моретон|}} | countryofbirth = [[Англија]] | nationality = {{flagsport|IRL}} [[Ирска]] | currentclub = | clubnumber = | position = [[Напад (фудбал)|напаѓач]] | retired = 22 март 2019 <small>(35 г.)</small> | years1 = 2000-2001 | caps1 = 0 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team Blackburn}} | years2 = 2001-2004 | caps2 = 4 | goals2 = 0 | clubs2 = {{Fb team Bolton}} | years3 = 2003 | caps3 = 11 | goals3 = 5 | clubs3 = →{{Fb team Hull City}} | years4 = 2003 | caps4 = 0 | goals4 = 0 | clubs4 = →{{Fb team Crewe Alexandra}} | years5 = 2003-2004 | caps5 = 8 | goals5 = 0 | clubs5 = →{{Fb team Barnsley}} | years6 = 2004-2005 | caps6 = 37 | goals6 = 2 | clubs6 = {{Fb team Hull City}} | years7 = 2005 | caps7 = 3 | goals7 = 0 | clubs7 = →{{Fb team Scunthorpe United}} | years8 = 2005-2006 | caps8 = 38 | goals8 = 5 | clubs8 = {{Fb team Wrexham}} | years9 = 2006-2007 | caps9 = 26 | goals9 = 9 | clubs9 = {{Fb team Chester City}} | years10 = 2007-2010 | caps10 = 136 | goals10 = 30 | clubs10 = {{Fb team Ipswich Town}} | years11 = 2010-2017 | caps11 = 145 | goals11 = 26 | clubs11 = {{Fb team Stoke City}} | years12 = 2017-2019 | caps12 = 3 | goals12 = 0 | clubs12 = {{Fb team Burnley}} | years13 = 2018 | caps13 = 3 | goals13 = 0 | clubs13 = →{{Fb team Ipswich Town}} | nationalyears1 = 2003 | nationalcaps1 = 1 | nationalgoals1 = 2 | nationalteam1 = {{flagsport|IRL}} [[Фудбалска репрезентација на Ирска под 21 година|Ирска 21]] | nationalyears2 = 2010-2018 | nationalcaps2 = 54 | nationalgoals2 = 14 | nationalteam2 = {{flagsport|IRL}} [[Фудбалска репрезентација на Ирска|Ирска]] }} '''Џонатан Волтерс''' ([[англиски]]: ''Jonathan Walters''; роден на [[20 септември]] [[1983]], во [[Моретон]]) — поранешен [[Ирска|ирски]] [[фудбалер]], роден во [[Англија]], кој играл на позицијата [[Напад (фудбал)|напаѓач]]. ==Кариера== Волтерс ја започнал својата кариера во [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]], но таму никогаш не добил шанса да се докаже. Затоа поголемиот дел од својата кариера го поминал во помали клубови од подолните англиските дивизии. Во [[2007]] потпишал за [[ФК Ипсвич Таун|Ипсвич]] каде одиграл три одлични сезони. Тие добри партии му носат можност во летото [[2010]] да потпише со [[Премиер лига]]шот, [[Стоук Сити]] за сума од £2.75 милиони. Своето деби за својот нов клуб го имал на [[21 август]] против [[ФК Тотенхем Хотспар|Тотенхем]], а својот прв гол за ''грнчарите'' во лигата го постигнал против [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]] во победата на неговиот тим со 1-0. Во сезоната 2011-2012 тој за првпат играл во натпревар од Европските клупски турнири на [[28 јули]] против [[ФК Хајдук Сплит|Хајдук од Сплит]] каде токму тој го постигнал единствениот гол за победа на Стоук со 1-0. Во август [[2011]] Волтерс го продолжи својот договор со тимот за уште 12 месеци. Волтерс зема учество во 31 натпревар во првиот дел од сезоната и постигнал седум погодоци. == Титули == === Хал Сити === *'''[[Англиска Лига Еден|Лига Еден]]''' - вицешампион : 2004-2005 === Стоук Сити === *'''[[ФА Куп]]''' - вицешампион : 2010-2011 == Надворешни врски == *[http://www.soccerway.com/players/jonathan-walters/15748/ Џонатан Волтерс на soccerway] {{Stoke City F.C. squad}} {{Состав на Ирска на ЕП фудбал 2012}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Волтерс}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Ирски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Блекбурн Роверс]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Болтон Вондерерс]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Хал Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барнсли]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Честер Сити]] [[Категорија:Фудбалери на Ипсвич Таун]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барнли]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1983 година]] d6rcojpakfxdpxu5zme079zzomozd8w 0 773172 5382410 5382259 2025-06-21T14:19:01Z CommonsDelinker 746 Замена на [[File:Peru_-_Altiplano1.jpg]] со [[File:Peru_-_Apurímac_River_Altiplano1.jpg]] (од страна на [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] поради: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]]). 5382410 wikitext text/x-wiki {{Infobox Peru region |official name = Ајакучо |native name= Ayacucho |logo = |logosize = 75px |image_caption = Лого на регионот |map = Peru - Ayacucho Department (locator map).svg |map_caption = Местоположба на регионот Ајакучо во рамките на Перу |image = Ayacucho Region Peru - Altiplano2.jpg |imagesize = 240px |image_caption = [[Анди]]те во регионот Ајакучо |president = Омар Кесада Мартинес |capital = [[Ајакучо]] |largest = [[Ајакучо]] |area = 43814.8 |pop = 619522 |elevation = 2746 |density = 12.6 |provinces = 11 покраини и 111 окрузи |lowest = 1800 |lowest_location = [[Отока]] |highest = 3645 |highest_location = [[Чалкос]] |areacode = 66 |resources = [[компир]], [[пченица]], [[ољуко]], [[јачмен]], [[овчарство]] и ракотворби. |poverty = 72,5% |GDPshare = 0,65% |website = [http://www.regionayacucho.gob.pe regionayacucho.gob.pe] |iso = AYA |ubigeo = 05 }} '''Ајакучо''' ([[шпан.]] ''Ayacucho'') е [[Административна поделба на Перу|регион]] во [[Перу]], сместен во јужно-централните [[Анди]]. Главен град е [[Ајакучо]]. Регионот бил тешко погоден од [[теороризам|теорористички активности]] за време на [[герилско војување|герилската војна]] на комунистичката организација „[[Сјаен пат]]“ во 1980-тите. Како дел од напорите за децентрализција на управата, на [[30 октомври]] [[2005]] е одржан [[референдум]] на прашањето дали Ајакучо да се спои со регионите [[Ика (регион)|Ика]] и [[Уанкавелика (регион)|Уанкавелика]] и така да образува нов регион „Ика-Ајакучо-Уанкавелика“. Предлогот не поминал и Ајакучо останал независен како регион. ==Политичка поделба== [[Податотека:Provinces of the Ayacucho region in Peru.png|175п|мини|лево|Карта на регионот Ајакучо со неговите покраини]] Регионот административно е поделен на 11 покраини (''provincias''), составени од 111 окрузи (''distritos''). ===Покраини=== Еве список на покраините во Ајакучо, со нивните главни градови во заграда: # [[Виктор Фахардо (покраина)|Виктор Фахардо]] ([[Уанкапи]]) # [[Вилкас Уаман (покраина)|Вилкас Уаман]] ([[Вилкас Уаман]]) # [[Кангаљо (покраина)|Кангаљо]] ([[Кангаљо]]) # [[Ла Мар (покраина)|Кангаљо]] ([[Сан Мигел (Ла Мар)|Сан Мигел]]) # [[Луканас (покраина)|Луканас]] ([[Пукио]]) # [[Паринакочас (покраина)|Паринакочас]] ([[Коракора]]) # [[Паукар дел Сара Сара (покраина)|Паукар дел Сара Сара]] ([[Пауса (Перу)|Пауса]]) # [[Сукре (покраина)|Сукре]] ([[Керобамба]]) # [[Уаманга (покраина)|Уаманга]] ([[Ајакучо]]) # [[Уанка Санкос (покраина)|Уанка Санкос]] ([[Уанка Санкос]]) # [[Уанта (покраина)|Уанта]] ([[Уанта]]) == Надворешни врски == * [http://www.regionayacucho.gob.pe Портал на регионалната управа на Ајакучо] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20200531100655/http://www.regionayacucho.gob.pe/ |date=2020-05-31 }} {{es}} <gallery> Податотека:Peru - Apurímac River Altiplano1.jpg|[[Андите]] го пресекуваат регионот Податотека:Obelisk Battle of Ayacucho and Sucre MC.jpg|Статуа на [[Антонио Хосе де Сукре]] близу Кинуа Податотека:Peru - HotSprings.jpg|Минетални извори во Ајакучо Податотека:Obelisk Battle of Ayacucho1 MC.jpg|Обелиск кај Кинуа во спомен на Битката кај Ајакучо Податотека:Ayacucho church by night.jpg|Црквата во градот Ајакучо </gallery> {{Региони во Перу}} {{coord|13|09|47|S|74|13|28|W|region:PE_type:adm1st_source:kolossus-dewiki|display=title}} [[Категорија:Региони во Перу]] [[Категорија:Ајакучо (регион)| ]] 7xy9glplymxlysk2ezxc62e5g8z4twd 0 773590 5382605 5047605 2025-06-21T21:52:48Z Carshalton 30527 5382605 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Рајан Шотон<br>Ryan Shotton | image =[[Податотека:Ryan Shotton April 2016.JPG|250п]] | height = {{height|m=1.91}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1988|10|30}} | cityofbirth = {{роден во|Стоук на Трент|}} | countryofbirth = [[Англија]] | currentclub = [[Стоук Сити]] | clubnumber = 30 | position = [[Одбрана (фудбал)|десен бек]] | years1 = 2007- | caps1 = 6 | goals1 = 1 | clubs1 = [[Стоук Сити]] | years2 = 2007-2008 | caps2 = 34 | goals2 = 5 | clubs2 = →[[ФК Алтринхам|Алтринхам]] (позајмен) | years3 = 2008-2009 | caps3 = 33 | goals3 = 5 | clubs3 = →[[Транмере Роверс]] (позајмен) | years4 = 2009-2010 | caps4 = 30 | goals4 = 0 | clubs4 = →[[Барнсли]] (позајмен) }} '''Рајан Колин Шотон''' ([[англиски]]: ''Ryan Colin Shotton'') — [[Англија|англиски]] фудбалер кој во моментов настапува за тимот на [[Стоук Сити]] во [[Англија|Англиската]] [[Премиер лига]]. Тој исто така е препознатлив по долгите уфрлања на топката од аут нешто што го наследил од својот соиграч од [[Стоук Сити]] [[Рори Делап]].Во [[Стоук Сити|Стоук]] Шотон и ја започнал својата професионална кариера. На почетокот од кариерата играл како напаѓач (игра и денес,но по потреба), но подоцна кога бил позајмен на [[ФК Алтринхам|Алтринхам]] почнал да игра како централен одбранбен фудбалер, а подоцна и како десен бек. Тој бил избран за играч на годината во тимот таа сезона. Во својот матичен клуб се враќа пред почетокот на сезоната 2010-2011, а својот прв меч за [[Стоук Сити]] го одиграл на 8 јануари против [[ФК Кардиф Сити|Кардиф Сити]] во третата рунда на [[Фа Куп]]от. Своето деби за [[Стоук Сити|Стоук]] во [[Премиер лига]]та го имал на 30 април 2010 против [[ФК Блекпул|Блекпул]] кога влезе во игра во 56-тата минута како замена за [[Енди Вилкинсон]]. Првиот [[Премиер лига|лигашки]] гол за [[Стоук Сити|"грнчарите"]] го постигна на 28 август 2011 на гостувањето кај [[Вест Бромвич Албион]] во 90-тата минута за победа на [[Стоук Сити|Стоук]] од 0:1. {{Stoke City F.C. squad}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Шотон}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барнсли]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1988 година]] tbjj2gndxduo90kp38ossyhrppatnxn 5382606 5382605 2025-06-21T21:53:17Z Carshalton 30527 5382606 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Рајан Шотон | image = [[Податотека:Ryan Shotton April 2016.JPG|250п]] | height = {{height|m=1.91}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1988|10|30}} | cityofbirth = {{роден во|Стоук на Трент|}} | countryofbirth = [[Англија]] | nationality = {{flagsport|ENG}} [[Англија]] | currentclub = [[Стоук Сити]] | clubnumber = 30 | position = [[Одбрана (фудбал)|десен бек]] | years1 = 2007- | caps1 = 6 | goals1 = 1 | clubs1 = [[Стоук Сити]] | years2 = 2007-2008 | caps2 = 34 | goals2 = 5 | clubs2 = →[[ФК Алтринхам|Алтринхам]] (позајмен) | years3 = 2008-2009 | caps3 = 33 | goals3 = 5 | clubs3 = →[[Транмере Роверс]] (позајмен) | years4 = 2009-2010 | caps4 = 30 | goals4 = 0 | clubs4 = →[[Барнсли]] (позајмен) }} '''Рајан Колин Шотон''' ([[англиски]]: ''Ryan Colin Shotton'') — [[Англија|англиски]] фудбалер кој во моментов настапува за тимот на [[Стоук Сити]] во [[Англија|Англиската]] [[Премиер лига]]. Тој исто така е препознатлив по долгите уфрлања на топката од аут нешто што го наследил од својот соиграч од [[Стоук Сити]] [[Рори Делап]].Во [[Стоук Сити|Стоук]] Шотон и ја започнал својата професионална кариера. На почетокот од кариерата играл како напаѓач (игра и денес,но по потреба), но подоцна кога бил позајмен на [[ФК Алтринхам|Алтринхам]] почнал да игра како централен одбранбен фудбалер, а подоцна и како десен бек. Тој бил избран за играч на годината во тимот таа сезона. Во својот матичен клуб се враќа пред почетокот на сезоната 2010-2011, а својот прв меч за [[Стоук Сити]] го одиграл на 8 јануари против [[ФК Кардиф Сити|Кардиф Сити]] во третата рунда на [[Фа Куп]]от. Своето деби за [[Стоук Сити|Стоук]] во [[Премиер лига]]та го имал на 30 април 2010 против [[ФК Блекпул|Блекпул]] кога влезе во игра во 56-тата минута како замена за [[Енди Вилкинсон]]. Првиот [[Премиер лига|лигашки]] гол за [[Стоук Сити|"грнчарите"]] го постигна на 28 август 2011 на гостувањето кај [[Вест Бромвич Албион]] во 90-тата минута за победа на [[Стоук Сити|Стоук]] од 0:1. {{Stoke City F.C. squad}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Шотон}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барнсли]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1988 година]] eqp3mbiigpbmu3n7dlrng32gnvnckdx 0 891320 5382616 5343169 2025-06-21T22:06:23Z Carshalton 30527 /* Надворешни врски */ 5382616 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Џејмс Маклеин | image = [[Податотека:FIFA WC-qualification 2014 - Austria vs Ireland 2013-09-10 - James McClean 01.jpg|250п]] | height = {{height|m=1.80}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1989|4|22}} | cityofbirth = {{роден во|Дери|}} | countryofbirth = [[Северна Ирска]] | nationality = {{flagsport|NIR}} [[Северна Ирска]]<br>{{flagsport|IRL}} [[Ирска]] (од 2012) | currentclub = {{Fb team Wrexham}} | clubnumber = 7 | position = [[Среден ред (фудбал)|крило]] | youthyears1 = | youthclubs1 = {{симбол2|Celeste e Bianco.svg}} [[ФК Институт|Институт]] | years1 = 2007–2008 | caps1 = 1 | goals1 = 0 | clubs1 = {{симбол2|Celeste e Bianco.svg}} [[ФК Институт|Институт]] | years2 = 2008–2011 | caps2 = 78 | goals2 = 18 | clubs2 = {{Fb team Derry City}} | years3 = 2011–2013 | caps3 = 59 | goals3 = 7 | clubs3 = {{Fb team Sunderland}} | years4 = 2013–2015 | caps4 = 73 | goals4 = 9 | clubs4 = {{Fb team Wigan}} | years5 = 2015–2018 | caps5 = 99 | goals5 = 4 | clubs5 = {{Fb team West Bromwich}} | years6 = 2018–2021 | caps6 = 102 | goals6 = 12 | clubs6 = {{Fb team Stoke City}} | years7 = 2021–2023 | caps7 = 79 | goals7 = 12 | clubs7 = {{Fb team Wigan}} | years8 = 2023– | caps8 = 65 | goals8 = 6 | clubs8 = {{Fb team Wrexham}} | nationalyears1 = 2009-2010 | nationalcaps1 = 7 | nationalgoals1 = 0 | nationalteam1 = {{flagsport|NIR}} [[Фудбалска репрезентација на Северна Ирска до 21 година|Северна Ирска 21]] | nationalyears2 = 2012- | nationalcaps2 = 103 | nationalgoals2 = 11 | nationalteam2 = {{flagsport|IRL}} [[Фудбалска репрезентација на Република Ирска|Ирска]] }} '''Џејмс Маклеин''' ([[англиски]]: ''James McClean'') — [[Ирска|ирски]] [[фудбалер]], роден во [[Северна Ирска]], крило на [[ФК Рексам|Рексам]] и на [[Фудбалска репрезентација на Република Ирска|ирската репрезентација]]. Тој играл за [[Фудбалска репрезентација на Северна Ирска под 21 година|младата репрезентација на Северна Ирска до 21-на година]], но за своја сениорска репрезентација ја избрал селекцијата на [[Фудбалска репрезентација на Република Ирска|Република Ирска]]. ==Кариера== ===Клупска кариера=== ====Сандерленд==== Во својата кариера Маклеин играл за тимовите на [[ФК Институт|Институт]] во [[Северна Ирска]] и [[ФК Дери Сити|Дери Сити]] во [[Република Ирска]] пред да стигне во [[Сандерленд А.Ф.К.|Сандерленд]] во август 2011 година. Тој потпишал за [[Сандерленд А.Ф.К.|Сандерленд]] кога на клупата бил менаџерот [[Стив Брус]], но сè додека тој бил водич на клубот, Меклеин не запишал ниту еден меч. Откако Брус бил отпуштен, и на неговото место дошол новиот менаџер [[Мартин О'Нил]], МекКлеин доби шанса да дебитира во [[Премиер лига]]та и станал редовен член во првиот тим на [[Сандерленд А.Ф.К.|''црните мачки'']]. Тој дебитирал за [[Сандерленд А.Ф.К.|Сандерленд]] на [[11 декември]] [[2011]] против [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн]], во првиот натпревар на [[Мартин О'Нил]] како менаџер на овој клуб. Својот прв гол во [[Премиер лига]]та за [[Сандерленд А.Ф.К.|Сандерленд]] тој го постигнал на [[3 јануари]] [[2012]] против [[ФК Виган Атлетик|Виган Атлетик]] во победата нагости со 4-1. Нешто подоцна, Маклеин го постигнал единствениот гол во мечот со [[Стоук Сити]] на [[Британија стадион|Британија]] во снежни услови за да донесе победа за неговиот тим од 1-0. Само една недела подоцна тој го отворил резултатот и во натпреварот против Арсенал, кога [[Пер Мертезакер]] лошо згазнал и самиот се повредил оставајќи му ја топката да излезе сам пред голманот, но сепак Сандерленд на крајот загубил со 1-2.<ref>{{наведени вести|title=Sunderland 1 -2 Arsenal|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/16884594|first=John|last=Sinnott|work=BBC Sport|publisher=BBC|accessdate=11 February 2012}}</ref> ====Виган Атлетик==== На [[8 август]] [[2013]], Маклеин потпишал тригодишен договор со неодамна испаднатиот клуб од Премиер лигата, [[ФК Виган Атлетик|Виган Атлетик]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.wiganlatics.co.uk/news/article/13-08-07-mcclean-becomes-tenth-summer-signing-976944.aspx|title=МекКлеин станал десеттото летно засилување|publisher=[[ФК Виган Атлетик]]|date=8 август 2013|accessdate=9 август 2013}}</ref> Своето деби за новиот клуб го направил на [[11 август]] во поразот од [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]] со 2-0 во [[ФА Комјунити Шилд|Комјунити Шилд натпреварот]]. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == *[http://www.soccerway.com/players/james-mcclean/75127/ Џејмс Маклеин на soccerway] *[http://www.transfermarkt.co.uk/en/james-mcclean/profil/spieler_85935.html Џејмс Маклеин на Transfermarkt] *[http://www.goal.com/en-gb/people/ireland/59223/james-mcclean Џејмс Меклеин на Goal.com] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20130527043715/http://www.goal.com/en-gb/people/ireland/59223/james-mcclean |date=2013-05-27 }} *[http://espnfc.com/player/_/id/163970/james-mcclean?cc=5739 Џејмс Маклеин на ESPN] *[http://www.whoscored.com/Players/76050/Show/James-McClean Џејмс Маклеин на whosocered] {{Состав на Ирска на ЕП фудбал 2012}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Маклеин, Џејмс}} [[Категорија:Фудбалери на ФК Сандерленд]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Виган Атлетик]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Вест Бромвич Албион]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Ирски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1989 година]] d7cyg313ef3sr07fyzn7xibbbgeiku0 0 962957 5382603 5210635 2025-06-21T21:50:25Z Carshalton 30527 5382603 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Дарен Флечер | image = [[File:Darren Fletcher 2017.jpg|200px]] | height = {{height|m=1.84}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1984|2|1}} | cityofbirth = {{роден во|Далкит|}} | countryofbirth = [[Шкотска]] | nationality = {{flagsport|SCO}} [[Шкотска]] | currentclub = {{Fb team Stoke City}} | clubnumber = 24 | position = [[Среден ред (фудбал)|среден ред]] | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Manchester United}} | years1 = 2003–2015 | caps1 = 223 | goals1 = 18 | clubs1 = {{Fb team Manchester United}} | years2 = 2015–2017 | caps2 = 91 | goals2 = 4 | clubs2 = {{Fb team West Bromwich}} | years3 = 2017–2019 | caps3 = 38 | goals3 = 2 | clubs3 = {{Fb team Stoke City}} | nationalyears1 = 2002 | nationalcaps1 = 2 | nationalgoals1 = 2 | nationalteam1 = {{flagsport|SCO}} [[Фудбалска репрезентација на Шкотска под 20 години|Шкотска 20]] | nationalyears2 = 2002-2003 | nationalcaps2 = 4 | nationalgoals2 = 0 | nationalteam2 = {{flagsport|SCO}} [[Фудбалска репрезентација на Шкотска под 21 година|Шкотска 21]] | nationalyears3 = 2003- | nationalcaps3 = 80 | nationalgoals3 = 5 | nationalteam3 = {{flagsport|SCO}} [[Фудбалска репрезентација на Шкотска|Шкотска]] }} '''Дарен Бар Флечер''' (роден на [[1 февруари]] [[1984]] година во [[Далкит]]) — шкотски фудбалер, [[Среден ред (фудбал)|играч од средниот ред]] на [[ФК Стоук Сити|Стоук Сити]] и на [[Фудбалска репрезентација на Шкотска|шкотската репрезентација]]. Моментално тој е [[капитен]] на [[Фудбалска репрезентација на Шкотска|својата репрезентација]]. == Технички одлики == [[Среден ред (фудбал)|Внатрешен играч од средниот ред]], кој по потреба може да игра и како [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] и како [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]],<ref>{{Наведена мрежна страница|language=en|title=Player Profile|url=http://soccernet.espn.go.com/player/_/id/8871/darren-fletcher?cc=5901|editor=ESPN.com|accessdate=26 февруари 2012|archive-date=2010-08-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20100817011922/http://soccernet.espn.go.com/player/_/id/8871/darren-fletcher?cc=5901|url-status=dead}}</ref> што го прави поливалентен играч. ==Животопис== Флечер е роден и израснал во [[Далкит]], [[Мидлотиан]], Источна Шкотска.<ref name=CourageAndStrength>{{наведени вести|url=http://www.dailyrecord.co.uk/football/scotland/2011/12/14/darren-fletcher-has-the-courage-and-strength-to-beat-illness-says-ex-man-utd-mate-henning-berg-86908-23634158/|work=Daily Record|title=Darren Fletcher has the courage and strength to beat illness, says ex-Man Utd mate Henning Berg |date=14 December 2011|accessdate=30 January 2012}}</ref><ref>{{наведени вести|url=http://www.dailyrecord.co.uk/football/scotland/2011/09/06/scotland-captain-darren-fletcher-it-s-scary-to-think-i-m-on-the-same-number-of-caps-as-legends-like-denis-law-and-billy-bremner-86908-23399864/|work=Daily Record|title=Scotland captain Darren Fletcher: It's scary to think I'm on the same number of caps as legends like Denis Law and Billy Bremner|date=6 September 2011|accessdate=30 January 2012}}</ref> Со образование се стекнал учејќи во основното училиште Сент Лук и во средното Сент Дејвид во Далкит.<ref>{{наведени вести |url=http://www.scotsman.com/news/scotland-star-to-be-added-to-hall-of-fame-1-1194017 |title=Scotland star to be added to hall of fame |work=The Scotsman |date=3 March 2009}}</ref> Како дете Флечер бил навивач на [[ФК Селтик|Селтик]].<ref>'I sat in tears at Celtic Park as Goram put me through Old Firm hell' ''The Sun'' Robert Grieve 21 October 2015</ref> Флечер се оженил со Хајли Грајс во јуни 2010, со која има две деца близнаците Џек и Тајлер родени во 2007 година.<ref>{{наведени вести|url=http://www.sundayherald.com/sport/shfootball/display.var.1460553.0.0.php|title=Scotland hopes|work=Sunday Herald|publisher=Newsquest|accessdate=20 January 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081010141420/http://www.sundayherald.com/sport/shfootball/display.var.1460553.0.0.php|archivedate=10 October 2008}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://soccerlens.com/babes/darren-fletcher-marries-hayley-grice/|title=Darren Fletcher marries Hayley Grice|first=Ahmed|last=Umair|work=Soccerlens.com|date=17 June 2010|accessdate=17 June 2010|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100619000125/http://soccerlens.com/babes/darren-fletcher-marries-hayley-grice/|archivedate=19 June 2010|df=dmy-all}}</ref> ==Клупска кариера== ===Манчестер Јунајтед=== ====Рани години==== Во детството Флечер играл фудбал во [[Хачисон Вејл]] и [[ФК Тајнкасл|Тајнкасл]] пред да биде забележан од скаутите на [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]].<ref>{{наведени вести |title=Congratulations to former duo |url=http://www.tynecastlefc.co.uk/newsstory.php?nid=241 |publisher=tynecastlefc.co.uk |date=16 June 2012 |access-date=2018-01-26 |archive-date=2016-03-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160312101717/http://www.tynecastlefc.co.uk/newsstory.php?nid=241 |url-status=dead }}</ref><ref>{{наведени вести |title=Andy Driver just another product of incredible Hutchison Vale youth set-up |url=http://www.dailyrecord.co.uk/sport/football/andy-driver-just-another-product-1039080 |publisher=[[Daily Record (Scotland)|Daily Record]] |date=13 October 2009 }}</ref> Тој му се приклучил на Манчестер Јунајтед како младински играч на возраст од 11 години. Флечер требало да стане најмладиот играч кој некогаш се појавил во првиот тим на Манчестер Јунајтед, кога бил повикан за последниот лигашки натпревар на клубот во сезоната [[Премиер лига на Англија 1999-2000|1999-2000]] против [[ФК Астон Вила|Астон Вила]] на 14 мај 2000 година, но правилата на Премиер лигата им забранувале на играчите кој имаат училишни договори настап на сениорско ниво, поради што дебито на Флечер било одложено. Тој подоцна потпишал приправнички договор во јули 2000 година, пред да го потпише својот прв професионален договор со клубот на 1 февруари 2001 година, на неговиот 17-ти роденден. Во меѓувреме, тој постепено напредувал низ младинските тимови на клубот, и бил дел од резервниот тим кој го освоил [[Манчестер Сениор куп]]от во сезоната 1999-2000.<ref>{{Наведена мрежна страница |title=Darren Fletcher – United Honours |url=http://www.manutd.com/en/Players-And-Staff/First-Team/Darren-Fletcher.aspx?section=HonoursAndAwards |work=ManUtd.com |publisher=Manchester United |accessdate=30 January 2012 }}</ref> Тој првично играл како десно крило и бил виден како наследник на [[Дејвид Бекам]] - еден од најдобрите играчи на тимот во тој момент - и според многумина би требало со леснотија да се пробие во првиот тим и да остане таму многу години подоцна откако Бекам ќе замине,<ref>{{наведени вести |first=Ken |last=Lawrence |title=Fletcher is ready to fill Beckham's boots |url=http://soccernet.espn.go.com/archive/columns/2000/0728/20000728featlawrence.html |work=ESPNsoccernet |date=28 July 2000 |access-date=2018-01-26 |archive-date=2008-10-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081006175319/http://soccernet.espn.go.com/archive/columns/2000/0728/20000728featlawrence.html |url-status=dead }}</ref> но како се развивал било јасно дека на Флечер многу повеќе му одговара позицијата централен играч од средниот ред. Во текот на следните неколку сезони, учествата на Флечер биле ограничени поради разни повреди, вклучувајќи ја и скршеницата на ногата. Сепак, од [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2002-2003|сезоната 2002-2003]], тој станал редовен член на резервниот тим, а по неколку настапи како неискористена замена, тој конечно го направил своето деби за првиот тим на 12 март 2003 година - речиси три години подоцна откако првично било планирано - почнувајќи на десната страна во средниот ред против [[ФК Базел|Базел]] во втората групна фаза на [[УЕФА Лига на шампиони 2002/03|Лигата на шампионите 2002-2003]].<ref name=CourageAndStrength/><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=2002/matches/round=1637/match=1038264/postmatch/report/index.html |work=UEFA.com |title=Brave Basel come up short |date=13 March 2003 |accessdate=30 January 2012 }}</ref> Тој бил заменет со Дејвид Бекам во 73-тата минута, но вториот настап во Лигата на шампионите против [[Депортиво де Ла Коруња]] уследил само една недела подоцна,<ref>{{наведени вести |first=John |last=Ashdown |title=Deportivo La Coruna 2 – 0 Man United |url=https://www.theguardian.com/football/2003/mar/18/minutebyminute.sport |work=guardian.co.uk |date=18 March 2003 |accessdate=30 January 2012 }}</ref> а исто така тој бил на клупата и во двата двобоја од четвртфиналето против [[ФК Реал Мадрид|Реал Мадрид]].<ref>{{наведени вести |title=Real cruise past Man Utd |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/champions_league/2924265.stm |work=BBC Sport |date=8 April 2003 |accessdate=30 January 2012 }}</ref><ref>{{наведени вести |first=Barry |last=Glendenning |title=Manchester United 4 – 3 Real Madrid (agg: 5 – 6) |url=https://www.theguardian.com/football/2003/apr/23/minutebyminute.sport |work=guardian.co.uk |date=23 April 2003 |accessdate=30 January 2012 }}</ref> За неговите настапи за резервниот тим во сезоната 2002-2003, Флечер ја добил [[ФК Манчестер Јунајтед Резерви и академија|Дензил Харун наградата]] за играч на годината на резервниот тим на Манчестер Јунајтед. ====Член на првиот тим==== Флечер влегол во првиот тим на [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]] за време на кампањата 2003-2004 во англискиот фудбал, играјќи голем број на важни натпревари меѓу кои и [[ФА Куп Финале 2004|Финалето на ФА Купот 2004]] кое го започнал во почетните единаесет на Јунајтед играјќи 84 минути во победата на ''црвените ѓаволи'' со 3-0 над [[ФК Милвол|Милвол]]. И покрај бавниот почеток на кампањата 2004-2005, во која во почетокот на сезоната тој направил многу малку настапи, сепак Флечер успеал да се избори за место во првиот тим на Јунајтед нешто подоцна. На 1 јануари 2005 година, Флечер го постигнал својот прв гол во кариерата во [[Премиер лига на Англија|Премиер лига]]та во победата со 2-0 над [[ФК Мидлсбро|Мидлсбро]].<ref>{{наведени вести |title=Middlesbrough 0–2 Man Utd |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/4114661.stm |work=BBC Sport |date=1 January 2005 |accessdate=2 January 2010 }}</ref> Флечер бил еден од играчите кој биле изложен на критика од страна на капитенот на клубот [[Рој Кин]], по поразот на Јунајтед со 4-1 од [[ФК Мидлсбро|Мидлсбро]] во октомври 2005 година. Наводно, Кин изјавил: "Не можам да разберам зошто луѓето во [[Шкотска]] се толку запалени за Дарен Флечер."<ref>{{наведени вести |first=Daniel |last=Taylor |title=Keane gagged by United after TV attack on players |url=http://football.guardian.co.uk/News_Story/0,1563,1605711,00.html |work=The Guardian |date=1 November 2005 |accessdate=1 May 2010 }}</ref> Сепак, Кин подоцна се обидел да ја исправи својата изјава велејќи: "Ако ги слушате моите коментари во текот на последните две или три години, ако на некој играч сум му дал кредит во текот на годините, тоа би бил Флеч. И тој го знае тоа."<ref>{{наведени вести |first=Michael |last=Grant |title=Keane Rates Fletcher |url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/keane-rates-fletcher-1.34255 |work=Sunday Herald |publisher=Herald & Times Group |date=18 December 2005 |accessdate=1 September 2013 }}</ref> Флечер на некој начин им одговорил на неговите критичари во најважниот натпревар во лигата на 6 ноември 2005 година, постигнувајќи го единствениот погодок во победата над [[ФК Челси|Челси]] со 1-0 со лоб удар со глава.<ref name="Chelsea-goal">{{Наведена мрежна страница |title=Man Utd 1–0 Chelsea |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/4387838.stm |work=BBC Sport |date=6 November 2005 |accessdate=2 January 2010 }}</ref> Неговиот победоносен гол исто така значел и крај на серијата на Челси од 40 натпревари без пораз во Премиер лигата.<ref name="Chelsea-goal"/> [[File:Darren Fetcher.jpg|thumb|left|Флечер со [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]] против [[ФК Челси|Челси]] во 2008]] На почетокот на [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2006-2007|сезоната 2006-2007]] Флечер го задржа своето место во првиот тим, но постигнал гол само еден гол и тоа по влегувањето од клупата во гостинската победа над [[ФК Чарлтон Атлетик|Чарлтон Атлетик]].<ref>{{наведени вести |first=Howard |last=Nurse |title=Charlton 0–3 Man Utd |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/5266142.stm |work=BBC Sport |date=23 August 2006 |accessdate=30 January 2012 }}</ref> Подоцна, тој го постигнал победничкиот гол со глава во гостинското соочување со [[ФК Мидлзборо|Мидлзборо]] во декември<ref>{{наведени вести |first=Saj |last=Chowdhury |title=Middlesbrough 1–2 Man Utd |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/6183284.stm |work=BBC Sport |date=2 December 2006 |accessdate=30 January 2012 }}</ref> и уште еден гол со глава во победата против Чарлтон дома во февруари, правејќи дабл против овој клуб таа сезона.<ref>{{наведени вести |first=Ian |last=Hughes |title=Man Utd 2–0 Charlton |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/6327087.stm |work=BBC Sport |date=10 February 2007 |accessdate=30 January 2012 }}</ref> Како сезоната одминувала, менаџерот [[Алекс Фергусон]] сè повеќе го претпочитал квартетот играчи во средниот ред [[Кристијано Роналдо]], [[Пол Сколс]], [[Мајкл Карик]] и [[Рајан Гигс]], со што настапите на Флечер биле ограничени само на влегувања од клупата за резерви како замена. Меѓутоа, поради отсуството на Сколс заради суспензија, тој добил шанса во почетната постава, за реванш двобојот со [[ФК Рома|Рома]] од [[УЕФА Лига на шампиони 2006/07|Лигата на шампионите]] во кој одиграл значајна улога при фантастичната победа на Јунајтед со 7-1 со што ''црвените ѓаволи'' се пласирале во полуфиналето со вкупен реултат 8-3.<ref>{{наведени вести |first=Chris |last=Bevan |title=Man Utd 7–1 Roma (agg 8–3) |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/6534975.stm |work=BBC Sport |date=10 April 2007 |accessdate=30 January 2012 }}</ref> Пред почетокот на [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2007-2008|сезоната 2007-2008]], Манчестер Јунајтед се засилил во средниот ред со [[Овен Харгривс]] и [[Андерсон Луис де Абреу Оливеира|Андерсон]] како и со [[Крило (фудбал)|крилото]] [[Нани]], со што Флечер играл помалку дури и во однос на претходната сезона. Како и претходно, Фергусон ги претпочиташе Карик, Сколс, Гигс и Роналдо во средниот ред, а Флечер добил помалку време за игра и од новите засилувања. Сепак, тој одиграл и некој забележителни натпревари кога добил шанса, вклучувајќи ги двата гола во победата со 4-0 над [[ФК Арсенал|Арсенал]] на [[Олд Трафорд]] во четвртата рунда на [[ФА Куп|ФА купот]].<ref>{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/fa_cup/7224064.stm|work=BBC Sport|title=Man Utd 4–0 Arsenal|date=16 February 2008|accessdate=30 January 2012}}</ref> Флечер добил златен медал, кој му припаѓа на победникот во Лигата на шампионите, иако тој бил неискористена резерва во [[Финале на УЕФА Лигата на шампиони во 2008 година|финалето]] против Челси кое Јунајтед го добил по изведувањето на пенали.<ref name="cl08">{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/7406252.stm|work=BBC Sport|title=Man Utd earn dramatic Euro glory|date=22 May 2008|accessdate=30 January 2012}}</ref> [[File:Darren Fletcher vs Everton (cropped).jpg|thumb|Флечер со [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]] во 2009]] Во [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2008-2009|сезоната 2008-2009]], Флечер бил стартер во првите два натпревари на Јунајтед, и постигнал гол против [[ФК Њукасл Јунајтед|Њукасл Јунајтед]] на [[Олд Трафорд]] во првиот натпревар на клубот во Премиер лигата [[Премиер лига на Англија 2008-2009|за сезоната]], носејќи им на домаќините израмнување на 1-1 по водечкиот гол на [[Обафеми Мартинс]].<ref>{{наведени вести |title=Man Utd 1–1 Newcastle |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/eng_prem/7551173.stm |work=BBC Sport |date=17 August 2008 |accessdate=26 August 2008 |first=Jonathan |last=Stevenson}}</ref> Флечер го пронашол својот втор гол за сезоната отворајќи го резултатот со удар од непосредна близина против [[ФК Портсмут|Портсмут]], на додавање на [[Патрис Евра]] во победата со 1-0.<ref>{{наведени вести| url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/eng_prem/7565068.stm|title=Portsmouth 0–1 Man Utd|work=BBC Sport|date=25 August 2008|accessdate=26 August 2008|first=Ian|last=Hughes}}</ref> На 3 октомври 2008 година, Флечер потпишал продолжување на неговиот договор со Манчестер Јунајтед за уште три години до летото 2012 година. Третиот гол на Флечер за сезоната дошол против [[ФК Евертон|Евертон]] на 25 октомври.<ref>{{наведени вести|title=Scholes & Fletcher sign new deals|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/m/man_utd/7651126.stm|work=BBC Sport|date=3 October 2008|accessdate=3 October 2008}}</ref> Исто така тој постигнал погодок и на [[Светско клупско првенство во фудбал 2008|Светското клупско првенство]] во победата со 5-3 во полуфиналето против [[ФК Гамба Осака|Гамба Осака]], само 10 минути по влегувањето во игра од клупата за резерви.<ref>{{наведени вести|url=https://www.theguardian.com/football/2008/dec/18/worldclubchampionship-manchesterunited|work=guardian.co.uk|title=Gamba Osaka v Manchester United – as it happened|date=18 December 2008|accessdate=30 January 2012|first=Barry|last=Glendenning}}</ref> Во реванш натпреварот од полуфиналето на [[УЕФА Лига на шампиони 2008/09|Лигата на шампионите]] против [[ФК Арсенал|Арсенал]] на 5 мај 2009 година, Флечер добил директен црвен картон за старт над [[Сеск Фабрегас]], што значело дека тој нема да може да игра во финалето.<ref>{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/8010853.stm|work=BBC Sport|title=Arsenal 1–3 Man Utd (agg 1–4)|date=5 May 2009|accessdate=1 May 2010}}</ref> Од повторената снимка јасно се видело дека стартот на Флечер бил чист бидејќи тој најпрво ја допрел топката по што од Манчестер Јунајтед се обиделе да ја поништат оваа одлука, меѓутоа во натпреварувањата на УЕФА не постоела жалбена постапка за црвените картони дури иако се неправедно покажани како во случајот на Флечер.<ref>{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/8032998.stm|work=BBC Sport|title=Arsenal v Man Utd as it happened|date=5 May 2009|accessdate=1 May 2010|first=Caroline|last=Cheese}}</ref> Манчестер Јунајтед поднеле жалба до УЕФА за да биде поништен црвениот картон од полуфиналето на 7 мај 2009,<ref>{{наведени вести|url=http://www.skysports.com/story/0,19528,11667_5293440,00.html|work=Sky Sports|title=United lodge Fletcher appeal|date=7 May 2009}}</ref> но таа била отфрлена четири дена подоцна.<ref>{{наведени вести|title=Fletcher appeal rejected |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/m/man_utd/8037362.stm|work=BBC Sport|date=11 May 2009|accessdate=11 May 2009}}</ref> Потоа, тренерот на [[ФК Интер|Интер]] [[Жозе Мурињо]] дал изјава во врска со отсуството на Флечер во финалето, велејќи: "Флечер е поважен отколку што мислат луѓето. Неговото дело во средниот ред, особено во битките на средината на теренот во клучните натпревари тој е многу важен. Манчестер Јунајтед ќе го пропушти своето темпо и агресија во дефанзивните акции: тој ги "јаде" противниците во одбранбената транзиција. Верувам дека [[Чави]] и [[Андрес Инјеста]] се среќни што Флеч нема да игра."<ref>[http://www.telegraph.co.uk/sport/football/competitions/champions-league/5374409/Jose-Mourinho-Sir-Alex-Ferguson-can-become-the-greatest-in-Rome.html Jose Mourinho: Sir Alex Ferguson can become the greatest in Rome]. ''[[Daily Telegraph]].'' 24 May 2009. Посетено на 2013-03-27.</ref> Во [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2009-2010|сезоната 2009-2010]], Флечер го зацврстил своето место во срцето на средниот ред на Манчестер Јунајтед, започнувајќи ги сите важни натпревари на клубот. Тој ја отворил својата сметка на голови за сезоната постигнувајќи два на еден ист натпревар, незаборавното [[Дерби на Манчестер|манчестерско дерби]] во кое Јунајтед го совладал Сити со 4-3 на Олд Трафорд, откако Флечер двапати го носел Јунајтед во водство од 2-1 и 3-2 Сити успеал да изедначи на 3-3, но сепак [[Мајкл Овен]] бил играчот кој го постигнал решавачкиот погодок во шестата минута од дополнителното време. Флечер исто така бил избран за ''Играч на натпреварот''.<ref>{{наведени вести|title=Man Utd 4–3 Man City|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/8256750.stm|work=BBC Sport|date=20 September 2009|accessdate=20 September 2009}}</ref> На 21 ноември 2009 година, Флечер го постигнал својот трет погодок за сезоната, зафаќајќи полуволеј од работ на шеснаесетникот кој завршил во горниот агол, со што Јунајтед дошол до водство од 1-0 против [[ФК Евертон|Евертон]] во победата со 3-0.<ref>{{наведени вести|title=Man Utd 3–0 Everton|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/8364359.stm|work=BBC Sport|date=21 November 2009|accessdate=21 November 2009}}</ref> Во текот на оваа сезона, исто така, Флечер бил забележан како настапува во одбраната како и другите играчи од средниот ред [[Мајкл Карик]] и [[Парк Жи-Сунг]], поради кризата со повреди на играчите од одбраната која го оставила само [[Патрис Евра]] како единствениот здрав играч од последната линија.<ref name=CrisisSoBad>{{наведени вести|url=http://www.dailymail.co.uk/sport/football/article-1233861/Manchester-Uniteds-injury-crisis-bad-Oliver-Gill--son-chief-executive-David.html|work=Mail Online|title=Manchester United's injury crisis is so bad that Sir Alex Ferguson calls up rookie Oliver Gill... son of chief executive David|date=8 December 2009|accessdate=30 January 2012|first=Ian|last=Ladyman}}</ref><ref>{{наведени вести|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/premier-league/manchester-united-injury-crisis-deepens-1835961.html|work=The Independent|title=Manchester United injury crisis deepens |date=7 December 2009|accessdate=30 January 2012}}</ref> Тие сепак успеале да ја одржат својата мрежа сува против [[ФК Вест Хем Јунајтед|Вест Хем Јунајтед]] и да примат само еден гол од шампионот на Бундеслигата [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]] во Лигата на шампионите.<ref>{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/8399065.stm|work=BBC Sport|title=Wolfsburg 1–3 Man Utd |date=8 December 2009|accessdate=30 January 2012}}</ref> На 9 јануари 2010, Флечер бил исклучен за време на натпреварот против [[ФК Бирмингем Сити|Бирмингем Сити]] откако добил два жолти картони.<ref>{{наведени вести |url=https://www.theguardian.com/football/2010/jan/12/darren-fletcher-manchester-united|work=guardian.co.uk|title=Manchester United's Darren Fletcher frustrated by Birmingham red card |date=12 January 2010|accessdate=30 January 2012}}</ref> На 10 март, тој го постигна четвртиот гол во победата со 4-0 во реванш натпреварот од осминафиналето на [[УЕФА Лига на шампиони 2009/10|Лигата на шампионите]] против [[ФК Милан|Милан]], со што неговиот тим изборил пласман во четвртфиналето.<ref>{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/8558023.stm|work=BBC Sport|title=Man Utd 4–0 AC Milan (agg 7–2)|date=10 March 2010|accessdate=30 January 2012}}</ref> По завршувањето на сезоната Флечер бил избран во Идеалниот тим на Премиер лигата за сезоната 2009-2010.<ref name="toy">{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/8643305.stm|work=BBC Sport|title=Rooney is PFA player of the year|date=25 April 2010|accessdate=30 January 2012}}</ref> ====Подоцнежни години и проблемите со улцеративен колитис==== Флечер го направил својот прв старт во сезоната 2011-2012 во првиот натпревар на Јунајтед од групната фаза на [[УЕФА Лига на шампиони 2011/12|Лигата на шампионите]] на 14 септември 2011 година на гости кај [[ФК Бенфика|Бенфика]], кој завршил со нерешен резултат 1-1.<ref>{{наведени вести|url=https://www.theguardian.com/football/2011/sep/15/manchester-united-darren-fletcher|work=guardian.co.uk|title=Manchester United face toughest title defence, says Darren Fletcher|date=15 September 2011|accessdate=30 January 2012|first=Andy|last=Hunter}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.manutd.com/en/News-And-Features/Football-News/2011/Sep/darren-fletcher-delighted-to-be-back.aspx|work=ManUtd.com|publisher=Manchester United|title=Fletch: Good to be back|date=14 September 2011|accessdate=30 January 2012}}</ref> Ова бил прв старт на Флечер после неколку месеци откако тој бил надвор од акција од крајот на сезоната 2010-2011 поради болест, за која подоцна во декември 2011 година било установено дека се работи за [[улцеративен колитис]].<ref name="health-break">{{наведени вести |title=Darren Fletcher takes break for health reasons |url=http://www.manutd.com/en/News-And-Features/Football-News/2011/Dec/darren-fletcher-takes-a-break.aspx |work=ManUtd.com |publisher=Manchester United |accessdate=13 December 2011 }}</ref> Тој го направи своето прво појавување во Премиер лигата за сезоната четири дена подоцна во победата со 3-1 против конкурентот за титулата Челси.<ref>{{наведени вести| url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/14869914.stm|work=BBC Sport|title=Man Utd 3–1 Chelsea|date=18 September 2011|accessdate=30 January 2012}}</ref> Флечер го задржал своето место во средниот ред и во следните натпревари од Премиер лигата против Стоук<ref>{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/14958150.stm|work=BBC Sport|title=Stoke 1–1 Man Utd|date=24 September 2011|accessdate=30 January 2012}}</ref> и [[ФК Норич Сити|Норич Сити]].<ref>{{наведени вести| url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/15045317.stm|work=BBC Sport|title=Man Utd 2–0 Norwich|date=1 October 2011|accessdate=30 January 2012}}</ref> На 23 октомври, тој постигна го постигнал почесниот погодок за Јунајтед во поразот со 6-1 од градскиот соперник Манчестер Сити,<ref>{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/15325536.stm|work=BBC Sport|title=Man Utd 1–6 Man City|date=23 October 2006|accessdate=30 January 2012}}</ref> со прекрасен пласиран удар во десниот горен агол.<ref>{{наведени вести | url=http://www.telegraph.co.uk/sport/football/competitions/premier-league/8839785/Manchester-United-v-Manchester-City-live.html|work=The Telegraph|title=Manchester United v Manchester City: live|date=23 October 2011|accessdate=30 January 2012|first=Jonathan|last=Liew}}</ref> Својот 300-ти настап во кариерата за Манчестер Јунајтед Флечер го направил на 5 ноември во победата со 1-0 против [[АФК Сандерленд|Сандерленд]].<ref>{{Наведена мрежна страница |title=Fletch: United is my home |url=http://www.manutd.com/en/News-And-Features/Exclusive-Interviews/2011/Nov/darren-fletcher-united-review-interview.aspx |work=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=22 November 2011 |accessdate=30 January 2012 }}</ref> Флечер го постигнал вториот гол за сезоната во ремито 2-2 на Манчестер Јунајтед против [[ФК Бенфика|Бенфика]] во [[УЕФА Лигата на шампионите 2011/12|Лигата на шампионите]], на 22 ноември. Тој одлично го испратил центаршутот на [[Патрис Евра]] засекувајќи ја топката на пет метри од голот, но откако голманот му го одбранил првиот обид Флечер добил уште една можност за конечно да постигне гол.<ref>{{наведени вести|url=https://www.theguardian.com/football/2011/nov/22/manchester-united-benfica-champions-league|work=guardian.co.uk|title=Manchester United's future in doubt after Benfica snatch worthy point|date=22 November 2011|accessdate=30 January 2012|first=Stuart|last=James}}</ref> По овој натпревар тој најавил дека ќе направи подолга пауза од фудбалот по медицинскиот совет заради неговите проблеми со постојаниот улцеративен колитис.<ref name="health-break"/> Тој не одиграл ниту еден натпревар до крајот на сезоната 2011-2012.<ref>{{наведени вести |first=Katy |last=Murrells |title=Darren Fletcher takes 'extended break from football' due to illness |url=https://www.theguardian.com/football/2011/dec/13/darren-fletcher-illness-manchester-united |work=guardian.co.uk |publisher=Guardian News and Media |date=13 December 2011 }}</ref> Во септември 2012, Флечер го одиграл својот прв натпревар по десет месечното отсуство, влегувајќи како замена на местото на Пол Сколс во победата со 1-0 над [[ФК Галатасарај|Галатасарај]] на [[Олд Трафорд]] во [[УЕФА Лига на шампиони 2012/13|Лигата на шампионите]].<ref name="return">{{Наведена мрежна страница |title=Darren Fletcher ovation pleases Alex Ferguson |url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/19655602 |work=BBC Sport |date=19 September 2012 |accessdate=20 September 2012 }}</ref> На 24 ноември, Флечер го постигнал својот прв гол после болеста, реализирајќи со удар со глава по корнерот изведен од [[Вејн Руни]] против [[ФК Квинс Парк Ренџерс|Квинс Парк Ренџерс]].<ref>{{Наведена мрежна страница | url=http://www1.skysports.com/football/live/match/261684/report | title=Man Utd 3-1 QPR | publisher=www1.skysports.com | accessdate=31 January 2015}}</ref> На 17 јануари 2013 година, било објавено дека Флечер бил подложен на операција со цел да се реши неговата состојба, што ќе го отфрли од акција до крајот на сезоната. Во соопштението било нагласено дека ова е "планирана процедура преземена во оптимално време" за што е потребно Флечер да биде во добра здравствена состојба. Во својот говор по пензионирањето во мај 2013 година, веднаш по неговиот последен натпревар на Олд Трафорд како менаџер на Манчестер Јунајтед, менаџерот Алекс Фергусон му посакал на Флечер што е можно побрзо да закрепне и да му се врати на фудбалот.<ref>{{Наведена мрежна страница |title=Sir Alex Ferguson gives emotional farewell speech |url=http://www.givemefootball.com/344922-sir-alex-ferguson-gives-emotional-farewell-speech |publisher=Give Me Football.com |accessdate=15 May 2013 }}{{Мртва_врска|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Една недела подоцна, стигнала вестта дека неговата хирургија била успешна и дека Флечер е на прав пат да се врати на фудбалот во јули 2013 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Manchester United midfielder Darren Fletcher raring to go following successful bowel surgery|url=http://www.telegraph.co.uk/sport/football/teams/manchester-united/10055042/Manchester-United-midfielder-Darren-Fletcher-raring-to-go-following-successful-bowel-surgery.html|publisher=Daily Telegraph|accessdate=15 May 2013}}</ref> На 15 декември 2013 година, Флечер го направи своето прво појавување по речиси една година влегувајќи како замена за Рајан Гигс во победата со 3-0 над Астон Вила.<ref>{{наведени вести |first=Henry |last=Winter |title=Aston Villa 0 Manchester United 3: match report |url=http://www.telegraph.co.uk/sport/football/competitions/premier-league/10517719/Aston-Villa-0-Manchester-United-3-match-report.html |newspaper=The Telegraph |publisher=Telegraph Media Group |date=15 December 2013 |accessdate=15 December 2013 }}</ref> Откако имал уште еден настап од клупата за резерви три дена подоцна против Стоук Сити во [[Лига куп]]от, Флечер го забележал и својот прв првенствен старт за Манчестер Јуанјтед после 390 дена во победата на гости со 3-2 над [[АФК Хал Сити|Хал Сити]].<ref>{{наведени вести |first=Ben |last=Burrows |title=Darren Fletcher handed first Manchester United start in 390 days against Hull City |url=http://www.mirror.co.uk/sport/football/news/darren-fletcher-handed-first-manchester-2960253 |work=Mirror Online |publisher=Trinity Mirror |date=26 December 2013 |accessdate=26 December 2013 }}</ref> Во август 2014, тој бил назначен за втор капитен на Манчестер Јунајтед од менаџерот [[Луј ван Гал]], зад Вејн Руни.<ref>{{наведени вести |title=Wayne Rooney named Manchester United's club captain by Louis van Gaal |url=https://www.theguardian.com/football/2014/aug/12/wayne-rooney-manchester-united-captain-louis-van-gaal |publisher=The Guardian |date=13 August 2014 |accessdate=1 June 2017 }}</ref> ===Вест Бромвич Албион=== [[File:Manchester United v West Bromwich Albion, April 2017 (21).JPG|thumb|right|Флечер (играчот со број 24) во дресот на [[ФК Вест Бромвич Албион|Вест Бромвич Албион]] против својот поранешен клуб Манчестер Јунајтед во април 2017]] На 2 февруари 2015 година, Флечер потпишал за [[ФК Вест Бромвич Албион|Вест Бромвич Албион]] со слободен трансфер.<ref>{{наведени вести |url=http://www.bbc.com/sport/0/football/31104346 |title=Darren Fletcher joins West Brom from Manchester United |work=BBC Sport |publisher=British Broadcasting Corporation |first=David |last=Ornstein |date=3 February 2015 |accessdate=3 February 2015}}</ref> Тој дебитирал на 8 февруари 2015 година против [[ФК Барнли|Барнли]], носејќи ја [[Капитен (фудбал)|капитенската лента]] на ''Албион''.<ref>{{наведени вести |title=Burnley 2–2 West Brom |url=http://www.bbc.com/sport/0/football/31079374 |work=BBC Sport |publisher=British Broadcasting Corporation |date=8 February 2015 |accessdate=9 February 2015}}</ref> Својот прв гол за клубот го постигнал на 11 април 2015 година против [[ФК Лестер Сити|Лестер Сити]], во поразот со 3-2.<ref>{{наведени вести |url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/32179968 |title=West Brom 2–3 Leicester |publisher=BBC Sport |date=11 April 2015 |accessdate=29 April 2015}}</ref> Помеѓу неговото деби за ''Вест Бром'' во февруари 2015 година и паузата за репрезентативни настапи од октомври 2015 година, Флечер не пропуштил ниту една минута фудбал во Премиер лигата, со што целосно го докажал неговото враќање по проблемите со болеста во претходните години.<ref>{{Наведена мрежна страница|last1=Canavan|first1=Steve|last2=Sanghera|first2=Madneep|title=Sportsday - Rolling Football News|url=http://www.bbc.co.uk/sport/live/33998097|publisher=BBC Sport|accessdate=7 October 2015|date=7 October 2015}}</ref> Својот втор гол за Вест Бромвич го постигнал на 28 декември 2015 година, во победата со 1-0 против [[ФК Њукасл Јунајтед|Њукасл Јунајтед]].<ref>{{наведени вести|title=West Brom 1-0 Newcastle|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/35148468|accessdate=29 December 2015|publisher=BBC Sport|date=28 December 2015}}</ref> На својот следен погодок во Премиер лигата Флечер почекал до [[Премиер лига на Англија 2016-2017|сезоната 2016-2017]]. Тој дошол во победата со 4-0 против [[ФК Барнли|Барнли]] на 21 ноември 2016 година.<ref>{{наведени вести|url=http://www.bbc.co.uk/sport/football/37970618|title=West Bromwich Albion 4-0 Burnley|date=2016-11-21|newspaper=BBC Sport|language=en-GB|access-date=2016-11-22}}</ref> Својот последен гол за Вест Бромвич во карерата го постигнал на 21 јануари 2017 година, во победата со 2-0 против Сандерленд.<ref>{{наведени вести|url=http://www.bbc.co.uk/sport/football/38620042|title=West Bromwich Albion 2-0 Sunderland|date=21 January 2017|work=BBC Sport|language=en-GB|access-date=21 January 2017}}</ref> Во натпреварот против Стоук Сити, на 4 февруари 2017 година, го одбележал својот 300-ти натпревар во Премиер лигата. Поранешниот менаџер на Флечер Сер Алекс Фергусон го поздравил него нарекувајќи го "фантастичен професионалец и фантастично човечко суштество".<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.expressandstar.com/sport/west-bromwich-albion-fc/2017/02/06/west-broms-300-game-star-darren-fletcher-hailed-by-sir-alex-ferguson/|title=West Brom's 300-game star Darren Fletcher hailed by Sir Alex Ferguson " Express & Star|website=www.expressandstar.com|language=en|access-date=2017-02-08|archive-date=2017-02-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20170211075703/http://www.expressandstar.com/sport/west-bromwich-albion-fc/2017/02/06/west-broms-300-game-star-darren-fletcher-hailed-by-sir-alex-ferguson/|url-status=dead}}</ref> ===Стоук Сити=== На 1 јуни 2017 година, Флечер потпишал двегодишен договор со [[ФК Стоук Сити|Стоук Сити]], кој стапил во сила по истекот на неговиот договор со Вест Бромвич Албион на 1 јули.<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Darren Fletcher: Stoke sign midfielder from West Brom|url=http://www.bbc.co.uk/sport/football/40125487|website=BBC Sport|accessdate=1 June 2017}}</ref> Тој дебитирал на 12 август, кога тимот ја започнал својата сезона во Премиер лигата со пораз од Евертон со 1-0, играјќи ги сите 90 минути.<ref>{{наведени вести|last1=Spinks|first1=Martin|title=Everton 1 Stoke City 0 Match Comment: The moment which might define you as an optimist or pessimist|url=http://www.stokesentinel.co.uk/sport/sport-opinion/everton-1-stoke-city-0-327904|accessdate=14 October 2017|work=The Sentinel|date=15 August 2017}}</ref> ==Репрезентативна кариера== Флечер дебитирал за [[Фудбалска репрезентација на Шкотска|сениорската репрезентација на Шкотска]] на 20 август 2003, влегувајќи од клупата за резерви во 60-тата минута на пријателскиот натпревар против [[Фудбалска репрезентација на Норвешка|Норвешка]] во [[Осло]] што завршил 0-0. Во текот на сезоната 2003-2004 тој се утврдил како редовен репрезентативец. Својот прв гол за репрезентацијата го постигнал во победата со 1-0 против [[Фудбалска репрезентација на Литванија|Литванија]], веќе во својот втор настап.<ref name="1-0 Lithuania">{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/internationals/scotland/3165778.stm|work=BBC Sport|title=Scotland battle past Lithuania|date=11 October 2003|accessdate=2 January 2010}}</ref> Неговиот погодок бил исто така многу важен затоа што ја одвел Шкотска во баражот за [[Европско првенство во фудбал 2004|Европското првенство 2004]]. На 26 мај 2004 година, Флечер бил [[капитен]] на Шкотска во победата над [[Фудбалска репрезентација на Естонија|Естонија]] во пријателскиот натпревар одигран во [[Талин]], со што станал најмладиот капитен на Шкотска од 17-годишниот [[Џон Ламби (фудбалер роден 1868)|Џон Ламби]] во 1886 година.<ref name=CourageAndStrength/><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://londonhearts.com/scotland/games/18860320.html|title=Sat 20 Mar 1886 Ireland 2 Scotland 7|accessdate=27 November 2006|publisher=London Hearts}}</ref> На 12 октомври 2005 Флечер постигнал прекрасен погодок со удар од преку 20 метри против [[Фудбалска репрезентација на Словенија|Словенија]] во гостинската победа со 3-0.<ref>{{наведени вести|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/internationals/4324770.stm|work=BBC Sport|title=Slovenia 0–3 Scotland |date=12 October 2005|accessdate=30 January 2012}}</ref> Под водство на селекторот [[Алекс МекЛиш]], Флечер бил заменик капитен зад [[Бари Фергусон]], но во ноември 2009 кога Фергусон бил исфрлен од репрезентацијата заради кршење на прописите Флечер ја вратил капитенската лента и оттогаш е прв капитен на шкотската репрезентација. === Хронолгија на репрезентативните настапи === {{Репрезентативни настапи|SCO}} {{Cronopar|20-08-2003|Осло|NOR|0|0|SCO|-|Пријателска|13={{subon|60}}}} {{Cronopar|11-10-2003|Глазгов|SCO|1|0|LTU|1|Квал. за Евро 2004|13={{subon|65}}}} {{Cronopar|15-11-2003|Глазгов|SCO|1|0|NED|-|Квал. за СП 2004}} {{Cronopar|19-11-2003|Амстердам|NED|6|0|SCO|-|Квал. за Евро 2004}} {{Cronopar|18-02-2004|Кардиф|WAL|4|0|SCO|-|Пријателска|13={{suboff|86}}}} {{Cronopar|28-04-2004|Копенхаген|DEN|1|0|SCO|-|Пријателска}} {{Cronopar|27-05-2004|Талин|EST|0|1|SCO|-|Пријателска|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|30-05-2004|Единбург|SCO|4|1|TTO|1|Пријателска}} {{Cronopar|18-08-2004|Глазгов|SCO|0|3|HUN|-|Пријателска|13={{suboff|74}}}} {{Cronopar|03-09-2004|Валенсија|ESP|1|1|SCO|-|Пријателска|13={{suboff|58}}}} {{Cronopar|08-09-2004|Глазгов|SCO|0|0|SLO|-|Квал. за СП 2006}} {{Cronopar|09-10-2004|Глазгов|SCO|0|1|NOR|-|Квал. за СП 2006}} {{Cronopar|13-10-2004|Кишинев|MDA|1|1|SCO|-|Квал. за СП 2006|13={{suboff|66}}}} {{Cronopar|04-06-2005|Глазгов|SCO|2|0|MDA|-|Квал. за СП 2006}} {{Cronopar|08-06-2005|Минск|BLR|0|0|SCO|-|Квал. за СП 2006}} {{Cronopar|03-09-2005|Глазгов|SCO|1|1|ITA|-|Квал. за СП 2006}} {{Cronopar|07-09-2005|Осло|NOR|1|2|SCO|-|Квал. за СП 2006}} {{Cronopar|08-10-2005|Глазгов|SCO|0|1|BLR|-|Квал. за СП 2006}} {{Cronopar|12-10-2005|Цеље|SLO|0|3|SCO|'''1''|Квал. за СП 2006}} {{Cronopar|12-11-2005|Глазгов|SCO|1|1|USA|-|Пријателска}} {{Cronopar|01-03-2006|Глазгов|SCO|1|3|SUI|-|Пријателска}} {{Cronopar|11-05-2006|Кобе|SCO|1|5|BUL|-|Пријателска}} {{Cronopar|13-05-2006|Саитама|JPN|0|0|SCO|-|Пријателска|13={{yel|54}}}} {{Cronopar|02-09-2006|Глазгов|SCO|6|0|FRO|1|Квал. за Евро 2008|13={{yel|40}} {{suboff|46}}}} {{Cronopar|06-09-2006|Каунас|LTU|1|2|SCO|-|Квал. за Евро 2008}} {{Cronopar|07-10-2006|Глазгов|SCO|1|0|FRA|-|Квал. за Евро 2008}} {{Cronopar|11-10-2006|Киев|UKR|2|0|SCO|-|Квал. за Евро 2008|13={{yel|21}}}} {{Cronopar|30-05-2007|Виена|AUT|0|1|SCO|-|Пријателска}} {{Cronopar|06-06-2007|Тофтир|FRO|0|2|SCO|-|Квал. за Евро 2008|13={{suboff|68}}}} {{Cronopar|22-08-2007|Абердин|SCO|1|0|RSA|-|Пријателска|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|08-09-2007|Глазгов|SCO|3|1|LTU|-|Квал. за Евро 2008|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|12-09-2007|Париз|FRA|0|1|SCO|-|Квал. за Евро 2008|13={{yel|24}} {{suboff|26}}}} {{Cronopar|17-10-2007|Тбилиси|GEO|2|0|SCO|-|Квал. за Евро 2008}} {{Cronopar|17-11-2007|Глазгов|SCO|1|2|ITA|-|Квал. за Евро 2008}} {{Cronopar|26-03-2008|Глазгов|SCO|1|1|CRO|-|Пријателска}} {{Cronopar|30-05-2008|Прага|CZE|3|1|SCO|-|Пријателска}} {{Cronopar|20-08-2008|Глазгов|SCO|0|0|NIR|-|Пријателска|13={{suboff|69}}}} {{Cronopar|06-09-2008|Скопје|MKD|1|0|SCO|-|Квал. за СП 2010}} {{Cronopar|10-09-2008|Рејкјавик|ICE|1|2|SCO|-|Квал. за СП 2010}} {{Cronopar|11-10-2008|Глазгов|SCO|0|0|NOR|-|Квал. за СП 2010|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|28-03-2009|Амстердам|NED|3|0|SCO|-|Квал. за СП 2010}} {{Cronopar|01-04-2009|Глазгов|SCO|2|1|ICE|-|Квал. за СП 2010}} {{Cronopar|12-08-2009|Осло|NOR|0|0|SCO|-|Квал. за СП 2010|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|05-09-2009|Глазгов|SCO|2|0|MKD|-|Квал. за СП 2010|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|09-09-2009|Глазгов|SCO|0|2|NED|-|Квал. за СП 2010|13={{Капитен}} {{yel|55}}}} {{Cronopar|14-11-2009|Кардиф|WAL|3|0|SCO|-|Пријателска|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|03-03-2010|Глазгов|SCO|1|0|CZE|-|Пријателска|13={{Капитен}} {{suboff|83}}}} {{Cronopar|11-08-2010|Солна|SWE|3|0|SCO|-|Пријателска|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|03-09-2010|Каунас|LTU|0|0|SCO|-|Квал. за Евро|2012|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|07-09-2010|Глазгов|SCO|2|1|LIE|-|Квал. за Евро 2012|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|08-10-2010|Прага|CZE|1|0|SCO|-|Квал. за Евро 2012|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|12-10-2010|Глазгов|SCO|2|3|ESP|-|Квал. за Евро 2012|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|16-11-2010|Абердин|SCO|3|0|FRO|-|Пријателска|13={{Капитен}} {{suboff|68}}}} {{Cronopar|03-09-2011|Глазгов|SCO|2|2|CZE|1|Квал. за Евро 2012|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|06-09-2011|Глазгов|SCO|1|0|LTU|-|Квал. за Евро 2012|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|08-10-2011|Вадуц|LIE|0|1|SCO|-|Квал. за Евро 2012|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|11-10-2011|Аликанте|ESP|3|1|SCO|-|Квал. за Евро 2012|13={{Капитен}} {{yel|70}} {{suboff|85}}}} {{Cronopar|11-11-2011|Ларнака|CYP|1|2|SCO|-|Пријателска|13={{Капитен}} {{suboff|63}}}} {{Cronopar|12-10-2012|Кардиф|WAL|2|1|SCO|-|Квал. за СП 2014|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|16-10-2012|Брисел|BEL|2|0|SCO|-|Квал. за СП 2014|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|14-11-2012|Луксембург|LUX|1|2|SCO|-|Пријателска|13={{Капитен}}|14=Луксембург (град)}} {{Cronopar|05-03-2014|Варшава|POL|0|1|SCO|-|Пријателска|13={{subon|46}}}} {{Cronopar|07-09-2014|Дортмунд|POL|2|1|SCO|-|Квал. за Евро 2016|13={{Капитен}} {{suboff|58}}}} {{Cronopar|14-10-2014|Варшава|POL|2|2|SCO|-|Квал. за Евро 2016|13={{subon|71}}}} {{Cronopar|14-11-2014|Глазгов|SCO|1|0|IRL|-|Квал за Евро 2016|13={{subon|88}}}} {{Cronopar|18-11-2014|Глазгов|SCO|1|3|ENG|-|Пријателска|13={{subon|46}}}} {{Cronopar|25-03-2015|Глазгов|SCO|1|0|NIR|-|Пријателска|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|05-06-2015|Единбург|SCO|1|0|QAT|-|Пријателска|13={{subon|59}}}} {{Cronopar|08-10-2015|Глазгов|SCO|2|2|POL|-|Квал. за Евро 2016|13={{suboff|74}}}} {{Cronopar|11-10-2015|Лоле|GIB|0|6|SCO|-|Квал. за Евро 2016|13={{subon|63}}}} {{Cronopar|24-03-2015|Прага|CZE|0|1|SCO|-|Пријателска|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|29-05-2016|Та-Кали|ITA|1|0|SCO||Пријателска|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|04-06-2016|Мец|FRA|3|0|SCO|-|Пријателска|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|04-09-2016|Та-Кали|MLT|1|5|SCO|-|Квал. за СП|2018|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|08-10-2016|Глазгов|SCO|1|1|LTU|-|Квал. за СП|2018|13={{Капитен}} {{suboff|46}}}} {{Cronopar|11-10-2016|Трнава|SVK|3|0|SCO|-|Квал. за СП|2018|13={{Капитен}} {{suboff|64}}}} {{Cronopar|11-11-2016|Лондон|ENG|3|0|SCO|-|Квал. за СП|2018|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|22-03-2017|Единбург|SCO|1|1|CAN|-|Пријателска|13={{Капитен}}}} {{Cronopar|05-10-2017|Глазгов|SCO|1|0|SVK|-|Квал. за СП|2018|13={{Капитен}} {{suboff|79}}}} {{Cronopar|08-10-2017|Љубљана|SLO|2|2|SCO|-|Квал. за СП|2018|13={{Капитен}}}} {{Cronofin|80|5|3||Фудбалска репрезентација на Шкотска#Играчи со најмногу настапи|Фудбалска репрезентација на Шкотска#Играчи со најмногу постигнати голови}} ==Клупска статистика== ''Статистиката е ажурирана на 31 јануари 2018.'' {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:99%;text-align:center;" |- ! rowspan="2" | Сезона ! rowspan="2" | Клуб ! colspan="3" | Првенство ! colspan="3" | Национален куп ! colspan="3" | Континентален куп ! colspan="3" | Останати купови ! colspan="2" | Вкупно |- ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Наст ! Гол |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2002-2003|2002-2003]] || rowspan=13| {{знамеикона|ENG}} [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]] || [[Премиер лига на Англија 2002-2003|ПЛ]] || 0 || 0 || [[ФА Куп 2002-2003|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2002-2003|ЛК]] || 0 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2002/03|ЛШ]] || 2 || 0 || - || - || - || 2 || 0 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2003-2004|2003-2004]] || [[Премиер лига на Англија 2003-2004|ПЛ]] || 22 || 0 || [[ФА Куп 2003-2004|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2003-2004|ЛК]] || 5+0 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2003/04|ЛШ]] || 6 || 0 || [[ФА Комјунити Шилд 2003|КШ]] || 0 || 0 || 33 || 0 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2004-2005|2004-2005]] || [[Премиер лига на Англија 2004-2005|ПЛ]] || 18 || 3 || [[ФА Куп 2004-2005|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2004-2005|ЛК]] || 3+1 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2004/05|ЛШ]] || 5<ref name=terzo/> || 0 || [[ФА Комјунити Шилд 2004|КШ]] || 1 || 0 ||28||3 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2005-2006|2005-2006]] || [[Премиер лига на Англија 2005-2006|ПЛ]] || 27 || 1 || [[ФА Куп 2005-2006|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2005-2006|ЛК]] ||3+4|| 0|| [[УЕФА Лига на шампиони 2005/06|ЛШ]] || 7<ref name=terzo>2 настапи во третото квалификациско коло.</ref> || 0 || - || - || - ||41|| 1 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2006-2007|2006-2007]] || [[Премиер лига на Англија 2006-2007|ПЛ]] || 24 || 3 || [[ФА Куп 2006-2007|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2006-2007|ЛК]] || 6+1 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2006/07|ЛШ]] || 9 || 0 || - || - || - || 40 || 3 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2007-2008|2007-2008]] || [[Премиер лига на Англија 2007-2008|ПЛ]] || 16 || 0 || [[ФА Куп 2007-2008|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2007-2008|ЛК]] || 1+0 ||2|| [[УЕФА Лига на шампиони 2007/08|ЛШ]] || 6 || 0 || [[ФА Комјунити Шилд 2007|КШ]] || 1 || 0 || 24 ||2 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2008-2009|2008-2009]] || [[Премиер лига на Англија 2008-2009|ПЛ]] || 26 || 3 || [[ФА Куп 2008-2009|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2008-2009|ЛК]] || 3+1 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2008/09|ЛШ]] || 8 || 0 || [[ФА Комјунити Шилд 2008|КШ]]+[[Суперкуп на УЕФА 2008|СУ]]+[[Светско клупско првенство во фудбал 2008|Скп]] || 1+1+2 ||0+0+1|| 42 || 3 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2009-2010|2009-2010]] || [[Премиер лига на Англија 2009-2010|ПЛ]] || 30 || 4 || [[ФА Куп 2009-2010|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2009-2010|ЛК]] || 0+3 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2009/10|ЛШ]] || 7 || 1 || [[ФА Комјунити Шилд 2009|КШ]] || 1 || 0 || 41 || 5 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2010-2011|2010-2011]] || [[Премиер лига на Англија 2010-2011|ПЛ]] || 26 || 2 || [[ФА Куп 2010-2011|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2010-2011|ЛК]] || 2+1 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2010/11|ЛШ]] || 7 || 1 || [[ФА Комјунити Шилд 2010|КШ]] || 1 || 0 || 37 ||3 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2011-2012|2011-2012]] || [[Премиер лига на Англија 2011-2012|ПЛ]] || 8 || 1 || [[ФА Куп 2011-2012|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2011-2012|ЛК]] || 0 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2011/12|ЛШ]]+[[УЕФА Лига Европа 2011/12|ЛЕ]] || 2+0 || 1+0|| [[ФА Комјунити Шилд 2011|КШ]] || 0 || 0 || 10 || 2 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2012-2013|2012-2013]] || [[Премиер лига на Англија 2012-2013|ПЛ]] || 3 || 1 || [[ФА Куп 2012-2013|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2012-2013|ЛК]] || 0+2 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2012-2013|ЛШ]] || 5 || 0 || - || - || - || 10 || 1 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2013-2014|2013-2014]] || [[Премиер лига на Англија 2013-2014|ПЛ]] || 12 || 0 || [[ФА Куп 2013-2014|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2013-2014|ЛК]] || 1+3 || 0 || [[УЕФА Лига на шампиони 2013/14|ЛШ]] || 2 || 0 || [[ФА Комјунити Шилд 2013|КШ]] || 0 || 0 || 18 || 0 |- | [[ФК Манчестер Јунајтед сезона 2014-2015|2014-јан. 2015]] || [[Премиер лига на Англија 2013-2014|ПЛ]] || 11|| 0 || [[ФА Куп 2014-2015|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2014-2015|ЛК]] || 1+0 || 0 || - || - || - || - || - || - || 12 || 0 |- ! colspan="3" | Вкупно Манчестер Јунајтед || 223 || 18 || || 40 || 0 || || 66 || 3 || || 8 || 0 || 337 || 21 |- || јан.-јун. 2015 || rowspan=3|{{знамеикона|ENG}} [[ФК Вест Бромвич Албион|Вест Бромвич]] || [[Премиер лига на Англија 2014-2015|ПЛ]] || 15 || 1 || [[ФА Куп 2014-2015|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2014-2015|ЛК]] || 0 || 0 || - || - || - || - || - || - || 15 || 1 |- || 2015-2016 || [[Премиер лига на Англија 2015-2016|ПЛ]] || 38 || 1 || [[ФА Куп 2015-2016|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2015-2016|ЛК]] || 3+1 || 2+0 || - || - || - || - || - || - || 42 || 3 |- || [[ФК Вест Бромвич Албион сезона 2016-2017|2016-2017]] || [[Премиер лига на Англија 2016-2017|ПЛ]] || 38 || 2 || [[ФА Куп 2016-2017|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2016-2017|ЛК]] || 1+1 || 0 || - || - || - || - || - || - || 40 || 2 |- ! colspan="3" | Вкупно Вест Бромвич || 91 || 4 || || 6 || 2 || || - || - || || - || - || 97 || 6 |- | [[ФК Стоук Сити сезона 2017-2018|2017-2018]] || {{знамеикона|ENG}} [[ФК Стоук Сити|Стоук Сити]] || [[Премиер лига на Англија 2017-2018|ПЛ]] || 5 || 0 || [[ФА Куп 2017-2018|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2017-2018|ЛК]] || 0+1 || 0 || - || - || - || - || - || - || 6 || 0 |- ! colspan="3" | Вкупно во кариерата || 319 || 22 || || 47 || 2 || || 66 || 3 || || 8 || 0 || 440 || 27 |} == Титули == ===={{знамеикона|Англија}} Манчестер Јунајтед ==== *'''{{Трофеј-Англија (Премиер лига)}} [[Премиер лига]]''' (5) : 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009, 2010-2011, 2012-2013 *'''{{Трофеј-ФА куп}} [[ФА Куп|ФА куп]]''' (1) : 2003-2004 *'''{{Трофеј-Англија (Лига куп)}} [[Лига куп]]''' (2) : 2008-2009, 2009-2010 *'''{{Трофеј-Комјунити Шилд}} [[ФА Комјунити Шилд|Комјунити Шилд]]''' (4) : 2003, 2007, 2008, 2010 *'''{{Трофеј-Лига на шампиони}}[[Лига на Шампиони]]''' (1) : 2007-2008 *'''{{Трофеј-Светско клупско првенство}} [[ФИФА Светско клупско првенство|Светско клупско првенство]]''' (1) : 2008 ===={{знамеикона|Шкотска}} Шкотска ==== *'''[[Кирин куп]]''' (1) : 2006 == Наводи == {{наводи|3}} == Надворешни врски == {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Шкотска |image3=Flag of Scotland.svg }} * [https://www.transfermarkt.co.uk/darren-fletcher/profil/spieler/3547 Дарен Флечер на transfermarkt] * [http://www.soccerway.com/players/darren-fletcher/2911/ Дарен Флечер на soccerway] * [http://www.espnfc.com/player/8871/darren-fletcher Дарен Флечер на espn] * [https://www.whoscored.com/Players/5835/Show/Darren-Fletcher Дарен Флечер на whoscored] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Флечер, Дарен}} [[Категорија:Шкотски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Манчестер Јунајтед]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Вест Бромвич Албион]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1984 година]] kmfmjv7675ms62c6ylvimefgi4x1wya 0 1026945 5382411 5017133 2025-06-21T14:25:41Z Carshalton 30527 5382411 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Себастијан Шиндцилорц | image = [[Податотека:1LIVE Krone 2015-2945.jpg|200px]] | height = {{height|m=1.82}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1979|1|21}} | cityofbirth = {{роден во|Крапковице|}} | countryofbirth = [[Полска]] | currentclub = | clubnumber = | position = [[Среден ред (фудбал)|Среден ред]] | retired = 2013 | youthyears1 = | youthclubs1 = [[ВФЛ Бохум]] | years1 = 1998-2003 | caps1 = 136 | goals1 = 10 | clubs1 = {{Fb team Bochum}} | years2 = 2003-2006 | caps2 = 50 | goals2 = 0 | clubs2 = {{Fb team 1. FC Koln}} | years3 = 2006 | caps3 = 5 | goals3 = 0 | clubs3 = {{Fb team Start}} | years4 = 2007-2008 | caps4 = 22 | goals4 = 0 | clubs4 = {{симбол2|Blu e Verde (Strisce).svg}} [[ФК Левадијакос|Левадијакос]] | years5 = 2008–2011 | caps5 = 10 | goals5 = 0 | clubs5 = {{Fb team Wolfsburg II}} | years6 = 2008–2013 | caps6 = 83 | goals6 = 4 | clubs6 = {{Fb team Wolfsburg}} }} '''Себастијан Шиндцилорц''' (роден на 21 јануари 1979 во [[Крапковице]], [[Шлеска]]) — поранешен [[Германија|германски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)|играч од средниот ред]]. {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Шинцдцилорц}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Фудбалери од Бундеслигата]] [[Категорија:Фудбалери на ВФЛ Бохум]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Келн]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Волфсбург]] [[Категорија:Германски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1979 година]] mx8px63e9jz2ncg04p5mj88w8jsp4w1 5382412 5382411 2025-06-21T14:25:57Z Carshalton 30527 5382412 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Себастијан Шиндцилорц | image = [[Податотека:1LIVE Krone 2015-2945.jpg|200px]] | height = {{height|m=1.82}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1979|1|21}} | cityofbirth = {{роден во|Крапковице|}} | countryofbirth = [[Полска]] | currentclub = | clubnumber = | position = [[Среден ред (фудбал)|Среден ред]] | retired = 2013 | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Bochum}} | years1 = 1998-2003 | caps1 = 136 | goals1 = 10 | clubs1 = {{Fb team Bochum}} | years2 = 2003-2006 | caps2 = 50 | goals2 = 0 | clubs2 = {{Fb team 1. FC Koln}} | years3 = 2006 | caps3 = 5 | goals3 = 0 | clubs3 = {{Fb team Start}} | years4 = 2007-2008 | caps4 = 22 | goals4 = 0 | clubs4 = {{симбол2|Blu e Verde (Strisce).svg}} [[ФК Левадијакос|Левадијакос]] | years5 = 2008–2011 | caps5 = 10 | goals5 = 0 | clubs5 = {{Fb team Wolfsburg II}} | years6 = 2008–2013 | caps6 = 83 | goals6 = 4 | clubs6 = {{Fb team Wolfsburg}} }} '''Себастијан Шиндцилорц''' (роден на 21 јануари 1979 во [[Крапковице]], [[Шлеска]]) — поранешен [[Германија|германски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)|играч од средниот ред]]. {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Шинцдцилорц}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Фудбалери од Бундеслигата]] [[Категорија:Фудбалери на ВФЛ Бохум]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Келн]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Волфсбург]] [[Категорија:Германски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1979 година]] luszpmsxdti49wysnggijym8977i4kq 5382413 5382412 2025-06-21T14:26:12Z Carshalton 30527 5382413 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Себастијан Шиндцилорц | image = [[Податотека:1LIVE Krone 2015-2945.jpg|200px]] | height = {{height|m=1.82}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1979|1|21}} | cityofbirth = {{роден во|Крапковице|}} | countryofbirth = [[Полска]] | currentclub = | clubnumber = | position = [[Среден ред (фудбал)|среден ред]] | retired = 2013 | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Bochum}} | years1 = 1998-2003 | caps1 = 136 | goals1 = 10 | clubs1 = {{Fb team Bochum}} | years2 = 2003-2006 | caps2 = 50 | goals2 = 0 | clubs2 = {{Fb team 1. FC Koln}} | years3 = 2006 | caps3 = 5 | goals3 = 0 | clubs3 = {{Fb team Start}} | years4 = 2007-2008 | caps4 = 22 | goals4 = 0 | clubs4 = {{симбол2|Blu e Verde (Strisce).svg}} [[ФК Левадијакос|Левадијакос]] | years5 = 2008–2011 | caps5 = 10 | goals5 = 0 | clubs5 = {{Fb team Wolfsburg II}} | years6 = 2008–2013 | caps6 = 83 | goals6 = 4 | clubs6 = {{Fb team Wolfsburg}} }} '''Себастијан Шиндцилорц''' (роден на 21 јануари 1979 во [[Крапковице]], [[Шлеска]]) — поранешен [[Германија|германски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)|играч од средниот ред]]. {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Шинцдцилорц}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Фудбалери од Бундеслигата]] [[Категорија:Фудбалери на ВФЛ Бохум]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Келн]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Волфсбург]] [[Категорија:Германски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1979 година]] sjtdvo025yel1zdku0ygm907zbn5exg 0 1037814 5382364 5381853 2025-06-21T12:54:07Z Golf5plus 108702 /* Животопис */ 5382364 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Кирил Псалтиров | image = | image_size = 220px | birth_date = {{роден на|11|октомври|1941}} | birth_place = [[Кочани]], [[Царство Бугарија]] | death_date = {{починал на и возраст|df=yes|2021|5|8|1941|10|11}} | death_place = {{починал во|Скопје}}, [[Македонија]] | nationality = [[Македонија|Македонец]] | ethnicity = [[Македонци|Македонец]] | known = по улогата во: <br>[[Пред дождот (филм)|Пред дождот]]<br> [[Тврдокорни (телевизиска серија)|Тврдокорни]]<br>[[Македонски народни приказни]]<br>[[Пресуда (македонски филм)|Пресуда]]<br>[[Во светот на бајките (телевизиска серија)|Во светот на бајките]]<br>[[Чекор пред времето (филм)|Чекор пред времето]]<br>[[Мисија Лондон (филм)|Мисија Лондон]]<br>[[Од зад грб (ТВ-филм)|Од зад грб]]<br>[[Време, води (филм)|Време, води]]<br>[[Бардо (филм)|Бардо]] | occupation = [[глумец]] | years_active = 1969 - 2019 }} '''Кирил Псалтиров''' (роден на {{роден на|11|октомври|1941}} во [[Кочани]] — починал на {{починал на|8|мај|2021}} во {{починал во|Скопје}}) — [[Македонија|македонски]] театарски, филмски и телевизиски [[глумец]], како и поранешен советник во [[Општина Гази Баба]] од [[ВМРО-ДПМНЕ]]. Кирил Псалтиров во 1974 година се вработил во [[Македонски народен театар]] во Скопје и останал сè до неговото пензионирање.<ref>{{нмс|title=Кирил Псалтиров покажа и докажа дека актерот е голем и во најмалата улога | url=https://telma.com.mk/2025/01/21/kiril-psaltirov-pokazha-i-dokazha-deka-akterot-e-golem-i-vo-najmalata-uloga/? | publisher = | date = | accessdate = 21 јануари 2025}}</ref> == Животопис == Завршил Академија за драмски уметности во [[Скопје]] во [[1973]] година, во првата генерација дипломирани глумци заедно со [[Ѓорѓи Колозов]], [[Снежана Киселичка]], [[Гоце Влахов]], [[Петре Арсовски]], [[Мајда Тушар]] и [[Соња Каранџуловска]]. Од [[1974]] година до неговото пензионирање работел како глумец при Драмата на [[Македонскиот народен театар]] и глумел во повеќе филмови. Од 2011 до 2019 година, бил вработен во [[Канал 5 Телевизија]], каде вршел сихронизација на турски серии и бил дел глумечката екипа на [[Македонски приказни]].<ref>{{нмс|title=Биографија за глумецот Кирил Псалтиров | url=https://www.facebook.com/61556340364848/posts/122185767428211345/?app=fbl | publisher = | work = Платформа.мк | date = 4.11.2024 | accessdate = 29 јануари 2025}}</ref> Во 2012 година, Комисијата за верификација на фактите (лустрациската лустрација на Република Македонија) утврдила Псалтиров дека бил соработник на тајните служби во времето на [[СФРЈ]],<ref>{{наведена мрежна страница|url=http://grid.mk/read/news/65724297/776993/objaveni-dosiejata-na-kiril-psaltirov-i-isak-ajruli-kako-komunistite-vrbuvale-kodoshi|title=Објавени досиејата на Кирил Псалтиров и Исак Ајрули: Како комунистите врбувале кодоши!|accessdate=2012-08-16}}{{Мртва_врска|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> на кое тој изјавил дека не бил кодош туку жртва на комунистичкиот режим.<ref>{{наведена мрежна страница|url=http://www.utrinski.com.mk/default.asp?ItemID=C31619A91DD6664D957B3465E3CD19A5|title=Псалтиров: Не сум кодош, туку жртва на тогашниот систем|first=Утрински весник|date=16 август 2012|accessdate=2012-08-16}}</ref> '''Театарски претстави''' *Љупче (Писание, 2002), aвтор: Живко Чинго, режисер: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар – Скопје * Началникот (Грофот Миливој, 2001), aвтор: Ристо Крле, режисер: Димитрие Османли, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Кардиналот Донатело (Еригон, 1999), aвтор: Јордан Плевнеш, режисер: Владо Цветановски , продукција: Македонски народен театар – Скопје * Бугаринот (Зора на истокот, 1991), aвтор: Гордан Михиќ, режисер: Ацо Алексов, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Свештеникот (Посета на старата дама, 1990), aвтор: Фридрих Диренмат, режија: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар * Едвард, кралот (Ричард трети, 1990), aвтор: Вилијам Шекспир, режисер: Рахим Бурхан, продукција: Македонски народен театар – Скопје * Сомот (Рекламна бајка, 1989), aвтор: Русомир Богдановски, режисер: Коле Ангеловски, продукција: Македонски народен театар – Скопје * Солин, војводата од Ефес (Забуни, 1989), aвтор: Вилијам Шекспир, режисер: Димитрие Османли, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Свештеникот (Антица, 1988), aвтор: Ристо Крле, режисер: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Борецот (Гуштерица, 1986), aвтор: Александар Володин, режисер: Евгениј Лазаров, продукција: Македонски народен театар – Скопје * Другарот Мандулски (Рамна земја, 1985), aвтор: Ташко Георгиевски, режисер: Владимир Милчин, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Боб Мојра (Бог, 1984), aвтор: Вуди Ален, режисер: Димитрие Османли, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Дежурен иследник на Голи Оток (Македонски состојби), 1984), aвтор: Јордан Плевнеш, режисер: Љубиша Георгиевски, продукција: Македонски народен театар – Скопје * Д-р Нинковиќ (Госпоѓа министерка, 1983), aвтор: Бранислав Нушиќ, режисер: Димитар Ќостаров, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Попот (Макавејските празници, 1983), aвтор: Живко Чинго, режисер: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Тевје (Свирач на покрив, 1983), aвтор: Џери Бок, режисер: Владо Штефанчиќ, продукција: Македонски народен театар - Скопје * (По претставата, 1981), aвтор: Николај Василевич Гогољ, режисер: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар – Скопје * (Остен, 09.1981), aвтор: Бранко Ставрев, режисер: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Завиша (Војна и мир во Груда, 1981), aвтор: Вељко Радовиќ, режисер: Благота Ераковиќ , продукција: Македонски народен театар - Скопје * Прв врбувач, Прв језуит, Чиновникот, Полицаецот, Прв јаничар (Кандид, 1980), aвтор: Волтер, режисер: Владимир Милчин, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Анучкин (Женидба, 1979), Автор: Николај Василевич Гогољ, режисер: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Ампо (Чорбаџи Теодос, 1978), aвтор: Васил Иљоски, режисер: Ацо Алексов, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Никифор Бриен; Затвореник 5 (Алексијада, 1978), aвтор: Богомил Ѓузел, режисер: Владимир Милчин, продукција: Македонски народен театар – Скопје * (Суд, 1978), aвтор: Коле Чашуле, режисер: Љубиша Георгиевски, продукција: Македонски народен театар - Скопје * ('48, 1977), автор и режисер: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Д-р Нинковиќ, секретар во Министерство за надворешни работи, Втор жандарм (Госпоѓа министерка, 1977), автор: Бранислав Нушиќ, режисер: Димитар Ќостаров, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Работникот (Крчма под зеленото дрво, 1977), автор: Петар Ковачевиќ, режисер: Владимир Стрниско, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Крам (Бертолт Брехт пред комитетот за антиамериканска дејност, 1977), автор: Ерик Бентли, режисер: Наум Пановски, продукција: Македонски народен театар - Скопје * (Отепвачка, 1976), автор: Ристо Крле, режисер: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар - Скопје * (Хемиските потписи на човечките организми во воздухот, 1975), автор: Бранко Ставрев, режисер: Бранко Ставрев, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Вториот селанец, Гаврил (Време за пеење, 1975), автор: Петре М. Андреевски, режисер: Димитар Станковски, продукција: Македонски народен теата - Скопје * Слуга на Фамусов (Од многу ум, 1974), автор: Александар Грибоедов, режисер: Димитар Ќостаров, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Оберлајтнант фон Балочански (Господа Глембаеви, 1974), автор: Мирослав Крлежа, режисер: Владимир Милчин, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Работник; Жандарм, Хор (Хелдерлин, 1973), автор: Петер Вајс, режисер: Владимир Милчин , продукција: Македонски народен театар - Скопје * Водачи на разбунтуваната маса (Децата на сонцето, 1973), автор: Максим Горки, режисер: Илија Милчин, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Освалд (Крал Лир, 1972), автор: Вилијам Шекспир, Режисер: Вукан Диневски , продукција: Македонски народен театар - Скопје * Гаврил Игњатович (Фома, 1972), автор: Фјодор Михајлович Достоевски (текст: Селото Степанчиково и неговите жители), режисер: Димитар Ќостаров, продукција: Македонски народен театар - Скопје * Доброволец (Јунона и паунот, 1971), автор: Шон О’Кејси, режисер: Слободан Унковски, продукција: Македонски народен театар - Скопје * (Макбет, 1969), автор: Вилијам Шекспир, режисер: Герет Морган,, продукција: Драмски театар - Скопје ==Филмографија== {| class="wikitable sortable" |- ! Година ! Филм ! Улога |- | 1971 | [[Македонски дел од пеколот]] ТВ-филм || Партизан |- | 1973 | [[Смилевскиот конгрес (филм)|Смилевскиот конгрес]] ТВ-филм | |- | 1975 | [[Волшебното самарче (ТВ-серија)|Волшебното самарче]] ТВ-серија | |- | 1975 | [[Јад (филм)|Јад]] ТВ-филм | |- | 1976 | [[Најдолгиот пат (филм)|Најдолгиот пат]] ТВ-филм | Бегалецот |- | 1977 | [[Пресуда (македонски филм)|Пресуда]] ТВ-филм | |- | 1979 | [[Партизанска ескадрила]] ТВ-филм | Стрелец |- | 1980 | [[Време, води (филм)|Време, води]] ТВ-филм | Величко |- | 1981 | [[Црвениот коњ (филм)|Црвениот коњ]] ТВ-филм || |- | 1982 | [[Илинден (телевизиска серија)|Илинден]] ТВ-серија | |- | 1982 | [[Едно лето]] ТВ-серија || Минувачот |- | 1982 | ''[[Мистериозниот предмет (филм)|Мистериозниот предмет]] ТВ-филм | |- | 1982 | [[Тоа е мојот живот (филм)|Тоа е мојот живот]] ТВ-филм | |- | 1982 | [[Слана во цутот на бадемите]] ТВ-филм || |- | 1983 | [[Потера (филм)|Потера]] ТВ-филм | |- | 1984 | [[Јуначко колено (телевизиска серија)|Јуначко колено]] ТВ-серија || Началник |- | 1985 | [[На наш начин]] ТВ-серија || Командир |- | 1985 | [[Од зад грб (ТВ-филм)|Од зад грб]] ТВ-филм || |- | 1985 | [[Ајде да се дружиме]] ТВ-серија || |- | 1986 | [[Климент Охридски (филм)|Климент Охридски]] ТВ-филм | |- | 1986 | [[Солунски патрдии (ТВ-серија)|Солунски патрдии]] ТВ-серија || |- | 1986-1989 | [[Македонски народни приказни (телевизиска серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 1987 | [[Чорбаџи Теодос (ТВ-филм)|Чорбаџи Теодос]] ТВ-филм | Панко |- | 1987 | [[Народни трибуни]] ТВ-серија || |- | 1987 | [[Чук, чук Стојанче]] ТВ-серија || |- | 1988 | [[Скопски сновиденија]] ТВ-филм || |- | 1988-1992 | [[Тврдокорни (телевизиска серија)|Тврдокорни]] ТВ-серија | [[Христо Узунов]] |- | 1989 | [[Мугра (филм)|Мугра]] ТВ-филм || |- | 1990 | [[Македонски народни приказни (ТВ серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија || / |- | 1990 | [[Еурека]] ТВ-серија || |- | 1992 | [[Време, живот (филм)|Време, живот]] ТВ-филм || |- | 1993 | [[Бог да ги убие шпионите (филм)|Бог да ги убие шпионите]] ТВ-филм || Заптија |- | 1994 | [[Пред дождот (филм)|Пред дождот]] ТВ-филм | Моме |- | 1994 | [[Прекалени]] ТВ-серија || |- | 1995 | [[Ангели на отпад (филм)|Ангели на отпад]] ТВ-филм | Командирот |- | 1995-1997 | [[Македонски народни приказни (телевизиска серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 1999 | [[Во светот на бајките (телевизиска серија)|Во светот на бајките]] ТВ-серија | Патентарија |- | 1999 | [[Време, живот (филм)|Време, живот]] ТВ-филм || |- | 2000 | [[Погрешно време (телевизиска серија)|Погрешно време]] ТВ-серија | келнерот Стево |- | 2000-2001 | [[Светот има осум страни]] ТВ-серија || / |- | 2001 || [[Прашина (филм)|Прашина]] ТВ-филм || Арнаут |- | 2003 | [[Чекор пред времето (филм)|Чекор пред времето]] ТВ-филм | |- | 2004 | [[Under (филм)|Under]] ТВ-филм | Колекционер |- | 2004 || [[Како убив светец (филм)|Како убив светец]] ТВ-филм || |- | 2007 | [[Превртено (филм)|Превртено]] ТВ-филм || |- | 2010 | [[Македонски народни приказни]] ТВ-серија | |- | 2010 | [[Мисија Лондон (филм)|Мисија Лондон]] ТВ-филм | Мома Димич |- | 2012 | [[Бардо (филм)|Бардо]] ТВ-филм | Дедото |- | 2012-2015 | [[Македонски приказни]] ТВ-серија || / |- | 2013 || [[Тврдокорни (телевизиска серија)|Тврдокорни]] ТВ-серија || |- | 2016 || [[Ослободување на Скопје (филм)|Ослободување на Скопје]] ТВ-филм || |- | 2018 || [[Ругање со Христос]] ТВ-филм || |} == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * {{IMDb name|0699610}} * [https://mnt.mk/ansambl/umetnicki-ansambl/akteri/Kiril-Psaltirov Биографија на Кирил Псалтиров], Македонски народен театар {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Псалтиров, Кирил}} [[Категорија:Глумци од Кочани]] [[Категорија:Политичари од Кочани]] [[Категорија:Политичари од ВМРО-ДПМНЕ]] [[Категорија:Македонски театарски глумци]] [[Категорија:Македонски филмски глумци]] [[Категорија:Македонски телевизиски глумци]] [[Категорија:Југословенски глумци]] [[Категорија:Соработници на Службата за државна безбедност]] [[Категорија:Апсолвенти на универзитетот „Св. Кирил и Методиј“]] [[Категорија:Општина Гази Баба]] g5j42bji3suy92ilsmw58wufi84mv48 0 1045908 5382619 5022903 2025-06-21T22:11:50Z Carshalton 30527 5382619 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = {{знамеикона|Англија}} Фил Џагиелка | image = [[File:Phil_Jagielka_2015-07-18_1.jpg|250px]] | height = {{height|m=1.83}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1982|8|17}} | cityofbirth = {{роден во|Сеил|}} | countryofbirth = [[Англија]] | currentclub = {{Fb team Everton}} | clubnumber = 6 | position = [[Одбрана (фудбал)|централен одбранбен]] | years1 = 2000-2007 | caps1 = 254 | goals1 = 18 | clubs1 = {{Fb team Sheffield United}} | years2 = 2007-2019 | caps2 = 322 | goals2 = 14 | clubs2 = {{Fb team Everton}} | nationalyears1 = 2008- | nationalcaps1 = 40 | nationalgoals1 = 3 | nationalteam1 = {{знамеикона|Англија}} [[Фудбалска репрезентација на Англија|Англија]] | pcupdate = 5 мај 2019 | ntupdate = 15 ноембри 2016 }} '''Филип Никодем "Фил" Џагиелка''' (роден на 17 август 1982) — [[Англија|англиски]] [[фудбалер]], [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]] на [[ФК Евертон|Евертон]] и на [[Фудбалска репрезентација на Англија|англиската репрезентација]]. Џагиелка ја започнал својата кариера во [[ФК Шефилд Јунајтед|Шефилд Јунајтед]], играјќи како [[Среден ред (фудбал)|внатрешен играч од средниот ред]], но по трансферот во Евертон бил вратен една линија по назад и прекомандуван во [[Одбрана (фудбал)|централен одбранбен играч]]. Откако му помогнал на Шефилд Јунајтед да се врати во Премиер лигата, следната сезона по нивното испаѓање, тој му се приклучил на сегашниот тим, Евертон, з за сума од 4.000.000 [[фунта|фунти]]. За [[Фудбалска репрезентација на Англија|англиската репрезентација]] одиграл 30 натпревари досега, и бил дел од составот за [[Евро 2012|Европското првенство 2012]] и [[2014 ФИФА Светско Првенство|Светското првенство 2014]]. Но исто така, Џагиелка, имал право да настапува и за селекцијата на [[Фудбалска репрезентација на Полска|Полска]] преку потеклото на неговиот дедо Никодем, но тој ја избрал Англија. == Ран живот == Џагиелка е роден во [[Сеил]], [[Грејтер Манчестер]], и играл за фудбалскиот клуб Холи Фемили, кој не бил директно поврзан со истото име на училиштето во кое учел, на возраст од 8-11 години. Тој најпрво играл како десно крило, бидејќи поседувал огромна брзина, па дури и играл во натпревари против момчињата кој биле неколку учебни година постари од него. Сепак, тој првиот впечаток на скаутите им го оставил додека играл за неговиот локален тим Хеил Барнс Јунајтед во [[Олтринчам]]. Тој претежно играл во средниот ред за време на неговите настапи со клубот. За тоа време тој тренирал и со неколку професионални клубови како [[Стоук Сити]], [[ФК Евертон|Евертон]] и [[Манчестер Сити]], пред и официјално да стане играч на [[ФК Шефилд Јунајтед|Шефилд Јунајтед]] во [[1998]] година на возраст од 15 години. == Клупска кариера == === Шефилд Јунајтед === Џагиелка го поминал својот пат низ младинските редови на [[ФК Шефилд Јунајтед|Шефилд Јунајтед]], пред да го направи своето официјално деби за првиот тим на 5 мај [[2000]] против [[ФК Свиндон Таун|Свиндон Таун]] во последниот лигашки натпревар за [[Прва дивизија на фудбалската лига на Англија 1999-2000|сезоната 1999-2000]], додека сè уште бил тинејџер. Тој бил награден со професионален договор следниот ден и ја унапредувал својата игра пред почетокот на следната сезона. Договорот кој го потпишал бил на три-годишна верност кон клубот до јануари [[2001]] година. Тој се утврдил како првотимец во Шефилд Јунајтед во сезоната 2002-03 и започнал да го привлекува вниманието на други клубови, вклучувајќи го [[АФК Лидс Јунајтед|Лидс Јунајтед]], кои биле поврзувани со испраќање на понуда вредна 6 милиони [[фунта|£]] за двајца играчи на Шефилд, Џагиелка и неговиот тимски колега [[Мајкл Браун (англиски фудбалер)|Мајкл Браун]], но од Шефилд Јунајтед стигнала изјава дека тие ќе се спротивстават на секој обид да се ангажираат овие двајца играчи. Во април [[2005]] година, Џагиелка изјвил дека тој е среќен во Јунајтед и сака да остане во клубот, и покрај неколкуте солидни понуди од [[Премиер лига]]шки клубови заинтересирани за потпишување со него. Менаџерот на Јунајтед [[Нил Ворнок]], во јуни 2005 година му наговестил на [[ФК Вест Хем Јунајтед|Вест Хем Јунајтед]] дека Џагиелка не е на продажба, а во јули [[ФК Виган Атлетик|Виган Атлетик]] испратил понуда од 4 милиони фунти за Фил, по што од таборот на Јунајтед се огласиле дека за Џагиелка нема цена. До ноември немало нови понуди, сè додека [[ФК Болтон Вондерерс|Болтон]] не испратил сума од 4 милиони фунти, но Нил Ворнок ја одбил и оваа понуда изјавувајќи дека меѓу двата клуба немало контакт во врска со играчот. Откако останал во Шефилд Јунајтед тој му помагнал на клубот да избори промоција во [[Премиер лига]]та за [[Премиер лига 2006-07|сезоната 2006-2007]]. Џагиелка потпишал нов тригодишен договор со клубот во август [[2006]] година. Тој за првпат станал капитен на тимот во периодот кога [[Крис Морган]] отсуствувал од терените. Токму Џагиелка, бил човекот кој му ја донел првата победа на Шефилд Јунајтед во Премиер лигата од април [[1994]] година, кога во 91-вата минута ја погодил мрежата на [[ФК Мидлсборо|Мидлсборо]] со прекрасен полуволеј удар за победа со 2-1 во септември 2006 година. И покрај тоа што бил признат како еден од клучните играчи на клубот, претседателот Кевин Mекејб признал дека Џагиелка може да биде продаден доколку добие некоја доволно висока понуда. Во домашниот натпревар против [[ФК Арсенал|Арсенал]] на 30 декември 2006 година поради повреда на бутниот мускул на првиот голман [[Педи Кени]] и при водство на неговиот тим од 1-0, Џагиелка бил принуден да застане на голот до крајот на натпреварот. Во финишот од мечот Џагиелка го одбранил ударот на [[Робин ван Перси]] и ја сочувал предноста на својот тим за победа со 1-0. Во натпреварот тој ја покажал својата флексибилност но и способност да брани наместо голман, поради фактот што менаџерот [[Нил Ворнок]] не бил во можност да направи замена на голманската позиција затоа што немал резрвен голман на клупата, со цел да има повеќе тактички опции (бидејќи тогаш бројот на резервни играчи бил ограничен на само 5). До крајот на сезоната 2006-2007, тој направил 133 последователни лигашки настапи за Јунајтед, вклучувајќи го секој лигашки натпревар во сезоната 2004-2005 и 2005-2006 и секоја минута од сезоната 2006-07. Кога Шефилд Јунајтед испаднал од Премиер лигата по само една сезона, Џагиелка бил поврзан со заминување од Шефилд, а и голманот Педи Кени изјавил дека верува дека е време тој да замине во некој поголем клуб. Новиот менаџер на клубот [[Брајан Робсон]] го замолил Џагиелка да почека со исходот од сослушувањето за арбитражата за време на последниот натпревар од лигата по кој клубот испаднал (поразот со 1-2 на домашен терен од Виган) пред да се одлучи дали ќе го напушти клубот. ===Евертон=== [[File:Phil Jagielka.png|thumb|right|100px|Џагиелка играјќи за Евертон во [[2008]].]] Џагиелка на крајот потпишал за [[ФК Евертон|Евертон]] на 4 јули [[2007]] година, пет-годишен договор вреден 4.000.000 фунти. Тој бил воедно и некогаш најскапо откупениот фудбалер на Шефилд Јунајтед. Тој го направил своето деби пред домашната публика на [[Гудисон Парк]] на 31 јули 2007 година како замена во второто полувреме во пред-сезонскиот пријателски натпревар против [[ФК Вердер Бремен|Вердер Бремен]], влегувајќи на местото на [[Жозеф Јобо]] во централниот дел на одбраната. По бавниот старт на неговата кариера во Евертон, Џагиелка сепак се развил во еден важен член на првиот тим. Тој го постигнал својот прв погодок за Евертон во [[Куп на УЕФА|Купот на УЕФА]] против [[ФК АЗ Алкмар|АЗ Алкмар]]. Тој постигна автогол против [[ФК Виган Атлетик|Виган Атлетик]], иако Евертон победи со 2-1. Тој направил серија на натпревари во кој бил избран за играч на натпреварот веќе во следните настпи, против [[ФК Тотенхем Хотспар|Тотенхем]], [[ФК Бран|Бран]] и [[Манчестер Сити]]. Својот прв лигашки гол за Евертон го постигнал против Рединг на 9 февруари [[2008]] година. Џагиелка ја започнал [[ФК Евертон сезона 2008-2009|сезоната 2008-2009]] како прв избор за позицијата централен одбранбен играч, играјќи во секоја минута од секој лигашки натпревар додека не се повредил во поразот со 2-1 на домашен терен од [[Манчестер Сити]]. Тој ја освоил наградата играч на месецот за февруари и ги освоил навивачите на Евертон кој го избрале за ''клупски играч на сезоната''. Џагиелка исто така го постигнал победничкиот пенал за Евертон во пенал-серијата од полуфиналето на [[ФА Куп]]от со кој го елиминирал [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]], но тој тврдел дека го фаулирал [[Дани Велбек]] во 68-мата минута, и признал дека требало да биде досуден пенал, по што судијата, сепак не досудил удар од 11 метри. Набргу потоа се здобил со напукнување во предниот вкрстен лигамент играјќи против Манчестер Сити, а како последица на тоа го пропуштил финалето на [[ФА куп]]от 2009 година. Откако го пропуштил крајот на сезоната 2008-2009, и повеќе од половината од [[ФК Евертон сезона 2009-2010|сезоната 2009-2010]], Џагиелка го одиграл својот прв натпревар на гостувањето кај [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]] во [[Лига Европа]] во февруари [[2010]] година, влегувајќи како замена за повредениот [[Филип Сендерос]]. На 27 септември [[2014]] година, Џагиелка го постигнал својот прв гол по пауза од две сезони со фантастичен удар од околу 28 метри за да го израмни резултатот на 1-1 во 91-вата минута од [[Мерсисајд дерби|Дербито на Мерсисајд]] против [[ФК Ливерпул|Ливерпул]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url = http://www.espn.co.uk/football/sport/story/349943.html|title = Jagielka stunner steals a point after pulsating derby|date = 2014-09-27|accessdate = 2014-09-27|website = EPSN|publisher = ESPN|last = |first = |archive-date = 2014-10-16|archive-url = https://web.archive.org/web/20141016214839/http://www.espn.co.uk/football/sport/story/349943.html|url-status = dead}}</ref> == Личен живот == Џагиелка има [[Полска|полско]] и [[Шкотска|шкотско]] потекло. Неговиот постар брат [[Стивен Џагиелка]] игра за [[ФК Хеднесфорд Таун|Хеднесфорд Таун]]. Тој, исто така има две сестри, Барбара и Никола. ==Надворешни врски== {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Англија |image3=Flag of England.svg }} * [http://www.soccerway.com/players/phil-jagielka/2600/ Фил Џагиелка на soccerway] * [http://www.transfermarkt.co.uk/phil-jagielka/profil/spieler/13520 Фил Џагиелка на transfermarkt] * [http://www.espnfc.com/player/4745/phil-jagielka Фил Џагиелка на espn] * [http://www.thefa.com/england/all-teams/players/j/phil-jagielka Фил Џагиелка на FA] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20130210105807/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/J/Phil-Jagielka |date=2013-02-10 }} == Наводи == {{наводи}} {{Everton F.C. squad}} {{Состав на Англија на Светското првенство 2014}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Џагиелка}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Шефилд Јунајтед]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Евертон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Дарби Каунти]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Родени во 1982 година]] a9vmyojqcahu2q2ytpvfcy0hugpye3f 0 1050894 5382621 5075066 2025-06-21T22:17:24Z Carshalton 30527 5382621 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Киаран Кларк | image = [[Податотека:FIFA WC-qualification 2014 - Austria vs Ireland 2013-09-10 - Ciaran Clark 04.JPG|190px]] | height = {{height|m=1.88}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1989|9|26}} | cityofbirth = {{роден во|Лондон|}} | countryofbirth = [[Англија]] | nationality = {{IRL}} | currentclub = {{Fb team Newcastle United}} | clubnumber = 2 | position = [[Одбрана (фудбал)|централен одбранбен, лев бек]] | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Aston Villa}} | years1 = 2009-2016 | caps1 = 134 | goals1 = 7 | clubs1 = {{Fb team Aston Villa}} | years2 = 2016- | caps2 = 65 | goals2 = 8 | clubs2 = {{Fb team Newcastle United}} | nationalyears1 = 2011- | nationalcaps1 = 32 | nationalgoals1 = 2 | nationalteam1 = {{Fb|Република Ирска}} | pcupdate = 6 јануари 2011 | ntupdate = 17 ноември 2010 }} '''Киаран Кларк''' (роден на 26 Септември 1989 година во [[Лондон|Хароу]], Англија) — [[фудбалер]] од [[Република Ирска]] кој игра во [[Премиер лига]]та за екипата на [[ФК Њукасл Јунајтед|Њукасл Јунајтед]] и [[Фудбалска репрезентација на Република Ирска|ирската репрезентацијата]]. Кларк природно е играч од одбраната и игра како [[Одбрана (фудбал)|централен дефанзивец]], но исто така, може да работи и како [[играч за врска|дефанзивен играч од средниот ред]] и како [[Одбрана (фудбал)|лев бек]]. Кларк бил капитен на [[Фудбалска репрезентација на Англија|Англија]] во селекциите под-18 и под-19 години, но во октомври 2010 година ја искажал својата амбиција да игра за Република Ирска. Тој беше повикан во репрезентацијата на Ирците еден месец подоцна на пријателскиот натпревар против [[Фудбалска репрезентација на Норвешка|Норвешка]], и го направи своето целосно деби против [[Фудбалска репрезентација на Велс|Велс]] на 8 февруари, 2011 година. == Клупска кариера == === Астон Вила === ==== Почетокот на кариерата ==== Иако роден во Лондон и растел во Сенди, Кларк дошол на [[Вила Парк (стадион)|Вила Парк]] преку [[Астон Вила Резерви и Академија|младинската школа на Астон Вила]] на возраст од единаесет години. Тој бил капитен на У-18 тимот на академијата за време на кампањата на 2007-08 во резервната лига, моминско лига на академијата наслов. Нему му беше даден сениорски тимски број за сезоната 2008-09 и сенашол на клупата за резерви на Вила за натпревар од [[Куп на УЕФА|Купот на УЕФА]] нагостувањето кај [[ФК ЦСКА Москва|ЦСКА Москва]], но остана неискористена замена. ==== сезона 2009-10 ==== Кларк беше вклучен во претсезонските подготвителни натпревари на Вила за сезоната 2009-2010. На 30 август 2009 година, тој го направи своето деби во [[Премиер лига]]та во победата со 2-0 над [[ФК Фулам|Фулам]]. По повредата на [[Картис Дејвис]], тогаш деветнаесет-годишниот Киаран Кларк беше именуван во почетната постава на Вила, како партнер на [[Карлос Куељар]] во центарот на одбраната. Тој помогна за чиста мрежа на клубот и речиси го одбележа своето деби со погодок, но неговиот удар со глава беше за малку непрецизен. Иако во тимот се прави ново сериозно партнерство од новите засилувања [[Џејмс Колинс]] и [[Ричард Дан]] и Кларк во главно е на клупата, тој сепак за побрз период од очекувано успеал да се пробие во првиот тим на Астон Вила во рок од само година дена. Во ноември 2009 година тој потпишал нов договор со тимот до 2012 година. Втор настап на Кларк во дресот на [[Астон Вила]] дојде на Вила Парк во победата на домашната екипа над [[ФК Брајтон и Хов Албион|Брајтон и Хов Албион]] со 3-2 во [[ФА Куп]]от. ==== сезона 2010-2011 ==== Кларк ги започна првите два лигашки натпревари на [[Астон Вила]] во сезоната 2010-11 сезона: против [[ФК Вест Хем Јунајтед|Вест Хем Јунајтед]], како партнер на Ричард Дан и ја зачувуваат својата мрежа чиста, за потоа против [[ФК Њукасл Јунајтед|Њукасл Јунајтед]] да бидат целосно разбиени со 6 гола во нивната мрежа. Кларк, исто така, беше во почетниот тим на [[Жерар Улие]] и во првиот натпревар како нов менаџер на Вила, против [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]] во [[Лига куп]]от. Тој потоа го почна натпреварот против локалните соперници [[ФК Бирмингем Сити|Бирмингем Сити]] играјќи во средниот ред и продолжи да ја има истата улога и против [[ФК Фулам|Фулам]] и [[ФК Блекпул|Блекпул]] поради кризата со повреди од овој дел од теренот на клубот. На 27 ноември 2010 година, Кларк ги постигна своите први два гола за клубот во поразот со 4-2 од [[ФК Арсенал|Арсенал]] дома. На 2 јануари 2011 тој постигна израмнувачки погодок во 91 минута против Челзи на 2 јануари 2011 година за да му донесе бод на својот тим. ==== сезона 2011-2012 ==== Кларк го постигна својот прв погодок во сезоната во натпревар од ФА Купот против Бристол Роверс на 29 јануари 2011 година, со фантастичен соло продор. Тој одигра 15 натпревари во Премиер лигата оваа сезона, најчесто како лев бек и постигна еден погодок на 6 мај 2012 носејќи му водство на својот тим од 1-0 против [[ФК Тотенхем|Тотенхем]] во натпревар што заврши 1-1. ==== сезона 2012-2013 ==== Во сезоната 2012-2013 Кларк бил прв избор во централниот дел на одбраната на новиот менаџер на Астон Вила, [[Пол Ламберт]]. Тој бил стратер во првите два меча во сезоната во Премиер лигата, но бил исклучен во второто коло на 25 август 2012 година за направен професионален фаул над [[Никица Јелавиќ]] во натпреварот против [[ФК Евертон|Евертон]]. Тој се вратил во почетниот тим на Вила, по одлежувањето на суспензијата од еден натпревар, на 3 септември 2012 година на гостувањето кај [[ФК Њукасл Јунајтед|Њукасл Јунајтед]]. Тој постигна гол на овој натпревар во 22 минута а на крајот натпреварот завршил 1-1. Кларк бил стартер и во следните 4 натпревари на тимот. === Њуксал Јунајтед === На 3 август 2016, Кларк потпишал за [[ФК Њуксал Јунајтед|Њукасл Јунајтед]]. ==Титули== ==={{знамеикона|Англија}} Астон Вила=== *'''[[Премиер Резервна Лига-Југ]]''' : 2009-10 *'''[[Пис Куп]]''' : 2009 *[[Лига куп]] : 2009-вицешампион ==Надворешни врски== *[http://www.soccerway.com/players/ciaran-clark/89489/ Киаран Кларк на soccerway] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Кларк}} [[Категорија:Родени во 1989 година]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Астон Вила]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Њукасл Јунајтед]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Ирски фудбалери]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] me4qjshp678bt3tzh12e5v5rw2zmev0 0 1057133 5382448 5379967 2025-06-21T16:34:52Z Marco Mitrovich 114460 /* Надворешни врски */ 5382448 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Прешево | native_name = Прешево | settlement_type = Град и Општина | image_skyline = Preševo.jpg | image_alt = | image_caption = Прешево | image_flag = Flamuri i Preshevës.png | image_shield = COA Presevo.svg | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 18 |lats = 23.79 |latNS = N | longd = 21 |longm = 39 |longs = 0.8 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = Прешево | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 463 | population_footnotes = | population_as_of = 2022 | population_blank1_title = Град | population_blank1 = 14.219 | population_blank2_title = Општина | population_blank2 = 33.449 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17523 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR | website = {{url|https://presevo.rs/}} }} [[Податотека:Municipal square Preševo, Serbia.jpg|thumb|270px|Градскиот центар во Прешево]] '''Прешево''' ({{lang-sq|Presheva}}) — град и седиштето на истоимената општина во [[Пчињски Управен Округ|Пчињскиот Управен Округ]] во Србија. Се наоѓа на крајниот [[Јужна Србија|југ на Србија]], недалеку до границата со [[Косово]] и [[Македонија]] во [[Прешевска Долина|Прешевската долина]] и Поморавието, на надморска височина од 463 метри. Територијата на оваа општина се наоѓа на вододелницата на [[Егејско Море|Егејското]] и [[Црно Море|Црното Море]]. Вкупната површина на територијата на општина Прешево е {{км2|264}}. Според пописот од 2022 градот броел 14.219 жители, а во општината 33.449 жители. == Историја == Првиот пишан документ за Прешево датира од 14 век. Во средновековната српска историја, е познато дека во 1389 година, кога, како се верува, во Прешевско поле се одиграла битка, која била вовед во [[Косовска битка|Косовската битка]] меѓу [[Срби]]те и [[Албанци]]те. При крајот на 14 век и почетокот на 15 век, со градот владее кралот [[Углеша]], и Прешево станува значајна населба, која се споменува како паланка, место и мало гратче, кој се наоѓал на самиот средновековен пат [[Приштина]]-[[Ќустендил]] (преку прешевска [[Скопска Црна Гора]]). Во 16 век гратчето Прешево имаше значителен број на население - според пописот од 1519, имало 59 христијански фамилии; според пописот од 1528, 76 христијански фамилии; според пописот од 1570 во Прешево живееле 90 христијански фамилии и 85 жители неомажени/неоженети. Градот е под турска власт, од 1454 до 1912 година. Во поголем обем, како и околните села, зафатено е значајно иселување на Србите во текот на турското владеење, почнувајќи од 1690 година и подоцна, кога постепено се населуваат [[Албанци]]. нивното доселување најголема изразеност има по Втората австриско-турска војна од првата половина на 18 век. При крајот на 19 век Прешево е центар на Прешевската каза на [[Отоманското Царство]]. Според статистиката на Васил К’нчов од 1900 година, Прешево било населено од 2.000 жители [[албанци|арнаути]] [[муслимани]]. Според Димитар Мишев, во градот имало и мал број на [[христијанско]] население, вкупно 280 жители. Од 1929 до 1941 Прешево беше дел од [[Вардарската бановина]]. Во текот на [[Априлска војна|априлската војна]], [[Кралството Југославија]] капитулираше по 12 дена од воени дејствија против [[Силите на Оската]]. На 20 април, [[Бугарија]] окупираше дел од кралството Југославија, вклучувајќи го и Прешево. Фашистичкиот режим на Бугарите го окупираше овој дел сè до 7 септември 1944 со голем терор, кога ја предадоа власта на Нацистичкиот режим на Германија. Албанските сојузници на Нацистичкиот режим, [[Бали Комбетар]], подоцна владееше со овој дел. Кон средината на ноември, [[Југословенски партизани|Југословенските партизани]] ги присилија на повлекување, окупациските Албански сили. При крајот на 80-тите во текот на [[СФРЈ]] локалните [[Срби]] предлагаа да се направи српска општина Источно Прешево. Но, таа идеја не беше прифатена и денес Србите во градот се во многу мал број. == Случувања во 2013 == Кон крајот на 2012, српскиот премиер [[Ивица Дачиќ]] му упати ултиматум на локалните водачи на [[Албанците во Србија]] за да се тргне споменикот на [[ОВПМБ]] во центарот на Прешево. Ова наиде на отпор од страна на локалните водачи при што во средината на јануари 2013 година, споменикот беше отстранет од локацијата. ==Населени места== Општина Прешево се состои од 35 населби: [[Алиџерци]], [[Берчевац]], [[Бујиќ]], [[Букаревац]], [[Буковац (Прешево)|Букувац]], [[Буштрање (Прешево)|Буштрање]], [[Гаре]], [[Големи Дол]], [[Горна Шушаја]], [[Госпоѓинце]], [[Депце]], [[Долна Шушаја]], [[Жуинце]], [[Илинце]], [[Курбалија]], [[Љаник]], [[Маѓаре (Прешево)|Маѓаре]], [[Миратовац]], [[Норча]], [[Ораовица (Прешево)|Ораовица]], [[Печено]], '''Прешево''', [[Рајинце]], [[Ранатовце]], [[Рељан]], [[Свињиште (Прешево)|Свињиште]], [[Сефер]], [[Славујевац]], [[Станевце]], [[Стрезовце (Прешево)|Стрезовце]], [[Трнава (Прешево)|Трнава]], [[Цакановац]], [[Церевајка]], [[Црнотинце]], [[Чукарка]]. [[Податотека:Municipalities of Serbia Preševo.png|мини|центар|200п|Општина Прешево во карта на Србија]] Повеќето села во општината Прешево имаат апсолутно албанско мнозинство, освен селата: Љаник, Свињиште, Славуевац и Цакановац каде Србите се етничко мнозинство, но има и некои села каде Србите во Прешевската долина живеат и сочинуваат значително малцинство како: Буштрање, Рељан, Стрезовце, Чукарка и градот Прешево. == Демографија == Во градот Прешево живее 8.641 жител, додека просечната старост на населението изнесува 29,9 години (29,2 кај мажите и 30,5 кај жените). Овој град и општина е главно населен со [[Албанци]] и претставува културен, административен центар на Албанците во Србија. Според пописот на населението од 2002 година, во општината живеат 34,904 жители во 35 населени места.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://webrzs.stat.gov.rs/axd/pok.php?god=2005 |title=Statistički zavod Srbije |accessdate=2012-11-26 |archive-date=2009-02-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090225154800/http://webrzs.stat.gov.rs/axd/pok.php?god=2005 |url-status=dead }}</ref> 89,10% од населението се [[Албанци]] и мал дел Срби кои го говорат [[торлачки дијалект|торлачкиот дијалект]]. Во општината исто така се зборува и турскиот и ромскиот јазик. Според попис од 2011, општината Прешево има 3.066 жители, затоа што Албанците го бојкотирале пописот. Според српската историографија, Србите во околината на Прешево се раселувале во текот на големите селби во 1690 и 1737 година и во текот на целиот 18 век сè до почетокот на 19 век. Тие [[Срби]] кои преживеале на своите вековни огништа се протерани од страна на [[Албанци|Арнаутите]]. Турците до крајот на 17 век па сè до почетокот на 19 век, масовно доселувале Албанци од [[Албанија]] а оние преостанати Срби од околината на Прешево се иселувале во околината на Бујановац, [[Врање]] и останатите делови на Србија. ;Етнички состав во градот {{bar box |float=center |title=Етнички групи 2022 година<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-ethnic-loc2022.htm Ethnic composition, all places: 2022 census] pop-stat.mashke.org</ref> |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Албанци]]|black|92.7}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|4.8}} {{Столбен постоток|[[Роми]]|brown|1.5}} }} ;Етнички состав во општината {{bar box |float=center |title=Етнички групи 2022 година |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Албанци]]|black|93.7}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|4.8}} {{Столбен постоток|[[Роми]]|brown|0.6}} }} == Политика == Во 1992, Албанците во овој дел организираа референдум во кој тие гласаа, Прешево, Медвеѓа и Бујановац да се припојат кон [[Косово]]. Меѓу 1999 и 2001, Албанска сепаратистичка организација наречена „Ослободителна војска на Прешево, Медвеѓа и Бујановац“ (ОВПМБ), оперираше во овој регион, со цел да ги одцепи овие три општини од СР Југославија и да ги припои кон идното и независно Косово. Овие активности привлекоа помал меѓународен медиски интерес во споредба со случувањата во [[Косовската војна|Косово]] и [[Воен конфликт во Македонија, 2001|Македонија]]. Терористите беа победени од страна на српските сили, во операција која не одзеде долго време и каде трупите на [[НАТО]] помогнаа контролирајќи, терористите да не ги префрлат борбите од Косово. Моменталната ситуација е стабилна, но Албанците прават некои тензии поради нееднаквиот однос од страна на Владата на Србија кон нив. == Поврзано == * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] * [[Прешевска Долина]] ==Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://www.rtvpresheva.com/ RTV Presheva] {{sq}} * [https://www.preshevajone.com/ Presheva Jone] {{sq}} * [https://kt.gov.rs/opstina-presevo/ Координационо тело Владе Репубике Србије за општине Прешево, Бујановац и Медвеђа] {{sr}} {{Општина Прешево}} {{Градови во Јужна Србија}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево| ]] [[Категорија:Општини во Србија]] [[Категорија:Македонско-српски гранични премини]] [[Категорија:Пчињски Управен Округ]] [[Категорија:Градови во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] jq5gyf8k7roojp13i1fzgrpzca2lb6g 0 1064550 5382626 5079209 2025-06-21T22:44:15Z Golf5plus 108702 5382626 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност |име=Цане Николовски |портрет= |px=170px |опис= |роден-дата={{роден на и возраст|df=yes|1958|11|8}} |роден-место= {{роден во|Битола}}, {{Знаме|СФРЈ}}, денес {{МКД}} |починал-дата= |починал-место= |занимање =музичар }} '''Цане Николовски''' (роден во Битола на [[8 ноември]] [[1958]] година) — македонски [[пејач]], [[музичар]], [[флејтист]]. Во својата долгогодишна музичка кариера, помеѓу другото бил вокал и на групите [[Мадригали]], Гром и Бон – Тон. Најпознат е по новокомпонираниот народен хит Жаклина, испеан во 1990 година со групата Елита од Битола. Николовски останува познат како универзална појава на македонската музичка сцена која што еднакво успешно се снаоѓа и прилагодува во спектар на различни музички жанрови - [[рок]], [[поп]] и народни изворни и новокомпонирани песни. Има снимено 37 албуми со народна, поп и музика изведена со флејта. Од 2004 Николовски живее во туристичкото место [[Аликанте]] во [[Шпанија]]. Во 2016 година, продукцијата Лотус од Битола, снимила документарен филм за Цане Николовски со наслов „Патот за Аликанте“.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://vistina.mk/?p=400532 |title=архивски примерок |accessdate=2017-02-14 |archive-date=2017-04-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170409111800/http://vistina.mk/?p=400532 |url-status=dead }}</ref> [[File:Цане Николовски.jpg|thumb|Цане Николовски]] == Почетоци на кариерата: Мадригали == Првите посериозни обиди за занимавање со музика на Николовски се со рокенрол бендот [[Мадригали]] од Битола. Тој на бендот му се придружил во 1975 година како вокал и флејта. Во него, покрај Цане Николовски (вокал), членувале и [[Драган Каранфиловски-Бојс]] (соло гитара); Благој Тасевски–Бале (соло гитара); Миле Шерденков–Шендер (бас гитара), Томе Георгиев – Шкипот (тапани) и Панде Пажиќ (клавијатури). На почетоците на неговата кариера, инспирација за Николовски биле флејтистот и водач на групата Џетро Тал, Јан Андерсон, флејтистот Херби Мен, музиката на [[Бијело дугме]]... Мадригали во 1977 година на гитаријадата во [[Заечар]] ја освоиле првата награда од жирито, првата награда од публиката, а исто така почестени биле и со првата награда на Радиотелевизија Белград. Песната „Македонија“ со која се претставиле во Заечар, ќе ја исполнат и во 1977 година на гитаријадата во [[Суботица]]. Во 1979година, бендот повторно настапил на заечарската гитаријада и го освоил првото место од публиката. == Трн во око == Во 1979 година „Мадригали“ го менуваат името во „Трн во око“. Под ова име во 1981 година бендот настапил во центарот „Скендерија“ во [[Сараево]], каде што ја исполниле песната „Плати една дупла и мрш да те нема“, која што станала хит во бивша Југославија. == Гром == Од 1986 до 1989 година Цане Николовски бил вокал на поп бендот „Гром“ од Битола. Во 1988 година имале забележителен настап на [[Макфест|МакФест]] со песната „Каде си ти, најмила моја?“. == Елита и хитот Жаклина == Во 1989 година Николовски добил понуда да стане пејач на групата која што изведувала народна музика - „Елита “ од Битола. Со нив го испеал хитот „Жаклина“. Во 1991 година читателите на магазинот „Екран “ песната ја избрале за најслушана песна за 1990 година. Според интервјуто на Николовски дадено за порталот think.mk на матурата на [[СОУ „Јосип Броз-Тито“ - Битола|гимназијата Јосип Броз–Тито]] од Битола во 1991 година, присутните барале на секои пет минути да се свири Жаклина, љубов моја... Од 2004 Цане Николовски живее во туристичкиот град Аликанте во Шпанија, како професионален забавувач со ангажман во различни локали и ресторани во градот. И понатаму работи на снимање на албуми од различни музички жанрови, како и албуми на коишто тој изведува музика со флејта. [[File:Николовски, Цане.jpg|thumb|Цане Николовски 2012]] ==Наводи== {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Николовски, Цане}} [[Категорија:Македонски пејачи]] cq0ehwom9prqi2jmacd0610v5pnmaww 0 1069572 5382334 5379979 2025-06-21T12:24:30Z Marco Mitrovich 114460 /* Наводи */ 5382334 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name = Букаревац |other_name =[[албански]] Bukuroci |native_name = Букаревац |nickname = |settlement_type =село |motto = |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Србија |pushpin_label_position =bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Држава |subdivision_name ={{знаме|Serbia}} |subdivision_type1 = Округ |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ]] |subdivision_type2 =Општина |subdivision_name2 =[[Општина Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Imperial |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2002 |population_footnotes = |population_note = |population_total =905 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 20|lats= 05|latNS= N |longd= 21|longm= 42|longs=34 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m = |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = -{VR}- |area_code = 017 |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Букаревац''' — село во [[Србија]] во [[општина Прешево]] во [[Пчињски Округ|Пчињскиот Округ]]. Се наоѓа во близина на границата меѓу [[Србија]] и [[Македонија]], каде гравитира длабоко кон [[Куманово|кумановско]]-[[Липково|липковскиот]] регион. Според пописот од 2002. селото имало 905 жители (според пописот од 1991 селото имало 630 жители). ==Демографија== Во Букаревац живее 550 полнолетни жители, а просечната старост изнесува 28,2 години (27 кај мажите и 29,5 кај жените). Во селото има 195 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 4,64. Ова село е во голем дел населено со [[Албанци]] (според пописот од 2002). {{Графикон постоци |извор=<ref>{{Стат Књига 1}}</ref> |ширина=300px |наслов=Етнички состав според пописот од 2002 во Србија |позадина=#ddd |позиција=left |шипке= {{Врста са постотком|[[Албанци]]|yellow|899|99.33}} {{Врста са постотком|непознато|blue|6|0.66}} }} {{Графикон постоци |извор= |ширина=300px |наслов=Етнички состав според пописот од 1961 во Србија |позадина=#ddd |позиција=left |шипке= {{Врста са постотком|[[Албанци]]|yellow|423|95}} {{Врста са постотком|[[Срби]]|blue|167|5}} }} == Статистички податоци == {| {{Sortable}} |- ! Година !! Жители |- | [[1948]] || 457 |- | [[1953]] || 526 |- | [[1961]] || 597 |- | [[1971]] || 679 |- | [[1981]] || 672 |- | [[1991]] || 630 |- | [[2003]] || 1062 |} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] 8lyo3tl53vkcrz4ye1l4be4miwyiioz 0 1070026 5382335 5379980 2025-06-21T12:25:21Z Marco Mitrovich 114460 5382335 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name =Буковац |other_name = [[албански]] Bukoci |native_name = Буковац |nickname = |settlement_type =село |motto = |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Serbia |pushpin_label_position =bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Држава |subdivision_name ={{знаме|Serbia}} |subdivision_type1 = Округ |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ]] |subdivision_type2 =Општина |subdivision_name2 =[[Општина Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Imperial |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2002 |population_footnotes = |population_note = |population_total =108 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 21|lats= 38|latNS= N |longd= 21|longm= 38|longs=55 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m = |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = |area_code = |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Буковац''' — село во [[Србија]] во [[општина Прешево]] во [[Пчињски Округ|Пчињскиот Округ]]. Според пописот од 2002, селото имаше 108 жители.<ref>Popis stanovništva, domaćinstava i Stanova 2002. Knjiga 1: Nacionalna ili etnička pripadnost po naseljima. Republika Srbija, Republički zavod za statistiku Beograd 2003. ISBN 86-84433-00-9</ref> (според пописот од 1991, селото имало 131 жител). ==Демографија== Во селото Буковац живеат 76 полнолетни жители, а просечната старост на населението изнесува 27,4 години (28,7 кај мажите и 26,3 кај жените). Во селото има 24 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 4,50. Населението во ова село е многу нехомогено (2002.). Во 2022. година селото е населено со Албанци. {| width="50%" style="background:transparent; " | valign="top" width="50%" style="border:1px solid gray; " | <!-- ============================================================================================= ПОЧЕТАК ГРАФИКА ===============================================================================================--> <center> :''График промена на бројот на чители во текот на 20. век'' {| | style="padding: 0;" | <timeline> ImageSize = width:250 height:200 PlotArea = left:40 right:10 top:10 bottom:20 TimeAxis = orientation:horizontal AlignBars = justify Colors = id:gray1 value:gray(0.9) DateFormat = yyyy Period = from:1940 till:2010 ScaleMajor = unit:year increment:10 start:1940 PlotData = bar:180 color:gray1 width:1 from:start till:end bar:120 color:gray1 from:start till:end bar:60 color:gray1 from:start till:end bar:0 color:gray1 LineData = layer:front points:(62,127)(77,141) color:blue width:2 points:(77,141)(100,156) color:blue width:2 points:(100,156)(128,161) color:blue width:2 points:(128,161)(157,121) color:blue width:2 points:(157,121)(185,143) color:blue width:2 points:(185,143)(217,122) color:blue width:2 </timeline> |} </center> <!-- ============================================================================================= КРАЈ ГРАФИКА ===============================================================================================--> | valign="down" width="50%" | |} {{Графикон постоци |извор=<ref>{{Стат Књига 1}}</ref> |ширина=300px |наслов=Етнички состав според Пописот од 2002 во Србија. |позадина=#ddd |позиција=left |шипке= {{Врста са постотком|[[Албанци]]|yellow|67|62.03}} {{Врста са постотком|непознато|blue|41|37.96}} }} ==Наводи== {{наводи}} {{coord|42|21|38|N|21|38|55|E|type:city_source:kolossus-frwiki|display=title}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] muj2i150x5b7sbjsa40zrp520324pog 0 1070036 5382499 5371507 2025-06-21T17:43:36Z Andrew012p 85224 5382499 wikitext text/x-wiki [[File:Pesa 120N 3113, tram line 9, Warsaw, 2009.jpg|thumb|250px|Трамвај '''120N''' во полскиот главен град [[Варшава]]]] {{Портал|Трамвајски транспорт}} {{рв|Trams}} '''Трамвај''' (од англиски: ''tram'' = вагон, вагонетка и ''way'' = пат, името доаѓа од вагонетките за превоз на јаглен во шахта во [[Велика Британија]]) — релсово [[сообраќај]]но средство, вид уличен [[јавен превоз]], обично на електрична влечна сила се користи најчесто во градовите за превоз на патници во одреден правец. Во [[Македонија]] моментално нема трамваи, иако има планови за воведување. ==Историја== Трамваите почнале да функционираат во првата половина на [[19 век]], а електричните - на крајот на 19 век. Во периодот меѓу двете светски војни започнал нивниот пад, но од крајот на [[XX век]] се забележува значително зголемување на популарноста на трамваите. Во [[Сан Франциско]], [[Калифорнија]] ([[САД]]) бил лансиран првиот кабелски трамвај во светот, во 1873 година. ==Видови трамваи== [[Податотека:Tram in Kassel.jpg|мини|Трамвај во Касел]] Повеќето трамваи користат [[електрична струја]], добиваат преку контакт мрежа со помош на токоприемници (пантографи), но има и трамваи со напојување од трета шина, како и трамваи на батерии. Покрај електрични, има и трамваи влечени од [[ко]]њ, кабелски трамваи и [[Дизел-гориво|дизел]]-трамваи. Во минатото имало парни трамваи, како и трамваи влечени од мулиња и [[Зебра|зебри]]. Трамваите можат да се класифицираат исто како градски, меѓуградски, санитарни и товарни. ==Трамвајот како мотив по уметноста== * „Заскитаниот трамвај“ — песна на рускиот поет [[Николај Гумиљов]].<ref>''Антологија руске лирике – X-XXI век. Књига II: Прва четвртина – средина XX века (авангарда и социјалистички реализам)''. Београд: Paidea, 2007, стр. 26-28.</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Трамвај|!]] [[Категорија:Руски пронајдоци]] fbj1qf66madejau673dhvahh42cwfzx 5382502 5382499 2025-06-21T17:45:19Z Andrew012p 85224 5382502 wikitext text/x-wiki [[File:Pesa 120N 3113, tram line 9, Warsaw, 2009.jpg|thumb|250px|Трамвај '''120N''' во полскиот главен град [[Варшава]]]] {{Портал|Трамвајски транспорт}} {{рв|Trams}} '''Трамвај''' (од англиски: ''tram'' = вагон, вагонетка и ''way'' = пат, името доаѓа од вагонетките за превоз на јаглен во шахта во [[Велика Британија]]) — шинско [[сообраќај]]но средство, вид уличен [[јавен превоз]], обично на електрична влечна сила се користи најчесто во градовите за превоз на патници во одреден правец. Во [[Македонија]] моментално нема трамваи, иако има планови за воведување. ==Историја== Трамваите почнале да функционираат во првата половина на [[19 век]], а електричните - на крајот на 19 век. Во периодот меѓу двете светски војни започнал нивниот пад, но од крајот на [[XX век]] се забележува значително зголемување на популарноста на трамваите. Во [[Сан Франциско]], [[Калифорнија]] ([[САД]]) бил лансиран првиот кабелски трамвај во светот, во 1873 година. ==Видови трамваи== [[Податотека:Tram in Kassel.jpg|мини|Трамвај во Касел]] Повеќето трамваи користат [[електрична струја]], добиваат преку контакт мрежа со помош на токоприемници (пантографи), но има и трамваи со напојување од трета шина, како и трамваи на батерии. Покрај електрични, има и трамваи влечени од [[ко]]њ, кабелски трамваи и [[Дизел-гориво|дизел]]-трамваи. Во минатото имало парни трамваи, како и трамваи влечени од мулиња и [[Зебра|зебри]]. Трамваите можат да се класифицираат исто како градски, меѓуградски, санитарни и товарни. ==Трамвајот како мотив по уметноста== * „Заскитаниот трамвај“ — песна на рускиот поет [[Николај Гумиљов]].<ref>''Антологија руске лирике – X-XXI век. Књига II: Прва четвртина – средина XX века (авангарда и социјалистички реализам)''. Београд: Paidea, 2007, стр. 26-28.</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Трамвај|!]] [[Категорија:Руски пронајдоци]] fnfix1q6ma9m8fbfp2nfnsxan24px5w 5382506 5382502 2025-06-21T17:45:53Z Andrew012p 85224 5382506 wikitext text/x-wiki [[File:Pesa 120N 3113, tram line 9, Warsaw, 2009.jpg|thumb|250px|Трамвај '''120N''' во полскиот главен град [[Варшава]]]] '''Трамвај''' (од англиски: ''tram'' = вагон, вагонетка и ''way'' = пат, името доаѓа од вагонетките за превоз на јаглен во шахта во [[Велика Британија]]) — шинско [[сообраќај]]но средство, вид уличен [[јавен превоз]], обично на електрична влечна сила се користи најчесто во градовите за превоз на патници во одреден правец. Во [[Македонија]] моментално нема трамваи, иако има планови за воведување. ==Историја== Трамваите почнале да функционираат во првата половина на [[19 век]], а електричните - на крајот на 19 век. Во периодот меѓу двете светски војни започнал нивниот пад, но од крајот на [[XX век]] се забележува значително зголемување на популарноста на трамваите. Во [[Сан Франциско]], [[Калифорнија]] ([[САД]]) бил лансиран првиот кабелски трамвај во светот, во 1873 година. ==Видови трамваи== [[Податотека:Tram in Kassel.jpg|мини|Трамвај во Касел]] Повеќето трамваи користат [[електрична струја]], добиваат преку контакт мрежа со помош на токоприемници (пантографи), но има и трамваи со напојување од трета шина, како и трамваи на батерии. Покрај електрични, има и трамваи влечени од [[ко]]њ, кабелски трамваи и [[Дизел-гориво|дизел]]-трамваи. Во минатото имало парни трамваи, како и трамваи влечени од мулиња и [[Зебра|зебри]]. Трамваите можат да се класифицираат исто како градски, меѓуградски, санитарни и товарни. ==Трамвајот како мотив по уметноста== * „Заскитаниот трамвај“ — песна на рускиот поет [[Николај Гумиљов]].<ref>''Антологија руске лирике – X-XXI век. Књига II: Прва четвртина – средина XX века (авангарда и социјалистички реализам)''. Београд: Paidea, 2007, стр. 26-28.</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Портал|Трамвајски транспорт}} {{рв|Trams}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Трамвај|!]] [[Категорија:Руски пронајдоци]] fq4q4x19etr8z844db6p8xcvt7aswmz 5382509 5382506 2025-06-21T17:46:13Z Andrew012p 85224 5382509 wikitext text/x-wiki [[File:Pesa 120N 3113, tram line 9, Warsaw, 2009.jpg|thumb|250px|Трамвај '''120N''' во полскиот главен град [[Варшава]]]] '''Трамвај''' (од [[Англиски јазик|англиски]]: ''tram'' = вагон, вагонетка и ''way'' = пат, името доаѓа од вагонетките за превоз на јаглен во шахта во [[Велика Британија]]) — шинско [[сообраќај]]но средство, вид уличен [[јавен превоз]], обично на електрична влечна сила се користи најчесто во градовите за превоз на патници во одреден правец. Во [[Македонија]] моментално нема трамваи, иако има планови за воведување. ==Историја== Трамваите почнале да функционираат во првата половина на [[19 век]], а електричните - на крајот на 19 век. Во периодот меѓу двете светски војни започнал нивниот пад, но од крајот на [[XX век]] се забележува значително зголемување на популарноста на трамваите. Во [[Сан Франциско]], [[Калифорнија]] ([[САД]]) бил лансиран првиот кабелски трамвај во светот, во 1873 година. ==Видови трамваи== [[Податотека:Tram in Kassel.jpg|мини|Трамвај во Касел]] Повеќето трамваи користат [[електрична струја]], добиваат преку контакт мрежа со помош на токоприемници (пантографи), но има и трамваи со напојување од трета шина, како и трамваи на батерии. Покрај електрични, има и трамваи влечени од [[ко]]њ, кабелски трамваи и [[Дизел-гориво|дизел]]-трамваи. Во минатото имало парни трамваи, како и трамваи влечени од мулиња и [[Зебра|зебри]]. Трамваите можат да се класифицираат исто како градски, меѓуградски, санитарни и товарни. ==Трамвајот како мотив по уметноста== * „Заскитаниот трамвај“ — песна на рускиот поет [[Николај Гумиљов]].<ref>''Антологија руске лирике – X-XXI век. Књига II: Прва четвртина – средина XX века (авангарда и социјалистички реализам)''. Београд: Paidea, 2007, стр. 26-28.</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Портал|Трамвајски транспорт}} {{рв|Trams}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Трамвај|!]] [[Категорија:Руски пронајдоци]] 22yqwmkq9fpj1hxjyrdvoaanzj6ngk0 5382512 5382509 2025-06-21T17:46:46Z Andrew012p 85224 5382512 wikitext text/x-wiki [[File:Pesa 120N 3113, tram line 9, Warsaw, 2009.jpg|thumb|250px|Трамвај '''120N''' во полскиот главен град [[Варшава]]]] '''Трамвај''' (од [[Англиски јазик|англиски]]: ''tram'' = вагон, вагонетка и ''way'' = пат, името доаѓа од вагонетките за превоз на јаглен во шахта во [[Велика Британија]]) — шинско [[сообраќај]]но средство, вид уличен [[јавен превоз]], обично на електрична влечна сила се користи најчесто во градовите за превоз на патници во одреден правец. Во [[Македонија]] моментално нема трамваи, иако има планови за воведување. ==Историја== Трамваите почнале да функционираат во првата половина на [[19 век|XIX век]], а електричните — на крајот на 19 век. Во периодот меѓу двете светски војни започнал нивниот пад, но од крајот на [[XX век]] се забележува значително зголемување на популарноста на трамваите. Во [[Сан Франциско]], [[Калифорнија]] ([[САД]]) бил лансиран првиот кабелски трамвај во светот, во 1873 година. ==Видови трамваи== [[Податотека:Tram in Kassel.jpg|мини|Трамвај во Касел]] Повеќето трамваи користат [[електрична струја]], добиваат преку контакт мрежа со помош на токоприемници (пантографи), но има и трамваи со напојување од трета шина, како и трамваи на батерии. Покрај електрични, има и трамваи влечени од [[ко]]њ, кабелски трамваи и [[Дизел-гориво|дизел]]-трамваи. Во минатото имало парни трамваи, како и трамваи влечени од мулиња и [[Зебра|зебри]]. Трамваите можат да се класифицираат исто како градски, меѓуградски, санитарни и товарни. ==Трамвајот како мотив по уметноста== * „Заскитаниот трамвај“ — песна на рускиот поет [[Николај Гумиљов]].<ref>''Антологија руске лирике – X-XXI век. Књига II: Прва четвртина – средина XX века (авангарда и социјалистички реализам)''. Београд: Paidea, 2007, стр. 26-28.</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Портал|Трамвајски транспорт}} {{рв|Trams}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Трамвај|!]] [[Категорија:Руски пронајдоци]] g9xrhqtv2zekty1j4pdur8onwb20nrv 0 1070505 5382342 5379983 2025-06-21T12:29:30Z Marco Mitrovich 114460 /* Наводи */ 5382342 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name =Големи Дол |other_name =[[албански]] Golimidoli |native_name = |nickname = |settlement_type =Село |motto = |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Serbia |pushpin_label_position = bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Држава |subdivision_name ={{знамеикона|Србија}} |subdivision_type1 = |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ]] |subdivision_type2 = |subdivision_name2 =[[Општина Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Imperial |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2002 |population_footnotes = |population_note = |population_total =294 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 18|lats= 01|latNS= N |longd= 21|longm= 44|longs=12 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m = |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = |area_code = |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Големи Дол''' — село во [[Пчињски Округ|Пчињскиот Округ]] во [[Општина Прешево]], [[Србија]]. Се наоѓа на самата граница меѓу [[Србија]] и [[Македонија]], и гравитира кон [[Липково|кумановско-липковскиот]] регион. Селото се наоѓа веднаш до автопатот Е75. Според пописот од 2002, селото имало 294 жители<ref>Popis stanovništva, domaćinstava i Stanova 2002. Knjiga 1: Nacionalna ili etnička pripadnost po naseljima. Republika Srbija, Republički zavod za statistiku Beograd 2003. ISBN 86-84433-00-9</ref>(според пописот од 1991, селото броело 383 жители). == Демографија == Во Големи Дол живеат 180 полнолетни жители, а просечната старост ма населението изнесува 30,0 години (28,2 кај мажите и 32,1 кај жените). Во селото има 82 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 3,59. Ова село е во голем број населено со [[Албанци]] (според пописот од 2002 година, а во последните три пописи, забележан е пад во бројот на жители. {| width="50%" style="background:transparent; " | valign="top" width="50%" style="border:1px solid gray; " | <!-- ============================================================================================= ПОЧЕТОК НА ГРАФИКОНОТ ===============================================================================================--> <center> :''График промена на бројот на населението во текот на 20. век'' {| | style="padding: 0;" | <timeline> ImageSize = width:250 height:200 PlotArea = left:40 right:10 top:10 bottom:20 TimeAxis = orientation:horizontal AlignBars = justify Colors = id:gray1 value:gray(0.9) DateFormat = yyyy Period = from:1940 till:2010 ScaleMajor = unit:year increment:10 start:1940 PlotData = bar:536 color:gray1 width:1 from:start till:end bar:356 color:gray1 from:start till:end bar:178 color:gray1 from:start till:end bar:0 color:gray1 LineData = layer:front points:(62,134)(77,145) color:blue width:2 points:(77,145)(100,157) color:blue width:2 points:(100,157)(128,161) color:blue width:2 points:(128,161)(157,151) color:blue width:2 points:(157,151)(185,141) color:blue width:2 points:(185,141)(217,113) color:blue width:2 </timeline> |} </center> <!-- ============================================================================================= КРАЈ НА ГРАФИКОНОТ ===============================================================================================--> | valign="down" width="50%" | |} {{Графикон постоци |извор=<ref>{{Стат Књига 1}}</ref> |ширина=300px |наслов=Етнички состав според пописот од 2002. |позадина=#ddd |позиција=left |шипке= {{Врста са постотком|[[Албанци]]|yellow|266|90.47}} {{Врста са постотком|[[Срби]]|blue|28|9.52}} {{Врста са постотком|непознато|red|0|0.0}} }} == Наводи == {{наводи}} {{coord|42|18|01|N|21|44|12|E|type:city_source:kolossus-frwiki|display=title}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] n4b1hk4u1xw7mmtzri3bu4j23td9xv6 0 1070526 5382345 5379984 2025-06-21T12:31:31Z Marco Mitrovich 114460 5382345 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name =Горна Шушаја |other_name =[[албански]] Shoshaja e Epërme |native_name =[[српски]] Горња Шушаја |nickname = |settlement_type =Село |motto = |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Serbia |pushpin_label_position =bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Држава |subdivision_name ={{знаме|Serbia}} |subdivision_type1 = |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ]] |subdivision_type2 = |subdivision_name2 =[[Општина Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Imperial |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2002 |population_footnotes = |population_note = |population_total =101 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 21|lats= 59|latNS= N |longd= 21|longm= 40|longs=09 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m = |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = |area_code = |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Горна Шушаја''' — село во [[Србија]] во [[Општина Прешево]] во [[Пчињски Округ|Пчињскиот Округ]]. Според пописот од 2002, селото имало 101 жител (според пописот од 1991 селото имало 130 жители. == Демографија == Во селото Горна Шушаја живеат 65 полнолетни жители, а просечната старост на населението изнесува 27,4 години (25,9 кај мажите и 29,6 кај жените). Во селото има 20 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 5,05. Ова село е потполно населено со [[Албанци]] (според пописот од 2002. година) {| width="50%" style="background:transparent; " | valign="top" width="50%" style="border:1px solid gray; " | <!-- ============================================================================================= ПОЧЕТАК ГРАФИКА ===============================================================================================--> <center> :''График промена во бројот на населението во текот на 20. век'' {| | style="padding: 0;" | <timeline> ImageSize = width:250 height:200 PlotArea = left:40 right:10 top:10 bottom:20 TimeAxis = orientation:horizontal AlignBars = justify Colors = id:gray1 value:gray(0.9) DateFormat = yyyy Period = from:1940 till:2010 ScaleMajor = unit:year increment:10 start:1940 PlotData = bar:156 color:gray1 width:1 from:start till:end bar:104 color:gray1 from:start till:end bar:52 color:gray1 from:start till:end bar:0 color:gray1 LineData = layer:front points:(62,98)(77,93) color:blue width:2 points:(77,93)(100,121) color:blue width:2 points:(100,121)(128,155) color:blue width:2 points:(128,155)(157,130) color:blue width:2 points:(157,130)(185,161) color:blue width:2 points:(185,161)(217,130) color:blue width:2 </timeline> |} </center> <!-- ============================================================================================= КРАЈ ГРАФИКА ===============================================================================================--> | valign="down" width="50%" | |} {{Графикон постоци |извор=<ref>{{Стат Књига 1}}</ref> |ширина=300px |наслов=Етнички состав според пописот од 2002. во Србија |позадина=#ddd |позиција=left |шипке= {{Врста са постотком|[[Албанци]]|yellow|101|100.0}} {{Врста са постотком|непознато|blue|0|0.0}} }} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] 5l6bz0qz4sbtcow5jbsq0sac1zfj5fa 0 1071380 5382357 5379985 2025-06-21T12:40:28Z Marco Mitrovich 114460 5382357 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name =Долна Шушаја |other_name = [[албански]] Shoshaja e Poshtme |native_name = |nickname = |settlement_type =село |motto = |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Serbia |pushpin_label_position =bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Држава |subdivision_name ={{знаме|Serbia}} |subdivision_type1 = Округ |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ]] |subdivision_type2 =Општина |subdivision_name2 =[[Општина Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Imperial |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2002 |population_footnotes = |population_note = |population_total =342 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 20|lats= 56|latNS= N |longd= 21|longm= 41|longs=21 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m = |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = |area_code = |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Долна Шушаја''' — село во [[Србија]] во [[општина Прешево]] во [[Пчињски Округ|Пчињскиот Округ]]. Селото се наоѓа на автопатот Е75 кој води од [[Белград]], преку [[Скопје]] до [[Солун]]. Според пописот од 2002, селото имаше 342 жители <ref>Popis stanovništva, domaćinstava i Stanova 2002. Knjiga 1: Nacionalna ili etnička pripadnost po naseljima. Republika Srbija, Republički zavod za statistiku Beograd 2003. ISBN 86-84433-00-9</ref> (според пописот од 1991, селото имало 310 жители). ==Демографија== Во селото живеат 194 полнолетни жители, а просечната старост на населението изнесува 26,2 години (24,7 кај мажите и 27,7 кај жените). Во селото има 69 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 4,96. Ова село е во голем број населено со [[Албанци]] (според пописот од 2002 година), а во последните три пописи, е забележан пад во бројот на жители. {| width="50%" style="background:transparent; " | valign="top" width="50%" style="border:1px solid gray; " | <!-- ============================================================================================= ПОЧЕТАК ГРАФИКА ===============================================================================================--> <center> :''График промена во бројот на жители во текот на 20. век" {| | style="padding: 0;" | <timeline> ImageSize = width:250 height:200 PlotArea = left:40 right:10 top:10 bottom:20 TimeAxis = orientation:horizontal AlignBars = justify Colors = id:gray1 value:gray(0.9) DateFormat = yyyy Period = from:1940 till:2010 ScaleMajor = unit:year increment:10 start:1940 PlotData = bar:410 color:gray1 width:1 from:start till:end bar:272 color:gray1 from:start till:end bar:136 color:gray1 from:start till:end bar:0 color:gray1 LineData = layer:front points:(62,101)(77,118) color:blue width:2 points:(77,118)(100,117) color:blue width:2 points:(100,117)(128,117) color:blue width:2 points:(128,117)(157,138) color:blue width:2 points:(157,138)(185,148) color:blue width:2 points:(185,148)(217,161) color:blue width:2 </timeline> |} </center> <!-- ============================================================================================= КРАЈ ГРАФИКА ===============================================================================================--> | valign="down" width="50%" | |} {{Графикон постоци |извор=<ref>{{Стат Књига 1}}</ref> |ширина=300px |наслов=Етнички состав според пописот на населението од 2002. во Србија |позадина=#ddd |позиција=left |шипке= {{Врста са постотком|[[Албанци]]|yellow|341|99.70}} {{Врста са постотком|непознато|blue|1|0.29}} }} ==Наводи== {{наводи}} {{coord|42|21|38|N|21|38|55|E|type:city_source:kolossus-frwiki|display=title}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] iwajxrg8t9d2gsguwbriqjzukozx4tq 0 1071381 5382391 5379988 2025-06-21T13:57:09Z Marco Mitrovich 114460 5382391 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name =Жујинце |other_name = [[албански]] Zhunica |native_name = |nickname = |settlement_type =село |motto = |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Serbia |pushpin_label_position =bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Држава |subdivision_name ={{знаме|Serbia}} |subdivision_type1 = Округ |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ]] |subdivision_type2 =Општина |subdivision_name2 =[[Општина Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Imperial |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2002 |population_footnotes = |population_note = |population_total =1248 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 18|lats= 55|latNS= N |longd= 21|longm= 42|longs=07 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m = |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = |area_code = |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Жујинце''' — село во [[Србија]] во [[општина Прешево]] во [[Пчињски Округ|Пчињскиот Округ]]. Селото се наоѓа во [[Прешевска Долина|Прешевската долина]], каде гравитира кон граничниот премин и селото [[Табановце]], [[Куманово|кумановско]]-[[Липково|липковскиот]] регион, како и [[Скопска Црна Гора]]. Според пописот од 2002, селото имаше 1248 жители <ref>Popis stanovništva, domaćinstava i Stanova 2002. Knjiga 1: Nacionalna ili etnička pripadnost po naseljima. Republika Srbija, Republički zavod za statistiku Beograd 2003. ISBN 86-84433-00-9</ref> (според пописот од 1991, селото имало 1405 жители). ==Демографија== Во селото живеат 714 полнолетни жители, а просечната старост на населението изнесува 28,4 години (28,3 кај мажите и 28,6 кај жените). Во селото има 315 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 3,96. Ова село е во голем број населено со [[Албанци]] (според пописот од 2002 година). Српското население го слават Св Никола, Св Ѓорѓи и Св Петка. Населението е староседелско и доселено од 1912 до 1926 година од Горна Пчиња, Врањска и Лесковачка Котлина. {| width="50%" style="background:transparent; " | valign="top" width="50%" style="border:1px solid gray; " | <!-- ============================================================================================= ПОЧЕТАК ГРАФИКА ===============================================================================================--> <center> :''График промена во бројот на жители во текот на 20. век" {| | style="padding: 0;" | <timeline> ImageSize = width:250 height:200 PlotArea = left:40 right:10 top:10 bottom:20 TimeAxis = orientation:horizontal AlignBars = justify Colors = id:gray1 value:gray(0.9) DateFormat = yyyy Period = from:1940 till:2010 ScaleMajor = unit:year increment:10 start:1940 PlotData = bar:1686 color:gray1 width:1 from:start till:end bar:1124 color:gray1 from:start till:end bar:562 color:gray1 from:start till:end bar:0 color:gray1 LineData = layer:front points:(62,115)(77,122) color:blue width:2 points:(77,122)(100,127) color:blue width:2 points:(100,127)(128,140) color:blue width:2 points:(128,140)(157,149) color:blue width:2 points:(157,149)(185,161) color:blue width:2 points:(185,161)(217,145) color:blue width:2 </timeline> |} </center> <!-- ============================================================================================= КРАЈ ГРАФИКА ===============================================================================================--> | valign="down" width="50%" | |} {{Графикон постоци |извор=<ref>{{Стат Књига 1}}</ref> |ширина=300px |наслов=Етнички состав според пописот 2002 во Србија |позадина=#ddd |позиција=left |шипке= {{Врста са постотком|[[Албанци]]|yellow|1189|95.27}} {{Врста са постотком|[[Срби]]|blue|52|4.16}} {{Врста са постотком|непознато|red|3|0.24}} }} ==Наводи== {{наводи}} {{coord|42|21|38|N|21|38|55|E|type:city_source:kolossus-frwiki|display=title}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] iibqjt5dogquj95job6vncc67bxb69c 0 1076352 5382477 5380039 2025-06-21T16:57:06Z Marco Mitrovich 114460 5382477 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name = Чукарка |other_name =[[албански]] Çukarka |native_name = Чукарка |nickname = |settlement_type =село |motto = |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Србија |pushpin_label_position =bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Држава |subdivision_name ={{знаме|Serbia}} |subdivision_type1 = Округ |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ]] |subdivision_type2 =Општина |subdivision_name2 =[[Општина Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Imperial |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2002 |population_footnotes = |population_note = |population_total =512 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 17|lats= 03|latNS= N |longd= 21|longm= 42|longs=01 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m = |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = -{VR}- |area_code = 017 |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Чукарка''' — село во [[Србија]] во [[општина Прешево]] во [[Пчињски Округ|Пчињскиот Округ]]. Се наоѓа јужно во [[Прешевска Долина|Прешевската долина]] веднаш до [[Србија|српско]]-[[Македонија|македонската]] граница и магистралниот пат [[Белград]]-[[Скопје]]. Во селото постои џамија, српската црква Св. Ѓоргија, основно училиште и селски гробишта. Исто така има и воден резервоар, кое служи за снабдување на селото со вода. Според пописот од 2002. селото имало 512 жители (според пописот од 1991 селото имало 526 жители). ==Демографија== Во селото Чукарка живеат 307 полнолетни жители, а просечната старост на населението изнесува 28,9 години (28,5 кај машките и 29,3 кај жените). Во селото има 105 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 4,88. Ова село е главно населено со [[Албанци]] (според пописот од [[2002]] година). [[Срби|Српското]] население во селото ги слават Св. Петка, Св. Архангел и Св. Никола. Населението е доселено од 1924. до 1931. година од [[Ристовац]] кај [[Врање]], [[Горна Пчиња]] и други места. == Статистички податоци == {{Графикон постоци |извор=<ref>{{Стат Књига 1}}</ref> |ширина=300px |наслов=Етнички состав според пописот во Србија од 2002 година |позадина=#ddd |позиција=left |шипке= {{Врста са постотком|[[Албанци]]|yellow|427|83.39}} {{Врста са постотком|[[Срби]]|blue|85|16.60}} {{Врста са постотком|непознато|red|0|0.0}} }} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] i4yjnprx82nkunjcql72znhkkl4emuj 0 1079657 5382577 5369199 2025-06-21T20:28:36Z P.Nedelkovski 47736 дополнување 5382577 wikitext text/x-wiki {{Infobox church | name = Пресвето Срце Исусово | fullname = Катедрална црква <br>„Пресвето Срце Исусово“ | image = BitolskiKorzo.JPG | caption = Поглед кон црквата | location = [[Битола]] | country = [[Македонија]] | denomination = [[Католицизам]] | website = | founder = | consecrated date = | architect = | architectural type = неоготски стил | style = | groundbreaking = | completed date = 1909 | materials = | parish = | archdiocese = | metropolis = | diocese = [[Скопска бискупија]] | province = [[Општина Битола]] | presbytery = | archbishop = [[Киро Стојанов]] | bishop = | dean = }} '''Црква „Пресвето Срце Исусово“''' — католички храм што се наоѓа во [[Битола]], [[Македонија]]. ==Историја== За основањето на црквата најзаслужни биле [[лазаристи]]те кои во 19 век започнале со идеја за ширење католичката вера меѓу православното население на Отоманското Царство. Основач на парорхијата во градот бил Жан-Жозеф Лепавек кој во [[1857]] година го купил хотелот Локанда на [[Широк Сокак]]. За потребите на лазаристите и за малкуте католички верници од градот, истата година во објектов била востановена скромна капелка, сместена на таванот, со димензии од 15х7х4 метри. Уште оттогаш нејзината внатрешност ја красела посебно значајната и ценета [[икона]] посветена на „Пресветото срце Исусово“, специјално донесена од [[Рим]]. Додека не дошле помошници, духовни браќа на основачот Лепавек, посебен советник и соработник му бил францускиот конзул во Битола, Белег де Буга, кој извесно време и просториите на Мисијата ги користел за потребите на својот конзулат.<ref name=GradbiBT>{{наведена книга |title=[[Битола – Градби]] |last=Стерјовски |first=Александар |authorlink1=Александар Стерјовски |year=2020 |publisher=Конзулат на Република Србија во Република Македонија |location=Битола |isbn=978-608-65122-8-6 |page= 498-501|url= }}</ref> Капелката служела до 1870 година кога, заради нараснатите потреби и зголемениот број верници, на истото место бил подигнат сосема нов, наменски објект за црква, изведен во [[барок]]ен стил. За време супериорот Денис Дипол (1877-1881) во дворот на црквата била подигната и провизорна [[камбанарија]], било поставено и црквено [[ѕвоно]], прво што се огласило во Битола по неколкувековниот молк, предизвикувајќи шок и жестока реакција среде муслиманското население, па набрзина било замолчено и отстрането.<ref name=GradbiBT/> Во [[1900]] година црквата била опожарена. Потоа следувале административни напори и собирање средства за нејзина обнова. На 27 декември 1909 година, по [[Младотурска револуција|Младотурската револуција]] бил обезбеден [[ферман]] за изградба на објект и нова камбанарија. Изведбениот план бил подготвен во [[Париз]] од познат француски архитект, кој се определил за [[неоготика|новоготски]] француски стил, а изведувачи биле домашни мајстори. Црквата настрадала и за време на [[Првата светска војна]] и биле потрошени значителни средства за нејзиното обновување<ref name=GradbiBT/> ==Опис== Денешната црква датира од 1909 година и истата е во неоготски стил. Главниот олтар од [[костен]]ово дрво во готски стил бил изработен во [[Минхен]], Германија. Останатите два помали олтари биле изработени во новоготски француски стил. Новиот [[олтар]] како и [[амвон]]от биле изработени во 1975 год од ореово дрво, а ги изработил Ѓорѓи Караџовски. [[Камбанарија]]та на црквата била изградена во периодот 1938 - 1940&nbsp;г., и е подарок од словенечките верници<ref>{{наведена мрежна страница|url=http://www.bitolatourist.info/index.php?option=com_content&view=article&id=68%3Akatolicka&catid=43%3A-10-&Itemid=93&lang=mk|title= Католичка црква|publisher=http://www.bitolatourist.info/|accessdate=2013-05-03}}</ref>. [[Певница]]та и [[чесен престол|чесниот престол]] се дело на [[копаничар]]от [[Ѓорѓи Караџовски]].<ref name="ЗЛБ 90">{{наведена книга |title=Значајни личности за Битола. |last=Андоновска |first=Ленче |authorlink= |coauthors=Ѓоргиевски, Науме, Николов, Благој, Огненовски, Трајко, Пешевска, Гордана, Стефановска, Анета, Талеска, Светлана |year=2007 |publisher=[[Универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“ (Битола)|УБ „Св. Климент Охридски“ – Битола]] |location=Битола |isbn=978-9989-2783-0-3 |pages=90 |url=https://www.scribd.com/document/50398723/Значајни-личности-за-Битола?referrer=utm_campaign%3Dapp_promo%26utm_source%3Dinterstitial%26utm_medium%3Dweb |accessdate=16 мај 2025 |quote= }}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Католички цркви во Македонија}} [[Категорија:Цркви во Битола]] [[Категорија:Католички цркви во Македонија|Битола]] [[Категорија:Католички катедрали во Македонија]] m3vjjn5k07rnqg8r9ka71n1b1ir4mu7 0 1079787 5382419 5379991 2025-06-21T15:24:19Z Marco Mitrovich 114460 /* Наводи */ 5382419 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name =Љаник |other_name = [[албански]] Laniku |native_name = |nickname = |settlement_type =село |motto = |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Serbia |pushpin_label_position =bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Држава |subdivision_name ={{знаме|Serbia}} |subdivision_type1 = Округ |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ]] |subdivision_type2 =Општина |subdivision_name2 =[[Општина Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Imperial |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2002 |population_footnotes = |population_note = |population_total =29 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 18|lats= 47|latNS= N |longd= 21|longm= 49|longs=05 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m = |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = |area_code = |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Љаник''' — село во [[Србија]] во [[општина Прешево]] во [[Пчињски Округ|Пчињскиот Округ]]. Селото се наоѓа во [[Прешевска Долина|Прешевската долина]], веднаш до границата со [[Македонија]] и автопатот Е75. Според пописот од 2002, селото имаше 29 жители <ref>Popis stanovništva, domaćinstava i Stanova 2002. Knjiga 1: Nacionalna ili etnička pripadnost po naseljima. Republika Srbija, Republički zavod za statistiku Beograd 2003. ISBN 86-84433-00-9</ref> (според пописот од 1991, селото имало 51 жител). Селото е високопланинско и се наоѓа во Прешевскиот дел на [[Скопска Црна Гора]]. ==Економија== Населението главно се занимава со земјоделство и живинарство. ==Демографија== Во селото живеат 27 полнолетни жители, а просечната старост на населението изнесува 61,7 години (56,8 кај мажите и 68,6 кај жените). Во селото има 26 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 2,42. Ова село е во потполност населено со [[Срби]] (според пописот од 2002 година). {| width="50%" style="background:transparent; " | valign="top" width="50%" style="border:1px solid gray; " | <!-- ============================================================================================= ПОЧЕТАК ГРАФИКА ===============================================================================================--> <center> :''График промена на бројот на население во текот на 20. век'' {| | style="padding: 0;" | <timeline> ImageSize = width:250 height:200 PlotArea = left:40 right:10 top:10 bottom:20 TimeAxis = orientation:horizontal AlignBars = justify Colors = id:gray1 value:gray(0.9) DateFormat = yyyy Period = from:1940 till:2010 ScaleMajor = unit:year increment:10 start:1940 PlotData = bar:186 color:gray1 width:1 from:start till:end bar:124 color:gray1 from:start till:end bar:62 color:gray1 from:start till:end bar:0 color:gray1 LineData = layer:front points:(62,153)(77,152) color:blue width:2 points:(77,152)(100,161) color:blue width:2 points:(100,161)(128,122) color:blue width:2 points:(128,122)(157,79) color:blue width:2 points:(157,79)(185,66) color:blue width:2 points:(185,66)(217,46) color:blue width:2 </timeline> |} </center> <!-- ============================================================================================= КРАЈ ГРАФИКА ===============================================================================================--> | valign="down" width="50%" | |} {{Графикон постоци |извор=<ref>{{Стат Књига 1}}</ref> |ширина=300px |наслов=Етнички состав според пописот од 2002 во Србија |позадина=#ddd |позиција=left |шипке= {{Врста са постотком|[[Срби]]|yellow|29|100.0}} {{Врста са постотком|непознато|blue|0|0.0}} }} ==Наводи== {{наводи}} {{coord|42|21|38|N|21|38|55|E|type:city_source:kolossus-frwiki|display=title}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Македонско-српска граница]] b1b6wifjx3a23t8jnyua7us7o1zbruq 0 1085760 5382602 5017227 2025-06-21T21:49:45Z Carshalton 30527 5382602 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Питер Крауч<br>Peter Crouch | image = [[Податотека:Peter Crouch grimace.jpg|240px]] | height = {{height|m=2.01}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1981|1|30}} | cityofbirth = {{роден во|Маклесфилд|}} | countryofbirth = [[Англија]] | currentclub = [[Стоук Сити]] | position = [[Напад (фудбал)|Напаѓач]] | youthyears1 = | youthclubs1 = [[ФК Тотенхем Хотспар|Тотенхем]] | years1 = 1998–2000 | caps1 = 0 | goals1 = 0 | clubs1 = [[ФК Тотенхем Хотспар|Тотенхем]] | years2 = 2000 | caps2 = 6 | goals2 = 1 | clubs2 = →[[ФК Далич Хамлет|Далич Хамлет]] (позајмен) | years3 = 2000 | caps3 = 8 | goals3 = 3 | clubs3 = →[[ИФК Хаселхолм|Хаселхолм]] (позајмен) | years4 = 2000-2001 | caps4 = 42 | goals4 = 10 | clubs4 = [[ФК Квинс Парк Ренџерс|Квинс Парк Ренџерс]] | years5 = 2001-2002 | caps5 = 37 | goals5 = 18 | clubs5 = [[ФК Портсмут|Портсмут]] | years6 = 2002-2004 | caps6 = 37 | goals6 = 6 | clubs6 = [[Астон Вила]] | years7 = 2003 | caps7 = 15 | goals7 = 4 | clubs7 = →[[ФК Норич Сити|Норич Сити]] (позајмен) | years8 = 2004-2005 | caps8 = 27 | goals8 = 12 | clubs8 = [[ФК Саутхемптон|Саутхемптон]] | years9 = 2005-2008 | caps9 = 85 | goals9 = 22 | clubs9 = [[ФК Ливерпул|Ливерпул]] | years10 = 2008-2009 | caps10 = 38 | goals10 = 11 | clubs10 = [[ФК Портсмут|Портсмут]] | years11 = 2009-2011 | caps11 = 73 | goals11 = 12 | clubs11 = [[ФК Тотенхем Хотспар|Тотенхем]] | years12 = 2011- | caps12 = 66 | goals12 = 17 | clubs12 = [[Стоук Сити]] | nationalyears1 = 2005-2010 | nationalcaps1 = 42 | nationalgoals1 = 22 | nationalteam1 = [[Фудбалска репрезентација на Англија|Англија]] | pcupdate = 6 јануари 2011 | ntupdate = 17 ноември 2010 }} '''Питер Џејмс Крауч''' (роден на [[30 јануари]] [[1981]]) — [[Англија|англиски]] [[фудбалер]] кој моментално игра за фудбалскиот клуб [[Стоук Сити]] и е член на [[Фудбалска репрезентација на Англија|англиската фудбалска репрезентација]]. {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Крауч}} [[Категорија:Фудбалери на ФК Тотенхем]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Норич Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Астон Вила]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Ливерпул]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1981 година]] cekotx16yc1nqk1vg2dhvulqyg1rmdb 11 1088431 5382642 3130282 2025-06-22T05:39:55Z 103.126.68.166 /* у */ ново заглавие 5382642 wikitext text/x-wiki {{Сзр}} == у == А Б В Г Д Е Ё Ж З И И́ К Л М Н О П Р С С́ Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я π [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:39, 22 јуни 2025 (CEST) ag80i35ulls8atkizt6ggfaw8pzlscq 5382644 5382642 2025-06-22T05:40:58Z 103.126.68.166 /* у */ Одговор 5382644 wikitext text/x-wiki {{Сзр}} == у == А Б В Г Д Е Ё Ж З И И́ К Л М Н О П Р С С́ Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я π [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:39, 22 јуни 2025 (CEST) :а [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:40, 22 јуни 2025 (CEST) cbnqdbbh3dwvknyy3l8qt6998ulu9fj 5382645 5382644 2025-06-22T05:41:09Z 103.126.68.166 /* у */ Одговор 5382645 wikitext text/x-wiki {{Сзр}} == у == А Б В Г Д Е Ё Ж З И И́ К Л М Н О П Р С С́ Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я π [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:39, 22 јуни 2025 (CEST) :а [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:40, 22 јуни 2025 (CEST) ::бал [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:41, 22 јуни 2025 (CEST) f0t5c00ga3hv27h30aktk0o2mm93ta7 5382646 5382645 2025-06-22T05:41:18Z 103.126.68.166 /* у */ Одговор 5382646 wikitext text/x-wiki {{Сзр}} == у == А Б В Г Д Е Ё Ж З И И́ К Л М Н О П Р С С́ Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я π [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:39, 22 јуни 2025 (CEST) :а [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:40, 22 јуни 2025 (CEST) ::бал [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:41, 22 јуни 2025 (CEST) :::вчолвлв [[Special:Contributions/103.126.68.166|103.126.68.166]] <small>([[User talk:103.126.68.166|разговор]])</small> 07:41, 22 јуни 2025 (CEST) nbzuzzyfmbl5ccsira7e7g0rv7jb34q 0 1092056 5382425 5379993 2025-06-21T15:29:59Z Marco Mitrovich 114460 /* Наводи */ 5382425 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name = Миратовац |other_name = |native_name = Миратовац |nickname = |settlement_type =населено место |motto = |image_skyline = Qendra e Miratocit.jpg |imagesize = |image_caption = Миратовац |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Србија |pushpin_label_position =bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Земја |subdivision_name ={{знаме|Србија}} |subdivision_type1 = [[Окрузи во Србија|Округ]] |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ|Пчињски]] |subdivision_type2 =[[Општини во Србија|Општина]] |subdivision_name2 =[[Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Metric |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2022 |population_footnotes = |population_note = |population_total =2034 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 15|lats= 34|latNS= N |longd= 21|longm= 39|longs=49 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m = |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = |area_code = |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Миратовац''' или '''Миратовце''' — [[населено место]] во [[општини во Србија|општината]] [[Прешево]], [[Србија]], во непоследна близина со [[Македонија|македонската]] граница. == Географија и местоположба == Селото се наоѓа во подножјето на планината [[Скопска Црна Гора|Црна Гора]], на 3км северно од село [[Лојане]]. Се наоѓа на надморска висина од 404 метри. Околу него има чешми, бунари и извори. Селото е од збиен тип и има 8 маала. Секое маало е оддалечено од 100 до 200 метри едно од друго. Имињата на маалата во главно се по имињата на родовите во селото. == Историја == Миратовце првично имало православно [[Македонци|македонско]] население, кои подоцна се иселило и на нивно место се населиле [[Албанци]] муслимани по потекло од [[Албанија]]. Помеѓу селаните е запомнето дека при доселувањето нивно, тука тие еден период живееле заедно. Оваа преселба се случила во XVIII век. Голем дел од православните селани се знае дека се иселиле во [[Врање]] и [[Лесковац]].<ref>{{Наведена книга|title=Кумановска-прешевска Црна Гора|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=Српска академија на науките|year=1951|location=Белград|pages=157}}</ref> Во XIX век, селото е дел од [[Прешевска каза|Прешевската каза]] на Приштинскиот санџак. До него постоело посебно маало наречено ''Ново Село'', кое било новооформено од муслимански преселеници од северните териотрии на [[Отоманско Царство|Османлиската Империја]], која ги изгубила при осамостујувањето на Србија. По [[Прва балканска војна|Првата балканска војна]], станува дел од [[Кралство Србија|Кралството Србија]], т.е. [[Јужна Србија (1919–1922)|Јужна Србија]]. По [[Втора светска војна|Втората светска војна]], званично останува во рамките на Србија, иако географски припаѓа кон [[Македонија (регион)|Македонија]]. == Население == Според пописот од 1913 година селото има 1.144 жители и било дел од општина Жујинце.<ref>{{Наведена книга|title=Речник на местата во ослободената област Стара Србија по службени податоци.|publisher=Мил. Ант. Вујиќ|year=1914|location=Белград}}</ref> * Муслимански семејства: Семејството ''Кајош'' се доселило од фисот Гаш; ''Џелеп'', исто од фисот Гаш; ''Пура'', по потекло од фисот Красниќ; ''Хас'', дојдени од Љума, порано биле католици; ''Карц'' и ''Кодран'', дојдени од Љума; ''Маљок'' и ''Вацка'', дојдени од фисот Гаш. * Христијански семејства: ''Населеници'' и ''Дошњак'', по потекло од [[Горна Пчиња|Пчиња]]. * Ромски семејства: Најголем дел од овие семејства се по потекло од [[Куманово]], додека помал дел од [[Прешево]]. Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија]] во 1931 година, селото имало 1.300 [[Албанци]], 100 [[Роми]] и 50 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_35_39-42_SKOPLJE_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> {| class="wikitable" |+ !Година !1913 !1931 !1948 !1953 !1961 !1971 !1981 !1991 !2002 !2011 !2022 |- |'''Население''' |1144 |1450 |1935 |2026 |2318 |2544 |2872 |3072 |2774 |… |2034 |} Според пописот од 2022 година, селото имало 2.034 жители, со густина на населеност од 81.21/км<small>².</small> 48.9% биле мажи, 51.1% биле жени.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://popis2022.stat.gov.rs/|title=Пописа становништва, домаћинстава и станова 2022 године.}}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{coord|42|15|34|N|21|39|49|E|type:city_source:kolossus-frwiki|display=title}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] hdec5qkgfnpwa2dn2vf8um0d40to2s9 0 1113477 5382617 5017386 2025-06-21T22:07:24Z Carshalton 30527 /* Надворешни врски */ 5382617 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Ешли Вилијамс | fullname = Ешли Ерол Вилијамс<ref name="Hugman2010-11 437">{{Наведена книга | editor-first = Barry J. | editor-last = Hugman | title = The PFA Footballers' Who's Who 2010–11 | year = 2010 | publisher= Mainstream Publishing | isbn = 978-1-84596-474-0 | page = 437 }}</ref> | image = [[Податотека:AUT vs. WAL 2016-10-06 (128).jpg|200px]] | height = {{height|m=1.82}}<ref name="Hugman2010-11 437"/> | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1984|8|23}} | cityofbirth = {{роден во|Вулверхемптон|}} | countryofbirth = [[Англија]] | nationality = {{flagsport|WAL}} [[Велс]] | currentclub = {{Fb team Bristol City}} | clubnumber = 29 | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team West Bromwich}} | years1 = 2001-2003 | caps1 = 46 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team Hednesford}} | years2 = 2003-2008 | caps2 = 162 | goals2 = 3 | clubs2 = {{Fb team Stockport County}} | years3 = 2008-2016 | caps3 = 322 | goals3 = 14 | clubs3 = {{Fb team Swansea City}} | years4 = 2016-2019 | caps4 = 60 | goals4 = 2 | clubs4 = {{Fb team Everton}} | years5 = 2018-2019 | caps5 = 33 | goals5 = 1 | clubs5 = →{{Fb team Stoke City}} | years6 = 2019- | caps6 = 0 | goals6 = 0 | clubs6 = {{Fb team Bristol City}} | nationalyears1 = 2008- | nationalcaps1 = 86 | nationalgoals1 = 2 | nationalteam1 = {{Fb|Велс}} | pcupdate = 13 мај 2012 | ntupdate = 1 јули 2012 }} '''Ешли Ерол Вилијамс''' (роден [[23 август]] [[1984]] година) — [[Велс|велшки]] [[фудбалер]], [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]] на [[ФК Бристол Сити|Бристол Сити]] и на [[Фудбалска репрезентација на Велс|велшката репрезентација]]. Тој во моментов е и капитен на својата репрезентација. ==Технички одлики== Како многу цврст играч во двобоите и добар во играта со глава, Вилијамс главно игра на позицијата централен дефанзивец, но исто така може да игра и како десен бек. ==Клупска кариера== Вилијамс растел во младите категории на [[ФК Вест Бромвич Албион|Вест Бромвич Албион]]. Во [[2001]], на возраст од 16 години, тој бил отпуштен од клубот и преминува во [[ФК Хеднесфорд Таун|Хеднесфорд Таун]].<ref name=swans>{{наведени вести|language=en|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/s/swansea_city/7316887.stm|title=Swans sign Stockport's Williams |publisher=BBC7|year=2008|access-date=10 јули 2011}}</ref> И покрај тоа што не бил стартер, Вилијамс успеал да импресионира.<ref name=swans/> Откако собрал 34 натпревари без постигнат гол на 31 декември [[2003]] заминал во [[ФК Стокпорт Каунти|Стокпорт Каунти]].<ref name="County">{{Наведена мрежна страница|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/s/swansea_city/7316887.stm|title=Swans sign Stockport's Williams|publisher=[[BBC Sport]]|date=27 March 2008|access-date=27 March 2008}}</ref> Дебитирал за Стокпорт на 16 март 2004, во натпреварот на домашен терен против [[ФК Хартлепул|Хартлепул]], а својот прв погодок го постигнал на 13 ноември во победата со 3-2 над [[АФК Хадерсфилд|Хадерсфилд]]. Подоцна тој станал капитен на клубот и бил сè уште играч на Стокпорт кога го направил своето деби за репрезентацијата.<ref name=swans/> На 27 март [[2008]] бил позајмен на [[АФК Свонзи Сити|Свонзи Сити]] до крајот на сезоната,<ref name=swans/> и дебитирал во новиот дрес на 8 април во домашниот натпревар против [[ФК Карлајл Јунајтед|Карлајл Јунајтед]] кој завршил нерешено без голови. Таа сезона одиграл уште два натпревари. На 22 мај истата година бил целосно откупен од велшкиот клуб за околу 400.000 фунти.<ref>{{наведени вести|language=en|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/s/swansea_city/7398940.stm|title=Swans complete Williams signing |publisher=BBC2|year=2008|access-date=10 јули 2011}}</ref> Својот прв погодок за ''лебедите'' го постигнал на 16 септември против [[ФК Дарби Каунти|Дарби Каунти]]. Во сезоната 2010-2011 Вилијамс придонесува за првата историска промоција на велшкиот клуб во [[Премиер лига на Англија|Премиер лигата]], после триумфот над [[ФК Рединг|Рединг]] во финалето од плејофот. Тој исто така бил избран во тимот на годината во Чемпионшип лигата и го соборил рекордот за најмногу настапи едноподруго за клубот. Во октомври 2012 го продолжил договорот со Свозни за уште три години. На 23 декември [[2012]] станал главниот лик во грд инцидент: за време на натпреварот против [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]] (1-1) во една акција од играта, насилно го удрил со топката во главата [[Робин ван Перси|Ван Перси]], додека тој лежеше на земјата, што доведе до тепачка меѓу играчите. Во јули 2013 Вилијамс станува капитен на Свонзи, по заминувањето од клубот на [[Гари Монк]]. На 12 август 2016, Вилијамс се преселил во [[ФК Евертон|Евертон]] во трансфер вреден 12 милиони евра, потпишувајќи тригодишен договор со ''карамелите''.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.bbc.co.uk/sport/football/37036709|title=Ashley Williams: Everton sign Swansea and Wales defender for £12m|publisher=BBC Sport|date=10 August 2016|access-date=10 August 2016}}</ref> Десет дена подоцна тој го направил своето деби за новиот клуб, влегувајќи како замена во победата со 2-1 против [[ФК Вест Бромвич Албион|Вест Бромвич Албион]] на [[Стадион Хоторнс|Хоторнс]].<ref>{{наведени вести|last1=Kirkbride|first1=Phil|title=West Brom 1-2 Everton full time report: Blues come from behind to give Ronald Koeman first win as boss|url=http://www.liverpoolecho.co.uk/sport/football/football-news/west-brom-1-2-everton-11777428|access-date=24 August 2016|work=Liverpool Echo|date=20 August 2016}}</ref> На 23 август 2019, Вилијамс потпишал краткорочен договор со [[ФК Бристол Сити|Бристол Сити]] во трајност до средината на јануари 2020.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bcfc.co.uk/news/city-complete-williams-signing/ |title=City complete Williams signing |publisher=Bristol City F.C. |first=James |last=Crawley |date=23 August 2019 |access-date=24 August 2019}}</ref> ==Репрезентативна кариера== Вилијамс стекнал право да настапува за [[Фудбалска репрезентација на Велс|велшката фудбалска репрезентација]] како резултат на потеклото на неговиот дедо.<ref name=swans/> Дебитирал за репрезентацијата на 26 март [[2008]] во пријателски натпревар против [[Фудбалска репрезентација на Луксембург|Луксембург]]. На 11 август 2010 година повторно против Луксембург го постигнал својот прв репрезентативен гол. Вилијамс бил повикан од страна на селекторот [[Крис Колман]] за [[УЕФА Евро 2016|Европското првенство 2016 во Франција]],<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.faw.cymru/en/news/decision-day/|title=Gorau Chwarae Cyd Chwarae... here's the Wales Squad for UEFA EURO 2016.|editor=faw.cymru|date=31 мај 2016|access-date=31 мај 2016|language=hr}}</ref> на кое постигнал еден гол во четвртфиналниот двобој против Белгија, запишувајќи се во стрелците за моментален резултат 1-1 во победата со 3-1 за велшаните. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gazzetta.it/calcio/europei/2016/galles/01-07-2016/euro-2016-galles-belgio-3-1-bale-contro-cristiano-ronaldo-robson-kanu-williams-nainggolan-vokes-160190953542.shtml|title=Euro 2016, Galles-Belgio 3-1: ora sarà Bale contro Cristiano Ronaldo|editor=gazzetta.it|date=1 јули 2016|access-date=3 јули 2016}}</ref> ==Титули== ===={{знамеикона|Велс}} Свонзи Сити==== *'''[[Фудбалска лига Еден (Англија)|Лига Еден]]''' (1): 2007-2008 *'''{{Трофеј-Англија (Лига куп)}}[[Лига куп]]''' (1): 2012-2013 ==Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Велс |image3=Flag of Wales.svg }} * [http://us.soccerway.com/players/ashley-williams/47555/ Ешли Вилијамс на soccerway] {{Состав на ФК Стоук Сити}} {{Состав на Велс на ЕП фудбал 2016}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Вилијамс, Ешли}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Велшки фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на АФК Свонзи Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Евертон]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1984 година]] p14fkvouogk5zyqobjiyx2dw6yikirs 5382618 5382617 2025-06-21T22:07:51Z Carshalton 30527 /* Надворешни врски */ 5382618 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Ешли Вилијамс | fullname = Ешли Ерол Вилијамс<ref name="Hugman2010-11 437">{{Наведена книга | editor-first = Barry J. | editor-last = Hugman | title = The PFA Footballers' Who's Who 2010–11 | year = 2010 | publisher= Mainstream Publishing | isbn = 978-1-84596-474-0 | page = 437 }}</ref> | image = [[Податотека:AUT vs. WAL 2016-10-06 (128).jpg|200px]] | height = {{height|m=1.82}}<ref name="Hugman2010-11 437"/> | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1984|8|23}} | cityofbirth = {{роден во|Вулверхемптон|}} | countryofbirth = [[Англија]] | nationality = {{flagsport|WAL}} [[Велс]] | currentclub = {{Fb team Bristol City}} | clubnumber = 29 | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team West Bromwich}} | years1 = 2001-2003 | caps1 = 46 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team Hednesford}} | years2 = 2003-2008 | caps2 = 162 | goals2 = 3 | clubs2 = {{Fb team Stockport County}} | years3 = 2008-2016 | caps3 = 322 | goals3 = 14 | clubs3 = {{Fb team Swansea City}} | years4 = 2016-2019 | caps4 = 60 | goals4 = 2 | clubs4 = {{Fb team Everton}} | years5 = 2018-2019 | caps5 = 33 | goals5 = 1 | clubs5 = →{{Fb team Stoke City}} | years6 = 2019- | caps6 = 0 | goals6 = 0 | clubs6 = {{Fb team Bristol City}} | nationalyears1 = 2008- | nationalcaps1 = 86 | nationalgoals1 = 2 | nationalteam1 = {{Fb|Велс}} | pcupdate = 13 мај 2012 | ntupdate = 1 јули 2012 }} '''Ешли Ерол Вилијамс''' (роден [[23 август]] [[1984]] година) — [[Велс|велшки]] [[фудбалер]], [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]] на [[ФК Бристол Сити|Бристол Сити]] и на [[Фудбалска репрезентација на Велс|велшката репрезентација]]. Тој во моментов е и капитен на својата репрезентација. ==Технички одлики== Како многу цврст играч во двобоите и добар во играта со глава, Вилијамс главно игра на позицијата централен дефанзивец, но исто така може да игра и како десен бек. ==Клупска кариера== Вилијамс растел во младите категории на [[ФК Вест Бромвич Албион|Вест Бромвич Албион]]. Во [[2001]], на возраст од 16 години, тој бил отпуштен од клубот и преминува во [[ФК Хеднесфорд Таун|Хеднесфорд Таун]].<ref name=swans>{{наведени вести|language=en|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/s/swansea_city/7316887.stm|title=Swans sign Stockport's Williams |publisher=BBC7|year=2008|access-date=10 јули 2011}}</ref> И покрај тоа што не бил стартер, Вилијамс успеал да импресионира.<ref name=swans/> Откако собрал 34 натпревари без постигнат гол на 31 декември [[2003]] заминал во [[ФК Стокпорт Каунти|Стокпорт Каунти]].<ref name="County">{{Наведена мрежна страница|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/s/swansea_city/7316887.stm|title=Swans sign Stockport's Williams|publisher=[[BBC Sport]]|date=27 March 2008|access-date=27 March 2008}}</ref> Дебитирал за Стокпорт на 16 март 2004, во натпреварот на домашен терен против [[ФК Хартлепул|Хартлепул]], а својот прв погодок го постигнал на 13 ноември во победата со 3-2 над [[АФК Хадерсфилд|Хадерсфилд]]. Подоцна тој станал капитен на клубот и бил сè уште играч на Стокпорт кога го направил своето деби за репрезентацијата.<ref name=swans/> На 27 март [[2008]] бил позајмен на [[АФК Свонзи Сити|Свонзи Сити]] до крајот на сезоната,<ref name=swans/> и дебитирал во новиот дрес на 8 април во домашниот натпревар против [[ФК Карлајл Јунајтед|Карлајл Јунајтед]] кој завршил нерешено без голови. Таа сезона одиграл уште два натпревари. На 22 мај истата година бил целосно откупен од велшкиот клуб за околу 400.000 фунти.<ref>{{наведени вести|language=en|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/s/swansea_city/7398940.stm|title=Swans complete Williams signing |publisher=BBC2|year=2008|access-date=10 јули 2011}}</ref> Својот прв погодок за ''лебедите'' го постигнал на 16 септември против [[ФК Дарби Каунти|Дарби Каунти]]. Во сезоната 2010-2011 Вилијамс придонесува за првата историска промоција на велшкиот клуб во [[Премиер лига на Англија|Премиер лигата]], после триумфот над [[ФК Рединг|Рединг]] во финалето од плејофот. Тој исто така бил избран во тимот на годината во Чемпионшип лигата и го соборил рекордот за најмногу настапи едноподруго за клубот. Во октомври 2012 го продолжил договорот со Свозни за уште три години. На 23 декември [[2012]] станал главниот лик во грд инцидент: за време на натпреварот против [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]] (1-1) во една акција од играта, насилно го удрил со топката во главата [[Робин ван Перси|Ван Перси]], додека тој лежеше на земјата, што доведе до тепачка меѓу играчите. Во јули 2013 Вилијамс станува капитен на Свонзи, по заминувањето од клубот на [[Гари Монк]]. На 12 август 2016, Вилијамс се преселил во [[ФК Евертон|Евертон]] во трансфер вреден 12 милиони евра, потпишувајќи тригодишен договор со ''карамелите''.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.bbc.co.uk/sport/football/37036709|title=Ashley Williams: Everton sign Swansea and Wales defender for £12m|publisher=BBC Sport|date=10 August 2016|access-date=10 August 2016}}</ref> Десет дена подоцна тој го направил своето деби за новиот клуб, влегувајќи како замена во победата со 2-1 против [[ФК Вест Бромвич Албион|Вест Бромвич Албион]] на [[Стадион Хоторнс|Хоторнс]].<ref>{{наведени вести|last1=Kirkbride|first1=Phil|title=West Brom 1-2 Everton full time report: Blues come from behind to give Ronald Koeman first win as boss|url=http://www.liverpoolecho.co.uk/sport/football/football-news/west-brom-1-2-everton-11777428|access-date=24 August 2016|work=Liverpool Echo|date=20 August 2016}}</ref> На 23 август 2019, Вилијамс потпишал краткорочен договор со [[ФК Бристол Сити|Бристол Сити]] во трајност до средината на јануари 2020.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bcfc.co.uk/news/city-complete-williams-signing/ |title=City complete Williams signing |publisher=Bristol City F.C. |first=James |last=Crawley |date=23 August 2019 |access-date=24 August 2019}}</ref> ==Репрезентативна кариера== Вилијамс стекнал право да настапува за [[Фудбалска репрезентација на Велс|велшката фудбалска репрезентација]] како резултат на потеклото на неговиот дедо.<ref name=swans/> Дебитирал за репрезентацијата на 26 март [[2008]] во пријателски натпревар против [[Фудбалска репрезентација на Луксембург|Луксембург]]. На 11 август 2010 година повторно против Луксембург го постигнал својот прв репрезентативен гол. Вилијамс бил повикан од страна на селекторот [[Крис Колман]] за [[УЕФА Евро 2016|Европското првенство 2016 во Франција]],<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.faw.cymru/en/news/decision-day/|title=Gorau Chwarae Cyd Chwarae... here's the Wales Squad for UEFA EURO 2016.|editor=faw.cymru|date=31 мај 2016|access-date=31 мај 2016|language=hr}}</ref> на кое постигнал еден гол во четвртфиналниот двобој против Белгија, запишувајќи се во стрелците за моментален резултат 1-1 во победата со 3-1 за велшаните. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gazzetta.it/calcio/europei/2016/galles/01-07-2016/euro-2016-galles-belgio-3-1-bale-contro-cristiano-ronaldo-robson-kanu-williams-nainggolan-vokes-160190953542.shtml|title=Euro 2016, Galles-Belgio 3-1: ora sarà Bale contro Cristiano Ronaldo|editor=gazzetta.it|date=1 јули 2016|access-date=3 јули 2016}}</ref> ==Титули== ===={{знамеикона|Велс}} Свонзи Сити==== *'''[[Фудбалска лига Еден (Англија)|Лига Еден]]''' (1): 2007-2008 *'''{{Трофеј-Англија (Лига куп)}}[[Лига куп]]''' (1): 2012-2013 ==Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Велс |image3=Flag of Wales.svg }} * [http://us.soccerway.com/players/ashley-williams/47555/ Ешли Вилијамс на soccerway] {{Состав на ФК Стоук Сити}} {{Состав на Велс на ЕП фудбал 2016}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Вилијамс, Ешли}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Велшки фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на АФК Свонзи Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Евертон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Бристол Сити]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1984 година]] 28ut8ot24211q2spv0bh3pjdwyqdim1 1 1114829 5382437 3267026 2025-06-21T15:53:39Z АлександарЧетник 95808 /* Додавка */ ново заглавие 5382437 wikitext text/x-wiki {{СЗР}}{{ВПМ}} == Додавка == Треба да се додаде дека во овој колеж учествувале и бугарски комити предводени од велешкиот војвода Петар Лесев [[User:АлександарЧетник|АлександарЧетник]] <small>([[User talk:АлександарЧетник|разговор]])</small> 17:53, 21 јуни 2025 (CEST) 2gw08nvpntycpaytzgacosa81uec5jg 0 1116024 5382615 5017875 2025-06-21T22:03:11Z Carshalton 30527 5382615 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Бруно Мартинс Инди | image = [[Податотека:Bruno Martins Indi.jpg|220px]] | fullname = Роландо Максимилијано Мартинс Инди<ref>{{наведени вести |title=List of Players – 2009 FIFA U-17 World Cup |url=http://www.fifadata.com/document/FU17/2009/PDF/FU17_2009_SquadLists.pdf |work=[[FIFA|Fédération Internationale de Football Association]] |access-date=1 July 2012 |archive-date=2019-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190805215548/https://www.fifadata.com/document/FU17/2009/PDF/FU17_2009_SquadLists.pdf |url-status=dead }}</ref> | height = {{height|m=1.85}}<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.feyenoord.nl/feyenoord-1/selectie/bruno-martins-indi |title=Bruno Martins Indi - Selectie - Feyenoord 1 - Feyenoord<!-- Bot generated title --> |accessdate=2014-09-20 |archive-date=2014-07-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140710164132/http://www.feyenoord.nl/feyenoord-1/selectie/bruno-martins-indi |url-status=dead }}</ref> | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1992|2|8}} | cityofbirth = {{роден во|Бареиро|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{знамеикона|Холандија}} [[Холандија]] | currentclub = {{Fb team Stoke City}} | clubnumber = 15 | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Feyenoord}} | years1 = 2010–2014 | caps1 = 102 | goals1 = 5 | clubs1 = {{Fb team Feyenoord}} | years2 = 2014-2016 | caps2 = 47 | goals2 = 2 | clubs2 = {{Fb team Porto}} | years3 = 2016– | caps3 = 58 | goals3 = 1 | clubs3 = {{Fb team Stoke City}} | nationalyears1 = 2009 | nationalcaps1 = 3 | nationalgoals1 = 0 | nationalteam1 = {{знамеикона|Холандија}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 17 години|Холандија 17]] | nationalyears2 = 2010-2011 | nationalcaps2 = 16 | nationalgoals2 = 1 | nationalteam2 = {{знамеикона|Холандија}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 19 години|Холандија 19]] | nationalyears3 = 2012 | nationalcaps3 = 8 | nationalgoals3 = 0 | nationalteam3 = {{знамеикона|Холандија}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 21 година|Холандија 21]] | nationalyears4 = 2012- | nationalcaps4 = 33 | nationalgoals4 = 2 | nationalteam4 = {{знамеикона|Холандија}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија|Холандија]] | pcupdate = 6 јануари 2011 | ntupdate = 17 ноември 2010 }} '''Роландо Максимилијано "Бруно" Мартинс Инди''' (роден на [[8 февруари]] [[1992]]) — [[Холандија|холандски]] [[фудбалер]], [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]] на [[ФК Стоук Сити|Стоук Сити]], и на [[Фудбалска репрезентација на Холандија|холандската репрезентација]]. Мартинс Инди ja започнал својата кариера во холандскиот клуб [[ФК Фејенорд|Феjенорд]], во кој напредувал низ младинските категории на клубот. Тој помина четири сезони на [[Стадион Фејенорд|Де Којп]], со што остварил 120 настапи пред да се пресели во [[Португалија]], во јули 2014 година во екипата на [[ФК Порто|Порто]] за сума од 7,7 милиони [[Евро|евра]] €. Во август 2016 година Мартинс Инди се пресели во [[Премиер лигата]] во тимот на [[ФК Стоук Сити|Стоук Сити]] како позејмен играч за сезоната 2016-17 година. Една година подоцна Стоук Сити перманентно го откупил Мартинс Инди за 7 милиона евра. Своето деби за репрезентацијата на [[Фудбалска репрезентација на Холандија|"лалињата"]] го имал во 2012 година, и до сега тој забележа повеќе од 30 настапи, а бил дел и од нивниот тим кој го освои третото место на [[Светско првенство во фудбал 2014|Светското првенство 2014]] во [[Бразил]]. ==Животопис== Бруно е роден во [[Бареиро]], Португалија, а неговите родители се од [[Гвинеја-Бисао|Гвинеа-Бисао]],<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.ad.nl/ad/nl/1049/Oranje/article/detail/3330198/2012/10/11/Martins-Indi-is-relaxt-Ik-ben-ik-he-Ik-ben-Bruno.dhtml |title=Martins Indi is relaxt: 'Ik ben ik hè. Ik ben Bruno' |date= 11 October 2012 |website= |language=nl |publisher=[[Algemeen Dagblad]] |access-date=9 June 2014}}</ref> Мартинс Инди се преселил во [[Ротердам]], [[Холандија]], со своето семејство, на возраст од три месеци.<ref name="FIFA">{{наведени вести|url=http://www.fifa.com/worldcup/players/player=358736/profile-detail.html |title=Bruno MARTINS INDI |access-date=14 June 2014 |work=FIFA |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140612023443/http://www.fifa.com/worldcup/players/player=358736/profile-detail.html |archivedate=12 June 2014 |df=dmy }}</ref> Тој започнал да игра фудбал во младите категории на аматерскиот клуб Спартан '20, пред да влезе во академијата на [[ФК Фејенорд|Фејенорд]], на возраст од 13 години.<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Everything you need to know about... Bruno Martins Indi|url=http://www.fourfourtwo.com/features/everything-you-need-know-about-bruno-martins-indi|website=Four Four Two|access-date=14 September 2016}}</ref> ==Надворешни врски== * [http://int.soccerway.com/players/rolando-martins-indi/102888/ Бруно Мартинс Инди на soccerway] * [http://www.transfermarkt.co.uk/bruno-martins-indi/profil/spieler/112052 Бруно Мартинс Инди на transfermakt] * [http://www.whoscored.com/Players/90810/Show/Bruno-Martins-Indi Бруно Мартинс Инди на whoscored] * [http://www.espnfc.com/player/149301/bruno-martins-indi Бруно Мартинс Инди на espn] * [http://www.goal.com/en/people/netherlands/36534/bruno-martins-indi Бруно Мартинс Инди на Goal.com] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140921020551/http://www.goal.com/en/people/netherlands/36534/bruno-martins-indi |date=2014-09-21 }} ==Наводи== {{наводи}} {{Состав на Холандија на Светското првенство 2014}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мартинс Инди, Бруно}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Холандски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Фејенорд]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Родени во 1992 година]] ss4n90m8k4rj5hdjra2bodz5flun6he 0 1131307 5382601 5029599 2025-06-21T21:49:18Z Carshalton 30527 5382601 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Џон Гвидети | image = [[File:John Guidetti (2013, cropped).jpg|250px]] | fullname = Џон Алберто Гвидети<ref name="Premier League Clubs submit Squad Lists">{{Наведена мрежна страница|title=Premier League Clubs submit Squad Lists|url=http://www.premierleague.com/content/dam/premierleague/site-content/News/publications/squad-lists/Squad-Lists-September-2012.pdf|publisher=Premier League|date=4 September 2012|page=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141026044418/http://www.premierleague.com/content/dam/premierleague/site-content/News/publications/squad-lists/Squad-Lists-September-2012.pdf|archivedate=26 October 2014}}</ref> | height = {{height|m=1.85}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1992|4|15}} | cityofbirth = {{роден во|Стокхолм|}} | countryofbirth = [[Шведска]] | nationality = {{SWE}} | currentclub = {{Fb team Alaves}} | clubnumber = 9 | position = [[Напад (фудбал)|напаѓач]] | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Brommapojkarna}} | youthyears2 = | youthclubs2 = {{знамеикона|Непознато}} Импала БромаБојс | youthyears3 = | youthclubs3 = {{Fb team Mathare United}} | youthyears4 = | youthclubs4 = {{знамеикона|Непознато}} Лиги Ндого | youthyears5 = | youthclubs5 = {{Fb team Brommapojkarna}} | youthyears6 = | youthclubs6 = {{Fb team Manchester City}} | years1 = 2008 | caps1 = 2 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team Brommapojkarna}} | years2 = 2008-2015 | caps2 = 0 | goals2 = 0 | clubs2 = {{Fb team Manchester City}} | years3 = 2010 | caps3 = 8 | goals3 = 3 | clubs3 = →{{Fb team Brommapojkarna}} | years4 = 2010-2011 | caps4 = 5 | goals4 = 1 | clubs4 = →{{Fb team Burnley}} | years5 = 2011-2012 | caps5 = 23 | goals5 = 20 | clubs5 = →{{Fb team Feyenoord}} | years6 = 2014 | caps6 = 6 | goals6 = 0 | clubs6 = →{{Fb team Stoke City}} | years7 = 2014-2015 | caps7 = 24 | goals7 = 8 | clubs7 = →{{Fb team Celtic}} | years8 = 2015-2018 | caps8 = 66 | goals8 = 11 | clubs8 = {{Fb team Celta Vigo}} | years9 = 2018- | caps9 = 25 | goals9 = 3 | clubs9 = {{Fb team Alaves}} | nationalyears1 = 2007-2009 | nationalcaps1 = 11 | nationalgoals1 = 8 | nationalteam1 = {{знамеикона|Шведска}} [[Фудбалска репрезентација на Шведска под 17 години|Шведска 17]] | nationalyears2 = 2009-2010 | nationalcaps2 = 5 | nationalgoals2 = 5 | nationalteam2 = {{знамеикона|Шведска}} [[Фудбалска репрезентација на Шведска под 19 години|Шведска 19]] | nationalyears3 = 2010-2015 | nationalcaps3 = 23 | nationalgoals3 = 12 | nationalteam3 = {{знамеикона|Шведска}} [[Фудбалска репрезентација на Шведска под 21 година|Шведска 21]] | nationalyears4 = 2012- | nationalcaps4 = 17 | nationalgoals4 = 1 | nationalteam4 = {{знамеикона|Шведска}} [[Фудбалска репрезентација на Шведска|Шведска]] | pcupdate = 17 јануари 2012 | ntupdate = 17 јануари 2012 }} '''Џон Алберто Гвидети''' (роден на [[15 април]] [[1992]] во [[Стокхолм]]) — [[Швеѓани|шведски]] [[фудбалер]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]] на [[Депортиво Алавес|Алавес]] и на [[Фудбалска репрезентација на Шведска|шведската репрезентација]]. == Биографија == Гвидети има италијанско потекло преку својот дедо и од бразилско преку својата баба, татко му е поранешен шведски репрезентативец во [[рагби]]. Џон израснал во [[Кенија]], каде што живеел од својата 3 година до 6 години како и кога имал 10 до 12.<ref>{{наведени вести|author = l.b.|title = Dribblava elefanti, è tornato a segnare: Guidetti spaventa|publisher= [[La Gazzetta dello Sport]]|year = 2014|page = 18}}</ref> ==Технички карактеристики== Физички цврст класичен напаѓач, кој се одликува како искусен изведувач на пенали но има одлична харизма што се смета за клучен елемент во соблекувалната. И покрај неговата висина од 185 см, има добра брзина и техника со топката.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.iamnaples.it/2012/03/27/identikit-di-john-guidetti-del-feyenoord-2/|editor=Iamnaples.it|title=Identikit di … John Guidetti del Feyenoord|date=27 март 2012|access-date=2 септември 2012}}</ref>. ==Кариера== ''овој пасус треба да се надополни'' ==Титули== ===Клубови=== ===={{знамеикона|Англија}} Манчестер Сити ==== * '''{{Трофеј-ФА куп}} [[ФА Куп]]''' (1): 2010-2011. * '''{{Трофеј-Комјунити Шилд}} [[Комјунити Шилд]]''' (1) : 2012. ===={{знамеикона|Шкотска}} Селтик ==== * '''[[Шкотска Премиер лига]]''' (1) : 2013-2014. * '''[[Лига куп на Шкотска]]''' (1) : 2014-2015. ===Репрезентација=== * '''[[УЕФА Европско првенство за играчи под 21 година|Европско првенство за играчи под 21 година]]''' (1) : [[УЕФА Европско првенство за играчи под 21 година - 2015|2015]]. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg }} *[https://sv-se.facebook.com/pages/John-Guidetti-Official/114431695296830 Џон Гвидети на Facebook] (официјална страна) *[http://www.soccerway.com/players/john-guidetti/126941/ Џон Гвидети на soccerway] *[http://www.transfermarkt.co.uk/john-guidetti/profil/spieler/98596 Џон Гвидети на transfermarkt] *[http://www.espnfc.us/player/146893/john-guidetti Џон Гвидети на espn] *[http://www.whoscored.com/Players/41420 Џон Гвидети на whoscored] *[http://www.90minut.pl/kariera.php?id=29314 Џон Гвидети на 90 minut.pl] *[http://www.goal.com/en/people/sweden/40771/john-guidetti Џон Гвидети на goal.com] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20150703031027/http://www.goal.com/en/people/sweden/40771/john-guidetti |date=2015-07-03 }} {{Navboxes |bg= #FFF01C |fg= #005B99 |bordercolor= #005B99 |title= Состави на Шведска |list1= {{Состав на Шведска на Европско првенство за играчи под 21 година 2015}} {{Состав на Шведска на СП фудбал 2018}} }} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Гвидети, Џон}} [[Категорија:Фудбалери на ФК Манчестер Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барнли]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Фејенорд]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Селтик]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Селта Виго]] [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Шведски фудбалери]] [[Категорија:Родени во 1992 година]] riqvvj0wu8ioxdu6clkukknvlgq790x 0 1165132 5382594 5367106 2025-06-21T21:13:47Z Carshalton 30527 5382594 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Матео Мусакио | image = [[Податотека:Musacchio Vila-real.jpg|150px]] | fullname = Матео Пабло Мусакио | height = {{height|m=1.82}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1987|12|10}} | cityofbirth = {{роден во|Росарио|}} | countryofbirth = [[Аргентина]] | nationality = {{flagsport|ARG}} [[Аргентина]] | currentclub = | clubnumber = | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | retired = 2021 <small>(30 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team River Plate}} | years1 = 2006-2009 | caps1 = 10 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team River Plate}} | years2 = 2009-2010 | caps2 = 22 | goals2 = 3 | clubs2 = [[Податотека:600px VCF su sfondo Giallo.png|20px]] [[ФК Вилјареал Б|Вилјареал Б]] | years3 = 2010–2017 | caps3 = 189 | goals3 = 7 | clubs3 = {{Fb team Villareal}} | years4 = 2017–2021 | caps4 = 63 | goals4 = 1 | clubs4 = {{Fb team Milan}} | years5 = 2021 | caps5 = 4 | goals5 = 0 | clubs5 = {{Fb team Lazio}} | nationalyears1 = 2008 | nationalcaps1 = 3 | nationalgoals1 = 0 | nationalteam1 = {{flagsport|ARG}} [[Фудбалска репрезентација на Аргентина под 20 години|Аргентина 20]] | nationalyears2 = 2011-2017 | nationalcaps2 = 6 | nationalgoals2 = 0 | nationalteam2 = {{flagsport|ARG}} [[Фудбалска репрезентација на Аргентина|Аргентина]] }} '''Матео Пабло Мусакио''' (роден на [[26 август]] [[1990]], во [[Росарио]]) — поранешен [[Аргентина|аргентински]] [[фудбалер]], [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. ==Биографија== Мусакио потекнува од [[Портоканоне]] (населено со Арбереши) во регионот [[Молизе]], [[Италија]].<ref>[https://termolionline.it/2017/05/termoli/mateo-musacchio-al-milan-il-nuovo-asso-ha-origini-di-portocannone/ Mateo Musacchio al Milan, il nuovo asso ha origini di Portocannone] termolionline.it</ref> == Наводи == {{наводи}} ==Надворешни врски== {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Аргентина |image3=Flag of Argentina.svg }} *[http://int.soccerway.com/players/mateo-musacchio/15361/ Матео Мусакио на soccerway] *[http://www.transfermarkt.co.uk/mateo-musacchio/profil/spieler/45653 Матео Мусакио на transfermarkt] *[https://www.whoscored.com/Players/61014/ Матео Мусакио на whoscored] *[http://www.espnfc.com/player/140494/mateo-musacchio Матео Мусакио на espn] *[http://www.goal.com/en/people/argentina/25824/mateo-musacchio Матео Мусакио на goal.com] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160904041609/http://www.goal.com/en/people/argentina/25824/mateo-musacchio |date=2016-09-04 }} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мусакио, Матео }} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Аргентински фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Ривер Плејт]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Виљареал]] [[Категорија:Фудбалери на Милан]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Лацио]] [[Категорија:Фудбалери во Серија А]] [[Категорија:Родени во 1990 година]] [[Категорија:Арбереши]] b2ld88wrom79tcz8op8bzroxowhuvzv 5382595 5382594 2025-06-21T21:14:04Z Carshalton 30527 5382595 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Матео Мусакио | image = [[Податотека:Musacchio Vila-real.jpg|150px]] | fullname = Матео Пабло Мусакио | height = {{height|m=1.82}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1987|12|10}} | cityofbirth = {{роден во|Росарио|}} | countryofbirth = [[Аргентина]] | nationality = {{flagsport|ARG}} [[Аргентина]] | currentclub = | clubnumber = | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | retired = 2021 <small>(30 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team River Plate}} | years1 = 2006-2009 | caps1 = 10 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team River Plate}} | years2 = 2009-2010 | caps2 = 22 | goals2 = 3 | clubs2 = [[Податотека:600px VCF su sfondo Giallo.png|20px]] [[ФК Вилјареал Б|Вилјареал Б]] | years3 = 2010-2017 | caps3 = 189 | goals3 = 7 | clubs3 = {{Fb team Villareal}} | years4 = 2017-2021 | caps4 = 63 | goals4 = 1 | clubs4 = {{Fb team Milan}} | years5 = 2021 | caps5 = 4 | goals5 = 0 | clubs5 = {{Fb team Lazio}} | nationalyears1 = 2008 | nationalcaps1 = 3 | nationalgoals1 = 0 | nationalteam1 = {{flagsport|ARG}} [[Фудбалска репрезентација на Аргентина под 20 години|Аргентина 20]] | nationalyears2 = 2011-2017 | nationalcaps2 = 6 | nationalgoals2 = 0 | nationalteam2 = {{flagsport|ARG}} [[Фудбалска репрезентација на Аргентина|Аргентина]] }} '''Матео Пабло Мусакио''' (роден на [[26 август]] [[1990]], во [[Росарио]]) — поранешен [[Аргентина|аргентински]] [[фудбалер]], [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. ==Биографија== Мусакио потекнува од [[Портоканоне]] (населено со Арбереши) во регионот [[Молизе]], [[Италија]].<ref>[https://termolionline.it/2017/05/termoli/mateo-musacchio-al-milan-il-nuovo-asso-ha-origini-di-portocannone/ Mateo Musacchio al Milan, il nuovo asso ha origini di Portocannone] termolionline.it</ref> == Наводи == {{наводи}} ==Надворешни врски== {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Аргентина |image3=Flag of Argentina.svg }} *[http://int.soccerway.com/players/mateo-musacchio/15361/ Матео Мусакио на soccerway] *[http://www.transfermarkt.co.uk/mateo-musacchio/profil/spieler/45653 Матео Мусакио на transfermarkt] *[https://www.whoscored.com/Players/61014/ Матео Мусакио на whoscored] *[http://www.espnfc.com/player/140494/mateo-musacchio Матео Мусакио на espn] *[http://www.goal.com/en/people/argentina/25824/mateo-musacchio Матео Мусакио на goal.com] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160904041609/http://www.goal.com/en/people/argentina/25824/mateo-musacchio |date=2016-09-04 }} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мусакио, Матео }} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Аргентински фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Ривер Плејт]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Виљареал]] [[Категорија:Фудбалери на Милан]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Лацио]] [[Категорија:Фудбалери во Серија А]] [[Категорија:Родени во 1990 година]] [[Категорија:Арбереши]] tftbdkkcqqnolo6fubpiipv2xswq4q4 0 1178818 5382630 5313149 2025-06-21T22:59:47Z 185.42.39.147 унијатска 5382630 wikitext text/x-wiki {{Infobox church | name = Свети Климент Охридски | fullname = Црква <br>„Св. Климент Охридски“ | image = Викиекспедиција Бојмија 151.jpg | caption = Поглед кон црквата | location = [[Стојаково]] | country = [[Македонија]] | coordinates = {{coord|41|09|24.8|N|22|34|39.9|E|display=inline,title|type:landmark_region:MK}} | denomination = [[Католицизам]] | website = | founder = | consecrated date = | architect = | architectural type = | style = | groundbreaking = | completed date = | materials = | parish = | archdiocese = | metropolis = | diocese = [[Апостолски егзархат во Македонија|Апостолски егзархат]] | province = | presbytery = | archbishop = | bishop = | dean = }} '''Црквата „Св. Климент Охридски“''' — католичка (унијатска) [[црква (градба)|црква]] во богданското село [[Стојаково]].<ref name="список">{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|page=90}}</ref> Црквата е сместена во непосредна близина на сретселото. == Архитектура == Градбата на црквата има правоаголна основа. Ѕидовите се малтерисани и обоени во бела боја, додека рабовите на аглите се истакнати и обоени во жолта боја. Главниот влез е сместен на западната страна, а на ѕидот над него има [[монофора]]. Камбанаријата е со четириаголна основа и се издига на кровот над главниот влез. Нејзината конструкција содржи четири [[столб]]а обоени во жолта боја, а делот што е сместен над покривната конструкција на црквата е изграден од тули, при што на секоја од четирити страни има по една монофора. Црквата и камбанаријата се покриени со [[ќерамида|ќерамиди]]. == Галерија == <gallery mode=packed heights=150px> Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 158.jpg|Поглед на црквата Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 159.jpg|Камбанаријата </gallery> == Поврзано == * [[Стојаково]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|St. Clement of Ohrid (Stojakovo)}} {{Католички цркви во Македонија}} [[Категорија:Цркви во Општина Богданци|Стојаково]] [[Категорија:Храмови посветени на Свети Климент Охридски во Македонија|Стојаково]] [[Категорија:Стојаково]] [[Категорија:Католички цркви во Македонија|Климент Охридски]] 8jx34u1ytr4o5hllidw04752ltjgmhs 5382752 5382630 2025-06-22T11:44:32Z Gurther 105215 Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/185.42.39.147|185.42.39.147]]) и ја поврати преработката 5313149 на Ehrlich91 5382752 wikitext text/x-wiki {{Infobox church | name = Свети Климент Охридски | fullname = Црква <br>„Св. Климент Охридски“ | image = Викиекспедиција Бојмија 151.jpg | caption = Поглед кон црквата | location = [[Стојаково]] | country = [[Македонија]] | coordinates = {{coord|41|09|24.8|N|22|34|39.9|E|display=inline,title|type:landmark_region:MK}} | denomination = [[Католицизам]] | website = | founder = | consecrated date = | architect = | architectural type = | style = | groundbreaking = | completed date = | materials = | parish = | archdiocese = | metropolis = | diocese = [[Апостолски егзархат во Македонија|Апостолски егзархат]] | province = | presbytery = | archbishop = | bishop = | dean = }} '''Црквата „Св. Климент Охридски“''' — католичка [[црква (градба)|црква]] во богданското село [[Стојаково]].<ref name="список">{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|page=90}}</ref> Црквата е сместена во непосредна близина на сретселото. == Архитектура == Градбата на црквата има правоаголна основа. Ѕидовите се малтерисани и обоени во бела боја, додека рабовите на аглите се истакнати и обоени во жолта боја. Главниот влез е сместен на западната страна, а на ѕидот над него има [[монофора]]. Камбанаријата е со четириаголна основа и се издига на кровот над главниот влез. Нејзината конструкција содржи четири [[столб]]а обоени во жолта боја, а делот што е сместен над покривната конструкција на црквата е изграден од тули, при што на секоја од четирити страни има по една монофора. Црквата и камбанаријата се покриени со [[ќерамида|ќерамиди]]. == Галерија == <gallery mode=packed heights=150px> Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 158.jpg|Поглед на црквата Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 159.jpg|Камбанаријата </gallery> == Поврзано == * [[Стојаково]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|St. Clement of Ohrid (Stojakovo)}} {{Католички цркви во Македонија}} [[Категорија:Цркви во Општина Богданци|Стојаково]] [[Категорија:Храмови посветени на Свети Климент Охридски во Македонија|Стојаково]] [[Категорија:Стојаково]] [[Категорија:Католички цркви во Македонија|Климент Охридски]] fu8oeff91s70vqd64jv9ny4qgusrdy3 5382753 5382752 2025-06-22T11:45:08Z Gurther 105215 ситна поправка 5382753 wikitext text/x-wiki {{Infobox church | name = Свети Климент Охридски | fullname = Црква <br>„Св. Климент Охридски“ | image = Викиекспедиција Бојмија 151.jpg | caption = Поглед кон црквата | location = [[Стојаково]] | country = [[Македонија]] | coordinates = {{coord|41|09|24.8|N|22|34|39.9|E|display=inline,title|type:landmark_region:MK}} | denomination = [[Католицизам]] | website = | founder = | consecrated date = | architect = | architectural type = | style = | groundbreaking = | completed date = | materials = | parish = | archdiocese = | metropolis = | diocese = [[Апостолски егзархат во Македонија|Апостолски егзархат]] | province = | presbytery = | archbishop = | bishop = | dean = }} '''Црквата „Св. Климент Охридски“''' — [[Римокатоличка црква|католичка црква]] во богданското село [[Стојаково]].<ref name="список">{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|page=90}}</ref> Црквата е сместена во непосредна близина на сретселото. == Архитектура == Градбата на црквата има правоаголна основа. Ѕидовите се малтерисани и обоени во бела боја, додека рабовите на аглите се истакнати и обоени во жолта боја. Главниот влез е сместен на западната страна, а на ѕидот над него има [[монофора]]. Камбанаријата е со четириаголна основа и се издига на кровот над главниот влез. Нејзината конструкција содржи четири [[столб]]а обоени во жолта боја, а делот што е сместен над покривната конструкција на црквата е изграден од тули, при што на секоја од четирити страни има по една монофора. Црквата и камбанаријата се покриени со [[ќерамида|ќерамиди]]. == Галерија == <gallery mode=packed heights=150px> Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 158.jpg|Поглед на црквата Податотека:Викиекспедиција до Бојмија 159.jpg|Камбанаријата </gallery> == Поврзано == * [[Стојаково]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|St. Clement of Ohrid (Stojakovo)}} {{Католички цркви во Македонија}} [[Категорија:Цркви во Општина Богданци|Стојаково]] [[Категорија:Храмови посветени на Свети Климент Охридски во Македонија|Стојаково]] [[Категорија:Стојаково]] [[Категорија:Католички цркви во Македонија|Климент Охридски]] suxw8g7wmztpkh2os6bbe16nldvqnxk 0 1188669 5382347 5353659 2025-06-21T12:33:10Z Carshalton 30527 5382347 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | name = Горан Влаовиќ | image = | caption = | birth_date = {{Birth date and age|1972|08|07|df=y}} | birth_place = [[Нова Градишка]], [[СР Хрватска]],<br /> [[СФР Југославија]] | height = 1,79 м | position = [[Напад (фудбал)|напаѓач]] | currentclub = | clubnumber = | retired = 2004 | youthyears1 = | youthclubs1 = | years1 = 1990–1991 | clubs1 = {{Fb team Osijek}} | caps1 = 24 | goals1 = 11 | years2 = 1991–1994 | clubs2 = {{Fb team Dinamo zagreb}} | caps2 = 80 | goals2 = 59 | years3 = 1994–1996 | clubs3 = {{Fb team Padova}} | caps3 = 50 | goals3 = 18 | years4 = 1996–2000 | clubs4 = {{Fb team Valencia}} | caps4 = 73 | goals4 = 17 | years5 = 2000–2004 | clubs5 = {{Fb team Panathinaikos}} | caps5 = 64 | goals5 = 29 | totalcaps = 291 | totalgoals = 134 | nationalyears1 = 1993 | nationalteam1 = {{flagsport|CRO}} [[Фудбалска репрезентација на Хрватска до 21|Хрватска 21]] | nationalcaps1 = 2 | nationalgoals1 = 0 | nationalyears2 = 2001 | nationalteam2 = {{flagsport|CRO}} Хрватска Б | nationalcaps2 = 1 | nationalgoals2 = 1 | nationalyears3 = 1992–2002 | nationalteam3 = {{flagsport|CRO}} [[Фудбалска репрезентација на Хрватска|Хрватска]] | nationalcaps3 = 52 | nationalgoals3 = 15 }} '''Горан Влаовиќ''' ([[Нова Градишка]], {{роден на|7|август|1972}}), e поранешен [[Хрвати|хрватски]] [[фудбалер]]. == Клупска кариера == Поранешниот хрватски национален фудбалски напаѓач играл за [[НК Осијек|НК Осиек]] и Динамо Загреб во Хрватска, италијанска Падова, шпанска [[ФК Валенсија|Валенсија]] и грчкиот Панатинаикос. За Динамо Загреб, во 81 натпревар, постигнал 61 гол. Со Динамо бил најдобар стрелец на хрватската фудбалска лига двапати во 1993 година и 1994 година, а постигнал 61 гол во генералниот пласман во ХНЛ. Во Шпанија ги освоил Копа дел Реј (1998/99) и Суперкуп де Еспања (1999) со Валенсија. == Репрезентативна кариера == Првиот натпревар за хрватскиот фудбалски тим го одиграл против [[Фудбалска репрезентација на Австралија|Австралија]] во 1992 година, на турнеја низ [[Австралија|Австралиј]]<nowiki/>а. За [[Фудбалска репрезентација на Хрватска|хрватската репрезентација]], настапил на 52 натпревари и постигнал 15 гола. Тој настапил на Европското првенство во 1996 година во Англија и на [[Светско првенство во фудбал 1998|Светското првенство во 1998 година во Франција]] и во [[Светско првенство во фудбал 2002|2002 година во Јапонија и во Јужна Кореја]]. Во 2002 тој повторно бил на Светското првенство, но ги поминал сите 3 натпревари на клупата. == Признанија == === Поединечни === * Најдобар стрелец 1. ХНЛ во сезони 1992/93 (23 гола) и 1993/94 (29 гола). * Играч на годината во 1. ХНЛ во сезона 1992/93. === Клупски === ==== Динамо Загреб ==== * Првак на Хрватска 1992/93. * Хрватски фудбалски куп 1994 година. ==== Валенсија ==== * Куп на Интертото на УЕФА 1998 година. * Копа дел Реј 1998/99 година. * Шпански Супер куп 1999 година. ==== Панатинаикос ==== * Првак во Грција 2003/04. * Грчки куп 2004 година. === Репрезентативна === * Франција 1998 - Бронза * Како член на репрезентацијата, во 1998 година му била доделена државна награда за спорт „Фрањо Бучар“. ==Надворешни врски== *[https://www.transfermarkt.com/goran-vlaovic/profil/spieler/9766 Горан Влаовиќ на transfermarkt] {{Состав на Хрватска на СП фудбал 1998}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Влаовиќ, Горан}} [[Категорија:Хрватски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Осиек]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Динамо Загреб]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Падова]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Валенсија]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Панатинаикос]] [[Категорија:Живи луѓе]] 6u7dhvsaub2hexaxrnz9zmvharof21i 0 1191679 5382409 5193685 2025-06-21T14:16:45Z Carshalton 30527 5382409 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Педро Жеромел | image = [[Податотека:Pedro Tonon Geromel.jpg|200px]] | fullname = Педро Тонон Жеромел | height = {{height|m=1.90}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1985|9|21}} | cityofbirth = {{роден во|Саун Пауло|}} | countryofbirth = [[Бразил]] | nationality = {{flagsport|BRA}} [[Бразил]] | currentclub = {{Fb team Gremio}} | clubnumber = 3 | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Portuguesa}} | youthyears2 = | youthclubs2 = {{Fb team Palmeiras}} | youthyears3 = | youthclubs3 = {{Fb team Chaves}} | years1 = 2004-2005 | caps1 = 15 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team Chaves}} | years2 = 2005-2008 | caps2 = 67 | goals2 = 1 | clubs2 = {{Fb team Vitoria Guimaraes}} | years3 = 2008-2013 | caps3 = 116 | goals3 = 4 | clubs3 = {{Fb team 1. FC Kоln}} | years4 = 2012-2013 | caps4 = 38 | goals4 = 1 | clubs4 = →{{Fb team Mallorca}} | years5 = 2014- | caps5 = 169 | goals5 = 9 | clubs5 = {{Fb team Gremio}} | nationalyears1 = 2017- | nationalcaps1 = 2 | nationalgoals1 = 0 | nationalteam1 = {{flagsport|BRA}} [[Фудбалска репрезентација на Бразил|Бразил]] }} '''Педро Тонон Жеромел''' (роден на 27 мај 1985) — [[бразил]]ски [[фудбалер]], [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]] на [[ФК Гремио|Гремио]] и на [[Фудбалска репрезентација на Бразил|бразилската репрезентација]]. ==Клупска кариера== ===Почетоци, Чавес и Виторија Гимараеш=== Роден во Саун Пауло, Жеромел ја започнал својата фудбалска кариера во младинските категории на [[ФК Португеза Деспортос|Португеза]] во јули 1996 година, на возраст од 10 години, останувајќи таму до јули 1999 година. Неговиот втор младински клуб бил [[ФК Палмеирас|Палмеирас]], каде што станал професионалец Б. На 1 јануари 2004 година Педро Жеромел бил ангажиран од страна на португалскиот второлигаш [[ГД Чавес|Деспортиво де Чавес]], на возраст од 18 години. Меѓутоа, тој останал во младинскиот тим на клубот од Португалија во 2004 година додека не добил шанса конечно да заигра за првиот тим. Во 2005 година тој добил можност да заигра за првиот тим на Чавес, и станал стартер и еден од најважните играчи на клубот, добивајќи голема озлогласност и покрај својата младост, како резултат на добрите остварувања во натпреварите од Втората лига на Португалија. На 1 јули 2005 година, тој бил ангажиран од страна на [[Виторија Гимараеш]] со што добил можност да се натпреварува во највисоката фудбалска лига на Португалија, [[Примеира лига]]та. Веќе во првите години во клубот тој станал стандарден првотимец и во неколку наврати бил сметан за еден од најдобрите одбранбени играчи во Примеира лигата. Тој останал во клубот 3 сезони и во тој период бил еден од најдобрите играчи на својата позиција во Португалија. Во сезоната 2007-2008, во една онлајн анкета бил избран за најдобар играч на Примеира лигата победувајќи ги [[Лисандро Лопес]] и [[Лучо Гонсалес]] од [[ФК Порто|Порто]]. ===Келн и Мајорка=== [[Податотека:Pedro Geromel.jpg|190px|thumb|left|Жеромел во периодот кога бил играч на [[1.ФК Келн|Келн]].]] На 30 јуни 2008 Жеромел се преселил во [[Бундеслига]]та, потпишувајќи четиригодишен договор со ново промовираниот член [[1. ФК Келн|Келн]]. Во првата сезона во клубот тој му помогнал на Келн да избори опстанок во Бундслигата играјќи во 32 натпревари на кој постигнал еден гол во победата со 2-1 на домашен терен над [[ФК Хановер 96|Хановер]]. Тој останал стартер и еден од најдобрите играчи на клубот и во следните три сезони. По одличната прва сезона во летото 2009 година му продолжен договорот со Келн до 2014 година. На 25 јули 2011 година, Жеромел бил избран од главниот тренер [[Стале Солбакен]] да биде капитен на клубот, бидејќи тој бил во согласност со Солбакен во центарот на тимот и го отелотворувал целокупниот спортски концепт на Келн. На 17 септември тој заработил повреда на латералниот менискус во победата со 4-1 во дербито против [[ФК Бајер Леверкузен|Бајер Леверкузен]], поради што морал да биде подложен на операција и бил надвор од акција за седум недели. Тој се вратил во игра за натпреварот против [[ФК Вердер Бремен|Вердер Бремен]] на 5 ноември 2011. На 23 август 2012, Жеромел се преселил на четиригодишен заем во шпанската [[ФК Мајорка|Мајорка]]. Својот прв гол за шпанскиот клуб го постигнал во натпреварот против Осасуна за израмнување на 1-1 во 91-вата минута што подоцна било и конечен резултат на тој натпревар. Во првата сезона тој одиграл 30 натпревари и постигнал еден гол во [[Примера Дивисион (Шпанија)|Ла Лига]], но на крајот на сезоната екипата од [[Балеарските Острови]] испаднала од лигата. Жеромел останал во Мајорка и следната сезона во [[Сегунда Дивисион (Шпанија)|Сегунда Дивисион]], но во декември 2013 решил да го раскине договорот и да се врати во Гремио во својата родна земја. ===Гремио=== На 1 јануари 2014 година, Жеромел бил позајмен на [[ФК Гремио|Гремио]] од [[Порто Алегре]].<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.fc-koeln.de/news/detailansicht/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=7147&cHash=94eeed7eb66a40c0d63e5a696d24941b |title=Wechsel von Pedro Geromel |accessdate=2018-03-14 |archive-date=2014-10-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141025225304/http://www.fc-koeln.de/news/detailansicht/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=7147&cHash=94eeed7eb66a40c0d63e5a696d24941b |url-status=dead }}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.gremio.net/news/view.aspx?id=16937&language=0 |title=ZAGUEIRO PEDRO GEROMEL É APRESENTADO NO OLÍMPICO |accessdate=2018-03-14 |archive-date=2013-12-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131227044810/http://www.gremio.net/news/view.aspx?id=16937&language=0 |url-status=dead }}</ref> На 30 декември 2014 година, Гремио ја искористил опцијата да го откупи договорот на играчот, потпишувајќи со Жеромел до 2019 година. ==Репрезентативна кариера== На 27 август 2016 година, Жеромел бил повикан во [[Фудбалска репрезентација на Бразил|бразилската репрезентација]] за првпат од селекторот [[Аденор Леонардо Баки|Тите]], заменувајќи го повредениот [[Родриго Каио]].<ref>{{Наведена мрежна страница | url = http://espn.uol.com.br/noticia/626181_rodrigo-caio-se-lesiona-e-e-cortado-da-selecao-brasileira-geromel-e-convocado | title = Rodrigo Caio se lesiona e é cortado da seleção brasileira; Geromel é convocado | trans-title = Rodrigo Caio suffers injury and is cut from Brazil national team; Geromel is called | publisher = ESPN Brasil | language = pt | date = 27 August 2016 | accessdate = 27 August 2016}}</ref> Својот прв настап за ''кариоките'' Жеромел го имал на 25 јануари, кога го одиграл сите 90 минути во [[Пријателски натпревар|пријателскиот]] натпревар против [[Фудбалска репрезентација на Колумбија|Колумбија]] што Бразил го добил со 1-0.<ref>{{Наведена мрежна страница | url = http://espn.uol.com.br/noticia/665608_com-gol-de-dudu-brasil-vence-jogo-da-amizade-contra-colombia-e-voltara-a-liderar-ranking-da-fifa | title = Com gol de Dudu, Brasil vence Jogo da Amizade contra Colômbia | trans-title = With Dudu goal, Brazil wins Friendship Match against Colombia | publisher = ESPN Brasil | language = pt | date = 25 January 2017 | accessdate = 27 April 2017}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница | url = https://esportes.yahoo.com/noticias/a-selecao-tem-lugar-para-qual-dos-convocados-para-o-jogo-da-amizade-142411860.html | title = A Seleção tem lugar para qual dos convocados para o Jogo da Amizade? | trans-title = Which of the called up for Friendship Match belong in the ''Seleção''? | publisher = [[Yahoo!]] Esportes | language = pt | date = 26 January 2017 | accessdate = 27 April 2017}}</ref> === Хронологија на репрезентативните настапи=== {{Репрезентативни настапи|BRA}} {{Cronopar|25-1-2017|Рио де Жанеиро|BRA|1|0|COL|-|Пријателска}} {{Cronopar|23-3-2018|Москва|RUS|0|3|BRA|-|Пријателска|13={{subon|86}}}} {{Cronofin|2|0}} ==Титули== ===={{знамеикона|Бразил}} Гремио==== *'''[[Фудбалски куп на Бразил|Куп на Бразил]]''' (1) : 2016 *'''[[Копа Либертадорес]]''' (1) : 2017 *'''[[Рекопа Судамерикана]]''' (1) : 2018 == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Бразил |image3=Flag of Brazil.svg }} *[https://int.soccerway.com/players/pedro-tonon-geromel/17076/ Педро Жеромел на soccerway] *[https://www.transfermarkt.com/pedro-geromel/profil/spieler/32568 Педро Жеромел на transfermarkt] *[http://www.goal.com/pt/people/brazil/23871/pedro-geromel Педро Жеромел на goal.com]{{Мртва_врска|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *[https://www.whoscored.com/Players/31975/Show/Geromel Педро Жеромел на whoscored] {{Состав на Бразил на Светското првенство 2018}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жеромел, Педро}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Бразилски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Келн]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Мајорка]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Гремио]] [[Категорија:Родени во 1985 година]] eocjhfbmaymrq4uekbqcidvnuvehzdi 0 1192835 5382733 5310853 2025-06-22T10:54:01Z Carshalton 30527 Carshalton ја премести страницата [[Андре Гомес]] на [[Андре Гомеш]] 5310853 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | name = Андре Гомес | image = [[File:André Filipe Tavares Gomes.jpg|200px|]] | caption = Андре Гомес во дресот на [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] во 2017 година | full_name = Андре Филипе Таварес Гомес | birth_date = {{birth date and age|1993|7|30|df=y}} | birth_place = [[Грижо]], Португалија | height = 1.90 м<ref>{{cite web|url=https://www.losc.fr/index.php/effectif/lille/76/24-25-andre-gomes|title=André Gomes|publisher=Lille OSC|language=fr|access-date=21 October 2024}}</ref> | position = [[среден ред (фудбал)|среден ред]] | currentclub ={{Fb team Lille}} | clubnumber = 26 | youthyears1 = 2005–2008 | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | youthyears2 = 2008–2009 | youthclubs2 = {{Fb team Pasteleira}} | youthyears3 = 2009–2011 | youthclubs3 = {{Fb team Boavista}} | years1 = 2012–2014 | clubs1 = {{Fb team Benfica}} В | caps1 = 17 | goals1 = 8 | years2 = 2012–2015 | clubs2 = {{Fb team Benfica}} | caps2 = 14 | goals2 = 2 | years3 = 2014–2015 | clubs3 = → {{Fb team Valencia}} (п) | caps3 = 33 | goals3 = 4 | years4 = 2015–2016 | clubs4 = {{Fb team Valencia}} | caps4 = 30 | goals4 = 3 | years5 = 2016–2019 | clubs5 = {{Fb team Barcelona}} | caps5 = 46 | goals5 = 3 | years6 = 2018–2019 | clubs6 = → {{Fb team Everton}} (п) | caps6 = 27 | goals6 = 1 | years7 = 2019–2024 | clubs7 = {{Fb team Everton}} | caps7 = 73 | goals7 = 1 | years8 = 2022–2023 | clubs8 = →{{Fb team Lille}} (п) | caps8 = 26 | goals8 = 3 | years9 = 2024– | clubs9 = {{Fb team Lille}} | caps9 = 5 | goals9 = 0 | nationalyears1 = 2010 | nationalteam1 = [[Portugal national under-17 football team|Portugal U17]] | nationalcaps1 = 2 | nationalgoals1 = 0 | nationalyears2 = 2010–2011 | nationalteam2 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 18 години|Португалија 18]] | nationalcaps2 = 6 | nationalgoals2 = 1 | nationalyears3 = 2011–2012 | nationalteam3 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 19 години|Португалија 19]] | nationalcaps3 = 9 | nationalgoals3 = 3 | nationalyears4 = 2012–2013 | nationalteam4 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 20 години|Португалија 20]] | nationalcaps4 = 14 | nationalgoals4 = 1 | nationalyears5 = 2013–2014 | nationalteam5 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 години|Португалија 21]] | nationalcaps5 = 6 | nationalgoals5 = 1 | nationalyears6 = 2014–2018 | nationalteam6 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | nationalcaps6 = 29 | nationalgoals6 = 0 | club-update = 23:12, 26 октомвеи 2024 (UTC) | medaltemplates = {{Medal|Sport|[[Фудбал]]}} {{medal|Country|{{fb|POR}}}} {{Medal|Comp|[[Европско првенство во фудбал]]|}} {{Medal|W|[[Европско првенство во фудбал 2016|Франција2016]]|}} {{MedalCompetition|[[Куп на конфедерации]]}} {{medal|3-то|[[ФИФА Куп на конфедерации 2017|Русија 2017]]|}} }} '''Андре Филипе Таварес Гомес''' (р. {{роден|30|јули|1993}}) — [[Португалија|португалски]] професионален фудбалер кој игра како централен играч од средниот ред за францускиот клуб [[ФК Лил|Лил]] и за репрезентацијата во [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]]. Тој во текот на својата кариера настапувал три години во [[ФК Бенфика|Бенфика]], каде што ја освоил лигата во сезоната 2013-14.<ref>{{cite web|url=http://web3.cmvm.pt/sdi2004/emitentes/docs/fsd29830.pdf|title=Comunicado|trans-title=Announcement|publisher=[[Portuguese Securities Market Commission]]|language=pt|date=3 April 2014|access-date=5 September 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20221118161639/https://web3.cmvm.pt/sdi2004/emitentes/docs/fsd29830.pdf|archive-date=18 November 2022}}</ref> Во јули 2014 година, тој се приклучил на [[ФК Валенсија|Валенсија]]. Гомес освоил 37 трофеи за Португалија, сите младински нивоа, вклучувајќи шест за под 21 година. Тој ја претставувал нацијата на [[Европско првенство во фудбал 2016|Европското првенство во фудбал]] во 2016 година освојувајќи го турнирот, како и [[ФИФА Куп на конфедерации 2017|Купот на конфедерации]] во [[2017]] година. Роден е во Грејо, Вила Нова де Гаја, во округот Порто<ref>{{cite news|url=https://www.jn.pt/desporto/andre-gomes-adora-futebol-por-causa-do-f-c-porto-6234337.html|title=André Gomes adora futebol por causa do... F. C. Porto|trans-title=André Gomes loves football because of... F. C. Porto|newspaper=[[Jornal de Notícias]]|language=pt|date=21 April 2017|access-date=3 January 2020}}</ref> , Гомес се приклучил на младинскиот систем на [[ФК Бенфика|Бенфика]] на возраст од 18 години, играјќи ја претходната година во младата екипа. На [[28 јули]] [[2012]] година тој дебиритал со првиот тим, во пријателски натпревар со Жил Висенте, и ја поминал првата сезона како резерва, натпреварувајќи се во втората лига. На 16 април 2014 година, Гомес ги одиграл целосните 90 минути во вториот натпревар од полуфиналето на [[Куп на Португалија во фудбал|Купот на Португалија]], постигнувајќи го конечниот 3-1 по брилијантен поединечен напор да му помогне на својот тим - кој играл со еден играч помалку за 60 минути против [[ФК Порто|Порто]] и ја освоил титулата со резултат од 3-2. Тој ја завршил сезоната со 23 натпревари што ги сочинувале сите натпреварувања, помагајќи му на клубот да ги освои трите лиги за прв пат во својата историја (лига, куп и Taca da Liga). На 17 јули 2014 година, Гомес се согласил со договор за наем од една сезона со [[ФК Валенсија|Валенсија]],<ref>{{cite web|url=http://www.valenciacf.com/ver/36381/comunicado-oficial-del-valencia-cf.html|title=Comunicado oficial|trans-title=Official announcement|publisher=Valencia CF|language=es|date=17 July 2014|access-date=19 July 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140726124254/http://www.valenciacf.com/ver/36381/comunicado-oficial-del-valencia-cf.html|archive-date=26 July 2014}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.record.xl.pt/Futebol/Internacional/espanha/interior.aspx?content_id=895137|title=Valencia regista André Gomes como emprestado pelo Benfica|trans-title=Valencia register André Gomes as loaned by Benfica|newspaper=Record|language=pt|date=17 July 2014|access-date=19 July 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140720002942/http://www.record.xl.pt/Futebol/Internacional/espanha/interior.aspx?content_id=895137|archive-date=20 July 2014}}</ref> приклучувајќи се на бројни сонародници, вклучувајќи го и менаџерот Нуно Еспирито Санто. Иако неговите економски права биле во сопственост на Питер Лим, договорот за позајмица бил договорен да го пренесе и Родриго во шпанскиот клуб, поради тоа што Лим го купил вториот. Гомес го направил своето деби на [[Примера Дивисион (Шпанија)|Ла Лига]] на [[23 август]] [[2014]], започнувајќи со нерешен резултат од 1:1 против [[ФК Севиља|Севиља]]. Тој го постигнал својот прв гол на натпреварот против [[ФК Гетафе|Гетафе]] на 22 септември, при резултат од 3:0. На 12 јуни 2015 година, Бенфика и Валенсија објавиле дека постигнале договор за федеративните права на Гомес. Потоа, тој потпишал договор со Шпанците до 30 јуни 2020 година. На 21 јули 2016 година, [[ФК Барселона|Барселона]] објавила дека постигнала договор со Валенсија за трансфер на Гомес<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/sport/football/36862314|title=Andre Gomes: Barcelona agree deal to sign Valencia midfielder|publisher=[[BBC Sport]]|date=21 July 2016|access-date=21 July 2016}}</ref> for a fee of €35&nbsp;million plus €20&nbsp;million in add-ons.<ref>{{cite news|url=https://www.mirror.co.uk/sport/football/transfer-news/barcelona-sign-andre-gomes-valencia-8473083|title=Barcelona to sign Andre Gomes from Valencia after 'agreeing €55million deal' for Portugal midfielder|newspaper=[[Daily Mirror]]|last=Corless|first=Liam|date=21 July 2016|access-date=24 July 2016}}</ref>, со обезштетување од 35 милиони евра, плус 20 милиони евра во додатоци. Тој го направил своето натпреварувачко деби на 17 август, играјќи ги целосните 90 минути во победата од 3:0 против Севиља за Суперкупот на Шпанија и директно учествувал при головите.<ref name=Sport>{{cite news|url=http://www.sport-english.com/en/news/barca/barcelona-3-0-sevilla-5-0-agg-arda-turan-and-leo-messi-seal-super-cup-win-5330613|title=Barcelona 3–0 Sevilla (5–0 agg): Arda Turan and Leo Messi seal Super Cup win|newspaper=[[Sport (Spanish newspaper)|Sport]]|last=Sharma|first=Rik|date=18 August 2016|access-date=18 August 2016}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.sport.es/es/noticias/barca/andre-gomes-marcaje-5330468|title=André Gomes se 'disfrazó' de Iniesta participando en dos goles|trans-title=André Gomes 'disguised' as Iniesta by taking part in two goals|newspaper=Sport|last=López|first=Ricard|language=es|date=18 August 2016|access-date=18 August 2016}}</ref> Гомес го постигнал својот прв гол за тимот на 19 март 2017 година, затворајќи победа од 4-2 против неговиот поранешен клуб Валенсија.<ref>{{cite news|url=http://www.sport-english.com/en/news/barca/andre-gomes-scores-his-first-goal-for-barcelona-against-his-former-club-5910749|title=Andre Gomes scores his first goal for Barcelona... against his former club|newspaper=Sport|date=19 March 2017|access-date=22 March 2017}}</ref>. Тој бил прогласен за најлошо потпишување на сезоната од читателите на ''Марка''<ref>{{cite news|url=http://www.marca.com/futbol/primera-division/2017/05/24/59257eeae2704e78028b45da.html|title=Messi se cuela en LaLiga más blanca|trans-title=Messi sneaks into the whitest LaLiga|newspaper=Marca|last=Roca|first=Álvaro|location=Madrid|language=es|date=25 May 2017|access-date=25 May 2017}}</ref>. Сепак, во финалето на [[Копа дел Реј]], тој го заменил повредениот [[Хавиер Маскерано]] во првата половина од натпреварот против Алавес, играјќи главно како десен бек и обезбедувал помош за [[Нејмар]].<ref name=BBC>{{cite web|url=https://www.bbc.com/sport/football/39909498|title=Barcelona 3–1 Alavés|publisher=BBC Sport|date=27 May 2017|access-date=28 May 2017}}</ref> Во сезоната 2018–2019 бил позајмен на ФК Евертон<ref>{{cite web|url=https://globoesporte.globo.com/futebol/futebol-internacional/futebol-espanhol/noticia/andre-gomes-desfalcara-o-barcelona-por-dois-meses-diz-radio.ghtml|title=André Gomes desfalcará o Barcelona por dois meses, diz rádio|trans-title=Barcelona to make do without André Gomes for two months, says radio|publisher=[[TV Globo|Globo Esporte]]|language=pt|date=29 July 2018|access-date=14 August 2018}}</ref>, а по завршување на сезоната потпишал за истиот клуб, за кој одиграл 100 натпревари и постигнал два голови. Во сезоната 2022-2023 бил позајмен на ФК Лил за да по крајот на сезоната клубот го откупи неговиот договор<ref>{{cite web|url=https://www.losc.fr/index.php/actualites/2024-09-06/andre-gomes-de-retour-au-losc|title=André Gomes de retour au LOSC!|trans-title=André Gomes returns to LOSC!|publisher=Lille OSC|language=fr|date=6 September 2024|access-date=6 September 2024}}</ref>. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category}} *[https://web.archive.org/web/20160304225414/https://www.foradejogo.net/player.php?player=199307300001&language=2 André Gomes] at ForaDeJogo (archive) *{{Soccerbase}} *[https://www.fpf.pt/pt/Jogadores/Pesquisar-Jogadores-Internacionais/Andre-Gomes/contextId/172 National team data] {{in lang|pt}} *{{NFT player}} *{{FIFA player}} *{{UEFA player}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Гомес, Андре}} [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Бенфика]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Валенсија]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барселона]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Евертон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Лил]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Боавишта]] h3teypaihz2zpgcsjaeryo1i4hams3l 5382738 5382733 2025-06-22T10:54:55Z Carshalton 30527 5382738 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | name = Андре Гомеш | image = [[File:André Filipe Tavares Gomes.jpg|200px|]] | caption = Андре Гомес во дресот на [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] во 2017 година | full_name = Андре Филипе Тавареш Гомеш | birth_date = {{birth date and age|1993|7|30|df=y}} | birth_place = [[Грижо]], Португалија | height = 1.90 м<ref>{{cite web|url=https://www.losc.fr/index.php/effectif/lille/76/24-25-andre-gomes|title=André Gomes|publisher=Lille OSC|language=fr|access-date=21 October 2024}}</ref> | position = [[среден ред (фудбал)|среден ред]] | currentclub ={{Fb team Lille}} | clubnumber = 26 | youthyears1 = 2005–2008 | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | youthyears2 = 2008–2009 | youthclubs2 = {{Fb team Pasteleira}} | youthyears3 = 2009–2011 | youthclubs3 = {{Fb team Boavista}} | years1 = 2012–2014 | clubs1 = {{Fb team Benfica}} В | caps1 = 17 | goals1 = 8 | years2 = 2012–2015 | clubs2 = {{Fb team Benfica}} | caps2 = 14 | goals2 = 2 | years3 = 2014–2015 | clubs3 = → {{Fb team Valencia}} (п) | caps3 = 33 | goals3 = 4 | years4 = 2015–2016 | clubs4 = {{Fb team Valencia}} | caps4 = 30 | goals4 = 3 | years5 = 2016–2019 | clubs5 = {{Fb team Barcelona}} | caps5 = 46 | goals5 = 3 | years6 = 2018–2019 | clubs6 = → {{Fb team Everton}} (п) | caps6 = 27 | goals6 = 1 | years7 = 2019–2024 | clubs7 = {{Fb team Everton}} | caps7 = 73 | goals7 = 1 | years8 = 2022–2023 | clubs8 = →{{Fb team Lille}} (п) | caps8 = 26 | goals8 = 3 | years9 = 2024– | clubs9 = {{Fb team Lille}} | caps9 = 5 | goals9 = 0 | nationalyears1 = 2010 | nationalteam1 = [[Portugal national under-17 football team|Portugal U17]] | nationalcaps1 = 2 | nationalgoals1 = 0 | nationalyears2 = 2010–2011 | nationalteam2 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 18 години|Португалија 18]] | nationalcaps2 = 6 | nationalgoals2 = 1 | nationalyears3 = 2011–2012 | nationalteam3 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 19 години|Португалија 19]] | nationalcaps3 = 9 | nationalgoals3 = 3 | nationalyears4 = 2012–2013 | nationalteam4 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 20 години|Португалија 20]] | nationalcaps4 = 14 | nationalgoals4 = 1 | nationalyears5 = 2013–2014 | nationalteam5 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 години|Португалија 21]] | nationalcaps5 = 6 | nationalgoals5 = 1 | nationalyears6 = 2014–2018 | nationalteam6 = [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | nationalcaps6 = 29 | nationalgoals6 = 0 | club-update = 23:12, 26 октомвеи 2024 (UTC) | medaltemplates = {{Medal|Sport|[[Фудбал]]}} {{medal|Country|{{fb|POR}}}} {{Medal|Comp|[[Европско првенство во фудбал]]|}} {{Medal|W|[[Европско првенство во фудбал 2016|Франција2016]]|}} {{MedalCompetition|[[Куп на конфедерации]]}} {{medal|3-то|[[ФИФА Куп на конфедерации 2017|Русија 2017]]|}} }} '''Андре Филипе Тавареш Гомеш''' (р. {{роден|30|јули|1993}}) — [[Португалија|португалски]] професионален фудбалер кој игра како централен играч од средниот ред за францускиот клуб [[ФК Лил|Лил]] и за репрезентацијата во [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]]. Тој во текот на својата кариера настапувал три години во [[ФК Бенфика|Бенфика]], каде што ја освоил лигата во сезоната 2013-14.<ref>{{cite web|url=http://web3.cmvm.pt/sdi2004/emitentes/docs/fsd29830.pdf|title=Comunicado|trans-title=Announcement|publisher=[[Portuguese Securities Market Commission]]|language=pt|date=3 April 2014|access-date=5 September 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20221118161639/https://web3.cmvm.pt/sdi2004/emitentes/docs/fsd29830.pdf|archive-date=18 November 2022}}</ref> Во јули 2014 година, тој се приклучил на [[ФК Валенсија|Валенсија]]. Гомес освоил 37 трофеи за Португалија, сите младински нивоа, вклучувајќи шест за под 21 година. Тој ја претставувал нацијата на [[Европско првенство во фудбал 2016|Европското првенство во фудбал]] во 2016 година освојувајќи го турнирот, како и [[ФИФА Куп на конфедерации 2017|Купот на конфедерации]] во [[2017]] година. Роден е во Грејо, Вила Нова де Гаја, во округот Порто<ref>{{cite news|url=https://www.jn.pt/desporto/andre-gomes-adora-futebol-por-causa-do-f-c-porto-6234337.html|title=André Gomes adora futebol por causa do... F. C. Porto|trans-title=André Gomes loves football because of... F. C. Porto|newspaper=[[Jornal de Notícias]]|language=pt|date=21 April 2017|access-date=3 January 2020}}</ref> , Гомес се приклучил на младинскиот систем на [[ФК Бенфика|Бенфика]] на возраст од 18 години, играјќи ја претходната година во младата екипа. На [[28 јули]] [[2012]] година тој дебиритал со првиот тим, во пријателски натпревар со Жил Висенте, и ја поминал првата сезона како резерва, натпреварувајќи се во втората лига. На 16 април 2014 година, Гомес ги одиграл целосните 90 минути во вториот натпревар од полуфиналето на [[Куп на Португалија во фудбал|Купот на Португалија]], постигнувајќи го конечниот 3-1 по брилијантен поединечен напор да му помогне на својот тим - кој играл со еден играч помалку за 60 минути против [[ФК Порто|Порто]] и ја освоил титулата со резултат од 3-2. Тој ја завршил сезоната со 23 натпревари што ги сочинувале сите натпреварувања, помагајќи му на клубот да ги освои трите лиги за прв пат во својата историја (лига, куп и Taca da Liga). На 17 јули 2014 година, Гомес се согласил со договор за наем од една сезона со [[ФК Валенсија|Валенсија]],<ref>{{cite web|url=http://www.valenciacf.com/ver/36381/comunicado-oficial-del-valencia-cf.html|title=Comunicado oficial|trans-title=Official announcement|publisher=Valencia CF|language=es|date=17 July 2014|access-date=19 July 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140726124254/http://www.valenciacf.com/ver/36381/comunicado-oficial-del-valencia-cf.html|archive-date=26 July 2014}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.record.xl.pt/Futebol/Internacional/espanha/interior.aspx?content_id=895137|title=Valencia regista André Gomes como emprestado pelo Benfica|trans-title=Valencia register André Gomes as loaned by Benfica|newspaper=Record|language=pt|date=17 July 2014|access-date=19 July 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140720002942/http://www.record.xl.pt/Futebol/Internacional/espanha/interior.aspx?content_id=895137|archive-date=20 July 2014}}</ref> приклучувајќи се на бројни сонародници, вклучувајќи го и менаџерот Нуно Еспирито Санто. Иако неговите економски права биле во сопственост на Питер Лим, договорот за позајмица бил договорен да го пренесе и Родриго во шпанскиот клуб, поради тоа што Лим го купил вториот. Гомес го направил своето деби на [[Примера Дивисион (Шпанија)|Ла Лига]] на [[23 август]] [[2014]], започнувајќи со нерешен резултат од 1:1 против [[ФК Севиља|Севиља]]. Тој го постигнал својот прв гол на натпреварот против [[ФК Гетафе|Гетафе]] на 22 септември, при резултат од 3:0. На 12 јуни 2015 година, Бенфика и Валенсија објавиле дека постигнале договор за федеративните права на Гомес. Потоа, тој потпишал договор со Шпанците до 30 јуни 2020 година. На 21 јули 2016 година, [[ФК Барселона|Барселона]] објавила дека постигнала договор со Валенсија за трансфер на Гомес<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/sport/football/36862314|title=Andre Gomes: Barcelona agree deal to sign Valencia midfielder|publisher=[[BBC Sport]]|date=21 July 2016|access-date=21 July 2016}}</ref> for a fee of €35&nbsp;million plus €20&nbsp;million in add-ons.<ref>{{cite news|url=https://www.mirror.co.uk/sport/football/transfer-news/barcelona-sign-andre-gomes-valencia-8473083|title=Barcelona to sign Andre Gomes from Valencia after 'agreeing €55million deal' for Portugal midfielder|newspaper=[[Daily Mirror]]|last=Corless|first=Liam|date=21 July 2016|access-date=24 July 2016}}</ref>, со обезштетување од 35 милиони евра, плус 20 милиони евра во додатоци. Тој го направил своето натпреварувачко деби на 17 август, играјќи ги целосните 90 минути во победата од 3:0 против Севиља за Суперкупот на Шпанија и директно учествувал при головите.<ref name=Sport>{{cite news|url=http://www.sport-english.com/en/news/barca/barcelona-3-0-sevilla-5-0-agg-arda-turan-and-leo-messi-seal-super-cup-win-5330613|title=Barcelona 3–0 Sevilla (5–0 agg): Arda Turan and Leo Messi seal Super Cup win|newspaper=[[Sport (Spanish newspaper)|Sport]]|last=Sharma|first=Rik|date=18 August 2016|access-date=18 August 2016}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.sport.es/es/noticias/barca/andre-gomes-marcaje-5330468|title=André Gomes se 'disfrazó' de Iniesta participando en dos goles|trans-title=André Gomes 'disguised' as Iniesta by taking part in two goals|newspaper=Sport|last=López|first=Ricard|language=es|date=18 August 2016|access-date=18 August 2016}}</ref> Гомес го постигнал својот прв гол за тимот на 19 март 2017 година, затворајќи победа од 4-2 против неговиот поранешен клуб Валенсија.<ref>{{cite news|url=http://www.sport-english.com/en/news/barca/andre-gomes-scores-his-first-goal-for-barcelona-against-his-former-club-5910749|title=Andre Gomes scores his first goal for Barcelona... against his former club|newspaper=Sport|date=19 March 2017|access-date=22 March 2017}}</ref>. Тој бил прогласен за најлошо потпишување на сезоната од читателите на ''Марка''<ref>{{cite news|url=http://www.marca.com/futbol/primera-division/2017/05/24/59257eeae2704e78028b45da.html|title=Messi se cuela en LaLiga más blanca|trans-title=Messi sneaks into the whitest LaLiga|newspaper=Marca|last=Roca|first=Álvaro|location=Madrid|language=es|date=25 May 2017|access-date=25 May 2017}}</ref>. Сепак, во финалето на [[Копа дел Реј]], тој го заменил повредениот [[Хавиер Маскерано]] во првата половина од натпреварот против Алавес, играјќи главно како десен бек и обезбедувал помош за [[Нејмар]].<ref name=BBC>{{cite web|url=https://www.bbc.com/sport/football/39909498|title=Barcelona 3–1 Alavés|publisher=BBC Sport|date=27 May 2017|access-date=28 May 2017}}</ref> Во сезоната 2018–2019 бил позајмен на ФК Евертон<ref>{{cite web|url=https://globoesporte.globo.com/futebol/futebol-internacional/futebol-espanhol/noticia/andre-gomes-desfalcara-o-barcelona-por-dois-meses-diz-radio.ghtml|title=André Gomes desfalcará o Barcelona por dois meses, diz rádio|trans-title=Barcelona to make do without André Gomes for two months, says radio|publisher=[[TV Globo|Globo Esporte]]|language=pt|date=29 July 2018|access-date=14 August 2018}}</ref>, а по завршување на сезоната потпишал за истиот клуб, за кој одиграл 100 натпревари и постигнал два голови. Во сезоната 2022-2023 бил позајмен на ФК Лил за да по крајот на сезоната клубот го откупи неговиот договор<ref>{{cite web|url=https://www.losc.fr/index.php/actualites/2024-09-06/andre-gomes-de-retour-au-losc|title=André Gomes de retour au LOSC!|trans-title=André Gomes returns to LOSC!|publisher=Lille OSC|language=fr|date=6 September 2024|access-date=6 September 2024}}</ref>. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category}} *[https://web.archive.org/web/20160304225414/https://www.foradejogo.net/player.php?player=199307300001&language=2 André Gomes] at ForaDeJogo (archive) *{{Soccerbase}} *[https://www.fpf.pt/pt/Jogadores/Pesquisar-Jogadores-Internacionais/Andre-Gomes/contextId/172 National team data] {{in lang|pt}} *{{NFT player}} *{{FIFA player}} *{{UEFA player}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Гомеш, Андре}} [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Бенфика]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Валенсија]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Барселона]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Евертон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Лил]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Боавишта]] lqybiuhrd2ld130i8qdcdlrq7c4c25y 1 1192836 5382735 3698528 2025-06-22T10:54:02Z Carshalton 30527 Carshalton ја премести страницата [[Разговор:Андре Гомес]] на [[Разговор:Андре Гомеш]] 3698528 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} {{Вики Клуб}} almway4cp2b6yxrebq4ynqyn9wfhpex 1 1207772 5382684 5369817 2025-06-22T09:22:43Z A09 94341 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/176.65.99.245|176.65.99.245]] ([[User talk:176.65.99.245|talk]]): Rv spam (TwinkleGlobal) 5382684 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 1 1207966 5382683 5373223 2025-06-22T09:22:39Z A09 94341 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/176.65.114.168|176.65.114.168]] ([[User talk:176.65.114.168|talk]]): Rv spam (TwinkleGlobal) 5382683 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} {{Вики Клуб}} fmfd2stxmmu6bqaumz8yml8bh5zjn49 0 1210977 5382625 5214579 2025-06-21T22:27:10Z Carshalton 30527 5382625 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | name = Жоржињо | image = [[File:Jorginho 2020.jpg|200px|]] | image_size = 200 | caption = Жоржињо со [[ФК Наполи|Наполи]] во 2016 | fullname = Жорже Луиз Фрело<ref>{{Наведена мрежна страница |url=https://www.premierleague.com/news/844127 |title=2018/19 Premier League squads confirmed |publisher=Premier League |date=3 September 2018 |accessdate=4 September 2018}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|1991|12|20|df=y}}<ref name=ChelseaProfile>{{Наведена мрежна страница |url=https://www.chelseafc.com/en/teams/first-team/jorginho?pageTab=biography |title=Jorginho |publisher=Chelsea F.C. |accessdate=5 October 2018}}</ref> | birth_place = [[Имбитуба]], [[Бразил]] | nationality = {{flagsport|BRA}} [[Бразил]]<br>{{flagsport|ITA}} [[Италија]] (од 2012) | height = 1.80 m<ref name=ChelseaProfile/> | position = {{Football/MF}} | currentclub = {{Fb team Chelsea}} | clubnumber = 5 | youthyears1 = 2007–2010 | youthclubs1 = {{Fb team Verona}} | years1 = 2010–2014 | clubs1 = {{Fb team Verona}} | caps1 = 89 | goals1 = 11 | years2 = 2010–2011 | clubs2 = →{{симбол2|Rosso e Blu.svg}} [[ФК Самбонифачезе|Самбонифачезе]] | caps2 = 31 | goals2 = 1 | years3 = 2014–2018 | clubs3 = {{Fb team Napoli}} | caps3 = 133 | goals3 = 2 | years4 = 2018– | clubs4 = {{Fb team Chelsea}} | caps4 = 131 | goals4 = 20 | nationalyears1 = 2016– | nationalteam1 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија|Италија]] | nationalcaps1 = 44 | nationalgoals1 = 5 | club-update = 15:54, 28 October 2018 (UTC) | nationalteam-update = 14 October 2018 }} '''Жорже Луиз Фрело''', попознат како '''Жоржињо''' (р. {{роден|20|декември|1991}}) — [[Италијанци|италијански]] фудбалер со [[Бразил|бразилско]] потекло, {{Football/MF/player}} на [[ФК Челси|Челзи]] и на [[Фудбалска репрезентација на Италија|италијанската репрезентација]]. Роден во [[Бразил]], Жоржињо се преселил во [[Италија]] на возраст од 15 години и ја започнал својата професионална кариера со младинскиот тим во [[ФК Хелас Верона|Верона]], пред да биде промовиран во сениорскиот тим. За време на сезоната 2010-11, тој бил испратен на позјамица во Самбонифакесе. Во јануари 2014 година, тој се преселил во [[ФК Наполи|Наполи]], каде што веднаш го освоил [[Фудбалски куп на Италија|Купот на Италија]] и [[Суперкуп на Италија 2015|Суперкупот]]. Тој одиграл вкупно 160 натпревари за клубот пред да се пресели во Челзи во 2018 година од 50 милиони фунти. == Наводи == {{наводи}} {{Состав на Италија на ЕП фудбал 2024}} [[Категорија:Бразилски фудбалери]] [[Категорија:Италијански фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Верона]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Наполи]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Челзи]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Арсенал]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Фламенго]] okhnut91tjf2qitld9hzyxf60nk2pof 3 1220701 5382692 5382217 2025-06-22T09:45:55Z Chnitke 80568 /* Палигора 2018 */ Одговор 5382692 wikitext text/x-wiki {{добредојде}} == Награда од Уредувачки натпревар „СИЕ Пролет 2019“ == Почитуван корисник Chnitke, би сакал да ве известам дека сте добитник на награда од Уредувачки натпревар „СИЕ Пролет 2019“ (Најдобар постоечки корисник), за повеќе информации можете да ме контактирате на : vanderzilson@gmail.com или пак вие оставете ми ваша мејл адреса. ([[User:Иван Ж|Иван Ж]] <small>([[User talk:Иван Ж|разговор]])</small> 19:48, 26 мај 2019 (CEST)) == Нов уредувачки натпревар == Здраво, те повикувам да се приклучиш на натпреварот „Автомобили“ и да создадеме повеќе статии за автомобилските модели во периодот од 20 септември до 19 октомври, со кој сакаме да создадеме нови содржини за оваа тема на нашата Википедија. Обезбедени се награди за најдобрите тројца, како и за други категории. Прочитајте ја [[Википедија:Уредувачки натпревар/Автомобили|проектната страница за натпреварот]] и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија.--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] <small>([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])</small> 22:35, 17 септември 2019 (CEST) <!-- Пораката ја испрати Корисник:Ehrlich91@mkwiki преку списокот на https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D0%B0_%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4%D0%B8&oldid=3878916 --> == Ракомет == Здраво, како што во Македонија е особено популарен ракометот, а темата на Википедија е доста слабо покриено, дојдовме до идеја да организираме уредувачки натпревар на тема „Ракомет“, со цел да ги подобриме постоечките статии, но и да создадеме нови. Натпреварот ќе се одржува цел декември. Има обезбедено награди за учество во натпреварот. Прочитајте ја [[Википедија:Уредувачки натпревар/Ракомет|проектната страница за натпреварот]] и земи учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија.--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] <small>([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])</small> 12:23, 30 ноември 2019 (CET) <!-- Пораката ја испрати Корисник:Ehrlich91@mkwiki преку списокот на https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D0%B0_%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4%D0%B8&oldid=3898255 --> == СИЕ Пролет 2020 == Здраво, мило ми е што си доста активен за време на натпреварот. Само те потсетувам дека согласно правилата на натпреварот „<nowiki>Секоја од создадените или дополнетите статии означувајте ги со шаблонот {{</nowiki>[[Предлошка:СИЕ Пролет 2020|СИЕ Пролет 2020]]<nowiki>}} на страниците од разговор.</nowiki>“. Доколку имаш проблем да се снајдеш, слободно прашај ме. Пример за вакво означување можеш да видиш [[Разговор:Туризам во Босна и Херцеговина|тука]]. Поздрав --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] <small>([[User talk:Ehrlich91|разговор]])</small> 15:31, 13 април 2020 (CEST) == Кампања на меѓународно ниво за вметнување на фотографии/слики во статиите на кои им недостигаат == Почитуван Chnitke. Сакам да ве известам за кампањата на меѓународно ниво за вметнување на илустрации во википедиските статии на кои им недостигаат наречена „Статии без илустрација“ или на англиски јазик: Wikipedia Pages Wanting Photos (WPWP). Идејата е да се искористат фотографиите и останатите илустрации, кои веќе постојат на [https://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page Ризницата], и да се вметнат во соодветните статии на Википедија. На Википедија на македонски јазик, организатори на оваа кампања се здруженијата на граѓани „ГЛАМ Македонија“ и „Споделено знаење“. Кампањата трае од 1 јули од 31 август 2020 година и има награден фонд од 1.000 евра (1 награда – ваучер од вредност од 12 илјади денари и 8 награди – ваучери од вредност од 6 илјади денари). Дополнително, може да се освои и една од меѓународните награди бидејќи учесникот паралелно учествува на домашната и меѓународната кампања. Наградниот фонд на меѓународната кампања е: прва награда ваучер од 500 долари (САД); втора награда 400 долари; трета награда 300 долари. Како дополнителни награди се: награда за учесник кој поставил најголем број звучни илустрации во статии 200 долари; награда за учесник кој поставил најголем број на видео илустрации во стати 200 долари; награда за учесник кој е нов на Википедија и поставил најголем број на илустрации во статии 200 долари. Учесникот за да влезе во кругот на добитниците треба да закачи илустрации на најмалку 100 статии. [[Википедија:Статии без илустрација|Страница за кампањата]] која претставува и прирачник како се учествува. Доколку учествувате, среќно! [[User:Dandarmkd|Dandarmkd]] <small>([[User talk:Dandarmkd|разговор]])</small> 13:28, 30 јуни 2020 (CEST) Здраво, ви пишувам во врска со вметнувањето на кодовите. Треба да пишете #WPWPMK и #WPWP. [[User:Dandarmkd|Dandarmkd]] <small>([[User talk:Dandarmkd|разговор]])</small> 19:19, 1 јули 2020 (CEST) == [[Рембрант ван Рејн]] == Здраво, убаво што учествувате на наградното уредување: вметнување слики во статиите, ама ќе ве замолам да ги средите 28-те слики ставени во статијата за [[Рембрант ван Рејн]]. Или поставете ги во наслов „Галерија“, или отстранете некои од нив. Статијата не личи на ништо сега, сликите одат надвор од текстот. Да нагласам дека се бара вметнување на илустрација во различни статии, а не 28 илустрации во иста статија. Поздрав и пријатно уредување - [[User:Виолетова|Виолетова]] <small>([[User talk:Виолетова|разговор]])</small> 21:19, 9 јули 2020 (CEST) ::Мојата идеја со пораката беше да ги разјаснам правилата на кампањата (за која има предвидено награди, па оттаму ја нареков наградно уредување, јас не пишав натпревар), а не да ви го одземам еланот и идеализмот. Се извинувам ако не сум се изразила правилно. Што се однесува до „нашиот очаен цивилизациски минимализам, особено во скоро сите области пред се од планетарното творештво“, ќе се согласиме сите дека е така, и дека на Википедија се добредојдени сите што сакаат да придонесат во намалување на истиот. Поздрав и сè најдобро. - [[User:Виолетова|Виолетова]] <small>([[User talk:Виолетова|разговор]])</small> 16:19, 10 јули 2020 (CEST) == Правопис == Здраво, Ве замолувам кога ќе уредувате да запазувате на правописот. Википедија се цели, освен на квантитет на статии, туку и на квалитет односно правилно напишани статии. Поздрав [[User:Dandarmkd|Dandarmkd]] <small>([[User talk:Dandarmkd|разговор]])</small> 21:10, 16 јули 2020 (CEST) Здраво, Ви благодарам за укажувањето. Почнав со прегледување, лекторирање и корегирање на собраниот и поставен материјал . Поздрав [[User:Chnitke|Chnitke]] <small>([[User talk:Chnitke|разговор]])</small> 7.36, 17 јули 2020 (CEST) == Археолошки наоѓалишта во Охридско == Здраво, забележувам дека доста активно создавате статии за археолошките наоѓалиште во Охридско, но уредувачкиот ден на оваа тема е закажан за 18 август, односно утре. Поздрав и пријатно уредување.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 13:41, 17 август 2020 (CEST) Многу се извинувам, ги побркав датумите. Како можам да ја исправам оваа непријатна грешка. Утре воопшто нема да објавувам - ако е тоа доволно. како можев вака да пропуштам? :Здраво, може да земете да ги подобрите веќе создадените статии или да уредите нови. Не е никаква непријатна грешка и може слободно да си продолжите со уредување. Поздрав.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 19:48, 18 август 2020 (CEST) == Наградени сте! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[Податотека:Barnstar of Diligence Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''Награда за трудољубивост''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Оваа награда ја доделувам за големата трудољубивост во создавањето нови содржини во последно време. [[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 10:04, 26 август 2020 (CEST) |} Ви благодарам од срце...Поздрав, имајте успеси == Покана за учество во иницијативата „Цели за одржлив развој“ == '''[[Википедија:Цели за одржлив развој|Цели за одржлив развој]]''' претставува меѓународна иницијатива за збогатување на Википедија со содржини поврзани со [[Цели за одржлив развој|Целите за одржлив развој]] (ЦОР). Преку поврзување на заедница од стотици доброволни уредници од една страна и стручњаци за ЦОР од друга страна, иницијативата се стреми кон зголемување на свеста за целите, зајакнување на целокупното движење за нив и поставување основи за позадлабочено содржинско покривање на темите поврзани со целите во иднина. Во насока на поголема застапеност на темите поврзани со Целите за одржлив развој на македонски јазик, заедницата на Википедија на македонски јазик зема учество преку организирање уредувачка седмица во којашто ги повикува да се вклучат сите заинтересирани уредници и страни со стручни познавања на темата. Иницијативата временски се поклопува со Глобалната седмица на целите и е во времетраење од '''19-26 септември 2020''' година и со доделување на награди за најдобрите учесници. [[User:Dandarmkd|Dandarmkd]] <small>([[User talk:Dandarmkd|разговор]])</small> 15:14, 18 септември 2020 (CEST) == Слики од Сандро Ботичели == Здраво. Гледам дека се распишувавте статии за сликите од Ботичели, но уредувачкиот ден е на 5 ноември, поточно утре. Може да чувате простор за уредување и во текот на утрешниот ден. Поздрав.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 19:56, 4 ноември 2020 (CET) == Археолошки наоѓалишта во Охридско == Здраво. Би сакал да Ве известам дека уредувачкиот ден за археолошките наоѓалипта во Охридско е закажан за 4 март, односно утре.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 17:23, 3 март 2021 (CET) Ви Благодарам, повторно го згрешив датумот == Земи учество во СИЕ Пролет 2021 == Здраво, во периодот од 1 до 30 април ќе се одржува регионалниот уредувачки натпревар „СИЕ Пролет 2021“, во кој учествуваат заедници од цела Средна и Источна Европа, со цел создавање и подобрување на статии од сите тие заедници по однапред предложени списоци. Се разбира, дозволено е и пишување статии надвор од предложените списоци на заедниците. Обезбедени се награди за најдобрите тројца, како и за други категории. Прочитајте ја проектната страница за натпреварот и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија.[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] <small>([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])</small> 21:03, 3 април 2021 (CEST) <!-- Пораката ја испрати Корисник:Ehrlich91@mkwiki преку списокот на https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D0%B0_%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4%D0%B8&oldid=4491191 --> == Евиденција на статии во СИЕ Пролет 2021 == Здраво. Би сакал да Ви укажам дека на статиите коишто ги уредувате во уредувачкиот натпревар СИЕ Пролет 2021 е неопходно на страницата за разговор да ја додавате предлошката [[Предлошка:СИЕ Пролет 2021|СИЕ Пролет 2021]] и притоа ќе ја наведете темата и земјата за којашто се однесува (пр. [[Разговор:Истанбулска берза]]). На тој начин, статиите коишто ги имате уредувано автоматски ќе бидат вклучени во статистиката од натпреварот. Ви благодарам. Поздрав и пријатно уредување.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 18:57, 21 април 2021 (CEST) == #WPWPMK == Здраво Chnitke, Добитник си на награда од предизвикот [[Википедија:Статии без илустрација 2023#Резултати|„Статии без илустрација“]]. За ваучерот што ти следува, ако не е проблем да ме побараш на мејл или на Фејсбук. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] <small>([[User talk:Виолетова|разговор]])</small> 11:57, 28 септември 2023 (CEST) [[Image:Tireless Contributor Barnstar.gif|30px|'''Награда за неуморниот уредувач''', [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] ]] - ѕвезда за неуморниот уредувач - [[User:Виолетова|Виолетова]] <small>([[User talk:Виолетова|разговор]])</small> 17:14, 28 септември 2023 (CEST) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Reminder to vote now to select members of the first U4C</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]'' Dear Wikimedian, You are receiving this message because you previously participated in the UCoC process. This is a reminder that the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) ends on May 9, 2024. Read the information on the [[Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility. The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]]. Please share this message with members of your community so they can participate as well. On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" /> </div> [[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 00:53, 3 мај 2024 (CEST) <!-- Пораката ја испрати Корисник:RamzyM (WMF)@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2024/Previous_voters_list_3&oldid=26721208 --> == Земете учество во уредувачкиот натпревар на тема „Хемиски елементи и изотопи“ == Здраво Chnitke, те повикувам да се приклучиш на натпреварот „Хемиски елементи и изотопи“ и да создадеме повеќе статии за хемиските елементи и изотопи во периодот од 10 февруари до 9 март, со кој сакаме да создадеме нови содржини за оваа тема на нашата Википедија. Обезбедени се награди за најдобрите тројца, како и за други категории. Прочитајте ја [[Википедија:Уредувачки натпревари/Хемиски елементи и изотопи|проектната страница]] за натпреварот и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија! [[User:Jtasevski123|Jtasevski123]] <small>([[User talk:Jtasevski123|разговор]])</small> 11:04, 18 февруари 2025 (CET) == Земете учество во СИЕ Пролет 2025 == Здраво Chnitke, те повикувам да се приклучиш на регионалниот уредувачки натпревар „СИЕ Пролет 2025“, во кој учествуваат заедници од цела Средна и Источна Европа, со цел создавање и подобрување на статии од сите тие заедници. Прочитајте ја [[Википедија:Уредувачки натпревари/СИЕ Пролет 2025|проектната страница]] за натпреварот и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија. [[User:Jtasevski123|Jtasevski123]] <small>([[User talk:Jtasevski123|разговор]])</small> 08:46, 1 април 2025 (CEST) == Викисредба (29 мај 2025) == Добар ден Chnitke, ве поканувам на третата викисредба од оваа тековна година што ќе се одржи на 29 мај во „Daily Food & Wine“ во Скопје. Повеќе информации околу викисредбата имате на следната [[Википедија:Викисредба (29 мај 2025)|врска]] (исто така и местоположба на угостителскиот објект на Google Maps). Се надевам ќе ни ја збогатите средбата со вашето присуство. Убав ден! [[User:Jtasevski123|Jtasevski123]] <small>([[User talk:Jtasevski123|разговор]])</small> 12:02, 27 мај 2025 (CEST) == Земете учество во уредувачката седмица „Управување со отпад“ == Здраво Chnitke, те повикувам да се приклучиш на уредувачката седмица на тема „[[Википедија:Управување со отпад|Управување со отпад]]“, која ќе трае од 2 до 8 јуни 2025. Прочитајте ја [[Википедија:Управување со отпад|проектната страница]] за натпреварот и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија. Убав ден! [[User:Jtasevski123|Jtasevski123]] <small>([[User talk:Jtasevski123|разговор]])</small> 09:48, 3 јуни 2025 (CEST) == Палигора 2018 == Hi, sorry for speaking in English. You wrote an article for Коста Шкодреану and used the work by Ристо Палигора about the Црква „Св. Константин и Елена“ - Битола. I am interested in writing an article for this church in English Wikipedia and this source would be very useful. Do you still have access to this source and would it be possible for you to facilitate access to me? Thanks, [[User:Super Dromaeosaurus|Super Dromaeosaurus]] <small>([[User talk:Super Dromaeosaurus|разговор]])</small> 12:24, 15 јуни 2025 (CEST) :Hello. :I appreciate your interest. :If you can wait for me for two or three days, I will send you some material. :I hope you don't mind. :Have success and creative joy. :Best regards :Chnitke [[User:Chnitke|Chnitke]] <small>([[User talk:Chnitke|разговор]])</small> 01:19, 21 јуни 2025 (CEST) ::https://marh.mk/sv-konstantin-i-elena-bitola/ ::https://babambitola.mk/crkvata-sveti-konstantin-i-elena-go-ima-nekogashniot-izgled-kako-istoimenata-crkva-kaj-epinal/ ::https://babambitola.mk/%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B0-%D1%86%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0-%D1%81%D0%B2-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD-%D0%B8-%D0%B5/ ::https://apla.mk/direktno/item/2387-umetnikot-koj-firenca-ja-donese-vo-bitola ::https://www.facebook.com/vlashkacrkva/?locale=mk_MK ::https://eprints.ugd.edu.mk/23295/1/Spisanie%20%20%202019.pdf ::https://ceipa.pmf.ukim.mk/mk/node/282 ::https://ceipa.pmf.ukim.mk/mk/node/165 ::https://www.academia.edu/36196921/_%CE%97_%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%BF_%CE%9C%CE%B1%CF%81%CF%84%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82_%CE%B1%CF%80%CF%8C_%CE%AD%CE%BD%CE%B1_%CE%B1%CE%BD%CE%AD%CE%BA%CE%B4%CE%BF%CF%84%CE%BF_%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%B9%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%BF%CF%8D_%CE%A7%CE%B1%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%85_%CF%84%CE%BF_%CF%86%CE%B8%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CF%80%CF%89%CF%81%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_1875_%CF%83%CF%84%CE%BF_%CE%A0%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A1%CF%89%CE%BC%CE%B7%CF%89%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%91%CF%86%CE%B9%CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%B3%CE%B7%CF%84%CE%AE_%CE%91%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BF_%CE%95_%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B7_%CE%B5%CE%BA%CE%B4_%CE%A3%CF%84%CE%B1%CE%BC%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B7_%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7_2018_139_170 ::https://plus.cobiss.net/cobiss/mk/mk/bib/108531722 [[User:Chnitke|Chnitke]] <small>([[User talk:Chnitke|разговор]])</small> 11:45, 22 јуни 2025 (CEST) n8r00wimhse9626h45ogmwg0o9xuhqx 5382693 5382692 2025-06-22T09:46:42Z Chnitke 80568 /* Палигора 2018 */ Одговор 5382693 wikitext text/x-wiki {{добредојде}} == Награда од Уредувачки натпревар „СИЕ Пролет 2019“ == Почитуван корисник Chnitke, би сакал да ве известам дека сте добитник на награда од Уредувачки натпревар „СИЕ Пролет 2019“ (Најдобар постоечки корисник), за повеќе информации можете да ме контактирате на : vanderzilson@gmail.com или пак вие оставете ми ваша мејл адреса. ([[User:Иван Ж|Иван Ж]] <small>([[User talk:Иван Ж|разговор]])</small> 19:48, 26 мај 2019 (CEST)) == Нов уредувачки натпревар == Здраво, те повикувам да се приклучиш на натпреварот „Автомобили“ и да создадеме повеќе статии за автомобилските модели во периодот од 20 септември до 19 октомври, со кој сакаме да создадеме нови содржини за оваа тема на нашата Википедија. Обезбедени се награди за најдобрите тројца, како и за други категории. Прочитајте ја [[Википедија:Уредувачки натпревар/Автомобили|проектната страница за натпреварот]] и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија.--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] <small>([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])</small> 22:35, 17 септември 2019 (CEST) <!-- Пораката ја испрати Корисник:Ehrlich91@mkwiki преку списокот на https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D0%B0_%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4%D0%B8&oldid=3878916 --> == Ракомет == Здраво, како што во Македонија е особено популарен ракометот, а темата на Википедија е доста слабо покриено, дојдовме до идеја да организираме уредувачки натпревар на тема „Ракомет“, со цел да ги подобриме постоечките статии, но и да создадеме нови. Натпреварот ќе се одржува цел декември. Има обезбедено награди за учество во натпреварот. Прочитајте ја [[Википедија:Уредувачки натпревар/Ракомет|проектната страница за натпреварот]] и земи учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија.--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] <small>([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])</small> 12:23, 30 ноември 2019 (CET) <!-- Пораката ја испрати Корисник:Ehrlich91@mkwiki преку списокот на https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D0%B0_%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4%D0%B8&oldid=3898255 --> == СИЕ Пролет 2020 == Здраво, мило ми е што си доста активен за време на натпреварот. Само те потсетувам дека согласно правилата на натпреварот „<nowiki>Секоја од создадените или дополнетите статии означувајте ги со шаблонот {{</nowiki>[[Предлошка:СИЕ Пролет 2020|СИЕ Пролет 2020]]<nowiki>}} на страниците од разговор.</nowiki>“. Доколку имаш проблем да се снајдеш, слободно прашај ме. Пример за вакво означување можеш да видиш [[Разговор:Туризам во Босна и Херцеговина|тука]]. Поздрав --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] <small>([[User talk:Ehrlich91|разговор]])</small> 15:31, 13 април 2020 (CEST) == Кампања на меѓународно ниво за вметнување на фотографии/слики во статиите на кои им недостигаат == Почитуван Chnitke. Сакам да ве известам за кампањата на меѓународно ниво за вметнување на илустрации во википедиските статии на кои им недостигаат наречена „Статии без илустрација“ или на англиски јазик: Wikipedia Pages Wanting Photos (WPWP). Идејата е да се искористат фотографиите и останатите илустрации, кои веќе постојат на [https://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page Ризницата], и да се вметнат во соодветните статии на Википедија. На Википедија на македонски јазик, организатори на оваа кампања се здруженијата на граѓани „ГЛАМ Македонија“ и „Споделено знаење“. Кампањата трае од 1 јули од 31 август 2020 година и има награден фонд од 1.000 евра (1 награда – ваучер од вредност од 12 илјади денари и 8 награди – ваучери од вредност од 6 илјади денари). Дополнително, може да се освои и една од меѓународните награди бидејќи учесникот паралелно учествува на домашната и меѓународната кампања. Наградниот фонд на меѓународната кампања е: прва награда ваучер од 500 долари (САД); втора награда 400 долари; трета награда 300 долари. Како дополнителни награди се: награда за учесник кој поставил најголем број звучни илустрации во статии 200 долари; награда за учесник кој поставил најголем број на видео илустрации во стати 200 долари; награда за учесник кој е нов на Википедија и поставил најголем број на илустрации во статии 200 долари. Учесникот за да влезе во кругот на добитниците треба да закачи илустрации на најмалку 100 статии. [[Википедија:Статии без илустрација|Страница за кампањата]] која претставува и прирачник како се учествува. Доколку учествувате, среќно! [[User:Dandarmkd|Dandarmkd]] <small>([[User talk:Dandarmkd|разговор]])</small> 13:28, 30 јуни 2020 (CEST) Здраво, ви пишувам во врска со вметнувањето на кодовите. Треба да пишете #WPWPMK и #WPWP. [[User:Dandarmkd|Dandarmkd]] <small>([[User talk:Dandarmkd|разговор]])</small> 19:19, 1 јули 2020 (CEST) == [[Рембрант ван Рејн]] == Здраво, убаво што учествувате на наградното уредување: вметнување слики во статиите, ама ќе ве замолам да ги средите 28-те слики ставени во статијата за [[Рембрант ван Рејн]]. Или поставете ги во наслов „Галерија“, или отстранете некои од нив. Статијата не личи на ништо сега, сликите одат надвор од текстот. Да нагласам дека се бара вметнување на илустрација во различни статии, а не 28 илустрации во иста статија. Поздрав и пријатно уредување - [[User:Виолетова|Виолетова]] <small>([[User talk:Виолетова|разговор]])</small> 21:19, 9 јули 2020 (CEST) ::Мојата идеја со пораката беше да ги разјаснам правилата на кампањата (за која има предвидено награди, па оттаму ја нареков наградно уредување, јас не пишав натпревар), а не да ви го одземам еланот и идеализмот. Се извинувам ако не сум се изразила правилно. Што се однесува до „нашиот очаен цивилизациски минимализам, особено во скоро сите области пред се од планетарното творештво“, ќе се согласиме сите дека е така, и дека на Википедија се добредојдени сите што сакаат да придонесат во намалување на истиот. Поздрав и сè најдобро. - [[User:Виолетова|Виолетова]] <small>([[User talk:Виолетова|разговор]])</small> 16:19, 10 јули 2020 (CEST) == Правопис == Здраво, Ве замолувам кога ќе уредувате да запазувате на правописот. Википедија се цели, освен на квантитет на статии, туку и на квалитет односно правилно напишани статии. Поздрав [[User:Dandarmkd|Dandarmkd]] <small>([[User talk:Dandarmkd|разговор]])</small> 21:10, 16 јули 2020 (CEST) Здраво, Ви благодарам за укажувањето. Почнав со прегледување, лекторирање и корегирање на собраниот и поставен материјал . Поздрав [[User:Chnitke|Chnitke]] <small>([[User talk:Chnitke|разговор]])</small> 7.36, 17 јули 2020 (CEST) == Археолошки наоѓалишта во Охридско == Здраво, забележувам дека доста активно создавате статии за археолошките наоѓалиште во Охридско, но уредувачкиот ден на оваа тема е закажан за 18 август, односно утре. Поздрав и пријатно уредување.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 13:41, 17 август 2020 (CEST) Многу се извинувам, ги побркав датумите. Како можам да ја исправам оваа непријатна грешка. Утре воопшто нема да објавувам - ако е тоа доволно. како можев вака да пропуштам? :Здраво, може да земете да ги подобрите веќе создадените статии или да уредите нови. Не е никаква непријатна грешка и може слободно да си продолжите со уредување. Поздрав.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 19:48, 18 август 2020 (CEST) == Наградени сте! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[Податотека:Barnstar of Diligence Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''Награда за трудољубивост''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Оваа награда ја доделувам за големата трудољубивост во создавањето нови содржини во последно време. [[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 10:04, 26 август 2020 (CEST) |} Ви благодарам од срце...Поздрав, имајте успеси == Покана за учество во иницијативата „Цели за одржлив развој“ == '''[[Википедија:Цели за одржлив развој|Цели за одржлив развој]]''' претставува меѓународна иницијатива за збогатување на Википедија со содржини поврзани со [[Цели за одржлив развој|Целите за одржлив развој]] (ЦОР). Преку поврзување на заедница од стотици доброволни уредници од една страна и стручњаци за ЦОР од друга страна, иницијативата се стреми кон зголемување на свеста за целите, зајакнување на целокупното движење за нив и поставување основи за позадлабочено содржинско покривање на темите поврзани со целите во иднина. Во насока на поголема застапеност на темите поврзани со Целите за одржлив развој на македонски јазик, заедницата на Википедија на македонски јазик зема учество преку организирање уредувачка седмица во којашто ги повикува да се вклучат сите заинтересирани уредници и страни со стручни познавања на темата. Иницијативата временски се поклопува со Глобалната седмица на целите и е во времетраење од '''19-26 септември 2020''' година и со доделување на награди за најдобрите учесници. [[User:Dandarmkd|Dandarmkd]] <small>([[User talk:Dandarmkd|разговор]])</small> 15:14, 18 септември 2020 (CEST) == Слики од Сандро Ботичели == Здраво. Гледам дека се распишувавте статии за сликите од Ботичели, но уредувачкиот ден е на 5 ноември, поточно утре. Може да чувате простор за уредување и во текот на утрешниот ден. Поздрав.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 19:56, 4 ноември 2020 (CET) == Археолошки наоѓалишта во Охридско == Здраво. Би сакал да Ве известам дека уредувачкиот ден за археолошките наоѓалипта во Охридско е закажан за 4 март, односно утре.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 17:23, 3 март 2021 (CET) Ви Благодарам, повторно го згрешив датумот == Земи учество во СИЕ Пролет 2021 == Здраво, во периодот од 1 до 30 април ќе се одржува регионалниот уредувачки натпревар „СИЕ Пролет 2021“, во кој учествуваат заедници од цела Средна и Источна Европа, со цел создавање и подобрување на статии од сите тие заедници по однапред предложени списоци. Се разбира, дозволено е и пишување статии надвор од предложените списоци на заедниците. Обезбедени се награди за најдобрите тројца, како и за други категории. Прочитајте ја проектната страница за натпреварот и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија.[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] <small>([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])</small> 21:03, 3 април 2021 (CEST) <!-- Пораката ја испрати Корисник:Ehrlich91@mkwiki преку списокот на https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D0%B0_%D0%B2%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4%D0%B8&oldid=4491191 --> == Евиденција на статии во СИЕ Пролет 2021 == Здраво. Би сакал да Ви укажам дека на статиите коишто ги уредувате во уредувачкиот натпревар СИЕ Пролет 2021 е неопходно на страницата за разговор да ја додавате предлошката [[Предлошка:СИЕ Пролет 2021|СИЕ Пролет 2021]] и притоа ќе ја наведете темата и земјата за којашто се однесува (пр. [[Разговор:Истанбулска берза]]). На тој начин, статиите коишто ги имате уредувано автоматски ќе бидат вклучени во статистиката од натпреварот. Ви благодарам. Поздрав и пријатно уредување.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 18:57, 21 април 2021 (CEST) == #WPWPMK == Здраво Chnitke, Добитник си на награда од предизвикот [[Википедија:Статии без илустрација 2023#Резултати|„Статии без илустрација“]]. За ваучерот што ти следува, ако не е проблем да ме побараш на мејл или на Фејсбук. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] <small>([[User talk:Виолетова|разговор]])</small> 11:57, 28 септември 2023 (CEST) [[Image:Tireless Contributor Barnstar.gif|30px|'''Награда за неуморниот уредувач''', [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] ]] - ѕвезда за неуморниот уредувач - [[User:Виолетова|Виолетова]] <small>([[User talk:Виолетова|разговор]])</small> 17:14, 28 септември 2023 (CEST) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Reminder to vote now to select members of the first U4C</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]'' Dear Wikimedian, You are receiving this message because you previously participated in the UCoC process. This is a reminder that the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) ends on May 9, 2024. Read the information on the [[Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility. The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]]. Please share this message with members of your community so they can participate as well. On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" /> </div> [[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 00:53, 3 мај 2024 (CEST) <!-- Пораката ја испрати Корисник:RamzyM (WMF)@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2024/Previous_voters_list_3&oldid=26721208 --> == Земете учество во уредувачкиот натпревар на тема „Хемиски елементи и изотопи“ == Здраво Chnitke, те повикувам да се приклучиш на натпреварот „Хемиски елементи и изотопи“ и да создадеме повеќе статии за хемиските елементи и изотопи во периодот од 10 февруари до 9 март, со кој сакаме да создадеме нови содржини за оваа тема на нашата Википедија. Обезбедени се награди за најдобрите тројца, како и за други категории. Прочитајте ја [[Википедија:Уредувачки натпревари/Хемиски елементи и изотопи|проектната страница]] за натпреварот и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија! [[User:Jtasevski123|Jtasevski123]] <small>([[User talk:Jtasevski123|разговор]])</small> 11:04, 18 февруари 2025 (CET) == Земете учество во СИЕ Пролет 2025 == Здраво Chnitke, те повикувам да се приклучиш на регионалниот уредувачки натпревар „СИЕ Пролет 2025“, во кој учествуваат заедници од цела Средна и Источна Европа, со цел создавање и подобрување на статии од сите тие заедници. Прочитајте ја [[Википедија:Уредувачки натпревари/СИЕ Пролет 2025|проектната страница]] за натпреварот и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија. [[User:Jtasevski123|Jtasevski123]] <small>([[User talk:Jtasevski123|разговор]])</small> 08:46, 1 април 2025 (CEST) == Викисредба (29 мај 2025) == Добар ден Chnitke, ве поканувам на третата викисредба од оваа тековна година што ќе се одржи на 29 мај во „Daily Food & Wine“ во Скопје. Повеќе информации околу викисредбата имате на следната [[Википедија:Викисредба (29 мај 2025)|врска]] (исто така и местоположба на угостителскиот објект на Google Maps). Се надевам ќе ни ја збогатите средбата со вашето присуство. Убав ден! [[User:Jtasevski123|Jtasevski123]] <small>([[User talk:Jtasevski123|разговор]])</small> 12:02, 27 мај 2025 (CEST) == Земете учество во уредувачката седмица „Управување со отпад“ == Здраво Chnitke, те повикувам да се приклучиш на уредувачката седмица на тема „[[Википедија:Управување со отпад|Управување со отпад]]“, која ќе трае од 2 до 8 јуни 2025. Прочитајте ја [[Википедија:Управување со отпад|проектната страница]] за натпреварот и земете учество. Вклучи се и заедно да ја подобриме македонската Википедија. Убав ден! [[User:Jtasevski123|Jtasevski123]] <small>([[User talk:Jtasevski123|разговор]])</small> 09:48, 3 јуни 2025 (CEST) == Палигора 2018 == Hi, sorry for speaking in English. You wrote an article for Коста Шкодреану and used the work by Ристо Палигора about the Црква „Св. Константин и Елена“ - Битола. I am interested in writing an article for this church in English Wikipedia and this source would be very useful. Do you still have access to this source and would it be possible for you to facilitate access to me? Thanks, [[User:Super Dromaeosaurus|Super Dromaeosaurus]] <small>([[User talk:Super Dromaeosaurus|разговор]])</small> 12:24, 15 јуни 2025 (CEST) :Hello. :I appreciate your interest. :If you can wait for me for two or three days, I will send you some material. :I hope you don't mind. :Have success and creative joy. :Best regards :Chnitke [[User:Chnitke|Chnitke]] <small>([[User talk:Chnitke|разговор]])</small> 01:19, 21 јуни 2025 (CEST) ::https://marh.mk/sv-konstantin-i-elena-bitola/ ::https://babambitola.mk/crkvata-sveti-konstantin-i-elena-go-ima-nekogashniot-izgled-kako-istoimenata-crkva-kaj-epinal/ ::https://babambitola.mk/%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B0-%D1%86%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0-%D1%81%D0%B2-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD-%D0%B8-%D0%B5/ ::https://apla.mk/direktno/item/2387-umetnikot-koj-firenca-ja-donese-vo-bitola ::https://www.facebook.com/vlashkacrkva/?locale=mk_MK ::https://eprints.ugd.edu.mk/23295/1/Spisanie%20%20%202019.pdf ::https://ceipa.pmf.ukim.mk/mk/node/282 ::https://ceipa.pmf.ukim.mk/mk/node/165 ::https://www.academia.edu/36196921/_%CE%97_%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%BF_%CE%9C%CE%B1%CF%81%CF%84%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82_%CE%B1%CF%80%CF%8C_%CE%AD%CE%BD%CE%B1_%CE%B1%CE%BD%CE%AD%CE%BA%CE%B4%CE%BF%CF%84%CE%BF_%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%B9%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%BF%CF%8D_%CE%A7%CE%B1%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%85_%CF%84%CE%BF_%CF%86%CE%B8%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CF%80%CF%89%CF%81%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_1875_%CF%83%CF%84%CE%BF_%CE%A0%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A1%CF%89%CE%BC%CE%B7%CF%89%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%91%CF%86%CE%B9%CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%B3%CE%B7%CF%84%CE%AE_%CE%91%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BF_%CE%95_%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B7_%CE%B5%CE%BA%CE%B4_%CE%A3%CF%84%CE%B1%CE%BC%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B7_%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7_2018_139_170 ::https://plus.cobiss.net/cobiss/mk/mk/bib/108531722 [[User:Chnitke|Chnitke]] <small>([[User talk:Chnitke|разговор]])</small> 11:45, 22 јуни 2025 (CEST) :https://marh.mk/sv-konstantin-i-elena-bitola/ :https://babambitola.mk/crkvata-sveti-konstantin-i-elena-go-ima-nekogashniot-izgled-kako-istoimenata-crkva-kaj-epinal/ :https://babambitola.mk/%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B0-%D1%86%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0-%D1%81%D0%B2-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD-%D0%B8-%D0%B5/ :https://apla.mk/direktno/item/2387-umetnikot-koj-firenca-ja-donese-vo-bitola :https://www.facebook.com/vlashkacrkva/?locale=mk_MK :https://eprints.ugd.edu.mk/23295/1/Spisanie%20%20%202019.pdf :https://ceipa.pmf.ukim.mk/mk/node/282 :https://ceipa.pmf.ukim.mk/mk/node/165 :https://www.academia.edu/36196921/_%CE%97_%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%BF_%CE%9C%CE%B1%CF%81%CF%84%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82_%CE%B1%CF%80%CF%8C_%CE%AD%CE%BD%CE%B1_%CE%B1%CE%BD%CE%AD%CE%BA%CE%B4%CE%BF%CF%84%CE%BF_%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%B9%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%BF%CF%8D_%CE%A7%CE%B1%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%85_%CF%84%CE%BF_%CF%86%CE%B8%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CF%80%CF%89%CF%81%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_1875_%CF%83%CF%84%CE%BF_%CE%A0%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A1%CF%89%CE%BC%CE%B7%CF%89%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%91%CF%86%CE%B9%CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%B3%CE%B7%CF%84%CE%AE_%CE%91%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BF_%CE%95_%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B7_%CE%B5%CE%BA%CE%B4_%CE%A3%CF%84%CE%B1%CE%BC%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B7_%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7_2018_139_170 :https://plus.cobiss.net/cobiss/mk/mk/bib/108531722 Chnitke (разговор) 11:45, 22 јуни 2025 (CEST)Одговори :Последната промена на страницава е извршена на 21 јуни 2025 г. во 01:19 ч. [[User:Chnitke|Chnitke]] <small>([[User talk:Chnitke|разговор]])</small> 11:46, 22 јуни 2025 (CEST) pk3zruwaa7peddfbsz34heyjdiq6kiy 0 1233607 5382433 5379996 2025-06-21T15:39:16Z Marco Mitrovich 114460 /* Наводи */ 5382433 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место |official_name = Ораовица |other_name = |native_name = |nickname = |settlement_type =населено место |motto = |image_skyline =Oraovica (Preševo).jpg |imagesize = |image_caption = Ораовица |image_flag = |flag_size = |image_seal = |seal_size = |image_map = |mapsize = |map_caption = |pushpin_map = Србија |pushpin_label_position =bottom |pushpin_mapsize= |pushpin_map_caption = |subdivision_type = Земја |subdivision_name ={{знаме|Србија}} |subdivision_type1 = [[Окрузи во Србија|Округ]] |subdivision_name1 =[[Пчињски Округ|Пчињски]] |subdivision_type2 =[[Општини во Србија|Општина]] |subdivision_name2 =[[Прешево]] |subdivision_type3 = |subdivision_name3 = |government_footnotes = |government_type = |leader_title = |leader_name = |established_title = |established_date = |area_magnitude = |unit_pref =Metric |area_footnotes = |area_total_km2 = |area_land_km2 = |population_as_of = 2022 |population_footnotes = |population_note = |population_total =4181 |population_density_km2 = |timezone =[[средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 |timezone_DST = [[средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 |latd= 42|latm= 19|lats= 23|latNS= N |longd= 21|longm= 39|longs=37 |longEW= E |elevation_footnotes = |elevation_m =445 |elevation_ft = |postal_code_type = |postal_code = |area_code =017 |blank_name = |blank_info = |website = |footnotes = }} '''Ораовица''' — [[населено место]] во [[општини во Србија|општината]] [[Прешево]], [[Србија]], во [[Пчињски Округ|Пчињскиот Округ]]. == Географија и местоположба == Селото се наоѓа во подножјето на планината [[Скопска Црна Гора|Црна Гора]], на надморска висина од 445 метри и е од збиен тип. Низ него портекува Ораовичка Река, при што го разделува селото на два дела. Има четири маала: ''Хаџиско, Муртеско, Чатачиско'' и ''Сејдијеско''. == Историја == Селото е старо. Тоа се гледа по сочуваните домородни фамилии и цркви. Селото порано се наоѓало малце посеверно од денешното, кај месноста ''киша.'' Таму имало и манастир посветен на ''Свети Петар.'' Сочувана е црквата ''Свети Никола'', која била вкопана 2 метри во земја, а исто така имало и црква во ''Чатачиското'' ''маало'', за која нема траг денес.<ref>{{Наведена книга|title=Кумановска-прешевска Црна Гора|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=Српска академија на науките|year=1951|location=Белград|pages=165}}</ref> Во XIX век, селото е дел од [[Прешевска Каза|Прешевската Каза]] на Приштинскиот Санџак. По [[Прва балканска војна|Првата балканска војна]], станува дел од [[Кралство Србија|Кралството Србија]], т.е. [[Јужна Србија (1919–1922)|Јужна Србија]]. По [[Втора светска војна|Втората светска војна]], званично останува во рамките на Србија. == Население == Според пописот од 1913 година селото има 1.259 жители и било дел од општина Прешево.<ref>{{Наведена книга|title=Речник на местата во ослободената област Стара Србија по службени податоци.|publisher=Мил. Ант. Вујиќ|year=1914|location=Белград}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија]] во 1931 година, селото имало 1.350 [[Албанци]], 100 [[Роми]] и 100 [[Срби]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_35_39-42_SKOPLJE_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> * Православни родови: ''Станковци, Миленковци, Тасини'', сите староседелци. ''Стојилковци, Љубини, Стаменкови'' и ''Стошини'' доселени од Пчиња, ''Ивковци'' доселени од [[Врање]], ''Стојановци'' од Коќура, ''Илинци'' од Шапранце. * Исламизирани родови: ''Потурај'' и ''Читакај'', двата се домородни. * Муслимански родови: од фисот Соп: ''Абдулај''; за ''Блута и Дошљакај'' не се знае од кој фис се; ''Кишај, Трстен'' се од фисот Тсач; ''Бељуљај, Аљиљај, Салијај, Фетај, Абдиљај, Аметај, Сабединај, Бељуљај, Хускај, Мочај, Чотај, Корбај, Ибишај, Јакупови'' се од фишот Гаш; ''Крумај'' се од фисот Бериш; ''Дукај'' се од Красниќ; ''Маличови, Маљокај'', ''Фејзулови'' се мухаџири од Масурице; ''Јусуфови'' дошле од село [[Госпоѓинце|Господинце]]; ''Исенови'' дошле од селото Лошо Букуровце; ''Беќирови и Качик'' дошле од Горна Морава; ''Абдулови'' се огранок на родот ''Абазови''. * По 1912 година 10 муслимански семејства се иселиле во [[Куманово]], две во [[Турција]], едно во [[Жуинце]] и едно во кумановско [[Черкези (село)|Черкези]]. {| class="wikitable" |+ !Година !1913 !1931 !1948 !1953 !1961 !1971 !1981 !1991 !2002 !2011 !2022 |- |'''Население''' |1259 |1550 |2189 |2388 |2698 |3284 |3776 |4113 |3774 |… |4181 |} Според пописот од 2022 година, селото имало 4.181 жители, со густина на населеност од 17.35/км<small>².</small> 50.3% биле мажи, 49.7% биле жени.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://popis2022.stat.gov.rs/|title=Пописа становништва, домаћинстава и станова 2022 године.}}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{coord|42|15|34|N|21|39|49|E|type:city_source:kolossus-frwiki|display=title}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] j306x9imq49h6zr9rwv2bh9ktplpqvf 0 1253381 5382468 5381526 2025-06-21T16:50:39Z Marco Mitrovich 114460 5382468 wikitext text/x-wiki ''Оваа статија е за Трговиште во Србија. За останати места со називот Трговиште, видете [[Трговиште (појаснување)]]'' {{Инфокутија Населено место | name = Трговиште | native_name = Трговиште | native_name_lang = <!-- ISO 639-2 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead --> | settlement_type = Грстче и Општина | image_skyline = Reka pčinja.JPG | image_alt = | image_caption = Реката Пчиња коа тече низ Трговиште | image_flag = | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = Coat of arms of Trgovište.png | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = | map_alt = | map_caption = Местоположба на Трговиште во [[Србија]] | pushpin_map = Србија | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 21 |lats = 31 |latNS = N | longd = 22 |longm = 04 |longs = 34 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = inline,title | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Држава]] | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = [[Окрузи во Србија|Округ]] | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = [[Општини во Србија|Општина]] | subdivision_name2 = Трговиште | established_title = | established_date = | founder = | seat_type = | seat = | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = | leader_name = <!-- established -->| established_title = | established_date = | unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> <!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --> <!-- for references: use <ref> tags --> | area_footnotes = | area_urban_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_rural_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_metro_footnotes = <!-- <ref> </ref> --> | area_magnitude = <!-- <ref> </ref> --> | area_note = | area_water_percent = | area_rank = | area_blank1_title = | area_blank2_title = <!-- square kilometers --> | area_total_km2 = | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_urban_km2 = | area_rural_km2 = | area_metro_km2 = | area_blank1_km2 = | area_blank2_km2 = <!-- hectares --> | area_total_ha = | area_land_ha = | area_water_ha = | area_urban_ha = | area_rural_ha = | area_metro_ha = | area_blank1_ha = | area_blank2_ha = <!-- dunams used in Middle East articles only --> | dunam_link = <!-- which dunam to link --> | area_total_dunam = | area_land_dunam = | area_water_dunam = | area_urban_dunam = | area_rural_dunam = | area_metro_dunam = | area_blank1_dunam = | area_blank2_dunam = | length_km = | width_km = | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 877 | population_footnotes = | population_total = 1,711 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[UTC+01:00|UTC+1]] | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[UTC+2]] | utc_offset1_DST = | postal_code_type = [[Поштенски броеви во Србија|Поштенски број]] | postal_code = 17525 | area_code_type = [[Повикувачки броеви во Србија|Повикувачки број]] | area_code = +381(0)17 | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Србија|Рег. таб.]] | blank_info = VR | blank1_name = | blank1_info = | iso_code = | website = {{URL|http://www.trgoviste.rs}} | footnotes = }} '''Трговиште''' — гратче и седиштето на истоимената општина во [[Пчињски Управен Округ|Пчињскиот Управен Округ]] во [[Србија]]. Лежи на реката [[Пчиња (река)|Пчиња]]. Според пописот од 2022 година, во Трговиште има 1.711 жители, додека на територијата на општината живеат 4.316 жители. == Географија == Во традиционален поглед, територијата на општината приближно се совпаѓа со традиционалната област '''Горна Пчиња''' и била дел од северниот дел на поширока [[Македонија (регион)|Македонија]]. Општината се граничи со општините [[Општина Босилеград|Босилеград]], [[Град Врање|Врање]], [[Општина Бујановац|Бујановац]] и соседната држава [[Македонија]] во должина од 47&nbsp;км. Надморската височина се движи од 805 метри (во Трговиште), до 1.825 метри на Големи Врх (планината Бела Вода). Земјата има планински карактер и се состои од планини: Бела Вода, Зладовачка Планина, Лесничка Планина, Копљача и Петрова Гора. Реки во Општината Трговиште се: Трипужница, Козједолска, Лесничка Река и [[Пчиња (река)|Пчиња]]. ==Населени места== Освен гратче Трговиште, општината ги вклучува следниве населени места (традиционалните македонски имиња на местата стојат во загради онаму кајшто се разликуваат од српските):<ref>[http://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm Прешевска каза. Македонија. Етнографија и статистика, 1900 г.]</ref> {{div col|colwidth=20em}} * [[Бабина Полјана (Трговиште)|Бабина Полјана]] (Бабина Пољана) * [[Барбаце]] (Барбарци) * [[Владовце]] (Владовци) * [[Голочевац]] (Голочевци) * [[Горновац]] (Горновец) * [[Горна Трница]] * [[Горни Козји Дол]] * [[Горни Стајевац]] (Горно Стајовци) * [[Дејанце]] (Дејани/Дејанци) * [[Долна Трница]] * [[Долни Козји Дол]] * [[Долни Стајевац]] (Долно Стајовци) * [[Думбија]] * [[Ѓерекарце]] (Геракарци) * [[Зладовце]] (Зладовци) * [[Калово (Србија)|Калово]] * [[Лесница]] * [[Мала Река (Трговиште)|Мала Река]] * [[Марганце (Трговиште)|Марганце]] (Марганци) * [[Мездраја]] * [[Нови Глог]] * [[Ново Село (Трговиште)|Ново Село]] * [[Петровац (Трговиште)|Петровац]] (Недокрстеник) * [[Пролесје]] * [[Радовница]] * [[Рајчевце]] (Рајчевци) * [[Сурлица]] * [[Црвени Град]] (Црвен Град) * [[Црна Река (Србија)|Црна Река]] * [[Црновце]] (Црновци) * [[Шаинце]] (Шаинци) * [[Шапранце]] (Шапранци) * [[Широка Планина]] * [[Шумата Трница]] {{div col end}} == Население == Во Трговиште живеат 1,413 возрасни лица, а просечната возраст на населението е 37,5 години (36,9 за мажи и 38,1 за жени). Оваа населено место е претежно населено со словенското население кое зборува [[Торлачки дијалект|торлачки]] и смета се за [[Срби|српско]] (според пописот од [[2002]] година), и забележан е пад на населението. {{Historical populations | type = | percentages = pagr |1948|15368 |1953|15578 |1961|14404 |1971|12556 |1981|8923|1991|7146 |2002|6372 |2011|5091 | source = <ref>{{cite web|title=2011 Census of Population, Households and Dwellings in the Republic of Serbia|url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/Popis2011/Knjiga20.pdf|website=stat.gov.rs|publisher=Statistical Office of the Republic of Serbia|accessdate=11 January 2017}}</ref> }} Како дел од традиционална [[Македонија (регион)|Македонија]], селата во оваа општина во минатото биле претежно [[Македонци|македонски]]. Дел од населението се иселило понајуг, во денешниот Североисточен Регион на Р Македонија. По [[Втората светска војна]], бројот на жители на општината бил над 15.000, но оттогаш трае процесот на економско селење на населението во поразвиените области. Денес во општината живеат нешто помалку од 5.000 луѓе. == Економија == Општина Трговиште е најмалку развиена во [[Република Србија]]. Општината е далеку од главните железнички патишта, а независноста на [[Република Македонија]] и создавањето на физичка државна граница имало особено неповолно влијание на оваа област. Во средината на 1980-тите биле изградени погоните на „Симпо“ (160 работници), „Јумко“ (400 работници) и „Коштана“ (400 работници). Од нив до денес опстанал само погонот на „Симпо“. == Галерија == <gallery mode="packed" heights="200"> Податотека:Trgoviste Church.JPG|Црква „Св. Никола“ Податотека:Pčinja River Trgoviste.jpg|[[Пчиња (река)|Река Пчиња]] </gallery> == Познати личности == * Крсто Ковачев Трговишки, [[србоман]]ски четнички војвода == Наводи == {{Наводи|30em}} == Литература == * {{Наведена книга|title=Становништво, упоредни преглед броја становника 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2003, подаци по насељима|date=септембар 2005|publisher=Републички завод за статистику|location=Подгорица|id=COBISS-ID 8764176|ref=harv}} == Надворешни врски == * [http://www.fallingrain.com/world/RI/00/Trgoviste3.html Мапи, аеродроми и временска состојба местоположба] * [http://wikimapia.org/#lat=42.3651397&lon=22.0818329&z=12&l=32&m=b Сателитска карта ] * [http://www.maplandia.com/serbia-and-montenegro/srbija/trgoviste/ Сателитска карта на Google] * [http://www.mapquest.com/maps/map.adp?latlongtype=decimal&latitude=42.3651&longitude=22.0818&zoom=8 План на населбата на карта] * [http://www.politika.rs/scc/clanak/395194/U-Trgovistu-zaposlen-tek-svaki-peti-stanovnik Само секој петти жител е вработен во Трговиште („Политика“, 25 декември 2017 година)] * [http://www.politika.rs/scc/clanak/395252/Siromastvo-natapaju-alkoholom Сиромаштија натопена во алкохол (Политика, 26 декември 2017 година)] {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)| ]] [[Категорија:Градови во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Општини во Србија]] [[Категорија:Пчињски Управен Округ]] hs0s93uipifa3wty10w2jnxqw5u8kyc 0 1254327 5382623 5367196 2025-06-21T22:23:35Z Carshalton 30527 /* Надворешни врски */ 5382623 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | name = Букајо Сака | image =[[Податотека:Bukayo Saka.jpg|250п]] | caption = Сака во 2020 година | image_size = 300 | fullname = | birth_date = {{birth date and age|2001|9|5|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.espn.co.uk/football/player/_/id/280555/bukayo-saka |title=Bukayo Saka: Overview |publisher=ESPN |access-date=10 October 2020}}</ref> | birth_place = [[Илинг]], Англија | height = {{height|m=1.78}}<ref>{{cite web |url=https://www.premierleague.com/players/49481/Bukayo-Saka/overview |title=Bukayo Saka: Overview |publisher=Premier League |access-date=17 August 2019}}</ref> | position = [[Одбрана (фудбал)#Страничен бек|бек]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]]<ref>{{cite web |url=https://www.worldfootball.net/player_summary/bukayo-saka/ |title=Bukayo Saka: Profile |website=worldfootball.net |publisher=HEIM:SPIEL |access-date=3 November 2020}}</ref> | currentclub = {{Fb team Arsenal}} | clubnumber = 7 | youthyears1 = {{0|0000}}–2018 | youthclubs1 = {{Fb team Arsenal}} | years1 = 2018– | caps1 = 42 | goals1 = 4 | clubs1 = {{Fb team Arsenal}} | nationalyears1 = 2017 | nationalteam1 = {{flagsport|ENG}} [[Фудбалска репрезентација на Англија под 16 години|Англија 16]] | nationalcaps1 = 2 | nationalgoals1 = 1 | nationalyears2 = 2017–2018 | nationalteam2 = {{flagsport|ENG}} [[Фудбалска репрезентација на Англија под 17 години|Англија 17]] | nationalcaps2 = 9 | nationalgoals2 = 0 | nationalyears3 = 2018– | nationalteam3 = {{flagsport|ENG}} [[Фудбалска репрезентација на Англија под 18 години|Англија 18]] | nationalcaps3 = 5 | nationalgoals3 = 1 | nationalyears4 = 2018– | nationalteam4 = {{flagsport|ENG}} [[Фудбалска репрезентација на Англија под 19 години|Англија 19]] | nationalcaps4 = 10 | nationalgoals4 = 4 | nationalyears5 = 2020– | nationalteam5 = {{flagsport|ENG}} [[Фудбалска репрезентација на Англија под 21 години|Англија 21]] | nationalcaps5 = 1 | nationalgoals5 = 0 | nationalyears6 = 2020– | nationalteam6 = {{flagsport|ENG}} [[Фудбалска репрезентација на Англија|Англија]] | nationalcaps6 = 4 | nationalgoals6 = 0 | club-update = 22:15, 2 January 2021 (UTC) | nationalteam-update = 22:23, 18 November 2020 (UTC) }} '''Букајо Ајојинка ТМ Сака'''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.englandfootballonline.com/TeamPlyrsBios/PlayersS/BioSakaB.html|title=Bukayo Saka|date=5 October 2020|work=England Football Online|accessdate=9 October 2020}}</ref> (роден на 5 септември 2001 година) е [[Англија|англиски]] [[фудбал]]ер, [[Одбрана (фудбал)#Страничен бек|бек]] или [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Арсенал|Арсенал]] и на [[Фудбалска репрезентација на Англија|англиската репрезентација]]. ==Биографија== Сака е роден во [[Илинг]], [[Голем Лондон]] од [[Нигерија|нигериски]] родители,<ref>{{cite web|last=Oludare|first=Shina|date=8 July 2020|title=Saka: Ikpeba wants Arsenal star invited to Super Eagles|url=https://www.goal.com/en-gb/news/saka-ikpeba-wants-arsenal-star-invited-to-super-eagles/rdqdxsri9z121n2nunolxsg9d|access-date=18 October 2020|website=Goal.com|publisher=Perform Group}}</ref> кои емигрирале во Лондон како економски мигранти од Нигерија.<ref>{{Cite web|date=2020-07-24|title=10 things you may not know about Bukayo Saka – Arsenal's new number 7|url=https://www.givemesport.com/1585380-bukayo-saka-10-things-you-may-not-know-about-arsenals-breakthrough-star|access-date=2021-01-28|website=GiveMeSport}}</ref> == Клупска кариера == Сака е роден во Илинг, Голем Лондон,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.goal.com/en-gb/news/saka-ikpeba-wants-arsenal-star-invited-to-super-eagles/rdqdxsri9z121n2nunolxsg9d|title=Saka: Ikpeba wants Arsenal star invited to Super Eagles|last=Oludare|first=Shina|date=8 July 2020|work=Goal.com|publisher=Perform Group|accessdate=18 October 2020}}</ref> и се школувал во основното училиште Едвард Бетам Кофе<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.edwardbetham.ealing.sch.uk/pdfs/letters/HT%20letters/2018-19/Issue%2033%20-%2017th%20June%202019.pdf|title=Issue 33 - 17th June 2019.pdf}}</ref> пред средното училиште во Гринфорд .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.mylondon.news/sport/football/arsenal-fcs-bukayo-saka-young-15549899|title=Arsenal FC's Bukayo Saka: The young Ealing-born player making his senior debut|last=Watts|first=Charles|last2=Clementine|first2=Katherine|date=13 December 2018|work=MyLondon|publisher=Reach|accessdate=21 February 2020}}</ref> Тој ја започнал својата кариера со академијата на [[ФК Арсенал|Арсенал]], Хејл Енд.<ref name="G">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.goal.com/en-us/news/meet-bukayo-saka-the-latest-arsenal-academy-star-making-a/1s5io5p2o0qk41kfp30ivme0rh|title=Meet Bukayo Saka: The latest Arsenal academy star making a name for himself|last=Wheatley|first=Chris|date=20 November 2018|work=Goal.com|publisher=Perform Group|accessdate=29 November 2018}}</ref> Откако наполнил 17 години, Сака добил професионален договор од Арсенал и се промовирал во тимот до 23 години. На 29 ноември 2018 година, Сака го направил своето деби за сениорски натпревар во дресот на Арсенал на нивниот [[УЕФА Лига Европа|натпревар во Лигата на Европа]] против [[ФК Ворскла Полтава|Ворскла Полтава]]. Тој го заменил за [[Арон Рамзи]] во 68 минута.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://us.soccerway.com/matches/2018/11/29/europe/uefa-cup/fc-vorskla-poltava/arsenal-fc/2909571/|title=Vorskla vs Arsenal|work=Soccerway}}</ref> На 13 декември 2018 година, Сака го направи своето прво целосно деби на домашен терен за Арсенал на нивниот натпревар против Карабак во [[УЕФА Лига Европа|Лигата на Европа]]. На 1 јануари 2019 година, Сака дебитираше во Премиер лигата во победата од 4-1 против [[ФК Фулам|Фулам]] откако влезе во игра за Алекс Ивоби во 83-та минута.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.goal.com/en/news/he-is-very-important-for-us-emery-excited-by-sakas-arsenal/nxfi3kd76zop1soq6vivyqf09|title=Arsenal news: Emery excited by Saka's Arsenal debut|work=Goal.com|publisher=Perform Group|accessdate=14 December 2018}}</ref> Сака го постигна својот прв погодок за сениори на 19 септември, со одличен напор од далечина до аголот на гостувањето кај германскиот [[ФК Ајнтрахт Франкфурт|Ајнтрахт Франкфурт]] во Лигата на Европа на УЕФА . Тој го заврши мечот со две асистенции, исто така, на своето име во победата од 3-0.<ref>https://www.bbc.com/sport/football/49745913</ref> Сака бил награден за неговите перформанси во Германија со својот прв старт во Премиер лигата, во победата над [[ФК Астон Вила|Астон Вила]] од 3-2. Потоа, тој забележал асистенција за [[Пјер-Емерик Обамејанг]], за израмнувачкиот гол во ремито 1-1 на [[Олд Трафорд]] против [[ФК Манчестер Јунајтед|Манчестер Јунајтед]].  По повредите на [[Сеад Колашинац]] и [[Киеран Тирни]], Сака започнал да се промовира како првотимец во Арсенал на позицијата [[Одбрана (фудбал)|лев бек]]. На 27 јануари 2020 година, тој го постигнал воведниот гол во победата на Арсенал со 2-1 против [[АФК Борнмут|Борнмут]] во четвртото коло од [[ФА Куп|ФА купот]], откако ја завршил акцијата составена од 22 додавања; подоцна во истиот натпревар тој забележал и асистенција за вториот погодок, кој го реализирал [[Еди Нкетија]]. Неговиот погодок подоцна бил избран за гол на рундата од страна на [[Би-би-си|Би-Би-Си]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51272216|title=FA Cup: Arsenal's Bukayo Saka strike voted goal of the fourth round|work=BBC Sport|accessdate=29 January 2020}}</ref> По двонеделна пауза во средината на сезоната, Сака го одбележал своето враќање на терен на гостувањето кај [[ФК Њукасл Јунајтед|Њукасл Јунајтед]] бележијќи асистенција за голот на [[Никола Пепе]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bbc.com/sport/football/51431286|title=Arsenal 4–0 Newcastle: Gunners beat Magpies to end run of draws|date=16 February 2020|work=BBC Sport}}</ref> Потоа му асистирал и на [[Александар Лаказет]] забележувајќи ја својата деветта асистенција во сезоната во победата со 1-0 над Олимпијакос во Лига Европа. Три дена подоцна, во победата со 3-2 над {{Fb team (N) Everton}}, Сака забележал нова асистенција, во трет натпревар едноподруго, стигајќи до двоцифрен број асистенции за сезоната (10) откако го наместил првиот гол на ''топџиите'' во натпреварот кој го постигнал Нкетија. На 1 јули 2020 година, Сака потпишал нов долгорочен договор со Арсенал.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.arsenal.com/news/bukayo-saka-signs-new-long-term-contract|title=Bukayo Saka signs new long-term contract|date=1 July 2020|publisher=Arsenal F.C.}}</ref> Менаџерот [[Микел Артета]] го пофалил Сака и рекол: „Мислам дека тој ја претставува секоја вредност за која се залага овој фудбалски клуб. Тој дојде преку академијата и ја заслужи својата почит со напорна работа и отчетност и можете да ја видите прогресијата што ја има како играч, но и како личност.“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.arsenal.com/news/he-represents-every-value-club-stands|title='He represents every value this club stands for'|date=1 July 2020|publisher=Arsenal F.C.}}</ref> Тој го постигнал својот прв гол во Премиер лигата во својата кариера против [[ФК Вулверхемптон Вондерерс|Вулверхемптон Вондерерс]], совладувајќи го голманот [[Руи Патрисио]] со еден полуволеј удар, во победата на Арсенал со 2-0.<ref>https://www.bbc.co.uk/sport/football/52177948</ref> Иако останал неискористена замена во [[Финале на ФА Купот во 2020 година|финалето]] на [[ФА Куп 2019-2020|ФА Купот 2019-2020]], тој го освоил својот прв трофеј во кариерата благодарение на победата на Арсенал над Челси со 2-1.<ref>{{Cite web |title=2020 Heads Up FA Cup Final: Arsenal 2-1 Chelsea|url=http://www.thefa.com/news/2020/aug/01/heads-up-fa-cup-final-arsenal-chelsea-match-report-010820 |publisher=The Football Association |access-date=2021-01-30}}</ref> На крајот на сезоната, Сака завршил на третото место по бројот на гласовите во изборот за наградата [[Играч на сезоната на ФК Арсенал|Играч на сезоната на Арсенал]].<ref>{{Cite web|title=Arsenal Player of the Season: In third place...|url=https://www.arsenal.com/news/arsenal-player-season-third-place|access-date=2021-02-15|publisher=Arsenal F.C.}}</ref> == Репрезентативна кариера == Иако има [[Нигерија|нигериско]] потекло,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.pulse.ng/sports/football/arsenal-extend-contracts-of-bukayo-saka-arthur-okonkwo-id8857566.html|title=Bukayo Saka and Arthur Okonkwo get professional contracts at Arsenal|last=Abayomi|first=Tosin|work=Pulse.ng|accessdate=2020-11-15|archive-date=2018-12-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20181216073842/https://www.pulse.ng/sports/football/arsenal-extend-contracts-of-bukayo-saka-arthur-okonkwo-id8857566.html|url-status=dead}}</ref> Сака ја претставувал земјата во која што е роден - Англија во неколку младински нивоа: под 16 години, под 17 години,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.uefa.com/under17/season=2018/teams/player=250106939/index.html|title=Bukayo Saka at UEFA U17|publisher=UEFA|accessdate=30 November 2018}}</ref> до 18 години,<ref name="U18">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.thefa.com/news/2018/sep/10/france-england-u18s-report-100918|title=England U18s beat hosts France to seal Limoges title with three wins from three games|date=10 September 2018|publisher=The Football Association|accessdate=30 November 2018}}</ref> под 19 години и [[Фудбалска репрезентација на Англија под 21 година|под 21 година]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.uefa.com/under19/season=2019/teams/player=250106939/index.html|title=Bukayo Saka at UEFA U19|publisher=UEFA|accessdate=30 November 2018}}</ref> Во мај 2018 година, Сака бил вклучен во составот на Англија до 17 години, бидејќи тие биле домаќини на Европското првенство до 17 години на УЕФА.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.thefa.com/news/2018/may/03/england-u17s-squad-named-for-u17-euro-finals-030518|title=England U17s squad revealed for U17 Euro finals on home turf|date=3 May 2018|access-date=30 November 2018|publisher=The Football Association}}</ref> Домаќините беа елиминирани од Холандија во полуфиналната фаза по изведувањето на пенали, иако Сака го постигна својот удар од точка.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.uefa.com/under17/season=2018/matches/round=2000833/match=2024318/index.html|title=England 0–0 Netherlands|date=17 May 2018|access-date=30 November 2018|publisher=UEFA}}</ref> Во септември 2018 година, Сака го постигнал победничкиот гол за селекцијата на Англија до 18 години на гостувањето против Франција.<ref name="U18"/> Во ноември 2018 година, Сака прв пат бил повикан во тимот на Англија до 19 години.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.thefa.com/news/2018/nov/09/england-u19s-squad-named-for-euro-qualifiers-091118|title=England U19s squad named as they begin their Euro campaign with qualifiers in Turkey|date=9 November 2018|access-date=30 November 2018|publisher=The Football Association}}</ref> Тој постигнал гол на дебито во квалификацискиот натпревар против Молдавија.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.arsenal.com/news/bukayo-saka-scores-england-under-19-debut|title=Bukayo Saka scores on England Under-19 debut|date=15 November 2018|access-date=30 November 2018|publisher=Arsenal F.C.}}</ref> На 4 септември 2020 година, Сака дебитираше за [[Фудбалска репрезентација на Англија под 21 година|Англија до 21 година]] при победата од 6-0 на гостувањето кај Косово.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.thefa.com/news/2020/sep/04/kosovo-england-mu21s-match-report-040920|title=Young Lions extend winning run thanks to second-half onslaught in Kosovo|date=4 September 2020|access-date=4 September 2020|publisher=The Football Association}}</ref> На 1 октомври 2020 година, Сака за првпат бил повикан во [[Фудбалска репрезентација на Англија|сениорскиот]] состав на [[Фудбалска репрезентација на Англија|Англија]],<ref>{{Наведени вести|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54372190|title=England squad: Dominic Calvert-Lewin called up but Mason Greenwood and Phil Foden left out|date=1 October 2020|work=BBC Sport|access-date=2 October 2020}}</ref> а своето деби го имал во победата над [[Фудбалска репрезентација на Велс|Велс]] со 3-0 играјќи како стартер.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54366319|title=England 3–0 Wales|last=McNulty|first=Phil|date=8 October 2020|work=BBC Sport|access-date=10 October 2020}}</ref> Во јуни 2021 година, бил повикан во репрезентацијата меѓу 26-те играчи избрани за [[Европско првенство во фудбал 2020|Европското првенство 2020]]. ===Репрезентативни настапи=== {{Репрезентативни настапи|ENG}} {{Cronopar|8-10-2020|Лондон|ENG|3|0|WAL|-|Пријателска|13={{suboff|76}}}} {{Cronopar|12-11-2020|Лондон|ENG|3|0|IRL|-|Пријателска}} {{Cronopar|15-11-2020|Брисел|BEL|2|0|ENG|-|Лига на нации|2020-2021|Прва фаза|13={{subon|38}}}} {{Cronopar|18-11-2020|Лондон|ENG|4|0|ISL|-|Лига на нации|2020-2021|Прва фаза}} {{Cronopar|2-6-2021|Мидлсбро|ENG|1|0|AUT|1|Пријателска}} {{Cronopar|22-6-2021|Лондон|CZE|0|1|ENG|-|Евро|2020|Прво фаза|13={{suboff|84}}}} {{Cronofin|6|1}} == Клупска статистика == ''Статистика е ажурирана на 15 април 2021.'' {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:99%;text-align:center;" |- ! rowspan="2" | Сезона ! rowspan="2" | Клуб ! colspan="3" | Првенство ! colspan="3" | Национален куп ! colspan="3" | Континентален куп ! colspan="3" | Останати купови ! colspan="2" | Вкупно |- ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Наст ! Гол |- || [[ФК Арсенал сезона 2018-2019|2018-2019]] ||rowspan="3"|{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Arsenal}} || [[Премиер лига на Англија 2018-2019|ПЛ]] || 1 || 0 || [[ФА Куп 2018-2019|ФАКуп]]+[[Фудбалски лига куп на Англија 2018-2019|ЛК]] || 1+0 || 0 || [[УЕФА Лига Европа 2018-2019|ЛЕ]] || 2 || 0 || || - || - || 4 || 0 |- || [[ФК Арсенал сезона 2019-2020|2019-2020]] || [[Премиер лига на Англија 2019-2020|ПЛ]] || 26 || 1 || [[ФА Куп 2019-2020|ФА Куп]]+[[Фудбалски лига куп на Англија 2019-2020|ЛК]] || 4+2 || 1+0 || [[УЕФА Лига Европа 2019-2020|ЛЕ]] || 6 || 2 || || - || - || 38 || 4 |- | [[ФК Арсенал сезона 2020-2021|2020-2021]] || [[Премиер лига на Англија 2020-2021|ПЛ]] || 26 || 5 ||[[ФА Куп 2020-2021|ФАКуп]]+[[Фудбалски лига куп на Англија 2020-2021|ЛК]] || 2+2 || 0 || [[УЕФА Лига Европа 2020-2021|ЛЕ]] || 7 || 2 || [[ФА Комјунити Шилд 2020|КШ]] || 1 || 0 || 38 || 7 |- !colspan="3"|Вкупно во кариерата || 53 || 6 || || 11 || 1 || || 15 || 4 || || 1 || 0 || 80 || 11 |} == Титули == ===Клупски=== ===={{flagsport|ENG}} Арсенал==== * '''{{Трофеј-ФА куп}} [[ФА Куп]]''' : 1 : 2019-2020<ref>{{Наведени вести|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53546100|title=Arsenal 2–1 Chelsea|last=McNulty|first=Phil|date=1 August 2020|work=BBC Sport|access-date=1 August 2020}}</ref> * '''{{Трофеј-Комјунити Шилд}} [[ФА Комјунити Шилд]]''' : 1 : 2020 <ref>{{Наведени вести|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53871874|title=Arsenal 1–1 Liverpool|last=Sanders|first=Emma|date=29 August 2020|work=BBC Sport|access-date=30 August 2020}}</ref> ===Поединечни=== *[[Играч на сезоната на ФК Арсенал|Играч на сезоната на Арсенал]] : 1 : 2020-2021 == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://www.arsenal.com/men/players/bukayo-saka Профил] на мрежната страница на ФК Арсенал * [https://www.thefa.com/england/mens-seniors/squad/bukayo-saka Профил] на мрежната страница на Фудбалскиот сојуз {{Состав на ФК Арсенал}} {{Состав на Англија на ЕП фудбал 2020}} {{Состав на Англија на СП фудбал 2022}} {{Состав на Англија на ЕП фудбал 2024}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Сака, Букајо}} [[Категорија:Фудбалери од Премиер Лига]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Арсенал]] [[Категорија:Фудбалски дефанзивци]] [[Категорија:Англиски фудбалери]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 2001 година]] gx4adx051lsw39r6i2n3jol4sy1h4bs 0 1256276 5382465 5379934 2025-06-21T16:48:16Z Marco Mitrovich 114460 5382465 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Старац | native_name = Старац | other_name = | image_skyline = |pushpin_map=Serbia |pushpin_label_position= |pushpin_map_alt= |pushpin_map_caption=Местоположба на Старац во Србија | imagesize = 300px | image_caption = | image_flag = | image_shield = | image_map = | mapsize = 320px | map_caption = | settlement_type = Населба | coordinates_display = inline, title | coordinates_region = RS | subdivision_type = [[Список на држави во светот|Земја]] | subdivision_name = {{СРБ}} | subdivision_type2 = [[Окрузи во Србија|УправенОкруг]] | subdivision_name2 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type3 = [[Општини во Србија|Општина]] | subdivision_name3 = [[Бујановац]] | leader_title = | leader_name = | established_title = | established_date = | established_title1 = | established_date1 = | established_title2 = | established_date2 = | area_magnitude = | area_total_sq_mi = | population_as_of = 2022 | population_footnotes = | total_type = Старац | population_total = 106 | population_density_km2 = | population_density_sq_mi = | population_metro = | population_blank1_title = | population_blank2_title = | population_blank2 = | timezone = [[Средноевропско време|CET]] | utc_offset = +1 | timezone_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] | utc_offset_DST = +2 | latd = 42 | latm = 20 | lats =03| latNS = N | longd =21 | longm = 52| longs =04| longEW = E | elevation_footnotes = | elevation_m = 667 | elevation_ft = | postal_code_type = Поштенски код | postal_code = | area_code = 017 | website = | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Србија|Рег. таблички]] | blank_info = BU }} '''Старац''' или '''Старец''' ({{lang-sr|Старац}}) — [[село]] во општина [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. == Историја == Во крајот на XIX век Старац е село во Прешевска кажа на Османската империја. Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 година ''Старац'' е населувано со 520 жители Македонци христијани.{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}} Според [[Цариградска патријаршија|патријаршискиот]] скопски митрополит Фирмилијан во 1902 година во ''Старац'' има 91 македонска кука под патријаршијата.{{efn|Фирмилијан Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Срби.}}<ref>{{МЕС|220}}</ref><ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Извештај на скопскиот митрополит за бројот на куќите под негово водство]], 1902 г., отсликано од [[Државен архив на Македонија|ДАРМ]].</ref> По податоци на секретари на Бугарската егзархија [[Димитар Мишев]] („Lа Mаcédoinе еt sа Populаtion Chrétiеnnе“) во 1905 во ''Старец'' (Stаrеtz) живеат 680.<ref>Brancoff, D.M. La Macedoine et sa Population Chretienne, Paris, 1905, pp. 144-145.</ref> == Население == {| class="wikitable sortable toccolours" border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="align: left; margin: 0.5em 0 0 0; border-style: solid; border: 1px solid #7f7f7f; border-right-width: 2px; border-bottom-width: 2px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" | style="background:#c1c1c1;" |'''Година''' | colspan="1" align="center" style="background:#c1c1c1;" |'''Население''' |- | style="background:#F5F5DC;" |1948 |622 |- | style="background:#F5F5DC;" |1953 |613 |- | style="background:#F5F5DC;" |1961 |610 |- | style="background:#F5F5DC;" |1971 |509 |- | style="background:#F5F5DC;" |1981 |315 |- | style="background:#F5F5DC;" |1991 |225 |- | style="background:#F5F5DC;" |2002 |260 |- | style="background:#F5F5DC;" |2011 |260 |} Во Старац се запазени останки од голема црква, посветена на Светата Троица, можеби најстарата црква во региони на [[Бујановац]]. Според месната традиција црквата е била издигната пред манастири „[[Прохор Пчински (манастир)|Свети Прохор]] Пчински“ и во неа отседнал Свети Прохор, пред заради појавата на некакви диваци да отиде во Козјак. Во земјиштето на Старац според преданијата имало уште две цркви: „Свет #Кромид“ и „Свети Никола“.<ref name="Епархија Врањска">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.eparhijavranjska.org/eparhija/sematizam/ObjektiQview.asp?ID=203|title=Храм Св. Тројице|last=|first=|date=|work=|publisher=Епархија Врањска|language=|accessdate=26 декември 2017|quote=}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Личности == * [[Христо Старачки|Христо Стефанов - Старачки]] (1870 – 1940), србомански четнически войвод == Белешки == {{белешки}} == Наводи == <references /> {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] e3uszt9ralgywc8hfry4ol304pgl3i0 0 1256278 5382478 5381366 2025-06-21T16:57:49Z Marco Mitrovich 114460 5382478 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Шаинце | native_name = Шајинце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 7.08 |latNS = N | longd = 22 |longm = 1 |longs = 33.96 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 702 | population_footnotes = | population_total = 70 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Шаинце''' или '''Шаинци''' ({{lang-sr|Шајинце}}) — населено место во општина [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. == Историја == Црквата „Свети Јован Богослов“ е од XVIII век.<ref name="Епархија Врањска">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.eparhijavranjska.org/eparhija/sematizam/ObjektiQview.asp?ID=119|title=Храм св. Јована Богослова|last=|first=|date=|work=|publisher=Епархија Врањска|language=|accessdate=22 декември 2017|quote=}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Во крајот на XIX век Шаинце е село во Прешевска каза на [[Отоманско Царство|Османската империја]]. Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 година Шанци е населувано од 320 жители. Според патријашискиот митрополит Фирмилијан во 1902 година во ''Шаинце'' има 57 ''[[Срби|српски]]'' куќи под патријаршијата.<ref>{{МЕС|220}}</ref><ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Извештај на скопскиот митрополит за бројот на куќите под негово водство]], 1902 г., отсликано од [[Државен архив на Македонија|ДАРМ]].</ref> По податоци на секретари на Бугарската егзархија Димитар Мишев („Lа Mаcédoinе еt sа Populаtion Chrétiеnnе“) во 1905 година во ''Шаинци'' (Chаïntzi) има 320 жители.<ref>Brancoff, D.M. "La Macedoine et sa Population Chretienne". Paris, 1905, рр. 144-145.</ref> Во 2002 година во селото живеат 88 [[Срби]], 1 [[Македонци|Македонец]] и 1 [[Албанци|Албанец]]. == Население == * 1948: 311 * 1953: 282 * 1961: 253 * 1971: 166 * 1981: 113 * 1991: 79 * 2002: 90 * 2011: 60 === Родови === Шаинце е населено со словенското население кое зборува [[Торлачки дијалект|торлачки]] и смета се за српско.. Според истражувањата од 1949 година, родови во селото: * '''Староседелци:''' ''Караминти (10 к.)'' куќите им се во маалото Река. Во турско време од овој род бил познат некој предок Стојан. Он бил мал по раст, но многу храбар. Тој често се борел против Турците и албанците. Додека бил тој жив албанците не смееле да пљачкаат по околината. Од овој род има иселеници во [[Црнотинце]] кај [[Прешево]] (две семејства) и во [[Ѓерекарце]] (''Караминги или Грнчарци''). * '''Доселеници:''' ''Црвенџици (3 к.)'' доселени се од [[Рељан]]а кај [[Прешево]]. Во тоа населено место еден нивни предок бил свештеник. Таму жената на свештеникот убила некој Турчин кој им Упаднал во куќата., и од страв од одмазда избегале од старото место и се населиле во Шаинце. Го знаат следното родословие: Наталија (жива на 60&nbsp;г. во 1949 година) Василије-Паша-Митко-Стојан, кој се доселил овде. Сите споменати предци (со исклучок на Митко) биле свештеници. Куќите им се наоѓаат во маалото Река. Имаат иселеници во [[Бујановац]] (едно семејство), [[Крагуевац]] (едно семејство) и во [[Прешево]] (две семејства); ''Чергарци (10 к.)'' доселени се од селото [[Кутлибег]] кај [[Кратово]] (поточно [[кумановско]]). Некои нивни предци оделе во посета на некои Роми чергари и по тоа го добиле името. Имаат иселеници во [[Врање]] (едно семејство), и во [[Каравуково]] во [[Војводина]] (две семејства); ''Големоглавци (9 к.)'' името го добиле по маалото во кое се населиле. Порано биле еден род со ''Чергарци'', па имаат исто место на потекло, селото [[Кутлибег]]. Имаат иселеници во [[Биљача]] кај [[Прешево]] (едно семејство) и во [[Каравуково]] (едно семејство); ''Маркориѓани (10 к.)'' доселени се од соседното село [[Долна Трница]]. Од таму се доселила некоја жена со своите деца. Имаат иселеници во [[Врање]] (две семејства); ''Стрнорица (5 к.)'' доселени се однекаде. Куќите им се во маалото Марков рид.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Трифуноски, Јован (1964). Горна Пчиња. Белград: Српска академија на науките и уметностите.|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> === Иселеништво === Покрај наведените иселеници од родовите во селото има и други иселеници. Дрмосанци се иселени во селото [[Дубница]] кај [[Врање]]. ''Радуловиќи'' се иселени во [[Големи Дол]] кај [[Прешево]]. После 1912 година во [[Прешево]] се иселиле ''Јовановиќи, Стојковиќи и Поповиќи''. На некои родови ова село им служело како етапно место од каде се селеле во другите села. Родот ''Дедо-Марковци'' од [[Република Косово|Косово]] се доселил во ова село, од каде потоа преминал во [[Кривопаланечко|паланечкото]] село [[Герман (Кривопаланечко)|Герман]] (македонски дел од [[Горна Пчиња]]). ''Стошини'' се наоѓаат во селото [[Шапранце]], правото потекло им е од [[Ораховац Прешево|Ораховац]] кај [[Прешево]], од таму се населиле во Шаинце, но по некое време преминале во [[Шапранце]].<ref name=":0" /> == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Трговиште (Србија)]] oihzretony4891yng5k5nx9n71qt2wg 0 1256309 5382467 5381364 2025-06-21T16:49:51Z Marco Mitrovich 114460 5382467 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Сурлица | native_name = Сурлица | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 22 |lats = 0.12 |latNS = N | longd = 22 |longm = 12 |longs = 0 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.241 | population_footnotes = | population_total = 41 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17526 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Сурлица''' — населено место во општина [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. == Историја == Во минатото во ова село некое време живееле Јуруци. Имало од 60 до 70 јуручки куќи во селото. Во времето додека овде живееле јуруците, од [[кратовско]] се доселиле двајца браќа. Нивните куќи лежеле подалеку од јуручките куќи, во Ѓоринско маало. Двајцата браќа овде имале вкупно 9 синови. Тие брзо се намножиле, и цело село потекнува од споменатите двајца браќа доселени од [[кратовско]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Трифуноски, Јован (1964). Горна Пчиња. Белград: Српска академија на науките и уметностите.|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> Кон крајот на XIX век Сурлица е село во прешевската каза на османлиската империја. Според патриаршискиот митрополит Фирмилијан во 1902 година во селото имало 67 патриаршиски куќи.<ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Извештај на скопскиот митрополит за бројот на куќите под негово водство]], 1902 г., отсликано од [[Државен архив на Македонија|ДАРМ]].</ref> По податоците на секретарот на Бугарската егзархија Димитар Мишев („Lа Mаcédoinе еt sа Populаtion Chrétiеnnе“) во 1905 година во селото има 240 жители.<ref>Brancoff, D.M. "La Macedoine et sa Population Chretienne". Paris, 1905, рр. 146-147.</ref> Во селото има параклис „Света Петка“.<ref name="Епархија Врањска">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.eparhijavranjska.org/eparhija/sematizam/ObjektiQview.asp?ID=169|title=Капела св. преподобне Параскеве|last=|first=|date=|work=|publisher=Епархија Врањска|language=|accessdate=23 декември 2017|quote=}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Демографија == Во 2002 година во селото живеат 92 Срби и 2 други. === Родови === Сурлица е населена со словенското население кое се смета за српско и зборува [[Торлачки дијалект|торлачки]]. Според истражувањата од 1949 година, родови во селото: * '''Доселеници:''' Целото население на селото потекнува од двајца браќа кои се доселиле од [[Кратово|кратовскиот крај]], непознато од кое место. Родови се следните: ''Ѓоргинци (21 к.)'' еден дел од овој род се вика ''Качарци''; ''Долномалци (12 к.)'' имаат иселеници во селото [[Горно Коњаре]] кај [[Куманово]] (едно семејство); ''Бигларци (25 к.)'' имаат иселеници во селото [[Каравуково]] во [[Војводина]]; ''Јанковци (11 к.)'' имаат иселеници во селото [[Иванковци]] кај [[Велес]] (едно семејство иселено, а се поделиле на две куќи); ''Станојинци (9 к.)'' се делат на ''Станковци и Миленковци''. Во овој род се знае следното родословие: Манасија (жив на 76&nbsp;г. во 1949 година) Станко-Стеван-Станоја-Билисав, еден од браќата кои се доселиле од [[кратовско]]. Имаат иселеници во селото [[Иванковци]] (две семејства) и во [[Горно Коњаре]] (едно семејство); ''Стајинци (7 к.)'' живеат во истоименото маало; ''Масларци (6 к.)'' имаат иселеници во [[Мустафино]] во [[Овче Поле]] (едно семејство); ''Деда-Стојановци (21 к.)'' еден дел од овој род се вика ''Мишинци''; ''Смокарци (2 к.)'' гранка се од претходниот род. Имаат иселеници во [[Метохија]] ([[Г. Гуданце]]).<ref name=":0" /> === Пописи === * 1948- 887 * 1953- 937 * 1961- 860 * 1971- 712 * 1981- 349 * 1991- 156 * 2002- 101 === Иселеништво === Покрај погоре споменатите иселеници при описот на родови, иселеници има и во селото [[Плоча]] кај [[Босилеград]] (иселеникот ја основал Суљева маала). потоа во [[Крива Паланка|паланечкото]] село [[Огут]] (''Качаровци''), во пчинските села [[Долна Лесница]] (''Јуруци и Спасинци'') и во селото [[Голочевце]] (''Мамузовци'').<ref name=":0" /> == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] c2qsezmyhalmsfdsjmqld2eebabetd6 0 1256319 5382421 5381363 2025-06-21T15:26:36Z Marco Mitrovich 114460 5382421 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Мала Река | native_name = Мала Река | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 20 |lats = 35.4 |latNS = N | longd = 21 |longm = 56 |longs = 11.4 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 891 | population_footnotes = | population_total = 4 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Мала Река''' — населено место во [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] на [[Пчињски Управен Округ|Пчињскиот Управен Округ]], [[јужна Србија]]. == Историја == На крајот од XIX век Мала Река било село во Прешевската каза на Отоманското Царство. Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од 1900 г. ''Мала Река'' имала 70 жители, сите [[Македонци]] христијани.<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>{{МЕС|219}}</ref> Населението било под удар на [[Српска пропаганда во Македонија|српската пропаганда]], па според митрополитот скопски [[Фирмилијан]] во 1902 г. во ''Мала Река'' имало 15 [[Вселенска патријаршија|патријаршистички]] куќи кои тој ги нарекува „српски“.<ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Извештај од скопскиот митрополит за бројот на куќи под негово водство]], 1902 г.</ref> По податоци на секреатарот на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]] [[Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 г. во ''Мала Река'' (Mala-Reka) имало 96 Македонци под патријаршијата, кои пак тој ги нарекува „гркомани“ (поради црковната припадност).<ref>Brancoff, D.M. "La Macedoine et sa Population Chretienne". Paris, 1905, рр. 144-145.</ref> Во 2011 г. селото имало 17 жители, сите [[Срби]]. == Население == * 1948: 80 * 1953: 78 * 1961: 71 * 1971: 48 * 1981: 38 * 1991: 31 * 2002: 21 * 2011: 17 == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 0110diw8xbj2wt8lipgbbvoudu5lsot 0 1279820 5382578 5286004 2025-06-21T20:28:49Z 185.100.244.254 Текстот ја опишува сликата земена од Инстаграм профилот на Игор Иге Јосифоски. 5382578 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Бојан Велевски | портрет = | рх = | опис | роден-дата = {{роден на|6|јануари|}} | роден-место = [[Скопје]] | националност = [[Македонија|Македонец]] | народност = [[Македонци|Македонец]] | познат = по улогите во <br>[[Цимери]]<br>[[Големи и мали]]<br>[[До балчак]] | занимање = [[глумец]] }} '''Бојан Велевски''' — [[Македонија|македонски]] филмски и телевизиски [[глумец]] и [[комичар]]. Гордо сликан со Иге Лала Јосифоски брза пошта с. Брвеница. == Филмографија == Велевски има остварено бројни филмски улоги:<ref>{{нмс| title=Bojan Velevski | url=https://www.imdb.com/name/nm1372350/ | work= | publisher=IMDb | date= | accessdate=23 јануари 2023}}</ref> {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3 | '''Година''' | '''Филм''' | '''Улога''' |- | 2000 || [[Големи и мали (ТВ-серија)|Големи и мали]] ТВ-серија || Конде |- | 2000-2001 || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија || |- | 2002 || [[Наше маало]] ТВ-серија || Ице |- | 2008-2010 || [[Народни приказни]] ТВ-серија || |- | 2009-2010 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 2010 || [[Како да ме нема]] ТВ-филм || |- | 2012 || [[Скопје ремикс]] ТВ-филм || |- | 2013 || [[Кошмар]] ТВ-филм || |- | 2013 || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдкорни]] ТВ-серија || |- | 2014 || [[До балчак]] ТВ-филм || Либе |- | 2015 || [[Цимери]] ТВ-серија || Цветко |- | 2017 || [[Ах, љубов моја (филм) |Ах, љубов моја]] ТВ-филм || |- | 2019 || [[Дајте музика]] ТВ-серија || |} == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Велевски, Бојан}} [[Категорија:Глумци од Скопје]] [[Категорија:Македонски комичари]] [[Категорија:Македонски телевизиски глумци]] [[Категорија:Македонски филмски глумци]] 9cuzbcmw12w4uh8e1i8i89gpsvmj1g3 5382641 5382578 2025-06-22T03:56:30Z Todot3123 118124 Doesn't make sense. 5382641 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Бојан Велевски | портрет = | рх = | опис | роден-дата = {{роден на|6|јануари|}} | роден-место = [[Скопје]] | националност = [[Македонија|Македонец]] | народност = [[Македонци|Македонец]] | познат = по улогите во <br>[[Цимери]]<br>[[Големи и мали]]<br>[[До балчак]] | занимање = [[глумец]] }} '''Бојан Велевски''' — [[Македонија|македонски]] филмски и телевизиски [[глумец]] и [[комичар]]. == Филмографија == Велевски има остварено бројни филмски улоги:<ref>{{нмс| title=Bojan Velevski | url=https://www.imdb.com/name/nm1372350/ | work= | publisher=IMDb | date= | accessdate=23 јануари 2023}}</ref> {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3 | '''Година''' | '''Филм''' | '''Улога''' |- | 2000 || [[Големи и мали (ТВ-серија)|Големи и мали]] ТВ-серија || Конде |- | 2000-2001 || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија || |- | 2002 || [[Наше маало]] ТВ-серија || Ице |- | 2008-2010 || [[Народни приказни]] ТВ-серија || |- | 2009-2010 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 2010 || [[Како да ме нема]] ТВ-филм || |- | 2012 || [[Скопје ремикс]] ТВ-филм || |- | 2013 || [[Кошмар]] ТВ-филм || |- | 2013 || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдкорни]] ТВ-серија || |- | 2014 || [[До балчак]] ТВ-филм || Либе |- | 2015 || [[Цимери]] ТВ-серија || Цветко |- | 2017 || [[Ах, љубов моја (филм) |Ах, љубов моја]] ТВ-филм || |- | 2019 || [[Дајте музика]] ТВ-серија || |} == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Велевски, Бојан}} [[Категорија:Глумци од Скопје]] [[Категорија:Македонски комичари]] [[Категорија:Македонски телевизиски глумци]] [[Категорија:Македонски филмски глумци]] pddk97kke2l2w4jv86o6i48e07sf2mj 0 1289752 5382382 5011389 2025-06-21T13:38:29Z Andrew012p 85224 5382382 wikitext text/x-wiki [[Податотека:THERMOCLINE.png|мини|Графикон што покажува тропски океански термоклин (длабочина наспроти температура). Забележете ја брзата промена помеѓу 100 и 1000 метри. Температурата е речиси константна по 1500 метри длабочина.]] '''Термоклин''' (исто така познат како '''топлински слој''' или '''металимнион''' во езерата) — тенок, но посебен слој во големо тело на течност (на пр. [[вода]], како во океан или езеро; или воздух, на пр. [[атмосфера]]) во кој температурата се менува повеќе драстично со длабочина отколку во слоевите горе или долу. Во [[Пелагиска зона|океанот]], термоклинот го дели [[Фотиска зона|горниот мешан слој]] од мирната [[Батијална зона|длабока вода]] долу. Во голема мера во зависност од [[Годишно време|сезоната]], [[Географска ширина|географската широчина]] и [[турбуленција|турбулентното]] мешање со [[Ветар|ветерот]], термоклините може да бидат полутрајна одлика [[Водна површина|на водното тело]] во кое се појавуваат или може да се формираат привремено како одговор на феномени како што е радијативното [[Дневна промена на температурата|загревање/ладење]] на површинските води во текот на денот/ноќта. Факторите кои влијаат на длабочината и дебелината на термоклинот вклучуваат [[Сезонско задоцнување|сезонски временски варијации]], географска ширина и локални услови на животната средина, како што се плимата и [[Плима и осека|осеката]] и [[Струја (течност)|струите]]. == Океаните == [[Податотека:ThermoclineSeasonDepth.png|мини|График на различни термоклинини (длабочина наспроти температура) врз основа на годишните времиња и географска ширина]] [[Податотека:Moon_jellyfishes_disturbing_the_top_water_layer_of_Gullmarn_fjord_1.jpg|мини| Две [[Месечева медуза|месечеви медузи]] го нарушуваат термоклинот во горниот воден слој на фјордот [[Гулмарн]], Шведска]] Поголемиот дел од топлинската енергија на сончевата светлина што ја погодува Земјата се апсорбира во првите неколку сантиметри на површината на океанот, која се загрева во текот на денот и се лади ноќе бидејќи топлинската енергија се губи во вселената со зрачење. [[морски бран|Брановите]] ја мешаат водата во близина на површинскиот слој и ја дистрибуираат топлината во подлабоката вода, така што температурата може да биде релативно униформа на горните 100 m, во зависност од јачината на бранот и постоењето на површински турбуленции предизвикани од струи. Под овој [[мешан слој]], температурата останува релативно стабилна во текот на дневните/ноќните циклуси. Температурата на длабоките океани постепено опаѓа со длабочина. Бидејќи [[Солена вода|солената вода]] не замрзнува додека не достигне {{Convert|-2.3|C|F}} (поладна како што се зголемуваат длабочината и притисокот) температурата далеку под површината обично не е далеку од нула степени.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.windows.ucar.edu/tour/link=/earth/Water/temp.html|title=Temperature of Ocean Water|publisher=[[University Corporation for Atmospheric Research|UCAR]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20100327205743/http://www.windows.ucar.edu/tour/link=/earth/Water/temp.html|archive-date=2010-03-27|accessdate=2019-12-27}}</ref> Термоклинот варира во длабочина. Тој е полупостојан во тропските предели, променлив во умерените региони (често најдлабоките во текот на летото) и плитките до непостоечки во поларните региони, каде што водената колона е студена од површината до дното.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://oceanservice.noaa.gov/facts/thermocline.html|title=What is a thermocline?|work=oceanservice.noaa.gov|language=en|accessdate=2021-10-09}}</ref> Слој од морски мраз ќе делува како изолационо ќебе. На отворениот океан, термоклинот се одликува со негативен [[градиент на брзината на звукот]], што го прави термоклинарот важен во [[Подморска војна|војувањето со подморници]] бидејќи може да рефлектира активни [[сонар]]ни и други акустични сигнали. Ова произлегува од дисконтинуитет во [[Акустична импеданса|акустичната импеданса]] на водата создадена од ненадејната промена на густината. При [[нуркање]], понекогаш може да се забележи термоклин каде температурата на водата опаѓа за неколку степени Целзиусови сосема ненадејно помеѓу две водни тела, на пример, каде што постудената вода се влева во површинскиот слој на потопла вода. Тоа ѝ дава на водата изглед на збрчкано стакло, каков што често се користи во прозорците на бањите за да се прикрие погледот, а е предизвикан од изменетиот [[показател на прекршување]] на столбот со ладна или топла вода. Истиот овој [[шлирен]] може да се забележи кога топол воздух се издига од асфалтот на аеродромите или пустинските патишта и е причина за [[Мираж|фатаморгани]]. == Други водни тела == Термоклини може да се забележат и во езерата. Во постудените клими, ова води до феномен наречен [[Стратификација (вода)|стратификација]]. Во текот на летото, топла вода, која е помалку густа, ќе седи на врвот на постудена, погуста, подлабока вода со термоклин кој ги дели. Топлиот слој се нарекува [[епилимнион]], а ладниот слој [[хиполимнион]]. Бидејќи топлата вода е изложена на сонце во текот на денот, постои стабилен систем и се случува многу малку мешање на топла и ладна вода, особено при мирно време. [[Податотека:Lake_Stratification_(11).svg|лево|мини| Езерата се стратифицирани во три посебни слоеви: [[епилимнион]] (I), металимнион (II) и (III) [[хиполимнион]].Вагите се користат за поврзување на секој дел од стратификацијата со нивните соодветни длабочини и температури. Стрелката се користи за прикажување на движењето на ветрот над површината на водата, што го иницира прометот во епилимнионот и хиполимнионот.]] {{Aquatic layer topics}} Еден резултат на оваа стабилност е што како што поминува летото, има се помалку кислород под термоклинот бидејќи водата под термоклинот никогаш не циркулира на површината и организмите во водата го трошат достапниот кислород. Како што наближува зимата, температурата на површинските води ќе опаѓа бидејќи ноќното ладење доминира во преносот на топлина. Се постигнува точка каде што густината на површинската вода за ладење станува поголема од густината на длабоката вода и започнува превртувањето кога густата површинска вода се движи надолу под влијание на гравитацијата. Овој процес е потпомогнат од ветерот или кој било друг процес (струи на пример) што ја разбранува водата. Овој ефект се јавува и во водите на Арктикот и Антарктикот, носејќи вода на површината која, иако има малку кислород, има повеќе хранливи материи од оригиналната површинска вода. Ова збогатување на површинските хранливи материи може да произведе [[цветање на алгите|расцут]] на [[фитопланктон]], што ги прави овие области продуктивни. Како што температурата продолжува да опаѓа, водата на површината може да стане доволно ладна за да замрзне и езерото/океанот почнува да обледува. Се развива нов термоклин каде што најгустата вода ({{Convert|4|C|F}}) тоне на дното, а помалку густата вода (водата што се приближува до точката на замрзнување) се искачува на врвот. Откако ќе се воспостави оваа нова стратификација, таа трае додека водата не се загрее доволно за „пролетниот промет“, што се случува откако мразот ќе се стопи и температурата на површинската вода ќе се зголеми на 4&nbsp;°C. За време на оваа транзиција, може да се развие [[топлинска лента]]. Брановите може да се појават на термоклинот, предизвикувајќи осцилирање на длабочината на термоклинот измерена на една локација (обично како форма на [[Сеиче|сеише]]). Наизменично, брановите може да бидат предизвикани од проток преку подигнато дно, создавајќи термоклински бран кој не се менува со текот на времето, но варира во длабочината додека се движите во или против протокот. == Атмосфера == Долната атмосфера, исто така, обично содржи граница помеѓу два различни региони ([[тропосфера]]та и [[стратосфера]]та), но таа граница ([[тропопауза]]та) покажува сосема различно однесување. Сепак, може да се појават атмосферски термоклини, или ''[[Инверзија (метеорологија)|инверзии]]'', на пр. бидејќи ноќното ладење на површината на Земјата произведува ладен, густ, често мирен воздух во непосредна близина на земјата. Најстудениот воздух е во непосредна близина на земјата, при што температурата на воздухот се зголемува со висината. На врвот на овој ноќен граничен слој (кој може да биде дебел само стотина метри), повторно се забележува нормалниот адијабатски температурен профил на тропосферата (т.е. температурата се намалува со надморската височина). Слојот на термоклин или инверзија се јавува кога температурниот профил се менува од позитивен во негативен со зголемување на висината. Стабилноста на ноќната инверзија обично се уништува веднаш по изгрејсонцето бидејќи сончевата енергија ја загрева земјата, што пак го загрева воздухот во слојот на инверзија. Потоа се крева потоплиот, помалку густ воздух, со што се уништува стабилноста што ја карактеризира ноќната инверзија. Овој феномен првпат бил применет на полето на проучување на [[Бучавата|загадувањето со бучава]] во 1960-тите, придонесувајќи за дизајнирање на урбани автопати и [[букобран|звучни бариери]].<ref>{{Наведено списание|last=Hogan|first=C. Michael|date=September 1973|title=Analysis of highway noise|journal=Water, Air, & Soil Pollution|volume=2|issue=3|pages=387–392|bibcode=1973WASP....2..387H|doi=10.1007/BF00159677}}</ref> == Поврзано == * [[Тенки слоеви (океанографија)]] == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.windows.ucar.edu/tour/link=/earth/Water/temp.html „Температура на океанската вода“, Универзитетска корпорација за атмосферски истражувања, Универзитетот во Мичиген.] [[Категорија:Лимнологија]] [[Категорија:Водна екологија]] [[Категорија:Физичка океанографија]] [[Категорија:Океанографија]] [[Категорија:Противподморничко војување]] aqcr3m32jpef14vbljd639z0xdbt29o 0 1304746 5382383 5359751 2025-06-21T13:44:24Z DuskoT 118358 Менување на информации за фестивалски настапи, песни и албуми 5382383 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | name = Марјан Коцев | image = | birth_date = {{роден на|20|мај|1975}} | birth_place = {{роден во|Кавадарци}}, {{СФРЈ}} | origin = {{МКД}} | genre = [[Народна музика]], [[фолк музика]] | occupation = пејач | years_active = [[1994]] - сè уште }} '''Марјан Коцев''' (р. {{роден на |20|мај|1975}} во {{роден во|Кавадарци}}) — [[Македонија|македонски]] пејач на [[Македонска народна музика|македонска фолклорна музика]]. == Почеток на кариерата == Марјан Коцев својата кариера ја започнал во 1994 година, настапувајќи на фестивалот „Цветници“ со песната „И на Цветници“. Следната година настапил со сега веќе хит, „Солзи врели нека пресушат“ и веќе неговата кариера оди по нагорна линија. Набрзо станува звучно име на македонската естрада. Неговото име редовно се наоѓа на фестивалските списоци на Тетовски фолк фест, Валандово, Цветници... Се нижат наслови како „Бела Јасмина“, Бекрија љубовџија“, и можеби за него најголем хит „Љубовен танец“ изведен во 1997 год, по чиј наслов е насловена и првата касета во 1999 година, „Љубовен танец“. Има одржано концерти во [[Австралија]], [[Канада]], [[Америка]], [[Швајцарија]], [[Германија]], [[Малта]] и други европски земји. Подоцна, во 2004 година настапува на Роса фест и на тој фестивал се раѓа мегахитот „Ти само ти“ кој се запишува како негова лична карта. Меѓу неговите познати песни се наоѓаат и '''Бекрија љубовџија''', '''Љубовен танец''', '''Крал на жените''', '''Земја ветена''', '''Сите ми велат среќен си''', '''Место не ме држи брате''', '''Солзи врели нека пресушат''', '''Запејте браќа''' и многу други. Во [[2014]] година, направи јунилеен концерт во [[Универзална сала – Скопје]] по повод 20 години јубилеј, во придружба на групата '''[[Група Дрим Тим]]''', на концертот му беше специјален гостин [[Ефто Пупиновски]], покрај него му беа и [[Миле Кузмановски]] и [[Новица Василевски]]. Повторно солистички концерт имаше во [[2018]] година, наречен како "Сите мои песни" кој се одржа во [[Македонска опера и балет]], во придружба на '''[[Група Дрим Тим]]''', и специјална гостинка му беше [[Анета Мицевска]]. Тој во неговата кариера има издадено неколку албуми. Во 2018 година, направил обработка на две стари македонски песни со групата Галакси Бенд, „Се омажив мила мамо“ и „Благуно“. По повод 25 години музичка кариера, во 2019 година, во [[Кавадарци]], за време на [[Тиквешки гроздобер]] одржал концерт во придружба на Галакси Бенд. Во [[2024]] година, со [[Група Дрим Тим]], одржале концерт по повод 25 години Дрим Тим на сцената. Концертот бил одржан во [[Македонски народен театар]].<ref>{{нмс|title=ДРИМ ТИМ - бендот од соништата оствари уште еден концертен сон: Свирка за Медал! | url=https://vesnik.com/star/drim-tim-bendot-od-sonishtata-ostvari-ushte-eden-kontserten-son-svirka-za-medal | work = [[Весник (портал)|Весник]] | publisher = | date = 30.12.2024 | accessdate = 12 декември 2024}}</ref> '''Спотови''' {| class="wikitable" |- ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Место не ме држи брате'' || 2006 || [[Група Биоритам]] |- | ''Најзгодна'' || 2012 || Бом ТВ |- | ''Земја ветена'' || 2012 || Бом ТВ |- | ''Јас сум Македонец'' || 2013 || Бом ТВ |- | ''Крал на жените'' || 2012 || Бом ТВ |- | ''Ива Ива најмила'' || 2013 || Бом ТВ |- | ''Китен девере'' || 2015 || ИН ТВ |- | ''Илино'' || 2017 || ИН ТВ |} == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.youtube.com/results?search_query=Marjan+Kocev&search Марјан Коцев] на [[YouTube]] * [http://www.facebook.com/marjankocev.fanpage Марјан Коцев] на [[Facebook]] - Фан страна {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Коцев, Марјан}} [[Категорија:Македонски пејачи]] [[Категорија:Македонски музичари]] [[Категорија:Македонски поп-фолк пејачи]] [[Категорија:Македонски фолк пејачи]] 1setfvtuden7g4g7uxo4r81e6muly5q 0 1315722 5382414 5353176 2025-06-21T14:47:50Z Todot3123 118124 5382414 wikitext text/x-wiki {{Закосен наслов}}'''Роблокс''' (/ˈ r oʊ b l ɒ k s /) е онлајн платформа [[Видеоигра|за игри]] и систем за креирање игри развиен од Роблокс Корпорација кој им овозможува на корисниците да [[Програмирање|програмираат]] игри и да играат игри создадени од други корисници. Создадена од Дејвид Базуки и Ерик Касел во [[2004]] година и објавена во [[2006]] година, платформата е домаќин на игри создадени од корисници од повеќе жанрови кодирани во [[Програмски јазик|програмскиот јазик]] Луа. Во поголемиот дел од историјата ''Роблокс'' бил релативно мал, и како платформа и како компанија. ''Роблокс'' почнал брзо да расте во втората половина на 2010-тите, а овој раст е забрзан од пандемијата [[КОВИД-19]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://techcrunch.com/2019/07/11/how-roblox-avoided-the-gaming-graveyard-and-grew-into-a-2-5b-company/|title=How Roblox avoided the gaming graveyard and grew into a $2.5B company|last=Morrison|first=Sherwood|date=July 12, 2019|work=[[TechCrunch]]|accessdate=August 28, 2020}}</ref> ''Роблокс'' е бесплатен за играње, со купувања во играта достапни преку виртуелна валута наречена Робукс. Од август 2020 година, Роблокс имаше над 164 милиони месечни активни корисници, вклучувајќи повеќе од половина од сите американски деца под 16 години.<ref name="NYTimes">{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2020/08/16/technology/roblox-tweens-videogame-coronavirus.html|title=You May Not Know This Pandemic Winner, but Your Tween Probably Does|last=Browning|first=Kellen|date=August 16, 2020|work=[[The New York Times]]|access-date=August 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200816195005/https://www.nytimes.com/2020/08/16/technology/roblox-tweens-videogame-coronavirus.html|archive-date=2020-08-16}}</ref><ref name="Verge">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.theverge.com/2020/7/21/21333431/roblox-over-half-of-us-kids-playing-virtual-parties-fortnite|title=Over half of US kids are playing Roblox, and it's about to host Fortnite-esque virtual parties too|last=Lyles|first=Taylor|date=July 21, 2020|work=[[The Verge]]|accessdate=July 23, 2020}}</ref> Иако ''Роблокс'' доби генерално позитивни критики од критичарите, тој се соочи со критики за умереноста и микротрансакции и обвинувања за експлоататорски практики насочени кон децата. == Преглед == === Роблокс Студио === [[Податотека:Roblox_Studio_logo_2021_present.svg|алт=Two blue polygons with a gap in between them.|мини|100x100пкс| Логото на Роблокс Студио]] ''Роблокс'' им овозможува на играчите да креираат свои игри користејќи го неговиот сопствен мотор, Роблокс Студио,кој потоа може да се игра од други корисници.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.theguardian.com/games/2019/sep/28/roblox-guide-children-gaming-platform-developer-minecraft-fortnite|title=All you need to know about Roblox|last=Dredge|first=Stuart|date=September 29, 2019|work=[[The Guardian]]|access-date=April 21, 2020}}</ref> Игрите (наречени „искуства“ од корпорацијата) се направени со дериват на јазикот Луа наречен Луау.<ref name="PCN">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.pcgamesn.com/best-roblox-games|title=The best Roblox games|last=Shepherd|first=Harry|date=August 13, 2018|work=[[PCGamesN]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129031549/https://www.pcgamesn.com/best-roblox-games|archive-date=November 29, 2018|accessdate=November 29, 2018}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://gamedevelopment.tutsplus.com/articles/how-to-learn-roblox-and-roblox-studio--gamedev-2304|title=How to Learn Roblox and Roblox Studio|last=Vanbrocklin|first=Tyler|date=December 26, 2012|work=Game Development Envato Tuts+|accessdate=June 7, 2020|archive-date=2014-03-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20140309114704/https://gamedevelopment.tutsplus.com/articles/how-to-learn-roblox-and-roblox-studio--gamedev-2304|url-status=dead}}</ref> Корисниците можат да креираат содржини што може да се купат преку еднократни купувања,познати како „пропусници за игри“,како и микротрансакции кои можат да се купат повеќе од еднаш, познати како „програмери производи“ или „производи“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://theconversation.com/why-is-kids-video-game-roblox-worth-38-billion-and-what-do-parents-need-to-know-157133|title=Why is kids' video game Roblox worth $38 billion and what do parents need to know?|last=Carter|first=Marcus|last2=Mavoa|first2=Jane|date=March 17, 2021|work=[[The Conversation (website)|The Conversation]]|accessdate=March 28, 2021}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-03-14/roblox-unearths-92-million-to-challenge-microsoft-s-minecraft|title=Roblox Unearths $92 Million to Challenge Microsoft's Minecraft|last=Cao|first=Jing|date=March 14, 2017|work=[[Bloomberg News]]|access-date=February 6, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180821093935/https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-03-14/roblox-unearths-92-million-to-challenge-microsoft-s-minecraft|archive-date=August 21, 2018}}</ref> Поголемиот дел од игрите произведени со Roblox Studio се развиваат од малолетни лица,а со него се произведуваат вкупно 20 милиони игри годишно.<ref name="NYTimes"/><ref name="Study">{{Наведена мрежна страница|url=https://docsend.com/view/yytafca42a83pbgq|title=Dubit Guide to Roblox for Brands|last=Douthwaite|first=Andrew|last2=Warneford|first2=Matthew|year=2020|work=DocSend|publisher=[[Dubit Limited]]|page=5|accessdate=July 10, 2020|last3=Pierce|first3=Matt}}</ref> === Ставки и валута === [[Податотека:Robux_2019_Logo_gold.svg|мини|109x109пкс| Лого на виртуелната валута „Робукс“]] ''Роблокс'' им овозможува на играчите да купуваат, продаваат и создаваат виртуелни предмети што може да се користат за украсување на нивниот виртуелен карактер што служи како нивен аватар на платформата.<ref name="NYTimes"/> Облеката може да ја купи секој,но само играчите со премиум членство можат да ја продаваат.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://metro.co.uk/2017/07/17/roblox-everything-you-need-to-know-about-the-online-game-your-children-are-obsessed-with-6779913/|title=Roblox: Everything you need to know about the online game your children are obsessed with|last=Phillips|first=Catherine|date=July 17, 2017|work=[[Metro (British newspaper)|Metro]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129201140/https://metro.co.uk/2017/07/17/roblox-everything-you-need-to-know-about-the-online-game-your-children-are-obsessed-with-6779913/|archive-date=November 29, 2018|accessdate=February 6, 2018}}</ref> Само администраторите ''на Роблокс'' можат да продаваат додатоци,делови од телото,опрема и пакети под официјалната корисничка сметка ''на Роблокс'';<ref name="bizjournals">{{Наведени вести|url=https://www.bizjournals.com/sanfrancisco/news/2017/05/17/tech-awards-2017-gaming-esports-roblox-virtual.html|title=Roblox lets users build their own virtual world|last=Procter|first=Richard|date=May 17, 2017|work=[[San Francisco Business Times]]|access-date=February 6, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129201849/https://www.bizjournals.com/sanfrancisco/news/2017/05/17/tech-awards-2017-gaming-esports-roblox-virtual.html|archive-date=November 29, 2018}}</ref> виртуелните капи и додатоци може да бидат објавени и од неколку избрани корисници со минато искуство со работа со Роблокс Корпарацијата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://blog.roblox.com/2019/08/paving-road-user-generated-catalog/|title=Paving the Road to a User-Generated Catalog|last=givenothingback|last2=Captain_Rando|date=August 16, 2019|work=Roblox Blog|language=en-US|accessdate=June 4, 2020}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://devforum.roblox.com/t/ugc-catalog-is-now-live/331405|title=UGC Catalog is Now Live!|last=coefficients|date=August 15, 2019|work=Roblox Developer Forum|language=en-US|accessdate=June 4, 2020}}</ref> Неколку поединци дизајнираат артикли како работа со полно работно време,при што креаторите со најголема заработувачка заработуваат преку 100.000 долари годишно од продажбата на артикли.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.voguebusiness.com/technology/digital-fashion-surges-in-a-sales-downturn-forma-drest|title=Digital fashion surges in a sales downturn|last=McDowell|first=Maghan|date=April 14, 2020|work=[[Vogue (magazine)|Vogue Business]]|accessdate=September 1, 2020}}</ref> Ставките со статус на ограничено издание може да се тргуваат или продаваат само од корисници со членство на Роблокс Премиум.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.geek.com/games/roblox-101-getting-started-with-robux-and-the-builders-club-1725962/|title=Roblox 101: Getting Started With Robux and The Builders Club|last=Jagneaux|first=David|date=December 15, 2017|work=[[Geek.com]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129202401/https://www.geek.com/games/roblox-101-getting-started-with-robux-and-the-builders-club-1725962/|archive-date=November 29, 2018|accessdate=February 6, 2018}}</ref> Робукс им овозможува на играчите да купуваат различни ставки,а се добиваат со купување со вистинска валута,од периодична стипендија што им се дава на членовите со членство во Премиум и од други играчи со производство и продажба на виртуелна содржина во ''Роблокс''.<ref name="heavy">{{Наведена мрежна страница|url=https://heavy.com/games/2017/07/roblox-youtube-free-download-corporation-baszucki-cassel-nerfmodder/|title=Roblox: 5 Fast Facts You Need to Know|last=Fennimore|first=Jack|date=July 12, 2017|work=[[Heavy.com|Heavy]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129032712/https://heavy.com/games/2017/07/roblox-youtube-free-download-corporation-baszucki-cassel-nerfmodder/|archive-date=November 29, 2018|accessdate=November 29, 2018}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.geek.com/games/roblox-101-how-to-avoid-free-robux-scams-1725253/|title=Roblox 101: How To Avoid Free Robux Scams|last=Jagneaux|first=David|date=December 8, 2017|work=[[Geek.com]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129210131/https://www.geek.com/games/roblox-101-how-to-avoid-free-robux-scams-1725253/|archive-date=November 29, 2018|accessdate=February 6, 2018}}</ref> Пред 2016 година ,''Роблокс'' имал друга валута,Тик (кратенка од „Тикетс“), која била прекината во април истата година.<ref>{{Наведени вести|url=https://techstory.in/the-history-of-roblox-from-2004-until-now/|title=The History Of Roblox : From 2004 Until Now|last=Sidhwani|first=Priyansh|date=12 March 2021|work=TechStory|access-date=13 March 2021}}</ref> Робукс добиен преку продажба на содржина генерирана од корисници може да се размени во валута од реалниот свет преку системот за размена на програмери на мрежното место.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://en.softonic.com/articles/how-to-make-money-on-roblox|title=How to make money with DevEx on Roblox|last=Editorial Team|date=January 5, 2018|work=[[Softonic]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129031731/https://en.softonic.com/articles/how-to-make-money-on-roblox|archive-date=November 29, 2018|accessdate=April 24, 2018}}</ref> Има значителен број на измами поврзани со Робукс, кои главно се вртат околу автоматизирани пораки кои промовираат мрежни места за измами, игри со измами дизајнирани да изгледаат како да даваат бесплатен Робукс и неважечки Робукс кодови.<ref>{{Наведени вести|url=https://6abc.com/video-games-roblox-robux-fortnight/3603994/|title=Action News Troubleshooters: Spotting video game scams|last=Han|first=Nydia|date=June 15, 2018|work=[[WPVI-TV]]|access-date=September 4, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20210127235823/https://6abc.com/video-games-roblox-robux-fortnight/3603994/|archive-date=January 27, 2021}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=The Ultimate Roblox Book: An Unofficial Guide: Learn How to Build Your Own Worlds, Customize Your Games, and So Much More!|last=Jagneaux|first=David|date=January 1, 2018|publisher=[[Simon & Schuster]]|isbn=978-1507205334|page=240|lccn=2017040387}}</ref> === Настани === ''Роблокс'' повремено е домаќин на реални и виртуелни настани. Тие во минатото беа домаќини на настани како што е БлоксКон,кој бил конвенција за обичните играчи на платформата.<ref name="heavy"/> ''Роблокс'' работи на годишен лов на велигденски јајца<ref>{{Наведени вести|url=https://www.canberratimes.com.au/story/6716010/roblox-has-an-easter-egg-hunt-to-help-you-through-the-weekend/#gsc.tab=0|title=Roblox Easter Egg Hunt 2020 will make being in isolation the best thing this Easter|last=Tomlinson|first=Gayle|date=April 8, 2020|work=[[The Canberra Times]]|access-date=June 24, 2020}}</ref> и исто така е домаќин на годишен настан наречен „Блокси Награди“, церемонија на доделување награди која исто така функционира како собирање средства.Изданието на наградите Блокси за 2020 година,кое се одржа виртуелно на платформата, привлече 600.000 гледачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2020/03/23/robloxs-in-game-bloxy-awards-drawn-4-million-concurrent-players/|title=Roblox's in-game Bloxy Awards draw 600,000 spectators|last=Takahashi|first=Dean|date=March 23, 2020|work=[[VentureBeat]]|accessdate=July 21, 2020}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.gamesindustry.biz/articles/2020-06-04-robloxs-continuing-construction-of-a-social-creative-space|title=Roblox's continuing construction of a social, creative space|last=Valentine|first=Rebekah|date=June 4, 2020|work=[[Gamasutra]]|accessdate=September 18, 2020}}</ref> Корпорацијата Роблокс годишно е домаќин на Конференцијата за програмери на Роблокс,тридневен настан само со покана во [[Сан Франциско]],<nowiki/>каде врвните создавачи на содржина на страницата учат за претстојните промени на платформата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://techcrunch.com/2019/08/12/roblox-announces-new-game-creation-tools-and-marketplace-100m-in-2019-developer-revenue/|title=Roblox announces new game-creation tools and marketplace, $100M in 2019 developer revenue|last=Perez|first=Sarah|date=August 13, 2019|work=[[TechCrunch]]|accessdate=March 28, 2020}}</ref> Компанијата исто така бил домаќин на слични настани во [[Лондон]] и [[Амстердам]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.pocketgamer.biz/news/71372/what-we-learned-at-the-roblox-developer-conference/|title=$100m dev payouts, 1.2 billion hours of engagement a month: What we learned at the Roblox Developers Conference|last=Chapple|first=Craig|date=August 11, 2019|work=[[Pocket Gamer]]|accessdate=April 23, 2020}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://blog.roblox.com/2018/08/thanks-wonderful-rdc-2018-amsterdam/|title=Thanks for a Wonderful RDC 2018 in Amsterdam!|last=YoSoyTofu|date=August 31, 2018|work=Roblox Blog|language=en-US|accessdate=August 30, 2019}}</ref> Роблокс повремено се вклучува во настани за промовирање филмови,како што се оние што се одржуваат за промовирање на ''Вондер Вуман'' и ''Акуаман.''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2020/06/25/roblox-teams-with-warner-bros-and-dc-on-wonder-woman-the-themyscira-experience/|title=Roblox teams with Warner Bros. and DC on Wonder Woman: The Themyscira Experience|last=Takahashi|first=Dean|date=June 26, 2020|work=[[VentureBeat]]|accessdate=June 26, 2020}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://variety.com/2018/film/news/roblox-warner-bros-movie-crossover-1203094353/|title=How Warner Bros. Uses a Video Game to Fuel Interest in Its Movies|last=Crecente|first=Brian|date=December 21, 2018|work=Variety|access-date=June 26, 2020}}</ref> Во 2020 година, Роблокс бил домаќин на својот прв виртуелен концерт, кој ''[[Ролинг Стоун]]'' го спореди со виртуелниот концерт на американскиот рапер Тревис Скот во ''Фортнајт''<ref name="Stoned" /> за време на кој американскиот рапер [[Лил Наз Екс]] дебитирал со својата песна „ Холидеј “ пред публика од Играчи ''на Роблокс''.<ref name="Stoned">{{Наведени вести|url=https://www.rollingstone.com/pro/news/lil-nas-x-roblox-virtual-show-1087921/|title=Lil Nas X to Play Virtual Concert on Roblox|last=Millman|first=Ethan|date=November 10, 2020|work=[[Rolling Stone (magazine)|Rolling Stone]]|access-date=November 14, 2020}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://social.techcrunch.com/2020/11/10/roblox-to-host-its-first-virtual-concert-featuring-lil-nas-x/|title=Roblox to host its first virtual concert, featuring Lil Nas X|last=Perez|first=Sarah|date=November 11, 2020|work=[[TechCrunch]]|language=en-US|accessdate=November 14, 2020|archive-date=2020-11-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20201116222741/https://social.techcrunch.com/2020/11/10/roblox-to-host-its-first-virtual-concert-featuring-lil-nas-x/|url-status=dead}}</ref><ref>{{Наведен нестручен часопис|access-date=November 14, 2020}}</ref> Во 2021 година, шведската пејачка Зара Ларсон изведе песни на виртуелна забава за да го прослави повторното издавање на нејзиниот албум ''Постер девојка''.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.bbc.co.uk/newsround/57186245|title=Roblox: Zara Larsson performing new album - and other virtual concerts|date=May 21, 2021|work=[[BBC Newsround]]|access-date=May 22, 2021|language=en-GB}}</ref> На 17 септември 2021 година се одржа виртуелен концерт на американскиот бенд [[Twenty One Pilots|Твенти Уан Пајлотс]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2021/09/08/roblox-will-launch-twenty-one-pilots-virtual-concert/|title=Roblox will launch Twenty One Pilots virtual concert|last=Takahashi|first=Dean|date=September 8, 2021|work=[[VentureBeat]]|accessdate=September 9, 2021}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://variety.com/2021/digital/news/twenty-one-pilots-21-roblox-concert-experience-1235058749/|title=Twenty One Pilots to Stage Elaborate Roblox 'Concert Experience'|last=Aswad|first=Jem|date=September 8, 2021|work=Variety|accessdate=September 9, 2021}}</ref> Во октомври 2021 година, Роблокс соработуваше со Чипотле Мексикан Грилл за да им подари 1 милион долари бурито на првите 30.000 луѓе секој ден како дел од промоцијата на Чипотле за Ноќта на вештерките Буурито.