မဟာတ္မ ဂါန္ဓီ

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="mnw">
  <siteinfo>
    <sitename>ဝဳကဳပဳဒဳယာ</sitename>
    <dbname>mnwwiki</dbname>
    <base>https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%99%E1%80%BA</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.9</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">မဳဒဳယာ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">တၟေင်</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">ညးလွပ်</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ညးလွပ် ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">ဝဳကဳပဳဒဳယာ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ဝဳကဳပဳဒဳယာ ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ဝှာင်</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ဝှာင် ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">မဳဒဳယာဝဳကဳ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">မဳဒဳယာဝဳကဳ ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ထာမ်ပလိက်</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ထာမ်ပလိက် ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">ရီု</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">ရီု ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ကဏ္ဍ</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ကဏ္ဍ ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">ပါင်မုက်</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">ပါင်မုက် ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">မဝ်ဂျူ</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">မဝ်ဂျူ ဓရီုကျာ</namespace>
      <namespace key="1728" case="first-letter">Event</namespace>
      <namespace key="1729" case="first-letter">Event talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>မဟာတ္မ ဂါန္ဓီ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2026</id>
    <revision>
      <id>45933</id>
      <parentid>42938</parentid>
      <timestamp>2025-07-11T00:50:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JayCubby</username>
        <id>4432</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]])  [[File:Gandhi student.jpg]] → [[File:Gandhi student full.jpg]] Higher res image. Both have their flaws, but overall is better</comment>
      <origin>45933</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="78099" sha1="adikye43ishh6wx5cgypthdrq2x71z6" xml:space="preserve">{{Infobox person
| honorific_prefix   = '''မဟာတ္တမ Mahātmā'''
| name               = ဂါန္ဒဳ
| office             = ဥက္ကဌ ကောန်ဂရေတ် ကောန်ဂကူ အိန္ဒိယ
| term               =  ၁၉၂၄–၁၉၂၅
| nationality        = အိန္ဒိယ
| native_name        = 
| native_name_lang   = 
| image              = Mahatma-Gandhi, studio, 1931.jpg
| alt                = Studio photograph of Mohandas K. Gandhi, London, 1931.
| birth_name         = မဝ်ဟာန်ဒါသ် ကရမ်ချန် ဂန္ဓိ&lt;br&gt;Mohandas Karamchand Gandhi
| birth_date         = {{Birth date|df=y|1869|10|2}}
| birth_place        = Porbandar, Porbandar State,  Kathiawar Agency, British-ruled India
| death_date         = {{Death date and age|df=y|1948|1|30|1869|10|2}}
| death_place        = New Delhi, India
| death_cause        = ဒးဒုင်ဂစိုတ် (ပန်သေနာတ်)
| monuments          = [[Raj Ghat and associated memorials|Raj Ghat]], &lt;br /&gt; [[Gandhi Smriti]] 
| other_names        = မဟာတ္တမ ဂါန္ဒဳ (Mahatma Gandhi), ဗပူ ဂျဳ (မအံက်ဇၞော်) Bapu ji, ဂါန္ဒဳ ဂျဳ Gandhi ji
| known_for          = အာဇာနဲ သွက်ဗၠးၜး အိန္ဒိယ&lt;br /&gt;ဒစဵုဒစး သက္ကုပကီုပရာပ် (Nonviolent resistance)
| notable_works      = ''The Story of My Experiments with Truth''
| height_m           = 
| party              = Indian National Congress
| movement           = ချဳဓရာင် သွက်ဗၠးၜး အိန္ဒိယ   
| alma_mater         = University College London (Bachelor of Laws - LL.B.)&lt;ref&gt;{{cite book|author1=Jeffrey M. Shaw |author2=Timothy J. Demy |title=War and Religion: An Encyclopedia of Faith and Conflict |url=https://books.google.com/books?id=KDlFDgAAQBAJ&amp;pg=PA309|year=2017|publisher=ABC-CLIO|isbn=978-1-61069-517-6|pages=309 }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;Inner Temple  
| occupation         = {{hlist|Lawyer|Politician|Activist|Writer}}
| years_active       = ၁၈၉၃–၁၉၄၈
| era                = British Raj
| spouse             = {{marriage|[[Kasturba Gandhi]]|1883|1944|end=died}}
| children           = {{hlist|[[Harilal Gandhi|Harilal]]|[[Manilal Gandhi|Manilal]]|[[Ramdas Gandhi|Ramdas]]|[[Devdas Gandhi|Devdas]]}}
| mother             = ပုတ်လိဗါဲ ဂါန္ဒဳ ?Putlibai Gandhi)
| father             = ကရမ်ချန် ဥတ္တံချန် ဂါန္ဒဳ (Karamchand Uttamchand Gandhi)
| relatives          = 
| awards             = 
| signature          = Mohandas K. Gandhi signature.svg
| signature_alt      = Signature of Gandhi
| module        = {{Infobox military person
  |embed=yes
  |nickname=
  |allegiance= {{flag|British Empire}}
  |branch= 
  |serviceyears= 1900–1902, 1906
  |rank=Sergeant-Major&lt;ref name=&quot;medals_south_african&quot;&gt;{{cite web|title=South African Medals that Mahatma Returned Put on View at Gandhi Mandap Exhibition |url=http://pibarchive.nic.in/archive/ArchiveSecondPhase/DEFENCE/1949-JAN-DEC-DEFENCE/PDF/DEF-1949-02-24_076.pdf|website=Press Information Bureau of India – Archive|date=5 March 1949|accessdate=16 February 2020}}&lt;/ref&gt;
  |unit=Natal Volunteer Indian Ambulance Corps&lt;br&gt;Indian Stretcher-Bearer Corps
  |commands=
  |battles=[[Second Boer War]]&lt;br&gt;[[Bambatha Rebellion]]
  |awards=Kaiser-i-Hind Medal (1st Class)&lt;br&gt;[[Queen's South African Medal]]&lt;br&gt;[[Natal Native Rebellion Medal]]
  |relations=
  |signature = }}
}}

