ഒ. ചന്തുമേനോൻ

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="ml">
  <siteinfo>
    <sitename>വിക്കിപീഡിയ</sitename>
    <dbname>mlwiki</dbname>
    <base>https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.7</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">മീഡിയ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">പ്രത്യേകം</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">സംവാദം</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">ഉപയോക്താവ്</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">വിക്കിപീഡിയ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">വിക്കിപീഡിയ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">പ്രമാണം</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">പ്രമാണത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">മീഡിയവിക്കി</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">മീഡിയവിക്കി സംവാദം</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ഫലകം</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">സഹായം</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">സഹായത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">വർഗ്ഗം</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">വർഗ്ഗത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">കവാടം</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">കവാടത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="118" case="first-letter">കരട്</namespace>
      <namespace key="119" case="first-letter">കരട് സംവാദം</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">ഘടകം</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">ഘടകത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="1728" case="first-letter">Event</namespace>
      <namespace key="1729" case="first-letter">Event talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>ഒ. ചന്തുമേനോൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>975</id>
    <revision>
      <id>4540070</id>
      <parentid>3704092</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:46:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.179.21.132</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ജനനം, ബാല്യം, കൌമാരം */</comment>
      <origin>4540070</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19403" sha1="mrsqh2xku6ym645xxw0exw1jkbmlbkp" xml:space="preserve">{{prettyurl|O. Chandumenon}}
{{Infobox person
| honorific_prefix        = [[Rao Bahadur]]   
| name                    = O. Chandu Menon
| image                   = Chanthumenon a study pkb.jpg
| imagesize               =
| caption                 =
| birth_date              = 9 January 1847
| birth_place             = Kelaloor, [[Cannanore]], [[Malabar District]], [[British India]]&lt;br&gt;(now [[Kannur]], [[Kerala]], India)
| death_date              = 7 September 1899
| death_place             = [[Tellicherry]], Cannanore
| restingplace            = 
| restingplacecoordinates =
| othername               = Oyyarath Chandu Menon
| occupation              = Writer, novelist, social reformer
| yearsactive             =
| spouse                  = Lakshmikutty Amma
| domesticpartner         =
| children                = 
| parents                 = Chandu Nair Edappadi,&lt;br&gt;Parvathy Amma Chittezhath
| influences              = 
| influenced              =
| website                 = 
| awards                  = [[Rao Bahadur]]
}}

[[മലയാളം|മലയാളത്തിലെ]] ആദ്യത്തെ ലക്ഷണ‌യുക്തമായ [[നോവൽ]] എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന [[ഇന്ദുലേഖ|ഇന്ദുലേഖയുടെ]] കർത്താവാണ് '''ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ'''‍. ഒറ്റ നോവൽ കൊണ്ടുതന്നെ മലയാളസാഹിത്യചരിത്രത്തിൽ സമുന്നതസ്ഥാനം വഹിക്കുന്നു അദ്ദേഹം. രണ്ടാമത്തെ നോവലായ [[ശാരദ|ശാരദയും]] വായനക്കാരുടെയും നിരൂപകരുടെയും മുക്തകണ്ഠപ്രശംസയ്ക്ക് പാത്രമായി. ചന്തുമേനോൻ ശാരദയുടെ ഒന്നാംഭാഗമേ എഴുതാൻ സാധിച്ചുള്ളൂ. 

== ജനനം, ബാല്യം, കൌമാരം ==
1847 ജനുവരി 9-ന് (1022 ധനു 22 അത്തം) പ്രമാണിത്വമുള്ള കുടുംബത്തിലാണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിച്ചത്. അച്ഛൻ ഉത്തരകേരളത്തിലെ [[കോട്ടയം]] താലൂക്കിൽ തലശ്ശേരി നഗരത്തിന് സമീപം പിണറായി അംശം കെളാലൂർ ദേശത്ത്, എടപ്പാടി ചന്തുനായർ. അദ്ദേഹം ആദ്യം പോലീസ് ആമീനും പിന്നീട് പലയിടങ്ങളിലായി തഹസിൽദാരും ആയി ജോലിനോക്കി‍. അമ്മ കൊടുങ്ങല്ലൂർ ചിറ്റെഴുത്ത് ഭവനത്തിലെ പാർവ്വതിയമ്മ. രണ്ടു പെണ്മക്കളും മൂന്ന് ആണ്മക്കളും ഉള്ളതിൽ ഇളയതായിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. ചന്തുനായർ  കുറുമ്പ്രനാട് താലൂക്കിൽ നടുവണ്ണൂരിൽ താമസിച്ച് അവിടത്തെ തഹസിൽദ്ദാരായി ജോലിനോക്കുന്ന കാലത്താണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിക്കുന്നത്‍. അവിടെനിന്ന് കോവിൽക്കണ്ടിയിലേക്ക് (ഇന്നത്തെ [[കൊയിലാണ്ടി]]) ചന്തുനായർക്ക് സ്ഥലം‌മാറ്റം കിട്ടി. അവിടെ കോതമംഗലം ക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള വീട്ടിലായിരുന്നു ചന്തുമേനോന്റെ ബാല്യം. വിദ്യാരംഭം കഴിഞ്ഞ് അദ്ദേഹം കോരൻ കുരിക്കൾ എന്ന നാട്ടെഴുത്തച്ഛന്റെ കീഴിൽ പഴയ സമ്പ്രദായത്തിൽ പഠിച്ചുവരെ കോട്ടയം താലൂക്കിലേക്ക്  ചന്തുനാ‍യർക്ക് മാറേണ്ടിവന്നു. അങ്ങനെ തലശ്ശേരിയിൽ തിരുവങ്ങാട്ടെ ഒയ്യാരത്ത് വീട്ടിൽ താ‍മസമായി. ആ വഴിക്കാണ് ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ എന്ന് പേര് സിദ്ധിക്കുന്നത്. കുഞ്ഞമ്പുനമ്പ്യാ‍ർ എന്ന വിദ്വാന്റെ കീഴിൽ കാവ്യാലങ്കാദികൾ പഠിച്ച് സംസ്കൃതത്തിൽ സാമാന്യപാണ്ഠിത്യം നേടി. കവിയായിരുന്ന നാരങ്ങോളി ചിറക്കൽ കുഞ്ഞിശങ്കരൻ നമ്പിയാരുമായി ബന്ധം അദ്ദേഹത്തെ സാഹിത്യരസികനാക്കി. ചന്തുനായർക്ക് വീണ്ടും കോവിൽക്കണ്ടിക്ക് സ്ഥലം മാറ്റം ഉണ്ടായപ്പോൾ അവിടത്തെ ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് സ്കൂളിൽ ചേർത്തുപഠിപ്പിച്ചു. അക്കാലത്ത് സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഹിന്ദി ആവശ്യമായിരുന്നതിനാൽ അതു പഠിപ്പിക്കാനും ഏർപ്പാടുചെയ്തു.

1857-ൽ 57-ആം വയസ്സിൽ പ്രമേഹരോഗത്താൽ ചന്തുനായർ മരിച്ചു. മൂത്തജ്യേഷ്ഠനായ ശങ്കരമേനോനും ആ വർഷം മേടത്തിൽ തന്റെ 19-ആം വയസ്സിൽ വസൂരിബാധിച്ച് മരണമടഞ്ഞു‍. അദ്ദേഹം സരസകവിയും ദ്വിഭാഷാപണ്ഡിതനുമായിരുന്നു. ശങ്കരമേനോന്റെ മരണശേഷം കുടുംബം തിരികെ തലശ്ശേരിയിലേക്ക് മാറി. ബാസൽ മിഷൻ നടത്തിയിരുന്ന തലശ്ശേരി പാർസി സ്കൂളിൽ ചന്തുമേനോൻ പഠിത്തം തുടർന്നു. സ്കൂളിൽ പഠിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കെ സ്വന്തം നിലയിൽ  പഠിച്ച് ഇംഗ്ലീഷിലും സംസ്കൃതത്തിലും പ്രാവീണ്യം നേടി. അൺകവനന്റ് സിവിൽ സർവ്വീസ് പരീക്ഷയിൽ ഇംഗ്ലീഷിൽ ഉന്നതനിലയിൽ ജയിച്ച ചന്തുമേനോൻ മെട്രിക്കുലേഷനു ചേർന്നു‍. തലശ്ശേരി സ്മാൾക്കാസ് കോടതിയിൽ ജഡ്ജി മി. ജെ.ആർ. ഷാർപ്പ് ചന്തുമേനോന്റെ കഴിവറിഞ്ഞ് അവിടത്തെ ആറാം ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. 1864-ൽ അങ്ങനെ ആദ്യമായി അദ്ദേഹം സർക്കാരുദ്യോഗത്തിലെത്തി.
{{wikisource|രചയിതാവ്:ഒ._ചന്തുമേനോൻ}}

=== ഔദ്യോഗികജീവിതം ===
പതിനേഴാമത്തെ വയസ്സിൽ കോടതി ഗുമസ്ഥനായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതം തുടങ്ങി.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; സ്വന്തം യോഗ്യതകൊണ്ട് ചന്തുമേനോൻ ജോലിയിൽ ഉയർന്നു. ബുദ്ധിശക്തി, കൃത്യനിഷ്ഠ, സത്യസന്ധത ഇവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൂടപ്പിറപ്പായിരുന്നു. തലശ്ശേരിയിൽ അന്ന് സബ്കലക്ടറായിരുന്ന മിസ്റ്റർ ലോഗൻ ഷാർപ്പിൽനിന്ന് മേനോന്റെ ഗുണഗണങ്ങൾ അറിഞ്ഞ് 1867 മാർച്ച് 3-ന് തുക്കിടിക്കച്ചേരിയിൽ മൂന്നാം  ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. പിന്നീട് കൊല്ലംതോറും കയറ്റമായിരുന്നു. 1869-ൽ ആക്ടിങ് ഒന്നാം ഗുമസ്തനായി‍. മിസ്റ്റർ ലോഗൻ മലബാർ കലക്ടരായി [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോട്ടേക്കു]] മാറിയപ്പോൾ ഹജൂർക്കച്ചേരിയിൽ പോലീസ് മുൻഷിയായി ചന്തുമേനോനെ നിയമിച്ചു. 1871-ൽ അവിടെ ഹെഡ് മുൻഷിയായി. അതിനിടയിൽ കോഴിക്കോട് ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് ജഡ്ജിയായി നിയമിക്കപ്പെട്ട ഷാർപ്പ്, ചന്തുമേനോനെ 1872 നവംബർ 22-ന് സിവിൽ കോടതി ഹെഡ് ക്ലാർക്കായി നിയോഗിച്ചു. വൈകാതെ ഷാർപ്പ് അദ്ദേഹത്തെ പട്ടാമ്പി ആക്ടിങ് മുൻസിഫ് സ്ഥാനത്തേക്ക് മാറ്റി. പിന്നീട് കുറേക്കാലം മഞ്ചേരി, പാലക്കാട്, കോഴിക്കോട് (1882), ഒറ്റപ്പാലം (1886),പരപ്പനങ്ങാടി എന്നിവിടങ്ങളിൽ മുൻസിഫായി ജോലിനോക്കി. പരപ്പനങ്ങാടി മുൻസിഫായിരുന്ന കാലത്താണ് '''ഇന്ദുലേഖ''' (1889) എഴുതുന്നത്. 1891-ൽ വീണ്ടും കോഴിക്കോട് മുൻസിഫായി. '''ശാരദ''' എഴുതുന്നത് ആ സന്ദർഭത്തിലാണ്. ഇതിന്റെ ആദ്യ ഭാഗം മാത്രമെ അദ്ദേഹത്തിന് പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളു.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; ആത്മസുഹൃത്ത് ഇ.കെ. കൃഷ്ണന്റെ നിർബന്ധത്താലാണ് അതിന്റെ ഒന്നാം പതിപ്പ് ഇറങ്ങുന്നത്.

സർ. സി. ശങ്കരൻ നായർ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ശ്രീമാൻ ചേറ്റൂർ ശങ്കരൻ നായർ മലബാർ വിവാഹബിൽ മദിരാശി നിയമസഭയിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതിനെപ്പറ്റി അന്വേഷിച്ച് സാക്ഷികളെ വിസ്തരിച്ചും മറ്റും ജനങ്ങളുടെ അഭിപ്രായം അറിഞ്ഞ് റിപ്പോർട്ടുചെയ്യുവാൻ സർ ടി. മുത്തുസ്വാമി അയ്യരുടെ അധ്യക്ഷതയിൽ കമ്മറ്റി ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. അതിലെ അംഗങ്ങളിൽ ഒരാൾ ചന്തുമേനോനായിരുന്നു. മലയാളികളിൽ മരുമക്കത്തായക്കാരായ ഹിന്ദുക്കളുടെ വിവാഹം പുതുതായി ഉണ്ടാക്കുന്ന വല്ല രാജനിയമങ്ങൾക്കും അനുസരിച്ചുനടത്തിയാലേ അതിന്നു ദൃഢതയുണ്ടാകയുള്ളൂ എന്നു വരുത്തിക്കൂട്ടുന്നത് സ് വേർപ്പെടുത്തുന്നതിന് കോടതികയറണം എന്നും മറ്റും വരുത്തുന്നത് അനാവശ്യമായ പ്രതിബന്ധമാണെന്നും മറ്റുമാണ് ചന്തുമേനോൻ അന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടത്. ശങ്കരൻനായരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽനിന്ന് പലേ സംഗതിയാലും ഭിന്നമായിരുന്നു ഇത്. മുത്തുസ്വാമിക്ക് ചന്തുമേനോന്റെ അഭിപ്രായത്തോടായിരുന്നു യോജിപ്പ്.

1892-ൽ ചന്തുമേനവൻ തിരുനെൽ‌വേലിയിൽ ആക്ടിങ് അഡിഷണൽ സബ് ജഡ്ജിയായി. 1893-ൽ മംഗലാപുരത്തേക്ക് മാറി. ഈ സന്ദർഭത്തിൽ അതിയോഗ്യനും പ്രാപ്തനും സത്യസന്ധനും നിഷ്പക്ഷപാതിയുമായി ഖ്യാതിനേടി അദ്ദേഹം. മലയാളത്തിലും ഇംഗ്ലീഷിലും മികച്ച ഗദ്യരചനാപാടവം സമ്പാദിച്ചിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. പ്രസംഗകനെന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹം പ്രശംസിക്കപ്പെട്ടു. കേരളവർമയുടെ മയൂരസന്ദേശം വായിച്ച് സന്തോഷിച്ച് സ്വന്തം ചെലവിൽ ബാസൽ മിഷൻ അച്ചുകൂടത്തിൽ അച്ചടിപ്പിച്ചു. മംഗലാപുരത്തുവെച്ച് പനിബാധിച്ച് ചികിത്സയിലായി രോഗം മാറും മുൻപ് ജോലിയിൽ പ്രവേശിച്ച അദ്ദേഹത്തിന് പക്ഷവാതം പിടിപെട്ടു. വീട്ടിലേക്കു മടങ്ങി ഇംഗ്ലീഷ്, ആര്യവൈദ്യം, യുനാനി തുടങ്ങിയ വൈദ്യമുറകൾ ശീലിച്ചു. 1897-ൽ കോഴിക്കോട്ട് സബ്ജഡ്ജിയായി ജോലിയേറ്റെടുത്തു. മരണംവരെ ഈ ജോലി തുടർന്നു. 1898-ൽ ഗവണ്മെന്റ് റാവു ബഹദൂർ ബഹുമതി നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. മദിരാശി സർവകലാശാലാ നിയമപരീക്ഷകനും കലാശാലാംഗവുമായിരുന്നിട്ടുണ്ട് ചന്തുമേനോൻ.

=== കുടുംബജീവിതം ===
1882-ൽ ചന്തുമേനോൻ കാത്തോളിവീട്ടിൽ ലക്ഷ്മിയമ്മയെ വിവാഹംചെയ്തു. ചന്തുമേനോന് അനുരൂപയായ സഹധർമ്മിണിയായിരുന്നു അവർ. ഇന്ദുലേഖയുടെ സൃഷ്ടിക്കുപിന്നിൽ തന്റെ പത്നിയാണെന്ന് ചന്തുമേനോൻ സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട് . വലിയ കോയിത്തമ്പുരാൻ അമരുകശതകം ഭാഷാന്തരീകരിച്ചതും അവരുടെ നിർബന്ധത്താലാണ്. അഞ്ച് പുത്രന്മാരും രണ്ട് പുത്രിമാരുമാണ് ഇവർക്ക്. ഒരു പുത്രി ചെറുപ്പത്തിൽത്തന്നെ മരിച്ചുപോയി.
=== സാഹിത്യസേവനം ===
ഇന്ദുലേഖയ്ക്കു മുൻപ് ഒരു സാഹിത്യകാരനോ മലയാളസാഹിത്യത്തോട് വിശേഷപ്രതിപത്തിയോ ഉള്ളയാളായി ചന്തുമേനോൻ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. ഇന്ദുലേഖയെക്കൂടാതെ അപൂർണ്ണമായ ശാരദയും വിദ്യാവിനോദിനിയിൽ വന്ന മയൂരസന്ദേശത്തിന്റെ മണ്ഡനവും  ചാത്തുക്കുട്ടിമന്നാടിയാരുടെ ഉത്തരരാമചരിതത്തെക്കുറിച്ചെഴുതിയ ഒരു കത്ത് എന്ന ദീർഘലേഖനവും നരികരിചരിതത്തിനെഴുതിയ മുഖവുരയും :ഇത്രയുമാണ് സാഹിത്യസംബന്ധിയായ ചന്തുമേനോന്റെ ആകെ രചനകൾ.
{{wikisource|ഇന്ദുലേഖ}}

=== മരണം ===
1899 സെപ്തംബർ 7-ന് പതിവുപോലെ കേസ്സുവിചാരണകൾ കഴിഞ്ഞ് കോഴിക്കോട് സബ് ജഡ്ജായിരുന്ന &lt;ref name=&quot;vns1&quot;&gt;ചന്തുമേനോനെ ഓർക്കുമ്പോൾ, ഡോ. അ.എം.ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ- ജനപഥം മാസിക, ഏപ്രിൽ2013&lt;/ref&gt;ചന്തുമേനോൻ നേരത്തേ വീട്ടിലെത്തി. ആഹ്ലാദചിത്തനായിരുന്നു‍. ക്ഷീണം കണ്ട് ഡോക്ടറെ വരുത്തിയെങ്കിലും മൂർച്ഛയിലായിരുന്നു‍. പിറ്റേന്ന് സൂര്യോദയത്തോടെ അദ്ദേഹം ജീവൻ വെടിഞ്ഞു.
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

{{അപൂർണ്ണ ജീവചരിത്രം}}

{{DEFAULTSORT:ചന്തുമേനോൻ, ഒ.}}

[[വർഗ്ഗം:1847-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1899-ൽ മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 9-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 7-ന് മരിച്ചവർ]]


[[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലെഴുത്തുകാർ]]
[[Category:കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>mrsqh2xku6ym645xxw0exw1jkbmlbkp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540071</id>
      <parentid>4540070</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:46:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.179.21.132</ip>
      </contributor>
      <origin>4540071</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19401" sha1="s6u90kf4zmflqed95kvelinevi90xj9" xml:space="preserve">{{prettyurl|O. Chandumenon}}
{{Infobox person
| honorific_prefix        = [[Rao Bahadur]]   
| name                    = O. Chandu Menon
| image                   = Chanthumenon a study pkb.jpg
| imagesize               =
| caption                 =
| birth_date              = 9 January 1847
| birth_place             = Kelaloor, [[Cannanore]], [[Malabar District]], [[British India]]&lt;br&gt;(now [[Kannur]], [[Kerala]], India)
| death_date              = 7 September 1899
| death_place             = [[Tellicherry]], Cannanore
| restingplace            = 
| restingplacecoordinates =
| othername               = Oyyarath Chandu Menon
| occupation              = Writer, novelist, social reformer
| yearsactive             =
| spouse                  = Lakshmikutty Amma
| domesticpartner         =
| children                = 
| parents                 = Chandu Nair Edappadi,&lt;br&gt;Parvathy Amma Chittezhath
| influences              = 
| influenced              =
| website                 = 
| awards                  = [[Rao Bahadur]]
}}

[[മലയാളം|മലയാളത്തിലെ]] ആദ്യത്തെ ലക്ഷണ‌യുക്തമായ [[നോവൽ]] എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന [[ഇന്ദുലേഖ|ഇന്ദുലേഖയുടെ]] കർത്താവാണ് '''ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ'''‍. ഒറ്റ നോവൽ കൊണ്ടുതന്നെ മലയാളസാഹിത്യചരിത്രത്തിൽ സമുന്നതസ്ഥാനം വഹിക്കുന്നു അദ്ദേഹം. രണ്ടാമത്തെ നോവലായ [[ശാരദ|ശാരദയും]] വായനക്കാരുടെയും നിരൂപകരുടെയും മുക്തകണ്ഠപ്രശംസയ്ക്ക് പാത്രമായി. ചന്തുമേനോൻ ശാരദയുടെ ഒന്നാംഭാഗമേ എഴുതാൻ സാധിച്ചുള്ളൂ. 

== ജനനം, ബാല്യം, കൌമാരം ==
1847 ജനുവരി 9-ന് (1022 ധനു 22 അത്തം) പ്രമാണിത്വമുള്ള കുടുംബത്തിലാണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിച്ചത്. അച്ഛൻ ഉത്തരകേരളത്തിലെ [[കോട്ടയം]] താലൂക്കിൽ തലശ്ശേരി നഗരത്തിന് സമീപം പിണറായി അംശം കെളാലൂർ ദേശത്ത്, എടപ്പാടി ചന്തുനായർ. അദ്ദേഹം ആദ്യം പോലീസ് ആമീനും പിന്നീട് പലയിടങ്ങളിലായി തഹസിൽദാരും ആയി ജോലിനോക്കി‍. അമ്മ കൊടുങ്ങല്ലൂർ ചിറ്റെഴുത്ത് ഭവനത്തിലെ പാർവ്വതിയമ്മ. രണ്ടു പെണ്മക്കളും മൂന്ന് ആണ്മക്കളും ഉള്ളതിൽ ഇളയതായിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. ചന്തുനായർ  കുറുമ്പ്രനാട് താലൂക്കിൽ നടുവണ്ണൂരിൽ താമസിച്ച് അവിടത്തെ തഹസിൽദ്ദാരായി ജോലിനോക്കുന്ന കാലത്താണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിക്കുന്നത്‍. അവിടെനിന്ന് കോവിൽക്കണ്ടിയിലേക്ക് (ഇന്നത്തെ [[കൊയിലാണ്ടി]]) ചന്തുനായർക്ക് സ്ഥലം‌മാറ്റം കിട്ടി. അവിടെ കോതമംഗലം ക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള വീട്ടിലായിരുന്നു ചന്തുമേനോന്റെ ബാല്യം. വിദ്യാരംഭം കഴിഞ്ഞ് അദ്ദേഹം കോരൻ കുരിക്കൾ എന്ന നാട്ടെഴുത്തച്ഛന്റെ കീഴിൽ പഴയ സമ്പ്രദായത്തിൽ പഠിച്ചുവരെ കോട്ടയം താലൂക്കിലേക്ക്  ചന്തുനാ‍യർക്ക് മാറേണ്ടിവന്നു. അങ്ങനെ തലശ്ശേരിയിൽ തിരുവങ്ങാട്ടെ ഒയ്യാരത്ത് വീട്ടിൽ താ‍മസമായി. ആ വഴിക്കാണ് ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ എന്ന് പേര് സിദ്ധിക്കുന്നത്. കുഞ്ഞമ്പുനമ്പ്യാ‍ർ എന്ന വിദ്വാന്റെ കീഴിൽ കാവ്യാലങ്കാദികൾ പഠിച്ച് സംസ്കൃതത്തിൽ സാമാന്യപാണ്ഠിത്യം നേടി. കവിയായിരുന്ന നാരങ്ങോളി ചിറക്കൽ കുഞ്ഞിശങ്കരൻ നമ്പിയാരുമായി ബന്ധം അദ്ദേഹത്തെ സാഹിത്യരസികനാക്കി. ചന്തുനായർക്ക് വീണ്ടും കോവിൽക്കണ്ടിക്ക് സ്ഥലം മാറ്റം ഉണ്ടായപ്പോൾ അവിടത്തെ ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് സ്കൂളിൽ ചേർത്തുപഠിപ്പിച്ചു. അക്കാലത്ത് സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഹിന്ദി ആവശ്യമായിരുന്നതിനാൽ അതു പഠിപ്പിക്കാനും ഏർപ്പാടുചെയ്തു.

1857-ൽ 57-ആം വയസ്സിൽ പ്രമേഹരോഗത്താൽ ചന്തുനായർ മരിച്ചു. മൂത്തജ്യേഷ്ഠനായ ശങ്കരമേനോനും ആ വർഷം മേടത്തിൽ തന്റെ 19-ആം വയസ്സിൽ വസൂരിബാധിച്ച് മരണമടഞ്ഞു‍. അദ്ദേഹം സരസകവിയും ദ്വിഭാഷാപണ്ഡിതനുമായിരുന്നു. ശങ്കരമേനോന്റെ മരണശേഷം കുടുംബം തിരികെ തലശ്ശേരിയിലേക്ക് മാറി. ബാസൽ മിഷൻ നടത്തിയിരുന്ന തലശ്ശേരി പാർസി സ്കൂളിൽ ചന്തുമേനോൻ പഠിത്തം തുടർന്നു. സ്കൂളിൽ പഠിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കെ സ്വന്തം നിലയിൽ  പഠിച്ച് ഇംഗ്ലീഷിലും സംസ്കൃതത്തിലും പ്രാവീണ്യം നേടി. അൺകവനന്റ് സിവിൽ സർവ്വീസ് പരീക്ഷയിൽ ഇംഗ്ലീഷിൽ ഉന്നതനിലയിൽ ജയിച്ച ചന്തുമേനോൻ മെട്രിക്കുലേഷനു ചേർന്നു‍. തലശ്ശേരി സ്മാൾക്കാസ് കോടതിയിൽ ജഡ്ജി മി. ജെ.ആർ. ഷാർപ്പ് ചന്തുമേനോന്റെ കഴിവറിഞ്ഞ് അവിടത്തെ ആറാം ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. 1864-ൽ അങ്ങനെ ആദ്യമായി അദ്ദേഹം സർക്കാരുദ്യോഗത്തിലെത്തി.
{{wikisource|രചയിതാവ്:ഒ._ചന്തുമേനോൻ}}

== ഔദ്യോഗികജീവിതം ==
പതിനേഴാമത്തെ വയസ്സിൽ കോടതി ഗുമസ്ഥനായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതം തുടങ്ങി.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; സ്വന്തം യോഗ്യതകൊണ്ട് ചന്തുമേനോൻ ജോലിയിൽ ഉയർന്നു. ബുദ്ധിശക്തി, കൃത്യനിഷ്ഠ, സത്യസന്ധത ഇവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൂടപ്പിറപ്പായിരുന്നു. തലശ്ശേരിയിൽ അന്ന് സബ്കലക്ടറായിരുന്ന മിസ്റ്റർ ലോഗൻ ഷാർപ്പിൽനിന്ന് മേനോന്റെ ഗുണഗണങ്ങൾ അറിഞ്ഞ് 1867 മാർച്ച് 3-ന് തുക്കിടിക്കച്ചേരിയിൽ മൂന്നാം  ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. പിന്നീട് കൊല്ലംതോറും കയറ്റമായിരുന്നു. 1869-ൽ ആക്ടിങ് ഒന്നാം ഗുമസ്തനായി‍. മിസ്റ്റർ ലോഗൻ മലബാർ കലക്ടരായി [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോട്ടേക്കു]] മാറിയപ്പോൾ ഹജൂർക്കച്ചേരിയിൽ പോലീസ് മുൻഷിയായി ചന്തുമേനോനെ നിയമിച്ചു. 1871-ൽ അവിടെ ഹെഡ് മുൻഷിയായി. അതിനിടയിൽ കോഴിക്കോട് ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് ജഡ്ജിയായി നിയമിക്കപ്പെട്ട ഷാർപ്പ്, ചന്തുമേനോനെ 1872 നവംബർ 22-ന് സിവിൽ കോടതി ഹെഡ് ക്ലാർക്കായി നിയോഗിച്ചു. വൈകാതെ ഷാർപ്പ് അദ്ദേഹത്തെ പട്ടാമ്പി ആക്ടിങ് മുൻസിഫ് സ്ഥാനത്തേക്ക് മാറ്റി. പിന്നീട് കുറേക്കാലം മഞ്ചേരി, പാലക്കാട്, കോഴിക്കോട് (1882), ഒറ്റപ്പാലം (1886),പരപ്പനങ്ങാടി എന്നിവിടങ്ങളിൽ മുൻസിഫായി ജോലിനോക്കി. പരപ്പനങ്ങാടി മുൻസിഫായിരുന്ന കാലത്താണ് '''ഇന്ദുലേഖ''' (1889) എഴുതുന്നത്. 1891-ൽ വീണ്ടും കോഴിക്കോട് മുൻസിഫായി. '''ശാരദ''' എഴുതുന്നത് ആ സന്ദർഭത്തിലാണ്. ഇതിന്റെ ആദ്യ ഭാഗം മാത്രമെ അദ്ദേഹത്തിന് പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളു.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; ആത്മസുഹൃത്ത് ഇ.കെ. കൃഷ്ണന്റെ നിർബന്ധത്താലാണ് അതിന്റെ ഒന്നാം പതിപ്പ് ഇറങ്ങുന്നത്.

സർ. സി. ശങ്കരൻ നായർ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ശ്രീമാൻ ചേറ്റൂർ ശങ്കരൻ നായർ മലബാർ വിവാഹബിൽ മദിരാശി നിയമസഭയിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതിനെപ്പറ്റി അന്വേഷിച്ച് സാക്ഷികളെ വിസ്തരിച്ചും മറ്റും ജനങ്ങളുടെ അഭിപ്രായം അറിഞ്ഞ് റിപ്പോർട്ടുചെയ്യുവാൻ സർ ടി. മുത്തുസ്വാമി അയ്യരുടെ അധ്യക്ഷതയിൽ കമ്മറ്റി ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. അതിലെ അംഗങ്ങളിൽ ഒരാൾ ചന്തുമേനോനായിരുന്നു. മലയാളികളിൽ മരുമക്കത്തായക്കാരായ ഹിന്ദുക്കളുടെ വിവാഹം പുതുതായി ഉണ്ടാക്കുന്ന വല്ല രാജനിയമങ്ങൾക്കും അനുസരിച്ചുനടത്തിയാലേ അതിന്നു ദൃഢതയുണ്ടാകയുള്ളൂ എന്നു വരുത്തിക്കൂട്ടുന്നത് സ് വേർപ്പെടുത്തുന്നതിന് കോടതികയറണം എന്നും മറ്റും വരുത്തുന്നത് അനാവശ്യമായ പ്രതിബന്ധമാണെന്നും മറ്റുമാണ് ചന്തുമേനോൻ അന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടത്. ശങ്കരൻനായരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽനിന്ന് പലേ സംഗതിയാലും ഭിന്നമായിരുന്നു ഇത്. മുത്തുസ്വാമിക്ക് ചന്തുമേനോന്റെ അഭിപ്രായത്തോടായിരുന്നു യോജിപ്പ്.

1892-ൽ ചന്തുമേനവൻ തിരുനെൽ‌വേലിയിൽ ആക്ടിങ് അഡിഷണൽ സബ് ജഡ്ജിയായി. 1893-ൽ മംഗലാപുരത്തേക്ക് മാറി. ഈ സന്ദർഭത്തിൽ അതിയോഗ്യനും പ്രാപ്തനും സത്യസന്ധനും നിഷ്പക്ഷപാതിയുമായി ഖ്യാതിനേടി അദ്ദേഹം. മലയാളത്തിലും ഇംഗ്ലീഷിലും മികച്ച ഗദ്യരചനാപാടവം സമ്പാദിച്ചിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. പ്രസംഗകനെന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹം പ്രശംസിക്കപ്പെട്ടു. കേരളവർമയുടെ മയൂരസന്ദേശം വായിച്ച് സന്തോഷിച്ച് സ്വന്തം ചെലവിൽ ബാസൽ മിഷൻ അച്ചുകൂടത്തിൽ അച്ചടിപ്പിച്ചു. മംഗലാപുരത്തുവെച്ച് പനിബാധിച്ച് ചികിത്സയിലായി രോഗം മാറും മുൻപ് ജോലിയിൽ പ്രവേശിച്ച അദ്ദേഹത്തിന് പക്ഷവാതം പിടിപെട്ടു. വീട്ടിലേക്കു മടങ്ങി ഇംഗ്ലീഷ്, ആര്യവൈദ്യം, യുനാനി തുടങ്ങിയ വൈദ്യമുറകൾ ശീലിച്ചു. 1897-ൽ കോഴിക്കോട്ട് സബ്ജഡ്ജിയായി ജോലിയേറ്റെടുത്തു. മരണംവരെ ഈ ജോലി തുടർന്നു. 1898-ൽ ഗവണ്മെന്റ് റാവു ബഹദൂർ ബഹുമതി നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. മദിരാശി സർവകലാശാലാ നിയമപരീക്ഷകനും കലാശാലാംഗവുമായിരുന്നിട്ടുണ്ട് ചന്തുമേനോൻ.

=== കുടുംബജീവിതം ===
1882-ൽ ചന്തുമേനോൻ കാത്തോളിവീട്ടിൽ ലക്ഷ്മിയമ്മയെ വിവാഹംചെയ്തു. ചന്തുമേനോന് അനുരൂപയായ സഹധർമ്മിണിയായിരുന്നു അവർ. ഇന്ദുലേഖയുടെ സൃഷ്ടിക്കുപിന്നിൽ തന്റെ പത്നിയാണെന്ന് ചന്തുമേനോൻ സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട് . വലിയ കോയിത്തമ്പുരാൻ അമരുകശതകം ഭാഷാന്തരീകരിച്ചതും അവരുടെ നിർബന്ധത്താലാണ്. അഞ്ച് പുത്രന്മാരും രണ്ട് പുത്രിമാരുമാണ് ഇവർക്ക്. ഒരു പുത്രി ചെറുപ്പത്തിൽത്തന്നെ മരിച്ചുപോയി.
=== സാഹിത്യസേവനം ===
ഇന്ദുലേഖയ്ക്കു മുൻപ് ഒരു സാഹിത്യകാരനോ മലയാളസാഹിത്യത്തോട് വിശേഷപ്രതിപത്തിയോ ഉള്ളയാളായി ചന്തുമേനോൻ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. ഇന്ദുലേഖയെക്കൂടാതെ അപൂർണ്ണമായ ശാരദയും വിദ്യാവിനോദിനിയിൽ വന്ന മയൂരസന്ദേശത്തിന്റെ മണ്ഡനവും  ചാത്തുക്കുട്ടിമന്നാടിയാരുടെ ഉത്തരരാമചരിതത്തെക്കുറിച്ചെഴുതിയ ഒരു കത്ത് എന്ന ദീർഘലേഖനവും നരികരിചരിതത്തിനെഴുതിയ മുഖവുരയും :ഇത്രയുമാണ് സാഹിത്യസംബന്ധിയായ ചന്തുമേനോന്റെ ആകെ രചനകൾ.
{{wikisource|ഇന്ദുലേഖ}}

=== മരണം ===
1899 സെപ്തംബർ 7-ന് പതിവുപോലെ കേസ്സുവിചാരണകൾ കഴിഞ്ഞ് കോഴിക്കോട് സബ് ജഡ്ജായിരുന്ന &lt;ref name=&quot;vns1&quot;&gt;ചന്തുമേനോനെ ഓർക്കുമ്പോൾ, ഡോ. അ.എം.ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ- ജനപഥം മാസിക, ഏപ്രിൽ2013&lt;/ref&gt;ചന്തുമേനോൻ നേരത്തേ വീട്ടിലെത്തി. ആഹ്ലാദചിത്തനായിരുന്നു‍. ക്ഷീണം കണ്ട് ഡോക്ടറെ വരുത്തിയെങ്കിലും മൂർച്ഛയിലായിരുന്നു‍. പിറ്റേന്ന് സൂര്യോദയത്തോടെ അദ്ദേഹം ജീവൻ വെടിഞ്ഞു.
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

{{അപൂർണ്ണ ജീവചരിത്രം}}

{{DEFAULTSORT:ചന്തുമേനോൻ, ഒ.}}

[[വർഗ്ഗം:1847-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1899-ൽ മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 9-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 7-ന് മരിച്ചവർ]]


[[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലെഴുത്തുകാർ]]
[[Category:കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>s6u90kf4zmflqed95kvelinevi90xj9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540072</id>
      <parentid>4540071</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:46:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.179.21.132</ip>
      </contributor>
      <origin>4540072</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19400" sha1="2mp6qddajslnenv6vucho50ad2n5get" xml:space="preserve">{{prettyurl|O. Chandumenon}}
{{Infobox person
| honorific_prefix        = [[Rao Bahadur]]   
| name                    = O. Chandu Menon
| image                   = Chanthumenon a study pkb.jpg
| imagesize               =
| caption                 =
| birth_date              = 9 January 1847
| birth_place             = Kelaloor, [[Cannanore]], [[Malabar District]], [[British India]]&lt;br&gt;(now [[Kannur]], [[Kerala]], India)
| death_date              = 7 September 1899
| death_place             = [[Tellicherry]], Cannanore
| restingplace            = 
| restingplacecoordinates =
| othername               = Oyyarath Chandu Menon
| occupation              = Writer, novelist, social reformer
| yearsactive             =
| spouse                  = Lakshmikutty Amma
| domesticpartner         =
| children                = 
| parents                 = Chandu Nair Edappadi,&lt;br&gt;Parvathy Amma Chittezhath
| influences              = 
| influenced              =
| website                 = 
| awards                  = [[Rao Bahadur]]
}}

[[മലയാളം|മലയാളത്തിലെ]] ആദ്യത്തെ ലക്ഷണ‌യുക്തമായ [[നോവൽ]] എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന [[ഇന്ദുലേഖ|ഇന്ദുലേഖയുടെ]] കർത്താവാണ് '''ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ'''‍. ഒറ്റ നോവൽ കൊണ്ടുതന്നെ മലയാളസാഹിത്യചരിത്രത്തിൽ സമുന്നതസ്ഥാനം വഹിക്കുന്നു അദ്ദേഹം. രണ്ടാമത്തെ നോവലായ [[ശാരദ|ശാരദയും]] വായനക്കാരുടെയും നിരൂപകരുടെയും മുക്തകണ്ഠപ്രശംസയ്ക്ക് പാത്രമായി. ചന്തുമേനോൻ ശാരദയുടെ ഒന്നാംഭാഗമേ എഴുതാൻ സാധിച്ചുള്ളൂ. 

== ജനനം, ബാല്യം, കൌമാരം ==
1847 ജനുവരി 9-ന് (1022 ധനു 22 അത്തം) പ്രമാണിത്വമുള്ള കുടുംബത്തിലാണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിച്ചത്. അച്ഛൻ ഉത്തരകേരളത്തിലെ [[കോട്ടയം]] താലൂക്കിൽ തലശ്ശേരി നഗരത്തിന് സമീപം പിണറായി അംശം കെളാലൂർ ദേശത്ത്, എടപ്പാടി ചന്തുനായർ. അദ്ദേഹം ആദ്യം പോലീസ് ആമീനും പിന്നീട് പലയിടങ്ങളിലായി തഹസിൽദാരും ആയി ജോലിനോക്കി‍. അമ്മ കൊടുങ്ങല്ലൂർ ചിറ്റെഴുത്ത് ഭവനത്തിലെ പാർവ്വതിയമ്മ. രണ്ടു പെണ്മക്കളും മൂന്ന് ആണ്മക്കളും ഉള്ളതിൽ ഇളയതായിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. ചന്തുനായർ  കുറുമ്പ്രനാട് താലൂക്കിൽ നടുവണ്ണൂരിൽ താമസിച്ച് അവിടത്തെ തഹസിൽദ്ദാരായി ജോലിനോക്കുന്ന കാലത്താണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിക്കുന്നത്‍. അവിടെനിന്ന് കോവിൽക്കണ്ടിയിലേക്ക് (ഇന്നത്തെ [[കൊയിലാണ്ടി]]) ചന്തുനായർക്ക് സ്ഥലം‌മാറ്റം കിട്ടി. അവിടെ കോതമംഗലം ക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള വീട്ടിലായിരുന്നു ചന്തുമേനോന്റെ ബാല്യം. വിദ്യാരംഭം കഴിഞ്ഞ് അദ്ദേഹം കോരൻ കുരിക്കൾ എന്ന നാട്ടെഴുത്തച്ഛന്റെ കീഴിൽ പഴയ സമ്പ്രദായത്തിൽ പഠിച്ചുവരെ കോട്ടയം താലൂക്കിലേക്ക്  ചന്തുനാ‍യർക്ക് മാറേണ്ടിവന്നു. അങ്ങനെ തലശ്ശേരിയിൽ തിരുവങ്ങാട്ടെ ഒയ്യാരത്ത് വീട്ടിൽ താ‍മസമായി. ആ വഴിക്കാണ് ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ എന്ന് പേര് സിദ്ധിക്കുന്നത്. കുഞ്ഞമ്പുനമ്പ്യാ‍ർ എന്ന വിദ്വാന്റെ കീഴിൽ കാവ്യാലങ്കാദികൾ പഠിച്ച് സംസ്കൃതത്തിൽ സാമാന്യപാണ്ഠിത്യം നേടി. കവിയായിരുന്ന നാരങ്ങോളി ചിറക്കൽ കുഞ്ഞിശങ്കരൻ നമ്പിയാരുമായി ബന്ധം അദ്ദേഹത്തെ സാഹിത്യരസികനാക്കി. ചന്തുനായർക്ക് വീണ്ടും കോവിൽക്കണ്ടിക്ക് സ്ഥലം മാറ്റം ഉണ്ടായപ്പോൾ അവിടത്തെ ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് സ്കൂളിൽ ചേർത്തുപഠിപ്പിച്ചു. അക്കാലത്ത് സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഹിന്ദി ആവശ്യമായിരുന്നതിനാൽ അതു പഠിപ്പിക്കാനും ഏർപ്പാടുചെയ്തു.

1857-ൽ 57-ആം വയസ്സിൽ പ്രമേഹരോഗത്താൽ ചന്തുനായർ മരിച്ചു. മൂത്തജ്യേഷ്ഠനായ ശങ്കരമേനോനും ആ വർഷം മേടത്തിൽ തന്റെ 19-ആം വയസ്സിൽ വസൂരിബാധിച്ച് മരണമടഞ്ഞു‍. അദ്ദേഹം സരസകവിയും ദ്വിഭാഷാപണ്ഡിതനുമായിരുന്നു. ശങ്കരമേനോന്റെ മരണശേഷം കുടുംബം തിരികെ തലശ്ശേരിയിലേക്ക് മാറി. ബാസൽ മിഷൻ നടത്തിയിരുന്ന തലശ്ശേരി പാർസി സ്കൂളിൽ ചന്തുമേനോൻ പഠിത്തം തുടർന്നു. സ്കൂളിൽ പഠിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കെ സ്വന്തം നിലയിൽ  പഠിച്ച് ഇംഗ്ലീഷിലും സംസ്കൃതത്തിലും പ്രാവീണ്യം നേടി. അൺകവനന്റ് സിവിൽ സർവ്വീസ് പരീക്ഷയിൽ ഇംഗ്ലീഷിൽ ഉന്നതനിലയിൽ ജയിച്ച ചന്തുമേനോൻ മെട്രിക്കുലേഷനു ചേർന്നു‍. തലശ്ശേരി സ്മാൾക്കാസ് കോടതിയിൽ ജഡ്ജി മി. ജെ.ആർ. ഷാർപ്പ് ചന്തുമേനോന്റെ കഴിവറിഞ്ഞ് അവിടത്തെ ആറാം ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. 1864-ൽ അങ്ങനെ ആദ്യമായി അദ്ദേഹം സർക്കാരുദ്യോഗത്തിലെത്തി.
{{wikisource|രചയിതാവ്:ഒ._ചന്തുമേനോൻ}}

== ഔദ്യോഗികജീവിതം ==
പതിനേഴാമത്തെ വയസ്സിൽ കോടതി ഗുമസ്ഥനായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതം തുടങ്ങി.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; സ്വന്തം യോഗ്യതകൊണ്ട് ചന്തുമേനോൻ ജോലിയിൽ ഉയർന്നു. ബുദ്ധിശക്തി, കൃത്യനിഷ്ഠ, സത്യസന്ധത ഇവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൂടപ്പിറപ്പായിരുന്നു. തലശ്ശേരിയിൽ അന്ന് സബ്കലക്ടറായിരുന്ന മിസ്റ്റർ ലോഗൻ ഷാർപ്പിൽനിന്ന് മേനോന്റെ ഗുണഗണങ്ങൾ അറിഞ്ഞ് 1867 മാർച്ച് 3-ന് തുക്കിടിക്കച്ചേരിയിൽ മൂന്നാം  ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. പിന്നീട് കൊല്ലംതോറും കയറ്റമായിരുന്നു. 1869-ൽ ആക്ടിങ് ഒന്നാം ഗുമസ്തനായി‍. മിസ്റ്റർ ലോഗൻ മലബാർ കലക്ടരായി [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോട്ടേക്കു]] മാറിയപ്പോൾ ഹജൂർക്കച്ചേരിയിൽ പോലീസ് മുൻഷിയായി ചന്തുമേനോനെ നിയമിച്ചു. 1871-ൽ അവിടെ ഹെഡ് മുൻഷിയായി. അതിനിടയിൽ കോഴിക്കോട് ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് ജഡ്ജിയായി നിയമിക്കപ്പെട്ട ഷാർപ്പ്, ചന്തുമേനോനെ 1872 നവംബർ 22-ന് സിവിൽ കോടതി ഹെഡ് ക്ലാർക്കായി നിയോഗിച്ചു. വൈകാതെ ഷാർപ്പ് അദ്ദേഹത്തെ പട്ടാമ്പി ആക്ടിങ് മുൻസിഫ് സ്ഥാനത്തേക്ക് മാറ്റി. പിന്നീട് കുറേക്കാലം മഞ്ചേരി, പാലക്കാട്, കോഴിക്കോട് (1882), ഒറ്റപ്പാലം (1886),പരപ്പനങ്ങാടി എന്നിവിടങ്ങളിൽ മുൻസിഫായി ജോലിനോക്കി. പരപ്പനങ്ങാടി മുൻസിഫായിരുന്ന കാലത്താണ് '''ഇന്ദുലേഖ''' (1889) എഴുതുന്നത്. 1891-ൽ വീണ്ടും കോഴിക്കോട് മുൻസിഫായി. '''ശാരദ''' എഴുതുന്നത് ആ സന്ദർഭത്തിലാണ്. ഇതിന്റെ ആദ്യ ഭാഗം മാത്രമെ അദ്ദേഹത്തിന് പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളു.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; ആത്മസുഹൃത്ത് ഇ.കെ. കൃഷ്ണന്റെ നിർബന്ധത്താലാണ് അതിന്റെ ഒന്നാം പതിപ്പ് ഇറങ്ങുന്നത്.

സർ. സി. ശങ്കരൻ നായർ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ശ്രീമാൻ ചേറ്റൂർ ശങ്കരൻ നായർ മലബാർ വിവാഹബിൽ മദിരാശി നിയമസഭയിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതിനെപ്പറ്റി അന്വേഷിച്ച് സാക്ഷികളെ വിസ്തരിച്ചും മറ്റും ജനങ്ങളുടെ അഭിപ്രായം അറിഞ്ഞ് റിപ്പോർട്ടുചെയ്യുവാൻ സർ ടി. മുത്തുസ്വാമി അയ്യരുടെ അധ്യക്ഷതയിൽ കമ്മറ്റി ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. അതിലെ അംഗങ്ങളിൽ ഒരാൾ ചന്തുമേനോനായിരുന്നു. മലയാളികളിൽ മരുമക്കത്തായക്കാരായ ഹിന്ദുക്കളുടെ വിവാഹം പുതുതായി ഉണ്ടാക്കുന്ന വല്ല രാജനിയമങ്ങൾക്കും അനുസരിച്ചുനടത്തിയാലേ അതിന്നു ദൃഢതയുണ്ടാകയുള്ളൂ എന്നു വരുത്തിക്കൂട്ടുന്നത് സ് വേർപ്പെടുത്തുന്നതിന് കോടതികയറണം എന്നും മറ്റും വരുത്തുന്നത് അനാവശ്യമായ പ്രതിബന്ധമാണെന്നും മറ്റുമാണ് ചന്തുമേനോൻ അന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടത്. ശങ്കരൻനായരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽനിന്ന് പലേ സംഗതിയാലും ഭിന്നമായിരുന്നു ഇത്. മുത്തുസ്വാമിക്ക് ചന്തുമേനോന്റെ അഭിപ്രായത്തോടായിരുന്നു യോജിപ്പ്.

1892-ൽ ചന്തുമേനവൻ തിരുനെൽ‌വേലിയിൽ ആക്ടിങ് അഡിഷണൽ സബ് ജഡ്ജിയായി. 1893-ൽ മംഗലാപുരത്തേക്ക് മാറി. ഈ സന്ദർഭത്തിൽ അതിയോഗ്യനും പ്രാപ്തനും സത്യസന്ധനും നിഷ്പക്ഷപാതിയുമായി ഖ്യാതിനേടി അദ്ദേഹം. മലയാളത്തിലും ഇംഗ്ലീഷിലും മികച്ച ഗദ്യരചനാപാടവം സമ്പാദിച്ചിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. പ്രസംഗകനെന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹം പ്രശംസിക്കപ്പെട്ടു. കേരളവർമയുടെ മയൂരസന്ദേശം വായിച്ച് സന്തോഷിച്ച് സ്വന്തം ചെലവിൽ ബാസൽ മിഷൻ അച്ചുകൂടത്തിൽ അച്ചടിപ്പിച്ചു. മംഗലാപുരത്തുവെച്ച് പനിബാധിച്ച് ചികിത്സയിലായി രോഗം മാറും മുൻപ് ജോലിയിൽ പ്രവേശിച്ച അദ്ദേഹത്തിന് പക്ഷവാതം പിടിപെട്ടു. വീട്ടിലേക്കു മടങ്ങി ഇംഗ്ലീഷ്, ആര്യവൈദ്യം, യുനാനി തുടങ്ങിയ വൈദ്യമുറകൾ ശീലിച്ചു. 1897-ൽ കോഴിക്കോട്ട് സബ്ജഡ്ജിയായി ജോലിയേറ്റെടുത്തു. മരണംവരെ ഈ ജോലി തുടർന്നു. 1898-ൽ ഗവണ്മെന്റ് റാവു ബഹദൂർ ബഹുമതി നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. മദിരാശി സർവകലാശാലാ നിയമപരീക്ഷകനും കലാശാലാംഗവുമായിരുന്നിട്ടുണ്ട് ചന്തുമേനോൻ.

== കുടുംബജീവിതം ==
1882-ൽ ചന്തുമേനോൻ കാത്തോളിവീട്ടിൽ ലക്ഷ്മിയമ്മയെ വിവാഹംചെയ്തു. ചന്തുമേനോന് അനുരൂപയായ സഹധർമ്മിണിയായിരുന്നു അവർ. ഇന്ദുലേഖയുടെ സൃഷ്ടിക്കുപിന്നിൽ തന്റെ പത്നിയാണെന്ന് ചന്തുമേനോൻ സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട് . വലിയ കോയിത്തമ്പുരാൻ അമരുകശതകം ഭാഷാന്തരീകരിച്ചതും അവരുടെ നിർബന്ധത്താലാണ്. അഞ്ച് പുത്രന്മാരും രണ്ട് പുത്രിമാരുമാണ് ഇവർക്ക്. ഒരു പുത്രി ചെറുപ്പത്തിൽത്തന്നെ മരിച്ചുപോയി.

=== സാഹിത്യസേവനം ===
ഇന്ദുലേഖയ്ക്കു മുൻപ് ഒരു സാഹിത്യകാരനോ മലയാളസാഹിത്യത്തോട് വിശേഷപ്രതിപത്തിയോ ഉള്ളയാളായി ചന്തുമേനോൻ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. ഇന്ദുലേഖയെക്കൂടാതെ അപൂർണ്ണമായ ശാരദയും വിദ്യാവിനോദിനിയിൽ വന്ന മയൂരസന്ദേശത്തിന്റെ മണ്ഡനവും  ചാത്തുക്കുട്ടിമന്നാടിയാരുടെ ഉത്തരരാമചരിതത്തെക്കുറിച്ചെഴുതിയ ഒരു കത്ത് എന്ന ദീർഘലേഖനവും നരികരിചരിതത്തിനെഴുതിയ മുഖവുരയും :ഇത്രയുമാണ് സാഹിത്യസംബന്ധിയായ ചന്തുമേനോന്റെ ആകെ രചനകൾ.
{{wikisource|ഇന്ദുലേഖ}}

=== മരണം ===
1899 സെപ്തംബർ 7-ന് പതിവുപോലെ കേസ്സുവിചാരണകൾ കഴിഞ്ഞ് കോഴിക്കോട് സബ് ജഡ്ജായിരുന്ന &lt;ref name=&quot;vns1&quot;&gt;ചന്തുമേനോനെ ഓർക്കുമ്പോൾ, ഡോ. അ.എം.ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ- ജനപഥം മാസിക, ഏപ്രിൽ2013&lt;/ref&gt;ചന്തുമേനോൻ നേരത്തേ വീട്ടിലെത്തി. ആഹ്ലാദചിത്തനായിരുന്നു‍. ക്ഷീണം കണ്ട് ഡോക്ടറെ വരുത്തിയെങ്കിലും മൂർച്ഛയിലായിരുന്നു‍. പിറ്റേന്ന് സൂര്യോദയത്തോടെ അദ്ദേഹം ജീവൻ വെടിഞ്ഞു.
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

{{അപൂർണ്ണ ജീവചരിത്രം}}

{{DEFAULTSORT:ചന്തുമേനോൻ, ഒ.}}

[[വർഗ്ഗം:1847-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1899-ൽ മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 9-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 7-ന് മരിച്ചവർ]]


[[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലെഴുത്തുകാർ]]
[[Category:കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>2mp6qddajslnenv6vucho50ad2n5get</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540073</id>
      <parentid>4540072</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:46:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.179.21.132</ip>
      </contributor>
      <origin>4540073</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19398" sha1="892e18e5sne12u9u309w7fivja8frsg" xml:space="preserve">{{prettyurl|O. Chandumenon}}
{{Infobox person
| honorific_prefix        = [[Rao Bahadur]]   
| name                    = O. Chandu Menon
| image                   = Chanthumenon a study pkb.jpg
| imagesize               =
| caption                 =
| birth_date              = 9 January 1847
| birth_place             = Kelaloor, [[Cannanore]], [[Malabar District]], [[British India]]&lt;br&gt;(now [[Kannur]], [[Kerala]], India)
| death_date              = 7 September 1899
| death_place             = [[Tellicherry]], Cannanore
| restingplace            = 
| restingplacecoordinates =
| othername               = Oyyarath Chandu Menon
| occupation              = Writer, novelist, social reformer
| yearsactive             =
| spouse                  = Lakshmikutty Amma
| domesticpartner         =
| children                = 
| parents                 = Chandu Nair Edappadi,&lt;br&gt;Parvathy Amma Chittezhath
| influences              = 
| influenced              =
| website                 = 
| awards                  = [[Rao Bahadur]]
}}

[[മലയാളം|മലയാളത്തിലെ]] ആദ്യത്തെ ലക്ഷണ‌യുക്തമായ [[നോവൽ]] എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന [[ഇന്ദുലേഖ|ഇന്ദുലേഖയുടെ]] കർത്താവാണ് '''ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ'''‍. ഒറ്റ നോവൽ കൊണ്ടുതന്നെ മലയാളസാഹിത്യചരിത്രത്തിൽ സമുന്നതസ്ഥാനം വഹിക്കുന്നു അദ്ദേഹം. രണ്ടാമത്തെ നോവലായ [[ശാരദ|ശാരദയും]] വായനക്കാരുടെയും നിരൂപകരുടെയും മുക്തകണ്ഠപ്രശംസയ്ക്ക് പാത്രമായി. ചന്തുമേനോൻ ശാരദയുടെ ഒന്നാംഭാഗമേ എഴുതാൻ സാധിച്ചുള്ളൂ. 

== ജനനം, ബാല്യം, കൌമാരം ==
1847 ജനുവരി 9-ന് (1022 ധനു 22 അത്തം) പ്രമാണിത്വമുള്ള കുടുംബത്തിലാണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിച്ചത്. അച്ഛൻ ഉത്തരകേരളത്തിലെ [[കോട്ടയം]] താലൂക്കിൽ തലശ്ശേരി നഗരത്തിന് സമീപം പിണറായി അംശം കെളാലൂർ ദേശത്ത്, എടപ്പാടി ചന്തുനായർ. അദ്ദേഹം ആദ്യം പോലീസ് ആമീനും പിന്നീട് പലയിടങ്ങളിലായി തഹസിൽദാരും ആയി ജോലിനോക്കി‍. അമ്മ കൊടുങ്ങല്ലൂർ ചിറ്റെഴുത്ത് ഭവനത്തിലെ പാർവ്വതിയമ്മ. രണ്ടു പെണ്മക്കളും മൂന്ന് ആണ്മക്കളും ഉള്ളതിൽ ഇളയതായിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. ചന്തുനായർ  കുറുമ്പ്രനാട് താലൂക്കിൽ നടുവണ്ണൂരിൽ താമസിച്ച് അവിടത്തെ തഹസിൽദ്ദാരായി ജോലിനോക്കുന്ന കാലത്താണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിക്കുന്നത്‍. അവിടെനിന്ന് കോവിൽക്കണ്ടിയിലേക്ക് (ഇന്നത്തെ [[കൊയിലാണ്ടി]]) ചന്തുനായർക്ക് സ്ഥലം‌മാറ്റം കിട്ടി. അവിടെ കോതമംഗലം ക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള വീട്ടിലായിരുന്നു ചന്തുമേനോന്റെ ബാല്യം. വിദ്യാരംഭം കഴിഞ്ഞ് അദ്ദേഹം കോരൻ കുരിക്കൾ എന്ന നാട്ടെഴുത്തച്ഛന്റെ കീഴിൽ പഴയ സമ്പ്രദായത്തിൽ പഠിച്ചുവരെ കോട്ടയം താലൂക്കിലേക്ക്  ചന്തുനാ‍യർക്ക് മാറേണ്ടിവന്നു. അങ്ങനെ തലശ്ശേരിയിൽ തിരുവങ്ങാട്ടെ ഒയ്യാരത്ത് വീട്ടിൽ താ‍മസമായി. ആ വഴിക്കാണ് ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ എന്ന് പേര് സിദ്ധിക്കുന്നത്. കുഞ്ഞമ്പുനമ്പ്യാ‍ർ എന്ന വിദ്വാന്റെ കീഴിൽ കാവ്യാലങ്കാദികൾ പഠിച്ച് സംസ്കൃതത്തിൽ സാമാന്യപാണ്ഠിത്യം നേടി. കവിയായിരുന്ന നാരങ്ങോളി ചിറക്കൽ കുഞ്ഞിശങ്കരൻ നമ്പിയാരുമായി ബന്ധം അദ്ദേഹത്തെ സാഹിത്യരസികനാക്കി. ചന്തുനായർക്ക് വീണ്ടും കോവിൽക്കണ്ടിക്ക് സ്ഥലം മാറ്റം ഉണ്ടായപ്പോൾ അവിടത്തെ ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് സ്കൂളിൽ ചേർത്തുപഠിപ്പിച്ചു. അക്കാലത്ത് സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഹിന്ദി ആവശ്യമായിരുന്നതിനാൽ അതു പഠിപ്പിക്കാനും ഏർപ്പാടുചെയ്തു.

1857-ൽ 57-ആം വയസ്സിൽ പ്രമേഹരോഗത്താൽ ചന്തുനായർ മരിച്ചു. മൂത്തജ്യേഷ്ഠനായ ശങ്കരമേനോനും ആ വർഷം മേടത്തിൽ തന്റെ 19-ആം വയസ്സിൽ വസൂരിബാധിച്ച് മരണമടഞ്ഞു‍. അദ്ദേഹം സരസകവിയും ദ്വിഭാഷാപണ്ഡിതനുമായിരുന്നു. ശങ്കരമേനോന്റെ മരണശേഷം കുടുംബം തിരികെ തലശ്ശേരിയിലേക്ക് മാറി. ബാസൽ മിഷൻ നടത്തിയിരുന്ന തലശ്ശേരി പാർസി സ്കൂളിൽ ചന്തുമേനോൻ പഠിത്തം തുടർന്നു. സ്കൂളിൽ പഠിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കെ സ്വന്തം നിലയിൽ  പഠിച്ച് ഇംഗ്ലീഷിലും സംസ്കൃതത്തിലും പ്രാവീണ്യം നേടി. അൺകവനന്റ് സിവിൽ സർവ്വീസ് പരീക്ഷയിൽ ഇംഗ്ലീഷിൽ ഉന്നതനിലയിൽ ജയിച്ച ചന്തുമേനോൻ മെട്രിക്കുലേഷനു ചേർന്നു‍. തലശ്ശേരി സ്മാൾക്കാസ് കോടതിയിൽ ജഡ്ജി മി. ജെ.ആർ. ഷാർപ്പ് ചന്തുമേനോന്റെ കഴിവറിഞ്ഞ് അവിടത്തെ ആറാം ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. 1864-ൽ അങ്ങനെ ആദ്യമായി അദ്ദേഹം സർക്കാരുദ്യോഗത്തിലെത്തി.
{{wikisource|രചയിതാവ്:ഒ._ചന്തുമേനോൻ}}

== ഔദ്യോഗികജീവിതം ==
പതിനേഴാമത്തെ വയസ്സിൽ കോടതി ഗുമസ്ഥനായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതം തുടങ്ങി.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; സ്വന്തം യോഗ്യതകൊണ്ട് ചന്തുമേനോൻ ജോലിയിൽ ഉയർന്നു. ബുദ്ധിശക്തി, കൃത്യനിഷ്ഠ, സത്യസന്ധത ഇവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൂടപ്പിറപ്പായിരുന്നു. തലശ്ശേരിയിൽ അന്ന് സബ്കലക്ടറായിരുന്ന മിസ്റ്റർ ലോഗൻ ഷാർപ്പിൽനിന്ന് മേനോന്റെ ഗുണഗണങ്ങൾ അറിഞ്ഞ് 1867 മാർച്ച് 3-ന് തുക്കിടിക്കച്ചേരിയിൽ മൂന്നാം  ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. പിന്നീട് കൊല്ലംതോറും കയറ്റമായിരുന്നു. 1869-ൽ ആക്ടിങ് ഒന്നാം ഗുമസ്തനായി‍. മിസ്റ്റർ ലോഗൻ മലബാർ കലക്ടരായി [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോട്ടേക്കു]] മാറിയപ്പോൾ ഹജൂർക്കച്ചേരിയിൽ പോലീസ് മുൻഷിയായി ചന്തുമേനോനെ നിയമിച്ചു. 1871-ൽ അവിടെ ഹെഡ് മുൻഷിയായി. അതിനിടയിൽ കോഴിക്കോട് ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് ജഡ്ജിയായി നിയമിക്കപ്പെട്ട ഷാർപ്പ്, ചന്തുമേനോനെ 1872 നവംബർ 22-ന് സിവിൽ കോടതി ഹെഡ് ക്ലാർക്കായി നിയോഗിച്ചു. വൈകാതെ ഷാർപ്പ് അദ്ദേഹത്തെ പട്ടാമ്പി ആക്ടിങ് മുൻസിഫ് സ്ഥാനത്തേക്ക് മാറ്റി. പിന്നീട് കുറേക്കാലം മഞ്ചേരി, പാലക്കാട്, കോഴിക്കോട് (1882), ഒറ്റപ്പാലം (1886),പരപ്പനങ്ങാടി എന്നിവിടങ്ങളിൽ മുൻസിഫായി ജോലിനോക്കി. പരപ്പനങ്ങാടി മുൻസിഫായിരുന്ന കാലത്താണ് '''ഇന്ദുലേഖ''' (1889) എഴുതുന്നത്. 1891-ൽ വീണ്ടും കോഴിക്കോട് മുൻസിഫായി. '''ശാരദ''' എഴുതുന്നത് ആ സന്ദർഭത്തിലാണ്. ഇതിന്റെ ആദ്യ ഭാഗം മാത്രമെ അദ്ദേഹത്തിന് പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളു.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; ആത്മസുഹൃത്ത് ഇ.കെ. കൃഷ്ണന്റെ നിർബന്ധത്താലാണ് അതിന്റെ ഒന്നാം പതിപ്പ് ഇറങ്ങുന്നത്.

സർ. സി. ശങ്കരൻ നായർ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ശ്രീമാൻ ചേറ്റൂർ ശങ്കരൻ നായർ മലബാർ വിവാഹബിൽ മദിരാശി നിയമസഭയിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതിനെപ്പറ്റി അന്വേഷിച്ച് സാക്ഷികളെ വിസ്തരിച്ചും മറ്റും ജനങ്ങളുടെ അഭിപ്രായം അറിഞ്ഞ് റിപ്പോർട്ടുചെയ്യുവാൻ സർ ടി. മുത്തുസ്വാമി അയ്യരുടെ അധ്യക്ഷതയിൽ കമ്മറ്റി ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. അതിലെ അംഗങ്ങളിൽ ഒരാൾ ചന്തുമേനോനായിരുന്നു. മലയാളികളിൽ മരുമക്കത്തായക്കാരായ ഹിന്ദുക്കളുടെ വിവാഹം പുതുതായി ഉണ്ടാക്കുന്ന വല്ല രാജനിയമങ്ങൾക്കും അനുസരിച്ചുനടത്തിയാലേ അതിന്നു ദൃഢതയുണ്ടാകയുള്ളൂ എന്നു വരുത്തിക്കൂട്ടുന്നത് സ് വേർപ്പെടുത്തുന്നതിന് കോടതികയറണം എന്നും മറ്റും വരുത്തുന്നത് അനാവശ്യമായ പ്രതിബന്ധമാണെന്നും മറ്റുമാണ് ചന്തുമേനോൻ അന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടത്. ശങ്കരൻനായരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽനിന്ന് പലേ സംഗതിയാലും ഭിന്നമായിരുന്നു ഇത്. മുത്തുസ്വാമിക്ക് ചന്തുമേനോന്റെ അഭിപ്രായത്തോടായിരുന്നു യോജിപ്പ്.

1892-ൽ ചന്തുമേനവൻ തിരുനെൽ‌വേലിയിൽ ആക്ടിങ് അഡിഷണൽ സബ് ജഡ്ജിയായി. 1893-ൽ മംഗലാപുരത്തേക്ക് മാറി. ഈ സന്ദർഭത്തിൽ അതിയോഗ്യനും പ്രാപ്തനും സത്യസന്ധനും നിഷ്പക്ഷപാതിയുമായി ഖ്യാതിനേടി അദ്ദേഹം. മലയാളത്തിലും ഇംഗ്ലീഷിലും മികച്ച ഗദ്യരചനാപാടവം സമ്പാദിച്ചിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. പ്രസംഗകനെന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹം പ്രശംസിക്കപ്പെട്ടു. കേരളവർമയുടെ മയൂരസന്ദേശം വായിച്ച് സന്തോഷിച്ച് സ്വന്തം ചെലവിൽ ബാസൽ മിഷൻ അച്ചുകൂടത്തിൽ അച്ചടിപ്പിച്ചു. മംഗലാപുരത്തുവെച്ച് പനിബാധിച്ച് ചികിത്സയിലായി രോഗം മാറും മുൻപ് ജോലിയിൽ പ്രവേശിച്ച അദ്ദേഹത്തിന് പക്ഷവാതം പിടിപെട്ടു. വീട്ടിലേക്കു മടങ്ങി ഇംഗ്ലീഷ്, ആര്യവൈദ്യം, യുനാനി തുടങ്ങിയ വൈദ്യമുറകൾ ശീലിച്ചു. 1897-ൽ കോഴിക്കോട്ട് സബ്ജഡ്ജിയായി ജോലിയേറ്റെടുത്തു. മരണംവരെ ഈ ജോലി തുടർന്നു. 1898-ൽ ഗവണ്മെന്റ് റാവു ബഹദൂർ ബഹുമതി നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. മദിരാശി സർവകലാശാലാ നിയമപരീക്ഷകനും കലാശാലാംഗവുമായിരുന്നിട്ടുണ്ട് ചന്തുമേനോൻ.

== കുടുംബജീവിതം ==
1882-ൽ ചന്തുമേനോൻ കാത്തോളിവീട്ടിൽ ലക്ഷ്മിയമ്മയെ വിവാഹംചെയ്തു. ചന്തുമേനോന് അനുരൂപയായ സഹധർമ്മിണിയായിരുന്നു അവർ. ഇന്ദുലേഖയുടെ സൃഷ്ടിക്കുപിന്നിൽ തന്റെ പത്നിയാണെന്ന് ചന്തുമേനോൻ സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട് . വലിയ കോയിത്തമ്പുരാൻ അമരുകശതകം ഭാഷാന്തരീകരിച്ചതും അവരുടെ നിർബന്ധത്താലാണ്. അഞ്ച് പുത്രന്മാരും രണ്ട് പുത്രിമാരുമാണ് ഇവർക്ക്. ഒരു പുത്രി ചെറുപ്പത്തിൽത്തന്നെ മരിച്ചുപോയി.

== സാഹിത്യസേവനം ==
ഇന്ദുലേഖയ്ക്കു മുൻപ് ഒരു സാഹിത്യകാരനോ മലയാളസാഹിത്യത്തോട് വിശേഷപ്രതിപത്തിയോ ഉള്ളയാളായി ചന്തുമേനോൻ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. ഇന്ദുലേഖയെക്കൂടാതെ അപൂർണ്ണമായ ശാരദയും വിദ്യാവിനോദിനിയിൽ വന്ന മയൂരസന്ദേശത്തിന്റെ മണ്ഡനവും  ചാത്തുക്കുട്ടിമന്നാടിയാരുടെ ഉത്തരരാമചരിതത്തെക്കുറിച്ചെഴുതിയ ഒരു കത്ത് എന്ന ദീർഘലേഖനവും നരികരിചരിതത്തിനെഴുതിയ മുഖവുരയും :ഇത്രയുമാണ് സാഹിത്യസംബന്ധിയായ ചന്തുമേനോന്റെ ആകെ രചനകൾ.
{{wikisource|ഇന്ദുലേഖ}}

=== മരണം ===
1899 സെപ്തംബർ 7-ന് പതിവുപോലെ കേസ്സുവിചാരണകൾ കഴിഞ്ഞ് കോഴിക്കോട് സബ് ജഡ്ജായിരുന്ന &lt;ref name=&quot;vns1&quot;&gt;ചന്തുമേനോനെ ഓർക്കുമ്പോൾ, ഡോ. അ.എം.ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ- ജനപഥം മാസിക, ഏപ്രിൽ2013&lt;/ref&gt;ചന്തുമേനോൻ നേരത്തേ വീട്ടിലെത്തി. ആഹ്ലാദചിത്തനായിരുന്നു‍. ക്ഷീണം കണ്ട് ഡോക്ടറെ വരുത്തിയെങ്കിലും മൂർച്ഛയിലായിരുന്നു‍. പിറ്റേന്ന് സൂര്യോദയത്തോടെ അദ്ദേഹം ജീവൻ വെടിഞ്ഞു.
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

{{അപൂർണ്ണ ജീവചരിത്രം}}

{{DEFAULTSORT:ചന്തുമേനോൻ, ഒ.}}

[[വർഗ്ഗം:1847-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1899-ൽ മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 9-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 7-ന് മരിച്ചവർ]]


[[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലെഴുത്തുകാർ]]
[[Category:കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>892e18e5sne12u9u309w7fivja8frsg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540074</id>
      <parentid>4540073</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:46:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.179.21.132</ip>
      </contributor>
      <origin>4540074</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19397" sha1="0zfwtndfhzs9cqk2vpgeopi5qnnnlhr" xml:space="preserve">{{prettyurl|O. Chandumenon}}
{{Infobox person
| honorific_prefix        = [[Rao Bahadur]]   
| name                    = O. Chandu Menon
| image                   = Chanthumenon a study pkb.jpg
| imagesize               =
| caption                 =
| birth_date              = 9 January 1847
| birth_place             = Kelaloor, [[Cannanore]], [[Malabar District]], [[British India]]&lt;br&gt;(now [[Kannur]], [[Kerala]], India)
| death_date              = 7 September 1899
| death_place             = [[Tellicherry]], Cannanore
| restingplace            = 
| restingplacecoordinates =
| othername               = Oyyarath Chandu Menon
| occupation              = Writer, novelist, social reformer
| yearsactive             =
| spouse                  = Lakshmikutty Amma
| domesticpartner         =
| children                = 
| parents                 = Chandu Nair Edappadi,&lt;br&gt;Parvathy Amma Chittezhath
| influences              = 
| influenced              =
| website                 = 
| awards                  = [[Rao Bahadur]]
}}

[[മലയാളം|മലയാളത്തിലെ]] ആദ്യത്തെ ലക്ഷണ‌യുക്തമായ [[നോവൽ]] എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന [[ഇന്ദുലേഖ|ഇന്ദുലേഖയുടെ]] കർത്താവാണ് '''ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ'''‍. ഒറ്റ നോവൽ കൊണ്ടുതന്നെ മലയാളസാഹിത്യചരിത്രത്തിൽ സമുന്നതസ്ഥാനം വഹിക്കുന്നു അദ്ദേഹം. രണ്ടാമത്തെ നോവലായ [[ശാരദ|ശാരദയും]] വായനക്കാരുടെയും നിരൂപകരുടെയും മുക്തകണ്ഠപ്രശംസയ്ക്ക് പാത്രമായി. ചന്തുമേനോൻ ശാരദയുടെ ഒന്നാംഭാഗമേ എഴുതാൻ സാധിച്ചുള്ളൂ. 

== ജനനം, ബാല്യം, കൌമാരം ==
1847 ജനുവരി 9-ന് (1022 ധനു 22 അത്തം) പ്രമാണിത്വമുള്ള കുടുംബത്തിലാണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിച്ചത്. അച്ഛൻ ഉത്തരകേരളത്തിലെ [[കോട്ടയം]] താലൂക്കിൽ തലശ്ശേരി നഗരത്തിന് സമീപം പിണറായി അംശം കെളാലൂർ ദേശത്ത്, എടപ്പാടി ചന്തുനായർ. അദ്ദേഹം ആദ്യം പോലീസ് ആമീനും പിന്നീട് പലയിടങ്ങളിലായി തഹസിൽദാരും ആയി ജോലിനോക്കി‍. അമ്മ കൊടുങ്ങല്ലൂർ ചിറ്റെഴുത്ത് ഭവനത്തിലെ പാർവ്വതിയമ്മ. രണ്ടു പെണ്മക്കളും മൂന്ന് ആണ്മക്കളും ഉള്ളതിൽ ഇളയതായിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. ചന്തുനായർ  കുറുമ്പ്രനാട് താലൂക്കിൽ നടുവണ്ണൂരിൽ താമസിച്ച് അവിടത്തെ തഹസിൽദ്ദാരായി ജോലിനോക്കുന്ന കാലത്താണ് ചന്തുമേനോൻ ജനിക്കുന്നത്‍. അവിടെനിന്ന് കോവിൽക്കണ്ടിയിലേക്ക് (ഇന്നത്തെ [[കൊയിലാണ്ടി]]) ചന്തുനായർക്ക് സ്ഥലം‌മാറ്റം കിട്ടി. അവിടെ കോതമംഗലം ക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള വീട്ടിലായിരുന്നു ചന്തുമേനോന്റെ ബാല്യം. വിദ്യാരംഭം കഴിഞ്ഞ് അദ്ദേഹം കോരൻ കുരിക്കൾ എന്ന നാട്ടെഴുത്തച്ഛന്റെ കീഴിൽ പഴയ സമ്പ്രദായത്തിൽ പഠിച്ചുവരെ കോട്ടയം താലൂക്കിലേക്ക്  ചന്തുനാ‍യർക്ക് മാറേണ്ടിവന്നു. അങ്ങനെ തലശ്ശേരിയിൽ തിരുവങ്ങാട്ടെ ഒയ്യാരത്ത് വീട്ടിൽ താ‍മസമായി. ആ വഴിക്കാണ് ഒയ്യാരത്ത് ചന്തുമേനോൻ എന്ന് പേര് സിദ്ധിക്കുന്നത്. കുഞ്ഞമ്പുനമ്പ്യാ‍ർ എന്ന വിദ്വാന്റെ കീഴിൽ കാവ്യാലങ്കാദികൾ പഠിച്ച് സംസ്കൃതത്തിൽ സാമാന്യപാണ്ഠിത്യം നേടി. കവിയായിരുന്ന നാരങ്ങോളി ചിറക്കൽ കുഞ്ഞിശങ്കരൻ നമ്പിയാരുമായി ബന്ധം അദ്ദേഹത്തെ സാഹിത്യരസികനാക്കി. ചന്തുനായർക്ക് വീണ്ടും കോവിൽക്കണ്ടിക്ക് സ്ഥലം മാറ്റം ഉണ്ടായപ്പോൾ അവിടത്തെ ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് സ്കൂളിൽ ചേർത്തുപഠിപ്പിച്ചു. അക്കാലത്ത് സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ഹിന്ദി ആവശ്യമായിരുന്നതിനാൽ അതു പഠിപ്പിക്കാനും ഏർപ്പാടുചെയ്തു.

1857-ൽ 57-ആം വയസ്സിൽ പ്രമേഹരോഗത്താൽ ചന്തുനായർ മരിച്ചു. മൂത്തജ്യേഷ്ഠനായ ശങ്കരമേനോനും ആ വർഷം മേടത്തിൽ തന്റെ 19-ആം വയസ്സിൽ വസൂരിബാധിച്ച് മരണമടഞ്ഞു‍. അദ്ദേഹം സരസകവിയും ദ്വിഭാഷാപണ്ഡിതനുമായിരുന്നു. ശങ്കരമേനോന്റെ മരണശേഷം കുടുംബം തിരികെ തലശ്ശേരിയിലേക്ക് മാറി. ബാസൽ മിഷൻ നടത്തിയിരുന്ന തലശ്ശേരി പാർസി സ്കൂളിൽ ചന്തുമേനോൻ പഠിത്തം തുടർന്നു. സ്കൂളിൽ പഠിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കെ സ്വന്തം നിലയിൽ  പഠിച്ച് ഇംഗ്ലീഷിലും സംസ്കൃതത്തിലും പ്രാവീണ്യം നേടി. അൺകവനന്റ് സിവിൽ സർവ്വീസ് പരീക്ഷയിൽ ഇംഗ്ലീഷിൽ ഉന്നതനിലയിൽ ജയിച്ച ചന്തുമേനോൻ മെട്രിക്കുലേഷനു ചേർന്നു‍. തലശ്ശേരി സ്മാൾക്കാസ് കോടതിയിൽ ജഡ്ജി മി. ജെ.ആർ. ഷാർപ്പ് ചന്തുമേനോന്റെ കഴിവറിഞ്ഞ് അവിടത്തെ ആറാം ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. 1864-ൽ അങ്ങനെ ആദ്യമായി അദ്ദേഹം സർക്കാരുദ്യോഗത്തിലെത്തി.
{{wikisource|രചയിതാവ്:ഒ._ചന്തുമേനോൻ}}

== ഔദ്യോഗികജീവിതം ==
പതിനേഴാമത്തെ വയസ്സിൽ കോടതി ഗുമസ്ഥനായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതം തുടങ്ങി.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; സ്വന്തം യോഗ്യതകൊണ്ട് ചന്തുമേനോൻ ജോലിയിൽ ഉയർന്നു. ബുദ്ധിശക്തി, കൃത്യനിഷ്ഠ, സത്യസന്ധത ഇവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൂടപ്പിറപ്പായിരുന്നു. തലശ്ശേരിയിൽ അന്ന് സബ്കലക്ടറായിരുന്ന മിസ്റ്റർ ലോഗൻ ഷാർപ്പിൽനിന്ന് മേനോന്റെ ഗുണഗണങ്ങൾ അറിഞ്ഞ് 1867 മാർച്ച് 3-ന് തുക്കിടിക്കച്ചേരിയിൽ മൂന്നാം  ഗുമസ്തനായി നിയോഗിച്ചു. പിന്നീട് കൊല്ലംതോറും കയറ്റമായിരുന്നു. 1869-ൽ ആക്ടിങ് ഒന്നാം ഗുമസ്തനായി‍. മിസ്റ്റർ ലോഗൻ മലബാർ കലക്ടരായി [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോട്ടേക്കു]] മാറിയപ്പോൾ ഹജൂർക്കച്ചേരിയിൽ പോലീസ് മുൻഷിയായി ചന്തുമേനോനെ നിയമിച്ചു. 1871-ൽ അവിടെ ഹെഡ് മുൻഷിയായി. അതിനിടയിൽ കോഴിക്കോട് ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് ജഡ്ജിയായി നിയമിക്കപ്പെട്ട ഷാർപ്പ്, ചന്തുമേനോനെ 1872 നവംബർ 22-ന് സിവിൽ കോടതി ഹെഡ് ക്ലാർക്കായി നിയോഗിച്ചു. വൈകാതെ ഷാർപ്പ് അദ്ദേഹത്തെ പട്ടാമ്പി ആക്ടിങ് മുൻസിഫ് സ്ഥാനത്തേക്ക് മാറ്റി. പിന്നീട് കുറേക്കാലം മഞ്ചേരി, പാലക്കാട്, കോഴിക്കോട് (1882), ഒറ്റപ്പാലം (1886),പരപ്പനങ്ങാടി എന്നിവിടങ്ങളിൽ മുൻസിഫായി ജോലിനോക്കി. പരപ്പനങ്ങാടി മുൻസിഫായിരുന്ന കാലത്താണ് '''ഇന്ദുലേഖ''' (1889) എഴുതുന്നത്. 1891-ൽ വീണ്ടും കോഴിക്കോട് മുൻസിഫായി. '''ശാരദ''' എഴുതുന്നത് ആ സന്ദർഭത്തിലാണ്. ഇതിന്റെ ആദ്യ ഭാഗം മാത്രമെ അദ്ദേഹത്തിന് പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളു.&lt;ref name=&quot;vns1&quot;/&gt; ആത്മസുഹൃത്ത് ഇ.കെ. കൃഷ്ണന്റെ നിർബന്ധത്താലാണ് അതിന്റെ ഒന്നാം പതിപ്പ് ഇറങ്ങുന്നത്.

സർ. സി. ശങ്കരൻ നായർ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ശ്രീമാൻ ചേറ്റൂർ ശങ്കരൻ നായർ മലബാർ വിവാഹബിൽ മദിരാശി നിയമസഭയിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതിനെപ്പറ്റി അന്വേഷിച്ച് സാക്ഷികളെ വിസ്തരിച്ചും മറ്റും ജനങ്ങളുടെ അഭിപ്രായം അറിഞ്ഞ് റിപ്പോർട്ടുചെയ്യുവാൻ സർ ടി. മുത്തുസ്വാമി അയ്യരുടെ അധ്യക്ഷതയിൽ കമ്മറ്റി ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. അതിലെ അംഗങ്ങളിൽ ഒരാൾ ചന്തുമേനോനായിരുന്നു. മലയാളികളിൽ മരുമക്കത്തായക്കാരായ ഹിന്ദുക്കളുടെ വിവാഹം പുതുതായി ഉണ്ടാക്കുന്ന വല്ല രാജനിയമങ്ങൾക്കും അനുസരിച്ചുനടത്തിയാലേ അതിന്നു ദൃഢതയുണ്ടാകയുള്ളൂ എന്നു വരുത്തിക്കൂട്ടുന്നത് സ് വേർപ്പെടുത്തുന്നതിന് കോടതികയറണം എന്നും മറ്റും വരുത്തുന്നത് അനാവശ്യമായ പ്രതിബന്ധമാണെന്നും മറ്റുമാണ് ചന്തുമേനോൻ അന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടത്. ശങ്കരൻനായരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽനിന്ന് പലേ സംഗതിയാലും ഭിന്നമായിരുന്നു ഇത്. മുത്തുസ്വാമിക്ക് ചന്തുമേനോന്റെ അഭിപ്രായത്തോടായിരുന്നു യോജിപ്പ്.

1892-ൽ ചന്തുമേനവൻ തിരുനെൽ‌വേലിയിൽ ആക്ടിങ് അഡിഷണൽ സബ് ജഡ്ജിയായി. 1893-ൽ മംഗലാപുരത്തേക്ക് മാറി. ഈ സന്ദർഭത്തിൽ അതിയോഗ്യനും പ്രാപ്തനും സത്യസന്ധനും നിഷ്പക്ഷപാതിയുമായി ഖ്യാതിനേടി അദ്ദേഹം. മലയാളത്തിലും ഇംഗ്ലീഷിലും മികച്ച ഗദ്യരചനാപാടവം സമ്പാദിച്ചിരുന്നു ചന്തുമേനോൻ. പ്രസംഗകനെന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹം പ്രശംസിക്കപ്പെട്ടു. കേരളവർമയുടെ മയൂരസന്ദേശം വായിച്ച് സന്തോഷിച്ച് സ്വന്തം ചെലവിൽ ബാസൽ മിഷൻ അച്ചുകൂടത്തിൽ അച്ചടിപ്പിച്ചു. മംഗലാപുരത്തുവെച്ച് പനിബാധിച്ച് ചികിത്സയിലായി രോഗം മാറും മുൻപ് ജോലിയിൽ പ്രവേശിച്ച അദ്ദേഹത്തിന് പക്ഷവാതം പിടിപെട്ടു. വീട്ടിലേക്കു മടങ്ങി ഇംഗ്ലീഷ്, ആര്യവൈദ്യം, യുനാനി തുടങ്ങിയ വൈദ്യമുറകൾ ശീലിച്ചു. 1897-ൽ കോഴിക്കോട്ട് സബ്ജഡ്ജിയായി ജോലിയേറ്റെടുത്തു. മരണംവരെ ഈ ജോലി തുടർന്നു. 1898-ൽ ഗവണ്മെന്റ് റാവു ബഹദൂർ ബഹുമതി നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. മദിരാശി സർവകലാശാലാ നിയമപരീക്ഷകനും കലാശാലാംഗവുമായിരുന്നിട്ടുണ്ട് ചന്തുമേനോൻ.

== കുടുംബജീവിതം ==
1882-ൽ ചന്തുമേനോൻ കാത്തോളിവീട്ടിൽ ലക്ഷ്മിയമ്മയെ വിവാഹംചെയ്തു. ചന്തുമേനോന് അനുരൂപയായ സഹധർമ്മിണിയായിരുന്നു അവർ. ഇന്ദുലേഖയുടെ സൃഷ്ടിക്കുപിന്നിൽ തന്റെ പത്നിയാണെന്ന് ചന്തുമേനോൻ സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട് . വലിയ കോയിത്തമ്പുരാൻ അമരുകശതകം ഭാഷാന്തരീകരിച്ചതും അവരുടെ നിർബന്ധത്താലാണ്. അഞ്ച് പുത്രന്മാരും രണ്ട് പുത്രിമാരുമാണ് ഇവർക്ക്. ഒരു പുത്രി ചെറുപ്പത്തിൽത്തന്നെ മരിച്ചുപോയി.

== സാഹിത്യസേവനം ==
ഇന്ദുലേഖയ്ക്കു മുൻപ് ഒരു സാഹിത്യകാരനോ മലയാളസാഹിത്യത്തോട് വിശേഷപ്രതിപത്തിയോ ഉള്ളയാളായി ചന്തുമേനോൻ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. ഇന്ദുലേഖയെക്കൂടാതെ അപൂർണ്ണമായ ശാരദയും വിദ്യാവിനോദിനിയിൽ വന്ന മയൂരസന്ദേശത്തിന്റെ മണ്ഡനവും  ചാത്തുക്കുട്ടിമന്നാടിയാരുടെ ഉത്തരരാമചരിതത്തെക്കുറിച്ചെഴുതിയ ഒരു കത്ത് എന്ന ദീർഘലേഖനവും നരികരിചരിതത്തിനെഴുതിയ മുഖവുരയും :ഇത്രയുമാണ് സാഹിത്യസംബന്ധിയായ ചന്തുമേനോന്റെ ആകെ രചനകൾ.
{{wikisource|ഇന്ദുലേഖ}}

== മരണം ==
1899 സെപ്തംബർ 7-ന് പതിവുപോലെ കേസ്സുവിചാരണകൾ കഴിഞ്ഞ് കോഴിക്കോട് സബ് ജഡ്ജായിരുന്ന &lt;ref name=&quot;vns1&quot;&gt;ചന്തുമേനോനെ ഓർക്കുമ്പോൾ, ഡോ. അ.എം.ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ- ജനപഥം മാസിക, ഏപ്രിൽ2013&lt;/ref&gt;ചന്തുമേനോൻ നേരത്തേ വീട്ടിലെത്തി. ആഹ്ലാദചിത്തനായിരുന്നു‍. ക്ഷീണം കണ്ട് ഡോക്ടറെ വരുത്തിയെങ്കിലും മൂർച്ഛയിലായിരുന്നു‍. പിറ്റേന്ന് സൂര്യോദയത്തോടെ അദ്ദേഹം ജീവൻ വെടിഞ്ഞു.

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

{{അപൂർണ്ണ ജീവചരിത്രം}}

{{DEFAULTSORT:ചന്തുമേനോൻ, ഒ.}}

[[വർഗ്ഗം:1847-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1899-ൽ മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 9-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 7-ന് മരിച്ചവർ]]


[[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലെഴുത്തുകാർ]]
[[Category:കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>0zfwtndfhzs9cqk2vpgeopi5qnnnlhr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>996</id>
    <revision>
      <id>4540277</id>
      <parentid>4523278</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:26:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sanjaysnair007</username>
        <id>206303</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>പുരസ്കാരം</comment>
      <origin>4540277</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45358" sha1="ih009hm32kw0qh9a2ekyqlwp47kln3o" xml:space="preserve">{{prettyurl|M.T. Vasudevan Nair}}
{{Infobox writer &lt;!-- for more infformation see [[:Template:Infobox writer/doc]] --&gt;
| name             = മാടത്ത് തെക്കേപ്പാട്ട് വാസുദേവൻ നായർ
| pseudonym        = 
| image            = MT VASUDEVAN NAIR.jpg
| birth_date       = 1933 ജൂലൈ 15&lt;ref&gt;{{Cite web |last= |title=മലയാളികളുടെ പ്രിയ എംടിയ്ക്ക് ഇന്ന് 89-ാം പിറന്നാൾ; സിനിമ ലൊക്കേഷനിൽ ആഘോഷം |url=https://www.manoramanews.com/news/kerala/2022/07/15/mt-vasudevan-nair-birthday.html |access-date=2023-07-11 |website=Manoramanews |date=15 July 2022 |language=ml}}&lt;/ref&gt;
| birth_place      = [[കൂടല്ലൂർ]], [[പൊന്നാനി താലൂക്ക്]], [[മലബാർ ജില്ല]], [[മദ്രാസ് പ്രസിഡൻസി]], [[ബ്രീട്ടീഷ് ഇന്ത്യ]] (present-day [[പട്ടാമ്പി]] താലൂക്ക്, [[പാലക്കാട് ജില്ല]], [[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]])
| occupation       = നോവലിസ്റ്റ്, [[ചെറുകഥാകൃത്ത്]], [[തിരക്കഥാകൃത്ത്]], ചലച്ചിത്ര സംവിധായകൻ
| language         = [[മലയാളം]]
| alma_mater       = [[വിക്ടോറിയ കോളേജ്, പാലക്കാട്]]
| genre            = നോവൽ, ചെറുകഥ, കുട്ടികളുടെ സാഹിത്യം, [[travel literature|സഞ്ചാര സാഹിത്യം]], ഉപന്യാസങ്ങൾ
| subject          = Social aspects, Oriented on the basic Kerala family and cultures
| notableworks     = {{bulleted list|
   | ''[[Naalukettu (novel)|നാലുകെട്ട്]]''
   | ''[[രണ്ടാമൂഴം]]''
   | ''[[Manju (novel)|മഞ്ഞ്]]''
   | ''[[Kaalam (novel)|കാലം]]''
   | ''[[Asuravithu (novel)|അസുരവിത്ത്]]''
   | ''[[ഇരുട്ടിൻ്റെ ആത്മാവ്]]'' }}
| spouse           = {{Unbulleted list |{{marriage|പ്രമീള|1965|1976|reason=divorce}}
   |{{marriage|[[കലാമണ്ഡലം സരസ്വതി]]|1977l2024}} }}
| awards           = {{ubl|[[പത്മഭൂഷൺ]]|[[കേരള ജ്യോതി]]|[[Jnanpith Award|ജ്ഞാനപീഠം]]|[[Sahitya Akademi Award|കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]]|[[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]]}}
| signature        = M. T. Vasudevan Nair signature.jpg
| signature_alt    = The signature of M. T. Vasudevan Nair
| caption          = M.T. in 2015
| death_date       = {{death date and age|2024|12|25|1933|07|15|mf=yes}}
| death_place      = ബേബി മെമ്മോറിയൽ ആശുപത്രി, [[കോഴിക്കോട്]], [[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]]
|children=സിത്താര,
അശ്വതി}}


[[നോവലിസ്റ്റ്‌]], [[തിരക്കഥകൾ|തിരക്കഥാകൃത്ത്‌]], [[ചലച്ചിത്രസംവിധായകൻ]], [[സാഹിത്യകാരൻ]], [[നാടകകൃത്ത്]] എന്നീ തലങ്ങളിൽ പ്രശസ്തനായ മലയാളിയായിരുന്നു '''മാടത്ത്  തെക്കേപ്പാട്ട് വാസുദേവൻ നാരായണൻ നായർ''' എന്ന '''എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ''' (ജനനം: 1933,  ജൂലൈ പാലക്കാട്‌ ജില്ലയിലെ [[കൂടല്ലൂർ (പാലക്കാട്)|കൂടല്ലൂരിൽ]]. മരണം 2024, ഡിസംബർ 25 കോഴിക്കോട് ബേബി മെമ്മോറിയൽ ആശുപത്രി&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dcbooks.com/birthday-wishes-to-mt.html|title=എം.ടി വാസുദേവൻ നായർ; മലയാള ഭാഷയുടെ സുകൃതം}}&lt;/ref&gt;){{refn|group=note|name=dob}}. മലയാളസാഹിത്യത്തിലും [[ചലച്ചിത്രം|ചലച്ചിത്രരംഗത്തും]] വ്യക്തിമുദ്ര പതിപ്പിച്ച ഇദ്ദേഹം എം.ടി എന്ന ചുരുക്കപ്പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. [[അധ്യാപകൻ|അദ്ധ്യാപകൻ]], [[പത്രപ്രവർത്തനം|പത്രാധിപൻ]]&lt;ref&gt;{{cite news|title = കവർസ്റ്റോറി|url = http://www.madhyamam.com/weekly/1745|publisher = [[മാധ്യമം ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്]] ലക്കം 767|date = 2012 നവംബർ 05|accessdate = 2013 മെയ് 18|language = മലയാളം}}&lt;/ref&gt; എന്നീ നിലകളിലും പ്രവർത്തിച്ച ഇദ്ദേഹത്തിന് [[പത്മഭൂഷൺ]], [[ജ്ഞാനപീഠം|ജ്ഞാനപീഠം ,]] [[എഴുത്തച്ഛൻ പുരസ്കാരം]], [[ജെ.സി. ഡാനിയേൽ പുരസ്കാരം|ജെസി ഡാനിയൽ പുരസ്കാരം]], പ്രഥമ [[കേരളജ്യോതി പുരസ്കാരം|കേരള ജ്യോതി പുരസ്കാരം]], കേരള നിയമസഭാ പുരസ്കാരം, പത്മവിഭൂഷൺ (മരണാനന്തര ബഹുമതി)  മുതലായ പുരസ്കാരങ്ങളും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. വാർദ്ധക്യസഹജമായ അസുഖങ്ങൾ ഏറെ അലട്ടിയ എം.ടി., 2024 ഡിസംബർ 25-ന് അന്തരിച്ചു.

== ബാല്യവും വിദ്യാഭ്യാസവും ==
[[പുന്നയൂർക്കുളം|പുന്നയൂർക്കുളത്തുക്കാരനായ]] ടി നാരായണൻ നായരുടെയും കുമരല്ലൂരുകാരിയായ അമ്മാളുവമ്മയുടെയും ഇളയ മകനായി [[പാലക്കാട് ജില്ല|പാലക്കാട് ജില്ലയുടെ]] വടക്ക് പടിഞ്ഞാറൻ അറ്റത്തുള്ള [[പട്ടാമ്പി താലൂക്ക്|പട്ടാമ്പി താലൂക്കിലെ]] ആനക്കര പഞ്ചായത്തിലെ ഒരു ചെറിയ ഗ്രാമമായ [[കൂടല്ലൂർ (പാലക്കാട്)|കുമരല്ലൂരിലാണ്]] 1933-ൽ വാസുദേവൻ ജനിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ജന്മദേശം പഴയ മദ്രാസ് പ്രസിഡൻസിയിൽ മലബാർ ജില്ലയുടെ കീഴിലായിരുന്നു. മാതാപിതാക്കളുടെ നാല് മക്കളിൽ ഇളയവനായിരുന്നു അദ്ദേഹം തൃശൂർ ജില്ലയിലെ പൂന്നയൂർക്കുളത്തും പാലക്കാട്ട് ജില്ലയിലെ കൂടല്ലൂരുമായിട്ടായിരുന്നു ചെറുപ്പക്കാലം ചെലവഴിച്ചത്. എം.ടി.യുടെ അച്ഛൻ ജോലി സംബന്ധമായി സിലോണിലായിരുന്നു. അവിടെ അദ്ദേഹത്തിന് മറ്റൊരു ഭാര്യയും കുട്ടിയുമുണ്ടായിരുന്നു. സിലോണിൽ നിന്നും മടങ്ങി വരുന്ന അച്ഛൻ ഒരു പെൺ കുട്ടിയെ കൊണ്ടു വരുന്ന കഥ ''നിന്റെ ഓർമ്മയ്ക്ക്'' എന്ന കൃതിയിൽ അദ്ദേഹം പറയുന്നു. ഈ പെൺകുട്ടി ആരെന്ന് എം.ടി പറയുന്നില്ലെങ്കിലും എം.ടിയുടെ അച്ഛന് പ്രഭാകരൻ എന്നൊരു മകൻ സിലോണിലെ ഭാര്യയിൽ ഉണ്ടെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/literature/literaryworld/memoirs-of-mother-MT-and-T-padmanabhan.html|title=മാതാപിതാക്കൾ|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt; 

[[File:MT tharavad.jpg|thumb|right|250px|എംടിയുടെ കൂടല്ലൂരിലെ തറവാട് വീട്]]

കോപ്പൻ മാസ്റ്ററുടെ കുടിപ്പള്ളിക്കൂടത്തിലാണ് അദ്ദേഹം വിദ്യാഭ്യാസം ആരംഭിച്ചത്. പിന്നെ, മലമക്കാവ് എലിമെന്ററി സ്‌ക്കൂളിലും [[കുമരനല്ലൂർ|കുമരനെല്ലൂർ]] ഹൈസ്‌ക്കൂളിലും സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. 1953 ൽ [[പാലക്കാട് വിക്റ്റോറിയ കോളേജ്|പാലക്കാട് വിക്ടോറിയ കോളേജിൽനിന്ന്]] ബിരുദം നേടി. ഒരു ജോലി ലഭിക്കാനുള്ള സാധ്യത പരിഗണിച്ച് രസതന്ത്രമായിരുന്നു ഐച്ഛിക വിഷയമായിട്ടെടുത്തത്. കോളേജ് വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം ഒന്ന് രണ്ട് വിദ്യാലയങ്ങളിൽ അധ്യാപകനായി ജോലി ചെയ്തു. 1954ൽ പട്ടാമ്പി ബോർഡ് ഹൈസ്‌കൂളിലും പിന്നീട് ചാവക്കാട് ബോർഡ് ഹൈസ്‌കൂളിലും അധ്യാപകനായി. രണ്ടിടത്തും കണക്കാണ് പഠിപ്പിച്ചിരുന്നത്. 1955-56 കാലത്ത് പാലക്കാട് എം.ബി. ട്യൂട്ടോറിയലിൽ അധ്യാപകനായും ജോലിനോക്കി. ഇതിനിടയിൽ തളിപ്പറമ്പിൽ ഗ്രാമസേവകന്റെ ഉദ്യോഗം കിട്ടിയെങ്കിലും ദിവസങ്ങൾക്കകം രാജിവെച്ച് എം.ബി.യിൽ തിരിച്ചെത്തി. തുടർന്ന് 1957 ൽ [[മാതൃഭൂമി ദിനപ്പത്രം|''മാതൃഭൂമി''യിൽ]] സബ് എഡിറ്ററായി ജോലിയ്ക്ക് ചേർന്നു. ഔദ്യോഗികജീവിതം കൂടുതലും കോഴിക്കോടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.tribuneindia.com/2005/20050417/spectrum/book8.htm|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt; 

== വ്യക്തി ജീവിതം ==
എം.ടി രണ്ട് തവണ വിവാഹം കഴിച്ചിട്ടുണ്ട്. 1965ൽ എഴുത്തുകാരിയും വിവർത്തകയുമായ പ്രമീളയെ അദ്ദേഹം വിവാഹം കഴിച്ചു. കോഴിക്കോട്ടെ എംബി ട്യൂട്ടോറിയൽസിൽ ഒരേ കാലത്ത് അധ്യാപകരായിരുന്നു എംടിയും പ്രമീളയും. എംടിയെക്കാൾ മൂന്നു വയസ്സോളം കൂടുതലുണ്ടായിരുന്നു പ്രമീളയ്ക്ക്. എംടിയെ ഇംഗ്ലിഷ് വായനക്കാർക്കു പരിചയപ്പെടുത്തിയതിൽ പ്രമീളയുടെ വിവർത്തനങ്ങൾക്കു വലിയ പങ്കുണ്ട്. ‘മഞ്ഞ്’ നോവലിന്റെ ഇംഗ്ലിഷ് പരിഭാഷ വിവർത്തനസാഹിത്യത്തിലെ ക്ലാസിക്കുകളിലൊന്നായി കരുതുന്നവരുണ്ട്. എംടിയുടെ നിർമാല്യം (തിരക്കഥ), നിന്റെ ഓർമയ്ക്ക്, ബന്ധനം, അയൽക്കാർ, വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീറിന്റെ ‘നീലവെളിച്ചം’, ‘മതിലുകൾ’, ടി.ദാമോദരന്റെ 1921 (തിരക്കഥ), [[പി.വി. തമ്പി|പി.വി.തമ്പിയുടെ]] ‘കൃഷ്ണപ്പരുന്ത്’ തുടങ്ങിയവയും പ്രമീള ഇംഗ്ലിഷിലേക്കു വിവർത്തനം ചെയ്തിരുന്നു.

പിന്നീട് മകൾ സിത്താരയെ നൃത്തം പഠിപ്പിക്കാൻ വീട്ടിൽ എത്തിയിരുന്ന പ്രശസ്ത നർത്തകി [[കലാമണ്ഡലം സരസ്വതി|കലാമണ്ഡലം സരസ്വതിയുമായി]] എം.ടി. പ്രണയത്തിലായതോടെ ആദ്യ വിവാഹബന്ധത്തിന് വിരാമമായി. 11 വർഷത്തെ ദാമ്പത്യത്തിന് ശേഷം അവർ വേർപിരിഞ്ഞു.&lt;ref name=&quot;Mathrubhumi2&quot;&gt;{{cite news|date=8 November 2011|title=ജീവിതരേഖ: എം.ടി .വാസുദേവന്നായര്|trans-title=Life sketch: M.T. Vasudevan Nair|url=http://www.mathrubhumi.com/books/special/index.php?id=228385&amp;cat=824|language=ml|newspaper=Mathrubhumi|location=[[Kozhikode, India]]|access-date=15 July 2015|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150721073119/http://www.mathrubhumi.com/books/special/index.php?id=228385&amp;cat=824|archive-date=21 July 2015}}&lt;/ref&gt; ഈ വിവാഹത്തിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൾ സിത്താര ഭർത്താവിനൊപ്പം അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ ബിസിനസ് എക്സിക്യൂട്ടീവായി ജോലി ചെയ്യുന്നു.&lt;ref name=&quot;Mathrubhumi22&quot;&gt;{{cite news|date=8 November 2011|title=ജീവിതരേഖ: എം.ടി .വാസുദേവന്നായര്|trans-title=Life sketch: M.T. Vasudevan Nair|url=http://www.mathrubhumi.com/books/special/index.php?id=228385&amp;cat=824|language=ml|newspaper=Mathrubhumi|location=[[Kozhikode, India]]|access-date=15 July 2015|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150721073119/http://www.mathrubhumi.com/books/special/index.php?id=228385&amp;cat=824|archive-date=21 July 2015}}&lt;/ref&gt; എംടിയുമായുള്ള ബന്ധം പിരിഞ്ഞ ശേഷം പ്രമീള ദീർഘകാലം മകൾ സിതാരയ്‌ക്കൊപ്പം അമേരിക്കയിലായിരുന്നു. പിന്നീട് രോഗബാധിതയായി നീണ്ടകാലം ചികിത്സയിൽ കഴിഞ്ഞ പ്രമീള കോഴിക്കോട് നടക്കാവിൽ ക്രിസ്ത്യൻ കോളജിനു സമീപത്തെ വീട്ടിലായിരുന്നു അവസാനകാലം ചിലവഴിച്ചിരുന്നത്. 1999 നവംബർ 10നു പ്രമേഹം മൂർച്ഛിച്ച് കോഴിക്കോട്ടെ സ്വകാര്യ ആശുപത്രിയിൽവച്ച് മരിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/news/kerala/2024/12/27/mt-vasudevan-nair-premala-nair-untold-story.html|title=ആത്മകഥയിൽ ഇല്ലാത്തത്|access-date=2024-12-28|language=ml}}&lt;/ref&gt;

1977ൽ പ്രശസ്ത നർത്തകി കലാമണ്ഡലം സരസ്വതിയെ&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://nrityalaya.net/kalamandalam-saraswathy/|title=Kalamandalam Saraswathy, Founder of Nrityalaya|access-date=26 March 2015|publisher=nrityalaya}}&lt;/ref&gt; വിവാഹം കഴിച്ച അദ്ദേഹത്തിന് അവരിൽ അശ്വതി നായർ (നർത്തകി) എന്ന മകളുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://nrityalaya.net/aswathy-and-srikanth/|title=അശ്വതി|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://nrityalaya.net/aswathy-and-srikanth/|title=Aswathy and Srikanth, the Torch Bearers of Nrityalaya|access-date=26 March 2015|publisher=nrityalaya}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/daughters-tribute/article4916426.ece|title=Daughter's tribute|newspaper=The Hindu|author=P. K. Ajith Kumar|date=15 July 2013|access-date=19 October 2017}}&lt;/ref&gt; അവസാന കാലത്ത് മൂത്ത മകളുടെ പേരിലുള്ള കോഴിക്കോട് കൊട്ടാരം റോഡിലെ സിത്താരയിലായിരുന്നു എം.ടി. താമസിച്ചിരുന്നത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.mathrubhumi.com/books/special/index.php?id=228385&amp;cat=824|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=|archive-date=2015-07-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20150721073119/http://www.mathrubhumi.com/books/special/index.php?id=228385&amp;cat=824|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.newindianexpress.com/states/kerala/2024/Dec/20/noted-writer-mt-vasudevan-nair-hospitalised-in-critical-condition|title=Noted writer MT Vasudevan Nair hospitalised, in critical condition|access-date=2024-12-20|date=2024-12-20|website=Indian Express|language=en-in|author=Team Cinema Express}}&lt;/ref&gt;

== മരണം ==
ശ്വാസതടസ്സവും പിന്നീട് ഹൃദയസ്തംഭനവും ഉണ്ടായതിനെ തുടർന്ന് ഡിസംബർ 15 മുതൽ എം.ടി. ഒരു സ്വകാര്യ ആശുപത്രിയിൽ ചികിത്സയിലായിരുന്നു . ഡിസംബർ 25  ബുധനാഴ്ച രാത്രി 10 മണിയോടെയാണ് അദ്ദേഹം അന്ത്യശ്വാസം വലിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തോടുള്ള ആദരസൂചകമായി സംസ്ഥാന സർക്കാർ രണ്ട് ദിവസത്തെ ദുഃഖാചരണം പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു. എംടിയുടെ ആഗ്രഹപ്രകാരം, മരണാനന്തര ചടങ്ങുകളും ആദരവ് അർപ്പിക്കലും മറ്റും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ വീടായ സിത്താരയിൽ മാത്രമായി പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. മകൾ അശ്വതി, മരുമക്കളായ ടി സതീശൻ, എം ടി രാമകൃഷ്ണൻ, ബന്ധുക്കളായ മോഹൻ നായർ, ദീപു മോഹൻ എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ പൂർണ ഔദ്യോഗിക ബഹുമതികളോടെ സംസ്‌കാരം നടത്തി. മൂത്ത മകൾ സിത്താരയും കുടുംബവും മരണാനന്തര ചടങ്ങുകളിൽ സന്നിഹിതരായിരുന്നില്ല.

== രചനകൾ==
സ്കൂൾവിദ്യാഭ്യാസകാലത്തു തന്നെ സാഹിത്യരചന തുടങ്ങി. കോളേജ് കാലത്ത് തന്നെ ജയകേരളം മാസികയിൽ കഥകൾ അച്ചടിച്ച് വന്നിരുന്നു. വിക്റ്റോറിയ കോളേജിൽ ബിരുദത്തിനു പഠിക്കുമ്പോൾ ‘രക്തം പുരണ്ട മൺതരികൾ’ എന്ന ആദ്യത്തെ കഥാസമാഹാരം പുറത്തിറങ്ങി. 1954-ൽ [[ന്യൂയോർക്ക് ഹെറാൾഡ് ട്രിബ്യൂൺ]] സംഘടിപ്പിച്ച ലോകചെറുകഥാമത്സരത്തിന്റെ ഭാഗമായി കേരളത്തിൽ മാതൃഭൂമി നടത്തിയ കഥാമത്സരത്തിൽ എം.ടി.യുടെ ‘വളർത്തുമൃഗങ്ങൾ’ എന്ന കഥ ഒന്നാം സ്ഥാനം നേടി. ഇതോടെയാണ് മലയാളസാഹിത്യത്തിൽ അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധേയനായിത്തീർന്നത്.
 
’[[പാതിരാവും പകൽ‌വെളിച്ചവും]]’ എന്ന ആദ്യനോവൽ ഈ സമയത്താണു ഖണ്ഡശഃ പുറത്തുവന്നത്. ആദ്യമായി പുസ്തകരൂപത്തിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച നോവൽ ‘[[നാലുകെട്ട് (നോവൽ)|നാലുകെട്ട്]]’ആണ് (1958). ആദ്യനോവലിനു തന്നെ [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി|കേരളാ സാഹിത്യ അക്കാദമി]] പുരസ്കാരവും ലഭിച്ചു. പിൽക്കാലത്ത് ‘[[സ്വർഗ്ഗം തുറക്കുന്ന സമയം]]’, ‘[[ഗോപുരനടയിൽ]]’ എന്നീ കൃതികൾക്കും കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡുകൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.

1963-64 കാലത്ത് സ്വന്തം കഥയായ ‘[[മുറപ്പെണ്ണ്]]’ തിരക്കഥയെഴുതി എം.ടി. ചലച്ചിത്രലോകത്തു പ്രവേശിച്ചു. 1973-ൽ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത് നിർമ്മിച്ച  ‘[[നിർമാല്യം (മലയാളചലച്ചിത്രം)|നിർമാല്യം]]’ എന്ന ചിത്രത്തിന് രാഷ്ട്രപതിയുടെ സ്വർണ്ണപ്പതക്കം ലഭിച്ചു. അമ്പതിലേറെ തിരക്കഥകളെഴുതിയിട്ടുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്  നാലുതവണ ഈ മേഖലയിൽ ദേശീയപുരസ്കാരം ലഭിച്ചു.

ഇതുകൂടാതെ ‘കാലം’(1970-[[കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡ്‌ നേടിയ മലയാളികളുടെ പട്ടിക|കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡ്]]), ‘രണ്ടാമൂഴം’ (1985-[[വയലാർ അവാർഡ്]])&lt;ref&gt;[http://www.manoramaonline.com/literature/literaryworld/2017/05/15/randamoozham-on-glorious-fifty.html Randamoozham]&lt;/ref&gt;, വാനപ്രസ്ഥം ([[ഓടക്കുഴൽ അവാർഡ്]]), എന്നീ കൃതികൾക്കും പുരസ്കാരങ്ങൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ടു്. [[കടവ് (ചലച്ചിത്രം)|കടവ്‌]], [[ഒരു വടക്കൻ വീരഗാഥ]], [[സദയം]], [[പരിണയം]] തുടങ്ങിയ ചിത്രങ്ങൾക്കും  ദേശീയപുരസ്കാരം ലഭിച്ചു. 2005 -ലെ മാതൃഭൂമി പുരസ്കാരവും എം.ടിക്ക് തന്നെയായിരുന്നു.[[രണ്ടാമൂഴം]] എന്ന നോവൽ സിനിമയാക്കുന്നതിന് വേണ്ടിയുള്ള തിരക്കഥ രചനയും മറ്റും നടത്തിയെങ്കിലും സംവിധാനം ചെയ്യാമെന്നേറ്റ ശ്രീകുമാർ മേനോനുമായുള്ള കോടതി വ്യവഹാരത്തിൽ പദ്ധതി നിർത്തി വെച്ചിരിക്കുകയാണ്

മലയാളസാഹിത്യത്തിനു നൽകിയ അമൂല്യ സംഭാവനകൾ കണക്കിലെടുത്ത് 1996-ൽ [[കാലിക്കറ്റ് സർവ്വകലാശാല]] ബഹുമാനസൂചകമായി [[ഡി.ലിറ്റ്. ബിരുദം]] നൽകി ആദരിച്ചു. 1995-ലെ [[ജ്ഞാനപീഠ പുരസ്കാരം]] അദ്ദേഹത്തിനു ലഭിച്ചു. 2005-ൽ [[പത്മഭൂഷൺ]] നൽകി എം.ടിയിലെ പ്രതിഭയെ ഭാരതസർക്കാർ ആദരിക്കുകയുണ്ടായി.

ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികൾ നിരവധി ഇന്ത്യൻ ഭാഷകളിലേക്കും വിദേശ ഭാഷകളിലേക്കും മൊഴിമാറ്റം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.
== കർമ്മ മണ്ഡലങ്ങൾ ==
[[File:M T Vasudevan nair.jpg|thumb|എം.ടി]]
[[മാതൃഭൂമി]] പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളുടെ പത്രാധിപർ&lt;ref name=&quot;മാധ്യമം&quot;/&gt;, [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി]] അദ്ധ്യക്ഷൻ എന്നീ സ്ഥാനങ്ങൾ വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. 1999 -ൽ മാതൃഭൂമി പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളുടെ പത്രാധിപസ്ഥാനത്തുനിന്നു വിരമിച്ചു. 1993 ജനുവരി 23 മുതൽ [[തുഞ്ചൻ സ്മാരക സമിതി]] അദ്ധ്യക്ഷനായി പ്രവർത്തിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു.&lt;ref name=MT&gt;[http://www.deshabhimani.com/newscontent.php?id=324917 എം.ടി. വ്യക്തിയും വിജയവും-(ദേശേഭിമാനി 2013 ജൂലൈ 13) കെ.പി.രാമനുണ്ണി]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; എം.ടി.വാസുദേവൻ‌നായർ എന്ന സാഹിത്യകാരൻ ഒരു പരിസ്ഥിതിവാദി കൂടിയാണ്. നിളയുടെ കഥാകാരൻ എന്നറിയപ്പെടുന്ന വാസുദേവൻ നായർ [[നിള|നിളാനദിയെയും]] ചുറ്റുമുള്ള പരിസ്ഥിതിപ്രശ്നങ്ങളെയും കുറിച്ച് പലപ്പോഴായി എഴുതിയ ലേഖനങ്ങൾ ‘കണ്ണാന്തളിപൂക്കളുടെ കാലം’ എന്ന പേരിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.നിർമ്മാല്യം സാമൂഹിക പ്രാധാന്യമുള്ള കൃതിയാണ്.

== പുരസ്കാരങ്ങൾ ==

1995-ൽ ഭാരതത്തിലെ സാഹിത്യരംഗത്തെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പുരസ്കാരമായ [[ജ്ഞാനപീഠം]] എം. ടി. ക്ക്‌ ലഭിച്ചു. 2005-ൽ എം. ടി. യെ പത്മഭൂഷൺ ബഹുമതി നൽകി രാഷ്ട്രം ആദരിച്ചു. 2013-ൽ കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി ഫെല്ലോഷിപ് നൽകി.&lt;ref&gt;{{cite news|title=എം ടി ക്ക് കേന്ദ്രസാഹിത്യ അക്കാദമി ഫെലോഷിപ്പ്; ഷാജികുമാറിന് യുവസാഹിത്യ പുരസ്‌ക്കാരം|url=http://www.mathrubhumi.com/books/article/news/2581/|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 24|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2013 ഓഗസ്റ്റ് 23|archive-date=2013-08-24|archive-url=https://archive.today/20130824051109/http://www.mathrubhumi.com/books/article/news/2581/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt; പദ്മ പുരസ്കാരങ്ങളുടെ മാതൃകയിൽ കേരളസംസ്ഥാന സർക്കാർ നൽകുന്ന പരമോന്നത പുരസ്‌‍ക്കാരമായ പ്രഥമ [[കേരളജ്യോതി പുരസ്‌‍ക്കാരം]] എം ടിക്ക് ലഭിച്ചു. &lt;ref&gt;https://www.manoramanews.com/news/breaking-news/2022/10/31/kerala-jyothi-award-mt-vasudevan-nair.html&lt;/ref&gt; 2025 ൽ മരണാനന്തര ബഹുമതിയായി പത്മവിഭൂഷൺ നൽകി രാജ്യം അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു.

===മറ്റു പുരസ്കാരങ്ങൾ===
*1986-ൽ കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡ്&lt;ref name=&quot;KSA&quot;&gt;{{cite web |title=കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരങ്ങൾ |url=http://www.keralasahityaakademi.org/pdf/Award%20Pages.pdf |accessdate=27 മാർച്ച് 2020}}&lt;/ref&gt;
*മികച്ച ചലച്ചിത്രത്തിനുള്ള ദേശീയപുരസ്കാരം (1973, [[നിർമ്മാല്യം]])
*മികച്ച തിരക്കഥക്കുള്ള ദേശീയപുരസ്കാരം (നാലു തവണ; 1990 ([[ഒരു വടക്കൻ വീരഗാഥ]]), 1992 ([[കടവ് (ചലച്ചിത്രം)|കടവ്]]), 1993 ([[സദയം]]), 1995 ([[പരിണയം]]))
*മികച്ച ചലച്ചിത്രത്തിനുള്ള കേരളസംസ്ഥാന പുരസ്കാരം (1978, ബന്ധനം)
*മികച്ച ചലച്ചിത്രത്തിനുള്ള കേരളസംസ്ഥാന പുരസ്കാരം (1991, കടവ്‌)
*മികച്ച തിരക്കഥക്കുള്ള കേരളസംസ്ഥാന പുരസ്കാരം (1978, ബന്ധനം)
* മികച്ച തിരക്കഥക്കുള്ള കേരളസംസ്ഥാന പുരസ്കാരം (2009) ([[കേരള വർമ്മ പഴശ്ശിരാജ (മലയാളചലച്ചിത്രം)|കേരള വർമ്മ പഴശ്ശിരാജ]])
* [[എഴുത്തച്ഛൻ പുരസ്കാരം]] (2011)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://deshabhimani.com/newscontent.php?id=81775 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2011-11-09 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220824/http://www.deshabhimani.com/newscontent.php?id=81775 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
* [[ജെ.സി. ദാനിയേൽ പുരസ്കാരം]] - 2013&lt;ref&gt;{{cite news|title=എം.ടി.ക്ക് ജെ.സി. ദാനിയേൽ പുരസ്കാരം|url=http://www.manoramanews.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/mmtvContentView.do?contentId=17617337&amp;programId=9958837&amp;tabId=14&amp;contentType=EDITORIAL&amp;BV_ID=@@@|accessdate=2014 സെപ്റ്റംബർ 23|newspaper=മനോരമ|date=2014 സെപ്റ്റംബർ 23|archive-date=2014-09-23|archive-url=https://archive.today/20140923104226/http://www.manoramanews.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/mmtvContentView.do?contentId=17617337&amp;programId=9958837&amp;tabId=14&amp;contentType=EDITORIAL&amp;BV_ID=@@@|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;
* മലയാള സാഹിത്യത്തിൽ  അദ്ദേഹത്തിന്റെ സമഗ്ര സംഭാവനകൾക്കുള്ള നാലപ്പാടൻ അവാർഡ് 2014 (നാലപ്പാടൻ സ്മാരക സാംസ്കാരിക സമിതി-എൻഎംസിഎസ്)
* ദേശാഭിമാനി സാഹിത്യ പുരസ്കാരം
* ജ്ഞാനപീഠ പുരസ്ക്കാരം (1995) ലഭിച്ചു.

== പ്രധാന കൃതികൾ ==
{{Div col begin|}}
=== നോവലുകൾ ===
*[[നാലുകെട്ട് (നോവൽ)]]. 1958.
*[[പാതിരാവും പകൽ വെളിച്ചവും (നോവൽ)]]. 1959.
*[[അറബിപ്പൊന്ന്' (നോവൽ)]] ([[എൻ.പി. മുഹമ്മദ്|എൻ.പി.മുഹമ്മദുമായി]] ചേർന്നെഴുതിയത്). 1960.
*[[അസുരവിത്ത്‌ (നോവൽ)]]. 1962.
*[[മഞ്ഞ്‌ (നോവൽ)]]. 1964.
*[[കാലം (നോവൽ)]]. 1969.
*[[വിലാപയാത്ര]]. 1978.
*''[[രണ്ടാമൂ‍ഴം (നോവൽ)|രണ്ടാമൂഴം]]''. 1984.
*[[വാരണാസി(നോവൽ)]]. 2002.


=== കഥകൾ ===
*''[[ഇരുട്ടിന്റെ ആത്മാവ്‌]]''
*''[[ഓളവും തീരവും]]''
*''കുട്ട്യേടത്തി''
*''വാരിക്കുഴി''
*''പതനം''
*''ബന്ധനം''
*''[[സ്വർഗ്ഗം തുറക്കുന്ന സമയം]]''
*''വാനപ്രസ്ഥം''
*''ദാർ-എസ്‌-സലാം''
*''രക്തം പുരണ്ട മൺ തരികൾ''
*''വെയിലും നിലാവും''
*''കളിവീട്‌''
*''വേദനയുടെ പൂക്കൾ''
*''ഷെർലക്ക്‌''
*''ഓപ്പോൾ''
*''[[നിന്റെ ഓർമ്മയ്ക്ക്]]''
*''വിത്തുകൾ
*''കർക്കിടകം
*''വില്പന
*''ചെറിയ,ചെറിയ ഭൂകമ്പങ്ങൾ
*''പെരുമഴയുടെ പിറ്റേന്ന്
*''കല്പാന്തം
*''കാഴ്ച
*''ശിലാലിഖിതം
*''കുപ്പായം

=== തിരക്കഥകൾ ===
[[File:എംടി.jpg|thumb|എംടി]]
*''[[ഓളവും തീരവും]]''&lt;ref name=&quot;മാധ്യമം&quot;/&gt;
*''[[മുറപ്പെണ്ണ്]]''&lt;ref name=&quot;മാധ്യമം&quot;&gt;{{cite news|title = സ്മരണ|url = http://www.madhyamam.com/weekly/910|publisher = [[മാധ്യമം ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്]] ലക്കം 717|date = 2011 നവംബർ 21|accessdate = 2013 ഏപ്രിൽ 06|language = മലയാളം}}&lt;/ref&gt;
*''[[വിൽക്കാനുണ്ട് സ്വപ്നങ്ങൾ]]''&lt;ref name=&quot;മാധ്യമം&quot;/&gt;
*''[[നഗരമേ നന്ദി]]''
*''[[അസുരവിത്ത് (1968-ലെ ചലച്ചിത്രം)|അസുരവിത്ത്‌]]''
*''[[പകൽക്കിനാവ്]]''
*''[[ഇരുട്ടിന്റെ ആത്മാവ്]]''
*''[[കുട്ട്യേടത്തി]]''
*''[[ഇടവഴിയിലെ പൂച്ച മിണ്ടാപ്പൂച്ച]]''
*''[[എവിടെയോ ഒരു ശത്രു]]''
*''[[വെള്ളം (ചലച്ചിത്രം)|വെള്ളം]]''
*''[[പഞ്ചാഗ്നി]]''
*''[[നഖക്ഷതങ്ങൾ]]''
*''[[അമൃതം ഗമയ]]''
*''[[ആരൂഢം (ചലച്ചിത്രം)|ആരൂഢം]]''
*''[[ആൾക്കൂട്ടത്തിൽ തനിയെ]]''
*''[[അടിയൊഴുക്കുകൾ]]''
*''[[ഉയരങ്ങളിൽ]]''
*''[[അനുബന്ധം]]''
*''[[അഭയം തേടി]]''
*''[[ഋതുഭേദം]]''
*''[[വൈശാലി]]''
*''[[സദയം]]''
*''[[ഒരു വടക്കൻ വീരഗാഥ]]''
*''[[പെരുന്തച്ചൻ (ചലച്ചിത്രം)|പെരുന്തച്ചൻ]]''
*''[[താഴ്വാരം (ചലച്ചിത്രം)|താഴ്വാരം]]''
*''[[സുകൃതം (ചലച്ചിത്രം)|സുകൃതം]]''
*''[[പരിണയം]]''
*''[[എന്ന് സ്വന്തം ജാനകിക്കുട്ടി|എന്നു സ്വന്തം ജാനകിക്കുട്ടി]]'' (''ചെറിയ ചെറിയ ഭൂകമ്പങ്ങൾ'' എന്ന ചെറുകഥയെ ആശ്രയിച്ച്‌)
*''[[തീർത്ഥാടനം (ചലച്ചിത്രം)|തീർത്ഥാടനം]]'' (''വാനപ്രസ്ഥം'' എന്ന ചെറുകഥയെ ആശ്രയിച്ച്‌)
*''[[പഴശ്ശിരാജ (ചലച്ചിത്രം)|പഴശ്ശിരാജ]]''
*''[[ഒരു ചെറുപുഞ്ചിരി]]''

=== ചലച്ചിത്രങ്ങളും ഡോക്യുമെന്ററികളും ===
*''[[നിർമ്മാല്യം (മലയാളചലച്ചിത്രം)|നിർമ്മാല്യം]] (1973)''
*''മോഹിനിയാട്ടം (ഡോക്യുമെന്ററി, 1977)''
*''[[മഞ്ഞ്‌]] (1982)''

*''[[കടവ് (ചലച്ചിത്രം)|കടവ്]] (1991)''
*''[[ഒരു ചെറുപുഞ്ചിരി]] (2000)''
*''തകഴി (ഡോക്യുമെന്ററി)''

=== മറ്റുകൃതികൾ ===
[[ഗോപുരനടയിൽ]] എന്ന [[നാടകം|നാടകവും]] കാഥികന്റെ കല, കാഥികന്റെ പണിപ്പുര, ഹെമിംഗ്‌വേ ഒരു മുഖവുര എന്നീ പ്രബന്ധങ്ങളും, , ജാലകങ്ങളും കവാടങ്ങളും, വൻകടലിലെ തുഴവള്ളക്കാർ, അമ്മയ്ക്ക്, മുത്തശ്ശിമാരുടെ രാത്രി, രമണീയം ഒരു കാലം ആൾക്കൂട്ടത്തിൽ തനിയെ, മനുഷ്യർ നിഴലുകൾ എന്ന യാത്രാവിവരണവുമാണ് മറ്റു പ്രധാനകൃതികൾ.
{{Div col end}}

==ചിത്രങ്ങൾ==
&lt;gallery&gt;
File:M T Vasudevan Nair.JPG|​
File:M T Vasudevan nair.jpg|
File:M t Vasudevan Nair.jpg|
File:MT Vasudevan Nair.jpg|
&lt;/gallery&gt;

==&lt;span lang=&quot;ml&quot;&gt;കുറിപ്പുകൾ&lt;/span&gt;==
{{reflist|group=note}}

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{commons category|M. T. Vasudevan Nair}}
*[http://www.mtvasudevannair.com/ എം.ടി.വാസുദേവൻ നായർ.കോം]
* {{IMDb name|0619760}}
* [http://malayalasangeetham.info/displayProfile.php?category=story&amp;artist=MT%20Vasudevan%20Nair Profile in Malayalasangeetham.info]
* [http://www.cinemaofmalayalam.net/mtvasu.html Cinema of Malayalam - MT Vasudevan Nair] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131019083818/http://www.cinemaofmalayalam.net/mtvasu.html |date=2013-10-19 }}
* [http://www.littlemag.com/2000/oppol.htm OPPOL (short story, English translation) - MT Vasudevan Nair - excerpt]
* [http://www.literaturfestival.com/bios1_3_6_203.html Biography of MT Vasudevan Nair from International Literature Festival, Berlin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081006170010/http://www.literaturfestival.com/bios1_3_6_203.html |date=2008-10-06 }}
* [http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2007/01/19/stories/2007011900780100.htm Hindu Online - A tribute to Pazhassi Raja] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080919184145/http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2007/01/19/stories/2007011900780100.htm |date=2008-09-19 }}
* [http://www.indulekha.com/index.php?route=product/author/product&amp;author_id=4 all the books by MT Vasudevan Nair in Malayalam]
* [http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/author-detail.cgi?code=64  Online Bookstore for MT Works] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081228123715/http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/author-detail.cgi?code=64 |date=2008-12-28 }}
* [http://www.imdb.com/name/nm0619760/ IMDB profile page]
{{Stub Lit}}
{{ജ്ഞാനപീഠം നേടിയ മലയാളികൾ‎}}
{{ജ്ഞാനപീഠം നേടിയ സാഹിത്യകാരന്മാർ‎}}
{{എഴുത്തച്ഛൻ പുരസ്കാരം നേടിയ സാഹിത്യകാരന്മാർ}}
{{കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്‌കാരം - മലയാളം}}
{{PadmaBhushanAwardRecipients 2000–09}}
{{SahityaAkademiFellowship}}
{{NationalFilmAwardBestScreenplay}}
{{Filmfare Lifetime Achievement Award – South}}
{{Malayalam Literature |state=collapsed}}
{{Padma Award winners of Kerala}}
{{Kerala State Film Award for Best Director}}

[[വർഗ്ഗം:പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1933-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:എഴുത്തച്ഛൻ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 10-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓടക്കുഴൽ പുരസ്കാരജേതാക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ച മലയാളികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ചെറുകഥക്കുള്ള കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:നോവലിനുള്ള കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:പത്മഭൂഷൺ നേടിയ മലയാളസാഹിത്യകാരന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:മലപ്പുറം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രതിരക്കഥാകൃത്തുക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലെഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:മികച്ച കഥയ്ക്കുള്ള കേരളസംസ്ഥാന ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മികച്ച തിരക്കഥാകൃത്തിനുള്ള കേരളസംസ്ഥാന ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മികച്ച തിരക്കഥാകൃത്തിനുള്ള ദേശീയ ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മികച്ച സംവിധായകർക്കുള്ള കേരളസംസ്ഥാന ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം നേടിയവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മുട്ടത്തു വർക്കി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:വയലാർ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:വള്ളത്തോൾ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി ഫെല്ലോഷിപ് ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ.സി. ദാനിയേൽ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:പാലക്കാട് വിക്റ്റോറിയ കോളേജിലെ പൂർവ്വ വിദ്യാർത്ഥികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ| ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളജ്യോതി പുരസ്കാരം നേടിയവർ]]</text>
      <sha1>ih009hm32kw0qh9a2ekyqlwp47kln3o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ലിംഗം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5199</id>
    <revision>
      <id>4540098</id>
      <parentid>4536086</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:20:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ലിംഗോദ്ധാരണം */</comment>
      <origin>4540098</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="52267" sha1="hjaiwxrpmqzpx1cmatq4mpldj1q7v7z" xml:space="preserve">{{censor}}
{{prettyurl|Penis}}
{{Infobox Anatomy |
[[File:Penis_with_Labels.jpg|220x124px|thumb|right|alt=Penis|ലിംഗം]]
  Name         = മനുഷ്യ ലിംഗം &lt;br/&gt; ശിശ്നം|
  Latin        = ''penis'', ''penes'' |
  GraySubject  = 262 |
  GrayPage     = 1247 |
  Image        = Sobo 1909 571.png|
  Caption      = |
  Width        = 150|
  Precursor    = [[Genital tubercle]], [[Urogenital folds]] |
  System       = |
  Artery       = [[ലിംഗ ധമനി]], [[ഡീപ് ആർട്ടറി ഒഫ് പീനിസ്]], [[മൂത്രശയത്തിന്റെ ധമനി]] |
  Vein         = [[സിരകൾ ]] |
  Nerve        = []ലിംഗഞരമ്പുൾ]] |
  Lymph        = [[Superficial inguinal lymph nodes]] |
  MeshName     = ശിശ്നം |
  MeshNumber   = A05.360.444.492 |
  DorlandsPre  = |
  DorlandsSuf  = |
}}


[[ജീവശാസ്ത്രം|ജീവശാസ്ത്രപരമായി]] [[കശേരു|കശേരുകികളിലും]] അകശേരുകികളിലുമുള്ള പുരുഷജീവികളുടെ ബാഹ്യ ലൈംഗികാവയവമാണ് '''ലിംഗം''' എന്നതുകൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. പുരുഷ [[ജനനേന്ദ്രിയം]] എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. [[പ്ലാസന്റ|പ്ലാസന്റയുള്ള]] [[സസ്തനി|സസ്തനികളിൽ]] [[മൂത്രം|മൂത്രവിസർജനത്തിനും ]], ശുക്ല വിസർജനത്തിനുമായുള്ള ബാഹ്യാവയവമായും ഇത് വർത്തിക്കുന്നു.  സസ്തനികളിലാണ് ലിംഗം സാമാന്യമായി കാണപ്പെടുന്നത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=e0ce0b0b5bf4d398JmltdHM9MTcxOTEwMDgwMCZpZ3VpZD0xNzExMDQ3Yy04YzQ4LTY0NTktMzI2OS0xNGE4OGRhZjY1ZmEmaW5zaWQ9NTIwNw&amp;ptn=3&amp;ver=2&amp;hsh=3&amp;fclid=1711047c-8c48-6459-3269-14a88daf65fa&amp;psq=human+penis&amp;u=a1aHR0cHM6Ly9lbi53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvSHVtYW5fcGVuaXM&amp;ntb=1|title=Human penis - Wikipedia|website=https://en.wikipedia.org/wiki/Human_penis}}&lt;/ref&gt;

&lt;div style=&quot;border:1px solid #ccc; background:#f9f9f9; padding:10px; margin-bottom:1em;&quot;&gt;
&lt;u&gt; '''മുന്നറിയിപ്പ്''' &lt;/u&gt; :
''താഴെയുള്ള വിവരങ്ങളുടെ ശാസ്ത്രീയമായ വ്യക്തതയ്ക്ക് വേണ്ടിയായി ചിത്രീകരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്; ചില വായനക്കാർക്ക് ഇത് അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുവാൻ സാധ്യതയുണ്ട്, മുൻകരുതലുകൾ സ്വീകരിച്ചശേഷം മാത്രം കൂടുതൽ കാണുക.''
&lt;/div&gt;

==പേരിനു പിന്നിൽ==
[[ലിംഗം]] എന്നത് സംസ്കൃതപദമാണ്. പിന്നീട് മലയാളത്തിലേക്കും കടന്നു വന്നു.&lt;ref name=&quot;Sanskrit Dictionary&quot;&gt;[http://spokensanskrit.de ''Spoken Sanskrit Dictionary'']&lt;/ref&gt; അടയാളം, [[പ്രതീകം]] എന്നാണു അർത്ഥം. ഭാരതത്തിൽ ശൈവർ പരമേശ്വരനായ പിതൃ ദൈവത്തിന്റെ പ്രതീകമായി ലിംഗത്തെ ആരാധിക്കാറുണ്ട്. ഇംഗ്ലീഷിൽ [[പീനിസ്]] അഥവാ പെനിസ് ([[Penis]]) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ലൈംഗികാവയത്തിലെ വ്യത്യസ്തതയാണ് [[സെക്സ്]] എന്ന പദം കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്.  ആണിനേയും പെണ്ണിനേയും [[മിശ്രലിംഗ]]ത്തെയും [[ട്രാൻസ് ജെൻഡറി]]നേയും ഒക്കെ തിരിച്ചറിയാനായി ഉപയോഗിക്കുന്ന [[ജെൻഡർ]] ([[Gender]]) എന്ന വാക്ക് ഇതിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമാണ്. &lt;ref name=&quot;Britannica&quot;&gt;{{Cite web | title = lingam| work = Encyclopædia Britannica | year = 2010 | url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/342336/lingam}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ ലിംഗം ==
[[പ്രമാണം:Circumcised male penis.jpg|പകരം=penis|ലഘുചിത്രം|137x137ബിന്ദു|ലിംഗം]]
മറ്റുള്ള [[സസ്തനി]]കളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി, ശരീര വലിപ്പത്തിന് ആനുപാതികമായി നോക്കിയാൽ വലുതും [[ഉദ്ധാരണ]]ത്തിനായി എല്ലിനു പകരം രക്തം കൊണ്ടുള്ള വീർക്കുന്നതുമാണ് മനുഷ്യരുടെ ലിംഗം.  

പുരുഷലിംഗത്തിന‍് പ്രധാനമായും രണ്ട് ധർമ്മങ്ങളാണുള്ളത്. ആദ്യത്തേത് ശരീരത്തിലെ ദ്രാവകമാലിന്യങ്ങളെ മൂത്രത്തിലൂടെ പുറന്തള്ളുക എന്നതാണ‍്. [[ലൈംഗികബന്ധം]] അഥവാ പ്രത്യുൽപാദന വേളയിൽ പുരുഷ ലിംഗത്തിൽ നിന്നും വരുന്ന പുരുഷബീജത്തെ സ്ത്രീയുടെ  യോനിയിൽ [[യോനി|യോനിയിൽ]] നിക്ഷേപിക്കുക, പുരുഷന്റെ രതിമൂർച്ഛ, ലൈംഗിക സംതൃപ്തി, [[സ്വയംഭോഗം]] എന്നിവയിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുക എന്നതാണ് രണ്ടാമത്തേത്. പിന്നെ പുരുഷൻ സെക്സ് ചെയ്യുന്നത് ലിംഗത്തിലൂടെയാണ്. പുരുഷന് [[സ്വയംഭോഗം]] ത്തിലൂടെ തന്റെ ലിംഗത്തിൽ നിന്നും ശുക്ലം പുറത്തുവിടാൻ സാധിക്കുന്നു. കൗമാരത്തിൽ ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ തുടങ്ങിയ പുരുഷഹോർമോണുകളുടെ പ്രവർത്തന ഫലമായി ലിംഗം (പെനിസ്), [[വൃഷ്ണം]] (ടെസ്റ്റിസ്) എന്നിവ വളർച്ച പ്രാപിക്കുകയും [[ശുക്ലോൽപാദനം]] ഉണ്ടാവുകയും ലിംഗത്തിന് സമീപത്തായി [[ഗുഹ്യരോമം]] വളരാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. ഗുഹ്യഭാഗത്തിന്റെ സംരക്ഷണമാണ് രോമത്തിന്റെ ധർമ്മം. ഗുഹ്യരോമങ്ങൾ ലോലമായ ഗുഹ്യചർമത്തിലേക്ക് നേരിട്ടുള്ള ഉരസൽ ഉണ്ടാകാതിരിക്കുവാനും അതുവഴി രോഗാണുബാധ തടയുവാനും ഒപ്പം ഫോർമോണുകളെ ശേഖരിച്ചു വെയ്ക്കുവാനും താപനില ക്രമീകരിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു.  ലിംഗത്തിന്റെ പ്രത്യേക ആകൃതി പുരുഷന്മാരുടെ മൂത്ര വിസർജനത്തിനും ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടുന്നതിനും സവിശേഷ പങ്ക് വഹിക്കാറുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=e0ce0b0b5bf4d398JmltdHM9MTcxOTEwMDgwMCZpZ3VpZD0xNzExMDQ3Yy04YzQ4LTY0NTktMzI2OS0xNGE4OGRhZjY1ZmEmaW5zaWQ9NTIwNw&amp;ptn=3&amp;ver=2&amp;hsh=3&amp;fclid=1711047c-8c48-6459-3269-14a88daf65fa&amp;psq=human+penis&amp;u=a1aHR0cHM6Ly9lbi53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvSHVtYW5fcGVuaXM&amp;ntb=1|title=Human penis - Wikipedia|website=https://en.wikipedia.org/wiki/Human_penis}}&lt;/ref&gt;. 
=== ഘടന ===
[[ചിത്രം:Clitoris Penis Homology 1.png|thumb|right|250px|Penile clitoral structure]]
മൂന്ന് തരം കലകളാൽ നിർമിതമാണ് മനുഷ്യ ശിശ്നം.  [[ചിത്രം:Gray1158.png|thumb|left|370px|Anatomical diagram of a human penis.]]
{{-}}
=== ലിംഗത്തിന്റെ ധർമ്മം ===
[[ലൈംഗികബന്ധം]], ലൈംഗിക ആസ്വാദനം,  [[രതിമൂർച്ഛ]] എന്നിവയാണ് ലിംഗത്തിന്റെ ധർമ്മം എന്ന്‌ പറയാം. കൂടാതെ മൂത്ര വിസർജനവും ലിംഗത്തിലൂടെ നടക്കുന്ന പ്രക്രിയ ആണ്.

=== ലിംഗത്തിലൂടെ പുറത്തു വരുന്ന സ്രവങ്ങൾ ===
മൂത്രം, പുരുഷബീജമടങ്ങിയ [[ശുക്ലം]], ഉദ്ധാരണം ഉണ്ടാകുമ്പോൾ സ്രവിക്കുന്ന [[ലൂബ്രിക്കന്റ് ജെല്ലി|ലൂബ്രിക്കന്റ്]] അഥവാ [[രതിസലിലം|സ്നേഹദ്രവം]] എന്നിവ ലിംഗത്തിൽ നിന്നും പുറത്തു വരുന്ന സ്രവങ്ങളാണ്.

== ലിംഗോദ്ധാരണം ==
[[File:Human_penis_eraction.jpg|220x124px|thumb|right|alt=Eraction|ഉദ്ധാരണം]]

ലിംഗം രക്തം നിറഞ്ഞ് ദൃഢമായി ഉയർന്നു നിൽക്കുന്നതിനെയാണ‍് '''ലിംഗോദ്ധാരണം അഥവാ''' '''ഉദ്ധാരണം''' എന്ന്‌ പറയുന്നത്. ഇംഗ്ലീഷിൽ ഇറക്ഷൻ (Erection) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ശാരീരികവും മാനസികവുമായ സങ്കീർണ്ണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഇതിന്‌ പിന്നിലുണ്ട്. പുരുഷന്മാരിലെ ലൈംഗിക ഉത്തേജനത്തിന്റെ പ്രധാനലക്ഷണം കൂടിയാണിത്. പൊതുവേ ലൈംഗിക ഉത്തേജനം ഉണ്ടാകുമ്പോഴാണ‍് ഉദ്ധാരണം സംഭവിക്കുന്നതെങ്കിലും ഉറക്കത്തിലും അതിരാവിലെയും മറ്റ്  സാഹചര്യങ്ങളിലും ഇങ്ങനെ സംഭവിക്കാറുണ്ട്. ചെറുപ്പക്കാരിൽ  ഉറക്കത്തിൽ ഉദ്ധാരണം നടക്കുകയും സ്ഖലനം സംഭവിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സർവ സാധാരണമാണ്. ഇവയെല്ലാം ആരോഗ്യമുള്ള ശരീരത്തിൽ നടക്കുന്ന സ്വാഭാവിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ തന്നെയാണ്. 

ലിംഗത്തിലേക്ക് രക്തമെത്തിക്കുന്ന ധമനികൾക്കുണ്ടാകുന്ന വലിപ്പ വർദ്ധനമൂലം, ലിംഗത്തിലെ കലകളിലേക്ക് കൂടുതല് രക്തമൊഴുകുന്നതാണ‍് ഉദ്ധാരണത്തിന‍് ഇടയാക്കുന്നത്. ഉദ്ധരിച്ചലിംഗം അതിനോടനുബന്ധപ്പെട്ട പേശികളുടെ വലിവ് അനുസരിച്ച് കുത്തനെ മുകളിലേയ്ക്കോ, താഴേയ്ക്കോ, നേരെയോ നിൽക്കാം. ലിംഗം ദൃഢമായി നിൽ‌ക്കുന്ന അവസ്ഥയിൽ മാത്രമേ   [[ലൈംഗികബന്ധം]] സാധ്യമാവൂവെങ്കിലും മറ്റു ലൈംഗികപ്രക്രിയകൾക്ക് ഉദ്ധാരണത്തിന്റെ ആവശ്യമില്ല. തലച്ചോറിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ലൈംഗിക ഉത്തേജനമാണ് ഉദ്ധാരണത്തിന്റെ മൂലകാരണം. നാഡീ ഞരമ്പുകൾ, ഹോർമോണുകൾ, സിരാധമനികൾ എന്നിവയും ഇക്കാര്യത്തിൽ മുഖ്യ പങ്ക് വഹിക്കുന്നു.   

ഉദ്ധരിക്കുന്ന സമയത്തു ലിംഗം 300% വരെ വളർച്ച പ്രാപിക്കാം{{അവലംബം}}. ഈ സമയത്ത് ലിംഗത്തിൽ നിന്നും ചെറിയ അളവിൽ ബീജമടങ്ങിയ വഴുവഴുപ്പുള്ള [[രതിസലിലം|സ്നേഹദ്രവം]] (pre ejaculatory fluid) ഉണ്ടാകാം. ഇത് ലിംഗനാളത്തിലെ അമ്ലത ക്രമീകരിക്കാനും അതുവഴി ബീജങ്ങൾ നശിച്ചു പോകാതിരിക്കുവാനും, ലൈംഗികബന്ധം സുഖകരമാകാൻ സ്നിഗ്ധത നൽകുന്ന ഒരു [[ലൂബ്രിക്കന്റ് ജെല്ലി|ലൂബ്രിക്കന്റായും]] പ്രവർത്തിക്കുന്നു. അവസാനം സ്‌ഖലനത്തോടെ ഉദ്ധാരണം ഇല്ലാതാകുന്നു. അതോടെ അല്പം ശക്തിയോടെ പുരുഷബീജമടങ്ങിയ ശുക്ലം പുറത്തേക്ക് പോകുന്നു. തുടർന്ന് ലിംഗം പൂർവാവസ്ഥയിലേക്ക് മടങ്ങുന്നു.

പൊതുവേ പുരുഷന്മാരിൽ ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ ഹോർമോൺ ഉയർന്ന അളവിൽ കാണപ്പെടുന്ന സമയമാണ് പുലർകാലം. അതുകൊണ്ട് തന്നെ ആരോഗ്യമുള്ള വ്യക്തികളിൽ പ്രഭാതത്തിൽ ലിംഗ ഉദ്ധാരണം സാധാരണമാണ്. ഇതിനെ പ്രഭാത ഉദ്ധാരണം (Morning erection) എന്നറിയപ്പെടുന്നു.

=== ഉദ്ധാരണക്കുറവ് === 
മാനസികമോ ശാരീരികമോ ആയ കാരണങ്ങൾ കൊണ്ട് ഉദ്ധാരണം നടക്കാത്ത അവസ്ഥയെ &quot;[[ഉദ്ധാരണക്കുറവ്]] (Erectile dysfunction)&quot; എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ലിംഗഭാഗത്തേക്കുള്ള രക്തയോട്ടം കുറയുന്നത് ഇതിന് പ്രധാന കാരണമാണ്. [[പ്രമേഹം]], രക്താദിസമ്മർദ്ദം, [[ഹൃദ്രോഗം]], [[കാൻസർ]], [[പക്ഷാഘാതം]], അമിത കൊളെസ്ട്രോൾ തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ അവസ്ഥകൾ, [[ടെസ്റ്റൊസ്റ്റിറോൺ]] ഹോർമോൺ പ്രശ്നങ്ങൾ, നാഡീ സംബന്ധമായ രോഗങ്ങൾ എന്നിവ കൊണ്ട് ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ് ഉണ്ടാകാം.

[[പുകവലി]], അമിതമദ്യപാനം, പോഷകാഹാരക്കുറവ്, [[വ്യായാമം|ശാരീരിക വ്യായാമക്കുറവ്]], അമിതാധ്വാനം, [[മാനസിക സമ്മർദം]], [[വിഷാദം]], ഉത്കണ്ഠ, ഉറക്കക്കുറവ്, ക്ഷീണം, പങ്കാളിയോടുള്ള താല്പര്യക്കുറവ്, പങ്കാളിയുമായുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയൊക്കെ ഉദ്ധാരണക്കുറവിലേക്ക് നയിക്കാറുണ്ട്. ഇത് പല രോഗങ്ങളുടെയും ഒരു ലക്ഷണമായി വൈദ്യശാസ്ത്രം കണക്കാക്കാറുണ്ട്. 

പ്രായം കൂടുംതോറും പുരുഷ ഹോർമോണിന്റെ അളവ് കുറയുന്നത് മൂലം ([[ആൻഡ്രോപോസ്]]) ഇത് ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത വർധിച്ചേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും 'വയാഗ്ര' പോലെയുള്ള മരുന്നുകളുടെ കണ്ടുപിടുത്തം ഇക്കാര്യത്തിൽ ഗുണപരമായ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുണ്ട്. അതുപോലെ തന്നെ ഇന്ന് ഉദ്ധാരണശേഷി പൂർണമായും നഷ്ടപ്പെട്ടവർക്ക് ശസ്ത്രക്രിയ മുഖേന  ഇമ്പ്ലാന്റ് ഘടിപ്പിക്കാനും, അതുവഴി ആവശ്യമുള്ള സമയം ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടാനും സാധിക്കുന്നുണ്ട്‌. ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി നയിക്കുന്നവരിൽ ലിംഗത്തിന്റെ ഉദ്ധാരണവും ലൈംഗികശേഷിയും കൂടുതൽ കാലം നിലനിൽക്കാറുണ്ട്. പതിവായുള്ള [[ശാരീരിക വ്യായാമം]], പ്രത്യേകിച്ചും [[കെഗൽ വ്യായാമം]] തുടങ്ങിയവ ശരീരത്തിലെ പ്രത്യേകിച്ച് ലിംഗഭാഗത്തേക്കുള്ള രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ഉദ്ധാരണശേഷി നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ശുക്ലസ്ഖലനത്തോടെ ഉദ്ധാരണം പെട്ടെന്ന് നഷ്ടമാകുന്ന അവസ്ഥയെ ശീക്രസ്ഖലനം (Premature ejaculation) എന്നുവിളിക്കുന്നു. ശാസ്ത്രീയമായ ലൈംഗികാരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ അഭാവം തന്നെയാണ് ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങൾ വഷളാകാൻ പ്രധാന കാരണം.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=f5e6f329f9c600f3JmltdHM9MTcxOTEwMDgwMCZpZ3VpZD0xNzExMDQ3Yy04YzQ4LTY0NTktMzI2OS0xNGE4OGRhZjY1ZmEmaW5zaWQ9NTMxMA&amp;ptn=3&amp;ver=2&amp;hsh=3&amp;fclid=1711047c-8c48-6459-3269-14a88daf65fa&amp;psq=erection+&amp;u=a1aHR0cHM6Ly93d3cubWVkaWNhbG5ld3N0b2RheS5jb20vYXJ0aWNsZXMvaG93LWxvbmctY2FuLXRoZS1hdmVyYWdlLW1hbi1zdGF5LWVyZWN0&amp;ntb=1|title=How do erections work, and how long should they last?|website=https://www.medicalnewstoday.com}}&lt;/ref&gt;

=== ഉദ്ധാരണ കോൺ ===

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
|+ Occurrence of Erection Angles
! കോൺ (ഡിഗ്രിയിൽ) 
! പ്രതിശതമാനം
|-
| 0-30
| 5
|-
| 30-60
| 30
|-
| 60-85
| 31
|-
| 85-95
| 10
|-
| 95-120
| 20
|-
| 120-180
| 5
|}&lt;br /&gt;

=== സ്ഖലനം ===
ഉദ്ധരിച്ച ലിംഗത്തിലൂടെ ബീജം വഹിക്കുന്ന ശുക്ലം (Semen) പുറത്തുപോകുന്ന പ്രക്രിയയാണ് '''സ്ഖലനം (Ejaculation)'''. ലൈംഗിക 
[[പ്രമാണം:A_gif_showing_ejaculation.gif|ലഘുചിത്രം|സ്ഖലത്തിലൂടെ ശുക്ലം പോകുന്നു ]]
ബന്ധത്തിലേർപ്പെടുമ്പോൾ കോടിക്കണക്കിന് ബീജങ്ങൾ ആണ്‌ ശുക്ല സ്ഖലനത്തോടെ യോനിയിൽ നിക്ഷേപിക്കപ്പെടുക. ഇത് ഗർഭധാരണത്തിന് കാരണമാകുന്നു. പുരുഷന്മാരിലെ രതിമൂർച്ഛ (Orgasm) സ്ഖലനത്തോടനുബന്ധിച്ചു നടക്കുന്നു എന്ന്‌ പറയാം. ഇക്കാരണത്താൽ ഇതിന്‌ പുരുഷന്റെ ലൈംഗിക സംതൃപ്തിയിലും പ്രാധാന്യമുണ്ട്. ലൈംഗികമായ ഉത്തേജനത്തിന്റെ ഫലമായാണ‍് സ്‍ഖലനം സംഭവിക്കാറെങ്കിലും 

പോസ്‍‍ട്രേറ്റ് ഗ്രന്ഥി ഉത്തേജിക്കപ്പെടുമ്പോഴും, രോഗാനുബന്ധമായും സ്‍ഖലനം സംഭവിക്കാറുണ്ട്. നിദ്രക്കിടെയും ചിലപ്പോൾ സ്‍ഖലനം സംഭവിക്കാം. ഇത് സ്വപ്‍നസ്‍ഖലനം (Noctural emission) എന്നറിയപ്പെടുന്നു.   രതിമൂര്ച്ചയനുഭവപ്പെട്ടാലും സ്‍ഖലനം സംഭവിക്കാത്ത അവസ്ഥയും സ്ഥിരീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഇത് [[സ്‍ഖലനരാഹിത്യം]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. വളരെ പെട്ടെന്നുതന്നെ സ്ഖലനം സംഭവിക്കുന്ന അവസ്ഥയാണ് [[ശീഘ്രസ്ഖലനം]] ([[Premature Ejaculation]]).  സ്ഖലനത്തോടെ ഉദ്ധാരണം അവസാനിക്കുന്നു. പൊതുവേ പ്രോസ്ട്രേറ്റ് ഗ്രന്ഥി നീക്കം ചെയ്തവരിൽ ശുക്ളം പുറത്തേക്ക് സ്ഖലിക്കാറില്ല. എന്നാൽ ഇവർക്ക് [[രതിമൂർച്ഛ]] അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. സ്ഖലനശേഷം പുരുഷന്മാരിൽ [[പ്രൊലാക്ടിൻ]] ([[Prolactin]]) എന്ന ഹോർമോണിന്റെ അളവ് താത്കാലികമായി വർധിക്കുന്നു. അത് പുരുഷന്മാരെ വിശ്രാന്തിയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് പലർക്കും [[ക്ഷീണം]] പോലെ അനുഭവപ്പെടാം. അത് തികച്ചും സ്വാഭാവികമാണ്. സ്ഖലനത്തിന് മുന്നോടിയായി [[കൗപ്പർ ഗ്രന്ഥികൾ]] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന കൊഴുത്ത ലൂബ്രിക്കന്റ് ദ്രാവകം അഥവാ [[രതിസലിലം]] ([[Pre ejaculatory fluid]]) [[പുരുഷൻ]] സ്രവിക്കാറുണ്ട്. ഇതിലും ബീജങ്ങൾ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ഗർഭം ധരിക്കാൻ ഈ [[ബീജങ്ങൾ]] മതിയാകും. അതിനാൽ [[ശുക്ല സ്ഖലനം]]ത്തിന് മുൻപ് [[ലിംഗം]] തിരിച്ചെടുക്കുന്ന [[ഗർഭനിരോധന രീതി]] പരീക്ഷിക്കുന്നവർ ഇക്കാര്യം കൂടി പരിഗണിക്കണം. [[സ്കലനം]]ത്തോടെ പുറത്തുവരുന്ന [[ശുക്ലം]] തുടങ്ങിയ [[സ്രവങ്ങൾ]] ഇലൂടെ സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത [[ലൈംഗികബന്ധം]] വഴി പകരുന്ന [[രോഗാണുക്കൾ]] ഉം പടരാറുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=4c7b204241f2d3b9JmltdHM9MTcxOTEwMDgwMCZpZ3VpZD0xNzExMDQ3Yy04YzQ4LTY0NTktMzI2OS0xNGE4OGRhZjY1ZmEmaW5zaWQ9NTI2OQ&amp;ptn=3&amp;ver=2&amp;hsh=3&amp;fclid=1711047c-8c48-6459-3269-14a88daf65fa&amp;psq=ejaculation+&amp;u=a1aHR0cHM6Ly93d3cuYnJpdGFubmljYS5jb20vc2NpZW5jZS9lamFjdWxhdGlvbg&amp;ntb=1|title=Ejaculation {{!}} Definition &amp; Process {{!}} Britannica|website=https://www.britannica.com/science/ejaculation}}&lt;/ref&gt;.

== ലിംഗവലിപ്പം, മൈക്രോ പെനിസ്‌ ==
[[പ്രമാണം:A_micro_penis_from_a_far_view.png|ലഘുചിത്രം|മൈക്രോ പെനിസ് മുൻ ദൃശ്യം]]
കൗമാരത്തോടെ ഹോർമോൺ ഉത്പാദനം [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ|(ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ)]] ആരംഭിക്കുകയും ലിംഗവും [[വൃഷണം|വൃഷണവും]] പൂർണ്ണ വളർച്ച പ്രാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ലിംഗത്തിന്റെ വലിപ്പം ഓരോരുത്തരിലും വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. വ്യത്യസ്ത വലുപ്പം ആയിരുന്നാലും എല്ലാവർക്കും ഒരേ അളവിൽ ലൈംഗിക സംതൃപ്തി അനുഭവിക്കാൻ സാധിക്കും. സാധാരണ ഗതിയിൽ പ്രായപൂർത്തി ആയ ഒരു പുരുഷന് 5.1 മുതൽ 5.5 ഇഞ്ച് വരെ ലിംഗ വലിപ്പം ഉണ്ടാകാം എന്നാണ് പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നത് (അതായത് 12.35 മുതൽ 13.97 സെന്റിമീറ്റർ വരെ). ലിംഗവലിപ്പവും ലൈംഗിക സംതൃപ്തിയുമായി കാര്യമായ ബന്ധമില്ല എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. യോനിയുടെ ആദ്യത്തെ രണ്ടര ഇഞ്ച് ഭാഗത്താണ് സംവേദന ക്ഷമതയുള്ള കോശങ്ങൾ നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നത്. അതിനാൽ രണ്ടരയിഞ്ചു വലിപ്പമുള്ള ലിംഗമായാലും ലൈംഗിക സംതൃപ്തിക്ക് ധാരാളം മതിയെന്ന് വിദഗ്ദ്ധർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. 
[[പ്രമാണം:A_micro_penis_from_a_side_view.png|ലഘുചിത്രം|മൈക്രോ പെനിസ് വശത്ത് നിന്നും  ]]


രണ്ടരയിഞ്ചിൽ താഴെ വലിപ്പമുള്ള ലിംഗത്തിന് 'മൈക്രോ പീനിസ്' എന്നൊരവസ്ഥയുള്ളതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ലിംഗ വലുപ്പത്തെ പുരുഷത്വത്തിന്റെ ലക്ഷണമായി കണക്കാക്കുന്നതിൽ വലിയ കഴമ്പില്ല. മൈക്രോ പെനിസ് അഥവാ തീരെ ചെറിയ ലിംഗം ഉണ്ടാകുന്നത് ഒരു കുട്ടിയുടെ ഗർഭാവസ്ഥ മുതൽക്കേ തന്നെ പുരുഷ ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന കുറവ് മൂലമോ അല്ലെങ്കിൽ ജനിതക കാരണങ്ങൾ കൊണ്ടോ ആകാം. ഒരു വിദഗ്ദ ഡോക്ടർ അല്ലെങ്കിൽ യൂറോളജിസ്റ്റിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി ഉൾപ്പെടെയുള്ള ചികിത്സകൾ ഇന്ന് ഈ  അവസ്ഥ ഉള്ളവർക്ക്  ലഭ്യമാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC33342/|title=Penis Size and Sexual Satisfaction|access-date=20/03/2019|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt;


== ലിംഗത്തിന്റെ ഭാഗങ്ങൾ ==
=== ശിശ്നം ===
''പ്രധാന ലേഖനം : [[ശിശ്നം]]''

'തുളച്ചുകയറുന്നത്' എന്ന് അർത്ഥം. ഇംഗ്ലീഷിൽ പീനിസ് (Penis) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ലിംഗദണ്ഡും ലിംഗമുകുളവും ചേർന്നതാൺ ശിശ്നം. ഇതൊരു സംസ്കൃത വാക്കാണ്. 

==== ലിംഗദണ്ഡ് ====
ലിംഗത്തിന്റെ ദണ്ഡ്പോലെയുള്ള ഭാഗം. 

==== ലിംഗമുകുളം ====
ലിംഗത്തിന്റെ വീർത്തു നില്ക്കുന്ന തല ഭാഗം. സംവേദന ക്ഷമതയുള്ള ധാരാളം നാഡീ ഞരബുകൾ നിറഞ്ഞ മൃദുവായ ഈഭാഗത്തെ ഉത്തേജനം പുരുഷന്മാരുടെ ലൈംഗിക ആസ്വാദനത്തിനും രതിമൂർച്ഛയിലും പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു.

==== അഗ്രചർമ്മം ====

ലിംഗ മുകുളത്തെ മൂടുന്ന മൃദുവായ തൊലി. ഇത് പുറകിലേയ്ക്ക് മാറ്റുമ്പോൾ മാത്രമേ മുകുളം ദൃശ്യമാവൂ. മിക്കവർക്കും ഇത് വളരെ എളുപ്പം പുറകിലേക്ക് നീക്കാൻ സാധിക്കാറുണ്ട്. ലോലമായ ലിംഗമുകുളത്തെ സംരക്ഷിക്കുക എന്നതാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന ധർമ്മം. സംവേദനക്ഷമതയുള്ള ലിംഗമുകുളത്തിന് മേൽ അഗ്രചർമ്മത്തിന്റെ സ്വാഭാവികമായ ചലനം പുരുഷന്മാരുടെ ലൈംഗികാസ്വാദനത്തിൽ പ്രധാനപെട്ട പങ്ക് വഹിക്കാറുണ്ട്. സുഗമമായ ലൈംഗികബന്ധത്തിന് ആവശ്യമായ സ്നിഗ്ധത അഥവാ വഴുവഴുപ്പ് (Lubrication) നിലനിർത്തുന്നതിന് അഗ്രചർമത്തിന്റെ ചലനം സഹായിക്കുന്നു.

==== മൂത്രനാളി ====

മൂത്രവും [[സ്ഖലനം]] നടക്കുമ്പോൾ [[രേതസ്|രേതസും]] അനുബന്ധ സ്രവങ്ങളും പുറത്തേയ്ക്ക് വരുന്ന, ലിംഗദണ്ഡിനുള്ളിലൂടെ വന്ന് മുകുളത്തിന്റെ അഗ്രത്തിൽ തുറക്കുന്ന [[നാളി]]

==== കൂപേഴ്സ് ഗ്രന്ഥി ====

ലിംഗവുമായി ബന്ധപെട്ടു കാണപ്പെടുന്ന രണ്ടു പ്രധാന ഗ്രന്ഥികളാണ് കൂപേഴ്സ് ഗ്രന്ഥിയും (Cowpers gland), ലിറ്റർ ഗ്രന്ഥിയും (Glands of littre). ഉദ്ധാരണം ഉണ്ടാകുന്ന സമയത്ത് ലിംഗത്തിൽ നിന്നും വഴുവഴുപ്പ് നൽകുന്ന നിറമില്ലാത്ത സ്നേഹദ്രവങ്ങൾ പുറപ്പെടുവിക്കുക എന്നതാണ് ഇവയുടെ ലക്ഷ്യം. ഏകദേശം അഞ്ചു മില്ലിവരെ സ്നേഹദ്രവം ഇത്തരത്തിൽ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. പുരുഷന്റെ മൂത്രനാളിയിലെ അമ്ലത ഇല്ലാതാക്കി ബീജങ്ങൾക്ക് സംരക്ഷണം നൽകുക, ഘർഷണം കുറച്ചു ലൈംഗികബന്ധം സുഗമമാവാൻ ആവശ്യമായ സ്നിഗ്ദ്ധത (ലൂബ്രിക്കേഷൻ)  നൽകുക തുടങ്ങിയവയാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന ധർമങ്ങൾ. ശുക്ലം പുറത്തു വരുന്നതിനു മുൻപാകും ഇവ പുറത്തേക്ക് വരിക. എന്നിരുന്നാലും ഇവയിൽ ബീജങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യവും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. അതിനാൽ ഇതുമൂലം ഗർഭധാരണത്തിനും സാധ്യതയുണ്ട്.

=== വൃഷണം ===
''പ്രധാന ലേഖനം : [[വൃഷണം]]''

ശിശ്നത്തിനു താഴെയായി ത്വക്കുകൊണ്ടുള്ള ഒരു സഞ്ചിയിൽ ([[വൃഷണ സഞ്ചി]]) കിടക്കുന്ന അവയവം. പുരുഷബീജങ്ങളും, പുരുഷ ഹോർമോണായ ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ എന്നിവ   ഉത്പാദിപ്പിക്കുക എന്നതാണ് ധർമ്മം. ഇവ രണ്ടെണ്ണം ഉണ്ട്. ശരീരത്തിനേക്കാൾ (37 ഡിഗ്രി സെൻറ്റിഗ്രേഡ്) കുറഞ്ഞ ഊഷ്മാവിൽ മാത്രമേ ബീജോല്പ്പാദനം നടക്കൂ എന്നതുകൊണ്ടാണ് ശരീരത്തിനു പുറത്തുള്ള സഞ്ചിയിൽ തൂക്കിയിട്ടിരിക്കുന്നത്. ശരീരത്തിന്റെ താപനില കൂടുമ്പോൾ വൃഷണസഞ്ചി വികസിക്കുകയും താപനില കുറയുമ്പോൾ ചുരുങ്ങുകയും ചെയ്യും. എന്നാൽ അമിതമായി ചൂടേൽക്കുന്നത് വൃഷണത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് ബീജങ്ങൾ നശിച്ചു പോകാനും അതുവഴി വന്ധ്യതക്കും  കാരണമാകാം.

== സാധാരണ വ്യതിയാനങ്ങൾ ==
ചെറിയ വളവ്

== ലിംഗം ചുരുങ്ങുക ==
പൊതുവേ പ്രായമായ പുരുഷന്മാരിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഒരു പ്രശ്നമാണ് [[ചുരുങ്ങിയ ലിംഗം]]. എന്നാൽ എല്ലാവരിലും ഇങ്ങനെ ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. 60 അല്ലെങ്കിൽ 70 വയസ് പിന്നിട്ട പുരുഷന്മാരിൽ ലിംഗം ചുരുങ്ങാനും വലിപ്പം കുറയുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]] ഉണ്ടാകുവാനും സാധ്യത കൂടുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് വാർദ്ധക്യത്തിൽ. 

[[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]]  ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന കുറവ് അഥവാ [[ആൻഡ്രോപോസ്]] (പുരുഷ ആർത്തവവിരാമം), ലിംഗത്തിലെ രക്തക്കുഴലുകളിൽ കൊഴുപ്പ് അടിയുക, അതുമൂലം ലിംഗത്തിലേക്കുള്ള രക്തയോട്ടം തടസപ്പെടുക, അമിത [[കൊളസ്ട്രോൾ]],  [[പ്രമേഹം]], രക്താദിസമ്മർദ്ദം, [[ഹൃദ്രോഗം]], നാഡി സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ, [[പുകവലി]], അതിമദ്യപാനം, വ്യായാമക്കുറവ് തുടങ്ങിയവ ഇതിന് കാരണമാകാവുന്ന ഘടകങ്ങളാണ്. ബീജത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരം, ഗുഹ്യരോമവളർച്ച എന്നിവയിൽ ഉണ്ടാകുന്ന കുറവാണ് മറ്റൊരു മാറ്റം. എന്നാൽ ശരിയായ ചികിത്സയും ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലിയും നയിച്ചു വരുന്നവരിൽ ഇത്തരം മാറ്റങ്ങൾ അത്ര വേഗത്തിൽ ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. താപനില കുറയുന്ന സാഹചര്യത്തിലും ലിംഗം ചുരുങ്ങി കാണപ്പെടാറുണ്ട്. എന്നാൽ ഇത് താൽക്കാലികമാണ്. ലിംഗം ചരുങ്ങുന്ന അവസ്ഥ ഉള്ളവർ യൂറോളജിസ്റ്റ്, ആൻഡ്രോളജിസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ ഒരു വിദഗ്ദ ഡോക്ടറെ സമീപിച്ചു ചികിത്സ തേടാൻ മടിക്കേണ്ടതില്ല എന്ന്‌ നിർദേശിക്കപ്പെടുന്നു.

== ചേലാകർമ്മം ==
{{main|ചേലാകർമ്മം}}
[[File:Flaccid_circumcised_penis,_Caucasian_male,_10_days_after_circumcision.jpg|220x124px|thumb|right|alt=Circumcision|പരിച്ഛേദനം]]

[[File:The_Circumcision_MET_DP103062.jpg|220x124px|thumb|right|circumcision]]
[[File:Infographic_Foreskin.jpg|220x124px|thumb|right|foreskin]]
[[File:Circumcision_of_a_baby.ogv|220x124px|thumb|right|circumcision]]
[[File:Video_of_post_partial_circumcision_002.ogv|220x124px|thumb|right|circumcision]]

ലിംഗാഗ്ര ചർമ്മം മുറിചു കളയുന്ന ആചാരം. ചില ഗോത്ര സമൂഹങ്ങളിലും യഹൂദ, ഇസ്ലാം മതങ്ങളിലും നിലവിലുണ്ട്. ഇതിനെ [[ചേലാകർമ്മം]] എന്നു പറയുന്നു. കുട്ടികളിൽ സുന്നത്ത് കല്യാണം എന്ന പേരിൽ നടക്കുന്ന ഇത്തരം ആചാരങ്ങൾ കേരളത്തിലും പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. അഗ്രചർമ്മം പിന്നിലേക്ക് നീക്കാൻ സാധിക്കാത്തവരും ചേലാകർമ്മം ചെയ്യാറുണ്ട്.  

== ലിംഗവും ആരോഗ്യവും ==
*ശാസ്ത്രീയ [[ലൈംഗിക വിദ്യാഭ്യാസം|ലൈംഗിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ]] അഭാവത്തിൽ ലിംഗത്തിന്റെ ആരോഗ്യത്തെ പറ്റി പലർക്കും ശരിയായ അറിവില്ല. ഇത് പലപ്പോഴും [[ഉദ്ധാരണക്കുറവ്]], അണുബാധ, ചിലപ്പോൾ [[വന്ധ്യത]] എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. 

*കൗമാരപ്രായം മുതൽക്കേ ആൺകുട്ടികൾക്ക് ഇത്തരം വിജ്ഞാനം പകർന്നു കൊടുക്കാൻ മാതാപിതാക്കളും അധ്യാപകരും ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരും ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതായിട്ടുണ്ട്. അല്ലാത്തപക്ഷം  അണുബാധ ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത ഉണ്ട്.

*ദിവസവും വീര്യം കുറഞ്ഞ സോപ്പ് ഉപയോഗിച്ച് ലിംഗം കഴുകുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ടിഷ്യൂ ഉപയോഗിച്ചു വൃത്തിയാക്കുകയോ ചെയ്യേണ്ടത് ആരോഗ്യത്തിന് അത്യാവശ്യമാണ്. നിത്യേന കുളിക്കുമ്പോഴോ ശുചിമുറിയിൽ പോകുമ്പോഴോ ഇത് ചെയ്യാം. ഇത് വ്യക്തി ശുചിത്വത്തിന്റെ ഭാഗം കൂടിയാണ്.

*വീര്യം കൂടിയ സോപ്പോ മറ്റു ലായനികളോ ഈ ഭാഗങ്ങളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നത് ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കാറുണ്ട് എന്നതിനാൽ അവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഒഴിവാക്കണം. 

*ജനനേന്ദ്രിയ ഭാഗങ്ങൾ വൃത്തിയായി സൂക്ഷിച്ചില്ലെങ്കിൽ ദുർഗന്ധം ഉണ്ടാകുവാനും, പങ്കാളിക്ക് ബുദ്ധിമുട്ടും താല്പര്യക്കുറവും ചിലപ്പോൾ അണുബാധയും ഉണ്ടാകുവാൻ കാരണമാകാറുണ്ട്. 

*അഗ്രചർമം പിന്നോട്ടു നീക്കി വൃത്തിയാക്കുന്നത് ലിംഗത്തിന്റെ ഉൽഭാഗത്തിൽ അടിഞ്ഞു കൂടുന്ന 'സ്മെഗ്മ' എന്ന വെളുത്ത പദാർത്ഥം നീക്കാൻ സഹായിക്കും. അങ്ങനെ ചെയ്യുമ്പോൾ വളരെ മൃദുവായി ഈഭാഗം കൈകാര്യം ചെയ്യുകയും വേണം. കാരണം ലിംഗത്തിന്റെ ഉൾഭാഗം ലോലമായത് കൊണ്ട് മുറിവേൽക്കാൻ സാധ്യതയേറെയാണ്. 

*കൗമാരപ്രായം മുതൽ ലിംഗം വൃത്തിയാക്കേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ്. എന്നാൽ ചെറിയ കുട്ടികളിൽ ഇതിന്റെ ആവശ്യമില്ല. 

*സുരക്ഷിതമായ ലൈംഗികബന്ധത്തിൽ മാത്രം ഏർപ്പെടുക, രോഗാണുവാഹകരുമായി വേഴ്ച ഒഴിവാക്കുക എന്നത് ആരോഗ്യത്തിന് പ്രധാനമാണ്.

*ലൈംഗികബന്ധത്തിന് മുൻപും ശേഷവും മൂത്രമൊഴിക്കുന്നത് അണുബാധ ഒഴിവാക്കാൻ സഹായിക്കും. 

*[[കോണ്ടം]] ഉപയോഗിക്കുന്നത് ആഗ്രഹിക്കാത്ത [[ഗർഭധാരണം]] മാത്രമല്ല [[ലൈംഗികബന്ധത്തിലൂടെ പകരുന്ന രോഗങ്ങൾ]] (ഉദാഹരണം:എച് ഐ വി, എച് പി വി, ഹെർപ്പിസ്, സിഫിലിസ്, ഗൊണേറിയ, Hepatitis B/D/C) തുടങ്ങിയ സഹായിക്കുന്നു. 

*ഉദ്ധരിച്ച ലിംഗത്തിലാണ് കോണ്ടം ധരിക്കേണ്ടത്. ശരീര സ്രവങ്ങൾ ലിംഗവുമായി സമ്പർക്കത്തിൽ വരുന്നത് കോണ്ടം ഒഴിവാക്കുന്നു. ഇതൊരു ലളിതമായ [[കുടുംബാസൂത്രണം| കുടുംബാസൂത്രണ]] ഉപകരണമാണ്. 

*[[സ്ത്രീകൾക്കുള്ള കോണ്ടം]] ഇന്ന് പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. ഇതുവഴി ലൈംഗികബന്ധത്തിലൂടെ പകരുന്ന രോഗങ്ങൾ നല്ലൊരു പരിധിവരെ തടയാൻ സാധിക്കും.

*ലൈംഗികബന്ധത്തിന് മുൻപും ശേഷവും ലിംഗം വൃത്തിയാക്കേണ്ടത് വളരെ അത്യാവശ്യമാണ്. അല്ലെങ്കിൽ അണുബാധയ്ക്കുള്ള സാധ്യത ഇരട്ടിയാണ്. ഇത് ഭാവിയിൽ ഇരുപങ്കാളികൾക്കും ദോഷം വരുത്തും. 

*സ്വയംഭോഗത്തിന് ശേഷം ലിംഗം വെള്ളമോ ടിഷ്യൂവോ ഉപയോഗിച്ച് വൃത്തിയാക്കണം. അല്ലെങ്കിൽ ശുക്ലം ഉണങ്ങിപ്പിടിച്ച് അണുബാധയ്ക്കുള്ള സാധ്യത തള്ളിക്കളയാനാവില്ല. 

*ലിംഗാരോഗ്യത്തിൽ അടിവസ്ത്രത്തിനും പ്രാധാന്യമേറെയാണ്. ദിവസവും ഇവ കഴുകി മാത്രം ഉപയോഗിക്കുക. 

*നനവില്ലാത്ത കോട്ടൻ അഥവാ പരുത്തി കൊണ്ടുള്ള ഇറുക്കമില്ലാത്ത അടിവസ്ത്രങ്ങൾ മാത്രം ധരിയ്ക്കാൻ ശ്രദ്ധിയ്ക്കുക. 

*ഇറുകിയ അടിവസ്ത്രം ധരിച്ചാൽ അണുബാധ മാത്രമല്ല, വന്ധ്യത പോലുള്ള പ്രശ്‌നങ്ങൾക്കു കാരണമാവുകയും ചെയ്യും. 

*ഉറങ്ങുമ്പോൾ അടിവസ്ത്രങ്ങൾ ഒഴിവാക്കുകയോ അല്ലെങ്കിൽ അയഞ്ഞവ ധരിയ്ക്കുകയോ ചെയ്യുക. 

*ലിംഗ സമീപത്ത് കാണപ്പെടുന്ന [[ഗുഹ്യരോമം|ഗുഹ്യരോമങ്ങൾ]] ക്ഷ്വരം അഥവാ ഷേവ് ചെയ്യുന്നത് ഒഴിവാക്കേണ്ടതുണ്ട്. ബന്ധപ്പെടുന്ന സമയത്ത് ഘർഷണം കുറക്കുവാനും അണുബാധ പടരുന്നത് തടയുവാനും ഗുഹ്യചർമ സംരക്ഷണവുമാണ് ഇവയുടെ ധർമ്മം. ഷേവ് ചെയ്യുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന സൂക്ഷ്മമായ മുറിവുകളിലൂടെ അണുബാധ പകരാം. 

*ഗുഹ്യരോമങ്ങൾ കൊണ്ടു ബുദ്ധിമുട്ട് ഉണ്ടാകുക ആണെങ്കിൽ ഇവ നീളം കുറച്ചു മുറിച്ചു നിർത്തുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ട്രിമ് ചെയ്യുന്നതോ ആണ് അഭികാമ്യം. 

*പതിവായി ശാരീരിക [[വ്യായാമം]] ചെയ്യുക, പോഷകാഹാരം കഴിക്കുക, അമിതമായി കൊഴുപ്പും, മധുരവും, ഉപ്പും അടങ്ങിയ ആഹാരങ്ങൾ കുറയ്ക്കുകയും [[പ്രമേഹം]] പോലെയുള്ള ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങൾ നിയന്ത്രിച്ചു നിർത്തുകയും ചെയ്യുന്നത് ലിംഗ ഭാഗത്തേക്കുള്ള രക്തയോട്ടം, ലിംഗത്തിന്റെ [[ഉദ്ധാരണം]], [[ആരോഗ്യം]] എന്നിവ ഒരുപരിധിവരെ നിലനിർത്താൻ ആവശ്യമാണ്. ഇത് ഒരു പരിധിവരെ [[ലൈംഗികവും പ്രത്യുൽപാദനപരവുമായ ആരോഗ്യം|ലൈംഗിക പ്രത്യുത്പാദന ആരോഗ്യത്തിന്]] സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

== ഇതും കാണുക ==
&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[യോനി]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[കൃസരി]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[ഉദ്ധാരണം]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[കുടുംബാസൂത്രണം]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[കോണ്ടം]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[ബാഹ്യകേളി]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[രതിമൂർച്ഛ]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[രതിമൂർച്ഛയില്ലായ്മ]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[പ്രമേഹവും ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങളും]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[വാർദ്ധക്യത്തിലെ ലൈംഗികത]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[വേദനാജനകമായ ലൈംഗികബന്ധം]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[വജൈനിസ്മസ്]]

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt;[[യോനീ വരൾച്ച]]

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;
== അവലോകനം ==

{{Human anatomical features}}
{{sex-stub}}

[[വർഗ്ഗം:ലൈംഗികത]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രത്യുല്പാദനവ്യൂഹം]]
[[വർഗ്ഗം:പുരുഷ ലിംഗം]]</text>
      <sha1>hjaiwxrpmqzpx1cmatq4mpldj1q7v7z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സുഗതകുമാരി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5363</id>
    <revision>
      <id>4540036</id>
      <parentid>4424095</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:08:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>117.217.134.189</ip>
      </contributor>
      <comment>Nothing</comment>
      <origin>4540036</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19531" sha1="mxvhlinvl2kfplabff441bet79qrj3j" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Sugathakumari}}
{{Infobox writer &lt;!-- For more information see [[:Template:Infobox Writer/doc]]. --&gt; 
| name          = സുഗതകുമാരി
| image         = Sugathakumari1.jpg
| imagesize     = 225px
| caption       = സുഗതകുമാരി
| birth_name    = 
| birth_date    = {{Birth date and age|df=yes|1934|01|22}}
| birth_place   = [[Aranmula|ആറന്മുള]], [[തിരുവിതാംകൂർ]]
| death_date    = 23 ഡിസംബർ 2020
| death_place   = 
| resting_place = 
| occupation    = മലയാളകവി, പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തക
| language      = [[മലയാളം]]
| nationality   = ഇന്ത്യൻ
| education     = 
| alma_mater    = [[University College, Thiruvananthapuram|യൂണിവേഴ്സ്റ്റി കോളേജ്, തിരുവനന്തപുരം]]
| genre         = 
| period        = 1957–2020
| notableworks  = ''രാത്രിമഴ'', ''അമ്പലമണി'', ''മണലെഴുത്ത്''
| spouse        = ഡോ. കെ. വെലായുധൻ നായർ (മ. 2003)
| children      = ലക്ഷ്മി
| signature     = 
| signature_alt = 
| website       = 
|module={{Infobox person|child=yes
| father        = [[Bodheswaran|ബോധേശ്വരൻ]] | mother      =  വി.കെ. കാർത്യായനി അമ്മ }}
| awards        = {{ublist|1968&amp;nbsp;[[Kerala Sahitya Akademi Award|കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]]|1978&amp;nbsp;[[Sahitya Akademi Award|സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]]|1982&amp;nbsp;[[Odakkuzhal Award|ഓടക്കുഴൽ പുരസ്കാരം]]|1984&amp;nbsp;[[Vayalar Award|വയലാർ അവാർഡ്]]|1991&amp;nbsp;[[Asan Smaraka Kavitha Puraskaram|ആശാൻ പുരസ്കാരം]]|2001&amp;nbsp;[[Malayalam Literary Awards#Lalithambika Sahitya Award|ലളിതാംബിക സാഹിത്യ അവാർഡ്]]|2003&amp;nbsp;[[വള്ളത്തോൾ പുരസ്കാരം]]|2004&amp;nbsp;[[Malayalam Literary Awards#Balamani Amma Award|ബാലമണിയമ്മ അവാർഡ്]]|2006&amp;nbsp;[[Padma Shri|പത്മശ്രീ]]|2007&amp;nbsp;[[പി. കുഞ്ഞിരാമൻ നായർ#സ്മാരക പുരസ്കാരങ്ങൾ|പി. കുഞ്ഞിരാമൻ നായർ അവാർഡ്]]|2009&amp;nbsp;[[Ezhuthachan Puraskaram|എഴുത്തച്ചൻ പുരസ്കാരം]]|2012&amp;nbsp;[[Saraswati Samman|സരസ്വതി സമ്മാൻ]]|2014&amp;nbsp;[[മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം#മാതൃഭൂമി സാഹിത്യ പുരസ്കാരം|മാതൃഭൂമി ലിറ്റററി അവാർഡ്]] }}
}}
മലയാളത്തിലെ പ്രശസ്ത കവയിത്രിയും കേരളത്തിന്റെ പ്രശ്നങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധാലുവായ സാമൂഹിക, പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകയുമായിരുന്നു '''സുഗതകുമാരി'''. സ്വാതന്ത്ര്യസമര സേനാനിയും കവിയുമായിരുന്ന ബോധേശ്വരന്റെയും സംസ്കൃത പണ്ഡിതയായ  വി.കെ കാർത്ത്യായനിയമ്മയുടെയും മകളാണ്. [[കേരള വനിതാ കമ്മീഷൻ|കേരള സംസ്ഥാന വനിതാ കമ്മീഷന്റെ]] ആദ്യ ചെയർപേഴ്സണായിരുന്നു. പ്രകൃതി സംരക്ഷണ സമിതിയുടെയും, അഗതികളായ വനിതകൾക്കും മാനസികവെെകല്യമുള്ളവർക്കും ഡേ കെയർ സെൻ്ററായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന അഭയ എന്ന സ്ഥാപനത്തിന്റെയും സ്ഥാപക സെക്രട്ടറിയാണ് ഇവർ. [[Save Silent Valley|സേവ് സൈലൻറ് വാലി]] പ്രതിഷേധത്തിൽ വലിയ പങ്കുവഹിച്ചു. 2020 ഡിസംബർ 23-ന് മരണമടഞ്ഞു.&lt;ref&gt;https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2020/12/23/poet-and-activist-sugathakumari-passes-away.html&lt;/ref&gt;

==ജീവചരിത്രം==
1934 ജനുവരി 22 [[പത്തനംതിട്ട]] ജില്ലയിലെ [[ആറന്മുള|ആറന്മുളയിൽ]] [[വാഴുവേലിൽ തറവാട്, ആറന്മുള|വാഴുവേലിൽ തറവാട്ടിൽ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|last=BeAnInspirer|first=Team|date=2018-01-03|title=Sugathakumakri: The Artist of Poetic Skills and a Classic Example of Feminism Activist {{!}} BeAnInspirer|url=https://www.beaninspirer.com/sugathakumari-artist-poetic-skills-classic-example-feminism-activist/|access-date=2020-06-12|website=Be An Inspirer|language=en-US|archive-date=2019-04-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20190421024446/https://www.beaninspirer.com/sugathakumari-artist-poetic-skills-classic-example-feminism-activist/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;ജനിച്ചു&lt;ref name=&quot;ref1&quot;&gt;2007 ഡിസംബറിലെ സ്കൂൾമാസ്റ്റർ, താൾ 13, V.Publisher's, Kottayam.&lt;/ref&gt; പിതാവ്: സ്വാതന്ത്ര്യസമരസേനാനിയും കവിയുമായിരുന്ന [[ബോധേശ്വരൻ]] (കേശവപിള്ള), മാതാവ്: വി.കെ. കാർത്ത്യായിനി അമ്മ. പരേതരായ [[ഹൃദയകുമാരി]]യും [[സുജാതാദേവി]]യുമാണ് സഹോദരിമാർ. [[തത്വശാസ്ത്രം|തത്വശാസ്ത്രത്തിൽ]] എം.എ. ബിരുദം നേടിയിട്ടുണ്ട്. [[സൈലന്റ് വാലി]] പ്രക്ഷോഭത്തിൽ സുഗതകുമാരി വലിയ പങ്കുവഹിച്ചു. അഭയഗ്രാമം, അഗതികളായ സ്ത്രീകൾക്കുവേണ്ടി അത്താണി എന്ന ഭവനം, മാനസിക രോഗികൾക്കുവേണ്ടി പരിചരണാലയം എന്നിങ്ങനെ കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക രംഗത്ത് സുഗതകുമാരിയുടെ സംഭാവനകൾ പലതാണ്. [[സംസ്ഥാന വനിതാ കമ്മീഷൻ|സംസ്ഥാന വനിതാ കമ്മീഷന്റെ]] അദ്ധ്യക്ഷ ആയിരുന്നു. സ്ത്രീകളുടെ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിന് സുഗതകുമാരി അശ്രാന്തം പരിശ്രമിച്ചിരുന്നു. സാഹിത്യത്തിലെ സമഗ്ര സംഭാവനകൾക്ക് നൽകുന്ന [[എഴുത്തച്ഛൻ പുരസ്കാരം|എഴുത്തച്ഛൻ പുരസ്കാരത്തിന്]] 2009-ൽ അർഹയായിട്ടുണ്ട്&lt;ref name=&quot;ep&quot;&gt;{{cite web|publisher = മലയാള മനോരമ|title = എഴുത്തച്ഛൻ പുരസ്കാരം സുഗതകുമാരിക്ക്|url = http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?articleType=Malayalam+Home&amp;contentId=6243688&amp;tabId=11&amp;contentType=EDITORIAL&amp;BV_ID=@@@|accessdate = നവംബർ 13, 2009|archive-date = 2009-11-16|archive-url = https://web.archive.org/web/20091116180441/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?articleType=Malayalam+Home&amp;contentId=6243688&amp;tabId=11&amp;contentType=EDITORIAL&amp;BV_ID=@@@|url-status = dead}}&lt;/ref&gt;.
[[പ്രമാണം:Sugathakumari Malayalam Poet and activist 03.jpg|ലഘുചിത്രം|സുഗതകുമാരി - ഒരു പരിപാടിക്കിടയിൽ]]

[[തിരുവനന്തപുരം]] [[ജവഹർ ബാലഭവൻ|ജവഹർ ബാലഭവന്റെ]] പ്രിൻസിപ്പലായിരുന്നു. [[കേരള സംസ്ഥാന ബാലസാഹിത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്]]  പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന [[തളിര്]] എന്ന മാസികയുടെ ചീഫ് എഡിറ്ററായിരുന്നു. പ്രകൃതിസംരക്ഷണ സമിതിയുടെയും അഭയയുടെയും സ്ഥാപക സെക്രട്ടറി. സാമൂഹിക സേവനത്തിനുള്ള [[ലക്ഷ്മി അവാർഡ്]] ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്&lt;ref name=&quot;ref1&quot;/&gt;. ഭർത്താവ്: പരേതനായ ഡോ. കെ. വേലായുധൻ നായർ. മകൾ: ലക്ഷ്മി. 

അദ്ധ്യാപികയും വിദ്യാഭ്യാസവിദഗ്ദ്ധയുമായ [[ഹൃദയകുമാരി]] സഹോദരിയാണ്. സൈലന്റ് വാലി അഥവാ നിശ്ശബ്ദ വനം എന്ന കവിത സുഗതകുമാരിയുടെ പ്രകൃതിയോടുള്ള ആത്മബന്ധത്തിന്റെ അടയാളമാണ്. ഇതിൽ സൈലന്റ് വാലി നഷ്ടപ്പെടുമോ എന്ന കവയിത്രിയുടെ ആശങ്കയാണ് പങ്കുവെക്കുന്നത്. 

2020 ഡിസംബർ 23 ന്  അന്തരിച്ചു.

== പ്രധാന കൃതികൾ ==
* മുത്തുച്ചിപ്പി (1961)
* [[പാതിരാപ്പൂക്കൾ (കവിത)|പാതിരാപ്പൂക്കൾ]] (1967) ([[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം|കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡ്]] ലഭിച്ച കൃതി)
* പാവം മാനവഹൃദയം (1968)
*പ്രണാമം (1969)
* ഇരുൾ ചിറകുകൾ (1969)
* രാത്രിമഴ (1977) ([[കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡ്]], സാഹിത്യ പ്രവർത്തക അവാർഡ്)
* [[അമ്പലമണി (കാവ്യ സമാഹാരം)|അമ്പലമണി]] (1981) ([[ആശാൻ പ്രൈസ്]], [[വയലാർ അവാർഡ്]], [[ഓടക്കുഴൽ പുരസ്കാരം]])
* കുറിഞ്ഞിപ്പൂക്കൾ (1987) (ആശാൻ സ്മാരക സമിതി (മദ്രാസ്) അവാർഡ്)
* തുലാവർഷപ്പച്ച (1990) ([[വിശ്വദീപം അവാർഡ്]])
* രാധയെവിടെ (1995) (അബുദാബി മലയാളി സമാജം അവാർഡ്)
*കൃഷ്ണകവിതകൾ (ജന്മാഷ്ടമി പുരസ്കാരം, എഴുകോൺ ശിവശങ്കരൻ സാഹിത്യ അവാർഡ്)
*മേഘം വന്നു തൊട്ടപ്പോൾ ( ലേഖനങ്ങൾ )
*ദേവദാസി
*വാഴത്തേൻ
*മലമുകളിലിരിക്കെ      
*സൈലന്റ് വാലി (നിശ്ശബ്ദ വനം)
*വായാടിക്കിളി
*കാടിനു കാവൽ
*കാവ് തീണ്ടല്ലേ ( ലേഖനങ്ങൾ )
*വാരിയെല്ല് ( ലേഖനങ്ങൾ 
*സഹ്യഹൃദയം
* പെൺകുഞ്ഞ്-90

==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! വർഷം!! കൃതിയുടെ പേര്  !! പുരസ്കാരം
|-
|1968 || പാതിരപ്പൂക്കൾ || [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]]
|-
|1978 || [[രാത്രിമഴ]]|| [[കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]]
|-
|1982 || [[അമ്പലമണി]] || [[ഓടക്കുഴൽ പുരസ്കാരം]]
|-
|1984 ||അമ്പലമണി || [[വയലാർ അവാർഡ്]]
|-
| 2001 || || [[ലളിതാംബിക അന്തർജ്ജനം അവാർഡ്]]
|-
| 2003 || || [[വള്ളത്തോൾ അവാർഡ്]]
|-
| 2004 || || കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി ഫെല്ലോഷിപ്പ്
|-
|  2004 || || [[ബാലാമണിയമ്മ അവാർഡ്]]
|-
| 2006 || ||  [[പത്മശ്രീ|പത്മശ്രീ പുരസ്കാരം]]
|-
| || || പ്രകൃതിസംരക്ഷണ യത്നങ്ങൾക്കുള്ള ഇന്ത്യാഗവണ്മെന്റിന്റെ ആദ്യത്തെ [[ഇന്ദിരാ പ്രിയദർശിനി വൃക്ഷമിത്ര അവാർഡ്]]
|-
|  || || സാമൂഹിക സേവനത്തിനുള്ള [[ജെംസെർവ് അവാർഡ്]]
|-
| 2009 || ||[[എഴുത്തച്ഛൻ പുരസ്കാരം]] &lt;ref name=&quot;ep&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/mb4eves/online/malayalam/kerala/women/articles/womanoftheweek-article-65872 |title=മാതൃഭൂമിയിൽ വന്ന വാർത്ത |access-date=2013-03-19 |archive-date=2011-01-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110122142149/http://www.mathrubhumi.com/mb4eves/online/malayalam/kerala/women/articles/womanoftheweek-article-65872 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|-
|  2013 ||[[മണലെഴുത്ത്]]  || 2012 ലെ [[സരസ്വതി സമ്മാൻ]]&lt;ref&gt;[http://www.mathrubhumi.com/books/article/news/2304/മാതൃഭൂമി വാർത്ത]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
|}
2017 O.N.V. sahithya പുരസ്‌കാരം

2018 കേരള ഫോക്കസ് - ലളിതാംബിക അന്തർജനം ഫൗണ്ടേഷൻ -സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്കുള്ള ആദരം

2019 [[കടമ്മനിട്ട രാമകൃഷ്ണൻ|കടമ്മനിട്ട]] പുരസ്കാരം 

==ചിത്രശാല==
&lt;gallery&gt;
Sugathakumari Teacher.jpg|തിരുവനന്തപുരം പ്രസ്‍ക്ലബിൽ 2017 മാർച്ച് 9നു നടന്ന പരിപാടിയിൽ പങ്കെടുക്കുന്നു. 
Sugathakumari Teacher with A. K. Balan.jpg|തിരുവനന്തപുരം പ്രസ്‍ക്ലബിൽ 2017 മാർച്ച് 9നു നടന്ന പരിപാടിയിൽ സാംസ്കാരികവകുപ്പു മന്ത്രി എ കെ ബാലനൊപ്പം സുഗതകുമാരി
&lt;/gallery&gt;

== മരണം ==
[[കൊറോണ വൈറസ് രോഗം 2019|കോവിഡ്  - 19]] ബാധിച്ച് തിരുവനന്തപുരം മെഡിക്കൽ കോളേജ് ആശുപത്രിയിൽ ചികിത്സയിലിരിക്കെ 2020 ഡിസംബർ 23-ന് രാവിലെ 10:50-ന് സുഗതകുമാരി ടീച്ചർ അന്തരിച്ചു.മരണസമയത്ത് 86 വയസ്സായിരുന്നു ടീച്ചർക്ക് . വാർധക്യസഹജമായ ഒരുപാട് ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ അലട്ടിയിരുന്ന ടീച്ചറിനെ ആദ്യം നഗരത്തിലെ ഒരു സ്വകാര്യ ആശുപത്രിയിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ചിരുന്നു. പിന്നീടാണ് മെഡിക്കൽ കോളേജിലേയ്ക്ക് മാറ്റിയത്. മൃതദേഹം പൂർണ ഔദ്യോഗിക ബഹുമതികളോടെ തൈക്കാട് ശാന്തികവാടം ശ്മശാനത്തിൽ സംസ്കരിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/sugathakumari-dead-7116387/lite/|title=Renowned Malayalam poet-activist Sugathakumari dies of covid-19 complications|website=Indianexpress.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.asianetnews.com/amp/kerala-news/poet-and-social-activist-sugathakumari-is-no-more-qls2p2|title=കവിയും പ്രകൃതിപ്രവർത്തകയുമായ ശ്രീമതി സുഗതകുമാരി ടീച്ചർ അന്തരിച്ചു; കൊവിഡ് ബാധിതയായിരുന്നു സുകതകുമാരി ടീച്ചർ|website=Asianetnews.com}}&lt;/ref&gt; പിന്നീടാണ് കിട്ടുന്നത്

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;
== അവലംബം  ==
{{commons category|Sugathakumari}}
{{എഴുത്തച്ഛൻ പുരസ്കാരം നേടിയ സാഹിത്യകാരന്മാർ}}
{{Saraswati Samman}}
{{കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്‌കാരം - മലയാളം}}

[[വർഗ്ഗം:1934-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 22-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിതക്കുള്ള കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പത്മശ്രീ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:വയലാർ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓടക്കുഴൽ പുരസ്കാരജേതാക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ പരിസ്ഥിതിപ്രവർത്തകർ]]
[[വർഗ്ഗം:തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ച മലയാളികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വള്ളത്തോൾ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സാമൂഹിക സാംസ്കാരിക നായകൻ‌മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിന്റെ ലിംഗസമത്വചരിത്രം]]
[[വർഗ്ഗം:സരസ്വതി സമ്മാൻ നേടിയ മലയാളികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കോവിഡ്-19 മൂലം മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:2020-ൽ മരിച്ചവർ]]


{{bio-stub}}</text>
      <sha1>mxvhlinvl2kfplabff441bet79qrj3j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>നക്ഷത്രം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5487</id>
    <revision>
      <id>4540266</id>
      <parentid>4512708</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:42:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540266</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="140038" sha1="0jw125ranm11xa46x8zsaaon9d4678j" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Star}}
{{ToDisambig|വാക്ക്=നക്ഷത്രം}}
[[പ്രമാണം:The sun.jpg|200px|thumb]]
[[ഭൂമി]]യുടെ ഏറ്റവും സമീപത്തുള്ള നക്ഷത്രമാണ് [[സൂര്യൻ]]‌
{{Science}}
ഉയർന്ന തിളക്കത്തോടെയുള്ള പ്ലാസ്മ ഗുരുത്വബലത്താൽ ചേർന്നുള്ള ഭീമൻ ഗോളമാണ് '''നക്ഷത്രം''' അഥവാ വാനമീൻ.ജീവിതാന്ത്യത്തോടെ അതിന്റെ ദ്രവ്യത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം അപഭ്രംശ ദ്രവ്യമായിട്ടുണ്ടാകും. ഭൂമിയോട് ഏറ്റവും അടുത്ത് കിടക്കുന്ന നക്ഷത്രമാണ് സൂര്യൻ, ഭൂമിയിലെ ഭൂരിഭാഗം ഊർജ്ജത്തിന്റേയും ഉറവിടം സൂര്യനാണ്. സൂര്യന്റെ അസാന്നിദ്ധ്യമുള്ള രാത്രിയിൽ മറ്റ് അന്തരീക്ഷ പ്രതിഭാസങ്ങൾ തടസ്സമാകാതെ വരുമ്പോൾ നക്ഷത്രങ്ങൾ ദൃശ്യമാകുന്നു. ചരിത്രപരമായി ഖഗോളത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന പ്രധാന നക്ഷത്രങ്ങളെ ചേർത്ത് ചില രൂപങ്ങൾ കല്പിക്കുകയും രാശികളായി തിരിക്കുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നു. മാത്രമല്ല ജന്മനക്ഷത്രങ്ങളായി ഇവയെ ഗണിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. അവയിൽ പ്രധാനപ്പെട്ട നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകം നാമങ്ങൾ നൽകപ്പെടുകയും ചെയ്തു. വിവിധ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ പല തരത്തിലുള്ള നക്ഷത്ര കാറ്റലോഗുകൾ തയ്യാറാക്കിയിട്ടുണ്ട്. അവയുപയോഗിച്ച് ഓരോ നക്ഷത്രത്തിന്റെയും കൃത്യമായ സ്ഥാനം മനസ്സിലാക്കാം.

ഭീമമായ [[ഊർജ്ജം]] ഉത്പാദിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് [[ഹൈഡ്രജൻ]] [[അണുകേന്ദ്രം|അണുകേന്ദ്രങ്ങൾ]](ന്യൂക്ലിയസ്) [[ഹീലിയം]] അണുകേന്ദ്രങ്ങളാകുന്ന [[അണുസംയോജനം|അണുസംയോജന]] പ്രക്രിയയാണ് നക്ഷത്രങ്ങൾക്കുള്ളിൽ നടക്കുന്നത്. ഇതുവഴി ധാരാളം ഊർജ്ജം ഉണ്ടാകുന്നു.&lt;ref name=&quot;sunshine&quot;&gt;{{cite web
 | last = Bahcall | first = John N.
 | date = 2000-06-29
 | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/articles/fusion/index.html
 | title = How the Sun Shines | publisher = Nobel Foundation
 | accessdate = 2006-08-30 }}&lt;/ref&gt; ഈ ഊർജ്ജം താപവും പ്രകാശവുമായി ബാഹ്യാകാശത്തിലേക്കു പ്രസരിക്കുന്നു. സൂര്യനിൽ നിന്നും ഇത്തരത്തിൽ വമിക്കുന്ന കിരണപ്രസരം ആണ് ഭൂമിയിൽ ജീവൻ നിലനിർത്തുന്നതിനു വേണ്ടിയുള്ള ഊർജ്ജത്തിന്റെ ഉറവിടം. ഹീലിയത്തെക്കാൾ ഭാരമുള്ള ഏതാണ്ട് എല്ലാ മൂലകങ്ങളും ഉണ്ടായിട്ടുള്ളത് നക്ഷത്രങ്ങളിലെ അണുസംയോജനം വഴിയാണ്.

ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞന്മാർ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പ്രായം, പിണ്ഡം, രാസസംയോഗം എന്നിവ കണക്കാക്കുന്നത് നക്ഷത്രത്തിന്റെ വർണ്ണരാജി (spectrum), പ്രകാശമാനം (luminosity), ബഹിരാകാശത്തിലെ അതിന്റെ ചലനം എന്നിവ കണക്കാക്കിയാണ്. നക്ഷത്രത്തിന്റെ മറ്റ് ഭൗദ്ധിക ഗുണങ്ങൾ അളക്കുന്നത് അതിന്റെ വക്രതുള ചലനം (കറക്കം), വ്യാസം, താപനില എന്നിവ കണക്കാക്കിയാണ്. നക്ഷത്രങ്ങളുടെ താപനിലയും പ്രകാശമാനവും അക്ഷങ്ങളിൽ എടുത്ത് വരയ്ക്കുന്ന ഗ്രാഫിന് ഹേഴ്സ്പ്രങ്ങ്- റസ്സൽ ചിത്രം (Hertzsprung-Russell diagram) എന്നു പറയുന്നു. ഈ ചിത്രമാണ് നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പ്രായവും, പരിണാമ ചരിത്രവും പഠിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നത്.

പരിണാമകാലത്ത് നക്ഷത്രം ഹൈഡ്രജന്റെയും ഹീലിയത്തിന്റെയും മിശ്രിതമായിരിക്കും. കുറഞ്ഞ അളവിൽ ഘനമൂലകങ്ങളും കാണും. നക്ഷത്രത്തിന്റെ സാന്ദ്രമായ ഉൾഭാഗത്ത് ഹൈഡ്രജൻ അണുസംയോജനം മൂലം ഹീലിയം ആയി മാറുന്നു. ഇപ്രകാരം ഉണ്ടായ ഊർജ്ജം പ്രസരം, അല്ലെങ്കിൽ താപസംവഹനം മൂലം പുറത്തേക്കു വമിക്കുന്നു. നക്ഷത്രത്തിനുള്ളിലെ ഭീമമായ ആന്തരിക മർദ്ദം അതിനെ സ്വന്തം ഗുരുത്വാകർഷണം മൂലം പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്നതിൽ നിന്നും തടയുന്നു. ഹൈഡ്രജൻ ഇന്ധനം തീർന്നാൽ സൂര്യന്റെ 0.4 മടങ്ങ് എങ്കിലും&lt;ref name=&quot;late stages&quot;&gt;{{cite web
 | last = Richmond | first = Michael
 | url = http://spiff.rit.edu/classes/phys230/lectures/planneb/planneb.html
 | title = Late stages of evolution for low-mass stars
 | publisher = Rochester Institute of Technology
 | accessdate = 2006-08-04 }}&lt;/ref&gt; ഭാരമുള്ള നക്ഷത്രങ്ങൾ ചുവന്ന ഭീമൻ ആയി മാറുന്നു. 

ഇരട്ട നക്ഷത്രങ്ങൾ എന്ന വാക്ക് ഗുരുത്വാകർഷണം മൂലം ബന്ധിപ്പിക്കപ്പെട്ട രണ്ട് നക്ഷത്രങ്ങളെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. അവ പരസ്പരം ഭ്രമണം ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കും. നക്ഷത്രങ്ങളുടെ സമൂഹത്തെ താരസമൂഹം എന്നു വിളിക്കുന്നു. ഭൂമി ഉൾപ്പെട്ട താരസമൂഹമാണ് [[ക്ഷീരപഥം]].

== ചരിത്രം ==
[[പ്രമാണം:Starsinthesky.jpg|right|300px|thumb|വലിയ മഗല്ലാനിക് ക്ലൗഡിൽ നക്ഷത്രം രൂപപ്പെടുന്ന പ്രദേശം [[വലിയ മഗല്ലാനിക് മേഘം]]. [[NASA]]/[[ESA]] image.]]
ചരിത്രത്തിൽ എല്ലാ സംസ്കാരങ്ങൾക്കും നക്ഷത്രങ്ങൾ പ്രധാനപ്പെട്ടവയാണെന്ന് കാണാം. അവ മതപരമായ ആചാരങ്ങളോട് ഇഴുകിച്ചേർന്നു കിടക്കുന്നു. അനാദി കാലം മുതൽക്കേ കപ്പൽ യാത്രയ്ക്കും ദിശ അറിയുന്നതിനും നക്ഷത്രങ്ങളെയാണ് ആശ്രയിച്ചുപോരുന്നത്. പുരാതന ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ ആകാശത്തു പതിച്ചു വച്ച ഗോളങ്ങളാണ് നക്ഷത്രങ്ങൾ എന്ന് കരുതി പോന്നിരുന്നു. അവയ്ക്ക് ആദിയും അന്ത്യവും ഇല്ല എന്നും വിശ്വസിച്ചിരുന്നു.അവയെ നക്ഷത്രഗണങ്ങളാക്കി വിഭജിക്കുകയും ഗ്രഹങ്ങളുടെ ആപേക്ഷിക ചലനം അളക്കാൻ അവയെ ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;forbes&quot;&gt;{{cite book
 | author=Forbes, George | title=History of Astronomy
 | publisher=Watts &amp; Co. | location=London | year=1909
 | format =Free e-book from [[Project Gutenberg]]
 | url=http://www.gutenberg.org/etext/8172
 | isbn=1153627744 }}&lt;/ref&gt;  നക്ഷത്രങ്ങൾക്കെതിരായുള്ള സൂര്യന്റെ ആപേക്ഷിക ചലനം നിരീക്ഷിച്ചാണ് കലണ്ടർ ഉണ്ടാക്കിയിരുന്നത്. ഈ കലണ്ടർ പ്രകാരമാണ് കൃഷിയിറക്കുന്നതിനും മറ്റുമുള്ള തിയതി നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite web | last = Tøndering | first = Claus | url = http://webexhibits.org/calendars/calendar-ancient.html | title = Other ancient calendars | publisher = WebExhibits | accessdate = 2006-12-10 | archive-date = 2019-11-21 | archive-url = https://web.archive.org/web/20191121041104/http://www.webexhibits.org/calendars/calendar-ancient.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ലോകമെമ്പാടും പ്രചാരമുള്ള ഗ്രിഗോറിയൻ കലണ്ടർ ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണാക്ഷത്തിനോട് സൂര്യന്റെ ആപേക്ഷിക ചലനത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി നിർമിച്ചതാണ്.

നിലവിലുള്ളതിൽ വച്ച് കൃത്യതയാർന്ന ഏറ്റവും പഴയ നക്ഷത്ര ചാർട്ട് 1534-ൽ ഈജിപ്തിൽ വരയ്ക്കപ്പെട്ടതാണ്.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | last=von Spaeth | first=Ove
 | title=Dating the Oldest Egyptian Star Map
 | journal=Centaurus International Magazine of the History of Mathematics, Science and Technology
 | year=2000 | volume=42 | issue=3 | pages=159–179
 | url=http://www.moses-egypt.net/star-map/senmut1-mapdate_en.asp
 | accessdate=2007-10-21 }}&lt;/ref&gt; അറിയപ്പെട്ടവയിൽ വച്ച് ആദ്യത്തെ നക്ഷത്ര കാറ്റലോഗ് ശേഖരിച്ചത് പുരാതന മെസപ്പൊട്ടോമിയയിലെ &lt;ref name=&quot;north 1995 30 31&quot;&gt;{{cite book
 | last=North | first=John | year=1995
 | title=The Norton History of Astronomy and Cosmology
 | location=New York and London | pages=30–31
 | publisher=W.W. Norton &amp; Company | isbn=0393036561 }}&lt;/ref&gt; ബാബിലോണിയൻ വാനനിരീക്ഷകരാണ്. ബി. സി. 2 ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനകാലത്താണ് ആണ് ഇവ ശേഖരിക്കപ്പെട്ടത്.

ഗ്രീസിലെ ആദ്യ നക്ഷത്ര കാറ്റലോഗ് തയ്യാറാക്കിയത് അരിസ്റ്റിലസ് ആണ്.&lt;ref&gt;{{cite book | last=Murdin | first=P. | year=2000 | month=November | chapter=Aristillus (c. 200 BC) | doi=10.1888/0333750888/3440 | title=Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics | chapterurl=http://adsabs.harvard.edu/abs/2000eaa..bookE3440 | accessdate=2009-06-02 | isbn=0333750888 | archive-date=2013-07-27 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130727103453/http://adsabs.harvard.edu/abs/2000eaa..bookE3440 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; തിമോഷാരിസിന്റെ സഹായത്തോടെ 300 ബി.സിയിലാണ് ഇത് വരയ്ക്കപ്പെട്ടത്. ഹിപ്പാർക്കസ് എന്ന ഗ്രീക്ക് വാനനിരീക്ഷകൻ 1020 നക്ഷത്രങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന കാറ്റലോഗ് തയ്യാറാക്കുകയുണ്ടായി.&lt;ref&gt;{{cite book | last=Murdin | first=P. | year=2000 | month=November | chapter=Aristillus (c. 200 BC) | doi=10.1888/0333750888/3440 | title=Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics | chapterurl=http://adsabs.harvard.edu/abs/2000eaa..bookE3440 | accessdate=2009-06-02 | isbn=0333750888 | archive-date=2013-07-27 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130727103453/http://adsabs.harvard.edu/abs/2000eaa..bookE3440 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; പിന്നീട് ടോളമിയുടെ നക്ഷത്ര കാറ്റലോഗ് ഹിപ്പാർക്കസ് ശേഖരിച്ച വിവരങ്ങൾ കൂടി ചേർത്താണ് തയ്യാറാക്കപ്പെട്ടത്. ഹിപ്പാർക്കസ് തന്നെയാണ് ആദ്യ നോവയെ കണ്ടുപിടിച്ചതും.&lt;ref&gt;{{cite web
 | first=Antonios D. | last=Pinotsis
 | title=Astronomy in Ancient Rhodes
 | publisher=Section of Astrophysics, Astronomy and Mechanics, Department of Physics, University of Athens | url=http://conferences.phys.uoa.gr/jets2008/historical.html
 | accessdate=2009-06-02 }}&lt;/ref&gt; ഇന്നു നിലവിലുള്ള ഭൂരിഭാഗം താരസമൂഹങ്ങളുടെയും നാമം ഗ്രീക്ക് ഭാഷയിൽ നിന്നും ഉരുത്തിരിഞ്ഞതാണ്.
ആകാശഗോളങ്ങൾ സ്ഥായിയാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ചീനക്കാർ പക്ഷെ പുതിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നത് സ്വാഭാവികമാണെന്നു വിശ്വസിച്ചു പോന്നിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;clark&quot;&gt;{{cite conference
 | author=Clark, D. H.; Stephenson, F. R.
 | title=The Historical Supernovae
 | booktitle=Supernovae: A survey of current research; Proceedings of the Advanced Study Institute
 | pages=355–370
 | publisher=Dordrecht, D. Reidel Publishing Co
 | date=June 29, 1981 | location=Cambridge, England
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1982sscr.conf..355C
 | accessdate=2006-09-24 }}&lt;/ref&gt;  185 എ.ഡി. യിൽ ആദ്യമായി സൂപ്പർനോവയെ നിരീക്ഷിച്ചതും രേഖപ്പെടുത്തിയതും ചീനക്കാരായിരുന്നു. ഇന്ന് എസ്.എൻ 185 എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന സൂപ്പർനോവയെ ആണ് ചീനക്കാർ നിരീക്ഷിച്ച് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | author=Zhao, Fu-Yuan; Strom, R. G.; Jiang, Shi-Yang
 | title=The Guest Star of AD185 Must Have Been a Supernova
 | journal=Chinese Journal of Astronomy and Astrophysics
 | year=2006 | volume=6 | issue=5 | pages=635–640 | doi=10.1088/1009-9271/6/5/17 }}&lt;/ref&gt; ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രകാശമാനമായ എസ്. എൻ 1006 എന്ന സൂപ്പർനോവ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടത് 1006-ൽ ആയിരുന്നു. നിരീക്ഷണം നടത്തിയത് ഈജിപ്ഷ്യൻ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ അലി ഇബ്ൻ റിദ്വാൻ ആയിരുന്നു. ക്രാബ് നെബുലയ്ക്ക് ജന്മം നൽകിയ എസ്.എൻ. 1054 സൂപ്പർനോവയെ അനവധി ചീനക്കാരും അറബികളും നിരീക്ഷിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web
 | date=March 5, 2003
 | url=http://www.noao.edu/outreach/press/pr03/pr0304.html
 | title=Astronomers Peg Brightness of History’s Brightest Star
 | publisher=NAOA News
 | accessdate=2006-06-08
 | archive-date=2003-04-02
 | archive-url=https://web.archive.org/web/20030402121341/http://www.noao.edu/outreach/press/pr03/pr0304.html
 | url-status=dead
 }}&lt;/ref&gt;

മധ്യകാല ഇസ്ലാമിക ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് നൽകിയ പേരുകൾ ഇന്നും ഉപയോഗത്തിലുണ്ട്. ഇവർ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ സ്ഥാനം നിർണ്ണയിക്കാൻ ആവശ്യമായ പലതരം ഉപകരണങ്ങൾ അവർ കണ്ടുപിടിച്ചിരുന്നു.'സിജ്' നക്ഷത്ര കാറ്റലോഗുകൾ നിർമ്മിക്കാൻ വേണ്ടി അവർ ഒരു വാനനിരീക്ഷണകേന്ദ്രം തന്നെ തുറക്കുകയുണ്ടായി.&lt;ref name=&quot;SN1054&quot;&gt;{{cite web
 | author=Frommert, Hartmut; Kronberg, Christine
 | date=August 30, 2006
 | work=SEDS
 | publisher=University of Arizona
 | title=Supernova 1054 - Creation of the Crab Nebula
 | url=http://www.seds.org/messier/more/m001_sn.html
 | access-date=2010-12-15
 | archive-date=2008-07-05
 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080705165241/http://www.seds.org/messier/more/m001_sn.html
 | url-status=dead
 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;PASP1942&quot;&gt;{{cite journal
 | last=Duyvendak | first=J. J. L.
 | title=Further Data Bearing on the Identification of the Crab Nebula with the Supernova of 1054 A.D. Part I. The Ancient Oriental Chronicles
 | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | volume=54 | issue=318 | pages=91–94
 | month=April | year=1942 | bibcode=1942PASP...54...91D
 | doi=10.1086/125409 }}&lt;br /&gt;
{{Cite journal
 | last=Mayall | first=N. U. | last2=Oort |first2=Jan Hendrik
 | title=Further Data Bearing on the Identification of the Crab Nebula with the Supernova of 1054 A.D. Part II. The Astronomical Aspects
 | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | volume=54 | issue=318 | pages=95–104 | month=April
 | year=1942 | bibcode=1942PASP...54...95M
 | doi=10.1086/125410 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal
 | last=Brecher | first=K. | coauthors=''et al.'' | year=1983
 | title=Ancient records and the Crab Nebula supernova
 | journal=The Observatory | volume=103 | pages=106–113
 | bibcode=1983Obs...103..106B }}&lt;/ref&gt;
പേർഷ്യൻ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ അബ്ദ് അൽ റഹ്മാൻ അൽ സൂഫി 964-ൽ എഴുതിയ 'സ്ഥിര നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പുസ്തകത്തിൽ'(The Book of Fixed stars)പല നക്ഷത്ര സമൂഹങ്ങളെയും(ഓമിക്രോൺ വെലോറം, ബ്രോക്കായുടെ താരസമൂഹം എന്നിവ) ഗാലക്സികളെയും(ആൻഡ്രോമീഡ) പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{cite journal
 |last=Kennedy |first=Edward S. |year=1962
 |title=Review: ''The Observatory in Islam and Its Place in the General History of the Observatory'' by Aydin Sayili
 |journal=[[Isis (journal)|Isis]] |volume=53
 |issue=2 |pages=237–239 |doi=10.1086/349558 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Jones&gt;{{cite book
 | title=Messier's nebulae and star clusters
 | first=Kenneth Glyn | last=Jones
 | publisher=[[Cambridge University Press]]
 | year=1991 | isbn=0521370795 | page=1 }}&lt;/ref&gt; 11 ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ പേർഷ്യൻ വാനനിരീക്ഷകൻ അബു റൈഹാൻ ബിറൂനി ക്ഷീരപഥത്തെ നെബുലകളുടെ സ്വഭാവമുള്ള അനേകം കണികകളുടെ കൂട്ടം എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചു. 1019-ലെ ചന്ദ്രഗ്രഹണത്തിന്റെ രേഖാംശം രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite web
 | last=Zahoor
 | first=A.
 | year=1997
 | url=http://www.unhas.ac.id/~rhiza/saintis/biruni.html
 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20080626074150/http://www.unhas.ac.id/~rhiza/saintis/biruni.html
 | archivedate=2008-06-26
 | title=Al-Biruni
 | publisher=Hasanuddin University
 | accessdate=2007-10-21
 | url-status=live
 }}&lt;/ref&gt;

ആൻഡുലേഷ്യൻ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ഇബ്ൻ ബജ്ജ ക്ഷീരപഥത്തെ തമ്മിൽ തൊട്ടുരുമ്മി നിൽക്കുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കൂട്ടം എന്നു വിശേഷിപ്പിച്ചു. ഇവയിൽ നിന്നും പ്രസരിക്കുന്ന രശ്മികൾക്ക് അപവർത്തനം സംഭവിക്കുന്നതിനാലാവാം ഇവ തൊട്ടടുത്ത് നിൽക്കുന്നതു പോലെ തോന്നുന്നത് എന്ന് വിശദീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.1106-1007 എ.ഡിയിൽ വ്യാഴത്തിന്റെയും ചൊവ്വയുടെയും ഗ്രഹനില നിരീക്ഷിച്ച ശേഷമായിരുന്നു അദ്ദേഹം ഈ നിഗമനത്തിലെത്തിയത്.&lt;ref name=Montada&gt;{{cite web
 | first=Josep Puig | last=Montada
 | title=Ibn Bajja | publisher=[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]
 | url= http://plato.stanford.edu/entries/ibn-bajja
 | date=September 28, 2007 | accessdate=2008-07-11 }}&lt;/ref&gt;

ടൈക്കോ ബ്രാഹി മുതലായ ആദ്യകാല യൂറോപ്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാർ പുതിയ നക്ഷത്രങ്ങളെ കണ്ടുപിടിക്കുകയും സ്വർഗ്ഗം(ആകാശം) സ്ഥായിയല്ല എന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുകയും ചെയ്തു. പുരാതന ഗ്രീക്ക് ചിന്തകരായ ഡെമോക്രിറ്റസ് എപ്പിക്യൂറസ്, ഇസ്ലാമിക വാനശാസ്ത്രജ്ഞനായ ഫക്ർ-അൽ-ദിൻ-അൽ-റാസി എന്നിവർ പറഞ്ഞതു പോലെ നക്ഷത്രങ്ങൾ സൂര്യന്മാർ തന്നെയാണെന്നും, അവയ്ക്കു ചുറ്റും ഭൂമിയെപ്പോലുള്ള ഗ്രഹങ്ങൾ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നുണ്ടെന്നും ജിയോർഡാനോ ബ്രൂണോ(1584) എന്ന യൂറോപ്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞൻ വാദിച്ചു.&lt;ref name=&quot;he history&quot;&gt;{{cite web | last=Drake | first=Stephen A. | date=August 17, 2006 | url=http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/heasarc/headates/heahistory.html | title=A Brief History of High-Energy (X-ray &amp; Gamma-Ray) Astronomy | publisher=NASA HEASARC | accessdate=2006-08-24 | archive-date=2001-06-04 | archive-url=https://web.archive.org/web/20010604051922/http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/heasarc/headates/heahistory.html | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

17ആം നൂറ്റാണ്ടോടെ നക്ഷത്രങ്ങൾ ദൂരെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സൂര്യന്മാരാണെന്ന് ശാസ്ത്രലോകത്തിൽ പരക്കെ വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടു. ഈ നക്ഷത്രങ്ങൾ എന്തുകൊണ്ട് ഭൂമിയെ ഗുരുത്വാകർഷണ ബലം ഉപയോഗിച്ച് ആകർഷിക്കുന്നില്ല എന്ന ചോദ്യത്തിന് ഉത്തരം നൽകിയത് സർ. ഐസക്ക് ന്യൂട്ടൺ ആയിരുന്നു. എല്ലാ ദിശയിലും നക്ഷത്രങ്ങൾ തുല്യമായി വ്യാപിച്ചു കിടക്കുകയാണെന്നും, അവയുടെ ആകർഷണബലം എല്ലാ ദിശയിൽ നിന്നും തുല്യമായി ഉണ്ടെന്നും, അതിനാൽ ആകെ ബലം ശൂന്യമാണെന്നും ആദ്യകാല ചിന്തകൻ റിച്ചാർഡ് ബെന്റ്ലിയുടെ ആശയം കടമെടുത്തുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

ഇറ്റാലിയൻ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ജെമിനിയാനോ മൊണ്ടാനറി, ആൽഗോൾ എന്ന നക്ഷത്രത്തിന്റെ പ്രകാശമാനതയിൽ വ്യതിയാനം വരുന്നുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. എഡ്മണ്ട് ഹാലി നക്ഷത്രങ്ങൾ സ്ഥിരാവസ്ഥയിലല്ലെന്നും അവ ഗ്രീക്ക് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞരായ ടോളമിയും ഹിപ്പോക്രാറ്റിസിന്റെയും കാലത്തുള്ള സ്ഥാനത്തല്ല പല നക്ഷത്രങ്ങളും ഇപ്പോളുള്ളതെന്നും വ്യക്തമാക്കി. ഫ്രെഡ്രിക്ക് ബെസ്സെൽ 1838-ൽ പാരലാക്സ് സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് ആദ്യമായി ഒരു നക്ഷത്രത്തിലേക്കുള്ള (61 സിഗ്നി-11.4 പ്രകാശവർഷം) ദൂരം അളന്നു. പാരലാക്സ് സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് ആകാശഗോളങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ദൂരം വളരെ വലുതാണെന്നും കണ്ടെത്തി.
[[പ്രമാണം:Dibuix de Leo.png|thumb|220px|left|People have seen patterns in the stars since ancient times This 1690 depiction of the constellation of [[Leo (constellation)|Leo]], the lion, is by [[Johannes Hevelius]].&lt;ref&gt;{{cite book
 | first=Johannis | last=Hevelius | year=1690
 | title=Firmamentum Sobiescianum, sive Uranographia
 | location=Gdansk }}&lt;/ref&gt;]]
വില്ല്യം ഹെർഷൽ ആകാശത്തെ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വിന്യാസത്തെ പറ്റി പഠനം നടത്തി. 600 വ്യത്യസ്ത ദിശകളിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹം നക്ഷത്രങ്ങളെ നിരീക്ഷിച്ചു. ആകാശത്തിന്റെ ഒരു കോണിലേക്ക് മാത്രം നക്ഷത്രങ്ങളുടെ സംഖ്യ ക്രമമായി കൂടുന്നുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം മനസ്സിലാക്കി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ ജോൺ ഹെർഷൽ ദക്ഷിണാർദ്ധഗോളത്തിൽ സമാന നിരീക്ഷണം നടത്തി അതേ നിഗമനത്തിൽ എത്തിച്ചേർന്നു. ദ്വിതനക്ഷത്രങ്ങളെപ്പറ്റിയും അദ്ദേഹം പ്രവചിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | last=Proctor | first=Richard A.
 | title=Are any of the nebulæ star-systems? | journal=Nature
 | year=1870 | pages=331–333
 | url=http://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/HistSciTech/HistSciTech-idx?type=div&amp;did=HISTSCITECH.0012.0052.0005&amp;isize=M
 | doi=10.1038/001331a0 | volume=1 }}&lt;/ref&gt; 

നക്ഷത്ര വർണ്ണരാജിയെപ്പറ്റി പഠിക്കുന്ന ശാസ്ത്രശാഖയ്ക്ക് വലിയ സംഭാവനകൾ നൽകിയത് ജോസഫ് വോൺ ഫ്രോണോഫർ, ഏഞ്ജലോ സാക്കി എന്നീ രണ്ട് ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാരാണ്. സൈറിസ് മുതലായ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വർണ്ണരാജി സൂര്യന്റേതുമായി താരതമ്യം ചെയ്തപ്പോൾ അവയിലെ ആഗിരണ രേഖകളുടെ(അന്തരീക്ഷം ചില പ്രത്യേക ഫ്രീക്വൻസികളെ ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതു കാരണം നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വർണ്ണരാജിയിലുള്ള ഇരുണ്ട രേഖകൾ) ശക്തിയും എണ്ണവും വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതു കണ്ടു.1865-ൽ സാക്കി വർണ്ണരാജിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ നക്ഷത്രങ്ങളെ പലവിധമായി തരം തിരിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web
 | last=MacDonnell
 | first=Joseph
 | url=http://www.faculty.fairfield.edu/jmac/sj/scientists/secchi.htm
 | title=Angelo Secchi, S.J. (1818–1878) the Father of Astrophysics
 | publisher=[[Fairfield University]]
 | accessdate=2006-10-02
 | archive-date=2011-07-21
 | archive-url=https://web.archive.org/web/20110721210124/http://www.faculty.fairfield.edu/jmac/sj/scientists/secchi.htm
 | url-status=dead
 }}&lt;/ref&gt; എന്നാൽ ആധുനിക രീതിയിലുള്ള വർഗ്ഗങ്ങളായി തരം തിരിക്കൽ നടത്തിയത് ആനി ജെ കാനോൺ ആണ്.
ഇരട്ടനക്ഷത്രങ്ങളെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിൽ ശാസ്ത്രലോകം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു തുടങ്ങിയത് 19 ആം നൂറ്റാണ്ടോടെയാണ്. 1834-ൽ ഫ്രെഡ്രിക് ബെസ്സെൽ സൈറസ് നക്ഷത്രത്തിന്റെ ചലനം സൂക്ഷ്മമായി നിരീക്ഷിച്ച് അതിന്റെ കാണപ്പെടാതിരുന്ന ഇരട്ടയെ കണ്ടെത്തി. എഡ്വാർഡ് പിക്കറിങ് 1899-ൽ 104 ദിവസം മിസാർ നക്ഷത്രത്തെ നിരീക്ഷിച്ച് ആദ്യത്തെ സ്പെക്ട്രൊസ്കോപ്പിക ബൈനറിയെ കണ്ടുപിടിച്ചു. പിന്നീട് വില്യം സ്ട്രൂവെ, എസ്.ഡബ്ള്യൂ ബർണാം എന്നീ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ പല ദ്വിതനക്ഷത്രങ്ങളെയും നിരീക്ഷിക്കുകയും അവയുടെ പിണ്ഡം വർത്തുള ചലനത്തെ ആധാരമാക്കി കണക്കുകൂട്ടുകയും ചെയ്തു. ദൂരദർശനിയിലൂടെയുള്ള നിരീക്ഷണത്തിലൂടെ ദ്വിതനക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥം നിർണയിക്കാനുള്ള സാങ്കേതികവിദ്യ 1827-ൽ ഫെലിക്സ് സാൽവേറിയാണ് മുന്നോട്ടുവച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite book
 | first=Robert G. | last=Aitken | title=The Binary Stars | page=66
 | publisher=Dover Publications Inc. | location=New York
 | year=1964
 | isbn=0486611027 }}&lt;/ref&gt;

ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വാനനിരീക്ഷണ മേഖലയിൽ പല പുതിയ കുതിച്ചുചാട്ടങ്ങളും ഉണ്ടായി. കാൾ ഷ്വാസ്ചൈൽഡ് എന്ന ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞൻ, നക്ഷത്രത്തിന്റെ നിറമനുസരിച്ച് അതിന്റെ താപനിലയിൽ വ്യത്യാസം ഉണ്ടാകാം എന്നു കണ്ടെത്തി. ഫോട്ടോഇലക്ട്രിക് ഫോട്ടോമീറ്റർ കണ്ടുപിടിച്ചതിനു ശേഷം പല തരംഗദൈർഘ്യ ഇടവേളകളിലെയും വളരെ കൃത്യമായ അളവുകൾ എടുക്കാൻ സാധിച്ചു. 1921-ൽ ആൽബർട്ട് എ മൈക്കിൾസൺ എന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞൻ ഹുക്കർ ദൂരദർശിനിയിലെ ഇൻഫറോമീറ്റർ ഉപയോഗിച്ച് ആദ്യമായി ഒരു നക്ഷത്രത്തിന്റെ ആരം കണക്കാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | author=Michelson, A. A.; Pease, F. G.
 | title=Measurement of the diameter of Alpha Orionis with the interferometer
 | journal=Astrophysical Journal | year=1921 | volume=53
 | pages=249–259
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1921ApJ....53..249M  | doi = 10.1086/142603
}}&lt;/ref&gt;


നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഭൗതികശാസ്ത്രത്തെ കുറിച്ചുള്ള ആധികാരിക പഠനങ്ങൾ കൂടുതലും നടന്നിട്ടുള്ളത് 20 ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യ ദശകങ്ങളിലാണ്. 1913-ൽ ഹേഴ്സ്പ്രങ്-റസ്സൽ ചിത്രങ്ങൾ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തതിനുശേഷം ഈ മേഖലയിൽ വൻ കുതിപ്പാണുണ്ടായത്. നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജനനത്തെപ്പറ്റിയും, പരിണാമത്തെപ്പറ്റിയും, അവയുടെ ഉൾഭാഗത്തെപ്പറ്റിയും വിശദീകരിക്കുന്ന അനേകം മാതൃകകൾ ഉണ്ടാക്കപ്പെട്ടു. നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വർണ്ണരാജി ക്വാണ്ടം ഭൗതികശാസ്ത്രത്തിലൂടെ വിശദീകരിക്കപ്പെട്ടു. ഈ കണ്ടെത്തലിന്റെ ഫലമായി നക്ഷത്രങ്ങളുടെ രാസഘടനയെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളിൽ കൂടുതൽ വെളിച്ചം വീണു.&lt;ref name=&quot;new cosmos&quot;&gt;{{cite book
 | author=Unsöld, Albrecht | title=The New Cosmos
 | publisher=Springer | location=New York
 | year=2001 | edition=5th | pages=180–185, 215–216
 | isbn=3540678778 }}&lt;/ref&gt;

സൂപ്പർനോവകൾ ഒഴികെയുള്ള ഒറ്റപ്പെട്ട നക്ഷത്രങ്ങളെ നമുക്കുചുറ്റുമുള്ള പ്രാദേശിക ഗാലക്സികളിലാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്. ഇവയിൽ കൂടുതലും ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ ദൃശ്യമായ ഭാഗങ്ങളിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. എന്നാൽ ചില നക്ഷത്രങ്ങൾ കന്നി താരസമൂഹത്തിലെ M100 ഗാലക്സിയിലാണുള്ളത്. &lt;ref&gt;e. g. {{cite journal
 | author=Battinelli, Paolo; Demers, Serge; Letarte, Bruno
 | title=Carbon Star Survey in the Local Group. V. The Outer Disk of M31
 | journal=The Astronomical Journal
 | year=2003 | volume=125 | issue=3 | pages=1298–1308
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2003AJ....125.1298B
 | accessdate=2007-02-04  | doi =  10.1086/346274
}}&lt;/ref&gt;ഇവ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 100 മില്ല്യൺ  പ്രകാശവർഷം അകലത്തിലാണുള്ളത്. പ്രാദേശിക സൂപ്പർക്ളസ്റ്ററുകളിൽ  താരസമൂഹങ്ങളെ കാണാൻ സാധിക്കും.&lt;ref&gt;{{cite news
 | title=Millennium Star Atlas marks the completion of ESA's Hipparcos Mission
 | publisher=ESA | date=1997-12-08
 | url=http://www.rssd.esa.int/index.php?project=HIPPARCOS&amp;page=esa_msa
 | accessdate=2007-08-05 }}&lt;/ref&gt;

ഇപ്പോൾ നിലവിലുള്ള തരം ദൂരദർശിനികൾ ഉപയോഗിച്ച് പ്രാദേശിക സൂപ്പർക്ളസ്റ്ററിലെ 100 മില്ല്യൺ പ്രകാശവർഷം അകലെയുള്ള തിളക്കം കുറഞ്ഞ നക്ഷത്രങ്ങൾ വരെ നിരീക്ഷിക്കാൻ സാധിക്കും.&lt;ref&gt;{{cite web
 | author=Villard, Ray; Freedman, Wendy L.
 | date=1994-10-26
 | url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1994/1994/49/text/
 | title=Hubble Space Telescope Measures Precise Distance to the Most Remote Galaxy Yet
 | publisher=Hubble Site
 | accessdate=2007-08-05
 | archive-date=2007-08-02
 | archive-url=https://web.archive.org/web/20070802083404/http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1994/1994/49/text/
 | url-status=dead
 }}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{cite news
 | title=Hubble Completes Eight-Year Effort to Measure Expanding Universe
 | publisher=Hubble Site
 | date=1999-05-25
 | url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1999/19/text/
 | accessdate=2007-08-02
 | archive-date=2016-12-19
 | archive-url=https://web.archive.org/web/20161219184540/http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1999/19/text/
 | url-status=dead
 }}&lt;/ref&gt;  എന്നാൽ പ്രാദേശിക സൂപ്പർക്ളസ്റ്ററിനു പുറത്തുള്ള ഗാലക്സികളിലെ ഒറ്റപ്പെട്ട നക്ഷത്രങ്ങളോ താരസമൂഹങ്ങളോ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല. ഇതിന് ഒരേയൊരു അപവാദം ഒരു ബില്ല്യൺ പ്രകാശവർഷം അകലെയുള്ള ഒരു വലിയ നക്ഷത്രസമൂഹത്തെ നിരീക്ഷിക്കാൻ പറ്റിയതും അതിന്റെ മങ്ങിയ ചിത്രം എടുക്കാൻ കഴിഞ്ഞതുമാണ്.&lt;ref&gt;{{cite news
 | title=UBC Prof., alumnus discover most distant star clusters: a billion light-years away.
 | publisher=UBC Public Affairs
 | date=2007-01-08
 | url=http://www.publicaffairs.ubc.ca/media/releases/2007/mr-07-001.html
 | accessdate=2007-08-02
 | archive-date=2013-07-27
 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130727073001/http://www.publicaffairs.ubc.ca/media/releases/2007/mr-07-001.html
 | url-status=dead
 }}&lt;/ref&gt;

== നാമകരണം ==
താരസമൂഹം എന്ന സങ്കൽപ്പം ബാബിലോണിയൻ കാലഘട്ടം മുതലേ ഉണ്ടായിരുന്നു. പ്രാചീന വാനനിരീക്ഷകർ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ സ്ഥാനങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കുകയും അവ പ്രത്യേക പാറ്റേണുകളായി കാണപ്പെടുന്നുണ്ടെന്നു മനസ്സിലാക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടാകുന്ന പാറ്റേണുകളെ പ്രകൃതിയിലെ സംഭവവികാസങ്ങളോടോ മിത്തുകളോടോ ബന്ധപ്പെടുത്തി നാമകരണം ചെയ്തിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;mythology&quot;&gt;{{cite web
 | last = Coleman | first = Leslie S
 | url = http://www.frostydrew.org/observatory/courses/myths/booklet.htm
 | title = Myths, Legends and Lore
 | publisher = Frosty Drew Observatory
 | accessdate = 2006-08-13 }}&lt;/ref&gt;  ഇത്തരത്തിൽ നാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ട പന്ത്രണ്ട്  താരസമൂഹങ്ങളാണ് ജ്യോതിഷത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം. തിളക്കം കൂടുതലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങൾക്കും അറബിക് അഥവാ ലത്തീൻ നാമങ്ങൾ നൽകിയിരുന്നു.പല താരസമൂഹങ്ങളെപ്പറ്റിയും സൂര്യനെപ്പറ്റിയും പലതരം മിത്തുകൾ പ്രചരിച്ചിരുന്നു. പുരാതന ഗ്രീക്കുകാർ ചില ആകാശഗോളങ്ങൾ നക്ഷത്രങ്ങളല്ല എന്നു മനസ്സിലാക്കുകയും അവയ്ക്ക് 'ഗ്രഹം' എന്ന് പേർ നൽകുകയും ചെയ്തു. ഗ്രീക്ക് മിത്തുകളിലെ പ്രമുഖ ദേവതകളെ ഉദ്ധരിച്ച് ഗ്രഹങ്ങൾക്ക് മെർക്കുറി (ബുധൻ), വീനസ് (ശുക്രൻ), മാർസ് (ചൊവ്വ), ജൂപ്പിറ്റർ (വ്യാഴം), സാറ്റേൺ (ശനി) എന്നീ പേരുകൾ നൽകി. (യുറാനസ്, നെപ്റ്റ്യൂൺ എന്നിവ ഗ്രീക്ക്-റോമൻ ദേവതകളാണെങ്കിലും അവയ്ക്ക് പേരുകൾ നൽകിയത് ആധുനിക ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞരാണ്. ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ പ്രകാശമാനത കുറവായതുകൊണ്ട് പുരാതന വാനനിരീക്ഷകർ ഇവയെ നിരീക്ഷിച്ചിരുന്നില്ല).

താരസമൂഹത്തിന്റെ പേര് കൂടെ ഉപയോഗിച്ച് അവയുടെ ആകാശത്തിലെ സ്ഥാനം വ്യക്തമാക്കപ്പെടും വിധമുള്ള പേരുകളാണ് ആധുനിക ശാസ്ത്രജ്ഞർ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് നൽകിയത്. ജെർമൻ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ജൊഹാൻ ബേയർ നക്ഷത്ര ഭൂപടങ്ങളുടെ ഒരു ശ്രേണി തന്നെ നിർമ്മിച്ചു. ഓരോ താരസമൂഹത്തിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കും ഗ്രീക്ക് അക്ഷരങ്ങൾ നാമമായി നൽകി.ഇതിനുശേഷം നക്ഷത്രത്തിന്റെ വലത്തോട്ടുള്ള കയറ്റം ആധാരമാക്കി സംഖ്യയിടുന്ന രീതി ജോൺ ഫ്ലാംസ്റ്റീഡ് കണ്ടുപിടിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.iau.org/public_press/themes/naming/ | title = Naming Astronomical Objects | publisher = [[International Astronomical Union]] (IAU) | accessdate = 2009-01-30 | archive-date = 2009-09-22 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090922205638/http://www.iau.org/public_press/themes/naming/ | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://seds.org/~spider/spider/Misc/naming.html | title = Naming Stars | publisher = [[Students for the Exploration and Development of Space]] (SEDS) | accessdate = 2009-01-30 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20021014150732/http://seds.org/~spider/spider/Misc/naming.html | archivedate = 2002-10-14 | url-status = live }}&lt;/ref&gt;
''ഹിസ്റ്റോറിയ സെലെസ്റ്റിസ് ബ്രിട്ടാണിക്ക'' (1712ലെ ലക്കം)എന്ന പുസ്തകത്തിലാണ് ഫ്ലാംസ്റ്റീഡ് ഈ ആശയം മുന്നോട്ട് വച്ചത്. ഈ സംഖ്യാരീതി ഫ്ലാംസ്റ്റീഡ് നംബറിങ് എന്ന പേരിൽ പിൽക്കാലത്ത് അറിയപ്പെട്ടു.
ബഹിരാകാശ നിയമം പ്രകാരം ആകാശഗോളങ്ങളെ നാമകരണം ചെയ്യാനുള്ള അധികാരം അന്താരാഷ്ട്ര ജ്യോതിശാസ്ത്ര യൂണിയനിൽ (IAU) നിക്ഷിപ്തമാണ്. എന്നാലും പല സ്വകാര്യ കമ്പനികളും പുതിയതായി കണ്ടുപിടിച്ച നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പേരുകൾ വിൽക്കാൻ രംഗത്തിറങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. ഇത് നിയന്ത്രിതമല്ലാത്ത വാണിജ്യ സംരംഭം ആണെന്നാണ് ബ്രിട്ടീഷ് ഗ്രന്ഥശാല ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.

ഐ.എ.യു ഇത്തരം സ്വകാര്യ കമ്പനികളെയും, അവർ നൽകുന്ന പേരുകളെയും അംഗീകരിക്കുന്നില്ല. ഇത്തരം നക്ഷത്രങ്ങളെ നാമകരണം ചെയ്യുന്ന ഒരു സംരംഭം ആണ് അന്താരാഷ്ട്ര നക്ഷത്ര റെജിസ്ട്രി. 1980കളിൽ  താരനാമകരണത്തിനുള്ള ഔദ്യോഗിക സംഘടന തങ്ങൾ ആണെന്ന് വരുത്തിത്തീർക്കാൻ ഇവർ നടത്തിയ ശ്രമം വിവാദമായിരുന്നു. ന്യൂയോർക്കിലെ ഉപഭോക്തൃ ക്ഷേമ കോടതി, അറിവോടുകൂടിയുള്ള ചതിക്ക് ഈ സംരംഭത്തിനെതിരെ അന്യായം ഫയൽ ചെയ്യുകയുണ്ടായി.

== അളവുകളും അളവുകോലുകളും ==
താരങ്ങളുടെ പല ഭൗദ്ധിക ഗുണങ്ങളും എസ്.ഐ. യൂണിറ്റുകളിലാണ് സാധാരണഗതിയിൽ അളക്കാറ്. എന്നാൽ സി.ജി.എസ്. യൂണിറ്റുകളും (ഉദാ: പ്രകാശമാനത - എർഗ് പ്രതി സെക്കന്റ്) ഉപയോഗത്തിലുണ്ട്. പിണ്ഡം, പ്രകാശമാനത, ആരം എന്നിവ സോളാർ യൂണിറ്റുകളിലും അളക്കാറുണ്ട്.
:{|
|സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം :
|&lt;math&gt;\begin{smallmatrix}M_\odot = 1.9891 \times 10^{30}\end{smallmatrix}&lt;/math&gt;&amp;nbsp;[[kilogram|kg]]&lt;ref name=&quot;constants&quot;&gt;{{cite journal | author = Sackmann, I.-J.; Boothroyd, A. I. | title=Our Sun. V. A Bright Young Sun Consistent with Helioseismology and Warm Temperatures on Ancient Earth and Mars | journal=The Astrophysical Journal | year=2003 | volume=583 | issue=2 | pages=1024–1039 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2003ApJ...583.1024S | doi=10.1086/345408 }}&lt;/ref&gt;
|-
|സൂര്യന്റെ പ്രകാശമാനത :
|&lt;math&gt;\begin{smallmatrix}L_\odot = 3.827 \times 10^{26}\end{smallmatrix}&lt;/math&gt;&amp;nbsp;[[watt]]s&lt;ref name=&quot;constants&quot; /&gt;
|-
|സൂര്യന്റെ ആരം : 
|&lt;math&gt;\begin{smallmatrix}R_\odot = 6.960 \times 10^{8}\end{smallmatrix}&lt;/math&gt; [[Metre|m]]&lt;ref&gt;{{cite journal
 | author= Tripathy, S. C.; Antia, H. M.
 | title=Influence of surface layers on the seismic estimate of the solar radius
 | journal=Solar Physics | year=1999
 | volume=186 | issue=1/2 | pages=1–11
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1999SoPh..186....1T  | doi = 10.1023/A:1005116830445
}}&lt;/ref&gt;
|}

ഭീമൻ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ആരം, ദ്വിത നക്ഷത്രങ്ങളുടെ അർധദീർഘാക്ഷം( semi-major axis)  പോലുള്ള വലിയ ദൂരങ്ങൾ ജ്യോതിശാസ്ത്ര യൂണിറ്റുകളിൽ ആണ് അളക്കാറ്. ജ്യോതിശാസ്ത്ര യൂണിറ്റ് എന്നാൽ സൂര്യനും ഭൂമിയും തമ്മിലുള്ള ശരാശരി ദൂരമാണ്.(150 മില്ല്യൺ കിലോമീറ്റർ അഥവാ 93 മില്ല്യൺ മൈലുകൾ)

== ജനനവും പരിണാമവും ==
നക്ഷത്രങ്ങൾ അതിസാന്ദ്രമായ അന്തർനക്ഷത്ര മാധ്യമത്തിലാണ്( interstellar medium ) ജനിക്കുന്നത്. പക്ഷെ ഇവിടുത്തെ സാന്ദ്രത വാക്വം ചേമ്പറിനേക്കാൾ കുറവാണ് താനും. ഇത്തരം പ്രവിശ്യകളെ തന്മാത്രാമേഘങ്ങൾ (molecular clouds) എന്നാണ് വിളിക്കുക. ഇത്തരം തന്മാത്രാമേഘങ്ങളുടെ രാസഘടന ഇപ്രകാരമാണ് - ഭൂരിഭാഗം ഹൈഡ്രജൻ, 23-28% ഹീലിയം, കുറഞ്ഞ അളവിൽ ഘനമൂലകങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ.നക്ഷത്രം ജനിക്കുന്ന ഇത്തരം പ്രവിശ്യകൾക്ക് ഒരു ഉദാഹരണമാണ് ഓറിയോൺ നീഹാരിക.&lt;ref&gt;
{{cite journal
 | last=Woodward | first=P. R.
 | title=Theoretical models of star formation
 | journal=Annual review of astronomy and astrophysics
 | year=1978 | volume=16 | pages=555–584  | doi = 10.1146/annurev.aa.16.090178.003011
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1978ARA&amp;A..16..555W
}}&lt;/ref&gt; ഭീമൻ നക്ഷത്രങ്ങൾ തന്മാത്രാമേഘപടലത്തിൽ നിന്നാണ് ഉണ്ടാവുന്നത് എന്നതുകൊണ്ടുതന്നെ അവ മേഘപടലത്തെ പ്രകാശപൂരിതമാക്കുന്നു. ഇവ ഹൈഡ്രജനെ അയോണീകരിക്കുന്നു. ഇപ്രകാരം H II ഉണ്ടാവുന്നു.

നക്ഷത്രാന്തരീയ ഇടം‍ (Interstellar space) മേഘപടലങ്ങൾ സാവധാനം കൂടിച്ചേർന്ന് നീഹാരികകൾ(നെബുലകൾ) രൂപം പ്രാപിക്കുന്നു. നീഹാരികകൾക്ക് ലക്ഷം കോടി കിലോമീറ്ററുകൾ വ്യാസമുണ്ടാകും. നീഹാരികകളുടെ ആന്തരഗുരുത്വാകർഷണം മൂലം അവ കറങ്ങിത്തുടങ്ങുന്നു. തത്ഫലമായി ഹൈഡ്രജൻ കണങ്ങൾ പലഭാഗങ്ങളിലായി ഉരുണ്ടുകൂടുന്നു. ഇത്തരം വൻ വാതകപിണ്ഡങ്ങൾ സ്വയം കറങ്ങുന്നതോടൊപ്പം സങ്കോചിച്ചുകൊണ്ടുമിരിക്കും. ഹൈഡ്രജൻ ആറ്റങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ദൂരം കുറയും തോറും അവതമ്മിലുള്ള ആകർഷണബലം വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കും. അതിനനുസരിച്ച് മർദ്ദവും, ഊഷ്മാവും, സാന്ദ്രതയും വർദ്ധിക്കും ഊഷ്മാവ് ഒന്നരക്കോടി കെൽ‌വിൻ എന്ന പരിധി കടക്കുമ്പോൾ ഹൈഡ്രജൻ അണുസംയോജനം(Nuclear fusion) എന്ന പ്രക്രിയക്ക് തുടക്കമാവും. 

നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിനു നക്ഷത്രകദംബങ്ങൾ എന്നു വിളിക്കുന്നു. മഹാവിസ്ഫോടനത്തിനു ശേഷം 5 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷമാണ് നക്ഷത്രങ്ങൾ ആദ്യം രൂപം കൊണ്ടത്. പിന്നീട് 200 കോടി യോളം വർഷങ്ങൾ കൂടി കഴിഞ്ഞാണ് ആദ്യ ഗാലക്സികൾ ഉണ്ടായത്.

=== പ്രാകൃതതാരം (Protostar) ===
[[പ്രമാണം:Witness the Birth of a Star.jpg|thumb|right|300px|Artist's conception of the birth of a star within a dense [[molecular cloud]]. ''NASA image'']]

തന്മാത്രാ മേഘങ്ങളിൽ ഗുരുത്വാകർഷണ അസന്തുലിതാവസ്ഥ ഉണ്ടാവുമ്പോൾ നക്ഷത്രം ജനിക്കുകയായി. ഈ അസന്തുലിതാവസ്ഥയ്ക്കുള്ള പ്രധാന കാരണം സൂപ്പർനോവകളിൽ നിന്നുള്ള ഷോക്ക് തരംഗങ്ങളോ (ഭീമൻ താരസ്ഫോടനം) ഗാലക്സികൾ തമ്മിലുള്ള കൂട്ടിമുട്ടലോ (സ്റ്റാർബേസ്റ്റ് ഗാലക്സിയിൽ സംഭവിച്ച പോലെ) ആണ്.സാന്ദ്രത കൂടി, ജീൻസ് അസന്തുലിതാവസ്ഥയിൽ എത്തിച്ചേരാനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിച്ചാൽ അവ സ്വന്തം ഗുരുത്വാകർഷണം മൂലംചുരുങ്ങാൻ തുടങ്ങുന്നു.ഈ മേഘപടലം ചുരുങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വേളയിൽ പൊടിപടലങ്ങളും വാതകങ്ങളും ചേർന്ന് ബോക് ഗോളങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു. ഈ ഗോളങ്ങൾ ചുരുങ്ങുമ്പോൾ സാന്ദ്രത കൂടുകയും അവയിലെ ഗുരുത്വാകർഷണ ഊർജ്ജം താപോർജ്ജമായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite book
 | first=Michael David | last=Smith | year=2004
 | title=The Origin of Stars | url=https://archive.org/details/originstars00smit | publisher=Imperial College Press
 | isbn=1860945015 | pages=[https://archive.org/details/originstars00smit/page/n70 57]–68 }}&lt;/ref&gt; ഇപ്രകാരം താപനില ഉയരുന്നു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടായ പ്രാകൃതതാര മേഘപടലം പതിയെ സന്തുലിതാവസ്ഥയിൽ എത്തിച്ചേരുന്നു. പ്രാകൃതതാരമാണ് ഈ മേഘപടലത്തിന്റെ ഉൾഭാഗത്തുണ്ടാവുക.&lt;ref&gt;{{cite web
 | last = Seligman
 | first = Courtney
 | url = http://courtneyseligman.com/text/stars/starevol2.htm
 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20080623190408/http://courtneyseligman.com/text/stars/starevol2.htm
 | archivedate = 2008-06-23
 | title = Slow Contraction of Protostellar Cloud
 | work = Self-published
 | accessdate = 2006-09-05
 | url-status = live
 }}&lt;/ref&gt; 

പ്രീ മെയിൻ ശ്രേണിയിൽപ്പെട്ട നക്ഷത്രങ്ങൾക്കു ചുറ്റും പലപ്പോഴും ഒരു പ്രാകൃതഗ്രഹ( protoplanetary disk) ഡിസ്കും ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഫലമായി ഉണ്ടാകുന്ന ഈ ചുരുങ്ങൽ ഏതാണ്ട് 10-15 മില്ല്യൺ വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കും. 
2 സോളാർ പിണ്ഡത്തിലും കുറവു ഭാരമുള്ള ആദ്യതാരങ്ങളെ ടി. ടൗറി( T Tauri ) നക്ഷത്രങ്ങൾ എന്നു വിളിക്കുന്നു. 2 സോളാർ പിണ്ഡത്തെക്കാൾ ഭാരമുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളെ ഹെർബിഗ് Ae/Be നക്ഷത്രങ്ങൾ (Herbig Ae/Be stars) എന്നു വിളിക്കുന്നു. ഈ പുതു നക്ഷത്രങ്ങൾ അവയുടെ ഭ്രമണാക്ഷത്തിന് സമാന്തരമായി വാതക ജെറ്റുകൾ പുറത്തുവിടുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite conference
 | author=Bally, J.; Morse, J.; Reipurth, B. | year = 1996
 | title=The Birth of Stars: Herbig-Haro Jets, Accretion and Proto-Planetary Disks
 | booktitle = Science with the Hubble Space Telescope - II. Proceedings of a workshop held in Paris, France, December 4–8, 1995
 | editor = Piero Benvenuti, F.D. Macchetto, and Ethan J. Schreier
 | publisher = Space Telescope Science Institute | page = 491
 | url =http://adsabs.harvard.edu/abs/1996swhs.conf..491B
 | accessdate =2006-07-14
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=smith04&gt;{{cite book
 | first=Michael David | last=Smith
 | title=The origin of stars | url=https://archive.org/details/originstars00smit | page=[https://archive.org/details/originstars00smit/page/n189 176] | year=2004
 | isbn=1860945015
 | publisher=Imperial College Press
 | unused_data=publisherImperial College Press
}}&lt;/ref&gt; 

ഇതു മൂലം അവയുടെ വർത്തുള ആക്കം (angular momentum) കുറഞ്ഞേക്കാം. തൽഫലം ചെറിയ തുരുത്തുകളായ നീഹാരികകണങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നു. ഇവയെ ഹെർബിഗ്-ഹാരോ വസ്തുക്കൾ (Herbig-Haro objects) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. വാതകജെറ്റുകളോടൊപ്പം അടുത്തുള്ള ഭീമൻ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വികിരണങ്ങളും പ്രാകൃതനക്ഷത്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള മേഘപടലത്തെ നീക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news
 | first=Tom | last=Megeath | date=May 11, 2010
 | title=Herschel finds a hole in space
 | url=http://www.esa.int/esaCP/SEMFEAKPO8G_index_0.html
 | publisher=ESA | accessdate=2010-05-17 }}&lt;/ref&gt;

=== പ്രധാന ശ്രേണി ===
നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജീവിതകാലത്തിന്റെ 90 ശതമാനത്തോളവും ഉയർന്ന താപനിലയിലും മർദ്ദത്തിലും ഹൈഡ്രജൻ അണുകേന്ദ്രങ്ങൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ഹീലിയം അണുകേന്ദ്രം ഉണ്ടാകുന്നു. നക്ഷത്രത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തിലാണ് ഈ പ്രതിപ്രവർത്തനം നടക്കുന്നത്. ഇത്തരം നക്ഷത്രങ്ങൾ പ്രധാന ശ്രേണിയിൽ പെട്ടവയാണെന്നു പറയപ്പെടുന്നു.പ്രധാനശ്രേണി നക്ഷത്രങ്ങളെ കുള്ളൻ നക്ഷത്രങ്ങൾ എന്നു വിളിക്കുന്നു. പൂജ്യം പ്രധാന ശ്രേണിയിൽ നിന്നും നക്ഷത്രത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തിലുള്ള ഹീലിയത്തിന്റെ അനുപാതം കൂടി വരുന്നു. അണുസംയോജനം മൂലം താപനിലയും പ്രകാശമാനവും കൂടുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, സൂര്യന്റെ പ്രകാശമാനത കഴിഞ്ഞ 4.6 ബില്ല്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ 40% വർദ്ധിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | author= Mengel, J. G.; Demarque, P.; Sweigart, A. V.; Gross, P. G.
 | title=Stellar evolution from the zero-age main sequence
 | journal=Astrophysical Journal Supplement Series
 | year=1979 | volume=40 | pages=733–791
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1979ApJS...40..733M  | doi = 10.1086/190603
}}&lt;/ref&gt;

എല്ലാ നക്ഷത്രവും പദാർഥങ്ങളുടെ തുടർച്ചയായ പ്രവാഹം പുറത്തേക്കു വമിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിനെ സ്റ്റെല്ലാർ പ്രവാഹം എന്നു പറയുന്നു. ഇത്തരത്തിൽ വരുന്ന ദ്രവ്യനഷ്ടം വളരെ ചെറുതാണ്. സൂര്യൻ പ്രതിവർഷം 10-14 സോളാർ പിണ്ഡം അഥവാ അതിന്റെ ആയുഷ്കാലത്തിൽ ആകെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 0.01 ശതമാനം ഇത്തരത്തിൽ നഷ്ടപ്പെടുത്തുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | author=Wood, B. E.; Müller, H.-R.; Zank, G. P.; Linsky, J. L.
 | title=Measured Mass-Loss Rates of Solar-like Stars as a Function of Age and Activity
 | journal=The Astrophysical Journal
 | year=2002
 | volume=574
 | issue=1
 | pages=412–425
 | url=http://www.journals.uchicago.edu/doi/full/10.1086/340797
 | doi=10.1086/340797
 }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; എന്നാൽ വളരെ വലിയ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ പ്രതിവർഷം 10-7 മുതൽ 10-5 സോളാർ പിണ്ഡം ദ്രവ്യനഷ്ടം ഉണ്ടാവുന്നു. ദ്രവ്യനഷ്ടം നക്ഷത്രത്തിന്റെ പരിണാമത്തെ സാരമായി ബാധിക്കുന്നു. 50 സോളാർ മാസിൽ തുടങ്ങുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ പ്രധാന ശ്രേണിയിൽ തുടരുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ അതിന്റെ പിണ്ഡത്തിന്റെ പകുതിയും നഷ്ടപ്പെടുത്തുന്നു.
[[പ്രമാണം:H-R diagram -edited-3.gif|left|thumb|360px|An example of a [[Hertzsprung–Russell diagram]] for a set of stars that includes the Sun (center).]]
നക്ഷത്രം എത്ര കാലം പ്രധാന ശ്രേണിയിൽ തുടരും എന്നത് അതിലടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ഇന്ധനത്തിന്റെ അളവിനെയും, ഇന്ധനം ഉപയോഗിച്ചു തീരുന്നതിന്റെ പ്രവേഗവും അനുസരിച്ചിരിക്കും. അതായത്, നക്ഷത്രത്തിന്റെ പിണ്ഡവും പ്രകാശമാനതയുമാണ് പ്രധാന ശ്രേണിയിൽ അതു തുടരുന്ന കാലഘട്ടത്തെ നിശ്ചയിക്കുന്നതെന്നർഥം.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | author= Mengel, J. G.; Demarque, P.; Sweigart, A. V.; Gross, P. G.
 | title=Stellar evolution from the zero-age main sequence
 | journal=Astrophysical Journal Supplement Series
 | year=1979 | volume=40 | pages=733–791
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1979ApJS...40..733M  | doi = 10.1086/190603
}}&lt;/ref&gt; സൂര്യന്റെ ഈ കാലഘട്ടം ഏതാണ്ട് 1010 വർഷങ്ങൾ ആണ്.വലിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ പെട്ടെന്ന് ഇന്ധനം കത്തിച്ചു തീർക്കുന്നതുകൊണ്ട് അല്പായുസ്സുകളാണ്. ചുവന്ന കുള്ളൻ എന്നു പേരുള്ള ചെറിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ വളരെ പതിയെ മാത്രമേ ഇന്ധനം ഉപയോഗിച്ചു തീർക്കൂ. അതിനാൽ അവയ്ക്ക് 10-100 ബില്ല്യൺ വർഷങ്ങൾ ആയുസ്സുണ്ടാകും.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | last=de Loore | first=C.
 | coauthors=de Greve, J. P.; Lamers, H. J. G. L. M.
 | title=Evolution of massive stars with mass loss by stellar wind
 | journal=Astronomy and Astrophysics | year=1977 | volume=61
 | issue=2 | pages=251–259
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1977A&amp;A....61..251D }}&lt;/ref&gt; എന്നാൽ, ബ്രഹ്മാണ്ഡത്തിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ പ്രായം 13.7 ബില്ല്യൺ വർഷങ്ങൾ മാത്രമാണ്.അതുകൊണ്ട് ഒറ്റ ചുവന്ന കുള്ളൻ പോലും എരിഞ്ഞു തീർന്നിട്ടില്ലെന്ന നിഗമനത്തിൽ ശാസ്ത്രലോകം എത്തിച്ചേർന്നിരിക്കുന്നു. നക്ഷത്രപരിണാമത്തിൽ പിണ്ഡം മാത്രമല്ല പ്രധാന പങ്കു വഹിക്കുന്നത്. ഹീലിയത്തെക്കാൾ ഭാരക്കൂടുതലുള്ള മൂലകങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം പരിണാമഗതിയെ ബാധിച്ചേക്കാം.&lt;ref&gt;{{cite web
 | url = http://www.nmm.ac.uk/server/show/conWebDoc.727
 | title = The evolution of stars between 50 and 100 times the mass of the Sun
 | publisher = Royal Greenwich Observatory
 | accessdate = 2006-09-07
 | archive-date = 2007-09-30
 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070930015551/http://www.nmm.ac.uk/server/show/conWebDoc.727
 | url-status = dead
 }}&lt;/ref&gt;


ജ്യോതിശാസ്ത്രത്തിൽ ഹീലിയത്തെക്കാൾ ഭാരക്കൂടുതലുള്ള മൂലകങ്ങളെയെല്ലാം ലോഹങ്ങൾ എന്നു വിളിക്കുന്നു.അവയുടെ രാസസാന്ദ്രതയെ മെറ്റാലിസിറ്റി എന്നു വിളിക്കുന്നു. നക്ഷത്രം കത്തിത്തീരാൻ എടുക്കുന്ന സമയം, കാന്തികവലയം,&lt;ref&gt;{{cite journal
 | author=Pizzolato, N.; Ventura, P.; D'Antona, F.; Maggio, A.; Micela, G.; Sciortino, S.
 | title=Subphotospheric convection and magnetic activity dependence on metallicity and age: Models and tests
 | journal=Astronomy &amp; Astrophysics
 | year=2001 | volume=373 | pages=597–607
 | url=http://www.edpsciences.org/articles/aa/abs/2001/26/aah2701/aah2701.html
 | doi=10.1051/0004-6361:20010626 }}&lt;/ref&gt; സ്റ്റെല്ലാർ പ്രവാഹത്തിന്റെ തീക്ഷ്ണത എന്നിവ മെറ്റാലിസിറ്റിയെ ആശ്രയിച്ച് വ്യത്യാസപ്പെടുന്ന ഘടകങ്ങളാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web
 | date = 2004-06-18
 | url = http://www.star.ucl.ac.uk/groups/hotstar/research_massloss.html
 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20041122143115/http://www.star.ucl.ac.uk/groups/hotstar/research_massloss.html
 | archivedate = 2004-11-22
 | title = Mass loss and Evolution
 | publisher = UCL Astrophysics Group
 | accessdate = 2006-08-26
 | url-status = dead
 }}&lt;/ref&gt;  പോപുലേഷൻ 1 ഗണത്തിൽ പെടുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് പോപ്പുലേഷൻ 2 ഗണത്തിൽ പെടുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളെക്കാൾ മെറ്റാലിസിറ്റി കൂടുതലായിരിക്കും.

=== പ്രധാനശ്രേണിക്ക് ശേഷം ===
0.4 സോളാർ മാസെങ്കിലും പിണ്ഡമുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കേന്ദ്രത്തിലെ ഹൈഡ്രജൻ തീരുമ്പോൾ അവയുടെ പുറത്തുള്ള പാളികൾ തണുക്കൂകയും നക്ഷത്രം ഒരു ചുവന്ന ഭീമനായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 5 ബില്ല്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ സൂര്യൻ ഒരു ചുവന്ന ഭീമനാകുമ്പോൾ അതിന്റെ ആരം വല്ലാതെ കൂടുകയും ഏകദേശം 1 ജ്യോതിശാസ്ത്ര യൂണിറ്റാകുകയും (150 മില്ല്യൺ കി.മീ.) ചെയ്യുന്നു. ഇത് സൂര്യന്റെ നിലവിലുള്ള ആരത്തിന്റെ ഏതാണ്ട് 250 ഇരട്ടിയാണ്. ചുവന്ന ഭീമനാകുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ഇപ്പോഴുള്ള പിണ്ഡത്തിന്റെ 30 ശതമാനത്തോളം നഷ്ടപ്പെടും.&lt;ref name=&quot;sun_future&quot;&gt;{{cite journal | author=Sackmann, I. J.; Boothroyd, A. I.; Kraemer, K. E. | title=Our Sun. III. Present and Future | page=457 | journal=Astrophysical Journal | year=1993 | volume=418 | url=http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?bibcode=1993ApJ...418..457S | doi = 10.1086/173407}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;sun_future_schroder&quot;&gt;{{cite journal | first=K.-P. | last=Schröder | coauthors=Smith, Robert Connon | year=2008 | title=Distant future of the Sun and Earth revisited |
doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society  | volume = 386
 | page = 155
}} See also {{cite news
 | url=http://space.newscientist.com/article/dn13369-hope-dims-that-earth-will-survive-suns-death.html?feedId=online-news_rss20
 | title=Hope dims that Earth will survive Sun's death
 | date=2008-02-22
 | work=NewScientist.com news service
 | first=Jason
 | last=Palmer
 | accessdate=2008-03-24
 | archive-date=2008-03-17
 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080317001540/http://space.newscientist.com/article/dn13369-hope-dims-that-earth-will-survive-suns-death.html?feedId=online-news_rss20
 | url-status=dead
 }}&lt;/ref&gt;

2.25 സോളാർ മാസുള്ള ചുവന്ന ഭീമന്റെ കേന്ദ്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിന്റെ പാളിയിൽ കൂടി അണുസംയോജനം നടക്കുന്നു. കാലക്രമേണ അകക്കാമ്പ്  ചുരുങ്ങുകയും ഹീലിയം ഫ്യൂഷൻ നടക്കാൻ കെൽപ്പുള്ളതാകുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref name=&quot;hinshaw&quot;&gt;{{cite web
 | last = Hinshaw | first = Gary | date = 2006-08-23
 | url = http://map.gsfc.nasa.gov/m_uni/uni_101stars.html
 | title = The Life and Death of Stars
 | publisher = NASA WMAP Mission | accessdate = 2006-09-01 }}&lt;/ref&gt; പിന്നീട് നക്ഷത്രത്തിന്റെ ആരം വളരെ കുറയുകയും അതിന്റെ പ്രതല താപനില വളരെയധികം കൂടുകയും ചെയ്യുന്നു. വലിയ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ കേന്ദ്രഭാഗം ഹൈഡ്രജൻ അണുസംയോജനവും ചുറ്റുപാടും ഹീലിയം അണുസംയോജനവും ആണ് നടക്കുന്നത്.&lt;ref name=&quot;hinshaw&quot;/&gt;  കേന്ദ്രഭാഗത്തെ ഹീലിയം കത്തിത്തീർന്നാൽ പിന്നീട് അണുസം യോജനം നടക്കുക കാർബൺ ഓക്സിജൻ ഷെല്ലിലാണ്. പിന്നീടുള്ള പരിണാമം ചുവന്ന കുള്ളന്റേതുപോലെയാണ്, പക്ഷെ കൂടിയ പ്രതല താപനിലയിലായിരിക്കും എന്നു മാത്രം.

=== ഭീമൻ നക്ഷത്രങ്ങൾ ===
ഹീലിയം കത്തുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ 9 സോളാർ മാസിൽ അധികം പിണ്ഡമുള്ള നക്ഷത്രങ്ങൾ ചുവന്ന ഭീമൻ കുള്ളന്മാരായി (red supergiants) മാറുന്നു.ഹീലിയം ഇന്ധനം തീർന്നാൽ മറ്റ് ഘനമൂലകങ്ങൾ അണുസംയോജനത്തിലേർപ്പെടുന്നു. കാർബൺ അണുസം യോജനത്തിന് അനുയോജ്യമാവുന്നതു വരെ നക്ഷത്രകേന്ദ്രത്തിന്റെ താപനിലയും മർദ്ദവും കൂടുന്നു. ഈ പ്രക്രിയ തുടരുകയും, പിന്നീട് നിയോൺ, ഓക്സിജൻ, സിലിക്കൺ എന്നീ മൂലകങ്ങളും ഇന്ധനമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.nmm.ac.uk/server/show/conWebDoc.299/ | title = What is a star? | publisher = Royal Greenwich Observatory | accessdate = 2006-09-07 | archive-date = 2007-09-30 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070930035229/http://www.nmm.ac.uk/server/show/conWebDoc.299 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;


അങ്ങനെ പല പാളികളായി പല ഇന്ധനങ്ങളും എരിഞ്ഞുതീരുന്നു. ഓരോ ഷെല്ലിലും ഓരോ മൂലകമായിരിക്കും ഉണ്ടാകുക. ഏറ്റവും പുറത്തെ ഷെല്ലിൽ ഹൈഡ്രജനും അതിനു തൊട്ട് മുൻപത്തേതിൽ ഹീലിയവും, അതിനു കീഴെ മറ്റെല്ലാ മൂലകങ്ങളും പാളികളായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.   
അവസാനത്തെ പ്രക്രിയ ഇരുമ്പ് ഉല്പാദനമാണ്. മറ്റേത് ഘനമൂലകങ്ങളെക്കാലും ഇരുമ്പ് അണുകേന്ദ്രത്തിൽ അണു ആകർഷണബലം (nuclear force of attraction)വളരെ കൂടുതലാകയാൽ ഇരുമ്പിന്റെ അണുസം യോജനം ഊർജ്ജം പുറം തള്ളുന്നതിനു പകരം ഊർജ്ജം വലിച്ചെടുക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്.&lt;ref name=&quot;hinshaw&quot; /&gt; 
[[പ്രമാണം:Betelgeuse star (Hubble).jpg|right|thumb|[[Betelgeuse]] is a red supergiant star approaching the end of its life cycle]]
ഭാരം കുറഞ്ഞ അണുകേന്ദ്രങ്ങളെക്കാളും ആകർഷണബലം കൂടുതലുള്ളതുകൊണ്ട് അവയിൽ നിന്നും വിഘടനം വഴി ഊർജ്ജം പുറംതള്ളുന്നതും സാധ്യമല്ല. പ്രായം കൂടിയ, ഭീമാകാരങ്ങളായ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ ഇരുമ്പ് അലസമായി വന്നടിയുന്നു. ഇത്തരം നക്ഷത്രങ്ങളിൽ ഘനം കൂടിയ മൂലകങ്ങൾ പ്രതലത്തിലെത്തുകയും, വൂൾഫ്- റയറ്റ് നക്ഷത്രങ്ങൾ ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത്തരം നക്ഷത്രങ്ങളിൽ സാന്ദ്രമായ സ്റ്റെല്ലാർ പ്രവാഹം ഉണ്ടാകുകയും, തൽഫലമായി അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ പുറം പാളി അടർന്നു പോകുകയും ചെയ്യുന്നു.

==== ചുവപ്പുഭീമൻ ====
നക്ഷത്ര കാമ്പിലെ ഹൈഡ്രജൻ തീരുമ്പോൾ ഹീലിയം കാമ്പ് സങ്കോചിക്കുകയും അതേസമയം പുറമേയുള്ള ഹൈഡ്രജൻ ഭാഗം വികസിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നക്ഷത്രത്തിന്റെ വലിപ്പം അമ്പത് ഇരട്ടിയോളം വർദ്ധിക്കും. പുറത്തുവിടുന്ന ഊർജ്ജത്തിന്റെ അളവുകുറയുകയും ചെയ്യുന്നു. ചുവന്ന പ്രകാശമാവും ഉണ്ടാവുക. ഈ അവസ്ഥയെ ചുവപ്പുഭീമൻ(Red Giant) എന്നു വിളിക്കുന്നു.

=== അവസാനം ===
പരിണമിച്ച ശരാശരി ഭാരമുള്ള നക്ഷത്രത്തിന്റെ പുറംപാളികൾ അടർന്നുവീഴുന്നു. ഇവ പ്ളാനറ്ററി നെബുലകളായി മാറുന്നു. 

==== ചന്ദ്രശേഖർസീമയിലും കുറവുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളിൽ ====
പുറംപാളി അടർന്നു വീണതിനു ശേഷം നക്ഷത്രത്തിന്റെ പിണ്ഡം 1.4 സോളാർ മാസിലും താഴെയാണെങ്കിൽ അതു ഏകദേശം ഭൂമിയുടെ വലിപ്പമുള്ള വളരെ ചെറിയ ആകാശഗോളമായി രൂപാന്തരം പ്രാപിക്കുന്നു. ഇത്തരത്തിൽ ഉണ്ടാവുന്ന ഗോളങ്ങളെ വെള്ളക്കുള്ളൻ എന്നു വിളിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite journal | author=Liebert, J. | title=White dwarf stars | journal=Annual review of astronomy and astrophysics | year=1980 | volqme=18 | issue=2 | pages=363–398 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1980ARA&amp;A..18..363L  | doi = 10.1146/annurev.aa.18.090180.002051}}&lt;/ref&gt; ഇതിലടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ഇലക്ട്രോൺ ഇല്ലാത്ത ദ്രവ്യം പ്ളാസ്മയല്ലെങ്കിലും പ്ളാസ്മാഗോളങ്ങൾ എന്നാണ് ഇവയെ വിളിക്കുന്നത്. വെള്ളക്കുള്ളന്മാർ വളരെക്കാലത്തിനു ശേഷം കറുത്ത കുള്ളന്മാരായി മാറുന്നു.

===== വെള്ളക്കുള്ളൻ =====
ചുവപ്പുഭീമൻ അവസ്ഥയിൽ അതിവേഗം ഊർജ്ജനഷ്ടം ഉണ്ടാകുമെങ്കിലും ചുരുങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന അകക്കാമ്പിൽ മർദ്ദവും താപവും ഏറിക്കൊണ്ടിരിക്കും താ‍പനില പതിനാലുകോടി കെൽ‌വിനാകുമ്പോൾ മൂന്നു ഹീലിയം കണമർമ്മങ്ങൾ ഒന്നുചേർന്ന് കാർബൺ കണമർമ്മമുണ്ടാവും, ഇതിനോട് വീണ്ടുമൊരു ഹീലിയം കൂടിച്ചേർന്ന് ഓക്സിജനും ഉണ്ടാകും. ഈ അണുസംയോജനങ്ങളും ഊർജ്ജപ്രസരണം നടത്തുകയും നക്ഷത്രം പുനരുജ്ജീവിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വീണ്ടും കോടിക്കണക്കിനു വർഷങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ പുറം‌സ്തരത്തിലെ ഹൈഡ്രജൻ വിസരിച്ചു പോകുന്നു. നക്ഷത്രങ്ങൾക്കുള്ളിൽ കാർബണും ഓക്സിജനും നിറയും ഊർജ്ജനിർഗ്ഗമനം കുറയും നക്ഷത്രം വെള്ളപ്രകാശം പ്രസരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങും ഇത്തരം വൃദ്ധനക്ഷത്രങ്ങളെ വെള്ളക്കുള്ളൻ എന്നു വിളിക്കുന്നു.

==== ചന്ദ്രശേഖർസീമയിലും കൂടുതലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളിൽ ====
[[പ്രമാണം:Crab Nebula.jpg|thumb|200px|left|The [[Crab Nebula]], remnants of a supernova that was first observed around 1050 AD]]
1.4 സോളാർ മാസിലും അധികം ഭാരമുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളിൽ ഇരുമ്പ് അകക്കാമ്പ് ക്രമാതീതമായി വലുതാവുകയും അതേത്തുടർന്ന് ഇരുമ്പിന്റെ ഭാരത്തെ അതിനു താങ്ങാൻ കഴിയാതെ വരികയും ചെയ്യുന്നു. ഈ അകക്കാമ്പ്  ചുരുങ്ങുകയും ഇലക്ട്രോണുകളും പ്രോട്ടോണുകളും കൂട്ടിമുട്ടി ഇൻവേഴ്സ് ബീറ്റാ പ്രതിപ്രവർത്തനം നടന്ന് ന്യൂട്രീനോകളും ന്യൂട്രോണുകളും ഉണ്ടാവുന്നു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടാവുന്ന ഷോക്ക് തരംഗം മൂലം നക്ഷത്രത്തിന്റെ ബാക്കിഭാഗം പൊട്ടിത്തെറിച്ച് സൂപ്പർനോവകൾ ഉണ്ടാവുന്നു. സൂപ്പർ നോവകൾ വളരെയധികം പ്രകാശം പുറത്തുവിടുകയാൽ അതു സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഗ്യാലക്സി ക്ഷണികനേരത്തേക്കെങ്കിലും സൂപ്പർനോവയുടെ പ്രഭാവലയത്തിൽ മങ്ങിപ്പോകുന്നു. ക്ഷീരപഥത്തിൽ ഇത്തരം പ്രക്രിയ നടന്നപ്പോൾ അതിനെ 'പുതുനക്ഷത്രത്തിന്റെ പിറവി' എന്നാണ് പുരാതന വാനനിരീക്ഷകർ വിശേഷിപ്പിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;supernova&quot;&gt;{{cite web
 | date = 2006-04-06
 | url = http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/snrs/snrstext.html
 | title = Introduction to Supernova Remnants
 | publisher = Goddard Space Flight Center
 | accessdate = 2006-07-16
 | archive-date = 2020-05-28
 | archive-url = https://web.archive.org/web/20200528205721/https://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/snrs/snrstext.html
 | url-status = dead
 }}&lt;/ref&gt;
സൂപ്പർനോവ സ്ഫോടനത്തിൽ നക്ഷത്രത്തിലടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ദ്രവ്യത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും ചിതറിപ്പോകുന്നു. ഇത്തരത്തിൽ ഉണ്ടായതാണ് ക്രാബ് നെബുല. ബാക്കിയുള്ള ദ്രവ്യം ന്യൂട്രോൺ നക്ഷത്രമായി മാറുന്നു. എന്നാൽ 4 സോളാർ മാസിലും അധികം പിണ്ഡമുള്ള നക്ഷത്രങ്ങൾ തമോഗർത്തങ്ങളായാണ് മാറുക.&lt;ref&gt;{{cite journal | author=Fryer, C. L. | title=Black-hole formation from stellar collapse | journal=Classical and Quantum Gravity | year=2003 | volume=20 | pages=S73–S80 | url=http://www.iop.org/EJ/abstract/0264-9381/20/10/309  | doi = 10.1088/0264-9381/20/10/309}}&lt;/ref&gt;  ന്യൂട്രോൺ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ ദ്രവ്യം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് 'ന്യൂട്രോൺ ഡീജനറേറ്റ് മാറ്റർ' എന്ന അവസ്ഥയിലാണ്.

കേന്ദ്രത്തിൽ QCD ദ്രവ്യമായിരിക്കും ഉണ്ടാകുക. തമോദ്വാരങ്ങളിൽ ദ്രവ്യം ഏതവസ്ഥയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതെന്ന് ഇതുവരെ അറിവായിട്ടില്ല. 
നക്ഷത്രങ്ങളിൽ നിന്നും അടർന്നു വീഴുന്ന ഘനമൂലകങ്ങൾ പാറക്കല്ലുള്ള ഗ്രഹങ്ങളായി മാറുന്നു. അന്തർസ്റ്റെല്ലാർ മാധ്യമം ഉണ്ടാവുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കു വഹിക്കുന്നത് സ്റ്റെല്ലാർ പ്രവാഹവും സൂപ്പർനോവകളിൽ നിന്നും വരുന്ന ചിതറിയ ദ്രവ്യവുമാണ്.&lt;ref name=&quot;supernova&quot; /&gt;

== വിന്യാസം ==
ഏക നക്ഷത്രങ്ങൾക്കു പുറമെ രണ്ടോ അതിലധികമോ നക്ഷത്രങ്ങൾ ഗുരുത്വാകർഷണ ബലം മൂലം തമ്മിൽ പ്രദക്ഷിണം ചെയ്യുന്ന അവസ്ഥ സാധാരണമാണ്. വളരെ സാധാരണമായി കണ്ടുവരുന്നവ ദ്വന്ദ്വനക്ഷത്രങ്ങളാണ്.എന്നാൽ മൂന്നോ അതിലധികമോ നക്ഷത്രങ്ങളുള്ള നക്ഷത്രസമൂഹങ്ങളും കാണപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite book
 | first=Victor G. | last=Szebehely
 | coauthors=Curran, Richard B. | year=1985
 | title=Stability of the Solar System and Its Minor Natural and Artificial Bodies
 | url=https://archive.org/details/stabilityofsolar0000nato | publisher=Springer
 | isbn=9027720460 }}&lt;/ref&gt; ഭ്രമണപഥത്തിന്റെ സ്ഥിരതയ്ക്കു വേണ്ടി വലിയ നക്ഷത്രസമൂഹങ്ങൾ തമ്മിൽ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്ന ദ്വന്ദ്വനക്ഷത്രങ്ങളുടെ ചെറു സമൂഹങ്ങളായി നിലനിൽക്കുന്നു. വലിയ സമൂഹങ്ങളായ നക്ഷത്ര ക്ളസ്റ്ററുകൾ കാണപ്പെടുന്നു.
ഏറ്റവും കൂടുതലായി കാണപ്പെടുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ ദ്വന്ദ്വനക്ഷത്രങ്ങളാണ്.  ഇത്തരം ക്ളസ്റ്ററുകളിൽ വിരലിലെണ്ണാവുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ മുതൽ നൂറായിരക്കണക്കിനു നക്ഷത്രങ്ങൾ വരെ ഉണ്ടാകാം.
[[പ്രമാണം:Sirius A and B artwork.jpg|right|thumb|250px|A [[white dwarf]] star in orbit around [[Sirius]] (artist's impression). ''NASA image'']]

ഗുരുത്വാകർഷണം മൂലം തമ്മിൽ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്ന മൾട്ടിപ്പിൾ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കൂട്ടങ്ങളാണ് പ്രപഞ്ചത്തിൽ കൂടുതലും എന്നതായിരുന്നു അനുമാനം. എന്നാൽ  O,B തരങ്ങളിൽ പെടുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കാര്യത്തിൽ മാത്രമാണ് ഈ അനുമാനം ശരിയാവുക. ചെറുനക്ഷത്രങ്ങളിൽ കൂടുതലും ഏകമായി നിലകൊള്ളുന്നവയാണ്. 75 ശതമാനം ചുവന്ന കുള്ളന്മാരും ഏകമായി നിലകൊള്ളുന്നു. പ്രപഞ്ചത്തിലെ 85 ശതമാനത്തോളം നക്ഷത്രങ്ങളും ചുവന്ന കുള്ളന്മാരാണെന്നിരിക്കെ ക്ഷീരപഥത്തിലെ ഭൂരിഭാഗം നക്ഷത്രങ്ങളും ജനനം മുതൽ ഏകനക്ഷത്രങ്ങളാണ്.&lt;ref&gt;{{cite press release
 | publisher=Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics
 | date=2006-01-30
 | url=http://www.cfa.harvard.edu/press/pr0611.html
 | title=Most Milky Way Stars Are Single
 | accessdate=2006-07-16 }}&lt;/ref&gt;
നക്ഷത്രങ്ങൾ പ്രപഞ്ചത്തിൽ തുല്യമായി വിന്യസിച്ചിരിക്കുകയല്ല. അവ പൊടിപടലങ്ങൾക്കും വാതകങ്ങൾക്കുമിടയിൽ ഗ്യാലക്സികളായി നിലകൊള്ളുന്നു. സാധാരണയായി ഒരു ഗ്യാലക്സിയിൽ ലക്ഷം കോടി നക്ഷത്രങ്ങളുണ്ടാകും.&lt;ref&gt;{{cite web | title=What is a galaxy? How many stars in a galaxy / the Universe? | publisher=Royal Greenwich Observatory | url=http://www.nmm.ac.uk/server/show/ConWebDoc.20495 | accessdate=2006-07-18 | archive-date=2007-10-10 | archive-url=https://web.archive.org/web/20071010122331/http://www.nmm.ac.uk/server/show/ConWebDoc.20495 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;  എന്നാൽ ഗ്യാലക്സികൾക്കു പുറത്തും നക്ഷത്രങ്ങളെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. 100 ബില്ല്യണിലധികം ഗ്യാലക്സികൾ പ്രപഞ്ചത്തിലുണ്ട്. ആകെ ഏതാണ്ട് 70 സെക്സ്റ്റില്ല്യൺ നക്ഷത്രങ്ങൾ  (7×1022) പ്രപഞ്ചത്തിൽ ദർശിക്കാവുന്നതാണ്.&lt;ref&gt;{{cite news
 | title=Hubble Finds Intergalactic Stars
 | publisher=Hubble News Desk | date=1997-01-14
 | url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1997/02/text/
 | accessdate=2006-11-06 }}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{cite news | author=Associated press | date=December 1, 2010 | work=NPR | title=Starry Starry Starry Night: Star Count May Triple | url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=131729046 | accessdate=2010-12-07 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20101206020229/http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=131729046 | archivedate=2010-12-06 | url-status=live }}&lt;/ref&gt;

സൂര്യനു ശേഷം ഭൂമിക്ക് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള നക്ഷത്രം പ്രോക്സിമാ സെഞ്ചുറി ആണ്. ഈ നക്ഷത്രം ഭൂമിയിൽ നിന്നും 4.2 പ്രകാശവർഷം (39.9 ട്രില്ല്യൺ കി.മീ) അകലെയാണ്. ഒരു സ്പേസ് ഷട്ടിലിൽ സെക്കന്റിൽ 8 കി. മീ എന്ന നിരക്കിൽ സഞ്ചരിച്ചാൽ അവിടെ എത്തിച്ചേരണമെങ്കിൽ ഏതാണ്ട് 150, 000 വർഷങ്ങൾ എടുക്കും.&lt;ref&gt;3.99 × 10&lt;sup&gt;13&lt;/sup&gt; km / (3 × 10&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt; km/h × 24 × 365.25) = 1.5 × 10&lt;sup&gt;5&lt;/sup&gt; years.&lt;/ref&gt; 
നക്ഷത്രങ്ങൾ തമ്മിൽ ഭീമമായ അകലം ഉള്ളതുകൊണ്ട് അവ തമ്മിൽ കൂട്ടിമുട്ടലുകൾ ഉണ്ടാവുക വിരളമാണ്.  ഗ്ളോബുലാർ ക്ളസ്റ്ററുകളുടെ കേന്ദ്രത്തിലും ഗാലക്ടിക് കേന്ദ്രത്തിലും നക്ഷത്രങ്ങൾ തിങ്ങി നിൽക്കുന്നു.&lt;ref name=&quot;DarkMatter&quot;&gt;{{cite news | title=Astronomers: Star collisions are rampant, catastrophic | publisher=CNN News | date=2000-06-02 | url=http://archives.cnn.com/2000/TECH/space/06/02/stellar.collisions/ | accessdate=2006-07-21 | archive-date=2013-07-27 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130727232615/http://archives.cnn.com/2000/TECH/space/06/02/stellar.collisions/ | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ഗ്യാലക്ടിക ഹാലോകളിൽ നക്ഷത്രങ്ങൾ തമ്മിൽ വളരെയധികം ദൂരം അകലം പാലിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite journal | author=Holmberg, J.; Flynn, C. | title=The local density of matter mapped by Hipparcos | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume=313 | issue=2 | year=2000 | pages=209–216 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2000MNRAS.313..209H | accessdate=2006-07-18  | doi = 10.1046/j.1365-8711.2000.02905.x }}&lt;/ref&gt;

ഗ്യാലക്ടിക ന്യൂക്ളിയസിനു പുറത്ത് നക്ഷത്രങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം ഭീമമായതുകൊണ്ട് കൂട്ടിമുട്ടലുകൾ വിരളമാണ്. കൂട്ടിമുട്ടലുകളുടെ ഫലമായി നീല സ്റ്റാഗ്ളറുകൾ ഉണ്ടാവുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite journal | first = J. C. | last= Lombardi, Jr. | coauthors= Warren, J. S.; Rasio, F. A.; Sills, A.; Warren, A. R. | title = Stellar Collisions and the Interior Structure of Blue Stragglers | journal=The Astrophysical Journal | year=2002 | volume=568 | pages=939–953 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2002ApJ...568..939L  | doi = 10.1086/339060}}&lt;/ref&gt; ഇത്തരം നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് മറ്റ് നക്ഷത്രങ്ങളെക്കാളും പ്രതല താപനിലയും പ്രകാശമാനതയും കൂടുതലായിരിക്കും.

== നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പ്രത്യേകതകൾ ==
നക്ഷത്രത്തിന്റെ സ്വഭാവം നിർണ്ണയിക്കുന്നത് അതിന്റെ പിണ്ഡമാണ്. നക്ഷത്രത്തിന്റെ പ്രകാശമാനതയും, വലിപ്പവും, ഉൽഭവവും, ജീവിതകാലവും, വിധിയും പിണ്ഡത്തെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു.
=== വയസ്സ് ===
ഭൂരിഭാഗം നക്ഷത്രങ്ങൾക്കും 1-10 ബില്ല്യൺ വർഷങ്ങൾ പ്രായമുണ്ട്. ചില നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് 13.7 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾ (പ്രപഞ്ചത്തിന്റെയത്രയും) പ്രായമുണ്ട്. കണ്ടെത്തിയതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും പഴയ നക്ഷത്രം HE 1523-0901 ആണ്. ഈ നക്ഷത്രത്തിന്റെ വയസ്സ് 13.2 വർഷങ്ങൾ ആണെന്ന് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news
 | author=Frebel, A.; Norris, J. E.; Christlieb, N.; Thom, C.; Beers, T. C.; Rhee, J
 | title=Nearby Star Is A Galactic Fossil
 | publisher=Science Daily | date=2007-05-11
 | url=http://www.sciencedaily.com/releases/2007/05/070510151902.htm
 | accessdate=2007-05-10 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{ cite journal | title=Discovery of HE 1523-0901, a Strongly r-Process-enhanced Metal-poor Star with Detected Uranium | journal=[[Astrophysical Journal]] Letters| volume=660 | issue=2 | pages=L117–L120 | date=May, 2007 | doi=10.1086/518122 | bibcode=2007ApJ...660L.117F | author=Frebel, Anna, ''et al''}}&lt;/ref&gt;
വലിയ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് ആയുസ്സ് കുറവായിരിക്കും. കാരണം അവയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ വളരെയധികം മർദ്ദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇതുമൂലം നക്ഷത്രത്തിലടങ്ങിയിരിക്കുന്ന ഹൈഡ്രജൻ വേഗത്തിൽ കത്തിത്തീരുന്നു. ഏറ്റവും വലിയ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ശരാശരി ആയുസ്സ് ഒരു മില്ല്യൺ വർഷമാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web
 | author = Naftilan, S. A.; Stetson, P. B.
 | date =2006-07-13
 | url =http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=how-do-scientists-determi
 | title =How do scientists determine the ages of stars? Is the technique really accurate enough to use it to verify the age of the universe?
 | publisher =Scientific American
 | accessdate = 2007-05-11 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal
 | author=Laughlin, G.; Bodenheimer, P.; Adams, F. C.
 | title=The End of the Main Sequence
 | journal=The Astrophysical Journal
 | year=1997
 | volume=482
 | pages=420–432
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1997ApJ...482..420L
 | accessdate=2007-05-11  | doi = 10.1086/304125
}}&lt;/ref&gt;

=== രാസഘടന ===
ക്ഷീരപഥത്തിലെ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ ഏതാണ്ട് 71% ഹൈഡ്രജനും 27% ഹീലിയവുമാണുള്ളത്.&lt;ref&gt;{{cite book
 | first=Judith A. | last=Irwin | year=2007
 | title=Astrophysics: Decoding the Cosmos
 | url=https://archive.org/details/astrophysicsdeco00jair | publisher=John Wiley and Sons | isbn=0470013060
 | page=[https://archive.org/details/astrophysicsdeco00jair/page/n108 78] }}&lt;/ref&gt; ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ഘനമൂലകങ്ങളാണ്. ഘനമൂലകങ്ങളുടെ ഭാരം കണക്കാക്കുന്നത് ഇരുമ്പിന്റെ അംശം എത്രയെന്നു കണക്കാക്കിയാണ്. ഇരുമ്പ് സർവസാധാരണ മൂലകമായതുകൊണ്ടും അതിന്റെ അവശോഷണ വർണ്ണരാജി അളക്കാൻ എളുപ്പമായതുകൊണ്ടുമാണ് ഇരുമ്പിനെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരിക്കുന്നത്. &lt;ref&gt;{{cite web
 | date = 2006-09-12
 | url = http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-2006/pr-34-06.html
 | title = A &quot;Genetic Study&quot; of the Galaxy
 | publisher = ESO
 | accessdate = 2006-10-10
 | archive-date = 2008-07-06
 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080706165740/http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-2006/pr-34-06.html
 | url-status = dead
 }}&lt;/ref&gt;നക്ഷത്രങ്ങളുണ്ടാകുന്ന തന്മാത്രാമേഘങ്ങളിൽ സൂപ്പർനോവാ സ്ഫോടനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന മുറയ്ക്ക് ഘനമൂലകങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു. അതിനാൽ രാസഘടന അളക്കുന്നവഴിയാണ് നക്ഷത്രത്തിന്റെ വയസ്സ് നിശ്ചയിക്കാറ്. ഘനമൂലകങ്ങളുടെ അളവു നോക്കി നക്ഷത്രത്തിനു ഗ്രഹസമുച്ചയം ഉണ്ടോ എന്നും പ്രവചിക്കാൻ സാധിക്കും.&lt;ref&gt;{{cite journal | author= Fischer, D. A.; Valenti, J. | title=The Planet-Metallicity Correlation | journal=The Astrophysical Journal | year=2005 | volume=622 | issue=2 | pages=1102–1117 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2005ApJ...622.1102F  | doi = 10.1086/428383}}&lt;/ref&gt;

=== വ്യാസം ===
വലിപ്പത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ നക്ഷത്രങ്ങൾ പല സ്വഭാവങ്ങൾ കാണിക്കുന്നു. മിക്ക നക്ഷത്രങ്ങളും ഭൂമിയിൽ നിന്ന് അനേകം പ്രകാശവർഷങ്ങൾ അകലെയാണ്. സൂര്യനൊഴികെ മറ്റെല്ലാ നക്ഷത്രങ്ങളും തിളങ്ങുന്നതായി അനുഭവപ്പെടുന്നതിന്റെ കാരണം ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ പ്രത്യേകതയാണ്. സൂര്യൻ ഭൂമിയുടെ അടുത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതുകൊണ്ട് ഡിസ്ക് ആകൃതിയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. സൂര്യൻ കഴിഞ്ഞാൽ ഭൂമിയിൽ നിന്നും വീക്ഷിക്കുമ്പോൾ ഏറ്റവും വലുതായി കാണപ്പെടുന്ന നക്ഷത്രം ആർ. ഡൊറാഡസ് ആണ്.&lt;ref&gt;{{cite news | title=The Biggest Star in the Sky | publisher=ESO | date=1997-03-11 | url=http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-1997/pr-05-97.html | accessdate=2006-07-10 | archive-date=2008-05-21 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080521190501/http://www.eso.org/public/outreach/press-rel/pr-1997/pr-05-97.html | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
ഈ നക്ഷത്രത്തിന്റെ വക്രതുള വ്യാസം 0.057 ആർക് സെക്കന്റുകൾ ആണ്.നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വക്രതുള വ്യാസം വളരെ ചെറുതാകയാൽ സാധാരണ ഭൂതല ടെലസ്കോപ്പുകളിലൂടെ നോക്കുമ്പോൾ അവയെ വ്യക്തമായി നിരീക്ഷിക്കുക സാധ്യമല്ല. അതിനാൽ ഇന്റർഫെറൊമീറ്റർ ടെലസ്കോപ്പുകളാണ് ഇതിനായി സാധാരണ ഉപയോഗിക്കാറ്. ഒക്കൾട്ടേഷൻ എന്ന പ്രക്രിയയിലൂടെയാണ് പല നക്ഷത്രങ്ങളുടെയും വക്രതുള ആരം കണക്കാക്കാറ്.
ചന്ദ്രനാൽ മറയ്ക്കപ്പെടുമ്പോൾ ഉണ്ടാവുന്ന പ്രകാശമാനതയിലെ വ്യതിയാനം അളന്നാണ് നക്ഷത്രത്തിന്റെ വക്രതുള വ്യാസം കണക്കാക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | author=Ragland, S.; Chandrasekhar, T.; Ashok, N. M.
 | title=Angular Diameter of Carbon Star Tx-Piscium from Lunar Occultation Observations in the Near Infrared
 | journal=Journal of Astrophysics and Astronomy
 | year=1995 | volume=16 | page=332
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1995JApAS..16..332R
 | accessdate=2007-07-05 }}&lt;/ref&gt;

ന്യൂട്രോൺ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വലിപ്പം 20 മുതൽ 40 വരെ കിലോമീറ്ററുകൾ ആണ്. എന്നാൽ ഓറിയോൺ നക്ഷത്രസമൂഹത്തിലെ അതിഭീമനായ ബീറ്റൽഗ്യൂസ് (Betelgeuse) നക്ഷത്രത്തിന്റെ വലിപ്പം സൂര്യന്റേതിന്റെ 650 ഇരട്ടിയാണ് (0.9 ബില്ല്യൺ കിലോമീറ്ററുകൾ). എന്നാൽ ഈ നക്ഷത്രത്തിന് സൂര്യനെക്കാൾ സാന്ദ്രത കുറവാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web | last = Davis | first = Kate | date = 2000-12-01 | url = http://www.aavso.org/vstar/vsots/1200.shtml | title = Variable Star of the Month—December, 2000: Alpha Orionis | publisher = AAVSO | accessdate = 2006-08-13 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20060712000904/http://www.aavso.org/vstar/vsots/1200.shtml | archivedate = 2006-07-12 | url-status = live }}&lt;/ref&gt;

=== ചലനം ===
സൂര്യന് ആപേക്ഷികമായുള്ള ഒരു നക്ഷത്രത്തിന്റെ ചലനം നിരീക്ഷിച്ചാൽ അതിന്റെ ഉൽഭവവും വയസ്സും ഘടനയും പരിണാമവും വരെ കണ്ടുപിടിക്കാനാവും.നക്ഷത്രത്തിന്റെ റേഡിയൽ വേഗത അളക്കുന്നത് അവയുടെ വർണ്ണരാജിയിലെ ഡോപ്പ്ളർ വ്യതിയാനം കണക്കിലെടുത്താണ്. റേഡിയൽ വേഗതയുടെ യൂണിറ്റ് കിലോമീറ്റർ പെർ സെക്കന്റുകൾ ആണ്. നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ചലനം കൃത്യമായി അളക്കുന്നത് ജ്യോതിശാസ്ത്ര യൂണിറ്റായ വർഷത്തിൽ മില്ലിആർക്ക് സെക്കന്റുകളിൽ ആണ്.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | last=Loktin | first=A. V.
 | title=Kinematics of stars in the Pleiades open cluster
 | journal=Astronomy Reports | volume=50 | issue=9
 | pages=714–721 | month=September | year=2006
 | doi=10.1134/S1063772906090058 | bibcode=2006ARep...50..714L }}&lt;/ref&gt;

നക്ഷത്രത്തിന്റെ പാരലാക്സ് അളന്ന് അതിനെ വേഗതയുടെ മാനത്തിലേക്ക് മാറ്റിയാൽ നക്ഷത്രത്തിന്റെ ചലനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനം സാധ്യമാവും.&lt;ref&gt;{{cite web
 | date =1999-09-10 | url = http://www.rssd.esa.int/hipparcos/properm.html
 | title = Hipparcos: High Proper Motion Stars
 | publisher = ESA | accessdate = 2006-10-10 }}&lt;/ref&gt;
നക്ഷത്രത്തിന്റെ രണ്ടുതരം വേഗതയും കണക്കാക്കിയാൽ അതിന്റെ ത്രിമാന വേഗത (സൂര്യനെ അപേക്ഷിച്ച്) കണക്കാക്കാനാവും. സാധാരണഗതിയിൽ പോപ്പുലേഷൻ I നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് പോപ്പുലേഷൻ II നക്ഷത്രങ്ങളെക്കാളും വേഗത കുറവായിരിക്കും. പോപ്പുലേഷൻ 2 നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് ദീർഘവൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഭ്രമണപഥമാണ്.&lt;ref&gt;{{cite journal
 | last = Johnson | first = Hugh M.
 | title=The Kinematics and Evolution of Population I Stars
 | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | year=1957 | volume=69 | issue=406 | page=54
 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1957PASP...69...54J
 | doi=10.1086/127012 }}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{cite journal | author=Elmegreen, B.; Efremov, Y. N. | title=The Formation of Star Clusters | journal=American Scientist | year=1999 | volume=86 | issue=3 | page=264 | url=http://www.americanscientist.org/template/AssetDetail/assetid/15714/page/1 | accessdate=2006-08-23 | doi=10.1511/1998.3.264 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20050323072521/http://www.americanscientist.org/template/AssetDetail/assetid/15714/page/1 | archivedate=2005-03-23 | url-status=live }}&lt;/ref&gt;

=== കാന്തിക മണ്ഡലം ===

നക്ഷത്രത്തിന്റെ ആന്തരിക ഭാഗങ്ങളിൽ സംവഹനം നടക്കുന്ന മേഖലകളിലാണ് കാന്തികമണ്ഡലങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നത്. ചാലക പ്ലാസ്മയുടെ ഈ ചലനം ഒരു ഡൈനാമോ പോലെ പ്രവർത്തിക്കുകയും നക്ഷത്രത്തിനകത്തേക്ക് വ്യാപിക്കുന്ന കാന്തികമണ്ഡലം രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. നക്ഷത്രത്തിന്റെ പിണ്ഡത്തിനും രാസസംയോഗത്തിനുമനുസരിച്ച് കാന്തികമണ്ഡലത്തിന്റെ പ്രബലത വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. കാന്തിക പ്രതല പ്രവർത്തനത്തിന്റെ അളവ് നക്ഷത്രത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന്റെ തോതിനേ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ പ്രതലപ്രവർത്തനം മൂലം നക്ഷത്രകളങ്കങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web
 | last=Brainerd | first=Jerome James
 | date=2005-07-06 | url=http://www.astrophysicsspectator.com/topics/observation/XRayCorona.html
 | title=X-rays from Stellar Coronas
 | publisher=The Astrophysics Spectator
 | accessdate= 2007-06-21 }}&lt;/ref&gt; പ്രബലമായ കാന്തികമണ്ഡലവും സാധാരണത്തിൽ കുറഞ്ഞ പ്രതലോഷ്മാവുമുള്ള മേഖലകളാണ് നക്ഷത്രകളങ്കങ്ങൾ. Coronal loops are arching magnetic fields that reach out into the corona from active regions. കാന്തിക പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഫലമായി പുറം തള്ളപ്പെടുന്ന ഉന്നതോർജ്ജകണങ്ങളുടെ പെട്ടെന്നുള്ള ആവിർഭാവമാണ്  Stellar flares. പ്രായം കുറഞ്ഞതും നിരന്തരം ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നതുമായ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് അവയുടെ കാന്തികമണ്ഡലത്തിന്റെ ഫലമായി, ഉയർന്ന പ്രതല പ്രവർത്തനം കാണിക്കാനുള്ള പ്രവണത ഉണ്ടാകും. നക്ഷത്രത്തിന്റെ താരക്കാറ്റിനു മുകളിൽ കാന്തികമണ്ഡലം  പ്രവർത്തിക്കുകയും  നക്ഷത്രത്തിന് പ്രായമേറുന്നതിനനുസരിച്ച് അതിന്റെ ഭ്രമണനിരക്ക് കുറക്കുന്ന ഒരു നിയന്ത്രണമായി വർത്തിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.  അതിന്റെ ഫലമായി സൂര്യനെ പോലുള്ള പ്രായമായ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് കുറഞ്ഞ ഭ്രമണനിരക്കും പ്രതലപ്രവർത്തനവുമായിരുക്കും ഉണ്ടാകുക. മെല്ലെ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനനിരക്കിൽ ചാക്രികമായ വ്യതിയാനം സംഭവിക്കുകയും ചിലപ്പോൾ കുറേകാലത്തേക്ക് നിലക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web
 | last = Berdyugina  | first = Svetlana V. | year=2005
 | url =http://solarphysics.livingreviews.org/Articles/lrsp-2005-8/
 | title =Starspots: A Key to the Stellar Dynamo
 | publisher =Living Reviews
 | accessdate = 2007-06-21 }}&lt;/ref&gt; ഉദാഹരണമായി, Maunder minimum സമയത്ത്  സൂര്യൻ  70 കൊല്ലത്തോളം ഏകദേശം സൌരകളങ്കപ്രവർത്തനം തീരെയില്ലാത്ത അവസ്ഥയിലായിരുന്നു.

=== പിണ്ഡം ===

[[File:Ngc1999.jpg|thumb|250px|right|റിഫ്ലൿഷൻ നെബുല NGC 1999]]
സൂര്യന്റെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 100-150 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുള്ള [[ഈറ്റ‌ കരിന|ഈറ്റ കരിന]] അറിയപ്പെടുന്നതിൽ വച്ച് പിണ്ഡമേറിയ നക്ഷത്രങ്ങളിലൊന്നാണ്.&lt;ref&gt;{{cite journal | first = Nathan | last = Smith | year = 1998 | url = http://www.astrosociety.org/pubs/mercury/9804/eta.html | title = The Behemoth Eta Carinae: A Repeat Offender | publisher = Astronomical Society of the Pacific | journal = Mercury Magazine | volume = 27 | page = 20 | accessdate = 2006-08-13 | archive-date = 2016-06-18 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160618222023/http://www.astrosociety.org/pubs/mercury/9804/eta.html | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; ഇതിന്റെ ആയുസ്സ് വളരെ കുറവാണ്-വെറും ചില ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ മാത്രം. പ്രപഞ്ചത്തിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ 150 സൌരപിണ്ഡമാണ് നക്ഷത്രപിണ്ഡത്തിന്റെ പരിധി എന്ന് കമാന നക്ഷത്ര സമൂഹത്തിന്റെ പഠനങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. ഇതിനുള്ള കാരണം കൃത്യമായി അറിവായിട്ടില്ല. എന്നാൽ ശൂന്യാകാശത്തിലേക്ക് വാതകങ്ങൾ പുറം തള്ളാതെ നക്ഷത്രാന്തരീക്ഷത്തിലൂടെ കടന്നു പോകാൻ കഴിയുന്ന തേജസ്സിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന അളവിനെ നിർവചിക്കുന്ന എഡ്ഡിംഗ്ടൺ തേജസ്സ് ആണ് ഇതിന്റെ ഭാഗികമായ കാരണം. എന്തായാലും ഈ പരിധിയെ ചോദ്യമുനയിലാക്കിക്കൊണ്ട് RMC 136a എന്ന നക്ഷത്രസമൂഹത്തിലുള്ള R136a1 എന്ന താരത്തിന് 265 സൌരപിണ്ഡം ഉള്ളതായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു&lt;ref&gt;{{cite news | title=NASA's Hubble Weighs in on the Heaviest Stars in the Galaxy | publisher=NASA News | date=2005-03-03 | url=http://www.nasa.gov/home/hqnews/2005/mar/HQ_05071_HST_galaxy.html | accessdate=2006-08-04 | archive-date=2020-04-10 | archive-url=https://web.archive.org/web/20200410212238/https://www.nasa.gov/home/hqnews/2005/mar/HQ_05071_HST_galaxy.html | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=eso20100721&gt;{{cite news
 | title=Stars Just Got Bigger
 | publisher=European Southern Observatory
 | date=2010-07-21
 | url=http://www.eso.org/public/news/eso1030/
 | accessdate=2010-17-24 }}&lt;/ref&gt;
.

[[ലിഥിയം|ലിഥിയത്തേക്കാൾ]] ഭാരമേറിയ മൂലകങ്ങളുടെ പൂർണമായ അസ്സാന്നിധ്യം മൂലം [[Big bang|മഹാവിസ്ഫോടനത്തിന്]] ശേഷം ആദ്യമായി രൂപപ്പെട്ട താരങ്ങൾ ഒരു പക്ഷെ 300 സൌരപിണ്ഡത്തോളമോ അതിലും കൂടുതലോ വലുതായിരുന്നിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{cite news
 | title=Ferreting Out The First Stars
 | publisher=Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics
 | date=2005-09-22 | url=http://cfa-www.harvard.edu/press/pr0531.html
 | accessdate=2006-09-05 }}&lt;/ref&gt; കാലങ്ങൾക്ക് മുന്നേ തന്നെ നാമാവശേഷമായ ഈ അതിഭീമന്മാരായ പോപുലേഷൻ III നക്ഷത്രങ്ങളുടെ തലമുറ ഇന്ന് സൈദ്ധാന്തികമായി മാത്രം നിലനിൽക്കുന്നു.

[[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിന്റെ]] 93 മടങ്ങ് മാത്രം പിണ്ഡമുള്ള എ.ബി.ഡൊറാഡസിന്റെ ഒരു സഹനക്ഷത്രമായ എ.ബി ഡൊറാഡസ് സി ആണ് അകക്കാമ്പിൽ അണുസംയോജനം നടക്കുന്ന ഏറ്റവും ചെറിയ അറിയപ്പെടുന്ന നക്ഷത്രം. സൂര്യന് സമാനമായ മെറ്റാലിസിറ്റി ഉള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ അകക്കാമ്പിൽ അണുസംയോജനം തുടരാൻ വേണ്ട ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ പിണ്ഡം സൈദ്ധാന്തികമായി [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിന്റെ]] പിണ്ഡത്തിന്റെ 75 മടങ്ങായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news | title=Weighing the Smallest Stars | publisher=ESO | date=2005-01-01 | url=http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-2005/pr-02-05.html | accessdate=2006-08-13 | archive-date=2006-08-20 | archive-url=https://web.archive.org/web/20060820012657/http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-2005/pr-02-05.html | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | first = Alan | last = Boss | date = 2001-04-03 | url = http://www.carnegieinstitution.org/News4-3,2001.html | title = Are They Planets or What? | publisher = Carnegie Institution of Washington | accessdate = 2006-06-08 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20060928065124/http://www.carnegieinstitution.org/News4-3,2001.html | archivedate = 2006-09-28 | url-status = live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;minimum&quot;&gt;{{cite web | last = Shiga | first = David | date = 2006-08-17 | url = http://www.newscientistspace.com/article/dn9771-mass-cutoff-between-stars-and-brown-dwarfs-revealed.html | archiveurl = https://web.archive.org/web/20061114221813/http://space.newscientist.com/article/dn9771-mass-cutoff-between-stars-and-brown-dwarfs-revealed.html | archivedate = 2006-11-14 | title = Mass cut-off between stars and brown dwarfs revealed | publisher = New Scientist | accessdate = 2006-08-23 | url-status = live }}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും മങ്ങിയ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ അടുത്തിടെ നടന്ന ചില പഠനങ്ങൾ ചുരുങ്ങിയ നക്ഷത്രവലിപ്പം സുറ്യന്റെ 8.3 ശതമാനമാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യാഴത്തിന്റെ 87 മടങ്ങ് വരും ഇത്.&lt;ref name=&quot;minimum&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite news
 | title=Hubble glimpses faintest stars
 | publisher=BBC | date=2006-08-18
 | url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/5260008.stm
 | accessdate=2006-08-22 }}&lt;/ref&gt;  ചെറിയ വസ്തുക്കൾ [[തവിട്ടു കുള്ളൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. താരങ്ങൾക്കും [[വാതക‌_ഭീമൻ|വാതകഭീമന്മാർക്കും]] ഇടയിൽ കാണപ്പെടുന്ന കൃത്യമായി നിർവചിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ചാരമേഖലയിൽ ആണ് അവ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.

ഒരു നക്ഷത്രത്തിന്റെ ആരവും പിണ്ഡവും ചേർന്നാണ് പ്രതലഗുരുത്വം നിർണയിക്കുന്നത്. ഭീമൻ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് പ്രധാന ശ്രേണിയിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളേക്കാൾ പ്രതലഗുരുത്വം കുറവാണ്. എന്നാൽ [[വെള്ളക്കുള്ളൻ|വെള്ളക്കുള്ളനെ]] പോലുള്ള ക്ഷയിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന നിബിഡതാരങ്ങളിൽ സ്ഥിതി മറിച്ചാണ്. , പ്രതലഗുരുത്വത്തിന് നക്ഷത്രത്തിന്റെ വർണരാജിയെ സ്വാധീനിക്കാൻ കഴിവുണ്ട്. ഉയർന്ന ഗുരുത്വം അവശോഷണരേഖകളുടെ വിസ്താരം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.&lt;ref name=&quot;new cosmos&quot; /&gt;

=== ഭ്രമണം ===
സുമാറായി സ്പെക്ട്രോസ്കോപി ഉപയോഗിച്ചും കൂടുതൽ കൃത്യമായി നക്ഷത്രകളങ്കങ്ങളുടെ ഭ്രമണനിരക്ക് നിരീക്ഷിച്ചും ഒരു നക്ഷത്രത്തിന്റെ ഭ്രമണനിരക്ക് കണ്ടു പിടിക്കാവുന്നതാണ്. പ്രായം കുറഞ്ഞ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് ദ്രുതഗതിയിലുള്ള ഭ്രമണനിരക്കാണ് ഉള്ളത്. മധ്യരേഖയിൽ സെക്കന്റിൽ 100കി.മീയിൽ അധികം വരും ഇത്. ഉദാഹരണമായി ബി വിഭാഗം നക്ഷത്രങ്ങളിൽപെട്ട ആക്കെനാർ എന്ന നക്ഷത്രത്തിന്റെ മധ്യരേഖാപ്രവേഗം സെക്കന്റിൽ 225 കി.മീയോ അതിലധികമോ ആണ്. അതിന്റെ ഫലമായി ഇതിന്റെ മധ്യരേഖാവ്യാസം ധ്രുവങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലത്തേക്കാൾ 50% കൂടുതലാണ്. ഈ ഭ്രമണനിരക്ക്, നക്ഷത്രം പൊട്ടി വേറിടാനുള്ള ആപൽസന്ധി പ്രവേഗമായ സെക്കന്റിൽ  300 കി.മീ എന്ന നിരക്കിന് തൊട്ടു താഴെയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite news | title=Flattest Star Ever Seen | publisher=ESO | date=2003-06-11 | url=http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-2003/pr-14-03.html | accessdate=2006-10-03 | archive-date=2006-10-07 | archive-url=https://web.archive.org/web/20061007165607/http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-2003/pr-14-03.html | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;  [[സൂര്യൻ]] 25-35 ദിവസങ്ങളിലൊരിക്കൽ, സെക്കന്റിൽ 1.994 എന്ന മധ്യരേഖാ പ്രവേഗത്തോട് കൂടി ഒരു ഭ്രമണം പൂർത്തിയാക്കുന്നു. ഒരു നക്ഷത്രം പ്രധാനശ്രേണീതാരമായി പരിണമിക്കുമ്പോൾ അതിന്റെ ഭ്രമണനിരക്ക് സാകൂതമായി കുറക്കുന്നതിൽ കാന്തികമണ്ഡലവും നക്ഷത്രക്കാറ്റും പങ്കു വഹിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web
 | last = Fitzpatrick
 | first = Richard
 | date = 2006-02-13
 | url = http://farside.ph.utexas.edu/teaching/plasma/lectures/lectures.html
 | title = Introduction to Plasma Physics: A graduate course
 | publisher = The University of Texas at Austin
 | accessdate = 2006-10-04
 | archive-date = 2010-01-04
 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100104142353/http://farside.ph.utexas.edu/teaching/plasma/lectures/lectures.html
 | url-status = dead
 }}&lt;/ref&gt;


Degenerate നക്ഷത്രങ്ങൾ നിബിഡദ്രവ്യമാനമായി ചുരുങ്ങുന്നതിന്റെ ഫലമായി ഭ്രമണം ദ്രുതഗതിയിലാകുന്നു. എന്നിരുന്നാലും കോണീയ ആക്കത്തിന്റെ സംരക്ഷണമനുസരിച്ച് നാം പ്രതീക്ഷിക്കുന്നതിലും കുറവായിരിക്കും ഭ്രമണത്തിലുള്ള ഈ വർദ്ധനവ്. &lt;ref&gt;{{cite journal | last = Villata | first = Massimo | title=Angular momentum loss by a stellar wind and rotational velocities of white dwarfs | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | year=1992 | volume=257 | issue=3 | pages=450–454 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1992MNRAS.257..450V }}&lt;/ref&gt;നക്ഷത്രവാതത്തിന്റെ ഫലമായ ദ്രവ്യമാനത്തിന്റെ നഷ്ടം മൂലം താരത്തിന്റെ കോണിയ ആക്കത്തിൽ കാര്യമായ കുറവ് സംഭവിക്കുന്നതിനാലാണിത്. വികിരണങ്ങളുടെ പുറംതള്ളൽ മൂലം പൾസറുകളുടെ ഭ്രമണനിരക്ക് ക്രമമായി കുറയുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news
 | title=A History of the Crab Nebula | publisher=ESO
 | date=1996-05-30 | url=http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/1996/22/astrofile/
 | accessdate=2006-10-03 }}&lt;/ref&gt;

=== ഊഷ്മാവ് ===

ഒരു പ്രഥമശ്രേണീതാരത്തിന്റെ പ്രതലോഷ്മാവ് നിർണയിക്കുന്നത് അതിന്റെ ആരവും കാമ്പിനകത്തെ ഊർജ്ജോത്പാദനനിരക്കും ആണ്. നക്ഷത്രത്തിന്റെ വർണ ഇന്ഡെക്സിൽ നിന്നാണ് ഇത് മിക്കവാറും കണക്കാക്കാറുള്ളത്.  സാധാരണ നിലയിൽ നക്ഷത്രത്തിന്റെ അതേ തേജസ്സ്/പ്രതല വിസ്തീർണ്ണം നിരക്കിൽ ഊർജ്ജ വികിരണം നടത്തുന്ന ഒരു മാതൃകാ ബ്ലാക്ക് ബോഡിയുടെ ഫലത്തിലുള്ള ഊഷ്മാവായാണ് ഇത് കൊടുക്കാറുള്ളത്. ഫലത്തിലുള്ള ഊഷ്മാവ് വെറും പ്രാതിനിധ്യം വഹിക്കുന്ന വിലയാണ് എന്നത് ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും താരങ്ങളുടെ ഊഷ്മാവിന് കാമ്പിൽ നിന്നുള്ള അകലം വർദ്ധിക്കുന്നതിനനുസരിച്ച് കുറഞ്ഞു വരുന്ന ഒരു ചെരിവുമാനം ഉണ്ട്. നക്ഷത്രത്തിന്റെ കാമ്പിനകത്തെ ഊഷ്മാവ് അനേകം മില്ല്യൺ കെൽവിനുകളാണ്.

താരോഷ്മാവ് മൂലകങ്ങളുടെ ഊർജ്ജീകരണത്തിന്റെ നിരക്കിനെ നിർണയിക്കുന്നു. തദ്ഫലമായി വർണരാജിയിൽ വിശേഷമായ അവശോഷണരേഖകൾ രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പ്രതലോഷ്മാവും അതിന്റെ absolute magnitudഉം അവശോഷണ സവിശേഷതകളുമാണ് താരങ്ങളുടെ വർഗീകരണത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.

ഭീമമായ പ്രഥമശ്രേണീ താരങ്ങൾക്ക് 50,000 കെൽവിൻ പ്രതലോഷ്മാവുണ്ടാകാം. സൂര്യനെപ്പോലുള്ള ചെറിയ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് ചുരുക്കം ആയിരങ്ങൾ മാത്രമേ പ്രതലോഷ്മാവ് കാണുകയുള്ളൂ. ചുവപ്പ് ഭീമന്മാർക്ക് ഏകദേശം 3,600 K യോളം വരുന്ന താരതമ്യേന കുറഞ്ഞ പ്രതലോഷ്മാവാണ് ഉണ്ടാവുക. എങ്കിലും കൂടിയ പുറം പ്രതല വിസ്തീർണം മൂലം തേജസ്സ് കൂടുതലായിരിക്കും.

== വികിരണം ==
=== തേജസ്സ് ===

== തരം തിരിക്കൽ ==
നിലവിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളെ തരം തിരിക്കുന്ന രീതി ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിലാണ് ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചു തുടങ്ങിയത്. ഹൈഡ്രൊജൻ രേഖയുടെ ശക്തിക്കനുസരിച്ച് നക്ഷത്രങ്ങളെ A മുതൽ Q വരെ വിഭാഗങ്ങളാക്കി തരം തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഹൈഡ്രൊജൻ രേഖകളുടെ ശക്തിയെ നിർണ്ണയിക്കുന്ന പ്രധാന ഘടകം താപനില ആണെന്നത് അന്നറിവുണ്ടായിരുന്നില്ല. 

നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വർണ്ണരാജിയുടെ സ്വഭാവമനുസരിച്ച് O വിഭാഗം മുതൽ M വിഭാഗം വരെ തരം തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഓ വിഭാഗത്തിൽ പെട്ട നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് ചൂടു കൂടുതലും എം വിഭാഗത്തിൽ പെടുന്നവയ്ക്ക് പൊതുവേ ചൂടു കുറവും ആയിരിക്കും. പ്രതലതാപനിലയുടെ അവരോഹണക്രമത്തിൽ നക്ഷത്രങ്ങളെ O, B, A, F, G, K, M എന്നു തരം തിരിച്ചിരിക്കുന്നു.എന്നാൽ ഈ തരം തിരിക്കലിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ കഴിയാത്ത, വളരെ വിരളമായ വർണ്ണരാജിയുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളെ പ്രത്യേകം തരം തിരിക്കുന്നു. ഇവയിൽ പ്രധാനപ്പെട്ടവ  L,T എന്നീ തരങ്ങളാണ്. ബ്രൗൺ കുള്ളന്മാരെയും കുറഞ്ഞ പിണ്ഡമുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളെയും തരം തിരിക്കാനാണ് ഈ പ്രത്യേക വിഭാഗങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത്.
ഓരോ അക്ഷരത്തിനും പൂജ്യം മുതൽ ഒൻപതു വരെ,താപനിലയുടെ അവരോഹണക്രമത്തിൽ പത്ത് ഉപവിഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ട്. 
പ്രകാശമാനതയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലും നക്ഷത്രങ്ങളെ തരം തിരിക്കാവുന്നതാണ്. പൂജ്യം മുതൽ ഏഴു വരെ ആണ് ഈ തരം തിരിക്കൽ. 0-ത്തിൽ ഹൈപ്പർ ഭീമന്മാർ, III-ൽ ഭീമന്മാർ,  V-ൽ പ്രധാന ശ്രേണിയിലെ കുള്ളന്മാർ, VII-ൽ വെള്ളക്കുള്ളന്മാർ എന്നിങ്ങനെയാണ് തരം തിരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. പ്രപഞ്ചത്തിൽ ഇന്നുള്ളവയിലെ ഭൂരിഭാഗം നക്ഷത്രങ്ങളും പ്രധാന ശ്രേണിയിൽ പെട്ടവയാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, സൂര്യൻ ശരാശരി വലിപ്പവും താപനിലയുമുള്ള, പ്രധാനശ്രേണിയിലെ G2V മഞ്ഞക്കുള്ളനാണ്.

== ആന്തരപ്രവർത്തനം ==
ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വരെ നക്ഷത്രങ്ങൾ വൻ [[കൽക്കരി|കൽക്കരിച്ചൂളകൾ]] ആണെന്നാണ് കരുതിയിരുന്നത്. [[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീൻ]] മുന്നോട്ടു വച്ച [[ദ്രവ്യ-ഊർജ്ജ സമീകരണ-തത്വം]] അതുവരെ നക്ഷത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചുണ്ടായിരുന്ന ആശയക്കുഴപ്പം നീക്കി. ഉന്നത മർദ്ദത്തിൽ നാലു ഹൈഡ്രജൻ കണങ്ങൾ കൂടി ചേർന്ന് ഒരു ഹീലിയം കണമുണ്ടാവുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. കൂടിച്ചേരുമ്പോൾ ഒരു ചെറിയ അളവ് ദ്രവ്യം നഷ്ടപ്പെടും. നഷ്ടപ്പെടുന്ന ദ്രവ്യം ഊർജ്ജത്തിന്റെ രൂപത്തിൽ പുറത്തു വരുന്നു. നക്ഷത്രത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തിലാണ് അണുസംയോജനം നടക്കുന്നത്. [[ഹൈഡ്രജൻ ബോംബ്|ഹൈഡ്രജൻ ബോംബിലും]] സമാനപ്രവർത്തനമാണ് നടക്കുന്നത്.

== ഇതും കാണുക ==
* [[CNO ചക്രം]]

== അവലംബം ==
{{Reflist|2}}

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
* http://www.nasa.gov/worldbook/star_worldbook.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050508094147/http://www.nasa.gov/worldbook/star_worldbook.html |date=2005-05-08 }}
* [http://science.howstuffworks.com/star1.htm How Stars Work] at [[HowStuffWorks]]
* [http://simbad.u-strasbg.fr/sim-fid.pl Query star by identifier, coordinates or reference code]. Centre de Données astronomiques de Strasbourg
* [http://www.nasa.gov/worldbook/star_worldbook.html Star, World Book @ NASA] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050508094147/http://www.nasa.gov/worldbook/star_worldbook.html |date=2005-05-08 }}
* [http://www.astro.uiuc.edu/~kaler/sow/sow.html Portraits of Stars and their Constellations] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081217010053/http://www.astro.uiuc.edu/~kaler/sow/sow.html |date=2008-12-17 }}. University of Illinois
* [http://www.assa.org.au/sig/variables/classifications.asp How To Decipher Classification Codes]. Astronomical Society of South Australia

{{തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം}}

[[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്രജ്യോതിശാസ്ത്രം]]</text>
      <sha1>0jw125ranm11xa46x8zsaaon9d4678j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ചുണ്ടൻ വളളം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>6868</id>
    <revision>
      <id>4540268</id>
      <parentid>4520666</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:49:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Varghesepunnamada</username>
        <id>141207</id>
      </contributor>
      <comment>/* ഇതും കാണുക */</comment>
      <origin>4540268</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14361" sha1="h05cdbtver12tfibshs7nyddnb8rt23" xml:space="preserve">{{prettyurl|Chundan Vallam}} 
[[ചിത്രം:Boat race chundan.jpg|thumb|250px|ചുണ്ടൻ വള്ളം-മത്സരത്തിനിടയിൽ]]
ആഘോഷങ്ങൾക്കായി രൂപകല്പന ചെയ്തിട്ടുള്ള പ്രത്യേകതരം [[വള്ളം|വള്ളമാണ്‌]] '''ചുണ്ടൻ വള്ളം'''.ചെമ്പകശ്ശേരി  രാജാക്കന്മാർ  യുദ്ധതിനായി ചുണ്ടൻ  വള്ളം ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു  [[കേരളം|കേരളത്തിന്റെ]] പ്രധാന സാംസ്കാരിക ചിഹ്നങ്ങളിലൊന്നാണ് '''ചുണ്ടൻ വള്ളം'''. (ഇംഗ്ലീഷ്:snake boat). [[വള്ളംകളി|വള്ളംകളിക്ക്]] ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രധാന വള്ളമാണ് ചുണ്ടൻ വള്ളം. 

== വാസ്തുവിദ്യ ==
[[ചിത്രം:വെള്ളംകുളങ്ങര ചുണ്ടൻ വള്ളം.jpg|thumb|250px| വെള്ളംകുളങ്ങര ചുണ്ടൻ ]]
തടികൊണ്ടുള്ള വള്ളങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള ആധികാരിക പുരാണ ഗ്രന്ഥമായ സ്തപ് ആത്യ വേദത്തിൽ പറഞ്ഞിരിക്കുന്നത് അനുസരിച്ചാണ് ചുണ്ടൻ വള്ളങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. ചുണ്ടൻ വള്ളങ്ങൾക്ക് 100 മുതൽ 158 അടിവരെ നീളം കാണും. വള്ളത്തിന്റെ പിൻഭാഗം ജലനിരപ്പിൽ നിന്ന് 20 അടി ഉയരത്തിലായിരിക്കും. മുൻഭാഗം നീളത്തിൽ കൂർത്ത് ഇരിക്കുന്നു. ചുണ്ടൻ വള്ളത്തിന്റെ രൂപം പത്തിവിടർത്തിയ ഒരു പാമ്പിനെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്നു. വള്ളത്തിന്റെ പള്ള നിർമ്മിക്കുന്നത് 83 അടി നീളവും 6 ഇഞ്ച് വീതിയുമുള്ള തടിക്കഷണങ്ങൾ കൊണ്ടാണ്.

അലങ്കാരം 
ചുണ്ടൻ വള്ളം സ്വർണ്ണ നാടകൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. {{തെളിവ്}} ഒന്നോ രണ്ടോ മുത്തുക്കുടകളും ഒരു കൊടിയും ചുണ്ടൻ വള്ളത്തിൽ കാണും. എന്നാൽ മത്സരങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുന്ന വള്ളങ്ങളിൽ മുത്തുക്കുട ഉണ്ടാവാറില്ല.

==വള്ളം നിർമ്മാണം==
[[പ്രമാണം:Nehru_Trophy_Boat_Race_2012_7791.JPG|thumb|ചുണ്ടൻ വള്ളം - നെഹ്രു ട്രോഫി ജലോത്സവത്തിൽ നിന്നും]]
ചുണ്ടൻവള്ളം നിർമ്മിക്കുന്നത് മൂന്ന് പലകകൾ കൂട്ടിച്ചേർത്താണ്. മാതാവ് എന്ന രണ്ട് പലകകളും ഏരാവ് എന്ന പേരിലെ മറ്റൊരു പലകയും. മെഴുക് രൂപത്തിലെ ചെഞ്ചല്ല്യം പശയാണ് പലകകൾ കൂട്ടിച്ചേർക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നത്. വള്ളത്തിന്റെ ഇരുവശങ്ങളിലുമാണ് 'മാതാവ്' പലക പിടിപ്പിക്കുന്നത്.

ചുണ്ടൻവള്ളം നിർമ്മിക്കുന്നതിന് മുന്നോടിയായി മാവിൻ തടിയിൽ അച്ചുണ്ടാക്കും. വള്ളത്തിന്റെ അകവശത്തിന്റെ അളവിലാണ് അച്ച് തയ്യാറാക്കുക. ഇതിനുമീതെ ഒരു വശത്തെ മാതാവ് പലക ആദ്യം വയ്ക്കും. തുടർന്ന് മാതാവ് പലകകൾക്കിടയിൽ 'ഏരാവ്' പലക ചേർക്കും. ഇതിനുശേഷം വള്ളം മലർത്തുന്ന ചടങ്ങുണ്ട്. വള്ളത്തിന് താഴെയുള്ള ഭാഗമാണ് ഏരാവ്. ഇംഗ്ലീഷ് അക്ഷരമാലയിലെ 'വി' ആകൃതിയിൽ തടി ചെത്തിയൊരുക്കിയാണ് ഏരാവ് പലക തയ്യാറാക്കുക.

ചെഞ്ചല്യം വെളിച്ചെണ്ണയിൽ തിളപ്പിച്ചശേഷം പഞ്ഞി ചേർത്ത് അരയ്ക്കും. ഈ മിശ്രിതമാണ് വള്ളത്തിന്റെ പലകകൾ ചേർത്ത് നിർത്താനുള്ള പശയായി എടുക്കുന്നത്. മൂന്ന് മീറ്ററിനുമേൽ വണ്ണവും 45 മുതൽ 50 അടി വരെ നീളവുമുള്ള ആഞ്ഞിലിത്തടിയാണ് ചുണ്ടൻവള്ളം നിർമ്മിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുക. ഇത്തരം മൂന്നു തടികൾ ചേർത്താലെ ഇന്നത്തെ രീതിയിൽ ചുണ്ടൻവള്ളം നീറ്റിലിറക്കാൻ കഴിയുകയുള്ളൂ. വള്ളത്തിന്റെ ഉരുപ്പടിക്ക് ആവശ്യമായ നീളത്തിലും വീതിയിലും തടി അറുത്തെടുക്കും.

ഉയരത്തിൽ പ്ലാറ്റ്‌ഫോം കെട്ടി അറക്കവാൾകൊണ്ട് തൊഴിലാളികൾ ചേർന്നാണ് തടി അറത്തെടുക്കുന്നത്. വള്ളത്തിന്റെ ആകൃതിക്കനുസരിച്ച് കൂറ്റൻ തടി മുറിച്ചെടുക്കുന്നത് ശില്പിയുടെ മനക്കണക്കിന് അനുസരിച്ചാണ്. ചുണ്ടൻ വള്ളത്തിൽ തുഴച്ചിൽക്കാർക്ക് താളം നൽകാൻ ഇടി തടിയാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. കാഞ്ഞിരം, പുന്ന എന്നീ തടികളാണ് ഇടിതടി നിർമ്മിക്കാൻ എടുക്കുന്നത്. പിടിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് കനം കുറച്ചും ഇടിക്കുന്നിടത്ത് വണ്ണം കൂട്ടിയുമാണ് ഇടിതടിയുടെ നിർമ്മിതി&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/alappuzha/news/1750414-local_news-alappuzha.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-08-01 |archive-date=2012-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120802133151/http://www.mathrubhumi.com/alappuzha/news/1750414-local_news-alappuzha.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

== വള്ളത്തിന്റെ പരിപാലനം ==
[[File:NehruTrophyboatrace-Jawahar.jpg|thumb|right|300px|ജവഹർ തായങ്കരി ചുണ്ടൻ ]]

പരമ്പരാഗതമായി ഓരോ വള്ളവും ഓരോ ഗ്രാമത്തിന്റേതാണ്. ഗ്രാമീണർ ഒരു ദേവതയെ പോലെ വള്ളത്തെ പരിപാവനമായി കരുതുന്നു. നഗ്നപാദരായ പുരുഷന്മാർക്കു മാത്രമേ വള്ളത്തിൽ തൊടാവൂ. വെള്ളത്തിൽ തെന്നി നീങ്ങുന്നതിനായി വള്ളം മത്സ്യ എണ്ണ, കൊപ്ര, കരി, മുട്ടക്കരു എന്നിവയുടെ ഒരു മിശ്രിതം പുരട്ടി മിനുക്കിയെടുക്കുന്നു. ഗ്രാമത്തിലെ ആശാരിയാണ് വള്ളത്തിന്റെ കേടുപാടുകൾ തീർക്കുക.

== ഉപയോഗവും ആളുകളെ ഉൾക്കൊള്ളുവാനുള്ള ശേഷിയും ==

പരമ്പരാഗതമായി ഒരു നമ്പൂതിരിയാണ് ചുണ്ടൻ വള്ളത്തിന്റെ അമരക്കാരൻ. {{cn}} അമരക്കാരന്റെ കീഴിൽ നാല് പ്രധാന തുഴക്കാർ കാണും. ഇവർ നാലു [[വേദങ്ങൾ|വേദങ്ങളെ]] പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നു. 12 അടി നീളമുള്ള തുഴക്കോൽ കൊണ്ട് ഇവരാണ് വള്ളത്തിന്റെ ഗതി നിയന്ത്രിക്കുക. ഇവർക്കു പിന്നിലായി ഒരു വരിയിൽ രണ്ടുപേര് എന്നവണ്ണം 64 തുഴക്കാർ ഇരിക്കുന്നു. 64 കലകളെയാണ് ഇവർ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നത്. ചിലപ്പോൾ 128 തുഴക്കാർ കാണും. അവർ വഞ്ചിപ്പാട്ടിനൊത്ത് താളത്തിൽ തുഴയുന്നു. സാധാരണയായി 25 പാട്ടുകാർ കാണും. വള്ളത്തിന്റെ നടുവിൽ 8 പേർക്ക് നിൽക്കുവാനുള്ള സ്ഥലമുണ്ട്. എട്ടു ദിക്കുകളുടെയും രക്ഷകരായ ''അഷ്ടദിൿപാലകരെ''യാണ് ഇവർ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നത് എന്നാണ് ഐതിഹ്യം.{{തെളിവ്}}

== നെഹ്രു ട്രോഫി ജലോത്സവത്തിൽ == 
2024 നെഹ്രു ട്രോഫി ജലോത്സവത്തിൽ മത്സരിച്ച  ചുണ്ടൻ വള്ളങ്ങൾ ഇവയാണ്.
*  പായിപ്പാടൻ (ആലപ്പുഴ ടൗൺ ബോട്ട് ക്ലബ്)
*  ആലപ്പാടൻ (സൗത്ത് പറവൂർ ബോട്ട് ക്ലബ്)
*  [[ചമ്പക്കുളം]] (പുന്നമട ബോട്ട് ക്ലബ്)
*  ചെറുതന പുത്തൻ ചുണ്ടൻ (ന്യൂ ചെറതന ബോട്ട് ക്ലബ്)
*  ജവഹർ തായങ്കരി (ജവഹർ ബോട്ട് ക്ലബ്)
*  പായിപ്പാടൻ (2) (പായിപ്പാട് ബോട്ട് ക്ലബ്)
*  വലിയ ദിവാൻജി (ചങ്ങനാശ്ശേരി ബോട്ട് ക്ലബ്)
* കരുവാറ്റ (ടൗൺ ബോട്ട് ക്ലബ്ബ് കാരിച്ചാൽ)
* തലവടി ചുണ്ടൻ (യു.ബി.സി. കൈനകരി)
*  നിരണം ചുണ്ടൻ (നിരണം ബോട്ട് ക്ലബ്ബ്)
* നടുഭാഗം (കുമരകം ടൗൺ ബോട്ട് ക്ലബ്ബ്)
* സെന്റ് ജോർജ് (സെന്റ് ജോസഫ് ബോട്ട് ക്ലബ്)
* ശ്രീവിനായകൻ (എസ്.എച്ച്. ബോട്ട് ക്ലബ്)
* മേൽപാടം (കെ.ബി.സി &amp; എസ്.എഫ്.ബി.സി കുമരകം)
* വീയപുരം (വി.ബി.സി. കൈനകരി) 
* സെന്റ് പയസ് ടെന്ത് (സെന്റ് പയസ് ടെന്ത് ബോട്ട് ക്ലബ്)
* ആനാരി (ജീസസ് ബോട്ട് ക്ലബ്)
* ആയാപറമ്പ് പാണ്ടി (മങ്കൊമ്പ് തെക്കേക്കര ബോട്ട് ക്ലബ്)
* [[കാരിച്ചാൽ]] (പള്ളാത്തുരുത്തി ബോട്ട് ക്ലബ്)

&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://keralanews.gov.in/index.php/main-news/23718-2019-07-29-06-19-33 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2019-07-29 |archive-date=2024-09-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240911155419/https://keralanews.gov.in/index.php/main-news/23718-2019-07-29-06-19-33 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://keralanews.gov.in/22856/Nehru-trophy.html|title=നെഹ്റു ട്രോഫിയിൽ മാറ്റുരയ്ക്കാൻ 72 വള്ളങ്ങൾ|access-date=2024-09-11|last=keralanews|language=en}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;
== ഇതും കാണുക ==
{{commonscat|Chundan Vallam}}
* [[ചുരുളൻ വള്ളം]]
* [[വെയ്പുവള്ളം]]
* [[ഇരുട്ടുകുത്തി]]
* [[ഓടി വള്ളം]]
* [[വടക്കനോടി വള്ളം]]
* [[കൊച്ചു വള്ളം]]
* [[വള്ളംകളി]]
* [[പള്ളിയോടം]]
* [[വള്ളസദ്യ]]
----
{{Kerala-stub}}
{{Waters of Kerala}}
{{Tourism in Kerala}}
[[വർഗ്ഗം:കേരളസംസ്കാരം]]
[[വർഗ്ഗം:വള്ളങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ജലഗതാഗതം]]
[[വർഗ്ഗം:നെഹ്‌റു ട്രോഫി വള്ളംകളി]]</text>
      <sha1>h05cdbtver12tfibshs7nyddnb8rt23</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സുബ്രഹ്മണ്യൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10114</id>
    <revision>
      <id>4540047</id>
      <parentid>4523907</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T16:38:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Thachezhathumadathil</username>
        <id>206290</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Add a famous and 2000 years old murugan temple name . This temple was located in kannur district</comment>
      <origin>4540047</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37702" sha1="e89se8rdje8wm662xp3l1x0hi7f2vjv" xml:space="preserve">{{prettyurl|Murugan}} 
{{Redirect|കാർത്തികേയൻ}}
{{Hdeity infobox| &lt;!--Wikipedia:WikiProject Hindu mythology--&gt;
  Image                    = Murugan by Raja Ravi Varma.jpg
| Caption                  = ആറുമുഖങ്ങളോടുകൂടിയ സുബ്രഹ്മണ്യൻ ഭാര്യമാരോടൊപ്പം - രാജാ രവിവർമ്മ വരച്ച ചിത്രം
| Name                     = സുബ്രഹ്മണ്യൻ
| Devanagari               = सुब्रह्मण्यः
| Sanskrit_Transliteration = Kārttikeya
| Pali_Transliteration     =
| Tamil_script             = முருகன்
| Script_name              = &lt;!--Enter name of local script used--&gt;
| Script                   = &lt;!--Enter the name of the deity in the local script used --&gt;
| Affiliation              = 
| God_of                   = [[യുദ്ധം]]
| Abode                    = 
| Mantra                   = 
| Weapon                   = വേൽ
| Consort                  = ദേവസേനയും (ദേവയാനി), വള്ളിദേവിയും 
| Mount                    = [[മയിൽ]]
| Planet                   = [[ചൊവ്വ]]
|ആഘോഷങ്ങൾ=[[ഷഷ്ഠിവ്രതം]], [[തൈപ്പൂയം]], [[വൈകാശി വിശാഖം]], [[തൃക്കാർത്തിക]]}}
[[ഹൈന്ദവം|ഹൈന്ദവവിശ്വാസപ്രകാരം]] [[ശിവൻ|പരമശിവന്റേയും]] [[പാർവ്വതി|പാർവ്വതി ദേവിയുടേയും]]  പുത്രനാണ് '''സുബ്രഹ്മണ്യൻ'''. '''കാർത്തികേയൻ''', '''മുരുകൻ''', '''കുമാരൻ, സ്കന്ദൻ, ഷണ്മുഖൻ, വേലായുധൻ, ആണ്ടവൻ, ശരവണൻ''' എന്നീ പേരുകളിലും സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി അറിയപ്പെടാറുണ്ട്. കൗമാര മതത്തിലെ പ്രധാന ആരാധനാ മൂർത്തിയാണ് പരമാത്മാവായ സുബ്രഹ്മണ്യൻ. പ്രാചീന സിദ്ധ വൈദ്യന്മാരുടെ ആരാധനാമൂർത്തിയും മുരുകൻ ആണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. 'സ്കന്ദ ബോധിസത്വൻ' എന്ന പേരിൽ ബൗദ്ധർ മുരുകനെ ആരാധിക്കാറുണ്ട്. ''തമിഴ് കടവുൾ'' (തമിഴരുടെ ദൈവം) എന്നൊരു വിശേഷണവും സുബ്രഹ്മണ്യന് ഉണ്ട്. വിശ്വാസികൾ പരബ്രഹ്മസ്വരൂപനായ സുബ്രഹ്മണ്യനെ അറിവിന്റെ മൂർത്തി എന്ന അർത്ഥത്തിൽ &quot;ജ്ഞാനപ്പഴം&quot; എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഭാരതീയ [[ജ്യോതിഷം]] രചിച്ചത് സുബ്രമണ്യനാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. [[മയിൽ|മയിലാണ്]] [[വാഹനം]], [[കൊടിയടയാളം]] [[കോഴി]]. [[വേൽ]] [[ആയുധം|ആയുധവും]]. [[പഴന്തമിഴ് കാവ്യങ്ങളിൽ]] പറയുന്ന [[ചേയോൻ]] മുരുകനാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. വള്ളിദേവിയും ദേവസേനയുമാണ് പത്നിമാർ. സ്കന്ദപുരാണത്തിൽ മുരുകനെ പ്രധാന ദേവതയായി ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.  