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.restaurantbusinessonline.com/marketing/chipotle-launches-truly-virtual-restaurant-roblox|title=CHIPOTLE Launches a Truly 'Virtual' Restaurant via Roblox|last=Lalley|first=Heather|date=October 26, 2021|work=Restaurant Business Online}}</ref> == Историја и развој == {{multiple image|direction=vertical|width=200|image1=First Roblox Logo.svg|caption1=Првото ''Роблокс'' лого, дизајнирано во 2004<ref name="Logo">{{Cite web |last=Baszucki |first=David |author-link=David Baszucki |date=January 10, 2017 |title=Introducing Our Next-Generation Logo |url=https://blog.roblox.com/2017/01/introducing-our-next-generation-logo/ |access-date=July 16, 2020 | archive-url=https://web.archive.org/web/20170110161305/https://blog.roblox.com/2017/01/introducing-our-next-generation-logo/|archive-date=January 10, 2017|website=Roblox Blog}}</ref>|image2=Roblox Logo 2004.svg|caption2=''Роблокс'' логото што било користено од 2004 и 2005<ref name="Logo2022">{{cite news|last1=Meers|first1=Whitney|title=New Roblox logo and tagline show the company is growing up|url=https://www.pcgamesn.com/roblox/new-roblox-logo|access-date=31 August 2022|work=PCGamesN|date=30 August 2022}}</ref>|image3=ROBLOX 2004.svg|caption3="Роблокс" логото што било користено од 2005 to 2006<ref name="Logo"/>|image4=Roblox logo.svg|caption4=Роблокс логото користено од 2006 до 2017; имаше бројни варијации, но главно остана ист.<ref name=Logo/>|image5=Roblox logo 2017.svg|caption5=Роблокс логото користено од 2017 до 2018<ref name="Logo"/>|image6=Roblox Logo Black.svg|caption6=Роблокс логото користено од 2018 до 2022<ref name="Logo2022"/>}} Бета верзијата на Роблокс била креирана од ко-основачите Дејвид Базуки и Ерик Касел во 2004 година под името ''ДајнаБлокс''.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.yourtechstory.com/2019/07/24/david-baszucki-founder-roblox-biggest-video-game-building-platform/|title=David Baszucki : Founder of Roblox, the Biggest Video Game Building Platform|last=Vashishtha|first=Yashica|date=July 24, 2019|work=Your Tech Story|language=en-US|accessdate=September 2, 2019}}</ref> Башуки почнал да ги тестира првите демо снимки таа година.<ref name="inc">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.inc.com/neil-c-hughes/how-this-user-generated-video-game-is-leading-the-way-with-innovation-and-vr.html|title=How This User-Generated Video Game Is Leading The Way With Innovation and VR|last=Hughes|first=Neil|date=July 15, 2016|work=[[Inc. (magazine)|Inc.]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129215529/https://www.inc.com/neil-c-hughes/how-this-user-generated-video-game-is-leading-the-way-with-innovation-and-vr.html|archive-date=November 29, 2018|accessdate=January 10, 2017}}</ref> Во 2005 година, компанијата го промени своето име во ''Роблокс'',<ref name="inc" /> и официјално била лансирана на 1 септември 2006 година. Во март 2007 година, Роблокс стана усогласен со СОРРА, со додавање на безбеден разговор, промена што ја ограничи комуникациската способност на корисниците на возраст под 13 години, ограничувајќи ги на избирање однапред дефинирани пораки од менито.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://kidscreen.com/2015/06/23/superawesome-and-roblox-join-forces-on-kid-safe-advertising/|title=SuperAwesome and Roblox join forces on kid-safe advertising|last=Dickson|first=Jeremy|date=June 23, 2015|work=Kidscreen|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129222253/http://kidscreen.com/2015/06/23/superawesome-and-roblox-join-forces-on-kid-safe-advertising/|archive-date=November 29, 2018|accessdate=November 29, 2018}}</ref> Во август, ''Роблокс'' примени подобрувања на серверот и објави премиум услуга за членство наречена „Билдерс Клуб“.<ref>{{Наведена книга|title=Basic ROBLOX Lua Programming|last=LaRouche|first=Brandon John|date=March 31, 2012|publisher=Double Trouble Studio|isbn=978-0-9854513-0-1|page=237}}</ref> Оваа функција за платено членство била ребрендирана како Роблокс Премиум во септември 2019 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://devforum.roblox.com/t/roblox-premium-is-here/355721|title=Roblox Premium is here!|last=coefficients|date=September 23, 2019|work=Roblox Developer Forum|language=en-US|accessdate=September 25, 2019}}</ref> Во декември 2011 година, Роблокс ја одржа својата прва Хак Недела, годишен настан на кој програмерите ''на Роблокс'' работат на идеи надвор од кутијата за нови случувања да и ги претстават на компанијата.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.sfgate.com/technology/article/Hackathons-move-beyond-Silicon-Valley-4085718.php|title=Hackathons move beyond Silicon Valley|last=Milian|first=Mark|date=December 2, 2012|work=[[San Francisco Chronicle]]|access-date=February 9, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129232929/https://www.sfgate.com/technology/article/Hackathons-move-beyond-Silicon-Valley-4085718.php|archive-date=November 29, 2018}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.sfgate.com/technology/article/Lua-language-helps-kids-create-software-3828132.php|title=Lua language helps kids create software|last=Chaykowski|first=Kathleen|date=August 31, 2012|work=[[San Francisco Chronicle]]|access-date=February 9, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129233534/https://www.sfgate.com/technology/article/Lua-language-helps-kids-create-software-3828132.php|archive-date=November 29, 2018}}</ref> На 11 декември 2012 година била објавена [[IOS|ИОС]] верзија на Роблокс,<ref name="iOSR">{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2012/12/12/roblox-mobile-ipad-iphone-now/|title=Block-builder Roblox goes mobile in time for the holidays|last=Grubb|first=Jeff|date=December 12, 2012|work=[[VentureBeat]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129233810/https://venturebeat.com/2012/12/12/roblox-mobile-ipad-iphone-now/|archive-date=November 29, 2018|accessdate=November 29, 2018}}</ref> и на 16 јули 2014 година била објавена верзијата [[Андроид (оперативен систем)|на]] Андроид. На 1 октомври 2013 година, Роблокс ја објави својата програма за Размена на програмери, дозволувајќи им на програмерите да разменуваат Робукс заработени од нивните игри во валути од реалниот свет.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2014/06/06/roblox-is-gamings-quiet-giant-and-its-only-getting-bigger/|title=Roblox is gaming's quiet giant – and it's only getting bigger|last=Grubb|first=Jeff|date=June 6, 2014|work=[[VentureBeat]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129235317/https://venturebeat.com/2014/06/06/roblox-is-gamings-quiet-giant-and-its-only-getting-bigger/|archive-date=November 29, 2018|accessdate=April 24, 2018}}</ref> На 31 мај 2015 година, додадена е функција наречена „Мазен терен“, со што се зголемува графичката верност на теренот и се менува физичкиот мотор од блок ориентиран стил во помазен и пореален.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2015/06/01/roblox-user-generated-world-moves-from-blocky-to-smooth-3d-terrain/|title=Roblox user-generated world moves from blocky terrain to smooth 3D|last=Takahashi|first=Dean|date=June 1, 2015|work=[[VentureBeat]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129235824/https://venturebeat.com/2015/06/01/roblox-user-generated-world-moves-from-blocky-to-smooth-3d-terrain/|archive-date=November 29, 2018|accessdate=June 3, 2015}}</ref> На 20 ноември, Роблокс бил лансиран на ЕксБокс 1, со првичен избор од 15 игри избрани од персоналот ''на Роблокс''.<ref name="XboxOneRelease">{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2015/09/24/roblox-comes-to-xbox-one/|title=Roblox comes to Xbox One, joins Minecraft in the growing player-made content space on consoles|last=Grubb|first=Jeff|date=September 24, 2015|work=[[VentureBeat]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181130001239/https://venturebeat.com/2015/09/24/roblox-comes-to-xbox-one/|archive-date=November 30, 2018|accessdate=November 30, 2018}}</ref> Новите игри ''на Роблокс'' за ЕксБокс Еден треба да поминат низ процес на одобрување и се предмет на стандардите на Одборот за оценување на софтвер за забава.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2016/01/27/roblox-launches-on-xbox-one-with-15-player-created-games-watch-us-play-them/|title=Roblox launches on Xbox One with 15 player-created games – watch us play them|last=Grubb|first=Jeff|date=January 27, 2016|work=[[VentureBeat]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181130001719/https://venturebeat.com/2016/01/27/roblox-launches-on-xbox-one-with-15-player-created-games-watch-us-play-them/|archive-date=November 30, 2018|accessdate=November 30, 2018}}</ref> Во април 2016 година, Роблокс го лансираше Роблокс ВиАр за Осилис Рифт. Во времето на објавувањето, повеќе од десет милиони игри беа достапни во 3Д.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://fortune.com/2016/04/15/roblox-vr-oculus-rift/|title=This Company Just Introduced 20 Million People to Oculus Rift|last=Gaudiosi|first=John|date=April 15, 2016|work=[[Fortune (magazine)|Fortune]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181130002929/http://fortune.com/2016/04/15/roblox-vr-oculus-rift/|archive-date=November 30, 2018|accessdate=December 13, 2016}}</ref> Приближно во истиот временски период, функцијата за безбеден разговор била отстранета и заменета со систем заснован на белата листа со збир на прифатливи зборови за корисници под 13 години и збир на зборови на црната листа за други корисници.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.esafety.gov.au/esafety-information/games-apps-and-social-networking/roblox|title=Roblox|work=Office of the eSafety Commissioner|publisher=[[Government of Australia]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181130003250/https://www.esafety.gov.au/esafety-information/games-apps-and-social-networking/roblox|archive-date=November 30, 2018|accessdate=December 13, 2016}}</ref> Во јуни, компанијата лансираше верзија компатибилна со [[Windows 10|Виндос 10]] Додека платформата за игри имаше присуство на компјутерот од 2004 година, кога била креирана нејзината веб-верзија, ова било прв пат да се надгради со самостоен пренесувач изграден за Виндос.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2016/06/10/after-xbox-one-success-roblox-now-has-a-dedicated-windows-10-app/|title=After Xbox One success, Roblox now has a dedicated Windows 10 app|last=Grubb|first=Jeff|date=June 10, 2016|work=[[VentureBeat]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181130003633/https://venturebeat.com/2016/06/10/after-xbox-one-success-roblox-now-has-a-dedicated-windows-10-app/|archive-date=November 30, 2018|accessdate=November 30, 2018}}</ref> Во текот на 2017 година, Роблокс се вклучи во голем број ажурирања на технологијата на својот сервер, бидејќи технологијата на која работеа до тој момент била застарена и доведе до чести прекини.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://techcrunch.com/2020/10/09/how-roblox-completely-transformed-its-tech-stack/|title=How Roblox completely transformed its tech stack|last=Miller|first=Ron|date=October 1, 2020|work=[[TechCrunch]]|accessdate=October 14, 2020}}</ref> Исто така во 2017 година, Роблокс ги затвори своите официјални [[Семрежен форум|форуми]].<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://ftw.usatoday.com/2021/12/roblox-facing-accusations-unsafe-children|title=Roblox is facing accusations of being unsafe for children|last=Campbell|first=Kyle|date=2021-12-15|work=[[USA Today|For The Win]]|language=en-US|accessdate=2021-12-19}}</ref> Во ноември 2018 година, целосно била отстранета можноста играчот да игра како „гостин“, без сметка, која била постепено ограничена во текот на претходните две години.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.pockettactics.com/roblox/guest|title=Roblox guest – what are guests and what happened to them|last=Vaz|first=Christian|date=November 3, 2020|work=Pocket Tactics|accessdate=February 2, 2021}}</ref> Во јули 2020 година, Роблокс го објави создавањето на „Парти Плејс“, кое функционира како онлајн дружење. Функцијата била создадена со помош на нова технологија што била користена за време на Блокси наградите во 2020 година и била дизајнирана како одговор на пандемијата КОВИД-19. ''На Роблокс'' му била дадена дозвола да излезе во Кина на 3 декември 2020 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.gamesindustry.biz/articles/2020-12-03-roblox-cleared-for-launch-in-china#:~:text=Roblox%20is%20officially%20heading%20to,date%20has%20been%20given%20yet.|title=Roblox cleared for launch in China|last=Batchelor|first=James|date=December 3, 2020|work=Games Industry|publisher=[[Gamer Network]]|accessdate=February 14, 2021}}</ref> Во октомври 2021 година, Роблокс го доживеа својот најдолг прекин до сега, при што услугите беа недостапни три дена.<ref name="outage-bundle">{{Наведени вести|url=https://www.ign.com/articles/roblox-servers-down-chipotle-free-burritos|title=Roblox's Servers Are Down And Fans Are Blaming Chipotle|last=Plant|first=Logan|date=October 30, 2021|work=[[IGN]]|access-date=October 30, 2021|language=en}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://inews.co.uk/culture/gaming/robox-down-isnt-working-today-login-problems-latest-news-1274363|title=Is Roblox down? Why the gaming platform isn't working today with thousands of users reporting login problems|last=Finnis|first=Alex|date=October 29, 2021|work=[[i (newspaper)|i]]}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.theverge.com/2021/10/30/22754107/roblox-down-outage-chipotle-server-issues-status|title=Roblox has been down for more than a day and it's not because of Chipotle|last=Warren|first=Tom|date=October 30, 2021|work=[[The Verge]]|accessdate=October 30, 2021}}</ref> Во декември 2021 година, Роблокс ги затвори своите кинески сервери, наведувајќи дека тие се обидуваат да создадат „друга верзија“ на апликацијата што им дозволува на кинеските играчи пристап до платформата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.reuters.com/technology/roblox-takes-down-china-app-says-building-another-version-2022-01-07/|title=Roblox takes down China app, says building another version|last=Kirton|first=David|date=January 7, 2022|work=[[Reuters]]|accessdate=February 3, 2023}}</ref> Во јули 2022 година, неидентификуван хакер протече архива со внатрешни документи поврзани со активностите на платформата во Кина. Овој документ откри дека корпорацијата Роблокс планирала да спроведе различни промени на платформата со цел да се усогласи со кинеските интернет цензури за закони и дека пред да ги затворат своите операции во Кина биле загрижени дека Тенсентt ќе ја хакира платформата и ќе се обиде да постави конкурент.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vice.com/en/article/wxndpx/revealed-documents-show-how-roblox-planned-to-bend-to-chinese-censorship|title=Revealed: Documents Show How Roblox Planned to Bend to Chinese Censorship|last=Cox|first=Joseph|date=July 26, 2022|work=[[Motherboard (website)|Motherboard]]|publisher=Vice Media Group LLC|accessdate=July 18, 2022}}</ref> Во септември 2022 година, Роблокс Корпорацијата објави дека планира да додаде систем за рангирање на возраста, кој ќе овозможи умерено прикажување на насилството во игрите означени како соодветни за играчи на возраст од 13 и повеќе години. Компанијата изјави дека сака да ја зголеми привлечноста на платформата до младата возрасна публика од корисници од 17 до 24 години, за која изјави дека е најбрзо растечката демографија на Роблокс.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.washingtonpost.com/video-games/2022/09/09/roblox-ads-metaverse/|title=Roblox wants to advertise to gamers ages 13 and up in the metaverse|last=Liao|first=Shannon|date=September 9, 2022|work=The Washington Post|access-date=September 9, 2022|issn=0190-8286}}</ref> === Активизам === Корисниците на Роблокс се забележани по нивните напори против [[Расизам|расизмот]], при што бројни редовни корисници и ко-основачот Базуки изјавија дека ги поддржуваат протестите на Џорџ Флојд и животите на црнците се важни.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.entertainment-focus.com/games-section/game-news/david-baszucki-founder-and-ceo-of-roblox-sends-a-heartfelt-message-in-a-recent-blog-post/|title=David Baszucki, founder and CEO of Roblox sends a heartfelt message in a recent blog post|last=Stevens|first=Barry|date=June 3, 2020|work=Entertainment Focus|accessdate=June 26, 2020}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2020/06/24/well/family/how-to-raise-an-anti-racist-kid.html|title=How to Raise an Anti-Racist Kid|last=Parker-Pope|first=Tara|date=June 24, 2020|work=[[The New York Times]]|access-date=June 27, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20210127234351/https://www.nytimes.com/2020/06/24/well/family/how-to-raise-an-anti-racist-kid.html|archive-date=January 27, 2021|author-link=Tara Parker-Pope}}</ref> Во август 2019 година, истрагата на НБС вести откри над 100 сметки поврзани со [[Крајна десница|екстремно десничарски]] и [[Неонацизам|неонацистички]] групи. Откако НБС ги контактираше за сметките, модераторите ''на Роблокс'' ги отстранија.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nbcnews.com/tech/tech-news/extremists-creep-roblox-online-game-popular-children-n1045056|title=Extremists creep into Roblox, an online game popular with children|last=Farivar|first=Cyrus|date=August 22, 2019|work=[[NBC News]]|access-date=August 19, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20210311180608/https://www.nbcnews.com/tech/tech-news/extremists-creep-roblox-online-game-popular-children-n1045056|archive-date=March 11, 2021}}</ref> === Ефекти од пандемијата КОВИД-19 === Пандемијата КОВИД-19 влијаеше на Роблокс на многу начини. Поради карантините наметнати од пандемијата што ја ограничува социјалната интеракција, Роблокс се користи како начин за децата да комуницираат едни со други.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2020/06/29/roblox-how-teens-are-using-games-to-cope-with-the-pandemic/|title=Roblox: How teens are using games to cope with the pandemic|last=Takahashi|first=Dean|date=June 29, 2020|work=[[VentureBeat]]|accessdate=July 4, 2020}}</ref> Еден од најзабележаните начини на остварување на овој начин на комуникација е феноменот на одржување роденденски забави на платформата.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-04-15/kids-flock-to-roblox-for-parties-and-playdates-during-lockdown|title=Kids Flock to Roblox for Parties and Playdates During Lockdown|last=Kharif|first=Olga|date=April 15, 2020|work=[[Bloomberg News]]|access-date=July 4, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20210319084441/https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-04-15/kids-flock-to-roblox-for-parties-and-playdates-during-lockdown|archive-date=March 19, 2021}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://techcrunch.com/2020/04/06/creative-ways-to-host-a-virtual-birthday-party-for-kids/|title=Creative ways to host a virtual birthday party for kids|last=Perez|first=Sarah|date=April 6, 2020|work=[[TechCrunch]]|accessdate=July 4, 2020}}</ref> КОВИД-19 предизвика значително зголемување и на приходите на платформата и на бројот на играчи на неа, во согласност со сличните ефекти што ги доживува поголемиот дел од индустријата за игри, бидејќи играчите принудени да останат во затворени простории поради заклучувањата КОВИД-19 поминуваа повеќе време играње видео игри.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://techcrunch.com/2020/06/30/global-app-revenue-jumps-to-50b-in-the-first-half-of-2020-in-part-due-to-covid-19-impacts/|title=Global app revenue jumps to $50B in the first half of 2020, in part due to COVID-19 impacts|last=Perez|first=Sarah|date=July 1, 2020|work=[[TechCrunch]]|accessdate=July 14, 2020}}</ref><ref>{{Наведен нестручен часопис|access-date=July 23, 2020}}</ref> === Звучниот ефект „Ууф“. === Од неговото објавување до ноември 2020 година, звучниот ефект {{'}} Роблокс за кога некој лик умира бил звук „уф“, кој стана значителен дел од репутацијата на платформата поради нејзиниот статус како [[Мем (семрежје)|мем]].<ref>{{Наведени вести|url=https://www.rockpapershotgun.com/2020/11/12/roblox-will-soon-charge-for-the-memey-oof-death-noise/|title=Roblox will soon charge for the memey "oof" death noise|last=Beckheling|first=Imogen|date=November 12, 2020|work=[[Rock, Paper, Shotgun]]|access-date=November 14, 2020}}</ref> Звукот првично бил произведен од студиото на композиторот на видео игри Томи Таларико за видео играта ''Месија'' од 2000 година, а тој и ''Роблокс'' влегоа во спор за авторските права. Спорот заврши во 2022 година кога Роблокс го повлече звукот од нивната платформа и го замени со нов звучен ефект.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.polygon.com/23280931/roblox-oof-sound-effect-replaced-copyright-licensing|title=Say goodbye to Roblox's iconic 'oof' sound effect|last=Marshall|first=Cass|date=2022-07-27|work=Polygon|language=en-US|accessdate=2022-07-27}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.pcgamer.com/oof-the-iconic-roblox-death-noise-has-been-replaced-with-a-way-uglier-sound/|title=Oof, the iconic Roblox death noise has been replaced with a way uglier sound|last=Taylor|first=Mollie|date=July 27, 2022|work=PC Gamer|accessdate=2022-07-27}}</ref> == Прием и приходи == === Критички прием === Роблокс генерално доби позитивни критики. Медиум за Здрав Разум и додели 4 од 5 ѕвезди, пофалувајќи ја разновидноста на игри на веб-страницата и способноста да се поттикне креативноста кај децата, притоа откривајќи дека децентрализираната природа на платформата значи дека квалитетот на играта е различен и препорача оневозможување на функциите за разговор за младите играчи за да се спречат можните штетни интеракции.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.commonsensemedia.org/website-reviews/roblox|title=Roblox|last=Brereton|first=Erin|date=November 14, 2019|work=[[Common Sense Media]]|accessdate=June 24, 2020}}</ref> Патриша Е. Венс од семејниот институт за онлајн безбедност ги советуваше родителите да ги следат интеракциите на нивното дете на платформата, но ја пофали платформата за „...дозволувајќи им на децата да играат, истражуваат, дружат, создаваат и учат на самонасочен начин“, и доделување специјални пофалби за Роблокс Студио за неговата способност да ги охрабри децата да искусат развој на игри.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.fosi.org/good-digital-parenting/what-parents-need-know-about-roblox/|title=What Parents Need To Know About Roblox|last=Vance|first=Patricia E.|date=December 19, 2018|work=[[Family Online Safety Institute]]|accessdate=June 27, 2020|archive-date=2020-07-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20200708131228/https://www.fosi.org/good-digital-parenting/what-parents-need-know-about-roblox/|url-status=dead}}</ref> ''Доверливи Критики'', во својот преглед на платформата, го пофали и Роблокс Студио, наведувајќи дека „за секој кој сака да ги развие своите вештини за компјутерски науки или да создаде проекти кои веднаш ќе добијат повратни информации од огромна публика, привлечноста е очигледна“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.trustedreviews.com/opinion/what-is-roblox-the-world-s-most-popular-game-you-might-not-have-heard-of-2946534|title=What is Roblox? The world's most popular game you might not have heard of|last=Mahboubian-Jones|first=Justin|date=December 15, 2016|work=[[Trusted Reviews]]|publisher=[[TI Media]]|accessdate=August 1, 2016|archive-date=2017-10-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20171009024509/http://www.trustedreviews.com/opinion/what-is-roblox-the-world-s-most-popular-game-you-might-not-have-heard-of-2946534|url-status=dead}}</ref> Крег Хурда, пишувајќи во ''Андроид момци'', даде поумерен преглед, пофалувајќи го бројот на достапни игри и откри дека играта е забавна за децата, а исто така откри дека аудиото на платформата е „хит или промашување“ и изјави дека има ограничена привлечност за возрасни играчи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.androidguys.com/news/roblox-is-waaayy-more-than-a-game-review/|title=Roblox is waaayy more than a game (Review)|last=Hurda|first=Craig|date=February 8, 2017|work=Android Guys|accessdate=August 23, 2020}}</ref> ==== Критика ==== Роблокс доби широки критики за неговиот систем за филтрирање на разговори.<ref name="Roblox criticism">{{Наведени вести|url=https://www.reuters.com/article/uk-gaming-roblox-content-focus/kids-gaming-platform-roblox-faces-hurdles-ahead-of-public-listing-rough-words-idUKKBN27Z1GK|title=Kids gaming platform Roblox faces hurdles ahead of public listing: rough words|last=Vengattil|first=Munsif|date=November 19, 2020|work=[[Reuters]]|access-date=December 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20210228182015/https://www.reuters.com/article/uk-gaming-roblox-content-focus/kids-gaming-platform-roblox-faces-hurdles-ahead-of-public-listing-rough-words-idUKKBN27Z1GK|archive-date=February 28, 2021|last2=Munn|first2=Joseph}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.bbc.com/news/technology-48450604|title=Roblox: 'I thought he was playing an innocent game'|last=Stonehouse|first=Rachel|date=May 29, 2020|work=[[BBC News]]|access-date=December 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20210329041522/https://www.bbc.com/news/technology-48450604|archive-date=March 29, 2021}}</ref> Иако системот за филтрирање {{'}} Роблокс Заедница Сифт,<ref>{{Наведена изјава за печат|access-date=March 1, 2021}}</ref> ги цензурира и отстранува повеќето несоодветни пораки и содржини, некои сепак можат да го избегнат системот. За да се бори против овие проблеми, Роблокс има 1.600 луѓе кои работат на отстранување на таква содржина од платформата.<ref name="Roblox criticism" /> Роблокс нуди поставки за приватност; родителите можат да ограничат со какви луѓе може да контактира корисникот, да го ограничат пристапот до приватните сервери и да вклучат родителски контроли.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.mercurynews.com/2020/11/05/keeping-kids-safe-on-roblox/|title=Larry Magid: Keeping kids safe on Roblox|last=Magid|first=Larry|date=November 5, 2020|work=[[The Mercury News]]|access-date=December 17, 2020}}</ref> Иако сексуалната содржина е забранета на Роблокс, платформата доби значителни критики за присуството на сексуално експлицитни игри и слики во неа. Оваа содржина вклучува ставки како виртуелни секс клубови и ноќни клубови, при што креаторите на споменатата содржина во голема мера комуницираат преку платформи од трети страни кои не можат да бидат регулирани од модераторите ''на Роблокс''.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.foxbusiness.com/technology/roblox-discord-teen-gamers-inappropriate|title=Roblox teen gamers engage in sexual behavior in platform's 'red light district': report|last=Conklin|first=Audrey|date=August 25, 2020|work=[[Fox Business]]|access-date=December 19, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20210101115812/https://www.foxbusiness.com/technology/roblox-discord-teen-gamers-inappropriate|archive-date=January 1, 2021}}</ref> Истрагата од 2020 година од Фаст Компани покажа дека сексуалната содржина сè уште е распространета во Роблокс, при што обидите на модераторите да ја отстранат се споредуваат со „удри- крт“,<ref name="SLV">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.fastcompany.com/90539906/sex-lies-and-video-games-inside-roblox-war-on-porn|title=Sex, lies, and video games: Inside Roblox's war on porn|last=Helm|first=Burt|date=August 19, 2020|work=[[Fast Company]]|accessdate=December 19, 2020}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vice.com/en/article/epdzxk/roblox-goes-public-says-child-pornography-is-a-risk-to-its-business|title=Roblox Goes Public, Says Child Pornography Is a Risk to Its Business|last=Cole|first=Samantha|date=November 21, 2020|work=[[Vice Media|Motherboard]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20201201184039/https://www.vice.com/en/article/epdzxk/roblox-goes-public-says-child-pornography-is-a-risk-to-its-business|archive-date=December 1, 2020|accessdate=December 19, 2020}}</ref> иако исто така било откриено дека ситуацијата генерално била се подобри во последните години пред извештајот.<ref name="SLV" /> Во интервју од октомври 2022 година, главниот научник на Роблокс, Морган Мекгваер, изјави дека е „предизвик да се ублажи 3Д“, а исто така го спореди модерирањето ''на Роблокс'' со исклучување на спикесејс.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.reuters.com/technology/reuters-momentum-roblox-says-policing-virtual-world-is-like-shutting-down-2022-10-11/|title=Roblox says policing virtual world is like 'shutting down speakeasies'|last=Chmielewski|first=Dawn|date=2022-10-11|work=Reuters|access-date=2022-10-12|last2=Dastin|first2=Jeffrey|language=en}}</ref> ''Роблокс,'' исто така, бил критикуван за тоа што им олеснува на децата да трошат големи суми пари преку микротрансакции, што доведе до бројни случаи каде децата трошеле големи суми пари на платформата без знаење на родителите,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.techspot.com/news/85882-eleven-year-old-girl-spends-almost-6000-roblox.html|title=Dad discovers his 11-year-old daughter spent almost $6,000 on Roblox|last=Thubron|first=Rob|date=July 6, 2020|work=TechSpot}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-51328762|title=Roblox: Wrexham mum's warning after daughter's iPad bill|date=January 31, 2020|work=[[BBC News]]}}</ref> и бришење на сметките на играчи кои поднесуваат повратни трошоци или бараат рефундирање за плаќања со Робукс преку нивните банки, издавачи на картички или други компании од трети страни.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.theguardian.com/money/2020/mar/11/my-kids-spent-600-on-their-ipads-without-my-knowledge|title=My kids spent £600 on their iPads without my knowledge|last=Tims|first=Anna|date=March 11, 2020|work=[[The Guardian]]}}</ref> Професорката Џејн Џуфер од Универзитетот Корнел го обвини ''Роблокс'' дека го поттикнува [[Потрошуваштво|консумеризмот]] кај децата.<ref>{{Наведена книга|title=Don't use your words! : children's emotions in a networked world|last=Juffer|first=Jane|date=2019|publisher=NYU Press|isbn=9781479833054|location=New York}}</ref> ''Роблокс'' бич обвинет од каналот Ју Туб за истражувачко новинарство ''Пипл Мејк Гејмс'' за „експлоатација“ на развивачите на детски игри, ветувајќи им огромни суми пари кога ги монетизираат нивните игри, додека за возврат им дава само малку или никаков пари со високи намалувања на приходите. девизен курс при продажба на Робукс понизок од стапката за купување Робукс, и недостаток на методи за да се направат нивните игри лесно да се откријат. Ова било споредено со скрипта на компанијата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.eurogamer.net/articles/2021-08-20-roblox-exploiting-young-game-developers-new-investigation-reports|title=Roblox "exploiting" young game developers, new investigation reports|last=Yin-Poole|first=Wesley|date=20 August 2021|work=[[Eurogamer]]|publisher=[[Gamer Network]]|accessdate=4 December 2021}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.nme.com/news/gaming-news/roblox-is-allegedly-exploiting-young-game-developers-3024548|title='Roblox' is allegedly exploiting young game developers|last=Wen|first=Alan|date=20 August 2021|work=[[NME]]|publisher=[[BandLab Technologies]]|accessdate=4 December 2021}}</ref> Во дискусија со Ахоис, главниот директор за производи ''на Роблокс'' (CPO) Мануел Бронштајн одговори велејќи дека Роблокс има намера да им даде повеќе пари на своите развивачи на заедницата.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.axios.com/roblox-outlines-future-for-the-virtual-platform-c45d9941-2412-485c-8cad-863cbd88b360.html|title=Roblox outlines future for the virtual platform|last=Totilo|first=Stephen|date=October 15, 2021|work=Axios|access-date=18 December 2021|language=en}}</ref> Откако ''Роблокс'' побара од каналот да го отстрани видеото, Пипл Мејк Гејмс објави дополнителни обвинувања за практики кои ја загрозуваат [[Детска заштита|безбедноста на децата]], обвинувајќи ја платформата за практики како што се недостаток на надзор над програмерите и метод за луѓето да се справат со злоупотребата на програмерите, што доведува до детските програмери се експлоатирани за труд на платформи од трети страни, дозволувајќи му на развивачот навидум да продолжи да монетизира и да има контрола врз развојот на играта и покрај тоа што нивната лична сметка е забранета поради наводно сексуално плен на дете, водење на пазарот на колекционерски предмети да функционира како коцкање и одбивање да помогне програмер чија сметка била хакирана и биле украдени неговите колекционерски предмети и средства и ги охрабрува децата да бараат неофицијални и небезбедни локации за тргување за лесно да добијат предмети со висока вредност.<ref name=":0"/><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.eurogamer.net/articles/2021-12-14-roblox-accused-of-being-unsafe-environment-for-children|title=Roblox accused of being an unsafe environment for children|last=Nightangale|first=Ed|date=14 December 2021|work=[[Eurogamer]]|publisher=[[Gamer Network]]|accessdate=17 December 2021}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.pcgamer.com/roblox-faces-new-allegations-of-being-unsafe-for-children/|title=Roblox faces new allegations of being unsafe for children|last=Chalk|first=Andy|date=14 December 2021|work=[[PC Gamer]]|publisher=[[Future Publishing]]|accessdate=17 December 2021}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.gamesindustry.biz/articles/2021-12-13-roblox-criticized-for-lack-of-safeguards-for-children-stock-market-like-collectibles|title=Roblox criticized for lack of safeguards for kids, stock-market-like collectibles|last=Sinclair|first=Brendan|date=13 December 2021|work=[[GamesIndustry.biz]]|publisher=[[Gamer Network]]|accessdate=17 December 2021}}</ref> Во април 2022 година, Вистина во Рекламирањто поднесе жалба против Роблокс до Федералната трговска комисија за измамен маркетинг.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://truthinadvertising.org/articles/roblox-metaverse-playing-games-with-consumers/|title=Roblox Metaverse Playing Games with Consumers|date=April 19, 2022|work=tina.org|publisher=Truth in Advertising|accessdate=April 19, 2022}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://truthinadvertising.org/wp-content/uploads/2022/04/4_19_22-Complaint-to-FTC-re-Roblox.pdf|title=Deceptive Marketing on Roblox|date=April 19, 2022|work=tina.org|publisher=Truth in Advertising|accessdate=April 19, 2022}}</ref> === Игри === Поради својот статус како платформа за игри,Роблокс има различни популарни игри. Од мај 2020 година, најпопуларните игри на Роблокс имаа над 10 милиони месечни активни играчи. Од август 2020 година, најмалку 20 игри биле одиграни повеќе од една милијарда пати, а најмалку 5.000 биле одиграни повеќе од еден милион пати.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.economist.com/graphic-detail/2020/08/21/gamers-are-logging-millions-of-hours-a-day-on-roblox|title=Gamers are logging millions of hours a day on Roblox|date=August 21, 2020|work=[[The Economist]]|access-date=August 22, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20210328183921/https://www.economist.com/graphic-detail/2020/08/21/gamers-are-logging-millions-of-hours-a-day-on-roblox|archive-date=March 28, 2021}}</ref> ТекКранч забележа во март 2021 година дека игрите ''на Роблокс'' во голема мера се разликуваат од воспоставените традиции во видео игрите за бесплатно играње, откривајќи дека успешните игри ''на Роблокс'' биле насочени кон моментално задоволство и откриле дека додавањето упатства значително го намалува ангажманот на играчите, спротивно на воспоставената мудрост за бесплатни игри.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://techcrunch.com/2021/03/26/5-mistakes-creators-make-building-new-games-on-roblox/|title=5 mistakes creators make building new games on Roblox|last=Ferencz|first=Joe|date=March 27, 2021|work=[[TechCrunch]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210328104324/https://techcrunch.com/2021/03/26/5-mistakes-creators-make-building-new-games-on-roblox/|archive-date=March 28, 2021|accessdate=March 28, 2021}}</ref> === Приходи === За време на конференцијата за програмери на Роблокс во 2017 година, официјалните лица рекоа дека креаторите на платформата за игри, од кои имаше околу 1,7&nbsp;милиони од 2017 година,<ref>{{Наведени вести|url=https://www.businessinsider.com/roblox-vp-of-developer-relations-grace-francisco-2017-5|title=This game turned players into $50,000-a-month entrepreneurs – now it has a plan to help them make $1.68&nbsp;million a year|last=Weinberger|first=Matt|date=May 9, 2017|work=[[Business Insider]]|access-date=October 10, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20181130004003/https://www.businessinsider.com/roblox-vp-of-developer-relations-grace-francisco-2017-5|archive-date=November 30, 2018}}</ref> колективно заработил најмалку 30&nbsp;милиони долари во 2017 година.<ref name="engadget">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.engadget.com/2017/07/22/roblox-30-million-pay-out-developers-2017-how/|title=Hobbyist developers will make $30&nbsp;million via 'Roblox' this year|last=Conditt|first=Jessica|date=July 22, 2017|work=[[Engadget]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181129211723/https://www.engadget.com/2017/07/22/roblox-30-million-pay-out-developers-2017-how/|archive-date=November 29, 2018|accessdate=October 10, 2017}}</ref> иОС верзијата на Роблокс достигна 1 милијарда долари животен приход во ноември 2019 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/roblox-mobile-crosses-1b-lifetime-revenue-1257935|title='Roblox Mobile' Crosses $1B in Lifetime Revenue|last=Shanley|first=Patrick|date=November 25, 2019|work=[[The Hollywood Reporter]]|accessdate=June 15, 2020}}</ref> 1,5 милијарди долари во јуни 2020 година,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.pocketgamer.biz/news/73751/roblox-mobile-one-and-a-half-billion-usd-lifetime-revenue/|title=Roblox Mobile hits $1.5 billion in lifetime revenue|last=Partleton|first=Kayleigh|date=June 26, 2020|work=[[Pocket Gamer]]|accessdate=June 26, 2020}}</ref> и 2 милијарди долари во октомври 2020 година,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.pocketgamer.biz/news/74828/roblox-surpasses-2-billion-in-player-spending/|title=Roblox surpasses $2 billion in player spending on mobile|last=Partleton|first=Kayleigh|date=October 22, 2020|work=[[Pocket Gamer]]|accessdate=October 23, 2020}}</ref> што ја прави апликација за иОС со втор најголем приход.<ref name="Levy">{{Наведени вести|url=https://www.cnbc.com/2020/04/08/roblox-is-seeing-a-surge-during-coronavirus-shelter-in-place.html|title=While parents Zoom, their kids are flocking to an app called Roblox to hang out and play 3D games|last=Levy|first=Ari|date=April 8, 2020|work=[[CNBC]]|access-date=June 27, 2020}}</ref> Неколку поединечни игри на Роблокс имаат акумулирано приходи од над 10 милиони американски долари,<ref name="Ling">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.gamesindustry.biz/articles/2020-07-21-adopt-me-interview|title=Adopt Me: The most popular game you've never played|last=Handrahan|first=Matthew|last2=Ling|first2=Josh|date=July 21, 2020|work=Games Industry|publisher=[[Gamer Network]]|accessdate=July 25, 2020}}</ref> додека програмерите како целина на платформата колективно се предвидуваше дека заработиле околу 250 милиони долари во текот на 2020 година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://screenrant.com/roblox-creators-250-million-2020-monthly-players/|title=Roblox Developers To Make $250 Million In 2020 Thanks To Explosive Growth|last=Lawver|first=Bryan|date=July 28, 2020|work=[[Screen Rant]]|accessdate=August 6, 2020}}</ref> Стана третата игра со најголема заработка во 2020 година, со приход од 2,29 Милијарди долари, под титулите на Тенсент ''ПабЃи'' и Хонор Оф Кингс.<ref name="SuperData2020">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.superdataresearch.com/blog/2020-year-in-review|title=Games and interactive media earnings rose 12% to $139.9B in 2020|date=January 6, 2021|work=[[SuperData Research]]|publisher=[[Nielsen Company]]|url-access=registration|archive-url=https://web.archive.org/web/20210106144257/https://www.superdataresearch.com/blog/2020-year-in-review|archive-date=January 6, 2021|accessdate=January 6, 2021}}</ref> == Линии за играчки == Во јануари 2017 година, производителот на играчки Жазварес соработуваше со Роблокс Корпорацијата за да произведе минифигури за играчки засновани на содржина генерирана од корисниците создадена од развивачите на платформата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://venturebeat.com/2017/01/10/roblox-launches-toys-based-on-its-user-generated-games/|title=Roblox launches toys based on its user-generated games|last=Takahashi|first=Dean|date=January 10, 2017|work=[[VentureBeat]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181130011005/https://venturebeat.com/2017/01/10/roblox-launches-toys-based-on-its-user-generated-games/|archive-date=November 30, 2018|accessdate=November 7, 2017}}</ref> Минифигурите имаат екстремитети и зглобови слични на оние на Лего минифигурите, иако се околу двојно поголеми.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.chicagotribune.com/consumer-reviews/sns-bestreviews-toys-the-best-roblox-toy-20200423-esndl5pf7rf7rh6o27h2o3zyui-story.html|title=The best Roblox toy|last=Foster|first=Allan|date=April 23, 2020|work=[[Chicago Tribune]]|access-date=July 21, 2020}}</ref> Минифигурите имаат екстремитети и додатоци кои се заменливи. Сетови вклучуваа код што се користеше за откупување на виртуелни предмети, како и слепи кутии кои содржеа случајни минифигури.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.kotaku.com.au/2017/01/roblox-gets-into-the-toy-business/|title=Roblox Gets Into The Toy Business|last=Fahey|first=Mike|date=January 12, 2017|work=[[Kotaku|Kotaku Australia]]|accessdate=September 3, 2020|archive-date=2021-01-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20210128003814/https://www.kotaku.com.au/2017/01/roblox-gets-into-the-toy-business/|url-status=dead}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://heavy.com/games/2017/08/roblox-toys-wave-2-series-codes-figures-playsets/|title=Roblox Toys Wave 2 Hits Store Shelves This August|last=Fennimore|first=Jack|date=August 2, 2017|work=[[Heavy.com|Heavy]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181130011521/https://heavy.com/games/2017/08/roblox-toys-wave-2-series-codes-figures-playsets/|archive-date=November 30, 2018|accessdate=November 7, 2017}}</ref> Во 2019 година, Роблокс Корпорација објави нова линија на играчки, означени како серијата „Роблокс Десктоп“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/andyrobertson/2019/02/19/roblox-toys-come-of-age-with-collectable-desktop-series/#712589037a6f|title=Roblox Toys Come Of Age With Collectable Desktop Series|last=Robertson|first=Andy|date=February 19, 2019|work=[[Forbes (magazine)|Forbes]]|accessdate=September 3, 2020}}</ref> На 13 април 2021 година, Роблокс соработуваше со Хасбро за да ги објави нерф пиштоли со тема Roblox и изданието ''Монопол'' со тема Роблокс.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.cnbc.com/2021/04/13/hasbro-partners-with-roblox-to-develop-monopoly-and-nerf-products.html|title=Roblox shares up after gaming platform partners with Hasbro for Monopoly and Nerf products|last=Tsai|first=Katie|date=April 13, 2021|work=[[CNBC]]|access-date=April 13, 2021}}</ref> == Надворешни врски == * {{Матична|1=https://www.roblox.com/info/about-us?locale=en_us}} {{Нормативна контрола}} == Наводи == [[Категорија:Видеоигри од САД]] [[Категорија:Програми за изработка на видеоигри]] [[Категорија:Играчки погони]] [[Категорија:Игри за Windows]] [[Категорија:Семрежни игри]] [[Категорија:Игри за Mac OS X]] [[Категорија:Игри за Андроид]] p6caro78uyv66x1gmov8mfr7rjsbzgs 2 1325089 5382622 5382300 2025-06-21T22:22:30Z Gurther 105215 /* Список */ 5382622 wikitext text/x-wiki == Список == * [[Коце Ванов]] [https://www.google.mk/books/edition/%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB/ay4gAAAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&dq=%E2%80%9E%D0%92%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%E2%80%9E&pg=PA474&printsec=frontcover] *[[Христо Чочков]] [[:bg:Христо Чочков|bg]] {{Готово}} *[[Односи меѓу Алексо Мартулков и Васил Главинов]] *[[Агитаторска одисеја на Алексо Мартулков]] [https://mk.wikisource.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B5%D1%82%D0%BE_%D1%83%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%B2%D0%BE_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B8_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0/%D0%9F%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%98%D0%B5_VIII] *[[Кражба на Хаџи Јован]] [https://mk.wikisource.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B5%D1%82%D0%BE_%D1%83%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%B2%D0%BE_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B8_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0/%D0%9F%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%98%D0%B5_X] *[[Рани револуционерни дејности на Алексо Мартулков]] *[[Алексо Мартулков во Илинденското востание]] [https://mk.wikisource.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B5%D1%82%D0%BE_%D1%83%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%B2%D0%BE_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B8_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0/%D0%9F%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%98%D0%B5_XVII] *[[Алексо Мартулков во Балканските војни]] *[[Алексо Мартулков во Првата светска војна]] *[[Алексо Мартулков во Втората светска војна]] [https://мна.мкд/wp-content/uploads/02%D0%91-%D0%97%D0%91%D0%98%D0%A0%D0%9A%D0%98/%D0%91I-%D0%9A%D0%9D%D0%98%D0%96%D0%9D%D0%98%D0%A6%D0%90/%D0%9101-%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8-%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8/%D0%911.1-%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8-%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA/2012-2013_%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB-%D0%A8%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B2-%D0%A2%D0%BE%D0%BC-8-%D0%94%D0%BE%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B8-%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D1%98%D0%B5.pdf] [https://www.zirm.mk/wp-content/uploads/2022/02/IST-1981.2.07.-Kartov-V.-Opshtestveno-politichkata-dejnost-na-Angel-Dinev-vo-internacija-i-koncentracionite-logori-na-fashistichka-Bugarija.pdf] [https://www.strumski.com/books/istinata_za_falsifikatite_na_VMRO.pdf] *[[Политички дејности на Алексо Мартулков]] *[[Односи меѓу Алексо Мартулков и Лазар Колишевски]] *[[Народен билтен]] *[[Хронологија на Осмата македонска ударна бригада]] *[[Ацеви]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b0%d1%86%d0%b5%d0%b2%d0%b8/] {{Готово}} *[[Битка кај Лерин]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%b8%d1%82%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%b7%d0%b0-%d0%bb%d0%b5%d1%80%d0%b8%d0%bd/] *[[Битка кај Ѕвегор]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%b8%d1%82%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%ba%d0%b0%d1%98-%d1%95%d0%b2%d0%b5%d0%b3%d0%be%d1%80/] *[[Битка кај Равен]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%b8%d1%82%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%ba%d0%b0%d1%98-%d1%80%d0%b0%d0%b2%d0%b5%d0%bd/] *[[Битка кај Лисија]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%b8%d1%82%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%ba%d0%b0%d1%98-%d1%81-%d0%bb%d0%b8%d1%81%d0%b8%d1%98%d0%b0/] *[[Битка кај месноста Речани]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%be%d1%80%d0%b1%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%ba%d0%b0%d1%98-%d0%bc%d0%b5%d1%81%d0%bd%d0%be%d1%81%d1%82%d0%b0-%d1%80%d0%b5%d1%87%d0%b0%d0%bd%d0%b8/] *[[Битка кај Буковик]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%be%d1%80%d0%b1%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d0%b1%d1%83%d0%ba%d0%be%d0%b2%d0%b8%d0%ba/] *[[Битка кај Кленоец]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%be%d1%80%d0%b1%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d0%ba%d0%bb%d0%b5%d0%bd%d0%be%d0%b2%d0%b5%d1%86/] *[[Битка кај Лисец]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%be%d1%80%d0%b1%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d0%bb%d0%b8%d1%81%d0%b5%d1%86/] *[[Влашки дијалекти]] [[:en:Aromanian dialects|en]] *[[Даниел Жефарович]] [https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%22%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB+%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%22&dq=%22%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB+%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%22&printsec=frontcover] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b6%d0%b5%d1%84%d0%b0%d1%80%d0%be%d0%b2%d0%b8%d1%87-%d0%b4%d0%b0%d0%bd%d0%b8%d0%b5%d0%bb-%d0%bf%d0%be%d0%bc%d0%bb%d0%b0%d0%b4%d0%b8%d0%be%d1%82/] {{Готово}} *[[Благој Џајков]] *[[Драган Василев]] *[[Љубе Перков]] *[[Кирил Ќирков]] *[[Тихомир Лукарев]] *[[Богдан Хаџи Петрушев]] *[[Светлана Боцева]] *[[Киро Мазнев]] *[[Тодор Стојанов (војник)|Тодор Стојанов]] *[[Иван Лазаров]] *[[Ѓорѓи Атанасов]] *[[Ацо Бачев]] *[[Коле Ценевски]] *[[Славе Крстевски]] *[[Ангел Мишев]] *[[Стефан Мишев]] *[[Бошко Живанчевиќ]] *[[Санде Кочов]] *[[Борис Стојковски]] *[[Спасе Петровски]] *[[Киро Ацков]] *[[Ристо Маѓаровски]] *[[Гело Лазарков]] *[[Гано Ристовски]] *[[Јанко Јанковски]] *[[Југословенски терор врз велешаните (1945-1954)]] *[[Список на велешани пратени во Голи Оток]] *[[Судски процес против велешките гимназијалци (1946)]] *[[Робевци]] [[:bg:Робеви|bg]] ei8z220vzwm924bbqrsjxu34onmfrjj 5382624 5382622 2025-06-21T22:24:54Z Gurther 105215 /* Список */ 5382624 wikitext text/x-wiki == Список == * [[Коце Ванов]] [https://www.google.mk/books/edition/%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB/ay4gAAAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&dq=%E2%80%9E%D0%92%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%E2%80%9E&pg=PA474&printsec=frontcover] *[[Христо Чочков]] {{Готово}} *[[Односи меѓу Алексо Мартулков и Васил Главинов]] *[[Агитаторска одисеја на Алексо Мартулков]] [https://mk.wikisource.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B5%D1%82%D0%BE_%D1%83%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%B2%D0%BE_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B8_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0/%D0%9F%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%98%D0%B5_VIII] *[[Кражба на Хаџи Јован]] [https://mk.wikisource.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B5%D1%82%D0%BE_%D1%83%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%B2%D0%BE_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B8_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0/%D0%9F%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%98%D0%B5_X] *[[Рани револуционерни дејности на Алексо Мартулков]] *[[Алексо Мартулков во Илинденското востание]] [https://mk.wikisource.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B5%D1%82%D0%BE_%D1%83%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%B2%D0%BE_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B8_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0/%D0%9F%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%98%D0%B5_XVII] *[[Алексо Мартулков во Балканските војни]] *[[Алексо Мартулков во Првата светска војна]] *[[Алексо Мартулков во Втората светска војна]] [https://мна.мкд/wp-content/uploads/02%D0%91-%D0%97%D0%91%D0%98%D0%A0%D0%9A%D0%98/%D0%91I-%D0%9A%D0%9D%D0%98%D0%96%D0%9D%D0%98%D0%A6%D0%90/%D0%9101-%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8-%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8/%D0%911.1-%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8-%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA/2012-2013_%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB-%D0%A8%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B2-%D0%A2%D0%BE%D0%BC-8-%D0%94%D0%BE%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B8-%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D1%98%D0%B5.pdf] [https://www.zirm.mk/wp-content/uploads/2022/02/IST-1981.2.07.-Kartov-V.-Opshtestveno-politichkata-dejnost-na-Angel-Dinev-vo-internacija-i-koncentracionite-logori-na-fashistichka-Bugarija.pdf] [https://www.strumski.com/books/istinata_za_falsifikatite_na_VMRO.pdf] *[[Политички дејности на Алексо Мартулков]] *[[Односи меѓу Алексо Мартулков и Лазар Колишевски]] *[[Народен билтен]] *[[Хронологија на Осмата македонска ударна бригада]] *[[Ацеви]] {{Готово}} *[[Битка кај Лерин]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%b8%d1%82%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%b7%d0%b0-%d0%bb%d0%b5%d1%80%d0%b8%d0%bd/] *[[Битка кај Ѕвегор]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%b8%d1%82%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%ba%d0%b0%d1%98-%d1%95%d0%b2%d0%b5%d0%b3%d0%be%d1%80/] *[[Битка кај Равен]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%b8%d1%82%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%ba%d0%b0%d1%98-%d1%80%d0%b0%d0%b2%d0%b5%d0%bd/] *[[Битка кај Лисија]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%b8%d1%82%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%ba%d0%b0%d1%98-%d1%81-%d0%bb%d0%b8%d1%81%d0%b8%d1%98%d0%b0/] *[[Битка кај месноста Речани]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%be%d1%80%d0%b1%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%ba%d0%b0%d1%98-%d0%bc%d0%b5%d1%81%d0%bd%d0%be%d1%81%d1%82%d0%b0-%d1%80%d0%b5%d1%87%d0%b0%d0%bd%d0%b8/] *[[Битка кај Буковик]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%be%d1%80%d0%b1%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d0%b1%d1%83%d0%ba%d0%be%d0%b2%d0%b8%d0%ba/] *[[Битка кај Кленоец]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%be%d1%80%d0%b1%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d0%ba%d0%bb%d0%b5%d0%bd%d0%be%d0%b2%d0%b5%d1%86/] *[[Битка кај Лисец]] [https://macedonism.org/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0/%d0%b1%d0%be%d1%80%d0%b1%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d0%bb%d0%b8%d1%81%d0%b5%d1%86/] *[[Влашки дијалекти]] [[:en:Aromanian dialects|en]] *[[Даниел Жефарович]] {{Готово}} *[[Благој Џајков]] *[[Драган Василев]] *[[Љубе Перков]] *[[Кирил Ќирков]] *[[Тихомир Лукарев]] *[[Богдан Хаџи Петрушев]] *[[Светлана Боцева]] *[[Киро Мазнев]] *[[Тодор Стојанов (војник)|Тодор Стојанов]] *[[Иван Лазаров]] *[[Ѓорѓи Атанасов]] *[[Ацо Бачев]] *[[Коле Ценевски]] *[[Славе Крстевски]] *[[Ангел Мишев]] *[[Стефан Мишев]] *[[Бошко Живанчевиќ]] *[[Санде Кочов]] *[[Борис Стојковски]] *[[Спасе Петровски]] *[[Киро Ацков]] *[[Ристо Маѓаровски]] *[[Гело Лазарков]] *[[Гано Ристовски]] *[[Јанко Јанковски]] *[[Југословенски терор врз велешаните (1945-1954)]] *[[Список на велешани пратени во Голи Оток]] *[[Судски процес против велешките гимназијалци (1946)]] *[[Робевци]] [[:bg:Робеви|bg]] s1v8rgrspjelsaabxnn57zawqquyhp2 0 1325379 5382700 5381263 2025-06-22T09:55:01Z Dime Dimeski 110578 5382700 wikitext text/x-wiki {{внимание}} [[Податотека:Димитрија "Диме" Никодиноски.jpg|мини|Димитрија "Диме" Никодиноски]] '''Димитрија „Диме“ Никодиноски''' (8 ноември 1924, [[Речани (Челопечко)|Речани-Челопечко]], [[Кичево]] – 18 јули 2003, Речани-Челопечко, Кичево) бил македонски борец и [[партизан]] кој учествувал во [[Втора светска војна|Втората светска војна]] како дел од [[Прва македонско-косовска ударна бригада|Првата македонско-косовска ударна]] бригада. Бригадата активно се борела за [[Ослободување на Македонија во Втората светска војна|ослободување на Македонија]] од [[Бугарска окупација на Македонија во Втората светска војна|бугарските]] и [[Окупација на Македонија во Втората светска војна|италијанските]] [[Фашизам|фашистички]] окупациски сили. = Животопис = [[Податотека:Flag of the First Macedonian Brigade.svg|мини|258x258пкс|Прва Македонска ударна бригада]] [[Податотека:Miting u oslobođenom Kičevu 26. IX 1943.jpg|мини|257x257пкс|[[Кичево и Кичевско во НОВ|Митинг во ослободено Кичево]]]] Роден е на 8 ноември 1924 година во селото Речани, [[Кичевија|Кичево]] во тогашното [[Држави на Словенците, Хрватите и Србите|"Царство на Србитe, Хрватитe и Словенцитe"]] во окупираниот [[Вардарска Македонија|Вардарски дел на Македонија]]. Роден е како Димитрија Стојчески Никодиноски, татко му бил Симеон "Синадин" Стојчески Никодиноски (1902, Речани-Челопечко, Кичево - 1974, Речани-Челопечко, Кичево), мајка му била Василка Мијаилеска Стојческа (14 јануари 1890, [[Орланци (Кичевско)|Орланци]], Кичево - 1980, Речани-Челопечко, Кичево), тој имал и две сестри Наталија "Ната" (1921, Речани-Челопечко, Кичево - 1990) и Илинка (1927, Речани-Челопечко, Кичево - 1995). Диме од мали нозе покажувал љубов за [[Македонија (регион)|татковината Македонија]] и имал силен [[Македонски извори за македонскиот идентитет|македонски идентитет]]. Диме завршил четири годишно училиште во [[Светораче]] и покажувал голем потенцијал.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%92%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0|title=Народноослободителна борба во Вардарска Македонија|work=https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%92%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0|archive-url=https://web.archive.org/web/20230307045657/https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%92%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0|archive-date=2023-03-07|accessdate=2023-08-05}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.marxists.org/makedonski/istorija/makedonija/nob/index.htm|title=Архива за Народноослободителната борба на Марксистичката интернет архива на македонски јазик|date=1945-|archive-url=https://web.archive.org/web/20221114150114/https://www.marxists.org/makedonski/istorija/makedonija/nob/index.htm|archive-date=2022-11-14|accessdate=24-6-2024}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.soros.org.mk/archive/G07/A07/aar07.htm|title="Macedonia during World War II"|work=https://web.archive.org/web/20070804214942/http://www.soros.org.mk/archive/G07/A07/aar07.htm|archive-url=https://web.archive.org/web/20070804214942/http://www.soros.org.mk/archive/G07/A07/aar07.htm|archive-date=2007-08-04|accessdate=2023-08-05}}</ref> Љубовта за татковината му станала уште поголема кога за време на окупацијата од бугарските и италијанските фашистички и опресорски сили Диме нашол радио кое го загубиле војниците. Mајка му Василка им кажала на селаните за најденото радио. Kога италијанските војници дознале, тие го зеле Диме да го испрашуваат, тие се сомневале да нѐ бил партизан. Иако невиниот Диме не направил ништо лошо италијанските војници лошо го натепале, во тој момент љубовта за татковината се зголемила уште повеќе и желбата за [[Обединета Македонија|слободна и обединета Македонија]]. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.morm.gov.mk:8080/morm/en/ARM/History/History3.html|title=""History of the Army of the Republic of Macedonia – World War II""|work=https://web.archive.org/web/20081120224114/http://www.morm.gov.mk:8080/morm/en/ARM/History/History3.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20081120224114/http://www.morm.gov.mk:8080/morm/en/ARM/History/History3.html|archive-date=2008-11-20|accessdate=2023-08-05}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://archive.org/details/historicaldictio0000geor/page/n407/mode/2up|title="Historical Dictionary of the Republic of Macedonia"|work=https://archive.org/details/historicaldictio0000geor/page/n407/mode/2up|archive-url=https://archive.org/details/historicaldictio0000geor/page/n407/mode/2up|archive-date=24-6-2024|accessdate=24-6-2024}}</ref>Диме веќе неможел да ги трпи измачувањата и грабежите од бугарските фашистички и опресорски сили затоа одлучил да појде во [[Битола]] да работи, тој таму работел како чистач на коритото на реката [[Црна Река]]. Кога пошол во Битола бугарските војници планирале да го убијат и да го турнат во Црна река, но за среќа Диме дознал за планот на Бугарите од другите работници, па избегал за Речани. Но бугарските војници почнале да го бараат, па избегал по планините и во 1943 год. им се придружил на партизаните. Тој бил во [[Сливово]] кога се формирала "[[Прва македонско-косовска ударна бригада|Првата македонско-косовска ударна бригада]]", на 11 ноември 1943.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Encyclopedia_of_Yugoslavia|title=Encyclopedia of Yugoslavia|work=https://en.wikipedia.org/wiki/Encyclopedia_of_Yugoslavia|archive-url=https://web.archive.org/web/20230527101044/https://en.wikipedia.org/wiki/Encyclopedia_of_Yugoslavia|archive-date=2023-05-27|accessdate=2023-08-05}}</ref>Tој учествувал во фронтови низ [[Западна Македонија|западните делови на Македонија]]. Исто така, учествувал во [[Кичево и Кичевско во НОВ|ослободувањето на Кичево]]. Желбата на партизаните била да тргнат кон [[Солун]] и да ја обединат Македонија, но [[Јосип Броз-Тито|Тито]] не им дозволил па ги пратил да се борат во [[Сремски фронт|Сремскиот фронт]]. Кога завршила војната тој бил среќен затоа што Македонија била ослободена од бугарските и италијанските фашистички и опресорски сили, но не бил задоволен затоа што Тито го спречил походот кон ослободување на Солун и обединување на [[Егејска Македонија|Егејска]], [[Пиринска Македонија|Пиринска]] и Вардарска Македонија тоа билo најголемата желба на Диме. Кога се вратил во Речани за херојството државата му подарила неколку ниви.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://en.wikipedia.org/wiki/State_Security_Administration_(Yugoslavia)|title=State Security Administration (Yugoslavia)|date=.|work=https://en.wikipedia.org/wiki/State_Security_Administration_(Yugoslavia)|archive-url=https://web.archive.org/web/20230512045000/https://en.wikipedia.org/wiki/State_Security_Administration_(Yugoslavia)|archive-date=2023-05-12|accessdate=2023-07-18}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.cia.gov/library/readingroom/docs/CIA-RDP86S00588R000300320006-6.pdf|title=Yugoslavia: Internal Security Capabilities|archive-url=https://web.archive.org/web/20210826070708/https://web.archive.org/web/20170123175313/https://www.cia.gov/library/readingroom/docs/CIA-RDP86S00588R000300320006-6.pdf|archive-date=2021-08-26|accessdate=24-6-2024}}</ref> По војната бил вработен во [[УДБА|"Удба"]] од 1946 до 1950 год., истовремено работел во собранието на [[Југославија]]. Но во 1950 год. бил отпуштен и бил пратен на [[Голи Оток]] од страна на Тито, поради тоа што Диме бил голем националист кој сакал Македонија да биде автономна и обединета. Уште една голема причина е тоа што му кажал на Тито дека треба да му се поклони на [[Јосиф Сталин|Сталин]], ова го кажал поради фрустрацијата дека Тито не сакал Македонија да се обедини со своите окупирани територии во [[Македонци во Грција|Грција]], [[Пирински Македонци|Бугарија]] и [[Албанија]] но и дека бил огромен обожавател на [[Русија]], тие дури се сомневале да нѐ бил [[КГБ|руски шпион]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popisi_nm_1948_2002_NasPoVozrPol_mk.px/?rxid=46ee0f64-2992-4b45-a2d9-cb4e5f7ec5ef|title=„Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.|archive-url=https://web.archive.org/web/20221005143338/http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popisi_nm_1948_2002_NasPoVozrPol_mk.px/?rxid=46ee0f64-2992-4b45-a2d9-cb4e5f7ec5ef|archive-date=2022-10-05|accessdate=24-6-2024}}</ref> Диме излегол од Голи Оток по една година, кога се вратил во Речани тој веднаш се оженил за Мирјана "Мирка" Тренеска (27 октомври 1924, Речани-Челопечко, Кичево - 18 април 2015, Кичево), откако се оженил тој се вработил во фабриката за чоколади "Штарк", во [[Белград]]. После некое време му се родило првото дете Мико (13 ноември 1951, Речани-Челопечко, Кичево - 30 декември 2019, Кичево), потоа му се родила ќерката Лепосава "Лепа" (17 септември 1953, Речани-Челопечко, Кичево ), и последно му се родил синот Драгољуб "Драге" (24 јуни 1955, Речани-Челопечко, Кичево - 24 декември 2024, Кичево). На 2 февруари 1960 год. имал незгода со бомба со што ја изгубил десната рака и следните четири години ги поминал во болница во Битола каде бил лекуван. Откако се вратил од Битола се вработил како чувар на магацин. После неколку години се пензионирал и му била доделена пензија за борците кои се бореле во Втората Светска Војна. Потоа почнал да се занимава со земјоделство и сточарство како главна работа. Во 1985 год. по повод одбележувањето четириесет години од ослободувањето од окупацијата му е доделен медал за херојство. Следните години ги поминува со земјоделство и сточарство како окупација. Во 2001 год. кога имало [[Македонија во 2001 година|конфликти со албанското население]], неговите деца одвај го спречиле да не се приклучи во војната, иако имал 77 години пак сакал да се бори за Македонија. На 18 јули 2003 год. поради компликации со здравјето починал во Речани, Кичево. = Семејна историја = <ref>{{Наведена книга|title=Кичевија, Насеља и порекло становништва|last=Смиљанић|first=Тома|publisher=САНУ|year=1935|location=Београд|pages=469, 470 и 471}}</ref>Наназад ова семејство се враќа до Неделко кој се претпоставува дека бил роден околу средината на првата половина на XIX век во [[Охридски Санџак|охридското]] село [[Лактиње]] (во [[Дебрца]]). Тој му работел бесплатно на бегот од Лактиње и направил некоја беља, затоа околу средината на XIX век Неделко побегнал во селото [[Кладник]], а потоа заминал во селото [[Требино]] во [[Порече]]. Но за кратко време заедно со неколку други охридски фамилии се преселил во селото Речани кое било [[Чифлиг|турски чифлик]]. На Неделко околу средината на XIX век му се родил синот Стојче, тој исто така имал две ќерки Митана и Костадинка. Неделко се занимавал со земјоделство и сточарство, од добиток имал овци. Неделко се претпоставува дека починал околу крајот на XIX век во Речани. Стојче исто како татко му Неделко се занимавал со земјоделство и сточарство, тој имал два сина Спиридон "Спиро" и Никодин кои биле родени околу средината на втората половина на XIX век во Речани, тој имал и две ќерки Калина "Кала" и Будимка. Се претпоставува дека Стојче починал околу почетокот на XX век во Речани. Спиро прво почнал да се занимава со земјоделство и сточарство.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://documents-mk.blogspot.com/search/label/%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%20%D0%BD%D0%B0%20%D0%92%D0%9C%D0%A0%D0%9E|title=Создавање и активноста на ВМРО до Илинденското востание|last=Катарџиев|first=Иван|date=2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20240625094535/https://documents-mk.blogspot.com/search/label/%D0%90%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%20%D0%BD%D0%B0%20%D0%92%D0%9C%D0%A0%D0%9E|archive-date=2024-06-25|accessdate=25-6-2024}}</ref> Потоа Спиро бил назначен од [[Македонска револуционерна организација|ВМРО]] како селски кмет и шпион во [[Рабетинска Река|регионот по Рабетинска река]]. Селото Речани и околните села во 1907 год. биле запалени од србите поради [[Српски комитет на четничката акција|четничко]]-[[Комити|комитски]] акции. Спиро се оженил два пати имал седум деца, три сина и четири ќерки, Методија, Стојмир и Костадинка од првата жена, а Љубомир, Ружа, Иванка и Дола од втората жена. Спиро починал околу крајот на првата половина на XX век во Речани. Никодин спротивно од брат му не се интересирал за политиката, тој се занимавал со земјоделство и сточарство. Никодин имал еден син Симеон "Синадин" кој се родил околу 1902 год. во Речани. Животот на Никодин трагично завршил околу 1906 год., откако си ги пасел овците му дошле [[четници]]те [[Србомани|(македонски србомани)]] кои требале да го убијат неговиот брат Спиро (затоашто им помагал на револуционерите на ВМРО), но четниците го помешале Никодин со Спиро и го стрелале Никодин. По смртта на Никодин, Спиро ја избркал Благуња жената на Никодин и ѝ рекол да се премажи за некој друг. Синадин бил земен од Трајче (синот на Будимка) од соседното село [[Крушица (Кичевско)|Крушица]], тој имал околу 5 години. Синадин заедно со Трајче отишле да работат во [[Романија]], Синадин прво почнал да работи во пекара, потоа работел разни работи колку да заработи нешто. Се вратил во Македонија кога имал 18 години. Tој веднаш одлучил да се ожени за Василка Мијаилеска од соседното село Орланци која била скоро два пати постара од него, таа била домаќинка, вредна и чесна жена. Кога се вратил Синадин, Спиро му дал неколку овци и дел од наследството. На Синадин во 1921 год. му се родило првото дете Наталија, после неколку години во 1924 год. му се родил синот Димитрија и последно во 1927 год. му се родила ќерката Илинка. Во следните години Синадин почнал прекумерно да пие алкохол и станал зависен. Кога Диме имал околу 10 години Синадин заминал во Белград да работи во пекара кај фамилија. Синадин се вратил кога внукот Драге имал 1 година, во 1956 год. Синадин и откако се вратил пак продолжил со пиењето се до смртта во 1974 год. во Речани. Василка е родена на 14 јануари 1890 год. во село Орланци, нејзин татко бил Митко Мијаилески, таа имала два браќа Санде и Мијат и три сестри Ѓенка, Милана и Јорданка. Нејзиниот братучед Ѓенко Мијаилески бил македонски револуционер кој бил дел од [[Македонска револуционерна организација|ВМРО]]. Нејзиното семејството Мијаилески пред Орланци дошло од селото Кладник, околу крајот на XVIII век. Василка починала во 1980 год. во Речани. Диме во Речани се занимавал со земјоделство, садел компири одгледувал тутун, правел ракија од своите сливи, а од сточарство имал волови со кои ги орал нивите, имал кокошки и кучиња. Диме во слободно време сакал да игра карти [[Табланет|"Табланет"]], тој никогаш не сакал да губи, кога ќе изгубел тој многу се лутел. Мирјана "Мирка" Никодиноска родена е на 27 октомври 1924 год. во Речани нејзини родители биле Мирче Тренески и Даница Тренеска, нејзини браќа и сестри биле Владо, Мито, Славко и Фитка. Tаа завршила четиригодишно училиште во Светораче.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://documents-mk.blogspot.com/2015/01/blog-post_24.html|title=МРО (Македонска Револуционерна Организација)|date=2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20240625094527/https://documents-mk.blogspot.com/2015/01/blog-post_24.html|archive-date=2024-06-25|accessdate=25-6-2024}}</ref> Нејзиниот дедо Милан Тренески учествувал во [[Илинденско востание|илинденското востание]] и го дал животот за Македонија. Нејзиното семејството Тренески пред Речани дошло од селото Требино во Порече, а пред Требино дошле од Охрид и охридските села. Мико бил роден на 13 ноември 1951 год. во Речани, тој завршил осумгодишно училиште во Орланци, Мико почнал да оди на средно училиште но не го довршил. Mико некое време работел во [[Хрватска]] и во [[Србија]], но за кратко време се вратил во Македонија. Мико работел како бурекџија, потоа работел во хотел како послужител и се занимавал со земјоделство. Мико се оженил со Станка со која ја добил ќерката Марија. Мико починал на 30 декември 2019 год. во Кичево. Лепа е родена на 17 септември 1953 год. во Речани, таа завршила осумгодишно училиште во Орланци. Лепа не завршила средно училиште, но била обучена во Кичево како шијачка. Лепа се омажила со Коста со кој ги добила синот Марјан и ќерката Марјана. Лепа работела како шијачка. Драге бил роден на 24 јуни 1955 год. во Речани, тој завршил осумгодишно училиште во Орланци, Драге бил бунтовник од мал. Тој бил многу интелегентен и вреден, од мали години работел по нивите. Најголема љубов имал за [[фудбал]]от, но затоа што немал услови се откажал од фудбалот, иако покажувал голем потенцијал. Драге завршил средно училиште како машински техничар. Служел војска во [[Нови Сад]]. Кога се вратил од војска се вработил во "Ќерамичко". Драге имал конфликти на работа и затоа бил избркан од "Ќерамичко", потоа се вработил како кондуктер. Драге се занимавал со земјоделство и сточарство. После неколку години бил избркан од работа поради конфликти, потоа се вработил во [[РЕК „Осломеј“|"Осломеј"]]. Пред [[Ден на независноста на Македонија|независноста на Македонија]] од Југославија во 1990 год., Драге и неколку луѓе го основале [[Внатрешна македонска револуционерна организација - Демократска партија за македонско национално единство|ВМРО-ДПМНЕ]] општински комитет во Кичево. После неколку години го напуштил комитетот поради конфликти и несогласувања со корумпираните водачи, но Драге пак продолжил да го подржува ВМРО-ДПМНЕ и да гласа за нив. Драге се оженил со Дукате, со која ги добил синот Диме и ќерката Мирјана "Мими", презимето им го сменил на Димески по неговиот татко. Драге починал на 24 декември 2021 год. поради компликации од ефектите на [[Коронавирус|корона вирусот]]. = Наводи = {{наводи}} [[Категорија:Македонски партизани]] 60uicbmm3y1sx2z611c4splgbnbx15n 0 1334243 5382590 5337940 2025-06-21T20:59:39Z Andrew012p 85224 5382590 wikitext text/x-wiki {{Infobox video game|title=Return of the Obra Dinn|image=[[Податотека:Return of the Obra Dinn logo-title.jpg|200px]]|developer=<!--Wikidata-->|publisher=3909 LLC.|designer=[[Лукас Поуп]]|artist=Лукас Поуп|engine=[[Unity (играчки погон)|Unity]]|platforms={{Unbulleted list|[[macOS]]|[[Windows]]|[[Nintendo Switch]]|[[PlayStation 4]]|[[Xbox One]]}}|released={{Unbulleted list|'''macOS''', '''Windows'''||[[18 октомври]] [[2018]] г.|'''Switch''', '''PS4''', '''Xbox One'''|[[18 октомври]] [[2019]] г.}}|genre=[[авантуристичка игра|авантуристичка]], загатка|modes=[[Едноиграчка игра|едноиграчки]]}}{{Закосен наслов}}'''Return of the Obra Dinn''' ({{Lang-mk|Враќањето на Обра Дин}})<ref name="steam">{{cite web|url=https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|title=Return of the Obra Dinn|publisher=[[Steam (софтвер)|Steam]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20201003195509/https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|archive-date=2020-10-03|accessdate=2020-08-06|lang=ru|deadlink=no}}</ref> — [[авантуристичка игра]] развиена и издадена од играчкиот дизајнер Лукас Поуп во [[2018]] г. за [[Microsoft Windows|Windows]] и [[MacOS]]. Ова е втора трговска игра на Поуп, по ''[[Papers, Please]],'' од [[2013]] г. Играта се одвива на измислениот [[призрачен брод]] „Обра Дин“, кој се вратил во домашното [[пристаниште]] без екипаж и патници неколку години по неговото таинствено исчезнување. Играчот, во улога на осигурителен истражител за Британската источноиндиска компанија, мора да ја одреди судбината на секој од шеесетте [[луѓе]] на [[Брод|бродот]] — местото и околностите на нивната [[смрт]] или исчезнување.<ref name="pc-gamer-preview">{{Cite news|url=http://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|title=Papers, Please creator Lucas Pope details his next game|author=|date=|work=[[PC Gamer]]|accessdate=2017-11-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210109123638/https://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|archivedate=2021-01-09|language=en}}</ref> Играта користи [[Двоична слика|еднобитен еднобоен графички стил]] вдахнат од [[Видеоигра|игрите]] на раните системи Macintosh.<ref name="kotaku review2">{{cite web|url=https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|title=Return of the Obra Dinn: The Kotaku Review|last=Kohler|author=|first=Chris|date=2018-10-18|work=[[Kotaku]]|publisher=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210118143920/https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|archive-date=2021-01-18|accessdate=2018-10-18|lang=en|deadlink=no}}</ref> ''Return of the Obra Dinn'' добил исклучително високо признание од критичарите и бил удостоен со неколку награди во играчката [[индустрија]], како и постојано прогласуван за една од најдобрите игри на [[Година|годината]] и [[Деценија|деценијата]]. == Содржина == {{Разоткривање}}Бродскиот трговски брод „Обра дин“ (англ. ''The Obra Dinn''), под заповед на капетанот Роберт Витерел, во 1802 г. испловува со 52 члена на екипажот и 8 патници од Фалмут, Корнвол, кон [[Ориент]]. Бродот не успева да стигне до собирното место кај [[’Рт на Добрата Надеж|’Ртот на Добрата Надеж]] и е прогласен за исчезнат. Пет години подоцна, бродот ненадејно повторно се појавува покрај брегот на [[Англија]], со сите души мртви или исчезнати. Источноиндиската компанија испраќа новоименуван „Главен инспектор“ за да утврди што се случило на бродот. Инспекторот добива копија од дневникот на „Обра дин“, цртежи на патниците и екипажот, како и „Memento Mortem“ од Хенри Еванс, бродскиот хирург. „Мортемот“, кога се користи на труп или негови траги, му овозможува на корисникот да го набљудува точниот миг на смртта на трупот, замрзнат во времето. Со ова и со дневникот, инспекторот се зафаќа да ја расветли судбината на сите 60 души на бродот. „Обра дин“ превезувал голем број патници, вклучувајќи патувачки музичар, богата Англичанка со нејзината придружничка, и двајца формосански благородници со нивните чувари што превезувале извонреден ковчег со богатство. Првата несреќа се случила само неколку дена по почетокот на патувањето, кога еден член на екипажот и еден шверцер биле згмечени до смрт од необезбеден [[товар]], а други двајца починале од [[пневмонија]] и покрај најдобрите обиди на Еванс да ги спаси. Кратко по пристигнувањето на [[Канарски Острови|Канарските Острови]], вториот офицер на „Обра дин“, Едвард Николс, се обидува да го украде ковчегот на формосанските благородници во товарниот простор, кога музичарот го фаќа на дело; Николс го прободува и го наместува еден од формосанските чувари. Витерел, обврзан да ги почитува прописите на Компанијата, наредува човекот да биде погубен од стрелачки вод. Николс потоа организира мала група мажи да го украдат ковчегот и да ги земат благородниците како заложници на два од бродските чамци. Три сирени потоа ги напаѓаат чамците, убивајќи го поголемиот дел од групата. Нападот на сирените е запрен само кога еден од благородниците користи волшебна школка извлечена од ковчегот за да ги зашемети сирените, по цена на сопствениот живот. Николс ги врзува чамците и се враќа на „Обра дин“ заедно со заробените сирени, само за да биде смртно застрелан од преживеаниот формосански чувар додека се приближува. Кога се донесени на бродот, сирените, кои имаат свои школки, беснеат и убиваат неколку членови на екипажот пред да бидат безбедно заклучени во лазаретот. Капетанот Витерел наредува бродот да се врати во Англија. Сирените користат волшепство за да повикаат страшна бура, дозволувајќи пар морски демони качени на џиновски пајакови ракови да се обидат да ги спасат. Демоните се убиени, но екипажот претрпува тешки загуби. Кратко потоа, сирените повикуваат [[кракен]], кој убива повеќе членови на екипажот и сериозно го оштетува бродот. Капетанот, откако ја сфатил вистината, оди во лазаретот и убива две од сирените пред третата да го испрати кракенот. Преживеаната сирена е ослободена, но дури откако се согласува да го води бродот назад кон дома. Преживеаните патници и дел од екипажот одлучуваат да го напуштат „Обра дин“ и да се упатат кон западниот брег на [[Африка]], но само Еванс и неговиот чамец стигнуваат на безбедно. Пред да замине, Еванс го убива своето милениче [[мајмун]] во лазаретот и ја задржува неговата шепа. Малата група преживеани, кои сѐ уште се на бродот, постепено се свртуваат еден против друг, пред конечно да се обидат да го преземат управувањето над бродот преку бунт. Витерел успева да ги убие сите во борба еден на еден, но бидејќи неговата [[Сопруга|жена]] веќе е мртва од повредите здобиени за време на нападот на кракенот, тој извршува самоубиство со пиштол. Инспекторот на крајот ги каталогизира судбините на 58 од 60-те души на бродот, заминувајќи кратко пред ненадејна бура да го потопи оштетениот „Обра дин“. Целосниот дневник е испратен назад до Еванс, а изготвен е извештај за осигурување, со кој се обесштетуваат или казнуваат имотите на изгубените членови на екипажот, во зависност од нивното поведение. Една година подоцна, Џејн Бирд, една од преживеаните што побегнале со Еванс, ја испраќа книгата назад до инспекторот заедно со шепата од мајмунот и писмо во кое пишува дека Еванс починал кратко по добивањето на дневникот. Инспекторот го користи „Мортемот“ на шепата од мајмунот за да заклучи што се случило во лазаретот и да ги каталогизира последните две судбини, со што ја завршува целата приказна за „Обра дин“ за негова лична колекција. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category|Boston Massacre}}{{IMDb title|9433398}} * {{official website|obradinn.com/}} [[Категорија:Игри за Windows]] [[Категорија:Игри за Mac OS]] [[Категорија:Игри за Xbox One]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ {{Предлошка:Лукас Поуп}} [[Категорија:Авантуристички игри]] [[Категорија:Игри за Nintendo Switch]] [[Категорија:Игри за PlayStation 4]] [[Категорија:Игри за Mac OS X]] b10ht4tu5phlk4erny9f54snyfnhn6f 5382591 5382590 2025-06-21T21:01:49Z Andrew012p 85224 5382591 wikitext text/x-wiki {{Infobox video game|title=Return of the Obra Dinn|image=[[Податотека:Return of the Obra Dinn logo-title.jpg|200px]]|developer=<!--Wikidata-->|publisher=3909 LLC.|designer=[[Лукас Поуп]]|artist=Лукас Поуп|engine=[[Unity (играчки погон)|Unity]]|platforms={{Unbulleted list|[[macOS]]|[[Windows]]|[[Nintendo Switch]]|[[PlayStation 4]]|[[Xbox One]]}}|released={{Unbulleted list|'''macOS''', '''Windows'''||[[18 октомври]] [[2018]] г.|'''Switch''', '''PS4''', '''Xbox One'''|[[18 октомври]] [[2019]] г.}}|genre=[[авантуристичка игра|авантуристичка]], загатка|modes=[[Едноиграчка игра|едноиграчки]]}}{{Закосен наслов}}'''Return of the Obra Dinn''' ({{Lang-mk|Враќањето на Обра дин}})<ref name="steam">{{cite web|url=https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|title=Return of the Obra Dinn|publisher=[[Steam (софтвер)|Steam]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20201003195509/https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|archive-date=2020-10-03|accessdate=2020-08-06|lang=ru|deadlink=no}}</ref> — [[авантуристичка игра]] развиена и издадена од играчкиот дизајнер Лукас Поуп во [[2018]] г. за [[Microsoft Windows|Windows]] и [[MacOS]]. Ова е втора трговска игра на Поуп, по ''[[Papers, Please]],'' од [[2013]] г. Играта се одвива на измислениот [[призрачен брод]] „Обра Дин“, кој се вратил во домашното [[пристаниште]] без екипаж и патници неколку години по неговото таинствено исчезнување. Играчот, во улога на осигурителен истражител за Британската источноиндиска компанија, мора да ја одреди судбината на секој од шеесетте [[луѓе]] на [[Брод|бродот]] — местото и околностите на нивната [[смрт]] или исчезнување.<ref name="pc-gamer-preview">{{Cite news|url=http://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|title=Papers, Please creator Lucas Pope details his next game|author=|date=|work=[[PC Gamer]]|accessdate=2017-11-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210109123638/https://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|archivedate=2021-01-09|language=en}}</ref> Играта користи [[Двоична слика|еднобитен еднобоен графички стил]] вдахнат од [[Видеоигра|игрите]] на раните системи Macintosh.<ref name="kotaku review2">{{cite web|url=https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|title=Return of the Obra Dinn: The Kotaku Review|last=Kohler|author=|first=Chris|date=2018-10-18|work=[[Kotaku]]|publisher=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210118143920/https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|archive-date=2021-01-18|accessdate=2018-10-18|lang=en|deadlink=no}}</ref> ''Return of the Obra Dinn'' добил исклучително високо признание од критичарите и бил удостоен со неколку награди во играчката [[индустрија]], како и постојано прогласуван за една од најдобрите игри на [[Година|годината]] и [[Деценија|деценијата]]. == Содржина == {{Разоткривање}}Бродскиот трговски брод „Обра дин“ (англ. ''The Obra Dinn''), под заповед на капетанот Роберт Витерел, во 1802 г. испловува со 52 члена на екипажот и 8 патници од Фалмут, Корнвол, кон [[Ориент]]. Бродот не успева да стигне до собирното место кај [[’Рт на Добрата Надеж|’Ртот на Добрата Надеж]] и е прогласен за исчезнат. Пет години подоцна, бродот ненадејно повторно се појавува покрај брегот на [[Англија]], со сите души мртви или исчезнати. Источноиндиската компанија испраќа новоименуван „Главен инспектор“ за да утврди што се случило на бродот. Инспекторот добива копија од дневникот на „Обра дин“, цртежи на патниците и екипажот, како и „Memento Mortem“ од Хенри Еванс, бродскиот хирург. „Мортемот“, кога се користи на труп или негови траги, му овозможува на корисникот да го набљудува точниот миг на смртта на трупот, замрзнат во времето. Со ова и со дневникот, инспекторот се зафаќа да ја расветли судбината на сите 60 души на бродот. „Обра дин“ превезувал голем број патници, вклучувајќи патувачки музичар, богата Англичанка со нејзината придружничка, и двајца формосански благородници со нивните чувари што превезувале извонреден ковчег со богатство. Првата несреќа се случила само неколку дена по почетокот на патувањето, кога еден член на екипажот и еден шверцер биле згмечени до смрт од необезбеден [[товар]], а други двајца починале од [[пневмонија]] и покрај најдобрите обиди на Еванс да ги спаси. Кратко по пристигнувањето на [[Канарски Острови|Канарските Острови]], вториот офицер на „Обра дин“, Едвард Николс, се обидува да го украде ковчегот на формосанските благородници во товарниот простор, кога музичарот го фаќа на дело; Николс го прободува и го наместува еден од формосанските чувари. Витерел, обврзан да ги почитува прописите на Компанијата, наредува човекот да биде погубен од стрелачки вод. Николс потоа организира мала група мажи да го украдат ковчегот и да ги земат благородниците како заложници на два од бродските чамци. Три сирени потоа ги напаѓаат чамците, убивајќи го поголемиот дел од групата. Нападот на сирените е запрен само кога еден од благородниците користи волшебна школка извлечена од ковчегот за да ги зашемети сирените, по цена на сопствениот живот. Николс ги врзува чамците и се враќа на „Обра дин“ заедно со заробените сирени, само за да биде смртно застрелан од преживеаниот формосански чувар додека се приближува. Кога се донесени на бродот, сирените, кои имаат свои школки, беснеат и убиваат неколку членови на екипажот пред да бидат безбедно заклучени во лазаретот. Капетанот Витерел наредува бродот да се врати во Англија. Сирените користат волшепство за да повикаат страшна бура, дозволувајќи пар морски демони качени на џиновски пајакови ракови да се обидат да ги спасат. Демоните се убиени, но екипажот претрпува тешки загуби. Кратко потоа, сирените повикуваат [[кракен]], кој убива повеќе членови на екипажот и сериозно го оштетува бродот. Капетанот, откако ја сфатил вистината, оди во лазаретот и убива две од сирените пред третата да го испрати кракенот. Преживеаната сирена е ослободена, но дури откако се согласува да го води бродот назад кон дома. Преживеаните патници и дел од екипажот одлучуваат да го напуштат „Обра дин“ и да се упатат кон западниот брег на [[Африка]], но само Еванс и неговиот чамец стигнуваат на безбедно. Пред да замине, Еванс го убива своето милениче [[мајмун]] во лазаретот и ја задржува неговата шепа. Малата група преживеани, кои сѐ уште се на бродот, постепено се свртуваат еден против друг, пред конечно да се обидат да го преземат управувањето над бродот преку бунт. Витерел успева да ги убие сите во борба еден на еден, но бидејќи неговата [[Сопруга|жена]] веќе е мртва од повредите здобиени за време на нападот на кракенот, тој извршува самоубиство со пиштол. Инспекторот на крајот ги каталогизира судбините на 58 од 60-те души на бродот, заминувајќи кратко пред ненадејна бура да го потопи оштетениот „Обра дин“. Целосниот дневник е испратен назад до Еванс, а изготвен е извештај за осигурување, со кој се обесштетуваат или казнуваат имотите на изгубените членови на екипажот, во зависност од нивното поведение. Една година подоцна, Џејн Бирд, една од преживеаните што побегнале со Еванс, ја испраќа книгата назад до инспекторот заедно со шепата од мајмунот и писмо во кое пишува дека Еванс починал кратко по добивањето на дневникот. Инспекторот го користи „Мортемот“ на шепата од мајмунот за да заклучи што се случило во лазаретот и да ги каталогизира последните две судбини, со што ја завршува целата приказна за „Обра дин“ за негова лична колекција. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category|Boston Massacre}}{{IMDb title|9433398}} * {{official website|obradinn.com/}} [[Категорија:Игри за Windows]] [[Категорија:Игри за Mac OS]] [[Категорија:Игри за Xbox One]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ {{Предлошка:Лукас Поуп}} [[Категорија:Авантуристички игри]] [[Категорија:Игри за Nintendo Switch]] [[Категорија:Игри за PlayStation 4]] [[Категорија:Игри за Mac OS X]] dovqpez98md8djnpbn3ru8ecavsxgse 5382592 5382591 2025-06-21T21:02:28Z Andrew012p 85224 5382592 wikitext text/x-wiki {{Infobox video game|title=Return of the Obra Dinn|image=[[Податотека:Return of the Obra Dinn logo-title.jpg|200px]]|developer=<!--Wikidata-->|publisher=3909 LLC.|designer=[[Лукас Поуп]]|artist=Лукас Поуп|engine=[[Unity (играчки погон)|Unity]]|platforms={{Unbulleted list|[[macOS]]|[[Windows]]|[[Nintendo Switch]]|[[PlayStation 4]]|[[Xbox One]]}}|released={{Unbulleted list|'''macOS''', '''Windows'''||[[18 октомври]] [[2018]] г.|'''Switch''', '''PS4''', '''Xbox One'''|[[18 октомври]] [[2019]] г.}}|genre=[[авантуристичка игра|авантуристичка]], загатка|modes=[[Едноиграчка игра|едноиграчки]]}}{{Закосен наслов}}'''Return of the Obra Dinn''' ({{Lang-mk|Враќањето на Обра дин}})<ref name="steam">{{cite web|url=https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|title=Return of the Obra Dinn|publisher=[[Steam (софтвер)|Steam]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20201003195509/https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|archive-date=2020-10-03|accessdate=2020-08-06|lang=ru|deadlink=no}}</ref> — [[авантуристичка игра]] развиена и издадена од играчкиот дизајнер Лукас Поуп во [[2018]] г. за [[Microsoft Windows|Windows]] и [[MacOS]]. Ова е втора трговска игра на Поуп, по ''[[Papers, Please]],'' од [[2013]] г. Играта се одвива на измислениот [[призрачен брод]] „Обра дин“, кој се вратил во домашното [[пристаниште]] без екипаж и патници неколку години по неговото таинствено исчезнување. Играчот, во улога на осигурителен истражител за Британската источноиндиска компанија, мора да ја одреди судбината на секој од шеесетте [[луѓе]] на [[Брод|бродот]] — местото и околностите на нивната [[смрт]] или исчезнување.<ref name="pc-gamer-preview">{{Cite news|url=http://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|title=Papers, Please creator Lucas Pope details his next game|author=|date=|work=[[PC Gamer]]|accessdate=2017-11-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210109123638/https://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|archivedate=2021-01-09|language=en}}</ref> Играта користи [[Двоична слика|еднобитен еднобоен графички стил]] вдахнат од [[Видеоигра|игрите]] на раните системи Macintosh.<ref name="kotaku review2">{{cite web|url=https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|title=Return of the Obra Dinn: The Kotaku Review|last=Kohler|author=|first=Chris|date=2018-10-18|work=[[Kotaku]]|publisher=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210118143920/https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|archive-date=2021-01-18|accessdate=2018-10-18|lang=en|deadlink=no}}</ref> ''Return of the Obra Dinn'' добил исклучително високо признание од критичарите и бил удостоен со неколку награди во играчката [[индустрија]], како и постојано прогласуван за една од најдобрите игри на [[Година|годината]] и [[Деценија|деценијата]]. == Содржина == {{Разоткривање}}Бродскиот трговски брод „Обра дин“ ([[Англиски јазик|англ]]. ''The Obra Dinn''), под заповед на капетанот Роберт Витерел, во 1802 г. испловува со 52 члена на екипажот и 8 патници од Фалмут, Корнвол, кон [[Ориент]]. Бродот не успева да стигне до собирното место кај [[’Рт на Добрата Надеж|’Ртот на Добрата Надеж]] и е прогласен за исчезнат. Пет години подоцна, бродот ненадејно повторно се појавува покрај брегот на [[Англија]], со сите души мртви или исчезнати. Источноиндиската компанија испраќа новоименуван „Главен инспектор“ за да утврди што се случило на бродот. Инспекторот добива копија од дневникот на „Обра дин“, цртежи на патниците и екипажот, како и „Memento Mortem“ од Хенри Еванс, бродскиот хирург. „Мортемот“, кога се користи на труп или негови траги, му овозможува на корисникот да го набљудува точниот миг на смртта на трупот, замрзнат во времето. Со ова и со дневникот, инспекторот се зафаќа да ја расветли судбината на сите 60 души на бродот. „Обра дин“ превезувал голем број патници, вклучувајќи патувачки музичар, богата Англичанка со нејзината придружничка, и двајца формосански благородници со нивните чувари што превезувале извонреден ковчег со богатство. Првата несреќа се случила само неколку дена по почетокот на патувањето, кога еден член на екипажот и еден шверцер биле згмечени до смрт од необезбеден [[товар]], а други двајца починале од [[пневмонија]] и покрај најдобрите обиди на Еванс да ги спаси. Кратко по пристигнувањето на [[Канарски Острови|Канарските Острови]], вториот офицер на „Обра дин“, Едвард Николс, се обидува да го украде ковчегот на формосанските благородници во товарниот простор, кога музичарот го фаќа на дело; Николс го прободува и го наместува еден од формосанските чувари. Витерел, обврзан да ги почитува прописите на Компанијата, наредува човекот да биде погубен од стрелачки вод. Николс потоа организира мала група мажи да го украдат ковчегот и да ги земат благородниците како заложници на два од бродските чамци. Три сирени потоа ги напаѓаат чамците, убивајќи го поголемиот дел од групата. Нападот на сирените е запрен само кога еден од благородниците користи волшебна школка извлечена од ковчегот за да ги зашемети сирените, по цена на сопствениот живот. Николс ги врзува чамците и се враќа на „Обра дин“ заедно со заробените сирени, само за да биде смртно застрелан од преживеаниот формосански чувар додека се приближува. Кога се донесени на бродот, сирените, кои имаат свои школки, беснеат и убиваат неколку членови на екипажот пред да бидат безбедно заклучени во лазаретот. Капетанот Витерел наредува бродот да се врати во Англија. Сирените користат волшепство за да повикаат страшна бура, дозволувајќи пар морски демони качени на џиновски пајакови ракови да се обидат да ги спасат. Демоните се убиени, но екипажот претрпува тешки загуби. Кратко потоа, сирените повикуваат [[кракен]], кој убива повеќе членови на екипажот и сериозно го оштетува бродот. Капетанот, откако ја сфатил вистината, оди во лазаретот и убива две од сирените пред третата да го испрати кракенот. Преживеаната сирена е ослободена, но дури откако се согласува да го води бродот назад кон дома. Преживеаните патници и дел од екипажот одлучуваат да го напуштат „Обра дин“ и да се упатат кон западниот брег на [[Африка]], но само Еванс и неговиот чамец стигнуваат на безбедно. Пред да замине, Еванс го убива своето милениче [[мајмун]] во лазаретот и ја задржува неговата шепа. Малата група преживеани, кои сѐ уште се на бродот, постепено се свртуваат еден против друг, пред конечно да се обидат да го преземат управувањето над бродот преку бунт. Витерел успева да ги убие сите во борба еден на еден, но бидејќи неговата [[Сопруга|жена]] веќе е мртва од повредите здобиени за време на нападот на кракенот, тој извршува самоубиство со пиштол. Инспекторот на крајот ги каталогизира судбините на 58 од 60-те души на бродот, заминувајќи кратко пред ненадејна бура да го потопи оштетениот „Обра дин“. Целосниот дневник е испратен назад до Еванс, а изготвен е извештај за осигурување, со кој се обесштетуваат или казнуваат имотите на изгубените членови на екипажот, во зависност од нивното поведение. Една година подоцна, Џејн Бирд, една од преживеаните што побегнале со Еванс, ја испраќа книгата назад до инспекторот заедно со шепата од мајмунот и писмо во кое пишува дека Еванс починал кратко по добивањето на дневникот. Инспекторот го користи „Мортемот“ на шепата од мајмунот за да заклучи што се случило во лазаретот и да ги каталогизира последните две судбини, со што ја завршува целата приказна за „Обра дин“ за негова лична колекција. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category|Boston Massacre}}{{IMDb title|9433398}} * {{official website|obradinn.com/}} [[Категорија:Игри за Windows]] [[Категорија:Игри за Mac OS]] [[Категорија:Игри за Xbox One]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ {{Предлошка:Лукас Поуп}} [[Категорија:Авантуристички игри]] [[Категорија:Игри за Nintendo Switch]] [[Категорија:Игри за PlayStation 4]] [[Категорија:Игри за Mac OS X]] f6eljdr9w18fup6hkcgdz7i3z86lcts 5382593 5382592 2025-06-21T21:03:42Z Andrew012p 85224 5382593 wikitext text/x-wiki {{Infobox video game|title=Return of the Obra Dinn|image=[[Податотека:Return of the Obra Dinn logo-title.jpg|200px]]|developer=<!--Wikidata-->|publisher=3909 LLC.|designer=[[Лукас Поуп]]|artist=Лукас Поуп|engine=[[Unity (играчки погон)|Unity]]|platforms={{Unbulleted list|[[macOS]]|[[Windows]]|[[Nintendo Switch]]|[[PlayStation 4]]|[[Xbox One]]}}|released={{Unbulleted list|'''macOS''', '''Windows'''||[[18 октомври]] [[2018]] г.|'''Switch''', '''PS4''', '''Xbox One'''|[[18 октомври]] [[2019]] г.}}|genre=[[авантуристичка игра|авантуристичка]], загатка|modes=[[Едноиграчка игра|едноиграчки]]}}{{Закосен наслов}}'''Return of the Obra Dinn''' ({{Lang-mk|Враќањето на Обра дин}})<ref name="steam">{{cite web|url=https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|title=Return of the Obra Dinn|publisher=[[Steam (софтвер)|Steam]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20201003195509/https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|archive-date=2020-10-03|accessdate=2020-08-06|lang=ru|deadlink=no}}</ref> — [[авантуристичка игра]] развиена и издадена од играчкиот дизајнер Лукас Поуп во [[2018]] г. за [[Microsoft Windows|Windows]] и [[MacOS]]. Ова е втора трговска игра на Поуп, по ''[[Papers, Please]],'' од [[2013]] г. Играта се одвива на измислениот [[призрачен брод]] „Обра дин“, кој се вратил во домашното [[пристаниште]] без екипаж и патници неколку години по неговото таинствено исчезнување. Играчот, во улога на осигурителен истражител за Британската источноиндиска компанија, мора да ја одреди судбината на секој од шеесетте [[луѓе]] на [[Брод|бродот]] — местото и околностите на нивната [[смрт]] или исчезнување.<ref name="pc-gamer-preview">{{Cite news|url=http://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|title=Papers, Please creator Lucas Pope details his next game|author=|date=|work=[[PC Gamer]]|accessdate=2017-11-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210109123638/https://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|archivedate=2021-01-09|language=en}}</ref> Играта користи [[Двоична слика|еднобитен еднобоен графички стил]] вдахнат од [[Видеоигра|игрите]] на раните системи Macintosh.<ref name="kotaku review2">{{cite web|url=https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|title=Return of the Obra Dinn: The Kotaku Review|last=Kohler|author=|first=Chris|date=2018-10-18|work=[[Kotaku]]|publisher=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210118143920/https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|archive-date=2021-01-18|accessdate=2018-10-18|lang=en|deadlink=no}}</ref> ''Return of the Obra Dinn'' добил исклучително високо признание од критичарите и бил удостоен со неколку награди во играчката [[индустрија]], како и постојано прогласуван за една од најдобрите игри на [[Година|годината]] и [[Деценија|деценијата]]. == Содржина == {{Разоткривање}}Трговскиот брод „Обра дин“ ([[Англиски јазик|англ]]. ''The Obra Dinn''), под заповед на капетанот Роберт Витерел, во 1802 г. испловува со 52 члена на екипажот и 8 патници од Фалмут, Корнвол, кон [[Ориент]]. Бродот не успева да стигне до собирното место кај [[’Рт на Добрата Надеж|’Ртот на Добрата Надеж]] и е прогласен за исчезнат. Пет години подоцна, бродот ненадејно повторно се појавува покрај брегот на [[Англија]], со сите души мртви или исчезнати. Источноиндиската компанија испраќа новоименуван „Главен инспектор“ за да утврди што се случило на бродот. Инспекторот добива копија од дневникот на „Обра дин“, цртежи на патниците и екипажот, како и „Memento Mortem“ од Хенри Еванс, бродскиот хирург. „Мортемот“, кога се користи на труп или негови траги, му овозможува на корисникот да го набљудува точниот миг на смртта на трупот, замрзнат во времето. Со ова и со дневникот, инспекторот се зафаќа да ја расветли судбината на сите 60 души на бродот. „Обра дин“ превезувал голем број патници, вклучувајќи патувачки музичар, богата Англичанка со нејзината придружничка, и двајца формосански благородници со нивните чувари што превезувале извонреден ковчег со богатство. Првата несреќа се случила само неколку дена по почетокот на патувањето, кога еден член на екипажот и еден шверцер биле згмечени до смрт од необезбеден [[товар]], а други двајца починале од [[пневмонија]] и покрај најдобрите обиди на Еванс да ги спаси. Кратко по пристигнувањето на [[Канарски Острови|Канарските Острови]], вториот офицер на „Обра дин“, Едвард Николс, се обидува да го украде ковчегот на формосанските благородници во товарниот простор, кога музичарот го фаќа на дело; Николс го прободува и го наместува еден од формосанските чувари. Витерел, обврзан да ги почитува прописите на Компанијата, наредува човекот да биде погубен од стрелачки вод. Николс потоа организира мала група мажи да го украдат ковчегот и да ги земат благородниците како заложници на два од бродските чамци. Три сирени потоа ги напаѓаат чамците, убивајќи го поголемиот дел од групата. Нападот на сирените е запрен само кога еден од благородниците користи волшебна школка извлечена од ковчегот за да ги зашемети сирените, по цена на сопствениот живот. Николс ги врзува чамците и се враќа на „Обра дин“ заедно со заробените сирени, само за да биде смртно застрелан од преживеаниот формосански чувар додека се приближува. Кога се донесени на бродот, сирените, кои имаат свои школки, беснеат и убиваат неколку членови на екипажот пред да бидат безбедно заклучени во лазаретот. Капетанот Витерел наредува бродот да се врати во Англија. Сирените користат волшепство за да повикаат страшна бура, дозволувајќи пар морски демони качени на џиновски пајакови ракови да се обидат да ги спасат. Демоните се убиени, но екипажот претрпува тешки загуби. Кратко потоа, сирените повикуваат [[кракен]], кој убива повеќе членови на екипажот и сериозно го оштетува бродот. Капетанот, откако ја сфатил вистината, оди во лазаретот и убива две од сирените пред третата да го испрати кракенот. Преживеаната сирена е ослободена, но дури откако се согласува да го води бродот назад кон дома. Преживеаните патници и дел од екипажот одлучуваат да го напуштат „Обра дин“ и да се упатат кон западниот брег на [[Африка]], но само Еванс и неговиот чамец стигнуваат на безбедно. Пред да замине, Еванс го убива своето милениче [[мајмун]] во лазаретот и ја задржува неговата шепа. Малата група преживеани, кои сѐ уште се на бродот, постепено се свртуваат еден против друг, пред конечно да се обидат да го преземат управувањето над бродот преку бунт. Витерел успева да ги убие сите во борба еден на еден, но бидејќи неговата [[Сопруга|жена]] веќе е мртва од повредите здобиени за време на нападот на кракенот, тој извршува самоубиство со пиштол. Инспекторот на крајот ги каталогизира судбините на 58 од 60-те души на бродот, заминувајќи кратко пред ненадејна бура да го потопи оштетениот „Обра дин“. Целосниот дневник е испратен назад до Еванс, а изготвен е извештај за осигурување, со кој се обесштетуваат или казнуваат имотите на изгубените членови на екипажот, во зависност од нивното поведение. Една година подоцна, Џејн Бирд, една од преживеаните што побегнале со Еванс, ја испраќа книгата назад до инспекторот заедно со шепата од мајмунот и писмо во кое пишува дека Еванс починал кратко по добивањето на дневникот. Инспекторот го користи „Мортемот“ на шепата од мајмунот за да заклучи што се случило во лазаретот и да ги каталогизира последните две судбини, со што ја завршува целата приказна за „Обра дин“ за негова лична колекција. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category|Boston Massacre}}{{IMDb title|9433398}} * {{official website|obradinn.com/}} [[Категорија:Игри за Windows]] [[Категорија:Игри за Mac OS]] [[Категорија:Игри за Xbox One]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ {{Предлошка:Лукас Поуп}} [[Категорија:Авантуристички игри]] [[Категорија:Игри за Nintendo Switch]] [[Категорија:Игри за PlayStation 4]] [[Категорија:Игри за Mac OS X]] dwwtchjwf3zey3gmhche0nlof4uv9vy 5382742 5382593 2025-06-22T11:00:48Z Andrew012p 85224 5382742 wikitext text/x-wiki {{Infobox video game|title=Return of the Obra Dinn|image=[[Податотека:Return of the Obra Dinn logo-title.jpg|200px]]|developer=<!--Wikidata-->|publisher=3909 LLC.|designer=[[Лукас Поуп]]|artist=Лукас Поуп|engine=[[Unity (играчки погон)|Unity]]|platforms={{Unbulleted list|[[macOS]]|[[Windows]]|[[Nintendo Switch]]|[[PlayStation 4]]|[[Xbox One]]}}|released={{Unbulleted list|'''macOS''', '''Windows'''||[[18 октомври]] [[2018]] г.|'''Switch''', '''PS4''', '''Xbox One'''|[[18 октомври]] [[2019]] г.}}|genre=[[авантуристичка игра|авантуристичка]], загатка|modes=[[Едноиграчка игра|едноиграчки]]}}{{Закосен наслов}}'''Return of the Obra Dinn''' ({{Lang-mk|Враќањето на Обра дин}})<ref name="steam">{{cite web|url=https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|title=Return of the Obra Dinn|publisher=[[Steam (софтвер)|Steam]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20201003195509/https://store.steampowered.com/app/653530/Return_of_the_Obra_Dinn/?l=russian|archive-date=2020-10-03|accessdate=2020-08-06|lang=ru|deadlink=no}}</ref> — [[авантуристичка игра]] развиена и издадена од играчкиот дизајнер Лукас Поуп во [[2018]] г. за [[Microsoft Windows|Windows]] и [[MacOS]]. Ова е втора трговска игра на Поуп, по ''[[Papers, Please]],'' од [[2013]] г. Играта се одвива на измислениот [[призрачен брод]] „Обра дин“, кој се вратил во домашното [[пристаниште]] без екипаж и патници неколку години по неговото таинствено исчезнување. Играчот, во улога на осигурителен истражител за Британската источноиндиска компанија, мора да ја одреди судбината на секој од шеесетте [[луѓе]] на [[Брод|бродот]] — местото и околностите на нивната [[смрт]] или исчезнување.<ref name="pc-gamer-preview">{{Cite news|url=http://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|title=Papers, Please creator Lucas Pope details his next game|author=|date=|work=[[PC Gamer]]|accessdate=2017-11-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210109123638/https://www.pcgamer.com/papers-please-creator-lucas-pope-details-his-next-game/|archivedate=2021-01-09|language=en}}</ref> Играта користи [[Двоична слика|еднобитен еднобоен графички стил]] вдахнат од [[Видеоигра|игрите]] на раните системи Macintosh.<ref name="kotaku review2">{{cite web|url=https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|title=Return of the Obra Dinn: The Kotaku Review|last=Kohler|author=|first=Chris|date=2018-10-18|work=[[Kotaku]]|publisher=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210118143920/https://kotaku.com/return-of-the-obra-dinn-the-kotaku-review-1829797772|archive-date=2021-01-18|accessdate=2018-10-18|lang=en|deadlink=no}}</ref> ''Return of the Obra Dinn'' добил исклучително високо признание од критичарите и бил удостоен со неколку награди во играчката [[индустрија]], како и постојано прогласуван за една од најдобрите игри на [[Година|годината]] и [[Деценија|деценијата]]. == Содржина == {{Разоткривање}}Трговскиот брод „Обра дин“ ([[Англиски јазик|англ]]. ''The Obra Dinn''), под заповед на капетанот Роберт Витерел, во 1802 г. испловува со 52 члена на екипажот и 8 патници од Фалмут, Корнвол, кон [[Ориент]]. Бродот не успева да стигне до собирното место кај [[’Рт на Добрата Надеж|’Ртот на Добрата Надеж]] и е прогласен за исчезнат. Пет години подоцна, бродот ненадејно повторно се појавува покрај брегот на [[Англија]], со сите души мртви или исчезнати. Британската источноиндиска компанија испраќа новоименуван „Главен инспектор“ за да утврди што се случило на бродот. Инспекторот добива примерок од дневникот на „Обра дин“, цртежи на патниците и екипажот, како и „Memento Mortem“ од Хенри Еванс, бродскиот хирург. „Мортемот“, кога се користи на труп или негови траги, му овозможува на корисникот да го набљудува точниот миг на смртта на трупот, замрзнат во времето. Со ова и со дневникот, инспекторот се зафаќа да ја расветли судбината на сите 60 души на бродот. „Обра дин“ превезувал голем број патници, вклучувајќи патувачки музичар, богата Англичанка со нејзината придружничка, и двајца формосански благородници со нивните чувари што превезувале извонреден ковчег со богатство. Првата несреќа се случила само неколку дена по почетокот на пловидбата, кога еден член на екипажот и еден шверцер биле згмечени до смрт од необезбеден [[товар]], а други двајца починале од [[пневмонија]] и покрај најдобрите обиди на Еванс да ги спаси. Кратко по пристигнувањето на [[Канарски Острови|Канарските Острови]], вториот офицер на „Обра дин“, Едвард Николс, се обидува да го украде ковчегот на формосанските благородници во товарниот простор, кога музичарот го фаќа на дело; Николс го прободува и го наместува еден од формосанските чувари. Витерел, обврзан да ги почитува прописите на Компанијата, наредува човекот да биде погубен од стрелачки вод. Николс потоа организира мала група мажи да го украдат ковчегот и да ги земат благородниците како заложници на два од бродските чамци. Три сирени потоа ги напаѓаат чамците, убивајќи го поголемиот дел од групата. Нападот на сирените е запрен само кога еден од благородниците користи волшебна школка извлечена од ковчегот за да ги зашемети сирените, по цена на сопствениот живот. Николс ги врзува чамците и се враќа на „Обра дин“ заедно со заробените сирени, само за да биде смртно застрелан од преживеаниот формосански чувар додека се приближува. Кога се донесени на бродот, сирените, кои имаат свои школки, беснеат и убиваат неколку членови на екипажот пред да бидат безбедно заклучени во лазаретот. Капетанот Витерел наредува бродот да се врати во Англија. Сирените користат волшепство за да повикаат страшна бура, дозволувајќи пар морски демони качени на џиновски пајакови ракови да се обидат да ги спасат. Демоните се убиени, но екипажот претрпува тешки загуби. Кратко потоа, сирените повикуваат [[кракен]], кој убива повеќе членови на екипажот и сериозно го оштетува бродот. Капетанот, откако ја сфатил вистината, оди во лазаретот и убива две од сирените пред третата да го испрати кракенот. Преживеаната сирена е ослободена, но дури откако се согласува да го води бродот назад кон дома. Преживеаните патници и дел од екипажот одлучуваат да го напуштат „Обра дин“ и да се упатат кон западниот брег на [[Африка]], но само Еванс и неговиот чамец стигнуваат на безбедно. Пред да замине, Еванс го убива своето милениче [[мајмун]] во лазаретот и ја задржува неговата шепа. Малата група преживеани, кои сѐ уште се на бродот, постепено се свртуваат еден против друг, пред конечно да се обидат да го преземат управувањето над бродот преку бунт. Витерел успева да ги убие сите во борба еден на еден, но бидејќи неговата [[Сопруга|жена]] веќе е мртва од повредите здобиени за време на нападот на кракенот, тој извршува самоубиство со пиштол. Инспекторот на крајот ги каталогизира судбините на 58 од 60-те души на бродот, заминувајќи кратко пред ненадејна бура да го потопи оштетениот „Обра дин“. Целосниот дневник е испратен назад до Еванс, а изготвен е извештај за осигурување, со кој се обесштетуваат или казнуваат имотите на изгубените членови на екипажот, во зависност од нивното поведение. Една година подоцна, Џејн Бирд, една од преживеаните што побегнале со Еванс, ја испраќа книгата назад до инспекторот заедно со шепата од мајмунот и писмо во кое пишува дека Еванс починал кратко по добивањето на дневникот. Инспекторот го користи „Мортемот“ на шепата од мајмунот за да заклучи што се случило во лазаретот и да ги каталогизира последните две судбини, со што ја завршува целата приказна на „Обра дин“ за негова лична колекција. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category|Boston Massacre}}{{IMDb title|9433398}} * {{official website|obradinn.com/}} [[Категорија:Игри за Windows]] [[Категорија:Игри за Mac OS]] [[Категорија:Игри за Xbox One]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ {{Предлошка:Лукас Поуп}} [[Категорија:Авантуристички игри]] [[Категорија:Игри за Nintendo Switch]] [[Категорија:Игри за PlayStation 4]] [[Категорија:Игри за Mac OS X]] 1e49fzqi3bw1v9vhjsfrzo74o07opbx 0 1335310 5382384 5340757 2025-06-21T13:53:01Z Andrew012p 85224 5382384 wikitext text/x-wiki {{Infobox film|name=Пет ноќи кај Фреди|image=Пет ноќи кај Фреди филм.jpg|caption=Плакатот на македонски|director=Ема Тами|screenplay={{plainlist| * [[Scott Cawthon]] * Seth Cuddeback * Emma Tammi }}|story={{plainlist| * Scott Cawthon * Chris Lee Hill * Tyler MacIntyre }}|based_on={{based on|''[[Five Nights at Freddy's]]''|Scott Cawthon}}|producer={{plainlist| * Скот Котон * [[Џејсон Блум]] }}|starring={{plainlist| * [[Џош Хачерсон]] * [[Елизабет Лејл]] * Пајпер Рубио * [[Мери Стјуард]] * [[Метју Лилард]] }}|music={{plainlist| * [[The Newton Brothers]]}}|cinematography=Лин Монкриф|editing={{plainlist| * Ендру Весман * Вилијам Пејли }}|studio={{plainlist| * [[Blumhouse Productions]] * Scott Cawthon Productions }}|distributor=* [[Universal Pictures]] * Cineplexx MK|released=[[25 октомври]] [[2023]] г. (САД)<br>[[27 октомври]] [[2023]] г. (Обединето Кралство)<br>[[9 ноември]] [[2023]] г. (Македонија)|runtime=109 минути<ref>{{cite web|url=https://www.bbfc.co.uk/release/five-nights-at-freddys-q29sbgvjdglvbjpwwc0xmdeznzy4|title=''Five Nights at Freddy's'' (15)|website=[[British Board of Film Classification|BBFC]]|date=October 4, 2023|access-date=October 4, 2023|archive-date=October 5, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231005121004/https://www.bbfc.co.uk/release/five-nights-at-freddys-q29sbgvjdglvbjpwwc0xmdeznzy4 |url-status=live}}</ref>|country={{САД}}|language={{Plainlist| * [[англиски јазик|англиски]] * + [[македонски јазик|македонски]] <small>(титла)</small> }}|budget=20 милиони долари|gross=132,7 милиони долари<ref name="NUM">{{cite The Numbers |title= Five Nights at Freddy's — Financial Information |id=Five-Nights-at-Freddys-(2023)|access-date=October 30, 2023}}</ref><ref name="BOM">{{Cite web |title=Five Nights at Freddy's (2023) |url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl764248833/ |access-date=October 29, 2023 |website=[[Box Office Mojo]]}}</ref>|followed_by=''[[Пет ноќи кај Фреди 2]]''}}{{Закосен наслов}}'''Пет ноќи кај Фреди''' ({{Lang-en|Five Nights at Freddy’s}}) — американски [[Натприродно|натприроден]] [[Хорор (филм)|филм на ужасите]] во режија и сценарио на Ема Тами во соавторство на Скот Котон и Сет Кадбек, врз основа на серијата [[Видеоигра|видеоигри]] ''[[Five Nights at Freddy’s]]'' создадена од Скот Котон. Главните улоги ги толкуваат [[Џош Хачерсон]], Елизабет Лејл, Пајпер Рубио, Мери Стјуарт Мастерсон и [[Метју Лилард]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vox.com/culture/23931765/what-is-five-nights-at-freddys-fnaf-movie-lore|title=Five Nights at Freddy’s, the cult horror game turned movie, explained|last=Romano|first=Aja|date=2023-10-26|work=Vox|language=en|accessdate=2023-10-31}}</ref> == Содржина == Мајк Шмит (го глуми Џош Хачерсон) е млад [[човек]] што се грижи за својата 10-годишна сестра Аби (Пајпер Рубио). Неодамна отпуштен и очаен за работа, Мајк се согласува да заземе должност како ноќен чувар во еден напуштен тематски ресторан: ''Пицеријата на Фреди Фазбер''. Но Мајк наскоро открива дека ништо во [[Ресторан|ресторанот]] не е како што изгледа. Четирите аниматроници — Фреди Фазбер, Бони, Чика и Фокси — можат да се движат низ [[Ноќ|ноќта]] и да имаат неизгаслива желба за убивање. Со помош на Ванеса, месна [[полицајка]] (Елизабет Лејл), ноќите на Мајк кај ''Фреди'' ќе го доведат до необјаснети средби со [[Натприродно|натприродното]] и ќе го вовлечат во црното [[срце]] на неискажливиот [[кошмар]]. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category|Boston Massacre}} * {{Official website|https://www.fivenightsatfreddys.movie/}} {{IMDb_title}} [[Категорија:Филмови]] [[Категорија:Филмови од 2023 година]] [[Категорија:Натприродно]] [[Категорија:Ужаси]] [[Категорија:Хорор-филмови]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ ir28we6ed4iuhoqjc8zlf8w7tifxj70 5382386 5382384 2025-06-21T13:53:40Z Andrew012p 85224 5382386 wikitext text/x-wiki {{Infobox film|name=Пет ноќи кај Фреди|image=Пет ноќи кај Фреди филм.jpg|caption=Плакатот на македонски|director=Ема Тами|screenplay={{plainlist| * [[Scott Cawthon]] * Seth Cuddeback * Emma Tammi }}|story={{plainlist| * Scott Cawthon * Chris Lee Hill * Tyler MacIntyre }}|based_on={{based on|''[[Five Nights at Freddy's]]''|Scott Cawthon}}|producer={{plainlist| * Скот Котон * [[Џејсон Блум]] }}|starring={{plainlist| * [[Џош Хачерсон]] * [[Елизабет Лејл]] * Пајпер Рубио * [[Мери Стјуард]] * [[Метју Лилард]] }}|music={{plainlist| * [[The Newton Brothers]]}}|cinematography=Лин Монкриф|editing={{plainlist| * Ендру Весман * Вилијам Пејли }}|studio={{plainlist| * [[Blumhouse Productions]] * Scott Cawthon Productions }}|distributor=* [[Universal Pictures]] * Cineplexx MK|released=[[25 октомври]] [[2023]] г. (САД)<br>[[27 октомври]] [[2023]] г. (Обединето Кралство)<br>[[9 ноември]] [[2023]] г. (Македонија)|runtime=109 минути<ref>{{cite web|url=https://www.bbfc.co.uk/release/five-nights-at-freddys-q29sbgvjdglvbjpwwc0xmdeznzy4|title=''Five Nights at Freddy's'' (15)|website=[[British Board of Film Classification|BBFC]]|date=October 4, 2023|access-date=October 4, 2023|archive-date=October 5, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231005121004/https://www.bbfc.co.uk/release/five-nights-at-freddys-q29sbgvjdglvbjpwwc0xmdeznzy4 |url-status=live}}</ref>|country={{САД}}|language={{Plainlist| * [[англиски јазик|англиски]] * + [[македонски јазик|македонски]] <small>(титла)</small> }}|budget=20 милиони долари|gross=132,7 милиони долари<ref name="NUM">{{cite The Numbers |title= Five Nights at Freddy's — Financial Information |id=Five-Nights-at-Freddys-(2023)|access-date=October 30, 2023}}</ref><ref name="BOM">{{Cite web |title=Five Nights at Freddy's (2023) |url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl764248833/ |access-date=October 29, 2023 |website=[[Box Office Mojo]]}}</ref>|followed_by=''[[Пет ноќи кај Фреди 2]]''}}{{Закосен наслов}}'''Пет ноќи кај Фреди''' ({{Lang-en|Five Nights at Freddy’s}}) — американски [[Натприродно|натприроден]] [[Хорор (филм)|филм на ужасите]] во режија и сценарио на Ема Тами во соавторство на Скот Котон и Сет Кадбек, врз основа на серијата [[Видеоигра|видеоигри]] ''[[Five Nights at Freddy’s]]'' создадена од Скот Котон. Главните улоги ги толкуваат [[Џош Хачерсон]], [[Елизабет Лејл]], Пајпер Рубио, Мери Стјуарт Мастерсон и [[Метју Лилард]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vox.com/culture/23931765/what-is-five-nights-at-freddys-fnaf-movie-lore|title=Five Nights at Freddy’s, the cult horror game turned movie, explained|last=Romano|first=Aja|date=2023-10-26|work=Vox|language=en|accessdate=2023-10-31}}</ref> == Содржина == Мајк Шмит (го глуми Џош Хачерсон) е млад [[човек]] што се грижи за својата 10-годишна сестра Аби (Пајпер Рубио). Неодамна отпуштен и очаен за работа, Мајк се согласува да заземе должност како ноќен чувар во еден напуштен тематски ресторан: ''Пицеријата на Фреди Фазбер''. Но Мајк наскоро открива дека ништо во [[Ресторан|ресторанот]] не е како што изгледа. Четирите аниматроници — Фреди Фазбер, Бони, Чика и Фокси — можат да се движат низ [[Ноќ|ноќта]] и да имаат неизгаслива желба за убивање. Со помош на Ванеса, месна [[полицајка]] (Елизабет Лејл), ноќите на Мајк кај ''Фреди'' ќе го доведат до необјаснети средби со [[Натприродно|натприродното]] и ќе го вовлечат во црното [[срце]] на неискажливиот [[кошмар]]. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category|Boston Massacre}} * {{Official website|https://www.fivenightsatfreddys.movie/}} {{IMDb_title}} [[Категорија:Филмови]] [[Категорија:Филмови од 2023 година]] [[Категорија:Натприродно]] [[Категорија:Ужаси]] [[Категорија:Хорор-филмови]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ 5r1ge8lyvw36bd3zxxis0hrkoug8tm7 5382387 5382386 2025-06-21T13:54:45Z Andrew012p 85224 5382387 wikitext text/x-wiki {{Infobox film|name=Пет ноќи кај Фреди|image=Пет ноќи кај Фреди филм.jpg|caption=Плакатот на македонски|director=Ема Тами|screenplay={{plainlist| * [[Scott Cawthon]] * Seth Cuddeback * Emma Tammi }}|story={{plainlist| * Scott Cawthon * Chris Lee Hill * Tyler MacIntyre }}|based_on={{based on|''[[Five Nights at Freddy's]]''|Scott Cawthon}}|producer={{plainlist| * Скот Котон * [[Џејсон Блум]] }}|starring={{plainlist| * [[Џош Хачерсон]] * [[Елизабет Лејл]] * Пајпер Рубио * [[Мери Стјуард]] * [[Метју Лилард]] }}|music={{plainlist| * [[The Newton Brothers]]}}|cinematography=Лин Монкриф|editing={{plainlist| * Ендру Весман * Вилијам Пејли }}|studio={{plainlist| * [[Blumhouse Productions]] * Scott Cawthon Productions }}|distributor=* [[Universal Pictures]] * Cineplexx MK|released=[[25 октомври]] [[2023]] г. (САД)<br>[[27 октомври]] [[2023]] г. (Обединето Кралство)<br>[[9 ноември]] [[2023]] г. (Македонија)|runtime=109 минути<ref>{{cite web|url=https://www.bbfc.co.uk/release/five-nights-at-freddys-q29sbgvjdglvbjpwwc0xmdeznzy4|title=''Five Nights at Freddy's'' (15)|website=[[British Board of Film Classification|BBFC]]|date=October 4, 2023|access-date=October 4, 2023|archive-date=October 5, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231005121004/https://www.bbfc.co.uk/release/five-nights-at-freddys-q29sbgvjdglvbjpwwc0xmdeznzy4 |url-status=live}}</ref>|country={{САД}}|language={{Plainlist| * [[англиски јазик|англиски]] * + [[македонски јазик|македонски]] <small>(титла)</small> }}|budget=20 милиони долари|gross=132,7 милиони долари<ref name="NUM">{{cite The Numbers |title= Five Nights at Freddy's — Financial Information |id=Five-Nights-at-Freddys-(2023)|access-date=October 30, 2023}}</ref><ref name="BOM">{{Cite web |title=Five Nights at Freddy's (2023) |url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl764248833/ |access-date=October 29, 2023 |website=[[Box Office Mojo]]}}</ref>|followed_by=''[[Пет ноќи кај Фреди 2 (филм)|Пет ноќи кај Фреди 2]]''}}{{Закосен наслов}}'''Пет ноќи кај Фреди''' ({{Lang-en|Five Nights at Freddy’s}}) — американски [[Натприродно|натприроден]] [[Хорор (филм)|филм на ужасите]] во режија и сценарио на Ема Тами во соавторство на Скот Котон и Сет Кадбек, врз основа на серијата [[Видеоигра|видеоигри]] ''[[Five Nights at Freddy’s]]'' создадена од Скот Котон. Главните улоги ги толкуваат [[Џош Хачерсон]], [[Елизабет Лејл]], Пајпер Рубио, Мери Стјуарт Мастерсон и [[Метју Лилард]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vox.com/culture/23931765/what-is-five-nights-at-freddys-fnaf-movie-lore|title=Five Nights at Freddy’s, the cult horror game turned movie, explained|last=Romano|first=Aja|date=2023-10-26|work=Vox|language=en|accessdate=2023-10-31}}</ref> == Содржина == Мајк Шмит (го глуми Џош Хачерсон) е млад [[човек]] што се грижи за својата 10-годишна сестра Аби (Пајпер Рубио). Неодамна отпуштен и очаен за работа, Мајк се согласува да заземе должност како ноќен чувар во еден напуштен тематски ресторан: ''Пицеријата на Фреди Фазбер''. Но Мајк наскоро открива дека ништо во [[Ресторан|ресторанот]] не е како што изгледа. Четирите аниматроници — Фреди Фазбер, Бони, Чика и Фокси — можат да се движат низ [[Ноќ|ноќта]] и да имаат неизгаслива желба за убивање. Со помош на Ванеса, месна [[полицајка]] (Елизабет Лејл), ноќите на Мајк кај ''Фреди'' ќе го доведат до необјаснети средби со [[Натприродно|натприродното]] и ќе го вовлечат во црното [[срце]] на неискажливиот [[кошмар]]. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category|Boston Massacre}} * {{Official website|https://www.fivenightsatfreddys.movie/}} {{IMDb_title}} [[Категорија:Филмови]] [[Категорија:Филмови од 2023 година]] [[Категорија:Натприродно]] [[Категорија:Ужаси]] [[Категорија:Хорор-филмови]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ et8nrsjub63goazk4cu25rp2dhkpken 0 1341313 5382458 5379978 2025-06-21T16:42:24Z Marco Mitrovich 114460 5382458 wikitext text/x-wiki {{Краток опис|Себрат је насеље у Јужној Србији}} '''Себрат''' — село во [[Србија]] во [[општина Бујановац]] во [[Пчињски Управен Округ|Пчињскиот Управен Округ]]. == Местоположба == Себрат е мало село на планината [[Руен]] (на сливот на [[Узовска Река]]). Во [[атар]]от на селото се зачувани остатоци од стари населби. При орање, себрачани наишле на [[темел]]и од куќи, [[керамика]] и друго во арехолошките наоѓалишта Селиште, Горњи Брусац, Црквиште и [[Шупљи Камен]]. На почетокот на ХХ век селото Себрат било чифличка населба со 28 домови. Беговите биле од Прешевска Моравица. Житото се обработувало во местото Обрушак. Маалата на селото Себрат се: Обрушче, Долно Mаало и Горнo Маало. Горно Маало се нарекува и Неварци (по семејството).<ref>Момчило Златановић: Топомија насеља у средњем сливу Пчиње (пет насеља), Врањски гласник XXI, Врање 1988, стр. 161.</ref> == Население == Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија]] во 1931 година, селото имало 250 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_35_39-42_SKOPLJE_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> Според пописот од 2002 г. имало 105 жители (според пописот од 1991 година имало 93 жители). Во селото Себрат живее 81 возрасен жител, а просечната возраст на населението е 36,4 години (35,9 за мажи и 37,0 за жени). Во селото има 23 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 4,57. Според пописот од 2022 во селото имало 37 жители. == Наводи == {{Наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 80ishfctdruj5ww87iqun3rx2amisw1 0 1341336 5382470 5380035 2025-06-21T16:52:10Z Marco Mitrovich 114460 5382470 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место|official_name=Трнава|other_name=|native_name=|nickname=|settlement_type=населено место|motto=|image_skyline=|imagesize=|image_caption=|image_flag=|flag_size=|image_seal=|seal_size=|image_map=|mapsize=|map_caption=|pushpin_map=Србија|pushpin_label_position=bottom|pushpin_mapsize=|pushpin_map_caption=|subdivision_type=Земја|subdivision_name={{знаме|Србија}}|subdivision_type1=[[Окрузи во Србија|Округ]]|subdivision_name1=[[Пчињски Округ|Пчињски]]|subdivision_type2=[[Општини во Србија|Општина]]|subdivision_name2=[[Прешево]]|subdivision_type3=|subdivision_name3=|government_footnotes=|government_type=|leader_title=|leader_name=|established_title=|established_date=|area_magnitude=|unit_pref=Metric|area_footnotes=|area_total_km2=|area_land_km2=|population_as_of=2022|population_footnotes=|population_note=|population_total=1245|population_density_km2= |timezone=[[средноевропско време|СЕВ]] |utc_offset=+1|timezone_DST=[[средноевропско летно време|СЕЛВ]] |utc_offset_DST=+2|latd=42|latm=16|lats=52|latNS=N|longd=21|longm=38|longs=44|longEW=E|elevation_footnotes=|elevation_m=|elevation_ft=|postal_code_type=|postal_code=|area_code=|blank_name=|blank_info=|website=|footnotes= }} '''Трнава''' или '''Трново''' — [[населено место]] во [[Општини во Србија|општината]] [[Прешево]], [[Србија]], во близина со [[Македонија|македонската]] граница. Селото е албанско. == Географија и местоположба == Селото се наоѓа на [[Трнавска Река]] во подножјето на планината [[Скопска Црна Гора|Црна Гора]]. Куќите во селото гледаат кон исток. Главниот дел на селото е од збиен тип. Куќите се групирани во [[маало|маала]], додека пак маалата едни од други се оддeлени со улици. Низ селото тече Трнавска Река и така го дели селото на два дела. == Историја == Се смета дека Трнава е старо село, кое неколку пати низ историјата опустило, но пак било обновено. Неговото сегашно име потекнува токму од некој настан, кога селото запустело, па израснале многу трња. На северниот дел од селото, некогаш постоела црквата ''Свети Јован'', каде што и бил закопан селскиот поп, по име Гуран. Новите доселени христијани, на тоа место повторно изградиле црква. Во околината на селото има камен кој се нарекува ''Guri Frlljkt'', односно ''Фрлен Камен''. Селаните од околните села веруваат дека тој камен го фрлил [[Крал Марко|Крале Марко]]. Селото има мешан етнички состав. Порано живееле само [[Македонци]] православни, но тие се иселиле во велешкото село [[Лугунци]].<ref>{{Наведена книга|title=Кумановска-прешевска Црна Гора|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=Српска академија на науките|year=1951|location=Белград|pages=159}}</ref> Во XIX век, селото е дел од [[Прешевска Каза|Прешевската Каза]] на Приштинскиот Санџак. По [[Прва балканска војна|Првата балканска војна]], станува дел од [[Кралство Србија|Кралството Србија]], т.е. [[Јужна Србија (1919–1922)|Јужна Србија]]. По [[Втора светска војна|Втората светска војна]], званично останува во рамките на Србија, иако географски припаѓа кон [[Македонија (регион)|Македонија]]. == Население == Според пописот од 1913 година селото имало 576 жители и било дел од општината Прешево.<ref>{{Наведена книга|title=Речник на местата во ослободената област Стара Србија по службени податоци.|publisher=Мил. Ант. Вујиќ|year=1914|location=Белград}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија]] во 1931 година, селото имало 300 [[Албанци]], 150 [[Турци]] и 250 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_35_39-42_SKOPLJE_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> * Има едно [[Македонци-муслимани|исламизирана]] староседелско семејство по име ''Маложив''. * Доселени муслимани има од фисот Соп, а тие се ''Укови, Фазлиови, Муслиови, Јакупови, Хуселинови, Рустемови, Аметови, Љатифови, Азирови, Реџепови, Муслиови, Шаќирови, Сулејманови, Шерифови'' и ''Садикови'' ; Од фисот Гаш се ''Меметови'' и ''Браимови''; ''Ибраимови'' се од фисот Тсач; Од фисот Бериш се ''Аџи Мустафат''; ''Сулејманови'' се доселие од Горна Морава; ''Амдијови'' се од фисот Красниќ; * По [[Втората светска војна]] се доселиле следниве православни родови: ''Урошевци'' од Врање, ''Илиевци, Џолинци'' од [[Општина Трговиште (Србија)|Пчиња]]; ''Димитријевци, Станковци, Стаменковци, Јовиќи, Николовци ,Михајловци, Ристевци, Ѓорѓевци, Диновци, Стошиќи'' и ''Марковци'' од околината на [[Врање]], ''Наумовци, Стојановци, Давидовци и Здравковци'' од [[Сурдулица]]. {| class="wikitable" |+ !Година !1913 !1931 !1948 !1953 !1961 !1971 !1981 !1991 !2002 !2011 !2022 |- |'''Население''' |576 |700 |1001 |1075 |1204 |1203 |1207 |1397 |1160 |… |1245 |} Според пописот од 2022 година, селото имало 1.245 жители, со густина на населеност од 63,52 жители/км<small>².</small> 51,9% биле мажи, 48,1% биле жени.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://popis2022.stat.gov.rs/|title=Попис становништва, домаћинстава и станова 2022 године.}}</ref> == Наводи == <references /> {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] g4m3tq75v3q0quf8hs8du5dkpkw2jxf 0 1341353 5382432 5379995 2025-06-21T15:38:20Z Marco Mitrovich 114460 5382432 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место|official_name=Норча|other_name=|native_name=|nickname=|settlement_type=населено место|motto=|image_skyline=|imagesize=|image_caption=|image_flag=|flag_size=|image_seal=|seal_size=|image_map=|mapsize=|map_caption=|pushpin_map=Србија|pushpin_label_position=bottom|pushpin_mapsize=|pushpin_map_caption=|subdivision_type=Земја|subdivision_name={{знаме|Србија}}|subdivision_type1=[[Окрузи во Србија|Округ]]|subdivision_name1=[[Пчињски Округ|Пчињски]]|subdivision_type2=[[Општини во Србија|Општина]]|subdivision_name2=[[Прешево]]|subdivision_type3=|subdivision_name3=|government_footnotes=|government_type=|leader_title=|leader_name=|established_title=|established_date=|area_magnitude=|unit_pref=Metric|area_footnotes=|area_total_km2=|area_land_km2=|population_as_of=2022|population_footnotes=|population_note=|population_total=869|population_density_km2=|timezone=[[средноевропско време|CET]]|utc_offset=+1|timezone_DST=[[средноевропско летно време|CEST]]|utc_offset_DST=+2|latd=42|latm=17|lats=52.5|latNS=N|longd=21|longm=38|longs=30|longEW=E|elevation_footnotes=|elevation_m=|elevation_ft=|postal_code_type=|postal_code=|area_code=|blank_name=|blank_info=|website=|footnotes=}}'''Норча''' — [[населено место]] во [[Општини во Србија|општината]] [[Прешево]], [[Србија]], во близина со [[Македонија|македонската]] граница. == Географија и местоположба == Селото се наоѓа во подножјето на планината [[Скопска Црна Гора|Црна Гора]], на едно зарамнето место што е оддалечено 2км од градот [[Прешево]]. Источно од селото поминува железничката пруга. Над селото има букови и дабови шуми. Селото е од збиен тип, освен Герското маало, кое е оддалечено околу 200 метри од останатите куќи. Другите маала коишто го сочинуваат се: ''Паљај, Караосман, Жваљај, Блутај'' и ''Џинај''. == Историја == Се смета дека Норча е старо село, бидејќи се споменува уште во средниот век. Тогаш било забележано дека селото имало црква посветена на ''Свети Никола'', но таа црква непостои денес. Се претпоставува дека била разрушена околу 1878 година. Денешните муслимански жители местото на црквата го нарекуваат ''киша.'' Порано ова село било православно [[Македонци|македонско]], но потоа постепено се доселувале [[Ислам|муслимани]] од северна [[Албанија]]. Овој процес бил многу одамна, бидејќи малку се знае за овие [[Православие|православни]] родови. Во селото останал само еден [[Македонци-муслимани|исламизиран]] род, остатокот се доселени [[Албанци]], но околу 1950 се доселени и нови православни семејства.<ref>{{Наведена книга|title=Кумановска-прешевска Црна Гора|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=Српска академија на науките|year=1951|location=Белград|pages=162}}</ref> Во XIX век, селото е дел од [[Прешевска каза|Прешевската каза]] на Приштинскиот санџак. По [[Прва балканска војна|Првата балканска војна]], станува дел од [[Кралство Србија|Кралството Србија]], т.е. [[Јужна Србија (1919–1922)|Јужна Србија]]. По [[Втора светска војна|Втората светска војна]], званично останува во рамките на Србија, иако географски припаѓа кон [[Македонија (регион)|Македонија]]. == Насeление == Според пописот од 1913 година селото има 377 жители и било дел од општина Прешево.<ref>{{Наведена книга|title=Речник на местата во ослободената област Стара Србија по службени податоци.|publisher=Мил. Ант. Вујиќ|year=1914|location=Белград}}</ref> Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија]] во 1931 година, селото имало 400 [[Албанци]] и 50 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_35_39-42_SKOPLJE_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref> * Има една [[Македонци-муслимани|исламизирана]] староседелска фамилија по име ''Читакај''. * Албански родови доселени од фисот Соп се: ''Караосман, Жваљ, Суљај, Еминај, Џинај, Мула Салаови'' и ''Герови''. * Доселени православни родиови се: ''Вујинци'' од Љутежа, ''Анѓелковци'' од Житораѓе, ''Павловци'' од околината на Врање, ''Павловци'' од Трејак и ''Петровци'' од Пчиња. {| class="wikitable" |+ !Година !1913 !1931 !1948 !1953 !1961 !1971 !1981 !1991 !2002 !2011 !2022 |- |'''Население''' |377 |450 |597 |637 |738 |904 |1002 |1052 |992 |… |869 |} Според пописот од 2022 година, селото имало 869 жители, со густина на населеност од 142.2/км<small>².</small> 49.5% биле мажи, 50.5% биле жени.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://popis2022.stat.gov.rs/|title=Пописа становништва, домаћинстава и станова 2022 године.}}</ref> == Наводи == <references /> {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] bgmnz14axzhox1avns820an8135gman 0 1344826 5382344 5381362 2025-06-21T12:30:48Z Marco Mitrovich 114460 5382344 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Горна Трница | native_name = Горња Трница | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 21 |lats = 47.88 |latNS = N | longd = 22 |longm = 8 |longs = 30.84 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.147 | population_footnotes = | population_total = 45 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Горна Трница''' ({{lang-sr|Горња Трница}}) е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 45 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Демографија == Во населбата Горња Трница живеат 76 возрасни лица, а просечната возраст на населението е 50,2 години (46,5 за мажи и 54,2 за жени). Во населбата има 44 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 1,95 (2002). == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == *[http://www.fallingrain.com/world/RI/00/Gornja_Trnica.html Мапи, аеродроми и метеоролошки локации ] *[http://wikimapia.org/#lat=42.3633&lon=22.1419&z=12&l=32&m=b Сателитска мапа ] {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 8iaryrxukpx3aalkzox0fiviww0x7r7 0 1352253 5382654 5381439 2025-06-22T07:37:01Z 김지성1 49620 김지성1 ја премести страницата [[Џејмс Венс]] на [[Џеј Ди Венс]] презапишувајќи врз пренасочување 5381439 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Џејмс Венс | image = JD Vance Inaugural Portrait (cropped).png | term_start = [[20 јануари]] [[2025]] | birth_name = Џејмс Доналд Боуман | birth_date = {{birth date and age|1984|8|2}} | birth_place = [[Мидлтаун, Охајо|Мидлтаун]], [[Охајо]], [[САД]] | death_place = | education = [[Државниот универзитет во Охајо]] ([[Дипломиран уметност|BA]])<br />[[Универзитетот Јеил]] ([[Juris Doctor|JD]]) | party = [[Републиканска партија (САД)|Републиканска партија]] | spouse = {{marriage|[[Уша Венс|Уша Чилукури]]|2014}} | children = 3 | website = {{URL|vance.senate.gov|Веб-страница на Сенатот}} | branch = [[Маринскиот корпус на Соединетите Американски Држави|Маринскиот корпус на САД]] | rank = [[Каплар (Воена)|Каплар]] | unit = [[Второ крило на морски авиони]] | serviceyears = 2003–2007 | battles = [[Ирачка војна]] | module = {{Listen|pos=center|embed=yes|filename=JD Vance questions witnesses on the effectiveness of Russian sanctions.ogg|title=Гласот на Венс|type=speech|description=Џејмс Венс испрашува сведоци за ефективноста на руските санкции<br/>Снимено на 28 февруари 2023 г}} | signature = JD Vance Signature-01.svg |religion=[[Римокатоличка црква|Католички Христијанин]]|office=50. [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател на САД]]|president=[[Доналд Трамп]]|office1=[[Сенат на Соединетите Американски Држави|Сенатор]] од [[Охајо]]|termstart1=[[3 јануари]] [[2023]]|predecessor1=[[Роб Портман]]|native_name=James Vance|term_end1=[[10 јануари]] [[2025]]|predecessor=[[Камала Харис]]|successor1=[[Џон Хастед]]|office3=[[Републиканска партија (САД)|Финансиски раководител на Републиканскиот национален комитет]]|term_start3=[[18 март]] [[2025]]|predecessor3=[[Дјук Бјуканан]]}} '''Џејмс Дејвид Венс''' ({{lang-en|James David Vance}}; Мидлтаун, {{рн|2|август|1984}}), роден како '''Џејмс Доналд Боуман'''<ref>Венс на раѓање го добил името Џејмс Доналд Боуман. Потоа, тој бил посвоен од третиот сопруг на неговата мајка и неговото име било сменето во Џејмс Дејвид Хамел. Во април 2013 година, тој го усвоил презимето на неговата баба и дедо по мајка Венс.</ref> (англ. ''James Donald Bowman''), познат по [[Прекар|прекарот]] '''Џеј-Ди Венс''' (''JD Vance'') — [[Соединети Американски Држави|американски]] политичар, адвокат, стопанственик, автор, ветеран на Маринскиот корпус и тековен [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|САД]]. Венс е првиот морнарички пешадинец кој е потпретседател на САД. Ставовите на Венс често се опишуваат како [[Конзервативизам|национално конзервативни]] и [[Десница (политика)|десничарски популистички]]. Тој е против [[абортус]]от и [[истополов брак|истополовите бракови]].<ref>{{Cite news |last=Nagourney |first=Adam |date= 15 јули 2024 |title=J.D. Vance on the Issues, From Abortion to the Middle East |url=https://www.nytimes.com/2024/07/15/us/politics/jd-vance-abortion-immigration-issues.html |access-date= 19 јули 2024 |work=[[The New York Times]] |issn=0362-4331 |archive-date= 15 јули 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240715215310/https://www.nytimes.com/2024/07/15/us/politics/jd-vance-abortion-immigration-issues.html |url-status=live |language=en}}</ref> == Животопис == Џејмс Доналд Боуман е роден на 2 август 1984 година, во [[Мидлтаун]], [[Охајо]], во семејството на Беверли Керол (моминче Венс; роден 1961 година) и Доналд Реј Бауман (1959–2023). Тој има шкотско-ирско потекло. Неговите родители се развеле кога тој бил малечок. Набргу потоа, Бауман бил посвоен од третиот сопруг на мајка му, Боб Хамел, и му било сменето име во Џејмс Дејвид Хамел.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://people.com/all-about-jd-vance-parents-8678608|title=All About J.D. Vance's Parents, Mom Beverly Vance and Dad Donald Bowman|work=Peoplemag|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Венс напишал дека неговото детство било обележано со сиромаштија и злоупотреба, а неговата мајка се борела со зависност од дрога. Неговите баба и дедо од двете страни се преселиле во [[Охајо]] од Апалачија во [[Кентаки]]. По дипломирањето во средното училиште Мидлтаун во 2003 година, Венс се пријавил во американскиот марински корпус. Тој беше распореден во [[Ирак]] како борбен дописник шест месеци кон крајот на 2005 година. Таму, тој беше назначен во одделот за односи со јавноста на второто крило на поморските авиони. Тој рече дека неговата служба „ме научи како да живеам како возрасен“ и дека имал „среќа да избега од вистинска борба“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stripes.com/theaters/us/2024-07-16/vance-trump-marines-vice-president-republicans-14505177.html|title=Vance credits service in Marine Corps for teaching him ‘how to live like an adult’|work=Stars and Stripes|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Венс потоа присуствуваше на Државниот универзитет во Охајо со поддршка на Г.И. Бенефиции од школарината на Бил и дипломирал со диплома по политички науки и филозофија во 2009 година. Во тоа време, тој работел за републиканскиот државен сенатор Боб Шулер.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2024/07/17/us/jd-vance-yale-law-school.html|title=How Yale Propelled J.D. Vance’s Career|last=Saul|first=Stephanie|date=2024-07-17|work=The New York Times|access-date=2024-07-24|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> Откако дипломирал во [[Охајо]], Венс го посетувал Правниот факултет во Јеил на речиси целосна стипендија за неговата прва година. Тој стана близок пријател за време на ориентацијата на Јеил со идниот канадски конзервативен пратеник во парламентот Џамил Џивани. За време на неговата прва година, професорката Ејми Чуа, авторка на книгата „Битната химна на мајката тигар“ од 2011 година, го убедила да ги напише своите мемоари [[„Хилбили елегија“]]. Тој беше уредник на „The Yale Law Journal“, а дипломирал во 2013 година со диплома <nowiki>''Juris Doctor''</nowiki>. По неговиот брак во 2014 година, Венс го усвои презимето на неговите баба и дедо, Венс. Во 2017 година, тој доби почесна диплома од Центарот колеџ.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.amnews.com/2017/05/22/hillbilly-elegy-author-j-d-vance-speaks-at-centre-graduation/|title=‘Hillbilly Elegy’ author J.D. Vance speaks at Centre graduation|last=Kleppinger|first=Ben|date=2017-05-22|work=The Advocate-Messenger|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Откако Венс и [[Доналд Трамп|Трамп]] ги победија [[Претседателски избори во САД (2024)|Претседателските избори на САД во 2024 година]] Венс стана [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Држави]] а Трамп стана [[Претседателски избори во САД (2024)|Претседател]]. Двајцата беа инагуриани [[Претседател на Соединетите Американски Држави|Претседател]] и [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|САД]] на 20 јануари 2025 година. == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Венс, Џејмс}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Американски адвокати]] [[Категорија:Американски стопанственици]] [[Категорија:Американски писатели]] [[Категорија:Американски политичари]] [[Категорија:Американски сенатори]] [[Категорија:Републиканци (САД)]] [[Категорија:Апсолвенти на Јејл]] 1soqz52nrb745t2954rf7irl401xp5c 5382659 5382654 2025-06-22T07:37:27Z 김지성1 49620 5382659 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Џејмс Венс | image = JD Vance Inaugural Portrait (cropped).png | term_start = [[20 јануари]] [[2025]] | birth_name = Џејмс Доналд Боуман | birth_date = {{birth date and age|1984|8|2}} | birth_place = [[Мидлтаун, Охајо|Мидлтаун]], [[Охајо]], [[САД]] | death_place = | education = [[Државниот универзитет во Охајо]] ([[Дипломиран уметност|BA]])<br />[[Универзитетот Јеил]] ([[Juris Doctor|JD]]) | party = [[Републиканска партија (САД)|Републиканска партија]] | spouse = {{marriage|[[Уша Венс|Уша Чилукури]]|2014}} | children = 3 | website = {{URL|vance.senate.gov|Веб-страница на Сенатот}} | branch = [[Маринскиот корпус на Соединетите Американски Држави|Маринскиот корпус на САД]] | rank = [[Каплар (Воена)|Каплар]] | unit = [[Второ крило на морски авиони]] | serviceyears = 2003–2007 | battles = [[Ирачка војна]] | module = {{Listen|pos=center|embed=yes|filename=JD Vance questions witnesses on the effectiveness of Russian sanctions.ogg|title=Гласот на Венс|type=speech|description=Џејмс Венс испрашува сведоци за ефективноста на руските санкции<br/>Снимено на 28 февруари 2023 г}} | signature = JD Vance Signature-01.svg |religion=[[Римокатоличка црква|Католички Христијанин]]|office=50. [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател на САД]]|president=[[Доналд Трамп]]|office1=[[Сенат на Соединетите Американски Држави|Сенатор]] од [[Охајо]]|termstart1=[[3 јануари]] [[2023]]|predecessor1=[[Роб Портман]]|native_name=James Vance|term_end1=[[10 јануари]] [[2025]]|predecessor=[[Камала Харис]]|successor1=[[Џон Хастед]]|office3=[[Републиканска партија (САД)|Финансиски раководител на Републиканскиот национален комитет]]|term_start3=[[18 март]] [[2025]]|predecessor3=[[Дјук Бјуканан]]}} '''Џејмс Дејвид Венс''' ({{lang-en|James David Vance}}; Мидлтаун, {{рн|2|август|1984}}), роден како '''Џејмс Доналд Боуман'''<ref>Венс на раѓање го добил името Џејмс Доналд Боуман. Потоа, тој бил посвоен од третиот сопруг на неговата мајка и неговото име било сменето во Џејмс Дејвид Хамел. Во април 2013 година, тој го усвоил презимето на неговата баба и дедо по мајка Венс.</ref> (англ. ''James Donald Bowman''), познат по [[Прекар|прекарот]] '''Џеј Ди Венс''' (''JD Vance'') — [[Соединети Американски Држави|американски]] политичар, адвокат, стопанственик, автор, ветеран на Маринскиот корпус и тековен [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|САД]]. Венс е првиот морнарички пешадинец кој е потпретседател на САД. Ставовите на Венс често се опишуваат како [[Конзервативизам|национално конзервативни]] и [[Десница (политика)|десничарски популистички]]. Тој е против [[абортус]]от и [[истополов брак|истополовите бракови]].<ref>{{Cite news |last=Nagourney |first=Adam |date= 15 јули 2024 |title=J.D. Vance on the Issues, From Abortion to the Middle East |url=https://www.nytimes.com/2024/07/15/us/politics/jd-vance-abortion-immigration-issues.html |access-date= 19 јули 2024 |work=[[The New York Times]] |issn=0362-4331 |archive-date= 15 јули 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240715215310/https://www.nytimes.com/2024/07/15/us/politics/jd-vance-abortion-immigration-issues.html |url-status=live |language=en}}</ref> == Животопис == Џејмс Доналд Боуман е роден на 2 август 1984 година, во [[Мидлтаун]], [[Охајо]], во семејството на Беверли Керол (моминче Венс; роден 1961 година) и Доналд Реј Бауман (1959–2023). Тој има шкотско-ирско потекло. Неговите родители се развеле кога тој бил малечок. Набргу потоа, Бауман бил посвоен од третиот сопруг на мајка му, Боб Хамел, и му било сменето име во Џејмс Дејвид Хамел.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://people.com/all-about-jd-vance-parents-8678608|title=All About J.D. Vance's Parents, Mom Beverly Vance and Dad Donald Bowman|work=Peoplemag|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Венс напишал дека неговото детство било обележано со сиромаштија и злоупотреба, а неговата мајка се борела со зависност од дрога. Неговите баба и дедо од двете страни се преселиле во [[Охајо]] од Апалачија во [[Кентаки]]. По дипломирањето во средното училиште Мидлтаун во 2003 година, Венс се пријавил во американскиот марински корпус. Тој беше распореден во [[Ирак]] како борбен дописник шест месеци кон крајот на 2005 година. Таму, тој беше назначен во одделот за односи со јавноста на второто крило на поморските авиони. Тој рече дека неговата служба „ме научи како да живеам како возрасен“ и дека имал „среќа да избега од вистинска борба“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stripes.com/theaters/us/2024-07-16/vance-trump-marines-vice-president-republicans-14505177.html|title=Vance credits service in Marine Corps for teaching him ‘how to live like an adult’|work=Stars and Stripes|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Венс потоа присуствуваше на Државниот универзитет во Охајо со поддршка на Г.И. Бенефиции од школарината на Бил и дипломирал со диплома по политички науки и филозофија во 2009 година. Во тоа време, тој работел за републиканскиот државен сенатор Боб Шулер.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2024/07/17/us/jd-vance-yale-law-school.html|title=How Yale Propelled J.D. Vance’s Career|last=Saul|first=Stephanie|date=2024-07-17|work=The New York Times|access-date=2024-07-24|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> Откако дипломирал во [[Охајо]], Венс го посетувал Правниот факултет во Јеил на речиси целосна стипендија за неговата прва година. Тој стана близок пријател за време на ориентацијата на Јеил со идниот канадски конзервативен пратеник во парламентот Џамил Џивани. За време на неговата прва година, професорката Ејми Чуа, авторка на книгата „Битната химна на мајката тигар“ од 2011 година, го убедила да ги напише своите мемоари [[„Хилбили елегија“]]. Тој беше уредник на „The Yale Law Journal“, а дипломирал во 2013 година со диплома <nowiki>''Juris Doctor''</nowiki>. По неговиот брак во 2014 година, Венс го усвои презимето на неговите баба и дедо, Венс. Во 2017 година, тој доби почесна диплома од Центарот колеџ.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.amnews.com/2017/05/22/hillbilly-elegy-author-j-d-vance-speaks-at-centre-graduation/|title=‘Hillbilly Elegy’ author J.D. Vance speaks at Centre graduation|last=Kleppinger|first=Ben|date=2017-05-22|work=The Advocate-Messenger|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Откако Венс и [[Доналд Трамп|Трамп]] ги победија [[Претседателски избори во САД (2024)|Претседателските избори на САД во 2024 година]] Венс стана [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Држави]] а Трамп стана [[Претседателски избори во САД (2024)|Претседател]]. Двајцата беа инагуриани [[Претседател на Соединетите Американски Држави|Претседател]] и [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|САД]] на 20 јануари 2025 година. == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Венс, Џејмс}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Американски адвокати]] [[Категорија:Американски стопанственици]] [[Категорија:Американски писатели]] [[Категорија:Американски политичари]] [[Категорија:Американски сенатори]] [[Категорија:Републиканци (САД)]] [[Категорија:Апсолвенти на Јејл]] bgbukidvpjnu18vr05dkkgmm09xeoi9 5382660 5382659 2025-06-22T07:37:58Z 김지성1 49620 5382660 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Џеј Ди Венс | image = JD Vance Inaugural Portrait (cropped).png | term_start = [[20 јануари]] [[2025]] | birth_name = Џејмс Доналд Боуман | birth_date = {{birth date and age|1984|8|2}} | birth_place = [[Мидлтаун, Охајо|Мидлтаун]], [[Охајо]], [[САД]] | death_place = | education = [[Државниот универзитет во Охајо]] ([[Дипломиран уметност|BA]])<br />[[Универзитетот Јеил]] ([[Juris Doctor|JD]]) | party = [[Републиканска партија (САД)|Републиканска партија]] | spouse = {{marriage|[[Уша Венс|Уша Чилукури]]|2014}} | children = 3 | website = {{URL|vance.senate.gov|Веб-страница на Сенатот}} | branch = [[Маринскиот корпус на Соединетите Американски Држави|Маринскиот корпус на САД]] | rank = [[Каплар (Воена)|Каплар]] | unit = [[Второ крило на морски авиони]] | serviceyears = 2003–2007 | battles = [[Ирачка војна]] | module = {{Listen|pos=center|embed=yes|filename=JD Vance questions witnesses on the effectiveness of Russian sanctions.ogg|title=Гласот на Венс|type=speech|description=Џејмс Венс испрашува сведоци за ефективноста на руските санкции<br/>Снимено на 28 февруари 2023 г}} | signature = JD Vance Signature-01.svg |religion=[[Римокатоличка црква|Католички Христијанин]]|office=50. [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател на САД]]|president=[[Доналд Трамп]]|office1=[[Сенат на Соединетите Американски Држави|Сенатор]] од [[Охајо]]|termstart1=[[3 јануари]] [[2023]]|predecessor1=[[Роб Портман]]|native_name=James Vance|term_end1=[[10 јануари]] [[2025]]|predecessor=[[Камала Харис]]|successor1=[[Џон Хастед]]|office3=[[Републиканска партија (САД)|Финансиски раководител на Републиканскиот национален комитет]]|term_start3=[[18 март]] [[2025]]|predecessor3=[[Дјук Бјуканан]]}} '''Џејмс Дејвид Венс''' ({{lang-en|James David Vance}}; Мидлтаун, {{рн|2|август|1984}}), роден како '''Џејмс Доналд Боуман'''<ref>Венс на раѓање го добил името Џејмс Доналд Боуман. Потоа, тој бил посвоен од третиот сопруг на неговата мајка и неговото име било сменето во Џејмс Дејвид Хамел. Во април 2013 година, тој го усвоил презимето на неговата баба и дедо по мајка Венс.</ref> (англ. ''James Donald Bowman''), познат по [[Прекар|прекарот]] '''Џеј Ди Венс''' (''JD Vance'') — [[Соединети Американски Држави|американски]] политичар, адвокат, стопанственик, автор, ветеран на Маринскиот корпус и тековен [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|САД]]. Венс е првиот морнарички пешадинец кој е потпретседател на САД. Ставовите на Венс често се опишуваат како [[Конзервативизам|национално конзервативни]] и [[Десница (политика)|десничарски популистички]]. Тој е против [[абортус]]от и [[истополов брак|истополовите бракови]].<ref>{{Cite news |last=Nagourney |first=Adam |date= 15 јули 2024 |title=J.D. Vance on the Issues, From Abortion to the Middle East |url=https://www.nytimes.com/2024/07/15/us/politics/jd-vance-abortion-immigration-issues.html |access-date= 19 јули 2024 |work=[[The New York Times]] |issn=0362-4331 |archive-date= 15 јули 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240715215310/https://www.nytimes.com/2024/07/15/us/politics/jd-vance-abortion-immigration-issues.html |url-status=live |language=en}}</ref> == Животопис == Џејмс Доналд Боуман е роден на 2 август 1984 година, во [[Мидлтаун]], [[Охајо]], во семејството на Беверли Керол (моминче Венс; роден 1961 година) и Доналд Реј Бауман (1959–2023). Тој има шкотско-ирско потекло. Неговите родители се развеле кога тој бил малечок. Набргу потоа, Бауман бил посвоен од третиот сопруг на мајка му, Боб Хамел, и му било сменето име во Џејмс Дејвид Хамел.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://people.com/all-about-jd-vance-parents-8678608|title=All About J.D. Vance's Parents, Mom Beverly Vance and Dad Donald Bowman|work=Peoplemag|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Венс напишал дека неговото детство било обележано со сиромаштија и злоупотреба, а неговата мајка се борела со зависност од дрога. Неговите баба и дедо од двете страни се преселиле во [[Охајо]] од Апалачија во [[Кентаки]]. По дипломирањето во средното училиште Мидлтаун во 2003 година, Венс се пријавил во американскиот марински корпус. Тој беше распореден во [[Ирак]] како борбен дописник шест месеци кон крајот на 2005 година. Таму, тој беше назначен во одделот за односи со јавноста на второто крило на поморските авиони. Тој рече дека неговата служба „ме научи како да живеам како возрасен“ и дека имал „среќа да избега од вистинска борба“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stripes.com/theaters/us/2024-07-16/vance-trump-marines-vice-president-republicans-14505177.html|title=Vance credits service in Marine Corps for teaching him ‘how to live like an adult’|work=Stars and Stripes|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Венс потоа присуствуваше на Државниот универзитет во Охајо со поддршка на Г.И. Бенефиции од школарината на Бил и дипломирал со диплома по политички науки и филозофија во 2009 година. Во тоа време, тој работел за републиканскиот државен сенатор Боб Шулер.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2024/07/17/us/jd-vance-yale-law-school.html|title=How Yale Propelled J.D. Vance’s Career|last=Saul|first=Stephanie|date=2024-07-17|work=The New York Times|access-date=2024-07-24|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> Откако дипломирал во [[Охајо]], Венс го посетувал Правниот факултет во Јеил на речиси целосна стипендија за неговата прва година. Тој стана близок пријател за време на ориентацијата на Јеил со идниот канадски конзервативен пратеник во парламентот Џамил Џивани. За време на неговата прва година, професорката Ејми Чуа, авторка на книгата „Битната химна на мајката тигар“ од 2011 година, го убедила да ги напише своите мемоари [[„Хилбили елегија“]]. Тој беше уредник на „The Yale Law Journal“, а дипломирал во 2013 година со диплома <nowiki>''Juris Doctor''</nowiki>. По неговиот брак во 2014 година, Венс го усвои презимето на неговите баба и дедо, Венс. Во 2017 година, тој доби почесна диплома од Центарот колеџ.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.amnews.com/2017/05/22/hillbilly-elegy-author-j-d-vance-speaks-at-centre-graduation/|title=‘Hillbilly Elegy’ author J.D. Vance speaks at Centre graduation|last=Kleppinger|first=Ben|date=2017-05-22|work=The Advocate-Messenger|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Откако Венс и [[Доналд Трамп|Трамп]] ги победија [[Претседателски избори во САД (2024)|Претседателските избори на САД во 2024 година]] Венс стана [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Држави]] а Трамп стана [[Претседателски избори во САД (2024)|Претседател]]. Двајцата беа инагуриани [[Претседател на Соединетите Американски Држави|Претседател]] и [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|САД]] на 20 јануари 2025 година. == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Венс, Џејмс}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Американски адвокати]] [[Категорија:Американски стопанственици]] [[Категорија:Американски писатели]] [[Категорија:Американски политичари]] [[Категорија:Американски сенатори]] [[Категорија:Републиканци (САД)]] [[Категорија:Апсолвенти на Јејл]] oyc9zkehnsgkhob0sxytmotenvy1341 5382682 5382660 2025-06-22T09:21:29Z 김지성1 49620 Откажано уредувањето [[Special:Diff/5382659|5382659]] на [[Special:Contributions/김지성1|김지성1]] ([[User talk:김지성1|разговор]]) 5382682 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Џеј Ди Венс | image = JD Vance Inaugural Portrait (cropped).png | term_start = [[20 јануари]] [[2025]] | birth_name = Џејмс Доналд Боуман | birth_date = {{birth date and age|1984|8|2}} | birth_place = [[Мидлтаун, Охајо|Мидлтаун]], [[Охајо]], [[САД]] | death_place = | education = [[Државниот универзитет во Охајо]] ([[Дипломиран уметност|BA]])<br />[[Универзитетот Јеил]] ([[Juris Doctor|JD]]) | party = [[Републиканска партија (САД)|Републиканска партија]] | spouse = {{marriage|[[Уша Венс|Уша Чилукури]]|2014}} | children = 3 | website = {{URL|vance.senate.gov|Веб-страница на Сенатот}} | branch = [[Маринскиот корпус на Соединетите Американски Држави|Маринскиот корпус на САД]] | rank = [[Каплар (Воена)|Каплар]] | unit = [[Второ крило на морски авиони]] | serviceyears = 2003–2007 | battles = [[Ирачка војна]] | module = {{Listen|pos=center|embed=yes|filename=JD Vance questions witnesses on the effectiveness of Russian sanctions.ogg|title=Гласот на Венс|type=speech|description=Џејмс Венс испрашува сведоци за ефективноста на руските санкции<br/>Снимено на 28 февруари 2023 г}} | signature = JD Vance Signature-01.svg |religion=[[Римокатоличка црква|Католички Христијанин]]|office=50. [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател на САД]]|president=[[Доналд Трамп]]|office1=[[Сенат на Соединетите Американски Држави|Сенатор]] од [[Охајо]]|termstart1=[[3 јануари]] [[2023]]|predecessor1=[[Роб Портман]]|native_name=James Vance|term_end1=[[10 јануари]] [[2025]]|predecessor=[[Камала Харис]]|successor1=[[Џон Хастед]]|office3=[[Републиканска партија (САД)|Финансиски раководител на Републиканскиот национален комитет]]|term_start3=[[18 март]] [[2025]]|predecessor3=[[Дјук Бјуканан]]}} '''Џејмс Дејвид Венс''' ({{lang-en|James David Vance}}; Мидлтаун, {{рн|2|август|1984}}), роден како '''Џејмс Доналд Боуман'''<ref>Венс на раѓање го добил името Џејмс Доналд Боуман. Потоа, тој бил посвоен од третиот сопруг на неговата мајка и неговото име било сменето во Џејмс Дејвид Хамел. Во април 2013 година, тој го усвоил презимето на неговата баба и дедо по мајка Венс.</ref> (англ. ''James Donald Bowman''), познат по [[Прекар|прекарот]] '''Џеј-Ди Венс''' (''JD Vance'') — [[Соединети Американски Држави|американски]] политичар, адвокат, стопанственик, автор, ветеран на Маринскиот корпус и тековен [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|САД]]. Венс е првиот морнарички пешадинец кој е потпретседател на САД. Ставовите на Венс често се опишуваат како [[Конзервативизам|национално конзервативни]] и [[Десница (политика)|десничарски популистички]]. Тој е против [[абортус]]от и [[истополов брак|истополовите бракови]].<ref>{{Cite news |last=Nagourney |first=Adam |date= 15 јули 2024 |title=J.D. Vance on the Issues, From Abortion to the Middle East |url=https://www.nytimes.com/2024/07/15/us/politics/jd-vance-abortion-immigration-issues.html |access-date= 19 јули 2024 |work=[[The New York Times]] |issn=0362-4331 |archive-date= 15 јули 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240715215310/https://www.nytimes.com/2024/07/15/us/politics/jd-vance-abortion-immigration-issues.html |url-status=live |language=en}}</ref> == Животопис == Џејмс Доналд Боуман е роден на 2 август 1984 година, во [[Мидлтаун]], [[Охајо]], во семејството на Беверли Керол (моминче Венс; роден 1961 година) и Доналд Реј Бауман (1959–2023). Тој има шкотско-ирско потекло. Неговите родители се развеле кога тој бил малечок. Набргу потоа, Бауман бил посвоен од третиот сопруг на мајка му, Боб Хамел, и му било сменето име во Џејмс Дејвид Хамел.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://people.com/all-about-jd-vance-parents-8678608|title=All About J.D. Vance's Parents, Mom Beverly Vance and Dad Donald Bowman|work=Peoplemag|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Венс напишал дека неговото детство било обележано со сиромаштија и злоупотреба, а неговата мајка се борела со зависност од дрога. Неговите баба и дедо од двете страни се преселиле во [[Охајо]] од Апалачија во [[Кентаки]]. По дипломирањето во средното училиште Мидлтаун во 2003 година, Венс се пријавил во американскиот марински корпус. Тој беше распореден во [[Ирак]] како борбен дописник шест месеци кон крајот на 2005 година. Таму, тој беше назначен во одделот за односи со јавноста на второто крило на поморските авиони. Тој рече дека неговата служба „ме научи како да живеам како возрасен“ и дека имал „среќа да избега од вистинска борба“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stripes.com/theaters/us/2024-07-16/vance-trump-marines-vice-president-republicans-14505177.html|title=Vance credits service in Marine Corps for teaching him ‘how to live like an adult’|work=Stars and Stripes|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Венс потоа присуствуваше на Државниот универзитет во Охајо со поддршка на Г.И. Бенефиции од школарината на Бил и дипломирал со диплома по политички науки и филозофија во 2009 година. Во тоа време, тој работел за републиканскиот државен сенатор Боб Шулер.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2024/07/17/us/jd-vance-yale-law-school.html|title=How Yale Propelled J.D. Vance’s Career|last=Saul|first=Stephanie|date=2024-07-17|work=The New York Times|access-date=2024-07-24|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> Откако дипломирал во [[Охајо]], Венс го посетувал Правниот факултет во Јеил на речиси целосна стипендија за неговата прва година. Тој стана близок пријател за време на ориентацијата на Јеил со идниот канадски конзервативен пратеник во парламентот Џамил Џивани. За време на неговата прва година, професорката Ејми Чуа, авторка на книгата „Битната химна на мајката тигар“ од 2011 година, го убедила да ги напише своите мемоари [[„Хилбили елегија“]]. Тој беше уредник на „The Yale Law Journal“, а дипломирал во 2013 година со диплома <nowiki>''Juris Doctor''</nowiki>. По неговиот брак во 2014 година, Венс го усвои презимето на неговите баба и дедо, Венс. Во 2017 година, тој доби почесна диплома од Центарот колеџ.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.amnews.com/2017/05/22/hillbilly-elegy-author-j-d-vance-speaks-at-centre-graduation/|title=‘Hillbilly Elegy’ author J.D. Vance speaks at Centre graduation|last=Kleppinger|first=Ben|date=2017-05-22|work=The Advocate-Messenger|language=en|accessdate=2024-07-24}}</ref> Откако Венс и [[Доналд Трамп|Трамп]] ги победија [[Претседателски избори во САД (2024)|Претседателските избори на САД во 2024 година]] Венс стана [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Држави]] а Трамп стана [[Претседателски избори во САД (2024)|Претседател]]. Двајцата беа инагуриани [[Претседател на Соединетите Американски Држави|Претседател]] и [[Потпретседател на Соединетите Американски Држави|Потпретседател]] на [[Соединети Американски Држави|САД]] на 20 јануари 2025 година. == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Венс, Џејмс}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Американски адвокати]] [[Категорија:Американски стопанственици]] [[Категорија:Американски писатели]] [[Категорија:Американски политичари]] [[Категорија:Американски сенатори]] [[Категорија:Републиканци (САД)]] [[Категорија:Апсолвенти на Јејл]] d4knennox9q01sduss00ysvv4g6evwz 0 1352566 5382679 5238807 2025-06-22T09:11:18Z EmausBot 18240 Бот: Исправка на двојни пренасочувања → [[Џеј Ди Венс]] 5382679 wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Џеј Ди Венс]] r56ekitd8m1985uera47fl16v4hsgcp 0 1352700 5382678 5238660 2025-06-22T09:11:08Z EmausBot 18240 Бот: Исправка на двојни пренасочувања → [[Џеј Ди Венс]] 5382678 wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Џеј Ди Венс]] r56ekitd8m1985uera47fl16v4hsgcp 0 1353311 5382537 5313549 2025-06-21T18:05:53Z Andrew012p 85224 5382537 wikitext text/x-wiki {{Infobox film|name=Воз за Пусан|image=Train to Busan.jpg|alt=|caption=Плакатот на македонски јазик|native_name=|director=[[Јон Санг Хо]]|producer=Ли Донг Ха|writer=Парк Џу Сук|starring={{Plain list| * [[Конг Ју]] * [[Џунг Ју Ми]] * [[Ма Донг Сок]] * [[Ким Су Ан]] * [[Чои Ву Шик]] * [[Ан Со Хи]] * [[Ким Уи Сунг]] }}|music=Џанг Јонг Гју|cinematography=Ли Хјунг Док|editing=[[Јанг Џин Мо]]|studio={{Plainlist| * [[Next Entertainment World]] * RedPeter Film }}|distributor=Next Entertainment World|released=13 мај 2016 г. (Кански кинофестивал)<br>20 јули 2016 г. (Јужна Кореја)|runtime=118 минути<!--Во кино: 118:07--><ref>{{cite web|url=https://www.bbfc.co.uk/release/train-busan-film-q29sbgvjdglvbjpwwc00mzm4mza|title=''Train to Busan'' (15)|publisher=[[British Board of Film Classification]]|date=20 September 2016|access-date=8 December 2016}}</ref>|country={{знамеикона|Јужна Кореја}} [[Јужна Кореја]]|language={{Plainlist| * [[корејски]] * + [[македонски јазик|македонски]] <small>(титла)</small> }}|budget=8,5 милиони долари<ref>{{cite journal|url=https://www.screendaily.com/news/train-to-busan-director-yeon-sang-ho-working-on-sequel/5131622.article|title='Train To Busan' director Yeon Sang-ho working on sequel|first=Jean|last=Noh|date=13 August 2018|access-date=21 November 2018|journal=[[Screen Daily]]|publisher=Media Business Insight Limited|archive-date=21 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180921015736/https://www.screendaily.com/news/train-to-busan-director-yeon-sang-ho-working-on-sequel/5131622.article|url-status=live}}</ref>|gross=98,5 милиони долари<ref name=NUM>{{cite web|url=https://m.the-numbers.com/movie/Busanhaeng-(south-korea)#tab=summary|title=Busanhaeng (2016)|website=[[The Numbers (website)|The Numbers]]|access-date=19 July 2020|archive-date=16 December 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191216210209/https://m.the-numbers.com/movie/Busanhaeng-(south-korea)#tab=summary|url-status=live}}</ref>}}{{Закосен наслов}}'''Воз за Пусан''' ({{Lang-ko|부산행}}, {{Lang-en|Train to Busan}}) — јужнокорејски акционен филм за [[Зомби|зомбија]] од 2016 г. од режисерот, сценарист и аниматор Јон Санг Хо. Дејството на филмот се случува за време на зомби-апокалипса во [[Јужна Кореја]], со големи жртви во воз во корејска [[брза железница]]. Филмот бил премиерно прикажан на 13 мај 2016 г. на [[Кански филмски фестивал|Канскиот кинофестивал]], надвор од конкуренција, како дел од Полноќните прикажувања (''Midnight Screenings''). Филмот бил објавен во Јужна Кореја на 20 јули 2016 г., станувајќи филм со најголема заработка таа година.<ref>{{Cite news|url=http://variety.com/2016/film/festivals/cannes-film-festival-official-selection-lineup-2016-1201753269/|title=Cannes 2016: Film Festival Unveils Official Selection Lineup|last=|author=|first=Peter Debruge, Elsa Keslassy|date=2016-04-14|work=[[Variety]]|accessdate=2017-08-13|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160930211716/http://variety.com/2016/film/festivals/cannes-film-festival-official-selection-lineup-2016-1201753269/|archivedate=2016-09-30|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2016/05/201_203819.html|title='Train to Busan' to screen at Cannes|author=Bahk Eun-ji|date=2016-05-02|work=koreatimes|accessdate=2017-08-13|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160604104647/http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2016/05/201_203819.html|archivedate=2016-06-04|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2016/07/141_209780.html|title=Zombies fail to impress in 'Train to Busan'|author=Yun Suh-young|date=2016-07-19|work=koreatimes|accessdate=2017-08-13|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160817182132/http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2016/07/141_209780.html|archivedate=2016-08-17|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.bbc.com/news/world-asia-36939395|title=Train to Busan: Zombie film takes S Korea by storm|last=Chen|author=|first=Heather|date=2016-08-03|work=[[Би-би-си|BBC]]|accessdate=2017-08-13|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160806083000/http://www.bbc.com/news/world-asia-36939395|archivedate=2016-08-06|language=en}}</ref><ref name="hr-box">{{cite web|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/south-korea-box-office-flatlines-2016-years-growth-960316|title=South Korea Box Office Flatlines in 2016 After Years of Growth|author=Lee Hyo-won|date=2017-01-03|work=[[The Hollywood Reporter]]|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20171007220744/http://www.hollywoodreporter.com/news/south-korea-box-office-flatlines-2016-years-growth-960316|archive-date=2017-10-07|accessdate=2017-10-07|deadlink=no}}</ref> == Содржина == {{Разоткривање}}Непознат [[вирус]] протекува во тајна лабораторија. Една од првите заразени е срна, која случајно ја удрил еден камионџија. По судирот, животното станува како ништо да не се случило, но со пострашен изглед и со целосно бели очи, каков што ќе биде изгледот на [[Зомби|зомбијата]] во филмот. Главниот лик на филмот, менаџерот Сок Ву, е циничен работохолик и разведен татко на неговата мала ќерка Су Ан. Су Ан сака да ја види својата мајка, која живее во [[Пусан]] на југот на земјата, за нејзиниот роденден. Сок Ву првично го негира патувањето на својата ќерка, но навечер гледа видеозапис од дневната училишна претстава: Су Ан се обидува да отпее песна, но се збунува и замолчува. Сок Ву ги откажува своите обврски утре и оди со својата ќерка до постојката во [[Сеул]] рано наутро; гледаат противпожарни возила и пожар во облакодер покрај патот. Јунаците се качуваат во возот на линијата Кјонгбусон. Исто така, патувајќи со Сок Ву во возот се и: Јун Санг Ха со својата бремена [[сопруга]] Сонг Кјонг, богатиот стопанственик Јон Сук, бејзболска екипа од 10 души, вклучувајќи го играчот Мин Јонг Гук и неговата девојка навивачка Ким Џин Хи, постарите сестри Ин Гил и Џонг Гил, како и еден бездомник што се крие во тоалетот, 2 [[Спроводник (железнички службеник)|спроводници]] и 1 спроводница, машиновозачот и другите 75 патници. За време на поаѓањето на возот, зомбијата успеваат да ја нападнат постојката, по што се случуваат напади и обиди за упад на возот; касната жена успева да скокне во последниот вагон и ѝ станува лошо; Подоцна, таа се претвора во зомби и ја гриза спроводницата — така, заразата брзо се шири низ возот. Јунаците се принудени да бегаат од зомбијата во еден од вагоните поблиску до челото на возот: иако само стаклена врата ги дели од заразените патници во последните вагони, јунаците откриваат дека зомбијата не можат да ја отворат. Благодарение на интернетот и телефонските повици, станува познато дека случаите на ненадејна агресија и беснило кај луѓето се зачестени и дека епидемијата, заедно со масовните немири, се шири низ целата земја на југ. Возот мора да стигне до безбедната постојка во Теџон, каде што преживеаните патници ќе бидат примени од војската. Меѓутоа, излегува дека и Теџон е зафатен од епидемијата — јунаците се принудени да побегнат од толпата зомби-[[Војник|војници]]. Сок Ву, Санг Ха, Јонг Гук и 2 бејзболски играчи ги држат зомби-војниците на постојката. Тие ги задржуваат зомбијата некое време и, жртвувајќи двајца бејзболски играчи, Сок Ву, Санг Ха и Јонг Гук самите налетуваат на последниот вагон. Патниците се наоѓаат расфрлани низ различни вагони, се кријат во тоалетите и разговараат на мобилни телефони. Патниците се поделени во три групи: Сок Ву, Санг Ха и Јонг Гук во последниот вагон, Су Ан, Сонг Кјонг, Ин Гил и бездомникот во средина на возот, Џонг Гил, Јон Сук, спроводникот, Џин Хи и 12 патници поблиску до машиновозачот. Сок Ву дознава по телефон дека неговото друштво е посредно вклучено во катастрофата; меѓутоа, има добра вест — војската успеала да создаде безбедна зона на југот на земјата, во близина на Пусан. Сок Ву, Санг Ха и Јонг Гук решаваат да дојдат до Су Ан, Сонг Кјонг, Ин Гил и бездомникот; во исто време, тие треба да надминат неколку вагони исполнети со зомбија, користејќи умешност и генијалност. Заедно излегуваат во безбедниот вагон на чело на возот, во кој Јон Сук ги убедува другите да не ја отвораат вратата за преживеаните. Умира Санг Ха, кој се жртвувал за да ја спаси својата бремена сопруга и другите, како и Ин Гил, немајќи време да влезе во безбедната зона. Јон Сук продолжува да ги лаже незаразените патници од предниот вагон дека јунаците се заразени, и ги заклучуваат во предниот ходник заедно со Џин Хи. Џонг Гил, вознемирена поради смртта на нејзината сестра и ужасена од себичноста на преживеаните, им ја отвора вратата на зомбијата и тие упаѓаат во вагонот, а таа и другите 12 патници се претвораат во зомбија — само Јон Сук и спроводникот успеваат да се сокријат во тоалетот. На постојката Тегу е откриено дека шините се блокирани од возови што излетале исполнети со зомбија и нема да можат да се движат понатаму. Машиновозачот решава да бара друг воз за да стигне до безбедниот Пусан. Јон Сук го измамува спроводникот и бега од возот. Јонг Гук и Џин Хи го кршат прозорецот на друг воз, а Јон Сук, откако се упатува кон учениците, го турка девојчето кон зомби, од кое таа се заразува. Јонг Гук во тага ја прегрнува својата девојка и станува жртва на нејзиниот заразен гриз. Одеднаш се урива локомотива што не е под контрола, јунаците паѓаат во блокада и се принудени да излезат од неа. Бездомникот се жртвува за да ги спаси Сок Ву, Су Ан и Сонг Кјонг, а Јон Сук го напушта машиновозачот. Како последица на тоа, има само четири лица на локомотивата што ја напуштаат постојката Тегу: Сок Ву, Су Ан, Сонг Кјонг и Јон Сук. Јон Сук е заразен и бавно се претвора во зомби; Сок Ву успева да го оттурне од локомотивата изложувајќи си ја раката на гриз. Сфаќајќи дека наскоро ќе се претвори во зомби, Сок Ву ја заклучува својата ќерка и Сонг Кјонг во кабината на машиновозачот и паѓа од локомотивата, полузаразен. Су Ан и Сонг Кјонг стигнуваат до тунелот на југ, каде што локомотивата е запрена пред блокада. Излегува дека темниот тунел го чуваат војници — тие нишанат кон јунакињите за елимининирање по наредба на генералот, сметајќи ги за зомбија, но штом ја слушаат песната на Су Ан, која ја испеала на училишната претстава, веднаш го спуштаат оружјето и трчаат да пружат помош, каде завршува филмот. == Улоги == {| class="wikitable" !Глумец !Улога |- |[[Конг Ју]] |Сок Ву |- |Џунг Ју Ми |Сонг Кјонг |- |Ма Донг Сок |Јун Санг Ха |- |Ким Су Ан |Су Ан |- |Чои Ву Шик |Мин Јонг Гук |- |Ан Со Хи |Ким Џин Хи |- |Ким Уи Сунг |Јон Сук |- |Чои Гви Ха |бездомникот |- |Џанг Хјук Џин |Ки Чул |- |Парк Мјунг Син |Џонг Гил |- |Је Су Џунг |Ин Гил |- |Џонг Сок Јонг |машиновозачот |} == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * {{Official website|https://web.archive.org/web/20161103052211/http://traintobusan.co.kr/}} {{IMDb title|5700672}} __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ [[Категорија:Филмови од 2016 година]] [[Категорија:Јужнокорејски филмови]] [[Категорија:Филмови на корејски јазик]] dh5idc0p60yzvlazxabc7l15z1kqsbp 0 1356131 5382627 5277059 2025-06-21T22:47:29Z Golf5plus 108702 5382627 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|Name=Орде Неделковски|Img=Orde Nedelkovski.jpg|Born={{роден на и возраст|df=yes|1987|5|8}}|Genre=Фолк|Occupation=Вокалист|Years_active=2008 - сè уште|birth_place=Скопје, Македонија}} '''Орде Неделковски''' (р. [[8 мај]] [[1987]] во [[Скопје]]) - [[Македонија|македонски]] пејач. == Кариера == Орде Неделковски е роден на [[Датум на раѓање|8 мај 1987]] во [[Скопје]]. Завршил средно училиште во Скопје, дипломирал на [[Машински факултет - Скопје|Машински Факултет Скопје]]. Тој својата музичка кариера ја започнува со групата [[Feedback Band (Фидбек Бенд)]]. Соработката со истата група продолжила неколку години каде учествувале на повеќе [[Музички настап|фестивали]] во земјата, својот музички пат го чекори со музичката група [[Live Band Skopje(Лајф Бенд Скопје)]] со која создаваат две авторски композиции: [https://www.youtube.com/watch?v=Eo4n-I9N5Mg Туѓина била Маќеа] и [https://www.youtube.com/watch?v=SEny5T_1_sU Да си прашам за неа,] Орде Неделковски во својата кариера има и свои авторски композиции и голем дел од нив се веќе познати хитови. Во 2021 година заедно со [[Џељо Дестановски]] ја формираат [[Група Круна]], која важи за една од најпопуларните групи на македонската [[Фолклор|фолк]] сцена. Заедно со [[Група Круна]] создаваат многу свои [[Авторско право|авторски]] песни, но и преработки на стари македонски изворни песни и имаат оддржано многу [[Концерт|концерти]] во [[Австралија]], [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Италија]], [[Швајцарија]], [[Германија]] и многу други [[Концерт|настапи]] низ повеќе [[Европа|Европски држави]]. Една од неговите најпознати песни е песната [https://www.youtube.com/watch?v=NQWHefnrzYY Помогни ми]. Тој живее и работи во [[Скопје|Скопје.]] == Спотови == {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |+ |'''''Спот''''' |'''''Режија''''' |- |[https://www.youtube.com/watch?v=SEny5T_1_sU Да си прашам за неа] |Арт Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=Eo4n-I9N5Mg Тугина била маќеа] |Арт Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=NQWHefnrzYY Помогни ми] |ИН Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=JK7xemQpaUo Мераклија] |Роса Фест |- |[https://www.youtube.com/watch?v=1RAza963c3k Моја Ленка] |ИН Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=8Jb1ml2FSvQ Не те давам Македонијо] |Елмир Шумански |- |[https://www.youtube.com/watch?v=AcbOf9mH8GU Ти си ми се] |ИН Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=D6kRAPUCmos Свадба ќе правиме] |ИН Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=BoWybUc7Kfs Наде моме убаво] |Арт Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=ygoZG4_aC7U Бекрија] |Прилеп Фест |- |[https://www.youtube.com/watch?v=odvPv9TPAuI Мајко] |Арт Продукција |} [[Категорија:Македонски пејачи]] 9lfbpi1emjnujpb8s5q5dhei7h290w5 5382628 5382627 2025-06-21T22:48:08Z Golf5plus 108702 /* Спотови */ 5382628 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|Name=Орде Неделковски|Img=Orde Nedelkovski.jpg|Born={{роден на и возраст|df=yes|1987|5|8}}|Genre=Фолк|Occupation=Вокалист|Years_active=2008 - сè уште|birth_place=Скопје, Македонија}} '''Орде Неделковски''' (р. [[8 мај]] [[1987]] во [[Скопје]]) - [[Македонија|македонски]] пејач. == Кариера == Орде Неделковски е роден на [[Датум на раѓање|8 мај 1987]] во [[Скопје]]. Завршил средно училиште во Скопје, дипломирал на [[Машински факултет - Скопје|Машински Факултет Скопје]]. Тој својата музичка кариера ја започнува со групата [[Feedback Band (Фидбек Бенд)]]. Соработката со истата група продолжила неколку години каде учествувале на повеќе [[Музички настап|фестивали]] во земјата, својот музички пат го чекори со музичката група [[Live Band Skopje(Лајф Бенд Скопје)]] со која создаваат две авторски композиции: [https://www.youtube.com/watch?v=Eo4n-I9N5Mg Туѓина била Маќеа] и [https://www.youtube.com/watch?v=SEny5T_1_sU Да си прашам за неа,] Орде Неделковски во својата кариера има и свои авторски композиции и голем дел од нив се веќе познати хитови. Во 2021 година заедно со [[Џељо Дестановски]] ја формираат [[Група Круна]], која важи за една од најпопуларните групи на македонската [[Фолклор|фолк]] сцена. Заедно со [[Група Круна]] создаваат многу свои [[Авторско право|авторски]] песни, но и преработки на стари македонски изворни песни и имаат оддржано многу [[Концерт|концерти]] во [[Австралија]], [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Италија]], [[Швајцарија]], [[Германија]] и многу други [[Концерт|настапи]] низ повеќе [[Европа|Европски држави]]. Една од неговите најпознати песни е песната [https://www.youtube.com/watch?v=NQWHefnrzYY Помогни ми]. Тој живее и работи во [[Скопје|Скопје.]] == Спотови == {| class="wikitable sortable |+ |'''''Спот''''' |'''''Режија''''' |- |[https://www.youtube.com/watch?v=SEny5T_1_sU Да си прашам за неа] |Арт Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=Eo4n-I9N5Mg Тугина била маќеа] |Арт Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=NQWHefnrzYY Помогни ми] |ИН Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=JK7xemQpaUo Мераклија] |Роса Фест |- |[https://www.youtube.com/watch?v=1RAza963c3k Моја Ленка] |ИН Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=8Jb1ml2FSvQ Не те давам Македонијо] |Елмир Шумански |- |[https://www.youtube.com/watch?v=AcbOf9mH8GU Ти си ми се] |ИН Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=D6kRAPUCmos Свадба ќе правиме] |ИН Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=BoWybUc7Kfs Наде моме убаво] |Арт Продукција |- |[https://www.youtube.com/watch?v=ygoZG4_aC7U Бекрија] |Прилеп Фест |- |[https://www.youtube.com/watch?v=odvPv9TPAuI Мајко] |Арт Продукција |} [[Категорија:Македонски пејачи]] 8pzek4nydkisyiypss6vtsxm6wwvda9 1 1358780 5382656 5294760 2025-06-22T07:37:01Z 김지성1 49620 김지성1 ја премести страницата [[Разговор:Џејмс Венс]] на [[Разговор:Џеј Ди Венс]] 5294760 wikitext text/x-wiki == проблем со lower-alpha == Може ли некој да помогне за наводот за lower-alpha, бидејќи сака за други статии но за оваа не сака а истите работи се напишени освен што се збори за нешто друго. Пишува дека работи а кога сакаш да читаш ќе ти пишува "Се јави проблем при приказот на прегледот" и ќе закочи после тоа и нема да даде ништо за тоа што треба да пишува и читачот ќе не може да прочита дали може некој администратор или укажен уредник да го поправи проблемот бидејќи јас прубував но не сака [[User:Инквизитор771|Инквизитор771]] <small>([[User talk:Инквизитор771|разговор]])</small> 23:01, 22 ноември 2024 (CET) :бидејќи lower-alpha не работеше одлучив со обични наводи да напишам [[User:Инквизитор771|Инквизитор771]] <small>([[User talk:Инквизитор771|разговор]])</small> 23:07, 22 ноември 2024 (CET) 53kdoltq5i7707rfhplh41xjcxdijqp 0 1360537 5382338 5381359 2025-06-21T12:27:26Z Marco Mitrovich 114460 5382338 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Владовце | native_name = Владовце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 40.92 |latNS = N | longd = 21 |longm = 57 |longs = 45 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 583 | population_footnotes = | population_total = 22 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Владовце''' или '''Владовци''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имаеве 222 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] mkchb4ydjbupp7rt6fage311n8eekfk 4 1360742 5382444 5380923 2025-06-21T16:26:34Z 19user99 72391 /* Список на учесници */ 5382444 wikitext text/x-wiki {| style="float:right; width:200px; border:solid #ccc 1px; margin:5px;" |- style="text-align:center;" |[[Податотека:Wikimedia MKD mk.svg|150п]] |- style="text-align:center;" |[[Податотека:Уредувачки денови.svg|150п]] |} {{Кратенка|ВП:УВ}} Во текот на 2025 година е планирано да се одржуваат '''[[Википедија:Уредувачки викенди|уредувачки викенди]]'''. Уредувачките викенди се изведуваат во текот на еден викенд, со почеток во 00:00 ч. во сабота и крај во 23:59 ч. во недела. Предвид се земаат сите создадени или подобрени статии и предлошки на зададената тема од корисници на Википедија на македонски јазик кои ги пријавиле во уредувачкиот викенд. == Признанија == Награди ќе им бидат доделени на тројцата најплодотворни учесници што ќе имаат највисок успех при заедничкото и споено бодување од Уредувачките викенди и [[Википедија:Уредувачки денови 2025|Уредувачките денови]]. Наградите се во облик на вредносни купони за книги или техничка опрема, и тоа: * Прва награда: купон во вредност од 15.000 денари. * Втора награда: купон во вредност од 9.000 денари. * Трета награда: купон во вредност од 6.000 денари. '''Важно''': За да се освои која било награда, потребно е да се исполнат следните критериуми: * да се учествува во најмалку 100 изданија на уредувачките денови и/или викенди; * да се учествува во барем 10 од 12-те календарски месеци; и * да се создадат или подобрат најмалку 150 статии, предлошки или модули. == Одржани викенди == === Меѓународни реки во Европа === [[Податотека:SADC road sign GLS-1.