'''မောဟန်ဒါသ် ကရမ်စန္ဒ် ဂါန္ဓဳ''' ('''Mohandas Karamchand Gandhi''');&lt;ref&gt;[http://dictionary.reference.com/browse/gandhi &quot;Gandhi&quot;]. {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150114041417/http://dictionary.reference.com/browse/gandhi |date=14 January 2015 }} ''[[Random House Webster's Unabridged Dictionary]]''.&lt;/ref&gt; ၂ အံက်တဝ်ပါ ၁၈၆၉ – ၃၀ ဇာန်နဝါရဳ ၁၉၄၈) ဝွံ ဒှ်သၟာသၞောဝ် အိန္ဒိယ မွဲတၠ၊&lt;ref&gt;{{citation|title=Mahatma Gandhi|author=B. R. Nanda|year = 2019|encyclopedia = Encyclopædia Britannica|url=https://www.britannica.com/biography/Mahatma-Gandhi}} Quote: &quot;Mahatma Gandhi, byname of Mohandas Karamchand Gandhi, (born October 2, 1869, Porbandar, India – died January 30, 1948, Delhi), Indian lawyer, politician, ...&quot;&lt;/ref&gt; ညးမဆာန်ဂကူ ဒစဵုဒစး သၞောဝ်ကဝ်လဝ်နဳ၊&lt;ref name=&quot;GangulyDocker2008&quot;&gt;{{citation|last1=Ganguly|first1=Debjani|last2=Docker|first2=John|title=Rethinking Gandhi and Nonviolent Relationality: Global Perspectives|url=https://books.google.com/books?id=cId9AgAAQBAJ&amp;pg=PA4|date=25 March 2008|publisher=Routledge|isbn=978-1-134-07431-0|pages=4–}} Quote: &quot;... marks Gandhi as a hybrid cosmopolitan figure who transformed ... anti-colonial nationalist politics in the twentieth-century in ways that neither indigenous nor westernized Indian nationalists could.&quot;&lt;/ref&gt; ကေုာံ ဒှ်သၟာပရေင်ဍုင် နကဵုဂုဏ်သိက္ခာသမၠုင်၊ &lt;ref name=&quot;Parel2016&quot;&gt;{{citation|last=Parel|first=Anthony J|title=Pax Gandhiana: The Political Philosophy of Mahatma Gandhi|url=https://books.google.com/books?id=bMGSDAAAQBAJ&amp;pg=PA202|year=2016|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-049146-8|pages=202–}} Quote: &quot;Gandhi staked his reputation as an original political thinker on this specific issue. Hitherto, violence had been used in the name of political rights, such as in street riots, regicide, or armed revolutions. Gandhi believes there is a better way of securing political rights, that of nonviolence, and that this new way marks an advance in political ethics.&quot;&lt;/ref&gt; မဒ္ဂေတ် ဂၠံင်တရဴပၠန်ဂတး နကဵုနဲကဲ သက္ကုပကီုပရာပ်တုဲ ဖန်ညံင်ကဵု ဍုင်ကလိဂွံ ပေါဲအံင်ဇၞး သွက်ဍုင်သၠးပွး အိန္ဒိယ နူကဵု ပကင်ရင် ဗြိန်တိန်၊&lt;ref name=&quot;Stein2010&quot;&gt;{{citation|last=Stein|first=Burton|authorlink=Burton Stein|title=A History of India|url=https://books.google.com/books?id=QY4zdTDwMAQC&amp;pg=GBS.PA289|year=2010|publisher=John Wiley &amp; Sons|isbn=978-1-4443-2351-1|pages=289–}} Quote: &quot;Gandhi was the leading genius of the later, and ultimately successful, campaign for India’s independence.&lt;/ref&gt; ကေုာံ ဒှ်မၞိဟ် မပၠတရဴ မကေတ်အစာံခိုဟ် သွက် ချဳဓရာင် အခေါင်ညးဍုင် (civil rights) ကေုာံ ဗၠးၜး အလုံလိုက်မွဲရ။ ဗြးမဟိမု မဟာတ္တမ/မဟာတ္မာ (Mahātmā) မဒှ် အရေဝ်သံသကြိုတ် မဂွံအဓိပ္ပါယ် &quot;ညးတၠ ဝိညာဏ် မပြဲ great-souled&quot;, &quot;တၠဂုဏ် venerable&quot;) ဂှ် ဇိုန်ကဵုညးကိုပ်ကၠာအိုတ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၁၄ နူ အာဖရိကသၠုင်ကျာ၊ လၟုဟ်မ္ဂး စကာကော်ဂးဒၟံင် အလုံလိုက်မွဲရ။&lt;ref name=&quot;McGregor1993&quot;&gt;{{Cite book|last=McGregor|first=Ronald Stuart|title=The Oxford Hindi-English Dictionary|url=https://archive.org/details/oxfordhindiengli00mcgr_0|url-access=registration|access-date=31 August 2013|year=1993|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-864339-5|page=[https://archive.org/details/oxfordhindiengli00mcgr_0/page/799 799]}} Quote: (''mahā-'' (S. &quot;great, mighty, large, ..., eminent&quot;) + ''[[Ātman (Hinduism)|ātmā]]'' (S. &quot;'''1.''' soul, spirit; the self, the individual; the mind, the heart; '''2.''' the ultimate being.&quot;): &quot;high-souled, of noble nature; a noble or venerable man.&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=rajmohan_gandhi_p172&gt;[[#Rajmohan|Gandhi, Rajmohan (2006)]] [https://books.google.com/?id=FauJL7LKXmkC&amp;pg=PA172 p. 172]: &quot;...&amp;nbsp;Kasturba would accompany Gandhi on his departure from Cape Town for England in July 1914 ''en route'' to India. ... In different South African towns ([[Pretoria]], [[Cape Town]], [[Bloemfontein]], [[Johannesburg]], and the [[KwaZulu-Natal|Natal]] cities of [[Durban]] and [[Verulam, KwaZulu-Natal|Verulam]]), the struggle's martyrs were honoured and the Gandhi's bade farewell. Addresses in [[Durban]] and Verulam referred to Gandhi as a 'Mahatma', 'great soul'. He was seen as a great soul because he had taken up the poor's cause. The whites too said good things about Gandhi, who predicted a future for the Empire if it respected justice.&quot; (p. 172).&lt;/ref&gt;

ညးဝွံ ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ကေုာံ ဇၞော်ဂေါဝ်ကၠုင် ပ္ဍဲဂကောံသ္ၚိကၟိန် ဟိန္ဒူ ပ္ဍဲဍုင်သြင်ၜဳ ဂုဇရာဇ် (Gujarat)၊ အိန္ဒိယ ကရေက်ပလိုတ်၊ ဂါန္ဒဳ တိုန်ဗတောန်လိက် ဘာသာသၞောဝ်ဥပဒေ ပ္ဍဲကဵု ဘာကျာ်အေန်နေရ် (Inner Temple)၊ ဍုင်လာန်ဒါန် ကေုာံ ပ္ဍဲအခိင် ညးမကလိဂွံ အာယုက် ၂၂ ပ္ဍဲဂိတု ဂျောန် ၁၈၉၁ ဂှ်ရ။ ညးကလေင်စဴ အိန္ဒိယ ဂွံၜါသၞာံရလေဝ် ဟွံဒှ်ကၠောန် ကမၠောန်သၞောဝ်ဥပဒေဂှ်ရ။ ညးပြံင်အာမံင် အာဖရိကသၠုင်ကျာ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၉၃ သွက်ဂွံပစၞး သၟာဗၞိက်အိန္ဒိယ လပါ်ကိစ္စသၞောဝ်ဥပဒေရ။ ပ္ဍဲအာဖရိကသၠုင်ကျာဂှ် ညးပဒတဴလဝ် လုကဴ ပွိုင် ၂၁ သၞာံရ။ ပ္ဍဲကဵု အာဖရိကသၠုင်ကျာဂှ်ရ ညးတေအ် ဒက်ပ္တန်ဘဝသ္ၚိကၟိန်ညးတေအ် တုဲ စချဳဓရာင် ပၠန်ဂတး နဲသက္ကုပကီုပရာပ် မဒှ် ပေါဲဗတိုက် သွက်အခေါင်ညးဍုင်ရ။ ပ္ဍဲ သၞာံ ၁၉၁၅၊ အာယုက် ၄၅၊ ညးကလေင်စဴ အိန္ဒိယ။ ညးစန်ဒက် ညးဒိုက်ဂတ်၊ သၟာဗ္ၚ၊ ကေုာံ သၟာကမၠောန် လတူဍုင် သွက်ဂွံ ကလိဂွံ အခေါန်ညးဍုင် ကေုာံ ဒစဵုဒစး ပရေင်ပါ်ကဆံင်မၞိဟ်ရ။ ညးဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် က္ဍိုပ်သကိုပ် ကောန်ဂရေတ် ကောန်ဂကူ အိန္ဒိယ (Indian National Congress) ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၂၁၊ ဂါန္ဒဳ ပၠတရဴ ပေါဲဗတိုက် အလုံဍုင် သွက်ဂွံ ပလီုဗတိုက် ဒိုက်ဂတ်၊ ဂလိုင်ပတိုန် အခေါင်အရာ ညးဗြဴ၊ ဒက်ပတန် ဓဝ်ဆာန်သၟိန် အကြာဘာသာ ကေုာံ ဂကူတၞဟ်ခြာ၊ ဖအိုတ်ကၠေအ် (untouchability) ကေုာံ သွက်ဂွံကလိဂွံ ”သွရာဇ် Swaraj'' အဝဵု အလဵုပကင်ရင် (အုပ်ဓုပ်ကေတ်တ်/selv-rule)ရ။ &lt;ref&gt;{{cite book |last1=Maeleine Slade |first1=Mirabehn |title=Gleanings Gathered at Bapu's Feet |publisher=Navjivan publications |location=Ahmedabad |url=http://gandhiserve.org/e/information/questions_and_answers/faq5/faq5.htm |accessdate=4 March 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220118164519/https://gandhiserve.org/e/information/questions_and_answers/faq5/faq5.htm |date=18 January 2022 }}&lt;/ref&gt;

ပ္ဍဲကဵု သၞာံဂှ်ရ ဂါန္ဒဳ သၠာဲဗိုက်လတက်ကေတ် ”ဓေါတဳ” မဒှ်ဗွိုက်လတက် ပြဝေဏဳ အိန္ဒိယ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂံက်မ္ဂး ကြာဲလတက်စုတ် ဓကိုပ် မဒှ်ယာတ် မတတ်ပတိတ် နူအိန္ဒိယရ။ အခိင်ဂှ်မ္ဂး ဗွိုက်လတက် ပြဝေဏဳအိန္ဒိယဂှ် ဒှ်ဗွိုက်လတက် ညးဒိုက်ဂတ် ကောန်ဂြိုပ်တအ်ဟေင်ရ လတက်ဒၟံင်ရ။ တုဲပၠန် ဗွိုက်လတက်ဂှ် သီုဒှ် လက်သန် ဗွိုက်လတက် ညးဒိုက်ဂတ်မွဲရ။ တုဲပၠန် စၞးမမံင် ပ္ဍဲလတူဍုင် သ္ၚိခိုဟ်ဟ်ဂှ် ညးမံင် ပဒတဴ ပ္ဍဲ အရာပ် အလဵု-ဇွောအ်မ (self-sufficient residential community) စ စၞသၞေဝ်ဓမ္မတာ၊ ကေုာံ မင် သဳလ်ဇမၠိင်၊ ကေုာံ ဒစဵုဒစး ပရေင်ဍုင်ကွာန် ရ။ ညံင် ကောန်ဍုင်ကွာန် အိန္ဒိယ မၞိဟ်ဓမ္မတာ မၞိဟ်အရာပ်တအ် ဂွံတီကၠိုဟ် ပရေင်ပၠန်ဂတး ဒစဵုဒစး သၞောဝ်ကဝ်လဝ်နဳဂှ် ဗက်ဟီုတွဟ်၊ ဂါန္ဒဳ ပညုင်ဂၠံင် ညံင်ကောန်ဍုင်တအ် ဂွံကၠောန်ၜဵုကေတ်တ်တုဲ ပြိုင်ပကာန်ကဵု ကမၠောန်ဗြိတိန် မပၠုပ်ၜဵု ပ္ဍဲဍုင်၊ ညးကွာ်ဂၠံင် ၄၀၀ ကဳလဝ်မဳတာ မကော်ဂး သဘင်ဇက်ဂၠောဲၜဵု (Salt March) ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၃၀၊ တုဲပၠန် ဗွဲကြဴညိ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၄၂ဂှ် ညးအာတ်မိက် ဗြိတိန် ညံင်ဂွံတိတ်နူအိန္ဒိယ။ ညးဒးဒုင်စုတ်ထံင် သၞာံဗွဲမလအ်၊ နကဵု အကာဲအရာနာနာ ပ္ဍဲအခိင် မနွံ ပ္ဍဲ အာဖရိသၠုင်ကျာကီု သီုကဵု ပ္ဍဲအိန္ဒိယ။ 