തമിഴ് ജനത വസിക്കുന്ന ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലെല്ലാം സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രങ്ങൾ  കാണാൻ സാധിക്കും. അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ, കാനഡ, യുകെ, യൂറോപ്പ്, ഓസ്ട്രേലിയ, [[ശ്രീലങ്ക]], [[Mauritius|മൗറീഷ്യസ്]], [[Indonesia|ഇന്തോനേഷ്യ]], [[Malaysia|മലേഷ്യ]], [[Singapore|സിംഗപ്പൂർ]], [[South Africa|ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക]], [[Réunion|റീയൂണിയൻ ദ്വീപുകൾ]] എന്നിവിടങ്ങളിലെല്ലാം മുരുക ക്ഷേത്രങ്ങൾ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നുണ്ട്.  തമിഴ്നാട്ടിലും മുരുകന്റെ പ്രശസ്തമായ ധാരാളം കോവിലുകൾ ഉണ്ട്. പഴനി ദണ്ഡായുധപാണി ക്ഷേത്രമാണ് ഇക്കൂട്ടത്തിൽ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധം. ദക്ഷിണേന്ത്യ കൂടാതെ ഇന്ത്യയുടെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിലും ശിവ കുടുംബത്തോടൊപ്പം മുരുകനെ ആരാധിക്കുന്നു.{{sfn|James G. Lochtefeld|2002|pp=655-656}}

== മറ്റു നാമങ്ങൾ ==

* സ്കന്ദൻ
* ഗുഹൻ
* ഷണ്മുഖൻ
* വേലൻ
* വേലായുധൻ
* കാർത്തികേയൻ
* ആറുമുഖൻ
* കുമരൻ
* മയൂരവാഹനൻ
* സുബ്രഹ്മണ്യൻ
* മുരുകൻ
* ശരവണൻ
* വടിവേലൻ
* വള്ളിമണാളൻ
* ബാഹുലേയൻ

==തൈപ്പൂയം==
{{main|തൈപ്പൂയം}}
[[പ്രമാണം:Thaipusam idols.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|311x311ബിന്ദു|മലേഷ്യയിലെ ബാതു ഗുഹാക്ഷേത്രത്തിലെ തൈപൂയ മഹോത്സവം]]
മകരമാസത്തിലെ പൂയം.സുബ്രഹ്മണ്യൻ ജനിച്ച നാളായി കരുതപെടുന്നു. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രത്തിൽ [[കാവടി|കാവടിയാട്ടവും]] ആഘോഷങ്ങളും നടത്താറുണ്ട്‌ .
===മൂലമന്ത്രം===
ഓം ശരവണ ഭവായ നമഃ

==ധ്യാനശ്ലോകം==
&lt;poem&gt;
'''സ്ഫുരൻമകുടപത്ര കുണ്ഡല വിഭൂഷിതം ചമ്പക- 
'''സ്രജാകലിതകന്ധരം കരയുഗീന ശക്തിം പവിം'''
'''ദധാനമഥവാ''' '''കടീകലിതവാമഹസ്തേഷ്ടദം''' 
'''ഗുഹം ഘുസൃണഭാസുരം സമരതു''' '''പീതവാസോവസം'''.
&lt;/poem&gt;
അർത്ഥം:- ശോഭിച്ചിരിക്കുന്ന മകുടങ്ങളെകൊണ്ടും പത്രകുണ്ഡലങളെകൊണ്ടും ഭൂഷിതനും, ചമ്പകമാലകൊണ്ട് അലങ്കരിക്കപെട്ടിരിക്കുന്ന കഴുത്തോടുകൂടിയവനും രണ്ടു കൈകളെകൊണ്ട്  വേലും വജ്രവും ധരിക്കുന്നവനും സിന്ദൂരവർണം പോലെ ശോഭിക്കുന്നവനും മഞ്ഞപ്പട്ടുടുത്തവനുമായ സുബ്രഹ്മണ്യനെ ധ്യാനിക്കുന്നു

==സ്കന്ദപുരാണം==
പുരാണങ്ങളിൽ വലിപ്പം കൊണ്ട് എറ്റവും വലുതാണ് സ്കന്ദപുരാണം. ഇതിൽ മുരുകന്റെ മാഹാത്മ്യങ്ങൾ ആണ് വർണ്ണിച്ചിരിക്കുന്നത്.  80000 ൽ പരം ശ്ലൊകങ്ങൾ ആണ് സ്കന്ദപുരാണത്തിലുള്ളത്. ഇതിൽ മുരുകനെ ഈശ്വരനായി അവതരിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. സ്കന്ദപുരാണം മുരുകനെ പരമാത്മാവായി കണക്കാക്കുന്നു. കേദാരഘണ്ഡം, തുടങ്ങി പലഘണ്ഡങ്ങളായി ഭാരതത്തിലെ വിവിധ തീർത്ഥസ്ഥാനങ്ങളെക്കുറിച്ചും നദികളെക്കുറിച്ചും എല്ലാം ഇതിൽ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സ്കന്ദന്റെ കഥയും പലപ്പൊഴായി പറയുന്നുണ്ട്.&lt;ref&gt;Ganesh Vasudeo Tagare (1996). Studies in Skanda Purāṇa. Published by Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-1260-3&lt;/ref&gt;. 2016 ദിസംബർ 1 മുതൽ 31 വരെ [[മലപ്പുറം ജില്ല]]യിൽ [[മഞ്ചേരി]]യ്ക്കടുത്തുള്ള [[കരിക്കാട് സുബ്രഹ്മണ്യ - ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം|കരിക്കാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ ]]വച്ച് നടന്ന സ്കന്ദപുരാണമഹായജ്ഞത്തിൽ ഇദം പ്രഥമമായി ഇത് മുഴുവൻ പാരായണം ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://digitalpaper.mathrubhumi.com/1048210/Malappuram/DECEMBER-25,-2016#page/3 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2017-01-16 |archive-date=2016-12-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161231011310/http://digitalpaper.mathrubhumi.com/1048210/Malappuram/DECEMBER-25,-2016#page/3 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==പുരാണം, ഐതിഹ്യം==
സ്കന്ദപുരാണപ്രകാരം സുബ്രഹ്മണ്യൻ സർവേശ്വരനായ ഭഗവാനാണ്. ശൂക്രാചാര്യരുടെ ശിഷ്യയായ മായ എന്ന അസുരസ്ത്രീക്ക് കശ്യപമഹർഷിയിൽ ജനിച്ച ശൂരപദ്മൻ, താരകാസുരൻ, സിംഹവക്ത്രൻ എന്നീ അസുരന്മാരെ വധിക്കാനാണ് സുബ്രഹ്മണ്യൻ അവതരിച്ചത്. ശിവപുത്രനു മാത്രമെ തങ്ങളെ വധിക്കാനാകാവൂ എന്ന് വരം നേടിയ ഇവർ ത്രിലോകങ്ങളും അടക്കിഭരിച്ചു. ദേവന്മാരുടെ അഭ്യർഥന പ്രകാരം ശിവൻ പാർവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ വളരെ കാലമായിട്ടും ശിവപുത്രൻ അവതരിച്ചില്ല. തുടർന്നു ഭഗവാൻ പഞ്ചമുഖരൂപം കൈക്കൊള്ളുകയും ഭഗവാന്റെ അഞ്ചു മുഖങളിൽ നിന്നും അഞ്ചു ദിവ്യജ്യോതിസ്സുകളും പർവതീദേവ്വീയുടെ മുഖത്ത് നിന്നും ഒരു ദിവ്യജ്യോതിസ്സും വരികയും ചെയ്തു. ആ ദിവ്യജ്യോതിസ്സുകളെ അഗ്നിദേവനും, വായൂദേവനും ചേർന്ന് ഗംഗയിൽ നിക്ഷേപിക്കുകയും ചെയ്തു. ഗംഗ ശരവണ പൊയ്കയിൽ എത്തിച്ച ആ ദിവ്യജ്യോതിസ്സുകളിൽ നിന്നും ആറു മുഖങ്ങളോടെ സുബ്രഹ്മണ്യൻ അവതരിക്കുകയും ചെയ്തു. വിഷ്ണുവിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം കാർത്തിക നക്ഷത്രത്തിന്റെ അധിദേവതമാരയ ആറു ദേവിമാർ സുബ്രഹ്മണ്യനെ മുല കൊടുത്ത് വളർത്തുകയും ചെയ്തു. അതിനാൽ കാർത്തികേയൻ എന്ന് പേര് ലഭിച്ചു. പിന്നീട് ദേവസേനാപതിയായ് അഭിഷേകം ചെയ്യപ്പെട്ട സുബ്രഹ്മണ്യൻ ശൂരപദ്മൻ, താരകാസുരൻ, സിംഹവക്തൻ എന്നീ അസുരന്മാരുമായി യുദ്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടുകയും അവരെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു. ദേവസേന, വള്ളി എന്നിവരാണ് പത്നിമാർ. ദേവസേന ഷഷ്ടി, മനസാദേവി എന്നി പേരുകളിലും അറിയപ്പെടുന്നു. 

മറ്റൊരു ഐതിഹ്യപ്രകാരം [[അഗ്നിദേവൻ]] [[സപ്തർഷികൾ|സപ്തർഷിമാരുടെ]] പത്നിമാരിൽ മോഹിതനാകുകയും തുടർന്നു അഗ്നിയുടെ പത്നിയായ സ്വാഹ സപ്തർഷി പത്നിമാരിൽ [[അരുന്ധതി]] ഒഴികെയുള്ളവരുടെ രൂപത്തിൽ അഗ്നിയുമായ് രമിക്കുകയും സുബ്രഹ്മണ്യൻ അവതരിക്കുകയും ചെയ്തു. അഗ്നി ശിവസ്വരൂപനും പാർവതി സ്വാഹാസ്വരൂപിണിയും ആയതിനാൽ സുബ്രഹ്മണ്യൻ ശിവപാർവതിമാരുടെ പുത്രനാണെന്ന് മഹാഭാരതം പറയുന്നു.

==പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങൾ==
[[പ്രമാണം:Palani Hill Temple1.JPG|ലഘുചിത്രം|300x300ബിന്ദു|പഴനിയിലെ ആണ്ടവൻ ക്ഷേത്രം]]
[[പ്രമാണം:Lord Muruga Batu Caves.jpg|ലഘുചിത്രം|300x300ബിന്ദു|മലേഷ്യയിലെ ബാതു ക്ഷേത്രത്തിനുമുന്നിലുള്ള സുബ്രഹ്മണ്യ പ്രതിമ]]
[[പ്രമാണം:Waterfalltemple.png|ലഘുചിത്രം|300x300ബിന്ദു|മലേഷ്യയിലെ പെനാങ്ങിലുള്ള ബാലദണ്ഡായുധസ്വാമി ക്ഷേത്രം|കണ്ണി=Special:FilePath/Waterfalltemple.png]]
[[പ്രമാണം:Haripad Subrahmanya swami Temple.jpg|ലഘുചിത്രം|300x300ബിന്ദു|ആലപ്പുഴയിലെ ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]]

തമിഴ്നാട്ടിലും മറ്റു ദക്ഷിണേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും നിരവധി മുരുക ക്ഷേത്രങ്ങൾ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നുണ്ട്. തമിഴ് നാട്ടിലെ ''[[ആറുപടൈവീടുകൾ]]'' (ആറു വീടുകൾ) എന്നറിയപ്പെടൂന്ന 6 ക്ഷേത്രങ്ങൾ സുബ്രഹ്മണ്യന്റെ പ്രധാൻ ക്ഷേത്രങ്ങളായി കരുതുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.lordmurugan.com/|title=Welcome To LordMurugan.com Home Page|publisher=|access-date=2017-06-08|archive-date=2015-09-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906004743/http://www.lordmurugan.com/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nriol.com/indianparents/lord-muruga.asp|title=Lord Muruga Names - 108 names of Lord Muruga with meanings|publisher=}}&lt;/ref&gt; കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ അരിമ്പ്ര സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം ശ്രി പരശുരാമൻ പ്രതിഷ്ഠിച്ച ഒരു പുണ്യ ക്ഷേത്രമാണ്. 

സുബ്രഹ്മൺയ്യന്റെ ഈ ദിവ്യ ക്ഷേത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് [[Sangam literature|സംഘകാല സാഹിത്യത്തിലും]], പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://murugan.org/texts/murukatruppadai.htm|title=திருமுருகாற்றுப்படை|last=நக்கீரதேவநாயனார்|first=|publisher=}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.kaumaram.com/thiru/thiru.html|title=முருகன் Murugan Devotees - Lord Muruga - அடியார்கள் - முருகபக்தர்|last=gmail.com|first=kaumaram @|publisher=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
| style=&quot;width:200pt;&quot; |'''അറുപടൈ വീടുകൾ'''&lt;ref&gt;Fred Clothey (1972), [http://www.jstor.org/stable/1461919 Pilgrimage Centers in the Tamil Cultus of Murukan], Journal of the American Academy of Religion, Oxford University Press, Vol. 40, No. 1 (Mar., 1972), pp. 79-95&lt;/ref&gt;
| style=&quot;width:200pt;&quot; |'''സ്ഥാനം''' 
'''(വടക്കുനിന്ന് തെക്കോട്ട്)'''
|-
|[[സ്വാമിമലൈ സ്വാമിനാഥസ്വാമി ക്ഷേത്രം]]
|[[സ്വാമിമലൈ]], [[കുംഭകോണം]]
|-
|[[പഴനി മുരുകൻ ക്ഷേത്രം]]
|[[പഴനി]]
|-
|[[തിരുച്ചെന്തൂർ  മുരുകൻ ക്ഷേത്രം]] 
|[[തിരുചെന്തൂർ]]
|-
|[[തിരുപ്പറങ്കുൻറം മുരുകൻ ക്ഷേത്രം]] 
|[[തിരുപ്പറംകുന്രം]], [[മദുരൈ]]
|-
| [[തിരുത്തണി മുരുകൻ ക്ഷേത്രം]] 
|[[തിരുത്തണി]]
|-
|[[പഴമുതിർസോലൈ മുരുകൻ ക്ഷേത്രം]]
|[[പഴമുതിർചോലൈ]], [[മദുരൈ]]
|}

=== കേരളത്തിലെ പ്രധാന സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ===
 
* ബാലമുരുകൻ കോവിൽ, വാളകം, കൊട്ടാരക്കര
* പയ്യന്നൂർ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം , കണ്ണൂർ
* ശ്രീ.സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, കുഴൂർ, തൃശൂർ ജില്ല.
* ബന്തടുക്ക ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ  സ്വാമി ക്ഷേത്രം ബന്തടുക്ക ,കാസർഗോഡ്  ജില്ല
* പയ്യൂർ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം 
* കന്നാരത്തൊട്ടി  ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം, കോതമംഗലം
* മയിലാടുംകുന്ന് ശ്രീ മുരുകൻകോവിൽ ഏരൂർ, അഞ്ചൽ, കൊല്ലം
* വഞ്ചിക്കോവിൽ ശ്രീശരവണ ക്ഷേത്രം ഇരവിപുരം കൊല്ലം.

*പുത്തൻപുര ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം,പിണയ്ക്കൽ,തട്ടാമല, കൊല്ലം
*കിഴക്കൻ പഴനി-തമ്പുരാൻ കുന്ന്
ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം, നരിക്കുഴി, വടശ്ശേരിക്കര, പത്തനംതിട്ട, 
https://www.thampurankunnu.com/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220914145553/https://www.thampurankunnu.com/ |date=2022-09-14 }}
*മേതൃക്കോവിൽ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം അലനല്ലൂർ,പാലക്കാട് 
* [[ഉള്ളൂർ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]], തിരുവനന്തപുരം മെഡിക്കൽ കോളേജ് 
* [[ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രം]], ആലപ്പുഴ 
* തിരുവഞ്ചൂർ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം 
* തലവടി മഞ്ച് മുരുകൻ ക്ഷേത്രം, ആലപ്പുഴ 
*പന്മന ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (തെക്കൻ പഴനി)
* [[നീണ്ടൂർ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]], കോട്ടയം 
* [[പെരുന്ന സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം]], ചങ്ങനാശ്ശേരി.
*വാഗമൺ മുരുകമല ക്ഷേത്രം, ഇടുക്കി
*ചീർക്കയം ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ കോവിൽ 
* ആനാകോട് തിരുവളന്തൂർ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, കാട്ടാക്കട, തിരുവനന്തപുരം
*മൂന്നാർ സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, ഇടുക്കി 
* [[കൊടുന്തറ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം|കൊടുന്തറ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം, പത്തനംതിട്ട]]
* [[വെളിയം ശ്രി സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, വെളിയം കൊല്ലം|വെളിയം ശ്രി സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം]] ജില്ല 
* [[കണ്ണംകോട് ശ്രി സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]], കൊട്ടാരക്കര, കൊല്ലം
* [[നേടിയവിള ശ്രി സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം]], ഇടവട്ടം, കൊല്ലം
* [[പൂജപ്പുര ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം]], ഇടവട്ടം, കൊല്ലം
* ആനപ്പാട് ഭജനമഠം ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം
* [[കുഴൂർ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]]
* [[ചെറിയനാട് ശ്രീബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമീക്ഷേത്രം|ചെറിയനാട് ശ്രീബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമീക്ഷേത്രം, ആലപ്പുഴ]]
* [[തഴക്കര സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രം]]
* [[കരിക്കാട് സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രം|കരിക്കാട് സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രം,]] മഞ്ചേരി, മലപ്പുറം ജില്ല 
* [[കൊണ്ടയൂർ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]]
* [[കാരക്കാട് സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രം]] കവളപ്പാറ, ഷൊർണൂർ, പാലക്കാട് ജില്ല 
*കൊടുമ്പ് സുബ്രമണ്യ ക്ഷേത്രം, പാലക്കാട് ജില്ല.
* ചീർക്കയം സുബ്രഹ്മണ്യൻ കോവിൽ
* [[പാഞ്ഞാൾ പുരാതന സുബ്രഹ്മണ്യൻ കോവിൽ]]
*നടരാജഗിരി ബാലസുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രം,  പാർളിക്കാട് തൃശൂർ
*കരിയന്നൂർ സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ തൃശൂർ
*ഉമയനെല്ലൂർ സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം 
*വിലങ്ങറ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം, കൊട്ടാരക്കര, കൊല്ലം 
*പാലക്കര ശ്രീ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം തെൻമല വെസ്റ്റ് കൊല്ലം
* [[ഉദയനാപുരം സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം]], കോട്ടയം 
* [[കിടങ്ങൂർ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]], കോട്ടയം
* [[പെരുന്ന സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം]], ചങ്ങനാശ്ശേരി
* [[ആർപ്പുക്കര സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം]]
* [[മേലൂർ പൂലാനി ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി മഹാക്ഷേത്രം]]
* [[തെക്കനാര്യാടു തെക്കൻ പഴനി സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം]]
* [[അവണാകുഴി ശ്രീ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേതം തിരുവനന്തപുരം|ചെമ്മണ്ട ശ്രീ സുബ്രമണ്യ സ്വാമീ ക്ഷേത്രം]], ഇരിങ്ങാലക്കുട, തൃശൂർ
* [[പെരുമണ്ണശ്ശേരി സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം|പെരുമണ്ണശ്ശേരി ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി മഹാക്ഷേത്രം, പുല്ലിപ്പറമ്പ്, ചേലേമ്പ്ര, മലപ്പുറം]]
* [[പരിഹാരപുരം ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]], രാമനാട്ടുകര, കോഴിക്കോട്
* [[പെരളശ്ശേരി സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം]], [[കണ്ണൂർ ജില്ല]]
* [[പുത്തനമ്പലം സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം|ചെറുവാരണം ശ്രീ നാരായണപുരം പുത്തനമ്പലം]] (ചേർത്തലകരയുടെ പഴനി മല)
* [[പെരുമ്പടപ്പ് സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം]], കൊച്ചി, എറണാകുളം 
* [[വെള്ളനാതുരുത്ത് ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം|വെള്ളനാതുരുത്ത് ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]], കരുനാഗപ്പള്ളി
* [[ആലപ്പാട് ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]], കരുനാഗപ്പള്ളി
* [[വെണ്ടാർ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം]], കൊട്ടാരക്കര, കൊല്ലം 
* [[മേൽക്കുളങ്ങര ശ്രീ കാർത്തികേയമംഗലം ക്ഷേത്രം]], വാളകം, കൊട്ടാരക്കര
* [[മുളയങ്കാവ് ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ കോവിൽ]], മുളയങ്കാവ്, പാലക്കാട്‌
* [[അവണാകുഴി ശ്രീ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം]], തിരുവനന്തപുരം
* കൊടകര കുന്നതൃക്കോവിൽ സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, തൃശൂർ ജില്ല.
* കിഴക്കേ കോടാലി ശ്രീ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി  ക്ഷേത്രം, കോടാലി, തൃശൂർ ജില്ല.
* പടിഞ്ഞാറഭിമുഖ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം മരട് തെക്ക്, എറണാകുളം ജില്ല .
* [[തിരുവണ്ണൂർ]] ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, [[കോഴിക്കോട്]] ([[കേരളം|കേരള]] [[തിരുച്ചെന്തൂർ]])
* മണമ്പൂർ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, ആറ്റിങ്ങൽ, തിരുവനന്തപുരം
* ആലത്തുകാവ് ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, കിളിമാനൂർ, തിരുവനന്തപുരം
* ശ്രീ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, കുമാരപുരം, തിരുവനന്തപുരം
* [[ഇരവിമംഗലം സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം, മലപ്പുറം ജില്ല|ഇരവിമംഗലം ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം]], [[പെരിന്തൽമണ്ണ]], [[മലപ്പുറം ജില്ല]]
* [[ഇരവിമംഗലം സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം, തൃശ്ശൂർ ജില്ല|ഇരവിമംഗലം ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം]], [[നടത്തറ]], [[തൃശ്ശൂർ ജില്ല]]
*അയിരൂർ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, പത്തനംതിട്ട ജില്ല
*ജ്ഞാനോദയം ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം മരട്, എറണാകുളം
* ശ്രീ മയൂരേശ്വരപുരം സുബ്രമണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, കൊടുങ്ങല്ലൂർ, തൃശൂർ ജില്ല
*ശ്രീ കുമാരമംഗലം ക്ഷേത്രം (തമ്മണ്ടിൽ), തെക്കുംഭാഗം, തൃപ്പൂണിത്തുറ, എറണാകുളം.
*ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, കീഴാറ്റിങ്ങൽ, ആറ്റിങ്ങൽ, തിരുവനന്തപുരം ജില്ല.
*ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം (തേവരുനട) കടയ്ക്കാവൂർ, തിരുവനന്തപുരം ജില്ല.      
*എരുത്താവൂർ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, ബാലരാമപുരം, തിരുവനന്തപുരം ജില്ല.
*അരിമ്പൂർ ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം, അരിമ്പൂർ, തൃശൂർ ജില്ല.
*ഉറവപ്പാറ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം, തൊടുപുഴ, ഇടുക്കി 
*വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം
* പട്ടത്താനം ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമീ ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം.
* കൗക്കാനപ്പെട്ടി സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, വടക്കേക്കാട്,തൃശ്ശൂർ ജില്ല
* കുമരംകോട് സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, വടക്കേക്കാട് , തൃശ്ശൂർ ജില്ല 
* സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, അഞ്ഞൂർ , തൃശ്ശൂർ ജില്ല
* സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, കക്കാട്, കുന്നംകുളം, തൃശ്ശൂർ ജില്ല 
* സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, കല്ലഴിക്കുന്ന്, ചൊവ്വന്നൂർ, തൃശ്ശൂർ ജില്ല
* സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം , പയ്യൂർ , കൂനംമൂച്ചി, തൃശ്ശൂർ ജില്ല, 

* കീഴുവായ്‌പ്പൂർ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം - പത്തനംതിട്ട.                                                                 •മട്ടന്നൂർ പരിയാരം ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം  കണ്ണൂർ     

കൂടാതെ നിരവധി ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉപദേവത കൂടിയാണ് സുബ്രഹ്മണ്യൻ. കൂടുതലും ശിവന്റെയും ദേവിയുടെയും ക്ഷേത്രങ്ങളിലാണ് ഇത്തരത്തിലുള്ള പ്രതിഷ്ഠകളുണ്ടാകാറുള്ളത്. [[തിരുവഞ്ചിക്കുളം ശിവക്ഷേത്രം]], [[മമ്മിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം]], [[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീ മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രം]], [[ചൊവ്വല്ലൂർ ശിവക്ഷേത്രം]] , തൃശ്ശൂർ തിരുവമ്പാടി ഗണപതി ക്ഷേത്രം, വിയ്യൂർ മണലാർക്കാവ് ഭഗവതിക്ഷേത്രം, തായങ്കാവ് ധർമ്മശാസ്താ ക്ഷേത്രം, മൂക്കുതല കീഴേക്കാവ് തുടങ്ങിയ ക്ഷേത്രങ്ങൾ സുബ്രഹ്മണ്യൻ ഉപദേവതയായി വരുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പ്രധാനപ്പെട്ടവയാണ്. 


സുബ്രഹ്മണ്യൻ പരദേവതയായിട്ടുള്ള തറവാടുകൾ
* കേരളത്തിലെ തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിലെ വടക്കേക്കാട് ഗ്രാമത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പ്രസിദ്ധ നമ്പൂതിരി തറവാടാണ് [[കൊളത്താപ്പള്ളി മന]]. കൊളത്താപ്പള്ളി മനയുടെ പരദേവതയാണ് സുബ്രഹ്മണ്യൻ.  

* കണ്ണമംഗലം മന ( പൂരാടം മന )

== വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ ==
തൈപ്പൂയം, ഷഷ്ടി വ്രതം, തൃക്കാർത്തിക
== പ്രധാന ദിവസങ്ങൾ ==
ചൊവ്വാഴ്ച, ഞായറാഴ്ച എന്നിവ പ്രധാനം. പൊതുവേ ചൊവ്വാഴ്ചയാണ് മുരുകന്റെ ആരാധനയ്ക്ക് പ്രധാന ദിവസം. ജ്ഞാനപ്പഴമെന്നു അറിയപ്പെടുന്ന മുരുകൻ അറിവു പകരുന്ന ദിവസമെന്ന നിലയ്ക്ക് ഞായറാഴ്ചയും മുരുകന് പ്രധാനമാണ്.

==അവലംബം== 
ക്ഷേത്ര ചൈതന്യ രഹസ്യം ( മാധവജി ,ക്ഷേത്ര സംരക്ഷണ സമിതി )
{{മഹാഭാരതം}}
{{Commons category|Murugan}}

{{ഹിന്ദു ദൈവങ്ങൾ}}
{{HinduMythology}}

[[വർഗ്ഗം:ഹൈന്ദവദൈവങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മഹാഭാരതത്തിലെ കഥാപാത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>e89se8rdje8wm662xp3l1x0hi7f2vjv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മൈസൂരു</title>
    <ns>0</ns>
    <id>12458</id>
    <revision>
      <id>4540043</id>
      <parentid>4524826</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:45:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malayalee from India</username>
        <id>205593</id>
      </contributor>
      <origin>4540043</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36903" sha1="7qvhmqsf80j4ql40engzs0vlw76z5j8" xml:space="preserve">{{prettyurl|Mysore}}
{{നാനാർത്ഥം|മൈസൂർ}}
{{Infobox settlement
| name                            = Mysore
| official_name                   = Mysuru
| native_name                     = മൈസൂരു
| native_name_lang                = kan
| settlement_type                 = [[Metropolis|മെട്രോപോളിസ്]]
| subdivision_type                = Country
| subdivision_name                = {{flag|India}}
| subdivision_type1               = State
| subdivision_name1               = {{flag|Karnataka}}
| subdivision_type2               = [[Divisions of Karnataka|Division]]
| subdivision_name2               = [[Mysore division|മൈസൂരു]]
| subdivision_type3               = [[List of districts of Karnataka|District]]
| subdivision_name3               = [[Mysuru district|Mysuru]]
| image_skyline                   = Mysuru Montage.jpg
| image_caption                   = Clockwise from top: [[Mysore Palace]], [[Shivanasamudra Falls]], [[Infosys|Infosys Building]], [[Brindavan Gardens|Brindavan Gardens Musical Fountain]], [[Chennakesava Temple, Somanathapura|Chennakesava Temple]], [[Lalitha Mahal]], [[St. Philomena's Church, Mysore|St. Philomena's Church]] and [[Chamundeshwari Temple]].
| pushpin_map                     = India Karnataka
| pushpin_map_caption             = Location of Mysore in Karnataka
| latd                            = 12.26
| latm                            = 
| lats                            = 
| latNS                           = N
| longd                           = 76.6
| longm                           = 
| longs                           = 
| longEW                          = E
| coordinates_region              = IN-KN
| coordinates_display             = inline,title
| coordinates_format              = dec
| pushpin_label_position          = left
| former_name                     = Mysore
| leader_party                    = [[Bharatiya Janata Party|BJP]]
| government_type                 = [[Mayor–council government|Mayor–Council]]
| leader_title1                   = Mayor
| leader_name1                    = Lingappa R&lt;ref name=&quot;mayor&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-karnataka/lingappa-elected-mayor-mahadevamma-deputy/article6487387.ece|title=Lingappa elected Mayor, Mahadevamma deputy|work= [[The Hindu]]|date=10 October 2014|accessdate=10 May 2015}}&lt;/ref&gt;
| leader_title2                   = Deputy Mayor
| leader_name2                    = Mahadevamma
| leader_title3                   = 
| leader_name3                    = 
| unit_pref                       = Metric
| area_footnotes                  = &lt;ref name=&quot;swm&quot;/&gt;{{rp|4}}
| area_total_km2                  = 152
| area_total_sq_mi                = 60.12
| elevation_m                     = 763
| elevation_ft                    = 2503
| timezone1                       = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1                     = +05:30
| population_total                = 920,550
| population_footnotes            = &lt;ref name=&quot;popu&quot;&gt;{{cite web|url=http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.xls|format=XLS|title=Table 2: PR cities 1&amp;nbsp;lakh and above|work=Provisional Population Totals, Census of India 2011|publisher=[[Registrar General and Census Commissioner of India]] |accessdate=3 March 2012}}&lt;/ref&gt;
| population_as_of                = 2011
| population_density_km2          = auto
| population_metro                = 990,900
| population_metro_footnotes      = 
| population_rank                 = 53
| population_blank1_title         = 
| population_blank1               = 
| population_blank2_title         = Demonym
| population_blank2               = ''Mysorean'', ''Mysoorinavaru'', ''Mysuriga'', ''Mysurigaru''
| blank2_name                     = [[Languages of India|Official language]]
| blank2_info                     = [[Kannada]]
| blank3_name                     = [[Languages of India|Spoken languages]]
| blank3_info                     = [[Kannada]]
| postal_code_type                = [[Postal Index Number|Postal index number]]
| postal_code                     = 570 0XX
| registration_plate              = KA 09 (പടിഞ്ഞാറൻ മൈസൂർ)
KA 55 (കിഴക്കൻ മൈസൂർ)
KA 45 (ഹുൺസൂർ)
| blank_name_sec1                 = [[UN/LOCODE]]
| blank_info_sec1                 = IN MYQ
| blank1_name_sec1                = [[Communications in India|Telephone]]
| blank1_info_sec1                = 91-(0)821-XXX-XXXX
| website                         = {{URL|http://www.mysorecity.gov.in/}}
| footnotes                       = {{Reflist|group=upper-alpha}}
}}
[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]] സംസ്ഥാനമായ [[കർണാടക|കർണാടകത്തിലെ]] പ്രശസ്തമായ ഒരു പട്ടണമാണ്‌ '''മൈസൂർ'''. ഒരു പ്രമുഖ വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രം കൂടിയാണിവിടം. 

കർണ്ണാടകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മൂന്നാമത്തെ നഗരമാണ് മൈസൂർ [6] (ഔദ്യോഗികമായി മൈസൂർ എന്ന് നാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്). ഇത് കർണാടക സംസ്ഥാനത്തിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള മൂന്നാമത്തെ നഗരമാണ്. ബാംഗ്ലൂരിന് തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് 146 കിലോമീറ്റർ (91 മൈൽ) ചുറ്റുണ്ടി മലനിരകളുടെ താഴ്വാരത്തിലാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 152 കിമീ 2 (59 ച. മൈ.) വിസ്തീർണം. 2017 ലെ ജനസംഖ്യ 1,014,227 ആണ്. മൈസൂർ ഡിസ്ട്രിബ്യൂഷന്റെ മൈസൂർ ഡിസ്ട്രിബ്യൂഷനും മൈസൂർ സിറ്റി കോർപറേഷനുമാണ് നഗരത്തിന്റെ ഭരണം. 

1399 മുതൽ 1956 വരെ [[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂർ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%88%E0%B4%B8%E0%B5%82%E0%B5%BC_%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82|title=മൈസൂർ രാജ്യം|access-date=|last=|first=|date=|website=മൈസൂർ രാജ്യം|publisher=}}&lt;/ref&gt; തലസ്ഥാന നഗരിയായിരുന്നു ഇവിടം. 1756-ലും 70-കളിലും [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദരാലിയും]] [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ടിപ്പു സുൽത്താനുമായിരുന്ന]] കാലഘട്ടത്തിൽ രാജഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു ഈ ഭരണാധികാരി. വൊഡെയാർ കലയും സംസ്കാരവും വളർത്തുകയും നഗരത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും സാംസ്കാരിക വളർച്ചയ്ക്ക് ഗണ്യമായ സംഭാവന നൽകുകയും ചെയ്തു. മൈസൂരിലെ സാംസ്കാരിക അന്തരീക്ഷവും നേട്ടങ്ങളും അതിനെ കർണ്ണാടകയിലെ സാംസ്കാരിക തലസ്ഥാനം നേടി. 

മൈസൂർ പൈതൃക കെട്ടിടങ്ങൾ കൊട്ടാരങ്ങൾ, ചാമുണ്ഡി ഹിൽസ്, [[മൈസൂർ കൊട്ടാരം|മൈസൂർ കൊട്ടാരവും]] [[മൈസൂർ ദസറ|ദസറ ഉത്സവ]] സമയത്ത് നടക്കുന്ന ഉത്സവങ്ങളും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള അനേകം ടൂറിസ്റ്റുകളെ ആകർഷിക്കുന്ന മൈസൂർ ആണ്. മൈസൂർ ദസറ, മൈസൂർ പെയിന്റ് തുടങ്ങി നിരവധി കലാരൂപങ്ങളും സാംസ്കാരിക വൈവിധ്യങ്ങളുമെല്ലാം ചേർന്നാണ് ഈ പേര് നൽകുന്നത്. മൈസൂർ പാക്ക്, മൈസൂർ മസാല ദോസ; മൈസൂർ സാൻഡൽ സോപ്പ്, മൈസൂർ ഇങ്ക്; മൈസൂർ പീറ്റ (പരമ്പരാഗത സിൽക്ക് ടർബൻ), മൈസൂർ സിൽക്ക് സാരികൾ തുടങ്ങിയവ. പരമ്പരാഗത വ്യവസായങ്ങളോടൊപ്പം വിനോദസഞ്ചാരം പ്രധാന വ്യവസായമാണ്. മൈസൂറിന്റെ അന്തർ-നഗര പൊതു ഗതാഗതത്തിൽ റെയിൽവും ബസും ഉൾപ്പെടുന്നു. ദസറയുടെ ഉന്നതിയിൽ മാത്രമാണ് വിമാനങ്ങൾ ലഭ്യമാകുക. 

ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ സ്വകാര്യ റേഡിയോ സ്റ്റേഷനായിരുന്നു ഈ നഗരം. മൈസൂർ സർവകലാശാലയുടെ ആസ്ഥാനം [[മൈസൂർ സർവ്വകലാശാല|മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ]] ആണ്. നിരവധി ശ്രദ്ധേയരായ ശാസ്ത്രജ്ഞരും, എഴുത്തുകാരും, രാഷ്ട്രീയക്കാരും, നടന്മാരും, ഗായകരും, കളിക്കാരും മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. ക്രിക്കറ്റ്, പുൽത്തകിടി എന്നിവയാണ് നഗരത്തിലെ ഏറ്റവും ജനപ്രിയമായ സ്പോർട്ട്. കേരളത്തിൽ നിന്നും വയനാട് വഴിയും, ട്രെയിൻ മാർഗവും മൈസൂരിൽ എത്തിച്ചേരാം.  

== പേരിനു പിന്നിൽ ==
മൈസൂറിന്‌ ആദിയിൽ എരുമയൂറ് എന്നു പേരുണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite book |last=വാലത്ത്|first=വി.വി.കെ.|authorlink=വി.വി.കെ. വാലത്ത്|coauthors= |title=കേരളത്തിലെ സ്ഥലനാമചരിത്രങ്ങൾ എറണാകുളം ജില്ല |year=1991|publisher=കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി|location= തൃശ്ശൂർ|isbn= 81-7690-105-9 }}&lt;/ref&gt; അതിന്റെ അധിപനെ എരുമയൂരൻ എന്നും വിളിച്ചിരുന്നു.{{Ref|mysore}} ഇതിന്റെ സംസ്കൃതരൂപമാണ്‌ മഹിഷപുരം. ഇത് ലോപിച്ചാണ്‌ മൈസൂർ ആയത്.

[[മഹിഷാസുരൻ|മഹിഷുരുവിന്റെ]] ഒരു ആംഗലീകൃത പതിപ്പാണ് മൈസൂർ എന്ന പേര്. [7] [[കന്നഡ|കന്നട ഭാഷയിലുള്ള]] മഹിഷയുടെ വാസസ്ഥാനം എന്നാണ് ഇതിന്റെ അർത്ഥം. മഹീഷ എന്ന പൊതുനാമം സംസ്കൃതത്തിൽ അതായത് എരുമ എന്നാണ്. മഹിഷാസപുരത്തെ മഹിഷായ എന്ന സംസ്കൃതത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന മൈസൂർ രാജവംശത്തിന്റെ പുരാതന ഭാഗങ്ങളെ ഭരിച്ചിരുന്ന മഹഹുമാസുരൻ. മഹിഷാസുര എന്ന മഹിളാസനാൽ എന്ന മഹിളാ ഗുഹയെ പരാമർശിക്കുന്ന മഹിഷാസുരയെ പരാമർശിക്കുന്നു. ഇദ്ദേഹം [[ചാമുണ്ഡി|ചാമുണ്ഡേശ്വരി ദേവിയുടെ]] കൊട്ടാരത്തിൽ വച്ചു ദുർഗ്ഗയാൽ   കൊല്ലപ്പെട്ടു എന്ന്‌ ഐതിഹ്യം.  ചാമുണ്ഡേശ്വരീ ക്ഷേത്രത്തിൽ ഇദ്ദേഹം കൊല്ലപ്പെട്ടു. പിന്നീട് 'മഹിഷപുര' എന്ന പേര് മഹിഷുരു എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടു. രാജകീയ കുടുംബാംഗങ്ങൾ ആ പേര് ഇന്നും ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. ഒടുവിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാരിൽ മൈസൂർ എന്ന് ഇംഗ്ലീഷുകാരും മൈസുറൂ / മിസുറുവും ആ ഭാഷയിൽ കന്നട ഭാഷയിൽ ആംഗലീകരിക്കപ്പെട്ടു. 

ഡിസംബർ 2005-ൽ [[കർണാടക|കർണ്ണാടക]] സർക്കാർ നഗരത്തിന്റെ പേര് മൈസ്യൂറിയായി മാറ്റാൻ തീരുമാനിച്ചു. [10] 2014 ഒക്ടോബറിൽ ഭാരത സർക്കാരാണ് ഇത് അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടത്. 2014 നവംബർ 1 ന് മൈസൂർ എന്ന പേരിൽ മൈസൂർ എന്ന പേരിലാണ് മൈസൂർ പുനർനാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ടത്.

==ചരിത്രം ==
[[മൈസൂർ കൊട്ടാരം]] ഇപ്പോൾ നിലകൊള്ളുന്ന സ്ഥലം പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ പുരുജേ എന്ന ഗ്രാമം കൈവശപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. [15]: 281 1515 ൽ ചാമരാജ വോഡയാർ മൂന്നാമൻ (1513-1553), [14]: 257 പുത്രൻ ചാമരാജ വോഡയാർ നാലാമൻ (1572-1576) എന്ന പദവിയിലേക്ക് പുഗേജിയുടെ ആധിപത്യം നേടി. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടു മുതൽ മഹിഷുരു എന്ന നാമം നഗരത്തിന് ഉപയോഗിക്കാനായി ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. [15]: [31]. 1565-ൽ തളിക്കോട്ട യുദ്ധത്തിനു ശേഷം [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം]] ക്ഷയിച്ചപ്പോൾ [[മൈസൂർ രാജ്യം]] ക്രമേണ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. [[നരസിംഹ വൊഡയാർ]] രാജാവിന്റെ (1637) ഭരണകാലത്ത് ഇത് ഒരു പരമാധികാര രാഷ്ട്രമായി മാറി. [[ശ്രീരംഗപട്ടണം]] (modern-day [[Srirangapatna]]), മൈസൂരിനടുത്തായിരുന്നു. 1610 മുതൽ ഇത് പതിനൊന്ന് നൂറ്റാണ്ടായിരുന്നു. 257-ൽ, ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ സ്ഥിരമായ വികസനം, [[നരസരാജ വൊഡയാർ]] ഒന്നാമൻ, [[ചിക്ക ദേവരാജ]] വോഡയാർ എന്നീ രാജാക്കന്മാരുടെ അധീനതയിലായിരുന്നു. തെക്കൻ കർണാടക, തമിഴ്നാട്ടിലെ ചില ഭാഗങ്ങൾ, [[ഡെക്കാൺ പീഠഭൂമി|ഡെക്കാൻ]] പ്രദേശത്തെ ശക്തമായ ഒരു സംസ്ഥാനമായി.

18-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ രണ്ടാം പകുതിയിലെ ഭരണാധികാരിയായ [[ഹൈദർ അലി|ഹൈദർ അലിയും]] അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകനായ [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ടിപ്പു സുൽത്താനും]] കീഴടക്കിയ ഈ സാമ്രാജ്യം അതിന്റെ സൈനിക ശക്തിയുടെയും ആധിപത്യത്തിന്റെയും ഉയരം എത്തിച്ചേർന്നു.  257-ൽ മൈസൂർ [[ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യം|ബ്രിട്ടീഷുകാർ]] [[മറാഠ സാമ്രാജ്യം|മറാഠികൾ]], ബ്രിട്ടീഷുകാർ, [[ഗോൽക്കൊണ്ട കോട്ട|ഗോൽക്കൊണ്ടയിലെ]] നിസാം എന്നിവയുമായി വൈരുദ്ധ്യം പുലർത്തുകയും നാലു [[ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങൾ|ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങൾക്ക്]] വിജയിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതിൽ ആദ്യ രണ്ടിൽ മൂന്നാമത്തെയും നാലാമത്തെയും തോൽവികൾ പരാജയപ്പെട്ടു. 1799 ലെ നാലാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിൽ ടിപ്പുസുൽത്താന്റെ മരണ ശേഷം, രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനം ശ്രീരംഗപട്ടണത്തിൽ നിന്നും മൈസൂർ എത്തി, 249-ഉം നാലാം മൈസൂർ യുദ്ധത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരും അവരുടെ രാജ്യം കൈമാറി. മുൻ മൈസൂർ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഭൂപ്രകൃതി ബ്രിട്ടീഷ് രാജകീയ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. പഴയ [[വൊഡയാർ രാജകുടുംബം|വൊഡയാർ]] ഭരണാധികാരികൾ പാവാട രാജാക്കന്മാരായി പുനർനിർമിച്ചു. ദിവാൻ (മുഖ്യമന്ത്രി) പൂർണോയ്യ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് സഹായകമായി. മൈസൂറിന്റെ മൈസൂർ പൊതുമരാമത്ത് പ്രവർത്തനങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിൽ [[പൂന|പൂനയ്ക്ക്]] വലിയ സ്ഥാനമുണ്ട്.  ബ്രിട്ടീഷ് കമ്മീഷണർ തലസ്ഥാനം [[ബെംഗളൂരു|ബാംഗ്ലൂരിലേക്ക്]] മാറ്റിയപ്പോൾ 1831 ൽ മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണകേന്ദ്രമായി സ്ഥാനം പിടിച്ചു. അങ്ങനെ ആ പദവി 1881- 16]: 254 ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗമായി മൈസൂർ പ്രിൻസിപൽ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായി. 1947 ൽ ഇന്ത്യ സ്വതന്ത്രമാകുന്നതുവരെ.

[[മൈസൂർ മുനിസിപ്പാലിറ്റി]] 1888 ൽ സ്ഥാപിതമായപ്പോൾ നഗരം എട്ട് വാർഡുകളായി തിരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [15]: 183 1897 ൽ ബ്യൂബോണിക് പ്ലേഗിന്റെ പകർച്ച വ്യാധികൾ നഗരത്തിലെ പകുതിയോളം പേർ മരിച്ചു. [17] സിറ്റി നവീകരിക്കൽ ട്രസ്റ്റ് ബോർഡ് (സിഐടിബി) 1903 ൽ, നഗരത്തിന്റെ ആസൂത്രിതമായ വികസനത്തിന് ഏഷ്യയിലെ ആദ്യത്തെ നഗരങ്ങളിലൊന്നായി മൈസൂർ മാറി. [18] ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ പ്രസ്ഥാനം, ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ മറ്റ് ഘട്ടങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്കിടയിൽ പൊതുപരിപാടികളും യോഗങ്ങളും നടന്നിരുന്നു. [19]

ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യലബ്ധി മൈസൂർ സംസ്ഥാനം ഇപ്പോഴും [[കർണാടക]] എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. മൈസൂരിലെ രാജാവ് [[വൊഡയാർ രാജകുടുംബം|ജയചമരാജേന്ദ്ര വൊഡയാർ]] എന്ന പദവി നിലനിർത്താനും രാജപ്രമുഖിന്റെ (നിയുക്ത ഗവർണർ) നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 1974 സെപ്തംബറിൽ അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു. മൈസൂർ പട്ടണത്തിൽ സംസ്കരിച്ചു. വർഷങ്ങളായി മൈസൂർ വിനോദ സഞ്ചാര കേന്ദ്രമായി അറിയപ്പെട്ടുതുടങ്ങി. [[കാവേരി|കാവേരിനദിയുടെ]] ജലം തർക്കവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് വല്ലപ്പോഴും കലാപമുണ്ടായിട്ടും ഈ നഗരം വലിയ സ്വേച്ഛാധിപത്യമായിരുന്നു. മൈസറിൽ നടന്ന സംഭവങ്ങൾക്കിടയിലും 1989-ൽ മൈസൂർ മൃഗശാലയിൽ അനേകം മൃഗങ്ങളുടെ മരണവും സംഭവിച്ച ഒരു ടെലിവിഷൻ സ്റ്റുഡിയോയിൽ ദേശീയ തലവന്മാർ തീയിട്ടു.

== മൈസൂർ കൊട്ടാരം ==
[[പ്രമാണം:Mysore Palace (1).jpg|thumb|left|200px|മൈസൂർ‌പാലസ്]]
[[പ്രമാണം:മൈസൂർ കൊട്ടാരം ദസ്സറ കാലം.jpg|thumb|left|200px|[[ദസ്സറ]] കാലത്തു ദീപപ്രഭയിൽ കുളിച്ചു നിൽക്കുന്ന മൈസൂർ കൊട്ടാരം]]
[[പ്രമാണം:Mysore Kottaaram Close Up.JPG|thumb|right|200px|മൈസൂർ കൊട്ടാരത്തിനടുത്തുനിന്നെടുത്ത ഒരു ചിത്രം]]
ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ മൈസൂർ പട്ടണത്തിലാണ് മൈസൂർ കൊട്ടാരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് പഴയകാല രാജാകുടുംബങ്ങളുടെ ([[വൊഡയാർ രാജകുടുംബം|വൊഡയാർ രാജവംശം]]) ഔദ്യോഗിക വസതിയായിരുന്നു. ഔദ്യോഗിക കാര്യാലയമായ [[ദർബാർ|ദർബാറും]] ഇതോടൊപ്പം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. കൊട്ടാരങ്ങളുടെ പട്ടണമായി അറിയപ്പെടുന്ന മൈസൂരിൽ ധാരാളം കൊട്ടാരങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും “മൈസൂർ കൊട്ടാരം“ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത് ഈ കൊട്ടാരങ്ങളിൽ ഒന്നിനെ മാത്രമാണ്. 1897-ൽ നിർമ്മാണ പ്രവർത്തങ്ങൾ ആരംഭിച്ച കൊട്ടാരത്തിന്റെ നിർമ്മാണം 1912 -ലാണ് പൂർത്തിയായത്.  ഇപ്പോൾ  മൈസൂരിലെ അറിയപ്പെടുന്ന വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്. പ്രധാന ഉത്സവം [[മൈസൂർ ദസറ]] ആണ്.
&lt;/br&gt;&lt;/br&gt;&lt;/br&gt;&lt;/br&gt;

== വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രങ്ങൾ ==
[[പ്രമാണം:J P Nagar Library, Mysore (2).jpg|ലഘുചിത്രം|J.P.Nagar Library, Mysore]]
ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ പ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നാണ് മൈസൂർ. ചരിത്രപരവും കലാപരവും ഭൂമിശാസ്ത്രപരവുമായ ഒട്ടേറെ പ്രത്യേകതകളുള്ള ഒരു നഗരമാണിത്. മൈസൂരിലെ പ്രമുഖ വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രങ്ങൾ ചുവടെ ചേർത്തിരിക്കുന്നു:

* [[മൈസൂർ കൊട്ടാരം]]
* [[ചാമുണ്ഡി മല]]
* [[മൈസൂർ മൃഗശാല]]
* ആർട്ട് ഗാലറി
* [[ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരം]]
* [[സെൻറ് ഫിലോമിനാസ് ചർച്ച്]]
* കാരഞ്ചി തടാകം
* [[രംഗനതിട്ടു പക്ഷിസങ്കേതം]]
* [[ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡൻ]]
* [[മൈസൂർ റെയിൽ മ്യൂസിയം|റെയിൽ മ്യൂസിയം]]
* ജയലക്ഷ്മി കൊട്ടാരം

=== ചാമുണ്ഡേശ്വരി ക്ഷേത്രം ===
ചാമുണ്ഡിമല മൈസൂർ നഗരത്തിൽ നിന്നും ഏകദേശം എട്ട് കിലോമീറ്റർ ദൂരെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. പ്രശസ്തമായ [[ചാമുണ്ഡേശ്വരി ക്ഷേത്രം]] ഈ മലയുടെ മുകളിലാണുള്ളത്. ക്ഷേത്രകവാടത്തിനടുത്ത് [[മഹിഷാസുരൻ|മഹിഷാസുരൻറെ]] ഒരു ഭീമാകാര പ്രതിമ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു.
[[പ്രമാണം:Mahisha statue at the Chamundeswari Temple, Mysuru, Karnataka, India (2007).jpg|thumb|right|200px|മഹിഷാസുരന്റെ പ്രതിമ , മൈസൂർ]]
[[പ്രമാണം:Sri Chamundeswari temple.JPG|thumb|right|200px|ശ്രീ ചാമുണ്ഡേശ്വരി ക്ഷേത്രം, മൈസൂർ]]
[[പ്രമാണം:Charriot in Chamundeswary Temple Mysore.JPG|thumb|right|200px|അമ്പലത്തിലെ രഥം]]
[[പ്രമാണം:Mysore kottaram.jpg|thumb|220px|മൈസൂർ കൊട്ടാരം]]

മലയുടെ ചുവട്ടിൽ നിന്ന് ധാരാളം ആളുകൾ പടികൾ കയറി ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുന്നു. സം‌രക്ഷിതമേഖല ആയതിനാൽ മറ്റു വഴികളിലൂടെയുള്ള മലകയറ്റം അനുവദനീയമല്ല. 

മൈസൂർ കൊട്ടാരവും റേസ്കോഴ്സ് മൈതാനവുമുൾപ്പെടെ മൈസൂർ നഗരം പൂർണ്ണമായും ചാമുണ്ഡി മലനിരകളിൽ നിന്നാൽ കാണാം. ഈ മലയുടെ അടിവാരത്തിലാണ് മൈസൂർ രാജ്ഞിയുടെ പഴയ അന്ത:പുരമായ ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരം ഇന്ന് സ്വദേശികളും വിദേശികളും ഒരുപോലെ സന്ദർശിക്കുന്ന ഒരു നക്ഷത്രഹോട്ടലാണ്.

രാത്രികളിൽ വൈദ്യുതിവിളക്കുകൾ തെളിഞ്ഞു കത്തുന്ന മൈസൂർ നഗരത്തിൻറെ ദൃശ്യം ചാമുണ്ഡി മലമുകളിൽ നിന്നുള്ള മനോഹരമായ കാഴ്ചയാണ്.

=== മൈസൂർ മൃഗശാല ===
ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ വിശാലമായ മൃഗശാലകളിലൊന്നാണ് 1892 -ൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട [[മൈസൂർ മൃഗശാല]]&lt;ref&gt;http://www.flonnet.com/fl2221/stories/20051021005211600.htm&lt;/ref&gt;. മൈസൂർ നഗരത്തിനകത്തു തന്നെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ മൃഗശാലയുടെ യഥാർത്ഥ പേര് ശ്രീ ചാമരാജേന്ദ്ര സൂവോളജിക്കൽ ഗാർഡൻസ് എന്നാണ്. ഏകദേശം 157 ഏക്കർ വിസ്തൃതിയിൽ പരന്നു കിടക്കുന്ന മൈസൂർ മൃഗശാല മൈസൂർ സന്ദർശിക്കുന്ന വിനോദസഞ്ചാരികൾക്ക് പ്രിയപ്പെട്ട ഇടമാണ്.

=== ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരം&lt;ref&gt;http://www.mysore.org.uk/royal-buildings/lalith-mahal-palace.html&lt;/ref&gt; ===

ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരം മൈസൂറിൽ നിന്നും 11 കി.മീ ദൂരത്തായി ചാമുണ്ഡിമലയുടെ താഴ്‌വാരത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. പൂന്തോട്ടങ്ങളുടെ നടുവിലായാണ് ഈ കൊട്ടാരം സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നത്. 1921 -ൽ മഹാരാജാവായ [[കൃഷ്ണരാജ വോഡയാർ|കൃഷ്ണരാജ വോഡയാർ നാലാമൻ‍]] ആണ് ഈ രണ്ടുനിലയുള്ള കൊട്ടാരം ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തത് . ഈ കൊട്ടാരം ഭാരതീയ ടൂറിസം ഡെവലപ്‌മെന്റ് കോർപ്പറേഷന്റെ കീഴിലുള്ള പഞ്ചനക്ഷത്ര ഹോട്ടൽ ഇനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.

[[പ്രമാണം:Lalitha mahal mysore ml wiki.JPG|thumb|right|200px|ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരം, മൈസൂർ]]

&lt;gallery caption=&quot;ലളിത മഹൽ കൊട്ടാരത്തിൽ നിന്നുള്ള ചിത്രങ്ങൾ&quot; widths=&quot;140px&quot; heights=&quot;100px&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
Image:Lalitha mahal mysore sideWall ml wiki.JPG|ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരത്തിന്റെ മനോഹരമായ ചുവർ.
Image:Lalitha mahal hotel mysore Inside room ml wiki.JPG|ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരം മൈസൂർ. ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരം ഹോട്ടൽ ഇടനാഴി‍‍.
Image:Lalitha mahal mysore InsideGlassRoof ml wiki.JPG|ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരത്തിന്റെ ചിത്രപ്പണികളുല്ല ചില്ല് മേൽക്കൂര ‍‍.
Image:Lalitha mahal mysore Inside kilikkoodu ml wiki.JPG|ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരം അകത്തുള്ള കിളിക്കൂട്‍‍.
Image:Lalitha mahal mysore Inside ml wiki.JPG|ലളിതമഹൽ കൊട്ടാരത്തിനകത്തുള്ള ചന്ദ്രശേഖർ എന്ന സിംഹം‍‍.
File:Chamundi Temple Mysore.jpg|ചാമുണ്ടേശ്വരി ക്ഷേത്രം, മൈസൂർ
File:Nandi, the bull-Chamundi hills.jpg|ശിവവാഹനമായ നന്ദി, ചാമൂണ്ടി ഹിൽസ്. 
File:Mahishasura statue at the Chamundeswari Temple, Mysuru, Karnataka, India -1.jpg| ചാമുണ്ടേശ്വരി ക്ഷേത്രത്തിലെ മഹിഷാസുര പ്രതിമ
File:Mysore palace panoramic view.jpg|മൈസൂർ പാലസ് - പനോരമിക് ദൃശ്യം.

[...]
&lt;/gallery&gt;

=== ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡൻ ===
നയന സുഖമേകുന്ന ഒരു പൂന്തോട്ടമാണ് ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡൻ. മ്യൂസിക്കൽ ഫൊണ്ടനുകളും (സംഗീതത്തിനനുസരിച്ച് ന്യത്തം വയ്ക്കുന്ന ജലധാരകൾ) സായന്തനങ്ങളിൽ ഉണ്ടാവും.
&lt;gallery caption=&quot;ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡനിൽ നിന്നുള്ള ചിത്രങ്ങൾ&quot; widths=&quot;140px&quot; heights=&quot;100px&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
ചിത്രം:Brindavan Garden Mysore fountain2.JPG|ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡൻ ഫൌണ്ടൻ(ജല ധാര)
ചിത്രം:Brindavan Garden Mysore Musicall Fountain2.JPG|ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡൻ മ്യൂസിക്കൽ ഫൌണ്ടൻ(ജല ധാര)
ചിത്രം:Brindavan Garden Mysore Musicall Fountain3.JPG |ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡൻ മ്യൂസിക്കൽ ഫൌണ്ടൻ(ജല ധാര)
Image:Brindavan Garden Mysore fountain1.JPG|ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡൻ മ്യൂസിക്കൽ ഫൌണ്ടൻ(ജല ധാര)
Image:Brindavan Garden Mysore Musicall Fountain1.JPG|ബൃന്ദാവൻ ഗാർഡൻ മ്യൂസിക്കൽ ഫൌണ്ടൻ(ജല ധാര)
File:Large Founden Brindavan Garden Mysore.JPG|​ഏറ്റവും വലിയ ജലധാര
[...]
&lt;/gallery&gt;

== താലൂക്കുകൾ ==

മൈസുരു ജില്ലയിൽ ആകെ ഏഴ് താലൂക്കുകൾ ആണുള്ളത്:
[[File:Mysore gundlupet road.jpg|thumb|right|മൈസൂർ [[ഗുണ്ടൽപേട്ട്|ഗുണ്ടൽപെട്ട്]] റോഡ്]]

* '''മൈസൂരു'''
* [[നഞ്ജൻഗൂട്]]
* [[തിരുമകുഡലു നരസിപുര (ടി.എൻ. പുര)|തിറുമകൂടലു നറസിപുറ (ടി. എൻ. പുര)]]
* [[ഹെഗ്ഗദദേവൻകൊട്ടെ (എച്ച്.ടി. കെട്ടെ)|ഹെഗ്ഗദദേവൻകൊട്ടെ (എച്. ഡി. കോട്ടെ)]]
* [[കൃഷ്ണരാജനഗര (കെ.ആർ. നഗർ)|കൃഷ്ണറാജനഗർ (കെ. ആർ. നഗർ)]]
* [[ഹുൺസൂരു]]
* [[പിരിയാപട്ടണ]]
* [[സാലിഗ്രാമ]]
* [[സറഗൂർ]]

== കുറിപ്പുകൾ ==
&lt;div class=&quot;references-small&quot; style=&quot;-moz-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt; &lt;/div&gt;
* {{Note|mysore}}മൈസൂർ പകുതികൾ അക്കാലത്തെ എരുമൈനാടെനവും, അതൻ തലൈവൻ എരുമൈയൂരൻ എനവും വഴങ്കിനതാക കാൺകിൻറോം&quot; എന്ന് അകനാനൂറിന്റെ ഒരു വ്യാഖ്യാതാവ് പറയുന്നുണ്ട്.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;

{{commons category|Mysore}}

[[വർഗ്ഗം:മൈസൂർ]]
[[വർഗ്ഗം:കർണ്ണാടകത്തിലെ പട്ടണങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കർണാടകയിലെ വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രങ്ങൾ]]
{{Mysore topics}}
{{Karnataka topics}}</text>
      <sha1>7qvhmqsf80j4ql40engzs0vlw76z5j8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>തമോദ്രവ്യം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13004</id>
    <revision>
      <id>4540117</id>
      <parentid>4144246</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:52:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540117</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="52765" sha1="3ariv2ln7mcdka25qcxgyj9vml6r0j1" xml:space="preserve">{{prettyurl|Dark matter}}

{{Physical cosmology|comp/struct}}
{{Beyond the Standard Model|expanded=Evidence}}

[[പ്രപഞ്ചം|പ്രപഞ്ചത്തിൽ]] കാണാനും തൊടാനും കഴിയാത്ത രീതിയിൽ നിലനിൽക്കുന്ന [[ദ്രവ്യം|ദ്രവ്യത്തെയാണ്]] '''തമോദ്രവ്യം''' (Dark Matter) എന്ന പദം കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്.  [[താരാപഥം|താരാപഥങ്ങളുടെ]]  ഉൽപ്പത്തിയേയും വികാസത്തെയും കുറിച്ചുള്ള അന്വേഷണമാണ് ‘കാണാദ്രവ്യം’ എന്ന സങ്കല്പത്തിലേക്ക് ശാസ്ത്ര ലോകത്തെ നയിച്ചത്. പഠനവിധേയമാക്കിയ ഓരോ നക്ഷത്ര സമൂഹത്തിന്റെയും ഭാ‍രം അവയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾ ചേർന്നുള്ള ആകെ ഭാ‍രത്തിലും എത്രയോ ഏറെയാണെന്ന് 1937-ൽ [[ഫ്രിറ്റ്സ് സ്വിക്കി]] എന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞൻ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. പ്രപഞ്ചത്തിലെ ആകെ ദ്രവ്യത്തിന്റെ ഏതാണ്ട് 80 ശതമാനവും ആകെ ഊർജസാന്ദ്രതയുടെ 25 ശതമാനവും തമോദ്രവ്യം ആണെന്നു കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref name=&quot;CERN Dark Matter&quot;&gt;{{cite web |url=http://home.cern/about/physics/dark-matter |title=Dark Matter |website=CERN Physics |date=20 January 2012}}&lt;/ref&gt; 

[[Baryon | ബാരിയോണിക്]] അല്ലാത്ത, ഇതുവരെ കണ്ടുപിടിയ്ക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ലാത്ത സാങ്കല്പികകണത്താൽ ആണ് ഇതിന്റെ നിർമിതി എന്നാണ് നിലവിലുള്ള അനുമാനം. തമോദ്രവ്യത്തെ ഇതുവരെ നേരിട്ട് നിരീക്ഷിച്ചിട്ടെല്ലെങ്കിലും [[galaxy | താരാപഥങ്ങളുടെ]] ചലനങ്ങളിലുള്ള പല പ്രത്യേകതകളും ഇതിന്റെ സാന്നിധ്യം ഇല്ലാതെ വിശദീകരിയ്ക്കാൻ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. അതിനാൽ [[universe | പ്രപഞ്ചത്തിലാകമാനം]] തമോദ്രവ്യം കാണപ്പെടുന്നു എന്നും പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ഉല്പത്തിയ്ക്കും വികാസത്തിനും ഇത് സാരമായ പങ്കു വഹിയ്ക്കുന്നുണ്ടെന്നും ശാസ്ത്രകാരന്മാർ വിശ്വസിയ്ക്കുന്നു. [[Electromagnetic radiation | വൈദ്യുതകാന്തികതരംഗങ്ങളുമായി]] പ്രതിപ്രവർത്തിയ്ക്കാത്തതിനാൽ ഇവയുപയോഗിച്ചുള്ള [[Electromagnetic spectrum | സ്പെക്ട്രം]] നിർമ്മിച്ചാലും തമോദ്രവ്യം അദൃശ്യമായി തുടരുന്നു. അതിനാൽ ഇതിനെക്കുറിച്ച് പഠിയ്ക്കാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്.

[[പ്രപഞ്ചം|പ്രപഞ്ചത്തിലെ]] പല [[താരാപഥം|താരാപഥങ്ങളിലും]] ആവശ്യത്തിന് തമോദ്രവ്യം ഇല്ലെങ്കിൽ അവയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾ കേന്ദ്രത്തെ ചുറ്റി സഞ്ചരിയ്ക്കാതെ അകന്നു പോയേനെ. പല താരാപഥങ്ങളും രൂപം കൊള്ളുകപോലും ഇല്ലായിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Siegfried&quot;&gt;{{Cite news |last=Siegfried |first=T. |date=5 July 1999 |title=Hidden Space Dimensions May Permit Parallel Universes, Explain Cosmic Mysteries |url=http://www.physics.ucdavis.edu/~kaloper/siegfr.txt |work=[[The Dallas Morning News]]}}&lt;/ref&gt; [[gravitational lensing | ഗ്രാവിറ്റേഷണൽ ലെൻസിങിന്റെ]] നിരീക്ഷണങ്ങളാണ് തമോദ്രവ്യത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം കാണിയ്ക്കുന്ന മറ്റൊരു തെളിവ്.&lt;ref name=&quot;Trimble 1987&quot;&gt;{{cite journal |last=Trimble |first=V. |date=1987 |title=Existence and nature of dark matter in the universe |url=https://archive.org/details/sim_annual-review-of-astronomy-and-astrophysics_1987_25/page/425 |journal=[[Annual Review of Astronomy and Astrophysics]] |volume=25 |pages=425–472 |bibcode=1987ARA&amp;A..25..425T |doi=10.1146/annurev.aa.25.090187.002233}}&lt;/ref&gt; പ്രപഞ്ചത്തിലെ [[Cosmic microwave background radiation | പശ്ചാത്തലവികിരണം]], [[observable universe | ദൃശ്യപ്രപഞ്ചത്തിന്റെ]] ഘടനയെക്കുറിച്ചുള്ള നിരീക്ഷണങ്ങൾ, ഗാലക്സികളുടെ രൂപീകരണവും പരിണാമവും, ഗാലക്സികളുടെ കൂട്ടിമുട്ടലുകൾ&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://arstechnica.com/science/2017/02/a-history-of-dark-matter |title=A history of dark matter |website=ArsTechnica |date=2 മാർച്ച് 2017}}&lt;/ref&gt;, [[galaxy cluster | താരാപഥവ്യൂഹങ്ങൾക്കുള്ളിലെ]] താരാപഥങ്ങളുടെ ചലനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയൊക്കെ തമോദ്രവ്യത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം വെളിവാക്കുന്ന മറ്റു തെളിവുകളാണ്.

[[cosmology | പ്രപഞ്ചവിജ്ഞാനീയത്തിന്റെ]] [[Lambda-CDM model | ലാംഡ-സി.ഡി.എം മാതൃകയിൽ]] പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ആകെ പിണ്ഡ-ഊർജ പരിമാണത്തിൽ 4.9% സാധാരണ ദ്രവ്യവും([[Baryon#Baryonic matter|ബാരിയോണിക് മാറ്റർ]]), 26.8% തമോദ്രവ്യവും ബാക്കി 68.3% [[Dark Energy | തമോ ഊർജവും]] ആണ്.&lt;ref name=&quot;NASA Planck Mission&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.nasa.gov/mission_pages/planck/news/planck20130321.html |title=Planck Mission Brings Universe Into Sharp Focus |website=NASA Mission Pages |date=21 March 2013 |access-date=2018-05-20 |archive-date=2020-11-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201112001039/http://www.nasa.gov/mission_pages/planck/news/planck20130321.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NASA Science Dark Matter&quot;&gt;{{cite web |url=https://science.nasa.gov/astrophysics/focus-areas/what-is-dark-energy/ |title=Dark Energy, Dark Matter |website=NASA Science: Astrophysics |date=5 June 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;planck_overview&quot;&gt;{{cite journal |first1=P. A. R. |last1=Ade |first2=N. |last2=Aghanim |first3=C. |last3=Armitage-Caplan |last4=(Planck Collaboration) |title=Planck 2013 results. I. Overview of products and scientific results&amp;nbsp;– Table 9 |journal=[[Astronomy and Astrophysics]] |volume=1303 |page=5062 |url=http://www.cosmos.esa.int/web/planck/publications |date=22 March 2013 |arxiv=1303.5062 |bibcode=2014A&amp;A...571A...1P |doi=10.1051/0004-6361/201321529 |display-authors=etal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;wmap7parameters(a)&quot;&gt;{{cite web |title=First Planck results: the Universe is still weird and interesting |url=https://arstechnica.com/science/2013/03/first-planck-results-the-universe-is-still-weird-and-interesting/ |author=Francis, Matthew |date=22 March 2013 |work=Arstechnica}}&lt;/ref&gt; അതായത് തമോദ്രവ്യം ആകെ ദ്രവ്യത്തിന്റെ 84.5% ത്തോളം വരും.&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;തമോ ഊർജ്ജത്തെ ദ്രവ്യമായി കണക്കാക്കാത്തതുകൊണ്ട് ഇത് കണക്കുകൂട്ടിയാൽ : 26.8/(4.9 + 26.8)=0.845&lt;/ref&gt;

തമോദ്രവ്യം ഇതുവരെ നേരിട്ട് നിരീക്ഷിയ്ക്കാൻ സാധിയ്ക്കാത്തതിനാൽ ഇത് ബാരിയോണിക് ദ്രവ്യവുമായും വൈദ്യുതകാന്തികവികിരണങ്ങളുമായും പ്രതിപ്രവർത്തനത്തിൽ ഏർപ്പെടുന്നില്ലെന്നുവേണം കരുതാൻ. വീക്ക്ലി ഇന്ററാക്ടിങ് മാസ്സിവ് പാർട്ടിക്കിൾസ് (WIMPs) എന്ന സാങ്കല്പിക കണം ആകണം തമോദ്രവ്യത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ബിൽഡിംഗ് ബ്ലോക്ക് എന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.&lt;ref name=&quot;Copi 1995&quot;&gt;{{cite journal |last1=Copi |first1=C. J. |last2=Schramm |first2=D. N. |last3=Turner |first3=M. S. |date=1995 |title=Big-Bang Nucleosynthesis and the Baryon Density of the Universe |journal=[[Science (journal)|Science]] |volume=267 |issue=5195 |pages=192–199 |arxiv=astro-ph/9407006 |bibcode=1995Sci...267..192C |doi=10.1126/science.7809624 |pmid=7809624}}&lt;/ref&gt; ഇതിനെ കണ്ടെത്താനുള്ള നിരവധി പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടും ഇതുവരെ ഇത്തരം കണങ്ങളെ തിരിച്ചറിയാൻ സാധിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref name=&quot;bertone hooper silk&quot;&gt;{{cite journal |last1=Bertone |first1=G. |last2=Hooper |first2=D. |last3=Silk |first3=J. |date=2005 |title=Particle dark matter: Evidence, candidates and constraints |journal=[[Physics Reports]] |volume=405 |issue=5–6 |pages=279–390 |arxiv=hep-ph/0404175 |bibcode=2005PhR...405..279B |doi=10.1016/j.physrep.2004.08.031}}&lt;/ref&gt; പ്രപഞ്ചത്തിൽ കാണുന്ന തമോദ്രവ്യത്തെ അതിന്റെ 'വേഗത'(കൂടുതൽ കൃത്യമായി പറഞ്ഞാൽ അതിന്റെ ഫ്രീ സ്ട്രീമിംഗ് സ്ട്രെങ്ത്) അനുസരിച്ച് തണുത്തത്, ഊഷ്മളം, ചൂടുള്ളത് എന്നിങ്ങനെ പലതായി വിഭജിയ്ക്കാം. ഇപ്പോഴത്തെ കണക്കുകൂട്ടൽ പ്രകാരം തണുത്ത തമോദ്രവ്യം ആണ് പ്രധാനമായും പ്രപഞ്ചത്തിൽ ഉള്ളത്.&lt;ref&gt;{{Cite journal |first1=N. |last1=Vittorio |author2=J. Silk |date=1984 |journal=Astrophysical Journal Letters |volume=285 |pages=L39–L43 |title=Fine-scale anisotropy of the cosmic microwave background in a universe dominated by cold dark matter |doi=10.1086/184361 |bibcode=1984ApJ...285L..39V}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |first1=Masayuki |last1=Umemura |author2=Satoru Ikeuchi |title=Formation of Subgalactic Objects within Two-Component Dark Matter |url=https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1985-12-15_299_2/page/n18 |date=1985 |journal=Astrophysical Journal |volume=299 |pages=583–592 |doi=10.1086/163726 |bibcode=1985ApJ...299..583U}}&lt;/ref&gt; 

തമോദ്രവ്യത്തിന്റെ [[പരികല്പന]] പൊതുവെ ശാസ്ത്രസമൂഹത്തിന് സ്വീകാര്യമാണെങ്കിലും ചില [[Astrophysics | ജ്യോതിർഭൗതിക]] ശാസ്ത്രജ്ഞർ&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Kroupa |first1=P. |display-authors=etal |date=2010 |title=Local-Group tests of dark-matter Concordance Cosmology: Towards a new paradigm for structure formation |journal=[[Astronomy and Astrophysics]] |volume=523 |pages=32–54 |arxiv=1006.1647 |bibcode=2010A&amp;A...523A..32K |doi=10.1051/0004-6361/201014892}}&lt;/ref&gt; വിശ്വസിയ്ക്കുന്നത് തമോദ്രവ്യത്തിന്റെ നിലനിൽപ്പ് അത് ഏതു ഭൗതികപ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരമായി നിർദ്ദേശിയ്ക്കപ്പെട്ടോ അവയെല്ലാത്തിനേയും പൂർണമായി വിശദീകരിയ്ക്കുന്നില്ല എന്നാണ്.&lt;ref name=&quot;physicsworldcorrelation&quot;&gt;{{cite news|last=Cooper|first=Keith |authorlink=Keith Cooper| title=Correlation between galaxy rotation and visible matter puzzles astronomers| url=http://physicsworld.com/cws/article/news/2016/oct/07/correlation-between-galaxy-rotation-and-visible-matter-puzzles-astronomers}}&lt;/ref&gt; പുതിയ ഒരു തരം ദ്രവ്യത്തിന്റെ പരികല്പന കൊണ്ടുവരുന്നതിന് പകരം നിലവിലുള്ള ഗുരുത്വാകർഷണസിദ്ധാന്തങ്ങൾ ([[സാമാന്യ ആപേക്ഷികതാസിദ്ധാന്തം]]) മെച്ചപ്പെടുത്തിയെടുക്കണം എന്നാണിവർ വാദിയ്ക്കുന്നത്. ഇങ്ങനെ വ്യത്യാസപ്പെടുത്തിയെടുത്ത പുതിയ സിദ്ധാന്തങ്ങൾ ആണ് [[Modified Newtonian dynamics|മോഡിഫൈഡ് ന്യൂട്ടോണിയൻ ഡയനാമിൿസ്(MOND)]], [[Tensor–vector–scalar gravity| ടെൻസർ-വെക്റ്റർ-സ്കാലർ ഗ്രാവിറ്റി(TeVeS)]], [[entropic gravity | എൻട്രോപ്പിക് ഗ്രാവിറ്റി]] തുടങ്ങിയവ. ഈ തിയറികൾ പുതിയ തരം കണികകകളോ ദ്രവ്യമോ ഒന്നും കൂടാതെ നിലവിലുള്ള നിരീക്ഷണങ്ങൾ വിശദീകരിയ്ക്കാൻ ശ്രമിയ്ക്കുന്നുണ്ട്.&lt;ref name=&quot;Angus&quot;&gt;{{cite journal |last=Angus |first=G. |date=2013 |title=Cosmological simulations in MOND: the cluster scale halo mass function with light sterile neutrinos |journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |volume=436 |pages=202–211 |bibcode=2013MNRAS.436..202A |doi=10.1093/mnras/stt1564 |arxiv=1309.6094}}&lt;/ref&gt; പക്ഷേ അവയ്ക്കും പലവിധം പരിമിതികൾ ഉണ്ട്.

==ചരിത്രം ==
ദൃഷ്ടിയ്ക്കും ശാസ്ത്രോപകരണങ്ങൾക്കും ദൃശ്യമാവാത്ത, എന്നാൽ മറ്റു വസ്തുക്കളിൽ ഗുരുത്വാകർഷണ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്ന വസ്തുക്കളെക്കുറിച്ചുള്ള ആശയത്തിന് വളരെ പഴക്കമുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{cite journal|last1=de Swart|first1=J. G.|last2=Bertone|first2=G.|last3=van Dongen|first3=J.|title=How dark matter came to matter|journal=Nature Astronomy|date=2017|volume=1|issue=59|pages=0059|doi=10.1038/s41550-017-0059|url=http://www.nature.com/articles/s41550-017-0059|arxiv = 1703.00013 |bibcode = 2017NatAs...1E..59D }}&lt;/ref&gt; 1884 ൽ [[William Thomson, 1st Baron Kelvin | ലോർഡ് കെൽ‌വിൻ]] [[ആകാശഗംഗ | ആകാശഗംഗയെ]] ഒരു വാതകമായി ഉപമിച്ച് നടത്തിയ ചില പഠനങ്ങൾക്ക് ശേഷം ഇത്തരം കാണാദ്രവ്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഒരു ആശയം മുന്നോട്ടു വെച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.science-site.net/darkmatter.htm |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2018-05-31 |archive-date=2018-11-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181124002232/http://www.science-site.net/darkmatter.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 1901 ൽ പ്രസിദ്ധീകരിയ്ക്കപ്പെട്ട ഈ പഠനത്തിൽ താരാപഥത്തിന്റെ പിണ്ഡം കണക്കാക്കിയ അദ്ദേഹം ഇത് കാണാവുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പിണ്ഡവുമായി ഒത്തുനോക്കുമ്പോൾ ചേർന്നു പോകുന്നില്ല എന്നു കണ്ടെത്തി. അതിനാൽ ഇതിനെ പരിഹരിയ്ക്കാനായി ഇത്തരം ധാരാളം അദൃശ്യമായ വസ്തുക്കൾ ഉണ്ടാകണം എന്ന നിഗമനത്തിലെത്തി.&lt;ref name=&quot;HistoryBertone&quot;&gt;{{cite arXiv |last1=Bertone |first1=Gianfranco|last2=Hooper |first2=Dan |date=2016 |title=A History of Dark Matter |eprint=1605.04909|class=astro-ph.CO}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.de/books?id=QfvFCgAAQBAJ&amp;pg=PA20&amp;lpg=PA20&amp;dq=history+of+dark+matter+lord+kelvin&amp;source=bl&amp;ots=vgIDMBiM3D&amp;sig=GF4YP02icoU0OX1PIo4uUOVelVs&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjWzvuo1bDbAhWHORQKHVc4AHo4ChDoAQhMMAo#v=onepage&amp;q=history%20of%20dark%20matter%20lord%20kelvin&amp;f=false|title=Light/dark Universe, The: Light From Galaxies, Dark Matter And Dark Energy|last1=Wesson|first1=Paul S.|last2=Overduin|first2=James M|publisher=World Scientific Publishing Co. Ltd.|year=2008|isbn=981-283-441-9|location=Singapore|pages=20|access-date=31 May 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;CERNCourier&quot;&gt;{{cite web |url=http://cerncourier.com/cws/article/cern/68432 |title=How dark matter became a particle |website=CERN Courier |date=13 April 2017 |access-date=2018-05-31 |archive-date=2018-06-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180604074542/http://cerncourier.com/cws/article/cern/68432 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 1906 ൽ [[Henri Poincaré | ഹെൻറി പോയിൻകാരെ]] &quot;ദി മിൽകിവേ ആൻഡ് ദി തിയറി ഓഫ് ഗ്യാസസ്&quot; എന്ന തന്റെ പ്രബന്ധത്തിൽ കെൽവിന്റെ പഠനത്തെ പരാമർശിയ്ക്കുന്നുണ്ട്.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite news|url=https://arstechnica.com/science/2017/02/a-history-of-dark-matter/|title=A history of dark matter|newspaper=Ars Technica|access-date=1 June 2018|language=en-us}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;CERNCourier&quot;/&gt;

എന്നാൽ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വേഗതയെ അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തിയുള്ള പഠനങ്ങൾക്ക് ശേഷം അദൃശ്യമായ ദ്രവ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആശയം ആദ്യം നിർദ്ദേശിച്ചത് 1922 ൽ ഡച്ച് ജ്യോതിഃശ്ശാസ്ത്രജ്ഞനായ [[Jacobus Kapteyn | ജാകോബസ് കാപ്റ്റെയിൻ]] ആണ്.&lt;ref&gt;{{Cite journal |title=First attempt at a theory of the arrangement and motion of the sidereal system |url=https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1922-05_55_4/page/302 |first=Jacobus Cornelius |last=Kapteyn |authorlink=Jacobus Kapteyn |journal=Astrophysical Journal |volume=55 |pages=302–327 |year=1922 |quote=It is incidentally suggested that when the theory is perfected it may be possible to determine ''the amount of dark matter'' from its gravitational effect. |bibcode=1922ApJ....55..302K |doi=10.1086/142670}} (emphasis in original)&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Patras2014&quot;&gt;{{cite conference |title=Status of the Axion Dark-Matter Experiment (ADMX) |first=Leslie J |last=Rosenberg |url=http://indico.cern.ch/event/300768/session/0/contribution/30/attachments/566901/780884/Rosenberg-Patras_30jun14.pdf |date=30 June 2014 |page=2 |conference=10th PATRAS Workshop on Axions, WIMPs and WISPs |conference-url=http://axion-wimp2014.desy.de}}&lt;/ref&gt; 1932 ൽ മറ്റൊരു ഡച്ച് ജ്യോതിഃശ്ശാസ്ത്രജ്ഞനായ [[Jan Oort | ജാൻ ഊർട്]] [[Local Group|ലോക്കൽ ഗ്രൂപ്പിലെ]] താരാപഥങ്ങളിലെ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ചലനങ്ങളിൽ നിന്നും വീണ്ടും ഇതേ നിഗമനത്തിലെത്തി.&lt;ref name=&quot;Patras2014&quot; /&gt;&lt;ref&gt;Oort, J.H. (1932) &quot;The force exerted by the stellar system in the direction perpendicular to the galactic plane and some related problems&quot;, ''Bulletin of the Astronomical Institutes of the Netherlands'', '''6''': 249–287.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Hidden Lives of Galaxies: Hidden Mass |work=Imagine the Universe! |url=http://imagine.gsfc.nasa.gov/teachers/galaxies/imagine/hidden_mass.html |publisher=[[NASA]]/[[GSFC]]}}&lt;/ref&gt; എന്നാൽ പിന്നീട് അദ്ദേഹത്തിന്റെ അളവുകൾ തെറ്റാണെന്ന് സ്ഥിരീകരിയ്ക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite journal |last1=Kuijken |first1=K. |last2=Gilmore |first2=G. |date=July 1989 |journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |volume=239 |issue=2 |pages=651–664 |bibcode=1989MNRAS.239..651K |title=The Mass Distribution in the Galactic Disc – Part III – the Local Volume Mass Density |doi=10.1093/mnras/239.2.651 |url=http://mnras.oxfordjournals.org/content/239/2/605.full.pdf}}&lt;/ref&gt;

1933 ൽ സ്വിസ് ശാസ്ത്രജ്ഞനായ [[Fritz Zwicky | ഫ്രിറ്റ്സ് സ്വിക്കിയും]] [[ഗ്യാലക്സി ക്ലസ്റ്റർ | താരാപഥസമൂഹങ്ങളെക്കുറിച്ച്]] പഠിച്ച് സമാനമായ ഒരു നിഗമനത്തിൽ എത്തിയിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite journal |last=Zwicky |first=F. |authorlink=Fritz Zwicky |date=1933 |title=Die Rotverschiebung von extragalaktischen Nebeln |journal=[[Helvetica Physica Acta]] |volume=6 |pages=110–127 |bibcode=1933AcHPh...6..110Z}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last=Zwicky |first=F. |authorlink=Fritz Zwicky |title=On the Masses of Nebulae and of Clusters of Nebulae |url=https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1937-10_86_3/page/217 |date=1937 |journal=[[The Astrophysical Journal]] |volume=86 |page=217 |bibcode=1937ApJ....86..217Z |doi=10.1086/143864}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |last=Zwicky |first=F. |bibcode=1933AcHPh...6..110Z |title=Die Rotverschiebung von extragalaktischen Nebeln |date=1933 |journal=Helvetica Physica Acta |volume=6 |pages=110–127}} See also {{Citation |last=Zwicky |first=F. |bibcode=1937ApJ....86..217Z |title=On the Masses of Nebulae and of Clusters of Nebulae |date=1937 |journal=Astrophysical Journal |volume=86 |page=217 |doi=10.1086/143864}}&lt;/ref&gt; ഇത്തരം സമൂഹങ്ങളിലെ താരാപഥങ്ങളുടെ വേഗതയെപ്പറ്റി പഠിച്ച അദ്ദേഹം ഈ താരാപഥങ്ങളുടെ പ്രകാശത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അവയുടെ പിണ്ഡം കണക്കാക്കിയാൽ ഇത്തരം ഉയർന്ന വേഗത സാധ്യമല്ല എന്ന് കണ്ടെത്തി. ഇതിനെ തരണം ചെയ്യാനായി അദ്ദേഹം ''ഡുൻക്ൽ മാറ്റെറീ'' (''dunkle Materie'' / ''dark matter'') എന്നൊരു അദൃശ്യദ്രവ്യത്തിന്റെ ആശയം കൊണ്ടുവന്നു. തമോദ്രവ്യം എന്ന ആശയത്തിന്റെ ആദ്യ ഔദ്യോഗിക ഉപയോഗം ഇതാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു.&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;Some details of Zwicky's calculation and of more modern values are given in {{Citation |first=M. |last=Richmond |title=Using the virial theorem: the mass of a cluster of galaxies |url=http://spiff.rit.edu/classes/phys440/lectures/gal_clus/gal_clus.html |accessdate=31 മെയ് 2018}}&lt;/ref&gt; എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇത്തരം ദ്രവ്യത്തിന്റെ അളവിനെപ്പറ്റിയുള്ള കണക്കുകൾ വളരെ കൂടുതൽ ആണെന്ന് പിന്നീട് തെളിഞ്ഞു.&lt;ref&gt;{{cite book|first=Katherine |last=Freese|title=The Cosmic Cocktail: Three Parts Dark Matter|url={{google books |plainurl=y |id=c2B8AgAAQBAJ}}|date=4 May 2014|publisher=Princeton University Press|isbn=978-1-4008-5007-5}}&lt;/ref&gt;

താരാപഥങ്ങളിലെ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പ്രവേഗങ്ങളുടെ വിതരണത്തെപ്പറ്റി പഠിച്ച്‌ 1939 ൽ ഹോറസ് ബാബോക് താരാപഥങ്ങളുടെ പ്രകാശവും പിണ്ഡവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തിൽ ചില അപാകതകൾ കണ്ടെത്തിയതാണ് ഇതിന്റെ ചരിത്രത്തിലെ മറ്റൊരു നാഴികക്കല്ല്. എന്നാൽ താരാപഥത്തിന്റെ ഉള്ളിൽ തന്നെ പ്രകാശം വിസരിച്ചു പോകുന്നതിനാലാകാം ഈ വ്യത്യാസം എന്ന് അദ്ദേഹം കരുതി. തമോദ്രവ്യത്തിന്റെ സാധ്യത അദ്ദേഹം പരിഗണിച്ചില്ല.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Babcock, H, 1939, &quot;[http://ads.nao.ac.jp/cgi-bin/nph-iarticle_query?1939LicOB..19...41B&amp;amp;data_type=PDF_HIGH&amp;amp;whole_paper=YES&amp;amp;type=PRINTER&amp;amp;filetype=.pdf The rotation of the Andromeda Nebula] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200705231311/http://ads.nao.ac.jp/cgi-bin/nph-iarticle_query?1939LicOB..19...41B&amp;data_type=PDF_HIGH&amp;whole_paper=YES&amp;type=PRINTER&amp;filetype=.pdf |date=2020-07-05 }}&quot;, Lick Observatory bulletin; no. 498&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Hidden Lives of Galaxies: Hidden Mass |work=Imagine the Universe! |url=http://www.nasonline.org/publications/biographical-memoirs/memoir-pdfs/babcock-horace-w.pdf |publisher=[[NASA]]|quote=&quot;The rotation curve produced by this work (a plot of line-of-sight velocity derived from the optical Doppler effect versus angular position along the major axis of the galaxy) did not decline outside the galaxy’s luminous bulk. Rather, it continued to rise to the outer angular limits of Horace’s observations. This behavior was contrary to the expectations for Keplerian motion about a central gravitating body (in which velocity decreases inversely as the square root of distance from the center of the system). &quot;}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|first=Robert H. |last=Sanders|title=The Dark Matter Problem: A Historical Perspective|url={{google books |plainurl=y |id=RpuAoqS0WQIC}}|date=2010|publisher=Cambridge University Press|pages=16|isbn=978-0-521-11301-4}}&lt;/ref&gt;

=== 1970 കൾ ===

[[Vera Rubin | വേര റൂബിനും]] [[Kent Ford (astronomer)|കെന്റ് ഫോർഡും]] 1960 കളിലും 70 കളിലും താരാപഥങ്ങളിലെ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പ്രവേഗത്തിന്റെ വിതരണത്തെക്കുറിച്ചു നടത്തിയ വിശദമായ പഠനങ്ങൾ നേരത്തെ കണ്ട അപാകതകൾക്ക് വ്യക്തമായ തെളിവുകൾ നൽകി.&lt;ref name=&quot;NYT-20161227&quot;&gt;{{cite news |last=Overbye |first=Dennis |authorlink=Dennis Overbye |title=Vera Rubin, 88, Dies; Opened Doors in Astronomy, and for Women |url=https://www.nytimes.com/2016/12/27/science/vera-rubin-astronomist-who-made-the-case-for-dark-matter-dies-at-88.html |date=December 27, 2016 |work=[[New York Times]] |accessdate=1 June 2018 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.darkmatterphysics.com/Galactic-rotation-curves-of-spiral-galaxies.htm First observational evidence of dark matter] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130625183052/http://www.darkmatterphysics.com/Galactic-rotation-curves-of-spiral-galaxies.htm |date=2013-06-25 }}. Darkmatterphysics.com. Retrieved 6 August 2013.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Rubin1970&quot; /&gt; ആധുനികമായ ഒരു [[spectrograph|സ്‌പെക്ട്രോഗ്രാഫ്]] ഉപയോഗിച്ച് റൂബിൻ സർപ്പിളാകൃതിയിലുള്ള താരാപഥങ്ങളുടെ അരികുകളിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വേഗതകളുടെ വിശദമായ പഠനം നടത്തി.&lt;ref name=&quot;Rubin1970&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Rubin |first1=Vera C. |authorlink1=Vera Rubin |last2=Ford |first2=W. Kent, Jr. |authorlink2=Kent Ford (astronomer) |date=February 1970 |title=Rotation of the Andromeda Nebula from a Spectroscopic Survey of Emission Regions |url=https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1970-02_159_2/page/379 |journal=[[The Astrophysical Journal]] |volume=159 |pages=379–403 |bibcode=1970ApJ...159..379R |doi=10.1086/150317}}&lt;/ref&gt; 1978 ൽ ഈ പഠനങ്ങൾ സ്ഥിരീകരിയ്ക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Bosma |first=A. |date=1978 |title=The distribution and kinematics of neutral hydrogen in spiral galaxies of various morphological types |url=http://nedwww.ipac.caltech.edu/level5/March05/Bosma/frames.html |type=Ph.D. Thesis |publisher=[[Rijksuniversiteit Groningen]]}}&lt;/ref&gt; 1980 ൽ ഇവരുടെ പ്രബന്ധത്തെ അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തി മറ്റൊരു സുപ്രധാന പ്രബന്ധം പുറത്തുവന്നു.&lt;ref name=&quot;Rubin1980&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Rubin |first1=V. |last2=Thonnard |first2=W. K. Jr. |last3=Ford |first3=N. |date=1980 |title=Rotational Properties of 21 Sc Galaxies with a Large Range of Luminosities and Radii from NGC 4605 (''R'' = 4kpc) to UGC 2885 (''R'' = 122kpc) |journal=[[The Astrophysical Journal]] |volume=238 |page=471 |bibcode=1980ApJ...238..471R |doi=10.1086/158003}}&lt;/ref&gt; അവരുടെ നിഗമനപ്രകാരം ഓരോ താരാപഥത്തിലും കാണാവുന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ ആറു മടങ്ങെങ്കിലും അധികം പിണ്ഡം ഉണ്ടായാലേ ഇത്തരം താരാപഥങ്ങളിലെ [[galaxy rotation curve|നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വേഗത]] വിശദീകരിയ്ക്കാൻ സാധിയ്ക്കുകയുള്ളൂ. അങ്ങനെ 1980 ഓടെ തമോദ്രവ്യം പോലെ ഒന്ന് പരിഹരിയ്‌ക്കേണ്ട ഒരു കൂട്ടം പ്രശ്നങ്ങൾ ജ്യോതിഃശാസ്ത്രത്തിൽ ഉണ്ടെന്ന് വ്യക്തമായി സ്ഥാപിയ്ക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;NYT-20161227&quot; /&gt;

റൂബിന്റെയും ഫോർഡിന്റെയും പഠനങ്ങൾ ഗ്യാലക്സികളുടെ [[Visible spectrum | ദൃശ്യവർണരാജിയിൽ]] ആയിരുന്നു. എന്നാൽ ഏതാണ്ട് ഇതേ സമയത്ത് തന്നെ [[റേഡിയോ ദൂരദർശിനി | റേഡിയോ ദൂരദർശിനികൾ]] ഉപയോഗിച്ച് നമ്മുടെ സമീപ താരാപഥങ്ങളിലെ അറ്റോമിക് ഹൈഡ്രജന്റെ സ്പെക്ട്രം പരിശോധിയ്ക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളും നടന്നിരുന്നു. [[നക്ഷത്രാന്തരീയ മാദ്ധ്യമം | നക്ഷത്രാന്തരീയ മാദ്ധ്യമത്തിൽ]] കാണപ്പെടുന്ന അറ്റോമിക് ഹൈഡ്രജൻ (HI) താരാപഥത്തിന്റെ ദൃശ്യമായ ഡിസ്‌ക്കിനും വളരെ അധികം ദൂരത്തിൽ വരെ കാണപ്പെടുന്നു. ഇവയുടെ വേഗത അളക്കുന്നതിലൂടെ ഒരു താരാപഥത്തിന്റെ വേഗതാവിതരണം വളരെ വലിയൊരു പശ്ചാത്തലത്തിൽ പഠിയ്ക്കാൻ സാധിയ്ക്കും.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.cv.nrao.edu/course/astr534/HIIRegions.html|title=Thermal Radio Emission from HII Regions|website=National Radio Astronomy Observatory (US)|date=|author=|accessdate=1 June 2018|archive-date=2016-09-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20160927063626/http://www.cv.nrao.edu/course/astr534/HIIRegions.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Savedoff&gt;{{ cite journal |author=Savedoff MP |author2=Greene J |title=Expanding H II region |journal=Astrophys. J. |date=Nov 1955 |volume=122 |issue=11 |pages=477–87 |bibcode=1955ApJ...122..477S |doi=10.1086/146109 }}&lt;/ref&gt; ഗ്രീൻ ബാങ്കിലെ 300 അടി ദൂരദർശിനി&lt;ref name=&quot;Roberts1966&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Roberts|first1=Morton S. |authorlink1=Morton S. Roberts (astronomer) |date=May 1966 |title=A High-Resolution 21-cm Hydrogen-Line Survey of the Andromeda Nebula |journal=[[The Astrophysical Journal]] |volume=159 |pages=639–656 |bibcode=1966ApJ...144..639R |doi=10.1086/148645}}&lt;/ref&gt;, ജോഡ്റെൽ'ലെ 250 അടി ദൂരദർശിനി&lt;ref name=&quot;Gottesman1966&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Gottesman|first1=S. T. |authorlink1=S. T. Gottesman (astronomer) |last2=Davies |first2=R. D. |authorlink2= Rod Davies |last3=Reddish |first3=V. C. |authorlink3=  Vincent Cartledge Reddish |date= 1966 |title=A neutral hydrogen survey of the southern regions of the Andromeda nebula |url=https://archive.org/details/sim_monthly-notices-of-the-royal-astronomical-society_1966_133_4/page/359|journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |volume=133 |issue=4 |pages=359–387 |bibcode=1966MNRAS.133..359G|doi=10.1093/mnras/133.4.359}}&lt;/ref&gt; തുടങ്ങിയവ ഉപയോഗിച്ച് [[Andromeda | ആൻഡ്രോമീഡ ഗ്യാലക്സിയുടെ]] അറ്റോമിക് ഹൈഡ്രജൻ സ്പെക്ട്രം സംബന്ധിച്ച പഠനങ്ങൾ താരാപഥകേന്ദ്രത്തിൽ നിന്നും വളരെ ദൂരെയുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വേഗത [[ഗ്രഹചലനനിയമങ്ങൾ | കെപ്ളേറിയൻ പ്രവചനത്തെക്കാൾ]] വളരെ കൂടുതലാണെന്ന് വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു.

കൂടുതൽ കൃത്യതയുള്ള റീസിവറുകളുടെ ആവിർഭാവത്തോടെ ആൻഡ്രോമീഡയുടെ വർത്തുളപ്രവേഗം ഏറ്റവും പുറമെയുള്ള 10 കിലോപാർസെക് വലയത്തിൽ (അതായത് കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്നും 20 മുതൽ 30 കിലോപാർസെക് വരെയുള്ള ദൂരങ്ങളിൽ) ഏതാണ്ട് സ്ഥിരമായി നിൽക്കുന്നു എന്ന് തെളിയിയ്ക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;Roberts1975&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Roberts|first1=Morton S. |authorlink1=Morton S. Roberts (astronomer) |last2=Whitehurst |first2=Robert N. |authorlink2=Robert N. Whitehurst (astronomer)  |date=October 1975 |title=The rotation curve and geometry of M31 at large galactocentric distances |url=https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1975-10-15_201_2/page/n84|journal=[[The Astrophysical Journal]] |volume=201 |pages=327–346 |bibcode=1975ApJ...201..327R |doi=10.1086/153889}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;PhysicsCentral&quot;&gt;{{cite web |url=http://physicsbuzz.physicscentral.com/2015/02/podcast-hunting-for-dark-matter.html |title=Podcast: Hunting for Dark Matter|website=Physics Central|date= 4 February 2015 |author= |accessdate= 1 June 2018}}&lt;/ref&gt; മോർട്ടൻ റോബെർട്സ്, റോബർട്ട് വൈറ്റ്ഹേഴ്സ്റ്റ് എന്നിവർ ദൃശ്യസ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്നുള്ള ഡാറ്റയും റേഡിയോ ദൂരദർശിനികളിൽ നിന്നുള്ള ഡാറ്റയും ഒരുമിച്ച് ചേർത്ത് തയ്യാറാക്കിയ ഒരു പ്രബന്ധത്തിലാണ് ഈ പഠനം പുറത്തുവന്നത്. ഇതിലെ ചിത്രം 16 ൽ&lt;ref name=&quot;Roberts1975&quot; /&gt; കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്നും 15 കിലോപാർസെക് വരെ ദൂരത്തിലുള്ളത് ദൃശ്യസ്രോതസ്സിൽ നിന്നുള്ള ഡാറ്റയും 20 മുതൽ 30 കിലോപാർസെക് വരെയുള്ളത് റേഡിയോ സ്രോതസ്സിൽ നിന്നുമുള്ള അറ്റോമിക് ഹൈഡ്രജൻ ഡാറ്റയുമാണ്. ഇതിൽ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് അകന്നുപോകുന്തോറും നക്ഷത്രങ്ങളുടെ പ്രവേഗം ഏതാണ്ട് 10 കിലോ പാർസെക് ദൂരം വരെ കൂടി വരികയും അതിനുശേഷം സ്ഥിരമായി നിൽക്കുന്നതായി കാണുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതിനുപുറമെ കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെട്ട ഇന്റർഫെറോമെട്രിക് എക്സ്ട്രാ ഗാലക്ടിക് സ്‌പെക്‌ട്രോസ്കോപ്പി സങ്കേതം ഉപയോഗിച്ച് 1972 ൽ ഡേവിഡ് റോഗ്സ്റ്റാഡ്, സേഥ് ഷോസ്റ്റാക് എന്നിവർ അഞ്ച് വ്യത്യസ്ത സർപ്പിളാകൃതീയ താരാപഥങ്ങളുടെ ഗാലക്ടിക് വെലോസിറ്റി കർവുകൾ വരച്ചതിൽ നിന്നും കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് പുറത്തേയ്ക്ക് പോകുന്തോറും നിവർന്നു തന്നെ കിടക്കുന്ന കർവുകളുടെ സാന്നിധ്യം സംശയാതീതമായി തെളിയിയ്ക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;Rogstad1972&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Rogstad |first1=D. H. |authorlink1=David H. Rogstad (astronomer) |last2=Shostak |first2=G. Seth |authorlink2= Seth Shostak |date=September 1972 |title=Gross Properties of Five Scd Galaxies as Determined from 21-centimeter Observations |url=https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1972-09-01_176_2/page/n48 |journal=[[The Astrophysical Journal]] |volume=176 |pages=315–321 |bibcode=1972ApJ...176..315R |doi=10.1086/151636}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;HistoryBertone&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.de/books?id=jdn9AAAAQBAJ&amp;pg=PP31&amp;lpg=PP31&amp;dq=darkmatter+history+Rogstad&amp;source=bl&amp;ots=_cGCSU1O_V&amp;sig=OKV51vWa9xiqd9VIYpor_MKvHQw&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwi84aG-k7PbAhUHbFAKHV9hB5E4ChDoAQg-MAQ#v=onepage&amp;q=darkmatter%20history%20Rogstad&amp;f=false|title=Behind the Scenes of the Universe: From the Higgs to Dark Matter|last1=  Bertone|first1=Gianfranco|publisher=Oxford University Press|year=2008|isbn=978-0199683086|access-date=31 May 2018}}&lt;/ref&gt;

[[Galaxy cluster | ഗ്യാലക്സി ക്ലസ്റ്ററുകളുടെ]] [[Gravitational lens | ഗ്രാവിറ്റേഷനൽ ലെൻസിംഗിന്റെ]] പഠനങ്ങൾ{{sfn|Randall|2015|pp=14–16}}, താരാപഥങ്ങളിലെയും ക്ലസ്റ്ററുകളിലെയും ചൂടുവാതകങ്ങളുടെ താപവിതരണം, [[Cosmic microwave background radiation | കോസ്മിക് പശ്ചാത്തല വികിരണത്തിലെ]] അസമതകൾ തുടങ്ങിയ വിവിധ സ്രോതസ്സുകളിലൂടെ എൺപതുകളിൽ തമോദ്രവ്യത്തിന്റെ ആവശ്യകത വീണ്ടും വ്യക്തമായി. ഇതുവരെ കണ്ടെത്താനാകാത്ത ഒരു മൗലികകണമാണ് തമോദ്രവ്യത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ബിൽഡിംഗ് ബ്ലോക്കുകൾ എന്നാണ് ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ അഭിപ്രായം.&lt;ref name=&quot;Copi 1995&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Bergstrom 2000&quot;&gt;{{cite journal |last=Bergstrom |first=L. |date=2000 |title=Non-baryonic dark matter: Observational evidence and detection methods |journal=[[Reports on Progress in Physics]] |volume=63 |issue=5 |pages=793–841 |arxiv=hep-ph/0002126 |bibcode=2000RPPh...63..793B |doi=10.1088/0034-4885/63/5/2r3}}&lt;/ref&gt; [[particle physics | പരമാണു ഭൗതികത്തിലെ]] ഇന്നത്തെ ഒരു സുപ്രധാന ഗവേഷണം ഈ കണത്തെ കണ്ടുപിടിയ്ക്കാനാണ്.&lt;ref name=&quot;bertone hooper silk&quot;/&gt;
==സാങ്കേതിക നിർവ്വചനം==
[[പ്രപഞ്ചവിജ്ഞാനീയം | പ്രപഞ്ചവിജ്ഞാനീയത്തിൽ]] [[Scale factor (cosmology) | സ്കെയിൽ ഫാക്ടറിന്റെ]] മൂന്നാം ഘാതത്തിന് വിപരീതമായി [[Energy density | ഊർജസാന്ദ്രത]] (energy density) വ്യത്യാസപ്പെടുന്നതാണ് [[ദ്രവ്യം ]](ρ ∝ a&lt;sup&gt;−3&lt;/sup&gt;). എന്നാൽ [[Radiation|വികിരണത്തിന്റെ]] ഊർജസാന്ദ്രത വ്യത്യാസപ്പെടുന്നത് സ്കെയിൽ ഫാക്ടറിന്റെ നാലാം ഘാതത്തിന് വിപരീതമായാണ്(ρ ∝ a&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt;). [[Dark energy|തമോ ഊർജ്ജത്തിന്റേത്]] സ്കെയിൽ ഫാക്ടറിനെ അപേക്ഷിച്ച് മാറുന്നതേയില്ല(ρ ∝ a&lt;sup&gt;0&lt;/sup&gt;).&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.damtp.cam.ac.uk/user/db275/Cosmology/Lectures.pdf|title=Cosmology: Part III Mathematical Tripos, Cambridge University|author=Daniel Baumann|page=21−22|access-date=2018-06-02|archive-date=2017-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20170202065045/http://www.damtp.cam.ac.uk/user/db275/Cosmology/Lectures.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 

സാധാരണ ദ്രവ്യമല്ലാത്ത, എന്നാൽ ഊർജസാന്ദ്രത സ്കെയിൽ ഫാക്ടറിന്റെ മൂന്നാം ഘാതത്തിനനുസരിച്ച് കുറയുന്നതെന്തോ അതാണ് തമോദ്രവ്യം.&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.de/books/about/Cosmology.html?id=uUFVb-DHtCwC&amp;redir_esc=y|title=Cosmology The Origin and Evolution of Cosmic Structure|last1=Coles|first1=Peter|last2=Lucchin|first2=Francesco|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|year=2008|isbn=0-47148909-3|location=London|quote=&quot;If the creation and annihilation processes are negligible, one has the expected solution: nXeq ∝ a−3&quot;|pages=252|access-date=2 June 2018}}&lt;/ref&gt; 
==തെളിവുകൾ ==
===ഗ്യാലക്സി റോടേഷൻ കർവുകൾ ===
{{Main|ഗാലക്ടിക് റോട്ടേഷൻ കർവ്}}
[[File:GalacticRotation2.svg|thumb|ഒരു സർപ്പിളാകൃത ഗ്യാലക്സിയുടെ [[Galaxy rotation curve |റോടേഷൻ കർവ്]]. '''A''' എന്നത് പ്രവചിയ്ക്കപ്പെട്ട കർവും '''B''' എന്നത് നിരീക്ഷിയ്ക്കപ്പെട്ട കർവും ആണ്.]]
[[File:Comparison of rotating disc galaxies in the distant Universe and the present day.webm|thumb|ഭ്രമണം ചെയ്യുന്ന ഡിസ്ക് ടൈപ്പ് ഗ്യാലക്സികളുടെ ഇന്നത്തെ മാതൃകയും 10 ബില്യൺ കൊല്ലം മുൻപുള്ള മാതൃകയും. ഇന്നത്തെ മാതൃകയിൽ ചുവന്ന നിറത്തിൽ അടയാളപ്പെടുത്തിയിരിയ്ക്കുന്നത് തമോദ്രവ്യം ആണ്.]]

[[Spiral galaxy | സർപ്പിളാകൃത താരാപഥങ്ങളുടെ]] വാലുകൾ അവയുടെ മധ്യത്തിലുള്ള പിണ്ഡത്തിനുചുറ്റും ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. അവയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്നും പുറത്തേയ്ക്ക് പോകുംതോറും ദൃശ്യമായ [[പിണ്ഡം | പിണ്ഡത്തിന്റെ]] [[സാന്ദ്രത]] കുറഞ്ഞുകൊണ്ടിയിരിയ്ക്കുന്നു. ദൃശ്യമായ പിണ്ഡം മാത്രമാണ് ഇവയുടെ ചലനത്തെ സ്വാധീനിയ്ക്കുന്നതെങ്കിൽ നമുക്ക് ഇവയെ [[സൗരയൂഥം | സൗരയൂഥത്തിന്റെ]] മാതൃകയാക്കി മോഡൽ ചെയ്യാവുന്നതാണ്. കെപ്ലറുടെ [[ഗ്രഹചലനനിയമങ്ങൾ]] പ്രകാരം കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്നും പുറത്തേയ്ക്ക് പോകുന്തോറും കേന്ദ്രത്തെച്ചുറ്റിയുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ വേഗത കുറഞ്ഞുകൊണ്ടിരിയ്ക്കണം. എന്നാൽ ഇത്തരം ഒരു വേഗതക്കുറവ് ഇതുവരെ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref&gt;{{cite journal | authors=Corbelli, E. &amp; Salucci, P. | title=The extended rotation curve and the dark matter halo of M33|journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |date=2000|volume=311|issue=2|pages=441–447 |doi=10.1046/j.1365-8711.2000.03075.x|arxiv = astro-ph/9909252 |bibcode = 2000MNRAS.311..441C }}&lt;/ref&gt; ഇതുവരെ ലഭ്യമായ ഡാറ്റ വെച്ച് നോക്കുമ്പോൾ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്നും അകന്നുപോകുന്തോറും അവയുടെ വേഗത സ്ഥിരമായാണ് കാണുന്നത്. കെപ്ലർ നിയമം ശരിയാകണമെങ്കിൽ നമുക്ക് കാണാവുന്ന ദ്രവ്യത്തിനുപുറമെ മറ്റൊരു തരം ദ്രവ്യവും ഇത്തരം താരാപഥങ്ങളിൽ വേണം. പ്രത്യേകിച്ചും ഗ്യാലക്സികളുടെ അരികുകളിൽ.

==ഇതും കൂടി കാണുക==
*[[Galaxy rotation curve | ഗാലക്റ്റിക് റൊട്ടേഷൻ പ്രോബ്ലെം]]
*[[വേര റൂബിൻ]]
*[[തമോദ്രവ്യവലയം]]

== നോട്ട്സ് ==
{{reflist|group=note}}

==അവലംബങ്ങൾ==
{{reflist|2}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==
* {{dmoz|Science/Astronomy/Cosmology/Dark_Matter}}
* {{Britannica|151686|Dark matter (Astronomy)}}
*[https://arstechnica.com/science/2017/02/a-history-of-dark-matter/ A history of dark matter] (February 2017),  ''[[Ars Technica]]''
* [https://web.archive.org/web/20151120074531/http://archive.cosmosmagazine.com/features/what-dark-matter/ What is dark matter?],  ''CosmosMagazine.com''
* [http://www.scilogs.com/the-dark-matter-crisis/2010/08/18/is-lambdacdm-or-standard-cosmology-a-4th-order-speculation-and-ought-it-be-further-researched/ The Dark Matter Crisis] 18 August 2010 by Pavel Kroupa, posted in General
* [http://www.aspera-eu.org/ The European astroparticle physics network]
* [http://www.hap-astroparticle.org/ Helmholtz Alliance for Astroparticle Physics]
* {{Cite press release |url=http://www.nasa.gov/home/hqnews/2006/aug/HQ_06297_CHANDRA_Dark_Matter.html |title=NASA Finds Direct Proof of Dark Matter |date=21 August 2006 |publisher=NASA |access-date=2018-05-31 |archive-date=2020-03-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200328193824/https://www.nasa.gov/home/hqnews/2006/aug/HQ_06297_CHANDRA_Dark_Matter.html |url-status=dead }}
* {{cite web |url=http://today.slac.stanford.edu/feature/darkmatter.asp |title=Dark Matter Observed |author=Tuttle, Kelen |date=22 August 2006 |publisher=SLAC ([[Stanford Linear Accelerator Center]]) Today |access-date=2018-05-31 |archive-date=2009-09-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090909192555/http://today.slac.stanford.edu/feature/darkmatter.asp |url-status=dead }}
* {{Cite news |url=https://www.newscientist.com/article/dn7056-astronomers-claim-first-dark-galaxy-find/ |title=Astronomers claim first 'dark galaxy' find |date=23 February 2005 |publisher=[[New Scientist]]}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/science/2009/dec/17/dark-matter-detected |title=Dark Matter Detected |date=17 December 2009 |publisher=Guardian |location=London |first=Ian |last=Sample |accessdate=1 June 2018}}
* [http://video.ias.edu/the-fifth-element Video lecture on dark matter by Scott Tremaine, IAS professor]
* [https://www.sciencedaily.com/releases/2010/06/100613212708.htm Science Daily story &quot;Astronomers' Doubts About the Dark Side ...&quot;]
* {{cite web |last1=Gray |first1=Meghan |title=Dark Matter |url=http://www.sixtysymbols.com/videos/darkmatter.htm |work=Sixty Symbols |publisher=[[Brady Haran]] for the [[University of Nottingham]] |author2=Merrifield, Mike; Copeland, Ed |date=2010}}
* [http://cosmos.nautil.us/short/144/the-physicist-who-denies-that-dark-matter-exists The Physicist Who Denies that Dark Matter Exists By Oded Carmeli] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180316165847/http://cosmos.nautil.us/short/144/the-physicist-who-denies-that-dark-matter-exists |date=2018-03-16 }}


{{Astrostub}}

[[വർഗ്ഗം:താരാപഥങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തമോദ്രവ്യം]]
[[വർഗ്ഗം:ഭൗതിക പ്രപഞ്ചശാസ്ത്രം]]
[[വർഗ്ഗം:ജ്യോതിർഭൗതികം]]
[[വർഗ്ഗം:ഗാലക്റ്റിക് ജ്യോതിശാസ്ത്രം]]</text>
      <sha1>3ariv2ln7mcdka25qcxgyj9vml6r0j1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>താജ് മഹൽ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22533</id>
    <revision>
      <id>4540121</id>
      <parentid>4532970</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:21:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540121</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="93488" sha1="54lhd7lctqd38puqee3i9q0bmlkat4o" xml:space="preserve">{{featured}}
{{Prettyurl|Taj Mahal}}
{{വിവക്ഷ|താജ് മഹൽ}}
{{Infobox Historic Site
| name = താജ് മഹൽ
| native_name = ताज महल
| native_language = Hindi
| image = Taj Mahal, Agra, India edit2.jpg
| image_size = 250px
| caption = Southern view of the Taj Mahal
| designation1 = WHS
| designation1_date = 1983 &lt;small&gt;(7th [[World Heritage Committee|session]])&lt;/small&gt;
| designation1_number = [http://whc.unesco.org/en/list/252 യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃകങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ]
| designation1_criteria = i
| designation1_type = സാംസ്കാരികം
| designation1_free1name = State Party
| designation1_free1value = {{IND}}
| designation1_free2name = Region
| designation1_free2value = [[List of World Heritage Sites in Asia and Australasia|Asia-Pacific]]
| location = [[ആഗ്ര]], [[ഇന്ത്യ]]
| elevation = 171 m (561 ft)
| built = 1632 - 1653
| architect = [[ഉസ്താദ് ഈസ]]
| architecture = [[Mughal architecture|Mughal]]
| coordinates = {{coord|27|10|30|N|78|02|31|E|display=inline,title}}
| locmapin = India
| map_caption = Located in western Uttar Pradesh, India
| visitation_num = More than 3 million
| visitation_year = 2003
}}

ലോകമഹാത്ഭുതങ്ങളിൽ ഒന്നായ '''താജ്‌മഹൽ'''  ([[ഹിന്ദി]]:''' ताज महल'''; [[പേർഷ്യൻ]]/[[ഉർദു]]: '''تاج محل''')   [[ആഗ്ര|ആഗ്രയിൽ]], [[യമുന|യമുനാനദിക്കരയിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ]] ചക്രവർത്തിയായ [[ഷാജഹാൻ]]  തന്റെ പത്നി [[മുംതാസ് മഹൽ|മുംതാസ് മഹലിന്റെ]] സ്മരണയ്ക്കായി പണികഴിപ്പിച്ചതാണ് ഇത്. പേർഷ്യൻ,ഒട്ടോമൻ,ഇന്ത്യൻ,ഇസ്ലാമിക് എന്നീ വാസ്തുവിദ്യാ മാതൃകകൾ കൂടിച്ചേർന്നുണ്ടായ [[മുഗൾ വാസ്തുവിദ്യ|മുഗൾ വാസ്തുവിദ്യയുടെ]] ഉത്തമോദാഹരണമാണ് താജ് മഹൽ.  പൂർണമായും [[വെണ്ണക്കല്ല്|വെണ്ണക്കല്ലിൽ]] നിർമ്മിച്ച ഈ സ്മാരകം പൂർത്തിയാകാൻ ഇരുപത്തി രണ്ട് വർഷം എടുത്തു എന്നാണ് കണക്ക്. 

1983- ൽ ലോകത്തിലെ പൈതൃക സ്ഥലങ്ങളുടെ [[UNESCO|യുനെസ്കോയുടെ]] പട്ടികയിൽ താജ് മഹലിനെ പെടുത്തി. വെണ്ണക്കല്ലിൽ പണിത സൗധമാണ്‌ ഏറ്റവും പ്രധാനമെങ്കിലും ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് മറ്റു കെട്ടിടങ്ങളും ചേർന്ന ഒരു സമുച്ചയമാണ്‌ താജ് മഹൽ. ഇതിന്റെ പണി ഏകദേശം 1632 ൽ തുടങ്ങി 1653 ൽ തീർന്നു എന്നാണ് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്. പതിനായിരക്കണക്കിന് തൊഴിലാളികൾ ചേർന്നാണ് ഇതിന്റെ നിർമ്മാണം പൂർത്തീകരിച്ചത്. &lt;ref&gt;Tillitson, G.H.R. (1990). Architectural Guide to Mughal India, Chronicle Books&lt;/ref&gt;. [[ഉസ്താദ് അഹമ്മദ് ലാഹോറി|ഉസ്താദ് അഹമ്മദ് ലാഹോറിയാണ്]] ഇതിന്റെ പ്രധാന ശില്പി.&lt;ref name=&quot;unesco&quot;&gt;[http://whc.unesco.org/archive/advisory_body_evaluation/252.pdf UNESCO advisory body evaluation]&lt;/ref&gt; കാലത്തിന്റെ കവിളിൽ വീണ കണ്ണുനീർത്തുള്ളി എന്നാണ് രവിന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ താജ്മഹലിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്.&lt;ref name=teardrop232&gt;{{cite web | title = Taj Mahal: Memorial to Love | url = https://www.pbs.org/treasuresoftheworld/a_nav/taj_nav/main_tajfrm.html | publisher = PBS | accessdate = 2017-10-19 | archive-date = 2017-10-13 | archive-url = https://web.archive.org/web/20171013173327/https://www.pbs.org/treasuresoftheworld/a_nav/taj_nav/main_tajfrm.html | url-status = bot: unknown }}&lt;/ref&gt;
[[File:Aks The Reflection Taj Mahal.jpg|right|thumb|താജ് മഹലിന്റെ പ്രതിബിംബം]]

== ഉറവിടവും പ്രചോദനവും ==
[[പ്രമാണം:Shahjahan on globe, mid 17th century.jpg|thumb|right|150px|[[ഷാജഹാൻ]] - കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ. ഷാജഹാൻ ഗ്ലോബിനും മുകളിൽ എന്ന ചിത്രം,[[സ്മിത്ത്‌സോണിയൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂഷൻ|സ്മിത്ത്‌സോണിയൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂഷനിൽ നിന്നും]] ]]
[[പ്രമാണം:Mumtaz Mahal.jpg|thumb|right|150px|കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ [[മുംതാസ് മഹൽ]]]]
[[മുഗൾ]] ചക്രവർത്തിയായിരുന്ന [[ഷാജഹാൻ|ഷാജഹാന്റെ]] മൂന്നാം ഭാര്യയായിരുന്ന മുംതാസ് മഹൽ 1631ൽ തന്റെ 14-ആമത്തെ കുട്ടിയായ [[ഗൗഹറ ബേഗം|ഗൗഹറ ബേഗത്തിന്]] ജന്മം നൽകുന്നതിനിടയിൽ (വിവാഹത്തിന്റെ പതിനെട്ടാം വർഷത്തിൽ) മരിച്ചു&lt;ref name=bharatheeyatha4/&gt;. അക്കാലം ഷാജഹാൻ ചക്രവർത്തിക്ക് വളരെയധികം സമ്പത്തും അഭിവൃദ്ധിയും ഉള്ള കാലമായിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.pbs.org/treasuresoftheworld/a_nav/taj_nav/main_tajfrm.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-12-21 |archive-date=2010-02-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100213050957/http://www.pbs.org/treasuresoftheworld/a_nav/taj_nav/main_tajfrm.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; പക്ഷേ ഭാര്യയുടെ മരണം മൂലം അദ്ദേഹം വളരെ ദുഃഖത്തിലാവുകയായിരുന്നു. മുംതാസ് മഹലുമായുള്ള ഷാജഹാന്റെ അഗാധ പ്രേമമാണ് താജ് മഹൽ പണിയുവാനുള്ള പ്രേരണയെന്ന് കാലാനുസൃതവിവരണങ്ങൾ കാണിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;Muhammad Abdullah Chaghtai ''Le Tadj Mahal D'Agra (Hindi). Histoire et description'' (Brussels) 1938 p46&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;'Abd al-Hamid Lahawri ''Badshah Namah'' Ed. Maulawis Kabir al-Din Ahmad and 'Abd al-Rahim u-nder the superintendence of Major W.N. Lees. Vol. I Calcutta 1867 pp384-9 ; Muhammad Salih Kambo ''Amal-i-Sal\lih or Shah Jahan Namah'' Ed. Ghulam Yazdani Vol.I (Calcutta) 1923 p275&lt;/ref&gt; താജ് മഹലിന്റെ പണികൾ മുംതാസിന്റെ മരണത്തിനു ശേഷം ഉടൻ തന്നെ തുടങ്ങുകയുണ്ടായി. 1648 ൽ ഒരു അടിസ്ഥാന ശവകുടീരം പണിതീർന്നു. പിന്നീട് ഇതിനു ചുറ്റുമുള്ള [[ഉദ്യാനം|ഉദ്യാനങ്ങളും]] അനുബന്ധ കെട്ടിടങ്ങളും പിന്നീടുള്ള അഞ്ച് വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് പണിതീർന്നത്. 

ഷാജഹാൻ ചക്രവർത്തി സ്വന്തം വാക്കുകളിൽ താജ്‌മഹലിനെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത് ഇങ്ങനെയാണ്: (ഇംഗ്ലീഷിൽ വിവരിച്ചിരിക്കുന്നു:) &lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Mahajan
  | first = Vidya Dhar
  | authorlink = 
  | coauthors = 
  | title = Muslim Rule In India
  | publisher = 
  | date = 1970
  | location = 
  | pages = 200
  | url = 
  | doi = 
  | id = 
  | isbn = }}&lt;/ref&gt;
[കുറ്റവാളികൾ ഇവിടെ അഭയം തേടണം, മാപ്പുനൽകിയവനെപ്പോലെ അവൻ പാപത്തിൽ നിന്ന് മുക്തനാകുന്നു. ഒരു പാപി ഈ മാളികയിലേക്ക് പോകണോ? അവന്റെ മുൻകാല പാപങ്ങളെല്ലാം കഴുകിക്കളയണം. ഈ മാളികയുടെ കാഴ്ച ദുഖകരമായ നെടുവീർപ്പുകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു; സൂര്യനും ചന്ദ്രനും അവരുടെ കണ്ണുകളിൽ നിന്ന് കണ്ണുനീർ ഒഴുകുന്നു. ഈ ലോകത്ത് ഈ ഭവനം നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു; അതുവഴി സ്രഷ്ടാവിന്റെ മഹത്ത്വം പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നതിന്.]
&lt;blockquote&gt;
Should guilty seek asylum here,&lt;br /&gt;
Like one pardoned, he becomes free from sin.&lt;br /&gt;
Should a sinner make his way to this mansion,&lt;br /&gt;
All his past sins are to be washed away.&lt;br /&gt;
The sight of this mansion creates sorrowing sighs;&lt;br /&gt;
And the sun and the moon shed tears from their eyes.&lt;br /&gt;
In this world this edifice has been made;&lt;br /&gt;
To display thereby the creator's glory.&lt;br /&gt;
&lt;/blockquote&gt;

[[പ്രമാണം:Humanyu.JPG|thumb|right|150px|[[ഹുമയൂണിന്റെ ശവകുടീരം]] താജ്‌മഹലിന്റെ വാസ്തുവിദ്യയുടെ സമാനതകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒന്നാണ്.]]
താജ് മഹൽ പേർഷ്യൻ സംസ്കാരത്തിന്റേയും മുഗൾ സംസ്കാരത്തിന്റേയും വാസ്തുവിദ്യകളുടെ ഒരു സങ്കലനമാണ്. ഇതു കൂടാതെ [[തിമുർ]] രാജവംശത്തിൽ നിന്നുള്ള വാസ്തുവിദ്യയുടേയും പ്രചോദനം ഇതിന്റെ രൂപകല്പനയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. [[സമർകണ്ട്|സമർകണ്ടിലെ]] [[ഗുർ-ഏ-അമീർ]] എന്ന കെട്ടിടം ,&lt;ref&gt; Chaghtai ''Le Tadj Mahal'' p146&lt;/ref&gt;  [[ഹുമയൂണിന്റെ ശവകുടീരം]] (ചിലപ്പോൾ ചെറിയ താജ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു), [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലെ]] ഷാജഹാന്റെ സ്വന്തം നിർമിതിയായ [[ജുമാ മസ്ജിദ്]] എന്നിവയിൽ നിന്നും വാസ്തു പ്രചോദനങ്ങൾ ഉൾകൊള്ളുന്നതാണ് താജ്. ആദ്യകാലത്തെ [[മുഗൾ]] കെട്ടിടങ്ങൾ എല്ലാം തന്നെ [[ചുവന്ന മണൽക്കല്ല്|ചുവന്ന മണൽക്കല്ലിലാണ്‌]] പണിതിരുന്നത്. പക്ഷേ, ഷാജഹാൻ താജ് മഹൽ പണിയുന്നതിന് വെണ്ണക്കല്ലും വിലപിടിപ്പുള്ള മറ്റുചില കല്ലുകളും ഉപയോഗിക്കാൻ തീരുമാനിക്കുകയായിരുന്നു. ഇതുമൂലം മുഗൾ കാലഘട്ടത്തെ മറ്റ് കെട്ടിടങ്ങളേക്കാൾ താജ്മഹലിന് ഒരു പ്രത്യേക ആകർഷണം കൈവരുന്നു. 
&lt;ref&gt;Copplestone, p.166&lt;/ref&gt;

മുംതാസിനോടുള്ള ഷാജഹാന്റെ പ്രണയത്തേയും അതിന്റെ സ്മാരകമായ ഈ സൗധത്തേയും കുറിച്ച് [[ടാഗോർ]] [[ലവേഴ്സ് ഗിഫ്റ്റ്]] എന്ന ഒരു കവിതയിൽ പരാമർശിക്കുന്നു &lt;ref name=bharatheeyatha4/&gt;.

== വാസ്തുവിദ്യ ==
=== കുടീരം ===
താജ് മഹലിന്റെ പ്രധാന ഭാഗം എന്നു പറയാവുന്നത് വെള്ള [[മാർബിൾ|മാർബിളിൽ]] നിർമ്മിച്ചിട്ടുള്ള കുടീരമാണ്. ഇത് ഒരു  സമചതുര സ്തംഭപാദത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.സാധാരണ കാണുന്ന എല്ലാ മുഗൾ, പേർഷ്യൻ വാസ്തു വിദ്യയിലേയും പോലെ ഇതിനു ചുറ്റും സമമായി പണിതീർത്തിരിക്കുന്ന ഭാഗങ്ങളും,  [[ഇവാൻ]] എന്ന ഒരു കമാനാകൃതിയിലുള്ള വാതിലും, ഏറ്റവും മുകളിലായി ഒരു വലിയ കുംഭഗോപുരവും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. 
[[പ്രമാണം:Taj Mahal in India.jpg|thumb|150px|താജ് മഹലിന്റെ അടിസ്ഥാനം വലിയ പല-അറകളുള്ള ഘടനയാണ്.]]
താജ് മഹലിന്റെ അടിസ്ഥാനം വലിയ പല-അറകളുള്ള ഘടനയാണ്.  നീളം, വീതി, ഉയരം ഈ മുന്നും സമയളവോടു കൂടിയ ഒരു വലിയ ഘനപദാർത്ഥത്തിന്റെ ആകൃതിയിലാണ് അടിത്തറ. ഇതിന്റെ ഏകദേശ നീളം 55 മീ. ആണ്. (അടിത്തറയുടെ പ്ലാൻ കാണുക). നീളമുള്ള വശങ്ങളിൽ [[പിസ്താക്]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന കമാനാകൃതിയിലുള്ള ചട്ടക്കൂടുകൾ പിടിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. മുൻപിലെ കമാനത്തിന്റെ രണ്ടു വശത്തും മുകളിലും താഴെയുമായി കൂടുതൽ പിസ്താക്കുകൾ പിടിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇതു പോലുള്ള പിസ്താക്കുകൾ ചരിഞ്ഞ ചുമരുകളുടെ വശങ്ങളിലും പിടിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ വാസ്തുപരമായ പ്രത്യേകത കെട്ടിടത്തിന്റെ എല്ലാ വശങ്ങളിലും പ്രതി സമമായി കാണാം. ഈ ചതുര സ്തംഭപാദത്തിന്റെ നാലു വശങ്ങളിലും നാല്‌ മീനാറുകൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഇതിന്റെ മുകളിലും ഓരോ കുംഭഗോപുരങ്ങൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. അകത്തെ പ്രധാന അറക്കുള്ളിൽ ഷാജഹാന്റേയും മുംതാസ് മഹലിന്റേയും ശവപ്പെട്ടികളുടെ മാതൃക കാണാം. യഥാർഥ ശവപ്പെട്ടികൾ ഇതിന്റെ താഴെയുള്ള അറകളിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 

മാർബിൾ കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ചിട്ടുള്ള ഗോപുരമാണ് ഇതിലെ ഏറ്റവും വലിയ ആകർഷണം. ഇതിന്റെ ഉയരം കെട്ടിടത്തിന്റെ അടിത്തറയുടെ അത്ര തന്നെ വരും. ഏകദേശം 35 മീറ്റർ ഉയരമുള്ളതാണ് ഈ [[കുംഭഗോപുരം]]. ഇതിന്റെ മുകളിലുള്ള ഗോളസ്തംഭത്തിന് 7 മീറ്റർ ഉയരമുണ്ട്. രൂപസവിശേഷത കൊണ്ട് ഇതിനെ ഓനിയൻ ഡോം അഥവാ ഉള്ളിയുടെ ആകൃതിയുള്ള സ്തംഭം എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഏറ്റവും മുകളിലുള്ള ഈ ഗോള സ്തംഭത്തിന്റെ മുകളിൽ [[കമലം|താമരയുടെ]] ആകൃതിയിൽ അഭികല്പന ചെയ്തിട്ടുള്ള ഒരു രൂപം ഉണ്ട്. ഇതിന് ചുറ്റും നാല് ചെറിയ സ്തൂപങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ആകൃതിയും പ്രധാന സ്തൂപത്തിന്റെ ആകൃതിയിൽ തന്നെയാണ്. ഇതിനെ ചത്രി [[സ്തൂപം]] എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു. ഈ ചത്രികൾ പ്രധാന സ്തൂപത്തിന്റെ രൂപത്തിൽ തന്നെ നാലു വശത്തും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഇതിന്റെ അടിഭാഗം പ്രധാന കുംഭ ഗോപുരത്തിന്റെ അകത്തേക്ക് തുറന്ന് അതിനകത്തേക്ക് വെളിച്ചം കടത്തിവിടുന്നു. അടിഭാഗത്തെ ചുമരുകളുടെ നാലു ഭാഗത്തും ശംഖുപിരിയൻ ആകൃതിയിലുള്ള അലങ്കാരങ്ങൾ ചെയ്തിരിക്കുന്നു. ചത്രി കുംഭഗോപുരങ്ങൾ ഇവിടേയും നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നു. 

ഈ കുംഭഗോപുരത്തിന്റേയും ചത്രിയുടെയും മുകളിലായി ഫിനിയൽ എന്ന പേർഷ്യൻ, ഹിന്ദു ചിത്രപ്പണികൾ ചെയ്തിരിക്കുന്ന ലോഹ സ്തൂപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ആദ്യം സ്ഥാപിച്ചപ്പോൾ ഇത് [[സ്വർണ്ണം]] കൊണ്ടുള്ളതായിരുന്നു എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. കൊല്ലവർഷം 1800 വരെ സ്വർണ്ണം കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച സ്തൂപം ഇതിന്റെ മുകളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്തിരുന്നു. പിന്നീട് ഈ സ്വർണ്ണത്തിന്റെ സ്തൂപം [[ബ്രിട്ടീഷ്|ബ്രിട്ടിഷുകാർ]] എടുത്ത് മാറ്റി എന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്. അതിനു ശേഷം അതേ ആകൃതിയിലും വലിപ്പത്തിലുമുള്ള സ്തൂപം [[വെങ്കലം]] കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച് സ്ഥാപിക്കുകയായിരുന്നു. ഈ സ്തൂപത്തിന്റെ മുകളിലായി അർദ്ധ ചന്ദ്രന്റെ ആകൃതിയിൽ നിർമ്മിച്ച ഒരു ഫലകം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഇത് [[ഇസ്ലാം|ഇസ്ലാമിക്]] മതത്തിന്റെ പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. 

പ്രധാന സ്തംഭപാദത്തിന്റെ നാലു മൂലകളിലായി നാലു വലിയ [[മീനാരം|മീനാരങ്ങൾ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഈ നാലു മീനാറുകൾക്കും 40 മീറ്റർ ഉയരമുണ്ട്. ഇവ താജ് മഹലിന്റെ പ്രതി സമത ആകൃതിയെ കാണിക്കുന്നു.  ഓരോ മീനാറുകളും താഴെ നിന്ന് മൂന്ന് ഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇതിൽ മുകളിലേക്ക് പോകുന്നതിൽ രണ്ട് ബാൽക്കണികളും ഏറ്റവും മുകളിലായി അവസാനത്തെ ബാൽക്കണിയും നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നു. ഏറ്റവും മുകളിലുള്ള ബാൽക്കണിയിൽ പ്രധാന ഗോപുരത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള ചത്രി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. പ്രധാന ഗോപുരത്തിന്റെ മുകളിലുള്ള കമലാകൃതിയിലുള്ള സ്തൂപം മീനാറിന്റെ മുകളിലും പണിതിരിക്കുന്നു. നാലു മീനാരുകളും പ്രധാന സ്തംഭപാദത്തിന്റെ മൂലയിൽ നിന്ന് പുറത്തേക്ക്‌ അല്പം ചരിച്ചാണ് പണിതിരിക്കുന്നത്. എന്തെങ്കിലും കാരണത്താൽ ഈ മീനാറുകൾ തകരുകയാണെങ്കിൽ അത് പ്രധാന ഗോപുരത്തിലേക്ക് വീഴാതെ വശങ്ങളിലേക്ക് വീഴുന്നതിനായിട്ടാണ് ഇങ്ങനെ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. 

&lt;gallery caption=&quot;പ്രധാന സ്തംഭപാ‍ദത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ&quot; widths=&quot;140px&quot; heights=&quot;100px&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
Image:TajAndMinaret.jpg|പ്രധാന സ്തംഭപാദം, ഗോപുരം, മീനാർ 
Image:Taj_Mahal_finial-1.jpg|ഫിനിയൽ 
Image:TajEntryArch.jpg| [[ഇവാ‍ൻ]] എന്ന പ്രധാന ഗോപുരവാതിലും പിസ്താക്കുകളും 
Image:Taj floorplan.svg|താജ് മഹൽ തറയുടെ അടിസ്ഥാന രൂപരേഖ
&lt;/gallery&gt;

==== പുറമേയുള്ള അലങ്കാരങ്ങൾ ====
[[പ്രമാണം:TajCalligraphy3.jpg|thumb|150px|പിസ്താക്കുകളിൽ സുന്ദരമായ കൈയക്ഷരം കൊണ്ടുള്ള വാസ്തുവിദ്യ]]
താജ് മഹലിന്റെ പുറമേയുള്ള അലങ്കാരങ്ങൾ മുഗൾ വംശത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച വാസ്തുവിദ്യകളിൽ ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അലങ്കാരങ്ങൾ എല്ലാം കൃത്യമായ ആനുപാതത്തിലാണ് പിസ്താക്കുളിലും ചുമരുകളിലും ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. അലങ്കാരങ്ങൾ പ്രധാനമായും മൂന്നു രീതിയിലാണ്. പെയിന്റ് ഉപയോഗിച്ചും, കുമ്മായചാന്ത്  ഉപയോഗിച്ചും, കൂടാതെ പ്രധാന രീതിയായ മാർബിളിൽ കൊത്തിയുമാണവ. ഇസ്ലാം മതത്തിന്റെ പ്രാധാന്യങ്ങളും വിലക്കുകളും കണക്കിലെടുത്ത് അലങ്കാരങ്ങൾ പ്രധാനമായും ചെയ്തിരിക്കുന്നത് കൈയക്ഷരങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചും, സസ്യലതാദികളുടെ രൂപാകൃതിയിലുമാണ്. 

താജ് മഹലിൽ കാണപ്പെടുന്ന കൈയെഴുത്തുകൾ അത്യലംകൃതമായ [[തുളുത്]]  എഴുത്തു രീതിയാണ്. ഇത് പ്രധാനമായും ചെയ്തിരിക്കുന്നത് പേർഷ്യൻ കൈയെഴുത്തുകാരനായ [[അമാനത്ത് ഖാൻ]] ആണ്. ഈ കൈയെഴുത്തുകൾക്കായി ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത് വെള്ള മാർബിളുകൾ കൊത്തി അതിൽ [[ജാസ്പർ]] എന്ന കല്ല് ഉൾച്ചേർത്തിയിരിക്കുന്ന രീതിയിലാണ്. മുകളിലുള്ള ചുവരുകളിൽ അല്പം വലിയ അക്ഷരങ്ങളിലാണ് ഈ കൈയെഴുത്തുകൾ കൊത്തിയിരിക്കുന്നത്. താഴെ നിന്ന് നോക്കുമ്പോൾ എല്ലാ വശത്തും അക്ഷരങ്ങൾ ശരിയായ അനുപാതത്തിൽ കാണുവാൻ വേണ്ടിയിട്ടാണ് ഇത്. താജ് മഹലിന്റെ അകത്തും പുറത്തുമായി കൊത്തിയിരിക്കുന്ന ഈ കൈയെഴുത്തുകൾ [[ഖുറാൻ|ഖുറാനിൽ]] നിന്നുള്ള വചനങ്ങളാണ്.&lt;ref&gt;[http://www.tajmahal.org.uk/calligraphy.html Taj Mahal Calligraphy - Calligraphy of Taj Mahal Agra - Taj Mahal Inscriptions and Calligraphy]&lt;/ref&gt;&lt;ref name = &quot;k100&quot;/&gt; 
ഈ എഴുത്തുകൾ ഖുറാനിലെ താഴെ പറയുന്ന പ്രതിപാദ്യങ്ങളും സന്നിശ്ചയങ്ങളുമാണ്:

&lt;div class=&quot;references-2column&quot;&gt;
[[സൂറ]] 91 - [[Ash-Shams|ശംസ് (സൂര്യൻ)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 112 - [[Al-Ikhlas|ഇഖ് ലാസ് (വിശ്വാസത്തിന്റെ ശുദ്ധത)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 89 - [[Al-Fajr (sura)|ഫജ്ർ (പ്രഭാതം)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 93 - [[Ad-Dhuha|ളുഹാ (പൂർവ്വാഹ്നം)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 95 - [[At-Tin|തീൻ (അത്തി)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 94 - [[Al-Inshirah|ശർഹ് (വിശാലമാക്കൽ)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 36 - [[Ya-Seen|യാസീൻ]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 81 - [[At-Takwir|തക്‌വീർ (ചുറ്റിപ്പൊതിയൽ)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 82 - [[Al-Infitar|ഇൻഫിത്വാർ (പൊട്ടിക്കീറൽ)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 84 - [[Al-Inshiqaq|ഇൻ‌ഷിഖാഖ് (പൊട്ടിപിളരൽ)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 98 - [[Al-Bayyina|ബയ്യിന (വ്യക്തമായ തെളിവ്)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 67 - [[Al-Mulk|മുൽക്ക് (ആധിപത്യം)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 48 - [[Al-Fath|ഫതഹ് (വിജയം)]]&lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 77 - [[Al-Mursalat|മുർസലാത്ത് (അയക്കപ്പെടുന്നവർ)]] &lt;br /&gt;
[[സൂറ]] 39 - [[Az-Zumar|സുമർ (കൂട്ടങ്ങൾ)]]
&lt;/div&gt;

താജ് മഹലിന്റെ പ്രധാന കവാടത്തിൽ പ്രവേശിക്കുന്നവർ ഇങ്ങനെ എഴുതിയിരിക്കുന്നത് വായിക്കാൻ കഴിയുന്നു. (ഇംഗീഷിൽ:) ''&quot;O Soul, thou art at rest. Return to the Lord at peace with Him, and He at peace with you.&quot;''&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.pbs.org/treasuresoftheworld/taj_mahal/tlevel_2/t4visit_3calligraphy.html |title=pbs.org |access-date=2008-12-21 |archive-date=2008-05-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080531164509/http://www.pbs.org/treasuresoftheworld/taj_mahal/tlevel_2/t4visit_3calligraphy.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;k100&quot;&gt;Koch, p.100&lt;/ref&gt;

വളരെ സംഗ്രഹീതമായ രൂപങ്ങളാണ് പ്രധാന സ്തംഭപാദം, പ്രധാന കവാടം, മോസ്ക്, ജവാബ് എന്നിവിടങ്ങളിലും  ഒരു പരിധി വരെ ഇതിന്റെ തറകളിലും ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്.  കുംഭഗോപുരത്തിന്റേയും പ്രധാന കമാനത്തിന്റെ ആർച്ചിലും മറ്റും ചെയ്തിരിക്കുന്ന പെയിന്റിങ്ങുകൾ കൃത്യമായ ജ്യാമീതീയ രൂപങ്ങളാലാണ് തീർത്തിരിക്കുന്നത്. എല്ലാ പ്രധാന അരികുകളിലും, ചുവരുകൾ ചേരുന്നിടത്തും [http://en.wikipedia.org/wiki/Opus_spicatum ഹെറിങ്‌ബോൺ] രീതിയിൽ കൊത്തുപണികൾ ചെയ്തിരിക്കുന്നു. ഉൾവശങ്ങളിൽ വെള്ള മണൽക്കല്ലുകൾ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. അതുപോലെ വെള്ള മാർബിളിൽ കറുപ്പും ഇരുണ്ടതുമായ കൊത്തുപണികൾ കൊണ്ട് മനോഹരമാക്കിയിരിക്കുന്നു.  തറകളിലും നടപ്പാതകളിലും മാർബിൾ കൊണ്ടുള്ള ബ്ലോക്കുകൾ [http://en.wikipedia.org/wiki/Tessellation ടെസലേഷൻ] ആകൃതിയിൽ ആണ് വിരിച്ചിരിക്കുന്നത്. 

താഴത്തെ ചുമരുകളിൽ സസ്യങ്ങളുടെയും പൂക്കളുടെയും കൊത്തുപണികളാണ് ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. ഈ കൊത്തുപണികൾ ചെയ്തിരിക്കുന്ന മാർബിളുകൾ നന്നായി മിനുക്കിയിരിക്കുന്നു. വെള്ള മാർബിളുകളിൽ തുരന്ന് പല നിറത്തിലുള്ള മാർബിളുകൾ ഉറപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന രീതിയിലാണ് സസ്യലതാദികളുടെ കൊത്തുപണികൾ . വെള്ള മാർബിൾ തുരന്ന് അകത്ത് കൊത്തി വച്ചിരിക്കുന്ന കല്ലുകൾ മാർബിൾ, ജാസ്പർ, ജേഡ് എന്നിവയാണ്. ഒറ്റനോട്ടത്തിൽ തുരന്ന് കൊത്തി വച്ചിരിക്കുന്ന രീതിയിലാണെന്ന് തോന്നാത്ത രീതിയിൽ ചുമരിന്റെ അതേ നിരപ്പിൽ തന്നെയാണ് ഈ കൊത്തുപണികൾ . ആ പൂർണ്ണത അതിൽ കാണാവുന്നതാണ്. 

&lt;gallery caption=&quot;പുറമേയുള്ള കൊത്തുപണികൾ&quot; widths=&quot;140px&quot; heights=&quot;100px&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
Image:TajGuldastaGeometricDeco.jpg|Herringbone
Image:TajFlowerCloseUp.jpg|Plant motifs
Image:TajSpandrel.jpg|Spandrel detail
Image:TajPaintedGeometry.JPG|Incised painting
&lt;/gallery&gt;

==== അകത്തെ അലങ്കാരങ്ങൾ ====
[[പ്രമാണം:TajJoli1.jpg|thumb|right|150px|മൃതദേഹം അടക്കം ചെയ്തതിനെ മറക്കുന്ന ജാലി യവനിക അഥവ മൂടാപ്പ് ]]
[[പ്രമാണം:Tombs-in-crypt.jpg|thumb|right|150px| [[ഷാജഹാൻ]], [[മുംതാസ് മഹൽ]] എന്നിവരുടെ യഥാർഥ ശവകുടീരം ]] 
[[പ്രമാണം:TajCenotaphs3.jpg|thumb|right|150px|മൃതദേഹം അടക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്ന അകത്തളങ്ങൾ]]

മഹലിന്റെ അകത്തളത്തിലെ കൊത്തുപണികൾ പുറമേ ചെയ്തിരിക്കുന്ന തുരന്നുള്ള പണികളേക്കാൾ ഉന്നതമായ കൽകൊത്തുപണികളാണ്. ഇത് വളരെ വിലപ്പെട്ട കല്ലുകൾ കൊണ്ടാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. അകത്തെ അറ എട്ട് വശങ്ങളുള്ള ഒരു അറയാണ്. ഇതിന്റെ എല്ലാ വശങ്ങളിൽ നിന്നും ഇതിലേക്കുള്ള പ്രവേശനമുണ്ട്. പക്ഷേ, തെക്കെ വശത്തെ ഉദ്യാനത്തിലേക്ക് തുറക്കുന്ന വാതിൽ മാത്രമേ ഇവിടെ ഉപയോഗിക്കാറുള്ളു. അകത്തെ അറയുടെ ചുവരുകൾക്ക് 25 മീറ്റർ ഉയരമുണ്ട്. ഇതിന്റെ മുകളിലായി സൂര്യാകൃതിയിലുള്ള ഒരു സ്തൂപം സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു. അകത്തേ അറയുടെ നാലു വശത്തായി നാലു ആർച്ചുകൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. മുകളിലത്തെ നിലയിൽ നിന്നും താഴത്തെ അറ കാണാവുന്നതാണ്. അകത്തെ ഓരോ അറകളും വളരെ ഉന്നതമായ രീതിയിൽ അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇതിൽ തുരന്നുള്ള കൊത്തുപണികളും പുറത്തേ അകത്തളത്തിലുള്ള പോലെ കൈയെഴുത്ത് കൊത്തുപണികളും, വിലപിടിപ്പുള്ള കല്ലിലുള്ള കൊത്തു പണികളും ചെയ്തിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ഒത്ത നടുക്കായി ഷാജഹാന്റേയും മുംതാസ് മഹലിന്റേയും ശവകുടീരങ്ങൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഈ ശവകുടീരങ്ങളെ മറച്ചു കൊണ്ട് മാർബിൾ ജാലികൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഈ മാർബിൾ ജാലികൾ എട്ട് വശങ്ങളുള്ള ഒരു മാർബിൾ അറയാണ്. ഓരോ വശങ്ങളും സമാനമായ കൊത്തു പണികൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. അതിനു താഴെയുള്ള തറ ഭാഗം വിലപ്പെട്ട കല്ലുകൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ കല്ലുകളിൽ സസ്യലതാദികളുടേയും വള്ളികളുടേയും ഫലങ്ങളുടേയും പുഷ്പങ്ങളുടേയും രൂപങ്ങൾ കൊത്തിയിരിക്കുന്നു. 

മുസ്ലീം  ആചാരമനുസരിച്ച് ശവകുടീരങ്ങൾ അലങ്കരിക്കുന്നത് നിഷേധകരമായ ഒരു കാര്യമായതിനാൽ ഷാജഹാൻ, മുംതാസ് മഹൽ എന്നിവരുടെ ശവകുടീരങ്ങൾ അകത്തേ അറയുടെ താഴെ തികച്ചും സമതലമായ ഒരു തറയിലാണ് ചെയ്യുന്നത്. അവരുടെ തലകൾ പുണ്യ നഗരമായ [[മെക്ക|മെക്കയുടെ]] വശത്തിലേക്കാണ് തിരിച്ചു വച്ചിരിക്കുന്നത്. മുംതാസ് മഹലിന്റെ ശവകല്ലറ അകത്തളത്തിന്റെ ഒത്ത നടുക്കായിട്ടാ‍ണ് വച്ചിരിക്കുന്നത്. ഇതിന്റെ അടിസ്ഥാനം 1.5 മീ x 2.5 മീ വിസ്തീർണ്ണമുള്ള മാർബിൽ കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നു.  ഈ മാർബിൾ ഫലകങ്ങളുടെ ചുറ്റിലും വിലപ്പെട്ട കല്ലുകൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇതു കൂടാതെ മുംതാസിനെ പുകഴ്ത്തിക്കൊണ്ടുള്ള  കൈയെഴുത്ത് കൊത്തു പണികളും ചെയ്തിരിക്കുന്നു.  ഷാജഹാന്റെ ശവക്കല്ലറ മുംതാസിന്റെ കല്ലറയുടെ അടുത്തായി സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇത് മാത്രമാണ് ഈ മൊത്തം കെട്ടിടത്തിൽ അസമതലമായി അഥവാ അസിമട്റിക് ആയി കാണാവുന്ന ഒന്ന്. മുംതാസിനേക്കാൾ അല്പം വലിപ്പം കൂടിയതാണ് ഷാജഹാന്റെ കല്ലറ. മുംതാസിന്റെ കല്ലറയുടെ പോലെ തന്നെ മാർബിൾ കൊണ്ടുള്ള ഒരു അറ ഇതിനും തീർത്തിരിക്കുന്നു. വിലപിടിപ്പുള്ള കല്ലുകൾ കൊണ്ടും കൈയെഴുത്ത് കൊത്തു പണികളും കൊണ്ട് ഇതിനേയും അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. കൈയെഴുത്ത് കൊത്തുപണികൾ ഷാജഹാനെ കുറിച്ചും അദ്ദേഹത്തെ പുകഴ്ത്തി കൊണ്ട് എഴുതിയിരിക്കുന്നു. ഈ അറയുടെ മുകളിലായി ഒരു പേനയുടെ ചെപ്പ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഇത് മുഗൾ വംശജരുടെ ആചാരമനുസരിച്ച് ശവക്കല്ലറകളിൽ സ്ഥാപിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ഇതു കൂടാതെ ദൈവത്തിന്റെ പത്തൊൻപത് പേരുകൾ ഇവിടെ കൊത്തി എഴുതിയിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ കൊത്തു പണികളിൽ ഇങ്ങനെ എഴുതിയിരിക്കുന്നു, (ഇംഗ്ലീഷിൽ:) ''&quot;O Noble, O Magnificent, O Majestic, O Unique, O Eternal, O Glorious... &quot;''.
ഷാജഹാന്റെ കുടീരത്തിന്റെ മുകളിൽ ഇങ്ങനെ കൊത്തി എഴുതിയിരിക്കുന്നു, (ഇംഗ്ലീഷിൽ:) ; ''&quot;He traveled from this world to the banquet-hall of Eternity on the night of the twenty-sixth of the month of [[Rajab]], in the year 1076 [[Hijri]].&quot;''

&lt;gallery caption=&quot;അകത്തള അറയിലെ കൊത്തുപണികൾ&quot; widths=&quot;140px&quot; heights=&quot;100px&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
Image:TajJaliArch.jpg|ജാലി കമാനം
Image:TajJaliPiercwork.jpg|സൂക്ഷ്മ കൊത്തുപണികൾ 
Image:TajJaliInlay.jpg|തുരന്ന കൊത്തുപണി 
Image:Jali-inlay.jpg|ജാലിയുടെ അടുത്തു നിന്നുള്ള ചിത്രം
&lt;/gallery&gt;

=== ഉദ്യാനം ===
[[പ്രമാണം:Chahar-Bagh-Taj-Mahal-net.jpg|700px|thumb|center|ചഹർ ബാഗ് ഉദ്യാനത്തിന്റെ  360° പനോരമ ദൃശ്യം ]]
താജ് മഹലിന്റെ ചുറ്റിലും ഏകദേശം 300 സ്ക്വകയർ മീറ്റർ വിസ്തീർണ്ണത്തിൽ പരന്നു കിടക്കുന്ന ഉദ്യാനമാണ് ''[[ചാർ ബാഗ് ഉദ്യാനം]]''. ഇത് ഒരു യഥാർഥ മുഗൾ ഉദ്യാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. 
ഈ ഉദ്യാനത്തിന്റെ നടുവിലൂടെ ഉയർത്തിയ വഴികൾ കൊണ്ട് ഉദ്യാനത്തിന്റെ നാലു ഭാഗങ്ങളായും 16 പൂത്തടങ്ങളായും തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ നടുക്കായി മാർബിളിൽ ഉയർത്തി പണിതിരിക്കുന്ന വെള്ള ടാങ്ക് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. താജ് കുടീരത്തിന്റേയും പ്രധാന തെക്കേ വാതിലിന്റേയും ഏകദേശം പകുതി വഴിയിലായിട്ടാണ് ഈ മാർബിൾ ടാങ്ക് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഈ മാർബിൾ ടാങ്കിലെ വെള്ളത്തിൽ താജ് മഹലിന്റെ പ്രതിഫലനം (തെക്ക് വടക്ക് ഭാഗത്തായി) കാ‍ണാവുന്നതാണ്. മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽ ഉദ്യാനം പലവിധ മരങ്ങൾ കൊണ്ടും ചെറിയ ഫൗണ്ടനുകൾ കൊണ്ടും അലങ്കൃതമാണ്. .&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.taj-mahal-travel-tours.com/garden-of-taj-mahal.html |title=taj-mahal-travel-tours.com |access-date=2008-12-21 |archive-date=2012-05-24 |archive-url=https://archive.today/20120524210735/http://www.taj-mahal-travel-tours.com/garden-of-taj-mahal.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ഉയർത്തി പണിതിരിക്കുന്ന ഈ മാർബിൾ വെള്ള ടാങ്ക് '' [[അൽ ഹവ്‌ദ് അൽ-കവ്‌താർ]]'' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. .&lt;ref name = Begley&gt;{{cite journal
  | last = Begley
  | first = Wayne E.
  | title = The Myth of the Taj Mahal and a New Theory of Its Symbolic Meaning
  | url = https://archive.org/details/sim_art-bulletin_1979-03_61_1/page/14
  | journal = The Art Bulletin
  | volume = 61
  | issue = 1
  | pages = 14
  | date = Mar, 1979
  | accessdate = 2007-07-09}}
&lt;/ref&gt; 
[[പേർഷ്യൻ]] ഉദ്യാനങ്ങളുടെ മാതൃകയിൽ നിന്നും പ്രചോദനം കൊണ്ടിരിക്കുന്നതാണ്  [[ചാർബാഗ് ഉദ്യാനം]]. ഈ രീതി ഇന്ത്യയിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നത് മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ [[ബാബർ]] ആയിരുന്നു. 
&lt;!-- 
The charbagh garden, a design inspired by [[Persian gardens]], was introduced to India by the first Mughal emperor [[Babur]]. It symbolizes four flowing rivers of [[Jannah|Paradise]] and reflects the gardens of [[Paradise garden|Paradise]] derived from the Persian ''paridaeza'', meaning 'walled garden'. In [[Persian mysticism|mystic]] [[Islam]]ic texts of Mughal period, paradise is described as an ideal garden of abundance with four rivers flowing from a central spring or mountain, separating the garden into north, west, south and east. 
 --&gt;

[[പ്രമാണം:TajGardenWide.jpg|thumb|right| താജ് പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന ഫൗണ്ടനുകൾക്ക്  അരികിലൂടെയുള്ള പാതകൾ]]
സാധാരണ മുഗൾ ഉദ്യാനങ്ങളിൽ ഉദ്യാനത്തിന്റെ നടുക്ക് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കുടീരം ഉദ്യാനത്തിന്റെ അറ്റത്തായിട്ടാണ്  ഇവിടെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഈ ഉദ്യാനം നിലാവിന്റെ ഉദ്യാനം എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. .&lt;ref&gt;{{Citation|last =Wright|first =Karen|title =Moguls in the Moonlight - plans to restore Mehtab Bagh garden near Taj Mahal|journal =[[Discover (magazine)|Discover]]|date =July|year =2000|url =http://findarticles.com/p/articles/mi_m1511/is_7_21/ai_63035788|access-date =2008-12-21|archive-date =2007-12-09|archive-url =https://web.archive.org/web/20071209114544/http://findarticles.com/p/articles/mi_m1511/is_7_21/ai_63035788|url-status =dead}}&lt;/ref&gt; ഈ ഉദ്യാനത്തിന്റെ വാസ്തുവിദ്യകൾ, ഇതിന്റെ അടിസ്ഥാനം, ഇഷ്ടികകൾ വിരിച്ചിരിക്കുന്ന രീതികൾ, ഫൗണ്ടനുകൾ, മാർബിൾ നടപ്പാതകൾ, ജ്യാമീതീയ പൂത്തടങ്ങൾ എന്നിവ ജമ്മു കശ്മീരിലെ [[ഷാലിമാർ ഉദ്യാനം|ഷാലിമാർ ഉദ്യാനവുമായി]] സാമ്യമുള്ളതിനാൽ രണ്ടിന്റെയും രൂപകല്പന  ഷാലിമാർ ഉദ്യാനം രൂപകല്പന ചെയ്ത അലി മർദാൻ തന്നെ ആണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite book| last = Allan| first = John | title = The Cambridge Shorter History of India | year = 1958| url = https://archive.org/details/dli.bengal.10689.12749| origdate = 1958| publisher = S. Chand| location =Cambridge | pages = [https://archive.org/details/dli.bengal.10689.12749/page/n314 288] pages| format = edition = First }}, p.318&lt;/ref&gt; ആദ്യകാല കണക്കനുസരിച്ച് ഇവിടെ [[റോസ്]], [[ഡാഫോഡിൽ‌സ്]], ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ എന്നിവ ധാരാളമായി നില നിന്നിരുന്നതായി പറയപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;[http://travel.howstuffworks.com/taj-mahal-landmark.htm The Taj by Jerry Camarillo Dunn Jr]&lt;/ref&gt; [[മുഗൾ]] വംശത്തിന്റെ അവസാനത്തോടെ പിന്നീട് വന്ന  [[ബ്രിട്ടീഷ്| ബ്രിട്ടീഷുകാർ]]  ഇതിന്റെ രൂപം [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിലെ]] ഉദ്യാനങ്ങളുടെ മാതൃകയിലാക്കുകയായിരുന്നു. &lt;ref&gt;Koch, p. 139&lt;/ref&gt;

=== ചുറ്റുമുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾ ===
[[പ്രമാണം:Taj Mahal - Entrance.JPG|thumb|പ്രധാന കവാടമായ ദർവാസ-ഇ റൌസ - ഗേറ്റ്വേ ടു താജ് മഹൽ ]]
താജ് മഹൽ കെട്ടിട സമുച്ചയം ചുറ്റിലും ചെത്തി ഭംഗി വരുത്തിയിരിക്കുന്ന [[ചെങ്കൽ]] കൊണ്ടും ചുമരുകൾ കൊണ്ടും മറച്ചിരിക്കുന്നു. മൂന്നു വശങ്ങൾ ഇത്തരത്തിൽ മറച്ചിരിക്കുകയും യമുന നദിയുടെ ഭാഗം തുറന്നിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്‌നു. ഈ ചുമരുകൾക്ക് ചുറ്റിലും കുറെ അധികം ശവകുടീരങ്ങൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഇതിൽ ഷാജഹാന്റെ മറ്റു ഭാര്യമാരുടെയും മുംതാസിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട ദാസിയുടെയും ശവകുടീരങ്ങൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഈ സമുച്ചയങ്ങളെല്ലാം ചെങ്കല്ല് കൊണ്ട് നിർമ്മിതമാണ്. ഇത് സാധാരണ മുഗൾ കെട്ടിടങ്ങൾ പോലെ തന്നെയാണ്. ഉദ്യാനങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഈ കെട്ടിടങ്ങളുടെ രൂപം സാധാരണ  ഹിന്ദു അമ്പലങ്ങളുടെ പോലെയായിരുന്നു. പിന്നീട് ഇതിനു മുകളിൽ ഒരു മോസ്ക് സ്ഥാപിക്കുകയും ഇതിന്റെ രൂപഭാവം മുസ്ലീം മോസ്ക് പോലെ ആക്കുകയായിരുന്നു. താജ് മഹലിന്റെ പോലെ മുകളിൽ ചത്രികളും ഇതിൽ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ കെട്ടിടം ഇപ്പോൾ ഒരു മ്യൂസിയം ആയി ഉപയോഗിക്കുന്നു. 
താജ് മഹൽ കോംപ്ലക്സിന്റെ വാതിൽ  (''ദർവാസ'')  മാർബിൾ, ചെങ്കല്ല് എന്നിവയുടെ മിശ്രിതമായിട്ടാണ് പണിതിരിക്കുന്നത്. ഇതിന്റെ കമാനാകൃതിയിലുള്ള വാതിൽ മുഗൾ വംശജരുടെ സ്ഥായിയായ വാസ്തു രൂപമാണ്. ഇതിന്റെ മുകളിലും കൈയെഴുത്ത് കൊത്തു പണികൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇതു കൂടാതെ പുഷ്പ അലങ്കാരങ്ങൾ കൊണ്ട്  തുരന്ന കൊത്തു പണികളും ഇതിൽ ചെയ്തിരിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ മുകളിൽ കമാനാകൃതമായ  മേൽത്തട്ട്, ചുമർ എന്നിവയിൽ സമാനാകൃതമായ ജ്യാമീതീയ രൂപങ്ങൾ കൊണ്ട് കൊത്തു പണികൾ ചെയ്തിരിക്കുന്നു. 

[[File:TAJMAHAL 4.jpg|thumb|TAJMAHAL 4|right| താജ് മഹൽ മോസ്ക് അഥവ ''മസ്ജിദ്ട']]
താജ് മഹൽ കെട്ടിട സമുച്ചയത്തിന്റെ രണ്ട് അറ്റങ്ങളിലായി ചെങ്കല്ല് കൊണ്ട് പണി തീർത്ത ഓരോ വലിയ കെട്ടിടങ്ങൾ  കുടീരത്തെ അഭിമുഖീകരിച്ചു കൊണ്ട് നില നിൽക്കുന്നു. ഇത് പടിഞ്ഞാറ്, കിഴക്ക് വശങ്ങളിലായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഈ രണ്ട് കെട്ടിടങ്ങൾ എല്ലാ രീതിയിലും ഒരേ പോലെയാണ്. പടിഞ്ഞാ‍റെ വശത്തെ കെട്ടിടം മോസ്ക് ആയി ഉപയോഗിക്കുന്നു. കിഴക്ക് വശത്തെ കെട്ടിടം ''ജവാബ്'' (ഉത്തരം) എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് പ്രധാനമായും മറുവശത്തെ കെട്ടിടത്തിന് സമീകരണമെന്ന നിലയിൽ നിർമിച്ചതിണെന്ന് കരുതുന്നു. ഇത് മുൻപ് ഒരു അതിഥി മന്ദിരമായും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു .പടിഞ്ഞാറെ മോസ്ക് കെട്ടിടത്തിന്റെ തറയിൽ 569 പ്രാർഥന ഫലകങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു. മോസ്കിന്റെ അടിസ്ഥാന രൂപകല്പന ഷാജഹാൻ പണി കഴിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന മറ്റു കെട്ടിടങ്ങളെപ്പോലെ തന്നെയാണ്. ഇതിന്റെ രൂപകല്പന [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലെ]] [[ജുമാ മസ്ജിദ്]] പോലെ തന്നെയാണ്. ഈ കൂടെയുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾ 1643 ഓടെ പൂർത്തീകരിച്ചു എന്നാണ് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്.

== നിർമ്മാണം ==

[[പ്രമാണം:TajPlanMughalGardens.jpg|thumb|upright|തറയുടെ സ്ഥാന നിർണ്ണയ രൂപകല്പന]]
താജ് മഹൽ പണിതീർത്തിരിക്കുന്നത് ചുവരുകളുടെ നഗരം എന്നറിയപ്പെടുന്ന  [[ആഗ്ര]] നഗരത്തിന്റെ തെക്ക് ഭാഗത്ത് [[യമുന]] നദിയുടെ തീരത്താണ്. [[മഹാരാജ ജയ് സിംഗ്|മഹാരാജ ജയ് സിംഗിൽ]]  നിന്നും വാങ്ങിയ ഭൂമിയായിരുന്നു ഇത്. പകരമായി ഷാജഹാൻ മഹാരാജ ജയ് സിങിന് ഒരു കൊട്ടാരം നൽകി എന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്. &lt;ref&gt; Chaghtai ''Le Tadj Mahal'' p54; Lahawri ''Badshah Namah'' Vol.1 p403&lt;/ref&gt; മൂന്ന് ഏക്കറോളം വരുന്ന ഭൂമി ആദ്യം നിരപ്പാക്കി എടുക്കുകയും പിന്നീട് യമുന നദിയുടെ നിരപ്പിൽ നിന്നും 50 മീറ്ററോളം ഉയരത്തിൽ നിരത്തി എടുക്കുകയുമായിരുന്നു. കുടീരം പണിത ഭാഗങ്ങളിൽ ആഴത്തിൽ കിണറുകൾ പോലെ പണിത് അതിൽ കല്ലും മറ്റു ഖരപദാർഥങ്ങളും നിറച്ച് അടിത്തറയാക്കി. മുളകൾ കൊണ്ട് ചട്ടക്കൂട് തീർക്കുന്നതിനു പകരം കുടീരം പണിയുന്നതിനായി തൊഴിലാളികൾ  ഇഷ്ടികകൾ കൊണ്ടുള്ള ഭീമാകാരമായ ചട്ടക്കൂട് കുടീരത്തിന്റെ അതേ വലിപ്പത്തിൽ തീർത്തു.  അതിനുശേഷമാണ് കുടീരത്തിന്റെ പണി തുടങ്ങിയത്. ഇത്ര വലിയ ഒരു ചട്ടക്കൂട് പൊളിക്കാൻ കാലങ്ങൾ എടുക്കുമെന്ന് ഇതിന്റെ മേൽനോട്ടക്കാർ കണക്കാക്കിയിരുന്നു. പക്ഷേ ചക്രവർത്തി ഷാജഹാൻ, ചട്ടക്കൂടിന് ഉപയോഗിച്ച ഇഷ്ടികകൾ ആർക്കും കൊണ്ടുപോകാമെന്ന് ഉത്തരവിറക്കി.അതോടെ ഒറ്റ രാത്രി കൊണ്ട് ഈ ഭീമാകാരമായ ചട്ടക്കൂട് ഗ്രാമീണരും കർഷകരും പൊളിച്ചു കൊണ്ട്പോയി . 15 കി. മീ. നീളമുള്ള ഒരു ഭൂഗർഭ പാത മാർബിളുകൾ കൊണ്ട് വരാനായി നിർമ്മിച്ചു.  20 മുതൽ മുപ്പത് വരെയുള്ള പണിക്കാർ ചേർന്നാണ് ഓരോ മാർബിൾ ഫലകങ്ങളും പണി സ്ഥലത്തേക്ക് എത്തിച്ചിരുന്നത്. ഇത് പ്രത്യേകം പണി തീർത്ത വണ്ടികളിലാണ് എത്തിച്ചിരുന്നത്. വിപുലീകരിച്ച  കപ്പികൾ ഉപയോഗിച്ചുള്ള സംവിധാനം ഉപയോഗിച്ചാണ് വലിയ മാർബിൾ ഫലകങ്ങൾ മുകളിലേക്ക് എത്തിച്ചിരുന്നത്. ആവശ്യത്തിനുള്ള വെള്ളം എത്തിച്ചിരുന്നത് യമുന നദിയിൽ നിന്നും മൃഗങ്ങളെ ഉപയോഗിച്ച് വലിച്ചിരുന്ന ടാങ്കുകളിലായിരുന്നു.   ഒരു പ്രധാന സംഭരണിയും അതിന്റെ അനുബന്ധമായി ചെറിയ സംഭരണികളും വെള്ളത്തിന്റെ വിതരണത്തിനായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. അതിനു ശേഷം പൈപ്പുകൾ ഉപയോഗിച്ച് അത് പണി സ്ഥലത്തേക്ക് എത്തിക്കുകയായിരുന്നു. 

[[പ്രമാണം:Taj Mahal - Mausoleum der Liebe (CC BY-SA 4.0).webm|ലഘുചിത്രം|താജ്മഹലിനെ കുറിച്ചുള്ള വീഡിയോ]]

ഇതിന്റെ അടിസ്ഥാന സ്തംഭപാദവും കുടീരവും പണിതീരുന്നതിനായി 12 വർഷങ്ങൾ എടുത്തു.   സമുച്ചയത്തിന്റെ ബാക്കി ഭാഗങ്ങൾ പണി തീരുന്നതിനായി 10 വർഷങ്ങൾ കൂടി എടുത്തു. ഇതിൽ [[മീനാറുകൾ]], മോസ്ക്, ജവാബ്, പ്രധാന തെക്കെ കവാടം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു.  
മൊത്തം സമുച്ചയം പല തവണയായി പണിതതിനാൽ ഇപ്പോഴും നിർമ്മാണ സമയത്തെക്കുറിച്ച്‌ വ്യത്യസ്ത അഭിപ്രായങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്നു. ശവകുടീരം പണിതീർന്നത് 1643 ലാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ബാക്കി പണികൾ അതിനു ശേഷവും തുടർന്നു എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. പണി തീരാൻ എടുത്ത ചെലവുകളുടെ കാര്യത്തിലും പല അഭിപ്രായങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഒരു കണക്കനുസരിച്ച് ചെലവ് അക്കാലത്തെ  32 ദശലക്ഷം രൂപ ആണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.  &lt;ref name=&quot;Zahoor&quot;&gt;[http://www.islamicity.com/Culture/Taj/default.htm Dr. A. Zahoor and Dr. Z. Haq]&lt;/ref&gt;

താജ് മഹൽ പണിയുന്നതിനായി [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയുടെ]] വിവിധഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നും സാധന സാമഗ്രികൾ എത്തിച്ചു. ആയിരത്തിലധികം ആനകളെ സാധനങ്ങൾ പണി സ്ഥലത്തേക്കെത്തിക്കുന്നതിനായി ഉപയോഗിച്ചു.  മാർബിൾ [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] നിന്നും [[ജാസ്‌പർ]] കല്ലുകൾ [[പഞ്ചാബ്|പഞ്ചാബിൽ]] നിന്നും , [[ജേഡ്]], [[ക്രിസ്റ്റൽ]] എന്നിവ [[ചൈന|ചൈനയിൽ]] നിന്നുമാണ് കൊണ്ട് വന്നത്. ഇതു കൂടാ‍തെ [[തിബെത്ത്]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]], [[ശ്രീലങ്ക]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും പലതരം കല്ലുകൾ കൊണ്ടു വന്നിരുന്നു. കൂടാതെ [[അറേബ്യ|അറേബ്യയിൽ]] നിന്നും വിലപിടിപ്പുള്ള കല്ലുകൾ കൊണ്ടു വന്നിരുന്നു. വെള്ള മാർബിളുകളിൽ ഏഷ്യയുടെ വിവിധ മേഖലകളിൽ നിന്നും കൊണ്ടു വന്ന 28 തരത്തിലുള്ള വില പിടിപ്പുള്ള കല്ലുകൾ പിടിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.  വെള്ള മാർബിൾ ജയ്പൂരിലെ ഒരു ഹിന്ദു രാജാവാണ്‌ നൽകിയത്&lt;ref name=bharatheeyatha4&gt;{{cite book |last=സുകുമാർ അഴീക്കോട് |first= |authorlink= സുകുമാർ അഴീക്കോട്|coauthors= |title= ഭാരതീയത|year=1993 |publisher= [[ഡി.സി. ബുക്സ്]]|location= [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]]|isbn= 81-7130-993-3 |pages= 100|chapter= 4-ശാസ്ത്രവും കലയും|language=മലയാളം}}&lt;/ref&gt;.

[[പ്രമാണം:Taj Mahal art.jpg|thumb|upright|കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ താജ് മഹൽ [[സ്മിത്‌സോണിയൻ ഇൻസ്റ്റുസ്റ്റ്യൂഷനിൽ]] നിന്നും]]
താജ് മഹലിന്റെ പണിക്കു വേണ്ടി ഇരുപതിനായിരത്തിലധികം തൊഴിലാളികളെ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും കൊണ്ടു വന്നു. [[ബുക്കാറ|ബുക്കാറയിൽ]] നിന്നും കാരുകന്മാരേയും, [[സിറിയ]], [[പേർഷ്യ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് കൈയെഴുത്ത്/കൊത്തു പണിക്കാരെയും, തെക്കെ ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് കല്ലിൽ തുരന്ന് കൊത്തുപണി നടത്തുന്നവരേയും, [[ബലൂചിസ്ഥാൻ|ബലൂചിസ്ഥാനിൽ]] നിന്ന് മാർബിൾ മുറിയ്ക്കുന്നവരേയും കൊണ്ടു വന്നു. ഈ വിദഗ്ദ്ധ പണിക്കാർ അടങ്ങുന്ന 37 അംഗ സംഘമാണ് താജ് മഹലിന്റെ മൊത്തം കൊത്തു പണി, അലങ്കാര പണികൾ തീർത്തത്. 

താജ് മഹലിന്റെ പണികളിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്ന ചില പണിക്കാർ:
* പ്രധാന ഗോപുരം പണിതത് [[ഇസ്മായിൽ അഫാൻ‌ഡി]] (a.ka. ഇസ്മായിൽ ഖാൻ),&lt;ref name=&quot;Ottoman&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.pbs.org/treasuresoftheworld/taj_mahal/tlevel_2/t3build_design.html |title=Who designed the Taj Mahal |access-date=2008-12-21 |archive-date=2017-08-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170818001808/http://www.pbs.org/treasuresoftheworld/taj_mahal/tlevel_2/t3build_design.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; - ഓട്ടൊമൻ രാജവംശത്തിൽപ്പെട്ട ഈ വസ്തുവിദഗ്ദ്ധൻ താജ് മഹലിന്റെ പ്രധാന രൂപകാല്പനികനാണ്. ഗോപുരം അടക്കം പ്രധാന ഭാഗങ്ങളെല്ലാം രൂപകല്പന ചെയ്തത് ഇദ്ദേഹമാണ്. 
* [[ഉസ്താദ് ഈസ]] - [[ഇറാൻ|ഇറാനിൽ]] നിന്നും,  [[ഇസ മുഹമ്മദ് എഫ്ഫാൻ‌ഡി]] - [[ഇറാൻ|ഇറാനിൽ]] നിന്നു,  ഇവരാണ്  രൂപ കല്പനയിൽ പ്രധാനികൾ. &lt;ref&gt;William J. Hennessey, Ph.D., Director, Univ. of Michigan Museum of Art. IBM 1999 WORLD BOOK &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Marvin Trachtenberg and Isabelle Hyman. Architecture: from Prehistory to Post-Modernism. p223&lt;/ref&gt; - പക്ഷേ , ഇവരുടെയെല്ലാം പങ്കിനെ സ്ഥിരീകരിക്കുന്ന കുറച്ച് തെളിവുകൾ മാത്രമേ നില നിൽക്കുന്നുള്ളൂ. 
* 'പുരു' ബെനാറസ് , പേർഷ്യയിൽ നിന്നും വന്ന പ്രധാന വാസ്തു വിദ്യ കാർമ്മികനായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. .&lt;ref&gt;ISBN 964-7483-39-2&lt;/ref&gt;
* ഖാസിം ഖാൻ - [[ലാഹോർ|ലാഹോറിൽ]] നിന്നും - സ്വർണ്ണ ഫിനിയൽ രൂപകല്പന ചെയ്തത് .
* ചിരഞ്ചിലാൽ - [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിൽ]] നിന്നുള്ള മിനുക്കുപണിക്കാരൻ.  ഇദ്ദേഹം പ്രധാന കാരുകനും, മൊസൈക് മിനുക്കുകാരനുമായിരുന്നു.  
* അമാനത് ഖാൻ  - ഷിരാസ് [[ഇറാൻ]]  ൽ നിന്ന്- പ്രധാന കൈയെഴുത്ത് കൊത്തു പണിക്കാരനായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേര് പ്രധാന കവാടത്തിന്റെ കൈയെഴുത്ത് കൊത്തു പണികളുടെ അവസാനം എഴുതി ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;WSJ&quot;&gt;{{Cite web |url=http://meaindia.nic.in/bestoftheweb/2006/02/25bw01.htm |title=10877&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=2008-12-21 |archive-date=2008-06-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080605030415/http://meaindia.nic.in/bestoftheweb/2006/02/25bw01.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 
* മുഹമ്മദ് ഹനീഫ് - ആ‍ശാരിമാരുടെ പ്രധാന കാര്യാധിപനായിരുന്നു. 
* മിർ അബ്ദുൾ കരിം, മുക്കരിമത് ഖാൻ (ഇറാൻ)- എന്നിവർ പ്രധാന ധനകാര്യങ്ങൾ, ദിവസ പ്രവർത്തനങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്തിരുന്നവരായിരുന്നു.

== ചരിത്രം ==
[[പ്രമാണം:Sambourneagra1860s.jpg|thumb|left| [[സാമുവൽ ബോൺ]], 1860 ൽ എടുത്ത താജ് മഹൽ ചിത്രം.]]
[[പ്രമാണം:Taj_mahal_agra_india_1942_american_soldiers.jpg|thumb|left|യുദ്ധകാലത്തെ താൽക്കാലിക സംരക്ഷണ ചട്ടക്കൂട് ]]
താജ് മഹലിന്റെ നിർമാ‍ണത്തിനു ശേഷം ഷാജഹാന്റെ മകനായ [[ഔറംഗസീബ്]] അദ്ദേഹത്തെ ആഗ്ര കോട്ടയിൽ തടങ്കലിലാക്കുകയും, പിന്നീട് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണ ശേഷം ഭാര്യയുടെ അടുത്ത് തന്നെ അദ്ദേഹത്തെ അടക്കുകയും ചെയ്തു. 

19-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ താജ് മഹലിന്റെ ഒരു ഭാഗം വളരെയധികം ജീർണ്ണാ‍വസ്ഥയിലായി. [[1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള|1857 ലെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരകാലത്ത്]]  ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണാധികാരികളും, ഭടന്മാരും ചേർന്ന് താജ് മഹലിന്റെ ചുവരുകളിൽ നിന്ന് വിലപിടിപ്പുള്ള കല്ലുകളും രത്നങ്ങളും കവർന്നെടുത്തു. 19-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ [[ബ്രിട്ടീഷ്]] [[വൈസ്രോയി]] താജ് മഹലിന്റെ പുനരുദ്ധാരണത്തിനുള്ള ഉത്തരവ് പുറപ്പെടുവിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഉത്തരവനുസരിച്ച് നടന്ന പുനരുദ്ധാരണം 1908 ൽ അവസാനിച്ചു. അതോടനുബന്ധിച്ച് അകത്തെ അറയിൽ ഒരു വലിയ ദീപസ്തംഭം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ സമയത്താണ് ഉദ്യാനം ബ്രിട്ടീഷ് രീതിയിൽ ഇന്ന് കാണുന്ന പോലെ പുനർനവീകരിച്ചത്. 

1942-ൽ  [[രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധം|രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധ കാലഘട്ടത്തിൽ]]  ജർമ്മനിയുടെ  വ്യോമാക്രമണം ഭയന്ന് അന്നത്തെ ഗവണ്മെന്റ് താജ് മഹലിന് മുകളിൽ  അതിനെ മറക്കുന്നതിനായി ഒരു താൽക്കാലിക ചട്ടക്കൂട് നിർമ്മിക്കുകയുണ്ടായി.ഇത്തരത്തിലുള്ള താൽക്കാലിക ചട്ടക്കൂട് പിന്നീട് 1965ലും 1971 ലും ഇന്ത്യ-പാകിസ്താൻ യുദ്ധക്കാ‍ലഘട്ടങ്ങളിൽ  വീണ്ടും സ്ഥാപിക്കുകയുണ്ടായി. &lt;ref&gt;[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/1732993.stm Taj Mahal 'to be camouflaged']&lt;/ref&gt; അടുത്ത കാലങ്ങളിൽ താജ് മഹൽ [[പരിസ്ഥിതി മലിനീകരണം]] മൂലം വളരെയധികം ഭീഷണി നേരിടുന്നുണ്ട്. [[മഥുര]] എണ്ണ കമ്പനികളുടെയും യമുന നദിയിലെ മലിനീകരണം മൂലമുള്ള ആസിഡ് മഴ പ്രഭാവം കൊണ്ടും വെള്ള മാർബിളുകളുടെ നിറം മങ്ങുന്നതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. താജ് മഹലിന്റെ നിറം മങ്ങുന്നതിൽ നിന്നും സംരക്ഷിക്കാൻ കേന്ദ്ര ടൂറിസം മന്ത്രാലയം മണ്ണ് ഉപയോഗിച്ചുള്ള ഒരുതരം സംരക്ഷണമാർഗ്ഗം അവലംബിക്കുന്നുണ്ട്. മൾട്ടാണി മിട്ടി എന്ന പ്രത്യേക തരം മണ്ണ് ഉപയോഗിച്ചാണ് ഈ നവീകരണം നടത്തുന്നത്. 1994, 2001, 2008  വർഷങ്ങളിൽ ഇത് ചെയ്തിരുന്നു. &lt;ref&gt;[http://www.manoramaonline.com/homestyle/first-shot/2017/04/06/Taj-Mahal-to-undergo-mud-pack-beauty-treatment.html Taj Mahal Renovation Work]&lt;/ref&gt;

== വിനോദസഞ്ചാരം ==
താജ് മഹൽ വർഷം തോറും 2 മുതൽ 4 ദശലക്ഷം ആളുകൾ സന്ദർശിക്കുന്നതായിട്ടാണ് കണക്ക്. ഇതിൽ 200,000 ലധികം വിദേശികളാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ ആളുകൾ എത്തുന്നത് തണുപ്പുകാ‍ലമായ [[ഒക്ടോബർ]] മുതൽ [[ഫെബ്രുവരി]] വരെയുള്ള മാസങ്ങളിലാണ്. പുക വമിപ്പിക്കുന്ന മലിനീകരണ വാഹനങ്ങൾക്ക് താജ് മഹലിന്റെ അടുത്ത് പ്രവേശനമില്ല. സന്ദർശകർ നടന്നു എത്തുകയോ, സൈക്കിൾ റിക്ഷ മുതലായ പരിസ്ഥിതി മലിനീകരണത്തിന് കാരണമല്ലാത്ത വാഹനങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചോ എത്തണം. &lt;ref&gt;Koch, p.120&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;k254&quot;&gt;Koch, p.254&lt;/ref&gt; താജ് മഹലിന് തെക്ക് ഭാഗത്തുള്ള ചെറിയ പട്ടണം താജ് ഗഞ്ച് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മുംതാസ്ബാദ് എന്നും പറയാറുണ്ട്. മുഗൾ കാലഘട്ടത്തിൽ ഒരു ചന്തയായി പണി തീർത്ത ഇവിടം ഇന്നും അങ്ങനെ തന്നെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. &lt;ref name=&quot;K201-208&quot;&gt;Koch, p.201-208&lt;/ref&gt; 

ലോകത്തിലെ ഏഴ് മഹാത്ഭുതങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ താജ് മഹൽ സ്ഥാനം നേടിയിട്ടുണ്ട്. ഈയിടെ പ്രഖ്യാപിച്ച പുതിയ ഏഴ് മഹാത്ഭുതങ്ങളിലും താജ് മഹൽ സ്ഥാ‍നം നേടിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{cite web | url =http://www.telegraph.co.uk/travel/main.jhtml?xml=/travel/2007/07/09/etsevenwonders109.xml | title =New Seven Wonders of the World announced | accessdate =2007-07-06 | accessmonthday = | accessyear = | author =Travel Correspondent | last = | first = | authorlink = | coauthors = | date =2007-07-09 | year = | month = | format = | work = | publisher =The Telegraph | pages = | language =English | archiveurl =https://www.webcitation.org/61CVns4cu?url=http://www.telegraph.co.uk/travel/artsandculture/737699/New-Seven-Wonders-of-the-World-announced.html | archivedate =2011-08-25 | url-status =dead }}&lt;/ref&gt; 

സന്ദർശന സമയം രാവിലെ 6 മണി മുതൽ വൈകുന്നേരം 7മണി വരെയാണ്. വെള്ളിയാഴ്ചകളിൽ മുസ്ലിം പ്രാർത്ഥന സമയത്ത് അടച്ചിടാറുണ്ട്. (ഉച്ചക്ക് 12 മണി മുതൽ 2 മണി വരെ).  പൗർണ്ണമി നാളുകളിലും അതിനും മുൻപും പിൻപുമായി രണ്ടു ദിവസങ്ങൾ ചേർത്ത് മൊത്തം മാസത്തിൽ അഞ്ച് ദിവസങ്ങൾ രാത്രി താജ് മഹൽ തുറക്കാറുണ്ട്. (വെള്ളിയാഴ്ചകൾ അവധിയായിരിക്കും.) [http://asi.nic.in/asi_monu_whs_agratajmahal_night.asp]. [[റംസാൻ]] മാസങ്ങളിൽ രാത്രി സന്ദർശനം ഉണ്ടായിരിക്കുന്നതല്ല. സുരക്ഷാ കാരണങ്ങളാൽ താജ് മഹലിനകത്തേക്ക് വെള്ളം, ചെറിയ ക്യാമറകൾ, മൊബൈൽ ഫോണുകൾ, ചെറിയ പഴ്സുകൾ എന്നിവ മാത്രമേ കടത്തി വിടുകയുള്ളൂ. &lt;ref&gt;[http://www.dnaindia.com/report.asp?newsid=1145100 DNA - India - Going to the Taj? This is all you can carry - Daily News &amp; Analysis&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt;

=== എത്തിച്ചേരാൻ ===
ആഗ്രയിലേക്ക് എത്തിച്ചേരാൻ ഏറ്റവും എളുപ്പ മാർഗ്ഗം [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിൽ]] നിന്ന് റോഡ്, റെയിൽ മാർഗ്ഗമാണ്. ഡെൽഹി [[സരായി കാലേ ഖാൻ]] അന്തർ‌ദേശീയ ബസ് ടെർമിനലിൽ നിന്നും ബസ്സുകൾ ഉണ്ട്. ഇതു കൂടാതെ [[ന്യൂ ഡെൽഹി റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷൻ|ന്യൂ ഡെൽഹി റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷനിൽ]] നിന്നും വിവിധ ട്രെയിനുകളും ഉണ്ട്. 

* ഏറ്റവും അടുത്ത വിമാനത്താവളം [[ആഗ്ര വിമാനത്താവളം]], [[ഡെൽഹി വിമാനത്താവളം]]
* ഏറ്റവും അടുത്ത റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷൻ - ആഗ്ര കന്റോൺ‌മെന്റ് സ്റ്റേഷൻ, രാജാ കി മണ്ടി സ്റ്റേഷൻ
* ബസ്സ് ടെർമിനൽ - ആഗ്ര ബസ് ടെർമിനൽ. 

ആഗ്രയിൽ സഞ്ചാരത്തിന് സാധാരണ നിലയിൽ ടാക്സികളും, ഓട്ടോറിക്ഷകളും ലഭ്യമാണ്. ഇതു കൂടാതെ കുതിരവണ്ടികളും ഇവിടെ സാധാരണമാണ്.

== പഴങ്കഥകൾ ==
താജ് മഹൽ കെട്ടിട സമുച്ചയം സംസ്കാരികവും, ഭൂമിശാസ്ത്രപരവുമായി വളരെയധികം പ്രാധാ‍ന്യമുള്ള ഒന്നായതു കൊണ്ട് ഇതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി ഒരു പാട് വ്യക്തിപരവും വൈകാരികവുമാ‍യ പഴങ്കഥകൾ ഉരുത്തിരിഞ്ഞു വന്നിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;k231&quot;&gt;Koch, p.231&lt;/ref&gt; 
[[പ്രമാണം:Jean-Baptiste Tavernier.jpg|right|thumb|upright|[[ജീൻ-ബാപ്‌റ്റിസ്റ്റ് ടാവനിയർ]], ആദ്യകാല താജ് മഹൽ സന്ദർശിച്ച യൂറോപ്യന്മാരിൽ പ്രധാനി ]]
താജ് മഹൽ പണിതതിനു ശേഷം ഷാജഹാ‍ൻ ഒരു [[ബ്ലാക്ക് താജ് മഹൽ|കറുത്ത താജ് മഹൽ]] [[യമുന|യമുനയുടെ]] അക്കരെ ഇപ്പോഴത്തെ താജ് മഹലിന് എതിരായി പണിയാൻ ഉദ്ദേശിച്ചിരുന്നു എന്നത് നിലനിൽക്കുന്ന ഒരു കഥയാണ്. &lt;ref name=&quot;A210&quot;&gt;Asher, p.210&lt;/ref&gt; ഈ ആശയം ഉരുത്തിരിഞ്ഞത്, 1665 ൽ ആഗ്ര സന്ദർശിച്ച [[യൂറോപ്പ്|യുറോപ്യൻ]] സന്ദർശകനും  [[ജീൻ-ബാപ്‌റ്റിസ്റ്റ് ടാവനിയർ]] എന്ന എഴുത്തുകാരന്റെ ഭാവനയിൽ നിന്നാണ്. കറുത്ത താജ് മഹൽ പണിയുന്നതിനു മുൻപ് ഷാജഹാനെ മകനായ ഔറംഗസേബ് തടവിലാക്കിയതിനാൽ ഇത് നടന്നില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം എഴുതി. യമുന നദിയുടെ എതിർഭാഗത്ത് മൂൺലൈറ്റ് ഉദ്യാനത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കറുത്ത മാർബിൾ കല്ലുകൾ ഇതിനെ താങ്ങുന്ന തെളിവുകളായിരുന്നു. പക്ഷേ 1990-കളിൽ നടത്തിയ ഗവേഷണങ്ങളിൽ ഇത് തെറ്റാണെന്ന് കണ്ടെത്തുകയും,ഇവ വെള്ള മാർബിളിന്റെ കഷണങ്ങൾ കാലപ്പഴക്കത്താൽ കറുത്തതായി തീർന്നതാണെന്നും കണ്ടെത്തുകയുണ്ടായി. &lt;ref name=&quot;k249&quot;&gt;Koch, p.249&lt;/ref&gt;  

കറുത്ത താജ് പണിയുന്നതിന്റെ കഥ  തെറ്റാണെന്ന് തെളിയിക്കുന്ന ഒരു പരീക്ഷണം 2006ൽ പുരാവസ്തുഗവേഷകർ നടത്തി. മൂൺ‌ലൈറ്റ് ഉദ്യാനത്തിൽ ഒരു ചെറിയ കുളം ഇപ്പോഴത്തെ താജ് മഹലിൽ ഉള്ളതിന്റെ അതേ അളവുകളിൽ പണിയുകയും അതിൽ വെള്ള കുടീരത്തിന്റെ കറുത്ത പ്രതിഫലനം കാണുകയും ചെയ്തു. ഇതായിരിക്കാം കറുത്ത താജ് എന്ന മിത്ത് രൂപപ്പെടുത്തിയത് &lt;ref&gt;Warrior Empire: The Mughals of India (2006) A+E Television Network&lt;/ref&gt;

ഇതിന്റെ നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്ന പ്രധാന വാസ്തുശിൽപ്പികളെ, പണി തീർന്നതിനുശേഷം ഷാജഹാൻ കൊല്ലുകയോ, അംഗഭംഗം  വരുത്തുകയോ ചെയ്തു എന്നത്  മറ്റൊരു കഥയായി കേൾക്കപ്പെടുന്നു. മറ്റുചില കഥകൾ പ്രകാ‍രം ഇതിൽ നിർമ്മാണത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്ന വാസ്തുശിൽപ്പികൾ താജ് മഹലിന്റെ  പോലെയോ, ഇതിന്റെ ഭാഗങ്ങളുടെയോ പോലെയുള്ള ഒരു വാസ്തുവിദ്യകളും ചെയ്യില്ല എന്ന ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പു വച്ചു എന്നും പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;K239&quot;&gt;Koch, p.239&lt;/ref&gt; പക്ഷേ, ഇതിന് സ്ഥായിയായ ഒരു തെളിവും ഇല്ല. അതുപോലേ, 1830 ൽ ഇന്ത്യ ഗവണ്മെന്റ് ഗവർണ്ണറായിരുന്ന വില്യം ബെനഡിക്ട് പ്രഭു, താജ് മഹൽ പൊളിക്കാൻ ഉദ്ദേശിക്കുകയും, ഇതിലെ മാർബിൾ ലേലം ചെയ്യാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്തതായി പറയുന്നു. പക്ഷേ, ഇതിനും വ്യക്തമായ തെളിവുകളില്ല. ബെനടിക്ട് പ്രഭുവിന്റെ ജീവചരിത്രകാരനായ ജോൺ റോസല്ലി, ബെനഡിക്ട് പ്രഭു, ധനസംഭരണത്തിനു വേണ്ടി ആഗ്ര കോട്ടയിൽ പണിയിൽ ബാക്കി  വന്ന മാർബിൾ വിൽക്കാൻ തീരുമാനിച്ചതിൽ നിന്നുണ്ടായ കഥയാണ് ഇതെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. &lt;ref&gt;Rosselli, J., ''Lord William Bentinck the making of a Liberal Imperialist, 1774-1839'', London Chatto and Windus for Sussex University Press 1974, p.283&lt;/ref&gt;

2000-ൽ പി. എൻ. ഓക്ക് നൽകിയ ഒരു അപേക്ഷ പ്രകാരം ഒരു ഹിന്ദു രാജാവാണ് താജ് മഹൽ പണിതത് എന്ന അവകാശ വാദം സുപ്രീം കോടതി തള്ളി.&lt;ref name=&quot;hinduoak&quot;&gt;{{cite web|title=Plea to rewrite Taj history dismissed|url=http://www.hindu.com/thehindu/2000/07/14/stories/0214000q.htm|work=The Hindu|accessdate=8 നവംബർ 2010|author=PTI|date=2000-07-14|archive-date=2014-06-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20140605001845/http://www.hindu.com/thehindu/2000/07/14/stories/0214000q.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;K239&quot;/&gt; ഓക്ക് തന്റെ അപേക്ഷയിൽ പറയുന്നതു പ്രകാരം, മറ്റ് ചരിത്ര സ്മാരകങ്ങളുടെ പോലെ താജ് മഹലും മുസ്ലീം സുൽത്താന്മാരുടെ പേരിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, പക്ഷേ അത് പണിതത് ഒരു ഹിന്ദു രാജാവാണെന്നുമാണ്. രാഷ്ട്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങൾ ഉന്നം വെച്ചുള്ള ഈ വാദങ്ങൾ സുപ്രീം കോടതി തള്ളുകയായിരുന്നു &lt;ref name=&quot;oak&quot;&gt;{{cite web| url = http://www.stephen-knapp.com/true_story_of_the_taj_mahal.htm | title = The True Story of the Taj Mahal| accessdate = 2007-02-23| last = Oak| first = Purushottam Nagesh| publisher = Stephen Knapp}}&lt;/ref&gt;

&lt;!-- A more poetic story relates that once a year, during the rainy season, a single drop of water falls on the cenotaph, as inspired by [[Rabindranath Tagore]]'s description of the tomb as ''&quot;one tear-drop...upon the cheek of time&quot;.'' Another myth suggests that beating the silhouette of the finial will cause water to come forth. To this day, officials find broken [[bangle]]s surrounding the silhouette.&lt;ref name=&quot;k240&quot;&gt;Koch, p.240&lt;/ref&gt;
 --&gt;

== ചിത്രശാല ==

&lt;center&gt;
&lt;gallery caption=&quot;താജ് മഹലിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ&quot; widths=&quot;140px&quot; heights=&quot;100px&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
File:Taj Mahal from agra.jpg|താജ് മഹൽ
ചിത്രം:Taj9.jpg | ചുവരുകളിലെ കാർന്നു ചെയ്തിട്ടുള്ള കൊത്തുപണികൾ
ചിത്രം:Taj10.jpg|വലിയ നാലു തൂണുകളിൽ ഒന്ന്
പ്രമാണം:താജ്‌ മഹൽ2013.JPG|താജ്‌ മഹൽ ഒരു പ്രഭാതകാല ദൃശ്യം
&lt;/gallery&gt;
&lt;/center&gt;

== ഇതുകൂടി കാണുക ==
{{commons+cat|Taj Mahal|Taj Mahal}}
* [[ഹുമയൂണിന്റെ ശവകുടീരം]]
* [[ആഗ്ര കോട്ട]]
* [[ഫത്തേപ്പൂർ സിക്രി]]

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
&lt;!---DO NOT ADD COMMERCIAL WEBSITE LINKS HERE - THEY ARE LIKELY TO BE REVERTED IN ACCORDANCE WITH WIKIPEDIA:EXTERNAL LINKS POLICY.---&gt;
* [http://asi.nic.in/asi_monu_whs_agratajmahal.asp ആർക്കിയോളജികൽ സർവേ ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ വിവരണങ്ങൾ ]
* [http://www.indohistory.com/taj_mahal.html Government of India - Description] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100128220932/http://www.indohistory.com/taj_mahal.html |date=2010-01-28 }}
* {{wikivoyage|Taj Mahal}}
* [http://photosynth.net/view.aspx?cid=bbb57986-0e47-41d7-8e6d-7f8b640e7e43 Photosynth view of Taj Mahal] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090523094619/http://photosynth.net/view.aspx?cid=bbb57986-0e47-41d7-8e6d-7f8b640e7e43 |date=2009-05-23 }} (requires [[Photosynth]])

== അവലംബം ==
{{reflist|2}}

== കുറിപ്പുകൾ ==
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
* Asher, Catherine B. ''Architecture of Mughal India'' New Cambridge History of India I.4 (Cambridge University Press) 1992 ISBN 0-521-26728-5
* Bernier, Françoi' ''Travels in the Moghul Empire A.D. 1657-1668'' (Westminster: Archibald Constable &amp; Co.) 1891 
* Carroll, David (1971). ''The Taj Mahal'', Newsweek Books ISBN 0-88225-024-8
* Chaghtai, Muhammad Abdullah ''Le Tadj Mahal d'Agra (Inde). Histoire et description'' (Brussels: Editions de la Connaissance) 1938
* Copplestone, Trewin. (ed). (1963). ''World architecture - An illustrated history.'' Hamlyn, London.
* Gascoigne, Bamber (1971). ''The Great Moguls'', Harper &amp; Row
* Havel, E.B. (1913). ''Indian Architecture: Its Psychology, Structure and History'', John Murray
* Kambo, Muhammad Salih ''Amal-i-Salih or Shah Jahan Namah'' Ed. Ghulam Yazdani (Calcutta: Baptist Mission Press) Vol.I 1923. Vol. II 1927
* {{cite book| last = Koch | first = Ebba | title = The Complete Taj Mahal: And the Riverfront Gardens of Agra | origdate = Aug 2006| format = Paperback| edition = First| publisher = Thames &amp; Hudson Ltd | location = | isbn = 0500342091| pages = 288 pages| year = 2006 }}
* Lahawri, 'Abd al-Hamid ''Badshah Namah'' Ed. Maulawis Kabir al-Din Ahmad and 'Abd al-Rahim under the superintendence of Major W.N. Lees. (Calcutta: College Press) Vol. I 1867 Vol. II  1868
* Lall, John (1992). ''Taj Mahal'', Tiger International Press.
* {{cite book| last = Preston | first = Diana &amp; Michael | title = A Teardrop on the Cheek of Time | url = https://archive.org/details/teardroponcheeko0000pres | origdate = 2007| format = Hardback| edition = First| publisher = Doubleday | location = London | isbn = 9780385609470| pages = [https://archive.org/details/teardroponcheeko0000pres/page/354 354] pages| year = 2007 }}
* Rothfarb, Ed (1998). ''In the Land of the Taj Mahal'', Henry Holt ISBN 0-8050-5299-2
* Saksena, Banarsi Prasad ''History of Shahjahan of Dihli'' (Allahabad: The Indian Press Ltd.) 1932 
* Stall, B (1995). ''Agra and Fathepur Sikri'', Millennium
* Stierlin, Henri [editor] &amp; Volwahsen, Andreas (1990). ''Architecture of the World: Islamic India, Taschen''
* Tillitson, G.H.R. (1990). ''Architectural Guide to Mughal India'', Chronicle Books
&lt;/div&gt;


{{New Seven Wonders of the World}}
{{World Heritage Sites in India}}
{{Mughal Empire|state=collapsed}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:ലോകമഹാത്ഭുതങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മുഗൾ വാസ്തുകല]]
[[വർഗ്ഗം:ഉത്തർപ്രദേശിലെ ചരിത്രസ്മാരകങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ചിത്രങ്ങളുടെ എണ്ണം കുറയ്ക്കേണ്ട താളുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ദേശീയപ്രാധാന്യമുള്ള സ്മാരകങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>54lhd7lctqd38puqee3i9q0bmlkat4o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ചെമ്മീൻ (ചലച്ചിത്രം)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28798</id>
    <revision>
      <id>4540158</id>
      <parentid>3783900</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:19:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540158</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9472" sha1="h4p3cqg6oduy717s84ox4fx3oxvy9z0" xml:space="preserve">{{prettyurl|Chemmeen(film)}}
{{For|ചെമ്മീൻ എന്ന നോവലിനെക്കുറിച്ചറിയാൻ|ചെമ്മീൻ (നോവൽ)}}
{{For|ചെമ്മീൻ എന്ന നാടകത്തെക്കുറിച്ചറിയാൻ|ചെമ്മീൻ (നാടകം)}}
{{Infobox film
| name           = ചെമ്മീൻ
| image          = Chemmeen poster.jpg
| caption        = ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ പോസ്റ്റർ
| director       = [[രാമു കാര്യാട്ട്]]
| producer       = [[ബാബു ഇസ്മയിൽ സേട്ടു]]
| story          = [[തകഴി ശിവശങ്കരപിള്ള]]
| screenplay     = [[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]
| based on       = {{Based on|''[[ചെമ്മീൻ (നോവൽ)|ചെമ്മീൻ]]''|[[തകഴി ശിവശങ്കരപ്പിള്ള|തകഴി]]}}
| starring       = {{Plainlist|
* [[ഷീല]]
* [[മധു (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മധു]]
* [[സത്യൻ]]
* [[ജയകൃഷ്ണൻ പുത്തനറക്കൽ ]]
}}
| music          = [[സലിൽ‍ ചൗധരി]]
| lyrics         = [[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാർ]]
| cinematography = [[മാർകസ് ബാർട്ട്‌ലി]]&lt;br /&gt;[[യു. രാ‍ജഗോപാൽ]]
| editing        = [[ഋഷികേശ് മുഖർജി]]&lt;br /&gt;[[കെ.ഡി. ജോർജ്ജ്]]
| studio         = കണ്മണി ഫിലിംസ്
| distributor    = കണ്മണി ഫിലിംസ്
| released       = 1965 ഓഗസ്റ്റ് 19
| runtime        = 
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
[[തകഴി ശിവശങ്കരപ്പിള്ള|തകഴി ശിവശങ്കരപ്പിള്ളയുടെ]] ''[[ചെമ്മീൻ (നോവൽ)|ചെമ്മീൻ]]'' എന്ന നോവലിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, 1965-ൽ [[രാമു കാര്യാട്ട്]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[‎മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''''ചെമ്മീൻ'''''. [[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ|എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദനാണ്]] തകഴിയുടെ വിഖ്യാത നോവലിനെ ആസ്പദമാക്കി ഈ ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥ രചിച്ചത്.  [[മധു (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മധു]], [[സത്യൻ]], [[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ]], [[ഷീല]], [[എസ്.പി. പിള്ള]], [[അടൂർ ഭവാനി]], [[ഫിലോമിന]] എന്നിവരാണ് പ്രധാനവേഷങ്ങളിൽ അഭ്രപാളിയിൽ അണിനിരന്നത്.

1965-ലെ ഏറ്റവും മികച്ച ചലച്ചിത്രത്തിനുള്ള രാഷ്ട്രപതിയുടെ [[സുവർണ്ണ കമലം]] ഈ സിനിമയ്ക്ക് ലഭിച്ചു&lt;ref name=&quot;മലയാളം&quot;&gt;{{cite news|title = സിനിമ|url = http://malayalamvaarika.com/2013/may/31/essay1.pdf|publisher = [[മലയാളം വാരിക]]|date = 2013 മെയ് 31|accessdate = 2013 ഒക്ടോബർ 08|language = മലയാളം|archive-date = 2016-03-06|archive-url = https://web.archive.org/web/20160306052243/http://malayalamvaarika.com/2013/may/31/essay1.pdf|url-status = dead}}&lt;/ref&gt;. ഒരു ദക്ഷിണേന്ത്യൻ സിനിമയ്ക്ക് ആദ്യമായിട്ടാണ് ഈ അംഗീകാരം ലഭിച്ചത്. സാങ്കേതികപരമായും ഈ ചിത്രം മികച്ച് നിന്നു. ഈസ്റ്റ്മാൻ കളറിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ആദ്യ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു ''ചെമ്മീൻ''.

==അഭിനേതാക്കൾ==
*[[ഷീല]]  
*[[മധു]]  
*കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ 
*[[സത്യൻ]] 
*[[അടൂർ  ഭവാനി]]
*ലത  രാജു  
*[[അടൂർ  പങ്കജം]]
*[[എസ്.പി. പിള്ള|എസ  . പി . പിള്ളൈ]]
*രാജകുമാരി  
*ഫിലോമിന

== ഗാനങ്ങൾ ==
[[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാറിന്റെ]] വരികൾക്ക് [[സലിൽ ചൗധരി]] സംഗീതം പകർന്ന അഞ്ച് ഗാനങ്ങളാണ് ചിത്രത്തിലുള്ളത്. ''മാനസമൈനെ വരൂ'', ''കടലിനക്കരെ പോണോരെ'', ''പെണ്ണാളെ പെണ്ണാളെ'', ''പുത്തൻ വലക്കാരെ'' എന്നീ ഗാനങ്ങൾ അക്കാലത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ഹിറ്റുകളായി മാറി.
{{Track listing
| extra_column    = ഗായകർ
| title1          = പെണ്ണാളേ പെണ്ണാളേ
| extra1          = [[പി. ലീല]], [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]], കോറസ്
| length1         = 5:39
| title2          = പുത്തൻ വലക്കാരേ
| extra2          = [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]], [[പി. ലീല]], [[കെ.പി. ഉദയഭാനു]], [[ശാന്ത പി. നായർ]], കോറസ്
| length2         = 3:19
| title3          = മാനസമൈനേ വരൂ
| extra3          = [[മന്ന ഡേ]]
| length3         = 3:12
| title4          = കടലിനക്കരെപ്പോണോരേ
| extra4          = [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
| length4         = 3:48
| title5          = തീം മ്യൂസിക്
| extra5          = ഇൻസ്ട്രമെന്റൽ
| length5         = 2:20
}}
== അൻപതാം വാർഷികം ==
2017 ൽ സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് വിതരണ ചടങ്ങിൽ ചെമ്മീന്റെ അൻപതാം വാർഷികം ആഘോഷിക്കാൻ സാംസ്കാരിക വകുപ്പ് തീരുമാനിച്ചിരുന്നു. ചെമ്മീനിലെ അഭിനേതാക്കളെയും അണിയറപ്രവർത്തകരെയും ആദരിക്കുന്നതിനായി സിനിമ ചിത്രീകരിച്ച അമ്പലപ്പുഴ പുറക്കാട് പരിപാടി സംഘടിപ്പിക്കാനായിരുന്നു തീരുമാനം. ഇതിനെതിരേ പ്രതിഷേധവുമായി [[ധീവരസഭ]] രംഗത്തു വന്നു. [[ചെമ്മീൻ]] മൽസ്യതൊഴിലാളികളെ ആക്ഷേപിക്കുന്ന കൃതിയാണെന്നും അത് സിനിമയാക്കിയപ്പോൾ ദൃശ്യങ്ങളിലൂടെ അവഹേളനം പൂർത്തിയായെന്നും ഇവർ ആരോപിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.manoramanews.com/news/kerala/dheevara-sabha-against-chemmeen-movie-fifty-year-celebration.html|title=ചെമ്മീൻ സിനിമയുടെ അൻപതാം വാർഷികാഘോഷത്തിനെതിരെ ധീവരസഭ.|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt;


== അവലംബം ==
{{reflist}}
== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
* {{imdb title|id=0059028|title=ചെമ്മീൻ}}
* [http://msidb.org/m.php?3838 ''ചെമ്മീൻ''] – മലയാളസംഗീതം.ഇൻഫോ

{{NationalFilmAwardBestFeatureFilm}}

{{സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:1965-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മികച്ച ചലച്ചിത്രത്തിനുള്ള ദേശീയപുരസ്കാരം നേടിയ ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മധു അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഷീല അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:രാമു കാര്യാട്ട് സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തകഴി കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സാഹിത്യകൃതികളെ ആസ്പദമാക്കിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]


{{film-stub}}</text>
      <sha1>h4p3cqg6oduy717s84ox4fx3oxvy9z0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വിക്കിപീഡിയ:Embassy</title>
    <ns>4</ns>
    <id>29139</id>
    <revision>
      <id>4540079</id>
      <parentid>4534251</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:57:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>53155</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം</comment>
      <origin>4540079</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="131715" sha1="69ftatui5toq4z6dmmw0264gyl8wxyw" xml:space="preserve">{{prettyurl|WP:Embassy}}
''This is the local embassy on the Malayalam Wikipedia. More embassies in other languages may be found at [[meta:Wikimedia Embassy]].''
{{EmbassyHead}}
{{BoxTop|Embassy}}
{{Embassy Office}}
{{Requests}}
{{General Help}}
{{BoxBottom}}
{| class=&quot;plainlinks&quot; style=&quot;border:1px solid #8888aa; background-color:#f7f8ff; font-family: arial; padding:5px; font-size: 110%; margin: 1em auto &quot;
|'''Welcome''' to the embassy of the Malayalam-language Wikipedia! This page is for discussing Wikipedia-related multilingual coordination. If you have any announcements or questions regarding international issues or the Malayalam Wikipedia, you are invited to post them here .&lt;br /&gt;&lt;center&gt;'''[{{fullurl:Wikipedia:Embassy|action=edit&amp;section=new}} Message the embassy]'''&lt;/center&gt;
&lt;center&gt;You can also contact an administrator ([https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%B8%E0%B4%9C%E0%B5%80%E0%B4%B5_%E0%B4%89%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BE?username=&amp;groups%5B%5D=sysop&amp;wpFormIdentifier=specialactiveusers find an active one]) on their talk page. &lt;/center&gt;
&lt;center&gt;To learn how to install fonts to read Malayalam text, please see [[സഹായം:To Read in Malayalam|To Read in Malayalam]]&lt;/center&gt;
|}
{| border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;float: right; background-color:#f9f9f9;margin:1px;border: thin solid red; width: 160px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
|+ colspan=&quot;2&quot; style=&quot;margin-left: inherit; background:red; color:#ffffff;text-align:center;&quot;| '''Old discussions'''
|-
!align=&quot;center&quot;|[[Image:Vista-file-manager.png|50px|Archives]]&lt;br/&gt;
|-
|
* [[വിക്കിപീഡിയ:Embassy/Archive 1|Archive 1]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:Embassy/Archive 2|Archive 2]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:Embassy/Archive 3|Archive 3]]
|}


== Your wiki will be in read only soon ==

&lt;section begin=&quot;server-switch&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;

[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|മറ്റൊരു ഭാഷയിൽ ഈ സന്ദേശം വായിക്കുക]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-Tech%2FServer+switch&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]

[[foundation:|വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ]] അവരുടെ ദ്വിതീയ ഡാറ്റാ സെന്റർ പരീക്ഷിക്കുന്നതായിരിക്കും. ഒരു ദുരന്തം സംഭവിച്ചാൽ വിക്കിപീഡിയക്കും അനുബന്ധ വിക്കികൾക്കും ഓൺലൈനിൽ തുടരുവാൻ സാധിക്കും എന്നത് ഉറപ്പുവരുത്താൻ വേണ്ടിയാണ് ഈ പരീക്ഷണം നടത്തുന്നത്. എല്ലാം പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ, വിക്കിമീഡിയ ടെക്നോളജി വിഭാഗത്തിന് ആസൂത്രിതമായ ഒരു പരിശോധന നടത്തേണ്ടതുണ്ട്. ഒരു ഡാറ്റാ സെന്ററിൽ നിന്ന് മറ്റൊന്നിലേക്ക് വിശ്വസനീയമായി മാറാൻ കഴിയുമോ എന്ന് ഈ പരിശോധന തെളിയിക്കും. പരീക്ഷണങ്ങൾക്ക് തയ്യാറെടുക്കുന്നതിനും അപ്രതീക്ഷിതമായി എന്തെങ്കിലും പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽ പരിഹരിക്കുന്നതിനും നിരവധി ടീമുകൾ ആവശ്യമാണ്. 

&lt;span class=&quot;mw-translate-fuzzy&quot;&gt;'''{{#time:j xg|2023-03-01|ml}}''' അവർ എല്ലാ ട്രാഫിക്കും ദ്വിതീയ ഡാറ്റാ സെന്ററിലേക്ക് മാറ്റും.&lt;/span&gt; പരീക്ഷണം '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2023-03-01T14:00|en}} {{#time:H:i e|2023-03-01T14:00}}]''' (7:30 PM IST) ന് ആരംഭിക്കും

നിർഭാഗ്യവശാൽ, [[mw:Manual:What is MediaWiki?|മീഡിയവിക്കി]]യിലുള്ള ചില പരിമിതികൾ മൂലം, എല്ലാ തിരുത്തലുകളും ഈ മാറ്റങ്ങളുടെ സമയത്ത് നിർത്തേണ്ടതാണ്. ഈ തടസ്സത്തിന് ഞങ്ങൾ ക്ഷമ ചോദിക്കുന്നു, ഭാവിയിൽ ഇത് കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഞങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കും. 

'''നിങ്ങൾക്ക് ഈ സമയത്ത് എല്ലാ വിക്കികളും വായിക്കാൻ കഴിയും, പക്ഷേ എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല.'''

*{{#time:l j xg Y|2023-03-01|ml}} നിങ്ങൾക്ക് ഒരു മണിക്കൂർ നേരത്തേക്ക് എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല.
*ഈ സമയങ്ങളിൽ നിങ്ങൾ എഡിറ്റുചെയ്യാനോ മറ്റോ ശ്രമിക്കുകയാണെങ്കിൽ, നിങ്ങൾക്ക് ഒരു പിശക് സന്ദേശം കാണാം. ഈ മിനിറ്റുകളിൽ ഒരു എഡിറ്റുകളും നഷ്‌ടപ്പെടില്ലെന്ന് ഞങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, പക്ഷേ ഞങ്ങൾക്ക് ഇത് ഉറപ്പ് നൽകാൻ കഴിയില്ല. നിങ്ങൾക്ക്‌ പിഴവ് സന്ദേശം ലഭിച്ചാൽ എല്ലാം പഴയത് പോലാകുന്നത് വരെ കാത്തിരിക്കുക. അതിനു ശേഷം നിങ്ങളുടെ എഡിറ്റുകൾ സേവ് ചെയ്യുവാൻ കഴിയും. പക്ഷേ, നിങ്ങളുടെ മാറ്റങ്ങളുടെ ഒരു പകർപ്പ് ആദ്യം നിർമ്മിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു.

''മറ്റു ഫലങ്ങൾ'':

*പശ്ചാത്തല പ്രവർത്തനങ്ങൾ മന്ദഗതിയിലാകും, ചിലത് ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടാം. ചുവന്ന ലിങ്കുകൾ സാധാരണപോലെ അപ്‌ഡേറ്റ് ചെയ്യപ്പെടില്ല. നിങ്ങൾ മറ്റെവിടെയെങ്കിലും ഇതിനകം ലിങ്ക് ചെയ്തിട്ടുള്ള ഒരു ലേഖനം സൃഷ്ടിക്കുകയാണെങ്കിൽ, സാധാരണയുള്ളതിനേക്കാളും നേരം ആ കണ്ണി ചുവന്നുകിടക്കും. ദീർഘകാലമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ചില സ്ക്രിപ്റ്റുകൾ നിർത്തേണ്ടിവരും.
* &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;We expect the code deployments to happen as any other week.&lt;/span&gt; &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;However, some case-by-case code freezes could punctually happen if the operation require them afterwards.&lt;/span&gt;
* &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;[[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] will be unavailable for about 90 minutes.&lt;/span&gt;

ആവശ്യമെങ്കിൽ ഈ പ്രോജക്റ്റ് മാറ്റിവച്ചേക്കാം.  ഇതിന്റെ ഷെഡ്യൂൾ [[wikitech:Switch_Datacenter|wikitech.wikimedia.org]]ൽ ലഭ്യമാണ്. എന്തെങ്കിലും മാറ്റമുണ്ടെങ്കിൽ ഷെഡ്യൂളിൽ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതായിരിക്കും. ഇതിനെക്കുറിച്ച് ഇനിയും അറിയിപ്പുകൾ ഉണ്ടാവും. ഈ പ്രവർത്തനം നടക്കുന്നതിന് 30 മിനിറ്റ് മുമ്പ് എല്ലാ വിക്കികളിലും ഒരു ബാനർ പ്രദർശിപ്പിക്കും. '''ദയവു ചെയ്തു ഈ വിവരം നിങ്ങളുടെ സമൂഹത്തെ അറിയിക്കുക.'''&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;server-switch&quot;/&gt;

&lt;span dir=ltr&gt;[[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[m:User talk:Trizek (WMF)|{{int:talk}}]])&lt;/span&gt; 21:20, 27 ഫെബ്രുവരി 2023 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=24390465 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2023: We are back! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
[[File:UCDM 2023 promo.png|180px|right]]
{{int:please-translate}}

Hello, dear Wikipedians!&lt;br/&gt;

[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|Ministry of Foreign Affairs of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the third edition of writing challenge &quot;'''[[m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2023|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''&quot;, which lasts from 1st until 31st March 2023. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contribution in every language! The most active contesters will receive [[m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2023/Prizes|prizes]].&lt;br/&gt;

We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[m:CentralNotice/Request/UCDM 2023|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge!
&lt;/div&gt;
[[m:User:ValentynNefedov (WMUA)|ValentynNefedov (WMUA)]] ([[m:User talk:ValentynNefedov (WMUA)|talk]]) 07:58, 1 March 2023 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&amp;oldid=23942484 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ValentynNefedov (WMUA)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Wikimania 2023 Welcoming Program Submissions&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;wikimania-program-submissions&quot;/&gt;[[File:Wikimedia_Singapore_Logo.svg|right|frameless]]Do you want to host an in-person or virtual session at Wikimania 2023? Maybe a hands-on workshop, a lively discussion, a fun performance, a catchy poster, or a memorable lightning talk? [[wmania:Special:MyLanguage/2023:Program/Submissions|'''Submissions are open until March 28''']]. The event will have dedicated hybrid blocks, so virtual submissions and pre-recorded content are also welcome. If you have any questions, please join us at an upcoming conversation on March 12 or 19, or reach out by email at wikimania@wikimedia.org or on Telegram. More information on-wiki.&lt;section end=&quot;wikimania-program-submissions&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=24390465 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:CKoerner (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Seeking volunteers for the next step in the Universal Code of Conduct process&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/U4C Building Committee/Nominations/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/U4C Building Committee/Nominations/Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hello,

As follow-up to [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/message/IOMVS7W75ZYMABQGOQ2QH2JAURC3CHGH/ the message about the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines] by Wikimedia Foundation Board of Trustees Vice Chair, Shani Evenstein Sigalov, I am reaching out about the next steps. I want to bring your attention to the next stage of the Universal Code of Conduct process, which is forming a building committee for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C). I invite community members with experience and deep interest in community health and governance to nominate themselves to be part of the U4C building committee, which needs people who are:

* Community members in good standing
* Knowledgeable about movement community processes, such as, but not limited to, policy drafting, participatory decision making, and application of existing rules and policies on Wikimedia projects
* Aware and appreciative of the diversity of the movement, such as, but not limited to, languages spoken, identity, geography, and project type
* Committed to participate for the entire U4C Building Committee period from mid-May - December 2023
* Comfortable with engaging in difficult, but productive conversations
* Confidently able to communicate in English

The Building Committee shall consist of volunteer community members, affiliate board or staff, and Wikimedia Foundation staff.

The Universal Code of Conduct has been a process strengthened by the skills and knowledge of the community and I look forward to what the U4C Building Committee creates. If you are interested in joining the Building Committee, please either [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/U4C_Building_Committee/Nominations|sign up on the Meta-Wiki page]], or contact ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org by May 12, 2023. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/U4C_Building_Committee|Read more on Meta-Wiki]]'''.

Best regards,&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 19:00, 26 ഏപ്രിൽ 2023 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=24941045 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Xeno (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Selection of the U4C Building Committee&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
The next stage in the Universal Code of Conduct process is establishing a Building Committee to create the charter for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C). The Building Committee has been selected. [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/U4C_Building_Committee|Read about the members and the work ahead on Meta-wiki]].&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Project|UCoC Project Team]], 04:20, 27 മേയ് 2023 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=25018085 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== A new entry point available in Malayalam Wikipedia ==

{{int:Hello}} Malayalam Wikipedians!

Apologies as this message is not in your language, {{int:Please help translate}} to your language.

The WMF Language team has introduced a new entry point called &quot;Contribute&quot; to your Wikipedia. The [[:bn:বিশেষ:Contribute|Contribute]] entry point is based on collaborative work with other Product teams on [[mw:Edit_Discovery|Edit discovery]]. The Product teams evaluated different paths people took to contribute to the Wikimedia project and located a persistent and constant place where contributors (both old and new) could discover and understand how to contribute and improve any content in Wikipedia. So, you can access the Content and Section translation tool from a desktop or mobile device with ease, without a link from your Wikipedia account.

To access the new entry point, just login into your account, click on the User drop-down menu and choose the Contribute icon, which takes you to another menu where you will find a self-guided description of what you can do to contribute content, as shown in the image below. An option to “view contributions” is also available to access the list of your contributions.
[[പ്രമാണം:Mobile_contribute_menu_(detailed).png|പകരം=Mobile contribute menu (detailed)|വലത്ത്‌|670x670ബിന്ദു]]
[[പ്രമാണം:Mobile_Contribute_Page.png|Mobile Contribute Page]]

This entry point is designed to be a central point to discover contribution tools. Currently, a limited number of options are provided, but different MediaWiki extensions can add more options to expand the list. This is also a new infrastructure, so there may be some issues to fix (such as [[phab:T336838|issues on mobile]] and [[phab:T337366|with some skins]]) and other ideas to improve. Since this is a new feature in active development, issues are expected to be resolved soon.   

We have made this feature available in your Wikipedia and four others (Albanian, Bangla, Mongolian, Tagalog) because we want your community to use this entry point and [[mw:Talk:Edit_Discovery|provide feedback]] to help us improve its discoverability and iterate in other Wikipedias. We [[mw:Content_translation/Section_translation#Boost_initiative:_communities_with_potential_to_grow_with_translation|chose your Wikipedia]] to be the first to have it because of your valuable contributions to bridging the knowledge gap using the Content and Section translation tool and your previous involvement in testing some of our tools.

We look forward to your valuable feedback soon.

Thank you!

[[ഉപയോക്താവ്:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:UOzurumba (WMF)|സംവാദം]]) 15:34, 30 മേയ് 2023 (UTC) On behalf of the WMF Language team.

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; Announcing the new Elections Committee members&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections committee/Nominatons/2023/Announcement - new members|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections committee/Nominatons/2023/Announcement - new members|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections committee/Nominatons/2023/Announcement - new members}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Hello there, 

We are glad to announce [[listarchive:list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/message/4TALOUFPAP2VDBR27GKRVOP7IGQYU3DB/|the new members and advisors of the Elections Committee]]. The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections_committee|Elections Committee]] assists with the design and implementation of the process to select Community- and Affiliate-Selected trustees for the Wikimedia Foundation Board of Trustees. After an open nomination process, the strongest candidates spoke with the Board and four candidates were asked to join the Elections Committee. Four other candidates were asked to participate as advisors. 

Thank you to all the community members who submitted their names for consideration. We look forward to working with the Elections Committee in the near future.

On behalf of the Wikimedia Foundation Board of Trustees,&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 18:00, 28 ജൂൺ 2023 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=25018085 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== MinT Machine Translation added to your Wikipedia ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
{{int:Hello}}!
 
Apologies as this message is not in your language, {{int:Please help translate}} to your language.

The WMF Language team has added another machine translation (MT) system for [https://en.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation Content Translation] in your Wikipedia called MinT; you can use [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation/Machine_Translation/MinT MinT machine translation] when translating Wikipedia articles using the Content and Section Translation tool.
 
The WMF Language team provides the MinT service. It is hosted in the Wikimedia Foundation Infrastructure with [https://en.wikipedia.org/wiki/Neural_machine_translation neural machine translation] models that other organizations have released with an open-source license. MinT integrates translation based on [https://ai.facebook.com/research/no-language-left-behind/ NLLB-200], [https://opus.nlpl.eu/ OpusMT] and [https://ai4bharat.iitm.ac.in/indic-trans2 IndicTrans2] which is the model MinT is using in your Wikipedia.  This MT is set as optional in your Wikipedia. Still, you can choose not to use it by selecting &quot;Start with empty paragraph&quot; from the &quot;Initial Translation&quot; dropdown menu.
 
Since MinT is hosted in the WMF Infrastructure and the models are open source, it adheres to Wikipedia's policies about attribution of rights, your privacy as a user and brand representation. You can find more information about the MinT Machine translation and the models on [https://www.mediawiki.org/wiki/Content%20translation/Machine%20Translation/MinT this page].
 
Please note that the use of the MinT MT is not compulsory. However, we would want your community to:
*use it to improve the quality of the Machine Translation service
*[https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation provide feedback] about the service and its quality, and the service you prefer as default for your Wikipedia.
 
We trust that introducing this MT is a good support to the Content Translation tool.
 
Thank you!
&lt;/div&gt;

[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[User talk:UOzurumba (WMF)|സംവാദം]]) 08:05, 3 ജൂലൈ 2023 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=UOzurumba_(WMF)/sandbox_MinT_announcement_list_1&amp;oldid=25253951 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:UOzurumba (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Review the Charter for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/U4C Building Committee/Announcement - Review|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/U4C Building Committee/Announcement - Review}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Hello all,

I am pleased to share the next step in the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] work. The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) draft charter]] is now ready for your review. 

The [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Enforcement Guidelines]] require a [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines#4.5_U4C_Building_Committee|Building Committee]] form to draft a charter that outlines procedures and details for a global committee to be called the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines#4._UCoC_Coordinating_Committee_(U4C)|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]]. Over the past few months, the U4C Building Committee worked together as a group to discuss and draft the U4C charter. The U4C Building Committee welcomes feedback about the draft charter now through 22 September 2023. After that date, the U4C Building Committee will revise the charter as needed and a community vote will open shortly afterward.

Join the conversation during the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/U4C Building Committee#Conversation hours|conversation hours]] or on [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|Meta-wiki]].

Best,&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]], on behalf of the U4C Building Committee, 15:35, 28 ഓഗസ്റ്റ് 2023 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=25392152 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;== Opportunities open for the Affiliations Committee, Ombuds commission, and the Case Review Committee  ==&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;div style=&quot;margin:.2em 0 .5em;margin-{{#switch:{{PAGELANGUAGE}}|ar|arc|ary|arz|azb|bcc|bgn|ckb|bqi|dv|fa|fa-af|glk|ha-arab|he|kk-arab|kk-cn|ks|ku-arab|ms-arab|mzn|pnb|prd|ps|sd|ug|ur|ydd|yi=right|left}}:3ex;&quot;&gt;
[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Legal department/Committee appointments/Announcement/Short|''You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.'']]

''&lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Legal department/Committee appointments/Announcement/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Legal department/Committee appointments/Announcement/Short}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/span&gt;''&lt;/div&gt;

Hi everyone! The [[m:Special:MyLanguage/Affiliations Committee|Affiliations Committee]] (AffCom), [[m:Special:MyLanguage/Ombuds_commission|Ombuds commission]] (OC), and the [[m:Special:MyLanguage/Trust_and_Safety/Case_Review_Committee|Case Review Committee]] (CRC) are looking for new members. These volunteer groups provide important structural and oversight support for the community and movement. People are encouraged to nominate themselves or encourage others they feel would contribute to these groups to apply. There is more information about the roles of the groups, the skills needed, and the opportunity to apply on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Legal department/Committee appointments|'''Meta-wiki page''']]. 

On behalf of the Committee Support team,&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
~ [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 16:41, 9 ഒക്ടോബർ 2023 (UTC) &lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=25570445 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Review and comment on the 2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection rules package&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Rules package review - short| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/wiki/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Rules package review - short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:wiki/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Rules package review - short}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Dear all, 

Please review and comment on the Wikimedia Foundation Board of Trustees selection rules package from now until 29 October 2023. The selection rules package was based on older versions by the Elections Committee and will be used in the 2024 Board of Trustees selection. Providing your comments now will help them provide a smoother, better Board selection process. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|More on the Meta-wiki page]].

Best,

Katie Chan &lt;br&gt;
Chair of the Elections Committee&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

01:13, 17 ഒക്ടോബർ 2023 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=25570445 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Coming soon: Reference Previews&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;ReferencePreviewsDefault&quot;/&gt;
[[File:Example_of_a_Reference_Preview.png|right|300px]]
A new feature is coming to your wiki soon: Reference Previews are popups for references. Such popups have existed on wikis as local gadgets for many years.  Now there is a central solution, available on all wikis, and consistent with the [[mw:Special:MyLanguage/Page Previews|PagePreviews feature]].

Reference Previews will be visible to everyone, including readers. If you don’t want to see them, [[m:WMDE Technical Wishes/ReferencePreviews#Opt-out feature|you can opt out]]. If you are [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|using the gadgets]] Reference Tooltips or Navigation Popups, you won’t see Reference Previews unless you disable the gadget.

Reference Previews have been a beta feature on many wikis since 2019, and a default feature on some since 2021. Deployment is planned for November 22. 

* [[mw:Special:MyLanguage/Help:Reference Previews|Help page]] 
* [[m:WMDE Technical Wishes/ReferencePreviews|Project page with more information (in English)]]. 
* Feedback is welcome [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/ReferencePreviews|on this talk page]]. 
-- For [[m:WMDE Technical Wishes|Wikimedia Deutschland’s Technical Wishes]] team,&lt;section end=&quot;ReferencePreviewsDefault&quot;/&gt;&lt;/div&gt;

[[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]], 13:11, 15 നവംബർ 2023 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&amp;oldid=25866958 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;(New) Feature on [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]]: Adding geopoints via QID&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;Body&quot;/&gt;Since September 2022, it is possible to create geopoints using a QID. Many wiki contributors have asked for this feature, but it is not being used much. Therefore, we would like to remind you about it. More information can be found on the [[M:WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation/Geopoints via QID|project page]]. If you have any comments, please let us know on the [[M:Talk:WMDE Technical Wishes/Geoinformation/Geopoints via QID|talk page]]. – Best regards, the team of Technical Wishes at Wikimedia Deutschland
&lt;section end=&quot;Body&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

[[M:User:Thereza Mengs (WMDE)|Thereza Mengs (WMDE)]] 12:31, 13 ഡിസംബർ 2023 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&amp;oldid=25955829 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Thereza Mengs (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;
==Making MinT a default Machine Translation for your Wikipedia== 

{{int:Hello}} Malayalam Wikipedians!

Apologies as this message is not in your native language, {{int:please-translate}}.
 
The [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia%20Language%20engineering WMF Language team] wants to make [https://www.mediawiki.org/wiki/MinT MinT] the default machine translation support in Malayalam Wikipedia [https://www.mediawiki.org/wiki/Content%20translation Content Translation]. MinT uses the [https://ai4bharat.iitm.ac.in/indic-trans2/ IndicTrans2] machine translation model, which recently has a new version.
 
Our proposal to set MinT as the default machine translation service in this Wikipedia will expose contributors to open source service by default and allow them to switch to other services if they prefer those services. Contributors can decide to switch to another translation service that is not default if they prefer the service, which will be helpful in analysing user preferences in the future. 
 
The WMF Language team is requesting feedback from members of this community in this thread if making the MinT the default translation service is okay in Malayalam Wikipedia. If there are no objections to the above proposal. In that case, MinT will become the default machine translation in this Wikipedia by the end of January 2024.

Thank you for your feedback.

[[ഉപയോക്താവ്:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:UOzurumba (WMF)|സംവാദം]]) 21:51, 9 ജനുവരി 2024 (UTC) On behalf of the WMF Language team.

== Reusing references: Can we look over your shoulder? ==

''Apologies for writing in English.''

The Technical Wishes team at Wikimedia Deutschland is planning to [[m:WMDE Technical Wishes/Reusing references|make reusing references easier]]. For our research, we are looking for wiki contributors willing to show us how they are interacting with references.

* The format will be a 1-hour video call, where you would share your screen. [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ More information here].
* Interviews can be conducted in English, German or Dutch.
* [[mw:WMDE_Engineering/Participate_in_UX_Activities#Compensation|Compensation is available]].
* Sessions will be held in January and February.
* [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ Sign up here if you are interested.]
* Please note that we probably won’t be able to have sessions with everyone who is interested. Our UX researcher will try to create a good balance of wiki contributors, e.g. in terms of wiki experience, tech experience, editing preferences, gender, disability and more. If you’re a fit, she will reach out to you to schedule an appointment.

We’re looking forward to seeing you, [[m:User:Thereza Mengs (WMDE)| Thereza Mengs (WMDE)]]
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&amp;oldid=25956752 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Thereza Mengs (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Looking for your Input: Invitation to interview on using Wikidata in other projects ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
''Note: Apologies for cross-posting and sending in English.''

Hello, the '''[[m:WD4WMP|Wikidata for Wikimedia Projects]]''' team at Wikimedia Deutschland would like to hear about your experiences using Wikidata in the sibling projects. If you are interested in sharing your opinion and insights, please consider signing up for an interview with us in this '''[https://wikimedia.sslsurvey.de/Wikidata-for-Wikimedia-Interviews Registration form]'''.&lt;br&gt; 
''Currently, we are only able to conduct interviews in English.''

The front page of the form has more details about what the conversation will be like, including how we would '''compensate''' you for your time.

For more information, visit our ''[[m:WD4WMP/AddIssue|project issue page]]'' where you can also share your experiences in written form, without an interview.&lt;br&gt;We look forward to speaking with you, [[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] ([[m:User talk:Danny Benjafield (WMDE)|talk]]) 08:53, 5 January 2024 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/WD4WMP/ScreenerInvite2&amp;oldid=26048136 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Feminism and Folklore 2024 ==

&lt;div style=&quot;border:8px maroon ridge;padding:6px;&gt;

[[File:Feminism and Folklore 2024 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;center&gt;''{{int:please-translate}}''&lt;/center&gt;

Dear Wiki Community,

You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2024|Feminism and Folklore 2024]]''' writing competition from February 1, 2024, to March 31, 2024 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
 
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
 
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2024/Project Page|meta project page]].

This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']

Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2024|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2024/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
 
We look forward to your immense coordination.
 
Thank you and Best wishes,

'''[[:m:Feminism and Folklore 2024|Feminism and Folklore 2024 International Team]]'''

::::Stay connected [[File:B&amp;W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]]&amp;nbsp; [[File:B&amp;W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]

&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
--[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 07:26, 18 ജനുവരി 2024 (UTC)

== Wiki Loves Folklore is back! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

{{int:please-translate}}

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]

Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024|Wiki Loves Folklore 2024]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.

You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&amp;campaign=wlf_2024 submitting] them in this commons contest.

You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.

Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2024|project Talk page]] if you need any assistance. 

'''Kind regards,'''

'''Wiki loves Folklore International Team'''

-- [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 07:26, 18 ജനുവരി 2024 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&amp;oldid=23942484 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Global ban proposal for Slowking4 ==

Hello. This is to notify the community that there is an ongoing global ban proposal for [[User:Slowking4]] who has been active on this wiki. You are invited to participate at [[m:Requests for comment/Global ban for Slowking4 (2)]]. [[ഉപയോക്താവ്:Seawolf35|Seawolf35]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Seawolf35|സംവാദം]]) 13:02, 15 മാർച്ച് 2024 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Vote now to select members of the first U4C&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear all,

I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through May 9, 2024. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.

The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

On behalf of the UCoC project team,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 20:21, 25 ഏപ്രിൽ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Sign up for the language community meeting on May 31st, 16:00 UTC&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;Hello all,

The next language community meeting is scheduled in a few weeks - May 31st at 16:00 UTC. If you're interested, you can [https://www.mediawiki.org/w/index.php?title=Wikimedia_Language_engineering/Community_meetings#31_May_2024 sign up on this wiki page].

This is a participant-driven meeting, where we share language-specific updates related to various projects, collectively discuss technical issues related to language wikis, and work together to find possible solutions. For example, in the last meeting, the topics included the machine translation service (MinT) and the languages and models it currently supports, localization efforts from the Kiwix team, and technical challenges with numerical sorting in files used on Bengali Wikisource.

Do you have any ideas for topics to share technical updates related to your project? Any problems that you would like to bring for discussion during the meeting? Do you need interpretation support from English to another language? Please reach out to me at ssethi(__AT__)wikimedia.org and [[etherpad:p/language-community-meeting-may-2024|add agenda items to the document here]].

We look forward to your participation!
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 21:22, 14 മേയ് 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SSethi (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; Feedback invited on Procedure for Sibling Project Lifecycle&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

[[File:Sibling Project Lifecycle Conversation 3.png|150px|right|link=:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle]]

Dear community members,

The [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee]] (CAC) of the [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees|Wikimedia Foundation Board of Trustees]] invites you to give feedback on a '''[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle|draft Procedure for Sibling Project Lifecycle]]'''. This draft Procedure outlines proposed steps and requirements for opening and closing Wikimedia Sibling Projects, and aims to ensure any newly approved projects are set up for success. This is separate from the procedures for opening or closing language versions of projects, which is handled by the [[:m:Special:MyLanguage/Language committee|Language Committee]] or [[m:Special:MyLanguage/Closing_projects_policy|closing projects policy]]. 

You can find the details on [[:m:Special:MyLanguage/Talk:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle#Review|this page]], as well as the ways to give your feedback from today until the end of the day on '''June 23, 2024''', anywhere on Earth. 

You can also share information about this with the interested project communities you work with or support, and you can also help us translate the procedure into more languages, so people can join the discussions in their own language.

On behalf of the CAC,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 02:25, 22 മേയ് 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Announcing the first Universal Code of Conduct Coordinating Committee&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Hello,

The scrutineers have finished reviewing the vote results. We are following up with the results of the first [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) election]]. 

We are pleased to announce the following individuals as regional members of the U4C, who will fulfill a two-year term:

* North America (USA and Canada)
** –
* Northern and Western Europe
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ghilt|Ghilt]]
* Latin America and Caribbean
** –
* Central and East Europe (CEE)
** —
* Sub-Saharan Africa
** –
* Middle East and North Africa
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ibrahim.ID|Ibrahim.ID]]
* East, South East Asia and Pacific (ESEAP)
** [[m:Special:MyLanguage/User:0xDeadbeef|0xDeadbeef]]
* South Asia
** –

The following individuals are elected to be community-at-large members of the U4C, fulfilling a one-year term:

* [[m:Special:MyLanguage/User:Barkeep49|Barkeep49]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Superpes15|Superpes15]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Civvì|Civvì]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Luke081515|Luke081515]]
* –
* –
* –
* –

Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.

Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. Follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-wiki]].

On behalf of the UCoC project team,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 08:15, 3 ജൂൺ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;The final text of the Wikimedia Movement Charter is now on Meta&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''
Hi everyone,

The final text of the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] is now up on Meta in more than 20 languages for your reading.

'''What is the Wikimedia Movement Charter?'''

The Wikimedia Movement Charter is a proposed document to define roles and responsibilities for all the members and entities of the Wikimedia movement, including the creation of a new body – the Global Council – for movement governance.

'''Join the Wikimedia Movement Charter “Launch Party”'''

Join the [[m:Special:MyLanguage/Event:Movement Charter Launch Party|“Launch Party”]] on '''June 20, 2024''' at '''14.00-15.00 UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1718892000 your local time]). During this call, we will celebrate the release of the final Charter and present the content of the Charter. Join and learn about the Charter before casting your vote.

'''Movement Charter ratification vote'''

Voting will commence on SecurePoll on '''June 25, 2024''' at '''00:01 UTC''' and will conclude on '''July 9, 2024''' at '''23:59 UTC.''' You can read more about the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|voting process, eligibility criteria, and other details]] on Meta.

If you have any questions, please leave a comment on the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter|Meta talk page]] or email the MCDC at [mailto:mcdc@wikimedia.org mcdc@wikimedia.org].

On behalf of the MCDC,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 08:44, 11 ജൂൺ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Voting to ratify the Wikimedia Movement Charter is now open – cast your vote&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,

The voting to ratify the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|'''Wikimedia Movement Charter''']] is now open. The Wikimedia Movement Charter is a document to define roles and responsibilities for all the members and entities of the Wikimedia movement, including the creation of a new body – the Global Council – for movement governance.

The final version of the Wikimedia Movement Charter is [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|available on Meta in different languages]] and attached [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wikimedia_Movement_Charter_(June_2024).pdf here in PDF format] for your reading.

Voting commenced on SecurePoll on '''June 25, 2024''' at '''00:01 UTC''' and will conclude on '''July 9, 2024''' at '''23:59 UTC'''. Please read more on the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|voter information and eligibility details]].

After reading the Charter, please [[Special:SecurePoll/vote/398|'''vote here''']] and share this note further.

If you have any questions about the ratification vote, please contact the Charter Electoral Commission at [mailto:cec@wikimedia.org '''cec@wikimedia.org'''].

On behalf of the CEC,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 10:51, 25 ജൂൺ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Voting to ratify the Wikimedia Movement Charter is ending soon&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,

This is a kind reminder that the voting period to ratify the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] will be closed on '''July 9, 2024''', at '''23:59 UTC'''.

If you have not voted yet, please vote [[m:Special:SecurePoll/vote/398|on SecurePoll]]. 

On behalf of the [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Ratification/Voting#Electoral_Commission|Charter Electoral Commission]],&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 03:45, 8 ജൂലൈ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;U4C Special Election - Call for Candidates&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Hello all,

A special election has been called to fill additional vacancies on the U4C. The call for candidates phase is open from now through July 19, 2024.

The [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the [[:foundation:Wikimedia Foundation Universal Code of Conduct|UCoC]]. Community members are invited to submit their applications in the special election for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please review the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|U4C Charter]].

In this special election, according to [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#2. Elections and Terms|chapter 2 of the U4C charter]], there are 9 seats available on the U4C: '''four''' community-at-large seats and '''five''' regional seats to ensure the U4C represents the diversity of the movement. [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#5. Glossary|No more than two members of the U4C can be elected from the same home wiki]]. Therefore, candidates must not have English Wikipedia, German Wikipedia, or Italian Wikipedia as their home wiki.

Read more and submit your application on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Meta-wiki]].

In cooperation with the U4C,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 00:03, 10 ജൂലൈ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Wikimedia Movement Charter ratification voting results&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,

After carefully tallying both individual and affiliate votes, the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting#Electoral Commission|Charter Electoral Commission]] is pleased to announce the final results of the Wikimedia Movement Charter voting.  

As [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter#Thank you for your participation in the Movement Charter ratification vote!|communicated]] by the Charter Electoral Commission, we reached the quorum for both Affiliate and individual votes by the time the vote closed on '''July 9, 23:59 UTC'''. We thank all 2,451 individuals and 129 Affiliate representatives who voted in the ratification process. Your votes and comments are invaluable for the future steps in Movement Strategy.

The final results of the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] ratification voting held between 25 June and 9 July 2024 are as follows: 

'''Individual vote:'''

Out of 2,451 individuals who voted as of July 9 23:59 (UTC), 2,446 have been accepted as valid votes. Among these, '''1,710''' voted “yes”; '''623''' voted “no”; and '''113''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 73.30% voted to approve the Charter (1710/2333), while 26.70% voted to reject the Charter (623/2333).

'''Affiliates vote:'''

Out of 129 Affiliates designated voters who voted as of July 9 23:59 (UTC), 129 votes are confirmed as valid votes. Among these, '''93''' voted “yes”; '''18''' voted “no”; and '''18''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 83.78% voted to approve the Charter (93/111), while 16.22% voted to reject the Charter (18/111).

'''Board of Trustees of the Wikimedia Foundation:'''

The Wikimedia Foundation Board of Trustees voted '''not to ratify''' the proposed Charter during their special Board meeting on July 8, 2024. The Chair of the Wikimedia Foundation Board of Trustees, Nataliia Tymkiv, [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/Board_resolution_and_vote_on_the_proposed_Movement_Charter|shared the result of the vote, the resolution, meeting minutes and proposed next steps]].  

With this, the Wikimedia Movement Charter in its current revision is '''not ratified'''.

We thank you for your participation in this important moment in our movement’s governance.

The Charter Electoral Commission,

[[m:User:Abhinav619|Abhinav619]], [[m:User:Borschts|Borschts]], [[m:User:Iwuala Lucy|Iwuala Lucy]], [[m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]], [[m:User:Der-Wir-Ing|Der-Wir-Ing]]&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:52, 18 ജൂലൈ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Vote now to fill vacancies of the first U4C&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear all,

I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through '''August 10, 2024'''. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.

The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

In cooperation with the U4C,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 02:47, 27 ജൂലൈ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Reminder! Vote closing soon to fill vacancies of the first U4C&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear all,

The voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is closing soon. It is open through 10 August 2024. Read the information on [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2024_Special_Election#Voting|the voting page on Meta-wiki to learn more about voting and voter eligibility]]. If you are eligible to vote and have not voted in this special election, it is important that you vote now.

'''Why should you vote?''' The U4C is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community input into the committee membership is critical to the success of the UCoC.

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

In cooperation with the U4C,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 15:30, 6 ഓഗസ്റ്റ് 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Coming soon: A new sub-referencing feature – try it!&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;Sub-referencing&quot;/&gt;
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|{{#ifeq:{{#dir}}|ltr|right|left}}|400px]]
Hello. For many years, community members have requested an easy way to re-use references with different details. Now, a MediaWiki solution is coming: The new sub-referencing feature will work for wikitext and Visual Editor and will enhance the existing reference system. You can continue to use different ways of referencing, but you will probably encounter sub-references in articles written by other users. More information on [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|the project page]].

'''We want your feedback''' to make sure this feature works well for you:

* [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing#Test|Please try]] the current state of development on beta wiki and [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|let us know what you think]]. 
* [[m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing/Sign-up|Sign up here]] to get updates and/or invites to participate in user research activities.

[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]’s [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes|Technical Wishes]] team is planning to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We will reach out to creators/maintainers of tools and templates related to references beforehand.

Please help us spread the message. --[[m:User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[m:User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]]) 10:36, 19 August 2024 (UTC)
&lt;section end=&quot;Sub-referencing&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&amp;oldid=27309345 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johannes Richter (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Sign up for the language community meeting on August 30th, 15:00 UTC ==

Hi all,

The next language community meeting is scheduled in a few weeks—on August 30th at 15:00 UTC. If you're interested in joining, you can [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#30_August_2024 sign up on this wiki page].

This participant-driven meeting will focus on sharing language-specific updates related to various projects, discussing technical issues related to language wikis, and working together to find possible solutions. For example, in the last meeting, topics included the Language Converter, the state of language research, updates on the Incubator conversations, and technical challenges around external links not working with special characters on Bengali sites.

Do you have any ideas for topics to share technical updates or discuss challenges? Please add agenda items to the document [https://etherpad.wikimedia.org/p/language-community-meeting-aug-2024 here] and reach out to ssethi(__AT__)wikimedia.org. We look forward to your participation!

[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 23:19, 22 ഓഗസ്റ്റ് 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SSethi (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Announcing the Universal Code of Conduct Coordinating Committee&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/board-elections@lists.wikimedia.org/thread/OKCCN2CANIH2K7DXJOL2GPVDFWL27R7C/ Original message at wikimedia-l]. [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Hello all,

The scrutineers have finished reviewing the vote and the [[m:Special:MyLanguage/Elections Committee|Elections Committee]] have certified the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Results|results]] for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) special election]].

I am pleased to announce the following individual as regional members of the U4C, who will fulfill a term until 15 June 2026:

* North America (USA and Canada)
** Ajraddatz

The following seats were not filled during this special election:

* Latin America and Caribbean
* Central and East Europe (CEE)
* Sub-Saharan Africa
* South Asia
* The four remaining Community-At-Large seats

Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.

Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. You can follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-Wiki]].

On behalf of the U4C and the Elections Committee,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 14:06, 2 സെപ്റ്റംബർ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Have your say: Vote for the 2024 Board of Trustees!&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
Hello all,

The voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Board of Trustees election]] is now open. There are twelve (12) candidates running for four (4) seats on the Board.

Learn more about the candidates by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Candidates|reading their statements]] and their [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Questions_for_candidates|answers to community questions]].

When you are ready, go to the [[Special:SecurePoll/vote/400|SecurePoll]] voting page to vote. '''The vote is open from September 3rd at 00:00 UTC to September 17th at 23:59 UTC'''.

To check your voter eligibility, please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Voter_eligibility_guidelines|voter eligibility page]].

Best regards,

The Elections Committee and Board Selection Working Group&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 12:14, 3 സെപ്റ്റംബർ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== 'Wikidata item' link is moving. Find out where... ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;i&gt;Apologies for cross-posting in English. Please consider translating this message.&lt;/i&gt;{{tracked|T66315}}

Hello everyone, a small change will soon be coming to the user-interface of your Wikimedia project.
The [[d:Q16222597|Wikidata item]] [[w:|sitelink]] currently found under the &lt;span style=&quot;color: #54595d;&quot;&gt;&lt;u&gt;''General''&lt;/u&gt;&lt;/span&gt; section of the '''Tools''' sidebar menu will move into the &lt;span style=&quot;color: #54595d;&quot;&gt;&lt;u&gt;''In Other Projects''&lt;/u&gt;&lt;/span&gt; section.

We would like the Wiki communities feedback so please let us know or ask questions on the   [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Discussion page]] before we enable the change which can take place October 4 2024, circa 15:00 UTC+2.
More information can be found on [[m:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|the project page]].&lt;br&gt;&lt;br&gt;We welcome your feedback and questions.&lt;br&gt; [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 18:58, 27 സെപ്റ്റംബർ 2024 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&amp;oldid=27524260 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Preliminary results of the 2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
Hello all,

Thank you to everyone who participated in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees election]]. Close to 6000 community members from more than 180 wiki projects have voted.

The following four candidates were the most voted:

# [[User:Kritzolina|Christel Steigenberger]]
# [[User:Nadzik|Maciej Artur Nadzikiewicz]]
# [[User:Victoria|Victoria Doronina]]
# [[User:Laurentius|Lorenzo Losa]]

While these candidates have been ranked through the vote, they still need to be appointed to the Board of Trustees. They need to pass a successful background check and meet the qualifications outlined in the Bylaws. New trustees will be appointed at the next Board meeting in December 2024.

[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Results|Learn more about the results on Meta-Wiki.]]

Best regards,

The Elections Committee and Board Selection Working Group

&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]] 08:25, 14 ഒക്ടോബർ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:MPossoupe (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Seeking volunteers to join several of the movement’s committees&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
Each year, typically from October through December, several of the movement’s committees seek new volunteers. 

Read more about the committees on their Meta-wiki pages:
* [[m:Special:MyLanguage/Affiliations_Committee|Affiliations Committee (AffCom)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Ombuds_commission|Ombuds commission (OC)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation/Legal/Community Resilience and Sustainability/Trust and Safety/Case Review Committee|Case Review Committee (CRC)]]

Applications for the committees open on 16 October 2024. Applications for the Affiliations Committee close on 18 November 2024, and applications for the Ombuds commission and the Case Review Committee close on 2 December 2024. Learn how to apply by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation/Legal/Committee_appointments|visiting the appointment page on Meta-wiki]]. Post to the talk page or email [mailto:cst@wikimedia.org cst@wikimedia.org] with any questions you may have.

For the Committee Support team,
&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23:08, 16 ഒക്ടോബർ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27601062 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== 'Wikidata item' link is moving, finally. ==

Hello everyone, I previously wrote on the 27th September to advise that the ''Wikidata item'' sitelink will change places in the sidebar menu, moving from the '''General''' section into the '''In Other Projects''' section. The scheduled rollout date of 04.10.2024 was delayed due to a necessary request for Mobile/MinervaNeue skin. I am happy to inform that the global rollout can now proceed and will occur later today, 22.10.2024 at 15:00 UTC-2. [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Please let us know]] if you notice any problems or bugs after this change. There should be no need for null-edits or purging cache for the changes to occur. Kind regards, -[[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] 11:29, 22 ഒക്ടോബർ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&amp;oldid=27535421 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Sign up for the language community meeting on November 29th, 16:00 UTC ==

Hello everyone,

The next language community meeting is coming up next week, on November 29th, at 16:00 UTC (Zonestamp! For your timezone &lt;https://zonestamp.toolforge.org/1732896000&gt;). If you're interested in joining, you can sign up on this wiki page: &lt;https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#29_November_2024&gt;.

This participant-driven meeting will be organized by the Wikimedia Foundation’s Language Product Localization team and the Language Diversity Hub. There will be presentations on topics like developing language keyboards, the creation of the Moore Wikipedia, and the language support track at Wiki Indaba. We will also have members from the Wayuunaiki community joining us to share their experiences with the Incubator and as a new community within our movement. This meeting will have a Spanish interpretation.

Looking forward to seeing you at the language community meeting! Cheers, [[User:SSethi (WMF)|Srishti]] 19:54, 21 നവംബർ 2024 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27746256 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SSethi (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Enabling Dark mode for logged-out users in this Wikipedia ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;

{{int:Hello}} Wikipedians,

Apologies, as this message is not written in your native language. {{Int:please-translate}}.

The [[mediawikiwiki:Reading/Web|Wikimedia Foundation Web team]] will be enabling [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Reading/Web/Accessibility_for_reading|dark mode]] here on your Wikipedia by February 2025 now that pages on your wiki have passed our checks for accessibility and other quality checks. Congratulations!

The plan to enable is made possible by the diligent work of editors and other technical contributors in your community who ensured that templates, gadgets, and other parts of pages can be accessible in dark mode. Thank you all for making dark mode available for everybody!

For context, the Web team has concluded work on dark mode. If, on some wikis, the option is not yet available for logged-out users, this is likely because many pages do not yet display well in dark mode. As communities make progress on this work, we enable this feature on additional wikis once per month.

If you notice any issues after enabling dark mode, please create a page: &lt;code&gt;Reading/Web/Accessibility for reading/Reporting/xx.wikipedia.org&lt;/code&gt; in MediaWiki ([[mediawikiwiki:Reading/Web/Accessibility_for_reading/Reporting|like these pages]]), and report the issue in the created page.

Thank you!

On behalf of the [[mediawikiwiki:Reading/Web|Wikimedia Foundation Web team]].
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]]&lt;/bdi&gt; 22:14, 21 ജനുവരി 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:UOzurumba_(WMF)/sandbox_Dark_mode_deployment_list_(February_2025)&amp;oldid=28153450 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:UOzurumba (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Universal Code of Conduct annual review: provide your comments on the UCoC and Enforcement Guidelines ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.

I am writing to you to let you know the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines is open now. You can make suggestions for changes through 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]].

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].

Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 01:11, 24 ജനുവരി 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27746256 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Feminism and Folklore 2025 starts soon ==

&lt;div style=&quot;border:8px maroon ridge;padding:6px;&gt;

[[File:Feminism and Folklore 2025 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;center&gt;''{{int:please-translate}}''&lt;/center&gt;

Dear Wiki Community,

You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025]]''' writing competition from February 1, 2025, to March 31, 2025 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
 
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
 
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta project page]].

This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']

Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2025|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
 
We look forward to your immense coordination.
 
Thank you and Best wishes,

'''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025 International Team]]'''

::::Stay connected [[File:B&amp;W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]]&amp;nbsp; [[File:B&amp;W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]

&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
--[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 02:36, 29 ജനുവരി 2025 (UTC)

== Wiki Loves Folklore is back! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

{{int:please-translate}}

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]

Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore 2025]]''' an international media contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.

You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&amp;campaign=wlf_2025 submitting] them in this commons contest.

You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.

Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2025|project Talk page]] if you need any assistance. 

'''Kind regards,'''

'''Wiki loves Folklore International Team'''
--[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 02:36, 29 ജനുവരി 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&amp;oldid=26503019 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Reminder: first part of the annual UCoC review closes soon ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.

This is a reminder that the first phase of the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines will be closing soon. You can make suggestions for changes through [[d:Q614092|the end of day]], 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. After review of the feedback, proposals for updated text will be published on Meta in March for another round of community review. 

Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 00:48, 3 ഫെബ്രുവരി 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28198931 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt; Upcoming Language Community Meeting (Feb 28th, 14:00 UTC) and Newsletter&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Hello everyone!
[[File:WP20Symbols WIKI INCUBATOR.svg|right|frameless|150x150px|alt=An image symbolising multiple languages]]
We’re excited to announce that the next '''Language Community Meeting''' is happening soon, '''February 28th at 14:00 UTC'''! If you’d like to join, simply sign up on the '''[[mw:Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#28_February_2025|wiki page]]'''.

This is a participant-driven meeting where we share updates on language-related projects, discuss technical challenges in language wikis, and collaborate on solutions. In our last meeting, we covered topics like developing language keyboards, creating the Moore Wikipedia, and updates from the language support track at Wiki Indaba.

'''Got a topic to share?''' Whether it’s a technical update from your project, a challenge you need help with, or a request for interpretation support, we’d love to hear from you! Feel free to '''reply to this message''' or add agenda items to the document '''[[etherpad:p/language-community-meeting-feb-2025|here]]'''.

Also, we wanted to highlight that the sixth edition of the Language &amp; Internationalization newsletter (January 2025) is available here: [[:mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January]]. This newsletter provides updates from the October–December 2024 quarter on new feature development, improvements in various language-related technical projects and support efforts, details about community meetings, and ideas for contributing to projects. To stay updated, you can subscribe to the newsletter on its wiki page: [[:mw:Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter]].

We look forward to your ideas and participation at the language community meeting, see you there!
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 08:29, 22 ഫെബ്രുവരി 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28217779 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SSethi (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Universal Code of Conduct annual review: proposed changes are available for comment ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.

I am writing to you to let you know that [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|proposed changes]] to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter]] are open for review. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|You can provide feedback on suggested changes]]''' through the [[d:Q614092|end of day]] on Tuesday, 18 March 2025. This is the second step in the annual review process, the final step will be community voting on the proposed changes.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find relevant links about the process on the UCoC annual review page on Meta]].

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].

Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] 18:51, 7 മാർച്ച് 2025 (UTC)

&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28307738 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== An improved dashboard for the Content Translation tool ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
{{Int:hello}} Wikipedians,

Apologies as this message is not in your language, {{Int:please-translate}}.

The [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Language_and_Product_Localization|Language and Product Localization team]] has improved the [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&amp;filter-type=automatic&amp;filter-id=previous-edits&amp;active-list=suggestions&amp;from=en&amp;to=es Content Translation dashboard] to create a consistent experience for all contributors using mobile and desktop devices. The improved translation dashboard allows all logged-in users of the tool to enjoy a consistent experience regardless of their type of device.

With a harmonized experience, logged-in desktop users now have access to the capabilities shown in the image below.
[[file:Content_Translation_new-dashboard.png|alt=|center|thumb|576x576px|Notice that in this screenshot, the new dashboard allows: Users to adjust suggestions with the &quot;For you&quot; and &quot;...More&quot; buttons to select general topics or community-created collections (like the example of Climate topic).  Also, users can use translation to create new articles (as before) and expand existing articles section by section. You can see how suggestions are provided in the new dashboard  in two groups (&quot;Create new pages&quot; and &quot;Expand with new sections&quot;)-one for each activity.]]
[[File:Content_Translation_dashboard_on_desktop.png|alt=|center|thumb|577x577px|In the current dashboard, you will notice that you can't adjust suggestions to select topics or community-created collections. Also, you can't expand on existing articles by translating new sections.]]
We will implement [[mw:Special:MyLanguage/Content translation#Improved translation experience|this improvement]] on your wiki '''on Monday, March 17th, 2025''' and remove the current dashboard '''by May 2025'''.
Please reach out with any questions concerning the dashboard in this thread. 

Thank you!

On behalf of the Language and Product Localization team.
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]]&lt;/bdi&gt; 02:56, 13 മാർച്ച് 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:UOzurumba_(WMF)/sandbox_CX_Unified_dashboard_announcement_list_1&amp;oldid=28382282 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:UOzurumba (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Final proposed modifications to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter now posted ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
The proposed modifications to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines]] and the U4C Charter [[m:Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Proposed_Changes|are now on Meta-wiki for community notice]] in advance of the voting period. This final draft was developed from the previous two rounds of community review. Community members will be able to vote on these modifications starting on 17 April 2025. The vote will close on 1 May 2025, and results will be announced no later than 12 May 2025. The U4C election period, starting with a call for candidates, will open immediately following the announcement of the review results. More information will be posted on [[m:Special:MyLanguage//Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election|the wiki page for the election]] soon.

Please be advised that this process will require more messages to be sent here over the next two months. 

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 02:04, 4 ഏപ്രിൽ 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28469465 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Wikidata and Sister Projects: An online community event ==

''(Apologies for posting in English)''

Hello everyone, I am excited to share news of an upcoming online event called '''[[d:Event:Wikidata_and_Sister_Projects|Wikidata and Sister Projects]]''' celebrating the different ways Wikidata can be used to support or enhance with another Wikimedia project. The event takes place over 4 days between '''May 29 - June 1st, 2025'''.

We would like to invite speakers to present at this community event, to hear success stories, challenges, showcase tools or projects you may be working on, where Wikidata has been involved in Wikipedia, Commons, WikiSource and all other WM projects.

If you are interested in attending, please [[d:Special:RegisterForEvent/1291|register here]].
If you would like to speak at the event, please fill out this Session Proposal template on the [[d:Event_talk:Wikidata_and_Sister_Projects|event talk page]], where you can also ask any questions you may have. 

I hope to see you at the event, in the audience or as a speaker, - [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 09:18, 11 ഏപ്രിൽ 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Send_List&amp;oldid=28525705 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025: Invitation ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:UCDM 2025 general.png|180px|right]]
{{int:please-translate}}

Hello, dear Wikipedians!&lt;br/&gt;

[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the fifth edition of writing challenge &quot;'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''&quot;, which lasts from '''14th April''' until '''16th May 2025'''. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design, and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contributions in every language! 

The most active contesters will receive prizes.

If you are interested in coordinating long-term community engagement for the campaign and becoming a local ambassador, we would love to hear from you! Please let us know your interest.
&lt;br/&gt;

We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:OlesiaLukaniuk (WMUA)|OlesiaLukaniuk (WMUA)]] ([[:m:User talk:OlesiaLukaniuk (WMUA)|talk]])
&lt;/div&gt;

16:11, 16 ഏപ്രിൽ 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:OlesiaLukaniuk_(WMUA)/list_of_wikis&amp;oldid=28552112 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Hide on Rosé@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Vote now on the revised UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines (&quot;UCoC EG&quot;) and the UCoC's Coordinating Committee Charter is open now through the end of 1 May (UTC) ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Voter_information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review of the EG and Charter was planned and implemented by the U4C. Further information will be provided in the coming months about the review of the UCoC itself. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

In cooperation with the U4C -- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 00:34, 17 ഏപ്രിൽ 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28469465 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Sub-referencing: User testing ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|400px|right]]
&lt;small&gt;''Apologies for writing in English, please help us by providing a translation below''&lt;/small&gt;

Hi I’m Johannes from [[:m:Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]'s [[:m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes team]]. We are making great strides with the new [[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|sub-referencing feature]] and we’d love to invite you to take part in two activities to help us move this work further:

#'''Try it out and share your feedback'''
#:[[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing# Test the prototype|Please try]] the updated ''wikitext'' feature [https://en.wikipedia.beta.wmflabs.org/wiki/Sub-referencing on the beta wiki] and let us know what you think, either [[:m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|on our talk page]] or by [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/talktotechwish booking a call] with our UX researcher. 
#'''Get a sneak peak and help shape the ''Visual Editor'' user designs'''
#:Help us test the new design prototypes by participating in user sessions – [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/gxk0taud/apply sign up here to receive an invite]. We're especially hoping to speak with people from underrepresented and diverse groups. If that's you, please consider signing up! No prior or extensive editing experience is required. User sessions will start ''May 14th''.

We plan to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We’ll reach out to wikis for piloting in time for deployments. Creators and maintainers of reference-related tools and templates will be contacted beforehand as well.

Thank you very much for your support and encouragement so far in helping bring this feature to life! &lt;/div&gt; &lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]])&lt;/bdi&gt; 15:03, 28 ഏപ്രിൽ 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&amp;oldid=28628657 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johannes Richter (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Vote on proposed modifications to the UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter closes on 1 May 2025 at 23:59 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025/Voter information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.

The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community in your language, as appropriate, so they can participate as well.

In cooperation with the U4C -- &lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:41, 29 ഏപ്രിൽ 2025 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28618011 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Call for Candidates for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
The results of voting on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter is [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025#Results|available on Meta-wiki]].

You may now [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025/Candidates|submit your candidacy to serve on the U4C]] through 29 May 2025 at 12:00 UTC. Information about [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|eligibility, process, and the timeline are on Meta-wiki]]. Voting on candidates will open on 1 June 2025 and run for two weeks, closing on 15 June 2025 at 12:00 UTC.

If you have any questions, you can ask on [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|the discussion page for the election]]. -- in cooperation with the U4C, &lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|സംവാദം]])&lt;/bdi&gt; 22:07, 15 മേയ് 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28618011 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== RfC ongoing regarding Abstract Wikipedia (and your project) ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
''(Apologies for posting in English, if this is not your first language)''

Hello all! We opened a discussion on Meta about a very delicate issue for the development of [[:m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]]: where to store the abstract content that will be developed through functions from Wikifunctions and data from Wikidata. Since some of the hypothesis involve your project, we wanted to hear your thoughts too. 

We want to make the decision process clear: we do not yet know which option we want to use, which is why we are consulting here. We will take the arguments from the Wikimedia communities into account, and we want to consult with the different communities and hear arguments that will help us with the decision. The decision will be made and communicated after the consultation period by the Foundation.

You can read the various hypothesis and have your say at [[:m:Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|&lt;span class=&quot;signature-talk&quot;&gt;{{int:Talkpagelinktext}}&lt;/span&gt;]]) 15:27, 22 മേയ് 2025 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&amp;oldid=28768453 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Sannita (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 Selection &amp; Call for Questions&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear all,

This year, the term of 2 (two) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats.

The Elections Committee will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Governance Committee, composed of trustees who are not candidates in the 2025 community-and-affiliate-selected trustee selection process (Raju Narisetti, Shani Evenstein Sigalov, Lorenzo Losa, Kathy Collins, Victoria Doronina and Esra’a Al Shafei) [3], is tasked with providing Board oversight for the 2025 trustee selection process and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4].

Here are the key planned dates:

* May 22 – June 5: Announcement (this communication) and call for questions period [6]
* June 17 – July 1, 2025: Call for candidates
* July 2025: If needed, affiliates vote to shortlist candidates if more than 10 apply [5]
* August 2025: Campaign period
* August – September 2025: Two-week community voting period
* October – November 2025: Background check of selected candidates
* Board’s Meeting in December 2025: New trustees seated

Learn more about the 2025 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on this Meta-wiki page [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025|[link]]].

'''Call for Questions'''

In each selection process, the community has the opportunity to submit questions for the Board of Trustees candidates to answer. The Election Committee selects questions from the list developed by the community for the candidates to answer. Candidates must answer all the required questions in the application in order to be eligible; otherwise their application will be disqualified. This year, the Election Committee will select 5 questions for the candidates to answer. The selected questions may be a combination of what’s been submitted from the community, if they’re alike or related. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates|[link]]]

'''Election Volunteers'''

Another way to be involved with the 2025 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this Meta-wiki page [[m:Wikimedia_Foundation_elections/2025/Election_volunteers|[link].]]

Thank you!

[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Results

[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter

[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Resolution:Committee_Membership,_December_2024

[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles

[5] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/FAQ

[6] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates

Best regards,

Victoria Doronina

Board Liaison to the Elections Committee

Governance Committee&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 03:07, 28 മേയ് 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28618011 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Vote now in the 2025 U4C Election ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
Apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}

Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC].

Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23:01, 13 ജൂൺ 2025 (UTC) &lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28848819 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;
Hello all,

The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position.

This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3]

Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election.

Best regards,

Abhishek Suryawanshi&lt;br /&gt;
Chair of the Elections Committee

On behalf of the Elections Committee and Governance Committee

[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates

[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term.

[3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:44, 17 ജൂൺ 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=28866958 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;
Dear Wikimedia Community,

The [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee (CAC)]]  of the Wikimedia Foundation Board of Trustees assigned [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Sister Projects Task Force|the Sister Projects Task Force (SPTF)]] to update and implement a procedure for assessing the lifecycle of Sister Projects – wiki [[m:Wikimedia projects|projects supported by Wikimedia Foundation (WMF)]].

A vision of relevant, accessible, and impactful free knowledge has always guided the Wikimedia Movement. As the ecosystem of Wikimedia projects continues to evolve, it is crucial that we periodically review existing projects to ensure they still align with our goals and community capacity.

Despite their noble intent, some projects may no longer effectively serve their original purpose. '''Reviewing such projects is not about giving up – it's about responsible stewardship of shared resources'''. Volunteer time, staff support, infrastructure, and community attention are finite, and the non-technical costs tend to grow significantly as our ecosystem has entered a different age of the internet than the one we were founded in. Supporting inactive projects or projects that didn't meet our ambitions can unintentionally divert these resources from areas with more potential impact.

Moreover, maintaining projects that no longer reflect the quality and reliability of the Wikimedia name stands for, involves a reputational risk. An abandoned or less reliable project affects trust in the Wikimedia movement.

Lastly, '''failing to sunset or reimagine projects that are no longer working can make it much harder to start new ones'''. When the community feels bound to every past decision – no matter how outdated – we risk stagnation. A healthy ecosystem must allow for evolution, adaptation, and, when necessary, letting go. If we create the expectation that every project must exist indefinitely, we limit our ability to experiment and innovate.

Because of this, SPTF reviewed two requests concerning the lifecycle of the Sister Projects to work through and demonstrate the review process. We chose Wikispore as a case study for a possible new Sister Project opening and Wikinews as a case study for a review of an existing project. Preliminary findings were discussed with the CAC, and a community consultation on both proposals was recommended.

=== Wikispore ===

The [[m:Wikispore|application to consider Wikispore]] was submitted in 2019. SPTF decided to review this request in more depth because rather than being concentrated on a specific topic, as most of the proposals for the new Sister Projects are, Wikispore has the potential to nurture multiple start-up Sister Projects.

After careful consideration, the SPTF has decided '''not to recommend''' Wikispore as a Wikimedia Sister Project. Considering the current activity level, the current arrangement allows '''better flexibility''' and experimentation while WMF provides core infrastructural support. 

We acknowledge the initiative's potential and seek community input on what would constitute a sufficient level of activity and engagement to reconsider its status in the future.

As part of the process, we shared the decision with the Wikispore community and invited one of its leaders, Pharos, to an SPTF meeting.

Currently, we especially invite feedback on measurable criteria indicating the project's readiness, such as contributor numbers, content volume, and sustained community support. This would clarify the criteria sufficient for opening a new Sister Project, including possible future Wikispore re-application. However, the numbers will always be a guide because any number can be gamed.

=== Wikinews ===

We chose to review Wikinews among existing Sister Projects because it is the one for which we have observed the highest level of concern in multiple ways.

Since the SPTF was convened in 2023, its members have asked for the community's opinions during conferences and community calls about Sister Projects that did not fulfil their promise in the Wikimedia movement.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:WCNA_2024._Sister_Projects_-_opening%3F_closing%3F_merging%3F_splitting%3F.pdf &lt;nowiki&gt;[1]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee/Sister_Projects_Task_Force#Wikimania_2023_session_%22Sister_Projects:_past,_present_and_the_glorious_future%22 &lt;nowiki&gt;[2]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[3]&lt;/nowiki&gt;] Wikinews was the leading candidate for an evaluation because people from multiple language communities proposed it. Additionally, by most measures, it is the least active Sister Project, with the greatest drop in activity over the years.

While the Language Committee routinely opens and closes language versions of the Sister Projects in small languages, there has never been a valid proposal to close Wikipedia in major languages or any project in English. This is not true for Wikinews, where there was a proposal to close English Wikinews, which gained some traction but did not result in any action[https://meta.wikimedia.org/wiki/Proposals_for_closing_projects/Closure_of_English_Wikinews &lt;nowiki&gt;[4]&lt;/nowiki&gt;][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F &lt;nowiki&gt;[5]&lt;/nowiki&gt;, see section 5] as well as a draft proposal to close all languages of Wikinews[https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Proposals_for_closing_projects/Archive_2#Close_Wikinews_completely,_all_languages? &lt;nowiki&gt;[6]&lt;/nowiki&gt;].

[[:c:File:Sister Projects Taskforce Wikinews review 2024.pdf|Initial metrics]] compiled by WMF staff also support the community's concerns about Wikinews.

Based on this report, SPTF recommends a community reevaluation of Wikinews. We conclude that its current structure and activity levels are the lowest among the existing sister projects. SPTF also recommends pausing the opening of new language editions while the consultation runs.

SPTF brings this analysis to a discussion and welcomes discussions of alternative outcomes, including potential restructuring efforts or integration with other Wikimedia initiatives.

'''Options''' mentioned so far (which might be applied to just low-activity languages or all languages) include but are not limited to:
*Restructure how Wikinews works and is linked to other current events efforts on the projects,
*Merge the content of Wikinews into the relevant language Wikipedias, possibly in a new namespace,
*Merge content into compatibly licensed external projects,
*Archive Wikinews projects.
Your insights and perspectives are invaluable in shaping the future of these projects. We encourage all interested community members to share their thoughts on the relevant discussion pages or through other designated feedback channels.

=== Feedback and next steps ===

We'd be grateful if you want to take part in a conversation on the future of these projects and the review process. We are setting up two different project pages: [[m:Public consultation about Wikispore|Public consultation about Wikispore]] and [[m:Public consultation about Wikinews|Public consultation about Wikinews]]. Please participate between 27 June 2025 and 27 July 2025, after which we will summarize the discussion to move forward. You can write in your own language.

I will also host a community conversation 16th July Wednesday 11.00 UTC and 17th July Thursday 17.00 UTC (call links to follow shortly) and will be around at Wikimania for more discussions. 
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[User:Victoria|Victoria]] on behalf of the Sister Project Task Force, 20:57, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Sister_project_MassMassage_on_behalf_of_Victoria/Target_list&amp;oldid=28911188 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;</text>
      <sha1>69ftatui5toq4z6dmmw0264gyl8wxyw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ബിൽ ഗേറ്റ്സ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29207</id>
    <revision>
      <id>4540045</id>
      <parentid>4100357</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T15:36:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sikander</username>
        <id>107393</id>
      </contributor>
      <comment>image update</comment>
      <origin>4540045</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38111" sha1="57d1ueurcuinz0v9r0ghvxr4ucgrb1u" xml:space="preserve">{{prettyurl|Bill Gates}}
{{Infobox person/Wikidata 
| fetchwikidata=ALL
| name = വില്യം ഹെൻ‌റി ഗേറ്റ്സ് III
| image = Bill Gates at the European Commission - 2025 - P067383-987995 (cropped).jpg
| caption = 
| birth_date = {{birth date and age|1955|10|28}}
| birth_place = [[Seattle, Washington|സിയാറ്റിൽ]], [[വാഷിങ്ടൺ]], [[United States|യു.എസ്.ഏ]]
| occupation = [[മൈക്രോസോഫ്റ്റ്]] ചെയർമാൻ&lt;br /&gt;[[ബിൽ &amp; മെലിൻഡ ഗേറ്റ്സ് ഫൗണ്ടേഷൻ]] കോ-ചെയർമാൻ
| networth = {{Increase}} 6100 കോടി ഡോളർ (2012)&lt;ref&gt;[http://www.forbes.com/profile/bill-gates/] Forbes.com. Retrieved March 2012.&lt;/ref&gt;
| spouse = [[മെലിൻഡ ഗേറ്റ്സ്]] (1994-ഇതുവരെ)
| children = മൂന്ന്
| website = [http://www.microsoft.com/presspass/exec/billg/ മൈക്രോസോഫ്റ്റ് കോർപ്പറേഷൻ]&lt;br /&gt;[http://www.gatesfoundation.org/ ബിൽ &amp; മെലിൻഡ ഗേറ്റ്സ് ഫൗണ്ടേഷൻ]
| footnotes =
}}
'''ബിൽ ഗേറ്റ്സ്''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''വില്യം ഹെൻ‌റി ഗേറ്റ്സ് മൂന്നാമൻ''' (William Henry Gates III) (ജനനം: 28 ഒക്ടോബർ 1955)&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=11}}&lt;/ref&gt; പ്രശസ്തനായ ഒരു അമേരിക്കൻ വ്യവസായിയും സാമൂഹ്യപ്രവർത്തകനുമാണ്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ [[കമ്പ്യൂട്ടർ സോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ|പേഴ്സണൽ കമ്പ്യൂട്ടർ സോഫ്റ്റ്‌വേർ]] കമ്പനിയായ [[മൈക്രോസോഫ്റ്റ്|മൈക്രോസോഫ്റ്റിന്റെ]] സ്ഥാപകരിലൊരാളും നിലവിലെ ചെയ്ർമാനുമാണ്. ഒന്നര പതിറ്റാണ്ടോളമായി ലോകത്തെ ധനികരുടെ പട്ടികയിൽ മൂൻനിരയിലുള്ള&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/rbssTechMediaTelecomNews/idUSN1748882920080917|title=Bill Gates tops U.S. wealth list 15 years in a row |first=Phil |last=Wahba |date=September 17, 2008 |accessdate=November 6, 2008 |agency=Reuters}}&lt;/ref&gt; ഗേറ്റ്സ് 1995 മൂതൽ 2009 വരെയുള്ള കാലയളവിൽ, 2008 ഒഴികെയുള്ള വർഷങ്ങളിൽ ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ധനികനായിരുന്നു.&lt;ref&gt;[http://www.forbes.com/profile/bill-gates] Forbes.com. Retrieved April 2010.&lt;/ref&gt; 2011-ൽ ഏറ്റവും ധനികനായ അമേരിക്കക്കാരനും ലോകത്തെ രണ്ടാം സ്ഥാനക്കാരനുമായിരുന്നു.&lt;ref&gt;[http://www.washingtonpost.com/business/forbes-list-of-the-richest-americans-of-2011/2011/09/22/gIQAL3emnK_gallery.html#photo=1 Washington Post]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.forbes.com/wealth/billionaires Forbes Billionaires list]&lt;/ref&gt; മൈക്രോസോഫ്റ്റിൽ സി.ഇ.ഒ., മുഖ്യ സോഫ്റ്റ്‌വേർ രൂപകൽപകൻ തുടങ്ങിയ സ്ഥാനങ്ങൾ വഹിച്ചിരുന്ന അദ്ദേഹം ഇപ്പോൾ കമ്പനിയുടെ അദ്ധ്യക്ഷനാണ്. കൂടാതെ കമ്പനിയുടെ ഏറ്റവും വലിയ വ്യക്തിഗത ഓഹരിയുടമയുമാണ് (6.4%).&lt;ref&gt;Gates regularly documents his share ownership through public U.S. Securities and Exchange Commission [[form 4]] filings. [http://www.nasdaq.com/asp/holdings.asp?symbol=MSFT&amp;selected=MSFT&amp;FormType=form4] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111019112613/http://www.nasdaq.com/asp/holdings.asp?symbol=MSFT&amp;selected=MSFT&amp;FormType=form4 |date=2011-10-19 }}[http://www.nasdaq.com/symbol/msft]&lt;/ref&gt; നിരവധി പുസ്തകങ്ങളുടെ രചയിതാവുകൂടിയാണ് ബിൽ ഗേറ്റ്സ്.

[[പെഴ്സണൽ കമ്പ്യൂട്ടർ]] വിപ്ലവത്തിന് തുടക്കം കുറിക്കുകയും അതിന്റെ വളർച്ചയിൽ അവിഭാജ്യഘടകമാകുകയും ചെയത [[മൈക്രോസോഫ്റ്റ്]], ബിൽ ഗേറ്റ്സും [[പോൾ അലൻ|പോൾ അലനും]] ചേർന്നാണ് സ്ഥാപിച്ചത്. മൈക്രോസോഫ്റ്റിന്റെ മേധാവിയായിരിക്കുമ്പോൾ, മൽസരക്ഷമമല്ലാത്ത സ്ഥിതി സൃഷ്ടിക്കുന്ന കച്ചവടതന്ത്രങ്ങളുടെ പേരിൽ, ബിൽഗേറ്റ്സ് ഏറെ വിമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. പിൽക്കാലത്ത് നിരവധി സാമൂഹ്യപ്രവർത്തനരംഗങ്ങളിൽ ഗേറ്റ്സ് പങ്കുകൊള്ളുന്നു. 2000-ത്തിൽ ബിൽ ഗേറ്റ്സും ഭാര്യ മെലിൻഡയും ചേർന്ന് രൂപം നൽകിയ ബിൽ ആൻഡ് മെലിൻഡ ഗേറ്റ്സ് ഫൗണ്ടേഷനിലൂടെ വിവിധ സന്നദ്ധ-ശാസ്ത്രഗവേഷണസ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് വൻതുകകൾ സംഭാവന നൽകുന്നു.

== ചെറുപ്പകാലം ==
[[അമേരിക്ക]]യിലെ [[സിയാറ്റിൽ|സിയാറ്റിലിൽ]] ഹെൻ‌റി ഗേറ്റ്സ് സീനിയർ, മേരി മാക്സ്‌വെൽ എന്നിവരുടെ മകനായി 1955-ൽ ബിൽ ഗേറ്റ്സ് ജനിച്ചു. പിതാവ് ഒരു പ്രമുഖനായ വക്കീൽ ആയിരുന്നു. മാതാവ്, [[ഫസ്റ്റ് ഇന്റർസ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് സിസ്റ്റം]], [[യുണൈറ്റെഡ് വേ]] എന്നിവയിൽ ഡയറക്ടർ ബോർഡംഗമായിരുന്നു. അമ്മയുടെ പിതാവ് ജെ.ഡബ്ല്യു മാക്സ്‌വെൽ ഒരു നാഷനൽ ബാങ്കിന്റെ പ്രസിഡൻഡുമായിരുന്നു. ബിൽ ഗേറ്റ്സിനെ ഒരു വക്കീലാക്കുവാനായിരുന്നു അവർക്ക് ആഗ്രഹം.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=47}}&lt;/ref&gt;

13- വയസിൽ അദ്ദേഹം സിയാറ്റിലിലെ [[ലേക്‌സൈഡ് സ്കൂൾ, സിയാറ്റിൽ|ലേക്‌സൈഡ് സ്കൂളിൽ]] ചേർന്നു.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=24}}&lt;/ref&gt; ഗ്രേഡ് 8-ൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ സ്കൂളിലെ മദേഴ്സ് ക്ലബ് കുട്ടികൾക്കായി ഒരു എ.എസ്.ആർ. [[ടെലിടൈപ്പ് ടെർമിനൽ|ടെലിടൈപ് ടെർമിനലും]] ഒരു [[ജനറൽ ഇലക്ട്രിക്|ജി.ഇ.]] കംപ്യൂട്ടർ ഉപയോഗിക്കാനുള്ള ടൈം സ്ലോട്ടും വാങ്ങി.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=27}}&lt;/ref&gt; ഈ കമ്പ്യൂട്ടറിനായി [[ബേസിക്]] ഭാഷയിൽ പ്രോഗ്രാമുകൾ തയ്യാറാക്കുന്നതിൽ ഗേറ്റ്സ് തൽപരനായി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ താൽപര്യം മാനിച്ച് ഗണിതക്ലാസുകളിൽ നിന്നും വിട്ടുനിൽക്കുന്നതിന് അദ്ദേഹത്തെ അനുവദിക്കുകയും ചെയ്തു. ആളുകൾക്ക് കമ്പ്യൂട്ടറുമായി [[ടിക്-ടാക്-ടോ]] കളിക്കാനുതകുന്ന ഒരു [[പ്രോഗ്രാം|പ്രോഗ്രാമായിരുന്നു]] ആദ്യമായി ഗേറ്റ്സ് ഇതിൽ വികസിപ്പിച്ചത്. നിർദ്ദേശങ്ങൾ കൃത്യമായി പ്രാവർത്തികമാക്കാനുള്ള ഈ യന്ത്രത്തിന്റെ കഴിവ് ഗേറ്റ്സിനെ അതിലേക്ക് അത്യാകർഷിതനാക്കി.

മദേഴ്സ് ക്ലബ് സംഭാവനകൾ മുഴുവൻ തീർന്നപ്പോൾ ‌ഗേറ്റ്സ്, [[പോൾ അലൻ]], [[റിക് വീലാൻഡ്]], [[കെന്റ് ഇവാൻസ്]] എന്നീ നാല് ലേക്സൈഡ് വിദ്യാർത്ഥികൾ [[ഡി.ഇ.സി.]] [[പി.ഡി.പി.]] മിനി കമ്പ്യൂട്ടർ പോലെയുള്ള കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ കണ്ടെത്തി ഉപയോഗിക്കാനാരംഭിച്ചു. ഇക്കാലത്ത്, കമ്പ്യൂട്ടർ സെന്റർ കോർപ്പറേഷന്റെ ഒരു  [[പി.ഡി.പി-10]] കമ്പ്യൂട്ടറിലെ ഓപറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിലെ തകരാറുകൾ മുതലെടുത്ത്, അനുവദിച്ചതിലും കൂടുതൽ കമ്പ്യൂട്ടർ സമയം ചിലവഴിച്ചതിനാൽ, ഒരു വേനൽക്കാലം മുഴുവൻ കമ്പ്യൂട്ടർ ഉപയോഗിക്കുന്നതിൽ ഈ വിദ്യാർത്ഥികൾ വിലക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=34}}&lt;/ref&gt;
വിലക്ക് ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ നാലു വിദ്യാർത്ഥികളും കമ്പ്യൂട്ടർ സമയത്തിന് പകരമായി സി.സി.സി യുടെ സോഫ്റ്റ്വയറിലെ തകരാരുകൾ കണ്ടുപിടിച്ചു തരാം എന്ന ഒരു ധാരണയിലെത്തി. ടെലിടൈപ്പ് ടെർമിനൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനു പകരം, ഗേറ്റ്സ് നേരിട്ട് സി.സി.സി. കാര്യാലയത്തിലെത്തി അവിടത്തെ കമ്പ്യൂട്ടറുകളിൽ ഓടിയിരുന്ന വിവിധ ഭാഷകളിലുള്ള സോഫ്റ്റ്വയർ സോഴ്സ് കോഡുകൾ പഠിക്കുകയും ചെയ്തു. 1970-ൽ സി.സി.സി. പ്രവർത്തനം നിർത്തുന്നതുവരെയും ഈ രീതി തുടർന്നു. 

അടുത്ത വർഷം [[ഇൻഫൊർമെഷൻ സയൻസ് ഇൻകോർപ്പറേറ്റഡ്]] ഈ നാലു വിദ്യർത്ഥികളെയും [[കോബോൾ]] ഭാഷയിൽ, ഒരു [[പേ-റോൾ]] പ്രോഗ്രം എഴുതുവാൻ സമീപീച്ചു. പ്രതിഫലം ആയി കമ്പ്യൂട്ടർ സമയവും പണവും വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. സ്കൂൾ അധികാരികൾക്ക് ഗേറ്റ്സിന്റെ പ്രോഗ്രാമിങ് കഴിവുകൾ മനസ്സിലായതിനെത്തുടർന്ന് ക്ലാസുകളിൽ വിദ്യാർത്ഥി‍കളെ ഉൾപ്പെടുത്താനുള്ള ഒരു പ്രോഗ്രാം എഴുതിച്ചു. തന്നെ കൂടുതൽ പെൺകുട്ടികൾ ഉള്ള ക്ലാസിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്ന രീതിയിൽ അദ്ദേഹം പ്രൊഗ്രാമിൽ വ്യതിയാനങ്ങൾ വരുത്തി. 17- ആം വയസിൽ അദ്ദേഹം പോൾ അലനുമായി ചേർന്ന് [[ട്രാഫ്-ഒ- ഡാറ്റ]] എന്ന ഒരു സംരംഭം ആരംഭിച്ചു. [[ഇന്റൽ 8008]] പ്രോസ്സസർ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള [[ട്രാഫിക് കൗണ്ടർ‍|ട്രാഫിക് കൗണ്ടറുകളാണ്]] ഈ സ്ഥാപനത്തീലൂടെ നിർമ്മിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{harv|Gates|1996|p=14}}&lt;/ref&gt;  1973-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ യു.എസ്. പ്രതിനിധിസഭയിൽ കോൺഗ്രഷണൽ പേജ് ആയും ഗേറ്റ്സ് ജോലി നോക്കിയിരുന്നു.&lt;ref&gt;[http://www.ushpaa.org/history.php &quot;Congressional Page History&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150501122214/http://www.ushpaa.org/history.php |date=2015-05-01 }}, The United States House Page Association of America. &quot;The Page Program has produced many politicians, Members of Congress, as well as other famous men and women. Some of these include: the Honorable John Dingell, the longest serving Member of Congress, Bill Gates, founder and CEO of the Microsoft Corporation, and Donnald K. Anderson, former Clerk of the House.&quot;&lt;/ref&gt;

1973-ൽ ലേക്‌സൈഡ് സ്കൂളിൽ നിന്നും ബിൽ ഗേറ്റ്സ് ബിരുദം നേടി. ബിരുദത്തിന്റെ [[സാറ്റ്]] നിലവാരത്തിൽ 1600-ൽ 1590 മാർക്ക് അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://theweekmagazine.com/article.aspx?id=803 | title=The new—and improved?—SAT | accessdate=May 23, 2006 | work=The Week Magazine | archiveurl=https://web.archive.org/web/20060510205250/http://theweekmagazine.com/article.aspx?id=803 | archivedate=2006-05-10 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; തുടർന്ന് [[ഹാർവാർഡ്|ഹാർവാർഡ് കോളജിൽ]] ചേർന്നു.&lt;ref name = &quot;wzxoxv&quot;&gt;{{harv|Gates|1996|p=15}}&lt;/ref&gt; ഹാർവാർഡിൽ വച്ചാണ് അദ്ദേഹം ഭാവി ബിസിനസ് പങ്കാളിയായ [[സ്റ്റീവ് ബാമർ|സ്റ്റീവ് ബാമറെ]] കണ്ടുമുട്ടിയത്. (പിൽക്കാലത്ത് ഗേറ്റ്സ് മൈക്രോസോഫ്റ്റിന്റെ സി.ഇ.ഒ. സ്ഥാനം ഒഴിഞ്ഞപ്പോൾ പകരം ബാമറെയാണ് ആ സ്ഥാനത്ത് നിയോഗിച്ചത്.) 

ഹാർവാഡിലെ രണ്ടാംവർഷം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രൊഫസർമാരിലൊരാളായ [[ഹാരി ലൂയിസ്|ഹാരി ലൂയിസിന്റെ]] [[കോംബിനടോറിക്സ്]] പാഠത്തിലെ നിർദ്ധാരണം ചെയ്യപ്പെടാത്ത പ്രശ്നങ്ങളുടെ ശ്രേണിക്ക് പരിഹാരമായി ഒരു [[പാൻകേക്ക് സോർട്ടിങ്]] അൽഗരിതം ബിൽ ഗേറ്റ്സ് വിഭാവനം ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;Kestenbaum2008&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=92236781|title=Before Microsoft, Gates Solved A Pancake Problem|last=Kestenbaum|first=David|date=July 4, 2008|publisher=[[National Public Radio]]}}&lt;/ref&gt; ഗേറ്റ്സിന്റെ ഈ പരിഹാരരീതി 30 വർഷത്തിലധികം ഏറ്റവും വേഗതയേറിയ രീതിയായി നിലനിന്നു.&lt;ref name=&quot;Kestenbaum2008&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.utdallas.edu/news/2008/09/17-002.php|publisher=[[University of Texas at Dallas]]|date=September 17, 2008|title=UT Dallas Team Bests Young Bill Gates With Improved Answer to So-Called Pancake Problem in Mathematics|access-date=2012-07-28|archive-date=2010-08-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20100826084836/http://www.utdallas.edu/news/2008/09/17-002.php|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; അതിനെ തുടർന്നുവന്ന പരിഹാരരീതി അതിനേക്കാൾ 1 ശതമാനം മാത്രം വേഗതയേറിയതായിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Kestenbaum2008&quot;/&gt; ഹാർവാഡിലെ കമ്പ്യൂട്ടർ ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്ന [[ക്രിസ്റ്റോസ് പപാദിമിത്ര്യൂ|ക്രിസ്റ്റോസ് പപാദിമിത്ര്യൂവിനൊപ്പം]] ചേർന്ന് അദ്ദേഹം തന്റെ പ്രശ്നപരിഹാരരീതിയെ ഔദ്യോഗികപ്രബന്ധമായി പ്രസിദ്ധികരിച്ചു.&lt;ref name=&quot;gatespapadimitriou&quot;&gt;{{cite journal | last1=Gates | first1=William | last2=Papadimitriou | first2=Christos| year=1979 | title=Bounds for sorting by prefix reversal | journal=[[Discrete mathematics]] | volume=27 | pages=47–57 | doi=10.1016/0012-365X(79)90068-2}}&lt;/ref&gt;

ഹാർവാഡിലെ പഠനകാലത്ത് ഗേറ്റ്സിന് പ്രത്യേക പഠനപദ്ധതികളൊന്നുംതന്നെ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല.&lt;ref name = &quot;lmxgxg&quot;&gt;{{harv|Gates|1996|p=19}}&lt;/ref&gt; അധികസമയവും അദ്ദേഹം സ്കൂളിന്റെ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ ചിലവഴിച്ചു. 1974-ൽ [[ഹണിവെൽ|ഹണിവെല്ലിൽ]] പ്രോഗ്രാമറായി ജോലി നോക്കിയിരുന്ന പോൾ അല്ലനുമായി, ബിൽ ഗേറ്റ്സ് സുഹൃദ്ബന്ധം നിലനിർത്തിയിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{harv|Wallace|1993|59}}&lt;/ref&gt; അടുത്ത വർഷം, [[ഇന്റൽ 8080 സി.പി.യു]] അടിസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന മിറ്റ്സ് ([[മൈക്രോ ഇൻസ്റ്റ്റുമെന്റേഷൻ ഏൻഡ് ടെലിമെട്രി സിസ്റ്റംസ്]]) [[ആൾട്ടെയർ 8800]] പുറത്തിറങ്ങി. ഗേറ്റ്സും അലനും ഇത് ഒരു സോഫ്റ്റ്‌വെയർ കമ്പനി തുടങ്ങാനുള്ള അവസരമായി കണ്ടു.&lt;ref&gt;{{harv|Gates|1996|p=18}}&lt;/ref&gt; ഈ തീരുമാനം മാതാപിതാക്കളെ അദ്ദേഹം അറിയിച്ചു, അവരും ഇതിനു അനുകൂലമായിരുന്നു.&lt;ref name = &quot;lmxgxg&quot;/&gt;

== മൈക്രൊസോഫ്റ്റ് ==
{{main|മൈക്രോസോഫ്റ്റ്}}

=== ബേസിക് ===
[[Image:Altair 8800 Computer.jpg|thumb|മിറ്റ്സ് ഓൾട്ടയർ 8800 കമ്പ്യൂട്ടറും {{Convert|8|in|mm|adj=on}} ഫ്ലോപ്പി ഡിസ്ക് വ്യൂഹവും]]
[[പോപുലർ ഇലക്ട്രോണിക്സ് മാഗസിൻ|പോപുലർ ഇലക്ട്രോണിക്സിന്റെ]] ജനുവരി 1975-ലെ ലക്കത്തിൽ  ഗേറ്റ്സ്  [[ഓൾട്ടെയർ 8800]] മൈക്രോകമ്പ്യൂട്ടർ പുറത്തിറങ്ങിയതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു ലേഖനം കണ്ടതിനെത്തുടർന്ന് ബിൽഗേറ്റ്സ് കമ്പ്യൂട്ടർ നിർമ്മാതക്കളായ മിറ്റ്സുമായി ([[മൈക്രോ ഇൻസ്റ്റ്റുമെന്റേഷൻ ഏൻഡ് ടെലിമെട്രി സിസ്റ്റംസ്]]) ബന്ധപ്പെടുകയും താനും കൂട്ടരും ഈ പ്ലാറ്റ്ഫോമിനായി ഒരു [[ബേസിക്]] [[ഇറ്റർപ്രെട്ടർ]] നിർമ്മിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് അറിയിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;keyevents&quot;&gt;{{cite journal | title=Microsoft Visitor Center Student Information: Key Events in Microsoft History | url=http://download.microsoft.com/download/1/3/0/130dd86a-a196-4700-b577-521c4cf5cec1/key_events_in_microsoft_history.doc | publisher=Microsoft | format=.DOC | accessdate=February 18, 2008 | archive-date=2008-02-26 | archive-url=https://web.archive.org/web/20080226224212/http://download.microsoft.com/download/1/3/0/130dd86a-a196-4700-b577-521c4cf5cec1/key_events_in_microsoft_history.doc | url-status=dead }}&lt;/ref&gt; എന്നാൽ ഈ സമയത്ത് ഗേറ്റ്സിന്റെയും അല്ലന്റെയും കൈവശം ഓൾട്ടെയർ കമ്പ്യൂട്ടർ ഇല്ലായിരുന്നു എന്നു മാത്രമല്ല അതിനായി പ്രോഗ്രാമും തയ്യാറാക്കിയിരുന്നുമില്ല. മിറ്റ്സിന്റെ ഇക്കാര്യത്തിലുള്ള താൽപര്യം അറിയുക എന്നതുമാത്രമായിരുന്നു അപ്പോഴത്തെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ മിറ്റ്സ് കമ്പനിയുടെ പ്രസിഡണ്ടായിരുന്ന [[എഡ് റോബർട്ടസ്]] അവരെ ഒരു പ്രദർശനത്തിനായി ക്ഷണിച്ചു. എതാനും ആഴ്ച്ച കൊണ്ട് അവർ ഒരു മിനികമ്പ്യൂട്ടറിൽ ഓടുന്ന ഒരു ഓൾട്ടെയർ [[എമുലേറ്റർ|എമുലേറ്ററും]] തുടർന്ന് ഒരു ബേസിക് ഇറ്റർപ്രട്ടറും വികസിപ്പിച്ചു. [[ആൽബുക്കർക്കി|ആൽബുക്കർക്കിയിലെ]] മിറ്റ്സ് ആസ്ഥാനത്തു നടന്ന പ്രദർശനം ഒരു വിജയമായിരുന്നു, അവരുടെ ഇറ്റർപ്രെട്ടർ, [[ഓൾട്ടെയർ ബേസിക്ക്]] എന്ന നാമത്തിൽ വിതരണം ചെയ്യാൻ കരാറിലെത്തി. ഇതോടൊപ്പം പോൾ അലനെ മിറ്റ്സിൽ ജോലിക്കെടുക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;thocp1&quot;&gt;{{cite web | title=Microsoft history|publisher=The History of Computing Project | url=http://www.thocp.net/companies/microsoft/microsoft_company.htm | accessdate=March 31, 2008 }}&lt;/ref&gt; 1975 നവംബറിൽ ഗേറ്റ്സ് ഹാർവാർഡിൽ നിന്നും അവധി എടുത്ത് പോൾ അലനൊടൊപ്പം ജോലിചെയ്യാൻ ചേർന്നു, അവർ മൈക്രോ-സോഫ്റ്റ് (Micro-Soft) എന്ന നാമത്തിൽ ആൽബുക്കർക്കിയിൽ ഒരു ഓഫീസ് തുടങ്ങി.&lt;ref name=thocp1/&gt; ഒരു വർഷത്തിനകം, പേരിനിടയിലെ ഹൈഫൻ ഒഴിവാക്കി. 1976-[[നവംബർ 26]]-ന്‌ &quot;മൈക്രോസോഫ്റ്റ്&quot; എന്ന വ്യാപാരനാമം [[ന്യൂ മെക്സിക്കോ]] സംസ്ഥാനത്തിലെ സ്റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറിയുടെ കാര്യാലയത്തിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു.&lt;ref name=thocp1/&gt;

കമ്പ്യൂട്ടർ ഹോബിയിസ്റ്റുകൾക്കിടയിൽ മൈക്രോസോഫ്റ്റിന്റെ ബേസിക് വളരെ പ്രശസ്തമായിരുന്നു. ഇതിന്റെ മാർക്കറ്റിലിറക്കുന്നതിനുമുമ്പ് ചോർന്ന ഒരു വ്യാജപതിപ്പ് പരക്കെ വിതരണം ചെയ്യപ്പെടുകയും ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നുമുണ്ടെന്നും ബിൽ ഗേറ്റ്സ് മനസ്സിലാക്കി. 1976 ഫെബ്രുവരിയിൽ അദ്ദേഹം ഹോബിയിസ്റ്റുകൾക്ക് മിറ്റ്സ് ന്യുസ് ലെറ്ററിൽ [[ഹോബിയിസ്റ്റുകൾക്കുള്ള തുറന്ന കത്ത്|ഒരു തുറന്ന കത്ത്]] എഴുതി. പ്രതിഫലം ഇല്ലാതെ ഉയർന്ന നിലവാരം ഉള്ള സോഫ്റ്റ്വയർ നിർമ്മിക്കുവാനും, വിതരണം ചെയ്യാനും മിറ്റ്സിനു കഴിയില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം ഈ കത്തിൽ സൂചിപ്പിച്ചു.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=81}}&lt;/ref&gt; മിക്കവാറും  ഹോബിയിസ്റ്റുകളുടെ അസംതൃപ്തിക്ക് ഇത്  ഇടയാക്കിയെങ്കിലും സോഫ്റ്റ്വയർ ഡെവലപ്പർമാർ പ്രതിഫലം ആവശ്യപ്പെടാൻ സാധിക്കണം എന്ന വിശ്വാസത്തിൽത്തന്നെ ഗേറ്റ്സ് തുടർന്നു. 1976-ന്റെ അവസാനം, മൈക്രോസോഫ്റ്റ് മിറ്റ്സിൽനിന്നും  സ്വതന്ത്രമാകുകയും വിവിധ കമ്പ്യൂട്ടറുകൾക്കായി പ്രൊഗ്രാമിംഗ് ഭാഷാ സോഫ്റ്റ്വയറുകൾ നിർമ്മിക്കുന്നത് തുടരുകയും ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;thocp1&quot; /&gt; 1979 ജനുവരി 1-നു കമ്പനി  ആസ്ഥാനം ആൽബുക്കർക്കിയിൽ നിന്നും  [[വാഷിങ്ടൺ|വാഷിങ്ടണിലെ]] ബെല്ലിവ് (Bellevue), എന്ന സ്ഥലത്തേക്കു മാറ്റി.&lt;ref name=&quot;keyevents&quot;/&gt;

മൈക്രോസോഫ്റ്റിന്റെ ആദ്യവർഷങ്ങളിൽ എല്ലാ ജീവനക്കാർക്കും കമ്പനി ബിസിനസിൽ വലിയ ഉത്തരവാദിത്തം ഉണ്ടായിരുന്നു. കച്ചവടകാര്യങ്ങളുടെ മേൽനോട്ടത്തിനൊപ്പം പ്രോഗ്രാമുകൾ എഴുതുകയും ഗേറ്റ്സ് ചെയ്തിരുന്നു. ആദ്യ 5 വർഷത്തിൽ കമ്പനി പുറത്തിറക്കിയ എല്ലാ സോഫ്റ്റ്വെയറിന്റെയും ഓരോ വരിയും ഗേറ്റ്സ് പരിശോധിക്കയും ഉചിതമെന്നു തോന്നുന്ന രീതിയിൽ മാറ്റി എഴുതുകയും ചെയ്തിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;waterloo&quot;&gt;{{cite speech|url=http://www.microsoft.com/presspass/exec/billg/speeches/2005/10-13Waterloo.aspx|last=Gates|first=Bill|title=Remarks by Bill Gates|date=October 13, 2005|location=Waterloo, Ontario|accessdate =March 31, 2008}}&lt;/ref&gt;

=== ഐ.ബി.എമ്മുമായുള്ള  പങ്കാളിത്തം ===
1980-ൽ പുതിയതായി പുറത്തിറക്കാൻ പോകുന്ന [[ഐ.ബി.എം. പി.സി.]] എന്ന പേഴ്സനൽ കംപ്യൂട്ടറിൽ ഉൾപ്പെടുത്താനായി, ഒരു ബേസിക് ഇറ്റർപ്രെട്ടർ വികസിപ്പിക്കാനായി [[ഐ.ബി.എം.]] മൈക്രോസോഫ്റ്റിനെ സമീപിച്ചു.{{r|bunnell1982febmar}} ഐ.ബി.എം. വക്താക്കൾ ഒരു ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റം വേണമെന്ന ആവശ്യം ഉന്നയിച്ചപ്പോൾ, അക്കാലത്ത് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന [[സി.പി/എം]] (CP/M) ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റത്തിന്റെ നിർമ്മാതാക്കളായ [[ഡിജിറ്റൽ റിസർച്ച്|ഡിജിറ്റൽ റിസർച്ചിനെ]] (ഡി.ആർ.ഐ.) ഗേറ്റ്സ് അവർക്ക് നിർദ്ദേശിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.forbes.com/forbes/2002/1223/258_print.html|title=Pioneers Die Broke|work=Forbes|author=Maiello, John Steele Gordon Michael|date=December 23, 2002|accessdate=March 31, 2008|archive-date=2008-04-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20080412203559/http://www.forbes.com/forbes/2002/1223/258_print.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
എന്നാൽ ഐ.ബി.എമ്മും ഡി.ആർ.ഐയും തമ്മിലുള്ള ചർച്ച പരാജയപ്പെട്ടു. തുടർന്നു ഐ.ബി.എം. വക്താവായ ജാക്ക് സാംസ്, ഗേറ്റ്സിനെ സമീപിച്ച് ലൈസൻസിങ്ങ് ഉടമ്പടി സംബന്ധമായ പ്രശ്നത്തെപ്പറ്റി അറിയിക്കുകയും ആയതിനാൽ സ്വീകാര്യമായ ഒരു ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റം വേണം എന്നും ആവശ്യപ്പെട്ടു. [[സിയാറ്റിൽ കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഡക്റ്റ്സ്|സിയാറ്റിൽ കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഡക്റ്റ്സിലെ]] (എസ്.സി.പി.) [[ടിം പാറ്റേഴ്സൺ]], ഐ.ബി.എം. പി.സിക്ക് സമാനമായ ഹാർഡ്വെയറിനു വേണ്ടി നിർമ്മിച്ചതും സി.പി./എം സദൃശ്യവുമായ [[86-ഡോസ്]] (ക്യു-ഡോസ്) എന്ന ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റം ഉപയോഗിക്കാമെന്ന് ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്കുള്ളിൽ ഗേറ്റ്സ് ഐ.ബി.എമ്മിനെ അറിയിച്ചു. ഇതിനകം മൈക്രോസോഫ്റ്റ് എസ്.സി.പിയുമായി ഒരു കരാറിലെത്തുകയും 86-ഡോസിന്റെ സമ്പൂർണ്ണമായ വിതരണാവകാശം പിന്നീട് മുഴുവൻ ഉടമസ്ഥാവകാശവും സ്വന്തമാക്കി. ഈ ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റത്തിൽ ഐ.ബി.എം. പി.സിക്കായി വേണ്ട മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയതിനു ശേഷം [[പി.സി.-ഡോസ്]] എന്ന പേരിൽ ഒറ്റത്തവണവിലയായ 50,000 ഡോളറിന് ഐ.ബി.എമ്മിന് നൽകുകയും ചെയ്തു.{{r|gates54}}

മറ്റു ഹാർഡ്‌വെയർ നിർമ്മാതാക്കൾ, ഐ.ബി.എം. പി.സിയുടെ പകർപ്പുകൾ ഉണ്ടാക്കാനുള്ള സാധ്യത മുന്നിൽക്കണ്ട ഗേറ്റ്സ് ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റത്തിന്റെ പകർപ്പവകാശം ഐ.ബി.എമ്മിന് നൽകിയിരുന്നില്ല.&lt;ref name=gates54&gt;{{harv|Gates|1996|p=54}}&lt;/ref&gt; സംഭവിച്ചത് അതുതന്നെയായിരുന്നു, ഐ.ബി.എം. പിസിയുടെ പകർപ്പുകൾ നിർമ്മിച്ച വിവിധ ഹാർഡ്വെയർ നിർമ്മാതാക്കൾക്കായുള്ള [[എം.എസ്-ഡോസ്|എം.എസ്-ഡോസിന്റെ]] വൻ വില്പ്പന, മൈക്രൊസൊഫ്റ്റിനെ, പേഴ്സനൽ കംപ്യൂട്ടർ സോഫ്റ്റ്‌വെയർ വിപണിയിലെ ഒരു പ്രധാനിയാക്കി മാറ്റി.&lt;ref&gt;{{harv|Manes|1994|p=193}}&lt;/ref&gt; ഐ.ബി.എമ്മിന്റെ പേര് ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റത്തോടൊപ്പമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും പുതിയ കമ്പ്യൂട്ടറിന്റെ പിന്നിലെ മൈക്രോസോഫ്റ്റിന്റെ പ്രാധാന്യം മാധ്യമങ്ങൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞു. ഗേറ്റസാണോ &quot;ഈ യന്ത്രത്തിനു പുറകിലെ സൂത്രധാരൻ?&quot; എന്നുവരെ &quot;പി.സി. മാഗസിൻ&quot; എഴുതി.&lt;ref name=&quot;bunnell1982febmar&quot;&gt;{{cite news | url=http://books.google.com/books?id=w_OhaFDePS4C&amp;lpg=RA2-PA18&amp;pg=PA16#v=onepage&amp;q&amp;f=false | title=The Man Behind The Machine? / A PC Exclusive Interview With Software Guru Bill Gates | work=PC Magazine | date=Feb–Mar 1982 | accessdate=February 17, 2012 | author=Bunnell, David | pages=16}}&lt;/ref&gt; 1981 ജൂൺ 25-ന് മൈക്രോസോഫ്റ്റ് പുനഃസംഘടിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതിന്റെ മേൽനോട്ടം ഗേറ്റ്സിനായിരുന്നു. കമ്പനി വാഷിങ്ടൺ സംസ്ഥാനത്ത് പുതുക്കി രജിസ്റ്റർ ചെയ്യുകയും ബിൽ ഗേറ്റ്സ് അതിന്റെ പ്രസിഡൻഡായൂം ബോർഡ് അദ്ധ്യക്ഷനായും മാറി.&lt;ref name=&quot;keyevents&quot; /&gt;

=== വിൻഡോസ് ===
{{പ്രധാനലേഖനം|മൈക്രോസോഫ്റ്റ് വിൻഡോസ്}}
മൈക്രോസോഫ്റ്റിന്റെ പുനരുദ്ധാരണം 1981, [[ജൂൺ 25]]-നു നടന്നു, [[വാഷിങ്ടൺ|വാഷിങ്ടണിൽ]] ഇൻകോർപ്പറേറ്റ് ചെയ്ത്, ബിൽ ഗേറ്റ്സ് പ്രസിഡന്റും, ബോർഡ് ചെയർമാനുമായി സ്ഥാനം എറ്റെടുത്തു.   [[1985]] [[നവംബർ 20]]-ന്‌ [[മൈക്രോസോഫ്റ്റ് വിൻഡോസ്]] പുറത്തിറക്കി. ഐ.ബി.എമ്മുമായി ചേർന്ന് [[ഓ ഏസ് 2]] എന്ന ഓപറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റം പുറത്തിറക്കി, ഓ ഏസ് 2 തുടക്കത്തിൽ നല്ല വിജയമായിരുന്നെങ്കിലും ഐ.ബി.എമ്മുമായുള്ള അഭിപ്രായവ്യത്യാസങ്ങളാൽ  1991 [[മേയ് 16]]-ന്‌ മൈക്രോസോഫ്റ്റ് ഈ സം‌രംഭത്തിൽനിന്നും പിന്മാറി [[വിൻഡോസ് എൻ.ടി|വിൻഡോസ് എൻ.ടിയിൽ]] ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു.

== ഇവയും കാണുക ==
* [[വിവരസാങ്കേതികരംഗത്തെ പ്രശസ്തരുടെ പട്ടിക]]

== അവലംബം ==
{{reflist|2}}


[[വർഗ്ഗം:1955-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഒക്ടോബർ 28-ന് ജനിച്ചവർ]]


[[വർഗ്ഗം:വിവരസാങ്കേതികവിദ്യാവിദഗ്ദ്ധർ]]
[[വർഗ്ഗം:സംരംഭകർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ശതകോടീശ്വരന്മാർ]]


{{Bio-stub|Bill Gates}}</text>
      <sha1>57d1ueurcuinz0v9r0ghvxr4ucgrb1u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ധരംശാല</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56903</id>
    <revision>
      <id>4540253</id>
      <parentid>4145748</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:25:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540253</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20934" sha1="be5rawa3dk1tl43dkqyi9i1uef5exfw" xml:space="preserve">{{prettyurl|Dharamshala}}{{Infobox settlement
| name                            = Dharamshala
| other_name                      = Dharamsala
| settlement_type                 = City
| image_skyline                   = {{Photomontage
|photo1a=Dharamshala 03 (Cropped).jpg

|photo2b=McLeod Ganj Dharamkot Dharmsala Himachal Pradesh India April 2014.jpg
|photo2a=Panoramic view of McLeod Ganj during winters, 2005.jpg
|photo3a=Bhagsu nag temple.jpg
|photo3b=Main Street Temple - McLeod Ganj - Himachal Pradesh - India (26207379983).jpg
|photo4a=Dharamshala stadium,himachal pradesh.jpg
|size=300
|position=center
|spacing=2
|color=#FFFFFF
|border=1
}}
| image_alt                       = 
| image_caption                   = Clockwise from top: Skyline of Dharamsala, [[Triund]], [[Kalachakra]] temple, [[Himachal Pradesh Cricket Association Stadium|HPCA Stadium]], [[Bhagsu]]nag Temple, [[Mcleodganj]] during winter
| nickname                        = Dhasa
| pushpin_map                     = India Himachal Pradesh#India
| pushpin_label_position          = right
| pushpin_map_caption             = Location within the Indian state of Himachal Pradesh##Location within India
| coordinates                     = {{coord|32|12|55|N|76|19|07|E|display=inline,title}}
| subdivision_type                = Country
| subdivision_name                = {{flag|India}}
| subdivision_type1               = State
| subdivision_type2               = [[List of districts of India|District]]
| subdivision_name1               = {{flagicon image|}} [[Himachal Pradesh]]
| subdivision_name2               = [[Kangra district|Kangra]]
| established_title               = 
| established_date                = 
| named_for                       = Derives its name from an old Hindu sanctuary, called ''Dharamsàla'' which stood there once.&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://cdn.s3waas.gov.in/s348aedb8880cab8c45637abc7493ecddd/uploads/2018/03/2018032931.pdf#page=104 |title=Gazetteer of the Kangra District |date=1883–1884 |publisher=Calcutta Central Press}}&lt;/ref&gt;
| seat_type                       = [[Himachal Pradesh Legislative Assembly|Member of legislative Assembly]]
| seat                            = Sudhir Sharma&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://hpvidhansabha.nic.in/Member/Details/491|title=Details {{!}} eVidhan- Himachal Pradesh|website=hpvidhansabha.nic.in}}&lt;/ref&gt;
| government_type                 = [[Municipal corporation (India)|Municipal Corporation]]
| governing_body                  = Dharamshala Municipal Corporation&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://edharamshala.in/ |title=Home |website=edharamshala.in}}&lt;/ref&gt;
| unit_pref                       = Metric
| area_footnotes                  = 
| area_total_km2                  = 27.60
| area_rank                       = 
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 1457
| population_total                = 62596
| population_as_of                = 2015
| population_footnotes            = &lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://edharamshala.in/Content/Demographics |title=Demographics – MCD-Dashboard-Document Management System |access-date=2023-10-22 |archive-date=2021-03-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210302132216/https://edharamshala.in/Content/Demographics |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
| population_density_km2          = auto
| population_rank                 = [[List of cities in Himachal Pradesh by population|2nd in HP]]
| demographics1_title1            = Official
| timezone1                       = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code                     = 176 215
| area_code                       = +91-  01892
| area_code_type                  = Telephone code
| registration_plate              = [[List of RTO districts in India#HP.E2.80.94Himachal Pradesh|HP]]- 39(RLA), 68(RTO), 01D/02D(Taxi)
| blank_name                      = [[Köppen climate classification|Climate]]
| blank_info                      = [[Humid subtropical climate|Cwa]]
| website                         = {{url|edharamshala.in}}
| elevation_max_m                 = 
| demographics1_info1             = [[Hindi language|Hindi]]
| leader_title                    = Mayor
| leader_name                     = Onkar Singh Nehria
}}

[[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശിന്റെ]] ശൈത്യകാല തലസ്ഥാനവും [[കാൻഗ്ര ജില്ല]]യുടെ ആസ്ഥാനവുമാണ്  '''ധരംശാല''' അഥവാ '''ധർമശാല'''({{lang-hi|धर्मशाला}}; {{bo|t=དྷ་རམ་ས་ལ་}}; Hindi pronunciation {{IPA|/d̪ʱərmʃɑlɑ/}})  &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Notification, Government of Himachal Pradesh |url=https://himachal.nic.in/WriteReadData/l892s/21_l892s/Dharamshala-50740507.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://indianexpress.com/article/india/its-official-dharamshala-is-second-capital-of-himachal-pradesh-4551546/ |title=It's official, Dharamshala is second capital of Himachal Pradesh |date=2 March 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=hillpost2017&gt;{{Cite web |url=http://www.hillpost.in/2017/01/dharamshala-declared-second-capital-of-himachal/107991/ |title=Dharamshala Declared Second Capital of Himachal |first=Arvind |last=Sharma |website=hillpost.in |date=20 January 2017 |access-date=17 May 2019}}&lt;/ref&gt; 
ഇത് സെൻട്രൽ ടിബറ്റൻ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷന്റെ ([http://en.wikipedia.org/wiki/Central_Tibetan_Administration Central Tibetan Administration]) ആസ്ഥാനം കൂടിയാണ് .


== ചരിത്രം ==
[[പ്രമാണം:Tibeta biblioteko.jpg|thumb|right|200px|[[Library of Tibetan Works and Archives]]]]
&lt;!--  .....തർജ്ജമ ചെയ്യണം....
In 1860, the 66th Goorkha Light Infantry was moved to Dharamshala. The Battalion was later renamed the historic 1st Gorkha Rifles, the beginning of the legend of the world-famous Gorkhas 'Bravest of the Brave'. Consequently, 14 Gorkha paltan villages grew from this settlement which exist till date, namely Dari, Ramnagar, Shyamnagar, Dal, Totarani, Khanyara,Sadher, Chaandmaari, Sallagarhi, Sidhbaari, Yol,etc.The Gorkhas patronised the ancient Shiva temple of Bhagsunag. The Gorkhas called Dharamshala, Bhagsu and themselves as Bhagsuwalas. The Gorkha cantonment reached its zenith during World War 11, when battalions from here created history during the war. The 2/1st GR from Dharamshala also performed heroic feats during WW1 and the NWFP campaigns. The Gorkha Rifles built the sleepy hamlet of villages into the town Dharamshala. Most names still follow the cantonment terminologies. Depot Bazaar, Pensioners lines, Tirah lines (named after the 19th century Battle of Tirah), Bharatpore Lines (named after the 1826 Battle of Bharatpore, names of famous Gorkha battles tc. IN 1905, the Kangra valley suffred a major earthquake which demolisehd much of the cantonment and also the Bhagsunag temple. The Gorkhas rebuilt the town and also rebuilt the demolished temple of their patron diety Bhagsunag Temple which is today acknowledged as the 1st Gorkha Rifles heritage. The Gorkhas of Dharmshala have not only contributed majorly to India's defence but also freedom fighters of the INA founded by Netaji Subash Chandra Bose. INA CAPT Ram Singh Thakur, a Gorkha of village Khanyara has composed India's most popular and stirring patriotic songs including 'Kadam kadam badeya jaye'. He is acknowledged so by the Netaji Research Bureau, Kolkata. Noted social writer Gorkha Late Master Mitrasen Thapa of village Totarani has also been acknowledged by the HP govt. Recently, a park dedicated to the memory of Late Brigadier Sher Jung Thapa, MVC, 'Hero of Skardu' has been opened alongside the road between Lower and Upper Dharamshala. The Gorkhas of Dharamshala have made historical contributions to India. The Dharamsala came into existence in 1849, it was selected as a site to accommodate the 1st Gorkha Rifles, a native regiment that was being raised in the town. Thus Dharamsala originally formed a subsidiary cantonment for the troops stationed at Kangra Valley was fully occupied by its garrison and there was insufficient space for the civil station, a search for an alternate location was made. The ideal location for the cantonment was found at the slopes of the Dhauladhar, upon which stood an old Hindu sanctuary or 'Dharamsala' the name adopted for the town.
&lt;ref&gt;[http://www.mcllo.com www.mcllo.com An Non-Profit Informative , Travel and Community website of Dharamsala, Mcleodganj and Kangra Valley]&lt;/ref&gt;
[http://www.mcllo.com www.mcllo.com An Non-Profit Informative , Travel and Community website of Dharamsala, Mcleodganj and Kangra Valley]
The Tibetan settlement of Dharamshala began in 1959, when His Holiness the Dalai Lama, who had to flee Tibet alongwith the Tibetans, was alotted Mcleodganj (in Upper Dharmshala), a colonial British summer picnic spot, as his new home of refuge. Dharamsala has been connected with [[Hinduism]] and [[Buddhism]] for a long time, with many [[monastery|monasteries]] having been established there in the past, built by Tibetan immigrants in the 19th century. The local [[Gaddi]] people are [[Hindu]], Gorkhas (Hindu) and for the most part worship many gods and goddesses, principally [[Durga]] and [[Shiva]].

In 1848, the area was annexed by the British, and a year later, a military garrison was established in the town. Dharamsala eventually became the administrative capital of Kangra District in 1852. The second Lord Elgin Viceroy of India died here (at the 1st Gorkha Rifles Officers mess) in 1863 and is buried in the cemetery of [[St. John in the Wilderness]]. It became a popular [[hill station]] for the British working in or near Delhi, offering a cool respite during the hot summer months.

However, the town was virtually destroyed in a massive earthquake in 1905, which killed an estimated 20,000 people. Not only the town was devastated, but the nearby town Kangra was also ruined.  After this, the British moved their summer headquarters to [[Shimla]] (also written Simla) which, though not far away, is off the main fault line and, therefore, less likely to experience a serious earthquake. Dharamsala still experiences frequent minor earthquakes.

When the [[Dalai Lama]] left Tibet, Indian [[Prime Minister of India|Prime Minister]] [[Jawaharlal Nehru]] offered to permit him and his followers to establish a &quot;[[Government of Tibet in Exile|government-in-exile]]&quot; in Dharamsala in 1960. Since then, many Tibetan exiles have settled in the town, numbering several thousand. Most of these exiles live in Upper Dharamsala, or [[McLeod Ganj]], where they established monasteries, temples and schools. The town is sometimes known as &quot;Little [[Lhasa]]&quot;, after the Tibetan capital city, and has become an important tourist destination with many hotels and restaurants, creating a resurgence in tourism and commerce.

In 1970, Tenzin Gyatso opened the [[Library of Tibetan Works and Archives]] which houses over 80,000 manuscripts and important knowledge resources related to Tibetan history, politics and culture. It is considered one of the most important institutions for [[Tibetology]] in the world. &lt;ref name=&quot;LTWA&quot;&gt; {{cite web|url=http://www.tibet.com/ltwa.html|title=Library of Tibetan Works and Archives|year=1997|publisher=[[Government of Tibet in Exile]]|accessdate=September 23|accessyear=2008}}&lt;/ref&gt; 

Since 2002, Dharamsala has hosted a [[Miss Tibet]] [[beauty contest]]. The winter capital Dharamsala has its secretariat at [[Tapovan]] and the government would run for 2 months from there.
 --&gt;
== ഭൂമിശാസ്ത്രം ==

[[പ്രമാണം:Dharamsala-valley.jpg|thumb|right|200px|ധരംശാല താഴ്വാരം.]]
ധരംശാല സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് {{coord|32.2167|N|76.32|E|}} അക്ഷാംശ രേഖാംശത്തിലാണ്. &lt;ref&gt;[http://www.fallingrain.com/world/IN/11/Dharmsala.html Falling Rain Genomics, Inc - Dharamsala]&lt;/ref&gt;, സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 1457&amp;nbsp;[[metre]]s (4780&amp;nbsp;[[foot (unit of length)|feet]]) ഉയരത്തിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ധരംശാലയുടെ മൊത്തം വിസ്തീർണ്ണം  29 km² ആണ്. 
[[ധൌലധാർ]] മലനിരകളുടെ ഭാഗമായി [[കാംഗ്ഡ]] താഴ്വരയിലാണ് ധരംശാല സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 1852 ൽ കാംഗ്ഡ ജില്ലയുടെ തലസ്ഥാനമായിരുന്നു ധരംശാല. 

ധർമശാല പട്ടണം രണ്ട് ഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. അപ്പർ ധർമശാല യും  ലോവർ ധർമശാല യും. അപ്പർ ധർമശാല (ഉയരം 1,700 m or 5,580 ft) ഇപ്പോഴും ഒരു [[ബ്രിട്ടീഷ് കോളനി|ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയെ]] പോലെയാണ്. ലോവർ ധർമശാല  (ഉയരം : 460 m 1,510 ft) ഒരു വ്യവസായികകേന്ദ്രമാണ്. ഇത് രണ്ടും തമ്മിൽ ഏകദേശം 9 കി.മി ദൂരമുണ്ട്. 
അപ്പർ ധർമശാല  മക് ലോഡ് ഗഞ്ച് (McLeod Ganj) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇപ്പോഴത്തെ ദലൈ ലാമയുടെ താമസസ്ഥലം ഇവിടെയാണ്. 
&lt;!-- 

McLeod Ganj, or Upper Dharamsala, is the residence of [[Tenzin Gyatso, 14th Dalai Lama|Tenzin Gyatso]], the current [[Dalai Lama]]. A substantial community of [[Tibet]]an exiles resides in the town. There is a small Anglican church, [[St. John in the Wilderness]], featuring stained-glass windows, just a few hundred metres from McLeod Ganj. [[James Bruce, 8th Earl of Elgin|Lord Elgin]] (James Bruce, 8th Earl of Elgin), one of the British viceroys, is buried here, as is [[Francis Younghusband]].

 --&gt;

== സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ ==

[[2001]] ലെ [[സെൻസ്സസ്സ്]] പ്രകാരം ഇവിടുത്തെ ജനസംഖ്യ &lt;ref&gt;{{GR|India}}&lt;/ref&gt; 19,034 ആണ്. ഇതിൽ 55% പുരുഷന്മാരും 45% സ്ത്രീകളുമാണ് .  ശരാശരി സാക്ഷരത ശതമാനം 77% ആണ്. ഇത് ദേശിയ സാക്ഷരതാ ശതമാനത്തിനേക്കാൾ  കൂടുതലാണ്. 


== പ്രധാന വസതികൾ ==

* [[ടെൻസിൻ ഗ്യാറ്റ്സോ‎]] - (Tenzin Gyatso) - 14 ആം [[ദലൈ ലാമ|ദലൈ ലാമയുടെ]] വസതി
* [[നമ്രത സിംഗ് ഗുജ്രാൾ]] - [[ഹോളിവുഡ്]] നടി
* [[നികിത ഹസാരിക]] - പ്രമുഖ നടി.
&lt;!-- * [[Passang Lhamo]] - nun and activist, and former inmate of [[Drapchi Prison]]
*[[James Bruce, 8th Earl of Elgin]], died here.
*Didi Contractor-Painter and Altenative Energy/housing constructor(subject of Kiran Narayan's book 'My family and other Saints')
*Boom Boom La Bern-Australian Cabaretist,Writer,Restauranteur,Artiste and Academic
*Maharaja Aditya Katoch of Kangra and Maharani Chandresh Kumari-formerly Princess of Jodhpur
 --&gt;

== കാലാവസ്ഥ ==
ഇവിടുത്തെ കാലാവസ്ഥ വർഷം മുഴുവനും  വളരെ തണുത്തതാണ്. [[ഡിസംബർ]] [[ജനുവരി]] മാസങ്ങളിൽ ഇവിടെ കനത്ത മഞ്ഞു വീഴ്ച ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. മഞ്ഞുകാലം മുഴുവൻ ഇവിടെ കനത്ത മഞ്ഞു കെട്ടി കിടക്കുന്നു. വേനൽക്കാല താപനില 22&amp;nbsp;°C മുതൽ 38&amp;nbsp;°C  വരെ വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. 

== എത്തിച്ചേരാൻ ==
[[പത്താൻ കോട്ട്]] നിന്ന് 120 കി.മി. യാത്രചെയ്താൽ ഇവിടെ എത്തിച്ചേരാവുന്നതണ്. അടുത്തുള്ള റെയിവേ സ്റ്റേഷനൻ കാൻഗ്രയിൽ  ആണ്. അടുത്തുള്ള വിമാനതാവളം 15കി.മി. അകലെ കാൻഗ്രക്ക് അടുത്തുള്ള ഗാഗൽ  ആണ്. ഇവിടെ നിന്ന് ദിവസവും ദൽഹിയിലേക്ക് വിമാനസർവീസ് ഉണ്ട്.

* ഏറ്റവും അടുത്ത  വിമാനത്താവളം - [[ഗഗ്ഗൽ എയർപോർട്ട്]]  - ധരംശാലയിൽ നിന്ന് ഒരു മണിക്കൂർ യാത്ര. 
* [[ചണ്ഡിഗഡ്]], [[ഡെൽഹി]], [[സിംല]] എന്നിവടങ്ങളിൽ നിന്ന് വാതാനുകൂലിത ബസ്സുകൾ എല്ലാ ദിവസവും ലഭ്യമാണ്. 
* ഏറ്റവും അടുത്ത റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷൻ  പത്താൻ‌കോട്ടിനടുത്തുള്ളചക്കി ബാങ്ക് ആണ്. ധർമ്മശാലയിൽ നിന്ന് മൂന്ന് മണിക്കൂർ യാത്രയുണ്ട് ഇവിടേക്ക്.

== പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ ==

* സെ. ജോൺസ് ചർച്ച് 
* ത്രിയുണ്ട് (Triund) (2975 m)
*  കുണാൽ പത്രി Kunal Pathri
* ബ്രജേശ്വരി അമ്പലം brajeshwari temple
* ദരി dari
* Cafe Boom Boom the Fifth, popular restaurant with tourists
* ഖനിയര khaniyara
* അഖംജർ മഹാദേവ് aghanjar mahadev
* ഇന്ദ്രു നാഗ് അമ്പലം indru nag temple
* ഗോൾ‌ഫ് കോഴ്സ് golf course (yol cant)
* കരേരി തടാകം kareri lake
* ലാം ദാൽ തടാകം lam dal lake
* ചിന്മയ തപോവൻ Chinmaya Tapovan
* ദാൽ തടാകം [http://en.wikipedia.org/wiki/Dal_Lake_(Himachal_Pradesh) Dal lake]
* ധരം കോട്ട് Dharamkot (2100 m)
* ഭഗ്‌സുനത്ത് Bhagsunath
* തത്‌വാനി - മച്ചിരിയൽ Tatwani and Machhrial
* ചാമുണ്ട മന്ദിർ Chamunda Mandir
* ത്രിലോൿപുർ Trilokpur
* മസ്‌രൂർ Masrur (rock temple)
* നൂർ‌പൂർ Nurpur&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.himachaltourism.gov.in/ |title=Himachal Pradesh Tourism Dep. Co. |access-date=2008-11-11 |archive-date=2010-03-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100324124730/http://himachaltourism.gov.in/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
* നോബുലിങ്ക ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് Norbulingka Institute
* സിദ്ദ്‌ബ്ബരി [http://en.wikipedia.org/wiki/Sidhbari Sidhbari] 
* ആദി ശക്തി അമ്പലം Adi Shakti Temple , Naddi
* [[കാംഗ്ഡ കോട്ട]] - Historical fort of kangra in Purana Kangra.
* ഹരിപ്പു ഗ്രാമ Haripu Village

== ചിത്രശാല ==
&lt;gallery caption=&quot;ധരംശാലയിൽ നിന്നുള്ള ചിത്രങ്ങൾ&quot; widths=&quot;140px&quot; heights=&quot;100px&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
Image:McLeod Ganj main street.jpg|McLeod Ganj main street
Image:Stupa &amp; prayer wheels. Main street, McLeod Ganj.jpg|Stupa &amp; prayer wheels. Main street, McLeod Ganj, 2004
Image:Looking down over Dharamsala and Beas River.jpg|View from Dharamkot: McLeod Ganj, Lower Dharamsala &amp; Beas River. Sketch by Alfred Hallett, c. 1980
Image:Dharamsala-valley.jpg | View outside the valley at Dharamsala
&lt;/gallery&gt;

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
* Verma, V. 1996. ''Gaddis of Dhauladhar: A Transhumant Tribe of the Himalayas''. Indus Publishing Co., New Delhi.
* Handa, O. C. 1987. ''Buddhist Monasteries in Himachal Pradesh''. Indus Publishing Co., New Delhi. ISBN 81-85182-03-5.

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{commons|Dharamsala}}
{{wikivoyage|Dharamsala}}

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ മലമ്പ്രദേശങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹിമാചൽ പ്രദേശിലെ വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>be5rawa3dk1tl43dkqyi9i1uef5exfw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>നഗ്മ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>62518</id>
    <revision>
      <id>4540267</id>
      <parentid>3797841</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:46:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540267</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9355" sha1="poa7zo7b45s04ks6bl88v0st88lw0l2" xml:space="preserve">{{prettyurl|Nagma}}{{Infobox person
| name = Nagma
| image = File:Heroine Nagma.jpg
| caption = 
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1974|12|25}}
| birth_place = [[Mumbai]], [[Maharashtra]], India
| death_date = 
| occupation = Actor, politician
| party = [[Indian National Congress]]
| relatives = [[Roshini (actress)|Roshini]] (half-sister)&lt;br/&gt;[[Jyothika]] (half-sister)&lt;br/&gt;Tharun Parsi (half-sister)
| partner = 
| spouse = 
| birthname = Nandita Arvind Morarjii
| othername = Nagma Sadanah
| yearsactive = 1990—2008 (as actress)&lt;br/&gt;2004-present(as a politician)
}}[[ദക്ഷിണേന്ത്യ|തെന്നിന്ത്യൻ]] ചലച്ചിത്രങ്ങളിൽ പ്രധാനമായും അഭിനയിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്രനടിയാണ് '''നഗ്മ''' ({{lang-hi|नघमा}}; {{lang-ta|நக்மா}}) (ജനനം: 25 ഡിസംബർ, 1974) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''നന്ദിത മൊറാർജി'''. നമ്രത സാധന എന്നും പേരുണ്ട്. 1990 കളിൽ തമിഴിലെ ഒരു മുൻ നിര നായിക നടിയായിരുന്നു നഗ്മ.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.hinduonnet.com/mp/2002/07/18/stories/2002071800140401.htm |title=&quot;Nagma plays mother&quot; in The Hindu (18 July 2002), at |access-date=2009-02-06 |archive-date=2011-06-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110606123254/http://www.hinduonnet.com/mp/2002/07/18/stories/2002071800140401.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== ആദ്യ ജീവിതം ==
നഗ്മയുടെ പിതാവ് ഒരു ഹിന്ദുവും മാതാവ് ഒരു മുസ്ലിമുമാണ്.&lt;ref&gt;As she herself has pointed out; see, e.g., &quot;Revealed: Nagma's real Dad&quot; in Mumbai Mirror (22 April 2006), online at http://www.icravebollywood.com/news/22april06/nagma.php {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061025024050/http://www.icravebollywood.com/news/22april06/nagma.php |date=2006-10-25 }} [http://www.icravebollywood.com/news/22april06/nagma.php] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061025024050/http://www.icravebollywood.com/news/22april06/nagma.php |date=2006-10-25 }} and http://movies.indiatimes.com/articleshow/msid-1498649,curpg-5.cms {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081221181853/http://movies.indiatimes.com/articleshow/msid-1498649,curpg-5.cms |date=2008-12-21 }} [http://movies.indiatimes.com/articleshow/msid-1498649,curpg-5.cms] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081221181853/http://movies.indiatimes.com/articleshow/msid-1498649,curpg-5.cms |date=2008-12-21 }}.&lt;/ref&gt; പിതാവ് ശ്രീ അരവിന്ദ് പ്രതാപ് സിങ് മൊറാർജി ഒരു വസ്ത്രവ്യാപാരിയായിരുന്നു. മാതാവ് സീമ സാധന 1972 ലാണ് മൊറാർജിയെ വിവാഹം ചെയ്തത്.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.telegraphindia.com/1060422/ation/storasp/ny_6130839.asp |title=&quot;Nagma’s family secret&quot; in The Telegraph (22 April 2006) at |access-date=2009-02-06 |archive-date=2007-05-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070529052242/http://www.telegraphindia.com/1060422/ation/storasp/ny_6130839.asp |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;  നഗ്മയുടെ ജനനനാമം നന്ദിത എന്നാണ്.&lt;ref&gt;See &quot;Revealed: Nagma's real Dad&quot; in Mumbai Mirror (22 April 2006), online at http://www.icravebollywood.com/news/22april06/nagma.php {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061025024050/http://www.icravebollywood.com/news/22april06/nagma.php |date=2006-10-25 }} [http://www.icravebollywood.com/news/22april06/nagma.php] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061025024050/http://www.icravebollywood.com/news/22april06/nagma.php |date=2006-10-25 }} and http://movies.indiatimes.com/articleshow/msid-1498649,curpg-5.cms {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081221181853/http://movies.indiatimes.com/articleshow/msid-1498649,curpg-5.cms |date=2008-12-21 }} [http://movies.indiatimes.com/articleshow/msid-1498649,curpg-5.cms] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081221181853/http://movies.indiatimes.com/articleshow/msid-1498649,curpg-5.cms |date=2008-12-21 }}&lt;/ref&gt; നഗ്മയുടെ സഹോദരി [[ജ്യോതിക]] തമിഴിലെ ഒരു പ്രധാന നടിയാണ്. ജൂൺ 2008 ൽ നഗ്മ തന്റെ ക്രിസ്ത്യൻ മതത്തോടുള്ള ആരാ‍ധന വ്യക്തമാക്കി.