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Меѓународни реки во Европа“]] Во периодот 4-5 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Меѓународни реки во Европа“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со Меѓународните реки во Европа можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:International rivers of Europe]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Канал Морава-Вардар]] (Н)|[[Бегеј]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Ардила]] (Н)|[[Бахра (река)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Фудбалски клубови од Англија === [[Податотека:Premier League Logo.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Фудбалски клубови од Англија“]] Во периодот 11-12 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Фудбалски клубови од Англија“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за фудбалските клубови од Англија можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Football clubs in England]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[ФК Бартон Роверс]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[ФК Барнсли]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Carshalton|Carshalton]] | {{подреден список|[[ФК Ипсвич Таун]] (П)|[[ФК Лутон Таун]] (Н)|[[ФК Нотс Каунти]] (Н)|[[ФК Челтенам Таун]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[ФК Мансфилд]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Музички фестивали === [[Податотека:Pori Jazz 2012 2.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Музички фестивали“]] Во периодот 18-19 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Музички фестивали“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со музичките фестивали можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Music festivals]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Башчарски ноќи]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Дојрански ракувања]] (Н)|[[Голачки фолклорни средби]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Jashko002|Jashko002]] | {{подреден список|[[Американски фолк блуз фестивал]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Блокфест]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Априлски џез]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Изгубени уметнички дела === [[Податотека:Alexander Egg.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Изгубени уметнички дела“]] Во периодот 25-26 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Изгубени уметнички дела“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со изгубените уметнички дела можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Lost works of art]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Портрет на Џорџ Даер и Лусијан Фројд]] (Н)|[[Портрет на Филис Витли]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Круна на Големото Војводство Тоскана]] (Н)|[[Свети Себастијан (Рибера, Берлин)]] (Н)|[[Данаја (Анибале Карачи)]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Портрет на млад маж (Рафаело)]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Леда и лебедот (Микеланџело)]] (Н)|[[Леда и лебедот (Леонардо да Винчи)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Астролози === [[Податотека:Clock of San Marco clockface.png|десно|240п|Уредувачки ден „Астролози“]] Во периодот 1-2 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Астролози“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за астролозите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Astrologers]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Еда и Едуард Пауксон]] (Н)|[[Абијатар Крескас]] (Н)|[[Павсекакиј Богданов]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Сема Тан]] (Н)|[[Ши Шен]] (Н)|[[Ган Де]] (Н)|[[Иван Витез од Средна]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:LILI RKIM|LILI RKIM]] | {{подреден список|[[Оскар Адлер]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] | {{подреден список|[[Машала ибн Атари]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Освалд Вирт]] (Н)|[[Федерико Грисогоно]] (Н)|[[Тифен Рагенел]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Јога === [[Податотека:Yoga pose image.png|десно|240п|Уредувачки ден „Јога“]] Во периодот 8-9 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Јога“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со јогата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Yoga]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Јога во Русија]] (Н)|[[Саду Харидас]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Раџа јога]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Сама врити]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Анахата]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:Orce Wiki|Orce Wiki]] | {{подреден список|[[Тришула]] (Н)|[[Баласана]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Мировни договори=== [[Податотека:Treaty of Versailles, English version.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Мировни договори“]] Во периодот 15-16 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Мировни договори“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со мировните договори можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Peace treaties]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Букурешки мировен договор (1886)]] (Н)|[[Париски мировен договор (1947)]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Акилисенски мир]] (Н)|[[Никиски мир]] (Н)|[[Феникиски договор]] (Н)|[[Париски мировни договори (1991)]] (Н)|[[Росточки мировен договор]] (Н)|[[Торуњски компромис]] (Н)|[[Договор за воспоставување мир низ целиот христијански свет]] (Н)|[[Фердинандска декларација]] (Н)|[[Улмско примирје (1647)]] (Н)||[[Камбрески договор]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Нимфејски договор (1214)]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Мир во Або]] (Н)|[[Договор од Ахал]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Видеоигри === [[Податотека:Gaming.png|десно|230п|Уредувачки ден „Видеоигри“]] Во периодот 22-23 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Видеоигри“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со видеоигрите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Video games]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Училиште Емил-Кол]] (Н)|[[Снајперски бес]] (Н)|[[Базен со 8 топки]] (Н)|[[KidsCom]] (Н)|[[Декодоку]] (Н)|[[GameLab Лондон]] (Н)|[[Училиште за дизајн на медиуми]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Black Closet]] (Н)|[[Канон на видео игри]] (Н)|[[Музеј на Нинтендо]] (Н)|[[Star Worlds Arcade ]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Жанрови на видеоигри]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Марко09|Марко09]] | {{подреден список|[[Ангела што зборува]] (Н)|[[Мојот Том што зборува]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Музичко образование === [[Податотека:Suzuki violin recital.jpg|десно|280п|Уредувачки ден „Музичко образование“]] Во периодот 1-2 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Музичко образование“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со музичкото образование можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Music education]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Музеј на Клод Дебиси]] (Н)|[[Музеј на Хектор Берлиоз]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Музичко училиште „Станковиќ“ Белград]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Псалмистичко движење]] (Н)|[[Тонкунст]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Телевизиски серии === [[Податотека:Македонски народни приказни плакат.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Телевизиски серии“]] Во периодот 8-9 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Телевизиски серии“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со телевизиските серии можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Television series]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Наследници (ТВ серија)]] (Н)|[[Ханибал (ТВ серија)]] (Н)|[[Црни едра (ТВ серија)]] (Н)|[[Утопија (британска ТВ серија)]] (Н)|[[Бери (ТВ серија)]] (Н)|[[Нарко-мрежа (ТВ серија)]] (Н)|[[Ловец на умови (ТВ серија)]] (Н)|[[Срам (ТВ серија)]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] | {{подреден список|[[Академијата чадор (ТВ серија)]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:XavieraMars|XavieraMars]] | {{подреден список|[[Моќ (ТВ серија)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Чоколадо === [[Податотека:Emoji u1f36b.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Чоколадо“]] Во периодот 15-16 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Чоколадо“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за чоколадото можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Chocolate]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Дубајско чоколадо]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Еурокрем]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Француско чоколадо]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Звечево]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Протести === [[Податотека:Граѓаните_на_протест.jpg|десно|260п|Уредувачки ден „Протести“]] Во периодот 22-23 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Протести“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со протестите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Protests]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Немири]] (Н)|[[Штрајк]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Балкански бојкот на маркетите]] (Н)|[[Стоунволски немири]] (Н)|[[Правен набљудувач]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Загадување на водата === [[Податотека:Water pollution.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Загадување на водата“]] Во периодот 29-30 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Загадување на водата“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со загадувањето на водата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Water pollution]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Биопоказател]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Големо тихоокеанско ѓубре]] (Н)| [[Напуштена мрежа]] (Н)|[[Северноатлантско ѓубре]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Еколошки протести во Србија (2024)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Мадагаскар === [[Податотека:Madagascar_(centered_orthographic_projection).svg|десно|220п|Уредувачки ден „Мадагаскар“]] Во периодот 5-6 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Мадагаскар“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со Мадагаскар можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Madagascar]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Рова (Мадагаскар)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Настава=== [[Податотека:Teaching icon.png|десно|240п|Уредувачки ден „Настава“]] Во периодот 12-13 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Настава“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со наставата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Teaching]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Автодидактицизам]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Буквар]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Излезни уреди=== [[Податотека:Computer_Display.svg|десно|200п|Уредувачки ден „Излезни уреди“]] Во периодот 19-20 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Излезни уреди“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со излезните уреди можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Computer output devices]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Хаптичка технологија]] (Н)|[[Афективна хаптика]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Игличен печатач]] (Н)|[[Ласерски печатач]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Џез=== [[Податотека:P_jazz_red.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Џез“]] Во периодот 26-27 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Џез“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со џезот можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Jazz]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Американски џез музеј]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] | {{подреден список|[[Херби Хенкок]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Владимир Четкар]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Рави Колтрејн]] (Н)|[[Грегори Портер]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Трговски центри=== [[Податотека:Skopje_East_Gate_image_render.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Трговски центри“]] Во периодот 3-4 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Трговски центри“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за трговските центри можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Shopping malls]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Мртов трговски центар]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Сараево сити центар]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Тулинтори]] (Н)|[[Портанова]] (Н)|[[Медитерански Космос]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Ридови === [[Податотека:Зајчев_Рид.jpg|десно|220п|Уредувачки ден „Ридови“]] Во периодот 10-11 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Ридови“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за ридовите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Hills]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Ридски град]] (Н)|[[Сопка (рид)]] (Н)|[[Николскаја Сопка]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Баново Брдо]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Света Гора (рид)]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Chnitke|Chnitke]] | {{подреден список|[[Рожник]] (Н)|[[Планината Света Марија (Шмарна гора)]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:XavieraMars|Михаил Милевски]] | {{подреден список|[[Рид Бримонд]] (Н)|[[Били Гоут Рид (Алис Спрингс)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Вино === [[Податотека:A bottle and glass of wine.svg|десно|200п|Уредувачки ден „Вино“]] Во периодот 17-18 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Вино“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со виното можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Wine]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Кока вино]] (Н)|[[Органско вино]] (Н)|[[Здравствени ефекти на вино]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Крстач]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Visem|Visem]] | {{подреден список|[[Аскони]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Ризлинг]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Криминалистички романи === [[Податотека:The_Adventure_of_the_Empty_House_-_The_Arrest_of_Colonel_Moran.jpg|десно|200п|Уредувачки ден „Криминалистички романи“]] Во периодот 24-25 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Криминалистички романи“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со криминалистичките романи можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Crime novels]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Карипска мистерија]] (Н)|[[Тигарот во чадот]] (Н)|[[Корморан Страјк]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Обични херои (роман)]] (Н)|[[Атомски јастог]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Крвава месечина (роман)]] (Н)|[[И не биди млад мајмун]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Природни катастрофи === [[Податотека:Earthquake_-_The_Noun_Project.svg|десно|210п|Уредувачки ден „Природни катастрофи“]] Во периодот 31 мај - 1 јуни 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Природни катастрофи“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за природните катастрофи можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Natural disasters]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Пехчевски земјотрес]] (Н)|[[Скопски земјотрес (1555)]] (Н)|[[Тангшански земјотрес (1976)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Кошаркарски клубови === [[Податотека:Basketball Clipart.svg|десно|210п|Уредувачки ден „Кошаркарски клубови “]] Во периодот 7-8 јуни 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Кошаркарски клубови “. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со кошаркарските клубови можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Basketball teams]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[КК Задар]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Вулкани во Европа === [[Податотека:Volcano Emoji.png|десно|210п|Уредувачки ден „Вулкани во Европа“]] Во периодот 14-15 јуни 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Вулкани во Европа“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за вулканите во Европа можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Volcanoes of Europe]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Јали]] (Н)|[[Милос]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Кампаниски Вулкански Лак]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија == Претстојни викенди == === Религиозни верувања, традиции и движења === [[Податотека:Latin_cross_(bold).svg|десно|210п|Уредувачки ден „Религиозни верувања, традиции и движења “]] Во периодот 21-22 јуни 2025 година ќе се одржан уредувачки викенд на тема „Религиозни верувања, традиции и движења “. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за религиозните верувања, традиции и движења може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Religious faiths, traditions, and movements ]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Панентеизам]] (Н)}} |- | 2 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 3 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 4 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 5 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 6 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 7 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 8 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 9 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 10 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Машки ракометни репрезентации === [[Податотека:MacedonianHandballFederation_logo.png|десно|210п|Уредувачки ден „Машки ракометни репрезентации“]] Во периодот 28-29 јуни 2025 година ќе се одржан уредувачки викенд на тема „Машки ракометни репрезентации“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за машките ракометни репрезентации може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Men's national handball teams]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 2 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 3 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 4 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 5 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 6 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 7 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 8 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 9 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 10 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија == Поврзано == * [[Википедија:Уредувачки викенди 2025/Известувања]] * [[Википедија:Уредувачки викенди 2025/Статистика]] [[Категорија:Википедија:Уредувачки викенди 2025| ]] [[Категорија:Википедија:Викимедија МКД во 2025 година|Уредувачки викенди]] rzm7u29lykrnt64i765wz64918pl8ia 5382487 5382444 2025-06-21T17:18:12Z 19user99 72391 /* Список на учесници */ 5382487 wikitext text/x-wiki {| style="float:right; width:200px; border:solid #ccc 1px; margin:5px;" |- style="text-align:center;" |[[Податотека:Wikimedia MKD mk.svg|150п]] |- style="text-align:center;" |[[Податотека:Уредувачки денови.svg|150п]] |} {{Кратенка|ВП:УВ}} Во текот на 2025 година е планирано да се одржуваат '''[[Википедија:Уредувачки викенди|уредувачки викенди]]'''. Уредувачките викенди се изведуваат во текот на еден викенд, со почеток во 00:00 ч. во сабота и крај во 23:59 ч. во недела. Предвид се земаат сите создадени или подобрени статии и предлошки на зададената тема од корисници на Википедија на македонски јазик кои ги пријавиле во уредувачкиот викенд. == Признанија == Награди ќе им бидат доделени на тројцата најплодотворни учесници што ќе имаат највисок успех при заедничкото и споено бодување од Уредувачките викенди и [[Википедија:Уредувачки денови 2025|Уредувачките денови]]. Наградите се во облик на вредносни купони за книги или техничка опрема, и тоа: * Прва награда: купон во вредност од 15.000 денари. * Втора награда: купон во вредност од 9.000 денари. * Трета награда: купон во вредност од 6.000 денари. '''Важно''': За да се освои која било награда, потребно е да се исполнат следните критериуми: * да се учествува во најмалку 100 изданија на уредувачките денови и/или викенди; * да се учествува во барем 10 од 12-те календарски месеци; и * да се создадат или подобрат најмалку 150 статии, предлошки или модули. == Одржани викенди == === Меѓународни реки во Европа === [[Податотека:SADC road sign GLS-1.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Меѓународни реки во Европа“]] Во периодот 4-5 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Меѓународни реки во Европа“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со Меѓународните реки во Европа можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:International rivers of Europe]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Канал Морава-Вардар]] (Н)|[[Бегеј]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Ардила]] (Н)|[[Бахра (река)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Фудбалски клубови од Англија === [[Податотека:Premier League Logo.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Фудбалски клубови од Англија“]] Во периодот 11-12 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Фудбалски клубови од Англија“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за фудбалските клубови од Англија можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Football clubs in England]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[ФК Бартон Роверс]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[ФК Барнсли]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Carshalton|Carshalton]] | {{подреден список|[[ФК Ипсвич Таун]] (П)|[[ФК Лутон Таун]] (Н)|[[ФК Нотс Каунти]] (Н)|[[ФК Челтенам Таун]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[ФК Мансфилд]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Музички фестивали === [[Податотека:Pori Jazz 2012 2.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Музички фестивали“]] Во периодот 18-19 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Музички фестивали“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со музичките фестивали можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Music festivals]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Башчарски ноќи]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Дојрански ракувања]] (Н)|[[Голачки фолклорни средби]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Jashko002|Jashko002]] | {{подреден список|[[Американски фолк блуз фестивал]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Блокфест]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Априлски џез]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Изгубени уметнички дела === [[Податотека:Alexander Egg.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Изгубени уметнички дела“]] Во периодот 25-26 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Изгубени уметнички дела“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со изгубените уметнички дела можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Lost works of art]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Портрет на Џорџ Даер и Лусијан Фројд]] (Н)|[[Портрет на Филис Витли]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Круна на Големото Војводство Тоскана]] (Н)|[[Свети Себастијан (Рибера, Берлин)]] (Н)|[[Данаја (Анибале Карачи)]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Портрет на млад маж (Рафаело)]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Леда и лебедот (Микеланџело)]] (Н)|[[Леда и лебедот (Леонардо да Винчи)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Астролози === [[Податотека:Clock of San Marco clockface.png|десно|240п|Уредувачки ден „Астролози“]] Во периодот 1-2 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Астролози“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за астролозите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Astrologers]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Еда и Едуард Пауксон]] (Н)|[[Абијатар Крескас]] (Н)|[[Павсекакиј Богданов]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Сема Тан]] (Н)|[[Ши Шен]] (Н)|[[Ган Де]] (Н)|[[Иван Витез од Средна]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:LILI RKIM|LILI RKIM]] | {{подреден список|[[Оскар Адлер]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] | {{подреден список|[[Машала ибн Атари]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Освалд Вирт]] (Н)|[[Федерико Грисогоно]] (Н)|[[Тифен Рагенел]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Јога === [[Податотека:Yoga pose image.png|десно|240п|Уредувачки ден „Јога“]] Во периодот 8-9 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Јога“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со јогата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Yoga]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Јога во Русија]] (Н)|[[Саду Харидас]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Раџа јога]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Сама врити]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Анахата]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:Orce Wiki|Orce Wiki]] | {{подреден список|[[Тришула]] (Н)|[[Баласана]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Мировни договори=== [[Податотека:Treaty of Versailles, English version.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Мировни договори“]] Во периодот 15-16 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Мировни договори“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со мировните договори можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Peace treaties]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Букурешки мировен договор (1886)]] (Н)|[[Париски мировен договор (1947)]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Акилисенски мир]] (Н)|[[Никиски мир]] (Н)|[[Феникиски договор]] (Н)|[[Париски мировни договори (1991)]] (Н)|[[Росточки мировен договор]] (Н)|[[Торуњски компромис]] (Н)|[[Договор за воспоставување мир низ целиот христијански свет]] (Н)|[[Фердинандска декларација]] (Н)|[[Улмско примирје (1647)]] (Н)||[[Камбрески договор]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Нимфејски договор (1214)]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Мир во Або]] (Н)|[[Договор од Ахал]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Видеоигри === [[Податотека:Gaming.png|десно|230п|Уредувачки ден „Видеоигри“]] Во периодот 22-23 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Видеоигри“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со видеоигрите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Video games]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Училиште Емил-Кол]] (Н)|[[Снајперски бес]] (Н)|[[Базен со 8 топки]] (Н)|[[KidsCom]] (Н)|[[Декодоку]] (Н)|[[GameLab Лондон]] (Н)|[[Училиште за дизајн на медиуми]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Black Closet]] (Н)|[[Канон на видео игри]] (Н)|[[Музеј на Нинтендо]] (Н)|[[Star Worlds Arcade ]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Жанрови на видеоигри]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Марко09|Марко09]] | {{подреден список|[[Ангела што зборува]] (Н)|[[Мојот Том што зборува]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Музичко образование === [[Податотека:Suzuki violin recital.jpg|десно|280п|Уредувачки ден „Музичко образование“]] Во периодот 1-2 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Музичко образование“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со музичкото образование можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Music education]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Музеј на Клод Дебиси]] (Н)|[[Музеј на Хектор Берлиоз]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Музичко училиште „Станковиќ“ Белград]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Псалмистичко движење]] (Н)|[[Тонкунст]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Телевизиски серии === [[Податотека:Македонски народни приказни плакат.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Телевизиски серии“]] Во периодот 8-9 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Телевизиски серии“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со телевизиските серии можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Television series]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Наследници (ТВ серија)]] (Н)|[[Ханибал (ТВ серија)]] (Н)|[[Црни едра (ТВ серија)]] (Н)|[[Утопија (британска ТВ серија)]] (Н)|[[Бери (ТВ серија)]] (Н)|[[Нарко-мрежа (ТВ серија)]] (Н)|[[Ловец на умови (ТВ серија)]] (Н)|[[Срам (ТВ серија)]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] | {{подреден список|[[Академијата чадор (ТВ серија)]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:XavieraMars|XavieraMars]] | {{подреден список|[[Моќ (ТВ серија)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Чоколадо === [[Податотека:Emoji u1f36b.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Чоколадо“]] Во периодот 15-16 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Чоколадо“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за чоколадото можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Chocolate]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Дубајско чоколадо]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Еурокрем]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Француско чоколадо]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Звечево]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Протести === [[Податотека:Граѓаните_на_протест.jpg|десно|260п|Уредувачки ден „Протести“]] Во периодот 22-23 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Протести“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со протестите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Protests]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Немири]] (Н)|[[Штрајк]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Балкански бојкот на маркетите]] (Н)|[[Стоунволски немири]] (Н)|[[Правен набљудувач]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Загадување на водата === [[Податотека:Water pollution.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Загадување на водата“]] Во периодот 29-30 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Загадување на водата“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со загадувањето на водата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Water pollution]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Биопоказател]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Големо тихоокеанско ѓубре]] (Н)| [[Напуштена мрежа]] (Н)|[[Северноатлантско ѓубре]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Еколошки протести во Србија (2024)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Мадагаскар === [[Податотека:Madagascar_(centered_orthographic_projection).svg|десно|220п|Уредувачки ден „Мадагаскар“]] Во периодот 5-6 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Мадагаскар“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со Мадагаскар можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Madagascar]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Рова (Мадагаскар)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Настава=== [[Податотека:Teaching icon.png|десно|240п|Уредувачки ден „Настава“]] Во периодот 12-13 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Настава“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со наставата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Teaching]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Автодидактицизам]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Буквар]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Излезни уреди=== [[Податотека:Computer_Display.svg|десно|200п|Уредувачки ден „Излезни уреди“]] Во периодот 19-20 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Излезни уреди“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со излезните уреди можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Computer output devices]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Хаптичка технологија]] (Н)|[[Афективна хаптика]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Игличен печатач]] (Н)|[[Ласерски печатач]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Џез=== [[Податотека:P_jazz_red.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Џез“]] Во периодот 26-27 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Џез“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со џезот можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Jazz]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Американски џез музеј]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] | {{подреден список|[[Херби Хенкок]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Владимир Четкар]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Рави Колтрејн]] (Н)|[[Грегори Портер]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Трговски центри=== [[Податотека:Skopje_East_Gate_image_render.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Трговски центри“]] Во периодот 3-4 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Трговски центри“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за трговските центри можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Shopping malls]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Мртов трговски центар]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Сараево сити центар]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Тулинтори]] (Н)|[[Портанова]] (Н)|[[Медитерански Космос]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Ридови === [[Податотека:Зајчев_Рид.jpg|десно|220п|Уредувачки ден „Ридови“]] Во периодот 10-11 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Ридови“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за ридовите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Hills]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Ридски град]] (Н)|[[Сопка (рид)]] (Н)|[[Николскаја Сопка]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Баново Брдо]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Света Гора (рид)]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Chnitke|Chnitke]] | {{подреден список|[[Рожник]] (Н)|[[Планината Света Марија (Шмарна гора)]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:XavieraMars|Михаил Милевски]] | {{подреден список|[[Рид Бримонд]] (Н)|[[Били Гоут Рид (Алис Спрингс)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Вино === [[Податотека:A bottle and glass of wine.svg|десно|200п|Уредувачки ден „Вино“]] Во периодот 17-18 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Вино“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со виното можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Wine]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Кока вино]] (Н)|[[Органско вино]] (Н)|[[Здравствени ефекти на вино]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Крстач]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Visem|Visem]] | {{подреден список|[[Аскони]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Ризлинг]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Криминалистички романи === [[Податотека:The_Adventure_of_the_Empty_House_-_The_Arrest_of_Colonel_Moran.jpg|десно|200п|Уредувачки ден „Криминалистички романи“]] Во периодот 24-25 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Криминалистички романи“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со криминалистичките романи можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Crime novels]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Карипска мистерија]] (Н)|[[Тигарот во чадот]] (Н)|[[Корморан Страјк]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Обични херои (роман)]] (Н)|[[Атомски јастог]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Крвава месечина (роман)]] (Н)|[[И не биди млад мајмун]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Природни катастрофи === [[Податотека:Earthquake_-_The_Noun_Project.svg|десно|210п|Уредувачки ден „Природни катастрофи“]] Во периодот 31 мај - 1 јуни 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Природни катастрофи“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за природните катастрофи можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Natural disasters]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Пехчевски земјотрес]] (Н)|[[Скопски земјотрес (1555)]] (Н)|[[Тангшански земјотрес (1976)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Кошаркарски клубови === [[Податотека:Basketball Clipart.svg|десно|210п|Уредувачки ден „Кошаркарски клубови “]] Во периодот 7-8 јуни 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Кошаркарски клубови “. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со кошаркарските клубови можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Basketball teams]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[КК Задар]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Вулкани во Европа === [[Податотека:Volcano Emoji.png|десно|210п|Уредувачки ден „Вулкани во Европа“]] Во периодот 14-15 јуни 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Вулкани во Европа“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за вулканите во Европа можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Volcanoes of Europe]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Јали]] (Н)|[[Милос]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Кампаниски Вулкански Лак]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија == Претстојни викенди == === Религиозни верувања, традиции и движења === [[Податотека:Latin_cross_(bold).svg|десно|210п|Уредувачки ден „Религиозни верувања, традиции и движења “]] Во периодот 21-22 јуни 2025 година ќе се одржан уредувачки викенд на тема „Религиозни верувања, традиции и движења “. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за религиозните верувања, традиции и движења може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Religious faiths, traditions, and movements ]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Панентеизам]] (Н)|[[Елитна религија]] (Н)|[[Хетеродоксија]] (Н)|[[Окртодоксија]] (Н)|[[Народна религија]] (Н)}} |- | 2 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 3 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 4 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 5 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 6 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 7 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 8 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 9 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 10 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Машки ракометни репрезентации === [[Податотека:MacedonianHandballFederation_logo.png|десно|210п|Уредувачки ден „Машки ракометни репрезентации“]] Во периодот 28-29 јуни 2025 година ќе се одржан уредувачки викенд на тема „Машки ракометни репрезентации“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за машките ракометни репрезентации може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Men's national handball teams]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 2 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 3 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 4 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 5 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 6 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 7 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 8 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 9 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 10 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија == Поврзано == * [[Википедија:Уредувачки викенди 2025/Известувања]] * [[Википедија:Уредувачки викенди 2025/Статистика]] [[Категорија:Википедија:Уредувачки викенди 2025| ]] [[Категорија:Википедија:Викимедија МКД во 2025 година|Уредувачки викенди]] o2p3mcywy02o54zhflwe6jboebea0fd 5382551 5382487 2025-06-21T18:35:22Z P.Nedelkovski 47736 /* Список на учесници */ 5382551 wikitext text/x-wiki {| style="float:right; width:200px; border:solid #ccc 1px; margin:5px;" |- style="text-align:center;" |[[Податотека:Wikimedia MKD mk.svg|150п]] |- style="text-align:center;" |[[Податотека:Уредувачки денови.svg|150п]] |} {{Кратенка|ВП:УВ}} Во текот на 2025 година е планирано да се одржуваат '''[[Википедија:Уредувачки викенди|уредувачки викенди]]'''. Уредувачките викенди се изведуваат во текот на еден викенд, со почеток во 00:00 ч. во сабота и крај во 23:59 ч. во недела. Предвид се земаат сите создадени или подобрени статии и предлошки на зададената тема од корисници на Википедија на македонски јазик кои ги пријавиле во уредувачкиот викенд. == Признанија == Награди ќе им бидат доделени на тројцата најплодотворни учесници што ќе имаат највисок успех при заедничкото и споено бодување од Уредувачките викенди и [[Википедија:Уредувачки денови 2025|Уредувачките денови]]. Наградите се во облик на вредносни купони за книги или техничка опрема, и тоа: * Прва награда: купон во вредност од 15.000 денари. * Втора награда: купон во вредност од 9.000 денари. * Трета награда: купон во вредност од 6.000 денари. '''Важно''': За да се освои која било награда, потребно е да се исполнат следните критериуми: * да се учествува во најмалку 100 изданија на уредувачките денови и/или викенди; * да се учествува во барем 10 од 12-те календарски месеци; и * да се создадат или подобрат најмалку 150 статии, предлошки или модули. == Одржани викенди == === Меѓународни реки во Европа === [[Податотека:SADC road sign GLS-1.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Меѓународни реки во Европа“]] Во периодот 4-5 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Меѓународни реки во Европа“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со Меѓународните реки во Европа можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:International rivers of Europe]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Канал Морава-Вардар]] (Н)|[[Бегеј]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Ардила]] (Н)|[[Бахра (река)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Фудбалски клубови од Англија === [[Податотека:Premier League Logo.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Фудбалски клубови од Англија“]] Во периодот 11-12 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Фудбалски клубови од Англија“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за фудбалските клубови од Англија можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Football clubs in England]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[ФК Бартон Роверс]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[ФК Барнсли]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Carshalton|Carshalton]] | {{подреден список|[[ФК Ипсвич Таун]] (П)|[[ФК Лутон Таун]] (Н)|[[ФК Нотс Каунти]] (Н)|[[ФК Челтенам Таун]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[ФК Мансфилд]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Музички фестивали === [[Податотека:Pori Jazz 2012 2.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Музички фестивали“]] Во периодот 18-19 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Музички фестивали“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со музичките фестивали можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Music festivals]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Башчарски ноќи]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Дојрански ракувања]] (Н)|[[Голачки фолклорни средби]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Jashko002|Jashko002]] | {{подреден список|[[Американски фолк блуз фестивал]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Блокфест]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Априлски џез]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Изгубени уметнички дела === [[Податотека:Alexander Egg.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Изгубени уметнички дела“]] Во периодот 25-26 јануари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Изгубени уметнички дела“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со изгубените уметнички дела можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Lost works of art]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Портрет на Џорџ Даер и Лусијан Фројд]] (Н)|[[Портрет на Филис Витли]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Круна на Големото Војводство Тоскана]] (Н)|[[Свети Себастијан (Рибера, Берлин)]] (Н)|[[Данаја (Анибале Карачи)]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Портрет на млад маж (Рафаело)]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Леда и лебедот (Микеланџело)]] (Н)|[[Леда и лебедот (Леонардо да Винчи)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Астролози === [[Податотека:Clock of San Marco clockface.png|десно|240п|Уредувачки ден „Астролози“]] Во периодот 1-2 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Астролози“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за астролозите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Astrologers]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Еда и Едуард Пауксон]] (Н)|[[Абијатар Крескас]] (Н)|[[Павсекакиј Богданов]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Сема Тан]] (Н)|[[Ши Шен]] (Н)|[[Ган Де]] (Н)|[[Иван Витез од Средна]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:LILI RKIM|LILI RKIM]] | {{подреден список|[[Оскар Адлер]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] | {{подреден список|[[Машала ибн Атари]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Освалд Вирт]] (Н)|[[Федерико Грисогоно]] (Н)|[[Тифен Рагенел]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Јога === [[Податотека:Yoga pose image.png|десно|240п|Уредувачки ден „Јога“]] Во периодот 8-9 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Јога“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со јогата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Yoga]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Јога во Русија]] (Н)|[[Саду Харидас]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Раџа јога]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Сама врити]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Анахата]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:Orce Wiki|Orce Wiki]] | {{подреден список|[[Тришула]] (Н)|[[Баласана]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Мировни договори=== [[Податотека:Treaty of Versailles, English version.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Мировни договори“]] Во периодот 15-16 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Мировни договори“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со мировните договори можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Peace treaties]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Букурешки мировен договор (1886)]] (Н)|[[Париски мировен договор (1947)]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Акилисенски мир]] (Н)|[[Никиски мир]] (Н)|[[Феникиски договор]] (Н)|[[Париски мировни договори (1991)]] (Н)|[[Росточки мировен договор]] (Н)|[[Торуњски компромис]] (Н)|[[Договор за воспоставување мир низ целиот христијански свет]] (Н)|[[Фердинандска декларација]] (Н)|[[Улмско примирје (1647)]] (Н)||[[Камбрески договор]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Нимфејски договор (1214)]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Мир во Або]] (Н)|[[Договор од Ахал]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Видеоигри === [[Податотека:Gaming.png|десно|230п|Уредувачки ден „Видеоигри“]] Во периодот 22-23 февруари 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Видеоигри“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со видеоигрите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Video games]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Училиште Емил-Кол]] (Н)|[[Снајперски бес]] (Н)|[[Базен со 8 топки]] (Н)|[[KidsCom]] (Н)|[[Декодоку]] (Н)|[[GameLab Лондон]] (Н)|[[Училиште за дизајн на медиуми]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Black Closet]] (Н)|[[Канон на видео игри]] (Н)|[[Музеј на Нинтендо]] (Н)|[[Star Worlds Arcade ]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Жанрови на видеоигри]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Марко09|Марко09]] | {{подреден список|[[Ангела што зборува]] (Н)|[[Мојот Том што зборува]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Музичко образование === [[Податотека:Suzuki violin recital.jpg|десно|280п|Уредувачки ден „Музичко образование“]] Во периодот 1-2 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Музичко образование“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со музичкото образование можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Music education]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Музеј на Клод Дебиси]] (Н)|[[Музеј на Хектор Берлиоз]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Музичко училиште „Станковиќ“ Белград]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Псалмистичко движење]] (Н)|[[Тонкунст]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Телевизиски серии === [[Податотека:Македонски народни приказни плакат.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Телевизиски серии“]] Во периодот 8-9 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Телевизиски серии“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со телевизиските серии можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Television series]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Наследници (ТВ серија)]] (Н)|[[Ханибал (ТВ серија)]] (Н)|[[Црни едра (ТВ серија)]] (Н)|[[Утопија (британска ТВ серија)]] (Н)|[[Бери (ТВ серија)]] (Н)|[[Нарко-мрежа (ТВ серија)]] (Н)|[[Ловец на умови (ТВ серија)]] (Н)|[[Срам (ТВ серија)]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] | {{подреден список|[[Академијата чадор (ТВ серија)]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:XavieraMars|XavieraMars]] | {{подреден список|[[Моќ (ТВ серија)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Чоколадо === [[Податотека:Emoji u1f36b.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Чоколадо“]] Во периодот 15-16 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Чоколадо“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за чоколадото можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Chocolate]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Дубајско чоколадо]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Еурокрем]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Француско чоколадо]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Звечево]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Протести === [[Податотека:Граѓаните_на_протест.jpg|десно|260п|Уредувачки ден „Протести“]] Во периодот 22-23 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Протести“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со протестите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Protests]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Немири]] (Н)|[[Штрајк]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Балкански бојкот на маркетите]] (Н)|[[Стоунволски немири]] (Н)|[[Правен набљудувач]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Загадување на водата === [[Податотека:Water pollution.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Загадување на водата“]] Во периодот 29-30 март 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Загадување на водата“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со загадувањето на водата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Water pollution]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Биопоказател]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Големо тихоокеанско ѓубре]] (Н)| [[Напуштена мрежа]] (Н)|[[Северноатлантско ѓубре]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Еколошки протести во Србија (2024)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Мадагаскар === [[Податотека:Madagascar_(centered_orthographic_projection).svg|десно|220п|Уредувачки ден „Мадагаскар“]] Во периодот 5-6 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Мадагаскар“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со Мадагаскар можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Madagascar]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Рова (Мадагаскар)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Настава=== [[Податотека:Teaching icon.png|десно|240п|Уредувачки ден „Настава“]] Во периодот 12-13 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Настава“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со наставата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Teaching]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Автодидактицизам]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Буквар]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Излезни уреди=== [[Податотека:Computer_Display.svg|десно|200п|Уредувачки ден „Излезни уреди“]] Во периодот 19-20 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Излезни уреди“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со излезните уреди можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Computer output devices]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Хаптичка технологија]] (Н)|[[Афективна хаптика]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Игличен печатач]] (Н)|[[Ласерски печатач]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Џез=== [[Податотека:P_jazz_red.svg|десно|240п|Уредувачки ден „Џез“]] Во периодот 26-27 април 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Џез“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со џезот можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Jazz]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Американски џез музеј]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Виолетова|Виолетова]] | {{подреден список|[[Херби Хенкок]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Владимир Четкар]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:SirGoldenBlade|SirGoldenBlade]] | {{подреден список|[[Рави Колтрејн]] (Н)|[[Грегори Портер]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија ===Трговски центри=== [[Податотека:Skopje_East_Gate_image_render.jpg|десно|240п|Уредувачки ден „Трговски центри“]] Во периодот 3-4 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Трговски центри“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за трговските центри можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Shopping malls]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Мртов трговски центар]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Сараево сити центар]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Тулинтори]] (Н)|[[Портанова]] (Н)|[[Медитерански Космос]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Ридови === [[Податотека:Зајчев_Рид.jpg|десно|220п|Уредувачки ден „Ридови“]] Во периодот 10-11 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Ридови“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за ридовите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Hills]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Ридски град]] (Н)|[[Сопка (рид)]] (Н)|[[Николскаја Сопка]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Баново Брдо]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Jtasevski123|Jtasevski123]] | {{подреден список|[[Света Гора (рид)]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:Chnitke|Chnitke]] | {{подреден список|[[Рожник]] (Н)|[[Планината Света Марија (Шмарна гора)]] (Н)}} |- | 5 | [[Корисник:XavieraMars|Михаил Милевски]] | {{подреден список|[[Рид Бримонд]] (Н)|[[Били Гоут Рид (Алис Спрингс)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Вино === [[Податотека:A bottle and glass of wine.svg|десно|200п|Уредувачки ден „Вино“]] Во периодот 17-18 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Вино“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со виното можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Wine]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Кока вино]] (Н)|[[Органско вино]] (Н)|[[Здравствени ефекти на вино]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Крстач]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:Visem|Visem]] | {{подреден список|[[Аскони]] (Н)}} |- | 4 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Ризлинг]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Криминалистички романи === [[Податотека:The_Adventure_of_the_Empty_House_-_The_Arrest_of_Colonel_Moran.jpg|десно|200п|Уредувачки ден „Криминалистички романи“]] Во периодот 24-25 мај 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Криминалистички романи“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со криминалистичките романи можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Crime novels]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Карипска мистерија]] (Н)|[[Тигарот во чадот]] (Н)|[[Корморан Страјк]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] | {{подреден список|[[Обични херои (роман)]] (Н)|[[Атомски јастог]] (Н)}} |- | 3 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Крвава месечина (роман)]] (Н)|[[И не биди млад мајмун]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Природни катастрофи === [[Податотека:Earthquake_-_The_Noun_Project.svg|десно|210п|Уредувачки ден „Природни катастрофи“]] Во периодот 31 мај - 1 јуни 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Природни катастрофи“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за природните катастрофи можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Natural disasters]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Пехчевски земјотрес]] (Н)|[[Скопски земјотрес (1555)]] (Н)|[[Тангшански земјотрес (1976)]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Кошаркарски клубови === [[Податотека:Basketball Clipart.svg|десно|210п|Уредувачки ден „Кошаркарски клубови “]] Во периодот 7-8 јуни 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Кошаркарски клубови “. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите поврзани со кошаркарските клубови можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Basketball teams]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[КК Задар]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Вулкани во Европа === [[Податотека:Volcano Emoji.png|десно|210п|Уредувачки ден „Вулкани во Европа“]] Во периодот 14-15 јуни 2025 година е одржан уредувачки викенд на тема „Вулкани во Европа“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за вулканите во Европа можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Volcanoes of Europe]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Јали]] (Н)|[[Милос]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Кампаниски Вулкански Лак]] (Н)}} |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија == Претстојни викенди == === Религиозни верувања, традиции и движења === [[Податотека:Latin_cross_(bold).svg|десно|210п|Уредувачки ден „Религиозни верувања, традиции и движења “]] Во периодот 21-22 јуни 2025 година ќе се одржан уредувачки викенд на тема „Религиозни верувања, традиции и движења “. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за религиозните верувања, традиции и движења може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Religious faiths, traditions, and movements ]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | [[Корисник:19user99|19user99]] | {{подреден список|[[Панентеизам]] (Н)|[[Елитна религија]] (Н)|[[Хетеродоксија]] (Н)|[[Окртодоксија]] (Н)|[[Народна религија]] (Н)}} |- | 2 | [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]] | {{подреден список|[[Перунова секира]] (Н)}} |- | 3 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 4 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 5 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 6 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 7 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 8 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 9 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 10 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија === Машки ракометни репрезентации === [[Податотека:MacedonianHandballFederation_logo.png|десно|210п|Уредувачки ден „Машки ракометни репрезентации“]] Во периодот 28-29 јуни 2025 година ќе се одржан уредувачки викенд на тема „Машки ракометни репрезентации“. ==== Материјали ==== За создавање или подобрување на статиите за машките ракометни репрезентации може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали. * од Википедија на англиски јазик: ** [[:en:Category:Men's national handball teams]] ==== Список на учесници ==== {| class="wikitable" |- ! Бр. !! Корисник !! Придонеси |- | 1 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 2 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 3 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 4 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 5 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 6 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 7 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 8 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 9 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |- | 10 | <!--[[Корисник:|]]--> | <!--{{подреден список|[[]] ()}}--> |} * (Н) — новосоздадена статија * (П) — подобрена статија == Поврзано == * [[Википедија:Уредувачки викенди 2025/Известувања]] * [[Википедија:Уредувачки викенди 2025/Статистика]] [[Категорија:Википедија:Уредувачки викенди 2025| ]] [[Категорија:Википедија:Викимедија МКД во 2025 година|Уредувачки викенди]] 3t2nqvjzq2kpto7por4e7hcad9yznhg 2 1361645 5382559 5373579 2025-06-21T19:07:07Z Gurther 105215 /* Штрајк во Скопското педагошко училиште */ 5382559 wikitext text/x-wiki {{Infobox Officeholder|name=Алексо Мартулков|image=Alekso Martulkov.jpg|caption=Алексо Мартулков во 1954 г., носејќи ја [[Илинденска споменица|Илинденската споменица]].|order1=Водач на [[Комитет на дезертери|Комитетот на дезертери]]|term_start1=[[август]], [[1914]]|term_end1=[[декември]], [[1914]]|monarch1=[[Петар I Караѓорѓевиќ]]|premier1=[[Никола Пашиќ]]|order2=Пратеник во [[Народно собрание на Бугарија|Народното собрание на Бугарија]]|term_start2=[[20 август]], [[1931]]|term_end2=[[12 април]], [[1933]]|monarch2=[[Борис III]]|premier2=[[Александар Малинов]]</br>[[Никола Мушанов]]|order3=Пратеник во [[Президиумот на АСНОМ]]|term_start3=[[28 декември]], [[1944]]|term_end3=[[14 април]], [[1945]]|president3=[[Методија Андонов - Ченто]]|vicepresident3=[[Лазар Колишевски]]</br>[[Димитар Несторов]]|order4=Пратеник во [[Влада на Македонија од 1945|Президиумот на Народното Собрание на Македонија]]|term_end4=[[26 јуни]], [[1946]]|term_start4=[[15 април]], [[1945]]|president4=[[Методија Андонов - Ченто]]|premier4=[[Лазар Колишевски]]|order6=Член на [[Уставотворно собрание на Народна Република Македонија|Уставотворното собрание на НРМ]]|term_start6=[[27 јуни]], [[1946]]|term_end6=[[31 декември]], [[1946]]|president6=[[Димитар Несторов]]|premier6=[[Лазар Колишевски]]|term_start5=[[1 јануари]], [[1947]]|term_end5=[[1948]]<ref group=б>Нема конкретни податоци за крајот на неговиот мандат. За време на т.н. период на Информбирото, југсловенската власт почнала да ги отстранува старите македонски функционери кои ја подржила одлуката на [[Информбиро|Информбирото]]. Голем дел од нив биле интернирани во [[Голи Оток]]. Голем дел од отстранетите функционери биле поранешни дејци на [[ВМРО (Обединета)]]. Постарата генерација на македонски политичари како [[Панко Брашнаров]] и [[Димитар Влахов]] страдале под новата одлука. Мартулков не бил исклучок, тој полека бил изолиран и целосно отстранет од неговата функција. Покрај 1950-тите бил насилно пензиониран и сместен во [[Скопје]].</ref>|president5=[[Благоја Фотев]]|premier5=[[Лазар Колишевски]]|nickname=[[Ото фон Бизмарк|Бизмарк]]|birth_name=Александар Ончев Мартулков|birth_date=[[23 октомври]], [[1878]]|birth_place=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[19 декември]], [[1962]]|death_place=[[Софија]], [[Народна Република Бугарија|Народна Бугарија]]|ethnicity=[[Македонец]]|parents=[[Пано Мартулков]] и Сава Мартулкова|alma_mater=[[Скопско педагошко училиште]]|blank1=Идеалогија|data1=[[Социјализам]]|awards=[[Податотека:Flag of Macedonia (1944–1946).svg|22x20px]] [[Илинденска споменица|Орден „Илинденска споменица“]]</br>[[Податотека:Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg|22x20px]] [[Орден на заслуги за народот]]</br>[[Податотека:Flag of Bulgaria (1878-1944).svg|22x20px]] [[Орден „За заслуга“ (Бугарија)|Орден „За заслуга“]]|blank2=Дела|data2=''„[[Моето учество во револуционерните борби на Македонија]]“'' </br> ''„[[Врховизмот и борбата на Внатрешната револуционерна организација против него]]“'' </br> ''„[[Развитокот на социјалистичката мисла пред Илинденското востание]]“'', </br> <small>([[Список на литературни дела од Алексо Мартулков|други]])</small>|signature=Потпис на Мартулков.jpg|blank3=Роднини|data3=[[Петар Мартулков]] <small>(брат)</small>|predecessor1=''нема''|successor1=''нема''}} '''Александар Мартулков''' или '''Алексо Мартулков''',<ref group="б">Поради поранешните правописни правила, неговото име во одредени историски дела од времето на [[СР Македонија|социјализмот]] е претставено како '''Алекси Мартулков''' или '''Алекса Мартулков'''</ref> роден '''Александар Ончев Мартулков''',<ref group="б">Според личните спомени, татко му се викал Онче Мартулков. Поради тоа голем дел од историската литература го третираат неговото целосно име како '''Александар Ончев Мартулков'''. Сепак залаганиот мемоар се противставува со спомените на неговиот брат, [[Петар Мартулков]], кој тврди дека нивниот татко се викал [[Пано Мартулков]]. Поради тоа имало можност дека се презивал како '''Александар Панов Мартулков'''</ref> познат по псевдонимот '''Бизмарк''' ([[Велес]], [[23 октомври]] [[1878]] — [[Софија]], [[19 декември]] [[1962]]) — истакнат [[Македонец|македонски]] [[политичар]], [[Социјализам|социјалист]], [[револуционер]] и [[Публицистика|публицист]] од [[Велес]]. Мартулков е еден од најстарите социјалисти во [[Македонија]]. Поради тоа тој имал клучна улога во раното македонско социјалистичко движење. Покрај почетокот на [[XX век]] Мартулков ги претставувал македонските социјалист во [[МРО]]. Поради неговата храброст и мудрост тој имал отпорен живот и се запознал со повеќе значајни македонски револуционери како [[Петар Поп Арсов]], [[Јане Сандански]], [[Гоце Делчев]] и [[Ѓорче Петров]]. Тој бил еден од најраните и жестоки борци за правдата на [[Пирински Македонци|Македонците во Бугарија]] и служел како пратеник во [[Народно собрание на Бугарија|бугарскиот парламент]] со таа цел. Роден во бедно семејство покрај периферијата на Велес. Поради делата на [[Никола Габровски]] и личната подршка од [[Васил Главинов]], Мартулков целосно се посветил кон социјалистичката цел. За време на студенскиот штрајк во [[Скопско педагошко училиште|Скопското педогошко училиште]] Мартулков играл клучна улога во организирањето, што доведе да биде забранет влез во сите училишта под склоп на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]]. Во [[1896|1896 година]] учествувал на [[Празнување на ден на трудот во 1896 година (Софија)|првото празнување на ден на трудот од Македонците во Софија]], во кое за првпат се запознал со македонскиот револуционер Гоце Делчев. По неговата средба со Гоце Делчев постепно почнал да соработува со Македонската револуционерна организација, во [[1899|1899 година]] зедол учество во [[Агитациска одисеја на Алексо Мартулков (1899)|агитациона одисеја]] во кој патувал низ дел од [[Источна Македонија|Источна]] и [[Јужна Македонија]] со цел да го шири социјализмот. Во [[1900|1900 година]] го извршил неговото прво злосторство — [[Гражба на чорбаџија Хаџи Јован|гражбата на богатата чорбаџија Хаџи Јован]]. Но поради неговото напредно планирање и пристојни аргументи пред турското обвинителство тој успеал да не претрпи голема казна, сепак неколку месеци пред тоа бил уапсан и интерниран во [[Куршумли ан]] под сомнение. Меѓу [[1902]] и [[1903|1903 година]] играл клучна улога во организирањето на [[Илинденско востание|Илинденското востание]] во [[Кумановски револуционерен реон|Кумановскиот револуционерен реон]]. Тој никогаш не учествувал во востанието бидејќи морал да остане во Софија по наредба на [[Задгранично претставништво|Задграничното претставниште]]. После задушувањето на Илинденското востание, Мартулков повторно се врати во Велес, каде што го затекна градот поделен меѓу чорбаџискиот елемент и димовците за кој би го управувал [[Велешки револуционерен реон|Велешкиот револуционерен реон]]. Поради несогласноста меѓу членовите на МРО, Мартулков побарал помош од [[Ѓорче Петров]] да организира спогодба, но не бил успешен. Мартулков, неподржувајќи ја настабилноста се сместува во [[Скопје]]. Потоа привремено се сместил во [[Куманово]] за понатамошни наредби за како да постапи. Алексо Мартулков после се приклучил во [[Иван Наумов Аљабакот|Аљабаковата чета]] каде што учествувал во револуционерните дејности против [[Србомани|србоманите]] во [[Азот (област)|Азотскиот област]]. После неколку месеци се разделил од четата поради економски причини и морал да замине за [[Бугарија]]. Мартулков пристигнал во Софија околу [[1906|1906 година]], во неговите мемоари истакнал како неговиот престој бил најмачливиот период во неговиот живот, бил болен од [[туберкулоза]] и сиромашен. Морал да живее заедно со бугарскиот социјалист [[Александар Антонов]], кој исто така бил болен со туберкулоза, во истиот стан. Поради нивната лоша состојба Антонов се самоубил и останал само Мартулков. Учествувал во социјалистичкиот конгрес со МРО во [[1907|1907 година]] каде што се договорил со [[Јане Сандански]] да извршаат атентат врз Хилми-паша. Почнал да работи во Софија како железничар поради неповолните економски услови, во тоа време бил уапсан и интерниран поради лажната обвина дека имал намера да изврши атентат врз тогашниот руски цар [[Николај Николович]], подоцна ги убедил да го ослободат. Се вратил во Велес во [[1908|1908 година]] каде се запознал [[Христо Матов|Христо Матов,]] кој пробал да го убеди велешкото население да ги поддржи [[Врховизам|Врховистите]]. Мартулков отидол во Скопје и учествувал во средба со еден од главните организатори на [[Младотурска револуција|Младотурската револуција]] — д-р Назим. Мартулков се вратил во Велес каде се судрил со врховистичкиот елемент. Тој учествувал во организирањето на Младотурската револуција во неговиот град, и пратил апел каде што ги подржувал младотурците заедно со други значајни македонски револуционери во тоа време. Во [[1909|1909 година]] заедно со други значајни социјалисти како [[Јордан Шурков]] го прославиле [[ден на трудот]] во Велес и учествувал на македонскиот социјалистички конгрес во [[1910|1910 година]] како претставник на неговиот роден град. За време на [[Балкански војни|Балканските војни]], станал секретар и подоцна градоначалник на [[Општина Оморани]]. За време на [[Прва светска војна|Првата светска војна]] Мартулков бил главниот водач на [[Комитет на дезертери|дезертскиот комитет]]. Со комитетот Мартулков сакал да го спречи страдањето на македонските војници кои се бореле под српското знаме, префрлил над 4.000 македонски воени дезертери во [[Царство Бугарија|Царството Бугарија]] заедно со 1.000 [[Македонски Турци|македонски турски]] дезертери. Поради неговите активности бил уапсан и интерниран во [[Битола]]. Кога [[Бугарска окупација на Србија (Прва светска војна)|Бугарите ја освоиле Србија]], тој бил ослободен и зедол учество во управувањето на Велес. Во последните месеци од војната тој учествувал во состанок организиран од [[Димитар Влахов]] во [[Приштина]]. По војната поради економски причини повторно се вратил во [[Царство Бугарија|Бугарија]] и почнал да се определува кон бугарската политика, за кратко време станал водач на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] во Софија. Се приклучил во [[ВМРО (Обединета)]] заедно со [[Петар Поп Арсов]]. Во текот на [[1930-ти|1930-тите]] политичкото влијание на Мартулков се зголемувало, во [[1931|1931 година]] бил одбран како [[Народно собрание на Бугарија|пратеник во бугарското собрание]], но набргу бил отстранет во [[1933|1933 година]] поради неговата подршка кон македонското малцинство. Истовремено почнал да го издава својот весник [[Македонско знаме (1932 - 1934)|„Македонско знаме“]], каде што остро го критикувал [[Иван Михајлов]] и [[Михајловисти|неговите соработници]]. Поради неговите критики во [[јануари]] 1933 година доживеал неуспешен обид на атентат изведен по наредба на Иван Михајлов. Покрај тоа Мартулков сѐ уште претрпил загуби поради михајловистите кога го ликвидирале неговиот пријател и близок соработник [[Христо Трајков]]. Во [[1936|1936 година]] тој заедно со [[Судски процес против ВМРО (Обединета)|други значајни членови од ВМРО (Обединета) биле осудени поради нивното револуционерно движење]], пред судот се декларирал како [[Македонци|Македонец]], поради тоа бил строго казнет. Во [[1937|1937 година]] со новата бугарска администрација бил амнестиран и продолжува со неговото револуционерно движење, им помага во политичките дејности на македонските политичари во Бугарија. Покрај неговото вложено здравје, Мартулков сè уште учествувал во револуционерното движење за време на [[Втората светска војна]] и го потпишал „[[Апел до Македонците во Бугарија (1944)|Апел до Македонците во Бугарија]]“, но поради неговите [[Антифашизам|антифашистички ставови]] бил интерниран во бугарскиот [[Крсто Поле (логор)|логор „Крсто Поле“]]. Во [[1944|1944 година]], по наредба од [[Светозар Вукмановиќ]], Мартулков заедно со други значајни македонски револуционери како Димитар Влахов и [[Крсте Гермов]] биле свикувани да учествуваат во [[Антифашистичко собрание на народното ослободување на Македонија#Второ заседание на АСНОМ|второто заседание на АСНОМ]]. Станал член на [[Президиум на АСНОМ|Презудиумот на АСНОМ]], а потоа и пратеник во [[Собрание на Македонија|Президиумот на Македонија]]. Во [[1946|1946 година]] станал раководителен член на [[Уставотворно собрание на Народна Република Македонија|Уставотворното собрание]], истовремено станал еден од трите водачи на [[Илинденска пензија|илинденската пензија]], државна програма за учесници во Илинденското востание. [[Список на литературни дела од Алексо Мартулков|Во 1950-тите пишувал повеќе статии, брошури и книги]], а во [[1954|1954 година]] ги објавил неговите мемоари „''[[Моето учество во револуционерните борби на Македонија]]''“. Поради спротивставените ставови со [[Лазар Колишевски]] за време на периодот на Информбирото, тој бил предвремено пензиониран, постепно изолиран и отстранет од неговите функции, несакајќи да страда од истата судбина како [[Панко Брашнаров]] се враќа во Софија и во [[19 декември]] [[1962]] починува. == Македонскиот Бизмарк == [[Податотека:Otto von Bismarck by Franz von Lenbach, 1893.jpg|мини|333x333пкс|[[Ото фон Бизмарк]]]] Според мнозинството на историски дела, Мартулков при неговите револуционерни дејства го употребил псевдонимот Бизмарк.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/От_триумф_към_трегеди/JQ0XAQAAIAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=„Бисмарк„&dq=„Бисмарк„&printsec=frontcover|title=От триумф към трагедия. Това, което видях от Балканската война и Конференцията в Букурещ и Букурещкият мир от 1913 г. : първата катастрофа|last=[[Симеон Радев|Радев, Симеон]]|publisher=Стрелец|year=2003|isbn=9789548152358|pages=117}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Гласник_на_Институтот/YDc6AQAAIAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=„Бисмарк„&dq=„Бисмарк„&printsec=frontcover|title=Гласник на Институтот за национална историја. Том 7|last=Институт|publisher=[[Институт за национална историја]]|year=1963|pages=238}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Atanas_Romanov/H_QwAAAAIAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%22%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%22+%E2%80%9E%D0%91%D0%B8%D1%81%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%BA%E2%80%9E&dq=%22%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%22+%E2%80%9E%D0%91%D0%B8%D1%81%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%BA%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Atanas Romanov, dokumenti i spomeni za nego|last=Стојнов|first=Борис|publisher=Partizdat|year=1989|pages=145}}</ref> Нема конкретни податоци за кога почнал да се претставува како Бизмарк, но најверојатно го добил псевдонимот после неуспехот на [[Илинденско востание|Илинденското востание]]. Во [[1899|1899 година]] кога бил зафатен со неговата агитаторска одисеја низ дел од [[Источна Македонија|Источна]] и [[Јужна Македонија]], тој никогаш не го користел псевдонимот Бизмарк, туку според него: ''кажував некое измислено име во моментот''.<ref>{{Мартулков|Поглавје=9}}</ref> Најстарото познато спомнување на Мартулков како Бизмарк било дел од разговор меѓу него и [[Иван Наумов Аљабакот]] околу [[1904]] или [[1906|1906 година]], каде што Аљабакот му рекол: ''Бизмарк, не ли ти реков да не ги пуштаме учителите и да ги водиме со нас од другата страна на Вардар? Сега виде ли, моите предвидувања станаа факт. Ова предавство е извршено од нив за да бидеме откриени. Еве дадовме големи жртви, одвај не пропаднавме сите''.<ref>{{Мартулков|Поглавје=23}}</ref> Мартулков и Аљабакот се знаеле уште од нивното детство. Значењето на неговиот псевдоним може да се толкува на различни начини. [[Ото фон Бизмарк]] бил истакнат германски и пруски политичар познат по неговата храброст и напредно размислување. Голем подржувач на движењето за [[обединување на Германија|обединувањето на Германија]],<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Christian_History/yOzqtaYYqHAC?hl=mk&gbpv=1&dq=%22Otto+von+Bismarck%22+%22unification+of+germany%22&pg=PA250&printsec=frontcover|title=Christian History. An Introduction|last=McGrath|first=Alister|publisher=Wiley|year=2013|isbn=9781118337790|pages=250}}</ref> тој имал добро искуство со внатрешната и надворешната политика, за време на неговиот мандат како [[канцелар]] активно учествувал со ширењето на [[Германско Царство|новосоздадената германска држава]]. Поради неговиот огромен придонес во современата [[Историја на Германија|германска историја]], Ото фон Бизмарк го добил прекарот „Железниот канцелар“.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/The_Great_War/Fw7Owo0USCwC?hl=mk&gbpv=1&dq=%22Otto+von+Bismarck%22+%22Iron+chancellor%22&pg=PP12&printsec=frontcover|title=The Great War|last=Griffiths|first=William|publisher=Square One Publishers|year=2003|isbn=9780757001581|pages=3}}</ref> До одредено ниво Алексо Мартулков и Ото фон Бизмарк имаат неколку слични карактеристики. Двајцата биле познати по нивниот смирен карактер и напредно размислување. Двајцата исто така имале висока интелигенција, според Мартулков, кога бил во [[Софија]] околу [[1907|1907 година]], бугарскиот адвокат Селвелиев тајно му признл: ''ме збунува образложение дека си ти достапен интелигентен човек, а се задоволува да работиш како обичен работник за да си ја извадиш прехраната. Сепак, може да заземеш многу подобра, подоходна, и полесна служба како државен чиновник. Кај нас за државна работа не се затворени за Македонците, и голем број од нив се на високи положби, кога ќе започнеш од заптија и ќе свршиш со министер''.<ref>{{Мартулков|Поглавје=28}}</ref> == Потекло == {{Цитатник|''Потеклото и семејната средина се фундаментален елемент во биографијата на една личност. Тие го обусловуваат неговиот живот во неговата најрана фаза, а оставаат траги во целокупната негова натамошна дејност.''|author='''''[[Христо Андонов Полјански]]'''''|source=<ref>[[Христо Андонов Полјански|Андонов Полјански, Христо]] (1978). ''[https://books.google.mk/books?redir_esc=y&id=cysBAAAAMAAJ&focus=searchwithinvolume&q=%22%D0%BF%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%BE+%D0%B8+%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%98%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0%22 Гоце Делчев и неговото време]''. [[Култура (издавачка куќа)|Култура]]. стр. 65. </ref>}}[[Податотека:Панорама од Велес околу XIX век.jpg|мини|Панорама од градот Велес покрај крајот на XIX век и почеток на XX век.|центар|728x728пкс]] === Велес === {{Главна статија|Велес}}{{Цитатник|''[[Велес]], голем културен центар на Македонија кој што изиграл голема ролја не само во движението на [[Македонци|Македонските Славјани]], туку и во нашето [[Македонско национално движење|политичко револуционерно движење]]''|author='''''[[Димитар Влахов]]'''''|source=<ref>[[Димитар Влахов|Влахов, Димитар]] (1947). ''[https://plus.cobiss.net/cobiss/mk/mk/bib/419652 Говори и статии 1945-1947]''. Државно книгоиздателство на Македонија. стр 30-31.</ref>}}[[Податотека:First train in Veles.jpg|мини|340x340px|Свечен пречек по повод пристигнувањето на првиот воз во Велес.]] Велес имала голема улога во развитокот на [[Македонска преродба|македонската национална преродба]]. Различни значајни автори, просветители и револуционери од градот со нивните вметнати дејства ја збогатиле [[Историја на македонскиот народ|македонската историја]], меѓу нив најпознати се [[Кочо Рацин]], [[Рајко Жинзифов]] и [[Јордан Хаџи Константинов-Џинот]]. Поради нејзината поволна географска местоположба покрај реката [[Вардар]], градот бил пристаниште за трговија меѓу [[Скопје]] и [[Солун]]. Поради тоа различни истакнати турски и странски фигури ја посетиле. Како резултат од нејзината трговска вредност во [[1873|1873 година]] била изградена железничка пруга што ги поврзила градовите.<ref>{{Наведени вести|url=https://duma.mk/region/veles-3/28984-2020-04-27-15-26-35/|title=Велес, железнички крстопат, помеѓу двете светски војни|last=Данов|first=Љупчо|date=27 април 2020|work=Дума.мк}}</ref> Според турските архиви проучувани од велешкиот хроничар Љупчо Данов градот паднал под [[Отоманско Царство|османлиска власт]] во [[1386]] или [[1387|1387 година]].<ref>{{Наведени вести|url=https://duma.mk/region/veles-3/30466-2020-10-24-17-58-03/|title=Нови сознанија за стар Велес од турските архиви|last=Данов|first=Љупчо|date=24 октомври 2020|work=Дума.мк}}</ref> За време на петвековното [[Отоманска Македонија|турско ропство]] градот бил преименуван во '''Ќопрулу''', во чест на [[Ќопруловци|истоимениот]] [[Македонски Албанци|албанскиот род]]. Според турскиот попис во [[1445|1445 година]], Велешката нахија т.е. околија имала 9 мезри. Во нецелосно спроведен попис меѓу [[1467]]-[[1468|1468 година]] турската власт документирала 21 мезри. Во [[1481|1481 година]] имало 22 мезри, додека во [[1528|1528 година]] имало само 14. Низ голем дел од велешката историја градот бил мал и дури почнал да расте во економска смисла покрај втората половина на [[18 век]].<ref>{{Наведени вести|url=https://duma.mk/region/veles-3/27514-2019-08-04-15-06-27/|title=За велешките села во отоманската држава|last=Данов|first=Љупчо|date=4 август 2019|work=Дума.мк}}</ref>[[Податотека:Weles1863.jpg|мини|335x335px|Велес во [[1863|1863 година]].]]За време на македонската национална преродба, во градот биле изведени повеќе турски и независни пописи што го документирале неговиот голем неочекуван економски раст. Мартулков се родил кога Велес сè уште се развивал. Според самостоен попис на градот од македонскиот преродбеник [[Јордан Хаџи Константинов-Џинот|Јордан Хаџи]] [[Јордан Хаџи Константинов-Џинот|Константинов-Џинот]] објавен во весникот „[[Цариградски весник]]“ во [[1859|1859 година]] имало 5.000 [[Македонци]], 1.600 [[Македонски Турци|Турци]], 185 [[Македонски Власи|Власи]] и 150 [[Македонски Роми|Роми]].<ref>''[http://www.promacedonia.org/bmark/jhk/jhk_2.htm#7 ВЕЛЕС — СТАТИСТИЧЕСКО ОПИСАНИЕ]'' (1859) од [[Јордан Хаџи Константинов Џинот]], објавено во [[Цариградски весник|Цариградскиот весник]]</ref> Во [[1866|1866 година]] турската влада организирала попис каде што наведила 2.204 [[Христијанство|христијански]] куќи и 1.002 [[Ислам|муслимански]] куќи од вкупниот број на куќи околу 59 куќи биле во сопственост на Власи додека 53 куќи биле во сопственост на Роми.<ref>{{Наведени вести|url=https://duma.mk/region/veles-3/27149-2019-03-31-01-13-15/|title=Најпрецизниот демографски и статистички попис на стар Велес|last=Данов|first=Љупчо|date=31 март 2019|work=Дума.мк}}</ref> Според велешкиот историчар и деец на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|велешкото благотворително братство]] [[Христо Чочков]] во гореспомнатиот турски попис било наведено 12.592 Македонци, 4.960 Турци, 308 Власи и 274 Роми.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Град Велес; Историко-географски и Народо-стопански очерк|last=Чочков|first=Христо|publisher=Печатница на П. Глушков|year=1929|pages=27-29}}</ref> Имало само 7 години разлика од двата пописа но според прикажаниот податок градот претрпил 161,4% раст во население. Трговијата се зголемила во надчовечко ниво и градот станал меѓу најголемите населени места во Македонија. Со населувањето на нови семејства и чорбаџии, градот се проширил при што нови населби и маала никнале. Меѓу нив покрај перферијата на градот се појавило маалото ''Крајот'' кое било родното место на Александар Мартулков''.'' === Мартулкови === {{Видете исто така|Пано Мартулков|Петар Мартулков}} [[Податотека:Petar Martulkov 1 Kliment Skopakov 2.JPG|мини|330x330px|Слика од [[Петар Мартулков]] (прв од лево) и [[Климент Скопаков]] (втор од лево)]] Поради нивниот неголем придонес кон [[Историја на македонскиот народ|македонската национална историја]], Мартулковото семејство е слабо документирано во [[Македонска историографиjа|Македонската историографија]]. Нема сигурни податоци за потеклото на семејство или потеклото на нивното презиме. Предходно спомнатиот историчар [[Христо Чочков]] во еден од неговите дела прикажал список на личностите родени во [[Прцорек]] од [[1740-ти|1740-тите]] до [[1810-ти|1810-тите]], во неговиот список воопшто не е спомнат член од Мартулковото семејство.<ref>[https://macedonia-history.blogspot.com/2006/11/blog-post_10.html ''Бързоречани.Прадеди, родени около 1740—1760 г'''.''' и Дядовци, родени около 1780—1810 г.)''] (1929)</ref> Еден од можните предци на Алексо Мартулков бил Тодор Мартулков, за него нема многу зачувани податоци, освен тоа што живеел во маалото Крајот и дека учествувал во музичката програма на училиштето на [[Македонска преродба|македонскиот преродбеник]] [[Јордан Хаџи Константинов-Џинот|Јордан Хаџи Константинов Џинот]].<ref>{{Наведени вести|url=https://duma.mk/kultura/kultura/28839-2020-04-05-15-34-00/|title=Музичкото образование во Велес од Џинот до Гемиџиите|last=Данов|first=Љупчо|date=5 април 2020|work=Дума.мк}}</ref> Таткото на Мартулков според Алексо се викал Онче Мартулков, а мајка му Сава Мартулкова (момиско: ''Василова'').<ref name=":1">{{Мартулков|Поглавје=1}}</ref> Голем број од историската документација посветена кон неговиот татко се противречени. Според Алексо Мартулков татко му се викал Онче или Јован, додека според [[Бугарска академија на науките|Бугарската академија на наукате]] неговиот татко се викал [[Пано Мартулков]].<ref name=":2">''[http://mmib.math.bas.bg/?page_id=2352 ПЕТЪР МАРТУЛКОВ (1867-1947)]'' (2017) од [[БАН]], математички оддел.</ref> Друго несовпаѓање со животот на Пано Мартулков е покрај тоа што Алексо и [[Петар Мартулков]] биле браќа, двајцата имале различни [[Патроним|патроними]]. Според повеќето извори, братот на Алексо Мартулков е роден Петар Панов Мартулков,<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%86%D0%B8/b_iyAAAAIAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%8A%D1%80+%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2+%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%8A%D1%80+%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2+%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Български математици|last=Русев|first=Петар|publisher=Държ. изд-во "Нар. просвета"|year=1987|pages=19}}</ref> додека Алексо е роден Александар Ончев Мартулков. Нема многу податоци за нивниот татко, според БАН тој бил македонски активист и воденичар по професија.<ref name=":2" /> Слични ставови истакнал и Алексо Мартулков во своите мемоари, тој тврдел дека се занимавал со брашнарство.<ref name=":1" /> Во неговите спомени Мартулков допонително додава податоци за биографијата на Пано Мартулков, според него кога имал осум годишна возраст изгубил пристап со неговиот татко.<ref name=":1" /> според БАН, поради неговите револуционерните дејства Пано Мартулков бил прогонет во турскиот град [[Дијарбекир]]. Понатаму во неговите спомени Алексо Мартулков истакнал како морал да го посети неговиот татко кој бил во затвор откако го [[Кражба на Хаџи Јован|ограбил Хаџи Јован]] околу [[1900|1900 година]], што тврди дека го преживеал неговото прогонство.<ref>{{Мартулков|Поглавје=10}}</ref> Според бугарскиот весник „''Отечество''“ во [[1909|1909 година]], Пано Мартулков бил осуден од турскиот суд поради неговото учество во убиството на селанец, во весникот спомнато е дека Пано Мартулков имал 75 годишна возраст, поради тоа најверојатно е роден во [[1834|1834 година]].<ref>''[https://digital.libplovdiv.com/bg/view/64ca0c2ec80e7489c3f714c5?q%3Acontent=%22%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%20%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%AA%22&q%3Afts=content,mapped,meta&_x=content ОТЕЧЕСТВО, Брой № 86, 16.12.1909]''</ref> Во неговата книга за градот Велес за време на [[Балкански војни|Балканските војни]] и [[Прва светска војна]] [[Ѓорѓи Малковски]] наведува документ од српската власт за истакнати трговци во градот, меѓу нив бил Пано Мартулков кој по професија бил именуван како бакал од Кузево маало.{{Sfn|Малковски|2023|p=131}} Додека во еден записник од српскиот општински одбор на Велес во [[5 јули]] [[1915|1915 година]] бил докуменитран бакал со името Диме Панов Мартулков.{{Sfn|Малковски|2023|p=129}} Друг случај на недоразбирање во Мартулковото семејство е неговиот брат Петар Мартулков. Во неговите лични спомени Алексо редовно наведувал грешни и безсмислени податоци за неговиот брат. Алексо Мартулков сметал дека неговиот брат починал во [[1905|1905 година]] во [[Велес|градот Велес]] и дека работел како железар,<ref name=":1" /> додека пак според Македонската и [[Бугарска историографија|Бугарската историографија]] Петар Мартулков починал во [[Софија]] во [[1947|1947 година]] и никогаш не бил железничар, туку всушност бил професор по [[математика]]. Во двете историографии историските дела посветени кон еден од браќата ретко го спомнува другиот. Повеќето извори, исто така, посочуваат дека тие никогаш повеќе не се сретнале после нивното детство и двајцата живееле сосема поразлични животи. Петар Мартулков отпрвин соработувал со [[Даме Груев]] и после [[Прва светска војна|Првата светска војна]] соработувал со бугарската влада и живеел мирен живот, додека Алексо Мартулков си го посветил животот кон [[Социјализам|социјалистичкото движење]]. == Младиот социјалист == {{Цитатник|''Роден сум во град Велес на 23 октомври 1878 година. Моите родители се исто така родени во град Велес. Татко ми Онче (Јован) Мартулков се занимаваше со брашнарство. Мајка ми Сава Василова произлегува од работничка фамилија. Брат ми Петар умре во 1905 година, во Велес. Тој беше по професија железар и членуваше во Месната организација на ВМОРО''|author='''''[[Алексо Мартулков]]'''''|source=<ref name=":1"></ref>}}[[Податотека:Vasil glavinov.jpg|мини|376x376px|[[Васил Главинов]]]] [[Податотека:Велес во 1894 година.png|мини|237x237пкс|Велес во [[1894|1894 година]].]] Александар Мартулков е роден во бедно семејство на [[23 октомври]] [[1878|1878 година]] во периферијата на Велес, тогаш дел од петвековното [[турско ропство]]. Поради бедната сиромаштија на неговото семејство, тој страдал од последиците уште во млада возраст. Роден во четиричлено семејство, неговите родители биле Онче или [[Пано Мартулков]] и Сава Мартулкова т.е. Василева со предходно спомнатиот постар брат [[Петар Мартулков]]. Неговата мајка произлегла од работничко семејство додека неговиот татко бил воденичар и трговец. Во [[1886|1886 година]] на 8 годишна возраст, поради бунтовните дејности на неговиот татко Пано Мартулков тој бил осуден и прогонет во турскиот град [[Дијарбекир]].<ref name=":1" /> Во [[Есен|есента]] [[1894|1894 година]], нова фаза во животот на Мартулков почнала со пристигнувањето на [[Васил Главинов]] од [[Софија]]. Главинов инаку претходно се преселил во [[Кнежевство Бугарија|Кнежевството Бугарија]] во [[1887|1887 година]] со [[Печалбар|печалбарски]] поттик. При неговиот престој паднал под влијание на [[Социјализам|социјализмот]] кога се запознал со литературните дејности социјалистичкото движење во Бугарија.<ref name=":4">{{Наведена книга|url=https://e-biblioteka.metodimitevskibrico.edu.mk/book/1014|title=Васил Главинов, прв пропагатор на социјализмот во Македонија|last=Мојсов|first=Лазо|publisher=Историска библиотека|year=1947|location=[[Скопје]]|pages=8-10|author-link=Лазар Мојсов}}</ref> Во [[Македонска историографиjа|Македонската историографија]] Главинов се смета за ''првиот пропагатор на социјализмот во Македонија.''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5_%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%B8/sioMAAAAIAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%BF%D1%80%D0%B2+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80+%D0%BD%D0%B0+%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D1%82+%D0%B2%D0%BE+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%BF%D1%80%D0%B2+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80+%D0%BD%D0%B0+%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D1%82+%D0%B2%D0%BE+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Балканските социјалисти и македонското прашање, од 90-тите години на XIX век до создавењето на третата интернационала|last=Ивановски|first=Орде|publisher=[[Култура (издавачка куќа)|Култура]]|year=1970|pages=19}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Za_makedonskoto_pra%C5%A1anje/4LYzAAAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%BF%D1%80%D0%B2%D0%B8%D0%BE%D1%82+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB+%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%BF%D1%80%D0%B2%D0%B8%D0%BE%D1%82+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB+%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=За македонското прашање|last=Зографски|first=Данчо|publisher=Мисла|year=1990|isbn=9788615001636|pages=435|author-link=Данчо Зографски}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA/5dctAQAAIAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%BF%D1%80%D0%B2%D0%B8%D0%BE%D1%82+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB+%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%BF%D1%80%D0%B2%D0%B8%D0%BE%D1%82+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB+%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Историја на македонскиот народ|last=Стојановски|first=Александар|publisher=Институт за национална историја|year=2003|pages=167}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%94%D0%B0%D0%BC%D0%B5_%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B5%D0%B2_1871_1971/FbUhAAAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%BF%D1%80%D0%B2%D0%B8%D0%BE%D1%82+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%BF%D1%80%D0%B2%D0%B8%D0%BE%D1%82+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Даме Груев 1871-1971. Генијален револуционер, идеолог и организатор на македноскиот народ|last=Константинов|first=Душко|publisher=Друштво за проучување на Илинденските настани "2. август 1903"|year=1971|pages=52-53|author-link=Душан Константинов}}</ref> Поради тоа тој имал клучна улога во раното социјалистичко движење во Македонија. Главинов се вратил во Велес во 1894 година со агитациона цел, односно сакал да ги вметне социјалистичките идеи меѓу младото велешко население, вклучувајќи го и Мартулков.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/g_madolev_vasil_glavinov.pdf|title=Васил Главинов - пионер на социјалистическото движение в Македониа и Одринско|last=Мадолев|first=Георги|publisher=Исторически преглед|year=1968|pages=68}}</ref> Поради тоа, во градскиот центар почнал да говори за социјализмот и нејзините добронамерни цели. Истовремено доделувал брошури и книги од значајни бугарски социјалисти кој ги добил при неговиот пристој. Меѓу набљудувачите бил Алексо Мартулков. После говорот Васил Главинов му додедил брошура, со насловот „''Студенство и социјализам''“ од бугарскиот социјалист и пратеник [[Никола Габровски]]. Покрај нејзината кратка содржина брошурата оставила силен впечаток врз младиот Мартулков, во неговите спомени додадол: ''„Може да се види чудно, како тоа со прочитувањето на една брошура да може да стане човек социјалист. Но јас бев дете на бедно семејство и останат сирак без татко уште на осумгодишна возраст. Тешките животни услови при тогашната политичка и социјална положба во нашата земја придонесоа овие социјалистички идеи да најдат благопријатна почва кај мене. Како мене така и останатите другари нѐ привлекуваа хуманитарните идеи на социјализмот, најмногу лозунгот за равенство, братство и слобода“.''<ref name=":1" /> При неговиот престој во градот, Васил Главинов го формирал првото работничко просветно друштво во [[Македонија]], составен од околу 60 членови, меѓу кои биле [[Ризо Ризов]], Алексо Мартулков, Илија Плавев, Славејко Бачов и многу други.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.tirekovmirece.com/Novost/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2,-%D0%B6%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BA-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80-%D0%BD%D0%B0-%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%B8|title=Главинов, жесток пропагатор на социјалистичките идеи|last=Печков|first=Петар|date=12 септември 2015|work=ТиРековМиРече}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://www.zirm.mk/wp-content/uploads/2021/10/IST-1969.2.47-J.-A.-Izlozba-za-Vasil-Glavinov-vo-Titov-Veles.pdf|title=Изложба за Васил Главинов во Титов Велес|last=А.|first=Ј.|publisher=ЗИРМ|year=1969|pages=248-249}}</ref> Истовремено по иницијатива на Мартулков се формирало првата социјалистичка група во градот.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%9C%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B0%D1%80%D0%B8/nDgBAAAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%221894%E2%80%9E+%22%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%22&dq=%221894%E2%80%9E+%22%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%22&printsec=frontcover|title=Мемоари|last=[[Димитар Влахов|Влахов, Димитар]]|publisher=Заедница за издавачка дејност при НИП "Нова Македонија"|year=1970|pages=161}}</ref> Поради неговите нови политички определби, Мартулков го помолил Васил Главинов да го однесе во [[Софија]] за да може да се приклучи во [[Македонска социјалистичка група|Македонската социјалистичка група]] кој Главинов ја формирал [[1893|една година пред]] неговото посетување на Велес. Главинов се согласил со предлогот но дополнително побарал Мартулков да си го докаже неговото социјалистичко убедување, со цел да потврди дека немал злонамерни цели со членството во организацијата. Му дадол наредба да земе хартија со него и да го напишал меѓународното социјалистичко гесло. Дополнително требало да го чува со него цел пат и да го даде на Главинов кога ќе пристигне во Софија. === Софија === [[Податотека:Стара Софија.jpg|мини|378x378px|[[Софија]]]]Во [[1896|1896 година]] Мартулков имал доволно средства да се пресели во работилницата на Васил Главинов сместена во [[Булевар „Марија Луиза“ (Софија)|булеварот „Марија Луиза“]]. Кога пристигнал Васил Главинов бил задоволен со посветеноста на Мартулков кон социјалистичката цел. Гордо го примил во работилницата и го гушнал. Мартулков ја споредил љубовта и почитот на Главинов со татковата љубов спрема неговиот син, дополнително додавајќи дека неговата љубов имало силно трајно влијание врз неговиот карактер. После 1896 година [[Однос меѓу Алексо Мартулков и Васил Главинов|Мартулков и Главинов имале добар однос сѐ до изолацијата на Главинов]] во [[1920-тите]].<ref name=":3">{{Мартулков|Поглавје=2}}</ref> Алексо Мартулков забележал дека главните претставници на работилницата во тоа време биле: Стојан Русев — главниот редактор на весникот „Револуција“, [[Атанас Раздолов]] кој и покрај тоа што не бил [[Социјализам|социјалист]] сѐ уште учествувал,<ref name=":12">{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D0%98%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BD_1978/vY0cAAAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E1+%D0%BC%D0%B0%D1%98%E2%80%9E+%E2%80%9E1896%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%A1%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E1+%D0%BC%D0%B0%D1%98%E2%80%9E+%E2%80%9E1896%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%A1%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Прилози за Илинден 1978, материјали од Научниот собир Местото на Илинденското востание и Крушевската република во борбата на македонскиот народ за национално и социјално ослободување, одржан на 3, 4 и 5 август 1978. г. во Крушево по повод 75-годишнината од Илинденското востание|last=Христов|first=Александар|publisher=Совет Десет дена Крушевска република|year=1979|pages=807}}</ref> [[Димитар Мирасчиев]] — социјалист од [[Штип]], Андон Шулев и Стојан Попов со неговата жена Роза Попова. Стојан бил социјалист кој подоцна станал познат автор со неговите детски творби во Бугарија додека неговата жена работела во градскиот театар како уметник и актерка. Со нејзиното искуство во [[Уметност|уметноста]] таа го направила дизајнот на македонското знаме кое било употребено во прославата.<ref>{{Наведени вести|url=https://novamakedonija.com.mk/makedonija/politika/koga-makedoncite-za-prvpat-go-odbelezhaa-1-maj/|title=Кога Македонците за првпат го одбележаа 1 Мај|last=Станковиќ|first=Далибор|date=1 мај 2023|work=[[Нова Македонија]]}}</ref><ref name=":0">{{Наведена книга|url=https://repository.ukim.mk/bitstream/20.500.12188/7522/1/dstankovic2020.pdf|title=Социјалистите во Македонското револуционерно движење (1893-1912)|last=Станковиќ|first=Далибор|publisher=[[УКИМ]]|year=2020|pages=55-56}}</ref><ref name=":4" /><ref name=":3" /> ==== Учество во првомајските прослави ==== {{Поврзано|Празнување на ден на трудот во 1896 година (Софија)}}{{Цитатник|''Првомајските демонстрации претставуваат посебно значајна активност во историјата на македонското социјалистичко и работничко движење. Од такво значење е и Првомајската демонстрација во [[1896|1896 година]]. Таа била организирана од [[Македонци|македонските]] социјалисти во [[Софија]] кои се вклопиле со тоа во општите настојувања на работниците и [[Социјализам|социјалистите]] од целиот свет за да се даде израз на [[Ден на трудот|работничката солидариост и пролетерската сплотеност]]. За оваа демонстранта податоци предимно наоѓаме во повикот на Македонската револуционерна социјалистичка група „Другари Македонски револуционери“. Извесно разјаснување за текот на подготовките и учеството на македонските социјалисти во самата демонстрација ни дава во своите [[Моето учество во револуционерните борби на Македонија|„Спомени“]] Алексо Мартулков.''|author='''''[[Христо Андонов Полјански]]'''''|source={{Sfn|Андонов Полјански|1973|p=81}}}} [[Податотека:BASA-VD-19K-1-163-20-Aleko Konstantinov (cropped).jpg|мини|262x262пкс|[[Софија]] во [[1897|1897 година]].]] Главинов планирал неговата социјалистичка група да учествува во [[Празнување на ден на трудот во 1896 година (Софија)|првомајските празнувања во 1896 година]], поради тоа во домот на Андон Шулев, македонските социјалисти почнале да го подготвуваат манифестото и знамето на [[Македонска социјалистичка група|Македонската социјалистичка група]]. Роза Попова го искористило нејзиното искуство во уметноста да го направи организационото знаме. Знамето било шиено со црвена коприна и срмата била со чисто злато. Алексо Мартулков запомнил во неговите спомени како „трескаво се готвеле“ за настанот.<ref name=":3" />{{Sfn|Андонов Полјански|1973|p=82}} На самиот ден бугарските офицери им дале наредба да не го користат знамето поради нејзината македонска содржина. Поради тоа социјалистичките дејци пратиле делегација составена од Андон Шулев, Игно Драндаров и [[Атанас Раздолов]] и одлучиле да го посетат тогашниот градоначалникот на Софија, кој бил Димитар Моллов од Прогресивнолибералната партија создадена од [[Драган Цанков]].{{Sfn|Андонов Полјански|1973|p=82}}<ref name=":13">{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D0%98%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BD_1978/vY0cAAAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E1+%D0%BC%D0%B0%D1%98%E2%80%9E+%E2%80%9E1896%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%A1%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E1+%D0%BC%D0%B0%D1%98%E2%80%9E+%E2%80%9E1896%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%A1%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Прилози за Илинден 1978, материјали од Научниот собир Местото на Илинденското востание и Крушевската република во борбата на македонскиот народ за национално и социјално ослободување, одржан на 3, 4 и 5 август 1978. г. во Крушево по повод 75-годишнината од Илинденското востание|last=Христов|first=Александар|publisher=Совет Десет дена Крушевска република|year=1979|pages=807}}</ref> Нивната делегација недостигнала успех.<ref name=":22">{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Pisatelite_na_Ilinden/jFtNAQAAIAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E1+%D0%BC%D0%B0%D1%98%E2%80%9E+%E2%80%9E1896%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%A1%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E1+%D0%BC%D0%B0%D1%98%E2%80%9E+%E2%80%9E1896%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%A1%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Писателите на Илинден|last=Пановски|first=Доне|publisher=Наша книга|year=1983|pages=50-51|author-link=Доне Пановски}}</ref><ref name=":3" /> Поради тоа за да ја надминат забраната дршката на знамето било изработено во повеќе дела за да може да се зглоби и разглоби. Дршката била состовена од три дела, кои еден со друг се прицврстувале со помошта на цилиндрични желевца. На врвот на знамето било изработено бакарна кама. Мартулков го носел знамето и камата, на една страна знамето го содржило геслото „''Ослободувањето на Македонија е дело на Македонците''“ на другата страна пишувало „''[[Македонија на Македонците]]''“.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA/a0oBAAAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%221896%22+%E2%80%9E%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0+%D0%BD%D0%B0+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%82%D0%B5%E2%80%9E&dq=%221896%22+%E2%80%9E%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0+%D0%BD%D0%B0+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%82%D0%B5%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Историја на македонскиот народ|last=Апостолски|first=Михајло|publisher=[[Нова Македонија]]|year=1969|pages=200|author-link=Михајло Апостолски}}</ref> Според Мартулков, камата на врвот од знамето имало симболичко значење дека ослободувањето на Македонија можело да се оствари само преку вооружена борба.<ref name=":3" /> [[Податотека:BASA-914K-2-107-1-Roza Popova (crop).jpg|лево|мини|238x238пкс|Роза Попова]] Утрото македонските социјалисти излегле од работилницата на Васил Главинов, сместена во [[Булевар „Марија Луиза“ (Софија)|булеварот „''Марија Луиза''“]], и стигнале до [[Борисова градина|Борисовата градина]] пред ручек. Ручале во Борисовата градина заедно со другите социјалисти, при нивниот престој имало народна музика. Некои македонски претставници одлучиле да изведат ора од македонскиот фолклор, Алексо Мартулков со фесот на главата го водел првото оро. После полчас нивното играње го привлекло вниманието на бугарските полицајци и тие се обиделе да им го земат нивното знаме, но Алексо Мартулков, според неговиот договор со Главинов, го скрил главниот дел на дршката во неговиот џеб и успешно избегнал. После забавата манифестацијата продолжила во булеварот „''Граф Игнатиев''“ и подоцна во [[Плоштад Петко Славејков (Софија)|плоштадот Славејков]]. Во плоштадот претставници од другите социјалистички организации држеле говор по повод на празнувањето каде што ги истакнале нивните организациони цели. За [[Македонска социјалистичка група|Македонската социјалистичка група]] главниот говорник бил Андон Шулев, во нивното манифесто тој ја истакнал главната цел на социјалистичката организација — автономија на [[Македонија]] и [[Одрински Вилает|Одринско]] и нејзиното идно приклучување во [[Балканска федерација]].<ref name=":3" /> Алексо Мартулков истакнал во неговите мемоари дека меѓу набљудувачите бил и Гоце Делчев — срцето на [[Македонско револуционерно движење|македонското револуционерно движење]]. Делчев ракоплескал на говорот на Андон Шулев и тоа оставило силен впечаток врз Мартулков. Со првата средба меѓу Мартулков и Делчев се воспоставиле темелите на [[Однос меѓу Алексо Мартулков и МРО|односот меѓу Македонската револуционерна организација и Алексо Мартулков]]. Манифестацијата продолжила од плоштадот Славејков низ улицата „Александар I“ именувано во чест на [[Александар I Батенберг|Александар Батенберг]] кон дворот. Поради притисокот од бугарската полиција социјалистите биле принудени да го сменат нивниот пат. Наместо дворот тие одлучиле да маршираат кон работничкиот клуб сместен денес во булеварот „Цар Борис III“. Кога стигнале до работничкиот клуб имало краткотрајна забава, после неколку часа прославата завршила и социјалистите се вратиле во нивната работилница.<ref name=":3" /> === Образовни дејства === [[Податотека:Старата велешка гимназија.jpg|мини|Велешката прогимназија|285x285px]] После првомајската прослава Мартулков се вратил во Велес заедно со Андон Шулев. Мартулков се поткрепувал на социјалистичкото знаење на Шулев. Брзо откако стигнале во Велес Шулев се вработил во велешката прогимназија како професор по [[француски јазик]] и [[историја]]. Мартулков сметал дека за да има можност да продолжи со неговите дејства тој морал да се образува. Повторно се запишал во прогимназијата околу [[1896|1895 година]] на седумнаесетта годишна возраст. Бил примен во II клас. Во прогимназијата Шулев и Мартулков ја ширеле социјалистичка идеалогија преку нивните агитациони дејства. Со цел да си ја шират нивната идеалогија, Мартулков и Шулев увезувале социјалистичка литература од [[Васил Главинов]] кој во тоа време престојувал во [[Софија]] преку австриската пошта во [[Солун]].<ref name=":5">{{Мартулков|Поглавје=4}}</ref> Поради неуспесите во мисијата на [[Иван Манолев|Иван Манолев - Кукушанец]], организирана од [[Гоце Делчев]], австрискиот канал бил прекинат. Поради тоа за да ги избегнал казните од турската власт, Главинов ги праќал социјалистичките брошури преку неговиот брат — Лазар Главинов кој имал столарска работилници во Велес.<ref name=":5" /> При неговото образование, Мартулков се запознал со прогимназиските професори, кои биле дел од [[Велешки револуционерен реон|Велешкиот револуционерен реон]]. Професорите му даделе обврски да исполни за [[Македонската револуционерна организација]]. Во [[1897]] или [[1898|1898 година]]<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D0%B7%D0%B0_%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB/ay4gAAAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&dq=%E2%80%9E%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%B2%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D0%BC%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0%E2%80%9E&pg=PA474&printsec=frontcover|title=Извори за ослободителната војна и револуција во Македонија 1941-1945: Документи на Комунистичката партија на Југославија и Комунистичката партија на Македонија 1941-1945|last=Апостолски|first=Михајло|publisher=[[Институт за национална историја]]|year=1970|pages=474|author-link=Михајло Апостолски}}</ref> завршува со неговото тригодишно прогимназиско образование и се префрлува во [[Скопско педагошко училиште|Скопското педагошко училиште]].<ref name=":6">{{Мартулков|Поглавје=5}}</ref> ==== Штрајк во Скопското педагошко училиште ==== {{Поврзано|Скопско педагошко училиште|Штрајк против Скопското педагошко училиште}}[[Податотека:Skopje Bulgarian Pedagogical School Letter to the Bulgarian Exarch (4) Seal.jpg|мини|237x237px|Печат на [[Скопско педагошко училиште|педагошкото училиште]] во [[1902|1902 година]].|лево]]Се запишал во еден од курсовите на педагошкото училиште, според Мартулков условите за агитација биле поволни поради присуството на велешки и скопски социјалисти како Андон Димов, Методи Поп Гошев, Крум Чакаров и Тодор Доротеев. При неговиот престој анархистичкото влијание се зголемило во училиштето со агитаторските дејства на [[Петар Манџуков]] и Ордан Шурков. Тие издавале руски весници и поезии од [[Александар Херцен]]. Мартулков отпрвин сакал да се противстави со целта на анархистите но подоцна ги прифатил. Се запознал со нивната идеалогија и цел, во неговите спомени Мартулков признал дека делумно паднал под нивно влијание.<ref name=":6" /> Мартулков, незадоволен со условите понудени од пансионот, во [[мај]] [[1899|1899 година]] најавил штрајк. Имал голема подршка од учениците во пансионот, заедничко најавиле штрајк преку гладување. За време на штрајкот се запознал со [[Иван Поп Јорданов]] — значен анархист во училиштето и иден претседател на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]]. Штрајкот само траел 24 часа и брзо бил задушен од училишниот одбор и [[Бугарската егзархија]]. Условите за учениците биле подобрени и имале пристап до подобар квалитет на храна. Мартулков како главен иницијатор и организатор на штрајкот бил отстранет од училиштето.<ref name=":6" /> Единствената жртва во штрајкот бил Мартулков кој поради горенаведените настани бил забранет влез во сите училишта под склоп на [[Бугарската егзархија]]. Оваа забрана била повлекувана за време на [[Младотурската револуција]] со новите промени на турската власт. Откако бил забранет влез тој пратил нападно писмо кон училишниот совет, каде што наведил дека несоодветно пристапувале и ги навредил со фразата „''мозокот'' ''ви го испиле манастирските чавки''“. Дополнително бил забранет поради неговите [[Социјализам|социјалистички]] ставови. Кога го примил соопштението за неговата забрана Мартулков влегол во канцеларијата на учителите, таму жестоко се искарал со професорот Вељан Думев. Поради неговиот однос Думев повикал албански гаваз да го избрка Мартулков од канцеларијата. Откако бил отстранет од пансинот тој живеел неколку дена во заеднички стан со Петар Манџуков. Со неговите сиромашни услови тој неможел да продолжи да живее во [[Скопје]], поради тоа после неколку месеци се враќа во неговиот мајчин град [[Велес]]. Се вратил во неговиот мајчин град со намера да добие пасош за во [[Бугарија]]. Мартулков посакал да се пресели во [[Софија]] со [[Печалбар|печалбарски]] поттик. Неколку месеци после штрајкот во [[есента]] [[1899|1899 година]] Мартулков ја започнал неговата агитатотрска одисеја.<ref name=":6" /> == Агитациона одисеја == === Основа === === Пат === == Дејства пред Илинденското востание == === Кражба на чорбаџија Хаџи Јован === ==== Последици ==== === Нови тензии во Велес === === Припрема за Илинденското востание === === Илинденско востание === == После Илинденското востание == === Влошени односи во Велес === === Во четата на Иван Аљабакот === === Бугарија === ==== Влошено здравје ==== ==== Прв пристап со БКП ==== == Погледи == === Македонска историографија === Во еден записник, [[Ѓорѓи Абаџиев]] го претставил Мартулков како тврд револуционер.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Ilinden_1903_1953/3eaqD3sHGvoC?hl=mk&gbpv=1&bsq=„Алексо+Мартулков„&dq=„Алексо+Мартулков„&printsec=frontcover|title=Ilinden, 1903-1953|last=Абаџиев|first=Ѓорѓи|publisher=Izdava Maticata na iselenicite od Makedonija po povod pedesetgodišninata od Ilindenskoto vostanie|year=1953|author-link=Ѓорѓи Абаџиев}}</ref> === Бугарска историографија === == Белешки == {{наводи|group=б}} == Наводи == {{reflist}} === Литературни дела === * {{Cite book|url=https://www.zirm.mk/wp-content/uploads/2022/01/IST-1973.1.08-Andnov-Poljanski-H.-Okolu-ucestvoto-na-makedonskite-socijalisti-na-Prvomajskite-demonstracii-vo-Sofija-vo-1896-g..pdf|title=Околу учеството на Македонските социјалисти на Првомајските демонстрации во Софија во 1896 година|last=Андонов Полјански|first=Христо|publisher=Здружение на историчари на Република Македонија|year=1973|location=[[Скопје]]|author-link=Христо Андонов Полјански}} * {{Cite book|url=https://plus.cobiss.net/cobiss/mk/mk/bib/59627013|title=Велес за време на Балканските и Првата светска војна: (1912-1918)|last=Малковски|first=Ѓорѓи|publisher=[[Институт за национална историја]]|year=2023|isbn=9786084981107|author-link=Ѓорѓи Малковски}} 0uh1b5mqxd4flk62zemsea8mxc2feh1 0 1363790 5382676 5329728 2025-06-22T09:10:58Z EmausBot 18240 Бот: Исправка на двојни пренасочувања → [[Џеј Ди Венс]] 5382676 wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Џеј Ди Венс]] r56ekitd8m1985uera47fl16v4hsgcp 0 1363853 5382758 5342791 2025-06-22T11:57:48Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Политички репресии во комунистичка Југославија]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382758 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Напад Врз Цивили|title=Масакрот Барбарин ров|partof=репатријациите на Блајбург|image=Barbara Pit massacre.jpg|caption=Телата во рудникот|location=Худа Јама, НР Словенија, ФНР Југославија {{!}}(денешна [[Словенија]])|coordinates={{coord|46|9|31.46|N|15|11|10.28|E|type:landmark|display=it}}|target=Вооружени сили на НДХ<br>Словенска домашна стража<br>Хрватски и словенечки цивили<br>|date=25 мај–6 јуни 1945<ref>{{cite news|url=http://www.slobodnadalmacija.hr/dalmacija/split/clanak/id/288273/u-splitu-predstavljena-knjiga-huda-jama-strogo-cuvana-tajna|title=U Splitu predstavljena knjiga "Huda jama – strogo čuvana tajna"|date=1 October 2015|work=[[Slobodna Dalmacija]]}}</ref>|time=|timezone=|type=[[Масакр]]<br>Вкупно убиства|fatalities=1,416<ref>{{cite news|url=https://english.sta.si/2443822/reburial-of-huda-jama-victims-concluded|title=Reburial of Huda Jama victims concluded|date=26 October 2017|work=[[Slovenian Press Agency]]}}</ref>|perps=[[Југословенски партизани]]}} '''Масакрот во Барбарин ров''' (словенечки: ''Pokol v Barbara rovu'', хрватски: ''Pokolj u Barbarinom rovu''), познат и како '''масакр во Худа Јама''', било масовно убиство на воени заробеници на вооружените сили [[Анте Павелиќ|на НДХ на Анте Павелиќ]] и словенечката домашна стража, како и на цивили,<ref>{{Наведени вести|url=https://old.delo.si/novice/slovenija/dezman-v-hudi-jami-morda-vec-kot-5000-okostij.html|title=Dežman: V Hudi Jami morda več kot 5000 okostij|date=March 3, 2010|work=Delo|access-date=September 15, 2021|quote=so bili v Barbarinem rovu pobiti slovenski vojni ujetniki in civilisti, pripeljani iz taborišča na Teharjah, med njimi tudi ženske (Slovenian prisoners of war and civilians transported from the camp at Teharje, including women, were killed at the Barbara Pit)}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.vecer.com/slovenija/pred-desetimi-leti-se-je-odprla-huda-jama-polna-po-vojni-pobitih-6669975|title=Pred desetimi leti se je odprla Huda jama, polna po vojni pobitih|last=Čokl|first=Vanessa|date=March 3, 2019|work=Večer|access-date=September 15, 2021|quote=V Hudo jamo so vojne ujetnike in civiliste, tudi ženske (In Huda Jama there are prisoners of war and civilians, including women)}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://old.delo.si/novice/slovenija/huda-jama-bodo-zrtve-zlocina-kdaj-pokopane.html|title=Huda jama: Bodo žrtve zločina kdaj pokopane?|last=Videmšek|first=Boštjan|date=March 3, 2013|work=Delo|access-date=September 15, 2021|quote=v rudniku Huda jama pri Laškem, kjer je bilo v prvih tednih po koncu druge svetovne vojne pobitih več tisoč vojnih ujetnikov in civilistov iz Hrvaške in Slovenije (in the Huda Jama mine near Laško, where several thousand prisoners of war and civilians from Croatia and Slovenia were killed in the first weeks after the war)}}</ref><ref name=":0">{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/191875091|title=Cossacks in the German army, 1941-1945|last=Newland|first=Samuel J.|date=2007|publisher=Routledge|isbn=978-0-7146-8199-3|location=London|oclc=191875091}}</ref><ref name="MDSSZ">{{Наведени вести|url=http://www.mddsz.gov.si/nc/si/medijsko_sredisce/novica/article//8280/|title=Pokopane vse žrtve Hude Jame|date=25 October 2017|work=Ministry of Labour, Family, Social Affairs and Equal Opportunities|archive-url=https://web.archive.org/web/20181123065544/http://www.mddsz.gov.si/nc/si/medijsko_sredisce/novica/8280/|archive-date=2018-11-23|quote="According to the clothes found and preserved, they are probably mostly members of the armed forces of the Independent State of Croatia, but Slovenes may also be among the victims."}}</ref> по завршувањето на Втората светска војна во Словенија, [[Словенија|во]] близина на Југославија, во близина на Југославија. Повеќе од илјада воени заробеници и некои цивили биле убиени од страна на [[Југословенски партизани|југословенските партизани]] во текот на мај и јуни 1945 година, по репатријациите во Блајбург од страна на Британците.<ref>{{Наведено списание|last=Robionek|first=Bernd|year=2016|title="Bleiburg" and the British Treatment of Croatian Collaborators 1945-48|url=https://www.ceeol.com/search/chapter-detail?id=759116|journal=1945. Kpaj Или Нови Почетак?|language=English|publisher=Institut za noviju istoriju Srbije|pages=277–308}}</ref> Локацијата на масакрот потоа била запечатена со бетонски бариери и дискусијата за тоа била забранета. Местото на масовната гробница, една од најголемите во Словенија, првпат било јавно дискутирано во 1990 година, по падот на [[Комунизам|комунизмот]] во [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|Југославија]]. Во 1997 година во близина на влезот во рудникот била подигната меморијална капела. Истрагата на рудникот Барбарин ров започнала во 2008 година. На работниците им биле потребни неколку месеци за да ги отстранат бетонските ѕидови изградени по војната за да ја запечатат пештерата. На 3 март 2009 година, истражителите нашле 427 неидентификувани тела во ров во рудникот. На првите пет метри од блиската шахта биле пронајдени уште 369 трупови. Рудникот Барбарин ров подоцна бил посетен од хрватското и словенечкото политичко раководство за да им оддадат почит на жртвите. На 25 октомври 2017 година, словенечката влада објавила дека остатоците од телата на 1.416 жртви биле ексхумирани од локацијата и повторно погребани во меморијалниот парк Добрава во [[Марибор]]. == Позадина == [[Податотека:Zajeti_ustaši_na_avstrijsko-slovenski_meji.jpg|мини| Заробеници на хрватските вооружени сили во градот Блајбург во мај 1945 година]] За време на Втората светска војна, рудникот Барбарин ров, рудник за јаглен кој се наоѓал на 16 километри јужно од градот [[Цеље]], Германците го користеле за производство на јаглен. Подоцна, рудникот бил затворен во мај 1944 година.{{Sfn|Ferenc|2013}} Со распадот на [[Независна Држава Хрватска|Независната Држава Хрватска]] (НДХ) во мај 1945 година, нејзините вооружени сили, заедно со другите трупи [[Сили на Оската|на Оската]], почнале да се повлекуваат кон Австрија за да се предадат на британските сили. На 3 мај 1945 година, раководството на НДХ ги укинало расните закони<ref>{{Наведени вести|title=Zakonska odredba o izjednačenju pripadnika NDH s obzirom na rasnu pripadnost|date=5 May 1945|work=Hrvatski narod|issue=1352}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=The History of East-Central European Eugenics, 1900–1945: Sources and Commentaries|last=Turda|first=Maurice|date=2017|publisher=Bloomsbury|location=London|page=435}}</ref> и имало намера да побара поддршка од Запад во борбата против комунизмот. На 6 мај испратиле барање за соработка со [[Сојузници во Втората светска војна|сојузниците]], кое било одбиено. Југословенските партизани ја презеле контролата над Загреб, главниот град на НДХ, на 8 мај.{{Sfn|Radelić|2016}} Колоните кои се повлекувале маршираа низ Словенија и биле придружувани од многу цивили. До 14 мај, неколку илјади војници биле примени од Британците. На 15 мај, главната колона стигнала до градот Блајбург, каде нивното предавање било одбиено и биле вратени на југословенските партизани. Тие кои претходно биле одведени во британско заробеништво биле вратени во Југославија помеѓу 18 и 31 мај, вклучително и околу 10.000 словенечки домашни чувари.{{Sfn|Ferenc|2013}}<ref>{{Наведена книга|title=Great Betrayal|last=Naumenko|first=Vyacheslav|publisher=CreateSpace Independent Publishing Platform|year=2015|isbn=978-1511524179|translator-last=Dritschilo|translator-first=William}}</ref> Затворениците биле присилени на принудни маршеви од страна на југословенските власти. Низ Словенија биле поставени транзитни и притворски кампови каде бил извршен избор.{{Sfn|Grahek-Ravančić|2009}} [[Одделение за заштита на народот|ОЗНА]] (Одделот за национална безбедност) издал прецизни упатства за постапување со воените заробеници. Упатството кое било издадено на 6 мај 1945 година од ОЗНА предвидувало затворениците да бидат ликвидирани:{{Sfn|Radelić|2016}} „Ставот за заробените службеници и затворениците е во согласност со претходните упатства. Службениците треба да бидат прочистени без исклучок, освен ако не добиете известување од ОЗНА или Партијата дека поединецот не е ликвидиран. Во принцип, не треба да се покажува милост при чистките и ликвидацијата.“ == Пристигнување во кампот Техарје == Неколку илјади словенечки заробеници од домашната стража биле однесени со возови од австриската граница кај [[Дравоград]] до [[Марибор]] и оттаму до градот [[Цеље]]. Од градската железничка станица биле испратени преку Цеље пеш кон блискиот логор Техарје, затворски логор кој бил управуван од страна на ОЗНА. За време на патувањето, затворениците биле тепани, а оние кои заостанувале биле стрелани.{{Sfn|Skubic|2008}} Во колоните имало и цивили.<ref name=":0"/>{{Sfn|Grahek-Ravančić|2009}} По пристигнувањето во кампот, им биле одземени вредните работи. Во Техарје биле донесени и германски цивили од регионот на [[Кочевје]] ([[Готшери]]). Заробениците од домашната стража биле поделени во три групи: првата група се состоела од малолетници, втората се состоела од оние кои биле членови на домашната гарда помалку од пет месеци, а третата група вклучувала други. Сепак, имало исклучоци од ова правило.{{Sfn|Skubic|2008}} Третата група имала најостро постапување во кампот и често била без вода и храна.{{Sfn|Skubic|2008}} Низ кампот Техарје поминале околу 7.000 до 8.000 луѓе.{{Sfn|Grahek-Ravančić|2009}} Сите затвореници од третата група биле ликвидирани. Нивните раце биле врзани во пар со друг затвореник и требале да бидат пренесени со камиони до блиските места за погубување. ОЗНА ангажирала возачи од целата држава за извршување на транспортот. Возачите не биле информирани за деталите на акцијата.{{Sfn|Skubic|2008}} == Масакр == [[Податотека:Notranjost_Barbara_rova.jpg|мини| Внатрешноста на јамата Барбара]] [[Податотека:Barbara-rov_IMG_0877.jpg|мини| Влез во јамата Барбара во 2009 година]] Кон крајот на мај и јуни 1945 година, кога југословенската армија почнала да ги празни своите затворски логори во Словенија, затворениците од логорот Техарје и затворот Стари Пискер биле однесени со камиони ноќе во напуштениот рудник Барбарин ров во Худа Јама.{{Sfn|Ferenc|2011}} Словенечките домашни чувари заробеници кои биле издвоени во [[Словењ Градец]], [[Велење]], [[Крањ]] и Цеље биле првите кои пристигнале последната недела од мај. Војниците на НДХ биле донесени пеш.{{Sfn|Perme|Žitnik|Žitnik|2000}} Откако пристигнале, групите од 5–6 затвореници со раце врзани со жица биле соблекувани, им било наредено да клечат над шахтата на мини и ги стрелале во главата,{{Sfn|Ferenc|2011}} или ги удирале со мински чекан или копач.{{Sfn|Perme|Žitnik|Žitnik|2000}} Во некои случаи, групи од 20-30 затвореници биле фрлани во окното на мините, а потоа фрлале рачни гранати за да ги убијат жртвите.{{Sfn|Ferenc|2011}} Голем број затвореници биле фрлани живи.{{Sfn|Grahek-Ravančić|2009}} Откако окните биле полни со трупови, преостанатите затвореници ги праќале во правец на [[Хрватско Загорје|Загорје]] во северозападна Хрватска каде биле убиени,{{Sfn|Ferenc|2013}} додека телата ги покривале со [[вар]] за да го забрзаат распаѓањето. Тогаш, рудникот бил ограден со 400 кубни метри бетонски и дрвени бариери. Сè уште свесните пробувале да се искачат еден преку друг за да стигнат до отворот, но не можеле да избегаат од запечатената мина.{{Sfn|Grahek-Ravančić|2009}} Убиствата ги вршела 3-та бригада на словенечката дивизија КНОЈ (Корпус на народна одбрана на Југославија).{{Sfn|Ferenc|2011}} Во масакрот биле убиени повеќе од илјада луѓе.{{Sfn|Groen|Márquez-Grant|Janaway|2015}} Повеќето од жртвите биле воени затвореници, членови на вооружените сили на НДХ и словенечка домашна стража и цивили.{{Sfn|Ferenc|2011}} Нема податоци за преживеани.{{Sfn|Ferenc|2011}} == Последици == [[Податотека:Ambassador´s_visit_to_Huda_jama_(1).jpg|мини| Влез во јамата Барбара во 2013 година]] Се проценува дека најмалку 70.000 до 80.000 луѓе биле убиени во репатријациите во Блајбург.{{Sfn|Geiger|2013}} Повеќе од 600 места за масовни гробници се наоѓаат во Словенија,{{Sfn|Ferenc|2011}} кои југословенските власти ги прикривале и забраниле дискусија за масакрите.{{Sfn|Bevc|2008}} Делот од рудникот Барбарин ров каде се случиле убиствата бил херметички затворен. Остатокот бил пуштен во употреба на 1 ноември 1945 година и произведувал јаглен до 1992 година.{{Sfn|Ferenc|2013}}<ref>{{Наведени вести|url=https://old.delo.si/novice/slovenija/v-vas-ki-jo-je-pogoltnil-rudnik-s-3d-ocali.html|title=V vas, ki jo je pogoltnil rudnik, s 3D-očali|last=Malovrh|first=Polona|date=December 6, 2017|work=Delo|access-date=October 26, 2022|quote=... Hudo jamo. Od leta 1880 do zaprtja v 1992 je v njem delalo okrog 6000 knapov ...}}</ref> Во југословенските архиви нема запишани податоци за масакрот.{{Sfn|Ferenc|2013}} Едно од најраните споменувања на настанот е поврзано со судска постапка од мај 1947 година, кога пет лица биле осудени на смрт под обвинение за шпионирање, вклучително и 32-годишна трудница која тврдела дека југословенските власти тепале и убивале заробеници во [[Брежице]], Кошница при Чељу и Худа Јама.{{Sfn|Ferenc|2011}} == Истражување == [[Податотека:Ambassador´s_visit_to_Huda_jama_(2).jpg|десно|мини| Американскиот амбасадор Џозеф А. Мусомели во посета на местото во 2013 година]] Првите официјални студии на локацијата започнале во ноември 1989 година кога била поднесена кривична пријава против непознати сторители за убиство на неутврден број затвореници во Худа Јама. Државното обвинителство во октомври 1991 година ја препратило пријавата до Полициската управа Цеље. Една деценија подоцна, во 2001 година, словенечката полиција започнала официјална истрага на гробовите во Худа Јама. Во јануари 2008 година, Комисијата за скриени масовни гробници во Словенија одлучила да ја провери јамата Барбара. Првата од единаесетте бариери била поставена 300 метри по влезот. Била скршена на 24 јули 2008 година.{{Sfn|Ferenc|2011}} На работниците им требале осум месеци да отстранат 400 квадратни метри од ганг и навлегле во единаесет армирано-бетонски преградни ѕидови (секој {{Convert|1|m}} дебели) да стигнат до гробовите.{{Sfn|Juhant|Zalec|2012}} Првиот труп бил пронајден на 23 февруари 2009 година, на 449 метри во рудникот, во близина на 9-та бариера. Изгледа дека жртвата го преживеала колењето и успеала да копа низ 7-8 метри земја додека не стигнала до непроодната бетонска врата и останала без кислород.{{Sfn|Ferenc|Alić|Jamnik|2011}} На 3 март 2009 година, иследниците нашле маса од 427 трупови кои главно биле мумифицирани поради недостаток на кислород во рудникот.{{Sfn|Juhant|Zalec|2012}}{{Sfn|Groen|Márquez-Grant|Janaway|2015}} Сепак, косата, кожата, ушите и ноктите се уште биле видливи на труповите.{{Sfn|Ferenc|2011}} Ископување на дополнителни 5 метри (16 ст) во рудничката шахта длабока 45 метри открило уште 369 други трупови.{{Sfn|Ferenc|2011}} Андреја Валиќ, раководител на Словенечкиот истражувачки центар за национално помирување, по откривањето на масовната гробница изјавила дека „тековните информации, врз основа на усни сведоштва, укажуваат дека убиените луѓе можеле да бидат словенечки или хрватски државјани“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.sloveniatimes.com/enter-the-bloody-history|title=Enter the Bloody History|date=3 April 2009|publisher=The Slovenia Times|accessdate=2025-02-12|archive-date=2021-05-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20210519033952/https://sloveniatimes.com/enter-the-bloody-history/|url-status=dead}}</ref> Понатамошната истрага докажала дека повеќето од жртвите биле Хрвати и Словенци.{{Sfn|Ferenc|2011}} Истражувачите пронашле ортопедска опрема и завои меѓу труповите, што значи дека меѓу жртвите имало и ранети војници.{{Sfn|Ferenc|2011}} Откриени биле и неколку плетенки испреплетени од женска коса.{{Sfn|Rulitz|2015}} Јоже Дежман, шеф на Комисијата, споделил дека „ова е еден од 15-те словенечки [[Масакр во Сребреница|Сребреници]]“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://arhiva.dalje.com/en-world/mass-grave-reveals-over-300-croats-and-slovenes/239872|title=Mass Grave Reveals Over 300 Croats And Slovenes|date=4 March 2009|publisher=Dalje.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20170907123220/http://arhiva.dalje.com/en-world/mass-grave-reveals-over-300-croats-and-slovenes/239872|archive-date=7 September 2017|accessdate=17 April 2017}}</ref> Словенечкиот патолог Јоже Балажиќ рекол: „Глетките што ги видовме таму укажуваат дека жртвите умреле во агонија. Сите трупови беа покриени со вар и врз основа на положбата на телото, изгледа дека жртвите се движеле некое време“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slobodnadalmacija.hr/Hrvatska/tabid/66/articleType/ArticleView/articleId/44844/Default.aspx|title=Kod Laškog od živih zakopanih je 80 posto Hrvata, i kod Čakovca pronađena masovna grobnica – Slobodna Dalmacija|date=18 March 2009|language=Croatian|accessdate=14 August 2011}}</ref> Павел Јамник од Дирекцијата на словенечката криминалистичка полиција истакнал дека „некои жртви веројатно сè уште биле свесни кога нивните егзекутори расфрлале вар, кој бил напукнат, што значи дека тие се поместувале. Неколку скелети се лепат над површината на варот и очигледно е дека се обиделе да се извлечат во агонија“.{{Sfn|Grahek-Ravančić|2009}} Хрватските лекари ја понудиле својата помош во [[ДНК]] анализата на посмртните останки, кои потенцијално би можеле да се искористат за идентификување на хрватските жртви.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slobodnadalmacija.hr/Hrvatska/tabid/66/articleType/ArticleView/articleId/45026/Default.aspx|title=Dr. Alujević nudi pomoć Slovencima: Hrvati u Hudoj jami traže svoje pretke – Slobodna Dalmacija|date=20 March 2009|language=Croatian|accessdate=14 August 2011}}</ref> На 25 октомври 2017 година, повеќе од осум години од откривањето на масакрот, словенечкото Министерство за труд, семејство, социјални работи и еднакви можности објавило дека, врз основа на прелиминарните податоци од антрополошката и археолошката анализа, во рудникот за јаглен биле пронајдени вкупно 1.416 жртви. Остатоците од 769 лица биле ексхумирани од локацијата во 2009 година и уште 647 други во 2016 година. Меѓу нив имало 21 жена, додека најмладите жртви имале околу 17 години. Се претпоставува дека повеќето од жртвите биле припадници на воените сили на НДХ.<ref name="MDSSZ"/> На 6 март 2017 година, словенечкиот антрополог Петра Лебен Сељак изјавил дека меѓу втората група, ексхумирана во 2016 година, речиси сите биле мажи постари од 20 и помлади од 40 години, додека 8 отсто биле на возраст меѓу 18 и 20 години.<ref>{{Наведени вести|url=http://radio.ognjisce.si/sl/188/slovenija/23292/|title=V rovu svete Barbare v rudniku Huda Jama do zdaj našli 1420 žrtev|date=6 March 2017|work=Radio Ognjišče}}</ref> == Политички и институционален одговор == [[Податотека:Ambassador_Hartley_Visits_Huda_Jama_(1).jpg|десно|мини| Амбасадорот на САД Брент Р. Хартли во јамата Барбара во 2015 година]] Првиот висок функционер кој што ја посетил масовната гробница по откривањето на 3 март 2009 година била словенечката генерална обвинителка Барбара Брезигар, која ја опишала сцената како „ужасна“.<ref name="24ur.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://24ur.com/novice/slovenija/ovadba-po-odkritju-trupel.html|title=FOTO: V rove so jih zmetali še žive|publisher=24ur.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20110717152255/http://24ur.com/novice/slovenija/ovadba-po-odkritju-trupel.html|archive-date=17 July 2011|accessdate=13 August 2011}}</ref> Во наредните неколку денови, локацијата ја посетиле словенечката пратеничка во Европскиот парламент и поранешна премиерка Лојзе Петерле. Петерле го критикувал претседателот на Словенија [[Данило Тирк|Данило Турк]] поради тоа што не го посетил местото. На прашањето за коментар за ова прашање за време на посетата на градот [[Трбовље]] на 8 март, [[Меѓународен ден на жената|Меѓународниот ден на жената]], на само 10 километри оддалеченост од масовната гробница, Турк одбил да го коментира ова прашање, оквалификувајќи ги политичките манипулации со масовната гробница како „тема од втор ред“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mladina.si/dnevnik/08-03-2009-za_turka_huda_jama_danes_drugorazredna_tema|title=Za Türka Huda Jama danes drugorazredna tema – Mladina|publisher=[[Mladina]]|language=Slovenian|accessdate=13 August 2011}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://24ur.com/novice/slovenija/nismo-rekli-zlocinu-zlocin.html|title='O drugorazrednih temah ne bom govoril'|publisher=24ur.com|language=Slovenian|archive-url=https://web.archive.org/web/20110717152422/http://24ur.com/novice/slovenija/nismo-rekli-zlocinu-zlocin.html|archive-date=17 July 2011|accessdate=13 August 2011}}</ref><ref name="siol.net">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.siol.net/slovenija/novice/2009/03/peterle_o_hudi_jami.aspx|title=Türk glede Hude Jame: O drugorazrednih temah ne bom govoril|date=15 May 1945|publisher=SiOL.net|language=Slovenian|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724071904/http://www.siol.net/slovenija/novice/2009/03/peterle_o_hudi_jami.aspx|archive-date=24 July 2011|accessdate=13 August 2011}}</ref> Ги отфрлил повиците за посета на гробот како „политичка манипулација“.<ref name="siol.net" /> Тој, потоа, го осудил злосторството, додавајќи: „како што ги осудувам сите егзекуции за време и по (Втората светска) војна“.<ref>{{Наведени вести|url=https://english.sta.si/1371214/church-urges-state-to-clearly-condemn-post-war-crimes|title=Church Urges State to Clearly Condemn Post-War Crimes|date=10 March 2009|work=[[Slovenian Press Agency]]}}</ref> Изјавите на Турк дека овие убиства мора да се сфатат „во контекст на Втората светска војна“ ја испровоцирале словенечката министерка за одбрана Љубица Јелушиќ да остане на ставот дека не може да има оправдување да не се осудат убиствата. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.sta.si/vest.php?s=s&id=1370704|title=STA: Za Türka Huda Jama danes drugorazredna tema, Jelušičeva za pobijanje ne vidi opravičila (zbirno)|publisher=Sta.si|language=Slovenian|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721125811/http://www.sta.si/vest.php?s=s&id=1370704|archive-date=21 July 2011|accessdate=13 August 2011}}</ref> Заедно со премиерот и претседателот на Националното собрание, претседателот Турк ставил венци на влезот во рудникот на 1 ноември 2009 година. <ref>{{Наведени вести|url=http://siol.net/novice/slovenija/poklon-zrtvam-hude-jame-387637|title=Poklon žrtvam Hude Jame|date=1 November 2009|work=siol.net}}</ref> На 9-ти март, хрватската вицепремиерка Јадранка Косор и министерот за внатрешни работи Томислав Карамарко, ја посетиле локацијата и понудиле помош за идентификација на ДНК.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vecernji.hr/hrvatska/hrvatske-domobrane-ubijali-su-pijucima-864096|title=Hrvatske domobrane ubijali su pijucima|date=9 March 2009|work=[[Večernji list]]|language=Croatian}}</ref> На 10 март, хрватската влада повикала на заедничка хрватско-словенечка истрага за гробницата и спроведување на договорот од 2008 година за обележување на воените гробишта.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://news.xinhuanet.com/english/2009-03/11/content_10987235.htm|title=Croatia calls for joint investigation of WWII-era mass grave_English_Xinhua|date=11 March 2009|publisher=News.xinhuanet.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20100619222231/http://news.xinhuanet.com/english/2009-03/11/content_10987235.htm|archive-date=19 June 2010|accessdate=14 August 2011}}</ref> До 2013, словенечката влада помогнала во финансирањето на уредувањето на локацијата и поставувањето на пешачки патеки, одводнување, вентилација на воздухот и електрификација.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.24ur.com/foto-huda-jama-prekopali-ostanke-800-zrtev-na-prekop-jih-caka-se-2000.html|title=FOTO: Huda jama: prekopali ostanke 800 žrtev, na prekop jih čaka še 2000|date=4 March 2013|work=24ur.com}}</ref> == Комеморација == По падот на комунизмот, на местото во 1997 година била посветена меморијална капела. Набргу по посветувањето, капелата била обезличена, а по ѕидовите биле испишани пароли, меѓу кои „Смрт за предавниците“ и „Смрт за фашизмот“.{{Sfn|Bevc|2008}}{{Sfn|Ferenc|2013}} На 13 јуни 2015 година, по повод 70-годишнината од масакрот, била одржана комеморација, на која што присуствувале околу 2.000 луѓе. Меѓу нив бил и словенечкиот претседател [[Борут Пахор]], католички бискупи од Хрватска и Словенија и разни делегации на хрватски и словенечки организации.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.times.si/slovenija/huda-jama-spominska-slovesnost-ob-70-letnici-pobojev--62b978060970b886dc7557e2cbacb591f3e86fea.html|title=Škof Lipovšek: 50 let prisilnega molka o povojnih pobojih|date=13 June 2015|work=times.si|access-date=17 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170418081206/http://www.times.si/slovenija/huda-jama-spominska-slovesnost-ob-70-letnici-pobojev--62b978060970b886dc7557e2cbacb591f3e86fea.html|archive-date=18 April 2017}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://narod.hr/eu/foto-koncelebrirana-misa-za-zrtve-hude-jame|title=(FOTO) Koncelebrirana misa za žrtve Hude jame|date=13 June 2015|work=narod.hr}}</ref> На 27 октомври 2016 година, 778 од ексхумираните жртви биле пренесени на гробиштата Добрава во Марибор. На комеморацијата присуствувало хрватското раководство, меѓу кои бил и премиерот [[Андреј Пленковиќ]], претседателката [[Колинда Грабар-Китаровиќ]] и претседателот Божо Петров, црковни великодостојници и словенечкиот претседател Борут Пахор.<ref>{{Наведени вести|url=https://eblnews.com/news/balkan/wwii-victims-communist-crimes-buried-maribor-42075|title=WWII victims of communist crimes buried in Maribor|date=27 October 2016|work=EBL News}}{{Мртва_врска|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> На седницата на хрватската влада истиот ден, Пленковиќ изјавил дека „погребот на жртвите на повоениот комунистички терор во Худа Јама не потсетува на нашиот долг кон жртвите на тоталитаризмот“.<ref>{{Наведени вести|url=http://vijesti.hrt.hr/358063/pogreb-i-komemoracija-za-zrtve-ekshumirane-iz-hude-jame|title=Pogreb i komemoracija za žrtve ekshumirane iz Barbarina rova|date=27 October 2016|work=[[Croatian Radio Television]]|access-date=17 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170418002552/http://vijesti.hrt.hr/358063/pogreb-i-komemoracija-za-zrtve-ekshumirane-iz-hude-jame|archive-date=18 April 2017}}</ref> == Поврзано == * [[Масакр во Тезно]] == Наводи == {{Наводи|30em}} ; == Надворешни врски == * [http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:4_x514765.327426006_y112565.220602813_s16_b4 Масовниот гроб на Барбарин ров на Геопедија] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20200509154723/http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:4_x514765.327426006_y112565.220602813_s16_b4 |date=2020-05-09 }} {{In lang|sl}} * [http://www.geopedia.si/#L410_T13_F10106028_b4 Локација на Барбарин ров на Геопедија] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20170729183600/http://www.geopedia.si/#L410_T13_F10106028_b4 |date=2017-07-29 }} {{In lang|sl}} [[Категорија:Масакри во Југославија]] [[Категорија:Општина Лашко]] [[Категорија:Координати на Википодатоците]] [[Категорија:Политички репресии во комунистичка Југославија]] 8lxesr728aktg770yd4f84v7615y7m5 0 1369500 5382337 5379885 2025-06-21T12:26:44Z Marco Mitrovich 114460 /* Наводи */ 5382337 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Велики Трновац | native_name = Велики Трновац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 28 |lats = 31.4 |latNS = N | longd = 21 |longm = 44 |longs = 30.08 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 405 | population_footnotes = | population_total = 7.894 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17528 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Велики Трновац''' ({{lang-sq|Tërnoci i Madh}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 7.894 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е населено со [[Албанци]]. Ова е најголемо албанско село во Србија. Според пишувањата на медиумите, во селото полицијата ретко влегува.<ref>[https://www.espreso.co.rs/vesti/drustvo/474367/usli-smo-albansko-selo-u-koje-i-zandarmerija-ne-ulazi-kazu-da-ovde-ima-tona-heroina-pogledajte-sta-smo-zatekli UŠLI SMO ALBANSKO SELO U KOJE I ŽANDARMERIJA NE ULAZI! Kažu da ovde ima TONA HEROINA, pogledajte šta smo zatekli] espreso.co.rs</ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во ''Трновац'' било 2.600 Албанци муслимани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref> Тука е роден [[Ридван Ќазими]] (командант Леши) еден од основачите и водачите на сепаратистичката милитантна група [[Ослободителна војска на Прешево, Медвеѓа и Бујановац]]. == Познати личности == * [[Ешреф Алиу]], македонски писател, новинар и политичар == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] i8cpqwbusdvl4u44juy62n8lz36o35p 0 1369506 5382341 5379884 2025-06-21T12:28:52Z Marco Mitrovich 114460 5382341 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Врбан | native_name = Врбан | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 27.6 |latNS = N | longd = 21 |longm = 40 |longs = 14.4 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 564 | population_footnotes = | population_total = 69 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Врбан''' ({{lang-sq|Verbani}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 69 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е населено со [[Албанци]]. Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Врбан било 120 Албанци муслимани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=218 |date=1900}}</ref> == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] 4e6c2eshnn6gf16dbqsrxvvxth5mr55 0 1369507 5382355 5379961 2025-06-21T12:38:37Z Marco Mitrovich 114460 5382355 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Добросин | native_name = Добросин | settlement_type = Населба | image_skyline = Dobrosin.jpg | image_alt = | image_caption = Добросин во зима | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 26 |lats = 57.88 |latNS = N | longd = 21 |longm = 38 |longs = 10.12 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 677 | population_footnotes = | population_total = 1.066 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Добросин''' ({{lang-sq|Dobrosini}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 1.066 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е населено со [[Албанци]]. Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Добросин било 170 [[Албанци]] муслимани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref> Во Добросин на 26 јануари 2000 година е создадена поранешната сепаратистичка милитантна [[Ослободителна војска на Прешево, Медвеѓа и Бујановац]].<ref>[https://jugpress.com/pre-dvadeset-cetiri-godine-se-zvanicno-pojavila-ovpmb/ Pre dvadeset četiri godine se zvanično pojavila OVPMB] jugpress.com</ref> == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] kjeuvqdadxcor3m3xihr25jniiip1zm 0 1369510 5382399 5379883 2025-06-21T14:02:03Z Marco Mitrovich 114460 5382399 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Кончуљ | native_name = Кончуљ | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 28 |lats = 16.8 |latNS = N | longd = 21 |longm = 41 |longs = 19.6 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 520 | population_footnotes = | population_total = 1.227 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Кончуљ''' ({{lang-sq|Konçuli}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 1.227 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е населено со [[Албанци]]. Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Кончуљ било 300 Албанци муслимани<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref> == Познати личности == * [[Шефкет Муслиу]], поранешен член на [[ОВПМБ]] И [[ОНА]] == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] f3yccrdc1f63438uveelbujxqbtkzr1 0 1369531 5382428 5379892 2025-06-21T15:32:35Z Marco Mitrovich 114460 /* Наводи */ 5382428 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Несалце | native_name = Несалце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 25 |lats = 5.4 |latNS = N | longd = 21 |longm = 42 |longs = 18.6 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 400 | population_footnotes = | population_total = 1.002 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Несалце''' ({{lang-sq|Nesalca}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 1.002 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е населено со [[Албанци]]. Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Несалце било 340 [[Албанци]] муслимани<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref> == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] tanr2jv8vl21o9lg2d4b464oknyt4ev 0 1369534 5382434 5379950 2025-06-21T15:40:09Z Marco Mitrovich 114460 5382434 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Осларе | native_name = Осларе | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 26 |lats = 1.8 |latNS = N | longd = 21 |longm = 43 |longs = 27 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 406 | population_footnotes = | population_total = 762 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 1752 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Осларе''' ({{lang-sq|Osllara}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 538 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Во селото мнозинско население е [[Албанци|албанско]]. Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Осларе било 320 [[Македонци]] христијани{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} и 230 [[Албанци]] муслимани<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref> {{bar box |float=center |title=Етнички групи во 2022 |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Албанци]]|black|60-4}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|39.1}} }} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] gq7pr0gq824rg7pcj8t73pbnizkf3ti 0 1369546 5382471 5379941 2025-06-21T16:53:00Z Marco Mitrovich 114460 5382471 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Турија | native_name = Турија | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 27 |lats = 18 |latNS = N | longd = 21 |longm = 43 |longs = 4.8 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 389 | population_footnotes = | population_total = 392 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Турија''' ({{lang-sq|Turia}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 392 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е населено со [[Албанци]]. Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Турија било 120 Албанци муслимани<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref> == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] a0bok3f512hf4n227zpiwdlinnf63bs 0 1369549 5382462 5379931 2025-06-21T16:45:49Z Marco Mitrovich 114460 5382462 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Српска Куќа | native_name = Српска Кућа | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 28 |lats = 12.6 |latNS = N | longd = 21 |longm = 48 |longs = 21 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 381 | population_footnotes = | population_total = 201 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Српска Куќа''' ({{lang-sr|Српска Кућа}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 201 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Во минатото името на селото било ''Крлева Куќа'' по некој Крле, првиот жител на селото. Потоа е сменето во ''Кралева Куќа'', а по [[Втората светска војна]] селото е нарекувано ''Српска Куќа''.<ref>[https://www.poreklo.rs/2016/08/23/poreklo-prezimena-selo-srpska-kuca-bujanovac/ Порекло презимена, село Српска Кућа (Бујановац)] poreklo.rs</ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Српска кућа биле 230 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{Белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] m92ydvylvzwano5wapapbjq5rsq7vt6 0 1369585 5382451 5379999 2025-06-21T16:37:07Z Marco Mitrovich 114460 5382451 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Рајинце | native_name = Рајинце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 22 |lats = 27 |latNS = N | longd = 21 |longm = 41 |longs = 26.4 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Прешево]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 436 | population_footnotes = | population_total = 1.849 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17523 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Рајинце''' ({{lang-sq|Rainca}}) е населено место во општината [[Прешево]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 1.849 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е населено со [[Албанци]]. Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Рајинце било 350 Албанци муслимани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref> == Поврзано == * [[Прешево]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] gt4k45kjcpdbphe3yencu3y12ql1ipg 0 1369591 5382454 5379490 2025-06-21T16:39:25Z Marco Mitrovich 114460 5382454 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Рељан | native_name = Рељан | settlement_type = Населба | image_skyline = Fshati Leran.jpg | image_alt = | image_caption = Рељан | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 18 |lats = 21 |latNS = N | longd = 21 |longm = 44 |longs = 4.8 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Прешево]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 490 | population_footnotes = | population_total = 542 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17523 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Рељан''' ({{lang-sq|Lerani}}) е населено место во општината [[Прешево]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 542 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Рељан биле 200 [[Албанци]] муслимани и 90 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} {{bar box |float=center |title=Етнички групи во 2022 |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Албанци]]|black|85.4}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|14.2}} }} == Поврзано == * [[Прешево]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] cnkulpnq01kkhlmu0yy1seco0kkldy1 0 1369596 5382463 5380032 2025-06-21T16:46:37Z Marco Mitrovich 114460 5382463 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Станевце | native_name = Станевце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 19 |lats = 30.6 |latNS = N | longd = 21 |longm = 35 |longs = 14.4 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Прешево]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 841 | population_footnotes = | population_total = 50 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17523 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Станевце''' ({{lang-sq|Staneci}}) е населено место во општината [[Прешево]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 50 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е населено со [[Албанци]]. Цариградски скопски митрополит [[Фирмилијан]], 1902 година бележува дека во Станевце биле 20 [[Македонци|македонски]] куќи.<ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Известие от скопския митрополит относно броя на къщите под негово ведомство]], 1902 г., сканирано от Македонския държавен архив.</ref>{{efn|Фирмилијан Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Срби.}} == Поврзано == * [[Прешево]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] 9esl0vfiph8qhnz25iv05ekw0ze8ob6 0 1369597 5382466 5380033 2025-06-21T16:49:04Z Marco Mitrovich 114460 5382466 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Стрезовце | native_name = Стрезовце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 16 |lats = 32.88 |latNS = N | longd = 21 |longm = 43 |longs = 48 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Прешево]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 550 | population_footnotes = | population_total = 932 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17523 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Стрезовце''' ({{lang-sq|Strezoci}}) е населено место во општината [[Прешево]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 932 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Во селото мнозинско население е [[Албанци|албанско]]. Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Стрезовце биле 170 [[Албанци]] муслимани и 90 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} {{bar box |float=center |title=Етнички групи во 2022 |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Албанци]]|black|78.4}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|20.3}} }} == Поврзано == * [[Прешево]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Српски Албанци]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Албански населби во Србија]] 1i3v83me61p8cxxoslu2rme2i9kd79e 0 1369613 5382546 5359174 2025-06-21T18:14:45Z Marco Mitrovich 114460 5382546 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Божица | native_name = Божица | settlement_type = Населба | image_skyline = Божица - Božica 1.JPG | image_alt = | image_caption = Божица (Средно маало) | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 37 |lats = 1.2 |latNS = N | longd = 22 |longm = 24 |longs = 5.4 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.251 | population_footnotes = | population_total = 130 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17537 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Божица''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 130 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Главното население е [[Бугари|бугарско]] и [[Срби|српско]]. {{bar box |float=center |title=Етнички групи во 2022 |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Бугари]]|green|56.1}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|21.5}} {{Столбен постоток|непознати|cyan|12.3}} {{Столбен постоток|неизјаснени|olive|10}} }} == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] * [[Бугари во Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 4dzb28uzegpz1mtloo8bkt26axq4ky4 0 1369616 5382571 5359530 2025-06-21T19:46:08Z Marco Mitrovich 114460 5382571 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Драјинци | native_name = Драјинци | settlement_type = Населба | image_skyline = Драјинци - Drajinci.jpg | image_alt = | image_caption = Драјинци | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 47 |lats = 1.2 |latNS = N | longd = 22 |longm = 24 |longs = 34.2 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 876 | population_footnotes = | population_total = 28 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17535 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Драјинци''' ({{lang-bg|Драинци}}) е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 28 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е до 2011 година било [[Бугари|бугарско]], сега е главно населено со [[Срби]]. {{bar box |float=center |title=Етнички групи во 2022 |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|71.2}} {{Столбен постоток|[[Бугари]]|green|28.8}} }} == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] * [[Бугари во Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] ejpz1o4zulfgzw7qng5rl2f0fesmbvn 0 1369617 5382580 5359529 2025-06-21T20:31:46Z Marco Mitrovich 114460 5382580 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Клисура | native_name = Клисура | settlement_type = Населба | image_skyline = Klisura central square.JPG | image_alt = | image_caption = Клисура | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 45 |lats = 24.3 |latNS = N | longd = 22 |longm = 24 |longs = 29.64 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 650 | population_footnotes = | population_total = 114 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17535 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Клисура''' (поранешно име ''Трнска Клисура'') е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 114 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото до 2002 година било воглавно [[Бугари|бугарско]], сега е нехомогено со релативно [[Срби|српско]] мнозинство. {{bar box |float=center |title=Етнички групи во 2022 |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|46.5}} {{Столбен постоток|[[Бугари]]|green|33.3}} {{Столбен постоток|неизјаснени|olive|16.7}} }} == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] * [[Бугари во Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 6l2g34mpox7g4xv7cdfsqykj3eepyw1 0 1369620 5382653 5361592 2025-06-22T07:23:24Z Marco Mitrovich 114460 5382653 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Стрезимировци | native_name = Стрезимировци | settlement_type = Населба | image_skyline = Strezimirovtzi-Border-Checkpoint1.jpg | image_alt = | image_caption = Граничниот премин во Стрезимировци | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 47 |lats = 51.72 |latNS = N | longd = 22 |longm = 26 |longs = 10.08 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] / [[Бугарија]] | subdivision_type1 = Управен Округ / Област | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] / [[Перничка област|Перничка]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] / [[Трн (град)|Трн]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 830 | population_footnotes = | population_total = 15 / 9 | population_as_of = 2022 / 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17535 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Стрезимировци''' е поделено населено место и граничен премин помеѓу [[Србија]] и [[Бугарија]]. Во Србија се наоѓа во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], во Бугарија општината [[Трн (град)|Трн]], [[Перничка област]]. Според пописот од 2022 година имало 15 жители,<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> а во Бугарија 9 жители (2021). Селото е претежно населено со [[Бугари]]. == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] * [[Бугари во Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Трн]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во областа Перник]] [[Категорија:Бугарско-српски гранични премини]] 4tsxqd1v6aidi82ratla0mha6um43ro 0 1369621 5382687 5359182 2025-06-22T09:33:01Z Marco Mitrovich 114460 5382687 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Топли Дол | native_name = Топли Дол | settlement_type = Населба | image_skyline = Црква - Топли Дол (Сурдулица) - Church - Topli Dol (Surdulica).jpg | image_alt = | image_caption = Црква во Топли Дол | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 36 |lats = 13.8 |latNS = N | longd = 22 |longm = 24 |longs = 17.4 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.325 | population_footnotes = | population_total = 27 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17537 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Топли Дол''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 27 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Главното население е [[Бугари|бугарско]] и [[Срби|српско]]. {{bar box |float=center |title=Етнички групи во 2022 |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Бугари]]|green|55.6}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|29.6}} {{Столбен постоток|неизјаснени|olive|11.1}} }} == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] * [[Бугари во Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 98ab8jmibblgrsw0qmkk5hr21mwp229 0 1369624 5382535 5379235 2025-06-21T18:05:11Z Marco Mitrovich 114460 5382535 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Биновце | native_name = Биновце | settlement_type = Населба | image_skyline = Биновце - Binovce.jpg | image_alt = | image_caption = Биновце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 41 |lats = 21.6 |latNS = N | longd = 22 |longm = 6 |longs = 22.2 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 435 | population_footnotes = | population_total = 424 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Биновце''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 424 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Главното население е [[Роми|ромско]] и [[Срби|српско]]. {{bar box |float=center |title=Етнички групи во 2022 |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Роми]]|brown|62.3}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|35.4}} }} == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Ромски населби во Србија]] d6gsaaide4n25z3uscdde84d0garbj0 0 1369625 5382575 5378698 2025-06-21T20:13:54Z Marco Mitrovich 114460 5382575 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Јелашница | native_name = Јелашница | settlement_type = Населба | image_skyline = Црква у Јелашници - Church in Jelašnica.jpg | image_alt = | image_caption = Црква во Јелашница | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 38 |lats = 15.6 |latNS = N | longd = 22 |longm = 5 |longs = 9.6 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 452 | population_footnotes = | population_total = 921 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17512 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Јелашница''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 921 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Главното население е [[Роми|ромско]] и [[Срби|српско]]. {{bar box |float=center |title=Етнички групи во 2022 |titlebar=#ddd |barwidth=300px |bars= {{Столбен постоток|[[Роми]]|brown|51.4}} {{Столбен постоток|[[Срби]]|red|43.1}} }} == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Ромски населби во Србија]] fdv70d3fhu9swlfsg6gnxoxcd51oe32 0 1369627 5382564 5359175 2025-06-21T19:21:22Z Marco Mitrovich 114460 5382564 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Грознатовци | native_name = Грознатовци | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 47 |lats = 16.8 |latNS = N | longd = 22 |longm = 25 |longs = 0 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 886 | population_footnotes = | population_total = 6 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17535 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Грознатовци''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 6 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото до 2011 година било [[Бугари|бугарско]], сега е населено со [[Срби]]. == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] * [[Бугари во Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] ol7ks7lf6d8csserc40jfuq9sxjmss2 0 1369628 5382589 5359178 2025-06-21T20:57:23Z Marco Mitrovich 114460 5382589 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Кострошевци | native_name = Кострошевци | settlement_type = Населба | image_skyline = Црква у Кострошевцима - Church in Kostroševci.jpg | image_alt = | image_caption = Црква во Кострошевци | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 45 |lats = 4.8 |latNS = N | longd = 22 |longm = 27 |longs = 0 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 985 | population_footnotes = | population_total = 30 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17535 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Кострошевци''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 30 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото до 2011 година било [[Бугари|бугарско]], сега е населено со [[Срби]]. == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] * [[Бугари во Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] bo0xh7uy07oh44y2ugd9ll2y0wo4z31 0 1369629 5382677 5359181 2025-06-22T09:10:59Z Marco Mitrovich 114460 5382677 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Сухи Дол | native_name = Сухи Дол | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 45 |lats = 27 |latNS = N | longd = 22 |longm = 25 |longs = 34.2 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 906 | population_footnotes = | population_total = 26 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17535 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Сухи Дол''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 26 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото до 2011 година било [[Бугари|бугарско]], сега е населено со [[Срби]]. == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] * [[Бугари во Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 588ztzn3i72pa616zm5mxvw1brorye4 0 1369631 5382650 5359179 2025-06-22T07:00:49Z Marco Mitrovich 114460 5382650 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Паља | native_name = Паља | settlement_type = Населба | image_skyline = Manastir Vavedenja presvete Bogorodice II,.JPG | image_alt = | image_caption = Манастир Паља | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 43 |lats = 12 |latNS = N | longd = 22 |longm = 27 |longs = 19.2 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.218 | population_footnotes = | population_total = 2 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17535 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Паља''' ({{lang-bg|Паля}}) е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 2 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е населено со [[Бугари]]. == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] * [[Бугари во Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 9kytqxmvfwhxcqtwg7uflm65o568yrt 0 1370261 5382415 5362501 2025-06-21T15:09:58Z Golf5plus 108702 /* Животопис */ 5382415 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Викторија Петровска | image = | birth_date = {{роден на и возраст|df=yes|1995|5|14}} | birth_place = {{роден во|Градско}}, {{СФРЈ}} | origin = [[Република Македонија]] | occupation = Новинар | years_active = [[2018]] - сè уште | website = [http://www.makedonskosonce.com makedonskosonce.com]<br>[https://www.nacionalno.mk nacionalno.mk]<br>[https://www.vtv.mk vtv.mk] }} '''Викторија Петровска''' (р. {{роден на|14|мај|1995}} во [[Градско]]) – [[македонска]] телевизиска новинарка и водителка. == Животопис == Викторија Петровска дипломира на Правниот факултет "Јустинијан Први" во Скопје, на отсекот за новинари. Во 2018 година, се вработува во [[Телевизија Сонце]] како новинар и водител на вести. Во 2019 година, ја започнува нејзината емисија "Од своја страна", каде е автор и водител на истата. Од 2023 до 2024 година, е водителка на емисијата "Мој став" на ЕМ Телевизија. Одреден период пишувала за порталот [[Платформа|Платформа.мк]]. Од 2024 година, е водителка на емисијата "Скопје ми е дома" на Вистинска телрвизија. Таа пишува за порталот Национал.мк од 2025 година. Таа е водителка на дебатната емисија "Прес центар" на ЕМ Телевизија, заедно со новинарот [[Саше Ивановски]]. == Надворешни врски == * [http://makedonskosonce.com www.makedonskosonce.com] [[Категорија:Македонски телевизиски водители]] [[Категорија:Македонски новинари]] [[Категорија:Македонски водители]] 16t55yq5s6qmnxmnaks0qn2av00adsm 0 1372159 5382658 5382215 2025-06-22T07:37:03Z Chnitke 80568 5382658 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name = Рамеш Сумант Мехта |image = |image_size = |caption = |birth_date = {{Birth date|df=y|1906|12|27}} |birth_place = [[Ахмедабад]], Британска Индија |death_date = {{death date and age|df=yes|1998|||1906|12|27}} |death_place = |other_names = |spouse = |children = |occupation =Еколошки-санитарен инженер и едукатор |father = |mother = |awards = |relatives = |education = Диплома по градежништво<br>Магистер по санитарен инженеринг |alma_mater = [[Универзитет во Бомбај]]<br>[[Универзитет Корнел]] }} '''Рамеш Сумант Мехта''' (27 декември 1906 – 1998) бил индиски едукатор, инженер за животна средина и [[Санитарно инженерство|санитарен инженер]]. Родителите му биле социјални работници, се школувал по градежно и санитарно инженерство. Познат е по пионерскиот знгаман во областа на водоснабдување, особено во технологијата на дренажата. [[управување со отпад]] и [[Загадување|контрола на загадувањето]] во [[Индија]]. Покрај и како стручен советник во многу домени од оваа проблематика, работел и во неколку образовни институции како предавач и професор .<ref>[https://www.imeuswe.in/famous-families/Ramesh-Mehta/ Ramesh-Mehta]</ref> ==Ран живот== Рамеш Мехта бил роден на 27 декември 1906 година во [[Ахмедабад]], неговите родители биле социјални работници: Сумант и Шарда Мехта. Основно образование авршил во Ахмедабад, [[Вадодара|Барода]] (сега Вадодара) и [[Карачи]]. Дипломирал како [[градежен инженер]] на [[Универзитетот во Бомбај]] во 1931 година а магистрирал од областа на санитарен инженеринг на [[Универзитетот Корнел]], САД во 1933 година.<ref>[https://www.wikiwand.com/en/articles/Talk%3ARamesh_Sumant_Mehta/ Ramesh Sumant Mehta]</ref> Се оженил со Пушпа Бхат во 1940 година. == Кариера == Мехта се вратил во Индија во 1933 година и се вработил на компанијата „Данкан Стретон“ како санитарен инженер. Во 1936 година, бил назначен за инженер за водовод од [[Државата Бхавнагар]] каде што имплементирал проект за собирање и прочистување на вода. Во 1945 година, бил назначен за главен санитарен инженер во [[Нагпур]] каде што имплементирал систем за водоснабдување и дренажа. По [[Независноста на Индија|независноста на Индија во 1947 година]], се приклучил на Одборот за вода и канализација во Њу Делхи како инженер, секретар и советник на покана на [[Валабхаи Пател|Сардар Валабхаи Пател]], министер за внатрешни работи на Индија. Тој исто така служел како советник назначен од владата за разни проекти за инженерство во јавното здравство. Во 1958 година се приклучил на [[Општинската корпорација на Делхи]] како главен инженер имплементирајќи го најголемиот систем за дренажа во Индија. Тој бил член на експертскиот комитет за контрола на загадувањето и управувањето со водите назначен од Владата на Индија и [[Светската здравствена организација|Светската здравствена организација]] (СЗО). Во 1961 година, бил назначен за прв директор на [[Националниот институт за истражување на инженерството на животната средина]] (NEERI) на [[Советот за научни и индустриски истражувања]] (CSIR). По пензионирањето работел како професор по инженерство за животната средина во [[Најроби]], Кенија. Подоцна работел како проректор на [[Универзитетот Сардар Пател]] во Гуџарат од 1970 до 1974 година. Мехта бил поврзан и со одделот за инженерство на животната средина на [[Бирла Вишвакарма Махавидјалаја]], [[Валабх Видјанагар]]. Бил и советник за животна средина во [[Бангладеш]]. Во 1975 година, Мехта бил назначен за прв претседател на [[Одборот за контрола на загадувањето на Гуџарат]]. Тој ја основал истражувачка лабораторија во Вадодара, [[Бхаруч]], [[Раџкот]] и [[Вапи]] пронаогајќи техники за управување со цврст отпад и рециклирање а напишал неколку истражувачки трудови. Бил назначен за претседател на Индиското здружение за водоводни претпријатија. Мехта бил поврзан и со Сафаи Видјалаја на [[Сабармати Ашрам]], кое е активно во областа на санитарно образование. Тој исто така бил претседател на фондот кој управува со [[Шет Чиманлал Нагиндас Видјалаја|Шет Ц. Н. Видјалаја]] и други образовни институти во Ахмедабад.<ref>[https://www.myheritage.mk/names/ramesh_mehta/ Ramesh Sumant Mehta]</ref> Починал во 1998 година. ==Наводи== {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мехта, Рамеш Сумант}} [[Категорија:Индиски екологисти]] [[Категорија:Еколошки инженери]] [[Категорија:Санитарни комесари]] h7y68c8zaggcm9uel1suiaa47t960h3 0 1372168 5382407 5381996 2025-06-21T14:07:57Z Carshalton 30527 /* Група Д */ 5382407 wikitext text/x-wiki {{Infobox football tournament season | title = Светско клупско првенство 2025 | other_titles = {{ubl|FIFA Club World Cup 2025|Coupe du Monde des Clubs de la FIFA 2025|Mundial de Clubes FIFA 2025|}} | logo = 2025 FIFA Club World Cup.svg | logosize = 150px | caption = | sport = Фудбал | competition = Светско клупско првенство во фудбал{{!}}Светско клупско првенство | organization = [[ФИФА]] | host = {{USA}} | edition = 21-во <small>(1-во новиот формат)</small> | date_start = 14 јуни | date_end = 13 јули 2025 | host_country = {{flagsport|USA}} [[САД]] | num_teams = 32 <small>(од 6 конфедерации)</small> | venues = 12 | cities = 11 | website = | champions = | count = | finalist = | continentalcup1 = | continentalcup1 qualifiers = | matches played = | goals = | attendance = | top scorer = | player = | prevseason = [[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]] | nextseason = [[Светско клупско првенство во фудбал 2029|2029]] | extra information = | updated = }} '''Светско клупско првенство во фудбал 2025'''<ref>{{Cite web |last=Media Release |title=AB InBev named Official Beer Partner of FIFA Club World Cup 25 |url=https://inside.fifa.com/organisation/commercial/media-releases/ab-inbev-named-official-beer-partner-of-fifa-club-world-cup-25 |website=FIFA}}</ref><ref>{{Cite web |title=FIFA Club World Cup 25 Pro Ball |url=https://www.adidas.com/us/fifa-club-world-cup-25-pro-ball/JE8770.html |website=Adidas Oficial Store |access-date=February 25, 2025 |archive-date=February 27, 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250227115839/https://www.adidas.com/us/fifa-club-world-cup-25-pro-ball/JE8770.html |url-status=live }}</ref> било 21-вото издание, прво во новиот формат, на [[Светско клупско првенство во фудбал|Светското клупско првенство]] во [[Фудбал|фудбал]], натпреварување организирано од [[ФИФА]] за машки фудбалски клубови.<ref name="torneo 2025"/> Турнирот се одржал во [[САД]]<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-appoints-united-states-as-host-of-new-and-expanded-fifa-club-world-cup|title=FIFA Council appoints United States as host of new and expanded FIFA Club World Cup|date=23 јуни 2023|access-date=23 јуни 2023|language=en}}</ref> од 14 до 13 јули 2025 година.<ref name="formula">{{cite web|url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-confirms-key-details-for-fifa-club-world-cup-2025-tm|title=FIFA Council confirms key details for FIFA Club World Cup 2025|date=17 декември 2023|access-date=17 декември 2023|language=en}}</ref> Ова издание воедно било прво во новиот формат во кој учествувале 32 екипи, вклучувајќи ги и актуелните шампиони на главните конфедерациски натпреварувања од претходните четири години.<ref name="torneo 2025">{{cite web|url=https://www.fifa.com/it/tournaments/mens/mundial-de-clubes/usa-2025/articles/mondiale-per-club-fifa-25-tutto-quello-che-bisogna-sapere|title=FIFA Club World Cup 2025™: tutto quello che c'è da sapere|date=11 март 2024|access-date=13 март 2024|language=it}}</ref><ref name="Guardian">{{cite web|url=https://www.theguardian.com/football/2022/dec/16/gianni-infantino-announces-32-team-mens-club-world-cup-in-2025|title=Gianni Infantino announces 32-team men's Club World Cup in 2025|date=16 декември 2022|access-date=15 март 2023|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-world-cup-2022-tm-praised-for-its-unique-cohesive-power|title=FIFA World Cup 2022™ praised for its "unique cohesive power"|date=16 декември 2022|access-date=15 март 2023|language=en}}</ref> Проширувањето на турнирот било најавено во март [[2019]], а првото издание во новиот формат од 24 екипи требало да се одржи во 2021 година во [[Кина]], пред да биде откажано поради [[Пандемија на КОВИД-19|пандемијата на КОВИД-19]].<ref>{{cite web|url=https://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/4832860/fifa-to-launch-new-club-world-cup-with-32-teams-in-2025|title=FIFA to launch new Club World Cup format with 32 teams in 2025|date=16 декември 2022|access-date=15 март 2023|language=en}}</ref> ФИФА ги одобрила критериумите за распределба на местата на секоја конфедерација во февруари 2023 и објавила дека организаторството на турнирот го доделила на САД, четири месеци подоцна. Како резултат на проширувањето на натпреварувањето, бил создаден [[ФИФА Интерконтинентален куп|ФИФА Интерконтиненталниот куп]], годишен турнир на кој учествуваат шестте актуелни шампиони на главните конфедерациски натпреварувања. Одлуката на ФИФА да го зголеми бројот на екипите на 32, била критикувана од [[FIFPro]] и [[World Leagues Forum]] поради влијанието што може да го има врз здравјето на играчите и згустениот календар.<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/sport/football/64001866|title=Club World Cup: Fifa to stage 32-team tournament from June 2025 - president Gianni Infantino|language=en|date=16 декември 2022|access-date=15 март 2023}}</ref> ==Создавање и формат== [[File:FIFA Club World cup trophy.jpg|thumb|Новиот трофеј на Светското клупско првенство на ФИФА изложен на стадионот [[Стадион Хамади Агреби|Хамади Агреби]] во [[Тунис]].]] Откако се вратило во 2005 година по подолга пауза, [[Светско клупско првенство во фудбал|Светското клупско првенство]] се одржувало секоја година во декември и било ограничено на победниците на главните конфедерациски натпреварувања.<ref>{{cite web |last=Lowy |first=Zach |date=January 30, 2023 |title=Soccer 101: FIFA Club World Cup |url=https://www.stlcitysc.com/news/soccer-101-fifa-club-world-cup |publisher=[[St. Louis City SC]] |accessdate=June 23, 2023 |archive-date=January 23, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240123182837/https://www.stlcitysc.com/news/soccer-101-fifa-club-world-cup |url-status=live }}</ref> Уште кон крајот на 2016 година, [[Претседател на ФИФА|Претседателот на ФИФА]], ​​[[Џани Инфантино]], предложил проширување на Светското клупско првенство на 32 екипи почнувајќи од 2019 година и презакажување за периодот јуни/јули за да биде поизбалансирано и попривлечно за радиодифузерите и спонзорите.<ref>{{cite news |date=November 18, 2016 |title=FIFA boss suggests 32-team Club World Cup in 2019 |url=http://www.cbc.ca/sports/soccer/fifa-infantino-32-team-club-world-cup-2019-1.3857019 |agency=[[Associated Press]] |publisher=[[CBC Sports]] |access-date=December 14, 2017 |archive-date=October 15, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231015220919/https://www.cbc.ca/sports/soccer/fifa-infantino-32-team-club-world-cup-2019-1.3857019 |url-status=live }}</ref> Кон крајот на 2017 година, ФИФА дискутирала за предлозите за проширување на натпреварувањето на 24 екипи и тоа да се игра на секои четири години почнувајќи од 2021 година, заменувајќи го [[ФИФА Куп на конфедерации|ФИФА Купот на конфедерации]].<ref>{{cite news |title=FIFA considering 24-team Club World Cup to be played in summer |url=http://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/3251358/fifa-considering-24-team-club-world-cup-to-be-played-in-summer |access-date=December 14, 2017 |agency=[[Associated Press]] |publisher=[[ESPN]] |date=October 31, 2017 |archive-date=February 27, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230227150603/http://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/3251358/fifa-considering-24-team-club-world-cup-to-be-played-in-summer |url-status=live }}</ref> Проширениот формат и распоредот на Светското клупско првенство, кое требало да се игра во јуни и јули 2021 година, биле потврдени на состанокот на Советот на ФИФА ​​во март 2019 година во [[Мајами]].<ref name="revamp">{{cite news |date=March 15, 2019 |title=FIFA Council votes for the introduction of a revamped FIFA Club World Cup |url=https://www.fifa.com/about-fifa/who-we-are/news/fifa-council-votes-for-the-introduction-of-a-revamped-fifa-club-world-cup |publisher=FIFA |access-date=March 15, 2019 |archive-date=July 16, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190716174909/https://www.fifa.com/about-fifa/who-we-are/news/fifa-council-votes-for-the-introduction-of-a-revamped-fifa-club-world-cup |url-status=live }}</ref><ref name="BBC-Boycott">{{cite news |url=https://www.bbc.com/sport/football/47586593 |title=Fifa Club World Cup: Revised tournament approved despite top European clubs saying they will boycott |website=[[BBC Sport]] |publisher=[[British Broadcasting Corporation]] |date=March 15, 2019 |access-date=March 16, 2019 |archive-date=March 15, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190315220219/https://www.bbc.com/sport/football/47586593 |url-status=live }}</ref> [[Кина]] била назначена за домаќин во октомври 2019 година,<ref>{{cite news |url=https://www.fifa.com/about-fifa/who-we-are/news/fifa-council-unanimously-appoints-china-pr-as-hosts-of-new-club-world-cup-in-202 |title=FIFA Council unanimously appoints China PR as hosts of new Club World Cup in 2021 |publisher=FIFA |date=October 24, 2019 |access-date=October 24, 2019 |archive-date=October 24, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191024050039/https://www.fifa.com/about-fifa/who-we-are/news/fifa-council-unanimously-appoints-china-pr-as-hosts-of-new-club-world-cup-in-202 |url-status=live }}</ref> но турнирот во 2021 година бил откажан поради [[Пандемија на КОВИД-19|пандемијата на КОВИД-19]].