မူဝါဒ ဂါန္ဒဳ ဍုင်သၠးပွး အိန္ဒိယ မဒက်ပတန်လဝ် နကဵု ဘာသာနာနာဂှ် ပ္ဍဲကဵု ၁၉၄၀တအ် လပါ်စဂှ် ဒးဒုင်ဆိုန်မုက် ခက်ခုဲ ကုညးဝါဒဂကူ မူသလေန်တအ် မိက်ဂွံပါ်တိတ် နကဵု ဍုင်တၞဟ်ခြာ နူကဵု အိန္ဒိယရ။&lt;ref name=Khan2007-page1&gt;{{Cite book|last=Khan|first=Yasmin|title=The Great Partition: The Making of India and Pakistan|url=https://archive.org/details/greatpartitionma00khan/page/18|access-date=1 September 2013|year=2007|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-12078-3|page=[https://archive.org/details/greatpartitionma00khan/page/18 18]}} Quote: &quot;the Muslim League had only caught on among South Asian Muslims during the Second World War. ... By the late 1940s, the League and the Congress had impressed in the British their own visions of a free future for Indian people. ... one, articulated by the Congress, rested on the idea of a united, plural India as a home for all Indians and the other, spelt out by the League, rested on the foundation of Muslim nationalism and the carving out of a separate Muslim homeland.&quot; (p. 18)&lt;/ref&gt; ပ္ဍဲ အဝ်ဂေတ် ၁၉၄၇ ဗြိတိန် ကဵု သၠးပွး၊ ဆဂး အေန်ပါယာ အိန္ဒိယ ဗြိတိန် (British Indian Empire)&lt;ref name=Khan2007-page1/&gt; ဂှ် ဒးပါ် ၜါကရေက် မွဲကရေက်ဂှ် ဒၞာဲဂကောံမၞိဟ်ဟိန္ဒူ လပါ်ဂၠိုင်ဂှ် နဒဒှ် ဍုင်အိန္ဒိယ၊ မွဲကရေက်ဂှ် ဒၞာဲဂကောံမၞိဟ်မူသလေန် လပါ်ဂၠိုင် နဒဒှ် ဍုင်ပါကိသတာန်။&lt;ref name=autogenerated3&gt;{{Cite book|last=Khan|first=Yasmin|title=The Great Partition: The Making of India and Pakistan|url=https://archive.org/details/greatpartitionma00khan/page/1|access-date=1 September 2013|year=2007|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-12078-3|page=[https://archive.org/details/greatpartitionma00khan/page/1 1]}} Quote: &quot;South Asians learned that the British Indian empire would be partitioned on 3 June 1947. They heard about it on the radio, from relations and friends, by reading newspapers and, later, through government pamphlets. Among a population of almost four hundred million, where the vast majority lived in the countryside, ..., it is hardly surprising that many ... did not hear the news for many weeks afterwards. For some, the butchery and forced relocation of the summer months of 1947 may have been the first they know about the creation of the two new states rising from the fragmentary and terminally weakened British empire in India.&quot; (p. 1)&lt;/ref&gt; ဟိုတ်နူ ဂကောံမၞိဟ် ဟိန္ဒူ၊ မူသလေန်၊ သိခ်တအ် ဒၞာဲဒတန်လီု မဒးပြံင်လုပ်မံင် ပ္ဍဲဍုင်တၟိတၟိ ညးတအ်တုဲ ပရေင်ပကီုပရာပ်ဘာသာ ကတဵုဒှ်ကၠုင်၊ ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲကဵု ဒေသ ပုန်ဇာပ် (Punjab region) ကဵု ဗေင်္ဂလ်တအ်ရ။ တၞဟ်နဂွံဝေင်ပါဲ ပရေင်ကလိုက်ကမဵုတုဲ အခန်ကၞာ တ္ၚဲသၠးပွး အိန္ဒိယဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဍုင်ဒေလဳ။ တၞဟ်န ဂွံရီုဗင် ပရေလၞဳစိုတ် ညးဍုင်ကွာန်တအ်တုဲ ဂါန္ဒဳ အာရံင် ပ္ဍဲဒေသ မဒးလဝ် ဘဲအဓိကိုရ် မသကာတ်မြဟ်တအ်ဂှ်ရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် အဓိကိုရ် ဟွံဒေါအ် ဆက်ဒှ်တုဲ ညးရုဲစှ် လုကဴ အဓိကိုရ် ဆက်ဒှ်ဒၟံင်ဏီမ္ဂး ညးအေင်စၞ စဵုကဵု လမျီုအိုတ်ရ။ ညးမအေင်စၞ အလန်လက္ကရဴအိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲ ၁၂ ဇာန်နဝါရဳ ၁၉၄၈ အခိင်ဂှ် ညးကလိဂွံ အာယုက် ၇၈ သၞာံ၊&lt;ref name=Brown1991-p380&gt;[[#Brown1991|Brown (1991)]], p. 380: &quot;Despite and indeed because of his sense of helplessness Delhi was to be the scene of what he called his greatest fast. ... His decision was made suddenly, though after considerable thought – he gave no hint of it even to Nehru and Patel who were with him shortly before he announced his intention at a prayer-meeting on 12 January 1948. He said he would fast until communal peace was restored, real peace rather than the calm of a dead city imposed by police and troops. Patel and the government took the fast partly as condemnation of their decision to withhold a considerable cash sum still outstanding to Pakistan as a result of the allocation of undivided India's assets, because the hostilities that had broken out in Kashmir; ... But even when the government agreed to pay out the cash, Gandhi would not break his fast: that he would only do after a large number of important politicians and leaders of communal bodies agreed to a joint plan for restoration of normal life in the city.&quot;&lt;/ref&gt; သီုကဵု နကဵုနဲတပ်ပ်ဟွံသေင် ကဵုဒြဟတ်ဒမြိုဟ် အိန္ဒိယ သွက်ဂွံကဵု သြန်ထံက်ပင် ကုပါကိသတာန်ရ။&lt;ref name=Brown1991-p380/&gt; ကောန်ဍုင်အိန္ဒိယ လ္ၚဵုတအ် ညာတ်ကေတ် ဂါန္ဒဳဝွံ ဗက်အလိုက် ပါကိသတာန် လောန်ၜက်အာရ။&lt;ref name=Brown1991-p380/&gt;&lt;ref name=&quot;CushRobinson2008&quot;/&gt; ပၞောဝ်ကဵု မၞိဟ်မစှ်ေစိုတ် ဗီုဏအ်ဂှ် နထုရံ ဂေါဒ်သေ (Nathuram Godse) ညးမဒှ် စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူဟိန္ဒူလေဝ် လုပ်လၟိဟ်မွဲတၠကီုရ။ တုဲ ညးပန်ဂစိုတ်ထောအ် မဟာတ္တမ ဂါန္ဒဳ ပ္ဍဲ ၃၀ ဇာန်နဝါရဳ ၁၉၄၈ နကဵုသေနာတ် မကမ်ပိလစုတ် ပ္ဍဲကဵုသြိုဟ်ညးရ။&lt;ref name=&quot;CushRobinson2008&quot;&gt;{{Cite book|last1=Cush|first1=Denise|last2=Robinson|first2=Catherine|last3=York|first3=Michael|title=Encyclopedia of Hinduism|url=https://books.google.com/books?id=i_T0HeWE-EAC&amp;pg=PA544|access-date=31 August 2013|year=2008|publisher=Taylor &amp; Francis|isbn=978-0-7007-1267-0|page=544|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131012221104/http://books.google.com/books?id=i_T0HeWE-EAC&amp;pg=PA544|archivedate=12 October 2013}} Quote: &quot;The apotheosis of this contrast is the assassination of Gandhi in 1948 by a militant Nathuram Godse, on the basis of his 'weak' accommodationist approach towards the new state of Pakistan.&quot; (p. 544)&lt;/ref&gt;