== അഭിനയ ജീവിതം ==
തന്റെ അഭിനയ ജീവിതം തുടങ്ങിയത് [[ബോളിവുഡ്|ബോളിവുഡിലാണ്]]. ചില ചിത്രങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച ശേഷം തമിഴിലേക്ക് തിരിഞ്ഞതോടെ നല്ല വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;[http://www.imdb.com/name/nm0619324/ &quot;Nagma&quot; listing on the Internet Movie Database (IMDb), www.imdb.com at]&lt;/ref&gt;  തന്റെ 15 വയസ്സിൽ ''ബാഗി'' എന്ന ഹിന്ദി ചിത്രത്തിൽ 1990 ൽ അഭിനയിച്ചു കൊണ്ടാണ് നഗ്മ ചലച്ചിത്ര രംഗത്തേക്ക് വരുന്നത്. ഇതിൽ നായകൻ [[സൽമാൻ ഖാൻ]] ആയിരുന്നു.&lt;ref&gt;''Baaghi'' is reported to have been Bollywood's seventh highest grossing film in 1990; see, e.g., https://web.archive.org/web/20060408044048/http://www.boxofficeindia.com/1990.htm[]&lt;/ref&gt; പക്ഷേ, ആദ്യ ചില വിജയങ്ങൾക്ക് ശേഷം നഗ്മക്ക് ഹിന്ദി ചലച്ചിത്രവേദിയിൽ അവസരങ്ങൾ ലഭിക്കാത്തതിനാൽ നഗ്മ തന്റെ അഭിനയരംഗം തമിഴിലേക്ക് തിരിക്കുകയായിരുന്നു.&lt;ref&gt;ZeeNews.com &quot;Racism, controversies forced Nagma to quit Bollywood&quot; (15 March 2007) [http://www.zeenews.com/znnew/articles.asp?aid=360273&amp;archisec=ENT&amp;archisubsec=1]&lt;/ref&gt;  1997 വരെ തമിഴിലെ ഒരു മുൻ നിര നായിക നടിയായിരുന്നു.&lt;ref&gt;See, e.g., &quot;Nagma practices the art of living!&quot; ApunKaChoice.com (19 April 2003) at [http://www.apunkachoice.com/scoop/bollywood/20030419-0.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090607032954/http://www.apunkachoice.com/scoop/bollywood/20030419-0.html |date=2009-06-07 }}&lt;/ref&gt;

തമിഴ് കൂടാതെ 1990 കളിൽ തെലുങ്കിലും ധാരാളം ചിത്രങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. തമിഴിൽ [[രജനികാന്ത്]] നായകനായി അഭിനയിച്ച ''ബാഷ'', [[പ്രഭുദേവ]] നായകനായി അഭിനയിച്ച ''കാതലൻ'' എന്നിവ വൻ വിജയങ്ങളായിരുന്നു. .&lt;ref&gt;&quot;Kadhalan&quot; listing on the Internet Movie Database (IMDb), www.imdb.com at [http://www.imdb.com/title/tt0097416/]&lt;/ref&gt;  നഗ്മ അഭിനയിച്ച പല പ്രധാന വേഷങ്ങളും ഗ്ലാമർ വേഷങ്ങളായിരുന്നു. 1998-ൽ [[ശ്രീകൃഷ്ണപുരത്തെ നക്ഷത്രത്തിളക്കം]] എന്ന മലയാളചിത്രത്തിലും നഗ്മ പ്രധാനവേഷത്തിൽ അഭിനയിച്ചു.
ഇപ്പോൾ നഗ്മ ധാരാളം ബോജ് പുരി ചിത്രങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;Sakshi Juneja, &quot;Pati, Patni Aur Woh&quot; (24 July 2006), DesiCritics.org at http://desicritics.org/2006/07/24/111324.php {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090629042313/http://desicritics.org/2006/07/24/111324.php |date=2009-06-29 }} [http://desicritics.org/2006/07/24/111324.php] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090629042313/http://desicritics.org/2006/07/24/111324.php |date=2009-06-29 }}&lt;/ref&gt;

== അവലംബം ==

{{Reflist|2}}

http://gospeljunction.net/uk/2008/07/16/testimony-of-film-actress-nagma/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090805201829/http://gospeljunction.net/uk/2008/07/16/testimony-of-film-actress-nagma/ |date=2009-08-05 }}
&lt;br /&gt;
http://www.christianmessenger.in/news/nagma_christian_140508/194.php {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100217094930/http://www.christianmessenger.in/news/nagma_christian_140508/194.php |date=2010-02-17 }}

{{FilmfareTamilBestActress}}

[[വർഗ്ഗം:1974-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഡിസംബർ 25-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:തമിഴ്‌ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഡെൽഹിയിൽ നിന്നുമുള്ള രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തകർ]]</text>
      <sha1>poa7zo7b45s04ks6bl88v0st88lw0l2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഭീംതാൾ തടാകം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>68860</id>
    <revision>
      <id>4540235</id>
      <parentid>3806763</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:18:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540235</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7565" sha1="8qvfr1bs1iyao5uvym2vs0uip718ajr" xml:space="preserve">{{prettyurl|Bhimtal Lake}}
{{Infobox lake
 | name = Bhimtal
 | image =File:Lake Bhimtal.jpg
 | caption = A lake dweller with his boat 
 | alt = A lake dweller with his boat 
 | image_bathymetry = 
 | caption_bathymetry = 
 | location = [[Bhimtal|Bhimtal Town]], [[Kumaon division| Kumaon]], [[India]]
 | coords = {{coord|29|20|35|N|79|33|33|E|type:waterbody_region:IN|display=inline,title}}
 | type = Gravity Masonry
 | inflow = 
 | outflow = 
 | pushpin_map = Uttarakhand
 | pushpin_map_alt = Location of Bhimtal Lake within Uttarakhand
 | catchment = {{Convert|17.12|km2}}
 | basin_countries = India
 | length = 
 | width = 
 | area = {{Convert|47.8|ha}}
 | depth = 
 | max-depth = 
 | volume = {{convert|4.63|e6m3|abbr=on}}
 | residence_time = 
 | shore = 
 | elevation = 
 | islands = 1
 | cities = [[Bhimtal]]
}}
[[Uttarakhand|ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] സംസ്ഥാനത്തെ കുമയൂണിലെ [[Bhimtal|ഭീംതാൾ]] എന്ന സ്ഥലത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു തടാകമാണ് '''ഭീംതാൾ തടാകം'''.&lt;ref name=facts&gt;{{Cite web|url=http://india-wris.nrsc.gov.in/wrpinfo/index.php?title=Bhimtal_Dam_D00799|title=Bhimtal Dam D00799|publisher=Water Resources Information System of India|access-date=24 July 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150724213829/http://india-wris.nrsc.gov.in/wrpinfo/index.php?title=Bhimtal_Dam_D00799|archive-date=24 July 2015|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ഇതിന്റെ നടുക്കായി ഒരു ദ്വീപും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഒരു ടൂറിസ്റ്റ് ആകർഷണമായി വികസിപ്പിച്ച ഒരു അക്വേറിയവും ഇവിടെയുണ്ട്.&lt;ref name=Lake&gt;{{Cite web|url=http://www.moef.nic.in/sites/default/files/nlcp/Lakes/Bhimtal%20Lake.pdf|title=Bhimtal Lake|publisher=national Informatics Center|access-date=24 July 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150724213848/http://www.moef.nic.in/sites/default/files/nlcp/Lakes/Bhimtal%20Lake.pdf|archive-date=24 July 2015|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=Site&gt;{{Cite web|url=http://www.nagarpalikanainital.org/index.php?mod=content&amp;page=110|title=Near by Places|publisher=Official web site of Nagar Palika Nainital|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150724212512/http://www.nagarpalikanainital.org/index.php?mod=content&amp;page=110|archive-date=2015-07-24}}&lt;/ref&gt; നൈനിറ്റാൾ ജില്ലയിലെ ഏറ്റവും വലിയ തടാകമാണിത്. ഇത് &quot;ഇന്ത്യയിലെ തടാക ജില്ല&quot; എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. {{Sfn|Bruyn|Venkatraman| Bain |2006|p=2}}ഈ തടാകം ഹിമാലയൻ ഭാഗത്ത് കാണുന്ന പക്ഷികൾക്ക് ഒരു വേനൽക്കാല സങ്കേതമാണ്. ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം അനുസരിച്ച് ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ തടാകമാണിത്.  

== ഭൂമിശാസ്ത്രം ==
ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ നൈനിറ്റാൾ ജില്ലയിലെ ഭീംതാൽ പട്ടണത്തിൽ സമുദ്രനിരപ്പിൽനിന്ന് 1,375 മീറ്റർ (4,511 അടി) ഉയരത്തിലാണ് തടാകവും അണക്കെട്ടും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.&lt;ref name=&quot;Site2&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.nagarpalikanainital.org/index.php?mod=content&amp;page=110|title=Near by Places|publisher=Official web site of Nagar Palika Nainital|archive-url=https://web.archive.org/web/20150724212512/http://www.nagarpalikanainital.org/index.php?mod=content&amp;page=110|archive-date=2015-07-24|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; തടാകത്തിന്റെ വൃഷ്ടിപ്രദേശം 17.12 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (6.61 ചതുരശ്ര മൈൽ) ആണ്.&lt;ref name=&quot;facts2&quot;&gt;{{Cite web|url=http://india-wris.nrsc.gov.in/wrpinfo/index.php?title=Bhimtal_Dam_D00799|title=Bhimtal Dam D00799|access-date=24 July 2015|publisher=Water Resources Information System of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20150724213829/http://india-wris.nrsc.gov.in/wrpinfo/index.php?title=Bhimtal_Dam_D00799|archive-date=24 July 2015|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{reflist|colwidth=30em}}

==ഗ്രന്ഥസൂചിക==
*{{cite book|last1= Bhatt|first1=Shanker D. |last2=Pande|first2=  Ravindra K. |title=Ecology of the Mountain Waters|url=https://books.google.com/books?id=85nG6fprPK8C&amp;pg=PA314|date=1 January 1991|publisher=APH Publishing|isbn=978-81-7024-366-3}}
*{{cite book|last1= Bruyn |first1=Pippa de |last2= Venkatraman |first2=Niloufer |last3= Bain |first3=Keith |title=Frommer's India|url=https://archive.org/details/frommersindia0000debr|url-access= registration |page= [https://archive.org/details/frommersindia0000debr/page/2 2] |date=10 May 2006|publisher=John Wiley &amp; Sons|isbn=978-0-471-79434-9}}
*{{cite book|last1= Dehadrai |first1=P. V. |last2= Das |first2=P. |last3= Verma |first3=Sewa Ram |title=Threatened Fishes of India: Proceedings of the National Seminar on Endangered Fishes of India Held at National Bureau of Fish Genetic Resources, Allahabad on 25 and 26 April 1992|url=https://books.google.com/books?id=hgFFAAAAYAAJ|date=1 January 1994|publisher=Nature Conservators|isbn=978-81-900467-0-1}}
*{{cite book|last= Nag |first=Prithvish |title=Tourism and Trekking in Nainital Region|url=https://books.google.com/books?id=H4MC8SSM6xEC&amp;pg=PA77|date=1 January 1999|publisher=Concept Publishing Company|isbn=978-81-7022-769-4}}
*{{cite book|last= Negi |first=Sharad Singh |title=Himalayan Rivers, Lakes, and Glaciers|url=https://books.google.com/books?id=5YtUShKY8zcC&amp;pg=PA145|year=1991|publisher=Indus Publishing|isbn=978-81-85182-61-2}}
*{{cite book|last= Sehgal |first=Krishan Lal |title=Recent researches in coldwater fisheries: National Workshop on Research and Development Need Coldwater Fisheries, 30–31 January 1989|url=https://books.google.com/books?id=M4omAQAAMAAJ|year=1992|publisher=Today &amp; Tomorrow's Printers &amp; Publishers|isbn=9781555282653 }}
*{{cite book|last= Shah |first=Giriraja |title=Nainital: The Land of Trumpet and Song ; Based on J.M. Clay's Book on Nainital|url=https://books.google.com/books?id=v90tTwoJq58C&amp;pg=PA38|date=1 January 1999|publisher=Abhinav Publications|isbn=978-81-7017-324-3}}
*{{cite book|last= Tyagi |first=Nutan |title=Hill Resorts of U.P. Himalaya,: A Geographical Study|url=https://archive.org/details/hillresortsofuph0000tyag|url-access= registration |page= [https://archive.org/details/hillresortsofuph0000tyag/page/78 78] |year=1991|publisher=Indus Publishing|isbn=978-81-85182-62-9}}

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{commonscat}}
* [http://nainital.nic.in/bhimtal.htm ഭീംതാൾ] ഔദ്യോഗിക സൈറ്റ്
*[http://www.bheemtal.com ഭീംതാളിന്റെ വെബ് സൈറ്റ്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090428031634/http://www.bheemtal.com/ |date=2009-04-28 }}
{{Hydrography of Uttarakhand}}
[[വർഗ്ഗം:തടാകങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ തടാകങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>8qvfr1bs1iyao5uvym2vs0uip718ajr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഡയാലിസിസ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>72575</id>
    <revision>
      <id>4540080</id>
      <parentid>3633162</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T21:28:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540080</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6508" sha1="mln80foegwuq57rct3cs55lpjodukxr" xml:space="preserve">{{prettyurl|Dialysis}}
{{Interventions infobox
|  Name       = {{PAGENAME}}
|  Image      = Patient receiving dialysis 02.jpg
|  Caption    = Patient receiving dialysis
|  ICD10      =
|  ICD9       = {{ICD9proc|39.95}}
|  MeshID     = D006435
|  OPS301     =
|  OtherCodes =
}}
[[പ്രമാണം:Hemodialysismachine.jpg|thumb|right|ഹീമോ ഡയാലിസിസ് യന്ത്രം]]
[[വൃക്ക|വൃക്കകൾക്ക്]] തകരാർ സംഭവിക്കുമ്പോൾ യന്ത്രത്തിന്റെ സഹായത്താൽ രക്തത്തിൽ നിന്ന് മാലിന്യങ്ങളും ശരീര ദ്രവങ്ങളും ജലവും നീക്കം ചെയ്യുന്ന പ്രക്രിയയാണ് '''ഡയാലിസിസ്'''. ആരോഗ്യമുള്ള വൃക്ക ശരീരത്തിൽ നിർവ്വഹിക്കുന്ന ചില ധർമ്മങ്ങൾ ഉപകരണസഹായത്തോടെ ചെയ്യുകയാണ് ഡയാലിസിസിൽ. ഇങ്ങനെ, ശരീരത്തിലെ ഉപാപചയ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഫലമായുണ്ടാകുന്ന മാലിന്യങ്ങൾ, ലവണങ്ങൾ, അധികമുള്ള ജലം എന്നിവ നീക്കം ചെയ്ത് അവ ശരീരത്തിൽ അടിഞ്ഞുകൂടുന്നത് ഒഴിവാക്കാനാവും. പൊട്ടാസ്യം, സോഡിയം ബൈകാർബണേറ്റ് തുടങ്ങിയവ പോലുള്ള രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ശരീരത്തിൽ സുരക്ഷിതമായി നിലനിർത്തുക, രക്തസമ്മർദം നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുക തുടങ്ങിയവയും ഡയാലിസിസിന്റെ ഗുണങ്ങളാണ്. ചികിത്സയിൽ കൃത്രിമ വൃക്കയുടെ സ്ഥാനമാണ് ഡയാലിസിസിനുള്ളത്. ഹോർമോൺ ഉത്പാദനം പോലെ വൃക്ക നിർവ്വഹിക്കുന്ന മറ്റു സുപ്രധാന ധർമ്മങ്ങൾ നിർവ്വഹിക്കാൻ ഡയാലിസിസിനാവില്ല. ഒരു അർദ്ധതാര്യ തനുസ്തരത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ രക്തത്തിലെ മാലിന്യങ്ങൾ മറ്റൊരു മാദ്ധ്യമത്തിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിച്ചാണ് ഇത് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. പ്രവർത്തനരീതിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി  രണ്ട് തരം ഡയാലിസിസ് നിലവിലുണ്ട് [[ഹീമോ ഡയാലിസിസ്|ഹീമോ ഡയാലിസിസും]], [[പെരിറ്റോണിയൽ ഡയാലിസിസ്|പെരിറ്റോണിയൽ ഡയാലിസിസും]].
[[പ്രമാണം:Hemodialysis-en.svg|thumb|ഹീമോ ഡയാലിസിസ് രേഖാചിത്രം]]
[[പ്രമാണം:Bed side Dialysis.jpg|thumb]]

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://books.google.com/books?id=ZyEDAAAAMBAJ&amp;pg=PA103#v=onepage&amp;f=true Machine Cleans Blood While You Wait]—1950 article on early use of Dialysis machine at Bellevue Hospital New York City—i.e. example of how complex and large early dialysis machines were
*[http://www.Renalsite.com/ Dialysis search engine ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151116223507/http://renalsite.com/ |date=2015-11-16 }}—Dialysis Clinic locations around the World
*[http://www.globaldialysis.com Global Dialysis]—Resource and community for dialysis patients and professionals
*[http://www.homedialysis.org/learn/museum/ Virtual Dialysis Museum] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100517005928/http://www.homedialysis.org/learn/museum/ |date=2010-05-17 }}—History and pictures of dialysis machines through time
*[http://ihatedialysis.com/forum/index.php Virtual CKD patient/care giver community] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120228050701/http://ihatedialysis.com/forum/index.php |date=2012-02-28 }}—by far the largest CKD discussion forum on the web.
*[http://hdcn.com/inslidef.htm  HDCN Online journal]—Free medical lectures pertaining to various aspects of dialysis and nephrology; intended for physicians and nurses, not for patients.
*[http://ukidney.com Information on Nephrology &amp; Kidney Disease for Professionals and Patients]
*[http://www.nephrologynow.com Nephrology Now Meta-Journal and Online Journal Club]—Nephrology literature update service, as well as a place to discuss important articles with colleagues around the world.
*[http://www.noorfoundation.org The Noor Foundation UK]—A UK based charity that sets up and runs free kidney dialysis centres in 3rd world countries
*[http://www.kidneyfund.org American Kidney Fund]—A United States nonprofit organization that provides treatment-related financial assistance to dialysis patients
*[http://www.kidney.org National Kidney Foundation]—A major voluntary nonprofit health organization, is dedicated to preventing kidney and urinary tract diseases, improving the health and well-being of individuals and families affected by kidney disease and increasing the availability of all organs for transplantation
*[http://www.aakp.org American Association of Kidney Patients]—A national non-profit organization founded by kidney patients for kidney patients
*[http://hdcn.com/inslidef.htm  HDCN Online journal]—Free medical lectures pertaining to various aspects of dialysis and nephrology; intended for physicians and nurses, not for patients
*[http://www.kidney.ca  The Kidney Foundation of Canada]
*[http://www.yourdialysis.net/ Dialysis Clinics] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120306201934/http://www.yourdialysis.net/ |date=2012-03-06 }}—List of dialysis centers in United States.

{{Urologic procedures}}
{{Med-stub}}

[[വർഗ്ഗം:ചികിത്സാരീതികൾ]]</text>
      <sha1>mln80foegwuq57rct3cs55lpjodukxr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>75701</id>
    <revision>
      <id>4540030</id>
      <parentid>4536160</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T12:43:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Altocar 2020</username>
        <id>144384</id>
      </contributor>
      <origin>4540030</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8563" sha1="no5yu7lje7w5hzyw7ceytvdnfylgdju" xml:space="preserve">{{infobox politician 
| name = ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത്
| image = Aryadan shoukath.jpg
| birth_date = {{birth date and age|1965|03|04|df=yes}}
| birth_place = നിലമ്പൂർ, മലപ്പുറം ജില്ല
| death_date =
| death_place =
| office = കേരള നിയമസഭയിലെ അംഗം
| term = 23 ജൂൺ 2025
| predecessor =പി.വി.അൻവർ
| successor =
| constituency = നിലമ്പൂർ
| office2 = മലപ്പുറം, ഡി.സി.സി പ്രസിഡന്റ്
| term2 = 2021
| predecessor2 =വി.വി.പ്രകാശ്
| successor2 =വി.എസ്.ജോയ്
| party = ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്
| parents = [[ആര്യാടൻ മുഹമ്മദ്]] &amp;
മറിയുമ്മ 
| spouse = മുംതാസ് ബീഗം
| children = ഒഷിൻ, ഒലിൻ, ഒവിൻ
| year = 2025
| date = ജൂൺ 23
| source = https://www.manoramaonline.com/news/kerala/2025/05/27/aryadan-showkath-nilambur-politician.html മലയാള മനോരമ
}}
2025 ജൂൺ 23 മുതൽ 
നിലമ്പൂർ മണ്ഡലത്തിൽ നിന്നുള്ള
നിയമസഭാംഗമായി&lt;ref&gt;[https://keralakaumudi.com/news/mobile/news.php?id=1559949&amp;u=aryadan-shoukath-took-oath-as-the-new-mla-of-nilambur.-1559949 ദൈവനാമത്തിൽ സത്യപ്രതിജ്ഞ ചൊല്ലി ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത്]&lt;/ref&gt; തുടരുന്ന&lt;ref&gt;[https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2025/06/23/nilambur-by-election-results-live-updates.html? നിലമ്പൂർ തിരിച്ച്പിടിച്ച് ഷൗക്കത്ത് ഭൂരിപക്ഷം 11077]&lt;/ref&gt;മലപ്പുറത്ത് നിന്നുള്ള ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി നേതാവാണ്
'''ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത്(1965 മാർച്ച് 4)
''' 
2025 ജൂൺ 19ന് നടന്ന നിലമ്പൂർ നിയമസഭ ഉപ-തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ
സിപിഎമ്മിലെ എം.സ്വരാജിനെ പരാജയപ്പെടുത്തി
നിയമസഭാംഗമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.
&lt;ref&gt;[https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2025/05/26/aryadan-shoukath-political-life-and-legacy-profile-udf-candidate-nilambur-bypoll.html ആര്യാടൻ മുഹമ്മദിൻ്റെ ബാപ്പൂട്ടി]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.madhyamam.com/kerala/aryadan-shoukath-malappuram-dcc-president-778826 ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത് മലപ്പുറം ഡിസിസി പ്രസിഡന്റ്]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.madhyamam.com/kerala/aryadan-shoukath-react-to-nilambur-by-elections-udf-candidate-1401033 താനെന്നും കോൺഗ്രസുകാരൻ ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത്]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://m3db.com/aryadan-shoukath ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത് m3db.കോം]&lt;/ref&gt;

==ജീവിതരേഖ==
[[മലപ്പുറം ജില്ല|മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ]] [[നിലമ്പൂർ]] സ്വദേശിയായ ഷൗക്കത്ത് [[കോൺഗ്രസ്സ് (ഐ)|കോൺഗ്രസ്]] നേതാവ് [[ആര്യാടൻ മുഹമ്മദ്|ആര്യാടൻ മുഹമ്മദിന്റെ]] മകനാണ്‌. 
പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം
മമ്പാട് എംജിഎം എൻഎസ്എസ് 
കോളേജിൽ നിന്ന്
നിന്ന് ബിഎസ്സി ബിരുദം നേടി. 

''ദൈവനാമത്തിൽ, പാഠം ഒന്ന് ഒരു വിലാപം'', ''വിലാപങ്ങൾക്കപ്പുറം'' തുടങ്ങിയ ചിത്രങ്ങൾക്ക് തിരക്കഥ എഴുതുകയും നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;[https://www.mathrubhumi.com/news/kerala/aicc-announces-aryadan-shoukath-as-udf-candidate-in-nilambur-by-election-1.10614857 നിലമ്പൂരിൽ ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത് യുഡിഎഫ് സ്ഥാനാർത്ഥി]&lt;/ref&gt;

2016-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ
നിലമ്പൂരിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി മത്സരിച്ചെങ്കിലും ഇടത് സ്വതന്ത്രനായ പി.വി.അൻവറോട് പരാജയപ്പെട്ടു.

== രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം ==
നിലമ്പൂരിലെ ഇടത് എം.എൽ.എയായിരുന്ന 
പി.വി.അൻവർ മാർക്സിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുമായി 
അഭിപ്രായ വ്യത്യാസമുണ്ടായതിനെ തുടർന്ന്
നിയമസഭാംഗത്വം 2025 ജനുവരി 13ന്
രാജിവച്ചതിനെ തുടർന്ന് 
ജൂൺ 19ന് നടന്ന ഉപ-തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മാർക്സിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ
സ്ഥാനാർത്ഥിയായ എം.സ്വരാജിനെ 11,077
വോട്ടുകൾക്ക് പരാജയപ്പെടുത്തി 
ആദ്യമായി നിയമസഭാംഗമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 

''' പ്രധാന പദവികളിൽ '''

* കെഎസ്യു നിലമ്പൂർ താലൂക്ക് സെക്രട്ടറി
* യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് മലപ്പുറം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി
* 2021-ൽ മലപ്പുറം ഡിസിസി പ്രസിഡന്റ്
* 2021 മുതൽ കെപിസിസി ജനറൽ സെക്രട്ടറി
* 2025 മുതൽ കേരള നിയമസഭാംഗം

''' മറ്റ് പദവികൾ '''

* 2010-2015 : നിലമ്പൂർ നഗരസഭയുടെ ആദ്യ ചെയർമാൻ
* 2005-2010 : നിലമ്പൂർ പഞ്ചായത്ത് പ്രസിഡന്റ്
* 2005-2010 : നിലമ്പൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് അംഗം
* കെപിസിസിയുടെ സാംസ്കാരിക വിഭാഗമായ സംസ്ഥാന സാഹിതി ചെയർമാൻ
* രാജീവ് ഗാന്ധി പഞ്ചായത്ത് രാജ് സംഘടൻ ദേശീയ കൺവീനർ

==ചലച്ചിത്രങ്ങൾ==
===നിർമ്മാണം===
* വിലാപങ്ങൾക്കപ്പുറം - 2008
* ദൈവനാമത്തിൽ - 2005
* പാഠം ഒന്ന് ഒരു വിലാപം - 2003
===തിരക്കഥ===
* [[വർത്തമാനം (ചലച്ചിത്രം)|വർത്തമാനം 2021]]
* [[വിലാപങ്ങൾക്കപ്പുറം|വിലാപങ്ങൾക്കപ്പുറം - 2008]]
* [[ദൈവനാമത്തിൽ|ദൈവനാമത്തിൽ - 2005]]
* [[പാഠം ഒന്ന്: ഒരു വിലാപം|പാഠം ഒന്ന് ഒരു വിലാപം - 2003]]

== അവലംബം ==
[[വർഗ്ഗം:പതിനഞ്ചാം കേരളനിയമസഭാ അംഗങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തകർ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രതിരക്കഥാകൃത്തുക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മലപ്പുറം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മികച്ച കഥയ്ക്കുള്ള കേരളസംസ്ഥാന ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽകൂടി നിയമസഭാംഗമായവർ]]</text>
      <sha1>no5yu7lje7w5hzyw7ceytvdnfylgdju</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>കാശി വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>117323</id>
    <revision>
      <id>4540252</id>
      <parentid>4026445</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:25:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540252</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8289" sha1="hm2bapowf6uia3s50qt3ep8z3temhon" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kashi Vishwanath Temple}}
{{Infobox Hindu temple
| name               = Kashi Vishwanath Temple
| image              = Kashi Vishwanath.jpg
| image_upright      = 
| alt                = Vishveshvara Mandir 
| caption            = Entrance to present temple built by [[Ahilyabai Holkar]] in the 1780.
| map_type           = India Uttar Pradesh Varanasi#India Uttar Pradesh
| map_caption        = 
| coordinates        = {{coord|25|18|38.79|N|83|0|38.21|E|type:landmark_region:IN_scale:5000|display=inline,title}}
| country            = [[India]]
| state              = [[Uttar Pradesh]]
| district           = [[Varanasi district|Varanasi]]
| locale             = [[Varanasi]]
| elevation_m        = 
| deity              = Vishveshwara or Vishwanath ([[Shiva]])
| festivals          = [[Maha Shivaratri]]
| architecture       = [[Mandir]]
| temple_board       = Shri Kashi Vishwanath Temple Trust 
| temple_quantity    = 
| monument_quantity  = 
| inscriptions       = 
| year_completed     = 1780
| creator            = * 1585 - by [[Man Singh I]] and [[Raja Todar Mal]] 
* 1780 - by Maharani [[Ahilyabai Holkar]]
* 1835 Gold Plating -  by [[Maharaja Ranjeet Singh]], [[Sikh Empire]]
* 2021 Kashi Vishwanath corridor - by Prime Minister [[Narendra Modi]]
| website            = [http://www.shrikashivishwanath.org/ shrikashivishwanath.org]
|date_demolished     = * 1194 by [[Muhammad of Ghor]]&lt;br /&gt;
* 1505-1515 by [[Sikandar Lodi]]
* 1669 by [[Aurangzeb]]}}
{{Hinduism small}}

[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ശിവക്ഷേത്രമാണ് [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] [[വാരണാസി|വാരണാസിയിൽ]] (കാശി/ബനാറസ്) സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന '''കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം''' ({{lang-hi|काशी विश्‍वनाथ मंदिर}}). ഹിന്ദുക്കളുടെ ഒരു പ്രധാനപെട്ട തീർത്ഥടന കേന്ദ്രമാണ് ഇവിടം. [[ഗംഗ|ഗംഗയുടെ]] പടിഞ്ഞാറൻതീരത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് [[ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ|ദ്വാദശജ്യോതിർലിംഗങ്ങളിൽ]] പ്രമുഖസ്ഥാനമുണ്ട്. [[മഹാദേവൻ]] ഇവിടെ വിശ്വനാഥൻ അഥവാ വിശ്വേശ്വരൻ എന്ന പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. പ്രാചീനകാലം മുതൽക്കേ ഈ ക്ഷേത്രം ഹൈന്ദവ വിശ്വാസവുമായും ശിവപുരാണങ്ങളുമായും ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ഇവിടെ മരണാനന്തര കർമ്മങ്ങൾ നടത്തിയാൽ പരേതർക്ക് മോക്ഷം ലഭിക്കുമെന്നും ശിവലോകപ്രാപ്തി ഉണ്ടാകുമെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. വാരാണസിയുടെ കാവൽദൈവമായ കാല 
ഭൈരവനും ഇവിടെ പ്രത്യേക ക്ഷേത്രമുണ്ട്. ശിവന്റെ രൗദ്രരൂപമാണ് കാല 
ഭൈരവൻ. അപകടങ്ങളും അകാലത്തിലുള്ള മരണവും 
ഒഴിവാക്കാൻ ഇവിടെ ദർശനം 
നടത്തി കാശിക്കയർ ധരിച്ചാൽ 
മതിയെന്ന് ഭക്തർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ മൃത്യുഞ്ജയമന്ത്രം ജെപിക്കുന്നത് വിശേഷമാണ്. അതിനാൽ ധാരാളം ഭക്തർ ഇവിടം സന്ദർശിക്കാറുണ്ട്. സമീപത്തുള്ള വിശ്വനാഥന്റെ ഭാര്യയായ വിശാലാക്ഷി ഗൗരി (ശ്രീ പാർവ്വതി) ശക്തിപീഠ ക്ഷേത്രവും വിശ്വപ്രസിദ്ധമാണ്. മണികർണ്ണികാ ദേവിക്ഷേത്രം എന്നിത് അറിയപ്പെടുന്നു. 108 ശക്തി പീഠങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഈ ദേവീക്ഷേത്രം. വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം നിരവധി തവണ തകർക്കുകയും ഉയർന്നു വരികയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1194ൽ തന്റെ പടയോട്ടകാലത്ത് [[മുഹമ്മദ് ഗോറി]] തകർത്തു ഭവ്യക്ഷേത്ര നിർമ്മാണം നടക്കവേ [[കുത്തബുദ്ദീൻ ഐബക്]] ക്ഷേത്രം വീണ്ടും തകർത്തു. 1494ൽ [[സിക്കന്തർ ലോധി]] ക്ഷേത്രം തകർത്തെന്നു മാത്രമല്ല തൽസ്ഥാനത്ത് ക്ഷേത്രനിർമ്മാണം നിരോധിക്കുകയും ചെയ്തു. നാടാകെ കൊടും‌വരൾച്ച കൊണ്ട് ഭയന്ന ചക്രവർത്തി നാരായനഭട്ടപണ്ഡിതന്റെ ഇംഗിതത്തിനു വഴങ്ങി മഴ പെയ്യിച്ചാൽ നിരോധനം നീക്കാമെന്നു സമ്മതിച്ചു. 1669ൽ [[ഔറംഗസേബ്]] ക്ഷേത്രം തകർത്ത് തൽസ്ഥാനത്ത് പള്ളി പണിതു. 1780ൽ റാണി അഹല്യ ക്ഷേത്രം വീണ്ടും പണിതു. 1835ൽ പഞ്ചാബിലെ [[രഞ്ജിത് സിങ്ങ്]] മഹാരാജാവ് ക്ഷേത്രകമാനം 1000 കിലോ സ്വർണ്ണം പൂശുകയുണ്ടായി.

== സമീപത്തുള്ള പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങൾ ==
1. ദുർഗാ കുണ്ഡ് ക്ഷേത്രം
 
2. അന്നപൂർണേശ്വരി ക്ഷേത്രം
 
3. ലളിത ഗൗരി ക്ഷേത്രം
 
4. മൃത്യുഞ്ചയ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം
 
5. സങ്കട മോചൻ ഹനുമാൻ ക്ഷേത്രം

6. വരാഹി മാതാ ദേവിക്ഷേത്രം

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
*[http://www.shrikashivishwanath.org/ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വെബ്‌സൈറ്റ്]
*[http://www.varanasicity.com/temples/vishwanath-temple.html വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം]
*[http://varanasi.nic.in/temple/kashi.html ശ്രീകാശിവിശ്വനാഥക്ഷേത്രം, വരാണസി]
*[http://www.indhistory.com/hindu-temple/hindu-temple-kashi-vishwanath-temple.html/ indhistory.com ൽ നിന്നൊരു ലേഖനം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101123140845/http://indhistory.com/hindu-temple/hindu-temple-kashi-vishwanath-temple.html |date=2010-11-23 }}
*[http://www.cultureholidays.com/Temples/kashi.htm Culture holidays - Kashi Vishwanath Temple, Uttar Pradesh] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170408111550/http://www.cultureholidays.com/Temples/kashi.htm |date=2017-04-08 }}
*[http://www.jyotirlingatemples.com/nindex.asp?tempid=T0222 Information about all jyotrilingas]


{{coord|25.310775|N|83.010613|E|type:landmark_scale:5000_region:IN|display=title}}

==അവലംബം==
{{Shaivism}}
{{Jyotirlinga temples}}
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>hm2bapowf6uia3s50qt3ep8z3temhon</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540255</id>
      <parentid>4540252</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:29:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540255</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8458" sha1="eegexuqra95lzlgrec4n1pe6egiqbhg" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kashi Vishwanath Temple}}
{{Infobox Hindu temple
| name               = കാശി വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം
| image              = Kashi Vishwanath.jpg
| image_upright      = 
| alt                = Vishveshvara Mandir 
| caption            = Entrance to present temple built by [[Ahilyabai Holkar]] in the 1780.
| map_type           = India Uttar Pradesh Varanasi#India Uttar Pradesh
| map_caption        = 
| coordinates        = 
| country            = [[ഇന്ത്യ]]
| state              = [[ഉത്തർപ്രദേശ്]]
| district           = [[Varanasi district|വാരണാസി]]
| locale             = [[വാരണാസി]]
| elevation_m        = 
| deity              = വിശ്വേശ്വരൻ അഥവാ വിശ്വനാഥൻ ([[ശിവൻ]])
| festivals          = [[മഹാ ശിവരാത്രി]]
| architecture       = [[മന്ദിരം]]
| temple_board       = ശ്രീ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം ട്രസ്റ്റ് 
| temple_quantity    = 
| monument_quantity  = 
| inscriptions       = 
| year_completed     = 1780
| creator            = * 1585 - by [[Man Singh I]] and [[Raja Todar Mal]] 
* 1780 - by Maharani [[Ahilyabai Holkar]]
* 1835 Gold Plating -  by [[Maharaja Ranjeet Singh]], [[Sikh Empire]]
* 2021 Kashi Vishwanath corridor - by Prime Minister [[Narendra Modi]]
| website            = [http://www.shrikashivishwanath.org/ shrikashivishwanath.org]
|date_demolished     = * 1194 by [[Muhammad of Ghor]]&lt;br /&gt;
* 1505-1515 by [[Sikandar Lodi]]
* 1669 by [[Aurangzeb]]}}
{{Hinduism small}}

[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ശിവക്ഷേത്രമാണ് [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] [[വാരണാസി|വാരണാസിയിൽ]] (കാശി/ബനാറസ്) സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന '''കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം''' ({{lang-hi|काशी विश्‍वनाथ मंदिर}}). ഹിന്ദുക്കളുടെ ഒരു പ്രധാനപെട്ട തീർത്ഥടന കേന്ദ്രമാണ് ഇവിടം. [[ഗംഗ|ഗംഗയുടെ]] പടിഞ്ഞാറൻതീരത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് [[ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ|ദ്വാദശജ്യോതിർലിംഗങ്ങളിൽ]] പ്രമുഖസ്ഥാനമുണ്ട്. [[മഹാദേവൻ]] ഇവിടെ വിശ്വനാഥൻ അഥവാ വിശ്വേശ്വരൻ എന്ന പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. പ്രാചീനകാലം മുതൽക്കേ ഈ ക്ഷേത്രം ഹൈന്ദവ വിശ്വാസവുമായും ശിവപുരാണങ്ങളുമായും ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ഇവിടെ മരണാനന്തര കർമ്മങ്ങൾ നടത്തിയാൽ പരേതർക്ക് മോക്ഷം ലഭിക്കുമെന്നും ശിവലോകപ്രാപ്തി ഉണ്ടാകുമെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. വാരാണസിയുടെ കാവൽദൈവമായ കാല 
ഭൈരവനും ഇവിടെ പ്രത്യേക ക്ഷേത്രമുണ്ട്. ശിവന്റെ രൗദ്രരൂപമാണ് കാല 
ഭൈരവൻ. അപകടങ്ങളും അകാലത്തിലുള്ള മരണവും 
ഒഴിവാക്കാൻ ഇവിടെ ദർശനം 
നടത്തി കാശിക്കയർ ധരിച്ചാൽ 
മതിയെന്ന് ഭക്തർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ മൃത്യുഞ്ജയമന്ത്രം ജെപിക്കുന്നത് വിശേഷമാണ്. അതിനാൽ ധാരാളം ഭക്തർ ഇവിടം സന്ദർശിക്കാറുണ്ട്. സമീപത്തുള്ള വിശ്വനാഥന്റെ ഭാര്യയായ വിശാലാക്ഷി ഗൗരി (ശ്രീ പാർവ്വതി) ശക്തിപീഠ ക്ഷേത്രവും വിശ്വപ്രസിദ്ധമാണ്. മണികർണ്ണികാ ദേവിക്ഷേത്രം എന്നിത് അറിയപ്പെടുന്നു. 108 ശക്തി പീഠങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഈ ദേവീക്ഷേത്രം. വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം നിരവധി തവണ തകർക്കുകയും ഉയർന്നു വരികയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1194ൽ തന്റെ പടയോട്ടകാലത്ത് [[മുഹമ്മദ് ഗോറി]] തകർത്തു ഭവ്യക്ഷേത്ര നിർമ്മാണം നടക്കവേ [[കുത്തബുദ്ദീൻ ഐബക്]] ക്ഷേത്രം വീണ്ടും തകർത്തു. 1494ൽ [[സിക്കന്തർ ലോധി]] ക്ഷേത്രം തകർത്തെന്നു മാത്രമല്ല തൽസ്ഥാനത്ത് ക്ഷേത്രനിർമ്മാണം നിരോധിക്കുകയും ചെയ്തു. നാടാകെ കൊടും‌വരൾച്ച കൊണ്ട് ഭയന്ന ചക്രവർത്തി നാരായനഭട്ടപണ്ഡിതന്റെ ഇംഗിതത്തിനു വഴങ്ങി മഴ പെയ്യിച്ചാൽ നിരോധനം നീക്കാമെന്നു സമ്മതിച്ചു. 1669ൽ [[ഔറംഗസേബ്]] ക്ഷേത്രം തകർത്ത് തൽസ്ഥാനത്ത് പള്ളി പണിതു. 1780ൽ റാണി അഹല്യ ക്ഷേത്രം വീണ്ടും പണിതു. 1835ൽ പഞ്ചാബിലെ [[രഞ്ജിത് സിങ്ങ്]] മഹാരാജാവ് ക്ഷേത്രകമാനം 1000 കിലോ സ്വർണ്ണം പൂശുകയുണ്ടായി.

== സമീപത്തുള്ള പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങൾ ==
1. ദുർഗാ കുണ്ഡ് ക്ഷേത്രം
 
2. അന്നപൂർണേശ്വരി ക്ഷേത്രം
 
3. ലളിത ഗൗരി ക്ഷേത്രം
 
4. മൃത്യുഞ്ചയ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം
 
5. സങ്കട മോചൻ ഹനുമാൻ ക്ഷേത്രം

6. വരാഹി മാതാ ദേവിക്ഷേത്രം

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
*[http://www.shrikashivishwanath.org/ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വെബ്‌സൈറ്റ്]
*[http://www.varanasicity.com/temples/vishwanath-temple.html വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം]
*[http://varanasi.nic.in/temple/kashi.html ശ്രീകാശിവിശ്വനാഥക്ഷേത്രം, വരാണസി]
*[http://www.indhistory.com/hindu-temple/hindu-temple-kashi-vishwanath-temple.html/ indhistory.com ൽ നിന്നൊരു ലേഖനം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101123140845/http://indhistory.com/hindu-temple/hindu-temple-kashi-vishwanath-temple.html |date=2010-11-23 }}
*[http://www.cultureholidays.com/Temples/kashi.htm Culture holidays - Kashi Vishwanath Temple, Uttar Pradesh] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170408111550/http://www.cultureholidays.com/Temples/kashi.htm |date=2017-04-08 }}
*[http://www.jyotirlingatemples.com/nindex.asp?tempid=T0222 Information about all jyotrilingas]


{{coord|25.310775|N|83.010613|E|type:landmark_scale:5000_region:IN|display=title}}

==അവലംബം==
{{Shaivism}}
{{Jyotirlinga temples}}
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>eegexuqra95lzlgrec4n1pe6egiqbhg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ബച്ചേഹ യേ ആസ്മാൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>118532</id>
    <revision>
      <id>4540058</id>
      <parentid>3256249</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:57:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* അവലംബം */</comment>
      <origin>4540058</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14679" sha1="1saf6kos7u816hmpsb9ld3uzkc0zox4" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Children of Heaven}}
{{Infobox Film
| name = Children of Heaven
| image = children of heaven.jpg
| image_size = 
| caption = യു.എസ്. പരസ്യം
| director = [[മജീദ് മജീദി]]
| producer = [[Amir Esfandiari]], [[Mohammad Esfandiari]]
| writer = [[മജീദ് മജീദി]]
| narrator = 
| starring = [[Amir Farrokh Hashemian]], [[Bahare Seddiqi]]
| music = [[Keivan Jahanshahi]]
| cinematography = [[Parviz Malekzaade]]
| editing = [[Hassan Hassandoost]]
| distributor = {{Flagicon|USA}} [[Miramax Films]]
| released = {{Flagicon|USA}} January 22, 1999
| runtime = 89 min.
| country = {{IRN}}
| language = [[പേർഷ്യൻ ഭാഷ]]
| budget = 180,000 [[United States dollar|യു.എസ്. ഡോളർ]] (മതിപ്പ്)
| gross = {{Flagicon|USA}} 933,933 [[United States dollar|യു.എസ്. ഡോളർ]]
| preceded_by = 
| followed_by = 
}}
[[ഇറാൻ|ഇറാനിയൻ]] ചലച്ചിത്ര സംവിധായകനായ [[മജീദ് മജീദി]] സംവിധാനം ചെയ്ത, കുട്ടികളുടെ കഥ പറയുന്ന ചിത്രമാണ് '''''ബച്ചേഹ യേ ആസ്മാൻ''''' (പേർഷ്യൻ:'' بچه‌های آسمان''). പലപ്പോഴും ഈ ചിത്രത്തിന്റെ ഇംഗ്ലീഷ് പേരായ '''''ചിൽഡ്രൻ ഓഫ് ഹെവൻ''' (Children of Heaven)'' എന്ന പേരിലാണ് ഈ ചിത്രം പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നത്. 1997-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഈ ചിത്രം പ്രധാനമായും ഒരു സഹോദരനേയും സഹോദരിയേയും അവർക്ക് രണ്ടുപേർക്കും കൂടിയുള്ള ഒരു ജോഡി ഷൂസിനേയും അടിസ്ഥാനമാക്കി കഥ പറയുന്നു. സത്യസന്ധരും നിഷ്കളങ്കരുമായ കുട്ടികളുടെ കഥ പറയുന്ന ചിത്രമാണിത്. ഈ ചിത്രം മലയാളത്തിലും ഡബ്ബ് ചെയ്ത് പുറത്തിറങ്ങിയിട്ടുണ്ട്.

==കഥാസംഗ്രഹം==
''അലി'' എന്ന കുട്ടി തന്റെ പെങ്ങളുടെ ഷൂസ് ഒരു ചെരുപ്പുകുത്തിയുടെ അടുത്ത് നന്നാക്കുന്ന ദൃശ്യത്തിൽ നിന്നാണ് ചലച്ചിത്രമാരംഭിക്കുന്നത്. ഷൂസ് നന്നാക്കി തിരിച്ചുവരുന്ന വഴി ''അലി'' ഉരുളക്കിഴങ്ങ് വാങ്ങാൻ കടയിൽ കയറുകയും ആ സമയത്ത് വെളിയിൽ വെച്ച നന്നാക്കിയ ഷൂസ്, പാഴ് വസ്തുക്കൾ പെറുക്കിക്കൊണ്ടു പോകുന്നയൊരാൾ അബദ്ധത്തിൽ കൊണ്ടുപോവുകയും ചെയ്യുന്നു. ''അലി'' സങ്കടപ്പെട്ട് വീട്ടിൽ പോവുകയും സഹോദരി ''സാഹ്റയോട്'' ഷൂസ് നഷ്ടപ്പെട്ട കാര്യം അറിയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ''അലി'' തിരിച്ചെത്തി ഷൂസ് തിരയുന്നുമുണ്ട്. വീട്ടിൽ പിതാവും മാതാവും വീട്ടുകാര്യങ്ങൾ പറയുകയും വീട്ടുജോലികൾ ചെയ്യുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ നോട്ടെഴുതുകയാണെന്ന വ്യാജേന കുട്ടികൾ തമ്മിൽ ഷൂസ് നഷ്ടപ്പെട്ടതുമായി ബന്ധപെട്ട് ചർച്ച ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഷൂസ് നഷ്ടപ്പെട്ട വിവരം അച്ഛനറിഞ്ഞാൽ തങ്ങൾ രണ്ടുപേരും തല്ലുകൊള്ളുമെന്ന് ''അലി'' സഹോദരിയെ അറിയിക്കുന്നു. തല്ലുകൊള്ളുന്നതിലും കൂടുതലായി പുതിയ ഷൂസ് മേടിക്കാൻ പിതാവിന്റെ കൈയ്യിൽ പണമില്ലന്നും കുട്ടികൾക്കറിയാം. ''സാഹ്റയ്ക്ക്'' രാവിലെയാണ് വിദ്യാലയ സമയം, ''അലിയ്ക്ക്'' ഉച്ചകഴിഞ്ഞും. ഇരുവർക്കും ഒരു ജോഡി ഷൂസ് വീതമേയുള്ളു എന്നതിനാൽ ''അലിയുടെ'' ഷൂസ് വിദ്യാലയത്തിൽ പോകാൻ ഇരുവർക്കുമുപയോഗിക്കാം എന്ന് ഇരുവരും തീരുമാനിക്കുന്നു. ഇത് കൃത്യസമയത്ത് വിദ്യാലയത്തിൽ ചെല്ലാൻ ''അലിക്ക്'' തടസ്സമാകുന്നു. ''അലി'' താമസിച്ച് ചെല്ലുന്നത് പ്രധാനാദ്ധ്യാപകൻ കണ്ടെത്തുകയും, താക്കീത് ചെയ്യുകയും, ഒടുവിൽ ഇറക്കി വിടുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ''അലി'' പഠിപ്പിൽ മിടുക്കനായതിനാൽ മറ്റൊരദ്ധ്യാപകന്റെ സഹായത്താൽ ''അലി'' തിരിച്ച് വിദ്യാലയത്തിൽ പ്രവേശിക്കുന്നു. അതേസമയം ''സാഹ്റയ്ക്ക്'' ഷൂസ് സ്വന്തം കാലിനേക്കാളും വലുതാണ്. ഒപ്പം മറ്റ് കുട്ടികളെല്ലാം പെൺകുട്ടികൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഷൂസുകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ താൻ മാത്രം കാൻവാസ് ഷൂസ് ഉപയോഗിക്കുന്നതിൽ അപകർഷതാബോധവുമുണ്ട്. ഇതിനിടയിൽ ''സാഹ്റ'' തന്റെ ഷൂസ് മറ്റൊരു പെൺകുട്ടിയുടെ കാലിൽ കിടക്കുന്നതായി കണ്ടെത്തുന്നു. സഹോദരിയും സഹോദരനും ചേർന്നു നടത്തുന്ന അന്വേഷണത്തിൽ ആ കുട്ടി പാഴ്‌വസ്തുക്കൾ പെറുക്കുന്ന അന്ധനായ ഒരാളുടെ മകളാണെന്നു കണ്ടെത്തുന്നു. ഒരു ദിവസം വിദ്യാലയത്തിൽ പതിച്ച നോട്ടീസിൽ നിന്നും ''അലി'' തങ്ങൾ താമസിക്കുന്ന പ്രൊവിൻസിലെ കുട്ടികൾക്കായി ഒരു ദീർഘദൂര ഓട്ടമത്സരം നടത്തുന്നുണ്ടെന്നും അവിടെ മൂന്നാം സ്ഥാനം ലഭിക്കുന്ന കുട്ടിക്ക് ഒരു ജോഡി ഷൂസ് സമ്മാനം ലഭിക്കുമെന്നും മനസ്സിലാകുന്നു. കായികാദ്ധ്യാപകനോട് കെഞ്ചി ''അലി'' ഈ മത്സരത്തിൽ പങ്കെടുക്കാൻ അനുവാദം നേടി. സഹോദരിയോട് മൂന്നാംസ്ഥാനം എങ്ങനേയും വാങ്ങാമെന്നും അങ്ങനെ കിട്ടുന്ന ഷൂസിനു പകരമായി പെൺകുട്ടികൾക്കുള്ള ഷൂസ് വാങ്ങാമെന്നുമുള്ള തന്റെ പ്രതീക്ഷ ''അലി'' പെങ്ങളോട് പങ്ക് വെയ്ക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് പെങ്ങളെ ഏറെ സന്തോഷിപ്പിക്കുന്നു. ഓട്ടമത്സരത്തിൽ പങ്കെടുക്കുന്ന ''അലിയ്ക്ക്'' ഒന്നാം സമ്മാനമാണ് ലഭിക്കുന്നത്, ഒന്നാംസമ്മാനത്തിന് സമ്മാനമായി ''ഷൂസ്'' ആയിരുന്നില്ല. നിരാശനായി വീട്ടിലെത്തിയ ''അലി''യെ കണ്ട് കാര്യം മനസ്സിലായ ''സാഹ്റയും'' നിരാശയായി ഒന്നും മിണ്ടാതെ വീട്ടിലോട്ട് കയറിപ്പോകുന്നു. ഓട്ടമത്സരത്തിൽ പങ്കെടുത്ത് തിരിച്ചെത്തിയ ''അലി'' അവശേഷിക്കുന്ന ഷൂസും പൂർണ്ണമായി നശിച്ചിരിക്കുന്നെന്ന് തിരിച്ചറിയുന്നു. ഒപ്പം കാലും പൊട്ടിയിരിക്കുന്നു. എന്നാൽ പിതാവ് ഇരുവർക്കും ഓരോ ജോഡി ഷൂസ് വാങ്ങിയിട്ടുണ്ടെന്ന് ചലച്ചിത്രത്തിൽ  അവസാനഭാഗത്ത് കാണിക്കുന്നുണ്ട്. ''അലി'' വീടിനു മുമ്പിലെ കുളത്തിൽ മുക്കിവെച്ചിരിക്കുന്ന തന്റെ പൊട്ടിയ കാലുകൾക്കു ചുറ്റും സ്വർണ്ണമത്സ്യങ്ങൾ നീന്തുമ്പോൾ ചിത്രം അവസാനിക്കുന്നു.

==മലയാളത്തിൽ==

ചിൽഡ്രൻസ് ഓഫ് ഹെവൻ എന്ന പേരിൽ ഈ ചിത്രത്തിൻറെ മലയാളം പതിപ്പും പുറത്തിറങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. എ.ബി.എൽ മൂവീസ് പുറത്തിറക്കിയ ചിത്രത്തിൻറെ മലയാളം ഡബ്ബിങ് സംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ചത് ബന്ന ചേന്ദമംഗല്ലൂർ ആണ്.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=MMMzIooEiCY&lt;/ref&gt;
==മറ്റു വിവരങ്ങൾ==
[[ടെഹ്റാൻ|ടെഹ്റാനിലാണ്]] ഈ ചലച്ചിത്രം ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. കഴിയുന്നത്ര തനിമ ലഭിക്കാൻ കാമറ പലപ്പോഴും ഒളിച്ചുവെച്ചാണ് ചിത്രം ചിത്രീകരിച്ചത്. ഇത് സാധാരണ ഇറാനിയൻ ചലച്ചിത്രങ്ങളേക്കാളും നിർമ്മാണചെലവ് കൂടാൻ കാരണമായിട്ടുണ്ട്. [[ഇറാൻ|ഇറാനിൽ]] സാമ്പത്തിക വിജയം നേടിയ ഈ ചിത്രം, [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കയിൽ]] മിറാമാക്സ് പ്രദർശനത്തിനു വിതരണം ചെയ്യുകയും വൻ ലാഭം നേടുകയും ചെയ്തു. എല്ലാത്തരം പ്രേക്ഷകരാലും മിക്കവാറും അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട ചിത്രമാണ് ''ബച്ചേഹ യേ ആസ്മാൻ''. 1998-ൽ മികച്ച വിദേശ ചിത്രത്തിനുള്ള [[അക്കാദമി അവാർഡ്|അക്കാദമി പുരസ്കാരത്തിനു]] ചിത്രം നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടെങ്കിലും ഇറ്റാലിയൻ ചിത്രമായ ''ലൈഫ് ഈസ് ബ്യൂട്ടിഫുളുമായി'' പരാജയപ്പെട്ടു. നിരവധി ചലച്ചിത്ര മേളകളിലും ചിത്രം പുരസ്കാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്.

[[പ്രിയദർശൻ|പ്രിയദർശന്റെ]] സംവിധാനത്തിൽ 2010 മെയ് മാസം പുറത്തിറങ്ങിയ ''[[ബം ബം ബോലേ]]'' എന്ന ഹിന്ദി ചിത്രം, ''ബച്ചേഹ യേ ആസ്മാന്റെ'' പുനഃസൃഷ്ടിയാണ്&lt;ref&gt; http://www.bollywoodhungama.com/movies/preview/13997/index.html &lt;/ref&gt;. ഈ സിനിമയും&lt;ref&gt;http://www.youtube.com/watch?v=eXlOK9cHDxg&lt;/ref&gt; അതിന്റെ ഹിന്ദി പതിപ്പും&lt;ref&gt;http://www.youtube.com/watch?v=BV25J4a7iOQ&amp;feature=watch-now-button&amp;wide=1&lt;/ref&gt; ഇന്റർനെറ്റിൽ ലഭ്യമാണ്.

==അവലംബം==
{{reflist|}}
==പുറം കണ്ണികൾ==
* [https://web.archive.org/web/20100222091954/http://www.cinemajidi.com/children/ ''Children of Heaven'' at director's website]
* {{IMDb title|0118849}}
* {{mojo title|childrenofheaven}}
* {{rotten-tomatoes|the-children-of-heaven}}
* [http://www.rossanthony.com/interviews/majidi.shtml Interview] with [[Majid Majidi]]

{{Majid Majidi}}
{{Navboxes
|title= Awards for ''Children of Heaven''
|list=
{{Crystal Simorgh Best Film}}
{{Grand Prix des Amériques}}
{{Silver Screen Awards for Best Film}}
{{Warsaw Film Festival Audience Award}}
}}
{{Iranian submission for Academy Awards}}

{{DEFAULTSORT:Children Of Heaven}}

[[Category:ഇറാനിയൻ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മജീദ് മജീദിയുടെ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>1saf6kos7u816hmpsb9ld3uzkc0zox4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉദ്ധാരണം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>120509</id>
    <revision>
      <id>4540097</id>
      <parentid>4532299</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:19:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ഉദ്ധാരണം എങ്ങനെ ഉണ്ടാകുന്നു */</comment>
      <origin>4540097</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="58288" sha1="sn1kk8ru9751hk1ho19pufyy98li3be" xml:space="preserve">{{prettyurl|erection}}
{{censor}}

{{infobox anatomy
|Name= ഉദ്ധാരണക്കുറവ്&lt;br/&gt;erection
|Image=File:Erected_small_penis.jpg
|Caption=നിവർന്നുനിൽക്കുന്ന മനുഷ്യ ലിംഗം
|Width=270
|Image2=Figure 28 01 06.jpg|Caption2=ഉദ്ധാരണ കോശത്തിന്റെ മൂന്ന് നിരകൾ ലിംഗത്തിന്റെ അളവിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും ഉണ്ടാക്കുന്നു.}}


പുരുഷ [[ലിംഗം]] (penis) രക്തം നിറഞ്ഞു ദൃഢമാവുന്ന ഒരു ശാരീരിക പ്രതിഭാസമാണ് ''ഉദ്ധാരണം'' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ഇംഗ്ലീഷിൽ 'ഇറക്ഷൻ (Erection)' എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. മനഃശാസ്‌ത്രവിഷയകവും, സിരാവിഷയകവും ധമനീവിഷയകവുമായ ഒരു സങ്കീർണ്ണമായ പരസ്പര പ്രവർത്തനം മൂലമാണ് ഉദ്ധാരണം സംഭവിക്കുന്നതെങ്കിലും, ഇത് [[ലൈംഗിക ഉത്തേജനം|പുരുഷ ലൈംഗികതയുമായി]] വളരെ അധികം ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ തലച്ചോർ, ഹൃദയം, ഹോർമോൺ വ്യവസ്ഥ എന്നിവയുടെ കൂട്ടായ പ്രവർത്തനഫലമായിട്ടാണ് ഉദ്ധാരണം നടക്കുന്നതെന്ന് പറയാം. ഉദ്ധാരണം പുരുഷന്മാരിലെ ലൈംഗിക ഉത്തേജനത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ലക്ഷണവും ലൈംഗിക സംതൃപ്തിക്ക് വളരെ അത്യാവശ്യവും കൂടിയാണിത്.

&lt;div style=&quot;border:1px solid #ccc; background:#f9f9f9; padding:10px; margin-bottom:1em;&quot;&gt;
&lt;u&gt; '''മുന്നറിയിപ്പ്''' &lt;/u&gt; :
''താഴെയുള്ള വിവരങ്ങളുടെ ശാസ്ത്രീയമായ വ്യക്തതയ്ക്ക് വേണ്ടിയായി ചിത്രീകരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്; ചില വായനക്കാർക്ക് ഇത് അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുവാൻ സാധ്യതയുണ്ട്, മുൻകരുതലുകൾ സ്വീകരിച്ചശേഷം മാത്രം കൂടുതൽ കാണുക.''
&lt;/div&gt;

==ഉദ്ധാരണം എങ്ങനെ ഉണ്ടാകുന്നു==
[[പ്രമാണം:Erection_development_-_animated.gif|ലഘുചിത്രം|പകരം=ഉദ്ധരിക്കുന്ന ലിംഗം - GIF ചിത്രീകരണം|ഉദ്ധരിക്കുന്ന ലിംഗം - GIF ചിത്രീകരണം]]
മത്തിഷ്ക്കത്തിലെ ലൈംഗിക ഉത്തേജനമാണ് ഇതിന്റെ മൂല കാരണം. അതോടെ ലിംഗത്തിലേക്കുള്ള രക്ത പ്രവാഹം വർധിക്കുകയും ഉദ്ധാരണം ഉണ്ടാകുകയും ചെയ്യുന്നു. അതോടൊപ്പം ലിംഗാഗ്രത്തിൽ ചെറിയ തോതിൽ വഴുവഴുപ്പുള്ള സ്നേഹദ്രവവും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. മത്തിഷ്ക്കവും, നാഡീ ഞരമ്പുകളും, ഹോർമോണുകളും, ഹൃദയവും ഇതിൽ കൃത്യമായ പങ്കു വഹിക്കുന്നു. 

ഇതിനു പുറമേ, [[മൂത്രസഞ്ചി]] നിറയുമ്പോഴും ഉദ്ധാരണം സംഭവിക്കാറുണ്ട്. ചില പുരുഷന്മാരിൽ, ഏതു സമയത്തും, സ്വമേധയാ ഉദ്ധാരണം നടക്കുമ്പോൾ, ചിലരിൽ ഇത് ഉറങ്ങുന്ന സമയത്തും അതിരാവിലെയും സംഭവിക്കുന്നു. ലിംഗോദ്ധാരണം മാനസികവും ശാരീരികവുമായി ആരോഗ്യമുള്ള പുരുഷനിൽ നടക്കുന്ന സ്വാഭാവികമായ ഒരു പ്രവർത്തനം മാത്രമാണ്. ആരോഗ്യമുള്ള പ്രായപൂർത്തിയായ പുരുഷന്മാരിൽ ഉറക്കത്തിൽ ഉദ്ധാരണവും സ്ഖലനവും നടക്കുന്നത് സ്വാഭാവികമാണ്. സ്ഖലനത്തോടെ  ഉദ്ധാരണം അവസാനിക്കുന്നു. അതോടെ കോടിക്കണക്കിനു ബീജങ്ങൾ അടങ്ങിയ ശുക്ലദ്രാവകം ശക്തിയായി പുറത്തേക്ക് പോകുന്നു അഥവാ യോനിയിലേക്ക് നിക്ഷേപിക്കപ്പെടുന്നു. സ്ഖലനശേഷം പുരുഷന്മാരിൽ പ്രൊലാക്ടിൻ എന്ന ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനം താത്കാലികമായി വർധിക്കുന്നു. അത് പുരുഷന്മാരെ വിശ്രാന്തിയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ചില ആളുകൾക്ക് ഇതൊരു ക്ഷീണം പോലെ അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. 

പൊതുവേ പുരുഷന്മാരിൽ ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ ഹോർമോൺ ഉയർന്ന അളവിൽ കാണപ്പെടുന്ന സമയമാണ് പുലർകാലം. അതുകൊണ്ട് തന്നെ ആരോഗ്യമുള്ള വ്യക്തികളിൽ പ്രഭാതത്തിൽ ലിംഗ ഉദ്ധാരണം സാധാരണമാണ്. ഇതിനെ പ്രഭാത ഉദ്ധാരണം (Morning erection) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ ഈ സമയം പലരും ലൈംഗിക ബന്ധത്തിന് തിരഞ്ഞെടുക്കാറുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOD7E1JFlrr0EzER3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704084804/RO=10/RU=https%3a%2f%2fen.wikipedia.org%2fwiki%2fErection/RK=2/RS=9t..a2FahW3l05pO0IqyEAYLAMc-|title=Erection - Wikipedia|website=en.wikipedia.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOD7E1JFlrr0E0ER3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704084804/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.medicalnewstoday.com%2farticles%2fhow-to-get-harder-erections/RK=2/RS=HVhKicMM.khEMv7Hv1F98JC4aIA-|title=14 Ways to Get a Harder Erection: Tips and Suggestions for 2023|website=www.medicalnewstoday.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkMb5f1ZFl5S4DGzh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704084960/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.mayoclinic.org%2fdiseases-conditions%2ferectile-dysfunction%2fsymptoms-causes%2fsyc-20355776/RK=2/RS=mVk_iu3HgPt5QS4eTbJYefHsxUw-|title=Erectile dysfunction - Symptoms and causes - Mayo Clinic|website=www.mayoclinic.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== ശരീരശാസ്‌ത്രം ==
ലിംഗത്തിലുള്ള രണ്ട് [[രക്തക്കുഴൽ|രക്തക്കുഴലുകളിലേക്ക്]] (corpora cavernosa) [[സിര|സിരകളിലൂടെ]] രക്തപ്രവാഹമുണ്ടാവുകയും, അതു വഴി ഈ രക്തക്കുഴലുകൾ വീർക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോഴാണ് ഉദ്ധാരണം സംഭവിക്കുന്നത്. ശരീരശാസ്ത്രപരമായ പല ഉത്തേജനങ്ങൾ ഈ രക്തപ്രവാഹത്തിനു കാരണമാവുന്നു. കോർപറ കവർനോസകളുടെ(corpora cavernosa) തൊട്ടുതാഴെയായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന കുഴലായ കോർപ്പസ് സ്പോഞ്ചിയോസത്തിന്റെ(corpus spongiosum) അറ്റത്തുള്ള [[മൂത്രദ്വാരം|മൂത്രദ്വാരത്തിലൂടെ]], മൂത്രമൊഴിക്കുമ്പോൾ [[മൂത്രം|മൂത്രവും]], [[ശുക്ലസ്‌ഖലനം|സ്‌ഖലനസമയത്ത്]] [[ശുക്ലം|ശുക്ലവും,]] [[ലൂബ്രിക്കന്റ് ജെല്ലി|ലൂബ്രിക്കേഷൻ]]  നൽകുന്ന സ്നേഹദ്രവവും ([[രതിസലിലം]]) പുറത്തേക്ക് വരുന്നു. ഉദ്ധാരണസമയത്ത് കോർപ്പസ് സ്പോഞ്ചിയോസവും ചെറിയ തോതിൽ വീർക്കാറുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOD7B1ZFlxmYC1Vd3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704085058/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.webmd.com%2ferectile-dysfunction%2fhow-an-erection-occurs/RK=2/RS=t_znz0wfUIh.OrvRrrHfN4ao47M-|title=How Erections Work, Ejaculation, and Penis Anatomy Image - WebMD|website=www.webmd.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.  

=== ലൈംഗികപ്രവർത്തനസമയത്ത് ===
[[പ്രമാണം:Visible erection through clothing.jpg|thumb|right|ഉദ്ധാരണം നടന്നതായി വസ്ത്രത്തിനു പുറത്തേക്ക് അറിയുന്നു.]]
മനസ്സിൽ ലൈംഗിക വികാരം ഉണ്ടാകുമ്പോൾ ഉദ്ധാരണം സംഭവിക്കുന്നു. ഉദ്ധാരണസമയത്ത് ലിംഗ അറകളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന രക്തം നിറയൽ, ലിംഗത്തിനുണ്ടാവുന്ന [[വീക്കം]], വലുതാവൽ, ദൃഢത എന്നിവ [[ലൈംഗികബന്ധം]] സാധ്യമാക്കുന്നു. ഉദ്ധാരണത്തോടൊപ്പം, [[വൃഷണം|വൃഷണസഞ്ചിയും]] മുറുകി ദൃഢമാവാറുണ്ട്, ഒപ്പം തന്നെ മിക്ക സന്ദർഭങ്ങളിലും, [[ലിംഗാഗ്രചർമ്മം]] പിന്നോട്ട് മാറി [[ലിംഗമുകുളം]] പുറത്തേക്ക് കാണപ്പെടുന്നു. ലിംഗം ഉദ്ധരിക്കുമ്പോൾ അല്പം വഴുവഴുപ്പുള്ള സ്രവവും പുറത്തേക്ക് വരുന്നു. ഇതൊരു ചെറിയ അണുനാശിനിയായും, സുഖകരമായ സംഭോഗത്തിന് സ്നിഗ്ദത നൽകുന്ന [[ലൂബ്രിക്കന്റ് ജെല്ലി| ലൂബ്രിക്കന്റായും]], യോനീനാളത്തിലെ പിഎച്ച് ക്രമീകരിക്കാനും അതുവഴി ബീജങ്ങൾ നശിച്ചു പോകാതിരിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. എല്ലാ ലൈംഗികപ്രവർത്തനങ്ങൾക്കും ഉദ്ധാരണം ഒരു അവശ്യഘടകമല്ല. എന്നിരുന്നാലും ലിംഗം യോനിയിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ചു ചലിപ്പിക്കുന്ന രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികബന്ധത്തിന് ഇത് ആവശ്യമാണ്. 

ലൈംഗികബന്ധം മൂലമോ, [[സ്വയംഭോഗം]] മൂലമോ, അല്ലെങ്കിൽ മറ്റേതെങ്കിലും കാരണത്താലോ ശുക്ലസ്‌ഖലനം സംഭവിച്ചുകഴിഞ്ഞാൽ സാധാരണയായി ഉദ്ധാരണവും അവസാനിക്കും. എന്നാൽ ലിംഗത്തിന്റെ നീളവും വണ്ണവും അനുസരിച്ച് ഉദ്ധാരണം സംഭവിച്ച ലിംഗം പൂർവ്വസ്ഥിതിയിലെത്താനുള്ള സമയം വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. ശുക്ല സ്ഖലനത്തിനുശേഷം വീണ്ടും ഉദ്ധാരണം സംഭവിക്കാൻ കുറച്ചധികം സമയം എടുത്തേക്കാം.  &lt;ref&gt;Harris, Robie H. (et al.), It's Perfectly Normal: Changing Bodies, Growing Up, Sex And Sexual Health. Boston, 1994. (ISBN 1-56402-199-8)&lt;/ref&gt;

== ആകൃതിയും വലിപ്പവും ==
മിക്ക ലിംഗങ്ങളും ഉദ്ധാരണസമയത്ത് മുകളിലേക്ക് ചൂണ്ടിയാണ് നിൽക്കാറുള്ളതെങ്കിലും, ലിംഗത്തെ താങ്ങുന്ന [[അസ്ഥിബന്ധം|അസ്ഥിബന്ധത്തിന്റെ]] സമ്മർദ്ദമനുസരിച്ച്, കുത്തനെയും, തിരശ്ചീനമായും, താഴേക്കു ചൂണ്ടിയുമെല്ലാം ഉദ്ധരിച്ച ലിംഗം കാണപ്പെടുന്നത് സധാരണവും, സ്വാഭാവികവുമാണ്. ഒപ്പം തന്നെ ലിംഗം നിവർന്നും, ഇടത്തോട്ടോ, വലത്തോട്ടോ, മുകളിലേക്കോ, താഴേക്കോ വളഞ്ഞും ഉദ്ധാരണം സംഭവിക്കാറുണ്ട്. [[പെയ്‌റോണി രോഗം]](Peyronie's disease) ബാധിച്ചവരിൽ ഉദ്ധാരണസമയത്തെ ലിംഗത്തിന് അധികമായി വളവ് കാണുന്നത്, ഉദ്ധാരണ പ്രവർത്തനക്ഷമതിയില്ലായ്മ (erectile dysfunction), ഉദ്ധാരണസമയത്ത് വേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാവുകയും, രോഗബാധിതന് ശാരീരികമായും, മാനസികമായും വിഷമതകളുണ്ടാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അകത്തേക്ക് കഴിക്കുന്ന കോൾഷെസിൻ(Colchicine) പോലുള്ള മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിച്ച് ചികിത്സിക്കപ്പെടുന്ന ഈ രോഗം, അവസാന മാർഗ്ഗമായി [[ശസ്ത്രക്രിയ|ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ]] ഭേദമാക്കാറുണ്ട്. 
[[പ്രമാണം:Penis erection movement.gif|ലഘുചിത്രം|ഉദ്ധാരണ സമയത്ത് ലിംഗ ചലനം]] 

ഉദ്ധാരണ സമയത്ത് ലിംഗത്തിനു വളവ് സംഭവിക്കുന്നതിന്റെ വിശദവിവരങ്ങൾ; നേരെ നിൽക്കുന്ന പുരുഷലിംഗത്തിന്റെ വളവ് ഡിഗ്രിയിലും, ഒപ്പം പ്രസ്തുത വളവ് എത്ര ശതമാനം പേരിൽ കാണപ്പെടുന്നു എന്നും താഴെ പട്ടികയിൽ നൽകിയിരിക്കുന്നു. [[വയർ|വയറിനു]] നേരേ കുത്തനെ വരുന്നതിനെ 0 [[ഡിഗ്രി]] കൊണ്ടും, മുന്നോട്ട് തിരശ്ചീനമായി വരുന്നതിനെ 90 ഡിഗ്രി കൊണ്ടും, പാദത്തിനു നേരെ വരുന്നതിനെ 180 ഡിഗ്രി കൊണ്ടും സൂചിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഉദ്ധരിച്ച ലിംഗം മുകളിലേക്ക് ചൂണ്ടിയിരിക്കുന്നതായാണ്  സാധാരണ കാണപ്പെടാറ്. 

{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;1&quot;
|-
|+ ഉദ്ധാരണം സംഭവിച്ച ലിംഗത്തിന്റെ വളവ്‌. &lt;ref&gt;{{cite journal |author=Sparling J |title=Penile erections: shape, angle, and length |url=https://archive.org/details/sim_journal-of-sex-and-marital-therapy_fall-1997_23_3/page/195 |journal=Journal of Sex &amp; Marital Therapy |volume=23 |issue=3 |pages=195–207 |year=1997 |pmid=9292834}}&lt;/ref&gt;
! വളവ് (ഡിഗ്രിയിൽ) 
! ശതമാനം
|-
| 0–30
| 5
|-
| 30–60
| 30
|-
| 60–85
| 31
|-
| 85–95
| 10
|-
| 95–120
| 20
|-
| 120–180
| 5
|}

സാധാരണയായി ഉദ്ധരിച്ച ലിംഗത്തിന്റെ വലിപ്പം യൌവ്വനാരംഭത്തിനുശേഷം ജീവിതകാലം മുഴുവനും മാറ്റമില്ലാതെ തുടരും. ശസ്ത്രക്രിയ വഴി ഇത് വർദ്ധിപ്പിക്കാമെങ്കിലും,&lt;ref&gt;{{cite journal |author=Li CY, Kayes O, Kell PD, Christopher N, Minhas S, Ralph DJ |title=Penile suspensory ligament division for penile augmentation: indications and results |journal=Eur. Urol. |volume=49 |issue=4 |pages=729–33 |year=2006 |pmid=16473458 |doi=10.1016/j.eururo.2006.01.020}}&lt;/ref&gt; ഇതിന്റെ ഉപയോക്താക്കളിൽ ഭൂരിപക്ഷവും ശസ്ത്രക്രിയയുടെ ഫലത്തിൽ സംതൃപ്തരല്ല എന്ന് ഒരു പഠനം ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web |publisher=[[Fox News]] |url=http://www.foxnews.com/story/0,2933,185156,00.html |title=Most Men Unsatisfied With Penis Enlargement Results |date=2006-02-16 |accessdate=2008-08-17}}&lt;/ref&gt;

==എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നു==
[[ശിശ്നം|ലിംഗത്തിൽ]] സ്​പർശമോ മനസ്സിൽ ലൈംഗികചിന്തയോ മറ്റ് ഉദ്ദീപനങ്ങളോ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ ലിംഗത്തിനകത്തെ നനുത്ത അറകളാൽ നിർമിതമായ ഉദ്ധാരണകലകൾ വികസിക്കുന്നു; പ്ര ധാനമായും കാവർണോസ അറകളുടെ വികാസത്താലാണ് ഉദ്ധാരണമുണ്ടാകുന്നത്. ഇങ്ങനെ 
[[പ്രമാണം:Flaccid_to_erect_state_of_a_penis.png|ലഘുചിത്രം]]
വികസിക്കുന്ന അറകളിലേക്ക് ശരീരത്തിൽനിന്ന് [[രക്തം]] പ്രവഹിക്കുന്നു. ഇങ്ങനെ അറകൾ വീർത്ത് ചുറ്റുമുള്ള ചെറുസിരാപടലങ്ങൾ അടയുകയും കയറിയ രക്തം പുറത്തുപോവാതിരിക്കുകയും ചെയ്യും. ഇങ്ങനെ ഉദ്ധരിച്ച അവസ്ഥ നിലനിൽക്കുന്നു. 

ലിംഗത്തിൽ പരമാവധി രക്തം നിറഞ്ഞ അവസ്ഥയാണ് പൂർണ്ണഉദ്ധാരണം . തുടർന്ന് ലിംഗത്തിന്റെ മൂലഭാഗത്തുള്ള പേശികൾ ചുരുങ്ങി ഉറപ്പ് വീണ്ടും കൂടുന്നു. ഈ അവസ്ഥയെ ദൃഢ ഉദ്ധാരണം എന്നു പറയും. ഈ സമയത്ത് ലിംഗത്തിനകത്തെ [[രക്തസമ്മർദ്ദം]] ശരീരത്തിന്റെ ഇതരഭാഗങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് എത്രയോ മടങ്ങായിരിക്കും. ഉദ്ധാരണത്തെയും ലൈംഗിക ഉദ്ദീപനത്തെയും ത്വരിതപ്പെടുത്തുന്നതിൽ നൈട്രിക് ഓക്‌സൈഡ് എന്ന രാസവസ്തുവിന് സുപ്രധാന പങ്കുണ്ടെന്നത് തെളിയിക്കപ്പെട്ടത് അടുത്തയിടെയാണ്. സി ൽഡിനാഫിൽ സിട്രേറ്റ് എന്ന രാസനാമമുള്ള [[വയാഗ്ര]] ഗുളിക ഈ തത്ത്വമാണ് പ്രയോജനപ്പെടുത്തിയത്. വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്ത്, ഈ കണ്ടുപിടിത്തം 'നൂറ്റാണ്ടിന്റെ കണ്ടുപിടിത്തം' എന്നാണറിയപ്പെടുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOD7B1ZFlxmYC2Vd3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704085058/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.medicalnewstoday.com%2farticles%2fhow-long-can-the-average-man-stay-erect/RK=2/RS=dbAC8DDQgnb3ZCXwZZSqfA6nua0-|title=How do erections work, and how long should they last?|website=www.medicalnewstoday.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== ഉദ്ധാരണക്കുറവ് ==
ലിംഗത്തിന് ഉദ്ധാരണം ഉണ്ടാകാത്ത അവസ്ഥയെ [[ഉദ്ധാരണക്കുറവ്]] അഥവാ ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ് (Erectile dysfunction)എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഇതിന് ശാരീരികവും മാനസികവുമായ നിരവധി കാരണങ്ങളുണ്ട്.  

ഉദ്ധാരണപ്രശ്‌നങ്ങളുടെ മുഖ്യ ശാരീരികകാരണങ്ങളെ മൂന്നായി തിരിക്കാവുന്നതാണ്. 

ഉദ്ധാരണത്തിനാവശ്യമായ ചോദനകൾ ലിംഗത്തിലേക്കെത്താത്ത ഞരമ്പ് സംബന്ധിച്ച കാരണങ്ങളാണ് ആദ്യത്തേത്. ലൈംഗികചോദനകൾ ശരിയായി സഞ്ചരിക്കാത്തത് തലച്ചോറിന്റെയോ സുഷുമ്‌നാനാഡിയുടെയോ സുഷുമ്‌നയിൽ നിന്ന് അരക്കെട്ടിലേക്കുള്ള അസംഖ്യം ചെറു ഞരമ്പുകളിലെയോ പ്രശ്‌നമാവാം. തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന മൾട്ടിപ്പിൾ സ്‌ക്ലീറോസിസ് പോലുള്ള പ്രശ്‌നങ്ങൾ, ഞരമ്പുകൾക്കേൽക്കുന്ന ക്ഷതങ്ങൾ, പക്ഷവാതം, ഞരമ്പിൽ രക്തം കട്ടപിടിക്കൽ, സുഷുമ്‌നയ്‌ക്കോ നട്ടെല്ലിനോ ഏറ്റ ക്ഷതം, വിറ്റാമിൻ ആ12 ന്റെ അപര്യാപ്തത, മൈലൈറ്റിസ്‌ പോലുള്ള രോഗങ്ങൾ, അരക്കെട്ടിലോ ബ്ലാഡറിലോ ഒക്കെ കാൻസറോ മറ്റോ വന്ന് നടത്തിയ വലിയ സർജറികൾ എന്നിവയും ഉദ്ധാരണപ്രശ്‌നമുണ്ടാക്കുന്ന ഞരമ്പുസംബന്ധിച്ച കാരണങ്ങളിൽപെടും. ദീർഘനാളത്തെ പ്രമേഹംകൊണ്ടും ഇതേ ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവപ്പെടാം.

ലിംഗത്തിലേക്ക് വേണ്ടത്ര രക്തം കയറാത്ത പ്രശ്‌നമാണ് രണ്ടാമത്തേത്. ഇതിനെ ധമനീജന്യ പ്രശ്‌നങ്ങളെന്നു വിളിക്കാം. ലിംഗത്തിലെ കാവർണോസ അറകളിലേക്ക് രക്തമെത്തിക്കുന്ന ധമനികളിലെ പ്രശ്‌നംകൊണ്ടാകുമിത്. ഈവഴിക്കുള്ള ധമനികളിലെവിടെയെങ്കിലും അതിറോസ്‌ക്ലീറോസിസ് മൂലം തടസ്സമുണ്ടായിട്ടുണ്ടാവാം. പുകവലി, രക്തസമ്മർദ്ദം, കൊളസ്‌ട്രോൾ ആധിക്യം, അരക്കെട്ടിന്റെ ഭാഗത്തേൽക്കുന്ന റേഡിയേഷൻ തുടങ്ങിയവ അതിറോസ്‌ക്ലീറോസിസ് സാധ്യത കൂട്ടും. ധമനികൾക്കേൽക്കുന്ന ക്ഷതങ്ങൾ, വീഴ്ച തുടങ്ങിയവയും ധമനീജന്യ ഉദ്ധാരണപ്രശ്‌നങ്ങൾക്ക് വഴിവെക്കാം. ചന്തികുത്തിയുള്ള വീഴ്ച, ഇടുപ്പെല്ല് പൊട്ടൽ, കാലുകൾ ഇരുവശത്തേക്കും അകന്നുള്ള വീഴ്ച എന്നിവയും ധമനികൾക്ക് കേടുവരുത്താം.

ലിംഗത്തിലെത്തിയ രക്തം അവിടെ സംഭരിക്കപ്പെടാതെ (ഉദ്ധാരണം നീണ്ടുനിൽക്കാൻ ഇതുവേണം) തിരിച്ചിറങ്ങിപ്പോകുന്ന പ്രശ്‌നമാണ് അടുത്തത്. സിരാസംബന്ധിയായ പ്രശ്‌നമാണിത്. കാവർ ണോസയിലെ മൃദുപേശികളിലും മറ്റുമുള്ള സിരകളുടെ പ്രശ്‌നമാണിത്. സ്ഖലനം കഴിഞ്ഞശേഷവും ഉദ്ധാരണം ചുരുങ്ങാത്ത രോഗാവസ്ഥയ്ക്ക് ചെയ്യുന്ന ശസ്ത്രക്രിയകൊണ്ടും ഇത്തരം സിരാപ്രശ്‌നങ്ങൾ വരാം.

ഹൃദ്രോഗം, മൃദു പേശികളെ ബാധിക്കുന്ന പൈറോണീസ് രോഗം, അതിമദ്യാസക്തി, വ്യായാമക്കുറവ്, അമിതാധ്വാനം,  ലൈംഗികവിരക്തി തുടങ്ങിയവയും ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവിന് കാരണമാകാം. വ്യായാമം ശരീരത്തിലെ രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്തുക വഴി ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവിനെ ചെറുക്കുന്നുണ്ട്. കീഗൽസ് വ്യായാമം ചെയ്യുന്നതും നല്ലതാണ്.  

പ്രായമായ ആളുകൾക്ക് ഉദ്ധാരണം ഉണ്ടാകാൻ കൂടുതൽ സമയം വേണ്ടി വന്നേക്കാം. ഇവർക്ക് ഉദ്ധാരണത്തിന് നേരിട്ടുള്ള സ്പർശനം ഇതിന് ആവശ്യമാണ്. അതിനാൽ ലിംഗഭാഗത്തു നേരിട്ട് ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നത് ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങളെ മറികടക്കാൻ അനുയോജ്യമാണ്. ഇവരുടെ പങ്കാളിയുടെ മനോഭാവവും ഇതിൽ പ്രധാനമാണ്. ദീർഘനേരം സംഭോഗപൂർവലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയ്ക്ക് സമയം ചിലവഴിക്കുന്നത് മതിയായ ഉദ്ധാരണം ലഭിക്കാൻ പുരുഷന്മാരെ സഹായിക്കുന്നു. ചെറുപ്പക്കാർക്കും ഫോർപ്ലേ കൂടുതൽ ദൃഢതയും ഉദ്ധാരണവും കൈവരിക്കുന്നതിന് സഹായിക്കും.    

മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ കൊണ്ടും ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ് ഉണ്ടാകാകുന്നതിന് പല കാരണങ്ങളുണ്ട്. [[വിഷാദരോഗം]], ഉത്കണ്ഠ തുടങ്ങിയ മാനസികപ്രശ്നങ്ങൾ, ജോലിസ്ഥലത്തെ [[മാനസിക സമ്മർദം]], ക്ഷീണം, കുടുംബ പ്രശ്നങ്ങൾ, ഉറക്കമില്ലായ്മ, പങ്കാളിയോടുള്ള താൽപര്യക്കുറവ്, വെറുപ്പ്, അവരുടെ വൃത്തിയില്ലായ്മ, ലൈംഗികതാൽപര്യക്കുറവ്, [[ആൻഡ്രോപോസ്]]  തുടങ്ങിയ പലതും ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവിന് കാരണമായേക്കാം. പ്രത്യേകിച്ച് ചെറുപ്പക്കാരിൽ കാണുന്ന ഉദ്ധാരണ പ്രശ്നങ്ങളുടെ മുഖ്യകാരണം തിരിച്ചറിയപ്പെടാത്ത മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ മൂലമാകാം. ഇത്തരക്കാർക്ക് സ്വയംഭോഗം ചെയ്യുമ്പോൾ ഉദ്ധാരണം ഉണ്ടാവുകയും സംഭോഗത്തിന് ബലക്കുറവ് അനുഭവപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. 

ആദ്യമായി ലൈംഗിക ബന്ധത്തിലേർപ്പെടുന്ന ചിലരിൽ [[ഉത്കണ്ഠ]] മൂലവും ഉദ്ധാരണ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. എന്നാൽ പലപ്പോഴും ആളുകൾ മടിയോ നാണക്കേടോ അറിവില്ലായ്മ കൊണ്ടോ ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങൾ മൂടി വയ്ക്കുകയോ അശാസ്ത്രീയമായ ചികിത്സ ചെയ്യുന്നവരെ രഹസ്യമായി സമീപിക്കുകയോ ചെയ്യാറുണ്ട്. ഇത് ഗുണത്തേക്കാളേറെ ദോഷമാകും വരുത്തുക. അതിനാൽ ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങൾ അനുഭവിക്കുന്നവർ ആരോഗ്യവിദഗ്ധരുടെ സേവനം തേടാൻ മടി കാണിക്കരുത് എന്നാണ് വിദഗ്ദമതം&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkPcpi1pFlp_8Es0t3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704085218/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.health.harvard.edu%2fmens-health%2f5-natural-ways-to-overcome-erectile-dysfunction/RK=2/RS=r6AO0hL31zVqZceeZQdtgjVSTVY-|title=l5 natural ways to overcome erectile dysfunction - Harvard Health|website=www.health.harvard.edu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkPcqr1pFlsSEFvT13Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704085292/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.healthline.com%2fhealth%2fhow-common-is-ed/RK=2/RS=toHzmaNBNpPuU8ddxgHkI8MfoI0-|title=Erectile Dysfunction Common? Stats, Causes, and Treatment|website=www.healthline.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.
==ഉദ്ധാരണം നിലനിർത്താനുള്ള ജീവിതശൈലിയും ചികിത്സയും==
പുരുഷന്മാരുടെ ലൈംഗിക ആരോഗ്യത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗമാണ് ഉദ്ദാരണം (Erection). ഇത് ശരിയായി നടക്കാത്തത് ശാരീരികമായോ മാനസികമായോ ഉള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ മൂലമാകാം. എന്നാൽ, ശരിയായ ചികിത്സയും ചില ജീവിതശൈലി മാറ്റങ്ങളും ശ്രദ്ധയും കൊണ്ട് ഇത് മെച്ചപ്പെടുത്താൻ സാധിക്കും. അവ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.

1. ശാരീരിക [[ആരോഗ്യം]] ശ്രദ്ധിക്കുക.

- [[വ്യായാമം]]: ദിവസവും 30 മിനിറ്റ് നടത്തം, ഓട്ടം, നീന്തൽ അല്ലെങ്കിൽ ഏതെങ്കിലും കളികൾ, [[നൃത്തം]], അയോധന കലകൾ, ജിംനേഷ്യത്തിലെ പരിശീലനം തുടങ്ങിയ കായിക വ്യായാമങ്ങൾ ശരീരത്തിലെ രക്തചംക്രമണവും ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥയും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. കെഗൽ എക്സർസൈസ് പോലുള്ളവ പെൽവിക് പേശികളെ ശക്തിപ്പെടുത്തും. ഇവ ഏതെങ്കിലും ചിട്ടയായി പരിശീലിക്കാം. ഇത് [[ലൈംഗികവും പ്രത്യുത്പാദനപരവുമായ ആരോഗ്യം]], ഉദ്ധാരണം തുടങ്ങിയവ നിലനിർത്താൻ സഹായകരമാകുന്നു.

- പോഷക സമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണം: ആവശ്യത്തിന് വിറ്റാമിനുകൾ, ധാതുക്കൾ, പ്രോട്ടീൻ തുടങ്ങിയവ ചേർന്ന സമീകൃത ആഹാരം കഴിക്കുക. പഴങ്ങൾ, [[പച്ചക്കറികൾ]], ഇലക്കറികൾ, പയറു വർഗ്ഗങ്ങൾ, പരിപ്പ് വർഗ്ഗങ്ങൾ, ഓട്സ്, കൂൺ, മത്സ്യം, മുട്ട തുടങ്ങിയവ ഭക്ഷണത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുക. ഇത് പൊതുവായ ആരോഗ്യവും രക്തപ്രവാഹവും മെച്ചപ്പെടുത്തും. സിങ്ക്, വിറ്റാമിൻ ഡി, വിറ്റാമിൻ ബി കോംപ്ലക്സ്, വിറ്റാമിൻ ഇ എന്നിവ അടങ്ങിയ ഭക്ഷണങ്ങൾ ([[മുട്ട]], [[മത്സ്യം]], ചിപ്പി വർഗ്ഗങ്ങൾ) ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ ഹോർമോണിന്റെ ഉൽപാദനത്തിന് സഹായിക്കും. അത് ലൈംഗികശേഷിയും ഉദ്ധാരണവും നിലനിർത്താൻ ഗുണകരമാണ്.

- അനാരോഗ്യകരമായ ഭക്ഷണം നിയന്ത്രിക്കുക: മധുരം അല്ലെങ്കിൽ പഞ്ചസാര, എണ്ണ അഥവാ അനാരോഗ്യകരമായ കൊഴുപ്പ്, ഉപ്പ്, അന്നജം തുടങ്ങിയവ അമിതമായി അടങ്ങിയ ആഹാരങ്ങൾ, പ്രത്യേകിച്ച് വറുത്തതും പൊരിച്ചതും, ചോറ്, ഉപ്പിലിട്ടത്, മധുര പലഹാരങ്ങൾ, കൊഴുപ്പേറിയ മാംസം തുടങ്ങിയവ നിയന്ത്രിക്കുക.

പ്രത്യേകിച്ച് അമിതമായി പഞ്ചസാരയും അന്നജവും അനാരോഗ്യകരമായ കൊഴുപ്പും ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഉദ്ധാരണത്തിനും ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ ഉത്പാദനത്തിനും നല്ലതല്ല.

- ശരീരഭാരം നിയന്ത്രിക്കുക: [[അമിതവണ്ണം]], കൊഴുപ്പ് എന്നിവ രക്തക്കുഴലുകളെ ബാധിക്കുകയും, ലിംഗത്തിലേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം കുറയ്ക്കുകയും അത് ഉദ്ദാരണശേഷിയെ തടസ്സപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ആരോഗ്യകരമായ ഭാരം നിലനിർത്തുക.

2. ജീവിതശൈലി മാറ്റുക.

- [[പുകവലി]] ഒഴിവാക്കുക: സിഗരറ്റ്, പുകയില ഉത്പന്നങ്ങൾ എന്നിവ രക്തപ്രവാഹത്തെ കുറയ്ക്കുകയും ലൈംഗിക ശേഷിയെ ബാധിക്കുകയും ചെയ്യും.

- മദ്യം പരിമിതപ്പെടുത്തുക: അമിത മദ്യപാനം നാഡീവ്യവസ്ഥയെ ദുർബലമാക്കുകയും ഉദ്ദാരണ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുകയും ചെയ്തേക്കാം.

- ശരിയായ ഉറക്കം: ദിവസം 7-8 മണിക്കൂർ കൃത്യമായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കക്കുറവ് ഹോർമോൺ തകരാറിന് കാരണമാകും. ഇടവേളകളിൽ വിശ്രമം അത്യാവശ്യമാണ്.

3. മാനസിക ആരോഗ്യം പരിപാലിക്കുക.

- [[മാനസിക സമ്മർദം]] കുറയ്ക്കുക: ജോലി സ്ഥലത്തെയും വീട്ടിലെയും അമിതമായ സമ്മർദ്ദം, അമിതാധ്വാനം, സാമ്പത്തിക ബാധ്യത, അല്ലെങ്കിൽ ബന്ധങ്ങളിലെ സമ്മർദ്ദം, കുടുംബ പ്രശ്നങ്ങൾ, പങ്കാളിയോടുള്ള ഇഷ്ടക്കുറവ് തുടങ്ങിയവ ഉദ്ദാരണത്തെ മോശമായി ബാധിക്കും. [[യോഗ]], ധ്യാനം, അല്ലെങ്കിൽ ശ്വസന വ്യായാമങ്ങൾ, ഉല്ലാസ യാത്രകൾ, സംഗീതം, നൃത്തം, വിനോദങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ പരീക്ഷിക്കുക, കൗൺസിലിംഗ് സ്വീകരിക്കുക തുടങ്ങിയവ മാനസിക സമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കും.

- ആത്മവിശ്വാസം: ലൈംഗിക പ്രകടനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഉത്കണ്ഠ (Performance anxiety) സാധാരണമാണ്. പങ്കാളിയോട് തുറന്ന് സംസാരിക്കുന്നത് ഈ ഭയം കുറയ്ക്കും.

- [[വിഷാദരോഗം]] ശ്രദ്ധിക്കുക: വിഷാദരോഗം ഉണ്ടെങ്കിൽ വിദഗ്ദ ചികിത്സ സ്വീകരിക്കുക—മനസ്സ് സന്തോഷമായാൽ ശരീരവും പ്രതികരിക്കും.

4. പങ്കാളിയുമായി ബന്ധം മെച്ചപ്പെടുത്തുക.

- തുറന്ന് സംസാരിക്കുക: ലൈംഗികതയെക്കുറിച്ച് പങ്കാളിയോട് സംസാരിക്കുക. എന്താണ് ഇഷ്ടം, എന്താണ് പ്രശ്നം എന്ന് പങ്കുവയ്ക്കുന്നത് സമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കും.

- അടുപ്പം വർദ്ധിപ്പിക്കുക: ചുംബനം, ആലിംഗനം, ഒരുമിച്ചുള്ള യാത്രകൾ, സിനിമ, കളികൾ തുടങ്ങിയവ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ബന്ധം ശക്തമാക്കും.

5. ഗുരുതരമായ രോഗങ്ങൾ.

ചിലപ്പോൾ ഉദ്ദാരണ പ്രശ്നങ്ങൾ ഗുരുതരമായ രോഗങ്ങളുടെ ലക്ഷണമാകാം—[[പ്രമേഹം]], [[ഹൃദ്രോഗം]], [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] ഹോർമോൺ കുറവ് (Low testosterone) അഥവാ ആൻഡ്രോപോസ്, നടുവേദന തുടങ്ങിയവ ആകാം കാരണങ്ങൾ. പതിവായി ഉദ്ധാരണക്കുറവ് സംഭവിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ:

- നിങ്ങളുടെ അടുത്തുള്ള ഡോക്ടറെ സന്ദർശിക്കുക. ആവശ്യമെങ്കിൽ ഒരു സെക്സോളജിസ്റ്റ് അല്ലെങ്കിൽ യൂറോളജിസ്റ്റിനെ കാണുക.

- രക്തപരിശോധന, ഹോർമോൺ പരിശോധന തുടങ്ങിയവ ഡോക്ടറുടെ നിർദേശ പ്രകാരം ചെയ്യാം.

- വയാഗ്ര പോലെയുള്ള മരുന്നുകൾ ഡോക്ടറുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം മാത്രം ഉപയോഗിക്കുക.

-ലിംഗത്തിൽ ഘടിപ്പിക്കുന്ന സ്റ്റെന്റ് തുടങ്ങിയ ആധുനിക ചികിത്സാ രീതിയിൽ ഇന്ന് ലഭ്യമാണെന്ന് മനസിലാക്കുക.

6. പ്രായം, ബാഹ്യകേളി.

പ്രായമായ ആളുകൾക്ക് ഉദ്ധാരണം ഉണ്ടാകാൻ കൂടുതൽ സമയം വേണ്ടി വന്നേക്കാം. ഇവർക്ക് ഉദ്ധാരണത്തിന് നേരിട്ടുള്ള സ്പർശനം അഥവാ [[ബാഹ്യകേളി]] അഥവാ ഫോർപ്ലേ അത്യാവശ്യമാണ്. അതിനാൽ ലിംഗഭാഗത്തു നേരിട്ട് ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നത് ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങളെ മറികടക്കാൻ അനുയോജ്യമാണ്. ഇവരുടെ പങ്കാളിയുടെ മനോഭാവവും ഇതിൽ പ്രധാനമാണ്. ദീർഘനേരം ആമുഖലീലകൾക്ക് (ഫോർപ്ലേയ്ക്ക്) സമയം ചിലവഴിക്കുന്നത് മതിയായ ഉദ്ധാരണം ലഭിക്കാൻ പുരുഷന്മാരെ സഹായിക്കുന്നു. 

ചെറുപ്പക്കാർക്കും ഫോർപ്ലേ കൂടുതൽ ദൃഢതയും ഉദ്ധാരണവും കൈവരിക്കുന്നതിന് സഹായിക്കും. മധ്യ വയസ്ക്കരായ പുരുഷന്മാരിൽ [[ആൻഡ്രോപോസ്]] എന്ന അവസ്ഥയുടെ ഭാഗമായി ഹോർമോൺ തകരാറുകൾ സാധാരണമാണ്, പ്രത്യേകിച്ച് അനാരോഗ്യകരമായ ജീവിത ശൈലികൾ ഉള്ളവരിൽ.

7. ചികിത്സ

വയാഗ്രയുടെ കണ്ടുപിടിത്തം, ലിംഗത്തിൽ ഘടിപ്പിക്കുന്ന സ്റ്റെന്റ് എന്നിവ ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങൾക്കുള്ള മികച്ച ചികിത്സ രീതിയാണ്. എന്നാൽ പലപ്പോഴും ആളുകൾ മടിയോ, നാണക്കേടോ, അറിവില്ലായ്മ കൊണ്ടോ ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങൾ മൂടി വയ്ക്കുകയോ തെറ്റായ ചികിത്സ രഹസ്യമായി തേടുകയോ ചെയ്യാറുണ്ട്. ഇത് ഗുണത്തേക്കാളേറെ ദോഷമാകും വരുത്തുക.

സെക്സോളജിസ്റ്റ്, സെക്സ് തെറാപ്പിസ്റ്റ് അല്ലെങ്കിൽ യൂറോളജിസ്റ്റ്, ആൻഡ്രോളജിസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ ഡോക്ടർമാർക്ക് ഇക്കാര്യത്തിൽ ശാസ്ത്രീയമായ ചികിത്സ നൽകാൻ സാധിക്കുന്നതാണ്.

പ്രമേഹമോ മറ്റു ഗുരുതര രോഗങ്ങളോ ഉള്ളവർ അവ നിയന്ത്രിക്കാനും ശരിയായ ചികിത്സ തേടാനും ശ്രദ്ധിക്കണം. പ്രത്യേകിച്ച് ചെറുപ്പക്കാരിൽ ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നതിന്റെ മുഖ്യ കാരണം പ്രമേഹം, അമിത [[കൊളസ്ട്രോൾ]], മാനസിക സമ്മർദം എന്നിവ മൂലമാകാമെന്നു പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നു.

== വയാഗ്ര ==

സിൽഡനാഫിൽ പ്രധാനചേരുവയായ ഒരു ഔഷധമാണ് വയാഗ്ര. വയാഗ്രയുടെ കണ്ടുപിടുത്തം  തികച്ചും യാദൃശ്ചികമായിരുന്നു എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽ രംഗത്തെ പ്രസിദ്ധരായ ഫൈസർ (Pfizer) ഹൃദയസംബന്ധമായ അസുഖത്തിനെതിരെ ഒരു മരുന്ന് കണ്ടു പിടിക്കുകയുണ്ടായി. എന്നാലിത് ആ ഉദ്ദേശ്യത്തിൽ തികഞ്ഞ പരാജയമായിരുന്നു. അതേ സമയം അതിൻ്റെ മറ്റൊരു പ്രവർത്തനം പ്രതീക്ഷിക്കാത്ത ഉപയോഗത്തിനുള്ളതുമായി മാറി. അങ്ങനെ ആ നീലക്കളറിലുള്ള  ഗുളിക വയാഗ്ര എന്ന പേരിൽ അവതരിക്കപ്പെട്ടു. 

വയാഗ്ര ഒരു ലൈംഗിക ഉത്തേജന ഔഷധം മാത്രം ആണെന്നാണ് പൊതുധാരണ. എന്നാലത് തെറ്റാണ്. പുരുഷന്മാരിൽ ലൈംഗികതാല്പര്യം ജനിപ്പിക്കാനോ കൂട്ടാനോ ഇതുകൊണ്ട് സാധിക്കില്ല, മറിച്ച് ലൈംഗികതാല്പര്യമുള്ള സമയത്ത് മാത്രമേ വയാഗ്രയുടെ ഉപയോഗം കൊണ്ട് ഗുണമുള്ളൂ. രക്തപ്രവാഹം വർദ്ധിപ്പിച്ച് ലിംഗ ഉദ്ധാരണത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുക എന്നതാണ് വയാഗ്രയുടെ പ്രവർത്തന രീതി.
                     
ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവിന്റെ  ചികിത്സയിൽ വലിയ പുരോഗതി  സൃഷ്ടിച്ച ഒരു ഔഷധമാണ് വയാഗ്ര. എന്നാൽ ഉദ്ധാരണ സഹായി എന്നതിനപ്പുറം അസാധാരണമായ പല ഉപയോഗങ്ങളുമുണ്ട് ഇതിന്. അവ എന്തൊക്കെയാണെന്ന് കൂടി നോക്കാം. 

ഗർഭകാലത്തിൻ്റെ 37 ആഴ്ചകൾക്ക് മുൻപേ മാസം തികയാതെ ജനിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ  ശ്വാസകോശം ദുർബലമായതിനാൽ ശ്വസനോപകരണങ്ങളുടെ സഹായത്തോടെ മാത്രമേ ഇവരിൽ ശ്വസനം നടക്കൂ. നേരിയ തോതിൽ നൽകുന്ന വയാഗ്ര രക്തധമനികളെ വിസ്തൃതമാക്കി, രക്തസമ്മർദം  കുറച്ച് ശ്വാസകോശത്തിന് സുഗമമായി പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള വഴിയൊരുക്കുന്നു. വയാഗ്രയിലെ പ്രധാനഘടകമായ സിൽഡനാഫിൽ ആണ് ഇതിന് സഹായിക്കുന്നത്. വയാഗ്രയുടെ ഉപയോഗം ക്രമേണ വെൻ്റിലേറ്റർ ഒഴിവാക്കുന്ന അവസ്ഥയിലെത്താൻ കുഞ്ഞുങ്ങളെ പ്രാപ്തമാക്കുന്നു.
 
കഠിനമായ തണുപ്പോ വൈകാരിക സംഘർഷങ്ങളോ മൂലം കാൽവിരലിലെയും കൈവിരലിലെയും തുമ്പുകളിൽ രക്തപ്രവാഹം നിലയ്ക്കുന്നതാണ് റെയ്നോൾഡ് സിൻഡ്രോം എന്ന രോഗം. വിളറി വെളുത്ത നിറവും വേദനയുമായിരിക്കും രോഗിക്ക് അനുഭവപ്പെടുക. രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന വയാഗ്രയുടെ കഴിവ് ഈ രോഗത്തിനുള്ള ഉത്തമൗഷധമാക്കി അതിനെ മാറ്റി.

പൂക്കൾ വാടാതെ നിൽക്കുന്നതിനും വയാഗ്ര ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. 

കായിക മത്സരത്തിൽ മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവെക്കാൻ വേണ്ടി അത്ലറ്റുകളും ഇവ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നും ഏറെ ഉയരത്തിൽ നടക്കുന്ന മത്സരങ്ങളിൽ കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രകടനം വയാഗ്ര സഹായിക്കുമെന്നാണ് കണ്ടെത്തൽ. ഉയരത്തിലെത്തുന്തോറും ഓക്സിജൻ താരതമ്യേന കുറയുന്ന അന്തരീക്ഷത്തിൽ വയാഗ്രയിലെ സിൽഡനാഫിൽ ശ്വാസകോശത്തിന്റെ മർദം കുറയ്ക്കാനും ശ്വാസോച്ഛ്വാസം അല്പം കൂടി സുഗമമാക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. എന്നാൽ മറ്റൊരു തരത്തിലുമുള്ള കായിക ഉത്തേജനം നൽകാൻ വയാഗ്രയ്ക്ക് സാധിക്കില്ലെന്നതിനാൽ  കായികതാരങ്ങളിൽ വയാഗ്രയുടെ ഉപയോഗം നിരോധിച്ചിട്ടില്ല.

ലൈംഗിക ഉത്തേജനത്തിനുള്ള  ഔഷധമെന്ന വിശ്വാസത്തിന്റെ പേരിൽ അശാസ്ത്രീയമായ പല ചികിത്സകളും നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. വയാഗ്രയും മറ്റ് ചികിത്സകളും നിലവിൽ വന്നതോടെ അതെല്ലാം ഒരുപരിധിവരെ നിന്നുപോയെന്നു പറയാം. 

ഏറ്റവും കൂടുതൽ വ്യാജനിറങ്ങിയ മരുന്ന് എന്ന ഖ്യാതിയും വയാഗ്രയ്ക്ക് സ്വന്തം. യഥാർത്ഥ വയാഗ്ര നീലകളറും മിനുസമാർന്ന എഡ്ജുകളോട് കൂടി വജ്ര  ആകൃതിയിലുമാണ്. ഒരെണ്ണം മാത്രമായോ അതല്ലെങ്കിൽ നാലെണ്ണം അടങ്ങുന്ന ഒരു പാക്കറ്റായോ ആണ് വയാഗ്ര ലഭ്യമാവൂ.

പാർശ്വഫലങ്ങൾ ഉള്ളതിനാൽ ഡോക്ടറുടെ നിർദേശ പ്രകാരം മാത്രമേ ഇവ ഉപയോഗിക്കാവൂ. ഹൃദയ സംബന്ധമായ പ്രശ്നം ഉള്ളവർ വയാഗ്ര ഉപയോഗിക്കുന്നത് അപകടകരമാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkPcry1pFlnQsFyUJ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704085363/RO=10/RU=https%3a%2f%2fen.wikipedia.org%2fwiki%2fSildenafil/RK=2/RS=G9gnssDgH4sQftkc535UPVbTFNg-|title=Sildenafil - Wikipedia|website=en.wikipedia.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkPcry1pFlnQsF1EJ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704085363/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpharmaceutical-journal.com%2farticle%2finfographics%2fthree-decades-of-viagra/RK=2/RS=aR2yYzWOUaiQoiPH757ZnTujzjs-|title=Three decades of Viagra - The Pharmaceutical Journal|website=pharmaceutical-journal.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkPcry1pFlnQsF2EJ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzcEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1704085363/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.bbc.com%2fmediacentre%2fproginfo%2f2023%2f49%2fkeeping-it-up-the-story-of-viagra/RK=2/RS=9rbdagpTV4l2ICWrzNVbwyTAQL8-|title=Keeping It Up: The Story of Viagra - BBC|website=www.bbc.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
{{sex}}

[[വർഗ്ഗം:ലൈംഗികത]]
‌‌__സൂചിക__
__പുതിയവിഭാഗംകണ്ണി__

[[പ്രമാണം:Erection_development_-_animated.gif|ലഘുചിത്രം|പകരം=ഉദ്ധരിക്കുന്ന ലിംഗം - GIF ചിത്രീകരണം|ഉദ്ധരിക്കുന്ന ലിംഗം - GIF ചിത്രീകരണം]]</text>
      <sha1>sn1kk8ru9751hk1ho19pufyy98li3be</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഇരുട്ടിന്റെ ആത്മാവ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>148557</id>
    <revision>
      <id>4540159</id>
      <parentid>3831799</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:19:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540159</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7263" sha1="7xrk0uwi2l5dil2xiel3di6prab9ysr" xml:space="preserve">{{prettyurl|Iruttinte Athmavu}} 
{{Infobox Film
| name           = ഇരുട്ടിന്റെ ആത്മാവ്
| image          = Iruttinte Athmavu2.jpg
| image_size     = 
| caption        = 
| director       = [[പി. ഭാസ്കരൻ]]
| producer       = പി. ഐ. എം. കാസിം
| writer         = [[എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ]]
| narrator       = 
| starring       = [[പ്രേം നസീർ]],&lt;br&gt;[[ശാരദ]],&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]],&lt;br&gt;[[അടൂർ ഭാസി]],&lt;br&gt;[[കോഴിക്കോട് ശാന്താദേവി]]
| music          = ബാബുരാജ്
| lyrics         = പി. ഭാസ്കരൻ
| cinematography = ഇ. എൻ. ബാലകൃഷ്ണൻ
| editing        = ജി. വെങ്കിട്ടരാമൻ
| distributor    = 
| released       = മാർച്ച് 2, 1967
| runtime        = 
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}

1967-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''''ഇരുട്ടിന്റെ ആത്മാവ്'''''. [[എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ]] രചനയും [[പി. ഭാസ്കരൻ]] സംവിധാനവും നിർവ്വഹിച്ചിരിക്കുന്നു. ബോക്സോഫീസിൽ പരാജയപ്പെട്ടെങ്കിലും മലയാളസിനിമാചരിത്രത്തിലെ നാഴികക്കല്ലായി ചിത്രം വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.prd.kerala.gov.in/sixties.htm|title=Sixties: Collective Cinema|publisher=Public Relation Department, [[Government of Kerala]]|accessdate=April 27, 2011|archive-date=2011-07-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20110710131143/http://www.prd.kerala.gov.in/sixties.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ഭ്രാന്തൻ വേലായുധൻ എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അനശ്വരമാക്കിയ പ്രേം നസീറിന്റെ പ്രകടനം ഏറെ നിരൂപകപ്രശംസ പിടിച്ചുപറ്റി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.hindu.com/fr/2009/01/16/stories/2009011650650100.htm|title=The evergreen hero|author=P.K. Ajith Kumar|publisher=''[[The Hindu]]''|date=2009 January 16|accessdate=2010 December 27|archive-date=2009-04-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20090411071841/http://www.hindu.com/fr/2009/01/16/stories/2009011650650100.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book
 |author=
 |title=Indian newsmagazine
 |volume= 14 
 |publisher=Link
 |date=1972
 |page=36
 |isbn=
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.cscsarchive.org:8081/MediaArchive/art.nsf/94ff8a4a35a9b8876525698d002642a9/9f435eb794024266652572bb003d3623/$FILE/A0190033.pdf|title=A stalwart on the Malayalam screen|publisher=''[[The Hindu]]''|date=February 5, 1989|accessdate=April 27, 2011}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book
 |author=
 |title=India Today
 |volume= 14
 |part =  
 |publisher=Living Media India Pvt. Ltd
 |date=1989
 |page=46
 |isbn=
}}&lt;/ref&gt;

==രചന==
ഇരുട്ടിന്റെ ആത്മാവ് എന്നുതന്നെ പേരായ തന്റെ കഥയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് [[എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ]] തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും രചിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite book
 |author=
 |title=The Illustrated weekly of India
 |volume= 91
 |issue= 4
 |publisher=
 |date=1970
 |page=19
 |isbn=
}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഏറ്റവും മികച്ച സൃഷ്ടികളിലൊന്നായി ഇരുട്ടിന്റെ ആത്മാവ് വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://mtvasudevannair.com/php/showNews.php?newsid=13&amp;linkid=5 |title=Collaborative Cinema of the Sixties |publisher=Mtvasudevannair.com |date= |accessdate=2010-12-28}}&lt;/ref&gt;

==അഭിനയിച്ചവർ==
* [[പ്രേം നസീർ]]
* [[ശാരദ]]
* [[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]
* [[അടൂർ ഭാസി]]
* [[കോഴിക്കോട് ശാന്താദേവി]]

==കഥാതന്തു==
സമൂഹവും കുടുംബവും ഒറ്റപ്പെടുത്തുന്ന ഭ്രാന്തൻ വേലയുധന്റെ കഥയാണ് ചിത്രം പറയുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite book
 |last=
 |title=Indian review of books
 |publisher=Acme Books
 |date=1995
 |page=30
 |isbn=
 |accessdate=2010-12-28}}&lt;/ref&gt;

==പുരസ്കാരം==
* മികച്ച സാമൂഹ്യക്ഷേമചിത്രത്തിനുള്ള ആദ്യത്തെ ദേശീയപുരസ്കാരം (1967)&lt;ref&gt;{{cite book
 |author=T. M. Ramachandran
 |title=Film world
 |volume= 7
 |issue = 
 |publisher=
 |date=1971
 |page=106
 |isbn=
}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist}}

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
* {{imdb title|0155763}}
* [http://msidb.org/m.php?3318 ''ഇരുട്ടിന്റെ ആത്മാവ്''] – മലയാളസംഗീതം.ഇൻഫോ
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:1967-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. ഭാസ്കരൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ-ശാരദ ജോഡി]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ തിരക്കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബാബുരാജ് സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി ഭാസ്കരന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സാഹിത്യകൃതികളെ ആസ്പദമാക്കിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. ഭാസ്കരന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശങ്കരാടി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>7xrk0uwi2l5dil2xiel3di6prab9ysr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള</title>
    <ns>0</ns>
    <id>159227</id>
    <revision>
      <id>4540165</id>
      <parentid>4407031</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:56:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kanalsamskarikavedhi</username>
        <id>206229</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>one play name corrected</comment>
      <origin>4540165</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7576" sha1="7tfz9tlkocp64bdpuirc6v395hwyyrb" xml:space="preserve">== ഡോ. വയലാ വാസുദേവൻപിള്ള ==
{{Infobox Artist
| name = വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള
| image         = വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള.jpg
| birthplace = [[വയലാ]], [[കൊട്ടാരക്കര]], [[കൊല്ലം ജില്ല]], [[കേരളം]]
| birthdate = 1943
| deathdate  = ഓഗസ്റ്റ് 29, 2011
| spouse      = വത്സല
|}}
കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ നാടകകാരനായിരുന്നു '''വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള''' തൃശ്ശൂർ സ്ക്കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയുടെ ഡയറക്ടറും&lt;ref&gt;[http://www.thehindu.com/news/states/kerala/article2409319.ece thehindu.com]&lt;/ref&gt; കേരള സർവ്വകലാശാലയുടെ കീഴിലുള്ള സെന്റർ ഫോർ പെർഫോമിങ് ആന്റ് വിഷ്വൽ ആർട്‌സ് ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു&lt;ref name=&quot;mat1&quot;/&gt;. പാശ്ചാത്യ നാടക സങ്കൽപ്പങ്ങളെ മലയാളിക്കു പരിചയപ്പെടുത്തുന്നതിൽ അദ്ദേഹം നല്ല പങ്കുവഹിച്ചു&lt;ref name=&quot;dat1&quot;&gt;[http://www.deshabhimani.com/newscontent.php?id=54439 വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള അന്തരിച്ചു ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110831190941/http://www.deshabhimani.com/newscontent.php?id=54439 |date=2011-08-31 }} ശേഖരിച്ചതു് ആഗസ്റ്റ് 29, 2011&lt;/ref&gt;.
==ജീവിതരേഖ==
1943-ൽ [[കൊട്ടാരക്കര]] [[വയലാ]] ഗ്രാമത്തിൽ ജനിച്ചു. തിരുവനന്തപുരം മാർ ഇവാനിയോസ് കോളേജിൽ നിന്ന് പഠിച്ച ശേഷം അവിടെ ഇംഗ്ലീഷ് അദ്ധ്യാപകനായി ജോലി ചെയ്തു. നാടക കളരികളിലൂടെ സജീവമായ ശേഷം 1984 ൽ സ്‌കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയിൽ അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായി ചുമതലയേറ്റു. പിന്നീട് 1990-ൽ റോം യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ ഒരു വർഷം നാടകപഠനത്തിനായി പോയി. തിരുവനന്തപുരത്ത് സുവർണ്ണരേഖ എന്ന പേരിൽ തുടങ്ങിയ നാടകസംഘത്തിലൂടെ മുപ്പതിലേറെ നാടകങ്ങൾ അരങ്ങിലെത്തിച്ചു.  ന്യൂയോർക്ക് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ ഫുൾബ്രൈറ്റ് സ്‌കോളർഷിപ്പോടെ പോസ്റ്റ് ഡോക്ട്രൽ ഫെലോഷിപ്പും, ഇറ്റാലിയൻ ഗവൺമെന്റ് ഫെല്ലോഷിപ്പും,ജപ്പാന്റെയും, പാരീസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുടേയും ഫെല്ലോഷിപ്പുകളും നേടിയിട്ടുണ്ട്&lt;ref name=&quot;mat1&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;dat1&quot;/&gt;. ജി.ശങ്കരപ്പിള്ളയുടെ ശിഷ്യനായി നാടകരംഗത്തേക്ക് കടന്നുവന്ന വയലാ തനത് നാടകസങ്കൽപ്പങ്ങളേയും വിശ്വോത്തര നാടകധാരകളേയും ഒരുപോലെ സ്വാംശീകരിച്ച വ്യക്തിയായിരുന്നു. യൂറോപ്യൻ നാടകങ്ങളെക്കുറിച്ചും രംഗവേദിയെക്കുറിച്ചും നിരവധി പുസ്തകങ്ങൾ എഴുതുകയും നിരന്തരം പ്രഭാഷണങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു അദ്ദേഹം. ഏറെ കാലമായി നാടകവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് അക്കാദമിക് രംഗത്താണ് ഡോ.വയലാ വാസുദേവൻപിള്ളയുടെ പ്രവർത്തനം.

2011 ഓഗസ്റ്റ് 29-നു് എറണാകുളത്തെ സ്വകാര്യ ആശുപത്രിയിൽ വെച്ച് അന്തരിച്ചു&lt;ref name=mat1&gt;{{cite news|title=വയലാ വാസുദേവൻപിള്ള അന്തരിച്ചു|url=http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=211083|accessdate=29 ഓഗസ്റ്റ് 2011|newspaper=മാതൃഭൂമി}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==ഗ്രന്ഥങ്ങൾ==
*വിശ്വദർശനം
*തുളസീവനം &lt;ref name=mat1/&gt;
*രംഗഭാഷ
*[[അഗ്നി (നാടകം)|അഗ്നി]]
*വരവേൽപ്പ്
*കുചേലഗാഥ
*സൂത്രധാരാ ഇതിലെ ഇതിലേ
*കുഞ്ഞിച്ചിറകുകൾ
*സ്വർണക്കൊക്കുകൾ

== പുരസ്ക്കാരങ്ങളും ബഹുമതികളും ==

* നാലപ്പാടൻ അവാർഡ് (1992)(നാടകം - ഒരു പക്ഷികുഞ്ഞിന്റെ മരണം - നാലപ്പാടൻ സ്മാരക സാംസ്‌കാരിക സമിതി,കുന്നത്തൂർ, പുന്നയൂർക്കുളം)

* ഒമ്പതു തവണ സംസ്ഥാന പുരസ്ക്കാരം
* [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]] (1983)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/books/awards.php?award=14 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-07-27 |archive-date=2012-08-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120809050719/http://www.mathrubhumi.com/books/awards.php?award=14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;test1&quot;&gt;[http://www.keralasahityaakademi.org/ml_aw4.htm കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ച നാടകങ്ങൾ].&lt;/ref&gt;.
* മൂന്നു തവണ ദേശീയ പുരസ്കാരം
* ഇറ്റാലിയൻ ഗവൺമെന്റ് ഫെല്ലോഷിപ്പ്
* അമേരിക്കൻ പോസ്റ്റ് ഡോക്ടർ ഫെല്ലോഷിപ്പ്

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:1943-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 2011-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം ഇല്ലാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 29-ന് മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകകൃത്തുക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടക സംവിധായകർ]]
[[വർഗ്ഗം:കൊല്ലം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ആവിഷ്കാര സ്വാതന്ത്ര്യം]]</text>
      <sha1>7tfz9tlkocp64bdpuirc6v395hwyyrb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540170</id>
      <parentid>4540165</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T04:29:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540170</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7510" sha1="ajzg7ogkewtxidhwml06pxrimxl22vd" xml:space="preserve">
{{Infobox Artist
| name = വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള
| image         = വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള.jpg
| birthplace = [[വയലാ]], [[കൊട്ടാരക്കര]], [[കൊല്ലം ജില്ല]], [[കേരളം]]
| birthdate = 1943
| deathdate  = ഓഗസ്റ്റ് 29, 2011
| spouse      = വത്സല
|}}
കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ നാടകകാരനായിരുന്നു '''വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള''' തൃശ്ശൂർ സ്ക്കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയുടെ ഡയറക്ടറും&lt;ref&gt;[http://www.thehindu.com/news/states/kerala/article2409319.ece thehindu.com]&lt;/ref&gt; കേരള സർവ്വകലാശാലയുടെ കീഴിലുള്ള സെന്റർ ഫോർ പെർഫോമിങ് ആന്റ് വിഷ്വൽ ആർട്‌സ് ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു&lt;ref name=&quot;mat1&quot;/&gt;. പാശ്ചാത്യ നാടക സങ്കൽപ്പങ്ങളെ മലയാളിക്കു പരിചയപ്പെടുത്തുന്നതിൽ അദ്ദേഹം നല്ല പങ്കുവഹിച്ചു&lt;ref name=&quot;dat1&quot;&gt;[http://www.deshabhimani.com/newscontent.php?id=54439 വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള അന്തരിച്ചു ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110831190941/http://www.deshabhimani.com/newscontent.php?id=54439 |date=2011-08-31 }} ശേഖരിച്ചതു് ആഗസ്റ്റ് 29, 2011&lt;/ref&gt;.
==ജീവിതരേഖ==
1943-ൽ [[കൊട്ടാരക്കര]] [[വയലാ]] ഗ്രാമത്തിൽ ജനിച്ചു. തിരുവനന്തപുരം മാർ ഇവാനിയോസ് കോളേജിൽ നിന്ന് പഠിച്ച ശേഷം അവിടെ ഇംഗ്ലീഷ് അദ്ധ്യാപകനായി ജോലി ചെയ്തു. നാടക കളരികളിലൂടെ സജീവമായ ശേഷം 1984 ൽ സ്‌കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയിൽ അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായി ചുമതലയേറ്റു. പിന്നീട് 1990-ൽ റോം യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ ഒരു വർഷം നാടകപഠനത്തിനായി പോയി. തിരുവനന്തപുരത്ത് സുവർണ്ണരേഖ എന്ന പേരിൽ തുടങ്ങിയ നാടകസംഘത്തിലൂടെ മുപ്പതിലേറെ നാടകങ്ങൾ അരങ്ങിലെത്തിച്ചു.  ന്യൂയോർക്ക് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ ഫുൾബ്രൈറ്റ് സ്‌കോളർഷിപ്പോടെ പോസ്റ്റ് ഡോക്ട്രൽ ഫെലോഷിപ്പും, ഇറ്റാലിയൻ ഗവൺമെന്റ് ഫെല്ലോഷിപ്പും,ജപ്പാന്റെയും, പാരീസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുടേയും ഫെല്ലോഷിപ്പുകളും നേടിയിട്ടുണ്ട്&lt;ref name=&quot;mat1&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;dat1&quot;/&gt;. ജി.ശങ്കരപ്പിള്ളയുടെ ശിഷ്യനായി നാടകരംഗത്തേക്ക് കടന്നുവന്ന വയലാ തനത് നാടകസങ്കൽപ്പങ്ങളേയും വിശ്വോത്തര നാടകധാരകളേയും ഒരുപോലെ സ്വാംശീകരിച്ച വ്യക്തിയായിരുന്നു. യൂറോപ്യൻ നാടകങ്ങളെക്കുറിച്ചും രംഗവേദിയെക്കുറിച്ചും നിരവധി പുസ്തകങ്ങൾ എഴുതുകയും നിരന്തരം പ്രഭാഷണങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു അദ്ദേഹം. ഏറെ കാലമായി നാടകവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് അക്കാദമിക് രംഗത്താണ് ഡോ.വയലാ വാസുദേവൻപിള്ളയുടെ പ്രവർത്തനം.

2011 ഓഗസ്റ്റ് 29-നു് എറണാകുളത്തെ സ്വകാര്യ ആശുപത്രിയിൽ വെച്ച് അന്തരിച്ചു&lt;ref name=mat1&gt;{{cite news|title=വയലാ വാസുദേവൻപിള്ള അന്തരിച്ചു|url=http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=211083|accessdate=29 ഓഗസ്റ്റ് 2011|newspaper=മാതൃഭൂമി}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==ഗ്രന്ഥങ്ങൾ==
*വിശ്വദർശനം
*തുളസീവനം &lt;ref name=mat1/&gt;
*രംഗഭാഷ
*[[അഗ്നി (നാടകം)|അഗ്നി]]
*വരവേൽപ്പ്
*കുചേലഗാഥ
*സൂത്രധാരാ ഇതിലെ ഇതിലേ
*കുഞ്ഞിച്ചിറകുകൾ
*സ്വർണക്കൊക്കുകൾ

== പുരസ്ക്കാരങ്ങളും ബഹുമതികളും ==

* നാലപ്പാടൻ അവാർഡ് (1992)(നാടകം - ഒരു പക്ഷികുഞ്ഞിന്റെ മരണം - നാലപ്പാടൻ സ്മാരക സാംസ്‌കാരിക സമിതി,കുന്നത്തൂർ, പുന്നയൂർക്കുളം)

* ഒമ്പതു തവണ സംസ്ഥാന പുരസ്ക്കാരം
* [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]] (1983)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/books/awards.php?award=14 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-07-27 |archive-date=2012-08-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120809050719/http://www.mathrubhumi.com/books/awards.php?award=14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;test1&quot;&gt;[http://www.keralasahityaakademi.org/ml_aw4.htm കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ച നാടകങ്ങൾ].&lt;/ref&gt;.
* മൂന്നു തവണ ദേശീയ പുരസ്കാരം
* ഇറ്റാലിയൻ ഗവൺമെന്റ് ഫെല്ലോഷിപ്പ്
* അമേരിക്കൻ പോസ്റ്റ് ഡോക്ടർ ഫെല്ലോഷിപ്പ്

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:1943-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 2011-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം ഇല്ലാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 29-ന് മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകകൃത്തുക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടക സംവിധായകർ]]
[[വർഗ്ഗം:കൊല്ലം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ആവിഷ്കാര സ്വാതന്ത്ര്യം]]</text>
      <sha1>ajzg7ogkewtxidhwml06pxrimxl22vd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540171</id>
      <parentid>4540170</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T04:30:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* അവലംബം */</comment>
      <origin>4540171</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7967" sha1="i2a9egb46frx84kqf0rig4erljtvz09" xml:space="preserve">
{{Infobox Artist
| name = വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള
| image         = വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള.jpg
| birthplace = [[വയലാ]], [[കൊട്ടാരക്കര]], [[കൊല്ലം ജില്ല]], [[കേരളം]]
| birthdate = 1943
| deathdate  = ഓഗസ്റ്റ് 29, 2011
| spouse      = വത്സല
|}}
കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ നാടകകാരനായിരുന്നു '''വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള''' തൃശ്ശൂർ സ്ക്കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയുടെ ഡയറക്ടറും&lt;ref&gt;[http://www.thehindu.com/news/states/kerala/article2409319.ece thehindu.com]&lt;/ref&gt; കേരള സർവ്വകലാശാലയുടെ കീഴിലുള്ള സെന്റർ ഫോർ പെർഫോമിങ് ആന്റ് വിഷ്വൽ ആർട്‌സ് ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു&lt;ref name=&quot;mat1&quot;/&gt;. പാശ്ചാത്യ നാടക സങ്കൽപ്പങ്ങളെ മലയാളിക്കു പരിചയപ്പെടുത്തുന്നതിൽ അദ്ദേഹം നല്ല പങ്കുവഹിച്ചു&lt;ref name=&quot;dat1&quot;&gt;[http://www.deshabhimani.com/newscontent.php?id=54439 വയലാ വാസുദേവൻ പിള്ള അന്തരിച്ചു ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110831190941/http://www.deshabhimani.com/newscontent.php?id=54439 |date=2011-08-31 }} ശേഖരിച്ചതു് ആഗസ്റ്റ് 29, 2011&lt;/ref&gt;.
==ജീവിതരേഖ==
1943-ൽ [[കൊട്ടാരക്കര]] [[വയലാ]] ഗ്രാമത്തിൽ ജനിച്ചു. തിരുവനന്തപുരം മാർ ഇവാനിയോസ് കോളേജിൽ നിന്ന് പഠിച്ച ശേഷം അവിടെ ഇംഗ്ലീഷ് അദ്ധ്യാപകനായി ജോലി ചെയ്തു. നാടക കളരികളിലൂടെ സജീവമായ ശേഷം 1984 ൽ സ്‌കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയിൽ അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായി ചുമതലയേറ്റു. പിന്നീട് 1990-ൽ റോം യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ ഒരു വർഷം നാടകപഠനത്തിനായി പോയി. തിരുവനന്തപുരത്ത് സുവർണ്ണരേഖ എന്ന പേരിൽ തുടങ്ങിയ നാടകസംഘത്തിലൂടെ മുപ്പതിലേറെ നാടകങ്ങൾ അരങ്ങിലെത്തിച്ചു.  ന്യൂയോർക്ക് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ ഫുൾബ്രൈറ്റ് സ്‌കോളർഷിപ്പോടെ പോസ്റ്റ് ഡോക്ട്രൽ ഫെലോഷിപ്പും, ഇറ്റാലിയൻ ഗവൺമെന്റ് ഫെല്ലോഷിപ്പും,ജപ്പാന്റെയും, പാരീസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുടേയും ഫെല്ലോഷിപ്പുകളും നേടിയിട്ടുണ്ട്&lt;ref name=&quot;mat1&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;dat1&quot;/&gt;. ജി.ശങ്കരപ്പിള്ളയുടെ ശിഷ്യനായി നാടകരംഗത്തേക്ക് കടന്നുവന്ന വയലാ തനത് നാടകസങ്കൽപ്പങ്ങളേയും വിശ്വോത്തര നാടകധാരകളേയും ഒരുപോലെ സ്വാംശീകരിച്ച വ്യക്തിയായിരുന്നു. യൂറോപ്യൻ നാടകങ്ങളെക്കുറിച്ചും രംഗവേദിയെക്കുറിച്ചും നിരവധി പുസ്തകങ്ങൾ എഴുതുകയും നിരന്തരം പ്രഭാഷണങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു അദ്ദേഹം. ഏറെ കാലമായി നാടകവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് അക്കാദമിക് രംഗത്താണ് ഡോ.വയലാ വാസുദേവൻപിള്ളയുടെ പ്രവർത്തനം.

2011 ഓഗസ്റ്റ് 29-നു് എറണാകുളത്തെ സ്വകാര്യ ആശുപത്രിയിൽ വെച്ച് അന്തരിച്ചു&lt;ref name=mat1&gt;{{cite news|title=വയലാ വാസുദേവൻപിള്ള അന്തരിച്ചു|url=http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=211083|accessdate=29 ഓഗസ്റ്റ് 2011|newspaper=മാതൃഭൂമി}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==ഗ്രന്ഥങ്ങൾ==
*വിശ്വദർശനം
*തുളസീവനം &lt;ref name=mat1/&gt;
*രംഗഭാഷ
*[[അഗ്നി (നാടകം)|അഗ്നി]]
*വരവേൽപ്പ്
*കുചേലഗാഥ
*സൂത്രധാരാ ഇതിലെ ഇതിലേ
*കുഞ്ഞിച്ചിറകുകൾ
*സ്വർണക്കൊക്കുകൾ

== പുരസ്ക്കാരങ്ങളും ബഹുമതികളും ==

* നാലപ്പാടൻ അവാർഡ് (1992)(നാടകം - ഒരു പക്ഷികുഞ്ഞിന്റെ മരണം - നാലപ്പാടൻ സ്മാരക സാംസ്‌കാരിക സമിതി,കുന്നത്തൂർ, പുന്നയൂർക്കുളം)

* ഒമ്പതു തവണ സംസ്ഥാന പുരസ്ക്കാരം
* [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം]] (1983)&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/books/awards.php?award=14 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-07-27 |archive-date=2012-08-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120809050719/http://www.mathrubhumi.com/books/awards.php?award=14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;test1&quot;&gt;[http://www.keralasahityaakademi.org/ml_aw4.htm കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ച നാടകങ്ങൾ].&lt;/ref&gt;.
* മൂന്നു തവണ ദേശീയ പുരസ്കാരം
* ഇറ്റാലിയൻ ഗവൺമെന്റ് ഫെല്ലോഷിപ്പ്
* അമേരിക്കൻ പോസ്റ്റ് ഡോക്ടർ ഫെല്ലോഷിപ്പ്

==അവലംബം==
{{reflist}}
==പുറം കണ്ണികൾ==
* [http://drvayala.com/ Drvayala.com]

==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്==
* {{Cite book |title=Vayala Vasudevan Pillai: Life, Vision, Theatre (വയലാ: ജീവിതം, ദർശനം, നാടകം) |editor=Bhanuprakash |publisher=Dr. Vayala Vasudevan Pillai Trust for Research on Theatre and Gandhian Studies |year=2014}}

{{authority control}}

{{DEFAULTSORT:Pillai, Vayala Vasudevan}}
[[വർഗ്ഗം:1943-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 2011-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം ഇല്ലാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 29-ന് മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകകൃത്തുക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടക സംവിധായകർ]]
[[വർഗ്ഗം:കൊല്ലം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ആവിഷ്കാര സ്വാതന്ത്ര്യം]]</text>
      <sha1>i2a9egb46frx84kqf0rig4erljtvz09</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>അഖില കേരള ചേരമർ ഹിന്ദു മഹാ സഭ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>159501</id>
    <revision>
      <id>4540261</id>
      <parentid>4516404</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:32:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>117.254.29.102</ip>
      </contributor>
      <comment>ഭാരവാഹികൾ</comment>
      <origin>4540261</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5480" sha1="mz71ya90tpuw5nh8aquiukio9pujap6" xml:space="preserve">{{PU|Akhila Kerala Cheramar Hindu Maha Sabha}}
കേരളത്തിലെ [[ചേരമർ]] അഥവാ ചെറുമർ പുലയ സമുദായാംഗങ്ങൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ള സംഘടനയാണ് അഖില കേരള ചേരമർ ഹിന്ദു മഹാ സഭ. 1925-ൽ സ്ഥാപിതമായതാണ് AKCHMS എന്ന ചുരുക്കപ്പേരിൽ അറിയപ്പെടും ഈ സംഘടന. ചേരമരുടെ ആദ്യകാല സംഘടനയാണ്‌. സൊസൈറ്റി ആക്ട് പ്രകാരം കോട്ടയം ജില്ലാ രജിസ്ട്രാർ ഓഫീസിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു  K315/83 എന്ന രജിസ്‌ട്രേഷൻ നമ്പറിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഹെഡ് ഓഫീസ് ചങ്ങനാശേരി പെരുന്ന-686101


==ഭാരവാഹികൾ== 

പ്രിസിഡന്റ് :സുനിൽ റ്റി രാജ് 

ജനറൽ സെക്രട്ടറി :എ കെ സജീവ്


ട്രഷറർ :കെ ജി ബാബു


വൈസ് പ്രസിഡന്റ് :പി കെ രവി,എ കെ ലാലു


ജോയിന്റ് സെക്രട്ടറി :കെ സി ഷാജി,ബാലകൃഷ്ണൻ പനയിൽ

CONTACT:9447256317

 
എന്നിവരാണ് പ്രധാന ഭാരവാഹികൾ.&lt;ref name=&quot;mb&quot; /&gt;

==സംഘടനയുടെ ആവശ്യങ്ങളും നയങ്ങളും==
അവകാശപ്രഖ്യാപന സമ്മേളനത്തിൽ സംഘടന മുന്നോട്ടുവച്ച ആവശ്യങ്ങളാണിവ.&lt;ref name=mb&gt;{{cite news|title=രണ്ടാം ഭൂപരിഷ്‌കരണം വേണം -അഖില കേരള ചേരമർ ഹിന്ദുമഹാസഭ|url=http://www.mathrubhumi.com/online/malayalam/news/story/2216180/2013-04-08/kerala|accessdate=3 മെയ് 2013|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=8 ഏപ്രിൽ 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6GL9IVzy6?url=http://www.mathrubhumi.com/online/malayalam/news/story/2216180/2013-04-08/kerala|archivedate=2013-05-03|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
* പട്ടികജാതി വികസനനയം
* രണ്ടാം ഭൂപരിഷ്‌കരണം
* സ്വകാര്യമേഖലയിൽ സംവരണം
* എല്ലാ വകുപ്പുകളിലും സ്‌പെഷൽ റിക്രൂട്ട്‌മെന്റ് നടപ്പാക്കുക
* ലംപ്‌സംഗ്രാന്റും സ്‌റ്റൈപ്പന്റും വർദ്ധിപ്പിക്കുക
* സ്ഥാനക്കയറ്റ സംവരണം
* പഞ്ചായത്തുകൾതോറും പട്ടികജാതി ശ്മശാനം
* വീടും ഭൂമിയുമില്ലാത്ത എല്ലാ പട്ടികജാതിക്കാർക്കും ഭൂമിയും ഭവനവും നൽകുക.&lt;ref name=&quot;keralabhooshanam&quot;&gt;{{cite news|title=അഖില കേരള ചേരമർ ഹിന്ദു മഹാസഭ അവകാശ പ്രഖ്യാപന സമ്മേളനം തിരുവല്ലയിൽ|url=http://www.keralabhooshanam.com/?p=223010|accessdate=3 മെയ് 2013|newspaper=കേരളഭൂഷണം|date=3 ഏപ്രിൽ 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6GL9u0o4u?url=http://www.keralabhooshanam.com/?p=223010|archivedate=2013-05-03|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

ജസ്റ്റിസ് രംഗനാഥ് മിശ്ര കമ്മീഷന്റെ നിർദ്ദേശങ്ങൾ തള്ളിക്കളയുക എന്ന നയം സഭ സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=പ്ലീ റ്റു റിജെക്റ്റ് മിശ്ര പാനൽ റിപ്പോർട്ട്|url=http://www.hindu.com/2010/04/03/stories/2010040353560500.htm|accessdate=3 മെയ് 2013|newspaper=ദി ഹിന്ദു}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഒക്‌ടോബർ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;  മുല്ലപ്പെരിയാർ പ്രശ്നത്തിൽ അഖില കേരള ചേരമർ ഹിന്ദു മഹാ സഭയും മറ്റു കക്ഷികളോടൊപ്പം സമരപരിപാടികളിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=ഇടുക്കിയിൽ ഹർത്താൽ പൂർണ്ണം|url=http://ukmalayalampathram.com/news-in-malayalam-14157.html|accessdate=3 മെയ് 2013|newspaper=യു.കെ. മലയാളം പത്രം|archiveurl=https://www.webcitation.org/6GL9hXBff?url=http://ukmalayalampathram.com/news-in-malayalam-14157.html|archivedate=2013-05-03|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
==ഇതുംകൂടി കാണുക==
*[[ഹിന്ദുമത ധർമ്മ പരിപാലന സഭ]]
==അവലംബം==
{{reflist}}
{{അപൂർണ്ണം}}

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സമുദായസംഘടനകൾ]]</text>
      <sha1>mz71ya90tpuw5nh8aquiukio9pujap6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540265</id>
      <parentid>4540261</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:36:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>117.254.29.102</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ഭാരവാഹികൾ */</comment>
      <origin>4540265</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5548" sha1="gh7gx1obvi8d3zz1vz6pdxu72ta82c5" xml:space="preserve">{{PU|Akhila Kerala Cheramar Hindu Maha Sabha}}
കേരളത്തിലെ [[ചേരമർ]] അഥവാ ചെറുമർ പുലയ സമുദായാംഗങ്ങൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ള സംഘടനയാണ് അഖില കേരള ചേരമർ ഹിന്ദു മഹാ സഭ. 1925-ൽ സ്ഥാപിതമായതാണ് AKCHMS എന്ന ചുരുക്കപ്പേരിൽ അറിയപ്പെടും ഈ സംഘടന. ചേരമരുടെ ആദ്യകാല സംഘടനയാണ്‌. സൊസൈറ്റി ആക്ട് പ്രകാരം കോട്ടയം ജില്ലാ രജിസ്ട്രാർ ഓഫീസിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു  K315/83 എന്ന രജിസ്‌ട്രേഷൻ നമ്പറിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഹെഡ് ഓഫീസ് ചങ്ങനാശേരി പെരുന്ന-686101


==ഭാരവാഹികൾ== 

പ്രിസിഡന്റ് :സുനിൽ റ്റി രാജ് ( MUNDAKKAYAM) 

ജനറൽ സെക്രട്ടറി :എ കെ സജീവ് ( MALLAPPALLY )


ട്രഷറർ :കെ ജി ബാബു ( VAIKOM )


വൈസ് പ്രസിഡന്റ് :പി കെ രവി,എ കെ ലാലു ( RANNI)


ജോയിന്റ് സെക്രട്ടറി :കെ സി ഷാജി,ബാലകൃഷ്ണൻ പനയിൽ ( THIRUVALLA)

CONTACT:9447256317

 
എന്നിവരാണ് പ്രധാന ഭാരവാഹികൾ.&lt;ref name=&quot;mb&quot; /&gt;

==സംഘടനയുടെ ആവശ്യങ്ങളും നയങ്ങളും==
അവകാശപ്രഖ്യാപന സമ്മേളനത്തിൽ സംഘടന മുന്നോട്ടുവച്ച ആവശ്യങ്ങളാണിവ.&lt;ref name=mb&gt;{{cite news|title=രണ്ടാം ഭൂപരിഷ്‌കരണം വേണം -അഖില കേരള ചേരമർ ഹിന്ദുമഹാസഭ|url=http://www.mathrubhumi.com/online/malayalam/news/story/2216180/2013-04-08/kerala|accessdate=3 മെയ് 2013|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=8 ഏപ്രിൽ 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6GL9IVzy6?url=http://www.mathrubhumi.com/online/malayalam/news/story/2216180/2013-04-08/kerala|archivedate=2013-05-03|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
* പട്ടികജാതി വികസനനയം
* രണ്ടാം ഭൂപരിഷ്‌കരണം
* സ്വകാര്യമേഖലയിൽ സംവരണം
* എല്ലാ വകുപ്പുകളിലും സ്‌പെഷൽ റിക്രൂട്ട്‌മെന്റ് നടപ്പാക്കുക
* ലംപ്‌സംഗ്രാന്റും സ്‌റ്റൈപ്പന്റും വർദ്ധിപ്പിക്കുക
* സ്ഥാനക്കയറ്റ സംവരണം
* പഞ്ചായത്തുകൾതോറും പട്ടികജാതി ശ്മശാനം
* വീടും ഭൂമിയുമില്ലാത്ത എല്ലാ പട്ടികജാതിക്കാർക്കും ഭൂമിയും ഭവനവും നൽകുക.&lt;ref name=&quot;keralabhooshanam&quot;&gt;{{cite news|title=അഖില കേരള ചേരമർ ഹിന്ദു മഹാസഭ അവകാശ പ്രഖ്യാപന സമ്മേളനം തിരുവല്ലയിൽ|url=http://www.keralabhooshanam.com/?p=223010|accessdate=3 മെയ് 2013|newspaper=കേരളഭൂഷണം|date=3 ഏപ്രിൽ 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6GL9u0o4u?url=http://www.keralabhooshanam.com/?p=223010|archivedate=2013-05-03|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

ജസ്റ്റിസ് രംഗനാഥ് മിശ്ര കമ്മീഷന്റെ നിർദ്ദേശങ്ങൾ തള്ളിക്കളയുക എന്ന നയം സഭ സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=പ്ലീ റ്റു റിജെക്റ്റ് മിശ്ര പാനൽ റിപ്പോർട്ട്|url=http://www.hindu.com/2010/04/03/stories/2010040353560500.htm|accessdate=3 മെയ് 2013|newspaper=ദി ഹിന്ദു}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഒക്‌ടോബർ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;  മുല്ലപ്പെരിയാർ പ്രശ്നത്തിൽ അഖില കേരള ചേരമർ ഹിന്ദു മഹാ സഭയും മറ്റു കക്ഷികളോടൊപ്പം സമരപരിപാടികളിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=ഇടുക്കിയിൽ ഹർത്താൽ പൂർണ്ണം|url=http://ukmalayalampathram.com/news-in-malayalam-14157.html|accessdate=3 മെയ് 2013|newspaper=യു.കെ. മലയാളം പത്രം|archiveurl=https://www.webcitation.org/6GL9hXBff?url=http://ukmalayalampathram.com/news-in-malayalam-14157.html|archivedate=2013-05-03|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
==ഇതുംകൂടി കാണുക==
*[[ഹിന്ദുമത ധർമ്മ പരിപാലന സഭ]]
==അവലംബം==
{{reflist}}
{{അപൂർണ്ണം}}

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സമുദായസംഘടനകൾ]]</text>
      <sha1>gh7gx1obvi8d3zz1vz6pdxu72ta82c5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ജൂനിപെറോ സെറ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>162115</id>
    <revision>
      <id>4540034</id>
      <parentid>3931187</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:07:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540034</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6269" sha1="824z5bxjp513q3ejd6be942pjckgv70" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Junipero Serra}}
{{Infobox saint
|name=വിശുദ്ധ ജൂനിപെറോ സെറ
|birth_date={{Birth date|1713|11|24|mf=y}}
|death_date={{death date and age|1784|8|28|1713|11|24|mf=y}}
|feast_day=ജൂലൈ 1
|venerated_in=[[റോമൻ കത്തോലിക്കാ സഭ]]
|image=Juniperro-serra.jpg
|imagesize=200px
|caption=Junípero Serra at age 61,&lt;br&gt;ten years before his death.
|birth_place=[[Petra, Majorca|Petra]], [[Majorca]], [[സ്പെയിൻ]]
|death_place=at [[Mission San Carlos Borromeo de Carmelo]] in [[കാലിഫോർണിയ]]
|titles=Confessor
|beatified_date=സെപ്റ്റംബർ 25, 1988
|beatified_place=[[റോം]]
|beatified_by=[[ജോൺ പോൾ രണ്ടാമൻ മാർപ്പാപ്പ]]
|canonized_date=
|canonized_place=
|canonized_by=
|attributes=
|patronage=Vocations
|major_shrine=[[Mission San Carlos Borromeo de Carmelo]] in [[Carmel, California]]
|suppressed_date=
|issues=
|prayer=
|prayer_attrib=
}}

[[റോമൻ കത്തോലിക്കാ സഭ|റോമൻ കത്തോലിക്കാ സഭയിലെ]] ഒരു വിശുദ്ധനാണ് '''ജൂനിപെറോ സെറ''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''മിഗേൽ ജോസ് സെറ''' (നവംബർ 24, 1713 – ഓഗസ്റ്റ് 28, 1784). ''ദെവത്തിന്റെ വിദൂഷകൻ'' എന്നാണ് ''ജുനിപെറോ'' എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം.

==ജീവിതരേഖ==
1713 - ൽ [[സ്പെയിൻ|സ്പെയിനിലെ]] പെട്രയിൽ ജനിച്ചു&lt;ref name=&quot;test1&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.catholic-church.org/serra-beth/serra-4.htm |title=Blessed Junípero Serra |access-date=2011-09-23 |archive-date=2011-09-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110928105919/http://www.catholic-church.org/serra-beth/serra-4.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. പാൽമയിലുള്ള ഫ്രാൻസീഷ്യൻ സർവകലാശാലയിൽ പതിനഞ്ചാം വയസിൽ അദ്ദേഹം പഠനത്തിനായി ചേർന്നു&lt;ref name=&quot;test1&quot;/&gt;. തുടർന്ന് പതിനേഴാം വയസ്സിൽ സന്യാസസമൂഹത്തിൽ അംഗമായി. 1737-ലാണ് അദ്ദേഹം പൗരോഹിത്യം സ്വീകരിച്ചത്. ലുല്ലിയൻ സർവകലാശാലയിൽ ഫിലോസഫി, തിയോളജി എന്നീ വിഷയങ്ങളിൽ അധ്യാപകവൃത്തിയും അദ്ദേഹം നിർവഹിച്ചിരുന്നു. തുടർന്ന് 1749-ൽ നോർത്ത് അമേരിക്കയുടെ പടിഞ്ഞാറേ മേഖലയിൽ പ്രേഷിത പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കായി ജൂനിപെറോ അമേരിക്കയിലേക്ക് അയക്കപ്പെട്ടു&lt;ref name=&quot;test1&quot;/&gt;. ദുരിതങ്ങൾ നിറഞ്ഞതായിരുന്നു അവിടെ ജൂനിപെറോയുടെ ജീവിതം. കൊതുക് പകർത്തിയ രോഗാണുക്കൾ മൂലം കാലിൽ വീക്കമുണ്ടായി തളർച്ച ബാധിക്കുകയും നടക്കുവാൻ ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഒപ്പം ആസ്മ മൂലവും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതം ദുരിതപൂർണ്ണമായി. ഈ കഷ്ടതകൾ ജീവിതാന്ത്യം വരെ അദ്ദേഹത്തെ പിന്തുടർന്നിരുന്നു. 

ജൂനിപെറോ മെക്സിക്കൻ പ്രദേശങ്ങളിലുള്ള സന്യാസസമൂഹങ്ങളുടെ ചുമതലയും ഈ കാലയളവിൽ ഏറ്റെടുത്തു. ആകെ 21 സന്യാസസമൂഹങ്ങൾക്ക് അദ്ദേഹം രൂപം നൽകി. പ്രവർത്തനമേഖലയിലുള്ള ജനങ്ങളെ ജൂനിപെറോ യൂറോപ്യൻ ശൈലിയാർന്ന കൃഷിരീതികളും കരകൗശലവിദ്യകളും അഭ്യസിപ്പിച്ചു&lt;ref&gt;[http://www.aoc.gov/cc/art/nsh/serra.cfm Father Junipero Serra]&lt;/ref&gt;. 

കാലിഫോർണിയയിൽ വച്ച് 1784-ൽ വിശുദ്ധ ജൂനിപെറോ സെറ അന്തരിച്ചു. 1988 സെപ്റ്റംബർ 25-ന് [[ജോൺ പോൾ രണ്ടാമൻ മാർപ്പാപ്പ]] അദ്ദേഹത്തെവിശുദ്ധനായി പ്രഖ്യാപിച്ചു&lt;ref&gt;[http://www.americancatholic.org/features/saints/saint.aspx?id=1431 Blessed Junipero Serra]&lt;/ref&gt;.

==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
{{Commons category|Junípero Serra}}
*[http://www.serra.org The Humanity of Junípero Serra], an article by Thomas Davis at the [http://www.serra.org/ Serra International] official website
*[http://www.calmissions.org/ Junipero Serra and the California Missions] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150801025124/http://calmissions.org/ |date=2015-08-01 }} Biography, mission information.
*[http://www.pbs.org/weta/thewest/people/s_z/serra.htm Junipero Serra (1713-1784)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110924005337/http://www.pbs.org/weta/thewest/people/s_z/serra.htm |date=2011-09-24 }} Biography, mission information.


[[വർഗ്ഗം:1713-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1784-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:നവംബർ 24-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 28-ന് മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:കത്തോലിക്കാസഭയിലെ വിശുദ്ധർ]]</text>
      <sha1>824z5bxjp513q3ejd6be942pjckgv70</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മാക്സ് മുള്ളർ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>163200</id>
    <revision>
      <id>4540116</id>
      <parentid>4092406</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:51:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540116</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11071" sha1="s95x79b6hsmdkg2og274e6zyxmjr4pq" xml:space="preserve">{{prettyurl|Max Müller}}
{{Infobox writer
| image                     = Max Muller.jpg
| image_size                = 220px
| alt                            = 
| caption                    = മാക്സ് മുള്ളർ ചെറുപ്പകാലത്ത്
| birth_name                = ഫ്രെഡറിക് മാക്സ് മുള്ളർ
| birth_date                = {{birth date|1823|12|6|df=yes}}
| birth_place               = [[ഡെസൗ]], [[ഡച്ചി ഓഫ് അൻഹാൾട്ട്]], [[ജർമ്മൻ കോൺഫെഡറേഷൻ]]
| death_date                = {{death date and age|1900|10|28|1823|12|6|df=yes}}
| death_place               = [[ഓക്സ്ഫോർഡ്]], [[ഓക്സ്ഫോർഡ്ഷയർ]], ഇംഗ്ലണ്ട്
| resting_place             = 
| resting_place_coordinates = 
| nationality               = [[British people|ബ്രിട്ടീഷ്]]
| ethnicity                 = ജർമ്മൻ
| citizenship               = 
| education                 =ലീപ്സിഗ് സർവകലാശാല
| alma_mater                =
| notableworks              =  ''The Sacred Books of the East'', ''Chips from a German Workshop''
'ദ സേക്രഡ് ബുക്സ് ഓഫ് ദ ഈസ്റ്റ്'', ''ചിപ്സ് ഫ്രം എ ജർമ്മൻ വർക്ക്ഷോപ്പ''
| occupation                = Writer, Scholar
| spouse                    = ജോർജിന അഡലെയ്ഡ് ഗ്രെൻഫെൽ
| partner                   =
| children                  = [[വിൽഹം മാക്സ് മുള്ളർ]]
| relations                 =
| awards                    =
| signature                 = 
| signature_alt             =
| footnotes                 =
}}
ലോകപ്രശസ്തനായ ഭാഷാതത്ത്വജ്ഞനും, [[പൗരസ്ത്യവാദം|പൗരസ്ത്യപൈതൃക]] ഗവേഷകനുമായിരുന്നു മാക്സ് മുള്ളർ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ജർമൻകാരനായിരുന്ന '''ഫ്രീഡ്റിക് മാക്സ് മുള്ളർ'' (ജ. [[ഡിസംബർ 6]] 1823, മ. [[ഒക്ടോബർ 28]], [[1900)]]. പാശ്ചാത്യലോകത്ത് [[പൗരസ്ത്യ തത്ത്വചിന്ത|പൌരസ്ത്യ തത്ത്വചിന്തയെക്കുറിച്ചും]] ഭാരതത്തെക്കുറിച്ചുമുള്ള പഠനങ്ങൾക്ക് തുടക്കമിട്ട വ്യക്തിയെന്ന നിലയിലും മാക്സ് മുള്ളറെ കരുതുന്നവരുണ്ട്.

[[ഋഗ്വേദം|ഋഗ്വേദത്തിന്റെ]] സംസ്കൃത വ്യാഖ്യാനവും  പഠനങ്ങളും മാക്സ് മുള്ളറെ പ്രശസ്തനാക്കുകയുണ്ടായി. 1850 ൽ മാക്സ് മുള്ളർ [[നവീന യൂറോപ്യൻ ഭാഷകൾ|നവീന യൂറോപ്യൻ ഭാഷകൾക്കായുള്ള]] പ്രൊഫസ്സറായി [[ഓക്സ്ഫോർഡ്|ഓക്സ് ഫോഡ്]] സർവ്വകലാശാലയിൽ നിയമിയ്ക്കപ്പെട്ടു. കമ്പാരറ്റീവ് ഫിലോളജിയുടെ ഓക്സ്ഫോഡിലെ ആദ്യത്തെ പ്രൊഫസ്സറും  മാക്സ് മുള്ളർ ആയിരുന്നു. 1844 ൽ ഓക്സ്ഫോഡിൽ തന്റെ ധൈഷണിക ജീവിതം ആരംഭിയ്ക്കുന്നതിനു മുൻപ് തന്നെ [[ഉപനിഷത്ത്|ഉപനിഷത്തുക്കൾ]] തർജ്ജമ ചെയ്യാനും, [[ഫ്രാൻസ് ബോപ്|ഫ്രാൻസ് ബോപ്പിന്റെ ]]കീഴിൽ സംസ്കൃതഭാഷയിൽ ഗവേഷണം  നടത്തുവാനും  തുടങ്ങിയിരുന്നു. ഫ്രീഡ്റിക്ക് ഷെല്ലിങ്ങുമായി സഹകരിച്ചാണ് അദ്ദേഹം  [[ബർലിൻ സർവ്വകലാശാല|ബർലിൻ സർവ്വകലാശാലയിൽ]] പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത്. ഇക്കാലത്തു തന്നെയാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യ ഗ്രന്ഥമായ [[ഹിതോപദേശകഥകൾ|ഹിതോപദേശകഥകളുടെ]] ജർമ്മൻ ഭാഷാന്തരം പ്രസിദ്ധീകൃതമായത്.

പ്രാചീന ഇന്ത്യൻ സമൂഹത്തെ പുകഴ്ത്തുന്നതിന് ആദ്യകാല ഓറിയന്റലിസ്റ്റുകളെ പ്രേരിപ്പിച്ചവയിൽ പ്രധാനമായ ഒരു ഘടകം സ്വന്തം സമൂഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ‌വിച്ഛേദനമായിരുന്നു. ‌യൂറോപ്പിൽ വ്യാവസായികവിപ്ലവാനന്തരമുള്ള പരിവർത്തനങ്ങളെ ഇവർ സംശയദൃഷ്ടിയോടെയാണ് കണ്ടത്.  അതിനാൽ ഒരു കാൽപനിക സ്വർഗം മറ്റൊരിടത്ത് കണ്ടെത്താൻ ഇക്കൂട്ടരിൽ ചിലർ ശ്രമിച്ചതായും വർഗീയതയും ചരിത്രപൈതൃകവും &lt;ref&gt;1&lt;/ref&gt; എന്ന പുസ്തകത്തിൽ ചരിത്രകാരിയായ [[റൊമില ഥാപ്പർ]] അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. അത്തരത്തിൽ ഇന്ത്യൻ‌ പൗരാണികതയുടെ ആദർശവത്ക്കരണത്തിന് ശ്രമിച്ചവരിൽ പ്രധാനിയാണ് മാക്സ് മുള്ളറെന്നും, അദ്ദേഹം സ്വന്തം പേരിനെ 'മോയുഷ്മുല' എന്ന സംസ്കൃതീകരിക്കുക പോലുമുണ്ടായെന്നും, മാക്സ് ‌മുള്ളർ തന്റെ ജീവിതകാലത്തിനിടയിൽ യഥാർത്ഥ ഇന്ത്യയിൽ സന്ദർശനം നടത്തിയിരുന്നെങ്കിൽ നിലപാടുകളിൽ മാറ്റമുണ്ടാകുമായിരുന്നെന്നും ‌റൊമില ഥാപ്പർ സമർത്ഥിക്കുന്നു.

==പഠനങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും==
മുള്ളറുടെ പഠനങ്ങളും ഗ്രന്ഥങ്ങളും 18 വാല്യങ്ങളിലായി ലഭ്യമാണ്. താഴെക്കാണുന്നവ അവയിൽ ചിലതാണ്.

*''A History of Ancient Sanskrit Literature So Far As It Illustrates the Primitive Religion of the Brahmans'' (1859), [http://books.google.com/books?id=6xUAAAAAYAAJ 1859]
*''Lectures on the Science of Language'' (1864, 2 vols.), [http://books.google.com/books?id=7zYLAAAAQAAJ Fifth Edition, Revised 1866]
*''Chips from a German Workshop (1867–75, 5vols.)
*''Introduction to the Science of Religion (1873)
*''Lectures on the Origin and Growth of Religion as Illustrated by the Religions of India (1878) [http://books.google.com/books?id=9-0GAAAAQAAJ]''
*''India, What can it Teach Us? (1883) [http://books.google.com/books?id=akoQAAAAYAAJ]''
*''Biographical Essays (1884)
* {{cite book |title=Upanishads|last=|first= |authorlink=|coauthors= |year=2001 (first 1884)|publisher=Wordsworth Editions|isbn=184022102 |page= |url=http://books.google.co.in/books?id=-dq1_WC-Y5gC&amp;pg=PA3&amp;dq=katha+upanishad&amp;cd=2#v=onepage&amp;q=katha%20upanishad&amp;f=false |ref= }}
*''The German Classics from the Fourth to the Nineteenth Century (1886,2Vols) [http://books.google.com/books?id=72NMAAAAMAAJ]''
*''The Science of Thought (1887,2Vols)
*''Studies in Buddhism (1888) [http://www.saujanyabooks.com/details.aspx?id=6240] [http://books.google.com/books?id=aaxrFSsPXQYC]''
*''Six Systems of Hindu Philosophy (1899)
*[[Gifford Lectures]] of 1888–92 (Collected Works, vols. 1-4)
**''Natural Religion'' (1889), [http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPNATR&amp;Volume=0&amp;Issue=0&amp;TOC=TRUE Vol. 1] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111118172927/http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPNATR&amp;Volume=0&amp;Issue=0&amp;TOC=TRUE |date=2011-11-18 }}, [http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPNATS&amp;Volume=0&amp;Issue=0&amp;TOC=TRUE Vol. 2] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111118182619/http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPNATS&amp;Volume=0&amp;Issue=0&amp;TOC=True |date=2011-11-18 }}
**''Physical Religion'' (1891), [http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPPHYR&amp;Cover=TRUE] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111010115944/http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPPHYR&amp;Cover=TRUE |date=2011-10-10 }}
**''Anthropological Religion'' (1892), [http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPANRE&amp;Volume=0&amp;Issue=0&amp;TOC=TRUE] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111119040733/http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPANRE&amp;Volume=0&amp;Issue=0&amp;TOC=TRUE |date=2011-11-19 }}
**''Theosophy, or Psychological Religion'' (1893), [http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPTOPR&amp;Volume=0&amp;Issue=0&amp;TOC=TRUE] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111118140100/http://www.giffordlectures.org/Browse.asp?PubID=TPTOPR&amp;Volume=0&amp;Issue=0&amp;TOC=True |date=2011-11-18 }}
*''Auld Lang Syne'' (1898,2 Vols), a memoir
*''My Autobiography: A Fragment'' (1901) [http://www.gutenberg.org/etext/30269]
*''The Life and Letters of the Right Honourable Friedrich Max Müller'' (1902, 2 vols.) Vol I [http://books.google.com/books?id=1Qz_K7VlmQMC], Vol II

{{Commons category|Friedrich Max Müller}}
==അവലംബം==
&lt;references&gt;വർഗീയതയും ചരിത്രപൈതൃകവും - റൊമില ഥാപ്പർ, ചിന്ത പബ്ലിഷേഴ്സ്, തിരുവനന്തപുരം&lt;/references&gt; വർഗീയതയും ചരിത്രപൈതൃകവും - റൊമില ഥാപ്പർ, ചിന്ത പബ്ലിഷേഴ്സ്, തിരുവനന്തപുരം

[[വർഗ്ഗം:ഇന്തോളജി]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാഷാശാസ്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:1823-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1900-ൽ മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>s95x79b6hsmdkg2og274e6zyxmjr4pq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പാഞ്ചാലിമേട്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>163371</id>
    <revision>
      <id>4540113</id>
      <parentid>3944287</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:42:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540113</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8221" sha1="e4634d630a3l627hb8n06h2j7kyexga" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Panchalimedu}}{{Infobox settlement
| name                            = പാഞ്ചാലിമേട്
| settlement_type                 = ഹിൽ സ്റ്റേഷൻ
| image_skyline                   = View from Panchalimedu 09.JPG
| image_caption                   = പാഞ്ചാലിമേട്ടിൽ നിന്നുള്ള കാഴ്ച്ച
| pushpin_map                     = India Kerala
| pushpin_map_caption             = കേരളത്തിലെ സ്ഥാനം
| subdivision_type                = [[രാജ്യങ്ങളുടെ പട്ടിക|രാജ്യം]]
| subdivision_name                = {{flag|ഇന്ത്യ}}
| subdivision_type1               = [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങൾ|സംസ്ഥാനം]]
| subdivision_name1               = [[കേരളം]]
| subdivision_type2               = [[ഇന്ത്യയിലെ ജില്ലകളുടെ പട്ടിക|ജില്ല]]
| subdivision_name2               = [[ഇടുക്കി ജില്ല|ഇടുക്കി]]
| elevation_m                     = 958
| demographics_type1              = ഭാഷകൾ
| demographics1_title1            = ഔദ്യോഗികം
| demographics1_info1             = [[മലയാളം]], [[ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷ|ഇംഗ്ലീഷ്]]
| timezone1                       = [[ഔദ്യോഗിക ഇന്ത്യൻ സമയം]]
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = [[പിൻകോഡ്]]
| postal_code                     = 685532
| blank1_name_sec1                = [[കേരളത്തിലെ നിയമസഭാമണ്ഡലങ്ങളുടെ പട്ടിക|നിയമസഭാ മണ്ഡലം]]
| blank1_info_sec1                = [[പീരുമേട് നിയമസഭാമണ്ഡലം|പീരുമേട്]]
| subdivision_type3               = [[താലൂക്ക്]]
| subdivision_name3               = [[പീരുമേട് താലൂക്ക്|പീരുമേട്]]
| blank_name_sec2                 = [[ലോക്സഭാമണ്ഡലങ്ങളുടെ പട്ടിക|ലോക്സഭാ മണ്ഡലം]]
| blank_info_sec2                 = [[ഇടുക്കി ലോക്സഭാമണ്ഡലം|ഇടുക്കി]]
| coordinates                     = {{coord|9.52909|N|76.97322|E|format=dms|region:IN-KL|display=inline}}
| blank_name_sec1                 = [[കേരളത്തിലെ ആർ.ടി.ഒ. ഓഫീസുകളുടെ പട്ടിക|വാഹന കോഡ്]]
| blank_info_sec1                 = KL-37 (വണ്ടിപ്പെരിയാർ)
| area_code                       = 04869
| area_code_type                  = ടെലിഫോൺ കോഡ്
| image_map                       = {{Infobox mapframe|coord={{coord|9.52909|N|76.97322|E|format=dms}}|zoom=12}}
| subdivision_name4               = [[പെരുവന്താനം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|പെരുവന്താനം]]
| subdivision_type4               = [[ഗ്രാമ പഞ്ചായത്ത്|പഞ്ചായത്ത്]]
| website                         = [http://panchalimedu.com പാഞ്ചാലിമേട്]
}}

[[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[ഇടുക്കി ജില്ല|ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ]] [[പീരുമേട് താലൂക്ക്|പീരുമേട് താലൂക്കിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രമാണ് '''പാഞ്ചാലിമേട്'''. [[ദേശീയപാത 183 (ഇന്ത്യ)|ദേശീയപാത 183]] ലെ [[മുറിഞ്ഞപുഴ (ഇടുക്കി)|മുറിഞ്ഞപുഴയിൽ]] നിന്ന് [[കണയങ്കവയൽ]] ഭാഗത്തേക്ക് പോകുന്ന വഴിയാണ് പാഞ്ചാലിമേട് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.madhyamam.com/kerala/local-news/idukki/peerumedu/panchalimedu-is-the-land-of-the-pandavas-892159|title=പാണ്ഡവന്മാരുടെ നാട് പാഞ്ചാലിമേട്|access-date=2023-07-15|last=|date=2021-12-15|language=ml}}&lt;/ref&gt; 

== സ്ഥാനം ==
[[ദേശീയപാത 183 (ഇന്ത്യ)|കെ.കെ. റോഡിലെ]] മുറിഞ്ഞപുഴയിൽ നിന്നും ഏകദേശം {{Cvt|4|km|mi}} ദൂരെയായാണ് പാഞ്ചാലിമേട് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; [[കോട്ടയം|കോട്ടയത്ത്]] നിന്നും വരുമ്പോൾ [[മുണ്ടക്കയം]] - തെക്കേമല വഴിയും ഇവിടെ എത്തിച്ചേരാം. മുണ്ടക്കയത്തു നിന്നും ഏകദേശം {{Cvt|15|km|mi}} അകലെയാണ് പാഞ്ചാലിമേട് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.

== ഐതിഹ്യം ==
ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച് [[പാണ്ഡവർ]] ഈ സ്ഥലത്ത് താമസിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/travel/readers-corner/2020/10/12/panchalimedu-hill-station-idukki.html|title=യാത്രാപ്രേമിയാണോ? തീർച്ചയായും ഇവിടം കണ്ടിരിക്കണം|access-date=2023-07-15|last=|language=ml}}&lt;/ref&gt; വനവാസ കാലത്ത് അവർ പാഞ്ചാലിയുമൊത്ത് ഇവിടെ എത്തിച്ചേരുകയും അതിനാൽ ഈ പ്രദേശം പിന്നീട് പാഞ്ചാലിമേട് എന്ന് അറിയപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഇവിടെ [[ഭീമൻ|ഭീമന്റെ]] കാൽപ്പാടുകൾ ഉള്ള ഒരു ഗുഹ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നുണ്ട്.  

== ഭുവനേശ്വരി ക്ഷേത്രം ==
[[പ്രമാണം:Panchalimedu Temple.jpg|ലഘുചിത്രം|ഭുവനേശ്വരി ക്ഷേത്രം]]   

ഇവിടെ [[ഭുവനേശ്വരി|ഭുവനേശ്വരിക്ക്]] സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു ചെറിയ ക്ഷേത്രമുണ്ട്. [[ശിവലിംഗം|ശിവലിംഗങ്ങൾ]], [[ത്രിശൂലം]], നാഗ വിഗ്രഹങ്ങൾ എന്നിവയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളും ഇവിടെയുണ്ട്. [[ദ്രൗപദി|പാഞ്ചാലി]] കുളിക്കാറുണ്ടായിരുന്നുവെന്ന് പറയപ്പെടുന്ന ഒരു ചെറിയ കുളം  'പാഞ്ചാലിക്കുളം' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള പാറക്കെട്ട് മുണ്ടക്കയത്തേക്കും [[കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി|കാഞ്ഞിരപ്പള്ളിയിലേക്കും]] വിരൽ ചൂണ്ടുന്നു. ആകാശം തെളിഞ്ഞാൽ കടൽ പോലും ഇവിടെ നിന്ന് കാണാൻ കഴിയുമെന്ന് പ്രസ്താവിക്കുന്നു. ശബരിമലയിലെ [[മകരജ്യോതി]] ഇവിടെ നിന്ന് കാണാം.   

==അവലംബം==
{{Reflist}}

{{Commonscat|Panchalimedu}}

{{Idukki-geo-stub}}
{{ഇടുക്കി ജില്ല}}

[[Category:ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>e4634d630a3l627hb8n06h2j7kyexga</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സ്ത്രീ (ചലച്ചിത്രം)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>168096</id>
    <revision>
      <id>4540161</id>
      <parentid>3864346</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:21:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540161</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2543" sha1="4vjmftw1zuzbnz3iair86l9n46e3c4l" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Sthree (film)}}
{{ToDisambig|വാക്ക്=സ്ത്രീ}}
{{Infobox Film
| name           = സ്ത്രീ 
| image          = Sthree 1950.jpg
| caption        = 
| director       = [[ആർ. വേലപ്പൻ നായർ]] 
| producer       = കെ. പരമേശ്വരൻ പിള്ള  
| writer         = [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]]
| starring       = [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]], [[ഓമല്ലൂർ ചെല്ലമ്മ]] 
| music          = [[ബി.എ. ചിദംബരനാഥ്]]
| cinematography = 
| editing        = 
| studio         = രാധാകൃഷ്ണ ഫിലിംസ്
| distributor    =  
| released       = 	21/04/1950&lt;ref&gt;http://www.malayalasangeetham.info/m.php?817&lt;/ref&gt;
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = മലയാളം
| budget         =  
| gross          = }}
1950-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''സ്ത്രീ'''. [[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]] രചിച്ച ഈ ചിത്രം [[ആർ. വേലപ്പൻ നായർ]] സംവിധാനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു.

==അഭിനേതാക്കൾ==
* [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]] - രാജൻ
* വൈക്കം എം.പി. മണി - മധു
* അരവിന്ദാക്ഷമേനോൻ - വിജയൻ 
* [[ഓമല്ലൂർ ചെല്ലമ്മ]] - സുഷമ
* രാധാദേവി - സുധ
* സുമതി - മല്ലിക 
* രാമൻ നായർ - മമ്മദൻ 
* കുരിയാത്തി നീലകണ്ഠൻ പിള്ള - നാണു പിള്ള 
==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* {{imdb title|0251414|സ്ത്രീ }}
* [http://www.malayalasangeetham.info/m.php?817 ''സ്ത്രീ''] മലയാളം മൂവി ഡാറ്റാബേസിൽ

[[വർഗ്ഗം:1950-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ദക്ഷിണാമൂർത്തി ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>4vjmftw1zuzbnz3iair86l9n46e3c4l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540162</id>
      <parentid>4540161</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:21:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540162</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2686" sha1="8pz05hu17j8bybgkz029c3qz4qc5zfh" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Sthree (film)}}
{{ToDisambig|വാക്ക്=സ്ത്രീ}}
{{Infobox Film
| name           = സ്ത്രീ 
| image          = Sthree 1950.jpg
| caption        = 
| director       = [[ആർ. വേലപ്പൻ നായർ]] 
| producer       = കെ. പരമേശ്വരൻ പിള്ള  
| writer         = [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]]
| starring       = [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]], [[ഓമല്ലൂർ ചെല്ലമ്മ]] 
| music          = [[ബി.എ. ചിദംബരനാഥ്]]
| cinematography = 
| editing        = 
| studio         = രാധാകൃഷ്ണ ഫിലിംസ്
| distributor    =  
| released       = 	21/04/1950&lt;ref&gt;http://www.malayalasangeetham.info/m.php?817&lt;/ref&gt;
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = മലയാളം
| budget         =  
| gross          = }}
1950-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''സ്ത്രീ'''. [[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]] രചിച്ച ഈ ചിത്രം [[ആർ. വേലപ്പൻ നായർ]] സംവിധാനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു.

==അഭിനേതാക്കൾ==
* [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]] - രാജൻ
* വൈക്കം എം.പി. മണി - മധു
* അരവിന്ദാക്ഷമേനോൻ - വിജയൻ 
* [[ഓമല്ലൂർ ചെല്ലമ്മ]] - സുഷമ
* രാധാദേവി - സുധ
* സുമതി - മല്ലിക 
* രാമൻ നായർ - മമ്മദൻ 
* കുരിയാത്തി നീലകണ്ഠൻ പിള്ള - നാണു പിള്ള 
==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* {{imdb title|0251414|സ്ത്രീ }}
* [http://www.malayalasangeetham.info/m.php?817 ''സ്ത്രീ''] മലയാളം മൂവി ഡാറ്റാബേസിൽ

[[വർഗ്ഗം:1950-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ദക്ഷിണാമൂർത്തി ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>8pz05hu17j8bybgkz029c3qz4qc5zfh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540163</id>
      <parentid>4540162</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:22:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ചിദംബര]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540163</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2728" sha1="7gxavjwb0cpxop3ali8mjmf8m9ubsm4" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Sthree (film)}}
{{ToDisambig|വാക്ക്=സ്ത്രീ}}
{{Infobox Film
| name           = സ്ത്രീ 
| image          = Sthree 1950.jpg
| caption        = 
| director       = [[ആർ. വേലപ്പൻ നായർ]] 
| producer       = കെ. പരമേശ്വരൻ പിള്ള  
| writer         = [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]]
| starring       = [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]], [[ഓമല്ലൂർ ചെല്ലമ്മ]] 
| music          = [[ബി.എ. ചിദംബരനാഥ്]]
| cinematography = 
| editing        = 
| studio         = രാധാകൃഷ്ണ ഫിലിംസ്
| distributor    =  
| released       = 	21/04/1950&lt;ref&gt;http://www.malayalasangeetham.info/m.php?817&lt;/ref&gt;
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = മലയാളം
| budget         =  
| gross          = }}
1950-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''സ്ത്രീ'''. [[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]] രചിച്ച ഈ ചിത്രം [[ആർ. വേലപ്പൻ നായർ]] സംവിധാനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു.

==അഭിനേതാക്കൾ==
* [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]] - രാജൻ
* വൈക്കം എം.പി. മണി - മധു
* അരവിന്ദാക്ഷമേനോൻ - വിജയൻ 
* [[ഓമല്ലൂർ ചെല്ലമ്മ]] - സുഷമ
* രാധാദേവി - സുധ
* സുമതി - മല്ലിക 
* രാമൻ നായർ - മമ്മദൻ 
* കുരിയാത്തി നീലകണ്ഠൻ പിള്ള - നാണു പിള്ള 
==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* {{imdb title|0251414|സ്ത്രീ }}
* [http://www.malayalasangeetham.info/m.php?817 ''സ്ത്രീ''] മലയാളം മൂവി ഡാറ്റാബേസിൽ

[[വർഗ്ഗം:1950-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ദക്ഷിണാമൂർത്തി ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ചിദംബര]]</text>
      <sha1>7gxavjwb0cpxop3ali8mjmf8m9ubsm4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540164</id>
      <parentid>4540163</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:22:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ചിദംബര]] നീക്കം ചെയ്തു; [[വർഗ്ഗം:ചിദംബരനാഥ് ഈണം പകർന്ന ഗാനങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540164</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2791" sha1="suepys81epfafs3vie27l6io7neis1t" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Sthree (film)}}
{{ToDisambig|വാക്ക്=സ്ത്രീ}}
{{Infobox Film
| name           = സ്ത്രീ 
| image          = Sthree 1950.jpg
| caption        = 
| director       = [[ആർ. വേലപ്പൻ നായർ]] 
| producer       = കെ. പരമേശ്വരൻ പിള്ള  
| writer         = [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]]
| starring       = [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]], [[ഓമല്ലൂർ ചെല്ലമ്മ]] 
| music          = [[ബി.എ. ചിദംബരനാഥ്]]
| cinematography = 
| editing        = 
| studio         = രാധാകൃഷ്ണ ഫിലിംസ്
| distributor    =  
| released       = 	21/04/1950&lt;ref&gt;http://www.malayalasangeetham.info/m.php?817&lt;/ref&gt;
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = മലയാളം
| budget         =  
| gross          = }}
1950-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''സ്ത്രീ'''. [[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]] രചിച്ച ഈ ചിത്രം [[ആർ. വേലപ്പൻ നായർ]] സംവിധാനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു.

==അഭിനേതാക്കൾ==
* [[Thikkurissi Sukumaran Nair|തിക്കുറിശ്ശി]] - രാജൻ
* വൈക്കം എം.പി. മണി - മധു
* അരവിന്ദാക്ഷമേനോൻ - വിജയൻ 
* [[ഓമല്ലൂർ ചെല്ലമ്മ]] - സുഷമ
* രാധാദേവി - സുധ
* സുമതി - മല്ലിക 
* രാമൻ നായർ - മമ്മദൻ 
* കുരിയാത്തി നീലകണ്ഠൻ പിള്ള - നാണു പിള്ള 
==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* {{imdb title|0251414|സ്ത്രീ }}
* [http://www.malayalasangeetham.info/m.php?817 ''സ്ത്രീ''] മലയാളം മൂവി ഡാറ്റാബേസിൽ

[[വർഗ്ഗം:1950-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ദക്ഷിണാമൂർത്തി ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ചിദംബരനാഥ് ഈണം പകർന്ന ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>suepys81epfafs3vie27l6io7neis1t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വെങ്കലം (ചലച്ചിത്രം)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>168253</id>
    <revision>
      <id>4540154</id>
      <parentid>2330916</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:16:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <comment>/* അഭിനേതാക്കൾ */</comment>
      <origin>4540154</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5053" sha1="7abs4bid1rst03ncecrt6ea5bb0bmtu" xml:space="preserve">{{prettyurl|Venkalam}}
{{Infobox film
| name = വെങ്കലം
| image = Venkalam.jpg
| caption = വി.സി.ഡി. പുറംചട്ട
| director = [[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതൻ]]
| producer = വി.വി. ബാബു
| writer = [[എ.കെ. ലോഹിതദാസ്]]
| starring = [[മുരളി (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുരളി]]&lt;br/ &gt;[[മനോജ്‌ കെ. ജയൻ]]&lt;br/ &gt;[[മാള അരവിന്ദൻ]]&lt;br/ &gt;[[ഉർവശി (അഭിനേത്രി)|ഉർവശി]]&lt;br/ &gt;[[കെ.പി.എ.സി. ലളിത]]
| lyrics = [[പി. ഭാസ്കരൻ]]
| music = {{Plainlist|
* '''ഗാനങ്ങൾ''':
* [[രവീന്ദ്രൻ]]
* '''പശ്ചാത്തലസംഗീതം''':
* [[ജോൺസൺ]]
}}
| cinematography = [[രാമചന്ദ്രബാബു]]
| editing = [[ബി. ലെനിൻ]] &lt;br /&gt; [[വി.ടി. വിജയൻ]]
| studio = സൃഷ്ടി ആർട്സ്
| distributor =
| released = 1993
| runtime = 
| country = [[ഇന്ത്യ]]
| language = [[മലയാളം]]
| budget = 
| gross = 
}}
[[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതന്റെ]] സംവിധാനത്തിൽ 1993-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[w:മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''''വെങ്കലം'''''. [[ലോഹിതദാസ്]] ആണ് ഈ ചിത്രത്തിന്റെ രചന നിർവ്വഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പി. ഭാസ്കരൻ]] എഴുതിയ ഗാനങ്ങൾക്ക് [[രവീന്ദ്രൻ]] ആണ് സംഗീതസംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ചത്.

ലോഹകർമ്മം കുലത്തൊഴിലാക്കിയ [[മൂശാരി]] സമുദായവും അവരിൽ മുൻകാലങ്ങളിൽ നിലനിന്നിരുന്ന [[ബഹുഭർതൃത്വം|ബഹുഭർതൃസമ്പ്രദായക്രമവും]] ആധുനികകാലരീതികളുമായുള്ള സംഘർഷമാണ് ഈ ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ ഇതിവൃത്തം.

== അഭിനേതാക്കൾ ==
* [[മുരളി (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുരളി]] – ഗോപാലൻ
* [[മനോജ്‌ കെ. ജയൻ]] – ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ
* [[മാള അരവിന്ദൻ]] – അയ്യപ്പൻ
* [[ഉർവശി (അഭിനേത്രി)|ഉർവശി]] – തങ്കമണി
* [[കെ.പി.എ.സി. ലളിത]] – കുഞ്ഞിപ്പെണ്ണ്
* [[ഫിലോമിന (നടി)|ഫിലോമിന]] – അമ്മായി

== ഗാനങ്ങൾ ==
ഈ ചിത്രത്തിലെ നാലു ഗാനങ്ങളും വളരെ പ്രശസ്തമായിരുന്നു. [[കെ.എസ്. ചിത്ര]] പാടിയ പത്തുവെളുപ്പിന് എന്ന ഗാനത്തിന്റെ പുരുഷശബ്ദത്തിലുള്ള പതിപ്പ് കാസറ്റുകളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. ചലച്ചിത്രത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്താതിരുന്ന ഈ ഗാനത്തിലൂടെയാണ് [[ബിജു നാരായണൻ]] ചലച്ചിത്രപിന്നണിഗാനരംഗത്ത് പ്രശസ്തനായത്.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ഗാനം!! പാടിയത് !! രചന !! സംഗീതം
|-
| ആറാട്ടു കടവിങ്കൽ ... || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]], [[കെ.എസ്. ചിത്ര]] || [[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|-
| ഒത്തിരി ഒത്തിരി ..... || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ് ]],[[ലതിക]] ||[[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|-
| പത്തു വെളുപ്പിന് .... || [[കെ.എസ്. ചിത്ര ]]|| [[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|-
| ശീവേലി മുടങ്ങി ...... || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ് ]]|| [[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|}

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
* {{imdb title|0156168|വെങ്കലം}}
* [http://msidb.org/m.php?3938 ''വെങ്കലം''] – മലയാളസംഗീതം.ഇൻഫോ

[[വർഗ്ഗം:1993-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭരതൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>7abs4bid1rst03ncecrt6ea5bb0bmtu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540155</id>
      <parentid>4540154</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:16:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540155</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5166" sha1="5ex7yms8v22cz8elex81vt9xlmfv313" xml:space="preserve">{{prettyurl|Venkalam}}
{{Infobox film
| name = വെങ്കലം
| image = Venkalam.jpg
| caption = വി.സി.ഡി. പുറംചട്ട
| director = [[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതൻ]]
| producer = വി.വി. ബാബു
| writer = [[എ.കെ. ലോഹിതദാസ്]]
| starring = [[മുരളി (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുരളി]]&lt;br/ &gt;[[മനോജ്‌ കെ. ജയൻ]]&lt;br/ &gt;[[മാള അരവിന്ദൻ]]&lt;br/ &gt;[[ഉർവശി (അഭിനേത്രി)|ഉർവശി]]&lt;br/ &gt;[[കെ.പി.എ.സി. ലളിത]]
| lyrics = [[പി. ഭാസ്കരൻ]]
| music = {{Plainlist|
* '''ഗാനങ്ങൾ''':
* [[രവീന്ദ്രൻ]]
* '''പശ്ചാത്തലസംഗീതം''':
* [[ജോൺസൺ]]
}}
| cinematography = [[രാമചന്ദ്രബാബു]]
| editing = [[ബി. ലെനിൻ]] &lt;br /&gt; [[വി.ടി. വിജയൻ]]
| studio = സൃഷ്ടി ആർട്സ്
| distributor =
| released = 1993
| runtime = 
| country = [[ഇന്ത്യ]]
| language = [[മലയാളം]]
| budget = 
| gross = 
}}
[[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതന്റെ]] സംവിധാനത്തിൽ 1993-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[w:മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''''വെങ്കലം'''''. [[ലോഹിതദാസ്]] ആണ് ഈ ചിത്രത്തിന്റെ രചന നിർവ്വഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പി. ഭാസ്കരൻ]] എഴുതിയ ഗാനങ്ങൾക്ക് [[രവീന്ദ്രൻ]] ആണ് സംഗീതസംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ചത്.

ലോഹകർമ്മം കുലത്തൊഴിലാക്കിയ [[മൂശാരി]] സമുദായവും അവരിൽ മുൻകാലങ്ങളിൽ നിലനിന്നിരുന്ന [[ബഹുഭർതൃത്വം|ബഹുഭർതൃസമ്പ്രദായക്രമവും]] ആധുനികകാലരീതികളുമായുള്ള സംഘർഷമാണ് ഈ ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ ഇതിവൃത്തം.

== അഭിനേതാക്കൾ ==
* [[മുരളി (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുരളി]] – ഗോപാലൻ
* [[മനോജ്‌ കെ. ജയൻ]] – ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ
* [[മാള അരവിന്ദൻ]] – അയ്യപ്പൻ
* [[ഉർവശി (അഭിനേത്രി)|ഉർവശി]] – തങ്കമണി
* [[കെ.പി.എ.സി. ലളിത]] – കുഞ്ഞിപ്പെണ്ണ്
* [[ഫിലോമിന (നടി)|ഫിലോമിന]] – അമ്മായി

== ഗാനങ്ങൾ ==
ഈ ചിത്രത്തിലെ നാലു ഗാനങ്ങളും വളരെ പ്രശസ്തമായിരുന്നു. [[കെ.എസ്. ചിത്ര]] പാടിയ പത്തുവെളുപ്പിന് എന്ന ഗാനത്തിന്റെ പുരുഷശബ്ദത്തിലുള്ള പതിപ്പ് കാസറ്റുകളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. ചലച്ചിത്രത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്താതിരുന്ന ഈ ഗാനത്തിലൂടെയാണ് [[ബിജു നാരായണൻ]] ചലച്ചിത്രപിന്നണിഗാനരംഗത്ത് പ്രശസ്തനായത്.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ഗാനം!! പാടിയത് !! രചന !! സംഗീതം
|-
| ആറാട്ടു കടവിങ്കൽ ... || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]], [[കെ.എസ്. ചിത്ര]] || [[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|-
| ഒത്തിരി ഒത്തിരി ..... || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ് ]],[[ലതിക]] ||[[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|-
| പത്തു വെളുപ്പിന് .... || [[കെ.എസ്. ചിത്ര ]]|| [[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|-
| ശീവേലി മുടങ്ങി ...... || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ് ]]|| [[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|}

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
* {{imdb title|0156168|വെങ്കലം}}
* [http://msidb.org/m.php?3938 ''വെങ്കലം''] – മലയാളസംഗീതം.ഇൻഫോ

[[വർഗ്ഗം:1993-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭരതൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>5ex7yms8v22cz8elex81vt9xlmfv313</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540156</id>
      <parentid>4540155</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:17:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- രവീന്ദ്രൻ ഗാനങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540156</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5262" sha1="h9luyjcdu2x7c44odvlueurgd27904a" xml:space="preserve">{{prettyurl|Venkalam}}
{{Infobox film
| name = വെങ്കലം
| image = Venkalam.jpg
| caption = വി.സി.ഡി. പുറംചട്ട
| director = [[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതൻ]]
| producer = വി.വി. ബാബു
| writer = [[എ.കെ. ലോഹിതദാസ്]]
| starring = [[മുരളി (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുരളി]]&lt;br/ &gt;[[മനോജ്‌ കെ. ജയൻ]]&lt;br/ &gt;[[മാള അരവിന്ദൻ]]&lt;br/ &gt;[[ഉർവശി (അഭിനേത്രി)|ഉർവശി]]&lt;br/ &gt;[[കെ.പി.എ.സി. ലളിത]]
| lyrics = [[പി. ഭാസ്കരൻ]]
| music = {{Plainlist|
* '''ഗാനങ്ങൾ''':
* [[രവീന്ദ്രൻ]]
* '''പശ്ചാത്തലസംഗീതം''':
* [[ജോൺസൺ]]
}}
| cinematography = [[രാമചന്ദ്രബാബു]]
| editing = [[ബി. ലെനിൻ]] &lt;br /&gt; [[വി.ടി. വിജയൻ]]
| studio = സൃഷ്ടി ആർട്സ്
| distributor =
| released = 1993
| runtime = 
| country = [[ഇന്ത്യ]]
| language = [[മലയാളം]]
| budget = 
| gross = 
}}
[[ഭരതൻ (സംവിധായകൻ)|ഭരതന്റെ]] സംവിധാനത്തിൽ 1993-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[w:മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''''വെങ്കലം'''''. [[ലോഹിതദാസ്]] ആണ് ഈ ചിത്രത്തിന്റെ രചന നിർവ്വഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. [[പി. ഭാസ്കരൻ]] എഴുതിയ ഗാനങ്ങൾക്ക് [[രവീന്ദ്രൻ]] ആണ് സംഗീതസംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ചത്.

ലോഹകർമ്മം കുലത്തൊഴിലാക്കിയ [[മൂശാരി]] സമുദായവും അവരിൽ മുൻകാലങ്ങളിൽ നിലനിന്നിരുന്ന [[ബഹുഭർതൃത്വം|ബഹുഭർതൃസമ്പ്രദായക്രമവും]] ആധുനികകാലരീതികളുമായുള്ള സംഘർഷമാണ് ഈ ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ ഇതിവൃത്തം.

== അഭിനേതാക്കൾ ==
* [[മുരളി (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുരളി]] – ഗോപാലൻ
* [[മനോജ്‌ കെ. ജയൻ]] – ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ
* [[മാള അരവിന്ദൻ]] – അയ്യപ്പൻ
* [[ഉർവശി (അഭിനേത്രി)|ഉർവശി]] – തങ്കമണി
* [[കെ.പി.എ.സി. ലളിത]] – കുഞ്ഞിപ്പെണ്ണ്
* [[ഫിലോമിന (നടി)|ഫിലോമിന]] – അമ്മായി

== ഗാനങ്ങൾ ==
ഈ ചിത്രത്തിലെ നാലു ഗാനങ്ങളും വളരെ പ്രശസ്തമായിരുന്നു. [[കെ.എസ്. ചിത്ര]] പാടിയ പത്തുവെളുപ്പിന് എന്ന ഗാനത്തിന്റെ പുരുഷശബ്ദത്തിലുള്ള പതിപ്പ് കാസറ്റുകളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. ചലച്ചിത്രത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്താതിരുന്ന ഈ ഗാനത്തിലൂടെയാണ് [[ബിജു നാരായണൻ]] ചലച്ചിത്രപിന്നണിഗാനരംഗത്ത് പ്രശസ്തനായത്.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ഗാനം!! പാടിയത് !! രചന !! സംഗീതം
|-
| ആറാട്ടു കടവിങ്കൽ ... || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]], [[കെ.എസ്. ചിത്ര]] || [[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|-
| ഒത്തിരി ഒത്തിരി ..... || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ് ]],[[ലതിക]] ||[[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|-
| പത്തു വെളുപ്പിന് .... || [[കെ.എസ്. ചിത്ര ]]|| [[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|-
| ശീവേലി മുടങ്ങി ...... || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ് ]]|| [[പി. ഭാസ്കരൻ]] || [[രവീന്ദ്രൻ]]
|}

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
* {{imdb title|0156168|വെങ്കലം}}
* [http://msidb.org/m.php?3938 ''വെങ്കലം''] – മലയാളസംഗീതം.ഇൻഫോ

[[വർഗ്ഗം:1993-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭരതൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- രവീന്ദ്രൻ ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>h9luyjcdu2x7c44odvlueurgd27904a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ദേശീയ പക്ഷികളുടെ പട്ടിക</title>
    <ns>0</ns>
    <id>178514</id>
    <revision>
      <id>4540238</id>
      <parentid>4077346</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:48:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540238</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35936" sha1="1t8ua3ppqw36715u7ngvnqj35fk8pyh" xml:space="preserve">{{not Malayalam|1=ഇംഗ്ലീഷ്|listed=yes|date=2023 സെപ്റ്റംബർ}}
{{Translation|date=2012 ഫെബ്രുവരി}}
{{prettyurl|List of National Birds}}
വിവിധ രാജ്യങ്ങളിലെ ദേശീയ പക്ഷികളുടെ പട്ടികയാണ് ചുവടെ ചേർത്തിരിക്കുന്നത്. ചില രാജ്യങ്ങളുടേതിന് അംഗീകാരമില്ല.

==ദേശീയ പക്ഷികൾ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!രാജ്യം
!പേര്
!ശാസ്ത്രീയനാമം
!ഔദ്യോഗിക പദവി 
!ചിത്രം
!അവലംബം
|-
|{{flag|അംഗോള}} || [[Peregrine Falcon]] ||''Falco peregrinus'' || {{Yes}} || [[Image:Peregrine Falcon Kobble Apr07.JPG|90px]]||&lt;ref name=&quot;NS&quot;&gt;{{cite web|title=Namibia Stamps : SAPOA Sheetlet|url=http://www.namibstamps.com/namibia2004birds.htm|publisher=Namib Stamps|accessdate=4 August 2010|year=2004|archive-date=2011-07-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20110714150516/http://www.namibstamps.com/namibia2004birds.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Anguilla}} || [[Zenaida Dove]]|| ''Zenaida aurita'' || {{Yes}} || [[File:Zenida aurita1 1 barbados.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Bird Watching  in Anguilla|url=http://www.anguillalife.com/Nature/Frames/birdwatching.htm|publisher=AnguillaLNT}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Antigua and Barbuda}} || [[Magnificent Frigatebird]]|| ''Fregata magnificens'' || {{Yes}} || [[Image:Male Frigate bird.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Symbols|url=http://www.ab.gov.ag/gov_v2/shared/about_nationalsymbols.html|publisher=The Government of Antigua and Barbuda|accessdate=4 August 2010|archive-date=2009-10-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20091001012311/http://www.ab.gov.ag/gov_v2/shared/about_nationalsymbols.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Argentina}} || [[Rufous Hornero]] ||''Furnarius rufus'' || {{Yes}} ||[[Image:Furnarius-rufus1.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.redargentina.com/Faunayflora/Aves/hornero.asp |title=Info about Hornero |language=es |publisher=Redargentina.com |date=2007-09-24 |accessdate=2010-04-25}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Australia}} || [[എമു]] || ''Dromaius novaehollandiae'' || {{No}} || [[Image:Emoe.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National symbols|url=http://www.dfat.gov.au/facts/coat_of_arms.html|publisher=[[Department of Foreign Affairs and Trade (Australia)|Department of Foreign Affairs and Trade]]|accessdate=21 January 2011|quote=Australia has never adopted any official faunal or bird emblem, but, by popular tradition, the kangaroo and emu are widely accepted as such.|archive-date=2011-09-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20110928075301/http://dfat.gov.au/facts/coat_of_arms.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Austria}} || [[Barn Swallow]] || ''Hirundo rustica'' || {{Yes}} || [[Image:Hirundo rustica0.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=10,000 Birds|url=http://10000birds.com/what-is-the-national-bird-of-estonia.htm|date=14 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Bahamas}} || [[Caribbean Flamingo]] || ''Phoenicopterus ruber'' || {{Yes}}  || [[Image:Caribbean flamingo.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Bahamas National Symbols|url=http://www.bahamas-travel.info/symbols.html|publisher=bahamas-travel.info|accessdate=5 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Bahrain}} || [[White-cheeked Bulbul]] || ''Pycnonotus leucogenys'' || {{Yes}} || [[Image:Himalayan Bulbul I IMG 6480.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;Birds of Bahrain http://www.davidandliz.com/birds.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111117071349/http://www.davidandliz.com/birds.htm |date=2011-11-17 }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Bangladesh}} || [[Oriental Magpie Robin]] || ''Copsychus saularis'' (doayle, dhayal) || {{Yes}} || [[Image:Oriental Magpie Robin (Copsychus saularis)- Male at Kolkata I IMG 3003.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Icons of Bangladesh|url=http://www.bangla2000.com/Bangladesh/national_icons.shtm|publisher=Bangla2000|accessdate=5 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Belarus}} || [[White Stork]] ||''Ciconia ciconia'' || {{Yes}} || [[Image:WhiteStorkGaulsh02.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Belarus natural history and wildlife|url=http://www.belarus.by/en/about-belarus/natural-history|publisher=Republic of Belarus|accessdate=5 August 2010|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226003239/https://www.belarus.by/en/about-belarus/natural-history|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Belgium}} || [[Common Kestrel]] ||''Falco tinnunculus'' || {{Yes}} || [[File:Common Kestrel 1.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Belgium's National Bird|url=http://www.geosymbols.org/World/Belgium/Bird|date=5 July 2011|access-date=2012-01-27|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226003309/http://www.geosymbols.org/World/Belgium/Bird|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Belize}} || [[Keel-billed Toucan]]||''Ramphastos sulfuratus'' || {{Yes}}  || [[Image:Ramphastos sulfuratus -Belize Zoo-6a-2c.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;[http://www.governmentofbelize.gov.bz/ab_symbols.html National Symbols] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071012043935/http://www.governmentofbelize.gov.bz/ab_symbols.html |date=2007-10-12 }}, [[Belize|Government of Belize]]&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Bermuda}} || [[Bermuda Petrel]] || ''Pterodroma cahow'' (Cahow) || {{Yes}}  ||||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Bermuda Petrel|url=http://web1.audubon.org/waterbirds/species.php?speciesCode=berpet|publisher=[[National Audubon Society]]|accessdate=5 August 2010|archive-date=2009-07-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20090716044115/http://web1.audubon.org/waterbirds/species.php?speciesCode=berpet|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Bhutan}} ||  [[Common Raven]]  ||''Corvus corax'' || {{Yes}} || [[Image:Corvus corax (NPS).jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Bird|url=http://www.un.int/wcm/content/site/bhutan/cache/offonce/pid/7060;jsessionid=7CEED270A343F0335A81BC5784139EC5|publisher=Permanent Mission of Bhutan to the UN|accessdate=5 August 2010|archive-date=2012-09-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20120920190515/http://www.un.int/wcm/content/site/bhutan/cache/offonce/pid/7060%3Bjsessionid%3D7CEED270A343F0335A81BC5784139EC5|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Bolivia}} ||  [[ആൻഡിയൻ കോണ്ടൂർ]]  ||''Vultur gryphus'' || {{Yes}} || [[Image:Colca-condor-c03.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Bolivia National Emblems|url=http://www.boliviabella.com/national-emblems.html|publisher=BoliviaBella.com|accessdate=5 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{flag|Botswana}} || [[Lilac-breasted Roller]], || ''Coracias caudata'' || {{Yes}} || [[Image:Coracias caudatus -Etosha National Park, Namibia-8 (1).jpg|90px]] || &lt;ref&gt;{{cite web|title=Viajar a Parque Nacional de Chobe|url=http://www.tripadvisor.es/Tourism-g472669-Chobe_National_Park-Vacations.html|publisher=Trip Advisor|accessdate=29 June 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|[[സ്വർണ്ണപ്പരുന്ത്]] || ''Aquila chrysaetos'' || {{Yes}} || [[Image:GoldenEagle-Nova.jpg|90px]] || {{Citation needed|date=August 2010}}
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{flag|Brazil}} || [[Rufous-bellied Thrush]] || ''Turdus rufiventris'' || {{Yes}}|| [[Image:Rufiventris2.JPG|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Symbols|url=http://www.brasilemb.org/brazil/national-symbols|publisher=Embassy of Brazil, Washington DC|accessdate=5 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|[[Golden Parakeet]] || ''Guaruba guarouba'' || {{No}} || [[File:Guaruba guarouba -Gramado Zoo, Brazil-8a.jpg|90px]] || &lt;ref&gt;{{cite web|title=Aves-símbolo no Brasil|url=http://www.girafamania.com.br/americano/brasil_aves.htm|publisher=Girafamania|accessdate=7 January 2011|quote=Entretanto, uma posição contrária, atualmente unânime, defendida pelo saudoso naturalista Helmut Sick, apontou a ararajuba (Guaruba guarouba) que, segundo aquele ornitólogo, é mais adequada por ser uma ave endêmica do Brasil e pelo seu colorido amarelo-gema e verde-bandeira.|archive-date=2015-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924022256/http://www.girafamania.com.br/americano/brasil_aves.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|British Virgin Islands}} || [[Mourning Dove]] || ''Zenaida macroura'' || {{Yes}} || [[Image:Mourning Dove 2006.jpg|90px]]||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Coldwell Banker Real Estate BVI|url=http://www.coldwellbankerbvi.com/index.php?action=addon_blog_article&amp;id=30|date=14 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Cambodia}} || [[Giant Ibis]] || ''Thaumatibis gigantea'' || {{Yes}} || [[File:ThaumantibisGiganteaGronvold.jpg|90px]]||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Bird Species of the Northern Plains|url=http://www.wcscambodia.org/saving-wild-places/northern-plains/bird-species-of-the-northern-plains.html|date=6 July 2011|access-date=2012-01-27|archive-date=2011-11-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20111111080858/http://www.wcscambodia.org/saving-wild-places/northern-plains/bird-species-of-the-northern-plains.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Cayman Islands}} || [[Grand Cayman Parrot]] || ''Amazona leucocephala caymanensis'' || {{Yes}} || [[File:Amazona leucocephala -in tree-4cp.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Cayman's National Symbols|url=http://www.caymanislands.ky/tour_guide/about_symbols.aspx|date=14 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Chile}} || [[ആൻഡിയൻ കോണ്ടൂർ]] || ''Vultur gryphus'' || {{Yes}} || [[Image:Condor flying over the Colca canyon in Peru.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Descubre Chile|url=http://www.redchilena.com/elpais/|work=red chilena.com|accessdate=6 August 2010|language=es}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|China}} || [[Red-crowned Crane]] &lt;small&gt;(Since 2004)&lt;/small&gt; || ''Grus japonensis'' || {{Yes}} || [[Image:Crane japan2.JPG|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=China Considers Red-crowned Crane for National Bird |url=http://www.china.org.cn/english/environment/208073.htm|work=china.org.cn|accessdate=6 August 2010|year=2007}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Colombia}} || [[ആൻഡിയൻ കോണ്ടൂർ]] || ''Vultur gryphus'' || {{Yes}} || [[Image:Colca-condor-c03.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Emblems &amp; Symbols|url=http://www.turiscolombia.com/colombia_emblems.htm|work=TurisColombia|accessdate=6 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Costa Rica}} || [[Clay-colored Thrush]] || ''Turdus grayi'' || {{Yes}} || [[Image:Turdus-grayi-001.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Costa Rica|url=http://www.costarica.com/culture/national-symbols/national-bird/|work=costarica.com|accessdate=6 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Côte d'Ivoire}} || [[White-cheeked Turaco]] || ''Tauraco leucotis'' || {{Yes}} || [[Image:Tauraco leucotis.jpg|90px]] || {{Citation needed|date=August 2010}}
|-
|{{flag|Cuba}} || [[Cuban Trogon]] || ''Priotelus temnurus'' || {{Yes}} || [[File:Cubaanse Trogon.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Symbols of Cuba|url=http://www.radioflorida.co.cu/en/utility/national-symbols-of-cuba.asp|publisher=Radio Florida|accessdate=6 August 2010|archive-date=2011-09-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20110918050750/http://www.radioflorida.co.cu/en/utility/national-symbols-of-cuba.asp|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Denmark}} || [[അരയന്നം]] || ''Cygnus olor'' || {{Yes}} || [[Image:Swan.spreads.wings.arp.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=In and Around Denmark|url=http://www.copenhagenet.dk/CPH-Denmark.htm|work=Copenhagen Portal|accessdate=6 August 2010|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226003109/http://www.copenhagenet.dk/CPH-Denmark.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
||{{flag|Dominica}} || [[Imperial Amazon]] || ''Amazona imperialis'' || {{Yes}} || [[Image:Amazona imperialis -Roseau -Dominica -aviary-6a-3c.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Dominica's National Bird - Sisserou Parrot|url=http://www.dominica.gov.dm/cms/?q=node/85|publisher=Government of the Commonwealth of Dominica|accessdate=6 August 2010|archive-date=2015-09-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20150923215810/http://www.dominica.gov.dm/cms/?q=node/85|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Dominican Republic}} || [[Palmchat]] || ''Dulus dominicus'' || {{Yes}} || [[Image:Dulus dominicus.JPG|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Country Facts|url=http://www.un.int/wcm/content/site/dominicanrepublic/cache/offonce/pid/3263|publisher=Permanent Mission of the Dominican Republic to the UN|accessdate=6 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Ecuador}} || [[ആൻഡിയൻ കോണ്ടൂർ]] || ''Vultur gryphus'' || {{Yes}} || [[Image:Colca-condor-c03.jpg|90px]] || &lt;ref&gt;{{cite web|title=Birds of Ecuador|url=http://www.ecuador-travel.net/biodiversity.birds.condor.htm|date=6 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|El Salvador}} || [[Turquoise-browed Motmot]] || ''Eumomota superciliosa'' (Torogoz) || {{Yes}}  || [[Image:Guardabarranco.JPG|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Symbols El Salvador|url=http://cea-es.org/el-salavador/national-symbols#bird|publisher=Culturla and Educational Association of El Salvador|accessdate=6 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Estonia}} ||  [[Barn Swallow]] || ''Hirundo rustica'' || {{Yes}} || [[Image:Landsvale.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National symbols of Estonia|url=http://www.einst.ee/publications/symbols|publisher=Estonian Institute|accessdate=6 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Faroe Islands}} || [[മണ്ണാത്തിപ്പക്ഷി]] || ''Haematopus ostralegus'' || {{Yes}} || [[File:Austernfischer01.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Birds in the Faroe Islands|url=http://www.framtak.com/birds/oystercatcher.html|date=14 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Finland}} ||  [[Whooper Swan]] || ''Cygnus cygnus'' || {{Yes}} || [[Image:Singschwan.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Finland for Birdwatchers|url=http://www.birdlife.fi/english/finland-for-birdwatchers.shtml|date=August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|France}} ||  [[Gallic rooster|Gallic Rooster]] ||''Gallus gallus'' || {{Yes}} ||  [[Image:Rooster03.jpg|90px]]||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Symbol|url=http://www.123independenceday.com/france/national/symbols/|date=6 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Germany}} ||  [[White-tailed Eagle]] ||''Haliaeetus albicilla'' || {{Yes}} ||  [[File:Seeadler-flug.jpg|90px]]||{{Citation needed|date=October 2011}} 
|-
|{{flag|Gibraltar}} ||  [[Barbary Partridge]] ||''Alectoris barbara'' || {{Yes}} ||  [[File:Alectoris barbara Tenerife.jpg|90px]]||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Gibraltar's Culture and Customs|url=http://www.funtrivia.com/en/subtopics/Gibraltars-Culture-and-Customs-172246.html|accessdate=3 August 2011}}&lt;/ref&gt; 
|-
|{{flag|Greece}} || [[മൂങ്ങ]] || ''Athene noctua'' || {{Yes}} || [[File:Athene noctua (cropped).jpg|90px]]||{{Citation needed|date=August 2011}} 
|-
|{{flag|Grenada}} || [[Grenada Dove]] || ''Leptotila wellsi'' || {{Yes}} ||  ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Grenada Dove - National Bird of Grenada|url=http://www.gov.gd/articles/grenada_dove.html|publisher=Government of Grenada|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Guatemala}} || [[Resplendent Quetzal]] || ''Pharomachrus mocinno'' || {{Yes}} || [[Image:Quetzal01.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Interesting Facts About Guatemala|url=http://www.all-about-guatemala.com/guatemala-facts.html|work=all-about-guatemala.com|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Guyana}} || [[ഹോറ്റ്സിൻ]] || ''Opisthocomus hoazin'' || {{Yes}} || [[Image:Opisthocomus hoazin.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Guyana National Symbols|url=http://www.guyanaguide.com/natsymbols.html|work=guyanaguide.com|accessdate=9 August 2010|archive-date=2012-04-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20120407230855/http://www.guyanaguide.com/natsymbols.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Haiti}} || [[Hispaniolan Trogon]] || ''Priotelus roseigaster'' || {{Yes}} ||  [[Image:Priotelus_roseigaster.jpg|90px]] || &lt;ref&gt;{{cite web|title=Haiti Culture, Map, Flag, Tourist Places|url=http://www.sphereinfo.com/haiti-history-culture-religion.htm|dateaccsessed 6 June 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Honduras}} || [[Scarlet Macaw]] || ''Ara macao'' || {{Yes}} || [[Image:Ara macao -Yucatan, Mexico-8a.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite news|title=Does Honduras have National flora and fauna?|url=http://www.travel-to-honduras.com/faq-10/51.php|access-date=2012-01-27|archive-date=2011-07-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20110717092342/http://www.travel-to-honduras.com/faq-10/51.php|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Hungary}} || [[Great Bustard]] || ''Otis tarda'' || {{Yes}} || [[File:Greatbustard.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web| title=National Bird by Country|url=http://www.nationmaster.com/graph/bac_nat_bir-background-national-bird|date= 14 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Iceland}} || [[Gyrfalcon]] || ''Falco rusticolus'' || {{Yes}} || [[Image:Falco rusticolus white cropped.jpg|90px]]||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Icelandic Coat of Arms|url=http://eng.forsaetisraduneyti.is/state-symbols/icelandic-coat-of-arms/history/#Falcon_emblem|publisher=Iceland Prime Minister's Office|accessdate=29 October 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|India}} || മയിൽ ||''Pavo cristatus'' || {{Yes}} || [[Image:Peacockbench.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Bird|url=http://india.gov.in/knowindia/national_bird.php|work=[[India.gov.in]]|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Indonesia}} || [[Javan Hawk-eagle]] ''(Elang Jawa)'' || ''[[Javan Hawk-eagle|Nisaetus bartelsi]]'' || {{Yes}} ||[[Image:Javan Hawk Eagle (Spizaetus bartelsi) (464508083).jpg|90px]]||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Javan Hawk-Eagle|url=http://www.speciesconservation.org/projects/Javan-Hawk-Eagle/917|date=6 June 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Iraq}} || [[Chukar Partridge]] || ''Alectoris chuckar'' || {{Yes}} || [[File:Alectoris-chukar-001.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Iraq Culture, Map, Flag, Tourist Places|url=http://www.sphereinfo.com/iraq-history-culture-religion.htm|date=14 July 2011|access-date=2012-01-27|archive-date=2015-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924104445/http://www.sphereinfo.com/iraq-history-culture-religion.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Israel}} || [[ഉപ്പൂപ്പൻ]] ([[:he:דוכיפת|דוכיפת]] pronounced Doochifat) ||''Upupa epops'' || {{Yes}} || [[File:Upupa epops (Ramat Gan)002.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite news|title=Israel names biblically banned Hoopoe national bird|url=http://www.reuters.com/article/idUSCOO95531320080529|publisher=[[Reuters]]|accessdate=9 August 2010 | date=29 May 2008}}&lt;/ref&gt;
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{flag|Ireland}} || [[Winter Wren]] || ''Troglodytes troglodytes'' || {{No}} || [[Image:Zaunkoenig-photo.jpg|90px]] || {{Citation needed|date=August 2010|reason=believed none see http://www.birdforum.net/showthread.php?t=154249}}
|-
|[[European Robin]] || ''Erithacus rubecula'' || {{No}} || [[Image:Erithacus rubecula -RHS Garden Harlow Carr-8b-2c.jpg|90px]] || {{Citation needed|date=August 2010|reason=believed none see http://www.birdforum.net/}}
|-
|{{flag|Jamaica}} || [[Doctor Bird]] || ''Trochilus polytmus'' || {{Yes}} || [[File:Trochilus polytmus.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Symbols|url=http://www.jis.gov.jm/special_sections/This%20Is%20Jamaica/symbols.html|date=14 July 2011|access-date=2012-01-27|archive-date=2006-06-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20060619153047/http://www.jis.gov.jm/special_sections/This%20Is%20Jamaica/symbols.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Japan}} || [[Green Pheasant]]&lt;br&gt;&lt;small&gt;(It was declared national bird by a non-government body in 1947)&lt;/small&gt;|| ''Phasianus versicolor'' || {{Yes}}  ||[[Image:Phasianus versicolor -Japan -male-8.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Kokucho(The national bird)|url=http://www.japanlink.co.jp/ka/symb.htm|work=japanlink.co.jp|accessdate=9 August 2010|archive-date=2014-09-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20140913060625/http://www.japanlink.co.jp/ka/symb.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Jordan}} || [[Sinai Rosefinch]] || ''Carpodacus synoicus'' || {{Yes}} || [[File:Carpodacus synoicus male(01).jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Bird by Country|url=http://www.nationmaster.com/graph/bac_nat_bir-background-national-bird|date=14 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Latvia}} || [[വെള്ള വാലുകുലുക്കി]] ''(baltā cielava)'' ||''Motacilla alba'' || {{Yes}} || [[Image:White-Wagtail.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Other Latvian Symbols |url=http://www.li.lv/index.php?option=content&amp;task=view&amp;id=65|publisher=Latvian Institute|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Liberia}} || [[Garden Bulbul]] || ''Pycnonotus barbatus'' || {{Yes}} || [[File:Pycnonotus_tricolor_Bwindi_NP,_Uganda.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Bird by Country|url=http://www.nationmaster.com/graph/bac_nat_bir-background-national-bird|date=14 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Lithuania}} || [[White Stork]] || ''Ciconia ciconia'' || {{Yes}} || [[File:Stork (Palic, Serbia).jpg|90px]] || &lt;ref&gt;{{cite web|title=Birds of Lithuania|url=http://www.birdlist.org/lithuania.htm|date=6 June 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Luxembourg}} || [[Goldcrest]] || ''Regulus regulus'' || {{Yes}} || [[Image:Regulus regulus0.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Symbols|url=http://travelluxembourg.org/?act=show_page&amp;category_id=940|date=6 June 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Malawi}} || [[Bar-tailed Trogon]] || ''Apaloderma vittatum'' || {{Yes}} || [[Image:Apaloderma vittatum1.jpg|50px]] ||{{Citation needed|date=August 2010}}
|-
|{{flag|Mauritius}} || [[ഡോഡോ]] ||''Raphus cucullatus'' || {{Yes}} || [[Image:Raphus cucullatus.jpg|90px]] || {{Citation needed|date=August 2010|reason=not given on official symbols page http://www.gov.mu/portal/site/abtmtius/menuitem.f2019bf249a6b1984d57241079b521ca/ }}
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{flag|Mexico}} || [[Crested Caracara]] || ''Polyborus plancus'' || {{Yes}} || [[File:Caracara_cheriway_Roma_TX.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Birds-Mexico|url=http://birdfreak.com/national-birds-mexico/|date=14 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|| [[സ്വർണ്ണപ്പരുന്ത്]] || ''Aquila chrysaetos'' || {{Yes}} || [[File:GoldenEagle-Nova.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Golden Eagle|url=http://www.baldeagleinfo.com/eagle/eagle7.html|date=8 July 2011|access-date=2012-01-27|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226003307/http://www.baldeagleinfo.com/eagle/eagle7.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Montserrat}} || [[Montserrat Oriole]] || ''Icterus oberi'' || {{Yes}} || [[Image:Icterus oberi.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Nature Adventures|url=http://www.visitmontserrat.com/index.php?categoryid=20|publisher=Montserrat Tourist Board|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
| {{flag|Myanmar}} || [[Burmese Peacock]] || ''Polyplectron bicalcaratum'' || {{Yes}} ||[[File:Polyplectron bicalcaratum -Birmingham Nature Centre, England-8a.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Myanmar's National Bird|url=http://www.geosymbols.org/World/Myanmar/Bird|date=16 July 2011|access-date=2012-01-27|archive-date=2011-09-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20110929171757/http://www.geosymbols.org/World/Myanmar/Bird|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Namibia}} ||  [[Crimson-breasted Shrike]] || ''Laniarius atrococcineus'' || {{Yes}} || [[Image:Laniarius atrococcineus.jpg|90px]] ||&lt;ref name=&quot;NS&quot;/&gt;
|-
|{{flag|Nepal}} || [[Himalayan Monal]] || ''Lophophorus impejanus'' || {{Yes}} || [[Image:Monal I IMG 4002.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Napal: An Overview|url=http://www.nepalvista.com/features/plants-animals.php|work=ncthakur.itgo.com|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|New Zealand}} || [[കിവി]] || ''Apteryx mantelli'' || {{No}} || [[File:TeTuatahianui.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Nationhood and identity|url=http://www.teara.govt.nz/en/government-and-nation/9|work=Te Ara Encyclopedia of New Zealand|accessdate=9 August 2010|quote=The kiwi, represents New Zealand, but it has no official status as a symbol.|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226002909/https://teara.govt.nz/en/nation-and-government/page-9|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Nicaragua}} || [[Turquoise-browed Motmot]] ''(guardabarranco)'' || ''Eumomota superciliosa'' || {{Yes}} || [[File:Motmot1.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=General Investors' Guide|url=http://www.mific.gob.ni/docushare/dsweb/GetRendition/Document-800/html|publisher=El Ministerio De Fomento Industria Y Comercio|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Nigeria}} || [[Black Crowned-Crane]] || ''Balearica pavonina'' || {{Yes}} || [[File:Black crowned crane.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Nigeria|url=http://www.geosymbols.org/World/Nigeria|date=16 July 2011|access-date=2012-01-27|archive-date=2011-09-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20110929171805/http://www.geosymbols.org/World/Nigeria|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Norway}} || [[White-throated Dipper]] || ''Cinclus cinclus'' || {{Yes}} || [[File:Cinclus cinclus R(ThKraft).jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Norges nasjonalfugl fossekallen|url=http://www.nrk.no/nyheter/distrikt/ostafjells/telemark/1.6578122|language=Norwegian|publisher=Norsk Rikskringkasting AS|accessdate=19 January 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Pakistan}} || [[Chukar Partridge]] || ''Alectoris chukar'' || {{Yes}} || [[Image:Alectoris-chukar-001.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Basic Facts|url=http://www.infopak.gov.pk/BasicFacts.aspx|publisher=Ministry of Information &amp; Broadcasting|accessdate=9 August 2010|archive-date=2012-04-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20120410023847/http://www.infopak.gov.pk/BasicFacts.aspx|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
|-
|{{flag|Palestinian territories}} || [[Palestine Sunbird]] || ''Cinnyris oseus'' || {{Pending|Proposed}} || [[Image:Palestine Sunbird standing on fence.jpg|90px]] || {{Citation needed|date=August 2010}}
|-
|{{flag|Panama}} ||  [[Harpy Eagle]] || ''Harpia harpyja'' || {{Yes}} || [[Image:DirkvdM big bird.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Basic Facts//National Symbols|url=http://www.embassyofpanamainjapan.org/b-national-symbols.html|publisher=Embassy of Panama in Japan|accessdate=9 August 2010|archive-date=2007-02-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20070219020302/http://www.embassyofpanamainjapan.org/b-national-symbols.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Papua New Guinea}} ||  [[Raggiana Bird of Paradise]] || ''Paradisaea raggiana'' || {{Yes}}  ||  [[Image:Raggiana Bird-of-Paradise wild 5.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Birds of Paradise|url=http://www.habitat.org.pg/birds_of_paradise.htm|work=Rainforest Habitat|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Paraguay}} ||  [[Bare-throated Bellbird]] || ''Procnias nudicollis'' || {{Yes}} || [[Image:Procnias nudicollis -captivity-4.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Guyra Campana |url=http://www.guyra.org.py/|work=Guyra Paraguay|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Peru}} ||  [[Andean Cock-of-the-rock]] || ''Rupicola peruvianus'' || {{Yes}} || [[Image:Rupicola peruviana (male) -San Diego Zoo-8a.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Andean Cock-of-the-Rock|url=http://www.go2peru.com/peru_birds_30.htm|work=Go2Peru.com|accessdate=9 August 2010|archive-date=2010-09-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20100916094321/http://www.go2peru.com/peru_birds_30.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Philippines}} ||  [[ഫിലിപ്പീൻ പരുന്ത്]] ''(Agila ng Pilipinas)'' || ''Pithecophaga jefferyi'' || {{Yes}} || [[Image:Sir Arny(Philippine Eagle).jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Philippine National Symbols|url=http://www.philippinecountry.com/philippine_national_symbols.html|work=Philippines country guide|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Puerto Rico}} || [[Puerto Rican Spindalis]] || ''Spindalis Portoricensis'' || {{Yes}} ||||&lt;ref&gt;http://en.wikipedia.org/wiki/Puerto_Rican_Spindalis&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Romania}} || [[Great White Pelican]] || ''Pelecanus onocrotalus'' || {{No}} || [[Image:Whitepelican edit shadowlift.jpg|90px]] ||{{Citation needed|date=July 2011}}
|-
|{{flag|Saint Helena}} || [[Saint Helena Plover]] || ''Charadrius sanctaehelenae'' || {{Yes}} || [[File:Charadrius sanctaehelenae (1).jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Bird Watching|url=http://www.sthelenatourism.com/pages/bird_watching.html|publisher=St Helena Tourism|accessdate=17 January 2011|archive-date=2010-09-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20100917234353/http://www.sthelenatourism.com/pages/bird_watching.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Saint Kitts and Nevis}} || [[Brown Pelican]] || ''Pelecanus occidentalis'' || {{Yes}} || [[Image:Pelecanus Occidentalis KW 1.JPG|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Symbols|url=http://www.sknvibes.com/Government/NationalSymbols.cfm|publisher=SKNVibes inc|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Saint Vincent and the Grenadines}} || [[St Vincent Parrot]] || ''Amazona guildingii'' || {{Yes}} || [[Image:Amazona guildingii -Botanical Gardens -Kingstown -Saint Vincent-8a.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=St. Vincent and the Grenadines National Symbols|url=http://www.visitsvg.com/intro/symbol.html|work=visitsvg.com|accessdate=9 August 2010|archive-date=2010-02-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20100224075011/http://www.visitsvg.com/intro/symbol.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Scotland}} || [[സ്വർണ്ണപ്പരുന്ത്]] || ''Aquila chrysaetos'' || {{Yes}} || [[Image:GoldenEagle-Nova.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite news|title=Golden eagle is our national bird|url=http://news.scotsman.com/birdsofprey/Golden-eagle-is-our-national.2559406.jp|date=8 June 2011 | location=Edinburgh|work=The Scotsman|first=James|last=Reynolds}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Singapore}} ||  [[Crimson Sunbird]] || ''Aethopyga siparaja'' || {{No}} || [[Image:Crimson sunbird.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Crimson sunbird tops bird poll|url=http://www.ecologyasia.com/news-archives/2002/may-02/straitstimes.asia1.com.sg_singapore_story_0,1870,122962,00.html|publisher=[[The Straits Times]]|accessdate=9 August 2010|year=2002|archive-date=2010-12-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20101214175852/http://ecologyasia.com/news-archives/2002/may-02/straitstimes.asia1.com.sg_singapore_story_0%2C1870%2C122962%2C00.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|South Africa}} || [[Blue Crane]] ||''Anthropoides paradisea'' || {{Yes}}  || [[Image:Anthropoides paradiseaPCCA20051227-1883B.jpg|90px]] ||&lt;ref name=&quot;NS&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=The National Bird|url=http://www.saembassy.org/aboutsa/bird.htm|publisher=Embassy of South Africa in Washington DC|accessdate=9 August 2010|archive-date=2011-07-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20110716023657/http://www.saembassy.org/aboutsa/bird.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|South Korea}} || [[Korean Magpie]] ||''Pica (pica) serieca'' || {{Yes}} || [[Image:Korean magpie in Daejeon (side profile).jpg|90px]] || {{Citation needed|date=May 2011}}
|-
|{{flag|South Sudan}} || [[ആഫ്രിക്കൻ മീൻപിടിയൻ പരുന്ത്]] ||''Haliaeetus vocifer'' || {{Yes}} || [[Image:African fish eagle flying cropped.jpg|90px]] || {{Citation needed|date=July 2011}}
|-
|{{flag|Spain}} || [[Spanish Imperial Eagle]] ||''Aquila adalberti'' || {{Yes}} || [[Image:Aquila adalberti.jpg|90px]] || &lt;ref&gt;{{cite web|title=¿Cuál es el ave nacional de España?
|url=http://listas.20minutos.es/lista/cual-es-el-ave-nacional-de-espana-19097|language=es|work=La Crónica Verde|accessdate=2 July 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Sri Lanka}} || [[ശ്രീലങ്കൻ കാട്ടുകോഴി]] ||''Gallus lafayetii'' || {{Yes}} || [[Image:Thimindu 2009 09 04 Yala Sri Lanka Junglefowl 1.JPG|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Anthem|url=http://www.mysrilanka.com/travel/lanka/nati_symbol/bird.htm|work=mysrilanka.com|accessdate=9 August 2010|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226002916/http://www.mysrilanka.com/travel/lanka/nati_symbol/bird.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Sudan}} || [[സെക്രട്ടറി പക്ഷി]] ||''Sagittarius serpentarius'' || {{Yes}}  || [[Image:Sagittarius serpentarius -Tsavo East National Park, Kenya -flying-8.jpg|90px]] || {{Citation needed|date=July 2011}}
|-
|{{flag|Swaziland}} ||  [[Purple-crested Turaco]]  ||''Tauraco porphyreolophus'' || {{Yes}} || [[Image:Purplecreszed lourie1.jpg|90px]] ||&lt;ref name=&quot;NS&quot;/&gt;
|-
|{{flag|Sweden}} ||[[Common blackbird]] || ''Turdus merula'' || {{Yes}} || [[File:Turdus merula -garden wall-8.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Sweden's National Bird|url=http://www.geosymbols.org/World/Sweden/Bird|date=15 July 2011|access-date=2012-01-27|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226003223/http://www.geosymbols.org/World/Sweden/Bird|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Thailand}} ||[[Siamese Fireback| Siamese Fireback Pheasant]] || ''Lophura diardi'' || {{Yes}} || [[Image:Fireback pheasant-farm.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Thailand's National Bird|url=http://fieldguides.com/news/?p=461|date=16 June 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{flag|Trinidad and Tobago}} ||[[Scarlet Ibis]] || ''Eudocimus ruber'' || {{Yes}} || [[File:Eudocimus ruber (portrait).jpg|90px]] ||&lt;ref name=&quot;T&amp;T gov&quot;&gt; {{cite web |url=http://www.news.gov.tt/index.php?news=176 |title=The National Birds |publisher=Trinidad and Tobago Government News |date=July 14, 2008 |accessdate=2011-08-08}}&lt;/ref&gt;
|-
|[[Rufous-vented Chachalaca|Cocrico]] || ''Ortalis ruficauda'' || {{Yes}} || [[File:Ortalis ruficauda -Aragua -Venezuela-8.jpg|90px]] ||&lt;ref name=&quot;T&amp;T gov&quot; /&gt;
|-
|{{flag|Turkey}} ||[[Redwing]] ||''Turdus iliacus'' || {{Yes}} || [[File:Redwing Turdus iliacus.jpg|90px]] || {{Citation needed|date=August 2010}}
|-
|{{flag|Uganda}} || [[East African Crowned-Crane]] || ''[[Balearica regulorum gibbericeps]]'' || {{Yes}} || [[File:Grey Crowned Crane at Zoo Copenhagen.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Ugandan National Symbols |url=http://www.ugandamission.net/aboutug/symbols.html|work=Uganda Short-term Ministry Guide|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|United Kingdom}} || [[European Robin]] || ''Erithacus rubecula''  || {{Yes}}|| [[Image:Erithacus-rubecula-melophilus Dublin-Ireland.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Robin (Erithacus rubecula)|url=http://www.bbc.co.uk/nature/species/European_Robin|publisher=[[BBC]]|accessdate=23 June 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|United States}} ||  [[വെള്ളത്തലയൻ കടൽപ്പരുന്ത്]] || ''Haliaeetus leucocephalus'' || {{Yes}} || [[Image:Haliaeetus leucocephalus.jpeg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=Symbols of U.S. Government: The Bald Eagle|url=http://bensguide.gpo.gov/3-5/symbols/eagle.html|work=Ben's Guide to U.S. Government for Kids|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt; 
|-
|{{flag|Venezuela}} ||  [[Troupial]] || ''Icterus icterus'' (turpial) || {{Yes}} || [[Image:Common Troupial - Nashville Zoo.jpg|90px]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=National Symbols|url=http://www.venezuela.org.my/About%20Venezuela/nationalsymb.html|publisher=Venezuelan Embassy in Malaysia|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Zambia}} || [[ആഫ്രിക്കൻ മീൻപിടിയൻ പരുന്ത്]] ||''Haliaeetus vocifer'' || {{Yes}} || [[Image:African fish eagle just caught fish.jpg|90px]] ||&lt;ref name=&quot;NS&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Zambia|url=http://www.zambiatourism.com/travel/traveladvice/general.htm|work=zambiatourism.com|accessdate=9 August 2010}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{flag|Zimbabwe}} ||  [[ആഫ്രിക്കൻ മീൻപിടിയൻ പരുന്ത്]] || ''Haliaeetus vocifer'' || {{Yes}} ||[[Image:Hvidhovedet afrikansk ørn2.png|90px]] ||&lt;ref name=&quot;NS&quot;/&gt;
|}

==ഇതും കൂടി കാണുക  ==
* [[ദേശീയ മൃഗങ്ങളുടെ പട്ടിക]]
* [[ദേശീയ ഫലങ്ങളുടെ പട്ടിക]]

==അവലംബം==
{{Reflist|3}}

{{National symbols}}

[[വർഗ്ഗം:ദേശീയ പ്രതീകങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>1t8ua3ppqw36715u7ngvnqj35fk8pyh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ദേശീയമൃഗങ്ങളുടെ പട്ടിക</title>
    <ns>0</ns>
    <id>178517</id>
    <revision>
      <id>4540242</id>
      <parentid>4009925</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:57:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540242</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33053" sha1="gupnlg8hl70bko9f5scdh0qgh0j7ulf" xml:space="preserve">{{Translation|date=2012 ഫെബ്രുവരി}}
{{prettyurl|List of National Animals}}
വിവിധ രാജ്യങ്ങളിലെ ദേശീയ മൃഗങ്ങളുടെ പട്ടികയാണ് ചുവടെ ചേർത്തിരിക്കുന്നത്.

==ദേശീയ മൃഗങ്ങൾ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:100%;&quot;
!align=left|രാജ്യം
!align=left|ദേശീയ മൃഗം
!align=left|ചിത്രം
|-
|{{ALA}} || [[Red Deer]] || [[File:Red deer stag 2009 denmark.jpg|150px]]
|-
|{{AFG}} || [[Marco Polo Sheep]] || [[File:Argali Stuffed specimen.jpg|150px]]
|-
|{{ALB}} || [[സ്വർണ്ണപ്പരുന്ത്]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.everyculture.com/A-Bo/Albania.html |author=Robert Elsie |title=Albania  |publisher=Countries and Their Cultures |accessdate=2011-08-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.albanian-tourism.com/the-country/facts.html |title=The Country: Facts |publisher=Albania Tourism |accessdate=2011-08-10 |archive-date=2011-08-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110828144538/http://www.albanian-tourism.com/the-country/facts.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; (primary national symbol) || [[File:Orel skalní 2.jpg|150px]]
|-
|-
|{{DZA}} || [[Fennec Fox]] || [[File:TA ZOO orna Pict0224.jpg|150px]]
|-
|{{AGO}} || [[Magnificent Frigatebird]] || [[File:Male Frigate bird.jpg|150px]]
|-
|{{AIA}} || [[Zenaida Dove]] &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.caribeinsider.com/es/atributosnacionales/211 |title=Atributos Nacionales: Anguila |language=es |trans-title=National Attributes: Anguilla |year=2011 |publisher=CaribeInsider.com |accessdate=25 June 2011 &lt;!--|quote=El ave nacional de Anguila es el Turtle Dove (Zenaida Aurita).--&gt; |archive-date=2015-08-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150808031925/http://www.caribeinsider.com/es/atributosnacionales/211 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; || [[File:Zenida aurita1 1 barbados.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{ATG}} || [[Fallow Deer]] ''(national animal)''&lt;ref name=&quot;aggov&quot;&gt;{{cite web|url=http://ab.gov.ag/gov_v4/article_details.php?id=179&amp;category=66|title=Official Website for the Government of Antigua and Barbuda|publisher=ab.gov.ag|accessdate=2011-08-19|author=Government of Antigua and Barbuda|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226002342/https://ab.gov.ag/gov_v4/article_details.php?id=179&amp;category=66|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;|| [[File:Fallow deer in field.jpg|150px]]
|-
|[[Magnificent Frigatebird|Frigate]] ''(national bird)''&lt;ref name=&quot;aggov&quot;/&gt;|| [[File:Fregata magnificens1.jpg|150px]]
|-
|[[Hawksbill sea turtle|Hawksbill turtle]] ''(national sea creature)''&lt;ref name=&quot;aggov&quot;/&gt;|| [[File:Hawksbill Turtle.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{ARG}} || [[Cougar]] || [[File:Mountain lion.jpg|150px]]
|-
|[[Monk Parakeet]] || [[File:Monk Parakeet (Myiopsitta monachus) -Argentina-8.jpg|150px]]
|-
|[[Rufous Hornero|Hornero]] || [[File:Flickr - Dario Sanches - JOÃO-DE-BARRO (Furnarius rufus) (3).jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{ARM}} || [[Coat of arms of Armenia|Eagle]] || [[File:Aquila adalberti.jpg|150px]]
|-
|[[വ്യാളി]] || 
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{AUS}} || [[കാംഗരൂ]]&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Gregory |first1=Herbert E. |year=1916 |title=Lonely Australia: The Unique Continent |journal=National Geographic |publisher=National Geographic Society |volume=XXX |issue=6 |page=497 |url=http://books.google.com/books?id=rgcVAAAAYAAJ&amp;pg=PA497#v=onepage&amp;q&amp;f=false |accessdate=19 June 2011 }}&lt;/ref&gt;||[[File:Red kangaroo - melbourne zoo.jpg|150px]]
|-
|[[എമു]]|| [[File:Emoe.jpg|150px]]
|-
|[[കൊവാല]] (''unofficial'')&lt;ref name=&quot;MillerBrown2000&quot;&gt;{{cite book|author1=Anistatia R. Miller|author2=Jared M. Brown|author3=Cheryl Dangel Cullen|title=Global graphics: symbols : designing with symbols for an international market|url=http://books.google.com/books?id=PaujfoUmHUsC&amp;pg=PA172|accessdate=30 July 2011|date=15 November 2000|publisher=Rockport Publishers|isbn=9781564965127|page=172|archive-date=2014-01-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20140103062241/http://books.google.com/books?id=PaujfoUmHUsC&amp;pg=PA172|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;|| [[File:Koala.jpg|150px]]
|-
|{{AUT}} || [[Coat of arms of Austria|Black Eagle]] || [[File:Black eagle.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{BAH}} || [[Blue Marlin]] || [[File:Atlantic blue marlin.jpg|150px]]
|-
|[[അരയന്നക്കൊക്ക്]] || [[File:Phoenicopterus ruber.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|{{BAN}} || [[Royal Bengal Tiger]] ''(national animal)''&lt;ref name=&quot;Gupta2006&quot;&gt;{{cite book|last=Gupta|first=Om|title=Encyclopaedia of India, Pakistan and Bangladesh|url=http://books.google.com/books?id=ZsswQ9oTa0wC&amp;pg=PA313|accessdate=1 January 2012|date=1 April 2006|publisher=Gyan Publishing House|isbn=978-81-8205-389-2|page=313}}&lt;/ref&gt; || [[File:Bengal Tiger Karnataka.jpg|150px]]
|-
|[[Oriental Magpie Robin]] ''(national bird)'' || [[File:Oriental Magpie Robin (Copsychus saularis)- Male at Kolkata I IMG 3003.jpg|150px]]
|-
|[[Hilsa]] ''(national fish)'' || [[File:Ilish.JPG|150px]]
|-
|[[Ganges River Dolphin]] ''(national mammal)'' || [[File:Lipotes vexillifer.png|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{BLR}} || [[Wisent]] || [[File:Wisent.jpg|150px]]
|-
|[[White Stork]] || [[File:WhiteStorkGaulsh02.jpg|150px]]
|-
|{{BEL}} || [[സിംഹം]]||[[File:Lion waiting in Nambia.jpg|150px]]
|-
|{{BLZ}} || [[Baird's Tapir]]&lt;ref&gt;{{Cite book |title=Fodor's Caribbean Ports of Call 2007|last=Stallings |first=Douglas |year=2006 |publisher=Random House |location=New York |isbn=1400016983 |page=204 |url=http://books.google.com/books?id=3Wp9oXKN9RUC&amp;pg=PA204#v=onepage&amp;q&amp;f=false |accessdate=25 June 2011 }}&lt;/ref&gt; || [[File:Central American Tapir-Belize20.jpg|150px]]
|-
|{{BER}} || [[Humpback Whale]] || [[File:Humpback Whale underwater shot.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{BHU}} || [[Druk]] || [[File:Flag of Bhutan.svg|150px]]
|-
|[[Takin|ടാകിൻ]] || [[File:Takin Bhutan 1.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{BOL}} || [[അൽപക]] || [[File:Alpaka 33444.jpg|150px]]
|-
|[[Andean Condor]] || [[File:Colca-condor-c03.jpg|150px]]
|-
|{{BOT}} || [[വരയൻകുതിര]] || [[File:Zebra face.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{BRA}} || [[മക്കൗ]] || [[File:Macaw.blueyellow.arp.750pix.jpg|150px]]
|-
|[[ജാഗ്വാർ]] || [[File:Onça pintada.jpg|150px]]
|-
|[[Rufous-bellied Thrush]] || [[File:Rufiventris2.JPG|150px]]
|-
|{{BUL}} || [[സിംഹം]] || [[File:Lion waiting in Nambia.jpg|150px]]
|-
|{{CAM}} || [[Kouprey]]&lt;ref name=&quot;cambodia&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.forestry.gov.kh/Documents/ROYAL-DECREE-ENG.pdf |title=Forestry.gov.kh |access-date=2012-01-27 |archive-date=2007-06-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070630215053/http://www.forestry.gov.kh/Documents/ROYAL-DECREE-ENG.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; || [[File:Kouprey_at_Vincennes_Zoo_in_Paris_by_Georges_Broihanne_1937.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{CAN}} || [[ബീവർ]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.pch.gc.ca/pgm/ceem-cced/symbl/o1-eng.cfm |title=National Emblems: The Beaver |year=2011 |publisher=Canadian Heritage |accessdate=9 July 2011 |archive-date=2018-12-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181226002505/https://www.canada.ca/home.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; || [[File:Beaver.jpg|150px]]
|-
|[[Canadian Horse]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.pch.gc.ca/pgm/ceem-cced/symbl/101/103-eng.cfm#a8 |title=The National Horse of Canada |year=2011 |publisher=Canadian Heritage |accessdate=9 July 2011 |archive-date=2013-06-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130629024452/http://www.pch.gc.ca/pgm/ceem-cced/symbl/101/103-eng.cfm#a8 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; || [[File:IMG 3351 M trot.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{CHL}} || [[Andean Condor]] || [[File:Colca-condor-c07.jpg|150px]]
|-
|[[Hippocamelus|Huemul]] || [[File:Huemul.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|{{PRC}} || [[Chinese Dragon]] || [[File:ThreeToeDragon.jpg|150px]]
|-
|[[സാരസം]], more specifically the [[Red-crowned Crane]] || [[File:Grus japonensis -Marwell Wildlife, Hampshire, England-8a.jpg|150px]]
|-
|[[Golden Pheasant]] ''(unofficial)'' || [[File:Guldfasan-2.jpg|150px]]
|-
|[[ഭീമൻ പാൻഡ]] || [[File:Giant Panda 2004-03-2.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{COL}} || [[Condor]] || [[File:Colca-condor-c07.jpg|150px]]
|-
|[[True Parrot]] ||
|-
|{{COD}} || [[ഓകാപി]] ||[[File:Okapi2.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{CRC}} || [[Clay-colored Thrush]] || [[File:Turdus-grayi-001.jpg|150px]]
|-
|[[White-tailed Deer]] || [[File:White-tailed deer.jpg|150px]]
|-
|{{CIV}} || [[African Elephant]]||[[File:African Bush Elephant Mikumi.jpg|150px]]
|-
|{{CRO}} || [[ഡാൽമേഷൻ (നായ)|ഡാൽമേഷൻ]] || [[File:Dalmatian liver stacked.jpg|150px]]
|-
|{{CUB}} || [[Tocororo]]&lt;ref name=&quot;cusym1&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.radioflorida.co.cu/en/utility/national-symbols-of-cuba.asp|title=National Symbols of Cuba|publisher=radioflorida.co.cu|accessdate=2011-11-08|archive-date=2011-09-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20110918050750/http://www.radioflorida.co.cu/en/utility/national-symbols-of-cuba.asp|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;cusym2&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.dtcuba.com/CubaInfoDetails.aspx?c=9&amp;lng=2 |title=Cuba: General information - National symbols|publisher=dtcuba.com|accessdate=2011-11-08}}&lt;/ref&gt; || [[File:Priotelus temnurus -Camaguey, Camaguey Province, Cuba-8.jpg|150px]]
|-
|{{CYP}} || [[Mouflon|Cypriot Mouflon]]&lt;ref&gt;[http://lntreasures.com/cyprus.html Living National Treasures: Cyprus]&lt;/ref&gt; || [[File:Mouflon in zoo.jpg|150px]]
|-
|{{DEN}} || [[അരയന്നം]] ||[[File:SwansCygnus olor.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{DOM}} || [[Palmchat]] || [[Image:Dulus dominicus.JPG|150px]]
|-
|[[Ashy-faced Owl]] ||[[File:StrixFlammeaKeulemans.jpg|150px]]
|-
|[[Hispaniolan Amazon]] || [[Image:Amazona ventralis -two captive-8a.jpg|150px]]
|-
|{{TLS}} || [[Crocodile]] || [[Image:SaltwaterCrocodile('Maximo').jpg|150px]]
|-
|{{ECU}} || [[Andean Condor]] ||[[Image:Kondor 2.JPG|150px]]
|-
|{{ESA}} || [[Turquoise-browed Motmot]] ||[[File:Guardabarranco.JPG|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{ERI}} || [[ഒട്ടകം]] || [[File:Camels at Giza.JPG|150px]]
|-
|[[സിംഹം]] ''(national animal)'' || [[File:Male Lion on Rock.jpg|150px]]
|-
|{{EST}} || [[Barn Swallow]]||[[File:Landsvale.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{ETH}} || [[കഴുത]] || [[File:Donkey 1 arp 750px.jpg|150px]]
|-
| [[സിംഹം]] || [[File:Lion waiting in Nambia.jpg|150px]]
|-
|{{FRO}} || [[Faroes (sheep)]]||[[File:Sheep_(Faroe_Islands).jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{FIN}} || [[Brown Bear]] || [[File:Ours brun parcanimalierpyrenees 1.jpg|150px]]
|-
|[[Whooper Swan]] ''(national bird)'' || [[File:030-Cygnus cygnus2.jpg|150px]]
|-
|[[European perch]] ''(national fish)'' || [[File:PercheCommune.jpg|150px]]
|-
|{{FRA}} || [[Gallic rooster|Gallic Rooster]](''unofficial'')&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.elysee.fr/president/la-presidence/les-symboles-de-la-republique-francaise/le-coq/le-coq.6052.html |title=Le coq |language=fr |year=2009 |publisher=Official site of the President of the Republic of France |accessdate=9 July 2011 |archive-date=2010-04-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100401063525/http://www.elysee.fr/president/la-presidence/les-symboles-de-la-republique-francaise/le-coq/le-coq.6052.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ||[[File:Coq Belle-Ile.jpg|150px]]
|-
|{{GAM}} || [[Hyena]] || [[File:Crocuta crocuta.jpg|150px]]
|-
|{{GER}} || [[Coat of arms of Germany|Black Eagle]]||[[File:Black eagle.jpg|150px]]
|-
|{{GIB}} || [[Gibraltar Barbary Macaque|Barbary Macaque]]||[[File:Gibraltar Barbary Macaque.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{GRE}} || [[ഡോൾഫിൻ]]||[[File:Comdolph.jpg|150px]]
|-
|[[Phoenix (mythology)|Phoenix]] || [[File:Greek Phoenix seal.png|150px]]
|-
|{{flag|Greenland}} || [[Polar Bear]]||[[File:Polar Bear - Alaska.jpg|150px]]
|-
|{{GRN}} || [[Grenada Dove]]||[[File:Grenadadove1.jpg|150px]]
|-
|{{GUA}} || [[Quetzal]] ||
|-
|{{GGY}} || [[Guernsey cow]]||[[File:Guernsey cow or calf lying on the ground, ca 1941-42.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{GUY}} || [[ഒപ്പിസ്തകോമിഡേ]]|| [[File:Opisthocomus hoazin.jpg|150px]]
|-
|[[ജാഗ്വാർ]] || [[File:Onça pintada.jpg|150px]]
|-
|{{HAI}} || [[Hispaniolan Trogon]] || [[File:Priotelus_roseigaster.jpg|150px]]
|-
|{{HON}} || [[White-tailed Deer]]&lt;ref&gt;{{Cite book |author=Leta McGaffey |title=Honduras |year=1999|publisher=Marshall Cavendish |isbn=9780761409557 |page=15 |url=http://books.google.com/books?id=dNTKgbj-fJ8C&amp;pg=PA15 |accessdate=10 July 2011 }}&lt;/ref&gt;||[[File:White-tailed deer.jpg|150px]]
|-
|{{HUN}} || [[Turul]]||[[File:Turul-Tb-front.jpg|150px]]
|-
|{{ISL}} || [[Falcon]]||[[File:USAF falcon.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;6&quot;| {{IND}} || [[Bengal Tiger]] ''(national animal)''&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://india.gov.in/knowindia/national_animal.php |title=Indian government official portal: National Animal |year=2005 |publisher=National Informatics Centre |accessdate=25 June 2011 |archive-date=2011-07-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://india.gov.in/knowindia/national_animal.php |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; || 
|-
|[[Indian Peacock]] ''(ദേശീയ പക്ഷി)'' || [[File:Peacockbench.jpg|150px]]
|-
| [[രാജവെമ്പാല]] ''(ദേശീയ ഉരഗം)'' || [[File:Ophiophagus hannah2.jpg|150px]]
|-
| [[Gray Langur]] ''(national icon)'' || [[File:Macaque India 1.jpg|150px]]
|-
| [[Gangetic dolphin]] ''(ദേശീയ ജല ജീവി)'' || [[File:Lipotes vexillifer.png|150px]]
|-
| [[Indian Elephant]] ''(ദേശീയ പൈതൃക മൃഗം)''&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.breakingnewsonline.net/news/4777-elephant-declared-national-heritage-animal-in-india.html |title=Elephant declared National Heritage Animal in India |year=2010 |publisher=Breaking News Online (India) |accessdate=25 June 2011 |archive-date=2018-12-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181226002512/http://breakingnewsonline.net/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; || [[File:IndianElephant.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|{{IDN}} || [[Komodo Dragon]] ''(national animal)'' &lt;ref&gt;{{Cite book |title=Tourism, conservation, and sustainable development|last=Goodwin |first=Harold J. |coauthor=Kent, Ivan; Parker, Kim; Walpole, Matt |year=1998 |publisher=International Institute for Environment and Development |location=London |isbn=1904035256 |page=4 |url=http://books.google.com/books?id=mfx8CrnbcmUC&amp;pg=PA4#v=onepage&amp;q&amp;f=false |accessdate=25 June 2011 }}&lt;/ref&gt; 
||[[File:Komodo dragon Varanus komodoensis Ragunan Zoo 2.JPG|150px]]
|-
| [[Asian arowana]] ''(national fish)'' ||[[File:Arowana.jpg|150px]]
|-
| [[Javan Hawk-eagle]] ''(national bird)'' ||[[File:Javan Hawk Eagle (Spizaetus bartelsi) (464508083).jpg|150px]]
|-
| [[Garuda]] ''(national symbol)'' ||[[File:Garuda Pancasila.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{IRI}} || [[Asiatic Cheetah]] || [[File:Acinonyx jubatus walking edit.jpg|150px]]
|-
|[[Persian Leopard]] || [[File:Persischer leopard2cele4.jpg|150px]]
|-
|[[Persian fallow deer]] || [[File:Persian Fallow Deer 1.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{IRL}} ||[[Irish wolfhound]] || [[File:Irish Wolfhound Sam.jpg|150px]]
|-
| [[Stag]] ([[Red Deer]] (Cervus elaphus)) || [[File:Red Deer Stag Wollaton Park.JPG|150px]]
|-
| [[Lapwing]] ''(national bird)'' || [[File:Vanellus armatus (taxobox).jpg|150px]]
|-
|{{IOM}} || [[Manx (cat)|Manx]]||[[File:Japanese Bobtail looking like Manx.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{ISR}} || [[Mountain Gazelle#In Israel|Israeli Gazelle]] ''(national animal)'' || [[File:Gazella gazella.jpg|150px]]
|-
| [[Hoopoe#Relationship with humans|Hoopoe]] ''(national bird)'' || [[File:Common Hoopoe (Upapa epops) at Hodal I IMG 9225.jpg|150px]]
|-
|{{ITA}} || [[Italian Wolf]]||[[File:C. l. italicus in MNP.jpg|150px]]
|-
|{{JAM}} || [[Red-billed Streamertail|Doctor-Bird (national bird)]]&lt;ref name=&quot;jamsym&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.jis.gov.jm/special_sections/This%20Is%20Jamaica/symbols.html|title=National Symbols of Jamaica|publisher=jis.gov.jm|accessdate=2011-12-02|archive-date=2006-06-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20060619153047/http://www.jis.gov.jm/special_sections/This%20Is%20Jamaica/symbols.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;||[[File:Red-billed Streamertail 2506104129.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|{{JPN}} || [[Green Pheasant]] || [[File:Phasianus versicolor(Male female).jpg|150px]]
|-
|[[Koi]] || [[File:Common carp.jpg|150px]]
|-
|[[Raccoon Dog]] || [[File:Tanuki01 960.jpg|150px]]
|-
|[[Red-crowned Crane]] || [[Image:Grus japonensis Qiqihar.jpg|150px]]
|-
|{{JOR}} || [[Oryx]] ||[[File:Gemsbok1.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{KEN}} || [[Cheetah]] || [[File:Acinonyx jubatus walking edit.jpg|150px]]
|-
|[[African Elephant]] || [[File:African Bush Elephant Mikumi.jpg|150px]]
|-
|{{KIR}} || [[Magnificent Frigatebird]] || [[File:Fregata magnificens1.jpg|150px]]
|-
|{{KUW}} || [[ഒട്ടകം]] || [[File:Camels at Giza.JPG|150px]]
|-
|{{LAO}} || [[Indian Elephant]] || [[File:IndianElephant.jpg|150px]]
|-
|{{LAT}} || [[Wagtail|White Wagtail]] || [[File:White-Wagtail.jpg|150px]]
|-
|{{LIB}} || [[Striped Hyena]] || [[Image:Striped Hyena 5.jpg|150px]]
|-
|{{LES}} || [[Black Rhinoceros]] || [[File:Black rhino.jpg|150px]]
|-
|{{LBR}} || [[സിംഹം]] || [[Image:Panthera leo.jpg|150px]]
|-
|{{LBY}}  || [[Barbary lion]] ||[[File:BarbaryLionB1898bw.jpg|150px]]
|-
|{{LIT}} || [[White Stork]]&lt;ref name=&quot;Lithuania&quot;&gt;{{cite web|url=http://en.strasbourg-europe.eu/lithuania,13812,en.html|title=Lithuania|author=|date=|work=Understanding the European Union :Member States|publisher=Centre d'Information sur les Institutions Européennes (CIIE)|accessdate=2011-01-10|archive-date=2011-07-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20110720173110/http://en.strasbourg-europe.eu/lithuania,13812,en.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; || [[File:WhiteStorkGaulsh02.jpg|150px]]
|-
|{{LUX}} || [[സിംഹം]] ||[[File:Lion waiting in Nambia.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;4&quot;| {{MKD}} || [[സിംഹം]] ''(in [[Coat of arms of the Republic of Macedonia#Historical coats of arms|Macedonian heraldry]])''&lt;ref&gt;[http://www.historyofmacedonia.org/Macedoniansymbols/MacedonianLion.html History of Macedonia]&lt;/ref&gt; || [[File:Macedonian Lion - Goce Delcev Bridge.JPG|150px]]
|-
|[[Šarplaninec]] || [[File:Sara planina champion.JPG|150px]]
|-
| [[Lynx]]&lt;ref&gt;[http://www.ekathimerini.com/4dcgi/_w_articles_world_2_25/02/2009_105021 Kathimerini - &quot;The lynx is one of the most endangered wild species and is considered as a national symbol of the country&quot;]&lt;/ref&gt; || [[File:Lynx2.jpg|150px]]
|-
| [[Ohrid trout|Ohrid Trout]] || [[File:Trout.jpg|150px]]
|-
|{{MAD}} || [[റിങ്-റ്റെയ്ല്ഡ് ലീമർ]]&lt;br /&gt; ||  [[File:Ring-tailed lemur 3.png|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{MWI}} || [[Bar-tailed Trogon]]||[[File:Bartailedtrogon.jpg|150px]]
|-
|[[Thomson's Gazelle]] || [[File:Eat228.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;| {{MYS}} || [[Malayan Tiger]] (''national animal'')&lt;ref name=&quot;DiPiazza2006&quot;&gt;{{cite book|last=DiPiazza|first=Francesca|title=Malaysia in Pictures|url=http://books.google.com/books?id=o1Yhov_ejW0C&amp;pg=PA14|accessdate=1 January 2012|year=2006|publisher=Twenty-First Century Books|isbn=978-0-8225-2674-2|page=14}}&lt;/ref&gt; || [[File:Tigerramki.jpg|150px]]
|-
| [[Rhinoceros Hornbill]] (''national bird'') || [[File:Rhinoceros hornbill national aviary.jpg|150px]]
|-
| {{MDV}} || [[Yellow-fin Tuna]] ||
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{MLT}} || [[Blue Rock Thrush]] || [[File:Bluerockthrush12.jpg|150px]]
|-
|[[Pharaoh Hound|Kelb tal-Fenek]] (the Pharaoh Hound)|| [[File:Pies faraona e34.jpg|150px]]
|-
|{{MUS}} || [[Dodo]]&lt;br /&gt; || [[File:Dodo.JPG|150px]]
|-
|rowspan=&quot;6&quot;| {{MEX}} || [[സ്വർണ്ണപ്പരുന്ത്]] ''(national bird/icon)'' ||[[File:GoldenEagle-Nova.jpg|150px]]
|-
|[[Xoloitzcuintli]] ''(national dog)'' || [[File:Xoloitzcuintli - GCH Bayshore Georgio Armani 09 (16397731930).jpg|150px]]
|-
|[[Grasshopper]] ''(national arthropod)'' || [[File:Young grasshopper on grass stalk02.jpg|150px]]
|-
|[[ജാഗ്വാർ]] ''(national mammal)'' || [[File:Jaguar head shot.jpg|150px]]
|-
|[[Vaquita]] ''(national marine mammal)'' || [[File:Vaquita size.svg|150px]]
|-
|[[Green turtle]] ''(national reptile)'' || [[File:Green turtle swimming over coral reefs in Kona.jpg|150px]]
|-
|{{MDA}} || [[Aurochs]]|| [[File:Ur-painting.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;| {{MON}} || [[European Hedgehog]] || [[File:West European Hedgehog (Erinaceus europaeus)2.jpg|150px]]
|-
| [[European Rabbit]] || [[File:Oryctolagus cuniculus Tasmania 2.jpg|150px]]
|-
|[[Wood Mouse]] || [[Image:Apodemus sylvaticus.JPG|150px]]
|-
|{{MAR}} || [[Barbary lion]] ||[[File:BarbaryLionB1898bw.jpg|150px]]
|-
|{{MYA}} || [[Tiger]] ||[[File:Tigerramki.jpg|150px]]
|-
|{{NAM}} || [[Oryx]]||[[File:Oryx gazella 1.jpg|150px]]
|-
|{{NRU}} || [[Great Frigatebird]]||[[File:Frigatebird snatch.JPG|150px]]
|-
|{{NEP}} || [[Cow]]&lt;ref name=&quot;Shrestha2002&quot;&gt;{{cite book|last=Shrestha|first=Nanda R.|title=Nepal and Bangladesh: a global studies handbook|url=http://books.google.com/books?id=wMz0ZKWrQ8YC&amp;pg=PT163|accessdate=1 January 2012|year=2002|publisher=ABC-CLIO|isbn=978-1-57607-285-1|page=163}}&lt;/ref&gt;|| [[File:Brahman Baby.jpg|150px]]
|-
|{{NED}} || [[സിംഹം]]||[[File:Lion waiting in Nambia.jpg|150px]]
|-
|{{NCL}} || [[Kagu]] || [[File:Rhynochetos jubatus.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;1&quot;|{{NZL}} || [[Kiwi]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.teara.govt.nz/en/government-and-nation/9 |title=Teara.govt.nz |access-date=2012-01-27 |archive-date=2018-12-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181226002909/https://teara.govt.nz/en/nation-and-government/page-9 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;||[[File:Kiwifugl.jpg|150px]]
|-
|{{NCA}} || [[Turquoise-browed Motmot]]||[[File:Guardabarranco.JPG|150px]]
|-
|{{NGA}} || [[Eagle]]||[[File:TawnyEagle.jpg|150px]]
|-
|{{PRK}} || [[Chollima]]||[[File:Korea-Silla-Cheonmado-01.jpg|150px]]
|-
|{{NOR}} || [[Moose|Elk]] (Called &quot;Moose&quot; in the Americas) || [[File:Elgportraet han (Alces alces).jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;6&quot;|{{PAK}} || [[Markhor]]&lt;ref name=&quot;pksymb&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.infopak.gov.pk/BasicFacts.aspx |title=Information of Pakistan |publisher=infopak.gov.pk |accessdate=2011-10-27 |5= |archive-date=2012-04-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120410023847/http://www.infopak.gov.pk/BasicFacts.aspx |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ''(national animal)'' || [[File:Schraubenziege - Markhor.jpg|150px]]
|-
|[[Chukar]]&lt;ref name=&quot;pksymb&quot; /&gt; ''(national bird)'' || [[File:Alectoris-chukar-001.jpg|150px]]
|-
|[[Indus River dolphin]] ''(national aquatic marine mammal)'' || [[File:Lipotes vexillifer.png|150px]]
|-
|[[Mugger Crocodile]] ''(national reptile)'' || [[File:Persiancrocodile.jpg|150px]]
|-
|[[Mahasher]] ''(national fish)'' || [[File:Mahasher.JPG|150px]]
|-
|[[Bufo stomaticus]] ''(national amphibian)'' || [[File:Bufo stomaticus04.jpg|150px]]
|-
|{{PSE}}|| [[Palestine Sunbird]] || [[File:Palestine Sunbird standing on fence.jpg|150px]]
|-
|{{PAN}} || [[Harpy Eagle]] || [[File:Harpia harpyja 001 800.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{PNG}} || [[Dugong]] ''(national marine mammal)''&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Hudson |first1=Brydget E.T. |year=1981 |title=Interview and Aerial Survey Data in Relation to Resource Management of the Dugong in Manus Province, Papua New Guinea  |journal=Bulletin of Marine Science |publisher=University of Miami |volume=31 |issue=3 |pages=662–672 |url=http://www.ingentaconnect.com/content/umrsmas/bullmar/1981/00000031/00000003/art00018 |accessdate=4 July 2011 }}&lt;/ref&gt; || [[File:Dugo3.jpg|150px]]
|-
|[[Birds of Paradise]] || [[File:Lesser Bird of Paradise.jpg|150px]]
|-
|{{PAR}} || [[Pampas Fox]] || [[Image:Graxaim-do-mato.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{PER}} || [[Vicuña]] ''(national animal)'' || [[File:Vicunacrop.jpg|150px]]
|-
|[[Andean cock-of-the-rock]] ''(national bird)'' || [[File:Rupicola peruviana (male) -San Diego Zoo-8a.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{PHL}} || [[Carabao]] ''(national animal)''||[[File:Carabao.jpg|150px]]
|-
|[[Philippine Eagle]] ''(national bird)'' || [[File:Sir Arny(Philippine Eagle).jpg|150px]]
|-
|[[Milkfish|Bangus]] ''(national fish)'' || [[File:Milkfish.jpg|150px]]
|-
|{{POL}} || [[Bielik Eagle]] || [[File:Herb Polski.svg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{POR}} || [[Galo de Barcelos|Barcelos Cock]]||[[File:Rooster03.jpg|150px]]
|-
|[[Iberian Wolf]] || [[File:Canis lupus signatus (Kerkrade Zoo) 20.jpg|150px]]
|-
|{{PUR}} || [[Coquí]]||[[File:Common Coquí.jpg|150px]]
|-
|{{QAT}} || [[Oryx]]&lt;ref name=&quot;Orr2008&quot;&gt;{{cite book|author=Tamra Orr|title=Qatar|url=http://books.google.com/books?id=ID7fa0Mn3RkC&amp;pg=PA13|accessdate=30 July 2011|date=30 June 2008|publisher=Marshall Cavendish|isbn=9780761425663|page=13}}&lt;/ref&gt;||[[File:Gemsbok1.jpg|150px]]
|-
|{{ROU}} || [[Lynx]]||[[File:LynxInNumedal.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{RUS}} || [[Russian Bear]] || [[File:Ours brun parcanimalierpyrenees 1.jpg|150px]]
|-
|[[Coat of arms of Russia|Double-headed Eagle]] || [[File:Coat of Arms of the Russian Federation 2.svg|150px]]
|-
|{{RWA}} || [[African Leopard]] || [[File:Leopard on a horizontal tree trunk.jpg|150px]]
|-
|{{SKN}} || [[Vervet Monkey]] ||[[File:Chlorocebus pygerythrus.jpg|150px]]
|-
|{{VCT}} || [[St Vincent Parrot]] || [[File:Amazona guildingii -Botanical Gardens -Kingstown -Saint Vincent-8a-4c.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|{{SAU}}  || [[Arabian horse]]||[[File:RabicanoArab.jpg|150px]]
|-
| [[Arabian Wolf]]||[[File:Canis lupus arabs head front.JPG|150px]]
|-
| [[Arabian Red Fox]]||[[File:Vulpes vulpes arabica 002.jpg|150px]]
|-
| [[ഒട്ടകം]] || [[File:Camels at Giza.JPG|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{SRB}} || [[Serbian eagle|White Eagle]]||[[File:Aquila adalberti.jpg|150px]]
|-
| [[Falcon]]||[[File:USAF falcon.jpg|150px]]
|-
| [[Gray wolf|Wolf]] || [[File:Canis lupus laying in grass.jpg|150px]]
|-
|{{SEY}} || [[Striped Dolphin]] || [[File:Stenella coeruleoalba-cropped.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{SIN}} || [[Merlion]] || [[File:Merlion 2.JPG|150px]]
|-
|[[Crimson Sunbird]]||[[File:Crimson sunbird.jpg|150px]]
|-
|[[Peacock bass]] || [[File:ButterflyPeacockBass 01.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|{{SLO}} || [[Lipizzaner]] ||[[File:Lipizzaner 2.jpg|150px]]
|-
|[[Olm|Proteus]] || [[File:P anguinus2.jpg|150px]]
|-
|[[Lynx]] || [[File:Lynx lynx2.jpg|150px]]
|-
|[[Alpine Ibex]] || [[File:Bouquetin alpes.jpg|150px]]
|-
|{{SOM}} || [[Leopard]]||[[File:Amur Leopard Pittsburgh Zoo.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{RSA}} || [[Springbok Antelope|Springbok]]&lt;ref&gt;{{Cite book |author=Richard F. Logan|title=The central Namib Desert, South West Africa |year=1960 |publisher=National Academies |page=144 |oclc=227259061 |url=http://books.google.com/books?id=Li8rAAAAYAAJ&amp;pg=PA144 |accessdate=9 July 2011 |id=NAP:00325}}&lt;/ref&gt; ||[[File:Springbok.JPG|150px]]
|-
|[[African Elephant]] || [[File:African Bush Elephant Mikumi.jpg|150px]]
|-
|[[Blue Crane]] || [[File:Anthropoides paradiseus -Etosha National Park, Namibia-8.jpg|150px]]
|-
|{{KOR}} || [[Tiger]]||[[File:Amur or Siberian tiger (Panthera tigris altaica), Tierpark Hagenbeck, Hamburg, Germany - 20070514.jpg|150px]]
|-
|{{SSD}} || [[African Fish Eagle]]||[[File:Haliaeetus_vocifer_-Lake_Naivasha,_Great_Rift_Valley,_Kenya-8.jpg|150px]]
|-
|Rowspan=&quot;2&quot;|{{ESP}} || [[Spanish Fighting Bull|Bull]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.sphereinfo.com/Spain-history-culture-religion.htm |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-01-27 |archive-date=2012-01-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120128152844/http://www.sphereinfo.com/spain-history-culture-religion.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;||[[File:Toro-elPuerto.jpg|150px]]
|-
|[[Spanish Imperial Eagle]] || [[File:Aquila adalberti.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{SRI}}|| [[Jungle Fowl]] ''(national bird)'' &lt;ref&gt;[http://www.gov.lk/gov/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=65&amp;lang=en Government of Sri Lanka Official Web Portal]&lt;/ref&gt; ||[[File:Thimindu 2009 09 04 Yala Sri Lanka Junglefowl 1.JPG|150px]]
|-
|[[Troides darsius]] ''(national butterfly)'' || [[Image:Darsius male.jpg|150px]]
|-
|{{SDN}} || [[Secretarybird]]||[[File:Sagittarius serpentarius Sekretär.JPG|150px]]
|-
|{{SWZ}} || [[Thomson's Gazelle]] ||[[File:Eat228.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{SWE}} || [[സിംഹം]]||[[File:Lion waiting in Nambia.jpg|150px]]
|-
|[[Moose|Elk]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.sphereinfo.com/sweden-history-culture-religion.htm |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-01-27 |archive-date=2012-04-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120419195425/http://www.sphereinfo.com/sweden-history-culture-religion.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;||[[File:Elgportraet han (Alces alces).jpg|150px]]
|-
|[[Dalecarlian horse]]||[[File:Dalahäst i avesta.jpg|150px]]
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|{{TWN}} || [[Formosan Black Bear]] || [[File:Formosan Black Bear01.jpg|150px]]
|-
|[[Formosan Blue Magpie]] || [[File:Urocissa caerulea.jpg|150px]]
|-
|{{TAN}} || [[Giraffe]]&lt;ref&gt;{{Cite book |title=East Africa: Kenya, Tanzania &amp; Uganda |last=Knappert |first=Jan |authorlink=Jan Knappert |year=1987 |publisher=Vikas Pub. |location=New Delhi |isbn= 0706928229 |page=57 |url=http://books.google.com/books?id=0ncwAQAAIAAJ&amp;q=%22national+animal+of+Tanzania%22&amp;dq=%22national+animal+of+Tanzania%22&amp;hl=en&amp;ei=i-sJTpztOMvBswbFktnODg&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;ct=result&amp;resnum=1&amp;ved=0CDsQ6AEwAA |accessdate=28 June 2011 }}&lt;/ref&gt; || [[File:Giraffe standing.jpg|150px]]
|-
|{{THA}} || [[Asian elephant|Thai Elephant]]||[[File:Elephas maximus.jpg|150px]]
|-
|{{TOG}} || [[Hippopotamus]] || [[File:Hippopotamus amphibius.jpg|150px]]
|-
|Rowspan=&quot;2&quot;|{{TRI}} || [[Scarlet Ibis]] || [[File:Eudocimus ruber (portrait).jpg|150px]]
|-
|[[Rufous-vented Chachalaca]] || [[File:Rvchachalaca102.JPG|150px]]
|-
|{{TUR}} || [[Grey Wolf]] || [[File:Tierpark Sababurg Wolf.jpg|150px]]
|-
|{{UGA}} || [[Grey Crowned Crane]] || [[File:Grey crowned crane2.jpg|150px]]
|-
|{{UAE}} || [[Peregrine Falcon]] || [[Image:Peales.jpg|150px]]
|-
|Rowspan=&quot;10&quot;|{{UK}} || [[സിംഹം]] ''([[England]])'' || [[File:Lion waiting in Nambia.jpg|150px]]
|-
|[[European Robin]] || [[File:Erithacus-rubecula-melophilus Dublin-Ireland.jpg|150px]]
|-
|[[Red Deer]] || [[File:Silz cerf22.jpg|150px]]
|-
|[[അരയന്നം]] || [[File:Cygnus olor.jpg|150px]]
|-
|[[Red Fox]] || [[File:Vulpes vulpes sitting.jpg|150px]]
|-
|[[Unicorn]] ''([[Scotland]])''|| [[File:Wesh unicorn statue.jpg|150px]]
|-
|[[Bulldog]] || [[File:ozbulldog.jpg|150px]]
|-
|[[Welsh Harlequin]] Duck ''([[Wales]])''{{citation needed|date=December 2011}} || [[File:Welsh Harlequin Duck.jpg|150px]]
|-
|[[Red Kite]] ''([[Wales]])'' || [[File:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|150px]]
|-
|[[Y Ddraig Goch]] (Welsh Dragon) ''([[Wales]])'' || [[File:Flag of Wales 2.svg|150px]]
|-
|Rowspan=&quot;1&quot;|{{USA}} || [[Bald Eagle]]&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Lawrence |first1=E.A. |year=1990 |title=Symbol of a Nation: The Bald Eagle in American Culture |url=https://archive.org/details/sim_journal-of-american-culture_spring-1990_13_1/page/63 |journal=The Journal of American Culture |volume=13 |issue=1 |pages=63–69 |doi=10.1111/j.1542-734X.1990.1301_63.x}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Quick Facts: The United States of America |work=Ben's Guide to U.S. Government For Kids |publisher=[[United States Government Printing Office]] |date=February 3, 2009}}&lt;/ref&gt;|| [[File:Haliaeetus leucocephalus.jpeg|150px]]
|-
|{{URU}} || [[Rufous Hornero]] || [[File:Flickr - Dario Sanches - JOÃO-DE-BARRO (Furnarius rufus) (3).jpg|150px]]
|-
|{{VEN}} || [[Turpial]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.sphereinfo.com/venezuela-history-culture-religion.htm |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-01-27 |archive-date=2012-01-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120128041915/http://www.sphereinfo.com/venezuela-history-culture-religion.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; || [[File:Common Troupial - Nashville Zoo.jpg|150px]]
|-
|Rowspan=&quot;3&quot;|{{VIE}} || |[[Tiger]] || [[File:Amur or Siberian tiger (Panthera tigris altaica), Tierpark Hagenbeck, Hamburg, Germany - 20070514.jpg|150px]]
|-
|[[Water Buffalo]] || [[File:Water buffalo bathing.jpg|150px]]
|-
|[[Dragon]] || [[File:ThreeToeDragon.jpg|150px]]
|-
|{{ZAM}} || [[African Fish Eagle]] || [[File:African fish eagle just caught fish.jpg|150px]]
|-
|{{ZIM}} || [[Sable Antelope]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.sphereinfo.com/zimbabwe-history-culture-religion.htm |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-01-27 |archive-date=2012-01-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120128020118/http://www.sphereinfo.com/zimbabwe-history-culture-religion.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;|| [[File:Sable bull.jpg|150px]]
|}

==ഇതും കാണുക==
* [[ദേശീയ പക്ഷികളുടെ പട്ടിക]]
==അവലംബം==
{{Reflist|3}}

{{National symbols}}

[[വർഗ്ഗം:പട്ടികകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ദേശീയ പ്രതീകങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>gupnlg8hl70bko9f5scdh0qgh0j7ulf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>തരവത്ത് അമ്മാളുഅമ്മ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>190473</id>
    <revision>
      <id>4540119</id>
      <parentid>4114671</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:55:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540119</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14621" sha1="ccokau3cd622jf80f5fj8mxuhkwjlzb" xml:space="preserve">{{PU|Tharavath Ammaluamma}}
{{Infobox Person
| name = തരവത്ത് അമ്മാളുഅമ്മ
| image = Tharavath_Ammaluamma.jpg
| image_size = 200px
| caption = 
| birth_name = 
| birth_date = {{birth date|1873|4|26}}
| birth_place = 
| death_date = {{death date and age|1936|6|6|1873|4|26}}
| death_place =
| death_cause =
| resting_place =
| resting_place_coordinates =
| residence =
| nationality = [[ചിത്രം:Flag of India.svg|20px]] [[ഭാരതം|ഭാരതീയൻ]]
| other_names =
| known_for = 
| education =
| alma_mater =
| employer =
| occupation =
| home_town =
| title =
| salary =
| networth =
| height =
| weight =
| term =
| predecessor =
| successor =
| party = 
| boards =
| religion = 
| spouse = 
| partner =
| children =
| parents = 
| relations =
| signature =
| website =
| footnotes =
}}
[[മലയാളം|മലയാളത്തിലെ]] സാഹിത്യകാരിയാണ് '''തരവത്ത് അമ്മാളുഅമ്മ''' (26 ഏപ്രിൽ 1873 - 6 ജൂൺ 1936).&lt;ref&gt;[http://epaper.mathrubhumi.com/epaperstory_76924-21157375-5/12/2012-.aspx പുനർജീവനം കൃതിക്കും കർത്താവിനും]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. നോവലുകളുടെ വിവർത്തനങ്ങളും ഭക്തിഗ്രന്ഥങ്ങളും രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.  അച്ഛൻ [[പാലക്കാട്|പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ]] കൊടുവായൂർ ചിങ്ങച്ചറ  വീട്ടിൽ ശങ്കരൻ‌നായർ. അമ്മ തരവത്ത് കുമ്മിണി അമ്മ. കൊച്ചി തമ്പുരാൻ സാഹിത്യ സഖി ബിരുദം നൽകിയെങ്കിലും അവർ അത് നിരസിച്ചു.&lt;ref&gt;[http://www.keralasahityaakademi.org/sp/Writers/Profiles/TharavathAmmaluamma/Html/TharavathAmmalupage.htm തരവത്ത് അമ്മാളുഅമ്മ, ജീവചരിത്രം, കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി]&lt;/ref&gt;

അമ്മാളുഅമ്മ 1914 ൽ രചിച്ച 'കമലാഭായി അഥവാ ലക്ഷ്മീവിലാസത്തിലെ കൊലപാതകം', മലയാളത്തിൽ ഒരു സ്ത്രീ എഴുതിയ ആദ്യത്തെ അപസർപ്പകനോവൽ  ആയിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|last=തരവത്ത് അമ്മാളുഅമ്മ|title=എന്റെ ഡിറ്റക്ടീവുകൾ|url=http://www.mathrubhumi.com/books/article/columns/2882/|work=മാതൃഭുമി|publisher=പി. കെ. രാജശേഖരൻ|accessdate=8 നവംബർ 2014|archive-date=2014-04-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20140421071503/http://www.mathrubhumi.com/books/article/columns/2882/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറി]]ൽ നിന്നു നാടുകടത്തപ്പെട്ട [[സ്വദേശാഭിമാനി രാമകൃഷ്ണപിള്ള]]യ്ക്ക് അഭയം നൽകിയത് അമ്മാളു അമ്മയായിരുന്നു.&lt;ref&gt;കേരളം ജില്ലകളിലൂടെ- മാതൃഭൂമി ബുക്ക്സ് 2013 പേജ് 142&lt;/ref&gt;

== ജീവിതരേഖ ==
1873 ഏപ്രിൽ 26-ന്, തഹസിൽദാർ ആയിരുന്ന തരാവത്ത് ചിഞ്ചംവീട്ടിൽ ശങ്കരൻ നായരുടെ മകളായി ഇന്നത്തെ പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ തറവത്ത് വീട്ടിൽ ആണ് അമ്മാളു അമ്മ ജനിച്ചത്. അമ്മാളു എന്നല്ല അച്ഛൻ പേരിട്ടത് അമ്മാളു എന്നത് വിളിപ്പേരായിരുന്നു. പിന്നീട് ആ പേരിൽ തന്നെ അറിയപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;Kerala&quot;&gt;{{Cite web |last=ഏപ്രിൽ |first=13 |last2=2021 |date=2021-04-13 |title=തരവത്ത് അമ്മാളു അമ്മ |url=https://www.keralawomen.gov.in/ml/Tharavath_Ammalu_Amma |access-date=2023-03-07 |website=Kerala Women |publisher=Government of Kerala |language=ml |archive-date=2023-03-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230310065622/https://www.keralawomen.gov.in/ml/Tharavath_Ammalu_Amma |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Mathrubhumi&quot;&gt;{{Cite web |title=തരവത്ത് അമ്മാളു അമ്മ; 1914 ൽ ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലെഴുതിയ മലയാളി സ്ത്രീ |url=https://www.mathrubhumi.com/literature/features/tharavath-ammalu-amma-death-anniversary-1.4810036 |access-date=2023-03-07 |website=[[Mathrubhumi]] |language=ml}}&lt;/ref&gt; ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ അധിനിവേശ കാലത്ത് മലബാറിൽ നിന്ന് പാലക്കാട് പറളിയിലേക്ക് വന്നവരാണ് അമ്മാളു അമ്മയുടെ പൂർവികർ.&lt;ref name=&quot;anweshanam&quot;&gt;{{Cite web |last=Rajeev Kumar |first=M |date=2021-09-24 |title=ദിഗംബര സ്മരണകൾ; &quot;സാഹിത്യസഖി&quot; വാങ്ങാൻ കൂട്ടാക്കാത്ത തരവത്ത് അമ്മാളു അമ്മ; എം.രാജീവ് കുമാർ |url=https://anweshanam.com/opinion/digambara-memoirs;-ammalu-amma-refuses-to-buy-sahityasakhi;/cid5278729.htm |access-date=2023-03-10 |website=anweshanam.com |language=ml |archive-date=2023-03-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230310065635/https://anweshanam.com/opinion/digambara-memoirs;-ammalu-amma-refuses-to-buy-sahityasakhi;/cid5278729.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഒരു സഹോദരൻ ഉണ്ടായിരുന്നു, ഡോക്ടർ ടി.എം. നായർ.&lt;ref name=&quot;Kerala&quot;/&gt; അവരെ എഴുത്തും പ്രാഥമിക പാഠങ്ങളും പഠിപ്പിച്ചത് ഒരു സ്വദേശി ടീച്ചറാണ്.  ഇതോടൊപ്പം സംസ്കൃതവും സംഗീതവും അവർ വീട്ടിൽ പഠിച്ചു.&lt;ref name=&quot;Kerala Women&quot;&gt;{{Cite web |last= |last2= |first2= |last3= |date=2020-03-01 |title=തരവത്ത് അമ്മാളുവമ്മ |url=https://keralawomen.gov.in/ml/node/286 |access-date=2023-03-10 |website=Kerala Women |publisher=Government of Kerala |language=ml |archive-date=2023-03-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230310074145/https://keralawomen.gov.in/ml/node/286 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; അതിനുശേഷം അവർ പിതാവിൽ നിന്ന് ഗണിതവും പിന്നീട് തമിഴ് ഭാഷയും പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി.&lt;ref name=&quot;Kerala Women&quot;/&gt;

അവർ മലയാളം, സംസ്കൃതം, തമിഴ് എന്നീ ഭാഷകളിൽ നന്നായി പ്രാവീണ്യം നേടിയിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Kerala&quot;/&gt; കൊച്ചി മഹാരാജാവ് അവർക്ക് &quot;സാഹിത്യ സഖി&quot; പുരസ്കാരം നൽകാൻ തയ്യാറായെങ്കിലും അവർ അത് നിരസിച്ചു.  അന്നത്തെ കൊച്ചിരാജ്യത്തിലെ പരമോന്നത സാഹിത്യ പുരസ്കാരമായ &quot;സാഹിത്യ സഖി&quot; നിരസിച്ച ഒരേയൊരു എഴുത്തുകാരി ആയിരുന്നു അമ്മാളുവമ്മ.&lt;ref name=&quot;anweshanam&quot;/&gt;

1936 ജൂൺ 6-ന് അമ്മാളുവമ്മ അന്തരിച്ചു.&lt;ref name=&quot;Kerala&quot;/&gt;
===വ്യക്തി ജീവിതം===
അമ്മാളു അമ്മ മൂന്നു പ്രാവശ്യം വിവാഹം കഴിച്ചു.&lt;ref name=&quot;Mathrubhumi&quot;/&gt; 15-ാം വയസ്സിൽ അവർ ആദ്യം വിവാഹം കഴിച്ചു. പുന്നത്തൂർ കോവിലകത്തിന്റെ തമ്പുരാനായിരുന്ന അവരുടെ ആദ്യഭർത്താവ് രണ്ടു കുട്ടികളുടെ ജനനത്തിനു ശേഷം അദ്ദേഹം അവരെ വിട്ടുപോയി.&lt;ref name=&quot;  anweshanam&quot;/&gt; അന്നത്തെ നിയമം പ്രകാരം ഉയർന്നജാതിയിൽ പെട്ട സ്ത്രീകൾക്ക് ആദ്യ ഭർത്താവ് മരിച്ചു വിധവയായാൽ വിധവ പുനർവിവാഹം എന്നത് ഇല്ല എന്നാൽ അമ്മാളു അമ്മയുടെ കാലം നവോഥാന പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെ ഫലമായി അപൂർവം ചിലയിടങ്ങളിൽ നടന്നിരുന്നു അമ്മാളു അമ്മയുടെ കാര്യത്തിലും ഇതു തന്നെ ആയിരുന്നു സംഭവിച്ചത്. ആദ്യഭർത്താവിന്റെ മരണത്തിനു ശേഷം അധീവ ദുഃഖത്തിലാഴ്ന്ന അമ്മാളുവമ്മയെ അച്ഛന്റെയും അമ്മയുടെയും നിർബന്ധത്തിനു വഴങ്ങി വൈദ്യനായിരുന്ന രാമപുരത്തെ കൃഷ്ണവാര്യരെ രണ്ടാമത് വിവാഹം കഴിച്ചു.  മൂന്ന് പെൺമക്കൾ ജനിച്ച് അധികം താമസിയാതെ വാര്യർ മരിച്ചു.&lt;ref name=&quot;anweshanam&quot;/&gt; ആദ്യ രണ്ട് വിവാഹങ്ങളിലെ കുട്ടികളിൽ പലരും പല സമയങ്ങളിലായി മരിച്ചു, രണ്ട് പെൺമക്കൾ മാത്രം ബാക്കിയായി. അതുകൊണ്ട് തന്നെ തലമുറ തുടരാതെ ആയി.&lt;ref name=&quot;anweshanam&quot;/&gt; മൂന്നാമത് വിവാഹം ചെയ്തത് വടക്കുംതറ വാര്യത്ത് ഉണ്ണികൃഷ്ണ വാര്യരെ ആയിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;anweshanam&quot;/&gt;

==ആക്ടിവിസം==
അന്നത്തെ തിരുവിതാംകൂർ രാജാവായ ശ്രീമൂലം തിരുനാൾ രാമകൃഷ്ണപിള്ളയെ തിരുവിതാംകൂറിൽ നിന്ന് നാടുകടത്തിയപ്പോൾ [[സ്വദേശാഭിമാനി രാമകൃഷ്ണപിള്ള]]ക്കും കുടുംബത്തിനും അഭയം നൽകി അമ്മാളു അമ്മ തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ ഇടം നേടി.&lt;ref name=&quot;Kerala&quot;  /&gt;

ഒരു ഫെമിനിസ്റ്റും സ്ത്രീ സമത്വവാദിയും കൂടിയായ അമ്മാളു അമ്മ, സ്ത്രീകൾ സാഹിത്യാഭിരുചിക്ക് പുരുഷന്മാരെപ്പോലെയോ അതിലധികമോ പ്രാധാന്യം നൽകണമെന്ന് ആഹ്വാനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name=&quot;anweshanam&quot; /&gt; ഒരിക്കൽ, ലക്ഷ്മി ഭായ് മാസികയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ''സ്ത്രീകളുടെ സാഹിത്യവാസന'' എന്ന ലേഖനത്തിൽ &quot;സ്ത്രീകൾക്ക് സാഹിത്യത്തിൽ അഭിരുചി ഉണ്ടെന്ന് ചിലർക്ക് സംശയമുണ്ടെന്ന് എനിക്കറിയാം. എന്നാൽ സാഹിത്യത്തിന്റെ സത്ത എല്ലാ സ്ത്രീകളിലും ഉണ്ടെന്ന് ഞാൻ പറയും&quot; എന്ന് എഴുതി.&lt;ref name=&quot;Kerala Women&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |title=International Women's Day: Reminiscing first-gen of feminist writers from Kerala |url=https://english.mathrubhumi.com/features/specials/international-women-s-day-reminiscing-first-gen-feminist-writers-from-kerala-1.7322488 |access-date=2023-03-10 |website=English [[Mathrubhumi]] |language=en}}&lt;/ref&gt;

==കൃതികൾ==
*ലീല - ഒരു നോവൽ
*ഭക്തമാല - 3 ഭാഗങ്ങൾ
*ബുദ്ധചരിതം
*ബാലബോധിനി
*ഭക്തമാലയിലെ ചെറുകഥകൾ
*കോമളവല്ലി - ഒരു നോവൽ (2 ഭാഗങ്ങൾ)
*സർവ്വവ്വേദാന്ത സിദ്ധാന്തസാരസംഗ്രഹം
*കൃഷ്ണഭക്തിചന്ദ്രിക
*ബുദ്ധഗാഥാചന്ദ്രിക
*ഒരു തീർഥയാത്ര
*ശ്രീശങ്കരവിജയം
*ശിവഭക്തവിലാസം
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;
==പുറം കണ്ണികൾ==
*[https://archive.org/details/VedanthaSamgraham വേദാന്ത സംഗ്രഹം]
*[https://archive.org/details/SivabhakthaVilasamAmmaluAmma ശിവഭക്തവിലാസം]
*[https://archive.org/details/BhakthamalaPartII ഭക്തമാല - ഭാഗം 2]


[[വർഗ്ഗം:മലയാളത്തിലെ സ്ത്രീ എഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലെഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:1873-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഏപ്രിൽ 26-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1936-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 6-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>ccokau3cd622jf80f5fj8mxuhkwjlzb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സെന്റ് അഗസ്റ്റിൻ പള്ളി, മാരാരിക്കുളം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>190656</id>
    <revision>
      <id>4540151</id>
      <parentid>4110070</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:13:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rineeshann</username>
        <id>204334</id>
      </contributor>
      <comment>കണ്ണികൾ ചേർത്തു</comment>
      <origin>4540151</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5265" sha1="h02iix84ntszdxok0886etw6vqzop0y" xml:space="preserve">{{PU|St Augustine Church, Mararikkulam}}
{{coord|9|35|53|N|76|18|13|E|display=title}}
'''[[മാരാരിക്കുളം]] സെന്റ് അഗസ്റ്റിൻ പള്ളി''' 1877-ൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടതാണ്. ആലപ്പുഴ രൂപതയ്ക്കു കീഴിലുള്ള ഈ പള്ളി റോമൻ   കത്തോലിക്ക ലാറ്റിൻ വിഭാഗത്തിന്റെ നിയന്ത്രണത്തിലാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web|title=http://www.churchesinindia.com/alleppey/st-augustine-church-mararikulam.html|url=http://www.churchesinindia.com/alleppey/st-augustine-church-mararikulam.html|publisher=ചർച്ചസ് ഇൻ ഇൻഡ്യ.കോം|accessdate=8 ഏപ്രിൽ 2013}}&lt;/ref&gt; വിശുദ്ധ അഗസ്റ്റിൻ്റെ നാമത്തിലാണ് ഈ പള്ളി അറിയപ്പെടുന്നത് . എല്ലാ വർഷവും മലയാള മാസം ചിങ്ങത്തിലാണ് ഇവിടുത്തെ തിരുന്നാൾ നടക്കുന്നത്. ആയതിനാൽ ഈ തിരുന്നാൾ ചിങ്ങം തിരിനാൾ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ ഉണ്ണിയേശുവിൻ്റെ നെവേന എല്ലാ വെള്ളിയാഴിച്ചുകളിലും നടക്കുന്നു. ഏകദേശം 1200 കത്തോലിക്ക കുടുംബങ്ങൾ ഈ ഇടവകയിൽ ഉണ്ട് . ഒക്ടോബർ മാസം ഇടവകയിൽ നടക്കുന്ന ജപമാല റാലി വളരെ പ്രസിദ്ധമാണ്. വലിയ ഒരു വിശ്വാസ പ്രഖ്യാനമാണ് ഈ റാലി സെപ്റ്റബർ 30-ാം തീയതി മാതാവിൻ്റെ തിരുസ്വരൂപം ഇടവകയിലെ ഭവനങ്ങളിലേയ്ക്ക് ഇറങ്ങും തുടർന്ന് ഒക്ടോബർ മാസം മുഴുവൻ ആ അത്ഭുത രൂപം വിശ്വാസികൾക്ക് മുഴുവൻ അനുഗ്രഹം ചൊരിഞ്ഞ് നവംബർ ഒന്നാം തീയതി തിരിച്ച് പള്ളിയിൽ കയറുമ്പോൾ കത്തോലിക്ക വിശ്വാസത്തിൽ മറിയത്തിൻ്റെ സാനിധ്യത്തിന് വലിയ സ്ഥാനമുണ്ട് എന്ന് ഈ ഇടവക ജനം ലോകത്തോട് വിളിച്ചു പറയുന്ന നിമിഷങ്ങളാണ് . ഇടവകയുടെ കീഴിൽ ഒരു ഹൈസ്കൂൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട് ഹൈസ്കൂൾ മാരാരിക്കുളം എന്നാണ് ഇതിൻറെ പേര്പ്രദേശത്തെ സാധാരണക്കാരുടെ മക്കൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനായി ആശ്രയിക്കുന്ന ഈ വിദ്യാലയം കലാ കായിക അക്കാദമിക പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ മുന്നിട്ടു നിൽക്കുന്ന വിദ്യാലയമാണ്.ഇടവകയുടെ കീഴിൽ സെൻ സെബാസ്റ്റ്യൻ ചാപ്പൽ സെൻമേരിസ് പ്രാർത്ഥനാലയം സെൻറ് ആൻറണീസ് പ്രാർത്ഥനാലയം സെൻറ് ജോർജ് പ്രാർത്ഥനാലയംഎന്നിങ്ങനെയുള്ള ചെറിയ പ്രാർത്ഥന ഇടവക അതിർത്തികളോട് ചേർന്ന് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നുണ്ട്.

[[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ]] [[ചേർത്തല താലൂക്ക്|ചേർത്തല താലൂക്കിൽ]] [[കഞ്ഞിക്കുഴി ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്ത്|കഞ്ഞിക്കുഴി ബ്ളോക്ക്]] പരിധിയിൽ വരുന്ന [[മാരാരിക്കുളം വടക്ക് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മാരാരിക്കുളം വടക്ക്]] ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിലാണ് ഈ പള്ളി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite web|title=മാരാരിക്കുളം വടക്ക്‌|url=http://lsgkerala.in/mararikulamnorthpanchayat/about/|publisher=എൽ.എസ്.ജി.|accessdate=8 ഏപ്രിൽ 2013|archive-date=2019-12-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20191225023844/http://lsgkerala.in/mararikulamnorthpanchayat/about/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ ക്രിസ്ത്യൻ പള്ളികൾ]]</text>
      <sha1>h02iix84ntszdxok0886etw6vqzop0y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഗംഗാവതി നദി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>198703</id>
    <redirect title="ഗംഗാവലി നദി" />
    <revision>
      <id>4540280</id>
      <parentid>3335898</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:40:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andre Engels</username>
        <id>57</id>
      </contributor>
      <comment>[[ഗംഗാവലി നദി]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <origin>4540280</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45" sha1="6xk4o2qchgk2ikqzaof26rnz0oucb4q" xml:space="preserve">#REDIRECT [[ഗംഗാവലി നദി]]</text>
      <sha1>6xk4o2qchgk2ikqzaof26rnz0oucb4q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ടിയവ്നാകൊ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>199212</id>
    <revision>
      <id>4540069</id>
      <parentid>4096929</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T19:33:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540069</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8051" sha1="spj2jdm3ak9ybgjzzeqvt6icgf5qv55" xml:space="preserve">{{prettyurl|Tiahuanaco}}
{{Infobox World Heritage Site
| WHS         = '''ടിയവ്നാകൊ''' 
| Image       = [[Image:Zonnepoort tiwanaku.jpg|300px|The &quot;Gate of the Sun&quot;]]
| imagecaption= The &quot;Gate of the Sun&quot;
| State Party = [[Bolivia]]
| Type        = സാംസ്കാരികം
| Criteria    = iii, iv
| ID          = 567
| Region      = [[List of World Heritage Sites in the Americas|Latin America and the Caribbean]]
| Year        = 2000
| Session     = 24th
| Link        = http://whc.unesco.org/en/list/567
}}
[[തെക്കേ അമേരിക്ക|തെക്കേ അമേരിക്കയിൽ]] [[ബൊളീവിയ|ബൊളീവിയയിലും]] [[പെറു|പെറുവിലുമായി]] വ്യാപിച്ചു കിടന്നിരുന്നു എന്നു കരുതപ്പെടുന്ന പ്രാചീന രാജ്യത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും കേന്ദ്രസ്ഥാനമാണ് '''ടിയവ്നാകൊ'''. [[ടിറ്റിക്കാക്ക തടാകം|ടിറ്റിക്കാക്ക]] തടാകത്തിനു സമീപത്തായാണ് ടിയവ്നാകൊയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ പ്രധാന ശേഖരം കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്. [[പെറു]], [[ബൊളീവിയ]], [[ഇക്വഡോർ|ഇക്വഡോർ,]] [[കൊളംബിയ]] തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളുൾപ്പെടുന്ന വിശാലമായ ആൻഡീസ് മേഖലയിൽ പ്രാചീനകാലത്ത് നിലവിൽവന്ന പല രാജ്യങ്ങളിൽ ഒന്നായിരുന്നു ഇത്. ആൻഡീസ് പ്രദേശത്ത് ഒരു പ്രമുഖ ശക്തിയായിരുന്നു ഇതെന്ന് പല ഗവേഷകരും കരുതുന്നുണ്ട്. [[ഇങ്കാ സാമ്രാജ്യം]] ശക്തി പ്രാപിക്കുന്നതിനു (15-ാം ശ.) മുമ്പുതന്നെ ഇതിന്റെ രാഷ്ട്രിയ പ്രാധാന്യം നഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു. ബി.സി. 600-നു മുമ്പു മുതൽ ടിയവ്നാകൊ നിലനിന്നിരുന്നതായി അഭിപ്രായമുണ്ട്. ആദ്യകാല നിവാസികളെപ്പറ്റി വ്യക്തമായ ധാരണയില്ല; ചരിത്രവും വ്യക്തമല്ല. എങ്കിലും അയ്മാറ (Aymara) വിഭാഗക്കാരാണ് ഇതു സ്ഥാപിച്ചതെന്നാണ് ഒരഭിപ്രായം. ഇരുനൂറു വർഷക്കാലത്തോളം (എ.ഡി. 400-നും 600-നും മധ്യേ) ടിയവ്നാകൊ അഭിവൃദ്ധിയുടെ പാരമ്യതയിൽ എത്തിയിരുന്നു എന്നാണ് വിശ്വസിക്കുന്നത്. ഈ രാജ്യവും സംസ്കാരവും 1100 വരെ നിലനിന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു. മെച്ചപ്പെട്ട സാങ്കേതിക വൈദഗ്ദ്ധ്യവും ആസൂത്രണവും ധാരാളം മനുഷ്യപ്രയത്നവും അക്കാലത്തെ നിർമ്മിതികൾക്കു പിന്നിലുണ്ടായിരുന്നു എന്ന സൂചനയാണ് അവശിഷ്ടങ്ങൾ നൽകുന്നത്. 100 ടണ്ണോളം ഭാരമുള്ള കല്ലിൻ കഷണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചുള്ള കൂറ്റൻ നിർമ്മിതികളുടെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വശങ്ങൾ ചെത്തിമിനുക്കി, കുമ്മായം ചേർക്കാതെയാണ് നിർമ്മാണം നടത്തിയിട്ടുള്ളത്. ഇവയുടെ പല ഭാഗങ്ങളും പില്ക്കാലത്ത് പൊളിച്ചുനീക്കി മറ്റു നിർമ്മാണപ്രവർത്തനങ്ങൾക്കായി ഉപയോഗിച്ചിട്ടുള്ളതായി കാണുന്നു. അക്കാലത്തുള്ള നിർമ്മിതികളിൽ പ്രധാനമായി ശേഷിക്കുന്നത് ഒറ്റക്കല്ലിൽ തീർത്ത സൂര്യകവാടമാണ്. ഇതിന് മൂന്നു മീറ്റർ ഉയരമുണ്ട്.&lt;ref&gt;Kolata, Alan L., &quot;The Technology and Organization of Agricultural Production in the Tiwanaku State&quot;, ''Latin American Antiquity'', Vol. 2, No. 2 (June 1991), pp.&amp;nbsp;99–125, Published by: Society for American Archaeology&lt;/ref&gt; സൗരവർഷം നിരീക്ഷിക്കാനുള്ളതായിരുന്നു ഇതെന്ന് ചില ഗവേഷകർ കരുതുന്നു. കളിമൺ നിർമ്മിതിയിലും ഇവർ വിദഗ്ദ്ധരായിരുന്നു. സമകാലിക പുരാവസ്തു പഠനങ്ങളിലൂടെ വെളിച്ചത്തു വന്ന അക്കാലത്തെ കാർഷിക രീതികൾ ഇപ്പോൾ ഇവിടെയുള്ള ജനങ്ങൾ ലാഭകരമായി സ്വീകരിച്ചുവരുന്നുമുണ്ട്.

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;
==പുറം കണ്ണികൾ==
{{commons|Tiahuanaco}}
*[http://www.aguabolivia.org/situacionaguaX/Riego/mapas/lapaz/ingavi.htm Map of Ingavi Province] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090418121453/http://www.aguabolivia.org/situacionaguaX/Riego/mapas/lapaz/ingavi.htm |date=2009-04-18 }}
*[http://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&amp;id_site=567 UNESCO World Heritage Site]
*[http://www.archaeology.org/interactive/tiwanaku/index.html Interactive dig (Archaeology Magazine, Archaeological Institute of America)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110316054523/http://www.archaeology.org/interactive/tiwanaku/index.html |date=2011-03-16 }}
*[http://www.museum.upenn.edu/new/research/Exp_Rese_Disc/Americas/tiwanaku/index.shtml Research done at the University of Pennsylvania] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090426013356/http://www.museum.upenn.edu/new/research/Exp_Rese_Disc/Americas/tiwanaku/index.shtml |date=2009-04-26 }}
*[http://emuseum.mnsu.edu/prehistory/latinamerica/south/sites/tiahuanaco.html Tiahuanaco on emuseum.mnsu.edu] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080517063650/http://emuseum.mnsu.edu/prehistory/latinamerica/south/sites/tiahuanaco.html |date=2008-05-17 }}
*[http://www.tiwanakuarcheo.net/1_main/tiwanaku.html Tiwanaku society by tiwanakuarcheo.net] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080819230732/http://www.tiwanakuarcheo.net/1_main/tiwanaku.html |date=2008-08-19 }}
*[http://www.archaeologystudent.com/tiwanaku Daily Life at Tiwanaku] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100522091226/http://www.archaeologystudent.com/tiwanaku/ |date=2010-05-22 }}
*[https://web.archive.org/web/20080423181058/http://members.cox.net/pyrophyllite/Tiahuanaco.html Tiwanaku (Tiahuanaco) Site Bibliography]

{{Sarvavijnanakosam|ടിയവ്നാകൊ}}

[[വർഗ്ഗം:തെക്കേ അമേരിക്കയിലെ ലോകപൈതൃകകേന്ദ്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പെറു]]
[[വർഗ്ഗം:ബൊളീവിയ]]</text>
      <sha1>spj2jdm3ak9ybgjzzeqvt6icgf5qv55</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഡേവിഡ് ലിവിങ്സ്റ്റൺ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>207166</id>
    <revision>
      <id>4540099</id>
      <parentid>4116809</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T23:22:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540099</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8271" sha1="jdwec2l0mhvrv06oh2fnzpsr2d4glgc" xml:space="preserve">{{prettyurl|David Livingstone}} {{PU|David Livingstone}}
{{Infobox person
|name          =  ഡേവിഡ് ലിവിങ്സ്റ്റൺ
|image         = David Livingstone -1.jpg
|birth_date    = {{Birth date|df=yes|1813|03|19}}
|birth_place   = [[Blantyre, South Lanarkshire]], Scotland
|death_date    = {{Death date and age|df=yes|1873|05|01|1813|03|19}}
|death_place   = [[Livingstone Memorial|Chief Chitambo's Village]], [[North-Eastern Rhodesia]]
|death_cause   = [[Malaria]] and internal bleeding due to [[dysentery]]
|resting_place = [[Westminster Abbey|The Collegiate Church of St Peter at Westminster]]
|resting_place_coordinates = {{Coord|51.499444|-0.1275}}
|nationality   = Scottish / British
|known_for     = Exploration of [[Africa]]
|title         =
|religion      = [[Congregationalist]]
}}
ആദ്യമായി [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയ്ക്കു]] കുറുകെ കടന്ന സാഹസികനാണ് '''ഡേവിഡ് ലിവിങ്സ്റ്റൺ'''. [[സ്കോട്‌ലന്റ്|സ്കോട്ട്ലന്റിലെ]] [[ഗ്ലാസ്ഗോ]] നഗരത്തിലാണ് ഇദ്ദേഹം ജനിച്ചത്. 1841-ൽ [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയിലെത്തിയ]] ലിവിങ്സ്റ്റൺ അന്നേവരെ ഒരു യൂറോപ്യനും കടന്നുചെല്ലാത്ത മാർഗ്ഗങ്ങളിലൂടെ സഞ്ചരിച്ച് ആഫ്രിക്കയുടെ ഉൾഭാഗങ്ങളിലെത്തിച്ചേർന്നു. 1855-ൽ അദ്ദേഹം കണ്ടെത്തിയ വെള്ളച്ചാട്ടത്തിനു [[വിക്ടോറിയ വെള്ളച്ചാട്ടം|വിക്ടോറിയ]] എന്നു നാമം നൽകി. ഉൾനാടുകളിലേക്കു അദ്ദേഹം നടത്തിയ യാത്രകളാണ് ആഫ്രിക്കയിലേക്കു യൂറോപ്യന്മാരെ ആകർഷിച്ചത്. 

1841-ൽ ആഫ്രിക്കയിലെത്തിയ ലിവിങ്സ്റ്റണെക്കുറിച്ച് വളരെക്കാലം വിവരങ്ങളൊന്നും ലഭിക്കാതിരുന്നതിനാൽ [[ന്യൂയോർക്ക് ഹെറാൾഡ് പത്രം]] 1869-ൽ ലേഖകനായ ഹെൻട്രി മോർട്ടൺ സ്റ്റാൻലിയെ അന്വേഷണത്തിനായി നിയമിച്ചു. ഏതാണ്ട് രണ്ടുവർഷത്തെ അന്വേഷണത്തിനൊടുവിൽ 1871 നവംബർ 10-ന് [[ടാൻസാനിയ|ടാൻസാനിയയിലെ]] [[ടാങ്കനിക്ക തടാകം|ടാങ്കനിക്ക തടാകക്കരയിൽ]] നിന്നും രോഗിയായ ലിവിങ്സ്റ്റനെ കണ്ടെത്തി&lt;ref&gt;'Into Africa: The Epic Adventures of Stanley and Livingstone' (2003), Martin Dugard&lt;/ref&gt;.  ''താങ്കൾ തന്നെയാണ് ഡോ. ലിവിങ്സ്റ്റൺ എന്നു കരുതട്ടെ?'' (&quot;Dr. Livingstone, I presume?&quot;) എന്ന സ്റ്റാൻലിയുടെ ചോദ്യം ചരിത്രത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്&lt;ref&gt;{{cite book | title=Stanley: The Impossible Life of Africa's Greatest Explorer| url=https://archive.org/details/stanleyimpossibl0000jeal| last=Jeal| first=Tim| year=2007| publisher=Faber and Faber| isbn=0-571-22102-5}}&lt;/ref&gt;. 

1872 മാർച്ച് വരെ സ്റ്റാൻലി ലിവിങ്സ്റ്റണൊപ്പം കഴിഞ്ഞു. 1873 മേയ് 1-ന് [[സാംബിയ|സാംബിയയിൽ]] വച്ച് [[മലേറിയ]] ബാധിച്ച് ലിവിങ്സ്റ്റൺ മരണമടഞ്ഞു&lt;ref&gt;{{cite journal|jstor=716469|pages=250–252|last1=Chirgwin|first1=A. M.|title=New Light on Robert Livingstone|volume=33|issue=132|journal=Journal of the Royal African Society|year=1934}}&lt;/ref&gt;.

==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://livingstone.library.ucla.edu/1871diary/index.htm Livingstone's 1871 Field Diary] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130120062546/http://livingstone.library.ucla.edu/1871diary/index.htm |date=2013-01-20 }} Online November, 11, 2011
*[http://www.livingstoneonline.ucl.ac.uk/index.html Livingstone Online &amp;ndash; Explore the medical writings of David Livingstone] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080217151257/http://www.livingstoneonline.ucl.ac.uk/index.html |date=2008-02-17 }} Offers images of original documents alongside transcribed, critically edited versions
*[http://ssa.nls.uk/film.cfm?fid=0192 DAVID LIVINGSTONE (c.1956)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120401060253/http://ssa.nls.uk/film.cfm?fid=0192 |date=2012-04-01 }} (archive film from the National Library of Scotland: SCOTTISH SCREEN ARCHIVE)
*[http://www.timesonline.co.uk/tol/system/topicRoot/Stanley_and_Livingstone/ Stanley and Livingstone] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090511232812/http://www.timesonline.co.uk/tol/system/topicRoot/Stanley_and_Livingstone/ |date=2009-05-11 }} Original reports from The Times
*[http://www.archive.org/search.php?query=mediatype%3A(texts)%20-contributor%3Agutenberg%20AND%20(subject%3A%22Livingstone%2C%20David%2C%201813-1873%22%20OR%20creator%3A%22Livingstone%2C%20David%2C%201813-1873%22) Works by or about David Livingstone] at [[Internet Archive]] (scanned books original editions colour illustrated)
*{{gutenberg author| id=David+Livingstone | name=David Livingstone}} (plain text and HTML)
**''[http://www.gutenberg.net/etext/1039 Missionary Travels and Researches in South Africa] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20041009164232/http://www.gutenberg.net/etext/1039 |date=2004-10-09 }}''
**''[http://www.gutenberg.net/etext/2519 A Popular Account of Dr Livingstone's Expedition to the Zambesi and its Tributaries] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20041009160005/http://www.gutenberg.net/etext/2519 |date=2004-10-09 }}''
**''[http://www.gutenberg.net/etext/13262 The Personal Life of David Livingstone] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20041014221638/http://www.gutenberg.net/etext/13262 |date=2004-10-14 }}''
*[http://www.tokencoins.com/book/livingstone.htm A Brief Biography of David Livingstone]
*[http://www.blueworldexplorer.co.uk/explorers/livingstone.htm The Life of David Livingstone] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070929055652/http://www.blueworldexplorer.co.uk/explorers/livingstone.htm |date=2007-09-29 }}
*[http://www.wholesomewords.org/missions/ilivingstone.html David Livingstone biographies] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081210093608/http://www.wholesomewords.org/missions/ilivingstone.html |date=2008-12-10 }}
* [[Livingstone Tower|Livingstone Tower at University of Strahclyde]]
*{{Cite journal|publisher=Macmillan &amp; Co.|pages=225&amp;ndash;236|year=1892|url=http://books.google.com/books?id=0CMYAAAAMAAJ&amp;pg=PA225 | title = Dr. Livingston (obituary, Wed., 28 Jan. 1874) | work=Eminent persons: Biographies reprinted from the Times. Vol. 1&amp;ndash;6. D. Vol I, 1870&amp;ndash;1875 |postscript=&lt;!-- Bot inserted parameter. Either remove it; or change its value to &quot;.&quot; for the cite to end in a &quot;.&quot;, as necessary. --&gt;{{inconsistent citations}} }}
*[http://emelibrary.org/livingstoneletter Livingstone's Letter from Bambarre - A Multispectral Critical Edition] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100705102958/http://emelibrary.org/livingstoneletter/ |date=2010-07-05 }}


[[വർഗ്ഗം:1813-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1873-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മാർച്ച് 19-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മേയ് 1-ന് മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:പര്യവേഷകർ]]</text>
      <sha1>jdwec2l0mhvrv06oh2fnzpsr2d4glgc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മൈസൂർ ജില്ല</title>
    <ns>0</ns>
    <id>208423</id>
    <revision>
      <id>4540038</id>
      <parentid>4524776</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:23:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malayalee from India</username>
        <id>205593</id>
      </contributor>
      <origin>4540038</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5778" sha1="2g8ngqvpp10id8ygg20pqksyivqhag6" xml:space="preserve">{{prettyurl|Mysore district}}
{{Infobox settlement
| name                            = മൈസൂർ ജില്ല
| native_name                     = 
| native_name_lang                = 
| other_name                      = 
| nickname                        = 
| settlement_type                 = 
| image_skyline                   = Mysore Palace Front view.jpg
| image_alt                       = 
| image_caption                   = [[മൈസൂർ കൊട്ടാരം]]
| image_map                       = Karnataka Mysore locator map.svg
| map_alt                         = 
| map_caption                     = Location in Karnataka, India
| latd                            = 12.21
| latm                            = 
| lats                            = 
| latNS                           = N
| longd                           = 76.49
| longm                           = 
| longs                           = 
| longEW                          = E
| coordinates_display             = inline,title
| subdivision_type                = രാജ്യം
| subdivision_name                = {{flag|India}}
| subdivision_type1               = [[States and territories of India|സംസ്ഥാനം]]
| subdivision_name1               = [[കർണ്ണാടക]]
| subdivision_type2               = Division
| subdivision_name2               = 
| established_title               = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = 
| parts_type                      = [[താലൂക്ക്|താലൂക്കുകൾ]]
| parts                           = [[മൈസൂരു]], [[നഞ്ചൻഗോഡ്]], [[ടി.നരസിപുര]], [[ഹെഗ്ഗഡദേവനകോട്ട|ഹെഗ്ഗഡദേവനകോട്ട (എച്.ഡി.കോട്ട]], [[കൃഷ്ണരാജനഗർ|കൃഷ്ണരാജനഗർ (കെ.ആർ. നഗർ]], [[ഹുൻസൂർ]], [[പിരിയാപട്ടണ]]
| seat_type                       = Headquarters
| seat                            = [[മൈസൂരു]]
| government_type                 = 
| governing_body                  = 
| leader_title                    = [[Deputy Commissioner (India)|Deputy Commissioner]]
| leader_name                     = ലക്ഷ്മീകാന്ത രെഡ്ഡി, ഐ.എ.എസ്
| unit_pref                       = Metric
| area_rank                       = 
| area_total_km2                  = 6854
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 
| population_total                = 3,001,127
| population_as_of                = 2011
| population_rank                 = 
| population_density_km2          = auto
| population_demonym              = 
| demographics_type1              = Languages
| demographics1_title1            = Official
| demographics1_info1             = [[കന്നഡ]]
| timezone1                       = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = &lt;!-- [[Postal Index Number|PIN]] --&gt;
| postal_code                     = 
| registration_plate              = KA-09, KA-55, KA-45
| website                         = {{URL|mysore.nic.in}}
| footnotes                       = 
}}
[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]] സംസ്ഥാനമായ [[കർണാടക|കർണാടകത്തിലെ]]  ഒരു ജില്ലയാണ്  '''മൈസൂർ ജില്ല'''. [[മൈസൂരു]] ആണ് ഇതിന്റെ ആസ്ഥാനം. 7 താലൂക്കുകൾ ഉള്ള മൈസൂർ ജില്ല രൂപീകരിച്ചത് 1956 നവംബർ ഒന്നിനാണ്. 1998 വരെ ഇപ്പോഴത്തെ [[ചാമരാജനഗർ ജില്ല|ചാമരാജനഗർ ജില്ല]] മൈസൂർ ജില്ലയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു. ജനസംഖ്യ 3,001,127. വിസ്തീർണ്ണം 6,827 ച.കി.മീ. (2,636 sq mi).
===താലൂക്കുകൾ===

* [[മൈസൂരു]]
* [[നഞ്ചൻഗോഡ്|നഞ്ജൻഗൂട്]]
* [[തിരുമകൂടലു നരസിപുര (ടി.എൻ പുര)|തിരുമകൂടലു നരസിപുര (ടി.എൻ. പുര)]]
* [[ഹെഗ്ഗഡദേവനകോട്ട|ഹെഗ്ഗദദേവൻകൊട്ടെ (എച്.ഡി. കോട്ടെ)]]
* [[കൃഷ്ണരാജനഗർ|കൃഷ്ണരാജനഗർ (കെ.ആർ. നഗർ)]]
* [[ഹുൻസൂർ|ഹുൺസൂർ]]
* [[പിരിയാപട്ടണ]]

==ചിത്രങ്ങൾ==
{{commons category|Mysore district}}
&lt;gallery&gt;
File:Karanji Lake (5285032849).jpg|കാരഞ്ജി തടാകം
File:CPIM office Mysore District Committee.jpg|സി.പി.എം. കാര്യാലയം
File:Sosale Devasthana.jpg|സോസലെ ക്ഷേത്രം
File:Temple Chariot in Bannur.jpg|ബന്നൂർ രഥം
File:Agri Nethramba Temple.jpg|താണ്ടവപുര ക്ഷേത്രം
File:Saneshwara Temple.jpg|ചിന്നദാഗുടിഹുണ്ടി ക്ഷേത്രം
File:Kenchalagude.3.jpg|കെഞ്ചലഗൂടു ക്ഷേത്രം
&lt;/gallery&gt;

[[വർഗ്ഗം:കർണ്ണാടകത്തിലെ ജില്ലകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളാതിർത്തിയോടു ചേർന്ന കർണ്ണാടകത്തിലെ ജില്ലകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മൈസൂർ ഡിവിഷൻ]]
{{കർണ്ണാടകത്തിലെ ജില്ലകൾ}}</text>
      <sha1>2g8ngqvpp10id8ygg20pqksyivqhag6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540040</id>
      <parentid>4540038</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:29:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malayalee from India</username>
        <id>205593</id>
      </contributor>
      <comment>Added new taluks</comment>
      <origin>4540040</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5893" sha1="3imk1feiuoyf7iq4vec3q0j5rtjruu8" xml:space="preserve">{{prettyurl|Mysore district}}
{{Infobox settlement
| name                            = മൈസൂർ ജില്ല
| native_name                     = 
| native_name_lang                = 
| other_name                      = 
| nickname                        = 
| settlement_type                 = 
| image_skyline                   = Mysore Palace Front view.jpg
| image_alt                       = 
| image_caption                   = [[മൈസൂർ കൊട്ടാരം]]
| image_map                       = Karnataka Mysore locator map.svg
| map_alt                         = 
| map_caption                     = Location in Karnataka, India
| latd                            = 12.21
| latm                            = 
| lats                            = 
| latNS                           = N
| longd                           = 76.49
| longm                           = 
| longs                           = 
| longEW                          = E
| coordinates_display             = inline,title
| subdivision_type                = രാജ്യം
| subdivision_name                = {{flag|India}}
| subdivision_type1               = [[States and territories of India|സംസ്ഥാനം]]
| subdivision_name1               = [[കർണ്ണാടക]]
| subdivision_type2               = Division
| subdivision_name2               = 
| established_title               = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = 
| parts_type                      = [[താലൂക്ക്|താലൂക്കുകൾ]]
| parts                           = [[മൈസൂരു]], [[നഞ്ചൻഗോഡ്]], [[ടി.നരസിപുര]], [[ഹെഗ്ഗഡദേവനകോട്ട|ഹെഗ്ഗഡദേവനകോട്ട (എച്.ഡി.കോട്ട]], [[കൃഷ്ണരാജനഗർ|കൃഷ്ണരാജനഗർ (കെ.ആർ. നഗർ]], [[ഹുൻസൂർ]], [[പിരിയാപട്ടണ]]
| seat_type                       = Headquarters
| seat                            = [[മൈസൂരു]]
| government_type                 = 
| governing_body                  = 
| leader_title                    = [[Deputy Commissioner (India)|Deputy Commissioner]]
| leader_name                     = ലക്ഷ്മീകാന്ത രെഡ്ഡി, ഐ.എ.എസ്
| unit_pref                       = Metric
| area_rank                       = 
| area_total_km2                  = 6854
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 
| population_total                = 3,001,127
| population_as_of                = 2011
| population_rank                 = 
| population_density_km2          = auto
| population_demonym              = 
| demographics_type1              = Languages
| demographics1_title1            = Official
| demographics1_info1             = [[കന്നഡ]]
| timezone1                       = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = &lt;!-- [[Postal Index Number|PIN]] --&gt;
| postal_code                     = 
| registration_plate              = KA-09, KA-55, KA-45
| website                         = {{URL|mysore.nic.in}}
| footnotes                       = 
}}
[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]] സംസ്ഥാനമായ [[കർണാടക|കർണാടകത്തിലെ]]  ഒരു ജില്ലയാണ്  '''മൈസൂർ ജില്ല'''. [[മൈസൂരു]] ആണ് ഇതിന്റെ ആസ്ഥാനം. 7 താലൂക്കുകൾ ഉള്ള മൈസൂർ ജില്ല രൂപീകരിച്ചത് 1956 നവംബർ ഒന്നിനാണ്. 1998 വരെ ഇപ്പോഴത്തെ [[ചാമരാജനഗർ ജില്ല|ചാമരാജനഗർ ജില്ല]] മൈസൂർ ജില്ലയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു. ജനസംഖ്യ 3,001,127. വിസ്തീർണ്ണം 6,827 ച.കി.മീ. (2,636 sq mi).
===താലൂക്കുകൾ===

* [[മൈസൂരു|മൈസൂറു]]
* [[നഞ്ചൻഗോഡ്|നഞ്ജനഗൂട്]]
* [[തിരുമകൂടലു നരസിപുര (ടി.എൻ പുര)|തിറുമകൂടലു നറസിപുറ (ടി. എൻ. പുര)]]
* [[ഹെഗ്ഗഡദേവനകോട്ട|ഹെഗ്ഗദദേവൻകൊട്ടെ (എച്. ഡി. കോട്ടെ)]]
* [[കൃഷ്ണരാജനഗർ|കൃഷ്ണറാജനഗർ (കെ. ആർ. നഗർ)]]
* [[ഹുൻസൂർ|ഹുൺസൂറു]]
* [[പിരിയാപട്ടണ|പിറിയാപട്ടണ]]
* [[സാലിഗ്രാമ]]
* [[സറഗൂർ]]

==ചിത്രങ്ങൾ==
{{commons category|Mysore district}}
&lt;gallery&gt;
File:Karanji Lake (5285032849).jpg|കാരഞ്ജി തടാകം
File:CPIM office Mysore District Committee.jpg|സി.പി.എം. കാര്യാലയം
File:Sosale Devasthana.jpg|സോസലെ ക്ഷേത്രം
File:Temple Chariot in Bannur.jpg|ബന്നൂർ രഥം
File:Agri Nethramba Temple.jpg|താണ്ടവപുര ക്ഷേത്രം
File:Saneshwara Temple.jpg|ചിന്നദാഗുടിഹുണ്ടി ക്ഷേത്രം
File:Kenchalagude.3.jpg|കെഞ്ചലഗൂടു ക്ഷേത്രം
&lt;/gallery&gt;

[[വർഗ്ഗം:കർണ്ണാടകത്തിലെ ജില്ലകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളാതിർത്തിയോടു ചേർന്ന കർണ്ണാടകത്തിലെ ജില്ലകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മൈസൂർ ഡിവിഷൻ]]
{{കർണ്ണാടകത്തിലെ ജില്ലകൾ}}</text>
      <sha1>3imk1feiuoyf7iq4vec3q0j5rtjruu8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540041</id>
      <parentid>4540040</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:41:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malayalee from India</username>
        <id>205593</id>
      </contributor>
      <origin>4540041</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5923" sha1="nmjxj9r62cpcwwmwy0r1t8cf6d5l9v3" xml:space="preserve">{{prettyurl|Mysore district}}
{{Infobox settlement
| name                            = മൈസൂർ ജില്ല
| native_name                     = 
| native_name_lang                = 
| other_name                      = 
| nickname                        = 
| settlement_type                 = 
| image_skyline                   = Mysore Palace Front view.jpg
| image_alt                       = 
| image_caption                   = [[മൈസൂർ കൊട്ടാരം]]
| image_map                       = Karnataka Mysore locator map.svg
| map_alt                         = 
| map_caption                     = Location in Karnataka, India
| latd                            = 12.21
| latm                            = 
| lats                            = 
| latNS                           = N
| longd                           = 76.49
| longm                           = 
| longs                           = 
| longEW                          = E
| coordinates_display             = inline,title
| subdivision_type                = രാജ്യം
| subdivision_name                = {{flag|India}}
| subdivision_type1               = [[States and territories of India|സംസ്ഥാനം]]
| subdivision_name1               = {{flag|Karnataka}}
| subdivision_type2               = Division
| subdivision_name2               = 
| established_title               = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = 
| parts_type                      = [[താലൂക്ക്|താലൂക്കുകൾ]]
| parts                           = [[മൈസൂരു]], [[നഞ്ജനഗൂട്]], [[തിറുമകൂടലു നറസിപുറ (ടി. എൻ. പുര)]], [[ഹെഗ്ഗദദേവൻകൊട്ടെ (എച്. ഡി. കോട്ടെ)]], [[കൃഷ്ണറാജനഗർ (കെ. ആർ. നഗർ)]], [[ഹുൺസൂറു]], [[പിറിയാപട്ടണ]], [[സാലിഗ്രാമ]], [[സറഗൂർ]]
| seat_type                       = Headquarters
| seat                            = [[മൈസൂരു]]
| government_type                 = 
| governing_body                  = 
| leader_title                    = [[Deputy Commissioner (India)|Deputy Commissioner]]
| leader_name                     = ലക്ഷ്മീകാന്ത രെഡ്ഡി, ഐ.എ.എസ്
| unit_pref                       = Metric
| area_rank                       = 
| area_total_km2                  = 6854
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 
| population_total                = 3,001,127
| population_as_of                = 2011
| population_rank                 = 
| population_density_km2          = auto
| population_demonym              = 
| demographics_type1              = Languages
| demographics1_title1            = Official
| demographics1_info1             = [[കന്നഡ]]
| timezone1                       = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = &lt;!-- [[Postal Index Number|PIN]] --&gt;
| postal_code                     = 
| registration_plate              = KA-09, KA-55, KA-45
| website                         = {{URL|mysore.nic.in}}
| footnotes                       = 
}}
[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]] സംസ്ഥാനമായ [[കർണാടക|കർണാടകത്തിലെ]]  ഒരു ജില്ലയാണ്  '''മൈസൂർ ജില്ല'''. [[മൈസൂരു]] ആണ് ഇതിന്റെ ആസ്ഥാനം. 9 താലൂക്കുകൾ ഉള്ള മൈസൂർ ജില്ല രൂപീകരിച്ചത് 1956 നവംബർ ഒന്നിനാണ്. 1998 വരെ ഇപ്പോഴത്തെ [[ചാമരാജനഗർ ജില്ല|ചാമരാജനഗർ ജില്ല]] മൈസൂർ ജില്ലയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു. ജനസംഖ്യ 3,001,127. വിസ്തീർണ്ണം 6,827 ച.കി.മീ. (2,636 sq mi).
===താലൂക്കുകൾ===

* [[മൈസൂരു|മൈസൂറു]]
* [[നഞ്ചൻഗോഡ്|നഞ്ജനഗൂട്]]
* [[തിരുമകൂടലു നരസിപുര (ടി.എൻ പുര)|തിറുമകൂടലു നറസിപുറ (ടി. എൻ. പുര)]]
* [[ഹെഗ്ഗഡദേവനകോട്ട|ഹെഗ്ഗദദേവൻകൊട്ടെ (എച്. ഡി. കോട്ടെ)]]
* [[കൃഷ്ണരാജനഗർ|കൃഷ്ണറാജനഗർ (കെ. ആർ. നഗർ)]]
* [[ഹുൻസൂർ|ഹുൺസൂറു]]
* [[പിരിയാപട്ടണ|പിറിയാപട്ടണ]]
* [[സാലിഗ്രാമ]]
* [[സറഗൂർ]]

==ചിത്രങ്ങൾ==
{{commons category|Mysore district}}
&lt;gallery&gt;
File:Karanji Lake (5285032849).jpg|കാരഞ്ജി തടാകം
File:CPIM office Mysore District Committee.jpg|സി.പി.എം. കാര്യാലയം
File:Sosale Devasthana.jpg|സോസലെ ക്ഷേത്രം
File:Temple Chariot in Bannur.jpg|ബന്നൂർ രഥം
File:Agri Nethramba Temple.jpg|താണ്ടവപുര ക്ഷേത്രം
File:Saneshwara Temple.jpg|ചിന്നദാഗുടിഹുണ്ടി ക്ഷേത്രം
File:Kenchalagude.3.jpg|കെഞ്ചലഗൂടു ക്ഷേത്രം
&lt;/gallery&gt;

[[വർഗ്ഗം:കർണ്ണാടകത്തിലെ ജില്ലകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളാതിർത്തിയോടു ചേർന്ന കർണ്ണാടകത്തിലെ ജില്ലകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മൈസൂർ ഡിവിഷൻ]]
{{കർണ്ണാടകത്തിലെ ജില്ലകൾ}}</text>
      <sha1>nmjxj9r62cpcwwmwy0r1t8cf6d5l9v3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ശാരീരിക വ്യായാമം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>210439</id>
    <revision>
      <id>4540283</id>
      <parentid>4286742</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:27:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ശരീരസൗന്ദര്യവും യവ്വനവും ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥയും നിലനിർത്താൻ */</comment>
      <origin>4540283</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50421" sha1="4a4sqd146werdxwa5rzz7fc12k2zmse" xml:space="preserve">{{prettyurl|Physical exercise}}
[[Image:Soldier running in water.jpg|thumb|right|200px|ഒരു ദീർഘദൂര ഓട്ടമത്സരത്തിൽ നിന്ന്]]
[[പ്രമാണം:Aymane benbouzid.jpg|thumb|ഒരു [[ബോഡിബിൽഡിങ്ങ്|ബോഡിബിൽഡർ]] വ്യായാമം ചെയ്യുന്നു.]]
ശാരീരികക്ഷമതയും ആരോഗ്യവും ചിലപ്പോൾ ശരീര സൗന്ദര്യവും വച്ചുപുലർത്താനായി ചെയ്യുന്ന കായികാഭ്യാസങ്ങളാണ് '''വ്യായാമം'''. ആംഗലേയത്തിൽ എക്സ്സെർസൈസ് (Exercise).  കായികരംഗത്തെ മികവിനായി, പേശികൾ ബലപ്പെടുത്തുന്നതിനായി, ശരീരഭാരം കൂട്ടുകയോ കുറക്കുകയൊ ചെയ്യുന്നതിനായി, കുടവയർ കുറയ്ക്കുന്നതിനായി, ശരീര സൗന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനായി, [[ആരോഗ്യം]] നിലനിർത്തുന്നതിനായി, രോഗങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനായി, യുവത്വം നിലനിർത്താനായി, മാനസികമായ ഉല്ലാസവും ഊർജസ്വലതയും നിലനിർത്തുന്നതിനായി, ‘ഫിറ്റ്നസ്‘ എന്ന ലക്ഷ്യത്തിനായി, മികച്ച  ജീവിതശൈലിയ്ക്കായി, [[ലൈംഗികവും പ്രത്യുൽപാദനപരവുമായ ആരോഗ്യം]] മെച്ചപ്പെടുത്താനായി, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] ഹോർമോൺ ഉത്പാദനം നിലനിർത്താൻ എന്നിങ്ങനെ പല ലക്ഷ്യങ്ങൾക്കായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhM7khnL_E.ojh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861644/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.who.int%2fnews-room%2ffact-sheets%2fdetail%2fphysical-activity/RK=2/RS=rfEmxPYNnrMz.kEbgHwtbZc8YvA-|title=Physical activity - World Health Organization (WHO)|website=www.who.int}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== വിവിധ തരം വ്യായാമങ്ങൾ ==
ശാരീരിക വ്യായാമങ്ങൾ അവ മനുഷ്യ ശരീരത്തിലേൽപ്പിക്കുന്ന ഫലത്തെ ആസ്പദമാക്കി പൊതുവെ മൂന്ന് വിധമാണുള്ളത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/public/heart/obesity/phy_active.pdf|title=Your Guide to Physical Activity|accessdate=March 2011|year=2007|publisher=The National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI)|format=NHLBI produced publications: Color|coauthors=U.S. Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, National Heart, Lung, and Blood Institute}}&lt;/ref&gt;

* സന്ധികളുടേയും പേശികളുടേയും ചലനങ്ങളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന [[സ്ട്രെച്ചിങ്ങ്]] പോലുള്ള  '''ഫ്ലെക്സിബിലിറ്റി വ്യായാമങ്ങൾ'''.&lt;ref&gt;O'Connor, D., Crowe, M., Spinks, W. 2005. Effects of static stretching on leg capacity during cycling. ''Turin, 46''(1), 52–56. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt; [[യോഗാഭ്യാസം]] ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
* [[സൈക്ലിങ്ങ്]], [[നീന്തൽ]], [[വേഗത്തിലുള്ള നടപ്പ്]], [[ഓട്ടം]], [[പടി കയറൽ]], [[സ്കിപ്പിംഗ്]], [[ടെന്നീസ്]], [[ഫുട്ബോൾ]], [[ബാഡ്മിന്റൺ]] കളിക്കൽ, [[നൃത്തം]], അയോധന കലകൾ  തുടങ്ങിയവ  ഹൃദയധമ്നികളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന '''[[ഏറോബിക്സ്|ഏറോബിക്സ് വ്യായാമങ്ങൾ]]'''. ഹൃദയാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന ഇവയെ കാർഡിയാക് വ്യായാമങ്ങൾ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവ പരിശീലിക്കുമ്പോൾ ഹൃദയമിടിപ്പ് വർധിക്കുകയും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുകയും വിയർക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സ്വാഭാവികം. &lt;ref&gt;Wilmore, J., Knuttgen, H. 2003. Aerobic Exercise and Endurance Improving Fitness for Health Benefits. ''The Physician and Sportsmedicine, 31''(5). 45. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;
* താത്കാലികമായി പേശികൾക്ക്, അസ്ഥികൾക്ക് ശക്തി പകരുന്ന വെയ്റ്റ്ലിഫ്റ്റിങ്ങ് പോലുള്ള ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് കൊണ്ടുള്ള അനീറോവ്യായാമങ്ങൾ. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌ ചെയ്യുന്നവർ ഇത് പരിശീലിച്ചു കാണപ്പെടുന്നു. ജിംനേഷ്യത്തിൽ ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങൾ ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;de Vos, N., Singh, N., Ross, D., Stavrinos, T., et al. 2005. Optimal Load for Increasing Muscle Power During Explosive Resistance Training in Older Adults. ''The Journals of Gerontology, 60A''(5), 638–647. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;

== വ്യായാമവും ആരോഗ്യവും ==
മുതിർന്നവർ ദിവസേന കുറഞ്ഞത് മുപ്പത് മിനുട്ട് നേരവും കുട്ടികൾ ഒരു മണിക്കൂറും വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ് എന്ന് ലോകാരോഗ്യ സംഘടന പറയുന്നു. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് [[രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥ|രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥയുടെ]] ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്താനും, [[കാൻസർ]],  [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[പ്രമേഹം]], [[പൊണ്ണത്തടി]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[ഫാറ്റി ലിവർ]], [[രക്താതിമർദ്ദം|രക്താതിമർദ്ദം,]] [[പിസിഒഎസ്]], [[അമിത കൊളസ്ട്രോൾ|അമിത കൊളസ്ട്രോൾ,]] [[വിഷാദരോഗം]], [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾ, [[വന്ധ്യത]] തുടങ്ങിയ ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങളിൽ നിന്നു പോലും രക്ഷനേടുന്നതിനും അവയെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും സഹായിക്കുന്നു. വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തികൾ മറ്റുള്ളവരെക്കാൾ ചുറുചുറുക്കോടെ കാണപ്പെടുകയും ഇത്തരക്കാരിൽ നടുവേദന, കഴുത്തുവേദന പോലെയുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ കുറഞ്ഞിരിക്കുകയും, ദീർഘകാലം ചെറുപ്പമായിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പേശികളും അസ്ഥികളും ബലപ്പെടുത്തുന്നതിന്റെ ഗുണം വളരെയധികമാണ്. വാർധക്യത്തിലും ചുറുചുറുക്കോടെ  ആരോഗ്യത്തോടെയിരിക്കാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു. വ്യായാമത്തിന്റെ ഗുണം മിക്കവാറും എല്ലാ അവയവങ്ങൾക്കും ലഭിക്കുന്നു. ശരീരത്തിലെത്തുന്ന അമിതമായ കൊഴുപ്പ്, ഉപ്പ്, ഊർജം അഥവാ പഞ്ചസാര, [[രക്താതിമർദ്ദം]] എന്നിവയെ നിയന്ത്രിക്കുവാനും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനും ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങളെ ചെറുക്കുവാനും ഏറെ ഫലപ്രദമാണ് ശാരീരികമായ വ്യായാമം. ആരോഗ്യകരവും പോഷക സമൃദ്ധവുമായ ഭക്ഷണ ക്രമീകരണത്തിനൊപ്പം ചെയ്യുമ്പോഴാണ് വ്യായാമം ഇത്തരത്തിൽ പൂർണ്ണമായ ഗുണങ്ങൾ നൽകുന്നത്. ഹൃദയം, തലച്ചോർ എന്നിവയുടെ ശരിയായ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ വ്യായാമം ഒഴിച്ചു കൂടാനാവാത്തതാണ്. സ്തനം, പ്രോസ്ട്രേറ്റ്, വൻകുടൽ, ശ്വാസകോശം, കരൾ തുടങ്ങിയവയെ ബാധിക്കുന്ന കാൻസർ രോഗത്തെ പോലും വ്യായാമം തടയുന്നതായി പഠനങ്ങളുണ്ട്. രോഗങ്ങൾ ബാധിച്ചവർ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരുടെ നിർദേശ പ്രകാരം മാത്രം അഭികാമ്യമായ വ്യായാമം തെരെഞ്ഞെടുക്കുക. &lt;ref&gt;{{cite doi|10.1056/NEJM200007063430103}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hu., F., Manson, J., Stampfer, M., Graham, C., et al. (2001). Diet, lifestyle, and the risk of type 2 diabetes mellitus in women. ''The New England Journal of Medicine, 345''(11), 790–797. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.''&lt;/ref&gt;
== വ്യായാമവും മാനസികാരോഗ്യവും ==
വ്യായാമം മാനസികാരോഗ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനോടൊപ്പം സന്തോഷവാനായിരിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. ഇത് ചെയ്യുമ്പോൾ സന്തോഷകരമായ ഹോർമോണുകളുടെ ഉത്പാദനം വർധിക്കുന്നു. ഒപ്പം മികച്ച ശാരീരികക്ഷമത പ്രദാനം ചെയ്യുകയും കാര്യങ്ങളെ നല്ല രീതിയിൽ നോക്കിക്കാണുവാനും നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref name=MD&gt;{{cite web |url=http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/physical+exercise |title=Exercise|publisher=medical-dictionary.thefreedictionary.com }} In turn citing: Gale Encyclopedia of Medicine. Copyright 2008. Citation: ''&quot;Strengthening exercise increases muscle strength and mass, bone strength, and the body's metabolism. It can help attain and maintain proper weight and improve body image and self-esteem&quot;''&lt;/ref&gt; &quot;ആരോഗ്യമുള്ള ശരീരത്തിലേ ആരോഗ്യമുള്ള മനസുമുള്ളൂ&quot; എന്ന ചൊല്ല് കേട്ടിട്ടില്ലേ. ചെറുപ്പകാലങ്ങളിലെ [[വിഷാദരോഗം]] ഒരു ആഗോള പ്രതിഭാസമായി വളർന്നുവരികയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.who.int/dietphysicalactivity/publications/facts/obesity/en/ |title=WHO: Obesity and overweight |publisher=who.int}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളിലും മുതിർന്നവരിലും വിഷാദമകറ്റാൻ, ഉത്കണ്ഠ കുറയ്ക്കാൻ വ്യായാമം ഒരു പരിധിവരെ സഹായിക്കുന്നു. നിത്യജീവിതത്തിലെ പലവിധ മാനസിക സംഘർഷങ്ങൾ, സമ്മർദങ്ങൾ അതിജീവിക്കാൻ ഇതവരെ സഹായിക്കുന്നു. 
== ശരീരസൗന്ദര്യവും യവ്വനവും ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥയും നിലനിർത്താൻ ==
ശാരീരിക വ്യായാമം പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുകയും കുടവയർ കുറക്കുകയും, ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്തുകയും, ഇത് ശരീര സൌന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌, ഫിറ്റ്നസ്, സിനിമ-സീരിയൽ മേഖലയിൽ   പ്രവർത്തിക്കുന്നവരുടെ സൗന്ദര്യ രഹസ്യവും മറ്റൊന്നല്ല. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന ആളുകളിൽ വ്യായാമം ചെയ്യാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ചു പുരുഷ ഹോർമോണായ [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] അളവ് മെച്ചപ്പെട്ട രീതിയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇതവരുടെ യവ്വനവും ശരീര ബലവും ആരോഗ്യവും നിലനിർത്തുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവ ക്രമക്കേടുകൾ അകറ്റാനും, ശരീര സൗന്ദര്യവും, ആരോഗ്യവും ഉണ്ടാകാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABIE70hn2Kk_3Qp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861829/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.americansportandfitness.com%2fblogs%2ffitness-blog%2fredefine-your-appearance-the-surprising-role-of-exercise/RK=2/RS=kl8_pjtlkv06YPO2emkKExIoG9k-|title=Redefine Your Appearance: The Surprising Role of Exercise - ASFA|website=www.americansportandfitness.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== ലൈംഗികാരോഗ്യത്തിന് ==
കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് തൃപ്തികരമായ [[ലൈംഗികബന്ധം|ലൈംഗികബന്ധത്തിന്]] സഹായകരമാകുന്നു എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. അതിനാൽ തൃപ്തികരമായ ലൈംഗികജീവിതത്തിന് വ്യായാമം മുതൽക്കൂട്ടാണെന്ന് പറയാം. വ്യായാമം ലൈംഗികാവയവങ്ങളിലേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം ത്വരിതപ്പെടുത്തുകയും [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്ന ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. മാത്രമല്ല ഇത് ശരീര സൗന്ദര്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ആകർഷകത്വം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പുരുഷന്മാരിൽ [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്|ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്,]] [[സ്ത്രീ ലൈംഗിക ഉത്തേജന വൈകല്യം]], [[യോനീ വരൾച്ച]], [[രതിമൂർച്ഛയില്ലായ്മ]], [[വജൈനിസ്മസ്]] [[യോനീസങ്കോചം|(യോനീസങ്കോചം)]] പ്രശ്നങ്ങൾ വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു. മാത്രമല്ല, ബീജങ്ങളുടെ ആരോഗ്യത്തെ വർധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് [[വന്ധ്യത|വന്ധ്യതയും]] ചെറുക്കുന്നു. മധ്യവയസ്ക്കരായ പുരുഷന്മാരിൽ [[ആൻഡ്രോപോസ്]] എന്ന അവസ്ഥയെ ചെറുക്കുവാനും ഇത് സഹായിക്കുന്നു. ലളിതമായ [[കെഗൽ വ്യായാമം]] പരിശീലിക്കുന്നത് ചുമക്കുമ്പോഴും, തുമ്മുമ്പോഴും അറിയാതെ മൂത്രം പോകുന്ന അജിതേന്ദ്രിയത്വം എന്ന അവസ്ഥയ്ക്കും, [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], [[വജൈനിസ്മസ്]] ഉൾപ്പടെയുള്ള ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ഒരു പരിധിവരെ പരിഹാരമാണ്. മേല്പറഞ്ഞ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ളവർ ഒരു വിദഗ്ദ ഡോക്ടറുടെ സേവനം തേടുന്നത് ഏറ്റവും അഭികാമ്യം ആയിരിക്കും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_v1Z3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.psychologytoday.com%2fus%2fblog%2fheal-the-mind-to-heal-the-body%2f202101%2fsurprising-benefits-of-physical-exercise-on-sex-and/RK=2/RS=mxad_h8cuAxozGqZke6BhkVhujI-|title=Surprising Benefits of Physical Exercise on Sex and Orgasms|website=www.psychologytoday.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_yFZ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpmc.ncbi.nlm.nih.gov%2farticles%2fPMC5963213%2f/RK=2/RS=Qkfc4z.UDrw17u6dJcbxLSOdgzo-|title=An investigation of the relationship between physical fitness|website=pmc.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== രോഗങ്ങളെ ചെറുക്കുന്ന അത്ഭുതം ==
ആരോഗ്യപ്രവർത്തകർ വ്യായാമത്തെ പലരോഗങ്ങളേയും ചെറുക്കുന്ന ഒരു 'അത്ഭുതം' എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തോടൊപ്പം പോഷകസമൃദ്ധമായ ആഹാരം കഴിക്കുന്നത് പൂർണ്ണമായ ഫലം നൽകും. പഴങ്ങൾ, പച്ചക്കറികൾ, ഇലക്കറികൾ, പയർ, പരിപ്പുവർഗങ്ങൾ, മത്സ്യം, കൊഴുപ്പ് കുറഞ്ഞ മാംസം, മുട്ട, യോഗർട്ട് മുതലായ പോഷക സമൃദ്ധമായ ആഹാരം ഏറെ ഗുണകരമാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |title=American Association of Kidney Patients, &quot;Physical Activity and Exercise: The Wonder Drug&quot; |access-date=2012-10-12 |archive-date=2011-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927221329/http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2868602/ National Center for Biotechnology Information, &quot;The miracle drug&quot;]&lt;/ref&gt;
== ശാരീരികക്ഷമത വർധിക്കാൻ ==
കായികതാരങ്ങൾ കായികക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും വ്യായാമം ചെയ്യാറുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMG8Ehned8.ZpB3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzYEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862087/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.cdc.gov%2fphysical-activity-basics%2fbenefits%2findex.html/RK=2/RS=t4ai9VUbbnTuEL_gWJOwDRcX2YA-|title=Benefits of Physical Activity {{!}} Physical Activity Basics {{!}} CDC|website=www.cdc.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
== സ്ത്രീകൾ വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ==
ഇന്ത്യയിൽ പൊതുവേ വീട്ടുജോലികൾ കാലങ്ങളായി സ്ത്രീകൾക്ക് വേണ്ടി നീക്കിവച്ച ശാരീരികാധ്വാനം ആവശ്യമായ പ്രവൃത്തികളാണെങ്കിലും ശാസ്ത്രീയമായി പറഞ്ഞാൽ അവർക്ക് ആവശ്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ഇതുകൊണ്ട് മാത്രം ലഭിക്കാറില്ല. നമ്മുടെ ഹൃദയവും ശ്വാസകോശവും നന്നായി പ്രവർത്തിക്കേണ്ടി വരുന്ന എയറോബിക് വർക്കൗട്ടുകളും, ഒപ്പം എന്തെങ്കിലും ഒരു റെസിസ്റ്റൻസ് അല്ലെങ്കിൽ ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങളുമാണ്  പുരുഷന്മാരെപ്പോലെ സ്ത്രീകൾക്കും ആവശ്യം. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശാസ്ത്രീയമായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല എന്നതാണ് വാസ്തവം. വികസിത രാജ്യങ്ങളിലെ സ്ത്രീകൾ ഇക്കാര്യങ്ങളിൽ ഏറെ മുന്നിലാണ് എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. 