<ref name="Guardian2">{{cite news |last=Ames |first=Doha |date=December 16, 2022 |title=Gianni Infantino announces 32-team men's Club World Cup in 2025 |url=https://www.theguardian.com/football/2022/dec/16/gianni-infantino-announces-32-team-mens-club-world-cup-in-2025 |work=[[The Guardian]] |accessdate=December 16, 2022 |archive-date=May 3, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230503084158/https://www.theguardian.com/football/2022/dec/16/gianni-infantino-announces-32-team-mens-club-world-cup-in-2025 |url-status=live }}</ref><ref name="newformat">{{cite news |last1=Olley |first1=James |title=FIFA to launch new Club World Cup format with 32 teams in 2025 |url=https://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/4832860/fifa-to-launch-new-club-world-cup-with-32-teams-in-2025 |access-date=December 16, 2022 |work=ESPN |date=December 16, 2022 |archive-date=February 2, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230202155244/https://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/4832860/fifa-to-launch-new-club-world-cup-with-32-teams-in-2025 |url-status=live }}</ref> На 23 јуни 2023 година, ФИФА потврдила дека САД ќе биде домаќин на турнирот во 2025 година, како претходник на [[Светско првенство во фудбал 2026|Светското првенство 2026]].<ref name= "USA 2025">{{cite web |url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-appoints-united-states-as-host-of-new-and-expanded-fifa-club-world-cup |title=FIFA Council appoints United States as host of new and expanded FIFA Club World Cup |publisher=[[FIFA]] |date=June 23, 2023 |access-date=June 23, 2023 |archive-date=September 16, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230916133153/https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-appoints-united-states-as-host-of-new-and-expanded-fifa-club-world-cup |url-status=live }}</ref> Учесниците (32 екипи) ќе бидат поделени во осум групи од по четири екипи, при што првите две екипи од секоја група ќе се квалификуваат во нокаут-фазата.<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/fifaplus/en/articles/fifa-club-world-cup-2025-dates-format-and-qualifiers|title=FIFA Club World Cup 2025: Dates, format and qualifiers|publisher=[[FIFA]]|access-date=June 25, 2023|archive-date=June 24, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230624213411/https://www.fifa.com/fifaplus/en/articles/fifa-club-world-cup-2025-dates-format-and-qualifiers|url-status=live}}</ref> Форматот ќе биде ист како оној што се користел на Светските првенства во периодот ​​помеѓу [[Светско првенство во фудбал 1998|1998]] и [[Светско првенство во фудбал 2022|2022]], со исклучок на натпреварот за третото место.<ref name="key details">{{Cite web |title=FIFA Council confirms key details for FIFA Club World Cup 2025 |url=https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/fifa-club-world-cup/articles/fifa-council-confirms-key-details-club-world-cup-2025 |access-date=March 16, 2024 |website=www.fifa.com |archive-date=December 17, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231217154938/https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/fifa-club-world-cup/articles/fifa-council-confirms-key-details-club-world-cup-2025 |url-status=live }}</ref> Во јануари 2024 година, било објавено дека турнирот главно ќе се одржи на [[Источен брег на САД|Источниот брег]] за да биде поблиску до европските емитувачи и гледачи, а воедно да се избегнат конфликти со [[КОНКАКАФ Голд куп 2025|КОНКАКАФ Голд купот 2025]], кој, исто така, се одржувал првенствено во САД приближно во исто време, но главно во [[Запад (САД)|Западниот дел на земјата]].<ref>{{Cite news |last=Sheldon |first=Felipe Cardenas and Dan |title=Club World Cup set for U.S. east coast, Gold Cup on west |url=https://theathletic.com/5208543/2024/01/18/club-world-cup-2025-us-gold-cup-location/ |access-date=February 21, 2024 |website=The Athletic |language=en}}</ref> ==Распределба на места== На 14 февруари 2023 година, Советот на ФИФА ​​го одобрил распределувањето на местата за изданието во 2025 година врз основа на низа објективни критериуми. [[УЕФА]] обезбедила најмногу места, со дванаесет, додека [[КОНМЕБОЛ]] била втора, со шест. [[Азиска фудбалска конфедерација|АФК]], [[КАФ]] и [[КОНКАКАФ]] имаат по четири места, додека [[Фудбалска конфедерација на Океанија|ОФК]] и федерацијата на земјата домаќин имаат по едно место.<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-highlights-record-breaking-revenue-in-football|title=FIFA Council highlights record breaking revenue in football|date=14 февруари 2023|access-date=15 март 2023|language=en}}</ref> На 14 март 2023 година, Советот на ФИФА ги одобрил клучните принципи за влегување на турнирот.<ref name="access list">{{cite web |url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-approves-international-match-calendars |title=FIFA Council approves international match calendars |publisher=[[FIFA]] |date=March 14, 2023 |access-date=March 14, 2023 |archive-date=March 14, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230314155521/https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-approves-international-match-calendars |url-status=live }}</ref> Принципите се следниве, земајќи ги предвид натпреварите завршени во текот на четиригодишен период од 2021 до 2024 година:<ref name="rankings">{{Cite web |title=FIFA Club World Cup 2025™ Confederations ranking |url=https://inside.fifa.com/fifa-rankings/fifa-club-world-cup |access-date=June 13, 2024 |publisher=[[FIFA]] |language=en |archive-date=June 21, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240621032232/https://inside.fifa.com/fifa-rankings/fifa-club-world-cup |url-status=live }}</ref> * КОНМЕБОЛ и УЕФА (повеќе од четири места): право на учество за победниците на главното клупско натпреварување на конфедерацијата во периодот 2021-2024 година, а дополнителните тимови ќе бидат одредени според рангирањето на клубовите во текот на четиригодишниот период. * АФК, КАФ и КОНКАКАФ (по четири места): право на учество за победниците на главното клупско натпреварување на конфедерацијата во периодот 2021-2024 година.<ref>Бидејќи [[АФК Лига на шампиони|АФК Лигата на шампиони]] повеќе не се игра во текот на една календарска година од изданието 2023-2024, само три изданија се завршени во периодот 2021-2024. Поради оваа причина, дополнителното место му било доделено на најдобриот тим што ги исполнува условите од четиригодишното рангирање на АФК.</ref> * ОФК (едно место): право на учество за клубот со највисок ранг меѓу победниците на главното клупско натпреварување на конфедерацијата во периодот 2021-2024 година.<ref name="OFC"/> * Федерацијата на земјата домаќин (едно место): право на учество за еден клуб од [[МЛС]].<ref>Во октомври 2024 година, ФИФА одлучила да го додели местото на клубот победник на [[MLS Supporters' Shield|Supporters' Shield]] трофејот за 2024 година.</ref> Доколку еден клуб освои две или повеќе изданија од главното клупско натпреварување на конфедерацијата во периодот 2021-2024, дополнителните екипи ќе бидат одредени според рангирањето на клубовите во текот на четиригодишниот период. Понатаму, било применето ограничување од по два клуба од иста федерација, не сметајќи ги клубовите шампиони на главното клупско натпреварување на нивната конфедерација. Механизмите за пресметување на четиригодишното рангирање на клубовите во рамките на секоја конфедерација биле базирани на учинокот на екипите во нивните соодветни континентални турнири во текот на сезоните завршени помеѓу 2021 и 2024 година.<ref name="access list"/> За сите конфедерации освен УЕФА, користениот систем за рангирање бил следниот: * 3 бода за секоја победа; * 1 бод за секој натпревар одигран нерешено; * 3 бода за секој пласман од рундата во следната фаза од натпреварувањето. Во случајот на УЕФА, со оглед на постоењето на [[УЕФА коефициент|коефициент]], било одлучено, како исклучок, да се користи гореспоменатото рангирање за класификација на европските клубови (дури и ако усвоеното рангирање го зема предвид четиригодишниот период, а не претходниот петгодишен период и се однесува само на резултатите добиени во УЕФА Лигата на шампионите). == Екипи учесници == {{Col-begin}} {{col-2}} {{Location map+|Свет|width=600|float=center|caption=Локации на неевропските екипи кои учествувале на '''Светското клупско првенство 2025'''.|places= <!--AFC--> {{Location map~|Свет|lat=24.788598|long=46.839195|label_size=80|label={{Fb team (N) Al-Hilal}}|position=bottom}} {{Location map~|Свет|lat=35.903111|long=139.717601|label_size=80|label={{Fb team (N) Urawa Red Diamonds}}|position=right}} {{Location map~|Свет|lat=35.53528|long=129.25944|label_size=80|label={{Fb team (N) Ulsan HD}}|position=left}} {{Location map~|Свет|lat=24.2446219|long=55.7142463|label_size=80|label={{Fb team (N) Al Ain FC}}|position=right}} <!--CAF--> {{Location map~|Свет|lat=30.069114|long=31.312333|label_size=80|label={{Fb team (N) Al Ahly}}|position=top}} {{Location map~|Свет|lat=33.582859|long=-7.646818|label_size=80|label={{Fb team (N) Wydad Casablanca}}|position=top}} {{Location map~|Свет|lat=36.7479797|long=10.2726928|label_size=80|label={{Fb team (N) Esperance Tunis}}|position=bottom}} {{Location map~|Свет|lat=-25.753333|long=28.2227788|label_size=80|label={{Fb team (N) Mamelodi Sundowns}}|position=right}} <!--CONCACAF--> {{Location map~|Свет|lat=25.669|long=-100.244|label_size=80|label={{Fb team (N) Monterrey}}|position=top}} {{Location map~|Свет|lat=47.595157|long=-122.331641|label_size=80|label={{Fb team (N) Seattle Sounders FC}}|position=top}} {{Location map~|Свет|lat=20.105186|long=-98.7563288|label_size=80|label={{Fb team (N) Pachuca}}|position=bottom}} {{Location map~|Свет|lat=25.787778|long=-80.224167|label_size=80|label={{Fb team (N) Inter Miami}}|position=right}} {{Location map~|Свет|lat=34.313|long=-118.285|label_size=80|label=[[ФК&nbsp;Лос&nbsp;Анџелес]]|position=left}} <!--CONMEBOL--> {{Location map~|Свет|lat=-23.600008|long=-46.500002|label_size=80|label={{Fb team (N) Palmeiras}}|position=left}} {{Location map~|Свет|lat=-34.545278|long=-58.449722|label_size=80|label='''{{Безпрелом|Буенос&nbsp;Аирес}}'''|mark=Black pog.svg|position=right}} {{Location map~|Свет|lat=-22.912147|long=-43.230187|label_size=80|label='''{{Безпрелом|Рио де Жанеиро}}'''|position=top|mark=Black pog.svg}} <!--OFC--> {{Location map~|Свет|lat=-36.8484597|long=174.7633315|label_size=80|label={{Fb team (N) Auckland City}}|position=left}} {{Location map~|Свет|mark=TransparentPlaceholder.png |marksize=0 |lat=-10|long=-160|label=<span style="font-size:80%;">{{Безпрелом|'''Екипи&nbsp;од&nbsp;Буенос&nbsp;Аирес'''}}<br />{{Безпрелом|{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Boca Juniors}}<br />{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) River Plate}}}}</span>|position=right}} {{Location map~|Свет|mark=TransparentPlaceholder.png |marksize=0 |lat=-35 |long=-160|label=<span style="font-size:80%;">{{Безпрелом|'''Екипи&nbsp;од&nbsp;Рио&nbsp;де&nbsp;Жанеиро'''}}<br />{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Botafogo}}<br />{{Безпрелом|{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Flamengo}}<br />{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Fluminense}}}}</span>|position=right}} }} {{col-2}} {{Location map+|Европа|width=600|float=center|caption=Локации на европските екипи кои учествувале на '''Светското клупско првенство 2025'''.|places= <!--UEFA--> {{Location map~|Европа|lat=40.453058|long=-3.688337|label_size=80|label='''Мадрид'''|position=right|mark=Black pog.svg}} {{Location map~|Европа|lat=51.48167|long=-0.191111|label_size=80|label={{Fb team (N) Chelsea}}|position=left}} {{Location map~|Европа|lat=53.463056|long=-2.291389|label_size=80|label={{Fb team (N) Manchester City}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=48.135125|long=11.581918|label_size=80|label={{Fb team (N) Bayern Munchen}}|position=left}} {{Location map~|Европа|lat=51.49257|long=7.45184|label_size=80|label={{Fb team (N) Borussia Dortmund}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=45.4654219|long=9.1859243|label_size=80|label={{Fb team (N) Inter}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=45.073095|long=7.681223|label_size=80|label={{Fb team (N) Juventus}}|position=bottom}} {{Location map~|Европа|lat=48.856614|long=2.352222|label_size=80|label={{Fb team (N) PSG}}|position=top}} {{Location map~|Европа|lat=41.1579438|long=-8.6291053|label_size=80|label={{Fb team (N) Porto}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=38.7222524|long=-9.1393366|label_size=80|label={{Fb team (N) Benfica}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=47.816389|long=12.998333|label_size=80|label={{Fb team (N) Salzburg}}||position=right}} {{Location map~|Европа|mark=TransparentPlaceholder.png |marksize=0 |lat=60 |long=-20 |label=<span style="font-size:80%;">{{Безпрелом|'''Екипи&nbsp;од&nbsp;Мадрид'''}}<br />{{Безпрелом|{{симбол2|Red pog.svg|8}}&nbsp;[[ФК Атлетико Мадрид|Атлетико&nbsp;Мад.]]<br />{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Real Madrid}}}}</span>|position=right}} }} {{col-end}} {| class="wikitable" |- !width=20%| Екипа !width=10%| Конфедерација !width=30%| Квалификација !width=10%| Дата на квалификување !width=20%| Претходни учества <br /><small>(победниците на претходните изданија се '''во болд''')</small> |- |{{flagsport|SAU}} {{Fb team Al-Hilal}} |rowspan=4| [[Азиска фудбалска конфедерација|АФК]] |Победник на [[АФК Лига на шампиони 2021]] |14 март 2023<ref name=qualificate>Учеството на клубот било потврдено на 14 март 2023 година со одобрување на принципите за учество. Потврдените клубови се (во загради е датумот на кој го освоиле натпреварувањето што ги квалификувало): {{Fb team (N) Al-Hilal}} (23 ноември 2021 година), {{Fb team (N) Al Ahly}} (17 јули 2021), {{Fb team (N) Wydad Casablanca}} (30 мај 2022), {{Fb team (N) Monterrey}} (28 октомври 2021), {{Fb team (N) Seattle Sounders FC}} (4 мај 2022), {{Fb team (N) Palmeiras}} (27 ноември 2021), {{Fb team (N) Flamengo}} (29 октомври 2022), {{Fb team (N) Chelsea}} (29 мај 2021) и {{Fb team (N) Real Madrid}} (28 мај 2022).</ref> |4 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2019|2019]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]])</small> |- |{{flagsport|JPN}} {{Fb team Urawa Red Diamonds}} |Победник на [[АФК Лига на шампиони 2022]] |6 мај 2023 |4 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2007|2007]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]])</small> |- |{{flagsport|UAE}} {{Fb team Al-Ain FC}} |Победник на [[АФК Лига на шампиони 2023-2024]] |25 мај 2024 |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2018|2018]])</small> |- |{{flagsport|KOR}} {{Fb team Ulsan HD}} |1. рангиран клуб во АФК рангирањето |17 април 2024 |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2020|2020]])</small> |- |{{flagsport|EGY}} {{Fb team Al Ahly SC}} |rowspan=4| [[КАФ]] |Победник на [[КАФ Лига на шампиони]] во [[КАФ Лига на шампиони 2020-2021|2020-2021]], [[КАФ Лига на шамиони 2022-2023|2022-2023]] и [[КАФ Лига на шампиони 2023-2024|2023-2024]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |10 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2005|2005]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2006|2006]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2008|2008]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2013|2013]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2020|2020]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]])</small> |- |{{flagsport|MAR}} {{Fb team Wydad Casablanca}} |Победник на [[КАФ Лига на шампиони 2021-2022]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]])</small> |- |{{flagsport|TUN}} {{Fb team Esperance Tunis}} |1. рангиран клуб во КАФ рангирањето |26 април 2024 |4 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2011|2011]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2018|2018]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2019|2019]])</small> |- |{{flagsport|RSA}} {{Fb team Mamelodi Sundowns}} |2. рангиран клуб во КАФ рангирањето |26 април 2024 |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2016|2016]])</small> |- |{{flagsport|MEX}} {{Fb team Monterrey}} |rowspan=4|[[КОНКАКАФ]] |Победник на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2021]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |6 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2011|2011]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2013|2013]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2019|2019]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]])</small> |- |{{flagsport|USA}} {{Fb team Seattle Sounders FC}} |Победник на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2022]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]])</small> |- |{{flagsport|USA}} {{Fb team Los Angeles FC}}<ref name="leon">Првично {{Fb team (N) Club Leon}} се квалификувал за турнирот како победник на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2023|КОНКАКАФ Лигата на шампионите 2023]], но на 21 март 2025 година биле исклучени од ФИФА поради кршење на правилата за повеќекратна сопственост, бидејќи го делат сопствеништвото со {{Fb team (N) Pachuca}}. Заменскиот тим бил одреден со бараж натпревар помеѓу {{Fb team (N) Los Angeles FC}} и {{Fb team (N) Club America}}, во кој победил американскиот клуб.</ref><ref>{{Cite web|url=https://inside.fifa.com/legal/judicial-bodies/media-releases/fifa-appeal-committee-decision-on-cf-pachuca-and-club-leon|title=FIFA Appeal Committee decision on CF Pachuca and Club León|website=inside.fifa.com|lingua=en|date=21 март 2025|access-date=21 март 2025}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.gazzetta.it/calcio/coppa-mondo-club/21-03-2025/mondiale-per-club-la-fifa-esclude-il-leon.shtml|title=C'è un caso al Mondiale per club. La Fifa esclude il Leòn per le regole sulle multiproprietà|publisher=La Gazzetta dello Sport|date=21 март 2025|access-date=21 март 2025}}</ref> | Победник на [[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Бараж|Бараж]] | 31 мај 2025 | 1. учество |- |{{flagsport|MEX}} {{Fb team Pachuca}} |Победник на [[КОНКАКАФ Куп на шампиони 2024]] |1 јуни 2024 |5 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2007|2007]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2008|2008]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2010|2010]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]])</small> |- |{{flagsport|BRA}} {{Fb team Palmeiras}} |rowspan=6|[[КОНМЕБОЛ]] |Победник на [[Копа Либертадорес 2021]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2020|2020]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]])</small> |- |{{flagsport|BRA}} {{Fb team Flamengo}} |Победник на [[Копа Либертадорес 2022]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2019|2019]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]])</small> |- |{{flagsport|BRA}} {{Fb team Fluminense}} |Победник на [[Копа Либертадорес 2023]] |4 ноември 2023 |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]])</small> |- |{{flagsport|BRA}} {{Fb team Botafogo}} |Победник на [[Копа Либертадорес 2024]] |30 ноември 2024 |1. учество |- |{{flagsport|ARG}} {{Fb team River Plate}} |1. рангиран клуб во КОНМЕБОЛ рангирањето |14 мај 2024 |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2015|2015]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2018|2018]])</small> |- |{{flagsport|ARG}} {{Fb team Boca Juniors}} |2. рангиран клуб во КОНМЕБОЛ рангирањето |22 август 2024 |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2007|2007]])</small> |- |{{flagsport|NZL}} {{Fb team Auckland City}} |[[Фудбалска конфедерација на Океанија|ОФК]] |1. рангиран клуб во ОФК меѓу победниците на [[ОФК Лига на шампиони|ОФК Лигата на шампионите]]<ref name="OFC">Бидејќи ОФК Лигата на шампионите во 2021 година била откажана, местото му било доделено на најдобриот тим на четиригодишната ранг-листа на ОФК меѓу оние што ја освоиле [[ОФК Лига на шампиони|ОФК Лигата на шампионите]] во периодот помеѓу 2022 и 2024 година.</ref> |17 декември 2023 |12 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2006|2006]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2009|2009]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2011|2011]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2013|2013]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2014|2014]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2015|2015]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2016|2016]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]])</small> |- |{{flagsport|ENG}} {{Fb team Chelsea}} |rowspan=12|[[УЕФА]] |Победник на [[УЕФА Лига на шампиони 2020-2021]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]]''')</small> |- |{{flagsport|ESP}} {{Fb team Real Madrid}} |Победник на [[УЕФА Лига на шампиони|УЕФА Лигата на шампионите]] во [[УЕФА Лига на шампиони 2021-2022|2021-2022]] и [[УЕФА Лига на шампиони 2023-2024|2023-2024]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |7 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2000|2000]], '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2014|2014]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2016|2016]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2018|2018]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]]''')</small> |- |{{flagsport|ENG}} {{Fb team Manchester City}} |Победник на [[УЕФА Лига на шампиони 2022-2023]] |10 јуни 2023 |2 <small>('''[[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]]''')</small> |- |{{flagsport|GER}} {{Fb team Bayern Munchen}} |1. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name="rankingUEFA">На 17 декември 2023 година, ФИФА објавила дека за изданието во 2025 година, екипите квалификувани преку рангирањето на УЕФА ќе бидат избрани со користење на [[УЕФА кофициент]]от, земајќи ги предвид нивните резултати постигнати во УЕФА Лигата на шампионите во четиригодишниот период 2021-2024. Како резултат на тоа, потврдено е учеството на следните клубови: {{Fb team (N) Bayern Munchen}}, {{Fb team (N) Paris Saint-Germain}}, {{Fb team (N) Inter}}, {{Fb team (N) Porto}} и {{Fb team (N) Benfica}}</ref> |3 <small>('''[[Светско клупско првенство во фудбал 2013|2013]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2020|2020]]''')</small> |- |{{flagsport|FRA}} {{Fb team Paris Saint-Germain}} |2. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name=rankingUEFA/> |1. учество |- |{{flagsport|ITA}} {{Fb team Inter}} |3. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name=rankingUEFA/> |2 <small>('''[[Светско клупско првенство во фудбал 2010|2010]]''')</small> |- |{{flagsport|POR}} {{Fb team Porto}} |4. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name=rankingUEFA/> |1. учество |- |{{flagsport|POR}} {{Fb team Benfica}} |5. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name=rankingUEFA/> |1. учество |- |{{flagsport|GER}} {{Fb team Borussia Dortmund}} |6. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |6 март 2024 |1. учество |- |{{flagsport|ITA}} {{Fb team Juventus}} |7. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |12 март 2024 |1. учество |- |{{flagsport|ESP}} {{Fb team Atletico Madrid}} |8. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |16 април 2024 |1. учество |- |{{flagsport|AUT}} {{Fb team Salzburg}} |9. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 април 2024 |1. учество |- |{{flagsport|USA}} {{Fb team Inter Miami}} |[[Фудбалска федерација на САД|Фед. на домаќинот]] |Победник на [[МЛС 2024#Завршна табела|MLS Supporters' Shield 2024]] |19 октомври 2024<ref name="intermiami"/> |1. учество |- |} ==Ждрепка== <div style="display: inline-table; vertical-align: top;"> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Шешир 1 ! style="width:170px" | Екипа ! {{Abbr|Конфед.|Конфедерација}} ! style="width:30px" | {{Abbr|Бод|Бодови во конфедерациското рангирање}} |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Manchester City}} | rowspan="4" style="font-size:85%" | [[УЕФА]] | 123 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Real Madrid}} | 119 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Bayern Munchen}} | 108 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|FRA}} {{Fb team (N) Paris Saint-Germain}} | 85 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Flamengo}} | rowspan="4" style="font-size:85%" | [[КОНМЕБОЛ]] | 141 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Palmeiras}} | 140 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) River Plate}} | 103 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Fluminense}} | 97 |} </div> <div style="display: inline-table; vertical-align: top;"> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Шешир 2 ! style="width:170px" | Екипа ! {{Abbr|Конфед.|Конфедерација}} ! style="width:30px" | {{Abbr|Бод|Бодови во конфедерациското рангирање}} |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Chelsea}} | rowspan="8" style="font-size:85%" | [[УЕФА]] | 79 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Borussia Dortmund}} | 79 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Inter}} | 76 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Porto}} | 68 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Atletico Madrid}} | 67 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Benfica}} | 52 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Juventus}} | 47 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|AUT}} {{Fb team (N) Salzburg}} | 40 |} </div> <div style="display: inline-table; vertical-align: top;"> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Шешир 3 ! style="width:170px" | Екипа ! {{Abbr|Конфед.|Конфедерација}} ! style="width:30px" | {{Abbr|Бод|Бодови во конфедерациското рангирање}} |- | style="text-align:left" | {{flagsport|SAU}} {{Fb team (N) Al-Hilal}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[Азиска фудбалска конфедерација|АФК]] | 118 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|KOR}} {{Fb team (N) Ulsan HD}} | 81 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|EGY}} {{Fb team (N) Al Ahly SC}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КАФ]] | 140 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|MAR}} {{Fb team (N) Wydad Casablanca}} | 108 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Monterrey}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КОНКАКАФ]] | 52 |- | style="text-align:left" | <s>{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Club Leon}}</s> <ref name="leon"/> | 47 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) Boca Juniors}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КОНМЕБОЛ]] | 71 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Botafogo}} | 37 |} </div> <div style="display: inline-table; vertical-align: top;"> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Шешир 3 ! style="width:170px" | Екипа ! {{Abbr|Конфед.|Конфедерација}} ! style="width:30px" | {{Abbr|Бод|Бодови во конфедерациското рангирање}} |- | style="text-align:left" | {{flagsport|JPN}} {{Fb team (N) Urawa Red Diamonds}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[Азиска фудбалска конфедерација|АФК]] | 49 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|UAE}} {{Fb team (N) Al Ain FC}} | 43 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|TUN}} {{Fb team (N) Esperance}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КАФ]] | 100 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|RSA}} {{Fb team (N) Mamelodi Sundowns}} | 98 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Pachuca}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КОНКАКАФ]] | 34 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Seattle Sounders FC}} | 28 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|NZL}} {{Fb team (N) Auckland City}} | style="font-size:85%" | [[ОФК]] | 66 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Inter Miami}} | style="font-size:85%" | [[Фудбалска федерација на САД|Фед. домаќин]] | {{N/a}} |} </div> === Групи === {| | align="left" | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група А|Група А]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |А1 | style="text-align:left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Palmeiras}} |- |А2 | style="text-align:left" |{{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Porto}} |- |А3 | style="text-align:left" |{{flagsport|EGY}} {{Fb team (N) Al Ahly SC}} |- |А4 | style="text-align:left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Inter Miami}} |} | align="left" | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Б|Група Б]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Б1 | style="text-align:left" |{{flagsport|FRA}} {{Fb team (N) Paris Saint-Germain}} |- |Б2 | style="text-align:left" |{{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Atletico Madrid}} |- |Б3 | style="text-align:left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Botafogo}} |- |Б4 | style="text-align:left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Seattle Sounders FC}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Ц|Група Ц]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Ц1 | style="text-align:left" |{{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Bayern Munchen}} |- |Ц2 | style="text-align:left" |{{flagsport|NZL}} {{Fb team (N) Auckland City}} |- |Ц3 | style="text-align:left" |{{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) Boca Juniors}} |- |Ц4 | style="text-align:left" |{{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Benfica}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Д|Група Д]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Д1 | style="text-align:left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Flamengo}} |- |Д2 | style="text-align:left" |{{flagsport|TUN}} {{Fb team (N) Esperance Tunis}} |- |Д3 | style="text-align:left" |{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Chelsea}} |- |Д4 | style="text-align:left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Los Angeles FC}}<ref name="leon"/> |} |- | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Е|Група Е]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Е1 | style="text-align:left" |{{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) River Plate}} |- |Е2 | style="text-align:left" |{{flagsport|JPN}} {{Fb team (N) Urawa Red Diamonds}} |- |Е3 | style="text-align:left" |{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Monterrey}} |- |Е4 | style="text-align:left" |{{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Inter}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Ф|Група Ф]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Ф1 | style="text-align:left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Fluminense}} |- |Ф2 | style="text-align:left" |{{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Borussia Dortmund}} |- |Ф3 | style="text-align:left" |{{flagsport|KOR}} {{Fb team (N) Ulsan HD}}} |- |Ф4 | style="text-align:left" |{{flagsport|RSA}} {{Fb team (N) Mamelodi Sundowns}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Г|Група Г]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Г1 | style="text-align:left" |{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Manchester City}} |- |Г2 | style="text-align:left" |{{flagsport|MAR}} {{Fb team (N) Wydad Casablanca}} |- |Г3 | style="text-align:left" |{{flagsport|UAE}} {{Fb team (N) Al Ain FC}} |- |Г4 | style="text-align:left" |{{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Juventus}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Х|Група Х]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Х1 | style="text-align:left" |{{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Real Madrid}} |- |Х2 | style="text-align:left" |{{flagsport|SAU}} {{Fb team (N) Al-Hilal}} |- |Х3 | style="text-align:left" |{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Pachuca}} |- |Х4 | style="text-align:left" |{{flagsport|AUT}} {{Fb team (N) Salzburg}} |} |} {{Clear}} ==Стадиони== На 28 септември 2024 година биле објавени сите 12 стадиони кој ќе бидат домаќини на турнирот.<ref>{{Cite web|url=https://www.fifa.com/it/tournaments/mens/club-world-cup/usa-2025/articles/guida-stadi-mondiale-per-club-2025?intcmp=%28p_fifacom%29_%28d_%29_%28c_webheader-mcf-2025%29_%28sc_venues%29_%28ssc_%29_%28sssc_%29_%28l_it%29_%28da_29092024%29|title=Gli stadi della Coppa del Mondo per club FIFA 2025|website=FIFA|language=it|access-date=29 септември 2024}}</ref> Првиот натпревар со кој бил отворен турнирот се одиграл на 14 јуни 2025 година на стадионот [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]] во [[Мајами]], додека финалето се одиграло на 13 јули 2025 година на стадионот [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]] во [[Њујорк]].<ref name="intermiami">{{Cite web|url=https://www.fifa.com/it/tournaments/mens/club-world-cup/usa-2025/articles/inter-miami-mondiale-per-club|title=L'Inter Miami parteciperà alla FIFA Club World Cup 2025|date=20 октомври 2024|access-date=20 октомври 2024}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.fifa.com/it/tournaments/mens/club-world-cup/usa-2025/articles/12-stadi-mondiale-per-club-fifa|title=FIFA Club World Cup 2025™: il Presidente Infantino annuncia gli stadi ospitanti|website=FIFA|language=it|access-date=29 септември 2024}}</ref> {| class="wikitable" style="width: 100%; text-align:center" |+ |- ! colspan=2 rowspan="4" style="width: 40%" |<div align="center"> {{Location map+|USA|float=none|width=450|places= {{Location map~|USA|lat=34.05223|long=-118.24368|label='''[[Лос Анџелес]]'''}} {{Location map~|USA|lat=40.716667|long=-74|position=right|label='''[[Њујорк]]'''}} {{Location map~|USA|lat=35.219|long=-80.848|position=top|label='''[[Шарлот]]'''}} {{Location map~|USA|lat=39.096|long=-84.518|position=left|label='''[[Синсинати]]'''}} {{Location map~|USA|lat=38.89|long=-77.08|position=right|label='''[[Вашингтон]]'''}} {{Location map~|USA|lat=33.755|long=-84.39|label='''[[Атланта]]'''}} {{Location map~|USA|lat=39.998056|long=-75.144722|label='''[[Филаделфија]]'''}} {{Location map~|USA|lat=28.527|long=-81.365|position=top|label='''[[Орландо (Флорида)|Орландо]]'''}} {{Location map~|USA|lat=36.164|long=-86.781|position=left|label='''[[Нешвил]]'''}} {{Location map~|USA|lat=47.60621|long=-122.33207|position=bottom|label='''[[Сиетл]]'''}} {{Location map~|USA|lat=25.787778|long=-80.224167|position=bottom|label='''[[Мајами]]'''}} }}</div> !style="width: 20%" |[[Лос Анџелес]] !style="width: 20%" |[[Њујорк]] !style="width: 20%" |[[Нешвил]] |- |[[Роуз Боул]]<br/><small>([[Пасадена (Калифорнија)|Пасадена]], [[Калифорнија]])</small> |[[Стадион МетЛајф|МетЛајф]]<br/><small>([[Ист Ратерфорд]], [[Њу Џерзи]])</small> |[[Џодис Парк]] |- | Капацитет: '''{{formatnum:88500}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:82500}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:30000}}''' |- |[[File:2018.06.17_Over_the_Rose_Bowl,_Pasadena,_CA_USA_0039_(42855669451)_(cropped).jpg|200px]] |[[File:Metlife stadium (Aerial view).jpg|200px]] |[[File:GEODIS_Park.jpg|200px]] |- ![[Шарлот]] ![[Атланта]] ![[Филаделфија]] ![[Сиетл]] ![[Синсинати]] |- |[[Стадион Бенк оф Америка|Бенк оф Америка]] |[[Стадион Мерцедес Бенц|Мерцедес-Бенц]] |[[Линколн Фајненшел Филд]] |[[Лумен Филд]] |[[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]] |- | Капацитет: '''{{formatnum:75000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:75000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:69000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:69000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:26000}}''' |- |[[File:BofAStadium2015.JPG|200px]] |[[File:Mercedes Benz Stadium time lapse capture 2017-08-13.jpg|200px]] |[[File:Philly_(45).JPG|200px]] |[[File:Qwest Field North.jpg|200px]] |[[File:Tql-stadium_world-cup-qualifier_usmnt-v-mexico_11-12-2021_1903.jpg|200px]] |- !colspan=2|[[Орландо (Флорида)|Орландо]] ![[Мајами]] ![[Вашингтон]] |- |[[Стадион Кемпинг Ворлд|Кемпинг Ворлд]] |[[Стадион Орландо Сити]] |[[Стадион Хард Рок]]<br/><small>([[Мајами Гарденс]], [[Флорида]])</small> |[[Ауди Филд]] |- | Капацитет: '''{{formatnum:65000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:25000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:65000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:20000}}''' |- |[[File:Citrus_Bowl_Orlando_City.jpg|200px]] |[[File:Open_House_Event_(32264010504).jpg|200px]] |[[File:Hard Rock Stadium 2017 2.jpg|200px]] |[[File:Audi_Field_(45116253932).jpg|200px]] |} == Бараж == Првично {{Fb team (N) Club Leon}} се квалификувал за турнирот како победник на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2023|КОНКАКАФ Лигата на шампионите 2023]], но на 21 март 2025 година биле исклучени од ФИФА поради кршење на правилата за повеќекратна сопственост, бидејќи го делат сопствеништвото со {{Fb team (N) Pachuca}}.<ref>{{cite web |date=21 март 2025 |title=FIFA Appeal Committee decision on CF Pachuca and Club León |url=https://inside.fifa.com/legal/judicial-bodies/media-releases/fifa-appeal-committee-decision-on-cf-pachuca-and-club-leon |language=en }}</ref> На 6 мај, [[Суд за спортска арбитража|Судот за спортска арбитража]] (CAS) ја отфрлил жалбата на Леон, Пачука и {{Fb team (N) Alajuelense}}, кои првично го поднеле случајот до ФИФА. ФИФА потоа го потврдила исклучувањето на Леон и одредила да се одигра бараж натпревар помеѓу {{Fb team (N) Los Angeles FC}}, финалист на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2023|КОНКАКАФ Лигата на шампионите 2023]], и {{Fb team (N) Club America}}, најдобро рангираниот клуб на ранг-листата на КОНКАКАФ по крајот на 2024 година.<ref>{{cite web |date=6 мај 2025 |title=FIFA takes decision on last FIFA Club World Cup 2025 participating team |url=https://inside.fifa.com/organisation/media-releases/decision-on-last-fifa-club-world-cup-2025-participating-team |language=en }}</ref> {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|5|31|df=y}} |време = 19:30 |екипа1 = {{Fb-rt team Los Angeles FC}} |резултат = 2-1 |екипа2 = {{Fb team Club America}} |голови1 = *[[Игор Жезус (фудбалер 2003)|Игор Жезус]] {{goal|89}} *[[Денис Буанга|Буанга]] {{goal|115}} |голови2 = *{{goal|64|пен.}} [[Брајан Родригес|Родригес]] |aet = yes |стадион = [[Стадион Бенк оф Калифорнија|Бенк оф Калифорнија]] |гледачи = 20.714 |судија = {{flagsport|BRA}} [[Вилтон Сампајо]] |извештај = https://www.fifa.com/it/match-centre/match/2y0bs9z3jy1tvxkbgey8ac9p0/a43ylo3ozw62lw2qcnv3hlqfo/3j68z030kvc12z7lap9izaf4k/586ww6p8yj540g0ppkc5n0hzo?date=2025-06-01 }} ==Фаза по групи== ===Група А=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Palmeiras}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Porto}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|EGY}} {{Fb team (N) Al Ahly SC}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Inter Miami}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|14|df=y}} |време = 20:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Al Ahly SC}} |резултат = 0&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Inter Miami}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами Гарденс]] |гледачи = 60.927<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10536/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Al Ahly FC v. Inter Miami CF |publisher=[[FIFA]] |date=June 14, 2025 |access-date=June 14, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|AUS}} [[Алиреза Фагани]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019152 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|15|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Palmeiras}} |резултат = 0&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Porto}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = 46.275<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10533/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Palmeiras v. FC Porto |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 15, 2025 |access-date=June 15, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|HON}} [[Саид Мартинес]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019149 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|19|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Palmeiras}} |резултат = 2&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Al Ahly SC}} |голови1 = *[[Весам Абу Али|Абу Али]] {{goal|49|авт.}} *[[Хосе Мануел Лопес (фудбалер)|Лопес]] {{goal|59}} |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = 35.179<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10532/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Palmeiras v. Al Ahly FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 19, 2025 |access-date=June 19, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ENG}} [[Антони Тејлор]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019148 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|19|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Inter Miami}} |резултат = 2&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Porto}} |голови1 = *[[Теласко Сеговија|Сеговија]] {{goal|47}} *[[Лионел Меси|Меси]] {{goal|54}} |голови2 = *{{goal|{{0}}8|пен.}} [[Саму Агехова|Агехова]] |стадион = [[Стадион Мерцедес Бенц|Мерцедес-Бенц]], [[Атланта]] |гледачи = 31.783<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10535/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Inter Miami CF v. FC Porto |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 19, 2025 |access-date=June 19, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|CHL}} [[Кристијан Гарај]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019151 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|23|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Inter Miami}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Palmeiras}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами Гарденс]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019153 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|23|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Porto}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Al Ahly SC}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019150 }} ---- ===Група Б=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|FRA}} {{Fb team (N) Paris Saint-Germain}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Atletico Madrid}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Botafogo}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Seattle Sounders FC}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|15|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Paris Saint-Germain}} |резултат = 4&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Atletico Madrid}} |голови1 = *[[Фабијан Руис|Фабијан]] {{goal|19}} *[[Витиња (фудбалер февруари 2000)|Витиња]] {{goal|45+1}} *[[Сени Мајулу|Мајулу]] {{goal|87}} *[[Ли Канг Ин]] {{goal|90+7|пен.}} |голови2 = |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = 80.619<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10539/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Paris Saint-Germain v. Atlético de Madrid |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 15, 2025 |access-date=June 15, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ROU}} [[Иштван Ковач (фудбалски судија)|Иштван Ковач]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019155 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|15|df=y}} |време = 19:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Botafogo}} |резултат = 2&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Seattle Sounders FC}} |голови1 = *[[Жаир Куња|Куња]] {{goal|28}} *[[Игор Жезус (фудбалер 2001)|Игор Жезус]] {{goal|44}} |голови2 = *{{goal|75}} [[Кристијан Ролдан|К. Ролдан]] |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = 30.151<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10541/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Botafogo v. Seattle Sounders FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 15, 2025 |access-date=June 15, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|SWE}} [[Глен Ниберг]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019157 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|19|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Seattle Sounders FC}} |резултат = 1&ndash;3 |екипа2 = {{Fb team Atletico Madrid}} |голови1 = [[Алберт Руснак|Руснак]] {{goal|50}} |голови2 = *{{goal|11}}, {{goal|55}} [[Пабло Бариос (фудбалер)|Бариос]] *{{goal|47}} [[Аксел Витсел|Витсел]] |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = 51,636<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10542/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Seattle Sounders FC v. Atlético de Madrid |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 19, 2025 |access-date=June 19, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ARG}} Јаел Фалкон Перес |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019158 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|19|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Paris Saint-Germain}} |резултат = 0&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Botafogo}} |голови1 = |голови2 = *{{goal|36}} [[Игор Жезус (фудбалер 2001)|Игор Жезус]] |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = 53.699<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10540/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Paris Saint-Germain v. Botafogo |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 19, 2025 |access-date=June 19, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|CAN}} [[Дру Фишер]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019156 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|23|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Seattle Sounders FC}} |резултат = - |екипа2 = {{Fb team Paris Saint-Germain}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019159 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|23|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Atletico Madrid}} |резултат = - |екипа2 = {{Fb team Botafogo}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019154 }} ---- ===Група Ц=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Bayern Munchen}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|NZL}} {{Fb team (N) Auckland City}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) Boca Juniors}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Benfica}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|15|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Bayern Munchen}} |резултат = 10&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Auckland City}} |голови1 = *[[Кингсли Коман|Коман]] {{goal|{{0}}6}}, {{goal|21}} *[[Саша Бој|Бој]] {{goal|18}} *[[Мајкл Олисе|Олисе]] {{goal|20}}, {{goal|45+3}} *[[Томас Милер|Милер]] {{goal|45}}, {{goal|89}} *[[Џамал Мусиала|Мусиала]] {{goal|67}}, {{goal|73|пен.}}, {{goal|84}} |голови2 = |стадион = [[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]], [[Синсинати]] |гледачи = 21.152<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10545/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: FC Bayern München v. Auckland City FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 15, 2025 |access-date=June 15, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|SEN}} Иса Си |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019161 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|16|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Boca Juniors}} |резултат = 2&ndash;2 |екипа2 = {{Fb team Benfica}} |голови1 = *[[Мигел Мерентиел|Мерентиел]] {{goal|21}} *[[Родриго Батаља|Батаља]] {{goal|27}} |голови2 = *{{goal|45+3|пен.}} [[Анхел Ди Марија|Ди Марија]] *{{goal|84}} [[Николас Отаменди|Отаменди]] |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами Гарденс]] |гледачи = 55.574<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10546/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CA Boca Juniors v. SL Benfica |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 16, 2025 |access-date=June 16, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|MEX}} [[Сесар Артуро Рамос|Сесар Рамос]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019162 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|20|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Benfica}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Auckland City}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Орландо Сити]], [[Орландо]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019165 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|20|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Bayern Munchen}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Boca Juniors}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами Гарденс]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019163 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|24|df=y}} |време = 14:00 [[UTC−05:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Auckland City}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Boca Juniors}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Џодис Парк]], [[Нешвил]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019164 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|24|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Benfica}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Bayern Munchen}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Бенк оф Америка|Бенк оф Америка]], [[Шарлот]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019160 }} ---- ===Група Д=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Flamengo}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|TUN}} {{Fb team (N) Esperance Tunis}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Chelsea}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Los Angeles FC}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|16|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Chelsea}} |резултат = 2&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Los Angeles FC}} |голови1 = *[[Педро Нето|Нето]] {{goal|34}} *[[Енцо Фернандес|Фернандес]] {{goal|79}} |голови2 = |стадион = [[Стадион Мерцедес-Бенц|Мерцедес-Бенц]], [[Атланта]] |гледачи = 22.137<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10550/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Chelsea FC v. LAFC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 16, 2025 |access-date=June 16, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|VEN}} [[Хесус Валенсуела]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019166 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|16|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Flamengo}} |резултат = 2&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Esperance Tunis}} |голови1 = *[[Хорхијан де Араскаета|Де Араскаета]] {{goal|17}} *[[Луис Араужо (фудбалер)|Араужо]] {{goal|70}} |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = 25.797<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10553/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Flamengo v. Espérance de Tunisie |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 16, 2025 |access-date=June 16, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|NED}} [[Дани Макели]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019169 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|20|df=y}} |време = 14:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Flamengo}} |резултат = 3&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Chelsea}} |голови1 = *[[Бруне Енрике (фудбалер 1990)|Бруно Енрике]] {{goal|62}} *[[Данило Луис да Силва|Данило]] {{goal|65}} *[[Валас Јан]] {{goal|83}} |голови2 = *{{goal|13}} [[Педро Нето|Нето]] |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = 54.619<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10554/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CR Flamengo v. Chelsea FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 20, 2025 |access-date=June 20, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|SLV}} [[Иван Бартон]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019170 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|20|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−05:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Los Angeles FC}} |резултат = 0&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Esperance Tunis}} |голови1 = |голови2 = {{goal|70}} [[Јусеф Белаили|Белаили]] |стадион = [[Џодис Парк]], [[Нешвил]] |гледачи = 13.651<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10551/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: LAFC v. Espérance de Tunisie |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 20, 2025 |access-date=June 20, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|NOR}} [[Еспен Ескас]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019167 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|24|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Los Angeles FC}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Flamengo}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Кемпинг Ворлд|Кемпинг Ворлд]], [[Орландо]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019168 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|24|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Esperance Tunis}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Chelsea}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019171 }} ---- ===Група Е=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) River Plate}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|JPN}} {{Fb team (N) Urawa Red Diamonds}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Monterrey}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Inter}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|17|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team River Plate}} |резултат = 3&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Urawa Red Diamonds}} |голови1 = *[[Факундо Колидио|Колидио]] {{goal|12}} *[[Себастијан Дриуси|Дриуси]] {{goal|48}} *[[Максимилијано Меса (фудбалер 1992)|Меса]] {{goal|73}} |голови2 = |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = 11.974<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10561/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CA River Plate v. Urawa Red Diamonds |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 17, 2025 |access-date=June 17, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|GER}} [[Felix Zwayer]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019177 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|17|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Monterrey}} |резултат = 1&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Inter}} |голови1 = *[[Серхио Рамос|Рамос]] {{goal|25}} |голови2 = *{{goal|42}} [[Лаутаро Мартинес|Л. Мартинес]] |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = 40.311<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10558/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CF Monterrey v. FC Internazionale Milano |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 17, 2025 |access-date=June 17, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|BRA}} [[Вилтон Сампајо]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019174 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|21|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Inter}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Urawa Red Diamonds}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019175 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|21|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team River Plate}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Monterrey}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019173 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|25|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Inter}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team River Plate}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019176 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|25|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Urawa Red Diamonds}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Monterrey}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019172 }} ---- ===Група Ф=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Fluminense}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Borussia Dortmund}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|KOR}} {{Fb team (N) Ulsan HD}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|RSA}} {{Fb team (N) Mamelodi Sundowns}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|17|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Fluminense}} |резултат = 0&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Borussia Dortmund}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = 34.736<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10562/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Fluminense FC v. Borussia Dortmund |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 17, 2025 |access-date=June 17, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|UZB}} Илгиз Танташев |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019178 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|17|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Ulsan HD}} |резултат = 0&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Mamelodi Sundowns}} |голови1 = |голови2 = *{{goal|36}} [[Икрам Рајнерс|Рајнерс]] |стадион = [[Стадион Орландо Сити]], [[Орландо]] |гледачи = 3.412<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10567/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Ulsan HD v. Mamelodi Sundowns FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 17, 2025 |access-date=June 17, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|FRA}} [[Клеман Тирпен]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019183 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|21|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Mamelodi Sundowns}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Borussia Dortmund}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]], [[Синсинати]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019181 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|21|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Fluminense}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Ulsan HD}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019179 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|25|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Borussia Dortmund}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Ulsan HD}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]], [[Синсинати]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019180 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|25|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Mamelodi Sundowns}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Fluminense}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019182 }} ---- ===Група Г=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Manchester City}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|MAR}} {{Fb team (N) Wydad Casablanca}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|UAE}} {{Fb team (N) Al Ain FC}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Juventus}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|18|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Manchester City}} |резултат = 2&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Wydad Casablanca}} |голови1 = *[[Фил Фоден|Фоден]] {{goal|{{0}}2}} *[[Жереми Доку|Доку]] {{goal|42}} |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = 37.446<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10571/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Manchester City v. Wydad AC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 18, 2025 |access-date=June 18, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|BRA}} [[Рамон Абати]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019187 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|18|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Al Ain FC}} |резултат = 0&ndash;5 |екипа2 = {{Fb team Juventus}} |голови1 = |голови2 = *{{goal|11}}, {{goal|45+4}} [[Рандал Коло Муани|Коло Муани]] *{{goal|21}}, {{goal|58}} [[Франсиско Консеисао|Консеисао]] *{{goal|31}} [[Кенан Јилдиз|Јилдиз]] |стадион = [[Ауди Филд]], [[Вашингтон]] |гледачи = 18.161<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10572/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Al Ain FC v. Juventus FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 18, 2025 |access-date=June 18, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|USA}} [[Тори Пенсо]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019188 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|22|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Juventus}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Wydad Casablanca}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019186 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|22|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Manchester City}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Al Ain FC}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Мерцедес-Бенц|Мерцедес-Бенц]], [[Атланта]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019184 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|26|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Juventus}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Manchester City}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Кемпинг Ворлд|Кемпинг Ворлд]], [[Орландо]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019185 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|26|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Wydad Casablanca}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Al Ain FC}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Ауди Филд]], [[Вашингтон]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019189 }} ---- ===Група Х=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Real Madrid}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|SAU}} {{Fb team (N) Al-Hilal}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Pachuca}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|AUT}} {{Fb team (N) Salzburg}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|18|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Real Madrid}} |резултат = 1&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Al-Hilal}} |голови1 = [[Гонсало Гарсија (фудбалер 2004)|Г. Гарсија]] {{goal|34}} |голови2 = {{goal|41|пен.}} [[Рубен Невеш|Невеш]] |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами]] |гледачи = 62.415<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10576/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Real Madrid C. F. v. Al Hilal |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 18, 2025 |access-date=June 18, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ARG}} [[Факундо Тељо]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019192 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|18|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Pachuca}} |резултат = 1&ndash;2 |екипа2 = {{Fb team Salzburg}} |голови1 = [[Брајан Гонсалес (мексикански фудбалер)|Гонсалес]] {{goal|56}} |голови2 = *{{goal|42}} [[Оскар Глух|Глух]] *{{goal|76}} [[Карим Онисиво|Онисиво]] |стадион = [[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]], [[Синсинати]] |гледачи = 5.282<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10575/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CF Pachuca v. FC Salzburg |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 18, 2025 |access-date=June 18, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ALG}} [[Мустафа Горбал]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019191 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|22|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Real Madrid}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Pachuca}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Бенк оф Америка]], [[Шарлот]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019190 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|22|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Salzburg}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Al-Hilal}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Ауди Филд]], [[Вашингтон]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019195 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|26|df=y}} |време = 20:00 [[UTC−05:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Al-Hilal}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Pachuca}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Џодис Парк]], [[Нешвил]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019193 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|26|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Salzburg}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Real Madrid}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019194 }} ---- == Нокаут фаза == ==== Резултати ==== {{Осмина-финале |style=white-space:nowrap|widescore=yes|bold_winner=high|3rdplace=no |RD1-seed1 = 1A |RD1-team1 = |RD1-score1 = |RD1-seed2 = 2B |RD1-team2 = |RD1-score2 = |RD1-seed3 = 1C |RD1-team3 = |RD1-score3 = |RD1-seed4 = 2D |RD1-team4 = |RD1-score4 = |RD1-seed5 = 1E |RD1-team5 = |RD1-score5 = |RD1-seed6 = 2F |RD1-team6 = |RD1-score6 = |RD1-seed7 = 1G |RD1-team7 = |RD1-score7 = |RD1-seed8 = 2H |RD1-team8 = |RD1-score8 = |RD1-seed9 = 1B |RD1-team9 = |RD1-score9 = |RD1-seed10 = 2A |RD1-team10 = |RD1-score10 = |RD1-seed11 = 1D |RD1-team11 = |RD1-score11 = |RD1-seed12 = 2C |RD1-team12 = |RD1-score12 = |RD1-seed13 = 1F |RD1-team13 = |RD1-score13 = |RD1-seed14 = 2E |RD1-team14 = |RD1-score14 = |RD1-seed15 = 1H |RD1-team15 = |RD1-score15 = |RD1-seed16 = 2G |RD1-team16 = |RD1-score16 = |RD2-team1 = |RD2-score1 = |RD2-team2 = |RD2-score2 = |RD2-team3 = |RD2-score3 = |RD2-team4 = |RD2-score4 = |RD2-team5 = |RD2-score5 = |RD2-team6 = |RD2-score6 = |RD2-team7 = |RD2-score7 = |RD2-team8 = |RD2-score8 = |RD3-team1 = |RD3-score1 = |RD3-team2 = |RD3-score2 = |RD3-team3 = |RD3-score3 = |RD3-team4 = |RD3-score4 = |RD4-team1 = |RD4-score1 = |RD4-team2 = |RD4-score2 = |RD4-team3 = |RD4-score3 = |RD4-team4 = |RD4-score4 = }} ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== {{commons category}} * {{Official website|https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/club-world-cup/usa-2025}} * [https://inside.fifa.com/fifa-rankings/fifa-club-world-cup Рангирање на клубовите по конфедерации] – ФИФА [[Категорија:Светско клупско првенство во фудбал 2025]] [[Категорија:Изданија на Светското клупско првенство во фудбал|2025]] i2vedz3qutpj9emq28xwkdm2xpzn2wf 5382408 5382407 2025-06-21T14:14:47Z Carshalton 30527 /* Група Ц */ дополнување резултати 5382408 wikitext text/x-wiki {{Infobox football tournament season | title = Светско клупско првенство 2025 | other_titles = {{ubl|FIFA Club World Cup 2025|Coupe du Monde des Clubs de la FIFA 2025|Mundial de Clubes FIFA 2025|}} | logo = 2025 FIFA Club World Cup.svg | logosize = 150px | caption = | sport = Фудбал | competition = Светско клупско првенство во фудбал{{!}}Светско клупско првенство | organization = [[ФИФА]] | host = {{USA}} | edition = 21-во <small>(1-во новиот формат)</small> | date_start = 14 јуни | date_end = 13 јули 2025 | host_country = {{flagsport|USA}} [[САД]] | num_teams = 32 <small>(од 6 конфедерации)</small> | venues = 12 | cities = 11 | website = | champions = | count = | finalist = | continentalcup1 = | continentalcup1 qualifiers = | matches played = | goals = | attendance = | top scorer = | player = | prevseason = [[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]] | nextseason = [[Светско клупско првенство во фудбал 2029|2029]] | extra information = | updated = }} '''Светско клупско првенство во фудбал 2025'''<ref>{{Cite web |last=Media Release |title=AB InBev named Official Beer Partner of FIFA Club World Cup 25 |url=https://inside.fifa.com/organisation/commercial/media-releases/ab-inbev-named-official-beer-partner-of-fifa-club-world-cup-25 |website=FIFA}}</ref><ref>{{Cite web |title=FIFA Club World Cup 25 Pro Ball |url=https://www.adidas.com/us/fifa-club-world-cup-25-pro-ball/JE8770.html |website=Adidas Oficial Store |access-date=February 25, 2025 |archive-date=February 27, 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250227115839/https://www.adidas.com/us/fifa-club-world-cup-25-pro-ball/JE8770.html |url-status=live }}</ref> било 21-вото издание, прво во новиот формат, на [[Светско клупско првенство во фудбал|Светското клупско првенство]] во [[Фудбал|фудбал]], натпреварување организирано од [[ФИФА]] за машки фудбалски клубови.<ref name="torneo 2025"/> Турнирот се одржал во [[САД]]<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-appoints-united-states-as-host-of-new-and-expanded-fifa-club-world-cup|title=FIFA Council appoints United States as host of new and expanded FIFA Club World Cup|date=23 јуни 2023|access-date=23 јуни 2023|language=en}}</ref> од 14 до 13 јули 2025 година.<ref name="formula">{{cite web|url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-confirms-key-details-for-fifa-club-world-cup-2025-tm|title=FIFA Council confirms key details for FIFA Club World Cup 2025|date=17 декември 2023|access-date=17 декември 2023|language=en}}</ref> Ова издание воедно било прво во новиот формат во кој учествувале 32 екипи, вклучувајќи ги и актуелните шампиони на главните конфедерациски натпреварувања од претходните четири години.<ref name="torneo 2025">{{cite web|url=https://www.fifa.com/it/tournaments/mens/mundial-de-clubes/usa-2025/articles/mondiale-per-club-fifa-25-tutto-quello-che-bisogna-sapere|title=FIFA Club World Cup 2025™: tutto quello che c'è da sapere|date=11 март 2024|access-date=13 март 2024|language=it}}</ref><ref name="Guardian">{{cite web|url=https://www.theguardian.com/football/2022/dec/16/gianni-infantino-announces-32-team-mens-club-world-cup-in-2025|title=Gianni Infantino announces 32-team men's Club World Cup in 2025|date=16 декември 2022|access-date=15 март 2023|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-world-cup-2022-tm-praised-for-its-unique-cohesive-power|title=FIFA World Cup 2022™ praised for its "unique cohesive power"|date=16 декември 2022|access-date=15 март 2023|language=en}}</ref> Проширувањето на турнирот било најавено во март [[2019]], а првото издание во новиот формат од 24 екипи требало да се одржи во 2021 година во [[Кина]], пред да биде откажано поради [[Пандемија на КОВИД-19|пандемијата на КОВИД-19]].<ref>{{cite web|url=https://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/4832860/fifa-to-launch-new-club-world-cup-with-32-teams-in-2025|title=FIFA to launch new Club World Cup format with 32 teams in 2025|date=16 декември 2022|access-date=15 март 2023|language=en}}</ref> ФИФА ги одобрила критериумите за распределба на местата на секоја конфедерација во февруари 2023 и објавила дека организаторството на турнирот го доделила на САД, четири месеци подоцна. Како резултат на проширувањето на натпреварувањето, бил создаден [[ФИФА Интерконтинентален куп|ФИФА Интерконтиненталниот куп]], годишен турнир на кој учествуваат шестте актуелни шампиони на главните конфедерациски натпреварувања. Одлуката на ФИФА да го зголеми бројот на екипите на 32, била критикувана од [[FIFPro]] и [[World Leagues Forum]] поради влијанието што може да го има врз здравјето на играчите и згустениот календар.<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/sport/football/64001866|title=Club World Cup: Fifa to stage 32-team tournament from June 2025 - president Gianni Infantino|language=en|date=16 декември 2022|access-date=15 март 2023}}</ref> ==Создавање и формат== [[File:FIFA Club World cup trophy.jpg|thumb|Новиот трофеј на Светското клупско првенство на ФИФА изложен на стадионот [[Стадион Хамади Агреби|Хамади Агреби]] во [[Тунис]].]] Откако се вратило во 2005 година по подолга пауза, [[Светско клупско првенство во фудбал|Светското клупско првенство]] се одржувало секоја година во декември и било ограничено на победниците на главните конфедерациски натпреварувања.<ref>{{cite web |last=Lowy |first=Zach |date=January 30, 2023 |title=Soccer 101: FIFA Club World Cup |url=https://www.stlcitysc.com/news/soccer-101-fifa-club-world-cup |publisher=[[St. Louis City SC]] |accessdate=June 23, 2023 |archive-date=January 23, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240123182837/https://www.stlcitysc.com/news/soccer-101-fifa-club-world-cup |url-status=live }}</ref> Уште кон крајот на 2016 година, [[Претседател на ФИФА|Претседателот на ФИФА]], ​​[[Џани Инфантино]], предложил проширување на Светското клупско првенство на 32 екипи почнувајќи од 2019 година и презакажување за периодот јуни/јули за да биде поизбалансирано и попривлечно за радиодифузерите и спонзорите.<ref>{{cite news |date=November 18, 2016 |title=FIFA boss suggests 32-team Club World Cup in 2019 |url=http://www.cbc.ca/sports/soccer/fifa-infantino-32-team-club-world-cup-2019-1.3857019 |agency=[[Associated Press]] |publisher=[[CBC Sports]] |access-date=December 14, 2017 |archive-date=October 15, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231015220919/https://www.cbc.ca/sports/soccer/fifa-infantino-32-team-club-world-cup-2019-1.3857019 |url-status=live }}</ref> Кон крајот на 2017 година, ФИФА дискутирала за предлозите за проширување на натпреварувањето на 24 екипи и тоа да се игра на секои четири години почнувајќи од 2021 година, заменувајќи го [[ФИФА Куп на конфедерации|ФИФА Купот на конфедерации]].<ref>{{cite news |title=FIFA considering 24-team Club World Cup to be played in summer |url=http://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/3251358/fifa-considering-24-team-club-world-cup-to-be-played-in-summer |access-date=December 14, 2017 |agency=[[Associated Press]] |publisher=[[ESPN]] |date=October 31, 2017 |archive-date=February 27, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230227150603/http://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/3251358/fifa-considering-24-team-club-world-cup-to-be-played-in-summer |url-status=live }}</ref> Проширениот формат и распоредот на Светското клупско првенство, кое требало да се игра во јуни и јули 2021 година, биле потврдени на состанокот на Советот на ФИФА ​​во март 2019 година во [[Мајами]].<ref name="revamp">{{cite news |date=March 15, 2019 |title=FIFA Council votes for the introduction of a revamped FIFA Club World Cup |url=https://www.fifa.com/about-fifa/who-we-are/news/fifa-council-votes-for-the-introduction-of-a-revamped-fifa-club-world-cup |publisher=FIFA |access-date=March 15, 2019 |archive-date=July 16, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190716174909/https://www.fifa.com/about-fifa/who-we-are/news/fifa-council-votes-for-the-introduction-of-a-revamped-fifa-club-world-cup |url-status=live }}</ref><ref name="BBC-Boycott">{{cite news |url=https://www.bbc.com/sport/football/47586593 |title=Fifa Club World Cup: Revised tournament approved despite top European clubs saying they will boycott |website=[[BBC Sport]] |publisher=[[British Broadcasting Corporation]] |date=March 15, 2019 |access-date=March 16, 2019 |archive-date=March 15, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190315220219/https://www.bbc.com/sport/football/47586593 |url-status=live }}</ref> [[Кина]] била назначена за домаќин во октомври 2019 година,<ref>{{cite news |url=https://www.fifa.com/about-fifa/who-we-are/news/fifa-council-unanimously-appoints-china-pr-as-hosts-of-new-club-world-cup-in-202 |title=FIFA Council unanimously appoints China PR as hosts of new Club World Cup in 2021 |publisher=FIFA |date=October 24, 2019 |access-date=October 24, 2019 |archive-date=October 24, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191024050039/https://www.fifa.com/about-fifa/who-we-are/news/fifa-council-unanimously-appoints-china-pr-as-hosts-of-new-club-world-cup-in-202 |url-status=live }}</ref> но турнирот во 2021 година бил откажан поради [[Пандемија на КОВИД-19|пандемијата на КОВИД-19]].<ref name="Guardian2">{{cite news |last=Ames |first=Doha |date=December 16, 2022 |title=Gianni Infantino announces 32-team men's Club World Cup in 2025 |url=https://www.theguardian.com/football/2022/dec/16/gianni-infantino-announces-32-team-mens-club-world-cup-in-2025 |work=[[The Guardian]] |accessdate=December 16, 2022 |archive-date=May 3, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230503084158/https://www.theguardian.com/football/2022/dec/16/gianni-infantino-announces-32-team-mens-club-world-cup-in-2025 |url-status=live }}</ref><ref name="newformat">{{cite news |last1=Olley |first1=James |title=FIFA to launch new Club World Cup format with 32 teams in 2025 |url=https://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/4832860/fifa-to-launch-new-club-world-cup-with-32-teams-in-2025 |access-date=December 16, 2022 |work=ESPN |date=December 16, 2022 |archive-date=February 2, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230202155244/https://www.espn.com/soccer/fifa-club-world-cup/story/4832860/fifa-to-launch-new-club-world-cup-with-32-teams-in-2025 |url-status=live }}</ref> На 23 јуни 2023 година, ФИФА потврдила дека САД ќе биде домаќин на турнирот во 2025 година, како претходник на [[Светско првенство во фудбал 2026|Светското првенство 2026]].<ref name= "USA 2025">{{cite web |url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-appoints-united-states-as-host-of-new-and-expanded-fifa-club-world-cup |title=FIFA Council appoints United States as host of new and expanded FIFA Club World Cup |publisher=[[FIFA]] |date=June 23, 2023 |access-date=June 23, 2023 |archive-date=September 16, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230916133153/https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-appoints-united-states-as-host-of-new-and-expanded-fifa-club-world-cup |url-status=live }}</ref> Учесниците (32 екипи) ќе бидат поделени во осум групи од по четири екипи, при што првите две екипи од секоја група ќе се квалификуваат во нокаут-фазата.<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/fifaplus/en/articles/fifa-club-world-cup-2025-dates-format-and-qualifiers|title=FIFA Club World Cup 2025: Dates, format and qualifiers|publisher=[[FIFA]]|access-date=June 25, 2023|archive-date=June 24, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230624213411/https://www.fifa.com/fifaplus/en/articles/fifa-club-world-cup-2025-dates-format-and-qualifiers|url-status=live}}</ref> Форматот ќе биде ист како оној што се користел на Светските првенства во периодот ​​помеѓу [[Светско првенство во фудбал 1998|1998]] и [[Светско првенство во фудбал 2022|2022]], со исклучок на натпреварот за третото место.<ref name="key details">{{Cite web |title=FIFA Council confirms key details for FIFA Club World Cup 2025 |url=https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/fifa-club-world-cup/articles/fifa-council-confirms-key-details-club-world-cup-2025 |access-date=March 16, 2024 |website=www.fifa.com |archive-date=December 17, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231217154938/https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/fifa-club-world-cup/articles/fifa-council-confirms-key-details-club-world-cup-2025 |url-status=live }}</ref> Во јануари 2024 година, било објавено дека турнирот главно ќе се одржи на [[Источен брег на САД|Источниот брег]] за да биде поблиску до европските емитувачи и гледачи, а воедно да се избегнат конфликти со [[КОНКАКАФ Голд куп 2025|КОНКАКАФ Голд купот 2025]], кој, исто така, се одржувал првенствено во САД приближно во исто време, но главно во [[Запад (САД)|Западниот дел на земјата]].<ref>{{Cite news |last=Sheldon |first=Felipe Cardenas and Dan |title=Club World Cup set for U.S. east coast, Gold Cup on west |url=https://theathletic.com/5208543/2024/01/18/club-world-cup-2025-us-gold-cup-location/ |access-date=February 21, 2024 |website=The Athletic |language=en}}</ref> ==Распределба на места== На 14 февруари 2023 година, Советот на ФИФА ​​го одобрил распределувањето на местата за изданието во 2025 година врз основа на низа објективни критериуми. [[УЕФА]] обезбедила најмногу места, со дванаесет, додека [[КОНМЕБОЛ]] била втора, со шест. [[Азиска фудбалска конфедерација|АФК]], [[КАФ]] и [[КОНКАКАФ]] имаат по четири места, додека [[Фудбалска конфедерација на Океанија|ОФК]] и федерацијата на земјата домаќин имаат по едно место.<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-highlights-record-breaking-revenue-in-football|title=FIFA Council highlights record breaking revenue in football|date=14 февруари 2023|access-date=15 март 2023|language=en}}</ref> На 14 март 2023 година, Советот на ФИФА ги одобрил клучните принципи за влегување на турнирот.<ref name="access list">{{cite web |url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-approves-international-match-calendars |title=FIFA Council approves international match calendars |publisher=[[FIFA]] |date=March 14, 2023 |access-date=March 14, 2023 |archive-date=March 14, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230314155521/https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-approves-international-match-calendars |url-status=live }}</ref> Принципите се следниве, земајќи ги предвид натпреварите завршени во текот на четиригодишен период од 2021 до 2024 година:<ref name="rankings">{{Cite web |title=FIFA Club World Cup 2025™ Confederations ranking |url=https://inside.fifa.com/fifa-rankings/fifa-club-world-cup |access-date=June 13, 2024 |publisher=[[FIFA]] |language=en |archive-date=June 21, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240621032232/https://inside.fifa.com/fifa-rankings/fifa-club-world-cup |url-status=live }}</ref> * КОНМЕБОЛ и УЕФА (повеќе од четири места): право на учество за победниците на главното клупско натпреварување на конфедерацијата во периодот 2021-2024 година, а дополнителните тимови ќе бидат одредени според рангирањето на клубовите во текот на четиригодишниот период. * АФК, КАФ и КОНКАКАФ (по четири места): право на учество за победниците на главното клупско натпреварување на конфедерацијата во периодот 2021-2024 година.<ref>Бидејќи [[АФК Лига на шампиони|АФК Лигата на шампиони]] повеќе не се игра во текот на една календарска година од изданието 2023-2024, само три изданија се завршени во периодот 2021-2024. Поради оваа причина, дополнителното место му било доделено на најдобриот тим што ги исполнува условите од четиригодишното рангирање на АФК.</ref> * ОФК (едно место): право на учество за клубот со највисок ранг меѓу победниците на главното клупско натпреварување на конфедерацијата во периодот 2021-2024 година.<ref name="OFC"/> * Федерацијата на земјата домаќин (едно место): право на учество за еден клуб од [[МЛС]].<ref>Во октомври 2024 година, ФИФА одлучила да го додели местото на клубот победник на [[MLS Supporters' Shield|Supporters' Shield]] трофејот за 2024 година.</ref> Доколку еден клуб освои две или повеќе изданија од главното клупско натпреварување на конфедерацијата во периодот 2021-2024, дополнителните екипи ќе бидат одредени според рангирањето на клубовите во текот на четиригодишниот период. Понатаму, било применето ограничување од по два клуба од иста федерација, не сметајќи ги клубовите шампиони на главното клупско натпреварување на нивната конфедерација. Механизмите за пресметување на четиригодишното рангирање на клубовите во рамките на секоја конфедерација биле базирани на учинокот на екипите во нивните соодветни континентални турнири во текот на сезоните завршени помеѓу 2021 и 2024 година.<ref name="access list"/> За сите конфедерации освен УЕФА, користениот систем за рангирање бил следниот: * 3 бода за секоја победа; * 1 бод за секој натпревар одигран нерешено; * 3 бода за секој пласман од рундата во следната фаза од натпреварувањето. Во случајот на УЕФА, со оглед на постоењето на [[УЕФА коефициент|коефициент]], било одлучено, како исклучок, да се користи гореспоменатото рангирање за класификација на европските клубови (дури и ако усвоеното рангирање го зема предвид четиригодишниот период, а не претходниот петгодишен период и се однесува само на резултатите добиени во УЕФА Лигата на шампионите). == Екипи учесници == {{Col-begin}} {{col-2}} {{Location map+|Свет|width=600|float=center|caption=Локации на неевропските екипи кои учествувале на '''Светското клупско првенство 2025'''.|places= <!--AFC--> {{Location map~|Свет|lat=24.788598|long=46.839195|label_size=80|label={{Fb team (N) Al-Hilal}}|position=bottom}} {{Location map~|Свет|lat=35.903111|long=139.717601|label_size=80|label={{Fb team (N) Urawa Red Diamonds}}|position=right}} {{Location map~|Свет|lat=35.53528|long=129.25944|label_size=80|label={{Fb team (N) Ulsan HD}}|position=left}} {{Location map~|Свет|lat=24.2446219|long=55.7142463|label_size=80|label={{Fb team (N) Al Ain FC}}|position=right}} <!--CAF--> {{Location map~|Свет|lat=30.069114|long=31.312333|label_size=80|label={{Fb team (N) Al Ahly}}|position=top}} {{Location map~|Свет|lat=33.582859|long=-7.646818|label_size=80|label={{Fb team (N) Wydad Casablanca}}|position=top}} {{Location map~|Свет|lat=36.7479797|long=10.2726928|label_size=80|label={{Fb team (N) Esperance Tunis}}|position=bottom}} {{Location map~|Свет|lat=-25.753333|long=28.2227788|label_size=80|label={{Fb team (N) Mamelodi Sundowns}}|position=right}} <!--CONCACAF--> {{Location map~|Свет|lat=25.669|long=-100.244|label_size=80|label={{Fb team (N) Monterrey}}|position=top}} {{Location map~|Свет|lat=47.595157|long=-122.331641|label_size=80|label={{Fb team (N) Seattle Sounders FC}}|position=top}} {{Location map~|Свет|lat=20.105186|long=-98.7563288|label_size=80|label={{Fb team (N) Pachuca}}|position=bottom}} {{Location map~|Свет|lat=25.787778|long=-80.224167|label_size=80|label={{Fb team (N) Inter Miami}}|position=right}} {{Location map~|Свет|lat=34.313|long=-118.285|label_size=80|label=[[ФК&nbsp;Лос&nbsp;Анџелес]]|position=left}} <!--CONMEBOL--> {{Location map~|Свет|lat=-23.600008|long=-46.500002|label_size=80|label={{Fb team (N) Palmeiras}}|position=left}} {{Location map~|Свет|lat=-34.545278|long=-58.449722|label_size=80|label='''{{Безпрелом|Буенос&nbsp;Аирес}}'''|mark=Black pog.svg|position=right}} {{Location map~|Свет|lat=-22.912147|long=-43.230187|label_size=80|label='''{{Безпрелом|Рио де Жанеиро}}'''|position=top|mark=Black pog.svg}} <!--OFC--> {{Location map~|Свет|lat=-36.8484597|long=174.7633315|label_size=80|label={{Fb team (N) Auckland City}}|position=left}} {{Location map~|Свет|mark=TransparentPlaceholder.png |marksize=0 |lat=-10|long=-160|label=<span style="font-size:80%;">{{Безпрелом|'''Екипи&nbsp;од&nbsp;Буенос&nbsp;Аирес'''}}<br />{{Безпрелом|{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Boca Juniors}}<br />{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) River Plate}}}}</span>|position=right}} {{Location map~|Свет|mark=TransparentPlaceholder.png |marksize=0 |lat=-35 |long=-160|label=<span style="font-size:80%;">{{Безпрелом|'''Екипи&nbsp;од&nbsp;Рио&nbsp;де&nbsp;Жанеиро'''}}<br />{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Botafogo}}<br />{{Безпрелом|{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Flamengo}}<br />{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Fluminense}}}}</span>|position=right}} }} {{col-2}} {{Location map+|Европа|width=600|float=center|caption=Локации на европските екипи кои учествувале на '''Светското клупско првенство 2025'''.|places= <!--UEFA--> {{Location map~|Европа|lat=40.453058|long=-3.688337|label_size=80|label='''Мадрид'''|position=right|mark=Black pog.svg}} {{Location map~|Европа|lat=51.48167|long=-0.191111|label_size=80|label={{Fb team (N) Chelsea}}|position=left}} {{Location map~|Европа|lat=53.463056|long=-2.291389|label_size=80|label={{Fb team (N) Manchester City}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=48.135125|long=11.581918|label_size=80|label={{Fb team (N) Bayern Munchen}}|position=left}} {{Location map~|Европа|lat=51.49257|long=7.45184|label_size=80|label={{Fb team (N) Borussia Dortmund}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=45.4654219|long=9.1859243|label_size=80|label={{Fb team (N) Inter}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=45.073095|long=7.681223|label_size=80|label={{Fb team (N) Juventus}}|position=bottom}} {{Location map~|Европа|lat=48.856614|long=2.352222|label_size=80|label={{Fb team (N) PSG}}|position=top}} {{Location map~|Европа|lat=41.1579438|long=-8.6291053|label_size=80|label={{Fb team (N) Porto}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=38.7222524|long=-9.1393366|label_size=80|label={{Fb team (N) Benfica}}|position=right}} {{Location map~|Европа|lat=47.816389|long=12.998333|label_size=80|label={{Fb team (N) Salzburg}}||position=right}} {{Location map~|Европа|mark=TransparentPlaceholder.png |marksize=0 |lat=60 |long=-20 |label=<span style="font-size:80%;">{{Безпрелом|'''Екипи&nbsp;од&nbsp;Мадрид'''}}<br />{{Безпрелом|{{симбол2|Red pog.svg|8}}&nbsp;[[ФК Атлетико Мадрид|Атлетико&nbsp;Мад.]]<br />{{симбол2|Red pog.svg|8}} {{Fb team (N) Real Madrid}}}}</span>|position=right}} }} {{col-end}} {| class="wikitable" |- !width=20%| Екипа !width=10%| Конфедерација !width=30%| Квалификација !width=10%| Дата на квалификување !width=20%| Претходни учества <br /><small>(победниците на претходните изданија се '''во болд''')</small> |- |{{flagsport|SAU}} {{Fb team Al-Hilal}} |rowspan=4| [[Азиска фудбалска конфедерација|АФК]] |Победник на [[АФК Лига на шампиони 2021]] |14 март 2023<ref name=qualificate>Учеството на клубот било потврдено на 14 март 2023 година со одобрување на принципите за учество. Потврдените клубови се (во загради е датумот на кој го освоиле натпреварувањето што ги квалификувало): {{Fb team (N) Al-Hilal}} (23 ноември 2021 година), {{Fb team (N) Al Ahly}} (17 јули 2021), {{Fb team (N) Wydad Casablanca}} (30 мај 2022), {{Fb team (N) Monterrey}} (28 октомври 2021), {{Fb team (N) Seattle Sounders FC}} (4 мај 2022), {{Fb team (N) Palmeiras}} (27 ноември 2021), {{Fb team (N) Flamengo}} (29 октомври 2022), {{Fb team (N) Chelsea}} (29 мај 2021) и {{Fb team (N) Real Madrid}} (28 мај 2022).</ref> |4 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2019|2019]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]])</small> |- |{{flagsport|JPN}} {{Fb team Urawa Red Diamonds}} |Победник на [[АФК Лига на шампиони 2022]] |6 мај 2023 |4 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2007|2007]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]])</small> |- |{{flagsport|UAE}} {{Fb team Al-Ain FC}} |Победник на [[АФК Лига на шампиони 2023-2024]] |25 мај 2024 |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2018|2018]])</small> |- |{{flagsport|KOR}} {{Fb team Ulsan HD}} |1. рангиран клуб во АФК рангирањето |17 април 2024 |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2020|2020]])</small> |- |{{flagsport|EGY}} {{Fb team Al Ahly SC}} |rowspan=4| [[КАФ]] |Победник на [[КАФ Лига на шампиони]] во [[КАФ Лига на шампиони 2020-2021|2020-2021]], [[КАФ Лига на шамиони 2022-2023|2022-2023]] и [[КАФ Лига на шампиони 2023-2024|2023-2024]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |10 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2005|2005]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2006|2006]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2008|2008]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2013|2013]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2020|2020]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]])</small> |- |{{flagsport|MAR}} {{Fb team Wydad Casablanca}} |Победник на [[КАФ Лига на шампиони 2021-2022]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]])</small> |- |{{flagsport|TUN}} {{Fb team Esperance Tunis}} |1. рангиран клуб во КАФ рангирањето |26 април 2024 |4 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2011|2011]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2018|2018]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2019|2019]])</small> |- |{{flagsport|RSA}} {{Fb team Mamelodi Sundowns}} |2. рангиран клуб во КАФ рангирањето |26 април 2024 |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2016|2016]])</small> |- |{{flagsport|MEX}} {{Fb team Monterrey}} |rowspan=4|[[КОНКАКАФ]] |Победник на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2021]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |6 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2011|2011]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2013|2013]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2019|2019]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]])</small> |- |{{flagsport|USA}} {{Fb team Seattle Sounders FC}} |Победник на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2022]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]])</small> |- |{{flagsport|USA}} {{Fb team Los Angeles FC}}<ref name="leon">Првично {{Fb team (N) Club Leon}} се квалификувал за турнирот како победник на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2023|КОНКАКАФ Лигата на шампионите 2023]], но на 21 март 2025 година биле исклучени од ФИФА поради кршење на правилата за повеќекратна сопственост, бидејќи го делат сопствеништвото со {{Fb team (N) Pachuca}}. Заменскиот тим бил одреден со бараж натпревар помеѓу {{Fb team (N) Los Angeles FC}} и {{Fb team (N) Club America}}, во кој победил американскиот клуб.</ref><ref>{{Cite web|url=https://inside.fifa.com/legal/judicial-bodies/media-releases/fifa-appeal-committee-decision-on-cf-pachuca-and-club-leon|title=FIFA Appeal Committee decision on CF Pachuca and Club León|website=inside.fifa.com|lingua=en|date=21 март 2025|access-date=21 март 2025}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.gazzetta.it/calcio/coppa-mondo-club/21-03-2025/mondiale-per-club-la-fifa-esclude-il-leon.shtml|title=C'è un caso al Mondiale per club. La Fifa esclude il Leòn per le regole sulle multiproprietà|publisher=La Gazzetta dello Sport|date=21 март 2025|access-date=21 март 2025}}</ref> | Победник на [[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Бараж|Бараж]] | 31 мај 2025 | 1. учество |- |{{flagsport|MEX}} {{Fb team Pachuca}} |Победник на [[КОНКАКАФ Куп на шампиони 2024]] |1 јуни 2024 |5 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2007|2007]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2008|2008]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2010|2010]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]])</small> |- |{{flagsport|BRA}} {{Fb team Palmeiras}} |rowspan=6|[[КОНМЕБОЛ]] |Победник на [[Копа Либертадорес 2021]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2020|2020]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]])</small> |- |{{flagsport|BRA}} {{Fb team Flamengo}} |Победник на [[Копа Либертадорес 2022]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2019|2019]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]])</small> |- |{{flagsport|BRA}} {{Fb team Fluminense}} |Победник на [[Копа Либертадорес 2023]] |4 ноември 2023 |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]])</small> |- |{{flagsport|BRA}} {{Fb team Botafogo}} |Победник на [[Копа Либертадорес 2024]] |30 ноември 2024 |1. учество |- |{{flagsport|ARG}} {{Fb team River Plate}} |1. рангиран клуб во КОНМЕБОЛ рангирањето |14 мај 2024 |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2015|2015]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2018|2018]])</small> |- |{{flagsport|ARG}} {{Fb team Boca Juniors}} |2. рангиран клуб во КОНМЕБОЛ рангирањето |22 август 2024 |2 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2007|2007]])</small> |- |{{flagsport|NZL}} {{Fb team Auckland City}} |[[Фудбалска конфедерација на Океанија|ОФК]] |1. рангиран клуб во ОФК меѓу победниците на [[ОФК Лига на шампиони|ОФК Лигата на шампионите]]<ref name="OFC">Бидејќи ОФК Лигата на шампионите во 2021 година била откажана, местото му било доделено на најдобриот тим на четиригодишната ранг-листа на ОФК меѓу оние што ја освоиле [[ОФК Лига на шампиони|ОФК Лигата на шампионите]] во периодот помеѓу 2022 и 2024 година.</ref> |17 декември 2023 |12 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2006|2006]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2009|2009]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2011|2011]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2013|2013]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2014|2014]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2015|2015]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2016|2016]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]], [[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]])</small> |- |{{flagsport|ENG}} {{Fb team Chelsea}} |rowspan=12|[[УЕФА]] |Победник на [[УЕФА Лига на шампиони 2020-2021]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |3 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2012|2012]], '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2021|2021]]''')</small> |- |{{flagsport|ESP}} {{Fb team Real Madrid}} |Победник на [[УЕФА Лига на шампиони|УЕФА Лигата на шампионите]] во [[УЕФА Лига на шампиони 2021-2022|2021-2022]] и [[УЕФА Лига на шампиони 2023-2024|2023-2024]] |14 март 2023<ref name=qualificate/> |7 <small>([[Светско клупско првенство во фудбал 2000|2000]], '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2014|2014]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2016|2016]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2017|2017]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2018|2018]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2022|2022]]''')</small> |- |{{flagsport|ENG}} {{Fb team Manchester City}} |Победник на [[УЕФА Лига на шампиони 2022-2023]] |10 јуни 2023 |2 <small>('''[[Светско клупско првенство во фудбал 2023|2023]]''')</small> |- |{{flagsport|GER}} {{Fb team Bayern Munchen}} |1. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name="rankingUEFA">На 17 декември 2023 година, ФИФА објавила дека за изданието во 2025 година, екипите квалификувани преку рангирањето на УЕФА ќе бидат избрани со користење на [[УЕФА кофициент]]от, земајќи ги предвид нивните резултати постигнати во УЕФА Лигата на шампионите во четиригодишниот период 2021-2024. Како резултат на тоа, потврдено е учеството на следните клубови: {{Fb team (N) Bayern Munchen}}, {{Fb team (N) Paris Saint-Germain}}, {{Fb team (N) Inter}}, {{Fb team (N) Porto}} и {{Fb team (N) Benfica}}</ref> |3 <small>('''[[Светско клупско првенство во фудбал 2013|2013]]''', '''[[Светско клупско првенство во фудбал 2020|2020]]''')</small> |- |{{flagsport|FRA}} {{Fb team Paris Saint-Germain}} |2. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name=rankingUEFA/> |1. учество |- |{{flagsport|ITA}} {{Fb team Inter}} |3. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name=rankingUEFA/> |2 <small>('''[[Светско клупско првенство во фудбал 2010|2010]]''')</small> |- |{{flagsport|POR}} {{Fb team Porto}} |4. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name=rankingUEFA/> |1. учество |- |{{flagsport|POR}} {{Fb team Benfica}} |5. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 декември 2023<ref name=rankingUEFA/> |1. учество |- |{{flagsport|GER}} {{Fb team Borussia Dortmund}} |6. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |6 март 2024 |1. учество |- |{{flagsport|ITA}} {{Fb team Juventus}} |7. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |12 март 2024 |1. учество |- |{{flagsport|ESP}} {{Fb team Atletico Madrid}} |8. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |16 април 2024 |1. учество |- |{{flagsport|AUT}} {{Fb team Salzburg}} |9. рангиран клуб во УЕФА рангирањето |17 април 2024 |1. учество |- |{{flagsport|USA}} {{Fb team Inter Miami}} |[[Фудбалска федерација на САД|Фед. на домаќинот]] |Победник на [[МЛС 2024#Завршна табела|MLS Supporters' Shield 2024]] |19 октомври 2024<ref name="intermiami"/> |1. учество |- |} ==Ждрепка== <div style="display: inline-table; vertical-align: top;"> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Шешир 1 ! style="width:170px" | Екипа ! {{Abbr|Конфед.|Конфедерација}} ! style="width:30px" | {{Abbr|Бод|Бодови во конфедерациското рангирање}} |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Manchester City}} | rowspan="4" style="font-size:85%" | [[УЕФА]] | 123 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Real Madrid}} | 119 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Bayern Munchen}} | 108 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|FRA}} {{Fb team (N) Paris Saint-Germain}} | 85 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Flamengo}} | rowspan="4" style="font-size:85%" | [[КОНМЕБОЛ]] | 141 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Palmeiras}} | 140 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) River Plate}} | 103 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Fluminense}} | 97 |} </div> <div style="display: inline-table; vertical-align: top;"> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Шешир 2 ! style="width:170px" | Екипа ! {{Abbr|Конфед.|Конфедерација}} ! style="width:30px" | {{Abbr|Бод|Бодови во конфедерациското рангирање}} |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Chelsea}} | rowspan="8" style="font-size:85%" | [[УЕФА]] | 79 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Borussia Dortmund}} | 79 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Inter}} | 76 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Porto}} | 68 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Atletico Madrid}} | 67 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Benfica}} | 52 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Juventus}} | 47 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|AUT}} {{Fb team (N) Salzburg}} | 40 |} </div> <div style="display: inline-table; vertical-align: top;"> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Шешир 3 ! style="width:170px" | Екипа ! {{Abbr|Конфед.|Конфедерација}} ! style="width:30px" | {{Abbr|Бод|Бодови во конфедерациското рангирање}} |- | style="text-align:left" | {{flagsport|SAU}} {{Fb team (N) Al-Hilal}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[Азиска фудбалска конфедерација|АФК]] | 118 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|KOR}} {{Fb team (N) Ulsan HD}} | 81 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|EGY}} {{Fb team (N) Al Ahly SC}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КАФ]] | 140 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|MAR}} {{Fb team (N) Wydad Casablanca}} | 108 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Monterrey}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КОНКАКАФ]] | 52 |- | style="text-align:left" | <s>{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Club Leon}}</s> <ref name="leon"/> | 47 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) Boca Juniors}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КОНМЕБОЛ]] | 71 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Botafogo}} | 37 |} </div> <div style="display: inline-table; vertical-align: top;"> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ Шешир 3 ! style="width:170px" | Екипа ! {{Abbr|Конфед.|Конфедерација}} ! style="width:30px" | {{Abbr|Бод|Бодови во конфедерациското рангирање}} |- | style="text-align:left" | {{flagsport|JPN}} {{Fb team (N) Urawa Red Diamonds}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[Азиска фудбалска конфедерација|АФК]] | 49 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|UAE}} {{Fb team (N) Al Ain FC}} | 43 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|TUN}} {{Fb team (N) Esperance}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КАФ]] | 100 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|RSA}} {{Fb team (N) Mamelodi Sundowns}} | 98 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Pachuca}} | rowspan="2" style="font-size:85%" | [[КОНКАКАФ]] | 34 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Seattle Sounders FC}} | 28 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|NZL}} {{Fb team (N) Auckland City}} | style="font-size:85%" | [[ОФК]] | 66 |- | style="text-align:left" | {{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Inter Miami}} | style="font-size:85%" | [[Фудбалска федерација на САД|Фед. домаќин]] | {{N/a}} |} </div> === Групи === {| | align="left" | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група А|Група А]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |А1 | style="text-align:left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Palmeiras}} |- |А2 | style="text-align:left" |{{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Porto}} |- |А3 | style="text-align:left" |{{flagsport|EGY}} {{Fb team (N) Al Ahly SC}} |- |А4 | style="text-align:left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Inter Miami}} |} | align="left" | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Б|Група Б]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Б1 | style="text-align:left" |{{flagsport|FRA}} {{Fb team (N) Paris Saint-Germain}} |- |Б2 | style="text-align:left" |{{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Atletico Madrid}} |- |Б3 | style="text-align:left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Botafogo}} |- |Б4 | style="text-align:left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Seattle Sounders FC}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Ц|Група Ц]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Ц1 | style="text-align:left" |{{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Bayern Munchen}} |- |Ц2 | style="text-align:left" |{{flagsport|NZL}} {{Fb team (N) Auckland City}} |- |Ц3 | style="text-align:left" |{{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) Boca Juniors}} |- |Ц4 | style="text-align:left" |{{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Benfica}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Д|Група Д]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Д1 | style="text-align:left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Flamengo}} |- |Д2 | style="text-align:left" |{{flagsport|TUN}} {{Fb team (N) Esperance Tunis}} |- |Д3 | style="text-align:left" |{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Chelsea}} |- |Д4 | style="text-align:left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Los Angeles FC}}<ref name="leon"/> |} |- | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Е|Група Е]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Е1 | style="text-align:left" |{{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) River Plate}} |- |Е2 | style="text-align:left" |{{flagsport|JPN}} {{Fb team (N) Urawa Red Diamonds}} |- |Е3 | style="text-align:left" |{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Monterrey}} |- |Е4 | style="text-align:left" |{{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Inter}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Ф|Група Ф]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Ф1 | style="text-align:left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Fluminense}} |- |Ф2 | style="text-align:left" |{{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Borussia Dortmund}} |- |Ф3 | style="text-align:left" |{{flagsport|KOR}} {{Fb team (N) Ulsan HD}}} |- |Ф4 | style="text-align:left" |{{flagsport|RSA}} {{Fb team (N) Mamelodi Sundowns}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Г|Група Г]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Г1 | style="text-align:left" |{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Manchester City}} |- |Г2 | style="text-align:left" |{{flagsport|MAR}} {{Fb team (N) Wydad Casablanca}} |- |Г3 | style="text-align:left" |{{flagsport|UAE}} {{Fb team (N) Al Ain FC}} |- |Г4 | style="text-align:left" |{{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Juventus}} |} | {| class="wikitable" style="text-align:center" |+[[Светско клупско првенство во фудбал 2025#Група Х|Група Х]] ! style="width:30px" |{{Tooltip|Поз.|Позиција}} ! style="width:200px" |Екипа |- |Х1 | style="text-align:left" |{{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Real Madrid}} |- |Х2 | style="text-align:left" |{{flagsport|SAU}} {{Fb team (N) Al-Hilal}} |- |Х3 | style="text-align:left" |{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Pachuca}} |- |Х4 | style="text-align:left" |{{flagsport|AUT}} {{Fb team (N) Salzburg}} |} |} {{Clear}} ==Стадиони== На 28 септември 2024 година биле објавени сите 12 стадиони кој ќе бидат домаќини на турнирот.<ref>{{Cite web|url=https://www.fifa.com/it/tournaments/mens/club-world-cup/usa-2025/articles/guida-stadi-mondiale-per-club-2025?intcmp=%28p_fifacom%29_%28d_%29_%28c_webheader-mcf-2025%29_%28sc_venues%29_%28ssc_%29_%28sssc_%29_%28l_it%29_%28da_29092024%29|title=Gli stadi della Coppa del Mondo per club FIFA 2025|website=FIFA|language=it|access-date=29 септември 2024}}</ref> Првиот натпревар со кој бил отворен турнирот се одиграл на 14 јуни 2025 година на стадионот [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]] во [[Мајами]], додека финалето се одиграло на 13 јули 2025 година на стадионот [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]] во [[Њујорк]].<ref name="intermiami">{{Cite web|url=https://www.fifa.com/it/tournaments/mens/club-world-cup/usa-2025/articles/inter-miami-mondiale-per-club|title=L'Inter Miami parteciperà alla FIFA Club World Cup 2025|date=20 октомври 2024|access-date=20 октомври 2024}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.fifa.com/it/tournaments/mens/club-world-cup/usa-2025/articles/12-stadi-mondiale-per-club-fifa|title=FIFA Club World Cup 2025™: il Presidente Infantino annuncia gli stadi ospitanti|website=FIFA|language=it|access-date=29 септември 2024}}</ref> {| class="wikitable" style="width: 100%; text-align:center" |+ |- ! colspan=2 rowspan="4" style="width: 40%" |<div align="center"> {{Location map+|USA|float=none|width=450|places= {{Location map~|USA|lat=34.05223|long=-118.24368|label='''[[Лос Анџелес]]'''}} {{Location map~|USA|lat=40.716667|long=-74|position=right|label='''[[Њујорк]]'''}} {{Location map~|USA|lat=35.219|long=-80.848|position=top|label='''[[Шарлот]]'''}} {{Location map~|USA|lat=39.096|long=-84.518|position=left|label='''[[Синсинати]]'''}} {{Location map~|USA|lat=38.89|long=-77.08|position=right|label='''[[Вашингтон]]'''}} {{Location map~|USA|lat=33.755|long=-84.39|label='''[[Атланта]]'''}} {{Location map~|USA|lat=39.998056|long=-75.144722|label='''[[Филаделфија]]'''}} {{Location map~|USA|lat=28.527|long=-81.365|position=top|label='''[[Орландо (Флорида)|Орландо]]'''}} {{Location map~|USA|lat=36.164|long=-86.781|position=left|label='''[[Нешвил]]'''}} {{Location map~|USA|lat=47.60621|long=-122.33207|position=bottom|label='''[[Сиетл]]'''}} {{Location map~|USA|lat=25.787778|long=-80.224167|position=bottom|label='''[[Мајами]]'''}} }}</div> !style="width: 20%" |[[Лос Анџелес]] !style="width: 20%" |[[Њујорк]] !style="width: 20%" |[[Нешвил]] |- |[[Роуз Боул]]<br/><small>([[Пасадена (Калифорнија)|Пасадена]], [[Калифорнија]])</small> |[[Стадион МетЛајф|МетЛајф]]<br/><small>([[Ист Ратерфорд]], [[Њу Џерзи]])</small> |[[Џодис Парк]] |- | Капацитет: '''{{formatnum:88500}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:82500}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:30000}}''' |- |[[File:2018.06.17_Over_the_Rose_Bowl,_Pasadena,_CA_USA_0039_(42855669451)_(cropped).jpg|200px]] |[[File:Metlife stadium (Aerial view).jpg|200px]] |[[File:GEODIS_Park.jpg|200px]] |- ![[Шарлот]] ![[Атланта]] ![[Филаделфија]] ![[Сиетл]] ![[Синсинати]] |- |[[Стадион Бенк оф Америка|Бенк оф Америка]] |[[Стадион Мерцедес Бенц|Мерцедес-Бенц]] |[[Линколн Фајненшел Филд]] |[[Лумен Филд]] |[[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]] |- | Капацитет: '''{{formatnum:75000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:75000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:69000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:69000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:26000}}''' |- |[[File:BofAStadium2015.JPG|200px]] |[[File:Mercedes Benz Stadium time lapse capture 2017-08-13.jpg|200px]] |[[File:Philly_(45).JPG|200px]] |[[File:Qwest Field North.jpg|200px]] |[[File:Tql-stadium_world-cup-qualifier_usmnt-v-mexico_11-12-2021_1903.jpg|200px]] |- !colspan=2|[[Орландо (Флорида)|Орландо]] ![[Мајами]] ![[Вашингтон]] |- |[[Стадион Кемпинг Ворлд|Кемпинг Ворлд]] |[[Стадион Орландо Сити]] |[[Стадион Хард Рок]]<br/><small>([[Мајами Гарденс]], [[Флорида]])</small> |[[Ауди Филд]] |- | Капацитет: '''{{formatnum:65000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:25000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:65000}}''' | Капацитет: '''{{formatnum:20000}}''' |- |[[File:Citrus_Bowl_Orlando_City.jpg|200px]] |[[File:Open_House_Event_(32264010504).jpg|200px]] |[[File:Hard Rock Stadium 2017 2.jpg|200px]] |[[File:Audi_Field_(45116253932).jpg|200px]] |} == Бараж == Првично {{Fb team (N) Club Leon}} се квалификувал за турнирот како победник на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2023|КОНКАКАФ Лигата на шампионите 2023]], но на 21 март 2025 година биле исклучени од ФИФА поради кршење на правилата за повеќекратна сопственост, бидејќи го делат сопствеништвото со {{Fb team (N) Pachuca}}.<ref>{{cite web |date=21 март 2025 |title=FIFA Appeal Committee decision on CF Pachuca and Club León |url=https://inside.fifa.com/legal/judicial-bodies/media-releases/fifa-appeal-committee-decision-on-cf-pachuca-and-club-leon |language=en }}</ref> На 6 мај, [[Суд за спортска арбитража|Судот за спортска арбитража]] (CAS) ја отфрлил жалбата на Леон, Пачука и {{Fb team (N) Alajuelense}}, кои првично го поднеле случајот до ФИФА. ФИФА потоа го потврдила исклучувањето на Леон и одредила да се одигра бараж натпревар помеѓу {{Fb team (N) Los Angeles FC}}, финалист на [[КОНКАКАФ Лига на шампиони 2023|КОНКАКАФ Лигата на шампионите 2023]], и {{Fb team (N) Club America}}, најдобро рангираниот клуб на ранг-листата на КОНКАКАФ по крајот на 2024 година.<ref>{{cite web |date=6 мај 2025 |title=FIFA takes decision on last FIFA Club World Cup 2025 participating team |url=https://inside.fifa.com/organisation/media-releases/decision-on-last-fifa-club-world-cup-2025-participating-team |language=en }}</ref> {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|5|31|df=y}} |време = 19:30 |екипа1 = {{Fb-rt team Los Angeles FC}} |резултат = 2-1 |екипа2 = {{Fb team Club America}} |голови1 = *[[Игор Жезус (фудбалер 2003)|Игор Жезус]] {{goal|89}} *[[Денис Буанга|Буанга]] {{goal|115}} |голови2 = *{{goal|64|пен.}} [[Брајан Родригес|Родригес]] |aet = yes |стадион = [[Стадион Бенк оф Калифорнија|Бенк оф Калифорнија]] |гледачи = 20.714 |судија = {{flagsport|BRA}} [[Вилтон Сампајо]] |извештај = https://www.fifa.com/it/match-centre/match/2y0bs9z3jy1tvxkbgey8ac9p0/a43ylo3ozw62lw2qcnv3hlqfo/3j68z030kvc12z7lap9izaf4k/586ww6p8yj540g0ppkc5n0hzo?date=2025-06-01 }} ==Фаза по групи== ===Група А=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Palmeiras}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Porto}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|EGY}} {{Fb team (N) Al Ahly SC}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Inter Miami}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|14|df=y}} |време = 20:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Al Ahly SC}} |резултат = 0&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Inter Miami}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами Гарденс]] |гледачи = 60.927<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10536/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Al Ahly FC v. Inter Miami CF |publisher=[[FIFA]] |date=June 14, 2025 |access-date=June 14, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|AUS}} [[Алиреза Фагани]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019152 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|15|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Palmeiras}} |резултат = 0&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Porto}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = 46.275<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10533/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Palmeiras v. FC Porto |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 15, 2025 |access-date=June 15, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|HON}} [[Саид Мартинес]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019149 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|19|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Palmeiras}} |резултат = 2&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Al Ahly SC}} |голови1 = *[[Весам Абу Али|Абу Али]] {{goal|49|авт.}} *[[Хосе Мануел Лопес (фудбалер)|Лопес]] {{goal|59}} |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = 35.179<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10532/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Palmeiras v. Al Ahly FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 19, 2025 |access-date=June 19, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ENG}} [[Антони Тејлор]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019148 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|19|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Inter Miami}} |резултат = 2&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Porto}} |голови1 = *[[Теласко Сеговија|Сеговија]] {{goal|47}} *[[Лионел Меси|Меси]] {{goal|54}} |голови2 = *{{goal|{{0}}8|пен.}} [[Саму Агехова|Агехова]] |стадион = [[Стадион Мерцедес Бенц|Мерцедес-Бенц]], [[Атланта]] |гледачи = 31.783<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10535/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Inter Miami CF v. FC Porto |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 19, 2025 |access-date=June 19, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|CHL}} [[Кристијан Гарај]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019151 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|23|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Inter Miami}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Palmeiras}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами Гарденс]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019153 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|23|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Porto}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Al Ahly SC}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019150 }} ---- ===Група Б=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|FRA}} {{Fb team (N) Paris Saint-Germain}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Atletico Madrid}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Botafogo}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Seattle Sounders FC}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|15|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Paris Saint-Germain}} |резултат = 4&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Atletico Madrid}} |голови1 = *[[Фабијан Руис|Фабијан]] {{goal|19}} *[[Витиња (фудбалер февруари 2000)|Витиња]] {{goal|45+1}} *[[Сени Мајулу|Мајулу]] {{goal|87}} *[[Ли Канг Ин]] {{goal|90+7|пен.}} |голови2 = |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = 80.619<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10539/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Paris Saint-Germain v. Atlético de Madrid |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 15, 2025 |access-date=June 15, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ROU}} [[Иштван Ковач (фудбалски судија)|Иштван Ковач]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019155 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|15|df=y}} |време = 19:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Botafogo}} |резултат = 2&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Seattle Sounders FC}} |голови1 = *[[Жаир Куња|Куња]] {{goal|28}} *[[Игор Жезус (фудбалер 2001)|Игор Жезус]] {{goal|44}} |голови2 = *{{goal|75}} [[Кристијан Ролдан|К. Ролдан]] |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = 30.151<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10541/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Botafogo v. Seattle Sounders FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 15, 2025 |access-date=June 15, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|SWE}} [[Глен Ниберг]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019157 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|19|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Seattle Sounders FC}} |резултат = 1&ndash;3 |екипа2 = {{Fb team Atletico Madrid}} |голови1 = [[Алберт Руснак|Руснак]] {{goal|50}} |голови2 = *{{goal|11}}, {{goal|55}} [[Пабло Бариос (фудбалер)|Бариос]] *{{goal|47}} [[Аксел Витсел|Витсел]] |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = 51,636<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10542/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Seattle Sounders FC v. Atlético de Madrid |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 19, 2025 |access-date=June 19, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ARG}} Јаел Фалкон Перес |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019158 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|19|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Paris Saint-Germain}} |резултат = 0&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Botafogo}} |голови1 = |голови2 = *{{goal|36}} [[Игор Жезус (фудбалер 2001)|Игор Жезус]] |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = 53.699<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10540/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Paris Saint-Germain v. Botafogo |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 19, 2025 |access-date=June 19, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|CAN}} [[Дру Фишер]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019156 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|23|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Seattle Sounders FC}} |резултат = - |екипа2 = {{Fb team Paris Saint-Germain}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019159 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|23|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Atletico Madrid}} |резултат = - |екипа2 = {{Fb team Botafogo}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019154 }} ---- ===Група Ц=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Bayern Munchen}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|NZL}} {{Fb team (N) Auckland City}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) Boca Juniors}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|POR}} {{Fb team (N) Benfica}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|15|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Bayern Munchen}} |резултат = 10&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Auckland City}} |голови1 = *[[Кингсли Коман|Коман]] {{goal|{{0}}6}}, {{goal|21}} *[[Саша Бој|Бој]] {{goal|18}} *[[Мајкл Олисе|Олисе]] {{goal|20}}, {{goal|45+3}} *[[Томас Милер|Милер]] {{goal|45}}, {{goal|89}} *[[Џамал Мусиала|Мусиала]] {{goal|67}}, {{goal|73|пен.}}, {{goal|84}} |голови2 = |стадион = [[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]], [[Синсинати]] |гледачи = 21.152<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10545/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: FC Bayern München v. Auckland City FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 15, 2025 |access-date=June 15, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|SEN}} Иса Си |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019161 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|16|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Boca Juniors}} |резултат = 2&ndash;2 |екипа2 = {{Fb team Benfica}} |голови1 = *[[Николас Отаменди|Отаменди]] {{goal|21|авт.}} *[[Родриго Батаља|Батаља]] {{goal|27}} |голови2 = *{{goal|45+3|пен.}} [[Анхел Ди Марија|Ди Марија]] *{{goal|84}} [[Николас Отаменди|Отаменди]] |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами Гарденс]] |гледачи = 55.574<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10546/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CA Boca Juniors v. SL Benfica |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 16, 2025 |access-date=June 16, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|MEX}} [[Сесар Артуро Рамос|Сесар Рамос]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019162 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|20|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Benfica}} |резултат = 6&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Auckland City}} |голови1 = *[[Анхел Ди Марија|Ди Марија]] {{goal|45+8|пен.}}, {{goal|90+8|пен.}} *[[Вангелис Павлидис|Павлидис]] {{goal|53}} *[[Ренато Санчес|Санчес]] {{goal|63}} *[[Леандро Бареиро|Бареиро]] {{goal|76}}, {{goal|78}} |голови2 = |стадион = [[Стадион Орландо Сити]], [[Орландо]] |гледачи = 6.730<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10549/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: SL Benfica v. Auckland City FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 20, 2025 |access-date=June 20, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|QAT}} Салман Фалахи |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019165 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|20|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Bayern Munchen}} |резултат = 2&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Boca Juniors}} |голови1 = *[[Хари Кејн|Кејн]] {{goal|18}} *[[Мајкл Олисе|Олисе]] {{goal|84}} |голови2 = *{{goal|66}} [[Мигел Мерентиел|Мерентиел]] |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами Гарденс]] |гледачи = 63.587<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10547/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: FC Bayern München v. CA Boca Juniors |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 20, 2025 |access-date=June 20, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|IRN}} [[Алиреза Фагани]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019163 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|24|df=y}} |време = 14:00 [[UTC−05:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Auckland City}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Boca Juniors}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Џодис Парк]], [[Нешвил]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019164 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|24|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Benfica}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Bayern Munchen}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Бенк оф Америка|Бенк оф Америка]], [[Шарлот]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019160 }} ---- ===Група Д=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Flamengo}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|TUN}} {{Fb team (N) Esperance Tunis}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Chelsea}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|USA}} {{Fb team (N) Los Angeles FC}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|16|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Chelsea}} |резултат = 2&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Los Angeles FC}} |голови1 = *[[Педро Нето|Нето]] {{goal|34}} *[[Енцо Фернандес|Фернандес]] {{goal|79}} |голови2 = |стадион = [[Стадион Мерцедес-Бенц|Мерцедес-Бенц]], [[Атланта]] |гледачи = 22.137<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10550/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Chelsea FC v. LAFC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 16, 2025 |access-date=June 16, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|VEN}} [[Хесус Валенсуела]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019166 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|16|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Flamengo}} |резултат = 2&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Esperance Tunis}} |голови1 = *[[Хорхијан де Араскаета|Де Араскаета]] {{goal|17}} *[[Луис Араужо (фудбалер)|Араужо]] {{goal|70}} |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = 25.797<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10553/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Flamengo v. Espérance de Tunisie |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 16, 2025 |access-date=June 16, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|NED}} [[Дани Макели]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019169 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|20|df=y}} |време = 14:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Flamengo}} |резултат = 3&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Chelsea}} |голови1 = *[[Бруне Енрике (фудбалер 1990)|Бруно Енрике]] {{goal|62}} *[[Данило Луис да Силва|Данило]] {{goal|65}} *[[Валас Јан]] {{goal|83}} |голови2 = *{{goal|13}} [[Педро Нето|Нето]] |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = 54.619<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10554/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CR Flamengo v. Chelsea FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 20, 2025 |access-date=June 20, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|SLV}} [[Иван Бартон]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019170 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|20|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−05:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Los Angeles FC}} |резултат = 0&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Esperance Tunis}} |голови1 = |голови2 = {{goal|70}} [[Јусеф Белаили|Белаили]] |стадион = [[Џодис Парк]], [[Нешвил]] |гледачи = 13.651<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10551/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: LAFC v. Espérance de Tunisie |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 20, 2025 |access-date=June 20, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|NOR}} [[Еспен Ескас]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019167 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|24|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Los Angeles FC}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Flamengo}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Кемпинг Ворлд|Кемпинг Ворлд]], [[Орландо]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019168 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|24|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Esperance Tunis}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Chelsea}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019171 }} ---- ===Група Е=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|ARG}} {{Fb team (N) River Plate}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|JPN}} {{Fb team (N) Urawa Red Diamonds}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Monterrey}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Inter}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|17|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team River Plate}} |резултат = 3&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Urawa Red Diamonds}} |голови1 = *[[Факундо Колидио|Колидио]] {{goal|12}} *[[Себастијан Дриуси|Дриуси]] {{goal|48}} *[[Максимилијано Меса (фудбалер 1992)|Меса]] {{goal|73}} |голови2 = |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = 11.974<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10561/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CA River Plate v. Urawa Red Diamonds |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 17, 2025 |access-date=June 17, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|GER}} [[Felix Zwayer]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019177 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|17|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Monterrey}} |резултат = 1&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Inter}} |голови1 = *[[Серхио Рамос|Рамос]] {{goal|25}} |голови2 = *{{goal|42}} [[Лаутаро Мартинес|Л. Мартинес]] |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = 40.311<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10558/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CF Monterrey v. FC Internazionale Milano |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 17, 2025 |access-date=June 17, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|BRA}} [[Вилтон Сампајо]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019174 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|21|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Inter}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Urawa Red Diamonds}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019175 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|21|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team River Plate}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Monterrey}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019173 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|25|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Inter}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team River Plate}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Лумен Филд]], [[Сиетл]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019176 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|25|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−07:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Urawa Red Diamonds}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Monterrey}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Роуз Боул]], [[Лос Анџелес]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019172 }} ---- ===Група Ф=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|BRA}} {{Fb team (N) Fluminense}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|GER}} {{Fb team (N) Borussia Dortmund}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|KOR}} {{Fb team (N) Ulsan HD}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|RSA}} {{Fb team (N) Mamelodi Sundowns}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|17|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Fluminense}} |резултат = 0&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Borussia Dortmund}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = 34.736<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10562/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Fluminense FC v. Borussia Dortmund |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 17, 2025 |access-date=June 17, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|UZB}} Илгиз Танташев |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019178 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|17|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Ulsan HD}} |резултат = 0&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Mamelodi Sundowns}} |голови1 = |голови2 = *{{goal|36}} [[Икрам Рајнерс|Рајнерс]] |стадион = [[Стадион Орландо Сити]], [[Орландо]] |гледачи = 3.412<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10567/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Ulsan HD v. Mamelodi Sundowns FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 17, 2025 |access-date=June 17, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|FRA}} [[Клеман Тирпен]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019183 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|21|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Mamelodi Sundowns}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Borussia Dortmund}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]], [[Синсинати]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019181 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|21|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Fluminense}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Ulsan HD}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион МетЛајф|МетЛајф]], [[Ист Ратерфорд]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019179 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|25|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Borussia Dortmund}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Ulsan HD}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]], [[Синсинати]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019180 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|25|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Mamelodi Sundowns}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Fluminense}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019182 }} ---- ===Група Г=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Manchester City}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|MAR}} {{Fb team (N) Wydad Casablanca}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|UAE}} {{Fb team (N) Al Ain FC}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|ITA}} {{Fb team (N) Juventus}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|18|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Manchester City}} |резултат = 2&ndash;0 |екипа2 = {{Fb team Wydad Casablanca}} |голови1 = *[[Фил Фоден|Фоден]] {{goal|{{0}}2}} *[[Жереми Доку|Доку]] {{goal|42}} |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = 37.446<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10571/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Manchester City v. Wydad AC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 18, 2025 |access-date=June 18, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|BRA}} [[Рамон Абати]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019187 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|18|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Al Ain FC}} |резултат = 0&ndash;5 |екипа2 = {{Fb team Juventus}} |голови1 = |голови2 = *{{goal|11}}, {{goal|45+4}} [[Рандал Коло Муани|Коло Муани]] *{{goal|21}}, {{goal|58}} [[Франсиско Консеисао|Консеисао]] *{{goal|31}} [[Кенан Јилдиз|Јилдиз]] |стадион = [[Ауди Филд]], [[Вашингтон]] |гледачи = 18.161<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10572/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Al Ain FC v. Juventus FC |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 18, 2025 |access-date=June 18, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|USA}} [[Тори Пенсо]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019188 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|22|df=y}} |време = 12:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Juventus}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Wydad Casablanca}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019186 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|22|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Manchester City}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Al Ain FC}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Мерцедес-Бенц|Мерцедес-Бенц]], [[Атланта]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019184 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|26|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Juventus}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Manchester City}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Кемпинг Ворлд|Кемпинг Ворлд]], [[Орландо]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019185 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|26|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Wydad Casablanca}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Al Ain FC}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Ауди Филд]], [[Вашингтон]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019189 }} ---- ===Група Х=== {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !width=7%|{{Abbr|Поз.|Позиција}} !width=200|Екипа !width=20|{{Abbr|Бод|Бодови}} !width=20|{{Abbr|ОН|Одиграни натпревари}} !width=20|{{Abbr|П|Победи}} !width=20|{{Abbr|Н|Нерешени}} !width=20|{{Abbr|И|Изгубени}} !width=20|{{Abbr|ДГ|Дадени голови}} !width=20|{{Abbr|ПГ|Примени голови}} !width=25|{{Abbr|ГР|Гол-разлика}} |- bgcolor=ccffcc |1.|| align="left" |{{flagsport|ESP}} {{Fb team (N) Real Madrid}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- bgcolor=ccffcc |2.|| align="left" |{{flagsport|SAU}} {{Fb team (N) Al-Hilal}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |3.|| align="left" |{{flagsport|MEX}} {{Fb team (N) Pachuca}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |- |4.|| align="left" |{{flagsport|AUT}} {{Fb team (N) Salzburg}} |'''0'''||0||0||0||0||0||0||0 |} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|18|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Real Madrid}} |резултат = 1&ndash;1 |екипа2 = {{Fb team Al-Hilal}} |голови1 = [[Гонсало Гарсија (фудбалер 2004)|Г. Гарсија]] {{goal|34}} |голови2 = {{goal|41|пен.}} [[Рубен Невеш|Невеш]] |стадион = [[Стадион Хард Рок|Хард Рок]], [[Мајами]] |гледачи = 62.415<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10576/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: Real Madrid C. F. v. Al Hilal |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 18, 2025 |access-date=June 18, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ARG}} [[Факундо Тељо]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019192 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|18|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Pachuca}} |резултат = 1&ndash;2 |екипа2 = {{Fb team Salzburg}} |голови1 = [[Брајан Гонсалес (мексикански фудбалер)|Гонсалес]] {{goal|56}} |голови2 = *{{goal|42}} [[Оскар Глух|Глух]] *{{goal|76}} [[Карим Онисиво|Онисиво]] |стадион = [[Стадион ТКјуЛ|ТКјуЛ]], [[Синсинати]] |гледачи = 5.282<ref>{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce233/r10575/pdf/FullTimeMatchReport-English.pdf |title=Match Report: CF Pachuca v. FC Salzburg |publisher=Fédération Internationale de Football Association|website=FIFA.com|date=June 18, 2025 |access-date=June 18, 2025}}</ref> |судија = {{flagsport|ALG}} [[Мустафа Горбал]] |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019191 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|22|df=y}} |време = 15:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Real Madrid}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Pachuca}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Стадион Бенк оф Америка]], [[Шарлот]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019190 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|22|df=y}} |време = 18:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Salzburg}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Al-Hilal}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Ауди Филд]], [[Вашингтон]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019195 }} ---- {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|26|df=y}} |време = 20:00 [[UTC−05:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Al-Hilal}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Pachuca}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Џодис Парк]], [[Нешвил]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019193 }} {{Football box collapsible no.2 |nobars = 1 |дата = {{Start date|2025|6|26|df=y}} |време = 21:00 [[UTC−04:00]] |екипа1 = {{Fb-rt team Salzburg}} |резултат = &ndash; |екипа2 = {{Fb team Real Madrid}} |голови1 = |голови2 = |стадион = [[Линколн Фајненшел Филд]], [[Филаделфија]] |гледачи = |судија = |извештај = https://www.fifa.com/en/match-centre/match/10005/289175/289176/400019194 }} ---- == Нокаут фаза == ==== Резултати ==== {{Осмина-финале |style=white-space:nowrap|widescore=yes|bold_winner=high|3rdplace=no |RD1-seed1 = 1A |RD1-team1 = |RD1-score1 = |RD1-seed2 = 2B |RD1-team2 = |RD1-score2 = |RD1-seed3 = 1C |RD1-team3 = |RD1-score3 = |RD1-seed4 = 2D |RD1-team4 = |RD1-score4 = |RD1-seed5 = 1E |RD1-team5 = |RD1-score5 = |RD1-seed6 = 2F |RD1-team6 = |RD1-score6 = |RD1-seed7 = 1G |RD1-team7 = |RD1-score7 = |RD1-seed8 = 2H |RD1-team8 = |RD1-score8 = |RD1-seed9 = 1B |RD1-team9 = |RD1-score9 = |RD1-seed10 = 2A |RD1-team10 = |RD1-score10 = |RD1-seed11 = 1D |RD1-team11 = |RD1-score11 = |RD1-seed12 = 2C |RD1-team12 = |RD1-score12 = |RD1-seed13 = 1F |RD1-team13 = |RD1-score13 = |RD1-seed14 = 2E |RD1-team14 = |RD1-score14 = |RD1-seed15 = 1H |RD1-team15 = |RD1-score15 = |RD1-seed16 = 2G |RD1-team16 = |RD1-score16 = |RD2-team1 = |RD2-score1 = |RD2-team2 = |RD2-score2 = |RD2-team3 = |RD2-score3 = |RD2-team4 = |RD2-score4 = |RD2-team5 = |RD2-score5 = |RD2-team6 = |RD2-score6 = |RD2-team7 = |RD2-score7 = |RD2-team8 = |RD2-score8 = |RD3-team1 = |RD3-score1 = |RD3-team2 = |RD3-score2 = |RD3-team3 = |RD3-score3 = |RD3-team4 = |RD3-score4 = |RD4-team1 = |RD4-score1 = |RD4-team2 = |RD4-score2 = |RD4-team3 = |RD4-score3 = |RD4-team4 = |RD4-score4 = }} ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== {{commons category}} * {{Official website|https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/club-world-cup/usa-2025}} * [https://inside.fifa.com/fifa-rankings/fifa-club-world-cup Рангирање на клубовите по конфедерации] – ФИФА [[Категорија:Светско клупско првенство во фудбал 2025]] [[Категорија:Изданија на Светското клупско првенство во фудбал|2025]] hflr3bk5h7i9l5o4icls1nxh790rxz5 0 1372254 5382661 5382216 2025-06-22T07:56:30Z Chnitke 80568 5382661 wikitext text/x-wiki '''Продолжена аерација''' е метод на третман на отпадните води со специфична употреба на активирана тиња. Најчесто овој метод се користи за релативно помали количини на отпад, при то акцентот е ставен врз употреба на едноставна механичка технологија.<ref>[https://www.wwdmag.com/what-is-articles/article/33019132/what-is-extended-aeration/ What is extended aeration]</ref> ==Конвенционален третман на отпадни води== Механизираниот третман на отпадните води со овој метод се базира на таложење на бистра вода врз која се врши одредена биолошка постапка која се јавува како секундарна постапка на бистрење. Биолошката постапка се состои во поставување на активна тиња која е примарна супстанција или биолошки материјал за бистрење на водата. ==Модификација на процесот== Водата се пропушта низ тиата која е своевиден растителен филтер за бистрење на течноста. Постојат дв принципи за бистрење на отпадната вода: бистрење на водата во која има и цврти примеси преку секундарна тиња и бистрење и прочистување на водата од органски примеси преку „стара и активна тиња“<ref>https://www3.epa.gov/npdes/pubs/package_plant.pdf/ </ref> ==Апликации== Овој метод обично се користи во префабрикувани „постројки за пакување“ наменети за минимизирање на трошоците отстранување на отпад од мали заедници, туристички објекти или училишта. Во споредба со традиционалната активна тиња, методот со старата стара тиња нуди стабилен биолошки екосистем, подобро прилагоден за ефикасно третирање на флуктуациите на оптоварувањето со отпад. Понекогаш врз активната тиња се додава и шечер кој што служи за одржување и поголема активност на развојот на тињата и нејзината прочистителна особина- популациите на тињата [[микробни]] но понекога оваа потранување на тињата ја зголемува количината на отпадна тиња што изискува и нејзино почесто отстранување во нејзиниот процес. Тињата може периодично да се отстранува со камиони за пумпање на септички јами..<ref>https://www.membranechemicals.com/water-treatment/extended-aeration-treatment-packages/ </ref> ==Поврзано== * [[Список на технологии за третман на отпадни води]] ==Наводи== {{наводи}} [[Категорија:Еколошко инженерство]] [[Категорија:Технологии за контрола на загадувањето]] [[Категорија:Санитација]] [[Категорија:Канализација]] [[Категорија:Канализациска инфраструктура]] [[Категорија:Технологија за третман на отпад]] [[Категорија:Третман на вода]] tj2pqqglcejig58afc4v96tamhu6lgs 0 1372261 5382662 5378877 2025-06-22T08:05:17Z Chnitke 80568 5382662 wikitext text/x-wiki {{Infobox organization |name = Здружение за анаеробна дигестија и биогас |image = |size = |caption = |abbreviation = АДБА |motto = |formation = 2009 |extinction = |status = |purpose = Гласот на [[Анаеробна дигестија]] и биогас во Велика Британија |location = Здружение за анаеробна дигестија и биогас, Одржлив Бенксајд, Самнер Стрит 105, Лондон SE1 9HZ |region_served = Велика Британија |membership = |leader_title = Главен извршен директор |leader_name = Шарлот Мортон |main_organ = |parent_organization = |affiliations = |budget = |website = [http://adbioresources.org/ ADBA Homepage] |remarks = }} '''Здружение за анаеробна дигестија и биогас''' (АДБА), порано Здружение за анаеробна дигестија и биогас, е [[трговско здружение]] со седиште во Обединетото Кралство, кое се ангажира за да ги популаризира здруенијата кои работаат врз активностите за [[анаеробна дигестија]] и биогас. АДБА е основана во септември 2009 година од Лорд Редесдејл заедно со 10 компании-основачи-членки со цел да ги претставуваат интересите во оваа индустријата. АДБА се стреми да го промовира развојот на индустријата за анаеробна дигестија низ цела Велика Британија, со цел и план ова да се постигне во рок од една деценија од нејзиното основање. Основната заложба е да ги елиминираат бариерите со кои се соочуваат организациите во оваа област. Свесни дека не постоела индустриска група која ексклузивно ја претставувала индустријата за анаеробна дигестија во Велика Британија (претходно [[Здружение за обновлива енергија]] и Здружението за рециклирање на органски матери, оформиле групации кои биле поврзани со анаеробната дигестија. АДБА била формирана од голем број компании со седиште во Велика Британија кои се специјализирани за технологии за анаеробна дигестија, вклучувајќи ги, [[Кларк Енерџи]], Ентек, и Монсал. Во текот на своето релативно кратко време на постоење, АДБА извршила голем придонес придонеси во развојот на законодавството, вклучително и промовирање на повисоки износи за тарифи преку кои е зголемено инвестирањето во обновливите извори на енергија за постројки за дигестија и платформа за тргување со јаглеродни соединенија од биометан. Денес во ова специфично движење се вклучени над 370 компании-членки. На 1 октомври 2014 година, АДБА објавила дека го менува своето име во Здружение за анаеробна дигестија и биоресурси, „како одговор на брзото менување наполитички и економски пејзаж“ или поедноставно како резултат на проширувањето на опсегот не нејзиното делување ==Надворешни врски== * [http://adbioresources.org/ Веб-страница на Здружението за анаеробна дигестија и биоресурси] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Здружение за анаеробна дигестија и биоресурси}} [[Категорија:Анаеробна дигестија]] [[Категорија:Биоенергија во Обединетото Кралство]] [[Категорија:Биоенергија организации]] [[Категорија:Професионални здруженија со седиште во Обединетото Кралство]] [[Категорија:Отпад]] 551d9wsoenjj9tiy7gnpqd6em1j6kdh 0 1372265 5382670 5378903 2025-06-22T08:43:04Z Chnitke 80568 5382670 wikitext text/x-wiki [[File:West Torrens 1601.jpg|thumb|Камион за собирање ѓубре, Вест Торенс, Јужна Австралија]] '''Собирање''' '''на ѓубре од''' плочникот е услуга што им се нуди на домаќинствата, обично во урбаните и приградските места, за собирање и отстранување на отпад од домаќинствата и [[рециклирање|материјали за рециклирање]]. Најчесто се извршува од страна на персонал кој користи специјални возила за собирање на отпад од домаќинствата. во контејнери што се адекватни, прилагодени или пропишани од општината и се практични за позиционирање идејсва врз тротоарите или плочниците на урбаните населби..<ref>[https://www.brisbane.qld.gov.au/bins-waste-and-recycling/ kerbside-collection/ Kerbside collection]</ref> ==Историја== Пред почетокот на 20 век, количината на отпад произведена од домаќинствата била релативно мала. Отпадот од домаќинствата честопати едноставно се фрлал низ прозорец, се закопувал во градината или се депонирал во други места или објекти, најчесто напуштени. Со брзата индустријализација и развојот на населените места, количината на отпадни материјали брзо се зголемила а нејзиното отстранувањето станал проблем насекаде. Најчесто, во тој прв бран на енормно зголемување на отпадниот материјал,тој бил пренесуван во неупотребливи објекти или места надвор од градот. Први почетоци на ваков третман со отпадот започнале уте многу поодамна, во [[Лондон]], на пример, уште од римско време бил исфрлан отпадот надвор од Лондонскиот ѕид покрај реката [[Темза]]. Друг пример е [[Менхетен]] од 1830-тите, каде што на илјадници свињи им било дозволено да шетаат по улиците и да јадат ѓубре. Со развојот на санитарното инженерство, од средината на 19 век како на пример со ангаќманот на [[Ежен Пубел]] кој од 1884 година, го вовел првиот интегриран систем за собирање и рециклирање кој донел одлука жителите да го одделат својот отпад на лесно расипливи одпадоци, хартија и ткаенина, садови и друг тврд материјал. Тој, исто така, воспоставил правила за тоа како приватните собирачи и градските работници треба да соработуваат и развил стандардни димензии за контејнери за отпад: неговото име во [[Франција]] сега е синоним за кантата за ѓубре. Под Пубел, отпадот од храна и другите органски материи собрани во Париз биле транспортирани во блискиот [[Сен-Уен, Сена-Сен-Дени|Сен-Уен]] каде што биле компостирани. Ова продолжило и во 20 век, кога пластиката почнала да го контаминира и отпадот. Од крајот на 19 век до средината на 20 век, повеќе или помалку во согласност со порастот на [[потрошните материјали]] и [[производите за еднократна употреба]], општините почнале да донесуваат закони за фрлање на отпад и да воведуваат собирање на отпад од тротоарите. Од жителите се барало да користат различни контејнери за отпад за да го олеснат собирањето на отпадот , но во основа сепак останала варијацијата на формата на металниот контејнер за ѓубре на Пубел. Дури кон крајот на 1960-тите години зелената [[кеса за отпад]] била воведена од [[Глед (компанија)|Глед]] компанијата. Подоцна, со воведуваето на правилата за [[управување со отпад]] биле конструирани разновидни контејнери, претежно направени од издржлива пластика, за да се олесни правилното пренасочување на отпадниот тек. Ваквите контејнери вклучуваат сини кутии, зелени канти и канти на тркала или контејнери за отпад. Со текот на времето, возилата за собирање отпадбиле изработувани со многу поголем капацитет за собирање на отпад то значело и конструирање на посебни и големикамиони кои имале многу поголем капацитет. ==Управување со отпад и обновување на ресурси == [[File:Curbside Christmas trees SFV 2016-12-30.jpg|thumb|Отфрлени [[новогодишни елки]] чекаат да се соберат во долината Сан Фернандо]] Собирањето отпад од тротоарите се смета за стратегија со низок ризик за намалување на обемот на отпад и зголемување на стапките на рециклирање. Рециклирачките материјали обично се собираат во големи канти на тркала, пластични кеси или мали отворени, обоени пластични кутии, специјално наменети за отпадната содржина. Рециклирачките материјали што можат да се собираат вклучуваат: ''[[Биоразградлив отпад]]'' *[[Зелен отпад]] *Кујнски и [[отпад од храна]] *[[Божиќни елки]] ''Рециклирачки материјали'', во зависност од локацијата *Канцелариска [[хартија]] *[[Весникарска хартија]] *[[Картон]] *[[Брановиден фиберборд]] *[[Пластика]] *[[Полистирен]] *[[Стакло]] *[[Бакар]] *[[Алуминиум]] *[[Челик]] и [[Лим]] *Мешавина од рециклирачки материјали - може да се сортира преку чист [[погон за рециклирање на материјали]] Собирањето на рециклирачки ресурси од тротоарите има за цел да се обноват отпадните материјали ешудругото, не самоза обнова на рециклиран материјал туку и за комерцијална вредност на материјалот кој што предходно бил неповратно исфрлен а воедно и создавање на почиста средина без остаток наисфрлен отпаден материјал. Во таа насока, во речиси сите населени и поразвиени места се создава систе за класификација на отпадниотматеријал кој што е многу важен во понатамошната постапка соцелокупниот депониран отпаден материјал, зтоа што во спротивно, доколку жителите на домаќинството погрешно ги одделат рециклирачките материјали или стават погрешни предмети во корпата за рециклирање, целиот товар од возилото за рециклирање ќе мора да се отфрли и да се испрати на [[депонија]] или [[согорување]] доколку се смета дека е контаминиран. Новите технологии за третман на отпад, како што е [[механички биолошки третман]], можат да понудат алтернатива на собирањето отпад од тротоарите преку автоматско одвојување на отпадот во фабриките за рециклирање. ===Варијанти на рециклирање=== Собирањето отпад од тротоарите опфаќа различни системи, кои се разликуваат главно по тоа каде во процесот се сортираат и чистат рециклираните материјали. Главните категории се 1) собирање мешан отпад, 2) мешани рециклирачки материјали и 3) сепарација на изворот. Возило за собирање отпад генерално го собира отпадот. {| class="wikitable" |- ! Систем !! Опис !! Слика |- |Собирање мешан отпад ||Рециклираните материјали се собираат измешани со остатокот од отпадот, а посакуваните материјали се сортираат и чистат во централен објект за сортирање. Ова резултира со голема количина на рециклиран отпад (особено хартија) што е премногу извалкана за повторна обработка, но има и предности: Градот не мора да плаќа за одделно собирање на рециклирани материјали, не е потребно јавно образование и сите промени во рециклирањето на одредени материјали се спроведуваат таму каде што се врши сортирање. ||[[File:VTM Lešany - popelnice z roku 1944.jpg|200px|исправен]] |- | Собирање на мешан отпад кој се рециклира ||Рециклирачките материјали се мешаат, но се чуваат одделно од нерециклирачкиот отпад. Ова значително ја намалува потребата од чистење по собирањето, но бара [[јавна едукација]] за тоа кои материјали се рециклираат. || [[File:Dunedin recycling bins 2008.jpg|200px]] |- | Целосно сортирање на отпадот ||Секој материјал се чисти и сортира од страна на потрошувачот пред собирањето. Потребно е најмалку сортирање по собирањето и се произведуваат најчисти рециклирани материјали. Сепак, собирањето на секој материјал предизвикува дополнителни [[оперативни трошоци]] за собирање и бара обемна едукација на јавноста за да се избегне рециклирање [[контаминација]]. || [[File:Vítěž FWS 2015 - 07.JPG|200px]] |} Целосно сортирање на отпадот порано бил претпочитан метод поради високата цена на сортирање на мешан отпад. Сепак, напредокот во технологијата за сортирање значително го намалил овој трошок, и многу области кои имаа развиено програми за сепарација се префрлиле на она што се нарекува мешано собирање.<ref>[https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/kerbside-collection/ Kerbside collection]</ref> ==Употреба по драви== ===Австралија=== Собирањето отпад од тротоарите во станбените објекти го вршат локалните самоуправи, со некои исклучоци, на пр. некои големи станбени комплекси може да имаат свои посебни договори со комерцијални добавувачи. Достапните услуги и детали варираат од совет до совет. Советите генерално им обезбедуваат на жителите канти на тркала за собирање на обичен отпад од тротоарот, кој се собира неделно или на две недели. Многу совети, исто така, имаат поретко собирање на пообемниот отпад од тротоарот, собран еднаш или двапати годишно. Општините им обезбедуваат на своите жители две или три канти на тркала, во зависност од советот, при што некои совети имаат различни опции за различни имоти. Системот со два контејнера се состои од контејнер за рециклирање (обично 240 литри) за мешани рециклирачки материјали и контејнер за општ отпад кој често е помал (на пр. 140 литри, 120 литри или 80 литри). Системот со три контејнери се состои од горенаведените два контејнера плус контејнер за зелен отпад (обично 240 литри). Не сите општини имаат услуга за собирање зелен отпад. Многу општини нудат можност за поголеми контејнери, помали контејнери или дополнителни контејнери. Широк спектар на тврда пластика, стаклени шишиња и тегли, челични конзерви, алуминиумски конзерви, хартија и картон може да се стават во контејнерот за рециклирање. Зелениот контејнер за отпад може да се користи за градинарски органски материи (на пр. мали гранки, лисја, исечена трева), а општините сè повеќе дозволуваат остатоци од храна, употребени хартиени крпи и марамчиња и други биоразградливи органски материи да се ставаат во контејнерот за зелен отпад. Советот може да го претвори зелениот отпад во прекривка (само за собирање градинарски отпад) или компост и да извлече енергија (органски прехранбени материи и градинарски органски материи). Деталите за тоа што може и што не може да се стави во секоја канта варираат во зависност од општината. Повеќето општини следат стандардна шема на бои за нивните канти на тркала, наведена во австралискиот стандард AS4123. Според стандардот, кантите за општ отпад имаат црвен капак, кантите за рециклирање имаат жолт капак, зелените канти за отпад имаат дречливо зелен капак, а сите овие канти имаат темно зелено или црно тело. Не сите општини ја следат оваа шема на бои. На пример, кантите за рециклирање во некои општини имаат сина канта и жолт капак. Контејнерите се празнат според неколкуте шеми. Општо земено, кантите за општ отпад се празнат неделно, додека кантите за рециклирање и зелените канти за отпад се празнат на секои две недели наизменично. Многу општини со рециклирање на отпад од храна се префрлија на празнење на зелени канти за отпад неделно, а канти за општ отпад и канти за рециклирање на секои две недели. Некои општини ги празнат кантите за рециклирање неделно, додека други го прават тоа само во одреден период, како што се божиќните и летните празници, а во други периоди се префрлаат на секои две недели. Контејнерите за рециклирање се обезбедуваат без дополнителни трошоци, додека кантата за општ отпад е или без дополнителни трошоци или со годишна цена. Зелената канта за отпад, каде што е достапна, им се обезбедува на сите жители или е достапна како опција за жителите, или со дополнителна годишна цена, еднократна цена или без дополнителни трошоци, во зависност од советот. Некои општини ја ограничуваат достапноста на зелени канти за отпад (на пр, градот Кокбурн ги ограничува на имоти над одредена големина на земјиште). Многу општини нудат можност за поголеми канти од стандардните (дури и поголеми од 240 литри во некои случаи) или дополнителни канти со дополнителна годишна цена. Некои нудат можност за помала канта за општ отпад по намалена цена. Многу општини нудат и собирање на кабаст отпад покрај тротоарот. Може да има различни видови на собирање, на пр. * Големи филијали * Електронски отпад (на пр. телевизори, компјутери) што советот може да го рециклира * Тежок отпад (сè друго што е преголемо или претешко за кантата за отпадоци на тркала) За кабаст отпад, од жителите се бара да ги стават предметите директно на тротоарот. Може да има и други правила, на пр. што може, а што не може да се собере, ограничувања за количината на ѓубре што ќе се собере итн., кои варираат од совет до совет. Собирањето може да се случува еднаш или неколку пати годишно на одредени датуми или временски опсези, или по барање со ограничување на бројот на пати годишно, во зависност од советот. ===Австрија=== Собирањето на ѓубре од плочникот е универзално во Австрија. Услугата ја обезбедува општината. Се наплаќа надомест за нерециклиран општ отпад, додека рециклирачките материјали се собираат бесплатно, главно финансирани од компании што продаваат спакувана стока преку задолжителна такса. Различни контејнери за отпад се користат за општ отпад (црн), хартија (црвена), пластика (жолта), органски отпад (зелена или кафеава), метал (сина) и стакло (бела за проѕирно стакло, зелена за обоено стакло). Во некои рурални области, наместо канти се користат пластични кеси во соодветна боја. Во многу области, услугата за собирање на [[новогодишни елки]] се обезбедува на почетокот на јануари. ===Канада=== [[Калгари]], [[Алберта]] го усвоила рециклирањето и користи сини канти. Програмата за сини колички ги прифаќа сите видови рециклирачки материјали, вклучувајќи пластика 1-7. Се собира неделно по цена од 8,00 долари месечно. Оваа програма е задолжителна. Во 1981 година, Системи за интеграција на ресурси (RIS) во соработка со [[Laidlaw International, Inc.|Лејдло Интернешнл]] го тестирала првиот систем за рециклирање со сина кутија на 1500 домови во [[Киченер, Онтарио]]. Поради успехот на проектот, градот Киченер објави договор за јавен тендер во 1984 година за систем за рециклирање низ целиот град. Лејдло ја добил понудата и продолжил со популарниот систем за рециклирање со сина кутија. Денес стотици градови низ целиот свет го користат системот „сина кутија“ или слична варијација. Многу канадски општини користат „[[зелени канти]]“ за рециклирање покрај тротоарите. Други, како што е [[Монктон]], користат програми за сепарација и рециклирање на влажен/сув отпад. [[File:Dunedin City recycling bins, New Zealand, March 2011.JPG|thumb|right|Контејнери за собирање отпад покрај плочникот во [[Данедин]], [[Нов Зеланд]]. Контејнерот со жолт капак [[контејнерот со тркала]] е за рециклирачки материјали што не се од стакло, а синиот е за стакло. Двата контејнери се собираат наизменично во недели. Официјалните општински кеси се користат за општ отпад од домаќинството и се собираат неделно.]] Во Нов Зеланд, собирањето на општ отпад од тротоарите и рециклирањето, а во некои области и органскиот отпад, е одговорност на локалниот градски или окружен совет или на приватни изведувачи. Практиките и методите на собирање варираат во голема мера од совет до совет и од компанија до компанија. Некои примери за собирање се: * '''Совет на Окленд''': Се испорачуваат две канти на тркала од 240 литри: една со црвен капак за општ отпад, која се собира неделно, и една со син капак за рециклирачки материјали, која се собира на секои две недели. * '''[[Крајстчерч|Градски совет на Крајстчерч]]''': Се испорачуваат три [[канти на тркала]]: една со црвен капак од 140 литри за општ отпад, една со жолт капак од 240 литри за рециклирачки материјали и една со зелен капак од 80 литри за органски отпад. Кантите за органски отпад се собираат неделно, додека кантите за рециклирање и општ отпад се собираат наизменично. * '''[[Хамилтон, Нов Зеланд|Градски совет на Хамилтон]] и [[Долен Хат|Градски совет на Хат]]''': Контејнер од 45 литри е залиха за рециклирачки материјали, собиран неделно. Општиот отпад се собира неделно со користење на официјални општински кеси платени од корисниците. * '''[[Данедин|Градски совет на Данедин]], [[Палмерстон Норт|Градски совет на Палмерстон Норт]] и [[Град Велингтон|Градски совет на Велингтон]]''': Се испорачуваат две канти: канта од 45 литри или 70 литри за стакло и канта од 80 литри или 240 литри за рециклирачки материјали кои не се од стакло. Овие две канти се собираат наизменично во недели. Општиот отпад се собира неделно со користење на официјални општински кеси платени од корисниците. * '''[[Округ Родни|Окружен совет на Родни]]''': Контејнер од 45 литри е залиха за рециклирачки материјали, собиран неделно. Нема собирање на општ отпад од страна на општината, а целото собирање на општ отпад го вршат независни компании. * '''[[Окружен совет на Таупо]]''': Контејнер од 45 литри е залиха за рециклирачки материјали, кој се собира неделно. Општиот отпад се собира неделно со користење на систем за плаќање од страна на корисникот со портокалови етикети - една портокалова етикета треба да се постави на стандардна кеса за ѓубре со капацитет до 60 литри, или половина портокалова налепница може да се постави на две кеси од супермаркет врзани заедно. * '''[[Горен Хат|Градски совет на Горен Хат]]''': Рециклирањето треба да се става во [[пластични кеси]], при што хартијата и картонот ќе се собираат во првата недела, а пластиката, металот и стаклото во втората недела. Општиот отпад се собира неделно со користење на официјални општински кеси платени од корисниците. * '''[[Град Ваитакере|Градски совет Ваитакере]]''': За рециклирачки материјали е обезбедена корпа на тркала од 140 литри, која се собира на секои две недели. Општиот отпад се собира неделно со користење на официјални општински кеси платени од корисниците. До 1996 година, новозеландските градови [[Окленд]], [[Ваитакере Сити|Ваитакере]], [[Северниот брег Сити|Северниот брег]] и [[Долен Хат]] имале достапни канти за рециклирање покрај тротоарите. Во [[Њу Плимут]], [[Вангануи]] и [[Горен Хат]] рециклирачкиот материјал се собира доколку се става во соодветни кеси. ===Шпанија=== ====Баскија==== Во провинцијата [[Гипускоа]], овој систем е вграден во многу градови како што се [[Усурбил]], [[Хернани, Шпанија|Хернани]], [[Ојартзун]], [[Анцуола]], [[Легорета, Шпанија|Легоррета]], Етасондо, Итасондо, Итасондо, каде што најчесто користеното име на баскиски е „atez-atekoa“, што значи „врата до врата“. Поради големиот успех во овие градови, со повеќе од 80% рециклиран отпад, 34 градови во Гипускоа размислуваат да го воспостават овој систем во 2013 година, како што се [[Арасате]], [[Бергара]], [[Аретксабалета]], [[Ескоријаца]], [[Легазпи, Шпанија|Легазпи]], [[Толоса, Шпанија|Толоса]] или [[Пасаја]]. Системот „атез-ате“ се состои во закачување на секој вид ѓубре на закачалка надвор од куќата одреден ден или денови во неделата. На пример, во Хернани, тие имаат три дена за да го закачат своето органско ѓубре, два дена за пластика и метал, еден за хартија и еден за друг отпад. Овој систем започнал во градот [[Усурбил]] во 2009 година, поради инсинераторот на регионот Гипузкоа кој требал да се гради во овој град, точно во соседството [[Зубиета]]. Три години подоцна, изградбата на инсинераторот била запрена од страна на владата на регионот, што укажува на тоа дека инсинераторот е извор на контаминација и високата цена на зградата. ==Критика== Овој тип на услуга за собирање е предмет на критика: * Големиот контејнер (контејнер на тркала) го поттикнува менталитетот на ѓубре „далеку од вид“ и поканува повеќе ѓубре да се отстрани. * Контејнерите и камионите за собирање не се соодветни за тесни патишта или куќи со стрмни патеки или скали. * Тие ги врзуваат локалните власти за програми за опрема што бараат капитал и мултинационални добавувачи. * Мешаните рециклирачки материјали понекогаш не се управуваат успешно од страна на автоматските станици за сортирање, а стапките на пренасочување се ниски. Во некои случаи, ова резултира со планини од несортиран рециклирачки материјал. * Особено во Велика Британија, некои општини испраќаат најмалку 4 големи канти - жителите на помалите куќи без градини имаат малку простор да ги стават; не секој живее во куќа, некои живеат во блокови станови * Многумина користат мали пластични кутии, кеси и „кутии“ за отпад од храна што се заклучуваат на отворено, кои се фрлаат наоколу и се губат, што е лошо за учеството во рециклирањето.<ref>[https://1coast.com.au/bulk-kerbside-collections/book-a-bulk-general-waste-collection// Kerbside collection]</ref> ==Поврзано== * [[Механички биолошки третман]] * [[Рециклирање]] * [[Компост|Компостирање]] ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== * [https://web.archive.org/web/20070524023552/http://www.recyclenow.com/start_recycling/index.html RecycleNow - Научете како да рециклирате од дома во Велика Британија] * [http://www.therecyclingcenter.info/recyclefromhome.html Центарот за рециклирање - Пронајдете давател на услуги за рециклирање покрај плочникот во САД] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Собирање покрај тротоарот}} [[Категорија:Собирање отпад]] 26k3ddvgnl321vc9zdo656e3aeztel4 0 1372335 5382685 5379275 2025-06-22T09:23:08Z Chnitke 80568 5382685 wikitext text/x-wiki [[Image:Hanford N Reactor adjusted.jpg|thumb|right|Локацијата Ханфорд претставува 7-9 проценти од американскиот високорадиоактивен отпад по волумен. Нуклеарни реактори се наоѓаат покрај брегот на реката кај локацијата Ханфорд, покрај [[Река Колумбија|реката Колумбија]] во јануари 1960 година.]] '''Отпад со висока концентрација''' (скр. '''ОСК''') — вид на [[радиоактивен отпад]] создаден со преработка на потрошено нуклеарно гориво. Постои во две главни форми: * Прв и втор циклус рафинат и други текови на отпад создадени со [[Јадрена преработка|нуклеарна преработка]]. * Отпад формиран со [[Радиоактивен отпад#Застаклување|застаклување]] од течен отпад со висока концентрација. Течниот отпад со висока концентрација обично се чува привремено во подземни резервоари додека не се изврши застаклување. Поголемиот дел од отпадот со висока концентрација создаден од [[Проект „Менхетн“|Проектот „Менхетн“]] и програмите за оружје од [[Студената војна]] постои во оваа форма бидејќи финансирањето за понатамошна обработка обично не било дел од оригиналните програми за оружје. И потрошеното нуклеарно гориво и застаклениот отпад се сметаат како соодветни форми за долгорочно отстранување, по период на привремено складирање во случај на потрошено нуклеарно гориво или нивното складирае и отстарнување бара специфичен, научен и исклучително внимателен пристап. Тоа е и своевидна научна дисципкина со оглед дека станува збор за долгиот период на распаѓање на радиоактивниот отпад и големата опасност од зрачењето што го испуштат овие материјали.<ref>[https://www.nrc.gov/waste/high-level-waste.html/ High-Level Waste]</ref> ОСК содржи многу од производите на фисија и трансуранските елементи, генерирани во јадрото на реакторите и е вид на нуклеарен отпад со највисока опасност и трајна активност. ОСК учествува со над 95% во вкупната радиоактивност произведена во процесот на нуклеарна енергија. Со други зборови, додека поголемиот дел од нуклеарниот отпад е отпад со ниско и средно ниво на зрачење, како што се заштитна облека и опрема што се контаминирани со зрачење, поголемиот дел од „радиоактивноста“ произведена од процесот на производство на нуклеарна енергија доаѓа од отпад со високо ниво на зрачење. Некои земји, особено Франција, го преработуваат комерцијалното потрошеното нуклеарно гориво. Отпадот со високо ниво на зрачење е многу радиоактивен и затоа бара посебна заштита за време на ракувањето и транспортот. Првично, му е потребно и ладење, бидејќи генерира многу топлина. Поголемиот дел од топлината, барем откако краткотрајните нуклиди ќе се распаднат, е од среднотрајните производи на фисија [[цезиум-137]] и [[стронциум-90]], кои имаат полуживот од околу 30 години. Типичен голем нуклеарен реактор од 1000 мегавати произведува 25-30 тони потрошено гориво годишно. Ако горивото било репроцесирано и застаклувано, обемот на отпад би бил само околу три кубни метри годишно, но топлината на распаѓање би била речиси иста.<ref>[https://iwaste.epa.gov/guidance/radiological-nuclear/high-level-waste/ High-Level Radioactive Waste (HLRW)]</ref> Општо е прифатено дека конечниот отпад ќе се отстрани во [[длабоко геолошко складиште]], а многу земји развиле планови за такво место, вклучувајќи ги [[Финска]], [[Франција]], [[Јапонија]], [[САД]] и [[Шведска]]. Високорадиоактивен отпад е високорадиоактивен отпаден материјал што произлегува од повторна обработка на потрошено нуклеарно гориво, вклучувајќи течен отпад произведен директно при повторна обработка и секој цврст материјал добиен од таков течен отпад што содржи производи од фисија во доволни концентрации; и друг високорадиоактивен материјал за кој е утврдено, во согласност со постојниот закон, дека бара трајна изолација. ''Потрошено (искористено) гориво од реактор.'' * [[Потрошеното нуклеарно гориво]] е искористено гориво од реактор кое повеќе не е ефикасно во создавањето електрична енергија, бидејќи неговиот процес на фисија е забавен поради натрупување на [[нуклеарни отрови|отрови од реакција]]. Сепак, сè уште е [[топлина на распаѓање|термички]] високо [[радиоактивно]] и потенцијално штетно. ''Отпадни материјали од повторна преработка.'' *Материјалите за [[нуклеарно оружје]] се добиваат со [[нуклеарна повторна обработка|повторна обработка]] потрошено нуклеарно гориво од [[реактор за размножување]]. Повторната обработка е метод на хемиски третман на потрошеното гориво за да се одделат [[ураниумот]] и [[плутониумот]]. Нуспроизвод од повторната обработка е високо радиоактивен остаток. == Складирање == [[File:Fuel pool.jpg|thumb|right|Базен на потрошено гориво]] Отпадот со високо ниво на радиоактивност се складира 10 или 20 години во [[Базен за потрошено гориво|базени за потрошено гориво]], а потоа може да се стави во метални бункери во објекти наменети за складирање. Во 1997 година, во 20-те земји кои сочинуваат најголем дел од производството на нуклеарна енергија во светот, капацитетот за складирање на потрошено гориво во реакторите изнесувал 148.000 тони, од кои 59% биле искористени. Капацитетот за складирање надвор од реакторот бил 78.000 тони, со искористени 44%.<ref>[https://www.iaea.org/sites/default/files/21404640216.pdf/ The Management of High-Level Radioactive Wastes]</ref> ==Поврзано== *[[Радиоактивен отпад]] ==Наводи== {{наводи}} ==Користена литература== *Fentiman, Audeen W. and James H. Saling. ''Radioactive Waste Management''. New York: Taylor & Francis, 2002. Second ed. *Large, John H. ''Risks and Hazards arising the Transportation of Irradiated Fuel and Nuclear Materials in the United Kingdom'' R3144-A1, March 2006 ==Надворешни врски== *[https://www.nrc.gov/reading-rm/doc-collections/fact-sheets/radwaste.html NRC Backgrounder on Radioactive Waste] [[Категорија:Радиоактивен отпад]] dk9iqssli4n3gmt8bbmgssaqaces88r 0 1372336 5382680 5378863 2025-06-22T09:14:12Z Chnitke 80568 5382680 wikitext text/x-wiki [[File:ewaste-pile.jpg|thumb|Дефектна и застарена електронска опрема]] '''Електронски отпад''' (или '''е-отпад''') претставува отфрлени електрични или [[електронски|електронски уреди]] и воопшто материјал кој е поврзан со електронски делови, материјали кои во денешно време се енормно присутни. Исто така е познат како '''отпад од електрична и електронска опрема''' ('''ОЕЕО''') или '''крај на животниот век''' ('''EOL''') '''електроника'''. Употребената електроника која е наменета за реновирање, повторна употреба, препродажба, рециклирање преку обновување на материјали или отстранување, исто така, се смета за е-отпад. Неформалната обработка на е-отпад во земји во развој може да доведе до негативни ефекти врз здравјето на луѓето и животната средина [[загадување]]. Растечката потрошувачка на електронски производи поради дигиталната револуција и иновациите во науката и технологијата, доведе до глобален проблем и опасност од е-отпад. Брзото експоненцијално зголемување на е-отпадот се должи на честите промени и усовршување на нови модели и зголеменатапотроувачка на електрична и електронска опрема (ЕЕО), кратките циклуси на иновации и ниските стапки на рециклирање, како и падот на просечниот животен век на компјутерите.<ref>[https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/electronic-waste-(e-waste)/ Electronic waste (e-waste) ]</ref> Електронски отпадни компоненти, како што се CPU, содржат потенцијално штетни материјали како што се [[олово]], [[кадмиум]], [[берилиум]] или бромирани . Рециклирањето и отстранувањето на е-отпад може да вклучува значителен ризик за здравјето на работниците и нивните заедници. == Дефиниција == {{multiple image |align=right |direction=vertical |footer=Собирање (прво), расклопување (второ) и собирање (трето) електронски отпад во [[Бенгалуру]], Индија |image1=India Victor Grigas 2011-12.jpg |image2=India Victor Grigas 2011-14.jpg |image3=India Victor Grigas 2011-13.jpg }} Кога електронски производ се фрла откако ќе истече неговиот век на траење, тој произведува електронски отпад или е-отпад. Е-отпадот се произведува во огромни количини како резултат на потрошувачкото општеството и брзиот развој на технологијата. Во САД, Агенцијата за заштита на животната средина на Соединетите Американски Држави (EPA) го класифицира е-отпадот во десет категории: * Големи апарати за домаќинство, вклучително и уреди за ладење и замрзнување * Мали апарати за домаќинство * Информатичка опрема, вклучително и монитори * Потрошувачка електроника, вклучително и телевизори * Светилки и осветлување * Играчки * Алатки * Медицински уреди * Инструменти за мониторинг и контрола * Автоматски апарати Овие категории вклучуваат користена електроника наменета за повторна употреба, препродажба, рециклирање или отстранување, како и повторно употребливи (исправни и електронски уреди кои можат да се поправат) и секундарни суровини (како бакар, челик, пластика или слично). Терминот „отпад“ се користи за остатоци или материјали што се исфрлаат од купувачот наместо да се рециклираат, вклучително и остатоци од операции за повторна употреба и рециклирање, бидејќи често има мешани товари од вишок електроника (исправна, рециклирачка и неупотреблива). Неколку јавни политики го користат терминот „е-отпад“ или „електронски отпад“ пошироко за да се однесуваат на целата вишок електроника. Катодните цевки (CRT) се сметаат за еден од најтешките типови за рециклирање. Користејќи поинаков сет категории, Партнерството за мерење на ИКТ за развој го дефинира е-отпадот во шест категории: * Опрема за размена на температура (како клима-уреди, замрзнувачи) * Екрани, монитори (телевизори, лаптопи) * Светилки (на пример LED светилки) * Голема опрема (машини за перење, електрични шпорети) * Мала опрема (микробранови, електрични бричеви) * Мала информатичка и телекомуникациска опрема (како мобилни телефони, печатачи) Производите во секоја категорија се разликуваат по должината на нивниот животен век, влијанието што го имаат и методите на собирање, меѓу други разлики. Околу 70% од токсичниот отпад на депониите е електронски отпад. Катодните цевки (CRT) имаат релативно висока концентрација на олово и фосфори (не треба да се мешаат со фосфор), кои се неопходни за прикажување на сликата. Агенцијата за заштита на животната средина на САД (EPA) ги вклучува отфрлените CRT монитори во категоријата „опасен отпад од домаќинствата“, но ги смета CRT уредите кои се издвоени за тестирање за производи (добра) сè додека не се фрлени, не се акумулирани шпекулативно или не се оставени незаштитени од временски услови и други оштетувања. == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Отпад]] 59msnh1p26dn2mhtixz0ov6ppng7xgk 14 1372376 5382585 5377993 2025-06-21T20:39:58Z Dandarmkd 31127 5382585 wikitext text/x-wiki {{катпов|Драчевска Околија}} [[Категорија:Околии во Македонија основани во 1945 година]] [[Категорија:Околии во Македонија укинати во 1947 година]] [[Категорија:Скопски Округ]] 0dw11dpfv9l6yes6xv2o78m1bd2r69d 0 1372635 5382460 5380031 2025-06-21T16:44:13Z Marco Mitrovich 114460 5382460 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Славујевац | native_name = Славујевац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 16 |lats = 11 |latNS = N | longd = 21 |longm = 45 |longs = 32 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Прешево]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 584 | population_footnotes = | population_total = 313 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17523 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Славујевац''' (поранешно име ''Бугариње'') е населено место во општината [[Прешево]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 313 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Прешево]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 2kji2saawgxpvbawpqup1s2bp0bqje2 0 1372637 5382457 5380024 2025-06-21T16:41:41Z Marco Mitrovich 114460 5382457 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Свињиште | native_name = Свињиште | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 19 |lats = 43 |latNS = N | longd = 21 |longm = 48 |longs = 02 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Прешево]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 639 | population_footnotes = | population_total = 39 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17523 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Свињиште''' е населено место во општината [[Прешево]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 39 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Цариградски скопски митрополит [[Фирмилијан]], 1902 година бележува дека во Свињиште биле 13 [[Македонци|македонски]] куќи.<ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Известие от скопския митрополит относно броя на къщите под негово ведомство]], 1902 г., сканирано от Македонския държавен архив.</ref>{{efn|Фирмилијан Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Срби.}} == Поврзано == * [[Прешево]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{Белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Прешево}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Прешево]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] hu7yv0yb3j1ypt9og4ug0stqudpl8gu 0 1372664 5382336 5379469 2025-06-21T12:26:06Z Marco Mitrovich 114460 5382336 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Буштрање | native_name = Буштрање | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 19 |lats = 50 |latNS = N | longd = 21 |longm = 45 |longs = 18 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 590 | population_footnotes = | population_total = 26 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17521 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Буштрање''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 26 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Буштрање биле 120 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=218 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] i42mxbl2ma3xzy10i49i1nhfijuy3y1 0 1372666 5382339 5379471 2025-06-21T12:28:05Z Marco Mitrovich 114460 5382339 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Воганце | native_name = Воганце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 20 |lats = 23 |latNS = N | longd = 21 |longm = 55 |longs = 08 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 668 | population_footnotes = | population_total = 8 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Воганце''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 8 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Воганце биле 130 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=218 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] prb6hsd7stxcngxt6hwrbz77ls2xmf4 0 1372676 5382353 5379963 2025-06-21T12:37:02Z Marco Mitrovich 114460 5382353 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Грамада | native_name = Грамада | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 06 |latNS = N | longd = 21 |longm = 41 |longs = 34 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 427 | population_footnotes = | population_total = 6 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Грамада''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 6 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Грамада било 96 [[Албанци]] муслимани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref> До [[Првата светска војна]] тука живеле Албанци, кои се одселувале после војната. На ниввното место се доселувале шопско-македонски христијански семејства, во главно од [[Кривопаланечко]].