တ္ၚဲဒှ်မၞိဟ် ဂါန္ဒဳ ၂ အံက်တဝ်ပါ ဂှ် ဍုင်အိန္ဒိယ စၟတ်သမ္တီလဝ် နဒဒှ် တ္ၚဲ ”ဂါန္ဒဳ ဇယန္တိ” (Gandhi Jayanti) မဒှ်တ္ၚဲတၟေင် တ္ၚဲပရဲ တ္ၚဲကၟာတ်ရုင် ပ္ဍဲဍုင်အိန္ဒိယတုဲ နကဵုအလုံလိုက်ဂှ် စၟတ်သမ္တီလဝ် ”တ္ၚဲသက္ကု ပကီုပရာပ် ဂၠးကဝ် (International Day of Non-Violence) ရ။ဂါန္ဒဳဂှ် နကဵု ပ္ဍဲသၞောဝ် ၜိုန်ရ ဟွံစၟတ်သမ္တီလဝ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵု ညးဍုင်ကွာန်တအ်မ္ဂး မဂွံစၟတ်သမ္တီလဝ် နဒဒှ် ”မအံက် ကောန်ဂကူ” (Father of the Nation) ပ္ဍဲအိန္ဒိယ၊&lt;ref name=&quot;archive.indianexpress.com&quot;&gt;[http://archive.indianexpress.com/news/gandhi-not-formally-conferred-father-of-the-nation-title-govt/973101/ &quot;Gandhi not formally conferred 'Father of the Nation' title: Govt&quot;] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140906121950/http://archive.indianexpress.com/news/gandhi-not-formally-conferred-father-of-the-nation-title-govt/973101 |date=6 September 2014 }}, ''[[The Indian Express]]'', 11 July 2012.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;timesofindia.indiatimes.com&quot;&gt;[http://timesofindia.indiatimes.com/india/Constitution-doesnt-permit-Father-of-the-Nation-title-Government/articleshow/16961980.cms &quot;Constitution doesn't permit 'Father of the Nation' title: Government&quot;] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170107223546/http://timesofindia.indiatimes.com/india/Constitution-doesnt-permit-Father-of-the-Nation-title-Government/articleshow/16961980.cms |date=7 January 2017 }}, ''The Times of India'', 26 October 2012.&lt;/ref&gt; တုဲပၠန် ဗွဲမဂၠိုင် ညးဂမၠိုင် ကော်စညး '''ဗပူ Bapu'''&lt;ref name=&quot;Nehru&quot;&gt;{{cite book |last1=Nehru |first1=Jawaharlal |title=An Autobiography |publisher=Bodley Head }}&lt;/ref&gt; နကဵု အရေဝ်ဘာသာ ဂကူညး ဂုဇရာဇ် မဂွံအဓိပ္ပါယ် ''မအံက်''၊&lt;ref name=&quot;McAllister1982&quot;/&gt; ''ပါပါ''&lt;ref name=&quot;McAllister1982&quot;&gt;{{Cite book|last=McAllister|first=Pam|title=Reweaving the Web of Life: Feminism and Nonviolence|url=https://archive.org/details/reweavingwebofli00mcal|url-access=registration|access-date=31 August 2013|year=1982|publisher=New Society Publishers|isbn=978-0-86571-017-7|page=[https://archive.org/details/reweavingwebofli00mcal/page/194 194]}} Quote: &quot;With love, Yours, Bapu (You closed with the term of endearment used by your close friends, the term you used with all the movement leaders, roughly meaning 'Papa'.&quot; Another letter written in 1940 shows similar tenderness and caring.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Eck2003&quot;&gt;{{Cite book|last=Eck|first=Diana L.|author-link=Diana Eck|title=Encountering God: A Spiritual Journey from Bozeman to Banaras|url=https://books.google.com/books?id=XpR0AmKLeY4C&amp;pg=PA210|access-date=31 August 2013|year=2003|publisher=Beacon Press|isbn=978-0-8070-7301-8|page=210|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131012220529/http://books.google.com/books?id=XpR0AmKLeY4C&amp;pg=PA210|archivedate=12 October 2013}} Quote: &quot;...&amp;nbsp;his niece Manu, who, like others called this immortal Gandhi 'Bapu,' meaning not 'father,' but the familiar, 'daddy'.&quot; (p. 210)&lt;/ref&gt;ရ။

==အတ္ထုပ္ပတ္တိ==
===ပထမအဝဲ ကေုာံ ဒဒှ်လက္ကရဴ===

မဝ်ဟာန်ဒါသ် ကရမ်ချင် ဂါန္ဒဳ (Mohandas Karamchand Gandhi)&lt;ref name=&quot;Gandhi name&quot;&gt;Todd, Anne M. (2012) [https://books.google.com/?id=svxDMQZ7fakC&amp;pg=PA8 Mohandas Gandhi], Infobase Publishing, {{ISBN|1-4381-0662-9}}, p. 8: ''The name Gandhi means &quot;grocer&quot;, although Mohandas's father and grandfather were politicians not grocers.''&lt;/ref&gt; ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲ ၂ အံက်တဝ်ပါ ၁၈၆၉&lt;ref name=&quot;Gandhi DOB&quot;&gt;[[#Rajmohan|Gandhi, Rajmohan (2006)]] [https://books.google.com/?id=FauJL7LKXmkC pp. 1–3].&lt;/ref&gt; ပ္ဍဲကဵု ဂကူ ဂုဇရာဇ် ဟိန္ဒူ၊ ပ္ဍဲဂကောံသ္ၚိကၟိန် ဗနိယာ (Baniya family)&lt;ref&gt;{{cite book|title=Responses to One Hundred and One Questions on Hinduism By John Renard|year=1999|page=[https://archive.org/details/responsesto101qu0000rena_e0p7/page/139 139]|url=https://archive.org/details/responsesto101qu0000rena_e0p7/page/139|isbn=978-0-8091-3845-6|author=Renard, John}}&lt;/ref&gt; ပ္ဍဲ ပေါဗာန်ဒရ် (Porbandar) (သီုမကော်စ ''သုဒမပူရဳ Sudamapuri'') မဒှ်ဍုင် ဇိုင်ၜဳ ပ္ဍဲကဵု တကအ်ဒကုတ်ကထဳယာဝါရ် (Kathiawar Peninsula) ကေုာံ ပ္ဍဲတွဵုရးပေါဗာန်ဒရ်၊ အေန်ပါယာ အိန္ဒိယ ဗြိတိန်။  အပါညး ကရမ်ချင် ဥတ္တံချင် ဂါန္ဒဳ (Karamchand Uttamchand Gandhi) (၁၈၂၂–၁၈၈၅) ဂှ် ဒှ် ဒိဝန်  (သကိုပ် ဝန်ဇၞော်) တွဵုရးပေါဗာန်ဒရ်။&lt;ref&gt;Mohandas K. Gandhi, ''Autobiography'' chapter 1 (Dover edition, p. 1).&lt;/ref&gt;ညးဝွံ ၜိုန်ရ မဂွံအံင်လဝ် ဆဘာတန်မူလ တုဲပၠန် ကိုပ်ကၠာတေအ်ဂှ် မကေင်ကၠောန်လဝ် ပ္ဍဲ ရုင်အလဵုအသဳ တွဵုရး နဒဒှ် စာရေ (clerk) မွဲတုဲ ကရမ်ချင်ဂှ် ဒှ်ညး မနွံကဵု အစောမ်စရာဲ မယိုက်ဂၠေင် နဒဒှ် ညးသကိုပ်ဝန်ဇၞော်မွဲရ။ &lt;ref name=GuhaPP19to21&gt;Guha 2015 pp. 19–21&lt;/ref&gt; ပ္ဍဲအခိင် မွဲဒမြေပ် တာလျိုင်ညးဂှ် ကရမ်ချင်ဝွံ ဒက်အိန်ထံင် ပန်ပန်အလန်ရ။ သမ္ဘာညးကိုပ်ကၠာၜါဂှ် ကြဴနူ ကလိဂွံ ကောန်ၜါၜါတုဲ စုတိအာ ပ္ဍဲအခိင် အာယုက်ဍောတ်တ်အိုတ်တုဲ သမ္ဘာညး တတိယဂှ် ဟွံကလိဂွံ ကောန်ဇာတ်။ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၅၇ ကရမ်ချင် သွံထောအ် သမ္ဘာညး မရနုက်ကဵုပိ နဒဒှ်ကဵု ဖျေဟ်ဒၞာဲ ကုတြုဟ်တၞဟ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံဂှ်ရ ညးဒက်အိန်ထံင် ကုပုတ်လိဗါဲ (Putlibai) (၁၈၄၄-၁၈၉၁) ညးမဒှ် မကၠုင် နူကဵု ဇုနဂဓ် (Junagadh)&lt;ref name=GuhaPP19to21/&gt; ကေုာံ နူကဵု ဂကောံသ္ၚိကၟိန် ပြနမဳ ဝေသနဝ (Pranami Vaishnava)ရ။&lt;ref&gt;{{cite book|title=Identity and Religion: Foundations of anti-Islamism in India|year=2004|page=67|url=https://books.google.com/?id=aLgB8pZg0qsC&amp;pg=PA67|isbn=978-0-7619-3227-7|author=Misra, Amalendu}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Mohandas: A True Story of a Man, His People, and an Empire By Gandhi|year=2006|page=5|url=https://books.google.com/?id=TEyXCoc76AEC&amp;pg=PA5|isbn=978-0-14-310411-7|author=Gandhi, Rajmohan}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Tendulkar1951&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Lawyer to Mahatma: Life, Work and Transformation of M. K. Gandhi |year=2001|page=5|url=https://books.google.com/?id=fRq21fNfydIC&amp;pg=PA5|isbn=978-81-7629-293-1|author=Malhotra, S.L}}&lt;/ref&gt; ကရမ်ချင် ကဵု ပုတ်လိဗါဲ ကြဴနူ မပံင်ဖက် ပွိုင်မွဲ ဗွဝ်စှ်တုဲ ကလိဂွံ ကောန်ဇာတ် ပိ၊ ကောန်တြုဟ် မွဲ မနွံယၟု လက်မိဒိသ် (Laxmidas) (ၜိုတ် ၁၈၆၀-၁၉၁၄)၊ ကောန်ဗြဴ ရလဳယာတ်ဗေန် (Raliatbehn) (၁၈၆၂-၁၉၆၀) ကေုာံ ကောန်တြုဟ် တၞဟ်မွဲပၠန်ဂှ် ကာသင်ဒိသ် (Karsandas) (ၜိုတ် ၁၈၆၆-၁၉၁၃)။&lt;ref&gt;Guha 2015, p. 21&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Guha 2015, p. 512&lt;/ref&gt;