ഡംബെല്ലോ, ബാൻഡോ, മെഷീനോ പോലെ എന്തെങ്കിലും ഒരു ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങളാണ് റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഇവ സ്ത്രീകൾ ചെയ്യേണ്ടത് അവരുടെ ആരോഗ്യത്തിന് ഏറ്റവും അത്യാവശ്യമാണ്. ഇങ്ങനെ വ്യായാമം ചെയ്താൽ മസിലൊക്കെ വന്ന് ‘സ്‌ത്രണത’ ഇല്ലാണ്ടാവുമോ എന്നതാണ് പലരുടെയും ഒരു പ്രധാന ആശങ്ക. എന്നാൽ ഇത് തികച്ചും തെറ്റിദ്ധാരണ  മാത്രമാണ്. സ്ത്രീകൾ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്താൽ ആരോഗ്യവും സൗന്ദര്യവും മെച്ചപ്പെടും എന്നതല്ലാതെ ‘സ്‌ത്രണത’ ഒരിക്കലും ഇല്ലാതാകുന്നില്ല എന്നതാണ് സത്യം. 

വാസ്തവത്തിൽ സ്ത്രീകൾ ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചു കൊണ്ടുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ  ചെയ്യുന്നതുകൊണ്ട് മസിലുകൾ ഉള്ളിൽ ബലം വയ്ക്കുകയും ഭംഗിയാവുകയും ചെയ്യും. അതിനാൽ അയഞ്ഞു തൂങ്ങി നിൽക്കുന്ന പല ശരീരഭാഗങ്ങളും കുറച്ച് മാസത്തെ വർക്കൗട്ടിനു ശേഷം ദൃഢമായി അവയുടെ സ്വാഭാവികമായ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നത് കാണാം. ഈ ദൃഢത കൊണ്ട് നിത്യജീവിതത്തിലെ എല്ലാ പ്രവർത്തികളിലും ആരോഗ്യകരമായ വ്യത്യാസം അനുഭവപ്പെടും. ഗ്യാസ് സിലിണ്ടർ മാറ്റുന്നതും,  തേങ്ങ പൊട്ടിക്കുന്നതും മുതൽ ബസ്സിലും ട്രെയിനിലും കയറുമ്പോൾ ലഗേജ് എടുത്ത് വയ്‌ക്കുന്നതു വരെ നൂറുകണക്കിന് കാര്യങ്ങൾക്ക് മറ്റുള്ളവരെ ആശ്രയിക്കാതെ സ്ത്രീകൾക്ക് മുന്നോട്ട് പോകാൻ എളുപ്പത്തിൽ സാധിക്കും. 

മറ്റൊന്ന്, പുരുഷശരീരവുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ വീതി കൂടിയ ഇടുപ്പെല്ലാണ് സ്ത്രീകൾക്ക്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ ‘ക്യു ആങ്കിൾ’ എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന തുടയെല്ലും കാൽമുട്ടും തമ്മിലുള്ള കോൺ അളവ് സ്ത്രീകളിൽ കൂടുതലായിരിക്കും. ഇക്കാരണത്താൽ കാൽമുട്ടിനു വരാവുന്ന പരിക്കുകളുടെ സാധ്യതയും കൂടും. മാത്രമല്ല, പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് കാൽമുട്ടിലെ പരിക്ക് വരാനുള്ള സാധ്യത സ്തീകൾക്ക് പത്തിരട്ടിയാണ്. ശരിയായ റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്ത് കാലിലെ മസിലുകളുടെ ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയാണ് ഈ പരിക്കുകൾ തടയാനുള്ള ഒരു പ്രധാനം പോംവഴി.

അണ്ഡാശയത്തിൽ കുമിളകൾ വരുന്ന ‘പോളി സിസ്റ്റിക് ഓവേറിയൻ സിൻഡ്രോം (PCOS)’  എന്ന രോഗാവസ്ഥ ഇന്ന്‌ യുവതികളിൽ സർവസാധാരണമാണ്‌. ആർത്തവക്രമക്കേടും മുഖത്ത് അമിതരോമവളർച്ചയും മുഖക്കുരുവുമെല്ലാമായി തുടങ്ങുന്ന ഈ അവസ്‌ഥ [[വന്ധ്യത]], [[കാൻസർ]], [[പ്രമേഹം]] തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളിൽ പോലും ചെന്ന്‌ കലാശിച്ചേക്കാം. ഇത്‌ തടയാൻ വേണ്ട പ്രധാനകാര്യങ്ങളിൽ രണ്ടെണ്ണം പോഷക സമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണവും മറ്റൊന്ന് ചിട്ടയായ വ്യായാമവുമാണ്‌. സ്ത്രീകളിൽ ഗർഭപാത്രവും മൂത്രസഞ്ചിയും താഴേക്ക് ഇറങ്ങിവരുന്നതിന്റെ സാധ്യത കുറയ്‌ക്കാനും കെഗൽ (Kegels) പോലെയുള്ള ചെറു വ്യായാമങ്ങൾക്ക് കഴിയും.

പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് [[വിഷാദരോഗം]], കൂടാതെ മറ്റ് അനുബന്ധ അസുഖങ്ങളും വരാനുള്ള സാധ്യത സ്ത്രീകൾക്ക് രണ്ടിരട്ടി കൂടുതലാണ്. വിഷാദരോഗം  വരാതെ തടയാനും, ഡിപ്രഷൻ വന്നാൽ അതിനുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമാവുന്നതിലും ജീവിതശൈലിക്ക്‌ വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്‌. റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമം ചെയ്യുമ്പോൾ ശരീരത്തിൽ ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന സെറോട്ടോണിൻ (Serotonin), ഡോപമിൻ (Dopamine), നോർഎപിനെഫ്രിൻ (Nor epinephrine) തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ മാനസികാരോഗ്യം നിലനിർത്തുന്നതിന് ഏറെ സഹായിക്കുന്നവയാണ്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുകയും സമീകൃതാഹാരം കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് ‌വിഷാദരോഗം വരാനുള്ള സാധ്യത കുറയാനും, ഡിപ്രഷനിൽ നിന്നും കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ പുറത്ത്‌ വരാനും സാധിക്കും. 

നന്നായി വ്യായാമം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങിയാലും, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ പുരുഷൻമാരേക്കാൾ കുറവായതിനാലും, താരതമ്യേന അല്പം കുറഞ്ഞ ശാരീരികക്ഷമത ഉള്ളവരായതുകൊണ്ടും സ്ത്രീകളിൽ ഫലം കണ്ടുതുടങ്ങാൻ കൂടുതൽ സമയമെടുക്കും. റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് പോലെ ശക്തി ഉപയോഗിക്കുന്ന വ്യായാമങ്ങളിലെ പ്രധാന ഘടകമായ ടൈപ് 2 മസിൽ ഫൈബറുകൾ സ്ത്രീകൾക്ക് ആനുപാതികമായി കുറവാണ് എന്നതും കാര്യങ്ങൾ അല്പം കൂടെ കഠിനമാക്കും. പുരുഷ മേൽക്കോയ്മയുള്ള യഥാസ്തിക സമൂഹങ്ങളിൽ ആൺകുട്ടികൾക്ക് ജിമ്മും, മസിലും, വർക്കൗട്ടുകളും അല്ലെങ്കിൽ ശാരീരിക അധ്വാനവും, കളികളും, കായിക മത്സരങ്ങളും മറ്റും ചെറുപ്പം മുതൽ സംഭാഷണങ്ങളിലും മറ്റും പരിചയം കാണുമെങ്കിൽ പെൺകുട്ടികൾ പൊതുവെ ഈ വിഷയങ്ങളിൽ പരിചയക്കുറവ് കാരണം തുടക്കക്കാരായാണ് വ്യായാമത്തിന്റെ മേഖലയിലേക്ക്  കടക്കാറ്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ തുടക്കത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങളും [[ഉത്‌കണ്ഠ]]യും മറ്റും മറികടക്കാനും ഇവർക്ക് കൂടുതൽ സമയം ആവശ്യമായി വരാറുണ്ട്. [[പ്രസവം]], [[ആർത്തവവിരാമം]] തുടങ്ങിയയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടും അവരുടെ ആരോഗ്യം നിലനിർത്താൻ സ്ത്രീകൾക്ക് ശാരീരിക വ്യായാമം അത്യാവശ്യമാണ്. 

ചുരുക്കത്തിൽ മുകളിൽ പറഞ്ഞ  ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളെല്ലാം വരാനുള്ള സാധ്യത പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് സ്ത്രീകൾക്ക് കൂടുതലാണെന്ന് കാണാം. ഇത് പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള പോംവഴി കൃത്യമായ വ്യായാമവും ഭക്ഷണശീലങ്ങളുമാണ് എന്ന്‌ വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABJ78EhnuEM_2kx3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862204/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.healthline.com%2fhealth%2ffitness%2fhow-female-hormones-affect-exercise-at-every-age/RK=2/RS=rdAaQcug2WdK4J00hzvPtfXyB_k-|title=How Female Hormones Affect Exercise — at Every Age - Healthline|website=www.healthline.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgD8UhnEJ0.LpF3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862340/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.womenshealthmag.com%2ffitness%2fa34030549%2fstrength-training-benefits%2f/RK=2/RS=i.gPZHHB.RsiQppD8EMR.sFSWY0-|title=Strength Training Benefits For Women, Beyond Building Muscle|website=www.womenshealthmag.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgu8khnryE_s0h3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862639/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwomensfitness.co.uk%2fworkouts%2f12-week-gym-workout-plan%2f/RK=2/RS=KBWFn5kS6G_cxtc704c8UKCxwCk-|title=12 week gym workout plan: cardio &amp; strength training - Women|website=womensfitness.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== പ്രസവവും വ്യായാമവും ==
നമ്മുടെ നാട്ടിൽ പൊതുവേ കണ്ടുവരുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക്  പ്രസവശേഷമുള്ള നിർബന്ധിതവിശ്രമവും, ആ സമയത്ത് പല പേരുകളിൽ അമിതമായി കഴിപ്പിക്കുന്ന ഭക്ഷണവും സ്ത്രീകളുടെ [[ആരോഗ്യം]] തന്നെ താറുമാറാക്കാൻ സാധ്യത ഉണ്ട്. ഒരു മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളൊന്നുമില്ലാത്തവർക്ക് പ്രസവരക്ഷ എന്ന പേരിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കപ്പെടുന്ന അമിതമായ വിശ്രമം, ശരീരത്തിലെ മസിലുകളുടെ ബലക്ഷയവും, [[അമിതവണ്ണം]], [[നടുവേദന]] പോലെയുള്ള രോഗങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കും. ഗർഭിണിയാകും മുന്നേ ചിട്ടയായ വ്യായാമം ശീലിച്ചവർക്ക്, ഗർഭകാലത്തെ പല സങ്കീർണതകളും നിഷ്പ്രയാസം ഒഴിവാക്കാനും, പ്രസവാനന്തരം ആരോഗ്യം കൂടുതൽ നന്നായി നിലനിർത്താനും പറ്റും. [[പ്രസവം]] കഴിഞ്ഞ് തിരികെ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കാനുള്ള വ്യായാമങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യം ആവശ്യത്തിന് ഭാരമെടുത്തുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗാണ്. പലപ്പോഴും ഇക്കാര്യം പാടെ അവഗണിക്കുന്നത് കൊണ്ട് ശരീരത്തിൽ പോസ്ചർ ഇംബാലൻസുകൾ ഉണ്ടാവാനും അവ സ്ഥിരമാവാനും സ്ത്രീകളുടെ ആരോഗ്യം നശിക്കുവാനും സാധ്യതയുമുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_mih3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nhs.uk%2fconditions%2fbaby%2fsupport-and-services%2fyour-post-pregnancy-body%2f/RK=2/RS=ZO2TsMgUW0pOrp5CRNJnjJYhpQw-|title=Your post-pregnancy body - NHS|website=www.nhs.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_rSh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nct.org.uk%2finformation%2flabour-birth%2frecovery-birth%2fpostnatal-exercise-how-soon-can-i-start-again-after-baby/RK=2/RS=rvf63P1Etfz5620DXcWmI_U3TJE-|title=Postnatal exercise: how soon can I start again after a baby?|website=www.nct.org.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== ആർത്തവവിരാമവും വ്യായാമവും ==
ഏകദേശം 45, 50 അല്ലെങ്കിൽ 55 വയസ് പിന്നിട്ട സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവം നിലയ്ക്കുന്നതിനെയാണ് [[ആർത്തവവിരാമം]] അഥവാ മെനോപോസ് (Menopause) എന്ന്‌ പറയുന്നത്. ഓവറി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന [[ഈസ്ട്രജൻ]], [[പ്രൊജസ്റ്റിറോൺ]], [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്നി ഹോർമോണുകളുടെ അളവ് കാര്യമായി കുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന കാരണം. ഈ പ്രായത്തിൽ  [[ഈസ്ട്രജൻ]] കുറവ്  കാരണം സ്ത്രീകളിൽ എല്ല് തേയ്മാനം വരാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കൂടുതലാണ്. അതുപോലെ തന്നെ [[വിഷാദം]], പെട്ടന്നുള്ള കോപം, സങ്കടം, ആത്മഹത്യ പ്രവണത തുടങ്ങിയ മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും; വർധിച്ച ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത, ശരീരത്തിൽ പെട്ടന്നുള്ള ചൂടും വിയർപ്പും, ക്ഷീണവും തളർച്ചയും, [[യോനീ വരൾച്ച]], അതുമൂലം ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും തുടങ്ങിയ ശാരീരിക പ്രശ്നങ്ങൾ ഉടലെടുത്തേക്കാറുണ്ട്. 

ഭാരമെടുത്തുള്ള വ്യായാമങ്ങളും എല്ലിന്റെ ബലവും തമ്മിൽ വളരെയധികം ബന്ധമുണ്ട്. ഈ വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്യുന്ന സമയത്ത് മസിലുകൾ പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ കൂടെ എല്ലുകളും സ്വാഭാവികമായി ശക്തിപ്പെടും എന്ന് മാത്രമല്ല, ബോൺ ഡെൻസിറ്റി കൂട്ടാനും റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗിനു കഴിയും. ഇക്കാരണത്താൽ ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം കൂടുതലായി ഉണ്ടാക്കാനിടയുള്ള എല്ലുകളുടെ പൊട്ടൽ, ബലക്കുറവ്, തേയ്മാനം എന്നിവ ഒഴിവാക്കാൻ വ്യായാമത്തിലൂടെ സാധിക്കുന്നു. കാൽസ്യം, വിറ്റാമിൻ ഡി, സിങ്ക്, പ്രോടീൻ തുടങ്ങിയ പോഷകങ്ങൾ അടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നതും എല്ലുകളുടെ ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മേനോപോസ് മൂലമുള്ള ശാരീരികവും മാനസികവുമായ പല പ്രശ്നങ്ങളും  ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു ഒരുപരിധി വരെ നിയന്ത്രിക്കാവുന്നതാണ് എന്ന്‌ പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു. ആർത്തവ വിരാമത്തിന് മുൻപേ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ താരതമ്യേനെ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു എന്ന ഗുണവുമുണ്ട്. മാത്രമല്ല, ഈ ഘട്ടത്തിൽ സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകാനിടയുള്ള [[അമിതവണ്ണം]], [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പ്രമേഹം]], [[രക്ത സമ്മർദ്ദം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[കാൻസർ]] തുടങ്ങിയ ഗുരുതര രോഗങ്ങൾക്കുള്ള  വർധിച്ച സാധ്യത കുറയ്ക്കുവാനും പിന്നീട് ആരോഗ്യകരമായ വാർദ്ധക്യകാല ജീവിതം നയിക്കുവാനും ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു  സാധിക്കുന്നു. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി ചികിത്സ സ്വീകരിക്കുന്നത് ഏറ്റവും ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ അകറ്റും. എന്നിരുന്നാലും കൃത്യമായ ബോധവൽക്കരണത്തിന്റെ അഭാവത്താലും സാമൂഹിക നിയന്ത്രണങ്ങൾ കാരണവും കൃത്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന മധ്യ വയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകൾ പൊതുവെ ഇന്ത്യയിൽ കുറവാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzi80hnA4A.K7B3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863075/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.themenopausecharity.org%2f2021%2f04%2f24%2fexercise-advice%2f/RK=2/RS=vnyrdNm.oBWUGAGZqLEXFmeXWkg-|title=Exercise Advice for Women in Perimenopause and Menopause|website=www.themenopausecharity.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhF9Ehn8HE_kzJ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863173/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpubmed.ncbi.nlm.nih.gov%2f26382311%2f/RK=2/RS=TjhNF9VspQzSZ87EalzCsuGv0sA-|title=Menopause and exercise - PubMed|website=pubmed.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.
== വ്യായാമവും ജിംനേഷ്യവും ==
ശാസ്ത്രീയമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നതിനോ, കായിക പരിശീലനങ്ങൾക്കായോ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സ്ഥാപനങ്ങളാണ് [[ജിംനേഷ്യം]] (Gymnasium) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ ജിം (Gym). അത്യാധുനിക രീതിയിൽ വിപുലമായി ക്രമീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ജിംനേഷ്യങ്ങൾ ഹെൽത്ത് ക്ലബുകൾ, ഫിറ്റ്നസ്സ് സെന്ററുകൾ, ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നീ പല പേരുകളിലും അറിയപ്പെടാറുണ്ട്.

വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ ശാസ്ത്രീയമായി പരിശീലനം സിദ്ധിക്കപ്പെട്ട വിദഗ്ദരായ മികച്ച ‘രജിസ്റ്റർഡ് ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് പ്രൊഫഷണൽ ട്രെയിനർ’മാരുടെ മേൽനോട്ടത്തിലാണ് ഇത്തരം ജിമ്മുകൾ  പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേക പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സുകൾ തന്നെ വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലെ യൂണിവേഴ്സിറ്റികൾ നേരിട്ടും ഓൺലൈനായും നടത്തുന്നുണ്ട്. മാത്രമല്ല, വിദഗ്ദരായ ഫിസിയോതെറാപിസ്റ്റുകളുടെ സേവനവും പല ജിമ്മുകളിലും ലഭ്യമാണ്. ഇവിടെ ഡംബെൽ, ബാർബെൽ തുടങ്ങിയ ഫ്രീ വെയ്റ്റ് സാമഗ്രികളും ട്രെഡ് മിൽ, എല്ലിപ്റ്റിക്ക് ട്രെയിനർ തുടങ്ങിയ സങ്കീർണവും ശാസ്ത്രീയവുമായ ആധുനിക വ്യായാമ യന്ത്രങ്ങളും സജ്ജമാക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzk9EhnO.I.8Y13Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863332/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.fitnessfirst.co.uk%2fblog%2fthe-ultimate-beginners-guide-to-the-gym/RK=2/RS=hyoXSomdpKXvttgxs3Ig7jm5pDM-|title=www.fitnessfirst.co.uk|website=www.fitnessfirst.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABKQ9UhnzhgAsgp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863505/RO=10/RU=https%3a%2f%2fen.wikipedia.org%2fwiki%2fGym/RK=2/RS=heTWYM2pkLpCdVBYsdaGa7EMd5s-|title=GymGym - Wikipedia|website=en.wikipedia.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കായികം]]
[[വർഗ്ഗം:ശാരീരിക വ്യായാമം]]</text>
      <sha1>4a4sqd146werdxwa5rzz7fc12k2zmse</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540284</id>
      <parentid>4540283</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:27:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ശരീരസൗന്ദര്യവും ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥയും നിലനിർത്താൻ */</comment>
      <origin>4540284</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50396" sha1="5ctgje1twgvvab144xqne8tgnm3iuhm" xml:space="preserve">{{prettyurl|Physical exercise}}
[[Image:Soldier running in water.jpg|thumb|right|200px|ഒരു ദീർഘദൂര ഓട്ടമത്സരത്തിൽ നിന്ന്]]
[[പ്രമാണം:Aymane benbouzid.jpg|thumb|ഒരു [[ബോഡിബിൽഡിങ്ങ്|ബോഡിബിൽഡർ]] വ്യായാമം ചെയ്യുന്നു.]]
ശാരീരികക്ഷമതയും ആരോഗ്യവും ചിലപ്പോൾ ശരീര സൗന്ദര്യവും വച്ചുപുലർത്താനായി ചെയ്യുന്ന കായികാഭ്യാസങ്ങളാണ് '''വ്യായാമം'''. ആംഗലേയത്തിൽ എക്സ്സെർസൈസ് (Exercise).  കായികരംഗത്തെ മികവിനായി, പേശികൾ ബലപ്പെടുത്തുന്നതിനായി, ശരീരഭാരം കൂട്ടുകയോ കുറക്കുകയൊ ചെയ്യുന്നതിനായി, കുടവയർ കുറയ്ക്കുന്നതിനായി, ശരീര സൗന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനായി, [[ആരോഗ്യം]] നിലനിർത്തുന്നതിനായി, രോഗങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനായി, യുവത്വം നിലനിർത്താനായി, മാനസികമായ ഉല്ലാസവും ഊർജസ്വലതയും നിലനിർത്തുന്നതിനായി, ‘ഫിറ്റ്നസ്‘ എന്ന ലക്ഷ്യത്തിനായി, മികച്ച  ജീവിതശൈലിയ്ക്കായി, [[ലൈംഗികവും പ്രത്യുൽപാദനപരവുമായ ആരോഗ്യം]] മെച്ചപ്പെടുത്താനായി, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] ഹോർമോൺ ഉത്പാദനം നിലനിർത്താൻ എന്നിങ്ങനെ പല ലക്ഷ്യങ്ങൾക്കായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhM7khnL_E.ojh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861644/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.who.int%2fnews-room%2ffact-sheets%2fdetail%2fphysical-activity/RK=2/RS=rfEmxPYNnrMz.kEbgHwtbZc8YvA-|title=Physical activity - World Health Organization (WHO)|website=www.who.int}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== വിവിധ തരം വ്യായാമങ്ങൾ ==
ശാരീരിക വ്യായാമങ്ങൾ അവ മനുഷ്യ ശരീരത്തിലേൽപ്പിക്കുന്ന ഫലത്തെ ആസ്പദമാക്കി പൊതുവെ മൂന്ന് വിധമാണുള്ളത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/public/heart/obesity/phy_active.pdf|title=Your Guide to Physical Activity|accessdate=March 2011|year=2007|publisher=The National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI)|format=NHLBI produced publications: Color|coauthors=U.S. Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, National Heart, Lung, and Blood Institute}}&lt;/ref&gt;

* സന്ധികളുടേയും പേശികളുടേയും ചലനങ്ങളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന [[സ്ട്രെച്ചിങ്ങ്]] പോലുള്ള  '''ഫ്ലെക്സിബിലിറ്റി വ്യായാമങ്ങൾ'''.&lt;ref&gt;O'Connor, D., Crowe, M., Spinks, W. 2005. Effects of static stretching on leg capacity during cycling. ''Turin, 46''(1), 52–56. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt; [[യോഗാഭ്യാസം]] ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
* [[സൈക്ലിങ്ങ്]], [[നീന്തൽ]], [[വേഗത്തിലുള്ള നടപ്പ്]], [[ഓട്ടം]], [[പടി കയറൽ]], [[സ്കിപ്പിംഗ്]], [[ടെന്നീസ്]], [[ഫുട്ബോൾ]], [[ബാഡ്മിന്റൺ]] കളിക്കൽ, [[നൃത്തം]], അയോധന കലകൾ  തുടങ്ങിയവ  ഹൃദയധമ്നികളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന '''[[ഏറോബിക്സ്|ഏറോബിക്സ് വ്യായാമങ്ങൾ]]'''. ഹൃദയാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന ഇവയെ കാർഡിയാക് വ്യായാമങ്ങൾ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവ പരിശീലിക്കുമ്പോൾ ഹൃദയമിടിപ്പ് വർധിക്കുകയും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുകയും വിയർക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സ്വാഭാവികം. &lt;ref&gt;Wilmore, J., Knuttgen, H. 2003. Aerobic Exercise and Endurance Improving Fitness for Health Benefits. ''The Physician and Sportsmedicine, 31''(5). 45. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;
* താത്കാലികമായി പേശികൾക്ക്, അസ്ഥികൾക്ക് ശക്തി പകരുന്ന വെയ്റ്റ്ലിഫ്റ്റിങ്ങ് പോലുള്ള ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് കൊണ്ടുള്ള അനീറോവ്യായാമങ്ങൾ. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌ ചെയ്യുന്നവർ ഇത് പരിശീലിച്ചു കാണപ്പെടുന്നു. ജിംനേഷ്യത്തിൽ ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങൾ ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;de Vos, N., Singh, N., Ross, D., Stavrinos, T., et al. 2005. Optimal Load for Increasing Muscle Power During Explosive Resistance Training in Older Adults. ''The Journals of Gerontology, 60A''(5), 638–647. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;

== വ്യായാമവും ആരോഗ്യവും ==
മുതിർന്നവർ ദിവസേന കുറഞ്ഞത് മുപ്പത് മിനുട്ട് നേരവും കുട്ടികൾ ഒരു മണിക്കൂറും വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ് എന്ന് ലോകാരോഗ്യ സംഘടന പറയുന്നു. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് [[രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥ|രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥയുടെ]] ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്താനും, [[കാൻസർ]],  [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[പ്രമേഹം]], [[പൊണ്ണത്തടി]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[ഫാറ്റി ലിവർ]], [[രക്താതിമർദ്ദം|രക്താതിമർദ്ദം,]] [[പിസിഒഎസ്]], [[അമിത കൊളസ്ട്രോൾ|അമിത കൊളസ്ട്രോൾ,]] [[വിഷാദരോഗം]], [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾ, [[വന്ധ്യത]] തുടങ്ങിയ ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങളിൽ നിന്നു പോലും രക്ഷനേടുന്നതിനും അവയെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും സഹായിക്കുന്നു. വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തികൾ മറ്റുള്ളവരെക്കാൾ ചുറുചുറുക്കോടെ കാണപ്പെടുകയും ഇത്തരക്കാരിൽ നടുവേദന, കഴുത്തുവേദന പോലെയുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ കുറഞ്ഞിരിക്കുകയും, ദീർഘകാലം ചെറുപ്പമായിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പേശികളും അസ്ഥികളും ബലപ്പെടുത്തുന്നതിന്റെ ഗുണം വളരെയധികമാണ്. വാർധക്യത്തിലും ചുറുചുറുക്കോടെ  ആരോഗ്യത്തോടെയിരിക്കാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു. വ്യായാമത്തിന്റെ ഗുണം മിക്കവാറും എല്ലാ അവയവങ്ങൾക്കും ലഭിക്കുന്നു. ശരീരത്തിലെത്തുന്ന അമിതമായ കൊഴുപ്പ്, ഉപ്പ്, ഊർജം അഥവാ പഞ്ചസാര, [[രക്താതിമർദ്ദം]] എന്നിവയെ നിയന്ത്രിക്കുവാനും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനും ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങളെ ചെറുക്കുവാനും ഏറെ ഫലപ്രദമാണ് ശാരീരികമായ വ്യായാമം. ആരോഗ്യകരവും പോഷക സമൃദ്ധവുമായ ഭക്ഷണ ക്രമീകരണത്തിനൊപ്പം ചെയ്യുമ്പോഴാണ് വ്യായാമം ഇത്തരത്തിൽ പൂർണ്ണമായ ഗുണങ്ങൾ നൽകുന്നത്. ഹൃദയം, തലച്ചോർ എന്നിവയുടെ ശരിയായ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ വ്യായാമം ഒഴിച്ചു കൂടാനാവാത്തതാണ്. സ്തനം, പ്രോസ്ട്രേറ്റ്, വൻകുടൽ, ശ്വാസകോശം, കരൾ തുടങ്ങിയവയെ ബാധിക്കുന്ന കാൻസർ രോഗത്തെ പോലും വ്യായാമം തടയുന്നതായി പഠനങ്ങളുണ്ട്. രോഗങ്ങൾ ബാധിച്ചവർ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരുടെ നിർദേശ പ്രകാരം മാത്രം അഭികാമ്യമായ വ്യായാമം തെരെഞ്ഞെടുക്കുക. &lt;ref&gt;{{cite doi|10.1056/NEJM200007063430103}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hu., F., Manson, J., Stampfer, M., Graham, C., et al. (2001). Diet, lifestyle, and the risk of type 2 diabetes mellitus in women. ''The New England Journal of Medicine, 345''(11), 790–797. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.''&lt;/ref&gt;
== വ്യായാമവും മാനസികാരോഗ്യവും ==
വ്യായാമം മാനസികാരോഗ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനോടൊപ്പം സന്തോഷവാനായിരിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. ഇത് ചെയ്യുമ്പോൾ സന്തോഷകരമായ ഹോർമോണുകളുടെ ഉത്പാദനം വർധിക്കുന്നു. ഒപ്പം മികച്ച ശാരീരികക്ഷമത പ്രദാനം ചെയ്യുകയും കാര്യങ്ങളെ നല്ല രീതിയിൽ നോക്കിക്കാണുവാനും നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref name=MD&gt;{{cite web |url=http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/physical+exercise |title=Exercise|publisher=medical-dictionary.thefreedictionary.com }} In turn citing: Gale Encyclopedia of Medicine. Copyright 2008. Citation: ''&quot;Strengthening exercise increases muscle strength and mass, bone strength, and the body's metabolism. It can help attain and maintain proper weight and improve body image and self-esteem&quot;''&lt;/ref&gt; &quot;ആരോഗ്യമുള്ള ശരീരത്തിലേ ആരോഗ്യമുള്ള മനസുമുള്ളൂ&quot; എന്ന ചൊല്ല് കേട്ടിട്ടില്ലേ. ചെറുപ്പകാലങ്ങളിലെ [[വിഷാദരോഗം]] ഒരു ആഗോള പ്രതിഭാസമായി വളർന്നുവരികയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.who.int/dietphysicalactivity/publications/facts/obesity/en/ |title=WHO: Obesity and overweight |publisher=who.int}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളിലും മുതിർന്നവരിലും വിഷാദമകറ്റാൻ, ഉത്കണ്ഠ കുറയ്ക്കാൻ വ്യായാമം ഒരു പരിധിവരെ സഹായിക്കുന്നു. നിത്യജീവിതത്തിലെ പലവിധ മാനസിക സംഘർഷങ്ങൾ, സമ്മർദങ്ങൾ അതിജീവിക്കാൻ ഇതവരെ സഹായിക്കുന്നു. 
== ശരീരസൗന്ദര്യവും ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥയും നിലനിർത്താൻ ==
ശാരീരിക വ്യായാമം പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുകയും കുടവയർ കുറക്കുകയും, ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്തുകയും, ഇത് ശരീര സൌന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌, ഫിറ്റ്നസ്, സിനിമ-സീരിയൽ മേഖലയിൽ   പ്രവർത്തിക്കുന്നവരുടെ സൗന്ദര്യ രഹസ്യവും മറ്റൊന്നല്ല. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന ആളുകളിൽ വ്യായാമം ചെയ്യാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ചു പുരുഷ ഹോർമോണായ [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] അളവ് മെച്ചപ്പെട്ട രീതിയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇതവരുടെ യവ്വനവും ശരീര ബലവും ആരോഗ്യവും നിലനിർത്തുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവ ക്രമക്കേടുകൾ അകറ്റാനും, ശരീര സൗന്ദര്യവും, ആരോഗ്യവും ഉണ്ടാകാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABIE70hn2Kk_3Qp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861829/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.americansportandfitness.com%2fblogs%2ffitness-blog%2fredefine-your-appearance-the-surprising-role-of-exercise/RK=2/RS=kl8_pjtlkv06YPO2emkKExIoG9k-|title=Redefine Your Appearance: The Surprising Role of Exercise - ASFA|website=www.americansportandfitness.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== ലൈംഗികാരോഗ്യത്തിന് ==
കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് തൃപ്തികരമായ [[ലൈംഗികബന്ധം|ലൈംഗികബന്ധത്തിന്]] സഹായകരമാകുന്നു എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. അതിനാൽ തൃപ്തികരമായ ലൈംഗികജീവിതത്തിന് വ്യായാമം മുതൽക്കൂട്ടാണെന്ന് പറയാം. വ്യായാമം ലൈംഗികാവയവങ്ങളിലേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം ത്വരിതപ്പെടുത്തുകയും [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്ന ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. മാത്രമല്ല ഇത് ശരീര സൗന്ദര്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ആകർഷകത്വം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പുരുഷന്മാരിൽ [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്|ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്,]] [[സ്ത്രീ ലൈംഗിക ഉത്തേജന വൈകല്യം]], [[യോനീ വരൾച്ച]], [[രതിമൂർച്ഛയില്ലായ്മ]], [[വജൈനിസ്മസ്]] [[യോനീസങ്കോചം|(യോനീസങ്കോചം)]] പ്രശ്നങ്ങൾ വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു. മാത്രമല്ല, ബീജങ്ങളുടെ ആരോഗ്യത്തെ വർധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് [[വന്ധ്യത|വന്ധ്യതയും]] ചെറുക്കുന്നു. മധ്യവയസ്ക്കരായ പുരുഷന്മാരിൽ [[ആൻഡ്രോപോസ്]] എന്ന അവസ്ഥയെ ചെറുക്കുവാനും ഇത് സഹായിക്കുന്നു. ലളിതമായ [[കെഗൽ വ്യായാമം]] പരിശീലിക്കുന്നത് ചുമക്കുമ്പോഴും, തുമ്മുമ്പോഴും അറിയാതെ മൂത്രം പോകുന്ന അജിതേന്ദ്രിയത്വം എന്ന അവസ്ഥയ്ക്കും, [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], [[വജൈനിസ്മസ്]] ഉൾപ്പടെയുള്ള ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ഒരു പരിധിവരെ പരിഹാരമാണ്. മേല്പറഞ്ഞ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ളവർ ഒരു വിദഗ്ദ ഡോക്ടറുടെ സേവനം തേടുന്നത് ഏറ്റവും അഭികാമ്യം ആയിരിക്കും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_v1Z3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.psychologytoday.com%2fus%2fblog%2fheal-the-mind-to-heal-the-body%2f202101%2fsurprising-benefits-of-physical-exercise-on-sex-and/RK=2/RS=mxad_h8cuAxozGqZke6BhkVhujI-|title=Surprising Benefits of Physical Exercise on Sex and Orgasms|website=www.psychologytoday.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_yFZ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpmc.ncbi.nlm.nih.gov%2farticles%2fPMC5963213%2f/RK=2/RS=Qkfc4z.UDrw17u6dJcbxLSOdgzo-|title=An investigation of the relationship between physical fitness|website=pmc.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== രോഗങ്ങളെ ചെറുക്കുന്ന അത്ഭുതം ==
ആരോഗ്യപ്രവർത്തകർ വ്യായാമത്തെ പലരോഗങ്ങളേയും ചെറുക്കുന്ന ഒരു 'അത്ഭുതം' എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തോടൊപ്പം പോഷകസമൃദ്ധമായ ആഹാരം കഴിക്കുന്നത് പൂർണ്ണമായ ഫലം നൽകും. പഴങ്ങൾ, പച്ചക്കറികൾ, ഇലക്കറികൾ, പയർ, പരിപ്പുവർഗങ്ങൾ, മത്സ്യം, കൊഴുപ്പ് കുറഞ്ഞ മാംസം, മുട്ട, യോഗർട്ട് മുതലായ പോഷക സമൃദ്ധമായ ആഹാരം ഏറെ ഗുണകരമാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |title=American Association of Kidney Patients, &quot;Physical Activity and Exercise: The Wonder Drug&quot; |access-date=2012-10-12 |archive-date=2011-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927221329/http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2868602/ National Center for Biotechnology Information, &quot;The miracle drug&quot;]&lt;/ref&gt;
== ശാരീരികക്ഷമത വർധിക്കാൻ ==
കായികതാരങ്ങൾ കായികക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും വ്യായാമം ചെയ്യാറുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMG8Ehned8.ZpB3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzYEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862087/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.cdc.gov%2fphysical-activity-basics%2fbenefits%2findex.html/RK=2/RS=t4ai9VUbbnTuEL_gWJOwDRcX2YA-|title=Benefits of Physical Activity {{!}} Physical Activity Basics {{!}} CDC|website=www.cdc.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
== സ്ത്രീകൾ വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ==
ഇന്ത്യയിൽ പൊതുവേ വീട്ടുജോലികൾ കാലങ്ങളായി സ്ത്രീകൾക്ക് വേണ്ടി നീക്കിവച്ച ശാരീരികാധ്വാനം ആവശ്യമായ പ്രവൃത്തികളാണെങ്കിലും ശാസ്ത്രീയമായി പറഞ്ഞാൽ അവർക്ക് ആവശ്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ഇതുകൊണ്ട് മാത്രം ലഭിക്കാറില്ല. നമ്മുടെ ഹൃദയവും ശ്വാസകോശവും നന്നായി പ്രവർത്തിക്കേണ്ടി വരുന്ന എയറോബിക് വർക്കൗട്ടുകളും, ഒപ്പം എന്തെങ്കിലും ഒരു റെസിസ്റ്റൻസ് അല്ലെങ്കിൽ ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങളുമാണ്  പുരുഷന്മാരെപ്പോലെ സ്ത്രീകൾക്കും ആവശ്യം. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശാസ്ത്രീയമായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല എന്നതാണ് വാസ്തവം. വികസിത രാജ്യങ്ങളിലെ സ്ത്രീകൾ ഇക്കാര്യങ്ങളിൽ ഏറെ മുന്നിലാണ് എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. 

ഡംബെല്ലോ, ബാൻഡോ, മെഷീനോ പോലെ എന്തെങ്കിലും ഒരു ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങളാണ് റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഇവ സ്ത്രീകൾ ചെയ്യേണ്ടത് അവരുടെ ആരോഗ്യത്തിന് ഏറ്റവും അത്യാവശ്യമാണ്. ഇങ്ങനെ വ്യായാമം ചെയ്താൽ മസിലൊക്കെ വന്ന് ‘സ്‌ത്രണത’ ഇല്ലാണ്ടാവുമോ എന്നതാണ് പലരുടെയും ഒരു പ്രധാന ആശങ്ക. എന്നാൽ ഇത് തികച്ചും തെറ്റിദ്ധാരണ  മാത്രമാണ്. സ്ത്രീകൾ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്താൽ ആരോഗ്യവും സൗന്ദര്യവും മെച്ചപ്പെടും എന്നതല്ലാതെ ‘സ്‌ത്രണത’ ഒരിക്കലും ഇല്ലാതാകുന്നില്ല എന്നതാണ് സത്യം. 

വാസ്തവത്തിൽ സ്ത്രീകൾ ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചു കൊണ്ടുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ  ചെയ്യുന്നതുകൊണ്ട് മസിലുകൾ ഉള്ളിൽ ബലം വയ്ക്കുകയും ഭംഗിയാവുകയും ചെയ്യും. അതിനാൽ അയഞ്ഞു തൂങ്ങി നിൽക്കുന്ന പല ശരീരഭാഗങ്ങളും കുറച്ച് മാസത്തെ വർക്കൗട്ടിനു ശേഷം ദൃഢമായി അവയുടെ സ്വാഭാവികമായ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നത് കാണാം. ഈ ദൃഢത കൊണ്ട് നിത്യജീവിതത്തിലെ എല്ലാ പ്രവർത്തികളിലും ആരോഗ്യകരമായ വ്യത്യാസം അനുഭവപ്പെടും. ഗ്യാസ് സിലിണ്ടർ മാറ്റുന്നതും,  തേങ്ങ പൊട്ടിക്കുന്നതും മുതൽ ബസ്സിലും ട്രെയിനിലും കയറുമ്പോൾ ലഗേജ് എടുത്ത് വയ്‌ക്കുന്നതു വരെ നൂറുകണക്കിന് കാര്യങ്ങൾക്ക് മറ്റുള്ളവരെ ആശ്രയിക്കാതെ സ്ത്രീകൾക്ക് മുന്നോട്ട് പോകാൻ എളുപ്പത്തിൽ സാധിക്കും. 

മറ്റൊന്ന്, പുരുഷശരീരവുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ വീതി കൂടിയ ഇടുപ്പെല്ലാണ് സ്ത്രീകൾക്ക്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ ‘ക്യു ആങ്കിൾ’ എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന തുടയെല്ലും കാൽമുട്ടും തമ്മിലുള്ള കോൺ അളവ് സ്ത്രീകളിൽ കൂടുതലായിരിക്കും. ഇക്കാരണത്താൽ കാൽമുട്ടിനു വരാവുന്ന പരിക്കുകളുടെ സാധ്യതയും കൂടും. മാത്രമല്ല, പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് കാൽമുട്ടിലെ പരിക്ക് വരാനുള്ള സാധ്യത സ്തീകൾക്ക് പത്തിരട്ടിയാണ്. ശരിയായ റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്ത് കാലിലെ മസിലുകളുടെ ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയാണ് ഈ പരിക്കുകൾ തടയാനുള്ള ഒരു പ്രധാനം പോംവഴി.

അണ്ഡാശയത്തിൽ കുമിളകൾ വരുന്ന ‘പോളി സിസ്റ്റിക് ഓവേറിയൻ സിൻഡ്രോം (PCOS)’  എന്ന രോഗാവസ്ഥ ഇന്ന്‌ യുവതികളിൽ സർവസാധാരണമാണ്‌. ആർത്തവക്രമക്കേടും മുഖത്ത് അമിതരോമവളർച്ചയും മുഖക്കുരുവുമെല്ലാമായി തുടങ്ങുന്ന ഈ അവസ്‌ഥ [[വന്ധ്യത]], [[കാൻസർ]], [[പ്രമേഹം]] തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളിൽ പോലും ചെന്ന്‌ കലാശിച്ചേക്കാം. ഇത്‌ തടയാൻ വേണ്ട പ്രധാനകാര്യങ്ങളിൽ രണ്ടെണ്ണം പോഷക സമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണവും മറ്റൊന്ന് ചിട്ടയായ വ്യായാമവുമാണ്‌. സ്ത്രീകളിൽ ഗർഭപാത്രവും മൂത്രസഞ്ചിയും താഴേക്ക് ഇറങ്ങിവരുന്നതിന്റെ സാധ്യത കുറയ്‌ക്കാനും കെഗൽ (Kegels) പോലെയുള്ള ചെറു വ്യായാമങ്ങൾക്ക് കഴിയും.

പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് [[വിഷാദരോഗം]], കൂടാതെ മറ്റ് അനുബന്ധ അസുഖങ്ങളും വരാനുള്ള സാധ്യത സ്ത്രീകൾക്ക് രണ്ടിരട്ടി കൂടുതലാണ്. വിഷാദരോഗം  വരാതെ തടയാനും, ഡിപ്രഷൻ വന്നാൽ അതിനുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമാവുന്നതിലും ജീവിതശൈലിക്ക്‌ വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്‌. റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമം ചെയ്യുമ്പോൾ ശരീരത്തിൽ ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന സെറോട്ടോണിൻ (Serotonin), ഡോപമിൻ (Dopamine), നോർഎപിനെഫ്രിൻ (Nor epinephrine) തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ മാനസികാരോഗ്യം നിലനിർത്തുന്നതിന് ഏറെ സഹായിക്കുന്നവയാണ്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുകയും സമീകൃതാഹാരം കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് ‌വിഷാദരോഗം വരാനുള്ള സാധ്യത കുറയാനും, ഡിപ്രഷനിൽ നിന്നും കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ പുറത്ത്‌ വരാനും സാധിക്കും. 

നന്നായി വ്യായാമം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങിയാലും, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ പുരുഷൻമാരേക്കാൾ കുറവായതിനാലും, താരതമ്യേന അല്പം കുറഞ്ഞ ശാരീരികക്ഷമത ഉള്ളവരായതുകൊണ്ടും സ്ത്രീകളിൽ ഫലം കണ്ടുതുടങ്ങാൻ കൂടുതൽ സമയമെടുക്കും. റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് പോലെ ശക്തി ഉപയോഗിക്കുന്ന വ്യായാമങ്ങളിലെ പ്രധാന ഘടകമായ ടൈപ് 2 മസിൽ ഫൈബറുകൾ സ്ത്രീകൾക്ക് ആനുപാതികമായി കുറവാണ് എന്നതും കാര്യങ്ങൾ അല്പം കൂടെ കഠിനമാക്കും. പുരുഷ മേൽക്കോയ്മയുള്ള യഥാസ്തിക സമൂഹങ്ങളിൽ ആൺകുട്ടികൾക്ക് ജിമ്മും, മസിലും, വർക്കൗട്ടുകളും അല്ലെങ്കിൽ ശാരീരിക അധ്വാനവും, കളികളും, കായിക മത്സരങ്ങളും മറ്റും ചെറുപ്പം മുതൽ സംഭാഷണങ്ങളിലും മറ്റും പരിചയം കാണുമെങ്കിൽ പെൺകുട്ടികൾ പൊതുവെ ഈ വിഷയങ്ങളിൽ പരിചയക്കുറവ് കാരണം തുടക്കക്കാരായാണ് വ്യായാമത്തിന്റെ മേഖലയിലേക്ക്  കടക്കാറ്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ തുടക്കത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങളും [[ഉത്‌കണ്ഠ]]യും മറ്റും മറികടക്കാനും ഇവർക്ക് കൂടുതൽ സമയം ആവശ്യമായി വരാറുണ്ട്. [[പ്രസവം]], [[ആർത്തവവിരാമം]] തുടങ്ങിയയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടും അവരുടെ ആരോഗ്യം നിലനിർത്താൻ സ്ത്രീകൾക്ക് ശാരീരിക വ്യായാമം അത്യാവശ്യമാണ്. 

ചുരുക്കത്തിൽ മുകളിൽ പറഞ്ഞ  ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളെല്ലാം വരാനുള്ള സാധ്യത പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് സ്ത്രീകൾക്ക് കൂടുതലാണെന്ന് കാണാം. ഇത് പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള പോംവഴി കൃത്യമായ വ്യായാമവും ഭക്ഷണശീലങ്ങളുമാണ് എന്ന്‌ വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABJ78EhnuEM_2kx3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862204/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.healthline.com%2fhealth%2ffitness%2fhow-female-hormones-affect-exercise-at-every-age/RK=2/RS=rdAaQcug2WdK4J00hzvPtfXyB_k-|title=How Female Hormones Affect Exercise — at Every Age - Healthline|website=www.healthline.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgD8UhnEJ0.LpF3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862340/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.womenshealthmag.com%2ffitness%2fa34030549%2fstrength-training-benefits%2f/RK=2/RS=i.gPZHHB.RsiQppD8EMR.sFSWY0-|title=Strength Training Benefits For Women, Beyond Building Muscle|website=www.womenshealthmag.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgu8khnryE_s0h3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862639/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwomensfitness.co.uk%2fworkouts%2f12-week-gym-workout-plan%2f/RK=2/RS=KBWFn5kS6G_cxtc704c8UKCxwCk-|title=12 week gym workout plan: cardio &amp; strength training - Women|website=womensfitness.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== പ്രസവവും വ്യായാമവും ==
നമ്മുടെ നാട്ടിൽ പൊതുവേ കണ്ടുവരുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക്  പ്രസവശേഷമുള്ള നിർബന്ധിതവിശ്രമവും, ആ സമയത്ത് പല പേരുകളിൽ അമിതമായി കഴിപ്പിക്കുന്ന ഭക്ഷണവും സ്ത്രീകളുടെ [[ആരോഗ്യം]] തന്നെ താറുമാറാക്കാൻ സാധ്യത ഉണ്ട്. ഒരു മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളൊന്നുമില്ലാത്തവർക്ക് പ്രസവരക്ഷ എന്ന പേരിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കപ്പെടുന്ന അമിതമായ വിശ്രമം, ശരീരത്തിലെ മസിലുകളുടെ ബലക്ഷയവും, [[അമിതവണ്ണം]], [[നടുവേദന]] പോലെയുള്ള രോഗങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കും. ഗർഭിണിയാകും മുന്നേ ചിട്ടയായ വ്യായാമം ശീലിച്ചവർക്ക്, ഗർഭകാലത്തെ പല സങ്കീർണതകളും നിഷ്പ്രയാസം ഒഴിവാക്കാനും, പ്രസവാനന്തരം ആരോഗ്യം കൂടുതൽ നന്നായി നിലനിർത്താനും പറ്റും. [[പ്രസവം]] കഴിഞ്ഞ് തിരികെ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കാനുള്ള വ്യായാമങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യം ആവശ്യത്തിന് ഭാരമെടുത്തുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗാണ്. പലപ്പോഴും ഇക്കാര്യം പാടെ അവഗണിക്കുന്നത് കൊണ്ട് ശരീരത്തിൽ പോസ്ചർ ഇംബാലൻസുകൾ ഉണ്ടാവാനും അവ സ്ഥിരമാവാനും സ്ത്രീകളുടെ ആരോഗ്യം നശിക്കുവാനും സാധ്യതയുമുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_mih3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nhs.uk%2fconditions%2fbaby%2fsupport-and-services%2fyour-post-pregnancy-body%2f/RK=2/RS=ZO2TsMgUW0pOrp5CRNJnjJYhpQw-|title=Your post-pregnancy body - NHS|website=www.nhs.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_rSh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nct.org.uk%2finformation%2flabour-birth%2frecovery-birth%2fpostnatal-exercise-how-soon-can-i-start-again-after-baby/RK=2/RS=rvf63P1Etfz5620DXcWmI_U3TJE-|title=Postnatal exercise: how soon can I start again after a baby?|website=www.nct.org.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== ആർത്തവവിരാമവും വ്യായാമവും ==
ഏകദേശം 45, 50 അല്ലെങ്കിൽ 55 വയസ് പിന്നിട്ട സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവം നിലയ്ക്കുന്നതിനെയാണ് [[ആർത്തവവിരാമം]] അഥവാ മെനോപോസ് (Menopause) എന്ന്‌ പറയുന്നത്. ഓവറി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന [[ഈസ്ട്രജൻ]], [[പ്രൊജസ്റ്റിറോൺ]], [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്നി ഹോർമോണുകളുടെ അളവ് കാര്യമായി കുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന കാരണം. ഈ പ്രായത്തിൽ  [[ഈസ്ട്രജൻ]] കുറവ്  കാരണം സ്ത്രീകളിൽ എല്ല് തേയ്മാനം വരാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കൂടുതലാണ്. അതുപോലെ തന്നെ [[വിഷാദം]], പെട്ടന്നുള്ള കോപം, സങ്കടം, ആത്മഹത്യ പ്രവണത തുടങ്ങിയ മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും; വർധിച്ച ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത, ശരീരത്തിൽ പെട്ടന്നുള്ള ചൂടും വിയർപ്പും, ക്ഷീണവും തളർച്ചയും, [[യോനീ വരൾച്ച]], അതുമൂലം ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും തുടങ്ങിയ ശാരീരിക പ്രശ്നങ്ങൾ ഉടലെടുത്തേക്കാറുണ്ട്. 

ഭാരമെടുത്തുള്ള വ്യായാമങ്ങളും എല്ലിന്റെ ബലവും തമ്മിൽ വളരെയധികം ബന്ധമുണ്ട്. ഈ വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്യുന്ന സമയത്ത് മസിലുകൾ പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ കൂടെ എല്ലുകളും സ്വാഭാവികമായി ശക്തിപ്പെടും എന്ന് മാത്രമല്ല, ബോൺ ഡെൻസിറ്റി കൂട്ടാനും റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗിനു കഴിയും. ഇക്കാരണത്താൽ ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം കൂടുതലായി ഉണ്ടാക്കാനിടയുള്ള എല്ലുകളുടെ പൊട്ടൽ, ബലക്കുറവ്, തേയ്മാനം എന്നിവ ഒഴിവാക്കാൻ വ്യായാമത്തിലൂടെ സാധിക്കുന്നു. കാൽസ്യം, വിറ്റാമിൻ ഡി, സിങ്ക്, പ്രോടീൻ തുടങ്ങിയ പോഷകങ്ങൾ അടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നതും എല്ലുകളുടെ ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മേനോപോസ് മൂലമുള്ള ശാരീരികവും മാനസികവുമായ പല പ്രശ്നങ്ങളും  ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു ഒരുപരിധി വരെ നിയന്ത്രിക്കാവുന്നതാണ് എന്ന്‌ പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു. ആർത്തവ വിരാമത്തിന് മുൻപേ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ താരതമ്യേനെ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു എന്ന ഗുണവുമുണ്ട്. മാത്രമല്ല, ഈ ഘട്ടത്തിൽ സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകാനിടയുള്ള [[അമിതവണ്ണം]], [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പ്രമേഹം]], [[രക്ത സമ്മർദ്ദം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[കാൻസർ]] തുടങ്ങിയ ഗുരുതര രോഗങ്ങൾക്കുള്ള  വർധിച്ച സാധ്യത കുറയ്ക്കുവാനും പിന്നീട് ആരോഗ്യകരമായ വാർദ്ധക്യകാല ജീവിതം നയിക്കുവാനും ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു  സാധിക്കുന്നു. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി ചികിത്സ സ്വീകരിക്കുന്നത് ഏറ്റവും ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ അകറ്റും. എന്നിരുന്നാലും കൃത്യമായ ബോധവൽക്കരണത്തിന്റെ അഭാവത്താലും സാമൂഹിക നിയന്ത്രണങ്ങൾ കാരണവും കൃത്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന മധ്യ വയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകൾ പൊതുവെ ഇന്ത്യയിൽ കുറവാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzi80hnA4A.K7B3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863075/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.themenopausecharity.org%2f2021%2f04%2f24%2fexercise-advice%2f/RK=2/RS=vnyrdNm.oBWUGAGZqLEXFmeXWkg-|title=Exercise Advice for Women in Perimenopause and Menopause|website=www.themenopausecharity.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhF9Ehn8HE_kzJ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863173/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpubmed.ncbi.nlm.nih.gov%2f26382311%2f/RK=2/RS=TjhNF9VspQzSZ87EalzCsuGv0sA-|title=Menopause and exercise - PubMed|website=pubmed.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.
== വ്യായാമവും ജിംനേഷ്യവും ==
ശാസ്ത്രീയമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നതിനോ, കായിക പരിശീലനങ്ങൾക്കായോ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സ്ഥാപനങ്ങളാണ് [[ജിംനേഷ്യം]] (Gymnasium) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ ജിം (Gym). അത്യാധുനിക രീതിയിൽ വിപുലമായി ക്രമീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ജിംനേഷ്യങ്ങൾ ഹെൽത്ത് ക്ലബുകൾ, ഫിറ്റ്നസ്സ് സെന്ററുകൾ, ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നീ പല പേരുകളിലും അറിയപ്പെടാറുണ്ട്.

വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ ശാസ്ത്രീയമായി പരിശീലനം സിദ്ധിക്കപ്പെട്ട വിദഗ്ദരായ മികച്ച ‘രജിസ്റ്റർഡ് ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് പ്രൊഫഷണൽ ട്രെയിനർ’മാരുടെ മേൽനോട്ടത്തിലാണ് ഇത്തരം ജിമ്മുകൾ  പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേക പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സുകൾ തന്നെ വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലെ യൂണിവേഴ്സിറ്റികൾ നേരിട്ടും ഓൺലൈനായും നടത്തുന്നുണ്ട്. മാത്രമല്ല, വിദഗ്ദരായ ഫിസിയോതെറാപിസ്റ്റുകളുടെ സേവനവും പല ജിമ്മുകളിലും ലഭ്യമാണ്. ഇവിടെ ഡംബെൽ, ബാർബെൽ തുടങ്ങിയ ഫ്രീ വെയ്റ്റ് സാമഗ്രികളും ട്രെഡ് മിൽ, എല്ലിപ്റ്റിക്ക് ട്രെയിനർ തുടങ്ങിയ സങ്കീർണവും ശാസ്ത്രീയവുമായ ആധുനിക വ്യായാമ യന്ത്രങ്ങളും സജ്ജമാക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzk9EhnO.I.8Y13Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863332/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.fitnessfirst.co.uk%2fblog%2fthe-ultimate-beginners-guide-to-the-gym/RK=2/RS=hyoXSomdpKXvttgxs3Ig7jm5pDM-|title=www.fitnessfirst.co.uk|website=www.fitnessfirst.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABKQ9UhnzhgAsgp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863505/RO=10/RU=https%3a%2f%2fen.wikipedia.org%2fwiki%2fGym/RK=2/RS=heTWYM2pkLpCdVBYsdaGa7EMd5s-|title=GymGym - Wikipedia|website=en.wikipedia.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കായികം]]
[[വർഗ്ഗം:ശാരീരിക വ്യായാമം]]</text>
      <sha1>5ctgje1twgvvab144xqne8tgnm3iuhm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540285</id>
      <parentid>4540284</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:33:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ലൈംഗികാരോഗ്യത്തിന് */</comment>
      <origin>4540285</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50400" sha1="m0x5fz89c67iyxpc4mfvblefz7uy18v" xml:space="preserve">{{prettyurl|Physical exercise}}
[[Image:Soldier running in water.jpg|thumb|right|200px|ഒരു ദീർഘദൂര ഓട്ടമത്സരത്തിൽ നിന്ന്]]
[[പ്രമാണം:Aymane benbouzid.jpg|thumb|ഒരു [[ബോഡിബിൽഡിങ്ങ്|ബോഡിബിൽഡർ]] വ്യായാമം ചെയ്യുന്നു.]]
ശാരീരികക്ഷമതയും ആരോഗ്യവും ചിലപ്പോൾ ശരീര സൗന്ദര്യവും വച്ചുപുലർത്താനായി ചെയ്യുന്ന കായികാഭ്യാസങ്ങളാണ് '''വ്യായാമം'''. ആംഗലേയത്തിൽ എക്സ്സെർസൈസ് (Exercise).  കായികരംഗത്തെ മികവിനായി, പേശികൾ ബലപ്പെടുത്തുന്നതിനായി, ശരീരഭാരം കൂട്ടുകയോ കുറക്കുകയൊ ചെയ്യുന്നതിനായി, കുടവയർ കുറയ്ക്കുന്നതിനായി, ശരീര സൗന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനായി, [[ആരോഗ്യം]] നിലനിർത്തുന്നതിനായി, രോഗങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനായി, യുവത്വം നിലനിർത്താനായി, മാനസികമായ ഉല്ലാസവും ഊർജസ്വലതയും നിലനിർത്തുന്നതിനായി, ‘ഫിറ്റ്നസ്‘ എന്ന ലക്ഷ്യത്തിനായി, മികച്ച  ജീവിതശൈലിയ്ക്കായി, [[ലൈംഗികവും പ്രത്യുൽപാദനപരവുമായ ആരോഗ്യം]] മെച്ചപ്പെടുത്താനായി, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] ഹോർമോൺ ഉത്പാദനം നിലനിർത്താൻ എന്നിങ്ങനെ പല ലക്ഷ്യങ്ങൾക്കായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhM7khnL_E.ojh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861644/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.who.int%2fnews-room%2ffact-sheets%2fdetail%2fphysical-activity/RK=2/RS=rfEmxPYNnrMz.kEbgHwtbZc8YvA-|title=Physical activity - World Health Organization (WHO)|website=www.who.int}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== വിവിധ തരം വ്യായാമങ്ങൾ ==
ശാരീരിക വ്യായാമങ്ങൾ അവ മനുഷ്യ ശരീരത്തിലേൽപ്പിക്കുന്ന ഫലത്തെ ആസ്പദമാക്കി പൊതുവെ മൂന്ന് വിധമാണുള്ളത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/public/heart/obesity/phy_active.pdf|title=Your Guide to Physical Activity|accessdate=March 2011|year=2007|publisher=The National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI)|format=NHLBI produced publications: Color|coauthors=U.S. Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, National Heart, Lung, and Blood Institute}}&lt;/ref&gt;

* സന്ധികളുടേയും പേശികളുടേയും ചലനങ്ങളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന [[സ്ട്രെച്ചിങ്ങ്]] പോലുള്ള  '''ഫ്ലെക്സിബിലിറ്റി വ്യായാമങ്ങൾ'''.&lt;ref&gt;O'Connor, D., Crowe, M., Spinks, W. 2005. Effects of static stretching on leg capacity during cycling. ''Turin, 46''(1), 52–56. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt; [[യോഗാഭ്യാസം]] ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
* [[സൈക്ലിങ്ങ്]], [[നീന്തൽ]], [[വേഗത്തിലുള്ള നടപ്പ്]], [[ഓട്ടം]], [[പടി കയറൽ]], [[സ്കിപ്പിംഗ്]], [[ടെന്നീസ്]], [[ഫുട്ബോൾ]], [[ബാഡ്മിന്റൺ]] കളിക്കൽ, [[നൃത്തം]], അയോധന കലകൾ  തുടങ്ങിയവ  ഹൃദയധമ്നികളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന '''[[ഏറോബിക്സ്|ഏറോബിക്സ് വ്യായാമങ്ങൾ]]'''. ഹൃദയാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന ഇവയെ കാർഡിയാക് വ്യായാമങ്ങൾ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവ പരിശീലിക്കുമ്പോൾ ഹൃദയമിടിപ്പ് വർധിക്കുകയും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുകയും വിയർക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സ്വാഭാവികം. &lt;ref&gt;Wilmore, J., Knuttgen, H. 2003. Aerobic Exercise and Endurance Improving Fitness for Health Benefits. ''The Physician and Sportsmedicine, 31''(5). 45. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;
* താത്കാലികമായി പേശികൾക്ക്, അസ്ഥികൾക്ക് ശക്തി പകരുന്ന വെയ്റ്റ്ലിഫ്റ്റിങ്ങ് പോലുള്ള ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് കൊണ്ടുള്ള അനീറോവ്യായാമങ്ങൾ. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌ ചെയ്യുന്നവർ ഇത് പരിശീലിച്ചു കാണപ്പെടുന്നു. ജിംനേഷ്യത്തിൽ ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങൾ ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;de Vos, N., Singh, N., Ross, D., Stavrinos, T., et al. 2005. Optimal Load for Increasing Muscle Power During Explosive Resistance Training in Older Adults. ''The Journals of Gerontology, 60A''(5), 638–647. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;

== വ്യായാമവും ആരോഗ്യവും ==
മുതിർന്നവർ ദിവസേന കുറഞ്ഞത് മുപ്പത് മിനുട്ട് നേരവും കുട്ടികൾ ഒരു മണിക്കൂറും വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ് എന്ന് ലോകാരോഗ്യ സംഘടന പറയുന്നു. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് [[രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥ|രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥയുടെ]] ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്താനും, [[കാൻസർ]],  [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[പ്രമേഹം]], [[പൊണ്ണത്തടി]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[ഫാറ്റി ലിവർ]], [[രക്താതിമർദ്ദം|രക്താതിമർദ്ദം,]] [[പിസിഒഎസ്]], [[അമിത കൊളസ്ട്രോൾ|അമിത കൊളസ്ട്രോൾ,]] [[വിഷാദരോഗം]], [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾ, [[വന്ധ്യത]] തുടങ്ങിയ ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങളിൽ നിന്നു പോലും രക്ഷനേടുന്നതിനും അവയെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും സഹായിക്കുന്നു. വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തികൾ മറ്റുള്ളവരെക്കാൾ ചുറുചുറുക്കോടെ കാണപ്പെടുകയും ഇത്തരക്കാരിൽ നടുവേദന, കഴുത്തുവേദന പോലെയുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ കുറഞ്ഞിരിക്കുകയും, ദീർഘകാലം ചെറുപ്പമായിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പേശികളും അസ്ഥികളും ബലപ്പെടുത്തുന്നതിന്റെ ഗുണം വളരെയധികമാണ്. വാർധക്യത്തിലും ചുറുചുറുക്കോടെ  ആരോഗ്യത്തോടെയിരിക്കാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു. വ്യായാമത്തിന്റെ ഗുണം മിക്കവാറും എല്ലാ അവയവങ്ങൾക്കും ലഭിക്കുന്നു. ശരീരത്തിലെത്തുന്ന അമിതമായ കൊഴുപ്പ്, ഉപ്പ്, ഊർജം അഥവാ പഞ്ചസാര, [[രക്താതിമർദ്ദം]] എന്നിവയെ നിയന്ത്രിക്കുവാനും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനും ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങളെ ചെറുക്കുവാനും ഏറെ ഫലപ്രദമാണ് ശാരീരികമായ വ്യായാമം. ആരോഗ്യകരവും പോഷക സമൃദ്ധവുമായ ഭക്ഷണ ക്രമീകരണത്തിനൊപ്പം ചെയ്യുമ്പോഴാണ് വ്യായാമം ഇത്തരത്തിൽ പൂർണ്ണമായ ഗുണങ്ങൾ നൽകുന്നത്. ഹൃദയം, തലച്ചോർ എന്നിവയുടെ ശരിയായ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ വ്യായാമം ഒഴിച്ചു കൂടാനാവാത്തതാണ്. സ്തനം, പ്രോസ്ട്രേറ്റ്, വൻകുടൽ, ശ്വാസകോശം, കരൾ തുടങ്ങിയവയെ ബാധിക്കുന്ന കാൻസർ രോഗത്തെ പോലും വ്യായാമം തടയുന്നതായി പഠനങ്ങളുണ്ട്. രോഗങ്ങൾ ബാധിച്ചവർ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരുടെ നിർദേശ പ്രകാരം മാത്രം അഭികാമ്യമായ വ്യായാമം തെരെഞ്ഞെടുക്കുക. &lt;ref&gt;{{cite doi|10.1056/NEJM200007063430103}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hu., F., Manson, J., Stampfer, M., Graham, C., et al. (2001). Diet, lifestyle, and the risk of type 2 diabetes mellitus in women. ''The New England Journal of Medicine, 345''(11), 790–797. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.''&lt;/ref&gt;
== വ്യായാമവും മാനസികാരോഗ്യവും ==
വ്യായാമം മാനസികാരോഗ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനോടൊപ്പം സന്തോഷവാനായിരിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. ഇത് ചെയ്യുമ്പോൾ സന്തോഷകരമായ ഹോർമോണുകളുടെ ഉത്പാദനം വർധിക്കുന്നു. ഒപ്പം മികച്ച ശാരീരികക്ഷമത പ്രദാനം ചെയ്യുകയും കാര്യങ്ങളെ നല്ല രീതിയിൽ നോക്കിക്കാണുവാനും നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref name=MD&gt;{{cite web |url=http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/physical+exercise |title=Exercise|publisher=medical-dictionary.thefreedictionary.com }} In turn citing: Gale Encyclopedia of Medicine. Copyright 2008. Citation: ''&quot;Strengthening exercise increases muscle strength and mass, bone strength, and the body's metabolism. It can help attain and maintain proper weight and improve body image and self-esteem&quot;''&lt;/ref&gt; &quot;ആരോഗ്യമുള്ള ശരീരത്തിലേ ആരോഗ്യമുള്ള മനസുമുള്ളൂ&quot; എന്ന ചൊല്ല് കേട്ടിട്ടില്ലേ. ചെറുപ്പകാലങ്ങളിലെ [[വിഷാദരോഗം]] ഒരു ആഗോള പ്രതിഭാസമായി വളർന്നുവരികയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.who.int/dietphysicalactivity/publications/facts/obesity/en/ |title=WHO: Obesity and overweight |publisher=who.int}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളിലും മുതിർന്നവരിലും വിഷാദമകറ്റാൻ, ഉത്കണ്ഠ കുറയ്ക്കാൻ വ്യായാമം ഒരു പരിധിവരെ സഹായിക്കുന്നു. നിത്യജീവിതത്തിലെ പലവിധ മാനസിക സംഘർഷങ്ങൾ, സമ്മർദങ്ങൾ അതിജീവിക്കാൻ ഇതവരെ സഹായിക്കുന്നു. 
== ശരീരസൗന്ദര്യവും ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥയും നിലനിർത്താൻ ==
ശാരീരിക വ്യായാമം പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുകയും കുടവയർ കുറക്കുകയും, ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്തുകയും, ഇത് ശരീര സൌന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌, ഫിറ്റ്നസ്, സിനിമ-സീരിയൽ മേഖലയിൽ   പ്രവർത്തിക്കുന്നവരുടെ സൗന്ദര്യ രഹസ്യവും മറ്റൊന്നല്ല. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന ആളുകളിൽ വ്യായാമം ചെയ്യാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ചു പുരുഷ ഹോർമോണായ [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] അളവ് മെച്ചപ്പെട്ട രീതിയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇതവരുടെ യവ്വനവും ശരീര ബലവും ആരോഗ്യവും നിലനിർത്തുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവ ക്രമക്കേടുകൾ അകറ്റാനും, ശരീര സൗന്ദര്യവും, ആരോഗ്യവും ഉണ്ടാകാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABIE70hn2Kk_3Qp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861829/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.americansportandfitness.com%2fblogs%2ffitness-blog%2fredefine-your-appearance-the-surprising-role-of-exercise/RK=2/RS=kl8_pjtlkv06YPO2emkKExIoG9k-|title=Redefine Your Appearance: The Surprising Role of Exercise - ASFA|website=www.americansportandfitness.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== ലൈംഗികാരോഗ്യത്തിന് ==
കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് തൃപ്തികരമായ [[ലൈംഗികബന്ധം|ലൈംഗികബന്ധത്തിന്]] സഹായകരമാകുന്നു എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. അതിനാൽ തൃപ്തികരമായ ലൈംഗികജീവിതത്തിന് വ്യായാമം മുതൽക്കൂട്ടാണെന്ന് പറയാം. വ്യായാമം ലൈംഗികാവയവങ്ങളിലേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം ത്വരിതപ്പെടുത്തുകയും [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്ന ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. മാത്രമല്ല ഇത് ശരീര സൗന്ദര്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ആകർഷകത്വം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. 

പുരുഷന്മാരിൽ [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്|ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്,]] [[സ്ത്രീ ലൈംഗിക ഉത്തേജന വൈകല്യം]], [[യോനീ വരൾച്ച]], [[രതിമൂർച്ഛയില്ലായ്മ]], [[വജൈനിസ്മസ്]] [[യോനീസങ്കോചം|(യോനീസങ്കോചം)]] പ്രശ്നങ്ങൾ വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു. മാത്രമല്ല, ബീജങ്ങളുടെ ആരോഗ്യത്തെ വർധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് [[വന്ധ്യത|വന്ധ്യതയും]] ചെറുക്കുന്നു. 

മധ്യവയസ്ക്കരായ പുരുഷന്മാരിൽ [[ആൻഡ്രോപോസ്]] എന്ന അവസ്ഥയെ ചെറുക്കുവാനും ഇത് സഹായിക്കുന്നു. ലളിതമായ [[കെഗൽ വ്യായാമം]] പരിശീലിക്കുന്നത് ചുമക്കുമ്പോഴും, തുമ്മുമ്പോഴും അറിയാതെ മൂത്രം പോകുന്ന അജിതേന്ദ്രിയത്വം എന്ന അവസ്ഥയ്ക്കും, [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], [[വജൈനിസ്മസ്]] ഉൾപ്പടെയുള്ള ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ഒരു പരിധിവരെ പരിഹാരമാണ്. മേല്പറഞ്ഞ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ളവർ ഒരു വിദഗ്ദ ഡോക്ടറുടെ സേവനം തേടുന്നത് ഏറ്റവും അഭികാമ്യം ആയിരിക്കും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_v1Z3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.psychologytoday.com%2fus%2fblog%2fheal-the-mind-to-heal-the-body%2f202101%2fsurprising-benefits-of-physical-exercise-on-sex-and/RK=2/RS=mxad_h8cuAxozGqZke6BhkVhujI-|title=Surprising Benefits of Physical Exercise on Sex and Orgasms|website=www.psychologytoday.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_yFZ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpmc.ncbi.nlm.nih.gov%2farticles%2fPMC5963213%2f/RK=2/RS=Qkfc4z.UDrw17u6dJcbxLSOdgzo-|title=An investigation of the relationship between physical fitness|website=pmc.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== രോഗങ്ങളെ ചെറുക്കുന്ന അത്ഭുതം ==
ആരോഗ്യപ്രവർത്തകർ വ്യായാമത്തെ പലരോഗങ്ങളേയും ചെറുക്കുന്ന ഒരു 'അത്ഭുതം' എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തോടൊപ്പം പോഷകസമൃദ്ധമായ ആഹാരം കഴിക്കുന്നത് പൂർണ്ണമായ ഫലം നൽകും. പഴങ്ങൾ, പച്ചക്കറികൾ, ഇലക്കറികൾ, പയർ, പരിപ്പുവർഗങ്ങൾ, മത്സ്യം, കൊഴുപ്പ് കുറഞ്ഞ മാംസം, മുട്ട, യോഗർട്ട് മുതലായ പോഷക സമൃദ്ധമായ ആഹാരം ഏറെ ഗുണകരമാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |title=American Association of Kidney Patients, &quot;Physical Activity and Exercise: The Wonder Drug&quot; |access-date=2012-10-12 |archive-date=2011-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927221329/http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2868602/ National Center for Biotechnology Information, &quot;The miracle drug&quot;]&lt;/ref&gt;
== ശാരീരികക്ഷമത വർധിക്കാൻ ==
കായികതാരങ്ങൾ കായികക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും വ്യായാമം ചെയ്യാറുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMG8Ehned8.ZpB3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzYEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862087/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.cdc.gov%2fphysical-activity-basics%2fbenefits%2findex.html/RK=2/RS=t4ai9VUbbnTuEL_gWJOwDRcX2YA-|title=Benefits of Physical Activity {{!}} Physical Activity Basics {{!}} CDC|website=www.cdc.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
== സ്ത്രീകൾ വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ==
ഇന്ത്യയിൽ പൊതുവേ വീട്ടുജോലികൾ കാലങ്ങളായി സ്ത്രീകൾക്ക് വേണ്ടി നീക്കിവച്ച ശാരീരികാധ്വാനം ആവശ്യമായ പ്രവൃത്തികളാണെങ്കിലും ശാസ്ത്രീയമായി പറഞ്ഞാൽ അവർക്ക് ആവശ്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ഇതുകൊണ്ട് മാത്രം ലഭിക്കാറില്ല. നമ്മുടെ ഹൃദയവും ശ്വാസകോശവും നന്നായി പ്രവർത്തിക്കേണ്ടി വരുന്ന എയറോബിക് വർക്കൗട്ടുകളും, ഒപ്പം എന്തെങ്കിലും ഒരു റെസിസ്റ്റൻസ് അല്ലെങ്കിൽ ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങളുമാണ്  പുരുഷന്മാരെപ്പോലെ സ്ത്രീകൾക്കും ആവശ്യം. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശാസ്ത്രീയമായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല എന്നതാണ് വാസ്തവം. വികസിത രാജ്യങ്ങളിലെ സ്ത്രീകൾ ഇക്കാര്യങ്ങളിൽ ഏറെ മുന്നിലാണ് എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. 

ഡംബെല്ലോ, ബാൻഡോ, മെഷീനോ പോലെ എന്തെങ്കിലും ഒരു ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങളാണ് റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഇവ സ്ത്രീകൾ ചെയ്യേണ്ടത് അവരുടെ ആരോഗ്യത്തിന് ഏറ്റവും അത്യാവശ്യമാണ്. ഇങ്ങനെ വ്യായാമം ചെയ്താൽ മസിലൊക്കെ വന്ന് ‘സ്‌ത്രണത’ ഇല്ലാണ്ടാവുമോ എന്നതാണ് പലരുടെയും ഒരു പ്രധാന ആശങ്ക. എന്നാൽ ഇത് തികച്ചും തെറ്റിദ്ധാരണ  മാത്രമാണ്. സ്ത്രീകൾ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്താൽ ആരോഗ്യവും സൗന്ദര്യവും മെച്ചപ്പെടും എന്നതല്ലാതെ ‘സ്‌ത്രണത’ ഒരിക്കലും ഇല്ലാതാകുന്നില്ല എന്നതാണ് സത്യം. 

വാസ്തവത്തിൽ സ്ത്രീകൾ ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചു കൊണ്ടുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ  ചെയ്യുന്നതുകൊണ്ട് മസിലുകൾ ഉള്ളിൽ ബലം വയ്ക്കുകയും ഭംഗിയാവുകയും ചെയ്യും. അതിനാൽ അയഞ്ഞു തൂങ്ങി നിൽക്കുന്ന പല ശരീരഭാഗങ്ങളും കുറച്ച് മാസത്തെ വർക്കൗട്ടിനു ശേഷം ദൃഢമായി അവയുടെ സ്വാഭാവികമായ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നത് കാണാം. ഈ ദൃഢത കൊണ്ട് നിത്യജീവിതത്തിലെ എല്ലാ പ്രവർത്തികളിലും ആരോഗ്യകരമായ വ്യത്യാസം അനുഭവപ്പെടും. ഗ്യാസ് സിലിണ്ടർ മാറ്റുന്നതും,  തേങ്ങ പൊട്ടിക്കുന്നതും മുതൽ ബസ്സിലും ട്രെയിനിലും കയറുമ്പോൾ ലഗേജ് എടുത്ത് വയ്‌ക്കുന്നതു വരെ നൂറുകണക്കിന് കാര്യങ്ങൾക്ക് മറ്റുള്ളവരെ ആശ്രയിക്കാതെ സ്ത്രീകൾക്ക് മുന്നോട്ട് പോകാൻ എളുപ്പത്തിൽ സാധിക്കും. 

മറ്റൊന്ന്, പുരുഷശരീരവുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ വീതി കൂടിയ ഇടുപ്പെല്ലാണ് സ്ത്രീകൾക്ക്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ ‘ക്യു ആങ്കിൾ’ എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന തുടയെല്ലും കാൽമുട്ടും തമ്മിലുള്ള കോൺ അളവ് സ്ത്രീകളിൽ കൂടുതലായിരിക്കും. ഇക്കാരണത്താൽ കാൽമുട്ടിനു വരാവുന്ന പരിക്കുകളുടെ സാധ്യതയും കൂടും. മാത്രമല്ല, പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് കാൽമുട്ടിലെ പരിക്ക് വരാനുള്ള സാധ്യത സ്തീകൾക്ക് പത്തിരട്ടിയാണ്. ശരിയായ റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്ത് കാലിലെ മസിലുകളുടെ ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയാണ് ഈ പരിക്കുകൾ തടയാനുള്ള ഒരു പ്രധാനം പോംവഴി.

അണ്ഡാശയത്തിൽ കുമിളകൾ വരുന്ന ‘പോളി സിസ്റ്റിക് ഓവേറിയൻ സിൻഡ്രോം (PCOS)’  എന്ന രോഗാവസ്ഥ ഇന്ന്‌ യുവതികളിൽ സർവസാധാരണമാണ്‌. ആർത്തവക്രമക്കേടും മുഖത്ത് അമിതരോമവളർച്ചയും മുഖക്കുരുവുമെല്ലാമായി തുടങ്ങുന്ന ഈ അവസ്‌ഥ [[വന്ധ്യത]], [[കാൻസർ]], [[പ്രമേഹം]] തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളിൽ പോലും ചെന്ന്‌ കലാശിച്ചേക്കാം. ഇത്‌ തടയാൻ വേണ്ട പ്രധാനകാര്യങ്ങളിൽ രണ്ടെണ്ണം പോഷക സമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണവും മറ്റൊന്ന് ചിട്ടയായ വ്യായാമവുമാണ്‌. സ്ത്രീകളിൽ ഗർഭപാത്രവും മൂത്രസഞ്ചിയും താഴേക്ക് ഇറങ്ങിവരുന്നതിന്റെ സാധ്യത കുറയ്‌ക്കാനും കെഗൽ (Kegels) പോലെയുള്ള ചെറു വ്യായാമങ്ങൾക്ക് കഴിയും.

പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് [[വിഷാദരോഗം]], കൂടാതെ മറ്റ് അനുബന്ധ അസുഖങ്ങളും വരാനുള്ള സാധ്യത സ്ത്രീകൾക്ക് രണ്ടിരട്ടി കൂടുതലാണ്. വിഷാദരോഗം  വരാതെ തടയാനും, ഡിപ്രഷൻ വന്നാൽ അതിനുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമാവുന്നതിലും ജീവിതശൈലിക്ക്‌ വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്‌. റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമം ചെയ്യുമ്പോൾ ശരീരത്തിൽ ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന സെറോട്ടോണിൻ (Serotonin), ഡോപമിൻ (Dopamine), നോർഎപിനെഫ്രിൻ (Nor epinephrine) തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ മാനസികാരോഗ്യം നിലനിർത്തുന്നതിന് ഏറെ സഹായിക്കുന്നവയാണ്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുകയും സമീകൃതാഹാരം കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് ‌വിഷാദരോഗം വരാനുള്ള സാധ്യത കുറയാനും, ഡിപ്രഷനിൽ നിന്നും കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ പുറത്ത്‌ വരാനും സാധിക്കും. 

നന്നായി വ്യായാമം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങിയാലും, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ പുരുഷൻമാരേക്കാൾ കുറവായതിനാലും, താരതമ്യേന അല്പം കുറഞ്ഞ ശാരീരികക്ഷമത ഉള്ളവരായതുകൊണ്ടും സ്ത്രീകളിൽ ഫലം കണ്ടുതുടങ്ങാൻ കൂടുതൽ സമയമെടുക്കും. റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് പോലെ ശക്തി ഉപയോഗിക്കുന്ന വ്യായാമങ്ങളിലെ പ്രധാന ഘടകമായ ടൈപ് 2 മസിൽ ഫൈബറുകൾ സ്ത്രീകൾക്ക് ആനുപാതികമായി കുറവാണ് എന്നതും കാര്യങ്ങൾ അല്പം കൂടെ കഠിനമാക്കും. പുരുഷ മേൽക്കോയ്മയുള്ള യഥാസ്തിക സമൂഹങ്ങളിൽ ആൺകുട്ടികൾക്ക് ജിമ്മും, മസിലും, വർക്കൗട്ടുകളും അല്ലെങ്കിൽ ശാരീരിക അധ്വാനവും, കളികളും, കായിക മത്സരങ്ങളും മറ്റും ചെറുപ്പം മുതൽ സംഭാഷണങ്ങളിലും മറ്റും പരിചയം കാണുമെങ്കിൽ പെൺകുട്ടികൾ പൊതുവെ ഈ വിഷയങ്ങളിൽ പരിചയക്കുറവ് കാരണം തുടക്കക്കാരായാണ് വ്യായാമത്തിന്റെ മേഖലയിലേക്ക്  കടക്കാറ്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ തുടക്കത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങളും [[ഉത്‌കണ്ഠ]]യും മറ്റും മറികടക്കാനും ഇവർക്ക് കൂടുതൽ സമയം ആവശ്യമായി വരാറുണ്ട്. [[പ്രസവം]], [[ആർത്തവവിരാമം]] തുടങ്ങിയയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടും അവരുടെ ആരോഗ്യം നിലനിർത്താൻ സ്ത്രീകൾക്ക് ശാരീരിക വ്യായാമം അത്യാവശ്യമാണ്. 

ചുരുക്കത്തിൽ മുകളിൽ പറഞ്ഞ  ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളെല്ലാം വരാനുള്ള സാധ്യത പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് സ്ത്രീകൾക്ക് കൂടുതലാണെന്ന് കാണാം. ഇത് പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള പോംവഴി കൃത്യമായ വ്യായാമവും ഭക്ഷണശീലങ്ങളുമാണ് എന്ന്‌ വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABJ78EhnuEM_2kx3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862204/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.healthline.com%2fhealth%2ffitness%2fhow-female-hormones-affect-exercise-at-every-age/RK=2/RS=rdAaQcug2WdK4J00hzvPtfXyB_k-|title=How Female Hormones Affect Exercise — at Every Age - Healthline|website=www.healthline.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgD8UhnEJ0.LpF3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862340/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.womenshealthmag.com%2ffitness%2fa34030549%2fstrength-training-benefits%2f/RK=2/RS=i.gPZHHB.RsiQppD8EMR.sFSWY0-|title=Strength Training Benefits For Women, Beyond Building Muscle|website=www.womenshealthmag.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgu8khnryE_s0h3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862639/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwomensfitness.co.uk%2fworkouts%2f12-week-gym-workout-plan%2f/RK=2/RS=KBWFn5kS6G_cxtc704c8UKCxwCk-|title=12 week gym workout plan: cardio &amp; strength training - Women|website=womensfitness.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== പ്രസവവും വ്യായാമവും ==
നമ്മുടെ നാട്ടിൽ പൊതുവേ കണ്ടുവരുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക്  പ്രസവശേഷമുള്ള നിർബന്ധിതവിശ്രമവും, ആ സമയത്ത് പല പേരുകളിൽ അമിതമായി കഴിപ്പിക്കുന്ന ഭക്ഷണവും സ്ത്രീകളുടെ [[ആരോഗ്യം]] തന്നെ താറുമാറാക്കാൻ സാധ്യത ഉണ്ട്. ഒരു മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളൊന്നുമില്ലാത്തവർക്ക് പ്രസവരക്ഷ എന്ന പേരിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കപ്പെടുന്ന അമിതമായ വിശ്രമം, ശരീരത്തിലെ മസിലുകളുടെ ബലക്ഷയവും, [[അമിതവണ്ണം]], [[നടുവേദന]] പോലെയുള്ള രോഗങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കും. ഗർഭിണിയാകും മുന്നേ ചിട്ടയായ വ്യായാമം ശീലിച്ചവർക്ക്, ഗർഭകാലത്തെ പല സങ്കീർണതകളും നിഷ്പ്രയാസം ഒഴിവാക്കാനും, പ്രസവാനന്തരം ആരോഗ്യം കൂടുതൽ നന്നായി നിലനിർത്താനും പറ്റും. [[പ്രസവം]] കഴിഞ്ഞ് തിരികെ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കാനുള്ള വ്യായാമങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യം ആവശ്യത്തിന് ഭാരമെടുത്തുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗാണ്. പലപ്പോഴും ഇക്കാര്യം പാടെ അവഗണിക്കുന്നത് കൊണ്ട് ശരീരത്തിൽ പോസ്ചർ ഇംബാലൻസുകൾ ഉണ്ടാവാനും അവ സ്ഥിരമാവാനും സ്ത്രീകളുടെ ആരോഗ്യം നശിക്കുവാനും സാധ്യതയുമുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_mih3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nhs.uk%2fconditions%2fbaby%2fsupport-and-services%2fyour-post-pregnancy-body%2f/RK=2/RS=ZO2TsMgUW0pOrp5CRNJnjJYhpQw-|title=Your post-pregnancy body - NHS|website=www.nhs.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_rSh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nct.org.uk%2finformation%2flabour-birth%2frecovery-birth%2fpostnatal-exercise-how-soon-can-i-start-again-after-baby/RK=2/RS=rvf63P1Etfz5620DXcWmI_U3TJE-|title=Postnatal exercise: how soon can I start again after a baby?|website=www.nct.org.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== ആർത്തവവിരാമവും വ്യായാമവും ==
ഏകദേശം 45, 50 അല്ലെങ്കിൽ 55 വയസ് പിന്നിട്ട സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവം നിലയ്ക്കുന്നതിനെയാണ് [[ആർത്തവവിരാമം]] അഥവാ മെനോപോസ് (Menopause) എന്ന്‌ പറയുന്നത്. ഓവറി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന [[ഈസ്ട്രജൻ]], [[പ്രൊജസ്റ്റിറോൺ]], [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്നി ഹോർമോണുകളുടെ അളവ് കാര്യമായി കുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന കാരണം. ഈ പ്രായത്തിൽ  [[ഈസ്ട്രജൻ]] കുറവ്  കാരണം സ്ത്രീകളിൽ എല്ല് തേയ്മാനം വരാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കൂടുതലാണ്. അതുപോലെ തന്നെ [[വിഷാദം]], പെട്ടന്നുള്ള കോപം, സങ്കടം, ആത്മഹത്യ പ്രവണത തുടങ്ങിയ മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും; വർധിച്ച ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത, ശരീരത്തിൽ പെട്ടന്നുള്ള ചൂടും വിയർപ്പും, ക്ഷീണവും തളർച്ചയും, [[യോനീ വരൾച്ച]], അതുമൂലം ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും തുടങ്ങിയ ശാരീരിക പ്രശ്നങ്ങൾ ഉടലെടുത്തേക്കാറുണ്ട്. 

ഭാരമെടുത്തുള്ള വ്യായാമങ്ങളും എല്ലിന്റെ ബലവും തമ്മിൽ വളരെയധികം ബന്ധമുണ്ട്. ഈ വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്യുന്ന സമയത്ത് മസിലുകൾ പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ കൂടെ എല്ലുകളും സ്വാഭാവികമായി ശക്തിപ്പെടും എന്ന് മാത്രമല്ല, ബോൺ ഡെൻസിറ്റി കൂട്ടാനും റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗിനു കഴിയും. ഇക്കാരണത്താൽ ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം കൂടുതലായി ഉണ്ടാക്കാനിടയുള്ള എല്ലുകളുടെ പൊട്ടൽ, ബലക്കുറവ്, തേയ്മാനം എന്നിവ ഒഴിവാക്കാൻ വ്യായാമത്തിലൂടെ സാധിക്കുന്നു. കാൽസ്യം, വിറ്റാമിൻ ഡി, സിങ്ക്, പ്രോടീൻ തുടങ്ങിയ പോഷകങ്ങൾ അടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നതും എല്ലുകളുടെ ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മേനോപോസ് മൂലമുള്ള ശാരീരികവും മാനസികവുമായ പല പ്രശ്നങ്ങളും  ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു ഒരുപരിധി വരെ നിയന്ത്രിക്കാവുന്നതാണ് എന്ന്‌ പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു. ആർത്തവ വിരാമത്തിന് മുൻപേ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ താരതമ്യേനെ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു എന്ന ഗുണവുമുണ്ട്. മാത്രമല്ല, ഈ ഘട്ടത്തിൽ സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകാനിടയുള്ള [[അമിതവണ്ണം]], [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പ്രമേഹം]], [[രക്ത സമ്മർദ്ദം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[കാൻസർ]] തുടങ്ങിയ ഗുരുതര രോഗങ്ങൾക്കുള്ള  വർധിച്ച സാധ്യത കുറയ്ക്കുവാനും പിന്നീട് ആരോഗ്യകരമായ വാർദ്ധക്യകാല ജീവിതം നയിക്കുവാനും ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു  സാധിക്കുന്നു. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി ചികിത്സ സ്വീകരിക്കുന്നത് ഏറ്റവും ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ അകറ്റും. എന്നിരുന്നാലും കൃത്യമായ ബോധവൽക്കരണത്തിന്റെ അഭാവത്താലും സാമൂഹിക നിയന്ത്രണങ്ങൾ കാരണവും കൃത്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന മധ്യ വയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകൾ പൊതുവെ ഇന്ത്യയിൽ കുറവാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzi80hnA4A.K7B3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863075/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.themenopausecharity.org%2f2021%2f04%2f24%2fexercise-advice%2f/RK=2/RS=vnyrdNm.oBWUGAGZqLEXFmeXWkg-|title=Exercise Advice for Women in Perimenopause and Menopause|website=www.themenopausecharity.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhF9Ehn8HE_kzJ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863173/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpubmed.ncbi.nlm.nih.gov%2f26382311%2f/RK=2/RS=TjhNF9VspQzSZ87EalzCsuGv0sA-|title=Menopause and exercise - PubMed|website=pubmed.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.
== വ്യായാമവും ജിംനേഷ്യവും ==
ശാസ്ത്രീയമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നതിനോ, കായിക പരിശീലനങ്ങൾക്കായോ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സ്ഥാപനങ്ങളാണ് [[ജിംനേഷ്യം]] (Gymnasium) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ ജിം (Gym). അത്യാധുനിക രീതിയിൽ വിപുലമായി ക്രമീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ജിംനേഷ്യങ്ങൾ ഹെൽത്ത് ക്ലബുകൾ, ഫിറ്റ്നസ്സ് സെന്ററുകൾ, ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നീ പല പേരുകളിലും അറിയപ്പെടാറുണ്ട്.

വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ ശാസ്ത്രീയമായി പരിശീലനം സിദ്ധിക്കപ്പെട്ട വിദഗ്ദരായ മികച്ച ‘രജിസ്റ്റർഡ് ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് പ്രൊഫഷണൽ ട്രെയിനർ’മാരുടെ മേൽനോട്ടത്തിലാണ് ഇത്തരം ജിമ്മുകൾ  പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേക പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സുകൾ തന്നെ വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലെ യൂണിവേഴ്സിറ്റികൾ നേരിട്ടും ഓൺലൈനായും നടത്തുന്നുണ്ട്. മാത്രമല്ല, വിദഗ്ദരായ ഫിസിയോതെറാപിസ്റ്റുകളുടെ സേവനവും പല ജിമ്മുകളിലും ലഭ്യമാണ്. ഇവിടെ ഡംബെൽ, ബാർബെൽ തുടങ്ങിയ ഫ്രീ വെയ്റ്റ് സാമഗ്രികളും ട്രെഡ് മിൽ, എല്ലിപ്റ്റിക്ക് ട്രെയിനർ തുടങ്ങിയ സങ്കീർണവും ശാസ്ത്രീയവുമായ ആധുനിക വ്യായാമ യന്ത്രങ്ങളും സജ്ജമാക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzk9EhnO.I.8Y13Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863332/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.fitnessfirst.co.uk%2fblog%2fthe-ultimate-beginners-guide-to-the-gym/RK=2/RS=hyoXSomdpKXvttgxs3Ig7jm5pDM-|title=www.fitnessfirst.co.uk|website=www.fitnessfirst.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABKQ9UhnzhgAsgp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863505/RO=10/RU=https%3a%2f%2fen.wikipedia.org%2fwiki%2fGym/RK=2/RS=heTWYM2pkLpCdVBYsdaGa7EMd5s-|title=GymGym - Wikipedia|website=en.wikipedia.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കായികം]]
[[വർഗ്ഗം:ശാരീരിക വ്യായാമം]]</text>
      <sha1>m0x5fz89c67iyxpc4mfvblefz7uy18v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540286</id>
      <parentid>4540285</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:37:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <comment>/* വ്യായാമവും ആരോഗ്യവും */</comment>
      <origin>4540286</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50405" sha1="ftlb0me1dxbg5cfzt82fzy0tgwt4t7i" xml:space="preserve">{{prettyurl|Physical exercise}}
[[Image:Soldier running in water.jpg|thumb|right|200px|ഒരു ദീർഘദൂര ഓട്ടമത്സരത്തിൽ നിന്ന്]]
[[പ്രമാണം:Aymane benbouzid.jpg|thumb|ഒരു [[ബോഡിബിൽഡിങ്ങ്|ബോഡിബിൽഡർ]] വ്യായാമം ചെയ്യുന്നു.]]
ശാരീരികക്ഷമതയും ആരോഗ്യവും ചിലപ്പോൾ ശരീര സൗന്ദര്യവും വച്ചുപുലർത്താനായി ചെയ്യുന്ന കായികാഭ്യാസങ്ങളാണ് '''വ്യായാമം'''. ആംഗലേയത്തിൽ എക്സ്സെർസൈസ് (Exercise).  കായികരംഗത്തെ മികവിനായി, പേശികൾ ബലപ്പെടുത്തുന്നതിനായി, ശരീരഭാരം കൂട്ടുകയോ കുറക്കുകയൊ ചെയ്യുന്നതിനായി, കുടവയർ കുറയ്ക്കുന്നതിനായി, ശരീര സൗന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനായി, [[ആരോഗ്യം]] നിലനിർത്തുന്നതിനായി, രോഗങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനായി, യുവത്വം നിലനിർത്താനായി, മാനസികമായ ഉല്ലാസവും ഊർജസ്വലതയും നിലനിർത്തുന്നതിനായി, ‘ഫിറ്റ്നസ്‘ എന്ന ലക്ഷ്യത്തിനായി, മികച്ച  ജീവിതശൈലിയ്ക്കായി, [[ലൈംഗികവും പ്രത്യുൽപാദനപരവുമായ ആരോഗ്യം]] മെച്ചപ്പെടുത്താനായി, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] ഹോർമോൺ ഉത്പാദനം നിലനിർത്താൻ എന്നിങ്ങനെ പല ലക്ഷ്യങ്ങൾക്കായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhM7khnL_E.ojh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861644/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.who.int%2fnews-room%2ffact-sheets%2fdetail%2fphysical-activity/RK=2/RS=rfEmxPYNnrMz.kEbgHwtbZc8YvA-|title=Physical activity - World Health Organization (WHO)|website=www.who.int}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== വിവിധ തരം വ്യായാമങ്ങൾ ==
ശാരീരിക വ്യായാമങ്ങൾ അവ മനുഷ്യ ശരീരത്തിലേൽപ്പിക്കുന്ന ഫലത്തെ ആസ്പദമാക്കി പൊതുവെ മൂന്ന് വിധമാണുള്ളത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/public/heart/obesity/phy_active.pdf|title=Your Guide to Physical Activity|accessdate=March 2011|year=2007|publisher=The National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI)|format=NHLBI produced publications: Color|coauthors=U.S. Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, National Heart, Lung, and Blood Institute}}&lt;/ref&gt;

* സന്ധികളുടേയും പേശികളുടേയും ചലനങ്ങളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന [[സ്ട്രെച്ചിങ്ങ്]] പോലുള്ള  '''ഫ്ലെക്സിബിലിറ്റി വ്യായാമങ്ങൾ'''.&lt;ref&gt;O'Connor, D., Crowe, M., Spinks, W. 2005. Effects of static stretching on leg capacity during cycling. ''Turin, 46''(1), 52–56. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt; [[യോഗാഭ്യാസം]] ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
* [[സൈക്ലിങ്ങ്]], [[നീന്തൽ]], [[വേഗത്തിലുള്ള നടപ്പ്]], [[ഓട്ടം]], [[പടി കയറൽ]], [[സ്കിപ്പിംഗ്]], [[ടെന്നീസ്]], [[ഫുട്ബോൾ]], [[ബാഡ്മിന്റൺ]] കളിക്കൽ, [[നൃത്തം]], അയോധന കലകൾ  തുടങ്ങിയവ  ഹൃദയധമ്നികളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന '''[[ഏറോബിക്സ്|ഏറോബിക്സ് വ്യായാമങ്ങൾ]]'''. ഹൃദയാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന ഇവയെ കാർഡിയാക് വ്യായാമങ്ങൾ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവ പരിശീലിക്കുമ്പോൾ ഹൃദയമിടിപ്പ് വർധിക്കുകയും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുകയും വിയർക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സ്വാഭാവികം. &lt;ref&gt;Wilmore, J., Knuttgen, H. 2003. Aerobic Exercise and Endurance Improving Fitness for Health Benefits. ''The Physician and Sportsmedicine, 31''(5). 45. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;
* താത്കാലികമായി പേശികൾക്ക്, അസ്ഥികൾക്ക് ശക്തി പകരുന്ന വെയ്റ്റ്ലിഫ്റ്റിങ്ങ് പോലുള്ള ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് കൊണ്ടുള്ള അനീറോവ്യായാമങ്ങൾ. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌ ചെയ്യുന്നവർ ഇത് പരിശീലിച്ചു കാണപ്പെടുന്നു. ജിംനേഷ്യത്തിൽ ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങൾ ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;de Vos, N., Singh, N., Ross, D., Stavrinos, T., et al. 2005. Optimal Load for Increasing Muscle Power During Explosive Resistance Training in Older Adults. ''The Journals of Gerontology, 60A''(5), 638–647. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;

== വ്യായാമവും ആരോഗ്യവും ==
മുതിർന്നവർ ദിവസേന കുറഞ്ഞത് മുപ്പത് മിനുട്ട് നേരവും കുട്ടികൾ ഒരു മണിക്കൂറും വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ് എന്ന് ലോകാരോഗ്യ സംഘടന പറയുന്നു. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് [[രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥ|രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥയുടെ]] ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്താനും, [[കാൻസർ]],  [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[പ്രമേഹം]], [[പൊണ്ണത്തടി]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[ഫാറ്റി ലിവർ]], [[രക്താതിമർദ്ദം|രക്താതിമർദ്ദം,]] [[പിസിഒഎസ്]], [[അമിത കൊളസ്ട്രോൾ|അമിത കൊളസ്ട്രോൾ,]] [[വിഷാദരോഗം]], [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾ, [[വന്ധ്യത]] തുടങ്ങിയ ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങളിൽ നിന്നു പോലും രക്ഷനേടുന്നതിനും അവയെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും സഹായിക്കുന്നു. 

വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തികൾ മറ്റുള്ളവരെക്കാൾ ചുറുചുറുക്കോടെ കാണപ്പെടുകയും ഇത്തരക്കാരിൽ നടുവേദന, കഴുത്തുവേദന പോലെയുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ കുറഞ്ഞിരിക്കുകയും, ദീർഘകാലം ചെറുപ്പമായിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പേശികളും അസ്ഥികളും ബലപ്പെടുത്തുന്നതിന്റെ ഗുണം വളരെയധികമാണ്. വാർധക്യത്തിലും ചുറുചുറുക്കോടെ  ആരോഗ്യത്തോടെയിരിക്കാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു. വ്യായാമത്തിന്റെ ഗുണം മിക്കവാറും എല്ലാ അവയവങ്ങൾക്കും ലഭിക്കുന്നു. ശരീരത്തിലെത്തുന്ന അമിതമായ കൊഴുപ്പ്, ഉപ്പ്, ഊർജം അഥവാ പഞ്ചസാര, [[രക്താതിമർദ്ദം]] എന്നിവയെ നിയന്ത്രിക്കുവാനും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനും ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങളെ ചെറുക്കുവാനും ഏറെ ഫലപ്രദമാണ് ശാരീരികമായ വ്യായാമം. 

ആരോഗ്യകരവും പോഷക സമൃദ്ധവുമായ ഭക്ഷണ ക്രമീകരണത്തിനൊപ്പം ചെയ്യുമ്പോഴാണ് വ്യായാമം ഇത്തരത്തിൽ പൂർണ്ണമായ ഗുണങ്ങൾ നൽകുന്നത്. ഹൃദയം, തലച്ചോർ എന്നിവയുടെ ശരിയായ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ വ്യായാമം ഒഴിച്ചു കൂടാനാവാത്തതാണ്. സ്തനം, പ്രോസ്ട്രേറ്റ്, വൻകുടൽ, ശ്വാസകോശം, കരൾ തുടങ്ങിയവയെ ബാധിക്കുന്ന കാൻസർ രോഗത്തെ പോലും വ്യായാമം തടയുന്നതായി പഠനങ്ങളുണ്ട്. രോഗങ്ങൾ ബാധിച്ചവർ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരുടെ നിർദേശ പ്രകാരം മാത്രം അഭികാമ്യമായ വ്യായാമം തെരെഞ്ഞെടുക്കുക. &lt;ref&gt;{{cite doi|10.1056/NEJM200007063430103}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hu., F., Manson, J., Stampfer, M., Graham, C., et al. (2001). Diet, lifestyle, and the risk of type 2 diabetes mellitus in women. ''The New England Journal of Medicine, 345''(11), 790–797. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.''&lt;/ref&gt;

== വ്യായാമവും മാനസികാരോഗ്യവും ==
വ്യായാമം മാനസികാരോഗ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനോടൊപ്പം സന്തോഷവാനായിരിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. ഇത് ചെയ്യുമ്പോൾ സന്തോഷകരമായ ഹോർമോണുകളുടെ ഉത്പാദനം വർധിക്കുന്നു. ഒപ്പം മികച്ച ശാരീരികക്ഷമത പ്രദാനം ചെയ്യുകയും കാര്യങ്ങളെ നല്ല രീതിയിൽ നോക്കിക്കാണുവാനും നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref name=MD&gt;{{cite web |url=http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/physical+exercise |title=Exercise|publisher=medical-dictionary.thefreedictionary.com }} In turn citing: Gale Encyclopedia of Medicine. Copyright 2008. Citation: ''&quot;Strengthening exercise increases muscle strength and mass, bone strength, and the body's metabolism. It can help attain and maintain proper weight and improve body image and self-esteem&quot;''&lt;/ref&gt; &quot;ആരോഗ്യമുള്ള ശരീരത്തിലേ ആരോഗ്യമുള്ള മനസുമുള്ളൂ&quot; എന്ന ചൊല്ല് കേട്ടിട്ടില്ലേ. ചെറുപ്പകാലങ്ങളിലെ [[വിഷാദരോഗം]] ഒരു ആഗോള പ്രതിഭാസമായി വളർന്നുവരികയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.who.int/dietphysicalactivity/publications/facts/obesity/en/ |title=WHO: Obesity and overweight |publisher=who.int}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളിലും മുതിർന്നവരിലും വിഷാദമകറ്റാൻ, ഉത്കണ്ഠ കുറയ്ക്കാൻ വ്യായാമം ഒരു പരിധിവരെ സഹായിക്കുന്നു. നിത്യജീവിതത്തിലെ പലവിധ മാനസിക സംഘർഷങ്ങൾ, സമ്മർദങ്ങൾ അതിജീവിക്കാൻ ഇതവരെ സഹായിക്കുന്നു. 
== ശരീരസൗന്ദര്യവും ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥയും നിലനിർത്താൻ ==
ശാരീരിക വ്യായാമം പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുകയും കുടവയർ കുറക്കുകയും, ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്തുകയും, ഇത് ശരീര സൌന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌, ഫിറ്റ്നസ്, സിനിമ-സീരിയൽ മേഖലയിൽ   പ്രവർത്തിക്കുന്നവരുടെ സൗന്ദര്യ രഹസ്യവും മറ്റൊന്നല്ല. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന ആളുകളിൽ വ്യായാമം ചെയ്യാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ചു പുരുഷ ഹോർമോണായ [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] അളവ് മെച്ചപ്പെട്ട രീതിയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇതവരുടെ യവ്വനവും ശരീര ബലവും ആരോഗ്യവും നിലനിർത്തുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവ ക്രമക്കേടുകൾ അകറ്റാനും, ശരീര സൗന്ദര്യവും, ആരോഗ്യവും ഉണ്ടാകാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABIE70hn2Kk_3Qp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861829/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.americansportandfitness.com%2fblogs%2ffitness-blog%2fredefine-your-appearance-the-surprising-role-of-exercise/RK=2/RS=kl8_pjtlkv06YPO2emkKExIoG9k-|title=Redefine Your Appearance: The Surprising Role of Exercise - ASFA|website=www.americansportandfitness.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== ലൈംഗികാരോഗ്യത്തിന് ==
കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് തൃപ്തികരമായ [[ലൈംഗികബന്ധം|ലൈംഗികബന്ധത്തിന്]] സഹായകരമാകുന്നു എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. അതിനാൽ തൃപ്തികരമായ ലൈംഗികജീവിതത്തിന് വ്യായാമം മുതൽക്കൂട്ടാണെന്ന് പറയാം. വ്യായാമം ലൈംഗികാവയവങ്ങളിലേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം ത്വരിതപ്പെടുത്തുകയും [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്ന ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. മാത്രമല്ല ഇത് ശരീര സൗന്ദര്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ആകർഷകത്വം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. 

പുരുഷന്മാരിൽ [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്|ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്,]] [[സ്ത്രീ ലൈംഗിക ഉത്തേജന വൈകല്യം]], [[യോനീ വരൾച്ച]], [[രതിമൂർച്ഛയില്ലായ്മ]], [[വജൈനിസ്മസ്]] [[യോനീസങ്കോചം|(യോനീസങ്കോചം)]] പ്രശ്നങ്ങൾ വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു. മാത്രമല്ല, ബീജങ്ങളുടെ ആരോഗ്യത്തെ വർധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് [[വന്ധ്യത|വന്ധ്യതയും]] ചെറുക്കുന്നു. 

മധ്യവയസ്ക്കരായ പുരുഷന്മാരിൽ [[ആൻഡ്രോപോസ്]] എന്ന അവസ്ഥയെ ചെറുക്കുവാനും ഇത് സഹായിക്കുന്നു. ലളിതമായ [[കെഗൽ വ്യായാമം]] പരിശീലിക്കുന്നത് ചുമക്കുമ്പോഴും, തുമ്മുമ്പോഴും അറിയാതെ മൂത്രം പോകുന്ന അജിതേന്ദ്രിയത്വം എന്ന അവസ്ഥയ്ക്കും, [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], [[വജൈനിസ്മസ്]] ഉൾപ്പടെയുള്ള ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ഒരു പരിധിവരെ പരിഹാരമാണ്. മേല്പറഞ്ഞ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ളവർ ഒരു വിദഗ്ദ ഡോക്ടറുടെ സേവനം തേടുന്നത് ഏറ്റവും അഭികാമ്യം ആയിരിക്കും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_v1Z3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.psychologytoday.com%2fus%2fblog%2fheal-the-mind-to-heal-the-body%2f202101%2fsurprising-benefits-of-physical-exercise-on-sex-and/RK=2/RS=mxad_h8cuAxozGqZke6BhkVhujI-|title=Surprising Benefits of Physical Exercise on Sex and Orgasms|website=www.psychologytoday.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_yFZ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpmc.ncbi.nlm.nih.gov%2farticles%2fPMC5963213%2f/RK=2/RS=Qkfc4z.UDrw17u6dJcbxLSOdgzo-|title=An investigation of the relationship between physical fitness|website=pmc.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== രോഗങ്ങളെ ചെറുക്കുന്ന അത്ഭുതം ==
ആരോഗ്യപ്രവർത്തകർ വ്യായാമത്തെ പലരോഗങ്ങളേയും ചെറുക്കുന്ന ഒരു 'അത്ഭുതം' എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തോടൊപ്പം പോഷകസമൃദ്ധമായ ആഹാരം കഴിക്കുന്നത് പൂർണ്ണമായ ഫലം നൽകും. പഴങ്ങൾ, പച്ചക്കറികൾ, ഇലക്കറികൾ, പയർ, പരിപ്പുവർഗങ്ങൾ, മത്സ്യം, കൊഴുപ്പ് കുറഞ്ഞ മാംസം, മുട്ട, യോഗർട്ട് മുതലായ പോഷക സമൃദ്ധമായ ആഹാരം ഏറെ ഗുണകരമാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |title=American Association of Kidney Patients, &quot;Physical Activity and Exercise: The Wonder Drug&quot; |access-date=2012-10-12 |archive-date=2011-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927221329/http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2868602/ National Center for Biotechnology Information, &quot;The miracle drug&quot;]&lt;/ref&gt;
== ശാരീരികക്ഷമത വർധിക്കാൻ ==
കായികതാരങ്ങൾ കായികക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും വ്യായാമം ചെയ്യാറുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMG8Ehned8.ZpB3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzYEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862087/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.cdc.gov%2fphysical-activity-basics%2fbenefits%2findex.html/RK=2/RS=t4ai9VUbbnTuEL_gWJOwDRcX2YA-|title=Benefits of Physical Activity {{!}} Physical Activity Basics {{!}} CDC|website=www.cdc.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
== സ്ത്രീകൾ വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ==
ഇന്ത്യയിൽ പൊതുവേ വീട്ടുജോലികൾ കാലങ്ങളായി സ്ത്രീകൾക്ക് വേണ്ടി നീക്കിവച്ച ശാരീരികാധ്വാനം ആവശ്യമായ പ്രവൃത്തികളാണെങ്കിലും ശാസ്ത്രീയമായി പറഞ്ഞാൽ അവർക്ക് ആവശ്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ഇതുകൊണ്ട് മാത്രം ലഭിക്കാറില്ല. നമ്മുടെ ഹൃദയവും ശ്വാസകോശവും നന്നായി പ്രവർത്തിക്കേണ്ടി വരുന്ന എയറോബിക് വർക്കൗട്ടുകളും, ഒപ്പം എന്തെങ്കിലും ഒരു റെസിസ്റ്റൻസ് അല്ലെങ്കിൽ ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങളുമാണ്  പുരുഷന്മാരെപ്പോലെ സ്ത്രീകൾക്കും ആവശ്യം. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശാസ്ത്രീയമായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല എന്നതാണ് വാസ്തവം. വികസിത രാജ്യങ്ങളിലെ സ്ത്രീകൾ ഇക്കാര്യങ്ങളിൽ ഏറെ മുന്നിലാണ് എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. 

ഡംബെല്ലോ, ബാൻഡോ, മെഷീനോ പോലെ എന്തെങ്കിലും ഒരു ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങളാണ് റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഇവ സ്ത്രീകൾ ചെയ്യേണ്ടത് അവരുടെ ആരോഗ്യത്തിന് ഏറ്റവും അത്യാവശ്യമാണ്. ഇങ്ങനെ വ്യായാമം ചെയ്താൽ മസിലൊക്കെ വന്ന് ‘സ്‌ത്രണത’ ഇല്ലാണ്ടാവുമോ എന്നതാണ് പലരുടെയും ഒരു പ്രധാന ആശങ്ക. എന്നാൽ ഇത് തികച്ചും തെറ്റിദ്ധാരണ  മാത്രമാണ്. സ്ത്രീകൾ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്താൽ ആരോഗ്യവും സൗന്ദര്യവും മെച്ചപ്പെടും എന്നതല്ലാതെ ‘സ്‌ത്രണത’ ഒരിക്കലും ഇല്ലാതാകുന്നില്ല എന്നതാണ് സത്യം. 

വാസ്തവത്തിൽ സ്ത്രീകൾ ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചു കൊണ്ടുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ  ചെയ്യുന്നതുകൊണ്ട് മസിലുകൾ ഉള്ളിൽ ബലം വയ്ക്കുകയും ഭംഗിയാവുകയും ചെയ്യും. അതിനാൽ അയഞ്ഞു തൂങ്ങി നിൽക്കുന്ന പല ശരീരഭാഗങ്ങളും കുറച്ച് മാസത്തെ വർക്കൗട്ടിനു ശേഷം ദൃഢമായി അവയുടെ സ്വാഭാവികമായ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നത് കാണാം. ഈ ദൃഢത കൊണ്ട് നിത്യജീവിതത്തിലെ എല്ലാ പ്രവർത്തികളിലും ആരോഗ്യകരമായ വ്യത്യാസം അനുഭവപ്പെടും. ഗ്യാസ് സിലിണ്ടർ മാറ്റുന്നതും,  തേങ്ങ പൊട്ടിക്കുന്നതും മുതൽ ബസ്സിലും ട്രെയിനിലും കയറുമ്പോൾ ലഗേജ് എടുത്ത് വയ്‌ക്കുന്നതു വരെ നൂറുകണക്കിന് കാര്യങ്ങൾക്ക് മറ്റുള്ളവരെ ആശ്രയിക്കാതെ സ്ത്രീകൾക്ക് മുന്നോട്ട് പോകാൻ എളുപ്പത്തിൽ സാധിക്കും. 

മറ്റൊന്ന്, പുരുഷശരീരവുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ വീതി കൂടിയ ഇടുപ്പെല്ലാണ് സ്ത്രീകൾക്ക്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ ‘ക്യു ആങ്കിൾ’ എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന തുടയെല്ലും കാൽമുട്ടും തമ്മിലുള്ള കോൺ അളവ് സ്ത്രീകളിൽ കൂടുതലായിരിക്കും. ഇക്കാരണത്താൽ കാൽമുട്ടിനു വരാവുന്ന പരിക്കുകളുടെ സാധ്യതയും കൂടും. മാത്രമല്ല, പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് കാൽമുട്ടിലെ പരിക്ക് വരാനുള്ള സാധ്യത സ്തീകൾക്ക് പത്തിരട്ടിയാണ്. ശരിയായ റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്ത് കാലിലെ മസിലുകളുടെ ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയാണ് ഈ പരിക്കുകൾ തടയാനുള്ള ഒരു പ്രധാനം പോംവഴി.

അണ്ഡാശയത്തിൽ കുമിളകൾ വരുന്ന ‘പോളി സിസ്റ്റിക് ഓവേറിയൻ സിൻഡ്രോം (PCOS)’  എന്ന രോഗാവസ്ഥ ഇന്ന്‌ യുവതികളിൽ സർവസാധാരണമാണ്‌. ആർത്തവക്രമക്കേടും മുഖത്ത് അമിതരോമവളർച്ചയും മുഖക്കുരുവുമെല്ലാമായി തുടങ്ങുന്ന ഈ അവസ്‌ഥ [[വന്ധ്യത]], [[കാൻസർ]], [[പ്രമേഹം]] തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളിൽ പോലും ചെന്ന്‌ കലാശിച്ചേക്കാം. ഇത്‌ തടയാൻ വേണ്ട പ്രധാനകാര്യങ്ങളിൽ രണ്ടെണ്ണം പോഷക സമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണവും മറ്റൊന്ന് ചിട്ടയായ വ്യായാമവുമാണ്‌. സ്ത്രീകളിൽ ഗർഭപാത്രവും മൂത്രസഞ്ചിയും താഴേക്ക് ഇറങ്ങിവരുന്നതിന്റെ സാധ്യത കുറയ്‌ക്കാനും കെഗൽ (Kegels) പോലെയുള്ള ചെറു വ്യായാമങ്ങൾക്ക് കഴിയും.

പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് [[വിഷാദരോഗം]], കൂടാതെ മറ്റ് അനുബന്ധ അസുഖങ്ങളും വരാനുള്ള സാധ്യത സ്ത്രീകൾക്ക് രണ്ടിരട്ടി കൂടുതലാണ്. വിഷാദരോഗം  വരാതെ തടയാനും, ഡിപ്രഷൻ വന്നാൽ അതിനുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമാവുന്നതിലും ജീവിതശൈലിക്ക്‌ വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്‌. റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമം ചെയ്യുമ്പോൾ ശരീരത്തിൽ ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന സെറോട്ടോണിൻ (Serotonin), ഡോപമിൻ (Dopamine), നോർഎപിനെഫ്രിൻ (Nor epinephrine) തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ മാനസികാരോഗ്യം നിലനിർത്തുന്നതിന് ഏറെ സഹായിക്കുന്നവയാണ്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുകയും സമീകൃതാഹാരം കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് ‌വിഷാദരോഗം വരാനുള്ള സാധ്യത കുറയാനും, ഡിപ്രഷനിൽ നിന്നും കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ പുറത്ത്‌ വരാനും സാധിക്കും. 

നന്നായി വ്യായാമം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങിയാലും, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ പുരുഷൻമാരേക്കാൾ കുറവായതിനാലും, താരതമ്യേന അല്പം കുറഞ്ഞ ശാരീരികക്ഷമത ഉള്ളവരായതുകൊണ്ടും സ്ത്രീകളിൽ ഫലം കണ്ടുതുടങ്ങാൻ കൂടുതൽ സമയമെടുക്കും. റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് പോലെ ശക്തി ഉപയോഗിക്കുന്ന വ്യായാമങ്ങളിലെ പ്രധാന ഘടകമായ ടൈപ് 2 മസിൽ ഫൈബറുകൾ സ്ത്രീകൾക്ക് ആനുപാതികമായി കുറവാണ് എന്നതും കാര്യങ്ങൾ അല്പം കൂടെ കഠിനമാക്കും. പുരുഷ മേൽക്കോയ്മയുള്ള യഥാസ്തിക സമൂഹങ്ങളിൽ ആൺകുട്ടികൾക്ക് ജിമ്മും, മസിലും, വർക്കൗട്ടുകളും അല്ലെങ്കിൽ ശാരീരിക അധ്വാനവും, കളികളും, കായിക മത്സരങ്ങളും മറ്റും ചെറുപ്പം മുതൽ സംഭാഷണങ്ങളിലും മറ്റും പരിചയം കാണുമെങ്കിൽ പെൺകുട്ടികൾ പൊതുവെ ഈ വിഷയങ്ങളിൽ പരിചയക്കുറവ് കാരണം തുടക്കക്കാരായാണ് വ്യായാമത്തിന്റെ മേഖലയിലേക്ക്  കടക്കാറ്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ തുടക്കത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങളും [[ഉത്‌കണ്ഠ]]യും മറ്റും മറികടക്കാനും ഇവർക്ക് കൂടുതൽ സമയം ആവശ്യമായി വരാറുണ്ട്. [[പ്രസവം]], [[ആർത്തവവിരാമം]] തുടങ്ങിയയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടും അവരുടെ ആരോഗ്യം നിലനിർത്താൻ സ്ത്രീകൾക്ക് ശാരീരിക വ്യായാമം അത്യാവശ്യമാണ്. 

ചുരുക്കത്തിൽ മുകളിൽ പറഞ്ഞ  ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളെല്ലാം വരാനുള്ള സാധ്യത പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് സ്ത്രീകൾക്ക് കൂടുതലാണെന്ന് കാണാം. ഇത് പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള പോംവഴി കൃത്യമായ വ്യായാമവും ഭക്ഷണശീലങ്ങളുമാണ് എന്ന്‌ വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABJ78EhnuEM_2kx3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862204/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.healthline.com%2fhealth%2ffitness%2fhow-female-hormones-affect-exercise-at-every-age/RK=2/RS=rdAaQcug2WdK4J00hzvPtfXyB_k-|title=How Female Hormones Affect Exercise — at Every Age - Healthline|website=www.healthline.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgD8UhnEJ0.LpF3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862340/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.womenshealthmag.com%2ffitness%2fa34030549%2fstrength-training-benefits%2f/RK=2/RS=i.gPZHHB.RsiQppD8EMR.sFSWY0-|title=Strength Training Benefits For Women, Beyond Building Muscle|website=www.womenshealthmag.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgu8khnryE_s0h3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862639/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwomensfitness.co.uk%2fworkouts%2f12-week-gym-workout-plan%2f/RK=2/RS=KBWFn5kS6G_cxtc704c8UKCxwCk-|title=12 week gym workout plan: cardio &amp; strength training - Women|website=womensfitness.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== പ്രസവവും വ്യായാമവും ==
നമ്മുടെ നാട്ടിൽ പൊതുവേ കണ്ടുവരുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക്  പ്രസവശേഷമുള്ള നിർബന്ധിതവിശ്രമവും, ആ സമയത്ത് പല പേരുകളിൽ അമിതമായി കഴിപ്പിക്കുന്ന ഭക്ഷണവും സ്ത്രീകളുടെ [[ആരോഗ്യം]] തന്നെ താറുമാറാക്കാൻ സാധ്യത ഉണ്ട്. ഒരു മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളൊന്നുമില്ലാത്തവർക്ക് പ്രസവരക്ഷ എന്ന പേരിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കപ്പെടുന്ന അമിതമായ വിശ്രമം, ശരീരത്തിലെ മസിലുകളുടെ ബലക്ഷയവും, [[അമിതവണ്ണം]], [[നടുവേദന]] പോലെയുള്ള രോഗങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കും. ഗർഭിണിയാകും മുന്നേ ചിട്ടയായ വ്യായാമം ശീലിച്ചവർക്ക്, ഗർഭകാലത്തെ പല സങ്കീർണതകളും നിഷ്പ്രയാസം ഒഴിവാക്കാനും, പ്രസവാനന്തരം ആരോഗ്യം കൂടുതൽ നന്നായി നിലനിർത്താനും പറ്റും. [[പ്രസവം]] കഴിഞ്ഞ് തിരികെ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കാനുള്ള വ്യായാമങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യം ആവശ്യത്തിന് ഭാരമെടുത്തുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗാണ്. പലപ്പോഴും ഇക്കാര്യം പാടെ അവഗണിക്കുന്നത് കൊണ്ട് ശരീരത്തിൽ പോസ്ചർ ഇംബാലൻസുകൾ ഉണ്ടാവാനും അവ സ്ഥിരമാവാനും സ്ത്രീകളുടെ ആരോഗ്യം നശിക്കുവാനും സാധ്യതയുമുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_mih3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nhs.uk%2fconditions%2fbaby%2fsupport-and-services%2fyour-post-pregnancy-body%2f/RK=2/RS=ZO2TsMgUW0pOrp5CRNJnjJYhpQw-|title=Your post-pregnancy body - NHS|website=www.nhs.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_rSh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nct.org.uk%2finformation%2flabour-birth%2frecovery-birth%2fpostnatal-exercise-how-soon-can-i-start-again-after-baby/RK=2/RS=rvf63P1Etfz5620DXcWmI_U3TJE-|title=Postnatal exercise: how soon can I start again after a baby?|website=www.nct.org.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== ആർത്തവവിരാമവും വ്യായാമവും ==
ഏകദേശം 45, 50 അല്ലെങ്കിൽ 55 വയസ് പിന്നിട്ട സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവം നിലയ്ക്കുന്നതിനെയാണ് [[ആർത്തവവിരാമം]] അഥവാ മെനോപോസ് (Menopause) എന്ന്‌ പറയുന്നത്. ഓവറി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന [[ഈസ്ട്രജൻ]], [[പ്രൊജസ്റ്റിറോൺ]], [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്നി ഹോർമോണുകളുടെ അളവ് കാര്യമായി കുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന കാരണം. ഈ പ്രായത്തിൽ  [[ഈസ്ട്രജൻ]] കുറവ്  കാരണം സ്ത്രീകളിൽ എല്ല് തേയ്മാനം വരാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കൂടുതലാണ്. അതുപോലെ തന്നെ [[വിഷാദം]], പെട്ടന്നുള്ള കോപം, സങ്കടം, ആത്മഹത്യ പ്രവണത തുടങ്ങിയ മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും; വർധിച്ച ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത, ശരീരത്തിൽ പെട്ടന്നുള്ള ചൂടും വിയർപ്പും, ക്ഷീണവും തളർച്ചയും, [[യോനീ വരൾച്ച]], അതുമൂലം ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും തുടങ്ങിയ ശാരീരിക പ്രശ്നങ്ങൾ ഉടലെടുത്തേക്കാറുണ്ട്. 

ഭാരമെടുത്തുള്ള വ്യായാമങ്ങളും എല്ലിന്റെ ബലവും തമ്മിൽ വളരെയധികം ബന്ധമുണ്ട്. ഈ വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്യുന്ന സമയത്ത് മസിലുകൾ പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ കൂടെ എല്ലുകളും സ്വാഭാവികമായി ശക്തിപ്പെടും എന്ന് മാത്രമല്ല, ബോൺ ഡെൻസിറ്റി കൂട്ടാനും റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗിനു കഴിയും. ഇക്കാരണത്താൽ ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം കൂടുതലായി ഉണ്ടാക്കാനിടയുള്ള എല്ലുകളുടെ പൊട്ടൽ, ബലക്കുറവ്, തേയ്മാനം എന്നിവ ഒഴിവാക്കാൻ വ്യായാമത്തിലൂടെ സാധിക്കുന്നു. കാൽസ്യം, വിറ്റാമിൻ ഡി, സിങ്ക്, പ്രോടീൻ തുടങ്ങിയ പോഷകങ്ങൾ അടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നതും എല്ലുകളുടെ ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മേനോപോസ് മൂലമുള്ള ശാരീരികവും മാനസികവുമായ പല പ്രശ്നങ്ങളും  ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു ഒരുപരിധി വരെ നിയന്ത്രിക്കാവുന്നതാണ് എന്ന്‌ പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു. ആർത്തവ വിരാമത്തിന് മുൻപേ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ താരതമ്യേനെ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു എന്ന ഗുണവുമുണ്ട്. മാത്രമല്ല, ഈ ഘട്ടത്തിൽ സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകാനിടയുള്ള [[അമിതവണ്ണം]], [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പ്രമേഹം]], [[രക്ത സമ്മർദ്ദം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[കാൻസർ]] തുടങ്ങിയ ഗുരുതര രോഗങ്ങൾക്കുള്ള  വർധിച്ച സാധ്യത കുറയ്ക്കുവാനും പിന്നീട് ആരോഗ്യകരമായ വാർദ്ധക്യകാല ജീവിതം നയിക്കുവാനും ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു  സാധിക്കുന്നു. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി ചികിത്സ സ്വീകരിക്കുന്നത് ഏറ്റവും ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ അകറ്റും. എന്നിരുന്നാലും കൃത്യമായ ബോധവൽക്കരണത്തിന്റെ അഭാവത്താലും സാമൂഹിക നിയന്ത്രണങ്ങൾ കാരണവും കൃത്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന മധ്യ വയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകൾ പൊതുവെ ഇന്ത്യയിൽ കുറവാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzi80hnA4A.K7B3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863075/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.themenopausecharity.org%2f2021%2f04%2f24%2fexercise-advice%2f/RK=2/RS=vnyrdNm.oBWUGAGZqLEXFmeXWkg-|title=Exercise Advice for Women in Perimenopause and Menopause|website=www.themenopausecharity.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhF9Ehn8HE_kzJ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863173/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpubmed.ncbi.nlm.nih.gov%2f26382311%2f/RK=2/RS=TjhNF9VspQzSZ87EalzCsuGv0sA-|title=Menopause and exercise - PubMed|website=pubmed.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.
== വ്യായാമവും ജിംനേഷ്യവും ==
ശാസ്ത്രീയമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നതിനോ, കായിക പരിശീലനങ്ങൾക്കായോ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സ്ഥാപനങ്ങളാണ് [[ജിംനേഷ്യം]] (Gymnasium) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ ജിം (Gym). അത്യാധുനിക രീതിയിൽ വിപുലമായി ക്രമീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ജിംനേഷ്യങ്ങൾ ഹെൽത്ത് ക്ലബുകൾ, ഫിറ്റ്നസ്സ് സെന്ററുകൾ, ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നീ പല പേരുകളിലും അറിയപ്പെടാറുണ്ട്.

വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ ശാസ്ത്രീയമായി പരിശീലനം സിദ്ധിക്കപ്പെട്ട വിദഗ്ദരായ മികച്ച ‘രജിസ്റ്റർഡ് ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് പ്രൊഫഷണൽ ട്രെയിനർ’മാരുടെ മേൽനോട്ടത്തിലാണ് ഇത്തരം ജിമ്മുകൾ  പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേക പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സുകൾ തന്നെ വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലെ യൂണിവേഴ്സിറ്റികൾ നേരിട്ടും ഓൺലൈനായും നടത്തുന്നുണ്ട്. മാത്രമല്ല, വിദഗ്ദരായ ഫിസിയോതെറാപിസ്റ്റുകളുടെ സേവനവും പല ജിമ്മുകളിലും ലഭ്യമാണ്. ഇവിടെ ഡംബെൽ, ബാർബെൽ തുടങ്ങിയ ഫ്രീ വെയ്റ്റ് സാമഗ്രികളും ട്രെഡ് മിൽ, എല്ലിപ്റ്റിക്ക് ട്രെയിനർ തുടങ്ങിയ സങ്കീർണവും ശാസ്ത്രീയവുമായ ആധുനിക വ്യായാമ യന്ത്രങ്ങളും സജ്ജമാക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzk9EhnO.I.8Y13Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863332/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.fitnessfirst.co.uk%2fblog%2fthe-ultimate-beginners-guide-to-the-gym/RK=2/RS=hyoXSomdpKXvttgxs3Ig7jm5pDM-|title=www.fitnessfirst.co.uk|website=www.fitnessfirst.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABKQ9UhnzhgAsgp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863505/RO=10/RU=https%3a%2f%2fen.wikipedia.org%2fwiki%2fGym/RK=2/RS=heTWYM2pkLpCdVBYsdaGa7EMd5s-|title=GymGym - Wikipedia|website=en.wikipedia.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കായികം]]
[[വർഗ്ഗം:ശാരീരിക വ്യായാമം]]</text>
      <sha1>ftlb0me1dxbg5cfzt82fzy0tgwt4t7i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540289</id>
      <parentid>4540286</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:50:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <comment>/* സ്ത്രീകൾ വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത */</comment>
      <origin>4540289</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50672" sha1="ttkxpjycxk3nub5vu7lxix8ip6vmrh4" xml:space="preserve">{{prettyurl|Physical exercise}}
[[Image:Soldier running in water.jpg|thumb|right|200px|ഒരു ദീർഘദൂര ഓട്ടമത്സരത്തിൽ നിന്ന്]]
[[പ്രമാണം:Aymane benbouzid.jpg|thumb|ഒരു [[ബോഡിബിൽഡിങ്ങ്|ബോഡിബിൽഡർ]] വ്യായാമം ചെയ്യുന്നു.]]
ശാരീരികക്ഷമതയും ആരോഗ്യവും ചിലപ്പോൾ ശരീര സൗന്ദര്യവും വച്ചുപുലർത്താനായി ചെയ്യുന്ന കായികാഭ്യാസങ്ങളാണ് '''വ്യായാമം'''. ആംഗലേയത്തിൽ എക്സ്സെർസൈസ് (Exercise).  കായികരംഗത്തെ മികവിനായി, പേശികൾ ബലപ്പെടുത്തുന്നതിനായി, ശരീരഭാരം കൂട്ടുകയോ കുറക്കുകയൊ ചെയ്യുന്നതിനായി, കുടവയർ കുറയ്ക്കുന്നതിനായി, ശരീര സൗന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനായി, [[ആരോഗ്യം]] നിലനിർത്തുന്നതിനായി, രോഗങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനായി, യുവത്വം നിലനിർത്താനായി, മാനസികമായ ഉല്ലാസവും ഊർജസ്വലതയും നിലനിർത്തുന്നതിനായി, ‘ഫിറ്റ്നസ്‘ എന്ന ലക്ഷ്യത്തിനായി, മികച്ച  ജീവിതശൈലിയ്ക്കായി, [[ലൈംഗികവും പ്രത്യുൽപാദനപരവുമായ ആരോഗ്യം]] മെച്ചപ്പെടുത്താനായി, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] ഹോർമോൺ ഉത്പാദനം നിലനിർത്താൻ എന്നിങ്ങനെ പല ലക്ഷ്യങ്ങൾക്കായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhM7khnL_E.ojh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861644/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.who.int%2fnews-room%2ffact-sheets%2fdetail%2fphysical-activity/RK=2/RS=rfEmxPYNnrMz.kEbgHwtbZc8YvA-|title=Physical activity - World Health Organization (WHO)|website=www.who.int}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== വിവിധ തരം വ്യായാമങ്ങൾ ==
ശാരീരിക വ്യായാമങ്ങൾ അവ മനുഷ്യ ശരീരത്തിലേൽപ്പിക്കുന്ന ഫലത്തെ ആസ്പദമാക്കി പൊതുവെ മൂന്ന് വിധമാണുള്ളത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/public/heart/obesity/phy_active.pdf|title=Your Guide to Physical Activity|accessdate=March 2011|year=2007|publisher=The National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI)|format=NHLBI produced publications: Color|coauthors=U.S. Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, National Heart, Lung, and Blood Institute}}&lt;/ref&gt;

* സന്ധികളുടേയും പേശികളുടേയും ചലനങ്ങളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന [[സ്ട്രെച്ചിങ്ങ്]] പോലുള്ള  '''ഫ്ലെക്സിബിലിറ്റി വ്യായാമങ്ങൾ'''.&lt;ref&gt;O'Connor, D., Crowe, M., Spinks, W. 2005. Effects of static stretching on leg capacity during cycling. ''Turin, 46''(1), 52–56. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt; [[യോഗാഭ്യാസം]] ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
* [[സൈക്ലിങ്ങ്]], [[നീന്തൽ]], [[വേഗത്തിലുള്ള നടപ്പ്]], [[ഓട്ടം]], [[പടി കയറൽ]], [[സ്കിപ്പിംഗ്]], [[ടെന്നീസ്]], [[ഫുട്ബോൾ]], [[ബാഡ്മിന്റൺ]] കളിക്കൽ, [[നൃത്തം]], അയോധന കലകൾ  തുടങ്ങിയവ  ഹൃദയധമ്നികളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന '''[[ഏറോബിക്സ്|ഏറോബിക്സ് വ്യായാമങ്ങൾ]]'''. ഹൃദയാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന ഇവയെ കാർഡിയാക് വ്യായാമങ്ങൾ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവ പരിശീലിക്കുമ്പോൾ ഹൃദയമിടിപ്പ് വർധിക്കുകയും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുകയും വിയർക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് സ്വാഭാവികം. &lt;ref&gt;Wilmore, J., Knuttgen, H. 2003. Aerobic Exercise and Endurance Improving Fitness for Health Benefits. ''The Physician and Sportsmedicine, 31''(5). 45. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;
* താത്കാലികമായി പേശികൾക്ക്, അസ്ഥികൾക്ക് ശക്തി പകരുന്ന വെയ്റ്റ്ലിഫ്റ്റിങ്ങ് പോലുള്ള ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് കൊണ്ടുള്ള അനീറോവ്യായാമങ്ങൾ. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌ ചെയ്യുന്നവർ ഇത് പരിശീലിച്ചു കാണപ്പെടുന്നു. ജിംനേഷ്യത്തിൽ ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങൾ ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;de Vos, N., Singh, N., Ross, D., Stavrinos, T., et al. 2005. Optimal Load for Increasing Muscle Power During Explosive Resistance Training in Older Adults. ''The Journals of Gerontology, 60A''(5), 638–647. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.&lt;/ref&gt;

== വ്യായാമവും ആരോഗ്യവും ==
മുതിർന്നവർ ദിവസേന കുറഞ്ഞത് മുപ്പത് മിനുട്ട് നേരവും കുട്ടികൾ ഒരു മണിക്കൂറും വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ് എന്ന് ലോകാരോഗ്യ സംഘടന പറയുന്നു. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് [[രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥ|രോഗപ്രതിരോധവ്യവസ്ഥയുടെ]] ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്താനും, [[കാൻസർ]],  [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[പ്രമേഹം]], [[പൊണ്ണത്തടി]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[ഫാറ്റി ലിവർ]], [[രക്താതിമർദ്ദം|രക്താതിമർദ്ദം,]] [[പിസിഒഎസ്]], [[അമിത കൊളസ്ട്രോൾ|അമിത കൊളസ്ട്രോൾ,]] [[വിഷാദരോഗം]], [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾ, [[വന്ധ്യത]] തുടങ്ങിയ ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങളിൽ നിന്നു പോലും രക്ഷനേടുന്നതിനും അവയെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും സഹായിക്കുന്നു. 

വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തികൾ മറ്റുള്ളവരെക്കാൾ ചുറുചുറുക്കോടെ കാണപ്പെടുകയും ഇത്തരക്കാരിൽ നടുവേദന, കഴുത്തുവേദന പോലെയുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ കുറഞ്ഞിരിക്കുകയും, ദീർഘകാലം ചെറുപ്പമായിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പേശികളും അസ്ഥികളും ബലപ്പെടുത്തുന്നതിന്റെ ഗുണം വളരെയധികമാണ്. വാർധക്യത്തിലും ചുറുചുറുക്കോടെ  ആരോഗ്യത്തോടെയിരിക്കാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു. വ്യായാമത്തിന്റെ ഗുണം മിക്കവാറും എല്ലാ അവയവങ്ങൾക്കും ലഭിക്കുന്നു. ശരീരത്തിലെത്തുന്ന അമിതമായ കൊഴുപ്പ്, ഉപ്പ്, ഊർജം അഥവാ പഞ്ചസാര, [[രക്താതിമർദ്ദം]] എന്നിവയെ നിയന്ത്രിക്കുവാനും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനും ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങളെ ചെറുക്കുവാനും ഏറെ ഫലപ്രദമാണ് ശാരീരികമായ വ്യായാമം. 

ആരോഗ്യകരവും പോഷക സമൃദ്ധവുമായ ഭക്ഷണ ക്രമീകരണത്തിനൊപ്പം ചെയ്യുമ്പോഴാണ് വ്യായാമം ഇത്തരത്തിൽ പൂർണ്ണമായ ഗുണങ്ങൾ നൽകുന്നത്. ഹൃദയം, തലച്ചോർ എന്നിവയുടെ ശരിയായ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ വ്യായാമം ഒഴിച്ചു കൂടാനാവാത്തതാണ്. സ്തനം, പ്രോസ്ട്രേറ്റ്, വൻകുടൽ, ശ്വാസകോശം, കരൾ തുടങ്ങിയവയെ ബാധിക്കുന്ന കാൻസർ രോഗത്തെ പോലും വ്യായാമം തടയുന്നതായി പഠനങ്ങളുണ്ട്. രോഗങ്ങൾ ബാധിച്ചവർ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരുടെ നിർദേശ പ്രകാരം മാത്രം അഭികാമ്യമായ വ്യായാമം തെരെഞ്ഞെടുക്കുക. &lt;ref&gt;{{cite doi|10.1056/NEJM200007063430103}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hu., F., Manson, J., Stampfer, M., Graham, C., et al. (2001). Diet, lifestyle, and the risk of type 2 diabetes mellitus in women. ''The New England Journal of Medicine, 345''(11), 790–797. Retrieved October 5, 2006, from ProQuest database.''&lt;/ref&gt;

== വ്യായാമവും മാനസികാരോഗ്യവും ==
വ്യായാമം മാനസികാരോഗ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനോടൊപ്പം സന്തോഷവാനായിരിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. ഇത് ചെയ്യുമ്പോൾ സന്തോഷകരമായ ഹോർമോണുകളുടെ ഉത്പാദനം വർധിക്കുന്നു. ഒപ്പം മികച്ച ശാരീരികക്ഷമത പ്രദാനം ചെയ്യുകയും കാര്യങ്ങളെ നല്ല രീതിയിൽ നോക്കിക്കാണുവാനും നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref name=MD&gt;{{cite web |url=http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/physical+exercise |title=Exercise|publisher=medical-dictionary.thefreedictionary.com }} In turn citing: Gale Encyclopedia of Medicine. Copyright 2008. Citation: ''&quot;Strengthening exercise increases muscle strength and mass, bone strength, and the body's metabolism. It can help attain and maintain proper weight and improve body image and self-esteem&quot;''&lt;/ref&gt; &quot;ആരോഗ്യമുള്ള ശരീരത്തിലേ ആരോഗ്യമുള്ള മനസുമുള്ളൂ&quot; എന്ന ചൊല്ല് കേട്ടിട്ടില്ലേ. ചെറുപ്പകാലങ്ങളിലെ [[വിഷാദരോഗം]] ഒരു ആഗോള പ്രതിഭാസമായി വളർന്നുവരികയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.who.int/dietphysicalactivity/publications/facts/obesity/en/ |title=WHO: Obesity and overweight |publisher=who.int}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളിലും മുതിർന്നവരിലും വിഷാദമകറ്റാൻ, ഉത്കണ്ഠ കുറയ്ക്കാൻ വ്യായാമം ഒരു പരിധിവരെ സഹായിക്കുന്നു. നിത്യജീവിതത്തിലെ പലവിധ മാനസിക സംഘർഷങ്ങൾ, സമ്മർദങ്ങൾ അതിജീവിക്കാൻ ഇതവരെ സഹായിക്കുന്നു. 
== ശരീരസൗന്ദര്യവും ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥയും നിലനിർത്താൻ ==
ശാരീരിക വ്യായാമം പേശികളെ ബലപ്പെടുത്തുകയും കുടവയർ കുറക്കുകയും, ഹോർമോൺ സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്തുകയും, ഇത് ശരീര സൌന്ദര്യവും ആകർഷകത്വവും വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ബോഡി ബിൽഡിംഗ്‌, ഫിറ്റ്നസ്, സിനിമ-സീരിയൽ മേഖലയിൽ   പ്രവർത്തിക്കുന്നവരുടെ സൗന്ദര്യ രഹസ്യവും മറ്റൊന്നല്ല. പതിവായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന ആളുകളിൽ വ്യായാമം ചെയ്യാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ചു പുരുഷ ഹോർമോണായ [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] അളവ് മെച്ചപ്പെട്ട രീതിയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇതവരുടെ യവ്വനവും ശരീര ബലവും ആരോഗ്യവും നിലനിർത്തുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവ ക്രമക്കേടുകൾ അകറ്റാനും, ശരീര സൗന്ദര്യവും, ആരോഗ്യവും ഉണ്ടാകാനും വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABIE70hn2Kk_3Qp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861829/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.americansportandfitness.com%2fblogs%2ffitness-blog%2fredefine-your-appearance-the-surprising-role-of-exercise/RK=2/RS=kl8_pjtlkv06YPO2emkKExIoG9k-|title=Redefine Your Appearance: The Surprising Role of Exercise - ASFA|website=www.americansportandfitness.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== ലൈംഗികാരോഗ്യത്തിന് ==
കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് തൃപ്തികരമായ [[ലൈംഗികബന്ധം|ലൈംഗികബന്ധത്തിന്]] സഹായകരമാകുന്നു എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. അതിനാൽ തൃപ്തികരമായ ലൈംഗികജീവിതത്തിന് വ്യായാമം മുതൽക്കൂട്ടാണെന്ന് പറയാം. വ്യായാമം ലൈംഗികാവയവങ്ങളിലേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം ത്വരിതപ്പെടുത്തുകയും [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്ന ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. മാത്രമല്ല ഇത് ശരീര സൗന്ദര്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ആകർഷകത്വം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. 

പുരുഷന്മാരിൽ [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്|ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്,]] [[സ്ത്രീ ലൈംഗിക ഉത്തേജന വൈകല്യം]], [[യോനീ വരൾച്ച]], [[രതിമൂർച്ഛയില്ലായ്മ]], [[വജൈനിസ്മസ്]] [[യോനീസങ്കോചം|(യോനീസങ്കോചം)]] പ്രശ്നങ്ങൾ വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു. മാത്രമല്ല, ബീജങ്ങളുടെ ആരോഗ്യത്തെ വർധിപ്പിക്കുന്ന ഇത് [[വന്ധ്യത|വന്ധ്യതയും]] ചെറുക്കുന്നു. 

മധ്യവയസ്ക്കരായ പുരുഷന്മാരിൽ [[ആൻഡ്രോപോസ്]] എന്ന അവസ്ഥയെ ചെറുക്കുവാനും ഇത് സഹായിക്കുന്നു. ലളിതമായ [[കെഗൽ വ്യായാമം]] പരിശീലിക്കുന്നത് ചുമക്കുമ്പോഴും, തുമ്മുമ്പോഴും അറിയാതെ മൂത്രം പോകുന്ന അജിതേന്ദ്രിയത്വം എന്ന അവസ്ഥയ്ക്കും, [[ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്]], [[വജൈനിസ്മസ്]] ഉൾപ്പടെയുള്ള ലൈംഗിക പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ഒരു പരിധിവരെ പരിഹാരമാണ്. മേല്പറഞ്ഞ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ളവർ ഒരു വിദഗ്ദ ഡോക്ടറുടെ സേവനം തേടുന്നത് ഏറ്റവും അഭികാമ്യം ആയിരിക്കും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_v1Z3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.psychologytoday.com%2fus%2fblog%2fheal-the-mind-to-heal-the-body%2f202101%2fsurprising-benefits-of-physical-exercise-on-sex-and/RK=2/RS=mxad_h8cuAxozGqZke6BhkVhujI-|title=Surprising Benefits of Physical Exercise on Sex and Orgasms|website=www.psychologytoday.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjN270hn00A_yFZ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732861943/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpmc.ncbi.nlm.nih.gov%2farticles%2fPMC5963213%2f/RK=2/RS=Qkfc4z.UDrw17u6dJcbxLSOdgzo-|title=An investigation of the relationship between physical fitness|website=pmc.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== രോഗങ്ങളെ ചെറുക്കുന്ന അത്ഭുതം ==
ആരോഗ്യപ്രവർത്തകർ വ്യായാമത്തെ പലരോഗങ്ങളേയും ചെറുക്കുന്ന ഒരു 'അത്ഭുതം' എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തോടൊപ്പം പോഷകസമൃദ്ധമായ ആഹാരം കഴിക്കുന്നത് പൂർണ്ണമായ ഫലം നൽകും. പഴങ്ങൾ, പച്ചക്കറികൾ, ഇലക്കറികൾ, പയർ, പരിപ്പുവർഗങ്ങൾ, മത്സ്യം, കൊഴുപ്പ് കുറഞ്ഞ മാംസം, മുട്ട, യോഗർട്ട് മുതലായ പോഷക സമൃദ്ധമായ ആഹാരം ഏറെ ഗുണകരമാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |title=American Association of Kidney Patients, &quot;Physical Activity and Exercise: The Wonder Drug&quot; |access-date=2012-10-12 |archive-date=2011-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927221329/http://www.aakp.org/aakp-library/Physical-Activity-and-Exercise/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2868602/ National Center for Biotechnology Information, &quot;The miracle drug&quot;]&lt;/ref&gt;
== ശാരീരികക്ഷമത വർധിക്കാൻ ==
കായികതാരങ്ങൾ കായികക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും വ്യായാമം ചെയ്യാറുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMG8Ehned8.ZpB3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzYEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862087/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.cdc.gov%2fphysical-activity-basics%2fbenefits%2findex.html/RK=2/RS=t4ai9VUbbnTuEL_gWJOwDRcX2YA-|title=Benefits of Physical Activity {{!}} Physical Activity Basics {{!}} CDC|website=www.cdc.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
== സ്ത്രീകൾ വ്യായാമം ചെയ്യേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ==
ഇന്ത്യയിൽ പൊതുവേ വീട്ടുജോലികൾ കാലങ്ങളായി സ്ത്രീകൾക്ക് വേണ്ടി നീക്കിവച്ച ശാരീരികാധ്വാനം ആവശ്യമായ പ്രവൃത്തികളാണെങ്കിലും ശാസ്ത്രീയമായി പറഞ്ഞാൽ അവർക്ക് ആവശ്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ഇതുകൊണ്ട് മാത്രം ലഭിക്കാറില്ല. നമ്മുടെ ഹൃദയവും ശ്വാസകോശവും നന്നായി പ്രവർത്തിക്കേണ്ടി വരുന്ന എയറോബിക് വർക്കൗട്ടുകളും, ഒപ്പം എന്തെങ്കിലും ഒരു റെസിസ്റ്റൻസ് അല്ലെങ്കിൽ ഭാരം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങളുമാണ് പുരുഷന്മാരെപ്പോലെ സ്ത്രീകൾക്കും ആവശ്യം. എന്നാൽ ഇതേപറ്റി ശാസ്ത്രീയമായ അറിവ് പലർക്കുമില്ല എന്നതാണ് വാസ്തവം. വികസിത രാജ്യങ്ങളിലെ സ്ത്രീകൾ ഇക്കാര്യങ്ങളിൽ ഏറെ മുന്നിലാണ് എന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു. അവർ ജിമ്മിൽ പോകാൻ മുന്നിട്ട് നിൽക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ജിമ്മുകളിൽ സ്ത്രീ സാന്നിധ്യം പൊതുവേ കുറവാണ്. 

ഡംബെല്ലോ, ബാൻഡോ, മെഷീനോ പോലെ എന്തെങ്കിലും ഒരു ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്ന വ്യായാമങ്ങളാണ് റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഇവ സ്ത്രീകൾ ചെയ്യേണ്ടത് അവരുടെ ആരോഗ്യത്തിന് ഏറ്റവും അത്യാവശ്യമാണ്. ഇങ്ങനെ വ്യായാമം ചെയ്താൽ മസിലൊക്കെ വന്ന് ‘സ്‌ത്രണത’ ഇല്ലാണ്ടാവുമോ എന്നതാണ് പലരുടെയും ഒരു പ്രധാന ആശങ്ക. എന്നാൽ ഇത് തികച്ചും തെറ്റിദ്ധാരണ  മാത്രമാണ്. സ്ത്രീകൾ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്താൽ ആരോഗ്യവും സൗന്ദര്യവും മെച്ചപ്പെടും എന്നതല്ലാതെ ‘സ്‌ത്രണത’ ഒരിക്കലും ഇല്ലാതാകുന്നില്ല എന്നതാണ് സത്യം. 

വാസ്തവത്തിൽ സ്ത്രീകൾ ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചു കൊണ്ടുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ  ചെയ്യുന്നതുകൊണ്ട് മസിലുകൾ ഉള്ളിൽ ബലം വയ്ക്കുകയും ഭംഗിയാവുകയും ചെയ്യും. അതിനാൽ അയഞ്ഞു തൂങ്ങി നിൽക്കുന്ന പല ശരീരഭാഗങ്ങളും കുറച്ച് മാസത്തെ വർക്കൗട്ടിനു ശേഷം ദൃഢമായി അവയുടെ സ്വാഭാവികമായ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കുന്നത് കാണാം. ഈ ദൃഢത കൊണ്ട് നിത്യജീവിതത്തിലെ എല്ലാ പ്രവർത്തികളിലും ആരോഗ്യകരമായ വ്യത്യാസം അനുഭവപ്പെടും. ഗ്യാസ് സിലിണ്ടർ മാറ്റുന്നതും,  തേങ്ങ പൊട്ടിക്കുന്നതും മുതൽ ബസ്സിലും ട്രെയിനിലും കയറുമ്പോൾ ലഗേജ് എടുത്ത് വയ്‌ക്കുന്നതു വരെ നൂറുകണക്കിന് കാര്യങ്ങൾക്ക് മറ്റുള്ളവരെ ആശ്രയിക്കാതെ സ്ത്രീകൾക്ക് മുന്നോട്ട് പോകാൻ എളുപ്പത്തിൽ സാധിക്കും. 

മറ്റൊന്ന്, പുരുഷശരീരവുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ വീതി കൂടിയ ഇടുപ്പെല്ലാണ് സ്ത്രീകൾക്ക്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ ‘ക്യു ആങ്കിൾ’ എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന തുടയെല്ലും കാൽമുട്ടും തമ്മിലുള്ള കോൺ അളവ് സ്ത്രീകളിൽ കൂടുതലായിരിക്കും. ഇക്കാരണത്താൽ കാൽമുട്ടിനു വരാവുന്ന പരിക്കുകളുടെ സാധ്യതയും കൂടും. മാത്രമല്ല, പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് കാൽമുട്ടിലെ പരിക്ക് വരാനുള്ള സാധ്യത സ്തീകൾക്ക് പത്തിരട്ടിയാണ്. ശരിയായ റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്ത് കാലിലെ മസിലുകളുടെ ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയാണ് ഈ പരിക്കുകൾ തടയാനുള്ള ഒരു പ്രധാനം പോംവഴി.

അണ്ഡാശയത്തിൽ കുമിളകൾ വരുന്ന ‘പോളി സിസ്റ്റിക് ഓവേറിയൻ സിൻഡ്രോം (PCOS)’  എന്ന രോഗാവസ്ഥ ഇന്ന്‌ യുവതികളിൽ സർവസാധാരണമാണ്‌. ആർത്തവക്രമക്കേടും മുഖത്ത് അമിതരോമവളർച്ചയും മുഖക്കുരുവുമെല്ലാമായി തുടങ്ങുന്ന ഈ അവസ്‌ഥ [[വന്ധ്യത]], [[കാൻസർ]], [[പ്രമേഹം]] തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളിൽ പോലും ചെന്ന്‌ കലാശിച്ചേക്കാം. ഇത്‌ തടയാൻ വേണ്ട പ്രധാനകാര്യങ്ങളിൽ രണ്ടെണ്ണം പോഷക സമൃദ്ധമായ ഭക്ഷണവും മറ്റൊന്ന് ചിട്ടയായ വ്യായാമവുമാണ്‌. സ്ത്രീകളിൽ ഗർഭപാത്രവും മൂത്രസഞ്ചിയും താഴേക്ക് ഇറങ്ങിവരുന്നതിന്റെ സാധ്യത കുറയ്‌ക്കാനും കെഗൽ (Kegels) പോലെയുള്ള ചെറു വ്യായാമങ്ങൾക്ക് കഴിയും.

പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് [[വിഷാദരോഗം]], കൂടാതെ മറ്റ് അനുബന്ധ അസുഖങ്ങളും വരാനുള്ള സാധ്യത സ്ത്രീകൾക്ക് രണ്ടിരട്ടി കൂടുതലാണ്. വിഷാദരോഗം  വരാതെ തടയാനും, ഡിപ്രഷൻ വന്നാൽ അതിനുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമാവുന്നതിലും ജീവിതശൈലിക്ക്‌ വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്‌. റെസിസ്റ്റൻസ് വ്യായാമം ചെയ്യുമ്പോൾ ശരീരത്തിൽ ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന സെറോട്ടോണിൻ (Serotonin), ഡോപമിൻ (Dopamine), നോർഎപിനെഫ്രിൻ (Nor epinephrine) തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ മാനസികാരോഗ്യം നിലനിർത്തുന്നതിന് ഏറെ സഹായിക്കുന്നവയാണ്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുകയും സമീകൃതാഹാരം കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് ‌വിഷാദരോഗം വരാനുള്ള സാധ്യത കുറയാനും, ഡിപ്രഷനിൽ നിന്നും കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ പുറത്ത്‌ വരാനും സാധിക്കും. 

നന്നായി വ്യായാമം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങിയാലും, [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] തുടങ്ങിയ ഹോർമോണുകൾ പുരുഷൻമാരേക്കാൾ കുറവായതിനാലും, താരതമ്യേന അല്പം കുറഞ്ഞ ശാരീരികക്ഷമത ഉള്ളവരായതുകൊണ്ടും സ്ത്രീകളിൽ ഫലം കണ്ടുതുടങ്ങാൻ കൂടുതൽ സമയമെടുക്കും. റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗ് പോലെ ശക്തി ഉപയോഗിക്കുന്ന വ്യായാമങ്ങളിലെ പ്രധാന ഘടകമായ ടൈപ് 2 മസിൽ ഫൈബറുകൾ സ്ത്രീകൾക്ക് ആനുപാതികമായി കുറവാണ് എന്നതും കാര്യങ്ങൾ അല്പം കൂടെ കഠിനമാക്കും. പുരുഷ മേൽക്കോയ്മയുള്ള യഥാസ്തിക സമൂഹങ്ങളിൽ ആൺകുട്ടികൾക്ക് ജിമ്മും, മസിലും, വർക്കൗട്ടുകളും അല്ലെങ്കിൽ ശാരീരിക അധ്വാനവും, കളികളും, കായിക മത്സരങ്ങളും മറ്റും ചെറുപ്പം മുതൽ സംഭാഷണങ്ങളിലും മറ്റും പരിചയം കാണുമെങ്കിൽ പെൺകുട്ടികൾ പൊതുവെ ഈ വിഷയങ്ങളിൽ പരിചയക്കുറവ് കാരണം തുടക്കക്കാരായാണ് വ്യായാമത്തിന്റെ മേഖലയിലേക്ക്  കടക്കാറ്. ഇക്കാരണം കൊണ്ട് തന്നെ തുടക്കത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങളും [[ഉത്‌കണ്ഠ]]യും മറ്റും മറികടക്കാനും ഇവർക്ക് കൂടുതൽ സമയം ആവശ്യമായി വരാറുണ്ട്. [[പ്രസവം]], [[ആർത്തവവിരാമം]] തുടങ്ങിയയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടും അവരുടെ ആരോഗ്യം നിലനിർത്താൻ സ്ത്രീകൾക്ക് ശാരീരിക വ്യായാമം അത്യാവശ്യമാണ്. 

ചുരുക്കത്തിൽ മുകളിൽ പറഞ്ഞ  ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളെല്ലാം വരാനുള്ള സാധ്യത പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് സ്ത്രീകൾക്ക് കൂടുതലാണെന്ന് കാണാം. ഇത് പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള പോംവഴി കൃത്യമായ വ്യായാമവും ഭക്ഷണശീലങ്ങളുമാണ് എന്ന്‌ വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABJ78EhnuEM_2kx3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862204/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.healthline.com%2fhealth%2ffitness%2fhow-female-hormones-affect-exercise-at-every-age/RK=2/RS=rdAaQcug2WdK4J00hzvPtfXyB_k-|title=How Female Hormones Affect Exercise — at Every Age - Healthline|website=www.healthline.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgD8UhnEJ0.LpF3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzQEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862340/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.womenshealthmag.com%2ffitness%2fa34030549%2fstrength-training-benefits%2f/RK=2/RS=i.gPZHHB.RsiQppD8EMR.sFSWY0-|title=Strength Training Benefits For Women, Beyond Building Muscle|website=www.womenshealthmag.com}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMgu8khnryE_s0h3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862639/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwomensfitness.co.uk%2fworkouts%2f12-week-gym-workout-plan%2f/RK=2/RS=KBWFn5kS6G_cxtc704c8UKCxwCk-|title=12 week gym workout plan: cardio &amp; strength training - Women|website=womensfitness.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== പ്രസവവും വ്യായാമവും ==
നമ്മുടെ നാട്ടിൽ പൊതുവേ കണ്ടുവരുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക്  പ്രസവശേഷമുള്ള നിർബന്ധിതവിശ്രമവും, ആ സമയത്ത് പല പേരുകളിൽ അമിതമായി കഴിപ്പിക്കുന്ന ഭക്ഷണവും സ്ത്രീകളുടെ [[ആരോഗ്യം]] തന്നെ താറുമാറാക്കാൻ സാധ്യത ഉണ്ട്. ഒരു മെഡിക്കൽ പ്രശ്നങ്ങളൊന്നുമില്ലാത്തവർക്ക് പ്രസവരക്ഷ എന്ന പേരിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കപ്പെടുന്ന അമിതമായ വിശ്രമം, ശരീരത്തിലെ മസിലുകളുടെ ബലക്ഷയവും, [[അമിതവണ്ണം]], [[നടുവേദന]] പോലെയുള്ള രോഗങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കും. ഗർഭിണിയാകും മുന്നേ ചിട്ടയായ വ്യായാമം ശീലിച്ചവർക്ക്, ഗർഭകാലത്തെ പല സങ്കീർണതകളും നിഷ്പ്രയാസം ഒഴിവാക്കാനും, പ്രസവാനന്തരം ആരോഗ്യം കൂടുതൽ നന്നായി നിലനിർത്താനും പറ്റും. [[പ്രസവം]] കഴിഞ്ഞ് തിരികെ ആരോഗ്യം വീണ്ടെടുക്കാനുള്ള വ്യായാമങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യം ആവശ്യത്തിന് ഭാരമെടുത്തുള്ള റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗാണ്. പലപ്പോഴും ഇക്കാര്യം പാടെ അവഗണിക്കുന്നത് കൊണ്ട് ശരീരത്തിൽ പോസ്ചർ ഇംബാലൻസുകൾ ഉണ്ടാവാനും അവ സ്ഥിരമാവാനും സ്ത്രീകളുടെ ആരോഗ്യം നശിക്കുവാനും സാധ്യതയുമുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_mih3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nhs.uk%2fconditions%2fbaby%2fsupport-and-services%2fyour-post-pregnancy-body%2f/RK=2/RS=ZO2TsMgUW0pOrp5CRNJnjJYhpQw-|title=Your post-pregnancy body - NHS|website=www.nhs.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.hjMV80hnVeo_rSh3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732862870/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.nct.org.uk%2finformation%2flabour-birth%2frecovery-birth%2fpostnatal-exercise-how-soon-can-i-start-again-after-baby/RK=2/RS=rvf63P1Etfz5620DXcWmI_U3TJE-|title=Postnatal exercise: how soon can I start again after a baby?|website=www.nct.org.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== ആർത്തവവിരാമവും വ്യായാമവും ==
ഏകദേശം 45, 50 അല്ലെങ്കിൽ 55 വയസ് പിന്നിട്ട സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവം നിലയ്ക്കുന്നതിനെയാണ് [[ആർത്തവവിരാമം]] അഥവാ മെനോപോസ് (Menopause) എന്ന്‌ പറയുന്നത്. ഓവറി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന [[ഈസ്ട്രജൻ]], [[പ്രൊജസ്റ്റിറോൺ]], [[ടെസ്റ്റോസ്റ്റിറോൺ]] എന്നി ഹോർമോണുകളുടെ അളവ് കാര്യമായി കുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന കാരണം. ഈ പ്രായത്തിൽ  [[ഈസ്ട്രജൻ]] കുറവ്  കാരണം സ്ത്രീകളിൽ എല്ല് തേയ്മാനം വരാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കൂടുതലാണ്. അതുപോലെ തന്നെ [[വിഷാദം]], പെട്ടന്നുള്ള കോപം, സങ്കടം, ആത്മഹത്യ പ്രവണത തുടങ്ങിയ മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളും; വർധിച്ച ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത, ശരീരത്തിൽ പെട്ടന്നുള്ള ചൂടും വിയർപ്പും, ക്ഷീണവും തളർച്ചയും, [[യോനീ വരൾച്ച]], അതുമൂലം ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും തുടങ്ങിയ ശാരീരിക പ്രശ്നങ്ങൾ ഉടലെടുത്തേക്കാറുണ്ട്. 

ഭാരമെടുത്തുള്ള വ്യായാമങ്ങളും എല്ലിന്റെ ബലവും തമ്മിൽ വളരെയധികം ബന്ധമുണ്ട്. ഈ വ്യായാമങ്ങൾ ചെയ്യുന്ന സമയത്ത് മസിലുകൾ പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ കൂടെ എല്ലുകളും സ്വാഭാവികമായി ശക്തിപ്പെടും എന്ന് മാത്രമല്ല, ബോൺ ഡെൻസിറ്റി കൂട്ടാനും റെസിസ്റ്റൻസ് ട്രെയിനിംഗിനു കഴിയും. ഇക്കാരണത്താൽ ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം കൂടുതലായി ഉണ്ടാക്കാനിടയുള്ള എല്ലുകളുടെ പൊട്ടൽ, ബലക്കുറവ്, തേയ്മാനം എന്നിവ ഒഴിവാക്കാൻ വ്യായാമത്തിലൂടെ സാധിക്കുന്നു. കാൽസ്യം, വിറ്റാമിൻ ഡി, സിങ്ക്, പ്രോടീൻ തുടങ്ങിയ പോഷകങ്ങൾ അടങ്ങിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നതും എല്ലുകളുടെ ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മേനോപോസ് മൂലമുള്ള ശാരീരികവും മാനസികവുമായ പല പ്രശ്നങ്ങളും  ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു ഒരുപരിധി വരെ നിയന്ത്രിക്കാവുന്നതാണ് എന്ന്‌ പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു. ആർത്തവ വിരാമത്തിന് മുൻപേ കൃത്യമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നവരിൽ അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ താരതമ്യേനെ കുറഞ്ഞു കാണപ്പെടുന്നു എന്ന ഗുണവുമുണ്ട്. മാത്രമല്ല, ഈ ഘട്ടത്തിൽ സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകാനിടയുള്ള [[അമിതവണ്ണം]], [[ഹൃദ്രോഗം]], [[പ്രമേഹം]], [[രക്ത സമ്മർദ്ദം]], [[പക്ഷാഘാതം]], [[കാൻസർ]] തുടങ്ങിയ ഗുരുതര രോഗങ്ങൾക്കുള്ള  വർധിച്ച സാധ്യത കുറയ്ക്കുവാനും പിന്നീട് ആരോഗ്യകരമായ വാർദ്ധക്യകാല ജീവിതം നയിക്കുവാനും ശരിയായ വ്യായാമം കൊണ്ടു  സാധിക്കുന്നു. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഹോർമോൺ തെറാപ്പി ചികിത്സ സ്വീകരിക്കുന്നത് ഏറ്റവും ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ അകറ്റും. എന്നിരുന്നാലും കൃത്യമായ ബോധവൽക്കരണത്തിന്റെ അഭാവത്താലും സാമൂഹിക നിയന്ത്രണങ്ങൾ കാരണവും കൃത്യമായ ശാരീരിക വ്യായാമം ചെയ്യുന്ന മധ്യ വയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകൾ പൊതുവെ ഇന്ത്യയിൽ കുറവാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzi80hnA4A.K7B3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzMEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863075/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.themenopausecharity.org%2f2021%2f04%2f24%2fexercise-advice%2f/RK=2/RS=vnyrdNm.oBWUGAGZqLEXFmeXWkg-|title=Exercise Advice for Women in Perimenopause and Menopause|website=www.themenopausecharity.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrkOMhF9Ehn8HE_kzJ3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzIEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863173/RO=10/RU=https%3a%2f%2fpubmed.ncbi.nlm.nih.gov%2f26382311%2f/RK=2/RS=TjhNF9VspQzSZ87EalzCsuGv0sA-|title=Menopause and exercise - PubMed|website=pubmed.ncbi.nlm.nih.gov}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.
== വ്യായാമവും ജിംനേഷ്യവും ==
ശാസ്ത്രീയമായി വ്യായാമം ചെയ്യുന്നതിനോ, കായിക പരിശീലനങ്ങൾക്കായോ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സ്ഥാപനങ്ങളാണ് [[ജിംനേഷ്യം]] (Gymnasium) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ ജിം (Gym). അത്യാധുനിക രീതിയിൽ വിപുലമായി ക്രമീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ജിംനേഷ്യങ്ങൾ ഹെൽത്ത് ക്ലബുകൾ, ഫിറ്റ്നസ്സ് സെന്ററുകൾ, ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ എന്നീ പല പേരുകളിലും അറിയപ്പെടാറുണ്ട്.

വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ ശാസ്ത്രീയമായി പരിശീലനം സിദ്ധിക്കപ്പെട്ട വിദഗ്ദരായ മികച്ച ‘രജിസ്റ്റർഡ് ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് ഫിറ്റ്നസ് പ്രൊഫഷണൽ ട്രെയിനർ’മാരുടെ മേൽനോട്ടത്തിലാണ് ഇത്തരം ജിമ്മുകൾ  പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. അതിനുവേണ്ടി പ്രത്യേക പ്രൊഫഷണൽ കോഴ്സുകൾ തന്നെ വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലെ യൂണിവേഴ്സിറ്റികൾ നേരിട്ടും ഓൺലൈനായും നടത്തുന്നുണ്ട്. മാത്രമല്ല, വിദഗ്ദരായ ഫിസിയോതെറാപിസ്റ്റുകളുടെ സേവനവും പല ജിമ്മുകളിലും ലഭ്യമാണ്. ഇവിടെ ഡംബെൽ, ബാർബെൽ തുടങ്ങിയ ഫ്രീ വെയ്റ്റ് സാമഗ്രികളും ട്രെഡ് മിൽ, എല്ലിപ്റ്റിക്ക് ട്രെയിനർ തുടങ്ങിയ സങ്കീർണവും ശാസ്ത്രീയവുമായ ആധുനിക വ്യായാമ യന്ത്രങ്ങളും സജ്ജമാക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=Awr.pOzk9EhnO.I.8Y13Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzUEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863332/RO=10/RU=https%3a%2f%2fwww.fitnessfirst.co.uk%2fblog%2fthe-ultimate-beginners-guide-to-the-gym/RK=2/RS=hyoXSomdpKXvttgxs3Ig7jm5pDM-|title=www.fitnessfirst.co.uk|website=www.fitnessfirst.co.uk}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://r.search.yahoo.com/_ylt=AwrLABKQ9UhnzhgAsgp3Bwx.;_ylu=Y29sbwMEcG9zAzEEdnRpZAMEc2VjA3Ny/RV=2/RE=1732863505/RO=10/RU=https%3a%2f%2fen.wikipedia.org%2fwiki%2fGym/RK=2/RS=heTWYM2pkLpCdVBYsdaGa7EMd5s-|title=GymGym - Wikipedia|website=en.wikipedia.org}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഡിസംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കായികം]]
[[വർഗ്ഗം:ശാരീരിക വ്യായാമം]]</text>
      <sha1>ttkxpjycxk3nub5vu7lxix8ip6vmrh4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പ്രൊക്രൂസ്റ്റസ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>231120</id>
    <revision>
      <id>4540231</id>
      <parentid>3098260</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:50:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540231</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4232" sha1="qflyrozgj1qv4c6oxkqc04giud2zok7" xml:space="preserve">{{prettyurl|Procrustes}}
[[Image:Theseus Prokroustes Staatliche Antikensammlungen 2325.jpg|thumb|right|upright|തിസ്യൂസ് - പ്രൊക്രൂസ്റ്റസ് യുദ്ധം ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു പാത്രം.]]
[[Greek mythology|ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ]] തെമ്മാടിയായ ഒരു കൊല്ലൻ ആണ് '''പ്രൊക്രൂസ്റ്റസ്'''.  '''പ്രൊകോപ്റ്റസ്''', '''ഡമാസ്റ്റസ്'''  എന്നീ പേരുകളിലും ഇയാൾ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. പ്രൊക്രൂസ്റ്റസ് ആളുകളെ ശാരീരികമായി ആക്രമിക്കുകയും അവരുടെ ശരീരം തന്റെ ഇരുമ്പ് കട്ടിലിന്റെ ആകൃതിക്ക് അനുസൃതമായി വരുന്ന രീതിയിൽ മുറിച്ചു മാറ്റുകയോ അടിച്ചു പരത്തുകയോ ചെയ്യുമായിരുന്നു. [[പൊസീഡൻ]] എന്ന ആളുടെ മകനാണ് പ്രൊക്യൂസ്റ്റസ്.  [[ഏഥൻസ്|ഏഥൻസിനും]] [[എല്യൂസിസ്|എല്യൂസിസിനും]] ഇടയിലുള്ള പുണ്യ സ്ഥലമായ എറീന്യുസിലെ മൗണ്ട് കോറിഡല്ലോയിലാണ് പ്രൊക്യൂസ്റ്റസിന്റെ ക്രൂരതകൾ അരങ്ങേറിയിരുന്നത്. ഈ വഴി പോകുന്ന യാത്രക്കാരെ തന്റെ വീട്ടിലേക്ക് രാത്രിയിൽ വിരുന്നിനെന്ന വ്യാജേന ക്ഷണിക്കുകയും അവരെ മധുര പാനീയങ്ങളും മറ്റും നൽകി മയക്കിയിട്ടായിരുന്നു പ്രൊക്യൂസ്റ്റസ് തന്റെ ക്രൂരതകൾ കാണിച്ചിരുന്നത്.അവന്റെ ഗുഹയിലെ ഇരുമ്പുകട്ടിലിൽ യാത്രക്കാർ വീണു മയങ്ങും. ആ തക്കത്തിന് അവൻ അവരുടെ സാധനങ്ങൾ എല്ലാം കൊള്ളയടിക്കും. മയങ്ങി ഉണരുന്നവരെ കട്ടിലിൽ വരിഞ്ഞു കൂട്ടിക്കെട്ടും.  ഒരുവരുടേയും ശരീരം  ആ കട്ടിലിന് പാകമായിരുന്നില്ല.അവന്റെ 
കട്ടിലിനേക്കാൾ വലുതാണ് അവരുടെ ഉടലുകളെങ്കിൽ, വാളുകൊണ്ട് അവരുടെ കയ്യും കാലും  അരിഞ്ഞുകളയും. കട്ടിലിനേക്കാൾ ചെറുതാണ്‌ അവരുടെ ഉടലുകളെങ്കിൽ,  ചുറ്റിക കൊണ്ട് കട്ടിലിന്റെ പാകത്തിന് കയ്യും കാലും അടിച്ചുനീട്ടും.  ഇത്രക്കും ക്രൂരമായ രീതിലിലായിരുന്നു അവൻ 
യാത്രക്കാരോട് പെരുമാറിയിരുന്നത്.  വനമധ്യത്തിൽ വെച്ച് ഒരിക്കൽ [[തിസ്യൂസ്]] രാജകുമാരനെ പിടിച്ച പ്രൊക്രൂസ്റ്റസ് തുടർന്നു നടന്ന ഘോര യുദ്ധത്തിലാണ് കൊല്ലപ്പെടുന്നത്.
==പുറം കണ്ണികൾ ==
* {{Commons category-inline|Procrustes}}
* {{Wiktionary-inline|procrustean}}

{{Authority control}}
[[വർഗ്ഗം:ഗ്രീക്ക് പുരാണകഥാപാത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>qflyrozgj1qv4c6oxkqc04giud2zok7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ജെന്നി ക്ലാക്ക്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>235197</id>
    <revision>
      <id>4540042</id>
      <parentid>3632107</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:41:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540042</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2577" sha1="hvgr69jex5cqlgrxcvfkoxqsq0oh9l6" xml:space="preserve">{{prettyurl|Jenny Clack}}
ഇംഗ്ലീഷ് പാലിയെന്റോളോജിസ്റ്റ്‌ ആണ് '''ജെന്നി ക്ലാക്ക്'''. ജീവപരിണാമ ജീവശാസ്ത്ര വിദഗ്ദ്ധ ആണ് ഇവർ . മത്സ്യത്തിൽ നിന്നും നാൽകാലിയിലേക്കുള്ള പരിണാമം ആണ് ഇവരുടെ പ്രധാന പഠന വിഷയം ,  ഇതിനെ മുൻ നിർത്തി ഇവർ രചിച്ച പ്രസിദ്ധമായ പുസ്തകം ആണ് Gaining Ground: the Origin and Early Evolution of Tetrapods (2002 )&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://www.amazon.co.uk/s/ref=ntt_at_ep_srch?_encoding=UTF8&amp;sort=relevancerank&amp;search-alias=books&amp;field-author=Jennifer%20A.%20Clack| title= Jennifer A. Clack| publisher= Amazon UK|accessdate= 12 April 2012}}&lt;/ref&gt; എന്നത് . ഇപ്പോൾ [[കേംബ്രിഡ്ജ് സർവകലാശാല]] ജന്തുശാസ്ത്രം വിഭാഗം മ്യൂസിയം വിചാരിപ്പുക്കാരി ആണ് കൂടാതെ കേംബ്രിഡ്ജ് സർവകലാശാല  വേർടിബ്രറ്റ് [[പാലിയെന്റോളോജി]] പ്രൊഫസറും ആണ്.

==കണ്ടെത്തലുകൾ==
1987ൽ ഗ്രീൻലാൻഡിൽ വെച്ച്  അകാന്തോസ്റ്റെഗയുടെ ഏകദേശം പൂർണമായ ഒരു ഫോസ്സിൽ ഇവർ കണ്ടെടുക്കുകയുണ്ടായി.

==അവലംബം==
{{reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
*[http://www.zoo.cam.ac.uk/zoostaff/clack.htm Jenny Clack on the Cambridge University website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130702002345/http://www.zoo.cam.ac.uk/zoostaff/clack.htm |date=2013-07-02 }}
*[http://www.theclacks.org.uk/jac/ Home page - Jennifer &quot;Jenny&quot; Clack]
*[http://www.pbs.org/kcet/shapeoflife/explorations/bio_clack.html Profile on PBS website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140108005459/http://www.pbs.org/kcet/shapeoflife/explorations/bio_clack.html |date=2014-01-08 }}
*[http://www.pbs.org/wgbh/nova/evolution/diva-devonian.html Interview on PBS website]

[[വർഗ്ഗം:വനിതാ പാലിയെന്റോളോജിസ്റ്റുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1937-ൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>hvgr69jex5cqlgrxcvfkoxqsq0oh9l6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ശ്രീരാമ പട്ടാഭിഷേകം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>236244</id>
    <revision>
      <id>4540134</id>
      <parentid>3543312</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:56:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540134</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5262" sha1="eoki153ifrrv4wtqfmook650l7ih8uo" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           =ശ്രീരാമ പട്ടാഭിഷേകം
| image          = 
| image size     =
| caption        =
| director       =ജി.കെ. രാമു
| producer       =പി. സുബ്രമണ്യം
| writer         = [[പുരാണം]]
| narrator       =
| starring       =[[പ്രേംനസീർ]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]&lt;br&gt;ടി.കെ. ബാലചന്ദ്രൻ&lt;br&gt;[[ജി.കെ. പിള്ള]]&lt;br&gt;പ്രേംനവാസ്&lt;br&gt;വാസന്തി&lt;br&gt;ശാന്തി&lt;br&gt;[[മിസ് കുമാരി]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]&lt;br&gt;കെ. അന്നമ്മ
| music          = ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ
| cinematography = [[എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ (ചിത്രസംയോജകൻ)|എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ ]]
| editing        =
| distributor    = എ. കുമാരസ്വാമി റിലീസ്
| released       = 11/09/1962
| runtime        =
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         =
| gross          =
| preceded by    =
| followed by    =
}}
1962-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[മലയാളം|മലയാള]] [[ചലച്ചിത്രം|ചലച്ചിത്രമാണ്]] '''ശ്രീരാമ പട്ടഭിഷേകം'''.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.malayalasangeetham.info/| title=-|publisher= Malayalam Movie Database|accessdate=2013 March 12}}&lt;/ref&gt;  നീല പ്രൊഡക്ഷനുവേണ്ടി മെരിലാഡ് സ്റ്റുഡിയോയിൽ വച്ച് പി. സുബ്രമണ്യമാണ് ഈ ചിത്രം നിർമിച്ചത്.  ഈ പുരാണ കഥയുടെ സംഭാഷണം [[നാഗവള്ളി ആർ.എസ്. കുറുപ്പ്|നാഗവള്ളി ആർ.എസ്. കുറുപ്പും]] [[ഗാനം|ഗാനങ്ങൾ]] തിരുനൈനാർകുറിച്ചുമാണ് എഴുതിയത്.  സുബ്രമണ്യത്തിന്റെ മേൽനോട്ടത്തിൽ ഈ ചിത്രത്തിന്റെ സംവിധാനം [[ക്യാമറ|ക്യാമറായുടെ]] മേൽനോട്ടം വഹിക്കുന്ന ജി.കെ. രാമുവാണ് നിർവഹിച്ചത്.  ഈ ചിത്രം 1962 [[സെപ്റ്റംബർ]] 09 നു പുറത്തിറങ്ങി.
==അഭിനേതാക്കൾ==
[[പ്രേംനസീർ]] - [[ശ്രീരാമൻ]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]] - [[ദശരഥൻ]]&lt;br&gt;[[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ]] - [[രാവണൻ]]&lt;br&gt;ടി.കെ. ബാലചന്ദ്രൻ - [[ഭരതൻ (രാമായണം)|ഭരതൻ]]&lt;br&gt;[[ജി.കെ. പിള്ള]] - [[വിശ്വാമിത്രൻ]]&lt;br&gt;പ്രേംനവാസ് - [[ലക്ഷ്മണൻ]]&lt;br&gt;വാസന്തി - [[സീത]]/[[അഹല്യ]]&lt;br&gt;ശാന്തി&lt;br&gt;[[മിസ് കുമാരി]] - [[കൈകേയി]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]] - [[മണ്ഡോദരി]]&lt;br&gt;കെ. അന്നമ്മ
==പിന്നണിഗായകർ==
എ.പി. കോമള&lt;br&gt;ജിക്കി&lt;br&gt;[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]&lt;br&gt;കമുകറ പുരുഷോത്തമൻ&lt;br&gt;[[പി. ലീല]]&lt;br&gt;[[പി. സുശീല]]&lt;br&gt;പി.ബി. ശ്രീനിവാസ്&lt;br&gt;[[എസ്. ജാനകി]]&lt;br&gt;വൈദേഹി
==അവലംബം==
{{reflist}}
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
[[വർഗ്ഗം:1962-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. സുബ്രഹ്മണ്യം സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ സംഗീതം നൽകിയ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. സുബ്രഹ്മണ്യം നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:]]
[[വർഗ്ഗം:ജി. കെ രാമു ഛായാഗ്രഹണം ചെയ്ത് സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>eoki153ifrrv4wtqfmook650l7ih8uo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ദാഹം (ചലച്ചിത്രം)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>237258</id>
    <revision>
      <id>4540140</id>
      <parentid>3831840</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:04:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540140</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3574" sha1="e73zgnccc7v8beasaarm5b91kugqbox" xml:space="preserve">{{Prettyurl|Daaham}}
{{Infobox film
| name = ദാഹം
| image = ദാഹം (ചലച്ചിത്രം).jpg 
| caption = 
| director = [[കെ.എസ്. സേതുമാധവൻ]]
| producer = [[പി രങ്കരാജ്]],&lt;br&gt; [[വി അബ്ദുള്ള]],&lt;br&gt; [[എം.പി. ആനന്ദ്]] 
| writer = [[കെ.എസ്. സേതുമധവൻ]]
| based on = 
| narrator = 
| starring =[[സത്യൻ]],&lt;br&gt; [[കെ.പി. ഉമ്മർ]],&lt;br&gt; [[ബഹദൂർ]],&lt;br&gt; [[ഷീല]],&lt;br&gt; [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]],&lt;br&gt; [[ഇന്ദിര]],&lt;br&gt; [[പി.എസ്. പാർവതി]],&lt;br&gt; [[ശ്രീ നാരയണ പിള്ള]]
| music = [[ദേവരാജൻ|ജി ദേവരാജൻ]]
| cinematography = [[പി. രാമസ്വാമി]]
| editing = 
| studio = വീനസ് സ്റ്റുഡിയോ
| distributor = 
| released = {{Film date|df=yes|1965|10|22}}
| runtime = 
| country = [[ഇന്ത്യ]]
| language = [[മലയാളം]]
| budget = 
| gross =
}}

[[കെ.എസ്. സേതുമാധവൻ]] സംവിധാനം നിർവഹിച്ച 1965-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''ദാഹം'''. ചിത്രം പ്രതിക്ഷിച്ചത്ര സാമ്പത്തിക നേട്ടം കൈവരിച്ചില്ല.&lt;ref&gt;http://www.thehindu.com/features/cinema/cinema-columns/daaham-1965/article4491566.ece&lt;/ref&gt; [[ദേവരാജൻ|ജി ദേവരാജനാണ്]] ഈ ചിത്രത്തിന്റെ സംഗീതസംവിധായകൻ.
==അഭിനേതാക്കൾ==
*[[സത്യൻ]]
*[[കെ.പി. ഉമ്മർ]]
*[[ബഹദൂർ]]
*[[ഷീല]]
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
*[[ഇന്ദിര]]
*[[പി.എസ്. പാർവതി]]
*[[ശ്രീ നാരയണ പിള്ള]]
==ഗാനങ്ങൾ==
*ഏകാന്തകാമുകാ
*കിഴക്ക് കിഴക്ക്
*പടച്ചവനുണ്ടെങ്കിൽ
*വേദന വേദന
==അവലംബം==
{{Reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* {{IMDb title|254246|ദാഹം}}
* {{MSIDb title|3450|ദാഹം}}
* [http://www.youtube.com/watch?v=9PDeubU9p9M/ മുഴുനീള ചിത്രം] ദാഹം (1965)
{{സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:1965-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി. ദേവരാജൻ സംഗീതം നൽകിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി.രാമസ്വാമി ഛായാഗ്രഹണം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ.എസ്. സേതുമാധവൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ.എസ്. സേതുമാധവൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബഹദൂർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>e73zgnccc7v8beasaarm5b91kugqbox</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഓടയിൽ നിന്ന് (ചലച്ചിത്രം)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>239605</id>
    <revision>
      <id>4540139</id>
      <parentid>3985251</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:03:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540139</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5128" sha1="mj35md1eebvn7o98zf37pcgzr6s85pa" xml:space="preserve">{{prettyurl|Odayil Ninnu (Malayalam Film)}}
{{Infobox film
| name           = Odayil Ninnu 
| image          = ODAYIL NINNU MALAYALAM FILM POSTER.JPG
| image_size     = 
| alt            = 
| caption        = 
| director       = [[കെ എസ് സേതുമാധവൻ]]
| producer       =പി രാമസ്വാമി
| writer         = [[പി. കേശവദേവ്]]
| based on      = {{based on|''[[ഓടയിൽ നിന്ന്(നോവൽ)]]''|പി. കേശവദേവ്}}
| narrator       = 
| starring       = [[സത്യൻ]],&lt;br&gt;[[പ്രേംനസീർ]],
| music          = [[ജി. ദേവരാജൻ]]
| lyrics         = [[വയലാർ രാമവർമ്മ]]
| cinematography = പി രാമസ്വാമി
| editing        = 
| studio         = തിരുമുരുകൻ പിക്ചേർസ്
| distributor    = തിരുമുരുകൻ റിലീസ്
| released       = {{Film date|1965|3|5}}
| runtime        = 
| country        = ഇന്ത്യ
| language       = മലയാളം
| budget         = 
| gross          = 
}}

1965-ൽ [[സത്യൻ]] നായകനായി പുറത്തിറങ്ങിയ [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''ഓടയിൽ നിന്ന്'''. കേരളത്തിലെ പ്രശസ്തനായ നോവലിസ്റ്റും ചെറുകഥാകൃത്തും നാടകകൃത്തും തൊഴിലാളി പ്രസ്ഥാന പ്രവർത്തകനുമായിരുന്നു [[പി. കേശവദേവ്|പി. കേശവദേവിന്റെ]] ഇതേ പേരിലുള്ള നോവലിന്റെ ചലച്ചിത്രാവിഷ്കാരമാണിത്. കെ എസ് സേതുമാധവൻ ഈ നോവലിന്റെ തമിഴ് പതിപ്പ് വായിച്ചാണ് കഥയിൽ ആകൃഷ്ടനായതും സിനിമ ചെയ്യണമെന്നുറച്ചതും.&lt;ref&gt;http://www.m3db.com/node/2316&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതാക്കൾ==
*[[സത്യൻ]] - പപ്പു
*[[കെ ആർ വിജയ]] - ലക്ഷ്മി
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]] - കല്യാണി
*[[പ്രേംനസീർ]] - ഗോപി
*[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]] - ചായക്കടക്കാരൻ
*[[എസ്.പി. പിള്ള|എസ്.പി പിള്ള]] - റിക്ഷാ തൊഴിലാളി
*[[അടൂർ ഭാസി]] - പലിശ വിഴുങ്ങി വേലു മൊതലാളി

== ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;http://www.malayalasangeetham.info/m.php?2820&lt;/ref&gt; ==
*രചന- വയലാർ
*സംഗീതം- ദേവരാജൻ
*അമ്പലക്കുളങ്ങര - പി ലീല
*അമ്മേ അമ്മേ നമ്മുടെ -രേണുക
*കാറ്റിൽ ഇളം കാറ്റിൽ- പി സുശീല
*മാനത്തും ദൈവമില്ല - എ എം രാജ
*മുറ്റത്തെ മുല്ലയിൽ -എസ് ജാനകി
*മുറ്റത്തെ മുല്ലയിൽ (ശോകം)-സുശീല
*ഓ റിക്ഷാവാലാ- മെഹബൂബ്
*വണ്ടിക്കാരാ- യേശുദാസ്

==അവലംബം==
{{reflist}}
[https://www.youtube.com/watch?v=Twd7J9zWu9g/ യുറ്റ്യൂബിൽ ചലച്ചിത്രം കാണാം] ഓടയിൽ നിന്ന്
{{സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:1965-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ചലച്ചിത്രങ്ങൾ - അപൂർണ്ണലേഖനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് പുനഃനിർമ്മിക്കപ്പെട്ട മലയാള ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി. ദേവരാജൻ സംഗീതം നൽകിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വയലാർ -ദേവരാജൻ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]


{{film-stub}}</text>
      <sha1>mj35md1eebvn7o98zf37pcgzr6s85pa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മറിയക്കുട്ടി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>240412</id>
    <revision>
      <id>4540130</id>
      <parentid>3800144</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:53:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540130</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6438" sha1="itlf7j924t28bhkqdv2urdgw5iorz6v" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = മറിയക്കുട്ടി
| image          = മറിയക്കുട്ടി.png
| image size     = 
| caption        = 
| director       = [[പി. സുബ്രഹ്മണ്യം]]
| producer       = [[പി. സുബ്രഹ്മണ്യം |പി. സുബ്രഹ്മണ്യം]]
| screenplay     = [[മുട്ടത്തുവർക്കി]]
| story       = [[മുട്ടത്തുവർക്കി]]
| starring       = [[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ]]&lt;br&gt;[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]&lt;br&gt;[[എസ്.പി. പിള്ള]]&lt;br&gt;[[ബഹദൂർ]]&lt;br&gt;[[ജോസ് പ്രകാശ്]]&lt;br&gt;നാണുക്കുട്ടൻ&lt;br&gt;[[മിസ് കുമാരി]]&lt;br&gt;കെ.വി.ശാന്തി&lt;br&gt;കുശലകുമാരി&lt;br&gt;തങ്കം&lt;br&gt;പങ്കജവല്ലി&lt;br&gt;[[ആറന്മുള പൊന്നമ്മ]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]&lt;br&gt;ബേബി ഇന്ദിര
| music          = ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ
| cinematography =[[എൻ.എസ് മണി]]
| editing        = [[കെ.ഡി. ജോർജ്ജ്]]
| studio         = 
| distributor    = എ കുമാരസ്വാമി റിലീസ്
| released       = 15/03/1958
| runtime        = 
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          =
}}
നീലാ പ്രൊഡക്ഷനുവേണ്ടി [[പി. സുബ്രഹ്മണ്യം]] നിർമിച്ച '''മറിയക്കുട്ടി''' എന്ന [[മലയാളം|മലയാള]] [[ചലച്ചിത്രം|ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ]] സംവിധാനം നിർവഹിച്ചതും സുബ്രഹ്മണ്യം തന്നെ. [[മുട്ടത്തു വർക്കി|മുട്ടത്തു വർക്കിയുടെ]] കഥക്ക് അദ്ദേഹം തന്നെ തിരകഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. തിരുനയിനാർക്കുറിച്ചി എഴുതിയ ഗാനങ്ങൾക്ക് ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ ഈണം നൽകി.  എൻ.എസ്. മണി ഛായാഗ്രണവും കെ.ഡി. ജോർജ്ജ് ചിത്രസംയോജനവും നിർവഹിച്ചു. മെരിലാൻഡ് സ്റ്റുഡിയോയിൽ നിർമിച്ച് കുമാരസ്വാമി ആൻഡ് കമ്പനി വിതരണം നടത്തിയ ഈ ചിത്രം 1958 [[മാർച്ച്]] 15-ന് റിലീസ് ചെയ്തു.&lt;ref&gt;[http://msidb.org/m.php?2931 മലയാളം സിനീമ ഇന്റർനെറ്റ് ഡാറ്റാബേസിൽ നിന്ന്]&lt;/ref&gt;
==അഭിനേതാക്കൾ==
[[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ]]&lt;br&gt;[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]&lt;br&gt;[[എസ്.പി. പിള്ള]]&lt;br&gt;[[ബഹദൂർ]]&lt;br&gt;[[ജോസ് പ്രകാശ്]]&lt;br&gt;നാണുക്കുട്ടൻ&lt;br&gt;[[മിസ് കുമാരി]]&lt;br&gt;കെ.വി.ശാന്തി&lt;br&gt;കുശലകുമാരി&lt;br&gt;തങ്കം&lt;br&gt;[[പങ്കജവല്ലി]]&lt;br&gt;[[ആറന്മുള പൊന്നമ്മ]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]&lt;br&gt;ബേബി ഇന്ദിര
==പിന്നണിഗായകർ==
സി.എസ്. രാധാദേവി&lt;br&gt;ഗംഗാധരൻ നായർ&lt;br&gt;കമുകറ പുരുഷോത്തമൻ&lt;br&gt;[[കവിയൂർ രേവമ്മ]]&lt;br&gt;[[പി. ലീല]]&lt;br&gt;[[ശാന്ത പി. നായർ]]&lt;br&gt;ശ്യാമള&lt;br&gt;വി. ലക്ഷ്മി
==അവലംബം==
{{reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.imdb.com/title/tt0252691/ ഇന്റർനെറ്റ് മൂവി ഡാറ്റാബേസിൽ നിന്ന്]
*[http://www.mallumovies.org/movie/mariakutty മല്ലു മൂവി മലയളം മറിയക്കുട്ടി] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101206233235/http://www.mallumovies.org/movie/mariakutty |date=2010-12-06 }}

[[വർഗ്ഗം:1958-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. സുബ്രഹ്മണ്യം സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബഹദൂർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ സംഗീതം നൽകിയ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിരുനായിനാർ കുറിച്ചി എഴുതിയ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിരുനായിനാർകുറിച്ചി-ബ്രദർലക്ഷ്മൺ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എൻ.എസ് മണി കാമറ ചലിപ്പിച്ച ചിത്രങ്ങാൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ.ഡി. ജോർജ്ജ് ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>itlf7j924t28bhkqdv2urdgw5iorz6v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ആറ്റം ബോംബ് (ചലച്ചിത്രം)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>243478</id>
    <revision>
      <id>4540136</id>
      <parentid>3831807</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:00:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540136</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5801" sha1="5bify7mzfnjzqyu019sl94ig1jrn32u" xml:space="preserve">{{prettyurl|Atom_Bomb_(film)}}{{Infobox Film
| name           = ആറ്റം ബോംബ്
| image          = ആറ്റം ബോംബ് (ചലച്ചിത്രം).jpg
| caption       = സി.ഡി. കവർ
| director       = [[പി. സുബ്രഹ്മണ്യം]]
| producer       = [[പി. സുബ്രഹ്മണ്യം]] 
| writer     = [[എൻ.പി. ചെല്ലപ്പൻ നായർ]] 
| screenplay        = [[എൻ.പി. ചെല്ലപ്പൻ നായർ]]
| starring       = [[കെ. ബാലാജി]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]&lt;br&gt;[[പ്രേം നവാസ്]]&lt;br&gt;[[ശാന്തി]]&lt;br&gt;[[രാഗിണി]] &lt;br&gt;[[കാഞ്ചന]]
| music          = [[ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ|ബ്രദർ ലക്ഷ്മൺ]]
| lyrics         = [[തിരുനയിനാർകുറിച്ചി മാധവൻ നായർ]]
| cinematography = എം കണ്ണപ്പൻ
| editing        = [[എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ|എൻ.ഗോപാല കൃഷ്ണൻ]]
| studio         = മെരിലാണ്ട്
| distributor    = കുമാരസ്വമി ആൻഡ് കമ്പനി
| released       = 18/04/1964
| runtime        = 
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
1964-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''ആറ്റം ബോംബ്'''.  [[പി. സുബ്രഹ്മണ്യം]] മെരിലാണ്ട് സ്റ്റുഡിയോയിൽ നിർമിച്ചതാണ് ഈ ചിത്രം.  1964 [[ഏപ്രിൽ]] 18-ന് പ്രദർശനം തുടങ്ങിയ ഈ ചിത്രത്തിന്റെ വിതരണാവകാശം കുമാരസ്വാമി ആൻഡ് കമ്പനിക്കായിരുന്നു.&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?4132 മലയാളസംഗീതം ഇൻഫോയിൽ നിന്ന്] ആറ്റം ബോബ്&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതക്കൾ==
*കെ.ബാലാജി
*[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]
*[[പ്രേം നവാസ്]]
*[[ശാന്തി]]
*[[രാഗിണി]] 
*[[കാഞ്ചന]]
*[[പറവൂർ ഭരതൻ]]
*[[അടൂർ ഭാസി]]
*[[അടൂർ പങ്കജം]]
*[[ആറന്മുള പൊന്നമ്മ]]
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
*[[എൻ.പി. ചെല്ലപ്പൻ നായർ]]
*[[എസ്.പി. പിള്ള]]
*വാണക്കുറ്റി
==പിന്നണിഗായകർ==
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*എ.പി. കോമള
*[[കമുകറ പുരുഷോത്തമൻ]]
*[[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]
*[[പി. ലീല]]
*[[പി. സുശീല]]
*[[എസ്. ജാനകി]]
==അണിയറപ്രവർത്തകർ==
*കഥ, സംഭാഷണം - [[എൻ.പി. ചെല്ലപ്പൻ നായർ]]
*ഗാനരചന - തിരുനയിനാർകുറിച്ചി മാധവൻ നായർ
*സംഗീതസംവിധാനം - ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ&lt;ref&gt;[http://www.malayalachalachithram.com/song.php?i=415&amp;ln=ml മലയാളചലച്ചിത്രം കോമിൽ നിന്ന്] ആറ്റം ബോംബ്&lt;/ref&gt;
*നൃത്തസംവിധാനം - ഇ. മാധവൻ
*[[ഛായാഗ്രഹണം]] - എം. കണ്ണപ്പൻ
*രംഗസംവിധാനം - എം.വി. കൊച്ചാപ്പു
*ശബ്ദലേഖനം - കൃഷ്ണൻ എളമൺ
*ചിത്രസംയോജനം - എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ
*മേക്കപ്പ് - കെ. ബാലകൃഷ്ണൻ
==അവലംബം==
{{reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.imdb.com/title/tt0254150/ ഇന്റെർനെറ്റ് മൂവി ഡേറ്റാ ബേസിൽ നിന്ന്] ആറ്റം ബോംബ്
*[http://www.metromatinee.com/movies/index.php?FilmID=1816-Atom%20Bomb മെട്രോമാറ്റിനി കോമിൽ നിന്ന്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130623190833/http://www.metromatinee.com/movies/index.php?FilmID=1816-Atom%20Bomb |date=2013-06-23 }} ആറ്റം ബോംബ്

[[വർഗ്ഗം:1964-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. സുബ്രഹ്മണ്യം സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ സംഗീതം നൽകിയ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിരുനായിനാർ കുറിച്ചി എഴുതിയ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എൻ. പി ചെല്ലപ്പൻ നായർ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>5bify7mzfnjzqyu019sl94ig1jrn32u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540137</id>
      <parentid>4540136</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:01:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540137</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5944" sha1="77k56u8phhjb1muo5qxm71aufhu1xuf" xml:space="preserve">{{prettyurl|Atom_Bomb_(film)}}{{Infobox Film
| name           = ആറ്റം ബോംബ്
| image          = ആറ്റം ബോംബ് (ചലച്ചിത്രം).jpg
| caption       = സി.ഡി. കവർ
| director       = [[പി. സുബ്രഹ്മണ്യം]]
| producer       = [[പി. സുബ്രഹ്മണ്യം]] 
| writer     = [[എൻ.പി. ചെല്ലപ്പൻ നായർ]] 
| screenplay        = [[എൻ.പി. ചെല്ലപ്പൻ നായർ]]
| starring       = [[കെ. ബാലാജി]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]&lt;br&gt;[[പ്രേം നവാസ്]]&lt;br&gt;[[ശാന്തി]]&lt;br&gt;[[രാഗിണി]] &lt;br&gt;[[കാഞ്ചന]]
| music          = [[ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ|ബ്രദർ ലക്ഷ്മൺ]]
| lyrics         = [[തിരുനയിനാർകുറിച്ചി മാധവൻ നായർ]]
| cinematography = എം കണ്ണപ്പൻ
| editing        = [[എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ|എൻ.ഗോപാല കൃഷ്ണൻ]]
| studio         = മെരിലാണ്ട്
| distributor    = കുമാരസ്വമി ആൻഡ് കമ്പനി
| released       = 18/04/1964
| runtime        = 
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
1964-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''ആറ്റം ബോംബ്'''.  [[പി. സുബ്രഹ്മണ്യം]] മെരിലാണ്ട് സ്റ്റുഡിയോയിൽ നിർമിച്ചതാണ് ഈ ചിത്രം.  1964 [[ഏപ്രിൽ]] 18-ന് പ്രദർശനം തുടങ്ങിയ ഈ ചിത്രത്തിന്റെ വിതരണാവകാശം കുമാരസ്വാമി ആൻഡ് കമ്പനിക്കായിരുന്നു.&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?4132 മലയാളസംഗീതം ഇൻഫോയിൽ നിന്ന്] ആറ്റം ബോബ്&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതക്കൾ==
*കെ.ബാലാജി
*[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]
*[[പ്രേം നവാസ്]]
*[[ശാന്തി]]
*[[രാഗിണി]] 
*[[കാഞ്ചന]]
*[[പറവൂർ ഭരതൻ]]
*[[അടൂർ ഭാസി]]
*[[അടൂർ പങ്കജം]]
*[[ആറന്മുള പൊന്നമ്മ]]
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
*[[എൻ.പി. ചെല്ലപ്പൻ നായർ]]
*[[എസ്.പി. പിള്ള]]
*വാണക്കുറ്റി
==പിന്നണിഗായകർ==
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*എ.പി. കോമള
*[[കമുകറ പുരുഷോത്തമൻ]]
*[[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]
*[[പി. ലീല]]
*[[പി. സുശീല]]
*[[എസ്. ജാനകി]]
==അണിയറപ്രവർത്തകർ==
*കഥ, സംഭാഷണം - [[എൻ.പി. ചെല്ലപ്പൻ നായർ]]
*ഗാനരചന - തിരുനയിനാർകുറിച്ചി മാധവൻ നായർ
*സംഗീതസംവിധാനം - ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ&lt;ref&gt;[http://www.malayalachalachithram.com/song.php?i=415&amp;ln=ml മലയാളചലച്ചിത്രം കോമിൽ നിന്ന്] ആറ്റം ബോംബ്&lt;/ref&gt;
*നൃത്തസംവിധാനം - ഇ. മാധവൻ
*[[ഛായാഗ്രഹണം]] - എം. കണ്ണപ്പൻ
*രംഗസംവിധാനം - എം.വി. കൊച്ചാപ്പു
*ശബ്ദലേഖനം - കൃഷ്ണൻ എളമൺ
*ചിത്രസംയോജനം - എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ
*മേക്കപ്പ് - കെ. ബാലകൃഷ്ണൻ
==അവലംബം==
{{reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.imdb.com/title/tt0254150/ ഇന്റെർനെറ്റ് മൂവി ഡേറ്റാ ബേസിൽ നിന്ന്] ആറ്റം ബോംബ്
*[http://www.metromatinee.com/movies/index.php?FilmID=1816-Atom%20Bomb മെട്രോമാറ്റിനി കോമിൽ നിന്ന്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130623190833/http://www.metromatinee.com/movies/index.php?FilmID=1816-Atom%20Bomb |date=2013-06-23 }} ആറ്റം ബോംബ്

[[വർഗ്ഗം:1964-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. സുബ്രഹ്മണ്യം സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബ്രദർ ലക്ഷ്മണൻ സംഗീതം നൽകിയ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിരുനായിനാർ കുറിച്ചി എഴുതിയ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എൻ. പി ചെല്ലപ്പൻ നായർ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>77k56u8phhjb1muo5qxm71aufhu1xuf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഭർത്താവ് (ചലച്ചിത്രം)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>243893</id>
    <revision>
      <id>4540135</id>
      <parentid>3864335</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:57:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540135</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5488" sha1="jrlor0rh0mtck2e7qzgp8dxijpkca8v" xml:space="preserve">{{Infobox Film
| name           = ഭർത്താവ്
| image          = 
| caption       = 
| director       = [[എം. കൃഷ്ണൻ നായർ]]
| producer       = [[ടി.ഇ. വാസുദേവൻ]]
| writer     = ടി.ഇ. വസുദേവൻ
| screenplay        = കാനം ഇ.ജെ
| starring       = [[ബഹദൂർ]]&lt;br&gt;[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]&lt;br&gt;ടി.കെ. ബാലചന്ദ്രൻ&lt;br&gt;[[ഷീല]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]&lt;br&gt;[[അടൂർ പങ്കജം]]
| music          = [[വി. ദക്ഷിണാമൂർത്തി]]&lt;br&gt;[[എം.എസ്. ബാബുരാജ്]]
| lyrics         = [[പി. ഭാസ്കരൻ]]
| cinematography = [[എൻ.എസ് മണി]]
| editing        = [[ടി.ആർ. ശ്രീനിവാസലു]]
| studio         = 
| distributor    = 
| released       = 23/11/1964
| runtime        = 
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
1964-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]]  '''ഭർത്തവ്'''&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?1484 മലയാളസംഗിതം ഇൻഫോയിൽ നിന്ന്] ഭർത്താവ്&lt;/ref&gt;  ജയമാരുതി പ്രൊഡക്ഷനു വെണ്ടീ [[ടി.ഇ. വാസുദേവൻ|ടി.ഇ. വാസുദേവനാണ്]] ഈ ചിത്രം നിർമിച്ചത്.  1964 [[നവംബർ]] 23-ന്  പ്രദർശനം തുടങ്ങിയ ഈ ചിത്രം, ശ്യാമള, നെപ്ട്യൂൺ എന്നീ സ്റ്റുഡിയോകളിലാണ് ചിത്രീകരണം പൂർത്തീകരിച്ചത്.
==അഭിനേതാക്കൾ==
*[[ബഹദൂർ]]
*രേമേഷ്
*[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]
*ടി.കെ. ബാലചന്ദ്രൻ
*[[പ്രതാപചന്ദ്രൻ]]
*[[ഷീല]]
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
*[[അടൂർ പങ്കജം]]
*ബേബി വിനോദിനി
*വിജയകുമാർ
*കെ.ബി. കുറുപ്പ്
*ചന്ദ്രൻ
*സിംഹളൻ
*അലക്സ്
*പി.എ. കൃഷ്ണൻ
==പിന്നണിഗായകർ==
*എ.പി. കോമള
*ഗോമതി
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*[[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]
*[[എം.എസ്. ബാബുരാജ്]]
*[[പി. ലീല]]&lt;ref&gt;[http://www.raaga.com/channels/malayalam/album/M0001721.html രാഗാ കോമിൽ നിന്ന്] ഭർത്താവ്&lt;/ref&gt;
*ഉത്തമൻ
==അണിയറ പ്രവർത്തകർ==
*നിർമാതാവ് - [[ടി.ഇ. വാസുദേവൻ]]
*കഥ, സംഭാഷണം - [[കാനം ഇ.ജെ.]]
*ഗാനരചന ‌- [[പി. ഭാസ്കരൻ]].
*സംഗീതസംവിധാനം - [[എം.എസ്. ബാബുരാജ്]], [[വി. ദക്ഷിണാമൂർത്തി]]
*രംഗസംവിധാനം - ആർ.ബി.എസ്. മണി
*നൃത്തസംവിധാനം - ഇ. മാധവൻ
*ചിത്രസംയോജനം - ടി.ആർ. ശ്രീനിവാസലു
*[[ഛായാഗ്രഹണം]] - എൻ.എസ്. മണി
*[[സംവിധായകൻ]] - [[എം. കൃഷ്ണൻ നായർ]]
==അവലംബം==
{{reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.imdb.com/title/tt0254182/ ഇന്റർനെറ്റ് മൂവി ഡേറ്റാബേസിൽനിന്ന്] ഭാർത്താവ്

[[വർഗ്ഗം:1964-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ദക്ഷിണാമൂർത്തി ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എം. കൃഷ്ണൻ നായർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ടി. ഇ വാസുദേവൻ നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബാബുരാജ് സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കാനം. ഇ.ജെ. കഥയും തിരക്കഥയും രചിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി ഭാസ്കരന്റെ ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:എൻ.എസ് മണി കാമറ ചലിപ്പിച്ച ചിത്രങ്ങാൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ടി. ഇ വാസുദേവൻ നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കാനം. ഇ.ജെ. കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബഹദൂർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ബാബുരാജ് ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>jrlor0rh0mtck2e7qzgp8dxijpkca8v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>കുടുംബിനി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>244323</id>
    <revision>
      <id>4540131</id>
      <parentid>3991519</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:54:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540131</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5226" sha1="9z1udvhlx9qykw3x3qrfjsydyo079lt" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kudumbini}}{{Infobox Film
| name           = കുടുംബിനി
| image          = കുടുബിനി.jpg
| caption       = 
| director       = [[പി.എ. തോമസ്]]
| producer       = പി.എ. തോമസ്
| writer     = [[കെ.ജി. സേതുനാഥ്]]
| screenplay        = [[കാനം ഇ.ജെ.]]
| starring       = [[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ|തിക്കുറിശ്ശി]]&lt;br&gt;[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള|മുതുകുളം]]&lt;br&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br&gt;[[ഷീല]]&lt;br&gt;[[മീന]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
| music          = [[എൽ.പി.ആർ. വർമ്മ]]
| lyrics         = [[അഭയദേവ്]]
| cinematography = കെ.ഡി. ജോർജ്
| editing        = 
| studio         = ഫിലിം സെന്റ്ർ
| distributor    = ജിയോ പിക്ചേഴ്സ്
| released       = 22/12/1964
| runtime        = 
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
തോമസ് പിക്ചേഴ്സിന്റെ ബാനറിൽ പി.എ. തോമസ് നിർമിച്ച [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''കുടുംബിനി'''.  ജിയോ പിക്ചേഴ്സ് വിതരണം നടത്തിയ പ്രസ്തുത ചിത്രം 1964 [[ഡിസംബർ]] 22-ന് പ്രദർശനം തുടങ്ങി.&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?902 മലയാളസംഗീതം ഇൻഫോയിൽ നിന്ന്] കുടുംബിനി&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.m3db.com/node/29037 മൂവി3 ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] കുടുംബിനി&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതാക്കൾ==
*[[പ്രേം നസീർ]]
*[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ|തിക്കുറിശ്ശി]]
*[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള|മുതുകുളം]]
*[[അടൂർ ഭാസി]]
*[[ഷീല]]
*[[മീന (പഴയകാല നടി)|മീന]]
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
*[[പഞ്ചാബി]]
*ശ്രീമൂലനഗരം വിജയൻ
*[[കെ.കെ. അരൂർ]]
*പി.എ. തൊമസ്

==പിന്നണിഗായകർ==
*സി.ഒ. അന്റോ
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*[[പി. ലീല]]
*സീറോ ബാബു
==അണിയറപ്രവർത്തകർ==
*സംവിധാനം - പി.എ. തൊമസ്, [[ശശികുമാർ]]
*കഥ - കെ.ജി. സേതുനാഥ്
*[[തിരക്കഥ]] - [[ശശികുമാർ]]
*സംഭാഷണം - [[കാനം ഇ.ജെ.]]
*ഗാനരചന - [[അഭയദേവ്]]
*സഗീതസംവിധാനം - [[എൽ.പി.ആർ. വർമ്മ]]
*[[ഛായാഗ്രഹണം]] - പി.ബി. മണി
*ചിത്രസംയോജനം - കെ.ഡി. ജോർജ്
*വസ്ത്രാലംകാരം - മുത്തു, കാസിം
*വേഷവിധാനം - സി.വി. ശങ്കർ
*കലാസംവിധാനം - കെ. ബാലൻ

==അവലംബം==
{{reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.imdb.com/title/tt0254507/ ഇന്റർനെറ്റ് മൂവി ഡേറ്റാ ബേസിൽ നിന്ന്] കുടുംബിനി
*[https://www.youtube.com/watch?v=_Mhrpe_a3U4/ മുഴുനീള ചലച്ചിത്രം] കുടുംബിനി
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:1964-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ-ഷീല ജോഡി]]
[[വർഗ്ഗം:ഷീല അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. എ തോമസ് നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മീന (പഴയ) അഭിനയിച്ച ചലചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>9z1udvhlx9qykw3x3qrfjsydyo079lt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540132</id>
      <parentid>4540131</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:54:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:അഭയദേവിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540132</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5305" sha1="4au867hgkzcxyh9y7f3ceul75gr6ioj" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kudumbini}}{{Infobox Film
| name           = കുടുംബിനി
| image          = കുടുബിനി.jpg
| caption       = 
| director       = [[പി.എ. തോമസ്]]
| producer       = പി.എ. തോമസ്
| writer     = [[കെ.ജി. സേതുനാഥ്]]
| screenplay        = [[കാനം ഇ.ജെ.]]
| starring       = [[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ|തിക്കുറിശ്ശി]]&lt;br&gt;[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള|മുതുകുളം]]&lt;br&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br&gt;[[ഷീല]]&lt;br&gt;[[മീന]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
| music          = [[എൽ.പി.ആർ. വർമ്മ]]
| lyrics         = [[അഭയദേവ്]]
| cinematography = കെ.ഡി. ജോർജ്
| editing        = 
| studio         = ഫിലിം സെന്റ്ർ
| distributor    = ജിയോ പിക്ചേഴ്സ്
| released       = 22/12/1964
| runtime        = 
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
തോമസ് പിക്ചേഴ്സിന്റെ ബാനറിൽ പി.എ. തോമസ് നിർമിച്ച [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''കുടുംബിനി'''.  ജിയോ പിക്ചേഴ്സ് വിതരണം നടത്തിയ പ്രസ്തുത ചിത്രം 1964 [[ഡിസംബർ]] 22-ന് പ്രദർശനം തുടങ്ങി.&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?902 മലയാളസംഗീതം ഇൻഫോയിൽ നിന്ന്] കുടുംബിനി&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.m3db.com/node/29037 മൂവി3 ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] കുടുംബിനി&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതാക്കൾ==
*[[പ്രേം നസീർ]]
*[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ|തിക്കുറിശ്ശി]]
*[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള|മുതുകുളം]]
*[[അടൂർ ഭാസി]]
*[[ഷീല]]
*[[മീന (പഴയകാല നടി)|മീന]]
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
*[[പഞ്ചാബി]]
*ശ്രീമൂലനഗരം വിജയൻ
*[[കെ.കെ. അരൂർ]]
*പി.എ. തൊമസ്

==പിന്നണിഗായകർ==
*സി.ഒ. അന്റോ
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*[[പി. ലീല]]
*സീറോ ബാബു
==അണിയറപ്രവർത്തകർ==
*സംവിധാനം - പി.എ. തൊമസ്, [[ശശികുമാർ]]
*കഥ - കെ.ജി. സേതുനാഥ്
*[[തിരക്കഥ]] - [[ശശികുമാർ]]
*സംഭാഷണം - [[കാനം ഇ.ജെ.]]
*ഗാനരചന - [[അഭയദേവ്]]
*സഗീതസംവിധാനം - [[എൽ.പി.ആർ. വർമ്മ]]
*[[ഛായാഗ്രഹണം]] - പി.ബി. മണി
*ചിത്രസംയോജനം - കെ.ഡി. ജോർജ്
*വസ്ത്രാലംകാരം - മുത്തു, കാസിം
*വേഷവിധാനം - സി.വി. ശങ്കർ
*കലാസംവിധാനം - കെ. ബാലൻ

==അവലംബം==
{{reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.imdb.com/title/tt0254507/ ഇന്റർനെറ്റ് മൂവി ഡേറ്റാ ബേസിൽ നിന്ന്] കുടുംബിനി
*[https://www.youtube.com/watch?v=_Mhrpe_a3U4/ മുഴുനീള ചലച്ചിത്രം] കുടുംബിനി
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:1964-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ-ഷീല ജോഡി]]
[[വർഗ്ഗം:ഷീല അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. എ തോമസ് നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മീന (പഴയ) അഭിനയിച്ച ചലചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അഭയദേവിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>4au867hgkzcxyh9y7f3ceul75gr6ioj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540133</id>
      <parentid>4540132</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:55:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:എൽ. പി ആർ വർമ്മ ഈണം നൽകിയ ഗാനങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540133</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5414" sha1="gv7sxa2w06flvys6xssefpq6rw5b5xs" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kudumbini}}{{Infobox Film
| name           = കുടുംബിനി
| image          = കുടുബിനി.jpg
| caption       = 
| director       = [[പി.എ. തോമസ്]]
| producer       = പി.എ. തോമസ്
| writer     = [[കെ.ജി. സേതുനാഥ്]]
| screenplay        = [[കാനം ഇ.ജെ.]]
| starring       = [[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ|തിക്കുറിശ്ശി]]&lt;br&gt;[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള|മുതുകുളം]]&lt;br&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br&gt;[[ഷീല]]&lt;br&gt;[[മീന]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
| music          = [[എൽ.പി.ആർ. വർമ്മ]]
| lyrics         = [[അഭയദേവ്]]
| cinematography = കെ.ഡി. ജോർജ്
| editing        = 
| studio         = ഫിലിം സെന്റ്ർ
| distributor    = ജിയോ പിക്ചേഴ്സ്
| released       = 22/12/1964
| runtime        = 
| country        = [[ഇന്ത്യ]]
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
തോമസ് പിക്ചേഴ്സിന്റെ ബാനറിൽ പി.എ. തോമസ് നിർമിച്ച [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''കുടുംബിനി'''.  ജിയോ പിക്ചേഴ്സ് വിതരണം നടത്തിയ പ്രസ്തുത ചിത്രം 1964 [[ഡിസംബർ]] 22-ന് പ്രദർശനം തുടങ്ങി.&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?902 മലയാളസംഗീതം ഇൻഫോയിൽ നിന്ന്] കുടുംബിനി&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.m3db.com/node/29037 മൂവി3 ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] കുടുംബിനി&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതാക്കൾ==
*[[പ്രേം നസീർ]]
*[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ|തിക്കുറിശ്ശി]]
*[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള|മുതുകുളം]]
*[[അടൂർ ഭാസി]]
*[[ഷീല]]
*[[മീന (പഴയകാല നടി)|മീന]]
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
*[[പഞ്ചാബി]]
*ശ്രീമൂലനഗരം വിജയൻ
*[[കെ.കെ. അരൂർ]]
*പി.എ. തൊമസ്

==പിന്നണിഗായകർ==
*സി.ഒ. അന്റോ
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*[[പി. ലീല]]
*സീറോ ബാബു
==അണിയറപ്രവർത്തകർ==
*സംവിധാനം - പി.എ. തൊമസ്, [[ശശികുമാർ]]
*കഥ - കെ.ജി. സേതുനാഥ്
*[[തിരക്കഥ]] - [[ശശികുമാർ]]
*സംഭാഷണം - [[കാനം ഇ.ജെ.]]
*ഗാനരചന - [[അഭയദേവ്]]
*സഗീതസംവിധാനം - [[എൽ.പി.ആർ. വർമ്മ]]
*[[ഛായാഗ്രഹണം]] - പി.ബി. മണി
*ചിത്രസംയോജനം - കെ.ഡി. ജോർജ്
*വസ്ത്രാലംകാരം - മുത്തു, കാസിം
*വേഷവിധാനം - സി.വി. ശങ്കർ
*കലാസംവിധാനം - കെ. ബാലൻ

==അവലംബം==
{{reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.imdb.com/title/tt0254507/ ഇന്റർനെറ്റ് മൂവി ഡേറ്റാ ബേസിൽ നിന്ന്] കുടുംബിനി
*[https://www.youtube.com/watch?v=_Mhrpe_a3U4/ മുഴുനീള ചലച്ചിത്രം] കുടുംബിനി
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:1964-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ-ഷീല ജോഡി]]
[[വർഗ്ഗം:ഷീല അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. എ തോമസ് നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മീന (പഴയ) അഭിനയിച്ച ചലചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അഭയദേവിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എൽ. പി ആർ വർമ്മ ഈണം നൽകിയ ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>gv7sxa2w06flvys6xssefpq6rw5b5xs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>റോസി (ചലച്ചിത്രം)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>251009</id>
    <revision>
      <id>4540138</id>
      <parentid>3805548</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:01:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540138</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10580" sha1="8gzzr1wnto9f7fgr6xixxgk7vvmygzz" xml:space="preserve">{{Infobox Film
| name          = റോസി
| image         = റോസി (ചലച്ചിത്രം).jpg
| caption       = 
| director      = [[പി.എൻ. മേനോൻ]]
| producer      = [[മണിസ്വാമി]]
| writer        = [[പി.എൻ. മേനോൻ]]
| screenplay  =  [[എം.കെ. മണി]]
| dialogue=     [[പി.ജെ. ആന്റണി]]
| starring      = [[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]&lt;br&gt;[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ|തിക്കുറിശ്ശി]]&lt;br&gt;[[പി.ജെ. ആന്റണി]]&lt;br&gt;[[വിജയ നിർമ്മല]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
| music          = [[ജോബ് (സംഗീത സംവിധായകൻ)| ജോബ്]]
| lyrics         = [[പി. ഭാസ്കരൻ]]
| editing        = [[ജി. വെങ്കിട്ടരാമൻ]]
| studio         = 
| distributor    = വൃന്ദാവൻ പിക്ചേഴ്സ്
| released       = 04/06/1965
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
[[പി.എൻ. മേനോൻ|പി.എൻ. മേനോന്റെ]] കഥക്ക് എം കെ മണി തിരക്കഥയും [[പി.ജെ. ആന്റണി]] സംഭാഷണവും രചിച്ച് വൃന്ദാവൻ പിക്ചേഴ്സിനു വേണ്ടി     [[പി.എൻ. മേനോൻ]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[മണിസ്വാമി]] നിർമിച്ച [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''റോസി'''.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.m3db.com/film/2321 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2018-07-19 |archive-date=2018-05-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180507201743/http://www.m3db.com/film/2321 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; കഥ, തിരക്കഥ സംഭാഷണം ഇവയെല്ലാം[[പി.ജെ. ആന്റണി]] ആണ് ചെയ്തതെന്നും കാണുന്നുണ്ട്.&lt;ref&gt;https://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=148&lt;/ref&gt;  1965 [[ജൂൺ]] 4-നു പ്രദർശനം തുടങ്ങിയ ''റോസിയുടെ വിതരണവും വൃന്ദാവൻ പിക്ചേസ് തന്നെ നടത്തി.&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?1697 മലയാളസഗീതം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] റോസി&lt;/ref&gt;


==കഥാസാരം==
ഔസേപ്പിന്റെ കൂടെത്താമസിക്കുന്ന തോമയും ഔസേപ്പിന്റെ മകൾ റോസിയും [[പ്രണയം|പ്രണയബദ്ധരാണ്]]. സ്നേഹവാനായ അയൽക്കാരൻ കാസിം റോസിയ്ക്കു വേണ്ടി വാദിച്ചു. ഔസേപ്പ് അവസാനം [[കല്യാണം|കല്യാണത്തിനു]] സമ്മതിച്ചു. കാസിമിന്റെ മകൾ നബീസയുടെ കാമുകൻ സലിമും റോസിയ്ക്ക് പിന്തുണയുണ്ട്.  കല്യാണം കഴിഞ്ഞതോടെ തോമയും റോസിയും മറ്റൊരു മലയോര [[ഗ്രാമം|ഗ്രാമത്തിൽ]] കുടിയേറി. പോലീസിനെ കാണുമ്പോഴെല്ലം ഭീതിദനാകുന്ന തോമയ്ക്ക് പൂർവ്വചരിത്രത്തിൽ ഒരു രഹസ്യമുണ്ട്. സഹോദരിയെ മാനഭംഗപ്പെടുത്താൻ വന്ന മുതലാളിയുമായി ഏറ്റുമുട്ടിയപ്പോൾ മുതലാളി മരിക്കുകയാണുണ്ടായത്.നിരപരാധി എങ്കിലും കൊലക്കുറ്റം തോമയുടെ തലയിലാണ്. ഗർഭിണിയായ റോസി അവശനിലയിലാണ്. പരിചയക്കാരനായ [[പോലീസ്]] ശങ്കരൻ നായർക്ക് തോമയെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യാതിരിക്കാൻ വയ്യ. [[പ്രസവം|പ്രസവത്തോടെ]] റോസി മരിയ്ക്കുമ്പോൾ ആ കുഞ്ഞിന്റെ കരച്ചിൽ പ്രതിദ്ധ്വനിക്കുന്ന അന്തരീക്ഷത്തിൽ തോമയെ കൊണ്ടുപോകുന്ന പോലീസ് ജീപ്പ് അകലുന്നു.&lt;ref&gt;[http://www.m3db.com/node/2321 മലയാളം മൂവി ആൻഡ് മ്യൂസിക് ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] റോസി&lt;/ref&gt;


==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title= റോസി(1965) |url= http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=148|publisher=malayalachalachithram|accessdate=2018-07-04|}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1 ||[[പി.ജെ. ആന്റണി]]  || തോമ
|-
|2 ||[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]  || റോസി
|-
|3 ||[[പ്രേം നസീർ]]  || സലിം
|-
|4 ||[[വിജയ നിർമ്മല]]  || നബീസ
|-
|5 ||[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]  || ഔസേപ്പ്
|-
| 6||[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]  || ശങ്കരൻ നായർ
|-
| 7||[[ഡി.കെ. ചെല്ലപ്പൻ]]  || കാസിം
|-
|8 ||[[ജോൺ ജോർജ്ജ്]]  || 
|-
|9 ||[[സുശീല]]  || 
|-
|10 ||[[എം എ നാരായണൻ നായർ]]  || 
|-
| 11||[[സുശീൽ കുമാർ]]  || 
|-
| 12||[[ഇ. മാധവൻ]]  || 
|-
| 13||[[രാം ഭായ് സേട്ട്]]  || 
|-
| 14||[[വിജയ് തമ്പി]]  || 
|}


==പിന്നണിഗായകർ==
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*[[കെ.പി. ഉദയഭാനു]]
*[[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]
*[[പി. ലീല]]

==അണിയറ പ്രവർത്തകർ==
*കഥ - പി.എൻ. മേനോൻ
*തിരക്കഥ - എം.കെ. മണി
*സംഭാഷണം -  പി.ജെ. ആന്റണി
*സംവിധാനം - പി.എൻ. മേനോൻ
*നിർമ്മാണം -  എം.കെ. മണിസ്വാമി
*ഛായാഗ്രഹണം -  ഇ.എൻ. ബാലകൃഷ്ണൻ
*ചിത്രസംയോജനം -  എം.ജി. വെങ്കടേഷ്, എസ്. മണി
*അസോസിയേറ്റ് സംവിധായകൻ -  ബേബി
*നിശ്ചലഛായാഗ്രഹണം - പി ഡേവിഡ്
*ഗാനരചന - പി. ഭാസ്ക്കരൻ
*സംഗീതം -  [[ജോബ് (സംഗീത സംവിധായകൻ)|ജോബ്]]

==പാട്ടരങ്ങ്&lt;ref&gt;{{cite web|title= റോസി(1965|url=https://malayalasangeetham.info/m.php?2806|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ|accessdate=2018-07-04|}}&lt;/ref&gt;==
ഗാനങ്ങൾ : [[പി. ഭാസ്കരൻ]]&lt;br&gt;
ഈണം :  [[ജോബ് (സംഗീത സംവിധായകൻ)|ജോബ്]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot;
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ''' ||'''രാഗം''' 
|-
|1 ||അല്ലിയാമ്പൽ കടവിലന്ന് ||  കെ.ജെ. യേശുദാസ്||
|-
| 2||ചാലക്കുടി പുഴയും ||  [[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]|| 
|-
| 3||എങ്കിലോ പണ്ടൊരു || [[പി. ലീല]]|| 
|-
|4 ||കണ്ണിലെന്താണ് || [[കെ.പി. ഉദയഭാനു]]  [[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]|| 
|-
|5|| വെളുക്കുമ്പം പുഴയൊരു || [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]|| 
|}
==കുറിപ്പുകൾ==
 [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]] നായികയായി അഭിനയിച്ച ഈ ചിത്രത്തിന്റെ സെറ്റിൽ വച്ചാണ് ഈ ചിത്രത്തിന്റെ നിർമ്മാതാവായ പിന്നീട് [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ|പൊന്നമ്മയുടെ]] ഭർത്താവുമായ [[മണിസ്വാമി]] കവിയൂർപൊന്നമ്മയെ തന്റെ ജീവിതത്തിലേക്ക് ക്ഷണിച്ചത്.&lt;ref&gt;https://www.youtube.com/watch?v=V-kcUDQ_s-Q&lt;/ref&gt; 
==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:1965-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
[[വർഗ്ഗം:ജോബ് സംഗീതം നൽകിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിക്കുറിശ്ശി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. ഭാസ്കരന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ജോബ് ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി.എൻ. മേനോൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മണിസാമി നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇ.എൻ. ബാലകൃഷ്ണൻ കാമറ ചലിപ്പിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>8gzzr1wnto9f7fgr6xixxgk7vvmygzz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>തങ്കക്കുടം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>251218</id>
    <revision>
      <id>4540157</id>
      <parentid>3088818</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:18:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540157</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11834" sha1="2o3z0z1wq9sdzpbn1yfi1plsqg9tzaa" xml:space="preserve">{{Infobox Film
| name          = തങ്കക്കുടം
| image         = തങ്കക്കുടം.jpg
| caption       = 
| director      = [[എസ്.എസ്. രാജൻ]]
| producer      = യൂസഫ് സേട്ടു
| writer        = മൊയ്തു പടിയത്ത്
| screenplay    = മൊയ്തു പടിയത്ത്
| starring      = [[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]&lt;br&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br&gt;[[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]]&lt;br&gt;[[ഷീല]]&lt;br&gt;[[ഫിലോമിന]]
| music          = [[എം.എസ്. ബാബുരാജ്]]
| lyrics         = [[പി. ഭാസ്കരൻ]]
| editing        = ജി. വെങ്കിട്ടരാമൻ
| studio         = ശ്യാമള&lt;br&gt;ന്യൂട്ടോൺ&lt;br&gt;പ്രകാശ്&lt;br&gt;വീനസ്
| distributor    = കലാലയ ഫിലിംസ്
| released       = 28/05/1965
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
ഇക്ബാൽ പിക്ചേഴ്‌സിനുവേണ്ടി എം.എച്ച്.എം. യൂസഫ് സേട്ട് നിർമിച്ച [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''തങ്കക്കുടം'''.  ശ്യാമള, ന്യൂട്ടോൺ, പ്രകാശ്, വിനസ് എന്നീ സ്റ്റുഡിയോകളിൽ ചിത്രീകർച്ച ചിത്രം കലാലയ ഫിലിംസാണ് വിതരണം ചെയ്തത്.  1965 മേയ് 28-ന് തങ്കക്കുടം പ്രദർശനമാരംഭിച്ചു.&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?4903 മലയാളസംഗീതം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] തങ്കക്കുടം&lt;/ref&gt;

==കഥാസാരം== 
കുഞ്ഞാത്തുമ്മയുടെ മക്കൾ കബീറും സുഹ്രയും [[മദ്രാസ്|മദ്രാസിൽ]] പഠിക്കാനെത്തി. സുഹ്ര ഒസ്സാന്റെ മകൻ കാദറുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു. ഉമ്മ സമ്മതിക്കുകയില്ലെന്ന് ഭയന്ന് കബീർ സുഹ്രയുടെ [[വിവാഹം]] രഹസ്യമായി നടത്തിക്കൊടുത്തു. [[സൈക്കിൾ]] അപകടത്തിൽ കാദർ മരിച്ചു, സുഹ്ര ഒരു കുഞ്ഞിനെ [[പ്രസവം|പ്രസവിച്ചു]]. ഉമ്മയ്ക്ക് അസുഖമാണെന്നറിഞ്ഞ് കബീറും സുഹ്രയും നാട്ടിലേക്ക് തിരിച്ചപ്പോൾ കുഞ്ഞിനെ ജോണീ എന്നൊരു സുഹൃത്തിനെ ഏൽ‌പ്പിച്ചു. നാട്ടിൽ വച്ച് സുഹ്രയുടെ രണ്ടാം വിവാഹം നടന്നു-ജമാൽ ആണു വരൻ. കബീറിന്റെ കല്യാണവും കഴിഞ്ഞു. സുഹ്രയുടെ മകൻ താജു ജോണിയോടൊപ്പം വളരുന്നു. അവനു പനിയാണെന്നറിഞ്ഞ കബീർ അവനെ ശുശ്രൂഷിക്കാനെത്തി. [[ഭാര്യ]] സംശയിച്ചത് കബീറിനു ജോണിയുടെ ഭാര്യയുമായി അവിഹിതബന്ധം ഉണ്ടെന്നാണ്. കബീർ കഥകളെല്ലാം അവളോട് പറഞ്ഞു. അവൾ ശാന്തയായി, താജുവിനെ വളർത്താൻ തയ്യാറായി. എന്നാൽ താജു പെട്ടെന്ന് മരിച്ചപ്പോൾ [[ഗർഭം|ഗർഭവതിയായ]] ഭാര്യ അവനെ കൊന്നതാണെന്ന് കബീർ അധിഷേപിച്ചു. അവൾ ഭ്രാന്തിയായി. ഭ്രാന്താലയത്തിൽ വച്ച് ഒരു കുഞ്ഞിനെ പ്രസവിച്ചു. കുഞ്ഞിനെ സ്നേഹവാനായ ഒരു ഡോക്ടറാണു വളർത്തുന്നത്. ജമാൽ സുഹ്രയെ വൈദ്യപരിശോധനയ്ക്കു വിധേയയാക്കാൻ തുനിഞ്ഞപ്പോൾ നേരത്തെ ഒന്നു പ്രസവിച്ചതാണെന്നു കണ്ടുപിടിയ്ക്കപ്പെട്ടേയ്ക്കുമെന്നു കരുതി [[ആത്മഹത്യ|ആത്മഹത്യക്ക്]] ശ്രമിച്ചു. ഡോക്ക്ടർ തക്ക സമയത്ത് അവളെ രക്ഷപ്പെടുത്തി. കബീറിന്റെ കുട്ടിയെ അവൾക്ക് സമ്മാനിച്ചു. സുഹ്രയെ അന്വേഷിച്ച കബീർ പാർക്കിൽ വച്ച് ഈ കുട്ടിയെക്കണ്ട് വെറുതേ അവന്റെ വീട്ടിലെത്തുമ്പോൾ അവിടെ സുഹ്രയെ കണ്ടു. സുഹ്ര വീണ്ടും വഴിപിഴച്ചെന്നു കരുതി കബീർ അവളെ അടിയ്ക്കുമ്പോൾ ഡോക്ടർ കഥകളെല്ലാം പറയുന്നു. കുട്ടിയുടെ യഥാ‍ർത്ഥ അമ്മയെ കാണാൻ എല്ലാവരും കൂടി ഭ്രാന്താശുപത്രിയിൽ എത്തിയപ്പോൾ കബീറിന്റെ ഭാര്യ ഷോക്കേറ്റ് നിലം പതിച്ചു. അതോടെ അവളുടെ ഭ്രാന്തു മാറി. പക്ഷേ കുട്ടിയെ വിട്ടുപിരിയാൻ സുഹ്രയ്ക്കും അവന്റെ അമ്മയ്ക്കും വയ്യ.  സ്നേഹസമ്പന്നനായ ജമാൽ കഥയൊക്കെ അറിഞ്ഞ് സുഹ്രയെ കൂട്ടിക്കൊണ്ടു പോയി. കുട്ടിയെ കാണാഞ്ഞ് സുഹ്ര രോഗവതിയായി. കുട്ടിയും അതീവ രോഗാതുരനായി. കുട്ടിയേയും കൂട്ടി കബീറും ഭാര്യയും സുഹ്രയുടെ വീട്ടിൽ എത്തിയപ്പോൾ അവൾ മരിച്ചു. പെട്ടെന്ന് കുട്ടിയുടെ അസുഖം മാറി.&lt;ref&gt;[http://www.m3db.com/node/2326 മലയാളം മൂവി ആൻഡ് മ്യൂസിക് ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] തങ്കക്കുടം&lt;/ref&gt;

==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=തങ്കക്കുടം(1965) |url= http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=171|publisher=malayalachalachithram|accessdate=2018-07-04|}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[പ്രേം നസീർ ]] ||കബീർ
|-
|2|| [[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]]||സുഹ്ര
|-
|3||[[ഷീല]] ||കബീറിന്റെ ഭാര്യ
|-
|4||[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]] ||ജമാൽ
|-
|5||[[ഫിലോമിന]] ||കുഞ്ഞാത്തുമ്മ
|-
|6|| [[അടൂർ ഭാസി]]||പായസക്കാരൻ
|-
|7||[[നിലമ്പൂർ ആയിഷ]] ‌ ||പായസക്കാരന്റെ ഭാര്യ
|-
|8||[[മീന (നടി)| മീന]] ||ജോണിയുടെ ഭാര്യ
|-
|9||ജെ.എ.ആർ. ആനന്ദ്  ||കുഞ്ഞാത്തുമ്മയുടെ കാര്യസ്ഥൻ
|-
|10||[[രാധാകൃഷ്ണൻ ]] ||കാദർ
|-
|11||ബേബി ഷീബ ||താജു
|-
|12|| സന്തോഷ് കുമാർ ||ജോണി
|-
|13||*ഹാജി അബ്ദുൾ റഹ്മാൻ ||
|-
|14||ഷാജഹാൻ ||
|-
|15|| ഇക്ബാൽ||
|-
|16||പാർവ്വതി(സീനിയർ) ||
|}

==പിന്നണിഗായകർ==
*[[പി. സുശീല]]
*[[എസ്. ജാനകി]]
*[[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*[[കമുകറ പുരുഷോത്തമൻ]]
*[[കെ.പി. ഉദയഭാനു]]
*[[മെഹബൂബ്]]

==ഗാനങ്ങൾ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ഗാനം !! ഗാനരചന !! സംഗീതം !! ഗയകർ
|-
|[http://www.malayalasangeetham.info/s.php?507  കോയിക്കോട്ടങ്ങാടീലെ കോയാക്കാന്റെ] || പി. ഭാസ്കരൻ || ബാബുരാജ് || മെഹബൂബ്
|-
| [http://www.malayalasangeetham.info/s.php?17608/ മധുരിക്കും മാതളപ്പഴമാണു] || പി ഭാസ്ക്കരൻ || ബാബുരാജ് ||എസ് ജാനകി
|-
|[http://www.malayalasangeetham.info/s.php?504/  മധുരിക്കും മാതളപ്പഴമാണ്] || പി ഭാസ്ക്കരൻ || ബാബുരാജ് || എസ് ജാനകി
|-
| [http://www.malayalasangeetham.info/s.php?505/ മലയാളത്തിൽ പെണ്ണില്ലാഞ്ഞു] || പി ഭാസ്ക്കരൻ || ബാബുരാജ് || മെഹബൂബ്
|-
| [http://www.malayalasangeetham.info/s.php?506/യേശുനായകാ ദേവാ സ്നേഹഗായകാ] || പി ഭാസ്ക്കരൻ || ബാബുരാജ് || കമുകറ, പി. സുശീല
|-
| [http://www.malayalasangeetham.info/s.php?508/ പടച്ചവൻ വളർത്തുന്ന] || പി ഭാസ്ക്കരൻ || ബാബുരാജ് || കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
| [http://www.malayalasangeetham.info/s.php?509/ മന്ദാരപ്പുഞ്ചിരി] || പി ഭാസ്ക്കരൻ || ബാബുരാജ് || കെ.പി. ഉദയഭാനു
|}


==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:1965-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ-ഷീല ജോഡി]]
[[വർഗ്ഗം:ഷീല അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി. ഭാസ്കരന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബാബുരാജ് സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ബാബുരാജ് ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>2o3z0z1wq9sdzpbn1yfi1plsqg9tzaa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>തൊമ്മന്റെ മക്കൾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>251238</id>
    <revision>
      <id>4540141</id>
      <parentid>4097378</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:05:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540141</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11462" sha1="9t82nqhwh4osrmj40lnvug3o6qfkbjf" xml:space="preserve">{{Infobox Film
| name          = തൊമ്മന്റെ മക്കൾ
| image         = തൊമ്മന്റെ_മക്കൾ.jpg 
| caption       = 
| director      = [[ജെ. ശശികുമാർ]]
| producer      = കാശിനാഥൻ
| writer        = ജെ. ശശികുമാർ
| screenplay    = [[പി.ജെ. ആന്റണി]]
| starring      = [[സത്യൻ]]&lt;br&gt;[[മധു]]&lt;br&gt;[[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ|കൊട്ടാരക്കര]]&lt;br&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br&gt;[[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]]&lt;br&gt;[[ഷീല]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
| music          = [[ബാബുരാജ്]]&lt;br&gt;[[ജോബ്]]
| lyrics         = [[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാർ]]&lt;br&gt;വർഗീസ് മാളിയേക്കൽ
| editing        = 
| studio         = 
| distributor    = 
| released       = 24/12/1965
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
ഭഗവതിപിക്ചേർസിനുവേണ്ടി [[ജെ. ശശികുമാർ]] കഥയെഴുതി സംവിധാനം ചെയ്ത [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''തൊമ്മന്റെ മക്കൾ'''.    1965 [[ഡിസംബർ]] 24-നു പ്രദർശനത്തിച്ച തൊമ്മന്റെ മക്കൾ വി.പി.എം. മാണിക്കം, എം.എസ്. കാശിവിശ്വനാഥൻ എന്നിവർ സംയുക്തമായാണ് നിർമിച്ചത്.  ഇതേ കഥ [[സ്വന്തമെവിടെ ബന്ധമെവിടെ]] എന്ന പേരിൽ ശശികുമാർതന്നെ [[മോഹൻലാൽ|മോഹൻലാലിനെ]] വച്ചു 1984-ൽ [[ചലച്ചിത്രം|ചലച്ചിത്രമാക്കിയ്ട്ടുണ്ട്]]&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?3897 മലയാളസംഗീതം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] തൊമ്മന്റെ മക്കൾ&lt;/ref&gt;

==കഥാസാരം==
[[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിൽ]] നിന്നും തൊമ്മൻ [[മലബാർ|മലബാറിലെ]] മലയോരപ്രദേശത്ത് ഒരു തുണ്ട് [[ഭൂമി]] വാങ്ങി [[ഭാര്യ]] അച്ചാമ്മ, മക്കൾ പാപ്പച്ചൻ, കുഞ്ഞച്ചൻ, ചിന്നമ്മ എന്നിവരോടൊപ്പം അധ്വാനിച്ച് സ്വസ്ഥജീവിതം നയിച്ചു പോന്നു. വാക്സിനേറ്റർ ജെയിംസിനു ചിന്നമ്മയിൽ അനുരാഗമുദിച്ചതോടെ പാപ്പച്ചനും കുഞ്ഞച്ചനും കൂടെ ഉത്സാഹിച്ച് അവരുടെ [[കല്യാണം]] നടത്തിക്കൊടുത്തു. പാപ്പച്ചൻ സ്ഥലം കപ്യാരുടെ മകൾ ശൊശാമ്മയെ കല്യാണം കഴിച്ചപ്പോൾ കുഞ്ഞച്ചൻ കെട്ടിയത് പുതുപ്പണക്കാരനായ മീനച്ചിൽക്കാരന്റെ മകൾ ഡംഭുകാരിയായ മേരിക്കുട്ടിയെ ആണ്.

മേരിക്കുട്ടിയുടേയും വീട്ടുകാരുടേയും ശല്യങ്ങൾ പാവപ്പെട്ടവളായ ശൊശാമ്മയുടേയും പാപ്പച്ചന്റേയും ജീവിതം പ്രയാസപൂർണ്ണമാക്കി, മക്കൾ തമ്മിൽ അസ്വാരസ്യങ്ങൾ ഉടലെടുക്കുന്നത് തൊമ്മനെ വേദനിപ്പിച്ചു.  മേരിക്കുട്ടിയുടെ സ്ത്രീധനത്തുകയും ഉപയോഗിച്ച് തൊമ്മൻ വാങ്ങിയ സ്ഥലം പൊതുസ്വത്തായിക്കണക്കാക്കിയ തൊമ്മന്റെ തീരുമാനം മേരിക്കുട്ടിയേയും കുഞ്ഞച്ചനേയും ചൊടിപ്പിച്ചു. മക്കൾ തമ്മിൽ പിണങ്ങാതിരിക്കാൻ തൊമ്മൻ സ്വത്തുക്കൾ വീതം വച്ചു. വേലി കെട്ടി അതിരുകൾ തിരിച്ച് അകൽച്ച വിളിച്ചോതരുതെന്ന അഭ്യർത്ഥനയോടെ.  പക്ഷേ കുഞ്ഞച്ചനും മേരിക്കുട്ടിയും മീനച്ചിൽക്കാരനും വാശിയിൽ ഉറച്ചു നിന്നു, പാപ്പച്ചനും കുഞ്ഞച്ചനും തമ്മിൽ അടിപിടി വരെയായി. ഒരു വലിയ ഏറ്റുമുട്ടലിനിടയിൽ  വഴക്കുതീർക്കാൻ എത്തിയ തൊമ്മനും അച്ചാമ്മയും എത്തി. നിവൃത്തിയില്ലാതെ തൊമ്മൻ മക്കളെ വടി കൊണ്ട് ആഞ്ഞടിച്ചു. അബദ്ധത്തിൽ കൊണ്ടത് അച്ചാമ്മയ്ക്കാണ്. അച്ചാമ്മ മരിച്ചു. തൂക്കുമരത്തിൽ കയറുന്നതിനു മുൻപ് തൊമ്മൻ മക്കളോട് ആ വേലി പൊളിച്ചു മാറ്റണമെന്നു മാത്രമാണ് യാചിച്ചത്. മക്കൾ രമ്യതയിൽ എത്തി.&lt;ref&gt;[http://www.m3db.com/node/2343 മലയാളം മൂവി അൻഡ് മ്യൂസിക് ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] തൊമ്മന്റെ മക്കൾ&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതാക്കളും കഥാപാത്രങ്ങളും==
*[[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ]] - തൊമ്മൻ
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]] - അച്ചാമ്മ
*[[സത്യൻ]] - പാപ്പച്ചൻ
*[[മധു]] - കുഞ്ഞച്ചൻ
*[[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]] - ശോശാമ്മ
*[[ഷീല]] - മേരിക്കുട്ടി
*[[അടൂർ ഭാസി]] - മീനച്ചിൽക്കാരൻ
*[[അടൂർ പങ്കജം]] - മേരിക്കുട്ടിയുടെ അമ്മ
*ജോസഫ് ചാക്കോ - കപ്യാർ
*നിലമ്പൂർ അയിഷ -
*വഞ്ചിയൂർ രാധ ‌-
*ഗോപിനാഥ് ‌- ജെയിംസ്
*സരോജ - ചിന്നമ്മ
*ബേബി ലൈല -
*ബേബി ശോഭ -
*മാസ്റ്റർ ബഷീർ -
*മാസ്റ്റർ കരുണാകരൻ -

==പിന്നണിഗായകർ==
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*[[കെ.പി. ഉദയഭാനു]]
*[[പി. ലീല]]
*[[പി.ബി. ശ്രീനിവാസ്]]
*[[എസ്. ജാനകി]]

==അണിയറപ്രവർത്തകർ==
*ബാനർ -- ഭഗവതി പിക്ചേർസ്
*വിതരണം -- തിരുമേനി പിക്ചേഴ്സ്
*കഥ—ജെ. ശശികുമാർ
*തിരക്കഥ—ശശികുമാർ
*സംഭാഷണം -- പി ജെ ആന്റണി
*സംവിധാനം --  ജെ. ശശികുമാർ
*നിർമ്മാണം --  വി പി എം മാണിക്യം, എം എസ് കാശിവിശ്വനാഥൻ
*ഛായാഗ്രഹണം --  ഡബ്ല്യൂ ആർ സുബ്ബറാവു
*ചിത്രസംയോജനം -- എ തങ്കരാജ്
*ഗാനരചന—വയലാർ രാമവർമ്മ,  വർഗീസ് മാളിയേക്കൽ
*സംഗീതം -- എം എസ് ബാബുരാജ്, ജോബ്

==ഗാനങ്ങൾ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ഗാനം !! ഗാനരചന !! സംഗിതം !! പാടിയവർ
|-
| കൊച്ചിക്കാരത്തി കൊച്ചു പെണ്ണേ || വയലാർ || ബാബുരാജ് || യേശുദാസ്
|-
| അങ്ങനെ എൻ കരൾകൂട്ടിൽ || വയലാർ || ബാബുരാജ് || യേശുദാസ്
|-
| ആദ്യരാത്രി മധുവിധുരാത്രി || വയലാർ || ബാബുരാജ് || യേശുദാസ്
|-
| നില്ല്‌ നില്ല്‌ നില്ല് || വയലാർ || ബാബുരാജ് || ഉദയഭാനു, ശ്രീനിവാസ്
|-
| ചെകുത്താൻ കയറിയ വീട് || വയലാർ || ബാബുരാജ് || യേശുദാസ്
|-
| ഞാനുറങ്ങാൻ പോകും || വയലാർ || ബാബുരാജ് || എസ് ജാനകി
|}

{{സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

==അവലംബം==
{{reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.scoopweb.com/Thommante_Makkal സ്കൂപ് വെബ് ഡേറ്റാബേസിലനിന്ന്]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} തൊമ്മന്റെ മക്കൾ

[[വർഗ്ഗം:1965-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബാബുരാജ് സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വയലാർ- ബാബുരാജ് ഗാനങ്ങൾ|വയലാർ- ബാബുരാജ് ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]|[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:ഷീല അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:സത്യൻ -ഷീല ജോഡി]][[വർഗ്ഗം:സുകുമാരി അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>9t82nqhwh4osrmj40lnvug3o6qfkbjf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540142</id>
      <parentid>4540141</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:05:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ -ഷീല ജോഡി]] നീക്കം ചെയ്തു; [[വർഗ്ഗം:സത്യൻ- ഷീല ജോഡി]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540142</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11465" sha1="5w2ajz8zed99xwteansm12hosxy0mfz" xml:space="preserve">{{Infobox Film
| name          = തൊമ്മന്റെ മക്കൾ
| image         = തൊമ്മന്റെ_മക്കൾ.jpg 
| caption       = 
| director      = [[ജെ. ശശികുമാർ]]
| producer      = കാശിനാഥൻ
| writer        = ജെ. ശശികുമാർ
| screenplay    = [[പി.ജെ. ആന്റണി]]
| starring      = [[സത്യൻ]]&lt;br&gt;[[മധു]]&lt;br&gt;[[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ|കൊട്ടാരക്കര]]&lt;br&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br&gt;[[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]]&lt;br&gt;[[ഷീല]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
| music          = [[ബാബുരാജ്]]&lt;br&gt;[[ജോബ്]]
| lyrics         = [[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാർ]]&lt;br&gt;വർഗീസ് മാളിയേക്കൽ
| editing        = 
| studio         = 
| distributor    = 
| released       = 24/12/1965
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
ഭഗവതിപിക്ചേർസിനുവേണ്ടി [[ജെ. ശശികുമാർ]] കഥയെഴുതി സംവിധാനം ചെയ്ത [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''തൊമ്മന്റെ മക്കൾ'''.    1965 [[ഡിസംബർ]] 24-നു പ്രദർശനത്തിച്ച തൊമ്മന്റെ മക്കൾ വി.പി.എം. മാണിക്കം, എം.എസ്. കാശിവിശ്വനാഥൻ എന്നിവർ സംയുക്തമായാണ് നിർമിച്ചത്.  ഇതേ കഥ [[സ്വന്തമെവിടെ ബന്ധമെവിടെ]] എന്ന പേരിൽ ശശികുമാർതന്നെ [[മോഹൻലാൽ|മോഹൻലാലിനെ]] വച്ചു 1984-ൽ [[ചലച്ചിത്രം|ചലച്ചിത്രമാക്കിയ്ട്ടുണ്ട്]]&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?3897 മലയാളസംഗീതം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] തൊമ്മന്റെ മക്കൾ&lt;/ref&gt;

==കഥാസാരം==
[[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിൽ]] നിന്നും തൊമ്മൻ [[മലബാർ|മലബാറിലെ]] മലയോരപ്രദേശത്ത് ഒരു തുണ്ട് [[ഭൂമി]] വാങ്ങി [[ഭാര്യ]] അച്ചാമ്മ, മക്കൾ പാപ്പച്ചൻ, കുഞ്ഞച്ചൻ, ചിന്നമ്മ എന്നിവരോടൊപ്പം അധ്വാനിച്ച് സ്വസ്ഥജീവിതം നയിച്ചു പോന്നു. വാക്സിനേറ്റർ ജെയിംസിനു ചിന്നമ്മയിൽ അനുരാഗമുദിച്ചതോടെ പാപ്പച്ചനും കുഞ്ഞച്ചനും കൂടെ ഉത്സാഹിച്ച് അവരുടെ [[കല്യാണം]] നടത്തിക്കൊടുത്തു. പാപ്പച്ചൻ സ്ഥലം കപ്യാരുടെ മകൾ ശൊശാമ്മയെ കല്യാണം കഴിച്ചപ്പോൾ കുഞ്ഞച്ചൻ കെട്ടിയത് പുതുപ്പണക്കാരനായ മീനച്ചിൽക്കാരന്റെ മകൾ ഡംഭുകാരിയായ മേരിക്കുട്ടിയെ ആണ്.

മേരിക്കുട്ടിയുടേയും വീട്ടുകാരുടേയും ശല്യങ്ങൾ പാവപ്പെട്ടവളായ ശൊശാമ്മയുടേയും പാപ്പച്ചന്റേയും ജീവിതം പ്രയാസപൂർണ്ണമാക്കി, മക്കൾ തമ്മിൽ അസ്വാരസ്യങ്ങൾ ഉടലെടുക്കുന്നത് തൊമ്മനെ വേദനിപ്പിച്ചു.  മേരിക്കുട്ടിയുടെ സ്ത്രീധനത്തുകയും ഉപയോഗിച്ച് തൊമ്മൻ വാങ്ങിയ സ്ഥലം പൊതുസ്വത്തായിക്കണക്കാക്കിയ തൊമ്മന്റെ തീരുമാനം മേരിക്കുട്ടിയേയും കുഞ്ഞച്ചനേയും ചൊടിപ്പിച്ചു. മക്കൾ തമ്മിൽ പിണങ്ങാതിരിക്കാൻ തൊമ്മൻ സ്വത്തുക്കൾ വീതം വച്ചു. വേലി കെട്ടി അതിരുകൾ തിരിച്ച് അകൽച്ച വിളിച്ചോതരുതെന്ന അഭ്യർത്ഥനയോടെ.  പക്ഷേ കുഞ്ഞച്ചനും മേരിക്കുട്ടിയും മീനച്ചിൽക്കാരനും വാശിയിൽ ഉറച്ചു നിന്നു, പാപ്പച്ചനും കുഞ്ഞച്ചനും തമ്മിൽ അടിപിടി വരെയായി. ഒരു വലിയ ഏറ്റുമുട്ടലിനിടയിൽ  വഴക്കുതീർക്കാൻ എത്തിയ തൊമ്മനും അച്ചാമ്മയും എത്തി. നിവൃത്തിയില്ലാതെ തൊമ്മൻ മക്കളെ വടി കൊണ്ട് ആഞ്ഞടിച്ചു. അബദ്ധത്തിൽ കൊണ്ടത് അച്ചാമ്മയ്ക്കാണ്. അച്ചാമ്മ മരിച്ചു. തൂക്കുമരത്തിൽ കയറുന്നതിനു മുൻപ് തൊമ്മൻ മക്കളോട് ആ വേലി പൊളിച്ചു മാറ്റണമെന്നു മാത്രമാണ് യാചിച്ചത്. മക്കൾ രമ്യതയിൽ എത്തി.&lt;ref&gt;[http://www.m3db.com/node/2343 മലയാളം മൂവി അൻഡ് മ്യൂസിക് ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] തൊമ്മന്റെ മക്കൾ&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതാക്കളും കഥാപാത്രങ്ങളും==
*[[കൊട്ടാരക്കര ശ്രീധരൻ നായർ]] - തൊമ്മൻ
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]] - അച്ചാമ്മ
*[[സത്യൻ]] - പാപ്പച്ചൻ
*[[മധു]] - കുഞ്ഞച്ചൻ
*[[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]] - ശോശാമ്മ
*[[ഷീല]] - മേരിക്കുട്ടി
*[[അടൂർ ഭാസി]] - മീനച്ചിൽക്കാരൻ
*[[അടൂർ പങ്കജം]] - മേരിക്കുട്ടിയുടെ അമ്മ
*ജോസഫ് ചാക്കോ - കപ്യാർ
*നിലമ്പൂർ അയിഷ -
*വഞ്ചിയൂർ രാധ ‌-
*ഗോപിനാഥ് ‌- ജെയിംസ്
*സരോജ - ചിന്നമ്മ
*ബേബി ലൈല -
*ബേബി ശോഭ -
*മാസ്റ്റർ ബഷീർ -
*മാസ്റ്റർ കരുണാകരൻ -

==പിന്നണിഗായകർ==
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]]
*[[കെ.പി. ഉദയഭാനു]]
*[[പി. ലീല]]
*[[പി.ബി. ശ്രീനിവാസ്]]
*[[എസ്. ജാനകി]]

==അണിയറപ്രവർത്തകർ==
*ബാനർ -- ഭഗവതി പിക്ചേർസ്
*വിതരണം -- തിരുമേനി പിക്ചേഴ്സ്
*കഥ—ജെ. ശശികുമാർ
*തിരക്കഥ—ശശികുമാർ
*സംഭാഷണം -- പി ജെ ആന്റണി
*സംവിധാനം --  ജെ. ശശികുമാർ
*നിർമ്മാണം --  വി പി എം മാണിക്യം, എം എസ് കാശിവിശ്വനാഥൻ
*ഛായാഗ്രഹണം --  ഡബ്ല്യൂ ആർ സുബ്ബറാവു
*ചിത്രസംയോജനം -- എ തങ്കരാജ്
*ഗാനരചന—വയലാർ രാമവർമ്മ,  വർഗീസ് മാളിയേക്കൽ
*സംഗീതം -- എം എസ് ബാബുരാജ്, ജോബ്

==ഗാനങ്ങൾ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ഗാനം !! ഗാനരചന !! സംഗിതം !! പാടിയവർ
|-
| കൊച്ചിക്കാരത്തി കൊച്ചു പെണ്ണേ || വയലാർ || ബാബുരാജ് || യേശുദാസ്
|-
| അങ്ങനെ എൻ കരൾകൂട്ടിൽ || വയലാർ || ബാബുരാജ് || യേശുദാസ്
|-
| ആദ്യരാത്രി മധുവിധുരാത്രി || വയലാർ || ബാബുരാജ് || യേശുദാസ്
|-
| നില്ല്‌ നില്ല്‌ നില്ല് || വയലാർ || ബാബുരാജ് || ഉദയഭാനു, ശ്രീനിവാസ്
|-
| ചെകുത്താൻ കയറിയ വീട് || വയലാർ || ബാബുരാജ് || യേശുദാസ്
|-
| ഞാനുറങ്ങാൻ പോകും || വയലാർ || ബാബുരാജ് || എസ് ജാനകി
|}

{{സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

==അവലംബം==
{{reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.scoopweb.com/Thommante_Makkal സ്കൂപ് വെബ് ഡേറ്റാബേസിലനിന്ന്]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} തൊമ്മന്റെ മക്കൾ

[[വർഗ്ഗം:1965-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബാബുരാജ് സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വയലാർ- ബാബുരാജ് ഗാനങ്ങൾ|വയലാർ- ബാബുരാജ് ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]|[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:ഷീല അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] 
[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ- ഷീല ജോഡി]]
[[വർഗ്ഗം:സുകുമാരി അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>5w2ajz8zed99xwteansm12hosxy0mfz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പിഞ്ചുഹൃദയം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>253075</id>
    <revision>
      <id>4540152</id>
      <parentid>3938421</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:14:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540152</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10124" sha1="ksdu6vdymgo0vnrd5swwtfoefuztq0z" xml:space="preserve">{{prettyurl|Pinchu_Hridhayam}}
{{Infobox Film
| name          = പിഞ്ചുഹൃദയം
| image         = 
| caption       = 
| director      = [[എം. കൃഷ്ണൻ നായർ]]
| producer      = [[ടി.ഇ. വാസുദേവൻ]]
| writer        = തിലക്
| screenplay    = [[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]
| starring      = [[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]&lt;br&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]&lt;br&gt;[[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]]
| music          = [[വി. ദക്ഷിണാമൂർത്തി]]
| lyrics         = [[പി. ഭാസ്കരൻ]]
| editing        = 
| studio         = ശ്യാമളസ്റ്റുഡിയോ
| distributor    = അസോസിയേറ്റഡ് പിക്ചേഴ്സ്
| released       = 16/04/1966
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
ജയമാരുതി പ്രൊഡക്ഷനു വേണ്ടി [[ടി.ഇ. വാസുദേവൻ]] നിർമിച്ച [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''പിഞ്ചുഹൃദയം'''.  അസോസിയേറ്റഡ് പിക്ചേഴ്സ് വിതരണം ചെയ്ത ഈ ചിത്രം 1966 ഏപ്രിൽ 16-നു പ്രദർശനം തുടങ്ങി.&lt;ref name=MSI&gt;[http://malayalasangeetham.info/m.php?2773 മലയാളസംഗീതം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] പിഞ്ചുഹൃദയം&lt;/ref&gt;

==കഥാസംഗ്രഹം==
പ്രസ്ഥലത്തെ പ്രമാണിയായ ഒരു [[നമ്പൂതിരി|നമ്പൂതിരിയുടെ]] കാര്യസ്ഥനാണ് വിശ്വനാഥൻ. ഭാര്യ സരസ്വതിയും അനുജൻ രാജശേഖരനും ആയി വീടിനു സസുഖാന്തരീക്ഷമാണ്. രാജശേഖരനെ ചേട്ടൻ പഠിപ്പിച്ച് [[വക്കീൽ|വക്കീലാക്കി]], പ്രണയിച്ചിരുന്ന മാലതിയുമായി [[കല്യാണം|കല്യാണവും]] നടത്തി. മാലതി വിശ്വനാഥന്റെ സുഹൃത്തും പണക്കാരനുമായ ഒരാളുടെ മകളാണ്. ആദ്യരാത്രിയിലാണ് അറിയുന്നത് അവൾ ഹൃദ്രോഗി ആണെന്ന്. ഇക്കാര്യം അറിഞ്ഞുകൊണ്ടു തന്നെ സ്വാർത്ഥലാഭത്തിനായി വിശ്വനാഥൻ ഈ കല്യാണം നടത്തിച്ചതാണെന്ന ഒരു വിചാരം സുഭദ്ര അമ്മായി രാജശേഖരന്റെ മനസ്സിൽ കടത്തി വിട്ടു. അമ്മായി കൊണ്ടു വന്ന മറ്റൊരു വിവാഹാലോചന നടക്കാത്തതിലെ പകപോക്കുകയായിരുന്നു അവർ. മാലതി ഗർഭം ധരിക്കരുതെന്ന ഡോക്റ്ററുടെ നിർദ്ദേശം അനുസരിച്ചു, സരസ്വതിയുടെ മകൻ ബാബുവിനെ സ്വന്തം മകനെപ്പോലെ കരുതി. ബാബുവില്ലാതെ ഒരു ജീവിതം അവൾക്കില്ലെന്ന മട്ടായി. അമ്മായി മകൻ സുഗുണനുമായി അവിടെത്തന്നെ സ്ഥിരതാമസമായി. ബാബു വികൃതിയും ദുഷ്ടനുമായ സുഗുണനുമായി ചങ്ങാത്തത്തിലായി. ബാബുവിന്റെ തെറ്റുകൾ മാലതി സരസ്വതിയെ അറിയിക്കുകയും വാക്കുതർക്കത്തിനു ശേഷം അവർ തമ്മിൽ പിണങ്ങുകയും ചെയ്തു. ബാബുവിനെ കാണാഞ്ഞ് മാലതിയുടെ രോഗം മൂർച്ഛിച്ചു. മാലതിയെക്കണ്ടാൽ അവൾ മരിച്ചു പോകുമെന്ന് സുഭദ്ര അമ്മായി ബാബുവിനെ ധരിപ്പിച്ചു. മകൻ സുഗുണനെ ആ വീട്ടിൽ വാഴിക്കാനുള്ള കുടിലതന്ത്രമായിരുന്നു അത്. ബാബുവിനെ കാണാൻ മാലതി സ്കൂളിലെത്തി, ബാബു ഓടിക്കളഞ്ഞു. മാലതി അതീവ രോഗിണിയായി. സുഗുണൻ ബാബുവിനോട് ചോദിച്ച് സത്യം മനസ്സിലാക്കി. അമ്മായിയുടെ കള്ളി വെളിച്ചത്താക്കി. പശ്ചാത്താപ വിവശരായ സരസ്വതിയും മറ്റും ബാബുവോടൊപ്പം മാലതിയുടെ അടുക്കൽ എത്തിയെങ്കിലും അപ്പോഴേയ്ക്കും അവൾ ഇഹലോകവാസം വെടിഞ്ഞിരുന്നു.&lt;ref name=M3DB&gt;[http://www.m3db.com/node/26234 മലയാളം മൂവി ആൻഡ് മ്യൂസിക് ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] പിഞ്ചുഹൃദയം&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതക്കളും കഥാപാത്രങ്ങളും==
*മാസ്റ്റർ പ്രഭ—ബാബു
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]—സരസ്വതി
*[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]—വിശ്വനാഥൻ
*[[അടൂർ ഭാസി]]—നമ്പൂതിരി
*[[പ്രേം നസീർ]]—രാജശേഖരൻ
*[[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]]—മാലതി
*[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള]]—അമ്മാവൻ
*[[മീന]]—സുഭദ്ര അമ്മായി
*[[ശങ്കരാടി]]—മാലതിയുടെ അച്ഛൻ &lt;ref name=M3DB/&gt;

==പിന്നണിഗായകർ==
*[[പി. ലീല]]
*[[എം.എൽ. വസന്തകുമാരി]]
*[[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]
*[[എ.പി. കോമള]]
*[[രേണുക]]
*അരുണ &lt;ref name=MSI/&gt;

==അണിയറപ്രവർത്തകർ==
*ബാനർ -- ജയമാരുതി
*വിതരണം -- ജയമാരുതി
*കഥ—തിലക്
*തിരക്കഥ—എസ് എൽ പുരം സദാനന്ദൻ
*സംഭാഷണം --  എസ് എൽ പുരം സദാനന്ദൻ
*സംവിധാനം -- എം കൃഷ്ണൻ നായർ
*നിർമ്മാണം -- ടി ഇ വാസുദേവൻ
*ഗനരചന—പി ഭാസ്ക്കരൻ
*സംഗീതം --  ദക്ഷിണാമൂർത്തി &lt;ref name=M3DB/&gt;

==ഗാനങ്ങൾ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ഗാനം !! സംഗീതം !! ഗാനരചന !! ഗായകർ
|-
| അകലെയകലെ അളകാപുരിയിൽ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || എൽ.ആർ. ഈശ്വരി
|-
| അമ്പാടിക്കുട്ടാ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || രേണുക
|-
| അത്തം പത്തിനു || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || എൽ.ആർ. ഈശ്വരി
|-
| ഗാനവും ലയവും നീയല്ലെ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || -
|-
| കറ്റക്കിടാവായ കണ്ണനാമുണ്ണിക്കു || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || പി. ലീല
|-
| മല്ലാക്ഷീമണിമൗലേ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || പി. ലീല, എ.പി. കോമള
|-
| കൺകവരും കാമിനിയാളെ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || രേണുക, അരുണ &lt;ref name=MSI/&gt;
|}

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:1966-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ദക്ഷിണാമൂർത്തി ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ദക്ഷിണാമൂർത്തി സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എം. കൃഷ്ണൻ നായർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി.  ഭാസ്കരന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ടി. ഇ വാസുദേവൻ നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശങ്കരാടി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}</text>
      <sha1>ksdu6vdymgo0vnrd5swwtfoefuztq0z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540153</id>
      <parentid>4540152</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:14:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540153</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10256" sha1="f1h3vs5tdpar6vjsxlob4c5inr91rc6" xml:space="preserve">{{prettyurl|Pinchu_Hridhayam}}
{{Infobox Film
| name          = പിഞ്ചുഹൃദയം
| image         = 
| caption       = 
| director      = [[എം. കൃഷ്ണൻ നായർ]]
| producer      = [[ടി.ഇ. വാസുദേവൻ]]
| writer        = തിലക്
| screenplay    = [[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]
| starring      = [[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]&lt;br&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]&lt;br&gt;[[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]]
| music          = [[വി. ദക്ഷിണാമൂർത്തി]]
| lyrics         = [[പി. ഭാസ്കരൻ]]
| editing        = 
| studio         = ശ്യാമളസ്റ്റുഡിയോ
| distributor    = അസോസിയേറ്റഡ് പിക്ചേഴ്സ്
| released       = 16/04/1966
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
ജയമാരുതി പ്രൊഡക്ഷനു വേണ്ടി [[ടി.ഇ. വാസുദേവൻ]] നിർമിച്ച [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''പിഞ്ചുഹൃദയം'''.  അസോസിയേറ്റഡ് പിക്ചേഴ്സ് വിതരണം ചെയ്ത ഈ ചിത്രം 1966 ഏപ്രിൽ 16-നു പ്രദർശനം തുടങ്ങി.&lt;ref name=MSI&gt;[http://malayalasangeetham.info/m.php?2773 മലയാളസംഗീതം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] പിഞ്ചുഹൃദയം&lt;/ref&gt;

==കഥാസംഗ്രഹം==
പ്രസ്ഥലത്തെ പ്രമാണിയായ ഒരു [[നമ്പൂതിരി|നമ്പൂതിരിയുടെ]] കാര്യസ്ഥനാണ് വിശ്വനാഥൻ. ഭാര്യ സരസ്വതിയും അനുജൻ രാജശേഖരനും ആയി വീടിനു സസുഖാന്തരീക്ഷമാണ്. രാജശേഖരനെ ചേട്ടൻ പഠിപ്പിച്ച് [[വക്കീൽ|വക്കീലാക്കി]], പ്രണയിച്ചിരുന്ന മാലതിയുമായി [[കല്യാണം|കല്യാണവും]] നടത്തി. മാലതി വിശ്വനാഥന്റെ സുഹൃത്തും പണക്കാരനുമായ ഒരാളുടെ മകളാണ്. ആദ്യരാത്രിയിലാണ് അറിയുന്നത് അവൾ ഹൃദ്രോഗി ആണെന്ന്. ഇക്കാര്യം അറിഞ്ഞുകൊണ്ടു തന്നെ സ്വാർത്ഥലാഭത്തിനായി വിശ്വനാഥൻ ഈ കല്യാണം നടത്തിച്ചതാണെന്ന ഒരു വിചാരം സുഭദ്ര അമ്മായി രാജശേഖരന്റെ മനസ്സിൽ കടത്തി വിട്ടു. അമ്മായി കൊണ്ടു വന്ന മറ്റൊരു വിവാഹാലോചന നടക്കാത്തതിലെ പകപോക്കുകയായിരുന്നു അവർ. മാലതി ഗർഭം ധരിക്കരുതെന്ന ഡോക്റ്ററുടെ നിർദ്ദേശം അനുസരിച്ചു, സരസ്വതിയുടെ മകൻ ബാബുവിനെ സ്വന്തം മകനെപ്പോലെ കരുതി. ബാബുവില്ലാതെ ഒരു ജീവിതം അവൾക്കില്ലെന്ന മട്ടായി. അമ്മായി മകൻ സുഗുണനുമായി അവിടെത്തന്നെ സ്ഥിരതാമസമായി. ബാബു വികൃതിയും ദുഷ്ടനുമായ സുഗുണനുമായി ചങ്ങാത്തത്തിലായി. ബാബുവിന്റെ തെറ്റുകൾ മാലതി സരസ്വതിയെ അറിയിക്കുകയും വാക്കുതർക്കത്തിനു ശേഷം അവർ തമ്മിൽ പിണങ്ങുകയും ചെയ്തു. ബാബുവിനെ കാണാഞ്ഞ് മാലതിയുടെ രോഗം മൂർച്ഛിച്ചു. മാലതിയെക്കണ്ടാൽ അവൾ മരിച്ചു പോകുമെന്ന് സുഭദ്ര അമ്മായി ബാബുവിനെ ധരിപ്പിച്ചു. മകൻ സുഗുണനെ ആ വീട്ടിൽ വാഴിക്കാനുള്ള കുടിലതന്ത്രമായിരുന്നു അത്. ബാബുവിനെ കാണാൻ മാലതി സ്കൂളിലെത്തി, ബാബു ഓടിക്കളഞ്ഞു. മാലതി അതീവ രോഗിണിയായി. സുഗുണൻ ബാബുവിനോട് ചോദിച്ച് സത്യം മനസ്സിലാക്കി. അമ്മായിയുടെ കള്ളി വെളിച്ചത്താക്കി. പശ്ചാത്താപ വിവശരായ സരസ്വതിയും മറ്റും ബാബുവോടൊപ്പം മാലതിയുടെ അടുക്കൽ എത്തിയെങ്കിലും അപ്പോഴേയ്ക്കും അവൾ ഇഹലോകവാസം വെടിഞ്ഞിരുന്നു.&lt;ref name=M3DB&gt;[http://www.m3db.com/node/26234 മലയാളം മൂവി ആൻഡ് മ്യൂസിക് ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] പിഞ്ചുഹൃദയം&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതക്കളും കഥാപാത്രങ്ങളും==
*മാസ്റ്റർ പ്രഭ—ബാബു
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]—സരസ്വതി
*[[ടി.എസ്. മുത്തയ്യ]]—വിശ്വനാഥൻ
*[[അടൂർ ഭാസി]]—നമ്പൂതിരി
*[[പ്രേം നസീർ]]—രാജശേഖരൻ
*[[അംബിക (പഴയകാല നടി)|അംബിക]]—മാലതി
*[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള]]—അമ്മാവൻ
*[[മീന]]—സുഭദ്ര അമ്മായി
*[[ശങ്കരാടി]]—മാലതിയുടെ അച്ഛൻ &lt;ref name=M3DB/&gt;

==പിന്നണിഗായകർ==
*[[പി. ലീല]]
*[[എം.എൽ. വസന്തകുമാരി]]
*[[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]
*[[എ.പി. കോമള]]
*[[രേണുക]]
*അരുണ &lt;ref name=MSI/&gt;

==അണിയറപ്രവർത്തകർ==
*ബാനർ -- ജയമാരുതി
*വിതരണം -- ജയമാരുതി
*കഥ—തിലക്
*തിരക്കഥ—എസ് എൽ പുരം സദാനന്ദൻ
*സംഭാഷണം --  എസ് എൽ പുരം സദാനന്ദൻ
*സംവിധാനം -- എം കൃഷ്ണൻ നായർ
*നിർമ്മാണം -- ടി ഇ വാസുദേവൻ
*ഗനരചന—പി ഭാസ്ക്കരൻ
*സംഗീതം --  ദക്ഷിണാമൂർത്തി &lt;ref name=M3DB/&gt;

==ഗാനങ്ങൾ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ഗാനം !! സംഗീതം !! ഗാനരചന !! ഗായകർ
|-
| അകലെയകലെ അളകാപുരിയിൽ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || എൽ.ആർ. ഈശ്വരി
|-
| അമ്പാടിക്കുട്ടാ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || രേണുക
|-
| അത്തം പത്തിനു || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || എൽ.ആർ. ഈശ്വരി
|-
| ഗാനവും ലയവും നീയല്ലെ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || -
|-
| കറ്റക്കിടാവായ കണ്ണനാമുണ്ണിക്കു || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || പി. ലീല
|-
| മല്ലാക്ഷീമണിമൗലേ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || പി. ലീല, എ.പി. കോമള
|-
| കൺകവരും കാമിനിയാളെ || ദക്ഷിണാമൂർത്തി || പി. ഭാസ്കരൻ || രേണുക, അരുണ &lt;ref name=MSI/&gt;
|}

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:1966-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഭാസ്കരൻ- ദക്ഷിണാമൂർത്തി ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ദക്ഷിണാമൂർത്തി സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എം. കൃഷ്ണൻ നായർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പി.  ഭാസ്കരന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ടി. ഇ വാസുദേവൻ നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശങ്കരാടി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}</text>
      <sha1>f1h3vs5tdpar6vjsxlob4c5inr91rc6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഐഹോളെ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>256906</id>
    <revision>
      <id>4540114</id>
      <parentid>3478705</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:45:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540114</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4240" sha1="nybzhn7mgdbicnlm6i7zy243vhil5vu" xml:space="preserve">{{prettyurl|Aihole}}
{{Infobox settlement
| name                    = ഐഹോളെ
| native_name             = ಐಹೊಳೆ
| native_name_lang        = kn
| other_name              = 
| settlement_type         = പട്ടണം
| image_skyline           = Durga Temple.jpg
| image_alt               = Aihole.jpg
| image_caption           = ഐഹോളെയിലെ സ്മാരകങ്ങൾ
| nickname                = 
| image_map               = 
| map_alt                 = 
| map_caption             = 
| pushpin_map             = India Karnataka
| pushpin_label_position  = right
| pushpin_map_alt         = 
| pushpin_map_caption     = 
| latd                    = 16
| latm                    = 1
| lats                    = 08
| latNS                   = N
| longd                   = 75
| longm                   = 52
| longs                   = 55
| longEW                  = E
| coordinates_display     = inline,title
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = [[ഇന്ത്യ]]
| subdivision_type1       = [[States and territories of India|State]]
| subdivision_name1       = [[കർണാടക]]
| subdivision_type2       = [[List of districts of India|District]]
| subdivision_name2       = [[ബാഗൽക്കോട്ട് ജില്ല]]
| established_title       = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date        = 
| founder                 = 
| named_for               = 
| government_type         = 
| governing_body          = 
| unit_pref               = Metric
| area_footnotes          = 
| area_rank               = 
| area_total_km2          = 
| elevation_footnotes     = 
| elevation_m             = 
| population_total        = 
| population_as_of        = 
| population_rank         = 
| population_density_km2  = auto
| population_demonym      = 
| population_footnotes    = 
| demographics_type1      = Languages
| demographics1_title1    = Official
| demographics1_info1     = [[കന്നഡ]]
| timezone1               = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1             = +5:30
| postal_code_type        = &lt;!-- [[Postal Index Number|PIN]] --&gt;
| postal_code             = 587201
| registration_plate      = 
| blank1_name_sec1        = Nearest city
| blank1_info_sec1        = [[പട്ടടക്കൽ]]
| website                 = 
| footnotes               = 
}}{{ആധികാരികത}}
[[ചാലൂക്യ സാമ്രാജ്യം|ചാലൂക്യ]]രാജാകന്മാരുടെ ആദ്യകാല തലസ്ഥാനമായിരുന്നു '''ഐഹോളെ'''.  [[കർണ്ണാടക]]സംസ്ഥാനത്തിലെ [[ബാഗൽക്കോട്ട് ജില്ല|ബഗൽക്കോട്ട് ജില്ല]]&lt;nowiki/&gt;യിലാണ് ഈ പുരാതനപട്ടണം.

ധാരാളം പുരാതനക്ഷേത്രസമുച്ചയങ്ങൾ ചിതറിക്കിടക്കുന്ന ഇവിടെ ജൈന- ബുദ്ധ-ഹൈന്ദവസംസ്കൃതികൾ സഹവസിച്ചിരുന്നുവെന്ന് പുരാവസ്തുഗവേഷകർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. ഇവിടെ നടത്തിയ ഉത്ഖനനത്തിനിടയിൽ ചാലൂക്യർക്കുമുമ്പുള്ള ഇഷ്ടികക്കെട്ടിടങ്ങളും കണ്ടെത്തപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ചാലൂക്യരുടെ ഉദയകാലമായ സി.ഇ. ആറാം നൂറ്റാണ്ടിനുമുമ്പേ തന്നെ ഒരു ജനപഥമെന്ന നിലയിൽ  ഇവിടം വളർന്നുകഴിഞ്ഞിരുന്നു.

{{Commons category|Aihole}}

[[വർഗ്ഗം:പുരാതന ജനപദങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യാചരിത്രം]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ മുൻകാല തലസ്ഥാനനഗരങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കർണാടകയിലെ വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>nybzhn7mgdbicnlm6i7zy243vhil5vu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>259690</id>
    <revision>
      <id>4540147</id>
      <parentid>4234503</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:11:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ- ഷീല ജോഡി]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540147</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27695" sha1="h6ytr7aqrakrbiuaybe460mlkk7oy45" xml:space="preserve">{{prettyurl|Anubhavangal Palichakal}}
{{Infobox film
| name           = അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ
| image          = 
| alt            = 
| caption        = Poster
| director       = [[കെ.എസ്. സേതുമാധവൻ]]
| producer       = എം.ഒ. ജോസഫ്
| screenplay     = [[തോപ്പിൽ ഭാസി]]
| based on       = {{based on|''Anubhavangal Paalichakal''|[[Thakazhi Sivasankara Pillai]]}}
| starring       = [[Sathyan (actor)|സത്യൻ]]&lt;br/&gt;[[പ്രേംനസീർ]]&lt;br/&gt;[[ഷീല]]&lt;br/&gt;[[Bahadoor]] &lt;br/&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br/&gt;[[കെ.പി.എ.സി. ലളിത]]
| music          = [[ദേവരാജൻ]]
| cinematography = [[മെല്ലി ഇറാനി]]
| editing        = [[എം.എസ്. മണി]]
| studio         = മഞ്ഞിലാസ് ഫിലിംസ്
| distributor    = വിമലാ ഫിലിംസ് (കേരളം)&lt;br/&gt;കേരളാ ഫിലിംസ് (തമിഴ് നാട്)&lt;br/&gt;സജ്ജൻ ഫിലിംസ് (വടക്കേ ഇന്ത്യ)
| released       = {{Film date|1971|8|6|df=y}}
| runtime        = 2h 13min
| country        = ഇന്ത്യ
| language       = മലയാളം
| budget         = 
| gross          = 
}}
1971-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു മലയാളചിത്രമാണ് '''അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ'''. [[തകഴി ശിവശങ്കരപ്പിള്ള|തകഴിയുടെ]] ഇതേ പേരിലുള്ള നോവലിന് ചലച്ചിത്രാവിഷ്കാരം നൽകിയത് [[കെ.എസ്. സേതുമാധവൻ]] ആണ്. എം.ഓ. ജോസഫ് ആയിരുന്നു നിർമ്മാതാവ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=382|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|access-date=2023-03-20 |publisher=മലയാളചലച്ചിത്രം.കോം}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?3662|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|access-date=2023-03-20 |publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://spicyonion.com/title/anubhavangal-palichakal-malayalam-movie/|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|access-date=2023-03-20|publisher=സ്പൈസി ഒണിയൻ|archive-date=2023-06-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20230612065627/https://spicyonion.com/title/anubhavangal-palichakal-malayalam-movie/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; [[വയലാർ |വയലാർ]] ഗാനങ്ങൾ എഴുതി
==കഥാംശം==
1950 കളിൽ കേരളത്തിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനം നിലനിന്നിരുന്ന കാലത്ത് തീരദേശ കേരളത്തിലെ പുന്നപ്ര-വയലാർ-ഹരിപ്പാട് മേഖലയിലാണ് സിനിമയുടെ പശ്ചാത്തലം. കടുത്ത അർപ്പണബോധമുള്ള കമ്മ്യൂണിസ്റ്റുകാരനും ചാക്കോയുടെ ബിസിനസ്സിലെ ജീവനക്കാരനുമായ ചെല്ലപ്പൻ പിക്കറ്റുകളും സമരങ്ങളും സംഘടിപ്പിച്ച് തൊഴിലാളിവർഗത്തിന്റെ ആദരണീയനായ നേതാവായി മാറിയതാണ് കഥ. എന്നിരുന്നാലും, അവൻ തന്റെ കുടുംബത്തെ അവഗണിക്കുന്നു, ഭാര്യ ഭവാനിയെയും അവരുടെ രണ്ട് മക്കളെയും, കഷ്ടപ്പെടുത്തുന്നു.കുട്ടപ്പൻ എന്ന ആൺകുട്ടിയെക്കുറിച്ച് ചെല്ലപ്പൻ നിസ്സംഗനാണ, കുമാരി എന്ന ഇളയ പെൺകുട്ടിയെയും അവൻ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നു . ചെല്ലപ്പനെ മോശമായ ധാർമ്മികതയുള്ള ഒരു മനുഷ്യനായാണ് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത് (മറ്റ് നിരവധി സ്ത്രീകൾ അദ്ദേഹത്തിന് ഒരു ബലഹീനതയുണ്ടെന്ന് കാണിക്കുന്നു). മാത്രമല്ല, ഇപ്പോഴും സുന്ദരിയും വൃത്തിയുള്ള ശീലവുമുള്ള തന്റെ ഭാര്യ ഭവാനിയെ അയാൾക്ക് വളരെയധികം സംശയമുണ്ട്. അവൻ പലപ്പോഴും അവളിൽ അവിശ്വസ്തത ആരോപിക്കുന്നു (മകനോടുള്ള അയാളുടെ നിസ്സംഗതയ്ക്ക് പിന്നിലെ കാരണം,  തന്റെ മകന്റെ ജീവശാസ്ത്രപരമായ പിതാവല്ലെന്ന് അവൻ വിശ്വസിക്കുന്നു), കൂടാതെ ഭാര്യക്ക് മറ്റൊരു ദിവസക്കൂലിക്കാരനും തന്റെ സുഹൃത്തുമായ ഗോപാലനുമായി ബന്ധമുണ്ടോ എന്ന് പലപ്പോഴും സംശയിക്കുന്നു. ഈ സംശയത്തെത്തുടർന്ന് അയാൾ ഭാര്യയുമായി നിരന്തരം വഴക്കിടുകയും ശാരീരികമായി പീഡിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

പട്ടിണിയ്ക്കും ബുദ്ധിമുട്ടുകൾക്കുമെതിരെയുള്ള ദൈനംദിന പോരാട്ടമായാണ് ജീവിതം ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഒരു ദിവസം ചെല്ലപ്പനെ ചാക്കോ ജോലിയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുന്നു.  ചെല്ലപ്പൻ ചാക്കോയെ ഒരു ബൈലെയിനിൽ വച്ച് കണ്ടുമുട്ടുകയും ആക്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പരിഭ്രാന്തനായ ചാക്കോ എങ്ങനെയെങ്കിലും രക്ഷപ്പെടുകയും ചെല്ലപ്പനിൽ നിന്ന് തന്റെ ജീവന് ഭീഷണിയുണ്ടെന്ന് പോലീസിൽ പരാതിപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. പോലീസ് ചെല്ലപ്പനെ തേടി വരുന്നു, പക്ഷേ അയാൾ ഒളീവിൽ പോകുന്നു. സ്വയം രക്ഷപ്പെടുത്താൻ അയാൾ ഭാര്യയെയും മക്കളെയും  ഉപേക്ഷിച്ചു. കുടുംബം പോറ്റാൻ ഭവാനി ദിവസക്കൂലിക്കാരുടെ നിരയിൽ ചേരുന്നു. ഗോപാലൻ അവളുമായി സൗഹൃദം സ്ഥാപിക്കുകയും അവളുടെ സഹതാപവും കരയാൻ ഒരു തോളും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. കുറച്ച് സമയത്തിന് ശേഷം, അവളുടെ മനസ്സാക്ഷി ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, അവർ ഉടൻ ഒരു ബന്ധത്തിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു. ഭവാനി തന്റെ വീട് ഒരു പ്രാദേശിക വ്യവസായിക്ക് വിൽക്കുന്നു, അവൾക്ക് സ്വന്തമായി വീട് നിർമ്മിക്കാൻ കഴിയുന്ന മറ്റൊരു ചെറിയ സ്ഥലം മറ്റെവിടെയെങ്കിലും നൽകാമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. കുട്ടികൾ, പ്രത്യേകിച്ച് ഇളയ മകൾ കുമാരി. അവരുടെ അച്ചനെ മിസ് ചെയ്യുന്നു, 

കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ ഒരു പ്രാദേശിക ചാപ്റ്റർ ഇപ്പോൾ ചെല്ലപ്പനു വേണ്ടി പ്രഭാകരൻ എന്ന വ്യാജ അപരനാമത്തിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് അനുഭാവികളായ എളിയ തൊഴിലാളിവർഗക്കാരുടെ കുടുംബത്തോടൊപ്പം താൽകാലിക ഒളിവിൽ താമസമൊരുക്കിയിട്ടുണ്ട്. അവരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, അവൻ ഒരു ബഹുമാനപ്പെട്ട, എന്നാൽ നിഗൂഢ അതിഥിയാണ്, ഒരു ചെറിയ സെലിബ്രിറ്റിയാണ്. അവർ അവനെ സത്യസന്ധമായ ഊഷ്മളതയും വാത്സല്യവും നൽകുന്നു; പ്രത്യേകിച്ച് അവരുടെ വളർന്നുവന്ന മകൾ പാർവതി, വിവാഹബന്ധത്തിനുള്ള ആഗ്രഹം ഹൃദയത്തിൽ സൂക്ഷിക്കുന്നു. പ്രഭാകരൻ ആ സൂക്ഷ്മമായ സിഗ്നലുകൾ വായിക്കുകയും അവളെ വശീകരിക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, പക്ഷേ അവൾ വഴങ്ങുന്നില്ല. അയാൾക്ക് ലജ്ജ തോന്നുന്നു, താൻ ഭാര്യയെയും മക്കളെയും അവഗണിക്കുകയാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കി, തന്റെ ഗ്രാമത്തിലേക്ക് ആൾമാറാട്ടം നടത്തി പോകുന്നു.. തന്റെ ഭാര്യ അവരുടെ പഴയ വീട് വിറ്റ് ഇപ്പോൾ ഗോപാലന്റെ കൂടെ പരസ്യമായി താമസിക്കുകയാണെന്ന് അവിടെ വെച്ച് അയാൾ മനസ്സിലാക്കുന്നു. മാത്രമല്ല, അവൾ ഗർഭിണിയാണ്. ചെല്ലപ്പൻ ഖേദിക്കുന്നു, സംഭവങ്ങളുടെ മാറ്റത്തിന് സ്വയം കുറ്റപ്പെടുത്താൻ തുടങ്ങുന്നു. ഒരു വാക്കുപോലും പറയാതെ എറണാകുളത്തേക്ക് തിരിച്ച് പോകുന്നു, എന്നാൽ ഇപ്പോൾ അയാൾ കാര്യമായി മാറിയിരിക്കുന്നു; അവൻ ആഴത്തിൽ തത്ത്വചിന്തയുള്ളവനാണ്, യഥാർത്ഥത്തിൽ ഏകനാണ്.

പട്ടണത്തിൽ ചുറ്റിക്കറങ്ങുമ്പോൾ, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ പ്രാദേശിക ചാപ്റ്റർ സംഘടിപ്പിച്ച ഫാക്ടറിയുടെ ഗേറ്റിന് പുറത്ത് കുറച്ച് പ്രക്ഷോഭം നടക്കുന്നത്, ഫാക്ടറി ഉടമയ്‌ക്കെതിരെ സമരം ചെയ്യുന്നത് അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധിക്കുന്നു,   മിൽ തൊഴിലാളി പൗലോസിന്റെ തിരോധാനത്തിന് പിന്നിൽ അവർ സുന്ദരിയായ മകളെ മോഹിച്ചമുതലാളിയാണെന്ന് ആരോപിക്കുന്നു.  താമസിയാതെ ഫാക്ടറി ഉടമയുടെ ഏജന്റുമാരാഉഒ കുറച്ച് വാടക ഗുണ്ടകൾ വരുന്നു, അവിടെ ഒരു കശപിശ നടക്കുന്നു. ചെല്ലപ്പൻ ഗുണ്ടകൾക്കെതിരായ പോരാട്ടത്തിൽ പങ്കെടുക്കുകയും ഗുണ്ടകളെ പരിക്കേൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പോലീസ് എത്തി ചെല്ലപ്പനെ അൽപ്പസമയത്തിനകം അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, പ്രാദേശിക കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സംഘാടകർ ഈ നവാഗതനിൽ സംശയിക്കുകയും അദ്ദേഹത്തിനെതിരെമോശം പരാമർശം നടത്തുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, ഫാക്ടറിയുടെ പ്രധാന ഗേറ്റിന് പുറത്ത് ഒരു ചെറിയ ചായക്കട നടത്തുന്ന ഹംസ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ധൈര്യം ശ്രദ്ധിക്കുന്നു. ഗുണ്ടകൾ ഹംസയെ വളരെക്കാലമായി ഭയപ്പെടുത്തുകയും പലപ്പോഴും അവന്റെ സാധനങ്ങൾ സൗജന്യമായി എടുക്കുകയും ചെയ്തു. ഹംസ എന്ന കടയുടമ, ഇപ്പോൾ ധൈര്യശാലിയായി, ഫാക്ടറി ഉടമയുടെ ഗുണ്ടകളോട് നിസ്സാരമായ ബഹുമാനം കാണിക്കുന്നു, അവർ രാത്രിയിൽ തന്റെ കുടിൽ പൊളിക്കുന്നു. പിറ്റേന്ന് രാവിലെ ഹംസ തന്റെ കിയോസ്‌കിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കാണാൻ ഓടിയെത്തുകയും മില്ലുടമയോട് പ്രതികാരം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു (മമ്മൂട്ടിയും ഉള്ള ഒരു രംഗം, ഒരു യുവാവായി, ക്ലീൻ ഷേവ് ചെയ്ത, ധോത്തി ധരിച്ച ഒരു കാഴ്ചക്കാരനായി).

തന്റെ അതിഥി മറ്റാരുമല്ല ചെല്ലപ്പനാണെന്നും 'പ്രഭാകരൻ' വെറുമൊരു അപരനാണെന്നും അദ്ദേഹം വിവാഹിതനാണെന്നും രണ്ട് കുട്ടികളുണ്ടെന്നും വാർത്തകൾ ആതിഥേയരിലേക്ക് എത്തുന്നു. പാർവതി നിരാശയായി. ചെല്ലപ്പനു ജയിൽ മോചിതനായ ശേഷം അദ്ദേഹം തന്റെ ആതിഥേയരുടെ അടുത്തേക്ക് മടങ്ങിയെത്തുന്നു, അവിടെ അദ്ദേഹം ഇപ്പോൾ ഒരു യഥാർത്ഥ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സെലിബ്രിറ്റിയായി മാറി, ലളിതമായ ആഡംബരത്തോടെ സ്വാഗതം ചെയ്യുന്നു. ആ രാത്രി, എല്ലാവരും ഉറങ്ങാൻ പോയ ശേഷം, അവൾ അവന്റെ അടുത്തേക്ക് പോയി, കരുതലില്ലാതെ സ്വയം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ ചെല്ലപ്പൻ ഇപ്പോൾ മറ്റൊരു വ്യക്തിയാണ്: അവൻ വിസമ്മതിക്കുകയും സ്ഥലം വിടുകയും ചെയ്യുന്നു.

ചെല്ലപ്പൻ തന്റെ ഗ്രാമത്തിൽ തിരിച്ചെത്തി, വേർപിരിഞ്ഞ ഭാര്യയെ അവളുടെ പുതിയ വീട്ടിൽ സന്ദർശിക്കുന്നു. മകൾ മഞ്ഞപ്പിത്തം ബാധിച്ച് മരിച്ചുവെന്ന് മകനിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹം മനസ്സിലാക്കുന്നു. ഭവാനി, ഇപ്പോൾ കൈക്കുഞ്ഞുമായി, അവനെ കാണുകയും സ്വന്തം മകൻ കുട്ടപ്പനോട് സ്നേഹം കാണിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ചെല്ലപ്പൻ ഇപ്പോൾ മകനെ സ്നേഹത്തോടെ നോക്കി, അവനെ ആർദ്രമായി അനുഗ്രഹിച്ചു, പഠിച്ച് കഠിനാധ്വാനം ചെയ്ത് വലിയ മനുഷ്യനാകാൻ പറഞ്ഞു. പിന്നെ തിരിഞ്ഞു നോക്കാതെ നിശ്ശബ്ദനായി അവൻ പോകുന്നു.
ഫാക്ടറി ഉടമയെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിന് ചെല്ലപ്പൻ അറസ്റ്റിലായെന്നും ചെല്ലപ്പൻ പോലീസിനോട് പൂർണ്ണമായ കുറ്റസമ്മതം നടത്തിയെന്നും ഉടൻ വാർത്ത വരുന്നു. ചെല്ലപ്പൻ വിചാരണയ്ക്ക് പോകുന്നു, അവിടെ  കുറ്റം തുറന്നു സമ്മതിക്കുന്നു. തൽഫലമായി, അവൻ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് കണ്ടെത്തി തൂക്കിക്കൊല്ലാൻ വിധിക്കുന്നു. അവനെ ഒരു വാഹനത്തിൽ ജയിലിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുമ്പോൾ, അവന്റെ മുൻ ഭാര്യ ഭവാനി, വാനിന്റെ പുറകിൽ നിരാശയോടെ ഓടുന്നതും കരയുന്നതും ഗോപാലൻ തടഞ്ഞുനിർത്തുന്നതും വളരെ ഹൃദ്യമായ ഒരു രംഗം കാണിക്കുന്നു. (അദ്ദേഹം മാരകരോഗിയായ ഒരു കാൻസർ രോഗിയായിരുന്നു) സത്യൻ എന്ന നടൻ നേരത്തെ തന്നെ മരിച്ചിരുന്നു, ഈ സിനിമയുടെ അവസാന രംഗങ്ങൾക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച് ഈ രംഗത്തിനായി ഒരു ഡ്യൂപ് നടനെ നിയോഗിക്കേണ്ടിവന്നു. ഷീല പ്രകടിപ്പിച്ച സങ്കടം യഥാർത്ഥമാണെന്ന് തോന്നുന്നു.)

അവന്റെ ശിക്ഷയെക്കുറിച്ചുള്ള വാർത്ത അവനോട് അടുപ്പമുള്ള എല്ലാവരെയും ഒരുമിപ്പിക്കുന്നു: ഭവാനി, ഗോപാലൻ, കുട്ടപ്പൻ, അതുപോലെ പാർവതിയും അവളുടെ കുടുംബവും, അവരുടെ പ്രിയപ്പെട്ട നായകന്റെ വിയോഗത്തിൽ ശരിക്കും വിലപിക്കുന്നു. ശിക്ഷ നടപ്പാക്കുന്നു. ഭവാനിയും ഗോപാലനും മൃതദേഹം വാടകയ്‌ക്കെടുത്ത കാറിൽ വീട്ടിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു (അതിന് അവർ അവരുടെ സ്ഥലവും വീടും പണയപ്പെടുത്തി).

അവസാന രംഗം അവരുടെ വീടിന് പുറത്ത് ശവമടക്കിയ രണ്ട് കൂനകൾ കാണിക്കുന്നു. ചെല്ലപ്പനുവേണ്ടി വലിയൊരു കുന്നും അടുത്തായി അവന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട മകൾ കുമാരിയുടേതും ചെറിയൊരു കുന്നും.

==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|url= https://www.m3db.com/film/anubhavangal-paalichakal|accessdate=2023-03-20|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[സത്യൻ]]  ||ചെല്ലപ്പൻ
|-
|2||[[പ്രേംനസീർ]]  ||ഗോപാലൻ
|-
|3||[[ഷീല]]  ||ഭവാനി (ചെല്ലപ്പന്റെ ഭാര്യ)
|-
|4||[[ടി.കെ. ബാലചന്ദ്രൻ|ടി കെ ബാലചന്ദ്രൻ]]  ||കുമാരൻ (പാർവ്വതിയുടെ സഹോദരൻ)
|-
|5||[[അടൂർ ഭാസി]]  ||അമ്പലപ്പുഴ രാജപ്പൻ
|-
|6||[[ബഹദൂർ]]  ||ഹംസ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||കൊച്ചുണ്ണി
|-
|8||[[മമ്മൂട്ടി]]  ||സഖാവ് കെ എസ്
|-
|9||[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള]]  ||കുറുപ്പ്
|-


|10||[[എൻ. ഗോവിന്ദൻകുട്ടി]]  ||യൂണിയൻ പ്രസിഡണ്ട്
|-
|11||[[ഫിലോമിന]]  ||കൊച്ചുണ്ണിയുടെ ഭാര്യ
|-
|12||[[കെ പി എ സി ലളിത]]  ||പാർവ്വതി
|-
|13||[[പാലാ തങ്കം]]  ||
|-
|14||[[പറവൂർ ഭരതൻ]]  ||പ്രാദേശിക നേതാവ്
|-
|15||[[സുമതി (ചലച്ചിത്ര നടി)|ബേബി സുമതി]]  ||കുമാരി
|-
|16||[[ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]]  ||
|-
|17||[[മാസ്റ്റർ ശെൽവി]]  ||കുട്ടപ്പൻ
|-
|18||[[പുന്നപ്ര അപ്പച്ചൻ]]  ||
|-
|19||[[സാം]]  ||
|-
|20||[[കുണ്ടറ ഭാസി]]  ||
|-
|21||[[എസ് എ ഫരീദ്]]  ||
|-
|22||[[മണിമല ജോർജ്ജ്]]  ||
|-
|23||[[ഗിരീഷ് കുമാർ]]  ||
|-
|24||[[പഞ്ചാബി  (നടൻ)|പഞ്ചാബി ]]  ||
|-
|25||[[തൃശൂർ രാജൻ]]  ||
|-
|26||[[കൊച്ചിൻ സേവ്യർ]]  ||
|-
|27||[[പി ഒ തോമസ്]]  ||
|-
|28||[[സന്തോഷ് കുമാർ (നടൻ)|സന്തോഷ് കുമാർ]]  ||
|-
|29||[[കുട്ടൻ പിള്ള]]  ||
|-
|30||[[കൊട്ടാരം തങ്കം]]  ||
|-
|31||[[സുശീല]]  ||
|-
|32||[[പുന്നശ്ശേരി കാഞ്ചന]]  ||
|-
|33||[[ഹേമ]]  ||
|-
|34||[[അബൂബക്കർ (നടൻ)|അബൂബക്കർ]]  ||
|-
|35||[[ഹമീദ്]]  ||
|}


==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?3662 |accessdate=2023-03-20|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാർ]]
*ഈണം:  [[ജി. ദേവരാജൻ|ദേവരാജൻ]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 || സർവ്വരാജ്യതൊഴിലാളികളെ||[[കെ. ജെ. യേശുദാസ്]][[പി. ലീല]] &amp; [[choir|Chorus]]|| 
|- 
| 2 || കല്യാണി കളവാണി||[[പി മാധുരി]]|| 
|- 
| 3 ||പ്രവാചകന്മാരേ പറയൂ ||[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്|യേശുദാസ്]]|| 
|- 
| 4 || അഗ്നിപർവതം പുകഞ്ഞു||[[കെ. ജെ. യേശുദാസ്]]|| 
|}

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==
* {{YouTube|id=b84gqVQ3Nik അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)}} 
* {{IMDb title|0214478|അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)}}
{{മമ്മൂട്ടി അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
{{സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തകഴി എഴുതിയ നോവലുകൾ]][[വർഗ്ഗം:1971-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:ജി. ദേവരാജൻ സംഗീതം നൽകിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാർ -ദേവരാജൻ ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:എം. ഒ ജോസഫ് നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:എം.എസ്. മണി ചിത്രസംയോജനം നടത്തിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:തകഴി കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബഹദൂർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശങ്കരാടി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ- ഷീല ജോഡി]]</text>
      <sha1>h6ytr7aqrakrbiuaybe460mlkk7oy45</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540148</id>
      <parentid>4540147</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:12:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540148</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27808" sha1="bqpvm1w8nety2xf8iopy352gc2zb8iw" xml:space="preserve">{{prettyurl|Anubhavangal Palichakal}}
{{Infobox film
| name           = അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ
| image          = 
| alt            = 
| caption        = Poster
| director       = [[കെ.എസ്. സേതുമാധവൻ]]
| producer       = എം.ഒ. ജോസഫ്
| screenplay     = [[തോപ്പിൽ ഭാസി]]
| based on       = {{based on|''Anubhavangal Paalichakal''|[[Thakazhi Sivasankara Pillai]]}}
| starring       = [[Sathyan (actor)|സത്യൻ]]&lt;br/&gt;[[പ്രേംനസീർ]]&lt;br/&gt;[[ഷീല]]&lt;br/&gt;[[Bahadoor]] &lt;br/&gt;[[അടൂർ ഭാസി]]&lt;br/&gt;[[കെ.പി.എ.സി. ലളിത]]
| music          = [[ദേവരാജൻ]]
| cinematography = [[മെല്ലി ഇറാനി]]
| editing        = [[എം.എസ്. മണി]]
| studio         = മഞ്ഞിലാസ് ഫിലിംസ്
| distributor    = വിമലാ ഫിലിംസ് (കേരളം)&lt;br/&gt;കേരളാ ഫിലിംസ് (തമിഴ് നാട്)&lt;br/&gt;സജ്ജൻ ഫിലിംസ് (വടക്കേ ഇന്ത്യ)
| released       = {{Film date|1971|8|6|df=y}}
| runtime        = 2h 13min
| country        = ഇന്ത്യ
| language       = മലയാളം
| budget         = 
| gross          = 
}}
1971-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു മലയാളചിത്രമാണ് '''അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ'''. [[തകഴി ശിവശങ്കരപ്പിള്ള|തകഴിയുടെ]] ഇതേ പേരിലുള്ള നോവലിന് ചലച്ചിത്രാവിഷ്കാരം നൽകിയത് [[കെ.എസ്. സേതുമാധവൻ]] ആണ്. എം.ഓ. ജോസഫ് ആയിരുന്നു നിർമ്മാതാവ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=382|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|access-date=2023-03-20 |publisher=മലയാളചലച്ചിത്രം.കോം}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?3662|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|access-date=2023-03-20 |publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://spicyonion.com/title/anubhavangal-palichakal-malayalam-movie/|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|access-date=2023-03-20|publisher=സ്പൈസി ഒണിയൻ|archive-date=2023-06-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20230612065627/https://spicyonion.com/title/anubhavangal-palichakal-malayalam-movie/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; [[വയലാർ |വയലാർ]] ഗാനങ്ങൾ എഴുതി
==കഥാംശം==
1950 കളിൽ കേരളത്തിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനം നിലനിന്നിരുന്ന കാലത്ത് തീരദേശ കേരളത്തിലെ പുന്നപ്ര-വയലാർ-ഹരിപ്പാട് മേഖലയിലാണ് സിനിമയുടെ പശ്ചാത്തലം. കടുത്ത അർപ്പണബോധമുള്ള കമ്മ്യൂണിസ്റ്റുകാരനും ചാക്കോയുടെ ബിസിനസ്സിലെ ജീവനക്കാരനുമായ ചെല്ലപ്പൻ പിക്കറ്റുകളും സമരങ്ങളും സംഘടിപ്പിച്ച് തൊഴിലാളിവർഗത്തിന്റെ ആദരണീയനായ നേതാവായി മാറിയതാണ് കഥ. എന്നിരുന്നാലും, അവൻ തന്റെ കുടുംബത്തെ അവഗണിക്കുന്നു, ഭാര്യ ഭവാനിയെയും അവരുടെ രണ്ട് മക്കളെയും, കഷ്ടപ്പെടുത്തുന്നു.കുട്ടപ്പൻ എന്ന ആൺകുട്ടിയെക്കുറിച്ച് ചെല്ലപ്പൻ നിസ്സംഗനാണ, കുമാരി എന്ന ഇളയ പെൺകുട്ടിയെയും അവൻ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നു . ചെല്ലപ്പനെ മോശമായ ധാർമ്മികതയുള്ള ഒരു മനുഷ്യനായാണ് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത് (മറ്റ് നിരവധി സ്ത്രീകൾ അദ്ദേഹത്തിന് ഒരു ബലഹീനതയുണ്ടെന്ന് കാണിക്കുന്നു). മാത്രമല്ല, ഇപ്പോഴും സുന്ദരിയും വൃത്തിയുള്ള ശീലവുമുള്ള തന്റെ ഭാര്യ ഭവാനിയെ അയാൾക്ക് വളരെയധികം സംശയമുണ്ട്. അവൻ പലപ്പോഴും അവളിൽ അവിശ്വസ്തത ആരോപിക്കുന്നു (മകനോടുള്ള അയാളുടെ നിസ്സംഗതയ്ക്ക് പിന്നിലെ കാരണം,  തന്റെ മകന്റെ ജീവശാസ്ത്രപരമായ പിതാവല്ലെന്ന് അവൻ വിശ്വസിക്കുന്നു), കൂടാതെ ഭാര്യക്ക് മറ്റൊരു ദിവസക്കൂലിക്കാരനും തന്റെ സുഹൃത്തുമായ ഗോപാലനുമായി ബന്ധമുണ്ടോ എന്ന് പലപ്പോഴും സംശയിക്കുന്നു. ഈ സംശയത്തെത്തുടർന്ന് അയാൾ ഭാര്യയുമായി നിരന്തരം വഴക്കിടുകയും ശാരീരികമായി പീഡിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

പട്ടിണിയ്ക്കും ബുദ്ധിമുട്ടുകൾക്കുമെതിരെയുള്ള ദൈനംദിന പോരാട്ടമായാണ് ജീവിതം ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഒരു ദിവസം ചെല്ലപ്പനെ ചാക്കോ ജോലിയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുന്നു.  ചെല്ലപ്പൻ ചാക്കോയെ ഒരു ബൈലെയിനിൽ വച്ച് കണ്ടുമുട്ടുകയും ആക്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പരിഭ്രാന്തനായ ചാക്കോ എങ്ങനെയെങ്കിലും രക്ഷപ്പെടുകയും ചെല്ലപ്പനിൽ നിന്ന് തന്റെ ജീവന് ഭീഷണിയുണ്ടെന്ന് പോലീസിൽ പരാതിപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. പോലീസ് ചെല്ലപ്പനെ തേടി വരുന്നു, പക്ഷേ അയാൾ ഒളീവിൽ പോകുന്നു. സ്വയം രക്ഷപ്പെടുത്താൻ അയാൾ ഭാര്യയെയും മക്കളെയും  ഉപേക്ഷിച്ചു. കുടുംബം പോറ്റാൻ ഭവാനി ദിവസക്കൂലിക്കാരുടെ നിരയിൽ ചേരുന്നു. ഗോപാലൻ അവളുമായി സൗഹൃദം സ്ഥാപിക്കുകയും അവളുടെ സഹതാപവും കരയാൻ ഒരു തോളും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. കുറച്ച് സമയത്തിന് ശേഷം, അവളുടെ മനസ്സാക്ഷി ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, അവർ ഉടൻ ഒരു ബന്ധത്തിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു. ഭവാനി തന്റെ വീട് ഒരു പ്രാദേശിക വ്യവസായിക്ക് വിൽക്കുന്നു, അവൾക്ക് സ്വന്തമായി വീട് നിർമ്മിക്കാൻ കഴിയുന്ന മറ്റൊരു ചെറിയ സ്ഥലം മറ്റെവിടെയെങ്കിലും നൽകാമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. കുട്ടികൾ, പ്രത്യേകിച്ച് ഇളയ മകൾ കുമാരി. അവരുടെ അച്ചനെ മിസ് ചെയ്യുന്നു, 

കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ ഒരു പ്രാദേശിക ചാപ്റ്റർ ഇപ്പോൾ ചെല്ലപ്പനു വേണ്ടി പ്രഭാകരൻ എന്ന വ്യാജ അപരനാമത്തിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് അനുഭാവികളായ എളിയ തൊഴിലാളിവർഗക്കാരുടെ കുടുംബത്തോടൊപ്പം താൽകാലിക ഒളിവിൽ താമസമൊരുക്കിയിട്ടുണ്ട്. അവരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, അവൻ ഒരു ബഹുമാനപ്പെട്ട, എന്നാൽ നിഗൂഢ അതിഥിയാണ്, ഒരു ചെറിയ സെലിബ്രിറ്റിയാണ്. അവർ അവനെ സത്യസന്ധമായ ഊഷ്മളതയും വാത്സല്യവും നൽകുന്നു; പ്രത്യേകിച്ച് അവരുടെ വളർന്നുവന്ന മകൾ പാർവതി, വിവാഹബന്ധത്തിനുള്ള ആഗ്രഹം ഹൃദയത്തിൽ സൂക്ഷിക്കുന്നു. പ്രഭാകരൻ ആ സൂക്ഷ്മമായ സിഗ്നലുകൾ വായിക്കുകയും അവളെ വശീകരിക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, പക്ഷേ അവൾ വഴങ്ങുന്നില്ല. അയാൾക്ക് ലജ്ജ തോന്നുന്നു, താൻ ഭാര്യയെയും മക്കളെയും അവഗണിക്കുകയാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കി, തന്റെ ഗ്രാമത്തിലേക്ക് ആൾമാറാട്ടം നടത്തി പോകുന്നു.. തന്റെ ഭാര്യ അവരുടെ പഴയ വീട് വിറ്റ് ഇപ്പോൾ ഗോപാലന്റെ കൂടെ പരസ്യമായി താമസിക്കുകയാണെന്ന് അവിടെ വെച്ച് അയാൾ മനസ്സിലാക്കുന്നു. മാത്രമല്ല, അവൾ ഗർഭിണിയാണ്. ചെല്ലപ്പൻ ഖേദിക്കുന്നു, സംഭവങ്ങളുടെ മാറ്റത്തിന് സ്വയം കുറ്റപ്പെടുത്താൻ തുടങ്ങുന്നു. ഒരു വാക്കുപോലും പറയാതെ എറണാകുളത്തേക്ക് തിരിച്ച് പോകുന്നു, എന്നാൽ ഇപ്പോൾ അയാൾ കാര്യമായി മാറിയിരിക്കുന്നു; അവൻ ആഴത്തിൽ തത്ത്വചിന്തയുള്ളവനാണ്, യഥാർത്ഥത്തിൽ ഏകനാണ്.

പട്ടണത്തിൽ ചുറ്റിക്കറങ്ങുമ്പോൾ, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ പ്രാദേശിക ചാപ്റ്റർ സംഘടിപ്പിച്ച ഫാക്ടറിയുടെ ഗേറ്റിന് പുറത്ത് കുറച്ച് പ്രക്ഷോഭം നടക്കുന്നത്, ഫാക്ടറി ഉടമയ്‌ക്കെതിരെ സമരം ചെയ്യുന്നത് അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധിക്കുന്നു,   മിൽ തൊഴിലാളി പൗലോസിന്റെ തിരോധാനത്തിന് പിന്നിൽ അവർ സുന്ദരിയായ മകളെ മോഹിച്ചമുതലാളിയാണെന്ന് ആരോപിക്കുന്നു.  താമസിയാതെ ഫാക്ടറി ഉടമയുടെ ഏജന്റുമാരാഉഒ കുറച്ച് വാടക ഗുണ്ടകൾ വരുന്നു, അവിടെ ഒരു കശപിശ നടക്കുന്നു. ചെല്ലപ്പൻ ഗുണ്ടകൾക്കെതിരായ പോരാട്ടത്തിൽ പങ്കെടുക്കുകയും ഗുണ്ടകളെ പരിക്കേൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പോലീസ് എത്തി ചെല്ലപ്പനെ അൽപ്പസമയത്തിനകം അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, പ്രാദേശിക കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സംഘാടകർ ഈ നവാഗതനിൽ സംശയിക്കുകയും അദ്ദേഹത്തിനെതിരെമോശം പരാമർശം നടത്തുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, ഫാക്ടറിയുടെ പ്രധാന ഗേറ്റിന് പുറത്ത് ഒരു ചെറിയ ചായക്കട നടത്തുന്ന ഹംസ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ധൈര്യം ശ്രദ്ധിക്കുന്നു. ഗുണ്ടകൾ ഹംസയെ വളരെക്കാലമായി ഭയപ്പെടുത്തുകയും പലപ്പോഴും അവന്റെ സാധനങ്ങൾ സൗജന്യമായി എടുക്കുകയും ചെയ്തു. ഹംസ എന്ന കടയുടമ, ഇപ്പോൾ ധൈര്യശാലിയായി, ഫാക്ടറി ഉടമയുടെ ഗുണ്ടകളോട് നിസ്സാരമായ ബഹുമാനം കാണിക്കുന്നു, അവർ രാത്രിയിൽ തന്റെ കുടിൽ പൊളിക്കുന്നു. പിറ്റേന്ന് രാവിലെ ഹംസ തന്റെ കിയോസ്‌കിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കാണാൻ ഓടിയെത്തുകയും മില്ലുടമയോട് പ്രതികാരം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു (മമ്മൂട്ടിയും ഉള്ള ഒരു രംഗം, ഒരു യുവാവായി, ക്ലീൻ ഷേവ് ചെയ്ത, ധോത്തി ധരിച്ച ഒരു കാഴ്ചക്കാരനായി).

തന്റെ അതിഥി മറ്റാരുമല്ല ചെല്ലപ്പനാണെന്നും 'പ്രഭാകരൻ' വെറുമൊരു അപരനാണെന്നും അദ്ദേഹം വിവാഹിതനാണെന്നും രണ്ട് കുട്ടികളുണ്ടെന്നും വാർത്തകൾ ആതിഥേയരിലേക്ക് എത്തുന്നു. പാർവതി നിരാശയായി. ചെല്ലപ്പനു ജയിൽ മോചിതനായ ശേഷം അദ്ദേഹം തന്റെ ആതിഥേയരുടെ അടുത്തേക്ക് മടങ്ങിയെത്തുന്നു, അവിടെ അദ്ദേഹം ഇപ്പോൾ ഒരു യഥാർത്ഥ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സെലിബ്രിറ്റിയായി മാറി, ലളിതമായ ആഡംബരത്തോടെ സ്വാഗതം ചെയ്യുന്നു. ആ രാത്രി, എല്ലാവരും ഉറങ്ങാൻ പോയ ശേഷം, അവൾ അവന്റെ അടുത്തേക്ക് പോയി, കരുതലില്ലാതെ സ്വയം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ ചെല്ലപ്പൻ ഇപ്പോൾ മറ്റൊരു വ്യക്തിയാണ്: അവൻ വിസമ്മതിക്കുകയും സ്ഥലം വിടുകയും ചെയ്യുന്നു.

ചെല്ലപ്പൻ തന്റെ ഗ്രാമത്തിൽ തിരിച്ചെത്തി, വേർപിരിഞ്ഞ ഭാര്യയെ അവളുടെ പുതിയ വീട്ടിൽ സന്ദർശിക്കുന്നു. മകൾ മഞ്ഞപ്പിത്തം ബാധിച്ച് മരിച്ചുവെന്ന് മകനിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹം മനസ്സിലാക്കുന്നു. ഭവാനി, ഇപ്പോൾ കൈക്കുഞ്ഞുമായി, അവനെ കാണുകയും സ്വന്തം മകൻ കുട്ടപ്പനോട് സ്നേഹം കാണിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ചെല്ലപ്പൻ ഇപ്പോൾ മകനെ സ്നേഹത്തോടെ നോക്കി, അവനെ ആർദ്രമായി അനുഗ്രഹിച്ചു, പഠിച്ച് കഠിനാധ്വാനം ചെയ്ത് വലിയ മനുഷ്യനാകാൻ പറഞ്ഞു. പിന്നെ തിരിഞ്ഞു നോക്കാതെ നിശ്ശബ്ദനായി അവൻ പോകുന്നു.
ഫാക്ടറി ഉടമയെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിന് ചെല്ലപ്പൻ അറസ്റ്റിലായെന്നും ചെല്ലപ്പൻ പോലീസിനോട് പൂർണ്ണമായ കുറ്റസമ്മതം നടത്തിയെന്നും ഉടൻ വാർത്ത വരുന്നു. ചെല്ലപ്പൻ വിചാരണയ്ക്ക് പോകുന്നു, അവിടെ  കുറ്റം തുറന്നു സമ്മതിക്കുന്നു. തൽഫലമായി, അവൻ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് കണ്ടെത്തി തൂക്കിക്കൊല്ലാൻ വിധിക്കുന്നു. അവനെ ഒരു വാഹനത്തിൽ ജയിലിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുമ്പോൾ, അവന്റെ മുൻ ഭാര്യ ഭവാനി, വാനിന്റെ പുറകിൽ നിരാശയോടെ ഓടുന്നതും കരയുന്നതും ഗോപാലൻ തടഞ്ഞുനിർത്തുന്നതും വളരെ ഹൃദ്യമായ ഒരു രംഗം കാണിക്കുന്നു. (അദ്ദേഹം മാരകരോഗിയായ ഒരു കാൻസർ രോഗിയായിരുന്നു) സത്യൻ എന്ന നടൻ നേരത്തെ തന്നെ മരിച്ചിരുന്നു, ഈ സിനിമയുടെ അവസാന രംഗങ്ങൾക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച് ഈ രംഗത്തിനായി ഒരു ഡ്യൂപ് നടനെ നിയോഗിക്കേണ്ടിവന്നു. ഷീല പ്രകടിപ്പിച്ച സങ്കടം യഥാർത്ഥമാണെന്ന് തോന്നുന്നു.)

അവന്റെ ശിക്ഷയെക്കുറിച്ചുള്ള വാർത്ത അവനോട് അടുപ്പമുള്ള എല്ലാവരെയും ഒരുമിപ്പിക്കുന്നു: ഭവാനി, ഗോപാലൻ, കുട്ടപ്പൻ, അതുപോലെ പാർവതിയും അവളുടെ കുടുംബവും, അവരുടെ പ്രിയപ്പെട്ട നായകന്റെ വിയോഗത്തിൽ ശരിക്കും വിലപിക്കുന്നു. ശിക്ഷ നടപ്പാക്കുന്നു. ഭവാനിയും ഗോപാലനും മൃതദേഹം വാടകയ്‌ക്കെടുത്ത കാറിൽ വീട്ടിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു (അതിന് അവർ അവരുടെ സ്ഥലവും വീടും പണയപ്പെടുത്തി).

അവസാന രംഗം അവരുടെ വീടിന് പുറത്ത് ശവമടക്കിയ രണ്ട് കൂനകൾ കാണിക്കുന്നു. ചെല്ലപ്പനുവേണ്ടി വലിയൊരു കുന്നും അടുത്തായി അവന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട മകൾ കുമാരിയുടേതും ചെറിയൊരു കുന്നും.

==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|url= https://www.m3db.com/film/anubhavangal-paalichakal|accessdate=2023-03-20|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[സത്യൻ]]  ||ചെല്ലപ്പൻ
|-
|2||[[പ്രേംനസീർ]]  ||ഗോപാലൻ
|-
|3||[[ഷീല]]  ||ഭവാനി (ചെല്ലപ്പന്റെ ഭാര്യ)
|-
|4||[[ടി.കെ. ബാലചന്ദ്രൻ|ടി കെ ബാലചന്ദ്രൻ]]  ||കുമാരൻ (പാർവ്വതിയുടെ സഹോദരൻ)
|-
|5||[[അടൂർ ഭാസി]]  ||അമ്പലപ്പുഴ രാജപ്പൻ
|-
|6||[[ബഹദൂർ]]  ||ഹംസ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||കൊച്ചുണ്ണി
|-
|8||[[മമ്മൂട്ടി]]  ||സഖാവ് കെ എസ്
|-
|9||[[മുതുകുളം രാഘവൻ പിള്ള]]  ||കുറുപ്പ്
|-


|10||[[എൻ. ഗോവിന്ദൻകുട്ടി]]  ||യൂണിയൻ പ്രസിഡണ്ട്
|-
|11||[[ഫിലോമിന]]  ||കൊച്ചുണ്ണിയുടെ ഭാര്യ
|-
|12||[[കെ പി എ സി ലളിത]]  ||പാർവ്വതി
|-
|13||[[പാലാ തങ്കം]]  ||
|-
|14||[[പറവൂർ ഭരതൻ]]  ||പ്രാദേശിക നേതാവ്
|-
|15||[[സുമതി (ചലച്ചിത്ര നടി)|ബേബി സുമതി]]  ||കുമാരി
|-
|16||[[ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]]  ||
|-
|17||[[മാസ്റ്റർ ശെൽവി]]  ||കുട്ടപ്പൻ
|-
|18||[[പുന്നപ്ര അപ്പച്ചൻ]]  ||
|-
|19||[[സാം]]  ||
|-
|20||[[കുണ്ടറ ഭാസി]]  ||
|-
|21||[[എസ് എ ഫരീദ്]]  ||
|-
|22||[[മണിമല ജോർജ്ജ്]]  ||
|-
|23||[[ഗിരീഷ് കുമാർ]]  ||
|-
|24||[[പഞ്ചാബി  (നടൻ)|പഞ്ചാബി ]]  ||
|-
|25||[[തൃശൂർ രാജൻ]]  ||
|-
|26||[[കൊച്ചിൻ സേവ്യർ]]  ||
|-
|27||[[പി ഒ തോമസ്]]  ||
|-
|28||[[സന്തോഷ് കുമാർ (നടൻ)|സന്തോഷ് കുമാർ]]  ||
|-
|29||[[കുട്ടൻ പിള്ള]]  ||
|-
|30||[[കൊട്ടാരം തങ്കം]]  ||
|-
|31||[[സുശീല]]  ||
|-
|32||[[പുന്നശ്ശേരി കാഞ്ചന]]  ||
|-
|33||[[ഹേമ]]  ||
|-
|34||[[അബൂബക്കർ (നടൻ)|അബൂബക്കർ]]  ||
|-
|35||[[ഹമീദ്]]  ||
|}


==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?3662 |accessdate=2023-03-20|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാർ]]
*ഈണം:  [[ജി. ദേവരാജൻ|ദേവരാജൻ]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 || സർവ്വരാജ്യതൊഴിലാളികളെ||[[കെ. ജെ. യേശുദാസ്]][[പി. ലീല]] &amp; [[choir|Chorus]]|| 
|- 
| 2 || കല്യാണി കളവാണി||[[പി മാധുരി]]|| 
|- 
| 3 ||പ്രവാചകന്മാരേ പറയൂ ||[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്|യേശുദാസ്]]|| 
|- 
| 4 || അഗ്നിപർവതം പുകഞ്ഞു||[[കെ. ജെ. യേശുദാസ്]]|| 
|}

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==
* {{YouTube|id=b84gqVQ3Nik അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)}} 
* {{IMDb title|0214478|അനുഭവങ്ങൾ പാളിച്ചകൾ (1971)}}
{{മമ്മൂട്ടി അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
{{സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തകഴി എഴുതിയ നോവലുകൾ]][[വർഗ്ഗം:1971-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:ജി. ദേവരാജൻ സംഗീതം നൽകിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാർ -ദേവരാജൻ ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:എം. ഒ ജോസഫ് നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:എം.എസ്. മണി ചിത്രസംയോജനം നടത്തിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:തകഴി കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബഹദൂർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അടൂർ ഭാസി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശങ്കരാടി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ- ഷീല ജോഡി]]
[[വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>bqpvm1w8nety2xf8iopy352gc2zb8iw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ജോർജ് ലൂക്കാച്ച്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>260571</id>
    <revision>
      <id>4540048</id>
      <parentid>3804628</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:10:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540048</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14456" sha1="6w3jrmtuq7351l7k300z70itrnq459m" xml:space="preserve">{{prettyurl|György Lukács}}
{{Infobox philosopher
| region = [[Western philosophy]]
| era    = [[20th-century philosophy]]
| image    = Lukács György.jpg
| caption  = Georg Bernhard Lukács von Szegedin in 1952
| name     = György Lukács
| birth_name  = György Bernát Löwinger
| birth_date  = 13 April 1885
| birth_place = [[Budapest]], [[Austria-Hungary]]
| death_date  = {{death date and age|df=yes|1971|6|4|1885|4|13}}
| death_place = Budapest, [[People's Republic of Hungary|Hungary]]
| education   = [[Franz Joseph University|Royal Hungarian University of Kolozsvár]] &lt;small&gt;([[Juris Doctor|J.D.]], 1906)&lt;/small&gt;&lt;br&gt;[[University of Budapest]] &lt;small&gt;([[Ph.D.]], 1909)&lt;/small&gt;{{sfn|Marcus|Tarr|1989|p=2}}
| school_tradition = [[Neo-Kantianism]] (early)&lt;ref&gt;[http://plato.stanford.edu/entries/lukacs/#NeoKanAes Georg Lukács: Neo-Kantian Aesthetics], ''[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]''&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;[[Western Marxism]]/[[Hegelian Marxism]] (late)
|main_interests   = [[Political philosophy]], [[social theory]], politics, [[literary theory]], [[aesthetics]]
| influences       = [[Immanuel Kant]], [[G. W. F. Hegel]], [[Karl Marx]], [[Friedrich Engels]], [[Max Weber]], [[Georg Simmel]], [[Wilhelm Dilthey]], [[Emil Lask]], [[Georges Sorel]], [[Vladimir Lenin]], [[Rosa Luxemburg]], [[Søren Kierkegaard]]
| influenced       = [[The Frankfurt School]], [[The Praxis School]], [[Budapest School (Lukács)|The Budapest School]], [[Walter Benjamin]], [[Andrew Arato]], [[Lucien Goldmann]], [[Imre Lakatos]], [[Karl Polanyi]], [[Guy Debord]], [[Cornelius Castoriadis]], [[Tom Rockmore]], [[Moishe Postone]], [[Sandra Harding]], [[Richard D. Wolff]], [[Costanzo Preve]], [[Leszek Kołakowski]], [[Karel Kosík]], [[Fredric Jameson]]
| notable_ideas   = [[Reification (Marxism)|Reification]], [[class consciousness]], [[transcendental homelessness]], the genre of [[tragedy]] as an ethical category&lt;ref&gt;[https://books.google.com/books?id=AIdZAAAAMAAJ&amp;q= ''European writers'', Volume 1], Scribner, 1983, p. 1258.&lt;/ref&gt;
| awards = [[Order of the Red Banner]] (1969){{sfn|Lichtheim|1970|p=ix}}
| spouse = Jelena Grabenko &lt;br&gt;Gertrúd Jánosi (Bortstieber)
&lt;!--| parents = Adél Wertheimer&lt;br&gt;József Lukács (Löwinger)--&gt;
}}
'''ഗ്യോർഗി ലൂക്കോസ്''' ( '''ജോർജ് ലൂക്കാസ്; ജൊർഗി ബെർണറ്റ് ലോവിംഗർ;''' ജനനം: 13 ഏപ്രിൽ 1885 - 4 ജൂൺ 1971) ഒരു ഹങ്കേറിയൻ മാർക്സിസ്റ്റ് തത്ത്വചിന്തകനും, ലാവണ്യശാസ്ത്രകാരൻ, ഒരു സാഹിത്യ ചരിത്രകാരൻ, വിമർശകൻ എന്നിവ ആയിരുന്നു.  [[Soviet Union|സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ]] മാർക്സിസ്റ്റ് പ്രത്യയശാസ്ത്ര യാഥാസ്ഥിതികതയിൽ നിന്ന് വ്യതിചലിച്ച ഒരു [[Western Marxism|പാശ്ചാത്യ മാർക്സിസത്തിന്റെ]] സ്ഥാപകരിലൊരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം. മാർക്സിന്റെ സിദ്ധാന്തത്തെ വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത അദ്ദേഹം, മാർക്സിന്റെ സിദ്ധാന്തത്തെ കാൾ മാർക്സിന്റെ സിദ്ധാന്തത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ബോധവത്കരണവുമായി മുന്നോട്ടു കൊണ്ടുവന്നു. അദ്ദേഹം [[Leninism|ലെനിനിസത്തിന്റെ]] തത്ത്വചിന്തകനായിരുന്നു. ലെനിന്റെ പ്രായോഗികപരിപാടിയായ [[vanguard-party revolution|പ്രത്യയശാസ്ത്ര വിദഗ്ദ്ധപരിപാടിയിൽ  പാർട്ടി]]യുടെ വിപ്ളവത്തെ ആസൂത്രിതമായി വികസിപ്പിക്കുകയും സംഘടിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. 

കുറച്ചുകാലം മാത്രം നീണ്ടുനിന്ന സോവിയറ്റ് ഹംഗറി റിപ്പബ്ലിക്കിൽ മന്ത്രിതുല്യമായ സ്ഥാനവും വഹിച്ചു.[[തോമസ് മാൻ|തോമസ് മൻ]] തന്റെ ഇതിഹാസഗ്രന്ഥമായ [[ദ മാജിക് മൗണ്ടൻ|മാജിക്ക് മൗണ്ട]]നിലെ നഫ്ത എന്ന കഥാപാത്രത്തെ സൃഷ്ടിച്ചത് ലൂക്കാച്ചിനെ മനസ്സിൽ കണ്ടുകൊണ്ടാണ്.

==സാഹിത്യ നിരൂപകൻ എന്ന നിലയിൽ==
മാർക്സിസ്റ്റ് രാഷ്ട്രീയചിന്തകൻ എന്നതിനൊപ്പം മാർക്സിസ്റ്റ് ലാവണ്യശാസ്ത്രത്തിനും ലൂക്കാച്ച് ഭാരിച്ച സംഭാവനകൾ നൽകി. മാർക്സിസം ചരിത്രപുരോഗതിക്കു വഴി ചൂണ്ടൗന്ന ഒരു തത്ത്വസംഹിതയാണെന്ന ദൃഡപ്രത്യയത്തിൽ അധിഷ്ടിതമാണ് ലൂക്കാച്ചിന്റെ സൗന്ദര്യശാസ്ത്രചിന്തകൾ.
== ഗ്രന്ഥസൂചിക ==
{{main article|György Lukács bibliography}}
* ''History and Class Consciousness'' (1972). {{ISBN|0-262-62020-0}}.
* ''The Theory of the Novel'' (1974). {{ISBN|0-262-62027-8}}.
* ''Lenin: A Study in the Unity of His Thought'' (1998). {{ISBN|1-85984-174-0}}.
* ''A Defense of History and Class Consciousness'' (2000). {{ISBN|1-85984-747-1}}.

== ഇതും കാണുക ==
* [[Budapest School (Lukács)]]
* [[Marx's notebooks on the history of technology]]

;People
* [[Max Adler (Marxist)|Max Adler]]
* [[Louis Althusser]]
* [[Max Horkheimer]]
* [[Evald Ilyenkov]]
* [[Leo Kofler]]
* [[István Mészáros (professor)|István Mészáros]]

== അവലംബം ==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ ===
{{refbegin}}
* [[Wiktor Woroszylski|Woroszylski, Wiktor]], 1957. ''Diary of a revolt: Budapest through Polish eyes.'' Trans. [[Michael Segal]]. [Sydney : Outlook]. Pamphlet.
* [[Tamas Aczel|Aczel, Tamas]], and [[Tibor Meray|Meray, Tibor]], 1975. ''Revolt of the Mind: a case history of intellectual resistance behind the iron curtain''. [[Greenwood Press]] Reprint.
* Granville, Johanna. [https://www.scribd.com/doc/13988893/Imre-Nagy-aka-Volodya-A-Dent-in-the-Martyrs-Halo-by-Johanna-Granville &quot;Imre Nagy aka 'Volodya' – A Dent in the Martyr's Halo?&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090619130438/http://www.scribd.com/doc/13988893/Imre-Nagy-aka-Volodya-A-Dent-in-the-Martyrs-Halo-by-Johanna-Granville |date=2009-06-19 }}, &quot;Cold War International History Project Bulletin&quot;, no. 5 (Woodrow Wilson Center for International Scholars, Washington, DC), Spring, 1995, pp.&amp;nbsp;28, and 34–37. &lt;!--accessed 5 April 2009--&gt;
* Granville, Johanna, &quot;The First Domino: International Decision Making During the Hungarian Crisis of 1956&quot;, Texas A &amp; M University Press, 2004. {{ISBN|1-58544-298-4}}
* [[Kadvany|Kadvany, John]], 2001. ''Imre Lakatos and the Guises of Reason''. Duke University Press. {{ISBN|0-8223-2659-0}}.
* KGB Chief Kryuchkov to CC CPSU, 16 June 1989 (trans. Johanna Granville). ''Cold War International History Project Bulletin'' 5 (1995): 36 [from: [[TsKhSD]], F. 89, Per. 45, Dok. 82.].
* [[Andrew Arato|Arato, Andrew]], and [[Paul Breines|Breines, Paul]], 1979. ''The Young Lukács and the Origins of Western Marxism''. New York: [[Seabury Press]].
* [[John Baldacchino|Baldacchino, John]], 1996. ''Post-Marxist Marxism: Questioning the Answer: Difference and Realism after Lukacs and Adorno''. Brookfield, VT: [[Avebury]].
* [[Eva L. Corredor|Corredor, Eva L.]], 1987. ''György Lukács and the Literary Pretext''. New York: [[P. Lang]].
* Heller, Agnes, 1983. ''Lukacs Revalued''. [[Wiley-Blackwell|Blackwell]].
* [[David Kettler|Kettler, David]], 1970. &quot;Marxism and Culture: Lukács in the Hungarian Revolutions of 1918/19,&quot; Telos, No. 10, Winter 1971, pp.&amp;nbsp;35–92
*{{cite book | last = Kołakowski | first = Leszek | author-link = Leszek Kołakowski | title = Main Currents of Marxism | url = https://archive.org/details/maincurrentsofma0000koak | publisher = W. W. Norton &amp; Company | location = London | date = 2005 | isbn = 978-0-393-32943-8 | ref = harv }}
*{{cite book |last=Lichtheim |first=George |author-link=George Lichtheim |date=1970 |title=Georg Lukács |url=https://books.google.com/books/about/George_Luk%C3%A1cs.html?id=N-ZySHPfLf4C |location=New York |publisher=[[Viking Press]] |isbn=0670019097 |ref=harv }}
* [[Michael Löwy|Löwy, Michael]], 1979. ''Georg Lukács—From Romanticism to Bolshevism''. Trans. [[Patrick Chandler]]. London: NLB.
* {{cite book |last1=Marcus |first1=Judith T. |last2=Tarr |first2=Zoltán |date=1989 |title=Georg Lukács: Theory, Culture, and Politics |url=https://books.google.com/books?isbn=1412824516 |location=New Brunswick |publisher=[[Transaction Publishers]] |isbn=0887382444 |ref=harv }}
* {{cite book |last=Lukács |first=Georg |author-link=Georg Lukács |date=1971 |title=History and Class Consciousness: Studies in Marxist Dialectics |url=https://www.google.com/#tbm=bks&amp;q=isbn:0262620200 |location=Cambridge |publisher=[[MIT Press]] |isbn=0262620200 |ref=harv }}
* Meszaros, Istvan, 1972. ''Lukács' Concept of Dialectic''. London: [[The Merlin Press]]. {{ISBN|978-0850361599}}
* [[Jerry Z. Muller|Muller, Jerry Z.]], 2002. ''The Mind and the Market: Capitalism in Western Thought''. [[Anchor Books]].
* [[Fariborz Shafai|Shafai, Fariborz]], 1996. ''The Ontology of Georg Lukács : Studies in Materialist Dialectics''. Brookfield, USA: Avebury. {{ISBN|978-1859724224}}
* [[Sunil Sharma|Sharma, Sunil]], 1999. ''The Structuralist Philosophy of the Novel: a Marxist Perspective: a Critique of Georg Luckács'' {{sic}}, ''[[Lucien Goldmann]], [[Alan Swingewood]] &amp; [[Michel Zéraffa]]''. Delhi: [[S.S. Publishers]].
* [[George Snedeker|Snedeker, George]], 2004. ''The Politics of Critical Theory: Language, Discourse, Society. Lanham, MD: University Press of America.
* [[Thompson, Michael J. (ed.)]], 2010. ''Georg Lukács Reconsidered: Essays on Politics, Philosophy, and Aesthetics''. [[Continuum Books]].
* [[Kadarkay, Arpad]], 1991. ''Georg Lukács: Life, Thought, and Politics''. [[Basil Blackwell]].
{{refend}}

== കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് ==
*Gerhardt, Christina. &quot;Georg Lukács,&quot; ''The International Encyclopedia of Revolution and Protest, 1500 to the Present''. 8 vols. Ed. Immanuel Ness (Malden: Blackwell, 2009). 2135–2137.
*Hohendahl, Peter Uwe. &quot;The Scholar, The Intellectual, And The Essay: Weber, Lukács, Adorno, And Postwar Germany,&quot; ''German Quarterly'' 70.3 (1997): 217–231.
*Hohendahl, Peter U. &quot;Art Work And Modernity: The Legacy Of Georg Lukács,&quot; ''New German Critique: An Interdisciplinary Journal of German Studies'' 42.(1987): 33–49.
*Hohendahl, Peter Uwe, and Blackwell Jeanine. &quot;Georg Lukács In The GDR: On Recent Developments In Literary Theory,&quot; ''New German Critique: An Interdisciplinary Journal of German Studies'' 12.(1977): 169–174.
*[[Fredric Jameson|Jameson, Fredric]]. ''Marxism and Form: Twentieth-century Dialectical Theories of Literature.'' Princeton: Princeton University Press, 1972.
* Stern, L. &quot;George Lukacs: An Intellectual Portrait,&quot; ''Dissent,'' vol. 5, no. 2 (Spring 1958), pp. 162–173.