<ref>{{cite web |title=Poreklo prezimena, selo Gramada (Bujanovac) |url=https://www.poreklo.rs/2020/01/08/poreklo-prezimena-selo-gramada-bujanovac/ |website=poreklo.rs}}</ref> == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] rpsqspumycwnpo7br51nqbrgkkvp0wn 0 1372698 5382360 5379654 2025-06-21T12:42:48Z Marco Mitrovich 114460 5382360 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Долно Ново Село | native_name = Доње Ново Село | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 22 |lats = 30 |latNS = N | longd = 21 |longm = 46 |longs =17 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 401 | population_footnotes = | population_total = 42 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17522 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Доње Ново Село''' ({{lang-sr|Доње Ново Село}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 42 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во ''Ново Село'' биле 260 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] qjzk8p6nxtx1mlfdr2z20nq3ozv7zz0 0 1372702 5382362 5379659 2025-06-21T12:44:31Z Marco Mitrovich 114460 5382362 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Дрежница | native_name = Дрежница | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 08 |latNS = N | longd = 21 |longm = 53 |longs = 04 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 486 | population_footnotes = | population_total = 83 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Дрежница''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 83 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Секретарот на Бугарска егзархија [[Димитар Мишев]], 1905 година бележува дека во Дрежница биле 160 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite book |last1=Brancoff |first1=D. M. |title=La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques |date=1905 |location=Paris |page=144}}</ref>{{efn|Мишев Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 8zewfzqu7ykbzumywsd5iuwjstsjrrd 0 1372710 5382389 5379676 2025-06-21T13:55:43Z Marco Mitrovich 114460 5382389 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Жбевац | native_name = Жбевац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 26 |lats = 32 |latNS = N | longd = 21 |longm = 50 |longs =06 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 435 | population_footnotes = | population_total = 570 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17521 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Жбевац''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 570 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Жбевац биле 1.000 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] f1avgp5a02i4hium4sf8s2v653jsn6d 0 1372711 5382390 5379682 2025-06-21T13:56:24Z Marco Mitrovich 114460 5382390 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Жужељица | native_name = Жужељица | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 26 |lats = 20 |latNS = N | longd = 21 |longm = 47 |longs =22 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 461 | population_footnotes = | population_total = 176 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Жужељица''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 176 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Жужељица биле 250 [[Македонци]] христијани и 180 [[Албанци]] муслимани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 67hjjxs2upn0qgi4stp7621uvgipskp 0 1372717 5382393 5379959 2025-06-21T13:58:34Z Marco Mitrovich 114460 5382393 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Јабланица | native_name = Јабланица | settlement_type = Населба | image_skyline = Kozjak mountain 14.jpg | image_alt = | image_caption = Околината на Јабланица | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 20 |lats = 17 |latNS = N | longd = 21 |longm = 54 |longs =44 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 588 | population_footnotes = | population_total = 81 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Јабланива''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 176 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Цариградски скопски митрополит [[Фирмилијан]], 1902 година бележува дека во Јабланица биле 24 [[Македонци|македонски]] куќи.<ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Известие от скопския митрополит относно броя на къщите под негово ведомство]], 1902 г., сканирано от Македонския държавен архив.</ref>{{efn|Фирмилијан Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Срби.}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] g9zfokdbd03dii6q4y191tyutal1ozh 0 1372718 5382395 5379958 2025-06-21T13:59:14Z Marco Mitrovich 114460 5382395 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Јастребац | native_name = Јастребац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 23 |latNS = N | longd = 21 |longm = 50 |longs = 19 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 611 | population_footnotes = | population_total = 9 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17521 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Јастребац''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 9 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Цариградски скопски митрополит [[Фирмилијан]], 1902 година бележува дека во Јастребац биле 15 [[Македонци|македонски]] куќи.<ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Известие от скопския митрополит относно броя на къщите под негово ведомство]], 1902 г., сканирано от Македонския държавен архив.</ref>{{efn|Фирмилијан Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Срби.}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] igegqdv98bhuanrxave1ydmxf5y2u15 0 1372721 5382397 5379709 2025-06-21T14:00:40Z Marco Mitrovich 114460 5382397 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Карадник | native_name = Карадник | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 29 |lats = 05 |latNS = N | longd = 21 |longm = 48 |longs =33 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 396 | population_footnotes = | population_total = 375 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Карадник''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 375 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Карадник биле 196 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 260bfwm4i311ffnnhz8c2pksv699xlb 0 1372725 5382398 5379715 2025-06-21T14:01:23Z Marco Mitrovich 114460 5382398 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Клиновац | native_name = Клиновац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 25 |lats = 12 |latNS = N | longd = 21 |longm = 58 |longs = 11 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 466 | population_footnotes = | population_total = 405 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17521 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Клиновац''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 405 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Клиновац биле 845 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] sx2i69wl0y7n4rzkvxzyfvm9nljmef6 0 1372739 5382401 5379787 2025-06-21T14:03:44Z Marco Mitrovich 114460 5382401 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Кршевица | native_name = Кршевица | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 26 |lats = 22 |latNS = N | longd = 21 |longm = 51 |longs = 22 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 436 | population_footnotes = | population_total = 409 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17521 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Кршевица''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 409 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Кршевица биле 540 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 4g42ua3k9lpnv1cq0y3slao8fqzdtwz 0 1372741 5382402 5379800 2025-06-21T14:04:32Z Marco Mitrovich 114460 5382402 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Куштица | native_name = Куштица | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 22 |lats = 47 |latNS = N | longd = 21 |longm = 51 |longs = 59 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 499 | population_footnotes = | population_total = 81 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Куштица''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 81 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Куштица биле 270 [[Македонци]] христијани и 50 [[Албанци]] муслимани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 73fxrya2lu20wslmn6dwg16dufpyoi8 0 1372743 5382403 5379810 2025-06-21T14:05:19Z Marco Mitrovich 114460 5382403 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Левосоје | native_name = Левосоје | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 26 |lats = 07 |latNS = N | longd = 21 |longm = 44 |longs = 18 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 453 | population_footnotes = | population_total = 746 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Левосоје''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 746 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Левосоје биле 358 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] rvcwclws4v51r7ay4bge7um5uyzpov3 0 1372745 5382405 5379819 2025-06-21T14:06:42Z Marco Mitrovich 114460 5382405 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Лопардинце | native_name = Лопардинце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 29 |lats = 25 |latNS = N | longd = 21 |longm = 46 |longs = 09 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 423 | population_footnotes = | population_total = 691 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Лопардинце''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 691 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Левосоје биле 357 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} Во селото се наоѓа манастир Свети архангел Гаврил. == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 25yzncfbuaaunymqoo7iyb3l51jtbwr 0 1372748 5382406 5379826 2025-06-21T14:07:36Z Marco Mitrovich 114460 5382406 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Лукарце | native_name = Лукарце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 22 |lats = 11 |latNS = N | longd = 21 |longm = 49 |longs = 05 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 757 | population_footnotes = | population_total = 5 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Лукарце''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 5 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Лукарце биле 195 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] o2v54yepbflr2y5k66pmv1p3ywet680 0 1372754 5382420 5379880 2025-06-21T15:25:17Z Marco Mitrovich 114460 5382420 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Љиљанце | native_name = Љиљанце | settlement_type = Населба | image_skyline = Ljiljance-mahala Rešinci.jpg | image_alt = | image_caption = Љиљанце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 25 |lats = 32 |latNS = N | longd = 21 |longm = 48 |longs = 28 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 477 | population_footnotes = | population_total = 440 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Љиљанце''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 440 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Љиљанце биле 390 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 0jqy94jqkz7rg8i35hxg4rhgiwotmop 0 1372755 5382426 5381392 2025-06-21T15:31:07Z Marco Mitrovich 114460 5382426 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Неговац | native_name = Неговац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 22 |lats = 11 |latNS = N | longd = 21 |longm = 45 |longs = 0.6 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 584 | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17522 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Неговац''' ({{lang-sq|Negoci}}) е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година немало жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Неговац било 170 [[Албанци]] муслимани<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref> == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Пусти населени места во Србија]] 96z5go70d6mosp479iw6cgt89dhmxre 0 1372758 5382447 5379899 2025-06-21T16:34:01Z Marco Mitrovich 114460 5382447 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Претина | native_name = Претина | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 21 |lats = 02 |latNS = N | longd = 21 |longm = 51 |longs = 10 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 671 | population_footnotes = | population_total = 18 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Претина''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 18 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Претина биле 84 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] shzdtx9lrrry51vof20qtpowo3s5d0x 0 1372760 5382453 5379903 2025-06-21T16:38:43Z Marco Mitrovich 114460 5382453 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Раковац | native_name = Раковац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 28 |lats = 09 |latNS = N | longd = 21 |longm = 47 |longs = 08 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 385 | population_footnotes = | population_total = 1.063 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17520 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Раковац''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 1.063 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Раковац биле 500 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 84tczr2tjfo61ibkjnbhr7yd42eb16h 0 1372762 5382455 5379905 2025-06-21T16:40:09Z Marco Mitrovich 114460 5382455 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Русце | native_name = Русце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 45 |latNS = N | longd = 21 |longm = 57 |longs =23 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 758 | population_footnotes = | population_total = 11 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Русце''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 11 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Русце биле 94 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] c2baclggorh4lwuvmlco1iw6c0gtv0a 0 1372764 5382456 5379910 2025-06-21T16:40:55Z Marco Mitrovich 114460 5382456 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Света Петка | native_name = Света Петка | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 30 |latNS = N | longd = 21 |longm = 53 |longs =07 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 486 | population_footnotes = | population_total = 288 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Света Петка''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 288 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Света Петка биле 260 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 63is0ort5oth1xk540r329qvz0c91sm 0 1372766 5382459 5379919 2025-06-21T16:43:05Z Marco Mitrovich 114460 5382459 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Сејаце | native_name = Сејаце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 22 |lats = 15 |latNS = N | longd = 21 |longm = 55 |longs = 15 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 396 | population_footnotes = | population_total = 55 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Сејаце''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 55 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Сејаце биле 390 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 9jszzarmx3f2xm35epchzu4zyn5edcy 0 1372768 5382461 5379922 2025-06-21T16:44:58Z Marco Mitrovich 114460 5382461 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Спанчевац | native_name = Спанчевац | settlement_type = Населба | image_skyline = Зграда здружног дома -Дом културе.jpg | image_alt = | image_caption = Некогашмиот Дом на култура во Спанчевац | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 21 |lats = 53 |latNS = N | longd = 21 |longm = 51 |longs = 24 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 567 | population_footnotes = | population_total = 279 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Спанчевац''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 279 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Спанчевац биле 520 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 1lbxelp7162qs1xzz08vx9pej62znc8 0 1372772 5382469 5379937 2025-06-21T16:51:24Z Marco Mitrovich 114460 5382469 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Трејак | native_name = Трејак | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 47 |latNS = N | longd = 21 |longm = 51 |longs = 10 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 571 | population_footnotes = | population_total = 159 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Трејак''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 159 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Трејак биле 260 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 406ubq3gosf4burszex25m5gf10ifsd 0 1372776 5382472 5379944 2025-06-21T16:53:49Z Marco Mitrovich 114460 5382472 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Узово | native_name = Узово | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 19 |lats = 31 |latNS = N | longd = 21 |longm = 49 |longs =34 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Бујановац]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 553 | population_footnotes = | population_total = 3 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17524 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = BU }} '''Узово''' е населено место во општината [[Бујановац]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 3 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Цариградски скопски митрополит [[Фирмилијан]], 1902 година бележува дека во Узово биле 14 [[Македонци|македонски]] куќи.<ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Известие от скопския митрополит относно броя на къщите под негово ведомство]], 1902 г., сканирано от Македонския държавен архив.</ref>{{efn|Фирмилијан Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Срби.}} == Поврзано == * [[Бујановац]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Бујановац}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Бујановац]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] boy3bsfl6lcouvhdpa8x1bbvyk4nx74 0 1372809 5382667 5380787 2025-06-22T08:34:15Z Andrew012p 85224 5382667 wikitext text/x-wiki {{Оперативен план | name = Израелски напад врз Иран (2025) | partof = | image = Pictures of the Israeli attack on Tehran 1 Mehr (2).jpg | caption = Избувнувања во Техеран | scope = напад за обезглавување, [[Воздушен напад|воздушен напад]], [[Превентивен напад|превентивен напад]], напад со беспилотници, целно убиство | objective = оштетување на иранската јадрена програма<ref>{{cite news |last1=Хоровиц |first1=Дејвид |title='Итна оперативна потреба': Зошто Израел конечно ги нападна иранските јадрени постројки |url=https://www.timesofisrael.com/an-immediate-operational-necessity-why-israel-finally-attacked-irans-nuclear-facilities/ |access-date=13 јуни 2025 |work=The Times of Israel |date=13 јуни 2025}}</ref> | date = 13 јуни 2025 — сѐ уште | location = {{flag|Иран}} | target = * јадрени постројки * воени станбени објекти, вклучувајќи ги [[Мохамед Багери (генерал)|Мохамед Багери]], [[Хосеин Салами]], [[Голам Али Рашид]], [[Амир Али Хаџизаде]] и [[Али Шамхани]] * воени инсталации * станбени згради во Техеран | planned_by = {{Flag|Израел}} | executed_by = {{tree list}} * Израел ** Израелски воздухопловни сили * [[File:Mossad seal.svg|20px]] [[Мосад]] {{tree list/end}} | casualties = '''Според Иран:'''<br />104+ загинати<br />376+ повредени<ref>{{cite news|title=3. израелски борбен авион соборен во Иран |url=https://www.aa.com.tr/en/middle-east/3rd-israeli-fighter-jet-shot-down-in-iran-irna/3598348|work=Анадолу Агенција|date=14 јуни 2025|access-date=14 јуни 2025}}</ref><ref>{{cite web|title= Израелски напади убија 18 во Источен Азербејџан додека бројот на загинати во Иран надминува 100|url= https://anewz.tv/world/world-news/9026/israeli-strikes-kill-18-in-east-azerbaijan-as-iran-death-to/news|website=Anewz.tv|date=13 јуни 2025|last=Ибрахимова|first=Фидан|access-date=15 јуни 2025}}</ref><ref>{{cite web|title= Најмалку 18 загинати, 35 повредени во нови израелски напади на североисточен Иран|url= https://www.yenisafak.com/en/world/at-least-18-killed-35-injured-in-fresh-israeli-attacks-on-northeastern-iran-3703433|website=Yeni Şafak|date=14 јуни 2025|access-date=15 јуни 2025}}</ref> }} На 13 јуни 2025 г., [[Израел]] нападнал цели на повеќе од десетина места и градови низ [[Иран]]. Под кодното име операција „Лав во подем“, [[Израелски одбранбени сили|Израелските одбранбени сили]] (ИОС) и [[Мосад]] оштетиле клучни јадрени места и воени инсталации, при што загинале неколкумина од врвните воени водачи на Иран.<ref>{{Cite web|url=https://www.wsj.com/livecoverage/israel-iran-strike-conflict/card/netanyahu-says-rising-lion-operation-will-last-as-many-days-as-it-takes--awFq7ykuEj4Mq9D4i0gw|title=Netanyahu Says Operation 'Rising Lion' Will Last 'as Many Days as It Takes'|date=13 јуни 2024|website=The Wall Street Journal}}</ref> Во некои од нападите загинале и ирански граѓани, вклучувајќи жени и деца. Овој напад бил најголем врз Иран од Иранско-ирачката војна во 1980-тите години.<ref>{{Cite web|url=https://www.ctvnews.ca/world/article/israel-attacks-irans-capital-with-explosions-booming-across-tehran-live-updates-here/|title=Israel attacks Iran's nuclear and missile sites with explosions heard across Tehran. Live updates here|date=13 јуни 2025|language=en|access-date=13 јуни 2025|website=CTVNews|agency=Associated Press}}</ref> Во раните утрински часови на 13 јуни, биле пријавени избувнувања низ [[Техеран]], вклучувајќи ги и оние во близина на воени бази и во станбени населби. Иранските јадрени постројки во Натанз, Хондаб и Корамабад биле цел на овие напади. Иран објавил дека во нападот загинале командантот на Корпусот на исламската револуционерна гарда (КИРГ) Хосеин Салами, началникот на Генералштабот на иранските вооружени сили, генерал-мајор Мохамед Багери, граѓанските јадрени научници Ферејдун Абаси и Мохамед Мехди Техранчи, како и граѓани, вклучувајќи 20 деца. Нападите продолжиле во попладневните и вечерните часови на 13 јуни, со пријавени удари во близина на аеродромот во Табриз и кај јадрените постројки во Натанз и Фордо. Нападнати биле и станбени објекти во Техеран. Вечерта на 13 јуни 2025 г., Иран започнал серија одмазднички удари врз Израел.<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2025/06/13/world/middleeast/iran-choices-israel-attacks.html|title=At a Weak Moment, Iran Weighs Difficult Options to Respond to Israel|last=Erlanger|first=Steven|date=13 јуни 2025|work=The New York Times|access-date=14 јуни 2025|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> == Напади == Израелските воздушни напади против иранската јадрена програма биле извршени од над 200 [[Борбен авион|борбени авиони]], вклучувајќи повеќе [[Lockheed Martin F-35 Lightning II Израелска набавка|F-35I „Адир“]],<ref name="f35">{{cite news|url=https://www.businessinsider.com/israel-war-planes-fighter-jets-f35-2024-4?IR=T#the-ongoing-war-in-gaza-has-prompted-new-scrutiny-of-us-military-aid-to-israel-11 |title=Израел ја таргетираше иранската јадрена програма со невидливи борбени авиони F-35I Adir кои чинат 44.000 долари на час за летање|work=[[Business Insider]] |first=Талиа |last=Лакриц |date=13 јуни 2025| accessdate=13 јуни 2025}}</ref> израелска варијанта на американскиот [[Lockheed Martin F-35 Lightning II|F-35 Лајтнинг II]] потаен [[Напаѓачки авион|напаѓачки авион]]. Израелските борбени авиони гаѓале над 100 места низ Иран,<ref name="f35"/> вклучувајќи ја постројката за збогатување Натанз и друга инфраструктура поврзана со иранската јадрена програма.<ref name="jpost"/> Како последица на воздушните напади, не се случиле [[Јадрена војна|јадрени несреќи]], бидејќи оперативните атомски реактори, како што е Атомската централа Бушер<ref name="jpost">{{cite web | url =https://www.jpost.com/middle-east/iran-news/article-857645|title=По Натанз: Зошто ИОС нема да го нападне оперативниот реактор на Иран во Бушер|work=[[The Jerusalem Post]]| author=Уди Ецион|date=13 јуни 2025| accessdate =14 јуни 2025}}</ref> и постројките во Техеран, не биле нападнати. Иако оштетените јадрени центрифуги можат да ослободат ниско ниво на [[зрачење]] и индустриски хемикалии што можат да го загрозат кадарот на местото, тие ниту можат да предизвикаат јадрени избувнувања, ниту можат да предизвикаат големо загадување на подрачјето.<ref name="jpost"/> Од друга страна, Рафаел Гроси, шефот на Меѓународната агенција за атомска енергија, коментирал дека „јадрените постројки никогаш не смеат да бидат нападнати, без оглед на контекстот или околностите, бидејќи тоа може да им наштети и на луѓето и на животната средина. Ваквите напади имаат сериозни последици за јадрената безбедност и заштита, како и за регионалниот и меѓународниот мир и безбедност.“<ref>{{Cite web |date=2025-06-13 |title=Криза Израел-Иран: Шефот на ОН повикува на смиреност по синоќешните напади {{!}} Вести на ОН |url=https://news.un.org/en/story/2025/06/1164351 |access-date=2025-06-15 |website=news.un.org |language=en}}</ref> {{legend|#DDFFDD|'''Јадрена постројка'''}}{{legend|#FFDDDD|'''Воено место'''}}{{legend|#42e3f5|'''Нафтен/горивен објект'''}}{{legend|#FFFFDD|'''Друго место'''}} {| class="wikitable" style="float:center; margin-left: 1em;" |+ Операција „Лав во подем“ |- !Цел на воздушен напад !Информации за штетата |- | rowspan="4" style="background-color:#DDFFDD " ; |[[Јадрена постројка Натанз]] |Пилотската постројка за збогатување гориво (PFEP), повеќекатна сала за збогатување со 1.700 напредни [[Центрифуга|центрифуги]], била уништена. PFEP вклучувала центрифуги од типот IR-4 и IR-6, кои се користеле за производство на 60 % [[збогатен ураниум]].<ref name="CTPJun132PM" /><ref name="ISWJune13" /><ref name="IDFPostNatanz">{{cite web |author1=[[Израелски одбранбени сили]] |title=צה״ל תקף את אתר העשרת האורניום הגדול ביותר באיראן במרחב נטנז |url=https://x.com/idfonline/status/1933452604316520580 |website=[[Twitter|𝕏]] |publisher=@idfonline |access-date=13 јуни 2025 |language=Hebrew |format=Post on [[Twitter|𝕏]] |date=13 јуни 2025}}</ref> Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) изјавила дека бил уништен само „надземниот“ дел од PFEP, и дека „нема признаци за физички напад врз подземната каскадна сала што содржи дел од Пилотската постројка за збогатување гориво и главната Постројка за збогатување гориво“.<ref name="IAEANatanz">{{cite web |last1=Гроси |first1=Рафаел |author1-link=Рафаел Гроси |title=Изјава на генералниот директор Гроси пред СВ на ОН за ситуацијата во Иран |url=https://www.iaea.org/newscenter/statements/director-general-grossis-statement-to-unsc-on-situation-in-iran |publisher=[[Меѓународна агенција за атомска енергија]] |access-date=14 јуни 2025 |location=[[Виена]] |date=13 јуни 2025}}</ref> |- |Електричните простории и другата инфраструктура за поддршка на збогатувањето биле оштетени или уништени.<ref name="ISWJune13" /><ref name="CTPJun132PM">{{cite web |last1=Резаи |first1=Бен |last2=Реди |first2=Риа |last3=Кампа |first3=Кели |last4=Боренс |first4=Авери |last5=Мур |first5=Џоана |last6=Карл |first6=Николас |last7=Пери |first7=Енди |last8=Ганзевелд |first8=Аника |last9=Картер |first9=Брајан |title=Ажурирање за Иран – Специјално издание: Израелски напади врз Иран, 13 јуни 2025, 14:00 ЕТ |url=https://www.criticalthreats.org/analysis/iran-update-special-edition-israeli-strikes-on-iran-june-13-2025-200pm-et |website=Проект за критични закани |publisher=[[American Enterprise Institute]] |access-date=14 јуни 2025 |location=[[Вашингтон, Д.Ц.]] |date=13 јуни 2025}}</ref><ref name="IDFPostNatanz" /><ref name="IAEANatanz" /> |- |Јадрената истражувачка опрема и материјал биле оштетени или уништени.<ref name="ISWJune13" /><ref name="IDFPostNatanz" /> |- |Се случила „значителна штета“ на системите за противвоздушна одбрана околу јадрената постројка.<ref name="ISWJune14" /> |- | rowspan="4" style="background-color:#DDFFDD" ; |Јадрен технолошки/истражувачки центар Исфахан |Постројка за производство на метален [[ураниум]] во Јадрениот технолошки центар во Исфахан (ENTC) била оштетена или уништена.<ref name="CTPJun132PM" /> |- |Постројката за конверзија на ураниум, која се користи „за реконвертирање на [[збогатен ураниум]] за производство на [[јадрено гориво]]“, била оштетена.<ref name="CTPJun132PM" /><ref name="ISWJune14" /> |- |Фабриката за производство на плочи за гориво во центарот била оштетена.<ref name="ISWJune14" /> |- |Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) објавила дека четврта „критична зграда“ во центарот е оштетена, без да прецизира која зграда.<ref name="ISWJune14" /> |- | style="background-color:#DDFFDD" |[[IR-40|Јадрен комплекс Арак]] |Објектот на реакторот за тешка вода во Арак, сместен во [[IR-40|Јадрениот комплекс Арак]] (IR-40), наводно бил оштетен по израелскиот напад на 12 јуни.<ref name="ISWJune13" /> На 14 јуни, [[Би-би-си]] објавил дека нема видливи оштетувања на објектот на реакторот за тешка вода во Арак.<ref>{{cite web |last1=Сардаризаде |first1=Шајан |title=Дополнителна проценка од @Maxar врз основа на нови сателитски снимки со висока резолуција направени денес сугерира дека нема видливи оштетувања на Фордоу, втората иранска постројка за збогатување, и комплексот на реакторот за тешка вода во Арак. |url=https://x.com/shayan86/status/1933910453144686766 |website=[[Twitter|𝕏]] |publisher=[[BBC|British Broadcasting Corporation]] |access-date=15 јуни 2025 |date=14 јуни 2025}}</ref> |- | style="background-color:#DDFFDD" |Постројка за збогатување гориво Фордо |Постројката за збогатување гориво Фордо била нападната, со непозната количина на штета.<ref name="CTPJun132PM" /><ref>{{cite web |last1=Фасихи |first1=Фарназ |title=ВЕСТИ: Израел ги продолжи нападите врз Иран. Фордо, една од главните подземни јадрени места, сега е под напад. Натанз исто така е силно оштетен во нападите. Повеќе локации во Техеран исто така пријавуваат експлозии. |url=https://x.com/farnazfassihi/status/1933553339083768101 |website=[[Twitter|𝕏]] |publisher=[[The New York Times]] |access-date=14 јуни 2025 |format=Post on [[Twitter|𝕏]] |date=13 јуни 2025}}</ref> Организацијата за атомска енергија на Иран подоцна изјавила дека имало ограничена штета на местото.<ref name="FordowDamage">{{cite web|date=14 јуни 2025|url=https://aje.io/auoxkc?update=3773872|title=Ирански официјален претставник потврдува ограничена штета на јадреното место Фордоу|website=Al Jazeera English|accessdate=14 јуни 2025}}</ref><ref>{{Cite web |date=14 јуни 2025 |title=Иран потврдува ограничена штета на јадреното место Фордоу |url=https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/iran-confirms-limited-damage-at-irans-fordo-nuclear-site/ |access-date=14 јуни 2025 |website=The Times of Israel |agency=Reuters |language=en-US}}</ref> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Корпус на исламската револуционерна гарда|Штаб на КИРГ]] |Се случила штета во штабот на [[Корпус на исламската револуционерна гарда]] (КИРГ) во [[Техеран]].<ref name="APJun14">{{cite web |last1=Гамбрел |first1=Џон |last2=Лидман |first2=Мелани |last3=Франкел |first3=Џулија |title=Израел ги напаѓа иранските јадрени места и убива врвни генерали. Иран возвраќа со ракетни баражи |url=https://apnews.com/article/iran-explosions-israel-tehran-00234a06e5128a8aceb406b140297299 |website=AP News |publisher=[[Associated Press]] |access-date=14 јуни 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250614145035/https://apnews.com/article/iran-explosions-israel-tehran-00234a06e5128a8aceb406b140297299 |archive-date=14 јуни 2025 |location=[[Дубаи]], Обединети Арапски Емирати |date=14 јуни 2025 |url-status=live}}</ref> |- | rowspan="2" style="background-color:#FFDDDD" ; |[[Меѓународен аеродром Табриз Шахид Мадани|Втора тактичка воздухопловна база на Иранските воздухопловни сили]] |Бројни згради на [[Меѓународен аеродром Табриз Шахид Мадани|аеродромот Табриз Шахид Мадани]], кој исто така служи како Втора тактичка воздухопловна база за [[Ирански воздухопловни сили|Иранските воздухопловни сили]], биле уништени. Во воздухопловната база се сместени три ирански ескадрили што летаат со [[Микојан МиГ-29]] и [[Нортроп Ф-5]].<ref name="ISW14JunMorning">{{cite web |last1=Пери |first1=Енди |last2=Резаи |first2=Бен |last3=Боренс |first3=Авери |last4=Кампа |first4=Кели |last5=Ганзевелд |first5=Аника |last6=Картер |first6=Брајан |title=Ажурирање за Иран – Специјален извештај, 14 јуни 2025, утринско издание |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-14-2025-morning-edition |website=Проект за критични закани |publisher=[[Институт за проучување на војната]] |access-date=14 јуни 2025 |location=[[Вашингтон, Д.Ц.]] |date=14 јуни 2025}}</ref><ref>{{Cite news |date=13 јуни 2025 |title=Израел уништи стратешки ирански аеродром во нов бран напади |url=https://www.ynetnews.com/article/o5xv0ej7w |access-date=13 јуни 2025 |work=Ynetnews |language=en}}</ref><ref name="MyUser_The_Washington_Post_June_13_2025c">{{cite web |url=https://www.washingtonpost.com/video/world/videos-show-impact-of-tabriz-airport-strike/2025/06/13/4c8fc3cd-f36a-4dec-b161-987477e251fa_video.html |title=Видеа го покажуваат влијанието на нападот на аеродромот во Табриз |newspaper=[[The Washington Post]] |date=13 јуни 2025 |accessdate=13 јуни 2025}}</ref><ref name="ISWJune14" /> Воздухопловната база, исто така, содржи системи [[2K12 Kub|SA-6 Gainful]] [[Земја-воздух ракета|земја-воздух ракети]].<ref name="ISWJune14" /> |- |Пистата на воздухопловната база била кратерирана, што „го спречила авионот да се меша во израелските операции“.<ref name="ISWJune14" /> |- | rowspan="2" style="background-color:#FFDDDD" ; |[[Воздухопловна база Хамадан]] |Оштетен е авионски [[хангар]], во кој се сместени авиони [[McDonnell Douglas F-4 Phantom II|F-4 Phantom]] од 31-та тактичка борбена ескадрила.<ref name="ISWJune14" /> |- |Радарот сместен во воздухопловната база бил уништен.<ref name="ISWJune14" /> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Аманд, Казвин|Ракетна база Аманд]] |Неколку згради, во кои биле сместени [[Ghadr-110]] балистички ракети со среден дострел, во ракетната база Аманд биле оштетени или уништени.<ref name="ISWJune14" /> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Корпус на исламската револуционерна гарда Копнени сили|Копнени сили на КИРГ]] 29. дивизија Наби Акрам |[[Складиште]] за [[стреливо]] на 29. дивизија Наби Акрам на [[Корпус на исламската револуционерна гарда Копнени сили|Копнените сили на КИРГ]] (НЕЗСА) било уништено во [[Керманшах (покраина)|покраината Керманшах]].<ref name="ISWJune13" /><ref>{{cite web |last1=Тагвае |first1=Бабак |title=Уште една слика од ракетен напад врз складиштето за муниција на 29-та дивизија Наби Акрам на Копнените сили на #КИРГ во #Керманшах, западен #Иран. |url=https://x.com/BabakTaghvaee1/status/1933384980345851942 |website=[[Twitter|𝕏]] |publisher=@BabakTaghvaee1 |access-date=13 јуни 2025 |format=Post on [[Twitter|𝕏]] |date=13 јуни 2025}}</ref> |- | style="background-color:#FFDDDD" |Место за противвоздушна одбрана Хазрат-е Масоумех |Местото за противвоздушна одбрана Хазрат-е Масоумех било уништена, а еден полковник од [[Иранска армија|Иранската армија]] загинал во нападот.<ref name="CTPJun132PM" /> |- | style="background-color:#FFDDDD" |Радарско место Собаши |Радарското место Собаши, сместено во зоната за противвоздушна одбрана Хатам ол Анбија Вестерн во [[Хамадан (покраина)|покраината Хамадан]], кое служело „како команден центар за сите ирански системи за противвоздушна одбрана“, било уништено.<ref name="ISWJune13" /><ref>{{cite web |last1=Нафтали |first1=Ханања |title=Израел нападна локација во покраината Хамадан која служи како команден центар за сите ирански системи за противвоздушна одбрана. |url=https://x.com/HananyaNaftali/status/1933370923349881153 |website=[[Twitter|𝕏]] (Поранешен [[Twitter]]) |publisher=@HananyaNaftali |access-date=13 јуни 2025 |date=13 јуни 2025}}</ref><ref name="CTPJun132PM" /> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Пираншахр|Воена база Пираншахр]] |Се случила штета во [[Пираншахр|Воената база Пираншахр]].<ref name="ISWJune13" /> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Корпус на исламската револуционерна гарда Воздухопловни сили|Воздухопловни сили на КИРГ]] [[Керманшах|Подземен ракетен објект Керманшах]] |Подземниот ракетен објект Керманшах (УГФ), подземна база на [[Корпус на исламската револуционерна гарда Воздухопловни сили|Воздухопловните сили на КИРГ]] која содржи балистички ракети [[Qiam 1]] и [[Фатех-110]], наводно бил уништен.<ref name="CTPJun132PM" /><ref name="ISW14JunMorning" /><ref>{{cite web |last1=Дејвид |first1=Колин |title=Подземните ракетни бази на КИРГ во Керманшах |url=https://israel-alma.org/the-underground-irgc-missile-bases-in-kermanshah/ |website=Центар за истражување и едукација Алма |date=2 јули 2023 |access-date=14 јуни 2025}}</ref><ref name="ISWJune13" /><ref>{{cite web |last1=Интел |first1=Евергрин |title=Ова е подземниот објект во Керманшах (УГФ) на 34.368586, 47.236778 POV започнува околу 34.35011, 47.22774 |url=https://x.com/vcdgf555/status/1933383099435692539 |website=[[Twitter|𝕏]] |publisher=@vcdgf555 |access-date=13 јуни 2025 |date=13 јуни 2025}}</ref> Воздушните напади „ги урнале влезните точки и отворите на силосите на објектите“.<ref name="ISWJune14" /> На 14 јуни, [[Институт за проучување на војната]] (ИСВ) објавил дека „не е јасно дали Израел го оштетил подземниот објект“, и дека можеле да потврдат само дека Израел ја нападнал земјата над објектот.<ref name="ISWJune14" /> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Техеран]] [[Балистичка ракета|База за противвоздушна одбрана од балистички ракети]] |[[Мосад]] ја оштетил иранската база за противвоздушна одбрана од балистички ракети сместена во близина на [[Техеран]] користејќи [[Беспилотно летало|беспилотник]].<ref name="ISWJune13" /><ref>{{cite web |last1=Макалес |first1=Бен Цион |title=Успеав да направам гео-локација на снимките од акциите на Мосад. Инцидентот се случи во базата за противвоздушна одбрана јужно од Техеран: 35.3094444, 51.1388889 |url=https://x.com/BenTzionMacales/status/1933460194232504330 |website=[[Twitter|𝕏]] |publisher=@BenTzionMacales |access-date=13 јуни 2025 |language=Hebrew |format=Post on [[Twitter|𝕏]] |date=13 јуни 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Фабиан |first1=Емануел (Мени) |title=Шпионската агенција Мосад открива снимки кои ги покажуваат нејзините акции против иранската противвоздушна одбрана и лансерите на балистички ракети во Иран утрово. |url=https://x.com/manniefabian/status/1933455569429357026 |website=[[Twitter|𝕏]] |publisher=@manniefabian |access-date=13 јуни 2025 |date=13 јуни 2025}}</ref> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Корпус на исламската револуционерна гарда|КИРГ]] Ракетни места за истрелување Табриз |Две места за истрелување на ракети на [[Корпус на исламската револуционерна гарда]] (КИРГ) биле уништени во близина на [[Табриз]], [[Источен Азербејџан (покраина)|покраината Источен Азербејџан]].<ref name="ISW14JunMorning" /><ref name="ISWJune13" /><ref>{{cite web |author1=OSINTdefender |title=Лансирните локации за ракети на КИРГ во близина на градот Табриз во северозападен Иран беа силно таргетирани претходно од Израел. |url=https://x.com/sentdefender/status/1933364898135765116 |website=[[Twitter|𝕏]] |access-date=13 јуни 2025 |format=Post on [[Twitter|𝕏]] |date=13 јуни 2025}}</ref> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Абадан, Иран|Поморска база Абадан]] |[[Иранска морнарица|Иранската поморска]] база во близина на градот [[Абадан, Иран|Абадан]] била оштетена или уништена.<ref name="ISW14JunMorning" /> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Корпус на исламската револуционерна гарда Копнени сили|Копнени сили на КИРГ]] 216. оклопна бригада |Складиште за стреливо на 216. оклопна бригада на [[Корпус на исламската револуционерна гарда Копнени сили|Копнените сили на КИРГ]] (НЕЗСА) било уништено во градот [[Занџан, Иран|Занџан]].<ref name="ISW14JunMorning" /> |- | style="background-color:#FFDDDD" |База на [[Корпус на исламската револуционерна гарда|КИРГ]] во [[Сардашт, Западен Азербејџан]] |„Неопределена база на [[Корпус на исламската револуционерна гарда]] (КИРГ) во Сардашт, покраината Западен Азербејџан“ била нападната.<ref name="ISWJune13" /><ref>{{cite web |last1=Ауербах |first1=Ерих |title=Оваа снимка покажува чад кој се издига од база на КИРГ во Сардашт, Иран (~36.160356, 45.468507) |url=https://x.com/zcjbrooker/status/1933348603822756340 |website=[[Twitter|𝕏]] (Поранешен [[Twitter]]) |publisher=@zcjbrooker |access-date=13 јуни 2025 |date=12 јуни 2025}}</ref> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Бид Канех|Ракетна база Бид Ганех]] |Се случила штета во [[Бид Канех|ракетната база Бид Ганех]], која „веројатно складирала балистички ракети со среден дострел“.<ref name="ISWJune14" /><ref>{{cite web |last1=Хинц |first1=Фабијан |title=И уште еден удар: Локација за балистички ракети во близина на Бидганех веројатно поврзана со системи на течно гориво со среден дострел. |url=https://x.com/fab_hinz/status/1933930436083724602 |website=[[Twitter|𝕏]] |publisher=@fab_hinz |access-date=15 јуни 2025 |date=14 јуни 2025}}</ref> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Хомејн|Ракетна база Хомеин]] |Објектот за возење, „кој овозможува ефикасно движење на ракети и друга поврзана опрема“, во ракетната база Хомеин бил уништен.<ref name="ISWJune14" /> |- | style="background-color:#FFDDDD" |[[Корпус на исламската револуционерна гарда|КИРГ]] Радар Гадир |Радарот [[Фазен антенски радар Гадир|Гадир]] управуван од [[Корпус на исламската револуционерна гарда|Корпусот на исламската револуционерна гарда]] (КИРГ) за Западен [[Техеран]] бил оштетен.<ref name="ISWJune14">{{cite web |last1=Резаи |first1=Бен |last2=Кампа |first2=Кели |last3=Боренс |first3=Авери |last4=Карл |first4=Николас |last5=Картер |first5=Брајан |title=Ажурирање за Иран – Специјален извештај, 14 јуни 2025, вечерно издание |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-report-june-14-2025-evening-edition |website=ИСВ Прес |publisher=Проект за критични закани / [[Институт за проучување на војната]] |access-date=15 јуни 2025 |location=[[Вашингтон, Д.Ц.]] |date=14 јуни 2025}}</ref> |- | style="background-color:#42e3f5" |Гасно поле Јужен Парс |Израел нападнал постројка за преработка на природен гас на [[Јужен Парс/Гасно поле Северен Дом|Гасното поле Јужен Парс]], што предизвикало избувнување и пожар.<ref name="ISWJune14" /> |- | style="background-color:#42e3f5" |Рафинерија за гас Фаџр-е Џам |Израел ја нападнал рафинеријата за гас Фаџр-е Џам [[Бушер (покраина)|покраината Бушер]], предизвикувајќи пожар.<ref name="ISWJune14" /> |- | style="background-color:#FFFFDD" |14-катна станбена зграда на плоштадот Нобонјад |14-катна станбена зграда во близина на плоштадот Нобонјад во Североисточен [[Техеран]] била уништена и се урнала по израелски воздушен напад. ''[[Њујорк Тајмс|Њујорк тајмс]]'' објавил дека „дел од зградата е расцепен на два дела, со отворени станови“. [[Иранска државна телевизија|Иранската државна телевизија]] објавила дека загинале 60 лица, вклучувајќи 20 деца.<ref>{{Cite news |last1=Гомез |first1=Мартин Гонзалес |last2=Шавер |first2=Џули Волтон |last3=Вуд |first3=Даниел |last4=Гранадос |first4=Самуел |last5=Ерден |first5=Бора |last6=Браун |first6=Малахи |date=13 јуни 2025 |title=Мапи и фотографии: Израелските напади и иранската ракетна одмазда |url=https://www.nytimes.com/interactive/2025/06/12/world/middleeast/iran-israel-maps.html |access-date=15 јуни 2025 |work=The New York Times |language=en-US |issn=0362-4331}}</ref> |- | style="background-color:#FFFFDD" |Фабрика на Фарда моторс [[Боруџерд]] |„Обемнo оштетување“ се случило во фабриката на Фарда моторс сместена во градот [[Боруџерд]]. На 14 јуни, [[Институт за проучување на војната]] (ИСВ) изјавил дека „останува нејасно дали Фарда моторс имала какви било врски со ирански воени субјекти или оперирала под раководство на иранските воено-индустриски организации“.<ref name="ISWJune14" /> |- | style="background-color:#FFFFDD" |Кула „Ван Холдинг“ |Се случила штета на кулата „Ван Холдинг“ во Северен [[Техеран]].<ref name="ISWJune13">{{cite web |last1=Пери |first1=Енди |last2=Карл |first2=Николас |last3=Ганзевелд |first3=Аника |title=Ажурирање за Иран – Специјално издание: Израелски напади врз Иран, 13 јуни 2025 |url=https://www.understandingwar.org/backgrounder/iran-update-special-edition-israeli-strikes-iran-june-13-2025 |website=ИСВ Прес |publisher=[[Институт за проучување на војната]] |access-date=13 јуни 2025 |location=Вашингтон, Д.Ц. |date=13 јуни 2025}}</ref><ref>{{cite web |last1=Сардаризаде |first1=Шајан |title=НИШКА: Потврдени видеа од последиците од израелските напади врз Иран Чад се издига од кулата Ван Холдинг во близина на плоштадот Ванак, северен Техеран. Локација: 35.757317, 51.414993 |url=https://x.com/Shayan86/status/1933330421929906591 |website=[[Twitter|𝕏]] (Поранешен [[Twitter]]) |date=12 јуни 2025}}</ref> |- | style="background-color:#FFFFDD" |Зграда на Одделот за социјална грижа во [[Каср-е Ширин]] |Зградата на Одделот за социјална грижа во [[Каср-е Ширин]] била уништена.<ref name="ISWJune13" /> |} == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons-inline}} [[Категорија:Израел во 2025 година]] [[Категорија:Арапско-израелски конфликт]] [[Категорија:Иран во 2025 година]] o5givo30to3y39dyglpnwcvxvf7svt6 0 1372954 5382343 5381367 2025-06-21T12:30:05Z Marco Mitrovich 114460 5382343 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Голочевац | native_name = Голочевац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 42 |latNS = N | longd = 22 |longm = 07 |longs = 53 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.071 | population_footnotes = | population_total = 36 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17526 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Голочевац''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 36 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Голочевац биле 235 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] nb7hyvuwxd62a0yrpdnfz1ur0yjxjvj 0 1372955 5382350 5381370 2025-06-21T12:35:22Z Marco Mitrovich 114460 5382350 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Горновац | native_name = Горновац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 21 |lats = 10 |latNS = N | longd = 22 |longm = 00 |longs = 34 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 829 | population_footnotes = | population_total = 29 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Горновац''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 29 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Горновац биле 165 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=218 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] axyuu6iicgyaxbl2fadvzi921bnwhq6 0 1372956 5382346 5381378 2025-06-21T12:33:01Z Marco Mitrovich 114460 5382346 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Горни Козји Дол | native_name = Горњи Козји Дол | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 19 |lats = 21 |latNS = N | longd = 22 |longm = 06 |longs = 34 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 866 | population_footnotes = | population_total = 241 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Горни Козји Дол''' ({{lang-sr|Горњи Козји Дол}}) е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 241 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Горни Козји Дол биле 310 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] kd0b4zxcb7glba4wphmbq0ptfaxpd1n 0 1372957 5382348 5381388 2025-06-21T12:33:47Z Marco Mitrovich 114460 5382348 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Горни Стајевац | native_name = Горњи Стајевац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 21 |latNS = N | longd = 22 |longm = 11 |longs = 15 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.005 | population_footnotes = | population_total = 72 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17526 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Горни Стајевац''' ({{lang-sr|Горњи Стајевац}}) е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 72 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во ''Стајовци'' биле 3.100 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] hiq8a91fdhi6qi8tnnglto9cb8nj315 0 1372958 5382354 5381382 2025-06-21T12:37:49Z Marco Mitrovich 114460 5382354 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Дејанце | native_name = Дејанце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 20 |latNS = N | longd = 22 |longm = 05 |longs = 42 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 906 | population_footnotes = | population_total = 22 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Дејанце''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 22 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Дејанце биле 135 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] oa3viu8w021tq3icmyv7fciirq2o20p 0 1372959 5382356 5381383 2025-06-21T12:39:40Z Marco Mitrovich 114460 5382356 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Долна Трница | native_name = Доња Трница | settlement_type = Населба | image_skyline = Vrazji kamen 07.jpg | image_alt = | image_caption = Долна Трница | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 07 |latNS = N | longd = 22 |longm = 03 |longs = 01 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 713 | population_footnotes = | population_total = 131 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Долна Трница''' ({{lang-sr|Доња Трница}}) е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 131 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Долна Трница биле 325 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] phvoqsx2betwaug3iq3b8ggelvjh4ud 0 1372960 5382358 5381387 2025-06-21T12:41:13Z Marco Mitrovich 114460 5382358 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Долна Козји Дол | native_name = Доња Козји Дол | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = Долна Трница | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 20 |lats = 13 |latNS = N | longd = 22 |longm = 06 |longs = 09 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 886 | population_footnotes = | population_total = 65 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Долна Козји Дол''' ({{lang-sr|Доња Козји Дол}}) е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 65 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Долна Козји Дол биле 520 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} Во селото се манастир Коѕји Дол. == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 9h5c71p96a2f0m0dn82g8wdemjrq75z 0 1372961 5382359 5381389 2025-06-21T12:42:03Z Marco Mitrovich 114460 5382359 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Долни Стајевац | native_name = Доњи Стајевац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 06 |latNS = N | longd = 22 |longm = 09 |longs = 36 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.055 | population_footnotes = | population_total = 327 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17526 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Долни Стајевац''' ({{lang-sr|Доњи Стајевац}}) е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 327 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во ''Стајовци'' биле 3.100 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] rigfu7acircq1tcxhisrm175ab52req 0 1372962 5382363 5381391 2025-06-21T12:45:26Z Marco Mitrovich 114460 5382363 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Думбија | native_name = Дунбија | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 21 |lats = 47 |latNS = N | longd = 22 |longm = 01 |longs = 39 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 881 | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Думбија''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година немало жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Думбија биле 135 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] [[Категорија:Пусти населени места во Србија]] 16d2zi5qzy7dz0ondxgq4pel0rjhxr8 0 1372965 5382388 5381405 2025-06-21T13:55:02Z Marco Mitrovich 114460 5382388 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Ѓерекарце | native_name = Ђерекарце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 53 |latNS = N | longd = 22 |longm = 06 |longs = 23 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.052 | population_footnotes = | population_total = 65 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Ѓерекарце''' ({{lang-sr|Ђерекарце}}) е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 65 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Ѓерекарце биле 270 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 6vz0eo9wz1419ajpfqcx34mekcqpdiq 0 1372968 5382392 5381409 2025-06-21T13:57:50Z Marco Mitrovich 114460 5382392 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Зладовце | native_name = Зладовце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 36 |latNS = N | longd = 22 |longm = 06 |longs = 49 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 914 | population_footnotes = | population_total = 62 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Зладовце''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 62 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Зладовце биле 162 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] johs4o0fi6tbgquu6khd9vf729pa20d 0 1372973 5382396 5381449 2025-06-21T13:59:57Z Marco Mitrovich 114460 5382396 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Калово | native_name = Калово | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 20 |lats = 16 |latNS = N | longd = 22 |longm = 10 |longs = 12 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.301 | population_footnotes = | population_total = 12 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Калово''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 12 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Калово биле 455 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 5bbk8yk4vwdg2sx9tixpy8ehlabu2eh 0 1372975 5382404 5381461 2025-06-21T14:06:01Z Marco Mitrovich 114460 5382404 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Лесница | native_name = Лесница | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 20 |lats = 39 |latNS = N | longd = 22 |longm = 07 |longs = 59 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 995 | population_footnotes = | population_total = 56 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Лесница''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 56 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото се састои од двете махали Горна и Долна Лесница. Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Горна Лесница биле 100, а во Долна Лесница 585 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] nywl293ycf39vxz3yfnv2uc975l5eqy 0 1372976 5382423 5381462 2025-06-21T15:27:42Z Marco Mitrovich 114460 5382423 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Марганце | native_name = Марганце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 21 |lats = 57 |latNS = N | longd = 22 |longm = 00 |longs = 40 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 848 | population_footnotes = | population_total = 11 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Марганце''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 11 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Секретарот на Бугарска егзархија [[Димитар Мишев]], 1905 година бележува дека во Марганце биле 200 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite book |last1=Brancoff |first1=D. M. |title=La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques |date=1905 |location=Paris |page=144}}</ref>{{efn|Мишев Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] aaqcjfg5ohgwntsbcdwb7wc2s93aip8 0 1372977 5382424 5381463 2025-06-21T15:28:45Z Marco Mitrovich 114460 5382424 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Мездраја | native_name = Мездраја | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 32 |latNS = N | longd = 21 |longm = 58 |longs = 19 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 657 | population_footnotes = | population_total = 11 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Мездраја''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 11 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Мездраја 70 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] azew3xspy73e630k9jemntsf181xiq0 0 1372978 5382430 5381466 2025-06-21T15:35:17Z Marco Mitrovich 114460 5382430 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Нови Глог | native_name = Нови Глог | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 26 |lats = 25 |latNS = N | longd = 22 |longm = 07 |longs = 19 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.183 | population_footnotes = | population_total = 60 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17526 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Нови Глог''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 60 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Цариградски скопски митрополит [[Фирмилијан]], 1902 година бележува дека во Кошарно биле 28 [[Македонци|македонски]] куќи.<ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Известие от скопския митрополит относно броя на къщите под негово ведомство]], 1902 г., сканирано от Македонския държавен архив.</ref>{{efn|Фирмилијан Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Срби.}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] axna0elivc0m0feo7ij1j4qvze95m26 0 1372981 5382431 5381481 2025-06-21T15:36:45Z Marco Mitrovich 114460 5382431 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Ново Село | native_name = Ново Село | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 08 |latNS = N | longd = 21 |longm = 58 |longs = 52 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 919 | population_footnotes = | population_total = 140 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Ново Село''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 140 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Ново Село 125 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] ld7pifyjdh9xasu46hddt1vuyel8ze2 0 1372982 5382446 5381484 2025-06-21T16:33:13Z Marco Mitrovich 114460 5382446 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Петровац | native_name = Петровац | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 20 |lats = 31 |latNS = N | longd = 21 |longm = 59 |longs = 07 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.008 | population_footnotes = | population_total = 9 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Петровац''' (поранешно име ''Недокрштеник'') е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 9 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Петровац 150 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 7f826rhwmnn9706qcc6u68r24q69ja5 0 1372984 5382449 5381493 2025-06-21T16:35:36Z Marco Mitrovich 114460 5382449 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Пролесје | native_name = Пролесје | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 22 |lats = 55 |latNS = N | longd = 22 |longm = 15 |longs = 55 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.482 | population_footnotes = | population_total = 22 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17561 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Пролесје''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 22 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Секретарот на Бугарска егзархија [[Димитар Мишев]], 1905 година бележува дека во Пролесје биле 280 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite book |last1=Brancoff |first1=D. M. |title=La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques |date=1905 |location=Paris |page=144}}</ref>{{efn|Мишев Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] s5albzd1pfqcgq1xe8qlu3o8k26yu2n 0 1372985 5382450 5381494 2025-06-21T16:36:18Z Marco Mitrovich 114460 5382450 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Радовница | native_name = Радовница | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 56 |latNS = N | longd = 22 |longm = 13 |longs = 37 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.045 | population_footnotes = | population_total = 712 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17561 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Радовница''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 712 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Радовница 470 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] ch4vthadihvbj0ih02pn8nerpdmnqwx 0 1372986 5382452 5381495 2025-06-21T16:38:00Z Marco Mitrovich 114460 5382452 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Рајчевце | native_name = Рајчевце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 20 |lats = 39 |latNS = N | longd = 21 |longm = 57 |longs = 53 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 849 | population_footnotes = | population_total = 1 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Рајчевце''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 1 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Секретарот на Бугарска егзархија [[Димитар Мишев]], 1905 година бележува дека во Рајчевце биле 96 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite book |last1=Brancoff |first1=D. M. |title=La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques |date=1905 |location=Paris |page=144}}</ref>{{efn|Мишев Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] b2ht1pdsvrkt8wrwe3o3j53x8zyospv 0 1372987 5382473 5381497 2025-06-21T16:54:51Z Marco Mitrovich 114460 5382473 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Црвени Град | native_name = Црвени Град | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 26 |lats = 06 |latNS = N | longd = 22 |longm = 16 |longs = 15 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.339 | population_footnotes = | population_total = 47 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17561 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Црвени Град''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 47 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Секретарот на Бугарска егзархија [[Димитар Мишев]], 1905 година бележува дека во Црвени Град биле 480 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite book |last1=Brancoff |first1=D. M. |title=La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques |date=1905 |location=Paris |page=146}}</ref>{{efn|Мишев Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] t7wjdgkmsgyitg1kzzfao3kdbqhpkb7 0 1372988 5382474 5381498 2025-06-21T16:55:33Z Marco Mitrovich 114460 5382474 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Црна Река | native_name = Црна Река | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 29 |latNS = N | longd = 22 |longm = 17 |longs = 40 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.539 | population_footnotes = | population_total = 25 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17561 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Црна Река''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 25 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Цариградски скопски митрополит [[Фирмилијан]], 1902 година бележува дека во Црна Река биле 32 [[Македонци|македонски]] куќи.<ref>[[c:File:Izvestaj_od_skopskiot_mitropolit_za_brojot_na_kuci,_1902.pdf|Известие от скопския митрополит относно броя на къщите под негово ведомство]], 1902 г., сканирано от Македонския държавен архив.</ref>{{efn|Фирмилијан Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Срби.}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 4esl98ncu5q7ahcow8m5jf1gwwhv4pj 0 1372989 5382476 5381500 2025-06-21T16:56:21Z Marco Mitrovich 114460 5382476 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Црновце | native_name = Црновце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 24 |lats = 51 |latNS = N | longd = 22 |longm = 04 |longs = 51 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.457 | population_footnotes = | population_total = 50 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Црновце''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 50 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Секретарот на Бугарска егзархија [[Димитар Мишев]], 1905 година бележува дека во Црновце биле 480 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite book |last1=Brancoff |first1=D. M. |title=La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques |date=1905 |location=Paris |page=146}}</ref>{{efn|Мишев Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 35v19vxne05e44jjdgwrrr1iwm1gt7q 0 1372995 5382480 5381522 2025-06-21T16:58:34Z Marco Mitrovich 114460 5382480 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Шапранце | native_name = Шапранце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 23 |lats = 21 |latNS = N | longd = 22 |longm = 00 |longs = 37 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 730 | population_footnotes = | population_total = 57 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Шапранце''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 57 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Шапранце 260 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] sdu3eejkzffus0fz5v3fkpqh4px7nyg 0 1372996 5382481 5381524 2025-06-21T16:59:19Z Marco Mitrovich 114460 5382481 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Широка Планина | native_name = Широка Планина | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 18 |lats = 17 |latNS = N | longd = 22 |longm = 02 |longs = 01 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.079 | population_footnotes = | population_total = 50 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Широка Планина''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 50 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Широка Планина 450 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] l3awm6zd4zc3ju89v0dwpnvtrh4ucau 0 1372997 5382483 5381525 2025-06-21T17:00:01Z Marco Mitrovich 114460 5382483 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Шумата Трница | native_name = Шумата Трница | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 19 |lats = 48 |latNS = N | longd = 21 |longm = 59 |longs = 46 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Трговиште (Србија)|Трговиште]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.038 | population_footnotes = | population_total = 15 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17525 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Шумата Трница''' е населено место во општината [[Трговиште (Србија)|Трговиште]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 15 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Шумата Трнца 35 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Трговиште (Србија)]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{Општина Трговиште (Србија)}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Трговиште (Србија)]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] eou48xi4gp3t4jk6fg1iqvl1hlbs1l0 0 1373005 5382429 5381597 2025-06-21T15:33:57Z Marco Mitrovich 114460 5382429 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Нова Брезовица | native_name = Нова Брезовица | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 27 |lats = 32 |latNS = N | longd = 22 |longm = 05 |longs = 02 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Град | subdivision_name2 = [[Врање]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.316 | population_footnotes = | population_total = 45 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17508 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Нова Брезовица''' (поранешни имиња ''Брезовица'' и ''Турска Брезовица'') е населено место во градот [[Врање]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 45 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Нова Брезовица 66 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=218 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} Брезовица била единсвтено село до 1878 година када е разделена со српско-турска границата на [[Стара Брезовица|Стара]] и Нова Брезовица. Од тогаш се води као посебна населба. == Поврзано == * [[Стара Брезовица]] * [[Врање]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Врање]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] holw0fy3sbntw0axg9zc2zgqwr24yzl 0 1373007 5382464 5381595 2025-06-21T16:47:24Z Marco Mitrovich 114460 5382464 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Стара Брезовица | native_name = Стара Брезовица | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 29 |lats = 11 |latNS = N | longd = 22 |longm = 04 |longs = 33 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Град | subdivision_name2 = [[Врање]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.099 | population_footnotes = | population_total = 30 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17508 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Стара Брезовица''' (поранешни имиња ''Брезовица'' и ''Српска Брезовица'') е населено место во градот [[Врање]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 30 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото основале во крајот на XVIII век сојеви од [[Кумановско]] и [[Тиквеш]]ко или [[Кочанско]]. Брезовица била единсвтено село до 1878 година када е разделена со српско-турска границата на Стара и [[Нова Брезовица]]. Од тогаш се води како посебна населба.<ref>{{cite web |title=Poreklo prezimena, selo Stara Brezovica (Vranje) |url=https://www.poreklo.rs/2016/10/17/poreklo-prezimena-selo-stara-brezovica-vranje/ |website=poreklo.rs}}</ref> == Поврзано == * [[Нова Брезовица]] * [[Врање]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Врање]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] ggfxi2723burs0qil6ktnvu7y7yqv3b 0 1373010 5382400 5381610 2025-06-21T14:02:47Z Marco Mitrovich 114460 5382400 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Коќура | native_name = КоЋура | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 26 |lats = 20 |latNS = N | longd = 22 |longm = 04 |longs = 26 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Град | subdivision_name2 = [[Врање]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.215 | population_footnotes = | population_total = 33 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17508 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Коќура''' ({{lang-sr|Коћура}}) е населено место во градот [[Врање]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 33 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Коќура 620 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=219 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Врање]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Врање]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] tlyitcwjizpcc0sm3r22b01d16heo4g 0 1373012 5382361 5381619 2025-06-21T12:43:38Z Marco Mitrovich 114460 5382361 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Долно Пунушевце | native_name = Доње Пунушевце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 25 |lats = 54 |latNS = N | longd = 22 |longm = 01 |longs = 25 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Град | subdivision_name2 = [[Врање]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 894 | population_footnotes = | population_total = 6 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17508 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Долно Пунушевце''' (поранешни имиња ''Пунушевце'', ''Српско Пуношевце'' и ''Долно Пуношевце'', {{lang-sr|Доње Пунушевце}}) е населено место во градот [[Врање]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 6 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Пунушевце било единсвтено село до 1878 година када е разделено со српско-турска границата на Долно и [[Горно Пунушевце]]. Од тогаш се води како посебна населба.<ref>{{cite web |title=Porekloprezimena, sela Donje Punoševce (Vranje) |url=https://www.poreklo.rs/2016/10/26/poreklo-prezimena-sela-donje-punosevce-vranje/ |website=poreklo.rs}}</ref> == Поврзано == * [[Врање]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Врање]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] 561e6p03n0nce4x2aooui4y78lazf6i 0 1373015 5382349 5381622 2025-06-21T12:34:36Z Marco Mitrovich 114460 5382349 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Горно Пунушевце | native_name = Горње Пунушевце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 25 |lats = 54 |latNS = N | longd = 22 |longm = 01 |longs = 25 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Град | subdivision_name2 = [[Врање]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 894 | population_footnotes = | population_total = 19 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17508 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR }} '''Горно Пунушевце''' (поранешни имиња ''Пунушевце'', ''Турско Пуношевце'' и ''Горно Пуношевце'', {{lang-sr|Горње Пунушевце}}) е населено место во градот [[Врање]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 19 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Бугарски научник [[Васил Канчов]], 1900 година бележува дека во Горно Пунушевце 125 [[Македонци]] христијани.<ref>{{cite web |last1=Кѫнчовъ |first1=Васил |title=Македония. Етнография и Статистика |url=https://macedonia.kroraina.com/vk/vk_2_29.htm |location=София |page=220 |date=1900}}</ref>{{efn|Канчов Словени во [[Македонија (регион)|Македонија]] прикажува како Бугари.}}{{efn|Српските научници Словени во Јужна Србија смеатат за Србите, иако се они шопско-македонско потекло (освен [[Куршумлија|Куршумлијско]]) и зборуваат [[Торлачки дијалекти|торлачки]].}} == Поврзано == * [[Врање]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Белешки == {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} {{портал-кутија|Македонија}} [[Категорија:Врање]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Населени места во Вардарска Македонија]] oh7ugghcrq61x9rvv4oz7aym3fb5uv4 0 1373107 5382552 5382014 2025-06-21T18:37:28Z P.Nedelkovski 47736 поврзано 5382552 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Mauerbach-Sägen 7548.JPG|мини|Германска бичкија.]] [[Податотека:Scieurs de long vers 1900.jpg|мини|Бичкиџии бичат трупец, околу 1900]] '''Бичкија'''<ref>{{ДРМЈ|бичкија}}</ref><ref>{{ОДРМЈ|бичкија}}</ref> — рачна [[пила]] за бичење [[трупец|трупци]]. ==Опис== Изработена е од метален дел – челичен лист со остри запци од едната страна и дрвена конструкција – рамка. Се користела на тој начин што на претходно направено [[скеле]] на одредена висина се поставувал [[трупец]]от кој претходно бил обележан со прави црти за да се означат местата по кои треба да се движи пилата. Оддалеченоста на линиите зависела од тоа колку дебела требало да биде избичената штица.<ref name=BA>{{наведена книга |title=ЛЕТ НАД УРНАТИТЕ ГНЕЗДА: СПОМЕНИ И СЕЌАВАЊА ЗА ВРАЊЕВЦИ |last=Андоновски |first=Божин |authorlink= |author= |year=2016 |publisher=Графопром Битола |location=Битола |isbn= |page= |pages= |url= |accessdate=}}</ref> ==Постапка на бичење== Еден од бичкаџиите стоел на скелето, а друг (понекогаш двајца) бил долу на земја. Потоа со двете раце, обајцата, ја движеле пилата по вертикална линија (горе-долу). Бичкаџијата што стои на скелето бил одговорен за водење на пилата по обележената црта.<ref name=BA/> ==Поврзано== * [[Бичкиџија]] ==Наводи== {{наводи}} [[Категорија:Алати]] [[Категорија:Дрводелство]] [[Категорија:Турцизми]] hj359i7j15ohzedkibiqyxv3iikymfl 0 1373175 5382500 5382278 2025-06-21T17:44:19Z Forbidden History 89259 5382500 wikitext text/x-wiki '''Драгица Илинчиќ-Ѓуровиќ''' ({{Роден на|||1925|}} во {{роден во|Ракош|Пеќ|Косово и Метохија}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1073}}</ref> == Животопис == [[Податотека:Partizanska_spomenica_1941,_eksponat_u_muzeju_u_Beloj_Crkvi.jpg|десно|мини|200x200пкс|Драгица Илинчиќ-Ѓуровиќ е носител на Партизанската споменица 1941.]] Учествувала во [[НОД]] од 1941 година како член на [[СКОЈ]]. Во октомври 1941 година, заедно со родителите отишла во Копаничкиот партизански одред. Во акцијата па рудникот Бело Брдо била заробена со својата десетина од [[Четници|четниците]] и одведена во затворот во Куршумлија, од каде ги ослободиле борците на Пасјачкиот партизански одред и стапила како борец во Јабланичкиот партизански одред. Во октомври 1943 година, со група борци дошла на [[Козјак (планински врв)|Козјак]], каде војувала против [[Бугарски окупатор|окупаторот]] и неговите соработници. Во новоформираниот Косовски одред 1944 година била раководител на [[СКОЈ]], заменик комесар на чета, подоцна и на баталјон. Била борец и во во прешевската бригада и борец на [[Сремски фронт|Сремскиот фронт]]. Носител е на Партизанска споменица 1941 и повеќе други одликувања.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илинчиќ-Ѓуровиќ, Драгица}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] [[Категорија:Носители на Партизанска споменица од 1941]] oj1fs5zzu4vwwaxge33j20il6cecz64 10 1373184 5382328 5382326 2025-06-21T12:00:55Z Carshalton 30527 5382328 wikitext text/x-wiki [[Податотека:600px chequered White Black.svg|20px|Алѕано Вирешит]] {{fb team |t=Алѕано Вирешит |tan=Виртус Бергамо 1909 |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|ALZ}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Алѕано Вирешит]] </noinclude> 3171ofwvv22w9yfsjzzl6ew5yh3jp90 5382329 5382328 2025-06-21T12:03:22Z Carshalton 30527 Откажано уредувањето [[Special:Diff/5382328|5382328]] на [[Special:Contributions/Carshalton|Carshalton]] ([[User talk:Carshalton|разговор]]) 5382329 wikitext text/x-wiki [[Податотека:600px chequered White Black.svg|20px|Алцано Вирешит]] {{fb team |t=Алцано Вирешит |tan=Виртус Бергамо 1909 |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|ALZ}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Алцано Вирешит]] </noinclude> 5vx2sjcpg5l6lkelrdp5nry9nc010r8 10 1373185 5382327 2025-06-21T11:59:55Z Carshalton 30527 Создадена страница со: [[Податотека:600px Giallo e Rosso Strisce-Flag.svg|20px|Пјевиџина]] {{fb team |t=Пјевиџина |tan=ФК Карени Пјевиџина |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|PVG}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Пјевиџина]] </noinclude> 5382327 wikitext text/x-wiki [[Податотека:600px Giallo e Rosso Strisce-Flag.svg|20px|Пјевиџина]] {{fb team |t=Пјевиџина |tan=ФК Карени Пјевиџина |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|PVG}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Пјевиџина]] </noinclude> rbkso82qhzdci2vkt2lbf90qkor6ybj 10 1373186 5382330 2025-06-21T12:05:37Z Carshalton 30527 Создадена страница со: [[Податотека:Bianco e Verde.svg|20px|Арцакена]] {{fb team |t=Арцакена |tan=Арцакена Академи Коста Смералда |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|ARZ}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Арцакена]] </noinclude> 5382330 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Bianco e Verde.svg|20px|Арцакена]] {{fb team |t=Арцакена |tan=Арцакена Академи Коста Смералда |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|ARZ}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Арцакена]] </noinclude> b0ov32yii8dmv4mhago1f4z8uadop5y 10 1373187 5382331 2025-06-21T12:06:56Z Carshalton 30527 Создадена страница со: [[Податотека:600px HEX-1372AC White.svg|20px|Сало]] {{fb team |t=Сало |tan=ФК Сало |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|SLO}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Сало]] </noinclude> 5382331 wikitext text/x-wiki [[Податотека:600px HEX-1372AC White.svg|20px|Сало]] {{fb team |t=Сало |tan=ФК Сало |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|SLO}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Сало]] </noinclude> mhfiflelj0g6ro87ikbk9qfdfq201a0 10 1373188 5382332 2025-06-21T12:08:16Z Carshalton 30527 Создадена страница со: [[Податотека:Sports flag icons - Ten red and yellow vertical bars.svg|20px|Алгеро]] {{fb team |t=Алгеро |tan=Алгеро Калчо |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|ALG}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Алгеро]] </noinclude> 5382332 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Sports flag icons - Ten red and yellow vertical bars.svg|20px|Алгеро]] {{fb team |t=Алгеро |tan=Алгеро Калчо |tc=ITA |abb={{#if:{{{abb|}}}|ALG}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude>[[Категорија:Fb_team_предлошки Италија|Алгеро]] </noinclude> 7x5ci7l8sc9qzp50jq4xlzzld4ph5xx 0 1373189 5382333 2025-06-21T12:18:03Z Carshalton 30527 Создадена страница со: {{Infobox football biography-retired | playername = Кармине Нунцијата | image = | height = {{height|m=1.67}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1967|7|22}} | cityofbirth = {{роден во|Сан Џенаро Везувијано|}} | countryofbirth = [[Италија]] | nationality = {{flagsport|ITA}} [[Италија]] | position... 5382333 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Кармине Нунцијата | image = | height = {{height|m=1.67}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1967|7|22}} | cityofbirth = {{роден во|Сан Џенаро Везувијано|}} | countryofbirth = [[Италија]] | nationality = {{flagsport|ITA}} [[Италија]] | position = [[Среден ред (фудбал)|среден ред]] | currentclub = {{fbu ITA U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(35 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Inter}} | years1 = 1985-1986 | caps1 = 2 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team Inter}} | years2 = 1986-1987 | caps2 = 18 | goals2 = 0 | clubs2 = {{Fb team Virescit Boccaleone}} | years3 = 1987-1989 | caps3 = 43 | goals3 = 0 | clubs3 = {{Fb team Pavia}} | years4 = 1989-1990 | caps4 = 40 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Foggia}} | years5 = 1990-1996 | caps5 = 197 | goals5 = 1 | clubs5 = {{Fb team Padova}} | years6 = 1996-1998 | caps6 = 64 | goals6 = 0 | clubs6 = {{Fb team Torino}} | years7 = 1998-2000 | caps7 = 40 | goals7 = 0 | clubs7 = {{Fb team Brescia}} | years8 = 2000-2001 | caps8 = 12 | goals8 = 0 | clubs8 = {{Fb team Montichiari}} | years9 = 2001 | caps9 = 17 | goals9 = 0 | clubs9 = {{Fb team Alzano Virescit}} | years10 = 2001-2002 | caps10 = 21 | goals10 = 0 | clubs10 = {{Fb team Seregno}} | years11 = 2002-2003 | caps11 = 21 | goals11 = 0 | clubs11 = {{Fb team Pievigina}} | manageryears1 = 2003-2006 |managerclubs1 = {{Fb team Arzachena}} | manageryears2 = 1987-1988 |managerclubs2 = {{Fb team Alghero}} | manageryears3 = 1988-1991 |managerclubs3 = {{Fb team Salo}} | manageryears4 = 1991-1993 |managerclubs4 = {{Fb team Arzachena}} | manageryears5 = 1993-1997 |managerclubs5 = {{Fb team Seregno}} | manageryears6 = 1997-1999 |managerclubs6 = {{Fb team Milan}} &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;<small>(Берети)</small> | manageryears7 = 2012-2017 |managerclubs7 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија 21]] &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;<small>(Асистент)</small> | manageryears8 = 2017-2019 |managerclubs8 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 17 години|Италија 17]] | manageryears9 = 2019 |managerclubs9 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 19 години|Италија 19]] &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;<small>(в.д.)</small> | manageryears10 = 2019 |managerclubs10 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 18 години|Италија 18]] | manageryears11 = 2019-2020 |managerclubs11 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 17 години|Италија 17]] | manageryears12 = 2020-2022 |managerclubs12 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 19 години|Италија 19]] | manageryears13 = 2022-2023 |managerclubs13 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 20 години|Италија 20]] | manageryears14 = 2023- |managerclubs14 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија 21]] }} '''Кармине Нунцијата''' (роден на [[22 јули]] [[1957]] година, во [[Сан Џенаро Везувијано]]) — [[Италија|италијански]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Среден ред (фудбал)|играч од средниот ред]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|италијанската репрезентација под 21 година]]. ==Надворешни врски== {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Италија |image3=Flag of Italy.svg }} *[https://int.soccerway.com/players/tommaso-baldanzi/640984/ Кармине Нунцијата на soccerway] *[https://www.transfermarkt.com/tommaso-baldanzi/profil/spieler/641537 Кармине Нунцијата на transfermarkt] *[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/309518/tommaso-baldanzi Кармине Нунцијата на espn] *[https://www.whoscored.com/players/425056/show/tommaso-baldanzi Кармине Нунцијата на whoscored] {{Состав на Италија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Нунцијата, Кармине}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Италијански фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Интер]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Павија]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Фоџа]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Падова]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Торино]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Бреша]] [[Категорија:Родени во 2003 година]] gofg9jj65mwumts8p0seu2dcqnpohke 5382340 5382333 2025-06-21T12:28:44Z Carshalton 30527 5382340 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Кармине Нунцијата | image = | height = {{height|m=1.67}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1967|7|22}} | cityofbirth = {{роден во|Сан Џенаро Везувијано|}} | countryofbirth = [[Италија]] | nationality = {{flagsport|ITA}} [[Италија]] | position = [[Среден ред (фудбал)|среден ред]] | currentclub = {{fbu ITA U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(35 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Inter}} | years1 = 1985-1986 | caps1 = 2 | goals1 = 0 | clubs1 = {{Fb team Inter}} | years2 = 1986-1987 | caps2 = 18 | goals2 = 0 | clubs2 = {{Fb team Virescit Boccaleone}} | years3 = 1987-1989 | caps3 = 43 | goals3 = 0 | clubs3 = {{Fb team Pavia}} | years4 = 1989-1990 | caps4 = 40 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Foggia}} | years5 = 1990-1996 | caps5 = 197 | goals5 = 1 | clubs5 = {{Fb team Padova}} | years6 = 1996-1998 | caps6 = 64 | goals6 = 0 | clubs6 = {{Fb team Torino}} | years7 = 1998-2000 | caps7 = 40 | goals7 = 0 | clubs7 = {{Fb team Brescia}} | years8 = 2000-2001 | caps8 = 12 | goals8 = 0 | clubs8 = {{Fb team Montichiari}} | years9 = 2001 | caps9 = 17 | goals9 = 0 | clubs9 = {{Fb team Alzano Virescit}} | years10 = 2001-2002 | caps10 = 21 | goals10 = 0 | clubs10 = {{Fb team Seregno}} | years11 = 2002-2003 | caps11 = 21 | goals11 = 0 | clubs11 = {{Fb team Pievigina}} | manageryears1 = 2003-2006 |managerclubs1 = {{Fb team Arzachena}} | manageryears2 = 2006-2007 |managerclubs2 = {{Fb team Alghero}} | manageryears3 = 2007 |managerclubs3 = {{Fb team Salo}} | manageryears4 = 2008-2009 |managerclubs4 = {{Fb team Arzachena}} | manageryears5 = 2009 |managerclubs5 = {{Fb team Seregno}} | manageryears6 = 2010-2011 |managerclubs6 = {{Fb team Milan}} &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;<small>(Берети)</small> | manageryears7 = 2012-2017 |managerclubs7 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија 21]] &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;<small>(Асистент)</small> | manageryears8 = 2017-2019 |managerclubs8 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 17 години|Италија 17]] | manageryears9 = 2019 |managerclubs9 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 19 години|Италија 19]] &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;<small>(в.д.)</small> | manageryears10 = 2019 |managerclubs10 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 18 години|Италија 18]] | manageryears11 = 2019-2020 |managerclubs11 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 17 години|Италија 17]] | manageryears12 = 2020-2022 |managerclubs12 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 19 години|Италија 19]] | manageryears13 = 2022-2023 |managerclubs13 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 20 години|Италија 20]] | manageryears14 = 2023- |managerclubs14 = {{flagsport|ITA}} [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија 21]] }} '''Кармине Нунцијата''' (роден на [[22 јули]] [[1957]] година, во [[Сан Џенаро Везувијано]]) — [[Италија|италијански]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Среден ред (фудбал)|играч од средниот ред]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|италијанската репрезентација под 21 година]]. ==Надворешни врски== {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Италија |image3=Flag of Italy.svg }} *[https://int.soccerway.com/players/carmine-nunziata/517967/ Кармине Нунцијата на soccerway] *[https://www.transfermarkt.com/carmine-nunziata/profil/trainer/38915 Кармине Нунцијата на transfermarkt] *[https://www.tuttocalciatori.net/Nunziata_Carmine Кармине Нунцијата на tuttocalciatori] *[https://www.playmakerstats.com/manager/carmine-nunziata/31520 Кармине Нунцијата на playmakerstats] {{Состав на Италија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Нунцијата, Кармине}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Италијански фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Интер]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Павија]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Фоџа]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Падова]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Торино]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Бреша]] [[Категорија:Родени во 2003 година]] frisbudqlo99iirt9qvfsamb79rdyvk 0 1373190 5382365 2025-06-21T13:11:16Z Gurther 105215 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:bg:Special:Redirect/revision/12570062|Христо Чочков]]“ 5382365 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> ptzl430x87f7h5cl8faf4p7nebnzy9k 5382366 5382365 2025-06-21T13:11:27Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Луѓе од Велес]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382366 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] 1l32u6iv973d2hybcglk1i92llrvkwp 5382367 5382366 2025-06-21T13:11:35Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Родени во 1895 година]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382367 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] eam4l6jdvqwt26tad3qwqm2gloetr30 5382368 5382367 2025-06-21T13:11:46Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Починати во Софија]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382368 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] [[Категорија:Починати во Софија]] iv69tlqzrbntawufq4smyi3b38p8c1t 5382369 5382368 2025-06-21T13:11:56Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски преселници во Софија]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382369 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] [[Категорија:Починати во Софија]] [[Категорија:Македонски преселници во Софија]] jhsliy1wftde2wuqqw8subaqjrt1xbe 5382370 5382369 2025-06-21T13:12:06Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски историчари]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382370 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] [[Категорија:Починати во Софија]] [[Категорија:Македонски преселници во Софија]] [[Категорија:Македонски историчари]] ec7cs5z4adzwokhe3swhi8ek6o0x2js 5382371 5382370 2025-06-21T13:19:24Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски банкари]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382371 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] [[Категорија:Починати во Софија]] [[Категорија:Македонски преселници во Софија]] [[Категорија:Македонски историчари]] [[Категорија:Македонски банкари]] lr66jvp2zc4cxyomanwn3xk84l862tx 5382372 5382371 2025-06-21T13:19:34Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски економисти]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382372 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] [[Категорија:Починати во Софија]] [[Категорија:Македонски преселници во Софија]] [[Категорија:Македонски историчари]] [[Категорија:Македонски банкари]] [[Категорија:Македонски економисти]] geekplprr4xj189ypb931ka3xxpa47j 5382373 5382372 2025-06-21T13:19:46Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Апсолвенти на Софискиот универзитет]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382373 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] [[Категорија:Починати во Софија]] [[Категорија:Македонски преселници во Софија]] [[Категорија:Македонски историчари]] [[Категорија:Македонски банкари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Апсолвенти на Софискиот универзитет]] s1sqmxpet8or3k01es3699b7sfpktif 5382374 5382373 2025-06-21T13:20:08Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски научници во Бугарија]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382374 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] [[Категорија:Починати во Софија]] [[Категорија:Македонски преселници во Софија]] [[Категорија:Македонски историчари]] [[Категорија:Македонски банкари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Апсолвенти на Софискиот универзитет]] [[Категорија:Македонски научници во Бугарија]] 6n8k50abpcbudex7khom9bnoq61phsg 5382375 5382374 2025-06-21T13:20:24Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Дејци на Велешкото благотворително братство]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382375 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] [[Категорија:Починати во Софија]] [[Категорија:Македонски преселници во Софија]] [[Категорија:Македонски историчари]] [[Категорија:Македонски банкари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Апсолвенти на Софискиот универзитет]] [[Категорија:Македонски научници во Бугарија]] [[Категорија:Дејци на Велешкото благотворително братство]] o62ymlezfi1sjozprn5hf9t42k4u1wy 5382376 5382375 2025-06-21T13:20:34Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Дејци на Македонските братства]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382376 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност|име=Христо Чочков|портрет=Clerks in the Macedonian Cooperative Bank in 1935-Hristo Chochkov Crop.jpg|опис=Чочков во [[1935|1935 година]]|родено-име=Христо Иванов Чочков|роден-дата=[[3 декември]], [[1895]]|роден-место=[[Велес]], [[Отоманска Македонија]]|починал-дата=после [[1935|1935 г.]]|починал-место=[[Софија]], [[Царство Бугарија]]}} '''Христо Чочков''', роден '''Христо Иванов Чочков''' исто така познат како '''Чучков''' ([[Велес]], [[3 декември]] [[1895]] — после [[1935|1935 година]]) — [[Македонци|македонски]] општественик, просветител и историчар. Значаен поради неговото проучување на [[Велес#Историја|велешката историја]]. Чичко на [[Венко Марковски]]. Деец во [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]] во [[Софија]]. == Животопис == Христо Чочков е роден во градот [[Велес]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Неговата роднина Љуба Чочкова е мајка на [[Венко Марковски]]. Работи како учител за [[Бугарската егзархија]] во Велес.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Македонија: корени и аргументи|last=Јорданов|first=Јордан|publisher=|year=2008|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=|pages=59|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}}</ref> Во [[1918|1918 година]] завршува историја во [[Софиски универзитет „Св. Климент Охридски“|Софискиот универзитет]].<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1929.</ref> Се преселува во [[Бугарија]], каде што работи како чиновник кај македонските братства. Во првата половина на [[XX век]] станува советник на [[Велешко благотворително братство „Рајко Жинзифов“|Велешкото благотворително братство „Рајко Жинзифов“]] и истовремено произведува историски дела за неговиот мајчин град.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=1776|title=Христо Чочков от Велес, Вардарска Македония - „Град Велес; Учебното дело до Революционните борби“, София, 1929 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Библиотека Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=22 октомври 2021 г|quote=}}</ref> Во [[1933|1933 година]] завршува право во Софискиот универзитет.<ref>Годишникъ НА СОФИЙСКИЯ УНИВЕРСИТЕТЪ, 1932 – 1933.</ref> Подоцна работи во [[Македонска кооперативна банка|Македонската кооперативна банка]]. За време на [[Бугарија во Втората светска војна|бугарската фашистичка окупација на Македонија]]. Неговиот син Георги Чочков бил назначен за градоначалник на [[Чашка]] од [[13 август]] [[1941|1941 година]] сѐ до [[23 јули]] [[1942|1942 година]]. Откако му истече мандатот Георги Чочков бил градоначалник на [[Штрпце]] од 23 јули 1942 година сѐ до [[2 ноември]] истата година.<ref name="Списък на кметовете">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.strumski.com/books/strumski_spisok_na_kmetovete_1941_1944.pdf|title=Списък на кметовете на градските и селски общини в присъединените към Царството земи през 1941 – 1944 година|last=|first=|authorlink=|date=|work=|publisher=Струмски|pages=|language=|format=|accessdate=3 април 2022 г|quote=}}</ref> == Дела == * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/chochkov_veles.compressed.pdf|title=Градъ Велесъ : Учебното дѣло до Революционнитѣ борби|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведена книга|url=https://www.strumski.com/books/Chochkov_Veles.part2.pdf|title=Градъ Велесъ : Историко-географски и народо-стопански очеркъ|last=Чочковъ|first=Хр|publisher=Печатница П. Глушковъ|year=1929|isbn=|editor-last=|editor-link=|edition=|location=София|pages=|language=|doi=|quote=|author-link=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1930|title=Кресненското възстание. По спомени на Пантелей Урумовъ|url=http://promacedonia.org/mp/mp_6_2_7.htm|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=2|pages=|doi=|id=|access-date=}} * {{Наведено списание|last=Чочковъ|first=Христо|author-link=|year=1931|title=Солун в историята на България|url=https://www.strumski.com/biblioteka/?id=3504|format=|journal=Македонски прегледъ|location=|publisher=|volume=|issue=3|pages=|doi=|id=|access-date=}} == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Велес]] [[Категорија:Родени во 1895 година]] [[Категорија:Починати во Софија]] [[Категорија:Македонски преселници во Софија]] [[Категорија:Македонски историчари]] [[Категорија:Македонски банкари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Апсолвенти на Софискиот универзитет]] [[Категорија:Македонски научници во Бугарија]] [[Категорија:Дејци на Велешкото благотворително братство]] [[Категорија:Дејци на Македонските братства]] f1lxwj25n6j4bkaw0z7s5ttc1uc8fwg 1 1373191 5382377 2025-06-21T13:20:51Z Gurther 105215 Создадена страница со: {{СЗР}}{{ВПМ}} 5382377 wikitext text/x-wiki {{СЗР}}{{ВПМ}} m6tsgukl5dkhkx06fnvahclsxq8jq4m 0 1373192 5382378 2025-06-21T13:35:42Z Andrew012p 85224 Создадена страница со: [[Податотека:Lake Stratification (11).svg|мини|266x266пкс|Езерска стратификација. Епилимнионот е најгорниот слој (I)]] '''Епилимнион''' или '''површински слој''' — најгорниот слој во термички стратифицирано езеро. Епилимнионот е слојот што е најмногу погоден од Сонче... 5382378 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Lake Stratification (11).svg|мини|266x266пкс|Езерска стратификација. Епилимнионот е најгорниот слој (I)]] '''Епилимнион''' или '''површински слој''' — најгорниот слој во термички стратифицирано езеро. Епилимнионот е слојот што е најмногу погоден од [[Сончево зрачење|сончевата светлина]], чија [[топлинска енергија]] ја загрева површината, со што станува потопол и помалку густ. Како последица на тоа, епилимнионот се наоѓа над подлабоките металимнион и [[хиполимнион]], кои се постудени и погусти.<ref>{{cite journal|last1=Haddout|first1=Soufiane|last2=Qanza|first2=Hamid|last3=Guennoun|first3=Mohamed|last4=Azidane|first4=Hind|last5=Karra|first5=Rachid|last6=Essaidi|first6=Amine|date=31 July 2018|title=Epilimnion and metalimnion thermal water temperature variables in Moroccan's Lakes using a one-dimensional fresh-water lake model|journal=International Journal of River Basin Management|volume=18|issue=3|pages=321–333|doi=10.1080/15715124.2018.1498854|s2cid=134624630}}</ref> Дополнително, епилимнионот обично има повисока pH-вредност и повисока концентрација на растворен [[кислород]] од хиполимнионот. == Хемија == Бидејќи слојот е отворен за [[воздух]], епилимнионот обично содржи високи количини на растворен [[кислород]] (O₂) и [[јаглерод диоксид]] (CO₂). Ова значи дека епилимнионот е во постојана состојба на размена на растворени гасови со [[Атмосфера|атмосферата]]. На дебелината на епилимнионот може да влијае изложеноста на [[светлина]]; попроѕирните [[Езеро|езера]] добиваат поголеми нивоа на светлина, што доведува до повеќе складирана [[енергија]] во водата и поплиток епилимнион. Епилимнионот е исто така област од интерес за цветање на алги поради истекување на [[фосфор]] и [[азот]] од копнени извори.<ref>{{Cite journal|last1=Pernica|first1=Patricia|last2=Wells|first2=Mathew G.|last3=MacIntyre|first3=Sally|date=April 2014|title=Persistent weak thermal stratification inhibits mixing in the epilimnion of north-temperate Lake Opeongo, Canada|url=http://link.springer.com/10.1007/s00027-013-0328-1|journal=Aquatic Sciences|language=en|volume=76|issue=2|pages=187–201|doi=10.1007/s00027-013-0328-1|issn=1015-1621|url-access=subscription|s2cid=15276847}}</ref> [[Ерозија|Ерозијата]] на ветерот што носи честички почва исто така може да внесе многу различни хранливи материи во водата, а тие честички ќе влезат во езерскиот систем преку епилимнионот. == Биологија == Поради близината до површината и фактот што е област што прима најмногу сончева светлина, епилимнионот е одличен дом за [[фитопланктон]] и други главни производители. Цветањето на [[алги]] е често во овој слој како последица на големите натрупувања на хранливи материи. Како одговор на големите количини на алги и фитопланктон, многу видови [[риби]] се чести во овој слој бидејќи бараат извор на [[храна]]. [[Птици|Птиците]] често го користат епилимнионот како област за одмор и/или риболов. Многу [[инсекти]], исто така, го користат епилимнионот за правење гнезда и живеалишта. Човечките заемодејства се исто така важен дел од биолошкото гледиште на епилимнионот. Некои непосредни човечки заемодејства се за разонодни употреби како што се пливање, возење со чамец или други дејности. Други посредни заемодејства можат да дојдат од отпадни води, истекување од земјоделски полиња или развој на земјиштето. Сето ова може да влијае на својствата на епилимнионот.<ref>{{Cite journal|last1=Sadchikov|first1=A. P.|last2=Ostroumov|first2=S. A.|date=December 2019|title=Epilimnion, Metalimnion, and Hypolimnion of a Mesotrophic Aquatic Ecosystem: Functional Role of the Vertical Structure of the Reservoir Ecosystem in Terms of Hydrochemical and Biological Parameters|url=http://link.springer.com/10.1134/S107036321913019X|journal=Russian Journal of General Chemistry|language=en|volume=89|issue=13|pages=2860–2864|doi=10.1134/S107036321913019X|issn=1070-3632|url-access=subscription|s2cid=211138964}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * http://wow.nrri.umn.edu/wow/teacher/thermal/teaching.html [[Категорија:Лимнологија]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ [[Категорија:Водна екологија]] tdrz7a5535zodfvnwxkg2g5hz8ubho0 5382380 5382378 2025-06-21T13:36:59Z Andrew012p 85224 5382380 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Lake Stratification (11).svg|мини|266x266пкс|Езерска стратификација. Епилимнионот е најгорниот слој (I)]] '''Епилимнион''' или '''површински слој''' — најгорниот слој во топлински стратифицирано [[езеро]]. Епилимнионот е слојот што е најмногу погоден од [[Сончево зрачење|сончевата светлина]], чија [[топлинска енергија]] ја загрева површината, со што станува потопол и помалку густ. Како последица на тоа, епилимнионот се наоѓа над подлабоките металимнион и [[хиполимнион]], кои се постудени и погусти.<ref>{{cite journal|last1=Haddout|first1=Soufiane|last2=Qanza|first2=Hamid|last3=Guennoun|first3=Mohamed|last4=Azidane|first4=Hind|last5=Karra|first5=Rachid|last6=Essaidi|first6=Amine|date=31 July 2018|title=Epilimnion and metalimnion thermal water temperature variables in Moroccan's Lakes using a one-dimensional fresh-water lake model|journal=International Journal of River Basin Management|volume=18|issue=3|pages=321–333|doi=10.1080/15715124.2018.1498854|s2cid=134624630}}</ref> Дополнително, епилимнионот обично има повисока pH-вредност и повисока концентрација на растворен [[кислород]] од хиполимнионот. == Хемија == Бидејќи слојот е отворен за [[воздух]], епилимнионот обично содржи високи количини на растворен [[кислород]] (O₂) и [[јаглерод диоксид]] (CO₂). Ова значи дека епилимнионот е во постојана состојба на размена на растворени гасови со [[Атмосфера|атмосферата]]. На дебелината на епилимнионот може да влијае изложеноста на [[светлина]]; попроѕирните [[Езеро|езера]] добиваат поголеми нивоа на светлина, што доведува до повеќе складирана [[енергија]] во водата и поплиток епилимнион. Епилимнионот е исто така област од интерес за цветање на алги поради истекување на [[фосфор]] и [[азот]] од копнени извори.<ref>{{Cite journal|last1=Pernica|first1=Patricia|last2=Wells|first2=Mathew G.|last3=MacIntyre|first3=Sally|date=April 2014|title=Persistent weak thermal stratification inhibits mixing in the epilimnion of north-temperate Lake Opeongo, Canada|url=http://link.springer.com/10.1007/s00027-013-0328-1|journal=Aquatic Sciences|language=en|volume=76|issue=2|pages=187–201|doi=10.1007/s00027-013-0328-1|issn=1015-1621|url-access=subscription|s2cid=15276847}}</ref> [[Ерозија|Ерозијата]] на ветерот што носи честички почва исто така може да внесе многу различни хранливи материи во водата, а тие честички ќе влезат во езерскиот систем преку епилимнионот. == Биологија == Поради близината до површината и фактот што е област што прима најмногу сончева светлина, епилимнионот е одличен дом за [[фитопланктон]] и други главни производители. Цветањето на [[алги]] е често во овој слој како последица на големите натрупувања на хранливи материи. Како одговор на големите количини на алги и фитопланктон, многу видови [[риби]] се чести во овој слој бидејќи бараат извор на [[храна]]. [[Птици|Птиците]] често го користат епилимнионот како област за одмор и/или риболов. Многу [[инсекти]], исто така, го користат епилимнионот за правење гнезда и живеалишта. Човечките заемодејства се исто така важен дел од биолошкото гледиште на епилимнионот. Некои непосредни човечки заемодејства се за разонодни употреби како што се пливање, возење со чамец или други дејности. Други посредни заемодејства можат да дојдат од отпадни води, истекување од земјоделски полиња или развој на земјиштето. Сето ова може да влијае на својствата на епилимнионот.<ref>{{Cite journal|last1=Sadchikov|first1=A. P.|last2=Ostroumov|first2=S. A.|date=December 2019|title=Epilimnion, Metalimnion, and Hypolimnion of a Mesotrophic Aquatic Ecosystem: Functional Role of the Vertical Structure of the Reservoir Ecosystem in Terms of Hydrochemical and Biological Parameters|url=http://link.springer.com/10.1134/S107036321913019X|journal=Russian Journal of General Chemistry|language=en|volume=89|issue=13|pages=2860–2864|doi=10.1134/S107036321913019X|issn=1070-3632|url-access=subscription|s2cid=211138964}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * http://wow.nrri.umn.edu/wow/teacher/thermal/teaching.html [[Категорија:Лимнологија]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ [[Категорија:Водна екологија]] 71sa4hso9k52zdwgl0h93rd4yt8m78q 5382381 5382380 2025-06-21T13:38:00Z Andrew012p 85224 5382381 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Lake Stratification (11).svg|мини|266x266пкс|Езерска стратификација. Епилимнионот е најгорниот слој (I)]] '''Епилимнион''' или '''површински слој''' — најгорниот слој во топлински стратифицирано [[езеро]]. Епилимнионот е слојот што е најмногу погоден од [[Сончево зрачење|сончевата светлина]], чија [[топлинска енергија]] ја загрева површината, со што станува потопол и помалку густ. Како последица на тоа, епилимнионот се наоѓа над подлабоките [[Термоклин|металимнион]] и [[хиполимнион]], кои се постудени и погусти.<ref>{{cite journal|last1=Haddout|first1=Soufiane|last2=Qanza|first2=Hamid|last3=Guennoun|first3=Mohamed|last4=Azidane|first4=Hind|last5=Karra|first5=Rachid|last6=Essaidi|first6=Amine|date=31 July 2018|title=Epilimnion and metalimnion thermal water temperature variables in Moroccan's Lakes using a one-dimensional fresh-water lake model|journal=International Journal of River Basin Management|volume=18|issue=3|pages=321–333|doi=10.1080/15715124.2018.1498854|s2cid=134624630}}</ref> Дополнително, епилимнионот обично има повисока pH-вредност и повисока концентрација на растворен [[кислород]] од хиполимнионот. == Хемија == Бидејќи слојот е отворен за [[воздух]], епилимнионот обично содржи високи количини на растворен [[кислород]] (O₂) и [[јаглерод диоксид]] (CO₂). Ова значи дека епилимнионот е во постојана состојба на размена на растворени гасови со [[Атмосфера|атмосферата]]. На дебелината на епилимнионот може да влијае изложеноста на [[светлина]]; попроѕирните [[Езеро|езера]] добиваат поголеми нивоа на светлина, што доведува до повеќе складирана [[енергија]] во водата и поплиток епилимнион. Епилимнионот е исто така област од интерес за цветање на алги поради истекување на [[фосфор]] и [[азот]] од копнени извори.<ref>{{Cite journal|last1=Pernica|first1=Patricia|last2=Wells|first2=Mathew G.|last3=MacIntyre|first3=Sally|date=April 2014|title=Persistent weak thermal stratification inhibits mixing in the epilimnion of north-temperate Lake Opeongo, Canada|url=http://link.springer.com/10.1007/s00027-013-0328-1|journal=Aquatic Sciences|language=en|volume=76|issue=2|pages=187–201|doi=10.1007/s00027-013-0328-1|issn=1015-1621|url-access=subscription|s2cid=15276847}}</ref> [[Ерозија|Ерозијата]] на ветерот што носи честички почва исто така може да внесе многу различни хранливи материи во водата, а тие честички ќе влезат во езерскиот систем преку епилимнионот. == Биологија == Поради близината до површината и фактот што е област што прима најмногу сончева светлина, епилимнионот е одличен дом за [[фитопланктон]] и други главни производители. Цветањето на [[алги]] е често во овој слој како последица на големите натрупувања на хранливи материи. Како одговор на големите количини на алги и фитопланктон, многу видови [[риби]] се чести во овој слој бидејќи бараат извор на [[храна]]. [[Птици|Птиците]] често го користат епилимнионот како област за одмор и/или риболов. Многу [[инсекти]], исто така, го користат епилимнионот за правење гнезда и живеалишта. Човечките заемодејства се исто така важен дел од биолошкото гледиште на епилимнионот. Некои непосредни човечки заемодејства се за разонодни употреби како што се пливање, возење со чамец или други дејности. Други посредни заемодејства можат да дојдат од отпадни води, истекување од земјоделски полиња или развој на земјиштето. Сето ова може да влијае на својствата на епилимнионот.<ref>{{Cite journal|last1=Sadchikov|first1=A. P.|last2=Ostroumov|first2=S. A.|date=December 2019|title=Epilimnion, Metalimnion, and Hypolimnion of a Mesotrophic Aquatic Ecosystem: Functional Role of the Vertical Structure of the Reservoir Ecosystem in Terms of Hydrochemical and Biological Parameters|url=http://link.springer.com/10.1134/S107036321913019X|journal=Russian Journal of General Chemistry|language=en|volume=89|issue=13|pages=2860–2864|doi=10.1134/S107036321913019X|issn=1070-3632|url-access=subscription|s2cid=211138964}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * http://wow.nrri.umn.edu/wow/teacher/thermal/teaching.html [[Категорија:Лимнологија]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ [[Категорија:Водна екологија]] g3p60qhlvyp9wakhsuecstt72cs81wd 1 1373193 5382379 2025-06-21T13:35:53Z Andrew012p 85224 Создадена страница со: {{СЗР}} 5382379 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1373194 5382385 2025-06-21T13:53:31Z SpectralWiz 106165 Создадена страница со: {{Инфокутија Место во Грција |name=Лужјани |name_local=Ελάτη |image_skyline=Elati view from West.JPG |caption_skyline=Поглед на селото |image_map={{ПолКарта| Егејска Македонија Серфиџе-Велвендо | ширина = | опис = <center>Местоположба на Лужјани во [[Кожани (округ)|Кожанскиот округ]] и о... 5382385 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Грција |name=Лужјани |name_local=Ελάτη |image_skyline=Elati view from West.JPG |caption_skyline=Поглед на селото |image_map={{ПолКарта| Егејска Македонија Серфиџе-Велвендо | ширина = | опис = <center>Местоположба на Лужјани во [[Кожани (округ)|Кожанскиот округ]] и областа [[Западна Македонија (Грција)|Западна Македонија]]</center> | релјефна = | натпис = Лужјани | натпис_гол = | положба = | позадина = | бележник = | бележник_гол = | врска = | ГШ_степ = 39 | ГШ_мин = 58 | ГШ_сек= 54 | ГШ_прав = N | ГД_степ = 21 | ГД_мин = 49 | ГШ_сек= 24 | ГД_прав = E }} |map_caption=Местоположба во областа |periph=[[Западна Македонија (Грција)|Западна Македонија]] |prefec=[[Кожани (округ)|Кожански]] |municipality=[[Серфиџе (општина)|Серфиџе]] |municunit=Камбуница |population=338 |population_as_of=2021 |elevation=620 |lat_deg=39 |lat_min=59 |lon_deg=21 |lon_min=49 }} '''Лужјани''' ({{Lang-el|Ελάτη}}, ''Елати''; до 1928 г. ''Λουζιανή'', ''Лузјани<ref name=":12">{{Наведена мрежна страница|url=http://pandektis.ekt.gr/dspace/handle/10442/169349|title=Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας|publisher=Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece|accessdate=21 јуни 2025}}</ref>'') — село во [[Кожанско]], [[Егејска Македонија]], денес во општината [[Серфиџе (општина)|Серфиџе]] на [[Кожани (округ)|Кожанскиот округ]] во областа [[Западна Македонија (Грција)|Западна Македонија]], [[Грција]]. Населението брои 338 жители (2021). == Географија и местоположба == Лужјани е најјужното село во [[Кожанско]], сместено на 53 км јужно од градот [[Кожани]] и околу 37 км југозападно од [[Серфиџе]], во подножјето на планината [[Бунаса]], на надморска височина од 620 м.<ref name=":1">{{НМЕМ|дел=I|страница=319}}</ref> Јужно од селото се наоѓа пештерата [[Какена]].<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://efkozani.gr/%CF%84%CE%B1-%CF%83%CF%80%CE%AE%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%86%CE%B5%CF%81%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE-%CE%B5%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1/|title=Τα σπήλαια στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης|last=Ιντζέ|first=Ζωή|date=2 Ιουλίου 2018|publisher=Κοζάνη|accessdate=21 јуни 2025}}</ref> == Историја == === Антика === Подрачјето на Лужјани било населено уште од римско време, за што сведочат бројните археолошки наоѓалишта во околината. Во месноста Турники, на брегот на десна притока на р. [[Бистрица (Егејска Македонија)|Бистрица]] е откриена древна населба со остатоци од [[римско време]] и [[средниот век]]. Во наоѓалиштето е пронајдено изобилство од [[Керамика|керамички остатоци]], како и римски [[Релјеф (вајарство)|релјеф]] од коњаник.<ref>{{Наведена книга|url=https://web.archive.org/web/20180208064010/http://media.ems.gr/ekdoseis/makedoniki_bibliothiki/ekd_makb_samsaris_070.pdf|title=Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας|last=Σαμσάρης|first=Δ. Κ.|publisher=Έκδοση Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών|year=1989|isbn=960-7265-01-7|location=Θεσσαλονίκη|pages=143|language=el}}</ref> === Во Отоманското Царство === Иако носи македонско (словенско) име, неговото население уште од порано има грчко потекло.<ref name=":1" /> Според османлиски [[дефтер]] од 1528 г. во ''Микри Лозјани'' (''Мало Лозјани'') имало 26 домаќинства со 117 жители, а во ''Мегали Лозјани'' (''Големо Лозјани'') 119 домаќинства со 536 жители.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.academia.edu/111986017/%CE%A0%CE%BB%CE%B7%CE%B8%CF%85%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%AD%CF%82_%CE%9A%CE%BF%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CE%B5%CF%81%CE%B2%CE%AF%CF%89%CE%BD|title=Πληθυσμιακές μεταβολές στους οικισμούς της περιοχής Κοζάνης-Σερβίων από το 1528 στο 1913|last=Τσότσος|first=Γεώργιος|publisher=Εταιρεία Δυτικομακεδονικών Μελετών|location=Κοζάνη|pages=97|language=el|access-date=19 јуни 2025}}</ref> Селото се спомнува и во документите на манастирот [[Забрдо]] од 1532 г. Во [[19 век|XIX век]] Лужјани било грчко село во Серфиџенската каза на [[Серфиџенски Санџак|Серфиџенскиот Санџак]]. На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Лажани'' е претставено како чисто грчко село во Серфиџенската каза на Серфиџенскиот санџак со 80 куќи.<ref>{{Битолски вилает|59}}</ref> Според статистиката на грчкиот конзулат во [[Еласона]], во 1904 г. во ''Лузјани'' (Λουζιανή) живееле 600 [[Грци]] христијани.<ref>{{Спанос|516}}</ref> Во 1910 г. Атанасиос Халкиопулос напишал дека во селото Лузјани има 600 Грци.<ref>[http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?filename=/var/www/tkl-portal-neo//metadata/f/7/e/attached-metadata-01-0001414/232477.pdf&lang=en&pageno=1&pagestart=1&width=354.24%20pts&height=520.08%20pts&maxpage=124 Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος. Η Μακεδονία: εθνολογική στατιστική των βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου. Αθήναι, 1910, σ. 108.]</ref> === Во Грција === По [[Балкански војни|Балканските војни]] во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно [[Букурешки договор (1913)|Букурешкиот договор]]. Таа година тоа броело 641 жител, кои во 1920 г. се намалиле на 523 лица.<ref name=":1" /> Во 1933 година, името на селото било променето во Елати (''Ελάτη''), по [[Ела|еловата]] шума над селото.''<ref name=":12" />'' {| class="wikitable collapsible uncollapsed" |+Места во заедницата Лужјани преименувани со службен указ на 31 јули 1969 година !Име !Име !Ново име !Ново име<ref name="Περὶ μετονομασίας2">{{Државен 147а 1969|1052}}</ref> !Опис<ref name="Ген2">{{Генштаб}}</ref> |- |Долна Бигла |Κάτω Βίγλα |Мити |Μύτη |врв на ССЗ од Лужјани (470 м) |} == Стопанство == Населението произведува [[жито]], [[компири]] и други земјоделски производи, а поради поволни услови, прилично е развиено и [[сточарството]].<ref name=":1" /> == Население == {{Пописи-ЕМ|645|617|886|836|720|806|568|514|338}} == Општествени установи == * Полициска станица == Самоуправа и политика == Во 1918 година, селото станало самостојна општина, чиј атар зафаќал површина од 40 квадратни километри.<ref name=":1" /> Општината Лужјани била приклучена во општината Камбуница во 1997 година, која била укината во 2011 година и станала дел од поголемата општина Серфиџе-Велвендо. Селото припаѓа на општинската единица Серфиџе со седиште во [[Серфиџе|истоименото гратче]], која припаѓа на поголемата општина [[Серфиџе (општина)|Серфиџе]], во округот [[Кожани (округ)|Кожани]]. Воедно, селото е дел од општинскиот оддел Лужјани, во кој е единствено село. == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:Assumption of Mary Church in Elati.jpg|мини|Камбанаријата на црквата „[[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Лужјани|Успение на Пресвета Богородица]]“]] '''Цркви''' * [[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Лужјани|Црква „Успение на пресв. Богородица“]] — главна селска црква * [[Црква „Св. Петка“ - Лужјани|Црква „Св. Петка“]] — најстара селска црква, изградена во 1726 г. * Црква „Св. Никола“ * Црква „Св. Димитриј“ * Црква „Св. Атанасиј“ * Црква „Пресв. Богородица“ * Црква „Св. Илија“ * Црква „Св. Христофор“ '''Пештери''' * [[Какена]] — пештера кај селото == Наводи == {{Наводи}}{{Серфиџе}} [[Категорија:Серфиџе]] 1rv0210mo0i6c8hq6e2puqyu6jq49t5 5382394 5382385 2025-06-21T13:59:02Z SpectralWiz 106165 5382394 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Грција |name=Лужјани |name_local=Ελάτη |image_skyline=Elati view from West.JPG |caption_skyline=Поглед на селото |image_map={{ПолКарта| Егејска Македонија Серфиџе-Велвендо | ширина = | опис = <center>Местоположба на Лужјани во [[Кожани (округ)|Кожанскиот округ]] и областа [[Западна Македонија (Грција)|Западна Македонија]]</center> | релјефна = | натпис = Лужјани | натпис_гол = | положба = | позадина = | бележник = | бележник_гол = | врска = | ГШ_степ = 39 | ГШ_мин = 58 | ГШ_сек= 54 | ГШ_прав = N | ГД_степ = 21 | ГД_мин = 49 | ГШ_сек= 24 | ГД_прав = E }} |map_caption=Местоположба во областа |periph=[[Западна Македонија (Грција)|Западна Македонија]] |prefec=[[Кожани (округ)|Кожански]] |municipality=[[Серфиџе (општина)|Серфиџе]] |municunit=Камбуница |population=338 |population_as_of=2021 |elevation=620 |lat_deg=39 |lat_min=59 |lon_deg=21 |lon_min=49 }} '''Лужјани''' ({{Lang-el|Ελάτη}}, ''Елати''; до 1928 г. ''Λουζιανή'', ''Лузјани<ref name=":12">{{Наведена мрежна страница|url=http://pandektis.ekt.gr/dspace/handle/10442/169349|title=Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας|publisher=Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece|accessdate=21 јуни 2025}}</ref>'') — село во [[Кожанско]], [[Егејска Македонија]], денес во општината [[Серфиџе (општина)|Серфиџе]] на [[Кожани (округ)|Кожанскиот округ]] во областа [[Западна Македонија (Грција)|Западна Македонија]], [[Грција]]. Населението брои 338 жители (2021). == Географија и местоположба == Лужјани е најјужното село во [[Кожанско]], сместено на 53 км јужно од градот [[Кожани]] и околу 37 км југозападно од [[Серфиџе]], во подножјето на планината [[Бунаса]], на надморска височина од 620 м.<ref name=":1">{{НМЕМ|дел=I|страница=319}}</ref> Јужно од селото се наоѓа пештерата [[Какена]].<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://efkozani.gr/%CF%84%CE%B1-%CF%83%CF%80%CE%AE%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%86%CE%B5%CF%81%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE-%CE%B5%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1/|title=Τα σπήλαια στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης|last=Ιντζέ|first=Ζωή|date=2 Ιουλίου 2018|publisher=Κοζάνη|accessdate=21 јуни 2025}}</ref> == Историја == === Антика === Подрачјето на Лужјани било населено уште од римско време, за што сведочат бројните археолошки наоѓалишта во околината. Во месноста Турники, на брегот на десна притока на р. [[Бистрица (Егејска Македонија)|Бистрица]] е откриена древна населба со остатоци од [[римско време]] и [[средниот век]]. Во наоѓалиштето е пронајдено изобилство од [[Керамика|керамички остатоци]], како и римски [[Релјеф (вајарство)|релјеф]] од коњаник.<ref>{{Наведена книга|url=https://web.archive.org/web/20180208064010/http://media.ems.gr/ekdoseis/makedoniki_bibliothiki/ekd_makb_samsaris_070.pdf|title=Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας|last=Σαμσάρης|first=Δ. Κ.|publisher=Έκδοση Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών|year=1989|isbn=960-7265-01-7|location=Θεσσαλονίκη|pages=143|language=el}}</ref> === Во Отоманското Царство === Иако носи македонско (словенско) име, неговото население уште од порано има грчко потекло.<ref name=":1" /> Според османлиски [[дефтер]] од 1528 г. во ''Микри Лозјани'' (''Мало Лозјани'') имало 26 домаќинства со 117 жители, а во ''Мегали Лозјани'' (''Големо Лозјани'') 119 домаќинства со 536 жители.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.academia.edu/111986017/%CE%A0%CE%BB%CE%B7%CE%B8%CF%85%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%AD%CF%82_%CE%9A%CE%BF%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CE%B5%CF%81%CE%B2%CE%AF%CF%89%CE%BD|title=Πληθυσμιακές μεταβολές στους οικισμούς της περιοχής Κοζάνης-Σερβίων από το 1528 στο 1913|last=Τσότσος|first=Γεώργιος|publisher=Εταιρεία Δυτικομακεδονικών Μελετών|location=Κοζάνη|pages=97|language=el|access-date=19 јуни 2025}}</ref> Селото се спомнува и во документите на манастирот [[Забрдо]] од 1532 г.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mikrovalto.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=131|title=Ελάτη Κοζάνης|work=mikrovalto.gr|publisher=Μικρόβαλτο Κοζάνης|archive-url=https://web.archive.org/web/20141227152626/http://www.mikrovalto.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=131|archive-date=2014-12-27|accessdate=21 јуни 2025}}</ref> Во [[19 век|XIX век]] Лужјани било грчко село во Серфиџенската каза на [[Серфиџенски Санџак|Серфиџенскиот Санџак]]. На Етнографската карта на [[Битолски Вилает|Битолскиот Вилает]] од 1901 г. ''Лажани'' е претставено како чисто грчко село во Серфиџенската каза на Серфиџенскиот санџак со 80 куќи.<ref>{{Битолски вилает|59}}</ref> Според статистиката на грчкиот конзулат во [[Еласона]], во 1904 г. во ''Лузјани'' (Λουζιανή) живееле 600 [[Грци]] христијани.<ref>{{Спанос|516}}</ref> Во 1910 г. Атанасиос Халкиопулос напишал дека во селото Лузјани има 600 Грци.<ref>[http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?filename=/var/www/tkl-portal-neo//metadata/f/7/e/attached-metadata-01-0001414/232477.pdf&lang=en&pageno=1&pagestart=1&width=354.24%20pts&height=520.08%20pts&maxpage=124 Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος. Η Μακεδονία: εθνολογική στατιστική των βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου. Αθήναι, 1910, σ. 108.]</ref> === Во Грција === По [[Балкански војни|Балканските војни]] во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно [[Букурешки договор (1913)|Букурешкиот договор]]. Таа година тоа броело 641 жител, кои во 1920 г. се намалиле на 523 лица.<ref name=":1" /> Во 1928 година, името на селото било променето во Елати (''Ελάτη''), по [[Ела|еловата]] шума над селото.''<ref name=":12" />'' {| class="wikitable collapsible uncollapsed" |+Места во заедницата Лужјани преименувани со службен указ на 31 јули 1969 година !Име !Име !Ново име !Ново име<ref name="Περὶ μετονομασίας2">{{Државен 147а 1969|1052}}</ref> !Опис<ref name="Ген2">{{Генштаб}}</ref> |- |Долна Бигла |Κάτω Βίγλα |Мити |Μύτη |врв на ССЗ од Лужјани (470 м) |} == Стопанство == Населението произведува [[жито]], [[компири]] и други земјоделски производи, а поради поволни услови, прилично е развиено и [[сточарството]].<ref name=":1" /> == Население == {{Пописи-ЕМ|645|617|886|836|720|806|568|514|338}} == Општествени установи == * Полициска станица == Самоуправа и политика == Во 1918 година, селото станало самостојна општина, чиј атар зафаќал површина од 40 квадратни километри.<ref name=":1" /> Општината Лужјани била приклучена во општината Камбуница во 1997 година, која била укината во 2011 година и станала дел од поголемата општина Серфиџе-Велвендо. Селото припаѓа на општинската единица Серфиџе со седиште во [[Серфиџе|истоименото гратче]], која припаѓа на поголемата општина [[Серфиџе (општина)|Серфиџе]], во округот [[Кожани (округ)|Кожани]]. Воедно, селото е дел од општинскиот оддел Лужјани, во кој е единствено село. == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:Assumption of Mary Church in Elati.jpg|мини|Камбанаријата на црквата „[[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Лужјани|Успение на Пресвета Богородица]]“]] '''Цркви''' * [[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Лужјани|Црква „Успение на пресв. Богородица“]] — главна селска црква * [[Црква „Св. Петка“ - Лужјани|Црква „Св. Петка“]] — најстара селска црква, изградена во 1726 г. * Црква „Св. Никола“ * Црква „Св. Димитриј“ * Црква „Св. Атанасиј“ * Црква „Пресв. Богородица“ * Црква „Св. Илија“ * Црква „Св. Христофор“ '''Пештери''' * [[Какена]] — пештера кај селото == Наводи == {{Наводи}} {{Серфиџе}} [[Категорија:Серфиџе]] e68vm4dk0h4203z56gnk7j9yl2aobmu 0 1373195 5382416 2025-06-21T15:10:49Z P.Nedelkovski 47736 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:fr:Special:Redirect/revision/224982899|Scieur de long]]“ 5382416 wikitext text/x-wiki '''Бичкиџија''' - лице чија работа се состои во бичење трупци [[Дрво (растение)|дрва]] по должина со [[бичкија]]. == Бичење == [[Податотека:The_Fuji_from_the_mountains_of_Totomi.jpg|лево|мини| Јапонски бичкиџии од [[Кацушика Хокусаи|Хокусаи]].]] [[Податотека:"Les_scieurs_de_long",_Alfred_Sisley,_1876._(32376957363).jpg|лево|мини| ''Бичкиџии,'' 1875 од [[Алфред Сисли]].]] Стоејќи на [[Трупец|трупецот]], или почесто на скелето, горниот бичкиџија ја крева пилата, која потоа се спушта под сопствената тежина, потпомогната од долниот бичкиџија кој се наоѓа под трупецот. Така, тимот може да ја извршува работата со голема ефикасност. [[Податотека:Whipsaw2-1898.jpg|мини| Бичкиџии во [[Британска Колумбија]] кон крајот 19 век.]] == Наводи == === Поврзано === * [[Бичкија]] [[Категорија:Дрводелство]] [[Категорија:Занаети]] [[Категорија:Турцизми]] 1evteq04oc9qwzp9g24a2cqeddhbzv2 5382417 5382416 2025-06-21T15:13:38Z P.Nedelkovski 47736 поправки 5382417 wikitext text/x-wiki [[Податотека:The_Fuji_from_the_mountains_of_Totomi.jpg|десно|мини| Јапонски бичкиџии од [[Кацушика Хокусаи|Хокусаи]].]] [[Податотека:"Les_scieurs_de_long",_Alfred_Sisley,_1876._(32376957363).jpg|десно|мини| ''Бичкиџии,'' 1875 од [[Алфред Сисли]].]] '''Бичкиџија'''<ref>{{ДРМЈ|бичкиџија}}</ref><ref>{{ОДРМЈ|бичкиџија}}</ref> — лице чија работа се состои во бичење трупци [[Дрво (растение)|дрва]] по должина со [[бичкија]]. == Бичење == Стоејќи на [[Трупец|трупецот]], или почесто на скелето, горниот бичкиџија ја крева пилата, која потоа се спушта под сопствената тежина, потпомогната од долниот бичкиџија кој се наоѓа под трупецот. Така, тимот може да ја извршува работата со голема ефикасност. [[Податотека:Whipsaw2-1898.jpg|мини| Бичкиџии во [[Британска Колумбија]] кон крајот 19 век.]] === Поврзано === * [[Бичкија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Дрводелство]] [[Категорија:Занаети]] [[Категорија:Турцизми]] iafbuqfe99s1txsuau16w42f5z42arz 1 1373196 5382418 2025-06-21T15:13:52Z P.Nedelkovski 47736 Создадена страница со: {{СЗР}} 5382418 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1373197 5382422 2025-06-21T15:26:47Z P.Nedelkovski 47736 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:en:Special:Redirect/revision/1293165099|South China]]“ 5382422 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Southern_China_map-1.png|мини|265x265пкс| Темноцрвена: 3 најјужни покраини на Кина. кои обично се сметаат за '''Јужна Кина'''<br />Средноцрвена: Јужна Кина според дефиницијата од 1945–1949 година<br />Светлоцрвена: ''Јужна Кина'' (многу поширока област)]] '''Јужна Кина''' ({{lang-zh|s=|p=Huá'nán}}) - географски и културен регион што го опфаќа најјужниот дел од [[Народна Република Кина|Кина]]. Неговото точно значење се менува во зависност од контекстот. Значајна особеност на Јужна Кина во споредба со остатокот од Кина е тоа што на повеќето нејзини граѓани [[Стандарден мандарински јазик|стандардниот кинески јазик]] не им е мајчин јазик. [[Кантонски јазик|Кантонскиот]] е најчестиот јазик во регионот. додека регионот [[Гуангшји]] содржи најголема концентрација на етнички малцинства во Кина. == Административни поделби == == Градови со над милион жители == Главни градови на покраините со '''задебелени букви'''. {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%;" !# !Град ! style="background-color: #aaaaff;" |Градско подрачје<ref name="2010PRCcensus" /> ! style="background-color: #aaffaa;" |Обласно подрачје<ref name="2010PRCcensus" /> ! style="background-color: #ffaaaa;" |Само градот<ref name="2010PRCcensus">{{Наведена книга|date=2012|publisher=[[China Statistics Press]] [China Statistics Press]|isbn=978-7-5037-6659-6|editor-last=国务院人口普查办公室|location=Beijing|script-title=zh:中国2010年人口普查分县资料|editor-last2=国家统计局人口和社会科技统计司}}</ref> !Покр. !Попис од |- |1 |[[Шенџен]] |10.358.381 |10.358.381 |10.358.381 |GD |2010-11-01 |- |2 |'''[[Гуангџоу]]''' |9.702.144 |11.071.424 |12.701.948 |GD |2010-11-01 |- |3 |[[Дунггуан|Донггуан]] |7.271.322 |8.220.207 |8.220.207 |GD |2010-11-01 |- |4 |[[Хонгконг]] |7.071.576 |7.071.576 |7.071.576 |HK |2011-06-30<ref>{{Наведена книга|publisher=[[Government Logistics Department]]|year=2012|editor-last=Census and Statistics Department|editor-link=Census and Statistics Department (Hong Kong)|location=Hong Kong|script-title=zh:香港2011年人口普查 – 主要報告}}</ref> |- |5 |[[Фошан]] |6.771.895 |7.197.394 |7.197.394 |GD |2010-11-01 |- |6 |[[Шантоу]] |3.644.017 |5.329.024 |5.389.328 |GD |2010-11-01 |- |7 |[[Џонгшан]] |2.740.994 |3.121.275 |3.121.275 |GD |2010-11-01 |- |8 |[[Нанинг]] |2.660.833 |3.434.303 |6.658.742 |GX |2010-11-01 |- |9 |[[Хуиџоу]] |1.807.858 |2.344.634 |4.598.402 |GD |2010-11-01 |- |10 |'''[[Хаикоу]]''' |1.517.410 |2.046.170 |2.046.170 |HI |2010-11-01 |- |11 |[[Џјиангмен]] |1.480.023 |1.822.614 |4.450.703 |GD |2010-11-01 |- |12 |[[Лиуџоу]] |1.410.712 |1.436.599 |3.758.704 |GX |2010-11-01 |- |13 |[[Џухаи]] |1.369.538 |1.562.530 |1.562.530 |GD |2010-11-01 |- |14 |[[Џангџјианг]] |1.038.762 |1.611.868 |6.994.832 |GD |2010-11-01 |- |15 |[[Макао]] |552.503 |552.503 |552.503 |MO |2011-08-12<ref>{{Наведена книга|title=15th Macau Census (2011)|last=Direcção dos Serviços de Estatística e Censos, Macau|date=2012|publisher=Direcção dos Serviços de Estatística e Censos|location=Macau}}</ref> |} *** == Наводи == == Надворешни врски == * {{Ризница-ред|China Southeast}} * {{Ризница-ред|China South-Central}} [[Категорија:Региони во Кина]] [[Категорија:Статии со текст на кинески]] 397u5qedhasn4xza1i94jvwtotaop7a 5382435 5382422 2025-06-21T15:43:16Z P.Nedelkovski 47736 поправки 5382435 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Southern_China_map-1.png|мини|265x265пкс| Темноцрвена: 3 најјужни покраини на Кина. кои обично се сметаат за '''Јужна Кина'''<br />Средноцрвена: Јужна Кина според дефиницијата од 1945–1949 година<br />Светлоцрвена: ''Јужна Кина'' (многу поширока област)]] '''Јужна Кина''' ({{lang-zh|s=|p=Huá'nán}}) — географски и културен регион што го опфаќа најјужниот дел од [[Народна Република Кина|Кина]]. Неговото точно значење се менува во зависност од контекстот. Значајна особеност на Јужна Кина во споредба со остатокот од Кина е тоа што на повеќето нејзини граѓани [[Стандарден мандарински јазик|стандардниот кинески јазик]] не им е мајчин јазик. [[Кантонски јазик|Кантонскиот]] е најчестиот јазик во регионот. додека регионот [[Гуангшји]] содржи најголема концентрација на етнички малцинства во Кина. == Административни поделби == {| class="wikitable col2cen col5der" |- style="border-bottom:2px solid #de2910" ! Име!! Кинески ([[Поедноставен кинески|S]]) !! [[пинјин]] !! Скратеница!! Главен град!! Кинески!! пинјин !! Список на административни поделби |- |[[Гуангдонг]]||广东||Guǎngdōng||粤 yuè | [[Кантон (Кина)|Кантон]]||广州||Guǎngzhōu||[[Административна поделба на Гуангдонг]] |- |[[Гуангшји]]||广西||Guǎngxī <br> Gvangjish||桂 Guì | [[Нанинг]]||南宁||Nánníng <br> Nanzningz||[[Административна поделба на Гуангшји]] |- |[[Хаинан]]||海南||Hǎinán||琼 qióng | [[Хаикоу]]||海口||Hǎikǒu||[[Административна поделба на Хаинан]] |- |[[Хонгконг]]||香港||Heung1Gong2 <br> Xiānggǎng||港 Gǎng | colspan="3" | || [[Административна поделба на Хонгконг]] |- |[[Макао]]||澳門||O3Mun4 <br> Àomén||澳 Ào | colspan="3" | || [[Општини во Макао]] |} == Градови со над милион жители == Главни градови на покраините со '''задебелени букви'''. {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%;" !# !Град ! style="background-color: #aaaaff;" |Градско подрачје<ref name="2010PRCcensus" /> ! style="background-color: #aaffaa;" |Обласно подрачје<ref name="2010PRCcensus" /> ! style="background-color: #ffaaaa;" |Само градот<ref name="2010PRCcensus">{{Наведена книга|date=2012|publisher=China Statistics Press|isbn=978-7-5037-6659-6|editor-last=国务院人口普查办公室|location=Beijing|script-title=zh:中国2010年人口普查分县资料|editor-last2=国家统计局人口和社会科技统计司}}</ref> !Покр. !Попис од |- |1 |[[Шенџен]] |10.358.381 |10.358.381 |10.358.381 |GD |2010-11-01 |- |2 |'''[[Гуангџоу]]''' |9.702.144 |11.071.424 |12.701.948 |GD |2010-11-01 |- |3 |[[Дунггуан|Донггуан]] |7.271.322 |8.220.207 |8.220.207 |GD |2010-11-01 |- |4 |[[Хонгконг]] |7.071.576 |7.071.576 |7.071.576 |HK |2011-06-30<ref>{{Наведена книга|publisher=Government Logistics Department|year=2012|editor-last=Census and Statistics Department|editor-link=|location=Hong Kong|script-title=zh:香港2011年人口普查 – 主要報告}}</ref> |- |5 |[[Фошан]] |6.771.895 |7.197.394 |7.197.394 |GD |2010-11-01 |- |6 |[[Шантоу]] |3.644.017 |5.329.024 |5.389.328 |GD |2010-11-01 |- |7 |[[Џонгшан]] |2.740.994 |3.121.275 |3.121.275 |GD |2010-11-01 |- |8 |[[Нанинг]] |2.660.833 |3.434.303 |6.658.742 |GX |2010-11-01 |- |9 |[[Хуиџоу]] |1.807.858 |2.344.634 |4.598.402 |GD |2010-11-01 |- |10 |'''[[Хаикоу]]''' |1.517.410 |2.046.170 |2.046.170 |HI |2010-11-01 |- |11 |[[Џјиангмен]] |1.480.023 |1.822.614 |4.450.703 |GD |2010-11-01 |- |12 |[[Лиуџоу]] |1.410.712 |1.436.599 |3.758.704 |GX |2010-11-01 |- |13 |[[Џухаи]] |1.369.538 |1.562.530 |1.562.530 |GD |2010-11-01 |- |14 |[[Џангџјианг]] |1.038.762 |1.611.868 |6.994.832 |GD |2010-11-01 |- |15 |[[Макао]] |552.503 |552.503 |552.503 |MO |2011-08-12<ref>{{Наведена книга|title=15th Macau Census (2011)|last=Direcção dos Serviços de Estatística e Censos, Macau|date=2012|publisher=Direcção dos Serviços de Estatística e Censos|location=Macau}}</ref> |} == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * {{Ризница-ред|China Southeast}} * {{Ризница-ред|China South-Central}} [[Категорија:Региони во Кина]] [[Категорија:Статии со текст на кинески]] kbxne3kt78v5v7zpavm8r4ozg4rvcrd 1 1373198 5382436 2025-06-21T15:43:28Z P.Nedelkovski 47736 Создадена страница со: {{СЗР}} 5382436 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1373199 5382438 2025-06-21T16:01:25Z 19user99 72391 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:en:Special:Redirect/revision/1291934785|Panentheism]]“ 5382438 wikitext text/x-wiki {{Наводи}}{{Wiktionarypar|panentheism}} '''Панентеизам''' ( {{IPAc-en|p|æ|ˈ|n|ɛ|n|θ|i|ɪ|z|əm}} ; <ref>{{MerriamWebsterDictionary|panentheism}}</ref> „се во Бога“, од [[Грчки јазик|грчкиот]] {{Langx|grc|πᾶν|pân|all}} , {{Langx|grc|ἐν|en|in}} и {{Langx|grc|Θεός|Theós|God}} ) <ref name="Stanford" /> е верување според кое божественото се пресекува низ секој дел од [[Вселена|универзумот]], а исто така се протега и надвор од просторот и [[Време|времето]]. Терминот прв го употребил германскиот филозоф Карл Краузе во 1828 година (по преглед на хиндуистичките списи) за да ги разликува идеите на [[Георг Вилхелм Фридрих Хегел]] (1770–1831) и [[Фридрих Вилхелм Јозеф фон Шелинг|Фридрих Вилхелм Јозеф Шелинг]] (1775–1854) за односот помеѓу Бог и универзумот од наводниот [[пантеизам]] на [[Барух Спиноза]] . За разлика од пантеизмот, кој тврди дека божественото и универзумот се идентични, <ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> пантеизмот одржува [[Онтологија|онтолошка]] разлика помеѓу божественото и небожественото и значењето на обете. Во панентеизмот, универзалниот дух е присутен насекаде, и во исто време „[[Трансценденција|ги надминува]]“ сите создадени нешта. Додека пантеизмот тврди дека „сè е Бог“, пантеизмот тврди дека Бог е поголем од универзумот. Некои верзии на панентеизмот сугерираат дека универзумот не е ништо повеќе од манифестација на Бога. Покрај тоа, некои форми укажуваат дека универзумот е содржан во Бога, <ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> како во [[Кабала|кабалистичкиот]] концепт на ''цимцум''. Голем дел од хиндуистичката мисла е во голема мера карактеризиран со панентеизам и пантеизам. <ref>Whiting, Robert. [https://books.google.com/books?id=_UfRgCZThWYC&q=panentheism&pg=PR8 ''Religions for Today'']. Stanley Thomes, London 1991, p.&nbsp;viii. {{ISBN|0-7487-0586-4}}.</ref> == Во религијата == === Будизам === Пречесниот [[зен]]-мајстор Сојен Шаку бил првиот зен-будистички игумен кој ги обиколил САД во 1905–6 година. Тој напишал серија есеи собрани во книгата ''„Зен за Американците“'' . Во есејот насловен „Концептот на Бога во будизмот“, тој се обидел да објасни како будистот го гледа Крајното без антропоморфна фигура на Бог, а сепак тоа се поврзува со терминот Бог во будистичка смисла. === Христијанство === Панентеизмот е исто така карактеристика на некои [[Христијанство|христијански]] филозофски теологии и силно резонира во теолошката традиција на [[Православна црква|Источната православна црква]]. <ref name="Nesteruk">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=N123ZrSR2b0C&q=Orthodox+christianity+panentheism&pg=PA169|title="The Universe as Hypostaic Inherence in the logos of God: Panentheism in the Eastern Orthodox Perspective", in In Whom We Live and Move and Have Our Being: Panentheistic Reflections on God's Presence in a Scientific World, edited by Philip Clayton and Arthur Robert Peacocke|last=Nesteruk|first=Alexei V.|date=2004|publisher=Wm. B. Eerdmans|isbn=978-0802809780|location=Grand Rapids, MI|pages=169–83|access-date=23 March 2018}}</ref> Исто така, се појавува во процесната теологија. Процесните теолошки мислители генерално се сметаат за неортодоксни на христијанскиот Запад. Понатаму, се смета декапроцесната филозофијата го отворила патот за отворен теизам, движење кое има тенденција првенствено да се поврзува со [[Евангелизам|евангелистичката]] гранка на [[Протестантство|протестантизмот,]] но генерално се смета за неортодоксно од повеќето евангелисти. === Гностицизам === Манихејците, кои припаѓале на вид гностичка секта, проповедале многу поинаква доктрина така што го позиционирале вистинскиот манихејски Бог наспроти материјата и другите божества кои ги опишувале како поврзани со светот, имено боговите на Евреите, христијаните и паганите. Сепак, ова дуалистичко учење вклучувало еден разработен космолошки мит кој го раскажува поразот на првобитниот човек од силите на темнината кои ги проголтале и затвориле честичките на светлината. Валентинијанизмот учел дека материјата настанала преку еманации на врховното битие, дури и ако, според некои, овој настан се сметал за повеќе случаен отколку намерен. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.iep.utm.edu/gnostic/|title=Internet Encyclopedia of Philosophy}}</ref> За другите гностици, овие еманации биле слични на ''Сефиротите'' на кабалистите и намерни манифестации на трансцендентен Бог преку сложен систем на посредници. <ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=rwzttsI9-NwC|title=Handbook of contemporary Paganism|last=Lewis|first=James R. and Murphy Pizza|date=2008|publisher=Brill|isbn=978-90-04-16373-7|location=Boston|pages=15–16|access-date=10 July 2020}}</ref> === Хиндуизам === [[Податотека:Vishnu_Vishvarupa.jpg|мини| Приказ на Вишну Вишварупа (Пуруша), во кој се содржани сите ''деви'' и универзумот.]] Најраниот осврт на панентеистичката мисла во хиндуистичката филозофија бил во митот за создавањето содржан во подоцнежниот дел од [[Ригведа|Риг Веда]] наречен Пуруша Сукта, <ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=DOIaShWLz3EC&q=purusha+sukta+panentheism&pg=PA81|title=Vedic Philosophy of Values|last=Nigal|first=Sahebrao Genu|date=2009|publisher=Northern Book Centre|isbn=978-8172112806|location=New Delhi|page=81|access-date=1 October 2015}}</ref> кој бил составен пред 1100 година п.н.е. . Пуруша Сукта дал опис на духовното единство на космосот. Ја претставил природата на Пуруша, или космичкото битие, како иманентна во манифестираниот свет, а сепак трансцендентна. Од ова што го тврди суктата, произлегува оригиналната креативна волја, преку која овој огромен универзум е проектиран во просторот и времето. === Сикизам === [[Податотека:Prayerbook1828.jpg|мини| [[Нанак|Гуру Нанак]] разговара со хинду садуси (свети луѓе).]] Многу современи [[Сикизам|Сики]] сугерираат дека човечките души и [[Еднобоштво|монотеистичкиот]] Бог се две различни реалности (дуализам), <ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=xh69K5Ilm3EC|title=Sikh Philosophy and Religion: 11th Guru Nanak Memorial Lectures|last=Nirmal Kumar|publisher=Sterling Publishers|year=2006|isbn=978-1-932705-68-3|pages=89–92}}</ref> со што тие се разликуваат од [[Монизам|монистичките]] и различните нијанси на недуалистички филозофии на другите индиски религии. <ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dzeCy_zL0Q8C|title=Religion and the Specter of the West: Sikhism, India, Postcoloniality, and the Politics of Translation|last=Arvind-pal Singh Mandair|publisher=Columbia University Press|year=2013|isbn=978-0-231-51980-9|pages=76, 430–432}}</ref> Сепак, сикските научници истражувале недуалистичка егзегеза на сикшките списи, како што е Бхаи Вир Сингх . Според Мандаир, Вир Синг ги толкува сикшките списи како учење за недуалност. <ref name="The Politics of Nonduality: Reasses">{{Наведено списание|last=Mandair|first=Arvind|year=2005|title=The Politics of Nonduality: Reassessing the Work of Transcendence in Modern Sikh Theology|journal=Journal of the American Academy of Religion|volume=74|issue=3|pages=646–673|doi=10.1093/jaarel/lfj002}}</ref> Познатиот сикистички научник, Бхаи Мани Синг, е цитиран како вели дека сикизмот ја содржи целата суштина на ведантата филозофија. Историски гледано, сикскиот симбол Ик Оанкар имал монистичко значење и бил сведен на едноставно значење „Постои само еден Бог“, што е неточно. Постарите егзегези на сикшките списи, како што се Фаридкот Тика и Гараб Ганџани Тика, отсекогаш ја опишувале сикшката метафизика како недвоен, пантеистички универзум. <ref name=":1" /> Поради оваа причина, сикшката метафизика често се споредува со недвојната веданта метафизика. <ref name="Singh, Nirbhai 1990" /> Сикшкиот поет, Бхаи Нанд Лал, често користел суфиски термини за да ја опише сикшката филозофија, зборувајќи за вахдат ул-вуџуд во својата персиска поезија. <ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/190842786|title=Kalaam-e-Goya|last=Nanda Lāla|date=2003|publisher=Institute of Sikh Studies|oclc=190842786}}</ref> === Ислам === [[Податотека:Ibn_Arabi_with_students.jpg|мини| Персиска минијатура од крајот на 16 век, од периодот на Сефавидите, на која е претставен Ибн Араби на коњ со двајца ученици]] Вахдат ул-вуџуд (Единството на сите нешта) е концепт што понекогаш се опишува како пантеизам или панентеизам. <ref>{{Наведена книга|title=Mysticism, aesthetics, and cosmic consciousness: a post-modern worldview of unity of being|last=Minai|first=Asghar Talaye|date=2003|publisher=Global Academic Pub.|isbn=978-1586842499|location=N.Y.|page=250}}</ref> Првенствено е поврзан со ашаритскиот [[Суфизам|суфиски]] научник [[Ибн Араби]]. Некои суфиски редови, особено [[Бекташи|Бекташите]] <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://bektashiorder.com/thought-and-practice|title=Bektashi Thought & Practice|last=Abiva|first=Huseyin|work=Bektashi Order of Dervishes|accessdate=1 October 2015}}</ref> и Универзалното суфиско движење, се придржуваат кон слични пантеистички верувања. Истото се тврди и за Низарските Исмаили кои го следат панентеизмот според исмаилитската доктрина. == Наводи == == Општи и цитирани извори == * Анкур Баруа, „Божјето тело на дело: Рамануџа и панентеизам“, во: ''Меѓународен журнал за хиндуистички студии'', 14.1 (2010), стр.&nbsp;1–30. * Филип Клејтон и Артур Пикок (ур.), ''Во кого живееме, се движиме и постоиме; Панетеистички размислувања за Божјото присуство во научниот свет'', Ердманс (2004) * Бангерт, Британска Колумбија (2006). ''Согласност со Бога и природата: Кон теоцентрична, натуралистичка, теолошка етика,'' Принстон теолошка монографија. 55, Пиквик Публикации, Јуџин. * Купер, Џон В. (2006). ''Панентеизам: Другиот бог на филозофите'', Академик Бејкер{{ISBN|9780801027246}} * Дејвис, Ендру М. и Филип Клејтон (ур.) (2018). ''Како го најдов Бога во секого и насекаде'', Monkfish Book Publishing{{ISBN|9781939681881}} * Томас Џеј Орд (2010). ''Природата на љубовта: Теологија''{{ISBN|978-0-8272-0828-5}} . * Џозеф Бракен, „Панентеизам во контекст на дијалогот меѓу теологијата и науката“, во: ''Отворена теологија'', 1 (2014), 1–11 ( [http://www.degruyter.com/view/j/opth.2014.1.issue-1/opth-2014-0001/opth-2014-0001.xml?format=INT онлајн] ). * * Хирш, Андрис (2024). Влијание на персонализмот врз латвиската теорија до почетокот на дваесеттиот век: супстанцијалност и панентеизам. ''Студии за источноевропската мисла'' . https://doi.org/10.1007/s11212-024-09678-7 Текст: https://rdcu.be/dXVTG == Надворешни врски == * {{SEP}} * [https://web.archive.org/web/20111016125921/http://wildfaith.homestead.com/mcdaniel.html Dr. Jay McDaniel on Panentheism] * [http://www.frimmin.com/faith/godinall.html ''Biblical Panentheism: The “Everywhere-ness” of God—God in all things'', by Jon Zuck] {{Семарх}} * [http://meaningoflife.tv/video.php?speaker=polkinghorne&topic=complete John Polkinghorne on Panentheism] {{Семарх}} * [http://spiritualminded.blogspot.com/ ''The Bible, Spiritual authority and Inspiration''&nbsp;– Lecture by Tom Wright] at ''Spiritual Minded'' [[Категорија:Кабала]] jhxu7rubs74mm0pf6pwz6dkyoklno6d 5382439 5382438 2025-06-21T16:05:58Z 19user99 72391 5382439 wikitext text/x-wiki '''Панентеизам''' ({{IPAc-en|p|æ|ˈ|n|ɛ|n|θ|i|ɪ|z|əm}};<ref>{{MerriamWebsterDictionary|panentheism}}</ref> „се во Бога“, од [[Грчки јазик|грчкиот]] {{Lang-grc|πᾶν|pân|all}}, {{Langx-grc|ἐν|en|in}} и {{Lang-grc|Θεός|Theós|God}})<ref name="Stanford" /> е верување според кое божественото се пресекува низ секој дел од [[Вселена|универзумот]], а исто така се протега и надвор од просторот и [[Време|времето]]. Терминот прв го употребил германскиот филозоф Карл Краузе во 1828 година (по преглед на хиндуистичките списи) за да ги разликува идеите на [[Георг Вилхелм Фридрих Хегел]] (1770–1831) и [[Фридрих Вилхелм Јозеф фон Шелинг|Фридрих Вилхелм Јозеф Шелинг]] (1775–1854) за односот помеѓу Бог и универзумот од наводниот [[пантеизам]] на [[Барух Спиноза]]. За разлика од пантеизмот, кој тврди дека божественото и универзумот се идентични,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> пантеизмот одржува [[Онтологија|онтолошка]] разлика помеѓу божественото и небожественото и значењето на обете. Во панентеизмот, универзалниот дух е присутен насекаде, и во исто време „[[Трансценденција|ги надминува]]“ сите создадени нешта. Додека пантеизмот тврди дека „сè е Бог“, пантеизмот тврди дека Бог е поголем од универзумот. Некои верзии на панентеизмот сугерираат дека универзумот не е ништо повеќе од манифестација на Бога. Покрај тоа, некои форми укажуваат дека универзумот е содржан во Бога,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> како во [[Кабала|кабалистичкиот]] концепт на ''цимцум''. Голем дел од хиндуистичката мисла е во голема мера карактеризиран со панентеизам и пантеизам.<ref>Whiting, Robert. [https://books.google.com/books?id=_UfRgCZThWYC&q=panentheism&pg=PR8 ''Religions for Today'']. Stanley Thomes, London 1991, p.&nbsp;viii. {{ISBN|0-7487-0586-4}}.</ref> == Во религијата == === Будизам === Пречесниот [[зен]]-мајстор Сојен Шаку бил првиот зен-будистички игумен кој ги обиколил САД во 1905–6 година. Тој напишал серија есеи собрани во книгата ''„Зен за Американците“''. Во есејот насловен „Концептот на Бога во будизмот“, тој се обидел да објасни како будистот го гледа Крајното без антропоморфна фигура на Бог, а сепак тоа се поврзува со терминот Бог во будистичка смисла. === Христијанство === Панентеизмот е исто така карактеристика на некои [[Христијанство|христијански]] филозофски теологии и силно резонира во теолошката традиција на [[Православна црква|Источната православна црква]].<ref name="Nesteruk">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=N123ZrSR2b0C&q=Orthodox+christianity+panentheism&pg=PA169|title="The Universe as Hypostaic Inherence in the logos of God: Panentheism in the Eastern Orthodox Perspective", in In Whom We Live and Move and Have Our Being: Panentheistic Reflections on God's Presence in a Scientific World, edited by Philip Clayton and Arthur Robert Peacocke|last=Nesteruk|first=Alexei V.|date=2004|publisher=Wm. B. Eerdmans|isbn=978-0802809780|location=Grand Rapids, MI|pages=169–83|access-date=23 March 2018}}</ref> Исто така, се појавува во процесната теологија. Процесните теолошки мислители генерално се сметаат за неортодоксни на христијанскиот Запад. Понатаму, се смета декапроцесната филозофијата го отворила патот за отворен теизам, движење кое има тенденција првенствено да се поврзува со [[Евангелизам|евангелистичката]] гранка на [[Протестантство|протестантизмот,]] но генерално се смета за неортодоксно од повеќето евангелисти. === Гностицизам === Манихејците, кои припаѓале на вид гностичка секта, проповедале многу поинаква доктрина така што го позиционирале вистинскиот манихејски Бог наспроти материјата и другите божества кои ги опишувале како поврзани со светот, имено боговите на Евреите, христијаните и паганите. Сепак, ова дуалистичко учење вклучувало еден разработен космолошки мит кој го раскажува поразот на првобитниот човек од силите на темнината кои ги проголтале и затвориле честичките на светлината. Валентинијанизмот учел дека материјата настанала преку еманации на врховното битие, дури и ако, според некои, овој настан се сметал за повеќе случаен отколку намерен.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.iep.utm.edu/gnostic/|title=Internet Encyclopedia of Philosophy}}</ref> За другите гностици, овие еманации биле слични на ''Сефиротите'' на кабалистите и намерни манифестации на трансцендентен Бог преку сложен систем на посредници.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=rwzttsI9-NwC|title=Handbook of contemporary Paganism|last=Lewis|first=James R. and Murphy Pizza|date=2008|publisher=Brill|isbn=978-90-04-16373-7|location=Boston|pages=15–16|access-date=10 July 2020}}</ref> === Хиндуизам === [[Податотека:Vishnu_Vishvarupa.jpg|мини| Приказ на Вишну Вишварупа (Пуруша), во кој се содржани сите ''деви'' и универзумот.]] Најраниот осврт на панентеистичката мисла во хиндуистичката филозофија бил во митот за создавањето содржан во подоцнежниот дел од [[Ригведа|Риг Веда]] наречен Пуруша Сукта,<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=DOIaShWLz3EC&q=purusha+sukta+panentheism&pg=PA81|title=Vedic Philosophy of Values|last=Nigal|first=Sahebrao Genu|date=2009|publisher=Northern Book Centre|isbn=978-8172112806|location=New Delhi|page=81|access-date=1 October 2015}}</ref> кој бил составен пред 1100 година п.н.е. Пуруша Сукта дал опис на духовното единство на космосот. Ја претставил природата на Пуруша, или космичкото битие, како иманентна во манифестираниот свет, а сепак трансцендентна. Од ова што го тврди суктата, произлегува оригиналната креативна волја, преку која овој огромен универзум е проектиран во просторот и времето. === Сикизам === [[Податотека:Prayerbook1828.jpg|мини| [[Нанак|Гуру Нанак]] разговара со хинду садуси (свети луѓе).]] Многу современи [[Сикизам|Сики]] сугерираат дека човечките души и [[Еднобоштво|монотеистичкиот]] Бог се две различни реалности (дуализам),<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=xh69K5Ilm3EC|title=Sikh Philosophy and Religion: 11th Guru Nanak Memorial Lectures|last=Nirmal Kumar|publisher=Sterling Publishers|year=2006|isbn=978-1-932705-68-3|pages=89–92}}</ref> со што тие се разликуваат од [[Монизам|монистичките]] и различните нијанси на недуалистички филозофии на другите индиски религии.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dzeCy_zL0Q8C|title=Religion and the Specter of the West: Sikhism, India, Postcoloniality, and the Politics of Translation|last=Arvind-pal Singh Mandair|publisher=Columbia University Press|year=2013|isbn=978-0-231-51980-9|pages=76, 430–432}}</ref> Сепак, сикските научници истражувале недуалистичка егзегеза на сикшките списи, како што е Бхаи Вир Сингх . Според Мандаир, Вир Синг ги толкува сикшките списи како учење за недуалност.<ref name="The Politics of Nonduality: Reasses">{{Наведено списание|last=Mandair|first=Arvind|year=2005|title=The Politics of Nonduality: Reassessing the Work of Transcendence in Modern Sikh Theology|journal=Journal of the American Academy of Religion|volume=74|issue=3|pages=646–673|doi=10.1093/jaarel/lfj002}}</ref> Познатиот сикистички научник, Бхаи Мани Синг, бил цитиран како вели дека сикизмот ја содржи целата суштина на ведантната филозофија. Историски гледано, сикскиот симбол Ик Оанкар имал монистичко значење и бил сведен на едноставно значење „Постои само еден Бог“, што е неточно. Постарите егзегези на сикшките списи, како што се Фаридкот Тика и Гараб Ганџани Тика, отсекогаш ја опишувале сикшката метафизика како недвоен, пантеистички универзум.<ref name=":1" /> Поради оваа причина, сикшката метафизика често се споредува со недвојната ведантна метафизика.<ref name="Singh, Nirbhai 1990" /> Сикшкиот поет, Бхаи Нанд Лал, често користел суфиски термини за да ја опише сикшката филозофија, зборувајќи за вахдат ул-вуџуд во својата персиска поезија.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/190842786|title=Kalaam-e-Goya|last=Nanda Lāla|date=2003|publisher=Institute of Sikh Studies|oclc=190842786}}</ref> === Ислам === [[Податотека:Ibn_Arabi_with_students.jpg|мини| Персиска минијатура од крајот на 16 век, од периодот на Сефавидите, на која е претставен Ибн Араби на коњ со двајца ученици]] Вахдат ул-вуџуд (Единството на сите нешта) е концепт што понекогаш се опишува како пантеизам или панентеизам.<ref>{{Наведена книга|title=Mysticism, aesthetics, and cosmic consciousness: a post-modern worldview of unity of being|last=Minai|first=Asghar Talaye|date=2003|publisher=Global Academic Pub.|isbn=978-1586842499|location=N.Y.|page=250}}</ref> Првенствено е поврзан со ашаритскиот [[Суфизам|суфиски]] научник [[Ибн Араби]]. Некои суфиски редови, особено [[Бекташи|Бекташите]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://bektashiorder.com/thought-and-practice|title=Bektashi Thought & Practice|last=Abiva|first=Huseyin|work=Bektashi Order of Dervishes|accessdate=1 October 2015}}</ref> и Универзалното суфиско движење, се придржуваат кон слични пантеистички верувања. Истото се тврди и за Низарските Исмаили кои го следат панентеизмот според исмаилитската доктрина. == Наводи == {{Наводи}}{{Wiktionarypar|panentheism}} == Општи и цитирани извори == * Анкур Баруа, „Божјето тело на дело: Рамануџа и панентеизам“, во: ''Меѓународен журнал за хиндуистички студии'', 14.1 (2010), стр.&nbsp;1–30. * Филип Клејтон и Артур Пикок (ур.), ''Во кого живееме, се движиме и постоиме; Панетеистички размислувања за Божјото присуство во научниот свет'', Ердманс (2004) * Бангерт, Британска Колумбија (2006). ''Согласност со Бога и природата: Кон теоцентрична, натуралистичка, теолошка етика,'' Принстон теолошка монографија. 55, Пиквик Публикации, Јуџин. * Купер, Џон В. (2006). ''Панентеизам: Другиот бог на филозофите'', Академик Бејкер{{ISBN|9780801027246}} * Дејвис, Ендру М. и Филип Клејтон (ур.) (2018). ''Како го најдов Бога во секого и насекаде'', Monkfish Book Publishing{{ISBN|9781939681881}} * Томас Џеј Орд (2010). ''Природата на љубовта: Теологија''{{ISBN|978-0-8272-0828-5}} . * Џозеф Бракен, „Панентеизам во контекст на дијалогот меѓу теологијата и науката“, во: ''Отворена теологија'', 1 (2014), 1–11 ( [http://www.degruyter.com/view/j/opth.2014.1.issue-1/opth-2014-0001/opth-2014-0001.xml?format=INT онлајн] ). * * Хирш, Андрис (2024). Влијание на персонализмот врз латвиската теорија до почетокот на дваесеттиот век: супстанцијалност и панентеизам. ''Студии за источноевропската мисла'' . https://doi.org/10.1007/s11212-024-09678-7 Текст: https://rdcu.be/dXVTG == Надворешни врски == * {{SEP}} * [https://web.archive.org/web/20111016125921/http://wildfaith.homestead.com/mcdaniel.html Dr. Jay McDaniel on Panentheism] * [http://www.frimmin.com/faith/godinall.html ''Biblical Panentheism: The “Everywhere-ness” of God—God in all things'', by Jon Zuck] {{Семарх}} * [http://meaningoflife.tv/video.php?speaker=polkinghorne&topic=complete John Polkinghorne on Panentheism] {{Семарх}} * [http://spiritualminded.blogspot.com/ ''The Bible, Spiritual authority and Inspiration''&nbsp;– Lecture by Tom Wright] at ''Spiritual Minded'' [[Категорија:Кабала]] mz3g04pavhd0m6lzouge2xzrt1cxfrt 5382440 5382439 2025-06-21T16:08:24Z 19user99 72391 5382440 wikitext text/x-wiki '''Панентеизам''' ({{IPAc-en|p|æ|ˈ|n|ɛ|n|θ|i|ɪ|z|əm}};<ref>{{MerriamWebsterDictionary|panentheism}}</ref> „се во Бога“, од [[Грчки јазик|грчкиот]] {{Lang-grc|πᾶν|pân|all}}, {{Lang-grc|ἐν|en|in}} и {{Lang-grc|Θεός|Theós|God}})<ref name="Stanford" /> е верување според кое божественото се пресекува низ секој дел од [[Вселена|универзумот]], а исто така се протега и надвор од просторот и [[Време|времето]]. Терминот прв го употребил германскиот филозоф Карл Краузе во 1828 година (по преглед на хиндуистичките списи) за да ги разликува идеите на [[Георг Вилхелм Фридрих Хегел]] (1770–1831) и [[Фридрих Вилхелм Јозеф фон Шелинг|Фридрих Вилхелм Јозеф Шелинг]] (1775–1854) за односот помеѓу Бог и универзумот од наводниот [[пантеизам]] на [[Барух Спиноза]]. За разлика од пантеизмот, кој тврди дека божественото и универзумот се идентични,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> пантеизмот одржува [[Онтологија|онтолошка]] разлика помеѓу божественото и небожественото и значењето на обете. Во панентеизмот, универзалниот дух е присутен насекаде, и во исто време „[[Трансценденција|ги надминува]]“ сите создадени нешта. Додека пантеизмот тврди дека „сè е Бог“, пантеизмот тврди дека Бог е поголем од универзумот. Некои верзии на панентеизмот сугерираат дека универзумот не е ништо повеќе од манифестација на Бога. Покрај тоа, некои форми укажуваат дека универзумот е содржан во Бога,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> како во [[Кабала|кабалистичкиот]] концепт на ''цимцум''. Голем дел од хиндуистичката мисла е во голема мера карактеризиран со панентеизам и пантеизам.<ref>Whiting, Robert. [https://books.google.com/books?id=_UfRgCZThWYC&q=panentheism&pg=PR8 ''Religions for Today'']. Stanley Thomes, London 1991, p.&nbsp;viii. {{ISBN|0-7487-0586-4}}.</ref> == Во религијата == === Будизам === Пречесниот [[зен]]-мајстор Сојен Шаку бил првиот зен-будистички игумен кој ги обиколил САД во 1905–6 година. Тој напишал серија есеи собрани во книгата ''„Зен за Американците“''. Во есејот насловен „Концептот на Бога во будизмот“, тој се обидел да објасни како будистот го гледа Крајното без антропоморфна фигура на Бог, а сепак тоа се поврзува со терминот Бог во будистичка смисла. === Христијанство === Панентеизмот е исто така карактеристика на некои [[Христијанство|христијански]] филозофски теологии и силно резонира во теолошката традиција на [[Православна црква|Источната православна црква]].<ref name="Nesteruk">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=N123ZrSR2b0C&q=Orthodox+christianity+panentheism&pg=PA169|title="The Universe as Hypostaic Inherence in the logos of God: Panentheism in the Eastern Orthodox Perspective", in In Whom We Live and Move and Have Our Being: Panentheistic Reflections on God's Presence in a Scientific World, edited by Philip Clayton and Arthur Robert Peacocke|last=Nesteruk|first=Alexei V.|date=2004|publisher=Wm. B. Eerdmans|isbn=978-0802809780|location=Grand Rapids, MI|pages=169–83|access-date=23 March 2018}}</ref> Исто така, се појавува во процесната теологија. Процесните теолошки мислители генерално се сметаат за неортодоксни на христијанскиот Запад. Понатаму, се смета декапроцесната филозофијата го отворила патот за отворен теизам, движење кое има тенденција првенствено да се поврзува со [[Евангелизам|евангелистичката]] гранка на [[Протестантство|протестантизмот,]] но генерално се смета за неортодоксно од повеќето евангелисти. === Гностицизам === Манихејците, кои припаѓале на вид гностичка секта, проповедале многу поинаква доктрина така што го позиционирале вистинскиот манихејски Бог наспроти материјата и другите божества кои ги опишувале како поврзани со светот, имено боговите на Евреите, христијаните и паганите. Сепак, ова дуалистичко учење вклучувало еден разработен космолошки мит кој го раскажува поразот на првобитниот човек од силите на темнината кои ги проголтале и затвориле честичките на светлината. Валентинијанизмот учел дека материјата настанала преку еманации на врховното битие, дури и ако, според некои, овој настан се сметал за повеќе случаен отколку намерен.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.iep.utm.edu/gnostic/|title=Internet Encyclopedia of Philosophy}}</ref> За другите гностици, овие еманации биле слични на ''Сефиротите'' на кабалистите и намерни манифестации на трансцендентен Бог преку сложен систем на посредници.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=rwzttsI9-NwC|title=Handbook of contemporary Paganism|last=Lewis|first=James R. and Murphy Pizza|date=2008|publisher=Brill|isbn=978-90-04-16373-7|location=Boston|pages=15–16|access-date=10 July 2020}}</ref> === Хиндуизам === [[Податотека:Vishnu_Vishvarupa.jpg|мини| Приказ на Вишну Вишварупа (Пуруша), во кој се содржани сите ''деви'' и универзумот.]] Најраниот осврт на панентеистичката мисла во хиндуистичката филозофија бил во митот за создавањето содржан во подоцнежниот дел од [[Ригведа|Риг Веда]] наречен Пуруша Сукта,<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=DOIaShWLz3EC&q=purusha+sukta+panentheism&pg=PA81|title=Vedic Philosophy of Values|last=Nigal|first=Sahebrao Genu|date=2009|publisher=Northern Book Centre|isbn=978-8172112806|location=New Delhi|page=81|access-date=1 October 2015}}</ref> кој бил составен пред 1100 година п.н.е. Пуруша Сукта дал опис на духовното единство на космосот. Ја претставил природата на Пуруша, или космичкото битие, како иманентна во манифестираниот свет, а сепак трансцендентна. Од ова што го тврди суктата, произлегува оригиналната креативна волја, преку која овој огромен универзум е проектиран во просторот и времето. === Сикизам === [[Податотека:Prayerbook1828.jpg|мини| [[Нанак|Гуру Нанак]] разговара со хинду садуси (свети луѓе).]] Многу современи [[Сикизам|Сики]] сугерираат дека човечките души и [[Еднобоштво|монотеистичкиот]] Бог се две различни реалности (дуализам),<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=xh69K5Ilm3EC|title=Sikh Philosophy and Religion: 11th Guru Nanak Memorial Lectures|last=Nirmal Kumar|publisher=Sterling Publishers|year=2006|isbn=978-1-932705-68-3|pages=89–92}}</ref> со што тие се разликуваат од [[Монизам|монистичките]] и различните нијанси на недуалистички филозофии на другите индиски религии.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dzeCy_zL0Q8C|title=Religion and the Specter of the West: Sikhism, India, Postcoloniality, and the Politics of Translation|last=Arvind-pal Singh Mandair|publisher=Columbia University Press|year=2013|isbn=978-0-231-51980-9|pages=76, 430–432}}</ref> Сепак, сикските научници истражувале недуалистичка егзегеза на сикшките списи, како што е Бхаи Вир Сингх . Според Мандаир, Вир Синг ги толкува сикшките списи како учење за недуалност.<ref name="The Politics of Nonduality: Reasses">{{Наведено списание|last=Mandair|first=Arvind|year=2005|title=The Politics of Nonduality: Reassessing the Work of Transcendence in Modern Sikh Theology|journal=Journal of the American Academy of Religion|volume=74|issue=3|pages=646–673|doi=10.1093/jaarel/lfj002}}</ref> Познатиот сикистички научник, Бхаи Мани Синг, бил цитиран како вели дека сикизмот ја содржи целата суштина на ведантната филозофија. Историски гледано, сикскиот симбол Ик Оанкар имал монистичко значење и бил сведен на едноставно значење „Постои само еден Бог“, што е неточно. Постарите егзегези на сикшките списи, како што се Фаридкот Тика и Гараб Ганџани Тика, отсекогаш ја опишувале сикшката метафизика како недвоен, пантеистички универзум.<ref name=":1" /> Поради оваа причина, сикшката метафизика често се споредува со недвојната ведантна метафизика.<ref name="Singh, Nirbhai 1990" /> Сикшкиот поет, Бхаи Нанд Лал, често користел суфиски термини за да ја опише сикшката филозофија, зборувајќи за вахдат ул-вуџуд во својата персиска поезија.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/190842786|title=Kalaam-e-Goya|last=Nanda Lāla|date=2003|publisher=Institute of Sikh Studies|oclc=190842786}}</ref> === Ислам === [[Податотека:Ibn_Arabi_with_students.jpg|мини| Персиска минијатура од крајот на 16 век, од периодот на Сефавидите, на која е претставен Ибн Араби на коњ со двајца ученици]] Вахдат ул-вуџуд (Единството на сите нешта) е концепт што понекогаш се опишува како пантеизам или панентеизам.<ref>{{Наведена книга|title=Mysticism, aesthetics, and cosmic consciousness: a post-modern worldview of unity of being|last=Minai|first=Asghar Talaye|date=2003|publisher=Global Academic Pub.|isbn=978-1586842499|location=N.Y.|page=250}}</ref> Првенствено е поврзан со ашаритскиот [[Суфизам|суфиски]] научник [[Ибн Араби]]. Некои суфиски редови, особено [[Бекташи|Бекташите]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://bektashiorder.com/thought-and-practice|title=Bektashi Thought & Practice|last=Abiva|first=Huseyin|work=Bektashi Order of Dervishes|accessdate=1 October 2015}}</ref> и Универзалното суфиско движење, се придржуваат кон слични пантеистички верувања. Истото се тврди и за Низарските Исмаили кои го следат панентеизмот според исмаилитската доктрина. == Наводи == {{Наводи}} == Општи и цитирани извори == * Анкур Баруа, „Божјето тело на дело: Рамануџа и панентеизам“, во: ''Меѓународен журнал за хиндуистички студии'', 14.1 (2010), стр.&nbsp;1–30. * Филип Клејтон и Артур Пикок (ур.), ''Во кого живееме, се движиме и постоиме; Панетеистички размислувања за Божјото присуство во научниот свет'', Ердманс (2004) * Бангерт, Британска Колумбија (2006). ''Согласност со Бога и природата: Кон теоцентрична, натуралистичка, теолошка етика,'' Принстон теолошка монографија. 55, Пиквик Публикации, Јуџин. * Купер, Џон В. (2006). ''Панентеизам: Другиот бог на филозофите'', Академик Бејкер{{ISBN|9780801027246}} * Дејвис, Ендру М. и Филип Клејтон (ур.) (2018). ''Како го најдов Бога во секого и насекаде'', Monkfish Book Publishing{{ISBN|9781939681881}} * Томас Џеј Орд (2010). ''Природата на љубовта: Теологија''{{ISBN|978-0-8272-0828-5}} . * Џозеф Бракен, „Панентеизам во контекст на дијалогот меѓу теологијата и науката“, во: ''Отворена теологија'', 1 (2014), 1–11 ( [http://www.degruyter.com/view/j/opth.2014.1.issue-1/opth-2014-0001/opth-2014-0001.xml?format=INT онлајн]). * * Хирш, Андрис (2024). Влијание на персонализмот врз латвиската теорија до почетокот на дваесеттиот век: супстанцијалност и панентеизам. ''Студии за источноевропската мисла''. https://doi.org/10.1007/s11212-024-09678-7 Текст: https://rdcu.be/dXVTG == Надворешни врски == {{Wiktionary|панентеизам}} {{EB1911 poster|Panentheism}} * {{SEP}} * [https://web.archive.org/web/20111016125921/http://wildfaith.homestead.com/mcdaniel.html Dr. Jay McDaniel on Panentheism] * [http://www.frimmin.com/faith/godinall.html ''Biblical Panentheism: The “Everywhere-ness” of God—God in all things'', by Jon Zuck] * [http://meaningoflife.tv/video.php?speaker=polkinghorne&topic=complete John Polkinghorne on Panentheism] * [http://spiritualminded.blogspot.com/ ''The Bible, Spiritual authority and Inspiration''&nbsp;– Lecture by Tom Wright] at ''Spiritual Minded'' [[Категорија:Кабала]] niulvxbkrqq6jjyo7rf6artgdara8jv 5382441 5382440 2025-06-21T16:14:20Z 19user99 72391 5382441 wikitext text/x-wiki '''Панентеизам''' (со значење „се во Бога“, од {{Lang-grc|πᾶν|pân|all}}, {{Lang-grc|ἐν|en|in}} и {{Lang-grc|Θεός|Theós|God}})<ref name="Stanford" /><ref>{{MerriamWebsterDictionary|panentheism}}</ref> е верување според кое божественото се пресекува низ секој дел од [[Вселена|универзумот]], а исто така се протега и надвор од просторот и [[Време|времето]]. Терминот прв го употребил германскиот филозоф Карл Краузе во 1828 година (по преглед на хиндуистичките списи) за да ги разликува идеите на [[Георг Вилхелм Фридрих Хегел]] (1770–1831) и [[Фридрих Вилхелм Јозеф фон Шелинг|Фридрих Вилхелм Јозеф Шелинг]] (1775–1854) за односот помеѓу Бог и универзумот од наводниот [[пантеизам]] на [[Барух Спиноза]]. За разлика од пантеизмот, кој тврди дека божественото и универзумот се идентични,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> пантеизмот одржува [[Онтологија|онтолошка]] разлика помеѓу божественото и небожественото и значењето на обете. Во панентеизмот, универзалниот дух е присутен насекаде, и во исто време „[[Трансценденција|ги надминува]]“ сите создадени нешта. Додека пантеизмот тврди дека „сè е Бог“, пантеизмот тврди дека Бог е поголем од универзумот. Некои верзии на панентеизмот сугерираат дека универзумот не е ништо повеќе од манифестација на Бога. Покрај тоа, некои форми укажуваат дека универзумот е содржан во Бога,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> како во [[Кабала|кабалистичкиот]] концепт на ''цимцум''. Голем дел од хиндуистичката мисла е во голема мера карактеризиран со панентеизам и пантеизам.<ref>[https://www.britannica.com/EBchecked/topic/441533/pantheism/38168/Pantheism-and-panentheism-in-non-Western-cultures "Pantheism and Panentheism in non-Western cultures"], in: ''Britannica''.</ref><ref>Whiting, Robert. [https://books.google.com/books?id=_UfRgCZThWYC&q=panentheism&pg=PR8 ''Religions for Today'']. Stanley Thomes, London 1991, p.&nbsp;viii. {{ISBN|0-7487-0586-4}}.</ref> == Во религијата == === Будизам === Пречесниот [[зен]]-мајстор Сојен Шаку бил првиот зен-будистички игумен кој ги обиколил САД во 1905–6 година. Тој напишал серија есеи собрани во книгата ''„Зен за Американците“''. Во есејот насловен „Концептот на Бога во будизмот“, тој се обидел да објасни како будистот го гледа Крајното без антропоморфна фигура на Бог, а сепак тоа се поврзува со терминот Бог во будистичка смисла.<ref>{{Cite web |title=Zen for Americans |url=//archive.org/details/ZenForAmericans/page/n38/mode/1up |publication-date=1987}}</ref><ref>''Zen For Americans'' by [[Soyen Shaku]], translated by [[Daisetz Teitaro Suzuki]], 1906, pages 25–26. {{Cite web|title=Zen for Americans: The God-Conception of Buddhism|url=https://www.sacred-texts.com/bud/zfa/zfa04.htm|access-date=2020-11-08|website=www.sacred-texts.com}}</ref> === Христијанство === Панентеизмот е исто така карактеристика на некои [[Христијанство|христијански]] филозофски теологии и силно резонира во теолошката традиција на [[Православна црква|Источната православна црква]].<ref name="Nesteruk">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=N123ZrSR2b0C&q=Orthodox+christianity+panentheism&pg=PA169|title="The Universe as Hypostaic Inherence in the logos of God: Panentheism in the Eastern Orthodox Perspective", in In Whom We Live and Move and Have Our Being: Panentheistic Reflections on God's Presence in a Scientific World, edited by Philip Clayton and Arthur Robert Peacocke|last=Nesteruk|first=Alexei V.|date=2004|publisher=Wm. B. Eerdmans|isbn=978-0802809780|location=Grand Rapids, MI|pages=169–83|access-date=23 March 2018}}</ref> Исто така, се појавува во процесната теологија. Процесните теолошки мислители генерално се сметаат за неортодоксни на христијанскиот Запад. Понатаму, се смета декапроцесната филозофијата го отворила патот за отворен теизам, движење кое има тенденција првенствено да се поврзува со [[Евангелизам|евангелистичката]] гранка на [[Протестантство|протестантизмот,]] но генерално се смета за неортодоксно од повеќето евангелисти. === Гностицизам === Манихејците, кои припаѓале на вид гностичка секта, проповедале многу поинаква доктрина така што го позиционирале вистинскиот манихејски Бог наспроти материјата и другите божества кои ги опишувале како поврзани со светот, имено боговите на Евреите, христијаните и паганите. Сепак, ова дуалистичко учење вклучувало еден разработен космолошки мит кој го раскажува поразот на првобитниот човек од силите на темнината кои ги проголтале и затвориле честичките на светлината. Валентинијанизмот учел дека материјата настанала преку еманации на врховното битие, дури и ако, според некои, овој настан се сметал за повеќе случаен отколку намерен.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.iep.utm.edu/gnostic/|title=Internet Encyclopedia of Philosophy}}</ref> За другите гностици, овие еманации биле слични на ''Сефиротите'' на кабалистите и намерни манифестации на трансцендентен Бог преку сложен систем на посредници.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=rwzttsI9-NwC|title=Handbook of contemporary Paganism|last=Lewis|first=James R. and Murphy Pizza|date=2008|publisher=Brill|isbn=978-90-04-16373-7|location=Boston|pages=15–16|access-date=10 July 2020}}</ref> === Хиндуизам === [[Податотека:Vishnu_Vishvarupa.jpg|мини| Приказ на Вишну Вишварупа (Пуруша), во кој се содржани сите ''деви'' и универзумот.]] Најраниот осврт на панентеистичката мисла во хиндуистичката филозофија бил во митот за создавањето содржан во подоцнежниот дел од [[Ригведа|Риг Веда]] наречен Пуруша Сукта,<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=DOIaShWLz3EC&q=purusha+sukta+panentheism&pg=PA81|title=Vedic Philosophy of Values|last=Nigal|first=Sahebrao Genu|date=2009|publisher=Northern Book Centre|isbn=978-8172112806|location=New Delhi|page=81|access-date=1 October 2015}}</ref> кој бил составен пред 1100 година п.н.е. Пуруша Сукта дал опис на духовното единство на космосот. Ја претставил природата на Пуруша, или космичкото битие, како иманентна во манифестираниот свет, а сепак трансцендентна. Од ова што го тврди суктата, произлегува оригиналната креативна волја, преку која овој огромен универзум е проектиран во просторот и времето.<ref>Swami Krishnananda. A Short History of Religious and Philosophic Thought in India. Divine Life Society. p. 19.</ref> === Сикизам === [[Податотека:Prayerbook1828.jpg|мини| [[Нанак|Гуру Нанак]] разговара со хинду садуси (свети луѓе).]] Многу современи [[Сикизам|Сики]] сугерираат дека човечките души и [[Еднобоштво|монотеистичкиот]] Бог се две различни реалности (дуализам),<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=xh69K5Ilm3EC|title=Sikh Philosophy and Religion: 11th Guru Nanak Memorial Lectures|last=Nirmal Kumar|publisher=Sterling Publishers|year=2006|isbn=978-1-932705-68-3|pages=89–92}}</ref> со што тие се разликуваат од [[Монизам|монистичките]] и различните нијанси на недуалистички филозофии на другите индиски религии.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dzeCy_zL0Q8C|title=Religion and the Specter of the West: Sikhism, India, Postcoloniality, and the Politics of Translation|last=Arvind-pal Singh Mandair|publisher=Columbia University Press|year=2013|isbn=978-0-231-51980-9|pages=76, 430–432}}</ref> Сепак, сикските научници истражувале недуалистичка егзегеза на сикшките списи, како што е Бхаи Вир Сингх . Според Мандаир, Вир Синг ги толкува сикшките списи како учење за недуалност.<ref name="The Politics of Nonduality: Reasses">{{Наведено списание|last=Mandair|first=Arvind|year=2005|title=The Politics of Nonduality: Reassessing the Work of Transcendence in Modern Sikh Theology|journal=Journal of the American Academy of Religion|volume=74|issue=3|pages=646–673|doi=10.1093/jaarel/lfj002}}</ref> Познатиот сикистички научник, Бхаи Мани Синг, бил цитиран како вели дека сикизмот ја содржи целата суштина на ведантната филозофија. Историски гледано, сикскиот симбол Ик Оанкар имал монистичко значење и бил сведен на едноставно значење „Постои само еден Бог“, што е неточно. Постарите егзегези на сикшките списи, како што се Фаридкот Тика и Гараб Ганџани Тика, отсекогаш ја опишувале сикшката метафизика како недвоен, пантеистички универзум.<ref name=":1" /> Поради оваа причина, сикшката метафизика често се споредува со недвојната ведантна метафизика.<ref name="Singh, Nirbhai 1990" /> Сикшкиот поет, Бхаи Нанд Лал, често користел суфиски термини за да ја опише сикшката филозофија, зборувајќи за вахдат ул-вуџуд во својата персиска поезија.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/190842786|title=Kalaam-e-Goya|last=Nanda Lāla|date=2003|publisher=Institute of Sikh Studies|oclc=190842786}}</ref> === Ислам === [[Податотека:Ibn_Arabi_with_students.jpg|мини| Персиска минијатура од крајот на 16 век, од периодот на Сефавидите, на која е претставен Ибн Араби на коњ со двајца ученици]] Вахдат ул-вуџуд (Единството на сите нешта) е концепт што понекогаш се опишува како пантеизам или панентеизам.<ref>{{Наведена книга|title=Mysticism, aesthetics, and cosmic consciousness: a post-modern worldview of unity of being|last=Minai|first=Asghar Talaye|date=2003|publisher=Global Academic Pub.|isbn=978-1586842499|location=N.Y.|page=250}}</ref> Првенствено е поврзан со ашаритскиот [[Суфизам|суфиски]] научник [[Ибн Араби]]. Некои суфиски редови, особено [[Бекташи|Бекташите]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://bektashiorder.com/thought-and-practice|title=Bektashi Thought & Practice|last=Abiva|first=Huseyin|work=Bektashi Order of Dervishes|accessdate=1 October 2015}}</ref> и Универзалното суфиско движење, се придржуваат кон слични пантеистички верувања. Истото се тврди и за Низарските Исмаили кои го следат панентеизмот според исмаилитската доктрина. == Наводи == {{Наводи}} == Општи и цитирани извори == * Анкур Баруа, „Божјето тело на дело: Рамануџа и панентеизам“, во: ''Меѓународен журнал за хиндуистички студии'', 14.1 (2010), стр.&nbsp;1–30. * Филип Клејтон и Артур Пикок (ур.), ''Во кого живееме, се движиме и постоиме; Панетеистички размислувања за Божјото присуство во научниот свет'', Ердманс (2004) * Бангерт, Британска Колумбија (2006). ''Согласност со Бога и природата: Кон теоцентрична, натуралистичка, теолошка етика,'' Принстон теолошка монографија. 55, Пиквик Публикации, Јуџин. * Купер, Џон В. (2006). ''Панентеизам: Другиот бог на филозофите'', Академик Бејкер{{ISBN|9780801027246}} * Дејвис, Ендру М. и Филип Клејтон (ур.) (2018). ''Како го најдов Бога во секого и насекаде'', Monkfish Book Publishing{{ISBN|9781939681881}} * Томас Џеј Орд (2010). ''Природата на љубовта: Теологија''{{ISBN|978-0-8272-0828-5}} . * Џозеф Бракен, „Панентеизам во контекст на дијалогот меѓу теологијата и науката“, во: ''Отворена теологија'', 1 (2014), 1–11 ( [http://www.degruyter.com/view/j/opth.2014.1.issue-1/opth-2014-0001/opth-2014-0001.xml?format=INT онлајн]). * * Хирш, Андрис (2024). Влијание на персонализмот врз латвиската теорија до почетокот на дваесеттиот век: супстанцијалност и панентеизам. ''Студии за источноевропската мисла''. https://doi.org/10.1007/s11212-024-09678-7 Текст: https://rdcu.be/dXVTG == Надворешни врски == {{Wiktionary|панентеизам}} {{EB1911 poster|Panentheism}} * {{SEP}} * [https://web.archive.org/web/20111016125921/http://wildfaith.homestead.com/mcdaniel.html Dr. Jay McDaniel on Panentheism] * [http://www.frimmin.com/faith/godinall.html ''Biblical Panentheism: The “Everywhere-ness” of God—God in all things'', by Jon Zuck] * [http://meaningoflife.tv/video.php?speaker=polkinghorne&topic=complete John Polkinghorne on Panentheism] * [http://spiritualminded.blogspot.com/ ''The Bible, Spiritual authority and Inspiration''&nbsp;– Lecture by Tom Wright] at ''Spiritual Minded'' [[Категорија:Кабала]] h8qnzqhrf2dnb4mvuv4qoxuhyvtqxod 5382442 5382441 2025-06-21T16:16:13Z 19user99 72391 /* Сикизам */ 5382442 wikitext text/x-wiki '''Панентеизам''' (со значење „се во Бога“, од {{Lang-grc|πᾶν|pân|all}}, {{Lang-grc|ἐν|en|in}} и {{Lang-grc|Θεός|Theós|God}})<ref name="Stanford" /><ref>{{MerriamWebsterDictionary|panentheism}}</ref> е верување според кое божественото се пресекува низ секој дел од [[Вселена|универзумот]], а исто така се протега и надвор од просторот и [[Време|времето]]. Терминот прв го употребил германскиот филозоф Карл Краузе во 1828 година (по преглед на хиндуистичките списи) за да ги разликува идеите на [[Георг Вилхелм Фридрих Хегел]] (1770–1831) и [[Фридрих Вилхелм Јозеф фон Шелинг|Фридрих Вилхелм Јозеф Шелинг]] (1775–1854) за односот помеѓу Бог и универзумот од наводниот [[пантеизам]] на [[Барух Спиноза]]. За разлика од пантеизмот, кој тврди дека божественото и универзумот се идентични,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> пантеизмот одржува [[Онтологија|онтолошка]] разлика помеѓу божественото и небожественото и значењето на обете. Во панентеизмот, универзалниот дух е присутен насекаде, и во исто време „[[Трансценденција|ги надминува]]“ сите создадени нешта. Додека пантеизмот тврди дека „сè е Бог“, пантеизмот тврди дека Бог е поголем од универзумот. Некои верзии на панентеизмот сугерираат дека универзумот не е ништо повеќе од манифестација на Бога. Покрај тоа, некои форми укажуваат дека универзумот е содржан во Бога,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> како во [[Кабала|кабалистичкиот]] концепт на ''цимцум''. Голем дел од хиндуистичката мисла е во голема мера карактеризиран со панентеизам и пантеизам.<ref>[https://www.britannica.com/EBchecked/topic/441533/pantheism/38168/Pantheism-and-panentheism-in-non-Western-cultures "Pantheism and Panentheism in non-Western cultures"], in: ''Britannica''.</ref><ref>Whiting, Robert. [https://books.google.com/books?id=_UfRgCZThWYC&q=panentheism&pg=PR8 ''Religions for Today'']. Stanley Thomes, London 1991, p.&nbsp;viii. {{ISBN|0-7487-0586-4}}.</ref> == Во религијата == === Будизам === Пречесниот [[зен]]-мајстор Сојен Шаку бил првиот зен-будистички игумен кој ги обиколил САД во 1905–6 година. Тој напишал серија есеи собрани во книгата ''„Зен за Американците“''. Во есејот насловен „Концептот на Бога во будизмот“, тој се обидел да објасни како будистот го гледа Крајното без антропоморфна фигура на Бог, а сепак тоа се поврзува со терминот Бог во будистичка смисла.<ref>{{Cite web |title=Zen for Americans |url=//archive.org/details/ZenForAmericans/page/n38/mode/1up |publication-date=1987}}</ref><ref>''Zen For Americans'' by [[Soyen Shaku]], translated by [[Daisetz Teitaro Suzuki]], 1906, pages 25–26. {{Cite web|title=Zen for Americans: The God-Conception of Buddhism|url=https://www.sacred-texts.com/bud/zfa/zfa04.htm|access-date=2020-11-08|website=www.sacred-texts.com}}</ref> === Христијанство === Панентеизмот е исто така карактеристика на некои [[Христијанство|христијански]] филозофски теологии и силно резонира во теолошката традиција на [[Православна црква|Источната православна црква]].<ref name="Nesteruk">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=N123ZrSR2b0C&q=Orthodox+christianity+panentheism&pg=PA169|title="The Universe as Hypostaic Inherence in the logos of God: Panentheism in the Eastern Orthodox Perspective", in In Whom We Live and Move and Have Our Being: Panentheistic Reflections on God's Presence in a Scientific World, edited by Philip Clayton and Arthur Robert Peacocke|last=Nesteruk|first=Alexei V.|date=2004|publisher=Wm. B. Eerdmans|isbn=978-0802809780|location=Grand Rapids, MI|pages=169–83|access-date=23 March 2018}}</ref> Исто така, се појавува во процесната теологија. Процесните теолошки мислители генерално се сметаат за неортодоксни на христијанскиот Запад. Понатаму, се смета декапроцесната филозофијата го отворила патот за отворен теизам, движење кое има тенденција првенствено да се поврзува со [[Евангелизам|евангелистичката]] гранка на [[Протестантство|протестантизмот,]] но генерално се смета за неортодоксно од повеќето евангелисти. === Гностицизам === Манихејците, кои припаѓале на вид гностичка секта, проповедале многу поинаква доктрина така што го позиционирале вистинскиот манихејски Бог наспроти материјата и другите божества кои ги опишувале како поврзани со светот, имено боговите на Евреите, христијаните и паганите. Сепак, ова дуалистичко учење вклучувало еден разработен космолошки мит кој го раскажува поразот на првобитниот човек од силите на темнината кои ги проголтале и затвориле честичките на светлината. Валентинијанизмот учел дека материјата настанала преку еманации на врховното битие, дури и ако, според некои, овој настан се сметал за повеќе случаен отколку намерен.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.iep.utm.edu/gnostic/|title=Internet Encyclopedia of Philosophy}}</ref> За другите гностици, овие еманации биле слични на ''Сефиротите'' на кабалистите и намерни манифестации на трансцендентен Бог преку сложен систем на посредници.