ပ္ဍဲ ၂ အံက်တဝ်ပါ ၁၈၆၉ ပုတ်လဳဗါဲ သၠးဂပ္ဘ ကောန်ခဒေအ်ညး မဝ်ဟာန်ဒိသ်၊ ပ္ဍဲဒမၠု မဒှ်အခန်သၟဝ်တုဲ သက္ကုဗတင် ပ္ဍဲကဵု သ္ၚိ ဂကောံသ္ၚိကၟိန် ဂါန္ဒဳ ပ္ဍဲ ဍုင်ပေါရ်ဗာန်ဒရ် (Porbandar city)ရ။ နဒဒှ် ကောန်ၚာ်မွဲဂှ် ဂါန္ဒဳဝွံ အတိုင် ၝောဲညးတေအ် မဟီုထ္ၜးမ္ဂး ဒှ်ကောန်မဂၠာန် ညံင်ကဵု ဗဒါ ချဳဒၟံင်တွဵု ဝေင် ဟွံသေင်မ္ဂး ဒြေပ်အာ ဒြေပ်ကၠုင်ရ။ အရာညးတေအ် မဒးစိုတ်မွဲဂှ် ရပ်ဝေင် ကတောဝ်ကၠဵုရ။&lt;ref&gt;Guha 2015, p. 22&lt;/ref&gt; ပ္ဍဲကဵု ဘဝကောန်ၚာ် ဂါန္ဒဳမ္ဂး ပေါမ်အာဂီု အိန္ဒိယ ဝင်သၟိင်သျှရဝန (Shravana) ကေုာံ ဝင်သၟိင်ဟရိစနြာ (Harishchandra) ဂှ် ညးတေအ် ဂွံမိင် ဂွံတီကေတ်ရ။ အလဵုဇကုညးတေအ် မချူလဝ် ဒဒှ်ရ ပရူသၟိင်ၜါဝွံ စောဲဗာန်ဒၟံင် ပ္ဍဲစိုတ်ညးတေအ်ရ။ ညး ချူ ”အခိင်ကာလ မဒှ်ဂၟံက်စိုတ်မ္ဂး အဲဒးပ ဇကုအဲ သၟိင်ဟရိစနြာ ရိုဟ်လၟိဟ်အလန် ဟွံမာန်။” သစ္စ ကေုာံ မေတ္တာ ဂါန္ဒဳဂှ် မဂၠိုင်ကဵုဒၞာဲ တုပ်သၟဟ်ဒၟံင် ကုအယောင်အလာ သၟိင်ဟရိစနြာဂှ် ဆဵုကေတ်ရ။&lt;ref name=&quot;Sorokin2002&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;RudolphRudolph1983&quot;&gt;{{cite book|author1=Rudolph, Susanne Hoeber  |author2=Rudolph, Lloyd I.  |lastauthoramp=yes |title=Gandhi: The Traditional Roots of Charisma|url=https://books.google.com/?id=JsPYNLAU9KYC&amp;pg=PA48|year=1983|publisher=University of Chicago Press|page=48|isbn=978-0-226-73136-0}}&lt;/ref&gt;

သာသနာ ဂကောံသ္ၚိကၟိန် မရှ်ေသှ်ေဂှ်လေဝ် ဆက်စပ်ဒၟံင် ကုလစွံစိုတ် ဂါန္ဒဳကီုရ။ အပါ ဂါန္ဒဳဂှ် ဒှ်ညးရှ်ေသှ်ေ ဘာသာဟိန္ဒူ တုဲ မိညးဂှ် ဒှ်မၞိဟ် နူကဵု ဂကောံသ္ၚိကၟိန် ပြနမိ ဝေသနဝဟိန္ဒူရ။&lt;ref&gt;[[#Rajmohan|Gandhi, Rajmohan (2006)]] pp. 2, 8, 269&lt;/ref&gt;&lt;ref name=sharma11&gt;{{cite book|author=Arvind Sharma|title=Gandhi: A Spiritual Biography|url=https://archive.org/details/gandhispiritualb0000shar |url-access=registration|year=2013|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-18738-0|pages=[https://archive.org/details/gandhispiritualb0000shar/page/11 11]–14}}&lt;/ref&gt; အပါ ဂါန္ဒဳဂှ် ဒှ် ဇာတ် မောဓ် ဗနိယာ (Modh Baniya caste) နူကဵု ဝါရန ဝေသျှ (Varna Vaishya)ရ။&lt;ref&gt;{{cite book|author1=Rudolph, Susanne Hoeber  |author2=Rudolph, Lloyd I.  |lastauthoramp=yes |title=Gandhi: The Traditional Roots of Charisma|url=https://books.google.com/?id=JsPYNLAU9KYC&amp;pg=PA17|year=1983|publisher=University of Chicago Press|page=17|isbn=978-0-226-73136-0}}&lt;/ref&gt; မိအံက်ညးဂှ် ကၠုင်နူကဵု ဂကောံအခိုက်ပြနမိ မဒုင်သဇိုင် ကု ခရိသျှန ဘက္တိ (Krishna bhakti) မဒှ် ဂကောံဟိန္ဒူ မပအဓိက ကုလိက် ဘဂဝဒ် ဂဳတ (Bhagavad Gita)၊ ဘဂဝတ ပုရဏ (Bhagavata Purana) ကေုာံ လိက်ဂကောံ ၁၄ စံင် (a collection of 14 texts) မဒှ်လိက်လၟေတ်ဂမၠိုင် မပ္တံကဵု လိက်ဝေဒ (Vedas)၊ လိက်ကူရာန် (Quran) ကေုာံ သၠပတ်သမ္မာ ( Bible)ရ။&lt;ref name=sharma11/&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|author=Gerard Toffin|editor=John Zavos|display-editors=etal|title=Public Hinduisms|url=https://books.google.com/books?id=uuuICwAAQBAJ&amp;pg=PT249| year=2012|publisher= SAGE Publications|isbn=978-81-321-1696-7|pages=249–257}}&lt;/ref&gt; ဂါန္ဒဳဂှ် ဒ္ဂေတ်ပြဝ နူမိအံက်ညး ဗွဲမဂၠိုင် ကလိဂွံလဝ်ရ။ မိညးဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မလျိုင်ပတှ်ေ သာသနာ ဗွဲမဇၞော်ကဵု ဒြဟတ်၊ ယဝ်ရ ဟွံဂွံ ပူဇဴ ကလအ်ကျာ်မ္ဂး ညးဟွံဂွံစစၞရ။ တုဲပၠန် ဒ္ဂေတ်မင်မဲသဳလ်ရ။&lt;ref&gt;Guha 2015, p. 23&lt;/ref&gt;

ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၇၄၊ အပါ ဂါန္ဒဳတအ် ကရမ်ချင် ဒးအာမံင် ဍုင်သွတ် ရာဇ်ကောတ် (Rajkot) သွက်ဂွံ ကေတ်တာလျိုင် နဒဒှ် မၞိဟ်မကဵုကသပ် သၟိင်ဍုင်ဂှ် မနွံယၟု ထကုရ် သဟိဗ် (Thakur Sahib)ရ။ ရာဇ်ကောတ်ဂှ် ၜိုန်ရ ဍောတ်နူ ပေါရ်ဗင်ဒရ် ကီုလေဝ် ရုင်အလဵုအသဳ ဗြိတိန် ဖျေဟ်စွံလဝ် ပ္ဍဲဍုင်ဂှ်တုဲ သကိုပ်ဝန်ဇၞော် ကေုာံ ဒပ်ဂီုကၠီုလေဝ် စွံလဝ် ပ္ဍဲဍုင်ဂှ်ရ။&lt;ref&gt;Guha 2015, pp. 24–25&lt;/ref&gt; သၞာံ ၁၈၇၆ ဂှ် ကရမ်ချင် ဒှ်ဒိဝန် (ဝန်ဇၞော်) ပ္ဍဲရာဇ်ကောတ်တုဲ တာလျိုင်ညးတြေံ နဒဒှ် ဝန်ဇၞော် ပ္ဍဲဍုင်ပေါရ်ဗင်ဒရ်ဂှ် ဒေအ်ညး တုလ်သိဒသ် (Tulsidas) ဆက်ကေတ်ရ။ ဂကောံသ္ၚိကၟိန်ညး ပြံင်အာ မံင် ပ္ဍဲ ရာဇ်ကောတ်ရ။&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;{{cite book|title=Gandhi before India|year= 2015|author=Rajmohan Gandhi |publisher=Vintage Books|isbn=978-0-385-53230-3|pages=24–25}}&lt;/ref&gt;

[[File:Gandhi and Laxmidas 2.jpg|thumb|upright=0.85|ဂါန္ဒဳ (ပုင်) ကရောမ် ကောညးတေအ် လက်မဳဒသ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၈၆&lt;ref name=&quot;Fischer1982p96&quot;&gt;{{cite book|author=Louis Fischer|title=Gandhi, his life and message for the world |url=https://books.google.com/books?id=02NWvRxCx64C |year=1982|publisher=Penguin|isbn=978-0-451-62142-9|page=96}}&lt;/ref&gt;]]
ကာလ ဂါန္ဒဳ ကလိဂွံ အာယုက် ၉ သၞာံဂှ် ညးတေအ် စမံင်ဘာ ပ္ဍဲရာဇ်ကောတ်၊ ဗဒါဲသ္ၚိညးတအ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုဘာဂှ် ညးတေအ် ဂွံဗ္တောန် သဇိုင်သင်္ချာ၊ ဝင်၊ ဘာသာဂုဇရာဇ် ကေုာံ ပထဝဳရ။&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; ပ္ဍဲအာယုက် ၁၁ သၞာံ ညးတိုန် ဘာတန်သမၠုင် ပ္ဍဲ ရာဇ်ကောတ်။&lt;ref name=&quot;ReferenceB&quot;&gt;{{cite book|title=Gandhi before India|year= 2015|author=Rajmohan Gandhi | publisher=Vintage Books|isbn=978-0-385-53230-3|pages=25–26}}&lt;/ref&gt;ညးဂှ် ဒှ်ကွးဘာဓမ္မတာ၊ ကလိဂွံ လာဘ်ဗွဲမဂၠိုင် ဆဂး ဒှ်ကွးဘာ မဂွလေပ်တုဲ မလေပ်ဟီုအရေဝ်အောန်၊ စိုတ်ဟွံလုပ်စ ပ္ဍဲပရေင်ဝေင်ဓတ်တအ်တုဲ ညးစိုတ်လုပ် ပ္ဍဲလိက် ကေုာံ ခန်လ္ၚတ်ဘာဟေင်ရ။&lt;ref&gt;{{cite book|author=Sankar Ghose|title=Mahatma Gandhi|url=https://books.google.com/books?id=5l0BPnxN1h8C&amp;pg=PA4|year=1991|publisher=Allied Publishers|isbn=978-81-7023-205-6|page=4}}&lt;/ref&gt;


ပ္ဍဲဂိတုမေ ၁၈၈၃၊ ကာလညးကလိဂွံ အာယုက် ၁၃ ဂှ် မဝ်ဟာန်ဒသ် ဒက်ဘဝအိန်ထံင် ကုသၟတ်ဗြဴ အာယုက် ၁၄ သၞာံ ကသတူရ်ဗါဲ မခန်ဂျဳ ကပဒဳယာ (Kasturbai Makhanji Kapadia) (ယၟု ပထမ ညးဂှ် ဗွဲမဂၠိုင် မလေပ် ဓလေအ် ချူ ကသတူရ်ဗါ) ပရေင်ဒက်အိန်ထံင်ဂှ် နကဵု အခိုက်အခိင်ဂှ် မိမၜါလပါ် စာတ်ကဵုရ။&lt;ref name=&quot;Mohanty2011&quot;/&gt; ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ ညးတေအ် ဒးဒေါအ်ဘာ ပွိုင်မွဲသၞာံ၊ ဆဂး ဗွဲကြဴ ညးတေအ် ဂွံအခေါင် ဆက်တိုန်ဘာရ။&lt;ref name=&quot;Childhood&quot;&gt;Gandhi (1940). [http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/At_the_High_School Chapter &quot;At the High School&quot;]; {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120630233959/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/At_the_High_School |date=30 June 2012 }}.&lt;/ref&gt; သဘင်မ္ၚဵုသၞက်ကရောဲ ညးဂှ် ဒှ်သဘင်မပံင်တောဲမွဲတုဲ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ကောညးကီု သီုကဵု ကောန်ၝောဲ ကောန်ဒေအ်ညးလေဝ် ပမ္ၚဵုသၞက်ကရောဲကီုရ။ စပ်ကဵု သဘင်ဏအ်တုဲ အလဵုဇကုညး ချူလဝ် &quot;ပိုယ်ဂှ် ဍောတ်လောန်တုဲ ပရေင်ဖျေဟ်ဒၞာဲ ဒက်အိန်ထံင်ဂှ် မုဟွံတီ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် သွက်ပိုယ်မ္ဂး ဂွံလတက် ပလောအ်တၟိတၟိ၊ စမခၜေတ် စကွာင်၊ ဝေင်ကဵု ကလောမသတအ်ရ။&quot; အတိုင်အခိုက်ကၞာမ္ဂး သၟတ်ကောန်ၚာ် ကောန်ဝုတ်မ္ၚဵုဂှ် ပဒတဴ ပ္ဍဲသ္ၚိ မိမဇကုတုဲ မံင်သ္ၚောဲသ္ၚောဲ ကုတြုဟ်တၠသ္ၚိဇကုရ။&lt;ref name=&quot;Husband&quot;&gt;Gandhi (1940). [http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Playing_the_Husband Chapter &quot;Playing the Husband&quot;]; {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120701002125/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Playing_the_Husband |date=1 July 2012 }}.&lt;/ref&gt;

ဂါန္ဒဳ ညးချူဗၟံက်ထ္ၜးလဝ် ပရေင်ဒုင်စသိုင် လတူ ကောန်ဝုတ်မ္ၚဵုညးဂှ် &quot;ၜိုန်ရ အဲနွံဒၟံင် ပ္ဍဲဘာကီုလေဝ် အဲချပ်စိုပ်အာ လပါ်ဍေဟ်၊ တုဲ အဲချပ် ပ္ဍဲအခိင်ဗတံမ္ဂး မိက်ဂွံကဵု ဍေဟ်မိန်လဝ်အဲတိက်ရ။&quot; ညးတေအ် ကလေင်ချပ်ဂွံ အခိင်ကိုပ်ကၠာတေအ် ဒဒှ်ရ လအ်ညိဂှ် ညးတေအ် ဒှ်ဣစ္ဆာ လတူဍေဟ် တုဲ ဒးကၠုင်စိုတ် လတူဍေဟ်၊ ကာလ ညးတေအ် မဂွံဆဵု ဍေဟ် ပ္ဍဲကဵု ဘာကျာ် ကရောမ် သကအ်ရဲဍေဟ်မ္ဂး ညးတေအ် စိုတ်ကာမလိင် ကတဵုဒှ်ကၠုင် လတူဍေဟ်ရ။&lt;ref&gt;{{cite book|author=Ramachandra Guha |title=Gandhi before India |year= 2015| publisher= Vintage Books|isbn=978-0-385-53230-3|pages=28–29}}&lt;/ref&gt;