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==
{{wikiquote}}
* {{Gutenberg author | id=Lukács,+György | name=György Lukács}}
* {{Internet Archive author |sname=György Lukács}} 
* [http://www.marxists.org/archive/lukacs/index.htm ''Georg Lukács Archive''], Marxists website 
* [http://www.press.jhu.edu/books/hopkins_guide_to_literary_theory/georg_lukacs.html ''Guide to Literary Theory''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051101203114/http://www.press.jhu.edu/books/hopkins_guide_to_literary_theory/georg_lukacs.html |date=2005-11-01 }}, Johns Hopkins University Press
* [http://plato.stanford.edu/entries/lukacs/ Georg Lukács], ''[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]''
* {{Books and Writers |id=lukacs |name=György Lukács}}
* [https://web.archive.org/web/20040819110158/http://nyitottegyetem.phil-inst.hu/Tarsfil/ktar/Bendl/tartalomjegyzek.htm Bendl Júlia, &quot;Lukács György élete a századfordulótól 1918-ig&quot;]
* [http://www.johnkadvany.com Lukács and Imre Lakatos]
* [http://mek.oszk.hu/02100/02185/html/1179.html Hungarian biography]
* [http://libcom.org/tags/georg-lukacs ''Georg Lukács Archive''], Libertarian Communist Library
* Múlt-kor Történelmi portál (''Past-Age Historic Portal''): [http://www.mult-kor.hu/cikk.php?article=9481 Lukács György was born 120 years ago] {{In lang|hu}}
* [http://www.othervoices.org/blevee/lukacs.html Levee Blanc, &quot;Georg Lukács: The Antinomies of Melancholy&quot;], ''Other Voices'', Vol.1 no.1, 1998.
* [https://web.archive.org/web/20101113045019/http://ww3.wpunj.edu/~newpol/issue30/thomps30.htm Michael J. Thompson, &quot;Lukacs Revisited&quot;] ''New Politics,'' 2001, Issue 30

{{s-start}}
{{s-off}}
{{succession box|title=[[Minister of Education of Hungary|People's Commissar of Education]]|before=[[Zsigmond Kunfi]]|after=[[József Pogány]]|years=1919}}
{{succession box|title=[[Minister of Education of Hungary|Minister of Culture]]|before=[[József Darvas]]|after=post abolished|years=1956}}
{{s-end}}
{{HungarianEducationMinisters}}
{{aesthetics}}
{{Positivism}}

{{writer-stub}}
[[വർഗ്ഗം:1885-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1971-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഏപ്രിൽ 13-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 4-ന് മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മാർക്സിസ്റ്റ് സൈദ്ധാന്തികർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജൂത സോഷ്യലിസ്റ്റുകൾ]]</text>
      <sha1>6w3jrmtuq7351l7k300z70itrnq459m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>അഗ്നിമൃഗം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>270611</id>
    <revision>
      <id>4540144</id>
      <parentid>3311781</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:09:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ- ഷീല ജോഡി]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540144</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7419" sha1="kpoan5ioudbymgyen0ak5bn5u5j27be" xml:space="preserve">{{prettyurl|Agnimrigam}}{{Infobox Film
| name          = അഗ്നിമൃഗം
| image         = അഗ്നിമൃഗം.JPG
| caption       = 
| director      = [[എം. കൃഷ്ണൻ നായർ]]
| producer      = [[എം. കുഞ്ചാക്കോ]]
| writer        = [[കാനം ഇ.ജെ.]]
| screenplay    = [[തോപ്പിൽ ഭാസി]]
| starring      = [[പ്രേം നസീർ]]&lt;br&gt;[[ഷീല]]&lt;br&gt;[[സത്യൻ]]&lt;br&gt;[[കെ.പി. ഉമ്മർ]]&lt;br&gt;[[അടൂർ പങ്കജം]]
| music          = [[ജി. ദേവരാജൻ]]
| lyrics         = [[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാർ]]
| editing        = [[വി.പി. കൃഷ്ണൻ]]
| studio         = 
| distributor    = എക്സെൽ റിലീസ്
| released     = 19/11/1971
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
എക്സൽ പ്രൊഡക്ഷന്റെ ബാനറിൽ [[എം. കുഞ്ചാക്കോ]] നിർമിച്ച [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''അഗ്നിമൃഗം'''.  എക്സൽ റിലീസ് വിതരണം ചെയ്ത ഈ ചിത്രം [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] 1971 [[നവംബർ]] 19-ന് പ്രദർശനം ആരംഭിച്ചു.&lt;ref name=msidb&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?2126 മലയാളസംഗീതം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] അഗ്നിമൃഗം&lt;/ref&gt;

==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=അഗ്നിമൃഗം (1971|url=https://m3db.com/film/589|publisher=മലയാളം മൂവി&amp;മ്യൂസിക് ഡാറ്റാബേസ്|accessdate=2019-12-20|}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
| 1 || [[സത്യൻ]]||മുകുന്ദൻ
|-
|2  || [[ഷീല]]||ഭാനുമതി
|-
| 3 || [[കെ.പി. ഉമ്മർ]]||രവീന്ദ്രൻ
|-
|4  || [[പ്രേം നസീർ]]||രമേശ്
|-
|5  || [[രവിചന്ദ്രൻ]]||വിജയൻ
|-
| 6 || [[അടൂർ ഭാസി]]||*[[]] പി.സി. പിള്ള 
|-
| 7 || [[അടൂർ പങ്കജം]]||കാർത്യായനി
|-
|8 || [[ആലുംമൂടൻ]]||ഡൊമനിക്
|-
| 9 || [[ജി.കെ. പിള്ള]]||ജയപാലൻ
|-
| 10 ||[[ജയകുമാരി]]||വള്ളി
|-
| 11 || [[കോട്ടയം ചെല്ലപ്പൻ]]||കൈലാസനാഥൻ
|-
|12  || [[എസ്.പി. പിള്ള]]||ശങ്കുണ്ണി
|-
| 13 || [[ജോഷി]]||കൊലയാളി
|}

==പിന്നണിഗായകർ==.&lt;ref name=msidb/&gt;
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]] 
*[[പി. മാധുരി]]
*[[എൽ.ആർ. ഈശ്വരി]]
*[[ബി. വസന്ത]]&lt;ref name=msidb/&gt;

==അണിയറയിൽ==
*സംവിധാനം - [[എം. കൃഷ്ണൻ നായർ]]
*ബാനർ - എക്സൽ പ്രൊഡക്ഷൻസ്
*കഥ, സംഭാഷണം - [[കാനം ഇ.ജെ.]]
*തിരക്കഥ - [[തോപ്പിൽ ഭാസി]]
*ഗാനരചന - [[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാർ]]
*സംഗീതം - [[ജി. ദേവരാജൻ]]
*ചിത്രസംയോജനം - ആർ.സി. പുരുഷോത്തമൻ
*എഡിറ്റിംഗ് - [[വി.പി. കൃഷ്ണൻ]]
*കലാസംവിധാനം - ജെ.ജെ. മിറാൻഡ
*ചമയം - കെ. വേലപ്പൻ
*ഡിസയിൻ - വി.എം. ബാലൻ
*വിതരണം - എക്സൽ റിലീസ്

==പാട്ടരങ്ങ്&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?2126 |title=അഗ്നിമൃഗം (1971) |accessdate=2019-12-20|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*ഗാനരചന - [[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാർ]]
*സംഗീതം - [[ജി. ദേവരാജൻ]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര. നം. !! ഗാനം !! ആലാപനം
|-
| 1 || പ്രേമം സ്ത്രീപുരുഷ പ്രേമം || കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
| 2 || തെന്മല വന്മല || എൽ ആർ ഈശ്വരി
|-
| 3 || കാർകുഴലീ കരിങ്കുഴലീ || ബി വസന്ത
|-
| 4 || അളകാപുരി || കെ ജെ യേശുദാസ്, മാധുരി
|-
| 5 || മരുന്നോ നല്ല മരുന്ന് || കെ ജെ യേശുദാസ്, കോറസ്.&lt;ref&gt;[http://www.m3db.com/node/589 മലയാളം മൂവി ആൻഡ് മ്യൂസിക് ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] അഗ്നിമൃഗം&lt;/ref&gt;
|}

==അവലംബം==
{{reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=366 മലയാളചലച്ചിത്രം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] അഗ്നിമൃഗം

{{സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
{{പ്രേംനസീർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
[[വർഗ്ഗം:1971-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എം. കൃഷ്ണൻ നായർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രേം നസീർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഷീല അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:ജി. ദേവരാജൻ സംഗീതം നൽകിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ|ജി. ദേവരാജൻ സംഗീതം നൽകിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ|വയലാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാർ -ദേവരാജൻ ഗാനങ്ങൾ|വയലാർ -ദേവരാജൻ ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:കാനം. ഇ.ജെ. കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ |കാനം. ഇ.ജെ. കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ ]][[വർഗ്ഗം:തോപ്പിൽ ഭാസി തിരക്കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ|വർഗ്ഗം:]]
[[വർഗ്ഗം:കെ.പി. ഉമ്മർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വി.പി. കൃഷ്ണൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ- ഷീല ജോഡി]]</text>
      <sha1>kpoan5ioudbymgyen0ak5bn5u5j27be</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ദീപിക പള്ളിക്കൽ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>272240</id>
    <revision>
      <id>4540233</id>
      <parentid>4092695</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:09:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540233</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7075" sha1="2grdm7al4zvuunhw1d9ro28xei37q09" xml:space="preserve">{{prettyurl| Deepika Pallikal}}
{{Infobox squash player
| name                    = ദീപിക പള്ളിക്കൽ
| image                   =
| image                   = Dipika Pallikal (India) defeated Jaclyn Hawkes (New Zealand) in the women's semifinals 06 (cropped).jpg

| caption                 = Dipika during the J.P. Morgan Tournament of Champions Squash 2012.
| birth_name              = ദീപിക റബേക്ക പള്ളിക്കൽ
| birth_date              = {{birth date |1991|9|21}}
| birth_place             = [[ചെന്നൈ]], [[ഇന്ത്യ]]
| height                  = 
| weight                  = 
| event                   = വുമൻ സിംഗിൾ
| country                 = {{IND}}
| years_active            = 3
| turnedpro               = 2006
| handedness              = വലം കൈ
| racquet                 = Technifibre
| coach                   = [[സാറ ഫിറ്റ്സ് ജെറാൾഡ്]]
| highest_ranking         = No. 10
| date_of_highest_ranking = December, 2012
| current_ranking         = No. 12
| date_of_current_ranking = January, 2014
| WorldOpenresult         = '''QF''' ([[2011 Women's World Open Squash Championship|2011]])
| titles                  = 7
| finals                  = 5
| updated                 = January, 2014
}}
[[സ്ക്വാഷ്]] ലോകറാങ്കിങ്ങിൽ പത്താം സ്ഥാനത്തിനുള്ളിലെത്തുന്ന ആദ്യ ഇന്ത്യക്കാരിയാണ് '''ദീപിക പള്ളിക്കൽ'''&lt;ref&gt;{{cite web| url=http://www.indianexpress.com/news/dipika-pallikal-is-first-indian-to-break-into-top-10/1039028/| publisher=[[The Indian Express]]| date=2014-01-26| title=Dipika Pallikal is first Indian to break into top 10}}&lt;/ref&gt; പ്ളയേഴ്സ് അസോസിയേഷൻറെ മൂന്നു ടൂർ കിരീടങ്ങൾ 2011ൽ സ്വന്തമാക്കി. 20 റാങ്കിനുള്ളിലെത്തുന്ന ആദ്യ ഇന്ത്യൻ താരമെന്ന റെക്കോർഡും ദീപികയുടെ പേരിലായിരുന്നു.

==ജീവിതരേഖ==
[[പത്തനംതിട്ട]] ജില്ലയിലെ കല്ലൂപ്പാറയിൽ ബിസിനസുകാരൻ സഞ്ജീവ് ജോർജ് പള്ളിക്കലിന്റെയും സൂസൻ ഇട്ടിച്ചെറിയയുടെയും മകളാണ്.  [[:en:Susan Itticheria|സൂസൻ ഇട്ടിച്ചെറിയ]] ഇന്ത്യൻ ക്രിക്കറ്റ് താരമായിരുന്നു. സൂസന്റെ പിതാവ് കെ.കെ. ഇട്ടിച്ചെറിയ മുൻ ബാസ്ക്കറ്റ് ബോൾ താരവും മാതാവ് ഗ്രേസി അത്‌ലറ്റുമായിരുന്നു. ചെന്നൈയിൽ താമസിക്കുന്ന ദീപിക ഒട്ടേറെ പരസ്യങ്ങളിലും മുഖം കാട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ഐ.സി.ഐ.സി.ഐ പ്രുഡെൻഷ്യൽ, ഒലേ കോള, പെട്രെസോപ് എന്നിവയ്ക്കുവേണ്ടി ദീപിക മോഡലായി പ്രവർത്തിച്ചു.

2011ൽ ഇർവിനിൽ നടന്ന ഓറഞ്ച് കൗണ്ടി ഓപ്പണായിരുന്നു ദീപികയുടെ ആദ്യ പ്ളയേഴ്സ് അസോസിയേഷൻ ടൂർ കിരീടം. അമേരിക്കയിൽ രണ്ടാം കിരീടവും ഹോങ്കോങ്ങിൽ മൂന്നാം കിരീടവും നേടി. 2003 മേയിൽ സ്റ്റുട്ഗർട്ടിൽ നടന്ന ജർമൻ ജൂനിയർ സ്ക്വാഷ് ഒാപ്പൺ ജൂനിയർ തലത്തിൽ ദീപികയെ ശ്രദ്ധേയയാക്കി. 2005ലെ അണ്ടർ 15 ഏഷ്യൻ ചാംപ്യനും ദീപികയായിരുന്നു. പിന്നീടുഡച്ച് ജൂനിയർ കിരീടവും ദീപികയുടേതായി. 2005ൽ മലേഷ്യൻ ഓപ്പൺ, ഫ്രഞ്ച് ജൂനിയർ ഓപ്പൺ, ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ജൂനിയർ ഓപ്പൺ, ഡച്ച് ജൂനിയർ ഓപ്പൺ വിജയങ്ങൾ ദീപികയുടെ മികവിൻറെ കിരീടങ്ങളാണ്. അണ്ടർ 15 വിഭാഗത്തിൽ ലോക ഒന്നാം നമ്പർ പദവിയും ദീപികയ്ക്കു നേടാനായി.

ആറു തവണ ലോകചാംപ്യനായിട്ടുള്ള ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ സാറ ഫിറ്റ്സ് ജെറാൾഡാണ് ദീപികയുടെ പരിശീലകൻ.പ്രമുഖ  ഇന്ത്യൻ   ക്രിക്കറ്റ്   താരം   [[ദിനേശ് കാർത്തിക്|ദിനേഷ് കാർത്തിക്കാ]]&lt;nowiki/&gt;ണ്  ഭർത്താവ്. 
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
*പത്മശ്രീ (2014)
*അർജുന അവാർഡ്
*

==കിരീടങ്ങൾ ==
*ജർമൻ ഓപ്പൺ
*ഡച്ച് ഓപ്പൺ
*ഫ്രഞ്ച് ഓപ്പൺ
*ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ഓപ്പൺ
*സ്‌കോട്ടിഷ് ഓപ്പൺ
*യൂറോപ്യൻ ജൂനിയർ സർക്യൂട്ട് കിരീടം
*കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസിൽ സ്വർണം (‍ഡബിൾസ് - [[ജോഷ്ന ചിന്നപ്പ|ജോഷ്ന ചിന്നപ്പയോടൊപ്പം]])

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;
==പുറം കണ്ണികൾ==
*[http://www.dipikapallikal.com Personal Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190119125427/http://www.dipikapallikal.com/ |date=2019-01-19 }}
* [http://www.horizonsoftware.net/entry/wispa/ranking.php?player=T00732 Profile at WISPA official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120320074135/http://www.horizonsoftware.net/entry/wispa/ranking.php?player=T00732 |date=2012-03-20 }}
*{{WSA|id=dipika-pallikal}}

{{Top ten Asian female squash players}}

[[വർഗ്ഗം:കായികതാരങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സ്ക്വോഷ് കളിക്കാർ]]
[[വർഗ്ഗം:പത്മശ്രീ പുരസ്കാരം ലഭിച്ച മലയാളികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അർജ്ജുന പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1991-ൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>2grdm7al4zvuunhw1d9ro28xei37q09</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277839</id>
    <revision>
      <id>4540263</id>
      <parentid>3925109</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:33:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540263</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4777" sha1="p0mups8r5x4ti45j2nk0exg7mkokjc9" xml:space="preserve">{{prettyurl|Edgar Rice Burroughs}}
{{Infobox writer &lt;!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --&gt;
| name        = എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്
| image       = E-R-Burroughs.jpg
| alt         = എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്
| caption     = Edgar Rice Burroughs &lt;!-- in YYYY (need date at least) --&gt;
| birth_date  = {{birth date|1875|9|1|mf=y}}
| birth_place = [[Chicago|ഷിക്കാഗോ, ഇല്ലിനോയി]], യു.എസ്.
| death_date  = {{death date and age|1950|3|19|1875|9|1|mf=y}}
| death_place = [[എൻസിനോ]], [[കാലിഫോർണിയ]], യു.എസ്.
| resting_place = [[Tarzana, Los Angeles|Tarzana, California]], U.S.
| occupation  = നോവലിസ്റ്റ്
| nationality = അമേരിക്കൻ
| period      = 1911–50
| genre       = [[Adventure novel]], [[fantasy]], [[Lost world (genre)|lost world]], [[sword and planet]], [[planetary romance]], [[soft science fiction]], [[Western (genre)|Western]]
| notableworks = {{plainlist|
* [[Tarzan]] series
* [[Barsoom]] series}}
| influences  = [[Edwin Lester Arnold]], [[Arthur Conan Doyle]], [[Camille Flammarion]],&lt;ref&gt;[http://gutenberg.net.au/ebooks06/0600591.txt Skeleton Men of Jupiter (1942)] &quot;Long ago, I believed with Flammarion that Mars was habitable and inhabited;&quot;&lt;/ref&gt; [[Henry Rider Haggard|H. Rider Haggard]], [[Rudyard Kipling]], [[Jules Verne]], [[H. G. Wells]]
| influenced  = [[Ray Bradbury]], [[Leigh Brackett]], [[Lin Carter]], [[Arthur C. Clarke]], [[Edmond Hamilton]],&lt;ref&gt;{{Citation | publisher = Tangent on line | url = http://www.tangentonline.com/interviews-columnsmenu-166/1270-classic-leigh-brackett-a-edmond-hamilton-interview | title = Classic Leigh Brackett &amp; Edmond Hamilton Interview | quote = We sort of grew up on Edgar Rice Burroughs. I had read much other science fiction; I totally admired H. G. Wells. But Burroughs seemed to be the one we all tried to model after. | access-date = 2014-04-15 | archive-date = 2016-08-19 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160819011750/http://www.tangentonline.com/interviews-columnsmenu-166/1270-classic-leigh-brackett-a-edmond-hamilton-interview | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; [[Robert A. Heinlein]], [[Robert E. Howard]], [[Philip José Farmer]], [[Otis Adelbert Kline]], [[A. Merritt]], [[John Norman]],  [[Michael Moorcock]], [[Carl Sagan]], [[James Cameron]]
| signature   = Edgar Rice Burroughs signature.svg}}
ഒരു ജനപ്രിയ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ]] എഴുത്തുകാരനായിരുന്നു '''എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്'''. ഏതാണ്ട് എല്ലാ സാഹിത്യരൂപങ്ങളിലും കൈ വച്ചെങ്കിലും [[ശാസ്ത്രകഥ|കല്പിതശാസ്ത്ര]] രചനകളുടെ പേരിലാണ് ബറോസ് ശ്രദ്ധേയനായത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[ടാർസൻ]], [[ജോൺ കാർട്ടർ]] എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങൾ ലോകപ്രശസ്തമാണ്.

== ജീവചരിത്രം ==

=== ആദ്യകാല ജീവിതവും കുടുംബവും ===
1875 സെപ്റ്റംബർ 1 ന് ഇല്ലിനോയിയിലെ ഷിക്കാഗോയിൽ, വ്യവസായിയും ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്ത പൗരനുമായ മേജർ ജോർജ്ജ് ടൈലർ ബറോസിന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ മേരി ഇവാലിൻ (സീഗർ) ബറോസിന്റെയും നാലാമത്തെ മകനായി ബറോസ് ജനിച്ചു. എഡ്ഗറിന്റെ മധ്യനാമം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതൃ മുത്തശ്ശി മേരി കോൾമാൻ റൈസ് ബറോസിൽ നിന്നാണ്.

== ചലച്ചിത്രം ആയി മാറിയ രചനക്കൾ ==
*[[ജോൺ കാർട്ടർ (ചലച്ചിത്രം)|എ പ്രിൻസ്സസ് ഓഫ് മാർസ്]]

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:1875-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1950-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 1-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മാർച്ച് 19-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>p0mups8r5x4ti45j2nk0exg7mkokjc9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540269</id>
      <parentid>4540263</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:52:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <comment>/* ആദ്യകാല ജീവിതവും കുടുംബവും */</comment>
      <origin>4540269</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7082" sha1="qltwznwv2q8fbbgedqyf8ecjsft73w7" xml:space="preserve">{{prettyurl|Edgar Rice Burroughs}}
{{Infobox writer &lt;!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --&gt;
| name        = എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്
| image       = E-R-Burroughs.jpg
| alt         = എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്
| caption     = Edgar Rice Burroughs &lt;!-- in YYYY (need date at least) --&gt;
| birth_date  = {{birth date|1875|9|1|mf=y}}
| birth_place = [[Chicago|ഷിക്കാഗോ, ഇല്ലിനോയി]], യു.എസ്.
| death_date  = {{death date and age|1950|3|19|1875|9|1|mf=y}}
| death_place = [[എൻസിനോ]], [[കാലിഫോർണിയ]], യു.എസ്.
| resting_place = [[Tarzana, Los Angeles|Tarzana, California]], U.S.
| occupation  = നോവലിസ്റ്റ്
| nationality = അമേരിക്കൻ
| period      = 1911–50
| genre       = [[Adventure novel]], [[fantasy]], [[Lost world (genre)|lost world]], [[sword and planet]], [[planetary romance]], [[soft science fiction]], [[Western (genre)|Western]]
| notableworks = {{plainlist|
* [[Tarzan]] series
* [[Barsoom]] series}}
| influences  = [[Edwin Lester Arnold]], [[Arthur Conan Doyle]], [[Camille Flammarion]],&lt;ref&gt;[http://gutenberg.net.au/ebooks06/0600591.txt Skeleton Men of Jupiter (1942)] &quot;Long ago, I believed with Flammarion that Mars was habitable and inhabited;&quot;&lt;/ref&gt; [[Henry Rider Haggard|H. Rider Haggard]], [[Rudyard Kipling]], [[Jules Verne]], [[H. G. Wells]]
| influenced  = [[Ray Bradbury]], [[Leigh Brackett]], [[Lin Carter]], [[Arthur C. Clarke]], [[Edmond Hamilton]],&lt;ref&gt;{{Citation | publisher = Tangent on line | url = http://www.tangentonline.com/interviews-columnsmenu-166/1270-classic-leigh-brackett-a-edmond-hamilton-interview | title = Classic Leigh Brackett &amp; Edmond Hamilton Interview | quote = We sort of grew up on Edgar Rice Burroughs. I had read much other science fiction; I totally admired H. G. Wells. But Burroughs seemed to be the one we all tried to model after. | access-date = 2014-04-15 | archive-date = 2016-08-19 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160819011750/http://www.tangentonline.com/interviews-columnsmenu-166/1270-classic-leigh-brackett-a-edmond-hamilton-interview | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; [[Robert A. Heinlein]], [[Robert E. Howard]], [[Philip José Farmer]], [[Otis Adelbert Kline]], [[A. Merritt]], [[John Norman]],  [[Michael Moorcock]], [[Carl Sagan]], [[James Cameron]]
| signature   = Edgar Rice Burroughs signature.svg}}
ഒരു ജനപ്രിയ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ]] എഴുത്തുകാരനായിരുന്നു '''എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്'''. ഏതാണ്ട് എല്ലാ സാഹിത്യരൂപങ്ങളിലും കൈ വച്ചെങ്കിലും [[ശാസ്ത്രകഥ|കല്പിതശാസ്ത്ര]] രചനകളുടെ പേരിലാണ് ബറോസ് ശ്രദ്ധേയനായത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[ടാർസൻ]], [[ജോൺ കാർട്ടർ]] എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങൾ ലോകപ്രശസ്തമാണ്.

== ജീവചരിത്രം ==

=== ആദ്യകാല ജീവിതവും കുടുംബവും ===
1875 സെപ്റ്റംബർ 1 ന് ഇല്ലിനോയിയിലെ ഷിക്കാഗോയിൽ, വ്യവസായിയും ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്ത പൗരനുമായ മേജർ ജോർജ്ജ് ടൈലർ ബറോസിന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ മേരി ഇവാലിൻ (സീഗർ) ബറോസിന്റെയും നാലാമത്തെ മകനായി ബറോസ് ജനിച്ചു. എഡ്ഗറിന്റെ മധ്യനാമം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതൃ മുത്തശ്ശി മേരി കോൾമാൻ റൈസ് ബറോസിൽ നിന്നാണ്.&lt;ref&gt;{{cite book |title=Descendants of Edmund Rice: The First Nine Generations |year=2010 |edition=CD}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.edmund-rice.org/era5gens/|title=Edmund Rice Six-Generation Database Online|access-date=January 27, 2011|publisher=[[Edmund Rice (1638)]] Association|archive-url=https://web.archive.org/web/20110725005839/http://www.edmund-rice.org/era5gens/|archive-date=July 25, 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Schneider 2004 296&quot;&gt;{{cite book |last=Schneider |first=Jerry L |url=https://books.google.com/books?id=ZcBg6irPpVcC |title=The Ancestry of Edgar Rice Burroughs |publisher=Erbville Press |year=2004 |isbn=978-1-4357-4972-6 |page=296 |format=Google Books}}&lt;/ref&gt; ഇംഗ്ലീഷ്, പെൻസിൽവാനിയ ഡച്ച് വംശ പാരമ്പര്യമുണ്ടായിരുന്ന ബറോസിന് കൊളോണിയൽ കാലഘട്ടം മുതൽ വടക്കേ അമേരിക്കയിൽ നിലനിന്നിരുന്ന ഒരു കുടുംബ പരമ്പരയുമുണ്ടായിരുന്നു. ബറോസ്, തന്റെ  മുത്തശ്ശിയിലൂടെ പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ മസാച്യുസെറ്റ്സ് ബേ കോളനിയിലേക്ക് താമസം മാറ്റിയ ഇംഗ്ലീഷ് പ്യൂരിറ്റൻമാരിൽ ഒരാളും കുടിയേറ്റക്കാരനുമായ എഡ്മണ്ട് റൈസിന്റെ പിൻഗാമിയാണ് 

അദ്ദേഹം ഒരിക്കൽ ഇങ്ങനെ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു: &quot;എന്റെ പാരമ്പര്യത്തിലൂടെ പൂർവ്വികർ ഡീക്കൺ എഡ്മണ്ട് റൈസിലേക്ക് എനിക്ക് എത്താൻ കഴിയും.&quot; ബറോസ് കുടുംബത്തിലെ അംഗങ്ങളും ഇംഗ്ലീഷ് വംശജരും ഏതാണ്ട് അതേ സമയത്ത് മസാച്യുസെറ്റ്സിലേക്ക് കുടിയേറിയത്

== ചലച്ചിത്രം ആയി മാറിയ രചനക്കൾ ==
*[[ജോൺ കാർട്ടർ (ചലച്ചിത്രം)|എ പ്രിൻസ്സസ് ഓഫ് മാർസ്]]

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:1875-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1950-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 1-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മാർച്ച് 19-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>qltwznwv2q8fbbgedqyf8ecjsft73w7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540271</id>
      <parentid>4540269</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:08:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <comment>/* ആദ്യകാല ജീവിതവും കുടുംബവും */</comment>
      <origin>4540271</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13010" sha1="0x6kal4qjj3lj3mo0g020tvsfkkydlj" xml:space="preserve">{{prettyurl|Edgar Rice Burroughs}}
{{Infobox writer &lt;!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --&gt;
| name        = എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്
| image       = E-R-Burroughs.jpg
| alt         = എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്
| caption     = Edgar Rice Burroughs &lt;!-- in YYYY (need date at least) --&gt;
| birth_date  = {{birth date|1875|9|1|mf=y}}
| birth_place = [[Chicago|ഷിക്കാഗോ, ഇല്ലിനോയി]], യു.എസ്.
| death_date  = {{death date and age|1950|3|19|1875|9|1|mf=y}}
| death_place = [[എൻസിനോ]], [[കാലിഫോർണിയ]], യു.എസ്.
| resting_place = [[Tarzana, Los Angeles|Tarzana, California]], U.S.
| occupation  = നോവലിസ്റ്റ്
| nationality = അമേരിക്കൻ
| period      = 1911–50
| genre       = [[Adventure novel]], [[fantasy]], [[Lost world (genre)|lost world]], [[sword and planet]], [[planetary romance]], [[soft science fiction]], [[Western (genre)|Western]]
| notableworks = {{plainlist|
* [[Tarzan]] series
* [[Barsoom]] series}}
| influences  = [[Edwin Lester Arnold]], [[Arthur Conan Doyle]], [[Camille Flammarion]],&lt;ref&gt;[http://gutenberg.net.au/ebooks06/0600591.txt Skeleton Men of Jupiter (1942)] &quot;Long ago, I believed with Flammarion that Mars was habitable and inhabited;&quot;&lt;/ref&gt; [[Henry Rider Haggard|H. Rider Haggard]], [[Rudyard Kipling]], [[Jules Verne]], [[H. G. Wells]]
| influenced  = [[Ray Bradbury]], [[Leigh Brackett]], [[Lin Carter]], [[Arthur C. Clarke]], [[Edmond Hamilton]],&lt;ref&gt;{{Citation | publisher = Tangent on line | url = http://www.tangentonline.com/interviews-columnsmenu-166/1270-classic-leigh-brackett-a-edmond-hamilton-interview | title = Classic Leigh Brackett &amp; Edmond Hamilton Interview | quote = We sort of grew up on Edgar Rice Burroughs. I had read much other science fiction; I totally admired H. G. Wells. But Burroughs seemed to be the one we all tried to model after. | access-date = 2014-04-15 | archive-date = 2016-08-19 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160819011750/http://www.tangentonline.com/interviews-columnsmenu-166/1270-classic-leigh-brackett-a-edmond-hamilton-interview | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; [[Robert A. Heinlein]], [[Robert E. Howard]], [[Philip José Farmer]], [[Otis Adelbert Kline]], [[A. Merritt]], [[John Norman]],  [[Michael Moorcock]], [[Carl Sagan]], [[James Cameron]]
| signature   = Edgar Rice Burroughs signature.svg}}
ഒരു ജനപ്രിയ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ]] എഴുത്തുകാരനായിരുന്നു '''എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്'''. ഏതാണ്ട് എല്ലാ സാഹിത്യരൂപങ്ങളിലും കൈ വച്ചെങ്കിലും [[ശാസ്ത്രകഥ|കല്പിതശാസ്ത്ര]] രചനകളുടെ പേരിലാണ് ബറോസ് ശ്രദ്ധേയനായത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[ടാർസൻ]], [[ജോൺ കാർട്ടർ]] എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങൾ ലോകപ്രശസ്തമാണ്.

== ജീവചരിത്രം ==

=== ആദ്യകാല ജീവിതവും കുടുംബവും ===
1875 സെപ്റ്റംബർ 1 ന് ഇല്ലിനോയിയിലെ ഷിക്കാഗോയിൽ, വ്യവസായിയും ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്ത പൗരനുമായ മേജർ ജോർജ്ജ് ടൈലർ ബറോസിന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ മേരി ഇവാലിൻ (സീഗർ) ബറോസിന്റെയും നാലാമത്തെ മകനായി ബറോസ് ജനിച്ചു. എഡ്ഗറിന്റെ മധ്യനാമം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതൃ മുത്തശ്ശി മേരി കോൾമാൻ റൈസ് ബറോസിൽ നിന്നാണ്.&lt;ref&gt;{{cite book |title=Descendants of Edmund Rice: The First Nine Generations |year=2010 |edition=CD}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.edmund-rice.org/era5gens/|title=Edmund Rice Six-Generation Database Online|access-date=January 27, 2011|publisher=[[Edmund Rice (1638)]] Association|archive-url=https://web.archive.org/web/20110725005839/http://www.edmund-rice.org/era5gens/|archive-date=July 25, 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Schneider 2004 296&quot;&gt;{{cite book |last=Schneider |first=Jerry L |url=https://books.google.com/books?id=ZcBg6irPpVcC |title=The Ancestry of Edgar Rice Burroughs |publisher=Erbville Press |year=2004 |isbn=978-1-4357-4972-6 |page=296 |format=Google Books}}&lt;/ref&gt;  

ഇംഗ്ലീഷ്, പെൻസിൽവാനിയ ഡച്ച് വംശ പാരമ്പര്യമുണ്ടായിരുന്ന ബറോസിന് കൊളോണിയൽ കാലഘട്ടം മുതൽ വടക്കേ അമേരിക്കയിൽ നിലനിന്നിരുന്ന ഒരു കുടുംബ പരമ്പരയുമുണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://globalfirstsandfacts.com/2017/08/16/edgar-rice-burroughs/|title=Edgar Rice Burroughs|access-date=March 12, 2018|date=August 16, 2017|website=globalfirstsandfacts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20180312083449/http://globalfirstsandfacts.com/2017/08/16/edgar-rice-burroughs/|archive-date=March 12, 2018|url-status=usurped}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Taliaferro, John. ''Tarzan Forever: The Life of Edgar Rice Burroughs, Creator of Tarzan''. pp. 15, 27.&lt;/ref&gt; ബറോസ്, തന്റെ  മുത്തശ്ശിയിലൂടെ പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ മസാച്യുസെറ്റ്സ് ബേ കോളനിയിലേക്ക് താമസം മാറ്റിയ ഇംഗ്ലീഷ് പ്യൂരിറ്റൻമാരിൽ ഒരാളും കുടിയേറ്റക്കാരനുമായ എഡ്മണ്ട് റൈസിന്റെ പിൻഗാമിയാണ്. അദ്ദേഹം ഒരിക്കൽ ഇങ്ങനെ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു: &quot;എന്റെ പാരമ്പര്യത്തിലൂടെ പൂർവ്വികർ ഡീക്കൺ എഡ്മണ്ട് റൈസിലേക്ക് എനിക്ക് എത്താൻ കഴിയും.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Burroughs |first=Edgar Rice |url=https://gutenberg.net.au/ebooks03/0300191h.html |title=Escape on Venus |publisher=Edgar Rice Burroughs, Inc. |year=1946 |language=English |chapter=Chapter 6 |access-date=January 20, 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250317133114/http://gutenberg.net.au/ebooks03/0300191h.html |archive-date=March 17, 2025 |url-status=live}}&lt;/ref&gt; ബറോസ് കുടുംബത്തിലെ അംഗങ്ങളും ഇംഗ്ലീഷ് വംശജരും ഏതാണ്ട് അതേ സമയത്ത് മസാച്യുസെറ്റ്സിലേക്ക് കുടിയേറിയവരുമായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പൂർവ്വികരിൽ പലരും അമേരിക്കൻ വിപ്ലവത്തിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. കൊളോണിയൽ കാലഘട്ടത്തിൽ വിർജീനിയയിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചില പൂർവ്വികരുടെ കുടുംബവുമായുള്ള  തന്റെ ബന്ധം ബറോസ് പലപ്പോഴും പ്രണയപരവും രണോത്സുകവുമായിരുന്നതായി കരുതി.&lt;ref name=&quot;Schneider 2004 2962&quot;&gt;{{cite book |last=Schneider |first=Jerry L |url=https://books.google.com/books?id=ZcBg6irPpVcC |title=The Ancestry of Edgar Rice Burroughs |publisher=Erbville Press |year=2004 |isbn=978-1-4357-4972-6 |page=296 |format=Google Books}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;Taliaferro, John. ''Tarzan Forever: The Life of Edgar Rice Burroughs, Creator of Tarzan''. pp. 15, 27.&lt;/ref&gt; 

നിരവധി പ്രാദേശിക വിദ്യാലയങ്ങളിലും തുടർന്ന് മസാച്യുസെറ്റ്സിലെ ആൻഡോവറിലെ ഫിലിപ്സ് അക്കാദമിയിലും പിന്നീട് മിഷിഗൺ മിലിട്ടറി അക്കാദമിയിലുമായി  ബറോസ് വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. 1895-ൽ അദ്ദേഹം ബിരുദം നേടിയെങ്കിലും വെസ്റ്റ് പോയിന്റിലെ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് മിലിട്ടറി അക്കാദമിയിലേക്കുള്ള പ്രവേശന പരീക്ഷയിൽ പരാജയപ്പെട്ടതിനാൽ, പകരം അരിസോണ ടെറിട്ടറിയിലെ ഫോർട്ട് ഗ്രാന്റിലെ 7-ാമത് യുഎസ് കാവൽറിയിൽ ചേർന്നു. എന്നിരുന്നാലും, അദ്ദേഹത്തിന് ഹൃദയസംബന്ധമായ അസുഖം കണ്ടെത്തിയതിനാൽ സേവനമനുഷ്ഠിക്കാൻ യോഗ്യതയില്ലാത്തതിനാൽ  1897-ൽ അദ്ദേഹത്തെ വിട്ടയച്ചു.&lt;ref name=&quot;slotkin&quot;&gt;{{Cite book |last=Slotkin |first=Richard |author-link=Richard Slotkin |title=Gunfighter Nation |publisher=University of Oklahoma Press |year=1998 |isbn=0-8061-3031-8 |page=196}}&lt;/ref&gt; 

അവിടെനിന്ന് വിടുതൽ നേടിയതിനുശേഷം, ബറോസ് നിരവധി വ്യത്യസ്ത ജോലികളിൽ ജോലി ചെയ്തു. 1891-ലെ ഷിക്കാഗോ ഇൻഫ്ലുവൻസ പകർച്ചവ്യാധിയുടെ സമയത്ത്, അദ്ദേഹം ഇഡാഹോയിലെ റാഫ്റ്റ് നദിയോരത്തെ തന്റെ സഹോദരന്റെ റാഞ്ചിൽ അര വർഷം ഒരു കൗബോയ് ആയി ചെലവഴിച്ചു. പിന്നീട് അദ്ദേഹം ഈ ജോലിവിടുകയും തുടർന്ന് 1899-ൽ പിതാവിന്റെ ഷിക്കാഗോ ബാറ്ററി ഫാക്ടറിയിൽ ജോലിയെടുക്കുകയും ചെയ്തു. 1900 ജനുവരിയിൽ അദ്ദേഹം തന്റെ ബാല്യകാല പ്രണയിനിയായിരുന്ന എമ്മ ഹൾബെർട്ടിനെ (1876–1944) വിവാഹം കഴിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.edgarriceburroughs.com/erb-biography/|title=ERB Biography &lt; Edgar Rice Burroughs|access-date=2025-03-09|website=Edgar Rice Burroughs|language=en-US}}&lt;/ref&gt; 

1903-ൽ, ബറോസ് തന്റെ സഹോദരന്മാരും യേൽ സർവ്വകലാശാലാ ബിരുദധാരികളുമായ ജോർജ്ജ്, ഹാരി എന്നിവരുമായി ചേർന്നു. അവർ അപ്പോഴേക്കും തെക്കൻ ഇഡാഹോയിലെ പ്രമുഖ പോക്കറ്റെല്ലോ പ്രദേശത്തെ റാഞ്ചർമാരും സ്വീറ്റ്സർ-ബറോസ് മൈനിംഗ് കമ്പനിയിൽ പങ്കാളികളുമായിരുന്നു. അവിടെ അദ്ദേഹം അവരുടെ നിർഭാഗ്യകരമായ [[സ്നേക്ക് റിവർ]]  ഗോൾഡ് ഡ്രെഡ്ജ്, കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ ഏറ്റെടുത്തു.  

== ചലച്ചിത്രം ആയി മാറിയ രചനക്കൾ ==
*[[ജോൺ കാർട്ടർ (ചലച്ചിത്രം)|എ പ്രിൻസ്സസ് ഓഫ് മാർസ്]]

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:1875-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1950-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 1-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മാർച്ച് 19-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>0x6kal4qjj3lj3mo0g020tvsfkkydlj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540278</id>
      <parentid>4540271</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:36:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540278</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13060" sha1="h2rrc0l99rjmepjou106ixn6rh6h2w7" xml:space="preserve">{{prettyurl|Edgar Rice Burroughs}}
{{Infobox writer &lt;!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --&gt;
| name        = എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്
| image       = E-R-Burroughs.jpg
| alt         = എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്
| caption     = Edgar Rice Burroughs &lt;!-- in YYYY (need date at least) --&gt;
| birth_date  = {{birth date|1875|9|1|mf=y}}
| birth_place = [[Chicago|ഷിക്കാഗോ, ഇല്ലിനോയി]], യു.എസ്.
| death_date  = {{death date and age|1950|3|19|1875|9|1|mf=y}}
| death_place = [[എൻസിനോ]], [[കാലിഫോർണിയ]], യു.എസ്.
| resting_place = [[Tarzana, Los Angeles|Tarzana, California]], U.S.
| occupation  = നോവലിസ്റ്റ്
| nationality = അമേരിക്കൻ
| period      = 1911–50
| genre       = [[Adventure novel]], [[fantasy]], [[Lost world (genre)|lost world]], [[sword and planet]], [[planetary romance]], [[soft science fiction]], [[Western (genre)|Western]]
| notableworks = {{plainlist|
* [[Tarzan]] series
* [[Barsoom]] series}}
| influences  = [[Edwin Lester Arnold]], [[Arthur Conan Doyle]], [[Camille Flammarion]],&lt;ref&gt;[http://gutenberg.net.au/ebooks06/0600591.txt Skeleton Men of Jupiter (1942)] &quot;Long ago, I believed with Flammarion that Mars was habitable and inhabited;&quot;&lt;/ref&gt; [[Henry Rider Haggard|H. Rider Haggard]], [[Rudyard Kipling]], [[Jules Verne]], [[H. G. Wells]]
| influenced  = [[Ray Bradbury]], [[Leigh Brackett]], [[Lin Carter]], [[Arthur C. Clarke]], [[Edmond Hamilton]],&lt;ref&gt;{{Citation | publisher = Tangent on line | url = http://www.tangentonline.com/interviews-columnsmenu-166/1270-classic-leigh-brackett-a-edmond-hamilton-interview | title = Classic Leigh Brackett &amp; Edmond Hamilton Interview | quote = We sort of grew up on Edgar Rice Burroughs. I had read much other science fiction; I totally admired H. G. Wells. But Burroughs seemed to be the one we all tried to model after. | access-date = 2014-04-15 | archive-date = 2016-08-19 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160819011750/http://www.tangentonline.com/interviews-columnsmenu-166/1270-classic-leigh-brackett-a-edmond-hamilton-interview | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; [[Robert A. Heinlein]], [[Robert E. Howard]], [[Philip José Farmer]], [[Otis Adelbert Kline]], [[A. Merritt]], [[John Norman]],  [[Michael Moorcock]], [[Carl Sagan]], [[James Cameron]]
| signature   = Edgar Rice Burroughs signature.svg}}
ഒരു ജനപ്രിയ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ]] എഴുത്തുകാരനായിരുന്നു '''എഡ്ഗാർ റൈസ് ബറോസ്'''. ഏതാണ്ട് എല്ലാ സാഹിത്യരൂപങ്ങളിലും കൈ വച്ചെങ്കിലും [[ശാസ്ത്രകഥ|കല്പിതശാസ്ത്ര]] രചനകളുടെ പേരിലാണ് ബറോസ് ശ്രദ്ധേയനായത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[ടാർസൻ]], [[ജോൺ കാർട്ടർ]] എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങൾ ലോകപ്രശസ്തമാണ്.

== ജീവചരിത്രം ==

=== ആദ്യകാല ജീവിതവും കുടുംബവും ===
1875 സെപ്റ്റംബർ 1 ന് ഇല്ലിനോയിയിലെ ഷിക്കാഗോയിൽ, വ്യവസായിയും ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്ത പൗരനുമായ മേജർ ജോർജ്ജ് ടൈലർ ബറോസിന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ മേരി ഇവാലിൻ (സീഗർ) ബറോസിന്റെയും നാലാമത്തെ മകനായി ബറോസ് ജനിച്ചു. എഡ്ഗറിന്റെ മധ്യനാമം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതൃ മുത്തശ്ശി മേരി കോൾമാൻ റൈസ് ബറോസിൽ നിന്നാണ്.&lt;ref&gt;{{cite book |title=Descendants of Edmund Rice: The First Nine Generations |year=2010 |edition=CD}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.edmund-rice.org/era5gens/|title=Edmund Rice Six-Generation Database Online|access-date=January 27, 2011|publisher=[[Edmund Rice (1638)]] Association|archive-url=https://web.archive.org/web/20110725005839/http://www.edmund-rice.org/era5gens/|archive-date=July 25, 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Schneider 2004 296&quot;&gt;{{cite book |last=Schneider |first=Jerry L |url=https://books.google.com/books?id=ZcBg6irPpVcC |title=The Ancestry of Edgar Rice Burroughs |publisher=Erbville Press |year=2004 |isbn=978-1-4357-4972-6 |page=296 |format=Google Books}}&lt;/ref&gt;  

ഇംഗ്ലീഷ്, പെൻസിൽവാനിയ ഡച്ച് വംശ പാരമ്പര്യമുണ്ടായിരുന്ന ബറോസിന് കൊളോണിയൽ കാലഘട്ടം മുതൽ വടക്കേ അമേരിക്കയിൽ നിലനിന്നിരുന്ന ഒരു കുടുംബ പരമ്പരയുമുണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://globalfirstsandfacts.com/2017/08/16/edgar-rice-burroughs/|title=Edgar Rice Burroughs|access-date=March 12, 2018|date=August 16, 2017|website=globalfirstsandfacts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20180312083449/http://globalfirstsandfacts.com/2017/08/16/edgar-rice-burroughs/|archive-date=March 12, 2018|url-status=usurped}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Taliaferro, John. ''Tarzan Forever: The Life of Edgar Rice Burroughs, Creator of Tarzan''. pp. 15, 27.&lt;/ref&gt; ബറോസ്, തന്റെ  മുത്തശ്ശിയിലൂടെ പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ മസാച്യുസെറ്റ്സ് ബേ കോളനിയിലേക്ക് താമസം മാറ്റിയ ഇംഗ്ലീഷ് പ്യൂരിറ്റൻമാരിൽ ഒരാളും കുടിയേറ്റക്കാരനുമായ എഡ്മണ്ട് റൈസിന്റെ പിൻഗാമിയാണ്. അദ്ദേഹം ഒരിക്കൽ ഇങ്ങനെ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു: &quot;എന്റെ പാരമ്പര്യത്തിലൂടെ പൂർവ്വികർ ഡീക്കൺ എഡ്മണ്ട് റൈസിലേക്ക് എനിക്ക് എത്താൻ കഴിയും.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Burroughs |first=Edgar Rice |url=https://gutenberg.net.au/ebooks03/0300191h.html |title=Escape on Venus |publisher=Edgar Rice Burroughs, Inc. |year=1946 |language=English |chapter=Chapter 6 |access-date=January 20, 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250317133114/http://gutenberg.net.au/ebooks03/0300191h.html |archive-date=March 17, 2025 |url-status=live}}&lt;/ref&gt; ബറോസ് കുടുംബത്തിലെ അംഗങ്ങളും ഇംഗ്ലീഷ് വംശജരും ഏതാണ്ട് അതേ സമയത്ത് മസാച്യുസെറ്റ്സിലേക്ക് കുടിയേറിയവരുമായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പൂർവ്വികരിൽ പലരും അമേരിക്കൻ വിപ്ലവത്തിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. കൊളോണിയൽ കാലഘട്ടത്തിൽ വിർജീനിയയിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചില പൂർവ്വികരുടെ കുടുംബവുമായുള്ള  തന്റെ ബന്ധം ബറോസ് പലപ്പോഴും പ്രണയപരവും രണോത്സുകവുമായിരുന്നതായി കരുതി.&lt;ref name=&quot;Schneider 2004 2962&quot;&gt;{{cite book |last=Schneider |first=Jerry L |url=https://books.google.com/books?id=ZcBg6irPpVcC |title=The Ancestry of Edgar Rice Burroughs |publisher=Erbville Press |year=2004 |isbn=978-1-4357-4972-6 |page=296 |format=Google Books}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;Taliaferro, John. ''Tarzan Forever: The Life of Edgar Rice Burroughs, Creator of Tarzan''. pp. 15, 27.&lt;/ref&gt; 

നിരവധി പ്രാദേശിക വിദ്യാലയങ്ങളിലും തുടർന്ന് മസാച്യുസെറ്റ്സിലെ ആൻഡോവറിലെ ഫിലിപ്സ് അക്കാദമിയിലും പിന്നീട് മിഷിഗൺ മിലിട്ടറി അക്കാദമിയിലുമായി  ബറോസ് വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. 1895-ൽ അദ്ദേഹം ബിരുദം നേടിയെങ്കിലും വെസ്റ്റ് പോയിന്റിലെ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് മിലിട്ടറി അക്കാദമിയിലേക്കുള്ള പ്രവേശന പരീക്ഷയിൽ പരാജയപ്പെട്ടതിനാൽ, പകരം അരിസോണ ടെറിട്ടറിയിലെ ഫോർട്ട് ഗ്രാന്റിലെ 7-ാമത് യുഎസ് കാവൽറിയിൽ ചേർന്നു. എന്നിരുന്നാലും, അദ്ദേഹത്തിന് ഹൃദയസംബന്ധമായ അസുഖം കണ്ടെത്തിയതിനാൽ സേവനമനുഷ്ഠിക്കാൻ യോഗ്യതയില്ലാത്തതിനാൽ  1897-ൽ അദ്ദേഹത്തെ വിട്ടയച്ചു.&lt;ref name=&quot;slotkin&quot;&gt;{{Cite book |last=Slotkin |first=Richard |author-link=Richard Slotkin |title=Gunfighter Nation |publisher=University of Oklahoma Press |year=1998 |isbn=0-8061-3031-8 |page=196}}&lt;/ref&gt; 

അവിടെനിന്ന് വിടുതൽ നേടിയതിനുശേഷം, ബറോസ് നിരവധി വ്യത്യസ്ത ജോലികളിൽ ജോലി ചെയ്തു. 1891-ലെ ഷിക്കാഗോ ഇൻഫ്ലുവൻസ പകർച്ചവ്യാധിയുടെ സമയത്ത്, അദ്ദേഹം ഇഡാഹോയിലെ റാഫ്റ്റ് നദിയോരത്തെ തന്റെ സഹോദരന്റെ റാഞ്ചിൽ അര വർഷം ഒരു കൗബോയ് ആയി ചെലവഴിച്ചു. പിന്നീട് അദ്ദേഹം ഈ ജോലിവിടുകയും തുടർന്ന് 1899-ൽ പിതാവിന്റെ ഷിക്കാഗോ ബാറ്ററി ഫാക്ടറിയിൽ ജോലിയെടുക്കുകയും ചെയ്തു. 1900 ജനുവരിയിൽ അദ്ദേഹം തന്റെ ബാല്യകാല പ്രണയിനിയായിരുന്ന എമ്മ ഹൾബെർട്ടിനെ (1876–1944) വിവാഹം കഴിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.edgarriceburroughs.com/erb-biography/|title=ERB Biography &lt; Edgar Rice Burroughs|access-date=2025-03-09|website=Edgar Rice Burroughs|language=en-US}}&lt;/ref&gt; 

1903-ൽ, ബറോസ് തന്റെ സഹോദരന്മാരും യേൽ സർവ്വകലാശാലാ ബിരുദധാരികളുമായ ജോർജ്ജ്, ഹാരി എന്നിവരുമായി ചേർന്നു. അവർ അപ്പോഴേക്കും തെക്കൻ ഇഡാഹോയിലെ പ്രമുഖ പോക്കറ്റെല്ലോ പ്രദേശത്തെ റാഞ്ചർമാരും സ്വീറ്റ്സർ-ബറോസ് മൈനിംഗ് കമ്പനിയിൽ പങ്കാളികളുമായിരുന്നു. അവിടെ അദ്ദേഹം അവരുടെ ഭാഗ്യഹീനമായ [[സ്നേക്ക് റിവർ]] പ്രദേശത്തെ ഗോൾഡ് ഡ്രെഡ്ജ് യന്ത്രത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം ഏറ്റെടുത്തു.  

== ചലച്ചിത്രം ആയി മാറിയ രചനക്കൾ ==
*[[ജോൺ കാർട്ടർ (ചലച്ചിത്രം)|എ പ്രിൻസ്സസ് ഓഫ് മാർസ്]]

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:1875-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1950-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:സെപ്റ്റംബർ 1-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മാർച്ച് 19-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>h2rrc0l99rjmepjou106ixn6rh6h2w7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഡ്രാഗൺ ബോൾ സീ: ലോർഡ്‌ സലഗ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>278761</id>
    <revision>
      <id>4540220</id>
      <parentid>3633474</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:38:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ */</comment>
      <origin>4540220</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2623" sha1="00vfw29vnsc2fiece4k453oyupsa5wg" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name            = Dragon Ball Z: Lord Slug
| image           = ഡ്രാഗൺ ബോൾ സീ- ലോർഡ്‌ സലഗ്.jpeg
| caption         = കവർ ആർട്ട്
| director        = Mitsuo Hashimoto
| producer        = Chiaki Imada&lt;br&gt;Rikizô Kayano
| screenplay    = [[Takao Koyama]]
| based on      = {{based on|''[[Dragon Ball]]''|[[Akira Toriyama]]}}
| starring        = ''See [[Dragon Ball Z: Lord Slug#Cast|Cast]]''
| music           = [[Shunsuke Kikuchi]]
| cinematography  = Masaru Sakanishi&lt;br /&gt;Motoi Takahashi
| editing         = Shinichi Fukumitsu
| studio          = [[Toei Animation]]
| distributor     = [[Toei Company]]
| released        = {{Film date|1991|03|19}}
| runtime         = 51 minutes 49 secs
|Box Office       = {$}13,000,000,000 
| country        = Japan
|language     = Japanese

}}
[[ഡ്രാഗൺ ബോൾ|ഡ്രാഗൺ ബോൾ പരമ്പരയിലെ]] 4-മത്തെ [[അനിമേഷൻ]] [[ചലച്ചിത്രം]] ആണ് '''ഡ്രാഗൺ ബോൾ സീ: ലോർഡ്‌ സലഗ് '''. മാർച്ച്‌ 19, 1991 ന് ആണ് ജപ്പാനിൽ ഈ ചിത്രം റിലീസ് ചെയ്തത് .&lt;ref&gt;Imada, Chiaki (Producer), &amp; Hashimoto, Mitsuo (Director). (2001 Aug 7). Lord Slug [Motion picture]. Japan: FUNimation.&lt;/ref&gt;

==കഥ==
ഭൂമി കീഴടക്കാൻ വരുന്ന സലഗ് വംശത്തിൽ പെട്ട അന്യഗ്രഹ ജീവികളെ ഗോക്കുവും കൂട്ടരും ചെറുത്തു തോൽപ്പിക്കുന്നത് ആണ് കഥാസാരം .

==അവലംബം==
{{reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://web.archive.org/web/20150423002613/http://corp.toei-anim.co.jp/english/film/dragon_ball_z_4_super_saiya_so.php Official anime website] of [[Toei Animation]]
* [http://www.myfavoritegames.com/dragonball-z/Info/MovieGuide/DBZ-Movie04-LordSlug.htm MyFavoriteGames - Movie Summary] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140810085417/http://www.myfavoritegames.com/dragonball-z/Info/MovieGuide/DBZ-Movie04-LordSlug.htm |date=2014-08-10 }}
* {{IMDb title|0142244}}
* {{ann anime|anime|id=248}}

{{Dragon Ball anime}}
{{Toei Animation films 1990s}}

[[വർഗ്ഗം:ഡ്രാഗൺ ബോൾ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജപ്പാനീസ് ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അനിമേഷനുകൾ]]</text>
      <sha1>00vfw29vnsc2fiece4k453oyupsa5wg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>അക്കരപ്പച്ച</title>
    <ns>0</ns>
    <id>280765</id>
    <revision>
      <id>4540143</id>
      <parentid>3311990</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:08:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ബഹദൂർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540143</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6353" sha1="oqlyk5er3t7d0bc9t8dmb3sij4fb6d2" xml:space="preserve">{{prettyurl|Akkarapacha}}{{Infobox Film
| name          = അക്കരപ്പച്ച
| image         = Akkarapacha.PNG
| caption       = 
| director      = എം.എം. നേശൻ
| producer      = മിസ്സിസ് പി. സുകുമാരൻ 
| writer        = [[പാറപ്പുറത്ത്]]
| screenplay    = പാറപ്പുറത്ത്
| starring      = [[സത്യൻ]]&lt;br&gt;[[കെ.പി. ഉമ്മർ]]&lt;br&gt;[[ജയഭാരതി]]&lt;br&gt;[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
| music          = [[ജി. ദേവരാജൻ]]
| lyrics         = [[വയലാർ രാമവർമ്മ|വയലാർ]]
| editing        = ജി. വെങ്കിട്ടരാമൻ
| studio         = 
| distributor    = 
| released     = 29/07/1972
| runtime        = 
| country        = {{IND}}
| language       = [[മലയാളം]]
| budget         = 
| gross          = 
}}
വി.എസ്. സിനിആർട്സ്സിനു വേണ്ടി മിസ്സ്സ് പി സുകുമാരൻ നിർമിച്ച [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാളചലച്ചിത്രമാണ്]] '''അക്കരപ്പച്ച'''.  എം.എം. നേശൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ഈ ചിത്രം 1972 [[ജൂലൈ]] 29-ന് [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] പ്രദർശനം തുടങ്ങി.&lt;ref&gt;[http://www.malayalasangeetham.info/m.php?3555 മലയാളസംഗീതം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] അക്കരപ്പച്ച&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതാക്കൾ==
*[[സത്യൻ]]	
*[[ജയഭാരതി]]	
*[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
*സുനിൽ
*[[ടി.ആർ. ഓമന]]	
*[[അടൂർ ഭവാനി]]	
*[[ആലുംമൂടൻ]]	
*[[ബഹദൂർ]]
*ചങ്ങനാശ്ശേരി തങ്കം	
*[[കെ.പി. ഉമ്മർ]]	
*കൊല്ലം ലതിക	
*[[പാലാ തങ്കം]]
*[[പോൾ വെങ്ങോല]]	
*പുതുവൽ
*രാമൻകുട്ടി മേനോൻ	
*[[സുജാത]]
*ഉഷ	
*[[എൻ. ഗോവിന്ദൻകുട്ടി]]	
*വഞ്ചിയൂർ രാധ&lt;ref name=mmdb&gt;[http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=433 മലയാളചലച്ചിത്രം ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] അക്കരപ്പച്ച&lt;/ref&gt;

==പിന്നണിഗായകർ==
*[[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]] 
*[[പി. മാധുരി]]&lt;ref name=mmdb/&gt;

==അണിയറയിൽ==
*സവിധാനം - എം എം നേശൻ
*നിർമ്മാണം - ശ്രീമതി പി സുകുമാരൻ
*ബാനർ - വി എസ് സിനിആർട്സ്
*കഥ, തിരക്കഥ, സംഭാഷണം - പാറപ്പുറത്ത്
*ഗാനരചന - വയലാർ
*സംഗീതം - [[ജി ദേവരാജൻ]]
*ഛായാഗ്രഹണം - [[പി. ബി. മണി |പി ബി മണി]]
*ചിത്രസംയോജനം - [[ജി. വെങ്കിട്ടരാമൻ|ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ]]
*കലാസവിധാനം - കെ ബാലൻ&lt;ref name=mmdb/&gt;

==ഗാനങ്ങൾ==
*ഗാനരചന - [[വയലാർ രാമവർമ്മ]]
*സംഗീതം - [[ജി. ദേവരാജൻ]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര. നം. !! ഗാനം !! ആലാപനം
|-
| 1 || മനസ്സൊരു മയിൽപേട || കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
| 2 || ബംഗാൾ കിഴക്കൻ ബംഗാൾ || മാധുരി
|-
| 3 || താലോലം പാടി || മാധുരി
|-
| 4 || ഏഴരപ്പൊന്നാന || മാധുരി
|-
| 5 || ആയിരം വില്ലൊടിഞ്ഞു || കെ ജെ യേശുദാസ്, മാധുരി&lt;ref&gt;[http://www.m3db.com/film/752 മലയാളം മൂവി ആൻഡ് മ്യൂസിക് ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] അക്കരപ്പച്ച&lt;/ref&gt;
|}
    
==അവലംബം==
{{reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
*[http://www.imdb.com/title/tt0271957/fullcredits ഇന്റെർനെറ്റ് മൂവി ഡേറ്റാബേസിൽ നിന്ന്] അക്കരപ്പച്ച

{{സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1972-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ.പി. ഉമ്മർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാർ -ദേവരാജൻ ഗാനങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:ജി. ദേവരാജൻ സംഗീതം നൽകിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:വയലാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പാറപ്പുറത്ത് സംഭാഷണമെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:പാറപ്പുറത്ത് കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:പാറപ്പുറത്ത് തിരക്കഥയെഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയഭാരതി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:പി.ബി. മണി ഛായാഗ്രഹണം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ|വർഗ്ഗം:]]
[[വർഗ്ഗം:സത്യൻ- ജയഭാരതി ജോഡി]]
[[വർഗ്ഗം:ബഹദൂർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>oqlyk5er3t7d0bc9t8dmb3sij4fb6d2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ് (സിനിമ)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>286522</id>
    <revision>
      <id>4540246</id>
      <parentid>3626723</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:17:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540246</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16814" sha1="ge2iaxaosmwgfhw6bozq8unxq1s96v0" xml:space="preserve">{{prettyurl|Angels_&amp;_Demons_(film)}}

{{Infobox film
| name           = ഏയ്ഞ്ചൽസ് &amp; ഡീമൺസ്
| director       = [[Ron Howard]]
| producer       = [[Brian Grazer]]&lt;br /&gt;Ron Howard&lt;br /&gt;[[John Calley]]
| screenplay     = [[David Koepp]]&lt;br /&gt;[[Akiva Goldsman]]
| based on       = {{Based on|''[[ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്]]''|[[ഡാൻ ബ്രൗൺn]]}}
| narrator       = [[Alfred Molina]]
| starring       = [[Tom Hanks]]&lt;br /&gt;[[Ewan McGregor]]&lt;br /&gt;[[Ayelet Zurer]]&lt;br /&gt;[[Stellan Skarsgård]]&lt;br /&gt;[[Pierfrancesco Favino]]&lt;br /&gt;[[Nikolaj Lie Kaas]]&lt;br /&gt;[[Armin Mueller-Stahl]]
| music          = [[Hans Zimmer]]&lt;!-- http://scorenotes.com/hans_james_2008.html--&gt;
| cinematography = [[സാൽവറ്റോർ ടോട്ടിനോ]]
| editing        = [[ഡാനിയേൽ പി. ഹാൻലി]]&lt;br /&gt;[[Mike Hill (film editor)|മൈക്ക് ഹിൽ]]
| studio         = [[ഇമാജിൻ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]&lt;br /&gt;സ്കൈലാർക്ക് പ്രൊഡക്ഷൻസ്&lt;br /&gt;പനോരമ ഫിലിംസ്
| distributor    = [[കൊളംബിയ പിക്ചേഴ്സ്]]
| released       = {{Film date|2009|05|14|Australia|2009|05|15|United States}}
| runtime        = 138 മിനിട്ട്
| country        = യു.എസ്.
| language       = ഇംഗ്ലീഷ്
| budget         = $150 million&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/e3ibd965fb07c29611127bbd20be2ac1226 | title='Angels &amp; Demons' hauls $48 million | author=DiOrio, Carl | publisher=[[The Hollywood Reporter]] | work=[[Nielsen Business Media, Inc]] | date=May 17, 2009 | accessdate=January 11, 2010 | archive-date=2009-05-21 | archive-url=https://web.archive.org/web/20090521083940/http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/e3ibd965fb07c29611127bbd20be2ac1226 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
| gross          = $485,930,816&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://boxofficemojo.com/movies/?id=angelsanddemons.htm |title=Angels &amp; Demons (2009) |work=[[Box Office Mojo]] |accessdate=October 28, 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091010203211/http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=angelsanddemons.htm |archivedate=2009-10-10 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
}}

2009ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു അമേരിക്കൻ ത്രില്ലർ സിനിമയാണ് ''''ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്''''. പ്രസിദ്ധ നോവലിസ്റ്റ്‌ [[ഡാൻ ബ്രൌൺ|ഡാൻ ബ്രൌണിന്റെ]] ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ ത്രില്ലർ നോവലായ [[ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്]] ആണ് അതെ പേരിൽ സിനിമയാക്കിയത്.[[അക്കിവ ഗോൾഡ്‌സ്മാൻ|അക്കിവ ഗോൾഡ്‌സ്മാനും]] [[ഡേവിഡ് കോപ്പ്|ഡേവിഡ് കോപ്പും]] ചേർന്ന് രചിച്ച ചിത്രം സംവിധാനം ചെയ്തത് [[റോൺ ഹോവാർഡ്|റോൺ ഹോവാർഡാണ്]]. 2009ൽ ഇറങ്ങിയ ഈ ചിത്രം ദി ഡാവിഞ്ചി കോഡിന്റെ തുടർച്ചയും റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ ചലച്ചിത്ര പരമ്പരയിലെ രണ്ടാമത്തെ പതിപ്പാണ്. എന്നാൽ നോവലിൽ ആദ്യം ഇറങ്ങിയത് [[ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്|ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസും]] ശേഷം ഇറങ്ങിയതായിരുന്നു ഡാ വിഞ്ചി കോഡ്.[[റോം]], കാലിഫോർണിയയിലെ കൽവർ സിറ്റിയിലെ [[സോണി പിക്ചേഴ്സ്]] സ്റ്റുഡിയോ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം നടന്നത്.[[വത്തിക്കാൻ നഗരം|വത്തിക്കാൻ നഗര]]&lt;nowiki/&gt;വും റോമിലെ ചരിത്രപ്രാധാന്യമർന്ന സ്ഥലങ്ങളും പശ്ചാത്തലമാക്കിയാണ് സിനിമ മുന്നേറുന്നത്. സിനിമയ്ക്കു സമ്മിശ്ര അഭിപ്രായമാണ് ലഭിച്ചത്. ലോകമെമ്പാടു നിന്നും ചിത്രത്തിന് 486 മില്യൺ ഡോളർ നേടാൻ കഴിഞ്ഞു.

== പ്രമേയം ==
[[വത്തിക്കാൻ നഗരം|വത്തിക്കാൻ നഗര]]&lt;nowiki/&gt;ത്തിന്റെയും [[കത്തോലിക്കാസഭ|കത്തോലിക്കാ സഭ]]&lt;nowiki/&gt;യുടെയും തലവനായ [[മാർപ്പാപ്പ|മാര്പാപ്പ]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ മരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചടങ്ങുകൾ കാണിച്ചാണ് സിനിമയിൽ തുടങ്ങുന്നത്.അതെ സമയം തന്നെ [[ജനീവ|ജനീവയിലെ]] കണിക പരീക്ഷണശാലയിൽ നിന്നും ഉർജവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട [[ആന്റിമറ്റെർ]] സൂക്ഷിച്ചിരുന്ന കാനിസ്റ്ററുകളിലൊന്ന് മോഷ്ടിക്കപെടുകയും അതിന്റെ പ്രധാന ശാസ്ത്രജ്ഞൻ ഡോക്ടർ സിൽവാനോ കൊല്ലപ്പെടുന്നു.മാർപാപ്പയുടെ മരണത്തോടെ വത്തിക്കാന്റെ  താത്കാലിക നിയന്ത്രണ ചുമതല കാമർലെംഗോ ഏറ്റെടുക്കുന്നു. അദ്ദേഹം ഒരു മുൻ പൈലറ്റ് കൂടിയാണ്.പുതിയ പോപ്പിനെ തിരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള [[കോൺക്ലേവ്|പേപ്പൽ കോൺക്ലേവ്]] കുടുന്നതിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ ആരംഭിക്കുന്നു.എന്നാൽ [[ഇല്ലുമിനാറ്റി]] എന്നാ സംഘടനയിൽ ഉൾപെട്ടയാൾ എന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു കൊണ്ട് ഒരാൾ അടുത്ത പോപ്പ് ആവാൻ സാധ്യതയുള്ള നാല് [[കർദിനാൾ|കർദിനാൾമാരെ]] തട്ടി കൊണ്ട് പോവുകയും [[സ്വിസ് ഗാർഡ്|വത്തിക്കാൻ സ്വിസ് ഗാർഡിനു]] സന്ദേശം അയക്കുകയും ചെയുന്നു.രാത്രി 8 മണി മുതൽ ഓരോ മണിക്കൂറിലുo ഒരു കര്ദിനാൾ എന്ന വിധത്തിൽ   ഓരോരുത്തരെയായി കൊല്ലും എന്നുo അർദ്ധരാത്രി 12 മണിക് വത്തിക്കാൻ നഗരത്തെയും നശിപ്പിക്കും എന്നായിരുന്നു സന്ദേശം. 
നായകനായ അമേരിക്കൻ ചിഹ്നശാസ്ത്രനായ  പ്രൊഫസർ റോബർട്ട് ലാങ്‌ഡനെ  സഹായിക്കാൻ വത്തിക്കാനിലേക്ക് കൊണ്ടുവരുന്നു.ഇല്ലുമിനിറ്റിയെ കുറിച്ച് അദ്ദേഹം പുസ്തകങ്ങളും നിരീക്ഷണങ്ങളും ചെയ്തിരുന്ന വ്യക്തിയാണ് പ്രൊഫസർ ലാങ്ടൺ .ഇല്ലുമിനാറ്റിയുടെ പാത അതായത് പ്രകാശത്തിന്റെ പാതയുടെ നാല് ബലിപീഠങ്ങളിൽ വച്ചായിരിക്കും  കർദിനാൾ കൊലപ്പെടുകയെന്നു അദ്ദേഹം അനുമാനിക്കുന്നു.[[ലാ പുർഗ|ലാ പുർഗയ്ക്]] വേണ്ടി അതായത് സഭ ഇല്ല്യൂമിനേറ്റിയിലെ നാല് ജ്ഞാനികളെ നെഞ്ചിൽ സഭയുടെ ചിഹ്നം കുത്തി വെച്ചു കൊന്നതിന്റെ പ്രതികാരമായാണ് ഇപ്പോൾ ഇതൊക്കെ ചെയ്യുന്നതെന്നും അദ്ദേഹം മനസിലാക്കുന്നു.ഇല്യൂമിനേറ്റിയുടെ പാത മണ്ണ്(ഭൂമി), വായു, തീ, വെള്ളം എന്നിവയുമായി ബന്ധപെട്ടതാണ്. ഇതെല്ലാം സൂചിപ്പിക്കുന്ന പള്ളികൾ റോമിൽ തന്നെ ഉള്ളതെന്നും അദ്ദേഹം മനസിലാക്കുന്നു.ഇല്ലുമിനാറ്റിയുടെ പാത കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിനായി സ്വിസ് ഗാർഡിന്റെ തലവനായ കമാൻഡർ റിക്ടറിന്റെ താൽപ്പര്യത്തിന് വിരുദ്ധമായി ക്മെർലങ്കോ [[വത്തിക്കാൻ അപ്പോസ്തോലിക ആർക്കൈവ്|വത്തിക്കാൻ സീക്രട്ട് ആർക്കൈവിലേക്ക്]] ലാംഗ്ഡണിന് പ്രവേശനം നൽകുന്നു.അവിടെ വെച്ച സഭ നിരോധിച്ച[[ഗലീലിയോ ഗലീലി|ഗലീലിയോയുടെ]] പുസ്തകത്തിൽ നിന്നും ആദ്യ സൂചനകൾ ലഭിക്കുകയും ചെയുന്നു. അതിനെ പിൻതാങ്ങി അദ്ദേഹം വത്തിക്കാൻ നഗരത്തെയും കര്ദിനാള്മാരെയും രക്ഷിക്കാനും നടത്തുന്ന സാഹസികമായ യാത്രയാണ് കഥയുടെ പശ്ചാത്തലം.വത്തിക്കാനിലെയും റോംമിലെയും ചരിത്ര പ്രാധാന്യമായ പല സ്ഥലങ്ങളുo ചിത്രത്തിൽ കാണാൻ സാധിക്കും.
== ബോക്സ് ഓഫീസിൽ ==
എല്ലാ രാജ്യങ്ങളിലും രണ്ട് ആഴ്ചവരെ ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡെമോൺസ് ഒന്നാം സ്ഥാനം നില നിർത്തി.&quot;[[നൈറ്റ് അറ്റ് ദി മ്യൂസിയം: ബാറ്റിൽ ഓഫ് ദി സ്മിത്‌സോണിയൻ]]&quot; പുറത്തിറങ്ങിയപ്പോൾ 2ആം സ്ഥാനവും.എന്നാൽ [[ഡാ വിഞ്ചി കോഡ് (ചലച്ചിത്രം)|ഡാ വിഞ്ചി കോഡ്]] എന്നാ ആദ്യ സിനിമയുടെ അത്ര കളക്‌ഷൻ ഈ സിനിമയ്ക്കു ലഭിച്ചില്ല, കാരണം സിനിമയ്ക്ക് ആസ്പദമായ  നോവൽ അത്ര ജനശ്രദ്ധ ലഭിച്ചിരുന്നില്ല.എന്നാലും ഒരു മാസത്തിനുള്ളിൽ, ഈ ചിത്രം ലോകമെമ്പാടും 478,869,160 ഡോളർ നേടി, ഇത് &quot;[[ട്രാൻസ്ഫോർമേഴ്സ് : റിവഞ്ച് ഓഫ് ദി ഫാളൻ|ട്രാൻസ്ഫോർമേഴ്‌സ്: റിവഞ്ച് ഓഫ് ദി ഫാളൻ]]&quot; മറികടക്കുന്നതുവരെ 2009 ലെ ഏറ്റവും വലിയ കളക്ഷൻ നേടിയ ചിത്രമായി ഇതു മാറി.
സമ്മിശ്ര വിമർശനമാണ് സിനിമയ്ക്കു ലഭിച്ചത്. ചിലർ സിനിമയെ സിനിമയായി കണ്ടപ്പോൾ ചിലർ സിനിമ പലയിടത്തും അതിരുകടന്നു എന്ന് വിമർശിച്ചു.
[[കത്തോലിക്കാസഭ|കത്തോലിക്ക സഭ]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും ഡാ വിഞ്ചി കോഡിന് ലഭിച്ച അത്ര വലിയ വിമർശനം ഈ സിനിമയ്ക്കു ലഭിച്ചില്ല.വത്തിക്കാൻ ഔദ്യാഗിക പത്രമായ [[എൽ ഒസ്സെർവറ്റോർ റൊമാനോ]] ഈ സിനിമയെ &quot;നിരുപദ്രവകരമായ വിനോദം&quot; എന്ന് സിനിമയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു.വളരെ പോസറ്റീവ് ആയാണ് സിനിമയെ അവർ സമീപിച്ചത്.ചിത്രം അംഗീകരിക്കില്ലെന്ന് നേരത്തെ തന്നെ വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു.അതേസമയം [[ഇറ്റാലിയൻ ഭാഷ|ഇറ്റാലിയൻ]] പത്രമായ [[ലാ സ്റ്റാമ്പ]] വത്തിക്കാൻ ചിത്രം ബഹിഷ്കരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിരുന്നു.ബാരിഷ്കാരങ്ങളും വിമർശനങ്ങളും സിനിമയ്ക്കു ജനശ്രദ്ധ നൽകി.
[[സമോവ|സമോവയിൽ]] കത്തോലിക്ക സഭയെയും വിശ്വാസങ്ങളെയും വിമർശിച്ചത് കൊണ്ട് ഈ സിനിമയെ സെൻസർ ബോർഡ്‌ നിരോധിച്ചു.മുൻപ് [[ഡാ വിഞ്ചി കോഡ്(ചലച്ചിത്രം)|ഡാ വിഞ്ചി കോഡും]] സമോവയിൽ നിരോധിച്ചിരുന്നു.
ജനീവയിലെ കണിക പരീക്ഷണശാല CERN അവിടെ എന്താണ് നടക്കുന്നതെന്നും  ആന്റിമാറ്റർ എന്താണെന്നും വിശദീകരിക്കാൻ ഒരു വെബ്‌സൈറ്റ് സജ്ജമാക്കി.
2009 ൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ഒമ്പതാമത്തെ ചിത്രമാണ് ഏഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡെമോൺസ്, ലോകമെമ്പാടും ബോക്സ് ഓഫീസ് കണക്കുകൾ പ്രകാരം സിനിമയ്ക്  485,930,810 ഡോളർ ലഭിച്ചു.
== തുടർച്ച ==
റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ സീരീസിലെ മൂന്നാമത്തെ ചിത്രം, 
റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ സീരീസിലെ നാലാമത്തെ പുസ്തകമായ ഇൻഫെർനോയുടെ ചലച്ചിത്രാവിഷ്കാരമാണ് സോണി പിക്ചേഴ്സ് നിർമ്മിച് ഇത് ഒക്ടോബർ 14, 2016 ന് പുറത്തിറങ്ങി,റോൺ ഹോവാർഡ് സംവിധായകനായി, ഡേവിഡ് കോപ്പ് തിരക്കഥയൊരുക്കി, ടോം ഹാങ്ക്സ് റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.


[[വർഗ്ഗം:2009-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ് ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>ge2iaxaosmwgfhw6bozq8unxq1s96v0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540247</id>
      <parentid>4540246</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:18:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540247</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17023" sha1="kneym9231vg4ltv9h2m6n8z90voxrju" xml:space="preserve">{{prettyurl|Angels_&amp;_Demons_(film)}}

{{Infobox film
| name           = ഏയ്ഞ്ചൽസ് &amp; ഡീമൺസ്
| director       = [[റോൺ ഹോവാർഡ്]]
| producer       = [[ബ്രയാൻ ഗ്രേസർ]]&lt;br /&gt;റോൺ ഹോവാർഡ്&lt;br /&gt;[[ജോൺ കാലി]]
| screenplay     = [[ഡേവിഡ് കോപ്പ്]]&lt;br /&gt;[[അകിവ ഗോൾഡ്സ്മാൻ]]
| based on       = {{Based on|''[[ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്]]''|[[ഡാൻ ബ്രൗൺn]]}}
| narrator       = [[ആൽഫ്രഡ് മോളിന]]
| starring       = [[ടോം ഹാങ്ക്സ്]]&lt;br /&gt;[[ഇവാൻ മക്ഗ്രെഗർ]]&lt;br /&gt;[[Ayelet Zurer]]&lt;br /&gt;[[Stellan Skarsgård]]&lt;br /&gt;[[Pierfrancesco Favino]]&lt;br /&gt;[[Nikolaj Lie Kaas]]&lt;br /&gt;[[Armin Mueller-Stahl]]
| music          = [[Hans Zimmer]]&lt;!-- http://scorenotes.com/hans_james_2008.html--&gt;
| cinematography = [[സാൽവറ്റോർ ടോട്ടിനോ]]
| editing        = [[ഡാനിയേൽ പി. ഹാൻലി]]&lt;br /&gt;[[Mike Hill (film editor)|മൈക്ക് ഹിൽ]]
| studio         = [[ഇമാജിൻ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]&lt;br /&gt;സ്കൈലാർക്ക് പ്രൊഡക്ഷൻസ്&lt;br /&gt;പനോരമ ഫിലിംസ്
| distributor    = [[കൊളംബിയ പിക്ചേഴ്സ്]]
| released       = {{Film date|2009|05|14|Australia|2009|05|15|United States}}
| runtime        = 138 മിനിട്ട്
| country        = യു.എസ്.
| language       = ഇംഗ്ലീഷ്
| budget         = $150 million&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/e3ibd965fb07c29611127bbd20be2ac1226 | title='Angels &amp; Demons' hauls $48 million | author=DiOrio, Carl | publisher=[[The Hollywood Reporter]] | work=[[Nielsen Business Media, Inc]] | date=May 17, 2009 | accessdate=January 11, 2010 | archive-date=2009-05-21 | archive-url=https://web.archive.org/web/20090521083940/http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/e3ibd965fb07c29611127bbd20be2ac1226 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
| gross          = $485,930,816&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://boxofficemojo.com/movies/?id=angelsanddemons.htm |title=Angels &amp; Demons (2009) |work=[[Box Office Mojo]] |accessdate=October 28, 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091010203211/http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=angelsanddemons.htm |archivedate=2009-10-10 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
}}

2009ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു അമേരിക്കൻ ത്രില്ലർ സിനിമയാണ് ''''ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്''''. പ്രസിദ്ധ നോവലിസ്റ്റ്‌ [[ഡാൻ ബ്രൌൺ|ഡാൻ ബ്രൌണിന്റെ]] ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ ത്രില്ലർ നോവലായ [[ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്]] ആണ് അതെ പേരിൽ സിനിമയാക്കിയത്.[[അക്കിവ ഗോൾഡ്‌സ്മാൻ|അക്കിവ ഗോൾഡ്‌സ്മാനും]] [[ഡേവിഡ് കോപ്പ്|ഡേവിഡ് കോപ്പും]] ചേർന്ന് രചിച്ച ചിത്രം സംവിധാനം ചെയ്തത് [[റോൺ ഹോവാർഡ്|റോൺ ഹോവാർഡാണ്]]. 2009ൽ ഇറങ്ങിയ ഈ ചിത്രം ദി ഡാവിഞ്ചി കോഡിന്റെ തുടർച്ചയും റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ ചലച്ചിത്ര പരമ്പരയിലെ രണ്ടാമത്തെ പതിപ്പാണ്. എന്നാൽ നോവലിൽ ആദ്യം ഇറങ്ങിയത് [[ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്|ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസും]] ശേഷം ഇറങ്ങിയതായിരുന്നു ഡാ വിഞ്ചി കോഡ്.[[റോം]], കാലിഫോർണിയയിലെ കൽവർ സിറ്റിയിലെ [[സോണി പിക്ചേഴ്സ്]] സ്റ്റുഡിയോ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം നടന്നത്.[[വത്തിക്കാൻ നഗരം|വത്തിക്കാൻ നഗര]]&lt;nowiki/&gt;വും റോമിലെ ചരിത്രപ്രാധാന്യമർന്ന സ്ഥലങ്ങളും പശ്ചാത്തലമാക്കിയാണ് സിനിമ മുന്നേറുന്നത്. സിനിമയ്ക്കു സമ്മിശ്ര അഭിപ്രായമാണ് ലഭിച്ചത്. ലോകമെമ്പാടു നിന്നും ചിത്രത്തിന് 486 മില്യൺ ഡോളർ നേടാൻ കഴിഞ്ഞു.

== പ്രമേയം ==
[[വത്തിക്കാൻ നഗരം|വത്തിക്കാൻ നഗര]]&lt;nowiki/&gt;ത്തിന്റെയും [[കത്തോലിക്കാസഭ|കത്തോലിക്കാ സഭ]]&lt;nowiki/&gt;യുടെയും തലവനായ [[മാർപ്പാപ്പ|മാര്പാപ്പ]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ മരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചടങ്ങുകൾ കാണിച്ചാണ് സിനിമയിൽ തുടങ്ങുന്നത്.അതെ സമയം തന്നെ [[ജനീവ|ജനീവയിലെ]] കണിക പരീക്ഷണശാലയിൽ നിന്നും ഉർജവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട [[ആന്റിമറ്റെർ]] സൂക്ഷിച്ചിരുന്ന കാനിസ്റ്ററുകളിലൊന്ന് മോഷ്ടിക്കപെടുകയും അതിന്റെ പ്രധാന ശാസ്ത്രജ്ഞൻ ഡോക്ടർ സിൽവാനോ കൊല്ലപ്പെടുന്നു.മാർപാപ്പയുടെ മരണത്തോടെ വത്തിക്കാന്റെ  താത്കാലിക നിയന്ത്രണ ചുമതല കാമർലെംഗോ ഏറ്റെടുക്കുന്നു. അദ്ദേഹം ഒരു മുൻ പൈലറ്റ് കൂടിയാണ്.പുതിയ പോപ്പിനെ തിരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള [[കോൺക്ലേവ്|പേപ്പൽ കോൺക്ലേവ്]] കുടുന്നതിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ ആരംഭിക്കുന്നു.എന്നാൽ [[ഇല്ലുമിനാറ്റി]] എന്നാ സംഘടനയിൽ ഉൾപെട്ടയാൾ എന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു കൊണ്ട് ഒരാൾ അടുത്ത പോപ്പ് ആവാൻ സാധ്യതയുള്ള നാല് [[കർദിനാൾ|കർദിനാൾമാരെ]] തട്ടി കൊണ്ട് പോവുകയും [[സ്വിസ് ഗാർഡ്|വത്തിക്കാൻ സ്വിസ് ഗാർഡിനു]] സന്ദേശം അയക്കുകയും ചെയുന്നു.രാത്രി 8 മണി മുതൽ ഓരോ മണിക്കൂറിലുo ഒരു കര്ദിനാൾ എന്ന വിധത്തിൽ   ഓരോരുത്തരെയായി കൊല്ലും എന്നുo അർദ്ധരാത്രി 12 മണിക് വത്തിക്കാൻ നഗരത്തെയും നശിപ്പിക്കും എന്നായിരുന്നു സന്ദേശം. 
നായകനായ അമേരിക്കൻ ചിഹ്നശാസ്ത്രനായ  പ്രൊഫസർ റോബർട്ട് ലാങ്‌ഡനെ  സഹായിക്കാൻ വത്തിക്കാനിലേക്ക് കൊണ്ടുവരുന്നു.ഇല്ലുമിനിറ്റിയെ കുറിച്ച് അദ്ദേഹം പുസ്തകങ്ങളും നിരീക്ഷണങ്ങളും ചെയ്തിരുന്ന വ്യക്തിയാണ് പ്രൊഫസർ ലാങ്ടൺ .ഇല്ലുമിനാറ്റിയുടെ പാത അതായത് പ്രകാശത്തിന്റെ പാതയുടെ നാല് ബലിപീഠങ്ങളിൽ വച്ചായിരിക്കും  കർദിനാൾ കൊലപ്പെടുകയെന്നു അദ്ദേഹം അനുമാനിക്കുന്നു.[[ലാ പുർഗ|ലാ പുർഗയ്ക്]] വേണ്ടി അതായത് സഭ ഇല്ല്യൂമിനേറ്റിയിലെ നാല് ജ്ഞാനികളെ നെഞ്ചിൽ സഭയുടെ ചിഹ്നം കുത്തി വെച്ചു കൊന്നതിന്റെ പ്രതികാരമായാണ് ഇപ്പോൾ ഇതൊക്കെ ചെയ്യുന്നതെന്നും അദ്ദേഹം മനസിലാക്കുന്നു.ഇല്യൂമിനേറ്റിയുടെ പാത മണ്ണ്(ഭൂമി), വായു, തീ, വെള്ളം എന്നിവയുമായി ബന്ധപെട്ടതാണ്. ഇതെല്ലാം സൂചിപ്പിക്കുന്ന പള്ളികൾ റോമിൽ തന്നെ ഉള്ളതെന്നും അദ്ദേഹം മനസിലാക്കുന്നു.ഇല്ലുമിനാറ്റിയുടെ പാത കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിനായി സ്വിസ് ഗാർഡിന്റെ തലവനായ കമാൻഡർ റിക്ടറിന്റെ താൽപ്പര്യത്തിന് വിരുദ്ധമായി ക്മെർലങ്കോ [[വത്തിക്കാൻ അപ്പോസ്തോലിക ആർക്കൈവ്|വത്തിക്കാൻ സീക്രട്ട് ആർക്കൈവിലേക്ക്]] ലാംഗ്ഡണിന് പ്രവേശനം നൽകുന്നു.അവിടെ വെച്ച സഭ നിരോധിച്ച[[ഗലീലിയോ ഗലീലി|ഗലീലിയോയുടെ]] പുസ്തകത്തിൽ നിന്നും ആദ്യ സൂചനകൾ ലഭിക്കുകയും ചെയുന്നു. അതിനെ പിൻതാങ്ങി അദ്ദേഹം വത്തിക്കാൻ നഗരത്തെയും കര്ദിനാള്മാരെയും രക്ഷിക്കാനും നടത്തുന്ന സാഹസികമായ യാത്രയാണ് കഥയുടെ പശ്ചാത്തലം.വത്തിക്കാനിലെയും റോംമിലെയും ചരിത്ര പ്രാധാന്യമായ പല സ്ഥലങ്ങളുo ചിത്രത്തിൽ കാണാൻ സാധിക്കും.
== ബോക്സ് ഓഫീസിൽ ==
എല്ലാ രാജ്യങ്ങളിലും രണ്ട് ആഴ്ചവരെ ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡെമോൺസ് ഒന്നാം സ്ഥാനം നില നിർത്തി.&quot;[[നൈറ്റ് അറ്റ് ദി മ്യൂസിയം: ബാറ്റിൽ ഓഫ് ദി സ്മിത്‌സോണിയൻ]]&quot; പുറത്തിറങ്ങിയപ്പോൾ 2ആം സ്ഥാനവും.എന്നാൽ [[ഡാ വിഞ്ചി കോഡ് (ചലച്ചിത്രം)|ഡാ വിഞ്ചി കോഡ്]] എന്നാ ആദ്യ സിനിമയുടെ അത്ര കളക്‌ഷൻ ഈ സിനിമയ്ക്കു ലഭിച്ചില്ല, കാരണം സിനിമയ്ക്ക് ആസ്പദമായ  നോവൽ അത്ര ജനശ്രദ്ധ ലഭിച്ചിരുന്നില്ല.എന്നാലും ഒരു മാസത്തിനുള്ളിൽ, ഈ ചിത്രം ലോകമെമ്പാടും 478,869,160 ഡോളർ നേടി, ഇത് &quot;[[ട്രാൻസ്ഫോർമേഴ്സ് : റിവഞ്ച് ഓഫ് ദി ഫാളൻ|ട്രാൻസ്ഫോർമേഴ്‌സ്: റിവഞ്ച് ഓഫ് ദി ഫാളൻ]]&quot; മറികടക്കുന്നതുവരെ 2009 ലെ ഏറ്റവും വലിയ കളക്ഷൻ നേടിയ ചിത്രമായി ഇതു മാറി.
സമ്മിശ്ര വിമർശനമാണ് സിനിമയ്ക്കു ലഭിച്ചത്. ചിലർ സിനിമയെ സിനിമയായി കണ്ടപ്പോൾ ചിലർ സിനിമ പലയിടത്തും അതിരുകടന്നു എന്ന് വിമർശിച്ചു.
[[കത്തോലിക്കാസഭ|കത്തോലിക്ക സഭ]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും ഡാ വിഞ്ചി കോഡിന് ലഭിച്ച അത്ര വലിയ വിമർശനം ഈ സിനിമയ്ക്കു ലഭിച്ചില്ല.വത്തിക്കാൻ ഔദ്യാഗിക പത്രമായ [[എൽ ഒസ്സെർവറ്റോർ റൊമാനോ]] ഈ സിനിമയെ &quot;നിരുപദ്രവകരമായ വിനോദം&quot; എന്ന് സിനിമയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു.വളരെ പോസറ്റീവ് ആയാണ് സിനിമയെ അവർ സമീപിച്ചത്.ചിത്രം അംഗീകരിക്കില്ലെന്ന് നേരത്തെ തന്നെ വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു.അതേസമയം [[ഇറ്റാലിയൻ ഭാഷ|ഇറ്റാലിയൻ]] പത്രമായ [[ലാ സ്റ്റാമ്പ]] വത്തിക്കാൻ ചിത്രം ബഹിഷ്കരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിരുന്നു.ബാരിഷ്കാരങ്ങളും വിമർശനങ്ങളും സിനിമയ്ക്കു ജനശ്രദ്ധ നൽകി.
[[സമോവ|സമോവയിൽ]] കത്തോലിക്ക സഭയെയും വിശ്വാസങ്ങളെയും വിമർശിച്ചത് കൊണ്ട് ഈ സിനിമയെ സെൻസർ ബോർഡ്‌ നിരോധിച്ചു.മുൻപ് [[ഡാ വിഞ്ചി കോഡ്(ചലച്ചിത്രം)|ഡാ വിഞ്ചി കോഡും]] സമോവയിൽ നിരോധിച്ചിരുന്നു.
ജനീവയിലെ കണിക പരീക്ഷണശാല CERN അവിടെ എന്താണ് നടക്കുന്നതെന്നും  ആന്റിമാറ്റർ എന്താണെന്നും വിശദീകരിക്കാൻ ഒരു വെബ്‌സൈറ്റ് സജ്ജമാക്കി.
2009 ൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ഒമ്പതാമത്തെ ചിത്രമാണ് ഏഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡെമോൺസ്, ലോകമെമ്പാടും ബോക്സ് ഓഫീസ് കണക്കുകൾ പ്രകാരം സിനിമയ്ക്  485,930,810 ഡോളർ ലഭിച്ചു.
== തുടർച്ച ==
റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ സീരീസിലെ മൂന്നാമത്തെ ചിത്രം, 
റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ സീരീസിലെ നാലാമത്തെ പുസ്തകമായ ഇൻഫെർനോയുടെ ചലച്ചിത്രാവിഷ്കാരമാണ് സോണി പിക്ചേഴ്സ് നിർമ്മിച് ഇത് ഒക്ടോബർ 14, 2016 ന് പുറത്തിറങ്ങി,റോൺ ഹോവാർഡ് സംവിധായകനായി, ഡേവിഡ് കോപ്പ് തിരക്കഥയൊരുക്കി, ടോം ഹാങ്ക്സ് റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.


[[വർഗ്ഗം:2009-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ് ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>kneym9231vg4ltv9h2m6n8z90voxrju</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540249</id>
      <parentid>4540247</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:20:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540249</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17153" sha1="bti2oehf3ymwj474kd5201nzqhwt1d0" xml:space="preserve">{{prettyurl|Angels_&amp;_Demons_(film)}}

{{Infobox film
| name           = ഏയ്ഞ്ചൽസ് &amp; ഡീമൺസ്
| director       = [[റോൺ ഹോവാർഡ്]]
| producer       = [[ബ്രയാൻ ഗ്രേസർ]]&lt;br /&gt;റോൺ ഹോവാർഡ്&lt;br /&gt;[[ജോൺ കാലി]]
| screenplay     = [[ഡേവിഡ് കോപ്പ്]]&lt;br /&gt;[[അകിവ ഗോൾഡ്സ്മാൻ]]
| based on       = {{Based on|''[[ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്]]''|[[ഡാൻ ബ്രൗൺn]]}}
| narrator       = [[ആൽഫ്രഡ് മോളിന]]
| starring       = [[ടോം ഹാങ്ക്സ്]]&lt;br /&gt;[[ഇവാൻ മക്ഗ്രെഗർ]]&lt;br /&gt;[[അയ്‌ലെറ്റ് സൂറർ]]&lt;br /&gt;[[സ്റ്റെല്ലാൻ സ്കാർസ്ഗാർഡ്]]&lt;br /&gt;[[Pierfrancesco Favino]]&lt;br /&gt;[[Nikolaj Lie Kaas]]&lt;br /&gt;[[Armin Mueller-Stahl]]
| music          = [[ഹാൻസ് സിമ്മർ]]&lt;!-- http://scorenotes.com/hans_james_2008.html--&gt;
| cinematography = [[സാൽവറ്റോർ ടോട്ടിനോ]]
| editing        = [[ഡാനിയേൽ പി. ഹാൻലി]]&lt;br /&gt;[[Mike Hill (film editor)|മൈക്ക് ഹിൽ]]
| studio         = [[ഇമാജിൻ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]&lt;br /&gt;സ്കൈലാർക്ക് പ്രൊഡക്ഷൻസ്&lt;br /&gt;പനോരമ ഫിലിംസ്
| distributor    = [[കൊളംബിയ പിക്ചേഴ്സ്]]
| released       = {{Film date|2009|05|14|Australia|2009|05|15|United States}}
| runtime        = 138 മിനിട്ട്
| country        = യു.എസ്.
| language       = ഇംഗ്ലീഷ്
| budget         = $150 million&lt;ref&gt;{{cite news | url=http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/e3ibd965fb07c29611127bbd20be2ac1226 | title='Angels &amp; Demons' hauls $48 million | author=DiOrio, Carl | publisher=[[The Hollywood Reporter]] | work=[[Nielsen Business Media, Inc]] | date=May 17, 2009 | accessdate=January 11, 2010 | archive-date=2009-05-21 | archive-url=https://web.archive.org/web/20090521083940/http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/e3ibd965fb07c29611127bbd20be2ac1226 | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
| gross          = $485,930,816&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://boxofficemojo.com/movies/?id=angelsanddemons.htm |title=Angels &amp; Demons (2009) |work=[[Box Office Mojo]] |accessdate=October 28, 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091010203211/http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=angelsanddemons.htm |archivedate=2009-10-10 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
}}

2009ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു അമേരിക്കൻ ത്രില്ലർ സിനിമയാണ് ''''ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്''''. പ്രസിദ്ധ നോവലിസ്റ്റ്‌ [[ഡാൻ ബ്രൌൺ|ഡാൻ ബ്രൌണിന്റെ]] ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ ത്രില്ലർ നോവലായ [[ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്]] ആണ് അതെ പേരിൽ സിനിമയാക്കിയത്.[[അക്കിവ ഗോൾഡ്‌സ്മാൻ|അക്കിവ ഗോൾഡ്‌സ്മാനും]] [[ഡേവിഡ് കോപ്പ്|ഡേവിഡ് കോപ്പും]] ചേർന്ന് രചിച്ച ചിത്രം സംവിധാനം ചെയ്തത് [[റോൺ ഹോവാർഡ്|റോൺ ഹോവാർഡാണ്]]. 2009ൽ ഇറങ്ങിയ ഈ ചിത്രം ദി ഡാവിഞ്ചി കോഡിന്റെ തുടർച്ചയും റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ ചലച്ചിത്ര പരമ്പരയിലെ രണ്ടാമത്തെ പതിപ്പാണ്. എന്നാൽ നോവലിൽ ആദ്യം ഇറങ്ങിയത് [[ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസ്|ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡീമൺസും]] ശേഷം ഇറങ്ങിയതായിരുന്നു ഡാ വിഞ്ചി കോഡ്.[[റോം]], കാലിഫോർണിയയിലെ കൽവർ സിറ്റിയിലെ [[സോണി പിക്ചേഴ്സ്]] സ്റ്റുഡിയോ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം നടന്നത്.[[വത്തിക്കാൻ നഗരം|വത്തിക്കാൻ നഗര]]&lt;nowiki/&gt;വും റോമിലെ ചരിത്രപ്രാധാന്യമർന്ന സ്ഥലങ്ങളും പശ്ചാത്തലമാക്കിയാണ് സിനിമ മുന്നേറുന്നത്. സിനിമയ്ക്കു സമ്മിശ്ര അഭിപ്രായമാണ് ലഭിച്ചത്. ലോകമെമ്പാടു നിന്നും ചിത്രത്തിന് 486 മില്യൺ ഡോളർ നേടാൻ കഴിഞ്ഞു.

== പ്രമേയം ==
[[വത്തിക്കാൻ നഗരം|വത്തിക്കാൻ നഗര]]&lt;nowiki/&gt;ത്തിന്റെയും [[കത്തോലിക്കാസഭ|കത്തോലിക്കാ സഭ]]&lt;nowiki/&gt;യുടെയും തലവനായ [[മാർപ്പാപ്പ|മാര്പാപ്പ]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ മരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചടങ്ങുകൾ കാണിച്ചാണ് സിനിമയിൽ തുടങ്ങുന്നത്.അതെ സമയം തന്നെ [[ജനീവ|ജനീവയിലെ]] കണിക പരീക്ഷണശാലയിൽ നിന്നും ഉർജവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട [[ആന്റിമറ്റെർ]] സൂക്ഷിച്ചിരുന്ന കാനിസ്റ്ററുകളിലൊന്ന് മോഷ്ടിക്കപെടുകയും അതിന്റെ പ്രധാന ശാസ്ത്രജ്ഞൻ ഡോക്ടർ സിൽവാനോ കൊല്ലപ്പെടുന്നു.മാർപാപ്പയുടെ മരണത്തോടെ വത്തിക്കാന്റെ  താത്കാലിക നിയന്ത്രണ ചുമതല കാമർലെംഗോ ഏറ്റെടുക്കുന്നു. അദ്ദേഹം ഒരു മുൻ പൈലറ്റ് കൂടിയാണ്.പുതിയ പോപ്പിനെ തിരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള [[കോൺക്ലേവ്|പേപ്പൽ കോൺക്ലേവ്]] കുടുന്നതിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ ആരംഭിക്കുന്നു.എന്നാൽ [[ഇല്ലുമിനാറ്റി]] എന്നാ സംഘടനയിൽ ഉൾപെട്ടയാൾ എന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു കൊണ്ട് ഒരാൾ അടുത്ത പോപ്പ് ആവാൻ സാധ്യതയുള്ള നാല് [[കർദിനാൾ|കർദിനാൾമാരെ]] തട്ടി കൊണ്ട് പോവുകയും [[സ്വിസ് ഗാർഡ്|വത്തിക്കാൻ സ്വിസ് ഗാർഡിനു]] സന്ദേശം അയക്കുകയും ചെയുന്നു.രാത്രി 8 മണി മുതൽ ഓരോ മണിക്കൂറിലുo ഒരു കര്ദിനാൾ എന്ന വിധത്തിൽ   ഓരോരുത്തരെയായി കൊല്ലും എന്നുo അർദ്ധരാത്രി 12 മണിക് വത്തിക്കാൻ നഗരത്തെയും നശിപ്പിക്കും എന്നായിരുന്നു സന്ദേശം. 
നായകനായ അമേരിക്കൻ ചിഹ്നശാസ്ത്രനായ  പ്രൊഫസർ റോബർട്ട് ലാങ്‌ഡനെ  സഹായിക്കാൻ വത്തിക്കാനിലേക്ക് കൊണ്ടുവരുന്നു.ഇല്ലുമിനിറ്റിയെ കുറിച്ച് അദ്ദേഹം പുസ്തകങ്ങളും നിരീക്ഷണങ്ങളും ചെയ്തിരുന്ന വ്യക്തിയാണ് പ്രൊഫസർ ലാങ്ടൺ .ഇല്ലുമിനാറ്റിയുടെ പാത അതായത് പ്രകാശത്തിന്റെ പാതയുടെ നാല് ബലിപീഠങ്ങളിൽ വച്ചായിരിക്കും  കർദിനാൾ കൊലപ്പെടുകയെന്നു അദ്ദേഹം അനുമാനിക്കുന്നു.[[ലാ പുർഗ|ലാ പുർഗയ്ക്]] വേണ്ടി അതായത് സഭ ഇല്ല്യൂമിനേറ്റിയിലെ നാല് ജ്ഞാനികളെ നെഞ്ചിൽ സഭയുടെ ചിഹ്നം കുത്തി വെച്ചു കൊന്നതിന്റെ പ്രതികാരമായാണ് ഇപ്പോൾ ഇതൊക്കെ ചെയ്യുന്നതെന്നും അദ്ദേഹം മനസിലാക്കുന്നു.ഇല്യൂമിനേറ്റിയുടെ പാത മണ്ണ്(ഭൂമി), വായു, തീ, വെള്ളം എന്നിവയുമായി ബന്ധപെട്ടതാണ്. ഇതെല്ലാം സൂചിപ്പിക്കുന്ന പള്ളികൾ റോമിൽ തന്നെ ഉള്ളതെന്നും അദ്ദേഹം മനസിലാക്കുന്നു.ഇല്ലുമിനാറ്റിയുടെ പാത കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിനായി സ്വിസ് ഗാർഡിന്റെ തലവനായ കമാൻഡർ റിക്ടറിന്റെ താൽപ്പര്യത്തിന് വിരുദ്ധമായി ക്മെർലങ്കോ [[വത്തിക്കാൻ അപ്പോസ്തോലിക ആർക്കൈവ്|വത്തിക്കാൻ സീക്രട്ട് ആർക്കൈവിലേക്ക്]] ലാംഗ്ഡണിന് പ്രവേശനം നൽകുന്നു.അവിടെ വെച്ച സഭ നിരോധിച്ച[[ഗലീലിയോ ഗലീലി|ഗലീലിയോയുടെ]] പുസ്തകത്തിൽ നിന്നും ആദ്യ സൂചനകൾ ലഭിക്കുകയും ചെയുന്നു. അതിനെ പിൻതാങ്ങി അദ്ദേഹം വത്തിക്കാൻ നഗരത്തെയും കര്ദിനാള്മാരെയും രക്ഷിക്കാനും നടത്തുന്ന സാഹസികമായ യാത്രയാണ് കഥയുടെ പശ്ചാത്തലം.വത്തിക്കാനിലെയും റോംമിലെയും ചരിത്ര പ്രാധാന്യമായ പല സ്ഥലങ്ങളുo ചിത്രത്തിൽ കാണാൻ സാധിക്കും.
== ബോക്സ് ഓഫീസിൽ ==
എല്ലാ രാജ്യങ്ങളിലും രണ്ട് ആഴ്ചവരെ ഏയ്ഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡെമോൺസ് ഒന്നാം സ്ഥാനം നില നിർത്തി.&quot;[[നൈറ്റ് അറ്റ് ദി മ്യൂസിയം: ബാറ്റിൽ ഓഫ് ദി സ്മിത്‌സോണിയൻ]]&quot; പുറത്തിറങ്ങിയപ്പോൾ 2ആം സ്ഥാനവും.എന്നാൽ [[ഡാ വിഞ്ചി കോഡ് (ചലച്ചിത്രം)|ഡാ വിഞ്ചി കോഡ്]] എന്നാ ആദ്യ സിനിമയുടെ അത്ര കളക്‌ഷൻ ഈ സിനിമയ്ക്കു ലഭിച്ചില്ല, കാരണം സിനിമയ്ക്ക് ആസ്പദമായ  നോവൽ അത്ര ജനശ്രദ്ധ ലഭിച്ചിരുന്നില്ല.എന്നാലും ഒരു മാസത്തിനുള്ളിൽ, ഈ ചിത്രം ലോകമെമ്പാടും 478,869,160 ഡോളർ നേടി, ഇത് &quot;[[ട്രാൻസ്ഫോർമേഴ്സ് : റിവഞ്ച് ഓഫ് ദി ഫാളൻ|ട്രാൻസ്ഫോർമേഴ്‌സ്: റിവഞ്ച് ഓഫ് ദി ഫാളൻ]]&quot; മറികടക്കുന്നതുവരെ 2009 ലെ ഏറ്റവും വലിയ കളക്ഷൻ നേടിയ ചിത്രമായി ഇതു മാറി.
സമ്മിശ്ര വിമർശനമാണ് സിനിമയ്ക്കു ലഭിച്ചത്. ചിലർ സിനിമയെ സിനിമയായി കണ്ടപ്പോൾ ചിലർ സിനിമ പലയിടത്തും അതിരുകടന്നു എന്ന് വിമർശിച്ചു.
[[കത്തോലിക്കാസഭ|കത്തോലിക്ക സഭ]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും ഡാ വിഞ്ചി കോഡിന് ലഭിച്ച അത്ര വലിയ വിമർശനം ഈ സിനിമയ്ക്കു ലഭിച്ചില്ല.വത്തിക്കാൻ ഔദ്യാഗിക പത്രമായ [[എൽ ഒസ്സെർവറ്റോർ റൊമാനോ]] ഈ സിനിമയെ &quot;നിരുപദ്രവകരമായ വിനോദം&quot; എന്ന് സിനിമയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു.വളരെ പോസറ്റീവ് ആയാണ് സിനിമയെ അവർ സമീപിച്ചത്.ചിത്രം അംഗീകരിക്കില്ലെന്ന് നേരത്തെ തന്നെ വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു.അതേസമയം [[ഇറ്റാലിയൻ ഭാഷ|ഇറ്റാലിയൻ]] പത്രമായ [[ലാ സ്റ്റാമ്പ]] വത്തിക്കാൻ ചിത്രം ബഹിഷ്കരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിരുന്നു.ബാരിഷ്കാരങ്ങളും വിമർശനങ്ങളും സിനിമയ്ക്കു ജനശ്രദ്ധ നൽകി.
[[സമോവ|സമോവയിൽ]] കത്തോലിക്ക സഭയെയും വിശ്വാസങ്ങളെയും വിമർശിച്ചത് കൊണ്ട് ഈ സിനിമയെ സെൻസർ ബോർഡ്‌ നിരോധിച്ചു.മുൻപ് [[ഡാ വിഞ്ചി കോഡ്(ചലച്ചിത്രം)|ഡാ വിഞ്ചി കോഡും]] സമോവയിൽ നിരോധിച്ചിരുന്നു.
ജനീവയിലെ കണിക പരീക്ഷണശാല CERN അവിടെ എന്താണ് നടക്കുന്നതെന്നും  ആന്റിമാറ്റർ എന്താണെന്നും വിശദീകരിക്കാൻ ഒരു വെബ്‌സൈറ്റ് സജ്ജമാക്കി.
2009 ൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ഒമ്പതാമത്തെ ചിത്രമാണ് ഏഞ്ചൽസ് ആൻഡ് ഡെമോൺസ്, ലോകമെമ്പാടും ബോക്സ് ഓഫീസ് കണക്കുകൾ പ്രകാരം സിനിമയ്ക്  485,930,810 ഡോളർ ലഭിച്ചു.
== തുടർച്ച ==
റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ സീരീസിലെ മൂന്നാമത്തെ ചിത്രം, 
റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ സീരീസിലെ നാലാമത്തെ പുസ്തകമായ ഇൻഫെർനോയുടെ ചലച്ചിത്രാവിഷ്കാരമാണ് സോണി പിക്ചേഴ്സ് നിർമ്മിച് ഇത് ഒക്ടോബർ 14, 2016 ന് പുറത്തിറങ്ങി,റോൺ ഹോവാർഡ് സംവിധായകനായി, ഡേവിഡ് കോപ്പ് തിരക്കഥയൊരുക്കി, ടോം ഹാങ്ക്സ് റോബർട്ട് ലാംഗ്ഡൺ എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

== അവലംബം ==
[[വർഗ്ഗം:2009-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇംഗ്ലീഷ് ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>bti2oehf3ymwj474kd5201nzqhwt1d0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ടി-സീരീസ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303069</id>
    <revision>
      <id>4540065</id>
      <parentid>4136139</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:34:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540065</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5724" sha1="7f233rj12hre6ye4fgeynfmmbahs8ti" xml:space="preserve">{{Infobox company 
| name     = സൂപ്പർ കാസെറ്റ്സ് ഇൻഡസ്ട്രീസ് ലിമിറ്റഡ് &lt;br&gt; Super Cassettes Industries Limited 
| logo     = [[File:T-series-logo.svg|74px]]
| type     = Private
| foundation       =  
| location_city    = [[Darya Ganj|ധരയ ഗഞ്ച്]], [[ന്യൂ ഡെൽഹി]]
| location_country = ഇന്ത്യ
| location         = 
| genre            = വിവിധം
| industry         = [[സംഗീതം]], [[വിനോദം]]
| products         = &lt;!-- redundant --&gt;
| parent           =  
| homepage         = [http://www.tseries.com/ www.tseries.com]
}}

ഇന്ത്യയിലെ ഒരു സംഗീത കമ്പനിയാണ് '''സൂപ്പർ കാസറ്റ്സ് ഇൻഡസ്ട്രീസ് പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് (SCIL)'''.&lt;ref&gt;[http://sify.com/movies/bollywood/fullstory.php?id=14560612 &quot;T-Series files a suit against YouTube&quot;] ''[[Sify.com]]'', IndiaFM,  Wednesday, 14 November 2007.&lt;/ref&gt; ഇതിന്റെ സംഗീത ലേബലാണ് '''ടി-സീരീസ്'''. ഇതൊരു ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാണ വിതരണ കമ്പനിയും ആണ്. സാമ്പ്രാണിത്തിരി, വാഷിംഗ് പൗഡർ പോലുള്ള ഉപഭോക്തൃ ഉൽപ്പന്നങ്ങളും കമ്പനി നിർമ്മിക്കുന്നു.

സൂപ്പർ കാസറ്റ്സ്, ഗോപാൽ സോപ്പ് ഇൻഡസ്ട്രീസ്, രജനി ഇൻഡസ്ട്രീസ് എന്നിവാണ് കമ്പനിയുടെ ഉപവിഭാഗങ്ങൾ.

==ചരിത്രം==
ഗുൽഷൻ കുമാറാണ് കമ്പനി സ്ഥാപിച്ചത്.&lt;ref&gt;[http://www.expressindia.com/news/fe/daily/20000320/fex20056.html &quot;Super Cassettes Industries, Time Warner Music plan joint venture&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120921224111/http://www.expressindia.com/news/fe/daily/20000320/fex20056.html |date=2012-09-21 }} ''[[Indian Express]]'',  20 March 2000.&lt;/ref&gt; ഇപ്പോൾ മകനായ ഭൂഷൺ കുമാറിന്റെ കീഴിലാണ് കമ്പനി&lt;ref&gt;[http://www.tseries.com/ TSeries] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151128172336/http://www.tseries.com/ |date=2015-11-28 }} Official website.&lt;/ref&gt; 2000 മാർച്ച് 20നു ''തും ബിൻ'' എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെയാണ് ചലച്ചിത്രനിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref&gt;[http://www.screenindia.com/old/20010706/fdeb1.html &quot;Introducing the sensational six debutantes of Tum Bin...&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090928111510/http://www.screenindia.com/old/20010706/fdeb1.html |date=2009-09-28 }} ''[[Screen (magazine)|Screen Magazine]]''.&lt;/ref&gt; 1984ൽ [[രവീന്ദ്ര ജെയിൻ]] സംഗീത സംവിധാനം നിർവഹിച്ച ''ലല്ലു റാം'' എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലൂടെയാണ് ടി-സീരീസ് ആദ്യമായി ഗനങ്ങൾ പുറത്തിറക്കിയത്.&lt;ref&gt;[http://www.screenindia.com/old/fullstory.php?content_id=10659 1984 - Melody in the movies]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=നവംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} ''[[Screen (magazine)|Screen Magazine]]''&lt;/ref&gt; പിന്നീട് 2009 വരെ കമ്പനി ഇലക്ട്രോണിക്സ് ഉൽപ്പന്നങ്ങളും ഓഡിയോ-വീഡിയോ സിസ്റ്റങ്ങളും ടി-സീരീസ് എന്ന് ബ്രാൻഡിൽ നിർമ്മിച്ചിരുന്നു.

==നിർമ്മിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
! വർഷം
! ചലച്ചിത്രം
! കുറിപ്പുകൾ
|-
|1990
|''[[Aashiqui|ആഷിക്വി]]''
|
|-
|1990
|''[[Bahaar Aane Tak]]''
|
|-
|1991
|''[[Jeena Teri Gali Mein]]''
|
|-
|1991
|''[[Dil Hai Ki Manta Nahin]]''
|
|-
|1992
|''[[Jeena Marna Tere Sang]]''
|
|-
|1993
|'[[Aaja Meri Jaan]]''
|
|-
|1995
|''[[Bewafa Sanam]]'' 
|
|-
|2000
|''[[Papa the Great]]''
|
|-
|2001
|''[[Tum Bin]]''
|
|-
|2003
|''[[Aapko Pehle Bhi Kahin Dekha Hai]]''
|
|-
|2006
|''[[Humko Deewana Kar Gaye]]'' 
|
|-
|2007
|Darling 
|
|-
|2007
|''[[Bhool Bhulaiyaa]]''
|
|-
|2008
|[[Karzzzz]]
|
|-
|2009
|Radio: Love on Air
|
|-
|2010
|''[[Kajraare]]''
|
|-
|2013
|''[[Aashiqui 2]]'' 
|
|-
|2014
|''[[Hate Story 2]]''
|
|-
|2014
|''[[Yaariyan (2014 film)|Yaariyan]]''
|
|-
|2014
|''[[Creature 3D]]''
|&lt;ref&gt;http://www.imdb.com/company/co0145724/&lt;/ref&gt;
|-
|2015
|''[[All Is Well (film)|All Is Well]]''
|Filming
|-
|2015
|''[[Baby (2015 film)|Baby]]''
|Filming
|-
|}

== അവലംബം==
{{Reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [http://www.tseries.com/ Super Cassettes Industries Limited (T Series), Official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151128172336/http://www.tseries.com/ |date=2015-11-28 }}
* [http://www.imdb.com/company/co0145724/  Super Cassettes Industries Limited (T Series)] at ''[[Internet Movie Database]]''
* [http://www.bollywoodhungama.com/movies/company/filmography/1826/index.html T-Series - Filmography]

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വ്യവസായസ്ഥാപനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>7f233rj12hre6ye4fgeynfmmbahs8ti</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>തായിപ്പരദേവത</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303470</id>
    <revision>
      <id>4540027</id>
      <parentid>4500473</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T11:59:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2402:3A80:449B:7005:0:44:DB8A:9B01</ip>
      </contributor>
      <comment>ശരി ആക്കി</comment>
      <origin>4540027</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17028" sha1="ic5xvttudm6u4z4lccvgrankmhqov81" xml:space="preserve">{{ആധികാരികത}}
കപ്പാട്ട് ഭഗവതി 

മണിയാണി സമുദായത്തിലെ കൊലയൻ എന്നാ വിഭാഗത്തിന്റെ കുലദൈവം ആണ് അവരുടെ 4 കഴകത്തിലും പ്രധാന ദേവി ആണ്. 4 കഴകത്തിൽ  കഴകത്തിന്റെ പേര് കുട്ടി അറിയപ്പെടും കപ്പാട്ട് ഭഗവതി കേണമംഗലം ഭഗവതി, മോളവന്നൂർ ഭഗവതി, കല്ലിയോട്ട് ഭഗവതി. 

“പൈതങ്ങളെ എന്റെ ശ്രീ മഹാ ദേവൻ തിരുവടി നല്ലച്ചൻ എനിക്ക് നാല് ദേശങ്ങൾ കല്പിച്ചു തന്നിട്ടുണ്ടല്ലോ… ഈ സ്ഥലം മുൻ ഹേതുവായിട്ടു ഈ കാൽ കളിയാട്ടം കൊണ്ട് കൂട്ടിയിട്ടുണ്ടല്ലോ നിങ്ങളും… ആയതിനാൽ എന്റെ നല്ലച്ചൻ എനിക്ക് കൽപ്പിച്ചു തന്ന ഈ തിരുവർക്കാട്ട് വടക്ക് ഭാഗം ഞാൻ രുചിക്ക് തക്കവണ്ണം ആസ്വദിക്കട്ടെ”…ഇത് മാടായിക്കാവിലെ കലശസമയത്ത് വടക്കേംഭാഗം ആസ്വദിക്കുമ്പോൾ തായ് പരദേവതയുടെ തിരുമൊഴി.കളിയാട്ടത്തിൽ കെട്ടിയാടുന്ന അമ്മ ദൈവങ്ങളിൽ പരമോന്നതസ്ഥാനമാണ് തായ് പരദേവതക്കുള്ളത്. കോലത്തിരി തംബ്രാക്കന്മാരുടെ കുലദേവതയായും പരദേവതയും ധർമ്മദൈവവും രാജമാതാവുമൊക്കെയാണ്‌ തായ് പരദേവത. 

കോലത്തുനാട്ടുകാർക്ക് പെറ്റമ്മ തന്നെയാണ് ദേവി. മാടായിക്കാവിലമ്മയെന്നും തിരുവർക്കാട്ടച്ചിയെന്നും തിരുവർക്കാട്ട് ഭഗവതിയെന്നും തമ്പുരാട്ടിയെന്നും വലിയതമ്പുരാട്ടിയെന്നും വലിയ മുടിപ്പോതിയെന്നും കോലസ്വരൂപത്തിങ്കൽ തായി എന്നുമൊക്കെ പൈതങ്ങൾ അമ്മയെ വിളിച്ചുപോരുന്നു.

രക്താംബരങ്ങളണിഞ്ഞ് രക്തഹാരങ്ങൾ ചൂടിയ തിരുവുടലിന് അലങ്കാരമായി നിൽക്കുന്ന ആയിരം നാഗങ്ങൾ , മുത്തുനാദങ്ങൾ പൊഴിക്കും ചിലമ്പണിഞ്ഞ തൃപ്പാദങ്ങളും , നക്ഷത്രാങ്കിതമായ ആകാശക്കോട്ടകളെ തൊട്ടുതലോടുന്ന തിരുമുടിയും കരവലയത്തിൽ നാന്ദകവാളും പരിചയുമൊക്കെയായി എഴുന്നള്ളുന്ന തമ്പുരാട്ടിയുടെ രൂപം മനോഹരം.

ദാരികാന്തകിയായ മഹാകാളിയാണ് ഭഗവതി. ശ്രീ മഹാദേവൻ തിരുവടിയുടെ മൂന്നാം തൃക്കണ്ണിൽ നിന്നും തിരുപ്പുറപ്പെട്ട് ഏഴ് രാവുകളും ഏഴ് പകലുകളും യുദ്ധംചെയ്തു ദാരികനെ കൊന്നുകൊലവിളിച്ചു ദേവി. പക്ഷേ ദാരികനെ കൊന്നെറിഞ്ഞ ക്രൂരമൂർത്തിയാണെങ്കിലും തായ് പരദേവത ക്ഷിപ്രകോപവും രക്തദാഹവുമൊക്കെ വെടിഞ്ഞ ശാന്തസ്വരൂപിയാണ്. ദാരികനെ തകർത്തെറിഞ്ഞ ആ കൈകളിൽ തൻറെ പൈതങ്ങൾക്കുള്ള വാത്സല്യമാണ്. അഗ്നിമഴ പൊഴിയിച്ച ആ മിഴികളിൽ ഇപ്പോൾ സ്നേഹവും ദീനാനുകംബയാണ്..

കോലസ്വരൂപത്തിങ്കൽ തായി എന്നാൽ കോലസ്വരൂപത്തിന് മാതാവ് എന്നർഥം. മാടായിപ്പാറയിലെ മാടായിക്കോട്ടയിൽ വച്ച് മഹാകാളിയാം മാതാവ് ദാരികനെ നിഗ്രഹിച്ചു എന്ന പുരാണകഥക്കപ്പുറം മറ്റൊരു ഐതിഹ്യം കൂടി കോലസ്വരൂപത്തിങ്കൽ തായിയുടെ പുരാവൃത്തവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അത് വെറുമൊരു നേരംപോക്കോ നാടോടിക്കഥയോ ഒന്നുമല്ല , മറിച്ച് കേൾവികേട്ട ഒരു സാമ്രാജ്യത്തിൻറെ അവിടെ വാണ വിഖ്യാത രാജരാജക്കന്മാരുടെ വീരചരിതം കൂടിയാണ്.

ചരിത്രകാവ്യങ്ങളായ [[മൂഷികവംശം|മൂഷികവംശവും]] കേരളോല്പത്തിയുമെല്ലാം പ്രദിപാദ്യവിഷയമാക്കുമ്പോൾ, ഡോ: എൻ വി പി ഉണിത്തിരിയുടെ &quot;അത്യുത്തരകേരളീയം&quot; അനുബന്ധമാക്കുമ്പോൾ, ക്രിസ്തുവർഷത്തിൻറെ ആദ്യദശകങ്ങളിൽ ഇന്നത്തെ ആന്ധ്രാപ്രദേശിൻറെ ആധ്രയിൽ നിന്നും വന്നു എന്ന് പറയപ്പെടുന്ന നന്ദ എന്ന തമ്പുരാട്ടി അവരുടെ കുലദേവനായ നരസിംഹാ മൂർത്തിയെ ഏഴിമലയിൽ പ്രീതിഷ്ഠിച്ചു ആരാധിച്ചിരുന്നു ഇപ്പോൾ നാരായൺ കണ്ണൂർ  ക്ഷേത്രം അറിയപ്പെടുന്നു  ... നന്ദ തമ്പുരാട്ടി വന്നു എന്ന് പറയപ്പെടുന്ന ആന്ധ്രായിൽ കൂടുതലയിൽ ആരാധിച്ചു പോരുന്നത് നരസിംഹ മൂർത്തിയെയാണ് ..ഇതിനാൽ ഈ കാരണം കൂടി തെളിവായി മേല്പറഞ്ഞ സ്ഥലത്തു നിന്നാണ് വന്നതെന്ന് സാധൂകരിക്കാൻ പറ്റാവുന്നതാണ്.
മാഹിഷ്മതി രാജ്യത്ത് ഒരു ഹേഹയസാമ്രാജ്യം ഉണ്ടായിരുന്നുവത്രേ. പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾകൊണ്ടും ധനധാന്യവൃദ്ധികൊണ്ടും സമൃദ്ധവും സമ്പന്നവുമായിരുന്ന മാഹിഷ്മതിയെ ശത്രുരാജ്യങ്ങൾ ആക്രമിച്ച് രാജാവിനെ വകവരുത്തി. അപ്പോൾ ഗർഭിണിയായിരുന്ന മാഹിഷ്മതി രാജ്ഞി നന്ദ മന്ത്രിമാരുടെ സഹായത്തോടെ ഒരു മരക്കപ്പലിൽ കയറി രാജ്യം വിട്ടു. അലയാഴിയിലെ കാറ്റിനേയും കോളിനെയും ജയിച്ച് അഴികളും ചുഴികളും അധിജീവിച്ച്, വേലിയേറ്റങ്ങളും വേലിയിറക്കങ്ങളും താണ്ടി ആ ജലയാനം മുന്നോട്ടുകുതിച്ചു. അങ്ങ് ദൂരെ പശ്ചിമതീരത്ത് അറബിക്കടലിന്റെ കരകളിൽ ആട്യതയോടെ ആഭിജാത്യത്തോടെ നിൽക്കുന്ന വാകമരങ്ങൾ നിറഞ്ഞ എഴിമലയിൽ ആ നൌക നങ്കൂരമിട്ടു. ആ എഴിമലക്കുന്നുകളിൽ മാഹിഷ്മതി റാണിയായ നന്ദയും പരിവാരങ്ങളും പരിചാരകരും രാജ്യം നിർമ്മിച്ച്‌ വാസം ആരംഭിച്ചു. അങ്ങനെയിരിക്കെ ഒരു ഭീമാകാരനായ മൂഷികൻ‌ രാജ്ഞിയെ ആക്രമിക്കാൻ വന്നു. ആപത്തിൽ നിന്നും രക്ഷതേടി അവർ ഉള്ളുരുകി പ്രാർഥിച്ചു. അപ്പോൾ അവരുടെ കണ്ണിൽ നിന്നും [[അഗ്നി]] പുറപ്പെട്ട് ആ മൂഷികനെ ചുട്ടുകരിച്ചത്രേ. അപ്പോൾ മൂഷകൻ പർവ്വതരാജനായി പുനർജനിച്ച് റാണിയെ അനുഗ്രഹിച്ചു. തന്നെ പരീക്ഷിച്ച എന്നാൽ പിന്നെ അനുഗ്രഹിച്ച ആ മൂഷികനോടുള്ള കടപ്പാട് നിമിത്തം തൻറെ രാജ്യത്തിന് അവർ മൂഷകരാജ്യം എന്ന നാമം നൽകി.

കുറച്ചുനാൾ കഴിഞ്ഞപ്പോൾ രാജ്ഞി ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മംനൽകി. ആ കുഞ്ഞാണ് മൂഷികവംശത്തിലെ പ്രഥമ ചക്രവർത്തിയായ രാമഘടമൂഷികൻ‌. ഭരണനൈപുണ്യംകൊണ്ടും യുദ്ധസാമർത്ഥ്യം കൊണ്ടും അദ്ദേഹം കീർത്തികേട്ടു. അദ്ദേഹം ഭരിച്ച പ്രദേശം എന്നത്തിൽ നിന്നാണ് [[ഏഴിമല]] സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഭൂപ്രേദേശത്തിന് പിൽക്കാലത്ത് രാമന്തളി( രാമൻ തളിച്ച ദേശം) എന്ന പേര് സിദ്ധിച്ചത്‌.

[[വാക]]മരത്തെ രാഷ്ട്രവൃക്ഷമാക്കി,

വാകപ്പൂക്കുലയും ചങ്ങലവട്ടയും രാജകീയ മുദ്രയാക്കി, നാന്ദകം ഉടവാളാക്കി

ഏഴിമലനന്ദനൻ, ഉഗ്രൻ, ഉഗ്രധന്വാവ്, സിംഹസേനൻ, ചന്ദ്രവർമ്മ തുടങ്ങിയ രാജാക്കന്മാർ രാമഘടമൂഷികന് ശേഷം മൂഷികരാജ്യം ഭരിച്ചു. പക്ഷേ മൂഷികവംശത്തിൻറെ സ്ഥാപണത്തിന് ആദിയും ആധാരവുമായ മാഹിഷ്മതി രാജ്ഞി എന്ന മഹതി വിസ്മരിക്കപ്പെട്ടു.

കാലങ്ങൾ പിന്നെയും കഴിഞ്ഞു, . മൂഷികവംശത്തിന്റെ ആസ്ഥാനം എഴിമലയിൽ നിന്നും വളപട്ടണത്തെക്ക് പറിച്ചുമാറ്റപ്പെട്ടു. പിന്നേയും അനേകം പേർ വംശം ഭരിച്ചു. പിൽക്കാലത്ത് ഇവരിൽ ഏതോ ഒരു രാജാവിന് , തങ്ങളുടെ വംശത്തിന് കാരണഭൂതയായ മാഹിഷ്മതി രാജ്ഞിയാം മാതാവിനെ സർവ്വരും മറന്നതിൽ കുറ്റബോധം തോന്നി. അതിൻറെ പ്രായശ്ചിത്തമായി , ആ മാതാവിനെ (നന്ദയെ) കോലം കെട്ടിയാടിക്കണമെന്ന് അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചു. അതിനുശേഷമാണത്രെ തായ് പരദേവതയെ കോലം കെട്ടിയാടിക്കാൻ തുടങ്ങിയത്.

തായിപ്പരദേവതയുടെ കോലം കെട്ടിയാടുന്നത്  സാധാരണയായി [[വണ്ണാൻ]] സമുദായക്കാരാണ് .[[അഞ്ഞൂറ്റാൻ]]മാരും കെട്ടിയാടാറുണ്ട്.    
അഷ്ടമച്ചാൽ ഭഗവതി, കളരിയാൽ ഭഗവതി,,വീരഞ്ചിറ ഭഗവതി തുടങ്ങി അതതു കാവുകളുടെയും ഗ്രാമങ്ങളുടെയും പേരുചേർത്ത്  ഈ ഭഗവതിയെ വിവിധ സങ്കല്പങ്ങളിൽ കെട്ടിയാടിക്കാറുണ്ട്.

== വേഷം ==
ഏറ്റവും  ഉയരമേറിയ തിരുമുടി തായിപ്പരദേവതയുടെതാണ് .{{തെളിവ്}} പ്രാക്കെഴുത്ത് ആണ്  മുഖത്തെഴുത്ത്‌.അരച്ചമയത്തിന്  വിതാനത്തറ എന്നു പേര്. [[മുള]] കൊണ്ട്  നിർമ്മിച്ച തിരുമുടിയിൽ ചുവപ്പും കറുപ്പും നിറങ്ങളിൽ വരകളുള്ള വെളുത്ത തുണി പൊതിഞ്ഞ് അലങ്കരിച്ചിട്ടുണ്ടാകും. [[ചുകന്നമ്മ]] ,[[നീലിയാർ ഭഗവതി]] എന്നിവരുടെ തിരുമുടിയുമായി വളരെ സാമ്യമുണ്ട്. നീളമുടി എന്ന്  അറിയപ്പെടുന്നു ഈ തിരുമുടി.വെള്ളികൊണ്ടുള്ള എകിറ് (ദംഷ്ട്ര )യും വേഷത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്.വാളും  ഏറെക്കുറെ ചതുരാകൃതിയിലുള്ള പരിചയുമാണ്‌  തിരുവായുധങ്ങൾ .തെയ്യം വടക്ക് തിരിഞ്ഞാണ് തിരുമുടി അണിയുക അത് പോലെ പടിഞ്ഞാറ് തിരിഞ്ഞാണ് തിരുമുടി അഴിക്കുക.  ഈ തെയ്യം നൃത്തമാടുന്നതിനിടയിൽ വാദ്യഘോഷങ്ങൾ നിർത്തിച്ചു കൊണ്ട് പറയുന്ന വാമൊഴി പ്രസിദ്ധമാണ്:

{{ഉദ്ധരണി|പൈതങ്ങളെ എന്റെ ശ്രീ മഹാ ദേവൻ തിരുവടി നല്ലച്ചൻ എനിക്ക് നാല് ദേശങ്ങൾ കല്പിച്ചു തന്നിട്ടുണ്ടല്ലോ... ഈ സ്ഥലം മുൻ ഹേതുവായിട്ടു ഈ കാൽ കളിയാട്ടം കൊണ്ട് കൂട്ടിയിട്ടുണ്ടല്ലോ നിങ്ങളും... ആയതിനാൽ എന്റെ നല്ലച്ചൻ എനിക്ക് കൽപ്പിച്ചു തന്ന ഈ തിരുവർക്കാട്ട് വടക്ക് ഭാഗം ഞാൻ രുചിക്ക് തക്കവണ്ണം ആസ്വദിക്കട്ടെ... {{തെളിവ്}}}}

{{Commons category|Thayi Paradevatha}}
[[വർഗ്ഗം:തെയ്യങ്ങൾ]]
{{തെയ്യം}}</text>
      <sha1>ic5xvttudm6u4z4lccvgrankmhqov81</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ദ്വാരം ദുർഗാപ്രസാദ് റാവു</title>
    <ns>0</ns>
    <id>311705</id>
    <revision>
      <id>4540177</id>
      <parentid>3654756</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T04:54:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540177</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5499" sha1="gupi8wbqanzv1m0vun25cslkqfh2qah" xml:space="preserve">{{prettyurl|Dwaram Durga Prasada Rao}} 
{{needs image}} 
{{Infobox person 
| name        = ദ്വാരം ദുർഗാപ്രസാദ് റാവു
| image       = 
| alt         = 
| caption     = ദ്വാരം ദുർഗാപ്രസാദ് റാവു
| birth_date  = 
| birth_place =
| death_date  = 
| death_place =
| nationality = [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]] 
| other_names = 
| known_for   = 
| spouse = 
| children = 
}} 
[[വയലിൻ]] വാദകനാണ് '''ദ്വാരം ദുർഗാപ്രസാദ് റാവു'''. 2014 ലെ കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. 
==ജീവിതരേഖ== 
വയലിനിസ്റ്റുകളുടെ കുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ളയാളായ ദുർഗാ പ്രസാദ് റാവു പ്രസിദ്ധ വയലിൻ വാദകനായ ദ്വാരം നരസിംഹ റാവു നായിഡുവിന്റെ മകനാണ്.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite news|date=21 November 2013|title=Technically sound|language=en-IN|work=[[The Hindu]]|url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/music/technically-sound/article5371731.ece|access-date=8 January 2023|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മുത്തച്ഛൻ ദ്വാരം വെങ്കടസ്വാമി നായിഡു ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കർണാടക സംഗീത വയലിനിസ്റ്റുകളിൽ ഒരാളായിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thehansindia.com/andhra-pradesh/violin-programme-enthrals-audience-535162|title=Violin programme enthrals audience|access-date=8 January 2023|last=Sumadhura|date=5 June 2019|website=[[The Hans India]]|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:32&quot;&gt;{{Cite news|date=21 November 2013|title=Technically sound|language=en-IN|work=[[The Hindu]]|url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/music/technically-sound/article5371731.ece|access-date=8 January 2023|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite news|last=Balantrapu|first=Prasuna|date=22 November 2018|title=A fitting tribute to Dwaram Venkataswamy Naidu|language=en-IN|work=[[The Hindu]]|url=https://www.thehindu.com/entertainment/music/rich-repertoire/article25565416.ece|access-date=8 January 2023|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; പ്രശസ്ത വയലിനിസ്റ്റുകളിൽ നായിഡുവിൻ്റെ സഹോദരന്മാരായ ദ്വാരം നരസിംഗ റാവു നായിഡു,&lt;ref&gt;{{Cite news|date=19 September 2013|title=Faithful to the legacy|language=en-IN|work=[[The Hindu]]|url=https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-fridayreview/faithful-to-the-legacy/article5147309.ece|access-date=8 January 2023|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; ദ്വാരം വെങ്കട കൃഷ്ണയ്യ, മകൾ ദ്വാരം മങ്കടയാരു, മകൻ ദ്വാരം ഭാവനാരായണ റാവു,&lt;ref&gt;{{Cite news|date=14 April 2011|title=Footprints in the sands of time|language=en-IN|work=[[The Hindu]]|url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/music/Footprints-in-the-sands-of-time/article14683077.ece|access-date=8 January 2023|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; ഭാവനാരായണ റാവുവിൻ്റെ മകൾ ദ്വാരം ലക്ഷ്മി;&lt;ref&gt;{{Cite news|date=20 August 2010|title=Sharp manodharma|language=en-IN|work=[[The Hindu]]|url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/music/Sharp-manodharma/article16138800.ece|access-date=8 January 2023|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; ദുർഗാ പ്രസാദ് റാവുവിൻ്റെ സഹോദരൻ ദ്വാരം സത്യനാരായണ റാവു എന്നിവരും ഉൾപ്പെടുന്നു.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thehansindia.com/andhra-pradesh/violin-programme-enthrals-audience-535162|title=Violin programme enthrals audience|access-date=8 January 2023|last=Sumadhura|date=5 June 2019|website=[[The Hans India]]|language=en}}&lt;/ref&gt; 

==പുരസ്കാരങ്ങൾ== 
*2014 ലെ കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ്&lt;ref&gt;{{cite web|title=Declaration of Sangeet Natak Akademi Fellowships (Akademi Ratna) and Akademi Awards (Akademi Puraskar) for the Year 2014|url=http://www.sangeetnatak.gov.in/files2015-16/Press%20Release%20SNA%20Awards%20for%20the%20year%202014%20-%20English.pdf|publisher=http://www.sangeetnatak.gov.in|accessdate=13 ജൂൺ 2015|archive-date=2015-06-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20150614110227/http://www.sangeetnatak.gov.in/files2015-16/Press%20Release%20SNA%20Awards%20for%20the%20year%202014%20-%20English.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
==അവലംബം== 
&lt;references/&gt; 
==പുറം കണ്ണികൾ== 
*[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-fridayreview/the-dwaram-legacy-lives-on/article660909.ece The Dwaram legacy lives on]

[[വർഗ്ഗം:വയലിനിസ്റ്റുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കേന്ദ്ര സംഗീതനാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>gupi8wbqanzv1m0vun25cslkqfh2qah</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സുംബ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>319523</id>
    <revision>
      <id>4540104</id>
      <parentid>3800523</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:09:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <origin>4540104</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2107" sha1="1w533o601rrxghisxmlya9cxicwdxb5" xml:space="preserve">
[[File:US Army 52862 Zumba adds Latin dance to fitness routine.jpg|thumb|300px|സുംബ ഡാൻസ് ക്ലാസ്]]
ഒരു പ്രത്യേകമായ ഡാൻസ് ഫിറ്റ്നസ് രീതിയുടെ പേരാണ് '''സുംബ [[നൃത്തം]]''' അല്ലെങ്കിൽ '''സുംബ ഡാൻസ്'''. കൊളംബിയൻ ഡാൻസറും കൊരിയോഗ്രാഫരുമായ ആൽബെർട്ടോ ബെറ്റോ പെരെസ് ആണ് തൊണ്ണൂറുകളിൽ ഇന്ന് കാണുന്ന രൂപത്തിൽ വികസിപ്പിച്ചത്.&lt;ref name=usatoday&gt;[http://yourlife.usatoday.com/fitness-food/exercise/story/2011-10-27/Zumba-brings-the-dance-party-into-the-health-club/50940786/1 Zumba brings the dance party into the health club] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111029234137/http://yourlife.usatoday.com/fitness-food/exercise/story/2011-10-27/Zumba-brings-the-dance-party-into-the-health-club/50940786/1 |date=2011-10-29 }}, ''USA Today'', 10 October 2011&lt;/ref&gt; പ്രധാനമായും ഫിറ്റ്നസ് മുൻ നിർത്തിയാണ് സുംബ ഇന്ന് പ്രചരിക്കുന്നത്. മറ്റു [[വ്യായാമം|വ്യായാമ]] രീതികളിൽ നിന്ന് തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി വളരെ ലളിതവും ഫലപ്രദവും മടുപ്പുളവാക്കാത്തതും പലപ്പോഴും ആനന്ദകരമായ സംഗീതത്തിന്റെ അകമ്പടിയോടുകൂടിയതുമായതിനാൽ സുംബ ഡാൻസ് ഫിട്നസിംഗ് ഇന്ന് വളരെയധികം ജനപ്രീതി നേടിയിരിക്കുന്നു.

==അവലംബം==

[[വർഗ്ഗം:നൃത്തങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വ്യായാമമുറകൾ]]</text>
      <sha1>1w533o601rrxghisxmlya9cxicwdxb5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540270</id>
      <parentid>4540104</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:04:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <comment>important updates added</comment>
      <origin>4540270</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4127" sha1="276mhhnvp3uqgsizvxsj77rqxo67tv6" xml:space="preserve">
[[File:US Army 52862 Zumba adds Latin dance to fitness routine.jpg|thumb|300px|സുംബ ഡാൻസ് ക്ലാസ്]]
ഒരു പ്രത്യേകമായ ഡാൻസ് ഫിറ്റ്നസ് രീതിയുടെ പേരാണ് '''സുംബ [[നൃത്തം]]''' അല്ലെങ്കിൽ '''സുംബ ഡാൻസ്'''. കൊളംബിയൻ ഡാൻസറും കൊരിയോഗ്രാഫരുമായ ആൽബെർട്ടോ ബെറ്റോ പെരെസ് ആണ് തൊണ്ണൂറുകളിൽ ഇന്ന് കാണുന്ന രൂപത്തിൽ വികസിപ്പിച്ചത്.&lt;ref name=usatoday&gt;[http://yourlife.usatoday.com/fitness-food/exercise/story/2011-10-27/Zumba-brings-the-dance-party-into-the-health-club/50940786/1 Zumba brings the dance party into the health club] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111029234137/http://yourlife.usatoday.com/fitness-food/exercise/story/2011-10-27/Zumba-brings-the-dance-party-into-the-health-club/50940786/1 |date=2011-10-29 }}, ''USA Today'', 10 October 2011&lt;/ref&gt; പ്രധാനമായും ഫിറ്റ്നസ്, [[ആരോഗ്യം]] എന്നിവ മുൻ നിർത്തിയാണ് സുംബ ഇന്ന് പ്രചരിക്കുന്നത്. ശാരീരിക മാനസിക [[ആരോഗ്യം]] പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന ഒരു ഉത്തമ വ്യായാമ രീതിയാണ് സുമ്പ. ഇത്  ശാരീരികക്ഷമത, [[അമിതവണ്ണം]] നിയന്ത്രിക്കുക എന്നിവയ്ക്ക് ഫലപ്രദമാണ്. [[പ്രമേഹം]], [[ഹൃദ്രോഗം]], [[കാൻസർ]], [[പക്ഷാഘാതം]], ഫാറ്റി ലിവർ തുടങ്ങിയ [[ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങൾ|ജീവിത ശൈലി രോഗങ്ങളുടെ]] നിയന്ത്രണത്തിന് സുമ്പ നൃത്തം പോലെയുള്ള വ്യായാമ രീതികൾ ശീലമാക്കുന്നത് അനുയോജ്യമാണ് എന്ന്‌ വിദഗ്ദർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. 

മറ്റു [[വ്യായാമം|വ്യായാമ]] രീതികളിൽ നിന്ന് തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി വളരെ ലളിതവും ഫലപ്രദവും മടുപ്പുളവാക്കാത്തതും പലപ്പോഴും ആനന്ദകരമായ സംഗീതത്തിന്റെ അകമ്പടിയോടുകൂടിയതുമായതിനാൽ സുംബ ഡാൻസ് ഫിട്നസിംഗ് ഇന്ന് വളരെയധികം ജനപ്രീതി നേടിയിരിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ച് മറ്റ് വ്യായാമ രീതികൾ ചെയ്യുമ്പോൾ മടുപ്പ് ഉളവാകുന്ന ആളുകൾക്ക് സുമ്പ നൃത്തം ഏറെ അനുയോജ്യമാണെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെടുന്നു. 

പല വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും സ്കൂളുകൾ, കോളേജുകൾ, ജിം, ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ, ആരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങൾ  തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിൽ എല്ലാം സുംമ്പ നൃത്ത പരിശീലനം നൽകി വരുന്നുണ്ട്. കേരളത്തിലും മറ്റും ഇന്ന് ഇതേ രീതി അനുവർത്തിച്ചു വരുന്നുണ്ട്.

==അവലംബം==

[[വർഗ്ഗം:നൃത്തങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വ്യായാമമുറകൾ]]</text>
      <sha1>276mhhnvp3uqgsizvxsj77rqxo67tv6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540275</id>
      <parentid>4540270</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:15:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>80.46.141.217</ip>
      </contributor>
      <origin>4540275</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5337" sha1="m7b6lcnmtzo43ef93x0bxdhjdcn33cn" xml:space="preserve">
[[File:US Army 52862 Zumba adds Latin dance to fitness routine.jpg|thumb|300px|സുംബ ഡാൻസ് ക്ലാസ്]]
ഒരു പ്രത്യേകമായ ഡാൻസ് ഫിറ്റ്നസ് രീതിയുടെ പേരാണ് '''സുംബ [[നൃത്തം]]''' അല്ലെങ്കിൽ '''സുംബ ഡാൻസ്'''. കൊളംബിയൻ ഡാൻസറും കൊരിയോഗ്രാഫരുമായ ആൽബെർട്ടോ ബെറ്റോ പെരെസ് ആണ് തൊണ്ണൂറുകളിൽ ഇന്ന് കാണുന്ന രൂപത്തിൽ വികസിപ്പിച്ചത്.&lt;ref name=usatoday&gt;[http://yourlife.usatoday.com/fitness-food/exercise/story/2011-10-27/Zumba-brings-the-dance-party-into-the-health-club/50940786/1 Zumba brings the dance party into the health club] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111029234137/http://yourlife.usatoday.com/fitness-food/exercise/story/2011-10-27/Zumba-brings-the-dance-party-into-the-health-club/50940786/1 |date=2011-10-29 }}, ''USA Today'', 10 October 2011&lt;/ref&gt; പ്രധാനമായും ഫിറ്റ്നസ്, [[ആരോഗ്യം]] എന്നിവ മുൻ നിർത്തിയാണ് സുംബ ഇന്ന് പ്രചരിക്കുന്നത്. ശാരീരിക മാനസിക [[ആരോഗ്യം]] പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന ഒരു ഉത്തമ വ്യായാമ രീതിയാണ് സുമ്പ. ഇത്  ശാരീരികക്ഷമത, [[അമിതവണ്ണം]] നിയന്ത്രിക്കുക എന്നിവയ്ക്ക് ഫലപ്രദമാണ്. [[പ്രമേഹം]], [[ഹൃദ്രോഗം]], [[കാൻസർ]], [[പക്ഷാഘാതം]], ഫാറ്റി ലിവർ തുടങ്ങിയ [[ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങൾ|ജീവിത ശൈലി രോഗങ്ങളുടെ]] നിയന്ത്രണത്തിന് സുമ്പ നൃത്തം പോലെയുള്ള വ്യായാമ രീതികൾ ശീലമാക്കുന്നത് അനുയോജ്യമാണ് എന്ന്‌ വിദഗ്ദർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. 

മറ്റു [[വ്യായാമം|വ്യായാമ]] രീതികളിൽ നിന്ന് തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി വളരെ ലളിതവും ഫലപ്രദവും മടുപ്പുളവാക്കാത്തതും പലപ്പോഴും ആനന്ദകരമായ സംഗീതത്തിന്റെ അകമ്പടിയോടുകൂടിയതുമായതിനാൽ സുംബ ഡാൻസ് ഫിട്നസിംഗ് ഇന്ന് വളരെയധികം ജനപ്രീതി നേടിയിരിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ച് മറ്റ് വ്യായാമ രീതികൾ ചെയ്യുമ്പോൾ മടുപ്പ് ഉളവാകുന്ന ആളുകൾക്ക് സുമ്പ നൃത്തം ഏറെ അനുയോജ്യമാണെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെടുന്നു. 

[[സൈക്ലിങ്ങ്]], [[നീന്തൽ]], [[വേഗത്തിലുള്ള നടപ്പ്]], [[ഓട്ടം]], [[പടി കയറൽ]], [[സ്കിപ്പിംഗ്]], [[ടെന്നീസ്]], [[ഫുട്ബോൾ]], [[ബാഡ്മിന്റൺ]], [[നൃത്തം]], അയോധന കലകൾ  തുടങ്ങിയവയാണ് ഹൃദയധമ്നികളെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന '''[[ഏറോബിക്സ്|ഏറോബിക്സ് വ്യായാമങ്ങൾ]]'''. സുംബ നൃത്തം ഇക്കൂട്ടത്തിൽ  ഉൾപ്പെടുന്നു. ഹൃദയാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന ഇവയെ കാർഡിയാക് വ്യായാമങ്ങൾ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവ പരിശീലിക്കുമ്പോൾ ഹൃദയമിടിപ്പ് വർധിക്കുകയും രക്തയോട്ടം മെച്ചപ്പെടുകയും വിയർക്കുകയും ചെയ്യാറുണ്ട്.

പല വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും സ്കൂളുകൾ, കോളേജുകൾ, ജിം, ഫിറ്റ്നസ് സെന്ററുകൾ, ആരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങൾ  തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിൽ എല്ലാം സുംമ്പ നൃത്ത പരിശീലനം നൽകി വരുന്നുണ്ട്. കേരളത്തിലും മറ്റും ഇന്ന് ഇതേ രീതി അനുവർത്തിച്ചു വരുന്നുണ്ട്.

==അവലംബം==

[[വർഗ്ഗം:നൃത്തങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വ്യായാമമുറകൾ]]</text>
      <sha1>m7b6lcnmtzo43ef93x0bxdhjdcn33cn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ധൂമകേതുവിന്റെ കോമ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>340654</id>
    <revision>
      <id>4540264</id>
      <parentid>3352536</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:33:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540264</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9588" sha1="8xh1mlsghemp3ofkexhn0qpj3jul3ux" xml:space="preserve">[[File:Infrared Structure of Comet Holmes.jpg|thumb|400px|Structure of Comet Holmes in infrared, as seen by an infrared space telescope]]
&lt;ref name=Combi2004&gt;{{cite journal
  |last=Combi |first=Michael R.
  |last2=Harris |first2=W. M.
  |last3=Smyth |first3=W. H.
  |title=Gas Dynamics and Kinetics in the Cometary Coma: Theory and Observations
  |journal=[[Lunar and Planetary Institute]] (Comets II)
  |volume=745 |pages=523–552 |date=2004
  |bibcode=2004come.book..523C
  |url=http://www.lpi.usra.edu/books/CometsII/7023.pdf
}}&lt;/ref&gt;
ഒരു ധൂമകേതുവിന്റെ കോമ എന്നാൽ അതിന്റെ ന്യൂക്ലിയസിനു ചുറ്റുപാടും പൊതിഞ്ഞിരിക്കുന്ന [[നെബുല|നെബുലാവശിഷ്ടങ്ങൾ]] ആണ്. ഒരു ധൂമകേതു അതിന്റെ ദീർഘവർത്തുളമായ പാതയിലൂടെ സൂര്യന്റെ അടുത്തുകൂടി കടന്നുപോകുമ്പോൾ അതു ചൂടാവുകയും അതിന്റെ ഒരു ഭാഗം ആവിയാവുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് കോമ ഉണ്ടാകുന്നത്. അങ്ങനെ ഇതിനെ ഒരു ദൂരദർശിനിയിലൂടെ നോക്കിയാൽ ഈ ധൂമകേതു ഒരു മങ്ങിയ ആവിയാകുന്ന രൂപത്തിൽ കാണാനാകും. അങ്ങനെ അതിനെ നക്ഷത്രങ്ങളിൽനിന്നും വേർതിരിച്ചു കാണാനാവും. കോമ എന്ന വാക്ക് ഗ്രീക്കു ഭാഷയിലെ &quot;kome&quot; (κόμη) എന്ന വാക്കിൽനിന്നുമുണ്ടായതാണ്. ഇതിനർഥം തലമുടി എന്നാണ്. കോമെറ്റ് എന്ന വാക്കും ഇതിൽ നിന്നുമുത്ഭവിച്ചതാണ്. 

കോമ പൊതുവായി, മഞ്ഞുകട്ടയും ധൂമകേതുവിന്റെ പൊടികൊണ്ടും നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സൂര്യന് 3-4 [[ആസ്ട്രോണമിക്കൽ യൂണിറ്റ്]] അടുത്തെത്തുമ്പോൾ നൂക്ലിയസ് ഭാഗത്തു നിന്നും ബഹിർഗമിക്കുന്ന ആവിയാകുന്ന വസ്തുക്കളിൽ 90 ശതമാനവും വെള്ളമാണ്. ഫോട്ടോഡിസ്സോസിയേഷൻ, ഫോട്ടോഅയണൈസേഷൻ എന്നീ പ്രക്രിയകൾ വഴിയാണ് ജലതന്മാത്ര(H&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;O) വിഘടിച്ചില്ലാതെയാകുന്നത്. സൗരവാതം ഇത്തരത്തിൽ ജലത്തിന്റെ നാശത്തിനു ചെറിയതോതിൽ കാരണമാകുന്നുണ്ട്. വലിയ ധൂളിതരികൾ ധൂമകേതുവിന്റെ ഭ്രമണപാതയിലുടനീളം തങ്ങിനിൽക്കുകയും താരതമ്യേന ചെറിയ തരികൾ സൂര്യനിൽനിന്നും ദൂരേയ്ക്ക് ധൂമകേതുവിന്റെ വാലിലെയ്ക്ക് [[പ്രകാശമർദ്ദം]] മൂലം തള്ളിമാറ്റപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. 

==വലിപ്പം==
[[File:17P-Holmes Auvergne 2007 11 02.jpg|left|Comet [[17P/Holmes]], 2007/11/02|thumb]]
സൂര്യനെ സമിപിക്കുന്നതോടെ കോമയുടെ വലിപ്പം ക്രമാതീതമായി വർദ്ധിക്കുന്നു. സാന്ദ്രത വളരെക്കുറവാണെങ്കിലും വ്യാഴത്തിന്റെ അത്രയും വ്യാസത്തിൽ വരെ വലിപ്പത്തിലെത്താറുണ്ട്. 2007 ഒക്ടോബറിലെ പൊട്ടിത്തെറിയിൽ ഹോംസ് 17പി എന്ന ധുമകേതുവിന്റെ ധൂളീഅന്തരീക്ഷം കുറച്ചുസമയത്തേക്കെങ്കിലും സൂര്യനേക്കാൾ വലിപ്പത്തിൽ എത്തിയിരുന്നു. &lt;ref name=atmosphere&gt;{{cite web |authorlink=David C. Jewitt |last=Jewitt |first=David |date=2007-11-09 |url=http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/holmes.html |title=Comet Holmes Bigger Than The Sun |publisher=Institute for Astronomy at the University of Hawaii |accessdate=2007-11-17}}&lt;/ref&gt;Great Comet of 1811ന്റെ വലിപ്പവും ഇതുപോലെ സൂര്യന്റെ ഏതാണ്ട് അതെ വലിപ്പത്തിലായിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;primer&quot;&gt;{{cite web
  |title=The Comet Primer
  |publisher=Cometography.com
  |author=[[Gary W. Kronk]]
  |url=http://cometography.com/educate/comintro.html
  |accessdate=2011-04-05}}&lt;/ref&gt;
==എക്സ്-റെയ്സ്==
[[File:PIA02118.jpg|thumb|150px|Tempel 1 in X-ray light by [[Chandra X-ray Observatory|Chandra]]]]
Comets were found to emit [[X-rays]] in late-March 1996.&lt;ref&gt;{{cite web
 |title=First X-Rays from a Comet Discovered
 |url=http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/rosat/hyakutake.html
 |publisher=[[Goddard Spaceflight Center]]
 |accessdate=2006-03-05
 |archive-date=2012-07-25
 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120725040521/http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/rosat/hyakutake.html
 |url-status=dead
 }}&lt;/ref&gt;
1996 മാർച്ച് അവസാനം ചില ധൂമകേതുക്കൾ എക്സ്-റേ പുരപ്പെടുവിക്കുന്നതായി കണ്ടെത്തി. ഇത് ഗവേഷകരെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തി, കാരണം എക്സ്-റേ പുറപ്പെടുവിക്കാൻ അതി താപനിലയുള്ള വസ്തുക്കൾക്കേ കഴിയൂ എന്നതുകോണ്ടാണ്. സൗരവാതവും ധൂമകേതുക്കളുമായി പരസ്പര പ്രവർത്തനം മൂലമാണ് ഇങ്ങനെ എക്സ്-റെ ഉണ്ടായതെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. 
==നിരീക്ഷണം==
ഭൂമിയുടെ മുകളിൽ സ്ഥാപിച്ച ദൂരദർശിനിയുടെയും ചില സാങ്കെതികവിദ്യയുടെയും സഹായത്താൽ കോമയുടെ വലിപ്പം അളക്കാൻ കഴിയും. &lt;ref name=levy&gt;[https://books.google.com/books?id=2AzBYCYV9ucC&amp;pg=PA127&amp;dq=comet+coma&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ei=FtWpUtrGOpSrsQS59AE&amp;ved=0CC0Q6AEwAA#v=onepage&amp;q=comet%20coma&amp;f=false David. H. Levy - David Levy's Guide to Observing and Discovering Comets - Page 127]&lt;/ref&gt;
==ഹൈഡ്രജൻ വാതക പ്രഭാവലയം==
[[File:Kohoutek-uv.jpg|thumb|Artificially colored far-ultraviolet image (with film) of Comet Kohoutek (Skylab, 1973)]]
OAO-2 ('Stargazer') ധൂമകേതുക്കളുടെ ചുറ്റിലും ഹൈഡ്രജൻ വാതക പ്രഭാവലയം കണ്ടുപിടിച്ചു. &lt;ref name=o2&gt;[http://www.sal.wisc.edu/~meade/OAO/ Orbiting Astronomical Observatory OAO-2]&lt;/ref&gt;
==ഘടകപദാർഥങ്ങൾ==
[[File:PIA20119-CometChristensen-C2006W3-CO2-WISE-20100420.jpg|thumb|right|C/2006 W3 (Chistensen) - emitting carbon gas (infrared image)]]
റോസെറ്റ ദൗത്യം ധൂമകേതുവായ 67പിയിൽ കാർബൺ ഡയൊക്സൈഡ്, അമോണിയ, മിഥേൻ, മെഥനോൾ എന്നിവ കണ്ടെത്തി. ഇവ കൂടാതെ ചെറിയ അളവിൽ, ഫോർമാൽഡിഹൈഡ്, ഹൈഡ്രജൻ സൾഫൈഡ്, ഹൈഡ്രജൻ സയനൈഡ്, സൾഫർ ഡയൊക്സൈഡ്, കാർബൺ ഡൈ സൾഫൈഡ് എന്നിവയും കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;[http://www.cnet.com/news/the-scent-of-a-comet-rotten-eggs-and-pee/ The scent of a comet: Rotten eggs and pee]&lt;/ref&gt;

67പിയുടെ പ്രഭാവലയത്തിൽ നീരാവി, കാർബൺ ഡയൊക്സൈഡ്, കാർബൺ മോണോക്സൈഡ്, ഓക്സിജൻ എന്നീ നാലു പ്രധാന വാതകങ്ങളും ഉണ്ടായിരുന്നു. &lt;ref&gt;[http://phys.org/news/2015-10-rosetta-molecular-oxygen-comet-67p.html?utm_source=nwletter&amp;utm_medium=email&amp;utm_content=splt-item&amp;utm_campaign=daily-nwletter Rosetta finds molecular oxygen on comet 67P (Update)]&lt;/ref&gt;
==കോമ സ്പെക്ട്രം==
[[File:Ssc2005-18a.jpg|thumb|left|500px|Three coma spectra compared]]
{{Clear}}
==ഇതും കാണൂ==
*[[ധൂമകേതുവിന്റെ നൂക്ലിയസ്]]
==അവലംബം==
{{reflist}}
{{Comets}}
{{Atmospheres}}

{{DEFAULTSORT:Coma (Cometary)}}
[[Category:Comets|*Coma]]</text>
      <sha1>8xh1mlsghemp3ofkexhn0qpj3jul3ux</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഇ. ഒ. വിൽസൺ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>347624</id>
    <revision>
      <id>4540236</id>
      <parentid>4098901</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:44:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540236</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20612" sha1="3vpa3r0glpjt0uc9ovmk0gamj2vh28f" xml:space="preserve">{{Prettyurl|E. O. Wilson}}
{{Infobox scientist
| name              = ഇ. ഒ. വിൽസൺ
| image             = Edward O. Wilson, 2003 (cropped).jpg
| image_size        =
| caption           = 2003 ഫെബ്രുവരിയിൽ
| birth_name        = Edward Osborne Wilson
| birth_date        = {{birth date and age|1929|6|10|mf=yes}}
| birth_place       = [[Birmingham, Alabama]], United States
| death_date        = ഡിസംബർ 26, 2021
| death_place       =
| residence         =
| citizenship       =
| nationality       = American
| ethnicity         =
| fields            = [[Biology]]
| workplaces        = [[Harvard University]]&lt;br /&gt;[[Duke University]]
| alma_mater        = [[University of Alabama]]&lt;br /&gt;[[Harvard University]]
| doctoral_advisor  = [[Frank M. Carpenter]]
| thesis_title      = A Monographic Revision of the Ant Genus Lasius
| thesis_url        = http://search.proquest.com/docview/301948222/
| thesis_year       = 1955
| academic_advisors =
| doctoral_students = [[Daniel Simberloff]]&lt;br /&gt;[[Donald J. Farish]]&lt;br /&gt;[[Corrie Moreau]]&lt;!--[[Stuart A. Altmann]]&lt;br /&gt;[[Alastair M. Stuart]]&lt;br /&gt;[[William H. Bossert]]&lt;br /&gt;[[Robert W. Taylor]]&lt;br /&gt;[[Daniel S. Simberloff]]&lt;br /&gt;[[Robert L. Jeanne]]&lt;br /&gt;[[William B. Kerfoot]]&lt;br /&gt;[[Nancy K. Lind]]&lt;br /&gt;[[Robert E. Silberglied]]&lt;br /&gt;[[Robert A. Metcalf]]&lt;br /&gt;[[James D. Weinrich]]&lt;br /&gt;[[Roger B. Swain]]&lt;br /&gt;[[Adrian B. Forsyth]]&lt;br /&gt;[[Herbert E. Nipson]]&lt;br /&gt;[[Barbara L. Thorne]]&lt;br /&gt;[[Norman E. Woodley]]&lt;br /&gt;[[Margaret K. Thayer]]&lt;br /&gt;[[Scott E. Miller]]&lt;br /&gt;[[Mark W. Moffett]]&lt;br /&gt;[[David R. Maddison]]&lt;br /&gt;[[Dan Louis Perlman]]&lt;br /&gt;[[Leeanne E. Tennant]]&lt;br /&gt;[[John E. Tobin]]&lt;br /&gt;[[Gabña Chavarna-Villasenor]]&lt;br /&gt;[[Aniruddh D. Patel]]&lt;br /&gt;[[William Piel]]--&gt;
| known_for         = [[Sociobiology|Popularizing sociobiology]]&lt;br /&gt;[[Epic of Evolution]]&lt;br /&gt;[[Character displacement]]&lt;br /&gt;[[Island biogeography]]
| author_abbrev_zoo =
| influences        = [[William Morton Wheeler]]&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Lenfield|first1=Spencer|title=Ants through the Ages|url=http://harvardmagazine.com/2011/07/ants-through-the-ages|website=[[Harvard Magazine]]|quote=Wheeler’s work strongly influenced the teenage Wilson, who recalls, “When I was 16 and decided I wanted to become a myrmecologist, I memorized his book.”}}&lt;/ref&gt;
| influenced        =
| awards            = {{plainlist|
* [[Newcomb Cleveland Prize]] {{small|(1967)}}
* [[Leidy Award]] {{small|(1979)}}
* [[Pulitzer Prize]] {{small|(1979)}}
* [[Tyler Prize for Environmental Achievement]] {{small|(1984)}}
* [[Crafoord Prize]] {{small|(1990)}}
* [[Pulitzer Prize]] {{small|(1991)}}
* [[International Prize for Biology]] {{small|(1993)}}
* {{nowrap|[[Carl Sagan Award for Public Understanding of Science|Carl Sagan Award for&lt;br /&gt;&amp;nbsp;Public Understanding of Science]] {{small|(1994)}}}}
* [[Kistler Prize]] {{small|(2000)}}
* [[Nierenberg Prize]] {{small|(2001)}}
* [[BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award]] in Ecology and Conservation Biology {{small|(2010)}}
* [[International Cosmos Prize]] {{small|(2012)}}
}}
| signature         = &lt;!--(filename only)--&gt;
| footnotes         =
}}
[[US|അമേരിക്കക്കാരനായ]] ഒരു ജീവശാസ്ത്രകാരനും, ഗവേഷകനും, ജൈവവൈവിധ്യമേഖലയിലെ വിദഗ്ദ്ധനും എഴുത്തുകാരനും ആണ് '''ഇ. ഒ. വിൽസൺ (Edward Osborne Wilson)''' (E. O. Wilson). (ജനനം ജൂൺ 10, 1929 - ഡിസംബർ 26, 2021). ഉറുമ്പുകളെപ്പറ്റിയുള്ള പഠനശാഖയായ [[myrmecology|മൈർമിക്കോളജിയിൽ]] ലോകത്തെ പ്രധാനവിദഗ്ദ്ധനും വിൽസൺ ആണ്.&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.guardian.co.uk/science/2012/jun/24/battle-of-the-professors |location=London |work=The Guardian |first=Vanessa |last=Thorpe |title=Richard Dawkins in furious row with EO Wilson over theory of evolution |date=June 24, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://documentaryhive.com/lord-of-the-ants/ |title=Lord of the Ants documentary |publisher=VICE |year=2009 |accessdate=18 February 2013 |archive-date=2013-10-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131015224600/http://documentaryhive.com/lord-of-the-ants/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

തന്റെ ശാസ്ത്രസംഭാവനകൾക്ക് നൽകിയ സംഭാവനകൾ കൊണ്ട് പ്രശസ്തനായ ഇദ്ദേഹം [[sociobiology|സാമൂഹികജീവശാസ്ത്രത്തിന്റെയും]] [[biodiversity|ജൈവവൈവിധ്യത്തിന്റെയും]] പിതാവായി അറിയപ്പെടുന്നു.&lt;ref name=&quot;Father of Biodiversity&quot;&gt;{{cite news |last=Becker |first=Michael |title=MSU presents Presidential Medal to famed scientist Edward O. Wilson |url=http://www.montana.edu/news/7071/msu-presents-presidential-medal-to-famed-scientist-edward-o-wilson |accessdate=2014-05-09 |newspaper=MSU News |date=2009-04-09}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;cnn&quot;&gt;{{cite news |last=Novacek |first=Michael J. |authorlink= |year=2001 |url=http://www.cnn.com/SPECIALS/2001/americasbest/science.medicine/pro.eowilson.html |title=Lifetime achievement: E.O. Wilson |work= |publisher=CNN.com |accessdate=2006-11-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061014091550/http://www.cnn.com/SPECIALS/2001/americasbest/science.medicine/pro.eowilson.html |archivedate=2006-10-14}}&lt;/ref&gt; പരിസ്ഥിതിപഠനത്തിൽ ദ്വീപുകളിലെ ജൈവ-ഭൂമിശാസ്ത്രകാര്യങ്ങളിലെ പഠനങ്ങളിലും അദ്ദേഹം പ്രസിദ്ധനാണ്. 

[[Harvard University|ഹാർവാഡ് സർവ്വകലാശാല]], [[Duke University|ഡ്യൂക്ക് സർവ്വകലാശാല]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.dukechronicle.com/articles/2014/02/12/eo-wilson-advocates-biodiversity-preservation |title=E.O. Wilson advocates biodiversity preservation |publisher=Duke Chronicle |date=February 12, 2014 |accessdate=2014-04-23 |archive-date=2015-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150725065536/http://www.dukechronicle.com/articles/2014/02/12/eo-wilson-advocates-biodiversity-preservation |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; എന്നിവിടങ്ങളിൽ അധ്യാപകനായ അദ്ദേഹത്തിന് രണ്ടു തവണ [[Pulitzer Prize|പുലിറ്റ്‌സർ സമ്മാനവും]] ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ''The Social Conquest of Earth, Letters to a Young Scientist, The Meaning of Human Existence.'' എന്നിവ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങളാണ്.

==ആദ്യകാലജീവിതം==
[[Alabama|അലബാമ]]യിലെ ബിർമിംഗ്‌ഹാമിൽ ജനിച്ച വിൽസൺ ആദ്യകാലങ്ങളിൽ [[Washington, D.C.|വാഷിംഗ്‌ടൺ ഡി സി]]യിൽ ആണ് ജീവിച്ചതെന്ന് തന്റെ ആത്മകഥയായ [[Naturalist (book)|നാചുറലിസ്റ്റ്]] എന്ന് ഗ്രന്ഥത്തിൽ പറയുന്നു. അദ്ദേഹത്തിനു ഏഴ് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ വിവാഹമോചനം നേടിയ പിതാവിനോടും വളർത്തമ്മയോടും ഒപ്പം പലനാടുകളിൽ ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവുമായി കഴിഞ്ഞു. ചെറുപ്രായത്തിൽത്തന്നെ ജീവശാസ്ത്രചരിത്രത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിനു താൽപ്പര്യമുണ്ടായിരുന്നു.

തന്റെ മാതാപിതാക്കൾ വിവാഹമോചനം നേടിയവർഷം തന്നെ മൽസ്യം പിടിക്കുന്ന സമയത്ത് സംഭവിച്ച ഒരു അപകടത്തിൽ വിൽസന്റെ ഒരു കണ്ണിനു പരിക്കേറ്റു. മണിക്കൂറുകൾ വേദനയിൽ പുളഞ്ഞുവെങ്കിലും മൽസ്യം പിടിക്കൽ അദ്ദേഹം തുടർന്നു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; പുറത്തുവിടുന്നതു തടയപ്പെടുമോ എന്ന വേവലാതിയാൽ വിൽസൺ തന്റെ അപകടത്തെപ്പറ്റി വീട്ടിൽ പറഞ്ഞില്ലെന്നു മാത്രമല്ല മുറിവിനു ചികിൽസിക്കുകയുമുണ്ടായില്ല.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; മാസങ്ങൾക്കുശേഷം വലതുകണ്ണ് [[Cataract|തിമിരത്താൽ]] മൂടി.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; ആശുപത്രിയിൽ പ്രവേശിക്കപ്പെട്ട വിൽസന്റെ കണ്ണിന്റെ ലെൻസ് നീക്കം ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; അക്കാലത്ത് ഭീകരമായിരുന്നു ആ ശസ്ത്രക്രിയ എന്ന് വിൽസൺ തന്റെ ആത്മകഥയിൽ കുറിക്കുന്നു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; ഇടതുകണ്ണിന്റെ കാഴ്ച 20/10 എന്ന നിലയിൽ അസാമാന്യമായി ഉണ്ടായിരുന്ന വിൽസൺ ചെറിയകാര്യങ്ങളിൽ താത്‌പര്യമുണ്ടാവാൻ അതുതന്നെ സഹായിച്ചു എന്നു പിന്നീട് ഓർമ്മിക്കുന്നു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; മറ്റു കുട്ടികളേക്കാൾ ഉപരിയായി [[പൂമ്പാറ്റ]]കളെയും ചെറുജീവികളെയും ശ്രദ്ധിക്കാൻ ഇത് തന്നെ സഹായിച്ചെന്നും സ്വാഭാവികമായിത്തന്നെ തന്റെ ശ്രദ്ധ അങ്ങോട്ടുതിരിഞ്ഞുവെന്നും വിൽസൺ എഴുതി.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://news.harvard.edu/gazette/story/2014/04/search-until-you-find-a-passion-and-go-all-out-to-excel-in-its-expression/ |title=‘Search until you find a passion and go all out to excel in its expression’ |date=April 15, 2014 |first=Alvin |last=Powell |work=[[Harvard Gazette]] |accessdate=2014-04-23 |quote=I have only one functional eye, my left eye, but it's very sharp. And I somehow focused on little things. I noticed butterflies and ants more than other kids did, and took an interest in them automatically. |publisher=Harvard Public Affairs &amp; Communications}}&lt;/ref&gt; ഒരു നഷ്ടമായതോടെ ത്രിമാന ആഴം മനസ്സിലാക്കാനുള്ള ശേഷി നഷ്ടമായെങ്കിലും ചെറുജീവികളുടെ ശരീരത്തിലെ രോമങ്ങൾ പോലും കാണാാൻ തക്ക ശേഷി അദ്ദേഹത്തിന് ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; മറ്റു വലിയജീവികളെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനുപകരം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്രദ്ധ ചെറുകീടങ്ങളിലേക്ക് മാറി. ഒൻപതുവയസ്സുള്ളപ്പോൾ ആദ്യമായി അദ്ദേഹം [[Rock Creek Park|റോക് ക്രീക് പാർക്കിലേക്കു]] സന്ദർശനം നടത്തുകയും ചെറുപ്രാണികളെ ശേഖരിക്കുകയും ചെയ്തു. പൂമ്പാറ്റകളോട് സവിശേഷമായ ഒരു താല്പര്യവും അദ്ദേഹത്തിൽ ഉടലെടുത്തു. വീട്ടിലെ ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് വിൽസൺ കൊച്ചുകീവികളെ വലയിലാക്കി. ഈ യാത്രകളിൽ ഉറുമ്പുകളിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ താത്‌പര്യം ജനിച്ചു. ഒരു ഉണങ്ങിവീണ മരത്തിന്റെ തടി മാറ്റിയപ്പോൾ ഉറുമ്പുകളെ കണ്ടകാര്യം അദ്ദേഹം തന്റെ ആത്മകഥയിൽ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. അന്നു കണ്ട തടിച്ചു കുറിയ കടും മഞ്ഞനിറത്തിലുള്ള നാരങ്ങാമണാം പൊഴിക്കുന്ന ഉറുമ്പുകൾ തന്റെ ജീവിതകാഴ്ചകളെത്തന്നെ മാറ്റി മറിച്ചെന്നു വിൽസൺ പറയുകയുണ്ടായി. 

== വിരമിക്കലും മരണവും ==
ൾ 1996-ൽ, വിൽസൺ ഹാർവാർഡ് സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് ഔദ്യോഗികമായി വിരമിച്ചുവെങ്കിലും അവിടെ എന്റമോളജിയിൽ പ്രൊഫസർ എമെറിറ്റസ്, ഓണററി ക്യൂറേറ്റർ എന്നീ സ്ഥാനങ്ങളിൽ  തുടർന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/news/special_reports/medalofscience50/wilson.jsp|title=The National Medal of Science 50th Anniversary {{!}} National Science Foundation|access-date=2022-03-20|website=www.nsf.gov}}&lt;/ref&gt; 2002-ൽ 73-ാം വയസ്സിൽ അദ്ദേഹം ഹാർവാർഡിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും വിരമിച്ചു. സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞ ശേഷം, ഐപാഡിനായുള്ള ഒരു ഡിജിറ്റൽ ബയോളജി പാഠപുസ്തകം ഉൾപ്പെടെ ഒരു ഡസനിലധികം പുസ്തകങ്ങൾ അദ്ദേഹം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.&lt;ref name=&quot;nytobit&quot;&gt;{{Cite news|last=Zimmer|first=Carl|author-link=Carl Zimmer|date=December 27, 2021|title=E.O. Wilson, a pioneer of evolutionary biology, dies at 92|work=[[The New York Times]]|url=https://www.nytimes.com/2021/12/27/science/eo-wilson-dead.html|url-access=subscription|access-date=December 27, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Obit-Telegraph&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/obituaries/2021/12/27/e-o-wilson-biologist-whose-work-ants-led-great-discoveries-whole/|title=E O Wilson, biologist whose work on ants led him to great discoveries about the whole living environment – obituary|access-date=8 February 2022|date=27 December 2021|work=[[The Daily Telegraph]]|author=Telegraph Obituaries|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt;

അദ്ദേഹം ഇ.ഒ. വിൽസൺ ബയോഡൈവേഴ്‌സിറ്റി ഫൗണ്ടേഷൻ സ്ഥാപിച്ചു. ഇത് PEN/E. O. വിൽസൺ ലിറ്റററി സയൻസ് റൈറ്റിംഗ് അവാർഡിന് ധനസഹായം നൽകുന്നതൊടൊപ്പം ഡ്യൂക്ക് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ നിക്കോളാസ് സ്കൂൾ ഓഫ് ദി എൻവയോൺമെന്റിൽ ഒരു &quot;സ്വതന്ത്ര ഫൗണ്ടേഷനാണ്&quot;. കരാറിന്റെ ഭാഗമായി വിൽസൺ ഡ്യൂക്ക് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ സ്‌പെഷ്യൽ ലക്ചററായി ജോലി ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;Tenure at Duke&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.dukechronicle.com/articles/2013/12/05/father-sociobiology-teach-nicholas-school|title='Father of sociobiology' to teach at Nicholas School|access-date=December 6, 2013|date=December 2013|work=Post Retirement|publisher=Duke University|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725070629/http://www.dukechronicle.com/articles/2013/12/05/father-sociobiology-teach-nicholas-school|archive-date=July 25, 2015|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

വിൽസണും ഭാര്യ ഐറിനും മസാച്യുസെറ്റ്‌സിലെ ലെക്‌സിംഗ്ടണിലാണ് താമസിച്ചിരുന്നത്.&lt;ref name=&quot;Academy of Achievement&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.achievement.org/achiever/edward-o-wilson-ph-d/#interview|title=Edward O. Wilson biography and interview|website=achievement.org|publisher=[[American Academy of Achievement]]}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിന് കാതറിൻ എന്നൊരു മകളുണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;the Guardian-2021&quot;&gt;{{Cite news|date=December 27, 2021|title=Edward O Wilson, naturalist known as a 'modern-day Darwin', dies aged 92|language=en|work=the Guardian|agency=Reuters|url=https://www.theguardian.com/environment/2021/dec/27/edward-o-wilson-naturalist-modern-day-darwin-dies|access-date=December 28, 2021}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ 2021 ഓഗസ്റ്റ് 7-ന്) അന്തരിച്ചു. 2021 ഡിസംബർ 26-ന് 92-ാം വയസ്സിൽ അടുത്തുള്ള ബർലിംഗ്ടണിൽവച്ചാണ് അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;nytobit2&quot;&gt;{{Cite news|last=Zimmer|first=Carl|author-link=Carl Zimmer|date=December 27, 2021|title=E.O. Wilson, a pioneer of evolutionary biology, dies at 92|work=[[The New York Times]]|url=https://www.nytimes.com/2021/12/27/science/eo-wilson-dead.html|url-access=subscription|access-date=December 27, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Obit-Telegraph2&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/obituaries/2021/12/27/e-o-wilson-biologist-whose-work-ants-led-great-discoveries-whole/|title=E O Wilson, biologist whose work on ants led him to great discoveries about the whole living environment – obituary|access-date=8 February 2022|date=27 December 2021|work=[[The Daily Telegraph]]|author=Telegraph Obituaries|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt;


&lt;!-- ഈ ലേഖനത്തിന്റെ നിർമ്മാണം നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു  --&gt;

==അവലംബം==
{{reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == 

{{CC|E. O. Wilson}}

[[വർഗ്ഗം:1929-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ പ്രാണിശാസ്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ജന്തുശാസ്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:21-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ അമേരിക്കൻ നോവലിസ്റ്റുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൈദ്ധാന്തിക ജീവശാസ്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:പുലിറ്റ്സർ പുരസ്കാര ജേതാക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പരിണാമ ജീവശാസ്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹാർവാർഡ് സർവകലാശാലയിലെ പൂർവ്വ വിദ്യാർത്ഥികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹാർവാർഡ് സർവകലാശാലാ അദ്ധ്യാപകർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഡീയിസ്റ്റുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ മാനവികതാവാദികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ശാസ്ത്ര എഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ സന്ദേഹവാദികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:20-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ അമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാർ]]</text>
      <sha1>3vpa3r0glpjt0uc9ovmk0gamj2vh28f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540239</id>
      <parentid>4540236</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:53:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540239</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22086" sha1="774suas665i4ksjgbzprzogp9f0yacv" xml:space="preserve">{{Prettyurl|E. O. Wilson}}
{{Infobox scientist
| name              = ഇ. ഒ. വിൽസൺ
| image             = Edward O. Wilson, 2003 (cropped).jpg
| image_size        = 
| caption           = 2003 ഫെബ്രുവരിയിൽ
| birth_name        = എഡ്വേർഡ് ഓസ്ബോൺ വിൽസൺ
| birth_date        = {{birth date and age|1929|6|10|mf=yes}}
| birth_place       = [[ബർമിംഗ്ഹാം, അലബാമ]], യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ്
| death_date        = ഡിസംബർ 26, 2021
| death_place       = 
| residence         = 
| citizenship       = 
| nationality       = അമേരിക്കൻ
| ethnicity         = 
| fields            = [[ജീവശാസ്ത്രം]]
| workplaces        = [[ഹാർവാർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി]]&lt;br /&gt;[[ഡ്യൂക്ക് യൂണിവേഴ്സിറ്റി]]
| alma_mater        = [[അലബാമ സർവകലാശാല]]&lt;br /&gt;[[ഹാർവാർഡ് സർവകലാശാല]]
| doctoral_advisor  = [[ഫ്രാങ്ക് എം. കാർപെന്റർ]]
| thesis_title      = എ മോണോഗ്രാഫിക് റിവിഷൻ ഓഫ് ആന്റ് ജനുസ്സിസ് ലാസിയസ്
| thesis_url        = http://search.proquest.com/docview/301948222/
| thesis_year       = 1955
| academic_advisors = 
| doctoral_students = [[ഡാനിയേൽ സിംബർലോഫ്]]&lt;br /&gt;[[ഡൊണാൾഡ് ജെ. ഫാരിഷ്]]&lt;br /&gt;[[കോറി മോറിയോ]]&lt;!--[[സ്റ്റുവർട്ട് എ. ആൾട്ട്മാൻ]]&lt;br /&gt;[[അലസ്റ്റർ എം. സ്റ്റുവർട്ട്]]&lt;br /&gt;[[വില്യം എച്ച്. ബോസേർട്ട്]]&lt;br /&gt;[[റോബർട്ട് ഡബ്ല്യു. ടെയ്‌ലർ]]&lt;br /&gt;[[ഡാനിയൽ എസ്. സിംബർലോഫ്]]&lt;br /&gt;[[റോബർട്ട് എൽ. ജീൻ]]&lt;br /&gt;[[വില്യം ബി. കെർഫൂട്ട്]]&lt;br /&gt;[[നാൻസി കെ. ലിൻഡ്]]&lt;br /&gt;[[റോബർട്ട് ഇ. സിൽബർഗ്ലൈഡ്]]&lt;br /&gt;[[റോബർട്ട് എ. മെറ്റ്കാഫ്]]&lt;br /&gt;[[ജെയിംസ് ഡി. വെയ്ൻറിച്ച്]]&lt;br /&gt;[[റോജർ ബി. സ്വെയിൻ]]&lt;br /&gt;[[അഡ്രിയൻ ബി. ഫോർസിത്ത്]]&lt;br /&gt;[[ഹെർബർട്ട് ഇ. നിപ്സൺ]]&lt;br /&gt;[[ബാർബറ എൽ. തോൺ]]&lt;br /&gt;[[നോർമൻ ഇ. വുഡ്‌ലി]]&lt;br /&gt;[[മാർഗരറ്റ് കെ. തായർ]]&lt;br /&gt;[[സ്കോട്ട് ഇ. മില്ലർ]]&lt;br /&gt;[[മാർക്ക് ഡബ്ല്യു. മോഫെറ്റ്]]&lt;br /&gt;[[ഡേവിഡ് ആർ. മാഡിസൺ]]&lt;br /&gt;[[ഡാൻ ലൂയിസ് പെർൾമാൻ]]&lt;br /&gt;[[ലീൻ ഇ. ടെന്നന്റ്]]&lt;br /&gt;[[ജോൺ ഇ. ടോബിൻ]]&lt;br /&gt;[[ഗബ്ന ചവർണ-വില്ലസെനോർ]]&lt;br /&gt;[[അനിരുദ്ധ് ഡി. പട്ടേൽ]]&lt;br /&gt;[[വില്യം പയൽ]]--&gt;
| known_for         = [[Sociobiology|Popularizing sociobiology]]&lt;br /&gt;[[Epic of Evolution]]&lt;br /&gt;[[Character displacement]]&lt;br /&gt;[[Island biogeography]]
| author_abbrev_zoo = 
| influences        = [[വില്യം മോർട്ടൺ വീലർ]]&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Lenfield|first1=Spencer|title=Ants through the Ages|url=http://harvardmagazine.com/2011/07/ants-through-the-ages|website=[[Harvard Magazine]]|quote=Wheeler’s work strongly influenced the teenage Wilson, who recalls, “When I was 16 and decided I wanted to become a myrmecologist, I memorized his book.”}}&lt;/ref&gt;
| influenced        = 
| awards            = {{plainlist|
* [[Newcomb Cleveland Prize]] {{small|(1967)}}
* [[Leidy Award]] {{small|(1979)}}
* [[Pulitzer Prize]] {{small|(1979)}}
* [[Tyler Prize for Environmental Achievement]] {{small|(1984)}}
* [[Crafoord Prize]] {{small|(1990)}}
* [[Pulitzer Prize]] {{small|(1991)}}
* [[International Prize for Biology]] {{small|(1993)}}
* {{nowrap|[[Carl Sagan Award for Public Understanding of Science|Carl Sagan Award for&lt;br /&gt;&amp;nbsp;Public Understanding of Science]] {{small|(1994)}}}}
* [[Kistler Prize]] {{small|(2000)}}
* [[Nierenberg Prize]] {{small|(2001)}}
* [[BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award]] in Ecology and Conservation Biology {{small|(2010)}}
* [[International Cosmos Prize]] {{small|(2012)}}
}}
| signature         = &lt;!--(filename only)--&gt;
| footnotes         = 
}}
[[US|അമേരിക്കക്കാരനായ]] ഒരു ജീവശാസ്ത്രകാരനും, ഗവേഷകനും, ജൈവവൈവിധ്യമേഖലയിലെ വിദഗ്ദ്ധനും എഴുത്തുകാരനും ആണ് '''ഇ. ഒ. വിൽസൺ (Edward Osborne Wilson)''' (E. O. Wilson). (ജനനം ജൂൺ 10, 1929 - ഡിസംബർ 26, 2021). ഉറുമ്പുകളെപ്പറ്റിയുള്ള പഠനശാഖയായ [[myrmecology|മൈർമിക്കോളജിയിൽ]] ലോകത്തെ പ്രധാനവിദഗ്ദ്ധനും വിൽസൺ ആണ്.&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.guardian.co.uk/science/2012/jun/24/battle-of-the-professors |location=London |work=The Guardian |first=Vanessa |last=Thorpe |title=Richard Dawkins in furious row with EO Wilson over theory of evolution |date=June 24, 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://documentaryhive.com/lord-of-the-ants/ |title=Lord of the Ants documentary |publisher=VICE |year=2009 |accessdate=18 February 2013 |archive-date=2013-10-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131015224600/http://documentaryhive.com/lord-of-the-ants/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

തന്റെ ശാസ്ത്രസംഭാവനകൾക്ക് നൽകിയ സംഭാവനകൾ കൊണ്ട് പ്രശസ്തനായ ഇദ്ദേഹം [[sociobiology|സാമൂഹികജീവശാസ്ത്രത്തിന്റെയും]] [[biodiversity|ജൈവവൈവിധ്യത്തിന്റെയും]] പിതാവായി അറിയപ്പെടുന്നു.&lt;ref name=&quot;Father of Biodiversity&quot;&gt;{{cite news |last=Becker |first=Michael |title=MSU presents Presidential Medal to famed scientist Edward O. Wilson |url=http://www.montana.edu/news/7071/msu-presents-presidential-medal-to-famed-scientist-edward-o-wilson |accessdate=2014-05-09 |newspaper=MSU News |date=2009-04-09}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;cnn&quot;&gt;{{cite news |last=Novacek |first=Michael J. |authorlink= |year=2001 |url=http://www.cnn.com/SPECIALS/2001/americasbest/science.medicine/pro.eowilson.html |title=Lifetime achievement: E.O. Wilson |work= |publisher=CNN.com |accessdate=2006-11-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061014091550/http://www.cnn.com/SPECIALS/2001/americasbest/science.medicine/pro.eowilson.html |archivedate=2006-10-14}}&lt;/ref&gt; പരിസ്ഥിതിപഠനത്തിൽ ദ്വീപുകളിലെ ജൈവ-ഭൂമിശാസ്ത്രകാര്യങ്ങളിലെ പഠനങ്ങളിലും അദ്ദേഹം പ്രസിദ്ധനാണ്. 

[[Harvard University|ഹാർവാഡ് സർവ്വകലാശാല]], [[Duke University|ഡ്യൂക്ക് സർവ്വകലാശാല]]&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.dukechronicle.com/articles/2014/02/12/eo-wilson-advocates-biodiversity-preservation |title=E.O. Wilson advocates biodiversity preservation |publisher=Duke Chronicle |date=February 12, 2014 |accessdate=2014-04-23 |archive-date=2015-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150725065536/http://www.dukechronicle.com/articles/2014/02/12/eo-wilson-advocates-biodiversity-preservation |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; എന്നിവിടങ്ങളിൽ അധ്യാപകനായ അദ്ദേഹത്തിന് രണ്ടു തവണ [[Pulitzer Prize|പുലിറ്റ്‌സർ സമ്മാനവും]] ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ''The Social Conquest of Earth, Letters to a Young Scientist, The Meaning of Human Existence.'' എന്നിവ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങളാണ്.

==ആദ്യകാലജീവിതം==
[[Alabama|അലബാമ]]യിലെ ബിർമിംഗ്‌ഹാമിൽ ജനിച്ച വിൽസൺ ആദ്യകാലങ്ങളിൽ [[Washington, D.C.|വാഷിംഗ്‌ടൺ ഡി സി]]യിൽ ആണ് ജീവിച്ചതെന്ന് തന്റെ ആത്മകഥയായ [[Naturalist (book)|നാചുറലിസ്റ്റ്]] എന്ന് ഗ്രന്ഥത്തിൽ പറയുന്നു. അദ്ദേഹത്തിനു ഏഴ് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ വിവാഹമോചനം നേടിയ പിതാവിനോടും വളർത്തമ്മയോടും ഒപ്പം പലനാടുകളിൽ ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവുമായി കഴിഞ്ഞു. ചെറുപ്രായത്തിൽത്തന്നെ ജീവശാസ്ത്രചരിത്രത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിനു താൽപ്പര്യമുണ്ടായിരുന്നു.

തന്റെ മാതാപിതാക്കൾ വിവാഹമോചനം നേടിയവർഷം തന്നെ മൽസ്യം പിടിക്കുന്ന സമയത്ത് സംഭവിച്ച ഒരു അപകടത്തിൽ വിൽസന്റെ ഒരു കണ്ണിനു പരിക്കേറ്റു. മണിക്കൂറുകൾ വേദനയിൽ പുളഞ്ഞുവെങ്കിലും മൽസ്യം പിടിക്കൽ അദ്ദേഹം തുടർന്നു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; പുറത്തുവിടുന്നതു തടയപ്പെടുമോ എന്ന വേവലാതിയാൽ വിൽസൺ തന്റെ അപകടത്തെപ്പറ്റി വീട്ടിൽ പറഞ്ഞില്ലെന്നു മാത്രമല്ല മുറിവിനു ചികിൽസിക്കുകയുമുണ്ടായില്ല.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; മാസങ്ങൾക്കുശേഷം വലതുകണ്ണ് [[Cataract|തിമിരത്താൽ]] മൂടി.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; ആശുപത്രിയിൽ പ്രവേശിക്കപ്പെട്ട വിൽസന്റെ കണ്ണിന്റെ ലെൻസ് നീക്കം ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; അക്കാലത്ത് ഭീകരമായിരുന്നു ആ ശസ്ത്രക്രിയ എന്ന് വിൽസൺ തന്റെ ആത്മകഥയിൽ കുറിക്കുന്നു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; ഇടതുകണ്ണിന്റെ കാഴ്ച 20/10 എന്ന നിലയിൽ അസാമാന്യമായി ഉണ്ടായിരുന്ന വിൽസൺ ചെറിയകാര്യങ്ങളിൽ താത്‌പര്യമുണ്ടാവാൻ അതുതന്നെ സഹായിച്ചു എന്നു പിന്നീട് ഓർമ്മിക്കുന്നു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; മറ്റു കുട്ടികളേക്കാൾ ഉപരിയായി [[പൂമ്പാറ്റ]]കളെയും ചെറുജീവികളെയും ശ്രദ്ധിക്കാൻ ഇത് തന്നെ സഹായിച്ചെന്നും സ്വാഭാവികമായിത്തന്നെ തന്റെ ശ്രദ്ധ അങ്ങോട്ടുതിരിഞ്ഞുവെന്നും വിൽസൺ എഴുതി.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://news.harvard.edu/gazette/story/2014/04/search-until-you-find-a-passion-and-go-all-out-to-excel-in-its-expression/ |title=‘Search until you find a passion and go all out to excel in its expression’ |date=April 15, 2014 |first=Alvin |last=Powell |work=[[Harvard Gazette]] |accessdate=2014-04-23 |quote=I have only one functional eye, my left eye, but it's very sharp. And I somehow focused on little things. I noticed butterflies and ants more than other kids did, and took an interest in them automatically. |publisher=Harvard Public Affairs &amp; Communications}}&lt;/ref&gt; ഒരു നഷ്ടമായതോടെ ത്രിമാന ആഴം മനസ്സിലാക്കാനുള്ള ശേഷി നഷ്ടമായെങ്കിലും ചെറുജീവികളുടെ ശരീരത്തിലെ രോമങ്ങൾ പോലും കാണാാൻ തക്ക ശേഷി അദ്ദേഹത്തിന് ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Edward O. Wilson 2006&quot; /&gt; മറ്റു വലിയജീവികളെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനുപകരം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്രദ്ധ ചെറുകീടങ്ങളിലേക്ക് മാറി. ഒൻപതുവയസ്സുള്ളപ്പോൾ ആദ്യമായി അദ്ദേഹം [[Rock Creek Park|റോക് ക്രീക് പാർക്കിലേക്കു]] സന്ദർശനം നടത്തുകയും ചെറുപ്രാണികളെ ശേഖരിക്കുകയും ചെയ്തു. പൂമ്പാറ്റകളോട് സവിശേഷമായ ഒരു താല്പര്യവും അദ്ദേഹത്തിൽ ഉടലെടുത്തു. വീട്ടിലെ ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് വിൽസൺ കൊച്ചുകീവികളെ വലയിലാക്കി. ഈ യാത്രകളിൽ ഉറുമ്പുകളിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ താത്‌പര്യം ജനിച്ചു. ഒരു ഉണങ്ങിവീണ മരത്തിന്റെ തടി മാറ്റിയപ്പോൾ ഉറുമ്പുകളെ കണ്ടകാര്യം അദ്ദേഹം തന്റെ ആത്മകഥയിൽ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. അന്നു കണ്ട തടിച്ചു കുറിയ കടും മഞ്ഞനിറത്തിലുള്ള നാരങ്ങാമണാം പൊഴിക്കുന്ന ഉറുമ്പുകൾ തന്റെ ജീവിതകാഴ്ചകളെത്തന്നെ മാറ്റി മറിച്ചെന്നു വിൽസൺ പറയുകയുണ്ടായി. 

== വിരമിക്കലും മരണവും ==
ൾ 1996-ൽ, വിൽസൺ ഹാർവാർഡ് സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് ഔദ്യോഗികമായി വിരമിച്ചുവെങ്കിലും അവിടെ എന്റമോളജിയിൽ പ്രൊഫസർ എമെറിറ്റസ്, ഓണററി ക്യൂറേറ്റർ എന്നീ സ്ഥാനങ്ങളിൽ  തുടർന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/news/special_reports/medalofscience50/wilson.jsp|title=The National Medal of Science 50th Anniversary {{!}} National Science Foundation|access-date=2022-03-20|website=www.nsf.gov}}&lt;/ref&gt; 2002-ൽ 73-ാം വയസ്സിൽ അദ്ദേഹം ഹാർവാർഡിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും വിരമിച്ചു. സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞ ശേഷം, ഐപാഡിനായുള്ള ഒരു ഡിജിറ്റൽ ബയോളജി പാഠപുസ്തകം ഉൾപ്പെടെ ഒരു ഡസനിലധികം പുസ്തകങ്ങൾ അദ്ദേഹം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു.&lt;ref name=&quot;nytobit&quot;&gt;{{Cite news|last=Zimmer|first=Carl|author-link=Carl Zimmer|date=December 27, 2021|title=E.O. Wilson, a pioneer of evolutionary biology, dies at 92|work=[[The New York Times]]|url=https://www.nytimes.com/2021/12/27/science/eo-wilson-dead.html|url-access=subscription|access-date=December 27, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Obit-Telegraph&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/obituaries/2021/12/27/e-o-wilson-biologist-whose-work-ants-led-great-discoveries-whole/|title=E O Wilson, biologist whose work on ants led him to great discoveries about the whole living environment – obituary|access-date=8 February 2022|date=27 December 2021|work=[[The Daily Telegraph]]|author=Telegraph Obituaries|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt;

അദ്ദേഹം ഇ.ഒ. വിൽസൺ ബയോഡൈവേഴ്‌സിറ്റി ഫൗണ്ടേഷൻ സ്ഥാപിച്ചു. ഇത് PEN/E. O. വിൽസൺ ലിറ്റററി സയൻസ് റൈറ്റിംഗ് അവാർഡിന് ധനസഹായം നൽകുന്നതൊടൊപ്പം ഡ്യൂക്ക് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ നിക്കോളാസ് സ്കൂൾ ഓഫ് ദി എൻവയോൺമെന്റിൽ ഒരു &quot;സ്വതന്ത്ര ഫൗണ്ടേഷനാണ്&quot;. കരാറിന്റെ ഭാഗമായി വിൽസൺ ഡ്യൂക്ക് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ സ്‌പെഷ്യൽ ലക്ചററായി ജോലി ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;Tenure at Duke&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.dukechronicle.com/articles/2013/12/05/father-sociobiology-teach-nicholas-school|title='Father of sociobiology' to teach at Nicholas School|access-date=December 6, 2013|date=December 2013|work=Post Retirement|publisher=Duke University|archive-url=https://web.archive.org/web/20150725070629/http://www.dukechronicle.com/articles/2013/12/05/father-sociobiology-teach-nicholas-school|archive-date=July 25, 2015|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

വിൽസണും ഭാര്യ ഐറിനും മസാച്യുസെറ്റ്‌സിലെ ലെക്‌സിംഗ്ടണിലാണ് താമസിച്ചിരുന്നത്.&lt;ref name=&quot;Academy of Achievement&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.achievement.org/achiever/edward-o-wilson-ph-d/#interview|title=Edward O. Wilson biography and interview|website=achievement.org|publisher=[[American Academy of Achievement]]}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിന് കാതറിൻ എന്നൊരു മകളുണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;the Guardian-2021&quot;&gt;{{Cite news|date=December 27, 2021|title=Edward O Wilson, naturalist known as a 'modern-day Darwin', dies aged 92|language=en|work=the Guardian|agency=Reuters|url=https://www.theguardian.com/environment/2021/dec/27/edward-o-wilson-naturalist-modern-day-darwin-dies|access-date=December 28, 2021}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ 2021 ഓഗസ്റ്റ് 7-ന്) അന്തരിച്ചു. 2021 ഡിസംബർ 26-ന് 92-ാം വയസ്സിൽ അടുത്തുള്ള ബർലിംഗ്ടണിൽവച്ചാണ് അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;nytobit2&quot;&gt;{{Cite news|last=Zimmer|first=Carl|author-link=Carl Zimmer|date=December 27, 2021|title=E.O. Wilson, a pioneer of evolutionary biology, dies at 92|work=[[The New York Times]]|url=https://www.nytimes.com/2021/12/27/science/eo-wilson-dead.html|url-access=subscription|access-date=December 27, 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Obit-Telegraph2&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/obituaries/2021/12/27/e-o-wilson-biologist-whose-work-ants-led-great-discoveries-whole/|title=E O Wilson, biologist whose work on ants led him to great discoveries about the whole living environment – obituary|access-date=8 February 2022|date=27 December 2021|work=[[The Daily Telegraph]]|author=Telegraph Obituaries|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt;


&lt;!-- ഈ ലേഖനത്തിന്റെ നിർമ്മാണം നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു  --&gt;

==അവലംബം==
{{reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == 

{{CC|E. O. Wilson}}

[[വർഗ്ഗം:1929-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ പ്രാണിശാസ്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ജന്തുശാസ്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:21-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ അമേരിക്കൻ നോവലിസ്റ്റുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൈദ്ധാന്തിക ജീവശാസ്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:പുലിറ്റ്സർ പുരസ്കാര ജേതാക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പരിണാമ ജീവശാസ്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹാർവാർഡ് സർവകലാശാലയിലെ പൂർവ്വ വിദ്യാർത്ഥികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹാർവാർഡ് സർവകലാശാലാ അദ്ധ്യാപകർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഡീയിസ്റ്റുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ മാനവികതാവാദികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ശാസ്ത്ര എഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ സന്ദേഹവാദികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:20-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ അമേരിക്കൻ എഴുത്തുകാർ]]</text>
      <sha1>774suas665i4ksjgbzprzogp9f0yacv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ജൂലി ടെയ്മർ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>368856</id>
    <revision>
      <id>4540035</id>
      <parentid>4099614</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:07:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540035</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5238" sha1="pa3xj0vkn9d6pm7nw2ct94jwzcylcek" xml:space="preserve">{{prettyurl|Julie Taymor}}
{{Infobox person
| image = Julie Taymor Shankbone 2009 Metropolitan Opera.jpg
| caption = Taymor in 2009
| birth_date = {{Birth date and age|1952|12|15}}
| birth_place = [[Newton, Massachusetts]], U.S.
| occupation = Stage and film director
| image_size = 225px
| years_active = 1980–present
}}[[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കകാരിയായ]] നാടക, ഓപ്പറ, സിനിമാ സംവിധായികയാണ്''' ജൂലി ടെയ്മർ (Julie Taymor''') (born December 15, 1952).  [[The lion king|The Lion King,]] എന്ന സംഗീതനാടകം സംവിധാനം ചെയ്തതിലൂടെ ജൂലി ടെയ്മർ പ്രസിദ്ധയായി അതിലൂടെ [[ടോണി പുരസ്കാരം]] നേടിയ ആദ്യ വനിത എന്ന ബഹുമതിയും അവരെ തേടിയെത്തി.  

ജൂലി ടെയ്മറിന് മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരത്തിനുള്ള ഡ്രാമ ഡെസ്ക് പുരസ്കാരവും [[എമ്മി അവാർഡ്]] പുരസ്കാരവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. സംഗീതത്തിന് [[അക്കാദമി അവാർഡ്|അക്കാദമി അവാർഡിനു]] വേണ്ടി നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്. 2012ൽ [[ന്യൂയോർക്ക് നഗരം|ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റി]]&lt;nowiki/&gt;യിലെ ബെർണാർഡ് കോളേജിൽ വെച്ച് നടന്ന [[Athena film festival|അതേന ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവെല്ലിൽ]] സംവിധായക പുരസ്കാരത്തിന് അർഹയായിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;The Athena Film Festival: http://athenafilmfestival.com&lt;/ref&gt; 

=== ചലച്ചിത്രങ്ങൾ ===
* [[imdbtitle:0210047|''Fool's Fire'']] (1992) (TV)
* ''[[Oedipus rex (opera)|Oedipus rex]]'' (1993) (opera)
* ''[[Titus (film)|Titus]]'' (1999)
* ''[[Frida]]'' (2002)
* ''[[Across the Universe (film)|Across the Universe]]'' (2007)
* ''[[The Tempest (2010 film)|The Tempest]]'' (2010)
* ''[[A Midsummer Night's Dream (2014 film)|A Midsummer Night's Dream]]'' (2014)

== പുരസ്കാരങ്ങളും നാമനിർദ്ദേശങ്ങളും ==
&lt;big&gt;'''Theatre'''&lt;/big&gt;&lt;ref&gt;http://ibdb.com/person.php?id=7020#tabs-2&lt;/ref&gt;
'''[[Drama Desk Awards|ഡ്രാമ ഡെസ്ക് പുരസ്കാരം]]&lt;br&gt;
'''
'''1996'''
* മികച്ച നാടക രംഗസജ്ജീകരണം - ''[[The Green Bird]]''
* മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരം- ''[[The Green Bird]]''
'''1997'''
* മികച്ച നാടക രംഗസജ്ജീകരണം - ''Juan Darien''
* മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരം - ''Juan Darien''
'''1998'''
* മികച്ച സംഗീത നാടക സംവിധാനം - ''The Lion King'' '''(winner)'''
* മികച്ച പാവവേഷ സജ്ജീകരണം - ''The Lion King'' '''(winner)'''
* മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരം - ''The Lion King'' '''(winner)'''
'''2014'''
* മികച്ച നാടക സംവിധായിക - ''[[A Midsummer Night's Dream]]''
[[ടോണി പുരസ്കാരം]]
'''1997'''
മികച്ച സംഗീത നാടക സംവിധായികയ്ക്കുള്ള [[ടോണി പുരസ്കാരം]]
&lt;br&gt;
&lt;br&gt;
== അവലംബം ==
{{reflist|30em}}

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
* {{IBDB name}}Internet Broadway Database{{IBDB name}}
* [http://www.lortel.org/LLA_archive/index.cfm?search_by=people&amp;first=Julie&amp;last=Taymor&amp;middle= Julie Taymor] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121022120912/http://www.lortel.org/LLA_archive/index.cfm?search_by=people&amp;first=Julie&amp;middle=&amp;last=Taymor |date=2012-10-22 }} at the Internet Off-Broadway Database
* {{IMDb name|853380|id=853380}}
* {{Charlie Rose view|3179}}''Charlie Rose''
* [http://subtitlestocinema.wordpress.com/2008/09/02/oh-girl-a-talk-with-julie-taymor/ Interview with Julie Taymor – Subtitles to Cinema]
* [http://www.pbs.org/now/transcript/transcript_taymor.html Julie Taymor profile at PBS website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201023002809/https://www.pbs.org/now/transcript/transcript_taymor.html |date=2020-10-23 }}
* [http://www.nyc-arts.org/showclips/show/id/143 Julie Taymor on THIRTEEN'S NYC-ARTS talking about her first Shakespeare production with Theatre for a New Audience]
* {{C-SPAN|Julie Taymor}}C-SPAN
[[വർഗ്ഗം:1952-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ജൂതർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ചലച്ചിത്രസംവിധായകർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]</text>
      <sha1>pa3xj0vkn9d6pm7nw2ct94jwzcylcek</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ലയണൽ ഡേവിഡ്സൺ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>372275</id>
    <revision>
      <id>4540090</id>
      <parentid>3643629</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:47:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540090</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2714" sha1="huwnqfc1a3czceykixy8izg4plr1gsw" xml:space="preserve">{{infobox writer| image = Lionel Davidson.png|birth_date=31 March 1922|birth_place=[[Kingston upon Hull|Hull]], England|death_place=[[London]], England|death_date={{Death date and age|2009|10|21|1922|03|31|df=y}}|genre={{ubl|[[spy fiction|spy thrillers]]|children's novels}}|pseudonym=David Line|honorific_suffix=[[FRSL]]}}'''ലയണൽ ഡേവിഡ്‍സൺ''' [[FRSL]] (ജീവിതകാലം : 31 മാർച്ച് 1922 – 21 ഒകടോബർ 2009) സ്പൈ ത്രില്ലറുകളുടെ രചയിതാവായ ഇംഗ്ലീഷ്‍ നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു.

== ജീവിതരേഖ ==
ലയണൽ ഡേവിഡ്‍സൺ [[യോർക്ക്ഷെയർ|യോർക്ക്ഷെയറിലെ]] [[ഹൾ|ഹള്ളിൽ]] 1922 ന് ജനിച്ചു. തുന്നൽക്കാരനായിരുന്ന ഒരു ജൂത കുടിയേറ്റക്കാരൻറെ ഒൻപതു കുട്ടികളിലൊരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം. സ്കൂൾജീവിതം നേരത്തെ അവസാനിപ്പിക്കുയും &quot;ദ സ്പെൿറ്ററ്റർ&quot; മാഗസിൻറെ ലണ്ടൻ ഓഫീസിൽ ഓഫീസ് ബോയിയുടെ ജോലി ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് കീസ്റ്റോണ് പ്രസ് ഏജൻസിയിൽ ജോലിക്കു ചേർന്നു. രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധകാലത്ത് റോയൽ നേവിയുടെ അന്തർവാഹിനിയൽ സേവനം ചെയ്തിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://lioneldavidson.info/?page_id=17|title=Lionel Davidson's biography|accessdate=4 September 2015|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304074141/http://lioneldavidson.info/?page_id=17|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

ലയണൽ ഡേവിഡ്‍സൺ, ഡേവിഡ് ലൈൻ എന്ന തൂലികാനാമത്തിൽ വളരെയധികം കുട്ടികളുടെ നോവലുകൾ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. പ്രാരംഭ പേജ് മുതൽ സസ്പെൻസ് നിലനിർത്തിയ നോവലിന് ഉദാഹരമാണ് &quot;റൺ ഫോർ യുവർ ലൈഫ്&quot; എന്ന ഗ്രന്ഥം. 

== അവലംബം ==

[[വർഗ്ഗം:ബ്രിട്ടീഷ് നോവലെഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:1922-ൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>huwnqfc1a3czceykixy8izg4plr1gsw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540091</id>
      <parentid>4540090</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:49:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* അവലംബം */</comment>
      <origin>4540091</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3869" sha1="onr681y90xr0c2jgx2bovcsvv4gu9y9" xml:space="preserve">{{infobox writer| image = Lionel Davidson.png|birth_date=31 March 1922|birth_place=[[Kingston upon Hull|Hull]], England|death_place=[[London]], England|death_date={{Death date and age|2009|10|21|1922|03|31|df=y}}|genre={{ubl|[[spy fiction|spy thrillers]]|children's novels}}|pseudonym=David Line|honorific_suffix=[[FRSL]]}}'''ലയണൽ ഡേവിഡ്‍സൺ''' [[FRSL]] (ജീവിതകാലം : 31 മാർച്ച് 1922 – 21 ഒകടോബർ 2009) സ്പൈ ത്രില്ലറുകളുടെ രചയിതാവായ ഇംഗ്ലീഷ്‍ നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു.

== ജീവിതരേഖ ==
ലയണൽ ഡേവിഡ്‍സൺ [[യോർക്ക്ഷെയർ|യോർക്ക്ഷെയറിലെ]] [[ഹൾ|ഹള്ളിൽ]] 1922 ന് ജനിച്ചു. തുന്നൽക്കാരനായിരുന്ന ഒരു ജൂത കുടിയേറ്റക്കാരൻറെ ഒൻപതു കുട്ടികളിലൊരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം. സ്കൂൾജീവിതം നേരത്തെ അവസാനിപ്പിക്കുയും &quot;ദ സ്പെൿറ്ററ്റർ&quot; മാഗസിൻറെ ലണ്ടൻ ഓഫീസിൽ ഓഫീസ് ബോയിയുടെ ജോലി ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് കീസ്റ്റോണ് പ്രസ് ഏജൻസിയിൽ ജോലിക്കു ചേർന്നു. രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധകാലത്ത് റോയൽ നേവിയുടെ അന്തർവാഹിനിയൽ സേവനം ചെയ്തിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://lioneldavidson.info/?page_id=17|title=Lionel Davidson's biography|accessdate=4 September 2015|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304074141/http://lioneldavidson.info/?page_id=17|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

ലയണൽ ഡേവിഡ്‍സൺ, ഡേവിഡ് ലൈൻ എന്ന തൂലികാനാമത്തിൽ വളരെയധികം കുട്ടികളുടെ നോവലുകൾ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. പ്രാരംഭ പേജ് മുതൽ സസ്പെൻസ് നിലനിർത്തിയ നോവലിന് ഉദാഹരമാണ് &quot;റൺ ഫോർ യുവർ ലൈഫ്&quot; എന്ന ഗ്രന്ഥം. 

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
==പുറം കണ്ണികൾ==
*[http://lioneldavidson.com/ Official website], set up by his son
*[http://lioneldavidson.info/ Lionel Davidson - an Appreciation]
*[https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/features/forgotten-authors-no37-lionel-davidson-1780685.html Appreciation of Davidson's novels]
* [https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/culture-obituaries/books-obituaries/6693844/Lionel-Davidson.html Lionel Davidson] - Daily Telegraph obituary
* [https://www.independent.co.uk/news/obituaries/lionel-davidson-crime-and-thriller-writer-celebrated-for-his-intricate-plots-and-tongueincheek-humour-1832168.html ''The Independent'': Obituary]
* [http://www.londonfictions.com/lionel-davidson-the-chelsea-murders.html Dermot Kavanagh's article on Davidson's 'The Chelsea Murders' posted on the London Fictions site]
* [https://www.telegraph.co.uk/culture/books/11451620/Lionel-Davidson-the-best-spy-novelist-you-might-never-have-read.html &quot;Lionel Davidson: the best spy novelist you might never have read&quot;, The Telegraph, Nov. 28, 2016]
{{Gold Dagger Award}}{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Davidson, Lionel}}
[[വർഗ്ഗം:ബ്രിട്ടീഷ് നോവലെഴുത്തുകാർ]]
[[വർഗ്ഗം:1922-ൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>onr681y90xr0c2jgx2bovcsvv4gu9y9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവ്:Viswaprabha/Test13</title>
    <ns>2</ns>
    <id>417489</id>
    <revision>
      <id>4540077</id>
      <parentid>4535927</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:17:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ListeriaBot</username>
        <id>105900</id>
      </contributor>
      <comment>Wikidata list updated [V2]</comment>
      <origin>4540077</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7867" sha1="5cyjjpthwk4n307spsgc2spls3w3hwk" xml:space="preserve">{{Wikidata list |sparql=SELECT ?item  WHERE {  ?item wdt:P31 wd:Q6256.  }  |columns=label:Article }}
{| class='wikitable sortable'
! Article
|-
| [[കാനഡ]]
|-
| [[ജപ്പാൻ]]
|-
| [[നോർവെ]]
|-
| [[റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് അയർലണ്ട്]]
|-
| [[ഹംഗറി]]
|-
| [[സ്പെയിൻ]]
|-
| [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ]]
|-
| [[ബെൽജിയം]]
|-
| [[ലക്സംബർഗ്]]
|-
| [[ഫിൻലാന്റ്]]
|-
| [[സ്വീഡൻ]]
|-
| [[ഡെന്മാർക്ക്]]
|-
| [[പോളണ്ട്]]
|-
| [[ലിത്വാനിയ]]
|-
| [[ഇറ്റലി]]
|-
| [[സ്വിറ്റ്സർലാന്റ്]]
|-
| [[ഓസ്ട്രിയ]]
|-
| [[ഗ്രീസ്]]
|-
| [[തുർക്കി]]
|-
| [[പോർച്ചുഗൽ]]
|-
| [[നെതർലന്റ്സ്]]
|-
| [[ഉറുഗ്വേ]]
|-
| [[ഈജിപ്റ്റ്|ഈജിപ്റ്റ്‌]]
|-
| [[മെക്സിക്കോ]]
|-
| [[കെനിയ]]
|-
| [[എത്യോപ്യ]]
|-
| [[ഘാന]]
|-
| [[ഫ്രാൻസ്]]
|-
| [[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം]]
|-
| [[ചൈന]]
|-
| [[ബ്രസീൽ]]
|-
| [[റഷ്യ]]
|-
| [[ജർമ്മനി]]
|-
| [[ബെലാറുസ്]]
|-
| [[ഐസ്‌ലാന്റ്]]
|-
| [[എസ്റ്റോണിയ]]
|-
| [[ലാത്വിയ|ലാത്‌വിയ]]
|-
| [[ചെക്ക് റിപ്പബ്ലിക്ക്|ചെക്ക്‌ റിപ്പബ്ലിക്ക്‌]]
|-
| [[സ്ലോവാക്യ]]
|-
| [[സ്ലൊവീന്യ]]
|-
| [[റൊമാനിയ]]
|-
| [[ബൾഗേറിയ]]
|-
| [[വടക്ക് മാസിഡോണിയ|നോർത്ത് മാസിഡോണിയ]]
|-
| [[അൽബേനിയ]]
|-
| [[ക്രൊയേഷ്യ]]
|-
| [[ബോസ്നിയ ഹെർസെഗോവിന]]
|-
| [[അസർബെയ്ജാൻ]]
|-
| [[അൻഡോറ]]
|-
| [[സൈപ്രസ്]]
|-
| [[കസാഖ്സ്ഥാൻ|ഖസാഖ്‌സ്ഥാൻ]]
|-
| [[മാൾട്ട]]
|-
| [[മൊണ്ടിനെഗ്രോ|മോണ്ടെനെഗ്രൊ]]
|-
| [[വത്തിക്കാൻ നഗരം]]
|-
| [[ക്യൂബ]]
|-
| [[ഇന്തോനേഷ്യ]]
|-
| [[സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക|ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക]]
|-
| [[അൾജീറിയ]]
|-
| [[ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ]]
|-
| [[ചിലി]]
|-
| [[സിംഗപ്പൂർ]]
|-
| [[ലിക്റ്റൻ‌സ്റ്റൈൻ]]
|-
| [[ബഹ്റൈൻ]]
|-
| [[അർമേനിയ]]
|-
| [[ഓസ്ട്രേലിയ]]
|-
| [[അർജന്റീന]]
|-
| [[ഉത്തര കൊറിയ]]
|-
| 
|-
| [[കിഴക്കൻ ടിമോർ]]
|-
| [[ഛാഡ്]]
|-
| [[ന്യൂസീലൻഡ്]]
|-
| [[ഇന്ത്യ]]
|-
| [[തുവാലു]]
|-
| [[സമോവ]]
|-
| [[സോളമൻ ദ്വീപുകൾ]]
|-
| [[വാനുവാടു]]
|-
| [[പാപുവ ന്യൂ ഗിനിയ]]
|-
| [[പലാവു]]
|-
| [[നൗറു]]
|-
| [[ഫെഡറേറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് ഓഫ് മൈക്രോനേഷ്യ|മൈക്രോനേഷ്യ]]
|-
| [[മംഗോളിയ]]
|-
| [[ഫിജി]]
|-
| [[വെനസ്വേല|വെനിസ്വേല]]
|-
| [[പരഗ്വെ]]
|-
| [[ഗയാന]]
|-
| [[ഇക്വഡോർ]]
|-
| [[കൊളംബിയ]]
|-
| [[ബൊളീവിയ]]
|-
| [[ട്രിനിഡാഡ് ടൊബാഗോ]]
|-
| [[സെന്റ് വിൻസന്റ് ആൻഡ് ഗ്രനഡീൻസ്|സെയ്ന്റ് വിൻസന്റ് ഗ്രനഡീൻസ്]]
|-
| [[സെയ്ന്റ് ലൂസിയ]]
|-
| [[സെന്റ് കിറ്റ്‌സ് ആൻഡ് നെവിസ്|സെയ്ന്റ് കിറ്റ്സ് നീവസ്]]
|-
| [[ജമൈക്ക]]
|-
| [[ഗ്രനേഡ]]
|-
| [[ഗ്വാട്ടിമാല]]
|-
| [[ബഹാമാസ്]]
|-
| [[ആന്റീഗയും ബാർബ്യൂഡയും|ആന്റിഗ്വ ബർബുഡ]]
|-
| [[ഹോണ്ടുറാസ്]]
|-
| [[ഡൊമനിക്ക]]
|-
| [[ഡൊമനിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്]]
|-
| [[എൽ സാൽവദോർ]]
|-
| [[ഇറാൻ]]
|-
| [[ഇറാഖ്‌]]
|-
| [[കോസ്റ്റ റീക്ക]]
|-
| [[ഇസ്രയേൽ]]
|-
| [[യെമൻ]]
|-
| 
|-
| [[നിക്കരാഗ്വ]]
|-
| [[കിർഗ്ഗിസ്ഥാൻ]]
|-
| [[ലാവോസ്]]
|-
| [[ലെബനാൻ]]
|-
| [[മാലിദ്വീപ്]]
|-
| [[മലേഷ്യ]]
|-
| [[മ്യാൻമാർ|മ്യാന്മാർ]]
|-
| [[നേപ്പാൾ]]
|-
| [[ഒമാൻ]]
|-
| [[പാകിസ്താൻ]]
|-
| 
|-
| [[സൗദി അറേബ്യ]]
|-
| [[ശ്രീലങ്ക]]
|-
| [[സിറിയ]]
|-
| [[താജിക്കിസ്ഥാൻ]]
|-
| [[തായ്‌വാൻ]]
|-
| [[തായ്‌ലാന്റ്|തായ് ലാന്റ്]]
|-
| [[തുർക്‌മെനിസ്ഥാൻ]]
|-
| [[ഐക്യ അറബ് എമിറേറ്റുകൾ]]
|-
| [[വിയറ്റ്നാം]]
|-
| [[ദക്ഷിണ കൊറിയ]]
|-
| [[അഫ്ഗാനിസ്താൻ]]
|-
| [[ബംഗ്ലാദേശ്]]
|-
| [[മാലി]]
|-
| [[അംഗോള]]
|-
| [[ഭൂട്ടാൻ]]
|-
| [[ബ്രൂണൈ]]
|-
| [[ടാൻസാനിയ]]
|-
| [[ഫിലിപ്പീൻസ്]]
|-
| [[മദ്ധ്യ ആഫ്രിക്കൻ റിപ്പബ്ലിക്ക്]]
|-
| [[ടോഗോ]]
|-
| [[ടുണീഷ്യ]]
|-
| [[സാംബിയ]]
|-
| [[സിംബാബ്‌വെ]]
|-
| [[ദക്ഷിണ സുഡാൻ]]
|-
| [[ബെനിൻ]]
|-
| [[ബോട്സ്വാന]]
|-
| [[ബർക്കിനാ ഫാസോ]]
|-
| [[ബറുണ്ടി]]
|-
| [[കൊമോറസ്]]
|-
| [[റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് കോംഗോ]]
|-
| [[ഡെമോക്രാറ്റിക് റിപബ്ലിക്ക് ഓഫ് കോംഗോ]]
|-
| [[ജിബൂട്ടി]]
|-
| [[എരിട്രിയ]]
|-
| [[ഗാബോൺ]]
|-
| [[ഗാംബിയ]]
|-
| [[ഗിനി]]
|-
| [[ഐവറി കോസ്റ്റ്]]
|-
| [[കാമറൂൺ]]
|-
| [[കേപ്പ് വേർഡ്]]
|-
| [[ലെസോത്തോ]]
|-
| [[ലൈബീരിയ]]
|-
| [[ലിബിയ]]
|-
| [[മലാവി]]
|-
| [[മൗറിത്താനിയ]]
|-
| [[മൗറീഷ്യസ്]]
|-
| [[മൊറോക്കൊ]]
|-
| [[നമീബിയ]]
|-
| [[നൈജർ]]
|-
| [[നൈജീരിയ]]
|-
| [[യുഗാണ്ട|ഉഗാണ്ട]]
|-
| [[റുവാണ്ട]]
|-
| [[സാവോ ടോം ആൻഡ് പ്രിൻസിപ്പെ]]
|-
| [[സെനെഗൽ]]
|-
| [[സെയ്‌ഷെൽസ്|സെയ് ഷെൽസ്]]
|-
| [[സീറാ ലിയോൺ]]
|-
| [[സൊമാലിയ]]
|-
| [[സുഡാൻ]]
|-
| [[കൊസോവോ|കൊസോവ്]]
|-
| [[അരൂബ]]
|-
| [[സിന്റ് മാർട്ടൻ]]
|-
| [[കുക്ക് ദ്വീപുകൾ]]
|-
| [[കിങ്ഡം ഓഫ് നെതർലാന്റ്സ്]]
|-
| [[നിയുവെ]]
|-
| [[പലസ്തീൻ (രാജ്യം)|പലസ്തീൻ രാജ്യം]]
|-
| ''[[:d:Q756617|ഡെന്മാർക്ക്]]''
|-
| ''[[:d:Q16112782|Croatia under Habsburg rule]]''
|-
| ''[[:d:Q124153644|Chinland]]''
|}
{{Wikidata list end}}</text>
      <sha1>5cyjjpthwk4n307spsgc2spls3w3hwk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ധ്യാൻചന്ദ് നാഷണൽ സ്റ്റേഡിയം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>444596</id>
    <revision>
      <id>4540250</id>
      <parentid>4469761</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:22:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540250</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6337" sha1="tl6007jkv65grmfk8076yaoj2d2hhe8" xml:space="preserve">{{prettyurl|Dhyan Chand National Stadium}}
{{Infobox venue
| image = [[File:IndianHockeyGameSnapshot.jpg|300px]]
| stadium_name = മേജർ ധ്യാൻചന്ദ് നാഷണൽ സ്റ്റേഡിയം
| fullname = മേജർ ധ്യാൻചന്ദ് നാഷണൽ സ്റ്റേഡിയം
| nickname = The National Stadium
| location = [[ന്യൂഡൽഹി]], [[ഇന്ത്യ]]
| coordinates = {{Coord|28|36|45|N|77|14|14|E|region:IN_type:landmark_scale:2000|display=it}}
| built = 
| opened = 1933
| rebuilt = 2010
| owner = [[സ്പോർട്സ് അതോറിറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യ]]
| operator = [[സ്പോർട്സ് അതോറിറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യ]]
| construction_cost = 
| architect = 
| former_names = നാഷണൽ സ്റ്റേഡിയം
| seating_capacity = 16,200 after most recent renovation works&lt;ref&gt;http://sportsauthorityofindia.nic.in/index1.asp?ls_id=512&lt;/ref&gt;
| tenants = [[India men's national field hockey team]] &lt;br&gt; [[Delhi Wave Riders]] (2013&amp;ndash;present) &lt;br&gt; [[Delhi Wizards]] (2011)
| dimensions = 
}}
[[ന്യൂഡൽഹി]]യിലെ ഒരു ഫീൽഡ് [[ഹോക്കി]] സ്റ്റേഡിയമാണ് '''ദേശീയ സ്റ്റേഡിയം''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''മേജർ ധ്യാൻചന്ദ് നാഷണൽ സ്റ്റേഡിയം.''' മുൻ ഇന്ത്യൻ ഹോക്കി കളിക്കാരനായ [[ധ്യാൻ ചന്ദ്‌|ധ്യാൻചന്ദിന്റെ]] പേരിലാണ് ഈ സ്റ്റേഡിയം അറിയപ്പെടുന്നത്. 1951- ൽ നടന്ന ഏഷ്യൻ ഗെയിംസിന്റെ വേദിയായിരുന്നു ഈ സ്റ്റേഡിയം. &lt;ref name=hto&gt;{{cite news|title=Imperial Impressions|url=http://www.hindustantimes.com/News-Feed/newdelhi/Imperial-Impressions/Article1-723461.aspx|publisher=Hindustan Times|date=20 July 2011|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120717175634/http://www.hindustantimes.com/News-Feed/newdelhi/Imperial-Impressions/Article1-723461.aspx|archivedate=17 July 2012|df=}}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
[[File:Indian athletes at the First Asiad.png|thumb|left|Indian athletes at the first [[Asian Games|Asiad]]]]
1933-ൽ [[Maharaja of Bhavnagar|ഭാവ്നഗർ മഹാരാജാവ്]] [[ഡൽഹി]]ക്ക് ഒരു സമ്മാനമായിട്ടാണ് ഈ സ്റ്റേഡിയം നിർമ്മിച്ചത്. തുടക്കത്തിൽ നിരവധി ആവശ്യങ്ങൾക്കായാണ് ഈ സ്റ്റേഡിയം ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്. ആൻറണി എസ് ഡീമില്ലോ രൂപകല്പന ചെയ്ത ഈ സ്റ്റേഡിയത്തിന് ഇർവിൻ ആംഫിതിയേറ്റർ എന്നായിരുന്നു നാമകരണം ചെയ്തിരുന്നത്. [[Lord Willingdon|ലോർഡ് വില്ലിങ്ടൺ]] ആണ് തുറന്ന് പ്രവർത്തനമാരംഭിച്ചത്. ന്യൂഡൽഹിയിലെ ആർക്കിടെക്റ്റ് ആയ [[എഡ്‌വിൻ ല്യൂട്ടൻസ്|എഡ്വിൽ ലൂട്ടെൻസിന്റെ]] ആസൂത്രണ പ്രകാരം, ചരിത്രപ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു  [[Purana Quila |പുരാണ ക്വില]]യുടെ ( ഓൾഡ് ഫോർട്ട് ) പശ്ചാത്തലത്തിൽ അവിടെ നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന ഒരു പൂന്തോട്ടത്തിൻറെ ദ്രശ്യഭംഗി ലഭിക്കത്തക്കവിധത്തിൽ [[Rashtrapati Bhavan |രാഷ്ട്രപതി ഭവനിൽ]] നിന്ന് ലംബമായി കിടക്കുന്ന, [[Rajpath|രാജ്പഥിലൂടെ]] സ്റ്റേഡിയം ആരംഭിച്ച് [[ഇന്ത്യ ഗേറ്റ്|ഇന്ത്യാ ഗേറ്റിൽ]] അവസാനിക്കുന്നതായിരുന്നു. പക്ഷെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പദ്ധതികൾ മേലധികാരികൾ റദ്ദുചെയ്യുകയാണുണ്ടായത്. [[1951 Asian Games|1951 ഏഷ്യൻ ഗെയിംസിന്]] മുമ്പ് ദേശീയ സ്റ്റേഡിയം എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്യപ്പെടുകയും 2002-ൽ ധ്യാൻചന്ദിന്റെ പേര് സ്റ്റേഡിയത്തിൻറെ പേരിനോടൊപ്പം കൂട്ടിചേർക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref name=hto/&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |title=Even Bradman was impressed with Dhyan Chand |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-08-30/hockey/29944192_1_don-bradman-olympics-cricket |newspaper=[[The Times of India]] |date=30 August 2011 |access-date=2018-10-07 |archive-date=2011-09-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110909114344/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-08-30/hockey/29944192_1_don-bradman-olympics-cricket |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{commons category}}
* [http://www.sportstrack.in/2010/03/2010-mens-hockey-world-cup-schedule/ Men’s Hockey World Cup 2010 schedule] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100308035832/http://www.sportstrack.in/2010/03/2010-mens-hockey-world-cup-schedule/ |date=2010-03-08 }}
* [http://www.cwgdelhi2010.org/dcwg/?q=node/785/ 2010 Commonwealth Hockey Stadium]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഫെബ്രുവരി 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{Asian Games stadia}}
{{Hockey India League}}

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ഫീൽഡ് ഹോക്കി വേദികൾ]]</text>
      <sha1>tl6007jkv65grmfk8076yaoj2d2hhe8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>റോസ കരോലിന</title>
    <ns>0</ns>
    <id>467167</id>
    <revision>
      <id>4540209</id>
      <parentid>3808110</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:55:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540209</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2145" sha1="8ahkp3ejmp066y1ko6psvur6fec6qrj" xml:space="preserve">{{prettyurl|Rosa carolina}}
{{taxobox
| image = Pasture Rose, flowers and leaves.jpg
| image_caption = flowers and leaves
| regnum = [[Plant]]ae
|unranked_divisio = [[Angiosperms]]
|unranked_classis = [[Eudicots]]
|unranked_ordo = [[Rosids]]
| ordo = [[Rosales]]
| familia = '''Rosaceae'''
| status = G5
| status_system = TNC
| status_ref = &lt;ref name=natureserve&gt;{{Citation | last = NatureServe | contribution = Rosa carolina | title = NatureServe Explorer: An online encyclopedia of life, Version 6.1. | location = Arlington, Virginia | year = 2006 | contribution-url = http://www.natureserve.org/explorer/servlet/NatureServe?searchName=Rosa+carolina+ | accessdate = 2007-06-13 | archive-date = 2007-09-29 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070929091920/http://www.natureserve.org/explorer/servlet/NatureServe?searchName=Rosa+carolina+ | url-status = dead }}&lt;/ref&gt;
| genus = Rosa
| species = carolina
| authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
}}
'''റോസ കരോലീന''' സാധാരണയായി '''കരോലീന റോസ്''', &lt;ref&gt;{{PLANTS|id=ROCA4|taxon=Rosa carolina|accessdate=23 October 2015}}&lt;/ref&gt;'''പാസ്ച്യുർ റോസ്, ലോ റോസ്,''' എന്നീ പേരുകളിലറിയപ്പെടുന്നു. കിഴക്കൻ [[വടക്കേ അമേരിക്ക]]യിൽ നിന്നുള്ള റോസ് കുടുംബത്തിലെ ഒരു [[കുറ്റിച്ചെടി]]യാണ്. എല്ലാ അമേരിക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും  കനേഡിയൻ പ്രവിശ്യയിലെ  കിഴക്കുള്ള ഗ്രേറ്റ് പ്ലെയിൻസിലും ഇത് കാണാവുന്നതാണ്.
==അവലംബം==
{{reflist}}
{{Portal|Roses}}
{{commonscat}}
{{Taxonbar|from=Q2658104}}
[[വർഗ്ഗം:കിഴക്കൻ അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലെ സസ്യജാലം]]
[[വർഗ്ഗം:കാനഡയിലെ സസ്യജാലം]]
[[വർഗ്ഗം:റോസേസീ]]</text>
      <sha1>8ahkp3ejmp066y1ko6psvur6fec6qrj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>റാന്റി ജാക്സൺ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>493470</id>
    <revision>
      <id>4540217</id>
      <parentid>4100889</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:33:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* അവലംബം */</comment>
      <origin>4540217</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3215" sha1="r6nzslttskqtqf76yxdk89q0li6dga2" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name = Randy Jackson
| image = Randy Jackson (1976).jpg
| image_caption = Randy in June 1976
| birth_name = Steven Randall Jackson
| birth_date = {{birth date and age|1961|10|29}}
| birth_place = [[Gary, Indiana]], U.S.
| children = 3
| education = 
| other_names = {{hlist|Randy}}
| occupation = {{hlist|Musician|singer|songwriter|dancer}}
| module = {{Infobox musical artist|embed=yes
| background = solo_singer
| instrument = {{hlist|Vocals|percussion|keyboards|bass guitar|guitar}}
| genre = {{flat list |
* [[Pop music|Pop]]
* [[Contemporary R&amp;B|R&amp;B]]
* [[Soul music|soul]]
}}
| label = {{hlist|[[Sony Music|CBS]]|[[Epic Records|Epic]]|[[A&amp;M Records|A&amp;M]]}}
| associated_acts = {{flat list |
* [[The Jackson 5]]
* [[The Jacksons]]&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Publisher|first1=Eur|title=Former Singer Victor Hail Searches For Randy Jackson To Thank Him|url=http://www.eurweb.com/2017/05/former-singer-victor-hail-searches-for-randy-jackson-to-t/hank-him/|website=eurweb.com|publisher=eurweb.com|accessdate=12 November 2017|ref=http://www.eurweb.com/2017/05/former-singer-victor-hail-searches-for-randy-jackson-to-t/hank-him/}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=സെപ്റ്റംബർ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
}}
}}
| parents = {{Plain list|
* [[Joe Jackson (manager)|Joe Jackson]]
* [[Katherine Jackson]]
}}
| spouse(s) = {{Unbulleted list
| {{marriage |Eliza Shaffy|August 1989|1992|end=div}}&lt;ref name=&quot;Jet&quot;&gt;{{cite news|title=Randy Jackson Gets 30 Days In Hospital Lock-up On Charge Of Wife-Beating|url=https://books.google.com/books?id=V7oDAAAAMBAJ&amp;pg=PA8&amp;dq=randy%20jackson&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwiv_6bQ55PSAhWm7IMKHT4hBXQQ6AEIJTAA#v=onepage&amp;q=randy%20jackson&amp;f=false|accessdate=12 October 2017|work=[[Jet (magazine)|Jet]]|date=16 December 1991}}&lt;/ref&gt;
}}
| website = {{URL|http://officialrandyjackson.com/}}
| years_active = 1971–present
}}
ഒരു [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ]] ഗായകനും ഗാനരചയിതാവും സംഗീതജ്ഞനും നർത്തകനുമാണ് '''സ്റ്റീവൻ റാൻ‌ഡാൽ ജാക്സൺ''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 29, 1961).  [[ദ ജാക്സൺ 5|ജാക്സൺ 5]]  സംഗീത സംഘത്തിലെ അംഗമായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം.  ജാക്സൺ കുടുംബത്തിലെ എട്ടാമത്തെ കുട്ടിയാണ്. &lt;ref name=&quot;Biography&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.biography.com/people/randy-jackson-20950765|title=Randy Jackson|access-date=12 October 2017|website=biography.com}}&lt;/ref&gt; 

== അവലംബം  ==
{{Reflist|30em}}
==പുറം കണ്ണികൾ==
*[http://www.jackson-source.com/the-jacksons/randy-jackson Jackson Source: Randy Jackson]

{{jackson5}}
{{Jackson family}}

[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ പോപ്പ് ഗായകർ]]
[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:Articles with hCards]]</text>
      <sha1>r6nzslttskqtqf76yxdk89q0li6dga2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540218</id>
      <parentid>4540217</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:33:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540218</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2668" sha1="alqy2fn76we3hrv44iyfhj89ez0vqmc" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name = Randy Jackson
| image = Randy Jackson (1976).jpg
| image_caption = Randy in June 1976
| birth_name = Steven Randall Jackson
| birth_date = {{birth date and age|1961|10|29}}
| birth_place = [[Gary, Indiana]], U.S.
| children = 3
| education = 
| other_names = {{hlist|Randy}}
| occupation = {{hlist|Musician|singer|songwriter|dancer}}
| module = {{Infobox musical artist|embed=yes
| background = solo_singer
| instrument = {{hlist|Vocals|percussion|keyboards|bass guitar|guitar}}
| genre = {{flat list |
* [[Pop music|Pop]]
* [[Contemporary R&amp;B|R&amp;B]]
* [[Soul music|soul]]
}}
| label = {{hlist|[[Sony Music|CBS]]|[[Epic Records|Epic]]|[[A&amp;M Records|A&amp;M]]}}
| associated_acts = {{flat list |
* [[The Jackson 5]]
* [[The Jacksons]]
}}
}}
| parents = {{Plain list|
* [[Joe Jackson (manager)|Joe Jackson]]
* [[Katherine Jackson]]
}}
| spouse(s) = {{Unbulleted list
| {{marriage |Eliza Shaffy|August 1989|1992|end=div}}&lt;ref name=&quot;Jet&quot;&gt;{{cite news|title=Randy Jackson Gets 30 Days In Hospital Lock-up On Charge Of Wife-Beating|url=https://books.google.com/books?id=V7oDAAAAMBAJ&amp;pg=PA8&amp;dq=randy%20jackson&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwiv_6bQ55PSAhWm7IMKHT4hBXQQ6AEIJTAA#v=onepage&amp;q=randy%20jackson&amp;f=false|accessdate=12 October 2017|work=[[Jet (magazine)|Jet]]|date=16 December 1991}}&lt;/ref&gt;
}}
| website = {{URL|http://officialrandyjackson.com/}}
| years_active = 1971–present
}}
ഒരു [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ]] ഗായകനും ഗാനരചയിതാവും സംഗീതജ്ഞനും നർത്തകനുമാണ് '''സ്റ്റീവൻ റാൻ‌ഡാൽ ജാക്സൺ''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 29, 1961).  [[ദ ജാക്സൺ 5|ജാക്സൺ 5]]  സംഗീത സംഘത്തിലെ അംഗമായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം.  ജാക്സൺ കുടുംബത്തിലെ എട്ടാമത്തെ കുട്ടിയാണ്. &lt;ref name=&quot;Biography&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.biography.com/people/randy-jackson-20950765|title=Randy Jackson|access-date=12 October 2017|website=biography.com}}&lt;/ref&gt; 

== അവലംബം  ==
{{Reflist|30em}}
==പുറം കണ്ണികൾ==
*[http://www.jackson-source.com/the-jacksons/randy-jackson Jackson Source: Randy Jackson]

{{jackson5}}
{{Jackson family}}

[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]
[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ പോപ്പ് ഗായകർ]]
[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:Articles with hCards]]</text>
      <sha1>alqy2fn76we3hrv44iyfhj89ez0vqmc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:LaSanja</title>
    <ns>3</ns>
    <id>495442</id>
    <revision>
      <id>4540063</id>
      <parentid>3265601</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:26:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>XXBlackburnXx</username>
        <id>115768</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>XXBlackburnXx എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:BusterTheBusta]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:LaSanja]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: &quot;[[Special:CentralAuth/BusterTheBusta|BusterTheBusta]]&quot; എന്ന ഉപയോക്താവിനെ &quot;[[Special:CentralAuth/LaSanja|LaSanja]]&quot; എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്.</comment>
      <origin>3265601</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6844" sha1="deqk54qe4dh4q8xsdxfdon2mg08uw06" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: BusterTheBusta | BusterTheBusta | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 23:01, 24 ഡിസംബർ 2019 (UTC)</text>
      <sha1>deqk54qe4dh4q8xsdxfdon2mg08uw06</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ജ്യോത്സ്ന ശ്രീകാന്ത്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>502802</id>
    <revision>
      <id>4540055</id>
      <parentid>4099738</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:39:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540055</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16246" sha1="2gpx32qj8c7jz7hh52kjlkwyvuvgd4r" xml:space="preserve">
{{Infobox person
| name               = ജ്യോത്സ്ന ശ്രീകാന്ത്
| image              = Jyotsna Srikanth.jpg
| alt                = 
| caption            = Live concert, 2011
| other_names        = 
| birth_name         = 
| birth_date         = &lt;!--{{Birth date and age|df=yes|YYYY|MM|DD}} --&gt;
| birth_place        = [[Bangalore]]
| death_date         = &lt;!-- {{Death date and age|df=yes|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --&gt;
| death_place        = 
| nationality        = [[India]]
| occupation         = 
| known_for          = [[Carnatic music]],  [[Western culture#Music|Western music]]
}}
[[കർണ്ണാടകസംഗീതം|കർണാടക സംഗീതവും]] [[പാശ്ചാത്യസംഗീതം|പാശ്ചാത്യ ശാസ്ത്രീയ സംഗീതവും]] അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ വയലിനിസ്റ്റും സംഗീതസംവിധായികയുമാണ് '''ജ്യോത്സ്ന ശ്രീകാന്ത്'''. 

== ആദ്യകാലജീവിതം ==
[[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌|ആന്ധ്രാ]] സ്വദേശികളുടെ മകളായി [[ബെംഗളൂരു|ബാംഗ്ലൂരിലാണ്]] ജ്യോത്സ്ന ശ്രീകാന്ത് ജനിച്ചത്. ഒരു സംഗീതകുംടുബമായിരുന്നു ജ്യോത്സനയുടേത്. കർണാടക സംഗീതജ്ഞയും അദ്ധ്യാപികയുമാണ് ഇവരുടെ അമ്മ രത്‌ന ശ്രീകാന്തയ്യ.

== സംഗീത ജീവിതം ==

=== പരിശീലനം ===
അഞ്ചാം വയസ്സിൽ അമ്മയുടെ കീഴിൽ കർണാടക വോക്കൽ പഠനത്തോടെയാണ് ജ്യോത്സ്നയുടെ സംഗീത പരിശീലനം ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref name=dh2007&gt;{{cite news|newspaper=Deccan Herald|title=Stringing passion and profession!|date=8 December 2007|url=http://archive.deccanherald.com/content/Dec82007/she2007120740002.asp|author=Geetha Srinivasan|accessdate=19 November 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140322111539/http://archive.deccanherald.com/content/Dec82007/she2007120740002.asp|archive-date=22 March 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ദിവസവും ആറു മണിക്കൂർ വരെ നീളുന്ന കഠിനമായ പരിശീലനമായിരുന്നു അമ്മ നൽകിയിരുന്നത്.&lt;ref name=nie2012/&gt; ഉത്സവ കാലയളവിൽ സംഗീത കച്ചേരികളിലും മറ്റും അവർ പങ്കെടുത്തു. ആറാം വയസ്സിൽ [[കുന്നക്കുടി വൈദ്യനാഥൻ|കുന്നകുടി വൈദ്യനാഥൻ]] എന്ന കലാകാരന്റെ വയലിൻ കച്ചേരിയിൽ പങ്കെടുത്തു.&lt;ref name=bmirror&gt;{{cite news|newspaper=Bangalore Mirror|author=Aruna Chandaraju|date=16 January 2011|url=http://www.bangaloremirror.com/article/81/201101162011011602265525448e13f50/Stringing-it-right.html|archive-url=https://archive.today/20130118011651/http://www.bangaloremirror.com/article/81/201101162011011602265525448e13f50/Stringing-it-right.html|url-status=dead|archive-date=18 January 2013|title=Stringing it right|accessdate=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; ഇത് ഉപകരണസംഗീതത്തിൽ താത്പര്യം ജനിപ്പിച്ചു. മുതിർന്ന ഇന്ത്യൻ ക്ലാസിക്കൽ വയലിനിസ്റ്റായ [[R. R. Keshavamurthy|ആർ.ആർ. കേശവമൂർത്തിയുടെ]] കീഴിൽ അവർ പരിശീലനം നടത്തി.&lt;ref name=hindu2011&gt;{{cite news|newspaper=The Hindu|author=Geetha Srinivasan|title=East meets west|date=8 April 2011|accessdate=19 November 2012|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-fridayreview/article1610133.ece?textsize=small&amp;test=2}}&lt;/ref&gt; ഒൻപതാം വയസ്സിൽ ആദ്യമായി ഒറ്റയ്ക്ക് സംഗീതകച്ചേരി അവതരിപ്പിച്ചു.

തികഞ്ഞ ഒരു വയലിനിസ്റ്റാകാൻ വെസ്റ്റേൺ ക്ലാസിക്കൽ ശൈലിയിലുള്ള വയലിൻ അഭ്യസിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ജ്യോത്സ്ന തിരിച്ചറിഞ്ഞു. അതിനായി ബാംഗ്ലൂർ സ്കൂൾ ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ അവർ പരിശീലനം ആരംഭിച്ചു. കൂടുതൽ നൂതന പരിശീലനത്തിനായി ശ്രദ്ധേയനായ ഇന്ത്യൻ സംഗീതജ്ഞൻ [[ഇളയരാജ|ഇളയരാജയ്‌ക്കൊപ്പം]]&lt;ref name=dh2007/&gt; പ്രവർത്തിക്കുന്ന വി.എസ്. നരസിംഹൻ എന്ന സോളോ വയലിനിസ്റ്റിനൊപ്പം പരിശീലനം നേടാൻ ജ്യോത്സ്ന [[ചെന്നൈ]]യിലേക്ക് പോയി.  [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിലെ]] [[Royal School of Music|റോയൽ സ്കൂൾ ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ]] നിന്ന് അവർ ഗ്രേഡിംഗ് നേടി.&lt;ref name=hindu2011/&gt;

=== കരിയർ ===
[[ഹംസലേഖ]], [[ഇളയരാജ]] തുടങ്ങിയ ചലച്ചിത്ര സംഗീതജ്ഞരുടെ നിർദേശപ്രകാരം ജ്യോത്സ്ന ചലച്ചിത്രമേഖലയിലേക്കു പ്രവേശിച്ചു.&lt;ref name=dh2007/&gt; ഇരുനൂറിലധികം [[ദക്ഷിണേന്ത്യ|ദക്ഷിണേന്ത്യൻ]] ചലച്ചിത്രങ്ങളിൽ പാടിയിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name=bmirror/&gt;

വിവാഹത്തെത്തുടർന്ന് ജ്യോത്സ്ന ലണ്ടനിലേക്ക് താമസം മാറി. അവിടെ [[ഡിസ്കവറി ചാനൽ|ഡിസ്കവറി]], നാഷണൽ ജിയോഗ്രാഫിക് എന്നീ ചാനലുകളിലെ ഡോക്യുമെന്ററികൾ, ടെലിസീരിയലുകൾ എന്നിവയ്ക്കായി സംഗീതസംവിധാനം ചെയ്തു. കൂടാതെ ആഗോള സംഗീത പരിപാടികളായ വോമാഡ്, റെഡ് വയലിൻ ഫെസ്റ്റിവൽ, ക്ലീവ്‌ലാന്റ് മ്യൂസിക് ഫെസ്റ്റിവൽ, ബിബിസി പ്രോംസ് എന്നിവയിൽ സംഗീതപരിപാടികളും അവതരിപ്പിച്ചു.&lt;ref name=bmirror/&gt;

[[ജാസ്]], ഫ്യൂഷൻ എന്നിവയും ജ്യോത്സ്ന അവതരിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ ''ഫ്യൂഷൻ ഡ്രീംസ്'' എന്ന പേരിൽ ഒരു ട്രൂപ്പും സ്ഥാപിച്ചു.&lt;ref name=dh2007/&gt; ക്ലാസിക്കൽ ഗിറ്റാറിസ്റ്റ് സൈമൺ താക്കർ, [[Flamenco|ഫ്ലെമെൻകോ]] / ജാസ് ഗിറ്റാറിസ്റ്റ് എഡ്വേർഡോ [[Eduardo Niebla|എഡ്വേർഡോ നിബ്ല]],&lt;ref name=bmirror/&gt; [[Fado |ഫാഡോ]] സാക്സോഫോണിസ്റ്റ് റിയോ ക്യാവോ എന്നിവരുമായി ചേർന്നും പ്രവർത്തിച്ചു. [[കേംബ്രിഡ്ജ് സർവകലാശാല]]യിലും [[Liverpool University|ലിവർപൂൾ സർവകലാശാലയിലും]] ഇന്ത്യൻ, വെസ്റ്റേൺ ക്ലാസിക്കൽ വയലിൻ തമ്മിലുള്ള സാങ്കേതികതകളെക്കുറിച്ച് താരതമ്യം ചെയ്ത് ജ്യോത്സ്ന ക്ലാസെടുത്തു.&lt;ref name=hindu2011/&gt;

വരാനിരിക്കുന്ന ഇന്ത്യൻ കലാകാരന്മാരെ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കാനായി ''ധ്രുവ'' എന്ന ഒരു ഫൗണ്ടേഷൻ അവർ സ്ഥാപിച്ചു.&lt;ref name=hindu2011/&gt; ഒപ്പം ജീവകാരുണ്യ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കായി ധനസമാഹരണവും നടത്തി.&lt;ref name=dh2011&gt;{{cite news|newspaper=Deccan Herald|title=Enriching Melody|date=11 April 2011|url=http://www.deccanherald.com/content/152747/content/214289/in-class-her-own.html}}&lt;/ref&gt;

2012 ൽ ലണ്ടൻ ഇന്റർനാഷണൽ ആർട്സ് ഫെസ്റ്റിവൽ, കർണാടകസംഗീതം, ഫ്യൂഷൻ, നാടോടിസംഗീതം, ബാൽക്കൻ സംഗീതം, സൈപ്രസ്, ഇന്ത്യ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള നൃത്തപരിപാടികൾ തുടങ്ങിയവ സംഘടിപ്പിച്ചു.  

സോളോയിസ്റ്റായും അനുഗാമിയായും ജ്യോത്സ്ന തന്റെ കർണാടക സംഗീത ജീവിതം തുടരുന്നു. [[എം. ബാലമുരളീകൃഷ്ണ|ഡോ. എം. ബാലമുരളികൃഷ്ണൻ]],  [[കദ്രി ഗോപാൽനാഥ്]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bbc.co.uk/programmes/b011cfw5|title=Darbar Festival 2011, Episode 2|year=2011|publisher=BBC Radio 3}}&lt;/ref&gt; [[എൻ. രവികിരൺ|ചിത്രാവിന രവികിരൻ]], രഞ്ജിനി, [[സുധ രഘുനാഥൻ]], [[ജയന്തി കുമരേഷ്]], [[സഞ്ജയ് സുബ്രഹ്മണ്യൻ]] [[നിത്യശ്രീ മഹാദേവൻ]], [[ആർ.കെ. ശ്രീകണ്ഠൻ]], [[അരുണാ സായിറാം]] എന്നിവരുമായി ചേർന്നു പ്രവർത്തിക്കുന്നു.&lt;ref name=&quot;darbar&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.darbar.org/Darbar_Festival_2012_at_a_Glance.pdf|title=Festival at a glance|year=2012|website=Darbar Festival|format=PDF|access-date=2020-03-19|archive-date=2014-03-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20140322104158/http://www.darbar.org/Darbar_Festival_2012_at_a_Glance.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

[[ത്യാഗരാജൻ]], [[പുരന്ദരദാസൻ]], [[പാപനാശം ശിവൻ|ശിവൻ]], [[അന്നമാചാര്യ]], [[മുത്തുസ്വാമി ദീക്ഷിതർ]], [[ശ്യാമശാസ്ത്രികൾ|ശ്യാമ ശാസ്ത്രി]], [[മൈസൂർ വാസുദേവാചാര്യർ]] [[വാസുദേവച്ചർ]] എന്നിവരുമായി ചേർന്നു പ്രവത്തിക്കുന്നു]]. ലണ്ടൻ ഇന്റർനാഷണൽ ആർട്സ് ഫെസ്റ്റിവലിന് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്ന ജ്യോത്സ്ന യുകെയിലെ ധ്രുവ് ആർട്സ് ആർട്ടിസ്റ്റിക് ഡയറക്ടറാണ്

=== പ്രശംസ ===
ജ്യോത്സ്നയുടെ വയലിൻ വാദനവും സംഗീത ശൈലിയും അതിശയകരമെന്നു വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|newspaper=The Independent|author=Michael Church|date=28 July 2011|accessdate=19 November 2012|title=BBC Proms 16/17: BBC NOW/Fischer/Arditti/World Routes Academy, Royal Albert Hall (3/5, 4/5)|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/classical/reviews/bbc-proms-1617-bbc-nowfischerardittiworld-routes-academy-royal-albert-hall-35-45-2327493.html}}&lt;/ref&gt; 2008-ൽ ലണ്ടനിലെ [[Trinity College of Music|ട്രിനിറ്റി കോളേജ് ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ]] നിന്ന് കർണാടക സംഗീതത്തിൽ ഫെലോഷിപ്പ് ലഭിച്ചു.&lt;ref name=bmirror/&gt;
[[പ്രമാണം:Jyotsna_Srikanth_at_the_BBC_Proms_concert,_2011.JPG|ലഘുചിത്രം|[[The Proms|ബിബിസി പ്രോംസിൽ]] കച്ചേരി അവതരിപ്പിക്കുന്നു]]

== സ്വകാര്യ ജീവിതം ==
ബാംഗ്ലൂർ മെഡിക്കൽ കോളേജിൽ നിന്ന് ക്ലിനിക്കൽ പാത്തോളജിയിൽ [[എം.ബി.ബി.എസ്.|എംബിബിഎസും]] ബിരുദാനന്തര ബിരുദവും നേടി. 10 വർഷം ജോലി ചെയ്ത ജ്യോത്സ്ന പിന്നീട് ജോലി ഉപേക്ഷിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news |title=A new journey with each tune |url=https://www.newindianexpress.com/cities/chennai/2017/nov/24/a-new-journey-with-each-tune-1710172.html |accessdate=21 ഒക്ടോബർ 2020}}&lt;/ref&gt; കെ.വി. ശ്രീകാന്ത് ശർമയെ വിവാഹം കഴിച്ച അവർക്ക് രണ്ട് മക്കളുണ്ട്. ഇപ്പോൾ ലണ്ടനിൽ താമസിക്കുന്നു.

== ഡിസ്കോഗ്രഫി ==

* ''കർണാടിക് ലോഞ്ച്'', ടൈംസ് മ്യൂസിക്, 2011. 
* ''ചാന്റ്സ് ഫോർ ചിൽഡ്രൻ'', തീം മ്യൂസിക്, 2011. 
* കർണാടിക് ജാസ്, സ്വാതി സൻസ്കൃതി, 2011. 
* ''അലൈപായുതെ'', സിഡി ബേബി, 2010. 
* ''ഫ്യൂഷൻ ഡ്രീംസ്'', സിഡി ബേബി, 2008. 
* ''ഇൻസൈറ്റ്'', ഫൗണ്ടൻ മ്യൂസിക്, 2008. 
* ''ലൈഫ്'', എർത്ത്ൻബീറ്റ്, 2007. 
* ''കർണാടിക് കണക്ഷൻ'', 2016

== അവലംബം==
{{Reflist}}

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==

* [http://www.indianviolin.eu/Jyotsna.html ജ്യോത്സ്ന ശ്രീകാന്ത്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170710084650/http://indianviolin.eu/Jyotsna.html |date=2017-07-10 }} 
* [http://liaf.co.uk/ ലണ്ടൻ അന്താരാഷ്ട്ര കലോത്സവം] 
* [https://sites.google.com/site/dhruvafoundationgbbo00/ ധ്രുവ് ആർട്സ്] 
* [http://www.knowyourstar.com/jyotsna-srikanth-interview/ നോ യുവർ സ്റ്റാർ എന്നതിലെ അഭിമുഖം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200303133150/http://www.knowyourstar.com/jyotsna-srikanth-interview/ |date=2020-03-03 }} 

[[വർഗ്ഗം:ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഇന്ത്യൻ മെഡിക്കൽ ഡോക്ടർമാർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ ഭിഷഗ്വരർ]]
[[വർഗ്ഗം:തെലുഗു ജനത]]
[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]
[[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]]
[[വർഗ്ഗം:വനിതാ കർണ്ണാടകസംഗീതജ്ഞർ]]</text>
      <sha1>2gpx32qj8c7jz7hh52kjlkwyvuvgd4r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ജോർദാനിലെ വിനോദസഞ്ചാരം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>527635</id>
    <revision>
      <id>4540054</id>
      <parentid>4521873</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:23:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540054</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45610" sha1="kc4lkmr9eiz4biis27lemf7wfl8uzry" xml:space="preserve">[[പ്രമാണം:Tourists_photographing_Al-Khazneh,_Petra,_Jordan.jpg|പകരം=A large variety of people taking photographs of something just beyond the camera, in a canyon with a rocky rear wall|ലഘുചിത്രം| സഞ്ചാരികൾക്ക് ഫോട്ടോ അൽ ഖജ്നെഹ് (ദൃശ്യമല്ല) ചേക്കേറിയ [[പെട്ര]] . Siq വലതുവശത്ത് കാണാം.]]
[[മദ്ധ്യപൂർവേഷ്യ|പശ്ചിമേഷ്യയിലെ]] ഒരു [[പരമാധികാര രാഷ്ട്രം|പരമാധികാര]] [[അറബി ജനത|അറബ്]] രാജ്യമാണ് [[ജോർദാൻ]]. തലസ്ഥാനമായ [[അമ്മാൻ]] [[ജോർദാൻ|ജോർദാനിലെ]] ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള നഗരവും രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക, രാഷ്ട്രീയ, സാംസ്കാരിക കേന്ദ്രവുമാണ്.

ലോകമെമ്പാടുമുള്ള പ്രശസ്തമായ [[പെട്ര]] (1985 മുതൽ [[ലോകപൈതൃകസ്ഥാനം|യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സൈറ്റ്]], [[പുതിയ ഏഴു ലോകാത്ഭുതങ്ങൾ|ലോകത്തിലെ ഏഴ് അത്ഭുതങ്ങളിൽ]] ഒന്ന്), [[ജോർദാൻ നദി]], മൗണ്ട് നെബോ, മഡബ, നിരവധി മധ്യകാല പള്ളികൾ, കൃസ്ത്യൻ പള്ളികൾ എന്നിവയും ഇവിടെ സഞ്ചാരികളെ ആകർഷിക്കുന്ന ഘടകങ്ങളാണ്. ചരിത്രം ഉറങ്ങുന്ന ഒരുനിര പ്രദേശങ്ങൾ സന്ദർശിക്കാനും ധാരാളം സഞ്ചാരികളെത്തുന്നു. പ്രകൃതിദത്തമായ സ്ഥലങ്ങൾ ( [[വാദി റം|വാഡി റം]], ജോർദാൻറെ വടക്കൻ പർവത പ്രദേശം എന്നിവ പോലെ), സാംസ്കാരികവും മതപരവുമായ സ്ഥലങ്ങളും പാരമ്പര്യങ്ങളും നിരീക്ഷിക്കുന്നതും സഞ്ചാരികളുടെ ആകർഷണമാണ്.

[[ചാവുകടൽ]] പ്രദേശത്ത് നിലനിന്നിരുന്ന  ആരോഗ്യ ടൂറിസത്തിൽ കേന്ദ്രീകരിച്ചായിരുന്നു ജോർദാൻ വിനോദസഞ്ചാരം വികസിച്ചത്. വിദ്യാഭ്യാസ ടൂറിസം, മലകയറ്റം, സ്നോർക്കെലിംഗ്, [[അക്വാബ]]യിലെ  [[പവിഴപ്പുറ്റ്|പവിഴപ്പുറ്റുകളുടെ]] ഇടയിലൂടെയുള്ള [[സ്കൂബ ഡൈവിംഗ്]] , പോപ്പ്-സംസ്കാരം അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള  ടൂറിസം, ജോർദാനിലെ പട്ടണങ്ങളിലെ ടൂറിസം ഷോപ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ ഇനങ്ങളിലൂടെ ജോർദ്ദാനിലെ വിനോദസഞ്ചാരം പച്ചപിടിച്ചിരിക്കുന്നു. 2009 ൽ ഏകദേശം 4.8 ദശലക്ഷം അറബ് വിനോദസഞ്ചാരികളിൽ പകുതിയിലധികം പേരും, പ്രധാനമായും [[ഗൾഫ് സഹകരണ കൗൺസിൽ|ജിസിസിയിൽ]] നിന്നുള്ളവർ, അവധിദിനങ്ങൾ [[ജോർദാൻ|ജോർദാനിൽ]] ചെലവഴിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്ന് പറഞ്ഞു.

== പ്രധാന ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രങ്ങൾ ==
[[പ്രമാണം:Petra_,_Al-Khazneh_2.jpg|ലഘുചിത്രം| പെട്രയിലെ അൽ-ഖസ്നെ]]
[[പ്രമാണം:Dead_Sea_by_David_Shankbone.jpg|ലഘുചിത്രം| [[ചാവുകടൽ|ചാവുകടല്]]]]
[[പ്രമാണം:Mountain_in_Wadi_Rum,_Jordan.jpg|ലഘുചിത്രം| [[വാദി റം]]]]

=== പുരാതന സൈറ്റുകൾ ===
[[പ്രമാണം:Jerash_-_South_Gate.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| പുരാതന നഗരമായ [[ജെറാഷ്|ജെറാഷിലെ]] തെക്കേ കവാടം]]
[[പ്രമാണം:Qasr_Amra.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഇസ്ലാമിക സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ കാലഘട്ടത്തിലെ മരുഭൂമിയിലെ കോട്ടയായ ഖസ്ർ അമ്ര]]
[[പ്രമാണം:Kerak_BW_1.JPG|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| അൽ കറക് കോട്ട]]

== പ്രധാന ആകർഷകങ്ങൾ ==

* ഒരു മലയിൽ കൊത്തിയെടുത്ത ഒരു സമ്പൂർണ്ണ നഗരമാണ് നബറ്റിയക്കാരുടെ വാസസ്ഥലമായ [[വാദി മൂസ|വാദി മൂസയിലെ]] [[പെട്ര]]. വർണ്ണാഭമായ കൂറ്റൻ പാറകൾ കൂടുതലും പിങ്ക് നിറമാണ്. കൂടാതെ പുരാതന നഗരത്തിലേക്കുള്ള പ്രവേശന കവാടം ഏകദേശം 1.25 കിലോമീറ്റർ നീളമുള്ള പർവതത്തിലെ  ഇടുങ്ങിയ  താഴ്വാരത്തിലൂടെ ആണ്. ഈ മലയിടുക്ക് സിക്ക് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. പുരാതന നഗരത്തിലെ വിവിധ ഘടനകളിൽ 2 എണ്ണം ഒഴികെ എല്ലാം പാറയിൽ കൊത്തിയെടുത്തവയാണ്. &amp;nbsp; - ട്രഷറി എന്നറിയപ്പെടുന്ന അൽ ഖസ്നെയും ഇതിൽ  ഉൾപ്പെടുന്നു. ലാഭേച്ഛയില്ലാതെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ന്യൂ ഓപ്പൺ വേൾഡ് കോർപ്പറേഷൻ &quot; [[പുതിയ ഏഴു ലോകാത്ഭുതങ്ങൾ|ലോകത്തിലെ പുതിയ ഏഴ് അത്ഭുതങ്ങളിൽ]] &quot; ഒന്നായി ഇതിനെ തെരഞ്ഞെടുത്തു. മൊണാസ്ട്രി, റോമൻ തിയേറ്റർ, റോയൽ ടോംബ്സ്, ത്യാഗത്തിന്റെ ഉയർന്ന സ്ഥലം എന്നിവ പെട്രയിൽ താൽപ്പര്യമുണർത്തുന്ന മറ്റ് പ്രധാന സൈറ്റുകളാണ്. 1812-ൽ സ്വിസ് പര്യവേക്ഷകനായ ജോഹാൻ ലുഡ്വിഗ് ബർക്ക്‌ഹാർട്ട് പാശ്ചാത്യ ലോകത്തിനായി പെട്രയെ വീണ്ടും കണ്ടെത്തി. 1985 ൽ [[യുനെസ്കോ|യുനെസ്കോയുടെ]] [[ലോകപൈതൃകസ്ഥാനം|ലോക പൈതൃക സൈറ്റായി]] ഇത് ആലേഖനം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
* [[പ്രാചീന റോം|റോമൻ]] നഗരമായ തകർന്ന [[ഹെല്ലനിസ്റ്റിക് യുഗം|ഹെല്ലനിസ്റ്റിക്]] സൈറ്റിലെ ഉമ് ക്വൈസ്.
* പുരാതന [[പുരാതന റോമൻ വാസ്തുവിദ്യ|റോമൻ വാസ്തുവിദ്യയ്ക്ക്]] പേരുകേട്ട [[ജെറാഷ്]], തെരുവുകൾ, കൊരിന്ത്യൻ കമാനങ്ങൾ, [[ജെറാഷ്|ഔട്ട്‌ഡോർ]] [[പ്രാചീന റോം|റോമൻ]] തിയറ്ററുകൾ, ഓവൽ പ്ലാസ എന്നിവ.
* കുരിശുയുദ്ധത്തിന്റെ കിഴക്കും തെക്കും അതിർത്തി അടയാളപ്പെടുത്തുന്ന &quot; ക്രാക്ക് ഡി മോൺ‌ട്രിയൽ &quot; എന്ന ക്രൂസേഡർ കോട്ടയുള്ള ഷൗബക്ക് .
* അജ്ലൗണിൽ ഒരു മധ്യകാല കുരിശുയുദ്ധ കോട്ട.
* അൽ കറാക്ക് അല്-ദിൻ, ഒരു പ്രധാന കോട്ട ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ്. അൽ-കറാക്ക് കാസിൽ എന്നാണീ കോട്ടയുടെ നാമം.
* &quot;മരുഭൂമിയുടെ കറുത്ത രത്നം&quot; എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഉം എൽ-ജിമാൽ ഒരുകാലത്ത് ഡെക്കാപോളിസിന്റെ അരികിലുള്ള ഒരു പട്ടണമായിരുന്നു. ചുറ്റുമുള്ള തിരക്കേറിയ നഗരങ്ങളിൽ നിന്ന് തികച്ചും വ്യത്യസ്തമായി ഗ്രാമീണപ്രകൃതിയുള്ളതും മികച്ചതുമായിരുന്ന ഇത്. അതിലെ കറുത്ത ബസാൾട്ട് മാൻഷനുകളും ഗോപുരങ്ങളിലും ചിലത് ഇപ്പോഴും മൂന്ന് നിലകളുള്ള ഉയരത്തിൽ നിലനിൽക്കുകയും ഇത് കവികൾക്ക് ഒരു പ്രചോദനമായിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു.
* [[ഉമവി ഖിലാഫത്ത്|ഉമയ്യദ്]] ഇസ്ലാമിക കാലഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച സ്മാരകങ്ങളിലൊന്നാണ് ഖസ്ർ അമ്ര. ഇതിന്റെ ഇന്റീരിയർ മതിലുകളും മേൽത്തട്ടും തനതായ ഫ്രെസ്കോകളാൽ മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതു കൂടാതെ രണ്ട് മുറികൾ വർണ്ണാഭമായ മൊസൈക്കുകൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. അതും ഒരു ലോക പൈതൃക സൈറ്റാണ്.
* 2005 ൽ യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സ്ഥലമായി ആലേഖനം ചെയ്ത ഉം അർ-റാസാസ്, റോമൻ, ബൈസന്റൈൻ, ആദ്യകാല മുസ്‌ലിം വാസ്തുവിദ്യ എന്നിവയുടെ മിശ്രിതമാണ് കാണിക്കുന്നത്. രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ചർച്ച് മൊസൈക്ക് നിലയാണ് അതിന്റെ നിധികളിൽ; സൈറ്റ് പൂർണ്ണമായും ഖനനം ചെയ്യാത്തതിനാൽ പുതിയ കണ്ടെത്തലുകൾ സാധ്യമാണ്.

=== മത ടൂറിസ്റ്റ് സൈറ്റുകൾ ===
[[പ്രമാണം:Madaba_map.jpg|ലഘുചിത്രം| മഡബ മാപ്പിൽ [[ജെറുസലേം|ജറുസലേം]]]]

* മുവകിര് ( [[അറബി ഭാഷ|അറബി]] വേണ്ടി മഛെരുസ് ) എന്ന കുന്നിൻമുകളിലെ കോട്ട ഹേറോദോസ് രാജാവിന്റെ ആയിരുന്നു. ഹെരോദാവിന്റെ മരണത്തോടേ തന്റെ മകൻ [[ഹെറോദാ ആൻറ്റിപ്പാസ്|ഹെരോദാവു അന്തിപ്പാസ്]] കോട്ടയിൽ താമസമുറപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.    [[സ്നാപകയോഹന്നാൻ|ജോൺ ബാപ്റ്റിസ്റ്റ്]] അവിടെ ശിരഛേദം ചെയ്യാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടുകൊണ്ട് ഹെരോദ്യയുടെ മകൾ സലോമിപ്രശസ്തമായ നൃത്തം നടത്തിയത് ഇവിടെ ആണ് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ഈ നൃത്തം ഏഴ് തിരശീലയിലെ ഡാൻസ് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു.  
* ക്രിസ്തീയ പാരമ്പര്യമനുസരിച്ച് [[സ്നാപകയോഹന്നാൻ|യോഹന്നാൻ സ്നാപകൻ]] [[യേശു|യേശുവിനു ജ്ഞാന]] സ്നാനമേറ്റ നദിയാണ് [[ജോർദാൻ നദി]] .
* മൊഡെബ  മൊസൈക്കുകൾക്കും മഡബ മാപ്പ് പോലുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട മതസ്ഥലങ്ങൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ്, വിശുദ്ധ നാടിന്റെയും പ്രത്യേകിച്ച് [[ജെറുസലേം|ജറുസലേമിന്റെയും]] ഏറ്റവും പഴയ [[കാർട്ടോഗ്രാഫി|കാർട്ടോഗ്രാഫിക്]] ചിത്രീകരണം ഇവിടെയാണ്. ഇത് എ.ഡി ആറാം നൂറ്റാണ്ടിലാണ്.
*  [[ബൈബിൾ]] അനുസരിച്ച് മരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് വാഗ്‌ദത്ത ദേശത്തെ കാണാനായി [[മോശ|മോശെ]] പോയതായി പറയപ്പെടുന്ന നെബോ പർവ്വതം,  മറ്റൊരാകർഷണമാണ്.

=== കടൽത്തീര സൈറ്റുകൾ ===

* [[അക്വാബ|ഏകാബ]] കരയിലെ ഒരു പട്ടണമാണ് [[അക്വാബ ഉൾക്കടൽ|ഏകാബ ഉൾക്കടൽ]] നിരവധി ഷോപ്പിംഗ്, കൂടാതെ[[ഹോട്ടൽ|ഹോട്ടലുകൾ]] വിവിധ ജല കായിക സംരക്ഷിത ആക്സസ് [[പവിഴപ്പുറ്റ്|പവിഴപ്പുറ്റുകളുടെയും]] കടൽ ജീവിതത്തിന്റെയും അനുഭവം ഇവിടെ ലഭിക്കുന്നു. മധ്യകാല പട്ടണമായ [[അക്വാബ|അയിലയുടെയും]] മറ്റ് എദോമ്യ അവശിഷ്ടങ്ങളുടെയും അവശിഷ്ടങ്ങളുണ്ട്. ആയിരക്കണക്കിന് സമ്പന്നരായ ജോർദാനികൾ തീരദേശ നഗരം സന്ദർശിക്കുമ്പോൾ അവധിക്കാല വാരാന്ത്യങ്ങളിൽ ഊർജ്ജസ്വലമായ രാത്രി ജീവിത രംഗവും അക്കാബയിലുണ്ട്. പ്രധാന റിസോർട്ടുകളിലും ബീച്ച് ക്ലബ്ബുകളിലും അന്തർ‌ദ്ദേശീയ ഡി‌ജെയും കലാകാരന്മാരും നിരവധി റേവുകളും കച്ചേരികളും നടത്തുന്നു. ടൂറിസം, റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് പ്രോജക്ടുകൾ കേന്ദ്രീകരിച്ച് 20 ബില്യൺ ഡോളർ മൂല്യമുള്ള സംഭവവികാസങ്ങൾ അക്കാബ നഗരത്തെ ഒരു പുതിയ [[ദുബായ്]] ആക്കി മാറ്റുന്നു.
* [[ചാവുകടൽ]]&amp;nbsp;- ഇത് ഭൂമിയിലെ ഏറ്റവും താഴ്ന്ന സ്ഥലമാണ്, {{Convert|402|m}} [[സമുദ്രനിരപ്പ്|സമുദ്രനിരപ്പിന്]] താഴെ, &lt;ref&gt;[http://travel-to-malaysia.com/5739-2/ The Dead Sea] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180714185429/http://travel-to-malaysia.com/5739-2/ |date=2018-07-14 }}, NPR&lt;/ref&gt; ഓരോ വർഷവും 1 മീറ്റർ കുറയുന്നു. [[ജോർദാൻ നദി|യോർദ്ദാൻ നദിയുടെ]] ഏക നിക്ഷേപമാണിത്. മിദ്യാന്യരുടെയും പിന്നീട് മോവാബ്യരുടെയും [[ബൈബിൾ]] രാജ്യങ്ങളുടെ ഭാഗമായിരുന്നു ഇത്. ലോകോത്തര നിലവാരമുള്ള നിരവധി റിസോർട്ടുകളായ കെംപിൻസ്കി, മെവെൻപിക്ക്, മാരിയറ്റ് എന്നിവയാണ് ചാവുകടൽ പ്രദേശം. കൂടാതെ, വാട്ടർ പാർക്കുകൾ, ഒരു പൊതു ബീച്ച്, അന്താരാഷ്ട്ര റെസ്റ്റോറന്റുകൾ എന്നിവയുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, ഈ പ്രദേശത്തെ അൾട്രാ-ചിക് ലക്ഷ്യസ്ഥാനം ഓ-ബീച്ചാണ്, ഇത് കാബാനകൾ, ബാറുകൾ, അന്താരാഷ്ട്ര റെസ്റ്റോറന്റുകൾ, ഒരു ബീച്ച് ക്ലബ് എന്നിവയാണ്.

=== പ്രകൃതിദൃശ്യം കാണാനായി ===
[[പ്രമാണം:Ajloun_Castle.jpg|ലഘുചിത്രം| അജ്ലോൺ കാസിൽ]]

* ഷോപ്പിംഗ് സെന്ററുകൾക്കും ഹോട്ടലുകൾക്കും പുരാതന അവശിഷ്ടങ്ങൾക്കും പേരുകേട്ട ആധുനികവും കോസ്മോപൊളിറ്റനുമായ നഗരമാണ് [[അമ്മാൻ]]. നിരവധി പുരാതന അവശിഷ്ടങ്ങൾ അമ്മാനിലുണ്ട്. ബിസി 7250 മുതൽ ഐൻ ഗസൽ നിയോലിത്തിക്ക് ഗ്രാമത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ. കിഴക്കൻ [[അമ്മാൻ|അമ്മാനിലെ]] ഒരു കുന്നിൻ പ്രദേശമായ അമ്മാൻ സിറ്റാഡൽ, മറ്റ് പുരാതന നാഗരികതകൾ അവശേഷിപ്പിച്ച നിരവധി അവശിഷ്ടങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. ഉമയാദ് പാലസ്, ബൈസന്റൈൻ പള്ളികൾ, റോമൻ ടെമ്പിൾ ഓഫ് ഹെർക്കുലീസ്. ആ കുന്നിന് താഴെയായി പ്രശസ്തമായ വലിയ അമ്മാനി പുരാതന റോമൻ ആംഫിതിയേറ്ററും ഹാഷെമൈറ്റ് പ്ലാസ, നിംഫിയം, ചെറിയ ഓഡിയൻ ആംഫിതിയേറ്റർ എന്നിവയും ഉൾപ്പെടുന്നു.
* മതപരമായ സ്ഥലങ്ങളുള്ള മഹിസ് .
* ജോർദാന്റെ തെക്ക് ഭാഗത്തായി മലകളും കുന്നുകളും നിറഞ്ഞ മരുഭൂമിയാണ് [[വാദി റം]]. റോക്ക് ക്ലൈംബിംഗ് പോലുള്ള വിവിധതരം കായിക വിനോദങ്ങൾക്ക് പുറമേ, കാഴ്ചകൾക്കും ഇത് ജനപ്രിയമാണ്. [[ടി.ഇ. ലോറൻസ്|ടിഇ ലോറൻസുമായുള്ള]] ബന്ധത്തിനും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ''[[ടി.ഇ. ലോറൻസ്|ലോറൻസ് ഓഫ് അറേബ്യയിലെ]]'' ചില രംഗങ്ങൾ ഇവിടെ ചിത്രീകരിച്ചു. 2000 കളുടെ അവസാനത്തിൽ പ്രകൃതി-സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തിനായി ലോക പൈതൃക സ്ഥലമായി ഇത് ആലേഖനം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
* ജോർദാനിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ നഗരമായ ഇർബിഡ് നിരവധി മ്യൂസിയങ്ങളും മാളുകളും ഇവിടെയുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, വിദേശികൾ നഗരം സന്ദർശിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രധാന കാരണം ജോർദാൻ സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജി സർവ്വകലാശാലയും യാർമൗ ക്ക് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയും ഉൾപ്പെടെ നഗരങ്ങളിൽ ആതിഥ്യമരുളുന്ന സർവ്വകലാശാലകളുടെ എണ്ണമാണ്. ജോർദാൻ, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, കൂടാതെ കൂടുതൽ പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള ഒരു വലിയ വിദ്യാർത്ഥി ജനസംഖ്യ ഈ നഗരത്തിലുണ്ട്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ മൈലിന് ഇന്റർനെറ്റ് കഫേകളുള്ള സ്ഥലമാണ് ഇർബിഡിന്റെ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി സ്ട്രീറ്റ്. &lt;ref&gt;[https://books.google.com/books?id=tI9L9gepYAUC&amp;pg=PA176 &quot;Jerish and the North: Irbid&quot;], ''Rough guide to Jordan'', Matthew Teller, Rough Guides Ltd., Penguin Putnam, London, 2002, p.176-180, {{ISBN|1-85828-740-5}}&lt;/ref&gt;
* ഫുഹെഇസ്, അമ്മാനു വടക്ക്-പടിഞ്ഞാറായി 20 മിനിറ്റ് അകലെ ഉള്ള ചെറുപട്ടണമാണ്.  അതിന്റെ പരമ്പരാഗത 18, 19-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ പള്ളികളുള്ള ഇത് വാസ്തുവിദ്യയുടെ ടേൺ അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു പട്ടണം ആണ്.

=== മ്യൂസിയങ്ങൾ ===
വൈവിധ്യമാർന്നതും വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നതുമായ മ്യൂസിയങ്ങൾ ജോർദാനിലുണ്ട്. അത് ജോർദാനിയൻ, അന്തർദ്ദേശീയ സന്ദർശകരെ ഒരുപോലെ സേവിക്കുന്നു. തലസ്ഥാനമായ അമ്മാനിലെ നിരവധി മ്യൂസിയങ്ങൾ ടൂറിസം, പുരാവസ്തു മന്ത്രാലയം പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://in.visitjordan.com/Wheretogo/amman/Museums.aspx|title=Welcome to Jordan Tourism Board &gt; Where to go &gt; Amman &gt; Museums|access-date=2019-10-07|website=in.visitjordan.com|archive-date=2018-06-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20180618203324/http://in.visitjordan.com/Wheretogo/amman/Museums.aspx|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ജോർദാൻ പുരാവസ്തു-സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തെ കേന്ദ്രീകരിച്ചുള്ള ദേശീയ മ്യൂസിയമായ [https://www.jordanmuseum.jo/en ജോർദാൻ മ്യൂസിയം], ജോർദാൻ സൈനിക ചരിത്രത്തെ കേന്ദ്രീകരിച്ച് 120 ഓളം ടാങ്കുകൾ [http://rtm.jo/en-us/ റോയൽ ടാങ്ക് മ്യൂസിയം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180614173024/http://rtm.jo/ |date=2018-06-14 }}, റോയൽ ഓട്ടോമൊബൈൽ മ്യൂസിയം, [http://www.cmj.jo/ ചിൽഡ്രൻസ് മ്യൂസിയം ജോർദാൻ] എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. അമ്മാനിലെ കിംഗ് ഹുസൈൻ പാർക്ക്. [http://daratalfunun.org/ ദാരത് അൽ ഫനുൻ], [http://www.nationalgallery.org/ ജോർദാൻ നാഷണൽ ഗാലറി ഓഫ് ഫൈൻ ആർട്സ്], [http://mmagfoundation.org/ എംഎം‌എജി ഫ .ണ്ടേഷൻ എന്നിവ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201207075836/http://mmagfoundation.org/ |date=2020-12-07 }} ഉൾപ്പെടെ നിരവധി ആർട്ട് മ്യൂസിയങ്ങളും സ്ഥാപനങ്ങളും ഉണ്ട്. അമ്മാനിലെ മറ്റ് ചെറിയ മ്യൂസിയങ്ങളിൽ അമ്മാൻ സിറ്റാഡലിലെ ജോർദാൻ ആർക്കിയോളജിക്കൽ മ്യൂസിയം ഉൾപ്പെടുന്നു, അതിൽ നിരവധി പുരാവസ്തു പുരാവസ്തുക്കൾ ഉണ്ട്. അമ്മാനിലെ റോമൻ തിയേറ്ററിലാണ് ജോർദാൻ ഫോക്ലോർ മ്യൂസിയം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അമ്മാനിലെ [http://www.tirazcentre.org/en ടിറാസ് സെന്റർ] പലസ്തീൻ, ജോർദാൻ, അറബ് വസ്ത്രങ്ങൾ, തുണിത്തരങ്ങൾ എന്നിവയുടെ സ്വകാര്യ ശേഖരങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. ജോർദാൻ സർവകലാശാലയുടെ കാമ്പസിൽ [http://archaeology.ju.edu.jo/Lists/FacMusems/Museums.aspx മ്യൂസിയംസ് ഓഫ് ആർക്കിയോളജി ആന്റ് ഹെറിറ്റേജ്] കാണാം, സന്ദർശിക്കാൻ ഒരു മുൻ കൂടിക്കാഴ്‌ച ആവശ്യമാണ്. പാർലമെന്ററി ലൈഫ് മ്യൂസിയം, [https://ahli.com/article/numismatic-museum/ അഹ്ലി ബാങ്ക് ന്യൂമിസ്മാറ്റിക് മ്യൂസിയം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201209105612/https://ahli.com/article/numismatic-museum/ |date=2020-12-09 }} എന്നിവയും അമ്മാനിൽ കാണാം.

=== രാത്രി ജീവിതം ===
ജോർദാൻ, പ്രത്യേകിച്ചും [[അമ്മാൻ|അമ്മാനും]] ഒരു പരിധിവരെ [[അക്വാബ|അക്കാബയും]], രാത്രി ജീവിതത്തിനായുള്ള പ്രദേശത്തിന്റെ ഹോട്ട്‌സ്‌പോട്ടുകളിലൊന്നായി മാറിയിരിക്കുന്നു. [[ദുബായ്]], [[ബെയ്‌റൂത്ത്|ബെയ്റൂട്ട്]], ഷാർം എൽ ഷെയ്ക്ക്, [[മനാമ]] എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം അറബ് ലോകത്തും മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലുമുള്ള ഒരു പ്രധാന ക്ലബ്ബിംഗ് ലക്ഷ്യസ്ഥാനമാണ് [[അമ്മാൻ]]. &lt;ref&gt;[http://www.djmag.com/news/detail/534 Clubbing In The Middle East | djmag.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120405123142/http://www.djmag.com/news/detail/534|date=2012-04-05}}&lt;/ref&gt; തലസ്ഥാന നഗരത്തിലെ ഹൈ എൻഡ് നൈറ്റ്ക്ലബ്ബുകളും ബാറുകളും മുതൽ [[ചാവുകടൽ|ചാവുകടലിലും]] [[വാദി റം|വാദി റമി]]ലുമുള്ള ലോകോത്തര നിലവാരത്തിലുള്ള റേവുകൾ വരെയുള്ള രാത്രി ജീവിത ഓപ്ഷനുകളിൽ രാജ്യം ഒരു സഞ്ചാരി വിസ്ഫോടനം തന്നെ നേടി. പ്രത്യേക സാമ്പത്തിക മേഖലയായ അസെസ സ്ഥാപിച്ചതുമൂലം വൻതോതിൽ വിദേശ നിക്ഷേപവും വിദേശ തൊഴിലാളികളുടെയും വിനോദ സഞ്ചാരികളുടെയും വരവിന്റെ ഫലമായി അക്കാബയും നൈറ്റ്ക്ലബ്ബുകളിലും ബീച്ച് ക്ലബ്ബുകളിലും വ്യാപനം കണ്ടു. [[വാദി റം|വാഡി റമിൽ]] വർഷം തോറും നടക്കുന്ന '''ഡെസർട്ട് ഹീറ്റ്''' ലോകത്തിലെ മികച്ച റേവുകളിലൊന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.

=== പ്രകൃതി കരുതൽ ===
ജോർദാനിൽ ധാരാളം പ്രകൃതിദത്തമായ ദേശീയോദ്യാനങ്ങളുണ്ട്.

* അസ്രാക്ക് വെറ്റ് ലാൻഡ് റിസർവ് - പകുതി വരണ്ട ജോർദാനിയൻ കിഴക്കൻ മരുഭൂമിയുടെ ഹൃദയഭാഗത്തായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു തണ്ണീർത്തട മരുപ്പച്ചയാണ് അസ്രാക്ക്, ഇത് റോയൽ സൊസൈറ്റി ഫോർ കൺസർവേഷൻ ഓഫ് നേച്ചർ (ആർ‌എസ്‌സി‌എൻ) നിയന്ത്രിക്കുന്നു. പ്രകൃതിദത്തവും പുരാതനവുമായ നിരവധി കുളങ്ങൾ, കാലാനുസൃതമായി വെള്ളപ്പൊക്കമുണ്ടായ ചതുപ്പുനിലം, ഖഅ അൽ അസ്രാക്ക് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു വലിയ മഡ്‌ഫ്ലാറ്റ് എന്നിവ അതിന്റെ ആകർഷണങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഏഷ്യയും ആഫ്രിക്കയും തമ്മിലുള്ള കഠിനമായ കുടിയേറ്റ പാതകളിൽ ഓരോ വർഷവും വൈവിധ്യമാർന്ന പക്ഷികൾ വിശ്രമത്തിനായി റിസർവിൽ എത്തുന്നു. ചിലത് ശൈത്യകാലത്ത് താമസിക്കുകയോ തണ്ണീർത്തടത്തിന്റെ സംരക്ഷിത പ്രദേശങ്ങളിൽ പ്രജനനം നടത്തുകയോ ചെയ്യുന്നു.
* ഡാന ബയോസ്‌ഫിയർ റിസർവ് - 308 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുള്ള, താഴ്വരകളുടെയും പർവതങ്ങളുടെയും ഒരു ശൃംഖല ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, ഇത് ജോർദാൻ റിഫ്റ്റ് വാലിയുടെ മുകളിൽ നിന്ന് വാഡി അറബയിലെ മരുഭൂമിയിലെ താഴ്ന്ന പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുന്നു. 600 ഓളം സസ്യങ്ങളും 37 ഇനം സസ്തനികളും 190 ഇനം പക്ഷികളും ഡാനയിലുണ്ട്.
* [[വാദി മുജിബ്|മുജിബ് നേച്ചർ റിസർവ്]] - ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും താഴ്ന്ന പ്രകൃതി സംരക്ഷണ കേന്ദ്രം, [[ചാവുകടൽ|ചാവുകടലിന്റെ]] കിഴക്കൻ തീരത്തിനടുത്തുള്ള മനോഹരമായ കാഴ്ചകൾ. സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 410 മീറ്റർ താഴെയുള്ള ചാവുകടലിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്ന ആഴത്തിലുള്ള വാദി മുജിബ് തോട്ടിലാണ് റിസർവ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 899 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ റിസർവ് കെറക്, മഡബ പർവതങ്ങളിലേക്ക് വടക്കും തെക്കും വ്യാപിക്കുന്നു. വാദി മുജിബ് ഗംഭീരമായ ഒരു ജൈവ വൈവിധ്യത്തെ ആസ്വദിക്കുന്നു, അത് ഇന്നും പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യപ്പെടുകയും രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. മുന്നൂറിലധികം ഇനം സസ്യങ്ങളും 10 ഇനം മാംസഭോജികളും നിരവധി സ്ഥിര, ദേശാടന പക്ഷികളും രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
* ഷൗമാരി വൈൽഡ്‌ലൈഫ് റിസർവ് - വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്നതോ പ്രാദേശികമായി വംശനാശം നേരിടുന്നതോ ആയ വന്യജീവികളുടെ പ്രജനന കേന്ദ്രമായി ആർ‌എസ്‌സി‌എൻ 1975 ൽ ഷൗമാരി റിസർവ് സൃഷ്ടിച്ചു. ഇന്ന്, ലോകത്തിലെ ചില പ്രമുഖ വന്യജീവി പാർക്കുകളും മൃഗശാലകളുമായുള്ള ബ്രീഡിംഗ് പ്രോഗ്രാമുകളെത്തുടർന്ന്, 22 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ ദൈർഘ്യമുള്ള ഈ റിസർവ് [[അറേബ്യൻ ഓറിക്സ്]], ഒട്ടകപ്പക്ഷികൾ, ഗസലുകൾ (ഒരിനം കലമാൻ) ആറാം നൂറ്റാണ്ടിലെ [[ബൈസന്റൈൻ സാമ്രാജ്യം|ബൈസന്റൈൻ]] മൊസൈക്കുകളിൽ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്ന [[ഒണജർ|ഓണേജറുകൾ]], തുടങ്ങി മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ ചില അപൂർവയിനങ്ങളുടെ അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ച സംരക്ഷിത അന്തരീക്ഷമാണ്. 
{{Panorama|image=File:Dana Reserve 08.jpg|height=230|alt=Dana Biosphere Reserve|caption=&lt;center&gt;[[Dana Biosphere Reserve]] in south-central Jordan&lt;/center&gt;}}

== സന്ദർശക സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ ==
ജോർദാനിലെത്തുന്ന ഭൂരിഭാഗം സന്ദർശകരും ഇനിപ്പറയുന്ന ദേശീയ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്: &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.mota.gov.jo/Documents/Statistics/2015-Latest2/Arrive2015/2.2.xls |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2020-11-28 |archive-date=2018-09-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180929203027/http://www.mota.gov.jo/Documents/Statistics/2015-Latest2/Arrive2015/2.2.xls |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.mota.gov.jo/Documents/Statistics/2016-3/Arrive2016/2.2.xls |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2020-11-28 |archive-date=2018-04-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180413163824/http://www.mota.gov.jo/Documents/Statistics/2016-3/arrive2016/2.2.xls |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|- style=&quot;color:white&quot;
! style=&quot;background:#009246&quot; | രാജ്യം
! style=&quot;background:#009246&quot; | 2016
! style=&quot;background:#009246&quot; | 2015
! style=&quot;background:#009246&quot; | 2014
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|Saudi Arabia}}
|{{decrease}} 756,989
|{{decrease}} 883,884
| 1,057,604
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|Palestine}}
|{{increase}} 693,454
|{{increase}} 611,601
| 542,059
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|Egypt}}
|{{decrease}} 244,418
|{{increase}} 258,366
| 249,561
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|United States}}
|{{increase}} 166,441
|{{increase}} 161,013
| 160,766
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|Iraq}}
|{{decrease}} 142,044
|{{decrease}} 158,364
| 224,596
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|Israel}}
|{{decrease}} 141,881
|{{decrease}} 154,316
| 176,032
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|Syria}}
|{{decrease}} 136,973
|{{decrease}} 193,966
| 421,166
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|Kuwait}}
|{{decrease}} 89,994
|{{increase}} 92,343
| 91,069
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|United Kingdom}}
|{{increase}} 64,766
|{{decrease}} 60,820 രൂപ
| 73,702
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|India}}
|{{increase}} 57,720 രൂപ
|{{decrease}} 49,755 രൂപ
| 54,129
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|Germany}}
|{{increase}} 57,497
|{{decrease}} 47,951
| 56,323
|-
|[[null|കണ്ണി=|അതിർവര]]{{Flag|Yemen}}
|{{decrease}} 57,333
|{{increase}} 71,895
| 67,071
|-
| ആകെ
|{{decrease}} 4,778,529
|{{decrease}} 4,809,274
| 5,326,501 രൂപ
|}

== നിക്ഷേപം ==
[[പ്രമാണം:King_Hussain_Mosque,_Amman,_Jordan.JPG|ലഘുചിത്രം| അമ്മാനിലെ രാജാവ് ഹുസൈൻ പള്ളി]]
[[പ്രമാണം:Jordanian_tourist_police_kiosk_at_Petra.jpg|ലഘുചിത്രം| പെട്രയിലെ ടൂറിസ്റ്റ് പോലീസ് കിയോസ്‌ക്]]
&quot;അബ്ദാലി അർബൻ റീജനറേഷന്&quot; പദ്ധതി, [[അക്വാബ|അക്വാബയിലെ]] &quot;മാര്സ സായിദ്&quot; തുടങ്ങിയവപോലെയുള്ള ആഡംബര ഹോട്ടലുകൾ, സ്പാകൾ, റിസോർട്ടുകൾ, ബൃഹത്തായ റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് പദ്ധതികൾ എന്നിവയുടെ രൂപത്തിൽ ജോർദാൻ വിനോദസഞ്ചാര മേഖലയിലെ അടിസ്ഥാന വികസനത്തിൽ വൻതോതിൽ നിക്ഷേപം നടത്തുന്നുണ്ട്. സനയ അമ്മാൻ, ലിവിംഗ് വാൾ എന്നിവ പോലെയുള്ള ആഡംബര പാർപ്പിട ഭവനങ്ങൾ ധനാഢ്യരായ പേർഷ്യൻ ഗൾഫ് അവധിക്കാലക്കാരെ ജോർദാനിൽ വസ്തുക്കൾ വാങ്ങാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്ന ഘടകങ്ങളാണ്.

ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ പ്രതിവർഷം 9 ദശലക്ഷം യാത്രക്കാരെയും രണ്ടാം ഘട്ടത്തിൽ 12 ദശലക്ഷം യാത്രക്കാരെയും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനായി ക്വീൻ ആലിയ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം വിപുലീകരിക്കുന്നു.

'''ടൂറിസം വികസനം:-''' നിലവിൽ ജോർദാൻ ടൂറിസം വികസന പദ്ധതിയുടെ (സിയാഹ) തുടർച്ചയായ പിന്തുണയോടെ ജോർദാനിലെ ടൂറിസം വ്യവസായത്തിന്റെ വികസനത്തിൽ സജീവ പങ്കാളിയാണ് [[അന്താരാഷ്ട്ര വികസന ഏജൻസി|യു‌എസ്‌ഐഡി]] .

* ജോർദാൻ ടൂറിസം പ്രോജക്റ്റ് (സിയാഹ)

: '''കാലാവധി:''' 2005–2008
: '''ധനസഹായം''' :, 4 17,424,283 (കണക്കാക്കുന്നത്) &lt;ref&gt;[http://jordan.usaid.gov/project_disp.cfm?id=77 Jordan | U.S. Agency for International Development] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111007044236/http://jordan.usaid.gov/project_disp.cfm?id=77|date=2011-10-07}}&lt;/ref&gt;
: '''നടപ്പിലാക്കുന്ന പങ്കാളി:''' കീമോണിക്സ് ഇന്റർനാഷണൽ

* ജോർദാൻ ടൂറിസം പ്രോജക്റ്റ് II (സിയാഹ)

: '''കാലാവധി:''' 2008–2013
: '''ധനസഹായം:''' million 28 ദശലക്ഷം &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.siyaha.org/project/overview|title=Archived copy|access-date=2011-04-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110810100024/http://www.siyaha.org/project/overview|archive-date=2011-08-10}}&lt;/ref&gt;
: '''നടപ്പിലാക്കുന്ന പങ്കാളി:''' കീമോണിക്സ് ഇന്റർനാഷണൽ

അക്കാബ സ്‌പെഷ്യൽ ഇക്കണോമിക് സോൺ സ്ഥാപിതമായതോടെ ജോർദാനിലെ ഏക തീരദേശ നഗരത്തിൽ ഇരുപത് ബില്യൺ ഡോളർ നിക്ഷേപിക്കപ്പെട്ടു. ആഡംബര റിസോർട്ടുകളായ സരയ അകാബ, തല ബേ എന്നിവ ഒരു ബില്യൺ ഡോളർ അയില ഒയാസിസ് പോലുള്ള പൈപ്പ്ലൈനിൽ നിർമ്മിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.aylaoasis.com/|title=ayla&lt;!-- Bot generated title --&gt;|access-date=2011-04-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20110226063002/http://aylaoasis.com/|archive-date=2011-02-26}}&lt;/ref&gt; ക്രൂയിസിംഗ് ഡെസ്റ്റിനേഷനായി ജോർദാൻ കൂടുതൽ പ്രചാരം നേടുന്നതോടെ, മാർസ സായിദ് പദ്ധതിയിൽ പുതിയതും ആധുനികവുമായ ഒരു ക്രൂയിസ് ഷിപ്പ് ടെർമിനൽ നിർമ്മിക്കുന്നു.

== ഇതും കാണുക ==

* [[യുണൈറ്റഡ് നേഷൻസ് വേൾഡ് ടൂറിസം ഓർഗനൈസേഷൻ|ലോക ടൂറിസം ഓർഗനൈസേഷൻ]]
* ജോർദാൻ വിസ നയം

== പരാമർശങ്ങൾ ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* [http://www.visitjordan.com/ ജോർദാൻ ടൂറിസം ബോർഡ്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200424113449/http://www.visitjordan.com/ |date=2020-04-24 }}
* [https://web.archive.org/web/20070207113307/http://www.tourism.jo/Home/index.htm ടൂറിസം &amp; പുരാവസ്തു മന്ത്രാലയം, ജോർദാൻ]
* കിംഗ് ഹുസൈൻ memory ദ്യോഗിക മെമ്മറി വെബ്‌സൈറ്റിലെ [http://www.kinghussein.gov.jo/tourism.html ടൂറിസ്റ്റിക് സൈറ്റുകളുടെ വിവരണവും മാപ്പുകളും] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220617005325/http://kinghussein.gov.jo/tourism.html |date=2022-06-17 }}
[[വർഗ്ഗം:ജോർദാൻ]]
[[വർഗ്ഗം:വിനോദസഞ്ചാരം രാജ്യം തിരിച്ച്]]</text>
      <sha1>kc4lkmr9eiz4biis27lemf7wfl8uzry</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പോഷണം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>535588</id>
    <revision>
      <id>4540219</id>
      <parentid>4502128</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:36:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* പുറം കണ്ണികൾ */</comment>
      <origin>4540219</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21156" sha1="ilji5ntjofu7rr3gcpc6uzsin28r09y" xml:space="preserve">{{PU|Nutrition}}
ജീവൻ നിലനിർത്താൻ ഒരു ജീവിവർഗ്ഗത്തിൻ്റെ ശരീരത്തിൽ ഭക്ഷണം ഉപയോഗിച്ച് നടത്തുന്ന ബയോകെമിക്കൽ, ഫിസിയോളജിക്കൽ പ്രക്രിയയാണ് '''പോഷണം''' അല്ലെങ്കിൽ '''നൂട്രീഷൻ''' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്.  [[Ingestion|ഇഞ്ചക്ഷൻ]], [[ദഹനം (ജീവശാസ്ത്രം)|ദഹനം]], [[Assimilation (biology)|അസിമിലേഷൻ]], [[Biosynthesis|ബയോസിന്തസിസ്]], [[Catabolism|കാറ്റബോളിസം]], [[Excretion|വിസർജ്ജനം]] എന്നിവ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.britannica.com/science/nutrition|title=nutrition {{!}} Definition, Importance, &amp; Food|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;

പോഷകാഹാര പ്രക്രിയയെ പഠിക്കുന്ന [[ശാസ്ത്രം|ശാസ്ത്രത്തെ]] നൂട്രീഷണൽ സയൻസ് ([[പോഷകാഹാര ശാസ്ത്രം]]) എന്ന് വിളിക്കുന്നു.

== പോഷക ഗ്രൂപ്പുകൾ ==
ജീവജാലങ്ങൾക്ക് പ്രാഥമികമായി, [[സ്വപോഷികൾ|ഓട്ടോട്രോഫി]] (ഓർഗാനിക് ഭക്ഷണത്തിന്റെ സ്വയം ഉൽപാദനം), [[ഹെട്രോട്രോഫി|ഹെറ്ററോട്രോഫി]] (നിലവിലുള്ള ഓർഗാനിക് കാർബണിന്റെ ഉപഭോഗം) എന്നീ രണ്ട് വഴികളിൽ ഒന്നിലൂടെ കാർബൺ ലഭ്യമാകുന്നു. ഊർജ്ജ സ്രോതസ്സായ പ്രകാശം (ഫോട്ടോട്രോഫി) അല്ലെങ്കിൽ കെമിക്കൽ (കെമോട്രോഫി) എന്നിവയുമായി ചേർന്ന് ജീവികൾക്ക് നാല് പ്രാഥമിക നൂട്രീഷണൽ ഗ്രൂപ്പുകളുണ്ട്. 

== പോഷകങ്ങൾ ==
ഒരു ജീവിയെ അതിജീവിക്കാനും വളരാനും പുനരുൽപ്പാദിപ്പിക്കാനും സഹായിക്കുന്ന പദാർത്ഥങ്ങളാണ് ''പോഷകങ്ങൾ.'' [[കാർബോഹൈഡ്രേറ്റ്]], [[നാരുള്ള ഭക്ഷണം|ഫൈബർ]], [[കൊഴുപ്പ്]], [[മാംസ്യം|പ്രോട്ടീൻ]], ധാതുക്കൾ, [[ജീവകം|വിറ്റാമിനുകൾ]], [[ജലം|വെള്ളം]] എന്നിവയാണ് മൃഗങ്ങൾക്കും (മനുഷ്യർക്കും) പ്രസക്തമായ പോഷകങ്ങളുടെ ഏഴ് പ്രധാന ക്ലാസുകൾ. പോഷകങ്ങളെ മാക്രോ ന്യൂട്രിയന്റുകൾ (വലിയ അളവിൽ ആവശ്യമാണ്) അല്ലെങ്കിൽ [[സൂക്ഷ്മമൂലകങ്ങൾ (കൃഷി)|മൈക്രോ ന്യൂട്രിയന്റുകൾ]] (ചെറിയ അളവിൽ ആവശ്യമാണ്) എന്നിങ്ങനെ തരംതിരിക്കാം.

== ഡയറ്റ് ==
ഒരു ജീവി കഴിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങളുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡയറ്റ് അല്ലെങ്കിൽ ഭക്ഷണക്രമം എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്, ഇത് പ്രധാനമായും നിർണ്ണയിക്കുന്നത് ഭക്ഷണങ്ങളുടെ ലഭ്യതയും രുചിയും അനുസരിച്ചാണ്.

== മനുഷ്യ പോഷണം ==
മനുഷ്യന് ജീവനും നല്ല ആരോഗ്യവും നൽകുന്നതിന് ഭക്ഷണത്തിലെ അവശ്യ പോഷകങ്ങൾ സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.britannica.com/science/human-nutrition|title=human nutrition {{!}} Importance, Essential Nutrients, Food Groups, &amp; Facts|access-date=29 December 2020|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;

മനുഷ്യരിൽ, പോഷകങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുള്ള അസുഖങ്ങളിൽ പോഷകാഹാരക്കുറവ് [[അന്ധത]], [[അനീമിയ|വിളർച്ച]], [[സ്കർവി]], മാസം [[അകാലജനനം|തികയാതെയുള്ള ജനനം]], [[ചാപിള്ള പ്രസവം|ചാപിള്ള പ്രസവവും]] ക്രേറ്റിനിസവും &lt;ref name=&quot;Whitney-Rolfes-lead&quot;&gt;{{Cite book|title=Understanding Nutrition|url=https://archive.org/details/understandingnut0000elli|last=Whitney, Ellie|last2=Rolfes, Sharon Rady|publisher=Wadsworth, Cengage Learning|year=2013|isbn=978-1-133-58752-1|edition=13|pages=[https://archive.org/details/understandingnut0000elli/page/667 667], 670}}&lt;/ref&gt; പോലെയുള്ള ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങങൾക്ക് കാരണമാകും. അതുപോലെ ആഹാരം അധികമാാകുന്നതും [[പൊണ്ണത്തടി|അമിതവണ്ണം]] &lt;ref&gt;[http://www.cancer.gov/cancertopics/causes/prostate/weightgain0307 Obesity, Weight Linked to Prostate Cancer Deaths – National Cancer Institute] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110607220946/http://www.cancer.gov/cancertopics/causes/prostate/weightgain0307|date=7 June 2011}}. Cancer.gov. Retrieved on 2011-10-17.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[https://www.cdc.gov/obesity/causes/index.html Obesity and Overweight for Professionals: Causes | DNPAO | CDC] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160224122909/http://www.cdc.gov/obesity/causes/index.html|date=24 February 2016}}. Cdc.gov (16 May 2011). Retrieved on 2011-10-17.&lt;/ref&gt;, മെറ്റബോളിക് സിൻഡ്രോം തുടങ്ങിയ പോഷകാഹാര സംബന്ധമായ അസുഖങ്ങൾക്കും;&lt;ref&gt;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0004546/ Metabolic syndrome – PubMed Health]. Ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved on 2011-10-17.&lt;/ref&gt; ഹൃദയ സംബന്ധമായ അസുഖങ്ങൾ, &lt;ref&gt;[http://www.umm.edu/altmed/articles/omega-3-000316.htm Omega-3 fatty acids]. Umm.edu (5 October 2011). Retrieved on 2011-10-17.&lt;/ref&gt; [[പ്രമേഹം]],&lt;ref&gt;[http://diabetes.niddk.nih.gov/dm/pubs/eating_ez/ What I need to know about Eating and Diabetes – National Diabetes Information Clearinghouse] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110511052705/http://diabetes.niddk.nih.gov/dm/pubs/eating_ez/ |date=2011-05-11 }}. Diabetes.niddk.nih.gov. Retrieved on 2011-10-17.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.helpguide.org/life/healthy_diet_diabetes.htm Diabetes Diet and Food Tips: Eating to Prevent and Control Diabetes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110520045538/http://www.helpguide.org/life/healthy_diet_diabetes.htm|date=20 May 2011}}. Helpguide.org. Retrieved on 2011-10-17.&lt;/ref&gt;, [[ഓസ്റ്റിയോപൊറോസിസ്]] എന്നിവ പോലുള്ള സാധാരണ വിട്ടുമാറാത്ത സിസ്റ്റമിക് രോഗങ്ങൾക്കും കാരണമാകും.&lt;ref&gt;[http://www.webmd.com/osteoporosis/guide/vitamin-d-for-osteoporosis Osteoporosis &amp; Vitamin D: Deficiency, How Much, Benefits, and More]. Webmd.com (7 July 2005). Retrieved on 2011-10-17.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/ Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin D]. Ods.od.nih.gov. Retrieved on 2011-10-17.&lt;/ref&gt;  പോഷകാഹാരക്കുറവ് അക്യൂട്ട് കേസുകളിൽ വേസ്റ്റിങ്ങിനും, ക്രോണിക് കേസുകളിൽ മാരാസ്മസിനും കാരണമാകും. 

== മൃഗങ്ങളുടെ പോഷണം ==
അനിമൽ നൂട്രീഷൻ [[ജന്തു|മൃഗങ്ങളുടെ]] ഭക്ഷണ പോഷക ആവശ്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു, പലപ്പോഴും സസ്യങ്ങളെപ്പോലുള്ള മറ്റ് ജീവികളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തി (അല്ലെങ്കിൽ വിപരീതമായി). [[മാംസഭുക്ക്|മാംസഭോജികളുുടെയും]] [[സസ്യഭുക്ക്|സസ്യഭോജികളുടെയും]] ഭക്ഷണരീതികൾ പരസ്പരവിരുദ്ധമാണ്, അവയുടെെ ഭക്ഷണങ്ങളിലെ [[നൈട്രജൻ|അടിസ്ഥാന നൈട്രജൻ]], [[കാർബൺ]] അനുപാതങ്ങൾ  വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ദഹിക്കാത്ത സസ്യ സെല്ലുലോസിൽ നിന്ന് ദഹിപ്പിക്കാവുന്ന പോഷകങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന് പല സസ്യഭുക്കുകളും ബാക്ടീരിയൽ ഫെർമെൻ്റേഷനെ ആശ്രയിക്കുന്നു, അതേസമയം മാംസഭോജികൾക്ക് ചില വിറ്റാമിനുകളോ പോഷകങ്ങളോ ലഭിക്കുന്നതിന് മൃഗങ്ങളുടെ മാംസം തന്നെ കഴിക്കണം. സസ്യങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ മൃഗങ്ങൾക്ക് പൊതുവെ ഊർജ്ജ ആവശ്യകത കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nationalgeographic.org/encyclopedia/herbivore/|title=Herbivore|access-date=1 May 2017|last=National Geographic Society|date=21 January 2011|website=National Geographic Society|language=en|archive-date=2017-02-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20170225044420/http://www.nationalgeographic.org/encyclopedia/herbivore/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== സസ്യ പോഷണം ==
ചെടികളുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് ആവശ്യമായ [[മൂലകം|രാസ ഘടകങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള]] പഠനമാണ് ''പ്ലാൻ്റ് നൂട്രീഷൻ.''&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Handbook of Plant Nutrition|last=Allen V. Barker|last2=David J. Pilbeam|publisher=CRC Press, 2010|page=Preface}}&lt;/ref&gt; സസ്യ പോഷണത്തിന് ബാധകമായ നിരവധി തത്വങ്ങളുണ്ട്. ചില ഘടകങ്ങൾ സസ്യ [[ഉപാപചയം|ഉപാപചയ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ]] നേരിട്ട് ഉൾപ്പെടുന്നു.

ലൈബിഗ്സ് ലോ ഓഫ് ദി മിനിമം‌ നിയമമനുസരിച്ച് സസ്യങ്ങളുടെ വളർച്ച പരിമിതപ്പെടുത്താൻ കഴിയുന്ന ഒരു പോഷകത്തെ, അല്ലെങ്കിൽ ഏതെങ്കിലും ഒരു പോഷകത്തെക്കൂടാതെ സസ്യത്തിന് പൂർണ്ണമായ ജീവിതചക്രം പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിയുന്നില്ലെങ്കിൽ അത് ഒരു അവശ്യ സസ്യ പോഷകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡിൽ നിന്ന് ഫോട്ടോസിന്തസിലൂടെ ലഭിക്കുന്ന കാർബൺ, ഓക്സിജൻ, വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന ഹൈട്രജൻ എന്നീ മൂന്ന് പ്രധാന മൂലകങ്ങളെക്കൂടാതെ മണ്ണിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന 16 അവശ്യ മൂലകങ്ങൾ  കൂടിയുണ്ട്.

സസ്യങ്ങളുടെ അവശ്യ പോഷകങ്ങൾ [[മണ്ണ്|മണ്ണിൽ]] നിന്നും [[വേര്|വേരുകൾ]] വഴിയും  വായുവിൽ (പ്രധാനമായും നൈട്രജൻ, ഓക്സിജൻ അടങ്ങുന്ന) നിന്ന് [[ഇല|ഇലകളിലൂടെയും]] ലഭ്യമാക്കുന്നു. [[പ്രകാശസംശ്ലേഷണം|ഫോട്ടോസിന്തസിസ്]] പ്രക്രിയയിലൂടെ വായുവിലെ കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡിൽ നിന്ന് പച്ച സസ്യങ്ങൾ അവയ്ക്ക് ആവശ്യമായ കാർബോഹൈഡ്രേറ്റ് വിതരണം ചെയ്യുന്നു. കാർബണും ഓക്സിജനും വായുവിൽ നിന്ന് ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുന്നു, മറ്റ് പോഷകങ്ങൾ മണ്ണിൽ നിന്ന് ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. മണ്ണിലെ പോഷകങ്ങൾ കാറ്റേഷൻ എക്സ്ചേഞ്ച് വഴിയാണ് നേടുന്നത്, അതിൽ റൂട്ട് ഹെയറുകൾ ഹൈഡ്രജൻ അയോണുകൾ (H&lt;sup&gt;+&lt;/sup&gt;) പ്രോട്ടോൺ പമ്പുകളിലൂടെ മണ്ണിലേക്ക് പമ്പ് ചെയ്യുന്നു. ഈ ഹൈഡ്രജൻ അയോണുകൾ [[അയോൺ|നെഗറ്റീവ് ചാർജ്ജ് ചെയ്ത മണ്ണിന്റെ കണികകളുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന കാറ്റേഷനുകളെ]] സ്ഥാനഭ്രംശം വരുത്തുന്നു, അങ്ങനെ വേരുകൾക്ക് കാറ്റേഷനുകൾ ലഭ്യമാകും. ഇലകളിൽ, കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡ് എടുക്കുന്നതിനും [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനെ]] പുറന്തള്ളുന്നതിനും [[ആസ്യരന്ധ്രം|സ്റ്റൊമാറ്റ]] തുറക്കുന്നു. പ്രകാശസംശ്ലേഷണത്തിലെ കാർബൺ ഉറവിടമായി കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡ് തന്മാത്രകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു.

[[നൈട്രജൻ|ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ നൈട്രജൻ]] ധാരാളം ഉണ്ടെങ്കിലും വളരെ കുറച്ച് സസ്യങ്ങൾക്ക് മാത്രമേ ഇത് നേരിട്ട് ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയൂ. അതിനാൽ മിക്ക സസ്യങ്ങൾക്കും അവ വളരുന്ന മണ്ണിൽ നൈട്രജൻ സംയുക്തങ്ങൾ ആവശ്യമാണ്. ബാക്ടീരിയകൾ അന്തരീക്ഷത്തിലെ നിഷ്ക്രിയ നൈട്രജൻ  [[നൈട്രജൻ ഫിക്സേഷൻ]] പ്രക്രിയ വഴി വലിയ തോതിൽ മണ്ണിലെ ചെടികൾക്ക് ജൈവശാസ്ത്രപരമായി ഉപയോഗിക്കാവുന്ന രൂപങ്ങളിലേക്ക് മാറ്റുന്നു.&lt;ref&gt;Lindemann, W.C. and Glover C.R. (2003) [http://aces.nmsu.edu/pubs/_a/A129/welcome.html Nitrogen Fixation by Legumes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130517232720/http://aces.nmsu.edu/pubs/_a/A129/welcome.html |date=2013-05-17 }}. New Mexico State University/&lt;/ref&gt;

വ്യത്യസ്ത സസ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങൾ കാരണവും ഒരേ [[ക്ലോണിംഗ്|ക്ലോണിലെ]] വ്യത്യസ്ഥ സസ്യയങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങൾ കാരണവും സസ്യങ്ങളുടെ പോഷണം പൂർണ്ണമായും മനസിലാക്കാൻ പ്രയാസമുള്ള വിഷയമാണ്. കുറഞ്ഞ അളവിലുള്ള മൂലകങ്ങൾ അപര്യാപ്തത ലക്ഷണങ്ങൾക്ക് കാരണമായേക്കാം, വളരെ ഉയർന്ന അളവിൽ അവ ടോക്സിസിറ്റിയ്ക്കും കാരണമാകും. 

== ഇതും കാണുക ==
* [[ശാരീരിക വ്യായാമം]]
* [[നൂട്രീഷ്യനിസ്റ്റ്]]

== അവലംബം ==
{{reflist}}

== ഗ്രന്ഥസൂചിക ==

* {{Cite book|title=Protein and Energy: A Study of Changing Ideas in Nutrition|url=https://archive.org/details/proteinenergystu0000carp|last=Carpenter, Kenneth J.|publisher=Cambridge University Press|year=1994|isbn=978-0-521-45209-0}}&lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFCarpenter,_Kenneth_J.1994&quot;&gt;[[പ്രത്യേക: പുസ്തക ഉറവിടങ്ങൾ / 978-0-521-45209-0|978-0-521-45209-0]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; 
* കേർലി, എസ്., മാർക്ക് (1990). ''ദി നാച്ചുറൽ ഗൈഡ് ടു ഗുഡ് ഹെൽത്ത്'', ലഫായെറ്റ്, ലൂസിയാന, സുപ്രീം പബ്ലിഷിംഗ്
* {{Cite book|title=Human Nutrition Historic and Scientific|last=Galdston, I.|publisher=International Universities Press|year=1960|location=New York}}
* {{Cite book|title=Terrors of the Table: The Curious History of Nutrition|last=Gratzer, Walter|publisher=Oxford University Press|year=2006|isbn=978-0-19-920563-9|author-link=Walter Gratzer|orig-year=2005}}&lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFGratzer,_Walter2006&quot;&gt;[[സ്പെഷ്യൽ: പുസ്തക ഉറവിടങ്ങൾ / 978-0-19-920563-9|978-0-19-920563-9]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; 
* {{Cite book|title=Krause's Food, Nutrition, and Diet Therapy|url=https://archive.org/details/krausesfoodnutri0000unse_10ed|publisher=W.B. Saunders Harcourt Brace|year=2000|isbn=978-0-7216-7904-4|editor-last=Mahan, L.K.|edition=10th|location=Philadelphia|editor-last2=Escott-Stump, S.}}&lt;bdi&gt;&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFMahan,_L.K.Escott-Stump,_S.2000&quot;&gt;[[സ്പെഷ്യൽ: പുസ്തക ഉറവിടങ്ങൾ / 978-0-7216-7904-4|978-0-7216-7904-4]]&lt;/cite&gt;&lt;/bdi&gt; 
* {{Cite book|title=Vitamines &amp; minéraux|last=Thiollet, J.-P.|publisher=Anagramme|year=2001|location=Paris|author-link=Jean-Pierre Thiollet}}
* {{Cite journal|last=Walter C. Willett|last2=Meir J. Stampfer|title=Rebuilding the Food Pyramid|url=https://archive.org/details/sim_scientific-american_2003-01_288_1/page/64|journal=Scientific American|date=January 2003|pmid=12506426|volume=288|issue=1|pages=64–71|doi=10.1038/scientificamerican0103-64}}

== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [https://www.who.int/nutrition/topics/dietnutrition_and_chronicdiseases/en/ ഡയറ്റും, പോഷണവും വിട്ടുമാറാത്ത രോഗങ്ങൾ തടയുന്നതും] [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ]] / [[ഭക്ഷ്യ കാർഷിക സംഘടന|എഫ്.എ.ഒ]] (2003)
* [http://www.unscn.org/ പോഷകാഹാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള യുഎൻ സ്റ്റാൻഡിംഗ് കമ്മിറ്റി] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220707161346/http://www.unscn.org/ |date=2022-07-07 }} - ഇംഗ്ലീഷ്, ഫ്രഞ്ച്, പോർച്ചുഗീസ് ഭാഷകളിൽ
{{wiktionary|nutrition}}
{{Commons category}}
{{EB1911 poster|Nutrition}}
{{Biology_nav}}
{{Portal bar|Food|Minerals}}
{{Authority control}}
[[വർഗ്ഗം:പോഷണം| ]]</text>
      <sha1>ilji5ntjofu7rr3gcpc6uzsin28r09y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഗംഗാ റാം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>539463</id>
    <revision>
      <id>4540094</id>
      <parentid>4539960</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:55:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് */</comment>
      <origin>4540094</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28273" sha1="3vy9dbwnfbj0ylw4wettkoesi558b74" xml:space="preserve">{{PU|Ganga Ram}}
{{Infobox person
| honorific_prefix   = [[Rai Bahadur]] Sir
| name               = Ganga Ram Agrawal
| honorific_suffix   = [[Order of the Indian Empire|CIE]], [[Royal Victorian Order|MVO]]
| image              = Sir_Ganga_Ram.jpg
| image_size         = 
| alt                = 
| caption            = 
| native_name        = 
| native_name_lang   = 
| other_names        = Father of Modern [[Lahore]]
| birth_name         = 
| birth_date         = 13 April 1851
| birth_place        = [[Mangtanwala]], [[Nankana Sahib District]], [[Punjab, British India|Punjab]], [[British India]] (now [[Pakistan]])
| disappeared_place  = 
| disappeared_status = 
| death_date         = 10 July 1927 (age 76)
| death_place        = London, England
| death_cause        = 
| body_discovered    = 
| resting_place      = Portion of [[cremains]] scattered in [[Ganges]] while the rest are stored in the [[Samadhi]] of Sir Ganga Ram in [[Lahore]], Pakistan
| resting_place_coordinates = &lt;!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline}} --&gt;
| monuments          = [[Samadhi (shrine)|Samadhi]] of Sir Ganga Ram near [[Ravi River]], [[Taxali Gate]], [[Lahore]]
| nationality        = 
| citizenship        = 
| education          = 
| alma_mater         = [[Thomason College of Civil Engineering]]
| occupation         = Civil engineer
| years_active       = 
| employer           = 
| organization       = 
| agent              = 
| known_for          = [[General Post Office, Lahore|General Post Office]]&lt;br /&gt;[[Lahore Museum]]&lt;br /&gt;[[Aitchison College]]&lt;br /&gt;[[National College of Arts|Mayo School of Arts]]&lt;br /&gt;[[Sir Ganga Ram Hospital (Pakistan)|Sir Ganga Ram Hospital]]&lt;br /&gt;[[Mayo Hospital]]&lt;br/&gt;[[Lahore College for Women|Sir Ganga Ram High School]]&lt;br /&gt;[[Hailey College of Commerce]]&lt;br /&gt;[[The Mall, Lahore]]
| net_worth          = &lt;!-- Net worth should be supported with a citation from a reliable source --&gt;
| height             = &lt;!-- {{height|m=}} --&gt;
| weight             = &lt;!-- {{convert|weight in kg|kg|lb}} --&gt;
| television         = 
| title              = 
| term               = 
| predecessor        = 
| successor          = 
| party              = 
| movement           = 
| opponents          = 
| boards             = 
| criminal_penalty   = 
| criminal_status    = 
| spouse             = 
| partner            = &lt;!-- unmarried life partner; use ''Name (1950–present)'' --&gt;
| children           = 
| parents            = 
| relatives          = [[Ashwin Ram]]&lt;br/&gt; [[Shreela Flather, Baroness Flather]], [[Kesha Ram]]
| callsign           = 
| awards             = 
| website            = &lt;!-- {{URL|Example.com}} --&gt;
| module             = 
| module2            = 
| module3            = 
| module4            = 
| module5            = 
| module6            = 
| signature          = 
| signature_size     = 
| signature_alt      = 
| footnotes          = 
}}
ഒരു ഇന്ത്യൻ സിവിൽ എഞ്ചിനീയറും [[വാസ്തുശിൽപി|വാസ്തുശില്പിയുമായിരുന്നു]] റായ് ബഹാദൂർ '''സർ ഗംഗാ റാം'''. ആധുനിക [[പാകിസ്താൻ|പാകിസ്ഥാനിലെ]] [[ലാഹോർ|ലാഹോറിലെ]] നഗരവികസനത്തിന് അദ്ദേഹം നൽകിയ സമഗ്ര സംഭാവനകൾ കാരണം ഖാലിദ് അഹമ്മദ് ഗംഗാറാമിനെ &quot;ആധുനിക ലാഹോറിന്റെ പിതാവ്&quot; എന്ന് വിശേഷിച്ചു. &lt;ref name=&quot;Ahmed2001&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=hjRuAAAAMAAJ|title=Pakistan: behind the ideological mask : facts about great men we don't want to know|last=Khaled Ahmed|publisher=Vanguard|year=2001|isbn=978-969-402-353-3}}&lt;/ref&gt;

== മുൻകാലജീവിതം ==
1851 ൽ, ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ (ഇപ്പോൾ [[പാകിസ്താൻ|പാകിസ്ഥാനിൽ]] ) പഞ്ചാബ് പ്രവിശ്യയിലെ മംഗ്തൻവാല എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഖത്രി ഗംഗാ റാം ജനിച്ചത്. മംഗ്തൻവാലയിലെ ഒരു പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ ജൂനിയർ സബ് ഇൻസ്പെക്ടറായിരുന്നു പിതാവ് ഡൌലത് റാം. പിതാവ് പിന്നീട് [[അമൃത്‌സർ|അമൃത്സറിലേക്ക്]] മാറി കോടതിയിൽ കോപ്പി എഴുത്തുകാരനായി. ഗംഗാ റാം സർക്കാർ ഹൈസ്കൂളിൽ നിന്ന് മെട്രിക്കുലേഷൻ പരീക്ഷ പാസായി 1869 ൽ ലാഹോറിലെ ഗവൺമെന്റ് കോളേജിൽ ചേർന്നു. 1871 ൽ റൂർക്കിയിലെ [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി റൂർക്കി|തോമസൺ സിവിൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് കോളേജിൽ]] നിന്ന് സ്കോളർഷിപ്പ് നേടി. 1873 ൽ അവസാനവർഷ ലോവർ സബോർഡിനേറ്റ് പരീക്ഷയിൽ സ്വർണ്ണമെഡൽ നേടി. അസിസ്റ്റന്റ് എഞ്ചിനീയറായി നിയമിതനായ അദ്ദേഹത്തെ  [[ദൽഹി ദർബാർ|ദൽഹി ദർബാറിൻറെ]] ( ഇംപീരിയൽ അസംബ്ലിജ്) നിർമ്മാണത്തിൽ സഹായിക്കാൻ [[ഡെൽഹി|ദില്ലിയിലേക്ക് വിളിച്ചു.]]   വിക്റ്റോറിയ മഹാറാണിയെ ഇന്ത്യയുടേയും   രാജ്ഞിയായി പ്രഖ്യാപിക്കാനാണ്  1877-ൽ  ദൽഹി ദർബാർ  എന്ന വേദി ഒരുക്കപ്പെട്ടത്. 

== കരിയർ ==
[[പ്രമാണം:Front_View_of_Lahore_Museum.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഇന്തോ-സരസെനിക് റിവൈവൽ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയിലാണ് സർ ഗംഗാറാം ലാഹോർ മ്യൂസിയം കെട്ടിടം രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത്.]]

=== എഞ്ചിനീയർ ===
1873-ൽ പഞ്ചാബ് പിഡബ്ല്യുഡിയിലെ ഹ്രസ്വ സേവനത്തിനുശേഷം അദ്ദേഹം കൃഷിയിൽ മുഴുകി..സർക്കാരിൽ നിന്ന് പാട്ടത്തിനെടുത്ത [[സാഹിവാൾ ജില്ല|മോണ്ട്ഗോമറി ജില്ലയിലെ]] [[ജലസേചനം|തരിശായ, ജലസേചനം]] ചെയ്യാത്ത  50,000 ഏക്കർ  ഭൂമി, മൂന്ന് വർഷത്തിനുള്ളിൽ വയലുകളാക്കി മാറ്റി, അവിടെ [[ജലവൈദ്യുതി|ജലവൈദ്യുത നിലയം]] പണിയുകയും, ആയിരം മൈൽ ജലസേചന മാർഗങ്ങളിലൂടെ ജലസേചനം നടത്തുകയും ചെയ്തു. ഇതെല്ലാം സ്വന്തം ചെലവിൽ നിർമ്മിച്ചതാണ്. രാജ്യത്ത് മുമ്പ് അറിയപ്പെടാത്തതും ചിന്തിക്കാത്തതുമായ ഏറ്റവും വലിയ സ്വകാര്യ സംരംഭമാണിത്. ഇതിലൂടെ സർ ഗംഗാ റാം ദശലക്ഷക്കണക്കിന് സമ്പാദിച്ചു, പക്ഷെ അതെല്ലം അദ്ദേഹം ദാനം ചെയ്യുകയാണ് ഉണ്ടായത്.

പഞ്ചാബ് ഗവർണറായിരുന്ന സർ മാൽക്കം ഹെയ്‌ലിയുടെ വാക്കുകളിൽ, &quot;അദ്ദേഹം ഒരു നായകനെപ്പോലെ വിജയിക്കുകയും ഒരു യോഗിയെപ്പോലെ മറ്റുള്ളവർക്ക് നൽകുകയും ചെയ്തു&quot;. മികച്ച എഞ്ചിനീയറും മികച്ച മനുഷ്യസ്‌നേഹിയുമായിരുന്നു ഗംഗാറാം.

എഡ്വേർഡ് ഏഴാമൻ രാജാവിന്റെ സ്ഥാനാരോഹണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് നടക്കാനിരിക്കുന്ന ഇംപീരിയൽ ദർബാറിലെ പ്രവൃത്തികളുടെ സൂപ്രണ്ടായി പ്രവർത്തിക്കാൻ 1900-ൽ കർസൺ പ്രഭു ഗംഗാ റാമിനെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. ദർബാറിലെ പല പ്രശ്നങ്ങളും വെല്ലുവിളികളും നന്നായി കൈകാര്യം ചെയ്ത് അദ്ദേഹം ജോലി പൂർത്തിയാക്കി. 1903 ൽ അദ്ദേഹം അകാലത്തിൽ സേവനത്തിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു.

''1903 ൽ റായ് ബഹദൂർ'' എന്ന പദവി ലഭിച്ച അദ്ദേഹം 1903 ജൂൺ 26 ന് ദില്ലി ദർബാറിലെ സേവനങ്ങളുടെപേരിൽ കമ്പാനിയൻ ഓഫ് ദി ഓർഡർ ഓഫ് ഇന്ത്യൻ എമ്പയർ (സിഐഇ) ആയി നിയമിക്കപ്പെട്ടു. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.london-gazette.co.uk/issues/27568/supplements/4010 |title=The London Gazette, 26 June 1903 |access-date=2021-05-03 |archive-date=2012-11-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108154006/http://www.london-gazette.co.uk/issues/27568/supplements/4010 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 1911 ഡിസംബർ 12 ന്‌, റോയൽ‌ വിക്ടോറിയൻ‌ ഓർ‌ഡർ (എം‌വി‌ഒ) നാലാം ക്ലാസ് (ഇന്നത്തെ ലെഫ്റ്റനൻറ്) അംഗമായി. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.london-gazette.co.uk/issues/28559/pages/9364 |title=The London Gazette, 12 December 1911 |access-date=2021-05-03 |archive-date=2013-12-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203002854/http://www.london-gazette.co.uk/issues/28559/pages/9364 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ജോർജ്ജ് അഞ്ചാമൻ രാജാവിന്റെ 1922 ബർത്ത്ഡേ ഹോണേഴ്സ് പട്ടികയിൽ ഇടംപിടിച്ച &lt;ref&gt;[http://www.london-gazette.co.uk/issues/32716/supplements/4320 The London Gazette, 3 June 1922]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തെ ജൂലൈ 8 ന് [[ബക്കിങ്ങാം കൊട്ടാരം|ബക്കിംഗ്ഹാം കൊട്ടാരത്തിൽ]] വെച്ച് ആദരിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.london-gazette.co.uk/issues/32730/pages/5354 |title=The London Gazette, 18 July 1922 |access-date=2021-05-03 |archive-date=2012-10-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121023180831/http://www.london-gazette.co.uk/issues/32730/pages/5354 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

ലാഹോർ ജനറൽ പോസ്റ്റ് ഓഫീസ്, ലാഹോർ മ്യൂസിയം, ബീച്ചിസൺ കോളേജ്, മയോ സ്കൂൾ ഓഫ് ആർട്സ് (ഇപ്പോൾ നാഷണൽ കോളേജ് ഓഫ് ആർട്സ് ), ഗംഗാറാം ഹോസ്പിറ്റൽ (ലാഹോർ 1921), ലേഡി മക്ലഗൻ ഗേൾസ് ഹൈ സ്കൂൾ, ഗവൺമെന്റ് കോളേജ് സർവകലാശാലയുടെ രസതന്ത്ര വിഭാഗം , മയോ ഹോസ്പിറ്റലിലെ ആൽബർട്ട് വിക്ടർ വിഭാഗം, സർ ഗംഗാറാം ഹൈസ്കൂൾ (ഇപ്പോൾ ലാഹോർ കോളേജ് ഫോർ വുമൺ ), ഹെയ്‌ലി കോളേജ് ഓഫ് കൊമേഴ്‌സ് (ഇപ്പോൾ ഹെയ്‌ലി കോളേജ് ഓഫ് ബാങ്കിംഗ് &amp;amp;amp; ഫിനാൻസ് ), വികലാംഗർക്കുള്ള രവി റോഡ് ഹൌസ്, ഗംഗാറാം ട്രസ്റ്റ് കെട്ടിടം &quot; ദി മാൾ &quot;, ലേഡി മെയ്‌നാർഡ് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ സ്‌കൂൾ എന്നിവ അദ്ദേഹം രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുകയും നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. ഒരു കാലത്ത് ലാഹോറിലെ മികച്ച പ്രദേശങ്ങളായ മോഡൽ ടൌണും ഗുൽബർഗ് ടൌണും റെനാല ഖുർദിലെ പവർഹൗസും പത്താൻ‌കോട്ടിനും അമൃത്സറിനും ഇടയിലുള്ള റെയിൽ‌വേ ട്രാക്കും അദ്ദേഹം നിർമ്മിച്ചു. 

ഇന്ത്യ പാകിസ്ഥാൻ വിഭജനത്തിനുശേഷം 1951 ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്മരണയ്ക്കായി ന്യൂഡൽഹിയിൽ  സർ ഗംഗാ റാം ഹോസ്പിറ്റൽ നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.sgrh.com/about_us|title=Sir Ganga Ram Hospital New Delhi Official Website|access-date=2019-02-23|publisher=SGRH|language=en|archive-date=2019-01-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20190127164600/https://www.sgrh.com/about_us|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

==== പട്യാല സംസ്ഥാനത്തെ സേവനം ====
വിരമിച്ച ശേഷം പട്യാല സ്റ്റേറ്റിലെ തലസ്ഥാനത്തിന്റെ പുനർനിർമ്മാണ പദ്ധതിയുടെ സൂപ്രണ്ടിംഗ് എഞ്ചിനീയറായി. മോതി ബാഗ് പാലസ്, ന്യൂഡൽഹി സെക്രട്ടേറിയറ്റ് ബിൽഡിംഗ്,, വിക്ടോറിയ ഗേൾസ് സ്കൂൾ, ലോ കോർട്ട്സ്, പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ എന്നിവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർമ്മിതികളിൽ പെടുന്നു.

ലിയാൽപൂർ ജില്ലയിലെ (ഇപ്പോൾ [[ഫൈസലാബാദ്]] ) ജരൻവാല താലൂക്കിൽ ഗംഗാറാം ഘോടാ ട്രെയിൻ (കുതിര വലിക്കുന്ന ട്രെയിൻ) എന്ന ഒരു പ്രത്യേകതരം സഞ്ചാര സൗകര്യം പണിതു. ബുച്ചിയാന റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷനിൽ നിന്ന് (ലാഹോർ ജരൻ‌വാല റെയിൽ‌വേ ലൈനിൽ) ഗംഗാപൂർ ഗ്രാമത്തിലേക്കുള്ള ഒരു റെയിൽ‌വേ പാതയായിരുന്നു അത്. സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം പതിറ്റാണ്ടുകളോളം ഇത് ഉപയോഗത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. 1980 കളിൽ ഇത് ഉപയോഗശൂന്യമായി. റെയിൽ‌വേ എഞ്ചിന്‌ പകരം ഇടുങ്ങിയ റെയിൽ‌ ട്രാക്കിൽ‌ കുതിര വലിക്കുന്ന രണ്ട് ലളിതമായ ട്രോളികളായിരുന്നു അത്.

സാംസ്കാരിക പൈതൃക പദവി നൽകി ഫൈസലാബാദ് ജില്ലാ അധികാരികൾ 2010 ൽ ഇത് പുനരാരംഭിച്ചു. 

=== കാർഷിക വിദഗ്ധൻ ===
അദ്ദേഹം ഒരു നല്ല കൃഷിക്കാരൻ കൂടിയായിരുന്നു. സർക്കാരിൽ നിന്ന് റെനാലയ്ക്കടുത്തുള്ള 20,000 ഏക്കറിലധികം ഭൂമി പാട്ടത്തിനെടുക്കുകയും ഹൈഡ്രോ-ഇലക്ട്രിക് പമ്പിംഗ് ഉപയോഗിച്ച് തരിശുനിലം പൂർണ്ണമായും നനയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;{{Cite book|url=http://www.panjabdigilib.org/webuser/searches/displayPageContent.jsp?ID=2344&amp;page=122&amp;CategoryID=1&amp;Searched=W3GX|title=Panjab District Gazetteer - Montgomery District Part A|publisher=Punjab Govt Record Office|edition=1933|pages=102|access-date=17 July 2020}}&lt;/ref&gt; ലിയാൽപൂരിലെ ആയിരക്കണക്കിന് ഏക്കർ തരിശുനിലം പാട്ടത്തിന് വാങ്ങിയ അദ്ദേഹം, എഞ്ചിനീയറിംഗ് വൈദഗ്ധ്യവും ആധുനിക ജലസേചന രീതികളും ഉപയോഗിച്ച് ആ വരണ്ട പ്രദേശങ്ങളെ ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ വയലുകളാക്കി മാറ്റി.  25000 രൂപ എൻ‌ഡോവ്‌മെന്റും 3000 രൂപയും അടങ്ങിയ മെയ്‌നാർഡ്-ഗംഗാ റാം അവാർഡ് അദ്ദേഹം നൽകി തുടങ്ങി. മൂന്ന് വർഷത്തിലൊരിക്കൽ നൽകുന്ന അവാർഡിന്, പഞ്ചാബിൽ കാർഷിക ഉൽപാദനം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പുതിയ രീതി സൃഷ്ടിക്കുന്ന ആർക്കും  അർഹതയുണ്ടായിരുന്നു.

== മരണം ==
[[പ്രമാണം:Sir_Ganga_Ram_Samadhi_12.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| [[ലാഹോർ|ലാഹോറിലെ]] സർ ഗംഗാ റാമിന്റെ സമാധി .]]
[[പ്രമാണം:SirGangaranDelhi.jpg|ലഘുചിത്രം| ദില്ലിയിലെ സർ ഗംഗാ റാം ആശുപത്രിയിലെ സർ ഗംഗാ റാം പ്രതിമ]]
1927 ജൂലൈ 10 ന് ലണ്ടനിൽ അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു. മൃതദേഹം സംസ്‌കരിച്ച് ചിതാഭസ്മം ഇന്ത്യയിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു. ചാരത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം [[ഗംഗാനദി|ഗംഗാ നദിയിലും]] ബാക്കി ലാഹോറിൽ  [[രാവി നദി|രാവി നദിയുടെ]] തീരത്തും സംസ്കരിച്ചു. 