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=rwzttsI9-NwC|title=Handbook of contemporary Paganism|last=Lewis|first=James R. and Murphy Pizza|date=2008|publisher=Brill|isbn=978-90-04-16373-7|location=Boston|pages=15–16|access-date=10 July 2020}}</ref> === Хиндуизам === [[Податотека:Vishnu_Vishvarupa.jpg|мини| Приказ на Вишну Вишварупа (Пуруша), во кој се содржани сите ''деви'' и универзумот.]] Најраниот осврт на панентеистичката мисла во хиндуистичката филозофија бил во митот за создавањето содржан во подоцнежниот дел од [[Ригведа|Риг Веда]] наречен Пуруша Сукта,<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=DOIaShWLz3EC&q=purusha+sukta+panentheism&pg=PA81|title=Vedic Philosophy of Values|last=Nigal|first=Sahebrao Genu|date=2009|publisher=Northern Book Centre|isbn=978-8172112806|location=New Delhi|page=81|access-date=1 October 2015}}</ref> кој бил составен пред 1100 година п.н.е. Пуруша Сукта дал опис на духовното единство на космосот. Ја претставил природата на Пуруша, или космичкото битие, како иманентна во манифестираниот свет, а сепак трансцендентна. Од ова што го тврди суктата, произлегува оригиналната креативна волја, преку која овој огромен универзум е проектиран во просторот и времето.<ref>Swami Krishnananda. A Short History of Religious and Philosophic Thought in India. Divine Life Society. p. 19.</ref> === Сикизам === [[Податотека:Prayerbook1828.jpg|мини| [[Нанак|Гуру Нанак]] разговара со хинду садуси (свети луѓе).]] Многу современи [[Сикизам|Сики]] сугерираат дека човечките души и [[Еднобоштво|монотеистичкиот]] Бог се две различни реалности (дуализам),<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=xh69K5Ilm3EC|title=Sikh Philosophy and Religion: 11th Guru Nanak Memorial Lectures|last=Nirmal Kumar|publisher=Sterling Publishers|year=2006|isbn=978-1-932705-68-3|pages=89–92}}</ref> со што тие се разликуваат од [[Монизам|монистичките]] и различните нијанси на недуалистички филозофии на другите индиски религии.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dzeCy_zL0Q8C|title=Religion and the Specter of the West: Sikhism, India, Postcoloniality, and the Politics of Translation|last=Arvind-pal Singh Mandair|publisher=Columbia University Press|year=2013|isbn=978-0-231-51980-9|pages=76, 430–432}}</ref> Сепак, сикските научници истражувале недуалистичка егзегеза на сикшките списи, како што е Бхаи Вир Сингх . Според Мандаир, Вир Синг ги толкува сикшките списи како учење за недуалност.<ref name="The Politics of Nonduality: Reasses">{{Наведено списание|last=Mandair|first=Arvind|year=2005|title=The Politics of Nonduality: Reassessing the Work of Transcendence in Modern Sikh Theology|journal=Journal of the American Academy of Religion|volume=74|issue=3|pages=646–673|doi=10.1093/jaarel/lfj002}}</ref> Познатиот сикистички научник, Бхаи Мани Синг, бил цитиран како вели дека сикизмот ја содржи целата суштина на ведантната филозофија.<ref name="Singh, Nirbhai 1990">Singh, Nirbhai. ''Philosophy of Sikhism: Reality and its manifestations''. Atlantic Publishers & Distri, 1990.</ref> Историски гледано, сикскиот симбол Ик Оанкар имал монистичко значење и бил сведен на едноставно значење „Постои само еден Бог“, што е неточно.<ref name=":1">Chahal, Devinder Singh. "UNDERSTANDING OF THE FIRST STANZA OF OANKAR (ਓਅੰਕਾਰੁ) BANI."</ref> Постарите егзегези на сикшките списи, како што се Фаридкот Тика и Гараб Ганџани Тика, отсекогаш ја опишувале сикшката метафизика како недвоен, пантеистички универзум.<ref name=":1" /> Поради оваа причина, сикшката метафизика често се споредува со недвојната ведантна метафизика.<ref name="Singh, Nirbhai 1990" /> Сикшкиот поет, Бхаи Нанд Лал, често користел суфиски термини за да ја опише сикшката филозофија, зборувајќи за вахдат ул-вуџуд во својата персиска поезија.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/190842786|title=Kalaam-e-Goya|last=Nanda Lāla|date=2003|publisher=Institute of Sikh Studies|oclc=190842786}}</ref> === Ислам === [[Податотека:Ibn_Arabi_with_students.jpg|мини| Персиска минијатура од крајот на 16 век, од периодот на Сефавидите, на која е претставен Ибн Араби на коњ со двајца ученици]] Вахдат ул-вуџуд (Единството на сите нешта) е концепт што понекогаш се опишува како пантеизам или панентеизам.<ref>{{Наведена книга|title=Mysticism, aesthetics, and cosmic consciousness: a post-modern worldview of unity of being|last=Minai|first=Asghar Talaye|date=2003|publisher=Global Academic Pub.|isbn=978-1586842499|location=N.Y.|page=250}}</ref> Првенствено е поврзан со ашаритскиот [[Суфизам|суфиски]] научник [[Ибн Араби]]. Некои суфиски редови, особено [[Бекташи|Бекташите]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://bektashiorder.com/thought-and-practice|title=Bektashi Thought & Practice|last=Abiva|first=Huseyin|work=Bektashi Order of Dervishes|accessdate=1 October 2015}}</ref> и Универзалното суфиско движење, се придржуваат кон слични пантеистички верувања. Истото се тврди и за Низарските Исмаили кои го следат панентеизмот според исмаилитската доктрина. == Наводи == {{Наводи}} == Општи и цитирани извори == * Анкур Баруа, „Божјето тело на дело: Рамануџа и панентеизам“, во: ''Меѓународен журнал за хиндуистички студии'', 14.1 (2010), стр.&nbsp;1–30. * Филип Клејтон и Артур Пикок (ур.), ''Во кого живееме, се движиме и постоиме; Панетеистички размислувања за Божјото присуство во научниот свет'', Ердманс (2004) * Бангерт, Британска Колумбија (2006). ''Согласност со Бога и природата: Кон теоцентрична, натуралистичка, теолошка етика,'' Принстон теолошка монографија. 55, Пиквик Публикации, Јуџин. * Купер, Џон В. (2006). ''Панентеизам: Другиот бог на филозофите'', Академик Бејкер{{ISBN|9780801027246}} * Дејвис, Ендру М. и Филип Клејтон (ур.) (2018). ''Како го најдов Бога во секого и насекаде'', Monkfish Book Publishing{{ISBN|9781939681881}} * Томас Џеј Орд (2010). ''Природата на љубовта: Теологија''{{ISBN|978-0-8272-0828-5}} . * Џозеф Бракен, „Панентеизам во контекст на дијалогот меѓу теологијата и науката“, во: ''Отворена теологија'', 1 (2014), 1–11 ( [http://www.degruyter.com/view/j/opth.2014.1.issue-1/opth-2014-0001/opth-2014-0001.xml?format=INT онлајн]). * * Хирш, Андрис (2024). Влијание на персонализмот врз латвиската теорија до почетокот на дваесеттиот век: супстанцијалност и панентеизам. ''Студии за источноевропската мисла''. https://doi.org/10.1007/s11212-024-09678-7 Текст: https://rdcu.be/dXVTG == Надворешни врски == {{Wiktionary|панентеизам}} {{EB1911 poster|Panentheism}} * {{SEP}} * [https://web.archive.org/web/20111016125921/http://wildfaith.homestead.com/mcdaniel.html Dr. Jay McDaniel on Panentheism] * [http://www.frimmin.com/faith/godinall.html ''Biblical Panentheism: The “Everywhere-ness” of God—God in all things'', by Jon Zuck] * [http://meaningoflife.tv/video.php?speaker=polkinghorne&topic=complete John Polkinghorne on Panentheism] * [http://spiritualminded.blogspot.com/ ''The Bible, Spiritual authority and Inspiration''&nbsp;– Lecture by Tom Wright] at ''Spiritual Minded'' [[Категорија:Кабала]] i7v99ob5md0hfwi1riushf2to1hzan7 5382443 5382442 2025-06-21T16:25:06Z 19user99 72391 5382443 wikitext text/x-wiki '''Панентеизам''' (со значење „се во Бога“, од {{Lang-grc|πᾶν|pân|all}}, {{Lang-grc|ἐν|en|in}} и {{Lang-grc|Θεός|Theós|God}})<ref name="Stanford" /><ref>{{MerriamWebsterDictionary|panentheism}}</ref> е верување според кое божественото се пресекува низ секој дел од [[Вселена|универзумот]], а исто така се протега и надвор од просторот и [[Време|времето]]. Терминот прв го употребил германскиот филозоф Карл Краузе во 1828 година (по преглед на хиндуистичките списи) за да ги разликува идеите на [[Георг Вилхелм Фридрих Хегел]] (1770–1831) и [[Фридрих Вилхелм Јозеф фон Шелинг|Фридрих Вилхелм Јозеф Шелинг]] (1775–1854) за односот помеѓу Бог и универзумот од наводниот [[пантеизам]] на [[Барух Спиноза]].<ref name="Stanford">John Culp (2013): [https://plato.stanford.edu/entries/panentheism "Panentheism"], in the ''Stanford Encyclopedia of Philosophy''. Retrieved 18 March 2014.</ref> За разлика од пантеизмот, кој тврди дека божественото и универзумот се идентични,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> пантеизмот одржува [[Онтологија|онтолошка]] разлика помеѓу божественото и небожественото и значењето на обете. Во панентеизмот, универзалниот дух е присутен насекаде, и во исто време „[[Трансценденција|ги надминува]]“ сите создадени нешта. Додека пантеизмот тврди дека „сè е Бог“, пантеизмот тврди дека Бог е поголем од универзумот. Некои верзии на панентеизмот сугерираат дека универзумот не е ништо повеќе од манифестација на Бога. Покрај тоа, некои форми укажуваат дека универзумот е содржан во Бога,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> како во [[Кабала|кабалистичкиот]] концепт на ''цимцум''. Голем дел од хиндуистичката мисла е во голема мера карактеризиран со панентеизам и пантеизам.<ref>[https://www.britannica.com/EBchecked/topic/441533/pantheism/38168/Pantheism-and-panentheism-in-non-Western-cultures "Pantheism and Panentheism in non-Western cultures"], in: ''Britannica''.</ref><ref>Whiting, Robert. [https://books.google.com/books?id=_UfRgCZThWYC&q=panentheism&pg=PR8 ''Religions for Today'']. Stanley Thomes, London 1991, p.&nbsp;viii. {{ISBN|0-7487-0586-4}}.</ref> == Во религијата == === Будизам === Пречесниот [[зен]]-мајстор Сојен Шаку бил првиот зен-будистички игумен кој ги обиколил САД во 1905–6 година. Тој напишал серија есеи собрани во книгата ''„Зен за Американците“''. Во есејот насловен „Концептот на Бога во будизмот“, тој се обидел да објасни како будистот го гледа Крајното без антропоморфна фигура на Бог, а сепак тоа се поврзува со терминот Бог во будистичка смисла.<ref>{{Cite web |title=Zen for Americans |url=//archive.org/details/ZenForAmericans/page/n38/mode/1up |publication-date=1987}}</ref><ref>''Zen For Americans'' by [[Soyen Shaku]], translated by [[Daisetz Teitaro Suzuki]], 1906, pages 25–26. {{Cite web|title=Zen for Americans: The God-Conception of Buddhism|url=https://www.sacred-texts.com/bud/zfa/zfa04.htm|access-date=2020-11-08|website=www.sacred-texts.com}}</ref> === Христијанство === Панентеизмот е исто така карактеристика на некои [[Христијанство|христијански]] филозофски теологии и силно резонира во теолошката традиција на [[Православна црква|Источната православна црква]].<ref name="Nesteruk">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=N123ZrSR2b0C&q=Orthodox+christianity+panentheism&pg=PA169|title="The Universe as Hypostaic Inherence in the logos of God: Panentheism in the Eastern Orthodox Perspective", in In Whom We Live and Move and Have Our Being: Panentheistic Reflections on God's Presence in a Scientific World, edited by Philip Clayton and Arthur Robert Peacocke|last=Nesteruk|first=Alexei V.|date=2004|publisher=Wm. B. Eerdmans|isbn=978-0802809780|location=Grand Rapids, MI|pages=169–83|access-date=23 March 2018}}</ref> Исто така, се појавува во процесната теологија. Процесните теолошки мислители генерално се сметаат за неортодоксни на христијанскиот Запад. Понатаму, се смета декапроцесната филозофијата го отворила патот за отворен теизам, движење кое има тенденција првенствено да се поврзува со [[Евангелизам|евангелистичката]] гранка на [[Протестантство|протестантизмот,]] но генерално се смета за неортодоксно од повеќето евангелисти. === Гностицизам === Манихејците, кои припаѓале на вид гностичка секта, проповедале многу поинаква доктрина така што го позиционирале вистинскиот манихејски Бог наспроти материјата и другите божества кои ги опишувале како поврзани со светот, имено боговите на Евреите, христијаните и паганите. Сепак, ова дуалистичко учење вклучувало еден разработен космолошки мит кој го раскажува поразот на првобитниот човек од силите на темнината кои ги проголтале и затвориле честичките на светлината. Валентинијанизмот учел дека материјата настанала преку еманации на врховното битие, дури и ако, според некои, овој настан се сметал за повеќе случаен отколку намерен.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.iep.utm.edu/gnostic/|title=Internet Encyclopedia of Philosophy}}</ref> За другите гностици, овие еманации биле слични на ''Сефиротите'' на кабалистите и намерни манифестации на трансцендентен Бог преку сложен систем на посредници.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=rwzttsI9-NwC|title=Handbook of contemporary Paganism|last=Lewis|first=James R. and Murphy Pizza|date=2008|publisher=Brill|isbn=978-90-04-16373-7|location=Boston|pages=15–16|access-date=10 July 2020}}</ref> === Јудаизам === Иако доминантниот рабински јудаизам е класично монотеистички и ги следи прописите на Мајмонид (околу 1135–1204 г.), панентеистичката концепција за Бог може да се најде меѓу одредени мистични еврејски традиции. Водечкиот научник за кабалата, Моше Идел,<ref>''Hasidism: Between Ecstacy and Magic'', SUNY, 1995, p. 17 f.</ref> ја припишува оваа доктрина на кабалистичкиот систем на Мојсеј бен Јаков Кордоверо (1522–1570 г.), а во осумнаесеттиот век, на Баал Шем Тов (околу 1700–1760 г.), основач на хасидското движење, како и на неговите современици, рабинот Дов Бер од Мезерич (починал во 1772 година) и Менахем Мендел, Магидот од Бар. Постои одредена дебата за тоа дали Исак Лурија (1534–1572) и луријанската кабала, со нејзината доктрина за цимцум, можат да се сметаат за панентеистички. Според хасидизмот, бесконечниот Еин Соф е бестелесен и постои во состојба која е и трансцендентна и иманентна. Ова се чини дека е и став на нехасидскиот рабин Хаим од Воложин. Хасидскиот јудаизам го спојува идеалот за поништување со трансцендентен Бог преку интелектуална артикулација на внатрешните димензии преку Кабалата и со акцент на пантеистичката божествена иманентност во сè.<ref name=ariel>{{cite book|last1=Ariel|first1=David S.|title=Kabbalah: The Mystic Quest in Judaism|date=2006|publisher=Rowman & Littlefield|location=Lanham, MD|isbn=978-0742545649|pages=184–85|url=https://books.google.com/books?id=SEDMBtWDSNIC|access-date=17 August 2015}}</ref> Многу научници би тврделе дека „панентеизмот“ е најдобриот опис на филозофската теологија на Барух Спиноза, кој бил Евреин.<ref>{{cite book |last1=Diller |first1=Jeanine and Asa Kasher |title=Models of God and Alternative Ultimate Realities |date=2013 |publisher=Springer Science & Business Media |location=Dordrecht |isbn=978-94-007-5218-4 |pages=425–26 |url=https://books.google.com/books?id=jZhEAAAAQBAJ |access-date=1 October 2015}}</ref> Затоа не е изненадување што аспектите на панентеизмот се евидентни и во теологијата на реконструкционистичкиот јудаизам каков што е претставен во списите на Мордекај Каплан (1881–1983), врз кого Спиноза извршил значително влијание.<ref>{{cite book |last1=Scult |first1=Mel |title=The Radical American Judaism of Mordecai M. Kaplan |date=2013 |publisher=Indiana University Press |location=Bloomington |isbn=978-0-253-01075-9 |pages=7–8 |url=https://books.google.com/books?id=YRJpAQAAQBAJ |access-date=1 October 2015}}</ref> === Хиндуизам === [[Податотека:Vishnu_Vishvarupa.jpg|мини| Приказ на Вишну Вишварупа (Пуруша), во кој се содржани сите ''деви'' и универзумот.]] Најраниот осврт на панентеистичката мисла во хиндуистичката филозофија бил во митот за создавањето содржан во подоцнежниот дел од [[Ригведа|Риг Веда]] наречен Пуруша Сукта,<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=DOIaShWLz3EC&q=purusha+sukta+panentheism&pg=PA81|title=Vedic Philosophy of Values|last=Nigal|first=Sahebrao Genu|date=2009|publisher=Northern Book Centre|isbn=978-8172112806|location=New Delhi|page=81|access-date=1 October 2015}}</ref> кој бил составен пред 1100 година п.н.е. Пуруша Сукта дал опис на духовното единство на космосот. Ја претставил природата на Пуруша, или космичкото битие, како иманентна во манифестираниот свет, а сепак трансцендентна. Од ова што го тврди суктата, произлегува оригиналната креативна волја, преку која овој огромен универзум е проектиран во просторот и времето.<ref>Swami Krishnananda. A Short History of Religious and Philosophic Thought in India. Divine Life Society. p. 19.</ref> === Сикизам === [[Податотека:Prayerbook1828.jpg|мини| [[Нанак|Гуру Нанак]] разговара со хинду садуси (свети луѓе).]] Многу современи [[Сикизам|Сики]] сугерираат дека човечките души и [[Еднобоштво|монотеистичкиот]] Бог се две различни реалности (дуализам),<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=xh69K5Ilm3EC|title=Sikh Philosophy and Religion: 11th Guru Nanak Memorial Lectures|last=Nirmal Kumar|publisher=Sterling Publishers|year=2006|isbn=978-1-932705-68-3|pages=89–92}}</ref> со што тие се разликуваат од [[Монизам|монистичките]] и различните нијанси на недуалистички филозофии на другите индиски религии.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dzeCy_zL0Q8C|title=Religion and the Specter of the West: Sikhism, India, Postcoloniality, and the Politics of Translation|last=Arvind-pal Singh Mandair|publisher=Columbia University Press|year=2013|isbn=978-0-231-51980-9|pages=76, 430–432}}</ref> Сепак, сикските научници истражувале недуалистичка егзегеза на сикшките списи, како што е Бхаи Вир Сингх . Според Мандаир, Вир Синг ги толкува сикшките списи како учење за недуалност.<ref name="The Politics of Nonduality: Reasses">{{Наведено списание|last=Mandair|first=Arvind|year=2005|title=The Politics of Nonduality: Reassessing the Work of Transcendence in Modern Sikh Theology|journal=Journal of the American Academy of Religion|volume=74|issue=3|pages=646–673|doi=10.1093/jaarel/lfj002}}</ref> Познатиот сикистички научник, Бхаи Мани Синг, бил цитиран како вели дека сикизмот ја содржи целата суштина на ведантната филозофија.<ref name="Singh, Nirbhai 1990">Singh, Nirbhai. ''Philosophy of Sikhism: Reality and its manifestations''. Atlantic Publishers & Distri, 1990.</ref> Историски гледано, сикскиот симбол Ик Оанкар имал монистичко значење и бил сведен на едноставно значење „Постои само еден Бог“, што е неточно.<ref name=":1">Chahal, Devinder Singh. "UNDERSTANDING OF THE FIRST STANZA OF OANKAR (ਓਅੰਕਾਰੁ) BANI."</ref> Постарите егзегези на сикшките списи, како што се Фаридкот Тика и Гараб Ганџани Тика, отсекогаш ја опишувале сикшката метафизика како недвоен, пантеистички универзум.<ref name=":1" /> Поради оваа причина, сикшката метафизика често се споредува со недвојната ведантна метафизика.<ref name="Singh, Nirbhai 1990" /> Сикшкиот поет, Бхаи Нанд Лал, често користел суфиски термини за да ја опише сикшката филозофија, зборувајќи за вахдат ул-вуџуд во својата персиска поезија.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/190842786|title=Kalaam-e-Goya|last=Nanda Lāla|date=2003|publisher=Institute of Sikh Studies|oclc=190842786}}</ref> === Ислам === [[Податотека:Ibn_Arabi_with_students.jpg|мини| Персиска минијатура од крајот на 16 век, од периодот на Сефавидите, на која е претставен Ибн Араби на коњ со двајца ученици]] Вахдат ул-вуџуд (Единството на сите нешта) е концепт што понекогаш се опишува како пантеизам или панентеизам.<ref>{{Наведена книга|title=Mysticism, aesthetics, and cosmic consciousness: a post-modern worldview of unity of being|last=Minai|first=Asghar Talaye|date=2003|publisher=Global Academic Pub.|isbn=978-1586842499|location=N.Y.|page=250}}</ref> Првенствено е поврзан со ашаритскиот [[Суфизам|суфиски]] научник [[Ибн Араби]]. Некои суфиски редови, особено [[Бекташи|Бекташите]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://bektashiorder.com/thought-and-practice|title=Bektashi Thought & Practice|last=Abiva|first=Huseyin|work=Bektashi Order of Dervishes|accessdate=1 October 2015}}</ref> и Универзалното суфиско движење, се придржуваат кон слични пантеистички верувања. Истото се тврди и за Низарските Исмаили кои го следат панентеизмот според исмаилитската доктрина. == Наводи == {{Наводи}} == Општи и цитирани извори == * Анкур Баруа, „Божјето тело на дело: Рамануџа и панентеизам“, во: ''Меѓународен журнал за хиндуистички студии'', 14.1 (2010), стр.&nbsp;1–30. * Филип Клејтон и Артур Пикок (ур.), ''Во кого живееме, се движиме и постоиме; Панетеистички размислувања за Божјото присуство во научниот свет'', Ердманс (2004) * Бангерт, Британска Колумбија (2006). ''Согласност со Бога и природата: Кон теоцентрична, натуралистичка, теолошка етика,'' Принстон теолошка монографија. 55, Пиквик Публикации, Јуџин. * Купер, Џон В. (2006). ''Панентеизам: Другиот бог на филозофите'', Академик Бејкер{{ISBN|9780801027246}} * Дејвис, Ендру М. и Филип Клејтон (ур.) (2018). ''Како го најдов Бога во секого и насекаде'', Monkfish Book Publishing{{ISBN|9781939681881}} * Томас Џеј Орд (2010). ''Природата на љубовта: Теологија''{{ISBN|978-0-8272-0828-5}} . * Џозеф Бракен, „Панентеизам во контекст на дијалогот меѓу теологијата и науката“, во: ''Отворена теологија'', 1 (2014), 1–11 ( [http://www.degruyter.com/view/j/opth.2014.1.issue-1/opth-2014-0001/opth-2014-0001.xml?format=INT онлајн]). * * Хирш, Андрис (2024). Влијание на персонализмот врз латвиската теорија до почетокот на дваесеттиот век: супстанцијалност и панентеизам. ''Студии за источноевропската мисла''. https://doi.org/10.1007/s11212-024-09678-7 Текст: https://rdcu.be/dXVTG == Надворешни врски == {{Wiktionary|панентеизам}} {{EB1911 poster|Panentheism}} * {{SEP}} * [https://web.archive.org/web/20111016125921/http://wildfaith.homestead.com/mcdaniel.html Dr. Jay McDaniel on Panentheism] * [http://www.frimmin.com/faith/godinall.html ''Biblical Panentheism: The “Everywhere-ness” of God—God in all things'', by Jon Zuck] * [http://meaningoflife.tv/video.php?speaker=polkinghorne&topic=complete John Polkinghorne on Panentheism] * [http://spiritualminded.blogspot.com/ ''The Bible, Spiritual authority and Inspiration''&nbsp;– Lecture by Tom Wright] at ''Spiritual Minded'' [[Категорија:Кабала]] [[Категорија:Религиозни верувања, традиции и движења]] [[Категорија:Верска филозофија]] gv8kmf2822gwhf6rp7p2km08jcvvp4e 5382445 5382443 2025-06-21T16:27:58Z 19user99 72391 5382445 wikitext text/x-wiki '''Панентеизам''' (со значење „се во Бога“, од {{Lang-grc|πᾶν|pân|all}}, ἐν и Θεός)<ref name="Stanford" /><ref>{{MerriamWebsterDictionary|panentheism}}</ref> — верување според кое божественото се пресекува низ секој дел од [[Вселена|универзумот]], а исто така се протега и надвор од просторот и [[Време|времето]]. Терминот прв го употребил германскиот филозоф Карл Краузе во 1828 година (по преглед на хиндуистичките списи) за да ги разликува идеите на [[Георг Вилхелм Фридрих Хегел]] (1770–1831) и [[Фридрих Вилхелм Јозеф фон Шелинг|Фридрих Вилхелм Јозеф Шелинг]] (1775–1854) за односот помеѓу Бог и универзумот од наводниот [[пантеизам]] на [[Барух Спиноза]].<ref name="Stanford">John Culp (2013): [https://plato.stanford.edu/entries/panentheism "Panentheism"], in the ''Stanford Encyclopedia of Philosophy''. Retrieved 18 March 2014.</ref> За разлика од пантеизмот, кој тврди дека божественото и универзумот се идентични,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> пантеизмот одржува [[Онтологија|онтолошка]] разлика помеѓу божественото и небожественото и значењето на обете. Во панентеизмот, универзалниот дух е присутен насекаде, и во исто време „[[Трансценденција|ги надминува]]“ сите создадени нешта. Додека пантеизмот тврди дека „сè е Бог“, пантеизмот тврди дека Бог е поголем од универзумот. Некои верзии на панентеизмот сугерираат дека универзумот не е ништо повеќе од манифестација на Бога. Покрај тоа, некои форми укажуваат дека универзумот е содржан во Бога,<ref name="Fahlbusch, Bromiley, Barrett 1999">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA21|title=The Encyclopedia of Christianity|last=Erwin Fahlbusch|last2=Geoffrey William Bromiley|last3=David B. Barrett|publisher=William B. Eerdmans|year=2005|isbn=978-0-8028-2416-5|volume=4|page=21}}</ref> како во [[Кабала|кабалистичкиот]] концепт на ''цимцум''. Голем дел од хиндуистичката мисла е во голема мера карактеризиран со панентеизам и пантеизам.<ref>[https://www.britannica.com/EBchecked/topic/441533/pantheism/38168/Pantheism-and-panentheism-in-non-Western-cultures "Pantheism and Panentheism in non-Western cultures"], in: ''Britannica''.</ref><ref>Whiting, Robert. [https://books.google.com/books?id=_UfRgCZThWYC&q=panentheism&pg=PR8 ''Religions for Today'']. Stanley Thomes, London 1991, p.&nbsp;viii. {{ISBN|0-7487-0586-4}}.</ref> == Во религијата == === Будизам === Пречесниот [[зен]]-мајстор Сојен Шаку бил првиот зен-будистички игумен кој ги обиколил САД во 1905–6 година. Тој напишал серија есеи собрани во книгата ''„Зен за Американците“''. Во есејот насловен „Концептот на Бога во будизмот“, тој се обидел да објасни како будистот го гледа Крајното без антропоморфна фигура на Бог, а сепак тоа се поврзува со терминот Бог во будистичка смисла.<ref>{{Cite web |title=Zen for Americans |url=//archive.org/details/ZenForAmericans/page/n38/mode/1up |publication-date=1987}}</ref><ref>''Zen For Americans'' by [[Soyen Shaku]], translated by [[Daisetz Teitaro Suzuki]], 1906, pages 25–26. {{Cite web|title=Zen for Americans: The God-Conception of Buddhism|url=https://www.sacred-texts.com/bud/zfa/zfa04.htm|access-date=2020-11-08|website=www.sacred-texts.com}}</ref> === Христијанство === Панентеизмот е исто така карактеристика на некои [[Христијанство|христијански]] филозофски теологии и силно резонира во теолошката традиција на [[Православна црква|Источната православна црква]].<ref name="Nesteruk">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=N123ZrSR2b0C&q=Orthodox+christianity+panentheism&pg=PA169|title="The Universe as Hypostaic Inherence in the logos of God: Panentheism in the Eastern Orthodox Perspective", in In Whom We Live and Move and Have Our Being: Panentheistic Reflections on God's Presence in a Scientific World, edited by Philip Clayton and Arthur Robert Peacocke|last=Nesteruk|first=Alexei V.|date=2004|publisher=Wm. B. Eerdmans|isbn=978-0802809780|location=Grand Rapids, MI|pages=169–83|access-date=23 March 2018}}</ref> Исто така, се појавува во процесната теологија. Процесните теолошки мислители генерално се сметаат за неортодоксни на христијанскиот Запад. Понатаму, се смета декапроцесната филозофијата го отворила патот за отворен теизам, движење кое има тенденција првенствено да се поврзува со [[Евангелизам|евангелистичката]] гранка на [[Протестантство|протестантизмот,]] но генерално се смета за неортодоксно од повеќето евангелисти. === Гностицизам === Манихејците, кои припаѓале на вид гностичка секта, проповедале многу поинаква доктрина така што го позиционирале вистинскиот манихејски Бог наспроти материјата и другите божества кои ги опишувале како поврзани со светот, имено боговите на Евреите, христијаните и паганите. Сепак, ова дуалистичко учење вклучувало еден разработен космолошки мит кој го раскажува поразот на првобитниот човек од силите на темнината кои ги проголтале и затвориле честичките на светлината. Валентинијанизмот учел дека материјата настанала преку еманации на врховното битие, дури и ако, според некои, овој настан се сметал за повеќе случаен отколку намерен.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.iep.utm.edu/gnostic/|title=Internet Encyclopedia of Philosophy}}</ref> За другите гностици, овие еманации биле слични на ''Сефиротите'' на кабалистите и намерни манифестации на трансцендентен Бог преку сложен систем на посредници.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=rwzttsI9-NwC|title=Handbook of contemporary Paganism|last=Lewis|first=James R. and Murphy Pizza|date=2008|publisher=Brill|isbn=978-90-04-16373-7|location=Boston|pages=15–16|access-date=10 July 2020}}</ref> === Јудаизам === Иако доминантниот рабински јудаизам е класично монотеистички и ги следи прописите на Мајмонид (околу 1135–1204 г.), панентеистичката концепција за Бог може да се најде меѓу одредени мистични еврејски традиции. Водечкиот научник за кабалата, Моше Идел,<ref>''Hasidism: Between Ecstacy and Magic'', SUNY, 1995, p. 17 f.</ref> ја припишува оваа доктрина на кабалистичкиот систем на Мојсеј бен Јаков Кордоверо (1522–1570 г.), а во осумнаесеттиот век, на Баал Шем Тов (околу 1700–1760 г.), основач на хасидското движење, како и на неговите современици, рабинот Дов Бер од Мезерич (починал во 1772 година) и Менахем Мендел, Магидот од Бар. Постои одредена дебата за тоа дали Исак Лурија (1534–1572) и луријанската кабала, со нејзината доктрина за цимцум, можат да се сметаат за панентеистички. Според хасидизмот, бесконечниот Еин Соф е бестелесен и постои во состојба која е и трансцендентна и иманентна. Ова се чини дека е и став на нехасидскиот рабин Хаим од Воложин. Хасидскиот јудаизам го спојува идеалот за поништување со трансцендентен Бог преку интелектуална артикулација на внатрешните димензии преку Кабалата и со акцент на пантеистичката божествена иманентност во сè.<ref name=ariel>{{cite book|last1=Ariel|first1=David S.|title=Kabbalah: The Mystic Quest in Judaism|date=2006|publisher=Rowman & Littlefield|location=Lanham, MD|isbn=978-0742545649|pages=184–85|url=https://books.google.com/books?id=SEDMBtWDSNIC|access-date=17 August 2015}}</ref> Многу научници би тврделе дека „панентеизмот“ е најдобриот опис на филозофската теологија на Барух Спиноза, кој бил Евреин.<ref>{{cite book |last1=Diller |first1=Jeanine and Asa Kasher |title=Models of God and Alternative Ultimate Realities |date=2013 |publisher=Springer Science & Business Media |location=Dordrecht |isbn=978-94-007-5218-4 |pages=425–26 |url=https://books.google.com/books?id=jZhEAAAAQBAJ |access-date=1 October 2015}}</ref> Затоа не е изненадување што аспектите на панентеизмот се евидентни и во теологијата на реконструкционистичкиот јудаизам каков што е претставен во списите на Мордекај Каплан (1881–1983), врз кого Спиноза извршил значително влијание.<ref>{{cite book |last1=Scult |first1=Mel |title=The Radical American Judaism of Mordecai M. Kaplan |date=2013 |publisher=Indiana University Press |location=Bloomington |isbn=978-0-253-01075-9 |pages=7–8 |url=https://books.google.com/books?id=YRJpAQAAQBAJ |access-date=1 October 2015}}</ref> === Хиндуизам === [[Податотека:Vishnu_Vishvarupa.jpg|мини| Приказ на Вишну Вишварупа (Пуруша), во кој се содржани сите ''деви'' и универзумот.]] Најраниот осврт на панентеистичката мисла во хиндуистичката филозофија бил во митот за создавањето содржан во подоцнежниот дел од [[Ригведа|Риг Веда]] наречен Пуруша Сукта,<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=DOIaShWLz3EC&q=purusha+sukta+panentheism&pg=PA81|title=Vedic Philosophy of Values|last=Nigal|first=Sahebrao Genu|date=2009|publisher=Northern Book Centre|isbn=978-8172112806|location=New Delhi|page=81|access-date=1 October 2015}}</ref> кој бил составен пред 1100 година п.н.е. Пуруша Сукта дал опис на духовното единство на космосот. Ја претставил природата на Пуруша, или космичкото битие, како иманентна во манифестираниот свет, а сепак трансцендентна. Од ова што го тврди суктата, произлегува оригиналната креативна волја, преку која овој огромен универзум е проектиран во просторот и времето.<ref>Swami Krishnananda. A Short History of Religious and Philosophic Thought in India. Divine Life Society. p. 19.</ref> === Сикизам === [[Податотека:Prayerbook1828.jpg|мини| [[Нанак|Гуру Нанак]] разговара со хинду садуси (свети луѓе).]] Многу современи [[Сикизам|Сики]] сугерираат дека човечките души и [[Еднобоштво|монотеистичкиот]] Бог се две различни реалности (дуализам),<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=xh69K5Ilm3EC|title=Sikh Philosophy and Religion: 11th Guru Nanak Memorial Lectures|last=Nirmal Kumar|publisher=Sterling Publishers|year=2006|isbn=978-1-932705-68-3|pages=89–92}}</ref> со што тие се разликуваат од [[Монизам|монистичките]] и различните нијанси на недуалистички филозофии на другите индиски религии.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dzeCy_zL0Q8C|title=Religion and the Specter of the West: Sikhism, India, Postcoloniality, and the Politics of Translation|last=Arvind-pal Singh Mandair|publisher=Columbia University Press|year=2013|isbn=978-0-231-51980-9|pages=76, 430–432}}</ref> Сепак, сикските научници истражувале недуалистичка егзегеза на сикшките списи, како што е Бхаи Вир Сингх . Според Мандаир, Вир Синг ги толкува сикшките списи како учење за недуалност.<ref name="The Politics of Nonduality: Reasses">{{Наведено списание|last=Mandair|first=Arvind|year=2005|title=The Politics of Nonduality: Reassessing the Work of Transcendence in Modern Sikh Theology|journal=Journal of the American Academy of Religion|volume=74|issue=3|pages=646–673|doi=10.1093/jaarel/lfj002}}</ref> Познатиот сикистички научник, Бхаи Мани Синг, бил цитиран како вели дека сикизмот ја содржи целата суштина на ведантната филозофија.<ref name="Singh, Nirbhai 1990">Singh, Nirbhai. ''Philosophy of Sikhism: Reality and its manifestations''. Atlantic Publishers & Distri, 1990.</ref> Историски гледано, сикскиот симбол Ик Оанкар имал монистичко значење и бил сведен на едноставно значење „Постои само еден Бог“, што е неточно.<ref name=":1">Chahal, Devinder Singh. "UNDERSTANDING OF THE FIRST STANZA OF OANKAR (ਓਅੰਕਾਰੁ) BANI."</ref> Постарите егзегези на сикшките списи, како што се Фаридкот Тика и Гараб Ганџани Тика, отсекогаш ја опишувале сикшката метафизика како недвоен, пантеистички универзум.<ref name=":1" /> Поради оваа причина, сикшката метафизика често се споредува со недвојната ведантна метафизика.<ref name="Singh, Nirbhai 1990" /> Сикшкиот поет, Бхаи Нанд Лал, често користел суфиски термини за да ја опише сикшката филозофија, зборувајќи за вахдат ул-вуџуд во својата персиска поезија.<ref>{{Наведена книга|url=http://worldcat.org/oclc/190842786|title=Kalaam-e-Goya|last=Nanda Lāla|date=2003|publisher=Institute of Sikh Studies|oclc=190842786}}</ref> === Ислам === [[Податотека:Ibn_Arabi_with_students.jpg|мини| Персиска минијатура од крајот на 16 век, од периодот на Сефавидите, на која е претставен Ибн Араби на коњ со двајца ученици]] Вахдат ул-вуџуд (Единството на сите нешта) е концепт што понекогаш се опишува како пантеизам или панентеизам.<ref>{{Наведена книга|title=Mysticism, aesthetics, and cosmic consciousness: a post-modern worldview of unity of being|last=Minai|first=Asghar Talaye|date=2003|publisher=Global Academic Pub.|isbn=978-1586842499|location=N.Y.|page=250}}</ref> Првенствено е поврзан со ашаритскиот [[Суфизам|суфиски]] научник [[Ибн Араби]]. Некои суфиски редови, особено [[Бекташи|Бекташите]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://bektashiorder.com/thought-and-practice|title=Bektashi Thought & Practice|last=Abiva|first=Huseyin|work=Bektashi Order of Dervishes|accessdate=1 October 2015}}</ref> и Универзалното суфиско движење, се придржуваат кон слични пантеистички верувања. Истото се тврди и за Низарските Исмаили кои го следат панентеизмот според исмаилитската доктрина. == Наводи == {{Наводи}} == Општи и цитирани извори == * Анкур Баруа, „Божјето тело на дело: Рамануџа и панентеизам“, во: ''Меѓународен журнал за хиндуистички студии'', 14.1 (2010), стр.&nbsp;1–30. * Филип Клејтон и Артур Пикок (ур.), ''Во кого живееме, се движиме и постоиме; Панетеистички размислувања за Божјото присуство во научниот свет'', Ердманс (2004) * Бангерт, Британска Колумбија (2006). ''Согласност со Бога и природата: Кон теоцентрична, натуралистичка, теолошка етика,'' Принстон теолошка монографија. 55, Пиквик Публикации, Јуџин. * Купер, Џон В. (2006). ''Панентеизам: Другиот бог на филозофите'', Академик Бејкер{{ISBN|9780801027246}} * Дејвис, Ендру М. и Филип Клејтон (ур.) (2018). ''Како го најдов Бога во секого и насекаде'', Monkfish Book Publishing{{ISBN|9781939681881}} * Томас Џеј Орд (2010). ''Природата на љубовта: Теологија''{{ISBN|978-0-8272-0828-5}} . * Џозеф Бракен, „Панентеизам во контекст на дијалогот меѓу теологијата и науката“, во: ''Отворена теологија'', 1 (2014), 1–11 ( [http://www.degruyter.com/view/j/opth.2014.1.issue-1/opth-2014-0001/opth-2014-0001.xml?format=INT онлајн]). * * Хирш, Андрис (2024). Влијание на персонализмот врз латвиската теорија до почетокот на дваесеттиот век: супстанцијалност и панентеизам. ''Студии за источноевропската мисла''. https://doi.org/10.1007/s11212-024-09678-7 Текст: https://rdcu.be/dXVTG == Надворешни врски == {{Wiktionary|панентеизам}} {{EB1911 poster|Panentheism}} * {{SEP}} * [https://web.archive.org/web/20111016125921/http://wildfaith.homestead.com/mcdaniel.html Dr. Jay McDaniel on Panentheism] * [http://www.frimmin.com/faith/godinall.html ''Biblical Panentheism: The “Everywhere-ness” of God—God in all things'', by Jon Zuck] * [http://meaningoflife.tv/video.php?speaker=polkinghorne&topic=complete John Polkinghorne on Panentheism] * [http://spiritualminded.blogspot.com/ ''The Bible, Spiritual authority and Inspiration''&nbsp;– Lecture by Tom Wright] at ''Spiritual Minded'' [[Категорија:Кабала]] [[Категорија:Религиозни верувања, традиции и движења]] [[Категорија:Верска филозофија]] mdmcszctl6thhvf1no2xxaq6tgj9uw8 0 1373200 5382475 2025-06-21T16:56:07Z 19user99 72391 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:en:Special:Redirect/revision/1179478518|Elite religion]]“ 5382475 wikitext text/x-wiki Во [[Социологија|социологијата]], '''елитната религија''' се дефинира како симболи, ритуали и верувања кои се признати како легитимни од страна на лицата во раководни улоги на таа религија. Елитната религија често се споредува со народната религија или со религиозните симболи и верувања на масите. Според ова, елитната религија е „официјална религија“, како што ја застапуваат водачите на религијата. Некои истражувачи го сметаат концептот како потенцијално применлив за низа внатрешни религиозни поделби како што се ортодоксијата наспротив хетеродоксијата, помеѓу [[Свештенство|свештенството]] и лаиците или помеѓу богатите следбеници на религијата и сиромашните. == Контраст со народната религија == Додека примарниот израз на елитната религија е во религиозната идеологија, народната религија првенствено се изразува во [[Обред|религиозни ритуали]] и симболи. Идеологијата на елитната религија се карактеризира како внатрешно обединета, додека верувањата или идеите што лежат во основата на различните народни религиозни ритуали можат да бидат некомпатибилни едни со други. Народните религиозни практики што се однесуваат на клучните ритуали во општеството, како што се церемониите за полнолетство, можат да станат предмет на интензивна критика од страна на елитата. == Наводи == {{Наводи|30em}} [[Категорија:Религиозни верувања, традиции и движења]] fcgacuou779811ubzwjhyt3po7cyitz 5382479 5382475 2025-06-21T16:57:51Z 19user99 72391 5382479 wikitext text/x-wiki Во [[Социологија|социологијата]], '''елитната религија''' се дефинира како симболи, ритуали и верувања кои се признати како легитимни од страна на лицата во раководни улоги на таа религија. Елитната религија често се споредува со народната религија или со религиозните симболи и верувања на масите. Според ова, елитната религија е „официјална религија“,<ref name=cl1>Liebman, Charles. ''The Ambivalent American Jew''. Jewish Publication Society. (1973): 83-86.</ref> како што ја застапуваат водачите на религијата. Некои истражувачи го сметаат концептот како потенцијално применлив за низа внатрешни религиозни поделби како што се ортодоксијата наспротив хетеродоксијата, помеѓу [[Свештенство|свештенството]] и лаиците или помеѓу богатите следбеници на религијата и сиромашните.<ref name=duff>Duffy, E. (2006). Elite and popular religion: The Book of Hours and lay piety in the Later Middle Ages. Studies in Church History, 42, 140-161.</ref> == Контраст со народната религија == Додека примарниот израз на елитната религија е во религиозната идеологија, народната религија првенствено се изразува во [[Обред|религиозни обреди]] и симболи. Идеологијата на елитната религија се карактеризира како внатрешно обединета, додека верувањата или идеите што лежат во основата на различните народни религиозни ритуали можат да бидат некомпатибилни едни со други.<ref>Liebman, C. S. (1970). Reconstructionism in American Jewish Life. ''The American Jewish Year Book'', 3-99.</ref> Народните религиозни практики што се однесуваат на клучните ритуали во општеството, како што се церемониите за полнолетство, можат да станат предмет на интензивна критика од страна на елитата.<ref>Schoenfeld, S. (1987). Folk Judaism, elite Judaism and the role of bar mitzvah in the development of the synagogue and Jewish school in America. ''Contemporary Jewry'', 9(1), 67.</ref> == Наводи == {{Наводи|30em}} [[Категорија:Религиозни верувања, традиции и движења]] 5co72tvr1x1ameir1utebkhbepvwucu 5382482 5382479 2025-06-21T16:59:37Z 19user99 72391 5382482 wikitext text/x-wiki Во [[Социологија|социологијата]], '''елитната религија''' се дефинира како симболи, ритуали и верувања кои се признати како легитимни од страна на лицата во раководни улоги на таа религија. Елитната религија често се споредува со [[Народна религија|народната религија]] или со религиозните симболи и верувања на масите. Според ова, елитната религија е „официјална религија“,<ref name=cl1>Liebman, Charles. ''The Ambivalent American Jew''. Jewish Publication Society. (1973): 83-86.</ref> како што ја застапуваат водачите на религијата. Некои истражувачи го сметаат концептот како потенцијално применлив за низа внатрешни религиозни поделби како што се [[Ортодоксија|ортодоксијата]] наспротив [[Хетеродоксија|хетеродоксијата]], помеѓу [[Свештенство|свештенството]] и лаиците или помеѓу богатите следбеници на религијата и сиромашните.<ref name=duff>Duffy, E. (2006). Elite and popular religion: The Book of Hours and lay piety in the Later Middle Ages. Studies in Church History, 42, 140-161.</ref> == Контраст со народната религија == Додека примарниот израз на елитната религија е во религиозната идеологија, народната религија првенствено се изразува во [[Обред|религиозни обреди]] и симболи. Идеологијата на елитната религија се карактеризира како внатрешно обединета, додека верувањата или идеите што лежат во основата на различните народни религиозни ритуали можат да бидат некомпатибилни едни со други.<ref>Liebman, C. S. (1970). Reconstructionism in American Jewish Life. ''The American Jewish Year Book'', 3-99.</ref> Народните религиозни практики што се однесуваат на клучните ритуали во општеството, како што се церемониите за полнолетство, можат да станат предмет на интензивна критика од страна на [[Елита|елитата]].<ref>Schoenfeld, S. (1987). Folk Judaism, elite Judaism and the role of bar mitzvah in the development of the synagogue and Jewish school in America. ''Contemporary Jewry'', 9(1), 67.</ref> == Наводи == {{Наводи|30em}} [[Категорија:Религиозни верувања, традиции и движења]] hdng0ds1brnjryorqzl24ib1thqx0ze 0 1373201 5382484 2025-06-21T17:09:44Z 19user99 72391 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:en:Special:Redirect/revision/1290829626|Heterodoxy]]“ 5382484 wikitext text/x-wiki Во религијата, '''хетеродоксија''' или '''иноверие''' (од [[Старогрчки јазик|старогрчкиот]] : {{Трансл|grc|héteros}}, {{Gloss|other, another, different}} + {{Трансл|grc|[[Doxa|dóxa]]}}, {{Gloss|popular belief}} ) значи „сите мислења или доктрини што се спротивни на официјалната или [[Ортодоксија|ортодоксна]] позиција“. ''Хетеродоксија'' е исто така црковен жаргонски термин, дефиниран на различни начини од различни религии и цркви. На пример, во некои групи, хетеродоксијата може да ги опише верувањата што се разликуваат од строго ортодоксните ставови, но кои не се ниту формален ниту материјален вид на [[ерес]]. == Христијанство == === Источно православие === Во рамките на [[Православна црква|Источната православна црква]], терминот се користи првенствено во однос на христијанските цркви и [[Христијанска деноминација|деноминации]] кои не припаѓаат на заедницата на Источните православни цркви и кои застапуваат доктрини спротивни на прифатеното [[Свето предание|Свето Предание]]. === Протестантизам === Чарлс Спурџен изјавил:<blockquote>[Ќе] најдете духовен живот во секоја црква. Знам дека тоа е идејата на фанатикот, дека сите вистински побожни луѓе припаѓаат на деноминацијата што тој ја краси. кртодоксијата ија; иноверието е хетеродоксијата еекој друг кој не се согласува со мене. </blockquote> == Ислам == [[Арапски јазик|Арапскиот]] збор {{Трансл|ar|[[ghulat]]}} го користат [[Шиизам|шиитските]] муслимани за да ги опишат верувања што се сметаат за екстремно хетеродоксни (терминот има сличности со христијанската употреба на зборот „ерес“ ). Особено, терминот се користи за да се опишат верувањата на малцинските муслимански групи кои им припишуваат божествени карактеристики на член од семејството на [[Мухамед]] (особено [[Али ибн Ебу-Талиб|на Али]] ) или на раните придружници на Пророкот, како што е Салман Персиецот. Претпоставката е дека групите опишани на овој начин отишле предалеку и почнале да ги поврзуваат со Бога ( {{Трансл|ar|[[Shirk (Islam)|shirk]]}} ). == Хиндуизам == {{Поднаслов-никулец}} Главните школи на индиската филозофија кои ја отфрлаат апсолутноста на [[Веди|Ведите]], вклучувајќи ги будизмот и џаинизмот, биле сметани за хетеродоксни од страна на хиндуизмот. <ref>{{Наведување|last=Flood|first=Gavin|author-link=Gavin Flood|year=1996|title=An Introduction to Hinduism|publisher=Cambridge University Press|place=Cambridge|isbn=81-7596-028-0|page=82}}</ref> Во 2015 година, Врховниот суд на Индија пресудил дека хиндуизмот не може да се стесни на одредени верувања или доктрини, велејќи дека тој „ги вклучува сите форми на верување без да налага избор или елиминирање на кое било единствено верување“. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://timesofindia.indiatimes.com/blogs/toi-editorials/heterodox-hinduism-supreme-court-does-well-to-uphold-plural-eclectic-character-of-the-faith/|title=Heterodox Hinduism: Supreme Court does well to uphold plural, eclectic character of the faith|date=21 December 2015|work=Times of India Blog|language=en-US|accessdate=29 April 2021}}</ref> == Кина == Кон крајот на 1999 година, во Кина бил донесен закон со кој се забранувле „хетеродоксните религии“. <ref>{{Наведено списание|last=Leung|first=Beatrice|year=2002|title=China and Falun Gong: Party and society relations in the modern era|journal=[[Journal of Contemporary China]]|volume=11|pages=761–784|doi=10.1080/1067056022000008904|quote=Steering Committee of the National Peoples' Congress (NPC) on 1 November 1999, passed a law on the suppression of heterodox religion (xiejiao).}}</ref> Ова било применето ретроактивно на Фалун Гонг, духовна практика воведена за јавноста во Кина од Ли Хонгџи ({{Јаз|zh|李洪志}}) ) во 1992 година. == Наводи == {{Наводи}} == За понатамошно читање == * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=FALN_kpyzEUC|title=The Construction of Orthodoxy and Heresy: Neo-Confucian, Islamic, Jewish, and Early Christian Patterns|last=Henderson|first=John B.|publisher=State University of New York Press|year=1998|isbn=9780791437599|location=Albany, New York|language=en-us}} [[Категорија:Верски учења и доктрини]] [[Категорија:Христијански поими]] iaf0i1zzwrtnd18ro4ru7wvu8jajxd2 5382485 5382484 2025-06-21T17:11:16Z 19user99 72391 5382485 wikitext text/x-wiki Во религијата, '''хетеродоксија''' или '''иноверие''' (од [[Старогрчки јазик|старогрчкиот]] : {{Трансл|grc|héteros}}, {{Gloss|other, another, different}} + {{Трансл|grc|[[Doxa|dóxa]]}}, {{Gloss|popular belief}}) значи „сите мислења или доктрини што се спротивни на официјалната или [[Ортодоксија|ортодоксна]] позиција“. ''Хетеродоксија'' е исто така црковен жаргонски термин, дефиниран на различни начини од различни религии и цркви. На пример, во некои групи, хетеродоксијата може да ги опише верувањата што се разликуваат од строго ортодоксните ставови, но кои не се ниту формален ниту материјален вид на [[ерес]]. == Христијанство == === Источно православие === Во рамките на [[Православна црква|Источната православна црква]], терминот се користи првенствено во однос на христијанските цркви и [[Христијанска деноминација|деноминации]] кои не припаѓаат на заедницата на Источните православни цркви и кои застапуваат доктрини спротивни на прифатеното [[Свето предание]]. === Протестантизам === Чарлс Спурџен изјавил:<blockquote>[Ќе] најдете духовен живот во секоја црква. Знам дека тоа е идејата на фанатикот, дека сите вистински побожни луѓе припаѓаат на деноминацијата што тој ја краси. кртодоксијата ија; иноверието е хетеродоксијата еекој друг кој не се согласува со мене. </blockquote> == Ислам == [[Арапски јазик|Арапскиот]] збор {{Трансл|ar|[[гулат]]}} го користат [[Шиизам|шиитските]] муслимани за да ги опишат верувања што се сметаат за екстремно хетеродоксни (терминот има сличности со христијанската употреба на зборот „ерес“). Особено, терминот се користи за да се опишат верувањата на малцинските муслимански групи кои им припишуваат божествени карактеристики на член од семејството на [[Мухамед]] (особено [[Али ибн Ебу-Талиб|на Али]]) или на раните придружници на Пророкот, како што е Салман Персиецот. Претпоставката е дека групите опишани на овој начин отишле предалеку и почнале да ги поврзуваат со Бога ( {{Трансл|ar|[[Shirk (Islam)|ширк]]}}). == Хиндуизам == {{Поднаслов-никулец}} Главните школи на индиската филозофија кои ја отфрлаат апсолутноста на [[Веди|Ведите]], вклучувајќи ги будизмот и џаинизмот, биле сметани за хетеродоксни од страна на хиндуизмот.<ref>{{Наведување|last=Flood|first=Gavin|author-link=Gavin Flood|year=1996|title=An Introduction to Hinduism|publisher=Cambridge University Press|place=Cambridge|isbn=81-7596-028-0|page=82}}</ref> Во 2015 година, Врховниот суд на Индија пресудил дека хиндуизмот не може да се стесни на одредени верувања или доктрини, велејќи дека тој „ги вклучува сите форми на верување без да налага избор или елиминирање на кое било единствено верување“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://timesofindia.indiatimes.com/blogs/toi-editorials/heterodox-hinduism-supreme-court-does-well-to-uphold-plural-eclectic-character-of-the-faith/|title=Heterodox Hinduism: Supreme Court does well to uphold plural, eclectic character of the faith|date=21 December 2015|work=Times of India Blog|language=en-US|accessdate=29 April 2021}}</ref> == Кина == Кон крајот на 1999 година, во Кина бил донесен закон со кој се забранувле „хетеродоксните религии“.<ref>{{Наведено списание|last=Leung|first=Beatrice|year=2002|title=China and Falun Gong: Party and society relations in the modern era|journal=[[Journal of Contemporary China]]|volume=11|pages=761–784|doi=10.1080/1067056022000008904|quote=Steering Committee of the National Peoples' Congress (NPC) on 1 November 1999, passed a law on the suppression of heterodox religion (xiejiao).}}</ref> Ова било применето ретроактивно на Фалун Гонг, духовна практика воведена за јавноста во Кина од Ли Хонгџи ({{Јаз|zh|李洪志}})) во 1992 година. == Наводи == {{Наводи}} == За понатамошно читање == * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=FALN_kpyzEUC|title=The Construction of Orthodoxy and Heresy: Neo-Confucian, Islamic, Jewish, and Early Christian Patterns|last=Henderson|first=John B.|publisher=State University of New York Press|year=1998|isbn=9780791437599|location=Albany, New York|language=en-us}} [[Категорија:Верски учења и доктрини]] [[Категорија:Христијански поими]] qxt3reasoylkva1tilukegxq90rbxw9 5382486 5382485 2025-06-21T17:17:05Z 19user99 72391 5382486 wikitext text/x-wiki Во религијата, '''хетеродоксија''' или '''иноверие''' (од [[Старогрчки јазик|старогрчкиот]]: {{Трансл|grc|héteros}}, {{Gloss|друг, различен, инаков}} + {{Трансл|grc|[[Doxa|dóxa]]}}, {{Gloss|популарно верување}}) значи „сите мислења или доктрини што се спротивни на официјалната или [[Ортодоксија|ортодоксна]] позиција“.<ref>"[http://wordnetweb.princeton.edu/perl/webwn?s=heterodoxy orthodoxy]." ''[[WordNet]]''. US: [[Princeton University]].</ref> ''Хетеродоксија'' е исто така црковен жаргонски термин, дефиниран на различни начини од различни религии и цркви. На пример, во некои групи, хетеродоксијата може да ги опише верувањата што се разликуваат од строго ортодоксните ставови, но кои не се ниту формален ниту материјален вид на [[ерес]]. == Христијанство == === Источно православие === Во рамките на [[Православна црква|Источната православна црква]], терминот се користи првенствено во однос на христијанските цркви и [[Христијанска деноминација|деноминации]] кои не припаѓаат на заедницата на Источните православни цркви и кои застапуваат доктрини спротивни на прифатеното [[Свето предание]].<ref>[[Michael Pomazansky|Pomazansky, Michael]]. 1994. ''Orthodox Dogmatic Theology'', translated by [[Seraphim Rose|S. Rose]]. Platina, California: St. Herman of Alaska Brotherhood. pp. 243–246.</ref> === Протестантизам === Чарлс Спурџен изјавил:<blockquote>[Ќе] најдете духовен живот во секоја црква. Знам дека фанатикот верува дека сите вистински побожни луѓе припаѓаат на деноминацијата што тој ја краси. Окртодоксија е мојата доксија; хетеродоксија е доксијата на некој друг кој не се согласува со мене.<ref>[[Charles Spurgeon|Spurgeon, Charles H.]] 1871. ''The Metropolitan Tabernacle Pulpit Sermons'' 17. London: Passmore & Alabaster. p. 449.</ref></blockquote> == Ислам == [[Арапски јазик|Арапскиот]] збор {{Трансл|ar|[[гулат]]}} го користат [[Шиизам|шиитските]] муслимани за да ги опишат верувања што се сметаат за екстремно хетеродоксни (терминот има сличности со христијанската употреба на зборот „ерес“). Особено, терминот се користи за да се опишат верувањата на малцинските муслимански групи кои им припишуваат божествени карактеристики на член од семејството на [[Мухамед]] (особено на [[Али ибн Ебу-Талиб|Али]]) или на раните придружници на Пророкот, како што е Салман Персиецот. Претпоставката е дека групите опишани на овој начин отишле предалеку и почнале да ги поврзуваат со Бога ({{Трансл|ar|[[Shirk (Islam)|ширк]]}}). == Хиндуизам == Главните школи на индиската филозофија кои ја отфрлаат апсолутноста на [[Веди|Ведите]], вклучувајќи ги будизмот и џаинизмот, биле сметани за хетеродоксни од страна на хиндуизмот.<ref>{{Наведување|last=Flood|first=Gavin|author-link=Gavin Flood|year=1996|title=An Introduction to Hinduism|publisher=Cambridge University Press|place=Cambridge|isbn=81-7596-028-0|page=82}}</ref> Во 2015 година, Врховниот суд на Индија пресудил дека хиндуизмот не може да се стесни на одредени верувања или доктрини, велејќи дека тој „ги вклучува сите форми на верување без да налага избор или елиминирање на кое било единствено верување“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://timesofindia.indiatimes.com/blogs/toi-editorials/heterodox-hinduism-supreme-court-does-well-to-uphold-plural-eclectic-character-of-the-faith/|title=Heterodox Hinduism: Supreme Court does well to uphold plural, eclectic character of the faith|date=21 December 2015|work=Times of India Blog|language=en-US|accessdate=29 April 2021}}</ref> == Кина == Кон крајот на 1999 година, во Кина бил донесен закон со кој се забранувле „хетеродоксните религии“.<ref>{{Наведено списание|last=Leung|first=Beatrice|year=2002|title=China and Falun Gong: Party and society relations in the modern era|journal=[[Journal of Contemporary China]]|volume=11|pages=761–784|doi=10.1080/1067056022000008904|quote=Steering Committee of the National Peoples' Congress (NPC) on 1 November 1999, passed a law on the suppression of heterodox religion (xiejiao).}}</ref> Ова било применето ретроактивно на Фалун Гонг, духовна практика воведена за јавноста во Кина од Ли Хонгџи ({{Јаз|zh|李洪志}}) во 1992 година.<ref>[http://www.cecc.gov/pages/roundtables/052305/Ownby.php Statement of Professor David Ownby]. Unofficial Religions in China: Beyond the Party's Rules. 2005. {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080326193222/http://www.cecc.gov/pages/roundtables/052305/Ownby.php|date=26 March 2008}}.</ref> == Наводи == {{Наводи}} == За понатамошно читање == * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=FALN_kpyzEUC|title=The Construction of Orthodoxy and Heresy: Neo-Confucian, Islamic, Jewish, and Early Christian Patterns|last=Henderson|first=John B.|publisher=State University of New York Press|year=1998|isbn=9780791437599|location=Albany, New York|language=en-us}} [[Категорија:Верски учења и доктрини]] [[Категорија:Христијански поими]] erg84gc590gsk464cyklkms20u1q6db 0 1373202 5382488 2025-06-21T17:21:22Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Алакинце | native_name = Алакинце | settlement_type = Населба | image_skyline = Алакинце - Alakince.jpg | image_alt = | image_caption = Алакинце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map... 5382488 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Алакинце | native_name = Алакинце | settlement_type = Населба | image_skyline = Алакинце - Alakince.jpg | image_alt = | image_caption = Алакинце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 41 |lats = 27 |latNS = N | longd = 22 |longm = 08 |longs = 23 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 474 | population_footnotes = | population_total = 1.371 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Алакинце''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 1.371 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] tj4ica5u26xszpzn3jww1152629b4r8 0 1373203 5382489 2025-06-21T17:26:34Z 19user99 72391 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:en:Special:Redirect/revision/1296552689|Orthodoxy]]“ 5382489 wikitext text/x-wiki '''Правоверство''' или '''ортодоксија''' ({{Етимологија|grc|''ὀρθοδοξία''|точно/правилно мислење}}) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.perseus.tufts.edu/hopper/morph?l=orqodocia&la=greek#lexicon|title=Perseus Digital Greek Word Study Tool|work=www.perseus.tufts.edu|accessdate=2019-12-03}}</ref> <ref>{{OEtymD|orthodoxy}}</ref> претставува придржување кон наводно „точно“ или на друг начин мејнстрим или класично прифатено верување, особено во [[Религија|религијата]]. [[Христијанство|нртодоксијатаството]] се однесува на прифаќање на доктриниттое дефинирани од различни вспоредуваз [[Вселенски собор|екуменски собори]] во [[Доцна антика|антиката]], но различните цркви прифаќаат различни верувања и собори. Ваквите разлики во мислењата се развиле од бројни причини, вклучувајќи ги јазичните и културните бариери. Во христијанскиот свет, [[Православие|источното православие]] и [[Древноисточни цркви|ориенталното православие]] понекогаш се нарекуваат едноставно ''„православни“'' или ''„православие“'' . Во некои земји каде главен јазик е англискиот, Евреите кои се придржуваат до сите современо применливи заповеди утврдени во Пишаната и Усната Тора честопати се нарекуваат ортодоксни Евреи. Бидејќи ова може да вклучува многу Евреи кои можеби не мора нужно да се идентификуваат со терминот ''„ортодоксни“'', како што се многу масортиски Евреи, еврејските заедници кои се сметаат себеси за ортодоксни се обично обединети преку разновидно, но заедничко ''хашкафичко'' потекло од периодот 1818-1821 година . <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.myjewishlearning.com/article/orthodox-judaism/|title=Orthodox Judaism|work=My Jewish Learning|language=en-US|accessdate=2025-05-01}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.thejewishnews.com/news/local/what-is-orthodox-judaism/article_41507c63-a3ab-56b0-8aba-74159101cac3.html|title=What is Orthodox Judaism?|date=2018-06-21|work=thejewishnews.com|language=en|accessdate=2025-05-01}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://keydocuments.net/article/lenhard-dibere-haberith|title=The Hamburg Temple Controversy. Continuity and a New Beginning in Dibere Haberith|work=Key Documents of German-Jewish History|language=en-us|accessdate=2025-05-01}}</ref> == Развој == Концептот на ортодоксија претпоставува одреден степен на договорена културна стандардизација – систем на општествени норми – преку кој мислењето може да разликува „точно“ верување или доктрина од нивните „неточни“ еквиваленти. <ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=AWoZEAAAQBAJ|title=Stolen Churches or Bridges to Orthodoxy?|last=Avvakumov|first=Yury P.|date=2 February 2021|publisher=Springer Nature|isbn=9783030554422|editor-last=Latinovic|editor-first=Vladimir|series=Pathways for Ecumenical and Interreligious Dialogue ISSN 2634-6605|volume=1: Historical and Theological Perspectives on the Orthodox and Eastern Catholic Dialogue|location=Cham, Switzerland|page=31|chapter=Caught in the Crossfire: Towards Understanding Medieval and Early Modern Advocates of Church Union|quote=[...] a certain eternal norm, a kind of ''theologia perennis'' - the Thomistic in the Roman Catholic case, the Palamite in Neo-Patristic theology. Compliance with this norm is held to be absolutely necessary to be a true Catholic or a true Orthodox, and any deviation from it is considered detrimental [...] this perennial norm functions, ultimately, to legitimize the 'Catholic' and the 'Orthodox' denomination (''Konfession'') of the day.|access-date=17 November 2023|editor-last2=Wooden|editor-first2=Anastacia K.}} </ref> Таму каде што светогледите или религиозните чувства не развиле стандардизирани, општоприфатени системи на размислување, ортодоксијата не може да се вкорени. Развојот на пишувањето го олеснил постепениот канонизам на пишаните списи и наднационалните филозофии <ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=IQpQDQAAQBAJ|title=The Mind on Paper: Reading, Consciousness and Rationality|last=Olson|first=David R.|date=7 November 2016|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781107162891|location=Cambridge|page=58|chapter=Vygotsky and the Vygotskians|quote=Schooling is the set of programs and practices that institutionalize the norms and standards of written culture. In reading authoritative texts learners are acquiring not only knowledge but also the rules and norms for what constitutes a clear distinction, defensible theory, valid argument or a sound reason in a written-document culture. And that set of norms and standards is then to be carried over and used to judge one's own views whether written or spoken.|author-link=David R. Olson|access-date=17 November 2023}} </ref> во сè [[Еднобоштво|помонотеистичкиот]] [[Аврамски религии|аврамски]] Близок Исток, <ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dyhFDwAAQBAJ|title=A Social-Political History of Monotheism: From Judah to the Byzantines|last=Cataldo|first=Jeremiah W.|date=3 January 2018|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781315406886|location=Abingdon|chapter=Understanding monotheism as a cultural institution|quote=[...] note how often monotheistic descriptions of restoration employ political vocabulary - within which the believing community exists no longer under siege but in a position of authority over the nonmember, or nonbeliever.|access-date=17 November 2023}} </ref> но традициите на писменост во Јужна Азија и во Источна Азија не го спречиле растот на религиозниот и политичкиот плурализам. Средновековна Европа и постколонијалниот Запад доживеале пресврт – кој потоа се проширил и на други места – кон принуден интерес за системите на верувања на поединецот (макартизмот е пример за врв во овој тренд) и за нивно регулирање или „корекција“ преку општествена контрола – во интерес на идеолошката чистота <ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dlM7DwAAQBAJ|title=The Age of Post-Rationality: Limits of economic reasoning in the 21st century|last=Colic-Peisker|first=Val|last2=Flitney|first2=Adrian|date=24 October 2017|publisher=Springer|isbn=9789811062599|location=Singapore|pages=21–22|chapter=A Rational Civilisation?|quote=Until the Enlightenment, the ultimate judgement or ''truth'' was one stemming from the authority of God, as interpreted bay God's representatives on Earth. Anyone who opposed the judgement of clergy committed a heresy. The Roman Catholic Church's 'thought police' in charge of arresting any unorthodox thinking. [...] The Spanish Inquisition was the most ruthless pursuit of ideological purity in Western history.|access-date=17 November 2023}} </ref> и хомогеноста на државата. <ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=Mq8sAcvg-AgC|title=The Pol Pot Regime: Race, Power, and Genocide in Cambodia Under the Khmer Rouge, 1975-79|last=Kiernan|first=Ben|date=1 October 2008|publisher=Yale University Press|isbn=9780300142990|edition=3|location=New Haven|page=xxx|quote=[...] North Korea may have provided Pol Pot a model of ethnic as well as ideological purity, one that disregarded Korea's distinct ethnic homogeneity.|author-link=Ben Kiernan|access-date=17 November 2023}} </ref> == Наводи == === Цитати === {{Наводи}} === Извори === * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=FALN_kpyzEUC|title=The Construction of Orthodoxy and Heresy: Neo-Confucian, Islamic, Jewish, and Early Christian Patterns|last=Henderson|first=John B.|publisher=State University of New York Press|year=1998|isbn=9780791437599|location=Albany, NY}} * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=iFEqAQAAMAAJ|title=Christology of the Oriental Orthodox Churches: Christology in the Tradition of the Armenian Apostolic Church|last=Krikorian|first=Mesrob K.|publisher=Peter Lang|year=2010|isbn=9783631581216}} * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6J_YAAAAMAAJ|title=Imperial unity and Christian divisions: The Church 450-680 A.D.|last=Meyendorff|first=John|publisher=St. Vladimir's Seminary Press|year=1989|isbn=9780881410563|series=The Church in history|volume=2|location=Crestwood, NY|author-link=John Meyendorff}} == Надворешни врски == * {{Wikiquote-inline}} [[Категорија:Верски поими]] [[Категорија:Верски учења и доктрини]] ptjhn7u7zstlgn7iw7xeox6b4jrbnuv 5382491 5382489 2025-06-21T17:30:54Z 19user99 72391 5382491 wikitext text/x-wiki '''Правоверство''' или '''ортодоксија''' ({{Етимологија|grc|ὀρθοδοξία|точно/правилно мислење}})<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.perseus.tufts.edu/hopper/morph?l=orqodocia&la=greek#lexicon|title=Perseus Digital Greek Word Study Tool|work=www.perseus.tufts.edu|accessdate=2019-12-03}}</ref><ref>{{OEtymD|orthodoxy}}</ref> претставува придржување кон наводно „точно“ или на друг начин мејнстрим или класично прифатено верување, особено во [[Религија|религијата]]. [[Христијанство|Ортодоксијата во христијанството]] се однесува на прифаќање на доктрините дефинирани според разни верувања и [[Вселенски собор|екуменски собори]] од [[Доцна антика|антиката]], но различните цркви прифаќаат различни верувања и собори. Ваквите разлики во мислењата се развиле од бројни причини, вклучувајќи ги јазичните и културните бариери. Во христијанскиот свет, [[Православие|источното православие]] и [[Древноисточни цркви|ориенталното православие]] понекогаш се нарекуваат едноставно ''„ортодоксни“''. Во некои земји каде главен јазик е англискиот, Евреите кои се придржуваат до сите современо применливи заповеди утврдени во Пишаната и Усната Тора честопати се нарекуваат ортодоксни Евреи. Бидејќи ова може да вклучува многу Евреи кои можеби не мора нужно да се идентификуваат со терминот ''„ортодоксни“'', како што се многу масортиски Евреи, еврејските заедници кои се сметаат себеси за ортодоксни се обично обединети преку разновидно, но заедничко ''хашкафичко'' потекло од периодот 1818-1821 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.myjewishlearning.com/article/orthodox-judaism/|title=Orthodox Judaism|work=My Jewish Learning|language=en-US|accessdate=2025-05-01}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.thejewishnews.com/news/local/what-is-orthodox-judaism/article_41507c63-a3ab-56b0-8aba-74159101cac3.html|title=What is Orthodox Judaism?|date=2018-06-21|work=thejewishnews.com|language=en|accessdate=2025-05-01}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://keydocuments.net/article/lenhard-dibere-haberith|title=The Hamburg Temple Controversy. Continuity and a New Beginning in Dibere Haberith|work=Key Documents of German-Jewish History|language=en-us|accessdate=2025-05-01}}</ref> == Развој == Концептот на ортодоксија претпоставува одреден степен на договорена културна стандардизација – систем на општествени норми – преку кој мислењето може да разликува „точно“ верување или доктрина од нивните „неточни“ еквиваленти.<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=AWoZEAAAQBAJ|title=Stolen Churches or Bridges to Orthodoxy?|last=Avvakumov|first=Yury P.|date=2 February 2021|publisher=Springer Nature|isbn=9783030554422|editor-last=Latinovic|editor-first=Vladimir|series=Pathways for Ecumenical and Interreligious Dialogue ISSN 2634-6605|volume=1: Historical and Theological Perspectives on the Orthodox and Eastern Catholic Dialogue|location=Cham, Switzerland|page=31|chapter=Caught in the Crossfire: Towards Understanding Medieval and Early Modern Advocates of Church Union|quote=[...] a certain eternal norm, a kind of ''theologia perennis'' - the Thomistic in the Roman Catholic case, the Palamite in Neo-Patristic theology. Compliance with this norm is held to be absolutely necessary to be a true Catholic or a true Orthodox, and any deviation from it is considered detrimental [...] this perennial norm functions, ultimately, to legitimize the 'Catholic' and the 'Orthodox' denomination (''Konfession'') of the day.|access-date=17 November 2023|editor-last2=Wooden|editor-first2=Anastacia K.}} </ref> Таму каде што светогледите или религиозните чувства не развиле стандардизирани, општоприфатени системи на размислување, ортодоксијата не може да се вкорени. Развојот на пишувањето го олеснил постепениот канонизам на пишаните списи и наднационалните филозофии<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=IQpQDQAAQBAJ|title=The Mind on Paper: Reading, Consciousness and Rationality|last=Olson|first=David R.|date=7 November 2016|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781107162891|location=Cambridge|page=58|chapter=Vygotsky and the Vygotskians|quote=Schooling is the set of programs and practices that institutionalize the norms and standards of written culture. In reading authoritative texts learners are acquiring not only knowledge but also the rules and norms for what constitutes a clear distinction, defensible theory, valid argument or a sound reason in a written-document culture. And that set of norms and standards is then to be carried over and used to judge one's own views whether written or spoken.|author-link=David R. Olson|access-date=17 November 2023}} </ref> во сè [[Еднобоштво|помонотеистичкиот]] [[Аврамски религии|аврамски]] Близок Исток,<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dyhFDwAAQBAJ|title=A Social-Political History of Monotheism: From Judah to the Byzantines|last=Cataldo|first=Jeremiah W.|date=3 January 2018|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781315406886|location=Abingdon|chapter=Understanding monotheism as a cultural institution|quote=[...] note how often monotheistic descriptions of restoration employ political vocabulary - within which the believing community exists no longer under siege but in a position of authority over the nonmember, or nonbeliever.|access-date=17 November 2023}} </ref> но традициите на писменост во Јужна Азија и во Источна Азија не го спречиле растот на религиозниот и политичкиот плурализам. Средновековна Европа и постколонијалниот Запад доживеале пресврт – кој потоа се проширил и на други места – кон принуден интерес за системите на верувања на поединецот (макартизмот е пример за врв во овој тренд) и за нивно регулирање или „корекција“ преку општествена контрола – во интерес на идеолошката чистота<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dlM7DwAAQBAJ|title=The Age of Post-Rationality: Limits of economic reasoning in the 21st century|last=Colic-Peisker|first=Val|last2=Flitney|first2=Adrian|date=24 October 2017|publisher=Springer|isbn=9789811062599|location=Singapore|pages=21–22|chapter=A Rational Civilisation?|quote=Until the Enlightenment, the ultimate judgement or ''truth'' was one stemming from the authority of God, as interpreted bay God's representatives on Earth. Anyone who opposed the judgement of clergy committed a heresy. The Roman Catholic Church's 'thought police' in charge of arresting any unorthodox thinking. [...] The Spanish Inquisition was the most ruthless pursuit of ideological purity in Western history.|access-date=17 November 2023}} </ref> и хомогеноста на државата.<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=Mq8sAcvg-AgC|title=The Pol Pot Regime: Race, Power, and Genocide in Cambodia Under the Khmer Rouge, 1975-79|last=Kiernan|first=Ben|date=1 October 2008|publisher=Yale University Press|isbn=9780300142990|edition=3|location=New Haven|page=xxx|quote=[...] North Korea may have provided Pol Pot a model of ethnic as well as ideological purity, one that disregarded Korea's distinct ethnic homogeneity.|author-link=Ben Kiernan|access-date=17 November 2023}} </ref> == Наводи == === Цитати === {{Наводи}} === Извори === * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=FALN_kpyzEUC|title=The Construction of Orthodoxy and Heresy: Neo-Confucian, Islamic, Jewish, and Early Christian Patterns|last=Henderson|first=John B.|publisher=State University of New York Press|year=1998|isbn=9780791437599|location=Albany, NY}} * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=iFEqAQAAMAAJ|title=Christology of the Oriental Orthodox Churches: Christology in the Tradition of the Armenian Apostolic Church|last=Krikorian|first=Mesrob K.|publisher=Peter Lang|year=2010|isbn=9783631581216}} * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6J_YAAAAMAAJ|title=Imperial unity and Christian divisions: The Church 450-680 A.D.|last=Meyendorff|first=John|publisher=St. Vladimir's Seminary Press|year=1989|isbn=9780881410563|series=The Church in history|volume=2|location=Crestwood, NY|author-link=John Meyendorff}} == Надворешни врски == * {{Wikiquote-inline}} [[Категорија:Верски поими]] [[Категорија:Верски учења и доктрини]] ewcgytty7a3z241z63ibw9opcs2rbmm 5382492 5382491 2025-06-21T17:33:37Z 19user99 72391 5382492 wikitext text/x-wiki '''Правоверство''' или '''ортодоксија''' ({{Етимологија|grc|ὀρθοδοξία|точно/правилно мислење}})<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.perseus.tufts.edu/hopper/morph?l=orqodocia&la=greek#lexicon|title=Perseus Digital Greek Word Study Tool|work=www.perseus.tufts.edu|accessdate=2019-12-03}}</ref><ref>{{OEtymD|orthodoxy}}</ref> претставува придржување кон наводно „точно“ или на друг начин мејнстрим или класично прифатено верување, особено во [[Религија|религијата]]. [[Христијанство|Ортодоксијата во христијанството]] се однесува на прифаќање на доктрините дефинирани според разни верувања и [[Вселенски собор|екуменски собори]] од [[Доцна антика|антиката]], но различните цркви прифаќаат различни верувања и собори. Ваквите разлики во мислењата се развиле од бројни причини, вклучувајќи ги јазичните и културните бариери. Во христијанскиот свет, [[Православие|источното православие]] и [[Древноисточни цркви|ориенталното православие]] понекогаш се нарекуваат едноставно ''„ортодоксни“''. Во некои земји каде главен јазик е англискиот, Евреите кои се придржуваат до сите современо применливи заповеди утврдени во Пишаната и Усната Тора честопати се нарекуваат ортодоксни Евреи. Бидејќи ова може да вклучува многу Евреи кои можеби не мора нужно да се идентификуваат со терминот ''„ортодоксни“'', како што се многу масортиски Евреи, еврејските заедници кои се сметаат себеси за ортодоксни се обично обединети преку разновидно, но заедничко ''хашкафичко'' потекло од периодот 1818-1821 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.myjewishlearning.com/article/orthodox-judaism/|title=Orthodox Judaism|work=My Jewish Learning|language=en-US|accessdate=2025-05-01}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.thejewishnews.com/news/local/what-is-orthodox-judaism/article_41507c63-a3ab-56b0-8aba-74159101cac3.html|title=What is Orthodox Judaism?|date=2018-06-21|work=thejewishnews.com|language=en|accessdate=2025-05-01}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://keydocuments.net/article/lenhard-dibere-haberith|title=The Hamburg Temple Controversy. Continuity and a New Beginning in Dibere Haberith|work=Key Documents of German-Jewish History|language=en-us|accessdate=2025-05-01}}</ref> == Развој == Концептот на ортодоксија претпоставува одреден степен на договорена културна стандардизација – систем на општествени норми – преку кој мислењето може да разликува „точно“ верување или доктрина од нивните „неточни“ еквиваленти.<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=AWoZEAAAQBAJ|title=Stolen Churches or Bridges to Orthodoxy?|last=Avvakumov|first=Yury P.|date=2 February 2021|publisher=Springer Nature|isbn=9783030554422|editor-last=Latinovic|editor-first=Vladimir|series=Pathways for Ecumenical and Interreligious Dialogue ISSN 2634-6605|volume=1: Historical and Theological Perspectives on the Orthodox and Eastern Catholic Dialogue|location=Cham, Switzerland|page=31|chapter=Caught in the Crossfire: Towards Understanding Medieval and Early Modern Advocates of Church Union|quote=[...] a certain eternal norm, a kind of ''theologia perennis'' - the Thomistic in the Roman Catholic case, the Palamite in Neo-Patristic theology. Compliance with this norm is held to be absolutely necessary to be a true Catholic or a true Orthodox, and any deviation from it is considered detrimental [...] this perennial norm functions, ultimately, to legitimize the 'Catholic' and the 'Orthodox' denomination (''Konfession'') of the day.|access-date=17 November 2023|editor-last2=Wooden|editor-first2=Anastacia K.}} </ref> Таму каде што светогледите или религиозните чувства не развиле стандардизирани, општоприфатени системи на размислување, ортодоксијата не може да се вкорени. Развојот на пишувањето го олеснил постепениот канонизам на пишаните списи и наднационалните филозофии<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=IQpQDQAAQBAJ|title=The Mind on Paper: Reading, Consciousness and Rationality|last=Olson|first=David R.|date=7 November 2016|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781107162891|location=Cambridge|page=58|chapter=Vygotsky and the Vygotskians|quote=Schooling is the set of programs and practices that institutionalize the norms and standards of written culture. In reading authoritative texts learners are acquiring not only knowledge but also the rules and norms for what constitutes a clear distinction, defensible theory, valid argument or a sound reason in a written-document culture. And that set of norms and standards is then to be carried over and used to judge one's own views whether written or spoken.|author-link=David R. Olson|access-date=17 November 2023}} </ref> во сè [[Еднобоштво|помонотеистичкиот]] [[Аврамски религии|аврамски]] Близок Исток,<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dyhFDwAAQBAJ|title=A Social-Political History of Monotheism: From Judah to the Byzantines|last=Cataldo|first=Jeremiah W.|date=3 January 2018|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781315406886|location=Abingdon|chapter=Understanding monotheism as a cultural institution|quote=[...] note how often monotheistic descriptions of restoration employ political vocabulary - within which the believing community exists no longer under siege but in a position of authority over the nonmember, or nonbeliever.|access-date=17 November 2023}} </ref> но традициите на писменост во Јужна Азија и во Источна Азија не го спречиле растот на религиозниот и политичкиот плурализам. Средновековна Европа и постколонијалниот Запад доживеале пресврт – кој потоа се проширил и на други места – кон принуден интерес за системите на верувања на поединецот ([[Макартизам|макартизмот]] е пример за врв во овој тренд) и за нивно регулирање или „корекција“ преку општествена контрола – во интерес на идеолошката чистота<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=dlM7DwAAQBAJ|title=The Age of Post-Rationality: Limits of economic reasoning in the 21st century|last=Colic-Peisker|first=Val|last2=Flitney|first2=Adrian|date=24 October 2017|publisher=Springer|isbn=9789811062599|location=Singapore|pages=21–22|chapter=A Rational Civilisation?|quote=Until the Enlightenment, the ultimate judgement or ''truth'' was one stemming from the authority of God, as interpreted bay God's representatives on Earth. Anyone who opposed the judgement of clergy committed a heresy. The Roman Catholic Church's 'thought police' in charge of arresting any unorthodox thinking. [...] The Spanish Inquisition was the most ruthless pursuit of ideological purity in Western history.|access-date=17 November 2023}} </ref> и хомогеноста на државата.<ref> {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=Mq8sAcvg-AgC|title=The Pol Pot Regime: Race, Power, and Genocide in Cambodia Under the Khmer Rouge, 1975-79|last=Kiernan|first=Ben|date=1 October 2008|publisher=Yale University Press|isbn=9780300142990|edition=3|location=New Haven|page=xxx|quote=[...] North Korea may have provided Pol Pot a model of ethnic as well as ideological purity, one that disregarded Korea's distinct ethnic homogeneity.|author-link=Ben Kiernan|access-date=17 November 2023}} </ref> == Наводи == === Цитати === {{Наводи}} === Извори === * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=FALN_kpyzEUC|title=The Construction of Orthodoxy and Heresy: Neo-Confucian, Islamic, Jewish, and Early Christian Patterns|last=Henderson|first=John B.|publisher=State University of New York Press|year=1998|isbn=9780791437599|location=Albany, NY}} * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=iFEqAQAAMAAJ|title=Christology of the Oriental Orthodox Churches: Christology in the Tradition of the Armenian Apostolic Church|last=Krikorian|first=Mesrob K.|publisher=Peter Lang|year=2010|isbn=9783631581216}} * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6J_YAAAAMAAJ|title=Imperial unity and Christian divisions: The Church 450-680 A.D.|last=Meyendorff|first=John|publisher=St. Vladimir's Seminary Press|year=1989|isbn=9780881410563|series=The Church in history|volume=2|location=Crestwood, NY|author-link=John Meyendorff}} == Надворешни врски == * {{Wikiquote-inline}} [[Категорија:Верски поими]] [[Категорија:Верски учења и доктрини]] 30k0vybqiqclrwcc22irb6j65pfasv7 0 1373204 5382490 2025-06-21T17:27:23Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Бацијевце | native_name = Бацијевце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 43 |l... 5382490 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Бацијевце | native_name = Бацијевце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 43 |lats = 01 |latNS = N | longd = 22 |longm = 08 |longs = 31 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 652 | population_footnotes = | population_total = 41 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Бацијевце''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 41 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 0j2hl5s34uk33s17gmfskjrn07sh403 0 1373205 5382493 2025-06-21T17:34:23Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Бело Поље | native_name = Бело Поље | settlement_type = Населба | image_skyline = Бело Поље (Сурдлулица) - Belo Polje (Surdulica).jpg | image_alt = | image_caption = Бело Поље | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = |... 5382493 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Бело Поље | native_name = Бело Поље | settlement_type = Населба | image_skyline = Бело Поље (Сурдлулица) - Belo Polje (Surdulica).jpg | image_alt = | image_caption = Бело Поље | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 42 |lats = 13 |latNS = N | longd = 22 |longm = 09 |longs = 25 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 502 | population_footnotes = | population_total = 394 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Бело Поље''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 394 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] ldy7esv3qo0gmu0g0bpiicljsy43b3w 0 1373206 5382494 2025-06-21T17:34:33Z Andrew012p 85224 Создадена страница со: [[Податотека:Mercedes Citaro G 5394 RATP, ligne TVM, Créteil.jpg|мини|Mercedes Citaro RATP, линија TVM, [[Кретеј]], [[Париз]]]] '''Брз автобус''' или '''метробус''' ({{lang-en|Bus rapid transit, BRT}}) — начин на организирање на [[Автобус|автобуски]] (или [[Тролејбус|тролејбуски]]) превоз штп се одликува со пови... 5382494 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Mercedes Citaro G 5394 RATP, ligne TVM, Créteil.jpg|мини|Mercedes Citaro RATP, линија TVM, [[Кретеј]], [[Париз]]]] '''Брз автобус''' или '''метробус''' ({{lang-en|Bus rapid transit, BRT}}) — начин на организирање на [[Автобус|автобуски]] (или [[Тролејбус|тролејбуски]]) превоз штп се одликува со повисоки оперативни одлики во споредба со традиционалните автобуски линии (брзина, сигурност, превозна способност). Во некои гледишта (особено, во однос на брзината), системите за брз автобуски превоз се споредливи со системите за [[Брз трамвај|лесен шински превоз]] (брз трамвај).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://itdp.org/multimedia/what-is-brt/|title=What is BRT?|date=2019-07-18|work=Institute for Transportation and Development Policy - Promoting sustainable and equitable transportation worldwide|language=en-US|accessdate=2025-06-21}}</ref> Првиот систем за брз автобуски превоз (БАП) во светот бил Runcorn Busway во Ранкорн Њу Таун, [[Англија]], кој започнал со работа во 1971 г.<ref name="Runcorn Busway JSTOR">{{cite journal|last=Lesley|first=Lewis|date=1983|title=Runcorn - A Rapid Transit New Town?|journal=Built Environment|volume=9|issue=3/4|page=234|jstor=23286723}}</ref><ref name="RUDI 7.3 Transport">{{cite web|url=http://www.rudi.net/books/3346|title=Runcorn New Town - 7.3 Transport|archive-url=https://web.archive.org/web/20141018012240/http://www.rudi.net/books/3346|archive-date=18 октомври 2014|website=rudi.net|access-date=24 јули 2020|url-status=dead}}</ref> Заклучно со март 2018 г., вкупно 166 града на шест континенти вградиле системи за БАП, кои опфаќаат 4.906 км ленти и опслужуваат околу 32,2 милиони патници секој ден.<ref name="BRTdata">{{cite web|url=http://www.brtdata.org/|title=Global BRT Data&nbsp;— Worldwide and Key indicators per region|author=EMBARQ – The WRI Center for Sustainable Transport|date=November 2016|publisher=BRTdata.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20140208053814/http://brtdata.org/|archive-date=8 February 2014|access-date=27 November 2016|url-status=dead}}</ref> [[Македонија]], поточно нејзиниот главен град [[Скопје]], покажал значителен интерес за воведување на систем за брз автобуски превоз (БAП). Меѓутоа, проектот се соочил со значителни одложувања и политички пречки. == Особености == Системите за брз автобуски превоз се разликуваат од обичните автобуски системи по една или повеќе одлики: * Трасите минуваат по посебни ленти (целосно или во поголем дел). На [[Крстосница|крстосниците]], автобусите имаат предност. * Често се користат нестандардни [[Автобус|автобуси]], на пример, зглобни повеќеделни автобуси. * На некои системи, автобуските постојки наликуваат на железнички станици: тие се затворени од сите страни, имаат билетарници и инфопултови, и се опремени со турникети (што придонесува за побрзо влегување на патниците во автобусот, бидејќи проверката и купувањето билети се врши пред влегувањето). * На некои системи се користат насочувани автобуси. == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Одржлив урбанизам]] [[Категорија:Автобуски превоз]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ ov8bvhassgtdnwna5c3l2gg1o5sqexu 5382496 5382494 2025-06-21T17:38:44Z Andrew012p 85224 5382496 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Mercedes Citaro G 5394 RATP, ligne TVM, Créteil.jpg|мини|Mercedes Citaro RATP, линија TVM, [[Кретеј]], [[Париз]]]] '''Брз автобус''' или '''метробус''' ({{lang-en|Bus rapid transit, BRT}}) — начин на организирање на [[Автобус|автобуски]] (или [[Тролејбус|тролејбуски]]) превоз што се одликува со повисоки оперативни одлики во споредба со традиционалните автобуски линии (брзина, сигурност, превозна способност). Во некои гледишта (особено, во однос на брзината), системите за брз автобуски превоз се споредливи со системите за [[Брз трамвај|лесен шински превоз]] (брз трамвај).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://itdp.org/multimedia/what-is-brt/|title=What is BRT?|date=2019-07-18|work=Institute for Transportation and Development Policy - Promoting sustainable and equitable transportation worldwide|language=en-US|accessdate=2025-06-21}}</ref> Првиот систем за брз автобуски превоз (БАП) во светот бил Runcorn Busway во Ранкорн Њу Таун, [[Англија]], кој започнал со работа во 1971 г.<ref name="Runcorn Busway JSTOR">{{cite journal|last=Lesley|first=Lewis|date=1983|title=Runcorn - A Rapid Transit New Town?|journal=Built Environment|volume=9|issue=3/4|page=234|jstor=23286723}}</ref><ref name="RUDI 7.3 Transport">{{cite web|url=http://www.rudi.net/books/3346|title=Runcorn New Town - 7.3 Transport|archive-url=https://web.archive.org/web/20141018012240/http://www.rudi.net/books/3346|archive-date=18 октомври 2014|website=rudi.net|access-date=24 јули 2020|url-status=dead}}</ref> Заклучно со март 2018 г., вкупно 166 града на шест континенти вовеле системи за БАП, кои опфаќаат 4.906 км ленти и опслужуваат околу 32,2 милиони патници секој ден.<ref name="BRTdata">{{cite web|url=http://www.brtdata.org/|title=Global BRT Data&nbsp;— Worldwide and Key indicators per region|author=EMBARQ – The WRI Center for Sustainable Transport|date=November 2016|publisher=BRTdata.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20140208053814/http://brtdata.org/|archive-date=8 February 2014|access-date=27 November 2016|url-status=dead}}</ref> [[Македонија]], поточно нејзиниот главен град [[Скопје]], покажала значителен интерес за воведување на систем за брз автобуски превоз (БAП). Меѓутоа, проектот се соочил со значителни одложувања и политички пречки. == Особености == Системите за брз автобуски превоз се разликуваат од обичните автобуски системи по една или повеќе одлики: * Трасите минуваат по посебни ленти (целосно или во поголем дел). На [[Крстосница|крстосниците]], автобусите имаат предност. * Често се користат нестандардни [[Автобус|автобуси]], на пример, зглобни повеќеделни автобуси. * На некои системи, автобуските постојки наликуваат на железнички станици: тие се затворени од сите страни, имаат билетарници и инфопултови, и се опремени со турникети (што придонесува за побрзо влегување на патниците во автобусот, бидејќи проверката и купувањето билети се врши пред влегувањето). * На некои системи се користат насочувани автобуси. == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Одржлив урбанизам]] [[Категорија:Автобуски превоз]] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ 4o8tevbaqpyke5e9ebgao5pez8186rp 1 1373207 5382495 2025-06-21T17:34:44Z Andrew012p 85224 Создадена страница со: {{СЗР}} 5382495 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1373208 5382497 2025-06-21T17:42:39Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382497 wikitext text/x-wiki '''Фирдо Илица-Алили''' ({{Роден на|||1926|}} во {{роден во|Дебар}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1073}}</ref> == Животопис == Делувала во [[Дебар|родниот град]] од февруари 1943 година кога била опфатена во организацијата на градот. Наскоро станала член на воспитна [[СКОЈ]] група од [[Албанци|Албанки]] со која раководела до конечното [[ослободување на Дебар]]. Во нејзиниот дом се одржувале илегални состаноци.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илица-Алили, Фирдо}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] f4o5t0dlkttcu46ahxdv58dyc2augj4 0 1373209 5382501 2025-06-21T17:45:16Z Gurther 105215 Нова статија 5382501 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> d2eynliij7nzo4qxqnk8xdi8zcuwwc9 5382503 5382501 2025-06-21T17:45:27Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Луѓе од Солун]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382503 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] f4lju17fi17sbv3kudewb2vi21hznij 5382504 5382503 2025-06-21T17:45:36Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Родени во 1738 година]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382504 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1738 година]] hxssl0usk8u1bileta74bavmgbqsvzo 5382505 5382504 2025-06-21T17:45:42Z Gurther 105215 отстранета [[Категорија:Родени во 1738 година]]; додадена [[Категорија:Родени во 1736 година]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382505 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] rksmwkmgot31qq0kocu2ay8ol5mud0t 5382507 5382505 2025-06-21T17:45:59Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Починати во Виена]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382507 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] pdsngxfbgq54v9hn51cd8887nwf3ivj 5382508 5382507 2025-06-21T17:46:07Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Починати во 1806 година]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382508 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] 7sce9zu2je0zp0smeyanmyame0lina8 5382510 5382508 2025-06-21T17:46:25Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски политичари]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382510 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] dn4tcerdb2m1u245ki3miila46s0gs1 5382511 5382510 2025-06-21T17:46:34Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Австриски политичари]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382511 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] tk28ifnjjp122soh8bcnmsvtviusjgs 5382513 5382511 2025-06-21T17:46:50Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски економисти]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382513 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] [[Категорија:Македонски економисти]] f8ipe7wi0n8co3don7mgdaxyau1f35z 5382514 5382513 2025-06-21T17:47:00Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Австриски економисти]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382514 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Австриски економисти]] d0p8ldyu5dpxul47l5402lgk5kxj8lc 5382515 5382514 2025-06-21T17:47:11Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски католици]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382515 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Австриски економисти]] [[Категорија:Македонски католици]] porbah98awbaa1xo7ocuv9o7eaujb9s 5382516 5382515 2025-06-21T17:47:31Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски трговци]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382516 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Австриски економисти]] [[Категорија:Македонски католици]] [[Категорија:Македонски трговци]] 3flz7opy94axyjdnqsrk02s7liari20 5382517 5382516 2025-06-21T17:47:44Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Германски економисти]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382517 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Австриски економисти]] [[Категорија:Македонски католици]] [[Категорија:Македонски трговци]] [[Категорија:Германски економисти]] nvefsd88ddb3y863aqhpsfuu7chxp9p 5382518 5382517 2025-06-21T17:47:51Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Германски политичари]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382518 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Австриски економисти]] [[Категорија:Македонски католици]] [[Категорија:Македонски трговци]] [[Категорија:Германски економисти]] [[Категорија:Германски политичари]] ez93t85neb0afbzem5vidjqh2vxgyyl 5382519 5382518 2025-06-21T17:48:23Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Македонски музичари]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382519 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Австриски економисти]] [[Категорија:Македонски католици]] [[Категорија:Македонски трговци]] [[Категорија:Германски економисти]] [[Категорија:Германски политичари]] [[Категорија:Македонски музичари]] mg6bpbx4j6zy4p89m3mbu9n6ddcrvai 5382520 5382519 2025-06-21T17:48:31Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Германски музичари]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382520 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Австриски економисти]] [[Категорија:Македонски католици]] [[Категорија:Македонски трговци]] [[Категорија:Германски економисти]] [[Категорија:Германски политичари]] [[Категорија:Македонски музичари]] [[Категорија:Германски музичари]] nlnt4s8aoiri3xt766wbd36xrfaic1f 5382521 5382520 2025-06-21T17:48:39Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Австриски музичари]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382521 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност|name=Даниел Жефарович|birth_name=Даниел Ритер фон Жефарович|birth_date=[[1736]]|birth_place=[[Солун]], [[Отоманска Македонија]]|death_date=[[3 мај]], [[1806]]|death_place=[[Виена]], [[Австроунгарија]]|image=File:Lampi Portrait Daniel von Zepharovich.jpg|image caption=Портрет од Жефарович пред [[1830|1830 година]]|children=Катерина Вецлар фон Плакенстерн и Јакоб Петрус Даниел Ритер фон Жефарович}} '''Даниел Ритер фон Жефарович'''<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/%D0%91%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%BD/QisKAQAAMAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Българско музикознание|last=Институт за музикознание|publisher=[[БАН]]|year=1999|location=[[Софија]]|pages=89}}</ref> познат повеќе како '''Даниел Жефарович''' ({{Lang-de|Daniel Ritter von Zepharovich}}; [[Солун]], [[1736]] — [[Виена]], [[3 мај]] [[1806]]) — [[Австрија|австриски]] политичар и композитор со [[Македонци|македонско потекло]], внук на македонскиот уметник [[Христофор Жефарович]] и син на Тереза Марија Жефарович. Значаен благородник во [[Виена]] покрај [[XVIII век|втората половина на XVIII век]]. Со 27 годишна политичка кариера во [[Австроунгарија]] неговите придонеси биле забележани од тогашниот крал [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]]. После смртта на Христофор тој го наследи неговиот имот. == Животопис == Роден во големиот [[Солун|град Солун]], тогаш дел од [[Отоманското Царство]]. Син е на Тереза Марија Жефарович, сестра на [[Христофор Жефарович]]. Околу или пред [[1760|1760 година]] Тереза заедно со нејзиниот син се преселиле во [[Виена]], тогаш дел од [[Австроунгарија]].<ref>{{Наведена книга|url=https://macedonia.kroraina.com/mak_enc/encyclopaedia_macedonica_1.pdf|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски|first=Блаже|publisher=[[МАНУ]]|year=2009|location=[[Скопје]]|pages=543}}</ref> Мајка му се занимавала со композиции додека Даниел повеќе се насочил кон политиката. Семејството Жефарович стигнале во Виена преку [[Банат]] и [[Унгарија]]. Во [[1758|1758 година]] ги почнува неговите политички дејности кога станал дел од градскиот совет. За да ја постигне оваа функција морал да се откаже од неговата [[Православие|православна вероисповед]] и се прекрстил во [[Римокатоличка црква|католичка црква]]. Во советот тој брзо станал значаен член поради неговото знаење на [[Балканот]].<ref name=":0">[https://www.novanobilitas.eu/rod/zepharovich ''Родот Жефарович'']</ref> После смртта на мајка му Даниел бил најверојатно присвоен од чичко му Христофор Жефарович. Во тестаментот на Христофор кога починал Даниел го наследил неговиот имот во Виена.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.mk/books/edition/Makedonska_muzika/MVRTAAAAYAAJ?hl=mk&gbpv=1&bsq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&dq=%E2%80%9E%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5%D0%BB%E2%80%9E+%E2%80%9E%D0%96%D0%B5%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87%E2%80%9E&printsec=frontcover|title=Makedonska muzika, referati podneseni na sednitsite na Muzikološkata sekcija pri Struška muzička esen|last=Struška muzička esen. Muzikološka sekcija|publisher=SME|year=1977|pages=43-44}}</ref> За време на неговиот мандат во советот му било понудено да помогне во организирањето на трговската гранка на градот. Со помош од Џохан вон Фрајс тие станале значајни економисти во градот. Поради неговите успеси Жефарович бил назначен за секретар на австрискиот министер на економија. Во [[1777|1777 година]] бил прогласен за краен советник. Заедно со Фрајс отвориле независна трговска фирма каде што продавале производи преку [[Дунав|реката Дунав]] и [[Црно Море|Црното море]] со Отоманското Царство и [[Русија]].<ref name=":0" /> Помогнал во преселувањето на 500 семејства со потекло од [[Егејска Македонија]]. Голем дел од нив биле [[Грци]] но имало значаен број и на [[Македонци]]. Голем дел од тие семејства подоцна станале дел од буржоазијата. Во [[1782|1782 година]] поради неговите соодветни придонеси во развитокот на државата кралот [[Јосиф II (Свето Римско Царство)|Јосиф II]] од [[Хабсбурговци|Хабсбуршка династија]] го прогласил Даниел како дел од благородништвото со свој семеен грб и знаме. Имал многу деца и многу од нив станале значајни фигури во [[Австрија]] и [[Германија]]. Еден од нив, Виктор Жефарович, подоцна станал германски хемичар.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Христофор Жефарович]] == Наводи == <references /> [[Категорија:Луѓе од Солун]] [[Категорија:Родени во 1736 година]] [[Категорија:Починати во Виена]] [[Категорија:Починати во 1806 година]] [[Категорија:Македонски политичари]] [[Категорија:Австриски политичари]] [[Категорија:Македонски економисти]] [[Категорија:Австриски економисти]] [[Категорија:Македонски католици]] [[Категорија:Македонски трговци]] [[Категорија:Германски економисти]] [[Категорија:Германски политичари]] [[Категорија:Македонски музичари]] [[Категорија:Германски музичари]] [[Категорија:Австриски музичари]] ohhcjox295cytv51bhabwk56pvh25gk 1 1373210 5382522 2025-06-21T17:48:57Z Gurther 105215 Создадена страница со: {{СЗР}}{{ВПМ}} 5382522 wikitext text/x-wiki {{СЗР}}{{ВПМ}} m6tsgukl5dkhkx06fnvahclsxq8jq4m 0 1373211 5382523 2025-06-21T17:49:21Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382523 wikitext text/x-wiki '''Ѓурѓа Трајан Илковска''' ({{Роден на|||1907|}} во {{роден во|Радово (Демирхисарско)}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1073}}</ref> == Животопис == Од 1941 година учествувала во [[НОД]]. Нејзиниот стан бил користен за илегални состаноци и чување на илегален материјал. Повремено престојувале илегалци. Во 1942 година нејзината активност меѓу жените се зголемила не само во [[Радово (Демирхисарско)|нејзиното село]] туку и во селата [[Кочиште]] и [[Растојца]]. Организирала жени за плетење топла облека за [[Крушевски партизански одред „Питу Гули“|партизанскиот одред „Питу Гули“]], месела леб и се грижела околу снабдувањето на Одредот со прехранбени артикли. Во 1943 година била често ползувана како курир. Кај неа отседнувале партизански курири. Од септември 1944 година работела на формирањето одбори на [[АФЖ]] по селата.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илковска, Ѓурѓа}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] mxlyh9euuq43u12mgggq9u4x03svgd6 14 1373212 5382524 2025-06-21T17:49:40Z Forbidden History 89259 Создадена страница со: [[Категорија:Радово (Демирхисарско)]] 5382524 wikitext text/x-wiki [[Категорија:Радово (Демирхисарско)]] t4p7o8duam9ra3ug9o1ajhpwr231zl8 0 1373213 5382526 2025-06-21T17:53:52Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382526 wikitext text/x-wiki '''Бојана Илкоска-Аврамоска''' ({{Роден на|||1923|}} во {{роден во|Битуше}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1073}}</ref> == Животопис == Од 1943 година учествувала во заднината на [[НОД]] во [[Битуше|селото]]. Во мај 1944 година била избрана за член на [[СКОЈ]]. Работела на организирање на младинците во селото и околните села, а самата раководела со младински актив со кој собирала народна помош. Била вклучена и во курирската служба на [[Партизанска печатница „Гоце Делчев“|партизанската печатница „Гоце Делчев“]]. Во септември 1944 година била примена за член на [[КПМ]], а во октомври истата година била избрана за член на општинското партиско поверенство во селото [[Ростуше]].<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илкоска-Аврамоска, Бојана}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 6maz9n0r23q28udwyic8zrrgomdysad 0 1373214 5382528 2025-06-21T17:57:11Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382528 wikitext text/x-wiki '''Аца Георгиева Илова''' ({{Роден на|||1909|}} во {{роден во|Шешково}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1073}}</ref> == Животопис == Делувала во [[Шешково|селото]] од мај 1943 година, а со формирањето на партизанската болница во Шешково нејзината активност се зголемила.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илова, Аца}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] smnj48w1xwzqtrhatnbg4y1011e1vkk 5382545 5382528 2025-06-21T18:13:37Z Forbidden History 89259 5382545 wikitext text/x-wiki '''Аца Георгиева Илова''' ({{Роден на|||1909|}} во {{роден во|Шешково}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1073}}</ref> == Животопис == Делувала во [[Шешково|селото]] од мај 1943 година, а со формирањето на партизанската болница во Шешково нејзината активност се зголемила.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Цвета Илова]] == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илова, Аца}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] pw7f31axg7zrcxa4hnhp1cs9rjs6x43 0 1373215 5382530 2025-06-21T18:01:11Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382530 wikitext text/x-wiki '''Грозда Илова''' ({{Роден на|14|август|1916|}} во {{роден во|Драгожел}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1073}}</ref> == Животопис == Капитулацијата на [[Кралство Југославија|кралството Југославија]] ја затечува во [[Драгожел|селото]]. Веднаш станала симпатизер на [[НОД]], а од 20 јули 1943 година станала активен учесник на движењето во заднината. Собирала облека и храна, плетела чорапи. Чувала илегалци, разнесувала пошта, преврзувала и негувала ранети борци.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илова, Грозда}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] hihfilbrmcxvdftk4cb9xuy50h4dg4v 0 1373216 5382532 2025-06-21T18:04:32Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382532 wikitext text/x-wiki '''Неда Илова''' ({{Роден на|||1922|}} во {{роден во|Клиново}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1073}}</ref> == Животопис == Делувала во селото [[Дреново (Кавадаречко)|Дреново]] од април 1943 година. Собирала народна помош од селото и од околните села. Месела леб, со својот добиток пренесувала храна и оружје до партизанската база. Од декември 1944 станала секретатр на [[АФЖ]].<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илова, Неда}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 1dc9p1k8zsd2x8ht1yursz6txtin1tj 0 1373217 5382534 2025-06-21T18:05:10Z Andrew012p 85224 Создадена страница со: [[Податотека:CR400BF-G-5168@IFP (20210128114403).jpg|мини|255x255пкс|Брзи возови на Кинеската железница на железничката станица Пекинг Чаојанг; [[Народна Република Кина|Кина]] ја има најразвиената мрежа на брзи железници во светот.]] '''Брза железница''' ({{Lang-en|High-speed rail, HSR}})... 5382534 wikitext text/x-wiki [[Податотека:CR400BF-G-5168@IFP (20210128114403).jpg|мини|255x255пкс|Брзи возови на Кинеската железница на железничката станица Пекинг Чаојанг; [[Народна Република Кина|Кина]] ја има најразвиената мрежа на брзи железници во светот.]] '''Брза железница''' ({{Lang-en|High-speed rail, HSR}}) — вид железничка превозна мрежа што користи возови што се движат значително побрзо од традиционалните, користејќи вграден систем од специјализиран возен парк и посветени пруги. Иако не постои единствена определба или стандард што се применува насекаде низ светот, линиите изградени за брзини од најмалку 250 км/ч или надградените линии со брзина од најмалку 200 км/ч обично се сметаат за брзи.<ref>{{Cite web|url=https://www.uic.org/com/IMG/pdf/uic_high_speed_brochure.pdf|title=HIGH SPEED RAIL - FAST TRACK TO SUSTAINABLE MOBILITY|last=Leboeuf|first=Michel|date=May 2018|website=INTERNATIONAL UNION OF RAILWAYS}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/technology/high-speed-rail|title=High-speed rail {{!}} Definition, History, Technology, Development, & Facts {{!}} Britannica|date=2025-01-17|language=en|access-date=2025-01-19|website=www.britannica.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:High-speed_rail|title=Glossary:High-speed rail|language=en|access-date=2025-01-19|website=ec.europa.eu}}</ref> [[Македонија]] има планови за воведување на брзи возови со брзина до 110 км/ч.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://meta.mk/brza-zheleznica-vo-makedonija-seriozen-plan-ili-predizboren-voz-bez-vozen-red/|title=Брза железница во Македонија – сериозен план или предизборен воз без возен ред?|date=2025-05-14|language=mk-MK|accessdate=2025-06-21}}</ref> Брзите возови најчесто сообраќаат на пруги со стандарден колосек со континуирано заварени шини, на посебни траси без вкрстувања на исто ниво и со големи [[Полупречник|полупречници]] на кривините. Меѓутоа, одредени региони со пошироки постоечки пруги, вклучувајќи ги [[Русија]] и [[Узбекистан]], се обиделе да развијат мрежа на брза железница со руски колосек. Не постојат брзи железници со тесен колосек. Земјите чија постоечка мрежа е целосно или претежно со различен колосек од 1435 мм — вклучувајќи ги [[Јапонија]] и [[Шпанија]] — честопати избирале да ги градат своите брзи линии со стандарден колосек наместо со постоечкиот. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category}} * [http://www.ushsr.com/ US high-speed rail Association official site] * [http://www.uic.org/spip.php?rubrique867 UIC: high-speed rail] * [https://www.maglev.net/worlds-fastest-high-speed-trains-in-commercial-operation World's fastest high-speed trains in commercial operation] * [http://www.era.europa.eu/Document-Register/Documents/Interoperability_progress_report_2013_EN.pdf Progress with Railway Interoperability in the European Union 2013 Biennial Report] * [https://speedometer.digital/ Train speed test - official site] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ [[Категорија:Големобрзинска железница]] [[Категорија:Јапонски пронајдоци]] l18hu8vv7frpj5gic2eu85chpfomxyl 5382554 5382534 2025-06-21T18:44:55Z Andrew012p 85224 5382554 wikitext text/x-wiki [[Податотека:CR400BF-G-5168@IFP (20210128114403).jpg|мини|255x255пкс|Брзи возови на Кинеската железница на железничката станица Пекинг Чаојанг; [[Народна Република Кина|Кина]] ја има најразвиената мрежа на брзи железници во светот.]] '''Брза железница''' ({{Lang-en|High-speed rail, HSR}}) — вид железничка превозна мрежа што користи возови што се движат значително побрзо од традиционалните, користејќи вграден систем од специјализиран подвижен железнички состав и посветени пруги. Иако не постои единствена определба или стандард што се применува насекаде низ светот, линиите изградени за брзини од најмалку 250 км/ч или надградените линии со брзина од најмалку 200 км/ч обично се сметаат за брзи.<ref>{{Cite web|url=https://www.uic.org/com/IMG/pdf/uic_high_speed_brochure.pdf|title=HIGH SPEED RAIL - FAST TRACK TO SUSTAINABLE MOBILITY|last=Leboeuf|first=Michel|date=May 2018|website=INTERNATIONAL UNION OF RAILWAYS}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/technology/high-speed-rail|title=High-speed rail {{!}} Definition, History, Technology, Development, & Facts {{!}} Britannica|date=2025-01-17|language=en|access-date=2025-01-19|website=www.britannica.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:High-speed_rail|title=Glossary:High-speed rail|language=en|access-date=2025-01-19|website=ec.europa.eu}}</ref> [[Македонија]] има планови за воведување на брзи возови.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://meta.mk/brza-zheleznica-vo-makedonija-seriozen-plan-ili-predizboren-voz-bez-vozen-red/|title=Брза железница во Македонија – сериозен план или предизборен воз без возен ред?|date=2025-05-14|language=mk-MK|accessdate=2025-06-21}}</ref> Брзите возови најчесто сообраќаат на пруги со стандарден колосек со непрекинато заварени шини, на посебни траси без вкрстувања на исто ниво и со големи [[Полупречник|полупречници]] на кривините. Меѓутоа, одредени региони со пошироки постоечки пруги, вклучувајќи ги [[Русија]] и [[Узбекистан]], се обиделе да развијат мрежа на брза железница со руски колосек. Не постојат брзи железници со тесен колосек. Земјите чија постоечка мрежа е целосно или претежно со различен колосек од 1435 мм — вклучувајќи ги [[Јапонија]] и [[Шпанија]] — честопати избирале да ги градат своите брзи линии со стандарден колосек наместо со постоечкиот. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category}} * [http://www.ushsr.com/ US high-speed rail Association official site] * [http://www.uic.org/spip.php?rubrique867 UIC: high-speed rail] * [https://www.maglev.net/worlds-fastest-high-speed-trains-in-commercial-operation World's fastest high-speed trains in commercial operation] * [http://www.era.europa.eu/Document-Register/Documents/Interoperability_progress_report_2013_EN.pdf Progress with Railway Interoperability in the European Union 2013 Biennial Report] * [https://speedometer.digital/ Train speed test - official site] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ [[Категорија:Големобрзинска железница]] [[Категорија:Јапонски пронајдоци]] j5rp19z18p7qp59zswqr5cc9x6h2vmn 5382555 5382554 2025-06-21T18:45:36Z Andrew012p 85224 5382555 wikitext text/x-wiki [[Податотека:CR400BF-G-5168@IFP (20210128114403).jpg|мини|255x255пкс|Брзи возови на Кинеската железница на железничката станица Пекинг Чаојанг; [[Народна Република Кина|Кина]] ја има најразвиената мрежа на брзи железници во светот.]] '''Брза железница''' ({{Lang-en|High-speed rail, HSR}}) — вид железничка превозна мрежа што користи возови што се движат значително побрзо од традиционалните, користејќи вграден систем од специјализиран подвижен железнички состав и посветени [[Пруга|пруги]]. Иако не постои единствена определба или стандард што се применува насекаде низ светот, линиите изградени за брзини од најмалку 250 км/ч или надградените линии со брзина од најмалку 200 км/ч обично се сметаат за брзи.<ref>{{Cite web|url=https://www.uic.org/com/IMG/pdf/uic_high_speed_brochure.pdf|title=HIGH SPEED RAIL - FAST TRACK TO SUSTAINABLE MOBILITY|last=Leboeuf|first=Michel|date=May 2018|website=INTERNATIONAL UNION OF RAILWAYS}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/technology/high-speed-rail|title=High-speed rail {{!}} Definition, History, Technology, Development, & Facts {{!}} Britannica|date=2025-01-17|language=en|access-date=2025-01-19|website=www.britannica.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:High-speed_rail|title=Glossary:High-speed rail|language=en|access-date=2025-01-19|website=ec.europa.eu}}</ref> [[Македонија]] има планови за воведување на брзи возови.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://meta.mk/brza-zheleznica-vo-makedonija-seriozen-plan-ili-predizboren-voz-bez-vozen-red/|title=Брза железница во Македонија – сериозен план или предизборен воз без возен ред?|date=2025-05-14|language=mk-MK|accessdate=2025-06-21}}</ref> Брзите возови најчесто сообраќаат на пруги со стандарден колосек со непрекинато заварени шини, на посебни траси без вкрстувања на исто ниво и со големи [[Полупречник|полупречници]] на кривините. Меѓутоа, одредени региони со пошироки постоечки пруги, вклучувајќи ги [[Русија]] и [[Узбекистан]], се обиделе да развијат мрежа на брза железница со руски колосек. Не постојат брзи железници со тесен колосек. Земјите чија постоечка мрежа е целосно или претежно со различен колосек од 1435 мм — вклучувајќи ги [[Јапонија]] и [[Шпанија]] — честопати избирале да ги градат своите брзи линии со стандарден колосек наместо со постоечкиот. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons category}} * [http://www.ushsr.com/ US high-speed rail Association official site] * [http://www.uic.org/spip.php?rubrique867 UIC: high-speed rail] * [https://www.maglev.net/worlds-fastest-high-speed-trains-in-commercial-operation World's fastest high-speed trains in commercial operation] * [http://www.era.europa.eu/Document-Register/Documents/Interoperability_progress_report_2013_EN.pdf Progress with Railway Interoperability in the European Union 2013 Biennial Report] * [https://speedometer.digital/ Train speed test - official site] __СОСОДРЖИНА__ __ИНДЕКС__ [[Категорија:Големобрзинска железница]] [[Категорија:Јапонски пронајдоци]] 2ufovdlzx9jsynl6zvmzqf6hyxpjm9o 1 1373218 5382536 2025-06-21T18:05:20Z Andrew012p 85224 Создадена страница со: {{СЗР}} 5382536 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1373219 5382539 2025-06-21T18:08:29Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382539 wikitext text/x-wiki '''Панда Илова''' ({{Роден на|||1914|}} во {{роден во|Шивец}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1073}}</ref> == Животопис == Делувала во селото [[Ресава]] од декември 1942 година, иако била мајка на четири малолетни деца. Чувала борци од [[Велешки народноослободителен партизански одред „Пере Тошев“|Велешкиот]], а потоа и од [[Тиквешки НОПО „Добри Даскалов“|Тиквешкиот партизански одред]]. Кај неа се одржувале илегални состаноци. [[Бугарија|Бугарската]] полиција поради откривањето на нејзината дејност заедно со децата ја изложила на терор.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илова, Панда}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] of7agysmlj84jsen3bfxtecwos9rl93 14 1373220 5382540 2025-06-21T18:08:53Z Forbidden History 89259 Создадена страница со: [[Категорија:Шивец]] 5382540 wikitext text/x-wiki [[Категорија:Шивец]] payzxyrfuvbkrifyuz3v5uvyg0lv5ho 0 1373221 5382542 2025-06-21T18:12:30Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Битврѓа | native_name = Битврђа | settlement_type = Населба | image_skyline = Битврђа - Bitvrdja.jpg | image_alt = | image_caption = Битврѓа | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption... 5382542 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Битврѓа | native_name = Битврђа | settlement_type = Населба | image_skyline = Битврђа - Bitvrdja.jpg | image_alt = | image_caption = Битврѓа | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 41 |lats = 40 |latNS = N | longd = 22 |longm = 16 |longs = 04 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.143 | population_footnotes = | population_total = 5 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Битврѓа''' ({{lang-sr|Битврђа}}) е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 5 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] c21i2w2z6k2orl8bekvwd92i4zp8atm 0 1373222 5382543 2025-06-21T18:12:38Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382543 wikitext text/x-wiki '''Цвета Илова''' ({{Роден на|||1912|}} во {{роден во|Шешково}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од 15 јануари 1943 година активно и организирано учествувала во [[НОД]] во селата [[Возарци]], Дреновско. Земала активно учество во сите акции што ги спроведувала [[КПМ]] во селото, собирала народна помош, печела леб, перела облека, пренесувала пошта и др.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Аца Илова]] == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илова, Цвета}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 0ygafqap4mvmnucv17nbeg6el4t95rx 0 1373223 5382547 2025-06-21T18:29:35Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Власина Округлица | native_name = Власина Округлица | settlement_type = Населба | image_skyline = Средишња махала Власине Округлице - Central Hamlet of Vlasina Okruglica.JPG | image_alt = | image_caption = Средна од махалите на Вл... 5382547 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Власина Округлица | native_name = Власина Округлица | settlement_type = Населба | image_skyline = Средишња махала Власине Округлице - Central Hamlet of Vlasina Okruglica.JPG | image_alt = | image_caption = Средна од махалите на Власина Округлица | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 40 |lats = 07 |latNS = N | longd = 22 |longm = 19 |longs = 25 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.338 | population_footnotes = | population_total = 91 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17532 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Власина Округлица''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 91 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото се наоѓа на брегот на Власинското еѕеро. [[Податотека:Vlasinsko jezero gledano s Promaje (V. Okruglica).JPG|мини|центар|250п|Поглед на Власинското еѕеро од Власина Округлица]] == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] spb8vg5nu9xjccqglrhe5jyxbbbsqcj 0 1373224 5382548 2025-06-21T18:31:54Z P.Nedelkovski 47736 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:en:Special:Redirect/revision/1286979712|Axe of Perun]]“ 5382548 wikitext text/x-wiki '''Перунови секири''', исто така наречени „амајлии во облик на секира“ - [[Археологија|археолошки]] [[артефакти]] што се носат како приврзок и се обликувани како бојна [[секира]] во чест на [[Перун]], врховното божество на [[Стара словенска вера|старата словенска вера]]. Тие соодветствуваат на [[Нордиска митологија|нордиските]] амајлии [[Мјелнир]]. Најчесто се наоѓаат во денешна [[Србија]], [[Русија]], [[Украина]], [[Белорусија]], [[Полска]], [[Литванија]], [[Латвија]] и делови од [[Скандинавија]]. Врската со словенскиот претхристијански бог [[Перун]] ја направил В.П. Даркевич, иако некои автори претпочитаат поврзување со нордиската материјална култура.<ref>{{Наведено списание|last=Kvetkovskis|first=Pēteris|title=Early medieval miniature axes|url=https://www.academia.edu/4119225|access-date=2015-11-04}}</ref> == Опис на амајлијата == [[Податотека:Axe_Perun.jpg|десно|мини| Цртежи на словенски амајлии од секири врз основа на археолошки наоди кои датираат помеѓу 11 и 12 век.]] [[Податотека:Axe_of_Perun.jpg|десно|мини| Современа амајлија „Перунова секира“, заснована на наод од хазарската тврдина [[Саркел]], ископана во 1930-тите. [[Киевска Русија]] ја контролирала тврдината од 965 до 12 век.]] Оските се со должина од 4 до 5,5 см и ширина на сечилото од 2,8 до 4 см. [[Бронза|Бронзата]] е најчестиот материјал за нивна изработка. Повеќето се датирани помеѓу 11-ти и 12-ти век, а собрани се над 60 примероци. Низ цела Русија и нејзините граници се пронајдени два основни обрасци на секирата. Примероците од двата обрасцик вклучуваат дупка во средиштето на сечилото, а двата се украсени со цик-цак линии, кои претставуваат [[молња]] или, поверојатно, подражаваат инкрустирани украсни шеми на вистински секири, близу до работ на сечилото. ; Тип 1 : : Првиот тип е брадеста секира (долната страна на сечилото е издолжена) со рамна горна страна. Наликува на бојна секира. На долната страна од секирата обично е присутно испакнување во облик на копче. Овие секири се украсени со кругови, за кои се верува дека претставуваат небесни тела. ; Тип 2 : : Вториот тип се одликува со симетричен облик и широко сечило. Слично на копчето од првиот тип, вториот има две роговидни испакнатини, дијаметрално спротивни на горната и долната страна. == Поврзано == * [[Родноверие|Словенска домородна вера]] * [[Стара словенска вера]] * [[Перун]] * [[Велес (бог)]] == Наводи == [[Категорија:Видови археолошки артефакти]] [[Категорија:Секири]] [[Категорија:Верски симболи]] [[Категорија:Стара словенска вера]] p53m4386b8mxjt0g6r4j45jbxhexhhy 5382549 5382548 2025-06-21T18:33:46Z P.Nedelkovski 47736 поправки 5382549 wikitext text/x-wiki '''Перунови секири''', исто така наречени „амајлии во облик на секира“ — [[Археологија|археолошки]] [[артефакти]] што се носат како приврзок и се обликувани како бојна [[секира]] во чест на [[Перун]], врховното божество на [[Стара словенска вера|старата словенска вера]]. Тие соодветствуваат на [[Нордиска митологија|нордиските]] амајлии [[Мјелнир]]. Најчесто се наоѓаат во денешна [[Србија]], [[Русија]], [[Украина]], [[Белорусија]], [[Полска]], [[Литванија]], [[Латвија]] и делови од [[Скандинавија]]. Врската со словенскиот претхристијански бог [[Перун]] ја направил В.П. Даркевич, иако некои автори претпочитаат поврзување со нордиската материјална култура.<ref>{{Наведено списание|last=Kvetkovskis|first=Pēteris|title=Early medieval miniature axes|url=https://www.academia.edu/4119225|access-date=2015-11-04}}</ref> == Опис на амајлијата == [[Податотека:Axe_Perun.jpg|десно|мини| Цртежи на словенски амајлии од секири врз основа на археолошки наоди кои датираат помеѓу 11 и 12 век.]] [[Податотека:Axe_of_Perun.jpg|десно|мини| Современа амајлија „Перунова секира“, заснована на наод од хазарската тврдина [[Саркел]], ископана во 1930-тите. [[Киевска Русија]] ја контролирала тврдината од 965 до 12 век.]] Оските се со должина од 4 до 5,5 см и ширина на сечилото од 2,8 до 4 см. [[Бронза|Бронзата]] е најчестиот материјал за нивна изработка. Повеќето се датирани помеѓу 11-ти и 12-ти век, а собрани се над 60 примероци. Низ цела Русија и нејзините граници се пронајдени два основни обрасци на секирата. Примероците од двата обрасцик вклучуваат дупка во средиштето на сечилото, а двата се украсени со цик-цак линии, кои претставуваат [[молња]] или, поверојатно, подражаваат инкрустирани украсни шеми на вистински секири, близу до работ на сечилото. ; Тип 1 : : Првиот тип е брадеста секира (долната страна на сечилото е издолжена) со рамна горна страна. Наликува на бојна секира. На долната страна од секирата обично е присутно испакнување во облик на копче. Овие секири се украсени со кругови, за кои се верува дека претставуваат небесни тела. ; Тип 2 : : Вториот тип се одликува со симетричен облик и широко сечило. Слично на копчето од првиот тип, вториот има две роговидни испакнатини, дијаметрално спротивни на горната и долната страна. == Поврзано == * [[Родноверие|Словенска домородна вера]] * [[Стара словенска вера]] * [[Перун]] * [[Велес (бог)]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Видови археолошки артефакти]] [[Категорија:Секири]] [[Категорија:Верски симболи]] [[Категорија:Стара словенска вера]] ejrgaykejd6t01wbcyw3tsgdv2eqmxu 1 1373225 5382550 2025-06-21T18:34:13Z P.Nedelkovski 47736 Создадена страница со: {{СЗР}} 5382550 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1373226 5382553 2025-06-21T18:40:42Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Власина Рид | native_name = Власина Рид | settlement_type = Населба | image_skyline = 052Vlasina Rid.JPG | image_alt = | image_caption = Власина Рид во зима | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt... 5382553 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Власина Рид | native_name = Власина Рид | settlement_type = Населба | image_skyline = 052Vlasina Rid.JPG | image_alt = | image_caption = Власина Рид во зима | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 43 |lats = 18 |latNS = N | longd = 22 |longm = 19 |longs = 21 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.191 | population_footnotes = | population_total = 100 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17532 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Власина Рид''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 100 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото се наоѓа на брегот на Власинското еѕеро. == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 1olqk8f8hfmrblwp6kxgemimgvwku3b 0 1373227 5382556 2025-06-21T18:50:46Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Власина Стојковиќева | native_name = Власина Стојковићева | settlement_type = Населба | image_skyline = Власина Стојковићева - стара махала - Vlasina Stojkovićeva - old hamlet.JPG | image_alt = | image_caption = Маахала во Власи... 5382556 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Власина Стојковиќева | native_name = Власина Стојковићева | settlement_type = Населба | image_skyline = Власина Стојковићева - стара махала - Vlasina Stojkovićeva - old hamlet.JPG | image_alt = | image_caption = Маахала во Власина Стојковиќева | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 41 |lats = 28 |latNS = N | longd = 22 |longm = 22 |longs = 08 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.332 | population_footnotes = | population_total = 104 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17532 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Власина Стојковиќева''' ({{lang-sr|Власина Стојковићева}}) е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 100 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото се наоѓа на брегот на Власинското еѕеро. == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] mb2tq04q67bvuutl6pk2iypdmysv980 0 1373228 5382557 2025-06-21T18:58:31Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Вучаделце | native_name = Вучаделце | settlement_type = Населба | image_skyline = Вучеделце - Vučedelce.jpg | image_alt = | image_caption = Вучаделце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | p... 5382557 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Вучаделце | native_name = Вучаделце | settlement_type = Населба | image_skyline = Вучеделце - Vučedelce.jpg | image_alt = | image_caption = Вучаделце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 39 |lats = 34 |latNS = N | longd = 22 |longm = 16 |longs = 32 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.024 | population_footnotes = | population_total = 2 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Вучаделце''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 2 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] ime8m291z73vkmuyufsfspol7srd6i4 0 1373229 5382558 2025-06-21T19:03:28Z ElVex05 123524 Создадена страница со: {{Infobox football biography 3 | playername = Милион Манхоф | image = [[Податотека:Million Manhoef - Go Ahead Eagles - Vitesse - 53310711558 (2023).jpg|220px]] | fullname = Милион Елџенаи Левинио Манхоф<ref>{{cite web |title=EFL- Squad list 2024/25 |url=https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/gc-media-assets.gc.eflservices.co.uk/9edd2ed0-6c4a-11ef-9965-335248f7bb41.pdf |websit... 5382558 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Милион Манхоф | image = [[Податотека:Million Manhoef - Go Ahead Eagles - Vitesse - 53310711558 (2023).jpg|220px]] | fullname = Милион Елџенаи Левинио Манхоф<ref>{{cite web |title=EFL- Squad list 2024/25 |url=https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/gc-media-assets.gc.eflservices.co.uk/9edd2ed0-6c4a-11ef-9965-335248f7bb41.pdf |website=English Football League |access-date=6 September 2024}}</ref><ref name="soccerway">{{soccerway|573340}}</ref> | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|2002|1|3}} | cityofbirth = {{роден во|Бемстер|}} | countryofbirth = [[Холандија]] | nationality = {{flagsport|NED}} [[Холандија]] | height = {{height|m=1.72}} | position = [[Напад (фудбал)|напаѓач]] | currentclub = {{Fb team Stoke City}} | clubnumber = 42 | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Vitesse}} | years1 = 2020-2024 | caps1 = 77 | goals1 = 15 | clubs1 = {{Fb team Vitesse}} | years2 = 2024- | caps2 = 48 | goals2 = 9 | clubs2 = {{Fb team Stoke City}} | nationalyears1 = 2018 | nationalcaps1 = 4 | nationalgoals1 = 1 | nationalteam1 = {{flagsport|NED}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 16 години|Холандија 16]] | nationalyears2 = 2019 | nationalcaps2 = 4 | nationalgoals2 = 0 | nationalteam2 = {{flagsport|NED}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 17 години|Холандија 17]] | nationalyears3 = 2023- | nationalcaps3 = 12 | nationalgoals3 = 3 | nationalteam3 = {{flagsport|NED}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 21 година|Холандија 21]] }} '''Милион Елџенаи Левинио Манхоф''' (роден на [[3 јануари]] [[2002]], во [[Бемстер]]) — [[Холандија|холандски]] [[фудбалер]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]] на {{Fb team (N) Stoke City}} и на [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 21 година|холандската репрезентација под 21 година]]. ==Биографија== Роден во [[Бемстер]], [[Северна Холандија]], тој има [[Суринам|суринамско]] потекло по неговиот татко и [[Индонезија|индонезиско]] по неговата мајка.<ref>{{cite web|title=Profil Million Manhoef, Keturunan Indonesia di Stoke City|url=https://www.idntimes.com/sport/soccer/yogama-wisnu-oktyandito/profil-million-manhoef-keturunan-indonesia-di-stoke-city|date=12 June 2024|website=idntimes.com|language=id}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.natiosuriname.com/p/profvoetballers-van-surinaamse-afkomst.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924084846/https://www.natiosuriname.com/p/profvoetballers-van-surinaamse-afkomst.html|url-status=usurped|archive-date=24 September 2020|title=Profvoetballers van Surinaamse afkomst|website=Natio Suriname &#124; Voetbal}}</ref> Неговиот татко, [[Мелвин Манхоф]], е поранешен борец во [[Мешани боречки вештини|мешани боречки вештини]],<ref>{{cite web|url= https://www.telegraaf.nl/sport/997673354/zoon-kickbokser-melvin-manhoef-vecht-voor-kans-bij-vitesse|title=Zoon kickbokser Melvin Manhoef vecht voor kans bij Vitesse|work=De Telegraaf|date=16 July 2020|language=Dutch}}</ref> спорт со кој се занимавал и Милион пред да одлучи да се фокусира на фудбалот.<ref>{{cite web |title=Rangers target Manhoef on his kickboxing passion and football decision |url=https://www.thenational.scot/sport/24019682.rangers-target-manhoef-kickboxing-passion-football-decision/ |website=The National |date=31 December 2023 |access-date=3 February 2024}}</ref> ==Клупска кариера== ===Витесе=== Својата фудбалска кариера ја започнал на 4-годишна возраст, играјќи младински фудбал за неколку екипи пред да се приклучи на [[ФК Витесе|Витесе]] на 15-годишна возраст. Тој се приклучил на првиот тим во [[ФК Витесе сезона 2020–2021|сезоната 2020–2021]], дебитирајќи во [[Ередивиси]] во поразот со 2–1 на гостински терен од [[ФК Ајакс|Ајакс]].<ref>{{cite web |title=Million Manhoef to Stoke City transfer latest with famous 'No Mercy' dad and Clayton Wood mates |url=https://www.stokesentinel.co.uk/sport/football/transfer-news/stoke-city-transfer-million-manhoef-9072243 |website=Stoke Sentinel |date=February 2024 |access-date=7 February 2024}}</ref> Манхоф постигнал два гола во 20 настапи во својата прва професионална сезона, стигајќи со Витесе до плејоф натпреварите за Европските турнири, каде загубиле од [[ФК АЗ Алкмар|Аз Алкмар]]. За време на сезоната 2022–2023, тој станал еден од клучните играчи на Витесе, постигнувајќи девет гола во 34 настапи и освојувајќи ја наградата за играч на годината на клубот.<ref>{{cite web |title=Million Manhoef Voted Vitesse Player Of The Year |url=https://seiseimgmt.com/million-manhoef-voted-vitesse-player-of-the-year/ |website=Seiseimgmt |access-date=7 February 2024}}</ref> Следната сезона, Витесе се соочил со финансиска криза, па така наоѓајќи се на дното на првенствената табела клубот бил приморан да ги продава некои од своите најдобри играчи меѓу кои бил и Манхоф кој во средината на сезоната заминал во [[Англија]].<ref>{{cite web |last1=Gillan |first1=Fraser |title=Leicester poised to rival Rangers for classy 16-goal winger; could be best bargain of January window |url=https://www.teamtalk.com/news/leicester-poised-to-rival-rangers-for-classy-16-goal-winger-could-be-best-bargain-of-january-window |website=Team Talk |date=3 January 2024 |access-date=7 February 2024}}</ref> ===Стоук Сити=== На 1 февруари 2024, Манхоф потпишал триипол годишен договор со англискиот клуб од [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип|Чемпионшип]], [[ФК Стоук Сити|Стоук Сити]].<ref>{{cite web |title=Potters bag Million as Manhoef makes move |url=https://www.stokecityfc.com/news/2024/february/01/potters-bag-million-as-manhoef-makes-move/ |website=Stoke City |date=February 2024 |access-date=1 February 2024}}</ref><ref>{{cite web |title=Stoke City: Blackburn striker Niall Ennis and Dutch midfielder Million Manhoef join |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68164597 |website=BBC Sport |date=February 2024 |access-date=7 February 2024}}</ref> ==Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Холандија |image3= Flag of Netherlands.svg }} *[https://int.soccerway.com/players/million-manhoef/573340/ Милион Манхоф на soccerway] *[https://www.transfermarkt.com/million-manhoef/profil/spieler/564449 Милион Манхоф на transfermarkt] *[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/305628/million-manhoef Милион Манхоф на espn] *[https://www.whoscored.com/players/400281/show/million-manhoef Милион Манхоф на whoscored] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Манхоф, Милион}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Холандски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Витесе]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Родени во 2002 година]] k9l3rd945tg6vg8xxwtu73t746ix0hg 5382561 5382558 2025-06-21T19:12:20Z ElVex05 123524 5382561 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Милион Манхоф | image = [[Податотека:Million Manhoef - Go Ahead Eagles - Vitesse - 53310711558 (2023).jpg|220px]] | fullname = Милион Елџенаи Левинио Манхоф<ref>{{cite web |title=EFL- Squad list 2024/25 |url=https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/gc-media-assets.gc.eflservices.co.uk/9edd2ed0-6c4a-11ef-9965-335248f7bb41.pdf |website=English Football League |access-date=6 September 2024}}</ref><ref name="soccerway">{{soccerway|573340}}</ref> | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|2002|1|3}} | cityofbirth = {{роден во|Бемстер|}} | countryofbirth = [[Холандија]] | nationality = {{flagsport|NED}} [[Холандија]] | height = {{height|m=1.72}} | position = [[Напад (фудбал)|напаѓач]] | currentclub = {{Fb team Stoke City}} | clubnumber = 42 | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Vitesse}} | years1 = 2020-2024 | caps1 = 77 | goals1 = 15 | clubs1 = {{Fb team Vitesse}} | years2 = 2024- | caps2 = 48 | goals2 = 9 | clubs2 = {{Fb team Stoke City}} | nationalyears1 = 2018 | nationalcaps1 = 4 | nationalgoals1 = 1 | nationalteam1 = {{flagsport|NED}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 16 години|Холандија 16]] | nationalyears2 = 2019 | nationalcaps2 = 4 | nationalgoals2 = 0 | nationalteam2 = {{flagsport|NED}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 17 години|Холандија 17]] | nationalyears3 = 2023- | nationalcaps3 = 12 | nationalgoals3 = 3 | nationalteam3 = {{flagsport|NED}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 21 година|Холандија 21]] }} '''Милион Елџенаи Левинио Манхоф''' (роден на [[3 јануари]] [[2002]], во [[Бемстер]]) — [[Холандија|холандски]] [[фудбалер]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]] на {{Fb team (N) Stoke City}} и на [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 21 година|холандската репрезентација под 21 година]]. ==Биографија== Роден во [[Бемстер]], [[Северна Холандија]], тој има [[Суринам|суринамско]] потекло по неговиот татко и [[Индонезија|индонезиско]] по неговата мајка.<ref>{{cite web|title=Profil Million Manhoef, Keturunan Indonesia di Stoke City|url=https://www.idntimes.com/sport/soccer/yogama-wisnu-oktyandito/profil-million-manhoef-keturunan-indonesia-di-stoke-city|date=12 June 2024|website=idntimes.com|language=id}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.natiosuriname.com/p/profvoetballers-van-surinaamse-afkomst.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924084846/https://www.natiosuriname.com/p/profvoetballers-van-surinaamse-afkomst.html|url-status=usurped|archive-date=24 September 2020|title=Profvoetballers van Surinaamse afkomst|website=Natio Suriname &#124; Voetbal}}</ref> Неговиот татко, [[Мелвин Манхоф]], е поранешен борец во [[Мешани боречки вештини|мешани боречки вештини]],<ref>{{cite web|url= https://www.telegraaf.nl/sport/997673354/zoon-kickbokser-melvin-manhoef-vecht-voor-kans-bij-vitesse|title=Zoon kickbokser Melvin Manhoef vecht voor kans bij Vitesse|work=De Telegraaf|date=16 July 2020|language=Dutch}}</ref> спорт со кој се занимавал и Милион пред да одлучи да се фокусира на фудбалот.<ref>{{cite web |title=Rangers target Manhoef on his kickboxing passion and football decision |url=https://www.thenational.scot/sport/24019682.rangers-target-manhoef-kickboxing-passion-football-decision/ |website=The National |date=31 December 2023 |access-date=3 February 2024}}</ref> ==Клупска кариера== ===Витесе=== Својата фудбалска кариера ја започнал на 4-годишна возраст, играјќи младински фудбал за неколку екипи пред да се приклучи на [[ФК Витесе|Витесе]] на 15-годишна возраст. Тој се приклучил на првиот тим во [[ФК Витесе сезона 2020–2021|сезоната 2020–2021]], дебитирајќи во [[Ередивиси]] во поразот со 2–1 на гостински терен од [[ФК Ајакс|Ајакс]].<ref>{{cite web |title=Million Manhoef to Stoke City transfer latest with famous 'No Mercy' dad and Clayton Wood mates |url=https://www.stokesentinel.co.uk/sport/football/transfer-news/stoke-city-transfer-million-manhoef-9072243 |website=Stoke Sentinel |date=February 2024 |access-date=7 February 2024}}</ref> Манхоф постигнал два гола во 20 настапи во својата прва професионална сезона, стигајќи со Витесе до плејоф натпреварите за Европските турнири, каде загубиле од [[ФК АЗ Алкмар|Аз Алкмар]]. За време на сезоната 2022–2023, тој станал еден од клучните играчи на Витесе, постигнувајќи девет гола во 34 настапи и освојувајќи ја наградата за играч на годината на клубот.<ref>{{cite web |title=Million Manhoef Voted Vitesse Player Of The Year |url=https://seiseimgmt.com/million-manhoef-voted-vitesse-player-of-the-year/ |website=Seiseimgmt |access-date=7 February 2024}}</ref> Следната сезона, Витесе се соочил со финансиска криза, па така наоѓајќи се на дното на првенствената табела клубот бил приморан да ги продава некои од своите најдобри играчи меѓу кои бил и Манхоф кој во средината на сезоната заминал во [[Англија]].<ref>{{cite web |last1=Gillan |first1=Fraser |title=Leicester poised to rival Rangers for classy 16-goal winger; could be best bargain of January window |url=https://www.teamtalk.com/news/leicester-poised-to-rival-rangers-for-classy-16-goal-winger-could-be-best-bargain-of-january-window |website=Team Talk |date=3 January 2024 |access-date=7 February 2024}}</ref> ===Стоук Сити=== На 1 февруари 2024, Манхоф потпишал триипол годишен договор со англискиот клуб од [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип|Чемпионшип]], [[ФК Стоук Сити|Стоук Сити]].<ref>{{cite web |title=Potters bag Million as Manhoef makes move |url=https://www.stokecityfc.com/news/2024/february/01/potters-bag-million-as-manhoef-makes-move/ |website=Stoke City |date=February 2024 |access-date=1 February 2024}}</ref><ref>{{cite web |title=Stoke City: Blackburn striker Niall Ennis and Dutch midfielder Million Manhoef join |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68164597 |website=BBC Sport |date=February 2024 |access-date=7 February 2024}}</ref> Дебитирал за ''„грнчарите“'' на 10 февруари 2024 година, во поразот од 3–1 од [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]].<ref>{{cite web |title=Blackburn Rovers 3–1 Stoke City – Tyrhys Dolan double helps Rovers end bad run against Potters |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68189963 |website=BBC Sport |date=10 February 2024 |access-date=21 May 2024}}</ref> Додека тимот се борел за опстанок, кон крајот на [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип 2023-2024|сезоната]], Манхоф постигнал важни голови против {{Fb team (N) Plymouth Argyle}} и {{Fb team (N) West Bromwich}}.<ref>{{cite web |title=Stoke City 2–2 West Bromwich Albion: Potters fight back to claim crucial point |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68696759 |website=BBC Sport |date=6 April 2024 |access-date=21 May 2024}}</ref><ref>{{cite web |title=Stoke City 3–0 Plymouth Argyle: Potters move six points clear of relegation zone |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68804441 |website=BBC Sport |date=20 April 2024 |access-date=21 May 2024}}</ref> Во последното коло од првенството, тој постигнал два гола во победата од 4–0 против [[ФК Бристол Сити|Бристол Сити]], помагајќи му на Стоук да ја оствари целта и да остане во лигата завршувајќи на 17-тото место.<ref>{{cite web |title=Stoke City 4–0 Bristol City |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/live/cqenv89y24jt |website=BBC Sport |access-date=21 May 2024}}</ref> Манхоф бил станарден првотимец и во сезоната 2024–2025, играјќи 38 натпревари и постигнувајќи седум гола во [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип 2024-2025|Чемпионшип]]. ==Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Холандија |image3= Flag of Netherlands.svg }} *[https://int.soccerway.com/players/million-manhoef/573340/ Милион Манхоф на soccerway] *[https://www.transfermarkt.com/million-manhoef/profil/spieler/564449 Милион Манхоф на transfermarkt] *[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/305628/million-manhoef Милион Манхоф на espn] *[https://www.whoscored.com/players/400281/show/million-manhoef Милион Манхоф на whoscored] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Манхоф, Милион}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Холандски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Витесе]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Родени во 2002 година]] 5snpt7je61a9l6izjl0nqcx7a9739oz 5382566 5382561 2025-06-21T19:29:20Z ElVex05 123524 5382566 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | playername = Милион Манхоф | image = [[Податотека:Million Manhoef - Go Ahead Eagles - Vitesse - 53310711558 (2023).jpg|220px]] | fullname = Милион Елџенаи Левинио Манхоф<ref>{{cite web |title=EFL- Squad list 2024/25 |url=https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/gc-media-assets.gc.eflservices.co.uk/9edd2ed0-6c4a-11ef-9965-335248f7bb41.pdf |website=English Football League |access-date=6 September 2024}}</ref><ref name="soccerway">{{soccerway|573340}}</ref> | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|2002|1|3}} | cityofbirth = {{роден во|Бемстер|}} | countryofbirth = [[Холандија]] | nationality = {{flagsport|NED}} [[Холандија]] | height = {{height|m=1.72}} | position = [[Напад (фудбал)|напаѓач]] | currentclub = {{Fb team Stoke City}} | clubnumber = 42 | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Vitesse}} | years1 = 2020-2024 | caps1 = 77 | goals1 = 15 | clubs1 = {{Fb team Vitesse}} | years2 = 2024- | caps2 = 48 | goals2 = 9 | clubs2 = {{Fb team Stoke City}} | nationalyears1 = 2018 | nationalcaps1 = 4 | nationalgoals1 = 1 | nationalteam1 = {{flagsport|NED}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 16 години|Холандија 16]] | nationalyears2 = 2019 | nationalcaps2 = 4 | nationalgoals2 = 0 | nationalteam2 = {{flagsport|NED}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 17 години|Холандија 17]] | nationalyears3 = 2023- | nationalcaps3 = 12 | nationalgoals3 = 3 | nationalteam3 = {{flagsport|NED}} [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 21 година|Холандија 21]] }} '''Милион Елџенаи Левинио Манхоф''' (роден на [[3 јануари]] [[2002]], во [[Бемстер]]) — [[Холандија|холандски]] [[фудбалер]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]] на {{Fb team (N) Stoke City}} и на [[Фудбалска репрезентација на Холандија под 21 година|холандската репрезентација под 21 година]]. ==Биографија== Роден во [[Бемстер]], [[Северна Холандија]], тој има [[Суринам|суринамско]] потекло по неговиот татко и [[Индонезија|индонезиско]] по неговата мајка.<ref>{{cite web|title=Profil Million Manhoef, Keturunan Indonesia di Stoke City|url=https://www.idntimes.com/sport/soccer/yogama-wisnu-oktyandito/profil-million-manhoef-keturunan-indonesia-di-stoke-city|date=12 June 2024|website=idntimes.com|language=id}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.natiosuriname.com/p/profvoetballers-van-surinaamse-afkomst.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924084846/https://www.natiosuriname.com/p/profvoetballers-van-surinaamse-afkomst.html|url-status=usurped|archive-date=24 September 2020|title=Profvoetballers van Surinaamse afkomst|website=Natio Suriname &#124; Voetbal}}</ref> Неговиот татко, [[Мелвин Манхоф]], е поранешен борец во [[Мешани боречки вештини|мешани боречки вештини]],<ref>{{cite web|url= https://www.telegraaf.nl/sport/997673354/zoon-kickbokser-melvin-manhoef-vecht-voor-kans-bij-vitesse|title=Zoon kickbokser Melvin Manhoef vecht voor kans bij Vitesse|work=De Telegraaf|date=16 July 2020|language=Dutch}}</ref> спорт со кој се занимавал и Милион пред да одлучи да се фокусира на фудбалот.<ref>{{cite web |title=Rangers target Manhoef on his kickboxing passion and football decision |url=https://www.thenational.scot/sport/24019682.rangers-target-manhoef-kickboxing-passion-football-decision/ |website=The National |date=31 December 2023 |access-date=3 February 2024}}</ref> ==Клупска кариера== ===Витесе=== Својата фудбалска кариера ја започнал на 4-годишна возраст, играјќи младински фудбал за неколку екипи пред да се приклучи на [[ФК Витесе|Витесе]] на 15-годишна возраст. Тој се приклучил на првиот тим во [[ФК Витесе сезона 2020–2021|сезоната 2020–2021]], дебитирајќи во [[Ередивиси]] во поразот со 2–1 на гостински терен од [[ФК Ајакс|Ајакс]].<ref>{{cite web |title=Million Manhoef to Stoke City transfer latest with famous 'No Mercy' dad and Clayton Wood mates |url=https://www.stokesentinel.co.uk/sport/football/transfer-news/stoke-city-transfer-million-manhoef-9072243 |website=Stoke Sentinel |date=February 2024 |access-date=7 February 2024}}</ref> Манхоф постигнал два гола во 20 настапи во својата прва професионална сезона, стигајќи со Витесе до плејоф натпреварите за Европските турнири, каде загубиле од [[ФК АЗ Алкмар|Аз Алкмар]]. За време на сезоната 2022–2023, тој станал еден од клучните играчи на Витесе, постигнувајќи девет гола во 34 настапи и освојувајќи ја наградата за играч на годината на клубот.<ref>{{cite web |title=Million Manhoef Voted Vitesse Player Of The Year |url=https://seiseimgmt.com/million-manhoef-voted-vitesse-player-of-the-year/ |website=Seiseimgmt |access-date=7 February 2024}}</ref> Следната сезона, Витесе се соочил со финансиска криза, па така наоѓајќи се на дното на првенствената табела клубот бил приморан да ги продава некои од своите најдобри играчи меѓу кои бил и Манхоф кој во средината на сезоната заминал во [[Англија]].<ref>{{cite web |last1=Gillan |first1=Fraser |title=Leicester poised to rival Rangers for classy 16-goal winger; could be best bargain of January window |url=https://www.teamtalk.com/news/leicester-poised-to-rival-rangers-for-classy-16-goal-winger-could-be-best-bargain-of-january-window |website=Team Talk |date=3 January 2024 |access-date=7 February 2024}}</ref> ===Стоук Сити=== На 1 февруари 2024, Манхоф потпишал триипол годишен договор со англискиот клуб од [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип|Чемпионшип]], [[ФК Стоук Сити|Стоук Сити]].<ref>{{cite web |title=Potters bag Million as Manhoef makes move |url=https://www.stokecityfc.com/news/2024/february/01/potters-bag-million-as-manhoef-makes-move/ |website=Stoke City |date=February 2024 |access-date=1 February 2024}}</ref><ref>{{cite web |title=Stoke City: Blackburn striker Niall Ennis and Dutch midfielder Million Manhoef join |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68164597 |website=BBC Sport |date=February 2024 |access-date=7 February 2024}}</ref> Дебитирал за ''„грнчарите“'' на 10 февруари 2024 година, во поразот од 3–1 од [[ФК Блекбурн Роверс|Блекбурн Роверс]].<ref>{{cite web |title=Blackburn Rovers 3–1 Stoke City – Tyrhys Dolan double helps Rovers end bad run against Potters |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68189963 |website=BBC Sport |date=10 February 2024 |access-date=21 May 2024}}</ref> Додека тимот се борел за опстанок, кон крајот на [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип 2023-2024|сезоната]], Манхоф постигнал важни голови против {{Fb team (N) Plymouth Argyle}} и {{Fb team (N) West Bromwich}}.<ref>{{cite web |title=Stoke City 2–2 West Bromwich Albion: Potters fight back to claim crucial point |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68696759 |website=BBC Sport |date=6 April 2024 |access-date=21 May 2024}}</ref><ref>{{cite web |title=Stoke City 3–0 Plymouth Argyle: Potters move six points clear of relegation zone |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68804441 |website=BBC Sport |date=20 April 2024 |access-date=21 May 2024}}</ref> Во последното коло од првенството, тој постигнал два гола во победата од 4–0 против [[ФК Бристол Сити|Бристол Сити]], помагајќи му на Стоук да ја оствари целта и да остане во лигата завршувајќи на 17-тото место.<ref>{{cite web |title=Stoke City 4–0 Bristol City |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/live/cqenv89y24jt |website=BBC Sport |access-date=21 May 2024}}</ref> Манхоф бил станарден првотимец и во сезоната 2024–2025, играјќи 38 натпревари и постигнувајќи седум гола во [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип 2024-2025|првенството]] и [[Лига куп на Англија 2024-2025|Лига купот]]. ==Статистика== ===Клупска статистика=== {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:99%;text-align:center;" |- ! rowspan="2" | Сезона ! rowspan="2" | Клуб ! colspan="3" | Првенство ! colspan="3" | Национален куп ! colspan="3" | Континентален куп ! colspan="3" | Останати купови ! colspan="2" | Вкупно |- ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Лига ! Наст ! Гол ! Наст ! Гол |- || [[ФК Витесе сезона 2020-2021|2020-2021]] || rowspan=4|{{flagsport|NED}} {{Fb team (N) Vitesse}} || [[Ердивиси 2020-2021|Е]] || 11 || 0 || [[Фудбалски куп на Холандија 2020-2021|КХ]] || 2 || 1 || || - || - || || - || - || 13 || 1 |- || [[ФК Витесе сезона 2021-2022|2021-2022]] || [[Ердивиси 2021-2022|Е]] || 15 || 2 || [[Фудбалски куп на Холандија 2021-2022|КХ]] || 1 || 0 || [[УЕФА Лига на конференции 2021-2022|ЛК]] || 4 || 0 || || - || - || 20 || 2 |- || [[ФК Витесе сезона 2022-2023|2022-2023]] || [[Ердивиси 2022-2023|Е]] || 33 || 9 || [[Фудбалски куп на Холандија 2022-2023|КХ]] || 1 || 0 || || - || - || || - || - || 34 || 9 |- || [[ФК Витесе сезона 2023-2024|2023-фев. 2024]] || [[Ердивиси 2023-2024|Е]] || 18 || 4 || [[Фудбалски куп на Холандија 2023-2024|КХ]] || 3 || 0 || || - || - || || - || - || 21 || 4 |- !colspan="3"|Вкупно Витесе || 77 || 15 || || 7 || 1 || || 4 || 0 || || - || - || 88 || 16 |- || [[ФК Стоук Сити сезона 2023-2024|фев.-јун. 2024]] || rowspan=2|{{flagsport|ENG}} {{Fb team (N) Stoke City}} || [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип 2023-2024|ФЛЧ]] || 14 || 4 || [[ФА Куп 2023-2024|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2023-2024|ЛК]] || 0 || 0 || || - || - || || - || - || 14 || 4 |- || [[ФК Стоук Сити сезона 2024-2025|2024-2025]] || [[Фудбалска лига на Англија Чемпионшип 2024-2025|ФЛЧ]] || 34 || 5 || [[ФА Куп 2024-2025|ФАКуп]]+[[Лига куп на Англија 2024-2025|ЛК]] || 0+4 || 0+2 || || - || - || || - || - || 38 || 7 |- !colspan="3"|Вкупно Стоук Сити || 48 || 9 || || 4 || 2 || || - || - || || - || - || 52 || 11 |- !colspan="3"|Вкупно во кариерата || 125 || 24 || || 11 || 3 || || 4 || 0 || || - || - || 140 || 27 |} ==Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Холандија |image3= Flag of Netherlands.svg }} *[https://int.soccerway.com/players/million-manhoef/573340/ Милион Манхоф на soccerway] *[https://www.transfermarkt.com/million-manhoef/profil/spieler/564449 Милион Манхоф на transfermarkt] *[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/305628/million-manhoef Милион Манхоф на espn] *[https://www.whoscored.com/players/400281/show/million-manhoef Милион Манхоф на whoscored] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Манхоф, Милион}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Холандски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Витесе]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Стоук Сити]] [[Категорија:Родени во 2002 година]] 2bbqm0mr7lym4eqars3v63g3s4588hk 0 1373230 5382560 2025-06-21T19:11:28Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Горна Козница | native_name = Горња Козница | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42... 5382560 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Горна Козница | native_name = Горња Козница | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 43 |lats = 32 |latNS = N | longd = 22 |longm = 08 |longs = 06 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 500 | population_footnotes = | population_total = 40 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Горна Козница''' ({{lang-sr|Горња Козница}}) е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 40 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] noar838xwetzwnz7e2w927afadoqo54 0 1373231 5382563 2025-06-21T19:19:24Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Горно Романовце | native_name = Горње Романовце | settlement_type = Населба | image_skyline = Горње Романовце - Gornje Romanovce.jpg | image_alt = | image_caption = Горно Романовце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_l... 5382563 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Горно Романовце | native_name = Горње Романовце | settlement_type = Населба | image_skyline = Горње Романовце - Gornje Romanovce.jpg | image_alt = | image_caption = Горно Романовце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 39 |lats =53 |latNS = N | longd = 22 |longm = 13 |longs = 49 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.417 | population_footnotes = | population_total = 9 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Горно Романовце''' ({{lang-sr|Горње Романовце}}) е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 9 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] d9lajogn2hzlxbxzn2ml5a36y5t0oau 0 1373232 5382565 2025-06-21T19:28:31Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Дањино Село | native_name = Дањино Село | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm =... 5382565 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Дањино Село | native_name = Дањино Село | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 44 |lats = 11 |latNS = N | longd = 22 |longm = 10 |longs = 28 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 976 | population_footnotes = | population_total = 52 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Дањино Село''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 52 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] el4pkv6yxkhj2kpz8tyvtq2wxor594n 5382567 5382565 2025-06-21T19:30:04Z Marco Mitrovich 114460 5382567 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Дањино Село | native_name = Дањино Село | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 44 |lats = 11 |latNS = N | longd = 22 |longm = 10 |longs = 28 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 979 | population_footnotes = | population_total = 52 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Дањино Село''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 52 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] ior63kvqkz694br4qep48bwusuzyjg8 0 1373233 5382568 2025-06-21T19:32:00Z Elchjkop578 123410 додадено нешто минимално 5382568 wikitext text/x-wiki '''Твоја Македонија -''' коалиција формирана од страна на ВМРО-ДПМНЕ за парламентарните избори во 2024, составена од 24 политички субјекти и организации. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://mk.tv21.tv/vmro-dpmne-so-koalitsija-od-24-partii-mitskoski-potpisha-konechen-dogovor-za-nastap-na-parlamentarnite-izbori/|title=ВМРО-ДПМНЕ со коалиција од 24 партии, Мицкоски потпиша конечен договор за настап на парламентарните избори|date=2024-03-29|work=https://mk.tv21.tv/|language=en|accessdate=2025-06-21}}</ref> Меѓу 24-те политички субјекти се Социјалистичката партија на Македонија, Демократскиот сојуз на Павле Трајанов кој прв ја напушти СДСМ, потоа Достоинство на Стојанче Ангелов и Обединети за Македонија на Љубе Бошковски. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://mk.tv21.tv/vmro-dpmne-so-koalitsija-od-24-partii-mitskoski-potpisha-konechen-dogovor-za-nastap-na-parlamentarnite-izbori/|title=ВМРО-ДПМНЕ со коалиција од 24 партии, Мицкоски потпиша конечен договор за настап на парламентарните избори|date=2024-03-29|work=https://mk.tv21.tv/|language=en|accessdate=2025-06-21}}</ref> == Резултати од избори == На [[Македонски парламентарни избори (2024)|парламентарните извори во 2024 година]], коалицијата освоила 436.036 гласа, односно 44.51% од гласовите и освоиле 58 пратенички места. [[ВМРО-ДПМНЕ]], со „[[ВРЕДИ (коалиција)|Вреди]]“ и [[ЗНАМ|Движење ЗНАМ - За наша Македонија]] составија влада , од кои 13 министерства се на [[ВМРО-ДПМНЕ]], 6 се на „[[ВРЕДИ (коалиција)|Вреди]]“, 2 на ЗНАМ, и по 1 на СПМ, Демократската партија на србите во Македонија и Демократски сили на Ромите. lpiogbhsz4pfzvrvr7zpm5gzmsxburn 0 1373234 5382569 2025-06-21T19:36:31Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Дикава | native_name = Дикава | settlement_type = Населба | image_skyline = Дикава - Dikava.jpg | image_alt = | image_caption = Дикава | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = |... 5382569 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Дикава | native_name = Дикава | settlement_type = Населба | image_skyline = Дикава - Dikava.jpg | image_alt = | image_caption = Дикава | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 44 |lats = 16 |latNS = N | longd = 22 |longm = 08 |longs = 35 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 751 | population_footnotes = | population_total = 73 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Дикава''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 73 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 558nohdgulk1aw246w0u1xqbxdtsk0f 0 1373235 5382570 2025-06-21T19:44:16Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Долно Романовце | native_name = Доње Романовце | settlement_type = Населба | image_skyline = Доње Романовце - Donje Romanovce.jpg | image_alt = | image_caption = Долно Романовце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_... 5382570 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Долно Романовце | native_name = Доње Романовце | settlement_type = Населба | image_skyline = Доње Романовце - Donje Romanovce.jpg | image_alt = | image_caption = Долно Романовце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 40 |lats = 23 |latNS = N | longd = 22 |longm = 10 |longs = 30 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 845 | population_footnotes = | population_total = 382 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Долно Романовце''' ({{lang-sr|Доње Романовце}}) е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 382 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] qlra8o4uqj2sb9vojdx2k0fmm1lzlv8 0 1373236 5382572 2025-06-21T19:54:33Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Дуги Дел | native_name = Дуги Дел | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 42 |lats =... 5382572 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Дуги Дел | native_name = Дуги Дел | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 42 |lats = 45 |latNS = N | longd = 22 |longm = 10 |longs = 31 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 564 | population_footnotes = | population_total = 10 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Дуги Дел''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 10 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 8qh806ow3eemin7uja1ly376yref9ut 0 1373237 5382573 2025-06-21T20:04:19Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Дугојница | native_name = Дугојница | settlement_type = Населба | image_skyline = Дугојница - Dugojnica.jpg | image_alt = | image_caption = Табла на влезот во Дугојница | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position =... 5382573 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Дугојница | native_name = Дугојница | settlement_type = Населба | image_skyline = Дугојница - Dugojnica.jpg | image_alt = | image_caption = Табла на влезот во Дугојница | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 40 |lats = 22 |latNS = N | longd = 22 |longm = 07 |longs = 15 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 498 | population_footnotes = | population_total = 201 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Дугојница''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 201 жител.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 68w4653g0zd3q1ka1scpj59e2iaeywt 0 1373238 5382574 2025-06-21T20:12:02Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Загужање | native_name = Загужање | settlement_type = Населба | image_skyline = Загужање - Zagužanje.jpg | image_alt = | image_caption = Загужање | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_m... 5382574 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Загужање | native_name = Загужање | settlement_type = Населба | image_skyline = Загужање - Zagužanje.jpg | image_alt = | image_caption = Загужање | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 42 |lats = 21 |latNS = N | longd = 22 |longm = 08 |longs = 08 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 463 | population_footnotes = | population_total = 925 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Загужање''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 925 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 4hbkxr3fswl33qd71a5fnzceli11cgf 0 1373239 5382576 2025-06-21T20:20:52Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Калабовце | native_name = Калабовце | settlement_type = Населба | image_skyline = Калабовце - Kalabovce.jpg | image_alt = | image_caption = Калабовце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pu... 5382576 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Калабовце | native_name = Калабовце | settlement_type = Населба | image_skyline = Калабовце - Kalabovce.jpg | image_alt = | image_caption = Калабовце | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 41 |lats = 17 |latNS = N | longd = 22 |longm = 07 |longs = 10 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 451 | population_footnotes = | population_total = 80 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Калабовце''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 80 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 65360ne2wbsod8sfzzy9yumu421pwtv 0 1373240 5382579 2025-06-21T20:29:29Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Кијевац | native_name = Кијевац | settlement_type = Населба | image_skyline = Центар у Кијевцу - Centre in Kijevac.jpg | image_alt = | image_caption = Кијевац | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt... 5382579 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Кијевац | native_name = Кијевац | settlement_type = Населба | image_skyline = Центар у Кијевцу - Centre in Kijevac.jpg | image_alt = | image_caption = Кијевац | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 42 |lats = 10 |latNS = N | longd = 22 |longm = 11 |longs = 11 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 915 | population_footnotes = | population_total = 75 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Кијевац''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 75 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] g3z8lk1gb0hv2zkvt6zhvwd5kmhytc9 14 1373241 5382583 2025-06-21T20:37:33Z Dandarmkd 31127 Создадена страница со: [[Категорија:Околии во Македонија по година на основање|1945]] [[Категорија:Појавено во 1945 година во Македонија]] [[Категорија:Држави и територии настанати во 1945 година]] 5382583 wikitext text/x-wiki [[Категорија:Околии во Македонија по година на основање|1945]] [[Категорија:Појавено во 1945 година во Македонија]] [[Категорија:Држави и територии настанати во 1945 година]] c7g9blcq1nvoykjdd02k37784smqhh1 14 1373242 5382584 2025-06-21T20:38:23Z Dandarmkd 31127 Создадена страница со: [[Категорија:Околии во Македонија| ]] 5382584 wikitext text/x-wiki [[Категорија:Околии во Македонија| ]] pd983nu92jq83zguj6pkedxvp7sg3x3 14 1373243 5382586 2025-06-21T20:40:47Z Dandarmkd 31127 Создадена страница со: [[Категорија:Околии во Македонија по година на укинување|1947]] [[Категорија:Престаноци во 1947 година во Македонија]] [[Категорија:Држави и територии распаднати во 1947 година]] 5382586 wikitext text/x-wiki [[Категорија:Околии во Македонија по година на укинување|1947]] [[Категорија:Престаноци во 1947 година во Македонија]] [[Категорија:Држави и територии распаднати во 1947 година]] c2070arnf91kmaz2c074x36vbisxmhg 14 1373244 5382587 2025-06-21T20:41:14Z Dandarmkd 31127 Создадена страница со: [[Категорија:Околии во Македонија| ]] 5382587 wikitext text/x-wiki [[Категорија:Околии во Македонија| ]] pd983nu92jq83zguj6pkedxvp7sg3x3 0 1373245 5382588 2025-06-21T20:54:49Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Колуница | native_name = Колуница | settlement_type = Населба | image_skyline = Црква св. Арханђела у Колуници - Church of Holy Archangels in Kolunica.jpg | image_alt = | image_caption = Црква Свети архангели во Колуница | nickname... 5382588 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Колуница | native_name = Колуница | settlement_type = Населба | image_skyline = Црква св. Арханђела у Колуници - Church of Holy Archangels in Kolunica.jpg | image_alt = | image_caption = Црква Свети архангели во Колуница | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 41 |lats = 00 |latNS = N | longd = 22 |longm = 25 |longs = 00 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.497 | population_footnotes = | population_total = | population_as_of = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17535 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Колуница''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година немало жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Селото е некогаш било претежно [[Бугари|бугарско]]. == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] * [[Западни покраини]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] [[Категорија:Пусти населени места во Србија]] f4rrpn4obd4my6yxl6dxnbit5kruxyp 10 1373246 5382608 2025-06-21T21:54:21Z Dandarmkd 31127 Создадена страница со: {{Navbox with collapsible groups | name = Околии во Македонија | title = [[Околии во Македонија|Околии]] во [[СР Македонија|ДФ/НР/СР Македонија]] (1945-1965) | bodyclass = hlist | state = {{{state|uncollapsed}}} | list1 = * [[Беровска Околија|Беровска]] (1945-1952) * [[Битолска Околија|Битолска]] (1945-1965) * Бродска О... 5382608 wikitext text/x-wiki {{Navbox with collapsible groups | name = Околии во Македонија | title = [[Околии во Македонија|Околии]] во [[СР Македонија|ДФ/НР/СР Македонија]] (1945-1965) | bodyclass = hlist | state = {{{state|uncollapsed}}} | list1 = * [[Беровска Околија|Беровска]] (1945-1952) * [[Битолска Околија|Битолска]] (1945-1965) * [[Бродска Околија|Бродска]] (1945-1952) * [[Валандовска Околија|Валандовска]] (1945-1947) * [[Титоввелешка Околија|Велешка/Титоввелешка]] (1945-1965) * [[Гевгелиска Околија|Гевгелиска]] (1945-1955) * [[Гостиварска Околија|Гостиварска]] (1945-1955) * [[Дебарска Околија|Дебарска]] (1945-1955) * [[Демирхисарска Околија|Демирхисарска]] (1945-1952) * [[Драчевска Околија|Драчевска]] (1945-1947) * [[Ѓорчепетровска Околија|Ѓорчепетровска]] (1945-1952) * [[Кавадаречка Околија|Кавадаречка]] (1945-1952) * [[Кичевска Околија|Кичевска]] (1945-1955) * [[Козјачка Околија|Козјачка]] (1945-1947) * [[Кочанска Околија|Кочанска]] (1945-1955) * [[Кратовска Околија|Кратовска]] (1945-1952) * [[Кривопаланечка Околија|Кривопаланечка]] (1945-1955) * [[Крушевска Околија|Крушевска]] (1945-1952) * [[Кумановска Околија|Кумановска]] (1945-1965) * [[Мариовска Околија|Мариовска]] (1945-1947) * [[Маџарска Околија|Маџарска]] (1945-1947) * [[Неготинска Околија|Неготинска]] (1945-1947) * [[Овчеполска Околија|Овчеполска]] (1952-1955) * [[Охридска Околија|Охридска]] (1945-1965) * [[Прилепска Околија|Прилепска]] (1945-1955) * [[Радовишка Околија|Радовишка]] (1945-1952) * [[Преспанска Околија|Ресенска/Преспанска]] (1945-1955) * [[Ростушка Околија|Ростушка]] (1945) * [[Светиниколска Околија|Светиниколска]] (1945-1952) * [[Скопска Околија|Скопска]] (1945-1965) * [[Струмичка Околија|Струмичка]] (1945-1955) * [[Струшка Околија|Струшка]] (1945-1952) * [[Теаречка Околија|Теаречка]] (1945-1947) * [[Тетовска Околија|Тетовска]] (1945-1965) * [[Тиквешка Околија|Тиквешка]] (1952-1955) * [[Делчевска Околија|Царевоселска/Делчевска]] (1945-1952) * [[Штипска Околија|Штипска]] (1945-1952, 1955-1965) <br /> Посебни единици со статус на околија: * [[Општина Битола|Град Битола]] (1947-1950) * [[Општина Куманово|Град Куманово]] (1947-1950) * [[Општина Охрид|Град Охрид]] (1947-1950) * [[Општина Прилеп|Град Прилеп]] (1947-1950) * [[Град Скопје]] (1945-1947) * [[Општина Струмица|Град Струмица]] (1947-1950) * [[Општина Тетово|Град Тетово]] (1947-1950) * [[Општина Велес|Град Титов Велес]] (1947-1950) * [[Општина Штип|Град Штип]] (1947-1950) | below = }} <noinclude>[[Категорија:Предлошки за околии во Македонија]][[Категорија:Околии во Македонија|Ψ]]</noinclude> 1ptnz4avnkyv85xuukioudzajwkev3v 0 1373247 5382609 2025-06-21T21:55:13Z Dandarmkd 31127 Создадена страница со: {{Infobox former subdivision |_noautocat = |native_name = |conventional_long_name = Драчевска Околија |common_name = Драчевска Околија |subdivision = [[Околии во Македонија|Околија]] |nation = [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]], [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]] |demonym = |status_text... 5382609 wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision |_noautocat = |native_name = |conventional_long_name = Драчевска Околија |common_name = Драчевска Околија |subdivision = [[Околии во Македонија|Околија]] |nation = [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]], [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]] |demonym = |status_text = |government_type = |title_leader = |title_deputy = |leader1 = |year_leader1 = |deputy1 = |year_deputy1 = |legislature = |house1 = |house2 = |type_house1 = |type_house2 = |capital = [[Драчево]] |entities = 19 [[Општини во Македонија|месни народни одбори]]: [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], [[Општина Цветово|Цветово]] |coordinates = |motto = |anthem = |political_subdiv = Држава: [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]]<br /> Република: [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]]<br /> Округ: [[Скопски Округ|Скопски]] (1945-1947) |today = [[Скопски Регион]] |year_start = 1945 |year_end = 1947 |event_start = Основање на Драчевската Околија |date_start = |event_end = Укинување на Драчевската Околија |date_end = |event1 = |date_event1 = |event2 = |date_event2 = |event3 = |date_event3 = |event4 = |date_event4 = |event5 = |date_event5 = |life_span = |era = |event_pre = |date_pre = |event_post = |date_post = <!-- Images --> |image_flag = |image_border = |flag_type = |flag = |image_coat = |symbol_type = |symbol = |image_map = |image_map_caption = |p1 = |flag_p1 = |border_p1 = |image_p1 = |s1 = Скопска Околија |s2 = |flag_s1 = |border_s1 = |image_s1 = |stat_year1 = |stat_area1 = |stat_pop1 = |stat_year2 = |stat_area2 = |stat_pop2 = |area_lost1 = |lost_to1 = |area_lost_year1 = |area_gained1 = |gained_from1 = |area_gained_year1 = |Status = |Government = |Arms = |arms_caption = |Civic = |civic_caption = |HQ = |CodeName = |Code = |DivisionsNames = |DivisionsMap = |divisions_map_caption = |membership_title1 = |membership1 = |membership_title2 = |membership2 = |membership_title3 = |membership3 = |membership_title4 = |membership4 = |membership_title5 = |membership5 = |footnotes = }} '''Драчевска Околија''' ― поранешна [[Околии во Македонија|околија]] во [[Македонија]], која постоела во периодот 1945-1947. ==Историја== Драчевската Околија бил основан во 1945 година. Таа бил дел од [[Скопски Округ|Скопскиот Округ]] и седиште на околијата било во Драчево. Нејзини составни месни народни одбори ([[Општини во Македонија|општини]]) биле [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], и [[Општина Цветово|Цветово]].<ref>{{наведено списание | author= | title=За определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305114603/http://slvesnik.com.mk/issues/561d856cacde47a384149ddccf5d5599.pdf | work= | pages=150, 155-156 | issue=24 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Федерална Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=27 ноември 1945 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> Во 1947 година, според новата административна поделба, Драчевската Околија бил укината на сметка на соседната и проширена [[Скопска Околија]].<ref>{{наведено списание | author= | title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305185452/http://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf | work= | pages=29-30 | issue=2 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Народна Република Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=30 јануари 1947 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Околии во Македонија}} {{Драчевска Околија}} [[Категорија:Драчевска Околија| ]] 7xwcyh5ccpwy5fpqk86mho1xqt2cq3v 5382610 5382609 2025-06-21T21:55:42Z Dandarmkd 31127 5382610 wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision |_noautocat = |native_name = |conventional_long_name = Драчевска Околија |common_name = Драчевска Околија |subdivision = [[Околии во Македонија|Околија]] |nation = [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]], [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]] |demonym = |status_text = |government_type = |title_leader = |title_deputy = |leader1 = |year_leader1 = |deputy1 = |year_deputy1 = |legislature = |house1 = |house2 = |type_house1 = |type_house2 = |capital = [[Драчево]] |entities = 19 [[Општини во Македонија|месни народни одбори]]: [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], [[Општина Цветово|Цветово]] |coordinates = |motto = |anthem = |political_subdiv = Држава: [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]]<br /> Република: [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]]<br /> Округ: [[Скопски Округ|Скопски]] |today = [[Скопски Регион]] |year_start = 1945 |year_end = 1947 |event_start = Основање на Драчевската Околија |date_start = |event_end = Укинување на Драчевската Околија |date_end = |event1 = |date_event1 = |event2 = |date_event2 = |event3 = |date_event3 = |event4 = |date_event4 = |event5 = |date_event5 = |life_span = |era = |event_pre = |date_pre = |event_post = |date_post = <!-- Images --> |image_flag = |image_border = |flag_type = |flag = |image_coat = |symbol_type = |symbol = |image_map = |image_map_caption = |p1 = |flag_p1 = |border_p1 = |image_p1 = |s1 = Скопска Околија |s2 = |flag_s1 = |border_s1 = |image_s1 = |stat_year1 = |stat_area1 = |stat_pop1 = |stat_year2 = |stat_area2 = |stat_pop2 = |area_lost1 = |lost_to1 = |area_lost_year1 = |area_gained1 = |gained_from1 = |area_gained_year1 = |Status = |Government = |Arms = |arms_caption = |Civic = |civic_caption = |HQ = |CodeName = |Code = |DivisionsNames = |DivisionsMap = |divisions_map_caption = |membership_title1 = |membership1 = |membership_title2 = |membership2 = |membership_title3 = |membership3 = |membership_title4 = |membership4 = |membership_title5 = |membership5 = |footnotes = }} '''Драчевска Околија''' ― поранешна [[Околии во Македонија|околија]] во [[Македонија]], која постоела во периодот 1945-1947. ==Историја== Драчевската Околија бил основан во 1945 година. Таа бил дел од [[Скопски Округ|Скопскиот Округ]] и седиште на околијата било во Драчево. Нејзини составни месни народни одбори ([[Општини во Македонија|општини]]) биле [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], и [[Општина Цветово|Цветово]].<ref>{{наведено списание | author= | title=За определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305114603/http://slvesnik.com.mk/issues/561d856cacde47a384149ddccf5d5599.pdf | work= | pages=150, 155-156 | issue=24 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Федерална Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=27 ноември 1945 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> Во 1947 година, според новата административна поделба, Драчевската Околија бил укината на сметка на соседната и проширена [[Скопска Околија]].<ref>{{наведено списание | author= | title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305185452/http://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf | work= | pages=29-30 | issue=2 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Народна Република Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=30 јануари 1947 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Околии во Македонија}} {{Драчевска Околија}} [[Категорија:Драчевска Околија| ]] rtp16dz64wd0avszmcgl33d8bu165sa 5382631 5382610 2025-06-21T23:22:41Z Dandarmkd 31127 5382631 wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision |_noautocat = |native_name = |conventional_long_name = Драчевска Околија |common_name = Драчевска Околија |subdivision = [[Околии во Македонија|Околија]] |nation = [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]], [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]] |demonym = |status_text = |government_type = |title_leader = |title_deputy = |leader1 = |year_leader1 = |deputy1 = |year_deputy1 = |legislature = |house1 = |house2 = |type_house1 = |type_house2 = |capital = [[Драчево]] |entities = 19 [[Општини во Македонија|месни народни одбори]]: [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], [[Општина Цветово|Цветово]] |coordinates = |motto = |anthem = |political_subdiv = Држава: [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]]<br /> Република: [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]]<br /> Округ: [[Скопски Округ|Скопски]] |today = [[Скопски Регион]] |year_start = 1945 |year_end = 1947 |event_start = Основање на Драчевската Околија |date_start = |event_end = Укинување на Драчевската Околија |date_end = |event1 = |date_event1 = |event2 = |date_event2 = |event3 = |date_event3 = |event4 = |date_event4 = |event5 = |date_event5 = |life_span = |era = |event_pre = |date_pre = |event_post = |date_post = <!-- Images --> |image_flag = |image_border = |flag_type = |flag = |image_coat = |symbol_type = |symbol = |image_map = |image_map_caption = |p1 = |flag_p1 = |border_p1 = |image_p1 = |s1 = Скопска Околија |s2 = |flag_s1 = |border_s1 = |image_s1 = |stat_year1 = |stat_area1 = |stat_pop1 = |stat_year2 = |stat_area2 = |stat_pop2 = |area_lost1 = |lost_to1 = |area_lost_year1 = |area_gained1 = |gained_from1 = |area_gained_year1 = |Status = |Government = |Arms = |arms_caption = |Civic = |civic_caption = |HQ = |CodeName = |Code = |DivisionsNames = |DivisionsMap = |divisions_map_caption = |membership_title1 = |membership1 = |membership_title2 = |membership2 = |membership_title3 = |membership3 = |membership_title4 = |membership4 = |membership_title5 = |membership5 = |footnotes = }} '''Драчевска Околија''' ― поранешна [[Околии во Македонија|околија]] во [[Македонија]], која постоела во периодот 1945-1947. ==Историја== Драчевската Околија бил основан во 1945 година. Таа бил дел од [[Скопски Округ|Скопскиот Округ]] и седиште на околијата било во [[Драчево]]. Нејзини составни месни народни одбори ([[Општини во Македонија|општини]]) биле [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], и [[Општина Цветово|Цветово]].<ref>{{наведено списание | author= | title=За определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305114603/http://slvesnik.com.mk/issues/561d856cacde47a384149ddccf5d5599.pdf | work= | pages=150, 155-156 | issue=24 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Федерална Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=27 ноември 1945 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> Во 1947 година, според новата административна поделба, Драчевската Околија бил укината на сметка на соседната и проширена [[Скопска Околија]].<ref>{{наведено списание | author= | title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305185452/http://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf | work= | pages=29-30 | issue=2 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Народна Република Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=30 јануари 1947 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Околии во Македонија}} {{Драчевска Околија}} [[Категорија:Драчевска Околија| ]] 91ae6rd822zv8en6heru7hxmdqy6ne2 5382635 5382631 2025-06-22T00:36:39Z Dandarmkd 31127 5382635 wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision |_noautocat = |native_name = |conventional_long_name = Драчевска Околија |common_name = Драчевска Околија |subdivision = [[Околии во Македонија|Околија]] |nation = [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]], [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]] |demonym = |status_text = |government_type = |title_leader = |title_deputy = |leader1 = |year_leader1 = |deputy1 = |year_deputy1 = |legislature = |house1 = |house2 = |type_house1 = |type_house2 = |capital = [[Драчево]] |entities = 19 [[Општини во Македонија|месни народни одбори]]: [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], [[Општина Цветово|Цветово]] |coordinates = |motto = |anthem = |political_subdiv = Држава: [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]]<br /> Република: [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]]<br /> Округ: [[Скопски Округ|Скопски]] |today = [[Скопски Регион]] |year_start = 1945 |year_end = 1947 |event_start = Основање на Драчевската Околија |date_start = |event_end = Укинување на Драчевската Околија |date_end = |event1 = |date_event1 = |event2 = |date_event2 = |event3 = |date_event3 = |event4 = |date_event4 = |event5 = |date_event5 = |life_span = |era = |event_pre = |date_pre = |event_post = |date_post = <!-- Images --> |image_flag = |image_border = |flag_type = |flag = |image_coat = |symbol_type = |symbol = |image_map = |image_map_caption = |p1 = |flag_p1 = |border_p1 = |image_p1 = |s1 = Скопска Околија |s2 = |flag_s1 = |border_s1 = |image_s1 = |stat_year1 = |stat_area1 = |stat_pop1 = |stat_year2 = |stat_area2 = |stat_pop2 = |area_lost1 = |lost_to1 = |area_lost_year1 = |area_gained1 = |gained_from1 = |area_gained_year1 = |Status = |Government = |Arms = |arms_caption = |Civic = |civic_caption = |HQ = |CodeName = |Code = |DivisionsNames = |DivisionsMap = |divisions_map_caption = |membership_title1 = |membership1 = |membership_title2 = |membership2 = |membership_title3 = |membership3 = |membership_title4 = |membership4 = |membership_title5 = |membership5 = |footnotes = }} '''Драчевска Околија''' ― поранешна [[Околии во Македонија|околија]] во [[Македонија]], која постоела во периодот 1945-1947. ==Историја== Драчевската Околија била основана во 1945 година. Таа бил дел од [[Скопски Округ|Скопскиот Округ]] и седиште на околијата било во [[Драчево]]. Нејзини составни месни народни одбори ([[Општини во Македонија|општини]]) биле [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], и [[Општина Цветово|Цветово]].<ref>{{наведено списание | author= | title=За определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305114603/http://slvesnik.com.mk/issues/561d856cacde47a384149ddccf5d5599.pdf | work= | pages=150, 155-156 | issue=24 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Федерална Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=27 ноември 1945 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> Во 1947 година, според новата административна поделба, Драчевската Околија бил укината на сметка на соседната и проширена [[Скопска Околија]].