ပ္ဍဲ ကၞောတ်သၞာံ ၁၈၈၅ ဂှ် အပါ ဂါန္ဒဳတအ် ကရမ်ချင် စုတိအာရ။&lt;ref name=&quot;ReferenceC&quot;&gt;Guha 2015, p. 29&lt;/ref&gt; ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဂါန္ဒဳ ကလိဂွံ အာယုက် ၁၆ သၞာံ၊ သမ္ဘာညး ကလိဂွံ အာယုက် ၁၇ သၞာံဂှ် ညးတအ် ကလိဂွံ ကောန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်၊ ဆဂး ကောန်ၚာ်ဂှ် ဂျိုင်ဆ မွဲၜါတ္ၚဲဓဝ်ရ။ ကောန်ညးၜါ ဒးချိုတ်အာ ဗီုဏအ်ရ။  &lt;ref name=&quot;ReferenceC&quot;/&gt; တုဲ ဂကောံသ္ၚိကၟိန်ညးတေအ် ဆကလိဂွံ ကောန်ပန်ပၠန်၊ ကောန်တြုဟ် သီုဖအိုတ်၊ ဟရိလလ် ၜံင် ပ္ဍဲ သၞာံ ၁၈၈၈၊ မနိလလ် ၜံင် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၉၂၊ ရာမ်ဒသ် ၜံင် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၉၇ တုဲ ဒေဝ်ဒသ် ၜံင် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၀၀။&lt;ref name=&quot;Mohanty2011&quot;/&gt;

ပ္ဍဲ နဝ်ဝေမ်ပါ ၁၈၈၇ ဂါန္ဒဳ အာယုက် ၁၈ ဂှ် ဘာတုဲ နူကဵု ဘာတန်သမၠုင် အဟမေဒဗာဒ် (Ahmedabad)။&lt;ref&gt;Guha 2015, p. 30&lt;/ref&gt; ပ္ဍဲ ဇာန်နဝါရဳ ၁၈၈၈ ညးတေအ် လုပ်တိုန် သမလ်ဒသ် ကဝ်လိက် (Samaldas College) ပ္ဍဲ တွဵုရး ဘဝနာဂရ် (Bhavnagar State)၊ မဒှ် ဘာသၠုင်အိုတ် ပ္ဍဲကဵု ဒေသဂှ်ရ။ ဆဂး ညးတေအ် တိတ် နူဘာဂှ်တုဲ ညးတေအ် ကလေင်စဴမံင် ကရောမ် ဂကောံသ္ၚိကၟိန်ညးတေအ် ပ္ဍဲကဵု ပေါရ်ဗင်ဒရ် ရ။&lt;ref name=&quot;autogenerated32&quot;&gt;Guha 2015, p. 32&lt;/ref&gt;

===ပိသၞာံ ပ္ဍဲ လာန်ဒါန်===
====ကတ်လ္ၚတ် သၞောဝ်ဥပဒေ====
ဂါန္ဒဳဂှ် ကၠုင် နူ ဂကောံသ္ၚိကၟိန် သေဌဳမွဲတၠ ဟွံသေင်ရ။ ညးတေအ် ဒးတိတ်ထောအ် နူကဵု ကဝ်လိက် ၚုဟ်မတန်အိုတ် ဟိုတ်နူကဵု တိုန်ဟွံမာန်။&lt;ref name=&quot;Preparation&quot;&gt;Gandhi (1940). [http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Preparation_for_England Chapter &quot;Preparation for England&quot;.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120702043412/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Preparation_for_England |date=2 July 2012 }}&lt;/ref&gt; မဝ်ဂျဳ ဒဝေ ဇေါသျှဳဂျဳ (Mavji Dave Joshiji) လကျာ်ဗဗၞး (လကျာ်ဟိန္ဒူ) ကေုာံ ဂကောံသ္ၚိကၟိန် သကအ်ရဲဂမၠိုင် ကဵုကသပ် ကုဂါန္ဒဳ ကေုာံ ဂကောံသ္ၚိကၟိန်ညး ကဵု ဂါန္ဒဳ ကတ်လ္ၚတ်သၞောဝ်ဥပဒေတုဲ ညးတေအ် စွံအာရီု ညံင်ဂွံအာ ကတ် ပ္ဍဲလာန်ဒါန်ရ။&lt;ref&gt;{{cite book|title=Gandhi before India|year=2015|author=Rajmohan Gandhi| publisher=Vintage Books|isbn=978-0-385-53230-3|page=32}}&lt;/ref&gt;ပ္ဍဲ ဂျူလာင် ၁၈၈၈၊ သမ္ဘာညး သၠးဂၠံဂဝ် ကောန်တြုဟ် ဟရိလလ် မဂျိုင် ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ။&lt;ref name=&quot;autogenerated33&quot;&gt;Guha 2015, pp. 33-34&lt;/ref&gt; ဂါန္ဒဳ ဗလးလဝ် သမ္ဘာဇကုသၟးတုဲ အာမံင် သ္ၚောဲသ္ၚောဲဂှ် မိညးတေအ် ဟွံဒးဂၞပ်စိုတ် ကွေဟ်ဟ်ရ။ အမူညးတေအ် (တုလ်သိဒသ် Tulsidas) လေဝ် ဂစာန်ဗဒေါအ် ညးတေအ်ကီုရ။ ဆဂး ဂါန္ဒဳ မိက်ဂွံအာ။ တၞဟ်န ဂွံပရေစိုတ် သမ္ဘာညးတေအ် ကဵု မိညးတေအ်တုဲ ဂါန္ဒဳ ယဵုဒုင်ဗစာ ဒဒှ်ရ ညးတေအ် ဝေင်ပါဲ ဖျုန်၊ အရက် ကေုာံ ညးဗြဴရောင်။ ကော ဂါန္ဒဳ လက်မိဒသ် (Laxmidas)ဂှ် ကတဵုဒှ် သၟာသၞောဝ် (lawyer) တုဲတုဲရ၊ ကဵုဒြဟတ် ညံင်ဂါန္ဒဳ ဂွံအာတိုန်ဘာ ပ္ဍဲလာန်ဒါန်တုဲ ညးတေအ် ဗိုင်ထံက်ကဵု ကီုရောင်ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။ ပုတ်လိဗါဲ ကဵု အခေါင် ကုဂါန္ဒဳ သွက်ဂွံအာ တိုန်ဘာ ပ္ဍဲလာန်ဒါန်ရ။&lt;ref name=&quot;autogenerated32&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Gandhi2006a&quot;&gt;[[#Rajmohan|Gandhi, Rajmohan (2006)]] [https://books.google.com/?id=FauJL7LKXmkC&amp;pg=PA20 pp. 20–21].&lt;/ref&gt;

ပ္ဍဲ ၁၀ အဝ်ဂေတ် ၁၈၈၈ ဂါန္ဒဳ ကလိဂွံအာယုက် ၁၈ သၞာံ၊ တိတ်နူ ပေါရ်ဗင်ဒရ်တုဲ အာမုမ်ဗါဲ (ဗောမ်ဗေ)။ ဟိန် ညးတေအ် မမင်ဒၟံင်က္ၜင် သွက်ဂွံတိတ်အာ လာန်ဒါန်ဂှ် ညးတေအ် အာတိက်မံင် ပ္ဍဲကဵု သ္ၚိဂကောံမောဓ် ဗနဳယျာ (Modh Bania community)၊ မၞိဟ်ဇၞော် ဂကောံဂှ် ဒဒှ်ေဒၟံင် ကုအပါ ဂါန္ဒဳတအ်ရ။ ကြဴနူ ညးတအ် မဂွံတီ အစဳအဇန် ဂါန္ဒဳတုဲ ညးတအ် ကဵုဓဝ်သတိ ဒဒှ်ရ အာမံင်လာန်ဒါန်ဂှ် ပ္ဍဲကၠဟ်ထောအ် ဘာသာဇကုညိ။ မံင်လာန်ဒါန်တုဲ ဒ္ဂေတ်လီု စသုင် ဗီုအခိုက် ရဲရးပလိုတ်။ ဂါန္ဒဳ လဴကဵုညး ဒဒှ်ရ ညးတေအ် ကဵုလဝ် ဂတိပါင် ကုမိအံက် ကေုာံ မိညးတေအ် မရာဒၞာမိက်လဝ်ရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ညးဇၞော်ဂှ် ဟွံဒုင်တဲတုဲ ညးတအ် ပ္တိတ်ထောအ် ဂါန္ဒဳ နူကဵုဇာတ်ညးတအ်ရ။ ဆဂး ဂါန္ဒဳ ဟွံစွံ အာရီု၊ တုဲ ပ္ဍဲ ၄ သေတ်တေန်ပါဂှ် ညးတေအ် ဍိုက်အာက္ၜင် နူကဵုဗောမ်ဗေ အာလာန်ဒါန်ရ။ ကောညးတေအ် အာပလံင်ညးတေအ်ကီုရ။ &lt;ref name=&quot;autogenerated33&quot;/&gt;&lt;ref&gt;M K Gandhi (1940), [https://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Outcaste The Story of My Experiments with Truth] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160417030706/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_I/Outcaste |date=17 April 2016 }}, Autobiography, Wikisource&lt;/ref&gt;
ဂါန္ဒဳ တိုန်တက္ကသိုလ်ကဝ်လိက်၊ လာန်ဒါန် မဒှ် တက္ကသိုလ်လာန်ဒါန် ရ။ 