== സർ ഗംഗാ റാം- സാഹിത്യത്തിൽ ==
ലാഹോറിലെ മാൾ റോഡിലെ പൊതു സ്ക്വയറിൽ ഒരിക്കൽ സർ ഗംഗാ റാമിന്റെ മാർബിൾ പ്രതിമ ഉണ്ടായിരുന്നു. വിഭജന കലാപസമയത്ത് ലാഹോറിലെ  ഹിന്ദുക്കളുടെ എല്ലാ ഓർമ്മകളും ഇല്ലാതാക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്ന വ്യക്തികളെക്കുറിച്ച് പ്രശസ്ത ഉറുദു എഴുത്തുകാരൻ [[സാദത് ഹസൻ മൻതോ|സാദത്ത് ഹസൻ മാന്റോ ആക്ഷേപഹാസ്യം എഴുതിയിരുന്നു.]] 1947 ലെ മത കലാപസമയത്ത് &quot;ഗാർലൻഡ്&quot; എന്ന ആക്ഷേപഹാസ്യ കഥയിൽ, ലാഹോറിലെ ഒരു ജനക്കൂട്ടം ഒരു വാസസ്ഥലത്തെ ആക്രമിച്ച ശേഷം ലാഹോറിലെ മഹാനായ ലാഹോറി ഹിന്ദു ജീവകാരുണ്യ പ്രവർത്തകനായ സർ ഗംഗാ റാമിന്റെ പ്രതിമയെ ആക്രമിക്കാൻ തിരിഞ്ഞു. അവർ ആദ്യം പ്രതിമയെ കല്ലുകൊണ്ട് എറിഞ്ഞു; കൽക്കരി ടാർ ഉപയോഗിച്ച് മുഖം വൃത്തികേടാക്കി. പ്രതിമയുടെ കഴുത്തിൽ ചുറ്റാൻ ഒരാൾ പഴയ ഷൂസിന്റെ മാല ഉണ്ടാക്കി. പോലീസ് എത്തി വെടിവച്ചു. പരിക്കേറ്റവരിൽ പഴയ ഷൂസിന്റെ മാലയുമായി നിന്ന പ്രവർത്തകനും ഉണ്ടായിരുന്നു. വീണുപോയ ആൾക്കൂട്ടം ഇങ്ങനെ വിളിച്ചുപറഞ്ഞു: “നമുക്ക് അദ്ദേഹത്തെ സർ ഗംഗാ റാം ആശുപത്രിയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകാം”. ജീവൻ രക്ഷിക്കാൻ ആ വ്യക്തിയെ കൊണ്ടുപോകുന്ന ആ ആശുപത്രി സ്ഥാപിച്ച വ്യക്തിയുടെ ഓർമ്മകൾ ഇല്ലാതാക്കാൻ ആണ് അവർ ശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നതെന്നത് ഒരു വിരോധാഭാസമാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.thenews.com.pk/Todays-News-9-107485-Manto-from-heaven |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2021-05-03 |archive-date=2012-07-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120713193207/http://www.thenews.com.pk/Todays-News-9-107485-Manto-from-heaven |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://pakistaniat.com/2007/04/17/pakistan-lahore-statue-sculpture-lajpat-rai-woolner-victoria-lawrence-ganga-ram/comment-page-1/ The Public Sculptures of Historic Lahore, Raza Rumi, Posted on April 17, 2007]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;http://www.dailytimes.com.pk/opinion/17-Apr-2014/the-legacy-of-sir-ganga-ram&lt;/ref&gt;

== ലെഗസി ==
അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം ഗംഗാ ഭവൻ എന്ന വിദ്യാർത്ഥി ഹോസ്റ്റൽ [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി റൂർക്കി|1957 നവംബർ 26 ന് ഐഐടി റൂർക്കിയിൽ]] (പഴയ റൂർക്കി സർവകലാശാലയിലും തോമസൺ കോളേജ് ഓഫ് സിവിൽ എഞ്ചിനീയറിംഗിലും) സ്ഥാപിതമായി. &lt;ref&gt;[http://www.iitr.ernet.in/campus_life/web/GangaBhawan/ Ganga Bhawan] Official Website of Ganga Bhawan, [[IIT Roorkee]]&lt;/ref&gt; 2009 മെയ് 27 ന്, അടുത്തുള്ള പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ തകർത്ത സ്ഫോടനത്തിൽ പാക്കിസ്ഥാനിലെ ലാഹോറിലെ സർ ഗംഗാ റാം ആശുപത്രിക്ക് ഭാഗികമായി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.cnn.com/2009/WORLD/asiapcf/05/27/lahore.blast/index.html Pakistan: Trio held after deadly blast kills 27] [[CNN.com]]&lt;/ref&gt;

ഇന്ന്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം ലോകമെമ്പാടും താമസിക്കുന്നു. പ്രശക്തരായ കുടുംബാംഗങ്ങളിൽ ചെറുമകനും ന്യൂഡൽഹിയിലെ സർ ഗംഗാറാം ആശുപത്രിയുടെ സ്ഥാപകനായ ധർമ്മ വീരയുടെ മകനുമായ ഇന്ദു വീര, മറ്റൊരു ചെറുമകൻ ജോർജിയ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജിയുടെ കോളേജ് ഓഫ് കമ്പ്യൂട്ടിംഗിലെ സ്കൂൾ ഓഫ് ഇന്ററാക്ടീവ് കമ്പ്യൂട്ടിംഗിലെ [[പ്രൊഫസ്സർ|അസോസിയേറ്റ് പ്രൊഫസറായ]] ഡോ. അശ്വിൻ റാം, അദ്ധ്യാപികയും ബ്രിട്ടീഷ് രാഷ്ട്രീയക്കാരിയുമായ ചെറുമകൾ ശ്രീല ഫ്ലതർ എന്നിവരുണ്ട്.

== സമാധി ==
1927-ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സമാധി പണിതത്, ശവകുടീരം ഇപ്പോൾ നന്നാക്കേണ്ടതുണ്ട്. &lt;ref&gt;[http://archives.dawn.com/2004/07/11/nat22.htm Sir Ganga Ram's abode on its last legs] [[Dawn (newspaper)|Dawn]]&lt;/ref&gt;

== പ്രവർത്തികൾ ==
{{Gallery
|title=സർ ഗംഗാ റാം രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത് നിർമ്മിച്ച ചില കെട്ടിടങ്ങൾ
|width=200
|height=200
|lines=2
|align=center
|File:GPO_Mall_Road_Lahore.jpg|alt1=General Post Office, Lahore|[[General Post Office, Lahore|ലാഹോർ ജനറൽ പോസ്റ്റ് ഓഫീസ്]]
|File:Lahore_Museum,_Lahore.jpg|alt2=Lahore Museum|[[Lahore Museum|ലാഹോർ മ്യൂസിയം]]
|File:Aitchisoncollege.jpeg|alt3=Aitchison College|[[Aitchison College|ഐഷിസൺ കോളേജ്]]
|File:Hailey_College_of_Banking_and_Finance.jpg|alt4=Hailey College of Banking &amp; Finance|[[Hailey College of Banking &amp; Finance|ഹൈലി കോളേജ് ഓഫ് ബാങ്കിങ് ആൻഡ് ഫിനാൻസ്]]
}}

== സർ ഗംഗാ റാമിന്റെ പേര് നൽകിയവ ==

=== സ്ഥാപനങ്ങൾ ===

* സർ ഗംഗാറാം ആശുപത്രി (പാകിസ്ഥാൻ)
* സർ ഗംഗാറാം ആശുപത്രി (ഇന്ത്യ)

=== സ്ഥലങ്ങൾ ===

* ഗംഗാപൂർ, പഞ്ചാബ്, പാകിസ്ഥാൻ
* സർ ഗംഗാ റാമിന്റെ വീട്, പഞ്ചാബ്, പാകിസ്ഥാൻ

== അവലംബം ==
{{reflist}}

== കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് ==

* ബേഡി, ബാബ പ്യാരെ ലാൽ, ''Harvest from the desert. The life and work of Sir Ganga Ram'', എൻ‌സി‌എ, ലാഹോർ 2003 ISBD 969-8623-07-8 (പുനർ‌മുദ്ര പതിപ്പ്)
{{Authority control}}

{{India topics}}
{{Punjab, India}}
{{Lahore topics}}

{{DEFAULTSORT:Ram, Ganga}}
[[വർഗ്ഗം:ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ വ്യക്തികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1927-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1851-ൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>3vy9dbwnfbj0ylw4wettkoesi558b74</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ശജറതു ദുർറ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>539918</id>
    <revision>
      <id>4540198</id>
      <parentid>4143054</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:42:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* പരാമർശങ്ങൾ */</comment>
      <origin>4540198</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73373" sha1="4sss569g2y6uvao9kfgaevbu20co64g" xml:space="preserve">{{Infobox royalty|name=Shajar al-Durr|title=|image=Dinar sheger ed durr.jpg|caption=Dinar coin of Shajar al-Durr|succession=[[Sultan of Egypt|Female Sultan of Egypt]]|reign=2 May – July 1250|predecessor=[[Al-Muazzam Turanshah]]|successor=[[Aybak|Izz al-Din Aybak]]|succession1=[[Regent]] of [[Egypt]]|reign1=21 November 1249 – 27 February 1250&lt;ref name=&quot;Stewart&quot;&gt;{{Cite book|title=African States and Rulers|url=https://archive.org/details/africanstatesrul0000stew|last=Stewart|first=John|publisher=McFarland|year=1989|isbn=0-89950-390-X|location=London|page=[https://archive.org/details/africanstatesrul0000stew/page/8 8]}}&lt;/ref&gt;|full name=al-Malika ʿAṣmat ad-Dīn ʾUmm-Khalīl Shajar ad-Durr|father=|spouse={{marriage|[[As-Salih Ayyub]]||1249|end=died}}&lt;br /&gt;{{marriage|[[Aybak|Izz al-Din Aybak]]&lt;br&gt;|1250|1257|end=died}}|issue=Khalil|place of burial=Cairo|religion=[[Islam]]}}
'''ശജറത് അൽ-ദുർറ്'''  ({{Lang-ar|شجر الدر|lit=Tree of Pearls}}   &amp;#x27;&lt;span&gt;മുത്തുകളുടെ മരം')&lt;/span&gt;, ഈജിപ്തിലെ '''ഒരു വനിതാ'''ഭരണാധികാരിയായിരുന്നു (28 ഏപ്രിൽ 1257).  {{Efn|Her coins carried the name Shajarat al-Durr. See [[#Coins|below]].}} ഇവരുടെ രാജകീയ നാമം '''അൽ-മലിക ഇസ്മത്തുദ്ദീൻ ഉമ്മുൽ ഖലീൽ ശജർ അദ്-''' ദുർ ({{Lang|ar|الملكة عصمة الدين أم خليل شجر الدر}}) എന്നാണ്.  അവരുടെ ഈവിളിപ്പേരിൽ നിന്ന് {{Lang|ar|أم خليل}} {{Transl|ar|ʾUmm Khalīl}}, 'ഖലീലിന്റെ അമ്മ'; {{Efn|Also ''Wālidat Khalīl'' ({{lang|ar|والدة خليل}}), with the same meaning. Khalil was her dead son from Sultan as-Salih Ayyub. The names were used by Shajar al-Durr to legitimate and consolidate her position as an heir and ruler. She signed the official documents and sultanic decrees with the name ''Wālidat Khalīl''.&lt;ref&gt;Abu Al-Fida, pp.66-87/Year 648H.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Al-Maqrizi,p.459/vol.1.&lt;/ref&gt;}}  എന്നും അവർ അറിയപ്പെട്ടു. , [[അയ്യൂബി രാജവംശം|അയ്യൂബി രാജവംശത്തിലെ]] അവസാന ഈജിപ്ഷ്യൻ സുൽത്താനായ അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബിന്റെയും പിന്നീട് മംലൂക്ക് ബാഹ്രി രാജവംശത്തിലെ ആദ്യത്തെ സുൽത്താനായ ഇസ് അൽ-ദിൻ ഐബക്കിന്റെയും ഭാര്യയായിരുന്നു അവർ. അയ്യൂബിന്റെ ഭാര്യയാകുന്നതിനുമുമ്പ്, അവൾ ഒരു ബാല അടിമയും അയ്യൂബിന്റെ ദാസിയും ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/1155808731|title=Tree of pearls : the extraordinary architectural patronage of the 13th-century Egyptian slave-queen Shajar al-Durr|last=Ruggles|first=D. Fairchild|date=2020|year=2020|isbn=978-0-19-087322-6|location=New York, NY|pages=98|oclc=1155808731}}&lt;/ref&gt;
[[Category:Articles containing Arabic-language text]]
ഈജിപ്തിനെതിരായ ഏഴാമത്തെ കുരിശുയുദ്ധത്തിൽ (1249–1250) ആദ്യ ഭർത്താവിന്റെ മരണശേഷം '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്'''  കുരിശു പോരാളികളെ, ഈജിപ്റ്റിൽ നിന്നും അതു വഴി ബൈതുൽ മുഖദ്ദിസിൽ നിന്നും തുരത്തിയോടിക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു. 1250 മെയ് 2 ന് അവർ ഈജിപ്തിലെ സുൽത്താനയായി . അയ്യൂബി ഭരണത്തിന്റെ അവസാനവും മംലൂക്ക് യുഗത്തിന്റെ തുടക്കവും ആയിരുന്നു ഈ കാലം. &lt;ref&gt;Some historians regard Shajar al-Durr as the first of the Mamluk sultans. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Maqrizi described Shajar al-Durr as the first of the Mamluk sultans of Turkic origin. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Ibn Iyas regarded Shajar al-Durr as an Ayyubid. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to J. D. Fage &quot; it is difficult to decide whether this queen (Shajar al-Durr) was the last of the Ayyubids or the first of the Mamluks as she was connected with both the vanishing and the oncoming dynasty&quot;. &lt;/ref&gt; '''ശജറത് അൽ-ദുർറിന്റെ'''  വംശീയ വേരുകളെക്കുറിച്ച് നിരവധി സിദ്ധാന്തങ്ങളുണ്ട്. പല മുസ്‌ലിം ചരിത്രകാരന്മാരും അവൾ ബദവി /സർക്കാസിയൻ/ [[യവനൻ|ഗ്രീക്ക്]] അല്ലെങ്കിൽ [[തുർക്കി ജനത|തുർക്കി]] വംശജയാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. ചിലർ അവൾ അർമേനിയൻ വംശജയാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, Ibn Taghri and Abu Al-Fida regarded Shajar al-Durr as Turkic. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Dr. Yürekli, Tülay (2011), The Pursuit of History (International Periodical Research Series of Adnan Menderes University), Issue 6, Page 335, The Female Members of the Ayyubid Dynasty, Online reference: {{Cite web|url=http://www.tarihinpesinde.com/sayi06/16.pdf|title=Archived copy|access-date=17 December 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111215221257/http://www.tarihinpesinde.com/sayi06/16.pdf|archive-date=15 December 2011}}&lt;/ref&gt;

== ശീർഷകം ==
നിരവധി സ്രോതസ്സുകൾ '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്'''  സുൽത്താന ([[സുൽത്താൻ|സുൽത്താന്റെ]] സ്ത്രീലിംഗം) എന്ന പദവി സ്വീകരിച്ചതായി പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;Meri2006&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=LaV-IGZ8VKIC&amp;pg=PA730|title=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|publisher=Routledge|year=2006|isbn=978-0-415-96692-4|editor-last=Meri|editor-first=Josef W.|editor-link=Josef W. Meri|volume=Volume 2: L–Z, index|location=New York|page=730|oclc=314792003|quote=... Shajar al-Durr was proclaimed sultana (the feminine form of sultan) of the Ayyubid dominions, although this was not recognized by the Syrian Ayyubid princes.|access-date=1 March 2010}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, ചരിത്രപരമായ സ്രോതസ്സുകളിലും (പ്രത്യേകിച്ച് ഇബ്നു വാസിൽ), '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''ന്റെ ഒരേയൊരു നാണയത്തിലും, അവളെ “സുൽത്താൻ” എന്നാണ് വിളിച്ചിരിക്കുന്നത്. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Tree of Pearls|last=Ruggles|first=D. F.|date=19 May 2020|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0190873202|pages=60-62|access-date=}}&lt;/ref&gt;

== പശ്ചാത്തലം ==
ചരിത്രകാരൻമാർ, തുർക്കി വംശജയായ '''ശജറത് അൽ-ദുർറിനെ'''&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/1155808731|title=Tree of pearls : the extraordinary architectural patronage of the 13th-century Egyptian slave-queen Shajar al-Durr|last=Ruggles|first=D. Fairchild|date=2020|isbn=978-0-19-087322-6|location=New York, NY|oclc=1155808731}}&lt;/ref&gt; സുന്ദരിയും ഭക്തയും ബുദ്ധിമതിയും ആണെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു.  സുൽതാൻ സ്വാലിഹ് അയ്യൂബ്, സുൽതാൻ ആകുന്നതിനു മുമ്പ്  1239 ൽ അവരെ ഒരു ദാസിയായി വാങ്ങി. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.459/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.419/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;( Abu Al-Fida, p.68-87/Year 655H ) ( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Shayyal, p.116/vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;in 1239, before he became a Sultan, and during his conflict with his brother [[Al-Adil I|al-Malik al-Adil]], as As-Salih Ayyub was captive in [[Nablus]] and detained in castle of Al Karak. &lt;/ref&gt; പിന്നീട് 1240-ൽ അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബ് സുൽത്താനായപ്പോൾ അവൾ അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം ഈജിപ്തിലേക്ക് പോയി. അവിടെ വെച്ച് സുൽതാന്റെ മകൻ അൽ-മാലിക് അൽ മൻസൂർ എന്ന് വിളിപ്പേരുള്ള ഖലീലിനെ പ്രസവിച്ചു. &lt;ref name=&quot;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&quot;&gt;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi's events of the year 638H ( 1240 C.E.) – p.405/vol.1. &lt;/ref&gt; ഖലീൽ ജനിച്ച് കുറച്ച് കാലങ്ങൾക്ക് ശേഷം അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബ് അവളെ വിവാഹം കഴിച്ചു. &lt;ref&gt;as-Salih Ayyub, after the birth of his son Khalil, married Shajar al-Durr. &lt;/ref&gt;

1249 ഏപ്രിലിൽ സിറിയയിൽ നിന്നും ഈജിപ്റ്റിലേക്ക്  മടങ്ങുമ്പോൾ സുൽതാൻ, ദമിയേത്തയിൽ വെച്ച്  ഭീഷണമായ തരത്തിൽ രോഗിയായി. അവിടെവെച്ച് ഫ്രാൻസിലെ ലൂയി ഒൻപതാമന്റെ ഒരു പടയാളി സൈന്യം  [[സൈപ്രസ്|സൈപ്രസിൽ]]   ഒത്തുകൂടി ഈജിപ്തിനെതിരെ ആക്രമണം നടത്താൻ പോകുന്ന വിവരം സുൽതാൻ അറിഞ്ഞു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p. 437/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;As-Salih Ayyub due to his serious disease was unable to ride a horse, he was carried to Egypt on a stretcher. &lt;/ref&gt;  കുരിശുയുദ്ധക്കാരാൽ  ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ട പട്ടണമായ ഡാമിയേറ്റയിൽ &lt;ref&gt;The Egyptian garrison of Damietta led by emir Fakhr ad-Din left the town and went to Ashmum-Tanah and were followed by its population before the landing of the crusade troops. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Also the crusade chronicler Lord of Joinville mentioned that Damiette was abandoned: &quot; The Saracens thrice sent word to the Sultan by carrier-pigeons that the King had landed, without getting any answer, for the Sultan was in his sickness; so they concluded that the Sultan must be dead, and abandoned Damietta. &quot; and &quot; The Turks made a blunder in leaving Damietta, without cutting the bridge of boats, which would have put us to great inconvenience.&quot; &lt;/ref&gt; [[നൈൽ നദി|നൈൽ]] നദിയുടെ തീരത്ത് സുൽതാനും സൈന്യവും നേരിട്ട് എത്തി അവരുടെ അക്രമണത്തെ തടഞ്ഞു. കുരിശുപോരാളികളുടെ ഈ ഉപരോധം ദീർഘകാലം നീണ്ടുപോയതിനാൽ അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബിനെ മെച്ചപ്പെട്ട സംരക്ഷിത പട്ടണമായ അൽ മൻസൂറയിലെ കൊട്ടാരത്തിലേക്ക് ഒരു സ്ട്രെച്ചറിൽ കൊണ്ടുപോയി താമസ്പ്പിച്ചു. അവിടെ വെച്ച് അദ്ദേഹം യുദ്ധകാര്യങ്ങൾ നിയന്ത്രിച്ചു.  1249 നവംബർ 22 ന്, ഈജിപ്തിൽ 10 വർഷത്തോളം ഭരണം നടത്തിയ ശേഷം, കുരിശുയുദ്ധത്തിനിടയിൽ അദ്ദേഹം മരിച്ചു. &lt;ref&gt;(Al-Maqrizi, pp.439-441/vol.2) – (Abu Al-Fida, p.68-87/Year 647H) – (Shayyal, p.98/vol.2)&lt;/ref&gt; സുൽത്താന്റെ മരണത്തെക്കുറിച്ച് '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' അമീർ ഫഖറുദ്-ദിൻ യൂസഫ് ബിൻ ഷെയ്ഖിനെയും (എല്ലാ ഈജിപ്ഷ്യൻ സൈന്യത്തിന്റെയും കമാൻഡർ) തവാഷി ജമാലുദ്-ദിൻ മുഹ്‌സിനെയും (കൊട്ടാരം നിയന്ത്രിച്ച മുഖ്യൻ) അറിയിച്ചെങ്കിലും രാജ്യം കുരിശുയുദ്ധക്കാരാൽ ആക്രമണത്തിനിരയായപ്പോൾ  അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണം മറച്ചുവെക്കാൻ അവർ തീരുമാനിച്ചു. &lt;ref name=&quot;Al-Maqrizi, p.444/vol.1&quot;&gt;Al-Maqrizi, p.444/vol.1&lt;/ref&gt; നൈൽ നദിയിലെ അൽ-റുദ ദ്വീപിലെ കോട്ടയിലേക്ക് സുൽത്താന്റെ മൃതദേഹം ബോട്ടിൽ രഹസ്യമായി കൊണ്ടുപോയി. &lt;ref&gt;(Al-Maqrizi, p.441/vol.1) – (Shayyal,p.98/vol.2)&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Castle of al-Rudah ( Qal'at al-Rudah ) was built by As-Salih Ayyub on the island of al-Rudah in Cairo. &lt;/ref&gt; സുൽത്താൻ തന്റെ മരണശേഷം ആര് അനന്തരാവകാശി ആവണം എന്ന കാര്യത്തിൽ തീരുമാനം എടുത്തിരുന്നില്ല.&lt;ref&gt;( Abu Al-Fida, p.68-87/Death of as-Salih Ayyub)&lt;/ref&gt; സുൽത്താൻ മകൻ  അൽ-മുഅസ്സം തുറാൻ  ഷാഹ് തുടർന്ന് ഭരണസാരഥ്യം ഏറ്റു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.445/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Muazzam Turanshah was the deputy of his Father ( the Sultan ) in Hasankeyf.&lt;/ref&gt; സുൽത്താന്റെ മരണസമയത്ത് ജീവിച്ചിരിപ്പുണ്ടായിരുന്ന ഈജിപ്തിലെ ദൃക്സാക്ഷികൾ പറയുന്നത്, സുൽത്താന്റെ കൈയക്ഷരം പകർത്താൻ കഴിയുന്ന ഒരാൾ അമീർ ഫഖറുദ്-ദിന് വേണ്ടി രേഖകൾ കൃത്രിമമായി ഉണ്ടാക്കി അൽ-മുഅസ്സം തുറാന്ശ‍ാഹിനെ ഭരണാധികാരിയാക്കി എന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/1155808731|title=Tree of pearls : the extraordinary architectural patronage of the 13th-century Egyptian slave-queen Shajar al-Durr|last=Ruggles|first=D. Fairchild|date=2020|year=2020|isbn=978-0-19-087322-6|location=New York, NY|pages=98|oclc=1155808731}}&lt;/ref&gt; പിന്നീട് അമീർ ഫഖറുദ്-ദിൻ സുൽത്താന്റെ അധികാരങ്ങൾ കൈയ്യാളാനും,  ഉത്തരവുകൾ നൽകാനും തുടങ്ങി.&lt;ref&gt;According to Abu Al-Fida and Al-Maqrizi, Shajar al-Durr used also a servant named Sohail in faking the Sultanic documents. &lt;/ref&gt; ഇവർ ജനങ്ങളിൽ നിന്നും മറ്റ് സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥരിൽ നിന്നും സുൽത്താൻ മരിച്ചത് മറച്ചുവെക്കുകയും, രോഗിയാണെന്ന് പ്രചരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിൽ വിജയിച്ചു. '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' സുൽത്താന് വേണ്ടി ഭക്ഷണം തയ്യാറാക്കി തന്റെ കൂടാരത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവരികയും,&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Four Queens: The Provençal Sisters Who Ruled Europe|last=Goldstone|first=Nancy|publisher=Phoenix Paperbacks|year=2009|location=London|page=169}}&lt;/ref&gt; ഉന്നത ഉദ്യോഗസ്ഥരോടും സുൽത്താന്റെ മംലൂക്കുകളോടും സൈനികരോടും - “രോഗിയായ” സുൽത്താന്റെ ഇഷ്ടപ്രകാരം - സുൽത്താൻ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ അവകാശിയായി തുറാൻഷായേയും &lt;ref&gt;Ibn taghri, pp. 102-273/vol.6&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;As as-Salih Ayyub made no testimony concerning his successor, by this action, Shajar al-Durr made Turanshah an heir after the Sultan's death.&lt;/ref&gt;, അത്താബെഗ് (ഉന്നത മന്ത്രി)  ആയി&lt;ref&gt;Commander in chief. &lt;/ref&gt; ഫഖറുദ്-ദിൻ യൂസഫിനേയും തെരഞ്ഞെടുത്തായും പറഞ്ഞു വിശ്വസിപ്പിച്ചു. 

== ഏഴാമത്തെ കുരിശുയുദ്ധത്തിന്റെ തോൽവി ==
[[പ്രമാണം:Seventh_crusade.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഏഴാമത്തെ കുരിശുയുദ്ധത്തിനായി എയ്ഗസ്-മോർട്ടസിൽ നിന്ന് പുറപ്പെടുന്ന കപ്പലിൽ ലൂയി ഒമ്പതാമൻ.]]
അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബിന്റെ മരണവാർത്ത ഡാമിയേറ്റയിലെ കുരിശുയുദ്ധക്കാരിൽ എത്തി. &lt;ref&gt;Shayyal/p.98/vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;News of the death of the Sultan were leaking. &lt;/ref&gt; ലൂയി ഒൻപതാമൻ രാജാവിന്റെ സഹോദരനായ, കൗണ്ട് ഓഫ് പൊയിറ്റോ ആയ  അൽഫോൻസോയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള അധിക സൈന്യത്തിന്റെ വരവോടെ അവർ ഡാമിയേറ്റയിൽ നിന്ന് കൈറോയിലേക്ക് മാർച്ച് ചെയ്യാൻ തീരുമാനിച്ചു. ലൂയി ഒൻപതാമന്റെ മറ്റൊരു സഹോദരൻ ആർട്ടോയിസിലെ റോബർട്ട് ഒന്നാമന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു കുരിശുയുദ്ധ സേന അഷ്മുവിന്റെ കനാൽ കടന്ന് അൽ മൻസൂറയിൽ നിന്ന്, രണ്ട് മൈൽ (3km) അകലെ, ഇന്ന് അൽബഹർ അൽസാഗിർ എന്നറിയപ്പെടുന്ന സ്ഥലത്ത്  വെച്ച് ഗിദീലയിലെ ഈജിപ്ഷ്യൻ ക്യാമ്പിനെ ആക്രമിച്ചു. പെട്ടെന്നുള്ള ആക്രമണത്തിനിടെ അമീർ ഫഖറുദ്-ദിൻ കൊല്ലപ്പെടുകയും കുരിശുയുദ്ധ സേന അൽ മൻസൂറ പട്ടണത്തിലേക്ക് മുന്നേറുകയും ചെയ്തു. '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' അൽ മന്സൂറ പ്രതിരോധിക്കാൻ ഒരു പ്ലാൻ തയ്യാറാക്കി. &lt;ref&gt;Qasim,p.18&lt;/ref&gt; ഈ പ്ലാനിൽ കുരിശുയുദ്ധ സേന അൽ മന്സൂറ പട്ടണത്തിനുള്ളിൽ കുടുങ്ങി , ആർട്ടോയിസിലെ റോബർട്ട് കൊല്ലപ്പെടുകയും കുരിശുയുദ്ധ സേനയെ നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, about 1500 crusaders were killed. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Matthew Paris, Only 2 Templars, 1 Hospitaller and one 'contemptible person' escaped. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;They were led by their leader Faris Ad-Din Aktai. &lt;/ref&gt;

1250 ഫെബ്രുവരിയിൽ, മരിച്ച സുൽത്താന്റെ മകൻ അൽ മുഅസ്സം തുറാൻഷാ ഈജിപ്തിൽ എത്തി, കെയ്‌റോയിലേക്ക് പോകാൻ സമയമില്ലാത്തതിനാൽ &lt;ref&gt;the coronation judge Badr ad-Din al-Sinjari waited for Turanshah in Gaza where. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Also 'As Salhiyah' in north Egypt, east of the Nile Delta. &lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിന്റെ വരവോടെ, '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' സാലിഹ് അയ്യൂബിന്റെ മരണം പ്രഖ്യാപിച്ചു. തുറാൻഷാ നേരെ യുദ്ധമുഖമായ അൽ മൻസൂറയിലേക്ക് പോയി. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, pp. 449-450/vol.1&lt;/ref&gt; 1250 ഏപ്രിൽ 6 ന് ഫരിസ്‌കൂർ യുദ്ധത്തിൽ കുരിശുയുദ്ധക്കാർ പൂർണ്ണമായും പരാജയപ്പെടുകയും ലൂയി ഒമ്പതാമൻ രാജാവിനെ ബന്ധിയായി പിടികൂടുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;See also [[Battle of Fariskur]].&lt;/ref&gt;

== തുറാൻ‌ഷയുമായി പൊരുത്തക്കേട് ==
ഏഴാമത്തെ കുരിശുയുദ്ധം പരാജയപ്പെടുകയും ലൂയി ഒമ്പതാമൻ പിടിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തുകഴിഞ്ഞപ്പോൾ, ഒരു വശത്ത് തുറാൻഷായും '''ശജറത് അൽ-ദുർറും''' തമ്മിലും, മറുവശത്ത് മംലൂക്കുകളും തമ്മിലും പ്രശ്‌നങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു. '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''', മംലൂക്കുകൾ, പരേതനായ പിതാവിന്റെ പഴയ കാവൽക്കാർ എന്നിവരുള്ളപ്പോൾ തനിക്ക് പൂർണ്ണ പരമാധികാരം ലഭിക്കില്ലെന്ന് മനസ്സിലാക്കിയ തുറാൻഷാ, കുറച്ച് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ കസ്റ്റഡിയിലെടുക്കുകയും ഡെപ്യൂട്ടി സുൽത്താൻ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പഴയ ഉദ്യോഗസ്ഥരെ മാറ്റി പകരം വയ്ക്കുകയും ചെയ്തു &lt;ref&gt;Turanshah replaced the Vice-Sultan Hossam ad-Din with Jamal ad-Din Aqush. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Abu Al-Fida,pp.66-87/ Year 648H)&lt;/ref&gt; '''[[ജെറുസലേം|ശജറത് അൽ-ദുർറ്]]''' [[ജെറുസലേം|ജറുസലേമിൽ]] ആയിരിക്കുമ്പോൾ അവർക്ക് തുറാൻഷാ ഒരു സന്ദേശം അയച്ച് &lt;ref name=&quot;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&quot;&gt;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&lt;/ref&gt; മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുകയും പരേതനായ പിതാവിന്റെ സ്വത്തും ആഭരണങ്ങളും തനിക്ക് കൈമാറാൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്തു.  തുറാൻഷായുടെ അഭ്യർത്ഥനയും പെരുമാറ്റവും '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ വിഷമിപ്പിച്ചു. തുറാൻ‌ഷായുടെ ഭീഷണികളെയും നന്ദികേടിനെയും കുറിച്ച് അവർ മംലൂക്കുകളോട് പരാതിപ്പെട്ടപ്പോൾ, &lt;ref&gt;Shajar al-Durr protected Egypt during the Seventh Crusade. &lt;/ref&gt; മംലൂക്കുകൾ, പ്രത്യേകിച്ച് അവരുടെ നേതാവ് ഫാരിസുദ്-ദിൻ അക്തായി, പ്രകോപിതരായി. &lt;ref&gt;Faris ad-Din Aktai was already angry of Turanshah because he did not promote him to the rank of Emir as he promised him when they were in Hasankeyf. &lt;/ref&gt; കൂടാതെ, തുറാൻഷാ മദ്യപിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു, എന്നും മദ്യപിക്കുമ്പോൾ തന്റെ പിതാവിന്റെ ദാസികളെ അധിക്ഷേപിക്കുകയും, മംലൂക്കിനെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യാറുണ്ടായിരുന്നു എന്നും അവർ പ്രചരിപ്പിച്ചു.&lt;ref&gt;Turanshah, when drunk, used to call the names of the Mamluks while cutting kindles with his sword and saying: &quot; This is what I will do with the Bahriyya &quot;. &lt;/ref&gt; അങ്ങനെ ബൈബാർസും, മംലുക്കുകളും ചേർന്ന്  1250 മേയ് 2 ന് തുറാൻഷായെ കൊലപ്പെടുത്തി. അതോടുകൂടി അയ്യൂബി കാലഘട്ടം അവസാനിച്ചു. അയ്യുബി സുൽത്താന്മാരിൽ അവസാനത്തെയാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p. 458-459/ vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;The Ayyubid child who was only 6-year-old Al-Ashraf Musa was a powerless cosultan.&lt;/ref&gt;

== അധികാരത്തിലേക്ക് ==
[[പ്രമാണം:شجر_الدر_عصمة_الدين_خاتون.jpg|ലഘുചിത്രം| 1966 ൽ നിന്നുള്ള ഒരു രേഖാചിത്രം ഷാജർ അൽ-ദുറിനെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു]]
തുരാൻ‌ഷായുടെ കൊലപാതകത്തിനുശേഷം, മംലൂക്കുകളും അമീറുകളും സുൽത്താന്റെ ഡിഹ്ലിസിൽ ഒത്തുകൂടി &lt;ref&gt;Dihliz was the royal tent of the Sultan.&lt;/ref&gt; '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ പുതിയ ഭരണാധികാരിയായി നിയമിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു, ഇസ്സുദ്-ദീൻ ഐബക്കിനെ അത്താബെഗ്  (കമാൻഡർ ഇൻ ചീഫ്) ആയി നിയമിച്ചു. കെയ്‌റോയിലെ സിറ്റാഡൽ ഓഫ് ദി മൗണ്ടനിൽ വച്ച് '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ ഇത് അറിയിച്ചു.&lt;ref&gt;Citadel of the Mountain was the abode and court of the sultan in Cairo.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.459/vo.1&lt;/ref&gt;  &quot;അൽ-മാലികാ ഇസ്മതുദ്-ദിൻ ഉമ്മുൽ ഖലീൽ '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' എന്ന രാജകീയനാമം അവർക്ക് നല്കപ്പെട്ടു.  &quot;മാലികത്ത് അൽ മുസ്‌ലിം&quot; (മുസ്‌ലിംകളുടെ രാജ്ഞി), &quot;വാലിദത്ത് അൽ മാലിക് അൽ മൻസൂർ ഖലീൽ അമീർ അൽ മൊഅമിനിൻ &quot;(വിശ്വസ്തരുടെ അൽ മാലിക് അൽ മൻസൂർ ഖലീൽ അമീറിന്റെ അമ്മ) എന്നും അവർ വിളിക്കപ്പെട്ടു. പള്ളികളിലെ വെള്ളിയാഴ്ചത്തെ പ്രാർത്ഥനയിൽ &quot;ഉമ്മുൽ മാലിക് ഖലീൽ&quot; (അൽ മാലിക് ഖലീലിന്റെ മാതാവ്), &quot;സാഹിബത്ത് അൽ മാലിക് അസ്-സാലിഹ്&quot; (അൽ-മാലിക്കിന്റെ ഭാര്യ-സാലിഹ്) എന്ന പേർ പ്രാർത്ഥനകളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി. അവരുടെ ശീർഷകങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് നാണയങ്ങൾ അച്ചടിക്കുകയും അവർ &quot;വാലിദത്ത് ഖലീൽ&quot; എന്ന പേരിൽ ഉത്തരവുകളിൽ ഒപ്പിടുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;(Al-Maqrizi, p.459/vol.1) – (Abu Al-Fida,pp.66-87/ Year 648H)&lt;/ref&gt; പരേതയായ ഭർത്താവിന്റെയും മരിച്ച മകന്റെയും പേരുകൾ ഉപയോഗിച്ച് സൽത്തനത്തിന്റെ അവകാശി എന്ന നിലയിലുള്ള അവരുടെ ഭരണത്തിന് ബഹുമാനവും നിയമസാധുതയും നേടാൻ ശ്രമിച്ചു.

'''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' അധികാരമേറ്റപ്പോൾ ആദ്യമായി നമസ്കരിച്ചു ശേഷം, അമീർ ഹുസാമുദ്ദിനെ, അൽ മന്സൂറയിൽ തടവിവിലാക്കപ്പെട്ട ലൂയിസ് ഒമ്പതാമന്റെ അടുത്തേക്ക് പറഞ്ഞയക്കുകയും കപ്പം നല്കിയ  ശേഷം ഈജിപ്ത് വിട്ടു ജീവനോടെ പോകാൻ സമ്മതിക്കുകയും ചെയ്തു.  തന്റെ ജീവന് പകരമായി ഡാമിയേറ്റയിൽ ഇനി കയറിപ്പോകരുതെന്ന് കല്പിക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi,p.460/vol.1&lt;/ref&gt; 1250 മെയ് 8 ന് മോചിതനായ [[ഏക്കർ, ഇസ്രയേൽ|ലൂയി 12000 ഓളം യുദ്ധത്തടവുകാർക്കൊപ്പം ഡാമിയേറ്റ വിട്ട്  അക്രയിലേക്ക്]] കപ്പൽ കയറി. &lt;ref&gt;The Franks war prisoners included prisoners from older battles (Al-Maqrizi, p.460/vol.1)&lt;/ref&gt;

== അയ്യൂബികളുമായി പൊരുത്തക്കേട് ==
അൽ മുഅസ്സം തുറാൻഷയുടെ കൊലപാതകവും പുതിയ സുൽത്താനയായി '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''ന്റെ അധികാരാരോഹണവാർത്തയും സിറിയയിലെത്തിയപ്പോൾ  സിറിയൻ അമീറുമാർ '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''ന് വിധേപ്പെടാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും അൽ കാരക്കിലെ സുൽത്താന്റെ ഡെപ്യൂട്ടി‌ക്കെതിരെ  വിമതസ്വരം ഉയർത്തുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.462/vol.1&lt;/ref&gt; ദമാസ്കസിലെ സിറിയൻ അമീറുകൾ [[അലെപ്പോ|അലപ്പോയിലെ]] അയ്യൂബി അമിറായ നാസിർ യൂസഫിന്  നഗരം കൈമാറി. കൈറോയിലെ മംലൂക്കുകൾ ഇതിനു പകരമായി ഈജിപ്തിലെ അയ്യൂബികളോട് വിശ്വസ്തരായ അമിർമാരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് പ്രതികരിച്ചു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi,pp.462-463/vol.1&lt;/ref&gt; സിറിയയിലെ അയ്യൂബികൾക്ക് പുറമേ, [[ബാഗ്ദാദ്|ബാഗ്ദാദിലെ]] ''അബ്ബാസി'' [[ഖിലാഫത്ത്|ഖലീഫ]] അൽ മുസ്തസിമും ഈജിപ്തിലെ മംലൂക്ക് നീക്കത്തെ നിരസിക്കുകയും '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ ഒരു രാജാവായി അംഗീകരിക്കാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;The Abbasid Caliph al-Musta' sim sent a message from Baghdad to the Mamluks in Egypt that said: &quot;If you do not have men there tell us so we can send you men.&quot; &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;In Egypt there was also objection from people who did not like Shajar al-Durr allowing Louis IX to depart from Egypt alive&lt;/ref&gt; പുതിയ സുൽത്താനയായി '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ അംഗീകരിക്കാൻ ഖലീഫ വിസമ്മതിച്ചത് ഈജിപ്തിലെ മംലൂക്കുകൾക്ക് വലിയ തിരിച്ചടിയായിരുന്നു. അയ്യൂബി കാലഘട്ടത്തിലെ പതിവുപോലെ അബ്ബാസി ഖലീഫയുടെ അംഗീകാരത്തിലൂടെ മാത്രമേ സുൽത്താന് നിയമസാധുത നേടാനാകൂ. &lt;ref name=&quot;Shayyal, p.115/vol.2&quot;&gt;Shayyal, p.115/vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Despite the fact that the Ayyubids ruled as independent monarchs, they were spiritually royal to the Abbasid [[Caliphate]] It took the Mamluks some years till they could adjust this point. &lt;/ref&gt; അതിനാൽ, പുതിയ സുൽത്താനായി ഇസ്സുദ്ദിൻ ഐബക്കിനെ സ്ഥാനമേല്പിക്കാൻ മംലൂക്കുകൾ തീരുമാനിച്ചു. മൂന്നുമാസത്തോളം ഈജിപ്തിനെ സുൽത്താനയായി ഭരിച്ചശേഷം അദ്ദേഹം '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെവിവാഹം കഴിച്ചു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.463/vol.1&lt;/ref&gt; ഒരു രാജാവായി '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''ന്റെ ഭരണകാലം ഹ്രസ്വകാലത്തായിരുന്നുവെങ്കിലും, ചരിത്രത്തിലെ രണ്ട് സുപ്രധാന സംഭവങ്ങൾക്ക് ഇത് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു:- ഒന്ന്, ലൂയി ഒൻപതാമനെ ഈജിപ്തിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുകയും, തെക്കൻ മെഡിറ്ററേനിയൻ തീരം കീഴടക്കാനുള്ള കുരിശുയുദ്ധക്കാരുടെ അഭിലാഷത്തിന്റെ അന്ത്യം കുറിക്കുകയും ചെയ്തു; രണ്ട്, അയ്യൂബി രാജവംശത്തിന്റെ അവസാനവും തെക്കൻ മെഡിറ്ററേനിയനിൽ പതിറ്റാണ്ടുകളായി ആധിപത്യം പുലർത്തിയിരുന്ന മംലൂക്ക് ഭരണകൂടത്തിന്റെ ജനനവും.

ഖലീഫയെ പ്രീതിപ്പെടുത്തുന്നതിനും അംഗീകാരം നേടുന്നതിനുമായി, താൻ ബാഗ്ദാദിലെ അബ്ബാസി ഖലീഫയുടെ പ്രതിനിധി മാത്രമാണെന്ന് ഐബക്ക് പ്രഖ്യാപിച്ചു. &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p.464/vol.1 ) ( Shayyal, p.115/vol.2 )&lt;/ref&gt; സിറിയയിലെ അയ്യൂബികളെ സമാധാനിപ്പിക്കാൻ മംലൂക്കുകൾ അൽ-ഷറഫ് മൂസ എന്ന അയ്യൂബിയായ ഒരു കുട്ടിയെ സഹ-സുൽത്താനായി നാമനിർദേശം ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;Shayyal, p.115/vol.2&quot;&gt;Shayyal, p.115/vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;al-malik Sharaf Muzafer al-Din Musa was a grandson of [[Al-Kamil|al-Malik al-Kamil]]. &lt;/ref&gt; എന്നാൽ ഇത് അയ്യൂബികളെ തൃപ്തിപ്പെടുത്തിയില്ല, മംലൂക്കുകളും അയ്യൂബികളും തമ്മിലുള്ള സായുധ സംഘട്ടനങ്ങൾ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടു. &lt;ref&gt;See [[Aybak]].&lt;/ref&gt; തലസ്ഥാനത്ത് നിന്ന് വളരെ അകലെയല്ലാത്ത പ്രദേശങ്ങളിൽ റെയ്ഡ് നടത്തുന്ന മംഗോളിയരുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ബാഗ്ദാദിലെ ഖലീഫ, ഈജിപ്തിലെ മംലൂക്കുകളും സിറിയയിലെ അയ്യൂബികളും തമ്മിൽ സമാധാനപരമായി തീർപ്പാക്കുന്നത് കാണാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. പക്ഷെ  രക്തരൂക്ഷിതമായ പോരാട്ടത്തെത്തുടർന്ന്, ഖലീഫയുടെ ചർച്ചകളിലൂടെയും മധ്യസ്ഥതയിലൂടെയും സൈനിക മേധാവിത്വം പ്രകടിപ്പിച്ച മംലൂക്കുകൾ &lt;ref&gt;Mamluk forces defeated the forces of the Ayyubid king an-Nasir Yusuf in all the battles. &lt;/ref&gt; അയ്യൂബികളുമായി ഒരു കരാറിലെത്തി, [[ഗാസാ നഗരം|ഗാസ]], [[ജെറുസലേം|ജറുസലേം]], സിറിയൻ തീരം എന്നിവയുൾപ്പെടെ [[പലസ്തീൻ (പ്രദേശം)|തെക്കൻ ഫലസ്തീനിൽ അവർക്ക് നിയന്ത്രണം നൽകി.]] &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p. 479/vol.1 )( Shayyal, p. 116/vol.2 )&lt;/ref&gt; ഈ കരാറിലൂടെ മംലൂക്കുകൾ തങ്ങളുടെ ആധിപത്യത്തിലേക്ക് പുതിയ പ്രദേശങ്ങൾ കൂട്ടിച്ചേർക്കുക മാത്രമല്ല, അവരുടെ പുതിയ സംസ്ഥാനത്തിന് അബ്ബാസികളിൽ നിന്ന് അംഗീകാരം നേടുകയും ചെയ്തു. സിറിയയിലെ അയ്യൂബികളുമായുള്ള പോരാട്ടത്തിനു പുറമേ, മം‌ലൂക്കുകൾ മധ്യ, അപ്പർ ഈജിപ്തിലെ ഗുരുതരമായ കലാപങ്ങളെ വിജയകരമായി നേരിട്ടു. &lt;ref&gt;In 1253 a serious rebellion led by Hisn al-Din Thalab in upper and middle Egypt was crashed by Aktai the leader of the Bahri Mamluks. &lt;/ref&gt; തുടർന്ന്, '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നൊപ്പം അദ്ദേഹത്തെ സുൽത്താനാക്കി പ്രതിഷ്ഠിച്ച സാലിഹിയ മംലൂക്കുകളുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ശക്തിയെ ഭയന്ന് ഐബക്ക്, അവരുടെ നേതാവ് ഫാരിസുദ്-ദിൻ അക്തായിയെ കൊലപ്പെടുത്തി. അക്തായിയുടെ കൊലപാതകം അറിഞ്ഞ തൽക്ഷണം സിറിയയിലേക്ക് ഒരു മംലൂക്ക് പടയോട്ടം ഉണ്ടായി. അവരോടൊപ്പം സിറിയയിലേക്ക് പലായനം ചെയ്ത മംലൂക്കുകളിൽ പ്രമുഖ മംലൂക്ക് വിഭാഗങ്ങളായ  ബൈബാർസ് അൽ-ബുന്ദുക്ദാരി, ഖലാവുൻ അൽ-ആൽഫി എന്നിവരും ചേർന്നു. &lt;ref&gt;Abu Al-Fida, pp.68-87/year 652H&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;While some Mamluks like Baibars and Qalawun fled to Syria others fled to Al Karak, Baghdad and the [[Seljuk Sultanate of Rûm]]. &lt;/ref&gt; '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്'''&lt;ref&gt;Asily,p.18&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Salihiyya Mamluks were the Mamluks of as-Salih Ayyub.&lt;/ref&gt;  ഐബക്കുമായി സ്വരച്ചേർച്ച ഇല്ലാതാവുകയും,  ഈജിപ്തിൽ നിന്ന് പുറത്തുപോയി അദ്ദേഹത്തിനെതിരെ തിരിയുകയും ചെയ്തതിനുശേഷം ഐബക്ക് ഈജിപ്തിന്റെ ഏകവും സമ്പൂർണ്ണവുമായ ഭരണാധികാരിയായി.

== മരണം ==
[[പ്രമാണം:The_tomb_of_Shagarat_al-Durr.png|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഷാജർ അൽ-ദുറിന്റെ ശവകുടീരം]]
1257 ആയപ്പോഴേക്കും സുരക്ഷയും മേധാവിത്വവും തേടിക്കൊണ്ടിരുന്ന സുൽത്താനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ ശജറതുദുർറും, തമ്മിൽ തർക്കങ്ങളും സംശയങ്ങളും പതിവായി.&lt;ref name=&quot;Al-Maqrizi, p.493/vol.1&quot;&gt;Al-Maqrizi, p.493/vol.1&lt;/ref&gt; ഇതാകട്ടെ രാഷ്ട്രത്തിൽ പലവിധ ബാഹ്യ അധിനിവേശങ്ങളുടെ സമയവുമായിരുന്നു. ഈജിപ്തിന്റെ ഏക ഭരണം ശജറതുദുർറും ആഗ്രഹിച്ചു. ഇക്കാരണത്താൽ അവർ രാഷ്ട്ര കാര്യങ്ങൾ ഐബക്കിൽ നിന്ന് മറച്ചുവെച്ചു; തന്റെ ആദ്യ ഭാര്യയെ കാണുന്നതിൽ നിന്നും അവർ സുൽതാനെ തടഞ്ഞു, അവളെ വിവാഹമോചനം ചെയ്യണമെന്ന് അവൾ നിർബന്ധിച്ചു.  &lt;ref&gt;Aybak had another wife known by the name &quot;Umm Ali&quot;. &lt;/ref&gt; പകരം, സിറിയയിലേക്ക് പലായനം ചെയ്ത മംലൂക്കുകളുടെ ഭീഷണിക്കെതിരെ സഹായിക്കാൻ കഴിയുന്ന ശക്തനായ അമീറുമായി സഖ്യം രൂപീകരിക്കാനായി ബദറുദ്-ദിൻ ലോലോവയുടെ മകളെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ നിർബന്ധിച്ചു.&lt;ref&gt;Shayal, p.119/ vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p.493/vol.1 ) – ( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; ഡമാസ്‌കസിലെ  നാസിർ യൂസഫുമായി ശജറതുദുർറ് ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്ന് ബദർ അദ്-ദിൻ ലോലോവ ഐബക്കിന് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p. 494/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, Shajar al-Durr sent a gift to an-Nasir Yusuf with a message that said she will kill Aybak and marry him and make him a Sultan.&lt;/ref&gt; അപകടസാധ്യത മനസ്സിലാക്കിയ ശജറതുദുർറ് &lt;ref name=&quot;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&quot;&gt;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, Aybak was planning to kill Shajar al-Durr. &lt;/ref&gt; സുൽത്താൻ കുളിക്കുന്നതിനിടയിൽ അദ്ദേഹത്തെ സ്വന്തം ദാസന്മാരാൽ കൊലപ്പെടുത്തി. &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p.493/vol.1 ) – ( Abu Al-Fida, pp.68-87/year 655H )&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, Aybak called Shajar al-Durr for help while the servants were killing him. &lt;/ref&gt; ഏഴു വർഷം ഐബക്ക് ഈജിപ്ത് ഭരിച്ചു. 

ശജറതുദുർറ്  ഐബക് രാത്രിയിൽ പെട്ടെന്നു മരിച്ചു എന്ന് പ്രചരിപ്പിക്കാൻ നോക്കിയെങ്കിലും  മംലൂക്കുകൾ അത് വിശ്വസിച്ചില്ല.  മംലൂക്കുകളിൽ പെട്ട സൈഫുദ്ദീൻ ഖുതുസ് നേതൃത്വം അവകാശപ്പെട്ടു. ഈ സമയം ഐബക്കിൻറെ  &lt;ref name=&quot;Qasim,p.44&quot;&gt;Qasim,p.44&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.494/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, during that night Shajar al-Durr sent the finger and ring of Aybak to Izz ad-Din Aybak al-Halabi asking him to take over the power but he refused. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Ibn Taghri, Shajar al-Durr asked Izz ad-Din Aybak al-Halabi and Emir Jamal ad-Din Ibn Aydghodi to take over the power but both refused. &lt;/ref&gt; വേലക്കാരും പീഡനം കാരണം കുറ്റസമ്മതം നടത്തി. ശജറതുദുർറിനെയും സേവകരെയും അറസ്റ്റുചെയ്തു, ഐബക്കിന്റെ മംലൂക്കുകൾ (മുയിസിയ മംലൂക്കുകൾ) അവളെ കൊല്ലാൻ ആഗ്രഹിച്ചുവെങ്കിലും സാലിഹിയ മംലൂക്കുകൾ അവളെ സംരക്ഷിക്കുകയും അവർ താമസിച്ചിരുന്ന റെഡ് ടവറിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p.493/vol.1 ) – ( Abu Al-Fida, pp.68-87/year 655H ) – ( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;The Red Tower was built at the Citadel by al-Malik al-Kamil.&lt;/ref&gt; ഐബക്കിന്റെ മകൻ, 15-കാരനായ അൽ മൻസൂർ അലിയെ മുയിസിയാ മംലൂക്കുകൾ പുതിയ സുൽത്താനായി  പ്രഖ്യാപിച്ചു.  &lt;ref&gt;(Abu Al-Fida,pp.66-87/ Year 647H) – (Al- Maqrizi, p.495) – ( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; ഏപ്രിൽ 28 ന് അൽ മൻസൂർ അലിയുടെയും അമ്മയുടെയും ബന്ധുക്കൾ ശജറതുദുർറിനെ അടിച്ച് കൊന്നു. അവളുടെ നഗ്നശരീരം കോട്ടക്ക് പുറത്ത് കിടക്കുന്നതായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;(Al-Maqrizi, p.494/vol.1)-( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Meri 2006, [https://books.google.com/books?id=Hk9oc9xsuAC&amp;pg=PA730 p.730]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Irwin 1986, [https://books.google.com/books?id=-jgOAAAAQAAJ&amp;pg=PA29 p. 29]&lt;/ref&gt; ചരിത്രകാരനായ ഇബ്നു അയാസ് പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ശജറതുദുർറിനെ അവളുടെ കാലിൽ പിടിച്ച് വലിച്ചിഴച്ച് കോട്ടക്ക് മുകളിൽ നിന്ന് നഗ്നയാക്കി, അരയിൽ ഒരു തുണികെട്ടികൊണ്ട് വലിച്ചെറിഞ്ഞു. അവരുടെ ശരീരം മൂന്നു ദിവസം കോട്ടയുടെ കിടങ്ങിൽ കിടന്നു. അടുത്ത രാത്രി ഒരു ജനക്കൂട്ടം വന്ന് അരക്കെട്ടിനു ചുറ്റുമുള്ള തുണി അഴിച്ചുകൊണ്ടുപോയി, കാരണം അത് മുത്തുകളുള്ള സിൽക്കും കസ്തൂരി വാസനയുള്ളതും  ആയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite book|url=http://www.aucpress.com/p-3007-cairo.aspx|title=Cairo: The City Victorious|last=Rodenbeck|first=Max|date=Jan 2000|publisher=AUC Press|isbn=9789774245640|edition=English|location=Middle East|pages=73–75|access-date=24 April 2015}}&lt;/ref&gt; ഐബക്കിന്റെ കൊലപാതകത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ട ദാസന്മാരെ വധിച്ചു. &lt;ref&gt;In addition to Mohsin al-Jojri, 40 servants were executed. &lt;/ref&gt;

[[ഇസ്‌ലാമിക വാസ്തുവിദ്യ|ഇസ്ലാമിക]]&lt;nowiki/&gt;വിധിപ്രകാരം, വാസ്തുവിദ്യയ്ക്ക്  കേളികേട്ട തുലൂൺ പള്ളിയിൽ നിന്ന് വളരെ അകലെയല്ലാത്ത ശവകുടീരത്തിലാണ് ശജറതുദുർറിനെ സംസ്കരിച്ചത്. കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിളിൽ നിന്ന് പ്രത്യേകമായി കൊണ്ടുവന്ന &quot;tree of life,&quot;മൊസൈക്ക് കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ച ഒരു [[മിഹ്റാബ്‌|മിഹ്രാബ് (പ്രാർത്ഥന കേന്ദ്രം) അതിനകത്താണ്.]] 

== വാസ്തുവിദ്യ ==
ബഹ്‌രി മംലൂക്ക് ശവകുടീരങ്ങളുടെ തദ്ദേശീയ വാസ്തുവിദ്യ സ്വീകരിച്ച്നിർമ്മിച്ച അൽദുർറ് ശവകുടീരം ഇസ്ലാമിക വാസ്തുവിദ്യയുടെ നല്ലൊരു ചിത്രണമാണ്. സാംസ്കാരികമായി സമന്വയിപ്പിച്ച ഈ വാസ്തുവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച ഈജിപ്തിലെ ആദ്യത്തെ ഇസ്ലാമിക സുൽത്താനായിരുന്നു അവർ. ഇസ്‌ലാമിന്റെ സാംസ്കാരികത ശില്പകലകളിൽ അൽദുർറ് സ്വീകരിച്ചതായി മലസ്സിലാക്കിയ മംലൂക്ക് സൽത്തനത്തിലെ നേതാക്കൾ അൽ-ദുറിന്റെ ശ്മശാനഘടനയിലും അതു തന്നെ സ്വീകരിച്ചു. പിന്നീട്  വളരെക്കാലം അവ ബഹ്‌രി മംലൂക്കുകളുടെ അധീനതയിലായിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Islamic Architecture in Cairo|url=https://archive.org/details/islamicarchitect0000behr_m3p4|last=Behrens-Abouseif|first=Doris|publisher=BRILL|year=1989}}&lt;/ref&gt;

1250 ൽ തന്റെ ഭർത്താവിന്റെ നഗരമായ സാലിഹിയയിൽ ഒരു ശവകുടീരം പണിയാൻ ശജറതു ദുർറ് തന്റെ സമ്പത്തും ശക്തിയും ഉപയോഗിച്ചു, ഈ ശ്രമങ്ങളുടെ ഫലമായി മദ്രസകളും മറ്റ് നിരവധി ജീവകാരുണ്യ സമുച്ചയങ്ങളും സാംസ്കാരിക സ്മാരകങ്ങളായി മാറി. മംലൂക്കിഭരണാധികാരികളും ഇതിന് ധാരാളമായി പ്രചാരണം നൽകിയതിനാൽ ഇന്നും ഇവ പ്രസിദ്ധിയോടെ നിലനില്കുന്നു. ''ട്രീ ഓഫ് പേൾസിൽ'' (2020), റഗിൾസ് എഴുതുന്നു:&lt;blockquote&gt;“The initial madrasa foundation had enabled the patron to embellish the streetscape, stake a claim to the city, and display his generosity and piety in his lifetime. But while it bore his name and titles, its primary purpose was to provide a place for teaching and study. The tomb, in contrast, existed for the sole purpose of commemoration. Like all mausolea, it stood as a visible sign whose express purpose was to preserve the memory of its occupant for eternity. With the unification of the tomb and madrasa, a powerful new ensemble was created in which both functions were enhanced: the tomb absorbing the charitable purpose of the adjacent school and capturing its thrum of activity, the madrasa gaining new political purpose as an embodied site of memory—a critically important Ayyubid memory, which we recall was what Shajar al-Durr could offer as the last remaining link to the deceased sultan. Moreover, the complex occupied a more highly charged urban space than previous tombs and transformed the city around it, projecting into and defining the space of the street, its handsome minaret and large dome demanding that people pay attention.”&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Tree of Pearls|last=Ruggles|first=D. F.|publisher=Oxford University Press|year=2020|isbn=978-0190873202|pages=98}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;1250 നും 1257 ൽ മരണത്തിനുമിടയിൽ അൽദുർറ് തനിക്കായി ഒരു ശവകുടീരം പണിതു. ഒരു വലിയ ചാരിറ്റബിൾ സമുച്ചയത്തിന്റെ ഭാഗമായ ആ ശവകുടീരം  ഇന്നും  നിലനിൽക്കുന്നു. അത് അടുത്തിടെ അഥർ ലിന്ന ഫൗണ്ടേഷൻ പുനർസ്ഥാപിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://atharlina.com/projects/dome-of-shajar-al-durr-conservation-project/|title=DOME OF SHAJAR AL-DURR CONSERVATION PROJECT|access-date=20 April 2020|website=Al Atharlina Foundation}}&lt;/ref&gt; ഫാത്തിമി നഗരത്തിന്റെ മതിലുകൾക്ക് പുറത്ത് നിർമ്മിച്ചതാണെങ്കിലും, ഈ ശവകുടീരം സുൽത്താൻ സാലിഹിനായി അവൾ നിർമ്മിച്ച ശവകുടീരം പോലെയായിരുന്നു - അസാധാരണവും നൂതനവുമായ ഒരു ഘടനഅതിനുണ്ടായിരുന്നു. റൂബിൾസ് എഴുതുന്നു:&lt;blockquote&gt;മുസ്ലീം മതപരമായ ക്രമീകരണങ്ങളായ പള്ളികൾ, ശവകുടീരങ്ങൾ എന്നിവയിലെ  ഇസ്ലാമിക കലയിലെ ആശയവിനിമയത്തിനുള്ള ഒരു പ്രധാന മാർഗ്ഗം ലിഖിതങ്ങൾ മാത്രം നൽകുകയും ആളുകളുടെയും മൃഗങ്ങളുടെയും ചിത്രങ്ങൾ പൂർണ്ണമായും ഒഴിവാക്കുന്നുവെന്നും പൊതുവെ അറിയാം. എന്നിരുന്നാലും, പ്രാർത്ഥന നടക്കുന്ന ഏതൊരു കെട്ടിടത്തിലും ഏറ്റവും ഉയർന്ന ഒരു സ്ഥലത്ത് സ്വയം വ്യക്തമായ ഒരു പരാമർശം ഉൾപ്പെടുത്താൻ ശജറതുദുർറിന് കഴിഞ്ഞു, എങ്ങിനെയെന്നാൽ - ഒരു [[മിഹ്റാബ്‌|മിഹ്‌റാബ്]], അവിടെ നേർത്ത ശാഖയുടെ ഒരു ചിത്രം, അതിൽ ''മുത്ത് പഴങ്ങളും. അത്'' അവളുടെ പേരിനെ   ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു: ശജർ (മരം), ''ദുർറ്'' (മുത്തുകൾ). ” &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Ruggles|first=D. F.|date=2015|title=Visible and Invisible Bodies: The Architectural Patronage of Shajar al-Durr.|url=http://archnet.org/publications/14154|journal=Muqarnas|volume=32|pages=63–78}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

== സ്വാധീനങ്ങൾ ==
അയ്യൂബി വംശത്തിൽ പെടാത്ത ഒരു മാനുഷിക അടിമയെന്ന നിലയിൽ, ഈജിപ്തിന്റെയും സിറിയയുടെയും ആദ്യത്തെ മംലൂക്ക് (അടിമ)ഭരണാധികാരിയെ കൊണ്ടുവന്ന പ്രത്യേകത ശജറതുദുർറിനുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Tree of Pearls|last=Ruggles|first=D. F.|publisher=Oxford University Press|year=2020|pages=141–142}}&lt;/ref&gt; മരിക്കുന്നതിനുമുമ്പ്, ഐബക്കും ശജറതുദുർറും മം‌ലൂക്ക് രാജവംശം സ്ഥാപിച്ചു, അത് ആത്യന്തികമായി [[മംഗോൾ സാമ്രാജ്യം|മംഗോളിയരെ]] [[യൂറോപ്പ്|പിന്തിരിപ്പിക്കുകയും യൂറോപ്യൻ]] [[കുരിശുയുദ്ധങ്ങൾ|കുരിശുയുദ്ധക്കാരെ]] വിശുദ്ധ നാട്ടിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുകയും [[ഓട്ടൊമൻ സാമ്രാജ്യം|ഒട്ടോമൻകാർ]] [[മദ്ധ്യപൂർവേഷ്യ|വരുന്നതുവരെ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ]] ഏറ്റവും ശക്തമായ രാഷ്ട്രീയ ശക്തിയായി തുടരുകയും ചെയ്തു.

== ഈജിപ്ഷ്യൻ നാടോടിക്കഥകളിൽ ==
ആയിരക്കണക്കിന് പേജുകളുുള്ള, [[ഓട്ടൊമൻ സാമ്രാജ്യം|ഓട്ടോമൻ]] കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആദ്യകാലത്തെ &lt;ref&gt;See [[Sirat al-Zahir Baibars]]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;The edition that was printed in Cairo in 1923 is more than 15.000 pages.&lt;/ref&gt; [[നാട്ടറിവ്|നാടോടി]] ഇതിഹാസമായ സിറാത്ത് അൽ സഹീർ ബൈബാറിലെ (അൽ-സഹീർ ബൈബാറുകളുടെ ജീവിതം) ശക്തമായ കഥാപാത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ശജറതുദുർറ്.  ഫിക്ഷന്റെയും വസ്തുതകളുടെയും സമന്വയമായ ഈ കഥ ബൈബാറുകൾക്കും, ശജറതുദുർറിലുമുള്ള ഈജിപ്ഷ്യൻ സാധാരണക്കാരുടെ താൽപ്പര്യത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. ഫാത്ത്മ ശജറത്ത് അൽ-ദുർ, എന്ന  കഥയിൽ ശജർ അൽ-ദുർ, മംഗോളിയക്കാർ ആക്രമിച്ച,  ബാഗ്ദാദിലെ  ഖലീഫ അൽ മുക്തദീറിന്റെ മകളാണ്. &lt;ref&gt;In addition, Sirat al-Zahir Baibars mentioned that it was also said that Shajarat al-Durr was the daughter of Caliph al- Muqtadir's father al-Kamil Billah from a bondmaid but she was adopted by al-Muqtadir.&lt;/ref&gt; അവളുടെ പിതാവ്, മുത്തുകൾ കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച വസ്ത്രമായരുന്നു അവൾ ധരിച്ചിരുന്നതുകൊണ്ട് അവളെ ശജറത്ത് അൽ-ദുർ (മുത്തുകളുടെ വൃക്ഷം) എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു. ഈജിപ്തിലെ രാജ്ഞിയാകാൻ ആഗ്രഹിച്ചതിനാൽ അവളുടെ പിതാവ് അവൾക്ക് ഈജിപ്ത് നൽകി. ഈജിപ്ത് അവളായതിനാൽ അധികാരത്തിൽ തുടരാൻ സാലിഹ് അയ്യൂബ് അവളെ വിവാഹം കഴിച്ചു. കെയ്‌റോയിലെ  കോട്ടയിലേക്ക് ബൈബാർസിനെ കൊണ്ടുവന്നപ്പോൾ അവൾ അവനെ സ്നേഹിക്കുകയും ഒരു മകനെപ്പോലെ പെരുമാറുകയും ചെയ്തു. ഐബക് അൽ-തുർക്കുമാനി എന്ന ദുഷ്ടൻ അൽ-മൗസിൽ നിന്ന് ഈജിപ്ത് മോഷ്ടിക്കാൻ വന്നത് ശജറത്ത് അൽ-ദുർറ്, ഭർത്താവ് അൽ സാലിഹ് അയ്യൂബ് എന്നിവരിൽ നിന്നാണ്. ശജറത്ത് അൽ-ദുർറ് ഐബക്കിനെ വാളുകൊണ്ട് കൊന്നെങ്കിലും മകനിൽ നിന്ന് ഓടിപ്പോകുമ്പോൾ അവൾ കോട്ടയുടെ മേൽക്കൂരയിൽ നിന്ന് വീണു മരിച്ചു. &lt;ref&gt;Sirat al-Zahir Baibars&lt;/ref&gt; കൂടാതെ, ശജർ അൽ-ദുറിന്റെ പേരിന്റെ അർത്ഥം മുത്തുകളുടെ മരം എന്നാണ്. അതിനാലാണ് കവിതയിൽ, അവളെ പരാമർശിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ അമ്മയുടെ മുത്തുകളുടെ കഷണങ്ങളാൽ രൂപംകൊണ്ട ഒരു ഫലവൃക്ഷം എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref&gt;{{Cite book|url=http://www.aucpress.com/p-3007-cairo.aspx|title=Cairo: The City Victorious|last=Rodenbeck|first=Max|date=Jan 2000|publisher=AUC Press|isbn=9789774245640|edition=English|location=Middle East|pages=73–75|access-date=24 April 2015}}&lt;/ref&gt;

== സാഹിത്യത്തിൽ ==
തയ്ബ് സാലിഹ് തന്റെ &quot;ദ വെഡ്ഡിംഗ് ഓഫ് സെയ്ൻ&quot; എന്ന കഥയിൽ &quot;പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഈജിപ്ത് ഭരിച്ച മുൻ അടിമ പെൺകുട്ടി&quot; എന്നാണ് &quot;ശജർ അദ്-ദുർറിനെ&quot; പരാമർശിച്ചത്.

കഥയിൽ അദ്ദേഹത്തിന് ഒരു കഥാപാത്രം പറയുന്നുണ്ട്, &quot;ഒരു പുരുഷൻ ഒരു പുരുഷനാണ്, അവൻ വീർപ്പുമുട്ടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, ഒരു സ്ത്രീ ഒരു സ്ത്രീയാണ്, അവൾ ശജർ അദുർറിനെപ്പോലെ സുന്ദരിയാണെങ്കിലും.&quot; &lt;ref&gt;{{Cite book|title=The wedding of Zein &amp; other stories|last=Salih|first=al-Tayyib|date=Jan 1999|publisher=Heinemann|isbn=0-435-90047-1|edition=English|location=Portsmouth, NH, USA|pages=120}}&lt;/ref&gt;

== നാണയങ്ങൾ ==
ശജർ അൽ-ദുറിന്റെ നാണയങ്ങളിൽ ഇനിപ്പറയുന്ന പേരുകളും ശീർഷകങ്ങളും ആലേഖനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്: അൽ-മുസ്തസിമിയ അൽ സാലിഹിയ മാലിക്കത്ത് അൽ മുസ്‌ലിം വാലിദത്ത് അൽ മാലിക് അൽ മൻസൂർ ഖലീൽ അമീർ അൽ മുഅ്മിൻ. അവളുടെ നാണയങ്ങളിൽ അബ്ബാസിദ് ഖലീഫിയിടെ പേരുകളും ആലേഖനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്: അബ്ദുല്ലാഹ് ബിൻ അൽ മുസ്താൻസിർ ബില്ലാഹ്. &lt;ref&gt;Mahdi,pp. 68–69&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* ഈജിപ്തിലെ ഭരണാധികാരികളുടെ പട്ടിക
* അൽ മുഅസം തുരൺഷാ
* an-Nasir Yusuf
* അയ്ബാക്ക്
* ബഹ്രി രാജവംശം
* അൽ മൻസുര യുദ്ധം
* ഫരിസ്‌കൂർ യുദ്ധം
* മംലൂക്ക്

== കുറിപ്പുകൾ ==
 

; അടിക്കുറിപ്പുകൾ {{notelist}}

== പരാമർശങ്ങൾ ==
{{Reflist|30em}}

* [[അബുൽ ഫിദ|അബു അൽ ഫിദ]], [[അബുൽ ഫിദ|മാനവികതയുടെ സംക്ഷിപ്ത ചരിത്രം]] .
* അൽ-മക്രിസി, അൽ സെലൂക്ക് ലെമെറെഫാറ്റ് ദേവാൽ അൽ-മെലൂക്ക്, ദാർ അൽ-കൊട്ടോബ്, 1997.
* ഇംഗ്ലീഷിലെ ഐഡെം: ബോൺ, ഹെൻ‌റി ജി., ദി റോഡ് ടു നോളജ് ഓഫ് ദി റിട്ടേൺ ഓഫ് കിംഗ്സ്, ക്രോണിക്കിൾസ് ഓഫ് ക്രൂസേഡ്സ്, എ‌എം‌എസ് പ്രസ്സ്, 1969.
* അൽ-മക്രിസി, അൽ-മവായിസ് വാ അൽ-ഇതിബാർ ബൈ ദിക്ർ അൽ-ഖിതാത് വാ അൽ-അഥർ, മാറ്റബത്ത് അലദാബ്, കെയ്‌റോ 1996,{{ISBN|977-241-175-X}} .
* ഫ്രഞ്ച് ഭാഷയിലെ ഐഡെം: ബ ri റിയൻറ്, ഉർ‌ബെയ്ൻ, വിവരണം ടോപ്പോഗ്രാഫിക് എറ്റ് ഹിസ്റ്റോറിക് ഡി എൽ എജിപ്റ്റ്, പാരീസ് 1895
* ഇബ്നു അയാസ്, ബഡായ് അൽസുഹർ ഫി വകായ് അൽദുഹർ, ഡോ. എം. അൽജയാർ, അൽമിസ്രിയ ലിൽ‌കിതാബ്, കെയ്‌റോ 2007,{{ISBN|977-419-623-6}}
* ഇബ്നു തഗ്‌രി, അൽ-നുജും അൽ സഹീറ ഫി മിലൂക്ക് മിസ്‌ർ വാ അൽ ഖഹിറ, അൽ ഹയാ അൽ മിസ്രേയ 1968
* ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് ഈജിപ്റ്റ്, എഡി 1382–1469 യൂസഫ്. വില്യം പോപ്പർ, വിവർത്തകൻ അബു എൽ-മഹാസിൻ ഇബ്നു താഗ്രി ബേർഡി, കാലിഫോർണിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ് 1954
* അസ്ലി, ബി., അൽ-സഹീർ ബൈബാർസ്, ഡാർ ആൻ-നഫേസ് പബ്ലിഷിംഗ്, ബെയ്റൂട്ട് 1992
* {{Cite book|title=Four Queens: The Provençal Sisters Who Ruled Europe|last=Goldstone, Nancy|publisher=Phoenix Paperbacks, London|year=2009}}
* സദാവി. എച്ച്, അൽ മമാലിക്, മരുഫ് ഇഖ്വാൻ, അലക്സാണ്ട്രിയ.
* മഹ്ദി, ഡോ. ഷാഫിക്, മമാലിക് മിശ്ര വാ അൽഷാം (ഈജിപ്തിലെ ലെംവാന്റും ലെവന്റും), അൽദാർ അലറാബിയ, ബെയ്റൂട്ട് 2008
* ശയ്യാൽ, ജമാൽ, ഇസ്ലാമിക ചരിത്രത്തിലെ പ്രൊഫ., [https://books.google.com/books?id=_wqaKAAACAAJ&amp;hl=en താരിഖ് മിശ്ര അൽ-ഇസ്ലാമിയ] (ഇസ്ലാമിക് ഈജിപ്തിന്റെ ചരിത്രം), ദാർ അൽ മറെഫ്, കെയ്‌റോ 1266,{{ISBN|977-02-5975-6}}
* സിറാത്ത് അൽ സഹീർ ബൈബാർസ്, മുസ്തഫ അൽ സാബ അച്ചടിച്ചത്, കെയ്‌റോ 1923. കെയ്‌റോയിലെ എഡിറ്റർ ഗമാൽ എൽ-ഗിത്താനി, 5 വാല്യങ്ങളായി പുനർനിർമ്മിച്ചു.{{ISBN|977-01-4642-0}}
* സിറാത്ത് അൽ സഹീർ ബൈബാർസ്, എച്ച്. ജോഹർ, എം. ബ്രാനിക്, എ. അറ്റാർ, ഡാർ മാരിഫ്, കെയ്‌റോ 1986,{{ISBN|977-02-1747-6}}
* ഹെലൻ നിക്കോൾസൺ വിവർത്തനം ചെയ്ത മാത്യു പാരീസിന്റെ (മാത്യു പാരീസ്: ക്രോണിക്ക മജോറ)
* ദി മെമ്മോയിസ് ഓഫ് ലോർഡ് ഓഫ് ജോയിൻവില്ലെ, വിവർത്തനം ചെയ്തത് എഥേൽ വെഡ്ജ്‌വുഡ് 1906
* ദി ന്യൂ [[എൻസൈക്ലോപീഡിയ ബ്രിട്ടാനിക്ക|എൻ‌സൈക്ലോപീഡിയ ബ്രിട്ടാനിക്ക]], മാക്രോപീഡിയ, എച്ച്. ബെർട്ടൺ പബ്ലിഷർ, 1973–1974
* മേരി, ജോസഫ് ഡബ്ല്യു. (പത്രാധിപർ). ''മധ്യകാല ഇസ്ലാമിക നാഗരികത: ഒരു വിജ്ഞാനകോശം'' . റൂട്ട്‌ലെഡ്ജ്, 2006. [https://books.google.com/books?id=H-k9oc9xsuAC&amp;printsec=frontcover ''വെബ് പേജ്'']
* പെറി, ഗ്ലെൻ എർൾ. ''ഈജിപ്തിന്റെ ചരിത്രം - മംലൂക്ക് സുൽത്താനേറ്റ്'' . ഗ്രീൻവുഡ് പ്രസ്സ്, 2004. [https://books.google.com/books?id=yKDhFiRYcawC&amp;pg=PA49 ''പേജ് 49'']
* കാസിം, അബ്ദു കാസിം ഡോ., അസ്ർ സലാറ്റിൻ അൽ മംലിക് (മംലൂക്ക് സുൽത്താന്റെ കാലഘട്ടം), മനുഷ്യ, സാമൂഹിക പഠനത്തിനുള്ള കണ്ണ്, കെയ്‌റോ 2007
* ഇർവിൻ, റോബർട്ട്. ''മിഡിൽ ഈസ്റ്റ് ഇൻ മിഡിൽ ഏജസ്: ദി ആർലി മംലൂക്ക് സുൽത്താനേറ്റ്, 1250–1382'' . റൂട്ട്‌ലെഡ്ജ്, 1986. [https://books.google.com/books?id=-jgOAAAAQAAJ&amp;printsec=frontcover ''വെബ് പേജ്'']
* റഗ്‌ൾ‌സ്, ഡി‌എഫ് ''ട്രീ ഓഫ് മുത്തുകൾ: പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ അസാധാരണ വാസ്തുവിദ്യാ സംരക്ഷണം ഈജിപ്ഷ്യൻ അടിമ-രാജ്ഞി ഷാജർ അൽ-ദുർ'' (ഓക്സ്ഫോർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ്, 2020)
* റഗ്‌ൾ‌സ്, ഡി‌എഫ് “ [https://scholarworks.wmich.edu/tmg/vol2/iss1/5/ ദി ജിയോഗ്രാഫിക് ആൻഡ് സോഷ്യൽ മൊബിലിറ്റി ഓഫ് സ്ലേവ്സ്: ദി റൈസ് ഓഫ് ഷാജർ അൽ-ദൂർ, പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഈജിപ്തിലെ അടിമ-വെപ്പാട്ടിയാണ്] ,” മധ്യകാല ഗ്ലോബ്, വാല്യം. 2.1 (2016): 41–55
* റഗ്‌ൾ‌സ്, ഡി‌എഫ് “ [https://archnet.org/sites/1544/publications/14154 ദൃശ്യവും അദൃശ്യവുമായ ശരീരങ്ങൾ: ഷാജർ അൽ-] ദുറിന്റെ വാസ്തുവിദ്യാ സംരക്ഷണം,” മുഖർനാസ് 32 (2015): 63–78

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* എൻ‌സൈക്ലോപീഡിയ ബ്രിട്ടാനിക്ക ഓൺ‌ലൈൻ - [http://www.britannica.com/eb/article-22371/Egypt ''മംലൂക്ക് സൈന്യങ്ങളുടെ വളർച്ച'']
* ലോക ചരിത്രത്തിലെ സ്ത്രീകൾ - ''കുരിശുയുദ്ധത്തിന്റെ കാലത്തെ സ്ത്രീ വീരന്മാർ:'' [http://www.womeninworldhistory.com/heroine1.html ''ഷാഗ്രത്ത് അൽ-ദുർ'']
{{S-start}}
{{s-hou|||?||28 April 1257}}
{{s-reg}}
{{S-bef|}}
{{s-ttl|title=[[List of rulers of Egypt|Sultana of Egypt]]|years=2 May – July 1250}}
{{S-aft}}
{{s-end}}</text>
      <sha1>4sss569g2y6uvao9kfgaevbu20co64g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540199</id>
      <parentid>4540198</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:43:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ */</comment>
      <origin>4540199</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73445" sha1="krgsm16w1edgkrk8luqeshwfk82m1do" xml:space="preserve">{{Infobox royalty|name=Shajar al-Durr|title=|image=Dinar sheger ed durr.jpg|caption=Dinar coin of Shajar al-Durr|succession=[[Sultan of Egypt|Female Sultan of Egypt]]|reign=2 May – July 1250|predecessor=[[Al-Muazzam Turanshah]]|successor=[[Aybak|Izz al-Din Aybak]]|succession1=[[Regent]] of [[Egypt]]|reign1=21 November 1249 – 27 February 1250&lt;ref name=&quot;Stewart&quot;&gt;{{Cite book|title=African States and Rulers|url=https://archive.org/details/africanstatesrul0000stew|last=Stewart|first=John|publisher=McFarland|year=1989|isbn=0-89950-390-X|location=London|page=[https://archive.org/details/africanstatesrul0000stew/page/8 8]}}&lt;/ref&gt;|full name=al-Malika ʿAṣmat ad-Dīn ʾUmm-Khalīl Shajar ad-Durr|father=|spouse={{marriage|[[As-Salih Ayyub]]||1249|end=died}}&lt;br /&gt;{{marriage|[[Aybak|Izz al-Din Aybak]]&lt;br&gt;|1250|1257|end=died}}|issue=Khalil|place of burial=Cairo|religion=[[Islam]]}}
'''ശജറത് അൽ-ദുർറ്'''  ({{Lang-ar|شجر الدر|lit=Tree of Pearls}}   &amp;#x27;&lt;span&gt;മുത്തുകളുടെ മരം')&lt;/span&gt;, ഈജിപ്തിലെ '''ഒരു വനിതാ'''ഭരണാധികാരിയായിരുന്നു (28 ഏപ്രിൽ 1257).  {{Efn|Her coins carried the name Shajarat al-Durr. See [[#Coins|below]].}} ഇവരുടെ രാജകീയ നാമം '''അൽ-മലിക ഇസ്മത്തുദ്ദീൻ ഉമ്മുൽ ഖലീൽ ശജർ അദ്-''' ദുർ ({{Lang|ar|الملكة عصمة الدين أم خليل شجر الدر}}) എന്നാണ്.  അവരുടെ ഈവിളിപ്പേരിൽ നിന്ന് {{Lang|ar|أم خليل}} {{Transl|ar|ʾUmm Khalīl}}, 'ഖലീലിന്റെ അമ്മ'; {{Efn|Also ''Wālidat Khalīl'' ({{lang|ar|والدة خليل}}), with the same meaning. Khalil was her dead son from Sultan as-Salih Ayyub. The names were used by Shajar al-Durr to legitimate and consolidate her position as an heir and ruler. She signed the official documents and sultanic decrees with the name ''Wālidat Khalīl''.&lt;ref&gt;Abu Al-Fida, pp.66-87/Year 648H.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Al-Maqrizi,p.459/vol.1.&lt;/ref&gt;}}  എന്നും അവർ അറിയപ്പെട്ടു. , [[അയ്യൂബി രാജവംശം|അയ്യൂബി രാജവംശത്തിലെ]] അവസാന ഈജിപ്ഷ്യൻ സുൽത്താനായ അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബിന്റെയും പിന്നീട് മംലൂക്ക് ബാഹ്രി രാജവംശത്തിലെ ആദ്യത്തെ സുൽത്താനായ ഇസ് അൽ-ദിൻ ഐബക്കിന്റെയും ഭാര്യയായിരുന്നു അവർ. അയ്യൂബിന്റെ ഭാര്യയാകുന്നതിനുമുമ്പ്, അവൾ ഒരു ബാല അടിമയും അയ്യൂബിന്റെ ദാസിയും ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/1155808731|title=Tree of pearls : the extraordinary architectural patronage of the 13th-century Egyptian slave-queen Shajar al-Durr|last=Ruggles|first=D. Fairchild|date=2020|year=2020|isbn=978-0-19-087322-6|location=New York, NY|pages=98|oclc=1155808731}}&lt;/ref&gt;
[[Category:Articles containing Arabic-language text]]
ഈജിപ്തിനെതിരായ ഏഴാമത്തെ കുരിശുയുദ്ധത്തിൽ (1249–1250) ആദ്യ ഭർത്താവിന്റെ മരണശേഷം '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്'''  കുരിശു പോരാളികളെ, ഈജിപ്റ്റിൽ നിന്നും അതു വഴി ബൈതുൽ മുഖദ്ദിസിൽ നിന്നും തുരത്തിയോടിക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു. 1250 മെയ് 2 ന് അവർ ഈജിപ്തിലെ സുൽത്താനയായി . അയ്യൂബി ഭരണത്തിന്റെ അവസാനവും മംലൂക്ക് യുഗത്തിന്റെ തുടക്കവും ആയിരുന്നു ഈ കാലം. &lt;ref&gt;Some historians regard Shajar al-Durr as the first of the Mamluk sultans. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Maqrizi described Shajar al-Durr as the first of the Mamluk sultans of Turkic origin. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Ibn Iyas regarded Shajar al-Durr as an Ayyubid. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to J. D. Fage &quot; it is difficult to decide whether this queen (Shajar al-Durr) was the last of the Ayyubids or the first of the Mamluks as she was connected with both the vanishing and the oncoming dynasty&quot;. &lt;/ref&gt; '''ശജറത് അൽ-ദുർറിന്റെ'''  വംശീയ വേരുകളെക്കുറിച്ച് നിരവധി സിദ്ധാന്തങ്ങളുണ്ട്. പല മുസ്‌ലിം ചരിത്രകാരന്മാരും അവൾ ബദവി /സർക്കാസിയൻ/ [[യവനൻ|ഗ്രീക്ക്]] അല്ലെങ്കിൽ [[തുർക്കി ജനത|തുർക്കി]] വംശജയാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. ചിലർ അവൾ അർമേനിയൻ വംശജയാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, Ibn Taghri and Abu Al-Fida regarded Shajar al-Durr as Turkic. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Dr. Yürekli, Tülay (2011), The Pursuit of History (International Periodical Research Series of Adnan Menderes University), Issue 6, Page 335, The Female Members of the Ayyubid Dynasty, Online reference: {{Cite web|url=http://www.tarihinpesinde.com/sayi06/16.pdf|title=Archived copy|access-date=17 December 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111215221257/http://www.tarihinpesinde.com/sayi06/16.pdf|archive-date=15 December 2011}}&lt;/ref&gt;

== ശീർഷകം ==
നിരവധി സ്രോതസ്സുകൾ '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്'''  സുൽത്താന ([[സുൽത്താൻ|സുൽത്താന്റെ]] സ്ത്രീലിംഗം) എന്ന പദവി സ്വീകരിച്ചതായി പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;Meri2006&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=LaV-IGZ8VKIC&amp;pg=PA730|title=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|publisher=Routledge|year=2006|isbn=978-0-415-96692-4|editor-last=Meri|editor-first=Josef W.|editor-link=Josef W. Meri|volume=Volume 2: L–Z, index|location=New York|page=730|oclc=314792003|quote=... Shajar al-Durr was proclaimed sultana (the feminine form of sultan) of the Ayyubid dominions, although this was not recognized by the Syrian Ayyubid princes.|access-date=1 March 2010}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, ചരിത്രപരമായ സ്രോതസ്സുകളിലും (പ്രത്യേകിച്ച് ഇബ്നു വാസിൽ), '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''ന്റെ ഒരേയൊരു നാണയത്തിലും, അവളെ “സുൽത്താൻ” എന്നാണ് വിളിച്ചിരിക്കുന്നത്. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Tree of Pearls|last=Ruggles|first=D. F.|date=19 May 2020|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0190873202|pages=60-62|access-date=}}&lt;/ref&gt;

== പശ്ചാത്തലം ==
ചരിത്രകാരൻമാർ, തുർക്കി വംശജയായ '''ശജറത് അൽ-ദുർറിനെ'''&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/1155808731|title=Tree of pearls : the extraordinary architectural patronage of the 13th-century Egyptian slave-queen Shajar al-Durr|last=Ruggles|first=D. Fairchild|date=2020|isbn=978-0-19-087322-6|location=New York, NY|oclc=1155808731}}&lt;/ref&gt; സുന്ദരിയും ഭക്തയും ബുദ്ധിമതിയും ആണെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു.  സുൽതാൻ സ്വാലിഹ് അയ്യൂബ്, സുൽതാൻ ആകുന്നതിനു മുമ്പ്  1239 ൽ അവരെ ഒരു ദാസിയായി വാങ്ങി. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.459/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.419/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;( Abu Al-Fida, p.68-87/Year 655H ) ( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Shayyal, p.116/vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;in 1239, before he became a Sultan, and during his conflict with his brother [[Al-Adil I|al-Malik al-Adil]], as As-Salih Ayyub was captive in [[Nablus]] and detained in castle of Al Karak. &lt;/ref&gt; പിന്നീട് 1240-ൽ അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബ് സുൽത്താനായപ്പോൾ അവൾ അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം ഈജിപ്തിലേക്ക് പോയി. അവിടെ വെച്ച് സുൽതാന്റെ മകൻ അൽ-മാലിക് അൽ മൻസൂർ എന്ന് വിളിപ്പേരുള്ള ഖലീലിനെ പ്രസവിച്ചു. &lt;ref name=&quot;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&quot;&gt;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi's events of the year 638H ( 1240 C.E.) – p.405/vol.1. &lt;/ref&gt; ഖലീൽ ജനിച്ച് കുറച്ച് കാലങ്ങൾക്ക് ശേഷം അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബ് അവളെ വിവാഹം കഴിച്ചു. &lt;ref&gt;as-Salih Ayyub, after the birth of his son Khalil, married Shajar al-Durr. &lt;/ref&gt;

1249 ഏപ്രിലിൽ സിറിയയിൽ നിന്നും ഈജിപ്റ്റിലേക്ക്  മടങ്ങുമ്പോൾ സുൽതാൻ, ദമിയേത്തയിൽ വെച്ച്  ഭീഷണമായ തരത്തിൽ രോഗിയായി. അവിടെവെച്ച് ഫ്രാൻസിലെ ലൂയി ഒൻപതാമന്റെ ഒരു പടയാളി സൈന്യം  [[സൈപ്രസ്|സൈപ്രസിൽ]]   ഒത്തുകൂടി ഈജിപ്തിനെതിരെ ആക്രമണം നടത്താൻ പോകുന്ന വിവരം സുൽതാൻ അറിഞ്ഞു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p. 437/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;As-Salih Ayyub due to his serious disease was unable to ride a horse, he was carried to Egypt on a stretcher. &lt;/ref&gt;  കുരിശുയുദ്ധക്കാരാൽ  ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ട പട്ടണമായ ഡാമിയേറ്റയിൽ &lt;ref&gt;The Egyptian garrison of Damietta led by emir Fakhr ad-Din left the town and went to Ashmum-Tanah and were followed by its population before the landing of the crusade troops. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Also the crusade chronicler Lord of Joinville mentioned that Damiette was abandoned: &quot; The Saracens thrice sent word to the Sultan by carrier-pigeons that the King had landed, without getting any answer, for the Sultan was in his sickness; so they concluded that the Sultan must be dead, and abandoned Damietta. &quot; and &quot; The Turks made a blunder in leaving Damietta, without cutting the bridge of boats, which would have put us to great inconvenience.&quot; &lt;/ref&gt; [[നൈൽ നദി|നൈൽ]] നദിയുടെ തീരത്ത് സുൽതാനും സൈന്യവും നേരിട്ട് എത്തി അവരുടെ അക്രമണത്തെ തടഞ്ഞു. കുരിശുപോരാളികളുടെ ഈ ഉപരോധം ദീർഘകാലം നീണ്ടുപോയതിനാൽ അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബിനെ മെച്ചപ്പെട്ട സംരക്ഷിത പട്ടണമായ അൽ മൻസൂറയിലെ കൊട്ടാരത്തിലേക്ക് ഒരു സ്ട്രെച്ചറിൽ കൊണ്ടുപോയി താമസ്പ്പിച്ചു. അവിടെ വെച്ച് അദ്ദേഹം യുദ്ധകാര്യങ്ങൾ നിയന്ത്രിച്ചു.  1249 നവംബർ 22 ന്, ഈജിപ്തിൽ 10 വർഷത്തോളം ഭരണം നടത്തിയ ശേഷം, കുരിശുയുദ്ധത്തിനിടയിൽ അദ്ദേഹം മരിച്ചു. &lt;ref&gt;(Al-Maqrizi, pp.439-441/vol.2) – (Abu Al-Fida, p.68-87/Year 647H) – (Shayyal, p.98/vol.2)&lt;/ref&gt; സുൽത്താന്റെ മരണത്തെക്കുറിച്ച് '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' അമീർ ഫഖറുദ്-ദിൻ യൂസഫ് ബിൻ ഷെയ്ഖിനെയും (എല്ലാ ഈജിപ്ഷ്യൻ സൈന്യത്തിന്റെയും കമാൻഡർ) തവാഷി ജമാലുദ്-ദിൻ മുഹ്‌സിനെയും (കൊട്ടാരം നിയന്ത്രിച്ച മുഖ്യൻ) അറിയിച്ചെങ്കിലും രാജ്യം കുരിശുയുദ്ധക്കാരാൽ ആക്രമണത്തിനിരയായപ്പോൾ  അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണം മറച്ചുവെക്കാൻ അവർ തീരുമാനിച്ചു. &lt;ref name=&quot;Al-Maqrizi, p.444/vol.1&quot;&gt;Al-Maqrizi, p.444/vol.1&lt;/ref&gt; നൈൽ നദിയിലെ അൽ-റുദ ദ്വീപിലെ കോട്ടയിലേക്ക് സുൽത്താന്റെ മൃതദേഹം ബോട്ടിൽ രഹസ്യമായി കൊണ്ടുപോയി. &lt;ref&gt;(Al-Maqrizi, p.441/vol.1) – (Shayyal,p.98/vol.2)&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Castle of al-Rudah ( Qal'at al-Rudah ) was built by As-Salih Ayyub on the island of al-Rudah in Cairo. &lt;/ref&gt; സുൽത്താൻ തന്റെ മരണശേഷം ആര് അനന്തരാവകാശി ആവണം എന്ന കാര്യത്തിൽ തീരുമാനം എടുത്തിരുന്നില്ല.&lt;ref&gt;( Abu Al-Fida, p.68-87/Death of as-Salih Ayyub)&lt;/ref&gt; സുൽത്താൻ മകൻ  അൽ-മുഅസ്സം തുറാൻ  ഷാഹ് തുടർന്ന് ഭരണസാരഥ്യം ഏറ്റു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.445/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Muazzam Turanshah was the deputy of his Father ( the Sultan ) in Hasankeyf.&lt;/ref&gt; സുൽത്താന്റെ മരണസമയത്ത് ജീവിച്ചിരിപ്പുണ്ടായിരുന്ന ഈജിപ്തിലെ ദൃക്സാക്ഷികൾ പറയുന്നത്, സുൽത്താന്റെ കൈയക്ഷരം പകർത്താൻ കഴിയുന്ന ഒരാൾ അമീർ ഫഖറുദ്-ദിന് വേണ്ടി രേഖകൾ കൃത്രിമമായി ഉണ്ടാക്കി അൽ-മുഅസ്സം തുറാന്ശ‍ാഹിനെ ഭരണാധികാരിയാക്കി എന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/1155808731|title=Tree of pearls : the extraordinary architectural patronage of the 13th-century Egyptian slave-queen Shajar al-Durr|last=Ruggles|first=D. Fairchild|date=2020|year=2020|isbn=978-0-19-087322-6|location=New York, NY|pages=98|oclc=1155808731}}&lt;/ref&gt; പിന്നീട് അമീർ ഫഖറുദ്-ദിൻ സുൽത്താന്റെ അധികാരങ്ങൾ കൈയ്യാളാനും,  ഉത്തരവുകൾ നൽകാനും തുടങ്ങി.&lt;ref&gt;According to Abu Al-Fida and Al-Maqrizi, Shajar al-Durr used also a servant named Sohail in faking the Sultanic documents. &lt;/ref&gt; ഇവർ ജനങ്ങളിൽ നിന്നും മറ്റ് സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥരിൽ നിന്നും സുൽത്താൻ മരിച്ചത് മറച്ചുവെക്കുകയും, രോഗിയാണെന്ന് പ്രചരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിൽ വിജയിച്ചു. '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' സുൽത്താന് വേണ്ടി ഭക്ഷണം തയ്യാറാക്കി തന്റെ കൂടാരത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവരികയും,&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Four Queens: The Provençal Sisters Who Ruled Europe|last=Goldstone|first=Nancy|publisher=Phoenix Paperbacks|year=2009|location=London|page=169}}&lt;/ref&gt; ഉന്നത ഉദ്യോഗസ്ഥരോടും സുൽത്താന്റെ മംലൂക്കുകളോടും സൈനികരോടും - “രോഗിയായ” സുൽത്താന്റെ ഇഷ്ടപ്രകാരം - സുൽത്താൻ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ അവകാശിയായി തുറാൻഷായേയും &lt;ref&gt;Ibn taghri, pp. 102-273/vol.6&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;As as-Salih Ayyub made no testimony concerning his successor, by this action, Shajar al-Durr made Turanshah an heir after the Sultan's death.&lt;/ref&gt;, അത്താബെഗ് (ഉന്നത മന്ത്രി)  ആയി&lt;ref&gt;Commander in chief. &lt;/ref&gt; ഫഖറുദ്-ദിൻ യൂസഫിനേയും തെരഞ്ഞെടുത്തായും പറഞ്ഞു വിശ്വസിപ്പിച്ചു. 

== ഏഴാമത്തെ കുരിശുയുദ്ധത്തിന്റെ തോൽവി ==
[[പ്രമാണം:Seventh_crusade.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഏഴാമത്തെ കുരിശുയുദ്ധത്തിനായി എയ്ഗസ്-മോർട്ടസിൽ നിന്ന് പുറപ്പെടുന്ന കപ്പലിൽ ലൂയി ഒമ്പതാമൻ.]]
അസ്-സാലിഹ് അയ്യൂബിന്റെ മരണവാർത്ത ഡാമിയേറ്റയിലെ കുരിശുയുദ്ധക്കാരിൽ എത്തി. &lt;ref&gt;Shayyal/p.98/vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;News of the death of the Sultan were leaking. &lt;/ref&gt; ലൂയി ഒൻപതാമൻ രാജാവിന്റെ സഹോദരനായ, കൗണ്ട് ഓഫ് പൊയിറ്റോ ആയ  അൽഫോൻസോയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള അധിക സൈന്യത്തിന്റെ വരവോടെ അവർ ഡാമിയേറ്റയിൽ നിന്ന് കൈറോയിലേക്ക് മാർച്ച് ചെയ്യാൻ തീരുമാനിച്ചു. ലൂയി ഒൻപതാമന്റെ മറ്റൊരു സഹോദരൻ ആർട്ടോയിസിലെ റോബർട്ട് ഒന്നാമന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു കുരിശുയുദ്ധ സേന അഷ്മുവിന്റെ കനാൽ കടന്ന് അൽ മൻസൂറയിൽ നിന്ന്, രണ്ട് മൈൽ (3km) അകലെ, ഇന്ന് അൽബഹർ അൽസാഗിർ എന്നറിയപ്പെടുന്ന സ്ഥലത്ത്  വെച്ച് ഗിദീലയിലെ ഈജിപ്ഷ്യൻ ക്യാമ്പിനെ ആക്രമിച്ചു. പെട്ടെന്നുള്ള ആക്രമണത്തിനിടെ അമീർ ഫഖറുദ്-ദിൻ കൊല്ലപ്പെടുകയും കുരിശുയുദ്ധ സേന അൽ മൻസൂറ പട്ടണത്തിലേക്ക് മുന്നേറുകയും ചെയ്തു. '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' അൽ മന്സൂറ പ്രതിരോധിക്കാൻ ഒരു പ്ലാൻ തയ്യാറാക്കി. &lt;ref&gt;Qasim,p.18&lt;/ref&gt; ഈ പ്ലാനിൽ കുരിശുയുദ്ധ സേന അൽ മന്സൂറ പട്ടണത്തിനുള്ളിൽ കുടുങ്ങി , ആർട്ടോയിസിലെ റോബർട്ട് കൊല്ലപ്പെടുകയും കുരിശുയുദ്ധ സേനയെ നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, about 1500 crusaders were killed. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Matthew Paris, Only 2 Templars, 1 Hospitaller and one 'contemptible person' escaped. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;They were led by their leader Faris Ad-Din Aktai. &lt;/ref&gt;

1250 ഫെബ്രുവരിയിൽ, മരിച്ച സുൽത്താന്റെ മകൻ അൽ മുഅസ്സം തുറാൻഷാ ഈജിപ്തിൽ എത്തി, കെയ്‌റോയിലേക്ക് പോകാൻ സമയമില്ലാത്തതിനാൽ &lt;ref&gt;the coronation judge Badr ad-Din al-Sinjari waited for Turanshah in Gaza where. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Also 'As Salhiyah' in north Egypt, east of the Nile Delta. &lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിന്റെ വരവോടെ, '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' സാലിഹ് അയ്യൂബിന്റെ മരണം പ്രഖ്യാപിച്ചു. തുറാൻഷാ നേരെ യുദ്ധമുഖമായ അൽ മൻസൂറയിലേക്ക് പോയി. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, pp. 449-450/vol.1&lt;/ref&gt; 1250 ഏപ്രിൽ 6 ന് ഫരിസ്‌കൂർ യുദ്ധത്തിൽ കുരിശുയുദ്ധക്കാർ പൂർണ്ണമായും പരാജയപ്പെടുകയും ലൂയി ഒമ്പതാമൻ രാജാവിനെ ബന്ധിയായി പിടികൂടുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;See also [[Battle of Fariskur]].&lt;/ref&gt;

== തുറാൻ‌ഷയുമായി പൊരുത്തക്കേട് ==
ഏഴാമത്തെ കുരിശുയുദ്ധം പരാജയപ്പെടുകയും ലൂയി ഒമ്പതാമൻ പിടിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തുകഴിഞ്ഞപ്പോൾ, ഒരു വശത്ത് തുറാൻഷായും '''ശജറത് അൽ-ദുർറും''' തമ്മിലും, മറുവശത്ത് മംലൂക്കുകളും തമ്മിലും പ്രശ്‌നങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു. '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''', മംലൂക്കുകൾ, പരേതനായ പിതാവിന്റെ പഴയ കാവൽക്കാർ എന്നിവരുള്ളപ്പോൾ തനിക്ക് പൂർണ്ണ പരമാധികാരം ലഭിക്കില്ലെന്ന് മനസ്സിലാക്കിയ തുറാൻഷാ, കുറച്ച് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ കസ്റ്റഡിയിലെടുക്കുകയും ഡെപ്യൂട്ടി സുൽത്താൻ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പഴയ ഉദ്യോഗസ്ഥരെ മാറ്റി പകരം വയ്ക്കുകയും ചെയ്തു &lt;ref&gt;Turanshah replaced the Vice-Sultan Hossam ad-Din with Jamal ad-Din Aqush. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Abu Al-Fida,pp.66-87/ Year 648H)&lt;/ref&gt; '''[[ജെറുസലേം|ശജറത് അൽ-ദുർറ്]]''' [[ജെറുസലേം|ജറുസലേമിൽ]] ആയിരിക്കുമ്പോൾ അവർക്ക് തുറാൻഷാ ഒരു സന്ദേശം അയച്ച് &lt;ref name=&quot;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&quot;&gt;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&lt;/ref&gt; മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുകയും പരേതനായ പിതാവിന്റെ സ്വത്തും ആഭരണങ്ങളും തനിക്ക് കൈമാറാൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്തു.  തുറാൻഷായുടെ അഭ്യർത്ഥനയും പെരുമാറ്റവും '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ വിഷമിപ്പിച്ചു. തുറാൻ‌ഷായുടെ ഭീഷണികളെയും നന്ദികേടിനെയും കുറിച്ച് അവർ മംലൂക്കുകളോട് പരാതിപ്പെട്ടപ്പോൾ, &lt;ref&gt;Shajar al-Durr protected Egypt during the Seventh Crusade. &lt;/ref&gt; മംലൂക്കുകൾ, പ്രത്യേകിച്ച് അവരുടെ നേതാവ് ഫാരിസുദ്-ദിൻ അക്തായി, പ്രകോപിതരായി. &lt;ref&gt;Faris ad-Din Aktai was already angry of Turanshah because he did not promote him to the rank of Emir as he promised him when they were in Hasankeyf. &lt;/ref&gt; കൂടാതെ, തുറാൻഷാ മദ്യപിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു, എന്നും മദ്യപിക്കുമ്പോൾ തന്റെ പിതാവിന്റെ ദാസികളെ അധിക്ഷേപിക്കുകയും, മംലൂക്കിനെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യാറുണ്ടായിരുന്നു എന്നും അവർ പ്രചരിപ്പിച്ചു.&lt;ref&gt;Turanshah, when drunk, used to call the names of the Mamluks while cutting kindles with his sword and saying: &quot; This is what I will do with the Bahriyya &quot;. &lt;/ref&gt; അങ്ങനെ ബൈബാർസും, മംലുക്കുകളും ചേർന്ന്  1250 മേയ് 2 ന് തുറാൻഷായെ കൊലപ്പെടുത്തി. അതോടുകൂടി അയ്യൂബി കാലഘട്ടം അവസാനിച്ചു. അയ്യുബി സുൽത്താന്മാരിൽ അവസാനത്തെയാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p. 458-459/ vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;The Ayyubid child who was only 6-year-old Al-Ashraf Musa was a powerless cosultan.&lt;/ref&gt;

== അധികാരത്തിലേക്ക് ==
[[പ്രമാണം:شجر_الدر_عصمة_الدين_خاتون.jpg|ലഘുചിത്രം| 1966 ൽ നിന്നുള്ള ഒരു രേഖാചിത്രം ഷാജർ അൽ-ദുറിനെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു]]
തുരാൻ‌ഷായുടെ കൊലപാതകത്തിനുശേഷം, മംലൂക്കുകളും അമീറുകളും സുൽത്താന്റെ ഡിഹ്ലിസിൽ ഒത്തുകൂടി &lt;ref&gt;Dihliz was the royal tent of the Sultan.&lt;/ref&gt; '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ പുതിയ ഭരണാധികാരിയായി നിയമിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു, ഇസ്സുദ്-ദീൻ ഐബക്കിനെ അത്താബെഗ്  (കമാൻഡർ ഇൻ ചീഫ്) ആയി നിയമിച്ചു. കെയ്‌റോയിലെ സിറ്റാഡൽ ഓഫ് ദി മൗണ്ടനിൽ വച്ച് '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ ഇത് അറിയിച്ചു.&lt;ref&gt;Citadel of the Mountain was the abode and court of the sultan in Cairo.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.459/vo.1&lt;/ref&gt;  &quot;അൽ-മാലികാ ഇസ്മതുദ്-ദിൻ ഉമ്മുൽ ഖലീൽ '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' എന്ന രാജകീയനാമം അവർക്ക് നല്കപ്പെട്ടു.  &quot;മാലികത്ത് അൽ മുസ്‌ലിം&quot; (മുസ്‌ലിംകളുടെ രാജ്ഞി), &quot;വാലിദത്ത് അൽ മാലിക് അൽ മൻസൂർ ഖലീൽ അമീർ അൽ മൊഅമിനിൻ &quot;(വിശ്വസ്തരുടെ അൽ മാലിക് അൽ മൻസൂർ ഖലീൽ അമീറിന്റെ അമ്മ) എന്നും അവർ വിളിക്കപ്പെട്ടു. പള്ളികളിലെ വെള്ളിയാഴ്ചത്തെ പ്രാർത്ഥനയിൽ &quot;ഉമ്മുൽ മാലിക് ഖലീൽ&quot; (അൽ മാലിക് ഖലീലിന്റെ മാതാവ്), &quot;സാഹിബത്ത് അൽ മാലിക് അസ്-സാലിഹ്&quot; (അൽ-മാലിക്കിന്റെ ഭാര്യ-സാലിഹ്) എന്ന പേർ പ്രാർത്ഥനകളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി. അവരുടെ ശീർഷകങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് നാണയങ്ങൾ അച്ചടിക്കുകയും അവർ &quot;വാലിദത്ത് ഖലീൽ&quot; എന്ന പേരിൽ ഉത്തരവുകളിൽ ഒപ്പിടുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;(Al-Maqrizi, p.459/vol.1) – (Abu Al-Fida,pp.66-87/ Year 648H)&lt;/ref&gt; പരേതയായ ഭർത്താവിന്റെയും മരിച്ച മകന്റെയും പേരുകൾ ഉപയോഗിച്ച് സൽത്തനത്തിന്റെ അവകാശി എന്ന നിലയിലുള്ള അവരുടെ ഭരണത്തിന് ബഹുമാനവും നിയമസാധുതയും നേടാൻ ശ്രമിച്ചു.

'''ശജറത് അൽ-ദുർറ്''' അധികാരമേറ്റപ്പോൾ ആദ്യമായി നമസ്കരിച്ചു ശേഷം, അമീർ ഹുസാമുദ്ദിനെ, അൽ മന്സൂറയിൽ തടവിവിലാക്കപ്പെട്ട ലൂയിസ് ഒമ്പതാമന്റെ അടുത്തേക്ക് പറഞ്ഞയക്കുകയും കപ്പം നല്കിയ  ശേഷം ഈജിപ്ത് വിട്ടു ജീവനോടെ പോകാൻ സമ്മതിക്കുകയും ചെയ്തു.  തന്റെ ജീവന് പകരമായി ഡാമിയേറ്റയിൽ ഇനി കയറിപ്പോകരുതെന്ന് കല്പിക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi,p.460/vol.1&lt;/ref&gt; 1250 മെയ് 8 ന് മോചിതനായ [[ഏക്കർ, ഇസ്രയേൽ|ലൂയി 12000 ഓളം യുദ്ധത്തടവുകാർക്കൊപ്പം ഡാമിയേറ്റ വിട്ട്  അക്രയിലേക്ക്]] കപ്പൽ കയറി. &lt;ref&gt;The Franks war prisoners included prisoners from older battles (Al-Maqrizi, p.460/vol.1)&lt;/ref&gt;

== അയ്യൂബികളുമായി പൊരുത്തക്കേട് ==
അൽ മുഅസ്സം തുറാൻഷയുടെ കൊലപാതകവും പുതിയ സുൽത്താനയായി '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''ന്റെ അധികാരാരോഹണവാർത്തയും സിറിയയിലെത്തിയപ്പോൾ  സിറിയൻ അമീറുമാർ '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''ന് വിധേപ്പെടാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും അൽ കാരക്കിലെ സുൽത്താന്റെ ഡെപ്യൂട്ടി‌ക്കെതിരെ  വിമതസ്വരം ഉയർത്തുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.462/vol.1&lt;/ref&gt; ദമാസ്കസിലെ സിറിയൻ അമീറുകൾ [[അലെപ്പോ|അലപ്പോയിലെ]] അയ്യൂബി അമിറായ നാസിർ യൂസഫിന്  നഗരം കൈമാറി. കൈറോയിലെ മംലൂക്കുകൾ ഇതിനു പകരമായി ഈജിപ്തിലെ അയ്യൂബികളോട് വിശ്വസ്തരായ അമിർമാരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് പ്രതികരിച്ചു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi,pp.462-463/vol.1&lt;/ref&gt; സിറിയയിലെ അയ്യൂബികൾക്ക് പുറമേ, [[ബാഗ്ദാദ്|ബാഗ്ദാദിലെ]] ''അബ്ബാസി'' [[ഖിലാഫത്ത്|ഖലീഫ]] അൽ മുസ്തസിമും ഈജിപ്തിലെ മംലൂക്ക് നീക്കത്തെ നിരസിക്കുകയും '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ ഒരു രാജാവായി അംഗീകരിക്കാൻ വിസമ്മതിക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;The Abbasid Caliph al-Musta' sim sent a message from Baghdad to the Mamluks in Egypt that said: &quot;If you do not have men there tell us so we can send you men.&quot; &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;In Egypt there was also objection from people who did not like Shajar al-Durr allowing Louis IX to depart from Egypt alive&lt;/ref&gt; പുതിയ സുൽത്താനയായി '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെ അംഗീകരിക്കാൻ ഖലീഫ വിസമ്മതിച്ചത് ഈജിപ്തിലെ മംലൂക്കുകൾക്ക് വലിയ തിരിച്ചടിയായിരുന്നു. അയ്യൂബി കാലഘട്ടത്തിലെ പതിവുപോലെ അബ്ബാസി ഖലീഫയുടെ അംഗീകാരത്തിലൂടെ മാത്രമേ സുൽത്താന് നിയമസാധുത നേടാനാകൂ. &lt;ref name=&quot;Shayyal, p.115/vol.2&quot;&gt;Shayyal, p.115/vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Despite the fact that the Ayyubids ruled as independent monarchs, they were spiritually royal to the Abbasid [[Caliphate]] It took the Mamluks some years till they could adjust this point. &lt;/ref&gt; അതിനാൽ, പുതിയ സുൽത്താനായി ഇസ്സുദ്ദിൻ ഐബക്കിനെ സ്ഥാനമേല്പിക്കാൻ മംലൂക്കുകൾ തീരുമാനിച്ചു. മൂന്നുമാസത്തോളം ഈജിപ്തിനെ സുൽത്താനയായി ഭരിച്ചശേഷം അദ്ദേഹം '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നെവിവാഹം കഴിച്ചു. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.463/vol.1&lt;/ref&gt; ഒരു രാജാവായി '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''ന്റെ ഭരണകാലം ഹ്രസ്വകാലത്തായിരുന്നുവെങ്കിലും, ചരിത്രത്തിലെ രണ്ട് സുപ്രധാന സംഭവങ്ങൾക്ക് ഇത് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു:- ഒന്ന്, ലൂയി ഒൻപതാമനെ ഈജിപ്തിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുകയും, തെക്കൻ മെഡിറ്ററേനിയൻ തീരം കീഴടക്കാനുള്ള കുരിശുയുദ്ധക്കാരുടെ അഭിലാഷത്തിന്റെ അന്ത്യം കുറിക്കുകയും ചെയ്തു; രണ്ട്, അയ്യൂബി രാജവംശത്തിന്റെ അവസാനവും തെക്കൻ മെഡിറ്ററേനിയനിൽ പതിറ്റാണ്ടുകളായി ആധിപത്യം പുലർത്തിയിരുന്ന മംലൂക്ക് ഭരണകൂടത്തിന്റെ ജനനവും.

ഖലീഫയെ പ്രീതിപ്പെടുത്തുന്നതിനും അംഗീകാരം നേടുന്നതിനുമായി, താൻ ബാഗ്ദാദിലെ അബ്ബാസി ഖലീഫയുടെ പ്രതിനിധി മാത്രമാണെന്ന് ഐബക്ക് പ്രഖ്യാപിച്ചു. &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p.464/vol.1 ) ( Shayyal, p.115/vol.2 )&lt;/ref&gt; സിറിയയിലെ അയ്യൂബികളെ സമാധാനിപ്പിക്കാൻ മംലൂക്കുകൾ അൽ-ഷറഫ് മൂസ എന്ന അയ്യൂബിയായ ഒരു കുട്ടിയെ സഹ-സുൽത്താനായി നാമനിർദേശം ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;Shayyal, p.115/vol.2&quot;&gt;Shayyal, p.115/vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;al-malik Sharaf Muzafer al-Din Musa was a grandson of [[Al-Kamil|al-Malik al-Kamil]]. &lt;/ref&gt; എന്നാൽ ഇത് അയ്യൂബികളെ തൃപ്തിപ്പെടുത്തിയില്ല, മംലൂക്കുകളും അയ്യൂബികളും തമ്മിലുള്ള സായുധ സംഘട്ടനങ്ങൾ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടു. &lt;ref&gt;See [[Aybak]].&lt;/ref&gt; തലസ്ഥാനത്ത് നിന്ന് വളരെ അകലെയല്ലാത്ത പ്രദേശങ്ങളിൽ റെയ്ഡ് നടത്തുന്ന മംഗോളിയരുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ബാഗ്ദാദിലെ ഖലീഫ, ഈജിപ്തിലെ മംലൂക്കുകളും സിറിയയിലെ അയ്യൂബികളും തമ്മിൽ സമാധാനപരമായി തീർപ്പാക്കുന്നത് കാണാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. പക്ഷെ  രക്തരൂക്ഷിതമായ പോരാട്ടത്തെത്തുടർന്ന്, ഖലീഫയുടെ ചർച്ചകളിലൂടെയും മധ്യസ്ഥതയിലൂടെയും സൈനിക മേധാവിത്വം പ്രകടിപ്പിച്ച മംലൂക്കുകൾ &lt;ref&gt;Mamluk forces defeated the forces of the Ayyubid king an-Nasir Yusuf in all the battles. &lt;/ref&gt; അയ്യൂബികളുമായി ഒരു കരാറിലെത്തി, [[ഗാസാ നഗരം|ഗാസ]], [[ജെറുസലേം|ജറുസലേം]], സിറിയൻ തീരം എന്നിവയുൾപ്പെടെ [[പലസ്തീൻ (പ്രദേശം)|തെക്കൻ ഫലസ്തീനിൽ അവർക്ക് നിയന്ത്രണം നൽകി.]] &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p. 479/vol.1 )( Shayyal, p. 116/vol.2 )&lt;/ref&gt; ഈ കരാറിലൂടെ മംലൂക്കുകൾ തങ്ങളുടെ ആധിപത്യത്തിലേക്ക് പുതിയ പ്രദേശങ്ങൾ കൂട്ടിച്ചേർക്കുക മാത്രമല്ല, അവരുടെ പുതിയ സംസ്ഥാനത്തിന് അബ്ബാസികളിൽ നിന്ന് അംഗീകാരം നേടുകയും ചെയ്തു. സിറിയയിലെ അയ്യൂബികളുമായുള്ള പോരാട്ടത്തിനു പുറമേ, മം‌ലൂക്കുകൾ മധ്യ, അപ്പർ ഈജിപ്തിലെ ഗുരുതരമായ കലാപങ്ങളെ വിജയകരമായി നേരിട്ടു. &lt;ref&gt;In 1253 a serious rebellion led by Hisn al-Din Thalab in upper and middle Egypt was crashed by Aktai the leader of the Bahri Mamluks. &lt;/ref&gt; തുടർന്ന്, '''ശജറത് അൽ-ദുർറി'''നൊപ്പം അദ്ദേഹത്തെ സുൽത്താനാക്കി പ്രതിഷ്ഠിച്ച സാലിഹിയ മംലൂക്കുകളുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ശക്തിയെ ഭയന്ന് ഐബക്ക്, അവരുടെ നേതാവ് ഫാരിസുദ്-ദിൻ അക്തായിയെ കൊലപ്പെടുത്തി. അക്തായിയുടെ കൊലപാതകം അറിഞ്ഞ തൽക്ഷണം സിറിയയിലേക്ക് ഒരു മംലൂക്ക് പടയോട്ടം ഉണ്ടായി. അവരോടൊപ്പം സിറിയയിലേക്ക് പലായനം ചെയ്ത മംലൂക്കുകളിൽ പ്രമുഖ മംലൂക്ക് വിഭാഗങ്ങളായ  ബൈബാർസ് അൽ-ബുന്ദുക്ദാരി, ഖലാവുൻ അൽ-ആൽഫി എന്നിവരും ചേർന്നു. &lt;ref&gt;Abu Al-Fida, pp.68-87/year 652H&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;While some Mamluks like Baibars and Qalawun fled to Syria others fled to Al Karak, Baghdad and the [[Seljuk Sultanate of Rûm]]. &lt;/ref&gt; '''ശജറത് അൽ-ദുർറ്'''&lt;ref&gt;Asily,p.18&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Salihiyya Mamluks were the Mamluks of as-Salih Ayyub.&lt;/ref&gt;  ഐബക്കുമായി സ്വരച്ചേർച്ച ഇല്ലാതാവുകയും,  ഈജിപ്തിൽ നിന്ന് പുറത്തുപോയി അദ്ദേഹത്തിനെതിരെ തിരിയുകയും ചെയ്തതിനുശേഷം ഐബക്ക് ഈജിപ്തിന്റെ ഏകവും സമ്പൂർണ്ണവുമായ ഭരണാധികാരിയായി.

== മരണം ==
[[പ്രമാണം:The_tomb_of_Shagarat_al-Durr.png|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ഷാജർ അൽ-ദുറിന്റെ ശവകുടീരം]]
1257 ആയപ്പോഴേക്കും സുരക്ഷയും മേധാവിത്വവും തേടിക്കൊണ്ടിരുന്ന സുൽത്താനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ ശജറതുദുർറും, തമ്മിൽ തർക്കങ്ങളും സംശയങ്ങളും പതിവായി.&lt;ref name=&quot;Al-Maqrizi, p.493/vol.1&quot;&gt;Al-Maqrizi, p.493/vol.1&lt;/ref&gt; ഇതാകട്ടെ രാഷ്ട്രത്തിൽ പലവിധ ബാഹ്യ അധിനിവേശങ്ങളുടെ സമയവുമായിരുന്നു. ഈജിപ്തിന്റെ ഏക ഭരണം ശജറതുദുർറും ആഗ്രഹിച്ചു. ഇക്കാരണത്താൽ അവർ രാഷ്ട്ര കാര്യങ്ങൾ ഐബക്കിൽ നിന്ന് മറച്ചുവെച്ചു; തന്റെ ആദ്യ ഭാര്യയെ കാണുന്നതിൽ നിന്നും അവർ സുൽതാനെ തടഞ്ഞു, അവളെ വിവാഹമോചനം ചെയ്യണമെന്ന് അവൾ നിർബന്ധിച്ചു.  &lt;ref&gt;Aybak had another wife known by the name &quot;Umm Ali&quot;. &lt;/ref&gt; പകരം, സിറിയയിലേക്ക് പലായനം ചെയ്ത മംലൂക്കുകളുടെ ഭീഷണിക്കെതിരെ സഹായിക്കാൻ കഴിയുന്ന ശക്തനായ അമീറുമായി സഖ്യം രൂപീകരിക്കാനായി ബദറുദ്-ദിൻ ലോലോവയുടെ മകളെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ നിർബന്ധിച്ചു.&lt;ref&gt;Shayal, p.119/ vol.2&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p.493/vol.1 ) – ( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; ഡമാസ്‌കസിലെ  നാസിർ യൂസഫുമായി ശജറതുദുർറ് ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്ന് ബദർ അദ്-ദിൻ ലോലോവ ഐബക്കിന് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി. &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p. 494/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, Shajar al-Durr sent a gift to an-Nasir Yusuf with a message that said she will kill Aybak and marry him and make him a Sultan.&lt;/ref&gt; അപകടസാധ്യത മനസ്സിലാക്കിയ ശജറതുദുർറ് &lt;ref name=&quot;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&quot;&gt;Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, Aybak was planning to kill Shajar al-Durr. &lt;/ref&gt; സുൽത്താൻ കുളിക്കുന്നതിനിടയിൽ അദ്ദേഹത്തെ സ്വന്തം ദാസന്മാരാൽ കൊലപ്പെടുത്തി. &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p.493/vol.1 ) – ( Abu Al-Fida, pp.68-87/year 655H )&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, Aybak called Shajar al-Durr for help while the servants were killing him. &lt;/ref&gt; ഏഴു വർഷം ഐബക്ക് ഈജിപ്ത് ഭരിച്ചു. 

ശജറതുദുർറ്  ഐബക് രാത്രിയിൽ പെട്ടെന്നു മരിച്ചു എന്ന് പ്രചരിപ്പിക്കാൻ നോക്കിയെങ്കിലും  മംലൂക്കുകൾ അത് വിശ്വസിച്ചില്ല.  മംലൂക്കുകളിൽ പെട്ട സൈഫുദ്ദീൻ ഖുതുസ് നേതൃത്വം അവകാശപ്പെട്ടു. ഈ സമയം ഐബക്കിൻറെ  &lt;ref name=&quot;Qasim,p.44&quot;&gt;Qasim,p.44&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Al-Maqrizi, p.494/vol.1&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Al-Maqrizi, during that night Shajar al-Durr sent the finger and ring of Aybak to Izz ad-Din Aybak al-Halabi asking him to take over the power but he refused. &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;According to Ibn Taghri, Shajar al-Durr asked Izz ad-Din Aybak al-Halabi and Emir Jamal ad-Din Ibn Aydghodi to take over the power but both refused. &lt;/ref&gt; വേലക്കാരും പീഡനം കാരണം കുറ്റസമ്മതം നടത്തി. ശജറതുദുർറിനെയും സേവകരെയും അറസ്റ്റുചെയ്തു, ഐബക്കിന്റെ മംലൂക്കുകൾ (മുയിസിയ മംലൂക്കുകൾ) അവളെ കൊല്ലാൻ ആഗ്രഹിച്ചുവെങ്കിലും സാലിഹിയ മംലൂക്കുകൾ അവളെ സംരക്ഷിക്കുകയും അവർ താമസിച്ചിരുന്ന റെഡ് ടവറിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;( Al-Maqrizi, p.493/vol.1 ) – ( Abu Al-Fida, pp.68-87/year 655H ) – ( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;The Red Tower was built at the Citadel by al-Malik al-Kamil.&lt;/ref&gt; ഐബക്കിന്റെ മകൻ, 15-കാരനായ അൽ മൻസൂർ അലിയെ മുയിസിയാ മംലൂക്കുകൾ പുതിയ സുൽത്താനായി  പ്രഖ്യാപിച്ചു.  &lt;ref&gt;(Abu Al-Fida,pp.66-87/ Year 647H) – (Al- Maqrizi, p.495) – ( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; ഏപ്രിൽ 28 ന് അൽ മൻസൂർ അലിയുടെയും അമ്മയുടെയും ബന്ധുക്കൾ ശജറതുദുർറിനെ അടിച്ച് കൊന്നു. അവളുടെ നഗ്നശരീരം കോട്ടക്ക് പുറത്ത് കിടക്കുന്നതായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;(Al-Maqrizi, p.494/vol.1)-( Ibn Taghri, pp.102-273/vol.6 )&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Meri 2006, [https://books.google.com/books?id=Hk9oc9xsuAC&amp;pg=PA730 p.730]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Irwin 1986, [https://books.google.com/books?id=-jgOAAAAQAAJ&amp;pg=PA29 p. 29]&lt;/ref&gt; ചരിത്രകാരനായ ഇബ്നു അയാസ് പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ശജറതുദുർറിനെ അവളുടെ കാലിൽ പിടിച്ച് വലിച്ചിഴച്ച് കോട്ടക്ക് മുകളിൽ നിന്ന് നഗ്നയാക്കി, അരയിൽ ഒരു തുണികെട്ടികൊണ്ട് വലിച്ചെറിഞ്ഞു. അവരുടെ ശരീരം മൂന്നു ദിവസം കോട്ടയുടെ കിടങ്ങിൽ കിടന്നു. അടുത്ത രാത്രി ഒരു ജനക്കൂട്ടം വന്ന് അരക്കെട്ടിനു ചുറ്റുമുള്ള തുണി അഴിച്ചുകൊണ്ടുപോയി, കാരണം അത് മുത്തുകളുള്ള സിൽക്കും കസ്തൂരി വാസനയുള്ളതും  ആയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite book|url=http://www.aucpress.com/p-3007-cairo.aspx|title=Cairo: The City Victorious|last=Rodenbeck|first=Max|date=Jan 2000|publisher=AUC Press|isbn=9789774245640|edition=English|location=Middle East|pages=73–75|access-date=24 April 2015}}&lt;/ref&gt; ഐബക്കിന്റെ കൊലപാതകത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ട ദാസന്മാരെ വധിച്ചു. &lt;ref&gt;In addition to Mohsin al-Jojri, 40 servants were executed. &lt;/ref&gt;

[[ഇസ്‌ലാമിക വാസ്തുവിദ്യ|ഇസ്ലാമിക]]&lt;nowiki/&gt;വിധിപ്രകാരം, വാസ്തുവിദ്യയ്ക്ക്  കേളികേട്ട തുലൂൺ പള്ളിയിൽ നിന്ന് വളരെ അകലെയല്ലാത്ത ശവകുടീരത്തിലാണ് ശജറതുദുർറിനെ സംസ്കരിച്ചത്. കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിളിൽ നിന്ന് പ്രത്യേകമായി കൊണ്ടുവന്ന &quot;tree of life,&quot;മൊസൈക്ക് കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ച ഒരു [[മിഹ്റാബ്‌|മിഹ്രാബ് (പ്രാർത്ഥന കേന്ദ്രം) അതിനകത്താണ്.]] 

== വാസ്തുവിദ്യ ==
ബഹ്‌രി മംലൂക്ക് ശവകുടീരങ്ങളുടെ തദ്ദേശീയ വാസ്തുവിദ്യ സ്വീകരിച്ച്നിർമ്മിച്ച അൽദുർറ് ശവകുടീരം ഇസ്ലാമിക വാസ്തുവിദ്യയുടെ നല്ലൊരു ചിത്രണമാണ്. സാംസ്കാരികമായി സമന്വയിപ്പിച്ച ഈ വാസ്തുവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച ഈജിപ്തിലെ ആദ്യത്തെ ഇസ്ലാമിക സുൽത്താനായിരുന്നു അവർ. ഇസ്‌ലാമിന്റെ സാംസ്കാരികത ശില്പകലകളിൽ അൽദുർറ് സ്വീകരിച്ചതായി മലസ്സിലാക്കിയ മംലൂക്ക് സൽത്തനത്തിലെ നേതാക്കൾ അൽ-ദുറിന്റെ ശ്മശാനഘടനയിലും അതു തന്നെ സ്വീകരിച്ചു. പിന്നീട്  വളരെക്കാലം അവ ബഹ്‌രി മംലൂക്കുകളുടെ അധീനതയിലായിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Islamic Architecture in Cairo|url=https://archive.org/details/islamicarchitect0000behr_m3p4|last=Behrens-Abouseif|first=Doris|publisher=BRILL|year=1989}}&lt;/ref&gt;

1250 ൽ തന്റെ ഭർത്താവിന്റെ നഗരമായ സാലിഹിയയിൽ ഒരു ശവകുടീരം പണിയാൻ ശജറതു ദുർറ് തന്റെ സമ്പത്തും ശക്തിയും ഉപയോഗിച്ചു, ഈ ശ്രമങ്ങളുടെ ഫലമായി മദ്രസകളും മറ്റ് നിരവധി ജീവകാരുണ്യ സമുച്ചയങ്ങളും സാംസ്കാരിക സ്മാരകങ്ങളായി മാറി. മംലൂക്കിഭരണാധികാരികളും ഇതിന് ധാരാളമായി പ്രചാരണം നൽകിയതിനാൽ ഇന്നും ഇവ പ്രസിദ്ധിയോടെ നിലനില്കുന്നു. ''ട്രീ ഓഫ് പേൾസിൽ'' (2020), റഗിൾസ് എഴുതുന്നു:&lt;blockquote&gt;“The initial madrasa foundation had enabled the patron to embellish the streetscape, stake a claim to the city, and display his generosity and piety in his lifetime. But while it bore his name and titles, its primary purpose was to provide a place for teaching and study. The tomb, in contrast, existed for the sole purpose of commemoration. Like all mausolea, it stood as a visible sign whose express purpose was to preserve the memory of its occupant for eternity. With the unification of the tomb and madrasa, a powerful new ensemble was created in which both functions were enhanced: the tomb absorbing the charitable purpose of the adjacent school and capturing its thrum of activity, the madrasa gaining new political purpose as an embodied site of memory—a critically important Ayyubid memory, which we recall was what Shajar al-Durr could offer as the last remaining link to the deceased sultan. Moreover, the complex occupied a more highly charged urban space than previous tombs and transformed the city around it, projecting into and defining the space of the street, its handsome minaret and large dome demanding that people pay attention.”&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Tree of Pearls|last=Ruggles|first=D. F.|publisher=Oxford University Press|year=2020|isbn=978-0190873202|pages=98}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;1250 നും 1257 ൽ മരണത്തിനുമിടയിൽ അൽദുർറ് തനിക്കായി ഒരു ശവകുടീരം പണിതു. ഒരു വലിയ ചാരിറ്റബിൾ സമുച്ചയത്തിന്റെ ഭാഗമായ ആ ശവകുടീരം  ഇന്നും  നിലനിൽക്കുന്നു. അത് അടുത്തിടെ അഥർ ലിന്ന ഫൗണ്ടേഷൻ പുനർസ്ഥാപിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://atharlina.com/projects/dome-of-shajar-al-durr-conservation-project/|title=DOME OF SHAJAR AL-DURR CONSERVATION PROJECT|access-date=20 April 2020|website=Al Atharlina Foundation}}&lt;/ref&gt; ഫാത്തിമി നഗരത്തിന്റെ മതിലുകൾക്ക് പുറത്ത് നിർമ്മിച്ചതാണെങ്കിലും, ഈ ശവകുടീരം സുൽത്താൻ സാലിഹിനായി അവൾ നിർമ്മിച്ച ശവകുടീരം പോലെയായിരുന്നു - അസാധാരണവും നൂതനവുമായ ഒരു ഘടനഅതിനുണ്ടായിരുന്നു. റൂബിൾസ് എഴുതുന്നു:&lt;blockquote&gt;മുസ്ലീം മതപരമായ ക്രമീകരണങ്ങളായ പള്ളികൾ, ശവകുടീരങ്ങൾ എന്നിവയിലെ  ഇസ്ലാമിക കലയിലെ ആശയവിനിമയത്തിനുള്ള ഒരു പ്രധാന മാർഗ്ഗം ലിഖിതങ്ങൾ മാത്രം നൽകുകയും ആളുകളുടെയും മൃഗങ്ങളുടെയും ചിത്രങ്ങൾ പൂർണ്ണമായും ഒഴിവാക്കുന്നുവെന്നും പൊതുവെ അറിയാം. എന്നിരുന്നാലും, പ്രാർത്ഥന നടക്കുന്ന ഏതൊരു കെട്ടിടത്തിലും ഏറ്റവും ഉയർന്ന ഒരു സ്ഥലത്ത് സ്വയം വ്യക്തമായ ഒരു പരാമർശം ഉൾപ്പെടുത്താൻ ശജറതുദുർറിന് കഴിഞ്ഞു, എങ്ങിനെയെന്നാൽ - ഒരു [[മിഹ്റാബ്‌|മിഹ്‌റാബ്]], അവിടെ നേർത്ത ശാഖയുടെ ഒരു ചിത്രം, അതിൽ ''മുത്ത് പഴങ്ങളും. അത്'' അവളുടെ പേരിനെ   ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു: ശജർ (മരം), ''ദുർറ്'' (മുത്തുകൾ). ” &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Ruggles|first=D. F.|date=2015|title=Visible and Invisible Bodies: The Architectural Patronage of Shajar al-Durr.|url=http://archnet.org/publications/14154|journal=Muqarnas|volume=32|pages=63–78}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

== സ്വാധീനങ്ങൾ ==
അയ്യൂബി വംശത്തിൽ പെടാത്ത ഒരു മാനുഷിക അടിമയെന്ന നിലയിൽ, ഈജിപ്തിന്റെയും സിറിയയുടെയും ആദ്യത്തെ മംലൂക്ക് (അടിമ)ഭരണാധികാരിയെ കൊണ്ടുവന്ന പ്രത്യേകത ശജറതുദുർറിനുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Tree of Pearls|last=Ruggles|first=D. F.|publisher=Oxford University Press|year=2020|pages=141–142}}&lt;/ref&gt; മരിക്കുന്നതിനുമുമ്പ്, ഐബക്കും ശജറതുദുർറും മം‌ലൂക്ക് രാജവംശം സ്ഥാപിച്ചു, അത് ആത്യന്തികമായി [[മംഗോൾ സാമ്രാജ്യം|മംഗോളിയരെ]] [[യൂറോപ്പ്|പിന്തിരിപ്പിക്കുകയും യൂറോപ്യൻ]] [[കുരിശുയുദ്ധങ്ങൾ|കുരിശുയുദ്ധക്കാരെ]] വിശുദ്ധ നാട്ടിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുകയും [[ഓട്ടൊമൻ സാമ്രാജ്യം|ഒട്ടോമൻകാർ]] [[മദ്ധ്യപൂർവേഷ്യ|വരുന്നതുവരെ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ]] ഏറ്റവും ശക്തമായ രാഷ്ട്രീയ ശക്തിയായി തുടരുകയും ചെയ്തു.

== ഈജിപ്ഷ്യൻ നാടോടിക്കഥകളിൽ ==
ആയിരക്കണക്കിന് പേജുകളുുള്ള, [[ഓട്ടൊമൻ സാമ്രാജ്യം|ഓട്ടോമൻ]] കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആദ്യകാലത്തെ &lt;ref&gt;See [[Sirat al-Zahir Baibars]]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;The edition that was printed in Cairo in 1923 is more than 15.000 pages.&lt;/ref&gt; [[നാട്ടറിവ്|നാടോടി]] ഇതിഹാസമായ സിറാത്ത് അൽ സഹീർ ബൈബാറിലെ (അൽ-സഹീർ ബൈബാറുകളുടെ ജീവിതം) ശക്തമായ കഥാപാത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ശജറതുദുർറ്.  ഫിക്ഷന്റെയും വസ്തുതകളുടെയും സമന്വയമായ ഈ കഥ ബൈബാറുകൾക്കും, ശജറതുദുർറിലുമുള്ള ഈജിപ്ഷ്യൻ സാധാരണക്കാരുടെ താൽപ്പര്യത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. ഫാത്ത്മ ശജറത്ത് അൽ-ദുർ, എന്ന  കഥയിൽ ശജർ അൽ-ദുർ, മംഗോളിയക്കാർ ആക്രമിച്ച,  ബാഗ്ദാദിലെ  ഖലീഫ അൽ മുക്തദീറിന്റെ മകളാണ്. &lt;ref&gt;In addition, Sirat al-Zahir Baibars mentioned that it was also said that Shajarat al-Durr was the daughter of Caliph al- Muqtadir's father al-Kamil Billah from a bondmaid but she was adopted by al-Muqtadir.&lt;/ref&gt; അവളുടെ പിതാവ്, മുത്തുകൾ കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച വസ്ത്രമായരുന്നു അവൾ ധരിച്ചിരുന്നതുകൊണ്ട് അവളെ ശജറത്ത് അൽ-ദുർ (മുത്തുകളുടെ വൃക്ഷം) എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു. ഈജിപ്തിലെ രാജ്ഞിയാകാൻ ആഗ്രഹിച്ചതിനാൽ അവളുടെ പിതാവ് അവൾക്ക് ഈജിപ്ത് നൽകി. ഈജിപ്ത് അവളായതിനാൽ അധികാരത്തിൽ തുടരാൻ സാലിഹ് അയ്യൂബ് അവളെ വിവാഹം കഴിച്ചു. കെയ്‌റോയിലെ  കോട്ടയിലേക്ക് ബൈബാർസിനെ കൊണ്ടുവന്നപ്പോൾ അവൾ അവനെ സ്നേഹിക്കുകയും ഒരു മകനെപ്പോലെ പെരുമാറുകയും ചെയ്തു. ഐബക് അൽ-തുർക്കുമാനി എന്ന ദുഷ്ടൻ അൽ-മൗസിൽ നിന്ന് ഈജിപ്ത് മോഷ്ടിക്കാൻ വന്നത് ശജറത്ത് അൽ-ദുർറ്, ഭർത്താവ് അൽ സാലിഹ് അയ്യൂബ് എന്നിവരിൽ നിന്നാണ്. ശജറത്ത് അൽ-ദുർറ് ഐബക്കിനെ വാളുകൊണ്ട് കൊന്നെങ്കിലും മകനിൽ നിന്ന് ഓടിപ്പോകുമ്പോൾ അവൾ കോട്ടയുടെ മേൽക്കൂരയിൽ നിന്ന് വീണു മരിച്ചു. &lt;ref&gt;Sirat al-Zahir Baibars&lt;/ref&gt; കൂടാതെ, ശജർ അൽ-ദുറിന്റെ പേരിന്റെ അർത്ഥം മുത്തുകളുടെ മരം എന്നാണ്. അതിനാലാണ് കവിതയിൽ, അവളെ പരാമർശിക്കുന്നയിടങ്ങളിൽ അമ്മയുടെ മുത്തുകളുടെ കഷണങ്ങളാൽ രൂപംകൊണ്ട ഒരു ഫലവൃക്ഷം എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref&gt;{{Cite book|url=http://www.aucpress.com/p-3007-cairo.aspx|title=Cairo: The City Victorious|last=Rodenbeck|first=Max|date=Jan 2000|publisher=AUC Press|isbn=9789774245640|edition=English|location=Middle East|pages=73–75|access-date=24 April 2015}}&lt;/ref&gt;

== സാഹിത്യത്തിൽ ==
തയ്ബ് സാലിഹ് തന്റെ &quot;ദ വെഡ്ഡിംഗ് ഓഫ് സെയ്ൻ&quot; എന്ന കഥയിൽ &quot;പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഈജിപ്ത് ഭരിച്ച മുൻ അടിമ പെൺകുട്ടി&quot; എന്നാണ് &quot;ശജർ അദ്-ദുർറിനെ&quot; പരാമർശിച്ചത്.

കഥയിൽ അദ്ദേഹത്തിന് ഒരു കഥാപാത്രം പറയുന്നുണ്ട്, &quot;ഒരു പുരുഷൻ ഒരു പുരുഷനാണ്, അവൻ വീർപ്പുമുട്ടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, ഒരു സ്ത്രീ ഒരു സ്ത്രീയാണ്, അവൾ ശജർ അദുർറിനെപ്പോലെ സുന്ദരിയാണെങ്കിലും.&quot; &lt;ref&gt;{{Cite book|title=The wedding of Zein &amp; other stories|last=Salih|first=al-Tayyib|date=Jan 1999|publisher=Heinemann|isbn=0-435-90047-1|edition=English|location=Portsmouth, NH, USA|pages=120}}&lt;/ref&gt;

== നാണയങ്ങൾ ==
ശജർ അൽ-ദുറിന്റെ നാണയങ്ങളിൽ ഇനിപ്പറയുന്ന പേരുകളും ശീർഷകങ്ങളും ആലേഖനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്: അൽ-മുസ്തസിമിയ അൽ സാലിഹിയ മാലിക്കത്ത് അൽ മുസ്‌ലിം വാലിദത്ത് അൽ മാലിക് അൽ മൻസൂർ ഖലീൽ അമീർ അൽ മുഅ്മിൻ. അവളുടെ നാണയങ്ങളിൽ അബ്ബാസിദ് ഖലീഫിയിടെ പേരുകളും ആലേഖനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്: അബ്ദുല്ലാഹ് ബിൻ അൽ മുസ്താൻസിർ ബില്ലാഹ്. &lt;ref&gt;Mahdi,pp. 68–69&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* ഈജിപ്തിലെ ഭരണാധികാരികളുടെ പട്ടിക
* അൽ മുഅസം തുരൺഷാ
* an-Nasir Yusuf
* അയ്ബാക്ക്
* ബഹ്രി രാജവംശം
* അൽ മൻസുര യുദ്ധം
* ഫരിസ്‌കൂർ യുദ്ധം
* മംലൂക്ക്

== കുറിപ്പുകൾ ==
 

; അടിക്കുറിപ്പുകൾ {{notelist}}

== പരാമർശങ്ങൾ ==
{{Reflist|30em}}

* [[അബുൽ ഫിദ|അബു അൽ ഫിദ]], [[അബുൽ ഫിദ|മാനവികതയുടെ സംക്ഷിപ്ത ചരിത്രം]] .
* അൽ-മക്രിസി, അൽ സെലൂക്ക് ലെമെറെഫാറ്റ് ദേവാൽ അൽ-മെലൂക്ക്, ദാർ അൽ-കൊട്ടോബ്, 1997.
* ഇംഗ്ലീഷിലെ ഐഡെം: ബോൺ, ഹെൻ‌റി ജി., ദി റോഡ് ടു നോളജ് ഓഫ് ദി റിട്ടേൺ ഓഫ് കിംഗ്സ്, ക്രോണിക്കിൾസ് ഓഫ് ക്രൂസേഡ്സ്, എ‌എം‌എസ് പ്രസ്സ്, 1969.
* അൽ-മക്രിസി, അൽ-മവായിസ് വാ അൽ-ഇതിബാർ ബൈ ദിക്ർ അൽ-ഖിതാത് വാ അൽ-അഥർ, മാറ്റബത്ത് അലദാബ്, കെയ്‌റോ 1996,{{ISBN|977-241-175-X}} .
* ഫ്രഞ്ച് ഭാഷയിലെ ഐഡെം: ബ ri റിയൻറ്, ഉർ‌ബെയ്ൻ, വിവരണം ടോപ്പോഗ്രാഫിക് എറ്റ് ഹിസ്റ്റോറിക് ഡി എൽ എജിപ്റ്റ്, പാരീസ് 1895
* ഇബ്നു അയാസ്, ബഡായ് അൽസുഹർ ഫി വകായ് അൽദുഹർ, ഡോ. എം. അൽജയാർ, അൽമിസ്രിയ ലിൽ‌കിതാബ്, കെയ്‌റോ 2007,{{ISBN|977-419-623-6}}
* ഇബ്നു തഗ്‌രി, അൽ-നുജും അൽ സഹീറ ഫി മിലൂക്ക് മിസ്‌ർ വാ അൽ ഖഹിറ, അൽ ഹയാ അൽ മിസ്രേയ 1968
* ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് ഈജിപ്റ്റ്, എഡി 1382–1469 യൂസഫ്. വില്യം പോപ്പർ, വിവർത്തകൻ അബു എൽ-മഹാസിൻ ഇബ്നു താഗ്രി ബേർഡി, കാലിഫോർണിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ് 1954
* അസ്ലി, ബി., അൽ-സഹീർ ബൈബാർസ്, ഡാർ ആൻ-നഫേസ് പബ്ലിഷിംഗ്, ബെയ്റൂട്ട് 1992
* {{Cite book|title=Four Queens: The Provençal Sisters Who Ruled Europe|last=Goldstone, Nancy|publisher=Phoenix Paperbacks, London|year=2009}}
* സദാവി. എച്ച്, അൽ മമാലിക്, മരുഫ് ഇഖ്വാൻ, അലക്സാണ്ട്രിയ.
* മഹ്ദി, ഡോ. ഷാഫിക്, മമാലിക് മിശ്ര വാ അൽഷാം (ഈജിപ്തിലെ ലെംവാന്റും ലെവന്റും), അൽദാർ അലറാബിയ, ബെയ്റൂട്ട് 2008
* ശയ്യാൽ, ജമാൽ, ഇസ്ലാമിക ചരിത്രത്തിലെ പ്രൊഫ., [https://books.google.com/books?id=_wqaKAAACAAJ&amp;hl=en താരിഖ് മിശ്ര അൽ-ഇസ്ലാമിയ] (ഇസ്ലാമിക് ഈജിപ്തിന്റെ ചരിത്രം), ദാർ അൽ മറെഫ്, കെയ്‌റോ 1266,{{ISBN|977-02-5975-6}}
* സിറാത്ത് അൽ സഹീർ ബൈബാർസ്, മുസ്തഫ അൽ സാബ അച്ചടിച്ചത്, കെയ്‌റോ 1923. കെയ്‌റോയിലെ എഡിറ്റർ ഗമാൽ എൽ-ഗിത്താനി, 5 വാല്യങ്ങളായി പുനർനിർമ്മിച്ചു.{{ISBN|977-01-4642-0}}
* സിറാത്ത് അൽ സഹീർ ബൈബാർസ്, എച്ച്. ജോഹർ, എം. ബ്രാനിക്, എ. അറ്റാർ, ഡാർ മാരിഫ്, കെയ്‌റോ 1986,{{ISBN|977-02-1747-6}}
* ഹെലൻ നിക്കോൾസൺ വിവർത്തനം ചെയ്ത മാത്യു പാരീസിന്റെ (മാത്യു പാരീസ്: ക്രോണിക്ക മജോറ)
* ദി മെമ്മോയിസ് ഓഫ് ലോർഡ് ഓഫ് ജോയിൻവില്ലെ, വിവർത്തനം ചെയ്തത് എഥേൽ വെഡ്ജ്‌വുഡ് 1906
* ദി ന്യൂ [[എൻസൈക്ലോപീഡിയ ബ്രിട്ടാനിക്ക|എൻ‌സൈക്ലോപീഡിയ ബ്രിട്ടാനിക്ക]], മാക്രോപീഡിയ, എച്ച്. ബെർട്ടൺ പബ്ലിഷർ, 1973–1974
* മേരി, ജോസഫ് ഡബ്ല്യു. (പത്രാധിപർ). ''മധ്യകാല ഇസ്ലാമിക നാഗരികത: ഒരു വിജ്ഞാനകോശം'' . റൂട്ട്‌ലെഡ്ജ്, 2006. [https://books.google.com/books?id=H-k9oc9xsuAC&amp;printsec=frontcover ''വെബ് പേജ്'']
* പെറി, ഗ്ലെൻ എർൾ. ''ഈജിപ്തിന്റെ ചരിത്രം - മംലൂക്ക് സുൽത്താനേറ്റ്'' . ഗ്രീൻവുഡ് പ്രസ്സ്, 2004. [https://books.google.com/books?id=yKDhFiRYcawC&amp;pg=PA49 ''പേജ് 49'']
* കാസിം, അബ്ദു കാസിം ഡോ., അസ്ർ സലാറ്റിൻ അൽ മംലിക് (മംലൂക്ക് സുൽത്താന്റെ കാലഘട്ടം), മനുഷ്യ, സാമൂഹിക പഠനത്തിനുള്ള കണ്ണ്, കെയ്‌റോ 2007
* ഇർവിൻ, റോബർട്ട്. ''മിഡിൽ ഈസ്റ്റ് ഇൻ മിഡിൽ ഏജസ്: ദി ആർലി മംലൂക്ക് സുൽത്താനേറ്റ്, 1250–1382'' . റൂട്ട്‌ലെഡ്ജ്, 1986. [https://books.google.com/books?id=-jgOAAAAQAAJ&amp;printsec=frontcover ''വെബ് പേജ്'']
* റഗ്‌ൾ‌സ്, ഡി‌എഫ് ''ട്രീ ഓഫ് മുത്തുകൾ: പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ അസാധാരണ വാസ്തുവിദ്യാ സംരക്ഷണം ഈജിപ്ഷ്യൻ അടിമ-രാജ്ഞി ഷാജർ അൽ-ദുർ'' (ഓക്സ്ഫോർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ്, 2020)
* റഗ്‌ൾ‌സ്, ഡി‌എഫ് “ [https://scholarworks.wmich.edu/tmg/vol2/iss1/5/ ദി ജിയോഗ്രാഫിക് ആൻഡ് സോഷ്യൽ മൊബിലിറ്റി ഓഫ് സ്ലേവ്സ്: ദി റൈസ് ഓഫ് ഷാജർ അൽ-ദൂർ, പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഈജിപ്തിലെ അടിമ-വെപ്പാട്ടിയാണ്] ,” മധ്യകാല ഗ്ലോബ്, വാല്യം. 2.1 (2016): 41–55
* റഗ്‌ൾ‌സ്, ഡി‌എഫ് “ [https://archnet.org/sites/1544/publications/14154 ദൃശ്യവും അദൃശ്യവുമായ ശരീരങ്ങൾ: ഷാജർ അൽ-] ദുറിന്റെ വാസ്തുവിദ്യാ സംരക്ഷണം,” മുഖർനാസ് 32 (2015): 63–78

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* എൻ‌സൈക്ലോപീഡിയ ബ്രിട്ടാനിക്ക ഓൺ‌ലൈൻ - [http://www.britannica.com/eb/article-22371/Egypt ''മംലൂക്ക് സൈന്യങ്ങളുടെ വളർച്ച'']
* ലോക ചരിത്രത്തിലെ സ്ത്രീകൾ - ''കുരിശുയുദ്ധത്തിന്റെ കാലത്തെ സ്ത്രീ വീരന്മാർ:'' [http://www.womeninworldhistory.com/heroine1.html ''ഷാഗ്രത്ത് അൽ-ദുർ'']
{{S-start}}
{{s-hou|||?||28 April 1257}}
{{s-reg}}
{{S-bef|}}
{{s-ttl|title=[[List of rulers of Egypt|Sultana of Egypt]]|years=2 May – July 1250}}
{{S-aft}}
{{s-end}}
{{Ayyubid dynasty}}
{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Durr, Shajar}}</text>
      <sha1>krgsm16w1edgkrk8luqeshwfk82m1do</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ലത്തീഫ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>556930</id>
    <revision>
      <id>4540081</id>
      <parentid>3680921</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:15:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Masry1973</username>
        <id>162405</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>4540081</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14472" sha1="789gevl70wnkb6s3zlvi37c6angf6ov" xml:space="preserve">{{prettyurl|Latifa (singer)}}
{{Infobox musical artist
| name             = Latifa
| image            = Latifa (2022).png
| caption          = Latifa gives press statements to the Egyptian newspaper &quot;EL Osboa&quot; (2022).
| background       = solo_singer
| birth_name       = Latifa Bint Alaya Al Arfaoui&lt;br/&gt;{{lang|ar|لطيفة بنت عليه العرفاوي}}
| birth_date       = {{Birth date and age|1961|2|14|mf=y}}
| origin           = [[Manouba]], [[Tunisia]]
| genre            = Arab pop, Classic, Arab Tarab, [[Khaliji (music)|Khaleeji]], [[Arabic music]], [[Arabesque music]], [[Middle Eastern music]], [[Raï]]
| occupation       = Singer, Actress
| years_active     = 1980s&amp;ndash;present
| label            = La Reine, [[Universal Music Group|Universal Music]], [[Warner Brothers]], [[EMI]], [[Virgin Records]], Alam Al Phan, LATISOL,  [[Rotana Records|Rotana]], Akurama Records, [[Awakening Music|Awakening]], GP Records, [[Musica Studio's|HP Music]], [[Musica Studio's|HP Record]], [[Musica Studio's]]
| website          = [http://www.Latifaonline.net Latifaonline.net]
}}
'''ലത്തീഫ''' (അറബിക്: لطيفة) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു ടുണീഷ്യൻ പോപ്പ് ഗായികയും മുൻ നടിയുമാണ് '''ലത്തീഫ ബിന്റ് അലയ എൽ അർഫൗയി''' (അറബിക്: لطيفة بنت العرفاوي العرفاوي ഉച്ചാരണം: [ɫɑˈt̪ˤiːfæ bɪnt ʕælɛi̯jæ (e) l.ʕɑrˤˈfɛːwi]; ജനനം ഫെബ്രുവരി 14, 1961). 
== മുൻകാലജീവിതം ==
1983-ൽ, അവരുടെ പിതാവ് മരിച്ചതിനുശേഷം, ലത്തീഫയും കുടുംബവും വിശ്രമിക്കാനും വിലപിക്കാനും ഈജിപ്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോയി. അവിടെ വച്ച് അവർ കമ്പോസർ ബാലി ഹംദിയെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അവരുടെ കരിയറിന് പ്രയോജനം ലഭിക്കാൻ ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകാൻ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ലത്തീഫ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. അവരുടെ ഹൈസ്കൂൾ അവസാന പരീക്ഷകൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ [[ടുണീഷ്യ]]യിലേക്ക് മടങ്ങി. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ, അവർക്ക് ഈജിപ്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജിൽ ചേർന്നു. ഒന്നര വർഷം ഡച്ച് സാഹിത്യം പഠിച്ചു. ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകുന്നതിന് അവരുടെ കുടുംബം പണം നൽകാൻ തീരുമാനിച്ചു. അതിനാൽ അവർ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജ് ഉപേക്ഷിച്ച് ഈജിപ്തിലെ അറബ് അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ ചേർന്നു. അവിടെ അവർ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013238/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

അക്കാദമിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ, സംഗീതസംവിധായകൻ [[Mohammed Abdel Wahab|മുഹമ്മദ് അബ്ദൽ വഹാബ്]] റേഡിയോയിൽ നിന്ന് കേട്ടാണ് അവളെ കണ്ടെത്തിയത്. അക്കാലത്ത് അവർ പ്രധാനമായും നീണ്ട താരാബ് ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഉടൻ തന്നെ ഈജിപ്‌റ്റിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശന വേളയിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ സംഗീതസംവിധായകൻ [[Ammar El Sherei|അമ്മാർ എൽ ഷെറി]], കവി അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഒരു ദിശമാറ്റം ആരംഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013247/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ == 
1984 മുതൽ ലത്തീഫയുടെ ആദ്യകാല ആൽബങ്ങൾ പ്രധാനമായും അറബ് ശൈലിയിലാണ്. മെസ അൽ ജമാൽ (&quot;ഈവനിംഗ് ഓഫ് ബ്യൂട്ടി&quot;) എന്ന ആൽബം ലത്തീഫ ബിന്റ് അലായ അൽ അർഫൗയിയെ ഈജിപ്തിൽ പ്രശസ്തയാക്കി. അക്തർ മിൻ റൂഹി (&quot;എന്റെ ആത്മാവിനെക്കാൾ കൂടുതൽ&quot;) 1986 -ൽ പുറത്തിറങ്ങി. ലത്തീഫ അറബ് പോപ്പ് ഗാനങ്ങൾ അമ്മാർ എൽ ഷെറെയുടെ സംഗീതവും അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദിന്റെ വരികളും ആലപിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഹ്രസ്വ ഗാനങ്ങളും ടാംഗോ സംഗീതം പോലുള്ള വ്യത്യസ്ത സ്വാധീനങ്ങളും ചേർത്ത് ആൽബം അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിജയിച്ചു. ഹിറ്റ് സിംഗിൾ &quot;ഇവാ തെഗീർ&quot; (&quot;അസൂയപ്പെടരുത്&quot;) എന്നതിനായി അവർ ഒരു മ്യൂസിക് വീഡിയോ റെക്കോർഡ് ചെയ്തു. ഈ ആൽബത്തിന്റെ വിജയം ലത്തീഫയ്ക്ക് അവരുടെ നിർമ്മാതാവിന്റെ കമ്പനിയുടെയും സ്റ്റുഡിയോയായ ലാ റെയ്നിന്റെയും പകുതി ഓഹരികൾ വാങ്ങാൻ അനുവദിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവരുടെ എല്ലാ ആൽബങ്ങളും സംഗീത വീഡിയോകളും അവർ സഹ-നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.almotamar.net/59511.htm|title=لطيفة: لم أقع بغرام ثري خليجي.|first=المؤتمر|last=نت|website=www.almotamar.net|accessdate=29 July 2018}}&lt;/ref&gt;

1997-ൽ ലത്തീഫ അൽ ഗിന്‌വ (&quot;ദി സോംഗ്&quot;) എന്ന ആൽബം പുറത്തിറക്കി. ഇത് മുൻ ആൽബത്തിലെ &quot;അക്തർ മിൻ റൂഹി&quot; യുടെ തുടർച്ചയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|title=Third paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013253/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ലത്തീഫ പിന്നീട് ഖസാഇദ് ഫോസ്ഹ എന്ന പുതിയ രീതിയിലുള്ള ഗാനങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. അവരുടെ അടുത്ത ആൽബം 1998 -ലെ താലൂമോനി അൽ ഡോന്യ (&quot;ദി വേൾഡ് എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു&quot;) കവി [[Nizar Qabbani|നിസാർ ഖബ്ബാനി]] എഴുതിയ വരികൾ ലത്തീഫ അവതരിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927034118/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|date=2007-09-27}} ''Latifaonline.net''&lt;/ref&gt;

1999 ൽ അറബ് ലോകത്ത് വഡെ (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഇഞ്ചല്ല (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;) എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹിറ്റ് ആൽബവുമായി ലത്തീഫ തിരിച്ചെത്തി. ആൽബം വിതരണം ചെയ്തത് യൂണിവേഴ്സൽ മ്യൂസിക് ഫ്രാൻസ് ആണ്, ലത്തീഫ ഒരു വിദേശ ഭാഷയിൽ അവതരിപ്പിച്ച ആദ്യ ആൽബമായിരുന്നു ഇത്. ഫ്രാങ്കോ-അറബ് ഗാനം &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; എല്ലെ മാഗസിനെ ഒന്നാമതെത്തിച്ചു. &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;), &quot;കെരെഹ്തക്&quot; (&quot;ഞാൻ നിങ്ങളെ വെറുത്തു&quot;), &quot;വദേഹ്&quot; (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നിവ അറബ് ലോകത്തിലെ പ്രശസ്ത സിംഗിൾസ് ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fourth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2002 ലെ വൈവിധ്യമാർന്ന ആൽബം ഡെസേർട്ട് റോസസ്, അറേബ്യൻ റിഥംസ് II എന്നിവയിൽ &quot;ടേക്ക് മി ഐ ആം യുവർസ്&quot; എന്ന ഗാനത്തിൽ ലത്തീഫ ഒരു അറബ് മവ്വൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ സ്ക്വീസ് ബാൻഡിന്റെ ക്രിസ് ഡിഫോർഡ്, ഗ്ലെൻ ടിൽബ്രൂക്ക് എന്നിവരോടൊപ്പം അറബിയിലും ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ആലപിച്ചു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;/&gt;2003 ൽ ആലം എൽ ഫാൻ (മാസിക്ക ടിവി) നിർമ്മിച്ച മാ എട്രോഷ് ബെയ്ദ് (&quot;പോകരുത്&quot;) എന്ന ആൽബത്തിന് മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലും മികച്ച വിൽപ്പനയുള്ള കലാകാരനുള്ള 2004 ലെ ലോക സംഗീത അവാർഡ് ലത്തീഫ നേടി. 2004 ൽ, വാർണർ ബ്രദേഴ്സ് ഫ്രാൻസ്, വിതരണം ചെയ്ത ഒരു ആൽബം  ലെസ് പ്ലസ് ബെല്ലസ് ചാൻസൺസ് ഡി ലത്തീഫ (&quot;ലത്തീഫയുടെ മികച്ച ഗാനങ്ങൾ&quot;) ലത്തീഫ നിർമ്മിച്ചു. ആൽബം മിക്കവാറും ഏറ്റവും മികച്ച ഹിറ്റുകളുടെ ഒരു ശേഖരമാണെങ്കിലും, &quot;ഖല്ലിയോണി&quot; (&quot;ലെറ്റ് മി&quot;) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുത്തൻ റാസ് ഗാനവും ഇതിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. റായിയിലെ ആദ്യ ശ്രമമാണിത്. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fifth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2006 നവംബറിൽ ലത്തീഫ തന്റെ റകോർഡുകൾ അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി റോട്ടാനയുമായി മറ്റൊരു കരാർ ഒപ്പിട്ടു. &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://elaph.com/ElaphWeb/Music/2006/11/192758.htm |title=لطيفة: عدت إلى بيتي الأوّل |website=Elaph.com |language=ar |date=23 November 2006 }}&lt;/ref&gt;

2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ലത്തീഫ തന്റെ സിംഗിൾ &quot;ഫ്രഷ്&quot; പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{cite news|url= https://www.albawaba.com/entertainment/fresher-ever-latifa-releases-new-music-video-video-1095864|title= Fresher Than Ever, Latifa Releases New Music Video (with Video)|date= February 28, 2018|work= Albawaba}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
*{{Official website}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ടുണീഷ്യൻ ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]</text>
      <sha1>789gevl70wnkb6s3zlvi37c6angf6ov</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540082</id>
      <parentid>4540081</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:25:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540082</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14455" sha1="66b09doowj1olwdh633xow2frodq6fu" xml:space="preserve">{{prettyurl|Latifa (singer)}}
{{Infobox musical artist
| name             = Latifa
| image            = Latifa (2022).png
| caption          = Latifa gives press statements to the Egyptian newspaper &quot;EL Osboa&quot; (2022).
| background       = solo_singer
| birth_name       = Latifa Bint Alaya Al Arfaoui&lt;br/&gt;{{lang|ar|لطيفة بنت عليه العرفاوي}}
| birth_date       = {{Birth date and age|1961|2|14|mf=y}}
| origin           = [[Manouba]], [[Tunisia]]
| genre            = Arab pop, Classic, Arab Tarab, [[Khaliji (music)|Khaleeji]], [[Arabic music]], [[Arabesque music]], [[Middle Eastern music]], [[Raï]]
| occupation       = Singer, Actress
| years_active     = 1980s&amp;ndash;present
| label            = La Reine, [[Universal Music Group|Universal Music]], [[Warner Brothers]], [[EMI]], [[Virgin Records]], Alam Al Phan, LATISOL,  [[Rotana Records|Rotana]], Akurama Records, [[Awakening Music|Awakening]], GP Records, [[Musica Studio's|HP Music]], [[Musica Studio's|HP Record]], [[Musica Studio's]]
| website          = [http://www.Latifaonline.net Latifaonline.net]
}}
ഒരു ടുണീഷ്യൻ പോപ്പ് ഗായികയും മുൻ നടിയുമാണ് '''ലത്തീഫ''' (അറബിക്: لطيفة) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ലത്തീഫ ബിന്റ് അലയ എൽ അർഫൗയി''' (അറബിക്: لطيفة بنت العرفاوي العرفاوي ഉച്ചാരണം: [ɫɑˈt̪ˤiːfæ bɪnt ʕælɛi̯jæ (e) l.ʕɑrˤˈfɛːwi]; ജനനം ഫെബ്രുവരി 14, 1961).  
== മുൻകാലജീവിതം ==
1983-ൽ, പിതാവ് മരിച്ചതിനുശേഷം, ലത്തീഫയും കുടുംബവും വിശ്രമിക്കാനും വിലപിക്കാനും ആയി ഈജിപ്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോയി. അവിടെ വച്ച് അവർ കമ്പോസർ ബാലി ഹംദിയെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അവരുടെ   തൊഴിലിന്റെ ഭാഗമായി ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകാൻ അദ്ദേഹം അവരെ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ലത്തീഫ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. അവരുടെ ഹൈസ്കൂൾ കാലഘട്ടത്തിലെ അവസാനത്തെ പരീക്ഷകൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ [[ടുണീഷ്യ]]യിലേക്ക് മടങ്ങി. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ, അവർക്ക് ഈജിപ്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ  കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജിൽ ചേർന്നു ഒന്നര വർഷം ഡച്ച് സാഹിത്യം പഠിച്ചു. ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകുന്നതിന് അവരുടെ കുടുംബം പണം നൽകിയതിനാൽ അവർ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജ് പഠനം ഉപേക്ഷിച്ച് ഈജിപ്തിലെ അറബ് അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ ചേർന്നു. അവിടെ അവർ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013238/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

അക്കാദമിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ, സംഗീതസംവിധായകൻ [[Mohammed Abdel Wahab|മുഹമ്മദ് അബ്ദൽ വഹാബ്]] റേഡിയോയിലൂടെയാണ് അവരെ കണ്ടെത്തിയത്. അക്കാലത്ത് പ്രധാനമായും അവർ താരാബ് ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഈജിപ്‌റ്റിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശന വേളയിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ സംഗീതസംവിധായകൻ [[Ammar El Sherei|അമ്മാർ എൽ ഷെറി]], കവി അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഒരു ദിശമാറ്റം ആരംഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013247/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ == 
1984 മുതൽ ലത്തീഫയുടെ ആദ്യകാല ആൽബങ്ങൾ പ്രധാനമായും അറബ് ശൈലിയിലായിരുന്നു. മെസ അൽ ജമാൽ (&quot;ഈവനിംഗ് ഓഫ് ബ്യൂട്ടി&quot;) എന്ന ആൽബം ലത്തീഫ ബിന്റ് അലായ അൽ അർഫൗയിയെ ഈജിപ്തിൽ പ്രശസ്തയാക്കി. അക്തർ മിൻ റൂഹി (&quot;എന്റെ ആത്മാവിനെക്കാൾ കൂടുതൽ&quot;) 1986 -ൽ പുറത്തിറങ്ങി. ലത്തീഫ അറബ് പോപ്പ് ഗാനങ്ങൾ അമ്മാർ എൽ ഷെറെയുടെ സംഗീതവും അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദിന്റെ വരികളും ആലപിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഹ്രസ്വ ഗാനങ്ങളും ടാംഗോ സംഗീതം പോലുള്ള വ്യത്യസ്ത സ്വാധീനങ്ങളും ചേർത്ത് ആൽബം അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിജയിച്ചു. ഹിറ്റ് സിംഗിൾ &quot;ഇവാ തെഗീർ&quot; (&quot;അസൂയപ്പെടരുത്&quot;) എന്നതിനായി അവർ ഒരു മ്യൂസിക് വീഡിയോ റെക്കോർഡ് ചെയ്തു. ഈ ആൽബത്തിന്റെ വിജയം ലത്തീഫയ്ക്ക് അവരുടെ നിർമ്മാതാവിന്റെ കമ്പനിയുടെയും സ്റ്റുഡിയോയായ ലാ റെയ്നിന്റെയും പകുതി ഓഹരികൾ വാങ്ങാൻ അനുവദിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവരുടെ എല്ലാ ആൽബങ്ങളും സംഗീത വീഡിയോകളും അവർ സഹ-നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.almotamar.net/59511.htm|title=لطيفة: لم أقع بغرام ثري خليجي.|first=المؤتمر|last=نت|website=www.almotamar.net|accessdate=29 July 2018}}&lt;/ref&gt;

1997-ൽ ലത്തീഫ അൽ ഗിന്‌വ (&quot;ദി സോംഗ്&quot;) എന്ന ആൽബം പുറത്തിറക്കി. ഇത് മുൻ ആൽബത്തിലെ &quot;അക്തർ മിൻ റൂഹി&quot; യുടെ തുടർച്ചയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|title=Third paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013253/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ലത്തീഫ പിന്നീട് ഖസാഇദ് ഫോസ്ഹ എന്ന പുതിയ രീതിയിലുള്ള ഗാനങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. അവരുടെ അടുത്ത ആൽബം 1998 -ലെ താലൂമോനി അൽ ഡോന്യ (&quot;ദി വേൾഡ് എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു&quot;) കവി [[Nizar Qabbani|നിസാർ ഖബ്ബാനി]] എഴുതിയ വരികൾ ലത്തീഫ അവതരിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927034118/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|date=2007-09-27}} ''Latifaonline.net''&lt;/ref&gt;

1999 ൽ അറബ് ലോകത്ത് വഡെ (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഇഞ്ചല്ല (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;) എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹിറ്റ് ആൽബവുമായി ലത്തീഫ തിരിച്ചെത്തി. ആൽബം വിതരണം ചെയ്തത് യൂണിവേഴ്സൽ മ്യൂസിക് ഫ്രാൻസ് ആണ്, ലത്തീഫ ഒരു വിദേശ ഭാഷയിൽ അവതരിപ്പിച്ച ആദ്യ ആൽബമായിരുന്നു ഇത്. ഫ്രാങ്കോ-അറബ് ഗാനം &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; എല്ലെ മാഗസിനെ ഒന്നാമതെത്തിച്ചു. &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;), &quot;കെരെഹ്തക്&quot; (&quot;ഞാൻ നിങ്ങളെ വെറുത്തു&quot;), &quot;വദേഹ്&quot; (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നിവ അറബ് ലോകത്തിലെ പ്രശസ്ത സിംഗിൾസ് ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fourth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2002 ലെ വൈവിധ്യമാർന്ന ആൽബം ഡെസേർട്ട് റോസസ്, അറേബ്യൻ റിഥംസ് II എന്നിവയിൽ &quot;ടേക്ക് മി ഐ ആം യുവർസ്&quot; എന്ന ഗാനത്തിൽ ലത്തീഫ ഒരു അറബ് മവ്വൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ സ്ക്വീസ് ബാൻഡിന്റെ ക്രിസ് ഡിഫോർഡ്, ഗ്ലെൻ ടിൽബ്രൂക്ക് എന്നിവരോടൊപ്പം അറബിയിലും ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ആലപിച്ചു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;/&gt;2003 ൽ ആലം എൽ ഫാൻ (മാസിക്ക ടിവി) നിർമ്മിച്ച മാ എട്രോഷ് ബെയ്ദ് (&quot;പോകരുത്&quot;) എന്ന ആൽബത്തിന് മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലും മികച്ച വിൽപ്പനയുള്ള കലാകാരനുള്ള 2004 ലെ ലോക സംഗീത അവാർഡ് ലത്തീഫ നേടി. 2004 ൽ, വാർണർ ബ്രദേഴ്സ് ഫ്രാൻസ്, വിതരണം ചെയ്ത ഒരു ആൽബം  ലെസ് പ്ലസ് ബെല്ലസ് ചാൻസൺസ് ഡി ലത്തീഫ (&quot;ലത്തീഫയുടെ മികച്ച ഗാനങ്ങൾ&quot;) ലത്തീഫ നിർമ്മിച്ചു. ആൽബം മിക്കവാറും ഏറ്റവും മികച്ച ഹിറ്റുകളുടെ ഒരു ശേഖരമാണെങ്കിലും, &quot;ഖല്ലിയോണി&quot; (&quot;ലെറ്റ് മി&quot;) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുത്തൻ റാസ് ഗാനവും ഇതിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. റായിയിലെ ആദ്യ ശ്രമമാണിത്. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fifth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2006 നവംബറിൽ ലത്തീഫ തന്റെ റകോർഡുകൾ അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി റോട്ടാനയുമായി മറ്റൊരു കരാർ ഒപ്പിട്ടു. &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://elaph.com/ElaphWeb/Music/2006/11/192758.htm |title=لطيفة: عدت إلى بيتي الأوّل |website=Elaph.com |language=ar |date=23 November 2006 }}&lt;/ref&gt;

2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ലത്തീഫ തന്റെ സിംഗിൾ &quot;ഫ്രഷ്&quot; പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{cite news|url= https://www.albawaba.com/entertainment/fresher-ever-latifa-releases-new-music-video-video-1095864|title= Fresher Than Ever, Latifa Releases New Music Video (with Video)|date= February 28, 2018|work= Albawaba}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
*{{Official website}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ടുണീഷ്യൻ ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]</text>
      <sha1>66b09doowj1olwdh633xow2frodq6fu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540083</id>
      <parentid>4540082</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:29:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ */</comment>
      <origin>4540083</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14465" sha1="jr24ovc9gilruecfy77z4r7fpcn86ut" xml:space="preserve">{{prettyurl|Latifa (singer)}}
{{Infobox musical artist
| name             = Latifa
| image            = Latifa (2022).png
| caption          = Latifa gives press statements to the Egyptian newspaper &quot;EL Osboa&quot; (2022).
| background       = solo_singer
| birth_name       = Latifa Bint Alaya Al Arfaoui&lt;br/&gt;{{lang|ar|لطيفة بنت عليه العرفاوي}}
| birth_date       = {{Birth date and age|1961|2|14|mf=y}}
| origin           = [[Manouba]], [[Tunisia]]
| genre            = Arab pop, Classic, Arab Tarab, [[Khaliji (music)|Khaleeji]], [[Arabic music]], [[Arabesque music]], [[Middle Eastern music]], [[Raï]]
| occupation       = Singer, Actress
| years_active     = 1980s&amp;ndash;present
| label            = La Reine, [[Universal Music Group|Universal Music]], [[Warner Brothers]], [[EMI]], [[Virgin Records]], Alam Al Phan, LATISOL,  [[Rotana Records|Rotana]], Akurama Records, [[Awakening Music|Awakening]], GP Records, [[Musica Studio's|HP Music]], [[Musica Studio's|HP Record]], [[Musica Studio's]]
| website          = [http://www.Latifaonline.net Latifaonline.net]
}}
ഒരു ടുണീഷ്യൻ പോപ്പ് ഗായികയും മുൻ നടിയുമാണ് '''ലത്തീഫ''' (അറബിക്: لطيفة) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ലത്തീഫ ബിന്റ് അലയ എൽ അർഫൗയി''' (അറബിക്: لطيفة بنت العرفاوي العرفاوي ഉച്ചാരണം: [ɫɑˈt̪ˤiːfæ bɪnt ʕælɛi̯jæ (e) l.ʕɑrˤˈfɛːwi]; ജനനം ഫെബ്രുവരി 14, 1961).  
== മുൻകാലജീവിതം ==
1983-ൽ, പിതാവ് മരിച്ചതിനുശേഷം, ലത്തീഫയും കുടുംബവും വിശ്രമിക്കാനും വിലപിക്കാനും ആയി ഈജിപ്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോയി. അവിടെ വച്ച് അവർ കമ്പോസർ ബാലി ഹംദിയെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അവരുടെ   തൊഴിലിന്റെ ഭാഗമായി ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകാൻ അദ്ദേഹം അവരെ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ലത്തീഫ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. അവരുടെ ഹൈസ്കൂൾ കാലഘട്ടത്തിലെ അവസാനത്തെ പരീക്ഷകൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ [[ടുണീഷ്യ]]യിലേക്ക് മടങ്ങി. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ, അവർക്ക് ഈജിപ്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ  കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജിൽ ചേർന്നു ഒന്നര വർഷം ഡച്ച് സാഹിത്യം പഠിച്ചു. ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകുന്നതിന് അവരുടെ കുടുംബം പണം നൽകിയതിനാൽ അവർ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജ് പഠനം ഉപേക്ഷിച്ച് ഈജിപ്തിലെ അറബ് അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ ചേർന്നു. അവിടെ അവർ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013238/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

അക്കാദമിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ, സംഗീതസംവിധായകൻ [[Mohammed Abdel Wahab|മുഹമ്മദ് അബ്ദൽ വഹാബ്]] റേഡിയോയിലൂടെയാണ് അവരെ കണ്ടെത്തിയത്. അക്കാലത്ത് പ്രധാനമായും അവർ താരാബ് ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഈജിപ്‌റ്റിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശന വേളയിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ സംഗീതസംവിധായകൻ [[Ammar El Sherei|അമ്മാർ എൽ ഷെറി]], കവി അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഒരു ദിശമാറ്റം ആരംഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013247/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ == 
1984 മുതൽ ലത്തീഫയുടെ ആദ്യകാല ആൽബങ്ങൾ പ്രധാനമായും അറബ് ശൈലിയിലായിരുന്നു. മെസ അൽ ജമാൽ (&quot;ഈവനിംഗ് ഓഫ് ബ്യൂട്ടി&quot;) എന്ന ആൽബം ലത്തീഫ ബിന്റ് അലായ അൽ അർഫൗയിയെ ഈജിപ്തിൽ പ്രശസ്തയാക്കി. അക്തർ മിൻ റൂഹി (&quot;എന്റെ ആത്മാവിനെക്കാൾ കൂടുതൽ&quot;) 1986 -ൽ പുറത്തിറങ്ങി. ലത്തീഫ അറബ് പോപ്പ് ഗാനങ്ങൾ അമ്മാർ എൽ ഷെറെയുടെ സംഗീതവും അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദിന്റെ വരികളും ആലപിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഹ്രസ്വ ഗാനങ്ങളും ടാംഗോ സംഗീതം പോലുള്ള വ്യത്യസ്തതയും ചേർന്നപ്പോൾ ആൽബം അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിജയിച്ചു. അവർ ഒരു മ്യൂസിക് വീഡിയോ ഹിറ്റ് സിംഗിൾ &quot;ഇവാ തെഗീർ&quot; (&quot;അസൂയപ്പെടരുത്&quot;) റെക്കോർഡ് ചെയ്തു. ഈ ആൽബത്തിന്റെ വിജയം ലത്തീഫയ്ക്ക് അവരുടെ നിർമ്മാതാവിന്റെ കമ്പനിയുടെയും സ്റ്റുഡിയോയായ ലാ റെയ്നിന്റെയും പകുതി ഓഹരികൾ വാങ്ങാൻ സഹായിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവരുടെ എല്ലാ ആൽബങ്ങളും സംഗീത വീഡിയോകളും അവർ സഹനിർമ്മാതാക്കളോടൊപ്പം നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.almotamar.net/59511.htm|title=لطيفة: لم أقع بغرام ثري خليجي.|first=المؤتمر|last=نت|website=www.almotamar.net|accessdate=29 July 2018}}&lt;/ref&gt;

1997-ൽ ലത്തീഫ അൽ ഗിന്‌വ (&quot;ദി സോംഗ്&quot;) എന്ന ആൽബം പുറത്തിറക്കി. ഇത് മുൻ ആൽബത്തിലെ &quot;അക്തർ മിൻ റൂഹി&quot; യുടെ തുടർച്ചയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|title=Third paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013253/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ലത്തീഫ പിന്നീട് ഖസാഇദ് ഫോസ്ഹ എന്ന പുതിയ രീതിയിലുള്ള ഗാനങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. അവരുടെ അടുത്ത ആൽബം 1998 -ലെ താലൂമോനി അൽ ഡോന്യ (&quot;ദി വേൾഡ് എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു&quot;) കവി [[Nizar Qabbani|നിസാർ ഖബ്ബാനി]] എഴുതിയ വരികൾ ലത്തീഫ അവതരിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927034118/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|date=2007-09-27}} ''Latifaonline.net''&lt;/ref&gt;

1999 ൽ അറബ് ലോകത്ത് വഡെ (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഇഞ്ചല്ല (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;) എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹിറ്റ് ആൽബവുമായി ലത്തീഫ തിരിച്ചെത്തി. ആൽബം വിതരണം ചെയ്തത് യൂണിവേഴ്സൽ മ്യൂസിക് ഫ്രാൻസ് ആണ്, ലത്തീഫ ഒരു വിദേശ ഭാഷയിൽ അവതരിപ്പിച്ച ആദ്യ ആൽബമായിരുന്നു ഇത്. ഫ്രാങ്കോ-അറബ് ഗാനം &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; എല്ലെ മാഗസിനെ ഒന്നാമതെത്തിച്ചു. &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;), &quot;കെരെഹ്തക്&quot; (&quot;ഞാൻ നിങ്ങളെ വെറുത്തു&quot;), &quot;വദേഹ്&quot; (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നിവ അറബ് ലോകത്തിലെ പ്രശസ്ത സിംഗിൾസ് ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fourth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2002 ലെ വൈവിധ്യമാർന്ന ആൽബം ഡെസേർട്ട് റോസസ്, അറേബ്യൻ റിഥംസ് II എന്നിവയിൽ &quot;ടേക്ക് മി ഐ ആം യുവർസ്&quot; എന്ന ഗാനത്തിൽ ലത്തീഫ ഒരു അറബ് മവ്വൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ സ്ക്വീസ് ബാൻഡിന്റെ ക്രിസ് ഡിഫോർഡ്, ഗ്ലെൻ ടിൽബ്രൂക്ക് എന്നിവരോടൊപ്പം അറബിയിലും ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ആലപിച്ചു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;/&gt;2003 ൽ ആലം എൽ ഫാൻ (മാസിക്ക ടിവി) നിർമ്മിച്ച മാ എട്രോഷ് ബെയ്ദ് (&quot;പോകരുത്&quot;) എന്ന ആൽബത്തിന് മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലും മികച്ച വിൽപ്പനയുള്ള കലാകാരനുള്ള 2004 ലെ ലോക സംഗീത അവാർഡ് ലത്തീഫ നേടി. 2004 ൽ, വാർണർ ബ്രദേഴ്സ് ഫ്രാൻസ്, വിതരണം ചെയ്ത ഒരു ആൽബം  ലെസ് പ്ലസ് ബെല്ലസ് ചാൻസൺസ് ഡി ലത്തീഫ (&quot;ലത്തീഫയുടെ മികച്ച ഗാനങ്ങൾ&quot;) ലത്തീഫ നിർമ്മിച്ചു. ആൽബം മിക്കവാറും ഏറ്റവും മികച്ച ഹിറ്റുകളുടെ ഒരു ശേഖരമാണെങ്കിലും, &quot;ഖല്ലിയോണി&quot; (&quot;ലെറ്റ് മി&quot;) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുത്തൻ റാസ് ഗാനവും ഇതിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. റായിയിലെ ആദ്യ ശ്രമമാണിത്. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fifth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2006 നവംബറിൽ ലത്തീഫ തന്റെ റകോർഡുകൾ അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി റോട്ടാനയുമായി മറ്റൊരു കരാർ ഒപ്പിട്ടു. &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://elaph.com/ElaphWeb/Music/2006/11/192758.htm |title=لطيفة: عدت إلى بيتي الأوّل |website=Elaph.com |language=ar |date=23 November 2006 }}&lt;/ref&gt;

2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ലത്തീഫ തന്റെ സിംഗിൾ &quot;ഫ്രഷ്&quot; പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{cite news|url= https://www.albawaba.com/entertainment/fresher-ever-latifa-releases-new-music-video-video-1095864|title= Fresher Than Ever, Latifa Releases New Music Video (with Video)|date= February 28, 2018|work= Albawaba}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
*{{Official website}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ടുണീഷ്യൻ ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]</text>
      <sha1>jr24ovc9gilruecfy77z4r7fpcn86ut</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540084</id>
      <parentid>4540083</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:32:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ */</comment>
      <origin>4540084</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14463" sha1="idwqrwrm38ks4bp9y0uv2q7ond8dulh" xml:space="preserve">{{prettyurl|Latifa (singer)}}
{{Infobox musical artist
| name             = Latifa
| image            = Latifa (2022).png
| caption          = Latifa gives press statements to the Egyptian newspaper &quot;EL Osboa&quot; (2022).
| background       = solo_singer
| birth_name       = Latifa Bint Alaya Al Arfaoui&lt;br/&gt;{{lang|ar|لطيفة بنت عليه العرفاوي}}
| birth_date       = {{Birth date and age|1961|2|14|mf=y}}
| origin           = [[Manouba]], [[Tunisia]]
| genre            = Arab pop, Classic, Arab Tarab, [[Khaliji (music)|Khaleeji]], [[Arabic music]], [[Arabesque music]], [[Middle Eastern music]], [[Raï]]
| occupation       = Singer, Actress
| years_active     = 1980s&amp;ndash;present
| label            = La Reine, [[Universal Music Group|Universal Music]], [[Warner Brothers]], [[EMI]], [[Virgin Records]], Alam Al Phan, LATISOL,  [[Rotana Records|Rotana]], Akurama Records, [[Awakening Music|Awakening]], GP Records, [[Musica Studio's|HP Music]], [[Musica Studio's|HP Record]], [[Musica Studio's]]
| website          = [http://www.Latifaonline.net Latifaonline.net]
}}
ഒരു ടുണീഷ്യൻ പോപ്പ് ഗായികയും മുൻ നടിയുമാണ് '''ലത്തീഫ''' (അറബിക്: لطيفة) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ലത്തീഫ ബിന്റ് അലയ എൽ അർഫൗയി''' (അറബിക്: لطيفة بنت العرفاوي العرفاوي ഉച്ചാരണം: [ɫɑˈt̪ˤiːfæ bɪnt ʕælɛi̯jæ (e) l.ʕɑrˤˈfɛːwi]; ജനനം ഫെബ്രുവരി 14, 1961).  
== മുൻകാലജീവിതം ==
1983-ൽ, പിതാവ് മരിച്ചതിനുശേഷം, ലത്തീഫയും കുടുംബവും വിശ്രമിക്കാനും വിലപിക്കാനും ആയി ഈജിപ്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോയി. അവിടെ വച്ച് അവർ കമ്പോസർ ബാലി ഹംദിയെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അവരുടെ   തൊഴിലിന്റെ ഭാഗമായി ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകാൻ അദ്ദേഹം അവരെ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ലത്തീഫ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. അവരുടെ ഹൈസ്കൂൾ കാലഘട്ടത്തിലെ അവസാനത്തെ പരീക്ഷകൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ [[ടുണീഷ്യ]]യിലേക്ക് മടങ്ങി. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ, അവർക്ക് ഈജിപ്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ  കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജിൽ ചേർന്നു ഒന്നര വർഷം ഡച്ച് സാഹിത്യം പഠിച്ചു. ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകുന്നതിന് അവരുടെ കുടുംബം പണം നൽകിയതിനാൽ അവർ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജ് പഠനം ഉപേക്ഷിച്ച് ഈജിപ്തിലെ അറബ് അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ ചേർന്നു. അവിടെ അവർ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013238/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

അക്കാദമിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ, സംഗീതസംവിധായകൻ [[Mohammed Abdel Wahab|മുഹമ്മദ് അബ്ദൽ വഹാബ്]] റേഡിയോയിലൂടെയാണ് അവരെ കണ്ടെത്തിയത്. അക്കാലത്ത് പ്രധാനമായും അവർ താരാബ് ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഈജിപ്‌റ്റിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശന വേളയിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ സംഗീതസംവിധായകൻ [[Ammar El Sherei|അമ്മാർ എൽ ഷെറി]], കവി അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഒരു ദിശമാറ്റം ആരംഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013247/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ == 
1984 മുതൽ ലത്തീഫയുടെ ആദ്യകാല ആൽബങ്ങൾ പ്രധാനമായും അറബ് ശൈലിയിലായിരുന്നു. മെസ അൽ ജമാൽ (&quot;ഈവനിംഗ് ഓഫ് ബ്യൂട്ടി&quot;) എന്ന ആൽബം ലത്തീഫ ബിന്റ് അലായ അൽ അർഫൗയിയെ ഈജിപ്തിൽ പ്രശസ്തയാക്കി. അക്തർ മിൻ റൂഹി (&quot;എന്റെ ആത്മാവിനെക്കാൾ കൂടുതൽ&quot;) 1986 -ൽ പുറത്തിറങ്ങി. ലത്തീഫ അറബ് പോപ്പ് ഗാനങ്ങൾ അമ്മാർ എൽ ഷെറെയുടെ സംഗീതവും അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദിന്റെ വരികളും ആലപിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഹ്രസ്വ ഗാനങ്ങളും ടാംഗോ സംഗീതം പോലുള്ള വ്യത്യസ്തതയും ചേർന്നപ്പോൾ ആൽബം അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിജയിച്ചു. അവർ ഒരു മ്യൂസിക് വീഡിയോ ഹിറ്റ് സിംഗിൾ &quot;ഇവാ തെഗീർ&quot; (&quot;അസൂയപ്പെടരുത്&quot;) റെക്കോർഡ് ചെയ്തു. ഈ ആൽബത്തിന്റെ വിജയം ലത്തീഫയ്ക്ക് അവരുടെ നിർമ്മാതാവിന്റെ കമ്പനിയുടെയും സ്റ്റുഡിയോയായ ലാ റെയ്നിന്റെയും പകുതി ഓഹരികൾ വാങ്ങാൻ സഹായിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവരുടെ എല്ലാ ആൽബങ്ങളും സംഗീത വീഡിയോകളും അവർ സഹനിർമ്മാതാക്കളോടൊപ്പം നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.almotamar.net/59511.htm|title=لطيفة: لم أقع بغرام ثري خليجي.|first=المؤتمر|last=نت|website=www.almotamar.net|accessdate=29 July 2018}}&lt;/ref&gt;

1997-ൽ ലത്തീഫ അൽ ഗിന്‌വ (&quot;ദി സോംഗ്&quot;) എന്ന ആൽബം പുറത്തിറക്കി. ഇത് അവരുടെ മുൻ ആൽബമായ &quot;അക്തർ മിൻ റൂഹി&quot; യുടെ തുടർച്ചയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|title=Third paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013253/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ലത്തീഫ പിന്നീട് പുതിയ രീതിയിലുള്ള ഗാനങ്ങൾ  ഖസാഇദ് ഫോസ്ഹ അവതരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. ലത്തീഫ അവരുടെ അടുത്ത ആൽബം കവി [[Nizar Qabbani|നിസാർ ഖബ്ബാനി]] എഴുതിയ വരികൾ 1998 -ലെ താലൂമോനി അൽ ഡോന്യ (&quot;ദി വേൾഡ് എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു&quot;) അവതരിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927034118/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|date=2007-09-27}} ''Latifaonline.net''&lt;/ref&gt;

1999 ൽ അറബ് ലോകത്ത് വഡെ (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഇഞ്ചല്ല (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;) എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹിറ്റ് ആൽബവുമായി ലത്തീഫ തിരിച്ചെത്തി. ആൽബം വിതരണം ചെയ്തത് യൂണിവേഴ്സൽ മ്യൂസിക് ഫ്രാൻസ് ആണ്, ലത്തീഫ ഒരു വിദേശ ഭാഷയിൽ അവതരിപ്പിച്ച ആദ്യ ആൽബമായിരുന്നു ഇത്. ഫ്രാങ്കോ-അറബ് ഗാനം &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; എല്ലെ മാഗസിനെ ഒന്നാമതെത്തിച്ചു. &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;), &quot;കെരെഹ്തക്&quot; (&quot;ഞാൻ നിങ്ങളെ വെറുത്തു&quot;), &quot;വദേഹ്&quot; (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നിവ അറബ് ലോകത്തിലെ പ്രശസ്ത സിംഗിൾസ് ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fourth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2002 ലെ വൈവിധ്യമാർന്ന ആൽബം ഡെസേർട്ട് റോസസ്, അറേബ്യൻ റിഥംസ് II എന്നിവയിൽ &quot;ടേക്ക് മി ഐ ആം യുവർസ്&quot; എന്ന ഗാനത്തിൽ ലത്തീഫ ഒരു അറബ് മവ്വൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ സ്ക്വീസ് ബാൻഡിന്റെ ക്രിസ് ഡിഫോർഡ്, ഗ്ലെൻ ടിൽബ്രൂക്ക് എന്നിവരോടൊപ്പം അറബിയിലും ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ആലപിച്ചു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;/&gt;2003 ൽ ആലം എൽ ഫാൻ (മാസിക്ക ടിവി) നിർമ്മിച്ച മാ എട്രോഷ് ബെയ്ദ് (&quot;പോകരുത്&quot;) എന്ന ആൽബത്തിന് മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലും മികച്ച വിൽപ്പനയുള്ള കലാകാരനുള്ള 2004 ലെ ലോക സംഗീത അവാർഡ് ലത്തീഫ നേടി. 2004 ൽ, വാർണർ ബ്രദേഴ്സ് ഫ്രാൻസ്, വിതരണം ചെയ്ത ഒരു ആൽബം  ലെസ് പ്ലസ് ബെല്ലസ് ചാൻസൺസ് ഡി ലത്തീഫ (&quot;ലത്തീഫയുടെ മികച്ച ഗാനങ്ങൾ&quot;) ലത്തീഫ നിർമ്മിച്ചു. ആൽബം മിക്കവാറും ഏറ്റവും മികച്ച ഹിറ്റുകളുടെ ഒരു ശേഖരമാണെങ്കിലും, &quot;ഖല്ലിയോണി&quot; (&quot;ലെറ്റ് മി&quot;) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുത്തൻ റാസ് ഗാനവും ഇതിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. റായിയിലെ ആദ്യ ശ്രമമാണിത്. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fifth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2006 നവംബറിൽ ലത്തീഫ തന്റെ റകോർഡുകൾ അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി റോട്ടാനയുമായി മറ്റൊരു കരാർ ഒപ്പിട്ടു. &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://elaph.com/ElaphWeb/Music/2006/11/192758.htm |title=لطيفة: عدت إلى بيتي الأوّل |website=Elaph.com |language=ar |date=23 November 2006 }}&lt;/ref&gt;

2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ലത്തീഫ തന്റെ സിംഗിൾ &quot;ഫ്രഷ്&quot; പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{cite news|url= https://www.albawaba.com/entertainment/fresher-ever-latifa-releases-new-music-video-video-1095864|title= Fresher Than Ever, Latifa Releases New Music Video (with Video)|date= February 28, 2018|work= Albawaba}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
*{{Official website}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ടുണീഷ്യൻ ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]</text>
      <sha1>idwqrwrm38ks4bp9y0uv2q7ond8dulh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540085</id>
      <parentid>4540084</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:34:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ */</comment>
      <origin>4540085</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14485" sha1="lou88sxg8brd9dq8q91ip9v6o067dul" xml:space="preserve">{{prettyurl|Latifa (singer)}}
{{Infobox musical artist
| name             = Latifa
| image            = Latifa (2022).png
| caption          = Latifa gives press statements to the Egyptian newspaper &quot;EL Osboa&quot; (2022).
| background       = solo_singer
| birth_name       = Latifa Bint Alaya Al Arfaoui&lt;br/&gt;{{lang|ar|لطيفة بنت عليه العرفاوي}}
| birth_date       = {{Birth date and age|1961|2|14|mf=y}}
| origin           = [[Manouba]], [[Tunisia]]
| genre            = Arab pop, Classic, Arab Tarab, [[Khaliji (music)|Khaleeji]], [[Arabic music]], [[Arabesque music]], [[Middle Eastern music]], [[Raï]]
| occupation       = Singer, Actress
| years_active     = 1980s&amp;ndash;present
| label            = La Reine, [[Universal Music Group|Universal Music]], [[Warner Brothers]], [[EMI]], [[Virgin Records]], Alam Al Phan, LATISOL,  [[Rotana Records|Rotana]], Akurama Records, [[Awakening Music|Awakening]], GP Records, [[Musica Studio's|HP Music]], [[Musica Studio's|HP Record]], [[Musica Studio's]]
| website          = [http://www.Latifaonline.net Latifaonline.net]
}}
ഒരു ടുണീഷ്യൻ പോപ്പ് ഗായികയും മുൻ നടിയുമാണ് '''ലത്തീഫ''' (അറബിക്: لطيفة) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ലത്തീഫ ബിന്റ് അലയ എൽ അർഫൗയി''' (അറബിക്: لطيفة بنت العرفاوي العرفاوي ഉച്ചാരണം: [ɫɑˈt̪ˤiːfæ bɪnt ʕælɛi̯jæ (e) l.ʕɑrˤˈfɛːwi]; ജനനം ഫെബ്രുവരി 14, 1961).  
== മുൻകാലജീവിതം ==
1983-ൽ, പിതാവ് മരിച്ചതിനുശേഷം, ലത്തീഫയും കുടുംബവും വിശ്രമിക്കാനും വിലപിക്കാനും ആയി ഈജിപ്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോയി. അവിടെ വച്ച് അവർ കമ്പോസർ ബാലി ഹംദിയെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അവരുടെ   തൊഴിലിന്റെ ഭാഗമായി ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകാൻ അദ്ദേഹം അവരെ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ലത്തീഫ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. അവരുടെ ഹൈസ്കൂൾ കാലഘട്ടത്തിലെ അവസാനത്തെ പരീക്ഷകൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ [[ടുണീഷ്യ]]യിലേക്ക് മടങ്ങി. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ, അവർക്ക് ഈജിപ്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ  കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജിൽ ചേർന്നു ഒന്നര വർഷം ഡച്ച് സാഹിത്യം പഠിച്ചു. ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകുന്നതിന് അവരുടെ കുടുംബം പണം നൽകിയതിനാൽ അവർ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജ് പഠനം ഉപേക്ഷിച്ച് ഈജിപ്തിലെ അറബ് അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ ചേർന്നു. അവിടെ അവർ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013238/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

അക്കാദമിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ, സംഗീതസംവിധായകൻ [[Mohammed Abdel Wahab|മുഹമ്മദ് അബ്ദൽ വഹാബ്]] റേഡിയോയിലൂടെയാണ് അവരെ കണ്ടെത്തിയത്. അക്കാലത്ത് പ്രധാനമായും അവർ താരാബ് ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഈജിപ്‌റ്റിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശന വേളയിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ സംഗീതസംവിധായകൻ [[Ammar El Sherei|അമ്മാർ എൽ ഷെറി]], കവി അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഒരു ദിശമാറ്റം ആരംഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013247/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ == 
1984 മുതൽ ലത്തീഫയുടെ ആദ്യകാല ആൽബങ്ങൾ പ്രധാനമായും അറബ് ശൈലിയിലായിരുന്നു. മെസ അൽ ജമാൽ (&quot;ഈവനിംഗ് ഓഫ് ബ്യൂട്ടി&quot;) എന്ന ആൽബം ലത്തീഫ ബിന്റ് അലായ അൽ അർഫൗയിയെ ഈജിപ്തിൽ പ്രശസ്തയാക്കി. അക്തർ മിൻ റൂഹി (&quot;എന്റെ ആത്മാവിനെക്കാൾ കൂടുതൽ&quot;) 1986 -ൽ പുറത്തിറങ്ങി. ലത്തീഫ അറബ് പോപ്പ് ഗാനങ്ങൾ അമ്മാർ എൽ ഷെറെയുടെ സംഗീതവും അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദിന്റെ വരികളും ആലപിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഹ്രസ്വ ഗാനങ്ങളും ടാംഗോ സംഗീതം പോലുള്ള വ്യത്യസ്തതയും ചേർന്നപ്പോൾ ആൽബം അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിജയിച്ചു. അവർ ഒരു മ്യൂസിക് വീഡിയോ ഹിറ്റ് സിംഗിൾ &quot;ഇവാ തെഗീർ&quot; (&quot;അസൂയപ്പെടരുത്&quot;) റെക്കോർഡ് ചെയ്തു. ഈ ആൽബത്തിന്റെ വിജയം ലത്തീഫയ്ക്ക് അവരുടെ നിർമ്മാതാവിന്റെ കമ്പനിയുടെയും സ്റ്റുഡിയോയായ ലാ റെയ്നിന്റെയും പകുതി ഓഹരികൾ വാങ്ങാൻ സഹായിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവരുടെ എല്ലാ ആൽബങ്ങളും സംഗീത വീഡിയോകളും അവർ സഹനിർമ്മാതാക്കളോടൊപ്പം നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.almotamar.net/59511.htm|title=لطيفة: لم أقع بغرام ثري خليجي.|first=المؤتمر|last=نت|website=www.almotamar.net|accessdate=29 July 2018}}&lt;/ref&gt;

1997-ൽ ലത്തീഫ അൽ ഗിന്‌വ (&quot;ദി സോംഗ്&quot;) എന്ന ആൽബം പുറത്തിറക്കി. ഇത് അവരുടെ മുൻ ആൽബമായ &quot;അക്തർ മിൻ റൂഹി&quot; യുടെ തുടർച്ചയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|title=Third paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013253/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ലത്തീഫ പിന്നീട് പുതിയ രീതിയിലുള്ള ഗാനങ്ങൾ  ഖസാഇദ് ഫോസ്ഹ അവതരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. ലത്തീഫ അവരുടെ അടുത്ത ആൽബം കവി [[Nizar Qabbani|നിസാർ ഖബ്ബാനി]] എഴുതിയ വരികൾ 1998 -ലെ താലൂമോനി അൽ ഡോന്യ (&quot;ദി വേൾഡ് എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു&quot;) അവതരിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927034118/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|date=2007-09-27}} ''Latifaonline.net''&lt;/ref&gt;

1999 ൽ അറബ് ലോകത്ത് വഡെ (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഇഞ്ചല്ല (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;) എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹിറ്റ് ആൽബവുമായി ലത്തീഫ തിരിച്ചെത്തി. ആൽബം വിതരണം ചെയ്തത് യൂണിവേഴ്സൽ മ്യൂസിക് ഫ്രാൻസ് ആണ്, ഒരു വിദേശ ഭാഷയിൽ ലത്തീഫ അവതരിപ്പിച്ച ആദ്യ ആൽബമായിരുന്നു ഇത്. ഫ്രാങ്കോ-അറബ് ഗാനം &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; എല്ലെ മാഗസിനെ ഒന്നാമതെത്തിച്ചു. &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;), &quot;കെരെഹ്തക്&quot; (&quot;ഞാൻ നിങ്ങളെ വെറുത്തു&quot;), &quot;വദേഹ്&quot; (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നിവ അറബ് ലോകത്തിലെ പ്രശസ്ത സിംഗിൾസ് ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fourth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2002 ലെ വൈവിധ്യമാർന്ന ആൽബം ഡെസേർട്ട് റോസസ്, അറേബ്യൻ റിഥംസ് II എന്നിവയിൽ &quot;ടേക്ക് മി ഐ ആം യുവർസ്&quot; എന്ന ഗാനത്തിൽ ലത്തീഫ ഒരു അറബ് മവ്വൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ സ്ക്വീസ് ബാൻഡിന്റെ ക്രിസ് ഡിഫോർഡ്, ഗ്ലെൻ ടിൽബ്രൂക്ക് എന്നിവരോടൊപ്പം അറബിയിലും ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ആലപിച്ചു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;/&gt;2003 ൽ ആലം എൽ ഫാൻ (മാസിക്ക ടിവി) നിർമ്മിച്ച മാ എട്രോഷ് ബെയ്ദ് (&quot;പോകരുത്&quot;) എന്ന ആൽബത്തിന് മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലും മികച്ച വിൽപ്പനയുള്ള കലാകാരനുള്ള 2004 ലെ ലോക സംഗീത അവാർഡ് ലത്തീഫ നേടി. 2004 ൽ, വാർണർ ബ്രദേഴ്സ് ഫ്രാൻസ്, വിതരണം ചെയ്ത ഒരു ആൽബം  ലെസ് പ്ലസ് ബെല്ലസ് ചാൻസൺസ് ഡി ലത്തീഫ (&quot;ലത്തീഫയുടെ മികച്ച ഗാനങ്ങൾ&quot;) ലത്തീഫ നിർമ്മിച്ചു. ആൽബം മിക്കവാറും ഏറ്റവും മികച്ച ഹിറ്റുകളുടെ ഒരു ശേഖരമാണെങ്കിലും, &quot;ഖല്ലിയോണി&quot; (&quot;ലെറ്റ് മി&quot;) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുത്തൻ റാസ് ഗാനവും ഇതിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. റായിയിലെ ആദ്യ ശ്രമമായിരുന്നു ഇത്. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fifth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2006 നവംബറിൽ ലത്തീഫ തന്റെ റകോർഡുകൾ അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി റോട്ടാനയുമായി മറ്റൊരു കരാർ ഒപ്പിട്ടു. &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://elaph.com/ElaphWeb/Music/2006/11/192758.htm |title=لطيفة: عدت إلى بيتي الأوّل |website=Elaph.com |language=ar |date=23 November 2006 }}&lt;/ref&gt;

2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ലത്തീഫ തന്റെ സിംഗിൾ &quot;ഫ്രഷ്&quot; പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{cite news|url= https://www.albawaba.com/entertainment/fresher-ever-latifa-releases-new-music-video-video-1095864|title= Fresher Than Ever, Latifa Releases New Music Video (with Video)|date= February 28, 2018|work= Albawaba}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
*{{Official website}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ടുണീഷ്യൻ ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]</text>
      <sha1>lou88sxg8brd9dq8q91ip9v6o067dul</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540086</id>
      <parentid>4540085</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:35:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* പുറംകണ്ണികൾ */</comment>
      <origin>4540086</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14517" sha1="p0gmzwj5mjm6t4o4i6gimpr65cqooem" xml:space="preserve">{{prettyurl|Latifa (singer)}}
{{Infobox musical artist
| name             = Latifa
| image            = Latifa (2022).png
| caption          = Latifa gives press statements to the Egyptian newspaper &quot;EL Osboa&quot; (2022).
| background       = solo_singer
| birth_name       = Latifa Bint Alaya Al Arfaoui&lt;br/&gt;{{lang|ar|لطيفة بنت عليه العرفاوي}}
| birth_date       = {{Birth date and age|1961|2|14|mf=y}}
| origin           = [[Manouba]], [[Tunisia]]
| genre            = Arab pop, Classic, Arab Tarab, [[Khaliji (music)|Khaleeji]], [[Arabic music]], [[Arabesque music]], [[Middle Eastern music]], [[Raï]]
| occupation       = Singer, Actress
| years_active     = 1980s&amp;ndash;present
| label            = La Reine, [[Universal Music Group|Universal Music]], [[Warner Brothers]], [[EMI]], [[Virgin Records]], Alam Al Phan, LATISOL,  [[Rotana Records|Rotana]], Akurama Records, [[Awakening Music|Awakening]], GP Records, [[Musica Studio's|HP Music]], [[Musica Studio's|HP Record]], [[Musica Studio's]]
| website          = [http://www.Latifaonline.net Latifaonline.net]
}}
ഒരു ടുണീഷ്യൻ പോപ്പ് ഗായികയും മുൻ നടിയുമാണ് '''ലത്തീഫ''' (അറബിക്: لطيفة) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ലത്തീഫ ബിന്റ് അലയ എൽ അർഫൗയി''' (അറബിക്: لطيفة بنت العرفاوي العرفاوي ഉച്ചാരണം: [ɫɑˈt̪ˤiːfæ bɪnt ʕælɛi̯jæ (e) l.ʕɑrˤˈfɛːwi]; ജനനം ഫെബ്രുവരി 14, 1961).  
== മുൻകാലജീവിതം ==
1983-ൽ, പിതാവ് മരിച്ചതിനുശേഷം, ലത്തീഫയും കുടുംബവും വിശ്രമിക്കാനും വിലപിക്കാനും ആയി ഈജിപ്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോയി. അവിടെ വച്ച് അവർ കമ്പോസർ ബാലി ഹംദിയെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അവരുടെ   തൊഴിലിന്റെ ഭാഗമായി ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകാൻ അദ്ദേഹം അവരെ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ലത്തീഫ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. അവരുടെ ഹൈസ്കൂൾ കാലഘട്ടത്തിലെ അവസാനത്തെ പരീക്ഷകൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ [[ടുണീഷ്യ]]യിലേക്ക് മടങ്ങി. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ, അവർക്ക് ഈജിപ്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ  കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജിൽ ചേർന്നു ഒന്നര വർഷം ഡച്ച് സാഹിത്യം പഠിച്ചു. ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകുന്നതിന് അവരുടെ കുടുംബം പണം നൽകിയതിനാൽ അവർ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജ് പഠനം ഉപേക്ഷിച്ച് ഈജിപ്തിലെ അറബ് അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ ചേർന്നു. അവിടെ അവർ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013238/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

അക്കാദമിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ, സംഗീതസംവിധായകൻ [[Mohammed Abdel Wahab|മുഹമ്മദ് അബ്ദൽ വഹാബ്]] റേഡിയോയിലൂടെയാണ് അവരെ കണ്ടെത്തിയത്. അക്കാലത്ത് പ്രധാനമായും അവർ താരാബ് ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഈജിപ്‌റ്റിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശന വേളയിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ സംഗീതസംവിധായകൻ [[Ammar El Sherei|അമ്മാർ എൽ ഷെറി]], കവി അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഒരു ദിശമാറ്റം ആരംഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013247/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ == 
1984 മുതൽ ലത്തീഫയുടെ ആദ്യകാല ആൽബങ്ങൾ പ്രധാനമായും അറബ് ശൈലിയിലായിരുന്നു. മെസ അൽ ജമാൽ (&quot;ഈവനിംഗ് ഓഫ് ബ്യൂട്ടി&quot;) എന്ന ആൽബം ലത്തീഫ ബിന്റ് അലായ അൽ അർഫൗയിയെ ഈജിപ്തിൽ പ്രശസ്തയാക്കി. അക്തർ മിൻ റൂഹി (&quot;എന്റെ ആത്മാവിനെക്കാൾ കൂടുതൽ&quot;) 1986 -ൽ പുറത്തിറങ്ങി. ലത്തീഫ അറബ് പോപ്പ് ഗാനങ്ങൾ അമ്മാർ എൽ ഷെറെയുടെ സംഗീതവും അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദിന്റെ വരികളും ആലപിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഹ്രസ്വ ഗാനങ്ങളും ടാംഗോ സംഗീതം പോലുള്ള വ്യത്യസ്തതയും ചേർന്നപ്പോൾ ആൽബം അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിജയിച്ചു. അവർ ഒരു മ്യൂസിക് വീഡിയോ ഹിറ്റ് സിംഗിൾ &quot;ഇവാ തെഗീർ&quot; (&quot;അസൂയപ്പെടരുത്&quot;) റെക്കോർഡ് ചെയ്തു. ഈ ആൽബത്തിന്റെ വിജയം ലത്തീഫയ്ക്ക് അവരുടെ നിർമ്മാതാവിന്റെ കമ്പനിയുടെയും സ്റ്റുഡിയോയായ ലാ റെയ്നിന്റെയും പകുതി ഓഹരികൾ വാങ്ങാൻ സഹായിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവരുടെ എല്ലാ ആൽബങ്ങളും സംഗീത വീഡിയോകളും അവർ സഹനിർമ്മാതാക്കളോടൊപ്പം നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.almotamar.net/59511.htm|title=لطيفة: لم أقع بغرام ثري خليجي.|first=المؤتمر|last=نت|website=www.almotamar.net|accessdate=29 July 2018}}&lt;/ref&gt;

1997-ൽ ലത്തീഫ അൽ ഗിന്‌വ (&quot;ദി സോംഗ്&quot;) എന്ന ആൽബം പുറത്തിറക്കി. ഇത് അവരുടെ മുൻ ആൽബമായ &quot;അക്തർ മിൻ റൂഹി&quot; യുടെ തുടർച്ചയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|title=Third paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013253/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ലത്തീഫ പിന്നീട് പുതിയ രീതിയിലുള്ള ഗാനങ്ങൾ  ഖസാഇദ് ഫോസ്ഹ അവതരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. ലത്തീഫ അവരുടെ അടുത്ത ആൽബം കവി [[Nizar Qabbani|നിസാർ ഖബ്ബാനി]] എഴുതിയ വരികൾ 1998 -ലെ താലൂമോനി അൽ ഡോന്യ (&quot;ദി വേൾഡ് എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു&quot;) അവതരിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927034118/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|date=2007-09-27}} ''Latifaonline.net''&lt;/ref&gt;

1999 ൽ അറബ് ലോകത്ത് വഡെ (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഇഞ്ചല്ല (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;) എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹിറ്റ് ആൽബവുമായി ലത്തീഫ തിരിച്ചെത്തി. ആൽബം വിതരണം ചെയ്തത് യൂണിവേഴ്സൽ മ്യൂസിക് ഫ്രാൻസ് ആണ്, ഒരു വിദേശ ഭാഷയിൽ ലത്തീഫ അവതരിപ്പിച്ച ആദ്യ ആൽബമായിരുന്നു ഇത്. ഫ്രാങ്കോ-അറബ് ഗാനം &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; എല്ലെ മാഗസിനെ ഒന്നാമതെത്തിച്ചു. &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;), &quot;കെരെഹ്തക്&quot; (&quot;ഞാൻ നിങ്ങളെ വെറുത്തു&quot;), &quot;വദേഹ്&quot; (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നിവ അറബ് ലോകത്തിലെ പ്രശസ്ത സിംഗിൾസ് ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fourth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2002 ലെ വൈവിധ്യമാർന്ന ആൽബം ഡെസേർട്ട് റോസസ്, അറേബ്യൻ റിഥംസ് II എന്നിവയിൽ &quot;ടേക്ക് മി ഐ ആം യുവർസ്&quot; എന്ന ഗാനത്തിൽ ലത്തീഫ ഒരു അറബ് മവ്വൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ സ്ക്വീസ് ബാൻഡിന്റെ ക്രിസ് ഡിഫോർഡ്, ഗ്ലെൻ ടിൽബ്രൂക്ക് എന്നിവരോടൊപ്പം അറബിയിലും ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ആലപിച്ചു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;/&gt;2003 ൽ ആലം എൽ ഫാൻ (മാസിക്ക ടിവി) നിർമ്മിച്ച മാ എട്രോഷ് ബെയ്ദ് (&quot;പോകരുത്&quot;) എന്ന ആൽബത്തിന് മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലും മികച്ച വിൽപ്പനയുള്ള കലാകാരനുള്ള 2004 ലെ ലോക സംഗീത അവാർഡ് ലത്തീഫ നേടി. 2004 ൽ, വാർണർ ബ്രദേഴ്സ് ഫ്രാൻസ്, വിതരണം ചെയ്ത ഒരു ആൽബം  ലെസ് പ്ലസ് ബെല്ലസ് ചാൻസൺസ് ഡി ലത്തീഫ (&quot;ലത്തീഫയുടെ മികച്ച ഗാനങ്ങൾ&quot;) ലത്തീഫ നിർമ്മിച്ചു. ആൽബം മിക്കവാറും ഏറ്റവും മികച്ച ഹിറ്റുകളുടെ ഒരു ശേഖരമാണെങ്കിലും, &quot;ഖല്ലിയോണി&quot; (&quot;ലെറ്റ് മി&quot;) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുത്തൻ റാസ് ഗാനവും ഇതിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. റായിയിലെ ആദ്യ ശ്രമമായിരുന്നു ഇത്. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fifth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2006 നവംബറിൽ ലത്തീഫ തന്റെ റകോർഡുകൾ അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി റോട്ടാനയുമായി മറ്റൊരു കരാർ ഒപ്പിട്ടു. &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://elaph.com/ElaphWeb/Music/2006/11/192758.htm |title=لطيفة: عدت إلى بيتي الأوّل |website=Elaph.com |language=ar |date=23 November 2006 }}&lt;/ref&gt;

2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ലത്തീഫ തന്റെ സിംഗിൾ &quot;ഫ്രഷ്&quot; പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{cite news|url= https://www.albawaba.com/entertainment/fresher-ever-latifa-releases-new-music-video-video-1095864|title= Fresher Than Ever, Latifa Releases New Music Video (with Video)|date= February 28, 2018|work= Albawaba}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
*{{facebook|LatifaAlTunisia}}

{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Latifa}}
[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ടുണീഷ്യൻ ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]</text>
      <sha1>p0gmzwj5mjm6t4o4i6gimpr65cqooem</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540087</id>
      <parentid>4540086</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:40:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ */</comment>
      <origin>4540087</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14570" sha1="rfjigdx0hivkmn9sh9gmfbqwquvtvrd" xml:space="preserve">{{prettyurl|Latifa (singer)}}
{{Infobox musical artist
| name             = Latifa
| image            = Latifa (2022).png
| caption          = Latifa gives press statements to the Egyptian newspaper &quot;EL Osboa&quot; (2022).
| background       = solo_singer
| birth_name       = Latifa Bint Alaya Al Arfaoui&lt;br/&gt;{{lang|ar|لطيفة بنت عليه العرفاوي}}
| birth_date       = {{Birth date and age|1961|2|14|mf=y}}
| origin           = [[Manouba]], [[Tunisia]]
| genre            = Arab pop, Classic, Arab Tarab, [[Khaliji (music)|Khaleeji]], [[Arabic music]], [[Arabesque music]], [[Middle Eastern music]], [[Raï]]
| occupation       = Singer, Actress
| years_active     = 1980s&amp;ndash;present
| label            = La Reine, [[Universal Music Group|Universal Music]], [[Warner Brothers]], [[EMI]], [[Virgin Records]], Alam Al Phan, LATISOL,  [[Rotana Records|Rotana]], Akurama Records, [[Awakening Music|Awakening]], GP Records, [[Musica Studio's|HP Music]], [[Musica Studio's|HP Record]], [[Musica Studio's]]
| website          = [http://www.Latifaonline.net Latifaonline.net]
}}
ഒരു ടുണീഷ്യൻ പോപ്പ് ഗായികയും മുൻ നടിയുമാണ് '''ലത്തീഫ''' (അറബിക്: لطيفة) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ലത്തീഫ ബിന്റ് അലയ എൽ അർഫൗയി''' (അറബിക്: لطيفة بنت العرفاوي العرفاوي ഉച്ചാരണം: [ɫɑˈt̪ˤiːfæ bɪnt ʕælɛi̯jæ (e) l.ʕɑrˤˈfɛːwi]; ജനനം ഫെബ്രുവരി 14, 1961).  
== മുൻകാലജീവിതം ==
1983-ൽ, പിതാവ് മരിച്ചതിനുശേഷം, ലത്തീഫയും കുടുംബവും വിശ്രമിക്കാനും വിലപിക്കാനും ആയി ഈജിപ്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോയി. അവിടെ വച്ച് അവർ കമ്പോസർ ബാലി ഹംദിയെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അവരുടെ   തൊഴിലിന്റെ ഭാഗമായി ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകാൻ അദ്ദേഹം അവരെ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ലത്തീഫ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. അവരുടെ ഹൈസ്കൂൾ കാലഘട്ടത്തിലെ അവസാനത്തെ പരീക്ഷകൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ [[ടുണീഷ്യ]]യിലേക്ക് മടങ്ങി. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ, അവർക്ക് ഈജിപ്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ  കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജിൽ ചേർന്നു ഒന്നര വർഷം ഡച്ച് സാഹിത്യം പഠിച്ചു. ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകുന്നതിന് അവരുടെ കുടുംബം പണം നൽകിയതിനാൽ അവർ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജ് പഠനം ഉപേക്ഷിച്ച് ഈജിപ്തിലെ അറബ് അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ ചേർന്നു. അവിടെ അവർ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013238/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

അക്കാദമിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ, സംഗീതസംവിധായകൻ [[Mohammed Abdel Wahab|മുഹമ്മദ് അബ്ദൽ വഹാബ്]] റേഡിയോയിലൂടെയാണ് അവരെ കണ്ടെത്തിയത്. അക്കാലത്ത് പ്രധാനമായും അവർ താരാബ് ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഈജിപ്‌റ്റിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശന വേളയിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ സംഗീതസംവിധായകൻ [[Ammar El Sherei|അമ്മാർ എൽ ഷെറി]], കവി അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഒരു ദിശമാറ്റം ആരംഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013247/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ == 
1984 മുതൽ ലത്തീഫയുടെ ആദ്യകാല ആൽബങ്ങൾ പ്രധാനമായും അറബ് ശൈലിയിലായിരുന്നു. മെസ അൽ ജമാൽ (&quot;ഈവനിംഗ് ഓഫ് ബ്യൂട്ടി&quot;) എന്ന ആൽബം ലത്തീഫ ബിന്റ് അലായ അൽ അർഫൗയിയെ ഈജിപ്തിൽ പ്രശസ്തയാക്കി. അക്തർ മിൻ റൂഹി (&quot;എന്റെ ആത്മാവിനെക്കാൾ കൂടുതൽ&quot;) 1986 -ൽ പുറത്തിറങ്ങി. ലത്തീഫ അറബ് പോപ്പ് ഗാനങ്ങൾ അമ്മാർ എൽ ഷെറെയുടെ സംഗീതവും അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദിന്റെ വരികളും ആലപിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഹ്രസ്വ ഗാനങ്ങളും ടാംഗോ സംഗീതം പോലുള്ള വ്യത്യസ്തതയും ചേർന്നപ്പോൾ ആൽബം അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിജയിച്ചു. അവർ ഒരു മ്യൂസിക് വീഡിയോ ഹിറ്റ് സിംഗിൾ &quot;ഇവാ തെഗീർ&quot; (&quot;അസൂയപ്പെടരുത്&quot;) റെക്കോർഡ് ചെയ്തു. ഈ ആൽബത്തിന്റെ വിജയം ലത്തീഫയ്ക്ക് അവരുടെ നിർമ്മാതാവിന്റെ കമ്പനിയുടെയും സ്റ്റുഡിയോയായ ലാ റെയ്നിന്റെയും പകുതി ഓഹരികൾ വാങ്ങാൻ സഹായിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവരുടെ എല്ലാ ആൽബങ്ങളും സംഗീത വീഡിയോകളും അവർ സഹനിർമ്മാതാക്കളോടൊപ്പം നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.almotamar.net/59511.htm|title=لطيفة: لم أقع بغرام ثري خليجي.|first=المؤتمر|last=نت|website=www.almotamar.net|accessdate=29 July 2018}}&lt;/ref&gt;

1997-ൽ ലത്തീഫ അൽ ഗിന്‌വ (&quot;ദി സോംഗ്&quot;) എന്ന ആൽബം പുറത്തിറക്കി. ഇത് അവരുടെ മുൻ ആൽബമായ &quot;അക്തർ മിൻ റൂഹി&quot; യുടെ തുടർച്ചയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|title=Third paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013253/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ലത്തീഫ പിന്നീട് പുതിയ രീതിയിലുള്ള ഗാനങ്ങൾ  ഖസാഇദ് ഫോസ്ഹ അവതരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. ലത്തീഫ അവരുടെ അടുത്ത ആൽബം കവി [[Nizar Qabbani|നിസാർ ഖബ്ബാനി]] എഴുതിയ വരികൾ 1998 -ലെ താലൂമോനി അൽ ഡോന്യ (&quot;ദി വേൾഡ് എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു&quot;) അവതരിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927034118/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|date=2007-09-27}} ''Latifaonline.net''&lt;/ref&gt;

1999 ൽ അറബ് ലോകത്ത് വഡെ (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഇഞ്ചല്ല (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;) എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹിറ്റ് ആൽബവുമായി ലത്തീഫ തിരിച്ചെത്തി. ആൽബം വിതരണം ചെയ്തത് യൂണിവേഴ്സൽ മ്യൂസിക് ഫ്രാൻസ് ആണ്, ഒരു വിദേശ ഭാഷയിൽ ലത്തീഫ അവതരിപ്പിച്ച ആദ്യ ആൽബമായിരുന്നു ഇത്. ഫ്രാങ്കോ-അറബ് ഗാനം &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; എല്ലെ മാഗസിനെ ഒന്നാമതെത്തിച്ചു. &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;), &quot;കെരെഹ്തക്&quot; (&quot;ഞാൻ നിങ്ങളെ വെറുത്തു&quot;), &quot;വദേഹ്&quot; (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നിവ അറബ് ലോകത്തിലെ പ്രശസ്ത സിംഗിൾസ് ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fourth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2002-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ വൈവിധ്യമാർന്ന ആൽബം ഡെസേർട്ട് റോസസ്, അറേബ്യൻ റിഥംസ് II എന്നിവയിൽ &quot;ടേക്ക് മി ഐ ആം യുവർസ്&quot; എന്ന ഗാനത്തിൽ ലത്തീഫ ഒരു അറബ് [[Mawwal|മവ്വൽ]] അവതരിപ്പിക്കുകയും സ്ക്വീസ് ബാൻഡിലെ ക്രിസ് ഡിഫോർഡ്, ഗ്ലെൻ ടിൽബ്രൂക്ക് എന്നിവരോടൊപ്പം അറബിയിലും ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ആലപിക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;/&gt;2003 ൽ ആലം എൽ ഫാൻ (മാസിക്ക ടിവി) നിർമ്മിച്ച മാ എട്രോഷ് ബെയ്ദ് (&quot;പോകരുത്&quot;) എന്ന ആൽബത്തിന് മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലും മികച്ച വിൽപ്പനയുള്ള കലാകാരനുള്ള 2004 ലെ ലോക സംഗീത അവാർഡ് ലത്തീഫ നേടി. 2004 ൽ, വാർണർ ബ്രദേഴ്സ് ഫ്രാൻസ്, വിതരണം ചെയ്ത ഒരു ആൽബം  ലെസ് പ്ലസ് ബെല്ലസ് ചാൻസൺസ് ഡി ലത്തീഫ (&quot;ലത്തീഫയുടെ മികച്ച ഗാനങ്ങൾ&quot;) ലത്തീഫ നിർമ്മിച്ചു. ആൽബം മിക്കവാറും ഏറ്റവും മികച്ച ഹിറ്റുകളുടെ ഒരു ശേഖരമാണെങ്കിലും, &quot;ഖല്ലിയോണി&quot; (&quot;ലെറ്റ് മി&quot;) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുത്തൻ റാസ് ഗാനവും ഇതിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. റായിയിലെ ആദ്യ ശ്രമമായിരുന്നു ഇത്. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fifth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2006 നവംബറിൽ ലത്തീഫ തന്റെ റകോർഡുകൾ അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി റോട്ടാനയുമായി മറ്റൊരു കരാർ ഒപ്പിട്ടു. &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://elaph.com/ElaphWeb/Music/2006/11/192758.htm |title=لطيفة: عدت إلى بيتي الأوّل |website=Elaph.com |language=ar |date=23 November 2006 }}&lt;/ref&gt;

2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ലത്തീഫ തന്റെ സിംഗിൾ &quot;ഫ്രഷ്&quot; പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{cite news|url= https://www.albawaba.com/entertainment/fresher-ever-latifa-releases-new-music-video-video-1095864|title= Fresher Than Ever, Latifa Releases New Music Video (with Video)|date= February 28, 2018|work= Albawaba}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
*{{facebook|LatifaAlTunisia}}

{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Latifa}}
[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ടുണീഷ്യൻ ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]</text>
      <sha1>rfjigdx0hivkmn9sh9gmfbqwquvtvrd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540088</id>
      <parentid>4540087</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:42:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ */</comment>
      <origin>4540088</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14570" sha1="8klord2mbaba17ke2uforx2mtnsu4e7" xml:space="preserve">{{prettyurl|Latifa (singer)}}
{{Infobox musical artist
| name             = Latifa
| image            = Latifa (2022).png
| caption          = Latifa gives press statements to the Egyptian newspaper &quot;EL Osboa&quot; (2022).
| background       = solo_singer
| birth_name       = Latifa Bint Alaya Al Arfaoui&lt;br/&gt;{{lang|ar|لطيفة بنت عليه العرفاوي}}
| birth_date       = {{Birth date and age|1961|2|14|mf=y}}
| origin           = [[Manouba]], [[Tunisia]]
| genre            = Arab pop, Classic, Arab Tarab, [[Khaliji (music)|Khaleeji]], [[Arabic music]], [[Arabesque music]], [[Middle Eastern music]], [[Raï]]
| occupation       = Singer, Actress
| years_active     = 1980s&amp;ndash;present
| label            = La Reine, [[Universal Music Group|Universal Music]], [[Warner Brothers]], [[EMI]], [[Virgin Records]], Alam Al Phan, LATISOL,  [[Rotana Records|Rotana]], Akurama Records, [[Awakening Music|Awakening]], GP Records, [[Musica Studio's|HP Music]], [[Musica Studio's|HP Record]], [[Musica Studio's]]
| website          = [http://www.Latifaonline.net Latifaonline.net]
}}
ഒരു ടുണീഷ്യൻ പോപ്പ് ഗായികയും മുൻ നടിയുമാണ് '''ലത്തീഫ''' (അറബിക്: لطيفة) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ലത്തീഫ ബിന്റ് അലയ എൽ അർഫൗയി''' (അറബിക്: لطيفة بنت العرفاوي العرفاوي ഉച്ചാരണം: [ɫɑˈt̪ˤiːfæ bɪnt ʕælɛi̯jæ (e) l.ʕɑrˤˈfɛːwi]; ജനനം ഫെബ്രുവരി 14, 1961).  
== മുൻകാലജീവിതം ==
1983-ൽ, പിതാവ് മരിച്ചതിനുശേഷം, ലത്തീഫയും കുടുംബവും വിശ്രമിക്കാനും വിലപിക്കാനും ആയി ഈജിപ്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോയി. അവിടെ വച്ച് അവർ കമ്പോസർ ബാലി ഹംദിയെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അവരുടെ   തൊഴിലിന്റെ ഭാഗമായി ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകാൻ അദ്ദേഹം അവരെ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ലത്തീഫ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. അവരുടെ ഹൈസ്കൂൾ കാലഘട്ടത്തിലെ അവസാനത്തെ പരീക്ഷകൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ [[ടുണീഷ്യ]]യിലേക്ക് മടങ്ങി. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ, അവർക്ക് ഈജിപ്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ  കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജിൽ ചേർന്നു ഒന്നര വർഷം ഡച്ച് സാഹിത്യം പഠിച്ചു. ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകുന്നതിന് അവരുടെ കുടുംബം പണം നൽകിയതിനാൽ അവർ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജ് പഠനം ഉപേക്ഷിച്ച് ഈജിപ്തിലെ അറബ് അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ ചേർന്നു. അവിടെ അവർ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013238/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

അക്കാദമിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ, സംഗീതസംവിധായകൻ [[Mohammed Abdel Wahab|മുഹമ്മദ് അബ്ദൽ വഹാബ്]] റേഡിയോയിലൂടെയാണ് അവരെ കണ്ടെത്തിയത്. അക്കാലത്ത് പ്രധാനമായും അവർ താരാബ് ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഈജിപ്‌റ്റിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശന വേളയിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ സംഗീതസംവിധായകൻ [[Ammar El Sherei|അമ്മാർ എൽ ഷെറി]], കവി അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഒരു ദിശമാറ്റം ആരംഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013247/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ == 
1984 മുതൽ ലത്തീഫയുടെ ആദ്യകാല ആൽബങ്ങൾ പ്രധാനമായും അറബ് ശൈലിയിലായിരുന്നു. മെസ അൽ ജമാൽ (&quot;ഈവനിംഗ് ഓഫ് ബ്യൂട്ടി&quot;) എന്ന ആൽബം ലത്തീഫ ബിന്റ് അലായ അൽ അർഫൗയിയെ ഈജിപ്തിൽ പ്രശസ്തയാക്കി. അക്തർ മിൻ റൂഹി (&quot;എന്റെ ആത്മാവിനെക്കാൾ കൂടുതൽ&quot;) 1986 -ൽ പുറത്തിറങ്ങി. ലത്തീഫ അറബ് പോപ്പ് ഗാനങ്ങൾ അമ്മാർ എൽ ഷെറെയുടെ സംഗീതവും അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദിന്റെ വരികളും ആലപിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഹ്രസ്വ ഗാനങ്ങളും ടാംഗോ സംഗീതം പോലുള്ള വ്യത്യസ്തതയും ചേർന്നപ്പോൾ ആൽബം അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിജയിച്ചു. അവർ ഒരു മ്യൂസിക് വീഡിയോ ഹിറ്റ് സിംഗിൾ &quot;ഇവാ തെഗീർ&quot; (&quot;അസൂയപ്പെടരുത്&quot;) റെക്കോർഡ് ചെയ്തു. ഈ ആൽബത്തിന്റെ വിജയം ലത്തീഫയ്ക്ക് അവരുടെ നിർമ്മാതാവിന്റെ കമ്പനിയുടെയും സ്റ്റുഡിയോയായ ലാ റെയ്നിന്റെയും പകുതി ഓഹരികൾ വാങ്ങാൻ സഹായിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവരുടെ എല്ലാ ആൽബങ്ങളും സംഗീത വീഡിയോകളും അവർ സഹനിർമ്മാതാക്കളോടൊപ്പം നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.almotamar.net/59511.htm|title=لطيفة: لم أقع بغرام ثري خليجي.|first=المؤتمر|last=نت|website=www.almotamar.net|accessdate=29 July 2018}}&lt;/ref&gt;

1997-ൽ ലത്തീഫ അൽ ഗിന്‌വ (&quot;ദി സോംഗ്&quot;) എന്ന ആൽബം പുറത്തിറക്കി. ഇത് അവരുടെ മുൻ ആൽബമായ &quot;അക്തർ മിൻ റൂഹി&quot; യുടെ തുടർച്ചയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|title=Third paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013253/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ലത്തീഫ പിന്നീട് പുതിയ രീതിയിലുള്ള ഗാനങ്ങൾ  ഖസാഇദ് ഫോസ്ഹ അവതരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. ലത്തീഫ അവരുടെ അടുത്ത ആൽബം കവി [[Nizar Qabbani|നിസാർ ഖബ്ബാനി]] എഴുതിയ വരികൾ 1998 -ലെ താലൂമോനി അൽ ഡോന്യ (&quot;ദി വേൾഡ് എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു&quot;) അവതരിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927034118/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|date=2007-09-27}} ''Latifaonline.net''&lt;/ref&gt;

1999 ൽ അറബ് ലോകത്ത് വഡെ (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഇഞ്ചല്ല (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;) എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹിറ്റ് ആൽബവുമായി ലത്തീഫ തിരിച്ചെത്തി. ആൽബം വിതരണം ചെയ്തത് യൂണിവേഴ്സൽ മ്യൂസിക് ഫ്രാൻസ് ആണ്, ഒരു വിദേശ ഭാഷയിൽ ലത്തീഫ അവതരിപ്പിച്ച ആദ്യ ആൽബമായിരുന്നു ഇത്. ഫ്രാങ്കോ-അറബ് ഗാനം &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; എല്ലെ മാഗസിനെ ഒന്നാമതെത്തിച്ചു. &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;), &quot;കെരെഹ്തക്&quot; (&quot;ഞാൻ നിങ്ങളെ വെറുത്തു&quot;), &quot;വദേഹ്&quot; (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നിവ അറബ് ലോകത്തിലെ പ്രശസ്ത സിംഗിൾസ് ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fourth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2002-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ വൈവിധ്യമാർന്ന ആൽബം ഡെസേർട്ട് റോസസ്, അറേബ്യൻ റിഥംസ് II എന്നിവയിൽ &quot;ടേക്ക് മി ഐ ആം യുവർസ്&quot; എന്ന ഗാനത്തിൽ ലത്തീഫ ഒരു അറബ് [[Mawwal|മവ്വൽ]] അവതരിപ്പിക്കുകയും സ്ക്വീസ് ബാൻഡിലെ ക്രിസ് ഡിഫോർഡ്, ഗ്ലെൻ ടിൽബ്രൂക്ക് എന്നിവരോടൊപ്പം അറബിയിലും ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ആലപിക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;/&gt;മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലും മികച്ച വിൽപ്പനയുള്ള കലാകാരനുള്ള 2004 ലെ ലോക സംഗീത അവാർഡ് 2003 ൽ ആലം എൽ ഫാൻ (മാസിക്ക ടിവി) നിർമ്മിച്ച മാ എട്രോഷ് ബെയ്ദ് (&quot;പോകരുത്&quot;) എന്ന ആൽബത്തിന് ലത്തീഫ നേടി. 2004 ൽ, വാർണർ ബ്രദേഴ്സ് ഫ്രാൻസ്, വിതരണം ചെയ്ത ഒരു ആൽബം  ലെസ് പ്ലസ് ബെല്ലസ് ചാൻസൺസ് ഡി ലത്തീഫ (&quot;ലത്തീഫയുടെ മികച്ച ഗാനങ്ങൾ&quot;) ലത്തീഫ നിർമ്മിച്ചു. ആൽബം മിക്കവാറും ഏറ്റവും മികച്ച ഹിറ്റുകളുടെ ഒരു ശേഖരമാണെങ്കിലും, &quot;ഖല്ലിയോണി&quot; (&quot;ലെറ്റ് മി&quot;) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുത്തൻ റാസ് ഗാനവും ഇതിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. റായിയിലെ ആദ്യ ശ്രമമായിരുന്നു ഇത്. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fifth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2006 നവംബറിൽ ലത്തീഫ തന്റെ റകോർഡുകൾ അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി റോട്ടാനയുമായി മറ്റൊരു കരാർ ഒപ്പിട്ടു. &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://elaph.com/ElaphWeb/Music/2006/11/192758.htm |title=لطيفة: عدت إلى بيتي الأوّل |website=Elaph.com |language=ar |date=23 November 2006 }}&lt;/ref&gt;

2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ലത്തീഫ തന്റെ സിംഗിൾ &quot;ഫ്രഷ്&quot; പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{cite news|url= https://www.albawaba.com/entertainment/fresher-ever-latifa-releases-new-music-video-video-1095864|title= Fresher Than Ever, Latifa Releases New Music Video (with Video)|date= February 28, 2018|work= Albawaba}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
*{{facebook|LatifaAlTunisia}}

{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Latifa}}
[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ടുണീഷ്യൻ ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]</text>
      <sha1>8klord2mbaba17ke2uforx2mtnsu4e7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540089</id>
      <parentid>4540088</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:46:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ */</comment>
      <origin>4540089</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14604" sha1="6wyhyyf50ybwkejd9eaqdtvg8x3u4ap" xml:space="preserve">{{prettyurl|Latifa (singer)}}
{{Infobox musical artist
| name             = Latifa
| image            = Latifa (2022).png
| caption          = Latifa gives press statements to the Egyptian newspaper &quot;EL Osboa&quot; (2022).
| background       = solo_singer
| birth_name       = Latifa Bint Alaya Al Arfaoui&lt;br/&gt;{{lang|ar|لطيفة بنت عليه العرفاوي}}
| birth_date       = {{Birth date and age|1961|2|14|mf=y}}
| origin           = [[Manouba]], [[Tunisia]]
| genre            = Arab pop, Classic, Arab Tarab, [[Khaliji (music)|Khaleeji]], [[Arabic music]], [[Arabesque music]], [[Middle Eastern music]], [[Raï]]
| occupation       = Singer, Actress
| years_active     = 1980s&amp;ndash;present
| label            = La Reine, [[Universal Music Group|Universal Music]], [[Warner Brothers]], [[EMI]], [[Virgin Records]], Alam Al Phan, LATISOL,  [[Rotana Records|Rotana]], Akurama Records, [[Awakening Music|Awakening]], GP Records, [[Musica Studio's|HP Music]], [[Musica Studio's|HP Record]], [[Musica Studio's]]
| website          = [http://www.Latifaonline.net Latifaonline.net]
}}
ഒരു ടുണീഷ്യൻ പോപ്പ് ഗായികയും മുൻ നടിയുമാണ് '''ലത്തീഫ''' (അറബിക്: لطيفة) എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ലത്തീഫ ബിന്റ് അലയ എൽ അർഫൗയി''' (അറബിക്: لطيفة بنت العرفاوي العرفاوي ഉച്ചാരണം: [ɫɑˈt̪ˤiːfæ bɪnt ʕælɛi̯jæ (e) l.ʕɑrˤˈfɛːwi]; ജനനം ഫെബ്രുവരി 14, 1961).  
== മുൻകാലജീവിതം ==
1983-ൽ, പിതാവ് മരിച്ചതിനുശേഷം, ലത്തീഫയും കുടുംബവും വിശ്രമിക്കാനും വിലപിക്കാനും ആയി ഈജിപ്തിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോയി. അവിടെ വച്ച് അവർ കമ്പോസർ ബാലി ഹംദിയെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അവരുടെ   തൊഴിലിന്റെ ഭാഗമായി ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകാൻ അദ്ദേഹം അവരെ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ലത്തീഫ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു. അവരുടെ ഹൈസ്കൂൾ കാലഘട്ടത്തിലെ അവസാനത്തെ പരീക്ഷകൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ [[ടുണീഷ്യ]]യിലേക്ക് മടങ്ങി. സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ, അവർക്ക് ഈജിപ്തിലേക്ക് മടങ്ങാൻ  കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജിൽ ചേർന്നു ഒന്നര വർഷം ഡച്ച് സാഹിത്യം പഠിച്ചു. ഈജിപ്തിലേക്ക് പോകുന്നതിന് അവരുടെ കുടുംബം പണം നൽകിയതിനാൽ അവർ ടുണീഷ്യയിലെ കോളേജ് പഠനം ഉപേക്ഷിച്ച് ഈജിപ്തിലെ അറബ് അക്കാദമി ഓഫ് മ്യൂസിക്കിൽ ചേർന്നു. അവിടെ അവർ ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കി.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013238/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,Izc3VmbfRWamIESW-QM.ITM9-gM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

അക്കാദമിയിൽ ആയിരുന്നപ്പോൾ, സംഗീതസംവിധായകൻ [[Mohammed Abdel Wahab|മുഹമ്മദ് അബ്ദൽ വഹാബ്]] റേഡിയോയിലൂടെയാണ് അവരെ കണ്ടെത്തിയത്. അക്കാലത്ത് പ്രധാനമായും അവർ താരാബ് ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ ഈജിപ്‌റ്റിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശന വേളയിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ സംഗീതസംവിധായകൻ [[Ammar El Sherei|അമ്മാർ എൽ ഷെറി]], കവി അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഒരു ദിശമാറ്റം ആരംഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|title=Arabic reference|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013247/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,gTM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.tUUP1ERXhVPSJUT-AM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== റെക്കോർഡിംഗ് കരിയർ == 
1984 മുതൽ ലത്തീഫയുടെ ആദ്യകാല ആൽബങ്ങൾ പ്രധാനമായും അറബ് ശൈലിയിലായിരുന്നു. മെസ അൽ ജമാൽ (&quot;ഈവനിംഗ് ഓഫ് ബ്യൂട്ടി&quot;) എന്ന ആൽബം ലത്തീഫ ബിന്റ് അലായ അൽ അർഫൗയിയെ ഈജിപ്തിൽ പ്രശസ്തയാക്കി. അക്തർ മിൻ റൂഹി (&quot;എന്റെ ആത്മാവിനെക്കാൾ കൂടുതൽ&quot;) 1986 -ൽ പുറത്തിറങ്ങി. ലത്തീഫ അറബ് പോപ്പ് ഗാനങ്ങൾ അമ്മാർ എൽ ഷെറെയുടെ സംഗീതവും അബ്ദുൽവഹാബ് മുഹമ്മദിന്റെ വരികളും ആലപിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഹ്രസ്വ ഗാനങ്ങളും ടാംഗോ സംഗീതം പോലുള്ള വ്യത്യസ്തതയും ചേർന്നപ്പോൾ ആൽബം അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിജയിച്ചു. അവർ ഒരു മ്യൂസിക് വീഡിയോ ഹിറ്റ് സിംഗിൾ &quot;ഇവാ തെഗീർ&quot; (&quot;അസൂയപ്പെടരുത്&quot;) റെക്കോർഡ് ചെയ്തു. ഈ ആൽബത്തിന്റെ വിജയം ലത്തീഫയ്ക്ക് അവരുടെ നിർമ്മാതാവിന്റെ കമ്പനിയുടെയും സ്റ്റുഡിയോയായ ലാ റെയ്നിന്റെയും പകുതി ഓഹരികൾ വാങ്ങാൻ സഹായിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവരുടെ എല്ലാ ആൽബങ്ങളും സംഗീത വീഡിയോകളും അവർ സഹനിർമ്മാതാക്കളോടൊപ്പം നിർമ്മിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.almotamar.net/59511.htm|title=لطيفة: لم أقع بغرام ثري خليجي.|first=المؤتمر|last=نت|website=www.almotamar.net|accessdate=29 July 2018}}&lt;/ref&gt;

1997-ൽ ലത്തീഫ അൽ ഗിന്‌വ (&quot;ദി സോംഗ്&quot;) എന്ന ആൽബം പുറത്തിറക്കി. ഇത് അവരുടെ മുൻ ആൽബമായ &quot;അക്തർ മിൻ റൂഹി&quot; യുടെ തുടർച്ചയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|title=Third paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090204013253/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.AjM9-gM.|archive-date=4 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ലത്തീഫ പിന്നീട് പുതിയ രീതിയിലുള്ള ഗാനങ്ങൾ  ഖസാഇദ് ഫോസ്ഹ അവതരിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. ലത്തീഫ അവരുടെ അടുത്ത ആൽബം കവി [[Nizar Qabbani|നിസാർ ഖബ്ബാനി]] എഴുതിയ വരികൾ 1998 -ലെ താലൂമോനി അൽ ഡോന്യ (&quot;ദി വേൾഡ് എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു&quot;) അവതരിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;[http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927034118/http://www.latifaonline.net/v4/Ar/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QjM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|date=2007-09-27}} ''Latifaonline.net''&lt;/ref&gt;

1999 ൽ അറബ് ലോകത്ത് വഡെ (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഇഞ്ചല്ല (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;) എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹിറ്റ് ആൽബവുമായി ലത്തീഫ തിരിച്ചെത്തി. ആൽബം വിതരണം ചെയ്തത് യൂണിവേഴ്സൽ മ്യൂസിക് ഫ്രാൻസ് ആണ്, ഒരു വിദേശ ഭാഷയിൽ ലത്തീഫ അവതരിപ്പിച്ച ആദ്യ ആൽബമായിരുന്നു ഇത്. ഫ്രാങ്കോ-അറബ് ഗാനം &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; എല്ലെ മാഗസിനെ ഒന്നാമതെത്തിച്ചു. &quot;ഇഞ്ചല്ല&quot; (&quot;ദൈവം ഇച്ഛിക്കുന്നു&quot;), &quot;കെരെഹ്തക്&quot; (&quot;ഞാൻ നിങ്ങളെ വെറുത്തു&quot;), &quot;വദേഹ്&quot; (&quot;ക്ലിയർ&quot;) എന്നിവ അറബ് ലോകത്തിലെ പ്രശസ്ത സിംഗിൾസ് ആയിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fourth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

2002-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ വൈവിധ്യമാർന്ന ആൽബം ഡെസേർട്ട് റോസസ്, അറേബ്യൻ റിഥംസ് II എന്നിവയിൽ &quot;ടേക്ക് മി ഐ ആം യുവർസ്&quot; എന്ന ഗാനത്തിൽ ലത്തീഫ ഒരു അറബ് [[Mawwal|മവ്വൽ]] അവതരിപ്പിക്കുകയും സ്ക്വീസ് ബാൻഡിലെ ക്രിസ് ഡിഫോർഡ്, ഗ്ലെൻ ടിൽബ്രൂക്ക് എന്നിവരോടൊപ്പം അറബിയിലും ഇംഗ്ലീഷിലും ഒരു ചെറിയ ഭാഗം ആലപിക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;latifaonline.net&quot;/&gt;മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലും മികച്ച വിൽപ്പനയുള്ള ആൽബത്തിന്റെ കലാകാരനുള്ള 2004 ലെ ലോക സംഗീത അവാർഡ് 2003 ൽ ആലം എൽ ഫാൻ (മാസിക്ക ടിവി) നിർമ്മിച്ച മാ എട്രോഷ് ബെയ്ദ് (&quot;പോകരുത്&quot;) എന്ന ആൽബത്തിന് ലത്തീഫ നേടി. 2004 ൽ, വാർണർ ബ്രദേഴ്സ് ഫ്രാൻസ്, വിതരണം ചെയ്ത ഒരു ആൽബം  ലെസ് പ്ലസ് ബെല്ലസ് ചാൻസൺസ് ഡി ലത്തീഫ (&quot;ലത്തീഫയുടെ മികച്ച ഗാനങ്ങൾ&quot;) ലത്തീഫ നിർമ്മിച്ചു. ആൽബം മിക്കവാറും ഏറ്റവും മികച്ച ഹിറ്റുകളുടെ ഒരു ശേഖരമാണെങ്കിലും, &quot;ഖല്ലിയോണി&quot; (&quot;ലെറ്റ് മി&quot;) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുത്തൻ റാസ് ഗാനവും ഇതിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. റായിയിലെ ആദ്യ ശ്രമമായിരുന്നു ഇത്. &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|title=Fifth paragraph|publisher=|accessdate=29 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20090203164856/http://www.latifaonline.net/v4/En/bio/aff/?MBR+,tUUP1ERXhVPSJUT-AM.QM9-gM.Izc3VmbfRWamIESW-QM.|archive-date=3 February 2009|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 2006 നവംബറിൽ ലത്തീഫ തന്റെ റകോർഡുകൾ അറബ് ലോകമെമ്പാടും വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി റോട്ടാനയുമായി മറ്റൊരു കരാർ ഒപ്പിട്ടു. &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://elaph.com/ElaphWeb/Music/2006/11/192758.htm |title=لطيفة: عدت إلى بيتي الأوّل |website=Elaph.com |language=ar |date=23 November 2006 }}&lt;/ref&gt;

2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ലത്തീഫ തന്റെ സിംഗിൾ &quot;ഫ്രഷ്&quot; പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{cite news|url= https://www.albawaba.com/entertainment/fresher-ever-latifa-releases-new-music-video-video-1095864|title= Fresher Than Ever, Latifa Releases New Music Video (with Video)|date= February 28, 2018|work= Albawaba}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
*{{facebook|LatifaAlTunisia}}

{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Latifa}}
[[വർഗ്ഗം:1961-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ടുണീഷ്യൻ ചലച്ചിത്രനടിമാർ]]</text>
      <sha1>6wyhyyf50ybwkejd9eaqdtvg8x3u4ap</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഒകാവ ഷാസ്‌നേ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>559416</id>
    <revision>
      <id>4540229</id>
      <parentid>4338305</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:46:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540229</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7332" sha1="axvu79gr0n78ooggpci4zp5korwpwbx" xml:space="preserve">{{prettyurl|Okawa Shaznay}}
{{Infobox person
|name         = Okawa Shaznay
|image        = 
|caption      = 
|birth_place  = [[Bamenda]], [[Northwest Region (Cameroon)|Northwest Region]], [[Cameroon]]
|occupation   = [[Actress]]
|years_active = 2014 - present
|education = [[Texas Southern University]]
|awards = Exquisite lady of the year award, 2016
}}

[[കാമറൂൺ|കാമറൂണിൽ]] നിന്നുള്ള ഒരു നോളിവുഡ് നടിയാണ് '''ഒക്കാവ ഷാസ്‌നേ.''' ബ്ലോക്ക്ബസ്റ്റർ സിനിമയായ അയോറിലെ അഭിനയത്തിലൂടെ നോളിവുഡിലേക്ക് വിജയകരമായി കടന്നുകയറിയ അവരുടെ രാജ്യത്ത് നിന്നുള്ള ആദ്യത്തെ നടിയായായ അവർ റീത്ത ഡൊമിനിക്, ജോസഫ് ബെഞ്ചമിൻ എന്നിവർക്കൊപ്പം അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://africamagic.dstv.com/news/jara-okawa-shaznay-actress/ | title=Jara: Okawa Shaznay's rising star | publisher=africamagic.dstv.com | accessdate=23 July 2016}}&lt;/ref&gt; 2016-ലെ ഹിറ്റ് ടിവി സീരീസായ ദെലീല: ദി മിസ്റ്റീരിയസ് കേസ് ഓഫ് ഡെലീല ആംബ്രോസിലെ പ്രധാന വേഷത്തിലൂടെ ഒക്കാവ ഷാസ്‌നേയ്ക്ക് കൂടുതൽ പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite web | url=https://www.bellanaija.com/2016/06/get-the-scoop-on-new-tv-series-delilah-starring-okawa-shaznay-clarion-chukwurah-tony-umez-more-the-must-watch-trailer/ | title=Get the Scoop on New TV Series &quot;Delilah&quot; starring Okawa Shaznay, Clarion Chukwurah, Tony Umez &amp; More + the Must Watch Trailer! | publisher=bellanaija.com | accessdate=9 June 2014}}&lt;/ref&gt; ദെലീലയിലെ അഭിനയത്തിന് 2016-ലെ ടിവി നടിക്കുള്ള എക്‌ക്വിസൈറ്റ് ലേഡി ഓഫ് ദ ഇയർ (ELOY) പുരസ്‌കാരം അവർ നേടി.&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://africancelebs.com/okawa-shaznay-wins-tv-actress-of-the-year/ | title=Okawa Shaznay wins TV Actress of the Year | publisher=africancelebs.com | accessdate=28 November 2016 | archive-date=2019-07-06 | archive-url=https://web.archive.org/web/20190706075418/https://africancelebs.com/okawa-shaznay-wins-tv-actress-of-the-year/ | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://pulse.ng/fashion/eloy-awards-2016-see-full-list-of-winners-moments-at-the-event-id5826074.html | title=Eloy Awards 2016:see full list of winners | publisher=pulse.ng | accessdate=29 November 2016 | archive-date=2016-12-01 | archive-url=https://web.archive.org/web/20161201170418/http://pulse.ng/fashion/eloy-awards-2016-see-full-list-of-winners-moments-at-the-event-id5826074.html | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== ആദ്യകാല ജീവിതവും പശ്ചാത്തലവും ==
കാമറൂണിലാണ് ഒകാവ ഷാസ്‌നെ ജനിച്ചത്. കാമറൂണിലെ ബമെൻഡയിലെ മാങ്കോൺ പ്രെസ്ബിറ്റേറിയൻ സെക്കൻഡറി സ്കൂളിൽ അവർ തന്റെ സെക്കൻഡറി സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം ആരംഭിച്ചു. ഷാസ്‌നയ് പിന്നീട് അമേരിക്കയിലേക്ക് മാറി. അവിടെ ടെക്സസ് സതേൺ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്ന് അക്കൗണ്ടിംഗിൽ ബിരുദം നേടി.
== കരിയർ ==
2012-ൽ [[ഘാന]]യിൽ ചിത്രീകരിക്കുകയും 2013-ന്റെ അവസാന മാസങ്ങളിൽ അറ്റ്ലാന്റ യുഎസ്എയിൽ പൂർത്തിയാക്കുകയും ചെയ്ത 2016-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ &quot;REFUGEES&quot;&lt;ref&gt;{{cite web | url=http://ghanagist.com/movie-alert-frank-rajah-arases-new-movie-refugees-starring-yvonne-nelson-belinda-effah-okawa-shaznay-others/ | title=Frank Rajah Arase's new movie &quot;Refugees&quot; starring Yvonne Nelson,Belinda Effah,Okawa Shaznay,others | publisher=ghanagist.com | accessdate=3 February 2016 | archive-date=2021-11-21 | archive-url=https://web.archive.org/web/20211121092552/http://ghanagist.com/movie-alert-frank-rajah-arases-new-movie-refugees-starring-yvonne-nelson-belinda-effah-okawa-shaznay-others/ | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;  എന്ന സിനിമയിലും അവർ അഭിനയിച്ചു.
==അവാർഡുകളും നാമനിർദ്ദേശങ്ങളും==

{|class=&quot;wikitable&quot;
!Year
!Event
!Prize
!Work
!Result
|-
|2013
|[[2013 Golden Icons Academy Movie Awards]]
|Most Promising Actress 
|Cheaters
|{{Nominated}}
|-
|2014
|[[2014 Golden Icons Academy Movie Awards]]
|Best Supporting Actress
|Sisters at War
|{{Nominated}}
|-
|2015
|[[2015 Nigeria Entertainment Awards]]
|Actress of the Year (Africa)
|[[Iyore]]
|{{Nominated}}
|-
|2016
|Exquisite Lady of the Year (ELOY) Awards
|TV Actress of the year
|[[Delilah: The Mysterious Case of Delilah Ambrose]]
|{{won}}
|-
|2017
|[[Nollywood and African Film Critics Awards]]
|Best Actress in a series
|[[Delilah: The Mysterious Case of Delilah Ambrose]]
|{{won}}
|-
|2018
|[[Africa Movie Academy Awards]]
|Best Actress in a Leading Role
|In My Country
|{{nominated}}
|-
|}
==അവലംബം==
{{Reflist}}

==പുറംകണ്ണികൾ==
{{Refbegin}}
* [http://blog.irokotv.com/the-emerging-faces-of-nollywood/ The emerging faces of Nollywood] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151130134518/http://blog.irokotv.com/the-emerging-faces-of-nollywood/ |date=2015-11-30 }}. IrokoTv 
* [http://blog.irokotv.com/cute-cameroonian-actress-okawa-shaznay-shines-bright-in-iyore/ Okawa Shaznay shines bright in Iyore] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180425013035/http://blog.irokotv.com/cute-cameroonian-actress-okawa-shaznay-shines-bright-in-iyore/ |date=2018-04-25 }}. IrokoTv
* [http://www.spyghana.com/refugees-movie-sexy-actresses-first-day-on-set-at-james-town/ refugees movie cast] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211121094052/https://www.spyghana.com/refugees-movie-sexy-actresses-first-day-on-set-at-james-town/ |date=2021-11-21 }}. SpyGhana.
* [http://dulcecamer.blogspot.com.ng/2009/12/dulce-camers-top-50-list-2010.html/ Dulce Camer's top 50 list] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170301221317/http://dulcecamer.blogspot.com.ng/2009/12/dulce-camers-top-50-list-2010.html |date=2017-03-01 }}. Dulce Camer.
* [http://www.bellanaija.com/2013/05/14/all-married-men-women-cheat-right-jackie-appiah-adjetey-annan-uche-iwuanyanwu-star-in-frank-rajah-arases-movie-cheaters-watch-the-trailer/ Cheaters movie]. Bella Naija
{{Refend}}

{{authority control}}

[[വർഗ്ഗം:നൈജീരിയൻ ചലച്ചിത്രനടികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>axvu79gr0n78ooggpci4zp5korwpwbx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ജെ. വിജയ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>567035</id>
    <revision>
      <id>4540039</id>
      <parentid>3982199</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T14:28:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540039</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8650" sha1="6pxmcvmwyotv3mc2psz9n9vnkgq623i" xml:space="preserve">{{PU|J. Vijaya}}
{{Infobox scientist
| name              = ജെ. വിജയ
| image             = 
| caption           = 
| birth_date        = 1959
| birth_place       = [[Bangalore|ബാംഗ്ലൂർ]], [[Karnataka|കർണ്ണാടക]]
| spouse            = 
| death_date        = {{death year and age|1987|1959}}
| death_place       = 
| residence         = 
| citizenship       = 
| nationality       = [[ഇന്ത്യ]]
| field             = [[Herpetology|ഹെർപെറ്റോളജി]]
| work_institutions = [[Madras Crocodile Bank Trust]]
| alma_mater        = Ethiraj College, Chennai
| doctoral_advisor  = 
| doctoral_students = 
| known_for         = ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ വനിതാ ഹെർപെറ്റോളജിസ്റ്റ്
| author_abbrev_bot = 
| author_abbrev_zoo = 
| prizes            = 
| religion          = 
| footnotes         = 
| signature         = 
}}
ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ വനിതാ ഹെർപെറ്റോളജിസ്റ്റായിരുന്നു '''ജഗന്നാഥൻ വിജയ''' (1959-1987).&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.sanctuaryasia.com/photography/gallery/item/2568/asInline.html|title=Best Wildlife Photography Images and Nature Conservation Photos {{!}} Sanctuary Asia - The Voice of Wild India|access-date=2019-02-12|website=www.sanctuaryasia.com|language=en|archive-date=2019-02-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20190213124110/http://www.sanctuaryasia.com/photography/gallery/item/2568/asInline.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; അവർ രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള ആമകളുടെ സഞ്ചാരം രേഖപ്പെടുത്തുകയും വേൾഡ് കൺസർവേഷൻ യൂണിയന്റെ ശുദ്ധജല ചെലോണിയൻ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ചെയർമാനായിരുന്ന എഡ്വേർഡ് മോളിന്റെ സഹായിയായി പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/Turtle-recall-Indias-green-warrior/articleshow/2098255.cms|title=Turtle recall: India's green warrior - Times of India|access-date=2019-02-12|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt;

== ജീവചരിത്രം ==
[[ബെംഗളൂരു|ബാംഗ്ലൂരിലാണ്]] വിജയ ജനിച്ചത്. ആദ്യകാല സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം അവിടെത്തന്നെ പൂർത്തിയാക്കിയ അവർ, പിതാവിന്റെ ജോലി സ്ഥലംമാറ്റം കാരണം ഹൈസ്കൂൾ കാലത്ത് കോയമ്പത്തൂരിലേക്ക് പോയി. കോയമ്പത്തൂരിലെ സെന്റ് ജോസഫ്സ് മെട്രിക്കുലേഷൻ സ്‌കൂളിൽ രണ്ടുവർഷം പഠിച്ച ശേഷം അവസാന സ്‌കൂൾ പഠനത്തിനായി ചെന്നൈയിലേക്ക് പോയി.

ചെന്നൈയിലെ എതിരാജ് കോളേജ് ഫോർ വുമണിൽ സുവോളജി വിദ്യാർത്ഥിയായിരിക്കെ, 1978-ൽ മദ്രാസ് സ്നേക്ക് പാർക്കിൽ സന്നദ്ധസേവനം നടത്തി.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.iotn.org/iotn04-10-profile/|title=IOTN04-10-Profile|access-date=2019-02-13|website=www.iotn.org|archive-date=2019-02-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20190213124059/https://www.iotn.org/iotn04-10-profile/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; റോമുലസ് വിറ്റേക്കറുടെ കീഴിൽ പരിശീലനം നേടിയ അവർ 1981-ൽ ബിരുദപഠനത്തിന് ശേഷം ചെന്നൈ സ്‌നേക്ക് പാർക്കിൽ മുഴുവൻ സമയവും ജോലി ചെയ്യാൻ തുടങ്ങി.

22-ആമത്തെ വയസ്സിൽ, ആമകളെ കുറിച്ച് ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ഒരു സർവേയ്ക്കായി [[ഇന്റർനാഷണൽ യൂണിയൻ ഫോർ ദ കൺസർവേഷൻ ഓഫ് നേച്ചർ ആൻഡ് നാച്ചുറൽ റിസോഴ്‌സ്|വേൾഡ് കൺസർവേഷൻ യൂണിയന്റെ]] ശുദ്ധജല ചെലോണിയൻ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ അന്നത്തെ ചെയർമാനായിരുന്ന എഡ്വേർഡ് മോളിനെ സഹായിക്കാൻ [[റോമുലസ് വിറ്റേക്കർ]] അവരെ ശുപാർശ ചെയ്തു. അവർ രാജ്യത്തുടനീളം സഞ്ചരിച്ച് കടലാമകളുടെ ചൂഷണം കുറയ്ക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന ഡാറ്റ ശേഖരിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ecologise.in/2017/04/18/tribute-viji-turtle-girl/|title=Tribute: Viji, the Turtle Girl|access-date=2019-02-13|last=Lenin|first=Janaki|date=2017-04-18|website=Ecologise|language=en-GB}}&lt;/ref&gt;

ഒലിവ് റിഡ്‌ലി കടലാമകളെ കശാപ്പ് ചെയ്യുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള അവരുടെ ഗവേഷണവും ഫോട്ടോഗ്രാഫിയും ദേശീയ മാസികയിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. അത് കടലാമ വ്യാപാരം നിർത്താൻ നടപടിയെടുക്കാൻ തീരസംരക്ഷണ സേനയോട് ഉത്തരവിടാൻ അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി [[ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയെ]] നയിച്ചു.

== അംഗീകാരം ==
വിജയ [[ചൂരലാമ|ചൂരൽ ആമയെ]] കുറിച്ച് വിശദമായി ഗവേഷണം ചെയ്യുകയും ഡോക്യുമെന്റ് ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നതിനായി അവർ കേരളത്തിലെ വനങ്ങളിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചു. 1987 ഏപ്രിലിൽ അവരുടെ മൃതദേഹം ഒരു വനത്തിനുള്ളിൽ കണ്ടെത്തി. മരണകാരണം നിർണ്ണയിച്ചിട്ടില്ല. അവരുടെ പ്രവർത്തനത്തിന്റെയും ത്യാഗത്തിന്റെയും സ്മരണയ്ക്കായി, അവരുടെ മരണത്തിന് 19 വർഷത്തിനുശേഷം നടത്തിയ ഗവേഷണത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഒരു പുതിയ ജനുസ്സിൽ പെട്ടതായി കണ്ടെത്തിയ [[ചൂരലാമ]]യ്ക്ക് ''വിജയചെലിസ്'' എന്ന് പേരിട്ടു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.earthamag.org/stories/2017/3/7/guardians-of-the-green-14-indian-women-environmentalists-you-should-know|title=Guardians Of The Green: 14 Indian Women Environmentalists You Should Know|access-date=2019-02-13|website=EARTHA|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://wcsindia.org/home/2018/10/30/an-enduring-encounter-with-a-rare-reptile/|title=An Encounter with a Rare Reptile in the Anamalai Hills|access-date=2019-02-13|last=Gala|first=Mittal|date=2018-10-30|website=WCS India|language=en-US|archive-date=2019-02-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20190213183423/http://wcsindia.org/home/2018/10/30/an-enduring-encounter-with-a-rare-reptile/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; മദ്രാസ് ക്രോക്കഡൈൽ ബാങ്കിൽ ആമക്കുളത്തിന് സമീപം അവരുടെ ഒരു ചെറിയ സ്മാരകമുണ്ട്.

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
[[വർഗ്ഗം:1987-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1959-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഉഭയജീവിശാസ്ത്രജ്ഞർ]]</text>
      <sha1>6pxmcvmwyotv3mc2psz9n9vnkgq623i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ദി ഹാർഡ്കിസ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>567171</id>
    <revision>
      <id>4540230</id>
      <parentid>3805301</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:46:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540230</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11354" sha1="h95l28thn82vf23vewx5nd1n6ymi4ax" xml:space="preserve">{{prettyurl|The Hardkiss}}{{Infobox musical artist
| name            = The Hardkiss
| image           = Thehardkiss2019.jpg
| image_size      = 300px
| caption         = Val Bebko, [[Julia Sanina]], Klym Lysiuk, Yevhen Kibeliev in 2019
| origin          = [[Kyiv]], [[Ukraine]]
| years_active    = 2011 – present
| genre           = {{flatlist|
* [[Alternative rock]]
* [[alternative metal]]
* [[hard rock]]
* [[electronic rock]] 
* [[progressive pop]] (early)
* [[synthpop]] (early)
}}
| current_members = [[Julia Sanina]]&lt;br/&gt; Valeriy &quot;Val&quot; Bebko&lt;br/&gt; Klym Lysiuk&lt;br /&gt; Yevhen Kibeliev
| past_members    = Pol Solonar&lt;br/&gt; Vitaliy Oniskevych&lt;br/&gt; Roman Skorobahatko&lt;br /&gt; Kreechy (Dmitry Smotrov)
| website         = {{URL|http://thehardkiss.com}}
}}ഒരു [[ഉക്രൈനിയൻ ഭാഷ|ഉക്രേനിയൻ]] റോക്ക് ബാൻഡാണ് '''ദി ഹാർഡ്കിസ്''' (stylised as The HARDKISS).&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.thehardkiss.com/about.html#about |title=About|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140313082632/http://www.thehardkiss.com/about.html|archivedate=2014-03-13|language=English|publisher=The Hardkiss Official Website}}&lt;/ref&gt;

2016 ലെ യൂറോവിഷൻ ഗാനമത്സരത്തിനായുള്ള ഉക്രേനിയൻ ദേശീയ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ&lt;ref&gt;{{cite web|author=Omelyanchuk, Olena|url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=participants_in_ukrainian_national_selection_revealed |title=Participants in Ukrainian national selection revealed|publisher= eurovision.tv|date=26 January 2016|accessdate=5 February 2016}}&lt;/ref&gt; ഹാർഡ്കിസ് &quot;ഹെൽപ്ലെസ്സ്&quot; എന്ന ഗാനവുമായി പങ്കെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite web|author=Rodríguez, Tony|url=http://www.esc-plus.com/the-hardkiss-the-main-message-of-helpless-is-that-rebirth-always-hurts-ukrainian-semifinalists-exclusive-interview/|title=The Hardkiss: &quot;The main message of Helpless is that rebirth always hurts&quot; (Ukrainian semifinalists – Exclusive Interview)|publisher=esc-plus.com|date=4 February 2016|accessdate=5 February 2016|archive-date=2016-02-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160205113932/http://www.esc-plus.com/the-hardkiss-the-main-message-of-helpless-is-that-rebirth-always-hurts-ukrainian-semifinalists-exclusive-interview/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;  ദേശീയ ഫൈനലിൽ ബാൻഡ് രണ്ടാം സ്ഥാനത്തെത്തി.&lt;ref&gt;{{cite web|author=Omelyanchuk, Olena|url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=jamala_will_represent_ukraine_in_stockholm |title=Jamala will represent Ukraine in Stockholm!|publisher= eurovision.tv|date= 21 February 2016|accessdate=21 February 2016}}&lt;/ref&gt;

==ചരിത്രം==
[[File:OIFF 2014-07-11 172650 - Val Bebko &amp; Julia Sanina.jpg|thumb|Val Bebko and [[Julia Sanina]] at the 5th [[Odesa International Film Festival|Odessa International Film Festival]] in 2014]]
പ്രധാന ഗായിക ജൂലിയ സാനിനയും ഗിറ്റാറിസ്റ്റ് വലേരി ബെബ്‌കോയും ചേർന്ന് 2011-ലാണ് ഹാർഡ്കിസ് രൂപീകരിച്ചത്. സെപ്റ്റംബറിൽ ബാൻഡ് അവരുടെ ആദ്യ വീഡിയോ &quot;ബാബിലോൺ&quot; അവതരിപ്പിച്ചു.&lt;ref&gt;{{youTube|TYw7Sd17vKE|THE HARDKISS - Babylon (official)}}&lt;/ref&gt; ഒക്‌ടോബർ 20-ന് ഹർട്ട്‌സിന്റെയും&lt;ref&gt;[http://www.last.fm/event/1978467+Hurts+at+Дворец+Спорта+on+20+October+2011 &quot;Hurts With The Hardkiss at the Palace of Sports&quot;], last.fm. Retrieved on 5 February 2016.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;kyivpost&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.kyivpost.com/special/yulia-sanina-strong-authentic-voice-hardkiss-wins-fans-shakes-music-scene.html?cn-reloaded=1|title=Yulia Sanina: Strong, authentic voice of The Hardkiss wins fans, shakes up music scene|date=2016-12-01|publisher=Kyiv Post|accessdate=2019-03-28|language=English}}&lt;/ref&gt;  നവംബർ 18-ന് കിയെവിൽ വെച്ച് സോളാൻജ് നോൾസിന്റെയും ഓപ്പണിംഗ് ആക്റ്റായിരുന്നു അവ.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://jetsetter.ua/event/didzhej-set-solanzh-noulz-na-dne-rozhdeniya-b-hush/|title=Диджей-сет Соланж Ноулз на Дне рождения b-hush|publisher=Jetsetter|accessdate=2019-03-28|language=Russian}}&lt;/ref&gt;

2012-ൽ, മികച്ച ഉക്രേനിയൻ ആക്ടിനുള്ള MTV യൂറോപ്പ് മ്യൂസിക് അവാർഡിന് ദി ഹാർഡ്കിസ് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://ua.korrespondent.net/showbiz/music/1397547-nazvano-nominantiv-na-zvannya-najkrashchogo-ukrayinskogo-artista-mtv-ema-2012 |title=Названо номінантів на звання Найкращого українського артиста MTV EMA-2012|publisher=korrespondent.net|date=20 September 2012|accessdate=5 February 2016|language=uk}}&lt;/ref&gt; ജനുവരി 29 ന് MIDEM ഫെസ്റ്റിവലിൽ ബാൻഡ് അവതരിപ്പിച്ചു &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.patreon.com/posts/1272626 |title=THE HARDKISS at MIDEM 2012 (29th of January, 22.00 - Sparkling)|publisher= patreon.com|accessdate= 6 February 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/midem-festival-france-ting-tings-286119|title=MIDEM Festival Wraps Up in France|date=2012-01-31|accessdate=2019-03-30|work=The Hollywood Reporter}}&lt;/ref&gt;

2013-ൽ, ദ ഹാർഡ്കിസ് രണ്ട് അവാർഡുകൾ നേടി - &quot;മികച്ച പുതിയ ആക്ട്&quot;, &quot;മികച്ച സംഗീത വീഡിയോ&quot; (ക്ലിപ്പ് മേക്കപ്പിനായി നിർമ്മാതാവ് വലേരി ബെബ്കോയ്ക്ക്) - ദേശീയ സംഗീത അവാർഡായ യുന &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://yuna.ua/galereya/yuna-2013/10--ceremoniya-yuna-15032014.html |title=ІІ Церемонія Yuna (15.03.2013)|publisher= yuna.ua|accessdate=5 February 2016|language=uk}}&lt;/ref&gt;. മെയ് 18-ന് ബാൻഡ് അവരുടെ ആദ്യ ഷോ കൈവിലെ ഗ്രീൻ തിയേറ്ററിൽ അവതരിപ്പിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite web |author=Мироненко, Тома |url=http://bestin.ua/event/4596/ |title=ПЕРВЫЙ СОЛЬНЫЙ КОНЦЕРТ THE HARDKISS |publisher=bestin.ua |accessdate=6 February 2016 |language=ru |archive-date=2016-09-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160914212559/http://bestin.ua/event/4596 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ജൂൺ 7-ന് അവർ Muz-TV സംഗീത അവാർഡുകൾ ആരംഭിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://premia.muz-tv.ru/history/107/|script-title=ru:История премии. Премия Муз-ТВ 2013. Перезагрузка|publisher=premia.muz-tv.ru|accessdate=5 February 2016|language=ru|archive-date=2021-03-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20210303204620/https://premia.muz-tv.ru/history/107/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ആ വർഷം ദി ഹാർഡ്കിസ് ഉക്രെയ്നിലെ പെപ്സിയുടെ &quot;ശബ്ദവും മുഖവും&quot; ആയി മാറി. പെപ്‌സി സ്റ്റാർസ് ഓഫ് നൗ (16 നഗരങ്ങളിൽ) ഒരു ടൂറിൽ ബാൻഡ് പങ്കെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.youtube.com/playlist?list=PLtSILe8bsCarnrE6D4mbI-AvYaZlXBkJt|title=Pepsi Stars of Now|publisher=[[Pepsi]] Ukraine via [[YouTube]]|accessdate=2019-03-28}}&lt;/ref&gt;

2014-ൽ ദി ഹാർഡ്കിസ് പാർക്ക് ലൈവ് ഫെസ്റ്റിവലിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. കൂടാതെ ദി പ്രോഡിജി, ഡെഫ്റ്റോൺസ്, സ്‌കില്ലറ്റ് എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം വേദി പങ്കിട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.last.fm/festival/3762967+Park+Live+Festival+2014 |title=Park Live Festival 2014|publisher=last.fm|accessdate=5 February 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://rockcult.ru/report/photo-park-live-day-1-27-06-2014/|title=Фотоотчет{{!}} Park Live {{!}} День первый{{!}} ВДНХ{{!}} 27.06.2014|publisher=rockcult.ru|accessdate=2019-03-30|language=ru}}&lt;/ref&gt;

&quot;മികച്ച സംഗീത ആൽബം&quot; (ആൽബം സ്റ്റോൺസ് ആൻഡ് ഹണി), &quot;മികച്ച ഗാനം&quot; (സിംഗിൾ സ്റ്റോൺസ്) എന്നീ രണ്ട് നോമിനേഷനുകളിൽ വിജയിച്ച ബാൻഡ് 2015-ൽ യുന എന്ന സംഗീത അവാർഡിന് വീണ്ടും നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://yuna.ua/galereya/yuna-2015/ |title=IV Церемонія Yuna (25.03.2015)|publisher= yuna.ua|accessdate= 5 February 2016|language=uk}}&lt;/ref&gt;

2016-ൽ, 2016-ലെ യൂറോവിഷൻ ഗാനമത്സരത്തിനായുള്ള ഉക്രേനിയൻ ദേശീയ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അവർ പങ്കെടുത്തു.

ദി എക്‌സ് ഫാക്ടർ ഉക്രെയ്‌നിന്റെ ഏഴാമത്തെ സീരീസിലെ നാല് വിധികർത്താക്കളിൽ ഒരാളായിരുന്നു ജൂലിയ സാനിന.&lt;ref&gt;[http://xfactor.stb.ua/ua/2016/07/13/stali-izvestny-imena-novyh-sudej-i-vtorogo-vedushhego-h-faktor-7/ &quot;Стали відомі імена нових суддів і другого ведучого «Х-фактор-7»&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190401021855/https://xfactor.stb.ua/ua/2016/07/13/stali-izvestny-imena-novyh-sudej-i-vtorogo-vedushhego-h-faktor-7/ |date=2019-04-01 }} {{in lang|uk}}, xfactor.stb.ua. Retrieved on 5 September 2016&lt;/ref&gt;

2018-ൽ, ബാൻഡ് യുനയിൽ രണ്ട് അവാർഡുകൾ നേടി: മികച്ച റോക്ക് ബാൻഡ്, ഉക്രേനിയൻ ഭാഷയിലെ മികച്ച ഗാനം (&quot;ഷുറവ്ലി&quot;).&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.kyivpost.com/lifestyle/7th-yuna-honors-nations-talented-musicians.html|title=7th YUNA honors nation’s most talented musicians|date=2018-03-02|accessdate=2019-03-28|publisher=Kyiv Post|language=English}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|2}}

== പുറംകണ്ണികൾ  ==
* {{Official website |http://www.thehardkiss.com|Official site}}
* {{YouTube|u = THEHARDKISS}} 
* {{Facebook|THEHARDKISS|The HARDKISS}}
* {{Instagram|the_hardkiss}}
* {{VK user|thehardkiss|The HARDKISS}}

{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:സംഗീത സംഘങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:റോക്ക് സംഗീത സംഘങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>h95l28thn82vf23vewx5nd1n6ymi4ax</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പാർക്ക് ബോ-ഗം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>567474</id>
    <revision>
      <id>4540232</id>
      <parentid>3725740</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:53:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>119.94.161.71</ip>
      </contributor>
      <origin>4540232</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3666" sha1="i7uwd3j0eb5b248p81k0ia62a6q7szr" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = പാർക്ക് ബോ-ഗം
| image              = Park Bo-gum 박보검 朴寶劍 for Marie Claire Korea, April 2025 4.png
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_date         = {{birth date and age|1993|6|16}}
| birth_place        = [[സിയോൾ]], ദക്ഷിണ കൊറിയ
| education          = 
| alma_mater         = [[മ്യോങ്ജി സർവകലാശാല]]
| occupation         = {{flatlist|
* Actor
* singer}}
| agent              = {{ubl|[[Blossom Entertainment|Blossom]]}}
| website            = [https://twitter.com/BOGUMMY BOGUMMY]
| module             = {{Infobox Korean name|child=yes|color=transparent|headercolor=transparent
| hangul             = {{linktext|박|보|검}}
| hanja              = {{linktext|朴|寶|劍}}
| rr                 = Bak Bo-geom
| mr                 = Pak Pokŏm
}}
| signature          = Park Bo-gum Signature.png
| yearsactive        = 2011–present
}}

'''പാർക്ക് ബോ-ഗം''' (കൊറിയൻ: 박보검; ഹഞ്ജ: 朴寶劍; ജനനം ജൂൺ 16, 1993) ഒരു ദക്ഷിണ കൊറിയൻ നടനും ഗായകനുമാണ്. സിനിമയിലെയും ടെലിവിഷനിലെയും വൈവിധ്യമാർന്ന വേഷങ്ങൾക്ക് അദ്ദേഹം അംഗീകാരം നേടി, പ്രത്യേകിച്ചും, ''[[ഹലോ മോൺസ്റ്റർ|ഹലോ മോൺസ്റ്ററിലെ]]'' (2015) ഒരു സൈക്കോപതിക് അഭിഭാഷകൻ, ''[[റിപ്ലൈ 1988]]'' (2015–2016) എന്ന ചിത്രത്തിലെ ഒരു പ്രതിഭ [[വെയ്ക്കി|ഗോ]] കളിക്കാരൻ, ജോസോൺ കിരീടാവകാശി ''[[ലവ് ഇൻ ദ മൂൺലൈറ്റ്]]''-ൽ. (2016), എൻകൗണ്ടറിൽ (2018) പ്രായമായ ഒരു സ്‌ത്രീയോട്‌ വശംവദനായ ഒരു സ്വതന്ത്രനായ പുരുഷൻ, ''[[റെക്കോർഡ്‌ ഓഫ്‌ യൂത്ത്‌]]'' (2020) എന്ന ചിത്രത്തിലെ വിജയകരമായ അഭിനേതാവാകാൻ വിവിധ പ്രയാസങ്ങളെ തരണം ചെയ്‌ത ഒരു മോഡൽ.

==ആദ്യകാലജീവിതം==
1993 ജൂൺ 16 ന് സോളിൽ ജനിച്ച പാർക്ക് മൂന്ന് സഹോദരങ്ങളിൽ ഇളയവനാണ്. &quot;ബോ-ഗം&quot; (寶劍) എന്നാൽ 'വിലയേറിയ വാൾ' എന്നാണ്. നാലാം ക്ലാസിൽ പഠിക്കുമ്പോൾ അമ്മ മരിച്ചു. കിന്റർഗാർട്ടനിൽ പഠിക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹം പിയാനോ വായിക്കാൻ പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി, പള്ളിയിൽ പിയാനിസ്റ്റും ഗായകസംഘം അംഗവുമായിരുന്നു. സിയോൾ മോക്‌ഡോംഗ് മിഡിൽ സ്‌കൂളിന്റെ സർവകലാശാല നീന്തൽ ടീമിലും അദ്ദേഹം ഉണ്ടായിരുന്നു.

[[വർഗ്ഗം:ദക്ഷിണ കൊറിയൻ ചലച്ചിത്ര നടന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:ദക്ഷിണ കൊറിയൻ ടെലിവിഷൻ നടന്മാർ]]</text>
      <sha1>i7uwd3j0eb5b248p81k0ia62a6q7szr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ജുൻജുനു</title>
    <ns>0</ns>
    <id>573790</id>
    <revision>
      <id>4540057</id>
      <parentid>3758279</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:54:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540057</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6917" sha1="rag9phyvnt1s3j38m6pc9gec6hdajxz" xml:space="preserve">
{{Infobox settlement
| name               = Jhunjhunu
| native_name_lang   = &lt;!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --&gt;
| other_name         = 
| settlement_type    = City
| image_skyline      = File:( Side view of Rani Sati temple Jhunjhunu ).jpg
| image_alt          = 
| image_caption      = [[Rani Sati Temple]] in Jhunjhunu city, [[Rajasthan]] 
| nickname           = 
| pushpin_map        = India Rajasthan#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt    = 
| pushpin_map_caption = Location in Rajasthan, India
| coordinates        = {{coord|28.13|N|75.4|E|display=inline}}
| subdivision_type   = Country
| subdivision_name   = {{flag|India}}
| subdivision_type1  = [[States and territories of India|State]]
| subdivision_type2  = [[List of districts of India|District]]
| subdivision_name1  = [[Rajasthan]]
| subdivision_name2  = [[Jhunjhunu district|Jhunjhunu]]
| established_title  = &lt;!-- Established --&gt;
| government_type    = [[Municipal council (India)|Municipal Council]]
| governing_body     = Jhunjhunu Municipal Council&lt;ref&gt;{{cite web |title=Jhunjhunu Municipal Council |url=https://lsg.rajasthan.gov.in/ulbjhunjhunu/ |date=26 June 2024}}&lt;/ref&gt;
| leader_title1      = 
| leader_name1       = 
| unit_pref          = Metric
| area_footnotes     = 
| area_total_km2     = 
| area_rank          = 
| elevation_footnotes = 
| elevation_m        = 323
| population_total   = 118,473
| population_as_of   = 2011
| population_footnotes = 
| population_density_km2 = 
| population_rank    = 
| population_demonym = 
| demographics_type1 = Languages
| demographics1_title1 = Official
| timezone1          = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1        = +5:30
| postal_code_type   = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code        = 333001
| area_code          = +91-1592 / 01592
| area_code_type     = Telephone code
| registration_plate = RJ-18
| blank1_name_sec1   = Literacy
| blank1_info_sec1   = 73.58%
| website            = {{URL|https://lsg.rajasthan.gov.in/ulbjhunjhunu/#/home/dptHome|Jhunjhunu Municipal Council}}&lt;br/&gt;{{URL|jhunjhunu.rajasthan.gov.in/|Jhunjhunu District}}&lt;br/&gt;{{URL|shekhawatilive.com/jhunjhunu/|Jhunjhunu News}}
| footnotes          = 
| leader_title2      = 
| leader_name2       = 
| demographics1_info1 = [[Hindi]]
| demographics1_title2 = Spoken
| demographics1_info2 = [[Shekhawati language|Shekhawati]]
}}

[[രാജസ്ഥാൻ]] സംസ്ഥാനത്തെ '''ജുൻജുനു''' ജില്ലയുടെ തലസ്ഥാനവും ഒരു നഗരവുമാണ് ജുൻജുനു. ഈ നഗരം [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിലെ]] വടക്കൻ സംസ്ഥാനത്തും ജുൻജുനു ജില്ലയുടെ ഭരണ ആസ്ഥാനവുമാണ്.

== ജനസംഖ്യാശാസ്ത്രം ==
{{Bar box|title=Religions in Jhunjhunu|titlebar=#Fcd116|left1=Religion|right1=Percent|float=right|bars={{bar percent|[[Hindus]]|orange|55.21}}
{{bar percent|[[Muslims]]|green|44.46}}
{{bar percent|[[Christianity]]|pink|0.15}}
{{bar percent|[[Jainism]]|red|0.14}}
{{bar percent|[[Sikhism]]|blue|0.01}}
{{bar percent|[[Buddhism]]|cyan|0.01}}
{{bar percent|other|violet |0.02}}}}2011 ലെ ഇന്ത്യൻ [[കാനേഷുമാരി|സെൻസസ് പ്രകാരം]] ജുൻജുനു പട്ടണത്തിൽ 118,473 ജനസംഖ്യയും 73.58% സാക്ഷരതയും ഉണ്ടായിരുന്നു. 

== ചരിത്രം ==
ജുൻജുനു വളരെ പഴക്കമേറിയതും ചരിത്രപരവുമായ ഒരു ജില്ലയാണ്, നഗരം എപ്പോൾ സ്ഥാപിതമായെന്നും ആരാണെന്നും ഇതുവരെ ആധികാരിക തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. 15-ആം നൂറ്റാണ്ട് വരെ ചൗഹാൻ രജപുത്രന്മാരാണ് ഇത് ഭരിച്ചിരുന്നത്. മുഹമ്മദ് ഖാൻ ചൗഹാനെ പരാജയപ്പെടുത്തി ജുൻജുനു കീഴടക്കി. 1730-ൽ മഹാനായ ശാർദുൽ സിംഗ് ജി ഷെഖാവത്ത് (മഹാറാവു ഷെഖാജിയുടെ പിൻഗാമി) ഇത് തിരിച്ചുപിടിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം അത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കൾക്കിടയിൽ വിഭജിക്കപ്പെട്ടു. &lt;ref&gt;https://jhunjhunu.rajasthan.gov.in/jankalyan-category-and-entry-type/41/2/2&lt;/ref&gt;

== ഗതാഗതം ==
നോർത്ത് വെസ്റ്റേൺ റെ‌യിൽവേക്ക് കീഴിലാണു ജുൻജുനു പ്രദേശം വരുന്നത്. ബ്രോഡ്ഗേജ് വഴി സിക്കാർ, റെവാറി, ഡൽഹി എന്നിവിടങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. 

=== റോഡ് ===
SH 8 ജുൻ‌ജുനു പട്ടണത്തിൽ നിന്ന് സിക്കാറിലേക്ക് പോയി സിക്കാറിലെ (ഗോകുൽപുര) NH 52 ലേക്ക് ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു, എന്നാൽ ജുൻ‌ജുനു പട്ടണത്തിൽ നിന്ന് [[ജയ്‌പൂർ|ജയ്‌പൂരിലേക്കുള്ള]] നേരിട്ടുള്ള വഴി ഉദയ്‌പൂർവതി, ശ്രീ മധോപൂർ, റീംഗസ് വഴിയാണ് ഈ സൂപ്പർ സ്റ്റേറ്റ് ഹൈവേ പിലാനിയിൽ നിന്ന് റീംഗസിലേക്ക് (ശ്രീ മധോപൂർ തെഹ്‌സിൽ) ചിരവാഹ് വഴി പോകുന്നു., ജുൻജുനു, ഉദയ്പൂർവതി, ശ്രീ മധോപൂർ പ്രധാന നഗരം.

=== വായു ===
ജുൻജുനു നഗരത്തിന് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം [[ജയ്‌പൂർ വിമാനത്താവളം|ജയ്പൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളമാണ്]] .

== ഇതും കാണുക ==

* ജുൻജുൻവാല
* ടിബ്രെവാൾ

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
{{Authority Control}}
[[വർഗ്ഗം:Coordinates on Wikidata]]
[[വർഗ്ഗം:രാജസ്ഥാനിലെ പട്ടണങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>rag9phyvnt1s3j38m6pc9gec6hdajxz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>നന്ദിത പി. പൽഷേത്കർ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>584013</id>
    <revision>
      <id>4540272</id>
      <parentid>4115683</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:08:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540272</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19045" sha1="jfoqd7ig8grnso9bhl4xtugbx8sozov" xml:space="preserve"> 

{{Infobox medical person|name=Nandita P. Palshetkar|image=Dr Nandita Palshetkar.jpg|image_size=|alt=|caption=|birth_name=&lt;!-- only use if different from name above --&gt;|birth_date={{birth date and age|1963|10|30|df=y}}|birth_place=[[Mumbai]], [[Maharashtra]], [[India]]|nationality=Indian|citizenship=|education=MBBS, MD, FCPS, FICOG|occupation=Medical Director,|years_active=|known_for=IVF &amp; Infertility, President [[FOGSI]]|relations=|website=http://www.nanditapalshetkar.in/|profession=|field=|work_institutions=|specialism=IVF &amp; Infertility, Assisted Reproductive Techniques|research_field=|notable_works=|prizes=|child=}}

[[കൃത്രിമബീജസങ്കലനം|ഇൻ വിട്രോ ഫെർട്ടിലൈസേഷനിലും]] വന്ധ്യതയിലും വിദഗ്ധയായ ഒരു ഇന്ത്യൻ ഫിസിഷ്യനാണ് '''നന്ദിത പി.പൽഷേത്കർ''' . &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.moneycontrol.com/news/trends/for-the-first-time-ever-centre-sounds-out-states-on-inspecting-fertility-clinics-and-banks-8742171.html|title=For the first time ever, Centre sounds out states on inspecting fertility clinics and banks|website=Moneycontrol|language=en}}&lt;/ref&gt;  2019-ൽ ഫെഡറേഷൻ ഓഫ് ഒബ്‌സ്റ്റട്രിക് ആൻഡ് ഗൈനക്കോളജിക്കൽ സൊസൈറ്റീസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട പ്രസിഡന്റാണ് &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://health.economictimes.indiatimes.com/news/industry/ivf-stalwarts-to-deliberate-future-current-scenario-of-fertility-treatment/89752474|title=IVF stalwarts to deliberate future, current scenario of fertility treatment - ET HealthWorld|website=ETHealthworld.com|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.fogsi.org/current-therapies-in-obstetrics-and-gynaecology-editor-dr-rishma-pai/|title=Current Therapies in Obstetrics and Gynaecology|last=Pal|first=Rishma|date=25 May 2015|website=The Federation of Obstetric &amp; Gynecological Societies of India|access-date=2023-01-05|archive-date=2021-09-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20210925054644/https://www.fogsi.org/current-therapies-in-obstetrics-and-gynaecology-editor-dr-rishma-pai/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; . ഫെഡറേഷൻ ഓഫ് ഒബ്‌സ്റ്റട്രിക് ആൻഡ് ഗൈനക്കോളജിക്കൽ സൊസൈറ്റീസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യ വൈസ് പ്രസിഡന്റ് കൂടിയാണ് അവർ.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.telegraphindia.com/india/redraft-surrogacy-bill-say-senior-gynaecologists/cid/1679507|title=Redraft surrogacy bill, say senior gynaecologists|website=www.telegraphindia.com|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aninews.in/news/business/business/smile-train-india-and-fogsi-launch-protocol-for-diagnosis-and-treatment-of-cleft-lip-and-palate20220406184155/|title=Smile Train India and FOGSI launch protocol for diagnosis and treatment of cleft lip and palate|website=ANI News|language=en}}&lt;/ref&gt;
[[Category:Articles with hCards]]
== കരിയർ ==
ഫോർട്ടിസ് ബ്ലൂം ഐവിഎഫ് സെന്ററുകൾ ( [[ന്യൂ ഡെൽഹി|ന്യൂഡൽഹി]], [[ഗുഡ്‌ഗാവ്|ഗുഡ്ഗാവ്]], [[ചണ്ഡീഗഢ്|ചണ്ഡീഗഡ്]], [[മുംബൈ]] ), ലീലാവതി ഹോസ്പിറ്റൽ ആൻഡ് റിസർച്ച് സെന്റർ മുംബൈ, &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.forbesindia.com/article/global-indian-business-leaders/specialised-talent/53317/1|title=Specialised Talent|website=Forbes India|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.deccanchronicle.com/health-and-wellbeing/280116/egg-freezing-a-lifestyle-choice-for-the-modern-indian-woman.html|title=Has freezing eggs become a lifestyle choice for the modern Indian woman?|last=butt|first=nahid|date=28 January 2016|website=Deccan Chronicle|language=en}}&lt;/ref&gt; പാൽഷെത്കർ പാട്ടീൽ നഴ്‌സിംഗ് ഹോം എന്നിവയുൾപ്പെടെ ഇന്ത്യയിലെ പതിനൊന്ന് ബ്ലൂം ഐവിഎഫ് കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഇൻ വിട്രോ ഫെർട്ടിലൈസേഷൻ ആൻഡ് വന്ധ്യതാ ഡയറക്ടർ ആണ് അവർ. മുംബൈ, ഡി വൈ പാട്ടീൽ മെഡിക്കൽ കോളേജ്, സക്ര വേൾഡ് ഹോസ്പിറ്റൽ ബാംഗ്ലൂർ. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.fmri.in/doctors-profile/nandita-palshetkar|title=Nandita Palshetkar {{!}} Fortis Memorial Research Institute|website=www.fmri.in|access-date=2023-01-05|archive-date=2023-01-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20230105173420/https://www.fmri.in/doctors-profile/nandita-palshetkar|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=IF-hYuUy7j0C&amp;q=Nandita+Palshetkar&amp;pg=PA16-IA1|title=Threatened Miscarriage - ECAB|last=Mittal|first=Suneeta|date=2013|publisher=Elsevier Health Sciences|isbn=9788131232330|language=en}}&lt;/ref&gt; ഇന്ത്യൻ സൊസൈറ്റി ഫോർ അസിസ്റ്റഡ് റീപ്രൊഡക്ഷൻ പ്രസിഡന്റും മുംബൈയിലെ ലീലാവതി ഹോസ്പിറ്റൽ ബ്ലൂം ഐവിഎഫ് സെന്ററിന്റെ മെഡിക്കൽ ഡയറക്ടറുമാണ് പൽഷേത്കർ. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.expresshealthcare.in/news/bsv-in-collaboration-with-ihw-council-organises-3rd-india-ivf-summit/435845/|title=BSV in collaboration with IHW Council organises 3rd India IVF Summit|last=Bureau|first=EH News|date=1 August 2022|website=Express Healthcare}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://health.economictimes.indiatimes.com/news/industry/ivf-stalwarts-to-deliberate-future-current-scenario-of-fertility-treatment/89752474|title=IVF stalwarts to deliberate future, current scenario of fertility treatment - ET HealthWorld|website=ETHealthworld.com|language=en}}&lt;/ref&gt;

ഇന്ത്യയിലെ വിവിധ പരിപാടികൾ, ആശുപത്രികൾ, മെഡിക്കൽ സ്ഥാപനങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് 1994 മുതൽ ക്ഷണിക്കപ്പെട്ട സ്പീക്കറും ഫാക്കൽറ്റിയുമാണ് പാൽഷേത്കർ. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://orissadiary.com/akshay-kumar-calls-pad-heroes-india-tackle-taboos-around-menstruation-joining-run4niine/|title=Akshay Kumar Calls On All The Pad Heroes Of India To Tackle Taboos Around Menstruation By Joining Run4niine|last=bureau|first=Odisha Diary|date=19 February 2019|website=OdishaDiary|access-date=2023-01-05|archive-date=2025-04-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20250412214842/https://orissadiary.com/akshay-kumar-calls-pad-heroes-india-tackle-taboos-around-menstruation-joining-run4niine/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;   

പെൺകുട്ടികൾക്കിടയിൽ നേതൃത്വപരമായ കഴിവുകൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനും ആരോഗ്യ അവബോധം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുമായി രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത PVR നെസ്റ്റ് സംരംഭമായ ''ഷീ ഈസ് അംബാസഡർ'' പ്രോഗ്രാം 2017-നെ പാൽഷെത്കർ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.csrmandate.org/pvr-nest-and-mumbai-obstetrics-gynaecological-society-successfully-completes-shes-ambassador-programme/|title=PVR Nest and Mumbai Obstetrics &amp; Gynaecological Society Successfully Completes 'She's Ambassador' Programme {{!}} CSR Mandate|last=M|first=Csr}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pharmabiz.com/NewsDetails.aspx?aid=106937&amp;sid=2|title=MOGS, PVR Nest reach out to 50 BMC schools to train girl students on menstrual health|website=www.pharmabiz.com|access-date=2023-01-05|archive-date=2023-01-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20230105173412/http://www.pharmabiz.com/NewsDetails.aspx?aid=106937&amp;sid=2|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; മുംബൈയിലുടനീളമുള്ള 50 സ്‌കൂളുകളിൽ നിന്നുള്ള 50,000-ത്തിലധികം പെൺകുട്ടികൾക്ക് തങ്ങൾക്കും അവരുടെ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്കും ഉള്ളിൽ മാറ്റം കൊണ്ടുവരാനും മറ്റുള്ളവർക്ക് “ആരോഗ്യ അംബാസഡർ” ആയി പ്രവർത്തിക്കാനും ഈ പ്രോഗ്രാം പ്രചോദനം നൽകി.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.financialexpress.com/lifestyle/health/bring-back-the-smile-tackling-cleft-in-india-one-doctor-at-a-time/2039737/|title=Bring back the smile: Tackling cleft in India, one doctor at a time|website=Financialexpress|language=en}}&lt;/ref&gt;

2014-ൽ ഹൗസ് ഓഫ് കോമൺസിൽ വെച്ച് പൽഷേത്കർ &quot;ഭാരത് ഗൗരവ് അവാർഡ്&quot;, &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bharatgaurav.org/about/dr-nandita-palshetkar/bharat-gaurav-2014-lifetime-achievement-awards|title=Bharat Gaurav Award !! Bharat Gaurav Lifetime Achievement Award !! Award Ceremony of Bharat Gaurav !! Bharat Gaurav Award Photos !! Bharat Gaurav Lifetime Achievement Award Photos !! Award Ceremony of Bharat Gaurav Video !!!|website=LearnDash|language=English|access-date=2023-01-05|archive-date=2021-09-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20210925191257/https://www.bharatgaurav.org/about/dr-nandita-palshetkar/bharat-gaurav-2014-lifetime-achievement-awards|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://photogallery.indiatimes.com/celebs/celeb-themes/jewels-of-maharashtra/articleshow/19800108.cms|title=Dr. Nandita Palshetkar, was one of the early visionaries who bought the now famous IVF, Infertility treatments within reach of common man and has tiredlessly worked for its awareness in India.|website=photogallery.indiatimes.com}}&lt;/ref&gt; -ൽ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിനുള്ള മികച്ച സംഭാവനയ്ക്കുള്ള ടൈംസ് നെറ്റ്‌വർക്ക് ദേശീയ അവാർഡ്, 2017-ൽ മലേഷ്യയിലെ ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് ടൈഗേഴ്‌സ് അവാർഡ് എന്നിവയും നേടി.

2021-ൽ, യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിലെ റോയൽ കോളേജ് ഓഫ് ഒബ്‌സ്റ്റട്രീഷ്യൻസ് ആൻഡ് ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റിലെ സ്ത്രീകളുടെ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണ സേവനങ്ങളുടെ വികസനത്തിലെ നേട്ടത്തിനും പിന്തുണയ്ക്കും പാൽഷെത്കറിന് ഫെല്ലോഷിപ്പ് ഓണറിസ് കോസ ലഭിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://twitter.com/rcobsgyn/status/1438528221121851395|title=Royal College of Obstetricians and Gynaecologists first in-person ceremony|publisher=[[Royal College of Obstetricians and Gynaecologists]]|language=en}}&lt;/ref&gt;

എല്ലാ മാസവും 9-ന് ഗർഭിണികൾക്ക് നിശ്ചിത ദിവസം ഉറപ്പുനൽകിയതും സമഗ്രവും ഗുണമേന്മയുള്ളതുമായ ഗർഭകാല പരിചരണം നൽകുന്നതിനായി ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ഓഫ് [[ആരോഗ്യ കുടുംബക്ഷേമ മന്ത്രാലയം|ഹെൽത്ത് ആൻഡ് ഫാമിലി വെൽഫെയർ]] (MoHFW) ആരംഭിച്ച 'പ്രധാനമന്ത്രി സുരക്ഷിത് മാതൃത്വ അഭിയാൻ' പദ്ധതിയിൽ പാൽഷെത്കർ പങ്കെടുത്തു. 

== പുസ്തകങ്ങളും പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളും ==

* ''ഹിസ്റ്ററോസ്കോപ്പിയുടെ പാഠപുസ്തകം'' നന്ദിത പാൽഷെത്കർ, പ്രസാധകർ: JP മെഡിക്കൽ ലിമിറ്റഡ്, 2013
* &quot;FOGSI ഫോക്കസ്: വന്ധ്യതയിലെ സഹായികളുടെ ഉപയോഗം&quot;, സീരീസ് എഡിറ്റർ: നന്ദിത പാൽഷേത്കർ, JP മെഡിക്കൽ, 2021,{{ISBN|978-93-89587-97-5}}
*
* &quot;ഓസൈറ്റ് ക്രയോപ്രിസർവേഷൻ - നിലവിലെ സാഹചര്യവും ഭാവി കാഴ്ചപ്പാടുകളും: ഒരു ആഖ്യാന അവലോകനം&quot;, 2021, ഹൃഷികേശ് ഡി പൈ, 1 രശ്മി ബൈഡ്, 1 നന്ദിത പി പാൽഷേത്കർ, 1 അർണവ് പൈ, 2 റിഷ്മ ഡി പൈ &lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Oocyte Cryopreservation|year=2021|pmc=8812387|last=Pai|first=H. D.|last2=Baid|first2=R.|last3=Palshetkar|first3=N. P.|last4=Pai|first4=A.|last5=Pai|first5=R. D.|last6=Palshetkar|first6=R.|journal=Journal of Human Reproductive Sciences|volume=14|issue=4|pages=340–349|doi=10.4103/jhrs.jhrs_173_21|pmid=35197678}}&lt;/ref&gt;
* &quot;പ്രൈമറി വന്ധ്യതയും സെപ്റ്റേറ്റ് ഗർഭപാത്രവുമുള്ള സ്ത്രീകളിലെ ഹിസ്റ്ററോസ്കോപ്പിക് മെട്രോപ്ലാസ്റ്റി: ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് ശേഷമുള്ള പ്രത്യുൽപാദന പ്രകടനം&quot;, ദലാൽ RJ1, Pai HD, Palshetkar NP, Takhtani M, Pai RD, Saxena N, 2012 &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Dalal|first=Rutvij J|last2=Pai|first2=Hrishikesh D|last3=Palshetkar|first3=Nandita P|last4=Takhtani|first4=Manisha|last5=Pai|first5=Rishma D|last6=Saxena|first6=Nidhi|title=Hysteroscopic metroplasty in women with primary infertility and septate uterus: reproductive performance after surgery|url=https://europepmc.org/article/med/22324262|journal=The Journal of Reproductive Medicine|pages=13–16|date=1 January 2012|volume=57|issue=1–2|pmid=22324262}}&lt;/ref&gt;

== അവാർഡുകൾ ==
[[പ്രമാണം:Dr._Nandita_Palshetkar.jpg|ലഘുചിത്രം| 2021 സെപ്‌റ്റംബർ 16-ന് ലണ്ടനിലെ അംഗത്വ ചടങ്ങിൽ ഡോ. നന്ദിത പാൽഷെത്കർ]]

* 2010ൽ മുംബൈ മേയർ ശ്രദ്ധ ജാദവ് ഗൈനക്കോളജിയിൽ മികച്ച വനിതാ നേട്ടം കൈവരിച്ചു.
* 2011 ലെ മെഡിക്കൽ &amp; ഹെൽത്ത് കെയറിലെ Gr8 വിമൻസ് അച്ചീവേഴ്‌സ് അവാർഡ് &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.gr8mag.com/posts.php?id=312|title=GR8! TV Magazine - GR8! Women Awards, 2011|website=www.gr8mag.com}}&lt;/ref&gt;
* ലണ്ടനിലെ ഹൗസ് ഓഫ് കോമൺസിൽ 2014-ലെ ഭാരത് ഗൗരവ് അവാർഡ് &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bharatgaurav.org/detail-for/bharat-gaurav-2014-lifetime-achievement-awards|title=Bharat Gaurav Award !! Bharat Gaurav Lifetime Achievement Award !! Award Ceremony of Bharat Gaurav !! Bharat Gaurav Award Photos !! Bharat Gaurav Lifetime Achievement Award Photos !! Award Ceremony of Bharat Gaurav Video !!!|website=LearnDash|language=English|access-date=2023-01-05|archive-date=2021-09-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20210925174143/https://www.bharatgaurav.org/detail-for/bharat-gaurav-2014-lifetime-achievement-awards|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
* മലേഷ്യയിലെ ഹെൽത്ത് കെയറിലെ മികച്ച സംഭാവനകൾക്കുള്ള ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് ടൈഗേഴ്സ് അവാർഡ് 2017 - ഫെർട്ടിലിറ്റി &amp; IVF, 2017 &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://goldenglobetigers.org/award-winners.html|title=The Golden Globe Tigers Awards|last=Bhatia|first=Dr R. L.|access-date=2023-01-05|archive-date=2019-03-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20190324025852/http://goldenglobetigers.org/award-winners.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
* 2019-ലെ സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും ആരോഗ്യ സംരംഭത്തിലെ സംഭാവനയ്ക്കുള്ള CSR അവാർഡ് ലഭിച്ചു.
* CME എക്‌സലൻസ് എഡ്യൂക്കേറ്റർ അവാർഡും മെഡിക്കൽ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ള സമ്മിറ്റ് അവാർഡുകളും 2019

== റഫറൻസുകൾ ==
{{Reflist}}

== കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് ==

* [https://www.fmri.in/repeated-ivf-failures-dr-nandita-palshetkar ആവർത്തിച്ചുള്ള IVF പരാജയങ്ങൾ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230105174929/https://www.fmri.in/repeated-ivf-failures-dr-nandita-palshetkar |date=2023-01-05 }}
* [https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/its-commendable-that-diana-hayden-has-come-forward-to-talk-about-egg-freezing-dr-nandita-palshetkar/ മുട്ട മരവിപ്പിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കാൻ ഡയാന ഹെയ്ഡൻ മുന്നോട്ട് വന്നിട്ടുണ്ട്: ഡോ. നന്ദിത പൽഷേത്കർ]
* [https://www.thehindu.com/entertainment/movies/producer-ekta-kapoor-becomes-mother-via-surrogacy/article26142947.ece നിർമ്മാതാവ് ഏക്താ കപൂർ വാടക ഗർഭധാരണത്തിലൂടെ അമ്മയാകുന്നു]

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* {{YouTube|fn0T89hN3Wk|Interview}} with [[സീ 24 ടാസ്|Zee 24 Taas]]
* {{YouTube|5KMlOdR8vLQ|Dr. Nandita Palshetkar TEDxDYPatilUniversity}}
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ഭിഷഗ്വരർ]]
[[വർഗ്ഗം:1963-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]</text>
      <sha1>jfoqd7ig8grnso9bhl4xtugbx8sozov</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ടെസ്സ ലോറി ഹോളിയോക്ക്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>586428</id>
    <revision>
      <id>4540076</id>
      <parentid>3866178</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:16:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540076</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5321" sha1="16rm0jah4blin616ew17fh9ju3tmcd4" xml:space="preserve">{{prettyurl/wikidata}}{{Infobox medical person
|name              =ടെസ്സ ലോറി ഹോളിയോക്ക്
| honorific_suffix = [[Royal College of Physicians|FRCP]] [[Royal College of Pathologists|FRCPath]] [[Fellow of the Academy of Medical Sciences|FMedSci]] [[FRSE]] 
|image             =Tessa Holyoake.jpg
|image_size        = 
|caption           = Tessa Holyoake
|alt               = Photograph of Tessa Holyoake
|birth_name        = 
|birth_date        = {{birth date|1963|3|17|df=yes}}
|birth_place       = [[Aberdeen]], Scotland
|death_date        = {{death date and age|2017|8|30|1963|3|17|df=yes}}
|death_place       = [[Loch Tummel]], [[Perthshire]], Scotland
|nationality       = Scottish
|education         = [[University of Glasgow]] 
|occupation        = [[physician|medical doctor]], [[clinical science|clinical scientist]]
|years_active      = –2017
|known_for         = discovered [[stem cell]] of [[chronic myeloid leukaemia]]
|relations         = 
|work_institutions = [[University of Glasgow]], [[Terry Fox Laboratory]]
|specialism        = [[oncology]]
|research_field    = chronic myeloid leukaemia
}}സ്കോട്ടിഷ് ഹെമറ്റോളജി-ഓങ്കോളജി ഫിസിഷ്യനായിരുന്നു '''ടെസ്സ ലോറി ഹോളിയോക്ക്'''FRCP FRCPath FMedSci FRSE. (മാർച്ച് 1963 - 30 ഓഗസ്റ്റ് 2017). ക്രോണിക് മൈലോയ്ഡ് രക്താർബുദം (സിഎംഎൽ) അവർ പ്രത്യേകം ഗവേഷണം നടത്തുകയും അതിന്റെ [[വിത്തുകോശങ്ങൾ]] കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്തു. [[രക്താർബുദം]] ഗവേഷണത്തിലെ ലോക പ്രമുഖ വിദഗ്ദ്ധയായി അവർ കണക്കാക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.gla.ac.uk/myglasgow/news/headline_546625_en.html|title=University of Glasgow - MyGlasgow - MyGlasgow News - Professor Tessa Holyoake|website=www.gla.ac.uk|language=en|access-date=2017-12-30|archive-date=2017-12-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20171231103307/https://www.gla.ac.uk/myglasgow/news/headline_546625_en.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
== സ്വകാര്യ ജീവിതം ==
ടെസ്സ ഹോളിയോക്ക് പൊതു പ്രാക്ടീഷണറായ ആൻഡിയെ വിവാഹം കഴിച്ചു; അവർക്ക് മക്കളില്ലായിരുന്നു. മൗൺടെയ്ൻ ബൈക്കിംഗ്, ഹിൽ നടത്തം, കയാക്കിംഗ് എന്നിവ അവർ ആസ്വദിച്ചു. സൈക്ലിംഗ്, ക്ലൈംബിംഗ്, മൺറോ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് രക്താർബുദ ഗവേഷണ കേന്ദ്രത്തിന് ധനസഹായം നൽകി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite news |date=7 September 2017 |title='A brilliant lady in every sense of the word' tributes paid to ground breaking University of Glasgow professor |url=http://www.glasgowlive.co.uk/news/glasgow-news/tributes-glasgow-professor-tessa-holyoake-13588415?service=responsive |newspaper=Glasgow live}}&lt;/ref&gt;

അവരുടെ ഗവേഷണ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പുറമേ, ഗ്ലാസ്ഗോയിലെ സ്കോട്ട്ലൻഡ് കാൻസർ സെന്ററിന്റെ പടിഞ്ഞാറ് ബീറ്റേൺസിൽ ഒരു കൺസൾട്ടന്റായി അവർ ഒരു ക്ലിനിക്കൽ പരിശീലനം തുടർന്നു. &lt;ref name=&quot;TimesObit&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.thetimes.co.uk/article/tessa-holyoake-jgpvfvr9n |title=Obituary: Tessa Holyoake  |work=The Times |quote=Most notably, she was the first to identify the existence of cancer stem cells in CML in 1999, during her research fellowship in Vancouver. Later, she demonstrated the resistance of these stem cells to CML-specific therapies such as imatinib. Holyoake made a world-leading contribution to her field by identifying key CML stem cell survival pathways that can be manipulated to develop potential new treatments. |date=11 September 2017 |access-date=27 October 2020}}&lt;/ref&gt;

2017 ഓഗസ്റ്റ് 31 ന് പെർത്ത്ഷെയറിന് സമീപം ലോച്ച് ടമ്മേലിന് സമീപം മെറ്റാസ്റ്റാറ്റിക് സ്തനാർബുദം മൂലം മരിച്ചു. 2016 ൽ രോഗം കണ്ടെത്തി.&lt;ref name=&quot;lance&quot;&gt;{{Cite journal |last=Geoff Watts |date=7 October 2017 |title=Obituary Tessa Laurie Holyoake |doi= 10.1016/S0140-6736(17)32557-6 |journal=The Lancet |volume=390 |issue=10103 |pages=1640|doi-access=free }}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|30em}}

==External links==
*[https://youtube/8B_afjZi4iA Interview on stem cell research, 2014]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} YouTube, 2:48min

{{authority control}}</text>
      <sha1>16rm0jah4blin616ew17fh9ju3tmcd4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>618611</id>
    <revision>
      <id>4540213</id>
      <parentid>4087250</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:02:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്]] എന്ന താൾ [[പ്രഭയായ് നിനച്ചതെല്ലാം]] എന്ന തലക്കെട്ടിലേയ്ക്ക് തിരിച്ചുവിടലില്ലാതെ Meenakshi nandhini മാറ്റി</comment>
      <origin>4087250</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3573" sha1="fe52yqx9qo6zinclnb49ybpgeb4jlhb" xml:space="preserve">{{Short description|2024 film by Payal Kapadia}}
{{Use dmy dates|date=May 2024}}
{{Infobox film
| name           =  ഓൾ വി ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്
| image          =
| alt            = 
| caption        = 
| native_name    = &lt;!-- {{Infobox name module|language|title}} or {{Infobox name module|title}} --&gt;
| director       = [[പായൽ കപാഡിയ (filmmaker)|പായൽ കപാഡിയ]]
| writer         = പായൽ കപാഡിയ
| producer       = {{Plainlist|
* തോമസ് ഹക്കിം
* ജൂലിയൻ ഗ്രഫ്
}}
| starring       = {{Plainlist|
* [[കനി കുസൃതി]]
* [[ദിവ്യ പ്രഭ]]
* [[ഛായ കദം]]
* ഹൃദു ഹറൂൺ
}}
| cinematography = രണബീർ ദാസ്
| editing        = ക്ലമന്റ് പിൻടാക്സ്
| music          = ടോപ്പ്സേ
| studio         = {{Plainlist|
* പെറ്റിറ്റ് ചാവോസ്
* ചോക്ക് &amp; ചീസ് ഫിലിംസ്
* BALDR ഫിലിം
* ലെസ് ഫിലിംസ് ഫൗവ്സ്
* അനദർ ബർത്ത്
* പൾപ്പ് ഫിലിംസ്
* [[ആർട്ടെ ഫ്രാൻസ് സിനിമ]]
}}
| distributor    = {{Plainlist|
* കോൺടോർ എന്റർടെയ്ൻമെന്റ് (ഫ്രാൻസ്)
* സപ്തംബർ ഫിലിം (നെതർലാന്റ്)
}}
| released       = {{Film date|df=yes|2024|5|23|[[2024 കാൻ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവൽ|കാൻ]]}}
| runtime        = 115 മിനുട്ട്സ്
| country        = {{Plainlist|
* ഇന്ത്യ
* ഫ്രാൻസ്
* ലക്സംബർഗ്
* നെതർലാന്റ്സ്
* ഇറ്റലി
}}
| language       = മലയാളം &lt;br&gt; ഹിന്ദി &lt;br&gt; മറാത്തി
| budget         = 
| gross          = 
}}
പായൽ കപാഡിയ (ചലച്ചിത്രനിർമ്മാതാവ്) രചനയും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ച് 2024-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചിത്രമാണ് '''''ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ് '''''. ഇതിൽ [[കനി കുസൃതി]], [[ദിവ്യ പ്രഭ]], [[ഛായ കദം]], ഹൃദു ഹാറൂൺ എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

2024 മെയ് 23-ന് പ്രദർശിപ്പിച്ച [[2024 കാൻ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവൽ|77-ാമത് കാൻ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവൽ]] [[പാം ഡി'ഓർ]] ലേക്ക് മത്സരിക്കാൻ ഈ ചിത്രം തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.
==അവലംബം==
{{Reflist}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
* {{IMDb title}}

[[Category:2024 films]]
[[Category:2020s Indian films]]
[[Category:Films set in Mumbai]]
[[Category:Indian drama films]]
[[Category:2020s Malayalam-language films]]
[[Category:2020s Marathi-language films]]
[[Category:Films shot in Mumbai]]
[[Category:Films shot in Maharashtra]]
[[Category:Arte France Cinéma films]]
[[Category:2020s French films]]
[[Category:2020s Italian films]]
[[Category:Dutch drama films]]
[[Category:Luxembourgian drama films]]
[[Category:Italian drama films]]
[[Category:French drama films]]

{{India-film-stub}}</text>
      <sha1>fe52yqx9qo6zinclnb49ybpgeb4jlhb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540214</id>
      <parentid>4540213</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:07:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540214</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10231" sha1="3zytjnfsunipiinaz1zkwle7pgoijp5" xml:space="preserve">{{Infobox Hollywood cartoon|name=പ്രഭയായ് നിനച്ചതെല്ലാം|image=All We Imagine as Light film poster.jpg|alt=|caption=Promotional poster|director=[[പായൽ കപാഡിയ]]|producer={{Plainlist|
* തോമസ് ഹക്കീം
* ജൂലിയൻ ഗ്രാഫ്
}}|studio={{Plainlist|
* Petit Chaos
* Chalk &amp; Cheese
* BALDR Film
* Les Films Fauves
* Another Birth
* Pulpa Films
* [[Arte France Cinéma]]
}}|distributor={{Plainlist|
* Condor Distribution (France)
* [[Rana Daggubati|Spirit Media]] (India)
* September Film (Netherlands)
}}|runtime=115 minutes|country={{Plainlist|
* ഫ്രാൻസ്
* ഇന്ത്യ
* നെതർലാന്റ്സ്
* ലക്സംബർഗ്ഗ്
* ഇറ്റലി
}}|language=മലയാളം&lt;br/&gt;ഹിന്ദി&lt;br/&gt;മറാത്തി}}

[[പായൽ കപാഡിയ (ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവ്)|പായൽ കപാഡിയ]] രചനയും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ച് 2024ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു ചിത്രമാണ് '''പ്രഭയായ് നിനച്ചതെല്ലാം All We Imagine as Light'''. [[കനി കുസൃതി]], [[ദിവ്യപ്രഭ]], ഛായാ കദം, ഹൃദു ഹാറൂൺ എന്നിവരാണ് ഈ ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന അഭിനേതാക്കൾ. [[മലയാളം]], [[ഹിന്ദി]], [[മറാഠി ഭാഷ|മറാത്തി]] എന്നീ ഭാഷകളിലെ സംഭാഷണങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഈ ചിത്രം ഫ്രാൻസ്, ഇന്ത്യ, നെതർലൻഡ്സ്, ലക്സംബർഗ്, ഇറ്റലി എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള കമ്പനികൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര സഹനിർമ്മാണമായിരുന്നു.

2024 മെയ് 23 ന് 77-ാമത് കാൻ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലിന്റെ പ്രധാന മത്സരത്തിൽ ഈ ചിത്രം ലോക പ്രീമിയർ പ്രദർശിപ്പിക്കുകയും അവിടെ പാം ഡി ഓറിന് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെടുകയും &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwHQ&quot;&gt;ഗ്രാൻഡ് പ്രിക്സ്&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt; നേടുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/payal-kapadias-all-we-imagine-as-light-in-cannes-2024s-competition-section-9264595/|title=Payal Kapadia's All We Imagine as Light is first Indian film in 30 years to make it to Cannes' competition section|access-date=5 May 2024|date=11 April 2024|publisher=Indian Express|archive-url=https://web.archive.org/web/20240505130814/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/payal-kapadias-all-we-imagine-as-light-in-cannes-2024s-competition-section-9264595/|archive-date=5 May 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;a679&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/articles/cl55dpd4d24o|title=All We Imagine as Light: Indian sisterhood story earns glowing reviews at Cannes|access-date=25 May 2024|last=Chhabra|first=Aseem|date=24 May 2024|website=BBC Home|archive-url=https://web.archive.org/web/20240528212541/https://www.bbc.com/news/articles/cl55dpd4d24o|archive-date=28 May 2024}}&lt;/ref&gt; 1994ൽ [[സ്വം]] എന്ന ചിത്രത്തിനു ശേഷം പ്രധാന മത്സരത്തിൽ പങ്കെടുക്കുന്ന ഇന്ത്യയിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യ ചിത്രമായിരുന്നു ഇത്. 

2024 നവംബർ 29 ന് മികച്ച അവലോകനങ്ങൾക്ക് മുമ്പ്, 2024 സെപ്റ്റംബർ 21 ന് കേരളത്തിൽ ഇതിന് പരിമിതമായ റിലീസ് ലഭിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/cannes-winner-all-we-imagine-as-light-to-be-released-in-limited-screens-in-kerala-on-saturday/article68658808.ece|title=Cannes winner 'All We Imagine As Light' to be released in limited screens in Kerala on Saturday|access-date=30 November 2024|date=19 September 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20241204144651/https://www.thehindu.com/entertainment/movies/cannes-winner-all-we-imagine-as-light-to-be-released-in-limited-screens-in-kerala-on-saturday/article68658808.ece|archive-date=4 December 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/reviews/all-we-imagine-as-light-review-b2654002.html|title=All We Imagine as Light's beautiful loneliness will speak to your soul|access-date=30 November 2024|last=Loughrey|first=Clarisse|date=28 November 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20241129033341/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/reviews/all-we-imagine-as-light-review-b2654002.html|archive-date=29 November 2024}}&lt;/ref&gt; 2024 ലെ മികച്ച ചിത്രത്തിനുള്ള സൈറ്റ് ആൻഡ് സൌണ്ട് വോട്ടെടുപ്പിൽ ഒന്നാമതെത്തിയ ഈ ചിത്രം നാഷണൽ ബോർഡ് ഓഫ് റിവ്യൂ 2024 ലെ മികച്ച അഞ്ച് അന്താരാഷ്ട്ര ചിത്രങ്ങളിൽ ഒന്നായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nationalboardofreview.org/award-years/2024/|title=2024 Archives|access-date=4 December 2024|website=National Board of Review|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20241204200831/https://nationalboardofreview.org/award-years/2024/|archive-date=4 December 2024}}&lt;/ref&gt; 82-ാമത് ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് അവാർഡിൽ മികച്ച വിദേശ ഭാഷാ ചിത്രത്തിനും മികച്ച സംവിധായകനുമായി രണ്ട് നോമിനേഷനുകൾ ഈ ചിത്രത്തിന് ലഭിച്ചു.

== അഭിനേതാക്കൾ ==

* [[കനി കുസൃതി|കനി കുസ്രുതി]] - പ്രഭ
* [[ദിവ്യപ്രഭ|ദിവ്യ പ്രഭ]]  - അനു 
* ഛായാ കദം  - പാർവ്വതി
* ഹൃദു ഹാറൂൺ - ഷിയാസ്
* [[അസിസ് നെടുമങ്ങാട്|അസീസ് നെടുമങ്ങാട് - ഡോ. മനോജ്]] 
* ടിന്റുമോൾ ജോസഫ് - നഴ്സ് ഷാനെറ്റ്
* ആനന്ദ് സാമി -  മുങ്ങിമരണത്തിൽ നിന്നു രക്ഷപ്പെടുന്ന മനുഷൻ 

== നിർമ്മാണം ==
തോമസ് ഹക്കിമും ജൂലിയൻ ഗ്രാഫും അവരുടെ ഫ്രഞ്ച് ആസ്ഥാനമായുള്ള കമ്പനിയായ പെറ്റിറ്റ് ഖോസ് വഴി ഇന്ത്യൻ കമ്പനികളായ ചാക്ക് ആൻഡ് ചീസ്, അനതർ ബർത്ത് എന്നിവയുമായി സഹകരിച്ച് നെതർലൻഡ്സിലെ ബാൽഡർ ഫിലിം, ലക്സംബർഗിന്റെ ലെസ് ഫിലിംസ് ഫൌവ്സ്, ഇറ്റലിയിലെ പുൾപ ഫിലിംസ്, ഫ്രാൻസിലെ ആർട്ടെ ഫ്രാൻസ് സിനിമ എന്നിവയുമായി ചേർന്നാണ് ചിത്രം നിർമ്മിച്ചത്. 2018ൽ നടന്ന 68-ാമത് ബെർലിൻ അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്രോത്സവത്തിലാണ് ഹക്കീം ആദ്യമായി കപാഡിയയെ കണ്ടുമുട്ടിയത്. മുമ്പ് ഒമ്പത് വർഷത്തോളം പരസ്യങ്ങൾ നിർമ്മിച്ച ചാക്ക് &amp; ചീസ് നിർമ്മിച്ച ആദ്യത്തെ ഫീച്ചർ ഫിലിമായിരുന്നു ഇത്.

ഹക്കിമിനൊപ്പം ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാണം ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നതിനായി യൂറോപ്പിൽ താമസിക്കാൻ ഹുബ് ബാൽസ് ഗ്രാന്റിൽ നിന്നും സിനിഫോണ്ടേഷനിൽ നിന്നുമുള്ള പണം കപാഡിയ ഉപയോഗിച്ചു. ആർട്ടെ, സിനിവേൾഡ്, സിഎൻസി, കോണ്ടോർ, യൂറിമേജസ്, ഗാൻ ഫൌണ്ടേഷൻ, ഹ്യൂബർട്ട് ബാൽസ് ഫണ്ട്, ലക്സ്ബോക്സ്, പുൾപ ഫിലിം, വിഷൻസ് സുഡ് എസ്റ്റ് എന്നിവയിൽ നിന്നാണ് ചിത്രത്തിന് ധനസഹായം ലഭിച്ചത്.

ഇരുപത്തിയഞ്ച് ദിവസങ്ങളിലായി [[മുംബൈ]]&lt;nowiki/&gt;യിലും  തുടർന്ന് പതിനഞ്ച് ദിവസത്തേക്ക് [[രത്നഗിരി|രത്നഗിരിയിലും]]  ഈ ചിത്രത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം നടന്നു.
==അവലംബം==
{{Reflist|3}}
[[വർഗ്ഗം:2020-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കാൻ അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്ര മേളയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>3zytjnfsunipiinaz1zkwle7pgoijp5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540215</id>
      <parentid>4540214</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:08:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[പ്രഭയായ് നിനച്ചതെല്ലാം]] എന്ന താൾ [[ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്]] എന്ന തലക്കെട്ടിലേയ്ക്ക് തിരിച്ചുവിടലില്ലാതെ Meenakshi nandhini മാറ്റി</comment>
      <origin>4540214</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10231" sha1="3zytjnfsunipiinaz1zkwle7pgoijp5" xml:space="preserve">{{Infobox Hollywood cartoon|name=പ്രഭയായ് നിനച്ചതെല്ലാം|image=All We Imagine as Light film poster.jpg|alt=|caption=Promotional poster|director=[[പായൽ കപാഡിയ]]|producer={{Plainlist|
* തോമസ് ഹക്കീം
* ജൂലിയൻ ഗ്രാഫ്
}}|studio={{Plainlist|
* Petit Chaos
* Chalk &amp; Cheese
* BALDR Film
* Les Films Fauves
* Another Birth
* Pulpa Films
* [[Arte France Cinéma]]
}}|distributor={{Plainlist|
* Condor Distribution (France)
* [[Rana Daggubati|Spirit Media]] (India)
* September Film (Netherlands)
}}|runtime=115 minutes|country={{Plainlist|
* ഫ്രാൻസ്
* ഇന്ത്യ
* നെതർലാന്റ്സ്
* ലക്സംബർഗ്ഗ്
* ഇറ്റലി
}}|language=മലയാളം&lt;br/&gt;ഹിന്ദി&lt;br/&gt;മറാത്തി}}

[[പായൽ കപാഡിയ (ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവ്)|പായൽ കപാഡിയ]] രചനയും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ച് 2024ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു ചിത്രമാണ് '''പ്രഭയായ് നിനച്ചതെല്ലാം All We Imagine as Light'''. [[കനി കുസൃതി]], [[ദിവ്യപ്രഭ]], ഛായാ കദം, ഹൃദു ഹാറൂൺ എന്നിവരാണ് ഈ ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന അഭിനേതാക്കൾ. [[മലയാളം]], [[ഹിന്ദി]], [[മറാഠി ഭാഷ|മറാത്തി]] എന്നീ ഭാഷകളിലെ സംഭാഷണങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഈ ചിത്രം ഫ്രാൻസ്, ഇന്ത്യ, നെതർലൻഡ്സ്, ലക്സംബർഗ്, ഇറ്റലി എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള കമ്പനികൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര സഹനിർമ്മാണമായിരുന്നു.

2024 മെയ് 23 ന് 77-ാമത് കാൻ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലിന്റെ പ്രധാന മത്സരത്തിൽ ഈ ചിത്രം ലോക പ്രീമിയർ പ്രദർശിപ്പിക്കുകയും അവിടെ പാം ഡി ഓറിന് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെടുകയും &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwHQ&quot;&gt;ഗ്രാൻഡ് പ്രിക്സ്&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt; നേടുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/payal-kapadias-all-we-imagine-as-light-in-cannes-2024s-competition-section-9264595/|title=Payal Kapadia's All We Imagine as Light is first Indian film in 30 years to make it to Cannes' competition section|access-date=5 May 2024|date=11 April 2024|publisher=Indian Express|archive-url=https://web.archive.org/web/20240505130814/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/payal-kapadias-all-we-imagine-as-light-in-cannes-2024s-competition-section-9264595/|archive-date=5 May 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;a679&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/articles/cl55dpd4d24o|title=All We Imagine as Light: Indian sisterhood story earns glowing reviews at Cannes|access-date=25 May 2024|last=Chhabra|first=Aseem|date=24 May 2024|website=BBC Home|archive-url=https://web.archive.org/web/20240528212541/https://www.bbc.com/news/articles/cl55dpd4d24o|archive-date=28 May 2024}}&lt;/ref&gt; 1994ൽ [[സ്വം]] എന്ന ചിത്രത്തിനു ശേഷം പ്രധാന മത്സരത്തിൽ പങ്കെടുക്കുന്ന ഇന്ത്യയിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യ ചിത്രമായിരുന്നു ഇത്. 

2024 നവംബർ 29 ന് മികച്ച അവലോകനങ്ങൾക്ക് മുമ്പ്, 2024 സെപ്റ്റംബർ 21 ന് കേരളത്തിൽ ഇതിന് പരിമിതമായ റിലീസ് ലഭിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/cannes-winner-all-we-imagine-as-light-to-be-released-in-limited-screens-in-kerala-on-saturday/article68658808.ece|title=Cannes winner 'All We Imagine As Light' to be released in limited screens in Kerala on Saturday|access-date=30 November 2024|date=19 September 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20241204144651/https://www.thehindu.com/entertainment/movies/cannes-winner-all-we-imagine-as-light-to-be-released-in-limited-screens-in-kerala-on-saturday/article68658808.ece|archive-date=4 December 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/reviews/all-we-imagine-as-light-review-b2654002.html|title=All We Imagine as Light's beautiful loneliness will speak to your soul|access-date=30 November 2024|last=Loughrey|first=Clarisse|date=28 November 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20241129033341/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/reviews/all-we-imagine-as-light-review-b2654002.html|archive-date=29 November 2024}}&lt;/ref&gt; 2024 ലെ മികച്ച ചിത്രത്തിനുള്ള സൈറ്റ് ആൻഡ് സൌണ്ട് വോട്ടെടുപ്പിൽ ഒന്നാമതെത്തിയ ഈ ചിത്രം നാഷണൽ ബോർഡ് ഓഫ് റിവ്യൂ 2024 ലെ മികച്ച അഞ്ച് അന്താരാഷ്ട്ര ചിത്രങ്ങളിൽ ഒന്നായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nationalboardofreview.org/award-years/2024/|title=2024 Archives|access-date=4 December 2024|website=National Board of Review|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20241204200831/https://nationalboardofreview.org/award-years/2024/|archive-date=4 December 2024}}&lt;/ref&gt; 82-ാമത് ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് അവാർഡിൽ മികച്ച വിദേശ ഭാഷാ ചിത്രത്തിനും മികച്ച സംവിധായകനുമായി രണ്ട് നോമിനേഷനുകൾ ഈ ചിത്രത്തിന് ലഭിച്ചു.

== അഭിനേതാക്കൾ ==

* [[കനി കുസൃതി|കനി കുസ്രുതി]] - പ്രഭ
* [[ദിവ്യപ്രഭ|ദിവ്യ പ്രഭ]]  - അനു 
* ഛായാ കദം  - പാർവ്വതി
* ഹൃദു ഹാറൂൺ - ഷിയാസ്
* [[അസിസ് നെടുമങ്ങാട്|അസീസ് നെടുമങ്ങാട് - ഡോ. മനോജ്]] 
* ടിന്റുമോൾ ജോസഫ് - നഴ്സ് ഷാനെറ്റ്
* ആനന്ദ് സാമി -  മുങ്ങിമരണത്തിൽ നിന്നു രക്ഷപ്പെടുന്ന മനുഷൻ 

== നിർമ്മാണം ==
തോമസ് ഹക്കിമും ജൂലിയൻ ഗ്രാഫും അവരുടെ ഫ്രഞ്ച് ആസ്ഥാനമായുള്ള കമ്പനിയായ പെറ്റിറ്റ് ഖോസ് വഴി ഇന്ത്യൻ കമ്പനികളായ ചാക്ക് ആൻഡ് ചീസ്, അനതർ ബർത്ത് എന്നിവയുമായി സഹകരിച്ച് നെതർലൻഡ്സിലെ ബാൽഡർ ഫിലിം, ലക്സംബർഗിന്റെ ലെസ് ഫിലിംസ് ഫൌവ്സ്, ഇറ്റലിയിലെ പുൾപ ഫിലിംസ്, ഫ്രാൻസിലെ ആർട്ടെ ഫ്രാൻസ് സിനിമ എന്നിവയുമായി ചേർന്നാണ് ചിത്രം നിർമ്മിച്ചത്. 2018ൽ നടന്ന 68-ാമത് ബെർലിൻ അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്രോത്സവത്തിലാണ് ഹക്കീം ആദ്യമായി കപാഡിയയെ കണ്ടുമുട്ടിയത്. മുമ്പ് ഒമ്പത് വർഷത്തോളം പരസ്യങ്ങൾ നിർമ്മിച്ച ചാക്ക് &amp; ചീസ് നിർമ്മിച്ച ആദ്യത്തെ ഫീച്ചർ ഫിലിമായിരുന്നു ഇത്.

ഹക്കിമിനൊപ്പം ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാണം ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നതിനായി യൂറോപ്പിൽ താമസിക്കാൻ ഹുബ് ബാൽസ് ഗ്രാന്റിൽ നിന്നും സിനിഫോണ്ടേഷനിൽ നിന്നുമുള്ള പണം കപാഡിയ ഉപയോഗിച്ചു. ആർട്ടെ, സിനിവേൾഡ്, സിഎൻസി, കോണ്ടോർ, യൂറിമേജസ്, ഗാൻ ഫൌണ്ടേഷൻ, ഹ്യൂബർട്ട് ബാൽസ് ഫണ്ട്, ലക്സ്ബോക്സ്, പുൾപ ഫിലിം, വിഷൻസ് സുഡ് എസ്റ്റ് എന്നിവയിൽ നിന്നാണ് ചിത്രത്തിന് ധനസഹായം ലഭിച്ചത്.

ഇരുപത്തിയഞ്ച് ദിവസങ്ങളിലായി [[മുംബൈ]]&lt;nowiki/&gt;യിലും  തുടർന്ന് പതിനഞ്ച് ദിവസത്തേക്ക് [[രത്നഗിരി|രത്നഗിരിയിലും]]  ഈ ചിത്രത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം നടന്നു.
==അവലംബം==
{{Reflist|3}}
[[വർഗ്ഗം:2020-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കാൻ അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്ര മേളയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>3zytjnfsunipiinaz1zkwle7pgoijp5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>കൊണ്ടാനാ ഗുഹകൾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>620991</id>
    <revision>
      <id>4540115</id>
      <parentid>4103373</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:46:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540115</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9403" sha1="7kmwzqcmtf9s3iijt8h5vpv9fmi2rug" xml:space="preserve">{{Infobox Cave
| name =  കൊണ്ടാനാ ഗുഹകൾ&lt;br&gt;കൊണ്ടാനെ ഗുഹകൾ
| photo = Archaic archtecture of Kondana caves.jpg
| photo_caption = കൊണ്ടാനാ ഗുഹകൾ, മഹാരാഷ്ട്ര
| location = [[മഹാരാഷ്ട്ര]]
| depth = 
| length = 
| coords = {{coord|18.839291|73.384370|region:IN_type:landmark|display=inline, title}}
| survey = 
| map=India#India Maharashtra
| relief=yes
| survey_format =
| discovery = 
| geology = ബാസാൾട്ട്
| entrance_count = 
| entrance_list =
| difficulty = 
| hazards = 
| access = 
| translation = 
| language = 
| pronunciation = 
}}
[[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] കർജത്തിനു സമീപം കൊണ്ടാനാ എന്ന ഗ്രാമത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ബുദ്ധമത ഗുഹകളാണ് '''കൊണ്ടാനാ ഗുഹകൾ'''. ബിസി ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലാണ് ഈ ഗുഹകൾ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടത്. ഈ ഗുഹകളിലെ തടി കൊണ്ടുള്ള നിർമ്മാണം ശ്രദ്ധേയമാണ്.
==സ്ഥാനം==
സെൻട്രൽ റെയിൽവേയിലെ കർജത്ത് സ്റ്റേഷനിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 14 കി.മീ (8.7 മൈൽ) അകലെ, രാജ്മാചി കോട്ട നിൽക്കുന്ന മലയുടെ അടിവാരത്താണ് ഈ ഗുഹകൾ. ലോണാവാലയിൽ നിന്ന് 33 കിലോമീറ്റർ (21 മൈൽ) വടക്കും കാർല ഗുഹകൾക്ക് 16 കിലോമീറ്റർ (9.9 മൈൽ) വടക്കുപടിഞ്ഞാറുമാണ് ഇതിന്റെ സ്ഥാനം. രാജ്മാചി ഗ്രാമത്തിൽ നിന്ന് മലയിറങ്ങിയാൽ ഗുഹയിലെത്താം. &lt;ref&gt;{{cite book|last=Kapadia|first=Harish|title=Trek the Sahyadris|year=2003|publisher=Indus Publ.|location=New Delhi|isbn=8173871515|page=122|edition=5.}}&lt;/ref&gt;

ഈ ഗുഹാസമുച്ചയത്തിൽ 16 ബുദ്ധ ഗുഹകളുണ്ട്. ചൈത്യത്തിന്റെ മുൻവശത്തായി ഇതിന്റെ നിർമ്മാണത്തിനായി സംഭാവന നൽകിയവരുടെ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്ന ലിഖിതം കൊത്തിയിരിക്കുന്നു. കൊണ്ടാനാ ഗുഹകളിൽ കാണാവുന്ന ശിലാലിഖിതങ്ങൾ സംഭാവനകളെ പറ്റി മാത്രമാണ്. &lt;ref name=AHIR&gt;{{cite book|last=Ahir|first=D. C.|title=Buddhist sites and shrines in India : history, art, and architecture|year=2003|publisher=Sri Satguru Publ.|location=Delhi|isbn=8170307740|page=197|edition=1.}}&lt;/ref&gt;
പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വിഷ്ണു ശാസ്ത്രിയാണ് ഈ ഗുഹകൾ കണ്ടെത്തിയത്. അന്നത്തെ [[താനെ ജില്ല|താനെ]] കളക്ടറായിരുന്ന മിസ്റ്റർ ലോ ഈ ഗുഹകൾ സന്ദർശിക്കുകയുണ്ടായി. ഗുഹകൾക്ക് മുന്നിൽ നിബിഡവനമായതിനാൽ അവ കാഴ്ചയിൽ നിന്ന് മറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. വരൾച്ചക്കാലത്തും പോലും ഗുഹയുടെ മുകളിൽ നിന്നും വെള്ളം ഒഴുകുന്നുണ്ട്. ഈ നീരൊഴുക്ക് ഗുഹകളെ സാരമായി ബാധിച്ചു.