<ref>{{наведено списание | author= | title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305185452/http://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf | work= | pages=29-30 | issue=2 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Народна Република Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=30 јануари 1947 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Околии во Македонија}} {{Драчевска Околија}} [[Категорија:Драчевска Околија| ]] 52muok2o9i4lop2yjbm1sqlx1qmwhgz 5382636 5382635 2025-06-22T00:37:15Z Dandarmkd 31127 5382636 wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision |_noautocat = |native_name = |conventional_long_name = Драчевска Околија |common_name = Драчевска Околија |subdivision = [[Околии во Македонија|Околија]] |nation = [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]], [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]] |demonym = |status_text = |government_type = |title_leader = |title_deputy = |leader1 = |year_leader1 = |deputy1 = |year_deputy1 = |legislature = |house1 = |house2 = |type_house1 = |type_house2 = |capital = [[Драчево]] |entities = 19 [[Општини во Македонија|месни народни одбори]]: [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], [[Општина Цветово|Цветово]] |coordinates = |motto = |anthem = |political_subdiv = Држава: [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]]<br /> Република: [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]]<br /> Округ: [[Скопски Округ|Скопски]] |today = [[Скопски Регион]] |year_start = 1945 |year_end = 1947 |event_start = Основање на Драчевската Околија |date_start = |event_end = Укинување на Драчевската Околија |date_end = |event1 = |date_event1 = |event2 = |date_event2 = |event3 = |date_event3 = |event4 = |date_event4 = |event5 = |date_event5 = |life_span = |era = |event_pre = |date_pre = |event_post = |date_post = <!-- Images --> |image_flag = |image_border = |flag_type = |flag = |image_coat = |symbol_type = |symbol = |image_map = |image_map_caption = |p1 = |flag_p1 = |border_p1 = |image_p1 = |s1 = Скопска Околија |s2 = |flag_s1 = |border_s1 = |image_s1 = |stat_year1 = |stat_area1 = |stat_pop1 = |stat_year2 = |stat_area2 = |stat_pop2 = |area_lost1 = |lost_to1 = |area_lost_year1 = |area_gained1 = |gained_from1 = |area_gained_year1 = |Status = |Government = |Arms = |arms_caption = |Civic = |civic_caption = |HQ = |CodeName = |Code = |DivisionsNames = |DivisionsMap = |divisions_map_caption = |membership_title1 = |membership1 = |membership_title2 = |membership2 = |membership_title3 = |membership3 = |membership_title4 = |membership4 = |membership_title5 = |membership5 = |footnotes = }} '''Драчевска Околија''' ― поранешна [[Околии во Македонија|околија]] во [[Македонија]], која постоела во периодот 1945-1947. ==Историја== Драчевската Околија била основана во 1945 година. Таа била дел од [[Скопски Округ|Скопскиот Округ]] и седиште на околијата било во [[Драчево]]. Нејзини составни месни народни одбори ([[Општини во Македонија|општини]]) биле [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], и [[Општина Цветово|Цветово]].<ref>{{наведено списание | author= | title=За определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305114603/http://slvesnik.com.mk/issues/561d856cacde47a384149ddccf5d5599.pdf | work= | pages=150, 155-156 | issue=24 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Федерална Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=27 ноември 1945 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> Во 1947 година, според новата административна поделба, Драчевската Околија бил укината на сметка на соседната и проширена [[Скопска Околија]].<ref>{{наведено списание | author= | title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305185452/http://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf | work= | pages=29-30 | issue=2 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Народна Република Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=30 јануари 1947 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Околии во Македонија}} {{Драчевска Околија}} [[Категорија:Драчевска Околија| ]] 0q7olb08cuxk6nb1c3tzz685oj0ir0j 5382637 5382636 2025-06-22T00:41:58Z Dandarmkd 31127 /* Историја */ 5382637 wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision |_noautocat = |native_name = |conventional_long_name = Драчевска Околија |common_name = Драчевска Околија |subdivision = [[Околии во Македонија|Околија]] |nation = [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]], [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]] |demonym = |status_text = |government_type = |title_leader = |title_deputy = |leader1 = |year_leader1 = |deputy1 = |year_deputy1 = |legislature = |house1 = |house2 = |type_house1 = |type_house2 = |capital = [[Драчево]] |entities = 19 [[Општини во Македонија|месни народни одбори]]: [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], [[Општина Цветово|Цветово]] |coordinates = |motto = |anthem = |political_subdiv = Држава: [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]]<br /> Република: [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]]<br /> Округ: [[Скопски Округ|Скопски]] |today = [[Скопски Регион]] |year_start = 1945 |year_end = 1947 |event_start = Основање на Драчевската Околија |date_start = |event_end = Укинување на Драчевската Околија |date_end = |event1 = |date_event1 = |event2 = |date_event2 = |event3 = |date_event3 = |event4 = |date_event4 = |event5 = |date_event5 = |life_span = |era = |event_pre = |date_pre = |event_post = |date_post = <!-- Images --> |image_flag = |image_border = |flag_type = |flag = |image_coat = |symbol_type = |symbol = |image_map = |image_map_caption = |p1 = |flag_p1 = |border_p1 = |image_p1 = |s1 = Скопска Околија |s2 = |flag_s1 = |border_s1 = |image_s1 = |stat_year1 = |stat_area1 = |stat_pop1 = |stat_year2 = |stat_area2 = |stat_pop2 = |area_lost1 = |lost_to1 = |area_lost_year1 = |area_gained1 = |gained_from1 = |area_gained_year1 = |Status = |Government = |Arms = |arms_caption = |Civic = |civic_caption = |HQ = |CodeName = |Code = |DivisionsNames = |DivisionsMap = |divisions_map_caption = |membership_title1 = |membership1 = |membership_title2 = |membership2 = |membership_title3 = |membership3 = |membership_title4 = |membership4 = |membership_title5 = |membership5 = |footnotes = }} '''Драчевска Околија''' ― поранешна [[Околии во Македонија|околија]] во [[Македонија]], која постоела во периодот 1945-1947. ==Историја== Драчевската Околија била основана во 1945 година. Таа била дел од [[Скопски Округ|Скопскиот Округ]] и седиште на околијата било во [[Драчево]]. Нејзини составни месни народни одбори ([[Општини во Македонија|општини]]) биле [[Општина Батинци|Батинци]], [[Општина Вражале|Вражале]], [[Општина Гара Зелениково|Гара Зелениково]], [[Општина Говрлево|Говрлево]], [[Општина Горно Количани|Горно Количани]], [[Општина Горно Лисиче|Горно Лисиче]], [[Општина Гумалево|Гумалево]], [[Општина Долно Количани|Долно Количани]], [[Општина Драчевица|Драчевица]], [[Општина Драчево|Драчево]], [[Општина Држилово|Држилово]], [[Општина Елово|Елово]], [[Општина Зелениково|Зелениково]], [[Општина Јаболци|Јаболци]], [[Општина Морани|Морани]], [[Општина Палиград|Палиград]], [[Општина Патишка Река|Патишка Река]], [[Општина Ракотинци|Ракотинци]], [[Општина Сопиште|Сопиште]], [[Општина Студеничани|Студеничани]], [[Општина Умово|Умово]], и [[Општина Цветово|Цветово]].<ref>{{наведено списание | author= | title=За определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305114603/http://slvesnik.com.mk/issues/561d856cacde47a384149ddccf5d5599.pdf | work= | pages=150, 155-156 | issue=24 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Федерална Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=27 ноември 1945 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> Во 1947 година, според новата административна поделба, Драчевската Околија била укината на сметка на соседната и проширена [[Скопска Околија]].<ref>{{наведено списание | author= | title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305185452/http://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf | work= | pages=29-30 | issue=2 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Народна Република Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=30 јануари 1947 | accessdate=21 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Околии во Македонија}} {{Драчевска Околија}} [[Категорија:Драчевска Околија| ]] jm9wyw4m57jykrrwe5wp70tg7eiy73n 14 1373248 5382612 2025-06-21T21:56:28Z Carshalton 30527 Создадена страница со: [[Категорија:Премиер-лига]] [[Категорија:Британија (Стадион)]] 5382612 wikitext text/x-wiki [[Категорија:Премиер-лига]] [[Категорија:Британија (Стадион)]] e2ve7b9xjzcpwspwac2mvhuclvebo70 0 1373249 5382629 2025-06-21T22:48:55Z Carshalton 30527 Создадена страница со: {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} Порт... 5382629 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} [[Португалија]] | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | currentclub = {{fbu POR U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(35 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | years1 = 1991-1998 | caps1 = 86 | goals1 = 2 | clubs1 = {{Fb team Porto}} | years2 = 1991-1992 | caps2 = 32 | goals2 = 2 | clubs2 = →{{Fb team Rio Ave}} | years3 = 1998-2005 | caps3 = 191 | goals3 = 5 | clubs3 = {{Fb team Sporting Lisboa}} | years4 = 2005-2006 | caps4 = 15 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Belenenses}} | nationalyears1 = 1993-1994 |nationalcaps1 = 17 |nationalgoals1 = 0 |nationalteam1 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | nationalyears2 = 1994-2004 |nationalcaps2 = 45 |nationalgoals2 = 1 |nationalteam2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | manageryears1 = 2009 |managerclubs1 = {{Fb team Belenenses}} | manageryears2 = 2010- |managerclubs2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | manageryears3 = 2016 |managerclubs3 = {{flagsport|POR}} [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија (олимп.)]] }} '''Руи Жорж де Соуса Дијаш Македо де Оливеира''' (роден на [[22 март]] [[1973]] година, во [[Вила Нова де Гаја]]) или само '''Руи Жорж''' — [[Португалија|португалски]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], чиј селектор е уште од 2010 година. {{Состав на Португалија на ЕП фудбал 2000}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2015}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жорж, Руи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рио Аве]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Спортинг Лисабон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Белененсеш]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] bpq0nrg6mpaxl4wqipukb7pc10l4chh 5382666 5382629 2025-06-22T08:32:51Z Carshalton 30527 5382666 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} [[Португалија]] | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | currentclub = {{fbu POR U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(33 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | years1 = 1991-1998 | caps1 = 86 | goals1 = 2 | clubs1 = {{Fb team Porto}} | years2 = 1991-1992 | caps2 = 32 | goals2 = 2 | clubs2 = →{{Fb team Rio Ave}} | years3 = 1998-2005 | caps3 = 191 | goals3 = 5 | clubs3 = {{Fb team Sporting Lisboa}} | years4 = 2005-2006 | caps4 = 15 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Belenenses}} | nationalyears1 = 1993-1994 |nationalcaps1 = 17 |nationalgoals1 = 0 |nationalteam1 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | nationalyears2 = 1994-2004 |nationalcaps2 = 45 |nationalgoals2 = 1 |nationalteam2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | manageryears1 = 2009 |managerclubs1 = {{Fb team Belenenses}} | manageryears2 = 2010- |managerclubs2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | manageryears3 = 2016 |managerclubs3 = {{flagsport|POR}} [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија (олимп.)]] }} '''Руи Жорж де Соуса Дијаш Македо де Оливеира''' (роден на [[22 март]] [[1973]] година, во [[Вила Нова де Гаја]]) или само '''Руи Жорж''' — [[Португалија|португалски]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], чиј селектор е уште од 2010 година. Целата своја играчка кариера тој ја поминал во Португалија, носејќи ги главно дресовите на гигантите [[ФК Порто|Порто]], шест сезони (1992-1998), и [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], седум сезони (1998-2005). За [[Фудбалска репрезентација на Португалија|португалската репрезентација]] одиграл вкупно 45 натпревари и постигнал еден гол, претставувајќи ја земјата на [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и на две [[Европско првенство во фудбал|Европски првенства]] ([[Европско првенство во фудбал 2000|2000]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|2004]]). По завршувањето на играчката кариера на 33-годишна возраст, тој започнал да работи како тренер во клубот во кој ја завршил својата кариера, [[Белененсеш]]. Во 2010 година, бил назначен за селектор на [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], функција која ја врши до денес. Во меѓувреме, тој исто така ја водел и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Олимпијадата 2016]] во [[Рио де Жанеиро|Рио]]. {{Состав на Португалија на ЕП фудбал 2000}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2015}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жорж, Руи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рио Аве]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Спортинг Лисабон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Белененсеш]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] 4hgc3lwxcrudlkl5wg8nregj9gv5t07 5382674 5382666 2025-06-22T09:03:25Z Carshalton 30527 5382674 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} [[Португалија]] | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | currentclub = {{fbu POR U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(33 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | years1 = 1991-1998 | caps1 = 86 | goals1 = 2 | clubs1 = {{Fb team Porto}} | years2 = 1991-1992 | caps2 = 32 | goals2 = 2 | clubs2 = →{{Fb team Rio Ave}} | years3 = 1998-2005 | caps3 = 191 | goals3 = 5 | clubs3 = {{Fb team Sporting Lisboa}} | years4 = 2005-2006 | caps4 = 15 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Belenenses}} | nationalyears1 = 1993-1994 |nationalcaps1 = 17 |nationalgoals1 = 0 |nationalteam1 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | nationalyears2 = 1994-2004 |nationalcaps2 = 45 |nationalgoals2 = 1 |nationalteam2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | manageryears1 = 2009 |managerclubs1 = {{Fb team Belenenses}} | manageryears2 = 2010- |managerclubs2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | manageryears3 = 2016 |managerclubs3 = {{flagsport|POR}} [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија (олимп.)]] }} '''Руи Жорж де Соуса Дијаш Македо де Оливеира''' (роден на [[22 март]] [[1973]] година, во [[Вила Нова де Гаја]]) или само '''Руи Жорж''' — [[Португалија|португалски]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], чиј селектор е уште од 2010 година. Целата своја играчка кариера тој ја поминал во Португалија, носејќи ги главно дресовите на гигантите [[ФК Порто|Порто]], шест сезони (1992-1998), и [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], седум сезони (1998-2005). За [[Фудбалска репрезентација на Португалија|португалската репрезентација]] одиграл вкупно 45 натпревари и постигнал еден гол, претставувајќи ја земјата на [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и на две [[Европско првенство во фудбал|Европски првенства]] ([[Европско првенство во фудбал 2000|2000]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|2004]]). По завршувањето на играчката кариера на 33-годишна возраст, тој започнал да работи како тренер во клубот во кој ја завршил својата кариера, [[Белененсеш]]. Во 2010 година, бил назначен за селектор на [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], функција која ја врши до денес. Во меѓувреме, тој исто така ја водел и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Олимпијадата 2016]] во [[Рио де Жанеиро|Рио]]. ==Клупска кариера== Руи Жорж е роден во [[Вила Нова де Гаја]], [[Порто (округ)|округот Порто]], започнувајќи ја својата фудбалска кариера во локалниот клуб, [[ФК Порто]]. За сезоната 1991-1992, тој бил позајмен на [[ФК Рио Аве|Рио Аве]] во [[Сегунда лига (Португалија)|втората португалска лига]], со кој го направил своето професионално деби. Враќајќи се во својот прв клуб во 1992 година, иако никогаш не бил неоспорен стартер во Порто (играјќи повеќе од 20 натпревари само двапати во текот на шестгодишниот престој во клубот), тој сепак дал значаен придонес во освојувањето на пет титули во [[Примеира лига|португалското првенство]] и три [[Фудбалски куп на Португалија|национални купови]]. Во јули 1998 година, Руи Жорж потпишал за [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], каде што останал во следните седум години, играјќи како стартер во најголемиот дел од годините од неговиот престој таму и додавајќи уште две првенствени титули во својата ризница со трофеи, освоени во [[Примеира лига 1999-2000|сезоната 1999-2000]] и [[Двојна круна (фудбал)|двојната круна]] освоена во сезоната [[ФК Спортинг Лиабон сезона 2001–2002|2001-2002]].<ref>{{cite news|url=https://www.dn.pt/desportos/a-ultima-vez-que-o-sporting-foi-campeao-foi-ha-18-anos-12125810.html|title=A última vez que o Sporting foi campeão foi há 18 anos|trans-title=Last time Sporting were champions was 18 years ago|newspaper=[[Diário de Notícias]]|first=Isaura|last=Almeida|language=pt|date=28 April 2020|access-date=6 June 2021}}</ref> Во сезоната 2005–2006, неговата последна во играчката кариера, тој играл за друг [[Лисабон|лисабонски]] клуб, [[Белененсеш]]. По завршувањето на сезоната, тој се пензионирал од активното играње фудбал - на возраст од 33 години, со повеќе од 400 официјални настапи во кариерата - и се приклучил на младинскиот тренерски штаб на својот последен клуб.<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/mister-rui-jorge-vai-treinar-juniores-do-belenenses-queria-jogar-mais-um-ano|title="Mister" Rui Jorge vai treinar juniores do Belenenses: "Queria jogar mais um ano..."|trans-title=Mister Rui Jorge will coach Belenenses juniors: "I wanted to play another year..."|publisher=Mais Futebol|first=Ricardo|last=Gouveia|language=pt|date=19 July 2006|access-date=6 June 2021}}</ref> {{Состав на Португалија на ЕП фудбал 2000}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2015}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жорж, Руи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рио Аве]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Спортинг Лисабон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Белененсеш]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] s6qnd2upboljs2jw1am20j5ea39vvwo 5382681 5382674 2025-06-22T09:16:06Z Carshalton 30527 5382681 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} [[Португалија]] | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | currentclub = {{fbu POR U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(33 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | years1 = 1991-1998 | caps1 = 86 | goals1 = 2 | clubs1 = {{Fb team Porto}} | years2 = 1991-1992 | caps2 = 32 | goals2 = 2 | clubs2 = →{{Fb team Rio Ave}} | years3 = 1998-2005 | caps3 = 191 | goals3 = 5 | clubs3 = {{Fb team Sporting Lisboa}} | years4 = 2005-2006 | caps4 = 15 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Belenenses}} | nationalyears1 = 1993-1994 |nationalcaps1 = 17 |nationalgoals1 = 0 |nationalteam1 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | nationalyears2 = 1994-2004 |nationalcaps2 = 45 |nationalgoals2 = 1 |nationalteam2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | manageryears1 = 2009 |managerclubs1 = {{Fb team Belenenses}} | manageryears2 = 2010- |managerclubs2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | manageryears3 = 2016 |managerclubs3 = {{flagsport|POR}} [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија (олимп.)]] }} '''Руи Жорж де Соуса Дијаш Македо де Оливеира''' (роден на [[22 март]] [[1973]] година, во [[Вила Нова де Гаја]]) или само '''Руи Жорж''' — [[Португалија|португалски]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], чиј селектор е уште од 2010 година. Целата своја играчка кариера тој ја поминал во Португалија, носејќи ги главно дресовите на гигантите [[ФК Порто|Порто]], шест сезони (1992-1998), и [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], седум сезони (1998-2005). За [[Фудбалска репрезентација на Португалија|португалската репрезентација]] одиграл вкупно 45 натпревари и постигнал еден гол, претставувајќи ја земјата на [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и на две [[Европско првенство во фудбал|Европски првенства]] ([[Европско првенство во фудбал 2000|2000]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|2004]]). По завршувањето на играчката кариера на 33-годишна возраст, тој започнал да работи како тренер во клубот во кој ја завршил својата кариера, [[Белененсеш]]. Во 2010 година, бил назначен за селектор на [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], функција која ја врши до денес. Во меѓувреме, тој исто така ја водел и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Олимпијадата 2016]] во [[Рио де Жанеиро|Рио]]. ==Клупска кариера== Руи Жорж е роден во [[Вила Нова де Гаја]], [[Порто (округ)|округот Порто]], започнувајќи ја својата фудбалска кариера во локалниот клуб, [[ФК Порто]]. За сезоната 1991-1992, тој бил позајмен на [[ФК Рио Аве|Рио Аве]] во [[Сегунда лига (Португалија)|втората португалска лига]], со кој го направил своето професионално деби. Враќајќи се во својот прв клуб во 1992 година, иако никогаш не бил неоспорен стартер во Порто (играјќи повеќе од 20 натпревари само двапати во текот на шестгодишниот престој во клубот), тој сепак дал значаен придонес во освојувањето на пет титули во [[Примеира лига|португалското првенство]] и три [[Фудбалски куп на Португалија|национални купови]]. Во јули 1998 година, Руи Жорж потпишал за [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], каде што останал во следните седум години, играјќи како стартер во најголемиот дел од годините од неговиот престој таму и додавајќи уште две првенствени титули во својата ризница со трофеи, освоени во [[Примеира лига 1999-2000|сезоната 1999-2000]] и [[Двојна круна (фудбал)|двојната круна]] освоена во сезоната [[ФК Спортинг Лиабон сезона 2001–2002|2001-2002]].<ref>{{cite news|url=https://www.dn.pt/desportos/a-ultima-vez-que-o-sporting-foi-campeao-foi-ha-18-anos-12125810.html|title=A última vez que o Sporting foi campeão foi há 18 anos|trans-title=Last time Sporting were champions was 18 years ago|newspaper=[[Diário de Notícias]]|first=Isaura|last=Almeida|language=pt|date=28 April 2020|access-date=6 June 2021}}</ref> Во сезоната 2005–2006, неговата последна во играчката кариера, тој играл за друг [[Лисабон|лисабонски]] клуб, [[Белененсеш]]. По завршувањето на сезоната, тој се пензионирал од активното играње фудбал - на возраст од 33 години, со повеќе од 400 официјални настапи во кариерата - и се приклучил на младинскиот тренерски штаб на својот последен клуб.<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/mister-rui-jorge-vai-treinar-juniores-do-belenenses-queria-jogar-mais-um-ano|title="Mister" Rui Jorge vai treinar juniores do Belenenses: "Queria jogar mais um ano..."|trans-title=Mister Rui Jorge will coach Belenenses juniors: "I wanted to play another year..."|publisher=Mais Futebol|first=Ricardo|last=Gouveia|language=pt|date=19 July 2006|access-date=6 June 2021}}</ref> ==Репрезентативна кариера== Руи Жорже играл за [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], која загубила во финалето на [[Европското првенство во фудбал за играчи под 21 година 1994|Европското првенство за играчи под 21 година 1994]] од [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија]] (2–1), и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација]] која [[Фудбал на Летните олимписки игри 1996 (мажи)|завршила на четвртото место]] на [[Летни олимписки игри 1996|Летните олимписки игри 1996]] во [[Атланта]].<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/geral/selecao/portugal-brasil-o-pesadelo-das-olimpiadas-de-96-segundo-ronaldo-e-bebeto|title=Portugal-Brasil: o pesadelo das Olimpíadas de 96 segundo Ronaldo e Bebeto|trans-title=Portugal-Brazil: the nightmare of the 96 Olympics according to Ronaldo and Bebeto|publisher=Mais Futebol|language=pt|date=27 March 2003|access-date=6 December 2023}}</ref> Своето деби за [[Фудбалска репрезентација на Португалија|сениорската репрезентација]] го направил на 20 април 1994, во ремито 0-0 против {{NazNB|FUrep|NOR}} во пријателски натпревар. Тој бил дел од португалските состави на [[Европско првенство во фудбал 2000|Европското првенство 2000]], [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|Европското првенство 2004]] каде што португалците го освоиле второто место, поразени само во финалето од {{NazNB|FUrep|GRE}}. Истата година тој се збогувал со репрезентација со 45 одиграни натпревари и еден гол (постигнат на 1 септември 2001, во победата со 7-1 на гостувањето кај {{NazNB|FUrep|AND}}<ref>{{cite web|url=http://www.espnfc.com/worldcup/2001/20010901/reports/andorra_portugal_full.html|title=Andorra 1–7 Portugal: Gomes four|publisher=[[ESPN FC]]|date=1 September 2001|access-date=19 September 2019}}</ref>). ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== {{Состав на Португалија на ЕП фудбал 2000}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2015}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жорж, Руи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рио Аве]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Спортинг Лисабон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Белененсеш]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] d2rv7oj8xj0kmz6hx4wtm3whshq6k5t 5382688 5382681 2025-06-22T09:33:33Z Carshalton 30527 5382688 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} [[Португалија]] | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | currentclub = {{fbu POR U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(33 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | years1 = 1991-1998 | caps1 = 86 | goals1 = 2 | clubs1 = {{Fb team Porto}} | years2 = 1991-1992 | caps2 = 32 | goals2 = 2 | clubs2 = →{{Fb team Rio Ave}} | years3 = 1998-2005 | caps3 = 191 | goals3 = 5 | clubs3 = {{Fb team Sporting Lisboa}} | years4 = 2005-2006 | caps4 = 15 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Belenenses}} | nationalyears1 = 1993-1994 |nationalcaps1 = 17 |nationalgoals1 = 0 |nationalteam1 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | nationalyears2 = 1994-2004 |nationalcaps2 = 45 |nationalgoals2 = 1 |nationalteam2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | manageryears1 = 2009 |managerclubs1 = {{Fb team Belenenses}} | manageryears2 = 2010- |managerclubs2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | manageryears3 = 2016 |managerclubs3 = {{flagsport|POR}} [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија (олимп.)]] }} '''Руи Жорж де Соуса Дијаш Македо де Оливеира''' (роден на [[22 март]] [[1973]] година, во [[Вила Нова де Гаја]]) или само '''Руи Жорж''' — [[Португалија|португалски]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], чиј селектор е уште од 2010 година. Целата своја играчка кариера тој ја поминал во Португалија, носејќи ги главно дресовите на гигантите [[ФК Порто|Порто]], шест сезони (1992-1998), и [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], седум сезони (1998-2005). За [[Фудбалска репрезентација на Португалија|португалската репрезентација]] одиграл вкупно 45 натпревари и постигнал еден гол, претставувајќи ја земјата на [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и на две [[Европско првенство во фудбал|Европски првенства]] ([[Европско првенство во фудбал 2000|2000]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|2004]]). По завршувањето на играчката кариера на 33-годишна возраст, тој започнал да работи како тренер во клубот во кој ја завршил својата кариера, [[Белененсеш]]. Во 2010 година, бил назначен за селектор на [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], функција која ја врши до денес. Во меѓувреме, тој исто така ја водел и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Олимпијадата 2016]] во [[Рио де Жанеиро|Рио]]. ==Клупска кариера== Руи Жорж е роден во [[Вила Нова де Гаја]], [[Порто (округ)|округот Порто]], започнувајќи ја својата фудбалска кариера во локалниот клуб, [[ФК Порто]]. За сезоната 1991-1992, тој бил позајмен на [[ФК Рио Аве|Рио Аве]] во [[Сегунда лига (Португалија)|втората португалска лига]], со кој го направил своето професионално деби. Враќајќи се во својот прв клуб во 1992 година, иако никогаш не бил неоспорен стартер во Порто (играјќи повеќе од 20 натпревари само двапати во текот на шестгодишниот престој во клубот), тој сепак дал значаен придонес во освојувањето на пет титули во [[Примеира лига|португалското првенство]] и три [[Фудбалски куп на Португалија|национални купови]]. Во јули 1998 година, Руи Жорж потпишал за [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], каде што останал во следните седум години, играјќи како стартер во најголемиот дел од годините од неговиот престој таму и додавајќи уште две првенствени титули во својата ризница со трофеи, освоени во [[Примеира лига 1999-2000|сезоната 1999-2000]] и [[Двојна круна (фудбал)|двојната круна]] освоена во сезоната [[ФК Спортинг Лиабон сезона 2001–2002|2001-2002]].<ref>{{cite news|url=https://www.dn.pt/desportos/a-ultima-vez-que-o-sporting-foi-campeao-foi-ha-18-anos-12125810.html|title=A última vez que o Sporting foi campeão foi há 18 anos|trans-title=Last time Sporting were champions was 18 years ago|newspaper=[[Diário de Notícias]]|first=Isaura|last=Almeida|language=pt|date=28 April 2020|access-date=6 June 2021}}</ref> Во сезоната 2005–2006, неговата последна во играчката кариера, тој играл за друг [[Лисабон|лисабонски]] клуб, [[Белененсеш]]. По завршувањето на сезоната, тој се пензионирал од активното играње фудбал - на возраст од 33 години, со повеќе од 400 официјални настапи во кариерата - и се приклучил на младинскиот тренерски штаб на својот последен клуб.<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/mister-rui-jorge-vai-treinar-juniores-do-belenenses-queria-jogar-mais-um-ano|title="Mister" Rui Jorge vai treinar juniores do Belenenses: "Queria jogar mais um ano..."|trans-title=Mister Rui Jorge will coach Belenenses juniors: "I wanted to play another year..."|publisher=Mais Futebol|first=Ricardo|last=Gouveia|language=pt|date=19 July 2006|access-date=6 June 2021}}</ref> ==Репрезентативна кариера== Руи Жорже играл за [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], која загубила во финалето на [[Европското првенство во фудбал за играчи под 21 година 1994|Европското првенство за играчи под 21 година 1994]] од [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија]] (2–1), и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација]] која [[Фудбал на Летните олимписки игри 1996 (мажи)|завршила на четвртото место]] на [[Летни олимписки игри 1996|Летните олимписки игри 1996]] во [[Атланта]].<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/geral/selecao/portugal-brasil-o-pesadelo-das-olimpiadas-de-96-segundo-ronaldo-e-bebeto|title=Portugal-Brasil: o pesadelo das Olimpíadas de 96 segundo Ronaldo e Bebeto|trans-title=Portugal-Brazil: the nightmare of the 96 Olympics according to Ronaldo and Bebeto|publisher=Mais Futebol|language=pt|date=27 March 2003|access-date=6 December 2023}}</ref> Своето деби за [[Фудбалска репрезентација на Португалија|сениорската репрезентација]] го направил на 20 април 1994, во ремито 0-0 против {{NazNB|FUrep|NOR}} во пријателски натпревар. Тој бил дел од португалските состави на [[Европско првенство во фудбал 2000|Европското првенство 2000]], [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|Европското првенство 2004]] каде што португалците го освоиле второто место, поразени само во финалето од {{NazNB|FUrep|GRE}}. Истата година тој се збогувал со репрезентација со 45 одиграни натпревари и еден гол (постигнат на 1 септември 2001, во победата со 7-1 на гостувањето кај {{NazNB|FUrep|AND}}<ref>{{cite web|url=http://www.espnfc.com/worldcup/2001/20010901/reports/andorra_portugal_full.html|title=Andorra 1–7 Portugal: Gomes four|publisher=[[ESPN FC]]|date=1 September 2001|access-date=19 September 2019}}</ref>). ==Тренерска кариера== Во мај 2009 година, Руи Жорж бил назначен за главен тренер на Белененсеш за последните два натпревари од [[Примеира лига 2008-2009|сезоната 2008–2009]], преземајќи ја функцијата од [[Жаими Пашеко]] по поразот од 0–5 на домашен терен од {{Fb team (N) Braga}}.<ref name=Accept>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-tinha-de-aceitar.html|title=Rui Jorge: "Tinha de aceitar"|trans-title=Rui Jorge: "I had to accept"|newspaper=[[Record (Portuguese newspaper)|Record]]|language=pt|date=12 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> пришто тимот на крајот завршил втор одзади и испаднал од лигата (подоцна вратен во истата). На крајот од сезоната, тој се вратил во младинските редови.<ref name=Reject>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-recusa-convite-para-200910.html|title=Rui Jorge recusa convite para 2009/10|trans-title=Rui Jorge rejects invitation for 2009/10|newspaper=Record|language=pt|date=25 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> На 19 ноември 2010 година, Руи Жорж го заменил [[Осеано Крус|Осеано]] на кормилото на португалската репрезентација под 21 година. Тој ја квалификувал репрезентацијата за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015|Европското првенство 2015]] во [[Чешка]], по десет победи во исто толку натпревари во квалификациите,<ref>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0257-0ded3a73d35b-b86ced411cb7-1000--portugal-end-group-in-perfect-fashion/|title=Portugal end group in perfect fashion|publisher=UEFA|first=Carlos|last=Machado|date=9 September 2014|access-date=17 November 2014}}</ref> и истата ја предводел на завршниот турнир до второто место, откако во финалето биле поразени на [[Изведување пенали (фудбал)|пенали]] од [[Фудбалска репрезентација на Шведска под 21 година|Шведска]].<ref name=UEFA>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0253-0d7ff6449831-1538840537e4-1000--spot-on-sweden-beat-portugal-to-win-u21-euro/|title=Spot-on Sweden beat Portugal to win U21 EURO|publisher=UEFA|first=Tom|last=Kell|date=30 June 2015|access-date=30 June 2015}}</ref> ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== {{Состав на Португалија на ЕП фудбал 2000}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2015}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жорж, Руи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рио Аве]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Спортинг Лисабон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Белененсеш]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] ripqnnyo7rirf0sc0yzpbt165lgzbzy 5382691 5382688 2025-06-22T09:45:35Z Carshalton 30527 5382691 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} [[Португалија]] | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | currentclub = {{fbu POR U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(33 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | years1 = 1991-1998 | caps1 = 86 | goals1 = 2 | clubs1 = {{Fb team Porto}} | years2 = 1991-1992 | caps2 = 32 | goals2 = 2 | clubs2 = →{{Fb team Rio Ave}} | years3 = 1998-2005 | caps3 = 191 | goals3 = 5 | clubs3 = {{Fb team Sporting Lisboa}} | years4 = 2005-2006 | caps4 = 15 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Belenenses}} | nationalyears1 = 1993-1994 |nationalcaps1 = 17 |nationalgoals1 = 0 |nationalteam1 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | nationalyears2 = 1994-2004 |nationalcaps2 = 45 |nationalgoals2 = 1 |nationalteam2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | manageryears1 = 2009 |managerclubs1 = {{Fb team Belenenses}} | manageryears2 = 2010- |managerclubs2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | manageryears3 = 2016 |managerclubs3 = {{flagsport|POR}} [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија (олимп.)]] }} '''Руи Жорж де Соуса Дијаш Македо де Оливеира''' (роден на [[22 март]] [[1973]] година, во [[Вила Нова де Гаја]]) или само '''Руи Жорж''' — [[Португалија|португалски]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], чиј селектор е уште од 2010 година. Целата своја играчка кариера тој ја поминал во Португалија, носејќи ги главно дресовите на гигантите [[ФК Порто|Порто]], шест сезони (1992-1998), и [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], седум сезони (1998-2005). За [[Фудбалска репрезентација на Португалија|португалската репрезентација]] одиграл вкупно 45 натпревари и постигнал еден гол, претставувајќи ја земјата на [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и на две [[Европско првенство во фудбал|Европски првенства]] ([[Европско првенство во фудбал 2000|2000]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|2004]]). По завршувањето на играчката кариера на 33-годишна возраст, тој започнал да работи како тренер во клубот во кој ја завршил својата кариера, [[Белененсеш]]. Во 2010 година, бил назначен за селектор на [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], функција која ја врши до денес. Во меѓувреме, тој исто така ја водел и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Олимпијадата 2016]] во [[Рио де Жанеиро|Рио]]. ==Клупска кариера== Руи Жорж е роден во [[Вила Нова де Гаја]], [[Порто (округ)|округот Порто]], започнувајќи ја својата фудбалска кариера во локалниот клуб, [[ФК Порто]]. За сезоната 1991-1992, тој бил позајмен на [[ФК Рио Аве|Рио Аве]] во [[Сегунда лига (Португалија)|втората португалска лига]], со кој го направил своето професионално деби. Враќајќи се во својот прв клуб во 1992 година, иако никогаш не бил неоспорен стартер во Порто (играјќи повеќе од 20 натпревари само двапати во текот на шестгодишниот престој во клубот), тој сепак дал значаен придонес во освојувањето на пет титули во [[Примеира лига|португалското првенство]] и три [[Фудбалски куп на Португалија|национални купови]]. Во јули 1998 година, Руи Жорж потпишал за [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], каде што останал во следните седум години, играјќи како стартер во најголемиот дел од годините од неговиот престој таму и додавајќи уште две првенствени титули во својата ризница со трофеи, освоени во [[Примеира лига 1999-2000|сезоната 1999-2000]] и [[Двојна круна (фудбал)|двојната круна]] освоена во сезоната [[ФК Спортинг Лиабон сезона 2001–2002|2001-2002]].<ref>{{cite news|url=https://www.dn.pt/desportos/a-ultima-vez-que-o-sporting-foi-campeao-foi-ha-18-anos-12125810.html|title=A última vez que o Sporting foi campeão foi há 18 anos|trans-title=Last time Sporting were champions was 18 years ago|newspaper=[[Diário de Notícias]]|first=Isaura|last=Almeida|language=pt|date=28 April 2020|access-date=6 June 2021}}</ref> Во сезоната 2005–2006, неговата последна во играчката кариера, тој играл за друг [[Лисабон|лисабонски]] клуб, [[Белененсеш]]. По завршувањето на сезоната, тој се пензионирал од активното играње фудбал - на возраст од 33 години, со повеќе од 400 официјални настапи во кариерата - и се приклучил на младинскиот тренерски штаб на својот последен клуб.<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/mister-rui-jorge-vai-treinar-juniores-do-belenenses-queria-jogar-mais-um-ano|title="Mister" Rui Jorge vai treinar juniores do Belenenses: "Queria jogar mais um ano..."|trans-title=Mister Rui Jorge will coach Belenenses juniors: "I wanted to play another year..."|publisher=Mais Futebol|first=Ricardo|last=Gouveia|language=pt|date=19 July 2006|access-date=6 June 2021}}</ref> ==Репрезентативна кариера== Руи Жорже играл за [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], која загубила во финалето на [[Европското првенство во фудбал за играчи под 21 година 1994|Европското првенство за играчи под 21 година 1994]] од [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија]] (2–1), и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација]] која [[Фудбал на Летните олимписки игри 1996 (мажи)|завршила на четвртото место]] на [[Летни олимписки игри 1996|Летните олимписки игри 1996]] во [[Атланта]].<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/geral/selecao/portugal-brasil-o-pesadelo-das-olimpiadas-de-96-segundo-ronaldo-e-bebeto|title=Portugal-Brasil: o pesadelo das Olimpíadas de 96 segundo Ronaldo e Bebeto|trans-title=Portugal-Brazil: the nightmare of the 96 Olympics according to Ronaldo and Bebeto|publisher=Mais Futebol|language=pt|date=27 March 2003|access-date=6 December 2023}}</ref> Своето деби за [[Фудбалска репрезентација на Португалија|сениорската репрезентација]] го направил на 20 април 1994, во ремито 0-0 против {{NazNB|FUrep|NOR}} во пријателски натпревар. Тој бил дел од португалските состави на [[Европско првенство во фудбал 2000|Европското првенство 2000]], [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|Европското првенство 2004]] каде што португалците го освоиле второто место, поразени само во финалето од {{NazNB|FUrep|GRE}}. Истата година тој се збогувал со репрезентација со 45 одиграни натпревари и еден гол (постигнат на 1 септември 2001, во победата со 7-1 на гостувањето кај {{NazNB|FUrep|AND}}<ref>{{cite web|url=http://www.espnfc.com/worldcup/2001/20010901/reports/andorra_portugal_full.html|title=Andorra 1–7 Portugal: Gomes four|publisher=[[ESPN FC]]|date=1 September 2001|access-date=19 September 2019}}</ref>). ==Тренерска кариера== Во мај 2009 година, Руи Жорж бил назначен за главен тренер на Белененсеш за последните два натпревари од [[Примеира лига 2008-2009|сезоната 2008–2009]], преземајќи ја функцијата од [[Жаими Пашеко]] по поразот од 0–5 на домашен терен од {{Fb team (N) Braga}}.<ref name=Accept>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-tinha-de-aceitar.html|title=Rui Jorge: "Tinha de aceitar"|trans-title=Rui Jorge: "I had to accept"|newspaper=[[Record (Portuguese newspaper)|Record]]|language=pt|date=12 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> пришто тимот на крајот завршил втор одзади и испаднал од лигата (подоцна вратен во истата). На крајот од сезоната, тој се вратил во младинските редови.<ref name=Reject>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-recusa-convite-para-200910.html|title=Rui Jorge recusa convite para 2009/10|trans-title=Rui Jorge rejects invitation for 2009/10|newspaper=Record|language=pt|date=25 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> На 19 ноември 2010 година, Руи Жорж го заменил [[Осеано Крус|Осеано]] на кормилото на португалската репрезентација под 21 година. Тој ја квалификувал репрезентацијата за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015|Европското првенство 2015]] во [[Чешка]], по десет победи во исто толку натпревари во квалификациите,<ref>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0257-0ded3a73d35b-b86ced411cb7-1000--portugal-end-group-in-perfect-fashion/|title=Portugal end group in perfect fashion|publisher=UEFA|first=Carlos|last=Machado|date=9 September 2014|access-date=17 November 2014}}</ref> и истата ја предводел на завршниот турнир до второто место, откако во финалето биле поразени на [[Изведување пенали (фудбал)|пенали]] од [[Фудбалска репрезентација на Шведска под 21 година|Шведска]].<ref name=UEFA>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0253-0d7ff6449831-1538840537e4-1000--spot-on-sweden-beat-portugal-to-win-u21-euro/|title=Spot-on Sweden beat Portugal to win U21 EURO|publisher=UEFA|first=Tom|last=Kell|date=30 June 2015|access-date=30 June 2015}}</ref> Во 2016 година, тој ја водел [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Летните олимписки игри 2016]] во [[Рио де Жанеиро]], каде ''„Лузитанците“'' биле елимнирани во четвртфиналето после поразот со 4-0 од [[Олимписка фудбалска репрезентација на Германија|Германија]].<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/news/rui-jorge-olympics-are-a-special-test-2812822|title=Rui Jorge: Olympics are a special test|publisher=FIFA|date=27 July 2016|access-date=6 December 2023}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.sbnation.com/soccer/2016/8/13/12466146/germany-portugal-2016-results-olympics-soccer-score|title=Portugal vs. Germany 2016: Final score 4–0, Serge Gnabry leads another Olympic rout|publisher=[[SB Nation]]|first=Conor|last=Dowley|date=13 August 2016|access-date=19 September 2019}}</ref> Следната година, тој ја предводел репрезентацијата под 21 година на [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2017|Европското првенство во категоријата]] во [[Полска]], каде португалците го завршиле настапот уште во првата фаза.<ref>{{cite web|url=https://www.tsf.pt/desporto/interior/euro-sub-21-rui-jorge-muda-quase-meia-equipa-para-decisivo-duelo-com-macedonia-8586802.html|title=Portugal vence Macedónia, mas falha objetivo das meias-finais|trans-title=Portugal beat Macedonia, but miss semi-finals goal|publisher=[[TSF (radio station)|TSF]]|language=pt|date=23 June 2017|access-date=10 October 2017}}</ref> ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== {{Состав на Португалија на ЕП фудбал 2000}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2015}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жорж, Руи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рио Аве]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Спортинг Лисабон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Белененсеш]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] 2od05r7e6yebyrtrut7pn4a1i7vyccg 5382695 5382691 2025-06-22T09:50:51Z Carshalton 30527 5382695 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} [[Португалија]] | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | currentclub = {{fbu POR U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(33 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | years1 = 1991-1998 | caps1 = 86 | goals1 = 2 | clubs1 = {{Fb team Porto}} | years2 = 1991-1992 | caps2 = 32 | goals2 = 2 | clubs2 = →{{Fb team Rio Ave}} | years3 = 1998-2005 | caps3 = 191 | goals3 = 5 | clubs3 = {{Fb team Sporting Lisboa}} | years4 = 2005-2006 | caps4 = 15 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Belenenses}} | nationalyears1 = 1993-1994 |nationalcaps1 = 17 |nationalgoals1 = 0 |nationalteam1 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | nationalyears2 = 1994-2004 |nationalcaps2 = 45 |nationalgoals2 = 1 |nationalteam2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | manageryears1 = 2009 |managerclubs1 = {{Fb team Belenenses}} | manageryears2 = 2010- |managerclubs2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | manageryears3 = 2016 |managerclubs3 = {{flagsport|POR}} [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија (олимп.)]] }} '''Руи Жорж де Соуса Дијаш Македо де Оливеира''' (роден на [[22 март]] [[1973]] година, во [[Вила Нова де Гаја]]) или само '''Руи Жорж''' — [[Португалија|португалски]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], чиј селектор е уште од 2010 година. Целата своја играчка кариера тој ја поминал во Португалија, носејќи ги главно дресовите на гигантите [[ФК Порто|Порто]], шест сезони (1992-1998), и [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], седум сезони (1998-2005). За [[Фудбалска репрезентација на Португалија|португалската репрезентација]] одиграл вкупно 45 натпревари и постигнал еден гол, претставувајќи ја земјата на [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и на две [[Европско првенство во фудбал|Европски првенства]] ([[Европско првенство во фудбал 2000|2000]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|2004]]). По завршувањето на играчката кариера на 33-годишна возраст, тој започнал да работи како тренер во клубот во кој ја завршил својата кариера, [[Белененсеш]]. Во 2010 година, бил назначен за селектор на [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], функција која ја врши до денес. Во меѓувреме, тој исто така ја водел и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Олимпијадата 2016]] во [[Рио де Жанеиро|Рио]]. ==Клупска кариера== Руи Жорж е роден во [[Вила Нова де Гаја]], [[Порто (округ)|округот Порто]], започнувајќи ја својата фудбалска кариера во локалниот клуб, [[ФК Порто]]. За сезоната 1991-1992, тој бил позајмен на [[ФК Рио Аве|Рио Аве]] во [[Сегунда лига (Португалија)|втората португалска лига]], со кој го направил своето професионално деби. Враќајќи се во својот прв клуб во 1992 година, иако никогаш не бил неоспорен стартер во Порто (играјќи повеќе од 20 натпревари само двапати во текот на шестгодишниот престој во клубот), тој сепак дал значаен придонес во освојувањето на пет титули во [[Примеира лига|португалското првенство]] и три [[Фудбалски куп на Португалија|национални купови]]. Во јули 1998 година, Руи Жорж потпишал за [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], каде што останал во следните седум години, играјќи како стартер во најголемиот дел од годините од неговиот престој таму и додавајќи уште две првенствени титули во својата ризница со трофеи, освоени во [[Примеира лига 1999-2000|сезоната 1999-2000]] и [[Двојна круна (фудбал)|двојната круна]] освоена во сезоната [[ФК Спортинг Лиабон сезона 2001–2002|2001-2002]].<ref>{{cite news|url=https://www.dn.pt/desportos/a-ultima-vez-que-o-sporting-foi-campeao-foi-ha-18-anos-12125810.html|title=A última vez que o Sporting foi campeão foi há 18 anos|trans-title=Last time Sporting were champions was 18 years ago|newspaper=[[Diário de Notícias]]|first=Isaura|last=Almeida|language=pt|date=28 April 2020|access-date=6 June 2021}}</ref> Во сезоната 2005–2006, неговата последна во играчката кариера, тој играл за друг [[Лисабон|лисабонски]] клуб, [[Белененсеш]]. По завршувањето на сезоната, тој се пензионирал од активното играње фудбал - на возраст од 33 години, со повеќе од 400 официјални настапи во кариерата - и се приклучил на младинскиот тренерски штаб на својот последен клуб.<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/mister-rui-jorge-vai-treinar-juniores-do-belenenses-queria-jogar-mais-um-ano|title="Mister" Rui Jorge vai treinar juniores do Belenenses: "Queria jogar mais um ano..."|trans-title=Mister Rui Jorge will coach Belenenses juniors: "I wanted to play another year..."|publisher=Mais Futebol|first=Ricardo|last=Gouveia|language=pt|date=19 July 2006|access-date=6 June 2021}}</ref> ==Репрезентативна кариера== Руи Жорже играл за [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], која загубила во финалето на [[Европското првенство во фудбал за играчи под 21 година 1994|Европското првенство за играчи под 21 година 1994]] од [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија]] (2–1), и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација]] која [[Фудбал на Летните олимписки игри 1996 (мажи)|завршила на четвртото место]] на [[Летни олимписки игри 1996|Летните олимписки игри 1996]] во [[Атланта]].<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/geral/selecao/portugal-brasil-o-pesadelo-das-olimpiadas-de-96-segundo-ronaldo-e-bebeto|title=Portugal-Brasil: o pesadelo das Olimpíadas de 96 segundo Ronaldo e Bebeto|trans-title=Portugal-Brazil: the nightmare of the 96 Olympics according to Ronaldo and Bebeto|publisher=Mais Futebol|language=pt|date=27 March 2003|access-date=6 December 2023}}</ref> Своето деби за [[Фудбалска репрезентација на Португалија|сениорската репрезентација]] го направил на 20 април 1994, во ремито 0-0 против {{NazNB|FUrep|NOR}} во пријателски натпревар. Тој бил дел од португалските состави на [[Европско првенство во фудбал 2000|Европското првенство 2000]], [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|Европското првенство 2004]] каде што португалците го освоиле второто место, поразени само во финалето од {{NazNB|FUrep|GRE}}. Истата година тој се збогувал со репрезентација со 45 одиграни натпревари и еден гол (постигнат на 1 септември 2001, во победата со 7-1 на гостувањето кај {{NazNB|FUrep|AND}}<ref>{{cite web|url=http://www.espnfc.com/worldcup/2001/20010901/reports/andorra_portugal_full.html|title=Andorra 1–7 Portugal: Gomes four|publisher=[[ESPN FC]]|date=1 September 2001|access-date=19 September 2019}}</ref>). ==Тренерска кариера== Во мај 2009 година, Руи Жорж бил назначен за главен тренер на Белененсеш за последните два натпревари од [[Примеира лига 2008-2009|сезоната 2008–2009]], преземајќи ја функцијата од [[Жаими Пашеко]] по поразот од 0–5 на домашен терен од {{Fb team (N) Braga}}.<ref name=Accept>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-tinha-de-aceitar.html|title=Rui Jorge: "Tinha de aceitar"|trans-title=Rui Jorge: "I had to accept"|newspaper=[[Record (Portuguese newspaper)|Record]]|language=pt|date=12 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> пришто тимот на крајот завршил втор одзади и испаднал од лигата (подоцна вратен во истата). На крајот од сезоната, тој се вратил во младинските редови.<ref name=Reject>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-recusa-convite-para-200910.html|title=Rui Jorge recusa convite para 2009/10|trans-title=Rui Jorge rejects invitation for 2009/10|newspaper=Record|language=pt|date=25 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> На 19 ноември 2010 година, Руи Жорж го заменил [[Осеано Крус|Осеано]] на кормилото на португалската репрезентација под 21 година. Тој ја квалификувал репрезентацијата за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015|Европското првенство 2015]] во [[Чешка]], по десет победи во исто толку натпревари во квалификациите,<ref>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0257-0ded3a73d35b-b86ced411cb7-1000--portugal-end-group-in-perfect-fashion/|title=Portugal end group in perfect fashion|publisher=UEFA|first=Carlos|last=Machado|date=9 September 2014|access-date=17 November 2014}}</ref> и истата ја предводел на завршниот турнир до второто место, откако во финалето биле поразени на [[Изведување пенали (фудбал)|пенали]] од [[Фудбалска репрезентација на Шведска под 21 година|Шведска]].<ref name=UEFA>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0253-0d7ff6449831-1538840537e4-1000--spot-on-sweden-beat-portugal-to-win-u21-euro/|title=Spot-on Sweden beat Portugal to win U21 EURO|publisher=UEFA|first=Tom|last=Kell|date=30 June 2015|access-date=30 June 2015}}</ref> Во 2016 година, тој ја водел [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Летните олимписки игри 2016]] во [[Рио де Жанеиро]], каде ''„Лузитанците“'' биле елимнирани во четвртфиналето после поразот со 4-0 од [[Олимписка фудбалска репрезентација на Германија|Германија]].<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/news/rui-jorge-olympics-are-a-special-test-2812822|title=Rui Jorge: Olympics are a special test|publisher=FIFA|date=27 July 2016|access-date=6 December 2023}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.sbnation.com/soccer/2016/8/13/12466146/germany-portugal-2016-results-olympics-soccer-score|title=Portugal vs. Germany 2016: Final score 4–0, Serge Gnabry leads another Olympic rout|publisher=[[SB Nation]]|first=Conor|last=Dowley|date=13 August 2016|access-date=19 September 2019}}</ref> Следната година, тој ја предводел репрезентацијата под 21 година на [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2017|Европското првенство во категоријата]] во [[Полска]], каде португалците го завршиле настапот уште во првата фаза.<ref>{{cite web|url=https://www.tsf.pt/desporto/interior/euro-sub-21-rui-jorge-muda-quase-meia-equipa-para-decisivo-duelo-com-macedonia-8586802.html|title=Portugal vence Macedónia, mas falha objetivo das meias-finais|trans-title=Portugal beat Macedonia, but miss semi-finals goal|publisher=[[TSF (radio station)|TSF]]|language=pt|date=23 June 2017|access-date=10 October 2017}}</ref> Во ноември 2020 година, откако веќе се квалификувал за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2021|Европското првенство 2021]], Руи Жорж прославил една деценија на функцијата; во тој момент, тој бил најискусниот селектор меѓу сите репрезентации под 21 година во Европа и бил подолго на функцијата од сите освен четворица сениорски тренери во светот.<ref>{{cite news|url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/uma-decada-de-rui-jorge-ao-leme-da-selecao-de-sub-21-os-dez-anos-falam-por-si-13053420.html|title=Uma década de Rui Jorge ao leme da Seleção de sub-21: "Os dez anos falam por si"|trans-title=A decade of Rui Jorge at the helm of the under-21 national team: "The ten years speak for themselves"|newspaper=[[O Jogo]]|language=pt|date=19 November 2020|access-date=15 January 2021}}</ref> На завршниот турнир во [[Унгарија]] и [[Словенија]] во јуни 2021, неговиот тим стигнал повторно до финалето на Европското првенство, но загубиле од [[Фудбалска репрезентација на Германија под 21 година|Германија]] со 1-0.<ref name=UEFA2>{{cite web|url=https://www.bbc.com/sport/football/57370073|title=Germany U21 1–0 Portugal U21|publisher=BBC Sport|date=6 June 2021|access-date=6 June 2021}}</ref> ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== {{Состав на Португалија на ЕП фудбал 2000}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2015}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жорж, Руи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рио Аве]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Спортинг Лисабон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Белененсеш]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] ovu0bv5bfgssgyp2tr2s7opzy0un2xv 5382702 5382695 2025-06-22T09:56:05Z Carshalton 30527 5382702 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} [[Португалија]] | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | currentclub = {{fbu POR U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(33 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | years1 = 1991-1998 | caps1 = 86 | goals1 = 2 | clubs1 = {{Fb team Porto}} | years2 = 1991-1992 | caps2 = 32 | goals2 = 2 | clubs2 = →{{Fb team Rio Ave}} | years3 = 1998-2005 | caps3 = 191 | goals3 = 5 | clubs3 = {{Fb team Sporting Lisboa}} | years4 = 2005-2006 | caps4 = 15 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Belenenses}} | nationalyears1 = 1993-1994 |nationalcaps1 = 17 |nationalgoals1 = 0 |nationalteam1 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | nationalyears2 = 1994-2004 |nationalcaps2 = 45 |nationalgoals2 = 1 |nationalteam2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | manageryears1 = 2009 |managerclubs1 = {{Fb team Belenenses}} | manageryears2 = 2010- |managerclubs2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | manageryears3 = 2016 |managerclubs3 = {{flagsport|POR}} [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија (олимп.)]] }} '''Руи Жорж де Соуса Дијаш Македо де Оливеира''' (роден на [[22 март]] [[1973]] година, во [[Вила Нова де Гаја]]) или само '''Руи Жорж''' — [[Португалија|португалски]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], чиј селектор е уште од 2010 година. Целата своја играчка кариера тој ја поминал во Португалија, носејќи ги главно дресовите на гигантите [[ФК Порто|Порто]], шест сезони (1992-1998), и [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], седум сезони (1998-2005). За [[Фудбалска репрезентација на Португалија|португалската репрезентација]] одиграл вкупно 45 натпревари и постигнал еден гол, претставувајќи ја земјата на [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и на две [[Европско првенство во фудбал|Европски првенства]] ([[Европско првенство во фудбал 2000|2000]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|2004]]). По завршувањето на играчката кариера на 33-годишна возраст, тој започнал да работи како тренер во клубот во кој ја завршил својата кариера, [[Белененсеш]]. Во 2010 година, бил назначен за селектор на [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], функција која ја врши до денес. Во меѓувреме, тој исто така ја водел и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Олимпијадата 2016]] во [[Рио де Жанеиро|Рио]]. ==Клупска кариера== Руи Жорж е роден во [[Вила Нова де Гаја]], [[Порто (округ)|округот Порто]], започнувајќи ја својата фудбалска кариера во локалниот клуб, [[ФК Порто]]. За сезоната 1991-1992, тој бил позајмен на [[ФК Рио Аве|Рио Аве]] во [[Сегунда лига (Португалија)|втората португалска лига]], со кој го направил своето професионално деби. Враќајќи се во својот прв клуб во 1992 година, иако никогаш не бил неоспорен стартер во Порто (играјќи повеќе од 20 натпревари само двапати во текот на шестгодишниот престој во клубот), тој сепак дал значаен придонес во освојувањето на пет титули во [[Примеира лига|португалското првенство]] и три [[Фудбалски куп на Португалија|национални купови]]. Во јули 1998 година, Руи Жорж потпишал за [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], каде што останал во следните седум години, играјќи како стартер во најголемиот дел од годините од неговиот престој таму и додавајќи уште две првенствени титули во својата ризница со трофеи, освоени во [[Примеира лига 1999-2000|сезоната 1999-2000]] и [[Двојна круна (фудбал)|двојната круна]] освоена во сезоната [[ФК Спортинг Лиабон сезона 2001–2002|2001-2002]].<ref>{{cite news|url=https://www.dn.pt/desportos/a-ultima-vez-que-o-sporting-foi-campeao-foi-ha-18-anos-12125810.html|title=A última vez que o Sporting foi campeão foi há 18 anos|trans-title=Last time Sporting were champions was 18 years ago|newspaper=[[Diário de Notícias]]|first=Isaura|last=Almeida|language=pt|date=28 April 2020|access-date=6 June 2021}}</ref> Во сезоната 2005–2006, неговата последна во играчката кариера, тој играл за друг [[Лисабон|лисабонски]] клуб, [[Белененсеш]]. По завршувањето на сезоната, тој се пензионирал од активното играње фудбал - на возраст од 33 години, со повеќе од 400 официјални настапи во кариерата - и се приклучил на младинскиот тренерски штаб на својот последен клуб.<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/mister-rui-jorge-vai-treinar-juniores-do-belenenses-queria-jogar-mais-um-ano|title="Mister" Rui Jorge vai treinar juniores do Belenenses: "Queria jogar mais um ano..."|trans-title=Mister Rui Jorge will coach Belenenses juniors: "I wanted to play another year..."|publisher=Mais Futebol|first=Ricardo|last=Gouveia|language=pt|date=19 July 2006|access-date=6 June 2021}}</ref> ==Репрезентативна кариера== Руи Жорже играл за [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], која загубила во финалето на [[Европското првенство во фудбал за играчи под 21 година 1994|Европското првенство за играчи под 21 година 1994]] од [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија]] (2–1), и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација]] која [[Фудбал на Летните олимписки игри 1996 (мажи)|завршила на четвртото место]] на [[Летни олимписки игри 1996|Летните олимписки игри 1996]] во [[Атланта]].<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/geral/selecao/portugal-brasil-o-pesadelo-das-olimpiadas-de-96-segundo-ronaldo-e-bebeto|title=Portugal-Brasil: o pesadelo das Olimpíadas de 96 segundo Ronaldo e Bebeto|trans-title=Portugal-Brazil: the nightmare of the 96 Olympics according to Ronaldo and Bebeto|publisher=Mais Futebol|language=pt|date=27 March 2003|access-date=6 December 2023}}</ref> Своето деби за [[Фудбалска репрезентација на Португалија|сениорската репрезентација]] го направил на 20 април 1994, во ремито 0-0 против {{NazNB|FUrep|NOR}} во пријателски натпревар. Тој бил дел од португалските состави на [[Европско првенство во фудбал 2000|Европското првенство 2000]], [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|Европското првенство 2004]] каде што португалците го освоиле второто место, поразени само во финалето од {{NazNB|FUrep|GRE}}. Истата година тој се збогувал со репрезентација со 45 одиграни натпревари и еден гол. ==Тренерска кариера== Во мај 2009 година, Руи Жорж бил назначен за главен тренер на Белененсеш за последните два натпревари од [[Примеира лига 2008-2009|сезоната 2008–2009]], преземајќи ја функцијата од [[Жаими Пашеко]] по поразот од 0–5 на домашен терен од {{Fb team (N) Braga}}.<ref name=Accept>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-tinha-de-aceitar.html|title=Rui Jorge: "Tinha de aceitar"|trans-title=Rui Jorge: "I had to accept"|newspaper=[[Record (Portuguese newspaper)|Record]]|language=pt|date=12 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> пришто тимот на крајот завршил втор одзади и испаднал од лигата (подоцна вратен во истата). На крајот од сезоната, тој се вратил во младинските редови.<ref name=Reject>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-recusa-convite-para-200910.html|title=Rui Jorge recusa convite para 2009/10|trans-title=Rui Jorge rejects invitation for 2009/10|newspaper=Record|language=pt|date=25 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> На 19 ноември 2010 година, Руи Жорж го заменил [[Осеано Крус|Осеано]] на кормилото на португалската репрезентација под 21 година. Тој ја квалификувал репрезентацијата за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015|Европското првенство 2015]] во [[Чешка]], по десет победи во исто толку натпревари во квалификациите,<ref>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0257-0ded3a73d35b-b86ced411cb7-1000--portugal-end-group-in-perfect-fashion/|title=Portugal end group in perfect fashion|publisher=UEFA|first=Carlos|last=Machado|date=9 September 2014|access-date=17 November 2014}}</ref> и истата ја предводел на завршниот турнир до второто место, откако во финалето биле поразени на [[Изведување пенали (фудбал)|пенали]] од [[Фудбалска репрезентација на Шведска под 21 година|Шведска]].<ref name=UEFA>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0253-0d7ff6449831-1538840537e4-1000--spot-on-sweden-beat-portugal-to-win-u21-euro/|title=Spot-on Sweden beat Portugal to win U21 EURO|publisher=UEFA|first=Tom|last=Kell|date=30 June 2015|access-date=30 June 2015}}</ref> Во 2016 година, тој ја водел [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Летните олимписки игри 2016]] во [[Рио де Жанеиро]], каде ''„Лузитанците“'' биле елимнирани во четвртфиналето после поразот со 4-0 од [[Олимписка фудбалска репрезентација на Германија|Германија]].<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/news/rui-jorge-olympics-are-a-special-test-2812822|title=Rui Jorge: Olympics are a special test|publisher=FIFA|date=27 July 2016|access-date=6 December 2023}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.sbnation.com/soccer/2016/8/13/12466146/germany-portugal-2016-results-olympics-soccer-score|title=Portugal vs. Germany 2016: Final score 4–0, Serge Gnabry leads another Olympic rout|publisher=[[SB Nation]]|first=Conor|last=Dowley|date=13 August 2016|access-date=19 September 2019}}</ref> Следната година, тој ја предводел репрезентацијата под 21 година на [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2017|Европското првенство во категоријата]] во [[Полска]], каде португалците го завршиле настапот уште во првата фаза.<ref>{{cite web|url=https://www.tsf.pt/desporto/interior/euro-sub-21-rui-jorge-muda-quase-meia-equipa-para-decisivo-duelo-com-macedonia-8586802.html|title=Portugal vence Macedónia, mas falha objetivo das meias-finais|trans-title=Portugal beat Macedonia, but miss semi-finals goal|publisher=[[TSF (radio station)|TSF]]|language=pt|date=23 June 2017|access-date=10 October 2017}}</ref> Во ноември 2020 година, откако веќе се квалификувал за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2021|Европското првенство 2021]], Руи Жорж прославил една деценија на функцијата; во тој момент, тој бил најискусниот селектор меѓу сите репрезентации под 21 година во Европа и бил подолго на функцијата од сите освен четворица сениорски тренери во светот.<ref>{{cite news|url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/uma-decada-de-rui-jorge-ao-leme-da-selecao-de-sub-21-os-dez-anos-falam-por-si-13053420.html|title=Uma década de Rui Jorge ao leme da Seleção de sub-21: "Os dez anos falam por si"|trans-title=A decade of Rui Jorge at the helm of the under-21 national team: "The ten years speak for themselves"|newspaper=[[O Jogo]]|language=pt|date=19 November 2020|access-date=15 January 2021}}</ref> На завршниот турнир во [[Унгарија]] и [[Словенија]] во јуни 2021, неговиот тим стигнал повторно до финалето на Европското првенство, но загубиле од [[Фудбалска репрезентација на Германија под 21 година|Германија]] со 1-0.<ref name=UEFA2>{{cite web|url=https://www.bbc.com/sport/football/57370073|title=Germany U21 1–0 Portugal U21|publisher=BBC Sport|date=6 June 2021|access-date=6 June 2021}}</ref> ==Титули== ===Клупски=== ===={{flagsport|POR}} Порто==== *'''{{Трофеј-Португалија (Примеира лига)}} [[Примеира лига]]''' : 5 : 1992–1993, 1994–1995, 1995–1996, 1996–1997, 1997–1998 *'''[[Податотека:Icon Trophy Taça de Portugal (Cup of Portugal).svg|10px]] [[Фудбалски куп на Португалија|Куп на Португалија]]''' : 2 : 1993–1994, 1997–1998 *'''{{Трофеј-Суперкуп на Португалија}} [[Суперкуп на Португалија]]''' : 3 : 1993, 1994, 1996 ===={{flagsport|POR}} Спортинг Лисабон==== *'''{{Трофеј-Португалија (Примеира лига)}} [[Примеира лига]]''' : 2 : 1999-2000, 2001-2002 *'''[[Податотека:Icon Trophy Taça de Portugal (Cup of Portugal).svg|10px]] [[Фудбалски куп на Португалија|Куп на Португалија]]''' : 1 : 2001-2002 *'''{{Трофеј-Суперкуп на Португалија}} [[Суперкуп на Португалија]]''' : 2 : 2000, 2002 ===Орден=== *[[File:PRT Ordem de Nossa Senhora da Conceicao de Vila Vicosa Cavaleiro ribbon.svg|60px]] Медал за заслуги, [[Order of the Immaculate Conception of Vila Viçosa]] ([[Duke of Braganza|House of Braganza]]) ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== {{Состав на Португалија на ЕП фудбал 2000}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2015}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жорж, Руи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рио Аве]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Спортинг Лисабон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Белененсеш]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] qo125fgrkh394s57w6bjs1wet6w0ont 5382718 5382702 2025-06-22T10:30:55Z Carshalton 30527 5382718 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography-retired | playername = Руи Жорж | image = [[Податотека:Rui jorge 2023.png|250px]] | height = {{height|m=1.70}} | dateofbirth = {{birth date and age|df=yes|1973|3|27}} | cityofbirth = {{роден во|Вила Нова де Гаја|}} | countryofbirth = [[Португалија]] | nationality = {{flagsport|POR}} [[Португалија]] | position = [[Одбрана (фудбал)|одбрана]] | currentclub = {{fbu POR U21}} (тренер) | retired = 2003 <small>(33 г.)</small> | youthyears1 = | youthclubs1 = {{Fb team Porto}} | years1 = 1991-1998 | caps1 = 86 | goals1 = 2 | clubs1 = {{Fb team Porto}} | years2 = 1991-1992 | caps2 = 32 | goals2 = 2 | clubs2 = →{{Fb team Rio Ave}} | years3 = 1998-2005 | caps3 = 191 | goals3 = 5 | clubs3 = {{Fb team Sporting Lisboa}} | years4 = 2005-2006 | caps4 = 15 | goals4 = 0 | clubs4 = {{Fb team Belenenses}} | nationalyears1 = 1993-1994 |nationalcaps1 = 17 |nationalgoals1 = 0 |nationalteam1 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | nationalyears2 = 1994-2004 |nationalcaps2 = 45 |nationalgoals2 = 1 |nationalteam2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија]] | manageryears1 = 2009 |managerclubs1 = {{Fb team Belenenses}} | manageryears2 = 2010- |managerclubs2 = {{flagsport|POR}} [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|Португалија 21]] | manageryears3 = 2016 |managerclubs3 = {{flagsport|POR}} [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Португалија (олимп.)]] }} '''Руи Жорж де Соуса Дијаш Македо де Оливеира''' (роден на [[22 март]] [[1973]] година, во [[Вила Нова де Гаја]]) или само '''Руи Жорж''' — [[Португалија|португалски]] [[фудбал]]ски [[тренер]] и поранешен [[Одбрана (фудбал)|играч од одбраната]]. Во моментов ја води [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], чиј селектор е уште од 2010 година. Целата своја играчка кариера тој ја поминал во Португалија, носејќи ги главно дресовите на гигантите [[ФК Порто|Порто]], шест сезони (1992-1998), и [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], седум сезони (1998-2005). За [[Фудбалска репрезентација на Португалија|португалската репрезентација]] одиграл вкупно 45 натпревари и постигнал еден гол, претставувајќи ја земјата на [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и на две [[Европско првенство во фудбал|Европски првенства]] ([[Европско првенство во фудбал 2000|2000]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|2004]]). По завршувањето на играчката кариера на 33-годишна возраст, тој започнал да работи како тренер во клубот во кој ја завршил својата кариера, [[Белененсеш]]. Во 2010 година, бил назначен за селектор на [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], функција која ја врши до денес. Во меѓувреме, тој исто така ја водел и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Олимпијадата 2016]] во [[Рио де Жанеиро|Рио]]. ==Клупска кариера== Руи Жорж е роден во [[Вила Нова де Гаја]], [[Порто (округ)|округот Порто]], започнувајќи ја својата фудбалска кариера во локалниот клуб, [[ФК Порто]]. За сезоната 1991-1992, тој бил позајмен на [[ФК Рио Аве|Рио Аве]] во [[Сегунда лига (Португалија)|втората португалска лига]], со кој го направил своето професионално деби. Враќајќи се во својот прв клуб во 1992 година, иако никогаш не бил неоспорен стартер во Порто (играјќи повеќе од 20 натпревари само двапати во текот на шестгодишниот престој во клубот), тој сепак дал значаен придонес во освојувањето на пет титули во [[Примеира лига|португалското првенство]] и три [[Фудбалски куп на Португалија|национални купови]]. Во јули 1998 година, Руи Жорж потпишал за [[ФК Спортинг Лисабон|Спортинг Лисабон]], каде што останал во следните седум години, играјќи како стартер во најголемиот дел од годините од неговиот престој таму и додавајќи уште две првенствени титули во својата ризница со трофеи, освоени во [[Примеира лига 1999-2000|сезоната 1999-2000]] и [[Двојна круна (фудбал)|двојната круна]] освоена во сезоната [[ФК Спортинг Лиабон сезона 2001–2002|2001-2002]].<ref>{{cite news|url=https://www.dn.pt/desportos/a-ultima-vez-que-o-sporting-foi-campeao-foi-ha-18-anos-12125810.html|title=A última vez que o Sporting foi campeão foi há 18 anos|trans-title=Last time Sporting were champions was 18 years ago|newspaper=[[Diário de Notícias]]|first=Isaura|last=Almeida|language=pt|date=28 April 2020|access-date=6 June 2021}}</ref> Во сезоната 2005–2006, неговата последна во играчката кариера, тој играл за друг [[Лисабон|лисабонски]] клуб, [[Белененсеш]]. По завршувањето на сезоната, тој се пензионирал од активното играње фудбал - на возраст од 33 години, со повеќе од 400 официјални настапи во кариерата - и се приклучил на младинскиот тренерски штаб на својот последен клуб.<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/mister-rui-jorge-vai-treinar-juniores-do-belenenses-queria-jogar-mais-um-ano|title="Mister" Rui Jorge vai treinar juniores do Belenenses: "Queria jogar mais um ano..."|trans-title=Mister Rui Jorge will coach Belenenses juniors: "I wanted to play another year..."|publisher=Mais Futebol|first=Ricardo|last=Gouveia|language=pt|date=19 July 2006|access-date=6 June 2021}}</ref> ==Репрезентативна кариера== Руи Жорже играл за [[Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година|португалската репрезентација под 21 година]], која загубила во финалето на [[Европското првенство во фудбал за играчи под 21 година 1994|Европското првенство за играчи под 21 година 1994]] од [[Фудбалска репрезентација на Италија под 21 година|Италија]] (2–1), и [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација]] која [[Фудбал на Летните олимписки игри 1996 (мажи)|завршила на четвртото место]] на [[Летни олимписки игри 1996|Летните олимписки игри 1996]] во [[Атланта]].<ref>{{cite web|url=https://maisfutebol.iol.pt/geral/selecao/portugal-brasil-o-pesadelo-das-olimpiadas-de-96-segundo-ronaldo-e-bebeto|title=Portugal-Brasil: o pesadelo das Olimpíadas de 96 segundo Ronaldo e Bebeto|trans-title=Portugal-Brazil: the nightmare of the 96 Olympics according to Ronaldo and Bebeto|publisher=Mais Futebol|language=pt|date=27 March 2003|access-date=6 December 2023}}</ref> Своето деби за [[Фудбалска репрезентација на Португалија|сениорската репрезентација]] го направил на 20 април 1994, во ремито 0-0 против {{NazNB|FUrep|NOR}} во пријателски натпревар. Тој бил дел од португалските состави на [[Европско првенство во фудбал 2000|Европското првенство 2000]], [[Светско првенство во фудбал 2002|Светското првенство 2002]] и [[Европско првенство во фудбал 2004|Европското првенство 2004]] каде што португалците го освоиле второто место, поразени само во финалето од {{NazNB|FUrep|GRE}}. Истата година тој се збогувал со репрезентација со 45 одиграни натпревари и еден гол. ==Тренерска кариера== Во мај 2009 година, Руи Жорж бил назначен за главен тренер на Белененсеш за последните два натпревари од [[Примеира лига 2008-2009|сезоната 2008–2009]], преземајќи ја функцијата од [[Жаими Пашеко]] по поразот од 0–5 на домашен терен од {{Fb team (N) Braga}}.<ref name=Accept>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-tinha-de-aceitar.html|title=Rui Jorge: "Tinha de aceitar"|trans-title=Rui Jorge: "I had to accept"|newspaper=[[Record (Portuguese newspaper)|Record]]|language=pt|date=12 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> пришто тимот на крајот завршил втор одзади и испаднал од лигата (подоцна вратен во истата). На крајот од сезоната, тој се вратил во младинските редови.<ref name=Reject>{{cite news|url=http://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-nos/belenenses/detalhe/rui-jorge-recusa-convite-para-200910.html|title=Rui Jorge recusa convite para 2009/10|trans-title=Rui Jorge rejects invitation for 2009/10|newspaper=Record|language=pt|date=25 May 2009|access-date=30 September 2017}}</ref> На 19 ноември 2010 година, Руи Жорж го заменил [[Осеано Крус|Осеано]] на кормилото на португалската репрезентација под 21 година. Тој ја квалификувал репрезентацијата за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015|Европското првенство 2015]] во [[Чешка]], по десет победи во исто толку натпревари во квалификациите,<ref>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0257-0ded3a73d35b-b86ced411cb7-1000--portugal-end-group-in-perfect-fashion/|title=Portugal end group in perfect fashion|publisher=UEFA|first=Carlos|last=Machado|date=9 September 2014|access-date=17 November 2014}}</ref> и истата ја предводел на завршниот турнир до второто место, откако во финалето биле поразени на [[Изведување пенали (фудбал)|пенали]] од [[Фудбалска репрезентација на Шведска под 21 година|Шведска]].<ref name=UEFA>{{cite web|url=https://www.uefa.com/under21/news/0253-0d7ff6449831-1538840537e4-1000--spot-on-sweden-beat-portugal-to-win-u21-euro/|title=Spot-on Sweden beat Portugal to win U21 EURO|publisher=UEFA|first=Tom|last=Kell|date=30 June 2015|access-date=30 June 2015}}</ref> Во 2016 година, тој ја водел [[Олимписка фудбалска репрезентација на Португалија|Олимписката репрезентација на Португалија]] на [[Фудбал на Летните олимписки игри 2016 (мажи)|Летните олимписки игри 2016]] во [[Рио де Жанеиро]], каде ''„Лузитанците“'' биле елимнирани во четвртфиналето после поразот со 4-0 од [[Олимписка фудбалска репрезентација на Германија|Германија]].<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/news/rui-jorge-olympics-are-a-special-test-2812822|title=Rui Jorge: Olympics are a special test|publisher=FIFA|date=27 July 2016|access-date=6 December 2023}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.sbnation.com/soccer/2016/8/13/12466146/germany-portugal-2016-results-olympics-soccer-score|title=Portugal vs. Germany 2016: Final score 4–0, Serge Gnabry leads another Olympic rout|publisher=[[SB Nation]]|first=Conor|last=Dowley|date=13 August 2016|access-date=19 September 2019}}</ref> Следната година, тој ја предводел репрезентацијата под 21 година на [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2017|Европското првенство во категоријата]] во [[Полска]], каде португалците го завршиле настапот уште во првата фаза.<ref>{{cite web|url=https://www.tsf.pt/desporto/interior/euro-sub-21-rui-jorge-muda-quase-meia-equipa-para-decisivo-duelo-com-macedonia-8586802.html|title=Portugal vence Macedónia, mas falha objetivo das meias-finais|trans-title=Portugal beat Macedonia, but miss semi-finals goal|publisher=[[TSF (radio station)|TSF]]|language=pt|date=23 June 2017|access-date=10 October 2017}}</ref> Во ноември 2020 година, откако веќе се квалификувал за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2021|Европското првенство 2021]], Руи Жорж прославил една деценија на функцијата; во тој момент, тој бил најискусниот селектор меѓу сите репрезентации под 21 година во Европа и бил подолго на функцијата од сите освен четворица сениорски тренери во светот.<ref>{{cite news|url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/uma-decada-de-rui-jorge-ao-leme-da-selecao-de-sub-21-os-dez-anos-falam-por-si-13053420.html|title=Uma década de Rui Jorge ao leme da Seleção de sub-21: "Os dez anos falam por si"|trans-title=A decade of Rui Jorge at the helm of the under-21 national team: "The ten years speak for themselves"|newspaper=[[O Jogo]]|language=pt|date=19 November 2020|access-date=15 January 2021}}</ref> На завршниот турнир во [[Унгарија]] и [[Словенија]] во јуни 2021, неговиот тим стигнал повторно до финалето на Европското првенство, но загубиле од [[Фудбалска репрезентација на Германија под 21 година|Германија]] со 1-0.<ref name=UEFA2>{{cite web|url=https://www.bbc.com/sport/football/57370073|title=Germany U21 1–0 Portugal U21|publisher=BBC Sport|date=6 June 2021|access-date=6 June 2021}}</ref> ==Титули== ===Клупски=== ===={{flagsport|POR}} Порто==== *'''{{Трофеј-Португалија (Примеира лига)}} [[Примеира лига]]''' : 5 : 1992–1993, 1994–1995, 1995–1996, 1996–1997, 1997–1998 *'''[[Податотека:Icon Trophy Taça de Portugal (Cup of Portugal).svg|10px]] [[Фудбалски куп на Португалија|Куп на Португалија]]''' : 2 : 1993–1994, 1997–1998 *'''{{Трофеј-Суперкуп на Португалија}} [[Суперкуп на Португалија]]''' : 3 : 1993, 1994, 1996 ===={{flagsport|POR}} Спортинг Лисабон==== *'''{{Трофеј-Португалија (Примеира лига)}} [[Примеира лига]]''' : 2 : 1999-2000, 2001-2002 *'''[[Податотека:Icon Trophy Taça de Portugal (Cup of Portugal).svg|10px]] [[Фудбалски куп на Португалија|Куп на Португалија]]''' : 1 : 2001-2002 *'''{{Трофеј-Суперкуп на Португалија}} [[Суперкуп на Португалија]]''' : 2 : 2000, 2002 ===Орден=== *[[File:PRT Ordem de Nossa Senhora da Conceicao de Vila Vicosa Cavaleiro ribbon.svg|60px]] Медал за заслуги, [[Order of the Immaculate Conception of Vila Viçosa]] ([[Duke of Braganza|House of Braganza]]) ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== {{Порталкутија |right=yes |boxwidth=200px |marign=0px |name1=Биографија |image1=P vip.svg |name2=Фудбал |image2=Soccer ball.svg |name3=Португалија |image3=Flag of Portugal.svg }} *[https://int.soccerway.com/players/rui-jorge-vale-neves/557935/ Руи Жорж на soccerway] *[https://www.transfermarkt.com/rui-jorge/profil/trainer/10104 Руи Жорж на transfermarkt] *[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/20331/rui-jorge Руи Жорж на espn] *[https://www.whoscored.com/players/397883/show/rui-jorge-costa-de-sousa Руи Жорж на whoscored] {{Состав на Португалија на ЕП фудбал 2000}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2015}} {{Состав на Португалија на ЕП фудбал под 21 година 2025}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жорж, Руи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Португалски фудбалери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Порто]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Рио Аве]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Спортинг Лисабон]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Белененсеш]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] ql64vqlmw5jpj7jpq6i22vp2cqk1axd 0 1373250 5382638 2025-06-22T00:43:02Z Dandarmkd 31127 Создадена страница со: {{Infobox former subdivision |_noautocat = |native_name = |conventional_long_name = Валандовска Околија |common_name = Валандовска Околија |subdivision = [[Околии во Македонија|Околија]] |nation = [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]], [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]] |demonym = |status_text... 5382638 wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision |_noautocat = |native_name = |conventional_long_name = Валандовска Околија |common_name = Валандовска Околија |subdivision = [[Околии во Македонија|Околија]] |nation = [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]], [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]] |demonym = |status_text = |government_type = |title_leader = |title_deputy = |leader1 = |year_leader1 = |deputy1 = |year_deputy1 = |legislature = |house1 = |house2 = |type_house1 = |type_house2 = |capital = [[Валандово]] |entities = 18 [[Општини во Македонија|месни народни одбори]]: [[Општина Башибос|Башибос]], [[Општина Брајково|Брајково]], [[Општина Валандово|Валандово]], [[Општина Грчиште|Грчиште]], [[Општина Дедели|Дедели]], [[Општина Дорломбос|Дорломбос]], [[Општина Јосифово|Јосифово]], [[Општина Казандол|Казандол]], [[Општина Мемешли|Мемешли]], [[Општина Николиќ|Николиќ]], [[Општина Дојран|Нов Дојран]], [[Општина Пирава|Пирава]], [[Општина Плавуш|Плавуш]], [[Општина Прстен|Прстен]], [[Општина Севендекли|Севендекли]], [[Општина Удово|Удово]], [[Општина Фурка|Фурка]], [[Општина Чепели|Чепели]] |coordinates = |motto = |anthem = |political_subdiv = Држава: [[СФРЈ|ДФЈ/ФНРЈ]]<br /> Република: [[СР Македонија|ДФ/НР Македонија]]<br /> Округ: [[Штипски Округ|Штипски]] (1945), [[Велешки Округ|Велешки]] (1945-1947) |today = [[Скопски Регион]] |year_start = 1945 |year_end = 1947 |event_start = Основање на Валандовската Околија |date_start = |event_end = Укинување на Валандовската Околија |date_end = |event1 = |date_event1 = |event2 = |date_event2 = |event3 = |date_event3 = |event4 = |date_event4 = |event5 = |date_event5 = |life_span = |era = |event_pre = |date_pre = |event_post = |date_post = <!-- Images --> |image_flag = |image_border = |flag_type = |flag = |image_coat = |symbol_type = |symbol = |image_map = |image_map_caption = |p1 = |flag_p1 = |border_p1 = |image_p1 = |s1 = Гевгелиска Околија |s2 = |flag_s1 = |border_s1 = |image_s1 = |stat_year1 = |stat_area1 = |stat_pop1 = |stat_year2 = |stat_area2 = |stat_pop2 = |area_lost1 = |lost_to1 = |area_lost_year1 = |area_gained1 = |gained_from1 = |area_gained_year1 = |Status = |Government = |Arms = |arms_caption = |Civic = |civic_caption = |HQ = |CodeName = |Code = |DivisionsNames = |DivisionsMap = |divisions_map_caption = |membership_title1 = |membership1 = |membership_title2 = |membership2 = |membership_title3 = |membership3 = |membership_title4 = |membership4 = |membership_title5 = |membership5 = |footnotes = }} '''Валандовска Околија''' ― поранешна [[Околии во Македонија|околија]] во [[Македонија]], која постоела во периодот 1945-1947. ==Историја== Валандовската Околија била основана во 1945 година. Таа првично била дел од [[Штипски Округ|Штипскиот Округ]], но потоа била префрлена во [[Велешки Округ|Велешкиот Округ]] и седиште на околијата било во [[Валандово]]. Нејзини составни месни народни одбори ([[Општини во Македонија|општини]]) биле [[Општина Башибос|Башибос]], [[Општина Брајково|Брајково]], [[Општина Валандово|Валандово]], [[Општина Грчиште|Грчиште]], [[Општина Дедели|Дедели]], [[Општина Дорломбос|Дорломбос]], [[Општина Јосифово|Јосифово]], [[Општина Казандол|Казандол]], [[Општина Мемешли|Мемешли]], [[Општина Николиќ|Николиќ]], [[Општина Дојран|Нов Дојран]], [[Општина Пирава|Пирава]], [[Општина Плавуш|Плавуш]], [[Општина Прстен|Прстен]], [[Општина Севендекли|Севендекли]], [[Општина Удово|Удово]], [[Општина Фурка|Фурка]], и [[Општина Чепели|Чепели]].<ref>{{наведено списание | author= | title=За определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305114603/http://slvesnik.com.mk/issues/561d856cacde47a384149ddccf5d5599.pdf | work= | pages=150, 161 | issue=24 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Федерална Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=27 ноември 1945 | accessdate=22 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> Во 1947 година, според новата административна поделба, Валандовската Околија била укината на сметка на соседната и проширена [[Гевгелиска Околија]].<ref>{{наведено списание | author= | title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија | url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305185452/http://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf | work= | pages=24 | issue=2 | publisher=[[Службен весник на Република Македонија|Службен весник на Народна Република Македонија]] | archivedate=2016-03-05 | date=30 јануари 1947 | accessdate=22 јуни 2025 | url-status=live }}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Околии во Македонија}} {{Валандовска Околија}} [[Категорија:Валандовска Околија| ]] 2s4tk0womv9yxa1aoaady22f92j6whr 14 1373251 5382639 2025-06-22T00:44:04Z Dandarmkd 31127 Создадена страница со: {{катпов|Валандовска Околија}} [[Категорија:Околии во Македонија основани во 1945 година]] [[Категорија:Околии во Македонија укинати во 1947 година]] [[Категорија:Велешки Округ]] [[Категорија:Штипски Округ]] 5382639 wikitext text/x-wiki {{катпов|Валандовска Околија}} [[Категорија:Околии во Македонија основани во 1945 година]] [[Категорија:Околии во Македонија укинати во 1947 година]] [[Категорија:Велешки Округ]] [[Категорија:Штипски Округ]] nlzbtqcpwmqfh19ldcus892a3i8np7r 0 1373252 5382643 2025-06-22T05:40:46Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Лескова Бара | native_name = Лескова Бара | settlement_type = Населба | image_skyline = Лескова Бара - Leskova Bara.jpg | image_alt = | image_caption = Лескова Бара | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_... 5382643 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Лескова Бара | native_name = Лескова Бара | settlement_type = Населба | image_skyline = Лескова Бара - Leskova Bara.jpg | image_alt = | image_caption = Лескова Бара | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 43 |lats = 31 |latNS = N | longd = 22 |longm = 10 |longs = 13 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 910 | population_footnotes = | population_total = 86 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Лескова Бара''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 86 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] rrrskazco7o2j17hxd1kt0x52vhb6hr 0 1373253 5382647 2025-06-22T05:48:42Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Масурица | native_name = Масурица | settlement_type = Населба | image_skyline = Масурица (основна школа и сеоски дом) - Masurica - Masurica (School and Community House).jpg | image_alt = | image_caption = Училиште и месна заедницата во Ма... 5382647 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Масурица | native_name = Масурица | settlement_type = Населба | image_skyline = Масурица (основна школа и сеоски дом) - Masurica - Masurica (School and Community House).jpg | image_alt = | image_caption = Училиште и месна заедницата во Масурица | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 39 |lats = 35 |latNS = N | longd = 22 |longm = 09 |longs = 23 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 716 | population_footnotes = | population_total = 986 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Масурица''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 986 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 4l1m2c60keml5a4mw748qxpjbzqjf3c 0 1373254 5382648 2025-06-22T06:18:17Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Мачкатица | native_name = Мачкатица | settlement_type = Населба | image_skyline = Zaseoci Mačkatice.JPG | image_alt = | image_caption = Мачкатица | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_ca... 5382648 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Мачкатица | native_name = Мачкатица | settlement_type = Населба | image_skyline = Zaseoci Mačkatice.JPG | image_alt = | image_caption = Мачкатица | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 45 |lats = 27 |latNS = N | longd = 22 |longm = 10 |longs = 33 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 860 | population_footnotes = | population_total = 88 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Мачкатица''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 88 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Во селото работеше рудникот на [[молибден]] и [[волфрам]].<ref>{{cite web |title=2006.02.17.-Mackatica |url=http://www.sob.rs/prikaz.php?sta=akcija&direktorijum=2006.02.17.-Mackatica&period=2006 |website=sob.rs}}</ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] 2et2tpysdtcl2c6r2llklgnyayde0il 0 1373255 5382649 2025-06-22T06:58:48Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Ново Село | native_name = Ново Село | settlement_type = Населба | image_skyline = Ново Село (Сурдулица) - Novo Selo (Surdulica).jpg | image_alt = | image_caption = Ново Село | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pu... 5382649 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Ново Село | native_name = Ново Село | settlement_type = Населба | image_skyline = Ново Село (Сурдулица) - Novo Selo (Surdulica).jpg | image_alt = | image_caption = Ново Село | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 35 |lats = 32 |latNS = N | longd = 22 |longm = 14 |longs = 19 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.453 | population_footnotes = | population_total = 11 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Ново Село''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 11 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] icf1kcgo4j8elk8tijqjx8b14h7rh98 0 1373256 5382651 2025-06-22T07:07:02Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Рѓавица | native_name = Рђавица | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 37 |lats = 1... 5382651 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Рѓавица | native_name = Рђавица | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 37 |lats = 13 |latNS = N | longd = 22 |longm = 06 |longs = 12 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 919 | population_footnotes = | population_total = 4 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17532 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Рѓавица''' ({{lang-sr|Рђавица}}) е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 4 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] aiihbwq7hgl37u5setwotfhjyji3671 0 1373257 5382652 2025-06-22T07:14:21Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Стајковце | native_name = Стајковце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 38 |l... 5382652 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Стајковце | native_name = Стајковце | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 38 |lats = 06 |latNS = N | longd = 22 |longm = 07 |longs = 04 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 619 | population_footnotes = | population_total = 28 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Стајковце''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 28 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] cgx533ghwq4g0bh8fngvwdvqmoxk65b 0 1373258 5382655 2025-06-22T07:37:01Z 김지성1 49620 김지성1 ја премести страницата [[Џејмс Венс]] на [[Џеј Ди Венс]] презапишувајќи врз пренасочување 5382655 wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Џеј Ди Венс]] r56ekitd8m1985uera47fl16v4hsgcp 1 1373259 5382657 2025-06-22T07:37:01Z 김지성1 49620 김지성1 ја премести страницата [[Разговор:Џејмс Венс]] на [[Разговор:Џеј Ди Венс]] 5382657 wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Разговор:Џеј Ди Венс]] t7s90u7q71j9qtjvwhxu5gikhku798c 10 1373260 5382663 2025-06-22T08:16:33Z Carshalton 30527 Создадена страница со: [[File:Flag of Portugal.svg|20px|Португалија]] {{fb team |t=Португалија У21 |tan=Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година |tc=POR |abb={{#if:{{{abb|}}}|U21}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude> [[Категорија:Fbu_U21_предлошки|Португалија]] </noinclude> 5382663 wikitext text/x-wiki [[File:Flag of Portugal.svg|20px|Португалија]] {{fb team |t=Португалија У21 |tan=Фудбалска репрезентација на Португалија под 21 година |tc=POR |abb={{#if:{{{abb|}}}|U21}} |oc={{#if:{{{oc|}}}|{{{oc}}} }} }}<!-- --><noinclude> [[Категорија:Fbu_U21_предлошки|Португалија]] </noinclude> ff1xtme13tz78jk4a6xze8d6uhirtol 0 1373261 5382664 2025-06-22T08:32:11Z Andrew012p 85224 Создадена страница со: На 21 јуни 2025 г., претседателот на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Доналд Трамп]], објавил дека [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале повеќе ј... 5382664 wikitext text/x-wiki На 21 јуни 2025 г., претседателот на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Доналд Трамп]], објавил дека [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале повеќе јадрени постројки во [[Иран]], вклучувајќи ги Погонот за збогатување гориво Фордо, Јадрениот капацитет Натанз и неодредено место во [[Исфахан]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://makfax.com.mk/svet/%d1%81%d0%b0%d0%b4-%d0%b3%d0%be-%d0%bd%d0%b0%d0%bf%d0%b0%d0%b4%d0%bd%d0%b0-%d0%b8%d1%80%d0%b0%d0%bd/|title=САД го нападнаа Иран|last=|first=|date=2025-06-22|work=МАКФАКС|language=mk-MK|accessdate=2025-06-22}}</ref> Во нападот биле употребени повеќе од десетина бомби од типот GBU-57A/B MOP од 30.000 фунти, носени од потајни бомбардери Нортроп Б-2 Спирит, како и крстосувачки ракети Томахавка истрелани од [[Подморница|подморници]]. Овие јадрени капацитети се едни од најзначајните центри за збогатување [[ураниум]] во Иран.<ref name="nyt-iran-live-25">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/live/2025/06/21/world/iran-israel-trump|title=U.S. Enters War With Iran, Striking Fordo Nuclear Site: Live Updates|last1=Nagourney|first1=Eric|date=21 јуни 2025|work=The New York Times|access-date=21 јуни 2025|last2=Haberman|first2=Maggie}}</ref><ref name="auto1">{{Cite web|url=https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/114724035571020048|title=We have completed our very successful attack on the three Nuclear sites in Iran, including Fordow, Natanz, and Esfahan. All planes are now outside of Iran air space. A full payload of BOMBS was dropped on the primary site, Fordow. All planes are safely on their way home. Congratulations to our great American Warriors. There is not another military in the World that could have done this. NOW IS THE TIME FOR PEACE! Thank you for your attention to this matter.|author=Donald J. Trump (@realDonaldTrump)|date=June 21, 2025|language=en|access-date=22 јуни 2025|via=Truth Social}}</ref> Тековната Иранско-израелска војна, која трае од 13 јуни, бележи жестоки борби меѓу Иран и [[Израел]]. Републиканците во Конгресот во голема мера го поддржале дејствието на Трамп, додека повеќето демократи и некои републиканци биле загрижени за уставноста на потегот. Меѓународната заедница во целост реагирала со тревога и загриженост од иранска одмазда и натамошно заострување. == Напади == На 22 јуни, [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале три ирански јадрени постројки: Фордо, Натанз и [[Исфахан]].<ref name="auto">{{Cite news|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-21-25-intl-hnk|title=Israel claims killing of Iranian commander as conflict enters second week|last1=Brennan|first1=Eve|date=21 јуни 2025|access-date=22 јуни 2025|publisher=CNN|last2=Tanno|first2=Sophie|language=en|last3=Lockwood|first3=Pauline|last4=Vogt|first4=Adrienne|last5=Powell|first5=Tori|last6=Meyer|first6=Matt|last7=Saltman|first7=Max}}</ref> Шест бомбардери Нортроп Б-2 Спирит, кои летале без престан од воздухопловната база Вајтмен во [[Мисури]], исфрлиле 12 бомби GBU-57A/B MOP врз објектот Фордо, а Натанз бил погоден и од две MOP-бомби; подморници истрелале 30 крстосувачки ракети Томахавка кон Натанз и Исфахан. „Бункербастер“ MOP-бомбите никогаш претходно не биле користени во борба. Три ирански официјални лица изјавиле дека „веруваат“ дека Натанз и Фордо биле погодени околу 2:30 часот по месно време (23:00 часот претходниот ден [[Координирано универзално време|UTC]]). Трамп тврдел дека „Фордо го нема“. По нападите, Трамп напишал:<ref name="theguardian2">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref><blockquote>„Го завршивме нашето многу успешно дејствие врз трите јадрени постројки во Иран, вклучувајќи ги Фордо, Натанз и Исфахан. Сите авиони сега се надвор од иранскиот воздушен простор. Целосен товар на БОМБИ беше фрлен на главното место, Фордо. Сите авиони се безбедно на пат кон дома. Честитки за нашите големи американски воини. Нема друга војска во светот што би можела да го направи ова. СЕГА Е ВРЕМЕ ЗА МИР! Ви благодарам на вниманието“.</blockquote>Трамп одржал кратко телевизиско обраќање во 22 часот на 21 јуни, во кое тврдел дека клучните ирански јадрени постројки за збогатување биле „целосно и потполно уништени“.<ref name="theguardian">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=June 22, 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Иранската државна новинска агенција ИРНА, цитирајќи ирански официјален претставник, објавила дека нема радиоактивен материјал на трите целни места. Мортеза Хеидари, портпарол на Комитетот за итни случаи на градот Кум, изјавил дека непријателските сили бомбардирале „делови од јадрената постројка Фордо“. Иранските власти изјавиле дека нема опасност за жителите што живеат во близина на јадрените постројки погодени од американските напади, според иранските државни медиуми. Цитирајќи го Штабот за управување со кризи во провинцијата Кум, каде што се наоѓа постројката Фордо, ИРНА изјавила дека „нема опасност за народот на Кум и околината“.<ref name="USSTRIKES2025">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/live/2025/jun/22/israel-iran-war-live-trump-says-us-has-attacked-nuclear-sites-in-iran-including-fordow|title=Israel-Iran war live: Trump says Iran's key nuclear facilities 'obliterated' in US strikes and that Tehran must now make peace|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Организацијата за атомска енергија на Иран ги нарекла нападите на САД „варварски чин што го прекрши меѓународното право, особено Договорот за неширење на јадрено оружје“. Организацијата за атомска енергија на Иран изјавила дека податоците од радијациониот систем и теренските истражувања не покажуваат никакви знаци на загадување или опасности за жителите во близина на местата Фордо, Исфахан и Натанз. „Соопштение од Центарот за систем за јадрена безбедност. По незаконскиот американски напад врз јадрените постројки Фордо, Натанз и Исфахан, теренските истражувања и податоците од радијационите системи покажале: Не е забележано загадување“, согласно со она што организацијата го објавила на социјалните мрежи. „Во зори, јадрените постројки на земјата во Фордо, Натанз и Исфахан биле нападнати од непријателите на Исламски Иран, во таков жесток чин што е спротивен на меѓународното право.“<ref>{{cite news|url=https://www.tehrantimes.com/news/514759/AEOI-issues-statement-after-attack-on-Iran-nuclear-sites|title=AEOI issues statement after attack on Iran nuclear sites|date=June 22, 2025|work=Tehran Times|access-date=22 јуни 2025}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == [[Категорија:Иран во 2025 година]] h0ofbkviczrqhv9wds08yo1w1iy5kf3 5382668 5382664 2025-06-22T08:39:39Z Andrew012p 85224 5382668 wikitext text/x-wiki {{Оперативен план | name = Американски напади врз Иран (2025) | partof = Иранско-израелската војна | image = {{Location map many | Iran | width = 300 | float = center | border=infobox | label1 = Фордо |border = FFFFFF | mark = red dot.svg | mark1size = 8 | pos = left | coordinates = {{Coord|34.8845|50.9981}} | label2 = Натанз | mark2 = red dot.svg | mark2size = 8 | pos2 = left | coordinates2 = {{coord|33|43|30|N|51|43|30|E}} | label3 = Исфахан | mark3 = red dot.svg | mark3size = 8 | pos3 = left | coordinates3 = {{coord|32|39|55|N|51|40|13|E|}} }} | scope = | planned_by = | commanded_by = [[Доналд Трамп]] | location = {{nobr|[[Фордо]], [[Натанз]], и [[Исфахан]], Иран}} | objective = {{nobr|уништување на иранските јадрени постројки}} | date = 22 јуни 2025 | time = 2:30 часот наутро ([[Иранско стандардно време|ИСТ]]) | executed_by = {{tree list}} * [[Вооружени сили на САД]] ** [[Воздухопловни сили на САД]] ** [[Воена морнарица на САД]] | outcome = }} На 21 јуни 2025 г., претседателот на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Доналд Трамп]], објавил дека [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале повеќе јадрени постројки во [[Иран]], вклучувајќи ги Погонот за збогатување гориво Фордо, Јадрениот капацитет Натанз и неодредено место во [[Исфахан]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://makfax.com.mk/svet/%d1%81%d0%b0%d0%b4-%d0%b3%d0%be-%d0%bd%d0%b0%d0%bf%d0%b0%d0%b4%d0%bd%d0%b0-%d0%b8%d1%80%d0%b0%d0%bd/|title=САД го нападнаа Иран|last=|first=|date=2025-06-22|work=МАКФАКС|language=mk-MK|accessdate=2025-06-22}}</ref> Во нападот биле употребени повеќе од десетина бомби од типот GBU-57A/B MOP од 30.000 фунти, носени од потајни бомбардери Нортроп Б-2 Спирит, како и крстосувачки ракети Томахавка истрелани од [[Подморница|подморници]]. Овие јадрени капацитети се едни од најзначајните центри за збогатување [[ураниум]] во Иран.<ref name="nyt-iran-live-25">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/live/2025/06/21/world/iran-israel-trump|title=U.S. Enters War With Iran, Striking Fordo Nuclear Site: Live Updates|last1=Nagourney|first1=Eric|date=21 јуни 2025|work=The New York Times|access-date=21 јуни 2025|last2=Haberman|first2=Maggie}}</ref><ref name="auto1">{{Cite web|url=https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/114724035571020048|title=We have completed our very successful attack on the three Nuclear sites in Iran, including Fordow, Natanz, and Esfahan. All planes are now outside of Iran air space. A full payload of BOMBS was dropped on the primary site, Fordow. All planes are safely on their way home. Congratulations to our great American Warriors. There is not another military in the World that could have done this. NOW IS THE TIME FOR PEACE! Thank you for your attention to this matter.|author=Donald J. Trump (@realDonaldTrump)|date=June 21, 2025|language=en|access-date=22 јуни 2025|via=Truth Social}}</ref> Тековната Иранско-израелска војна, која трае од 13 јуни, бележи жестоки борби меѓу Иран и [[Израел]]. Републиканците во Конгресот во голема мера го поддржале дејствието на Трамп, додека повеќето демократи и некои републиканци биле загрижени за уставноста на потегот. Меѓународната заедница во целост реагирала со тревога и загриженост од иранска одмазда и натамошно заострување. == Напади == На 22 јуни, [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале три ирански јадрени постројки: Фордо, Натанз и [[Исфахан]].<ref name="auto">{{Cite news|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-21-25-intl-hnk|title=Israel claims killing of Iranian commander as conflict enters second week|last1=Brennan|first1=Eve|date=21 јуни 2025|access-date=22 јуни 2025|publisher=CNN|last2=Tanno|first2=Sophie|language=en|last3=Lockwood|first3=Pauline|last4=Vogt|first4=Adrienne|last5=Powell|first5=Tori|last6=Meyer|first6=Matt|last7=Saltman|first7=Max}}</ref> Шест бомбардери Нортроп Б-2 Спирит, кои летале без престан од воздухопловната база Вајтмен во [[Мисури]], исфрлиле 12 бомби GBU-57A/B MOP врз објектот Фордо, а Натанз бил погоден и од две MOP-бомби; подморници истрелале 30 крстосувачки ракети Томахавка кон Натанз и Исфахан. „Бункербастер“ MOP-бомбите никогаш претходно не биле користени во борба. Три ирански официјални лица изјавиле дека „веруваат“ дека Натанз и Фордо биле погодени околу 2:30 часот по месно време (23:00 часот претходниот ден [[Координирано универзално време|UTC]]). Трамп тврдел дека „Фордо го нема“. По нападите, Трамп напишал:<ref name="theguardian2">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref><blockquote>„Го завршивме нашето многу успешно дејствие врз трите јадрени постројки во Иран, вклучувајќи ги Фордо, Натанз и Исфахан. Сите авиони сега се надвор од иранскиот воздушен простор. Целосен товар на БОМБИ беше фрлен на главното место, Фордо. Сите авиони се безбедно на пат кон дома. Честитки за нашите големи американски воини. Нема друга војска во светот што би можела да го направи ова. СЕГА Е ВРЕМЕ ЗА МИР! Ви благодарам на вниманието“.</blockquote>Трамп одржал кратко телевизиско обраќање во 22 часот на 21 јуни, во кое тврдел дека клучните ирански јадрени постројки за збогатување биле „целосно и потполно уништени“.<ref name="theguardian">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=June 22, 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Иранската државна новинска агенција ИРНА, цитирајќи ирански официјален претставник, објавила дека нема радиоактивен материјал на трите целни места. Мортеза Хеидари, портпарол на Комитетот за итни случаи на градот Кум, изјавил дека непријателските сили бомбардирале „делови од јадрената постројка Фордо“. Иранските власти изјавиле дека нема опасност за жителите што живеат во близина на јадрените постројки погодени од американските напади, според иранските државни медиуми. Цитирајќи го Штабот за управување со кризи во провинцијата Кум, каде што се наоѓа постројката Фордо, ИРНА изјавила дека „нема опасност за народот на Кум и околината“.<ref name="USSTRIKES2025">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/live/2025/jun/22/israel-iran-war-live-trump-says-us-has-attacked-nuclear-sites-in-iran-including-fordow|title=Israel-Iran war live: Trump says Iran's key nuclear facilities 'obliterated' in US strikes and that Tehran must now make peace|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Организацијата за атомска енергија на Иран ги нарекла нападите на САД „варварски чин што го прекрши меѓународното право, особено Договорот за неширење на јадрено оружје“. Организацијата за атомска енергија на Иран изјавила дека податоците од радијациониот систем и теренските истражувања не покажуваат никакви знаци на загадување или опасности за жителите во близина на местата Фордо, Исфахан и Натанз. „Соопштение од Центарот за систем за јадрена безбедност. По незаконскиот американски напад врз јадрените постројки Фордо, Натанз и Исфахан, теренските истражувања и податоците од радијационите системи покажале: Не е забележано загадување“, согласно со она што организацијата го објавила на социјалните мрежи. „Во зори, јадрените постројки на земјата во Фордо, Натанз и Исфахан биле нападнати од непријателите на Исламски Иран, во таков жесток чин што е спротивен на меѓународното право.“<ref>{{cite news|url=https://www.tehrantimes.com/news/514759/AEOI-issues-statement-after-attack-on-Iran-nuclear-sites|title=AEOI issues statement after attack on Iran nuclear sites|date=June 22, 2025|work=Tehran Times|access-date=22 јуни 2025}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Commons-inline}} [[Категорија:Израел во 2025 година]] [[Категорија:Арапско-израелски конфликт]] [[Категорија:Иран во 2025 година]] [[Категорија:Иран во 2025 година]] msjp3j4pld8xx0xzuo12f78c642dgf2 5382669 5382668 2025-06-22T08:40:42Z Andrew012p 85224 /* Надворешни врски */ 5382669 wikitext text/x-wiki {{Оперативен план | name = Американски напади врз Иран (2025) | partof = Иранско-израелската војна | image = {{Location map many | Iran | width = 300 | float = center | border=infobox | label1 = Фордо |border = FFFFFF | mark = red dot.svg | mark1size = 8 | pos = left | coordinates = {{Coord|34.8845|50.9981}} | label2 = Натанз | mark2 = red dot.svg | mark2size = 8 | pos2 = left | coordinates2 = {{coord|33|43|30|N|51|43|30|E}} | label3 = Исфахан | mark3 = red dot.svg | mark3size = 8 | pos3 = left | coordinates3 = {{coord|32|39|55|N|51|40|13|E|}} }} | scope = | planned_by = | commanded_by = [[Доналд Трамп]] | location = {{nobr|[[Фордо]], [[Натанз]], и [[Исфахан]], Иран}} | objective = {{nobr|уништување на иранските јадрени постројки}} | date = 22 јуни 2025 | time = 2:30 часот наутро ([[Иранско стандардно време|ИСТ]]) | executed_by = {{tree list}} * [[Вооружени сили на САД]] ** [[Воздухопловни сили на САД]] ** [[Воена морнарица на САД]] | outcome = }} На 21 јуни 2025 г., претседателот на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Доналд Трамп]], објавил дека [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале повеќе јадрени постројки во [[Иран]], вклучувајќи ги Погонот за збогатување гориво Фордо, Јадрениот капацитет Натанз и неодредено место во [[Исфахан]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://makfax.com.mk/svet/%d1%81%d0%b0%d0%b4-%d0%b3%d0%be-%d0%bd%d0%b0%d0%bf%d0%b0%d0%b4%d0%bd%d0%b0-%d0%b8%d1%80%d0%b0%d0%bd/|title=САД го нападнаа Иран|last=|first=|date=2025-06-22|work=МАКФАКС|language=mk-MK|accessdate=2025-06-22}}</ref> Во нападот биле употребени повеќе од десетина бомби од типот GBU-57A/B MOP од 30.000 фунти, носени од потајни бомбардери Нортроп Б-2 Спирит, како и крстосувачки ракети Томахавка истрелани од [[Подморница|подморници]]. Овие јадрени капацитети се едни од најзначајните центри за збогатување [[ураниум]] во Иран.<ref name="nyt-iran-live-25">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/live/2025/06/21/world/iran-israel-trump|title=U.S. Enters War With Iran, Striking Fordo Nuclear Site: Live Updates|last1=Nagourney|first1=Eric|date=21 јуни 2025|work=The New York Times|access-date=21 јуни 2025|last2=Haberman|first2=Maggie}}</ref><ref name="auto1">{{Cite web|url=https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/114724035571020048|title=We have completed our very successful attack on the three Nuclear sites in Iran, including Fordow, Natanz, and Esfahan. All planes are now outside of Iran air space. A full payload of BOMBS was dropped on the primary site, Fordow. All planes are safely on their way home. Congratulations to our great American Warriors. There is not another military in the World that could have done this. NOW IS THE TIME FOR PEACE! Thank you for your attention to this matter.|author=Donald J. Trump (@realDonaldTrump)|date=June 21, 2025|language=en|access-date=22 јуни 2025|via=Truth Social}}</ref> Тековната Иранско-израелска војна, која трае од 13 јуни, бележи жестоки борби меѓу Иран и [[Израел]]. Републиканците во Конгресот во голема мера го поддржале дејствието на Трамп, додека повеќето демократи и некои републиканци биле загрижени за уставноста на потегот. Меѓународната заедница во целост реагирала со тревога и загриженост од иранска одмазда и натамошно заострување. == Напади == На 22 јуни, [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале три ирански јадрени постројки: Фордо, Натанз и [[Исфахан]].<ref name="auto">{{Cite news|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-21-25-intl-hnk|title=Israel claims killing of Iranian commander as conflict enters second week|last1=Brennan|first1=Eve|date=21 јуни 2025|access-date=22 јуни 2025|publisher=CNN|last2=Tanno|first2=Sophie|language=en|last3=Lockwood|first3=Pauline|last4=Vogt|first4=Adrienne|last5=Powell|first5=Tori|last6=Meyer|first6=Matt|last7=Saltman|first7=Max}}</ref> Шест бомбардери Нортроп Б-2 Спирит, кои летале без престан од воздухопловната база Вајтмен во [[Мисури]], исфрлиле 12 бомби GBU-57A/B MOP врз објектот Фордо, а Натанз бил погоден и од две MOP-бомби; подморници истрелале 30 крстосувачки ракети Томахавка кон Натанз и Исфахан. „Бункербастер“ MOP-бомбите никогаш претходно не биле користени во борба. Три ирански официјални лица изјавиле дека „веруваат“ дека Натанз и Фордо биле погодени околу 2:30 часот по месно време (23:00 часот претходниот ден [[Координирано универзално време|UTC]]). Трамп тврдел дека „Фордо го нема“. По нападите, Трамп напишал:<ref name="theguardian2">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref><blockquote>„Го завршивме нашето многу успешно дејствие врз трите јадрени постројки во Иран, вклучувајќи ги Фордо, Натанз и Исфахан. Сите авиони сега се надвор од иранскиот воздушен простор. Целосен товар на БОМБИ беше фрлен на главното место, Фордо. Сите авиони се безбедно на пат кон дома. Честитки за нашите големи американски воини. Нема друга војска во светот што би можела да го направи ова. СЕГА Е ВРЕМЕ ЗА МИР! Ви благодарам на вниманието“.</blockquote>Трамп одржал кратко телевизиско обраќање во 22 часот на 21 јуни, во кое тврдел дека клучните ирански јадрени постројки за збогатување биле „целосно и потполно уништени“.<ref name="theguardian">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=June 22, 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Иранската државна новинска агенција ИРНА, цитирајќи ирански официјален претставник, објавила дека нема радиоактивен материјал на трите целни места. Мортеза Хеидари, портпарол на Комитетот за итни случаи на градот Кум, изјавил дека непријателските сили бомбардирале „делови од јадрената постројка Фордо“. Иранските власти изјавиле дека нема опасност за жителите што живеат во близина на јадрените постројки погодени од американските напади, според иранските државни медиуми. Цитирајќи го Штабот за управување со кризи во провинцијата Кум, каде што се наоѓа постројката Фордо, ИРНА изјавила дека „нема опасност за народот на Кум и околината“.<ref name="USSTRIKES2025">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/live/2025/jun/22/israel-iran-war-live-trump-says-us-has-attacked-nuclear-sites-in-iran-including-fordow|title=Israel-Iran war live: Trump says Iran's key nuclear facilities 'obliterated' in US strikes and that Tehran must now make peace|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Организацијата за атомска енергија на Иран ги нарекла нападите на САД „варварски чин што го прекрши меѓународното право, особено Договорот за неширење на јадрено оружје“. Организацијата за атомска енергија на Иран изјавила дека податоците од радијациониот систем и теренските истражувања не покажуваат никакви знаци на загадување или опасности за жителите во близина на местата Фордо, Исфахан и Натанз. „Соопштение од Центарот за систем за јадрена безбедност. По незаконскиот американски напад врз јадрените постројки Фордо, Натанз и Исфахан, теренските истражувања и податоците од радијационите системи покажале: Не е забележано загадување“, согласно со она што организацијата го објавила на социјалните мрежи. „Во зори, јадрените постројки на земјата во Фордо, Натанз и Исфахан биле нападнати од непријателите на Исламски Иран, во таков жесток чин што е спротивен на меѓународното право.“<ref>{{cite news|url=https://www.tehrantimes.com/news/514759/AEOI-issues-statement-after-attack-on-Iran-nuclear-sites|title=AEOI issues statement after attack on Iran nuclear sites|date=June 22, 2025|work=Tehran Times|access-date=22 јуни 2025}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://makfax.com.mk/svet/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BF-%D1%86%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE-%D0%B3%D0%B8-%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BC%D0%B5-%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD/ (Видео) Трамп: Целосно ги уништивме иранските комплекси, или ќе има мир, или нови напади] etdn3j81k0p75xyvkxyjg675qesc647 5382671 5382669 2025-06-22T08:43:14Z Andrew012p 85224 5382671 wikitext text/x-wiki {{Оперативен план | name = Американски напади врз Иран (2025) | partof = Иранско-израелската војна | image = {{Location map many | Iran | width = 300 | float = center | border=infobox | label1 = Фордо |border = FFFFFF | mark = red dot.svg | mark1size = 8 | pos = left | coordinates = {{Coord|34.8845|50.9981}} | label2 = Натанз | mark2 = red dot.svg | mark2size = 8 | pos2 = left | coordinates2 = {{coord|33|43|30|N|51|43|30|E}} | label3 = Исфахан | mark3 = red dot.svg | mark3size = 8 | pos3 = left | coordinates3 = {{coord|32|39|55|N|51|40|13|E|}} }} | scope = | planned_by = | commanded_by = [[Доналд Трамп]] | location = {{nobr|[[Фордо]], [[Натанз]], и [[Исфахан]], Иран}} | objective = {{nobr|уништување на иранските јадрени постројки}} | date = 22 јуни 2025 | time = 2:30 часот наутро ([[Иранско стандардно време|ИСТ]]) | executed_by = {{tree list}} * [[Вооружени сили на САД]] ** [[Воздухопловни сили на САД]] ** [[Воена морнарица на САД]] | outcome = }} На 21 јуни 2025 г., претседателот на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Доналд Трамп]], објавил дека [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале повеќе јадрени постројки во [[Иран]], вклучувајќи ги Погонот за збогатување гориво Фордо, Јадрениот капацитет Натанз и неодредено место во [[Исфахан]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://makfax.com.mk/svet/%d1%81%d0%b0%d0%b4-%d0%b3%d0%be-%d0%bd%d0%b0%d0%bf%d0%b0%d0%b4%d0%bd%d0%b0-%d0%b8%d1%80%d0%b0%d0%bd/|title=САД го нападнаа Иран|last=|first=|date=2025-06-22|work=МАКФАКС|language=mk-MK|accessdate=2025-06-22}}</ref> Во нападот биле употребени повеќе од десетина бомби од типот GBU-57A/B MOP од 30.000 фунти, носени од потајни бомбардери Нортроп Б-2 спирит, како и крстосувачки ракети Томахавка истрелани од [[Подморница|подморници]]. Овие јадрени капацитети се едни од најзначајните центри за збогатување [[ураниум]] во Иран.<ref name="nyt-iran-live-25">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/live/2025/06/21/world/iran-israel-trump|title=U.S. Enters War With Iran, Striking Fordo Nuclear Site: Live Updates|last1=Nagourney|first1=Eric|date=21 јуни 2025|work=The New York Times|access-date=21 јуни 2025|last2=Haberman|first2=Maggie}}</ref><ref name="auto1">{{Cite web|url=https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/114724035571020048|title=We have completed our very successful attack on the three Nuclear sites in Iran, including Fordow, Natanz, and Esfahan. All planes are now outside of Iran air space. A full payload of BOMBS was dropped on the primary site, Fordow. All planes are safely on their way home. Congratulations to our great American Warriors. There is not another military in the World that could have done this. NOW IS THE TIME FOR PEACE! Thank you for your attention to this matter.|author=Donald J. Trump (@realDonaldTrump)|date=June 21, 2025|language=en|access-date=22 јуни 2025|via=Truth Social}}</ref> Тековната Иранско-израелска војна, која трае од 13 јуни, бележи жестоки борби меѓу Иран и [[Израел]]. Републиканците во Конгресот во голема мера го поддржале дејствието на Трамп, додека повеќето демократи и некои републиканци биле загрижени за уставноста на потегот. Меѓународната заедница во целост реагирала со тревога и загриженост од иранска одмазда и натамошно заострување. == Напади == На 22 јуни, [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале три ирански јадрени постројки: Фордо, Натанз и [[Исфахан]].<ref name="auto">{{Cite news|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-21-25-intl-hnk|title=Israel claims killing of Iranian commander as conflict enters second week|last1=Brennan|first1=Eve|date=21 јуни 2025|access-date=22 јуни 2025|publisher=CNN|last2=Tanno|first2=Sophie|language=en|last3=Lockwood|first3=Pauline|last4=Vogt|first4=Adrienne|last5=Powell|first5=Tori|last6=Meyer|first6=Matt|last7=Saltman|first7=Max}}</ref> Шест бомбардери Нортроп Б-2 спирит, кои летале без престан од воздухопловната база Вајтмен во [[Мисури]], исфрлиле 12 бомби GBU-57A/B MOP врз објектот Фордо, а Натанз бил погоден и од две MOP-бомби; подморници истрелале 30 крстосувачки ракети Томахавка кон Натанз и Исфахан. „Бункербастер“ MOP-бомбите никогаш претходно не биле користени во борба. Три ирански официјални лица изјавиле дека „веруваат“ дека Натанз и Фордо биле погодени околу 2:30 часот по месно време (23:00 часот претходниот ден [[Координирано универзално време|UTC]]). Трамп тврдел дека „Фордо го нема“. По нападите, Трамп напишал:<ref name="theguardian2">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref><blockquote>„Го завршивме нашето многу успешно дејствие врз трите јадрени постројки во Иран, вклучувајќи ги Фордо, Натанз и Исфахан. Сите авиони сега се надвор од иранскиот воздушен простор. Целосен товар на БОМБИ беше фрлен на главното место, Фордо. Сите авиони се безбедно на пат кон дома. Честитки за нашите големи американски воини. Нема друга војска во светот што би можела да го направи ова. СЕГА Е ВРЕМЕ ЗА МИР! Ви благодарам на вниманието“.</blockquote>Трамп одржал кратко телевизиско обраќање во 22 часот на 21 јуни, во кое тврдел дека клучните ирански јадрени постројки за збогатување биле „целосно и потполно уништени“.<ref name="theguardian">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=June 22, 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Иранската државна новинска агенција ИРНА, цитирајќи ирански официјален претставник, објавила дека нема радиоактивен материјал на трите целни места. Мортеза Хеидари, портпарол на Комитетот за итни случаи на градот Кум, изјавил дека непријателските сили бомбардирале „делови од јадрената постројка Фордо“. Иранските власти изјавиле дека нема опасност за жителите што живеат во близина на јадрените постројки погодени од американските напади, според иранските државни медиуми. Цитирајќи го Штабот за управување со кризи во провинцијата Кум, каде што се наоѓа постројката Фордо, ИРНА изјавила дека „нема опасност за народот на Кум и околината“.<ref name="USSTRIKES2025">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/live/2025/jun/22/israel-iran-war-live-trump-says-us-has-attacked-nuclear-sites-in-iran-including-fordow|title=Israel-Iran war live: Trump says Iran's key nuclear facilities 'obliterated' in US strikes and that Tehran must now make peace|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Организацијата за атомска енергија на Иран ги нарекла нападите на САД „варварски чин што го прекрши меѓународното право, особено Договорот за неширење на јадрено оружје“. Организацијата за атомска енергија на Иран изјавила дека податоците од радијациониот систем и теренските истражувања не покажуваат никакви знаци на загадување или опасности за жителите во близина на местата Фордо, Исфахан и Натанз. „Соопштение од Центарот за систем за јадрена безбедност. По незаконскиот американски напад врз јадрените постројки Фордо, Натанз и Исфахан, теренските истражувања и податоците од радијационите системи покажале: Не е забележано загадување“, согласно со она што организацијата го објавила на социјалните мрежи. „Во зори, јадрените постројки на земјата во Фордо, Натанз и Исфахан биле нападнати од непријателите на Исламски Иран, во таков жесток чин што е спротивен на меѓународното право.“<ref>{{cite news|url=https://www.tehrantimes.com/news/514759/AEOI-issues-statement-after-attack-on-Iran-nuclear-sites|title=AEOI issues statement after attack on Iran nuclear sites|date=June 22, 2025|work=Tehran Times|access-date=22 јуни 2025}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://makfax.com.mk/svet/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BF-%D1%86%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE-%D0%B3%D0%B8-%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BC%D0%B5-%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD/ (Видео) Трамп: Целосно ги уништивме иранските комплекси, или ќе има мир, или нови напади] hslrth1vkmgqbx7eqi2s55l35945g5q 5382672 5382671 2025-06-22T08:43:53Z Andrew012p 85224 5382672 wikitext text/x-wiki {{Оперативен план | name = Американски напади врз Иран (2025) | partof = Иранско-израелската војна | image = {{Location map many | Iran | width = 300 | float = center | border=infobox | label1 = Фордо |border = FFFFFF | mark = red dot.svg | mark1size = 8 | pos = left | coordinates = {{Coord|34.8845|50.9981}} | label2 = Натанз | mark2 = red dot.svg | mark2size = 8 | pos2 = left | coordinates2 = {{coord|33|43|30|N|51|43|30|E}} | label3 = Исфахан | mark3 = red dot.svg | mark3size = 8 | pos3 = left | coordinates3 = {{coord|32|39|55|N|51|40|13|E|}} }} | scope = | planned_by = | commanded_by = [[Доналд Трамп]] | location = {{nobr|[[Фордо]], [[Натанз]], и [[Исфахан]], Иран}} | objective = {{nobr|уништување на иранските јадрени постројки}} | date = 22 јуни 2025 | time = 2:30 часот наутро ([[Иранско стандардно време|ИСТ]]) | executed_by = {{tree list}} * [[Вооружени сили на САД]] ** [[Воздухопловни сили на САД]] ** [[Воена морнарица на САД]] | outcome = }} На 21 јуни 2025 г., претседателот на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Доналд Трамп]], објавил дека [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале повеќе јадрени постројки во [[Иран]], вклучувајќи ги Погонот за збогатување гориво Фордо, Јадрениот капацитет Натанз и неодредено место во [[Исфахан]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://makfax.com.mk/svet/%d1%81%d0%b0%d0%b4-%d0%b3%d0%be-%d0%bd%d0%b0%d0%bf%d0%b0%d0%b4%d0%bd%d0%b0-%d0%b8%d1%80%d0%b0%d0%bd/|title=САД го нападнаа Иран|last=|first=|date=2025-06-22|work=МАКФАКС|language=mk-MK|accessdate=2025-06-22}}</ref> Во нападот биле употребени повеќе од десетина бомби од типот GBU-57A/B MOP од 30.000 фунти, носени од потајни бомбардери Нортроп Б-2 спирит, како и крстосувачки ракети Томахавка истрелани од [[Подморница|подморници]]. Овие јадрени капацитети се едни од најзначајните центри за збогатување [[ураниум]] во Иран.<ref name="nyt-iran-live-25">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/live/2025/06/21/world/iran-israel-trump|title=U.S. Enters War With Iran, Striking Fordo Nuclear Site: Live Updates|last1=Nagourney|first1=Eric|date=21 јуни 2025|work=The New York Times|access-date=21 јуни 2025|last2=Haberman|first2=Maggie}}</ref><ref name="auto1">{{Cite web|url=https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/114724035571020048|title=We have completed our very successful attack on the three Nuclear sites in Iran, including Fordow, Natanz, and Esfahan. All planes are now outside of Iran air space. A full payload of BOMBS was dropped on the primary site, Fordow. All planes are safely on their way home. Congratulations to our great American Warriors. There is not another military in the World that could have done this. NOW IS THE TIME FOR PEACE! Thank you for your attention to this matter.|author=Donald J. Trump (@realDonaldTrump)|date=June 21, 2025|language=en|access-date=22 јуни 2025|via=Truth Social}}</ref> Тековната Иранско-израелска војна, која трае од 13 јуни, бележи жестоки борби меѓу Иран и [[Израел]]. Републиканците во Конгресот во голема мера го поддржале дејствието на Трамп, додека повеќето демократи и некои републиканци биле загрижени за уставноста на потегот. Меѓународната заедница во целост реагирала со тревога и загриженост од иранска одмазда и натамошно заострување. == Напади == На 22 јуни, [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале три ирански јадрени постројки: Фордо, Натанз и [[Исфахан]].<ref name="auto">{{Cite news|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-21-25-intl-hnk|title=Israel claims killing of Iranian commander as conflict enters second week|last1=Brennan|first1=Eve|date=21 јуни 2025|access-date=22 јуни 2025|publisher=CNN|last2=Tanno|first2=Sophie|language=en|last3=Lockwood|first3=Pauline|last4=Vogt|first4=Adrienne|last5=Powell|first5=Tori|last6=Meyer|first6=Matt|last7=Saltman|first7=Max}}</ref> Шест бомбардери Нортроп Б-2 спирит, кои летале без престан од воздухопловната база Вајтмен во [[Мисури]], исфрлиле 12 бомби GBU-57A/B MOP врз објектот Фордо, а Натанз бил погоден и од две MOP-бомби; подморници истрелале 30 крстосувачки ракети Томахавка кон Натанз и Исфахан. „Бункербастер“ MOP-бомбите никогаш претходно не биле користени во борба. Три ирански официјални лица изјавиле дека „веруваат“ дека Натанз и Фордо биле погодени околу 2:30 часот по месно време (23:00 часот претходниот ден [[Координирано универзално време|UTC]]). Трамп тврдел дека „Фордо го нема“. По нападите, Трамп напишал:<ref name="theguardian2">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref><blockquote>„Го завршивме нашето многу успешно дејствие врз трите јадрени постројки во Иран, вклучувајќи ги Фордо, Натанз и Исфахан. Сите авиони сега се надвор од иранскиот воздушен простор. Целосен товар на БОМБИ беше фрлен на главното место, Фордо. Сите авиони се безбедно на пат кон дома. Честитки за нашите големи американски воини. Нема друга војска во светот што би можела да го направи ова. СЕГА Е ВРЕМЕ ЗА МИР! Ви благодарам на вниманието“.</blockquote>Трамп одржал кратко телевизиско обраќање во 22 часот на 21 јуни, во кое тврдел дека клучните ирански јадрени постројки за збогатување биле „целосно и потполно уништени“.<ref name="theguardian">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=June 22, 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Иранската државна новинска агенција ИРНА, цитирајќи ирански официјален претставник, објавила дека нема радиоактивен материјал на трите целни места. Мортеза Хеидари, портпарол на Комитетот за итни случаи на градот Кум, изјавил дека непријателските сили бомбардирале „делови од јадрената постројка Фордо“. Иранските власти изјавиле дека нема опасност за жителите што живеат во близина на јадрените постројки погодени од американските напади, според иранските државни медиуми. Цитирајќи го Штабот за управување со кризи во провинцијата Кум, каде што се наоѓа постројката Фордо, ИРНА изјавила дека „нема опасност за народот на Кум и околината“.<ref name="USSTRIKES2025">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/live/2025/jun/22/israel-iran-war-live-trump-says-us-has-attacked-nuclear-sites-in-iran-including-fordow|title=Israel-Iran war live: Trump says Iran's key nuclear facilities 'obliterated' in US strikes and that Tehran must now make peace|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Организацијата за атомска енергија на Иран ги нарекла нападите на САД „варварски чин што го прекрши меѓународното право, особено Договорот за неширење на јадрено оружје“. Организацијата за атомска енергија на Иран изјавила дека податоците од радијациониот систем и теренските истражувања не покажуваат никакви знаци на загадување или опасности за жителите во близина на местата Фордо, Исфахан и Натанз. „Соопштение од Центарот за систем за јадрена безбедност. По незаконскиот американски напад врз јадрените постројки Фордо, Натанз и Исфахан, теренските истражувања и податоците од радијационите системи покажале: Не е забележано загадување“, согласно со она што организацијата го објавила на социјалните мрежи. „Во зори, јадрените постројки на земјата во Фордо, Натанз и Исфахан биле нападнати од непријателите на Исламски Иран, во таков жесток чин што е спротивен на меѓународното право.“<ref>{{cite news|url=https://www.tehrantimes.com/news/514759/AEOI-issues-statement-after-attack-on-Iran-nuclear-sites|title=AEOI issues statement after attack on Iran nuclear sites|date=June 22, 2025|work=Tehran Times|access-date=22 јуни 2025}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://makfax.com.mk/svet/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BF-%D1%86%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE-%D0%B3%D0%B8-%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BC%D0%B5-%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD/ (Видео) Трамп: Целосно ги уништивме иранските комплекси, или ќе има мир, или нови напади] [[Категорија:Иран во 2025 година]] 4j20em90fko9wok776s2g6urojia5yt 5382673 5382672 2025-06-22T08:56:25Z Andrew012p 85224 5382673 wikitext text/x-wiki {{Оперативен план | name = Американски напади врз Иран (2025) | partof = Иранско-израелската војна | image = {{Location map many | Iran | width = 300 | float = center | border=infobox | label1 = Фордо |border = FFFFFF | mark = red dot.svg | mark1size = 8 | pos = left | coordinates = {{Coord|34.8845|50.9981}} | label2 = Натанз | mark2 = red dot.svg | mark2size = 8 | pos2 = left | coordinates2 = {{coord|33|43|30|N|51|43|30|E}} | label3 = Исфахан | mark3 = red dot.svg | mark3size = 8 | pos3 = left | coordinates3 = {{coord|32|39|55|N|51|40|13|E|}} }} | scope = | planned_by = | commanded_by = [[Доналд Трамп]] | location = {{nobr|[[Фордо]], [[Натанз]], и [[Исфахан]], Иран}} | objective = {{nobr|уништување на иранските јадрени постројки}} | date = 22 јуни 2025 | time = 2:30 часот наутро ([[Иранско стандардно време|ИСТ]]) | executed_by = {{tree list}} * [[Вооружени сили на САД]] ** [[Воздухопловни сили на САД]] ** [[Воена морнарица на САД]] | outcome = }} На 21 јуни 2025 г., претседателот на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Доналд Трамп]], објавил дека [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале повеќе јадрени постројки во [[Иран]], вклучувајќи ги Погонот за збогатување гориво Фордо, Јадрениот капацитет Натанз и неодредено место во [[Исфахан]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://makfax.com.mk/svet/%d1%81%d0%b0%d0%b4-%d0%b3%d0%be-%d0%bd%d0%b0%d0%bf%d0%b0%d0%b4%d0%bd%d0%b0-%d0%b8%d1%80%d0%b0%d0%bd/|title=САД го нападнаа Иран|last=|first=|date=2025-06-22|work=МАКФАКС|language=mk-MK|accessdate=2025-06-22}}</ref> Во нападот биле употребени повеќе од десетина бомби од типот GBU-57A/B MOP со тежина од над 13 тона, носени од потајни бомбардери Нортроп Б-2 спирит, како и крстосувачки ракети Томахавка истрелани од [[Подморница|подморници]]. Овие јадрени капацитети се едни од најзначајните центри за збогатување [[ураниум]] во Иран.<ref name="nyt-iran-live-25">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/live/2025/06/21/world/iran-israel-trump|title=U.S. Enters War With Iran, Striking Fordo Nuclear Site: Live Updates|last1=Nagourney|first1=Eric|date=21 јуни 2025|work=The New York Times|access-date=21 јуни 2025|last2=Haberman|first2=Maggie}}</ref><ref name="auto1">{{Cite web|url=https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/114724035571020048|title=We have completed our very successful attack on the three Nuclear sites in Iran, including Fordow, Natanz, and Esfahan. All planes are now outside of Iran air space. A full payload of BOMBS was dropped on the primary site, Fordow. All planes are safely on their way home. Congratulations to our great American Warriors. There is not another military in the World that could have done this. NOW IS THE TIME FOR PEACE! Thank you for your attention to this matter.|author=Donald J. Trump (@realDonaldTrump)|date=June 21, 2025|language=en|access-date=22 јуни 2025|via=Truth Social}}</ref> Тековната Иранско-израелска војна, која трае од 13 јуни, бележи жестоки борби меѓу Иран и [[Израел]]. Републиканците во Конгресот во голема мера го поддржале дејствието на Трамп, додека повеќето демократи и некои републиканци биле загрижени за уставноста на потегот. Меѓународната заедница во целост реагирала со тревога и загриженост од иранска одмазда и натамошно заострување. == Напади == На 22 јуни, [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале три ирански јадрени постројки: Фордо, Натанз и [[Исфахан]].<ref name="auto">{{Cite news|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-21-25-intl-hnk|title=Israel claims killing of Iranian commander as conflict enters second week|last1=Brennan|first1=Eve|date=21 јуни 2025|access-date=22 јуни 2025|publisher=CNN|last2=Tanno|first2=Sophie|language=en|last3=Lockwood|first3=Pauline|last4=Vogt|first4=Adrienne|last5=Powell|first5=Tori|last6=Meyer|first6=Matt|last7=Saltman|first7=Max}}</ref> Шест бомбардери Нортроп Б-2 спирит, кои летале без престан од воздухопловната база Вајтмен во [[Мисури]], исфрлиле 12 бомби GBU-57A/B MOP врз објектот Фордо, а Натанз бил погоден и од две MOP-бомби; подморници истрелале 30 крстосувачки ракети Томахавка кон Натанз и Исфахан. „Бункербастер“ MOP-бомбите никогаш претходно не биле користени во борба. Три ирански официјални лица изјавиле дека „веруваат“ дека Натанз и Фордо биле погодени околу 2:30 часот по месно време (23:00 часот претходниот ден [[Координирано универзално време|UTC]]). Трамп тврдел дека „Фордо го нема“. По нападите, Трамп напишал:<ref name="theguardian2">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref><blockquote>„Го завршивме нашето многу успешно дејствие врз трите јадрени постројки во Иран, вклучувајќи ги Фордо, Натанз и Исфахан. Сите авиони сега се надвор од иранскиот воздушен простор. Целосен товар на БОМБИ беше фрлен на главното место, Фордо. Сите авиони се безбедно на пат кон дома. Честитки за нашите големи американски воини. Нема друга војска во светот што би можела да го направи ова. СЕГА Е ВРЕМЕ ЗА МИР! Ви благодарам на вниманието“.</blockquote>Трамп одржал кратко телевизиско обраќање во 22 часот на 21 јуни, во кое тврдел дека клучните ирански јадрени постројки за збогатување биле „целосно и потполно уништени“.<ref name="theguardian">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=June 22, 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Иранската државна новинска агенција ИРНА, цитирајќи ирански официјален претставник, објавила дека нема радиоактивен материјал на трите целни места. Мортеза Хеидари, портпарол на Комитетот за итни случаи на градот Кум, изјавил дека непријателските сили бомбардирале „делови од јадрената постројка Фордо“. Иранските власти изјавиле дека нема опасност за жителите што живеат во близина на јадрените постројки погодени од американските напади, според иранските државни медиуми. Цитирајќи го Штабот за управување со кризи во провинцијата Кум, каде што се наоѓа постројката Фордо, ИРНА изјавила дека „нема опасност за народот на Кум и околината“.<ref name="USSTRIKES2025">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/live/2025/jun/22/israel-iran-war-live-trump-says-us-has-attacked-nuclear-sites-in-iran-including-fordow|title=Israel-Iran war live: Trump says Iran's key nuclear facilities 'obliterated' in US strikes and that Tehran must now make peace|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Организацијата за атомска енергија на Иран ги нарекла нападите на САД „варварски чин што го прекрши меѓународното право, особено Договорот за неширење на јадрено оружје“. Организацијата за атомска енергија на Иран изјавила дека податоците од радијациониот систем и теренските истражувања не покажуваат никакви знаци на загадување или опасности за жителите во близина на местата Фордо, Исфахан и Натанз. „Соопштение од Центарот за систем за јадрена безбедност. По незаконскиот американски напад врз јадрените постројки Фордо, Натанз и Исфахан, теренските истражувања и податоците од радијационите системи покажале: Не е забележано загадување“, согласно со она што организацијата го објавила на социјалните мрежи. „Во зори, јадрените постројки на земјата во Фордо, Натанз и Исфахан биле нападнати од непријателите на Исламски Иран, во таков жесток чин што е спротивен на меѓународното право.“<ref>{{cite news|url=https://www.tehrantimes.com/news/514759/AEOI-issues-statement-after-attack-on-Iran-nuclear-sites|title=AEOI issues statement after attack on Iran nuclear sites|date=June 22, 2025|work=Tehran Times|access-date=22 јуни 2025}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://makfax.com.mk/svet/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BF-%D1%86%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE-%D0%B3%D0%B8-%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BC%D0%B5-%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD/ (Видео) Трамп: Целосно ги уништивме иранските комплекси, или ќе има мир, или нови напади] [[Категорија:Иран во 2025 година]] f51777dyllvqotaz5z9z4o9gmrz0pes 5382730 5382673 2025-06-22T10:50:59Z Andrew012p 85224 5382730 wikitext text/x-wiki {{Оперативен план | name = Американски напади врз Иран (2025) | partof = Иранско-израелската војна | image = {{Location map many | Iran | width = 300 | float = center | border=infobox | label1 = Фордо |border = FFFFFF | mark = red dot.svg | mark1size = 8 | pos = left | coordinates = {{Coord|34.8845|50.9981}} | label2 = Натанз | mark2 = red dot.svg | mark2size = 8 | pos2 = left | coordinates2 = {{coord|33|43|30|N|51|43|30|E}} | label3 = Исфахан | mark3 = red dot.svg | mark3size = 8 | pos3 = left | coordinates3 = {{coord|32|39|55|N|51|40|13|E|}} }} | scope = | planned_by = | commanded_by = [[Доналд Трамп]] | location = {{nobr|[[Фордо]], [[Натанз]], и [[Исфахан]], Иран}} | objective = {{nobr|уништување на иранските јадрени постројки}} | date = 22 јуни 2025 | time = 2:30 часот наутро ([[Иранско стандардно време|ИСТ]]) | executed_by = {{tree list}} * [[Вооружени сили на САД]] ** [[Воздухопловни сили на САД]] ** [[Воена морнарица на САД]] | outcome = }} На 21 јуни 2025 г., претседателот на [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], [[Доналд Трамп]], објавил дека [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале повеќе јадрени постројки во [[Иран]], вклучувајќи ги Погонот за збогатување гориво Фордо, Јадрениот капацитет Натанз и неодредено место во [[Исфахан]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://makfax.com.mk/svet/%d1%81%d0%b0%d0%b4-%d0%b3%d0%be-%d0%bd%d0%b0%d0%bf%d0%b0%d0%b4%d0%bd%d0%b0-%d0%b8%d1%80%d0%b0%d0%bd/|title=САД го нападнаа Иран|last=|first=|date=2025-06-22|work=МАКФАКС|language=mk-MK|accessdate=2025-06-22}}</ref> Во нападот биле употребени повеќе од десетина бомби од типот GBU-57A/B MOP со тежина од над 13 тона, носени од потајни бомбардери Нортроп Б-2 спирит, како и крстосувачки ракети Томахавка истрелани од [[Подморница|подморници]]. Овие јадрени капацитети се едни од најзначајните центри за збогатување [[ураниум]] во Иран.<ref name="nyt-iran-live-25">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/live/2025/06/21/world/iran-israel-trump|title=U.S. Enters War With Iran, Striking Fordo Nuclear Site: Live Updates|last1=Nagourney|first1=Eric|date=21 јуни 2025|work=The New York Times|access-date=21 јуни 2025|last2=Haberman|first2=Maggie}}</ref><ref name="auto1">{{Cite web|url=https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/114724035571020048|title=We have completed our very successful attack on the three Nuclear sites in Iran, including Fordow, Natanz, and Esfahan. All planes are now outside of Iran air space. A full payload of BOMBS was dropped on the primary site, Fordow. All planes are safely on their way home. Congratulations to our great American Warriors. There is not another military in the World that could have done this. NOW IS THE TIME FOR PEACE! Thank you for your attention to this matter.|author=Donald J. Trump (@realDonaldTrump)|date=June 21, 2025|language=en|access-date=22 јуни 2025|via=Truth Social}}</ref> Тековната Иранско-израелска војна, која трае од 13 јуни, бележи жестоки борби меѓу Иран и [[Израел]]. Републиканците во Конгресот во голема мера го поддржале дејствието на Трамп, додека повеќето демократи и некои републиканци биле загрижени за уставноста на потегот. Меѓународната заедница во целост реагирала со тревога и загриженост од иранска одмазда и натамошно заострување. == Напади == На 22 јуни, [[Воздухопловни сили на САД|Воздухопловните сили]] и [[Воена морнарица на САД|Воената морнарица на САД]] нападнале три ирански јадрени постројки: Фордо, Натанз и [[Исфахан]].<ref name="auto">{{Cite news|url=https://www.cnn.com/world/live-news/israel-iran-conflict-06-21-25-intl-hnk|title=Israel claims killing of Iranian commander as conflict enters second week|last1=Brennan|first1=Eve|date=21 јуни 2025|access-date=22 јуни 2025|publisher=CNN|last2=Tanno|first2=Sophie|language=en|last3=Lockwood|first3=Pauline|last4=Vogt|first4=Adrienne|last5=Powell|first5=Tori|last6=Meyer|first6=Matt|last7=Saltman|first7=Max}}</ref> Шест бомбардери Нортроп Б-2 спирит, кои летале без престан од воздухопловната база Вајтмен во [[Мисури]], исфрлиле 12 бомби GBU-57A/B MOP врз објектот Фордо, а Натанз бил погоден и од две MOP-бомби; подморници истрелале 30 крстосувачки ракети Томахавка кон Натанз и Исфахан. „Бункербастер“ MOP-бомбите никогаш претходно не биле користени во борба. Три ирански официјални лица изјавиле дека „веруваат“ дека Натанз и Фордо биле погодени околу 2:30 часот по месно време (23:00 часот претходниот ден [[Координирано универзално време|UTC]]). Трамп тврдел дека „Фордо го нема“. По нападите, Трамп напишал:<ref name="theguardian2">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref><blockquote>„Го завршивме нашето многу успешно дејствие врз трите јадрени постројки во Иран, вклучувајќи ги Фордо, Натанз и Исфахан. Сите авиони сега се надвор од иранскиот воздушен простор. Целосен товар на БОМБИ беше фрлен на главното место, Фордо. Сите авиони се безбедно на пат кон дома. Честитки за нашите големи американски воини. Нема друга војска во светот што би можела да го направи ова. СЕГА Е ВРЕМЕ ЗА МИР! Ви благодарам на вниманието“.</blockquote>Трамп одржал кратко телевизиско обраќање во 22 часот на 21 јуни, во кое тврдел дека клучните ирански јадрени постројки за збогатување биле „целосно и потполно уништени“.<ref name="theguardian">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/jun/21/trump-us-nuclear-strikes-iran|title=Donald Trump says US has attacked three Iranian nuclear sites and 'totally obliterated' them|last1=Roth|first1=Andrew|date=June 22, 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Иранската државна новинска агенција ИРНА, цитирајќи ирански официјален претставник, објавила дека нема радиоактивен материјал на трите целни места. Мортеза Хеидари, портпарол на Комитетот за итни случаи на градот Кум, изјавил дека непријателските сили бомбардирале „делови од јадрената постројка Фордо“. Иранските власти изјавиле дека нема опасност за жителите што живеат во близина на јадрените постројки погодени од американските напади, според иранските државни медиуми. Цитирајќи го Штабот за управување со кризи во провинцијата Кум, каде што се наоѓа постројката Фордо, ИРНА изјавила дека „нема опасност за народот на Кум и околината“.<ref name="USSTRIKES2025">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/live/2025/jun/22/israel-iran-war-live-trump-says-us-has-attacked-nuclear-sites-in-iran-including-fordow|title=Israel-Iran war live: Trump says Iran's key nuclear facilities 'obliterated' in US strikes and that Tehran must now make peace|date=22 јуни 2025|work=The Guardian|access-date=22 јуни 2025}}</ref> Организацијата за атомска енергија на Иран ги нарекла нападите на САД „варварски чин што го прекршил меѓународното право, особено Договорот за неширење на јадрено оружје“. Организацијата за атомска енергија на Иран изјавила дека податоците од радијацискиот систем и теренските истражувања не покажуваат никакви знаци на загадување или опасности за жителите во близина на местата Фордо, Исфахан и Натанз. „Соопштение од Центарот за систем за јадрена безбедност. По незаконскиот американски напад врз јадрените постројки Фордо, Натанз и Исфахан, теренските истражувања и податоците од радијациските системи покажале: Не е забележано загадување“, согласно со она што организацијата го објавила на социјалните мрежи. „Во зори, јадрените постројки на земјата во Фордо, Натанз и Исфахан биле нападнати од непријателите на Исламски Иран, во таков жесток чин што е спротивен на меѓународното право.“<ref>{{cite news|url=https://www.tehrantimes.com/news/514759/AEOI-issues-statement-after-attack-on-Iran-nuclear-sites|title=AEOI issues statement after attack on Iran nuclear sites|date=June 22, 2025|work=Tehran Times|access-date=22 јуни 2025}}</ref> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://makfax.com.mk/svet/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BF-%D1%86%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE-%D0%B3%D0%B8-%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BC%D0%B5-%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD/ (Видео) Трамп: Целосно ги уништивме иранските комплекси, или ќе има мир, или нови напади] [[Категорија:Иран во 2025 година]] ssbgvy84cuqlh5e4wdc6ht0of3m5tdz 1 1373262 5382665 2025-06-22T08:32:22Z Andrew012p 85224 Создадена страница со: {{СЗР}} 5382665 wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1373263 5382675 2025-06-22T09:08:25Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Сувојница | native_name = Сувојница | settlement_type = Населба | image_skyline = Сувојница - Suvojnica.jpg | image_alt = | image_caption = Сувојница | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pu... 5382675 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Сувојница | native_name = Сувојница | settlement_type = Населба | image_skyline = Сувојница - Suvojnica.jpg | image_alt = | image_caption = Сувојница | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 39 |lats = 26 |latNS = N | longd = 22 |longm = 07 |longs = 05 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 614 | population_footnotes = | population_total = 696 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Сувојница''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 696 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] do0fvqafd25fawheqsmti4eww2dqspe 0 1373264 5382686 2025-06-22T09:30:17Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Топли До | native_name = Топли До | settlement_type = Населба | image_skyline = Топли До (Сурдулица) - Topli Do (Surdulica).jpg | image_alt = | image_caption = Топли До | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map... 5382686 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Топли До | native_name = Топли До | settlement_type = Населба | image_skyline = Топли До (Сурдулица) - Topli Do (Surdulica).jpg | image_alt = | image_caption = Топли До | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 39 |lats = 53 |latNS = N | longd = 22 |longm = 18 |longs = 46 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.543 | population_footnotes = | population_total = 17 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Топли До''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 17 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Во селото се наоѓа фабриката на проиѕведување вода ''Роса''.<ref>{{cite web |title=Власинка |url=http://www.privredni-imenik.com/Imenik/VLASINKA-49525 |website=privredni-imenik.com}}</ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] iq973iir4ntvznhk2drc42z7ecpii51 0 1373265 5382689 2025-06-22T09:38:37Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Троскач | native_name = Троскач | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = Топли До | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm... 5382689 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Троскач | native_name = Троскач | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = Топли До | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 43 |lats = 32 |latNS = N | longd = 22 |longm = 14 |longs = 31 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.368 | population_footnotes = | population_total = 2 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Троскач''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 2 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] g6ckw6gvpys3s152xmv2m2eti3x8cym 5382690 5382689 2025-06-22T09:45:30Z Marco Mitrovich 114460 5382690 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Троскач | native_name = Троскач | settlement_type = Населба | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 43 |lats = 32 |latNS = N | longd = 22 |longm = 14 |longs = 31 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1.368 | population_footnotes = | population_total = 2 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Троскач''' е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 2 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] j5uij43oz10mzdnf5nt909phio68cxc 0 1373266 5382694 2025-06-22T09:49:15Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Ќурковица | native_name = Ћурковица | settlement_type = Населба | image_skyline = Ћурковица - Ćurkovica.jpg | image_alt = | image_caption = Ќурковица | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | p... 5382694 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Ќурковица | native_name = Ћурковица | settlement_type = Населба | image_skyline = Ћурковица - Ćurkovica.jpg | image_alt = | image_caption = Ќурковица | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 41 |lats = 13 |latNS = N | longd = 22 |longm = 11 |longs = 09 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Општина | subdivision_name2 = [[Сурдулица]] | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 744 | population_footnotes = | population_total = 153 | population_as_of = 2022 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17530 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = SC }} '''Ќурковица''' ({{lang-sr|Ћурковица}}) е населено место во општината [[Сурдулица]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 153 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> == Поврзано == * [[Сурдулица]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Сурдулица]] [[Категорија:Населени места во Јужна Србија]] emceyru5zgdaqrckkesyrbnq8ag4ylp 0 1373267 5382696 2025-06-22T09:51:07Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382696 wikitext text/x-wiki '''Анѓа Иловска''' ({{Роден на|||1909|}} во {{роден во|Гостивар}} — {{Починат на|||1973|}} во {{починат во|Гостивар}}) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Во нејзиниот дом се одржувале илегални состаноци, престојувале илегалци, а извесно време била сместена и партиската техника. Нејзината куќа била позната како сигурно илегално засолниште затоа таму доаѓала и врската за заминување во партизани.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Иловска, Анѓа}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] t8l26m2v5d3k34tav9j0jfxcf8xib56 0 1373268 5382698 2025-06-22T09:53:28Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382698 wikitext text/x-wiki '''Крста Петковска Илиовска''' ({{Роден на|||1920|}} во {{роден во|Глобочица}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од летото 1943 година учествувала во [[НОД]] како работник во заднината.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илиовска, Крста}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 6at06yjem32ng0saa7n77mlc5rucodb 14 1373269 5382699 2025-06-22T09:53:43Z Forbidden History 89259 Создадена страница со: Категорија:Глобочица 5382699 wikitext text/x-wiki Категорија:Глобочица 9jg3lnk9esjp3f71e3j4c72wgj0fkuo 0 1373270 5382703 2025-06-22T09:59:38Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382703 wikitext text/x-wiki '''Темјана Иловска''' ({{Роден на|||1920|}} во {{роден во|Гостивар}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од 1942 година станала член на воспитна група. Во нејзиниот дом се одржувале состаноци на воспитната група во која членувала. Кон крајот на 1943 година била избрана за член на [[КПМ]]. Бидејќи целото нејзино семејство учествувало во НОВ, во нивниот дом престојувале илегалци. а Месниот Комитет на КПМ, одржувал состаноци. Темјана повремено била ангажирана за одржување на врски во градот и пренесување на илегален материјал.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Иловска, Темјана}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 6tou9az4shanq01hupfmlobv6uw2905 0 1373271 5382705 2025-06-22T10:03:01Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382705 wikitext text/x-wiki '''Милка Илоска''' ({{Роден на|||1922|}} во {{роден во|Дебар}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Во нејзината куќа во [[Дебар]] се одржувале илегални состаноци од декември 1942 година. Собирала народна помош и учествувала во сите акции на жените и младината од [[Дебар|градот]].<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илоска, Милка}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] b25ua0nsp3y1vmbg2kx5vkmzip88hcf 0 1373272 5382707 2025-06-22T10:07:05Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382707 wikitext text/x-wiki '''Љубица Илоска''' ({{Роден на|||1918|}} во {{роден во|Гостивар}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од 1942 година заедно со својата јатрва [[Анѓа Иловска|Анѓа]] учествувала во заднината на [[НОД]]. Била член на воспитна група и дисциплинирано ги извршувала задачите што и биле поставени.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илоска, Љубица}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 8ereu0krr6bv0o2aod3kjici3et8w2t 0 1373273 5382709 2025-06-22T10:09:42Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382709 wikitext text/x-wiki '''Милица Илоска''' ({{Роден на|||1927|}} во {{роден во|Гостивар}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од 1943 година била член на воспитна гpyпa. Повремено била ползувана во вршењето на курирска работа. Растурала илегален материјал низ [[Гостивар|градот]] и доставувале материјали од Месниот Комитет на [[КПМ]] до партиската организација во Гостивар.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Илоска, Милица}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 01v53vci0px2afap1wwofr35fzkb06e 0 1373274 5382711 2025-06-22T10:15:40Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382711 wikitext text/x-wiki '''Џеврие Имаме''' ({{Роден на|||1915|}} во {{роден во|Струга}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од почетокот на 1943 година учествувала во заднината на [[НОД]] во [[Струга|родниот град]]. Hejзиниoт дом бил сигурно илегално засолниште и во него престојувале илегалци. Се чувало оружје, санитетски материјал и дел од собраната народна помош.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Имаме, Џеврие}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] tv6pu3o1ms5ixj4b2xyljk5kb2i0rrh 0 1373275 5382713 2025-06-22T10:20:45Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382713 wikitext text/x-wiki '''Марика Старовиќ Индева''' ({{Роден на|20|август|1926|}} во {{роден во|Гуменџе}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Го помагала [[НОД]] во заднината од 1943 година до 1945 година во [[Егејска Македонија]]. Во март 1943 година била примена за член нa младинската организација ЕПОН во [[Гуменџе]]. Во јуни истата година станала член на [[КПГ]]. Работела на омасовувањето на младинската организација ЕПОН, собирала оружје, храна и други. Во декември 1943 година била борец на [[Пајак (планина)|Пајак Планина]], но наскоро се вратила во Гуменџе и продолжила илегално да го помага НОД до 25 март 1945 година кога се префрлила на територијата во [[Југославија]].<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Индева, Марика}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] srpi4d38hgzwb2jebghhognrp6bv8i8 0 1373276 5382715 2025-06-22T10:27:20Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382715 wikitext text/x-wiki '''Ратка Никола Инадеска''' ({{Роден на|24|јануари|1924|}} во {{роден во|Велебрдо}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]] и носител на [[Партизанска споменица 1941|Партизанска споменица од 1941 година]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == [[Податотека:Partizanska_spomenica_1941,_eksponat_u_muzeju_u_Beloj_Crkvi.jpg|десно|мини|200x200пкс|Ратка Инадеска е носител на Партизанската споменица 1941.]] Во времето на окупацијата живеела во [[Скопје]]. Во [[НОД]] учествувала од април 1941 година. Веќе во мај била член на [[СКОЈ]]. Во нејзиниот дом престојувале илегалци, на кои им била врска и ги префрлала од едно на друго место. Во октомври 1941 година во нејзиниот дом била сместена партиската техника и од тој настан нејзината дејност била сврзана со историјата на техниката. Во декември 1942 година работела во [[Партизанска печатница „Гоце Делчев“|партизанската печатница „Гоце Делчев“]] во селото [[Битуше]]. Во декември 1943 година била борец на [[Битолски партизански одред „Јане Сандански“|партизанскиот одред „Јане Сандански“]]. Во јануари 1944 година повлечена е на работа во заднината во селото [[Ростуше]]. Hосител е на Партизанска споменица 1941 и повеќе одликувања.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Инадеска, Ратка}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] [[Категорија:Носители на Партизанска споменица од 1941]] 84rzpv4s920qpusu6mwt40lm62r49mx 0 1373277 5382717 2025-06-22T10:30:41Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382717 wikitext text/x-wiki '''Софија Инадеска''' ({{Роден на|||1923|}} во {{роден во|Битуше}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од март 1944 година како член на одборот на [[АФЖ]] учествувала во заднината на [[НОД]]. Собирала народна помош, изработувала топла облека за борците во НОВ и ПОМ и повремено била користена како курир.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Инадеска, Софија}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 9iecvffb3mskn0orbjcnw03yfma2nwj 5382720 5382717 2025-06-22T10:32:13Z Forbidden History 89259 5382720 wikitext text/x-wiki '''Софија Инадеска''' ({{Роден на|||1923|}} во {{роден во|Битуше}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од март 1944 година како член на одборот на [[АФЖ]] учествувала во заднината на [[НОД]]. Собирала народна помош, изработувала топла облека за борците во НОВ и ПОМ и повремено била користена како курир.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Митре Инадески]] == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Инадеска, Софија}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] fvdjnn5xna4awvxxiwsi4wvwvhdodwr 0 1373278 5382721 2025-06-22T10:36:02Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382721 wikitext text/x-wiki '''Мара Исаева''' ({{Роден на|||1900|}} во {{роден во|Тетово}} — {{Починат на||октомври|1944|}} во {{починат во|Тетово}}) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074-1075}}</ref> == Животопис == Учествувала во заднината на [[НОД]] од 1943 година. Нејзиниот дом служел за јавка при испраќањето во единиците на НОВ и ПОМ. Исто така се одржувале и состаноци на Месниот Комитет на [[КПМ]] и [[СКОЈ]], а престојувале и поголем број илегалци. Била под сомневање на полицијата, затоа честопати биле вршени претреси. Во октомври 1944 година при една блокада во градот, во извршениот претрес била откриена земуницата во нејзиниот дом, а Мара била убиена на прагот од својата куќа.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Исаева, Мара}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 5a1625k7uadubhtx9sftk7t7bxc4842 0 1373279 5382723 2025-06-22T10:42:15Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382723 wikitext text/x-wiki '''Дола Исајановска''' ({{Роден на|||1921|}} во {{роден во|Врбјани}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Учествувала во заднината на [[НОД]] од јуни 1943 година како член на младинска воспитна група. Собирала и подготвувала храна за борците кои престојувале во селото. Работела и во шивачката работилница која била формирана во селото со создавањето на слободната територија во западна Македонија, есента 1943 година и изработувала топла облека за бopцитe на НОВ и ПОМ.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Исајановска, Дола}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] qtmrmzu7jt0pz4pkeq2dgwk7zyxe5m9 5382724 5382723 2025-06-22T10:43:25Z Forbidden History 89259 5382724 wikitext text/x-wiki '''Дола Исајановска''' ({{Роден на|||1921|}} во {{роден во|Врбјани (Охридско)}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Учествувала во заднината на [[НОД]] од јуни 1943 година како член на младинска воспитна група. Собирала и подготвувала храна за борците кои престојувале во селото. Работела и во шивачката работилница која била формирана во селото со создавањето на слободната територија во западна Македонија, есента 1943 година и изработувала топла облека за бopцитe на НОВ и ПОМ.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Исајановска, Дола}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 5yri9j1w32orecit3en1x56wvyeyf8z 5382726 5382724 2025-06-22T10:46:30Z Forbidden History 89259 5382726 wikitext text/x-wiki '''Дола Исајановска''' ({{Роден на|||1921|}} во {{роден во|Врбјани (Охридско)}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Учествувала во заднината на [[НОД]] од јуни 1943 година како член на младинска воспитна група. Собирала и подготвувала храна за борците кои престојувале во селото. Работела и во шивачката работилница која била формирана во селото со создавањето на слободната територија во западна Македонија, есента 1943 година и изработувала топла облека за бopцитe на НОВ и ПОМ.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Темјана Исајановска]] == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Исајановска, Дола}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] bejz231zo4oxjm9dwk3w3mnrr7gtaue 0 1373280 5382727 2025-06-22T10:48:07Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382727 wikitext text/x-wiki '''Темјана Исајановска''' ({{Роден на|||1921|}} во {{роден во|Врбјани (Охридско)}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Со создавањето на слободната територија во западна Македонија била вклучена во работата на шивачкзта работилница, што есента 1943 година била формирана во селото Врбјани за потребите на НОВ.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Дола Исајановска]] == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Исајановска, Темјана}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] c697vrzjlwhxl8yj5s93ukdoqruy7j2 0 1373281 5382729 2025-06-22T10:50:05Z Marco Mitrovich 114460 Создадена страница со: {{Инфокутија Населено место | name = Врањска Бања | native_name = Врањска Бања | settlement_type = Гратче и Општина | image_skyline = Wiki.Južnije IV Vranjska Banja 142.jpg | image_alt = | image_caption = Врањска Бања | image_shield = | nickname = | pushpin_map = Serbi... 5382729 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Врањска Бања | native_name = Врањска Бања | settlement_type = Гратче и Општина | image_skyline = Wiki.Južnije IV Vranjska Banja 142.jpg | image_alt = | image_caption = Врањска Бања | image_shield = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 33 |lats = 11 |latNS = N | longd = 21 |longm = 59 |longs = 19 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Град | subdivision_name2 = [[Врање]] | subdivision_type3 = Градска општина | subdivision_name3 = Врањска Бања | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 498 | population_footnotes = | population_as_of = 2022 | population_blank1_title = Гратче | population_blank1 = 4.260 | population_blank2_title = Општина | population_blank2 = 7.538 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17542 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR | website = {{url|https://vranjska-banja.rs/}} }} '''Врањска Бања''' е бања и седиштето на истоимената градска општина во градот [[Врање]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 4.260 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Во општината живеат 7.538 луѓе. == Населени места == Населби во општината: == Поврзано == * [[Врање]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://vranjskabanja.co.rs/ Specijalna bolnica za rehabilitaciju Vranjska Banja] {{sr}} [[Категорија:Врањска Бања| ]] [[Категорија:Врање]] [[Категорија:Градови во Јужна Србија]] [[Категорија:Општини во Србија]] [[Категорија:Бањи во Србија]] nl2hxg9tjum0afr5c7yz0qz2uoae3ck 5382748 5382729 2025-06-22T11:16:38Z Marco Mitrovich 114460 /* Населени места */ 5382748 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Врањска Бања | native_name = Врањска Бања | settlement_type = Гратче и Општина | image_skyline = Wiki.Južnije IV Vranjska Banja 142.jpg | image_alt = | image_caption = Врањска Бања | image_shield = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 33 |lats = 11 |latNS = N | longd = 21 |longm = 59 |longs = 19 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Град | subdivision_name2 = [[Врање]] | subdivision_type3 = Градска општина | subdivision_name3 = Врањска Бања | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 498 | population_footnotes = | population_as_of = 2022 | population_blank1_title = Гратче | population_blank1 = 4.260 | population_blank2_title = Општина | population_blank2 = 7.538 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17542 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR | website = {{url|https://vranjska-banja.rs/}} }} '''Врањска Бања''' е бања и седиштето на истоимената градска општина во градот [[Врање]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 4.260 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Во општината живеат 7.538 луѓе. == Населени места == Населби во општината: [[Бабина Пољана (Врање)|Бабина Пољана]], [[Бујковац]], '''Врањска Бања''', [[Дуга Лука]], [[Изумно]], [[Клисурица (Врање)|Клисурица]], [[Корбевац]], [[Корбул]], [[Крива Феја]], [[Кумарево (Врање)|Кумарево]], [[Лева Река (Србија)|Лева Река]], [[Липовац (Врање)|Липовац]], [[Несврта (Врање)|Несврта]], [[Паневље]], [[Првонек]], [[Превалац]], [[Себеврање]], [[Сливница (Врање)|Сливница]], [[Стари Глог]], [[Топлац]], [[Црни Врх (Врање)|Црни Врх]]. == Поврзано == * [[Врање]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://vranjskabanja.co.rs/ Specijalna bolnica za rehabilitaciju Vranjska Banja] {{sr}} [[Категорија:Врањска Бања| ]] [[Категорија:Врање]] [[Категорија:Градови во Јужна Србија]] [[Категорија:Општини во Србија]] [[Категорија:Бањи во Србија]] hqergg0dy3tnrfeuc0la57z6qis95l8 5382749 5382748 2025-06-22T11:37:40Z Marco Mitrovich 114460 5382749 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Врањска Бања | native_name = Врањска Бања | settlement_type = Гратче и Општина | image_skyline = Wiki.Južnije IV Vranjska Banja 142.jpg | image_alt = | image_caption = Врањска Бања | image_shield = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 33 |lats = 11 |latNS = N | longd = 21 |longm = 59 |longs = 19 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Град | subdivision_name2 = [[Врање]] | subdivision_type3 = Градска општина | subdivision_name3 = Врањска Бања | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 498 | population_footnotes = | population_as_of = 2022 | population_blank1_title = Гратче | population_blank1 = 4.260 | population_blank2_title = Општина | population_blank2 = 7.538 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17542 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR | website = {{url|https://vranjska-banja.rs/}} }} '''Врањска Бања''' е бања и седиштето на истоимената градска општина во градот [[Врање]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 4.260 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Во општината живеат 7.538 луѓе. Бања има најтопла минерална водата во Европа со 111°C.<ref>{{cite web |title=Лечилишта |url=https://vranjska-banja.rs/%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B0/ |website=vranjska-banja.rs}}</ref> == Населени места == Населби во општината: [[Бабина Пољана (Врање)|Бабина Пољана]], [[Бујковац]], '''Врањска Бања''', [[Дуга Лука]], [[Изумно]], [[Клисурица (Врање)|Клисурица]], [[Корбевац]], [[Корбул]], [[Крива Феја]], [[Кумарево (Врање)|Кумарево]], [[Лева Река (Србија)|Лева Река]], [[Липовац (Врање)|Липовац]], [[Несврта (Врање)|Несврта]], [[Паневље]], [[Првонек]], [[Превалац]], [[Себеврање]], [[Сливница (Врање)|Сливница]], [[Стари Глог]], [[Топлац]], [[Црни Врх (Врање)|Црни Врх]]. == Поврзано == * [[Врање]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://vranjskabanja.co.rs/ Specijalna bolnica za rehabilitaciju Vranjska Banja] {{sr}} [[Категорија:Врањска Бања| ]] [[Категорија:Врање]] [[Категорија:Градови во Јужна Србија]] [[Категорија:Општини во Србија]] [[Категорија:Бањи во Србија]] ncypqikez0srj58cqqhrpa6qwd8asxu 5382750 5382749 2025-06-22T11:43:53Z Marco Mitrovich 114460 /* Населени места */ 5382750 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Населено место | name = Врањска Бања | native_name = Врањска Бања | settlement_type = Гратче и Општина | image_skyline = Wiki.Južnije IV Vranjska Banja 142.jpg | image_alt = | image_caption = Врањска Бања | image_shield = | nickname = | pushpin_map = Serbia | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = 42 |latm = 33 |lats = 11 |latNS = N | longd = 21 |longm = 59 |longs = 19 |longEW = E | coor_pinpoint = | coordinates_type = | coordinates_display = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Србија]] | subdivision_type1 = Управен Округ | subdivision_name1 = [[Пчињски Управен Округ|Пчињски]] | subdivision_type2 = Град | subdivision_name2 = [[Врање]] | subdivision_type3 = Градска општина | subdivision_name3 = Врањска Бања | dimensions_footnotes = | elevation_footnotes = | elevation_m = 498 | population_footnotes = | population_as_of = 2022 | population_blank1_title = Гратче | population_blank1 = 4.260 | population_blank2_title = Општина | population_blank2 = 7.538 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Средноевропско време|CET]] |utc_offset = +1 | utc_offset1 = | timezone1_DST = [[Средноевропско летно време|CEST]] |utc_offset_DST = +2 | utc_offset1_DST = | postal_code_type = Пошт. бр. | postal_code = 17542 | area_code_type = | area_code = 017 | registration_plate = VR | website = {{url|https://vranjska-banja.rs/}} }} '''Врањска Бања''' е бања и седиштето на истоимената градска општина во градот [[Врање]], [[Пчињски Управен Округ]], [[Србија]]. Според пописот од 2022 година имало 4.260 жители.<ref>[http://pop-stat.mashke.org/serbia-census.htm All places: 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011, 2022 censuses] pop-stat.mashke.org </ref> Во општината живеат 7.538 луѓе. Бања има најтопла минерална водата во Европа со 111°C.<ref>{{cite web |title=Лечилишта |url=https://vranjska-banja.rs/%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B0/ |website=vranjska-banja.rs}}</ref> == Населени места == Населби во општината: [[Бабина Пољана (Врање)|Бабина Пољана]], [[Бујковац]], '''Врањска Бања''', [[Дуга Лука]], [[Изумно]], [[Клисурица (Врање)|Клисурица]], [[Корбевац]], [[Корбул]], [[Крива Феја]], [[Кумарево (Врање)|Кумарево]], [[Лева Река (Србија)|Лева Река]], [[Липовац (Врање)|Липовац]], [[Несврта (Врање)|Несврта]], [[Паневље]], [[Првонек]], [[Превалац]], [[Себеврање]], [[Сливница (Врање)|Сливница]], [[Стари Глог]], [[Топлац]], [[Црни Врх (Врање)|Црни Врх]]. [[Податотека:Vranjska Banja.PNG|мини|центар|250п|Карта на градска општината Врањска Бања]] == Поврзано == * [[Врање]] * [[Пчињски Управен Округ]] * [[Јужна Србија]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://vranjskabanja.co.rs/ Specijalna bolnica za rehabilitaciju Vranjska Banja] {{sr}} [[Категорија:Врањска Бања| ]] [[Категорија:Врање]] [[Категорија:Градови во Јужна Србија]] [[Категорија:Општини во Србија]] [[Категорија:Бањи во Србија]] czxug89fmj0lsggqqfu9v14dva347u7 0 1373282 5382731 2025-06-22T10:51:51Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382731 wikitext text/x-wiki '''Ѕвезда Исаковска''' ({{Роден на|||1882|}} во {{роден во|Чајле}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Покрај своите пет деца, кои биле активни учесници во НОВ и комунисти, таа од почетокот на [[Ден на востанието на Македонија|вооруженото востание]] активно учествувала во заднината на [[НОД]]. Конспиративна и верна, била ползувана за одржување на врската со Околискиот Комитет на [[КПМ]] - Гостивар и обратно. Во есента 1944 година била избрана за член на Одборот на [[АФЖ]] во [[Чајле|селото]].<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Исаковска, Ѕвезда}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 6cxobozymlvljvh50zb79jkhedbqe43 0 1373283 5382734 2025-06-22T10:54:01Z Carshalton 30527 Carshalton ја премести страницата [[Андре Гомес]] на [[Андре Гомеш]] 5382734 wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Андре Гомеш]] 5311z2145ix38a2s7dnus1tjwbqghp8 1 1373284 5382736 2025-06-22T10:54:02Z Carshalton 30527 Carshalton ја премести страницата [[Разговор:Андре Гомес]] на [[Разговор:Андре Гомеш]] 5382736 wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Разговор:Андре Гомеш]] 9g3tuv9mdyrrqjh8esuazhs7dridxk4 0 1373285 5382737 2025-06-22T10:54:19Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382737 wikitext text/x-wiki '''Јорда Исјаноска''' ({{Роден на|||1912|}} во {{роден во|Битуше}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од март 1944 година како член на одборот на [[АФЖ]] учествувала во заднината на [[НОД]]. Организирала жени во читачки групи со кои обработувала илегален материјал, собирала народна помош и повремено била користена како курир.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Исјаноска, Јорда}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] buh2n2t2j6eh9m20unrawmt4h9jlh8b 0 1373286 5382740 2025-06-22T10:59:29Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382740 wikitext text/x-wiki '''Зорка Ицева''' ({{Роден на|||1892|}} во {{роден во|Кавадарци}} — {{Починат на|||1958|}} во {{починат во|Скопје}}) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Со почетокот на [[Ден на востанието на Македонија|вооруженото востание]] аткивно учествувала во заднината на НОД во [[Кавадарци|родниот град]]. Бидејќи нејзиниот cин [[Ацо Ицев]], бил еден од организаторите на НОВ на Тиквешкиот терен таа била активно вклучена во одржувањето на врските меѓу илегалците во градот и се грижела за обезбедувањето на храна и облека за [[Тиквешки НОПО „Добри Даскалов“|партизанскиот одред „Добри Даскалов“]]. Пренесувала оружје и била позната како храбра партизанска мајка.<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ицева, Зорка}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] fyxstj1hbjvy3ac77tmq7zqrv7egvef 0 1373287 5382743 2025-06-22T11:04:54Z Marco Mitrovich 114460 Пренасочување кон [[Бабина Полјана]] 5382743 wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Бабина Полјана]] bp1lkw5j84mh2juqnc6o6fcltlo0am3 5382745 5382743 2025-06-22T11:06:09Z Marco Mitrovich 114460 Отстрането пренасочување кон [[Бабина Полјана]] 5382745 wikitext text/x-wiki {{бб|погрешан називот}} 0mdx4fsnsji0bdzzbwj78kunolwjcua 0 1373288 5382744 2025-06-22T11:05:07Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382744 wikitext text/x-wiki '''Марија Ичкова''' ({{Роден на|||1893|}} во {{роден во|Серменин}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од 1941 година заедно со целото семејство учествувала во [[НОД]]. Во нејзиниот дом се чувало дел од собраната народна помош и воен материјал што бил потребен за единиците на НОВ и ПОМ, а особено за [[Гевгелиски народноослободителен партизански одред „Сава Михајлов“|партизанскиот одред „Сава Михајлов“]]. Во нејзиниот дом наминувале и партизански курири кои ги снабдувала со храна и облека. Била изложена на терор од [[Бугарски окупатор|бугарската полиција]] и [[Михајловистички контрачети во Вардарска Македонија|контрачетниците]]. Како партизанска мајка, заедно со сопругoт, биле затворени и во јуни 1943 година интернирани во [[Бугарија]].<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ичкова, Марија}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] thqdcmtfm3t13kvl9y0596x1v8nrde8 0 1373289 5382747 2025-06-22T11:07:11Z Marco Mitrovich 114460 Пренасочување кон [[Бабина Полјана]] 5382747 wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Бабина Полјана]] bp1lkw5j84mh2juqnc6o6fcltlo0am3 0 1373290 5382754 2025-06-22T11:45:41Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382754 wikitext text/x-wiki '''Луна Елиезер Ишах-Лили''' ({{Роден на|||1924|}} во {{роден во|Битола}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од почетокот на 1942 година била член на [[СКОЈ]], Раководела со повеќе младински воспитни групи, собирала нарадна помош и меѓу еврејската младина ја ширела идејата за организирана борба против [[Фашизам|фашизмот]]. На 11 март 1943 година со група младинци успеала да побегне од блокадата во Битола и се засолнала вo [[Грција]]. Успеала да се поврзе со НОВ на Грција и Македонија. Од 1944 година била борец во [[Втора македонска ударна бригада|Втората македонска ударна бригада]].<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ишах, Луна}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 1odq3ujjxiqoyrmee45u13h85y85lmz 5382756 5382754 2025-06-22T11:53:32Z Forbidden History 89259 5382756 wikitext text/x-wiki '''Луна Елиезер Ишах-Лили''' ({{Роден на|||1924|}} во {{роден во|Битола}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од почетокот на 1942 година била член на [[СКОЈ]], Раководела со повеќе младински воспитни групи, собирала нарадна помош и меѓу еврејската младина ја ширела идејата за организирана борба против [[Фашизам|фашизмот]]. На 11 март 1943 година со група младинци успеала да побегне од блокадата во Битола и се засолнала вo [[Грција]]. Успеала да се поврзе со НОВ на Грција и Македонија. Од 1944 година била борец во [[Втора македонска ударна бригада|Втората македонска ударна бригада]].<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Депортација на Евреите од Македонија]] == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ишах, Луна}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] qnw2slkjpy5bhxyiba7b754zruljar3 5382757 5382756 2025-06-22T11:54:47Z Forbidden History 89259 /* Поврзано */ 5382757 wikitext text/x-wiki '''Луна Елиезер Ишах-Лили''' ({{Роден на|||1924|}} во {{роден во|Битола}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Од почетокот на 1942 година била член на [[СКОЈ]], Раководела со повеќе младински воспитни групи, собирала нарадна помош и меѓу еврејската младина ја ширела идејата за организирана борба против [[Фашизам|фашизмот]]. На 11 март 1943 година со група младинци успеала да побегне од блокадата во Битола и се засолнала вo [[Грција]]. Успеала да се поврзе со НОВ на Грција и Македонија. Од 1944 година била борец во [[Втора македонска ударна бригада|Втората македонска ударна бригада]].<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Хелена Ишах]] * [[Депортација на Евреите од Македонија]] == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ишах, Луна}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] aneafncf2ryyk5dkgz8ntppk0r6dmiz 14 1373291 5382759 2025-06-22T11:58:01Z Gurther 105215 Создадена празна страница 5382759 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 5382760 5382759 2025-06-22T11:58:13Z Gurther 105215 додадена [[Категорија:Историја на Југославија]] користејќи го [[:en:Wikipedia:HotCat|HotCat]] 5382760 wikitext text/x-wiki [[Категорија:Историја на Југославија]] 3n2bll73qf96p3thlmgs9g39nbvo58s 0 1373292 5382761 2025-06-22T11:58:15Z Forbidden History 89259 Основна страна 5382761 wikitext text/x-wiki '''Хелена Хедвеги Ишах''' ({{Роден на|||1916|}} во {{роден во|Банат}} — ) — учесник во [[Народноослободителна војска на Македонија|НОВ на Македонија]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Жените на Македонија во НОВ 1941-1945|last=Весковиќ-Вангели|first=д-р. Вера|last2=Јовановиќ|first2=Марија|publisher=Институт за Национална Историја|year=1976|isbn=|location=Скопје|pages=1074}}</ref> == Животопис == Таа била лекар. Во времето на [[Ден на востанието на Македонија|вооруженото востание]] живеела во [[Битола]] и како лекар веднаш се вклучила во заднината на [[НОД]], организирајќи обучување на жени и скоевки за давање на прва помош. Позната била како антифашистички борец н била активна во собирањето на народна помош, а особено во снабдувањето на НОВ со санитетски материјал. Како лекар од еврејско потекло била мобилизирана од [[Бугарски окупатор|бугарската окуnациона власт]] и под постојано, набљудување на полицијата.<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Луна Ишах]] * [[Депортација на Евреите од Македонија]] == Наводи == {{Наводи}} {{Македонија-био-никулец}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ишах, Хелена}} [[Категорија:Учесници во НОБ]] [[Категорија:Жени во НОБ]] 0qf9v97doy5ylwctb8ohqpyghgnh012 14 1373293 5382762 2025-06-22T11:58:34Z Forbidden History 89259 Создадена страница со: Категорија:Банат 5382762 wikitext text/x-wiki Категорија:Банат alxnf3dq7r977gh2t3fftko46u66az6