==ഘടന==
===ഗുഹ 1 – ചൈത്യം===
66.5 അടി നീളവും 26 അടി 8 ഇഞ്ച് വീതിയും 28 അടി 5 ഇഞ്ച് ഉയരവുമുള്ള ഗുഹയിലാണ് ചൈത്യഗൃഹം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ഉയരമുള്ള ഡഗോബയുടെ വ്യാസം 9.5 അടി ആണ്. ഭാജ ഗുഹയിലേതു പോലെ ഇവിടെയും ചൈത്യ ഗുഹയുടെ മുൻഭാഗത്ത് മരത്തിൽ തീർത്ത ഭാഗങ്ങളുണ്ട്.
ചൈത്യഗുഹയുടെ മുഖപ്പിന്റെ ഇടതുവശത്ത് ഒരു തലയുടെ ശിൽപത്തിന്റെ ഒരു ശകലമുണ്ട്. ഭാ‍ാഗികമായി തകർക്കപ്പെട്ടുവെങ്കിലും ഈ പ്രതിമയിലെ ശിരോവസ്ത്രത്തിന്റെ വിശദാംശങ്ങൾ ശ്രദ്ധേയമാണ്. ഇടത് തോളിനു മുകളിൽ ബ്രാഹ്മി ലിപികളിൽ ഒരു വരിയിൽ ഒരു ലിഖിതമുണ്ട്: കാനവാസ അന്തേവാസിന ബാലകേന കാതം (കാൻഹയുടെ (കൃഷ്ണൻ) ശിഷ്യനായ ബാലകേന നിർമ്മിച്ചത്) &lt;ref name=&quot;Fergusson 220&quot;/&gt;
===ഗുഹ 2 – വിഹാരം===
ചൈത്യത്തിന് അൽപ്പം വടക്ക് കിഴക്ക് മാറിയുള്ള ഗുഹ – 2 ഒരു വിഹാരമാണ്. ഇതിന്റെ മുൻഭാഗത്തുള്ള വരാന്ത, ഇടതുഭാഗം ഒഴികെ, പൂർണ്ണമായും തകർന്നിരിക്കുന്നു. ഈ വരാന്തയ്ക്ക് 5 അടി 8 ഇഞ്ച് വീതിയും 18 അടി നീളവും ഉണ്ടായിരുന്നു. വരാന്തയ്ക്ക് അഞ്ച് അഷ്ടഭുജാകൃതിയിലുള്ള തൂണുകളും  ഉണ്ടായിരുന്നു. അകത്ത്, ഹാളിന് 23 അടി വീതിയും 29 അടി നീളവും 8 അടി 3 ഇഞ്ച് ഉയരവും ഉണ്ട്. 15 തൂണുകൾ വശങ്ങളിലും പിന്നിലും ഭിത്തികളിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 3 അടി അകലത്തിൽ ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ തൂണുകളുടെ മുകൾ ഭാഗങ്ങൾ ചതുരാകൃതിയിലാണ്, എന്നാൽ മുകളിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 1.5 അടി താഴെ മുതൽ അഷ്ടഭുജാകൃതിയിലാണ്. തൂണുകളുടെ അടിഭാഗം തകർന്ന നിലയിലാണ്. അവയും ചതുരാകൃതിയിൽ ആയിരുന്നിരിക്കും എന്ന് അനുമാനിക്കാം. &lt;ref name=&quot;Fergusson 220&quot;&gt;{{cite book|last1=Fergusson|first1=James|last2=Burgess|first2=James|title=The cave temples of India|date=1880|publisher=London : Allen|pages=220–222|url=https://archive.org/stream/cavetemplesofind00ferguoft#page/220/mode/2up}}&lt;/ref&gt;

മേൽക്കൂരയിൽ തൂണുകളുടെ മുകളിലൂടെ 19 ഇഞ്ച് ആഴത്തിൽ 8 കനം, 3.5 അടി അകലമുള്ള ബീമുകൾ കടന്നുപോകുന്നു. മുൻവശത്തെ ഭിത്തിയുടെ ഭൂരിഭാഗവും തകർന്ന നിലയിലാണ്. ഹാളിലേക്ക് കടക്കാനായി മൂന്ന് വീതിയുള്ള വാതിലുകളുണ്ട്. ഓരോ വശത്തും ആറ് ചെറിയ മുറികൾ വീതം ആകെ 18 മുറികൾ.&lt;ref&gt;
https://buddhistcavesindia.com/kondane-caves/&lt;/ref&gt;

===ഗുഹ 3===
മൂന്നാം ഗുഹ ഒമ്പത് സെല്ലുകളുള്ള ഒരു വിഹാരമാണ്. വളരെയധികം തകർന്ന നിലയിലാണ് ഈ വിഹാരം. അതിന് മൂന്ന് വാതിലുകളുണ്ടായിരുന്നു.
===ഗുഹ  4===
ഗുഹ  4 – ന്റെ മുൻഭാഗം പ്രകൃതിജന്യമായ ഒരു വലിയ ഗുഹ പോലെ കാണപ്പെടുന്നു. ഇതിന്റെ പിൻഭാഗത്ത് ഒമ്പത് സെല്ലുകളുടെ നിരയുണ്ട്. അവയ്‌ക്കപ്പുറമുള്ള ടാങ്കിൽ ഇപ്പോൾ ചെളി നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. അറ്റത്തായി രണ്ട് സെല്ലുകളും ഒരു ചെറിയ ജലസംഭരണിയും കാണാം.
==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ഗുഹകൾ]]</text>
      <sha1>7kmwzqcmtf9s3iijt8h5vpv9fmi2rug</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>രാധ ഗോബിന്ദ കർ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>622029</id>
    <revision>
      <id>4540118</id>
      <parentid>4110041</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:53:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Malikaveedu</username>
        <id>16584</id>
      </contributor>
      <origin>4540118</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2101" sha1="ea1crho4ox4h2mor617by4iphbrkkwm" xml:space="preserve">{{refimprove}}

രാധ ഗോബിന്ദ കർ, 1852 ൽ ദുർഗാദാസ് കറിന്റെ മകനായി സത്രഗാച്ചിയിൽ (കൽക്കട്ട) ഭൂജാതനായി.  അദ്ദേഹം കൽക്കട്ട മെഡിക്കൽ കോളേജിൽ നിന്നും മെഡിക്കൽ ബിരുദം എടുത്തു.  കർ നല്ലൊരു എഴുത്തുകാരൻ ആയിരുന്നു.  

ആ കാലത്തു പല സുഹൃത്തുക്കളും ഒരു മെഡിക്കൽ കോളേജ് ഉണ്ടാക്കുവാൻ അദ്ദേഹത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.  അതിന്റെ ഫലമായി ബ്രിട്ടീഷ് രാജിനെതിരെ രൂക്ഷ സമരം നടക്കുന്ന ആ സമയത്തു ഒരു മെഡിക്കൽ കോളേജ് സ്ഥാപിക്കാൻ കറിന് ചിന്തയുണ്ടായി.  എന്നാൽ സാമ്പത്തികമായി അദ്ദേഹം പ്രശ്നത്തിൽ ആയിരുന്നു. 

പല സമാന ചിന്തകൾ ഉള്ള ഡോക്ടർമാരുടെ സഹായത്തോടെ 1886 ൽ സ്കൂൾ ഓഫ് മെഡിസിൻ എന്ന ഒരു സ്ഥാപനം ഉണ്ടാക്കി.  1900 ആയപ്പോഴേക്കും കൽക്കട്ട മെഡിക്കൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുമായി അഫിലിയേറ്റ് ചെയ്തു.  ആ ആശുപത്രി പിന്നീട് പല പേരുകളിലും അറിയപ്പെട്ടു.  1918 ൽ കർ നിര്യാതനായപ്പോൾ ബഹുമാനാർത്ഥം ആ  സ്ഥാപനത്തിന് R.G.K. മെഡിക്കൽ കോളേജ് എന്ന് നാമകരണം ചെയ്തു.</text>
      <sha1>ea1crho4ox4h2mor617by4iphbrkkwm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ട്രാൻസിലേറ്റർ (കമ്പ്യൂട്ടിംഗ്)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>629813</id>
    <revision>
      <id>4540078</id>
      <parentid>4144561</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T20:56:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>146798</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>4540078</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21990" sha1="exqadphqcq8i2y33w6fgafrsqdjzu5s" xml:space="preserve">{{PU|Translator (computing)}}
{{Program execution}}
ഒരു '''ട്രാൻസിലേറ്റർ''' അല്ലെങ്കിൽ '''പ്രോഗ്രാമിംഗ് ലാങ്വേജ് പ്രോസസ്സർ''' എന്നത് ഒരു [[computer program|കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാമാണ്]], അത് മനുഷ്യന് സൗകര്യപ്രദമായ രൂപത്തിൽ എഴുതിയ പ്രോഗ്രാമിംഗ് നിർദ്ദേശങ്ങളെ കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ മനസ്സിലാക്കുകയും പ്രോസസ്സ് ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്ന മെഷീൻ ലാംഗ്വേജ് കോഡുകളാക്കി മാറ്റുന്നു. [[compiler|കംപൈലർ]], അസംബ്ലർ, അല്ലെങ്കിൽ [[Interpreter (computing)|ഇൻ്റർപ്രെറ്റർ]] എന്നിവയെ സൂചിപ്പിക്കാൻ കഴിയുന്ന ഒരു പൊതു പദമാണിത് - ഒരു കമ്പ്യൂട്ടർ ഭാഷയിൽ നിന്ന് മറ്റൊന്നിലേക്ക് കോഡ് പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്ന എന്തിനെയും അങ്ങനെ വിളിക്കാൻ സാധിക്കും&lt;ref name=&quot;MCT&quot;&gt;{{cite web |title=What are compilers, translators, interpreters, and assemblers? |date=2017-02-17 |author-first=Scott |author-last=Thornton |work=MicrocontrollerTips |url=http://www.microcontrollertips.com/compilers-translators-interpreters-assemblers-faq/ |access-date=2020-02-02 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190719223609/https://www.microcontrollertips.com/compilers-translators-interpreters-assemblers-faq/ |archive-date=2019-07-19}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Intel_1983_SH&quot;&gt;{{cite book |title=Software Handbook |chapter=Translators And Utilities For Program Development |page=3-1 |date=1984 |orig-date=1983 |publisher=[[Intel Corporation]] |id=230786-001 |url=http://bitsavers.trailing-edge.com/components/intel/_dataBooks/230786-001_Intel_Software_Handbook_1984.pdf |access-date=2020-01-29 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200129010534/http://bitsavers.trailing-edge.com/components/intel/_dataBooks/230786-001_Intel_Software_Handbook_1984.pdf |archive-date=2020-01-29}}&lt;/ref&gt;. കോഡ് ട്രാൻസിലേഷനിൽ വ്യത്യസ്ത തരം അല്ലെങ്കിൽ പ്രോഗ്രാമിംഗ് ഭാഷകളുടെ തലങ്ങൾ തമ്മിൽ പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നത് ഉൾപ്പെടുന്നു. [[C++|സി++]] അല്ലെങ്കിൽ [[Java (programming language)|ജാവ]] പോലുള്ള ഉന്നത-തല  ഭാഷകൾ പരസ്പരം വിവർത്തനം ചെയ്യാനോ [[ബൈറ്റ്കോഡ്]] പോലെയുള്ള ഇൻ്റർമീഡിയറ്റ് ഫോമുകളിലേക്ക് (ഇന്റർമീഡിയറ്റ് ഫോം എന്നത് ഒരു പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഇടനില രൂപമാണ്, ഇത് കമ്പൈലർ സോഴ്‌സ് കോഡിൽ നിന്ന് സൃഷ്ടിച്ച് പിന്നീട് ഒരു പ്രത്യേക മെഷീൻ കോഡിലേക്ക് മാറ്റുന്നു. ഉദാഹരണം ജാവ പ്രോഗ്രാമിംഗ് ഭാഷ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ:
* സോഴ്‌സ് കോഡ് ആദ്യം ബൈറ്റ്കോഡാക്കി മാറ്റപ്പെടുന്നു (ഇന്റർമീഡിയറ്റ് ഫോം)
* JVM (Java Virtual Machine) ഈ ബൈറ്റ്കോഡ് വായിച്ച് അത് ഫൈനൽ മെഷീൻ കോഡായി മാറ്റി പ്രോഗ്രാം പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നു.)

കംപൈൽ ചെയ്യാനോ കഴിയും. ബൈറ്റ്കോഡ് അല്ലെങ്കിൽ സമാനമായ ഇൻ്റർമീഡിയറ്റ് കോഡ് നിർവ്വഹണത്തിനായുള്ള നിമ്ന-തലത്തിൽ(low-level) [[machine code|മെഷീൻ കോഡിലേക്ക്]] വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിയും. അസംബ്ലി ഭാഷ അല്ലെങ്കിൽ മെഷീൻ കോഡ് പോലുള്ള ഹാർഡ്‌വെയറിനോട് ചേർന്നുള്ള കോഡുമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നത് നിമ്ന തലത്തിലുള്ള ട്രാൻസിലേഷനിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.  വ്യത്യസ്‌ത ഹാർഡ്‌വെയർ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾക്കായി സോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ അഡാപ്റ്റുചെയ്യുമ്പോൾ വിവിധ തരം [[Assembly language|അസംബ്ലി]] ഭാഷകൾക്കിടയിൽ വിവർത്തനം ചെയ്യേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്. അതുപോലെ, ഒരു സിപിയു നേരിട്ട് നടപ്പിലാക്കുന്ന [[ബൈനറി]] നിർദ്ദേശങ്ങൾ അടങ്ങുന്ന മെഷീൻ കോഡിന്, മറ്റൊരു ആർക്കിടെക്ചറുള്ള മറ്റൊരു സിസ്റ്റത്തിൽ കാര്യക്ഷമമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നതിന് പരിവർത്തനമോ ഒപ്റ്റിമൈസേഷനോ ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. ഈ പ്രക്രിയ വിവിധ കമ്പ്യൂട്ടിംഗ് പരിതസ്ഥിതികളിലുടനീളം മികച്ച പ്രകടനം ഉറപ്പാക്കുന്നു. സോഫ്റ്റ്‌വെയറും ഹാർഡ്‌വെയറും കമ്പ്യൂട്ടിംഗിലെ വ്യത്യസ്ത തലത്തിലുള്ള അബ്സ്ട്രാക്ഷനെ(അബ്സ്ട്രാക്ഷൻ എന്നാൽ അനാവശ്യമായ ഭാഗങ്ങൾ അവഗണിക്കുമ്പോൾ എന്തെങ്കിലും പ്രധാന വിശദാംശങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. പ്രോഗ്രാമിംഗിൽ, ഉപയോക്താവിന് പ്രസക്തമായത് മാത്രം കാണിച്ചുകൊണ്ട് സങ്കീർണ്ണമായ സിസ്റ്റങ്ങളെ ഇത് ലളിതമാക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, നിങ്ങൾ ഒരു കാർ ഓടിക്കുമ്പോൾ, സ്റ്റിയറിംഗ് വീലും പെഡലുകളും എങ്ങനെ ഉപയോഗിക്കണമെന്ന് മാത്രമേ നിങ്ങൾ അറിയേണ്ടതുള്ളൂ, എഞ്ചിൻ എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു എന്നല്ല. അതുപോലെ, കോഡിംഗിൽ, അബ്സ്ട്രാക്ഷൻ സങ്കീർണ്ണമായ ആന്തരിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ മറയ്ക്കുകയും ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് ലളിതമായ ഒരു ഇൻ്റർഫേസ് കാണിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.) പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. മനുഷ്യർക്ക് ഉപയോഗിക്കാൻ എളുപ്പമുള്ള [[ഉന്നത തല ഭാഷ|ഉന്നത തല(high-level) ഭാഷകളിലാണ്]] സോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ എഴുതിയിരിക്കുന്നത്, അതേസമയം ഹാർഡ്‌വെയറിന്റെ ഭൗതിക ഭാഗങ്ങളുമായി അവ എങ്ങനെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു എന്നതിന്റെ നിമ്ന തല വിവരണങ്ങൾ(description) ഉപയോഗിക്കുന്നു. ട്രാൻസ്ലേറ്റർ കമ്പ്യൂട്ടിംഗ് ഈ അബ്സ്ട്രാറ്റ് തലങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പരിവർത്തനം സുഗമമാക്കുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Beaulieu |first=Adrien |date=2022 |title=A15. Front-End and Back-End Technologies: The Importance of Proficiency in Multiple Programming Languages |url=https://product.house/front-end-and-back-end-technologies-the-importance-of-proficiency-in-multiple-programming-languages/}}&lt;/ref&gt;. മൊത്തത്തിൽ, സോഫ്‌റ്റ്‌വെയറും [[computer hardware|ഹാർഡ്‌വെയറും]] തമ്മിലുള്ള വിടവ് നികത്തുന്നതിൽ ട്രാൻസിലേറ്റർ കമ്പ്യൂട്ടിംഗ് നിർണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു, ഓരോ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിൻ്റെയും തനതായ സവിശേഷതകളും ശക്തികളും പരമാവധി പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ [[software developer|ഡെവലപ്പർമാരെ]] അനുവദിക്കുക എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. വേഗത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന, കുറഞ്ഞ പവർ ഉപയോഗിക്കുന്ന, അവർ നിർമ്മിക്കുന്ന [[ആപ്ലിക്കേഷൻ സോഫ്റ്റ്‌വെയർ|ആപ്പിൻ്റെയോ]] പ്രോഗ്രാമിൻ്റെയോ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്ന [[computer software|സോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ]] സൃഷ്‌ടിക്കാൻ ഇത് അവരെ സഹായിക്കുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Pagadala |first=Santosh Kumar |date=2004 |title=Portable implementation of computer aided design environment for composite structures |url=https://researchrepository.wvu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2455&amp;context=etd}}&lt;/ref&gt;.
==പ്രോഗ്രാമിംഗ് ഭാഷാ പ്രോസസ്സറുകൾ==
ഒരു കമ്പൈലറോ ഇൻ്റർപ്രെറ്ററോ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടോ എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ച് സോഫ്റ്റ്‌വെയർ വികസന പ്രക്രിയ ഗണ്യമായി വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. കംപൈലറുകൾ എക്‌സിക്യൂഷന് മുമ്പ് മുഴുവൻ [[source code|സോഴ്‌സ് കോഡും]] മെഷീൻ കോഡിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുന്നു, ഇത് വേഗതയേറിയ റൺടൈമിന് കാരണമാകുന്നു, പക്ഷേ കംപൈൽ ചെയ്തതിന് ശേഷം വലിയ പിശകുകൾ പരിഹരിക്കാൻ ഡെവലപ്പർമാർ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. നേരെമറിച്ച്, ഇന്റർപ്രെട്ടേഴ്സ് കോഡ് വരി വരിയായി വിവർത്തനം ചെയ്യുകയും നടപ്പിലാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, ഇത് മൂലം [[Debugging|ഡീബഗ്ഗിംഗ്]] ഉടനടി നടക്കുന്നു, പക്ഷേ കോഡ് എക്സിക്യൂഷൻ മന്ദഗതിയിലാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. പ്രോഗ്രാമിംഗ്, ഡീബഗ്ഗിംഗ്, എക്സിക്യൂഷൻ എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് പ്രധാന ഘട്ടങ്ങളിൽ ട്രാൻസിലേറ്റർ സോഫ്റ്റ്വയർ വികസന പ്രക്രിയയെ സ്വാധീനിക്കുന്നു. പ്രോഗ്രാമിംഗ് സമയത്ത്, കംപൈലറുകൾക്ക് പരിശോധനയ്ക്ക് മുമ്പ് പൂർണ്ണമായ കോഡ് എഴുതേണ്ടതുണ്ട്, അതേസമയം ഇന്റർപ്രെട്ടേഴ്സ് ചെറിയ കഷണങ്ങളായി പരീക്ഷിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ഡീബഗ്ഗിംഗിൽ, കംപൈലറുകൾ പൂർണ്ണ കംപൈലേഷനു ശേഷം പിശകുകൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു, അതേസമയം ഇന്റർപ്രെട്ടേഴ്സ് എക്സിക്യൂഷൻ സമയത്ത് പ്രശ്നങ്ങൾ വരി വരിയായി ഹൈലൈറ്റ് ചെയ്യുന്നു. കോഡ് എത്ര വേഗത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു, എത്ര വേഗത്തിലാണ് നിങ്ങൾക്ക് എറർ ഫീഡ്‌ബാക്ക് (കോഡിലെ തെറ്റുകളെക്കുറിച്ച് ലഭിക്കുന്ന വിവരമാണ് എറർ ഫീഡ്‌ബാക്ക്, എന്താണ് തെറ്റ്, എവിടെയാണ് സംഭവിച്ചത്, ഇത് മൂലം വേഗത്തിൽ തെറ്റുകൾ പരിഹരിക്കാനാകും.) ലഭിക്കുന്നത്, ഭാഷ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ഫീച്ചറുകൾ, പ്രോഗ്രാമിന് വ്യത്യസ്ത പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയുമോ തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളെ ട്രാൻസിലേറ്റർ പരിശോധിക്കുന്നു. കോഡ് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന പൊതുവായ ഉപകരണങ്ങൾ കമ്പൈലറുകൾ, ഇൻ്റർപ്രെട്ടറുകൾ, അസംബ്ലറുകൾ എന്നിവയാണ്&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |date=2018-08-09 |title=Language Processors: Assembler, Compiler and Interpreter |url=https://www.geeksforgeeks.org/language-processors-assembler-compiler-and-interpreter/ |access-date=2024-03-15 |website=GeeksforGeeks |language=en-US}}&lt;/ref&gt;.
===കംപൈലേഴ്സ്===
കംപൈലർ സോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ സോഴ്‌സ് കോഡുമായി സംവദിക്കുന്നത് ഒരു ഉന്നത തല(high-level) പ്രോഗ്രാമിംഗ് ഭാഷയിൽ നിന്ന് കമ്പ്യൂട്ടറിൻ്റെ സെൻട്രൽ പ്രോസസ്സിംഗ് യൂണിറ്റിന് ([[CPU|സിപിയു]]) പിന്നീട് എക്‌സിക്യൂട്ട് ചെയ്യാവുന്ന ഒബ്‌ജക്റ്റ് കോഡാക്കി മാറ്റുന്നതിലൂടെയാണ്&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |title=CSE 5317/4305: Design and Construction of Compilers |url=https://lambda.uta.edu/cse5317/notes/short.html |access-date=2024-03-15 |website=lambda.uta.edu |archive-date=2022-10-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221025041252/https://lambda.uta.edu/cse5317/notes/short.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. കംപൈലർ സൃഷ്ടിച്ച ഒബ്‌ജക്റ്റ് കോഡിൽ കമ്പ്യൂട്ടറിന് പ്രോസസ്സ് ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന മെഷീൻ റീഡബിൾ കോഡ് അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. കമ്പ്യൂട്ടിംഗ് പ്രക്രിയയുടെ ഈ ഘട്ടം കംപൈലേഷൻ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഒരു കംപൈലർ മുഴുവൻ സോഴ്സ് കോഡും മെഷീൻ കോഡിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുന്നു, അതിന് ശേഷം എക്സിക്യൂട്ടബിൾ ഫയൽ(എക്സിക്യൂട്ടബിൾ ഫയൽ എന്ന് അർത്ഥമാക്കുന്നത് ഒരു പ്രോഗ്രാം നേരിട്ട് കമ്പ്യൂട്ടറിൽ പ്രവർത്തിക്കാനായി തയ്യാറാക്കിയ ഫയലാണ്. ഇത് കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ കമ്പ്യൂട്ടറിന് വ്യത്യസ്തമായ വിവർത്തനം ആവശ്യമില്ല, പ്രവർത്തനത്തിന് തയ്യാറാകുമ്പോൾ മാത്രം പ്രവർത്തിക്കും. ഒരു എക്സിക്യൂട്ടബിൾ ഫയലിന്റെ ഉദാഹരണം [[Windows|വിൻഡോസിൽ]] `.exe` ഫയലുകൾ ആണ്, ഉദാ: `notepad.exe`.  [[Linux|ലിനക്സിൽ]], അത് `.out` അല്ലെങ്കിൽ `.bin` ഫയലായി വരാം, ഉദാ: `program.out`. ഈ ഫയലുകൾ ക്ലിക്കുകയോ കമാൻഡ് ഉപയോഗിച്ച് റൺ ചെയ്യുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ, പ്രോഗ്രാം പ്രവർത്തനം ആരംഭിക്കും.) സൃഷ്ടിക്കുന്നു. ഇത് ട്രാസിലേഷനെയും എക്സിക്യൂഷനേയും വേർതിരിക്കുന്നു, കാരണം പ്രോഗ്രാം പിന്നീട് എക്സിക്യൂട്ടബിളിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നു. കമ്പൈലേഷൻ കഴിഞ്ഞ്, സോഴ്‌സ് കോഡിൽ നിന്നുള്ള പുതിയ ഓബ്ജക്റ്റ് കോഡ് പ്രത്യേകമായി സേവ് ചെയ്യുന്നു. പ്രോഗ്രാം പ്രവർത്തിക്കാൻ പിന്നീട് സോഴ്‌സ് കോഡ് ആവശ്യമില്ല. കമ്പൈലർ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രോഗ്രാമുകളിൽ, വിവർത്തന പ്രക്രിയ ഒരിക്കൽ മാത്രം നടക്കുന്നു. ഇത് പ്രോഗ്രാം പല തവണ വേഗത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന എഫിഷ്യന്റ് കോഡ് സൃഷ്ടിക്കുന്നു. 

ഉന്നത തല കോഡ് ഒരു കമ്പൈലർ ഉപയോഗിച്ച് വിവർത്തനം ചെയ്യുമ്പോൾ ചില വ്യക്തമായ ഗുണങ്ങൾ ഉണ്ട്&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web |date=March 15, 2024 |title=Translator Types |url=https://adacomputerscience.org/concepts/trans_assembler_compiler_interpreter?examBoard=all&amp;stage=all |access-date=March 15, 2024 |website=Ada Computer Science}}&lt;/ref&gt;.  
* കോഡ് ഒരിക്കൽ വിവർത്തനം ചെയ്താൽ, അതിനെ വേഗത്തിൽ നിരവധി തവണ പ്രവർത്തിക്കാൻ സാധിക്കും.  
* വിവർത്തന സമയത്ത് പിശകുകൾ കണ്ടെത്താനും ശരിയാക്കാനും കഴിയും.  
*പ്രോഗ്രാം പ്രവർത്തന സമയത്ത് കമ്പൈലർ ആവശ്യമില്ല, അതിനാൽ പ്രോഗ്രാമിന്റെ പ്രകടനം മെച്ചപ്പെടുന്നു.
*കമ്പൈലർ ഉപയോഗിക്കുന്നത് കോഡ് മോഷണത്തിൽ നിന്ന് സംരക്ഷിക്കുകയും അനധികൃതമായി പ്രവേശിച്ച് വ്യക്തികൾ സോഴ്‌സ് കോഡ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് തടയുകയും ചെയ്യുന്നതിന് ഇത് കൂടുതൽ അനുയോജ്യമാണ്. കമ്പൈലർ സോഴ്‌സ് കോഡ് മെഷീൻ കോഡിലേക്ക് മാറ്റുന്നതുകൊണ്ട്, യഥാർത്ഥ കോഡ് മറ്റുള്ളവർക്ക് കാണാനോ മാറ്റുവാനോ കഴിയില്ല. ഇത് പ്രോഗ്രാമിന്റെ സുരക്ഷയും സ്വാതന്ത്ര്യവും ഉറപ്പാക്കുന്നു.

==അവലംബം==</text>
      <sha1>exqadphqcq8i2y33w6fgafrsqdjzu5s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>All We Imagine as Light</title>
    <ns>0</ns>
    <id>640513</id>
    <redirect title="ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്" />
    <revision>
      <id>4540251</id>
      <parentid>4338568</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:23:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>16706</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>യന്ത്രം: [[ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്]] എന്നതിലോട്ടുള്ള ഇരട്ട തിരിച്ചുവിടൽ ശരിയാക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540251</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="106" sha1="f9o8izfpbvfhvken9ojse3ti1jfj2eb" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്]]</text>
      <sha1>f9o8izfpbvfhvken9ojse3ti1jfj2eb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മഞ്ചേരി ചന്ദ്രൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656728</id>
    <revision>
      <id>4540191</id>
      <parentid>4536203</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:12:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <origin>4540191</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14678" sha1="nytshrpkrf1li1nppcy7o5221smns6c" xml:space="preserve">{{Infobox person
| bgcolour      =
| name          = മഞ്ചേരി ചന്ദ്രൻ
| image         = [[File:Manjeri chandran.jpg|thumb|Manjeri Chandran, Indian Actor]]
| caption       = 
| birth_name     = എം കെ രാമചന്ദ്രൻ 
| birth_date     = 
| birth_place   = [[വേങ്ങര]], [[മലപ്പുറം ജില്ല]], [[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]]
| residence     =
| nationality   = [[ഇന്ത്യൻ]]
| ethnicity     = [[മലയാളി]]
| citizenship   =  [[ഇന്ത്യൻ]]
| occupation    = ചലച്ചിത്ര അഭിനേതാവ്
| death_date    =
| death_place   =
| other_names   = 
| yearsactive   = 1970 – 2004
| spouse        = സത്യഭാമ 
| children      = റാണി ശരൺ
| website      =
}}
[[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്തെ]] ശ്രദ്ധേയനായ നടനും നിർമ്മാതാവുമായിരുന്നു '''മഞ്ചേരി ചന്ദ്രൻ''' (എം കെ രാമചന്ദ്രൻ എന്നാണ് യഥാർത്ഥ പേര്)&lt;ref&gt;https://www.malayalachalachithram.com/profiles.php?i=3485&lt;/ref&gt;. 1970-കളിലും 1980-കളുടെ തുടക്കത്തിലും സജീവമായിരുന്ന ഒരു അഭിനേതാവായ ചന്ദ്രൻ നൂറ്റമ്പത്തോളം ചലച്ചിത്രങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്. പ്രധാനമായും സഹനടനായി അഭിനയിച്ച അദ്ദേഹം, പ്രതിനായക വേഷങ്ങളിലും ശ്രദ്ധേയനായിരുന്നു &lt;ref&gt;https://m3db.com/manjeri-chandran&lt;/ref&gt;.

==വ്യക്തിജീവിതം==
[[മലപ്പുറം ജില്ല|മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ]] [[വേങ്ങര]] ഊരകത്താണ് ചന്ദ്രന്റെ ജനനം. മലബാർ മേഖലയിൽ നിന്നും അധികമാരും ചലച്ചിത്ര രംഗത്തേക്ക് കടന്നുവരാതിരുന്ന കാലത്താണ് ചന്ദ്രന്റെ രംഗപ്രവേശനം. പിന്നീട് തെന്നിന്ത്യൻ സിനിമയുടെ കേന്ദ്രമായിരുന്ന മദിരാശിയിലേക്കും പിന്നീട് 1980-കളിൽ മലപ്പുറം മഞ്ചേരിയിലേക്കും ചന്ദ്രൻ കൂടുമാറി. ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് സജീവമായിരുന്ന കാലത്ത് തന്നെയായിരുന്നു ബാങ്ക് ഉദ്യോഗസ്ഥയായിരുന്നു സത്യഭാമയുമായുള്ള വിവാഹം. ഇവരുടെ മകൾ റാണി ശരൺ തെന്നിന്ത്യൻ ചലച്ചിത്ര മേഖലയിൽ സജീവമാണ് &lt;ref&gt;https://www.manoramaonline.com/movies/interview/2025/05/17/rani-saran-thudarum-interview.html&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/movies-music/news/rani-sarran-mohanlal-thudarum-experience-1.10587555&lt;/ref&gt;. സിനിമാ സീരിയൽ രംഗത്തെ അഭിനേതാവ് ശരൺ പുതുമന മകളുടെ ഭർത്താവാണ്&lt;ref&gt;https://www.manoramaonline.com/movies/interview/2025/05/17/rani-saran-thudarum-interview.html&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;https://gnn24x7.com/columnist/journalist-and-producer-rani-sharan-writes-about-director-p-gopikumar&lt;/ref&gt;

[[File:Manjeri chandran black and white.jpg|thumb|Manjeri Chandran in casual dress|165x165ബിന്ദു]]

==ചലച്ചിത്രജീവിതം==
മലയാള സിനിമയുടെ ഗംഭീരമായ ഒരു കാലഘട്ടത്തിലാണ് ചന്ദ്രൻ അഭിനയത്തിലേക്ക് കടന്നുവന്നത്. പ്രതിനായക വേഷങ്ങളും സ്വഭാവ വേഷങ്ങളുമാണ് കൂടുതൽ അദ്ദേഹം അഭിനയിച്ചത്. തുടക്കത്തിൽ ചെറുവേഷങ്ങളായിരുന്നു കൈകാര്യം ചെയ്തിരുന്നതെങ്കിലും പിന്നീട് അഭിനയ മികവിൽ ഒട്ടേറെ നല്ല വേഷങ്ങൾ ചന്ദ്രനെ തേടിയെത്തി&lt;ref&gt;https://malayalasangeetham.info/displayProfile.php?category=producer&amp;artist=Manjeri%20Chandran&lt;/ref&gt;. 1970-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ 'ആ ചിത്രശലഭം പറന്നോട്ടെ' എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെയായിരുന്നു മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്തേക്കുള്ള ചുവടുവെപ്പ്&lt;ref&gt;https://www.malayalachalachithram.com/profiles.php?i=3485&lt;/ref&gt;. പുരാണ ചിത്രങ്ങളിലും സാമൂഹിപ്രസക്തമായ ചിത്രങ്ങളിലും അഭിനയിച്ചതോടെ ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് ചന്ദ്രൻ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടു. പിന്നീട് നിർമ്മാണ രംഗത്തേക്ക് കൂടി തിരിഞ്ഞ ചന്ദ്രൻ നിരവധി ഹിറ്റ് ചിത്രങ്ങളാണ് മലയാള ചലച്ചിത്ര ശാഖയ്ക്ക് സമ്മാനിച്ചത്.&lt;ref&gt;https://malayalasangeetham.info/displayProfile.php?category=producer&amp;artist=Manjeri%20Chandran&lt;/ref&gt; 

== അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ ==
വിവിധ ഭാഷകളിലായി നൂറ്റമ്പതോളം ചിത്രങ്ങളിലാണ് ചന്ദ്രൻ അഭിനയിച്ചിട്ടുള്ളത്.&lt;ref name=&quot;m3db_films&quot;&gt;{{cite web |url=https://m3db.com/films-acted/28788 |title=മഞ്ചേരി ചന്ദ്രൻ അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ – M3DB.COM |website=M3DB.COM |access-date=June 24, 2025}}&lt;/ref&gt;
[[File:Manjeri chandran as Paramasivan.jpg|thumb|Manjeri Chandran as Lord Siva|165x165ബിന്ദു]]
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ തിരഞ്ഞെടുത്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ
|-
! ക്രമ നമ്പർ
! സിനിമ
! വേഷം
! സംവിധാനം
! വർഷം
|-
| 1 || ആ ചിത്രശലഭം പറന്നോട്ടെ || || || 1970
|-
| 2 || [[സി.ഐ.ഡി. നസീർ]] || ഉദ്യോഗസ്ഥൻ || പി വേണു || 1971
|-
| 3 || [[ഗംഗാസംഗമം]] || || ജെ ഡി തോട്ടാൻ, ബി കെ പൊറ്റക്കാട് || 1971
|-
| 4 || വിവാഹസമ്മാനം || || ജെ ഡി തോട്ടാൻ || 1971
|-
| 5 || അനന്തശയനം || || കെ സുകുമാരൻ || 1972
|-
| 6 || അഴിമുഖം || || പി വിജയൻ || 1972
|-
| 7 || ടാക്സി കാർ || || പി വേണു || 1972
|-
| 8 || സംഭവാമി യുഗേ യുഗേ || || കെ.ജി. ജോർജ്ജ് || 1972
|-
| 9 || ഫുട്ബോൾ ചാമ്പ്യൻ || || എ ബി രാജ് || 1973
|-
| 10 || പോലീസ് അറിയരുത് || || എം എസ് ശെന്തിൽകുമാർ || 1973
|-
| 11 || ഭദ്രദീപം || || എം കൃഷ്ണൻ നായർ || 1973
|-
| 12 || ലേഡീസ് ഹോസ്റ്റൽ || || ഹരിഹരൻ || 1973
|-
| 13 || അജ്ഞാതവാസം || മാനേജർ || എ ബി രാജ് || 1973
|-
| 14 || നഖങ്ങൾ || || എ വിൻസെന്റ് || 1973
|-
| 15 || ഭൂമി ദേവി പുഷ്പിണിയായി || || ടി ഹരിഹരൻ || 1974
|-
| 16 || അയലത്തെ സുന്ദരി || || ഹരിഹരൻ || 1974
|-
| 17 || ഹണിമൂൺ || || ഹരിഹരൻ || 1974
|-
| 18 || മത്സരം || || കെ നാരായണൻ || 1975
|-
| 19 || ചീഫ് ഗസ്റ്റ് || ചന്ദ്രൻ || എ ബി രാജ് || 1975
|-
| 20 || പാലാഴി മഥനം || || ശശികുമാർ || 1975
|-
| 21 || അപ്പൂപ്പൻ || വേണുഗോപാൽ || പി ഭാസ്ക്കരൻ || 1976
|-
| 22 || രാത്രിയിലെ യാത്രക്കാർ || || പി വേണു || 1976
|-
| 23 || ലൈറ്റ് ഹൗസ് || || എ ബി രാജ് || 1976
|-
| 24 || മോഹിനിയാട്ടം || || ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി || 1976
|-
| 25 || പഞ്ചമി || || ഹരിഹരൻ || 1976
|-
| 26 || ഹർഷബാഷ്പം || ശ്രീധരൻ || പി ഗോപികുമാർ || 1977
|-
| 27 || [[ജഗദ്ഗുരു ആദിശങ്കരൻ]] || പരമശിവൻ || പി ഭാസ്ക്കരൻ || 1977
|-
| 28 || മധുരസ്വപ്നം || || എം കൃഷ്ണൻ നായർ || 1977
|-
| 29 || പഞ്ചാമൃതം || || ജെ ശശികുമാർ || 1977
|-
| 30 || [[സഖാക്കളേ മുന്നോട്ട്]] || || ജെ ശശികുമാർ || 1977
|-
| 31 || തോൽക്കാൻ എനിക്ക് മനസ്സില്ല || || ഹരിഹരൻ || 1977
|-
| 32 || സമുദ്രം || || കെ.ജി. ജോർജ്ജ് || 1977
|-
| 33 || അഷ്ടമംഗല്യം || || പി. ഗോപികുമാർ || 1977
|-
| 34 || മുദ്ര മോതിരം || || ജെ. ശശികുമാർ || 1977
|-
| 35 || സത്യവാൻ സാവിത്രി || || പി. ഭാസ്ക്കരൻ || 1977
|-
| 36 || അസ്തമയം || ചന്ദ്രൻ || പി ചന്ദ്രകുമാർ || 1978
|-
| 37 || ജയിക്കാനായ് ജനിച്ചവൻ || || ജെ ശശികുമാർ || 1978
|-
| 38 || അവൾക്ക് മരണമില്ല || || മേലാറ്റൂർ രവി വർമ്മ || 1978
|-
| 39 || ഇതാ ഒരു മനുഷ്യൻ || || ഐ വി ശശി || 1978
|-
| 40 || ആളമാറാട്ടം || || പി വേണു || 1978
|-
| 41 || പ്രാർത്ഥന || || എ ബി രാജ് || 1978
|-
| 42 || ആറു മണിക്കൂർ || || ദേവരാജ്, മോഹൻ || 1978
|-
| 43 || സ്നേഹത്തിന്റെ മുഖങ്ങൾ || ദേവദാസിന്റെ സുഹൃത്ത് || ടി ഹരിഹരൻ || 1978
|-
| 44 || ബ്ലാക്ക് ബെൽറ്റ് || || ക്രോസ്ബെൽറ്റ് മണി || 1978
|-
| 45 || പിച്ചാത്തി കുട്ടപ്പൻ || || പി വേണു || 1979
|-
| 46 || അവളുടെ പ്രതികാരം || || പി വേണു || 1979
|-
| 47 || അഗ്നിപർവ്വതം || || പി ചന്ദ്രകുമാർ || 1979
|-
| 48 || വാർഡ് നമ്പർ ഏഴ് || || പി വേണു || 1979
|-
| 49 || കള്ളിയങ്കാട്ടു നീലി || || എം കൃഷ്ണൻ നായർ || 1979
|-
| 50 || പെണ്ണൊരുമ്പെട്ടാൽ || || പി കെ ജോസഫ് || 1979
|-
| 51 || അന്തപുരം || || കെ.ജെ. രാജശേഖരൻ || 1980
|-
| 52 || വേലിയേറ്റം || ഇൻസ്പെക്ടർ || പി ടി രാജൻ‍ || 1981
|-
| 53 || ഗുഹ || ദാസിനെ ആക്രമിക്കുന്നയാൾ || എം ആർ ജോസ് || 1981
|-
| 54 || അഗ്നിശരം || ഇൻസ്പെക്ടർ || എ ബി രാജ് || 1981
|-
| 55 || ശാന്തം ഭീകരം || || എം. ഹരിഹരൻ || 1981
|-
| 56 || താരാട്ട് || || ബാലചന്ദ്രമേനോൻ || 1981
|-
| 57 || ബെൽറ്റ് മത്തായി || വേലായുധൻ || ടി എസ് മോഹൻ || 1983
|-
| 58 || വാശി &lt;ref&gt;https://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1495 |title=വാശി (1983) | Malayalachalachithram.com |access-date=June 24, 2025}}&lt;/ref&gt; || || എം ആർ ജോസഫ്‌ || 1983
|-
| 59 || കരിമ്പ് || || കെ. വിജയൻ, രാമു കാര്യാട്ട്, മാനുവൽ റൊമേറോ || 1984
|-
| 60 || അന്തിച്ചുവപ്പ് || || കുര്യൻ വർണ്ണശാല || 1984
|-
| 61 || അക്കരെ നിന്ന് || || ടി. ഹരിഹരൻ || 1984
|-
| 62 || ഒന്നും ഒന്നും പതിനൊന്ന് || || രവി ഗുപ്തൻ || 1988
|-
| 63 || കണ്ണമ്മ (തമിഴ്) || || ശിവചന്ദ്രൻ || 1988
|-
| 64 || പൂനിലാവ് || || തേജസ് പെരുമണ്ണ || 1997
|-
| 65 || മജീഷ്യൻ മഹേന്ദ്രലാൽ ഫ്രം ഡൽഹി || || കെ രാധാകൃഷ്ണൻ || 1998
|-
| 66 || ആയിരം മേനി || (അതിഥി വേഷം) || ഐ.വി. ശശി || 1999
|-
| 67 ||  ഈ സ്നേഹതീരത്ത് (സാമം) || || ശിവപ്രസാദ് || 2004
|-
| 68 || നയനം || || സുനിൽ മാധവ് || 2009
|-
| 69 || ഫാസ്റ്റ് പാസഞ്ചർ || || || (പുറത്തിറങ്ങിയിട്ടില്ല)
|-
| 70 || സസ്പെൻസ് || || || (പുറത്തിറങ്ങിയിട്ടില്ല)
|-
| 71 || സ്വരാക്ഷരങ്ങൾ || || || (പുറത്തിറങ്ങിയിട്ടില്ല)
|}

==അവസാനകാലം==
2009 ഏപ്രിൽ 14-ന് അന്തരിച്ചു.&lt;ref&gt;https://www.malayalamcinema.com/anusmaranakal/view/manjeri-chandran&lt;/ref&gt;

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാക്കൾ]]</text>
      <sha1>nytshrpkrf1li1nppcy7o5221smns6c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പി.വൈ. പൗലോസ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656740</id>
    <revision>
      <id>4540182</id>
      <parentid>4536135</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:04:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>/* ജീവിതരേഖ */</comment>
      <origin>4540182</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3899" sha1="6yzm31t16kfwinxdheccpgblxp63qis" xml:space="preserve">{{prettyurl|P.Y. Poulose}}
{{Infobox person
| name = പി.വൈ. പൗലോസ്
| image = പി.വൈ. പൗലോസ്.png
| alt =
| caption = ഒണിക്സ്പൗലോസ് 
| birth_date =  
| birth_place =കോതമംഗലം, [[എറണാകുളം]], [[കേരളം]]
| death_date = {{Death date |2025|06|24}} 
| death_place =[[എറണാകുളം]]
| nationality = [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]
| other_names =
| known_for = 
| spouse = ഡെയ്സി
| children = ഒണിക്സ് &lt;/br&gt; പൗലോസ്കുട്ടി
| occupation = ചിത്രകാരൻ, ശില്പf, ഫോട്ടോഗ്രഫർ
}}

കേരളീയനായ ചിത്രകാരനായിരുന്നു '''ഒണിക്സ് പൗലോസ്''' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന '''പി.വൈ. പൗലോസ്'''(1956 - 24 ജൂൺ 2025). &lt;ref&gt;കലാകാര ഡയറക്ടറി, കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമി&lt;/ref&gt;2005ലെ കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമിയുടെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശില്പകലയിലും ഫോട്ടോഗ്രഫിയിലും സജീവമായിരുന്നു. അക്കാദമി സംസ്ഥാന പ്രദർശനങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്.

==ജീവിതരേഖ==
പെയിന്റിംഗിൽ ഫൈൻ ആർട്സ് ഡിപ്ലോമ.സിൽപ്പി. എം.ആർ.ഡി. ദത്തന്റെ കീഴിൽ കലാപഠനം നടത്തി.  കോതമംഗലത്ത് ഒണിക്സ് എന്ന പരസ്യകലാ സ്ഥാപനത്തിലൂടെയായിരുന്നു. തുടക്കം. രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടായി ഫോർട്ട്കൊച്ചി കേന്ദ്രമായി ചിത്രകലാ സ്റ്റുഡിയോ സ്ഥാപിച്ച് പ്രവർത്തിച്ചു വരുകയായിരുന്നു. ആധുനിക ചിത്രകലാരംഗത്ത് തന്റേതായ ഇടം കണ്ടെത്തിയ വ്യക്തിയായിരുന്നു.  ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമായി നൂറുകണക്കിന് ചിത്ര വിൽക്കപ്പെടുകയും ചെയ്ത ഇദ്ദേഹം സമ കാലിക കേരളീയ ചിത്ര കാരൻമാരിൽ പ്രമുഖനായിരുന്നു. 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡിനും അർഹമായി. &lt;ref&gt;https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=1558090&amp;u=obit-ernakulam&lt;/ref&gt;

അർബുദബാധയെ തുടർന്ന് ദീർഘനാളായി ചി കിത്സയിലായിരുന്നു. ഭാര്യ: ഡെയ്സി   മക്കൾ: ഒണിക്സ്, പൗലോസ്കുട്ടി.
 
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ചിത്രകാരന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരള ലളിതകലാ അക്കാദമി പുരസ്കാരം നേടിയവർ]]
[[വർഗ്ഗം:2025-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 24-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>6yzm31t16kfwinxdheccpgblxp63qis</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540183</id>
      <parentid>4540182</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:05:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>/* ജീവിതരേഖ */</comment>
      <origin>4540183</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3898" sha1="3o6tw4qagpggewa59vkgx3em6vi3rgr" xml:space="preserve">{{prettyurl|P.Y. Poulose}}
{{Infobox person
| name = പി.വൈ. പൗലോസ്
| image = പി.വൈ. പൗലോസ്.png
| alt =
| caption = ഒണിക്സ്പൗലോസ് 
| birth_date =  
| birth_place =കോതമംഗലം, [[എറണാകുളം]], [[കേരളം]]
| death_date = {{Death date |2025|06|24}} 
| death_place =[[എറണാകുളം]]
| nationality = [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]
| other_names =
| known_for = 
| spouse = ഡെയ്സി
| children = ഒണിക്സ് &lt;/br&gt; പൗലോസ്കുട്ടി
| occupation = ചിത്രകാരൻ, ശില്പf, ഫോട്ടോഗ്രഫർ
}}

കേരളീയനായ ചിത്രകാരനായിരുന്നു '''ഒണിക്സ് പൗലോസ്''' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന '''പി.വൈ. പൗലോസ്'''(1956 - 24 ജൂൺ 2025). &lt;ref&gt;കലാകാര ഡയറക്ടറി, കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമി&lt;/ref&gt;2005ലെ കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമിയുടെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശില്പകലയിലും ഫോട്ടോഗ്രഫിയിലും സജീവമായിരുന്നു. അക്കാദമി സംസ്ഥാന പ്രദർശനങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്.

==ജീവിതരേഖ==
പെയിന്റിംഗിൽ ഫൈൻ ആർട്സ് ഡിപ്ലോമ.സിൽപ്പി. എം.ആർ.ഡി. ദത്തന്റെ കീഴിൽ കലാപഠനം നടത്തി.  കോതമംഗലത്ത് ഒണിക്സ് എന്ന പരസ്യകലാ സ്ഥാപനത്തിലൂടെയായിരുന്നു. തുടക്കം. രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടായി ഫോർട്ട്കൊച്ചി കേന്ദ്രമായി ചിത്രകലാ സ്റ്റുഡിയോ സ്ഥാപിച്ച് പ്രവർത്തിച്ചു വരുകയായിരുന്നു. ആധുനിക ചിത്രകലാരംഗത്ത് തന്റേതായ ഇടം കണ്ടെത്തിയ വ്യക്തിയായിരുന്നു.  ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമായി നൂറുകണക്കിന് ചിത്ര വിൽക്കപ്പെടുകയും ചെയ്ത ഇദ്ദേഹം സമ കാലിക കേരളീയ ചിത്ര കാരൻമാരിൽ പ്രമുഖനായിരുന്നു. 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡിനും അർഹമായി. &lt;ref&gt;https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=1558090&amp;u=obit-ernakulam&lt;/ref&gt;

അർബുദബാധയെ തുടർന്ന് ദീർഘനാളായി ചികിത്സയിലായിരുന്നു. ഭാര്യ: ഡെയ്സി   മക്കൾ: ഒണിക്സ്, പൗലോസ്കുട്ടി.
 
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ചിത്രകാരന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരള ലളിതകലാ അക്കാദമി പുരസ്കാരം നേടിയവർ]]
[[വർഗ്ഗം:2025-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 24-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>3o6tw4qagpggewa59vkgx3em6vi3rgr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540184</id>
      <parentid>4540183</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:06:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>/* ജീവിതരേഖ */</comment>
      <origin>4540184</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3907" sha1="5qq9am6xwt50bri1yqkutnpef5f5i4h" xml:space="preserve">{{prettyurl|P.Y. Poulose}}
{{Infobox person
| name = പി.വൈ. പൗലോസ്
| image = പി.വൈ. പൗലോസ്.png
| alt =
| caption = ഒണിക്സ്പൗലോസ് 
| birth_date =  
| birth_place =കോതമംഗലം, [[എറണാകുളം]], [[കേരളം]]
| death_date = {{Death date |2025|06|24}} 
| death_place =[[എറണാകുളം]]
| nationality = [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]
| other_names =
| known_for = 
| spouse = ഡെയ്സി
| children = ഒണിക്സ് &lt;/br&gt; പൗലോസ്കുട്ടി
| occupation = ചിത്രകാരൻ, ശില്പf, ഫോട്ടോഗ്രഫർ
}}

കേരളീയനായ ചിത്രകാരനായിരുന്നു '''ഒണിക്സ് പൗലോസ്''' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന '''പി.വൈ. പൗലോസ്'''(1956 - 24 ജൂൺ 2025). &lt;ref&gt;കലാകാര ഡയറക്ടറി, കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമി&lt;/ref&gt;2005ലെ കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമിയുടെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശില്പകലയിലും ഫോട്ടോഗ്രഫിയിലും സജീവമായിരുന്നു. അക്കാദമി സംസ്ഥാന പ്രദർശനങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്.

==ജീവിതരേഖ==
പെയിന്റിംഗിൽ ഫൈൻ ആർട്സ് ഡിപ്ലോമ.സിൽപ്പി. എം.ആർ.ഡി. ദത്തന്റെ കീഴിൽ കലാപഠനം നടത്തി.  കോതമംഗലത്ത് ഒണിക്സ് എന്ന പരസ്യകലാ സ്ഥാപനത്തിലൂടെയായിരുന്നു തുടക്കം. രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടായി ഫോർട്ട്കൊച്ചി കേന്ദ്രമായി ചിത്രകലാ സ്റ്റുഡിയോ സ്ഥാപിച്ച് പ്രവർത്തിച്ചുവരികയായിരുന്നു. ആധുനിക ചിത്രകലാരംഗത്ത് തന്റേതായ ഇടം കണ്ടെത്തിയ വ്യക്തിയായിരുന്നു.  ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമായി നൂറുകണക്കിന് ചിത്രങ്ങൾ വിൽക്കപ്പെടുകയും ചെയ്ത ഇദ്ദേഹം സമ കാലിക കേരളീയ ചിത്രകാരൻമാരിൽ പ്രമുഖനായിരുന്നു. 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡിനും അർഹമായി. &lt;ref&gt;https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=1558090&amp;u=obit-ernakulam&lt;/ref&gt;

അർബുദബാധയെ തുടർന്ന് ദീർഘനാളായി ചികിത്സയിലായിരുന്നു. ഭാര്യ: ഡെയ്സി   മക്കൾ: ഒണിക്സ്, പൗലോസ്കുട്ടി.
 
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ചിത്രകാരന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരള ലളിതകലാ അക്കാദമി പുരസ്കാരം നേടിയവർ]]
[[വർഗ്ഗം:2025-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 24-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>5qq9am6xwt50bri1yqkutnpef5f5i4h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540185</id>
      <parentid>4540184</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:06:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>/* ജീവിതരേഖ */</comment>
      <origin>4540185</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3907" sha1="pzwmmk1goina6jk6pfuk6vek8su90sa" xml:space="preserve">{{prettyurl|P.Y. Poulose}}
{{Infobox person
| name = പി.വൈ. പൗലോസ്
| image = പി.വൈ. പൗലോസ്.png
| alt =
| caption = ഒണിക്സ്പൗലോസ് 
| birth_date =  
| birth_place =കോതമംഗലം, [[എറണാകുളം]], [[കേരളം]]
| death_date = {{Death date |2025|06|24}} 
| death_place =[[എറണാകുളം]]
| nationality = [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]
| other_names =
| known_for = 
| spouse = ഡെയ്സി
| children = ഒണിക്സ് &lt;/br&gt; പൗലോസ്കുട്ടി
| occupation = ചിത്രകാരൻ, ശില്പf, ഫോട്ടോഗ്രഫർ
}}

കേരളീയനായ ചിത്രകാരനായിരുന്നു '''ഒണിക്സ് പൗലോസ്''' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന '''പി.വൈ. പൗലോസ്'''(1956 - 24 ജൂൺ 2025). &lt;ref&gt;കലാകാര ഡയറക്ടറി, കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമി&lt;/ref&gt;2005ലെ കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമിയുടെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശില്പകലയിലും ഫോട്ടോഗ്രഫിയിലും സജീവമായിരുന്നു. അക്കാദമി സംസ്ഥാന പ്രദർശനങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്.

==ജീവിതരേഖ==
പെയിന്റിംഗിൽ ഫൈൻ ആർട്സ് ഡിപ്ലോമ. ശിൽപ്പി എം.ആർ.ഡി. ദത്തന്റെ കീഴിൽ കലാപഠനം നടത്തി.  കോതമംഗലത്ത് ഒണിക്സ് എന്ന പരസ്യകലാ സ്ഥാപനത്തിലൂടെയായിരുന്നു തുടക്കം. രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടായി ഫോർട്ട്കൊച്ചി കേന്ദ്രമായി ചിത്രകലാ സ്റ്റുഡിയോ സ്ഥാപിച്ച് പ്രവർത്തിച്ചുവരികയായിരുന്നു. ആധുനിക ചിത്രകലാരംഗത്ത് തന്റേതായ ഇടം കണ്ടെത്തിയ വ്യക്തിയായിരുന്നു.  ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമായി നൂറുകണക്കിന് ചിത്രങ്ങൾ വിൽക്കപ്പെടുകയും ചെയ്ത ഇദ്ദേഹം സമ കാലിക കേരളീയ ചിത്രകാരൻമാരിൽ പ്രമുഖനായിരുന്നു. 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡിനും അർഹമായി. &lt;ref&gt;https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=1558090&amp;u=obit-ernakulam&lt;/ref&gt;

അർബുദബാധയെ തുടർന്ന് ദീർഘനാളായി ചികിത്സയിലായിരുന്നു. ഭാര്യ: ഡെയ്സി   മക്കൾ: ഒണിക്സ്, പൗലോസ്കുട്ടി.
 
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ചിത്രകാരന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരള ലളിതകലാ അക്കാദമി പുരസ്കാരം നേടിയവർ]]
[[വർഗ്ഗം:2025-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 24-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>pzwmmk1goina6jk6pfuk6vek8su90sa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540186</id>
      <parentid>4540185</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:08:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <origin>4540186</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4046" sha1="3mojnu3fxy4nia5w2yiloda1j2el27r" xml:space="preserve">{{prettyurl|P.Y. Poulose}}
{{Infobox person
| name               = പി.വൈ. പൗലോസ്
| image              = പി.വൈ. പൗലോസ്.png
| alt                = 
| caption            = ഒണിക്സ്പൗലോസ്
| birth_date         = 
| birth_place        = കോതമംഗലം, [[എറണാകുളം]], [[കേരളം]]
| death_date         = {{Death date |2025|06|24}}
| death_place        = [[എറണാകുളം]]
| nationality        = [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]
| other_names        = 
| known_for          = 
| spouse             = ഡെയ്സി
| children           = ഒണിക്സ് &lt;/br&gt; പൗലോസ്കുട്ടി
| occupation         = ചിത്രകാരൻ, ശില്പി, ഫോട്ടോഗ്രഫർ
}}

കേരളീയനായ ചിത്രകാരനായിരുന്നു '''ഒണിക്സ് പൗലോസ്''' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന '''പി.വൈ. പൗലോസ്'''(1956 - 24 ജൂൺ 2025). &lt;ref&gt;കലാകാര ഡയറക്ടറി, കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമി&lt;/ref&gt;2005ലെ കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമിയുടെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശില്പകലയിലും ഫോട്ടോഗ്രഫിയിലും സജീവമായിരുന്നു. അക്കാദമി സംസ്ഥാന പ്രദർശനങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്.

==ജീവിതരേഖ==
പെയിന്റിംഗിൽ ഫൈൻ ആർട്സ് ഡിപ്ലോമ. ശിൽപ്പി എം.ആർ.ഡി. ദത്തന്റെ കീഴിൽ കലാപഠനം നടത്തി.  കോതമംഗലത്ത് ഒണിക്സ് എന്ന പരസ്യകലാ സ്ഥാപനത്തിലൂടെയായിരുന്നു തുടക്കം. രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടായി ഫോർട്ട്കൊച്ചി കേന്ദ്രമായി ചിത്രകലാ സ്റ്റുഡിയോ സ്ഥാപിച്ച് പ്രവർത്തിച്ചുവരികയായിരുന്നു. ആധുനിക ചിത്രകലാരംഗത്ത് തന്റേതായ ഇടം കണ്ടെത്തിയ വ്യക്തിയായിരുന്നു.  ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമായി നൂറുകണക്കിന് ചിത്രങ്ങൾ വിൽക്കപ്പെടുകയും ചെയ്ത ഇദ്ദേഹം സമ കാലിക കേരളീയ ചിത്രകാരൻമാരിൽ പ്രമുഖനായിരുന്നു. 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡിനും അർഹമായി. &lt;ref&gt;https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=1558090&amp;u=obit-ernakulam&lt;/ref&gt;

അർബുദബാധയെ തുടർന്ന് ദീർഘനാളായി ചികിത്സയിലായിരുന്നു. ഭാര്യ: ഡെയ്സി   മക്കൾ: ഒണിക്സ്, പൗലോസ്കുട്ടി.
 
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ചിത്രകാരന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരള ലളിതകലാ അക്കാദമി പുരസ്കാരം നേടിയവർ]]
[[വർഗ്ഗം:2025-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 24-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>3mojnu3fxy4nia5w2yiloda1j2el27r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540187</id>
      <parentid>4540186</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:08:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>/* ജീവിതരേഖ */</comment>
      <origin>4540187</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4045" sha1="eu8rwj03sqqkiui9v6s81xfft16h6ft" xml:space="preserve">{{prettyurl|P.Y. Poulose}}
{{Infobox person
| name               = പി.വൈ. പൗലോസ്
| image              = പി.വൈ. പൗലോസ്.png
| alt                = 
| caption            = ഒണിക്സ്പൗലോസ്
| birth_date         = 
| birth_place        = കോതമംഗലം, [[എറണാകുളം]], [[കേരളം]]
| death_date         = {{Death date |2025|06|24}}
| death_place        = [[എറണാകുളം]]
| nationality        = [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]
| other_names        = 
| known_for          = 
| spouse             = ഡെയ്സി
| children           = ഒണിക്സ് &lt;/br&gt; പൗലോസ്കുട്ടി
| occupation         = ചിത്രകാരൻ, ശില്പി, ഫോട്ടോഗ്രഫർ
}}

കേരളീയനായ ചിത്രകാരനായിരുന്നു '''ഒണിക്സ് പൗലോസ്''' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന '''പി.വൈ. പൗലോസ്'''(1956 - 24 ജൂൺ 2025). &lt;ref&gt;കലാകാര ഡയറക്ടറി, കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമി&lt;/ref&gt;2005ലെ കേരള ലളിത കലാ അക്കാദമിയുടെ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശില്പകലയിലും ഫോട്ടോഗ്രഫിയിലും സജീവമായിരുന്നു. അക്കാദമി സംസ്ഥാന പ്രദർശനങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്.

==ജീവിതരേഖ==
പെയിന്റിംഗിൽ ഫൈൻ ആർട്സ് ഡിപ്ലോമ. ശിൽപ്പി എം.ആർ.ഡി. ദത്തന്റെ കീഴിൽ കലാപഠനം നടത്തി.  കോതമംഗലത്ത് ഒണിക്സ് എന്ന പരസ്യകലാ സ്ഥാപനത്തിലൂടെയായിരുന്നു തുടക്കം. രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടായി ഫോർട്ട്കൊച്ചി കേന്ദ്രമായി ചിത്രകലാ സ്റ്റുഡിയോ സ്ഥാപിച്ച് പ്രവർത്തിച്ചുവരികയായിരുന്നു. ആധുനിക ചിത്രകലാരംഗത്ത് തന്റേതായ ഇടം കണ്ടെത്തിയ വ്യക്തിയായിരുന്നു.  ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമായി നൂറുകണക്കിന് ചിത്രങ്ങൾ വിൽക്കപ്പെടുകയും ചെയ്ത ഇദ്ദേഹം സമകാലിക കേരളീയ ചിത്രകാരൻമാരിൽ പ്രമുഖനായിരുന്നു. 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡിനും അർഹമായി. &lt;ref&gt;https://keralakaumudi.com/news/news.php?id=1558090&amp;u=obit-ernakulam&lt;/ref&gt;

അർബുദബാധയെ തുടർന്ന് ദീർഘനാളായി ചികിത്സയിലായിരുന്നു. ഭാര്യ: ഡെയ്സി   മക്കൾ: ഒണിക്സ്, പൗലോസ്കുട്ടി.
 
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2005-ൽ ചിത്രകലയ്ക്കുള്ള സംസ്ഥാന ലളിതകലാ അക്കാദമിയുടെ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ചിത്രകാരന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരള ലളിതകലാ അക്കാദമി പുരസ്കാരം നേടിയവർ]]
[[വർഗ്ഗം:2025-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജൂൺ 24-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>eu8rwj03sqqkiui9v6s81xfft16h6ft</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656748</id>
    <revision>
      <id>4540167</id>
      <parentid>4536970</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:47:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kanalsamskarikavedhi</username>
        <id>206229</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Add more citations</comment>
      <origin>4540167</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18003" sha1="2xhkhn3qetsffg62rxzji951ywzwqk9" xml:space="preserve">[[പ്രമാണം:Vbm3.jpg|ലഘുചിത്രം|'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം നാടകം കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ച ശേഷം'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kochi/itfok-concludes-today-amid-demand-to-make-it-more-vibrant/articleshow/73709930.cms|title=International Theatre Festival of Kerala concludes on Wednesday amid  demand to make it more vibrant|access-date=2020-01-29|last=Ramavarman|first=T|publisher=Times of India}}&lt;/ref&gt; ]]
'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം''' നാടകം 2018 ൽ തിരുവനന്തപുരം കേന്ദ്രമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന [[കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/kochi/2017/Dec/18/rewarding-a-theatre-director-1730780.html|title=Rewarding a theatre director|access-date=2017-12-19|last=Service|first=News|publisher=The New Indian Express}}&lt;/ref&gt;നാടകസംഘം തയ്യാറാക്കിയ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ നാടകമാണ്. [[ഡി.സി. ബുക്സ്|ഡി.സി.ബുക്സ്]] പുറത്തിറക്കിയ [[കെ.ആർ. മീര]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ ചെറുകഥാസമാഹാരമായ  '[https://dcbookstore.com/books/bhagavante-maranam ഭഗവാന്റെ മരണം]'  കഥയുടെ സ്വതന്ത്രനാടകാവിഷ്കാരമാണ് വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mediaoneonline.com/kerala/2018/07/13/bhagavante-maranam-drama|title=‘ഭഗവാൻറെ മരണം’ നാടകമാകുന്നു'|access-date=2018-07-13|last=Desk|first=Web|publisher=Mediaone}}&lt;/ref&gt;. നാടകത്തിന്റെ സ്വതന്ത്ര രചനയും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് സംവിധായകൻ [[ഹസിം അമരവിള]]&lt;nowiki/&gt;യാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/theatre/hazim-amaravilas-stage-adaptation-of-kr-meeras-bhagavante-maranam-drives-home-the-point-with-a-hard-hitting-use-of-meta-theatre/article24870822.ece|title=‘Veendum Bhagavante Maranam’ symbolically presents the death of reason|access-date=2018-09-18|last=C S|first=Venkiteswaran|date=2018-09-18|website=The Hindu News}}&lt;/ref&gt;. ഏറെ പ്രേക്ഷകശ്രദ്ധയും നിരൂപക പ്രശംസയും നേടിയ നാടകം  നാഷണൽ സ്‌കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [[:en:Bharat_Rang_Mahotsav|ഭാരത് രംഗ് മഹോത്സവ്]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://20brm.nsd.gov.in/veendum-bhagavante-maranam/|title=VEENDUM BHAGAVANTE MARANAM|access-date=2019-01-10|last=NSD|first=Fest|date=2019-01-10|website=20th BRM|publisher=National School of Drama}}&lt;/ref&gt;, കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [https://theatrefestivalkerala.com/ അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവം], [[:en:Soorya_Festival|സൂര്യ തിയേറ്റർ ഫെസ്റ്റിവൽ]], സൗത്ത് സോൺ കൾച്ചറൽ ഫെസ്റ്റ്, രാഷ്ട്രീയ രംഗോത്സവ് മൈസൂർ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.rangashankara.org/drama-review-programme/pdf/laya/Laya%20-%20Runner%20Up%20-%20Monthly%20Review%201.pdf|title=Rangashankara Theatre Festival 19|access-date=2019-06-02|last=Laya|date=2019-06-02|website=Theatre Festival of laughter and forgetting|publisher=Rangashankara Theatre Festival}}&lt;/ref&gt;, ഡി സി ബുക്സ് സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [[കേരള ലിറ്ററേച്ചർ ഫെസ്റ്റിവൽ|കേരള ലിറ്ററേച്ചർ ഫെസ്റ്റ്]], വേലൂർ നാടകോത്സവം തൃശൂർ, നവരംഗ് നാടകോത്സവം പാലക്കാട് തുടങ്ങി കേരളത്തിനകത്തും പുറത്തുമായി എൺപതിലധികം വേദികളിൽ അവതരിപ്പിച്ചു.

== ഇതിവൃത്തം ==
ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയസാമൂഹിക സാഹചര്യങ്ങളിൽ കർണാടകയിൽ ഏറെ കോളിളക്കം സൃഷ്‌ടിച്ച കൽബുർഗിയുടെ കൊലപാതകത്തെത്തുടർന്ന്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-34105187|title=Who killed Dr Malleshappa Kalburgi?|last=Biswas|first=Soutik|date=2015-08-31|publisher=BBC}}&lt;/ref&gt; അതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് കെ ആർ മീര രചിച്ച ചെറുകഥയാണ് ഭഗവാന്റെ മരണം.  ഈ ചെറുകഥാ ഒരു നാടകസമിതി നാടകമാക്കുമ്പോൾ ഉയർന്നുവരുന്ന പ്രശ്നങ്ങളാണ് &quot;വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം&quot; എന്ന നൂറുമിനുട്ട് ദൈർഘ്യമുള്ള നാടകം. മീരയുടെ കഥയിൽ പ്രൊ.ഭഗവാൻ എന്ന കഥാപാത്രം തന്റെ പുരോഗമന ചിന്തകളും തുറന്ന പ്രസംഗങ്ങളും കാരണം മതതീവ്രവാദികളാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നു. നാടകകൃത്തും സംവിധായകനുമായ ഹസിം അമരവിള സമൂഹത്തിലെ ദുരാചാരങ്ങൾക്കെതിരെ പ്രതികരിക്കുന്നവരെ തേടിവരുന്ന അതിക്രമത്തെ തുറന്നുകാട്ടാനായി കെ ആർ മീരയുടെ കഥയിലെ ഭാഗങ്ങൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ഇതിനൊപ്പം തന്നെ സമാന്തരമായി മറ്റൊരു നാടകവും അരങ്ങേറുന്നു. ഈ കഥ നാടകമാക്കുന്ന നാടകസമിതിക്കുള്ളിലെ അന്തച്ഛിദ്രങ്ങളും സംഘർഷങ്ങളും വെളിച്ചത്തുകൊണ്ടുവരുന്നു. ഇവിടെ ഈ നാടകമവതരിപ്പിക്കുന്ന നടന്മാരുടെ രാഷ്ട്രീയവും നിലപാടുകളും മറനീക്കി പുറത്തുവരുന്നു. പ്രേക്ഷകന് വേണ്ടി സാരോപദേശകഥകൾ പകർന്നുകൊടുക്കുമ്പോൾ, അത് പകർന്നാടാൻ വിധിക്കപ്പെട്ട അരങ്ങിലെ ഓരോനടനും സ്വന്തം ജീവിതം ആത്മപരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയമാക്കണമെന്ന് നാടകം ഓർമിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. നാടകത്തിലും അധിനാടകത്തിലും ഭരണകൂടവും മതവും ജാതിയും നടത്തുന്ന അടിച്ചമർത്തലിന്റെ അംശങ്ങൾ നമുക്ക് കാണാം. രണ്ടു നാടകങ്ങളും പറയുന്നത് ഒരേ സത്യം. വെടിയുണ്ടകൾ നിലയ്ക്കുന്നില്ല. ഭഗവന്മാർ  വീണ്ടും വീണ്ടും മരിച്ചു വീഴുന്നു.ഒപ്പം അവർ വീണ്ടും വീണ്ടും പുനർജനിക്കുകയും ചെയ്യും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.samakalikamalayalam.com/malayalam-vaarika/essays/2018/Oct/11/%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%82-%E0%B4%AD%E0%B4%97%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86-%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82-%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B4%BF-%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%8D-%E0%B4%8E%E0%B4%B4%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B5%81-35720.html|title=വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം: വിവി കുമാർ എഴുതുന്നു|access-date=2018-10-12|last=Kumar|first=V V|publisher=സമകാലിക മലയാളം വരിക}}&lt;/ref&gt;.   

== ചരിത്രം ==
2018 ജൂലൈ 13, 14 എന്നീ ദിവസങ്ങളിൽ തിരുവനന്തപുരം തൈക്കാട് സൂര്യ ഗണേശം തിയേറ്ററിൽ പ്രീമിയർ ഷോയായി നിറഞ്ഞ സദസ്സിൽ അവതരിപ്പിച്ചു തുടങ്ങിയ നാടകം പ്രേക്ഷകതിരക്ക് മൂലം ജൂലൈ 15 ന് വീണ്ടും അവതരിപ്പിച്ചു. പ്രളയം കേരളത്തെ വിഴുങ്ങിയ 2018 ൽ മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ ദുരിതാശ്വാസനിധിയിലേക്കായി ഷോ സംഘടിപ്പിക്കുകയും അതിലൂടെ അൻപതിനായിരം രൂപ ശേഖരിച്ച് നൽകുകയും ചെയ്തു. കലകളിലൂടെ നവകേരളസൃഷ്ടിയിൽ ഭാഗഭാക്കായ ആദ്യകാലസംഘടനയാണ് കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി. കെ.ആർ.മീരയുടെ ചെറുകഥ [[എം.എം. കൽബുർഗി]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ കൊലപാതകത്തിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് രചിച്ചിട്ടുള്ള രചനയാണ്. കെ. എസ്‌. ഭഗവാനെതിരെ വർഗീയശക്തികൾ കൊലപാതകത്തിന് ആഹ്വാനം ചെയ്ത സാഹചര്യത്തിലാണ് ഈ  കഥ പ്രകാശിതമാകുന്നത്. [[കെ.എസ്. ഭഗവാൻ]] പ്രസ്തുത കഥ വായിക്കുകയും കന്നഡയിലേക്ക് മൊഴിമാറ്റി ഗൗരി ലങ്കേഷിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ലങ്കേഷ് പത്രികയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കഥ പ്രസിദ്ധീകൃതമായി രണ്ടുമാസത്തിനുള്ളിലാണ് [[ഗൗരി ലങ്കേഷ്]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://carnegieendowment.org/podcasts/grand-tamasha/the-life-death-and-legacy-of-gauri-lankesh?lang=en|title=The Life, Death, and Legacy of Gauri Lankesh|access-date=2025-02-11|last=Rollo Romig|first=Milan Vaishnav|publisher=CARNEGIE Endowment for International Peace}}&lt;/ref&gt;വെടിയേറ്റ് മരിക്കുന്നത്. പ്രസ്തുത നാടകം മൈസൂരിൽ സംഘടിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതറിഞ്ഞ കെ.എസ്. ഭഗവൻ സുരക്ഷാർത്ഥം വീട്ടുതടങ്കലിൽ കഴിഞ്ഞിരുന്ന സാഹചര്യത്തിലും  നാടകം കാണാൻ എത്തുകയും  നാടകസംഘത്തെ  പ്രശംസിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കേരള നിയമസഭയിൽ എം.എൽ.എ. മാർക്കായി പ്രേത്യേക ഷോ സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അടിയന്തിരമായി ലോക്ക് ഡൌൺ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.eoiukraine.gov.in/lockdown.php|title=India under Complete lockdown for 21 days starting from March 25, 2020|access-date=2020-03-25|last=News|first=Embasy|publisher=Embassy of India, Kyiv, Ukraine}}&lt;/ref&gt; പ്രഖ്യാപിച്ച  സാഹചര്യത്തിൽ ഷോ ഉപേക്ഷിക്കുകയുമാണ് ചെയ്തത്.

== അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ==

=== കഥാപാത്രങ്ങൾ ===
കേരള അമേറ്റർ നാടകവേദിയിലെ പ്രശസ്തരായ അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ഒത്തുചേർന്ന നാടകമായിരുന്നു 'വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം'&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/kochi/bhagavante-maranam-veendum-play-was-held-in-capital-city/articleshow/64989818.cms|title=Bhagavante Maranam Veendum’ play was held in capital city|access-date=2018-07-19|last=News Network|first=Times|publisher=Times of India}}&lt;/ref&gt;.

* പ്രൊഫ. ഭഗവനായി അരുൺ നായർ, ജോസ് പി. റാഫേൽ 
* നാടകസംവിധായകനായി സന്തോഷ് വെഞ്ഞാറമൂട് 
* അമരയായി കണ്ണൻ നായർ 
* മല്ലപ്പയായി പ്രേംജിത്ത് സുരേഷ്ബാബു, അരുൺനാഥ്‌ പാലോട് 
* രംഗാധിപനായി റെജു കോലിയക്കോട് 
* കാവേരിയായി രേണു സൗന്ദർ, ചിഞ്ചു കെ.ഭവാനി 
* കണ്ണമ്മയായി ഇഷ രേഷ്മ 
* ശിഷ്യരായി അമൽ കൃഷ്ണ, അർജുൻ ഗോപാൽ, അഖിൽ പദ്മ, അഭിനന്ദ് സാംബൻ 
* കാമുകിയായി ശില്പ മോഹൻ 
* കമ്മീഷണറായി വിജു വർമ്മ 
* എസ് ഐ യായി നെവിൽ എസ്.ബി., രാകേഷ് പച്ച 
* ലൈറ്റ് ഓപ്പറേറ്ററായി ശ്രീനാഥ് ശ്രീകുമാർ 
* പൊലീസുകാരായി ജയദേവ് രവി, സനൽ, വിനേഷ് വിശ്വനാഥ്, ആനന്ദ് മന്മഥൻ, കൈലഷ് എസ്. ഭവൻ, സജീർ സുബൈർ, രവി ശങ്കർ വിഷ്ണു രവിരാജ് 

=== പിന്നരങ്ങിൽ ===
[[പ്രമാണം:Veendumbhagavantemaranam1.jpg|ലഘുചിത്രം|'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം നാടകം കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ''' ]]
കെ.ആർ. മീരയുടെ ചെറുകഥയ്ക്ക് നാടകാവിഷ്കാരവും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് ഹസിം അമരവിളയാണ്. ദീപസംവിധാനം അനൂപ് പൂനയും രംഗസംവിധാനവും രംഗോപകരണങ്ങളും പവി ശങ്കറും പ്രദീപ് അയിരൂപ്പാറയും സർഗാത്മകനിർദേശം അനൂജ് രാമചന്ദ്രനുമാണ്.

== അവലംബങ്ങൾ ==

* https://www.thehindu.com/entertainment/theatre/hazim-amaravilas-stage-adaptation-of-kr-meeras-bhagavante-maranam-drives-home-the-point-with-a-hard-hitting-use-of-meta-theatre/article24870822.ece
* https://www.onmanorama.com/entertainment/art-and-culture/2019/05/02/mv-narayanan-on-bhagavante-maranam-veendum-ply-by-hazim.html
* https://www.rangashankara.org/drama-review-programme/pdf/laya/Laya%20-%20Runner%20Up%20-%20Monthly%20Review%201.pdf
* https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10216059124903534&amp;set=pb.1611662951.-2207520000&amp;type=3
* https://20brm.nsd.gov.in/veendum-bhagavante-maranam/
* https://www.manoramaonline.com/literature/literaryworld/2019/05/03/veendum-bhagavante-maranam-malayalam-theatre-play.html
* https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/kochi/bhagavante-maranam-veendum-play-was-held-in-capital-city/articleshow/64989818.cms
* https://www.thenewsminute.com/kerala/kalburgi-gauri-play-writer-kr-meeras-story-highlights-killing-rationalists-84703
* https://englisharchives.mathrubhumi.com/features/web-exclusive/malayalam-drama-veendum-bhagavante-maranam-d82a8b49
* https://www.samakalikamalayalam.com/malayalam-vaarika/essays/2018/Oct/11/%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%82-%E0%B4%AD%E0%B4%97%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86-%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82-%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B4%BF-%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%8D-%E0%B4%8E%E0%B4%B4%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B5%81-35720.html
* https://www.mediaoneonline.com/kerala/2018/07/13/bhagavante-maranam-drama

[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>2xhkhn3qetsffg62rxzji951ywzwqk9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540168</id>
      <parentid>4540167</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:50:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kanalsamskarikavedhi</username>
        <id>206229</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Arrange references</comment>
      <origin>4540168</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17583" sha1="muadwzpwpyfmd61eoutft6tvitaatuh" xml:space="preserve">[[പ്രമാണം:Vbm3.jpg|ലഘുചിത്രം|'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം നാടകം കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ച ശേഷം'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kochi/itfok-concludes-today-amid-demand-to-make-it-more-vibrant/articleshow/73709930.cms|title=International Theatre Festival of Kerala concludes on Wednesday amid  demand to make it more vibrant|access-date=2020-01-29|last=Ramavarman|first=T|publisher=Times of India}}&lt;/ref&gt; ]]
'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം''' നാടകം 2018 ൽ തിരുവനന്തപുരം കേന്ദ്രമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന [[കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/kochi/2017/Dec/18/rewarding-a-theatre-director-1730780.html|title=Rewarding a theatre director|access-date=2017-12-19|last=Service|first=News|publisher=The New Indian Express}}&lt;/ref&gt;നാടകസംഘം തയ്യാറാക്കിയ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ നാടകമാണ്. [[ഡി.സി. ബുക്സ്|ഡി.സി.ബുക്സ്]] പുറത്തിറക്കിയ [[കെ.ആർ. മീര]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ ചെറുകഥാസമാഹാരമായ  '[https://dcbookstore.com/books/bhagavante-maranam ഭഗവാന്റെ മരണം]'  കഥയുടെ സ്വതന്ത്രനാടകാവിഷ്കാരമാണ് വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mediaoneonline.com/kerala/2018/07/13/bhagavante-maranam-drama|title=‘ഭഗവാൻറെ മരണം’ നാടകമാകുന്നു'|access-date=2018-07-13|last=Desk|first=Web|publisher=Mediaone}}&lt;/ref&gt;. നാടകത്തിന്റെ സ്വതന്ത്ര രചനയും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് സംവിധായകൻ [[ഹസിം അമരവിള]]&lt;nowiki/&gt;യാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/theatre/hazim-amaravilas-stage-adaptation-of-kr-meeras-bhagavante-maranam-drives-home-the-point-with-a-hard-hitting-use-of-meta-theatre/article24870822.ece|title=‘Veendum Bhagavante Maranam’ symbolically presents the death of reason|access-date=2018-09-18|last=C S|first=Venkiteswaran|date=2018-09-18|website=The Hindu News}}&lt;/ref&gt;. ഏറെ പ്രേക്ഷകശ്രദ്ധയും നിരൂപക പ്രശംസയും നേടിയ നാടകം  നാഷണൽ സ്‌കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [[:en:Bharat_Rang_Mahotsav|ഭാരത് രംഗ് മഹോത്സവ്]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://20brm.nsd.gov.in/veendum-bhagavante-maranam/|title=VEENDUM BHAGAVANTE MARANAM|access-date=2019-01-10|last=NSD|first=Fest|date=2019-01-10|website=20th BRM|publisher=National School of Drama}}&lt;/ref&gt;, കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [https://theatrefestivalkerala.com/ അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവം], [[:en:Soorya_Festival|സൂര്യ തിയേറ്റർ ഫെസ്റ്റിവൽ]], സൗത്ത് സോൺ കൾച്ചറൽ ഫെസ്റ്റ്, രാഷ്ട്രീയ രംഗോത്സവ് മൈസൂർ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.rangashankara.org/drama-review-programme/pdf/laya/Laya%20-%20Runner%20Up%20-%20Monthly%20Review%201.pdf|title=Rangashankara Theatre Festival 19|access-date=2019-06-02|last=Laya|date=2019-06-02|website=Theatre Festival of laughter and forgetting|publisher=Rangashankara Theatre Festival}}&lt;/ref&gt;, ഡി സി ബുക്സ് സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [[കേരള ലിറ്ററേച്ചർ ഫെസ്റ്റിവൽ|കേരള ലിറ്ററേച്ചർ ഫെസ്റ്റ്]], വേലൂർ നാടകോത്സവം തൃശൂർ, നവരംഗ് നാടകോത്സവം പാലക്കാട് തുടങ്ങി കേരളത്തിനകത്തും പുറത്തുമായി എൺപതിലധികം വേദികളിൽ അവതരിപ്പിച്ചു.

== ഇതിവൃത്തം ==
ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയസാമൂഹിക സാഹചര്യങ്ങളിൽ കർണാടകയിൽ ഏറെ കോളിളക്കം സൃഷ്‌ടിച്ച കൽബുർഗിയുടെ കൊലപാതകത്തെത്തുടർന്ന്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-34105187|title=Who killed Dr Malleshappa Kalburgi?|last=Biswas|first=Soutik|date=2015-08-31|publisher=BBC}}&lt;/ref&gt; അതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് കെ ആർ മീര രചിച്ച ചെറുകഥയാണ് ഭഗവാന്റെ മരണം.  ഈ ചെറുകഥാ ഒരു നാടകസമിതി നാടകമാക്കുമ്പോൾ ഉയർന്നുവരുന്ന പ്രശ്നങ്ങളാണ് &quot;വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം&quot; എന്ന നൂറുമിനുട്ട് ദൈർഘ്യമുള്ള നാടകം. മീരയുടെ കഥയിൽ പ്രൊ.ഭഗവാൻ എന്ന കഥാപാത്രം തന്റെ പുരോഗമന ചിന്തകളും തുറന്ന പ്രസംഗങ്ങളും കാരണം മതതീവ്രവാദികളാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നു. നാടകകൃത്തും സംവിധായകനുമായ ഹസിം അമരവിള സമൂഹത്തിലെ ദുരാചാരങ്ങൾക്കെതിരെ പ്രതികരിക്കുന്നവരെ തേടിവരുന്ന അതിക്രമത്തെ തുറന്നുകാട്ടാനായി കെ ആർ മീരയുടെ കഥയിലെ ഭാഗങ്ങൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ഇതിനൊപ്പം തന്നെ സമാന്തരമായി മറ്റൊരു നാടകവും അരങ്ങേറുന്നു. ഈ കഥ നാടകമാക്കുന്ന നാടകസമിതിക്കുള്ളിലെ അന്തച്ഛിദ്രങ്ങളും സംഘർഷങ്ങളും വെളിച്ചത്തുകൊണ്ടുവരുന്നു. ഇവിടെ ഈ നാടകമവതരിപ്പിക്കുന്ന നടന്മാരുടെ രാഷ്ട്രീയവും നിലപാടുകളും മറനീക്കി പുറത്തുവരുന്നു. പ്രേക്ഷകന് വേണ്ടി സാരോപദേശകഥകൾ പകർന്നുകൊടുക്കുമ്പോൾ, അത് പകർന്നാടാൻ വിധിക്കപ്പെട്ട അരങ്ങിലെ ഓരോനടനും സ്വന്തം ജീവിതം ആത്മപരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയമാക്കണമെന്ന് നാടകം ഓർമിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. നാടകത്തിലും അധിനാടകത്തിലും ഭരണകൂടവും മതവും ജാതിയും നടത്തുന്ന അടിച്ചമർത്തലിന്റെ അംശങ്ങൾ നമുക്ക് കാണാം. രണ്ടു നാടകങ്ങളും പറയുന്നത് ഒരേ സത്യം. വെടിയുണ്ടകൾ നിലയ്ക്കുന്നില്ല. ഭഗവന്മാർ  വീണ്ടും വീണ്ടും മരിച്ചു വീഴുന്നു.ഒപ്പം അവർ വീണ്ടും വീണ്ടും പുനർജനിക്കുകയും ചെയ്യും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.samakalikamalayalam.com/malayalam-vaarika/essays/2018/Oct/11/%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%82-%E0%B4%AD%E0%B4%97%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86-%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82-%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B4%BF-%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%8D-%E0%B4%8E%E0%B4%B4%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B5%81-35720.html|title=വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം: വിവി കുമാർ എഴുതുന്നു|access-date=2018-10-12|last=Kumar|first=V V|publisher=സമകാലിക മലയാളം വരിക}}&lt;/ref&gt;.   

== ചരിത്രം ==
2018 ജൂലൈ 13, 14 എന്നീ ദിവസങ്ങളിൽ തിരുവനന്തപുരം തൈക്കാട് സൂര്യ ഗണേശം തിയേറ്ററിൽ പ്രീമിയർ ഷോയായി നിറഞ്ഞ സദസ്സിൽ അവതരിപ്പിച്ചു തുടങ്ങിയ നാടകം പ്രേക്ഷകതിരക്ക് മൂലം ജൂലൈ 15 ന് വീണ്ടും അവതരിപ്പിച്ചു. പ്രളയം കേരളത്തെ വിഴുങ്ങിയ 2018 ൽ മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ ദുരിതാശ്വാസനിധിയിലേക്കായി ഷോ സംഘടിപ്പിക്കുകയും അതിലൂടെ അൻപതിനായിരം രൂപ ശേഖരിച്ച് നൽകുകയും ചെയ്തു. കലകളിലൂടെ നവകേരളസൃഷ്ടിയിൽ ഭാഗഭാക്കായ ആദ്യകാലസംഘടനയാണ് കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി. കെ.ആർ.മീരയുടെ ചെറുകഥ [[എം.എം. കൽബുർഗി]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ കൊലപാതകത്തിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് രചിച്ചിട്ടുള്ള രചനയാണ്. കെ. എസ്‌. ഭഗവാനെതിരെ വർഗീയശക്തികൾ കൊലപാതകത്തിന് ആഹ്വാനം ചെയ്ത സാഹചര്യത്തിലാണ് ഈ  കഥ പ്രകാശിതമാകുന്നത്. [[കെ.എസ്. ഭഗവാൻ]] പ്രസ്തുത കഥ വായിക്കുകയും കന്നഡയിലേക്ക് മൊഴിമാറ്റി ഗൗരി ലങ്കേഷിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ലങ്കേഷ് പത്രികയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കഥ പ്രസിദ്ധീകൃതമായി രണ്ടുമാസത്തിനുള്ളിലാണ് [[ഗൗരി ലങ്കേഷ്]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://carnegieendowment.org/podcasts/grand-tamasha/the-life-death-and-legacy-of-gauri-lankesh?lang=en|title=The Life, Death, and Legacy of Gauri Lankesh|access-date=2025-02-11|last=Rollo Romig|first=Milan Vaishnav|publisher=CARNEGIE Endowment for International Peace}}&lt;/ref&gt;വെടിയേറ്റ് മരിക്കുന്നത്. പ്രസ്തുത നാടകം മൈസൂരിൽ സംഘടിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതറിഞ്ഞ കെ.എസ്. ഭഗവൻ സുരക്ഷാർത്ഥം വീട്ടുതടങ്കലിൽ കഴിഞ്ഞിരുന്ന സാഹചര്യത്തിലും  നാടകം കാണാൻ എത്തുകയും  നാടകസംഘത്തെ  പ്രശംസിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കേരള നിയമസഭയിൽ എം.എൽ.എ. മാർക്കായി പ്രേത്യേക ഷോ സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അടിയന്തിരമായി ലോക്ക് ഡൌൺ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.eoiukraine.gov.in/lockdown.php|title=India under Complete lockdown for 21 days starting from March 25, 2020|access-date=2020-03-25|last=News|first=Embasy|publisher=Embassy of India, Kyiv, Ukraine}}&lt;/ref&gt; പ്രഖ്യാപിച്ച  സാഹചര്യത്തിൽ ഷോ ഉപേക്ഷിക്കുകയുമാണ് ചെയ്തത്.

== അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ==

=== കഥാപാത്രങ്ങൾ ===
കേരള അമേറ്റർ നാടകവേദിയിലെ പ്രശസ്തരായ അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ഒത്തുചേർന്ന നാടകമായിരുന്നു 'വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം'&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/kochi/bhagavante-maranam-veendum-play-was-held-in-capital-city/articleshow/64989818.cms|title=Bhagavante Maranam Veendum’ play was held in capital city|access-date=2018-07-19|last=News Network|first=Times|publisher=Times of India}}&lt;/ref&gt;.

* പ്രൊഫ. ഭഗവനായി അരുൺ നായർ, ജോസ് പി. റാഫേൽ 
* നാടകസംവിധായകനായി സന്തോഷ് വെഞ്ഞാറമൂട് 
* അമരയായി കണ്ണൻ നായർ 
* മല്ലപ്പയായി പ്രേംജിത്ത് സുരേഷ്ബാബു, അരുൺനാഥ്‌ പാലോട് 
* രംഗാധിപനായി റെജു കോലിയക്കോട് 
* കാവേരിയായി രേണു സൗന്ദർ, ചിഞ്ചു കെ.ഭവാനി 
* കണ്ണമ്മയായി ഇഷ രേഷ്മ 
* ശിഷ്യരായി അമൽ കൃഷ്ണ, അർജുൻ ഗോപാൽ, അഖിൽ പദ്മ, അഭിനന്ദ് സാംബൻ 
* കാമുകിയായി ശില്പ മോഹൻ 
* കമ്മീഷണറായി വിജു വർമ്മ 
* എസ് ഐ യായി നെവിൽ എസ്.ബി., രാകേഷ് പച്ച 
* ലൈറ്റ് ഓപ്പറേറ്ററായി ശ്രീനാഥ് ശ്രീകുമാർ 
* പൊലീസുകാരായി ജയദേവ് രവി, സനൽ, വിനേഷ് വിശ്വനാഥ്, ആനന്ദ് മന്മഥൻ, കൈലഷ് എസ്. ഭവൻ, സജീർ സുബൈർ, രവി ശങ്കർ വിഷ്ണു രവിരാജ് 

=== പിന്നരങ്ങിൽ ===
[[പ്രമാണം:Veendumbhagavantemaranam1.jpg|ലഘുചിത്രം|'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം നാടകം കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ''' ]]
കെ.ആർ. മീരയുടെ ചെറുകഥയ്ക്ക് നാടകാവിഷ്കാരവും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് ഹസിം അമരവിളയാണ്. ദീപസംവിധാനം അനൂപ് പൂനയും രംഗസംവിധാനവും രംഗോപകരണങ്ങളും പവി ശങ്കറും പ്രദീപ് അയിരൂപ്പാറയും സർഗാത്മകനിർദേശം അനൂജ് രാമചന്ദ്രനുമാണ്.

== അവലംബങ്ങൾ ==

[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകങ്ങൾ]]
&lt;references /&gt;

*https://www.thehindu.com/entertainment/theatre/hazim-amaravilas-stage-adaptation-of-kr-meeras-bhagavante-maranam-drives-home-the-point-with-a-hard-hitting-use-of-meta-theatre/article24870822.ece
* https://www.onmanorama.com/entertainment/art-and-culture/2019/05/02/mv-narayanan-on-bhagavante-maranam-veendum-ply-by-hazim.html
* https://www.rangashankara.org/drama-review-programme/pdf/laya/Laya%20-%20Runner%20Up%20-%20Monthly%20Review%201.pdf
* https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10216059124903534&amp;set=pb.1611662951.-2207520000&amp;type=3
* https://20brm.nsd.gov.in/veendum-bhagavante-maranam/
* https://www.manoramaonline.com/literature/literaryworld/2019/05/03/veendum-bhagavante-maranam-malayalam-theatre-play.html
* https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/kochi/bhagavante-maranam-veendum-play-was-held-in-capital-city/articleshow/64989818.cms
* https://www.thenewsminute.com/kerala/kalburgi-gauri-play-writer-kr-meeras-story-highlights-killing-rationalists-84703
* https://englisharchives.mathrubhumi.com/features/web-exclusive/malayalam-drama-veendum-bhagavante-maranam-d82a8b49
* https://www.mediaoneonline.com/kerala/2018/07/13/bhagavante-maranam-drama</text>
      <sha1>muadwzpwpyfmd61eoutft6tvitaatuh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540169</id>
      <parentid>4540168</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T03:54:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kanalsamskarikavedhi</username>
        <id>206229</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>citations add</comment>
      <origin>4540169</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17630" sha1="ah543pr2qdr14uovjwuxd0v78t6b1yp" xml:space="preserve">[[പ്രമാണം:Vbm3.jpg|ലഘുചിത്രം|'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം നാടകം കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ച ശേഷം'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kochi/itfok-concludes-today-amid-demand-to-make-it-more-vibrant/articleshow/73709930.cms|title=International Theatre Festival of Kerala concludes on Wednesday amid  demand to make it more vibrant|access-date=2020-01-29|last=Ramavarman|first=T|publisher=Times of India}}&lt;/ref&gt; ]]
'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം''' നാടകം 2018 ൽ തിരുവനന്തപുരം കേന്ദ്രമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന [[കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/kochi/2017/Dec/18/rewarding-a-theatre-director-1730780.html|title=Rewarding a theatre director|access-date=2017-12-19|last=Service|first=News|date=2017-12-19|website=The New Indian Express|publisher=The New Indian Express}}&lt;/ref&gt;നാടകസംഘം തയ്യാറാക്കിയ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ നാടകമാണ്. [[ഡി.സി. ബുക്സ്|ഡി.സി.ബുക്സ്]] പുറത്തിറക്കിയ [[കെ.ആർ. മീര]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ ചെറുകഥാസമാഹാരമായ  '[https://dcbookstore.com/books/bhagavante-maranam ഭഗവാന്റെ മരണം]'  കഥയുടെ സ്വതന്ത്രനാടകാവിഷ്കാരമാണ് വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mediaoneonline.com/kerala/2018/07/13/bhagavante-maranam-drama|title=‘ഭഗവാൻറെ മരണം’ നാടകമാകുന്നു'|access-date=2018-07-13|last=Desk|first=Web|publisher=Mediaone}}&lt;/ref&gt;. നാടകത്തിന്റെ സ്വതന്ത്ര രചനയും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് സംവിധായകൻ [[ഹസിം അമരവിള]]&lt;nowiki/&gt;യാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/theatre/hazim-amaravilas-stage-adaptation-of-kr-meeras-bhagavante-maranam-drives-home-the-point-with-a-hard-hitting-use-of-meta-theatre/article24870822.ece|title=‘Veendum Bhagavante Maranam’ symbolically presents the death of reason|access-date=2018-09-18|last=C S|first=Venkiteswaran|date=2018-09-18|website=The Hindu News}}&lt;/ref&gt;. ഏറെ പ്രേക്ഷകശ്രദ്ധയും നിരൂപക പ്രശംസയും നേടിയ നാടകം  നാഷണൽ സ്‌കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [[:en:Bharat_Rang_Mahotsav|ഭാരത് രംഗ് മഹോത്സവ്]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://20brm.nsd.gov.in/veendum-bhagavante-maranam/|title=VEENDUM BHAGAVANTE MARANAM|access-date=2019-01-10|last=NSD|first=Fest|date=2019-01-10|website=20th BRM|publisher=National School of Drama}}&lt;/ref&gt;, കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [https://theatrefestivalkerala.com/ അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവം], [[:en:Soorya_Festival|സൂര്യ തിയേറ്റർ ഫെസ്റ്റിവൽ]], സൗത്ത് സോൺ കൾച്ചറൽ ഫെസ്റ്റ്, രാഷ്ട്രീയ രംഗോത്സവ് മൈസൂർ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.rangashankara.org/drama-review-programme/pdf/laya/Laya%20-%20Runner%20Up%20-%20Monthly%20Review%201.pdf|title=Rangashankara Theatre Festival 19|access-date=2019-06-02|last=Laya|date=2019-06-02|website=Theatre Festival of laughter and forgetting|publisher=Rangashankara Theatre Festival}}&lt;/ref&gt;, ഡി സി ബുക്സ് സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [[കേരള ലിറ്ററേച്ചർ ഫെസ്റ്റിവൽ|കേരള ലിറ്ററേച്ചർ ഫെസ്റ്റ്]], വേലൂർ നാടകോത്സവം തൃശൂർ, നവരംഗ് നാടകോത്സവം പാലക്കാട് തുടങ്ങി കേരളത്തിനകത്തും പുറത്തുമായി എൺപതിലധികം വേദികളിൽ അവതരിപ്പിച്ചു.

== ഇതിവൃത്തം ==
ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയസാമൂഹിക സാഹചര്യങ്ങളിൽ കർണാടകയിൽ ഏറെ കോളിളക്കം സൃഷ്‌ടിച്ച കൽബുർഗിയുടെ കൊലപാതകത്തെത്തുടർന്ന്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-34105187|title=Who killed Dr Malleshappa Kalburgi?|last=Biswas|first=Soutik|date=2015-08-31|publisher=BBC}}&lt;/ref&gt; അതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് കെ ആർ മീര രചിച്ച ചെറുകഥയാണ് ഭഗവാന്റെ മരണം.  ഈ ചെറുകഥാ ഒരു നാടകസമിതി നാടകമാക്കുമ്പോൾ ഉയർന്നുവരുന്ന പ്രശ്നങ്ങളാണ് &quot;വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം&quot; എന്ന നൂറുമിനുട്ട് ദൈർഘ്യമുള്ള നാടകം. മീരയുടെ കഥയിൽ പ്രൊ.ഭഗവാൻ എന്ന കഥാപാത്രം തന്റെ പുരോഗമന ചിന്തകളും തുറന്ന പ്രസംഗങ്ങളും കാരണം മതതീവ്രവാദികളാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നു. നാടകകൃത്തും സംവിധായകനുമായ ഹസിം അമരവിള സമൂഹത്തിലെ ദുരാചാരങ്ങൾക്കെതിരെ പ്രതികരിക്കുന്നവരെ തേടിവരുന്ന അതിക്രമത്തെ തുറന്നുകാട്ടാനായി കെ ആർ മീരയുടെ കഥയിലെ ഭാഗങ്ങൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ഇതിനൊപ്പം തന്നെ സമാന്തരമായി മറ്റൊരു നാടകവും അരങ്ങേറുന്നു. ഈ കഥ നാടകമാക്കുന്ന നാടകസമിതിക്കുള്ളിലെ അന്തച്ഛിദ്രങ്ങളും സംഘർഷങ്ങളും വെളിച്ചത്തുകൊണ്ടുവരുന്നു. ഇവിടെ ഈ നാടകമവതരിപ്പിക്കുന്ന നടന്മാരുടെ രാഷ്ട്രീയവും നിലപാടുകളും മറനീക്കി പുറത്തുവരുന്നു. പ്രേക്ഷകന് വേണ്ടി സാരോപദേശകഥകൾ പകർന്നുകൊടുക്കുമ്പോൾ, അത് പകർന്നാടാൻ വിധിക്കപ്പെട്ട അരങ്ങിലെ ഓരോനടനും സ്വന്തം ജീവിതം ആത്മപരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയമാക്കണമെന്ന് നാടകം ഓർമിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. നാടകത്തിലും അധിനാടകത്തിലും ഭരണകൂടവും മതവും ജാതിയും നടത്തുന്ന അടിച്ചമർത്തലിന്റെ അംശങ്ങൾ നമുക്ക് കാണാം. രണ്ടു നാടകങ്ങളും പറയുന്നത് ഒരേ സത്യം. വെടിയുണ്ടകൾ നിലയ്ക്കുന്നില്ല. ഭഗവന്മാർ  വീണ്ടും വീണ്ടും മരിച്ചു വീഴുന്നു.ഒപ്പം അവർ വീണ്ടും വീണ്ടും പുനർജനിക്കുകയും ചെയ്യും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.samakalikamalayalam.com/malayalam-vaarika/essays/2018/Oct/11/%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%82-%E0%B4%AD%E0%B4%97%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86-%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82-%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B4%BF-%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%8D-%E0%B4%8E%E0%B4%B4%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B5%81-35720.html|title=വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം: വിവി കുമാർ എഴുതുന്നു|access-date=2018-10-12|last=Kumar|first=V V|publisher=സമകാലിക മലയാളം വരിക}}&lt;/ref&gt;.   

== ചരിത്രം ==
2018 ജൂലൈ 13, 14 എന്നീ ദിവസങ്ങളിൽ തിരുവനന്തപുരം തൈക്കാട് സൂര്യ ഗണേശം തിയേറ്ററിൽ പ്രീമിയർ ഷോയായി നിറഞ്ഞ സദസ്സിൽ അവതരിപ്പിച്ചു തുടങ്ങിയ നാടകം പ്രേക്ഷകതിരക്ക് മൂലം ജൂലൈ 15 ന് വീണ്ടും അവതരിപ്പിച്ചു. പ്രളയം കേരളത്തെ വിഴുങ്ങിയ 2018 ൽ മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ ദുരിതാശ്വാസനിധിയിലേക്കായി ഷോ സംഘടിപ്പിക്കുകയും അതിലൂടെ അൻപതിനായിരം രൂപ ശേഖരിച്ച് നൽകുകയും ചെയ്തു. കലകളിലൂടെ നവകേരളസൃഷ്ടിയിൽ ഭാഗഭാക്കായ ആദ്യകാലസംഘടനയാണ് കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി. കെ.ആർ.മീരയുടെ ചെറുകഥ [[എം.എം. കൽബുർഗി]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ കൊലപാതകത്തിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് രചിച്ചിട്ടുള്ള രചനയാണ്. കെ. എസ്‌. ഭഗവാനെതിരെ വർഗീയശക്തികൾ കൊലപാതകത്തിന് ആഹ്വാനം ചെയ്ത സാഹചര്യത്തിലാണ് ഈ  കഥ പ്രകാശിതമാകുന്നത്. [[കെ.എസ്. ഭഗവാൻ]] പ്രസ്തുത കഥ വായിക്കുകയും കന്നഡയിലേക്ക് മൊഴിമാറ്റി ഗൗരി ലങ്കേഷിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ലങ്കേഷ് പത്രികയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കഥ പ്രസിദ്ധീകൃതമായി രണ്ടുമാസത്തിനുള്ളിലാണ് [[ഗൗരി ലങ്കേഷ്]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://carnegieendowment.org/podcasts/grand-tamasha/the-life-death-and-legacy-of-gauri-lankesh?lang=en|title=The Life, Death, and Legacy of Gauri Lankesh|access-date=2025-02-11|last=Rollo Romig|first=Milan Vaishnav|publisher=CARNEGIE Endowment for International Peace}}&lt;/ref&gt;വെടിയേറ്റ് മരിക്കുന്നത്. പ്രസ്തുത നാടകം മൈസൂരിൽ സംഘടിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതറിഞ്ഞ കെ.എസ്. ഭഗവൻ സുരക്ഷാർത്ഥം വീട്ടുതടങ്കലിൽ കഴിഞ്ഞിരുന്ന സാഹചര്യത്തിലും  നാടകം കാണാൻ എത്തുകയും  നാടകസംഘത്തെ  പ്രശംസിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കേരള നിയമസഭയിൽ എം.എൽ.എ. മാർക്കായി പ്രേത്യേക ഷോ സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അടിയന്തിരമായി ലോക്ക് ഡൌൺ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.eoiukraine.gov.in/lockdown.php|title=India under Complete lockdown for 21 days starting from March 25, 2020|access-date=2020-03-25|last=News|first=Embasy|publisher=Embassy of India, Kyiv, Ukraine}}&lt;/ref&gt; പ്രഖ്യാപിച്ച  സാഹചര്യത്തിൽ ഷോ ഉപേക്ഷിക്കുകയുമാണ് ചെയ്തത്.

== അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ==

=== കഥാപാത്രങ്ങൾ ===
കേരള അമേറ്റർ നാടകവേദിയിലെ പ്രശസ്തരായ അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ഒത്തുചേർന്ന നാടകമായിരുന്നു 'വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം'&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/kochi/bhagavante-maranam-veendum-play-was-held-in-capital-city/articleshow/64989818.cms|title=Bhagavante Maranam Veendum’ play was held in capital city|access-date=2018-07-19|last=News Network|first=Times|publisher=Times of India}}&lt;/ref&gt;.

* പ്രൊഫ. ഭഗവനായി അരുൺ നായർ, ജോസ് പി. റാഫേൽ 
* നാടകസംവിധായകനായി സന്തോഷ് വെഞ്ഞാറമൂട് 
* അമരയായി കണ്ണൻ നായർ 
* മല്ലപ്പയായി പ്രേംജിത്ത് സുരേഷ്ബാബു, അരുൺനാഥ്‌ പാലോട് 
* രംഗാധിപനായി റെജു കോലിയക്കോട് 
* കാവേരിയായി രേണു സൗന്ദർ, ചിഞ്ചു കെ.ഭവാനി 
* കണ്ണമ്മയായി ഇഷ രേഷ്മ 
* ശിഷ്യരായി അമൽ കൃഷ്ണ, അർജുൻ ഗോപാൽ, അഖിൽ പദ്മ, അഭിനന്ദ് സാംബൻ 
* കാമുകിയായി ശില്പ മോഹൻ 
* കമ്മീഷണറായി വിജു വർമ്മ 
* എസ് ഐ യായി നെവിൽ എസ്.ബി., രാകേഷ് പച്ച 
* ലൈറ്റ് ഓപ്പറേറ്ററായി ശ്രീനാഥ് ശ്രീകുമാർ 
* പൊലീസുകാരായി ജയദേവ് രവി, സനൽ, വിനേഷ് വിശ്വനാഥ്, ആനന്ദ് മന്മഥൻ, കൈലഷ് എസ്. ഭവൻ, സജീർ സുബൈർ, രവി ശങ്കർ വിഷ്ണു രവിരാജ് 

=== പിന്നരങ്ങിൽ ===
[[പ്രമാണം:Veendumbhagavantemaranam1.jpg|ലഘുചിത്രം|'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം നാടകം കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ''' ]]
കെ.ആർ. മീരയുടെ ചെറുകഥയ്ക്ക് നാടകാവിഷ്കാരവും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് ഹസിം അമരവിളയാണ്. ദീപസംവിധാനം അനൂപ് പൂനയും രംഗസംവിധാനവും രംഗോപകരണങ്ങളും പവി ശങ്കറും പ്രദീപ് അയിരൂപ്പാറയും സർഗാത്മകനിർദേശം അനൂജ് രാമചന്ദ്രനുമാണ്.

== അവലംബങ്ങൾ ==

[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകങ്ങൾ]]
&lt;references /&gt;

*https://www.thehindu.com/entertainment/theatre/hazim-amaravilas-stage-adaptation-of-kr-meeras-bhagavante-maranam-drives-home-the-point-with-a-hard-hitting-use-of-meta-theatre/article24870822.ece
* https://www.onmanorama.com/entertainment/art-and-culture/2019/05/02/mv-narayanan-on-bhagavante-maranam-veendum-ply-by-hazim.html
* https://www.rangashankara.org/drama-review-programme/pdf/laya/Laya%20-%20Runner%20Up%20-%20Monthly%20Review%201.pdf
* https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10216059124903534&amp;set=pb.1611662951.-2207520000&amp;type=3
* https://20brm.nsd.gov.in/veendum-bhagavante-maranam/
* https://www.manoramaonline.com/literature/literaryworld/2019/05/03/veendum-bhagavante-maranam-malayalam-theatre-play.html
* https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/kochi/bhagavante-maranam-veendum-play-was-held-in-capital-city/articleshow/64989818.cms
* https://www.thenewsminute.com/kerala/kalburgi-gauri-play-writer-kr-meeras-story-highlights-killing-rationalists-84703
* https://englisharchives.mathrubhumi.com/features/web-exclusive/malayalam-drama-veendum-bhagavante-maranam-d82a8b49
* https://www.mediaoneonline.com/kerala/2018/07/13/bhagavante-maranam-drama</text>
      <sha1>ah543pr2qdr14uovjwuxd0v78t6b1yp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540181</id>
      <parentid>4540169</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:01:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kanalsamskarikavedhi</username>
        <id>206229</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Add more citations</comment>
      <origin>4540181</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17627" sha1="85eic231df9zdqe1oflut196tf18sm9" xml:space="preserve">[[പ്രമാണം:Vbm3.jpg|ലഘുചിത്രം|'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം നാടകം കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ച ശേഷം'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kochi/itfok-concludes-today-amid-demand-to-make-it-more-vibrant/articleshow/73709930.cms|title=International Theatre Festival of Kerala concludes on Wednesday amid  demand to make it more vibrant|access-date=2020-01-29|last=Ramavarman|first=T|publisher=Times of India}}&lt;/ref&gt; ]]
'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം''' നാടകം 2018 ൽ തിരുവനന്തപുരം കേന്ദ്രമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന [[കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/kochi/2017/Dec/18/rewarding-a-theatre-director-1730780.html|title=Rewarding a theatre director|access-date=2017-12-19|last=Service|first=News|date=2017-12-19|website=The New Indian Express|publisher=The New Indian Express}}&lt;/ref&gt;നാടകസംഘം തയ്യാറാക്കിയ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ നാടകമാണ്. [[ഡി.സി. ബുക്സ്|ഡി.സി.ബുക്സ്]] പുറത്തിറക്കിയ [[കെ.ആർ. മീര]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ ചെറുകഥാസമാഹാരമായ  '[https://dcbookstore.com/books/bhagavante-maranam ഭഗവാന്റെ മരണം]'  കഥയുടെ സ്വതന്ത്രനാടകാവിഷ്കാരമാണ് വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mediaoneonline.com/kerala/2018/07/13/bhagavante-maranam-drama|title=‘ഭഗവാൻറെ മരണം’ നാടകമാകുന്നു'|access-date=2018-07-13|last=Desk|first=Web|publisher=Mediaone}}&lt;/ref&gt;. നാടകത്തിന്റെ സ്വതന്ത്ര രചനയും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് സംവിധായകൻ [[ഹസിം അമരവിള]]&lt;nowiki/&gt;യാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/theatre/hazim-amaravilas-stage-adaptation-of-kr-meeras-bhagavante-maranam-drives-home-the-point-with-a-hard-hitting-use-of-meta-theatre/article24870822.ece|title=‘Veendum Bhagavante Maranam’ symbolically presents the death of reason|access-date=2018-09-18|last=C S|first=Venkiteswaran|date=2018-09-18|website=The Hindu News}}&lt;/ref&gt;. ഏറെ പ്രേക്ഷകശ്രദ്ധയും നിരൂപക പ്രശംസയും നേടിയ നാടകം  നാഷണൽ സ്‌കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [[:en:Bharat_Rang_Mahotsav|ഭാരത് രംഗ് മഹോത്സവ്]]&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://20brm.nsd.gov.in/veendum-bhagavante-maranam/|title=VEENDUM BHAGAVANTE MARANAM|access-date=2019-01-10|last=NSD|first=Fest|date=2019-01-10|website=20th BRM|publisher=National School of Drama}}&lt;/ref&gt;, കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [https://theatrefestivalkerala.com/ അന്തർദേശീയ നാടകോത്സവം], [[:en:Soorya_Festival|സൂര്യ തിയേറ്റർ ഫെസ്റ്റിവൽ]], സൗത്ത് സോൺ കൾച്ചറൽ ഫെസ്റ്റ്, രാഷ്ട്രീയ രംഗോത്സവ് മൈസൂർ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.rangashankara.org/drama-review-programme/pdf/laya/Laya%20-%20Runner%20Up%20-%20Monthly%20Review%201.pdf|title=Rangashankara Theatre Festival 19|access-date=2019-06-02|last=Laya|date=2019-06-02|website=Theatre Festival of laughter and forgetting|publisher=Rangashankara Theatre Festival}}&lt;/ref&gt;, ഡി സി ബുക്സ് സംഘടിപ്പിക്കുന്ന [[കേരള ലിറ്ററേച്ചർ ഫെസ്റ്റിവൽ|കേരള ലിറ്ററേച്ചർ ഫെസ്റ്റ്]], വേലൂർ നാടകോത്സവം തൃശൂർ, നവരംഗ് നാടകോത്സവം പാലക്കാട് തുടങ്ങി കേരളത്തിനകത്തും പുറത്തുമായി എൺപതിലധികം വേദികളിൽ അവതരിപ്പിച്ചു.

== ഇതിവൃത്തം ==
ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയസാമൂഹിക സാഹചര്യങ്ങളിൽ കർണാടകയിൽ ഏറെ കോളിളക്കം സൃഷ്‌ടിച്ച കൽബുർഗിയുടെ കൊലപാതകത്തെത്തുടർന്ന്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-34105187|title=Who killed Dr Malleshappa Kalburgi?|last=Biswas|first=Soutik|date=2015-08-31|publisher=BBC}}&lt;/ref&gt; അതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് കെ ആർ മീര രചിച്ച ചെറുകഥയാണ് ഭഗവാന്റെ മരണം.  ഈ ചെറുകഥാ ഒരു നാടകസമിതി നാടകമാക്കുമ്പോൾ ഉയർന്നുവരുന്ന പ്രശ്നങ്ങളാണ് &quot;വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം&quot; എന്ന നൂറുമിനുട്ട് ദൈർഘ്യമുള്ള നാടകം. മീരയുടെ കഥയിൽ പ്രൊ.ഭഗവാൻ എന്ന കഥാപാത്രം തന്റെ പുരോഗമന ചിന്തകളും തുറന്ന പ്രസംഗങ്ങളും കാരണം മതതീവ്രവാദികളാൽ വധിക്കപ്പെടുന്നു. നാടകകൃത്തും സംവിധായകനുമായ ഹസിം അമരവിള സമൂഹത്തിലെ ദുരാചാരങ്ങൾക്കെതിരെ പ്രതികരിക്കുന്നവരെ തേടിവരുന്ന അതിക്രമത്തെ തുറന്നുകാട്ടാനായി കെ ആർ മീരയുടെ കഥയിലെ ഭാഗങ്ങൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ഇതിനൊപ്പം തന്നെ സമാന്തരമായി മറ്റൊരു നാടകവും അരങ്ങേറുന്നു. ഈ കഥ നാടകമാക്കുന്ന നാടകസമിതിക്കുള്ളിലെ അന്തച്ഛിദ്രങ്ങളും സംഘർഷങ്ങളും വെളിച്ചത്തുകൊണ്ടുവരുന്നു. ഇവിടെ ഈ നാടകമവതരിപ്പിക്കുന്ന നടന്മാരുടെ രാഷ്ട്രീയവും നിലപാടുകളും മറനീക്കി പുറത്തുവരുന്നു. പ്രേക്ഷകന് വേണ്ടി സാരോപദേശകഥകൾ പകർന്നുകൊടുക്കുമ്പോൾ, അത് പകർന്നാടാൻ വിധിക്കപ്പെട്ട അരങ്ങിലെ ഓരോനടനും സ്വന്തം ജീവിതം ആത്മപരിശോധനയ്ക്ക് വിധേയമാക്കണമെന്ന് നാടകം ഓർമിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. നാടകത്തിലും അധിനാടകത്തിലും ഭരണകൂടവും മതവും ജാതിയും നടത്തുന്ന അടിച്ചമർത്തലിന്റെ അംശങ്ങൾ നമുക്ക് കാണാം. രണ്ടു നാടകങ്ങളും പറയുന്നത് ഒരേ സത്യം. വെടിയുണ്ടകൾ നിലയ്ക്കുന്നില്ല. ഭഗവന്മാർ  വീണ്ടും വീണ്ടും മരിച്ചു വീഴുന്നു.ഒപ്പം അവർ വീണ്ടും വീണ്ടും പുനർജനിക്കുകയും ചെയ്യും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.samakalikamalayalam.com/malayalam-vaarika/essays/2018/Oct/11/%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%82-%E0%B4%AD%E0%B4%97%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86-%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82-%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B4%BF-%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%8D-%E0%B4%8E%E0%B4%B4%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B5%81-35720.html|title=വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം: വിവി കുമാർ എഴുതുന്നു|access-date=2018-10-12|last=Kumar|first=V V|publisher=സമകാലിക മലയാളം വരിക}}&lt;/ref&gt;.   

== ചരിത്രം ==
2018 ജൂലൈ 13, 14 എന്നീ ദിവസങ്ങളിൽ തിരുവനന്തപുരം തൈക്കാട് സൂര്യ ഗണേശം തിയേറ്ററിൽ പ്രീമിയർ ഷോയായി നിറഞ്ഞ സദസ്സിൽ അവതരിപ്പിച്ചു തുടങ്ങിയ നാടകം പ്രേക്ഷകതിരക്ക് മൂലം ജൂലൈ 15 ന് വീണ്ടും അവതരിപ്പിച്ചു. പ്രളയം കേരളത്തെ വിഴുങ്ങിയ 2018 ൽ മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ ദുരിതാശ്വാസനിധിയിലേക്കായി ഷോ സംഘടിപ്പിക്കുകയും അതിലൂടെ അൻപതിനായിരം രൂപ ശേഖരിച്ച് നൽകുകയും ചെയ്തു. കലകളിലൂടെ നവകേരളസൃഷ്ടിയിൽ ഭാഗഭാക്കായ ആദ്യകാലസംഘടനയാണ് കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി. കെ.ആർ.മീരയുടെ ചെറുകഥ [[എം.എം. കൽബുർഗി]]&lt;nowiki/&gt;യുടെ കൊലപാതകത്തിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് രചിച്ചിട്ടുള്ള രചനയാണ്. കെ. എസ്‌. ഭഗവാനെതിരെ വർഗീയശക്തികൾ കൊലപാതകത്തിന് ആഹ്വാനം ചെയ്ത സാഹചര്യത്തിലാണ് ഈ  കഥ പ്രകാശിതമാകുന്നത്. [[കെ.എസ്. ഭഗവാൻ]] പ്രസ്തുത കഥ വായിക്കുകയും കന്നഡയിലേക്ക് മൊഴിമാറ്റി ഗൗരി ലങ്കേഷിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ലങ്കേഷ് പത്രികയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കഥ പ്രസിദ്ധീകൃതമായി രണ്ടുമാസത്തിനുള്ളിലാണ് [[ഗൗരി ലങ്കേഷ്]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://carnegieendowment.org/podcasts/grand-tamasha/the-life-death-and-legacy-of-gauri-lankesh?lang=en|title=The Life, Death, and Legacy of Gauri Lankesh|access-date=2025-02-11|last=Rollo Romig|first=Milan Vaishnav|publisher=CARNEGIE Endowment for International Peace}}&lt;/ref&gt;വെടിയേറ്റ് മരിക്കുന്നത്. പ്രസ്തുത നാടകം മൈസൂരിൽ സംഘടിപ്പിച്ചപ്പോൾ അതറിഞ്ഞ കെ.എസ്. ഭഗവൻ സുരക്ഷാർത്ഥം വീട്ടുതടങ്കലിൽ കഴിഞ്ഞിരുന്ന സാഹചര്യത്തിലും  നാടകം കാണാൻ എത്തുകയും  നാടകസംഘത്തെ  പ്രശംസിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കേരള നിയമസഭയിൽ എം.എൽ.എ. മാർക്കായി പ്രേത്യേക ഷോ സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അടിയന്തിരമായി ലോക്ക് ഡൌൺ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.eoiukraine.gov.in/lockdown.php|title=India under Complete lockdown for 21 days starting from March 25, 2020|access-date=2020-03-25|last=News|first=Embasy|publisher=Embassy of India, Kyiv, Ukraine}}&lt;/ref&gt; പ്രഖ്യാപിച്ച  സാഹചര്യത്തിൽ ഷോ ഉപേക്ഷിക്കുകയുമാണ് ചെയ്തത്.

== അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ==

=== കഥാപാത്രങ്ങൾ ===
കേരള അമേറ്റർ നാടകവേദിയിലെ പ്രശസ്തരായ അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ഒത്തുചേർന്ന നാടകമായിരുന്നു 'വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം'&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/kochi/bhagavante-maranam-veendum-play-was-held-in-capital-city/articleshow/64989818.cms|title=Bhagavante Maranam Veendum’ play was held in capital city|access-date=2018-07-19|last=News Network|first=Times|publisher=Times of India}}&lt;/ref&gt;.

* പ്രൊഫ. ഭഗവനായി അരുൺ നായർ, ജോസ് പി. റാഫേൽ 
* നാടകസംവിധായകനായി സന്തോഷ് വെഞ്ഞാറമൂട് 
* അമരയായി കണ്ണൻ നായർ 
* മല്ലപ്പയായി പ്രേംജിത്ത് സുരേഷ്ബാബു, അരുൺനാഥ്‌ പാലോട് 
* രംഗാധിപനായി റെജു കോലിയക്കോട് 
* കാവേരിയായി രേണു സൗന്ദർ, ചിഞ്ചു കെ.ഭവാനി 
* കണ്ണമ്മയായി ഇഷ രേഷ്മ 
* ശിഷ്യരായി അമൽ കൃഷ്ണ, അർജുൻ ഗോപാൽ, അഖിൽ പദ്മ, അഭിനന്ദ് സാംബൻ 
* കാമുകിയായി ശില്പ മോഹൻ 
* കമ്മീഷണറായി വിജു വർമ്മ 
* എസ് ഐ യായി നെവിൽ എസ്.ബി., രാകേഷ് പച്ച 
* ലൈറ്റ് ഓപ്പറേറ്ററായി ശ്രീനാഥ് ശ്രീകുമാർ 
* പൊലീസുകാരായി ജയദേവ് രവി, സനൽ, വിനേഷ് വിശ്വനാഥ്, ആനന്ദ് മന്മഥൻ, കൈലഷ് എസ്. ഭവൻ, സജീർ സുബൈർ, രവി ശങ്കർ വിഷ്ണു രവിരാജ് 

=== പിന്നരങ്ങിൽ ===
[[പ്രമാണം:Veendumbhagavantemaranam1.jpg|ലഘുചിത്രം|'''വീണ്ടും ഭഗവാന്റെ മരണം നാടകം 20ആം ഭാരത് രംഗ് മഹോത്സവിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ''' &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; ]]
കെ.ആർ. മീരയുടെ ചെറുകഥയ്ക്ക് നാടകാവിഷ്കാരവും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് ഹസിം അമരവിളയാണ്. ദീപസംവിധാനം അനൂപ് പൂനയും രംഗസംവിധാനവും രംഗോപകരണങ്ങളും പവി ശങ്കറും പ്രദീപ് അയിരൂപ്പാറയും സർഗാത്മകനിർദേശം അനൂജ് രാമചന്ദ്രനുമാണ്.

== അവലംബങ്ങൾ ==

[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകങ്ങൾ]]
&lt;references /&gt;

== മറ്റു കണ്ണികൾ ==
*https://www.thehindu.com/entertainment/theatre/hazim-amaravilas-stage-adaptation-of-kr-meeras-bhagavante-maranam-drives-home-the-point-with-a-hard-hitting-use-of-meta-theatre/article24870822.ece
* https://www.onmanorama.com/entertainment/art-and-culture/2019/05/02/mv-narayanan-on-bhagavante-maranam-veendum-ply-by-hazim.html
* https://www.rangashankara.org/drama-review-programme/pdf/laya/Laya%20-%20Runner%20Up%20-%20Monthly%20Review%201.pdf
* https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10216059124903534&amp;set=pb.1611662951.-2207520000&amp;type=3
* https://20brm.nsd.gov.in/veendum-bhagavante-maranam/
* https://www.manoramaonline.com/literature/literaryworld/2019/05/03/veendum-bhagavante-maranam-malayalam-theatre-play.html
* https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/kochi/bhagavante-maranam-veendum-play-was-held-in-capital-city/articleshow/64989818.cms
* https://www.thenewsminute.com/kerala/kalburgi-gauri-play-writer-kr-meeras-story-highlights-killing-rationalists-84703
* https://englisharchives.mathrubhumi.com/features/web-exclusive/malayalam-drama-veendum-bhagavante-maranam-d82a8b49
* https://www.mediaoneonline.com/kerala/2018/07/13/bhagavante-maranam-drama</text>
      <sha1>85eic231df9zdqe1oflut196tf18sm9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656751</id>
    <revision>
      <id>4540192</id>
      <parentid>4537058</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:27:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kanalsamskarikavedhi</username>
        <id>206229</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>add citations</comment>
      <origin>4540192</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12934" sha1="ns7gfmege2eaafl37sey83nb7iwmblm" xml:space="preserve">[[പ്രമാണം:SSK01.jpg|ലഘുചിത്രം|'''സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ് നാടകത്തിൽ ഹിറ്റ്ലറായി [https://m3db.com/kannan-nayar#google_vignette കണ്ണൻ നായർ]'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/chen-arts/chen-theatre/malayalam-play-soviet-station-kadavu-is-a-well-crafted-play-on-power-and-its-abuse/article65966430.ece|title=Malayalam play ‘Soviet Station Kadavu’ is a well-crafted play on power and its abuse|last=Nagarajan|first=Saraswathy|date=2022-10-05|publisher=The Hindu}}&lt;/ref&gt; ]]
'''സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ്''' 2022 ൽ തിരുവനന്തപുരം കേന്ദ്രമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി നാടകസംഘം [[കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി|കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/kerala/sangeetha-nataka-akademi-to-give-2-cr-aid-for-professional-theatres-groups/article65231151.ece|title=Sangeetha Nataka Akademi to give ₹2-cr. aid for professional theatre groups|last=Correspondent|first=Special|date=2022-03-16|publisher=The Hindu}}&lt;/ref&gt; സഹകരണത്തോടെ  തയ്യാറാക്കി അവതരിപ്പിച്ച ആക്ഷേപഹാസ്യ നാടകമാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/chen-arts/chen-theatre/malayalam-play-soviet-station-kadavu-is-a-well-crafted-play-on-power-and-its-abuse/article65966430.ece|title=Malayalam play ‘Soviet Station Kadavu’ is a well-crafted play on power and its abuse|access-date=2022-10-05|last=Nagarajan|first=Saraswathy|publisher=The Hindu}}&lt;/ref&gt;. &quot;സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ്&quot; എന്ന പേരിൽ തന്നെ [https://www.greenbooksindia.com/ ഗ്രീൻ ബുക്സ്] പുറത്തിറക്കിയ മുരളി കൃഷ്ണന്റെ  ചെറുകഥയുടെ നാടകാവിഷ്കാരമാണ് ഈ നാടകം. നാടകത്തിന്റെ സ്വാതന്ത്രരചനയും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് [[ഹസിം അമരവിള]]&lt;nowiki/&gt;യാണ്. അധികാരമോഹം എല്ലാക്കാലവും ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ശാപമാണ്. അധികാരത്തിന്റെ സുഖം സിരകളിലേക്ക് ഒഴികിയിറങ്ങിയാൽ അതിൽനിന്നും ജനാധിപത്യത്തിലേക്കുള്ള ഒരു മടങ്ങിപ്പോക്ക് ഒരിക്കലും ഉണ്ടാകുകയില്ല. നാളിതുവരെയുള്ള ചരിത്രങ്ങളിൽ ഇതിന്  തുലോം അപവാദങ്ങൾ  മാത്രമേ കാണാൻ സാധിക്കുകയുള്ളു. ജനാധിപത്യവ്യവസ്ഥയിൽ പോലും അധികാരസുഖം നുകർന്ന് അതിൽത്തന്നെ കടിച്ചുതൂങ്ങിനിൽക്കുന്ന നിരവധിപേർ നമുക്കുചുറ്റും തന്നെ ഉദാഹരണമായുണ്ട്. സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവിൽ അത്തരത്തിലുള്ള നിരവധിപേരെ കാണാൻ സാധിക്കും. ഈ  നാടകം ഒരോർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്. ജനങ്ങൾ ഓരോരുത്തരും കരുതിയിരിക്കണമെന്ന ഓർമ്മപ്പെടുത്തൽ, ശരിയായ ചരിത്രപഠനത്തിലൂടെയേ  ഇത് അതിജീവിക്കാൻ കഴിയുകയുള്ളുവെന്ന ഓർമ്മപ്പെടുത്തൽ.  ഇന്ത്യയിലെ  ആദ്യ ടൈം ട്രാവൽ നാടകമെന്ന പേത്യേകതയുള്ള നാടകമാണ് സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ്&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/kerala/latest/2022/09/24/first-time-travel-drama-in-malayalam.html|title='സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ്'; മലയാളത്തിലെ ആദ്യ ടൈം ട്രാവൽ നാടകം'|last=Reporter|first=Manorama|date=2022-09-24|publisher=Manorama News}}&lt;/ref&gt;.

== ഇതിവൃത്തം ==
[[പ്രമാണം:Ssk2.jpg|ലഘുചിത്രം|'''സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ് നാടകത്തിലെ രംഗം'''&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; ]]
1980 കളിൽ [[സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ|യൂ. എസ്. എസ്. ആർ. ലെ]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://daily.jstor.org/the-birth-of-the-soviet-union-and-the-death-of-the-russian-revolution/|title=The Birth of the Soviet Union and the Death of the Russian Revolution|access-date=2022-12-21|last=Davis|first=Jonathan|publisher=JSTOR Daily}}&lt;/ref&gt;നേതാവ് [[:en:Leonid_Brezhnev|ലിയോണിഡ് ബ്രെഷ്നേവ്]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.history.com/this-day-in-history/may-7/brezhnev-becomes-president-of-the-ussr|title=Leonid Brezhnev becomes leader of the USSR|access-date=2025-01-30|last=History|first=Com|publisher=History}}&lt;/ref&gt;ടൈം ട്രാവൽ സാദ്ധ്യതകൾ പരീക്ഷിച്ച് 1940 കളിലെ [[നിക്കോള ടെസ്‌ല|നിക്കോള ടെസ്‌ലയെ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nikolateslalegend.com/mysteries/tesla/did-nikola-tesla-time-travel|title=Nikola Tesla Mysteries|access-date=2012-06-07|publisher=Nikola Tesla Legend}}&lt;/ref&gt; എൺപതുകളിൽ കൊണ്ട് വന്ന് രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം ഒഴിവാക്കാനുള്ള സാഹചര്യങ്ങൾ വിലയിരുത്തുന്നു. ജർമനിയിലെ [[അഡോൾഫ് ഹിറ്റ്ലറുടെ മരണം|അഡോൾഫ് ഹിറ്റ്ലറെ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://tvtropes.org/pmwiki/pmwiki.php/Main/HitlersTimeTravelExemptionAct|title=Hitler's Time Travel Exemption Act|publisher=TV Tropes}}&lt;/ref&gt; രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം നടത്താതെ അതിന് മുൻപേ കൊന്നുകളഞ്ഞാൽ യുദ്ധം ഉണ്ടാകുകയില്ലെന്നും അതിലൂടെ എക്കാലത്തെയും മികച്ച സാമ്പത്തിക സൈനീകശക്തിയായി യൂ. എസ്. എസ്. ആർ. നിലനിൽക്കുമെന്നും കണക്ക് കൂട്ടുന്നു. ഹിറ്റ്ലറിനെ വധിക്കാൻ ഭാവിയിൽ നിന്നും ടൈം ട്രാവൽ മെഷിനിൽ യാത്ര ചെയ്യാൻ സാധിക്കുന്ന ചീരണി രവിയെ കണ്ടെത്തുന്നു. സമകാലീന കേരളത്തിലെ രാഷ്ട്രീയ സാമൂഹിക സാഹചര്യങ്ങൾ വിലയിരുത്തി പി എസ് സി പരീക്ഷയ്ക്ക് തയ്യാറായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന അരാഷ്ട്രീയവാദിയായ യുവാവാണ് ചീരാണി രവി. തുമ്പ ഐ.എസ്.ആർ.ഓ യുടെ സമീപം താമസിക്കുന്നതിനാൽ കാന്തികതരംഗങ്ങൾ രവിയുടെ ശരീരത്തിൽ കൂടുതലാണ്.അതുകൊണ്ട് തന്നെ ടൈം ട്രാവൽ ചെയ്യാൻ രവിക്ക് മാത്രമേ കഴിയുകയുള്ളു. ഹിറ്റ്ലറിനെക്കൊല്ലാൻ ബ്രെഷ്നേവിന്റെ സഹായത്തോടെ പഴയ ജർമനിയിൽ എത്തുന്ന ചീരണി രവി ഹിറ്റ്ലറിന്റെ അധികാരം മോഹിച്ച് ഭാര്യ ഇവാ ബ്രൗണിനെ ഇഷ്ടപ്പെട്ട് ഹിറ്റ്ലറിനെക്കാൾ വലിയ ഹിറ്റ്ലറായി മാറുന്നു. നാടകാവസാനം എല്ലാ ഏകാധിപതികളെയും തേടിയെത്തുന്ന ദുരന്തത്തിൽ നിന്നും ചീരാണി രവിക്കും രക്ഷപ്പെടാൻ കഴിയുന്നില്ല&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thenewsminute.com/kerala/soviet-station-kadavu-when-hitler-travelled-through-time-kerala-168476|title=Soviet Station Kadavu: When Hitler travelled through time to Kerala|access-date=2022-10-01|first=Cris|publisher=The News Minute}}&lt;/ref&gt;. 

== അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ==
[[പ്രമാണം:SSK07.jpg|ലഘുചിത്രം|'''സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ് നാടകത്തിന്റെ പോസ്റ്റർ''' ]]

=== കഥാപാത്രങ്ങൾ ===

* അഡോൾഫ് ഹിറ്റ്ലറായി കണ്ണൻ നായർ 
* ചീരാണി രവിയായി അമൽ കൃഷ്ണ 
* ലിയോണിഡ് ബ്രെഷ്നേവായി സന്തോഷ് വെഞ്ഞാറമൂട് 
* ജോസഫ് ഗീബൽസായി ജോസ് പി. റാഫേൽ 
* നിക്കോള ടെസ്ലയായി വിജു വർമ്മ 
* ഇവ ബ്രൗണായി നവീന വി.എം.
* മാർഗോയായി ഇഷ രേഷ്മ 
* യാങ് ഹിറ്റ്ലറായി റെജു കോലിയക്കോട് 
* ഹാൻസ് കംളറായി ജയദേവ് രവി 
* ബീഡി ബാബുവായി അർജുൻ ഗോപാൽ 
* ഫ്രാൻസ് ഹൽദറായി സൽമാൻ 
* ഈഗോൺ ഷീലെയായി സോമരാജ്  

=== പിന്നരങ്ങിൽ ===
സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവിന്റെ മൂലകഥ രചിച്ചിരിക്കുന്നത് മുരളി കൃഷ്ണനാണ്. നാടകരചനയും സംവിധാനവും ഹസിം അമരവിള. ദീപസംവിധാനം അനൂപ് പൂനയും രംഗസംവിധാനം [[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ|ആർട്ടിസ്‌റ്റ് സുജാതനും]] രംഗോപകരണങ്ങൾ പ്രദീപ് അയിരൂപ്പാറയും സാങ്കേതിക സഹായം സുജിത് രാജനുമാണ് നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ സഹകരണത്തോടെ കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദിയാണ് നാടകം നിർമിച്ചിരിക്കുന്നത്.  

== അവലംബങ്ങൾ ==

* https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/chen-arts/chen-theatre/malayalam-play-soviet-station-kadavu-is-a-well-crafted-play-on-power-and-its-abuse/article65966430.ece
* https://www.newindianexpress.com/cities/kochi/2022/Sep/29/when-hitler-visited-soviet-station-kadavu-2502913.html
* https://chintha.in/?p=2548
* https://www.manoramaonline.com/style/arts-and-culture/2023/02/14/itfok-analyzing-dramas-soviet-station-kadavu-and-hash.html
* https://www.manoramanews.com/kerala/latest/2022/09/24/first-time-travel-drama-in-malayalam.html
* https://www.thenewsminute.com/kerala/soviet-station-kadavu-when-hitler-travelled-through-time-kerala-168476
* https://www.kairalinewsonline.com/first-time-travel-drama-malayalam-soviet-station-kadav-produced-abu-dhabi
* https://www.manoramaonline.com/global-malayali/gulf/2024/01/09/kerala-social-centre-conducted-bharat-murali-drama-festival.html
* https://www.youtube.com/watch?v=YtqZOlmHKUs

[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>ns7gfmege2eaafl37sey83nb7iwmblm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540193</id>
      <parentid>4540192</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:29:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kanalsamskarikavedhi</username>
        <id>206229</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Add more citations</comment>
      <origin>4540193</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12993" sha1="60093a2u759obswudqbbqhl2j06jmm5" xml:space="preserve">[[പ്രമാണം:SSK01.jpg|ലഘുചിത്രം|'''സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ് നാടകത്തിൽ ഹിറ്റ്ലറായി [https://m3db.com/kannan-nayar#google_vignette കണ്ണൻ നായർ]'''&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/chen-arts/chen-theatre/malayalam-play-soviet-station-kadavu-is-a-well-crafted-play-on-power-and-its-abuse/article65966430.ece|title=Malayalam play ‘Soviet Station Kadavu’ is a well-crafted play on power and its abuse|last=Nagarajan|first=Saraswathy|date=2022-10-05|publisher=The Hindu}}&lt;/ref&gt; ]]
'''സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ്''' 2022 ൽ തിരുവനന്തപുരം കേന്ദ്രമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദി നാടകസംഘം [[കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി|കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/kerala/sangeetha-nataka-akademi-to-give-2-cr-aid-for-professional-theatres-groups/article65231151.ece|title=Sangeetha Nataka Akademi to give ₹2-cr. aid for professional theatre groups|last=Correspondent|first=Special|date=2022-03-16|publisher=The Hindu}}&lt;/ref&gt; സഹകരണത്തോടെ  തയ്യാറാക്കി അവതരിപ്പിച്ച ആക്ഷേപഹാസ്യ നാടകമാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/chen-arts/chen-theatre/malayalam-play-soviet-station-kadavu-is-a-well-crafted-play-on-power-and-its-abuse/article65966430.ece|title=Malayalam play ‘Soviet Station Kadavu’ is a well-crafted play on power and its abuse|access-date=2022-10-05|last=Nagarajan|first=Saraswathy|publisher=The Hindu}}&lt;/ref&gt;. &quot;സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ്&quot; എന്ന പേരിൽ തന്നെ [https://www.greenbooksindia.com/ ഗ്രീൻ ബുക്സ്] പുറത്തിറക്കിയ മുരളി കൃഷ്ണന്റെ  ചെറുകഥയുടെ നാടകാവിഷ്കാരമാണ് ഈ നാടകം. നാടകത്തിന്റെ സ്വാതന്ത്രരചനയും സംവിധാനവും നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് [[ഹസിം അമരവിള]]&lt;nowiki/&gt;യാണ്. അധികാരമോഹം എല്ലാക്കാലവും ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ശാപമാണ്. അധികാരത്തിന്റെ സുഖം സിരകളിലേക്ക് ഒഴികിയിറങ്ങിയാൽ അതിൽനിന്നും ജനാധിപത്യത്തിലേക്കുള്ള ഒരു മടങ്ങിപ്പോക്ക് ഒരിക്കലും ഉണ്ടാകുകയില്ല. നാളിതുവരെയുള്ള ചരിത്രങ്ങളിൽ ഇതിന്  തുലോം അപവാദങ്ങൾ  മാത്രമേ കാണാൻ സാധിക്കുകയുള്ളു. ജനാധിപത്യവ്യവസ്ഥയിൽ പോലും അധികാരസുഖം നുകർന്ന് അതിൽത്തന്നെ കടിച്ചുതൂങ്ങിനിൽക്കുന്ന നിരവധിപേർ നമുക്കുചുറ്റും തന്നെ ഉദാഹരണമായുണ്ട്. സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവിൽ അത്തരത്തിലുള്ള നിരവധിപേരെ കാണാൻ സാധിക്കും. ഈ  നാടകം ഒരോർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്. ജനങ്ങൾ ഓരോരുത്തരും കരുതിയിരിക്കണമെന്ന ഓർമ്മപ്പെടുത്തൽ, ശരിയായ ചരിത്രപഠനത്തിലൂടെയേ  ഇത് അതിജീവിക്കാൻ കഴിയുകയുള്ളുവെന്ന ഓർമ്മപ്പെടുത്തൽ.  ഇന്ത്യയിലെ  ആദ്യ ടൈം ട്രാവൽ നാടകമെന്ന പേത്യേകതയുള്ള നാടകമാണ് സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ്&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/kerala/latest/2022/09/24/first-time-travel-drama-in-malayalam.html|title='സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ്'; മലയാളത്തിലെ ആദ്യ ടൈം ട്രാവൽ നാടകം'|last=Reporter|first=Manorama|date=2022-09-24|publisher=Manorama News}}&lt;/ref&gt;.

== ഇതിവൃത്തം ==
[[പ്രമാണം:Ssk2.jpg|ലഘുചിത്രം|'''സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ് നാടകത്തിലെ രംഗം'''&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; ]]
1980 കളിൽ [[സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ|യൂ. എസ്. എസ്. ആർ. ലെ]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://daily.jstor.org/the-birth-of-the-soviet-union-and-the-death-of-the-russian-revolution/|title=The Birth of the Soviet Union and the Death of the Russian Revolution|access-date=2022-12-21|last=Davis|first=Jonathan|publisher=JSTOR Daily}}&lt;/ref&gt;നേതാവ് [[:en:Leonid_Brezhnev|ലിയോണിഡ് ബ്രെഷ്നേവ്]] &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.history.com/this-day-in-history/may-7/brezhnev-becomes-president-of-the-ussr|title=Leonid Brezhnev becomes leader of the USSR|access-date=2025-01-30|last=History|first=Com|publisher=History}}&lt;/ref&gt;ടൈം ട്രാവൽ സാദ്ധ്യതകൾ പരീക്ഷിച്ച് 1940 കളിലെ [[നിക്കോള ടെസ്‌ല|നിക്കോള ടെസ്‌ലയെ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nikolateslalegend.com/mysteries/tesla/did-nikola-tesla-time-travel|title=Nikola Tesla Mysteries|access-date=2012-06-07|publisher=Nikola Tesla Legend}}&lt;/ref&gt; എൺപതുകളിൽ കൊണ്ട് വന്ന് രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം ഒഴിവാക്കാനുള്ള സാഹചര്യങ്ങൾ വിലയിരുത്തുന്നു. ജർമനിയിലെ [[അഡോൾഫ് ഹിറ്റ്ലറുടെ മരണം|അഡോൾഫ് ഹിറ്റ്ലറെ]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://tvtropes.org/pmwiki/pmwiki.php/Main/HitlersTimeTravelExemptionAct|title=Hitler's Time Travel Exemption Act|publisher=TV Tropes}}&lt;/ref&gt; രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം നടത്താതെ അതിന് മുൻപേ കൊന്നുകളഞ്ഞാൽ യുദ്ധം ഉണ്ടാകുകയില്ലെന്നും അതിലൂടെ എക്കാലത്തെയും മികച്ച സാമ്പത്തിക സൈനീകശക്തിയായി യൂ. എസ്. എസ്. ആർ. നിലനിൽക്കുമെന്നും കണക്ക് കൂട്ടുന്നു. ഹിറ്റ്ലറിനെ വധിക്കാൻ ഭാവിയിൽ നിന്നും ടൈം ട്രാവൽ മെഷിനിൽ യാത്ര ചെയ്യാൻ സാധിക്കുന്ന ചീരണി രവിയെ കണ്ടെത്തുന്നു. സമകാലീന കേരളത്തിലെ രാഷ്ട്രീയ സാമൂഹിക സാഹചര്യങ്ങൾ വിലയിരുത്തി പി എസ് സി പരീക്ഷയ്ക്ക് തയ്യാറായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന അരാഷ്ട്രീയവാദിയായ യുവാവാണ് ചീരാണി രവി. തുമ്പ ഐ.എസ്.ആർ.ഓ യുടെ സമീപം താമസിക്കുന്നതിനാൽ കാന്തികതരംഗങ്ങൾ രവിയുടെ ശരീരത്തിൽ കൂടുതലാണ്.അതുകൊണ്ട് തന്നെ ടൈം ട്രാവൽ ചെയ്യാൻ രവിക്ക് മാത്രമേ കഴിയുകയുള്ളു. ഹിറ്റ്ലറിനെക്കൊല്ലാൻ ബ്രെഷ്നേവിന്റെ സഹായത്തോടെ പഴയ ജർമനിയിൽ എത്തുന്ന ചീരണി രവി ഹിറ്റ്ലറിന്റെ അധികാരം മോഹിച്ച് ഭാര്യ ഇവാ ബ്രൗണിനെ ഇഷ്ടപ്പെട്ട് ഹിറ്റ്ലറിനെക്കാൾ വലിയ ഹിറ്റ്ലറായി മാറുന്നു. നാടകാവസാനം എല്ലാ ഏകാധിപതികളെയും തേടിയെത്തുന്ന ദുരന്തത്തിൽ നിന്നും ചീരാണി രവിക്കും രക്ഷപ്പെടാൻ കഴിയുന്നില്ല&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thenewsminute.com/kerala/soviet-station-kadavu-when-hitler-travelled-through-time-kerala-168476|title=Soviet Station Kadavu: When Hitler travelled through time to Kerala|access-date=2022-10-01|first=Cris|publisher=The News Minute}}&lt;/ref&gt;. 

== അഭിനേതാക്കളും സാങ്കേതികപ്രവർത്തകരും ==
[[പ്രമാണം:SSK07.jpg|ലഘുചിത്രം|'''സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവ് നാടകത്തിന്റെ പോസ്റ്റർ''' ]]

=== കഥാപാത്രങ്ങൾ ===

* അഡോൾഫ് ഹിറ്റ്ലറായി കണ്ണൻ നായർ 
* ചീരാണി രവിയായി അമൽ കൃഷ്ണ 
* ലിയോണിഡ് ബ്രെഷ്നേവായി സന്തോഷ് വെഞ്ഞാറമൂട് 
* ജോസഫ് ഗീബൽസായി ജോസ് പി. റാഫേൽ 
* നിക്കോള ടെസ്ലയായി വിജു വർമ്മ 
* ഇവ ബ്രൗണായി നവീന വി.എം.
* മാർഗോയായി ഇഷ രേഷ്മ 
* യാങ് ഹിറ്റ്ലറായി റെജു കോലിയക്കോട് 
* ഹാൻസ് കംളറായി ജയദേവ് രവി 
* ബീഡി ബാബുവായി അർജുൻ ഗോപാൽ 
* ഫ്രാൻസ് ഹൽദറായി സൽമാൻ 
* ഈഗോൺ ഷീലെയായി സോമരാജ്  

=== പിന്നരങ്ങിൽ ===
സോവിയറ്റ് സ്റ്റേഷൻ കടവിന്റെ മൂലകഥ രചിച്ചിരിക്കുന്നത് മുരളി കൃഷ്ണനാണ്. നാടകരചനയും സംവിധാനവും ഹസിം അമരവിള. ദീപസംവിധാനം അനൂപ് പൂനയും രംഗസംവിധാനം [[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ|ആർട്ടിസ്‌റ്റ് സുജാതനും]] രംഗോപകരണങ്ങൾ പ്രദീപ് അയിരൂപ്പാറയും സാങ്കേതിക സഹായം സുജിത് രാജനുമാണ് നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുടെ സഹകരണത്തോടെ കനൽ സാംസ്‌കാരിക വേദിയാണ് നാടകം നിർമിച്ചിരിക്കുന്നത്.  

== അവലംബങ്ങൾ ==
&lt;references /&gt;

== മറ്റു കണ്ണികൾ ==
* https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/chen-arts/chen-theatre/malayalam-play-soviet-station-kadavu-is-a-well-crafted-play-on-power-and-its-abuse/article65966430.ece
* https://www.newindianexpress.com/cities/kochi/2022/Sep/29/when-hitler-visited-soviet-station-kadavu-2502913.html
* https://chintha.in/?p=2548
* https://www.manoramaonline.com/style/arts-and-culture/2023/02/14/itfok-analyzing-dramas-soviet-station-kadavu-and-hash.html
* https://www.manoramanews.com/kerala/latest/2022/09/24/first-time-travel-drama-in-malayalam.html
* https://www.thenewsminute.com/kerala/soviet-station-kadavu-when-hitler-travelled-through-time-kerala-168476
* https://www.kairalinewsonline.com/first-time-travel-drama-malayalam-soviet-station-kadav-produced-abu-dhabi
* https://www.manoramaonline.com/global-malayali/gulf/2024/01/09/kerala-social-centre-conducted-bharat-murali-drama-festival.html
* https://www.youtube.com/watch?v=YtqZOlmHKUs

[[വർഗ്ഗം:മലയാളനാടകങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>60093a2u759obswudqbbqhl2j06jmm5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർത്തമാനം (ചലച്ചിത്രം)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656752</id>
    <revision>
      <id>4540180</id>
      <parentid>4537055</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T04:59:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>/* ഇതിവ്യത്തം */</comment>
      <origin>4540180</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13539" sha1="7di4ze4sawy6u79ekgkudsr95pha4w4" xml:space="preserve">{{ആധികാരികത}}
{{Short description|2021 Malayalam film}}
{{Use Indian English|date=January 2021}}
{{Use dmy dates|date=January 2021}}

{{Infobox film
| name   = Varthamanam
| image   = Varthamanam.jpg
| director   = [[Sidhartha Siva]]
| writer  = [[Aryadan Shoukath]]
| producer   = Benzy Nazar &lt;br&gt; Aryadan Shoukath
| starring   = [[Parvathy Thiruvothu]]&lt;br&gt; [[Roshan Mathew]]&lt;br&gt; [[Siddique (actor)|Siddique]]
| editing  = [[Shameer Muhammed]] 
| music  = '''Songs:'''&lt;br /&gt;[[Ramesh Narayan]] &lt;br /&gt;[[Hesham Abdul Wahab]]&lt;br&gt; '''Score:'''&lt;br /&gt;[[Bijibal]]
| studio   = Benzy Productions
| released       = {{Film date|2021|03|12|df=y|ref1=&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thenewsminute.com/article/parvathy-starrer-varthamanam-release-theatres-march-12-144864|title=Parvathy-starrer 'Varthamanam' to release in theatres on March 12|work=[[The News Minute]]|date=9 March 2021|access-date=9 March 2021}}&lt;/ref&gt;}}
| country   = India
| language  = [[Malayalam]]
}}

2021-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു ഇന്ത്യൻ മലയാളഭാഷാ സാമൂഹ്യനാടക ചിത്രമാണ് '''വർത്തമാനം'''. സിദ്ധാർഥ ശിവയാണ് ചിത്രം സംവിധാനം ചെയ്തത്. [[പാർവ്വതി തിരുവോത്ത്]], [[റോഷൻ മാത്യു]], [[സിദ്ദിഖ് (നടൻ)|സിദ്ദീക്ക്]] എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു&lt;ref name=toi&gt;{{Cite news|title=Roshan Mathew and Parvathy Thiruvothu in the new poster of 'Varthamanam' is brilliance in a frame! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/roshan-mathew-and-parvathy-thiruvothu-in-the-new-poster-of-varthamanam-is-brilliance-in-a-frame/articleshow/74655198.cms|access-date=2021-01-11|website=The Times of India|language=en}}&lt;/ref&gt; . ബെൻസി നസർ, ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത് എന്നിവർ ബെൻസി പ്രൊഡക്ഷൻസിന്റെ ബാനറിൽ ഈ ചിത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നു. തിരക്കഥ [[ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത്]] എഴുതിയതാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|title=The first look poster of 'Varthamanam' is here|url=https://www.sify.com/movies/the-first-look-poster-of-varthamanam-is-here-news-malayalam-udhl9abjgaggc.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20200308045630/https://www.sify.com/movies/the-first-look-poster-of-varthamanam-is-here-news-malayalam-udhl9abjgaggc.html|url-status=dead|archive-date=8 March 2020|access-date=2021-01-11|website=[[Sify]] }}&lt;/ref&gt;.

==ഇതിവ്യത്തം==
ഫൈസ സൂഫിയ ദില്ലി സർവകലാശാലയിൽ ഗവേഷക വിദ്യാർത്ഥിനിയായി ചേരുന്നു. മലബാറിലെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയായ അബ്ദുറഹിമാൻ സാഹിബിനെക്കുറിച്ചാണ് അവളുടെ ഗവേഷണം. അവൾക്ക് അമൽ എന്ന വിദ്യാർത്ഥിയെയും രാഷ്ട്രീയപരമായി ശക്തമായ നിലപാട് കൈക്കൊള്ളുന്ന മറ്റു ചില വിദ്യാർത്ഥികളെയും സുഹൃത്തുക്കളായി ലഭിക്കുന്നു. അവളുടെ റൂംമേറ്റായ ടൂൾസ പട്ടികജാതി വിഭാഗത്തിൽപ്പെട്ട വിദ്യാർത്ഥിയാണ് — അവളുടെ സമൂഹത്തിൽ നിന്നുള്ള ആദ്യത്തെ ഉയർന്ന വിദ്യാഭ്യാസം നേടുന്നയാളാണ് ടൂൾസ. 

പട്ടികജാതി വിഭാഗത്തിൽപ്പെട്ട റോഹാൻ എന്ന വിദ്യാർത്ഥിക്ക് വേണ്ടി സർവകലാശാലയിലെ ആക്ടിവിസ്റ്റുകളും ഫാസിസിറ്റ് വിരുദ്ധരും  പ്രതിഷേധം നടത്തുന്നു. ഫൈസയും ആ പ്രക്ഷോഭത്തിൽ ചേരുന്നു. തുടർന്ന് സുഹൃത്തുക്കൾ ഒരുമിച്ച് ടൂൾസയുടെ സഹോദരന്റെ വിവാഹത്തിന് പോകുന്നു.

ഫൈസ നടത്തിയ സെമിനാറിന് ശേഷം സർവകലാശാലയിലെ ഫാസിസ്റ്റുകൾ അവർക്കെതിരായ നീക്കങ്ങൾ തുടങ്ങുന്നു. എന്നാൽ, പശുവിനെ കൊന്നുവെന്ന ആരോപണത്തിൽ  ടൂൾസയുടെ സഹോദരൻ കൊലചെയ്യപ്പെടുന്നതോടെ  ക്യാമ്പസ് അവസ്ഥകൾ  മാറിത്തുടങ്ങുന്നു. കുടുംബത്തിൽ ഉണ്ടായ ദുഃഖകരമായ സംഭവത്തിന് ശേഷം വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങിയ ടൂൾസയ്ക്ക് വേണ്ടി ഫൈസയും അവളുടെ സുഹൃത്തുക്കളും ഉൾപ്പെടെ സർവകലാശാലയിലെ ഫാസിസ്റ്റ് അനുയായികളൊഴികെ മറ്റു എല്ലാവരും ഒറ്റക്കെട്ടായി നിൽക്കുന്നു.

പിന്നോക്ക വിഭാഗങ്ങൾ നേരിടുന്ന അപമാനവും അത്യാചാരങ്ങളും തിരിച്ചറിഞ്ഞ്, പൊതുവാൾ എന്ന വ്യക്തിയുടെ പിന്തുണയോടെ, അവരെ പിന്തുണക്കുന്ന ഒരു സ്‌കിറ്റ് അവതരിപ്പിക്കാനാണ് കൂട്ടുകാരുടെ തീരുമാനം. അതിലൂടെ മറ്റ് വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് ആ ജീവിതാവസ്ഥകൾ മനസ്സിലാക്കാൻ അവസരമൊരുങ്ങും.

കൂട്ടത്തിലുള്ള  മറ്റ് അംഗങ്ങളെ നേരിട്ട് ആക്രമിക്കാൻ കഴിയാത്തതിനാൽ ഫൈസയെ ആണ് ഫാസിസ്റ്റുകൾ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. അവളെ ദേശവിരുദ്ധയായി ചിത്രീകരിച്ചാണ് ആരോപണങ്ങൾ ഉയർത്തുന്നത്. ഈ ആരോപണങ്ങൾ കാരണം ഫൈസയെ ലോകമൊട്ടാകെ ദേശവിരുദ്ധയായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു. ഫൈസക്കെതിരായ ഈ ദുരാരോപണങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനായി  സുഹൃത്തുക്കൾ ശ്രമം തുടങ്ങുന്നു. എങ്കിലും, ഫൈസയെ പോലീസ് അറസ്റ്റ് ചെയ്യുന്നു — എന്നാൽ ഔദ്യോഗികമായി അത് രേഖപ്പെടുത്തിയില്ല.

ഫൈസയുടെ സ്വതന്ത്രസമര സേനാനിയായിരുന്ന അപ്പൂപ്പനും അമലും ആദർശും പൊതുവാളും ചേർന്ന് ഫൈസയെ കണ്ടെത്താനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ തുടരുകയാണ് . മാധ്യമങ്ങളിലൂടെയുള്ള സമ്മർദ്ദത്തെ തുടർന്ന് ഫൈസയുടെ അറസ്റ്റ് പോലീസ് വെളിപ്പെടുത്തുകയും അവളെ കോടതിക്ക്  മുന്നിൽ ഹാജരാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്‌കിറ്റിന്റെ അവസാന നിമിഷങ്ങളിൽ,  സ്‌കിറ്റ് അംഗങ്ങൾ  അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെടുകയും ഫാസിസ്റ്റുകൾ  സ്‌കിറ്റ് തടയാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ, അവരുടെ പ്രതീക്ഷകൾക്ക് വിരുദ്ധമായി, ആമലും ആദർശും ചേർന്ന് സ്‌കിറ്റിന്റെ ഒരു ഭാഗം അവതരിപ്പിക്കുന്നു. പോലീസും  ഫാസിസ്റ്റുകളും  ചേർന്ന് അതിന് തടസ്സം സൃഷ്ടിക്കുമ്പോഴാണ് ഫൈസ വേദിയിലേയ്ക്ക് എത്തി സ്‌കിറ്റിനെ പൂർത്തിയാക്കുന്നത്.


==റിലീസും വിവാദങ്ങളും==
യാതൊരു കാരണം പോലും കാണിക്കാതെ കേരളത്തിലെ സെൻട്രൽ ബോർഡ് ഓഫ് ഫിലിം സർട്ടിഫിക്കേഷൻ (CBFC)യുടെ പ്രാദേശിക വിഭാഗം ഈ സിനിമയ്ക്ക് അനുമതി നിഷേധിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Kerala censor board rejects Parvathy-starrer movie 'Varthamanam' on JNU agitation|url=https://www.timesnownews.com/india/kerala/article/kerala-censor-board-rejects-parvathy-starrer-movie-varthamanam-on-jnu-agitation/700322|access-date=2021-01-11|website=www.timesnownews.com|date=29 December 2020 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Kannada|first=TV9|date=2021-01-01|title=JNU ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಆಧರಿಸಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿದ್ದ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಸೆನ್ಸಾ ಮಂಡಳಿ ತಡೆ|url=https://tv9kannada.com/kerala-censor-board-not-granted-releasing-permision-to-varthamanam-movie|access-date=2021-01-11|website=TV9 Kannada|language=kn-IN}}&lt;/ref&gt;. പിന്നീട്, CBFC-യുടെ ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥനും ബിജെപി നേതാവുമായ വി. സന്ദീപ് കുമാർ പറഞ്ഞത്: &quot;സിനിമയുടെ തിരക്കഥാകൃത്തും നിർമ്മാതാവുമായ ആര്യാടൻ ഷൗക്കത്ത് — ഒരു മുസ്ലീം ആണെന്നതിനാലും, സിനിമയുടെ വിഷയം ദേശവിരുദ്ധമാണെന്ന് അദ്ദേഹം കരുതിയതിനാലുമാണ് അനുമതി നിഷേധിച്ചത്&quot; എന്നാണ്
&lt;ref&gt;{{Cite news|author=Staff Reporter|date=2020-12-29|title=Row over denial of certification to Malayalam film|language=en-IN|work=The Hindu|url=https://www.thehindu.com/news/national/kerala/row-over-denial-of-certification-to-malayalam-film/article33440467.ece|access-date=2021-01-11|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2020-12-28|title=Parvathy film Varthamanam, set in JNU, rejected by Kerala censor board|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/malayalam/parvathy-starrer-varthamanam-set-in-jnu-rejected-by-kerala-censor-board-7123476/|access-date=2021-01-11|website=The Indian Express|language=en}}&lt;/ref&gt;. സിനിമാ സംവിധായകനും കേരള സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര അക്കാദമി ചെയർമാനുമായിരുന്ന കമൽ, വിവാദപരമായ പ്രസ്താവനകൾ നടത്തിയ സന്ദീപ് കുമാറിനെ ഒഴിവാക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Kerala Film Body Head Calls for Dismissal of CBFC Member Who Called Film 'Anti-National'|url=https://thewire.in/film/kerala-censor-film-jnu-antinational-cbfc-varthamanam|access-date=2021-01-11|website=The Wire}}&lt;/ref&gt;

ഫിലിം റിവൈസിംഗ് കമ്മിറ്റി അനുമതി നൽകിയതിനുശേഷം സിനിമയ്ക്ക് സർട്ടിഫിക്കറ്റ് ലഭിച്ചു. 2021 മാർച്ച് 12ന് ചിത്രം തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Varthamanam cleared by Censor Board revising committee - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/varthamanam-cleared-by-censor-board-revising-committee/articleshow/80113980.cms|access-date=2021-01-11|website=The Times of India|language=en|last1=Mathews |first1=Anna }}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:2021-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>7di4ze4sawy6u79ekgkudsr95pha4w4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവ്:Jayashankar8022/ശരത്ത് കുമാർ</title>
    <ns>2</ns>
    <id>656759</id>
    <redirect title="ശരത്ത് കുമാർ" />
    <revision>
      <id>4540101</id>
      <parentid>4536193</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:01:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>10049</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>യന്ത്രം: [[ശരത്ത് കുമാർ]] എന്നതിലോട്ടുള്ള ഇരട്ട തിരിച്ചുവിടൽ ശരിയാക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540101</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="79" sha1="p7uaq9mw6geock4b76gn3kotiukqdpp" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[ശരത്ത് കുമാർ]]</text>
      <sha1>p7uaq9mw6geock4b76gn3kotiukqdpp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഓട്ടോഗ്രാഫ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656766</id>
    <revision>
      <id>4540234</id>
      <parentid>4537034</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:10:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jayashankar8022</username>
        <id>85871</id>
      </contributor>
      <comment>/* മറ്റു അഭിനേതാക്കൾ */ അക്ഷരപിശക് തിരുത്തി: മാഹി → മഹി</comment>
      <origin>4540234</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27609" sha1="bl82elxt43ej4ibl1m0cyk5kdzz6gck" xml:space="preserve">
{{Infobox television
| image                = [[പ്രമാണം:ഓട്ടോഗ്രാഫ് സീരിയൽ.jpg|thumb|center]]
| genre                = [[നാടകം (സിനിമയും ടെലിവിഷനും)|ഡ്രാമ]]
| writer               = അനിൽ ബാസ്
| director             = സുജിത് സുന്ദർ
| starring             = {{Plainlist|
* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]]
* [[ശരത്ത് കുമാർ]]
* [[ശാലിൻ സോയ]]
* [[സോന നായർ]]
}}
| country              = ഇന്ത്യ
| language             = മലയാളം
| num_seasons          = 2
| num_episodes         = 646
| producer             = അലിഖാൻ
| location             = [[തിരുവനന്തപുരം ജില്ല|തിരുവനന്തപുരം]]
| cinematography       = മനോജ് കുമാർ
| editor               = ജോബി പന്നപാറ
| runtime              = 18–20 മിനിറ്റുകൾ
| company              = ബാവാ ക്രിയേഷൻസ്
| network              = [[ഏഷ്യാനെറ്റ്]]
| first_aired          = {{Start date|2009|10|5|df=y}}
| last_aired           = {{End date|2012|4|6|df=yes}}
}}

5 ഒക്ടോബർ 2009 മുതൽ 6 ഏപ്രിൽ 2012 വരെ [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്തിരുന്ന ഒരു [[സോപ്പ് ഓപ്പറ|ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ്]] '''''ഓട്ടോഗ്രാഫ്'''''.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://admin.indiantelevision.com/headlines/asianet-launches-vigram-and-autograph-090923|title=Asianet launches 'Vigram' and 'Autograph'|access-date=8 June 2025|last=|date=23 September 2009|website=Indian Television|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pinklungi.com/11-forgotten-malayalam-television-serials/|title=11 Forgotten Malayalam Television Serials|access-date=8 June 2025|last=Mohan|first=Padma|date=22 June 2021|website=pinklungi.com|language=en-US}}&lt;/ref&gt; 'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അഞ്ച് കൗമാരക്കാരായ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ഹൈ സ്കൂൾ, കോളേജ് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന സംഭവങ്ങളാണ് പരമ്പരയുടെ പ്രമേയം.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.afaqs.com/media-briefs/45571_autograph-completes-200-episodes-in-asianet|title=Autograph completes 200 episodes in Asianet|access-date=8 June 2025|last=|first=|date=5 July 2010|website=afaqs!|language=en|publication-place=Thiruvananthapuram}}&lt;/ref&gt;

2011 ലെ ഏഷ്യാനെറ്റ് ടെലിവിഷൻ അവാർഡുകളിൽ മികച്ച സംവിധായകൻ (സുജിത് സുന്ദർ), മികച്ച തിരക്കഥാകൃത്ത് (അനിൽ ബാസ്), മികച്ച എഡിറ്റർ (ജോബി പന്നപാറ), മികച്ച പുതുമുഖം ([[ശാലിൻ സോയ]]), മികച്ച സ്വഭാവ നടി ([[സോന നായർ]]) എന്നിങ്ങനെ നിരവധി അംഗീകാരങ്ങൾ ഈ പരമ്പരയ്ക്ക് ലഭിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last= |first= |date=21 March 2011 |title='Asianet Television Awards 2011' on Asianet |url=https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250424112033/https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |archive-date=24 April 2025 |access-date=8 June 2025 |website=afaqs! |language=en}}&lt;/ref&gt; 2020 ലെ [[കോവിഡ്-19 ആഗോള മഹാമാരി|കോവിഡ് -19 ലോക്ക്ഡൗൺ]] സമയത്ത് [[ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസ്|ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസിൽ]] ഈ പരമ്പര പുനഃസംപ്രേഷണം ചെയ്തെങ്കിലും പിന്നീട് മലയാളത്തിൽ ഡബ്ബ് ചെയ്ത ''[[മഹാഭാരതം (2013 ടെലിവിഷൻ പരമ്പര)|മഹാഭാരതം]]'' (2013–2014) പകരം ടെലികാസ്റ്റ് ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|title=മാനസപുത്രിയും ഓട്ടോഗ്രാഫും അടക്കമുള്ള ഹിറ്റ് പരമ്പരകൾ മടങ്ങിയെത്തുന്നു {{!}} asianet plus re telecast old hit serials|access-date=8 June 2025|last=Narayanan|first=Bidhun|date=27 April 2020|website=Asianet News Malayalam|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20210623185014/https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|archive-date=23 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=K. S. |first=Anish |date=17 May 2020 |title=Mahabharatham Malayalam Telecast On Asianet Plus - 6.30 P.M To 7.30 P.M |url=https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |access-date=9 June 2025 |website=Kerala TV |language=en-US |archive-date=21 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250321102955/https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt; 

== പരമ്പര അവലോകനം ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |സീസൺ
! rowspan=&quot;2&quot; |എപ്പിസോഡുകളുടെ എണ്ണം
! colspan=&quot;2&quot; |യഥാർത്ഥ സംപ്രേക്ഷണം
|-
!ആദ്യ എപ്പിസോഡ്
!അവസാന എപ്പിസോഡ്
|-
|style=&quot;text-align:center;|1
|style=&quot;text-align:center;|438
|5 ഒക്ടോബർ 2009
|17 ജൂൺ 2011
|-
|style=&quot;text-align:center;|2
|style=&quot;text-align:center;|208
|20 ജൂൺ 2011
|6 ഏപ്രിൽ 2012
|}

== കഥാസംഗ്രഹം ==
'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ജെയിംസ്, രാഹുൽ, സാം, നാൻസി, മൃദുല എന്നീ അഞ്ച് ഹൈസ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥികളാണ് ആദ്യ ഭാഗത്തെ കേന്ദ്രകഥാപാത്രങ്ങൾ. സി.കെ. എന്ന വ്യവസായപ്രമുഖനും അയാളുടെ സഹായിയായ സ്റ്റീഫൻ ഗോമസും ചേർന്ന് നടത്തുന്ന ഒരു കൊലപാതകത്തിന് രാഹുലും മൃദുലയും സാക്ഷികൾ ആകുമ്പോൾ ആണ് കഥ പുരോഗമിക്കുന്നത്. അതേസമയം, ക്ലാസിലെ പുതിയ വിദ്യാർത്ഥിനിയായ ദീപാ റാണിക്കും ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനും ഇടയിൽ ശത്രുത ഉടലെടുക്കുന്നു. പിന്നീട് ദീപയുടെ അമ്മയും ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ [[വക്കീൽ|അഭിഭാഷികയും]] ആയ സേതു ലക്ഷ്മി പുതിയ സ്ക്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പലായി ചുമതല ഏൽക്കുന്നു.

അവധിക്കാലത്തിന് ശേഷം സ്ക്കൂളിലെ ഒരു വിദ്യാർത്ഥിനിയായ റോസ്സിയുടെ കൊലപാതകത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് കുറ്റക്കാരെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു. പക്ഷെ, ജ്യോതി എന്ന അവരുടെ ഒരു സുഹൃത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ യഥാർത്ഥ കുറ്റവാളിയായ സ്റ്റീഫനെ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് നിയമത്തിന് മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരുന്നു. പിന്നീട് മൃദുലയെ കൊലപ്പെടുത്താൻ സി.കെ. സ്റ്റീഫനെ ജയിലിൽ നിന്ന് രഹസ്യമായി മോചിപ്പിക്കുന്നു. എന്നാൽ, സഹായം വാഗ്ദാനം ചെയ്ത ദീപ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിച്ചത് കാരണം സ്റ്റീഫൻ അബദ്ധത്തിൽ ജ്യോതിയെ കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. 

ഒരുഘട്ടത്തിൽ ദീപ തനിക്കെതിരെ തിരിയും എന്നായപ്പോൾ സി.കെ. അവളെ വകവരുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു. ശേഷം ജ്യോതിയുടെ കൊലപാതകത്തിന് പിന്നിലെ യഥാർത്ഥ സത്യങ്ങൾ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനോട് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. സി.കെ. തന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ ആണെന്ന വസ്തുത ജെയിംസ് സേതു ലക്ഷ്മിയിൽ നിന്ന് വൈകി മനസ്സിലാക്കുന്നു. ആഭ്യന്തര മന്ത്രി പദവിയിലേക്കുള്ള ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ സി.കെ. സ്ഥാനാർത്ഥി ആകുമ്പോൾ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഒരു ടി.വി. അഭിമുഖത്തിലൂടെ അയാളുടെ രാഷ്ട്രീയ ഭാവി നശിപ്പിക്കുകയും സ്റ്റീഫനെ കൊലപ്പെടുത്തിയ കുറ്റത്തിന് ജയിലിൽ ആക്കുകയും ചെയ്യുന്നിടത്ത് ഒന്നാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

രണ്ടാം ഭാഗത്തിൽ മൃദുല യു.എസ്. ലേക്ക് പോകുന്ന അവസരത്തിൽ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ ആകുന്നു. ശേഷം ലോ കോളേജിൽ ചേരുന്ന ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് അവിടെ മഹേന്ദ്രൻ്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള &quot;4 ദി പീപ്പിൾ&quot; എന്ന സീനിയേഴ്സിന്റെ ഗ്യാങ്ങുമായി നിരന്തരം പ്രശ്നങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്നു. പിന്നീട് പുതിയൊരു പാർട്ടി രൂപീകരിച്ച് കോളേജ് യൂണിയൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ച് ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് വിജയിക്കുന്നു.

തന്റെ സഹോദരി പ്രിയയും ജെയിംസുമായി പ്രണയത്തിലാണെന്ന വാർത്തകൾ കേൾക്കാൻ ഇടയാകുന്ന മഹേന്ദ്രൻ പെട്ടെന്ന് തന്നെ അവളുടെ വിവാഹം നടത്തുവാൻ നിർബന്ധിതനാക്കുന്നു. എന്നാൽ, ഉറപ്പിച്ച വിവാഹം ചില കാരണങ്ങളാൽ മുടങ്ങുകയും ജെയിംസിന്റെ അപ്രതീക്ഷിത മരണവാർത്ത ദീപയുടെ മാനസികനില തെറ്റിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഡോക്ടർ പ്രേംകുമാറിൻ്റെ ചികിത്സയിൽ സുഖം പ്രാപിക്കുന്ന ദീപ ജെയിംസിൻ്റെ മരണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള യഥാർത്ഥ സത്യങ്ങൾ കണ്ടെത്താൻ തൻ്റെ സുഹൃത്തുക്കളോടൊപ്പം ഇറങ്ങിത്തിരിക്കുന്നു.

പക്ഷെ, എല്ലാവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ ജെയിംസ് കുറച്ച് നാളുകൾക്ക് ശേഷം ജീവനോടെ തിരികെയെത്തുന്നു. ശേഷം ദീപയുടെ പെട്ടെന്നുള്ള തിരോധാനത്തിൽ ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും പരോളിൽ ഇറങ്ങിയ സി.കെ. യെ സംശയിക്കുന്നു. എന്നാൽ, ഏവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ സ്റ്റീഫൻ ദീപയെ കൊലപ്പെടുത്തി എന്ന സത്യം ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും വൈകി അറിയുന്നു. സ്റ്റീഫന്റെ കസ്റ്റഡിയിൽ ആകുന്ന ജെയിംസും, രാഹുലും, സാമും രക്ഷപ്പെടുകയും ഒടുവിൽ സ്റ്റീഫനെയും അയാളുടെ സഹായിയായി മാറിയ റാമിനെയും സി.കെ. കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. ദീപ ഇല്ലാത്ത കോളേജിൽ തുടരാൻ സാധിക്കാത്ത ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും ടി.സി. വാങ്ങി പോകുമ്പോൾ രണ്ടാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

== അഭിനേതാക്കൾ ==

=== പ്രധാന അഭിനേതാക്കൾ ===

* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]] - ജെയിംസ് ആൽബർട്ട്&lt;ref&gt;{{Cite news |date=11 July 2019 |title=Autograph fame Ranjith Raj blessed with a baby girl, shares first picture with the newborn |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=20 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240420152348/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ലീഡർ, സി.കെ. യുടെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* [[ശരത്ത് കുമാർ]] - രാഹുൽ കൃഷ്ണൻ&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Ahmed |first=Shaik Imthiyaz |date=2015-02-26 |title='Autograph' Actor Sarath Kumar Died in Road Accident |url=https://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |access-date=2025-06-08 |website=All India Roundup |language=en-US |archive-date=23 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180723133510/http://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* അംബരീഷ് എം.എസ്. - സാംകുട്ടി &quot;സാം&quot;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news |date=2023-01-29 |title=Ranjith Raj to Sonia: Here is how the Autograph actors look now and what keeps them busy |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=31 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230131070949/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* സോണിയ ശ്രീജിത്ത് (സീസൺ 1) / [[മേഘ്ന വിൻസന്റ്]] (സീസൺ 2) - നാൻസി സാമുവൽ&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news |last=U. R. |first=Arya |date=31 July 2017 |title=My husband and I were quite amused by the trolls, we just laughed them off! : Meghna Vincent |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/my-husband-and-i-were-quite-amused-by-the-trolls-we-just-laughed-them-off-meghna-vincent/articleshow/59841388.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* ശ്രീക്കുട്ടി - മൃദുല മേനോൻ &quot;മൃദു&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=admin |date=22 November 2012 |title=Malayalm Serial Actress Sreekutty's Marriage With Manoj Kumar |url=https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |access-date=14 June 2025 |website=Kerala9.com |language=en |archive-date=25 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250325050655/https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* [[ശാലിൻ സോയ]] - ദീപാ റാണി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2024-10-29 |title=Bigg Boss Tamil 8: Actress and director Shaalin Zoya to enter as wildcard ? |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/bigg-boss-tamil-8-actress-and-director-shaalin-zoya-to-enter-as-wildcard-/articleshow/114726238.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: സേതു ലക്ഷ്മിയുടെയും പ്രഫുൽ പട്ടേലിന്റെയും മകൾ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ എതിരാളി; പിന്നീട് അവരിൽ ഒരാളായി മാറുന്നു

=== മറ്റു അഭിനേതാക്കൾ ===

* രാജീവ് പരമേശ്വർ - ചന്ദ്രകുമാർ &quot;സി.കെ.&quot;: ഒരു വ്യവസായപ്രമുഖൻ; ജെയിംസിന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* കവിരാജ് ആചാരി - സ്റ്റീഫൻ ഗോമസ് / മിസ്റ്റർ എക്സ്: ആൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് വാർഡൻ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ സി.കെ. യുടെ സഹായി
* [[സോന നായർ]] - സേതു ലക്ഷ്മി&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2011/Jul/08/sparkling-sona-269400.html|title=Sparkling Sona|access-date=2025-06-08|last=archive|first=From our online|date=2012-05-16|website=The New Indian Express|language=en}}&lt;/ref&gt;: ദീപാ റാണിയുടെ അമ്മ; സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ; ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ അഭിഭാഷിക
* ശ്രീഹരി - കുരുവിള (സീസൺ 1): സ്കൂൾ മാനേജർ; സൂസന്നയുടെ ഭർത്താവ്
* ജിഷിൻ മോഹൻ - റാം നാരായണൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2020-05-15 |title=Jishin Mohan on 'Autograph' re-run: It is exciting to watch the show again, but every scene reminds me of Sarath |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/jishin-mohan-on-autograph-re-run-it-is-exciting-to-watch-the-show-again-but-every-scene-reminds-me-of-sharath/articleshow/75756613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; മൃദുലയുടെ കാമുകൻ
* നിയ രഞ്ജിത്ത് / സ്വപ്ന ട്രീസ - നന്ദിനി നായർ (സീസൺ 1): ധാർമ്മികതയും അച്ചടക്കവും എന്ന വിഷയം പഠിപ്പിക്കുന്ന അധ്യാപിക
* [[ശരത് ഹരിദാസ്]] - ദീപൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2010-11-19 |title=Big time on small screen |url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X |archive-date=25 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210125005853/https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഒരു [[ഫിസിക്സ്]] അദ്ധ്യാപകൻ; നന്ദിനിയുടെ പരിചയക്കാരൻ 
* ജയകുമാർ പരമേശ്വരൻ പിള്ള - ശശി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2015-03-19 |title=For a long innings |url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/for-a-long-innings/article7006897.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): സ്ക്കൂളിലെ പ്യൂൺ
* നിജാഷ് ജാഷ് - ബെൻ ജോൺസൺ (സീസൺ 1): ദീപയുടെ സുഹൃത്ത്
* അമൃത പ്രശാന്ത് - ജ്യോതി വിശ്വനാഥ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2021/01/amritha-varnan-marriage-photos.html|title=Actress Amritha Varnan married Prasanth Kumar {{!}} photos|access-date=2025-06-08|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; ജെയിംസിനെ പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* കരിഷ്മ മനോജ് - റോസി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 1): സ്റ്റീഫൻ കൊലപ്പെടുത്തുന്ന സ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥിനി
* മുരളി മോഹൻ - പ്രഫുൽ പട്ടേൽ [[ഐ.പി.എസ്.]] (സീസൺ 1): [[പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; ദീപാ റാണിയുടെ അച്ഛൻ
* എസ്. വിജയകുമാരി - രാജമ്മ (സീസൺ 1): പെൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് മേട്രൻ
* [[ഷിജു]] - ദേവനാരായണൻ ഐ.പി.എസ്. (സീസൺ 1): പ്രഫുൽ പട്ടേലിന് പകരം ചുമതല ഏൽക്കുന്ന പോലീസ് കമ്മീഷണർ
* [[ദേവൻ (നടൻ)|ദേവൻ]] - പി. സേതുരാമയ്യർ (സീസൺ 1): മുൻ സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ
* [[ബീന ആന്റണി]] - ലീനാമ്മ (സീസൺ 1): ജെയിംസിന്റെ അമ്മ
* [[രേഖ രതീഷ്]] - ഡോ. നിർമ്മല പ്രകാശ് (സീസൺ 1): മൃദുലയുടെ അമ്മ
* [[രശ്മി ബോബൻ]] / കാർത്തിക കണ്ണൻ - സൂസന്ന &quot;സൂസി&quot; (സീസൺ 1): സ്കൂൾ ലൈബ്രേറിയൻ; കുരുവിളയുടെ ഭാര്യ
* വിപിയൻ ജെയിംസ് - മഹേന്ദ്രൻ &quot;മഹി&quot; (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിന്റെ തലവൻ; പ്രിയയുടെ സഹോദരൻ
* ഋഷി ഭാസ്കരൻ - ബിലാൽ അഹമ്മദ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മഹേഷ് ലക്ഷ്മൺ - അശോക് രാജ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* ലക്ഷ്മി - സോണി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മീര മുരളീധരൻ - പ്രിയ&lt;ref&gt;{{Cite news |last=Soman |first=Deepa |date=19 August 2014 |title=The love for acting dawned on me gradually: Meera Muralidharan |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/the-love-for-acting-dawned-on-me-gradually-meera-muralidharan/articleshow/40388306.cms |access-date=8 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 2): മഹേന്ദ്രന്റെ സഹോദരി; സുബ്രഹ്മണിയുടെ കാമുകി; ജെയിംസ് പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* സന്ദീപ് ശിവൻ - സുബ്രഹ്മണി (സീസൺ 2): പ്രിയയുടെ കാമുകൻ; ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്
* ശാരി കൃഷ്ണൻ - സാന്ദ്ര വിശ്വനാഥ് (സീസൺ 2): ജ്യോതി വിശ്വനാഥിന്റെ സഹോദരി
* അമൽ - ക്രിസ്റ്റഫർ &quot;ക്രിസ്റ്റി&quot; (സീസൺ 2): [[അസിസ്റ്റന്റ് പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; മാഗിയുടെ വളർത്തു മകൻ
* [[ശ്രീലത]] - മാഗി (സീസൺ 2): മുൻ മേയർ നിക്കോളാസിന്റെ ഭാര്യ
* യദു കൃഷ്ണൻ - ഡോ. പ്രേംകുമാർ (സീസൺ 2): ഒരു മനോരോഗ വിദഗ്ധൻ
* [[കൈലാസ് നാഥ്]] - പൊതുവാൾ (സീസൺ 2): ഗായത്രി ദേവിക്ക് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* [[കവിത നായർ]] - ഗായത്രി ദേവി (സീസൺ 2): ഡോ. ശ്രീകാന്തിന് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* ആനന്ദ് കുമാർ - ഡോ. ശ്രീകാന്ത് (സീസൺ 2): ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ
* മനോജ് പിള്ള - സ്കൂൾ ചെയർമാൻ (സീസൺ 1) / പോലീസ് കമ്മീഷണർ (സീസൺ 2)
* കിഷോർ എൻ.കെ. - ഗുപ്തൻ
* [[സെന്തിൽ കൃഷ്ണ]] - വി.ഡി. പുരുഷോത്തമാൻ &quot;പുരുഷു&quot; (സീസൺ 2)

== അവലംബങ്ങൾ ==
{{Reflist}}

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* {{IMDb title}}

[[വർഗ്ഗം:മലയാള ടെലിവിഷൻ പരിപാടികൾ]]</text>
      <sha1>bl82elxt43ej4ibl1m0cyk5kdzz6gck</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540241</id>
      <parentid>4540234</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T08:55:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jayashankar8022</username>
        <id>85871</id>
      </contributor>
      <comment>/* കഥാസംഗ്രഹം */ മെച്ചപ്പെടുത്തി</comment>
      <origin>4540241</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27944" sha1="2shi8h2nla5mk1ybkopc2q5dl65yls4" xml:space="preserve">
{{Infobox television
| image                = [[പ്രമാണം:ഓട്ടോഗ്രാഫ് സീരിയൽ.jpg|thumb|center]]
| genre                = [[നാടകം (സിനിമയും ടെലിവിഷനും)|ഡ്രാമ]]
| writer               = അനിൽ ബാസ്
| director             = സുജിത് സുന്ദർ
| starring             = {{Plainlist|
* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]]
* [[ശരത്ത് കുമാർ]]
* [[ശാലിൻ സോയ]]
* [[സോന നായർ]]
}}
| country              = ഇന്ത്യ
| language             = മലയാളം
| num_seasons          = 2
| num_episodes         = 646
| producer             = അലിഖാൻ
| location             = [[തിരുവനന്തപുരം ജില്ല|തിരുവനന്തപുരം]]
| cinematography       = മനോജ് കുമാർ
| editor               = ജോബി പന്നപാറ
| runtime              = 18–20 മിനിറ്റുകൾ
| company              = ബാവാ ക്രിയേഷൻസ്
| network              = [[ഏഷ്യാനെറ്റ്]]
| first_aired          = {{Start date|2009|10|5|df=y}}
| last_aired           = {{End date|2012|4|6|df=yes}}
}}

5 ഒക്ടോബർ 2009 മുതൽ 6 ഏപ്രിൽ 2012 വരെ [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്തിരുന്ന ഒരു [[സോപ്പ് ഓപ്പറ|ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ്]] '''''ഓട്ടോഗ്രാഫ്'''''.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://admin.indiantelevision.com/headlines/asianet-launches-vigram-and-autograph-090923|title=Asianet launches 'Vigram' and 'Autograph'|access-date=8 June 2025|last=|date=23 September 2009|website=Indian Television|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pinklungi.com/11-forgotten-malayalam-television-serials/|title=11 Forgotten Malayalam Television Serials|access-date=8 June 2025|last=Mohan|first=Padma|date=22 June 2021|website=pinklungi.com|language=en-US}}&lt;/ref&gt; 'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അഞ്ച് കൗമാരക്കാരായ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ഹൈ സ്കൂൾ, കോളേജ് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന സംഭവങ്ങളാണ് പരമ്പരയുടെ പ്രമേയം.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.afaqs.com/media-briefs/45571_autograph-completes-200-episodes-in-asianet|title=Autograph completes 200 episodes in Asianet|access-date=8 June 2025|last=|first=|date=5 July 2010|website=afaqs!|language=en|publication-place=Thiruvananthapuram}}&lt;/ref&gt;

2011 ലെ ഏഷ്യാനെറ്റ് ടെലിവിഷൻ അവാർഡുകളിൽ മികച്ച സംവിധായകൻ (സുജിത് സുന്ദർ), മികച്ച തിരക്കഥാകൃത്ത് (അനിൽ ബാസ്), മികച്ച എഡിറ്റർ (ജോബി പന്നപാറ), മികച്ച പുതുമുഖം ([[ശാലിൻ സോയ]]), മികച്ച സ്വഭാവ നടി ([[സോന നായർ]]) എന്നിങ്ങനെ നിരവധി അംഗീകാരങ്ങൾ ഈ പരമ്പരയ്ക്ക് ലഭിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last= |first= |date=21 March 2011 |title='Asianet Television Awards 2011' on Asianet |url=https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250424112033/https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |archive-date=24 April 2025 |access-date=8 June 2025 |website=afaqs! |language=en}}&lt;/ref&gt; 2020 ലെ [[കോവിഡ്-19 ആഗോള മഹാമാരി|കോവിഡ് -19 ലോക്ക്ഡൗൺ]] സമയത്ത് [[ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസ്|ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസിൽ]] ഈ പരമ്പര പുനഃസംപ്രേഷണം ചെയ്തെങ്കിലും പിന്നീട് മലയാളത്തിൽ ഡബ്ബ് ചെയ്ത ''[[മഹാഭാരതം (2013 ടെലിവിഷൻ പരമ്പര)|മഹാഭാരതം]]'' (2013–2014) പകരം ടെലികാസ്റ്റ് ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|title=മാനസപുത്രിയും ഓട്ടോഗ്രാഫും അടക്കമുള്ള ഹിറ്റ് പരമ്പരകൾ മടങ്ങിയെത്തുന്നു {{!}} asianet plus re telecast old hit serials|access-date=8 June 2025|last=Narayanan|first=Bidhun|date=27 April 2020|website=Asianet News Malayalam|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20210623185014/https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|archive-date=23 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=K. S. |first=Anish |date=17 May 2020 |title=Mahabharatham Malayalam Telecast On Asianet Plus - 6.30 P.M To 7.30 P.M |url=https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |access-date=9 June 2025 |website=Kerala TV |language=en-US |archive-date=21 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250321102955/https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt; 

== പരമ്പര അവലോകനം ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |സീസൺ
! rowspan=&quot;2&quot; |എപ്പിസോഡുകളുടെ എണ്ണം
! colspan=&quot;2&quot; |യഥാർത്ഥ സംപ്രേക്ഷണം
|-
!ആദ്യ എപ്പിസോഡ്
!അവസാന എപ്പിസോഡ്
|-
|style=&quot;text-align:center;|1
|style=&quot;text-align:center;|438
|5 ഒക്ടോബർ 2009
|17 ജൂൺ 2011
|-
|style=&quot;text-align:center;|2
|style=&quot;text-align:center;|208
|20 ജൂൺ 2011
|6 ഏപ്രിൽ 2012
|}

== കഥാസംഗ്രഹം ==
'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ജെയിംസ്, രാഹുൽ, സാം, നാൻസി, മൃദുല എന്നീ അഞ്ച് ഹൈസ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥികളാണ് ആദ്യ ഭാഗത്തെ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങൾ. ചന്ദ്രകുമാർ (സി.കെ.) എന്ന വ്യവസായ പ്രമുഖനും അയാളുടെ സഹായിയായ സ്റ്റീഫൻ ഗോമസും ചേർന്ന് നടത്തുന്ന ഒരു [[കൊലപാതകം|കൊലപാതകത്തിന്]] രാഹുലും മൃദുലയും സാക്ഷികൾ ആകുമ്പോൾ ആണ് കഥ പുരോഗമിക്കുന്നത്. അതേസമയം, ക്ലാസിലെ പുതിയ വിദ്യാർത്ഥിനിയായ ദീപാ റാണിക്കും ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനും ഇടയിൽ ശത്രുത ഉടലെടുക്കുന്നു. പിന്നീട് ദീപയുടെ അമ്മയും ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ [[വക്കീൽ|അഭിഭാഷകയും]] ആയ സേതു ലക്ഷ്മി പുതിയ സ്ക്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പലായി ചുമതല ഏൽക്കുന്നു.

അവധിക്കാലത്തിന് ശേഷം സ്ക്കൂളിലെ ഒരു വിദ്യാർത്ഥിനിയായ റോസ്സിയുടെ കൊലപാതകത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് കുറ്റക്കാരെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു. പക്ഷെ, ജ്യോതി എന്ന അവരുടെ ഒരു സുഹൃത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ യഥാർത്ഥ കുറ്റവാളിയായ സ്റ്റീഫനെ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് നിയമത്തിന് മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരുന്നു. പിന്നീട് മൃദുലയെ കൊലപ്പെടുത്താൻ സി.കെ. സ്റ്റീഫനെ [[ജയിൽ|ജയിലിൽ]] നിന്ന് രഹസ്യമായി മോചിപ്പിക്കുന്നു. എന്നാൽ, സഹായം വാഗ്ദാനം ചെയ്ത ദീപ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിച്ചത് കാരണം സ്റ്റീഫൻ അബദ്ധത്തിൽ ജ്യോതിയെ കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. 

ഒരുഘട്ടത്തിൽ ദീപ തനിക്കെതിരെ തിരിയും എന്നായപ്പോൾ സി.കെ. അവളെ വകവരുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു, എങ്കിലും ദീപ രക്ഷപ്പെടുന്നു. ശേഷം ജ്യോതിയുടെ കൊലപാതകത്തിന് പിന്നിലെ യഥാർത്ഥ സത്യങ്ങൾ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനോട് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. സി.കെ. തന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ ആണെന്ന വസ്തുത ജെയിംസ് സേതു ലക്ഷ്മിയിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കുന്നു. പിന്നീട് ആഭ്യന്തര മന്ത്രി പദവിയിലേക്കുള്ള ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ സി.കെ. സ്ഥാനാർത്ഥി ആകുമ്പോൾ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഒരു ടി.വി. അഭിമുഖത്തിലൂടെ അയാളുടെ രാഷ്ട്രീയ ഭാവി നശിപ്പിക്കുകയും സ്റ്റീഫനെ കൊലപ്പെടുത്തിയ കുറ്റത്തിന് ജയിലിൽ ആക്കുകയും ചെയ്യുന്നിടത്ത് ഒന്നാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

രണ്ടാം ഭാഗത്തിൽ മൃദുല യു.എസ്. ലേക്ക് പോകുന്ന അവസരത്തിൽ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ ആകുന്നു. ശേഷം ലോ കോളേജിൽ ചേരുന്ന ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് അവിടെ മഹേന്ദ്രൻ്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള '4 ദി പീപ്പിൾ' എന്ന സീനിയേഴ്സിന്റെ ഗ്യാങ്ങുമായി നിരന്തരം പ്രശ്നങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്നു. പിന്നീട് പുതിയൊരു പാർട്ടി രൂപീകരിച്ച് കോളേജ് യൂണിയൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ച് ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് വിജയിക്കുന്നു. ജെയിംസ് പുതിയ കോളേജ് ചെയർമാനായി ചുമതല ഏൽക്കുന്നു.

തന്റെ സഹോദരി പ്രിയയും ജെയിംസുമായി [[പ്രണയം|പ്രണയത്തിലാണെന്ന]] വാർത്തകൾ കേൾക്കാൻ ഇടയാകുന്ന മഹേന്ദ്രൻ ഉടനെ തന്നെ അവളുടെ [[വിവാഹം]] നടത്തുവാൻ നിർബന്ധിതനാക്കുന്നു. എന്നാൽ, ചില കാരണങ്ങളാൽ വിവാഹം മുടങ്ങുകയും ജെയിംസിന്റെ അപ്രതീക്ഷിത മരണവാർത്ത ദീപയുടെ മാനസികനില തെറ്റിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്രേംകുമാർ എന്ന [[മാനസികരോഗം|മനോരോഗ]] വിദഗ്ധന്റെ ചികിത്സയിൽ സുഖം പ്രാപിക്കുന്ന ദീപ ജെയിംസിൻ്റെ മരണത്തെ സംബന്ധിച്ച യാഥാർത്ഥ്യങ്ങൾ കണ്ടെത്താൻ സുഹൃത്തുക്കൾക്കൊപ്പം ഇറങ്ങിത്തിരിക്കുന്നു.

പക്ഷെ, എല്ലാവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ ജെയിംസ് കുറച്ച് നാളുകൾക്ക് ശേഷം ജീവനോടെ തിരികെയെത്തുന്നു. ശേഷം ദീപയുടെ പെട്ടെന്നുള്ള തിരോധാനത്തിൽ ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും പരോളിൽ ഇറങ്ങിയ സി.കെ. യെ സംശയിക്കുന്നു. എന്നാൽ, ഏവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ സ്റ്റീഫൻ ദീപയെ കൊലപ്പെടുത്തി എന്ന വിവരം ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും വൈകി അറിയുന്നു. സ്റ്റീഫന്റെ കസ്റ്റഡിയിൽ ആകുന്ന ജെയിംസും, രാഹുലും, സാമും രക്ഷപ്പെടുകയും ഒടുവിൽ സ്റ്റീഫനെയും അയാളുടെ സഹായിയായി മാറിയ റാമിനെയും സി.കെ. കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. ദീപ ഇല്ലാത്ത കോളേജിൽ തുടരാൻ സാധിക്കാത്ത ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും ടി.സി. വാങ്ങി പോകുമ്പോൾ രണ്ടാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

== അഭിനേതാക്കൾ ==

=== പ്രധാന അഭിനേതാക്കൾ ===

* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]] - ജെയിംസ് ആൽബർട്ട്&lt;ref&gt;{{Cite news |date=11 July 2019 |title=Autograph fame Ranjith Raj blessed with a baby girl, shares first picture with the newborn |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=20 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240420152348/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ലീഡർ, സി.കെ. യുടെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* [[ശരത്ത് കുമാർ]] - രാഹുൽ കൃഷ്ണൻ&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Ahmed |first=Shaik Imthiyaz |date=2015-02-26 |title='Autograph' Actor Sarath Kumar Died in Road Accident |url=https://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |access-date=2025-06-08 |website=All India Roundup |language=en-US |archive-date=23 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180723133510/http://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* അംബരീഷ് എം.എസ്. - സാംകുട്ടി &quot;സാം&quot;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news |date=2023-01-29 |title=Ranjith Raj to Sonia: Here is how the Autograph actors look now and what keeps them busy |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=31 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230131070949/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* സോണിയ ശ്രീജിത്ത് (സീസൺ 1) / [[മേഘ്ന വിൻസന്റ്]] (സീസൺ 2) - നാൻസി സാമുവൽ&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news |last=U. R. |first=Arya |date=31 July 2017 |title=My husband and I were quite amused by the trolls, we just laughed them off! : Meghna Vincent |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/my-husband-and-i-were-quite-amused-by-the-trolls-we-just-laughed-them-off-meghna-vincent/articleshow/59841388.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* ശ്രീക്കുട്ടി - മൃദുല മേനോൻ &quot;മൃദു&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=admin |date=22 November 2012 |title=Malayalm Serial Actress Sreekutty's Marriage With Manoj Kumar |url=https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |access-date=14 June 2025 |website=Kerala9.com |language=en |archive-date=25 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250325050655/https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* [[ശാലിൻ സോയ]] - ദീപാ റാണി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2024-10-29 |title=Bigg Boss Tamil 8: Actress and director Shaalin Zoya to enter as wildcard ? |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/bigg-boss-tamil-8-actress-and-director-shaalin-zoya-to-enter-as-wildcard-/articleshow/114726238.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: സേതു ലക്ഷ്മിയുടെയും പ്രഫുൽ പട്ടേലിന്റെയും മകൾ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ എതിരാളി; പിന്നീട് അവരിൽ ഒരാളായി മാറുന്നു

=== മറ്റു അഭിനേതാക്കൾ ===

* രാജീവ് പരമേശ്വർ - ചന്ദ്രകുമാർ &quot;സി.കെ.&quot;: ഒരു വ്യവസായപ്രമുഖൻ; ജെയിംസിന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* കവിരാജ് ആചാരി - സ്റ്റീഫൻ ഗോമസ് / മിസ്റ്റർ എക്സ്: ആൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് വാർഡൻ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ സി.കെ. യുടെ സഹായി
* [[സോന നായർ]] - സേതു ലക്ഷ്മി&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2011/Jul/08/sparkling-sona-269400.html|title=Sparkling Sona|access-date=2025-06-08|last=archive|first=From our online|date=2012-05-16|website=The New Indian Express|language=en}}&lt;/ref&gt;: ദീപാ റാണിയുടെ അമ്മ; സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ; ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ അഭിഭാഷിക
* ശ്രീഹരി - കുരുവിള (സീസൺ 1): സ്കൂൾ മാനേജർ; സൂസന്നയുടെ ഭർത്താവ്
* ജിഷിൻ മോഹൻ - റാം നാരായണൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2020-05-15 |title=Jishin Mohan on 'Autograph' re-run: It is exciting to watch the show again, but every scene reminds me of Sarath |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/jishin-mohan-on-autograph-re-run-it-is-exciting-to-watch-the-show-again-but-every-scene-reminds-me-of-sharath/articleshow/75756613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; മൃദുലയുടെ കാമുകൻ
* നിയ രഞ്ജിത്ത് / സ്വപ്ന ട്രീസ - നന്ദിനി നായർ (സീസൺ 1): ധാർമ്മികതയും അച്ചടക്കവും എന്ന വിഷയം പഠിപ്പിക്കുന്ന അധ്യാപിക
* [[ശരത് ഹരിദാസ്]] - ദീപൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2010-11-19 |title=Big time on small screen |url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X |archive-date=25 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210125005853/https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഒരു [[ഫിസിക്സ്]] അദ്ധ്യാപകൻ; നന്ദിനിയുടെ പരിചയക്കാരൻ 
* ജയകുമാർ പരമേശ്വരൻ പിള്ള - ശശി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2015-03-19 |title=For a long innings |url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/for-a-long-innings/article7006897.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): സ്ക്കൂളിലെ പ്യൂൺ
* നിജാഷ് ജാഷ് - ബെൻ ജോൺസൺ (സീസൺ 1): ദീപയുടെ സുഹൃത്ത്
* അമൃത പ്രശാന്ത് - ജ്യോതി വിശ്വനാഥ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2021/01/amritha-varnan-marriage-photos.html|title=Actress Amritha Varnan married Prasanth Kumar {{!}} photos|access-date=2025-06-08|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; ജെയിംസിനെ പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* കരിഷ്മ മനോജ് - റോസി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 1): സ്റ്റീഫൻ കൊലപ്പെടുത്തുന്ന സ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥിനി
* മുരളി മോഹൻ - പ്രഫുൽ പട്ടേൽ [[ഐ.പി.എസ്.]] (സീസൺ 1): [[പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; ദീപാ റാണിയുടെ അച്ഛൻ
* എസ്. വിജയകുമാരി - രാജമ്മ (സീസൺ 1): പെൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് മേട്രൻ
* [[ഷിജു]] - ദേവനാരായണൻ ഐ.പി.എസ്. (സീസൺ 1): പ്രഫുൽ പട്ടേലിന് പകരം ചുമതല ഏൽക്കുന്ന പോലീസ് കമ്മീഷണർ
* [[ദേവൻ (നടൻ)|ദേവൻ]] - പി. സേതുരാമയ്യർ (സീസൺ 1): മുൻ സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ
* [[ബീന ആന്റണി]] - ലീനാമ്മ (സീസൺ 1): ജെയിംസിന്റെ അമ്മ
* [[രേഖ രതീഷ്]] - ഡോ. നിർമ്മല പ്രകാശ് (സീസൺ 1): മൃദുലയുടെ അമ്മ
* [[രശ്മി ബോബൻ]] / കാർത്തിക കണ്ണൻ - സൂസന്ന &quot;സൂസി&quot; (സീസൺ 1): സ്കൂൾ ലൈബ്രേറിയൻ; കുരുവിളയുടെ ഭാര്യ
* വിപിയൻ ജെയിംസ് - മഹേന്ദ്രൻ &quot;മഹി&quot; (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിന്റെ തലവൻ; പ്രിയയുടെ സഹോദരൻ
* ഋഷി ഭാസ്കരൻ - ബിലാൽ അഹമ്മദ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മഹേഷ് ലക്ഷ്മൺ - അശോക് രാജ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* ലക്ഷ്മി - സോണി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മീര മുരളീധരൻ - പ്രിയ&lt;ref&gt;{{Cite news |last=Soman |first=Deepa |date=19 August 2014 |title=The love for acting dawned on me gradually: Meera Muralidharan |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/the-love-for-acting-dawned-on-me-gradually-meera-muralidharan/articleshow/40388306.cms |access-date=8 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 2): മഹേന്ദ്രന്റെ സഹോദരി; സുബ്രഹ്മണിയുടെ കാമുകി; ജെയിംസ് പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* സന്ദീപ് ശിവൻ - സുബ്രഹ്മണി (സീസൺ 2): പ്രിയയുടെ കാമുകൻ; ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്
* ശാരി കൃഷ്ണൻ - സാന്ദ്ര വിശ്വനാഥ് (സീസൺ 2): ജ്യോതി വിശ്വനാഥിന്റെ സഹോദരി
* അമൽ - ക്രിസ്റ്റഫർ &quot;ക്രിസ്റ്റി&quot; (സീസൺ 2): [[അസിസ്റ്റന്റ് പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; മാഗിയുടെ വളർത്തു മകൻ
* [[ശ്രീലത]] - മാഗി (സീസൺ 2): മുൻ മേയർ നിക്കോളാസിന്റെ ഭാര്യ
* യദു കൃഷ്ണൻ - ഡോ. പ്രേംകുമാർ (സീസൺ 2): ഒരു മനോരോഗ വിദഗ്ധൻ
* [[കൈലാസ് നാഥ്]] - പൊതുവാൾ (സീസൺ 2): ഗായത്രി ദേവിക്ക് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* [[കവിത നായർ]] - ഗായത്രി ദേവി (സീസൺ 2): ഡോ. ശ്രീകാന്തിന് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* ആനന്ദ് കുമാർ - ഡോ. ശ്രീകാന്ത് (സീസൺ 2): ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ
* മനോജ് പിള്ള - സ്കൂൾ ചെയർമാൻ (സീസൺ 1) / പോലീസ് കമ്മീഷണർ (സീസൺ 2)
* കിഷോർ എൻ.കെ. - ഗുപ്തൻ
* [[സെന്തിൽ കൃഷ്ണ]] - വി.ഡി. പുരുഷോത്തമാൻ &quot;പുരുഷു&quot; (സീസൺ 2)

== അവലംബങ്ങൾ ==
{{Reflist}}

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* {{IMDb title}}

[[വർഗ്ഗം:മലയാള ടെലിവിഷൻ പരിപാടികൾ]]</text>
      <sha1>2shi8h2nla5mk1ybkopc2q5dl65yls4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540244</id>
      <parentid>4540241</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:10:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jayashankar8022</username>
        <id>85871</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* പരമ്പര അവലോകനം */</comment>
      <origin>4540244</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27914" sha1="gslje7g6clwhuj6pcuhnasw99hykguo" xml:space="preserve">
{{Infobox television
| image                = [[പ്രമാണം:ഓട്ടോഗ്രാഫ് സീരിയൽ.jpg|thumb|center]]
| genre                = [[നാടകം (സിനിമയും ടെലിവിഷനും)|ഡ്രാമ]]
| writer               = അനിൽ ബാസ്
| director             = സുജിത് സുന്ദർ
| starring             = {{Plainlist|
* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]]
* [[ശരത്ത് കുമാർ]]
* [[ശാലിൻ സോയ]]
* [[സോന നായർ]]
}}
| country              = ഇന്ത്യ
| language             = മലയാളം
| num_seasons          = 2
| num_episodes         = 646
| producer             = അലിഖാൻ
| location             = [[തിരുവനന്തപുരം ജില്ല|തിരുവനന്തപുരം]]
| cinematography       = മനോജ് കുമാർ
| editor               = ജോബി പന്നപാറ
| runtime              = 18–20 മിനിറ്റുകൾ
| company              = ബാവാ ക്രിയേഷൻസ്
| network              = [[ഏഷ്യാനെറ്റ്]]
| first_aired          = {{Start date|2009|10|5|df=y}}
| last_aired           = {{End date|2012|4|6|df=yes}}
}}

5 ഒക്ടോബർ 2009 മുതൽ 6 ഏപ്രിൽ 2012 വരെ [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്തിരുന്ന ഒരു [[സോപ്പ് ഓപ്പറ|ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ്]] '''''ഓട്ടോഗ്രാഫ്'''''.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://admin.indiantelevision.com/headlines/asianet-launches-vigram-and-autograph-090923|title=Asianet launches 'Vigram' and 'Autograph'|access-date=8 June 2025|last=|date=23 September 2009|website=Indian Television|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pinklungi.com/11-forgotten-malayalam-television-serials/|title=11 Forgotten Malayalam Television Serials|access-date=8 June 2025|last=Mohan|first=Padma|date=22 June 2021|website=pinklungi.com|language=en-US}}&lt;/ref&gt; 'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അഞ്ച് കൗമാരക്കാരായ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ഹൈ സ്കൂൾ, കോളേജ് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന സംഭവങ്ങളാണ് പരമ്പരയുടെ പ്രമേയം.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.afaqs.com/media-briefs/45571_autograph-completes-200-episodes-in-asianet|title=Autograph completes 200 episodes in Asianet|access-date=8 June 2025|last=|first=|date=5 July 2010|website=afaqs!|language=en|publication-place=Thiruvananthapuram}}&lt;/ref&gt;

2011 ലെ ഏഷ്യാനെറ്റ് ടെലിവിഷൻ അവാർഡുകളിൽ മികച്ച സംവിധായകൻ (സുജിത് സുന്ദർ), മികച്ച തിരക്കഥാകൃത്ത് (അനിൽ ബാസ്), മികച്ച എഡിറ്റർ (ജോബി പന്നപാറ), മികച്ച പുതുമുഖം ([[ശാലിൻ സോയ]]), മികച്ച സ്വഭാവ നടി ([[സോന നായർ]]) എന്നിങ്ങനെ നിരവധി അംഗീകാരങ്ങൾ ഈ പരമ്പരയ്ക്ക് ലഭിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last= |first= |date=21 March 2011 |title='Asianet Television Awards 2011' on Asianet |url=https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250424112033/https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |archive-date=24 April 2025 |access-date=8 June 2025 |website=afaqs! |language=en}}&lt;/ref&gt; 2020 ലെ [[കോവിഡ്-19 ആഗോള മഹാമാരി|കോവിഡ് -19 ലോക്ക്ഡൗൺ]] സമയത്ത് [[ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസ്|ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസിൽ]] ഈ പരമ്പര പുനഃസംപ്രേഷണം ചെയ്തെങ്കിലും പിന്നീട് മലയാളത്തിൽ ഡബ്ബ് ചെയ്ത ''[[മഹാഭാരതം (2013 ടെലിവിഷൻ പരമ്പര)|മഹാഭാരതം]]'' (2013–2014) പകരം ടെലികാസ്റ്റ് ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|title=മാനസപുത്രിയും ഓട്ടോഗ്രാഫും അടക്കമുള്ള ഹിറ്റ് പരമ്പരകൾ മടങ്ങിയെത്തുന്നു {{!}} asianet plus re telecast old hit serials|access-date=8 June 2025|last=Narayanan|first=Bidhun|date=27 April 2020|website=Asianet News Malayalam|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20210623185014/https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|archive-date=23 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=K. S. |first=Anish |date=17 May 2020 |title=Mahabharatham Malayalam Telecast On Asianet Plus - 6.30 P.M To 7.30 P.M |url=https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |access-date=9 June 2025 |website=Kerala TV |language=en-US |archive-date=21 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250321102955/https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt; 

== പരമ്പര അവലോകനം ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |സീസൺ
! rowspan=&quot;2&quot; |എപ്പിസോഡുകൾ 
! colspan=&quot;2&quot; |യഥാർത്ഥ സംപ്രേഷണം
|-
!ആദ്യ സംപ്രേഷണം
!അവസാന സംപ്രേഷണം
|-
|style=&quot;text-align:center;|1
|style=&quot;text-align:center;|438
|5 ഒക്ടോബർ 2009
|17 ജൂൺ 2011
|-
|style=&quot;text-align:center;|2
|style=&quot;text-align:center;|208
|20 ജൂൺ 2011
|6 ഏപ്രിൽ 2012
|}

== കഥാസംഗ്രഹം ==
'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ജെയിംസ്, രാഹുൽ, സാം, നാൻസി, മൃദുല എന്നീ അഞ്ച് ഹൈസ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥികളാണ് ആദ്യ ഭാഗത്തെ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങൾ. ചന്ദ്രകുമാർ (സി.കെ.) എന്ന വ്യവസായ പ്രമുഖനും അയാളുടെ സഹായിയായ സ്റ്റീഫൻ ഗോമസും ചേർന്ന് നടത്തുന്ന ഒരു [[കൊലപാതകം|കൊലപാതകത്തിന്]] രാഹുലും മൃദുലയും സാക്ഷികൾ ആകുമ്പോൾ ആണ് കഥ പുരോഗമിക്കുന്നത്. അതേസമയം, ക്ലാസിലെ പുതിയ വിദ്യാർത്ഥിനിയായ ദീപാ റാണിക്കും ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനും ഇടയിൽ ശത്രുത ഉടലെടുക്കുന്നു. പിന്നീട് ദീപയുടെ അമ്മയും ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ [[വക്കീൽ|അഭിഭാഷകയും]] ആയ സേതു ലക്ഷ്മി പുതിയ സ്ക്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പലായി ചുമതല ഏൽക്കുന്നു.

അവധിക്കാലത്തിന് ശേഷം സ്ക്കൂളിലെ ഒരു വിദ്യാർത്ഥിനിയായ റോസ്സിയുടെ കൊലപാതകത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് കുറ്റക്കാരെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു. പക്ഷെ, ജ്യോതി എന്ന അവരുടെ ഒരു സുഹൃത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ യഥാർത്ഥ കുറ്റവാളിയായ സ്റ്റീഫനെ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് നിയമത്തിന് മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരുന്നു. പിന്നീട് മൃദുലയെ കൊലപ്പെടുത്താൻ സി.കെ. സ്റ്റീഫനെ [[ജയിൽ|ജയിലിൽ]] നിന്ന് രഹസ്യമായി മോചിപ്പിക്കുന്നു. എന്നാൽ, സഹായം വാഗ്ദാനം ചെയ്ത ദീപ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിച്ചത് കാരണം സ്റ്റീഫൻ അബദ്ധത്തിൽ ജ്യോതിയെ കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. 

ഒരുഘട്ടത്തിൽ ദീപ തനിക്കെതിരെ തിരിയും എന്നായപ്പോൾ സി.കെ. അവളെ വകവരുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു, എങ്കിലും ദീപ രക്ഷപ്പെടുന്നു. ശേഷം ജ്യോതിയുടെ കൊലപാതകത്തിന് പിന്നിലെ യഥാർത്ഥ സത്യങ്ങൾ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനോട് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. സി.കെ. തന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ ആണെന്ന വസ്തുത ജെയിംസ് സേതു ലക്ഷ്മിയിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കുന്നു. പിന്നീട് ആഭ്യന്തര മന്ത്രി പദവിയിലേക്കുള്ള ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ സി.കെ. സ്ഥാനാർത്ഥി ആകുമ്പോൾ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഒരു ടി.വി. അഭിമുഖത്തിലൂടെ അയാളുടെ രാഷ്ട്രീയ ഭാവി നശിപ്പിക്കുകയും സ്റ്റീഫനെ കൊലപ്പെടുത്തിയ കുറ്റത്തിന് ജയിലിൽ ആക്കുകയും ചെയ്യുന്നിടത്ത് ഒന്നാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

രണ്ടാം ഭാഗത്തിൽ മൃദുല യു.എസ്. ലേക്ക് പോകുന്ന അവസരത്തിൽ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ ആകുന്നു. ശേഷം ലോ കോളേജിൽ ചേരുന്ന ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് അവിടെ മഹേന്ദ്രൻ്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള '4 ദി പീപ്പിൾ' എന്ന സീനിയേഴ്സിന്റെ ഗ്യാങ്ങുമായി നിരന്തരം പ്രശ്നങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്നു. പിന്നീട് പുതിയൊരു പാർട്ടി രൂപീകരിച്ച് കോളേജ് യൂണിയൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ച് ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് വിജയിക്കുന്നു. ജെയിംസ് പുതിയ കോളേജ് ചെയർമാനായി ചുമതല ഏൽക്കുന്നു.

തന്റെ സഹോദരി പ്രിയയും ജെയിംസുമായി [[പ്രണയം|പ്രണയത്തിലാണെന്ന]] വാർത്തകൾ കേൾക്കാൻ ഇടയാകുന്ന മഹേന്ദ്രൻ ഉടനെ തന്നെ അവളുടെ [[വിവാഹം]] നടത്തുവാൻ നിർബന്ധിതനാക്കുന്നു. എന്നാൽ, ചില കാരണങ്ങളാൽ വിവാഹം മുടങ്ങുകയും ജെയിംസിന്റെ അപ്രതീക്ഷിത മരണവാർത്ത ദീപയുടെ മാനസികനില തെറ്റിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്രേംകുമാർ എന്ന [[മാനസികരോഗം|മനോരോഗ]] വിദഗ്ധന്റെ ചികിത്സയിൽ സുഖം പ്രാപിക്കുന്ന ദീപ ജെയിംസിൻ്റെ മരണത്തെ സംബന്ധിച്ച യാഥാർത്ഥ്യങ്ങൾ കണ്ടെത്താൻ സുഹൃത്തുക്കൾക്കൊപ്പം ഇറങ്ങിത്തിരിക്കുന്നു.

പക്ഷെ, എല്ലാവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ ജെയിംസ് കുറച്ച് നാളുകൾക്ക് ശേഷം ജീവനോടെ തിരികെയെത്തുന്നു. ശേഷം ദീപയുടെ പെട്ടെന്നുള്ള തിരോധാനത്തിൽ ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും പരോളിൽ ഇറങ്ങിയ സി.കെ. യെ സംശയിക്കുന്നു. എന്നാൽ, ഏവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ സ്റ്റീഫൻ ദീപയെ കൊലപ്പെടുത്തി എന്ന വിവരം ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും വൈകി അറിയുന്നു. സ്റ്റീഫന്റെ കസ്റ്റഡിയിൽ ആകുന്ന ജെയിംസും, രാഹുലും, സാമും രക്ഷപ്പെടുകയും ഒടുവിൽ സ്റ്റീഫനെയും അയാളുടെ സഹായിയായി മാറിയ റാമിനെയും സി.കെ. കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. ദീപ ഇല്ലാത്ത കോളേജിൽ തുടരാൻ സാധിക്കാത്ത ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും ടി.സി. വാങ്ങി പോകുമ്പോൾ രണ്ടാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

== അഭിനേതാക്കൾ ==

=== പ്രധാന അഭിനേതാക്കൾ ===

* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]] - ജെയിംസ് ആൽബർട്ട്&lt;ref&gt;{{Cite news |date=11 July 2019 |title=Autograph fame Ranjith Raj blessed with a baby girl, shares first picture with the newborn |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=20 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240420152348/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ലീഡർ, സി.കെ. യുടെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* [[ശരത്ത് കുമാർ]] - രാഹുൽ കൃഷ്ണൻ&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Ahmed |first=Shaik Imthiyaz |date=2015-02-26 |title='Autograph' Actor Sarath Kumar Died in Road Accident |url=https://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |access-date=2025-06-08 |website=All India Roundup |language=en-US |archive-date=23 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180723133510/http://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* അംബരീഷ് എം.എസ്. - സാംകുട്ടി &quot;സാം&quot;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news |date=2023-01-29 |title=Ranjith Raj to Sonia: Here is how the Autograph actors look now and what keeps them busy |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=31 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230131070949/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* സോണിയ ശ്രീജിത്ത് (സീസൺ 1) / [[മേഘ്ന വിൻസന്റ്]] (സീസൺ 2) - നാൻസി സാമുവൽ&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news |last=U. R. |first=Arya |date=31 July 2017 |title=My husband and I were quite amused by the trolls, we just laughed them off! : Meghna Vincent |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/my-husband-and-i-were-quite-amused-by-the-trolls-we-just-laughed-them-off-meghna-vincent/articleshow/59841388.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* ശ്രീക്കുട്ടി - മൃദുല മേനോൻ &quot;മൃദു&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=admin |date=22 November 2012 |title=Malayalm Serial Actress Sreekutty's Marriage With Manoj Kumar |url=https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |access-date=14 June 2025 |website=Kerala9.com |language=en |archive-date=25 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250325050655/https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* [[ശാലിൻ സോയ]] - ദീപാ റാണി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2024-10-29 |title=Bigg Boss Tamil 8: Actress and director Shaalin Zoya to enter as wildcard ? |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/bigg-boss-tamil-8-actress-and-director-shaalin-zoya-to-enter-as-wildcard-/articleshow/114726238.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: സേതു ലക്ഷ്മിയുടെയും പ്രഫുൽ പട്ടേലിന്റെയും മകൾ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ എതിരാളി; പിന്നീട് അവരിൽ ഒരാളായി മാറുന്നു

=== മറ്റു അഭിനേതാക്കൾ ===

* രാജീവ് പരമേശ്വർ - ചന്ദ്രകുമാർ &quot;സി.കെ.&quot;: ഒരു വ്യവസായപ്രമുഖൻ; ജെയിംസിന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* കവിരാജ് ആചാരി - സ്റ്റീഫൻ ഗോമസ് / മിസ്റ്റർ എക്സ്: ആൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് വാർഡൻ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ സി.കെ. യുടെ സഹായി
* [[സോന നായർ]] - സേതു ലക്ഷ്മി&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2011/Jul/08/sparkling-sona-269400.html|title=Sparkling Sona|access-date=2025-06-08|last=archive|first=From our online|date=2012-05-16|website=The New Indian Express|language=en}}&lt;/ref&gt;: ദീപാ റാണിയുടെ അമ്മ; സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ; ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ അഭിഭാഷിക
* ശ്രീഹരി - കുരുവിള (സീസൺ 1): സ്കൂൾ മാനേജർ; സൂസന്നയുടെ ഭർത്താവ്
* ജിഷിൻ മോഹൻ - റാം നാരായണൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2020-05-15 |title=Jishin Mohan on 'Autograph' re-run: It is exciting to watch the show again, but every scene reminds me of Sarath |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/jishin-mohan-on-autograph-re-run-it-is-exciting-to-watch-the-show-again-but-every-scene-reminds-me-of-sharath/articleshow/75756613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; മൃദുലയുടെ കാമുകൻ
* നിയ രഞ്ജിത്ത് / സ്വപ്ന ട്രീസ - നന്ദിനി നായർ (സീസൺ 1): ധാർമ്മികതയും അച്ചടക്കവും എന്ന വിഷയം പഠിപ്പിക്കുന്ന അധ്യാപിക
* [[ശരത് ഹരിദാസ്]] - ദീപൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2010-11-19 |title=Big time on small screen |url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X |archive-date=25 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210125005853/https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഒരു [[ഫിസിക്സ്]] അദ്ധ്യാപകൻ; നന്ദിനിയുടെ പരിചയക്കാരൻ 
* ജയകുമാർ പരമേശ്വരൻ പിള്ള - ശശി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2015-03-19 |title=For a long innings |url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/for-a-long-innings/article7006897.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): സ്ക്കൂളിലെ പ്യൂൺ
* നിജാഷ് ജാഷ് - ബെൻ ജോൺസൺ (സീസൺ 1): ദീപയുടെ സുഹൃത്ത്
* അമൃത പ്രശാന്ത് - ജ്യോതി വിശ്വനാഥ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2021/01/amritha-varnan-marriage-photos.html|title=Actress Amritha Varnan married Prasanth Kumar {{!}} photos|access-date=2025-06-08|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; ജെയിംസിനെ പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* കരിഷ്മ മനോജ് - റോസി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 1): സ്റ്റീഫൻ കൊലപ്പെടുത്തുന്ന സ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥിനി
* മുരളി മോഹൻ - പ്രഫുൽ പട്ടേൽ [[ഐ.പി.എസ്.]] (സീസൺ 1): [[പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; ദീപാ റാണിയുടെ അച്ഛൻ
* എസ്. വിജയകുമാരി - രാജമ്മ (സീസൺ 1): പെൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് മേട്രൻ
* [[ഷിജു]] - ദേവനാരായണൻ ഐ.പി.എസ്. (സീസൺ 1): പ്രഫുൽ പട്ടേലിന് പകരം ചുമതല ഏൽക്കുന്ന പോലീസ് കമ്മീഷണർ
* [[ദേവൻ (നടൻ)|ദേവൻ]] - പി. സേതുരാമയ്യർ (സീസൺ 1): മുൻ സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ
* [[ബീന ആന്റണി]] - ലീനാമ്മ (സീസൺ 1): ജെയിംസിന്റെ അമ്മ
* [[രേഖ രതീഷ്]] - ഡോ. നിർമ്മല പ്രകാശ് (സീസൺ 1): മൃദുലയുടെ അമ്മ
* [[രശ്മി ബോബൻ]] / കാർത്തിക കണ്ണൻ - സൂസന്ന &quot;സൂസി&quot; (സീസൺ 1): സ്കൂൾ ലൈബ്രേറിയൻ; കുരുവിളയുടെ ഭാര്യ
* വിപിയൻ ജെയിംസ് - മഹേന്ദ്രൻ &quot;മഹി&quot; (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിന്റെ തലവൻ; പ്രിയയുടെ സഹോദരൻ
* ഋഷി ഭാസ്കരൻ - ബിലാൽ അഹമ്മദ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മഹേഷ് ലക്ഷ്മൺ - അശോക് രാജ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* ലക്ഷ്മി - സോണി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മീര മുരളീധരൻ - പ്രിയ&lt;ref&gt;{{Cite news |last=Soman |first=Deepa |date=19 August 2014 |title=The love for acting dawned on me gradually: Meera Muralidharan |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/the-love-for-acting-dawned-on-me-gradually-meera-muralidharan/articleshow/40388306.cms |access-date=8 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 2): മഹേന്ദ്രന്റെ സഹോദരി; സുബ്രഹ്മണിയുടെ കാമുകി; ജെയിംസ് പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* സന്ദീപ് ശിവൻ - സുബ്രഹ്മണി (സീസൺ 2): പ്രിയയുടെ കാമുകൻ; ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്
* ശാരി കൃഷ്ണൻ - സാന്ദ്ര വിശ്വനാഥ് (സീസൺ 2): ജ്യോതി വിശ്വനാഥിന്റെ സഹോദരി
* അമൽ - ക്രിസ്റ്റഫർ &quot;ക്രിസ്റ്റി&quot; (സീസൺ 2): [[അസിസ്റ്റന്റ് പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; മാഗിയുടെ വളർത്തു മകൻ
* [[ശ്രീലത]] - മാഗി (സീസൺ 2): മുൻ മേയർ നിക്കോളാസിന്റെ ഭാര്യ
* യദു കൃഷ്ണൻ - ഡോ. പ്രേംകുമാർ (സീസൺ 2): ഒരു മനോരോഗ വിദഗ്ധൻ
* [[കൈലാസ് നാഥ്]] - പൊതുവാൾ (സീസൺ 2): ഗായത്രി ദേവിക്ക് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* [[കവിത നായർ]] - ഗായത്രി ദേവി (സീസൺ 2): ഡോ. ശ്രീകാന്തിന് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* ആനന്ദ് കുമാർ - ഡോ. ശ്രീകാന്ത് (സീസൺ 2): ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ
* മനോജ് പിള്ള - സ്കൂൾ ചെയർമാൻ (സീസൺ 1) / പോലീസ് കമ്മീഷണർ (സീസൺ 2)
* കിഷോർ എൻ.കെ. - ഗുപ്തൻ
* [[സെന്തിൽ കൃഷ്ണ]] - വി.ഡി. പുരുഷോത്തമാൻ &quot;പുരുഷു&quot; (സീസൺ 2)

== അവലംബങ്ങൾ ==
{{Reflist}}

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* {{IMDb title}}

[[വർഗ്ഗം:മലയാള ടെലിവിഷൻ പരിപാടികൾ]]</text>
      <sha1>gslje7g6clwhuj6pcuhnasw99hykguo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540274</id>
      <parentid>4540244</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:13:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jayashankar8022</username>
        <id>85871</id>
      </contributor>
      <comment>ഇൻഫോബോക്സ് അപ്ഡേറ്റ് ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540274</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28198" sha1="2qac6o47m7z6fqw22i4vmgx351yv6eb" xml:space="preserve">{{Infobox television
| image                = [[പ്രമാണം:ഓട്ടോഗ്രാഫ് സീരിയൽ.jpg|thumb|center]]
| genre                = [[നാടകം (സിനിമയും ടെലിവിഷനും)|ഡ്രാമ]]
| writer               = അനിൽ ബാസ്
| director             = സുജിത് സുന്ദർ
| starring             = {{Plainlist|
* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]]
* [[ശരത്ത് കുമാർ]]
* [[ശാലിൻ സോയ]]
* [[സോന നായർ]]
}}
| theme_music_composer = സഞ്ജീവ് ലാൽ
| open_theme           = ലദല
| country              = ഇന്ത്യ
| language             = മലയാളം
| num_seasons          = 2
| num_episodes         = 646
| executive_producer   = {{Plainlist|
* ഷീജ അലിഖാൻ
* ലിജിന ഖാൻ
}}
| producer             = അലിഖാൻ
| location             = [[തിരുവനന്തപുരം ജില്ല|തിരുവനന്തപുരം]]
| cinematography       = മനോജ് കുമാർ
| editor               = {{Plainlist|
* ജോബി പന്നപാറ
* സജിത്ത് എൻ.എസ്.
* റോഗൻ കൃഷ്ണൻ
}}
| runtime              = 18–20 മിനിറ്റുകൾ
| company              = ബാവാ ക്രിയേഷൻസ്
| network              = [[ഏഷ്യാനെറ്റ്]]
| first_aired          = {{Start date|2009|10|5|df=y}}
| last_aired           = {{End date|2012|4|6|df=yes}}
}}

5 ഒക്ടോബർ 2009 മുതൽ 6 ഏപ്രിൽ 2012 വരെ [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്തിരുന്ന ഒരു [[സോപ്പ് ഓപ്പറ|ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ്]] '''''ഓട്ടോഗ്രാഫ്'''''.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://admin.indiantelevision.com/headlines/asianet-launches-vigram-and-autograph-090923|title=Asianet launches 'Vigram' and 'Autograph'|access-date=8 June 2025|last=|date=23 September 2009|website=Indian Television|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pinklungi.com/11-forgotten-malayalam-television-serials/|title=11 Forgotten Malayalam Television Serials|access-date=8 June 2025|last=Mohan|first=Padma|date=22 June 2021|website=pinklungi.com|language=en-US}}&lt;/ref&gt; 'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അഞ്ച് കൗമാരക്കാരായ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ഹൈ സ്കൂൾ, കോളേജ് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന സംഭവങ്ങളാണ് പരമ്പരയുടെ പ്രമേയം.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.afaqs.com/media-briefs/45571_autograph-completes-200-episodes-in-asianet|title=Autograph completes 200 episodes in Asianet|access-date=8 June 2025|last=|first=|date=5 July 2010|website=afaqs!|language=en|publication-place=Thiruvananthapuram}}&lt;/ref&gt;

2011 ലെ ഏഷ്യാനെറ്റ് ടെലിവിഷൻ അവാർഡുകളിൽ മികച്ച സംവിധായകൻ (സുജിത് സുന്ദർ), മികച്ച തിരക്കഥാകൃത്ത് (അനിൽ ബാസ്), മികച്ച എഡിറ്റർ (ജോബി പന്നപാറ), മികച്ച പുതുമുഖം ([[ശാലിൻ സോയ]]), മികച്ച സ്വഭാവ നടി ([[സോന നായർ]]) എന്നിങ്ങനെ നിരവധി അംഗീകാരങ്ങൾ ഈ പരമ്പരയ്ക്ക് ലഭിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last= |first= |date=21 March 2011 |title='Asianet Television Awards 2011' on Asianet |url=https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250424112033/https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |archive-date=24 April 2025 |access-date=8 June 2025 |website=afaqs! |language=en}}&lt;/ref&gt; 2020 ലെ [[കോവിഡ്-19 ആഗോള മഹാമാരി|കോവിഡ് -19 ലോക്ക്ഡൗൺ]] സമയത്ത് [[ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസ്|ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസിൽ]] ഈ പരമ്പര പുനഃസംപ്രേഷണം ചെയ്തെങ്കിലും പിന്നീട് മലയാളത്തിൽ ഡബ്ബ് ചെയ്ത ''[[മഹാഭാരതം (2013 ടെലിവിഷൻ പരമ്പര)|മഹാഭാരതം]]'' (2013–2014) പകരം ടെലികാസ്റ്റ് ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|title=മാനസപുത്രിയും ഓട്ടോഗ്രാഫും അടക്കമുള്ള ഹിറ്റ് പരമ്പരകൾ മടങ്ങിയെത്തുന്നു {{!}} asianet plus re telecast old hit serials|access-date=8 June 2025|last=Narayanan|first=Bidhun|date=27 April 2020|website=Asianet News Malayalam|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20210623185014/https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|archive-date=23 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=K. S. |first=Anish |date=17 May 2020 |title=Mahabharatham Malayalam Telecast On Asianet Plus - 6.30 P.M To 7.30 P.M |url=https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |access-date=9 June 2025 |website=Kerala TV |language=en-US |archive-date=21 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250321102955/https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

== പരമ്പര അവലോകനം ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |സീസൺ
! rowspan=&quot;2&quot; |എപ്പിസോഡുകൾ 
! colspan=&quot;2&quot; |യഥാർത്ഥ സംപ്രേഷണം
|-
!ആദ്യ സംപ്രേഷണം
!അവസാന സംപ്രേഷണം
|-
|style=&quot;text-align:center;|1
|style=&quot;text-align:center;|438
|5 ഒക്ടോബർ 2009
|17 ജൂൺ 2011
|-
|style=&quot;text-align:center;|2
|style=&quot;text-align:center;|208
|20 ജൂൺ 2011
|6 ഏപ്രിൽ 2012
|}

== കഥാസംഗ്രഹം ==
'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ജെയിംസ്, രാഹുൽ, സാം, നാൻസി, മൃദുല എന്നീ അഞ്ച് ഹൈസ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥികളാണ് ആദ്യ ഭാഗത്തെ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങൾ. ചന്ദ്രകുമാർ (സി.കെ.) എന്ന വ്യവസായ പ്രമുഖനും അയാളുടെ സഹായിയായ സ്റ്റീഫൻ ഗോമസും ചേർന്ന് നടത്തുന്ന ഒരു [[കൊലപാതകം|കൊലപാതകത്തിന്]] രാഹുലും മൃദുലയും സാക്ഷികൾ ആകുമ്പോൾ ആണ് കഥ പുരോഗമിക്കുന്നത്. അതേസമയം, ക്ലാസിലെ പുതിയ വിദ്യാർത്ഥിനിയായ ദീപാ റാണിക്കും ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനും ഇടയിൽ ശത്രുത ഉടലെടുക്കുന്നു. പിന്നീട് ദീപയുടെ അമ്മയും ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ [[വക്കീൽ|അഭിഭാഷകയും]] ആയ സേതു ലക്ഷ്മി പുതിയ സ്ക്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പലായി ചുമതല ഏൽക്കുന്നു.

അവധിക്കാലത്തിന് ശേഷം സ്ക്കൂളിലെ ഒരു വിദ്യാർത്ഥിനിയായ റോസ്സിയുടെ കൊലപാതകത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് കുറ്റക്കാരെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു. പക്ഷെ, ജ്യോതി എന്ന അവരുടെ ഒരു സുഹൃത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ യഥാർത്ഥ കുറ്റവാളിയായ സ്റ്റീഫനെ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് നിയമത്തിന് മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരുന്നു. പിന്നീട് മൃദുലയെ കൊലപ്പെടുത്താൻ സി.കെ. സ്റ്റീഫനെ [[ജയിൽ|ജയിലിൽ]] നിന്ന് രഹസ്യമായി മോചിപ്പിക്കുന്നു. എന്നാൽ, സഹായം വാഗ്ദാനം ചെയ്ത ദീപ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിച്ചത് കാരണം സ്റ്റീഫൻ അബദ്ധത്തിൽ ജ്യോതിയെ കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. 

ഒരുഘട്ടത്തിൽ ദീപ തനിക്കെതിരെ തിരിയും എന്നായപ്പോൾ സി.കെ. അവളെ വകവരുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു, എങ്കിലും ദീപ രക്ഷപ്പെടുന്നു. ശേഷം ജ്യോതിയുടെ കൊലപാതകത്തിന് പിന്നിലെ യഥാർത്ഥ സത്യങ്ങൾ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനോട് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. സി.കെ. തന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ ആണെന്ന വസ്തുത ജെയിംസ് സേതു ലക്ഷ്മിയിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കുന്നു. പിന്നീട് ആഭ്യന്തര മന്ത്രി പദവിയിലേക്കുള്ള ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ സി.കെ. സ്ഥാനാർത്ഥി ആകുമ്പോൾ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഒരു ടി.വി. അഭിമുഖത്തിലൂടെ അയാളുടെ രാഷ്ട്രീയ ഭാവി നശിപ്പിക്കുകയും സ്റ്റീഫനെ കൊലപ്പെടുത്തിയ കുറ്റത്തിന് ജയിലിൽ ആക്കുകയും ചെയ്യുന്നിടത്ത് ഒന്നാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

രണ്ടാം ഭാഗത്തിൽ മൃദുല യു.എസ്. ലേക്ക് പോകുന്ന അവസരത്തിൽ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ ആകുന്നു. ശേഷം ലോ കോളേജിൽ ചേരുന്ന ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് അവിടെ മഹേന്ദ്രൻ്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള '4 ദി പീപ്പിൾ' എന്ന സീനിയേഴ്സിന്റെ ഗ്യാങ്ങുമായി നിരന്തരം പ്രശ്നങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്നു. പിന്നീട് പുതിയൊരു പാർട്ടി രൂപീകരിച്ച് കോളേജ് യൂണിയൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ച് ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് വിജയിക്കുന്നു. ജെയിംസ് പുതിയ കോളേജ് ചെയർമാനായി ചുമതല ഏൽക്കുന്നു.

തന്റെ സഹോദരി പ്രിയയും ജെയിംസുമായി [[പ്രണയം|പ്രണയത്തിലാണെന്ന]] വാർത്തകൾ കേൾക്കാൻ ഇടയാകുന്ന മഹേന്ദ്രൻ ഉടനെ തന്നെ അവളുടെ [[വിവാഹം]] നടത്തുവാൻ നിർബന്ധിതനാക്കുന്നു. എന്നാൽ, ചില കാരണങ്ങളാൽ വിവാഹം മുടങ്ങുകയും ജെയിംസിന്റെ അപ്രതീക്ഷിത മരണവാർത്ത ദീപയുടെ മാനസികനില തെറ്റിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്രേംകുമാർ എന്ന [[മാനസികരോഗം|മനോരോഗ]] വിദഗ്ധന്റെ ചികിത്സയിൽ സുഖം പ്രാപിക്കുന്ന ദീപ ജെയിംസിൻ്റെ മരണത്തെ സംബന്ധിച്ച യാഥാർത്ഥ്യങ്ങൾ കണ്ടെത്താൻ സുഹൃത്തുക്കൾക്കൊപ്പം ഇറങ്ങിത്തിരിക്കുന്നു.

പക്ഷെ, എല്ലാവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ ജെയിംസ് കുറച്ച് നാളുകൾക്ക് ശേഷം ജീവനോടെ തിരികെയെത്തുന്നു. ശേഷം ദീപയുടെ പെട്ടെന്നുള്ള തിരോധാനത്തിൽ ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും പരോളിൽ ഇറങ്ങിയ സി.കെ. യെ സംശയിക്കുന്നു. എന്നാൽ, ഏവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ സ്റ്റീഫൻ ദീപയെ കൊലപ്പെടുത്തി എന്ന വിവരം ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും വൈകി അറിയുന്നു. സ്റ്റീഫന്റെ കസ്റ്റഡിയിൽ ആകുന്ന ജെയിംസും, രാഹുലും, സാമും രക്ഷപ്പെടുകയും ഒടുവിൽ സ്റ്റീഫനെയും അയാളുടെ സഹായിയായി മാറിയ റാമിനെയും സി.കെ. കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. ദീപ ഇല്ലാത്ത കോളേജിൽ തുടരാൻ സാധിക്കാത്ത ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും ടി.സി. വാങ്ങി പോകുമ്പോൾ രണ്ടാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

== അഭിനേതാക്കൾ ==

=== പ്രധാന അഭിനേതാക്കൾ ===

* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]] - ജെയിംസ് ആൽബർട്ട്&lt;ref&gt;{{Cite news |date=11 July 2019 |title=Autograph fame Ranjith Raj blessed with a baby girl, shares first picture with the newborn |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=20 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240420152348/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ലീഡർ, സി.കെ. യുടെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* [[ശരത്ത് കുമാർ]] - രാഹുൽ കൃഷ്ണൻ&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Ahmed |first=Shaik Imthiyaz |date=2015-02-26 |title='Autograph' Actor Sarath Kumar Died in Road Accident |url=https://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |access-date=2025-06-08 |website=All India Roundup |language=en-US |archive-date=23 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180723133510/http://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* അംബരീഷ് എം.എസ്. - സാംകുട്ടി &quot;സാം&quot;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news |date=2023-01-29 |title=Ranjith Raj to Sonia: Here is how the Autograph actors look now and what keeps them busy |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=31 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230131070949/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* സോണിയ ശ്രീജിത്ത് (സീസൺ 1) / [[മേഘ്ന വിൻസന്റ്]] (സീസൺ 2) - നാൻസി സാമുവൽ&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news |last=U. R. |first=Arya |date=31 July 2017 |title=My husband and I were quite amused by the trolls, we just laughed them off! : Meghna Vincent |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/my-husband-and-i-were-quite-amused-by-the-trolls-we-just-laughed-them-off-meghna-vincent/articleshow/59841388.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* ശ്രീക്കുട്ടി - മൃദുല മേനോൻ &quot;മൃദു&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=admin |date=22 November 2012 |title=Malayalm Serial Actress Sreekutty's Marriage With Manoj Kumar |url=https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |access-date=14 June 2025 |website=Kerala9.com |language=en |archive-date=25 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250325050655/https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* [[ശാലിൻ സോയ]] - ദീപാ റാണി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2024-10-29 |title=Bigg Boss Tamil 8: Actress and director Shaalin Zoya to enter as wildcard ? |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/bigg-boss-tamil-8-actress-and-director-shaalin-zoya-to-enter-as-wildcard-/articleshow/114726238.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: സേതു ലക്ഷ്മിയുടെയും പ്രഫുൽ പട്ടേലിന്റെയും മകൾ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ എതിരാളി; പിന്നീട് അവരിൽ ഒരാളായി മാറുന്നു

=== മറ്റു അഭിനേതാക്കൾ ===

* രാജീവ് പരമേശ്വർ - ചന്ദ്രകുമാർ &quot;സി.കെ.&quot;: ഒരു വ്യവസായപ്രമുഖൻ; ജെയിംസിന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* കവിരാജ് ആചാരി - സ്റ്റീഫൻ ഗോമസ് / മിസ്റ്റർ എക്സ്: ആൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് വാർഡൻ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ സി.കെ. യുടെ സഹായി
* [[സോന നായർ]] - സേതു ലക്ഷ്മി&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2011/Jul/08/sparkling-sona-269400.html|title=Sparkling Sona|access-date=2025-06-08|last=archive|first=From our online|date=2012-05-16|website=The New Indian Express|language=en}}&lt;/ref&gt;: ദീപാ റാണിയുടെ അമ്മ; സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ; ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ അഭിഭാഷിക
* ശ്രീഹരി - കുരുവിള (സീസൺ 1): സ്കൂൾ മാനേജർ; സൂസന്നയുടെ ഭർത്താവ്
* ജിഷിൻ മോഹൻ - റാം നാരായണൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2020-05-15 |title=Jishin Mohan on 'Autograph' re-run: It is exciting to watch the show again, but every scene reminds me of Sarath |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/jishin-mohan-on-autograph-re-run-it-is-exciting-to-watch-the-show-again-but-every-scene-reminds-me-of-sharath/articleshow/75756613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; മൃദുലയുടെ കാമുകൻ
* നിയ രഞ്ജിത്ത് / സ്വപ്ന ട്രീസ - നന്ദിനി നായർ (സീസൺ 1): ധാർമ്മികതയും അച്ചടക്കവും എന്ന വിഷയം പഠിപ്പിക്കുന്ന അധ്യാപിക
* [[ശരത് ഹരിദാസ്]] - ദീപൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2010-11-19 |title=Big time on small screen |url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X |archive-date=25 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210125005853/https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഒരു [[ഫിസിക്സ്]] അദ്ധ്യാപകൻ; നന്ദിനിയുടെ പരിചയക്കാരൻ 
* ജയകുമാർ പരമേശ്വരൻ പിള്ള - ശശി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2015-03-19 |title=For a long innings |url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/for-a-long-innings/article7006897.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): സ്ക്കൂളിലെ പ്യൂൺ
* നിജാഷ് ജാഷ് - ബെൻ ജോൺസൺ (സീസൺ 1): ദീപയുടെ സുഹൃത്ത്
* അമൃത പ്രശാന്ത് - ജ്യോതി വിശ്വനാഥ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2021/01/amritha-varnan-marriage-photos.html|title=Actress Amritha Varnan married Prasanth Kumar {{!}} photos|access-date=2025-06-08|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; ജെയിംസിനെ പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* കരിഷ്മ മനോജ് - റോസി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 1): സ്റ്റീഫൻ കൊലപ്പെടുത്തുന്ന സ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥിനി
* മുരളി മോഹൻ - പ്രഫുൽ പട്ടേൽ [[ഐ.പി.എസ്.]] (സീസൺ 1): [[പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; ദീപാ റാണിയുടെ അച്ഛൻ
* എസ്. വിജയകുമാരി - രാജമ്മ (സീസൺ 1): പെൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് മേട്രൻ
* [[ഷിജു]] - ദേവനാരായണൻ ഐ.പി.എസ്. (സീസൺ 1): പ്രഫുൽ പട്ടേലിന് പകരം ചുമതല ഏൽക്കുന്ന പോലീസ് കമ്മീഷണർ
* [[ദേവൻ (നടൻ)|ദേവൻ]] - പി. സേതുരാമയ്യർ (സീസൺ 1): മുൻ സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ
* [[ബീന ആന്റണി]] - ലീനാമ്മ (സീസൺ 1): ജെയിംസിന്റെ അമ്മ
* [[രേഖ രതീഷ്]] - ഡോ. നിർമ്മല പ്രകാശ് (സീസൺ 1): മൃദുലയുടെ അമ്മ
* [[രശ്മി ബോബൻ]] / കാർത്തിക കണ്ണൻ - സൂസന്ന &quot;സൂസി&quot; (സീസൺ 1): സ്കൂൾ ലൈബ്രേറിയൻ; കുരുവിളയുടെ ഭാര്യ
* വിപിയൻ ജെയിംസ് - മഹേന്ദ്രൻ &quot;മഹി&quot; (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിന്റെ തലവൻ; പ്രിയയുടെ സഹോദരൻ
* ഋഷി ഭാസ്കരൻ - ബിലാൽ അഹമ്മദ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മഹേഷ് ലക്ഷ്മൺ - അശോക് രാജ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* ലക്ഷ്മി - സോണി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മീര മുരളീധരൻ - പ്രിയ&lt;ref&gt;{{Cite news |last=Soman |first=Deepa |date=19 August 2014 |title=The love for acting dawned on me gradually: Meera Muralidharan |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/the-love-for-acting-dawned-on-me-gradually-meera-muralidharan/articleshow/40388306.cms |access-date=8 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 2): മഹേന്ദ്രന്റെ സഹോദരി; സുബ്രഹ്മണിയുടെ കാമുകി; ജെയിംസ് പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* സന്ദീപ് ശിവൻ - സുബ്രഹ്മണി (സീസൺ 2): പ്രിയയുടെ കാമുകൻ; ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്
* ശാരി കൃഷ്ണൻ - സാന്ദ്ര വിശ്വനാഥ് (സീസൺ 2): ജ്യോതി വിശ്വനാഥിന്റെ സഹോദരി
* അമൽ - ക്രിസ്റ്റഫർ &quot;ക്രിസ്റ്റി&quot; (സീസൺ 2): [[അസിസ്റ്റന്റ് പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; മാഗിയുടെ വളർത്തു മകൻ
* [[ശ്രീലത]] - മാഗി (സീസൺ 2): മുൻ മേയർ നിക്കോളാസിന്റെ ഭാര്യ
* യദു കൃഷ്ണൻ - ഡോ. പ്രേംകുമാർ (സീസൺ 2): ഒരു മനോരോഗ വിദഗ്ധൻ
* [[കൈലാസ് നാഥ്]] - പൊതുവാൾ (സീസൺ 2): ഗായത്രി ദേവിക്ക് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* [[കവിത നായർ]] - ഗായത്രി ദേവി (സീസൺ 2): ഡോ. ശ്രീകാന്തിന് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* ആനന്ദ് കുമാർ - ഡോ. ശ്രീകാന്ത് (സീസൺ 2): ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ
* മനോജ് പിള്ള - സ്കൂൾ ചെയർമാൻ (സീസൺ 1) / പോലീസ് കമ്മീഷണർ (സീസൺ 2)
* കിഷോർ എൻ.കെ. - ഗുപ്തൻ
* [[സെന്തിൽ കൃഷ്ണ]] - വി.ഡി. പുരുഷോത്തമാൻ &quot;പുരുഷു&quot; (സീസൺ 2)

== അവലംബങ്ങൾ ==
{{Reflist}}

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* {{IMDb title}}

[[വർഗ്ഗം:മലയാള ടെലിവിഷൻ പരിപാടികൾ]]</text>
      <sha1>2qac6o47m7z6fqw22i4vmgx351yv6eb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540276</id>
      <parentid>4540274</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:21:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jayashankar8022</username>
        <id>85871</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>4540276</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28164" sha1="9h99wpfel4vybwyl1zhg1jtsnabh0kw" xml:space="preserve">
{{Infobox television
| image                = [[പ്രമാണം:ഓട്ടോഗ്രാഫ് സീരിയൽ.jpg|thumb|center]]
| genre                = [[നാടകം (സിനിമയും ടെലിവിഷനും)|ഡ്രാമ]]
| writer               = അനിൽ ബാസ്
| director             = സുജിത് സുന്ദർ
| starring             = {{Plainlist|
* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]]
* [[ശരത്ത് കുമാർ]]
* [[ശാലിൻ സോയ]]
* [[സോന നായർ]]
}}
| theme_music_composer = സഞ്ജീവ് ലാൽ
| country              = ഇന്ത്യ
| language             = മലയാളം
| num_seasons          = 2
| num_episodes         = 646
| executive_producer   = {{Plainlist|
* ഷീജ അലിഖാൻ
* ലിജിന ഖാൻ
}}
| producer             = അലിഖാൻ
| location             = [[തിരുവനന്തപുരം ജില്ല|തിരുവനന്തപുരം]]
| cinematography       = മനോജ് കുമാർ
| editor               = {{Plainlist|
* ജോബി പന്നപാറ
* സജിത്ത് എൻ.എസ്.
* റോഗൻ കൃഷ്ണൻ
}}
| runtime              = 18–20 മിനിറ്റുകൾ
| company              = ബാവാ ക്രിയേഷൻസ്
| network              = [[ഏഷ്യാനെറ്റ്]]
| first_aired          = {{Start date|2009|10|5|df=y}}
| last_aired           = {{End date|2012|4|6|df=yes}}
}}

5 ഒക്ടോബർ 2009 മുതൽ 6 ഏപ്രിൽ 2012 വരെ [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്തിരുന്ന ഒരു [[സോപ്പ് ഓപ്പറ|ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ്]] '''''ഓട്ടോഗ്രാഫ്'''''.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://admin.indiantelevision.com/headlines/asianet-launches-vigram-and-autograph-090923|title=Asianet launches 'Vigram' and 'Autograph'|access-date=8 June 2025|last=|date=23 September 2009|website=Indian Television|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pinklungi.com/11-forgotten-malayalam-television-serials/|title=11 Forgotten Malayalam Television Serials|access-date=8 June 2025|last=Mohan|first=Padma|date=22 June 2021|website=pinklungi.com|language=en-US}}&lt;/ref&gt; 'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അഞ്ച് കൗമാരക്കാരായ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ഹൈ സ്കൂൾ, കോളേജ് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന സംഭവങ്ങളാണ് പരമ്പരയുടെ പ്രമേയം.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.afaqs.com/media-briefs/45571_autograph-completes-200-episodes-in-asianet|title=Autograph completes 200 episodes in Asianet|access-date=8 June 2025|last=|first=|date=5 July 2010|website=afaqs!|language=en|publication-place=Thiruvananthapuram}}&lt;/ref&gt;

2011 ലെ ഏഷ്യാനെറ്റ് ടെലിവിഷൻ അവാർഡുകളിൽ മികച്ച സംവിധായകൻ (സുജിത് സുന്ദർ), മികച്ച തിരക്കഥാകൃത്ത് (അനിൽ ബാസ്), മികച്ച എഡിറ്റർ (ജോബി പന്നപാറ), മികച്ച പുതുമുഖം ([[ശാലിൻ സോയ]]), മികച്ച സ്വഭാവ നടി ([[സോന നായർ]]) എന്നിങ്ങനെ നിരവധി അംഗീകാരങ്ങൾ ഈ പരമ്പരയ്ക്ക് ലഭിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last= |first= |date=21 March 2011 |title='Asianet Television Awards 2011' on Asianet |url=https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250424112033/https://www.afaqs.com/media-briefs/48334_asianet-television-awards-2011-on-asianet |archive-date=24 April 2025 |access-date=8 June 2025 |website=afaqs! |language=en}}&lt;/ref&gt; 2020 ലെ [[കോവിഡ്-19 ആഗോള മഹാമാരി|കോവിഡ് -19 ലോക്ക്ഡൗൺ]] സമയത്ത് [[ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസ്|ഏഷ്യാനെറ്റ് പ്ലസിൽ]] ഈ പരമ്പര പുനഃസംപ്രേഷണം ചെയ്തെങ്കിലും പിന്നീട് മലയാളത്തിൽ ഡബ്ബ് ചെയ്ത ''[[മഹാഭാരതം (2013 ടെലിവിഷൻ പരമ്പര)|മഹാഭാരതം]]'' (2013–2014) പകരം ടെലികാസ്റ്റ് ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|title=മാനസപുത്രിയും ഓട്ടോഗ്രാഫും അടക്കമുള്ള ഹിറ്റ് പരമ്പരകൾ മടങ്ങിയെത്തുന്നു {{!}} asianet plus re telecast old hit serials|access-date=8 June 2025|last=Narayanan|first=Bidhun|date=27 April 2020|website=Asianet News Malayalam|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20210623185014/https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/asianet-plus-re-telecast-old-hit-serials-q9g9dj|archive-date=23 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=K. S. |first=Anish |date=17 May 2020 |title=Mahabharatham Malayalam Telecast On Asianet Plus - 6.30 P.M To 7.30 P.M |url=https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |access-date=9 June 2025 |website=Kerala TV |language=en-US |archive-date=21 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250321102955/https://www.keralatv.in/mahabharatham-serial-asianet-plus/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

== പരമ്പര അവലോകനം ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |സീസൺ
! rowspan=&quot;2&quot; |എപ്പിസോഡുകൾ 
! colspan=&quot;2&quot; |യഥാർത്ഥ സംപ്രേഷണം
|-
!ആദ്യ സംപ്രേഷണം
!അവസാന സംപ്രേഷണം
|-
|style=&quot;text-align:center;|1
|style=&quot;text-align:center;|438
|5 ഒക്ടോബർ 2009
|17 ജൂൺ 2011
|-
|style=&quot;text-align:center;|2
|style=&quot;text-align:center;|208
|20 ജൂൺ 2011
|6 ഏപ്രിൽ 2012
|}

== കഥാസംഗ്രഹം ==
'ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ്' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ജെയിംസ്, രാഹുൽ, സാം, നാൻസി, മൃദുല എന്നീ അഞ്ച് ഹൈസ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥികളാണ് ആദ്യ ഭാഗത്തെ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങൾ. ചന്ദ്രകുമാർ (സി.കെ.) എന്ന വ്യവസായ പ്രമുഖനും അയാളുടെ സഹായിയായ സ്റ്റീഫൻ ഗോമസും ചേർന്ന് നടത്തുന്ന ഒരു [[കൊലപാതകം|കൊലപാതകത്തിന്]] രാഹുലും മൃദുലയും സാക്ഷികൾ ആകുമ്പോൾ ആണ് കഥ പുരോഗമിക്കുന്നത്. അതേസമയം, ക്ലാസിലെ പുതിയ വിദ്യാർത്ഥിനിയായ ദീപാ റാണിക്കും ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനും ഇടയിൽ ശത്രുത ഉടലെടുക്കുന്നു. പിന്നീട് ദീപയുടെ അമ്മയും ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ [[വക്കീൽ|അഭിഭാഷകയും]] ആയ സേതു ലക്ഷ്മി പുതിയ സ്ക്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പലായി ചുമതല ഏൽക്കുന്നു.

അവധിക്കാലത്തിന് ശേഷം സ്ക്കൂളിലെ ഒരു വിദ്യാർത്ഥിനിയായ റോസ്സിയുടെ കൊലപാതകത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് കുറ്റക്കാരെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു. പക്ഷെ, ജ്യോതി എന്ന അവരുടെ ഒരു സുഹൃത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ യഥാർത്ഥ കുറ്റവാളിയായ സ്റ്റീഫനെ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് നിയമത്തിന് മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരുന്നു. പിന്നീട് മൃദുലയെ കൊലപ്പെടുത്താൻ സി.കെ. സ്റ്റീഫനെ [[ജയിൽ|ജയിലിൽ]] നിന്ന് രഹസ്യമായി മോചിപ്പിക്കുന്നു. എന്നാൽ, സഹായം വാഗ്ദാനം ചെയ്ത ദീപ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിച്ചത് കാരണം സ്റ്റീഫൻ അബദ്ധത്തിൽ ജ്യോതിയെ കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. 

ഒരുഘട്ടത്തിൽ ദീപ തനിക്കെതിരെ തിരിയും എന്നായപ്പോൾ സി.കെ. അവളെ വകവരുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു, എങ്കിലും ദീപ രക്ഷപ്പെടുന്നു. ശേഷം ജ്യോതിയുടെ കൊലപാതകത്തിന് പിന്നിലെ യഥാർത്ഥ സത്യങ്ങൾ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിനോട് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. സി.കെ. തന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ ആണെന്ന വസ്തുത ജെയിംസ് സേതു ലക്ഷ്മിയിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കുന്നു. പിന്നീട് ആഭ്യന്തര മന്ത്രി പദവിയിലേക്കുള്ള ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ സി.കെ. സ്ഥാനാർത്ഥി ആകുമ്പോൾ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഒരു ടി.വി. അഭിമുഖത്തിലൂടെ അയാളുടെ രാഷ്ട്രീയ ഭാവി നശിപ്പിക്കുകയും സ്റ്റീഫനെ കൊലപ്പെടുത്തിയ കുറ്റത്തിന് ജയിലിൽ ആക്കുകയും ചെയ്യുന്നിടത്ത് ഒന്നാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

രണ്ടാം ഭാഗത്തിൽ മൃദുല യു.എസ്. ലേക്ക് പോകുന്ന അവസരത്തിൽ ദീപ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ ആകുന്നു. ശേഷം ലോ കോളേജിൽ ചേരുന്ന ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് അവിടെ മഹേന്ദ്രൻ്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള '4 ദി പീപ്പിൾ' എന്ന സീനിയേഴ്സിന്റെ ഗ്യാങ്ങുമായി നിരന്തരം പ്രശ്നങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്നു. പിന്നീട് പുതിയൊരു പാർട്ടി രൂപീകരിച്ച് കോളേജ് യൂണിയൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ച് ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് വിജയിക്കുന്നു. ജെയിംസ് പുതിയ കോളേജ് ചെയർമാനായി ചുമതല ഏൽക്കുന്നു.

തന്റെ സഹോദരി പ്രിയയും ജെയിംസുമായി [[പ്രണയം|പ്രണയത്തിലാണെന്ന]] വാർത്തകൾ കേൾക്കാൻ ഇടയാകുന്ന മഹേന്ദ്രൻ ഉടനെ തന്നെ അവളുടെ [[വിവാഹം]] നടത്തുവാൻ നിർബന്ധിതനാക്കുന്നു. എന്നാൽ, ചില കാരണങ്ങളാൽ വിവാഹം മുടങ്ങുകയും ജെയിംസിന്റെ അപ്രതീക്ഷിത മരണവാർത്ത ദീപയുടെ മാനസികനില തെറ്റിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്രേംകുമാർ എന്ന [[മാനസികരോഗം|മനോരോഗ]] വിദഗ്ധന്റെ ചികിത്സയിൽ സുഖം പ്രാപിക്കുന്ന ദീപ ജെയിംസിൻ്റെ മരണത്തെ സംബന്ധിച്ച യാഥാർത്ഥ്യങ്ങൾ കണ്ടെത്താൻ സുഹൃത്തുക്കൾക്കൊപ്പം ഇറങ്ങിത്തിരിക്കുന്നു.

പക്ഷെ, എല്ലാവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ ജെയിംസ് കുറച്ച് നാളുകൾക്ക് ശേഷം ജീവനോടെ തിരികെയെത്തുന്നു. ശേഷം ദീപയുടെ പെട്ടെന്നുള്ള തിരോധാനത്തിൽ ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും പരോളിൽ ഇറങ്ങിയ സി.കെ. യെ സംശയിക്കുന്നു. എന്നാൽ, ഏവരും മരിച്ചെന്ന് കരുതിയ സ്റ്റീഫൻ ദീപയെ കൊലപ്പെടുത്തി എന്ന വിവരം ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും വൈകി അറിയുന്നു. സ്റ്റീഫന്റെ കസ്റ്റഡിയിൽ ആകുന്ന ജെയിംസും, രാഹുലും, സാമും രക്ഷപ്പെടുകയും ഒടുവിൽ സ്റ്റീഫനെയും അയാളുടെ സഹായിയായി മാറിയ റാമിനെയും സി.കെ. കൊലപ്പെടുത്തുന്നു. ദീപ ഇല്ലാത്ത കോളേജിൽ തുടരാൻ സാധിക്കാത്ത ജെയിംസും കൂട്ടുകാരും ടി.സി. വാങ്ങി പോകുമ്പോൾ രണ്ടാം ഭാഗം അവസാനിക്കുന്നു.

== അഭിനേതാക്കൾ ==

=== പ്രധാന അഭിനേതാക്കൾ ===

* [[രഞ്ജിത്ത് രാജ്]] - ജെയിംസ് ആൽബർട്ട്&lt;ref&gt;{{Cite news |date=11 July 2019 |title=Autograph fame Ranjith Raj blessed with a baby girl, shares first picture with the newborn |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=20 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240420152348/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ലീഡർ, സി.കെ. യുടെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* [[ശരത്ത് കുമാർ]] - രാഹുൽ കൃഷ്ണൻ&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Ahmed |first=Shaik Imthiyaz |date=2015-02-26 |title='Autograph' Actor Sarath Kumar Died in Road Accident |url=https://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |access-date=2025-06-08 |website=All India Roundup |language=en-US |archive-date=23 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180723133510/http://allindiaroundup.com/news/autograph-actor-sarath-kumar-died-road-accident/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* അംബരീഷ് എം.എസ്. - സാംകുട്ടി &quot;സാം&quot;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news |date=2023-01-29 |title=Ranjith Raj to Sonia: Here is how the Autograph actors look now and what keeps them busy |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=31 January 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230131070949/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/ranjith-raj-to-sonia-here-is-how-the-autograph-actors-look-now-and-what-keeps-them-busy/photostory/97416613.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* സോണിയ ശ്രീജിത്ത് (സീസൺ 1) / [[മേഘ്ന വിൻസന്റ്]] (സീസൺ 2) - നാൻസി സാമുവൽ&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news |last=U. R. |first=Arya |date=31 July 2017 |title=My husband and I were quite amused by the trolls, we just laughed them off! : Meghna Vincent |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/my-husband-and-i-were-quite-amused-by-the-trolls-we-just-laughed-them-off-meghna-vincent/articleshow/59841388.cms |access-date=14 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* ശ്രീക്കുട്ടി - മൃദുല മേനോൻ &quot;മൃദു&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=admin |date=22 November 2012 |title=Malayalm Serial Actress Sreekutty's Marriage With Manoj Kumar |url=https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |access-date=14 June 2025 |website=Kerala9.com |language=en |archive-date=25 March 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250325050655/https://www.kerala9.com/news/movie-gallery/malayalm-serial-actress-sreekuttys-marriage-with-manoj-kumar/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിൽ ഒരാൾ
* [[ശാലിൻ സോയ]] - ദീപാ റാണി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2024-10-29 |title=Bigg Boss Tamil 8: Actress and director Shaalin Zoya to enter as wildcard ? |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/bigg-boss-tamil-8-actress-and-director-shaalin-zoya-to-enter-as-wildcard-/articleshow/114726238.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: സേതു ലക്ഷ്മിയുടെയും പ്രഫുൽ പട്ടേലിന്റെയും മകൾ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ എതിരാളി; പിന്നീട് അവരിൽ ഒരാളായി മാറുന്നു

=== മറ്റു അഭിനേതാക്കൾ ===

* രാജീവ് പരമേശ്വർ - ചന്ദ്രകുമാർ &quot;സി.കെ.&quot;: ഒരു വ്യവസായപ്രമുഖൻ; ജെയിംസിന്റെ അർദ്ധ സഹോദരൻ
* കവിരാജ് ആചാരി - സ്റ്റീഫൻ ഗോമസ് / മിസ്റ്റർ എക്സ്: ആൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് വാർഡൻ; ആദ്യഘട്ടത്തിൽ സി.കെ. യുടെ സഹായി
* [[സോന നായർ]] - സേതു ലക്ഷ്മി&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2011/Jul/08/sparkling-sona-269400.html|title=Sparkling Sona|access-date=2025-06-08|last=archive|first=From our online|date=2012-05-16|website=The New Indian Express|language=en}}&lt;/ref&gt;: ദീപാ റാണിയുടെ അമ്മ; സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ; ഒരു മുൻ ക്രിമിനൽ അഭിഭാഷിക
* ശ്രീഹരി - കുരുവിള (സീസൺ 1): സ്കൂൾ മാനേജർ; സൂസന്നയുടെ ഭർത്താവ്
* ജിഷിൻ മോഹൻ - റാം നാരായണൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2020-05-15 |title=Jishin Mohan on 'Autograph' re-run: It is exciting to watch the show again, but every scene reminds me of Sarath |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/jishin-mohan-on-autograph-re-run-it-is-exciting-to-watch-the-show-again-but-every-scene-reminds-me-of-sharath/articleshow/75756613.cms |access-date=2025-06-08 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;: ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; മൃദുലയുടെ കാമുകൻ
* നിയ രഞ്ജിത്ത് / സ്വപ്ന ട്രീസ - നന്ദിനി നായർ (സീസൺ 1): ധാർമ്മികതയും അച്ചടക്കവും എന്ന വിഷയം പഠിപ്പിക്കുന്ന അധ്യാപിക
* [[ശരത് ഹരിദാസ്]] - ദീപൻ&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2010-11-19 |title=Big time on small screen |url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X |archive-date=25 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210125005853/https://www.thehindu.com/features/metroplus/radio-and-tv/Big-time-on-small-screen/article15696987.ece |url-status=live }}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഒരു [[ഫിസിക്സ്]] അദ്ധ്യാപകൻ; നന്ദിനിയുടെ പരിചയക്കാരൻ 
* ജയകുമാർ പരമേശ്വരൻ പിള്ള - ശശി&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2015-03-19 |title=For a long innings |url=https://www.thehindu.com/features/friday-review/for-a-long-innings/article7006897.ece |access-date=2025-06-08 |work=The Hindu |language=en-IN |issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): സ്ക്കൂളിലെ പ്യൂൺ
* നിജാഷ് ജാഷ് - ബെൻ ജോൺസൺ (സീസൺ 1): ദീപയുടെ സുഹൃത്ത്
* അമൃത പ്രശാന്ത് - ജ്യോതി വിശ്വനാഥ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2021/01/amritha-varnan-marriage-photos.html|title=Actress Amritha Varnan married Prasanth Kumar {{!}} photos|access-date=2025-06-08|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 1): ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്; ജെയിംസിനെ പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* കരിഷ്മ മനോജ് - റോസി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 1): സ്റ്റീഫൻ കൊലപ്പെടുത്തുന്ന സ്കൂൾ വിദ്യാർത്ഥിനി
* മുരളി മോഹൻ - പ്രഫുൽ പട്ടേൽ [[ഐ.പി.എസ്.]] (സീസൺ 1): [[പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; ദീപാ റാണിയുടെ അച്ഛൻ
* എസ്. വിജയകുമാരി - രാജമ്മ (സീസൺ 1): പെൺകുട്ടികളുടെ ബോർഡിംഗ് മേട്രൻ
* [[ഷിജു]] - ദേവനാരായണൻ ഐ.പി.എസ്. (സീസൺ 1): പ്രഫുൽ പട്ടേലിന് പകരം ചുമതല ഏൽക്കുന്ന പോലീസ് കമ്മീഷണർ
* [[ദേവൻ (നടൻ)|ദേവൻ]] - പി. സേതുരാമയ്യർ (സീസൺ 1): മുൻ സ്കൂൾ പ്രിൻസിപ്പൽ
* [[ബീന ആന്റണി]] - ലീനാമ്മ (സീസൺ 1): ജെയിംസിന്റെ അമ്മ
* [[രേഖ രതീഷ്]] - ഡോ. നിർമ്മല പ്രകാശ് (സീസൺ 1): മൃദുലയുടെ അമ്മ
* [[രശ്മി ബോബൻ]] / കാർത്തിക കണ്ണൻ - സൂസന്ന &quot;സൂസി&quot; (സീസൺ 1): സ്കൂൾ ലൈബ്രേറിയൻ; കുരുവിളയുടെ ഭാര്യ
* വിപിയൻ ജെയിംസ് - മഹേന്ദ്രൻ &quot;മഹി&quot; (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിന്റെ തലവൻ; പ്രിയയുടെ സഹോദരൻ
* ഋഷി ഭാസ്കരൻ - ബിലാൽ അഹമ്മദ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മഹേഷ് ലക്ഷ്മൺ - അശോക് രാജ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* ലക്ഷ്മി - സോണി വിൽഫ്രെഡ് (സീസൺ 2): 4 ദി പീപ്പിൾ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗം
* മീര മുരളീധരൻ - പ്രിയ&lt;ref&gt;{{Cite news |last=Soman |first=Deepa |date=19 August 2014 |title=The love for acting dawned on me gradually: Meera Muralidharan |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/the-love-for-acting-dawned-on-me-gradually-meera-muralidharan/articleshow/40388306.cms |access-date=8 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt; (സീസൺ 2): മഹേന്ദ്രന്റെ സഹോദരി; സുബ്രഹ്മണിയുടെ കാമുകി; ജെയിംസ് പ്രണയിക്കുന്ന പെൺകുട്ടി
* സന്ദീപ് ശിവൻ - സുബ്രഹ്മണി (സീസൺ 2): പ്രിയയുടെ കാമുകൻ; ഫൈവ് ഫിംഗേഴ്സിന്റെ സുഹൃത്ത്
* ശാരി കൃഷ്ണൻ - സാന്ദ്ര വിശ്വനാഥ് (സീസൺ 2): ജ്യോതി വിശ്വനാഥിന്റെ സഹോദരി
* അമൽ - ക്രിസ്റ്റഫർ &quot;ക്രിസ്റ്റി&quot; (സീസൺ 2): [[അസിസ്റ്റന്റ് പോലീസ് കമ്മീഷണർ]]; മാഗിയുടെ വളർത്തു മകൻ
* [[ശ്രീലത]] - മാഗി (സീസൺ 2): മുൻ മേയർ നിക്കോളാസിന്റെ ഭാര്യ
* യദു കൃഷ്ണൻ - ഡോ. പ്രേംകുമാർ (സീസൺ 2): ഒരു മനോരോഗ വിദഗ്ധൻ
* [[കൈലാസ് നാഥ്]] - പൊതുവാൾ (സീസൺ 2): ഗായത്രി ദേവിക്ക് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* [[കവിത നായർ]] - ഗായത്രി ദേവി (സീസൺ 2): ഡോ. ശ്രീകാന്തിന് പകരം ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ ചുമതല ഏൽക്കുന്ന വ്യക്തി
* ആനന്ദ് കുമാർ - ഡോ. ശ്രീകാന്ത് (സീസൺ 2): ലോ കോളേജ് പ്രിൻസിപ്പൽ
* മനോജ് പിള്ള - സ്കൂൾ ചെയർമാൻ (സീസൺ 1) / പോലീസ് കമ്മീഷണർ (സീസൺ 2)
* കിഷോർ എൻ.കെ. - ഗുപ്തൻ
* [[സെന്തിൽ കൃഷ്ണ]] - വി.ഡി. പുരുഷോത്തമാൻ &quot;പുരുഷു&quot; (സീസൺ 2)

== അവലംബങ്ങൾ ==
{{Reflist}}

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* {{IMDb title}}

[[വർഗ്ഗം:മലയാള ടെലിവിഷൻ പരിപാടികൾ]]</text>
      <sha1>9h99wpfel4vybwyl1zhg1jtsnabh0kw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656781</id>
    <revision>
      <id>4540049</id>
      <parentid>4536307</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:15:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540049</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5026" sha1="20w2u3qah38ehs7xu4jybkv4ypjwvos" xml:space="preserve">{{Infobox Hollywood cartoon|name=Manasiloru Manimuthu|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ|എസ്. എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് മാനസിലൊരു  മണിമുത്ത്  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 

== അഭിനേതാക്കൾ ==

* [[മോഹൻലാൽ]]
* [[സുരേഷ് ഗോപി]]
* [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]
* [[ശങ്കരാടി]]
* [[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]
* [[വിജയരാഘവൻ]]
* [[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]
* [[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]
* [[മീന (നടി)|മീനാ.]]
* [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
* ബബിത
* ബേബി അദീന
* ദേവി.
* രാജി
* മൈഥിലി

== ശബ്ദരേഖ ==

== റിലീസ് ==

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>20w2u3qah38ehs7xu4jybkv4ypjwvos</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540050</id>
      <parentid>4540049</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:15:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540050</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5189" sha1="rlyuumk8lf1vousksxedsuvk8dx516h" xml:space="preserve">{{Infobox Hollywood cartoon|name=Manasiloru Manimuthu|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ|എസ്. എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് മാനസിലൊരു  മണിമുത്ത്  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 

== അഭിനേതാക്കൾ ==

* [[മോഹൻലാൽ]]
* [[സുരേഷ് ഗോപി]]
* [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]
* [[ശങ്കരാടി]]
* [[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]
* [[വിജയരാഘവൻ]]
* [[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]
* [[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]
* [[മീന (നടി)|മീനാ.]]
* [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
* ബബിത
* ബേബി അദീന
* ദേവി.
* രാജി
* മൈഥിലി

== ശബ്ദരേഖ ==

== റിലീസ് ==

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>rlyuumk8lf1vousksxedsuvk8dx516h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540052</id>
      <parentid>4540050</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:17:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540052</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5279" sha1="c2oat5kbj0axpxl7hai8p4iecy1be1w" xml:space="preserve">{{Infobox Hollywood cartoon|name=Manasiloru Manimuthu|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ|എസ്. എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് മാനസിലൊരു  മണിമുത്ത്  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 

== അഭിനേതാക്കൾ ==

* [[മോഹൻലാൽ]]
* [[സുരേഷ് ഗോപി]]
* [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]
* [[ശങ്കരാടി]]
* [[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]
* [[വിജയരാഘവൻ]]
* [[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]
* [[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]
* [[മീന (നടി)|മീനാ.]]
* [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
* ബബിത
* ബേബി അദീന
* ദേവി.
* രാജി
* മൈഥിലി

== ശബ്ദരേഖ ==

== റിലീസ് ==

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>c2oat5kbj0axpxl7hai8p4iecy1be1w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540053</id>
      <parentid>4540052</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:18:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540053</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5363" sha1="mbt17dohdqw5cw2u9pmbmtzfjt6joua" xml:space="preserve">{{Infobox Hollywood cartoon|name=Manasiloru Manimuthu|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ|എസ്. എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് മാനസിലൊരു  മണിമുത്ത്  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=Manasilloru Manimuthu|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 

== അഭിനേതാക്കൾ ==

* [[മോഹൻലാൽ]]
* [[സുരേഷ് ഗോപി]]
* [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]
* [[ശങ്കരാടി]]
* [[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]
* [[വിജയരാഘവൻ]]
* [[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]
* [[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]
* [[മീന (നടി)|മീനാ.]]
* [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]
* ബബിത
* ബേബി അദീന
* ദേവി.
* രാജി
* മൈഥിലി

== ശബ്ദരേഖ ==

== റിലീസ് ==

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>mbt17dohdqw5cw2u9pmbmtzfjt6joua</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540056</id>
      <parentid>4540053</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:40:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <origin>4540056</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7537" sha1="eu9hvgdvx6do52y912se3zvixz4lcq3" xml:space="preserve">{{Infobox Hollywood cartoon|name=Manasiloru Manimuthu|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ|എസ്. എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് മാനസിലൊരു  മണിമുത്ത്  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 
==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url= https://www.m3db.com/film/manassil-oru-manimuthth|accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[മോഹൻലാൽ]]  ||മോഹൻ
|-
|2||[[സുരേഷ് ഗോപി]]  ||രാഘവൻ
|-
|3||[[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]  ||
|-
|4||[[വിജയരാഘവൻ]]  ||വേണു
|-
|5||[[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]  ||ഉത്തമൻ
|-
|6||[[മീന (നടി)|മീന]]  ||വേണുവിന്റെ അമ്മ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||മോഹന്റെ അമ്മാവൻ
|-
|8||[[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]  ||വേണുവിന്റെ അച്ഛൻ
|-
|9||[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]]  ||
|-
|10||[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]  ||മോഹന്റെ അമ്മ
|-
|11||[[ബബിത]]  ||
|-
|12||[[ബേബി അദീന]]  ||
|-
|13||[[മൈഥിലി]]  ||
|-
|14||[[രാജി]]  ||ദേവി.
|-
|15||[[]]  ||
|-
|16||[[]]  ||
|-
|17||[[]]  ||
|-
|18||[[]]  ||
|-
|19||[[]]  ||
|-
|20||[[]]  ||
|-
|21||[[]]  ||
|-
|22||[[]]  ||
|-
|23||[[]]  ||
|-
|24||[[]]  ||
|-
|25||[[]]  ||
|}

==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?4202 |accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[കെ ജയകുമാർ]]
*ഈണം:  [[ശ്യാം]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 ||അരുതരുതരുതെന്റെ മംഗല്യസൂത്രം ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]],[[കെ.എസ്. ചിത്ര]] ,അമ്പിളി രാജശേഖരൻ|| 
|- 
| 2 || നീലാഞ്ജനക്കുളിർ||[[ജോളി അബ്രഹാം]]|| 
|- 
| 3 ||നീർമണിമുത്തുകൾ ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]] ,[[കെ.എസ്. ചിത്ര]]|| 
|}
	
== അഭിനേതാക്കൾ ==


== ശബ്ദരേഖ ==

== റിലീസ് ==

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>eu9hvgdvx6do52y912se3zvixz4lcq3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540066</id>
      <parentid>4540056</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T18:36:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <comment>/* താരനിര{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url= https://www.m3db.com/film/manassil-oru-manimuthth|accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}} */</comment>
      <origin>4540066</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7802" sha1="1kcn0b6cax49cshu36oubxvsrue3i6j" xml:space="preserve">{{Infobox Hollywood cartoon|name=Manasiloru Manimuthu|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ|എസ്. എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് മാനസിലൊരു  മണിമുത്ത്  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 
==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url= https://www.m3db.com/film/manassil-oru-manimuthth|accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[മോഹൻലാൽ]]  ||മോഹൻ
|-
|2||[[സുരേഷ് ഗോപി]]  ||ശ്രീധരൻ 
|-
|3||[[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]  ||രാധിക
|-
|4||[[വിജയരാഘവൻ]]  ||വേണു
|-
|5||[[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]  ||ഉത്തമൻ
|-
|6||[[മീന (നടി)|മീന]]  ||വേണുവിന്റെ അമ്മ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||മോഹന്റെ അമ്മാവൻ
|-
|8||[[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]  ||ശങ്കരൻ നായർ- വേണുവിന്റെ അച്ഛൻ
|-
|9||[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]]  ||ഗോവിന്ദപ്പിള്ള- രാധികയുടെ അച്ഛൻ
|-
|10||[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]  ||ഭാനു-മോഹന്റെ അമ്മ
|-
|11||[[കോട്ടയം ശാന്ത]]  ||ബ്യൂട്ടിപാർലർ ഉടമ
|-
|12||[[ബേബി അദീന]]  ||
|-
|13||[[മൈഥിലി]]  ||വിലാസിനി
|-
|14||[[രാജി]]  ||ദേവി.
|-
|15||[[ബബിത]]  ||
|-
|16||[[]]  ||
|-
|17||[[]]  ||
|-
|18||[[]]  ||
|-
|19||[[]]  ||
|-
|20||[[]]  ||
|-
|21||[[]]  ||
|-
|22||[[]]  ||
|-
|23||[[]]  ||
|-
|24||[[]]  ||
|-
|25||[[]]  ||
|}

==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?4202 |accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[കെ ജയകുമാർ]]
*ഈണം:  [[ശ്യാം]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 ||അരുതരുതരുതെന്റെ മംഗല്യസൂത്രം ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]],[[കെ.എസ്. ചിത്ര]] ,അമ്പിളി രാജശേഖരൻ|| 
|- 
| 2 || നീലാഞ്ജനക്കുളിർ||[[ജോളി അബ്രഹാം]]|| 
|- 
| 3 ||നീർമണിമുത്തുകൾ ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]] ,[[കെ.എസ്. ചിത്ര]]|| 
|}
	
== അഭിനേതാക്കൾ ==


== ശബ്ദരേഖ ==

== റിലീസ് ==

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>1kcn0b6cax49cshu36oubxvsrue3i6j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540122</id>
      <parentid>4540066</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:38:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <origin>4540122</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7668" sha1="57ltsv26w16g9jvp3yv75hv5i7lc4cy" xml:space="preserve">{{Infobox Hollywood cartoon|name=Manasiloru Manimuthu|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ|എസ്. എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് മാനസിലൊരു  മണിമുത്ത്  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 
==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url= https://www.m3db.com/film/manassil-oru-manimuthth|accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[മോഹൻലാൽ]]  ||മോഹൻ
|-
|2||[[സുരേഷ് ഗോപി]]  ||ശ്രീധരൻ 
|-
|3||[[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]  ||രാധിക
|-
|4||[[വിജയരാഘവൻ]]  ||വേണു
|-
|5||[[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]  ||ഉത്തമൻ
|-
|6||[[മീന (നടി)|മീന]]  ||വേണുവിന്റെ അമ്മ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||മോഹന്റെ അമ്മാവൻ
|-
|8||[[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]  ||ശങ്കരൻ നായർ- വേണുവിന്റെ അച്ഛൻ
|-
|9||[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]]  ||ഗോവിന്ദപ്പിള്ള- രാധികയുടെ അച്ഛൻ
|-
|10||[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]  ||ഭാനു-മോഹന്റെ അമ്മ
|-
|11||[[കോട്ടയം ശാന്ത]]  ||ബ്യൂട്ടിപാർലർ ഉടമ
|-
|12||[[ബേബി അദീന]]  ||
|-
|13||[[മൈഥിലി]]  ||വിലാസിനി
|-
|14||[[രാജി]]  ||ദേവി.
|-
|15||[[ബബിത]]  ||
|-
|16||[[]]  ||
|-
|17||[[]]  ||

|}

==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?4202 |accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[കെ ജയകുമാർ]]
*ഈണം:  [[ശ്യാം]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 ||അരുതരുതരുതെന്റെ മംഗല്യസൂത്രം ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]],[[കെ.എസ്. ചിത്ര]] ,അമ്പിളി രാജശേഖരൻ|| 
|- 
| 2 || നീലാഞ്ജനക്കുളിർ||[[ജോളി അബ്രഹാം]]|| 
|- 
| 3 ||നീർമണിമുത്തുകൾ ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]] ,[[കെ.എസ്. ചിത്ര]]|| 
|}
	

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
* {{YouTube|id=zTtswYxcIs8 മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)}} 
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>57ltsv26w16g9jvp3yv75hv5i7lc4cy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540123</id>
      <parentid>4540122</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:48:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <origin>4540123</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8687" sha1="5wpkjzvgq50ckr86o73lhrwzae81vlb" xml:space="preserve">{{prettyurl|Manasiloru Manimuthu}}
{{Infobox film|name=മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=|director= [[ജെ. ശശികുമാർ]]|producer= [[അച്ചൻ കുഞ്ഞ്]] |writer=[[ജെ. ശശികുമാർ ]] |dialogue=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |lyrics=[[കെ. ജയകുമാർ]] |screenplay=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |starring= [[മോഹൻലാൽ]],&lt;br&gt; [[സുരേഷ് ഗോപി]],&lt;br&gt; [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], &lt;br&gt;[[ശങ്കരാടി]]  |music=[[ശ്യാം]]|action =[[ത്യാഗരാജൻ]]|design =[[സാക്സ്]]| background music=[[ജോൺസൺ]] |cinematography= [[വിപിൻദാസ്]]|editing=[[ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ]]|studio=|distributor=റോയൽ| banner =റോയൽ പ്രൊഡക്ഷൻസ്| runtime =  |released={{Film date|1986|10|31|df=y}}|country={{Ind}}[[ഭാരതം]]|language=[[മലയാളം]]}}

{{Infobox Hollywood cartoon|name=|image=|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}
[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് '''മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്'''  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 
==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url= https://www.m3db.com/film/manassil-oru-manimuthth|accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[മോഹൻലാൽ]]  ||മോഹൻ
|-
|2||[[സുരേഷ് ഗോപി]]  ||ശ്രീധരൻ 
|-
|3||[[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]  ||രാധിക
|-
|4||[[വിജയരാഘവൻ]]  ||വേണു
|-
|5||[[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]  ||ഉത്തമൻ
|-
|6||[[മീന (നടി)|മീന]]  ||വേണുവിന്റെ അമ്മ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||മോഹന്റെ അമ്മാവൻ
|-
|8||[[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]  ||ശങ്കരൻ നായർ- വേണുവിന്റെ അച്ഛൻ
|-
|9||[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]]  ||ഗോവിന്ദപ്പിള്ള- രാധികയുടെ അച്ഛൻ
|-
|10||[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]  ||ഭാനു-മോഹന്റെ അമ്മ
|-
|11||[[കോട്ടയം ശാന്ത]]  ||ബ്യൂട്ടിപാർലർ ഉടമ
|-
|12||[[ബേബി അദീന]]  ||
|-
|13||[[മൈഥിലി]]  ||വിലാസിനി
|-
|14||[[രാജി]]  ||ദേവി.
|-
|15||[[ബബിത]]  ||
|-
|16||[[]]  ||
|-
|17||[[]]  ||

|}

==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?4202 |accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[കെ ജയകുമാർ]]
*ഈണം:  [[ശ്യാം]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 ||അരുതരുതരുതെന്റെ മംഗല്യസൂത്രം ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]],[[കെ.എസ്. ചിത്ര]] ,അമ്പിളി രാജശേഖരൻ|| 
|- 
| 2 || നീലാഞ്ജനക്കുളിർ||[[ജോളി അബ്രഹാം]]|| 
|- 
| 3 ||നീർമണിമുത്തുകൾ ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]] ,[[കെ.എസ്. ചിത്ര]]|| 
|}
	

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
* {{YouTube|id=zTtswYxcIs8 മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)}} 
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>5wpkjzvgq50ckr86o73lhrwzae81vlb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540124</id>
      <parentid>4540123</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:49:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ജഗതി ശ്രീകുമാർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540124</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8834" sha1="73tt670l9h5tefsk9b6o3g2in3f1clf" xml:space="preserve">{{prettyurl|Manasiloru Manimuthu}}
{{Infobox film|name=മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=|director= [[ജെ. ശശികുമാർ]]|producer= [[അച്ചൻ കുഞ്ഞ്]] |writer=[[ജെ. ശശികുമാർ ]] |dialogue=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |lyrics=[[കെ. ജയകുമാർ]] |screenplay=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |starring= [[മോഹൻലാൽ]],&lt;br&gt; [[സുരേഷ് ഗോപി]],&lt;br&gt; [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], &lt;br&gt;[[ശങ്കരാടി]]  |music=[[ശ്യാം]]|action =[[ത്യാഗരാജൻ]]|design =[[സാക്സ്]]| background music=[[ജോൺസൺ]] |cinematography= [[വിപിൻദാസ്]]|editing=[[ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ]]|studio=|distributor=റോയൽ| banner =റോയൽ പ്രൊഡക്ഷൻസ്| runtime =  |released={{Film date|1986|10|31|df=y}}|country={{Ind}}[[ഭാരതം]]|language=[[മലയാളം]]}}

{{Infobox Hollywood cartoon|name=|image=|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}
[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് '''മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്'''  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 
==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url= https://www.m3db.com/film/manassil-oru-manimuthth|accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[മോഹൻലാൽ]]  ||മോഹൻ
|-
|2||[[സുരേഷ് ഗോപി]]  ||ശ്രീധരൻ 
|-
|3||[[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]  ||രാധിക
|-
|4||[[വിജയരാഘവൻ]]  ||വേണു
|-
|5||[[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]  ||ഉത്തമൻ
|-
|6||[[മീന (നടി)|മീന]]  ||വേണുവിന്റെ അമ്മ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||മോഹന്റെ അമ്മാവൻ
|-
|8||[[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]  ||ശങ്കരൻ നായർ- വേണുവിന്റെ അച്ഛൻ
|-
|9||[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]]  ||ഗോവിന്ദപ്പിള്ള- രാധികയുടെ അച്ഛൻ
|-
|10||[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]  ||ഭാനു-മോഹന്റെ അമ്മ
|-
|11||[[കോട്ടയം ശാന്ത]]  ||ബ്യൂട്ടിപാർലർ ഉടമ
|-
|12||[[ബേബി അദീന]]  ||
|-
|13||[[മൈഥിലി]]  ||വിലാസിനി
|-
|14||[[രാജി]]  ||ദേവി.
|-
|15||[[ബബിത]]  ||
|-
|16||[[]]  ||
|-
|17||[[]]  ||

|}

==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?4202 |accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[കെ ജയകുമാർ]]
*ഈണം:  [[ശ്യാം]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 ||അരുതരുതരുതെന്റെ മംഗല്യസൂത്രം ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]],[[കെ.എസ്. ചിത്ര]] ,അമ്പിളി രാജശേഖരൻ|| 
|- 
| 2 || നീലാഞ്ജനക്കുളിർ||[[ജോളി അബ്രഹാം]]|| 
|- 
| 3 ||നീർമണിമുത്തുകൾ ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]] ,[[കെ.എസ്. ചിത്ര]]|| 
|}
	

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
* {{YouTube|id=zTtswYxcIs8 മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)}} 
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജഗതി ശ്രീകുമാർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>73tt670l9h5tefsk9b6o3g2in3f1clf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540125</id>
      <parentid>4540124</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:49:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ശങ്കരാടി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540125</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8965" sha1="kkg5nbvgzvlbp3be7saxlbskx0h3hv0" xml:space="preserve">{{prettyurl|Manasiloru Manimuthu}}
{{Infobox film|name=മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=|director= [[ജെ. ശശികുമാർ]]|producer= [[അച്ചൻ കുഞ്ഞ്]] |writer=[[ജെ. ശശികുമാർ ]] |dialogue=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |lyrics=[[കെ. ജയകുമാർ]] |screenplay=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |starring= [[മോഹൻലാൽ]],&lt;br&gt; [[സുരേഷ് ഗോപി]],&lt;br&gt; [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], &lt;br&gt;[[ശങ്കരാടി]]  |music=[[ശ്യാം]]|action =[[ത്യാഗരാജൻ]]|design =[[സാക്സ്]]| background music=[[ജോൺസൺ]] |cinematography= [[വിപിൻദാസ്]]|editing=[[ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ]]|studio=|distributor=റോയൽ| banner =റോയൽ പ്രൊഡക്ഷൻസ്| runtime =  |released={{Film date|1986|10|31|df=y}}|country={{Ind}}[[ഭാരതം]]|language=[[മലയാളം]]}}

{{Infobox Hollywood cartoon|name=|image=|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}
[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് '''മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്'''  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 
==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url= https://www.m3db.com/film/manassil-oru-manimuthth|accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[മോഹൻലാൽ]]  ||മോഹൻ
|-
|2||[[സുരേഷ് ഗോപി]]  ||ശ്രീധരൻ 
|-
|3||[[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]  ||രാധിക
|-
|4||[[വിജയരാഘവൻ]]  ||വേണു
|-
|5||[[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]  ||ഉത്തമൻ
|-
|6||[[മീന (നടി)|മീന]]  ||വേണുവിന്റെ അമ്മ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||മോഹന്റെ അമ്മാവൻ
|-
|8||[[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]  ||ശങ്കരൻ നായർ- വേണുവിന്റെ അച്ഛൻ
|-
|9||[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]]  ||ഗോവിന്ദപ്പിള്ള- രാധികയുടെ അച്ഛൻ
|-
|10||[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]  ||ഭാനു-മോഹന്റെ അമ്മ
|-
|11||[[കോട്ടയം ശാന്ത]]  ||ബ്യൂട്ടിപാർലർ ഉടമ
|-
|12||[[ബേബി അദീന]]  ||
|-
|13||[[മൈഥിലി]]  ||വിലാസിനി
|-
|14||[[രാജി]]  ||ദേവി.
|-
|15||[[ബബിത]]  ||
|-
|16||[[]]  ||
|-
|17||[[]]  ||

|}

==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?4202 |accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[കെ ജയകുമാർ]]
*ഈണം:  [[ശ്യാം]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 ||അരുതരുതരുതെന്റെ മംഗല്യസൂത്രം ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]],[[കെ.എസ്. ചിത്ര]] ,അമ്പിളി രാജശേഖരൻ|| 
|- 
| 2 || നീലാഞ്ജനക്കുളിർ||[[ജോളി അബ്രഹാം]]|| 
|- 
| 3 ||നീർമണിമുത്തുകൾ ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]] ,[[കെ.എസ്. ചിത്ര]]|| 
|}
	

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
* {{YouTube|id=zTtswYxcIs8 മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)}} 
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജഗതി ശ്രീകുമാർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശങ്കരാടി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>kkg5nbvgzvlbp3be7saxlbskx0h3hv0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540126</id>
      <parentid>4540125</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:50:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:മീന (പഴയ) അഭിനയിച്ച ചലചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540126</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9072" sha1="goh92pagkmtf5ei8xp0em2zlkp7eokz" xml:space="preserve">{{prettyurl|Manasiloru Manimuthu}}
{{Infobox film|name=മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=|director= [[ജെ. ശശികുമാർ]]|producer= [[അച്ചൻ കുഞ്ഞ്]] |writer=[[ജെ. ശശികുമാർ ]] |dialogue=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |lyrics=[[കെ. ജയകുമാർ]] |screenplay=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |starring= [[മോഹൻലാൽ]],&lt;br&gt; [[സുരേഷ് ഗോപി]],&lt;br&gt; [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], &lt;br&gt;[[ശങ്കരാടി]]  |music=[[ശ്യാം]]|action =[[ത്യാഗരാജൻ]]|design =[[സാക്സ്]]| background music=[[ജോൺസൺ]] |cinematography= [[വിപിൻദാസ്]]|editing=[[ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ]]|studio=|distributor=റോയൽ| banner =റോയൽ പ്രൊഡക്ഷൻസ്| runtime =  |released={{Film date|1986|10|31|df=y}}|country={{Ind}}[[ഭാരതം]]|language=[[മലയാളം]]}}

{{Infobox Hollywood cartoon|name=|image=|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}
[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് '''മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്'''  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 
==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url= https://www.m3db.com/film/manassil-oru-manimuthth|accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[മോഹൻലാൽ]]  ||മോഹൻ
|-
|2||[[സുരേഷ് ഗോപി]]  ||ശ്രീധരൻ 
|-
|3||[[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]  ||രാധിക
|-
|4||[[വിജയരാഘവൻ]]  ||വേണു
|-
|5||[[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]  ||ഉത്തമൻ
|-
|6||[[മീന (നടി)|മീന]]  ||വേണുവിന്റെ അമ്മ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||മോഹന്റെ അമ്മാവൻ
|-
|8||[[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]  ||ശങ്കരൻ നായർ- വേണുവിന്റെ അച്ഛൻ
|-
|9||[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]]  ||ഗോവിന്ദപ്പിള്ള- രാധികയുടെ അച്ഛൻ
|-
|10||[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]  ||ഭാനു-മോഹന്റെ അമ്മ
|-
|11||[[കോട്ടയം ശാന്ത]]  ||ബ്യൂട്ടിപാർലർ ഉടമ
|-
|12||[[ബേബി അദീന]]  ||
|-
|13||[[മൈഥിലി]]  ||വിലാസിനി
|-
|14||[[രാജി]]  ||ദേവി.
|-
|15||[[ബബിത]]  ||
|-
|16||[[]]  ||
|-
|17||[[]]  ||

|}

==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?4202 |accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[കെ ജയകുമാർ]]
*ഈണം:  [[ശ്യാം]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 ||അരുതരുതരുതെന്റെ മംഗല്യസൂത്രം ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]],[[കെ.എസ്. ചിത്ര]] ,അമ്പിളി രാജശേഖരൻ|| 
|- 
| 2 || നീലാഞ്ജനക്കുളിർ||[[ജോളി അബ്രഹാം]]|| 
|- 
| 3 ||നീർമണിമുത്തുകൾ ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]] ,[[കെ.എസ്. ചിത്ര]]|| 
|}
	

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
* {{YouTube|id=zTtswYxcIs8 മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)}} 
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജഗതി ശ്രീകുമാർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശങ്കരാടി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മീന (പഴയ) അഭിനയിച്ച ചലചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>goh92pagkmtf5ei8xp0em2zlkp7eokz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540127</id>
      <parentid>4540126</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:51:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540127</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9207" sha1="fhtzilwtoj1dafbvywg2lrnbbied19e" xml:space="preserve">{{prettyurl|Manasiloru Manimuthu}}
{{Infobox film|name=മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്|image=Manasilloru Manimuthu poster.jpg|caption=|director= [[ജെ. ശശികുമാർ]]|producer= [[അച്ചൻ കുഞ്ഞ്]] |writer=[[ജെ. ശശികുമാർ ]] |dialogue=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |lyrics=[[കെ. ജയകുമാർ]] |screenplay=[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]]  |starring= [[മോഹൻലാൽ]],&lt;br&gt; [[സുരേഷ് ഗോപി]],&lt;br&gt; [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], &lt;br&gt;[[ശങ്കരാടി]]  |music=[[ശ്യാം]]|action =[[ത്യാഗരാജൻ]]|design =[[സാക്സ്]]| background music=[[ജോൺസൺ]] |cinematography= [[വിപിൻദാസ്]]|editing=[[ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ]]|studio=|distributor=റോയൽ| banner =റോയൽ പ്രൊഡക്ഷൻസ്| runtime =  |released={{Film date|1986|10|31|df=y}}|country={{Ind}}[[ഭാരതം]]|language=[[മലയാളം]]}}

{{Infobox Hollywood cartoon|name=|image=|caption=Theatrical release poster|director=[[J. Sasikumar]]|producer=Royal Achankunju|studio=Royal Movies|distributor=Royal Release|runtime=|country=India|language=Malayalam}}
[[ജെ. ശശികുമാർ|ജെ.ശശികുമാറിന്റെ]] കഥയിൽ[[എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ]] തിരക്കഥ രചിച്ച് [[ജെ. ശശികുമാർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത്    റോയൽ അച്ചൻകുഞ്ചു നിർമ്മിച്ച 1986 ലെ ഇന്ത്യൻ മലയാള നാടക ചിത്രമാണ് '''മനസ്സിലൊരു  മണിമുത്ത്'''  [[മോഹൻലാൽ]], [[സുരേഷ് ഗോപി]], [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]], [[ശങ്കരാടി]] എന്നിവരാണ് ചിത്രത്തിലെ പ്രധാന താരങ്ങൾ. ചിത്രത്തിൻ്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീതം നൽകിയത് [[ശ്യാം]] ആണ്, പശ്ചാത്തലസംഗീതം നൽകിയത് ജോൺസണാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.filmibeat.com/malayalam/movies/manasilloru-manimuthu.html|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=filmibeat.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.malayalachalachithram.com/movie.php?i=1916|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=.malayalachalachithram.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://paaru.in/movies/manasiloru-manimuthu-malayalam-1986|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|access-date=2014-09-22|publisher=paaru.in}}&lt;/ref&gt;

തൻ്റെ തെറ്റായ വ്യക്തിത്വത്തിന് പേരുകേട്ട ഒരു ധനികനായ മോഹൻ  എന്ന വ്യക്തിയെ [[മോഹൻലാൽ|(മോഹൻലാൽ)]] ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് കഥ. അവൻ ഒരു സ്ത്രീയുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്നു [[ഉർവ്വശി (നടി)|(ഉർവശി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്), അവൾ ആത്യന്തികമായി മറ്റൊരു പുരുഷനെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു ([[സുരേഷ് ഗോപി]] അവതരിപ്പിക്കുന്നത്) അവർക്ക് ഒരു കുട്ടിയുണ്ട്. സുരേഷ് ഗോപിയുടെ കഥാപാത്രം കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ ദുരന്തം സംഭവിക്കുകയും സമൂഹത്തിന്റെ കണ്ണിൽ മോഹൻ പ്രധാന പ്രതിയാകുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്നേഹം, അസൂയ, നീതിക്കായുള്ള അന്വേഷണം എന്നിവയുടെ പ്രമേയങ്ങൾ കൂടിക്കുഴഞ്ഞ ഒരു നാടകമായാണ് ചിത്രം വികസിക്കുന്നത്. 
==താരനിര&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url= https://www.m3db.com/film/manassil-oru-manimuthth|accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളം മൂവി&amp; മ്യൂസിക് ഡാറ്റബേസ്|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! ക്ര.നം. !! താരം !!വേഷം
|-
|1||[[മോഹൻലാൽ]]  ||മോഹൻ
|-
|2||[[സുരേഷ് ഗോപി]]  ||ശ്രീധരൻ 
|-
|3||[[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവശി]]  ||രാധിക
|-
|4||[[വിജയരാഘവൻ]]  ||വേണു
|-
|5||[[ജഗതി ശ്രീകുമാർ]]  ||ഉത്തമൻ
|-
|6||[[മീന (നടി)|മീന]]  ||വേണുവിന്റെ അമ്മ
|-
|7||[[ശങ്കരാടി]]  ||മോഹന്റെ അമ്മാവൻ
|-
|8||[[കെ.പി. ഉമ്മർ|കെ. പി. ഉമ്മർ]]  ||ശങ്കരൻ നായർ- വേണുവിന്റെ അച്ഛൻ
|-
|9||[[തിക്കുറിശ്ശി സുകുമാരൻ നായർ]]]  ||ഗോവിന്ദപ്പിള്ള- രാധികയുടെ അച്ഛൻ
|-
|10||[[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]]  ||ഭാനു-മോഹന്റെ അമ്മ
|-
|11||[[കോട്ടയം ശാന്ത]]  ||ബ്യൂട്ടിപാർലർ ഉടമ
|-
|12||[[ബേബി അദീന]]  ||
|-
|13||[[മൈഥിലി]]  ||വിലാസിനി
|-
|14||[[രാജി]]  ||ദേവി.
|-
|15||[[ബബിത]]  ||
|-
|16||[[]]  ||
|-
|17||[[]]  ||

|}

==ഗാനങ്ങൾ&lt;ref&gt;{{cite web|title=മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)|url=http://malayalasangeetham.info/m.php?4202 |accessdate=2023-10-17|publisher=മലയാളസംഗീതം ഇൻഫൊ}}&lt;/ref&gt;==
*വരികൾ:[[കെ ജയകുമാർ]]
*ഈണം:  [[ശ്യാം]]
{| border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;4&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot; 
|- bgcolor=&quot;#CCCCCF&quot; align=&quot;center&quot; 
| '''നമ്പർ.''' || '''പാട്ട്''' || '''പാട്ടുകാർ'''  || '''രാഗം''' 
|- 
| 1 ||അരുതരുതരുതെന്റെ മംഗല്യസൂത്രം ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]],[[കെ.എസ്. ചിത്ര]] ,അമ്പിളി രാജശേഖരൻ|| 
|- 
| 2 || നീലാഞ്ജനക്കുളിർ||[[ജോളി അബ്രഹാം]]|| 
|- 
| 3 ||നീർമണിമുത്തുകൾ ||[[പി ജയചന്ദ്രൻ]] ,[[കെ.എസ്. ചിത്ര]]|| 
|}
	

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

== പുറംകണ്ണികൾ ==

* {{IMDb title|0292092}}
* {{YouTube|id=zTtswYxcIs8 മനസ്സിലൊരു മണിമുത്ത് (1986)}} 
[[വർഗ്ഗം:1980-കളിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1986-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജെ. ശശികുമാർ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശ്യാം സംഗീതം പകർന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:എസ്.എൽ. പുരം സദാനന്ദൻ തിരക്കഥ എഴുതിയ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:വിപിൻദാസ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവ്വഹിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജി വെങ്കിട്ടരാമൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കെ. ജയകുമാറിന്റെ ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജയകുമാർ -ശ്യാം ഗാനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ജഗതി ശ്രീകുമാർ അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ശങ്കരാടി അഭിനയിച്ച മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:മീന (പഴയ) അഭിനയിച്ച ചലചിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>fhtzilwtoj1dafbvywg2lrnbbied19e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>രഞ്ജിത്ത് രാജ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656784</id>
    <revision>
      <id>4540279</id>
      <parentid>4540008</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T10:37:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jayashankar8022</username>
        <id>85871</id>
      </contributor>
      <comment>/* ടെലിവിഷൻ */ കഥാപാത്രത്തിന്റെ പേര് ചേർത്തു</comment>
      <origin>4540279</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12808" sha1="k10o8n6cqz2x2fnhh4gwn1wb4ycfpmq" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = രഞ്ജിത്ത് രാജ്
| birth_place        = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ
| occupation         = അഭിനേതാവ്
| years_active       = 2004–2023
| known_for          = ''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]''
| spouse             = {{Marriage|ധന്യ|8 May 2017}}
| children           = 1
}}

മലയാള [[സോപ്പ് ഓപ്പറ|ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകളിലും]] സിനിമകളിലും അഭിനയിക്കുന്ന ഒരു നടനാണ് '''രഞ്ജിത്ത് രാജ്'''. [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിലെ]] പരമ്പരയായ ''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]'' (2009–2012) ലെ ജെയിംസ് ആൽബർട്ട് എന്ന കഥാപാത്രത്തിലൂടെയാണ് അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടത്.

== വ്യക്തിജീവിതം ==
[[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ]] ആണ് രഞ്ജിത്ത് ജനിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.vanitha.in/celluloid/movies/2019/07/10/ranjith-raj-actor-and-daughter-special.html|title=ഓട്ടോഗ്രാഫിലെ പ്ലസ് ടു 'പയ്യൻ' അച്ഛനായി; പ്രാർഥന പോലെ ജീവിതത്തിലേക്ക് ഇസബെൽ|access-date=23 June 2025|last=Nakul|first=V. G.|date=10 July 2019|website=Vanitha|language=ml}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അമ്മ ഉഷ ഒരു മുൻ മലയാള ചലച്ചിത്ര, ടെലിവിഷൻ നടിയായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/autograph-serial-fame-renjith-raj-shared-a-note-in-instagram-qac2kb|title='നിങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിലെ ഒരു മാലഖയെ ഞാൻ അടിച്ചുമാറ്റീട്ടുണ്ട് കേട്ടോ'; കുറിപ്പുമായി പ്രേക്ഷകരുടെ 'ജെയിംസ്&quot;|access-date=23 June 2025|last=|first=|date=14 May 2020|website=Asianet News Malayalam|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20210614210639/https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/autograph-serial-fame-renjith-raj-shared-a-note-in-instagram-qac2kb|archive-date=14 June 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://thekarmanews.com/ranjith-raj-open-up/|title=അവന്റെ മരണശേഷം ആ വീട്ടിലേക്ക് ഞാൻ പോകാറില്ല, രഞ്ജിത്ത് രാജ് പറയുന്നു|access-date=23 June 2025|last=Network|first=Karma News|date=11 November 2021|website=Karma News|language=ml}}&lt;/ref&gt; രണ്ട് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ രഞ്ജിത്തിന് പിതാവിനെ നഷ്ടപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; മറൈൻ ടെക്നോളജി പഠിച്ച ശേഷം മർച്ചന്റ് നേവിയിൽ ജോലി ചെയ്തിരുന്ന രഞ്ജിത്ത് [[മലമ്പനി]] ബാധിച്ചത് മൂലം പിന്നീട് ആ മേഖലയിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിന്നു.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?si=WWGSlDC3muvpYqHl&amp;v=Wl-h2Q9VqLw&amp;feature=youtu.be|title=Chat with Ranjith Raj (Malayalam Serial Actor)|date=17 May 2014|type=Video|language=ml|access-date=23 June 2025}}&lt;/ref&gt;

2017 മെയ് 8 ന് രഞ്ജിത്ത് ധന്യയെ വിവാഹം കഴിച്ചു, അവർക്ക് ഒരു മകളുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/style/love-n-life/2019/07/11/serial-actor-ranjith-raj-blessed-with-baby-girl.html|title=ഇവൾ എന്റെ ഇസ, അച്ഛനായ സന്തോഷം പങ്കുവച്ച് രഞ്ജിത്ത് രാജ്|access-date=23 June 2025|date=11 July 2019|website=Manorama Online|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20190801003004/https://www.manoramaonline.com/style/love-n-life/2019/07/11/serial-actor-ranjith-raj-blessed-with-baby-girl.html|archive-date=1 August 2019}}&lt;/ref&gt;

== അഭിനയജീവിതം ==
2004 ൽ [[സൂര്യ ടി.വി.|സൂര്യ ടീവിയിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്ത ''കന്യാധനം'' എന്ന പരമ്പരയിലൂടെയാണ് രഞ്ജിത്ത് അഭിനയരംഗത്ത് അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; അതിൽ നന്ദു എന്ന കഥാപാത്രത്തെ ആണ് അദ്ദേഹം അവതരിപ്പിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 2009 മുതൽ 2012 വരെ [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്തിരുന്ന ''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]'' എന്ന പരമ്പരയിലെ ജെയിംസ് ആൽബർട്ട് എന്ന കഥാപാത്രം ഏറെ ശ്രദ്ധേയമായി.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=23 April 2020 |title=Autograph fame Ranjith Raj: Most of the viewers don't know my real name, they still call me James |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-most-of-the-viewers-dont-know-my-real-name-they-still-call-me-james/articleshow/75324484.cms |access-date=23 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt; ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകൾക്ക് പുറമെ ''ആകാശങ്ങളിൽ'' (2015) ''അറിയാതെ ഇഷ്ടമായി'' (2015) ''പ്രിയപ്പെട്ടവർ'' (2019) തുടങ്ങിയ ഏതാനും മലയാള ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും രഞ്ജിത്ത് അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite web|url=https://m3db.com/renjith-raj|title=രഞ്ജിത് രാജ്|access-date=23 June 2025|website=M3DB|language=ml}}&lt;/ref&gt;

== ചലച്ചിത്രരേഖ ==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!വർഷം
!ചലച്ചിത്രം
!കഥാപാത്രം
!{{Reference column heading}}
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2015
|''ആകാശങ്ങളിൽ'' 
|ലിയോ
|&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;
|-
|''അറിയാതെ ഇഷ്ടമായി''
|മനു
|&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://en.msidb.org/m.php?8039|title=Ariyaathe Ishtamaay [2015]|access-date=24 June 2025|website=en.msidb.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20230521165827/https://en.msidb.org/m.php?8039|archive-date=21 May 2023}}&lt;/ref&gt;
|-
|2019
|''പ്രിയപ്പെട്ടവർ''
|സുധി
|&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://en.msidb.org/m.php?8958|title=Priyappettavar [2018]|access-date=24 June 2025|website=en.msidb.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20250422171107/https://en.msidb.org/m.php?8958|archive-date=22 April 2025}}&lt;/ref&gt;
|}

== ടെലിവിഷൻ ==
{{Incomplete list|date=26 June 2025}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!വർഷം(ങ്ങൾ)
!പരമ്പര
!കഥാപാത്രം
!ചാനൽ
!കുറിപ്പുകൾ
!{{Reference column heading}}
|-
|2004
|''കന്യാധനം''
|നന്ദു
| rowspan=&quot;2&quot; |[[സൂര്യ ടി.വി.]]
|അരങ്ങേറ്റം
|&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
|-
|2008
| ''കുടുംബയോഗം''
|ക്ലീറ്റസ്
|
|
|-
|2009–2012
|''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]''
|ജെയിംസ് ആൽബർട്ട്
|[[ഏഷ്യാനെറ്റ്]]
|പ്രധാന വേഷം
|&lt;ref&gt;{{Cite news |date=11 July 2019 |title=Autograph fame Ranjith Raj blessed with a baby girl, shares first picture with the newborn |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |access-date=23 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=20 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240420152348/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |2012
|''ശ്രീപത്മനാഭം''
|[[രാമൻ]]
|[[അമൃത ടി.വി.]]
|
|&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
|-
|''ചന്ദ്രലേഖ''
|സൂര്യ പ്രകാശ്
|ഏഷ്യാനെറ്റ്
|
|&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
|-
| ''ഹൃദയം സാക്ഷി''
|{{N/a}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[മഴവിൽ മനോരമ]]
|
|&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
|-
|2014–2015
|''അനിയത്തി''
|{{N/a}}
|
|
|-
|2015
|''മേഘസന്ദേശം'' 
|{{N/a}}
|[[കൈരളി ടി.വി.]]
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2015/11/meghasandesham-serial-on-kairali-tv.html|title=Meghasandesham- New Serial on Kairali TV launched on 9 November 2015|access-date=23 June 2025|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt;
|-
|2016–2017
|''മംഗല്യപ്പട്ട്''
|ഡെന്നി മാത്യു
|മഴവിൽ മനോരമ
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2016/10/mangalyapattu-serial-cast-actress-actor.html|title=Mangalyapattu Serial- Actors and Actress {{!}} Cast&amp;Crew of Mazhavil Manorama Serial|access-date=23 June 2025|website=Vinodadarshan|archive-url=https://web.archive.org/web/20170623031313/http://www.vinodadarshan.com/2016/10/mangalyapattu-serial-cast-actress-actor.html|archive-date=23 June 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://kazhchapetty.com/shows/mangalyapattu-on-mazhavil-manorama|title=Mangalyapattu all episodes by Mazhavil Manorama|access-date=23 June 2025|website=kazhchapetty.com|language=en-us}}&lt;/ref&gt;
|-
|2016–2018
|''രാത്രി മഴ''
|സജി
|[[ഫ്‌ളവേഴ്‌സ് ടെലിവിഷൻ|ഫ്‌ളവേഴ്‌സ് ടി.വി.]]
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2016/11/rarthrimazha-serial-cast-actors-actress.html|title=Rarthrimazha Serial Cast&amp; Crew{{!}} Flowers TV Serial Actors and Actresses|access-date=23 June 2025|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt;
|-
|2017
|''ചെമ്പട്ട്''
|{{N/a}}
| rowspan=&quot;2&quot; |ഏഷ്യാനെറ്റ് 
|
|
|-
|2017–2021
|''[[കസ്തൂരിമാൻ (പരമ്പര)|കസ്തൂരിമാൻ]]''
|ധ്യാൻ
|
|
|-
|2018
|''മക്കൾ''
|രാജ്
|മഴവിൽ മനോരമ
|
|
|-
|2019–2020
|''കബനി''
|വരുൺ
|[[സീ കേരളം]]
|
|
|-
|2019–2020
|''ക്ലാസ്മേറ്റ്സ്''
|സേതു
|ഫ്ലവേഴ്സ് ടി.വി.
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.keralatv.in/classmates-flowers-serial/|title=Classmates flowers tv serial launching on 18th November at 6.30 P.M|access-date=23 June 2025|last=K. S.|first=Anish|date=11 November 2019|website=Kerala TV|language=en-US}}&lt;/ref&gt;
|-
|2019–2021
|''സത്യ എന്ന പെൺകുട്ടി''
|അഭിജിത്
|സീ കേരളം
|
|&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news |date=23 March 2021 |title=Autograph stars Ranjith and Ambarish reunite in 'Ente Bharya' |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-stars-ranjith-and-ambarish-reunite-in-ente-bharya/articleshow/81649504.cms |access-date=23 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;
|-
|2021
|''എന്റെ ഭാര്യ''
|രാഹുൽ
|ഫ്ലവേഴ്സ് ടി.വി.
|പ്രധാന വേഷം
|&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
|-
|2021–2023
|''[[സസ്നേഹം (പരമ്പര)|സസ്നേഹം]]''
|സാജൻ
|ഏഷ്യാനെറ്റ്
|
|
|-
|2022
|''കളിവീട്''
|ജീവൻ
|സൂര്യ ടി.വി.
|
|
|-
|2023
|''സുഖമോ ദേവി''
|സേതു
|ഫ്ലവേഴ്സ് ടി.വി.
|
|
|}

== അവലംബങ്ങൾ ==
{{Reflist}}

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* {{IMDb name}}

[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>k10o8n6cqz2x2fnhh4gwn1wb4ycfpmq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540282</id>
      <parentid>4540279</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:02:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jayashankar8022</username>
        <id>85871</id>
      </contributor>
      <comment>/* ടെലിവിഷൻ */ കഥാപാത്രത്തിന്റെ പേര് ചേർത്തു</comment>
      <origin>4540282</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12847" sha1="bvv8upy4lenyizc1opapj6c4ljphvpx" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = രഞ്ജിത്ത് രാജ്
| birth_place        = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ
| occupation         = അഭിനേതാവ്
| years_active       = 2004–2023
| known_for          = ''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]''
| spouse             = {{Marriage|ധന്യ|8 May 2017}}
| children           = 1
}}

മലയാള [[സോപ്പ് ഓപ്പറ|ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകളിലും]] സിനിമകളിലും അഭിനയിക്കുന്ന ഒരു നടനാണ് '''രഞ്ജിത്ത് രാജ്'''. [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിലെ]] പരമ്പരയായ ''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]'' (2009–2012) ലെ ജെയിംസ് ആൽബർട്ട് എന്ന കഥാപാത്രത്തിലൂടെയാണ് അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടത്.

== വ്യക്തിജീവിതം ==
[[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ]] ആണ് രഞ്ജിത്ത് ജനിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.vanitha.in/celluloid/movies/2019/07/10/ranjith-raj-actor-and-daughter-special.html|title=ഓട്ടോഗ്രാഫിലെ പ്ലസ് ടു 'പയ്യൻ' അച്ഛനായി; പ്രാർഥന പോലെ ജീവിതത്തിലേക്ക് ഇസബെൽ|access-date=23 June 2025|last=Nakul|first=V. G.|date=10 July 2019|website=Vanitha|language=ml}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അമ്മ ഉഷ ഒരു മുൻ മലയാള ചലച്ചിത്ര, ടെലിവിഷൻ നടിയായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/autograph-serial-fame-renjith-raj-shared-a-note-in-instagram-qac2kb|title='നിങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിലെ ഒരു മാലഖയെ ഞാൻ അടിച്ചുമാറ്റീട്ടുണ്ട് കേട്ടോ'; കുറിപ്പുമായി പ്രേക്ഷകരുടെ 'ജെയിംസ്&quot;|access-date=23 June 2025|last=|first=|date=14 May 2020|website=Asianet News Malayalam|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20210614210639/https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/autograph-serial-fame-renjith-raj-shared-a-note-in-instagram-qac2kb|archive-date=14 June 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://thekarmanews.com/ranjith-raj-open-up/|title=അവന്റെ മരണശേഷം ആ വീട്ടിലേക്ക് ഞാൻ പോകാറില്ല, രഞ്ജിത്ത് രാജ് പറയുന്നു|access-date=23 June 2025|last=Network|first=Karma News|date=11 November 2021|website=Karma News|language=ml}}&lt;/ref&gt; രണ്ട് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ രഞ്ജിത്തിന് പിതാവിനെ നഷ്ടപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; മറൈൻ ടെക്നോളജി പഠിച്ച ശേഷം മർച്ചന്റ് നേവിയിൽ ജോലി ചെയ്തിരുന്ന രഞ്ജിത്ത് [[മലമ്പനി]] ബാധിച്ചത് മൂലം പിന്നീട് ആ മേഖലയിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിന്നു.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?si=WWGSlDC3muvpYqHl&amp;v=Wl-h2Q9VqLw&amp;feature=youtu.be|title=Chat with Ranjith Raj (Malayalam Serial Actor)|date=17 May 2014|type=Video|language=ml|access-date=23 June 2025}}&lt;/ref&gt;

2017 മെയ് 8 ന് രഞ്ജിത്ത് ധന്യയെ വിവാഹം കഴിച്ചു, അവർക്ക് ഒരു മകളുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/style/love-n-life/2019/07/11/serial-actor-ranjith-raj-blessed-with-baby-girl.html|title=ഇവൾ എന്റെ ഇസ, അച്ഛനായ സന്തോഷം പങ്കുവച്ച് രഞ്ജിത്ത് രാജ്|access-date=23 June 2025|date=11 July 2019|website=Manorama Online|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20190801003004/https://www.manoramaonline.com/style/love-n-life/2019/07/11/serial-actor-ranjith-raj-blessed-with-baby-girl.html|archive-date=1 August 2019}}&lt;/ref&gt;

== അഭിനയജീവിതം ==
2004 ൽ [[സൂര്യ ടി.വി.|സൂര്യ ടീവിയിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്ത ''കന്യാധനം'' എന്ന പരമ്പരയിലൂടെയാണ് രഞ്ജിത്ത് അഭിനയരംഗത്ത് അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; അതിൽ നന്ദു എന്ന കഥാപാത്രത്തെ ആണ് അദ്ദേഹം അവതരിപ്പിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 2009 മുതൽ 2012 വരെ [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്തിരുന്ന ''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]'' എന്ന പരമ്പരയിലെ ജെയിംസ് ആൽബർട്ട് എന്ന കഥാപാത്രം ഏറെ ശ്രദ്ധേയമായി.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=23 April 2020 |title=Autograph fame Ranjith Raj: Most of the viewers don't know my real name, they still call me James |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-most-of-the-viewers-dont-know-my-real-name-they-still-call-me-james/articleshow/75324484.cms |access-date=23 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt; ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകൾക്ക് പുറമെ ''ആകാശങ്ങളിൽ'' (2015) ''അറിയാതെ ഇഷ്ടമായി'' (2015) ''പ്രിയപ്പെട്ടവർ'' (2019) തുടങ്ങിയ ഏതാനും മലയാള ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും രഞ്ജിത്ത് അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite web|url=https://m3db.com/renjith-raj|title=രഞ്ജിത് രാജ്|access-date=23 June 2025|website=M3DB|language=ml}}&lt;/ref&gt;

== ചലച്ചിത്രരേഖ ==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!വർഷം
!ചലച്ചിത്രം
!കഥാപാത്രം
!{{Reference column heading}}
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2015
|''ആകാശങ്ങളിൽ'' 
|ലിയോ
|&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;
|-
|''അറിയാതെ ഇഷ്ടമായി''
|മനു
|&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://en.msidb.org/m.php?8039|title=Ariyaathe Ishtamaay [2015]|access-date=24 June 2025|website=en.msidb.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20230521165827/https://en.msidb.org/m.php?8039|archive-date=21 May 2023}}&lt;/ref&gt;
|-
|2019
|''പ്രിയപ്പെട്ടവർ''
|സുധി
|&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://en.msidb.org/m.php?8958|title=Priyappettavar [2018]|access-date=24 June 2025|website=en.msidb.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20250422171107/https://en.msidb.org/m.php?8958|archive-date=22 April 2025}}&lt;/ref&gt;
|}

== ടെലിവിഷൻ ==
{{Incomplete list|date=26 June 2025}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!വർഷം(ങ്ങൾ)
!പരമ്പര
!കഥാപാത്രം
!ചാനൽ
!കുറിപ്പുകൾ
!{{Reference column heading}}
|-
|2004
|''കന്യാധനം''
|നന്ദു
| rowspan=&quot;2&quot; |[[സൂര്യ ടി.വി.]]
|അരങ്ങേറ്റം
|&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
|-
|2008
| ''കുടുംബയോഗം''
|ക്ലീറ്റസ്
|
|
|-
|2009–2012
|''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]''
|ജെയിംസ് ആൽബർട്ട്
|[[ഏഷ്യാനെറ്റ്]]
|പ്രധാന വേഷം
|&lt;ref&gt;{{Cite news |date=11 July 2019 |title=Autograph fame Ranjith Raj blessed with a baby girl, shares first picture with the newborn |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |access-date=23 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=20 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240420152348/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |2012
|''ശ്രീപത്മനാഭം''
|[[രാമൻ]]
|[[അമൃത ടി.വി.]]
|
|&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
|-
|''ചന്ദ്രലേഖ''
|സൂര്യ പ്രകാശ്
|ഏഷ്യാനെറ്റ്
|പ്രധാന വേഷം
|&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
|-
| ''ഹൃദയം സാക്ഷി''
|{{N/a}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[മഴവിൽ മനോരമ]]
|
|&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
|-
|2014–2015
|''അനിയത്തി''
|വിനയൻ
|
|
|-
|2015
|''മേഘസന്ദേശം'' 
|{{N/a}}
|[[കൈരളി ടി.വി.]]
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2015/11/meghasandesham-serial-on-kairali-tv.html|title=Meghasandesham- New Serial on Kairali TV launched on 9 November 2015|access-date=23 June 2025|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt;
|-
|2016–2017
|''മംഗല്യപ്പട്ട്''
|ഡെന്നി മാത്യു
|മഴവിൽ മനോരമ
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2016/10/mangalyapattu-serial-cast-actress-actor.html|title=Mangalyapattu Serial- Actors and Actress {{!}} Cast&amp;Crew of Mazhavil Manorama Serial|access-date=23 June 2025|website=Vinodadarshan|archive-url=https://web.archive.org/web/20170623031313/http://www.vinodadarshan.com/2016/10/mangalyapattu-serial-cast-actress-actor.html|archive-date=23 June 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://kazhchapetty.com/shows/mangalyapattu-on-mazhavil-manorama|title=Mangalyapattu all episodes by Mazhavil Manorama|access-date=23 June 2025|website=kazhchapetty.com|language=en-us}}&lt;/ref&gt;
|-
|2016–2018
|''രാത്രി മഴ''
|സജി
|[[ഫ്‌ളവേഴ്‌സ് ടെലിവിഷൻ|ഫ്‌ളവേഴ്‌സ് ടി.വി.]]
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2016/11/rarthrimazha-serial-cast-actors-actress.html|title=Rarthrimazha Serial Cast&amp; Crew{{!}} Flowers TV Serial Actors and Actresses|access-date=23 June 2025|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt;
|-
|2017
|''ചെമ്പട്ട്''
|{{N/a}}
| rowspan=&quot;2&quot; |ഏഷ്യാനെറ്റ് 
|
|
|-
|2017–2021
|''[[കസ്തൂരിമാൻ (പരമ്പര)|കസ്തൂരിമാൻ]]''
|ധ്യാൻ
|
|
|-
|2018
|''മക്കൾ''
|രാജ്
|മഴവിൽ മനോരമ
|
|
|-
|2019–2020
|''കബനി''
|വരുൺ
|[[സീ കേരളം]]
|
|
|-
|2019–2020
|''ക്ലാസ്മേറ്റ്സ്''
|സേതു
|ഫ്ലവേഴ്സ് ടി.വി.
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.keralatv.in/classmates-flowers-serial/|title=Classmates flowers tv serial launching on 18th November at 6.30 P.M|access-date=23 June 2025|last=K. S.|first=Anish|date=11 November 2019|website=Kerala TV|language=en-US}}&lt;/ref&gt;
|-
|2019–2021
|''സത്യ എന്ന പെൺകുട്ടി''
|അഭിജിത്
|സീ കേരളം
|
|&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news |date=23 March 2021 |title=Autograph stars Ranjith and Ambarish reunite in 'Ente Bharya' |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-stars-ranjith-and-ambarish-reunite-in-ente-bharya/articleshow/81649504.cms |access-date=23 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;
|-
|2021
|''എന്റെ ഭാര്യ''
|രാഹുൽ
|ഫ്ലവേഴ്സ് ടി.വി.
|പ്രധാന വേഷം
|&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
|-
|2021–2023
|''[[സസ്നേഹം (പരമ്പര)|സസ്നേഹം]]''
|സാജൻ
|ഏഷ്യാനെറ്റ്
|
|
|-
|2022
|''കളിവീട്''
|ജീവൻ
|സൂര്യ ടി.വി.
|
|
|-
|2023
|''സുഖമോ ദേവി''
|സേതു
|ഫ്ലവേഴ്സ് ടി.വി.
|
|
|}

== അവലംബങ്ങൾ ==
{{Reflist}}

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* {{IMDb name}}

[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>bvv8upy4lenyizc1opapj6c4ljphvpx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540287</id>
      <parentid>4540282</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T11:37:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jayashankar8022</username>
        <id>85871</id>
      </contributor>
      <comment>/* ടെലിവിഷൻ */ കഥാപാത്രത്തിന്റെ പേര് ചേർത്തു</comment>
      <origin>4540287</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12864" sha1="awzgf1g50kf9h9xtyf2tzgtbap0yfte" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = രഞ്ജിത്ത് രാജ്
| birth_place        = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ
| occupation         = അഭിനേതാവ്
| years_active       = 2004–2023
| known_for          = ''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]''
| spouse             = {{Marriage|ധന്യ|8 May 2017}}
| children           = 1
}}

മലയാള [[സോപ്പ് ഓപ്പറ|ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകളിലും]] സിനിമകളിലും അഭിനയിക്കുന്ന ഒരു നടനാണ് '''രഞ്ജിത്ത് രാജ്'''. [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിലെ]] പരമ്പരയായ ''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]'' (2009–2012) ലെ ജെയിംസ് ആൽബർട്ട് എന്ന കഥാപാത്രത്തിലൂടെയാണ് അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടത്.

== വ്യക്തിജീവിതം ==
[[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ]] ആണ് രഞ്ജിത്ത് ജനിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.vanitha.in/celluloid/movies/2019/07/10/ranjith-raj-actor-and-daughter-special.html|title=ഓട്ടോഗ്രാഫിലെ പ്ലസ് ടു 'പയ്യൻ' അച്ഛനായി; പ്രാർഥന പോലെ ജീവിതത്തിലേക്ക് ഇസബെൽ|access-date=23 June 2025|last=Nakul|first=V. G.|date=10 July 2019|website=Vanitha|language=ml}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അമ്മ ഉഷ ഒരു മുൻ മലയാള ചലച്ചിത്ര, ടെലിവിഷൻ നടിയായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/autograph-serial-fame-renjith-raj-shared-a-note-in-instagram-qac2kb|title='നിങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിലെ ഒരു മാലഖയെ ഞാൻ അടിച്ചുമാറ്റീട്ടുണ്ട് കേട്ടോ'; കുറിപ്പുമായി പ്രേക്ഷകരുടെ 'ജെയിംസ്&quot;|access-date=23 June 2025|last=|first=|date=14 May 2020|website=Asianet News Malayalam|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20210614210639/https://www.asianetnews.com/spice-entertainment/autograph-serial-fame-renjith-raj-shared-a-note-in-instagram-qac2kb|archive-date=14 June 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://thekarmanews.com/ranjith-raj-open-up/|title=അവന്റെ മരണശേഷം ആ വീട്ടിലേക്ക് ഞാൻ പോകാറില്ല, രഞ്ജിത്ത് രാജ് പറയുന്നു|access-date=23 June 2025|last=Network|first=Karma News|date=11 November 2021|website=Karma News|language=ml}}&lt;/ref&gt; രണ്ട് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ രഞ്ജിത്തിന് പിതാവിനെ നഷ്ടപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; മറൈൻ ടെക്നോളജി പഠിച്ച ശേഷം മർച്ചന്റ് നേവിയിൽ ജോലി ചെയ്തിരുന്ന രഞ്ജിത്ത് [[മലമ്പനി]] ബാധിച്ചത് മൂലം പിന്നീട് ആ മേഖലയിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിന്നു.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?si=WWGSlDC3muvpYqHl&amp;v=Wl-h2Q9VqLw&amp;feature=youtu.be|title=Chat with Ranjith Raj (Malayalam Serial Actor)|date=17 May 2014|type=Video|language=ml|access-date=23 June 2025}}&lt;/ref&gt;

2017 മെയ് 8 ന് രഞ്ജിത്ത് ധന്യയെ വിവാഹം കഴിച്ചു, അവർക്ക് ഒരു മകളുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/style/love-n-life/2019/07/11/serial-actor-ranjith-raj-blessed-with-baby-girl.html|title=ഇവൾ എന്റെ ഇസ, അച്ഛനായ സന്തോഷം പങ്കുവച്ച് രഞ്ജിത്ത് രാജ്|access-date=23 June 2025|date=11 July 2019|website=Manorama Online|language=ml|archive-url=https://web.archive.org/web/20190801003004/https://www.manoramaonline.com/style/love-n-life/2019/07/11/serial-actor-ranjith-raj-blessed-with-baby-girl.html|archive-date=1 August 2019}}&lt;/ref&gt;

== അഭിനയജീവിതം ==
2004 ൽ [[സൂര്യ ടി.വി.|സൂര്യ ടീവിയിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്ത ''കന്യാധനം'' എന്ന പരമ്പരയിലൂടെയാണ് രഞ്ജിത്ത് അഭിനയരംഗത്ത് അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; അതിൽ നന്ദു എന്ന കഥാപാത്രത്തെ ആണ് അദ്ദേഹം അവതരിപ്പിച്ചത്.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 2009 മുതൽ 2012 വരെ [[ഏഷ്യാനെറ്റ്|ഏഷ്യാനെറ്റിൽ]] സംപ്രേഷണം ചെയ്തിരുന്ന ''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]'' എന്ന പരമ്പരയിലെ ജെയിംസ് ആൽബർട്ട് എന്ന കഥാപാത്രം ഏറെ ശ്രദ്ധേയമായി.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=23 April 2020 |title=Autograph fame Ranjith Raj: Most of the viewers don't know my real name, they still call me James |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-most-of-the-viewers-dont-know-my-real-name-they-still-call-me-james/articleshow/75324484.cms |access-date=23 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt; ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകൾക്ക് പുറമെ ''ആകാശങ്ങളിൽ'' (2015) ''അറിയാതെ ഇഷ്ടമായി'' (2015) ''പ്രിയപ്പെട്ടവർ'' (2019) തുടങ്ങിയ ഏതാനും മലയാള ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും രഞ്ജിത്ത് അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite web|url=https://m3db.com/renjith-raj|title=രഞ്ജിത് രാജ്|access-date=23 June 2025|website=M3DB|language=ml}}&lt;/ref&gt;

== ചലച്ചിത്രരേഖ ==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!വർഷം
!ചലച്ചിത്രം
!കഥാപാത്രം
!{{Reference column heading}}
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2015
|''ആകാശങ്ങളിൽ'' 
|ലിയോ
|&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;
|-
|''അറിയാതെ ഇഷ്ടമായി''
|മനു
|&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://en.msidb.org/m.php?8039|title=Ariyaathe Ishtamaay [2015]|access-date=24 June 2025|website=en.msidb.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20230521165827/https://en.msidb.org/m.php?8039|archive-date=21 May 2023}}&lt;/ref&gt;
|-
|2019
|''പ്രിയപ്പെട്ടവർ''
|സുധി
|&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://en.msidb.org/m.php?8958|title=Priyappettavar [2018]|access-date=24 June 2025|website=en.msidb.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20250422171107/https://en.msidb.org/m.php?8958|archive-date=22 April 2025}}&lt;/ref&gt;
|}

== ടെലിവിഷൻ ==
{{Incomplete list|date=26 June 2025}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!വർഷം(ങ്ങൾ)
!പരമ്പര
!കഥാപാത്രം
!ചാനൽ
!കുറിപ്പുകൾ
!{{Reference column heading}}
|-
|2004
|''കന്യാധനം''
|നന്ദു
| rowspan=&quot;2&quot; |[[സൂര്യ ടി.വി.]]
|അരങ്ങേറ്റം
|&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
|-
|2008
| ''കുടുംബയോഗം''
|ക്ലീറ്റസ്
|
|
|-
|2009–2012
|''[[ഓട്ടോഗ്രാഫ്]]''
|ജെയിംസ് ആൽബർട്ട്
|[[ഏഷ്യാനെറ്റ്]]
|പ്രധാന വേഷം
|&lt;ref&gt;{{Cite news |date=11 July 2019 |title=Autograph fame Ranjith Raj blessed with a baby girl, shares first picture with the newborn |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |access-date=23 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257 |archive-date=20 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240420152348/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-fame-ranjith-raj-blessed-with-a-baby-girl-shares-first-picture-with-the-newborn/articleshow/70171634.cms |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |2012
|''ശ്രീപത്മനാഭം''
|[[രാമൻ]]
|[[അമൃത ടി.വി.]]
|
|&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
|-
|''ചന്ദ്രലേഖ''
|സൂര്യ പ്രകാശ്
|ഏഷ്യാനെറ്റ്
|പ്രധാന വേഷം
|&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
|-
| ''ഹൃദയം സാക്ഷി''
|{{N/a}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[മഴവിൽ മനോരമ]]
|
|&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;
|-
|2014–2015
|''അനിയത്തി''
|വിനയൻ
|
|
|-
|2015
|''മേഘസന്ദേശം'' 
|{{N/a}}
|[[കൈരളി ടി.വി.]]
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2015/11/meghasandesham-serial-on-kairali-tv.html|title=Meghasandesham- New Serial on Kairali TV launched on 9 November 2015|access-date=23 June 2025|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt;
|-
|2016–2017
|''മംഗല്യപ്പട്ട്''
|ഡെന്നി മാത്യു
|മഴവിൽ മനോരമ
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2016/10/mangalyapattu-serial-cast-actress-actor.html|title=Mangalyapattu Serial- Actors and Actress {{!}} Cast&amp;Crew of Mazhavil Manorama Serial|access-date=23 June 2025|website=Vinodadarshan|archive-url=https://web.archive.org/web/20170623031313/http://www.vinodadarshan.com/2016/10/mangalyapattu-serial-cast-actress-actor.html|archive-date=23 June 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://kazhchapetty.com/shows/mangalyapattu-on-mazhavil-manorama|title=Mangalyapattu all episodes by Mazhavil Manorama|access-date=23 June 2025|website=kazhchapetty.com|language=en-us}}&lt;/ref&gt;
|-
|2016–2018
|''രാത്രി മഴ''
|സജി
|[[ഫ്‌ളവേഴ്‌സ് ടെലിവിഷൻ|ഫ്‌ളവേഴ്‌സ് ടി.വി.]]
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vinodadarshan.com/2016/11/rarthrimazha-serial-cast-actors-actress.html|title=Rarthrimazha Serial Cast&amp; Crew{{!}} Flowers TV Serial Actors and Actresses|access-date=23 June 2025|website=Vinodadarshan}}&lt;/ref&gt;
|-
|2017
|''ചെമ്പട്ട്''
|ഫൽഗുനൻ
| rowspan=&quot;2&quot; |ഏഷ്യാനെറ്റ് 
|
|
|-
|2017–2021
|''[[കസ്തൂരിമാൻ (പരമ്പര)|കസ്തൂരിമാൻ]]''
|ധ്യാൻ
|
|
|-
|2018
|''മക്കൾ''
|രാജ്
|മഴവിൽ മനോരമ
|
|
|-
|2019–2020
|''കബനി''
|വരുൺ
|[[സീ കേരളം]]
|
|
|-
|2019–2020
|''ക്ലാസ്മേറ്റ്സ്''
|സേതു
|ഫ്ലവേഴ്സ് ടി.വി.
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.keralatv.in/classmates-flowers-serial/|title=Classmates flowers tv serial launching on 18th November at 6.30 P.M|access-date=23 June 2025|last=K. S.|first=Anish|date=11 November 2019|website=Kerala TV|language=en-US}}&lt;/ref&gt;
|-
|2019–2021
|''സത്യ എന്ന പെൺകുട്ടി''
|അഭിജിത്ത്
|സീ കേരളം
|
|&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news |date=23 March 2021 |title=Autograph stars Ranjith and Ambarish reunite in 'Ente Bharya' |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/autograph-stars-ranjith-and-ambarish-reunite-in-ente-bharya/articleshow/81649504.cms |access-date=23 June 2025 |work=The Times of India |issn=0971-8257}}&lt;/ref&gt;
|-
|2021
|''എന്റെ ഭാര്യ''
|രാഹുൽ
|ഫ്ലവേഴ്സ് ടി.വി.
|പ്രധാന വേഷം
|&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
|-
|2021–2023
|''[[സസ്നേഹം (പരമ്പര)|സസ്നേഹം]]''
|സാജൻ
|ഏഷ്യാനെറ്റ്
|
|
|-
|2022
|''കളിവീട്''
|ജീവൻ
|സൂര്യ ടി.വി.
|
|
|-
|2023
|''സുഖമോ ദേവി''
|സേതു
|ഫ്ലവേഴ്സ് ടി.വി.
|
|
|}

== അവലംബങ്ങൾ ==
{{Reflist}}

== ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ ==

* {{IMDb name}}

[[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>awzgf1g50kf9h9xtyf2tzgtbap0yfte</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഭ. ഭ. ബ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656866</id>
    <revision>
      <id>4540201</id>
      <parentid>4539985</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:18:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wiki user KL</username>
        <id>202319</id>
      </contributor>
      <comment>/* അഭിനേതാക്കൾ */</comment>
      <origin>4540201</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18690" sha1="ohh82e7zlrcgj2qxjtwpatrvw4f637r" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = Bha. Bha. Ba.
| image          = Bha Bha Ba poster.jpg
| caption        = 
| director       = Dhananjay Shankar
| producer       = Gokulam Gopalan
| writer         = [[Fahim Safar]]&lt;br&gt;[[Noorin Shereef]]
| starring       = [[Dileep]]&lt;br&gt;[[Vineeth Sreenivasan]]&lt;br&gt;[[Dhyan Sreenivasan]]
| music          = [[Shaan Rahman]]
| cinematography = Armo
| editing        = [[Ranjan Abraham]]
| studio         = Sree Gokulam Movies
| distributor    = Sree Gokulam Movies
| released       = {{Film date|2025}}
| runtime        = 
| country        = India
| language       = Malayalam
| budget         = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
| gross          = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
}}
ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത് ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും എഴുതിയതും ശ്രീ ഗോകുലം ഗോപാലൻ നിർമ്മിച്ച വരാനിരിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ [[മലയാളം]] ആക്ഷൻ കോമഡി ത്രില്ലർ ചിത്രമാണ്&lt;ref&gt;{{cite news|title='Bha Bha Ba movie': Dileep, Vineeth Sreenivasan starrer first title look poster out|url=https://newsable.asianetnews.com/entertainment/-bha-bha-ba-movie-dileep-vineeth-sreenivasan-starrer-first-title-look-poster-out-rkn-s384pf|accessdate=30 August 2024|work=[[Asianet News]]|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; '''ഭ. ഭ. ബ'''. ( ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം)&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba sneak peek OUT: Dileep and Vineeth Sreenivasan starrer promises to be a wild entertainer|url=https://www.pinkvilla.com/entertainment/south/bha-bha-ba-sneak-peek-out-dileep-and-vineeth-sreenivasan-starrer-promises-to-be-a-wild-entertainer-1328809|accessdate=30 August 2024|work=Pinkvilla|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; [[ദിലീപ്]] , [[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]] , [[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]] എന്നിവർ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ , ബാലു വർഗീസ് , സാൻഡി മാസ്റ്റർ, ബൈജു സന്തോഷ് , ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , [[അശോകൻ]] , [[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]] , റെഡിൻ കിംഗ്‌സ്‌ലി എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

2023 ഒക്ടോബർ 27 ന് ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നടനെ ഉൾപ്പെടുത്തി ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. ചിത്രത്തിന്റെ പേര് ഭ. ഭ. ബ എന്നാണ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. 2024 ജൂലൈ 14 ന് [[പാലക്കാട്]] ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചു. [[കോയമ്പത്തൂർ]] , [[പൊള്ളാച്ചി]] ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ചിത്രീകരണം തുടർന്നു. ഈ ചിത്രത്തിന് ഷാൻ റഹ്മാൻ സംഗീതസംവിധാനവും , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണവും, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്റിംഗും നിർവഹിക്കുന്നു. ഭ. ഭ. ബ 2025 ലാണ് തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നത്.

==അഭിനേതാക്കൾ== 
*[[ദിലീപ്]]
*[[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]]
*[[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]]
*സാൻഡി മാസ്റ്റർ
*ബാലു വർഗീസ്
*ബൈജു സന്തോഷ്
*[[ശരണ്യ]] പൊൻവണ്ണൻ
*[[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]]
*റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി
*[[അശോകൻ]]
*[[മണിയൻപിള്ള രാജു]]

==നിർമ്മാണം==
2023 ഓഗസ്റ്റിൽ, നവാഗതനായ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ സംവിധാനം ചെയ്ത് ശ്രീ ഗോകുലം മൂവീസ് നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ചിത്രത്തിന് നടന്മാരായ ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും തിരക്കഥാകൃത്തായി സഹകരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Fahim Safar and Noorin Shereef turn writers|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Aug/02/fahim-safar-and-noorin-shereef-turn-writers-46205.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=2 August 2023}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥ പൂർത്തിയാക്കാൻ രണ്ട് വർഷമെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Is Mohanlal part of Dileep’s 'Bha Bha Ba'? Noorin Shereef offers clarity; major update nears|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/is-mohanlal-part-of-dileeps-bha-bha-ba-noorin-shereef-offers-clarity-major-update-nears/articleshow/121946482.cms|accessdate=21 June 2025|work=[[Times of India]]|date=19 June 2025}}&lt;/ref&gt; പ്രണവ് മോഹൻലാൽ നായകനാകുമെന്ന് ആദ്യകാല റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Pranav Mohanlal to star in a film scripted by Fahim Safar and Noorin Shereef?|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Oct/11/pranav-mohanlal-to-star-in-a-film-scripted-by-fahim-safar-and-noorin-shereef-48524.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=11 October 2023}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, 2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, നടൻ ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നിർമ്മാതാക്കൾ ദിലീപിനെ ചിത്രത്തിന്റെ നായകനായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ദിലീപിന് പുറമേ, സഹോദരന്മാരായ വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ , ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുമെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. സംവിധായകൻ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ മുമ്പ് വിനീതിന്റെയും ധ്യാനിന്റെയും സംവിധാന പദ്ധതികളിൽ സഹായിയായും അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;OTTPlay&quot;&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba first look: Dileep unveils intriguing new poster of his next film with Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-first-look-dileep-unveils-intriguing-new-poster-of-his-next-film-with-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan/671cde361b586|accessdate=30 August 2024|work=OTT Play|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Dileep's First Look From His Upcoming Film Co-Starring Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan Unveiled (View Pic)|url=https://www.latestly.com/socially/entertainment/south/bha-bha-ba-dileeps-first-look-from-his-upcoming-film-co-starring-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan-unveiled-view-pic-5520299.html|accessdate=30 August 2024|work=Latestly|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; 2024 ജൂലൈ 5 ന്, നൃത്തസംവിധായകനും നടനുമായ സാൻഡി മാസ്റ്ററെ അഭിനേതാക്കളുടെ ഭാഗമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു, ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മലയാളത്തിലെ അരങ്ങേറ്റത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Choreographer Sandy Master joins Dileep's 'Bha Bha Ba'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/choreographer-sandy-master-joins-dileeps-bha-bha-ba/articleshow/111532576.cms|accessdate=30 August 2024|work=[[Times of India]]|date=6 July 2024}}&lt;/ref&gt; തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ , ബാലു വർഗീസ് , റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി (അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മലയാളത്തിൽ അരങ്ങേറ്റം കുറിക്കുന്നു), ബൈജു സന്തോഷ് , അശോകൻ , മണിയൻപിള്ള രാജു എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba begins shooting|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2024/Jul/16/dileeps-bha-bha-ba-begins-shooting|accessdate=16 March 2025|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt;

2024 ജൂലൈ 14 ന് പാലക്കാട് നടന്ന ഉദ്ഘാടന പൂജ ചടങ്ങോടെയാണ് പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba Begins Shoot|url=https://www.timesnownews.com/entertainment-news/malayalam/dileep-film-bha-bha-ba-begins-shoot-article-111732783|accessdate=30 August 2024|work=Times Now|date=14 July 2024}}&lt;/ref&gt; &quot;ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം&quot; എന്നീ വിപുലീകൃത തലക്കെട്ടുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ 2024 ജൂലൈ 16 ന് സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പുറത്തിറക്കി.&lt;ref name=&quot;CE&quot;&gt;{{cite news|title=First look motion poster of Dileep's Bha Bha Ba out|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Jul/16/first-look-motion-poster-of-dileeps-bha-bha-ba-out|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; സിനിമയുടെ കഥയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന ഒന്നിലധികം കഥാതന്തുക്കൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിച്ചു; എന്നിരുന്നാലും, നിർമ്മാണ സംഘം അവ തെറ്റായ കിംവദന്തികളാണെന്ന് തള്ളിക്കളഞ്ഞു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Makers slam rumours about the Dileep-starrer. Here's how the producers reacted to the 'plot'|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-makers-slam-rumours-about-plot-of-the-dileep-starrer/a27074f272779|accessdate=4 June 2025|work=OTT Play|date=11 July 2024}}&lt;/ref&gt; കോയമ്പത്തൂർ , പൊള്ളാച്ചി , കൊച്ചി , പെരുമ്പാവൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ചിത്രീകരണം നടന്നത് , ആദ്യ ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Shooting For Dhyan Sreenivasan's Bha. Bha. Ba. Begins In Coimbatore|url=https://www.news18.com/movies/shooting-for-dhyan-sreenivasans-bha-bha-ba-begins-in-coimbatore-8959743.html|accessdate=30 August 2024|work=[[News 18]]|date=9 July 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ സംഗീതം ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത് ഷാൻ റഹ്മാനാണ് , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണം നിർവഹിക്കുന്നു, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്ററായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps first schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Aug/26/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-first-schedule-of-filming|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=26 August 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രീകരണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഡിസംബർ അവസാനം ആരംഭിച്ച് 45 പ്രവൃത്തി ദിവസങ്ങളിൽ 2025 ഫെബ്രുവരി 7 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite tweet |number=1871145160920473811 |user=abgeorge_ |title=#Bhabhaba second schedule started..! #Dileep #VineethSreenivasan #DhyanSreenivasan |first=AB |last=George |date=23 December 2024 |access-date=5 March 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps second schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2025/Feb/09/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-second-schedule-of-filming|accessdate=5 March 2025|work=Cinema Express|date=9 February 2025}}&lt;/ref&gt;

==സംഗീതം==
ഷാൻ റഹ്മാനാണ് സൗണ്ട് ട്രാക്ക് ആൽബത്തിന്റെയും പശ്ചാത്തല സംഗീതത്തിന്റെയും രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് . 2024 സെപ്റ്റംബറിൽ, ഗായിക കെ.എസ്. ചിത്ര ഭാ. ഭാ. ബാ. എന്ന ചിത്രത്തിൽ ഒരു ഗാനം ആലപിച്ചതായി റഹ്മാൻ പങ്കുവെച്ചു , ഇത് അവരുമായുള്ള തന്റെ ആദ്യ സഹകരണത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. [ 17 ]
==മാർക്കറ്റിംഗ്==
2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, ചിത്രത്തിന്റെ പേര്, ഭാ. ഭാ. ബാ എന്ന പേരിൽ ഒരു പ്രഖ്യാപന പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി . പോസ്റ്ററിൽ ദിലീപ് സ്പാർക്ലറുകൾ പിടിച്ചിരിക്കുന്നതും, മറ്റ് കഥാപാത്രങ്ങൾ ഹാൻഡ്‌ഹെൽഡ് വെൽഡിംഗ് ഹെൽമെറ്റുകൾ ധരിച്ചിരിക്കുന്നതും ഉണ്ടായിരുന്നു . [ 6 ] സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പങ്കിട്ട വ്യക്തിഗത പോസ്റ്ററുകളിലൂടെയാണ് അഭിനേതാക്കളെ പരിചയപ്പെടുത്തിയത്. [ 18 ] 2024 ജൂലൈ 16 ന് ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി, അതിൽ ദിലീപ് സൺഗ്ലാസ് ധരിച്ച് സ്പാർക്ലർ സ്റ്റിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സിഗരറ്റ് കത്തിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു, ദിലീപിന്റെയും വിനീത് ശ്രീനിവാസന്റെയും വോയ്‌സ് ഓവറുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഭാ. ഭാ. ബാ എന്നാൽ ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം ('ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം' എന്നർത്ഥം) എന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്നും ഇത് വെളിപ്പെടുത്തി . [ 11 ] 2025 ജനുവരി 1 ന്, &quot;TN-59-100&quot; എന്ന രജിസ്ട്രേഷൻ നമ്പറുള്ള ഒരു ജിപ്സിയുടെ ബോണറ്റിൽ ദിലീപ് ഇരിക്കുന്ന ഒരു അപ്‌ഡേറ്റ് പോസ്റ്റർ പങ്കിട്ടു , ഇത് ഗില്ലി (2004) ൽ വിജയ് ഉപയോഗിച്ച വാഹനത്തെ പരാമർശിക്കുന്നു. [ 19 ] 2025 ലെ വാലന്റൈൻസ് ദിനത്തിൽ , വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കഥാപാത്രത്തെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. 'ഇനി കരയരുത്' എന്ന ടാഗ്‌ലൈൻ ഉപയോഗിച്ച് പോസ്റ്ററിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു ദുഷ്ട പുഞ്ചിരിയോടെ ചിത്രീകരിച്ചു. [ 20 ] ദിലീപ് അവതരിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു പോസ്റ്റർ 2025 മെയ് 22 ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ വഴി പങ്കിട്ടു, 2025 ജൂലൈ 4 ന് ഒരു പ്രധാന അപ്‌ഡേറ്റ് വെളിപ്പെടുത്തുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. [ 21 ]
==റിലീസ്==
ഭാ. ഭാ. ബാ. 2025 ൽ തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നു. [ 22 ]
==അവലംബം==</text>
      <sha1>ohh82e7zlrcgj2qxjtwpatrvw4f637r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540202</id>
      <parentid>4540201</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:18:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wiki user KL</username>
        <id>202319</id>
      </contributor>
      <comment>/* അഭിനേതാക്കൾ */</comment>
      <origin>4540202</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18690" sha1="1d334oesranawfg9a9ibyz7hbb4g1fk" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = Bha. Bha. Ba.
| image          = Bha Bha Ba poster.jpg
| caption        = 
| director       = Dhananjay Shankar
| producer       = Gokulam Gopalan
| writer         = [[Fahim Safar]]&lt;br&gt;[[Noorin Shereef]]
| starring       = [[Dileep]]&lt;br&gt;[[Vineeth Sreenivasan]]&lt;br&gt;[[Dhyan Sreenivasan]]
| music          = [[Shaan Rahman]]
| cinematography = Armo
| editing        = [[Ranjan Abraham]]
| studio         = Sree Gokulam Movies
| distributor    = Sree Gokulam Movies
| released       = {{Film date|2025}}
| runtime        = 
| country        = India
| language       = Malayalam
| budget         = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
| gross          = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
}}
ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത് ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും എഴുതിയതും ശ്രീ ഗോകുലം ഗോപാലൻ നിർമ്മിച്ച വരാനിരിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ [[മലയാളം]] ആക്ഷൻ കോമഡി ത്രില്ലർ ചിത്രമാണ്&lt;ref&gt;{{cite news|title='Bha Bha Ba movie': Dileep, Vineeth Sreenivasan starrer first title look poster out|url=https://newsable.asianetnews.com/entertainment/-bha-bha-ba-movie-dileep-vineeth-sreenivasan-starrer-first-title-look-poster-out-rkn-s384pf|accessdate=30 August 2024|work=[[Asianet News]]|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; '''ഭ. ഭ. ബ'''. ( ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം)&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba sneak peek OUT: Dileep and Vineeth Sreenivasan starrer promises to be a wild entertainer|url=https://www.pinkvilla.com/entertainment/south/bha-bha-ba-sneak-peek-out-dileep-and-vineeth-sreenivasan-starrer-promises-to-be-a-wild-entertainer-1328809|accessdate=30 August 2024|work=Pinkvilla|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; [[ദിലീപ്]] , [[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]] , [[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]] എന്നിവർ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ , ബാലു വർഗീസ് , സാൻഡി മാസ്റ്റർ, ബൈജു സന്തോഷ് , ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , [[അശോകൻ]] , [[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]] , റെഡിൻ കിംഗ്‌സ്‌ലി എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

2023 ഒക്ടോബർ 27 ന് ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നടനെ ഉൾപ്പെടുത്തി ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. ചിത്രത്തിന്റെ പേര് ഭ. ഭ. ബ എന്നാണ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. 2024 ജൂലൈ 14 ന് [[പാലക്കാട്]] ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചു. [[കോയമ്പത്തൂർ]] , [[പൊള്ളാച്ചി]] ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ചിത്രീകരണം തുടർന്നു. ഈ ചിത്രത്തിന് ഷാൻ റഹ്മാൻ സംഗീതസംവിധാനവും , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണവും, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്റിംഗും നിർവഹിക്കുന്നു. ഭ. ഭ. ബ 2025 ലാണ് തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നത്.

==അഭിനേതാക്കൾ== 
*[[ദിലീപ്]]
*[[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]]
*[[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]]
*സാൻഡി മാസ്റ്റർ
*ബാലു വർഗീസ്
*ബൈജു സന്തോഷ്
*[[ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ]]
*[[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]]
*റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി
*[[അശോകൻ]]
*[[മണിയൻപിള്ള രാജു]]

==നിർമ്മാണം==
2023 ഓഗസ്റ്റിൽ, നവാഗതനായ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ സംവിധാനം ചെയ്ത് ശ്രീ ഗോകുലം മൂവീസ് നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ചിത്രത്തിന് നടന്മാരായ ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും തിരക്കഥാകൃത്തായി സഹകരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Fahim Safar and Noorin Shereef turn writers|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Aug/02/fahim-safar-and-noorin-shereef-turn-writers-46205.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=2 August 2023}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥ പൂർത്തിയാക്കാൻ രണ്ട് വർഷമെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Is Mohanlal part of Dileep’s 'Bha Bha Ba'? Noorin Shereef offers clarity; major update nears|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/is-mohanlal-part-of-dileeps-bha-bha-ba-noorin-shereef-offers-clarity-major-update-nears/articleshow/121946482.cms|accessdate=21 June 2025|work=[[Times of India]]|date=19 June 2025}}&lt;/ref&gt; പ്രണവ് മോഹൻലാൽ നായകനാകുമെന്ന് ആദ്യകാല റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Pranav Mohanlal to star in a film scripted by Fahim Safar and Noorin Shereef?|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Oct/11/pranav-mohanlal-to-star-in-a-film-scripted-by-fahim-safar-and-noorin-shereef-48524.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=11 October 2023}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, 2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, നടൻ ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നിർമ്മാതാക്കൾ ദിലീപിനെ ചിത്രത്തിന്റെ നായകനായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ദിലീപിന് പുറമേ, സഹോദരന്മാരായ വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ , ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുമെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. സംവിധായകൻ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ മുമ്പ് വിനീതിന്റെയും ധ്യാനിന്റെയും സംവിധാന പദ്ധതികളിൽ സഹായിയായും അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;OTTPlay&quot;&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba first look: Dileep unveils intriguing new poster of his next film with Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-first-look-dileep-unveils-intriguing-new-poster-of-his-next-film-with-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan/671cde361b586|accessdate=30 August 2024|work=OTT Play|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Dileep's First Look From His Upcoming Film Co-Starring Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan Unveiled (View Pic)|url=https://www.latestly.com/socially/entertainment/south/bha-bha-ba-dileeps-first-look-from-his-upcoming-film-co-starring-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan-unveiled-view-pic-5520299.html|accessdate=30 August 2024|work=Latestly|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; 2024 ജൂലൈ 5 ന്, നൃത്തസംവിധായകനും നടനുമായ സാൻഡി മാസ്റ്ററെ അഭിനേതാക്കളുടെ ഭാഗമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു, ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മലയാളത്തിലെ അരങ്ങേറ്റത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Choreographer Sandy Master joins Dileep's 'Bha Bha Ba'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/choreographer-sandy-master-joins-dileeps-bha-bha-ba/articleshow/111532576.cms|accessdate=30 August 2024|work=[[Times of India]]|date=6 July 2024}}&lt;/ref&gt; തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ , ബാലു വർഗീസ് , റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി (അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മലയാളത്തിൽ അരങ്ങേറ്റം കുറിക്കുന്നു), ബൈജു സന്തോഷ് , അശോകൻ , മണിയൻപിള്ള രാജു എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba begins shooting|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2024/Jul/16/dileeps-bha-bha-ba-begins-shooting|accessdate=16 March 2025|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt;

2024 ജൂലൈ 14 ന് പാലക്കാട് നടന്ന ഉദ്ഘാടന പൂജ ചടങ്ങോടെയാണ് പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba Begins Shoot|url=https://www.timesnownews.com/entertainment-news/malayalam/dileep-film-bha-bha-ba-begins-shoot-article-111732783|accessdate=30 August 2024|work=Times Now|date=14 July 2024}}&lt;/ref&gt; &quot;ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം&quot; എന്നീ വിപുലീകൃത തലക്കെട്ടുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ 2024 ജൂലൈ 16 ന് സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പുറത്തിറക്കി.&lt;ref name=&quot;CE&quot;&gt;{{cite news|title=First look motion poster of Dileep's Bha Bha Ba out|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Jul/16/first-look-motion-poster-of-dileeps-bha-bha-ba-out|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; സിനിമയുടെ കഥയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന ഒന്നിലധികം കഥാതന്തുക്കൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിച്ചു; എന്നിരുന്നാലും, നിർമ്മാണ സംഘം അവ തെറ്റായ കിംവദന്തികളാണെന്ന് തള്ളിക്കളഞ്ഞു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Makers slam rumours about the Dileep-starrer. Here's how the producers reacted to the 'plot'|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-makers-slam-rumours-about-plot-of-the-dileep-starrer/a27074f272779|accessdate=4 June 2025|work=OTT Play|date=11 July 2024}}&lt;/ref&gt; കോയമ്പത്തൂർ , പൊള്ളാച്ചി , കൊച്ചി , പെരുമ്പാവൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ചിത്രീകരണം നടന്നത് , ആദ്യ ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Shooting For Dhyan Sreenivasan's Bha. Bha. Ba. Begins In Coimbatore|url=https://www.news18.com/movies/shooting-for-dhyan-sreenivasans-bha-bha-ba-begins-in-coimbatore-8959743.html|accessdate=30 August 2024|work=[[News 18]]|date=9 July 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ സംഗീതം ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത് ഷാൻ റഹ്മാനാണ് , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണം നിർവഹിക്കുന്നു, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്ററായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps first schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Aug/26/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-first-schedule-of-filming|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=26 August 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രീകരണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഡിസംബർ അവസാനം ആരംഭിച്ച് 45 പ്രവൃത്തി ദിവസങ്ങളിൽ 2025 ഫെബ്രുവരി 7 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite tweet |number=1871145160920473811 |user=abgeorge_ |title=#Bhabhaba second schedule started..! #Dileep #VineethSreenivasan #DhyanSreenivasan |first=AB |last=George |date=23 December 2024 |access-date=5 March 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps second schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2025/Feb/09/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-second-schedule-of-filming|accessdate=5 March 2025|work=Cinema Express|date=9 February 2025}}&lt;/ref&gt;

==സംഗീതം==
ഷാൻ റഹ്മാനാണ് സൗണ്ട് ട്രാക്ക് ആൽബത്തിന്റെയും പശ്ചാത്തല സംഗീതത്തിന്റെയും രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് . 2024 സെപ്റ്റംബറിൽ, ഗായിക കെ.എസ്. ചിത്ര ഭാ. ഭാ. ബാ. എന്ന ചിത്രത്തിൽ ഒരു ഗാനം ആലപിച്ചതായി റഹ്മാൻ പങ്കുവെച്ചു , ഇത് അവരുമായുള്ള തന്റെ ആദ്യ സഹകരണത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. [ 17 ]
==മാർക്കറ്റിംഗ്==
2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, ചിത്രത്തിന്റെ പേര്, ഭാ. ഭാ. ബാ എന്ന പേരിൽ ഒരു പ്രഖ്യാപന പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി . പോസ്റ്ററിൽ ദിലീപ് സ്പാർക്ലറുകൾ പിടിച്ചിരിക്കുന്നതും, മറ്റ് കഥാപാത്രങ്ങൾ ഹാൻഡ്‌ഹെൽഡ് വെൽഡിംഗ് ഹെൽമെറ്റുകൾ ധരിച്ചിരിക്കുന്നതും ഉണ്ടായിരുന്നു . [ 6 ] സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പങ്കിട്ട വ്യക്തിഗത പോസ്റ്ററുകളിലൂടെയാണ് അഭിനേതാക്കളെ പരിചയപ്പെടുത്തിയത്. [ 18 ] 2024 ജൂലൈ 16 ന് ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി, അതിൽ ദിലീപ് സൺഗ്ലാസ് ധരിച്ച് സ്പാർക്ലർ സ്റ്റിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സിഗരറ്റ് കത്തിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു, ദിലീപിന്റെയും വിനീത് ശ്രീനിവാസന്റെയും വോയ്‌സ് ഓവറുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഭാ. ഭാ. ബാ എന്നാൽ ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം ('ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം' എന്നർത്ഥം) എന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്നും ഇത് വെളിപ്പെടുത്തി . [ 11 ] 2025 ജനുവരി 1 ന്, &quot;TN-59-100&quot; എന്ന രജിസ്ട്രേഷൻ നമ്പറുള്ള ഒരു ജിപ്സിയുടെ ബോണറ്റിൽ ദിലീപ് ഇരിക്കുന്ന ഒരു അപ്‌ഡേറ്റ് പോസ്റ്റർ പങ്കിട്ടു , ഇത് ഗില്ലി (2004) ൽ വിജയ് ഉപയോഗിച്ച വാഹനത്തെ പരാമർശിക്കുന്നു. [ 19 ] 2025 ലെ വാലന്റൈൻസ് ദിനത്തിൽ , വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കഥാപാത്രത്തെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. 'ഇനി കരയരുത്' എന്ന ടാഗ്‌ലൈൻ ഉപയോഗിച്ച് പോസ്റ്ററിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു ദുഷ്ട പുഞ്ചിരിയോടെ ചിത്രീകരിച്ചു. [ 20 ] ദിലീപ് അവതരിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു പോസ്റ്റർ 2025 മെയ് 22 ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ വഴി പങ്കിട്ടു, 2025 ജൂലൈ 4 ന് ഒരു പ്രധാന അപ്‌ഡേറ്റ് വെളിപ്പെടുത്തുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. [ 21 ]
==റിലീസ്==
ഭാ. ഭാ. ബാ. 2025 ൽ തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നു. [ 22 ]
==അവലംബം==</text>
      <sha1>1d334oesranawfg9a9ibyz7hbb4g1fk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540203</id>
      <parentid>4540202</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:21:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wiki user KL</username>
        <id>202319</id>
      </contributor>
      <comment>/* സംഗീതം */</comment>
      <origin>4540203</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19339" sha1="4lky0pmfnrf5bcip6ab8iqtthmri42p" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = Bha. Bha. Ba.
| image          = Bha Bha Ba poster.jpg
| caption        = 
| director       = Dhananjay Shankar
| producer       = Gokulam Gopalan
| writer         = [[Fahim Safar]]&lt;br&gt;[[Noorin Shereef]]
| starring       = [[Dileep]]&lt;br&gt;[[Vineeth Sreenivasan]]&lt;br&gt;[[Dhyan Sreenivasan]]
| music          = [[Shaan Rahman]]
| cinematography = Armo
| editing        = [[Ranjan Abraham]]
| studio         = Sree Gokulam Movies
| distributor    = Sree Gokulam Movies
| released       = {{Film date|2025}}
| runtime        = 
| country        = India
| language       = Malayalam
| budget         = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
| gross          = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
}}
ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത് ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും എഴുതിയതും ശ്രീ ഗോകുലം ഗോപാലൻ നിർമ്മിച്ച വരാനിരിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ [[മലയാളം]] ആക്ഷൻ കോമഡി ത്രില്ലർ ചിത്രമാണ്&lt;ref&gt;{{cite news|title='Bha Bha Ba movie': Dileep, Vineeth Sreenivasan starrer first title look poster out|url=https://newsable.asianetnews.com/entertainment/-bha-bha-ba-movie-dileep-vineeth-sreenivasan-starrer-first-title-look-poster-out-rkn-s384pf|accessdate=30 August 2024|work=[[Asianet News]]|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; '''ഭ. ഭ. ബ'''. ( ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം)&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba sneak peek OUT: Dileep and Vineeth Sreenivasan starrer promises to be a wild entertainer|url=https://www.pinkvilla.com/entertainment/south/bha-bha-ba-sneak-peek-out-dileep-and-vineeth-sreenivasan-starrer-promises-to-be-a-wild-entertainer-1328809|accessdate=30 August 2024|work=Pinkvilla|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; [[ദിലീപ്]] , [[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]] , [[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]] എന്നിവർ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ , ബാലു വർഗീസ് , സാൻഡി മാസ്റ്റർ, ബൈജു സന്തോഷ് , ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , [[അശോകൻ]] , [[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]] , റെഡിൻ കിംഗ്‌സ്‌ലി എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

2023 ഒക്ടോബർ 27 ന് ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നടനെ ഉൾപ്പെടുത്തി ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. ചിത്രത്തിന്റെ പേര് ഭ. ഭ. ബ എന്നാണ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. 2024 ജൂലൈ 14 ന് [[പാലക്കാട്]] ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചു. [[കോയമ്പത്തൂർ]] , [[പൊള്ളാച്ചി]] ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ചിത്രീകരണം തുടർന്നു. ഈ ചിത്രത്തിന് ഷാൻ റഹ്മാൻ സംഗീതസംവിധാനവും , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണവും, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്റിംഗും നിർവഹിക്കുന്നു. ഭ. ഭ. ബ 2025 ലാണ് തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നത്.

==അഭിനേതാക്കൾ== 
*[[ദിലീപ്]]
*[[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]]
*[[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]]
*സാൻഡി മാസ്റ്റർ
*ബാലു വർഗീസ്
*ബൈജു സന്തോഷ്
*[[ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ]]
*[[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]]
*റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി
*[[അശോകൻ]]
*[[മണിയൻപിള്ള രാജു]]

==നിർമ്മാണം==
2023 ഓഗസ്റ്റിൽ, നവാഗതനായ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ സംവിധാനം ചെയ്ത് ശ്രീ ഗോകുലം മൂവീസ് നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ചിത്രത്തിന് നടന്മാരായ ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും തിരക്കഥാകൃത്തായി സഹകരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Fahim Safar and Noorin Shereef turn writers|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Aug/02/fahim-safar-and-noorin-shereef-turn-writers-46205.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=2 August 2023}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥ പൂർത്തിയാക്കാൻ രണ്ട് വർഷമെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Is Mohanlal part of Dileep’s 'Bha Bha Ba'? Noorin Shereef offers clarity; major update nears|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/is-mohanlal-part-of-dileeps-bha-bha-ba-noorin-shereef-offers-clarity-major-update-nears/articleshow/121946482.cms|accessdate=21 June 2025|work=[[Times of India]]|date=19 June 2025}}&lt;/ref&gt; പ്രണവ് മോഹൻലാൽ നായകനാകുമെന്ന് ആദ്യകാല റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Pranav Mohanlal to star in a film scripted by Fahim Safar and Noorin Shereef?|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Oct/11/pranav-mohanlal-to-star-in-a-film-scripted-by-fahim-safar-and-noorin-shereef-48524.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=11 October 2023}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, 2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, നടൻ ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നിർമ്മാതാക്കൾ ദിലീപിനെ ചിത്രത്തിന്റെ നായകനായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ദിലീപിന് പുറമേ, സഹോദരന്മാരായ വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ , ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുമെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. സംവിധായകൻ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ മുമ്പ് വിനീതിന്റെയും ധ്യാനിന്റെയും സംവിധാന പദ്ധതികളിൽ സഹായിയായും അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;OTTPlay&quot;&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba first look: Dileep unveils intriguing new poster of his next film with Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-first-look-dileep-unveils-intriguing-new-poster-of-his-next-film-with-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan/671cde361b586|accessdate=30 August 2024|work=OTT Play|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Dileep's First Look From His Upcoming Film Co-Starring Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan Unveiled (View Pic)|url=https://www.latestly.com/socially/entertainment/south/bha-bha-ba-dileeps-first-look-from-his-upcoming-film-co-starring-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan-unveiled-view-pic-5520299.html|accessdate=30 August 2024|work=Latestly|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; 2024 ജൂലൈ 5 ന്, നൃത്തസംവിധായകനും നടനുമായ സാൻഡി മാസ്റ്ററെ അഭിനേതാക്കളുടെ ഭാഗമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു, ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മലയാളത്തിലെ അരങ്ങേറ്റത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Choreographer Sandy Master joins Dileep's 'Bha Bha Ba'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/choreographer-sandy-master-joins-dileeps-bha-bha-ba/articleshow/111532576.cms|accessdate=30 August 2024|work=[[Times of India]]|date=6 July 2024}}&lt;/ref&gt; തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ , ബാലു വർഗീസ് , റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി (അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മലയാളത്തിൽ അരങ്ങേറ്റം കുറിക്കുന്നു), ബൈജു സന്തോഷ് , അശോകൻ , മണിയൻപിള്ള രാജു എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba begins shooting|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2024/Jul/16/dileeps-bha-bha-ba-begins-shooting|accessdate=16 March 2025|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt;

2024 ജൂലൈ 14 ന് പാലക്കാട് നടന്ന ഉദ്ഘാടന പൂജ ചടങ്ങോടെയാണ് പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba Begins Shoot|url=https://www.timesnownews.com/entertainment-news/malayalam/dileep-film-bha-bha-ba-begins-shoot-article-111732783|accessdate=30 August 2024|work=Times Now|date=14 July 2024}}&lt;/ref&gt; &quot;ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം&quot; എന്നീ വിപുലീകൃത തലക്കെട്ടുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ 2024 ജൂലൈ 16 ന് സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പുറത്തിറക്കി.&lt;ref name=&quot;CE&quot;&gt;{{cite news|title=First look motion poster of Dileep's Bha Bha Ba out|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Jul/16/first-look-motion-poster-of-dileeps-bha-bha-ba-out|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; സിനിമയുടെ കഥയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന ഒന്നിലധികം കഥാതന്തുക്കൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിച്ചു; എന്നിരുന്നാലും, നിർമ്മാണ സംഘം അവ തെറ്റായ കിംവദന്തികളാണെന്ന് തള്ളിക്കളഞ്ഞു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Makers slam rumours about the Dileep-starrer. Here's how the producers reacted to the 'plot'|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-makers-slam-rumours-about-plot-of-the-dileep-starrer/a27074f272779|accessdate=4 June 2025|work=OTT Play|date=11 July 2024}}&lt;/ref&gt; കോയമ്പത്തൂർ , പൊള്ളാച്ചി , കൊച്ചി , പെരുമ്പാവൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ചിത്രീകരണം നടന്നത് , ആദ്യ ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Shooting For Dhyan Sreenivasan's Bha. Bha. Ba. Begins In Coimbatore|url=https://www.news18.com/movies/shooting-for-dhyan-sreenivasans-bha-bha-ba-begins-in-coimbatore-8959743.html|accessdate=30 August 2024|work=[[News 18]]|date=9 July 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ സംഗീതം ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത് ഷാൻ റഹ്മാനാണ് , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണം നിർവഹിക്കുന്നു, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്ററായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps first schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Aug/26/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-first-schedule-of-filming|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=26 August 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രീകരണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഡിസംബർ അവസാനം ആരംഭിച്ച് 45 പ്രവൃത്തി ദിവസങ്ങളിൽ 2025 ഫെബ്രുവരി 7 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite tweet |number=1871145160920473811 |user=abgeorge_ |title=#Bhabhaba second schedule started..! #Dileep #VineethSreenivasan #DhyanSreenivasan |first=AB |last=George |date=23 December 2024 |access-date=5 March 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps second schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2025/Feb/09/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-second-schedule-of-filming|accessdate=5 March 2025|work=Cinema Express|date=9 February 2025}}&lt;/ref&gt;

==സംഗീതം==
ഷാൻ റഹ്മാനാണ് സൗണ്ട് ട്രാക്ക് ആൽബത്തിന്റെയും പശ്ചാത്തല സംഗീതത്തിന്റെയും രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് . 2024 സെപ്റ്റംബറിൽ, ഗായിക കെ.എസ്. ചിത്ര ഭാ. ഭാ. ബാ. എന്ന ചിത്രത്തിൽ ഒരു ഗാനം ആലപിച്ചതായി റഹ്മാൻ പങ്കുവെച്ചു , ഇത് അവരുമായുള്ള തന്റെ ആദ്യ സഹകരണത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 September 2024 |title=''എന്റെ ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും നല്ല ദിവസം. ഈ മാലാഖ എനിക്ക് വേണ്ടി ആദ്യമായി ഈ സിനിമയിലൂടെ പാടുന്നു...'' ചിത്ര പാടുന്ന സന്തോഷം പങ്കിട്ട് ഷാൻ റഹ്മാൻ |language=ml |work=[[Mangalam Publications]] |url=https://www.mangalam.com/news/detail/733450-latest-news-shaan-rahman-shares-happiness-of-k-s-chithra-singing-for-his-song-for-the-first-time.html |access-date=9 September 2024}}&lt;/ref&gt;

==മാർക്കറ്റിംഗ്==
2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, ചിത്രത്തിന്റെ പേര്, ഭാ. ഭാ. ബാ എന്ന പേരിൽ ഒരു പ്രഖ്യാപന പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി . പോസ്റ്ററിൽ ദിലീപ് സ്പാർക്ലറുകൾ പിടിച്ചിരിക്കുന്നതും, മറ്റ് കഥാപാത്രങ്ങൾ ഹാൻഡ്‌ഹെൽഡ് വെൽഡിംഗ് ഹെൽമെറ്റുകൾ ധരിച്ചിരിക്കുന്നതും ഉണ്ടായിരുന്നു . [ 6 ] സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പങ്കിട്ട വ്യക്തിഗത പോസ്റ്ററുകളിലൂടെയാണ് അഭിനേതാക്കളെ പരിചയപ്പെടുത്തിയത്. [ 18 ] 2024 ജൂലൈ 16 ന് ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി, അതിൽ ദിലീപ് സൺഗ്ലാസ് ധരിച്ച് സ്പാർക്ലർ സ്റ്റിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സിഗരറ്റ് കത്തിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു, ദിലീപിന്റെയും വിനീത് ശ്രീനിവാസന്റെയും വോയ്‌സ് ഓവറുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഭാ. ഭാ. ബാ എന്നാൽ ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം ('ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം' എന്നർത്ഥം) എന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്നും ഇത് വെളിപ്പെടുത്തി . [ 11 ] 2025 ജനുവരി 1 ന്, &quot;TN-59-100&quot; എന്ന രജിസ്ട്രേഷൻ നമ്പറുള്ള ഒരു ജിപ്സിയുടെ ബോണറ്റിൽ ദിലീപ് ഇരിക്കുന്ന ഒരു അപ്‌ഡേറ്റ് പോസ്റ്റർ പങ്കിട്ടു , ഇത് ഗില്ലി (2004) ൽ വിജയ് ഉപയോഗിച്ച വാഹനത്തെ പരാമർശിക്കുന്നു. [ 19 ] 2025 ലെ വാലന്റൈൻസ് ദിനത്തിൽ , വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കഥാപാത്രത്തെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. 'ഇനി കരയരുത്' എന്ന ടാഗ്‌ലൈൻ ഉപയോഗിച്ച് പോസ്റ്ററിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു ദുഷ്ട പുഞ്ചിരിയോടെ ചിത്രീകരിച്ചു. [ 20 ] ദിലീപ് അവതരിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു പോസ്റ്റർ 2025 മെയ് 22 ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ വഴി പങ്കിട്ടു, 2025 ജൂലൈ 4 ന് ഒരു പ്രധാന അപ്‌ഡേറ്റ് വെളിപ്പെടുത്തുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. [ 21 ]
==റിലീസ്==
ഭാ. ഭാ. ബാ. 2025 ൽ തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നു. [ 22 ]
==അവലംബം==</text>
      <sha1>4lky0pmfnrf5bcip6ab8iqtthmri42p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540204</id>
      <parentid>4540203</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:22:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wiki user KL</username>
        <id>202319</id>
      </contributor>
      <comment>/* റിലീസ് */</comment>
      <origin>4540204</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19661" sha1="m2x7rypjytib2bi5gau6iygdhue4c9l" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = Bha. Bha. Ba.
| image          = Bha Bha Ba poster.jpg
| caption        = 
| director       = Dhananjay Shankar
| producer       = Gokulam Gopalan
| writer         = [[Fahim Safar]]&lt;br&gt;[[Noorin Shereef]]
| starring       = [[Dileep]]&lt;br&gt;[[Vineeth Sreenivasan]]&lt;br&gt;[[Dhyan Sreenivasan]]
| music          = [[Shaan Rahman]]
| cinematography = Armo
| editing        = [[Ranjan Abraham]]
| studio         = Sree Gokulam Movies
| distributor    = Sree Gokulam Movies
| released       = {{Film date|2025}}
| runtime        = 
| country        = India
| language       = Malayalam
| budget         = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
| gross          = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
}}
ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത് ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും എഴുതിയതും ശ്രീ ഗോകുലം ഗോപാലൻ നിർമ്മിച്ച വരാനിരിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ [[മലയാളം]] ആക്ഷൻ കോമഡി ത്രില്ലർ ചിത്രമാണ്&lt;ref&gt;{{cite news|title='Bha Bha Ba movie': Dileep, Vineeth Sreenivasan starrer first title look poster out|url=https://newsable.asianetnews.com/entertainment/-bha-bha-ba-movie-dileep-vineeth-sreenivasan-starrer-first-title-look-poster-out-rkn-s384pf|accessdate=30 August 2024|work=[[Asianet News]]|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; '''ഭ. ഭ. ബ'''. ( ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം)&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba sneak peek OUT: Dileep and Vineeth Sreenivasan starrer promises to be a wild entertainer|url=https://www.pinkvilla.com/entertainment/south/bha-bha-ba-sneak-peek-out-dileep-and-vineeth-sreenivasan-starrer-promises-to-be-a-wild-entertainer-1328809|accessdate=30 August 2024|work=Pinkvilla|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; [[ദിലീപ്]] , [[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]] , [[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]] എന്നിവർ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ , ബാലു വർഗീസ് , സാൻഡി മാസ്റ്റർ, ബൈജു സന്തോഷ് , ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , [[അശോകൻ]] , [[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]] , റെഡിൻ കിംഗ്‌സ്‌ലി എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

2023 ഒക്ടോബർ 27 ന് ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നടനെ ഉൾപ്പെടുത്തി ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. ചിത്രത്തിന്റെ പേര് ഭ. ഭ. ബ എന്നാണ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. 2024 ജൂലൈ 14 ന് [[പാലക്കാട്]] ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചു. [[കോയമ്പത്തൂർ]] , [[പൊള്ളാച്ചി]] ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ചിത്രീകരണം തുടർന്നു. ഈ ചിത്രത്തിന് ഷാൻ റഹ്മാൻ സംഗീതസംവിധാനവും , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണവും, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്റിംഗും നിർവഹിക്കുന്നു. ഭ. ഭ. ബ 2025 ലാണ് തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നത്.

==അഭിനേതാക്കൾ== 
*[[ദിലീപ്]]
*[[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]]
*[[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]]
*സാൻഡി മാസ്റ്റർ
*ബാലു വർഗീസ്
*ബൈജു സന്തോഷ്
*[[ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ]]
*[[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]]
*റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി
*[[അശോകൻ]]
*[[മണിയൻപിള്ള രാജു]]

==നിർമ്മാണം==
2023 ഓഗസ്റ്റിൽ, നവാഗതനായ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ സംവിധാനം ചെയ്ത് ശ്രീ ഗോകുലം മൂവീസ് നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ചിത്രത്തിന് നടന്മാരായ ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും തിരക്കഥാകൃത്തായി സഹകരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Fahim Safar and Noorin Shereef turn writers|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Aug/02/fahim-safar-and-noorin-shereef-turn-writers-46205.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=2 August 2023}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥ പൂർത്തിയാക്കാൻ രണ്ട് വർഷമെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Is Mohanlal part of Dileep’s 'Bha Bha Ba'? Noorin Shereef offers clarity; major update nears|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/is-mohanlal-part-of-dileeps-bha-bha-ba-noorin-shereef-offers-clarity-major-update-nears/articleshow/121946482.cms|accessdate=21 June 2025|work=[[Times of India]]|date=19 June 2025}}&lt;/ref&gt; പ്രണവ് മോഹൻലാൽ നായകനാകുമെന്ന് ആദ്യകാല റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Pranav Mohanlal to star in a film scripted by Fahim Safar and Noorin Shereef?|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Oct/11/pranav-mohanlal-to-star-in-a-film-scripted-by-fahim-safar-and-noorin-shereef-48524.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=11 October 2023}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, 2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, നടൻ ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നിർമ്മാതാക്കൾ ദിലീപിനെ ചിത്രത്തിന്റെ നായകനായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ദിലീപിന് പുറമേ, സഹോദരന്മാരായ വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ , ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുമെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. സംവിധായകൻ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ മുമ്പ് വിനീതിന്റെയും ധ്യാനിന്റെയും സംവിധാന പദ്ധതികളിൽ സഹായിയായും അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;OTTPlay&quot;&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba first look: Dileep unveils intriguing new poster of his next film with Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-first-look-dileep-unveils-intriguing-new-poster-of-his-next-film-with-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan/671cde361b586|accessdate=30 August 2024|work=OTT Play|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Dileep's First Look From His Upcoming Film Co-Starring Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan Unveiled (View Pic)|url=https://www.latestly.com/socially/entertainment/south/bha-bha-ba-dileeps-first-look-from-his-upcoming-film-co-starring-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan-unveiled-view-pic-5520299.html|accessdate=30 August 2024|work=Latestly|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; 2024 ജൂലൈ 5 ന്, നൃത്തസംവിധായകനും നടനുമായ സാൻഡി മാസ്റ്ററെ അഭിനേതാക്കളുടെ ഭാഗമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു, ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മലയാളത്തിലെ അരങ്ങേറ്റത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Choreographer Sandy Master joins Dileep's 'Bha Bha Ba'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/choreographer-sandy-master-joins-dileeps-bha-bha-ba/articleshow/111532576.cms|accessdate=30 August 2024|work=[[Times of India]]|date=6 July 2024}}&lt;/ref&gt; തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ , ബാലു വർഗീസ് , റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി (അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മലയാളത്തിൽ അരങ്ങേറ്റം കുറിക്കുന്നു), ബൈജു സന്തോഷ് , അശോകൻ , മണിയൻപിള്ള രാജു എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba begins shooting|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2024/Jul/16/dileeps-bha-bha-ba-begins-shooting|accessdate=16 March 2025|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt;

2024 ജൂലൈ 14 ന് പാലക്കാട് നടന്ന ഉദ്ഘാടന പൂജ ചടങ്ങോടെയാണ് പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba Begins Shoot|url=https://www.timesnownews.com/entertainment-news/malayalam/dileep-film-bha-bha-ba-begins-shoot-article-111732783|accessdate=30 August 2024|work=Times Now|date=14 July 2024}}&lt;/ref&gt; &quot;ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം&quot; എന്നീ വിപുലീകൃത തലക്കെട്ടുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ 2024 ജൂലൈ 16 ന് സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പുറത്തിറക്കി.&lt;ref name=&quot;CE&quot;&gt;{{cite news|title=First look motion poster of Dileep's Bha Bha Ba out|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Jul/16/first-look-motion-poster-of-dileeps-bha-bha-ba-out|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; സിനിമയുടെ കഥയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന ഒന്നിലധികം കഥാതന്തുക്കൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിച്ചു; എന്നിരുന്നാലും, നിർമ്മാണ സംഘം അവ തെറ്റായ കിംവദന്തികളാണെന്ന് തള്ളിക്കളഞ്ഞു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Makers slam rumours about the Dileep-starrer. Here's how the producers reacted to the 'plot'|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-makers-slam-rumours-about-plot-of-the-dileep-starrer/a27074f272779|accessdate=4 June 2025|work=OTT Play|date=11 July 2024}}&lt;/ref&gt; കോയമ്പത്തൂർ , പൊള്ളാച്ചി , കൊച്ചി , പെരുമ്പാവൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ചിത്രീകരണം നടന്നത് , ആദ്യ ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Shooting For Dhyan Sreenivasan's Bha. Bha. Ba. Begins In Coimbatore|url=https://www.news18.com/movies/shooting-for-dhyan-sreenivasans-bha-bha-ba-begins-in-coimbatore-8959743.html|accessdate=30 August 2024|work=[[News 18]]|date=9 July 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ സംഗീതം ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത് ഷാൻ റഹ്മാനാണ് , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണം നിർവഹിക്കുന്നു, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്ററായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps first schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Aug/26/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-first-schedule-of-filming|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=26 August 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രീകരണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഡിസംബർ അവസാനം ആരംഭിച്ച് 45 പ്രവൃത്തി ദിവസങ്ങളിൽ 2025 ഫെബ്രുവരി 7 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite tweet |number=1871145160920473811 |user=abgeorge_ |title=#Bhabhaba second schedule started..! #Dileep #VineethSreenivasan #DhyanSreenivasan |first=AB |last=George |date=23 December 2024 |access-date=5 March 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps second schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2025/Feb/09/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-second-schedule-of-filming|accessdate=5 March 2025|work=Cinema Express|date=9 February 2025}}&lt;/ref&gt;

==സംഗീതം==
ഷാൻ റഹ്മാനാണ് സൗണ്ട് ട്രാക്ക് ആൽബത്തിന്റെയും പശ്ചാത്തല സംഗീതത്തിന്റെയും രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് . 2024 സെപ്റ്റംബറിൽ, ഗായിക കെ.എസ്. ചിത്ര ഭാ. ഭാ. ബാ. എന്ന ചിത്രത്തിൽ ഒരു ഗാനം ആലപിച്ചതായി റഹ്മാൻ പങ്കുവെച്ചു , ഇത് അവരുമായുള്ള തന്റെ ആദ്യ സഹകരണത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 September 2024 |title=''എന്റെ ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും നല്ല ദിവസം. ഈ മാലാഖ എനിക്ക് വേണ്ടി ആദ്യമായി ഈ സിനിമയിലൂടെ പാടുന്നു...'' ചിത്ര പാടുന്ന സന്തോഷം പങ്കിട്ട് ഷാൻ റഹ്മാൻ |language=ml |work=[[Mangalam Publications]] |url=https://www.mangalam.com/news/detail/733450-latest-news-shaan-rahman-shares-happiness-of-k-s-chithra-singing-for-his-song-for-the-first-time.html |access-date=9 September 2024}}&lt;/ref&gt;

==മാർക്കറ്റിംഗ്==
2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, ചിത്രത്തിന്റെ പേര്, ഭാ. ഭാ. ബാ എന്ന പേരിൽ ഒരു പ്രഖ്യാപന പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി . പോസ്റ്ററിൽ ദിലീപ് സ്പാർക്ലറുകൾ പിടിച്ചിരിക്കുന്നതും, മറ്റ് കഥാപാത്രങ്ങൾ ഹാൻഡ്‌ഹെൽഡ് വെൽഡിംഗ് ഹെൽമെറ്റുകൾ ധരിച്ചിരിക്കുന്നതും ഉണ്ടായിരുന്നു . [ 6 ] സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പങ്കിട്ട വ്യക്തിഗത പോസ്റ്ററുകളിലൂടെയാണ് അഭിനേതാക്കളെ പരിചയപ്പെടുത്തിയത്. [ 18 ] 2024 ജൂലൈ 16 ന് ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി, അതിൽ ദിലീപ് സൺഗ്ലാസ് ധരിച്ച് സ്പാർക്ലർ സ്റ്റിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സിഗരറ്റ് കത്തിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു, ദിലീപിന്റെയും വിനീത് ശ്രീനിവാസന്റെയും വോയ്‌സ് ഓവറുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഭാ. ഭാ. ബാ എന്നാൽ ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം ('ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം' എന്നർത്ഥം) എന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്നും ഇത് വെളിപ്പെടുത്തി . [ 11 ] 2025 ജനുവരി 1 ന്, &quot;TN-59-100&quot; എന്ന രജിസ്ട്രേഷൻ നമ്പറുള്ള ഒരു ജിപ്സിയുടെ ബോണറ്റിൽ ദിലീപ് ഇരിക്കുന്ന ഒരു അപ്‌ഡേറ്റ് പോസ്റ്റർ പങ്കിട്ടു , ഇത് ഗില്ലി (2004) ൽ വിജയ് ഉപയോഗിച്ച വാഹനത്തെ പരാമർശിക്കുന്നു. [ 19 ] 2025 ലെ വാലന്റൈൻസ് ദിനത്തിൽ , വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കഥാപാത്രത്തെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. 'ഇനി കരയരുത്' എന്ന ടാഗ്‌ലൈൻ ഉപയോഗിച്ച് പോസ്റ്ററിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു ദുഷ്ട പുഞ്ചിരിയോടെ ചിത്രീകരിച്ചു. [ 20 ] ദിലീപ് അവതരിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു പോസ്റ്റർ 2025 മെയ് 22 ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ വഴി പങ്കിട്ടു, 2025 ജൂലൈ 4 ന് ഒരു പ്രധാന അപ്‌ഡേറ്റ് വെളിപ്പെടുത്തുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. [ 21 ]
==റിലീസ്==
ഭാ. ഭാ. ബാ. 2025 ൽ തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep brings the madness: New poster for 'Bha. Bha. Ba' unveiled!|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/dileep-brings-the-madness-new-poster-for-bha-bha-ba-unveiled/articleshow/116849172.cms|accessdate=1 March 2025|work=[[Times of India]]|date=1 January 2025}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==</text>
      <sha1>m2x7rypjytib2bi5gau6iygdhue4c9l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540205</id>
      <parentid>4540204</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:34:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wiki user KL</username>
        <id>202319</id>
      </contributor>
      <comment>/* നിർമ്മാണം */</comment>
      <origin>4540205</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19816" sha1="mnjaheyo935qar2xmulu57e82c1pptm" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = Bha. Bha. Ba.
| image          = Bha Bha Ba poster.jpg
| caption        = 
| director       = Dhananjay Shankar
| producer       = Gokulam Gopalan
| writer         = [[Fahim Safar]]&lt;br&gt;[[Noorin Shereef]]
| starring       = [[Dileep]]&lt;br&gt;[[Vineeth Sreenivasan]]&lt;br&gt;[[Dhyan Sreenivasan]]
| music          = [[Shaan Rahman]]
| cinematography = Armo
| editing        = [[Ranjan Abraham]]
| studio         = Sree Gokulam Movies
| distributor    = Sree Gokulam Movies
| released       = {{Film date|2025}}
| runtime        = 
| country        = India
| language       = Malayalam
| budget         = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
| gross          = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
}}
ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത് ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും എഴുതിയതും ശ്രീ ഗോകുലം ഗോപാലൻ നിർമ്മിച്ച വരാനിരിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ [[മലയാളം]] ആക്ഷൻ കോമഡി ത്രില്ലർ ചിത്രമാണ്&lt;ref&gt;{{cite news|title='Bha Bha Ba movie': Dileep, Vineeth Sreenivasan starrer first title look poster out|url=https://newsable.asianetnews.com/entertainment/-bha-bha-ba-movie-dileep-vineeth-sreenivasan-starrer-first-title-look-poster-out-rkn-s384pf|accessdate=30 August 2024|work=[[Asianet News]]|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; '''ഭ. ഭ. ബ'''. ( ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം)&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba sneak peek OUT: Dileep and Vineeth Sreenivasan starrer promises to be a wild entertainer|url=https://www.pinkvilla.com/entertainment/south/bha-bha-ba-sneak-peek-out-dileep-and-vineeth-sreenivasan-starrer-promises-to-be-a-wild-entertainer-1328809|accessdate=30 August 2024|work=Pinkvilla|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; [[ദിലീപ്]] , [[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]] , [[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]] എന്നിവർ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ , ബാലു വർഗീസ് , സാൻഡി മാസ്റ്റർ, ബൈജു സന്തോഷ് , ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , [[അശോകൻ]] , [[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]] , റെഡിൻ കിംഗ്‌സ്‌ലി എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

2023 ഒക്ടോബർ 27 ന് ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നടനെ ഉൾപ്പെടുത്തി ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. ചിത്രത്തിന്റെ പേര് ഭ. ഭ. ബ എന്നാണ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. 2024 ജൂലൈ 14 ന് [[പാലക്കാട്]] ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചു. [[കോയമ്പത്തൂർ]] , [[പൊള്ളാച്ചി]] ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ചിത്രീകരണം തുടർന്നു. ഈ ചിത്രത്തിന് ഷാൻ റഹ്മാൻ സംഗീതസംവിധാനവും , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണവും, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്റിംഗും നിർവഹിക്കുന്നു. ഭ. ഭ. ബ 2025 ലാണ് തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നത്.

==അഭിനേതാക്കൾ== 
*[[ദിലീപ്]]
*[[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]]
*[[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]]
*സാൻഡി മാസ്റ്റർ
*ബാലു വർഗീസ്
*ബൈജു സന്തോഷ്
*[[ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ]]
*[[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]]
*റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി
*[[അശോകൻ]]
*[[മണിയൻപിള്ള രാജു]]

==നിർമ്മാണം==
2023 ഓഗസ്റ്റിൽ, നവാഗതനായ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ സംവിധാനം ചെയ്ത് ശ്രീ ഗോകുലം മൂവീസ് നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ചിത്രത്തിന് നടന്മാരായ ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും തിരക്കഥാകൃത്തായി സഹകരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Fahim Safar and Noorin Shereef turn writers|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Aug/02/fahim-safar-and-noorin-shereef-turn-writers-46205.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=2 August 2023}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥ പൂർത്തിയാക്കാൻ രണ്ട് വർഷമെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Is Mohanlal part of Dileep’s 'Bha Bha Ba'? Noorin Shereef offers clarity; major update nears|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/is-mohanlal-part-of-dileeps-bha-bha-ba-noorin-shereef-offers-clarity-major-update-nears/articleshow/121946482.cms|accessdate=21 June 2025|work=[[Times of India]]|date=19 June 2025}}&lt;/ref&gt; പ്രണവ് മോഹൻലാൽ നായകനാകുമെന്ന് റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Pranav Mohanlal to star in a film scripted by Fahim Safar and Noorin Shereef?|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Oct/11/pranav-mohanlal-to-star-in-a-film-scripted-by-fahim-safar-and-noorin-shereef-48524.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=11 October 2023}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, 2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, നടൻ ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നിർമ്മാതാക്കൾ ദിലീപിനെ ചിത്രത്തിന്റെ നായകനായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ദിലീപിന് പുറമേ, ചിത്രത്തിൽ വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ , ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുമെന്ന് നിർമ്മാതാക്കൾ വെളിപ്പെടുത്തി. സംവിധായകൻ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ മുമ്പ് വിനീതിന്റെയും ധ്യാനിന്റെയും സിനിമകളിൽ സഹായിയായും അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;OTTPlay&quot;&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba first look: Dileep unveils intriguing new poster of his next film with Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-first-look-dileep-unveils-intriguing-new-poster-of-his-next-film-with-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan/671cde361b586|accessdate=30 August 2024|work=OTT Play|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Dileep's First Look From His Upcoming Film Co-Starring Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan Unveiled (View Pic)|url=https://www.latestly.com/socially/entertainment/south/bha-bha-ba-dileeps-first-look-from-his-upcoming-film-co-starring-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan-unveiled-view-pic-5520299.html|accessdate=30 August 2024|work=Latestly|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; 2024 ജൂലൈ 5 ന്, നൃത്തസംവിധായകനും നടനുമായ സാൻഡി മാസ്റ്ററെ ഈ ഒരു അഭിനേതാവായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മലയാളത്തിലെ ആദ്യത്തെ സിനിമയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Choreographer Sandy Master joins Dileep's 'Bha Bha Ba'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/choreographer-sandy-master-joins-dileeps-bha-bha-ba/articleshow/111532576.cms|accessdate=30 August 2024|work=[[Times of India]]|date=6 July 2024}}&lt;/ref&gt; തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ , ബാലു വർഗീസ് , റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി (ഇത് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മലയാളത്തിലെ ആദ്യ സിനിമയാണ്), ബൈജു സന്തോഷ് , അശോകൻ , മണിയൻപിള്ള രാജു എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba begins shooting|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2024/Jul/16/dileeps-bha-bha-ba-begins-shooting|accessdate=16 March 2025|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt;

2024 ജൂലൈ 14 ന് പാലക്കാട് ഉദ്ഘാടന പൂജ ചടങ്ങോടെയാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba Begins Shoot|url=https://www.timesnownews.com/entertainment-news/malayalam/dileep-film-bha-bha-ba-begins-shoot-article-111732783|accessdate=30 August 2024|work=Times Now|date=14 July 2024}}&lt;/ref&gt; &quot;ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം&quot; എന്നീ വിപുലീകൃത തലക്കെട്ടുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ 2024 ജൂലൈ 16 ന് ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പുറത്തിറക്കി.&lt;ref name=&quot;CE&quot;&gt;{{cite news|title=First look motion poster of Dileep's Bha Bha Ba out|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Jul/16/first-look-motion-poster-of-dileeps-bha-bha-ba-out|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; സിനിമയുടെ കഥയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന ഒന്നിലധികം കഥാതന്തുക്കൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിച്ചു; എന്നിരുന്നാലും, ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ അവ തെറ്റായ കിംവദന്തികളാണെന്ന് പറഞ്ഞ് തള്ളിക്കളഞ്ഞു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Makers slam rumours about the Dileep-starrer. Here's how the producers reacted to the 'plot'|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-makers-slam-rumours-about-plot-of-the-dileep-starrer/a27074f272779|accessdate=4 June 2025|work=OTT Play|date=11 July 2024}}&lt;/ref&gt; കോയമ്പത്തൂർ , പൊള്ളാച്ചി , കൊച്ചി , പെരുമ്പാവൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ചിത്രീകരണം നടന്നത്. ആദ്യ ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Shooting For Dhyan Sreenivasan's Bha. Bha. Ba. Begins In Coimbatore|url=https://www.news18.com/movies/shooting-for-dhyan-sreenivasans-bha-bha-ba-begins-in-coimbatore-8959743.html|accessdate=30 August 2024|work=[[News 18]]|date=9 July 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ സംഗീതം ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത് ഷാൻ റഹ്മാനാണ് , ആർമോയാണ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവഹിക്കുന്നത്, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം ആണ് ചിത്രത്തിന്റെ എഡിറ്റിംഗ് നിർവഹിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps first schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Aug/26/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-first-schedule-of-filming|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=26 August 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രീകരണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഡിസംബർ അവസാനം ആരംഭിച്ച് 45 പ്രവൃത്തി ദിവസങ്ങളിൽ 2025 ഫെബ്രുവരി 7 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite tweet |number=1871145160920473811 |user=abgeorge_ |title=#Bhabhaba second schedule started..! #Dileep #VineethSreenivasan #DhyanSreenivasan |first=AB |last=George |date=23 December 2024 |access-date=5 March 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps second schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2025/Feb/09/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-second-schedule-of-filming|accessdate=5 March 2025|work=Cinema Express|date=9 February 2025}}&lt;/ref&gt;

==സംഗീതം==
ഷാൻ റഹ്മാനാണ് സൗണ്ട് ട്രാക്ക് ആൽബത്തിന്റെയും പശ്ചാത്തല സംഗീതത്തിന്റെയും രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത് . 2024 സെപ്റ്റംബറിൽ, ഗായിക കെ.എസ്. ചിത്ര ഭാ. ഭാ. ബാ. എന്ന ചിത്രത്തിൽ ഒരു ഗാനം ആലപിച്ചതായി റഹ്മാൻ പങ്കുവെച്ചു , ഇത് അവരുമായുള്ള തന്റെ ആദ്യ സഹകരണത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 September 2024 |title=''എന്റെ ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും നല്ല ദിവസം. ഈ മാലാഖ എനിക്ക് വേണ്ടി ആദ്യമായി ഈ സിനിമയിലൂടെ പാടുന്നു...'' ചിത്ര പാടുന്ന സന്തോഷം പങ്കിട്ട് ഷാൻ റഹ്മാൻ |language=ml |work=[[Mangalam Publications]] |url=https://www.mangalam.com/news/detail/733450-latest-news-shaan-rahman-shares-happiness-of-k-s-chithra-singing-for-his-song-for-the-first-time.html |access-date=9 September 2024}}&lt;/ref&gt;

==മാർക്കറ്റിംഗ്==
2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, ചിത്രത്തിന്റെ പേര്, ഭാ. ഭാ. ബാ എന്ന പേരിൽ ഒരു പ്രഖ്യാപന പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി . പോസ്റ്ററിൽ ദിലീപ് സ്പാർക്ലറുകൾ പിടിച്ചിരിക്കുന്നതും, മറ്റ് കഥാപാത്രങ്ങൾ ഹാൻഡ്‌ഹെൽഡ് വെൽഡിംഗ് ഹെൽമെറ്റുകൾ ധരിച്ചിരിക്കുന്നതും ഉണ്ടായിരുന്നു . [ 6 ] സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പങ്കിട്ട വ്യക്തിഗത പോസ്റ്ററുകളിലൂടെയാണ് അഭിനേതാക്കളെ പരിചയപ്പെടുത്തിയത്. [ 18 ] 2024 ജൂലൈ 16 ന് ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി, അതിൽ ദിലീപ് സൺഗ്ലാസ് ധരിച്ച് സ്പാർക്ലർ സ്റ്റിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സിഗരറ്റ് കത്തിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു, ദിലീപിന്റെയും വിനീത് ശ്രീനിവാസന്റെയും വോയ്‌സ് ഓവറുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഭാ. ഭാ. ബാ എന്നാൽ ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം ('ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം' എന്നർത്ഥം) എന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്നും ഇത് വെളിപ്പെടുത്തി . [ 11 ] 2025 ജനുവരി 1 ന്, &quot;TN-59-100&quot; എന്ന രജിസ്ട്രേഷൻ നമ്പറുള്ള ഒരു ജിപ്സിയുടെ ബോണറ്റിൽ ദിലീപ് ഇരിക്കുന്ന ഒരു അപ്‌ഡേറ്റ് പോസ്റ്റർ പങ്കിട്ടു , ഇത് ഗില്ലി (2004) ൽ വിജയ് ഉപയോഗിച്ച വാഹനത്തെ പരാമർശിക്കുന്നു. [ 19 ] 2025 ലെ വാലന്റൈൻസ് ദിനത്തിൽ , വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കഥാപാത്രത്തെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. 'ഇനി കരയരുത്' എന്ന ടാഗ്‌ലൈൻ ഉപയോഗിച്ച് പോസ്റ്ററിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു ദുഷ്ട പുഞ്ചിരിയോടെ ചിത്രീകരിച്ചു. [ 20 ] ദിലീപ് അവതരിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു പോസ്റ്റർ 2025 മെയ് 22 ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ വഴി പങ്കിട്ടു, 2025 ജൂലൈ 4 ന് ഒരു പ്രധാന അപ്‌ഡേറ്റ് വെളിപ്പെടുത്തുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. [ 21 ]
==റിലീസ്==
ഭാ. ഭാ. ബാ. 2025 ൽ തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep brings the madness: New poster for 'Bha. Bha. Ba' unveiled!|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/dileep-brings-the-madness-new-poster-for-bha-bha-ba-unveiled/articleshow/116849172.cms|accessdate=1 March 2025|work=[[Times of India]]|date=1 January 2025}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==</text>
      <sha1>mnjaheyo935qar2xmulu57e82c1pptm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540206</id>
      <parentid>4540205</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:38:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wiki user KL</username>
        <id>202319</id>
      </contributor>
      <comment>/* സംഗീതം */</comment>
      <origin>4540206</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19929" sha1="pyncwz3r81zqe9lj6570ca3obczxsfm" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = Bha. Bha. Ba.
| image          = Bha Bha Ba poster.jpg
| caption        = 
| director       = Dhananjay Shankar
| producer       = Gokulam Gopalan
| writer         = [[Fahim Safar]]&lt;br&gt;[[Noorin Shereef]]
| starring       = [[Dileep]]&lt;br&gt;[[Vineeth Sreenivasan]]&lt;br&gt;[[Dhyan Sreenivasan]]
| music          = [[Shaan Rahman]]
| cinematography = Armo
| editing        = [[Ranjan Abraham]]
| studio         = Sree Gokulam Movies
| distributor    = Sree Gokulam Movies
| released       = {{Film date|2025}}
| runtime        = 
| country        = India
| language       = Malayalam
| budget         = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
| gross          = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
}}
ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത് ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും എഴുതിയതും ശ്രീ ഗോകുലം ഗോപാലൻ നിർമ്മിച്ച വരാനിരിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ [[മലയാളം]] ആക്ഷൻ കോമഡി ത്രില്ലർ ചിത്രമാണ്&lt;ref&gt;{{cite news|title='Bha Bha Ba movie': Dileep, Vineeth Sreenivasan starrer first title look poster out|url=https://newsable.asianetnews.com/entertainment/-bha-bha-ba-movie-dileep-vineeth-sreenivasan-starrer-first-title-look-poster-out-rkn-s384pf|accessdate=30 August 2024|work=[[Asianet News]]|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; '''ഭ. ഭ. ബ'''. ( ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം)&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba sneak peek OUT: Dileep and Vineeth Sreenivasan starrer promises to be a wild entertainer|url=https://www.pinkvilla.com/entertainment/south/bha-bha-ba-sneak-peek-out-dileep-and-vineeth-sreenivasan-starrer-promises-to-be-a-wild-entertainer-1328809|accessdate=30 August 2024|work=Pinkvilla|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; [[ദിലീപ്]] , [[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]] , [[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]] എന്നിവർ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ , ബാലു വർഗീസ് , സാൻഡി മാസ്റ്റർ, ബൈജു സന്തോഷ് , ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , [[അശോകൻ]] , [[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]] , റെഡിൻ കിംഗ്‌സ്‌ലി എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

2023 ഒക്ടോബർ 27 ന് ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നടനെ ഉൾപ്പെടുത്തി ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. ചിത്രത്തിന്റെ പേര് ഭ. ഭ. ബ എന്നാണ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. 2024 ജൂലൈ 14 ന് [[പാലക്കാട്]] ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചു. [[കോയമ്പത്തൂർ]] , [[പൊള്ളാച്ചി]] ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ചിത്രീകരണം തുടർന്നു. ഈ ചിത്രത്തിന് ഷാൻ റഹ്മാൻ സംഗീതസംവിധാനവും , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണവും, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്റിംഗും നിർവഹിക്കുന്നു. ഭ. ഭ. ബ 2025 ലാണ് തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നത്.

==അഭിനേതാക്കൾ== 
*[[ദിലീപ്]]
*[[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]]
*[[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]]
*സാൻഡി മാസ്റ്റർ
*ബാലു വർഗീസ്
*ബൈജു സന്തോഷ്
*[[ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ]]
*[[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]]
*റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി
*[[അശോകൻ]]
*[[മണിയൻപിള്ള രാജു]]

==നിർമ്മാണം==
2023 ഓഗസ്റ്റിൽ, നവാഗതനായ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ സംവിധാനം ചെയ്ത് ശ്രീ ഗോകുലം മൂവീസ് നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ചിത്രത്തിന് നടന്മാരായ ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും തിരക്കഥാകൃത്തായി സഹകരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Fahim Safar and Noorin Shereef turn writers|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Aug/02/fahim-safar-and-noorin-shereef-turn-writers-46205.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=2 August 2023}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥ പൂർത്തിയാക്കാൻ രണ്ട് വർഷമെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Is Mohanlal part of Dileep’s 'Bha Bha Ba'? Noorin Shereef offers clarity; major update nears|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/is-mohanlal-part-of-dileeps-bha-bha-ba-noorin-shereef-offers-clarity-major-update-nears/articleshow/121946482.cms|accessdate=21 June 2025|work=[[Times of India]]|date=19 June 2025}}&lt;/ref&gt; പ്രണവ് മോഹൻലാൽ നായകനാകുമെന്ന് റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Pranav Mohanlal to star in a film scripted by Fahim Safar and Noorin Shereef?|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Oct/11/pranav-mohanlal-to-star-in-a-film-scripted-by-fahim-safar-and-noorin-shereef-48524.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=11 October 2023}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, 2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, നടൻ ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നിർമ്മാതാക്കൾ ദിലീപിനെ ചിത്രത്തിന്റെ നായകനായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ദിലീപിന് പുറമേ, ചിത്രത്തിൽ വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ , ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുമെന്ന് നിർമ്മാതാക്കൾ വെളിപ്പെടുത്തി. സംവിധായകൻ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ മുമ്പ് വിനീതിന്റെയും ധ്യാനിന്റെയും സിനിമകളിൽ സഹായിയായും അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;OTTPlay&quot;&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba first look: Dileep unveils intriguing new poster of his next film with Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-first-look-dileep-unveils-intriguing-new-poster-of-his-next-film-with-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan/671cde361b586|accessdate=30 August 2024|work=OTT Play|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Dileep's First Look From His Upcoming Film Co-Starring Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan Unveiled (View Pic)|url=https://www.latestly.com/socially/entertainment/south/bha-bha-ba-dileeps-first-look-from-his-upcoming-film-co-starring-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan-unveiled-view-pic-5520299.html|accessdate=30 August 2024|work=Latestly|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; 2024 ജൂലൈ 5 ന്, നൃത്തസംവിധായകനും നടനുമായ സാൻഡി മാസ്റ്ററെ ഈ ഒരു അഭിനേതാവായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മലയാളത്തിലെ ആദ്യത്തെ സിനിമയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Choreographer Sandy Master joins Dileep's 'Bha Bha Ba'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/choreographer-sandy-master-joins-dileeps-bha-bha-ba/articleshow/111532576.cms|accessdate=30 August 2024|work=[[Times of India]]|date=6 July 2024}}&lt;/ref&gt; തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ , ബാലു വർഗീസ് , റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി (ഇത് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മലയാളത്തിലെ ആദ്യ സിനിമയാണ്), ബൈജു സന്തോഷ് , അശോകൻ , മണിയൻപിള്ള രാജു എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba begins shooting|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2024/Jul/16/dileeps-bha-bha-ba-begins-shooting|accessdate=16 March 2025|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt;

2024 ജൂലൈ 14 ന് പാലക്കാട് ഉദ്ഘാടന പൂജ ചടങ്ങോടെയാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba Begins Shoot|url=https://www.timesnownews.com/entertainment-news/malayalam/dileep-film-bha-bha-ba-begins-shoot-article-111732783|accessdate=30 August 2024|work=Times Now|date=14 July 2024}}&lt;/ref&gt; &quot;ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം&quot; എന്നീ വിപുലീകൃത തലക്കെട്ടുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ 2024 ജൂലൈ 16 ന് ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പുറത്തിറക്കി.&lt;ref name=&quot;CE&quot;&gt;{{cite news|title=First look motion poster of Dileep's Bha Bha Ba out|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Jul/16/first-look-motion-poster-of-dileeps-bha-bha-ba-out|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; സിനിമയുടെ കഥയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന ഒന്നിലധികം കഥാതന്തുക്കൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിച്ചു; എന്നിരുന്നാലും, ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ അവ തെറ്റായ കിംവദന്തികളാണെന്ന് പറഞ്ഞ് തള്ളിക്കളഞ്ഞു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Makers slam rumours about the Dileep-starrer. Here's how the producers reacted to the 'plot'|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-makers-slam-rumours-about-plot-of-the-dileep-starrer/a27074f272779|accessdate=4 June 2025|work=OTT Play|date=11 July 2024}}&lt;/ref&gt; കോയമ്പത്തൂർ , പൊള്ളാച്ചി , കൊച്ചി , പെരുമ്പാവൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ചിത്രീകരണം നടന്നത്. ആദ്യ ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Shooting For Dhyan Sreenivasan's Bha. Bha. Ba. Begins In Coimbatore|url=https://www.news18.com/movies/shooting-for-dhyan-sreenivasans-bha-bha-ba-begins-in-coimbatore-8959743.html|accessdate=30 August 2024|work=[[News 18]]|date=9 July 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ സംഗീതം ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത് ഷാൻ റഹ്മാനാണ് , ആർമോയാണ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവഹിക്കുന്നത്, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം ആണ് ചിത്രത്തിന്റെ എഡിറ്റിംഗ് നിർവഹിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps first schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Aug/26/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-first-schedule-of-filming|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=26 August 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രീകരണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഡിസംബർ അവസാനം ആരംഭിച്ച് 45 പ്രവൃത്തി ദിവസങ്ങളിൽ 2025 ഫെബ്രുവരി 7 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite tweet |number=1871145160920473811 |user=abgeorge_ |title=#Bhabhaba second schedule started..! #Dileep #VineethSreenivasan #DhyanSreenivasan |first=AB |last=George |date=23 December 2024 |access-date=5 March 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps second schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2025/Feb/09/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-second-schedule-of-filming|accessdate=5 March 2025|work=Cinema Express|date=9 February 2025}}&lt;/ref&gt;

==സംഗീതം==
ഷാൻ റഹ്മാനാണ് ചിത്രത്തിന്റെ സൗണ്ട് ട്രാക്ക് ആൽബത്തിന്റെയും പശ്ചാത്തല സംഗീതത്തിന്റെയും രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. 2024 സെപ്റ്റംബറിൽ, ഗായിക കെ.എസ്. ചിത്ര ഭ. ഭ. ബ. എന്ന ചിത്രത്തിൽ ഒരു ഗാനം ആലപിച്ചതായി റഹ്മാൻ സോഷ്യൽ മീഡിയയിലൂടെ പങ്കുവെച്ചു. ഇത് അവരുമായുള്ള തന്റെ ആദ്യ സഹകരണമാണെന്ന് റഹ്മാൻ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 September 2024 |title=''എന്റെ ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും നല്ല ദിവസം. ഈ മാലാഖ എനിക്ക് വേണ്ടി ആദ്യമായി ഈ സിനിമയിലൂടെ പാടുന്നു...'' ചിത്ര പാടുന്ന സന്തോഷം പങ്കിട്ട് ഷാൻ റഹ്മാൻ |language=ml |work=[[Mangalam Publications]] |url=https://www.mangalam.com/news/detail/733450-latest-news-shaan-rahman-shares-happiness-of-k-s-chithra-singing-for-his-song-for-the-first-time.html |access-date=9 September 2024}}&lt;/ref&gt;

==മാർക്കറ്റിംഗ്==
2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, ചിത്രത്തിന്റെ പേര്, ഭാ. ഭാ. ബാ എന്ന പേരിൽ ഒരു പ്രഖ്യാപന പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി . പോസ്റ്ററിൽ ദിലീപ് സ്പാർക്ലറുകൾ പിടിച്ചിരിക്കുന്നതും, മറ്റ് കഥാപാത്രങ്ങൾ ഹാൻഡ്‌ഹെൽഡ് വെൽഡിംഗ് ഹെൽമെറ്റുകൾ ധരിച്ചിരിക്കുന്നതും ഉണ്ടായിരുന്നു . [ 6 ] സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പങ്കിട്ട വ്യക്തിഗത പോസ്റ്ററുകളിലൂടെയാണ് അഭിനേതാക്കളെ പരിചയപ്പെടുത്തിയത്. [ 18 ] 2024 ജൂലൈ 16 ന് ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി, അതിൽ ദിലീപ് സൺഗ്ലാസ് ധരിച്ച് സ്പാർക്ലർ സ്റ്റിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സിഗരറ്റ് കത്തിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു, ദിലീപിന്റെയും വിനീത് ശ്രീനിവാസന്റെയും വോയ്‌സ് ഓവറുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഭാ. ഭാ. ബാ എന്നാൽ ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം ('ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം' എന്നർത്ഥം) എന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്നും ഇത് വെളിപ്പെടുത്തി . [ 11 ] 2025 ജനുവരി 1 ന്, &quot;TN-59-100&quot; എന്ന രജിസ്ട്രേഷൻ നമ്പറുള്ള ഒരു ജിപ്സിയുടെ ബോണറ്റിൽ ദിലീപ് ഇരിക്കുന്ന ഒരു അപ്‌ഡേറ്റ് പോസ്റ്റർ പങ്കിട്ടു , ഇത് ഗില്ലി (2004) ൽ വിജയ് ഉപയോഗിച്ച വാഹനത്തെ പരാമർശിക്കുന്നു. [ 19 ] 2025 ലെ വാലന്റൈൻസ് ദിനത്തിൽ , വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കഥാപാത്രത്തെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. 'ഇനി കരയരുത്' എന്ന ടാഗ്‌ലൈൻ ഉപയോഗിച്ച് പോസ്റ്ററിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു ദുഷ്ട പുഞ്ചിരിയോടെ ചിത്രീകരിച്ചു. [ 20 ] ദിലീപ് അവതരിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു പോസ്റ്റർ 2025 മെയ് 22 ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ വഴി പങ്കിട്ടു, 2025 ജൂലൈ 4 ന് ഒരു പ്രധാന അപ്‌ഡേറ്റ് വെളിപ്പെടുത്തുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. [ 21 ]
==റിലീസ്==
ഭാ. ഭാ. ബാ. 2025 ൽ തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep brings the madness: New poster for 'Bha. Bha. Ba' unveiled!|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/dileep-brings-the-madness-new-poster-for-bha-bha-ba-unveiled/articleshow/116849172.cms|accessdate=1 March 2025|work=[[Times of India]]|date=1 January 2025}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==</text>
      <sha1>pyncwz3r81zqe9lj6570ca3obczxsfm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540207</id>
      <parentid>4540206</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:43:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wiki user KL</username>
        <id>202319</id>
      </contributor>
      <comment>/* മാർക്കറ്റിംഗ് */</comment>
      <origin>4540207</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20021" sha1="qww5pvbv7q63wvlthk268rhu856s2g3" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = Bha. Bha. Ba.
| image          = Bha Bha Ba poster.jpg
| caption        = 
| director       = Dhananjay Shankar
| producer       = Gokulam Gopalan
| writer         = [[Fahim Safar]]&lt;br&gt;[[Noorin Shereef]]
| starring       = [[Dileep]]&lt;br&gt;[[Vineeth Sreenivasan]]&lt;br&gt;[[Dhyan Sreenivasan]]
| music          = [[Shaan Rahman]]
| cinematography = Armo
| editing        = [[Ranjan Abraham]]
| studio         = Sree Gokulam Movies
| distributor    = Sree Gokulam Movies
| released       = {{Film date|2025}}
| runtime        = 
| country        = India
| language       = Malayalam
| budget         = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
| gross          = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
}}
ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത് ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും എഴുതിയതും ശ്രീ ഗോകുലം ഗോപാലൻ നിർമ്മിച്ച വരാനിരിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ [[മലയാളം]] ആക്ഷൻ കോമഡി ത്രില്ലർ ചിത്രമാണ്&lt;ref&gt;{{cite news|title='Bha Bha Ba movie': Dileep, Vineeth Sreenivasan starrer first title look poster out|url=https://newsable.asianetnews.com/entertainment/-bha-bha-ba-movie-dileep-vineeth-sreenivasan-starrer-first-title-look-poster-out-rkn-s384pf|accessdate=30 August 2024|work=[[Asianet News]]|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; '''ഭ. ഭ. ബ'''. ( ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം)&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba sneak peek OUT: Dileep and Vineeth Sreenivasan starrer promises to be a wild entertainer|url=https://www.pinkvilla.com/entertainment/south/bha-bha-ba-sneak-peek-out-dileep-and-vineeth-sreenivasan-starrer-promises-to-be-a-wild-entertainer-1328809|accessdate=30 August 2024|work=Pinkvilla|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; [[ദിലീപ്]] , [[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]] , [[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]] എന്നിവർ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ , ബാലു വർഗീസ് , സാൻഡി മാസ്റ്റർ, ബൈജു സന്തോഷ് , ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , [[അശോകൻ]] , [[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]] , റെഡിൻ കിംഗ്‌സ്‌ലി എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

2023 ഒക്ടോബർ 27 ന് ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നടനെ ഉൾപ്പെടുത്തി ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. ചിത്രത്തിന്റെ പേര് ഭ. ഭ. ബ എന്നാണ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. 2024 ജൂലൈ 14 ന് [[പാലക്കാട്]] ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചു. [[കോയമ്പത്തൂർ]] , [[പൊള്ളാച്ചി]] ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ചിത്രീകരണം തുടർന്നു. ഈ ചിത്രത്തിന് ഷാൻ റഹ്മാൻ സംഗീതസംവിധാനവും , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണവും, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്റിംഗും നിർവഹിക്കുന്നു. ഭ. ഭ. ബ 2025 ലാണ് തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നത്.

==അഭിനേതാക്കൾ== 
*[[ദിലീപ്]]
*[[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]]
*[[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]]
*സാൻഡി മാസ്റ്റർ
*ബാലു വർഗീസ്
*ബൈജു സന്തോഷ്
*[[ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ]]
*[[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]]
*റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി
*[[അശോകൻ]]
*[[മണിയൻപിള്ള രാജു]]

==നിർമ്മാണം==
2023 ഓഗസ്റ്റിൽ, നവാഗതനായ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ സംവിധാനം ചെയ്ത് ശ്രീ ഗോകുലം മൂവീസ് നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ചിത്രത്തിന് നടന്മാരായ ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും തിരക്കഥാകൃത്തായി സഹകരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Fahim Safar and Noorin Shereef turn writers|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Aug/02/fahim-safar-and-noorin-shereef-turn-writers-46205.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=2 August 2023}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥ പൂർത്തിയാക്കാൻ രണ്ട് വർഷമെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Is Mohanlal part of Dileep’s 'Bha Bha Ba'? Noorin Shereef offers clarity; major update nears|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/is-mohanlal-part-of-dileeps-bha-bha-ba-noorin-shereef-offers-clarity-major-update-nears/articleshow/121946482.cms|accessdate=21 June 2025|work=[[Times of India]]|date=19 June 2025}}&lt;/ref&gt; പ്രണവ് മോഹൻലാൽ നായകനാകുമെന്ന് റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Pranav Mohanlal to star in a film scripted by Fahim Safar and Noorin Shereef?|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Oct/11/pranav-mohanlal-to-star-in-a-film-scripted-by-fahim-safar-and-noorin-shereef-48524.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=11 October 2023}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, 2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, നടൻ ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നിർമ്മാതാക്കൾ ദിലീപിനെ ചിത്രത്തിന്റെ നായകനായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ദിലീപിന് പുറമേ, ചിത്രത്തിൽ വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ , ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുമെന്ന് നിർമ്മാതാക്കൾ വെളിപ്പെടുത്തി. സംവിധായകൻ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ മുമ്പ് വിനീതിന്റെയും ധ്യാനിന്റെയും സിനിമകളിൽ സഹായിയായും അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;OTTPlay&quot;&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba first look: Dileep unveils intriguing new poster of his next film with Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-first-look-dileep-unveils-intriguing-new-poster-of-his-next-film-with-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan/671cde361b586|accessdate=30 August 2024|work=OTT Play|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Dileep's First Look From His Upcoming Film Co-Starring Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan Unveiled (View Pic)|url=https://www.latestly.com/socially/entertainment/south/bha-bha-ba-dileeps-first-look-from-his-upcoming-film-co-starring-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan-unveiled-view-pic-5520299.html|accessdate=30 August 2024|work=Latestly|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; 2024 ജൂലൈ 5 ന്, നൃത്തസംവിധായകനും നടനുമായ സാൻഡി മാസ്റ്ററെ ഈ ഒരു അഭിനേതാവായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മലയാളത്തിലെ ആദ്യത്തെ സിനിമയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Choreographer Sandy Master joins Dileep's 'Bha Bha Ba'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/choreographer-sandy-master-joins-dileeps-bha-bha-ba/articleshow/111532576.cms|accessdate=30 August 2024|work=[[Times of India]]|date=6 July 2024}}&lt;/ref&gt; തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ , ബാലു വർഗീസ് , റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി (ഇത് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മലയാളത്തിലെ ആദ്യ സിനിമയാണ്), ബൈജു സന്തോഷ് , അശോകൻ , മണിയൻപിള്ള രാജു എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba begins shooting|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2024/Jul/16/dileeps-bha-bha-ba-begins-shooting|accessdate=16 March 2025|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt;

2024 ജൂലൈ 14 ന് പാലക്കാട് ഉദ്ഘാടന പൂജ ചടങ്ങോടെയാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba Begins Shoot|url=https://www.timesnownews.com/entertainment-news/malayalam/dileep-film-bha-bha-ba-begins-shoot-article-111732783|accessdate=30 August 2024|work=Times Now|date=14 July 2024}}&lt;/ref&gt; &quot;ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം&quot; എന്നീ വിപുലീകൃത തലക്കെട്ടുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ 2024 ജൂലൈ 16 ന് ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പുറത്തിറക്കി.&lt;ref name=&quot;CE&quot;&gt;{{cite news|title=First look motion poster of Dileep's Bha Bha Ba out|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Jul/16/first-look-motion-poster-of-dileeps-bha-bha-ba-out|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; സിനിമയുടെ കഥയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന ഒന്നിലധികം കഥാതന്തുക്കൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിച്ചു; എന്നിരുന്നാലും, ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ അവ തെറ്റായ കിംവദന്തികളാണെന്ന് പറഞ്ഞ് തള്ളിക്കളഞ്ഞു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Makers slam rumours about the Dileep-starrer. Here's how the producers reacted to the 'plot'|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-makers-slam-rumours-about-plot-of-the-dileep-starrer/a27074f272779|accessdate=4 June 2025|work=OTT Play|date=11 July 2024}}&lt;/ref&gt; കോയമ്പത്തൂർ , പൊള്ളാച്ചി , കൊച്ചി , പെരുമ്പാവൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ചിത്രീകരണം നടന്നത്. ആദ്യ ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Shooting For Dhyan Sreenivasan's Bha. Bha. Ba. Begins In Coimbatore|url=https://www.news18.com/movies/shooting-for-dhyan-sreenivasans-bha-bha-ba-begins-in-coimbatore-8959743.html|accessdate=30 August 2024|work=[[News 18]]|date=9 July 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ സംഗീതം ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത് ഷാൻ റഹ്മാനാണ് , ആർമോയാണ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവഹിക്കുന്നത്, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം ആണ് ചിത്രത്തിന്റെ എഡിറ്റിംഗ് നിർവഹിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps first schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Aug/26/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-first-schedule-of-filming|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=26 August 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രീകരണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഡിസംബർ അവസാനം ആരംഭിച്ച് 45 പ്രവൃത്തി ദിവസങ്ങളിൽ 2025 ഫെബ്രുവരി 7 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite tweet |number=1871145160920473811 |user=abgeorge_ |title=#Bhabhaba second schedule started..! #Dileep #VineethSreenivasan #DhyanSreenivasan |first=AB |last=George |date=23 December 2024 |access-date=5 March 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps second schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2025/Feb/09/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-second-schedule-of-filming|accessdate=5 March 2025|work=Cinema Express|date=9 February 2025}}&lt;/ref&gt;

==സംഗീതം==
ഷാൻ റഹ്മാനാണ് ചിത്രത്തിന്റെ സൗണ്ട് ട്രാക്ക് ആൽബത്തിന്റെയും പശ്ചാത്തല സംഗീതത്തിന്റെയും രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. 2024 സെപ്റ്റംബറിൽ, ഗായിക കെ.എസ്. ചിത്ര ഭ. ഭ. ബ. എന്ന ചിത്രത്തിൽ ഒരു ഗാനം ആലപിച്ചതായി റഹ്മാൻ സോഷ്യൽ മീഡിയയിലൂടെ പങ്കുവെച്ചു. ഇത് അവരുമായുള്ള തന്റെ ആദ്യ സഹകരണമാണെന്ന് റഹ്മാൻ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 September 2024 |title=''എന്റെ ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും നല്ല ദിവസം. ഈ മാലാഖ എനിക്ക് വേണ്ടി ആദ്യമായി ഈ സിനിമയിലൂടെ പാടുന്നു...'' ചിത്ര പാടുന്ന സന്തോഷം പങ്കിട്ട് ഷാൻ റഹ്മാൻ |language=ml |work=[[Mangalam Publications]] |url=https://www.mangalam.com/news/detail/733450-latest-news-shaan-rahman-shares-happiness-of-k-s-chithra-singing-for-his-song-for-the-first-time.html |access-date=9 September 2024}}&lt;/ref&gt;

==മാർക്കറ്റിംഗ്==
2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, ഭ. ഭ. ബ എന്ന പേരിൽ ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പ്രഖ്യാപന പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. പോസ്റ്ററിൽ ദിലീപ് സ്പാർക്ലറുകൾ പിടിച്ചിരിക്കുന്നതും, മറ്റ് കഥാപാത്രങ്ങൾ ഹാൻഡ്‌ഹെൽഡ് വെൽഡിംഗ് ഹെൽമെറ്റുകൾ ധരിച്ചിരിക്കുന്നതുമാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. [ 6 ] സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പങ്കിട്ട വ്യക്തിഗത പോസ്റ്ററുകളിലൂടെയാണ് അഭിനേതാക്കളെ അണിയറപ്രവർത്തകർ പരിചയപ്പെടുത്തിയത്. [ 18 ] 2024 ജൂലൈ 16 ന് ചിത്രത്തിന്റെ ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. അതിൽ ദിലീപ് സൺഗ്ലാസ് ധരിച്ച് സ്പാർക്ലർ സ്റ്റിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സിഗരറ്റ് കത്തിക്കുന്നതായി കാണിക്കുന്നു ദിലീപിന്റെയും വിനീത് ശ്രീനിവാസന്റെയും വോയ്‌സ് ഓവറുകൾ അതിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഭ. ഭ. ബ എന്നാൽ ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം എന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്നും ഇത് വെളിപ്പെടുത്തി. [ 11 ] 2025 ജനുവരി 1 ന്, &quot;TN-59-100&quot; എന്ന രജിസ്ട്രേഷൻ നമ്പറുള്ള ഒരു ജിപ്സിയുടെ ബോണറ്റിൽ ദിലീപ് ഇരിക്കുന്ന ഒരു അപ്‌ഡേറ്റ് പോസ്റ്റർ പങ്കിട്ടു , ഇത് ഗില്ലി (2004) ൽ വിജയ് ഉപയോഗിച്ച വാഹനത്തെ പരാമർശിക്കുന്നു. [ 19 ] 2025 ലെ വാലന്റൈൻസ് ദിനത്തിൽ , വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കഥാപാത്രത്തെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. 'ഇനി കരയരുത്' എന്ന ടാഗ്‌ലൈൻ ഉപയോഗിച്ച് പോസ്റ്ററിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു ദുഷ്ട പുഞ്ചിരിയോടെ ചിത്രീകരിച്ചു. [ 20 ] ദിലീപ് അവതരിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു പോസ്റ്റർ 2025 മെയ് 22 ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ വഴി പങ്കിട്ടു, 2025 ജൂലൈ 4 ന് ഒരു പ്രധാന അപ്‌ഡേറ്റ് വെളിപ്പെടുത്തുമെന്ന് ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ പ്രഖ്യാപിച്ചു. [ 21 ]

==റിലീസ്==
ഭാ. ഭാ. ബാ. 2025 ൽ തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep brings the madness: New poster for 'Bha. Bha. Ba' unveiled!|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/dileep-brings-the-madness-new-poster-for-bha-bha-ba-unveiled/articleshow/116849172.cms|accessdate=1 March 2025|work=[[Times of India]]|date=1 January 2025}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==</text>
      <sha1>qww5pvbv7q63wvlthk268rhu856s2g3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540208</id>
      <parentid>4540207</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T06:44:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wiki user KL</username>
        <id>202319</id>
      </contributor>
      <comment>/* റിലീസ് */</comment>
      <origin>4540208</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20024" sha1="0vbb7m4r4goldnjlf66m2kn5ugdj7n8" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = Bha. Bha. Ba.
| image          = Bha Bha Ba poster.jpg
| caption        = 
| director       = Dhananjay Shankar
| producer       = Gokulam Gopalan
| writer         = [[Fahim Safar]]&lt;br&gt;[[Noorin Shereef]]
| starring       = [[Dileep]]&lt;br&gt;[[Vineeth Sreenivasan]]&lt;br&gt;[[Dhyan Sreenivasan]]
| music          = [[Shaan Rahman]]
| cinematography = Armo
| editing        = [[Ranjan Abraham]]
| studio         = Sree Gokulam Movies
| distributor    = Sree Gokulam Movies
| released       = {{Film date|2025}}
| runtime        = 
| country        = India
| language       = Malayalam
| budget         = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
| gross          = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
}}
ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത് ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും എഴുതിയതും ശ്രീ ഗോകുലം ഗോപാലൻ നിർമ്മിച്ച വരാനിരിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ [[മലയാളം]] ആക്ഷൻ കോമഡി ത്രില്ലർ ചിത്രമാണ്&lt;ref&gt;{{cite news|title='Bha Bha Ba movie': Dileep, Vineeth Sreenivasan starrer first title look poster out|url=https://newsable.asianetnews.com/entertainment/-bha-bha-ba-movie-dileep-vineeth-sreenivasan-starrer-first-title-look-poster-out-rkn-s384pf|accessdate=30 August 2024|work=[[Asianet News]]|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; '''ഭ. ഭ. ബ'''. ( ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം)&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba sneak peek OUT: Dileep and Vineeth Sreenivasan starrer promises to be a wild entertainer|url=https://www.pinkvilla.com/entertainment/south/bha-bha-ba-sneak-peek-out-dileep-and-vineeth-sreenivasan-starrer-promises-to-be-a-wild-entertainer-1328809|accessdate=30 August 2024|work=Pinkvilla|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; [[ദിലീപ്]] , [[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]] , [[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]] എന്നിവർ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ , ബാലു വർഗീസ് , സാൻഡി മാസ്റ്റർ, ബൈജു സന്തോഷ് , ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , [[അശോകൻ]] , [[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]] , റെഡിൻ കിംഗ്‌സ്‌ലി എന്നിവർ പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.

2023 ഒക്ടോബർ 27 ന് ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നടനെ ഉൾപ്പെടുത്തി ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. ചിത്രത്തിന്റെ പേര് ഭ. ഭ. ബ എന്നാണ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. 2024 ജൂലൈ 14 ന് [[പാലക്കാട്]] ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചു. [[കോയമ്പത്തൂർ]] , [[പൊള്ളാച്ചി]] ഉൾപ്പെടെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ചിത്രീകരണം തുടർന്നു. ഈ ചിത്രത്തിന് ഷാൻ റഹ്മാൻ സംഗീതസംവിധാനവും , ആർമോ ഛായാഗ്രഹണവും, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം എഡിറ്റിംഗും നിർവഹിക്കുന്നു. ഭ. ഭ. ബ 2025 ലാണ് തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നത്.

==അഭിനേതാക്കൾ== 
*[[ദിലീപ്]]
*[[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]]
*[[ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ]]
*സാൻഡി മാസ്റ്റർ
*ബാലു വർഗീസ്
*ബൈജു സന്തോഷ്
*[[ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ]]
*[[സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ]]
*റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി
*[[അശോകൻ]]
*[[മണിയൻപിള്ള രാജു]]

==നിർമ്മാണം==
2023 ഓഗസ്റ്റിൽ, നവാഗതനായ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ സംവിധാനം ചെയ്ത് ശ്രീ ഗോകുലം മൂവീസ് നിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ചിത്രത്തിന് നടന്മാരായ ഫാഹിം സഫറും നൂറിൻ ഷെരീഫും തിരക്കഥാകൃത്തായി സഹകരിക്കുമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Fahim Safar and Noorin Shereef turn writers|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Aug/02/fahim-safar-and-noorin-shereef-turn-writers-46205.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=2 August 2023}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ തിരക്കഥ പൂർത്തിയാക്കാൻ രണ്ട് വർഷമെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Is Mohanlal part of Dileep’s 'Bha Bha Ba'? Noorin Shereef offers clarity; major update nears|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/is-mohanlal-part-of-dileeps-bha-bha-ba-noorin-shereef-offers-clarity-major-update-nears/articleshow/121946482.cms|accessdate=21 June 2025|work=[[Times of India]]|date=19 June 2025}}&lt;/ref&gt; പ്രണവ് മോഹൻലാൽ നായകനാകുമെന്ന് റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Pranav Mohanlal to star in a film scripted by Fahim Safar and Noorin Shereef?|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2023/Oct/11/pranav-mohanlal-to-star-in-a-film-scripted-by-fahim-safar-and-noorin-shereef-48524.html|accessdate=12 March 2025|work=Cinema Express|date=11 October 2023}}&lt;/ref&gt; എന്നിരുന്നാലും, 2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, നടൻ ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, നിർമ്മാതാക്കൾ ദിലീപിനെ ചിത്രത്തിന്റെ നായകനായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ദിലീപിന് പുറമേ, ചിത്രത്തിൽ വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ , ധ്യാൻ ശ്രീനിവാസൻ എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുമെന്ന് നിർമ്മാതാക്കൾ വെളിപ്പെടുത്തി. സംവിധായകൻ ധനഞ്ജയ് ശങ്കർ മുമ്പ് വിനീതിന്റെയും ധ്യാനിന്റെയും സിനിമകളിൽ സഹായിയായും അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;OTTPlay&quot;&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba first look: Dileep unveils intriguing new poster of his next film with Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-first-look-dileep-unveils-intriguing-new-poster-of-his-next-film-with-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan/671cde361b586|accessdate=30 August 2024|work=OTT Play|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Dileep's First Look From His Upcoming Film Co-Starring Vineeth Sreenivasan and Dhyan Sreenivasan Unveiled (View Pic)|url=https://www.latestly.com/socially/entertainment/south/bha-bha-ba-dileeps-first-look-from-his-upcoming-film-co-starring-vineeth-sreenivasan-and-dhyan-sreenivasan-unveiled-view-pic-5520299.html|accessdate=30 August 2024|work=Latestly|date=28 October 2023}}&lt;/ref&gt; 2024 ജൂലൈ 5 ന്, നൃത്തസംവിധായകനും നടനുമായ സാൻഡി മാസ്റ്ററെ ഈ ഒരു അഭിനേതാവായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മലയാളത്തിലെ ആദ്യത്തെ സിനിമയാണ്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Choreographer Sandy Master joins Dileep's 'Bha Bha Ba'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/choreographer-sandy-master-joins-dileeps-bha-bha-ba/articleshow/111532576.cms|accessdate=30 August 2024|work=[[Times of India]]|date=6 July 2024}}&lt;/ref&gt; തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ശരണ്യ പൊൻവണ്ണൻ , സിദ്ധാർത്ഥ് ഭരതൻ , ബാലു വർഗീസ് , റെഡിൻ കിംഗ്സ്ലി (ഇത് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മലയാളത്തിലെ ആദ്യ സിനിമയാണ്), ബൈജു സന്തോഷ് , അശോകൻ , മണിയൻപിള്ള രാജു എന്നിവരും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba begins shooting|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2024/Jul/16/dileeps-bha-bha-ba-begins-shooting|accessdate=16 March 2025|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt;

2024 ജൂലൈ 14 ന് പാലക്കാട് ഉദ്ഘാടന പൂജ ചടങ്ങോടെയാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ഫോട്ടോഗ്രാഫി ആരംഭിച്ചത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep's Bha Bha Ba Begins Shoot|url=https://www.timesnownews.com/entertainment-news/malayalam/dileep-film-bha-bha-ba-begins-shoot-article-111732783|accessdate=30 August 2024|work=Times Now|date=14 July 2024}}&lt;/ref&gt; &quot;ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം&quot; എന്നീ വിപുലീകൃത തലക്കെട്ടുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ 2024 ജൂലൈ 16 ന് ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പുറത്തിറക്കി.&lt;ref name=&quot;CE&quot;&gt;{{cite news|title=First look motion poster of Dileep's Bha Bha Ba out|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Jul/16/first-look-motion-poster-of-dileeps-bha-bha-ba-out|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=16 July 2024}}&lt;/ref&gt; സിനിമയുടെ കഥയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന ഒന്നിലധികം കഥാതന്തുക്കൾ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രചരിച്ചു; എന്നിരുന്നാലും, ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ അവ തെറ്റായ കിംവദന്തികളാണെന്ന് പറഞ്ഞ് തള്ളിക്കളഞ്ഞു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Bha Bha Ba: Makers slam rumours about the Dileep-starrer. Here's how the producers reacted to the 'plot'|url=https://www.ottplay.com/news/bha-bha-ba-makers-slam-rumours-about-plot-of-the-dileep-starrer/a27074f272779|accessdate=4 June 2025|work=OTT Play|date=11 July 2024}}&lt;/ref&gt; കോയമ്പത്തൂർ , പൊള്ളാച്ചി , കൊച്ചി , പെരുമ്പാവൂർ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രധാന ചിത്രീകരണം നടന്നത്. ആദ്യ ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Shooting For Dhyan Sreenivasan's Bha. Bha. Ba. Begins In Coimbatore|url=https://www.news18.com/movies/shooting-for-dhyan-sreenivasans-bha-bha-ba-begins-in-coimbatore-8959743.html|accessdate=30 August 2024|work=[[News 18]]|date=9 July 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രത്തിന്റെ സംഗീതം ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത് ഷാൻ റഹ്മാനാണ് , ആർമോയാണ് ഛായാഗ്രഹണം നിർവഹിക്കുന്നത്, രഞ്ജൻ എബ്രഹാം ആണ് ചിത്രത്തിന്റെ എഡിറ്റിംഗ് നിർവഹിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps first schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2024/Aug/26/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-first-schedule-of-filming|accessdate=30 August 2024|work=Cinema Express|date=26 August 2024}}&lt;/ref&gt; ചിത്രീകരണത്തിന്റെ രണ്ടാം ഷെഡ്യൂൾ 2024 ഡിസംബർ അവസാനം ആരംഭിച്ച് 45 പ്രവൃത്തി ദിവസങ്ങളിൽ 2025 ഫെബ്രുവരി 7 ന് അവസാനിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite tweet |number=1871145160920473811 |user=abgeorge_ |title=#Bhabhaba second schedule started..! #Dileep #VineethSreenivasan #DhyanSreenivasan |first=AB |last=George |date=23 December 2024 |access-date=5 March 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep-starrer Bha Bha Ba wraps second schedule of filming|url=https://www.cinemaexpress.com/malayalam/news/2025/Feb/09/dileep-starrer-bha-bha-ba-wraps-second-schedule-of-filming|accessdate=5 March 2025|work=Cinema Express|date=9 February 2025}}&lt;/ref&gt;

==സംഗീതം==
ഷാൻ റഹ്മാനാണ് ചിത്രത്തിന്റെ സൗണ്ട് ട്രാക്ക് ആൽബത്തിന്റെയും പശ്ചാത്തല സംഗീതത്തിന്റെയും രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. 2024 സെപ്റ്റംബറിൽ, ഗായിക കെ.എസ്. ചിത്ര ഭ. ഭ. ബ. എന്ന ചിത്രത്തിൽ ഒരു ഗാനം ആലപിച്ചതായി റഹ്മാൻ സോഷ്യൽ മീഡിയയിലൂടെ പങ്കുവെച്ചു. ഇത് അവരുമായുള്ള തന്റെ ആദ്യ സഹകരണമാണെന്ന് റഹ്മാൻ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=6 September 2024 |title=''എന്റെ ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും നല്ല ദിവസം. ഈ മാലാഖ എനിക്ക് വേണ്ടി ആദ്യമായി ഈ സിനിമയിലൂടെ പാടുന്നു...'' ചിത്ര പാടുന്ന സന്തോഷം പങ്കിട്ട് ഷാൻ റഹ്മാൻ |language=ml |work=[[Mangalam Publications]] |url=https://www.mangalam.com/news/detail/733450-latest-news-shaan-rahman-shares-happiness-of-k-s-chithra-singing-for-his-song-for-the-first-time.html |access-date=9 September 2024}}&lt;/ref&gt;

==മാർക്കറ്റിംഗ്==
2023 ഒക്ടോബർ 27 ന്, ദിലീപിന്റെ 56-ാം ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച്, ഭ. ഭ. ബ എന്ന പേരിൽ ചിത്രത്തിന്റെ ഒരു പ്രഖ്യാപന പോസ്റ്റർ നിർമ്മാതാക്കൾ പുറത്തിറക്കി. പോസ്റ്ററിൽ ദിലീപ് സ്പാർക്ലറുകൾ പിടിച്ചിരിക്കുന്നതും, മറ്റ് കഥാപാത്രങ്ങൾ ഹാൻഡ്‌ഹെൽഡ് വെൽഡിംഗ് ഹെൽമെറ്റുകൾ ധരിച്ചിരിക്കുന്നതുമാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. [ 6 ] സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പങ്കിട്ട വ്യക്തിഗത പോസ്റ്ററുകളിലൂടെയാണ് അഭിനേതാക്കളെ അണിയറപ്രവർത്തകർ പരിചയപ്പെടുത്തിയത്. [ 18 ] 2024 ജൂലൈ 16 ന് ചിത്രത്തിന്റെ ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് മോഷൻ പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. അതിൽ ദിലീപ് സൺഗ്ലാസ് ധരിച്ച് സ്പാർക്ലർ സ്റ്റിക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സിഗരറ്റ് കത്തിക്കുന്നതായി കാണിക്കുന്നു ദിലീപിന്റെയും വിനീത് ശ്രീനിവാസന്റെയും വോയ്‌സ് ഓവറുകൾ അതിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഭ. ഭ. ബ എന്നാൽ ഭയം, ഭക്തി, ബഹുമാനം എന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്നും ഇത് വെളിപ്പെടുത്തി. [ 11 ] 2025 ജനുവരി 1 ന്, &quot;TN-59-100&quot; എന്ന രജിസ്ട്രേഷൻ നമ്പറുള്ള ഒരു ജിപ്സിയുടെ ബോണറ്റിൽ ദിലീപ് ഇരിക്കുന്ന ഒരു അപ്‌ഡേറ്റ് പോസ്റ്റർ പങ്കിട്ടു , ഇത് ഗില്ലി (2004) ൽ വിജയ് ഉപയോഗിച്ച വാഹനത്തെ പരാമർശിക്കുന്നു. [ 19 ] 2025 ലെ വാലന്റൈൻസ് ദിനത്തിൽ , വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു കഥാപാത്രത്തെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന പോസ്റ്റർ പുറത്തിറങ്ങി. 'ഇനി കരയരുത്' എന്ന ടാഗ്‌ലൈൻ ഉപയോഗിച്ച് പോസ്റ്ററിൽ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു ദുഷ്ട പുഞ്ചിരിയോടെ ചിത്രീകരിച്ചു. [ 20 ] ദിലീപ് അവതരിപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു പോസ്റ്റർ 2025 മെയ് 22 ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ വഴി പങ്കിട്ടു, 2025 ജൂലൈ 4 ന് ഒരു പ്രധാന അപ്‌ഡേറ്റ് വെളിപ്പെടുത്തുമെന്ന് ചിത്രത്തിന്റെ അണിയറപ്രവർത്തകർ പ്രഖ്യാപിച്ചു. [ 21 ]

==റിലീസ്==
ഭ. ഭ. ബ. 2025 ലാണ് തിയേറ്ററുകളിൽ റിലീസ് ചെയ്യാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Dileep brings the madness: New poster for 'Bha. Bha. Ba' unveiled!|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/dileep-brings-the-madness-new-poster-for-bha-bha-ba-unveiled/articleshow/116849172.cms|accessdate=1 March 2025|work=[[Times of India]]|date=1 January 2025}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==</text>
      <sha1>0vbb7m4r4goldnjlf66m2kn5ugdj7n8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ProtoMan666</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656873</id>
    <revision>
      <id>4540028</id>
      <timestamp>2025-06-27T12:26:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540028</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6829" sha1="tftt0rznm70rpip72jeo8gtrydxdoqk" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: ProtoMan666 | ProtoMan666 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 12:26, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>tftt0rznm70rpip72jeo8gtrydxdoqk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Quelcom</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656875</id>
    <revision>
      <id>4540031</id>
      <timestamp>2025-06-27T12:44:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540031</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6821" sha1="5bj1py68z1tvtjkegfpjbmhjv9qzg5t" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Quelcom | Quelcom | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 12:44, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>5bj1py68z1tvtjkegfpjbmhjv9qzg5t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:סרוגטורפ</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656876</id>
    <revision>
      <id>4540032</id>
      <timestamp>2025-06-27T12:54:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540032</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6839" sha1="tkp7jfful4re6455866espw67onezxl" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: סרוגטורפ | סרוגטורפ | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 12:54, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>tkp7jfful4re6455866espw67onezxl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Weatherandnuclear</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656878</id>
    <revision>
      <id>4540037</id>
      <timestamp>2025-06-27T14:08:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540037</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6841" sha1="d35rq682827mnfbh5kp1emhnwyf5q9d" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Weatherandnuclear | Weatherandnuclear | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 14:08, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>d35rq682827mnfbh5kp1emhnwyf5q9d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Keralathanima2017</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656879</id>
    <revision>
      <id>4540044</id>
      <timestamp>2025-06-27T15:16:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540044</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6841" sha1="rdpfh18qy7lhhs8cm32r2yhnguivuid" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Keralathanima2017 | Keralathanima2017 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 15:16, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>rdpfh18qy7lhhs8cm32r2yhnguivuid</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Thachezhathumadathil</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656880</id>
    <revision>
      <id>4540046</id>
      <timestamp>2025-06-27T16:32:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[Template:Welcome|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540046</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6847" sha1="f8egvnmx9zt93cqez9dzx67097tofxn" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Thachezhathumadathil | Thachezhathumadathil | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:32, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>f8egvnmx9zt93cqez9dzx67097tofxn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Seanjoshua1</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656881</id>
    <revision>
      <id>4540051</id>
      <timestamp>2025-06-27T17:16:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540051</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6829" sha1="mfab6xsjyuh30cwnti9mp9ih9c32e3c" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Seanjoshua1 | Seanjoshua1 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 17:16, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>mfab6xsjyuh30cwnti9mp9ih9c32e3c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫലകം:Majid Majidi</title>
    <ns>10</ns>
    <id>656882</id>
    <revision>
      <id>4540059</id>
      <timestamp>2023-09-06T17:33:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>en&gt;SdkbBot</username>
        <id>0</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* top */Switched to more comprehensive documentation ([[Wikipedia:Bots/Requests for approval/SdkbBot 4|task 4]])</comment>
      <origin>4540059</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="745" sha1="lv23voucgw8knywxu3ngzwuc9wamprn" xml:space="preserve">{{Navbox
|name = Majid Majidi
|title = Films directed by [[Majid Majidi]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|bodyclass = hlist

|list1 =
*''[[Baduk (film)|Baduk]]'' (1992)
*''[[The Father (1996 film)|The Father]]'' (1996)
*''[[Children of Heaven]]'' (1997)
*''[[The Color of Paradise]]'' (1999)
*''[[Baran (film)|Baran]]'' (2001)
*''[[Barefoot to Herat]]'' (2002)
*''[[The Willow Tree (2005 film)|The Willow Tree]]'' (2005)
*''[[The Song of Sparrows]]'' (2008)
*''[[Muhammad: The Messenger of God (film)|Muhammad: The Messenger of God]]'' (2015)
*''[[Beyond the Clouds (2017 film)|Beyond the Clouds]]'' (2017)
*''[[Sun Children]]'' (2020)

}}&lt;noinclude&gt;
{{navbox documentation}}
[[Category:Iranian film director navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>lv23voucgw8knywxu3ngzwuc9wamprn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540060</id>
      <parentid>4540059</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:58:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:en:Template:Majid_Majidi]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540059</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="745" sha1="lv23voucgw8knywxu3ngzwuc9wamprn" xml:space="preserve">{{Navbox
|name = Majid Majidi
|title = Films directed by [[Majid Majidi]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|bodyclass = hlist

|list1 =
*''[[Baduk (film)|Baduk]]'' (1992)
*''[[The Father (1996 film)|The Father]]'' (1996)
*''[[Children of Heaven]]'' (1997)
*''[[The Color of Paradise]]'' (1999)
*''[[Baran (film)|Baran]]'' (2001)
*''[[Barefoot to Herat]]'' (2002)
*''[[The Willow Tree (2005 film)|The Willow Tree]]'' (2005)
*''[[The Song of Sparrows]]'' (2008)
*''[[Muhammad: The Messenger of God (film)|Muhammad: The Messenger of God]]'' (2015)
*''[[Beyond the Clouds (2017 film)|Beyond the Clouds]]'' (2017)
*''[[Sun Children]]'' (2020)

}}&lt;noinclude&gt;
{{navbox documentation}}
[[Category:Iranian film director navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>lv23voucgw8knywxu3ngzwuc9wamprn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫലകം:Iranian submission for Academy Awards</title>
    <ns>10</ns>
    <id>656883</id>
    <revision>
      <id>4540061</id>
      <timestamp>2024-09-26T15:11:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>en&gt;Phantom Oficiall</username>
        <id>0</id>
      </contributor>
      <origin>4540061</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1790" sha1="gbnatig513smn00gkds0uzlwtj8b2ss" xml:space="preserve">{{Navbox
|basestyle = background: #EEDD82
|name = Iranian submission for Academy Awards
|title = [[List of Iranian submissions for the Academy Award for Best International Feature Film|Iranian submissions]] for the [[Academy Awards|Academy Award]] for [[Academy Award for Best International Feature Film|Best International Feature Film]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = 1977–2023
|list1 = 
* ''[[The Cycle (1975 film)|The Cycle]]'' (1977)
* ''[[Through the Olive Trees]]'' (1994)
* ''[[The White Balloon]]'' (1995)
* ''[[Gabbeh (film)|Gabbeh]]'' (1997)
* ''[[Children of Heaven]]'' (1998)
* ''[[The Color of Paradise]]'' (1999)
* ''[[A Time for Drunken Horses]]'' (2000)
* ''[[Baran (film)|Baran]]'' (2001)
* ''[[I'm Taraneh, 15]]'' (2002)
* ''[[Deep Breath (film)|Deep Breath]]'' (2003)
* ''[[Turtles Can Fly]]'' (2004)
* ''[[So Close, So Far]]'' (2005)
* ''[[Café Transit]]'' (2006)
* ''[[Mim Mesle Madar|M for Mother]]'' (2007)
* ''[[The Song of Sparrows]]'' (2008)
* ''[[About Elly]]'' (2009)
* ''[[Farewell Baghdad (2010 film)|Farewell Baghdad]]'' (2010)
* ''[[A Separation]]'' (2011)
* ''[[The Past (2013 film)|The Past]]'' (2013)
* ''[[Today (2014 film)|Today]]'' (2014)
* ''[[Muhammad: The Messenger of God (film)|Muhammad: The Messenger of God]]'' (2015)
* ''[[The Salesman (2016 film)|The Salesman]]'' (2016)
* ''[[Breath (2016 film)|Breath]]'' (2017)
* ''[[No Date, No Signature]]'' (2018)
* ''[[Finding Farideh]]'' (2019)
* ''[[Sun Children]]'' (2020)
* ''[[A Hero]]'' (2021)
* ''[[World War III (2022 film)|World War III]]'' (2022)
* ''[[The Night Guardian]]'' (2023)
* ''[[In the Arms of the Tree]]'' (2024)
}}
&lt;noinclude&gt;
{{navbox documentation}}
[[Category:Academy Award for Best International Feature Film navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>gbnatig513smn00gkds0uzlwtj8b2ss</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540062</id>
      <parentid>4540061</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T17:58:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:en:Template:Iranian_submission_for_Academy_Awards]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540061</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1790" sha1="gbnatig513smn00gkds0uzlwtj8b2ss" xml:space="preserve">{{Navbox
|basestyle = background: #EEDD82
|name = Iranian submission for Academy Awards
|title = [[List of Iranian submissions for the Academy Award for Best International Feature Film|Iranian submissions]] for the [[Academy Awards|Academy Award]] for [[Academy Award for Best International Feature Film|Best International Feature Film]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = 1977–2023
|list1 = 
* ''[[The Cycle (1975 film)|The Cycle]]'' (1977)
* ''[[Through the Olive Trees]]'' (1994)
* ''[[The White Balloon]]'' (1995)
* ''[[Gabbeh (film)|Gabbeh]]'' (1997)
* ''[[Children of Heaven]]'' (1998)
* ''[[The Color of Paradise]]'' (1999)
* ''[[A Time for Drunken Horses]]'' (2000)
* ''[[Baran (film)|Baran]]'' (2001)
* ''[[I'm Taraneh, 15]]'' (2002)
* ''[[Deep Breath (film)|Deep Breath]]'' (2003)
* ''[[Turtles Can Fly]]'' (2004)
* ''[[So Close, So Far]]'' (2005)
* ''[[Café Transit]]'' (2006)
* ''[[Mim Mesle Madar|M for Mother]]'' (2007)
* ''[[The Song of Sparrows]]'' (2008)
* ''[[About Elly]]'' (2009)
* ''[[Farewell Baghdad (2010 film)|Farewell Baghdad]]'' (2010)
* ''[[A Separation]]'' (2011)
* ''[[The Past (2013 film)|The Past]]'' (2013)
* ''[[Today (2014 film)|Today]]'' (2014)
* ''[[Muhammad: The Messenger of God (film)|Muhammad: The Messenger of God]]'' (2015)
* ''[[The Salesman (2016 film)|The Salesman]]'' (2016)
* ''[[Breath (2016 film)|Breath]]'' (2017)
* ''[[No Date, No Signature]]'' (2018)
* ''[[Finding Farideh]]'' (2019)
* ''[[Sun Children]]'' (2020)
* ''[[A Hero]]'' (2021)
* ''[[World War III (2022 film)|World War III]]'' (2022)
* ''[[The Night Guardian]]'' (2023)
* ''[[In the Arms of the Tree]]'' (2024)
}}
&lt;noinclude&gt;
{{navbox documentation}}
[[Category:Academy Award for Best International Feature Film navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>gbnatig513smn00gkds0uzlwtj8b2ss</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:BusterTheBusta</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656884</id>
    <redirect title="ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:LaSanja" />
    <revision>
      <id>4540064</id>
      <timestamp>2025-06-27T18:26:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>XXBlackburnXx</username>
        <id>115768</id>
      </contributor>
      <comment>XXBlackburnXx എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:BusterTheBusta]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:LaSanja]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: &quot;[[Special:CentralAuth/BusterTheBusta|BusterTheBusta]]&quot; എന്ന ഉപയോക്താവിനെ &quot;[[Special:CentralAuth/LaSanja|LaSanja]]&quot; എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്.</comment>
      <origin>4540064</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="114" sha1="gw3j0ccvlqbu8e9cfxx6krs2ury0g1b" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:LaSanja]]</text>
      <sha1>gw3j0ccvlqbu8e9cfxx6krs2ury0g1b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Aneesh punaaloor</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656885</id>
    <revision>
      <id>4540067</id>
      <timestamp>2025-06-27T19:01:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540067</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6839" sha1="26xissb4a4w8ao06o6nc723z64z0vqn" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Aneesh punaaloor | Aneesh punaaloor | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 19:01, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>26xissb4a4w8ao06o6nc723z64z0vqn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവ്:Aneesh punaaloor</title>
    <ns>2</ns>
    <id>656886</id>
    <revision>
      <id>4540068</id>
      <timestamp>2025-06-27T19:22:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aneesh punaaloor</username>
        <id>206292</id>
      </contributor>
      <comment>'അനീഷ് പുനലൂർ   കൊല്ലം ജില്ലയിൽ  ചരിത്രവിസ്മയങ്ങളുടെ നാടായ പുനലൂർ സ്വദേശി ഒൻമ്പതാം തരത്തിൽ അവസാനിച്ച വിദ്യാഭ്യാസം മൈക്ക് സെറ്റ് ഓപറേറ്റർ  അനൗൺസർ വണ്ടികഴുകൽ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540068</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2528" sha1="djpl6ms6bra33z9b6jx5kyokxls74tg" xml:space="preserve">അനീഷ് പുനലൂർ 

കൊല്ലം ജില്ലയിൽ  ചരിത്രവിസ്മയങ്ങളുടെ നാടായ പുനലൂർ സ്വദേശി
ഒൻമ്പതാം തരത്തിൽ അവസാനിച്ച വിദ്യാഭ്യാസം
മൈക്ക് സെറ്റ് ഓപറേറ്റർ 
അനൗൺസർ
വണ്ടികഴുകൽ
വണ്ടി ഡ്രൈവർ
മണൽ വാരൽ തൊഴിലാളി
റോഡുപണിക്കാരൻ
പാൽ പത്രവിതരണം
ഇലക്ട്രിഷ്യൻ
റോഡുപണി
ക്ലീനർ

ഇത്തരം ജോലികളുമായ്  പോകുമ്പോൾ 
ഒരു വാഹനപകടത്തിൽ ശരീരം തളർന്നു
സംസാരിക്കാൻ കഴിയാതെയൊയ്

വർഷങ്ങൾ കുറെ കിടക്കയിൽ തന്നെ 
പതിയെ വീണ്ടും 
ലോട്ടറി കച്ചവടം 
പുസ്തകം വിൽപ്പന
സോപ്പുപൊടി
വളർത്തുമൃഗങ്ങൾ വിൽപ്പന
കോഴിഫാം
ഇലക്ട്രിക്ക് ഉപകരണങ്ങളുടെ വിൽപ്പന തുടങ്ങി അനവധി ജോലികൾ
ചെറുതായ്  സാമൂഹ്യസേവനം
അങ്ങനെ യാത്ര തുടരുമ്പോൾ
വീണ്ടും ആശുപത്രി വാസം 
തുടരെ  തുടരെ ഇരുപതിലേറെ സർജ്ജറികൾ
മറ്റൊരു വാഹനാപകടം
അതോടെ ജീവിതം തകിടം മറിഞ്ഞു
ഒരോറ്റ കിടക്കയിൽ ആയി

ഇന്നും ജീവിതത്തോട് പൊരുതികൊണ്ടിരിക്കുന്നു

ജീവിതപങ്കാളി ശ്രീജയും  ഞാനും മാത്രം അടങ്ങുന്ന കുടുംബം.

വീൽചെയറിലെ തോന്ന്വാസി എന്നത്  ആദ്യമായ് എഴുതിയ പുസ്തകം 
മറ്റ് രണ്ട് പുസ്തകങ്ങളുടെ അവസാനമിനുക്ക് പണികളിലാണ്
വൈകാതെ ആ സ്വപ്നം സഫലമാകും  എന്ന പ്രതിക്ഷയോടെ</text>
      <sha1>djpl6ms6bra33z9b6jx5kyokxls74tg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Thriloknath11</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656887</id>
    <revision>
      <id>4540075</id>
      <timestamp>2025-06-27T19:50:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540075</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6833" sha1="p072xyve7bwie2kjhtsuy03hal6y1o2" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Thriloknath11 | Thriloknath11 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 19:50, 27 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>p072xyve7bwie2kjhtsuy03hal6y1o2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫലകം:Gold Dagger Award</title>
    <ns>10</ns>
    <id>656888</id>
    <revision>
      <id>4540092</id>
      <timestamp>2025-02-05T03:58:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>en&gt;Oronsay</username>
        <id>0</id>
      </contributor>
      <comment>added 2024 winner and heading for 2020s</comment>
      <origin>4540092</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5234" sha1="tp8c8s1d1kz3azfdwvfx0mcygnc15s6" xml:space="preserve">{{navbox
| name      = Gold Dagger Award
| title     = [[Gold Dagger|Gold Dagger Award]]
| listclass = hlist
| state     = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;

| group1 = 1955–1959
| list1  = 
* ''[[The Little Walls]]'' by [[Winston Graham]] (1955)
* ''[[The Second Man]]'' by [[Edward Grierson]] (1956)
* ''[[The Colour of Murder]]'' by [[Julian Symons]] (1957)
* ''[[Someone from the Past]]'' by [[Margot Bennett (writer)|Margot Bennett]] (1958)
* ''[[Passage of Arms]]'' by [[Eric Ambler]] (1959)

| group2 = 1960–1969
| list2  = 
* ''[[The Night of Wenceslas]]'' by [[Lionel Davidson]] (1960)
* ''[[The Spoilt Kill]]'' by [[Mary Kelly (writer)|Mary Kelly]] (1961)
* ''[[When I Grow Rich]]'' by [[Joan Fleming]] (1962)
* ''[[The Spy Who Came in from the Cold]]'' by [[John le Carré]] (1963)
* ''[[The Perfect Murder (novel)|The Perfect Murder]]'' by [[H. R. F. Keating]] (1964)
* ''[[The Far Side of the Dollar]]'' by [[Ross Macdonald]] (1965)
* ''[[A Long Way to Shiloh]]'' by [[Lionel Davidson]] (1966)
* ''[[Murder Against the Grain]]'' by [[Emma Lathen]] (1967)
* ''[[Skin Deep (novel)|Skin Deep]]'' by [[Peter Dickinson]] (1968)
* ''[[A Pride of Heroes]]'' by [[Peter Dickinson]] (1969)

| group3 = 1970–1979
| list3  = 
* ''[[Young Man I Think You're Dying]]'' by [[Joan Fleming]] (1970)
* ''[[The Steam Pig]]'' by [[James H. McClure]] (1971)
* ''[[The Levanter]]'' by [[Eric Ambler]] (1972)
* ''[[The Defection of A. J. Lewinter]]'' by [[Robert Littell (author)|Robert Littell]] (1973)
* ''[[Other Paths to Glory]]'' by [[Anthony Price]] (1974)
* ''[[The Seven-Per-Cent Solution]]'' by [[Nicholas Meyer]] (1975)
* ''[[A Demon in My View]]'' by [[Ruth Rendell]] (1976)
* ''[[The Honourable Schoolboy]]'' by [[John le Carré]] (1977)
* ''[[The Chelsea Murders]]'' by [[Lionel Davidson]] (1978)
* ''[[Whip Hand]]'' by [[Dick Francis]] (1979)

| group4 = 1980–1989
| list4  = 
* ''[[The Murder of the Maharaja]]'' by [[H. R. F. Keating]] (1980)
* ''[[Gorky Park (novel)|Gorky Park]]'' by [[Martin Cruz Smith]] (1981)
* ''[[The False Inspector Dew]]'' by [[Peter Lovesey]] (1982)
* ''[[Accidental Crimes]]'' by [[John Hutton (author)|John Hutton]] (1983)
* ''[[The Twelfth Juror (novel)|The Twelfth Juror]]'' by [[Barbara Margaret Trimble|B. M. Gill]] (1984)
* ''[[Monkey Puzzle (novel)|Monkey Puzzle]]'' by [[Paula Gosling]] (1985)
* ''[[Live Flesh]]'' by [[Ruth Rendell]] (1986)
* ''[[A Fatal Inversion]]'' by [[Ruth Rendell|Barbara Vine]] (1987)
* ''[[Ratking (novel)|Ratking]]'' by [[Michael Dibdin]] (1988)
* ''[[The Wench Is Dead]]'' by [[Colin Dexter]] (1989)

| group5 = 1990–1999
| list5  = 
* ''[[Bones and Silence]]'' by [[Reginald Hill]] (1990)
* ''[[King Solomon's Carpet]]'' by [[Ruth Rendell|Barbara Vine]] (1991)
* ''[[The Way Through the Woods]]'' by [[Colin Dexter]] (1992)
* ''[[Cruel and Unusual (novel)|Cruel and Unusual]]'' by [[Patricia Cornwell]] (1993)
* ''[[The Scold's Bridle]]'' by [[Minette Walters]] (1994)
* ''[[The Mermaids Singing]]'' by [[Val McDermid]] (1995)
* ''[[Popcorn (novel)|Popcorn]]'' by [[Ben Elton]] (1996)
* ''[[Black &amp; Blue (Rankin novel)|Black &amp; Blue]]'' by [[Ian Rankin]] (1997)
* ''[[Sunset Limited (novel)|Sunset Limited]]'' by [[James Lee Burke]] (1998)
* ''[[A Small Death in Lisbon]]'' by [[Robert Wilson (crime novelist)|Robert Wilson]] (1999)

| group6 = 2000–2009
| list6  = 
* ''[[Motherless Brooklyn (novel)|Motherless Brooklyn]]'' by [[Jonathan Lethem]] (2000)
* ''[[Sidetracked (novel)|Sidetracked]]'' by [[Henning Mankell]] (2001)
* ''[[The Athenian Murders]]'' by [[José Carlos Somoza]] (2002)
* ''[[Fox Evil]]'' by [[Minette Walters]] (2003)
* ''[[Blacklist (novel)|Blacklist]]'' by [[Sara Paretsky]] (2004)
* ''[[Silence of the Grave]]'' by [[Arnaldur Indriðason]] (2005)
* ''[[Raven Black]]'' by [[Ann Cleeves]] (2006)
* ''[[The Broken Shore (novel)|The Broken Shore]]'' by [[Peter Temple]] (2007)
* ''[[Blood from Stone]]'' by [[Frances Fyfield]] (2008)
* ''[[A Whispered Name]]'' by [[William Brodrick (writer)|William Brodrick]] (2009)

| group7 = 2010–2019
| list7  = 
* ''[[Blacklands (novel)|Blacklands]]'' by [[Belinda Bauer (author)|Belinda Bauer]] (2010)
* ''[[Crooked Letter, Crooked Letter]]'' by [[Tom Franklin (author)|Tom Franklin]] (2011)
* ''[[The Rage (novel)|The Rage]]'' by [[Gene Kerrigan]] (2012)
* ''[[Dead Lions]]'' by [[Mick Herron]] (2013)
* ''[[This Dark Road to Mercy]]'' by [[Wiley Cash]] (2014)
* ''[[Life or Death (novel)|Life or Death]]'' by [[Michael Robotham]] (2015)
* ''[[Dodgers (novel)|Dodgers]]'' by [[Bill Beverly]] (2016)
* ''[[The Dry (novel)|The Dry]]'' by [[Jane Harper]] (2017)
* ''[[The Liar (Steven Cavanagh novel)|The Liar]]'' by [[Steve Cavanagh]] (2018)
* ''[[The Puppet Show (novel)|The Puppet Show]]'' by [[M. W. Craven]] (2019)

| group8 = 2020–present
| list8  = 
* ''[[Good Girl Bad Girl]]'' by [[Michael Robotham]] (2020)
* ''[[We Begin at the End]]'' by [[Chris Whitaker (author)|Chris Whitaker]] (2021)
* ''[[Sunset Swing]]'' by [[Ray Celestin]] (2022)
* ''[[The Kingdoms of Savannah]]'' by [[George Dawes Green]] (2023)
* ''[[Tell Me What I Am]]'' by [[Una Mannion]] (2024)

}}&lt;noinclude&gt;
{{collapsible option}}

[[Category:Literary award navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>tp8c8s1d1kz3azfdwvfx0mcygnc15s6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540093</id>
      <parentid>4540092</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:50:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:en:Template:Gold_Dagger_Award]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540092</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5234" sha1="tp8c8s1d1kz3azfdwvfx0mcygnc15s6" xml:space="preserve">{{navbox
| name      = Gold Dagger Award
| title     = [[Gold Dagger|Gold Dagger Award]]
| listclass = hlist
| state     = &lt;includeonly&gt;{{{state|collapsed}}}&lt;/includeonly&gt;

| group1 = 1955–1959
| list1  = 
* ''[[The Little Walls]]'' by [[Winston Graham]] (1955)
* ''[[The Second Man]]'' by [[Edward Grierson]] (1956)
* ''[[The Colour of Murder]]'' by [[Julian Symons]] (1957)
* ''[[Someone from the Past]]'' by [[Margot Bennett (writer)|Margot Bennett]] (1958)
* ''[[Passage of Arms]]'' by [[Eric Ambler]] (1959)

| group2 = 1960–1969
| list2  = 
* ''[[The Night of Wenceslas]]'' by [[Lionel Davidson]] (1960)
* ''[[The Spoilt Kill]]'' by [[Mary Kelly (writer)|Mary Kelly]] (1961)
* ''[[When I Grow Rich]]'' by [[Joan Fleming]] (1962)
* ''[[The Spy Who Came in from the Cold]]'' by [[John le Carré]] (1963)
* ''[[The Perfect Murder (novel)|The Perfect Murder]]'' by [[H. R. F. Keating]] (1964)
* ''[[The Far Side of the Dollar]]'' by [[Ross Macdonald]] (1965)
* ''[[A Long Way to Shiloh]]'' by [[Lionel Davidson]] (1966)
* ''[[Murder Against the Grain]]'' by [[Emma Lathen]] (1967)
* ''[[Skin Deep (novel)|Skin Deep]]'' by [[Peter Dickinson]] (1968)
* ''[[A Pride of Heroes]]'' by [[Peter Dickinson]] (1969)

| group3 = 1970–1979
| list3  = 
* ''[[Young Man I Think You're Dying]]'' by [[Joan Fleming]] (1970)
* ''[[The Steam Pig]]'' by [[James H. McClure]] (1971)
* ''[[The Levanter]]'' by [[Eric Ambler]] (1972)
* ''[[The Defection of A. J. Lewinter]]'' by [[Robert Littell (author)|Robert Littell]] (1973)
* ''[[Other Paths to Glory]]'' by [[Anthony Price]] (1974)
* ''[[The Seven-Per-Cent Solution]]'' by [[Nicholas Meyer]] (1975)
* ''[[A Demon in My View]]'' by [[Ruth Rendell]] (1976)
* ''[[The Honourable Schoolboy]]'' by [[John le Carré]] (1977)
* ''[[The Chelsea Murders]]'' by [[Lionel Davidson]] (1978)
* ''[[Whip Hand]]'' by [[Dick Francis]] (1979)

| group4 = 1980–1989
| list4  = 
* ''[[The Murder of the Maharaja]]'' by [[H. R. F. Keating]] (1980)
* ''[[Gorky Park (novel)|Gorky Park]]'' by [[Martin Cruz Smith]] (1981)
* ''[[The False Inspector Dew]]'' by [[Peter Lovesey]] (1982)
* ''[[Accidental Crimes]]'' by [[John Hutton (author)|John Hutton]] (1983)
* ''[[The Twelfth Juror (novel)|The Twelfth Juror]]'' by [[Barbara Margaret Trimble|B. M. Gill]] (1984)
* ''[[Monkey Puzzle (novel)|Monkey Puzzle]]'' by [[Paula Gosling]] (1985)
* ''[[Live Flesh]]'' by [[Ruth Rendell]] (1986)
* ''[[A Fatal Inversion]]'' by [[Ruth Rendell|Barbara Vine]] (1987)
* ''[[Ratking (novel)|Ratking]]'' by [[Michael Dibdin]] (1988)
* ''[[The Wench Is Dead]]'' by [[Colin Dexter]] (1989)

| group5 = 1990–1999
| list5  = 
* ''[[Bones and Silence]]'' by [[Reginald Hill]] (1990)
* ''[[King Solomon's Carpet]]'' by [[Ruth Rendell|Barbara Vine]] (1991)
* ''[[The Way Through the Woods]]'' by [[Colin Dexter]] (1992)
* ''[[Cruel and Unusual (novel)|Cruel and Unusual]]'' by [[Patricia Cornwell]] (1993)
* ''[[The Scold's Bridle]]'' by [[Minette Walters]] (1994)
* ''[[The Mermaids Singing]]'' by [[Val McDermid]] (1995)
* ''[[Popcorn (novel)|Popcorn]]'' by [[Ben Elton]] (1996)
* ''[[Black &amp; Blue (Rankin novel)|Black &amp; Blue]]'' by [[Ian Rankin]] (1997)
* ''[[Sunset Limited (novel)|Sunset Limited]]'' by [[James Lee Burke]] (1998)
* ''[[A Small Death in Lisbon]]'' by [[Robert Wilson (crime novelist)|Robert Wilson]] (1999)

| group6 = 2000–2009
| list6  = 
* ''[[Motherless Brooklyn (novel)|Motherless Brooklyn]]'' by [[Jonathan Lethem]] (2000)
* ''[[Sidetracked (novel)|Sidetracked]]'' by [[Henning Mankell]] (2001)
* ''[[The Athenian Murders]]'' by [[José Carlos Somoza]] (2002)
* ''[[Fox Evil]]'' by [[Minette Walters]] (2003)
* ''[[Blacklist (novel)|Blacklist]]'' by [[Sara Paretsky]] (2004)
* ''[[Silence of the Grave]]'' by [[Arnaldur Indriðason]] (2005)
* ''[[Raven Black]]'' by [[Ann Cleeves]] (2006)
* ''[[The Broken Shore (novel)|The Broken Shore]]'' by [[Peter Temple]] (2007)
* ''[[Blood from Stone]]'' by [[Frances Fyfield]] (2008)
* ''[[A Whispered Name]]'' by [[William Brodrick (writer)|William Brodrick]] (2009)

| group7 = 2010–2019
| list7  = 
* ''[[Blacklands (novel)|Blacklands]]'' by [[Belinda Bauer (author)|Belinda Bauer]] (2010)
* ''[[Crooked Letter, Crooked Letter]]'' by [[Tom Franklin (author)|Tom Franklin]] (2011)
* ''[[The Rage (novel)|The Rage]]'' by [[Gene Kerrigan]] (2012)
* ''[[Dead Lions]]'' by [[Mick Herron]] (2013)
* ''[[This Dark Road to Mercy]]'' by [[Wiley Cash]] (2014)
* ''[[Life or Death (novel)|Life or Death]]'' by [[Michael Robotham]] (2015)
* ''[[Dodgers (novel)|Dodgers]]'' by [[Bill Beverly]] (2016)
* ''[[The Dry (novel)|The Dry]]'' by [[Jane Harper]] (2017)
* ''[[The Liar (Steven Cavanagh novel)|The Liar]]'' by [[Steve Cavanagh]] (2018)
* ''[[The Puppet Show (novel)|The Puppet Show]]'' by [[M. W. Craven]] (2019)

| group8 = 2020–present
| list8  = 
* ''[[Good Girl Bad Girl]]'' by [[Michael Robotham]] (2020)
* ''[[We Begin at the End]]'' by [[Chris Whitaker (author)|Chris Whitaker]] (2021)
* ''[[Sunset Swing]]'' by [[Ray Celestin]] (2022)
* ''[[The Kingdoms of Savannah]]'' by [[George Dawes Green]] (2023)
* ''[[Tell Me What I Am]]'' by [[Una Mannion]] (2024)

}}&lt;noinclude&gt;
{{collapsible option}}

[[Category:Literary award navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>tp8c8s1d1kz3azfdwvfx0mcygnc15s6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫലകം:Lahore topics</title>
    <ns>10</ns>
    <id>656889</id>
    <redirect title="ഫലകം:Lahore" />
    <revision>
      <id>4540095</id>
      <timestamp>2012-09-24T01:46:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>en&gt;Mar4d</username>
        <id>0</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Redirected page to [[Template:Lahore]]</comment>
      <origin>4540095</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29" sha1="8v70a5n4ktgarlg7k68m9aswd14yv4u" xml:space="preserve">#redirect [[Template:Lahore]]</text>
      <sha1>8v70a5n4ktgarlg7k68m9aswd14yv4u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540096</id>
      <parentid>4540095</parentid>
      <timestamp>2025-06-27T22:56:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:en:Template:Lahore_topics]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540095</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29" sha1="8v70a5n4ktgarlg7k68m9aswd14yv4u" xml:space="preserve">#redirect [[Template:Lahore]]</text>
      <sha1>8v70a5n4ktgarlg7k68m9aswd14yv4u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സോപ്പ്ബോക്സ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656890</id>
    <revision>
      <id>4540100</id>
      <timestamp>2025-06-27T23:56:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>'{{prettyurl|Soapbox}} [[File:Snake-oil salesman Professor Thaddeus Schmidlap at Enchanted Springs Ranch, Boerne, Texas, USA 28650a.jpg|thumb|alt=An old-timey man with a long moustache is wearing a suit and tophat and standing on top of a soapbox. Behind him, there is a caravan with adverts describing his snake oil.|An actor portrays a [[snake oil salesman]] at a theme park]] ഒരു രാഷ്ട്രീയ വി...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540100</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7356" sha1="f6blzkbuux3qoudsth2ohklk5lzxzuw" xml:space="preserve">{{prettyurl|Soapbox}}
[[File:Snake-oil salesman Professor Thaddeus Schmidlap at Enchanted Springs Ranch, Boerne, Texas, USA 28650a.jpg|thumb|alt=An old-timey man with a long moustache is wearing a suit and tophat and standing on top of a soapbox. Behind him, there is a caravan with adverts describing his snake oil.|An actor portrays a [[snake oil salesman]] at a theme park]]
ഒരു രാഷ്ട്രീയ വിഷയത്തെക്കുറിച്ച്, താത്ക്കാലികമായ പ്രസംഗം നടത്താൻ ഒരാൾക്ക് അവസരം നൽകുന്ന ഒരു വേദിയാണ് '''സോപ്പ്ബോക്സ്'''. ഒരു നിർമ്മാതാവിൽ നിന്ന് ഒരു ചില്ലറ വിൽപ്പനശാലയി സോപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ഉണങ്ങിയ സാധനങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യാൻ ആദ്യം ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഒരു മരപ്പെട്ടിയിൽ നിന്നുകൊണ്ട് പ്രഭാഷകർ സ്വയം പ്രഭാഷണം നടത്തിക്കൊണ്ടുവന്നിരുന്ന കാലത്താണ് ഈ പദം ഉത്ഭവിച്ചത്.

ആഡംബരപൂർണ്ണമായ, അപ്രതീക്ഷിതമായ, അല്ലെങ്കിൽ അനൗദ്യോഗികമായ പൊതു പ്രസംഗങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്ന ഒരു വ്യക്തിയെ വിശേഷിപ്പിക്കാനും ഈ പദം ആലങ്കാരികമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലണ്ടനിലെ ഹൈഡ് പാർക്ക് ഞായറാഴ്ച സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രാസംഗികർക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്, 1872 മുതൽ മതം, രാഷ്ട്രീയം, മറ്റ് വിഷയങ്ങൾ എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി അവർ അതിന്റെ സ്പീക്കേഴ്‌സ് കോർണറിൽ ഒത്തുകൂടുന്നു. വേൾഡ് വൈഡ് വെബിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ബ്ലോഗുകൾ സോപ്പ്ബോക്സുകളായി ഉപയോഗിക്കാം. അധികാരോന്നതിക്കായും സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
== ചരിത്രം ==
ഈ പദത്തിന്റെ ഉത്ഭവം19-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും 20-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും, കോറഗേറ്റഡ് ഫൈബർബോർഡ് കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, നിർമ്മാതാക്കൾ ചില്ലറ വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങളിലേക്ക് മൊത്തവ്യാപാര ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതിന് തടി പെട്ടികൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. എല്ലാ വലിപ്പത്തിലുമുള്ള ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത പെട്ടികൾ , നന്നായി നിർമ്മിച്ചതും ഉറപ്പുള്ളതും, മിക്ക പട്ടണങ്ങളിലും എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമായിരുന്നു. ഈ &quot;സോപ്പ്ബോക്സുകൾ&quot;, മെച്ചപ്പെട്ട &quot;ഔട്ട്ഡോർ മീറ്റിംഗുകളിൽ&quot; കാണാനും കേൾക്കാനും ശ്രമിക്കുന്ന തെരുവ് മൂലയിലെ പ്രഭാഷകർക്കായി സൌജന്യവും എളുപ്പത്തിൽ കൊണ്ടുപോകാവുന്നതുമായ താൽക്കാലിക പ്ലാറ്റ്ഫോമുകൾ നിർമ്മിച്ചു. മതപരമോ രാഷ്ട്രീയമോ ആയ വിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രകോപനപരമായ പ്രസംഗങ്ങൾ കേൾക്കാൻ വഴിയാത്രക്കാർ ഇതിനു മുന്പിൽ ഒത്തുകൂടുമായിരുന്നു.

ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പുള്ള ദശകങ്ങളെ &quot;സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രസംഗത്തിന്റെ സുവർണ്ണകാലം&quot; എന്ന് വിളിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot;&gt;Raymond Challinor, ''The Origins of British Bolshevism.'' London: Croom Helm, 1977; pg. 36.&lt;/ref&gt; അധ്വാനിക്കുന്ന ജനങ്ങൾക്ക് ചെലവഴിക്കാൻ വളരെ കുറച്ച് പണമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ, അവരുടെ സാമൂഹിക അല്ലെങ്കിൽ രാഷ്ട്രീയ അജണ്ടകൾ മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്ന പൊതുപ്രഭാഷകർ ബഹുജനങ്ങൾക്ക് ഒരുതരം വിനോദം നൽകി. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot; /&gt;സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിച്ച് റാഡിക്കൽ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ തൊഴിലാളിവർഗത്തിന് വിമോചന സന്ദേശം എന്ന നിലയിൽ അവർ കരുതിയ കാര്യങ്ങൾ എത്തിക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള അവരുടെ പ്രസംഗങ്ങളും ലഘുലേഖകളും ഉപയോഗിച്ച് &quot;തെരുവ് യോഗങ്ങളിലൂടെ&quot; അവരുടെ പ്രത്യേക സന്ദേശം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിന് പ്രത്യേകിച്ചും ശ്രദ്ധാലുവായിരുന്നു.
==അവലംബം==
{{reflist}}

==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്==
{{wiktionary|soapbox}}
{{commons}}
* {{Cite journal|first=Thomas U. |last=Walker |title=Mounting the Soapbox: Poetics, Rhetoric, and Laborlore at the Scene of Speaking |journal=Western Folklore |volume= 65|issue= 1/2 |date=Winter–Spring 2006|pages= 65–98 |jstor=25474780}}
* {{cite journal |first=Mary Anne |last=Trasciatti |title=Athens or Anarchy? Soapbox Oratory and the Early Twentieth-Century American City |journal=Buildings &amp; Landscapes: Journal of the Vernacular Architecture Forum |volume= 20|issue= 1 |date=Spring 2013 |pages= 43–68 |doi=10.5749/buildland.20.1.0043}}
* {{Cite book|title=A summer in the park : a journal written from diary notes, June 4th 2000 to October 16th 2000|last=Allen|first= Tony|date=2004|publisher=Freedom Press|isbn=1904491049|location=London|oclc=60403933}}</text>
      <sha1>f6blzkbuux3qoudsth2ohklk5lzxzuw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540103</id>
      <parentid>4540100</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:08:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540103</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7383" sha1="1en50qhcu8yj3q93ftz711bmm3ughnp" xml:space="preserve">{{prettyurl|Soapbox}}
[[File:Snake-oil salesman Professor Thaddeus Schmidlap at Enchanted Springs Ranch, Boerne, Texas, USA 28650a.jpg|thumb|alt=An old-timey man with a long moustache is wearing a suit and tophat and standing on top of a soapbox. Behind him, there is a caravan with adverts describing his snake oil.|An actor portrays a [[snake oil salesman]] at a theme park]]
ഒരു രാഷ്ട്രീയ വിഷയത്തെക്കുറിച്ച്, താത്ക്കാലികമായ പ്രസംഗം നടത്താൻ ഒരാൾക്ക് അവസരം നൽകുന്ന ഒരു വേദിയാണ് '''സോപ്പ്ബോക്സ്'''. ഒരു നിർമ്മാതാവിൽ നിന്ന് ഒരു ചില്ലറ വിൽപ്പനശാലയിൽ സോപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ഉണങ്ങിയ സാധനങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യാൻ ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഒരു മരപ്പെട്ടിയിൽ നിന്നുകൊണ്ട് പ്രഭാഷകർ സ്വയം പ്രഭാഷണം നടത്തിക്കൊണ്ടുവന്നിരുന്ന കാലത്താണ് ഈ പദം ഉത്ഭവിച്ചത്.

ആഡംബരപൂർണ്ണമായ, അപ്രതീക്ഷിതമായ, അല്ലെങ്കിൽ അനൗദ്യോഗികമായ പൊതു പ്രസംഗങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്ന ഒരു വ്യക്തിയെ വിശേഷിപ്പിക്കാനും ഈ പദം ആലങ്കാരികമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലണ്ടനിലെ ഹൈഡ് പാർക്ക് ഞായറാഴ്ച സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രാസംഗികർക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്, 1872 മുതൽ മതം, രാഷ്ട്രീയം, മറ്റ് വിഷയങ്ങൾ എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി അവർ അതിന്റെ സ്പീക്കേഴ്‌സ് കോർണറിൽ ഒത്തുകൂടുന്നു. വേൾഡ് വൈഡ് വെബിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ബ്ലോഗുകൾ സോപ്പ്ബോക്സുകളായി ഉപയോഗിക്കാം. അധികാരോന്നതിക്കായും സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
== ചരിത്രം ==
ഈ പദത്തിന്റെ ഉത്ഭവം19-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും 20-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും, കോറഗേറ്റഡ് ഫൈബർബോർഡ് കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, നിർമ്മാതാക്കൾ ചില്ലറ വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങളിലേക്ക് മൊത്തവ്യാപാര ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതിന് തടി പെട്ടികൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. എല്ലാ വലിപ്പത്തിലുമുള്ള ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത പെട്ടികൾ , നന്നായി നിർമ്മിച്ചതും ഉറപ്പുള്ളതും, മിക്ക പട്ടണങ്ങളിലും എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമായിരുന്നു. ഈ &quot;സോപ്പ്ബോക്സുകൾ&quot;, മെച്ചപ്പെട്ട &quot;ഔട്ട്ഡോർ മീറ്റിംഗുകളിൽ&quot; കാണാനും കേൾക്കാനും ശ്രമിക്കുന്ന തെരുവ് മൂലയിലെ പ്രഭാഷകർക്കായി സൌജന്യവും എളുപ്പത്തിൽ കൊണ്ടുപോകാവുന്നതുമായ താൽക്കാലിക പ്ലാറ്റ്ഫോമുകൾ നിർമ്മിച്ചു. മതപരമോ രാഷ്ട്രീയമോ ആയ വിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രകോപനപരമായ പ്രസംഗങ്ങൾ കേൾക്കാൻ വഴിയാത്രക്കാർ ഇതിനു മുന്പിൽ ഒത്തുകൂടുമായിരുന്നു.

ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പുള്ള ദശകങ്ങളെ &quot;സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രസംഗത്തിന്റെ സുവർണ്ണകാലം&quot; എന്ന് വിളിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot;&gt;Raymond Challinor, ''The Origins of British Bolshevism.'' London: Croom Helm, 1977; pg. 36.&lt;/ref&gt; അധ്വാനിക്കുന്ന ജനങ്ങൾക്ക് ചെലവഴിക്കാൻ വളരെ കുറച്ച് പണമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ, അവരുടെ സാമൂഹിക അല്ലെങ്കിൽ രാഷ്ട്രീയ അജണ്ടകൾ മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്ന പൊതുപ്രഭാഷകർ ബഹുജനങ്ങൾക്ക് ഒരുതരം വിനോദം നൽകി. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot; /&gt;സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിച്ച് റാഡിക്കൽ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ തൊഴിലാളിവർഗത്തിന് വിമോചന സന്ദേശം എന്ന നിലയിൽ അവർ കരുതിയ കാര്യങ്ങൾ എത്തിക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള അവരുടെ പ്രസംഗങ്ങളും ലഘുലേഖകളും ഉപയോഗിച്ച് &quot;തെരുവ് യോഗങ്ങളിലൂടെ&quot; അവരുടെ പ്രത്യേക സന്ദേശം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിന് പ്രത്യേകിച്ചും ശ്രദ്ധാലുവായിരുന്നു.
==അവലംബം==
{{reflist}}

==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്==
{{wiktionary|soapbox}}
{{commons}}
* {{Cite journal|first=Thomas U. |last=Walker |title=Mounting the Soapbox: Poetics, Rhetoric, and Laborlore at the Scene of Speaking |journal=Western Folklore |volume= 65|issue= 1/2 |date=Winter–Spring 2006|pages= 65–98 |jstor=25474780}}
* {{cite journal |first=Mary Anne |last=Trasciatti |title=Athens or Anarchy? Soapbox Oratory and the Early Twentieth-Century American City |journal=Buildings &amp; Landscapes: Journal of the Vernacular Architecture Forum |volume= 20|issue= 1 |date=Spring 2013 |pages= 43–68 |doi=10.5749/buildland.20.1.0043}}
* {{Cite book|title=A summer in the park : a journal written from diary notes, June 4th 2000 to October 16th 2000|last=Allen|first= Tony|date=2004|publisher=Freedom Press|isbn=1904491049|location=London|oclc=60403933}}</text>
      <sha1>1en50qhcu8yj3q93ftz711bmm3ughnp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540105</id>
      <parentid>4540103</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:10:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540105</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7422" sha1="59uqt9q227p0mxy1y4tr402q3wdgwya" xml:space="preserve">{{prettyurl|Soapbox}}
[[File:Snake-oil salesman Professor Thaddeus Schmidlap at Enchanted Springs Ranch, Boerne, Texas, USA 28650a.jpg|thumb|alt=An old-timey man with a long moustache is wearing a suit and tophat and standing on top of a soapbox. Behind him, there is a caravan with adverts describing his snake oil.|An actor portrays a [[snake oil salesman]] at a theme park]]
ഒരു രാഷ്ട്രീയ വിഷയത്തെക്കുറിച്ച്, താത്ക്കാലികമായ പ്രസംഗം നടത്താൻ ഒരാൾക്ക് അവസരം നൽകുന്ന ഒരു വേദിയാണ് '''സോപ്പ്ബോക്സ്'''. ഒരു നിർമ്മാതാവിൽ നിന്ന് ഒരു ചില്ലറ വിൽപ്പനശാലയിൽ സോപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ഉണങ്ങിയ സാധനങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യാൻ ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഒരു മരപ്പെട്ടിയിൽ നിന്നുകൊണ്ട് പ്രഭാഷകർ സ്വയം പ്രഭാഷണം നടത്തിക്കൊണ്ടുവന്നിരുന്ന കാലത്താണ് ഈ പദം ഉത്ഭവിച്ചത്.

തന്നിലേക്ക് ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന അപ്രതീക്ഷിതമായ, അല്ലെങ്കിൽ അനൗദ്യോഗികമായ പൊതു പ്രസംഗങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്ന ഒരു വ്യക്തിയെ വിശേഷിപ്പിക്കാനും ഈ പദം ആലങ്കാരികമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലണ്ടനിലെ ഹൈഡ് പാർക്ക് ഞായറാഴ്ച സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രാസംഗികർക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്, 1872 മുതൽ മതം, രാഷ്ട്രീയം, മറ്റ് വിഷയങ്ങൾ എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി അവർ അതിന്റെ സ്പീക്കേഴ്‌സ് കോർണറിൽ ഒത്തുകൂടുന്നു. വേൾഡ് വൈഡ് വെബിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ബ്ലോഗുകൾ സോപ്പ്ബോക്സുകളായി ഉപയോഗിക്കാം. അധികാരോന്നതിക്കായും സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
== ചരിത്രം ==
ഈ പദത്തിന്റെ ഉത്ഭവം19-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും 20-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും, കോറഗേറ്റഡ് ഫൈബർബോർഡ് കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, നിർമ്മാതാക്കൾ ചില്ലറ വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങളിലേക്ക് മൊത്തവ്യാപാര ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതിന് തടി പെട്ടികൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. എല്ലാ വലിപ്പത്തിലുമുള്ള ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത പെട്ടികൾ , നന്നായി നിർമ്മിച്ചതും ഉറപ്പുള്ളതും, മിക്ക പട്ടണങ്ങളിലും എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമായിരുന്നു. ഈ &quot;സോപ്പ്ബോക്സുകൾ&quot;, മെച്ചപ്പെട്ട &quot;ഔട്ട്ഡോർ മീറ്റിംഗുകളിൽ&quot; കാണാനും കേൾക്കാനും ശ്രമിക്കുന്ന തെരുവ് മൂലയിലെ പ്രഭാഷകർക്കായി സൌജന്യവും എളുപ്പത്തിൽ കൊണ്ടുപോകാവുന്നതുമായ താൽക്കാലിക പ്ലാറ്റ്ഫോമുകൾ നിർമ്മിച്ചു. മതപരമോ രാഷ്ട്രീയമോ ആയ വിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രകോപനപരമായ പ്രസംഗങ്ങൾ കേൾക്കാൻ വഴിയാത്രക്കാർ ഇതിനു മുന്പിൽ ഒത്തുകൂടുമായിരുന്നു.

ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പുള്ള ദശകങ്ങളെ &quot;സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രസംഗത്തിന്റെ സുവർണ്ണകാലം&quot; എന്ന് വിളിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot;&gt;Raymond Challinor, ''The Origins of British Bolshevism.'' London: Croom Helm, 1977; pg. 36.&lt;/ref&gt; അധ്വാനിക്കുന്ന ജനങ്ങൾക്ക് ചെലവഴിക്കാൻ വളരെ കുറച്ച് പണമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ, അവരുടെ സാമൂഹിക അല്ലെങ്കിൽ രാഷ്ട്രീയ അജണ്ടകൾ മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്ന പൊതുപ്രഭാഷകർ ബഹുജനങ്ങൾക്ക് ഒരുതരം വിനോദം നൽകി. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot; /&gt;സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിച്ച് റാഡിക്കൽ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ തൊഴിലാളിവർഗത്തിന് വിമോചന സന്ദേശം എന്ന നിലയിൽ അവർ കരുതിയ കാര്യങ്ങൾ എത്തിക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള അവരുടെ പ്രസംഗങ്ങളും ലഘുലേഖകളും ഉപയോഗിച്ച് &quot;തെരുവ് യോഗങ്ങളിലൂടെ&quot; അവരുടെ പ്രത്യേക സന്ദേശം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിന് പ്രത്യേകിച്ചും ശ്രദ്ധാലുവായിരുന്നു.
==അവലംബം==
{{reflist}}

==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്==
{{wiktionary|soapbox}}
{{commons}}
* {{Cite journal|first=Thomas U. |last=Walker |title=Mounting the Soapbox: Poetics, Rhetoric, and Laborlore at the Scene of Speaking |journal=Western Folklore |volume= 65|issue= 1/2 |date=Winter–Spring 2006|pages= 65–98 |jstor=25474780}}
* {{cite journal |first=Mary Anne |last=Trasciatti |title=Athens or Anarchy? Soapbox Oratory and the Early Twentieth-Century American City |journal=Buildings &amp; Landscapes: Journal of the Vernacular Architecture Forum |volume= 20|issue= 1 |date=Spring 2013 |pages= 43–68 |doi=10.5749/buildland.20.1.0043}}
* {{Cite book|title=A summer in the park : a journal written from diary notes, June 4th 2000 to October 16th 2000|last=Allen|first= Tony|date=2004|publisher=Freedom Press|isbn=1904491049|location=London|oclc=60403933}}</text>
      <sha1>59uqt9q227p0mxy1y4tr402q3wdgwya</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540106</id>
      <parentid>4540105</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:12:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* ചരിത്രം */</comment>
      <origin>4540106</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7483" sha1="h2tshab5so917comcrrnru3n7i936bp" xml:space="preserve">{{prettyurl|Soapbox}}
[[File:Snake-oil salesman Professor Thaddeus Schmidlap at Enchanted Springs Ranch, Boerne, Texas, USA 28650a.jpg|thumb|alt=An old-timey man with a long moustache is wearing a suit and tophat and standing on top of a soapbox. Behind him, there is a caravan with adverts describing his snake oil.|An actor portrays a [[snake oil salesman]] at a theme park]]
ഒരു രാഷ്ട്രീയ വിഷയത്തെക്കുറിച്ച്, താത്ക്കാലികമായ പ്രസംഗം നടത്താൻ ഒരാൾക്ക് അവസരം നൽകുന്ന ഒരു വേദിയാണ് '''സോപ്പ്ബോക്സ്'''. ഒരു നിർമ്മാതാവിൽ നിന്ന് ഒരു ചില്ലറ വിൽപ്പനശാലയിൽ സോപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ഉണങ്ങിയ സാധനങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യാൻ ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഒരു മരപ്പെട്ടിയിൽ നിന്നുകൊണ്ട് പ്രഭാഷകർ സ്വയം പ്രഭാഷണം നടത്തിക്കൊണ്ടുവന്നിരുന്ന കാലത്താണ് ഈ പദം ഉത്ഭവിച്ചത്.

തന്നിലേക്ക് ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന അപ്രതീക്ഷിതമായ, അല്ലെങ്കിൽ അനൗദ്യോഗികമായ പൊതു പ്രസംഗങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്ന ഒരു വ്യക്തിയെ വിശേഷിപ്പിക്കാനും ഈ പദം ആലങ്കാരികമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലണ്ടനിലെ ഹൈഡ് പാർക്ക് ഞായറാഴ്ച സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രാസംഗികർക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്, 1872 മുതൽ മതം, രാഷ്ട്രീയം, മറ്റ് വിഷയങ്ങൾ എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി അവർ അതിന്റെ സ്പീക്കേഴ്‌സ് കോർണറിൽ ഒത്തുകൂടുന്നു. വേൾഡ് വൈഡ് വെബിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ബ്ലോഗുകൾ സോപ്പ്ബോക്സുകളായി ഉപയോഗിക്കാം. അധികാരോന്നതിക്കായും സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
== ചരിത്രം ==
ഈ പദത്തിന്റെ ഉത്ഭവം19-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും 20-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും, കോറഗേറ്റഡ് ഫൈബർബോർഡ് കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, നിർമ്മാതാക്കൾ ചില്ലറ വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങളിലേക്ക് മൊത്തവ്യാപാര ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതിന് തടി പെട്ടികൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. എല്ലാ വലിപ്പത്തിലുമുള്ള ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത പെട്ടികൾ , നന്നായി നിർമ്മിച്ചതും ഉറപ്പുള്ളതും, മിക്ക പട്ടണങ്ങളിലും എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമായിരുന്നു. ഈ &quot;സോപ്പ്ബോക്സുകൾ&quot;, മെച്ചപ്പെട്ട &quot;ഔട്ട്ഡോർ മീറ്റിംഗുകളിൽ&quot; കാണാനും കേൾക്കാനും ശ്രമിക്കുന്ന തെരുവ് മൂലയിലെ പ്രഭാഷകർക്കായി സൌജന്യവും എളുപ്പത്തിൽ കൊണ്ടുപോകാവുന്നതുമായ താൽക്കാലിക പ്ലാറ്റ്ഫോമുകൾ നിർമ്മിച്ചു. മതപരമോ രാഷ്ട്രീയമോ ആയ വിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രകോപനപരമായ പ്രസംഗങ്ങൾ കേൾക്കാൻ വഴിയാത്രക്കാർ ഇതിനു മുന്പിൽ ഒത്തുകൂടുമായിരുന്നു.

[[ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം|ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന്]] തൊട്ടുമുമ്പുള്ള ദശകങ്ങളെ &quot;സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രസംഗത്തിന്റെ സുവർണ്ണകാലം&quot; എന്ന് വിളിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot;&gt;Raymond Challinor, ''The Origins of British Bolshevism.'' London: Croom Helm, 1977; pg. 36.&lt;/ref&gt; അധ്വാനിക്കുന്ന ജനങ്ങൾക്ക് ചെലവഴിക്കാൻ വളരെ കുറച്ച് പണമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ, അവരുടെ സാമൂഹിക അല്ലെങ്കിൽ രാഷ്ട്രീയ അജണ്ടകൾ മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്ന പൊതുപ്രഭാഷകർ ബഹുജനങ്ങൾക്ക് ഒരുതരം വിനോദം നൽകി. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot; /&gt;സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിച്ച് റാഡിക്കൽ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ തൊഴിലാളിവർഗത്തിന് വിമോചന സന്ദേശം എന്ന നിലയിൽ അവർ കരുതിയ കാര്യങ്ങൾ എത്തിക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള അവരുടെ പ്രസംഗങ്ങളും ലഘുലേഖകളും ഉപയോഗിച്ച് &quot;തെരുവ് യോഗങ്ങളിലൂടെ&quot; അവരുടെ പ്രത്യേക സന്ദേശം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിന് പ്രത്യേകിച്ചും ശ്രദ്ധാലുവായിരുന്നു.

==അവലംബം==
{{reflist}}

==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്==
{{wiktionary|soapbox}}
{{commons}}
* {{Cite journal|first=Thomas U. |last=Walker |title=Mounting the Soapbox: Poetics, Rhetoric, and Laborlore at the Scene of Speaking |journal=Western Folklore |volume= 65|issue= 1/2 |date=Winter–Spring 2006|pages= 65–98 |jstor=25474780}}
* {{cite journal |first=Mary Anne |last=Trasciatti |title=Athens or Anarchy? Soapbox Oratory and the Early Twentieth-Century American City |journal=Buildings &amp; Landscapes: Journal of the Vernacular Architecture Forum |volume= 20|issue= 1 |date=Spring 2013 |pages= 43–68 |doi=10.5749/buildland.20.1.0043}}
* {{Cite book|title=A summer in the park : a journal written from diary notes, June 4th 2000 to October 16th 2000|last=Allen|first= Tony|date=2004|publisher=Freedom Press|isbn=1904491049|location=London|oclc=60403933}}</text>
      <sha1>h2tshab5so917comcrrnru3n7i936bp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540112</id>
      <parentid>4540106</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:18:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:പൊതു പ്രസംഗം]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540112</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7542" sha1="2g5n8au4qvl1r2yc3eey7klfwedtuhg" xml:space="preserve">{{prettyurl|Soapbox}}
[[File:Snake-oil salesman Professor Thaddeus Schmidlap at Enchanted Springs Ranch, Boerne, Texas, USA 28650a.jpg|thumb|alt=An old-timey man with a long moustache is wearing a suit and tophat and standing on top of a soapbox. Behind him, there is a caravan with adverts describing his snake oil.|An actor portrays a [[snake oil salesman]] at a theme park]]
ഒരു രാഷ്ട്രീയ വിഷയത്തെക്കുറിച്ച്, താത്ക്കാലികമായ പ്രസംഗം നടത്താൻ ഒരാൾക്ക് അവസരം നൽകുന്ന ഒരു വേദിയാണ് '''സോപ്പ്ബോക്സ്'''. ഒരു നിർമ്മാതാവിൽ നിന്ന് ഒരു ചില്ലറ വിൽപ്പനശാലയിൽ സോപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ഉണങ്ങിയ സാധനങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യാൻ ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഒരു മരപ്പെട്ടിയിൽ നിന്നുകൊണ്ട് പ്രഭാഷകർ സ്വയം പ്രഭാഷണം നടത്തിക്കൊണ്ടുവന്നിരുന്ന കാലത്താണ് ഈ പദം ഉത്ഭവിച്ചത്.

തന്നിലേക്ക് ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന അപ്രതീക്ഷിതമായ, അല്ലെങ്കിൽ അനൗദ്യോഗികമായ പൊതു പ്രസംഗങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്ന ഒരു വ്യക്തിയെ വിശേഷിപ്പിക്കാനും ഈ പദം ആലങ്കാരികമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലണ്ടനിലെ ഹൈഡ് പാർക്ക് ഞായറാഴ്ച സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രാസംഗികർക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്, 1872 മുതൽ മതം, രാഷ്ട്രീയം, മറ്റ് വിഷയങ്ങൾ എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി അവർ അതിന്റെ സ്പീക്കേഴ്‌സ് കോർണറിൽ ഒത്തുകൂടുന്നു. വേൾഡ് വൈഡ് വെബിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ബ്ലോഗുകൾ സോപ്പ്ബോക്സുകളായി ഉപയോഗിക്കാം. അധികാരോന്നതിക്കായും സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
== ചരിത്രം ==
ഈ പദത്തിന്റെ ഉത്ഭവം19-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും 20-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും, കോറഗേറ്റഡ് ഫൈബർബോർഡ് കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, നിർമ്മാതാക്കൾ ചില്ലറ വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങളിലേക്ക് മൊത്തവ്യാപാര ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതിന് തടി പെട്ടികൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. എല്ലാ വലിപ്പത്തിലുമുള്ള ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത പെട്ടികൾ , നന്നായി നിർമ്മിച്ചതും ഉറപ്പുള്ളതും, മിക്ക പട്ടണങ്ങളിലും എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമായിരുന്നു. ഈ &quot;സോപ്പ്ബോക്സുകൾ&quot;, മെച്ചപ്പെട്ട &quot;ഔട്ട്ഡോർ മീറ്റിംഗുകളിൽ&quot; കാണാനും കേൾക്കാനും ശ്രമിക്കുന്ന തെരുവ് മൂലയിലെ പ്രഭാഷകർക്കായി സൌജന്യവും എളുപ്പത്തിൽ കൊണ്ടുപോകാവുന്നതുമായ താൽക്കാലിക പ്ലാറ്റ്ഫോമുകൾ നിർമ്മിച്ചു. മതപരമോ രാഷ്ട്രീയമോ ആയ വിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രകോപനപരമായ പ്രസംഗങ്ങൾ കേൾക്കാൻ വഴിയാത്രക്കാർ ഇതിനു മുന്പിൽ ഒത്തുകൂടുമായിരുന്നു.

[[ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം|ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന്]] തൊട്ടുമുമ്പുള്ള ദശകങ്ങളെ &quot;സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രസംഗത്തിന്റെ സുവർണ്ണകാലം&quot; എന്ന് വിളിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot;&gt;Raymond Challinor, ''The Origins of British Bolshevism.'' London: Croom Helm, 1977; pg. 36.&lt;/ref&gt; അധ്വാനിക്കുന്ന ജനങ്ങൾക്ക് ചെലവഴിക്കാൻ വളരെ കുറച്ച് പണമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ, അവരുടെ സാമൂഹിക അല്ലെങ്കിൽ രാഷ്ട്രീയ അജണ്ടകൾ മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്ന പൊതുപ്രഭാഷകർ ബഹുജനങ്ങൾക്ക് ഒരുതരം വിനോദം നൽകി. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot; /&gt;സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിച്ച് റാഡിക്കൽ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ തൊഴിലാളിവർഗത്തിന് വിമോചന സന്ദേശം എന്ന നിലയിൽ അവർ കരുതിയ കാര്യങ്ങൾ എത്തിക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള അവരുടെ പ്രസംഗങ്ങളും ലഘുലേഖകളും ഉപയോഗിച്ച് &quot;തെരുവ് യോഗങ്ങളിലൂടെ&quot; അവരുടെ പ്രത്യേക സന്ദേശം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിന് പ്രത്യേകിച്ചും ശ്രദ്ധാലുവായിരുന്നു.

==അവലംബം==
{{reflist}}

==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്==
{{wiktionary|soapbox}}
{{commons}}
* {{Cite journal|first=Thomas U. |last=Walker |title=Mounting the Soapbox: Poetics, Rhetoric, and Laborlore at the Scene of Speaking |journal=Western Folklore |volume= 65|issue= 1/2 |date=Winter–Spring 2006|pages= 65–98 |jstor=25474780}}
* {{cite journal |first=Mary Anne |last=Trasciatti |title=Athens or Anarchy? Soapbox Oratory and the Early Twentieth-Century American City |journal=Buildings &amp; Landscapes: Journal of the Vernacular Architecture Forum |volume= 20|issue= 1 |date=Spring 2013 |pages= 43–68 |doi=10.5749/buildland.20.1.0043}}
* {{Cite book|title=A summer in the park : a journal written from diary notes, June 4th 2000 to October 16th 2000|last=Allen|first= Tony|date=2004|publisher=Freedom Press|isbn=1904491049|location=London|oclc=60403933}}

[[വർഗ്ഗം:പൊതു പ്രസംഗം]]</text>
      <sha1>2g5n8au4qvl1r2yc3eey7klfwedtuhg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540120</id>
      <parentid>4540112</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:56:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:മനുഷ്യ പ്രവർത്തനങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540120</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7624" sha1="0v5pae8kyvteggsk8t21sfytgplwh5b" xml:space="preserve">{{prettyurl|Soapbox}}
[[File:Snake-oil salesman Professor Thaddeus Schmidlap at Enchanted Springs Ranch, Boerne, Texas, USA 28650a.jpg|thumb|alt=An old-timey man with a long moustache is wearing a suit and tophat and standing on top of a soapbox. Behind him, there is a caravan with adverts describing his snake oil.|An actor portrays a [[snake oil salesman]] at a theme park]]
ഒരു രാഷ്ട്രീയ വിഷയത്തെക്കുറിച്ച്, താത്ക്കാലികമായ പ്രസംഗം നടത്താൻ ഒരാൾക്ക് അവസരം നൽകുന്ന ഒരു വേദിയാണ് '''സോപ്പ്ബോക്സ്'''. ഒരു നിർമ്മാതാവിൽ നിന്ന് ഒരു ചില്ലറ വിൽപ്പനശാലയിൽ സോപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ഉണങ്ങിയ സാധനങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യാൻ ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഒരു മരപ്പെട്ടിയിൽ നിന്നുകൊണ്ട് പ്രഭാഷകർ സ്വയം പ്രഭാഷണം നടത്തിക്കൊണ്ടുവന്നിരുന്ന കാലത്താണ് ഈ പദം ഉത്ഭവിച്ചത്.

തന്നിലേക്ക് ആകർഷിപ്പിക്കുന്ന അപ്രതീക്ഷിതമായ, അല്ലെങ്കിൽ അനൗദ്യോഗികമായ പൊതു പ്രസംഗങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്ന ഒരു വ്യക്തിയെ വിശേഷിപ്പിക്കാനും ഈ പദം ആലങ്കാരികമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലണ്ടനിലെ ഹൈഡ് പാർക്ക് ഞായറാഴ്ച സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രാസംഗികർക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്, 1872 മുതൽ മതം, രാഷ്ട്രീയം, മറ്റ് വിഷയങ്ങൾ എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി അവർ അതിന്റെ സ്പീക്കേഴ്‌സ് കോർണറിൽ ഒത്തുകൂടുന്നു. വേൾഡ് വൈഡ് വെബിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ബ്ലോഗുകൾ സോപ്പ്ബോക്സുകളായി ഉപയോഗിക്കാം. അധികാരോന്നതിക്കായും സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
== ചരിത്രം ==
ഈ പദത്തിന്റെ ഉത്ഭവം19-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും 20-ാം നൂറ്റാണ്ടിലും, കോറഗേറ്റഡ് ഫൈബർബോർഡ് കണ്ടുപിടിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, നിർമ്മാതാക്കൾ ചില്ലറ വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങളിലേക്ക് മൊത്തവ്യാപാര ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതിന് തടി പെട്ടികൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. എല്ലാ വലിപ്പത്തിലുമുള്ള ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത പെട്ടികൾ , നന്നായി നിർമ്മിച്ചതും ഉറപ്പുള്ളതും, മിക്ക പട്ടണങ്ങളിലും എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമായിരുന്നു. ഈ &quot;സോപ്പ്ബോക്സുകൾ&quot;, മെച്ചപ്പെട്ട &quot;ഔട്ട്ഡോർ മീറ്റിംഗുകളിൽ&quot; കാണാനും കേൾക്കാനും ശ്രമിക്കുന്ന തെരുവ് മൂലയിലെ പ്രഭാഷകർക്കായി സൌജന്യവും എളുപ്പത്തിൽ കൊണ്ടുപോകാവുന്നതുമായ താൽക്കാലിക പ്ലാറ്റ്ഫോമുകൾ നിർമ്മിച്ചു. മതപരമോ രാഷ്ട്രീയമോ ആയ വിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രകോപനപരമായ പ്രസംഗങ്ങൾ കേൾക്കാൻ വഴിയാത്രക്കാർ ഇതിനു മുന്പിൽ ഒത്തുകൂടുമായിരുന്നു.

[[ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം|ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന്]] തൊട്ടുമുമ്പുള്ള ദശകങ്ങളെ &quot;സോപ്പ്ബോക്സ് പ്രസംഗത്തിന്റെ സുവർണ്ണകാലം&quot; എന്ന് വിളിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot;&gt;Raymond Challinor, ''The Origins of British Bolshevism.'' London: Croom Helm, 1977; pg. 36.&lt;/ref&gt; അധ്വാനിക്കുന്ന ജനങ്ങൾക്ക് ചെലവഴിക്കാൻ വളരെ കുറച്ച് പണമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ, അവരുടെ സാമൂഹിക അല്ലെങ്കിൽ രാഷ്ട്രീയ അജണ്ടകൾ മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്ന പൊതുപ്രഭാഷകർ ബഹുജനങ്ങൾക്ക് ഒരുതരം വിനോദം നൽകി. &lt;ref name=&quot;Challinor36&quot; /&gt;സോപ്പ്ബോക്സ് ഉപയോഗിച്ച് റാഡിക്കൽ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ തൊഴിലാളിവർഗത്തിന് വിമോചന സന്ദേശം എന്ന നിലയിൽ അവർ കരുതിയ കാര്യങ്ങൾ എത്തിക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള അവരുടെ പ്രസംഗങ്ങളും ലഘുലേഖകളും ഉപയോഗിച്ച് &quot;തെരുവ് യോഗങ്ങളിലൂടെ&quot; അവരുടെ പ്രത്യേക സന്ദേശം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിന് പ്രത്യേകിച്ചും ശ്രദ്ധാലുവായിരുന്നു.

==അവലംബം==
{{reflist}}

==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്==
{{wiktionary|soapbox}}
{{commons}}
* {{Cite journal|first=Thomas U. |last=Walker |title=Mounting the Soapbox: Poetics, Rhetoric, and Laborlore at the Scene of Speaking |journal=Western Folklore |volume= 65|issue= 1/2 |date=Winter–Spring 2006|pages= 65–98 |jstor=25474780}}
* {{cite journal |first=Mary Anne |last=Trasciatti |title=Athens or Anarchy? Soapbox Oratory and the Early Twentieth-Century American City |journal=Buildings &amp; Landscapes: Journal of the Vernacular Architecture Forum |volume= 20|issue= 1 |date=Spring 2013 |pages= 43–68 |doi=10.5749/buildland.20.1.0043}}
* {{Cite book|title=A summer in the park : a journal written from diary notes, June 4th 2000 to October 16th 2000|last=Allen|first= Tony|date=2004|publisher=Freedom Press|isbn=1904491049|location=London|oclc=60403933}}

[[വർഗ്ഗം:പൊതു പ്രസംഗം]]
[[വർഗ്ഗം:മനുഷ്യ പ്രവർത്തനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>0v5pae8kyvteggsk8t21sfytgplwh5b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Soapbox</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656891</id>
    <redirect title="സോപ്പ്ബോക്സ്" />
    <revision>
      <id>4540102</id>
      <timestamp>2025-06-28T00:07:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>[[സോപ്പ്ബോക്സ്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <origin>4540102</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80" sha1="9z1s81j2ilwspv3ogqfwfzmshl7s16q" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക[[സോപ്പ്ബോക്സ്]]</text>
      <sha1>9z1s81j2ilwspv3ogqfwfzmshl7s16q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:പൊതു പ്രസംഗം</title>
    <ns>14</ns>
    <id>656892</id>
    <revision>
      <id>4540107</id>
      <timestamp>2025-06-28T00:17:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>'പൊതു പ്രസംഗം' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540107</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" sha1="lfyohev53gzc1si3wls2nw8vi5dzylw" xml:space="preserve">പൊതു പ്രസംഗം</text>
      <sha1>lfyohev53gzc1si3wls2nw8vi5dzylw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540109</id>
      <parentid>4540107</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:17:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:പ്രസംഗം]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540109</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80" sha1="rs7bzd5ti6iz79bmlxy5buz1d7rjl69" xml:space="preserve">പൊതു പ്രസംഗം

[[വർഗ്ഗം:പ്രസംഗം]]</text>
      <sha1>rs7bzd5ti6iz79bmlxy5buz1d7rjl69</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540110</id>
      <parentid>4540109</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:18:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:മനുഷ്യ പ്രവർത്തനങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540110</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="162" sha1="kugr9jq5wvdkic6zo65i75v2u7j6o8p" xml:space="preserve">പൊതു പ്രസംഗം

[[വർഗ്ഗം:പ്രസംഗം]]
[[വർഗ്ഗം:മനുഷ്യ പ്രവർത്തനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>kugr9jq5wvdkic6zo65i75v2u7j6o8p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540111</id>
      <parentid>4540110</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T00:18:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:പ്രസംഗം]] നീക്കം ചെയ്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540111</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="117" sha1="pitwcfpk9ukcfs8qzmv4p46l4dgplan" xml:space="preserve">പൊതു പ്രസംഗം

[[വർഗ്ഗം:മനുഷ്യ പ്രവർത്തനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>pitwcfpk9ukcfs8qzmv4p46l4dgplan</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡത്തിന്റെ ചരിത്രം</title>
    <ns>14</ns>
    <id>656893</id>
    <revision>
      <id>4540108</id>
      <timestamp>2025-06-28T00:17:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ShajiA</username>
        <id>1528</id>
      </contributor>
      <comment>+</comment>
      <origin>4540108</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="151" sha1="4nye8w28tdv4u8mkxws8k5aehl9lf93" xml:space="preserve">[[വർഗ്ഗം:യൂറോപ്പിന്റെ ചരിത്രം]]
[[വർഗ്ഗം:യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം]]</text>
      <sha1>4nye8w28tdv4u8mkxws8k5aehl9lf93</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:കവിയൂർ പൊന്നമ്മ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>656894</id>
    <revision>
      <id>4540128</id>
      <timestamp>2025-06-28T01:51:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <comment>'ക്' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540128</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6" sha1="7x2p97u9datvh9f2bwt1k993o2cccla" xml:space="preserve">ക്</text>
      <sha1>7x2p97u9datvh9f2bwt1k993o2cccla</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540129</id>
      <parentid>4540128</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T01:51:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ അഭിനേതാക്കളനുസരിച്ച്]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540129</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="146" sha1="qd55fhzt1xhgcaribebmew6zq4at1lx" xml:space="preserve">ക്

[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ അഭിനേതാക്കളനുസരിച്ച്]]</text>
      <sha1>qd55fhzt1xhgcaribebmew6zq4at1lx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:സത്യൻ- ഷീല ജോഡി</title>
    <ns>14</ns>
    <id>656895</id>
    <revision>
      <id>4540145</id>
      <timestamp>2025-06-28T02:10:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <comment>'സ ഷീ' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540145</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10" sha1="j7sbqtjm3o0tmj08nx37f6nlonq5zqf" xml:space="preserve">സ ഷീ</text>
      <sha1>j7sbqtjm3o0tmj08nx37f6nlonq5zqf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540146</id>
      <parentid>4540145</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:10:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:താരജോഡികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540146</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="62" sha1="l3sshyaqg9z3thh69xvzjgu98pml47n" xml:space="preserve">സ ഷീ

[[വർഗ്ഗം:താരജോഡികൾ]]</text>
      <sha1>l3sshyaqg9z3thh69xvzjgu98pml47n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:ഫിലോമിന അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>656896</id>
    <revision>
      <id>4540149</id>
      <timestamp>2025-06-28T02:13:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <comment>'ഫി' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540149</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6" sha1="pqcf5pyo1q0os991cy9vcz3g6fy8c6m" xml:space="preserve">ഫി</text>
      <sha1>pqcf5pyo1q0os991cy9vcz3g6fy8c6m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540150</id>
      <parentid>4540149</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T02:13:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dvellakat</username>
        <id>4080</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ അഭിനേതാക്കളനുസരിച്ച്]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540150</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="146" sha1="aki1v8jo8nrzyi0xre59k8ys3ktpok5" xml:space="preserve">ഫി

[[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ അഭിനേതാക്കളനുസരിച്ച്]]</text>
      <sha1>aki1v8jo8nrzyi0xre59k8ys3ktpok5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:རྒྱ་བཀྲ་ཤིས།</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656897</id>
    <revision>
      <id>4540160</id>
      <timestamp>2025-06-28T02:20:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540160</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6879" sha1="9mxkbahoq9e05xpkakwayq1jlfe64fq" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: རྒྱ་བཀྲ་ཤིས། | རྒྱ་བཀྲ་ཤིས། | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 02:20, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>9mxkbahoq9e05xpkakwayq1jlfe64fq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Uijtdewilligen</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656898</id>
    <revision>
      <id>4540166</id>
      <timestamp>2025-06-28T02:57:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540166</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6835" sha1="k6swc1jyj3hcr7ulwiysmowpkq29twh" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Uijtdewilligen | Uijtdewilligen | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 02:57, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>k6swc1jyj3hcr7ulwiysmowpkq29twh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഡോക്സിംഗ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656899</id>
    <revision>
      <id>4540172</id>
      <timestamp>2025-06-28T04:50:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>'{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540172</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6397" sha1="qzoc7iea0dnb0iaq7waub1lapfnscpt" xml:space="preserve">{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) ലഭിച്ച മുമ്പ് സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.{{cn|date=June 2024}}

മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}</text>
      <sha1>qzoc7iea0dnb0iaq7waub1lapfnscpt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540173</id>
      <parentid>4540172</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T04:51:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540173</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6375" sha1="fjrp2982wo2hjyysewnuq5dtsrfsz5l" xml:space="preserve">{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) ലഭിച്ച മുമ്പ് സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}</text>
      <sha1>fjrp2982wo2hjyysewnuq5dtsrfsz5l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540174</id>
      <parentid>4540173</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T04:52:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540174</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6375" sha1="6x99es5fwc2txxdb1vtjrtq6hdslv17" xml:space="preserve">{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) മുമ്പ് ലഭിച്ച സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}</text>
      <sha1>6x99es5fwc2txxdb1vtjrtq6hdslv17</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540179</id>
      <parentid>4540174</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T04:58:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:സൈബർ കുറ്റകൃത്യം]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540179</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6446" sha1="pwgtih5vjzlrr8tztd3y6v4roqcxr12" xml:space="preserve">{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) മുമ്പ് ലഭിച്ച സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:സൈബർ കുറ്റകൃത്യം]]</text>
      <sha1>pwgtih5vjzlrr8tztd3y6v4roqcxr12</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540188</id>
      <parentid>4540179</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:09:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540188</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10295" sha1="1nx0h7umm3cu2qkv765pfp8nxbkdw30" xml:space="preserve">{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) മുമ്പ് ലഭിച്ച സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
വ്യക്തികളെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റിന് മുമ്പുതന്നെ, പത്രങ്ങളും ലഘുലേഖകളും പോലുള്ള ഭൗതിക മാധ്യമങ്ങൾ വഴി, ജാഗ്രതയുടെ ഒരു രൂപമായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന രീതി നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 1765-ലെ സ്റ്റാമ്പ് ആക്ടിനോടുള്ള പ്രതികരണമായി പതിമൂന്ന് കോളനികളിൽ , സൺസ് ഓഫ് ലിബർട്ടി പോലുള്ള റാഡിക്കൽ ഗ്രൂപ്പുകൾ നികുതി പിരിവുകാരെയും ബ്രിട്ടീഷ് സാധനങ്ങളുടെ ബഹിഷ്കരണം പാലിക്കാത്തവരെയും ലഘുലേഖകളിലും പത്ര ലേഖനങ്ങളിലും പേരുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചുകൊണ്ട് ഉപദ്രവിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite book |title=American History: From Pre-Columbian to the New Millennium |url=https://www.ushistory.org/us/9b.asp |location=Independence Hall Association}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://research.colonialwilliamsburg.org/foundation/journal/winter12/liberty.cfm |title=Terms of Estrangement: Who Were the Sons of Liberty? |last=Carp |first=Benjamin L. |date=2012 |website=Colonial Williamsburg |publisher=The Colonial Williamsburg Foundation |access-date=July 10, 2023}}&lt;/ref&gt;

1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ഡോക്‌സിംഗിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ഉദാഹരണങ്ങൾ ഹാക്കർ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്ക് പുറത്ത്, യൂസ്‌നെറ്റിലെ ഇന്റർനെറ്റ് ചർച്ചാ വേദികളിലാണ്  നടന്നത്. സംശയിക്കപ്പെടുന്ന നവ-നാസികളുടെയും &lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot;&gt;{{Cite web |last=Tiffany |first=Kaitlyn |date=2022-04-22 |title='Doxxing' Means Whatever You Want It To |url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/doxxing-meaning-libs-of-tiktok/629643/ |access-date=2022-05-01 |website=[[The Atlantic]] |language=en}}&lt;/ref&gt; പിന്നീട് വംശീയവാദികളുടെയും പട്ടിക പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന ഉപയോക്താക്കൾ വരെ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Perry |first=David M. |date=2017-08-17 |title=Why It's Important to Name the Nazis |url=https://psmag.com/social-justice/naming-and-shaming-american-nazis/ |access-date=2025-01-05 |website=Pacific Standard |language=en-US}}&lt;/ref&gt;1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ന്യൂറംബർഗ് ഫയൽസ് എന്ന പേരിൽ ഒരു വെബ്‌സൈറ്റ് ആരംഭിച്ചു. ഗർഭഛിദ്ര ദാതാക്കളുടെ വീട്ടുവിലാസങ്ങളും വെബ്‌സൈറ്റ് സന്ദർശകർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന ആളുകളെ പിന്തുടർന്ന് കൊല്ലണമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന ഭാഷയും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:സൈബർ കുറ്റകൃത്യം]]</text>
      <sha1>1nx0h7umm3cu2qkv765pfp8nxbkdw30</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540189</id>
      <parentid>4540188</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:10:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* ചരിത്രം */</comment>
      <origin>4540189</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10295" sha1="oadw9d6zzimjen60pgulj8owdonqe9m" xml:space="preserve">{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) മുമ്പ് ലഭിച്ച സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
വ്യക്തികളെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റിന് മുമ്പുതന്നെ, പത്രങ്ങളും ലഘുലേഖകളും പോലുള്ള ഭൗതിക മാധ്യമങ്ങൾ വഴി, ജാഗ്രതയുടെ ഒരു രൂപമായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന രീതി നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 1765-ലെ സ്റ്റാമ്പ് ആക്ടിനോടുള്ള പ്രതികരണമായി പതിമൂന്ന് കോളനികളിൽ , സൺസ് ഓഫ് ലിബർട്ടി പോലുള്ള റാഡിക്കൽ ഗ്രൂപ്പുകൾ നികുതി പിരിവുകാരെയും ബ്രിട്ടീഷ് സാധനങ്ങളുടെ ബഹിഷ്കരണം പാലിക്കാത്തവരെയും ലഘുലേഖകളിലും പത്ര ലേഖനങ്ങളിലും പേരുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചുകൊണ്ട് ഉപദ്രവിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite book |title=American History: From Pre-Columbian to the New Millennium |url=https://www.ushistory.org/us/9b.asp |location=Independence Hall Association}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://research.colonialwilliamsburg.org/foundation/journal/winter12/liberty.cfm |title=Terms of Estrangement: Who Were the Sons of Liberty? |last=Carp |first=Benjamin L. |date=2012 |website=Colonial Williamsburg |publisher=The Colonial Williamsburg Foundation |access-date=July 10, 2023}}&lt;/ref&gt;

1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ഡോക്‌സിംഗിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ഉദാഹരണങ്ങൾ ഹാക്കർ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്ക് പുറത്ത്, യൂസ്‌നെറ്റിലെ ഇന്റർനെറ്റ് ചർച്ചാ വേദികളിലാണ്  നടന്നത്. പിന്നീട് സംശയിക്കപ്പെടുന്ന നവ-നാസികളുടെയും &lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot;&gt;{{Cite web |last=Tiffany |first=Kaitlyn |date=2022-04-22 |title='Doxxing' Means Whatever You Want It To |url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/doxxing-meaning-libs-of-tiktok/629643/ |access-date=2022-05-01 |website=[[The Atlantic]] |language=en}}&lt;/ref&gt; വംശീയവാദികളുടെയും പട്ടിക പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന ഉപയോക്താക്കൾ വരെ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Perry |first=David M. |date=2017-08-17 |title=Why It's Important to Name the Nazis |url=https://psmag.com/social-justice/naming-and-shaming-american-nazis/ |access-date=2025-01-05 |website=Pacific Standard |language=en-US}}&lt;/ref&gt;1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ന്യൂറംബർഗ് ഫയൽസ് എന്ന പേരിൽ ഒരു വെബ്‌സൈറ്റ് ആരംഭിച്ചു. ഗർഭഛിദ്ര ദാതാക്കളുടെ വീട്ടുവിലാസങ്ങളും വെബ്‌സൈറ്റ് സന്ദർശകർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന ആളുകളെ പിന്തുടർന്ന് കൊല്ലണമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന ഭാഷയും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:സൈബർ കുറ്റകൃത്യം]]</text>
      <sha1>oadw9d6zzimjen60pgulj8owdonqe9m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540190</id>
      <parentid>4540189</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:11:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* ചരിത്രം */</comment>
      <origin>4540190</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10301" sha1="5jgjuskhxva5ujm8qjgyo3hops600ll" xml:space="preserve">{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) മുമ്പ് ലഭിച്ച സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
വ്യക്തികളെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റിന് മുമ്പുതന്നെ, പത്രങ്ങളും ലഘുലേഖകളും പോലുള്ള ഭൗതിക മാധ്യമങ്ങൾ വഴി, ജാഗ്രതയുടെ ഒരു രൂപമായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന രീതി നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 1765-ലെ സ്റ്റാമ്പ് ആക്ടിനോടുള്ള പ്രതികരണമായി പതിമൂന്ന് കോളനികളിൽ , സൺസ് ഓഫ് ലിബർട്ടി പോലുള്ള റാഡിക്കൽ ഗ്രൂപ്പുകൾ നികുതി പിരിവുകാരെയും ബ്രിട്ടീഷ് സാധനങ്ങളുടെ ബഹിഷ്കരണം പാലിക്കാത്തവരെയും ലഘുലേഖകളിലും പത്ര ലേഖനങ്ങളിലും പേരുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചുകൊണ്ട് ഉപദ്രവിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite book |title=American History: From Pre-Columbian to the New Millennium |url=https://www.ushistory.org/us/9b.asp |location=Independence Hall Association}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://research.colonialwilliamsburg.org/foundation/journal/winter12/liberty.cfm |title=Terms of Estrangement: Who Were the Sons of Liberty? |last=Carp |first=Benjamin L. |date=2012 |website=Colonial Williamsburg |publisher=The Colonial Williamsburg Foundation |access-date=July 10, 2023}}&lt;/ref&gt;

1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ഡോക്‌സിംഗിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ഉദാഹരണങ്ങൾ ഹാക്കർ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്ക് പുറത്ത്, യൂസ്‌നെറ്റിലെ ഇന്റർനെറ്റ് ചർച്ചാ വേദികളിലാണ്  നടന്നത്. പിന്നീട് സംശയിക്കപ്പെടുന്ന നവ-നാസികളുടെയും &lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot;&gt;{{Cite web |last=Tiffany |first=Kaitlyn |date=2022-04-22 |title='Doxxing' Means Whatever You Want It To |url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/doxxing-meaning-libs-of-tiktok/629643/ |access-date=2022-05-01 |website=[[The Atlantic]] |language=en}}&lt;/ref&gt; വംശീയവാദികളുടെയും പട്ടിക പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന ഉപയോക്താക്കൾ വരെ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Perry |first=David M. |date=2017-08-17 |title=Why It's Important to Name the Nazis |url=https://psmag.com/social-justice/naming-and-shaming-american-nazis/ |access-date=2025-01-05 |website=Pacific Standard |language=en-US}}&lt;/ref&gt;1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ന്യൂറംബർഗ് ഫയൽസ് എന്ന പേരിൽ ഒരു വെബ്‌സൈറ്റ് ആരംഭിച്ചു. ഗർഭഛിദ്ര ദാതാക്കളുടെ വീട്ടുവിലാസങ്ങളും വെബ്‌സൈറ്റ് സന്ദർശകർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന ആളുകളെ പിന്തുടർന്ന് കൊല്ലണമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന സംസാരവും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:സൈബർ കുറ്റകൃത്യം]]</text>
      <sha1>5jgjuskhxva5ujm8qjgyo3hops600ll</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540194</id>
      <parentid>4540190</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:34:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* ചരിത്രം */</comment>
      <origin>4540194</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22470" sha1="lur9bctkbcf79ma49692td4am00l1as" xml:space="preserve">{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) മുമ്പ് ലഭിച്ച സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
വ്യക്തികളെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റിന് മുമ്പുതന്നെ, പത്രങ്ങളും ലഘുലേഖകളും പോലുള്ള ഭൗതിക മാധ്യമങ്ങൾ വഴി, ജാഗ്രതയുടെ ഒരു രൂപമായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന രീതി നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 1765-ലെ സ്റ്റാമ്പ് ആക്ടിനോടുള്ള പ്രതികരണമായി പതിമൂന്ന് കോളനികളിൽ , സൺസ് ഓഫ് ലിബർട്ടി പോലുള്ള റാഡിക്കൽ ഗ്രൂപ്പുകൾ നികുതി പിരിവുകാരെയും ബ്രിട്ടീഷ് സാധനങ്ങളുടെ ബഹിഷ്കരണം പാലിക്കാത്തവരെയും ലഘുലേഖകളിലും പത്ര ലേഖനങ്ങളിലും പേരുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചുകൊണ്ട് ഉപദ്രവിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite book |title=American History: From Pre-Columbian to the New Millennium |url=https://www.ushistory.org/us/9b.asp |location=Independence Hall Association}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://research.colonialwilliamsburg.org/foundation/journal/winter12/liberty.cfm |title=Terms of Estrangement: Who Were the Sons of Liberty? |last=Carp |first=Benjamin L. |date=2012 |website=Colonial Williamsburg |publisher=The Colonial Williamsburg Foundation |access-date=July 10, 2023}}&lt;/ref&gt;

1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ഡോക്‌സിംഗിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ഉദാഹരണങ്ങൾ ഹാക്കർ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്ക് പുറത്ത്, യൂസ്‌നെറ്റിലെ ഇന്റർനെറ്റ് ചർച്ചാ വേദികളിലാണ്  നടന്നത്. പിന്നീട് സംശയിക്കപ്പെടുന്ന നവ-നാസികളുടെയും &lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot;&gt;{{Cite web |last=Tiffany |first=Kaitlyn |date=2022-04-22 |title='Doxxing' Means Whatever You Want It To |url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/doxxing-meaning-libs-of-tiktok/629643/ |access-date=2022-05-01 |website=[[The Atlantic]] |language=en}}&lt;/ref&gt; വംശീയവാദികളുടെയും പട്ടിക പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന ഉപയോക്താക്കൾ വരെ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Perry |first=David M. |date=2017-08-17 |title=Why It's Important to Name the Nazis |url=https://psmag.com/social-justice/naming-and-shaming-american-nazis/ |access-date=2025-01-05 |website=Pacific Standard |language=en-US}}&lt;/ref&gt;1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ന്യൂറംബർഗ് ഫയൽസ് എന്ന പേരിൽ ഒരു വെബ്‌സൈറ്റ് ആരംഭിച്ചു. ഗർഭഛിദ്ര ദാതാക്കളുടെ വീട്ടുവിലാസങ്ങളും വെബ്‌സൈറ്റ് സന്ദർശകർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന ആളുകളെ പിന്തുടർന്ന് കൊല്ലണമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന സംസാരവും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

2012-ൽ, അന്നത്തെ ഗോക്കർ റിപ്പോർട്ടറായ അഡ്രിയാൻ ചെൻ റെഡ്ഡിറ്റ് ട്രോൾ വയലന്റക്രെസിനെ മൈക്കൽ ബ്രൂട്ട്ഷ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തിയപ്പോൾ, റെഡ്ഡിറ്റ് ഉപയോക്താക്കൾ ചെൻ ബ്രൂട്ട്ഷിനെ ഡോക്സിംഗ് ചെയ്തതായി ആരോപിക്കുകയും ഗോക്കറിനെതിരെ &quot;യുദ്ധം&quot; പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 2010-കളുടെ മധ്യത്തിൽ, ഗെയിമർഗേറ്റ് പീഡന പ്രചാരണത്തിന്റെ സംഭവത്തോടുകൂടി ഈ പദം വ്യാപകമായി പൊതുജന ഉപയോഗത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു. ഗെയിമർഗേറ്റിലെ പങ്കാളികൾ അവരുടെ ലക്ഷ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള സെൻസിറ്റീവ് വിവരങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് വെളിപ്പെടുത്തുന്നതിലും ചിലപ്പോൾ സംശയാസ്പദമായ ലക്ഷ്യങ്ങൾക്ക് ശാരീരിക ഉപദ്രവം വരുത്തുക എന്ന ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയും പ്രശസ്തരായി. സെന്റർ ഫോർ ഡെമോക്രസി ആൻഡ് ടെക്നോളജിയിലെ റിസർച്ച് ഫെലോ ആയ കരോലിൻ സിൻഡേഴ്‌സ് പറഞ്ഞു, &quot;ധാരാളം ആളുകൾക്ക്, നിലവിലുള്ള അഭിപ്രായഗതി വളർത്തുന്നതിന് ഡോക്സിംഗ് എന്താണെന്നതിന്റെ ആമുഖമായിരുന്നു ഗെയിമർഗേറ്റ്&quot;.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

2014 മുതൽ 2020 വരെ, [[അറ്റ്ലാന്റിക് മാസിക|അറ്റ്ലാന്റിക് മാസിക]] റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തതനുസരിച്ച്, &quot;വലിയ അനുയായിയുള്ള വ്യാജനാമമുള്ള ഒരു വ്യക്തിയുടെ മുഖംമൂടി അനാവരണം ചെയ്യുന്നത് അവരുടെ സ്വകാര്യതയിലേക്കുള്ള അനാവശ്യവും അപകടകരവുമായ കടന്നുകയറ്റമാണോ എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചയാണ് ഡോക്സിംഗ് സംഭാഷണത്തിൽ ആധിപത്യം പുലർത്തിയത്.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Tiffany |first=Kaitlyn |date=2022-04-22 |title='Doxxing' Means Whatever You Want It To |url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/doxxing-meaning-libs-of-tiktok/629643/ |access-date=2022-10-24 |website=[[The Atlantic]] |language=en}}&lt;/ref&gt;  2014-ൽ, ന്യൂസ് വീക്ക് [[ബിറ്റ്കോയിൻ|ബിറ്റ്കോയിന്റെ]] വ്യാജനാമമുള്ള ഡെവലപ്പറെ തിരയാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ, [][ക്രിപ്‌റ്റോകറൻസി]] പ്രേമികൾ മാസികയെ ഡോക്സിംഗ് ആരോപിച്ചു. 2016-ൽ, ഒരു ഇറ്റാലിയൻ പത്രപ്രവർത്തകൻ ഇറ്റാലിയൻ നോവലിസ്റ്റ് എലീന ഫെറാന്റെയുടെ ഐഡന്റിറ്റി തിരയാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ, പത്രപ്രവർത്തകൻ ലിംഗഭേദപരമായ പീഡനത്തിന് ഇരയായി, വോക്സ് ആ തിരയലിനെ &quot;എലീന ഫെറാന്റെ ഡോക്സിംഗ്&quot; എന്ന് പരാമർശിച്ചു. 2020-ൽ, സ്ലേറ്റ് സ്റ്റാർ കോഡെക്സ് ബ്ലോഗ് നടത്തുന്ന കാലിഫോർണിയയിലെ സൈക്യാട്രിസ്റ്റിന്റെ യഥാർത്ഥ പേര് പ്രസിദ്ധീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നതായി ദി ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ് സൂചിപ്പിച്ചപ്പോൾ, ബ്ലോഗിന്റെ ആരാധകർ ടൈംസിനെ ഡോക്സിംഗ് ചെയ്യുന്നതായി ആരോപിച്ചു. ബ്ലോഗിന് പിന്നിലുള്ള വ്യക്തി ടൈംസ് ന്റെ സുരക്ഷയെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുന്നുവെന്ന് ആരോപിക്കുകയും അദ്ദേഹം ഒരു &quot;വലിയ അഴിമതി&quot; ആരംഭിച്ചതായും അതിന്റെ ഫലമായി ടൈംസിന് നൂറുകണക്കിന് അല്ലെങ്കിൽ ആയിരക്കണക്കിന് സബ്‌സ്‌ക്രിപ്‌ഷനുകൾ നഷ്ടപ്പെട്ടതായും അവകാശപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

2022-ൽ, ബസ്ഫീഡ് ന്യൂസ് റിപ്പോർട്ടർ കാറ്റി നോട്ടോപൗലോസ്, ബോർഡ് ആപ്പ് യാച്ച് ക്ലബ്ബിന്റെ മുമ്പ് വ്യാജപേരുകളിൽ പേരുള്ള സ്ഥാപകരെ തിരിച്ചറിയാൻ പൊതു ബിസിനസ്സ് രേഖകൾ ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലബ്ബിന്റെ സ്ഥാപകരിലൊരാളായ ഗ്രെഗ് സോളാനോ, &quot;[തന്റെ] ഇഷ്ടത്തിന് വിരുദ്ധമായി തന്നെ പുറത്താക്കി&quot; എന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു.[11]

2022 ഏപ്രിലിൽ, വാഷിംഗ്ടൺ പോസ്റ്റ് റിപ്പോർട്ടർ ടെയ്‌ലർ ലോറൻസ്, ലിബ്സ് ഓഫ് ടിക് ടോക്കിന്റെ ട്വിറ്റർ അക്കൗണ്ടിന് പിന്നിലുള്ള വ്യക്തിയുടെ ഐഡന്റിറ്റി റിയൽ എസ്റ്റേറ്റിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന ചായ റൈചിക് ആണെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. ഇതിന്റെ ഫലമായി റൈചിക്കും വലതുപക്ഷക്കാരും ലോറൻസിനെ ഡോക്സിംഗിനെതിരെ ആരോപിച്ചു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

ഇസ്രായേൽ ഓൺ കാമ്പസ് കോളിഷൻ, കാനറി മിഷൻ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഇസ്രായേൽ അനുകൂല എൻ‌ജി‌ഒകൾ അവരുടെ ആക്ടിവിസം രേഖപ്പെടുത്തുന്ന പൊതു രേഖകൾ പുറത്തുവിട്ടുകൊണ്ട് പലസ്തീൻ പ്രവർത്തകരെ ഡോക്സിംഗിനെതിരെ ചുമത്തിയതായി ആരോപിക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite magazine |last1=Bamford |first1=James |title=Israel's War on American Student Activists |url=https://www.thenation.com/article/world/israel-spying-american-student-activists/ |website=The Nation |date=November 17, 2023 |access-date=18 November 2023 |archive-date=18 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231118003447/https://www.thenation.com/article/world/israel-spying-american-student-activists/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://forward.com/news/407279/canary-missions-threat-grows-from-us-campuses-to-the-israeli-border/|title=Canary Mission's Threat Grows, From U.S. Campuses To The Israeli Border|last=Nathan-Kazis|first=Josh|date=2 August 2018|website=Forward|access-date=16 September 2018}}&lt;/ref&gt;ഗാസ യുദ്ധത്തിൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഡോക്സിംഗിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ വർദ്ധനവ് ഉണ്ടായി . വലതുപക്ഷ അഭിഭാഷക ഗ്രൂപ്പായ അക്യുറസി ഇൻ മീഡിയ യേൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലേക്കും കൊളംബിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലേക്കും ട്രക്കുകൾ അയച്ചു, ഇസ്രായേൽ വിരുദ്ധ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന വിദ്യാർത്ഥികളുടെ പേരുകളും മുഖങ്ങളും ക്യാമ്പസിലെ &quot;പ്രമുഖ യഹൂദ വിരുദ്ധർ&quot; എന്ന് മുദ്രകുത്തി ഒരു ബാനറിന് കീഴിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web |last1=Okutan |first1=Esma |last2=Hernandez |first2=Tristan |title='Doxxing truck' appears on Yale's campus, displays student names and photos |url=https://yaledailynews.com/blog/2023/11/17/doxxing-truck-appears-on-yales-campus-displays-student-names-and-photos/ |website=Yale Daily News |date=November 17, 2023 |access-date=18 November 2023 |archive-date=18 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231118020937/https://yaledailynews.com/blog/2023/11/17/doxxing-truck-appears-on-yales-campus-displays-student-names-and-photos/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bushard |first1=Brian |title='Doxxing Truck' Takes Columbia—Here's What To Know About The Trucks That Post Names Of Students |url=https://www.forbes.com/sites/brianbushard/2023/10/26/doxxing-truck-takes-columbia-heres-what-to-know-about-the-truck-that-posts-names-of-students/?sh=3f5cabfd1f41 |website=Forbes |access-date=18 November 2023 }}&lt;/ref&gt;അതുപോലെ, കാനറി മിഷൻ ഒക്ടോബർ 7 ന് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഒരു തുറന്ന കത്തിന്റെ പ്രചാരണത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ട ഹാർവാർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ഐഡന്റിറ്റികളും ചിത്രങ്ങളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, അത് &quot;ഇസ്രായേൽ ഭരണകൂടമാണ് എല്ലാ അക്രമങ്ങൾക്കും പൂർണ്ണമായും ഉത്തരവാദി&quot; എന്ന് ആരോപിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Harvard Student Groups Face Intense Backlash for Statement Calling Israel 'Entirely Responsible' for Hamas Attack {{!}} News {{!}} The Harvard Crimson |url=https://www.thecrimson.com/article/2023/10/10/psc-statement-backlash/ |access-date=2024-01-19 |website=www.thecrimson.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Ray |first1=Owen |title=The Canary Mission's doxxing needs to stop |url=https://dailycollegian.com/2023/11/the-canary-missions-doxxing-needs-to-stop/ |website=Massachusetts Daily Collegian |access-date=18 November 2023 |archive-date=6 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231106034859/https://dailycollegian.com/2023/11/the-canary-missions-doxxing-needs-to-stop/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
.

== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:സൈബർ കുറ്റകൃത്യം]]</text>
      <sha1>lur9bctkbcf79ma49692td4am00l1as</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540195</id>
      <parentid>4540194</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:37:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540195</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22491" sha1="bevcwu0s7mxhlk5ij4te7h5f56vvkz3" xml:space="preserve">{{under costruction}}{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) മുമ്പ് ലഭിച്ച സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
വ്യക്തികളെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റിന് മുമ്പുതന്നെ, പത്രങ്ങളും ലഘുലേഖകളും പോലുള്ള ഭൗതിക മാധ്യമങ്ങൾ വഴി, ജാഗ്രതയുടെ ഒരു രൂപമായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന രീതി നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 1765-ലെ സ്റ്റാമ്പ് ആക്ടിനോടുള്ള പ്രതികരണമായി പതിമൂന്ന് കോളനികളിൽ , സൺസ് ഓഫ് ലിബർട്ടി പോലുള്ള റാഡിക്കൽ ഗ്രൂപ്പുകൾ നികുതി പിരിവുകാരെയും ബ്രിട്ടീഷ് സാധനങ്ങളുടെ ബഹിഷ്കരണം പാലിക്കാത്തവരെയും ലഘുലേഖകളിലും പത്ര ലേഖനങ്ങളിലും പേരുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചുകൊണ്ട് ഉപദ്രവിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite book |title=American History: From Pre-Columbian to the New Millennium |url=https://www.ushistory.org/us/9b.asp |location=Independence Hall Association}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://research.colonialwilliamsburg.org/foundation/journal/winter12/liberty.cfm |title=Terms of Estrangement: Who Were the Sons of Liberty? |last=Carp |first=Benjamin L. |date=2012 |website=Colonial Williamsburg |publisher=The Colonial Williamsburg Foundation |access-date=July 10, 2023}}&lt;/ref&gt;

1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ഡോക്‌സിംഗിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ഉദാഹരണങ്ങൾ ഹാക്കർ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്ക് പുറത്ത്, യൂസ്‌നെറ്റിലെ ഇന്റർനെറ്റ് ചർച്ചാ വേദികളിലാണ്  നടന്നത്. പിന്നീട് സംശയിക്കപ്പെടുന്ന നവ-നാസികളുടെയും &lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot;&gt;{{Cite web |last=Tiffany |first=Kaitlyn |date=2022-04-22 |title='Doxxing' Means Whatever You Want It To |url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/doxxing-meaning-libs-of-tiktok/629643/ |access-date=2022-05-01 |website=[[The Atlantic]] |language=en}}&lt;/ref&gt; വംശീയവാദികളുടെയും പട്ടിക പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന ഉപയോക്താക്കൾ വരെ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Perry |first=David M. |date=2017-08-17 |title=Why It's Important to Name the Nazis |url=https://psmag.com/social-justice/naming-and-shaming-american-nazis/ |access-date=2025-01-05 |website=Pacific Standard |language=en-US}}&lt;/ref&gt;1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ന്യൂറംബർഗ് ഫയൽസ് എന്ന പേരിൽ ഒരു വെബ്‌സൈറ്റ് ആരംഭിച്ചു. ഗർഭഛിദ്ര ദാതാക്കളുടെ വീട്ടുവിലാസങ്ങളും വെബ്‌സൈറ്റ് സന്ദർശകർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന ആളുകളെ പിന്തുടർന്ന് കൊല്ലണമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന സംസാരവും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

2012-ൽ, അന്നത്തെ ഗോക്കർ റിപ്പോർട്ടറായ അഡ്രിയാൻ ചെൻ റെഡ്ഡിറ്റ് ട്രോൾ വയലന്റക്രെസിനെ മൈക്കൽ ബ്രൂട്ട്ഷ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തിയപ്പോൾ, റെഡ്ഡിറ്റ് ഉപയോക്താക്കൾ ചെൻ ബ്രൂട്ട്ഷിനെ ഡോക്സിംഗ് ചെയ്തതായി ആരോപിക്കുകയും ഗോക്കറിനെതിരെ &quot;യുദ്ധം&quot; പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 2010-കളുടെ മധ്യത്തിൽ, ഗെയിമർഗേറ്റ് പീഡന പ്രചാരണത്തിന്റെ സംഭവത്തോടുകൂടി ഈ പദം വ്യാപകമായി പൊതുജന ഉപയോഗത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു. ഗെയിമർഗേറ്റിലെ പങ്കാളികൾ അവരുടെ ലക്ഷ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള സെൻസിറ്റീവ് വിവരങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് വെളിപ്പെടുത്തുന്നതിലും ചിലപ്പോൾ സംശയാസ്പദമായ ലക്ഷ്യങ്ങൾക്ക് ശാരീരിക ഉപദ്രവം വരുത്തുക എന്ന ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയും പ്രശസ്തരായി. സെന്റർ ഫോർ ഡെമോക്രസി ആൻഡ് ടെക്നോളജിയിലെ റിസർച്ച് ഫെലോ ആയ കരോലിൻ സിൻഡേഴ്‌സ് പറഞ്ഞു, &quot;ധാരാളം ആളുകൾക്ക്, നിലവിലുള്ള അഭിപ്രായഗതി വളർത്തുന്നതിന് ഡോക്സിംഗ് എന്താണെന്നതിന്റെ ആമുഖമായിരുന്നു ഗെയിമർഗേറ്റ്&quot;.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

2014 മുതൽ 2020 വരെ, [[അറ്റ്ലാന്റിക് മാസിക|അറ്റ്ലാന്റിക് മാസിക]] റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തതനുസരിച്ച്, &quot;വലിയ അനുയായിയുള്ള വ്യാജനാമമുള്ള ഒരു വ്യക്തിയുടെ മുഖംമൂടി അനാവരണം ചെയ്യുന്നത് അവരുടെ സ്വകാര്യതയിലേക്കുള്ള അനാവശ്യവും അപകടകരവുമായ കടന്നുകയറ്റമാണോ എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചയാണ് ഡോക്സിംഗ് സംഭാഷണത്തിൽ ആധിപത്യം പുലർത്തിയത്.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Tiffany |first=Kaitlyn |date=2022-04-22 |title='Doxxing' Means Whatever You Want It To |url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/doxxing-meaning-libs-of-tiktok/629643/ |access-date=2022-10-24 |website=[[The Atlantic]] |language=en}}&lt;/ref&gt;  2014-ൽ, ന്യൂസ് വീക്ക് [[ബിറ്റ്കോയിൻ|ബിറ്റ്കോയിന്റെ]] വ്യാജനാമമുള്ള ഡെവലപ്പറെ തിരയാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ, [][ക്രിപ്‌റ്റോകറൻസി]] പ്രേമികൾ മാസികയെ ഡോക്സിംഗ് ആരോപിച്ചു. 2016-ൽ, ഒരു ഇറ്റാലിയൻ പത്രപ്രവർത്തകൻ ഇറ്റാലിയൻ നോവലിസ്റ്റ് എലീന ഫെറാന്റെയുടെ ഐഡന്റിറ്റി തിരയാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ, പത്രപ്രവർത്തകൻ ലിംഗഭേദപരമായ പീഡനത്തിന് ഇരയായി, വോക്സ് ആ തിരയലിനെ &quot;എലീന ഫെറാന്റെ ഡോക്സിംഗ്&quot; എന്ന് പരാമർശിച്ചു. 2020-ൽ, സ്ലേറ്റ് സ്റ്റാർ കോഡെക്സ് ബ്ലോഗ് നടത്തുന്ന കാലിഫോർണിയയിലെ സൈക്യാട്രിസ്റ്റിന്റെ യഥാർത്ഥ പേര് പ്രസിദ്ധീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നതായി ദി ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ് സൂചിപ്പിച്ചപ്പോൾ, ബ്ലോഗിന്റെ ആരാധകർ ടൈംസിനെ ഡോക്സിംഗ് ചെയ്യുന്നതായി ആരോപിച്ചു. ബ്ലോഗിന് പിന്നിലുള്ള വ്യക്തി ടൈംസ് ന്റെ സുരക്ഷയെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുന്നുവെന്ന് ആരോപിക്കുകയും അദ്ദേഹം ഒരു &quot;വലിയ അഴിമതി&quot; ആരംഭിച്ചതായും അതിന്റെ ഫലമായി ടൈംസിന് നൂറുകണക്കിന് അല്ലെങ്കിൽ ആയിരക്കണക്കിന് സബ്‌സ്‌ക്രിപ്‌ഷനുകൾ നഷ്ടപ്പെട്ടതായും അവകാശപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

2022-ൽ, ബസ്ഫീഡ് ന്യൂസ് റിപ്പോർട്ടർ കാറ്റി നോട്ടോപൗലോസ്, ബോർഡ് ആപ്പ് യാച്ച് ക്ലബ്ബിന്റെ മുമ്പ് വ്യാജപേരുകളിൽ പേരുള്ള സ്ഥാപകരെ തിരിച്ചറിയാൻ പൊതു ബിസിനസ്സ് രേഖകൾ ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലബ്ബിന്റെ സ്ഥാപകരിലൊരാളായ ഗ്രെഗ് സോളാനോ, &quot;[തന്റെ] ഇഷ്ടത്തിന് വിരുദ്ധമായി തന്നെ പുറത്താക്കി&quot; എന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു.[11]

2022 ഏപ്രിലിൽ, വാഷിംഗ്ടൺ പോസ്റ്റ് റിപ്പോർട്ടർ ടെയ്‌ലർ ലോറൻസ്, ലിബ്സ് ഓഫ് ടിക് ടോക്കിന്റെ ട്വിറ്റർ അക്കൗണ്ടിന് പിന്നിലുള്ള വ്യക്തിയുടെ ഐഡന്റിറ്റി റിയൽ എസ്റ്റേറ്റിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന ചായ റൈചിക് ആണെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. ഇതിന്റെ ഫലമായി റൈചിക്കും വലതുപക്ഷക്കാരും ലോറൻസിനെ ഡോക്സിംഗിനെതിരെ ആരോപിച്ചു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

ഇസ്രായേൽ ഓൺ കാമ്പസ് കോളിഷൻ, കാനറി മിഷൻ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഇസ്രായേൽ അനുകൂല എൻ‌ജി‌ഒകൾ അവരുടെ ആക്ടിവിസം രേഖപ്പെടുത്തുന്ന പൊതു രേഖകൾ പുറത്തുവിട്ടുകൊണ്ട് പലസ്തീൻ പ്രവർത്തകരെ ഡോക്സിംഗിനെതിരെ ചുമത്തിയതായി ആരോപിക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite magazine |last1=Bamford |first1=James |title=Israel's War on American Student Activists |url=https://www.thenation.com/article/world/israel-spying-american-student-activists/ |website=The Nation |date=November 17, 2023 |access-date=18 November 2023 |archive-date=18 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231118003447/https://www.thenation.com/article/world/israel-spying-american-student-activists/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://forward.com/news/407279/canary-missions-threat-grows-from-us-campuses-to-the-israeli-border/|title=Canary Mission's Threat Grows, From U.S. Campuses To The Israeli Border|last=Nathan-Kazis|first=Josh|date=2 August 2018|website=Forward|access-date=16 September 2018}}&lt;/ref&gt;ഗാസ യുദ്ധത്തിൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഡോക്സിംഗിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ വർദ്ധനവ് ഉണ്ടായി . വലതുപക്ഷ അഭിഭാഷക ഗ്രൂപ്പായ അക്യുറസി ഇൻ മീഡിയ യേൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലേക്കും കൊളംബിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലേക്കും ട്രക്കുകൾ അയച്ചു, ഇസ്രായേൽ വിരുദ്ധ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന വിദ്യാർത്ഥികളുടെ പേരുകളും മുഖങ്ങളും ക്യാമ്പസിലെ &quot;പ്രമുഖ യഹൂദ വിരുദ്ധർ&quot; എന്ന് മുദ്രകുത്തി ഒരു ബാനറിന് കീഴിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web |last1=Okutan |first1=Esma |last2=Hernandez |first2=Tristan |title='Doxxing truck' appears on Yale's campus, displays student names and photos |url=https://yaledailynews.com/blog/2023/11/17/doxxing-truck-appears-on-yales-campus-displays-student-names-and-photos/ |website=Yale Daily News |date=November 17, 2023 |access-date=18 November 2023 |archive-date=18 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231118020937/https://yaledailynews.com/blog/2023/11/17/doxxing-truck-appears-on-yales-campus-displays-student-names-and-photos/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bushard |first1=Brian |title='Doxxing Truck' Takes Columbia—Here's What To Know About The Trucks That Post Names Of Students |url=https://www.forbes.com/sites/brianbushard/2023/10/26/doxxing-truck-takes-columbia-heres-what-to-know-about-the-truck-that-posts-names-of-students/?sh=3f5cabfd1f41 |website=Forbes |access-date=18 November 2023 }}&lt;/ref&gt;അതുപോലെ, കാനറി മിഷൻ ഒക്ടോബർ 7 ന് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഒരു തുറന്ന കത്തിന്റെ പ്രചാരണത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ട ഹാർവാർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ഐഡന്റിറ്റികളും ചിത്രങ്ങളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, അത് &quot;ഇസ്രായേൽ ഭരണകൂടമാണ് എല്ലാ അക്രമങ്ങൾക്കും പൂർണ്ണമായും ഉത്തരവാദി&quot; എന്ന് ആരോപിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Harvard Student Groups Face Intense Backlash for Statement Calling Israel 'Entirely Responsible' for Hamas Attack {{!}} News {{!}} The Harvard Crimson |url=https://www.thecrimson.com/article/2023/10/10/psc-statement-backlash/ |access-date=2024-01-19 |website=www.thecrimson.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Ray |first1=Owen |title=The Canary Mission's doxxing needs to stop |url=https://dailycollegian.com/2023/11/the-canary-missions-doxxing-needs-to-stop/ |website=Massachusetts Daily Collegian |access-date=18 November 2023 |archive-date=6 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231106034859/https://dailycollegian.com/2023/11/the-canary-missions-doxxing-needs-to-stop/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
.

== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:സൈബർ കുറ്റകൃത്യം]]</text>
      <sha1>bevcwu0s7mxhlk5ij4te7h5f56vvkz3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540196</id>
      <parentid>4540195</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T05:37:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <origin>4540196</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22492" sha1="ltft1bdhp63bgj9u9xtw5dch491isbi" xml:space="preserve">{{under construction}}{{prettyurl|Doxing}}[[File:Fictional example of a doxing post on social media.png|thumb|A fictional example of a doxing post on social media. In this case, the victim's personal name and address are shown.]]ഒരു വ്യക്തിയെയോ സ്ഥാപനത്തെയോ കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിപരമായി തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്ന വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റ് വഴിയും അവരുടെ സമ്മതമില്ലാതെയും പരസ്യമായി നൽകുന്ന പ്രവൃത്തിയാണ് '''ഡോക്സിംഗ്''' . &lt;ref&gt;{{cite news|last=S-W|first=C. |date=10 March 2014 |title=What doxxing is, and why it matters|url=https://www.economist.com/blogs/economist-explains/2014/03/economist-explains-9|newspaper=[[The Economist]] |access-date=5 January 2016}}
* {{cite web | last=Schneier | first=Bruce | title=The Security of Our Election Systems | url=https://www.schneier.com/blog/archives/2016/07/the_security_of_11.html |work=Schneier on Security | date=29 July 2016 | access-date=6 August 2016}}
* {{cite magazine |first1=James |last1=Wray |first2=Ulf |last2=Stabe |url=http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |title=The FBI's warning about doxing was too little too late |magazine=The Tech Herald |date=19 December 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121031002418/http://www.thetechherald.com/articles/The-FBIs-warning-about-doxing-was-too-little-too-late |archive-date=31 October 2012 |url-status=dead }}
* {{cite news|last=Zurcher|first=Anthony |date=7 March 2014 |title=Duke freshman reveals porn identity|url=https://www.bbc.co.uk/news/blogs-echochambers-26477417|work=[[BBC News]]|access-date=9 April 2014}}
* {{Cite news |url=https://www.theguardian.com/us-news/2018/aug/16/anti-fascist-protesters-antifa-police-doxing-twitter-mugshots |title=Anti-fascists say police post mugshots on Twitter to 'intimidate and silence' |last=Levin |first=Sam |date=16 August 2018 |work=[[The Guardian]] |access-date=16 August 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;goodrich&quot;&gt;{{cite news|title=What is Doxing?|work=Tech News Daily |first=Ryan |last=Goodrich|url=http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|date=2 April 2013|access-date=24 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20141029095609/http://www.technewsdaily.com/17590-what-is-doxing.html|archive-date=29 October 2014|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Chen |first1=Mengtong |last2=Cheung |first2=Anne |last3=Chan |first3=Ko |date=2019-01-14 |title=Doxing: What Adolescents Look for and Their Intentions |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |language=en |volume=16 |issue=2 |pages=218 |doi=10.3390/ijerph16020218 |issn=1660-4601 |pmc=6352099 |pmid=30646551|doi-access=free }}&lt;/ref&gt; പൊതു ഡാറ്റാബേസുകളിൽ നിന്നും സോഷ്യൽ മീഡിയ വെബ്‌സൈറ്റുകളിൽ നിന്നും (ഫേസ്ബുക്ക് പോലുള്ളവ) ഈ വിവരങ്ങളുടെ സംയോജനത്തെയും, ക്രിമിനൽ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വഞ്ചനാപരമായ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ([[ഹാക്കിംഗ്]], [[സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് (കമ്പ്യൂട്ടർ സുരക്ഷ)|സോഷ്യൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്]] പോലുള്ളവ) മുമ്പ് ലഭിച്ച സ്വകാര്യ വിവരങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണത്തെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ചരിത്രപരമായി ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മുമ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വസ്തുതകളുടെ സമാഹരണവും വിതരണവും പൊതുവെ നിയമപരമാണ്. എന്നിരുന്നാലും അത് പിന്തുടരൽ, ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിരിക്കാം.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Lever |first=Rob |date=16 December 2021 |title=What is Doxxing? |url=https://www.usnews.com/360-reviews/privacy/what-is-doxxing |website=www.usnews.com}}&lt;/ref&gt; ഓൺലൈൻ വഴിയുള്ള അപമാനിക്കൽ, പിടിച്ചുപറി, നിയമപാലകർക്ക് ജാഗ്രതാ സഹായം തുടങ്ങിയ കാരണങ്ങളാൽ ഡോക്സിംഗ് നടത്താം.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bright |first=Peter |url=https://arstechnica.com/tech-policy/news/2012/03/doxed-how-sabu-was-outed-by-former-anons-long-before-his-arrest.ars |title=Doxed: how Sabu was outed by former Anons long before his arrest |publisher=Ars Technica |date=7 March 2012 |access-date=23 October 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |title=Did LulzSec Trick Police Into Arresting the Wrong Guy? – Technology |last=Clark Estes |first=Adam |publisher=The Atlantic Wire |date=28 July 2011 |access-date=23 October 2012 |archive-date=29 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029193458/http://www.theatlanticwire.com/technology/2011/07/did-lulzsec-trick-police-arresting-wrong-guy/40522/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
വ്യക്തികളെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ ഇന്റർനെറ്റിന് മുമ്പുതന്നെ, പത്രങ്ങളും ലഘുലേഖകളും പോലുള്ള ഭൗതിക മാധ്യമങ്ങൾ വഴി, ജാഗ്രതയുടെ ഒരു രൂപമായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന രീതി നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 1765-ലെ സ്റ്റാമ്പ് ആക്ടിനോടുള്ള പ്രതികരണമായി പതിമൂന്ന് കോളനികളിൽ , സൺസ് ഓഫ് ലിബർട്ടി പോലുള്ള റാഡിക്കൽ ഗ്രൂപ്പുകൾ നികുതി പിരിവുകാരെയും ബ്രിട്ടീഷ് സാധനങ്ങളുടെ ബഹിഷ്കരണം പാലിക്കാത്തവരെയും ലഘുലേഖകളിലും പത്ര ലേഖനങ്ങളിലും പേരുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചുകൊണ്ട് ഉപദ്രവിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite book |title=American History: From Pre-Columbian to the New Millennium |url=https://www.ushistory.org/us/9b.asp |location=Independence Hall Association}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://research.colonialwilliamsburg.org/foundation/journal/winter12/liberty.cfm |title=Terms of Estrangement: Who Were the Sons of Liberty? |last=Carp |first=Benjamin L. |date=2012 |website=Colonial Williamsburg |publisher=The Colonial Williamsburg Foundation |access-date=July 10, 2023}}&lt;/ref&gt;

1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ഡോക്‌സിംഗിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ഉദാഹരണങ്ങൾ ഹാക്കർ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്ക് പുറത്ത്, യൂസ്‌നെറ്റിലെ ഇന്റർനെറ്റ് ചർച്ചാ വേദികളിലാണ്  നടന്നത്. പിന്നീട് സംശയിക്കപ്പെടുന്ന നവ-നാസികളുടെയും &lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot;&gt;{{Cite web |last=Tiffany |first=Kaitlyn |date=2022-04-22 |title='Doxxing' Means Whatever You Want It To |url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/doxxing-meaning-libs-of-tiktok/629643/ |access-date=2022-05-01 |website=[[The Atlantic]] |language=en}}&lt;/ref&gt; വംശീയവാദികളുടെയും പട്ടിക പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന ഉപയോക്താക്കൾ വരെ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Perry |first=David M. |date=2017-08-17 |title=Why It's Important to Name the Nazis |url=https://psmag.com/social-justice/naming-and-shaming-american-nazis/ |access-date=2025-01-05 |website=Pacific Standard |language=en-US}}&lt;/ref&gt;1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ന്യൂറംബർഗ് ഫയൽസ് എന്ന പേരിൽ ഒരു വെബ്‌സൈറ്റ് ആരംഭിച്ചു. ഗർഭഛിദ്ര ദാതാക്കളുടെ വീട്ടുവിലാസങ്ങളും വെബ്‌സൈറ്റ് സന്ദർശകർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന ആളുകളെ പിന്തുടർന്ന് കൊല്ലണമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന സംസാരവും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

2012-ൽ, അന്നത്തെ ഗോക്കർ റിപ്പോർട്ടറായ അഡ്രിയാൻ ചെൻ റെഡ്ഡിറ്റ് ട്രോൾ വയലന്റക്രെസിനെ മൈക്കൽ ബ്രൂട്ട്ഷ് എന്ന് വെളിപ്പെടുത്തിയപ്പോൾ, റെഡ്ഡിറ്റ് ഉപയോക്താക്കൾ ചെൻ ബ്രൂട്ട്ഷിനെ ഡോക്സിംഗ് ചെയ്തതായി ആരോപിക്കുകയും ഗോക്കറിനെതിരെ &quot;യുദ്ധം&quot; പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 2010-കളുടെ മധ്യത്തിൽ, ഗെയിമർഗേറ്റ് പീഡന പ്രചാരണത്തിന്റെ സംഭവത്തോടുകൂടി ഈ പദം വ്യാപകമായി പൊതുജന ഉപയോഗത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു. ഗെയിമർഗേറ്റിലെ പങ്കാളികൾ അവരുടെ ലക്ഷ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള സെൻസിറ്റീവ് വിവരങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് വെളിപ്പെടുത്തുന്നതിലും ചിലപ്പോൾ സംശയാസ്പദമായ ലക്ഷ്യങ്ങൾക്ക് ശാരീരിക ഉപദ്രവം വരുത്തുക എന്ന ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയും പ്രശസ്തരായി. സെന്റർ ഫോർ ഡെമോക്രസി ആൻഡ് ടെക്നോളജിയിലെ റിസർച്ച് ഫെലോ ആയ കരോലിൻ സിൻഡേഴ്‌സ് പറഞ്ഞു, &quot;ധാരാളം ആളുകൾക്ക്, നിലവിലുള്ള അഭിപ്രായഗതി വളർത്തുന്നതിന് ഡോക്സിംഗ് എന്താണെന്നതിന്റെ ആമുഖമായിരുന്നു ഗെയിമർഗേറ്റ്&quot;.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

2014 മുതൽ 2020 വരെ, [[അറ്റ്ലാന്റിക് മാസിക|അറ്റ്ലാന്റിക് മാസിക]] റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തതനുസരിച്ച്, &quot;വലിയ അനുയായിയുള്ള വ്യാജനാമമുള്ള ഒരു വ്യക്തിയുടെ മുഖംമൂടി അനാവരണം ചെയ്യുന്നത് അവരുടെ സ്വകാര്യതയിലേക്കുള്ള അനാവശ്യവും അപകടകരവുമായ കടന്നുകയറ്റമാണോ എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചയാണ് ഡോക്സിംഗ് സംഭാഷണത്തിൽ ആധിപത്യം പുലർത്തിയത്.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Tiffany |first=Kaitlyn |date=2022-04-22 |title='Doxxing' Means Whatever You Want It To |url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2022/04/doxxing-meaning-libs-of-tiktok/629643/ |access-date=2022-10-24 |website=[[The Atlantic]] |language=en}}&lt;/ref&gt;  2014-ൽ, ന്യൂസ് വീക്ക് [[ബിറ്റ്കോയിൻ|ബിറ്റ്കോയിന്റെ]] വ്യാജനാമമുള്ള ഡെവലപ്പറെ തിരയാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ, [][ക്രിപ്‌റ്റോകറൻസി]] പ്രേമികൾ മാസികയെ ഡോക്സിംഗ് ആരോപിച്ചു. 2016-ൽ, ഒരു ഇറ്റാലിയൻ പത്രപ്രവർത്തകൻ ഇറ്റാലിയൻ നോവലിസ്റ്റ് എലീന ഫെറാന്റെയുടെ ഐഡന്റിറ്റി തിരയാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ, പത്രപ്രവർത്തകൻ ലിംഗഭേദപരമായ പീഡനത്തിന് ഇരയായി, വോക്സ് ആ തിരയലിനെ &quot;എലീന ഫെറാന്റെ ഡോക്സിംഗ്&quot; എന്ന് പരാമർശിച്ചു. 2020-ൽ, സ്ലേറ്റ് സ്റ്റാർ കോഡെക്സ് ബ്ലോഗ് നടത്തുന്ന കാലിഫോർണിയയിലെ സൈക്യാട്രിസ്റ്റിന്റെ യഥാർത്ഥ പേര് പ്രസിദ്ധീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നതായി ദി ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസ് സൂചിപ്പിച്ചപ്പോൾ, ബ്ലോഗിന്റെ ആരാധകർ ടൈംസിനെ ഡോക്സിംഗ് ചെയ്യുന്നതായി ആരോപിച്ചു. ബ്ലോഗിന് പിന്നിലുള്ള വ്യക്തി ടൈംസ് ന്റെ സുരക്ഷയെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുന്നുവെന്ന് ആരോപിക്കുകയും അദ്ദേഹം ഒരു &quot;വലിയ അഴിമതി&quot; ആരംഭിച്ചതായും അതിന്റെ ഫലമായി ടൈംസിന് നൂറുകണക്കിന് അല്ലെങ്കിൽ ആയിരക്കണക്കിന് സബ്‌സ്‌ക്രിപ്‌ഷനുകൾ നഷ്ടപ്പെട്ടതായും അവകാശപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

2022-ൽ, ബസ്ഫീഡ് ന്യൂസ് റിപ്പോർട്ടർ കാറ്റി നോട്ടോപൗലോസ്, ബോർഡ് ആപ്പ് യാച്ച് ക്ലബ്ബിന്റെ മുമ്പ് വ്യാജപേരുകളിൽ പേരുള്ള സ്ഥാപകരെ തിരിച്ചറിയാൻ പൊതു ബിസിനസ്സ് രേഖകൾ ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലബ്ബിന്റെ സ്ഥാപകരിലൊരാളായ ഗ്രെഗ് സോളാനോ, &quot;[തന്റെ] ഇഷ്ടത്തിന് വിരുദ്ധമായി തന്നെ പുറത്താക്കി&quot; എന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു.[11]

2022 ഏപ്രിലിൽ, വാഷിംഗ്ടൺ പോസ്റ്റ് റിപ്പോർട്ടർ ടെയ്‌ലർ ലോറൻസ്, ലിബ്സ് ഓഫ് ടിക് ടോക്കിന്റെ ട്വിറ്റർ അക്കൗണ്ടിന് പിന്നിലുള്ള വ്യക്തിയുടെ ഐഡന്റിറ്റി റിയൽ എസ്റ്റേറ്റിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന ചായ റൈചിക് ആണെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തി. ഇതിന്റെ ഫലമായി റൈചിക്കും വലതുപക്ഷക്കാരും ലോറൻസിനെ ഡോക്സിംഗിനെതിരെ ആരോപിച്ചു.&lt;ref name=&quot;Tiffany-2022&quot; /&gt;

ഇസ്രായേൽ ഓൺ കാമ്പസ് കോളിഷൻ, കാനറി മിഷൻ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഇസ്രായേൽ അനുകൂല എൻ‌ജി‌ഒകൾ അവരുടെ ആക്ടിവിസം രേഖപ്പെടുത്തുന്ന പൊതു രേഖകൾ പുറത്തുവിട്ടുകൊണ്ട് പലസ്തീൻ പ്രവർത്തകരെ ഡോക്സിംഗിനെതിരെ ചുമത്തിയതായി ആരോപിക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref&gt;{{cite magazine |last1=Bamford |first1=James |title=Israel's War on American Student Activists |url=https://www.thenation.com/article/world/israel-spying-american-student-activists/ |website=The Nation |date=November 17, 2023 |access-date=18 November 2023 |archive-date=18 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231118003447/https://www.thenation.com/article/world/israel-spying-american-student-activists/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://forward.com/news/407279/canary-missions-threat-grows-from-us-campuses-to-the-israeli-border/|title=Canary Mission's Threat Grows, From U.S. Campuses To The Israeli Border|last=Nathan-Kazis|first=Josh|date=2 August 2018|website=Forward|access-date=16 September 2018}}&lt;/ref&gt;ഗാസ യുദ്ധത്തിൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഡോക്സിംഗിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ വർദ്ധനവ് ഉണ്ടായി . വലതുപക്ഷ അഭിഭാഷക ഗ്രൂപ്പായ അക്യുറസി ഇൻ മീഡിയ യേൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലേക്കും കൊളംബിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലേക്കും ട്രക്കുകൾ അയച്ചു, ഇസ്രായേൽ വിരുദ്ധ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന വിദ്യാർത്ഥികളുടെ പേരുകളും മുഖങ്ങളും ക്യാമ്പസിലെ &quot;പ്രമുഖ യഹൂദ വിരുദ്ധർ&quot; എന്ന് മുദ്രകുത്തി ഒരു ബാനറിന് കീഴിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{cite web |last1=Okutan |first1=Esma |last2=Hernandez |first2=Tristan |title='Doxxing truck' appears on Yale's campus, displays student names and photos |url=https://yaledailynews.com/blog/2023/11/17/doxxing-truck-appears-on-yales-campus-displays-student-names-and-photos/ |website=Yale Daily News |date=November 17, 2023 |access-date=18 November 2023 |archive-date=18 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231118020937/https://yaledailynews.com/blog/2023/11/17/doxxing-truck-appears-on-yales-campus-displays-student-names-and-photos/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bushard |first1=Brian |title='Doxxing Truck' Takes Columbia—Here's What To Know About The Trucks That Post Names Of Students |url=https://www.forbes.com/sites/brianbushard/2023/10/26/doxxing-truck-takes-columbia-heres-what-to-know-about-the-truck-that-posts-names-of-students/?sh=3f5cabfd1f41 |website=Forbes |access-date=18 November 2023 }}&lt;/ref&gt;അതുപോലെ, കാനറി മിഷൻ ഒക്ടോബർ 7 ന് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഒരു തുറന്ന കത്തിന്റെ പ്രചാരണത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ട ഹാർവാർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി വിദ്യാർത്ഥികളുടെ ഐഡന്റിറ്റികളും ചിത്രങ്ങളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, അത് &quot;ഇസ്രായേൽ ഭരണകൂടമാണ് എല്ലാ അക്രമങ്ങൾക്കും പൂർണ്ണമായും ഉത്തരവാദി&quot; എന്ന് ആരോപിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Harvard Student Groups Face Intense Backlash for Statement Calling Israel 'Entirely Responsible' for Hamas Attack {{!}} News {{!}} The Harvard Crimson |url=https://www.thecrimson.com/article/2023/10/10/psc-statement-backlash/ |access-date=2024-01-19 |website=www.thecrimson.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Ray |first1=Owen |title=The Canary Mission's doxxing needs to stop |url=https://dailycollegian.com/2023/11/the-canary-missions-doxxing-needs-to-stop/ |website=Massachusetts Daily Collegian |access-date=18 November 2023 |archive-date=6 November 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231106034859/https://dailycollegian.com/2023/11/the-canary-missions-doxxing-needs-to-stop/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
.

== അവലംബം==
{{reflist|30em}}

=== ഉറവിടങ്ങൾ===
{{Refbegin|indent=yes}}
* {{Cite journal |last=Lindvall |first=Alexander J. |title=Political Hacktivism: Doxing &amp; the First Amendment |pages=1–15 |journal=Creighton Law Review |date=2019 |volume=53 |issue=1 |url=https://dspace2.creighton.edu/xmlui/bitstream/handle/10504/125944/CLR_53-1.pdf |publisher=Creighton University School of Law |location=Omaha, Nebraska |hdl=10504/125944}}
{{Refend}}

==പുറം കണ്ണികൾ==
*{{wiktionary-inline|dox}}

{{Abuse}}
{{Bullying}}
{{Internet slang}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:സൈബർ കുറ്റകൃത്യം]]</text>
      <sha1>ltft1bdhp63bgj9u9xtw5dch491isbi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫലകം:Internet slang</title>
    <ns>10</ns>
    <id>656900</id>
    <revision>
      <id>4540175</id>
      <timestamp>2025-06-10T15:57:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>en&gt;GregariousMadness</username>
        <id>0</id>
      </contributor>
      <origin>4540175</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2514" sha1="935jl2xsg8p8s5met291hpxbdoi7ecp" xml:space="preserve">{{Navbox
|name = Internet slang
|title = [[Internet slang]]
|state = {{{state&lt;includeonly&gt;|autocollapse&lt;/includeonly&gt;}}}
|bodyclass = hlist
|image = [[File:Internet map 1024 - transparent, inverted.png|80px|Map of the Internet]]

|group1 = [[Abuse]]
|list1 =
* [[Baizuo]]
* [[Creepy treehouse]]
* [[Cyberbullying]]
* [[Cyberstalking]]
* [[Doxing]]
* [[Edgelord]]
* [[Flaming (Internet)|Flaming]]
* [[Griefer]]
* [[hacker (computer security)|Hacker]]
* [[Keylogger]]
* [[Little Pink]]
* [[Malware]]
* [[Sealioning]]
* [[Phishing]]
* [[Script kiddie]]
* [[Shitposting]]
* [[Shadow banning]]
* [[Spamming]]
* [[Tankie]]
* [[Troll (slang)|Troll]]

|group2 = [[Chatspeak]]
|list2 =
* [[Algospeak]]
* [[Slang of the My Little Pony: Friendship Is Magic fandom|Bronyspeak]]
* [[Emoticon]]
** [[uwu]]
* [[Emoji]]
* [[Hodl]]
* [[Leet]]
** [[Owned (slang)|Owned]]
** [[pornography|Pr0n]]
** [[Pwn]]
** [[Teh]]
** [[w00t]]
* [[Masturbation|Fap]]
* [[LOL]]
* [[Not safe for work|NSFW]]
* [[Padonkaffsky jargon]]
* [[Sexting]]

|group3 = [[Imageboard]]
|list3 =
* [[4chan]]
* [[Anonymous (group)|Anonymous]]
* [[Imageboard#Imageboards|-chan]]
* [[Booru]]
* [[Child pornography|CP]]
* [[Clop (erotic fan art)|Clop]]
* [[goatse.cx]]
* [[Lolcat]]
* [[Lurker|Lurk]]
* [[Newbie]]
* [[O RLY?]]
* [[Original post|OP]]
* [[Pedobear]]
* [[Rickrolling]]
* [[Rule 34]]
* [[Rule 63]]
* [[Tripcode]]
* [[Japanophilia|Weeaboo]]
* [[Yiff]]

|group4 = [[Internet meme|Memes]]
|list4 =
* [[List_of_Internet_phenomena#Advertising and products|Advertising and products]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Animation_and_comics|Animation and comics]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Challenges|Challenges]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Email|Email]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Film|Film]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Gaming|Gaming]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Images|Images]]
* [[List of viral music videos|Music]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Politics|Politics]]
* [[List of viral videos|Videos]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Other phenomena|Miscellaneous]]
* [[Doge (meme)|Doge]]
* [[TL;DR]]

|group5 = [[Usenet]]
|list5 =
* [[Eternal September]]
* [[Sporgery]]

|below  =
* {{icon|category}} [[:Category:Internet slang|'''Category''']]
* {{icon|portal}} [[Portal:Internet|'''Portal''']]
* {{icon|wiktionary}} [[wiktionary:Appendix:English internet slang|'''Wiktionary''']]

}}&lt;noinclude&gt;
{{Documentation|content=
{{Collapsible option}}
[[Category:Computing navigational boxes]]
[[Category:Language navigational boxes]]
}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>935jl2xsg8p8s5met291hpxbdoi7ecp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540176</id>
      <parentid>4540175</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T04:54:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:en:Template:Internet_slang]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540175</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2514" sha1="935jl2xsg8p8s5met291hpxbdoi7ecp" xml:space="preserve">{{Navbox
|name = Internet slang
|title = [[Internet slang]]
|state = {{{state&lt;includeonly&gt;|autocollapse&lt;/includeonly&gt;}}}
|bodyclass = hlist
|image = [[File:Internet map 1024 - transparent, inverted.png|80px|Map of the Internet]]

|group1 = [[Abuse]]
|list1 =
* [[Baizuo]]
* [[Creepy treehouse]]
* [[Cyberbullying]]
* [[Cyberstalking]]
* [[Doxing]]
* [[Edgelord]]
* [[Flaming (Internet)|Flaming]]
* [[Griefer]]
* [[hacker (computer security)|Hacker]]
* [[Keylogger]]
* [[Little Pink]]
* [[Malware]]
* [[Sealioning]]
* [[Phishing]]
* [[Script kiddie]]
* [[Shitposting]]
* [[Shadow banning]]
* [[Spamming]]
* [[Tankie]]
* [[Troll (slang)|Troll]]

|group2 = [[Chatspeak]]
|list2 =
* [[Algospeak]]
* [[Slang of the My Little Pony: Friendship Is Magic fandom|Bronyspeak]]
* [[Emoticon]]
** [[uwu]]
* [[Emoji]]
* [[Hodl]]
* [[Leet]]
** [[Owned (slang)|Owned]]
** [[pornography|Pr0n]]
** [[Pwn]]
** [[Teh]]
** [[w00t]]
* [[Masturbation|Fap]]
* [[LOL]]
* [[Not safe for work|NSFW]]
* [[Padonkaffsky jargon]]
* [[Sexting]]

|group3 = [[Imageboard]]
|list3 =
* [[4chan]]
* [[Anonymous (group)|Anonymous]]
* [[Imageboard#Imageboards|-chan]]
* [[Booru]]
* [[Child pornography|CP]]
* [[Clop (erotic fan art)|Clop]]
* [[goatse.cx]]
* [[Lolcat]]
* [[Lurker|Lurk]]
* [[Newbie]]
* [[O RLY?]]
* [[Original post|OP]]
* [[Pedobear]]
* [[Rickrolling]]
* [[Rule 34]]
* [[Rule 63]]
* [[Tripcode]]
* [[Japanophilia|Weeaboo]]
* [[Yiff]]

|group4 = [[Internet meme|Memes]]
|list4 =
* [[List_of_Internet_phenomena#Advertising and products|Advertising and products]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Animation_and_comics|Animation and comics]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Challenges|Challenges]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Email|Email]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Film|Film]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Gaming|Gaming]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Images|Images]]
* [[List of viral music videos|Music]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Politics|Politics]]
* [[List of viral videos|Videos]]
* [[List_of_Internet_phenomena#Other phenomena|Miscellaneous]]
* [[Doge (meme)|Doge]]
* [[TL;DR]]

|group5 = [[Usenet]]
|list5 =
* [[Eternal September]]
* [[Sporgery]]

|below  =
* {{icon|category}} [[:Category:Internet slang|'''Category''']]
* {{icon|portal}} [[Portal:Internet|'''Portal''']]
* {{icon|wiktionary}} [[wiktionary:Appendix:English internet slang|'''Wiktionary''']]

}}&lt;noinclude&gt;
{{Documentation|content=
{{Collapsible option}}
[[Category:Computing navigational boxes]]
[[Category:Language navigational boxes]]
}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>935jl2xsg8p8s5met291hpxbdoi7ecp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Doxing</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656901</id>
    <redirect title="ഡോക്സിംഗ്" />
    <revision>
      <id>4540178</id>
      <timestamp>2025-06-28T04:57:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>[[ഡോക്സിംഗ്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <origin>4540178</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="71" sha1="etcm5tiyo5v1myiv392wd0eedk7m8fr" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക[[ഡോക്സിംഗ്]]</text>
      <sha1>etcm5tiyo5v1myiv392wd0eedk7m8fr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Tchammie</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656902</id>
    <revision>
      <id>4540197</id>
      <timestamp>2025-06-28T05:39:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540197</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6823" sha1="krohkmeq1q2eimclr2a0suw4hf242qg" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Tchammie | Tchammie | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:39, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>krohkmeq1q2eimclr2a0suw4hf242qg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Voncercue</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656903</id>
    <revision>
      <id>4540200</id>
      <timestamp>2025-06-28T06:13:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540200</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6825" sha1="l3d684en0zjrsz2kvzbyu4yi4bb3xbz" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Voncercue | Voncercue | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:13, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>l3d684en0zjrsz2kvzbyu4yi4bb3xbz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സംവാദം:ചെമ്പഴന്തി</title>
    <ns>1</ns>
    <id>656904</id>
    <revision>
      <id>4540210</id>
      <timestamp>2025-06-28T07:01:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.66.76.67</ip>
      </contributor>
      <comment>/* chempazhanthy */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം</comment>
      <origin>4540210</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="161" sha1="7xmy4rtuu6vlrp78ns6g7d3pkr1mmgl" xml:space="preserve">== chempazhanthy ==

features of chempazhanthy

[[പ്രത്യേകം:സംഭാവനകൾ/103.66.76.67|103.66.76.67]] 07:01, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>7xmy4rtuu6vlrp78ns6g7d3pkr1mmgl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Sreejithzzz</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656905</id>
    <revision>
      <id>4540211</id>
      <timestamp>2025-06-28T07:01:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540211</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6829" sha1="8a40cas6bsqtc8su0oi5xa0ku5ag5yu" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Sreejithzzz | Sreejithzzz | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:01, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>8a40cas6bsqtc8su0oi5xa0ku5ag5yu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Abhay Satheesh</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656906</id>
    <revision>
      <id>4540212</id>
      <timestamp>2025-06-28T07:02:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540212</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6835" sha1="tj5qxxc6u7v9i4k5m0ohs101naz6fef" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Abhay Satheesh | Abhay Satheesh | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:02, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>tj5qxxc6u7v9i4k5m0ohs101naz6fef</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പ്രഭയായ് നിനച്ചതെല്ലാം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656908</id>
    <redirect title="ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്" />
    <revision>
      <id>4540216</id>
      <timestamp>2025-06-28T07:10:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>[[ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <origin>4540216</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="105" sha1="njn5nq6lcieby4a47x3g8i7ulgqt3s1" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക[[ഓൾ വീ ഇമാജിൻ ആസ് ലൈറ്റ്]]</text>
      <sha1>njn5nq6lcieby4a47x3g8i7ulgqt3s1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫലകം:Ann anime</title>
    <ns>10</ns>
    <id>656909</id>
    <redirect title="ഫലകം:Anime News Network" />
    <revision>
      <id>4540221</id>
      <timestamp>2021-05-28T23:47:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>en&gt;Xqbot</username>
        <id>0</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[Template:Anime News Network]]</comment>
      <origin>4540221</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41" sha1="57ujl66lb9iqckjr1wt3wwvpqgku7pd" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Template:Anime News Network]]</text>
      <sha1>57ujl66lb9iqckjr1wt3wwvpqgku7pd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540222</id>
      <parentid>4540221</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:39:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:en:Template:Ann_anime]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540221</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41" sha1="57ujl66lb9iqckjr1wt3wwvpqgku7pd" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Template:Anime News Network]]</text>
      <sha1>57ujl66lb9iqckjr1wt3wwvpqgku7pd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫലകം:Dragon Ball anime</title>
    <ns>10</ns>
    <id>656910</id>
    <redirect title="ഫലകം:Dragon Ball" />
    <revision>
      <id>4540223</id>
      <timestamp>2021-10-06T16:51:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>en&gt;Lord Opeth</username>
        <id>0</id>
      </contributor>
      <comment>Merged into the [Template:Dragon Ball]], since the main one was quite small and half of the Media section consists of links of the anime navbox.</comment>
      <origin>4540223</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" sha1="negka8xha6wb3sto4yjnboyxh01dplq" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Template:Dragon Ball]]</text>
      <sha1>negka8xha6wb3sto4yjnboyxh01dplq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540224</id>
      <parentid>4540223</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:40:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:en:Template:Dragon_Ball_anime]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540223</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" sha1="negka8xha6wb3sto4yjnboyxh01dplq" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Template:Dragon Ball]]</text>
      <sha1>negka8xha6wb3sto4yjnboyxh01dplq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫലകം:Toei Animation films 1990s</title>
    <ns>10</ns>
    <id>656911</id>
    <revision>
      <id>4540225</id>
      <timestamp>2024-12-08T03:49:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>en&gt;Jlwoodwa</username>
        <id>0</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:NAVNOREDIRECT]]</comment>
      <origin>4540225</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3935" sha1="cklvm9ywtnof8awy39zkfuekck7lect" xml:space="preserve">{{Navbox
|name  = Toei Animation films 1990s
|title = [[Toei Animation]] theatrical features (1990–1999)
|state = {{{state|autocollapse}}}
|bodyclass = hlist

|group1 = 1990
|list1 = 
* ''[[Akuma-kun|Akuma-kun: Yōkoso Akuma Land e!!]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The World's Strongest]]''
* ''[[Sally the Witch]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The Tree of Might]]''
* ''[[Pink (1982 manga)|Pink: Water Bandit, Rain Bandit]]''
* ''[[Utsunomiko|Utsunomiko: Tenjōhen]]''

|group2 = 1991
|list2 = 
* ''[[Dragon Ball Z: Lord Slug]]''
* ''[[Magical Taruruto|Magical Taluluto]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Cooler's Revenge]]''
* ''[[Dragon Quest: The Adventure of Dai|Dragon Quest: The Great Adventure of Dai]]''
* ''[[Magical Taruruto|Magical Taluluto: Magic Battle of the Friendship]]''

|group3 = 1992
|list3 = 
* ''[[Dragon Ball Z: The Return of Cooler]]''
* ''[[Dragon Quest: The Adventure of Dai|Dragon Quest: Avan's Discilpes]]''
* ''[[Magical Taruruto|Magical Taluluto: My Favorite Takoyaki]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Super Android 13!]]''
* ''[[Dragon Quest: The Adventure of Dai|Dragon Quest: Six Great Generals]]''
* ''[[Candy Candy|Candy Candy the Movie]]''
* ''[[Goldfish Warning!]]''
* ''[[Rokudenashi Blues]]''

|group4 = 1993
|list4 = 
* ''[[List of Dr. Slump films|Dr. Slump and Arale-chan: N-cha! Clear Skies Over Penguin Village]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Broly – The Legendary Super Saiyan]]''
* ''[[List of Dr. Slump films|Dr. Slump and Arale-chan: N-cha! From Penguin Village with Love]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Bojack Unbound]]'' 
* ''[[Rokudenashi Blues|Rokudenashi Blues 1993]]''
* ''[[Sailor Moon R: The Movie]]''
* ''[[Tōi Umi kara Kita Coo]]''

|group5 = 1994
|list5 = 
* ''[[List of Dr. Slump films|Dr. Slump and Arale-chan: Hoyoyo!! Follow the Rescued Shark...]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Broly – Second Coming]]''
* ''[[Slam Dunk (manga)|Slam Dunk]]''
* ''[[List of Dr. Slump films|Dr. Slump and Arale-chan: N-cha!! Excited Heart of Summer Vacation]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Bio-Broly]]''
* ''[[Slam Dunk (manga)|Slam Dunk: Conquer the Nation, Hanamichi Sakuragi!]]''
* ''[[Go! Go! Ackman]]''
* ''[[Ghost Sweeper Mikami]]''
* ''[[Sailor Moon S: The Movie]]''
* ''[[Shoot! (manga)|Aoki Densetsu Shoot!]]''

|group6 = 1995
|list6 = 
* ''[[Dragon Ball Z: Fusion Reborn]]''
* ''[[Marmalade Boy]]''
* ''[[Slam Dunk (manga)|Slam Dunk: Shohoku's Greatest Challenge!]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Wrath of the Dragon]]''
* ''[[Slam Dunk (manga)|Slam Dunk: Howling Basketman Spirit!!]]''
* ''[[Sailor Moon SuperS: The Movie]]''

|group7 = 1996
|list7 = 
* ''[[Dragon Ball: The Path to Power]]''
* ''[[Neighborhood Story]]''
* ''[[GeGeGe no Kitarō|GeGeGe no Kitarō: The Great Sea Beast]]''
* ''[[Hell Teacher: Jigoku Sensei Nube|Jigoku Sensei Nūbē]]''
* ''[[The Kindaichi Case Files|Kindaichi Shōnen no Jikenbo: Operazakan - Aratanaru Satsujin]]''

|group8 = 1997
|list8 = 
* ''[[Boys Over Flowers|Hana Yori Dango: The Movie]]''
* ''[[GeGeGe no Kitarō|GeGeGe no Kitarō: Obake Nighter]]''
* ''[[Hell Teacher: Jigoku Sensei Nube|Jigoku Sensei Nūbē: Gozen 0 toki Nūbē Shisu]]''
* ''[[Cutie Honey Flash]]''
* ''[[GeGeGe no Kitarō|GeGeGe no Kitarō: Yokai Express! The Phantom Train]]''
* ''[[Hell Teacher: Jigoku Sensei Nube|Jigoku Sensei Nūbē: Kyoufu no Natsu Yasumi! Asashi no Uni no Gensetsu]]''

|group9 = 1998
|list9 = 
* ''[[Galaxy Express 999|Galaxy Express 999: Eternal Fantasy]]''

|group10 = 1999
|list10 = 
* ''[[Digimon Adventure (film)|Digimon Adventure]]''
* ''[[List of Dr. Slump films|Doctor Slump: Arale's Surprise Burn]]''
* ''[[Yu-Gi-Oh! (1999 film)|Yu-Gi-Oh!]]''
* ''[[The Kindaichi Case Files|Kindaichi Shōnen no Jikenbo: Satsuriku no Deep Blue]]''

|below = Not including [[Madhouse (company)|Madhouse]]-animated features produced by Toei&lt;br/&gt;
{{icon|category}} [[:Category:Toei Animation films|Category]]

}}
&lt;noinclude&gt;
{{navbox documentation}}
[[Category:Toei Animation film navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>cklvm9ywtnof8awy39zkfuekck7lect</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540226</id>
      <parentid>4540225</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:40:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:en:Template:Toei_Animation_films_1990s]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540225</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3935" sha1="cklvm9ywtnof8awy39zkfuekck7lect" xml:space="preserve">{{Navbox
|name  = Toei Animation films 1990s
|title = [[Toei Animation]] theatrical features (1990–1999)
|state = {{{state|autocollapse}}}
|bodyclass = hlist

|group1 = 1990
|list1 = 
* ''[[Akuma-kun|Akuma-kun: Yōkoso Akuma Land e!!]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The World's Strongest]]''
* ''[[Sally the Witch]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The Tree of Might]]''
* ''[[Pink (1982 manga)|Pink: Water Bandit, Rain Bandit]]''
* ''[[Utsunomiko|Utsunomiko: Tenjōhen]]''

|group2 = 1991
|list2 = 
* ''[[Dragon Ball Z: Lord Slug]]''
* ''[[Magical Taruruto|Magical Taluluto]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Cooler's Revenge]]''
* ''[[Dragon Quest: The Adventure of Dai|Dragon Quest: The Great Adventure of Dai]]''
* ''[[Magical Taruruto|Magical Taluluto: Magic Battle of the Friendship]]''

|group3 = 1992
|list3 = 
* ''[[Dragon Ball Z: The Return of Cooler]]''
* ''[[Dragon Quest: The Adventure of Dai|Dragon Quest: Avan's Discilpes]]''
* ''[[Magical Taruruto|Magical Taluluto: My Favorite Takoyaki]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Super Android 13!]]''
* ''[[Dragon Quest: The Adventure of Dai|Dragon Quest: Six Great Generals]]''
* ''[[Candy Candy|Candy Candy the Movie]]''
* ''[[Goldfish Warning!]]''
* ''[[Rokudenashi Blues]]''

|group4 = 1993
|list4 = 
* ''[[List of Dr. Slump films|Dr. Slump and Arale-chan: N-cha! Clear Skies Over Penguin Village]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Broly – The Legendary Super Saiyan]]''
* ''[[List of Dr. Slump films|Dr. Slump and Arale-chan: N-cha! From Penguin Village with Love]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Bojack Unbound]]'' 
* ''[[Rokudenashi Blues|Rokudenashi Blues 1993]]''
* ''[[Sailor Moon R: The Movie]]''
* ''[[Tōi Umi kara Kita Coo]]''

|group5 = 1994
|list5 = 
* ''[[List of Dr. Slump films|Dr. Slump and Arale-chan: Hoyoyo!! Follow the Rescued Shark...]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Broly – Second Coming]]''
* ''[[Slam Dunk (manga)|Slam Dunk]]''
* ''[[List of Dr. Slump films|Dr. Slump and Arale-chan: N-cha!! Excited Heart of Summer Vacation]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Bio-Broly]]''
* ''[[Slam Dunk (manga)|Slam Dunk: Conquer the Nation, Hanamichi Sakuragi!]]''
* ''[[Go! Go! Ackman]]''
* ''[[Ghost Sweeper Mikami]]''
* ''[[Sailor Moon S: The Movie]]''
* ''[[Shoot! (manga)|Aoki Densetsu Shoot!]]''

|group6 = 1995
|list6 = 
* ''[[Dragon Ball Z: Fusion Reborn]]''
* ''[[Marmalade Boy]]''
* ''[[Slam Dunk (manga)|Slam Dunk: Shohoku's Greatest Challenge!]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Wrath of the Dragon]]''
* ''[[Slam Dunk (manga)|Slam Dunk: Howling Basketman Spirit!!]]''
* ''[[Sailor Moon SuperS: The Movie]]''

|group7 = 1996
|list7 = 
* ''[[Dragon Ball: The Path to Power]]''
* ''[[Neighborhood Story]]''
* ''[[GeGeGe no Kitarō|GeGeGe no Kitarō: The Great Sea Beast]]''
* ''[[Hell Teacher: Jigoku Sensei Nube|Jigoku Sensei Nūbē]]''
* ''[[The Kindaichi Case Files|Kindaichi Shōnen no Jikenbo: Operazakan - Aratanaru Satsujin]]''

|group8 = 1997
|list8 = 
* ''[[Boys Over Flowers|Hana Yori Dango: The Movie]]''
* ''[[GeGeGe no Kitarō|GeGeGe no Kitarō: Obake Nighter]]''
* ''[[Hell Teacher: Jigoku Sensei Nube|Jigoku Sensei Nūbē: Gozen 0 toki Nūbē Shisu]]''
* ''[[Cutie Honey Flash]]''
* ''[[GeGeGe no Kitarō|GeGeGe no Kitarō: Yokai Express! The Phantom Train]]''
* ''[[Hell Teacher: Jigoku Sensei Nube|Jigoku Sensei Nūbē: Kyoufu no Natsu Yasumi! Asashi no Uni no Gensetsu]]''

|group9 = 1998
|list9 = 
* ''[[Galaxy Express 999|Galaxy Express 999: Eternal Fantasy]]''

|group10 = 1999
|list10 = 
* ''[[Digimon Adventure (film)|Digimon Adventure]]''
* ''[[List of Dr. Slump films|Doctor Slump: Arale's Surprise Burn]]''
* ''[[Yu-Gi-Oh! (1999 film)|Yu-Gi-Oh!]]''
* ''[[The Kindaichi Case Files|Kindaichi Shōnen no Jikenbo: Satsuriku no Deep Blue]]''

|below = Not including [[Madhouse (company)|Madhouse]]-animated features produced by Toei&lt;br/&gt;
{{icon|category}} [[:Category:Toei Animation films|Category]]

}}
&lt;noinclude&gt;
{{navbox documentation}}
[[Category:Toei Animation film navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>cklvm9ywtnof8awy39zkfuekck7lect</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫലകം:Dragon Ball</title>
    <ns>10</ns>
    <id>656912</id>
    <revision>
      <id>4540227</id>
      <timestamp>2025-03-19T16:49:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>en&gt;Lord Opeth</username>
        <id>0</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>4540227</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6008" sha1="5xwlz9rz7zdzghodga6nts9bq02bwlh" xml:space="preserve">&lt;!-- Please do not add section links here, navboxes are only supposed to list whole articles; also, do not change a link's target or descriptive text unless the article being linked to has been moved. Both of these issues will be immediately reverted.
--&gt;{{Navbox
| name   = Dragon Ball
| title  = ''[[Dragon Ball]]'' by [[Akira Toriyama]]
| image      = 
| state      = {{{state|autocollapse}}}
|colheaderstyle = font-size:85%;
|bodyclass = hlist

| group1 = Manga
| list1  = 
*''[[Dragon Ball (manga)|Dragon Ball]]''
*''[[Dragon Ball: Episode of Bardock|Episode of Bardock]]''
* ''[[Dragon Ball Super]]''
*[[List of Dragon Ball manga volumes|Collected volumes]]
**[[List of Dragon Ball chapters (series)|''Dragon Ball'' chapters]]
**[[List of Dragon Ball Z chapters|''Dragon Ball Z'' chapters]]
**[[List of Dragon Ball Super chapters|''Dragon Ball Super'' chapters]]

| group2 = [[List of Dragon Ball anime|Anime]]
| list2  = {{Navbox|child
  |group1 = TV and &lt;br&gt;ONA series
  |list1 = 
* ''[[Dragon Ball (TV series)|Dragon Ball]]''
** [[List of Dragon Ball episodes|episodes]]
* ''[[Dragon Ball Z]]''
** [[List of Dragon Ball Z episodes|episodes]]
*** [[Dragon Ball Z season 1|season 1]]
*** [[Dragon Ball Z season 2|2]]
*** [[Dragon Ball Z season 3|3]]
*** [[Dragon Ball Z season 4|4]]
*** [[Dragon Ball Z season 5|5]]
*** [[Dragon Ball Z season 6|6]]
*** [[Dragon Ball Z season 7|7]]
*** [[Dragon Ball Z season 8|8]]
*** [[Dragon Ball Z season 9|9]]
** [[List of Dragon Ball Z Kai episodes|''Kai'' episodes]]
* ''[[Dragon Ball GT]]''
** [[List of Dragon Ball GT episodes|episodes]]
* ''[[Dragon Ball Super]]''
** [[List of Dragon Ball Super episodes|episodes]]
* ''[[Super Dragon Ball Heroes (web series)|Super Dragon Ball Heroes]]''
** [[List of Super Dragon Ball Heroes episodes|episodes]]
* ''[[Dragon Ball Daima]]''

 | group2 = TV specials &lt;br&gt;and OVAs
 | list2  = 
* ''[[Dragon Ball Z: Bardock – The Father of Goku]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The History of Trunks]]''
* ''[[Dragon Ball Z Side Story: Plan to Eradicate the Saiyans]]''
* ''[[Dragon Ball GT: A Hero's Legacy]]''
* ''[[Dragon Ball: Yo! Son Goku and His Friends Return!!]]''
* ''[[Dragon Ball Z Side Story: Plan to Eradicate the Saiyans#Dragon Ball: Plan to Eradicate the Super Saiyans|Dragon Ball Z: Plan to Eradicate the Super Saiyans]]''
* ''[[Dragon Ball: Episode of Bardock]]''
* ''[[Dream 9 Toriko &amp; One Piece &amp; Dragon Ball Z Super Collaboration Special!!]]''
}}

| group3 = [[List of Dragon Ball films|Films]]
| list3  = {{Navbox|child
  |group1 = ''Dragon Ball''
  |list1 = 
* ''[[Dragon Ball: Curse of the Blood Rubies|Curse of the Blood Rubies]]''
* ''[[Dragon Ball: Sleeping Princess in Devil's Castle|Sleeping Princess in Devil's Castle]]''
* ''[[Dragon Ball: Mystical Adventure|Mystical Adventure]]''
* ''[[Dragon Ball: The Path to Power|The Path to Power]]''

  |group2 = ''Dragon Ball Z''
  |list2 = 
* ''[[Dragon Ball Z: Dead Zone|Dead Zone]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The World's Strongest|The World's Strongest]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The Tree of Might|The Tree of Might]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Lord Slug|Lord Slug]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Cooler's Revenge|Cooler's Revenge]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The Return of Cooler|The Return of Cooler]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Super Android 13!|Super Android 13!]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Broly – The Legendary Super Saiyan|Broly – The Legendary Super Saiyan]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Bojack Unbound|Bojack Unbound]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Broly – Second Coming|Broly – Second Coming]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Bio-Broly|Bio-Broly]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Fusion Reborn|Fusion Reborn]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Wrath of the Dragon|Wrath of the Dragon]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Battle of Gods|Battle of Gods]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Resurrection 'F'|Resurrection 'F']]''

  |group3 = ''Dragon Ball Super''
  |list3 = 
* ''[[Dragon Ball Super: Broly|Broly]]''
*''[[Dragon Ball Super: Super Hero|Super Hero]]''

  |group4 = Others
  |list4 = 
* ''[[Dragonball Evolution]]''
}}

| group4 = Music
| list4  = {{Navbox|child
  |group1 = [[List of Dragon Ball soundtracks|Soundtracks]]
 | list1  = 
*[[Dragon Ball Z Hit Song Collection series|''Dragon Ball Z Hit Song Collection'' series]]
*''[[Dragonball Evolution (soundtrack)|Dragonball Evolution: Original Motion Picture Soundtrack]]''

 | group2 = [[List of Dragon Ball singles|Songs and singles]]
 | list2  =
*&quot;[[Makafushigi Adventure!]]&quot;
*&quot;[[Cha-La Head-Cha-La]]&quot;
*&quot;[[Dan Dan Kokoro Hikareteku]]&quot;
*&quot;[[Hitori ja Nai (Deen song)|Hitori ja Nai]]&quot;
*&quot;[[Don't You See! (Zard song)|Don't You See!]]&quot;
*&quot;[[Blue Velvet (Shizuka Kudo song)|Blue Velvet]]&quot;
*&quot;[[Tsume Tsume Tsume/F]]&quot;
*&quot;[[Rule/Sparkle|Rule]]&quot;
*&quot;[[Dragon Soul]]&quot;
*&quot;[[Yeah! Break! Care! Break!]]&quot;
*&quot;[[&quot;Z&quot; no Chikai|{{-'}}Z' no Chikai]]&quot;
*&quot;[[Chōzetsu Dynamic!]]&quot;
*&quot;[[Jaka Jaan]]&quot;
*&quot;[[Nakama (song)|Nakama]]&quot;
}}

| group5 = Games
| list5  = 
*[[List of Dragon Ball video games|Video games]]
*''[[Dragon Ball Z: The Anime Adventure Game]]''
*''[[Dragon Ball Z Collectible Card Game]]''
*''[[Dragon Ball Collectible Card Game]]''

| group6 = [[List of Dragon Ball characters|Characters]]
| list6  = 
*[[Goku]]
*[[Bulma]]
*[[Master Roshi]]
*[[Yamcha]]
*[[Chi-Chi (Dragon Ball)|Chi-Chi]]
*[[Krillin]]
*[[Red Ribbon Army]]
*[[Tien Shinhan]]
*[[Piccolo (Dragon Ball)|Piccolo]]
*[[Mr. Popo]]
*[[Gohan]]
*[[Vegeta]]
*[[Frieza]]
*[[Bardock]]
*[[Trunks (Dragon Ball)|Trunks]]
*[[Android 18]]
*[[Cell (Dragon Ball)|Cell]]
*[[Mr. Satan]]
*[[Broly]]
*[[Videl]]
*[[Majin Buu]]
*[[Beerus]]
*[[Zamasu]]
*[[Caulifla and Kale]]
*[[Jiren (Dragon Ball)|Jiren]]

| group7 =  Related
| list7  = 
*[[Cultural impact of Dragon Ball|Cultural impact]]
*[[Kazuhiko Torishima]]
*''[[Dr. Slump]]''
*&quot;[[It's Over 9000!]]&quot;
*''[[Neko Majin]]''
*''[[Jaco the Galactic Patrolman]]''
*[[Puff-puff (onomatopoeia)|Puff-puff]]
*[[TeamFourStar]]
| below  = 
*{{Icon|Category}} '''[[:Category:Dragon Ball|Category]]'''

}}&lt;noinclude&gt;
{{navbox documentation}}
[[Category:Anime and manga navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5xwlz9rz7zdzghodga6nts9bq02bwlh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540228</id>
      <parentid>4540227</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T07:41:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[:en:Template:Dragon_Ball]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു</comment>
      <origin>4540227</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6008" sha1="5xwlz9rz7zdzghodga6nts9bq02bwlh" xml:space="preserve">&lt;!-- Please do not add section links here, navboxes are only supposed to list whole articles; also, do not change a link's target or descriptive text unless the article being linked to has been moved. Both of these issues will be immediately reverted.
--&gt;{{Navbox
| name   = Dragon Ball
| title  = ''[[Dragon Ball]]'' by [[Akira Toriyama]]
| image      = 
| state      = {{{state|autocollapse}}}
|colheaderstyle = font-size:85%;
|bodyclass = hlist

| group1 = Manga
| list1  = 
*''[[Dragon Ball (manga)|Dragon Ball]]''
*''[[Dragon Ball: Episode of Bardock|Episode of Bardock]]''
* ''[[Dragon Ball Super]]''
*[[List of Dragon Ball manga volumes|Collected volumes]]
**[[List of Dragon Ball chapters (series)|''Dragon Ball'' chapters]]
**[[List of Dragon Ball Z chapters|''Dragon Ball Z'' chapters]]
**[[List of Dragon Ball Super chapters|''Dragon Ball Super'' chapters]]

| group2 = [[List of Dragon Ball anime|Anime]]
| list2  = {{Navbox|child
  |group1 = TV and &lt;br&gt;ONA series
  |list1 = 
* ''[[Dragon Ball (TV series)|Dragon Ball]]''
** [[List of Dragon Ball episodes|episodes]]
* ''[[Dragon Ball Z]]''
** [[List of Dragon Ball Z episodes|episodes]]
*** [[Dragon Ball Z season 1|season 1]]
*** [[Dragon Ball Z season 2|2]]
*** [[Dragon Ball Z season 3|3]]
*** [[Dragon Ball Z season 4|4]]
*** [[Dragon Ball Z season 5|5]]
*** [[Dragon Ball Z season 6|6]]
*** [[Dragon Ball Z season 7|7]]
*** [[Dragon Ball Z season 8|8]]
*** [[Dragon Ball Z season 9|9]]
** [[List of Dragon Ball Z Kai episodes|''Kai'' episodes]]
* ''[[Dragon Ball GT]]''
** [[List of Dragon Ball GT episodes|episodes]]
* ''[[Dragon Ball Super]]''
** [[List of Dragon Ball Super episodes|episodes]]
* ''[[Super Dragon Ball Heroes (web series)|Super Dragon Ball Heroes]]''
** [[List of Super Dragon Ball Heroes episodes|episodes]]
* ''[[Dragon Ball Daima]]''

 | group2 = TV specials &lt;br&gt;and OVAs
 | list2  = 
* ''[[Dragon Ball Z: Bardock – The Father of Goku]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The History of Trunks]]''
* ''[[Dragon Ball Z Side Story: Plan to Eradicate the Saiyans]]''
* ''[[Dragon Ball GT: A Hero's Legacy]]''
* ''[[Dragon Ball: Yo! Son Goku and His Friends Return!!]]''
* ''[[Dragon Ball Z Side Story: Plan to Eradicate the Saiyans#Dragon Ball: Plan to Eradicate the Super Saiyans|Dragon Ball Z: Plan to Eradicate the Super Saiyans]]''
* ''[[Dragon Ball: Episode of Bardock]]''
* ''[[Dream 9 Toriko &amp; One Piece &amp; Dragon Ball Z Super Collaboration Special!!]]''
}}

| group3 = [[List of Dragon Ball films|Films]]
| list3  = {{Navbox|child
  |group1 = ''Dragon Ball''
  |list1 = 
* ''[[Dragon Ball: Curse of the Blood Rubies|Curse of the Blood Rubies]]''
* ''[[Dragon Ball: Sleeping Princess in Devil's Castle|Sleeping Princess in Devil's Castle]]''
* ''[[Dragon Ball: Mystical Adventure|Mystical Adventure]]''
* ''[[Dragon Ball: The Path to Power|The Path to Power]]''

  |group2 = ''Dragon Ball Z''
  |list2 = 
* ''[[Dragon Ball Z: Dead Zone|Dead Zone]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The World's Strongest|The World's Strongest]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The Tree of Might|The Tree of Might]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Lord Slug|Lord Slug]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Cooler's Revenge|Cooler's Revenge]]''
* ''[[Dragon Ball Z: The Return of Cooler|The Return of Cooler]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Super Android 13!|Super Android 13!]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Broly – The Legendary Super Saiyan|Broly – The Legendary Super Saiyan]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Bojack Unbound|Bojack Unbound]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Broly – Second Coming|Broly – Second Coming]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Bio-Broly|Bio-Broly]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Fusion Reborn|Fusion Reborn]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Wrath of the Dragon|Wrath of the Dragon]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Battle of Gods|Battle of Gods]]''
* ''[[Dragon Ball Z: Resurrection 'F'|Resurrection 'F']]''

  |group3 = ''Dragon Ball Super''
  |list3 = 
* ''[[Dragon Ball Super: Broly|Broly]]''
*''[[Dragon Ball Super: Super Hero|Super Hero]]''

  |group4 = Others
  |list4 = 
* ''[[Dragonball Evolution]]''
}}

| group4 = Music
| list4  = {{Navbox|child
  |group1 = [[List of Dragon Ball soundtracks|Soundtracks]]
 | list1  = 
*[[Dragon Ball Z Hit Song Collection series|''Dragon Ball Z Hit Song Collection'' series]]
*''[[Dragonball Evolution (soundtrack)|Dragonball Evolution: Original Motion Picture Soundtrack]]''

 | group2 = [[List of Dragon Ball singles|Songs and singles]]
 | list2  =
*&quot;[[Makafushigi Adventure!]]&quot;
*&quot;[[Cha-La Head-Cha-La]]&quot;
*&quot;[[Dan Dan Kokoro Hikareteku]]&quot;
*&quot;[[Hitori ja Nai (Deen song)|Hitori ja Nai]]&quot;
*&quot;[[Don't You See! (Zard song)|Don't You See!]]&quot;
*&quot;[[Blue Velvet (Shizuka Kudo song)|Blue Velvet]]&quot;
*&quot;[[Tsume Tsume Tsume/F]]&quot;
*&quot;[[Rule/Sparkle|Rule]]&quot;
*&quot;[[Dragon Soul]]&quot;
*&quot;[[Yeah! Break! Care! Break!]]&quot;
*&quot;[[&quot;Z&quot; no Chikai|{{-'}}Z' no Chikai]]&quot;
*&quot;[[Chōzetsu Dynamic!]]&quot;
*&quot;[[Jaka Jaan]]&quot;
*&quot;[[Nakama (song)|Nakama]]&quot;
}}

| group5 = Games
| list5  = 
*[[List of Dragon Ball video games|Video games]]
*''[[Dragon Ball Z: The Anime Adventure Game]]''
*''[[Dragon Ball Z Collectible Card Game]]''
*''[[Dragon Ball Collectible Card Game]]''

| group6 = [[List of Dragon Ball characters|Characters]]
| list6  = 
*[[Goku]]
*[[Bulma]]
*[[Master Roshi]]
*[[Yamcha]]
*[[Chi-Chi (Dragon Ball)|Chi-Chi]]
*[[Krillin]]
*[[Red Ribbon Army]]
*[[Tien Shinhan]]
*[[Piccolo (Dragon Ball)|Piccolo]]
*[[Mr. Popo]]
*[[Gohan]]
*[[Vegeta]]
*[[Frieza]]
*[[Bardock]]
*[[Trunks (Dragon Ball)|Trunks]]
*[[Android 18]]
*[[Cell (Dragon Ball)|Cell]]
*[[Mr. Satan]]
*[[Broly]]
*[[Videl]]
*[[Majin Buu]]
*[[Beerus]]
*[[Zamasu]]
*[[Caulifla and Kale]]
*[[Jiren (Dragon Ball)|Jiren]]

| group7 =  Related
| list7  = 
*[[Cultural impact of Dragon Ball|Cultural impact]]
*[[Kazuhiko Torishima]]
*''[[Dr. Slump]]''
*&quot;[[It's Over 9000!]]&quot;
*''[[Neko Majin]]''
*''[[Jaco the Galactic Patrolman]]''
*[[Puff-puff (onomatopoeia)|Puff-puff]]
*[[TeamFourStar]]
| below  = 
*{{Icon|Category}} '''[[:Category:Dragon Ball|Category]]'''

}}&lt;noinclude&gt;
{{navbox documentation}}
[[Category:Anime and manga navigational boxes]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5xwlz9rz7zdzghodga6nts9bq02bwlh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Cenzon153</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656913</id>
    <revision>
      <id>4540237</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:47:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540237</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6825" sha1="mv4cj66uuaqerujybd6w6ywettmfzde" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Cenzon153 | Cenzon153 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 08:47, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>mv4cj66uuaqerujybd6w6ywettmfzde</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:伊予の神</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656914</id>
    <revision>
      <id>4540240</id>
      <timestamp>2025-06-28T08:54:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540240</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6831" sha1="cuw5p0p24s4la8i7tfuogzg1yqlglmv" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: 伊予の神 | 伊予の神 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 08:54, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>cuw5p0p24s4la8i7tfuogzg1yqlglmv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Damlok</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656915</id>
    <revision>
      <id>4540243</id>
      <timestamp>2025-06-28T09:01:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540243</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6819" sha1="6z516p2q00w1fhfooaaspvmgut6n5bs" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Damlok | Damlok | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 09:01, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>6z516p2q00w1fhfooaaspvmgut6n5bs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>656916</id>
    <revision>
      <id>4540245</id>
      <timestamp>2025-06-28T09:15:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Fotokannan</username>
        <id>14472</id>
      </contributor>
      <comment>'{{prettyurl|}} മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലു...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540245</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6378" sha1="87qemdv6kc3p2n520fyqerlmb52m806" xml:space="preserve">{{prettyurl|}}
മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കേരള സമാചാർ എന്ന മാസിക സ്വന്തമായി എഡിറ്റു ചെയ്ത് 25 വർഷമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റിക്കാർഡിൽ ഇടം പിടിച്ചു.
==ജീവിതരേഖ==
സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി പരേതനായ എ.വി.ശ്രീകണ്ഠ പൊതുവാളുടെയും കെ.പി.ദേവി അമ്മയുടെയും  മകനാണ്. അന്നൂർ യു.പി.സ്കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം. രാമനാട്ടുകാരയിലെ സർവ്വോദയം പ്രവർത്തകനും ഗാന്ധിയനുമായ കെ.രാധാകൃഷ്ണമേനോൻ്റെ ശിഷ്യനായി. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം മദ്രാസിലായിരുന്നു ആദ്യ ജോലി. വുഡ്‍ലാൻഡ് ഹോട്ടലിൽ ടെലിപ്രിന്ററായി ജോലി ചെയ്യവേ കസ്തൂർബാ ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് പുസ്തകമെഴുതി. കെ.കേളപ്പന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോഴിക്കോട്ടു നിന്നു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഭൂദാനകാഹളത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി വന്നു. 1967-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി. ദീർഘകാലം അഹമദാബാദ് നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനിൽ (എൻ.ഐ.ഡി) അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫീസറായിരുന്നു.  എൻ.ഐ.ഡി.യിൽ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി കമ്യൂണിക്കേഷൻ ഡിസൈൻ, പ്രിന്റിങ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ഫിലിം ആൻഡ് ടി.വി.സ്റ്റുഡിയോ വിഭാഗങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. പബ്ലിക്കേഷൻ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന് 2005-ൽ വിരമിച്ചു.

ഭാര്യ: നളിനി അത്തായി
==എഴുത്ത് ജീവിതം==
ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ 129 ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകളിൽ  76 പുസ്തകങ്ങൾ  മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു. ജസ്റ്റ് അനദർ സക്കർ എന്ന നോവൽ മറ്റൊരു നീരാളിയെന്ന് നാമകരണം ചെയ്ത് അന്നത്തെ ജനയുഗം മാസികയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. തെങ്ങമമായിരുന്നു പത്രാധിപർ. ഗുജറാത്തിൽ ഗാന്ധിജി സ്ഥാപിച്ച വിദ്യാപീഠത്തിൽ മലയാളം അധ്യാപകനായിരുന്നു. 18 വർഷത്തോളം മലയാളം ഗുജറാത്തി മലയാളികളെയും ഇതരഭാഷക്കാരെയും പഠിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ അവിടെ ഭാഷകളുടെ പഠന വിഭാഗം തലവനുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം നിഘണ്ടു തയ്യാറാക്കുകയും റെൻ ആൻ്റ് മാർട്ടിൻ ഹൈസ്കൂൾ ഇംഗ്ലീഷ് ഗ്രാമർ എന്ന ഫാസ്റ്റ് സെല്ലിങ്ങ് ബുക്ക് മലയാളത്തിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.ഇതിനു പുറമേ നാലോളം ഗുജറാത്തി പുസ്തകങ്ങൾ, സാഹിത്യകാരൻ ദിൻകർ ജോഷിയുടെ അർജുനവിഷാദയോഗം, ഹീരാ ലാൽ ഠാക്കൂറിൻ്റെ കർമ്മസിദ്ധാന്തം മൃതലായ കൃതികളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2000 ആണ്ടു മുതൽ RNI റജിസ്ട്രേഷന് കേരള സമാചാർ വാരികയായി പ്രസിദ്ധീകരണം തുടങ്ങി. ഏക വ്യക്തി പ്രസിദ്ധീകരണമായതിനാൽ 2016ലെ ലിംകാ നാഷണൽ റിക്കാർഡെന്ന പ്രശസ്തപുരസ്കാരത്തിന് അർഹനായി
==കൃതികൾ==
* ഭീതിയുടെ തടവറ, പ്രതികാര ദാഹി, ബ്ലഡ് ഡയമണ്ട്, വിഷമോതിരം, ഹോങ്കോങ്ങിൽ നിന്ന് ഒരു ശവപ്പെട്ടി, പണമോ നിണമോ, ഇരട്ട മുഖമുള്ള സ്ത്രീ, മരണം ഇതാ ഇവിടെ, സീക്രട്ട് കോഡ്, ഷോക്ക്, കില്ലർ, നിലവറക്കുള്ളിലെ സ്റ്റാമ്പുകൾ, റഫ്രിജറേറ്ററിലെ പ്രേതം
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2014ൽ അക്ഷയ നാഷണൽ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;</text>
      <sha1>87qemdv6kc3p2n520fyqerlmb52m806</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540248</id>
      <parentid>4540245</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:20:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Fotokannan</username>
        <id>14472</id>
      </contributor>
      <origin>4540248</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6805" sha1="rnol6p1hlsgykphxu0wgipcit2q3z52" xml:space="preserve">{{prettyurl|}}
മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). [[ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചേസ്|ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ]] എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കേരള സമാചാർ എന്ന മാസിക സ്വന്തമായി എഡിറ്റു ചെയ്ത് 25 വർഷമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റിക്കാർഡിൽ ഇടം പിടിച്ചു. ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചെയ്‌സിന്റെ നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം നേടിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/literature/news/writer-kk-bhaskaran-paynnur-passes-away-1.10701199&lt;/ref&gt;

==ജീവിതരേഖ==
സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി പരേതനായ എ.വി.ശ്രീകണ്ഠ പൊതുവാളുടെയും കെ.പി.ദേവി അമ്മയുടെയും  മകനാണ്. അന്നൂർ യു.പി.സ്കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം. രാമനാട്ടുകാരയിലെ സർവ്വോദയം പ്രവർത്തകനും ഗാന്ധിയനുമായ കെ.രാധാകൃഷ്ണമേനോൻ്റെ ശിഷ്യനായി. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം മദ്രാസിലായിരുന്നു ആദ്യ ജോലി. വുഡ്‍ലാൻഡ് ഹോട്ടലിൽ ടെലിപ്രിന്ററായി ജോലി ചെയ്യവേ കസ്തൂർബാ ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് പുസ്തകമെഴുതി. കെ.കേളപ്പന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോഴിക്കോട്ടു നിന്നു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഭൂദാനകാഹളത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി വന്നു. 1967-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി. ദീർഘകാലം അഹമദാബാദ് നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനിൽ (എൻ.ഐ.ഡി) അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫീസറായിരുന്നു.  എൻ.ഐ.ഡി.യിൽ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി കമ്യൂണിക്കേഷൻ ഡിസൈൻ, പ്രിന്റിങ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ഫിലിം ആൻഡ് ടി.വി.സ്റ്റുഡിയോ വിഭാഗങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. പബ്ലിക്കേഷൻ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന് 2005-ൽ വിരമിച്ചു.

ഭാര്യ: നളിനി അത്തായി
==എഴുത്ത് ജീവിതം==
ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ 129 ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകളിൽ  76 പുസ്തകങ്ങൾ  മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു. ജസ്റ്റ് അനദർ സക്കർ എന്ന നോവൽ മറ്റൊരു നീരാളിയെന്ന് നാമകരണം ചെയ്ത് അന്നത്തെ ജനയുഗം മാസികയിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. തെങ്ങമമായിരുന്നു പത്രാധിപർ. ഗുജറാത്തിൽ ഗാന്ധിജി സ്ഥാപിച്ച വിദ്യാപീഠത്തിൽ മലയാളം അധ്യാപകനായിരുന്നു. 18 വർഷത്തോളം മലയാളം ഗുജറാത്തി മലയാളികളെയും ഇതരഭാഷക്കാരെയും പഠിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ അവിടെ ഭാഷകളുടെ പഠന വിഭാഗം തലവനുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം നിഘണ്ടു തയ്യാറാക്കുകയും റെൻ ആൻ്റ് മാർട്ടിൻ ഹൈസ്കൂൾ ഇംഗ്ലീഷ് ഗ്രാമർ എന്ന ഫാസ്റ്റ് സെല്ലിങ്ങ് ബുക്ക് മലയാളത്തിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.ഇതിനു പുറമേ നാലോളം ഗുജറാത്തി പുസ്തകങ്ങൾ, സാഹിത്യകാരൻ ദിൻകർ ജോഷിയുടെ അർജുനവിഷാദയോഗം, ഹീരാ ലാൽ ഠാക്കൂറിൻ്റെ കർമ്മസിദ്ധാന്തം മൃതലായ കൃതികളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2000 ആണ്ടു മുതൽ RNI റജിസ്ട്രേഷന് കേരള സമാചാർ വാരികയായി പ്രസിദ്ധീകരണം തുടങ്ങി. ഏക വ്യക്തി പ്രസിദ്ധീകരണമായതിനാൽ 2016ലെ ലിംകാ നാഷണൽ റിക്കാർഡെന്ന പ്രശസ്തപുരസ്കാരത്തിന് അർഹനായി
==കൃതികൾ==
* ഭീതിയുടെ തടവറ, പ്രതികാര ദാഹി, ബ്ലഡ് ഡയമണ്ട്, വിഷമോതിരം, ഹോങ്കോങ്ങിൽ നിന്ന് ഒരു ശവപ്പെട്ടി, പണമോ നിണമോ, ഇരട്ട മുഖമുള്ള സ്ത്രീ, മരണം ഇതാ ഇവിടെ, സീക്രട്ട് കോഡ്, ഷോക്ക്, കില്ലർ, നിലവറക്കുള്ളിലെ സ്റ്റാമ്പുകൾ, റഫ്രിജറേറ്ററിലെ പ്രേതം
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2014ൽ അക്ഷയ നാഷണൽ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;</text>
      <sha1>rnol6p1hlsgykphxu0wgipcit2q3z52</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540254</id>
      <parentid>4540248</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:28:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Fotokannan</username>
        <id>14472</id>
      </contributor>
      <comment>/* എഴുത്ത് ജീവിതം */</comment>
      <origin>4540254</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8033" sha1="r9zwnx1o75zjdahhqiaany3yd6du52g" xml:space="preserve">{{prettyurl|}}
മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). [[ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചേസ്|ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ]] എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കേരള സമാചാർ എന്ന മാസിക സ്വന്തമായി എഡിറ്റു ചെയ്ത് 25 വർഷമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റിക്കാർഡിൽ ഇടം പിടിച്ചു. ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചെയ്‌സിന്റെ നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം നേടിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/literature/news/writer-kk-bhaskaran-paynnur-passes-away-1.10701199&lt;/ref&gt;

==ജീവിതരേഖ==
സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി പരേതനായ എ.വി.ശ്രീകണ്ഠ പൊതുവാളുടെയും കെ.പി.ദേവി അമ്മയുടെയും  മകനാണ്. അന്നൂർ യു.പി.സ്കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം. രാമനാട്ടുകാരയിലെ സർവ്വോദയം പ്രവർത്തകനും ഗാന്ധിയനുമായ കെ.രാധാകൃഷ്ണമേനോൻ്റെ ശിഷ്യനായി. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം മദ്രാസിലായിരുന്നു ആദ്യ ജോലി. വുഡ്‍ലാൻഡ് ഹോട്ടലിൽ ടെലിപ്രിന്ററായി ജോലി ചെയ്യവേ കസ്തൂർബാ ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് പുസ്തകമെഴുതി. കെ.കേളപ്പന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോഴിക്കോട്ടു നിന്നു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഭൂദാനകാഹളത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി വന്നു. 1967-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി. ദീർഘകാലം അഹമദാബാദ് നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനിൽ (എൻ.ഐ.ഡി) അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫീസറായിരുന്നു.  എൻ.ഐ.ഡി.യിൽ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി കമ്യൂണിക്കേഷൻ ഡിസൈൻ, പ്രിന്റിങ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ഫിലിം ആൻഡ് ടി.വി.സ്റ്റുഡിയോ വിഭാഗങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. പബ്ലിക്കേഷൻ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന് 2005-ൽ വിരമിച്ചു.

ഭാര്യ: നളിനി അത്തായി
==എഴുത്ത് ജീവിതം==
==ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചേസ്==
ഒരു  തീവണ്ടിയാത്രയിൽ യാദൃച്ഛികമായാണ് ചേസിന്റെ ‘ജസ്റ്റ് അനതർ ‌സക്കർ’ വായിച്ചത്.  പുസ്തകത്തിലെ വിലാസത്തിൽ നേരേ
ചേസിന് കത്തെഴുതി. കരാറിന് ചേസ് സമ്മതിച്ചു.  കരാറിൽ ചേസും ഭാസ്കരനുമാണ് ഒപ്പിട്ടത്. ഒരു വിവർത്തനത്തിന് ഏകദേശം 600 രൂപ ഗ്രന്ഥകർത്താവിന്
നൽകണമെന്നായിരുന്നു അന്നത്തെ വ്യവസ്ഥ. 1980-ലാണ് ജസ്റ്റ് അനതർ സക്കർ ‘മറ്റൊരു നീരാളി’ എന്നപേരിൽ മൊഴിമാറ്റിയത്. കൊല്ലത്തെ ജനയുഗം മാസിക ആദ്യം തിരിച്ചയച്ചെങ്കിലും പിന്നീട് അവർതന്നെ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 1985-ൽ ജയിംസ് ഹാഡ്‌ലി ചേസ് അന്തരിക്കുന്നതിനുമുൻപ്
അദ്ദേഹത്തിന്റെ 129 കൃതികൾ മലയാളത്തിലേക്ക് മാറ്റാനുള്ള അനുവാദം അദ്ദേഹം നേടിയിരുന്നു.

ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ 129 ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകളിൽ  102 പുസ്തകങ്ങൾ  മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു.  ഗുജറാത്തിൽ ഗാന്ധിജി സ്ഥാപിച്ച വിദ്യാപീഠത്തിൽ മലയാളം അധ്യാപകനായിരുന്നു. 18 വർഷത്തോളം മലയാളം ഗുജറാത്തി മലയാളികളെയും ഇതരഭാഷക്കാരെയും പഠിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ അവിടെ ഭാഷകളുടെ പഠന വിഭാഗം തലവനുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം നിഘണ്ടു തയ്യാറാക്കുകയും റെൻ ആൻ്റ് മാർട്ടിൻ ഹൈസ്കൂൾ ഇംഗ്ലീഷ് ഗ്രാമർ എന്ന ഫാസ്റ്റ് സെല്ലിങ്ങ് ബുക്ക് മലയാളത്തിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.ഇതിനു പുറമേ നാലോളം ഗുജറാത്തി പുസ്തകങ്ങൾ, സാഹിത്യകാരൻ ദിൻകർ ജോഷിയുടെ അർജുനവിഷാദയോഗം, ഹീരാ ലാൽ ഠാക്കൂറിൻ്റെ കർമ്മസിദ്ധാന്തം മൃതലായ കൃതികളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2000 ആണ്ടു മുതൽ RNI റജിസ്ട്രേഷന് കേരള സമാചാർ വാരികയായി പ്രസിദ്ധീകരണം തുടങ്ങി. ഏക വ്യക്തി പ്രസിദ്ധീകരണമായതിനാൽ 2016ലെ ലിംകാ നാഷണൽ റിക്കാർഡെന്ന പ്രശസ്തപുരസ്കാരത്തിന് അർഹനായി

==കൃതികൾ==
* ഭീതിയുടെ തടവറ, പ്രതികാര ദാഹി, ബ്ലഡ് ഡയമണ്ട്, വിഷമോതിരം, ഹോങ്കോങ്ങിൽ നിന്ന് ഒരു ശവപ്പെട്ടി, പണമോ നിണമോ, ഇരട്ട മുഖമുള്ള സ്ത്രീ, മരണം ഇതാ ഇവിടെ, സീക്രട്ട് കോഡ്, ഷോക്ക്, കില്ലർ, നിലവറക്കുള്ളിലെ സ്റ്റാമ്പുകൾ, റഫ്രിജറേറ്ററിലെ പ്രേതം
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2014ൽ അക്ഷയ നാഷണൽ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;</text>
      <sha1>r9zwnx1o75zjdahhqiaany3yd6du52g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540256</id>
      <parentid>4540254</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:31:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Fotokannan</username>
        <id>14472</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:വിവർത്തകർ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540256</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8085" sha1="icbmdw103o0a49rzicx30807zrgfwsd" xml:space="preserve">{{prettyurl|}}
മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). [[ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചേസ്|ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ]] എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കേരള സമാചാർ എന്ന മാസിക സ്വന്തമായി എഡിറ്റു ചെയ്ത് 25 വർഷമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റിക്കാർഡിൽ ഇടം പിടിച്ചു. ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചെയ്‌സിന്റെ നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം നേടിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/literature/news/writer-kk-bhaskaran-paynnur-passes-away-1.10701199&lt;/ref&gt;

==ജീവിതരേഖ==
സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി പരേതനായ എ.വി.ശ്രീകണ്ഠ പൊതുവാളുടെയും കെ.പി.ദേവി അമ്മയുടെയും  മകനാണ്. അന്നൂർ യു.പി.സ്കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം. രാമനാട്ടുകാരയിലെ സർവ്വോദയം പ്രവർത്തകനും ഗാന്ധിയനുമായ കെ.രാധാകൃഷ്ണമേനോൻ്റെ ശിഷ്യനായി. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം മദ്രാസിലായിരുന്നു ആദ്യ ജോലി. വുഡ്‍ലാൻഡ് ഹോട്ടലിൽ ടെലിപ്രിന്ററായി ജോലി ചെയ്യവേ കസ്തൂർബാ ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് പുസ്തകമെഴുതി. കെ.കേളപ്പന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോഴിക്കോട്ടു നിന്നു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഭൂദാനകാഹളത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി വന്നു. 1967-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി. ദീർഘകാലം അഹമദാബാദ് നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനിൽ (എൻ.ഐ.ഡി) അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫീസറായിരുന്നു.  എൻ.ഐ.ഡി.യിൽ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി കമ്യൂണിക്കേഷൻ ഡിസൈൻ, പ്രിന്റിങ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ഫിലിം ആൻഡ് ടി.വി.സ്റ്റുഡിയോ വിഭാഗങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. പബ്ലിക്കേഷൻ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന് 2005-ൽ വിരമിച്ചു.

ഭാര്യ: നളിനി അത്തായി
==എഴുത്ത് ജീവിതം==
==ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചേസ്==
ഒരു  തീവണ്ടിയാത്രയിൽ യാദൃച്ഛികമായാണ് ചേസിന്റെ ‘ജസ്റ്റ് അനതർ ‌സക്കർ’ വായിച്ചത്.  പുസ്തകത്തിലെ വിലാസത്തിൽ നേരേ
ചേസിന് കത്തെഴുതി. കരാറിന് ചേസ് സമ്മതിച്ചു.  കരാറിൽ ചേസും ഭാസ്കരനുമാണ് ഒപ്പിട്ടത്. ഒരു വിവർത്തനത്തിന് ഏകദേശം 600 രൂപ ഗ്രന്ഥകർത്താവിന്
നൽകണമെന്നായിരുന്നു അന്നത്തെ വ്യവസ്ഥ. 1980-ലാണ് ജസ്റ്റ് അനതർ സക്കർ ‘മറ്റൊരു നീരാളി’ എന്നപേരിൽ മൊഴിമാറ്റിയത്. കൊല്ലത്തെ ജനയുഗം മാസിക ആദ്യം തിരിച്ചയച്ചെങ്കിലും പിന്നീട് അവർതന്നെ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 1985-ൽ ജയിംസ് ഹാഡ്‌ലി ചേസ് അന്തരിക്കുന്നതിനുമുൻപ്
അദ്ദേഹത്തിന്റെ 129 കൃതികൾ മലയാളത്തിലേക്ക് മാറ്റാനുള്ള അനുവാദം അദ്ദേഹം നേടിയിരുന്നു.

ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ 129 ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകളിൽ  102 പുസ്തകങ്ങൾ  മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു.  ഗുജറാത്തിൽ ഗാന്ധിജി സ്ഥാപിച്ച വിദ്യാപീഠത്തിൽ മലയാളം അധ്യാപകനായിരുന്നു. 18 വർഷത്തോളം മലയാളം ഗുജറാത്തി മലയാളികളെയും ഇതരഭാഷക്കാരെയും പഠിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ അവിടെ ഭാഷകളുടെ പഠന വിഭാഗം തലവനുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം നിഘണ്ടു തയ്യാറാക്കുകയും റെൻ ആൻ്റ് മാർട്ടിൻ ഹൈസ്കൂൾ ഇംഗ്ലീഷ് ഗ്രാമർ എന്ന ഫാസ്റ്റ് സെല്ലിങ്ങ് ബുക്ക് മലയാളത്തിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.ഇതിനു പുറമേ നാലോളം ഗുജറാത്തി പുസ്തകങ്ങൾ, സാഹിത്യകാരൻ ദിൻകർ ജോഷിയുടെ അർജുനവിഷാദയോഗം, ഹീരാ ലാൽ ഠാക്കൂറിൻ്റെ കർമ്മസിദ്ധാന്തം മൃതലായ കൃതികളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2000 ആണ്ടു മുതൽ RNI റജിസ്ട്രേഷന് കേരള സമാചാർ വാരികയായി പ്രസിദ്ധീകരണം തുടങ്ങി. ഏക വ്യക്തി പ്രസിദ്ധീകരണമായതിനാൽ 2016ലെ ലിംകാ നാഷണൽ റിക്കാർഡെന്ന പ്രശസ്തപുരസ്കാരത്തിന് അർഹനായി

==കൃതികൾ==
* ഭീതിയുടെ തടവറ, പ്രതികാര ദാഹി, ബ്ലഡ് ഡയമണ്ട്, വിഷമോതിരം, ഹോങ്കോങ്ങിൽ നിന്ന് ഒരു ശവപ്പെട്ടി, പണമോ നിണമോ, ഇരട്ട മുഖമുള്ള സ്ത്രീ, മരണം ഇതാ ഇവിടെ, സീക്രട്ട് കോഡ്, ഷോക്ക്, കില്ലർ, നിലവറക്കുള്ളിലെ സ്റ്റാമ്പുകൾ, റഫ്രിജറേറ്ററിലെ പ്രേതം
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2014ൽ അക്ഷയ നാഷണൽ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:വിവർത്തകർ]]</text>
      <sha1>icbmdw103o0a49rzicx30807zrgfwsd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540257</id>
      <parentid>4540256</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:31:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Fotokannan</username>
        <id>14472</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:പ്രവാസികൾ താമസസ്ഥലമനുസരിച്ച്]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540257</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8191" sha1="cjcgxhxm4jhg9wfrkax0bkcusggv7ve" xml:space="preserve">{{prettyurl|}}
മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). [[ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചേസ്|ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ]] എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കേരള സമാചാർ എന്ന മാസിക സ്വന്തമായി എഡിറ്റു ചെയ്ത് 25 വർഷമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റിക്കാർഡിൽ ഇടം പിടിച്ചു. ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചെയ്‌സിന്റെ നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം നേടിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/literature/news/writer-kk-bhaskaran-paynnur-passes-away-1.10701199&lt;/ref&gt;

==ജീവിതരേഖ==
സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി പരേതനായ എ.വി.ശ്രീകണ്ഠ പൊതുവാളുടെയും കെ.പി.ദേവി അമ്മയുടെയും  മകനാണ്. അന്നൂർ യു.പി.സ്കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം. രാമനാട്ടുകാരയിലെ സർവ്വോദയം പ്രവർത്തകനും ഗാന്ധിയനുമായ കെ.രാധാകൃഷ്ണമേനോൻ്റെ ശിഷ്യനായി. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം മദ്രാസിലായിരുന്നു ആദ്യ ജോലി. വുഡ്‍ലാൻഡ് ഹോട്ടലിൽ ടെലിപ്രിന്ററായി ജോലി ചെയ്യവേ കസ്തൂർബാ ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് പുസ്തകമെഴുതി. കെ.കേളപ്പന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോഴിക്കോട്ടു നിന്നു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഭൂദാനകാഹളത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി വന്നു. 1967-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി. ദീർഘകാലം അഹമദാബാദ് നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനിൽ (എൻ.ഐ.ഡി) അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫീസറായിരുന്നു.  എൻ.ഐ.ഡി.യിൽ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി കമ്യൂണിക്കേഷൻ ഡിസൈൻ, പ്രിന്റിങ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ഫിലിം ആൻഡ് ടി.വി.സ്റ്റുഡിയോ വിഭാഗങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. പബ്ലിക്കേഷൻ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന് 2005-ൽ വിരമിച്ചു.

ഭാര്യ: നളിനി അത്തായി
==എഴുത്ത് ജീവിതം==
==ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചേസ്==
ഒരു  തീവണ്ടിയാത്രയിൽ യാദൃച്ഛികമായാണ് ചേസിന്റെ ‘ജസ്റ്റ് അനതർ ‌സക്കർ’ വായിച്ചത്.  പുസ്തകത്തിലെ വിലാസത്തിൽ നേരേ
ചേസിന് കത്തെഴുതി. കരാറിന് ചേസ് സമ്മതിച്ചു.  കരാറിൽ ചേസും ഭാസ്കരനുമാണ് ഒപ്പിട്ടത്. ഒരു വിവർത്തനത്തിന് ഏകദേശം 600 രൂപ ഗ്രന്ഥകർത്താവിന്
നൽകണമെന്നായിരുന്നു അന്നത്തെ വ്യവസ്ഥ. 1980-ലാണ് ജസ്റ്റ് അനതർ സക്കർ ‘മറ്റൊരു നീരാളി’ എന്നപേരിൽ മൊഴിമാറ്റിയത്. കൊല്ലത്തെ ജനയുഗം മാസിക ആദ്യം തിരിച്ചയച്ചെങ്കിലും പിന്നീട് അവർതന്നെ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 1985-ൽ ജയിംസ് ഹാഡ്‌ലി ചേസ് അന്തരിക്കുന്നതിനുമുൻപ്
അദ്ദേഹത്തിന്റെ 129 കൃതികൾ മലയാളത്തിലേക്ക് മാറ്റാനുള്ള അനുവാദം അദ്ദേഹം നേടിയിരുന്നു.

ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ 129 ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകളിൽ  102 പുസ്തകങ്ങൾ  മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു.  ഗുജറാത്തിൽ ഗാന്ധിജി സ്ഥാപിച്ച വിദ്യാപീഠത്തിൽ മലയാളം അധ്യാപകനായിരുന്നു. 18 വർഷത്തോളം മലയാളം ഗുജറാത്തി മലയാളികളെയും ഇതരഭാഷക്കാരെയും പഠിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ അവിടെ ഭാഷകളുടെ പഠന വിഭാഗം തലവനുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം നിഘണ്ടു തയ്യാറാക്കുകയും റെൻ ആൻ്റ് മാർട്ടിൻ ഹൈസ്കൂൾ ഇംഗ്ലീഷ് ഗ്രാമർ എന്ന ഫാസ്റ്റ് സെല്ലിങ്ങ് ബുക്ക് മലയാളത്തിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.ഇതിനു പുറമേ നാലോളം ഗുജറാത്തി പുസ്തകങ്ങൾ, സാഹിത്യകാരൻ ദിൻകർ ജോഷിയുടെ അർജുനവിഷാദയോഗം, ഹീരാ ലാൽ ഠാക്കൂറിൻ്റെ കർമ്മസിദ്ധാന്തം മൃതലായ കൃതികളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2000 ആണ്ടു മുതൽ RNI റജിസ്ട്രേഷന് കേരള സമാചാർ വാരികയായി പ്രസിദ്ധീകരണം തുടങ്ങി. ഏക വ്യക്തി പ്രസിദ്ധീകരണമായതിനാൽ 2016ലെ ലിംകാ നാഷണൽ റിക്കാർഡെന്ന പ്രശസ്തപുരസ്കാരത്തിന് അർഹനായി

==കൃതികൾ==
* ഭീതിയുടെ തടവറ, പ്രതികാര ദാഹി, ബ്ലഡ് ഡയമണ്ട്, വിഷമോതിരം, ഹോങ്കോങ്ങിൽ നിന്ന് ഒരു ശവപ്പെട്ടി, പണമോ നിണമോ, ഇരട്ട മുഖമുള്ള സ്ത്രീ, മരണം ഇതാ ഇവിടെ, സീക്രട്ട് കോഡ്, ഷോക്ക്, കില്ലർ, നിലവറക്കുള്ളിലെ സ്റ്റാമ്പുകൾ, റഫ്രിജറേറ്ററിലെ പ്രേതം
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2014ൽ അക്ഷയ നാഷണൽ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:വിവർത്തകർ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രവാസികൾ താമസസ്ഥലമനുസരിച്ച്]]</text>
      <sha1>cjcgxhxm4jhg9wfrkax0bkcusggv7ve</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540258</id>
      <parentid>4540257</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:31:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Fotokannan</username>
        <id>14472</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:പ്രവാസികൾ താമസസ്ഥലമനുസരിച്ച്]] നീക്കം ചെയ്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540258</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8085" sha1="icbmdw103o0a49rzicx30807zrgfwsd" xml:space="preserve">{{prettyurl|}}
മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). [[ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചേസ്|ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ]] എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കേരള സമാചാർ എന്ന മാസിക സ്വന്തമായി എഡിറ്റു ചെയ്ത് 25 വർഷമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റിക്കാർഡിൽ ഇടം പിടിച്ചു. ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചെയ്‌സിന്റെ നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം നേടിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/literature/news/writer-kk-bhaskaran-paynnur-passes-away-1.10701199&lt;/ref&gt;

==ജീവിതരേഖ==
സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി പരേതനായ എ.വി.ശ്രീകണ്ഠ പൊതുവാളുടെയും കെ.പി.ദേവി അമ്മയുടെയും  മകനാണ്. അന്നൂർ യു.പി.സ്കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം. രാമനാട്ടുകാരയിലെ സർവ്വോദയം പ്രവർത്തകനും ഗാന്ധിയനുമായ കെ.രാധാകൃഷ്ണമേനോൻ്റെ ശിഷ്യനായി. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം മദ്രാസിലായിരുന്നു ആദ്യ ജോലി. വുഡ്‍ലാൻഡ് ഹോട്ടലിൽ ടെലിപ്രിന്ററായി ജോലി ചെയ്യവേ കസ്തൂർബാ ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് പുസ്തകമെഴുതി. കെ.കേളപ്പന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോഴിക്കോട്ടു നിന്നു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഭൂദാനകാഹളത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി വന്നു. 1967-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി. ദീർഘകാലം അഹമദാബാദ് നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനിൽ (എൻ.ഐ.ഡി) അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫീസറായിരുന്നു.  എൻ.ഐ.ഡി.യിൽ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി കമ്യൂണിക്കേഷൻ ഡിസൈൻ, പ്രിന്റിങ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ഫിലിം ആൻഡ് ടി.വി.സ്റ്റുഡിയോ വിഭാഗങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. പബ്ലിക്കേഷൻ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന് 2005-ൽ വിരമിച്ചു.

ഭാര്യ: നളിനി അത്തായി
==എഴുത്ത് ജീവിതം==
==ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചേസ്==
ഒരു  തീവണ്ടിയാത്രയിൽ യാദൃച്ഛികമായാണ് ചേസിന്റെ ‘ജസ്റ്റ് അനതർ ‌സക്കർ’ വായിച്ചത്.  പുസ്തകത്തിലെ വിലാസത്തിൽ നേരേ
ചേസിന് കത്തെഴുതി. കരാറിന് ചേസ് സമ്മതിച്ചു.  കരാറിൽ ചേസും ഭാസ്കരനുമാണ് ഒപ്പിട്ടത്. ഒരു വിവർത്തനത്തിന് ഏകദേശം 600 രൂപ ഗ്രന്ഥകർത്താവിന്
നൽകണമെന്നായിരുന്നു അന്നത്തെ വ്യവസ്ഥ. 1980-ലാണ് ജസ്റ്റ് അനതർ സക്കർ ‘മറ്റൊരു നീരാളി’ എന്നപേരിൽ മൊഴിമാറ്റിയത്. കൊല്ലത്തെ ജനയുഗം മാസിക ആദ്യം തിരിച്ചയച്ചെങ്കിലും പിന്നീട് അവർതന്നെ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 1985-ൽ ജയിംസ് ഹാഡ്‌ലി ചേസ് അന്തരിക്കുന്നതിനുമുൻപ്
അദ്ദേഹത്തിന്റെ 129 കൃതികൾ മലയാളത്തിലേക്ക് മാറ്റാനുള്ള അനുവാദം അദ്ദേഹം നേടിയിരുന്നു.

ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ 129 ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകളിൽ  102 പുസ്തകങ്ങൾ  മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു.  ഗുജറാത്തിൽ ഗാന്ധിജി സ്ഥാപിച്ച വിദ്യാപീഠത്തിൽ മലയാളം അധ്യാപകനായിരുന്നു. 18 വർഷത്തോളം മലയാളം ഗുജറാത്തി മലയാളികളെയും ഇതരഭാഷക്കാരെയും പഠിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ അവിടെ ഭാഷകളുടെ പഠന വിഭാഗം തലവനുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം നിഘണ്ടു തയ്യാറാക്കുകയും റെൻ ആൻ്റ് മാർട്ടിൻ ഹൈസ്കൂൾ ഇംഗ്ലീഷ് ഗ്രാമർ എന്ന ഫാസ്റ്റ് സെല്ലിങ്ങ് ബുക്ക് മലയാളത്തിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.ഇതിനു പുറമേ നാലോളം ഗുജറാത്തി പുസ്തകങ്ങൾ, സാഹിത്യകാരൻ ദിൻകർ ജോഷിയുടെ അർജുനവിഷാദയോഗം, ഹീരാ ലാൽ ഠാക്കൂറിൻ്റെ കർമ്മസിദ്ധാന്തം മൃതലായ കൃതികളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2000 ആണ്ടു മുതൽ RNI റജിസ്ട്രേഷന് കേരള സമാചാർ വാരികയായി പ്രസിദ്ധീകരണം തുടങ്ങി. ഏക വ്യക്തി പ്രസിദ്ധീകരണമായതിനാൽ 2016ലെ ലിംകാ നാഷണൽ റിക്കാർഡെന്ന പ്രശസ്തപുരസ്കാരത്തിന് അർഹനായി

==കൃതികൾ==
* ഭീതിയുടെ തടവറ, പ്രതികാര ദാഹി, ബ്ലഡ് ഡയമണ്ട്, വിഷമോതിരം, ഹോങ്കോങ്ങിൽ നിന്ന് ഒരു ശവപ്പെട്ടി, പണമോ നിണമോ, ഇരട്ട മുഖമുള്ള സ്ത്രീ, മരണം ഇതാ ഇവിടെ, സീക്രട്ട് കോഡ്, ഷോക്ക്, കില്ലർ, നിലവറക്കുള്ളിലെ സ്റ്റാമ്പുകൾ, റഫ്രിജറേറ്ററിലെ പ്രേതം
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2014ൽ അക്ഷയ നാഷണൽ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:വിവർത്തകർ]]</text>
      <sha1>icbmdw103o0a49rzicx30807zrgfwsd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540259</id>
      <parentid>4540258</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:32:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Fotokannan</username>
        <id>14472</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:പ്രവാസികൾ ദേശീയത തിരിച്ച്]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540259</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8180" sha1="5sc80gmd4ob4iqz0h7pdvld97agkj5f" xml:space="preserve">{{prettyurl|}}
മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). [[ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചേസ്|ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ]] എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കേരള സമാചാർ എന്ന മാസിക സ്വന്തമായി എഡിറ്റു ചെയ്ത് 25 വർഷമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റിക്കാർഡിൽ ഇടം പിടിച്ചു. ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചെയ്‌സിന്റെ നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം നേടിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/literature/news/writer-kk-bhaskaran-paynnur-passes-away-1.10701199&lt;/ref&gt;

==ജീവിതരേഖ==
സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി പരേതനായ എ.വി.ശ്രീകണ്ഠ പൊതുവാളുടെയും കെ.പി.ദേവി അമ്മയുടെയും  മകനാണ്. അന്നൂർ യു.പി.സ്കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം. രാമനാട്ടുകാരയിലെ സർവ്വോദയം പ്രവർത്തകനും ഗാന്ധിയനുമായ കെ.രാധാകൃഷ്ണമേനോൻ്റെ ശിഷ്യനായി. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം മദ്രാസിലായിരുന്നു ആദ്യ ജോലി. വുഡ്‍ലാൻഡ് ഹോട്ടലിൽ ടെലിപ്രിന്ററായി ജോലി ചെയ്യവേ കസ്തൂർബാ ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് പുസ്തകമെഴുതി. കെ.കേളപ്പന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോഴിക്കോട്ടു നിന്നു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഭൂദാനകാഹളത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി വന്നു. 1967-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി. ദീർഘകാലം അഹമദാബാദ് നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനിൽ (എൻ.ഐ.ഡി) അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫീസറായിരുന്നു.  എൻ.ഐ.ഡി.യിൽ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി കമ്യൂണിക്കേഷൻ ഡിസൈൻ, പ്രിന്റിങ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ഫിലിം ആൻഡ് ടി.വി.സ്റ്റുഡിയോ വിഭാഗങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. പബ്ലിക്കേഷൻ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന് 2005-ൽ വിരമിച്ചു.

ഭാര്യ: നളിനി അത്തായി
==എഴുത്ത് ജീവിതം==
==ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചേസ്==
ഒരു  തീവണ്ടിയാത്രയിൽ യാദൃച്ഛികമായാണ് ചേസിന്റെ ‘ജസ്റ്റ് അനതർ ‌സക്കർ’ വായിച്ചത്.  പുസ്തകത്തിലെ വിലാസത്തിൽ നേരേ
ചേസിന് കത്തെഴുതി. കരാറിന് ചേസ് സമ്മതിച്ചു.  കരാറിൽ ചേസും ഭാസ്കരനുമാണ് ഒപ്പിട്ടത്. ഒരു വിവർത്തനത്തിന് ഏകദേശം 600 രൂപ ഗ്രന്ഥകർത്താവിന്
നൽകണമെന്നായിരുന്നു അന്നത്തെ വ്യവസ്ഥ. 1980-ലാണ് ജസ്റ്റ് അനതർ സക്കർ ‘മറ്റൊരു നീരാളി’ എന്നപേരിൽ മൊഴിമാറ്റിയത്. കൊല്ലത്തെ ജനയുഗം മാസിക ആദ്യം തിരിച്ചയച്ചെങ്കിലും പിന്നീട് അവർതന്നെ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 1985-ൽ ജയിംസ് ഹാഡ്‌ലി ചേസ് അന്തരിക്കുന്നതിനുമുൻപ്
അദ്ദേഹത്തിന്റെ 129 കൃതികൾ മലയാളത്തിലേക്ക് മാറ്റാനുള്ള അനുവാദം അദ്ദേഹം നേടിയിരുന്നു.

ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ 129 ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകളിൽ  102 പുസ്തകങ്ങൾ  മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു.  ഗുജറാത്തിൽ ഗാന്ധിജി സ്ഥാപിച്ച വിദ്യാപീഠത്തിൽ മലയാളം അധ്യാപകനായിരുന്നു. 18 വർഷത്തോളം മലയാളം ഗുജറാത്തി മലയാളികളെയും ഇതരഭാഷക്കാരെയും പഠിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ അവിടെ ഭാഷകളുടെ പഠന വിഭാഗം തലവനുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം നിഘണ്ടു തയ്യാറാക്കുകയും റെൻ ആൻ്റ് മാർട്ടിൻ ഹൈസ്കൂൾ ഇംഗ്ലീഷ് ഗ്രാമർ എന്ന ഫാസ്റ്റ് സെല്ലിങ്ങ് ബുക്ക് മലയാളത്തിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.ഇതിനു പുറമേ നാലോളം ഗുജറാത്തി പുസ്തകങ്ങൾ, സാഹിത്യകാരൻ ദിൻകർ ജോഷിയുടെ അർജുനവിഷാദയോഗം, ഹീരാ ലാൽ ഠാക്കൂറിൻ്റെ കർമ്മസിദ്ധാന്തം മൃതലായ കൃതികളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2000 ആണ്ടു മുതൽ RNI റജിസ്ട്രേഷന് കേരള സമാചാർ വാരികയായി പ്രസിദ്ധീകരണം തുടങ്ങി. ഏക വ്യക്തി പ്രസിദ്ധീകരണമായതിനാൽ 2016ലെ ലിംകാ നാഷണൽ റിക്കാർഡെന്ന പ്രശസ്തപുരസ്കാരത്തിന് അർഹനായി

==കൃതികൾ==
* ഭീതിയുടെ തടവറ, പ്രതികാര ദാഹി, ബ്ലഡ് ഡയമണ്ട്, വിഷമോതിരം, ഹോങ്കോങ്ങിൽ നിന്ന് ഒരു ശവപ്പെട്ടി, പണമോ നിണമോ, ഇരട്ട മുഖമുള്ള സ്ത്രീ, മരണം ഇതാ ഇവിടെ, സീക്രട്ട് കോഡ്, ഷോക്ക്, കില്ലർ, നിലവറക്കുള്ളിലെ സ്റ്റാമ്പുകൾ, റഫ്രിജറേറ്ററിലെ പ്രേതം
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2014ൽ അക്ഷയ നാഷണൽ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:വിവർത്തകർ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രവാസികൾ ദേശീയത തിരിച്ച്]]</text>
      <sha1>5sc80gmd4ob4iqz0h7pdvld97agkj5f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540260</id>
      <parentid>4540259</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:32:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Fotokannan</username>
        <id>14472</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:പ്രവാസികൾ ദേശീയത തിരിച്ച്]] നീക്കം ചെയ്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540260</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8085" sha1="icbmdw103o0a49rzicx30807zrgfwsd" xml:space="preserve">{{prettyurl|}}
മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). [[ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചേസ്|ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ]] എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കേരള സമാചാർ എന്ന മാസിക സ്വന്തമായി എഡിറ്റു ചെയ്ത് 25 വർഷമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റിക്കാർഡിൽ ഇടം പിടിച്ചു. ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചെയ്‌സിന്റെ നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം നേടിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/literature/news/writer-kk-bhaskaran-paynnur-passes-away-1.10701199&lt;/ref&gt;

==ജീവിതരേഖ==
സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി പരേതനായ എ.വി.ശ്രീകണ്ഠ പൊതുവാളുടെയും കെ.പി.ദേവി അമ്മയുടെയും  മകനാണ്. അന്നൂർ യു.പി.സ്കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം. രാമനാട്ടുകാരയിലെ സർവ്വോദയം പ്രവർത്തകനും ഗാന്ധിയനുമായ കെ.രാധാകൃഷ്ണമേനോൻ്റെ ശിഷ്യനായി. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം മദ്രാസിലായിരുന്നു ആദ്യ ജോലി. വുഡ്‍ലാൻഡ് ഹോട്ടലിൽ ടെലിപ്രിന്ററായി ജോലി ചെയ്യവേ കസ്തൂർബാ ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് പുസ്തകമെഴുതി. കെ.കേളപ്പന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോഴിക്കോട്ടു നിന്നു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഭൂദാനകാഹളത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി വന്നു. 1967-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി. ദീർഘകാലം അഹമദാബാദ് നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനിൽ (എൻ.ഐ.ഡി) അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫീസറായിരുന്നു.  എൻ.ഐ.ഡി.യിൽ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി കമ്യൂണിക്കേഷൻ ഡിസൈൻ, പ്രിന്റിങ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ഫിലിം ആൻഡ് ടി.വി.സ്റ്റുഡിയോ വിഭാഗങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. പബ്ലിക്കേഷൻ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന് 2005-ൽ വിരമിച്ചു.

ഭാര്യ: നളിനി അത്തായി
==എഴുത്ത് ജീവിതം==
==ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചേസ്==
ഒരു  തീവണ്ടിയാത്രയിൽ യാദൃച്ഛികമായാണ് ചേസിന്റെ ‘ജസ്റ്റ് അനതർ ‌സക്കർ’ വായിച്ചത്.  പുസ്തകത്തിലെ വിലാസത്തിൽ നേരേ
ചേസിന് കത്തെഴുതി. കരാറിന് ചേസ് സമ്മതിച്ചു.  കരാറിൽ ചേസും ഭാസ്കരനുമാണ് ഒപ്പിട്ടത്. ഒരു വിവർത്തനത്തിന് ഏകദേശം 600 രൂപ ഗ്രന്ഥകർത്താവിന്
നൽകണമെന്നായിരുന്നു അന്നത്തെ വ്യവസ്ഥ. 1980-ലാണ് ജസ്റ്റ് അനതർ സക്കർ ‘മറ്റൊരു നീരാളി’ എന്നപേരിൽ മൊഴിമാറ്റിയത്. കൊല്ലത്തെ ജനയുഗം മാസിക ആദ്യം തിരിച്ചയച്ചെങ്കിലും പിന്നീട് അവർതന്നെ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 1985-ൽ ജയിംസ് ഹാഡ്‌ലി ചേസ് അന്തരിക്കുന്നതിനുമുൻപ്
അദ്ദേഹത്തിന്റെ 129 കൃതികൾ മലയാളത്തിലേക്ക് മാറ്റാനുള്ള അനുവാദം അദ്ദേഹം നേടിയിരുന്നു.

ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ 129 ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകളിൽ  102 പുസ്തകങ്ങൾ  മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു.  ഗുജറാത്തിൽ ഗാന്ധിജി സ്ഥാപിച്ച വിദ്യാപീഠത്തിൽ മലയാളം അധ്യാപകനായിരുന്നു. 18 വർഷത്തോളം മലയാളം ഗുജറാത്തി മലയാളികളെയും ഇതരഭാഷക്കാരെയും പഠിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ അവിടെ ഭാഷകളുടെ പഠന വിഭാഗം തലവനുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം നിഘണ്ടു തയ്യാറാക്കുകയും റെൻ ആൻ്റ് മാർട്ടിൻ ഹൈസ്കൂൾ ഇംഗ്ലീഷ് ഗ്രാമർ എന്ന ഫാസ്റ്റ് സെല്ലിങ്ങ് ബുക്ക് മലയാളത്തിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.ഇതിനു പുറമേ നാലോളം ഗുജറാത്തി പുസ്തകങ്ങൾ, സാഹിത്യകാരൻ ദിൻകർ ജോഷിയുടെ അർജുനവിഷാദയോഗം, ഹീരാ ലാൽ ഠാക്കൂറിൻ്റെ കർമ്മസിദ്ധാന്തം മൃതലായ കൃതികളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2000 ആണ്ടു മുതൽ RNI റജിസ്ട്രേഷന് കേരള സമാചാർ വാരികയായി പ്രസിദ്ധീകരണം തുടങ്ങി. ഏക വ്യക്തി പ്രസിദ്ധീകരണമായതിനാൽ 2016ലെ ലിംകാ നാഷണൽ റിക്കാർഡെന്ന പ്രശസ്തപുരസ്കാരത്തിന് അർഹനായി

==കൃതികൾ==
* ഭീതിയുടെ തടവറ, പ്രതികാര ദാഹി, ബ്ലഡ് ഡയമണ്ട്, വിഷമോതിരം, ഹോങ്കോങ്ങിൽ നിന്ന് ഒരു ശവപ്പെട്ടി, പണമോ നിണമോ, ഇരട്ട മുഖമുള്ള സ്ത്രീ, മരണം ഇതാ ഇവിടെ, സീക്രട്ട് കോഡ്, ഷോക്ക്, കില്ലർ, നിലവറക്കുള്ളിലെ സ്റ്റാമ്പുകൾ, റഫ്രിജറേറ്ററിലെ പ്രേതം
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2014ൽ അക്ഷയ നാഷണൽ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:വിവർത്തകർ]]</text>
      <sha1>icbmdw103o0a49rzicx30807zrgfwsd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4540262</id>
      <parentid>4540260</parentid>
      <timestamp>2025-06-28T09:32:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Fotokannan</username>
        <id>14472</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:പ്രവാസികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <origin>4540262</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8136" sha1="cvdrecv0wdaz1zl463ezfd865jqz596" xml:space="preserve">{{prettyurl|}}
മലയാള സാഹിത്യകാരനും പത്രാധിപരും വിവർത്തകനുമായിരുന്നു '''കെ.കെ. ഭാസ്കരൻ പയ്യന്നൂർ'''(മരണം : 27 ജൂൺ 2025). [[ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചേസ്|ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ]] എൺപതോളം ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കേരള സമാചാർ എന്ന മാസിക സ്വന്തമായി എഡിറ്റു ചെയ്ത് 25 വർഷമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച് ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റിക്കാർഡിൽ ഇടം പിടിച്ചു. ജെയിംസ് ഹാഡ്ലി ചെയ്‌സിന്റെ നോവലുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം നേടിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/literature/news/writer-kk-bhaskaran-paynnur-passes-away-1.10701199&lt;/ref&gt;

==ജീവിതരേഖ==
സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനി പരേതനായ എ.വി.ശ്രീകണ്ഠ പൊതുവാളുടെയും കെ.പി.ദേവി അമ്മയുടെയും  മകനാണ്. അന്നൂർ യു.പി.സ്കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം. രാമനാട്ടുകാരയിലെ സർവ്വോദയം പ്രവർത്തകനും ഗാന്ധിയനുമായ കെ.രാധാകൃഷ്ണമേനോൻ്റെ ശിഷ്യനായി. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം മദ്രാസിലായിരുന്നു ആദ്യ ജോലി. വുഡ്‍ലാൻഡ് ഹോട്ടലിൽ ടെലിപ്രിന്ററായി ജോലി ചെയ്യവേ കസ്തൂർബാ ഗാന്ധിയെക്കുറിച്ച് പുസ്തകമെഴുതി. കെ.കേളപ്പന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോഴിക്കോട്ടു നിന്നു പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഭൂദാനകാഹളത്തിൽ ഖണ്ഡശഃയായി വന്നു. 1967-ൽ അഹമ്മദാബാദിലെത്തി. ദീർഘകാലം അഹമദാബാദ് നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡിസൈനിൽ (എൻ.ഐ.ഡി) അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് ഓഫീസറായിരുന്നു.  എൻ.ഐ.ഡി.യിൽ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി കമ്യൂണിക്കേഷൻ ഡിസൈൻ, പ്രിന്റിങ് ഫോട്ടോഗ്രാഫി, ഫിലിം ആൻഡ് ടി.വി.സ്റ്റുഡിയോ വിഭാഗങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. പബ്ലിക്കേഷൻ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന് 2005-ൽ വിരമിച്ചു.

ഭാര്യ: നളിനി അത്തായി
==എഴുത്ത് ജീവിതം==
==ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചേസ്==
ഒരു  തീവണ്ടിയാത്രയിൽ യാദൃച്ഛികമായാണ് ചേസിന്റെ ‘ജസ്റ്റ് അനതർ ‌സക്കർ’ വായിച്ചത്.  പുസ്തകത്തിലെ വിലാസത്തിൽ നേരേ
ചേസിന് കത്തെഴുതി. കരാറിന് ചേസ് സമ്മതിച്ചു.  കരാറിൽ ചേസും ഭാസ്കരനുമാണ് ഒപ്പിട്ടത്. ഒരു വിവർത്തനത്തിന് ഏകദേശം 600 രൂപ ഗ്രന്ഥകർത്താവിന്
നൽകണമെന്നായിരുന്നു അന്നത്തെ വ്യവസ്ഥ. 1980-ലാണ് ജസ്റ്റ് അനതർ സക്കർ ‘മറ്റൊരു നീരാളി’ എന്നപേരിൽ മൊഴിമാറ്റിയത്. കൊല്ലത്തെ ജനയുഗം മാസിക ആദ്യം തിരിച്ചയച്ചെങ്കിലും പിന്നീട് അവർതന്നെ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 1985-ൽ ജയിംസ് ഹാഡ്‌ലി ചേസ് അന്തരിക്കുന്നതിനുമുൻപ്
അദ്ദേഹത്തിന്റെ 129 കൃതികൾ മലയാളത്തിലേക്ക് മാറ്റാനുള്ള അനുവാദം അദ്ദേഹം നേടിയിരുന്നു.

ജെയിംസ് ഹാഡ്‍ലി ചെയിംസിന്റെ 129 ഡിറ്റക്ടീവ് നോവലുകളിൽ  102 പുസ്തകങ്ങൾ  മലയാളത്തിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്തു.  ഗുജറാത്തിൽ ഗാന്ധിജി സ്ഥാപിച്ച വിദ്യാപീഠത്തിൽ മലയാളം അധ്യാപകനായിരുന്നു. 18 വർഷത്തോളം മലയാളം ഗുജറാത്തി മലയാളികളെയും ഇതരഭാഷക്കാരെയും പഠിപ്പിച്ചു. ഒടുവിൽ അവിടെ ഭാഷകളുടെ പഠന വിഭാഗം തലവനുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം നിഘണ്ടു തയ്യാറാക്കുകയും റെൻ ആൻ്റ് മാർട്ടിൻ ഹൈസ്കൂൾ ഇംഗ്ലീഷ് ഗ്രാമർ എന്ന ഫാസ്റ്റ് സെല്ലിങ്ങ് ബുക്ക് മലയാളത്തിലേക്ക് തർജ്ജമ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു.ഇതിനു പുറമേ നാലോളം ഗുജറാത്തി പുസ്തകങ്ങൾ, സാഹിത്യകാരൻ ദിൻകർ ജോഷിയുടെ അർജുനവിഷാദയോഗം, ഹീരാ ലാൽ ഠാക്കൂറിൻ്റെ കർമ്മസിദ്ധാന്തം മൃതലായ കൃതികളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2000 ആണ്ടു മുതൽ RNI റജിസ്ട്രേഷന് കേരള സമാചാർ വാരികയായി പ്രസിദ്ധീകരണം തുടങ്ങി. ഏക വ്യക്തി പ്രസിദ്ധീകരണമായതിനാൽ 2016ലെ ലിംകാ നാഷണൽ റിക്കാർഡെന്ന പ്രശസ്തപുരസ്കാരത്തിന് അർഹനായി

==കൃതികൾ==
* ഭീതിയുടെ തടവറ, പ്രതികാര ദാഹി, ബ്ലഡ് ഡയമണ്ട്, വിഷമോതിരം, ഹോങ്കോങ്ങിൽ നിന്ന് ഒരു ശവപ്പെട്ടി, പണമോ നിണമോ, ഇരട്ട മുഖമുള്ള സ്ത്രീ, മരണം ഇതാ ഇവിടെ, സീക്രട്ട് കോഡ്, ഷോക്ക്, കില്ലർ, നിലവറക്കുള്ളിലെ സ്റ്റാമ്പുകൾ, റഫ്രിജറേറ്ററിലെ പ്രേതം
==പുരസ്കാരങ്ങൾ==
* 2014ൽ അക്ഷയ നാഷണൽ അവാർഡ്
==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:വിവർത്തകർ]]
[[വർഗ്ഗം:പ്രവാസികൾ]]</text>
      <sha1>cvdrecv0wdaz1zl463ezfd865jqz596</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Sanjaysnair007</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656917</id>
    <revision>
      <id>4540273</id>
      <timestamp>2025-06-28T10:09:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[Template:Welcome|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540273</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6835" sha1="e3qkrhmj4v321y3qycou8y0la53z2cz" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Sanjaysnair007 | Sanjaysnair007 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:09, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>e3qkrhmj4v321y3qycou8y0la53z2cz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ummerppvbm</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656918</id>
    <revision>
      <id>4540281</id>
      <timestamp>2025-06-28T10:49:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540281</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6827" sha1="n5zna46sk17mf125xosbmj3u3mo6ssb" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Ummerppvbm | Ummerppvbm | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:49, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>n5zna46sk17mf125xosbmj3u3mo6ssb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Bobux.spender</title>
    <ns>3</ns>
    <id>656919</id>
    <revision>
      <id>4540288</id>
      <timestamp>2025-06-28T11:44:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <origin>4540288</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6833" sha1="1zi4vt0nqix1uvl19nexwuo693bhrm9" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Bobux.spender | Bobux.spender | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:44, 28 ജൂൺ 2025 (UTC)</text>
      <sha1>1zi4vt0nqix1uvl19nexwuo693bhrm9</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>