[[File:Gandhi student full.jpg|thumb|upright=0.85|ဂါန္ဒဳ ပ္ဍဲလာန်ဒါန် နဒဒှ် ကွးဘာတက္ကသိုလ် သၞောဝ်ဥပဒေ]] 
ပ္ဍဲ တက္ကသိုလ်လာန်ဒါန်ဂှ် ညးတေအ် တိုန်ဘာဥပဒေ ကေုာံ ဗီုစဳရေင်သၞောဝ် တုဲ ဂွံဒုင်ဘိက် သွက်ဂွံ ပၠုပ်စရင် ပ္ဍဲ ဘာအေန်နာ (Inner Temple) သွက်ဂွံ ကတဵုဒှ် သၟာသၞောဝ် (barrister) မွဲရ။ အခိုက် မဂွလေပ်၊ ဟွံဂံင်ဟီု နူဘဝကောန်ၚာ်ဂှ် ဆက်ဒှ်အာဒၟံင် ပ္ဍဲကဵုဘဝသၟာဲလေင်ဂှ်ရ။ ညးတေအ် စိုပ်လာန်ဒါန်တုဲလေဝ် အခိုက်ဂှ် ဟွံအိုတ်ဏီဂှ်ရ ညးတေအ် လုပ်ဂကောံဗတောန်ဟီုအရေဝ်လဒေါဝ်ဝိုင် (a public speaking practice group) သွက်ဂွံ တတ်ၜက်ထောအ် တင်ဍိုန်လျ ညးတေအ်ဂှ်ရ။&lt;ref&gt;{{cite book|author=Thomas Weber|title=Gandhi as Disciple and Mentor|url=https://archive.org/details/gandhiasdisciple0000webe|url-access=registration|year=2004|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1-139-45657-9|pages=[https://archive.org/details/gandhiasdisciple0000webe/page/19 19]–25}}&lt;/ref&gt;

====ဝါဒစၞသၞေဝ် (Vegetarianism) ကေုာံ ကမၠောန် ပ္ဍဲဂကောံ====
အခိင်ညးမပဒတဴ ပ္ဍဲလာန်ဒါန်ဂှ် သစာညးမယဵုလဝ် ကုမိအံက်ညးဂှ် ထိင်လဝ်ညးတၟာဂလိုင်ရ။ ညး ဂစာန် လွဳကေတ် အခိုက်မံင်စံင်ဘဝ အင်္ကလိက် မပ္တံကဵု တိုန်တန်ဗတောန်လှ်ေတအ် ဒှ်တမ်ရ။ ၜိုန်ဂှ်ရလေဝ် စပ်ကဵုစၞစတုဲ ညးတေအ် လုပ်ပတုပ်ဗက် ဗီုအင်္ကလိက် ဟွံမာန်ရ။ ညးဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မဒ္ဂေတ်ဝါဒစၞသၞေဝ်မွဲရ။ စၞသၟာဍုန်တိုပ်ညးတေအ် မဍုန်လဝ် စၞသၞေဝ်ဂှ် ညးတေအ် ဟွံဒးဂၞပ်တုဲ လဆောဝ်မ္ဂး ညးတေအ် ဒးအေင်စၞလေဝ် ကေင်နွံလဝ်ကီုရ။ ဗွဲကြဴ ညးဂွံဆဵု ဖျာစၞစသၞေဝ် ပ္ဍဲလာန်ဒါန်တုဲ သွက်ညး ဟွံဒှ်ခက်ခုဲ ပ္ဍဲအရာစၞစရ။ နကဵု အဆက် အစာချူလိက် Henry Stephens Salt တုဲ ညးလုပ် ဂကောံညးစသၞေဝ် ပ္ဍဲလာန်ဒါန်၊ တုဲ ညးဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် ကောန်ဂကောံ ကမ္မတဳဗဟဵု ပ္ဍဲဂကောံဂှ်ရ။&lt;ref name=&quot;Brown1991&quot;&gt;[[#Brown1991|Brown (1991)]].&lt;/ref&gt;ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် Arnold Hills ဒှ် ဥက္ကဌ ဂကောံဂှ်ရ။ နကဵုဂကောံဂှ် ဒက်ပတန် ကဏ္ဍဗေသဝတ်တာ (Bayswater chapter) မွဲရ။&lt;ref name=&quot;Tendulkar1951&quot; /&gt; ပ္ဍဲဂကောံညးစၞသၞေဝ်ဂှ် ကောန်ဂကောံလ္ၚဵုတအ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ် နူကဵု ဂကောံမှာဇန်ဓမ္မသာသနာ (Theosophical Society) မဒှ်ဂကောံ မဒက်ပတန်လဝ် နူကဵုသၞာံ ၁၈၇၅ မလ္ၚတ်ဆေင်ကဵု အဘိဓရ် ဗုဒ္ဓဘာသာ ကေုာံ ဟိန္ဒူရ ညးတအ် ကော်ဘိက် ဂါန္ဒဳ သွက်ဂွံပါလုပ် ပ္ဍဲအရာမဗှ်လိက် ဘဂဝဒ်ဂဳတ (Bhagavad Gita) နကဵုမူ မကၠာဲလဝ် ဗီုအင်္ကလိက်ကီု သီုကဵု မူတမ်မူလ နကဵုဘာသာသံသကြိုတ်ရ။&lt;ref name=&quot;Brown1991&quot;/&gt;

====Called to the bar====
ဂါန္ဒဳ ကာလမကလိဂွံ အာယုက် ၂၂ ဂှ် မဂွံစှ်ေ နတဲ သွက်ဂွံဒှ် တၠပညာသၞောဝ် (called to the bar) ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ၁၈၉၁ တုဲ စဴကၠုင် အိန္ဒိယ နူလာန်ဒါန်ရ။ ကာလညး ကလေင်စိုပ် အိန္ဒိယဂှ် ညးဂွံတီကေတ် ဒဒှ်ရ ပရူဒဒှ် မိညး မဒးစုတိအာဂှ် ဟွံကဵုပရိုင် လဴကဵုညးရ။&lt;ref name=&quot;Brown1991&quot;/&gt; ညးကလိဂွံ အခေါင်စှ်ေ ပညာသၞောဝ် နတဲ ပ္ဍဲဗောမ်ဗေ၊ ညးဟွံအံင် ဟိုတ်နူကဵု စိတ္တဇ ဟွံသၟဟ်ရထ သွက်ဂွံ အံင်လိက်ရ။ ညးကလေင်အာ ရာဇ်ကောတ် He returned to Rajkot to make a modest living drafting petitions for litigants, but he was forced to stop when he ran afoul of a British officer Sam Sunny.&lt;ref name=&quot;Tendulkar1951&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Brown1991&quot;/&gt;

ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၉၃၊ သၟာဗၞိက် မူသလေန် နူကဵု ကထာဲဝါရ် (Kathiawar) မနွံယၟု ဒါဒါ အာပ်ဒူလး (Dada Abdullah) ဆက်နင် ကုဂါန္ဒဳရ။ အာပ်ဒူလး ပိုင်ပြဳလဝ် ပရေင်ပိုန်ဒြပ် မဆေင်ကဵု ပရေင်ပလံင်ဗစိုပ် က္ၜင် မအံင်ဇၞး ပ္ဍဲအာဖရိကသၠုင်ကျာရ။ ကောန်မေန် အာပ်ဒူလးဂှ် ပ္ဍဲယောဟာန်နေသ်ဗုဂ် (Johannesburg) နွံပၟိက် တၠပညာသၞောဝ်မွဲရ။ ညးတအ် မိက်ဂွံဂွံ ကောန်ကွာန်ကထာဲဝါရ်ရ။ ဂါန္ဒဳ သၟာန် ကဵုၚုဟ်ဂိတု မူစိရောရ။ ညးတအ် ကဵု သြန်ဂိတု £105 (~$17,200 နကဵုလှုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၉) ကေုာံ ခရိတ်ဂၠံင်ဂမၠိုင်ရ။ ဂါန္ဒဳ ဒုင်တဲ၊ အောန်အိုတ် ဒးကၠောန် ပွိုင်မွဲသၞာံ၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် အာဖရိကသၠုင်ကျာလေဝ် ဒှ်ကဝ်လဝ်နဳ ဗြိတိန် ပ္ဍဲအေန်ပါယျာ ဗြိတိန်မွဲ ဗီုကဵု ဍုင်အိန္ဒိယကီုရ။&lt;ref name=&quot;Tendulkar1951&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Herman 2008 pp. 82&quot;&gt;[[#Herman2008|Herman (2008)]], pp. 82–83&lt;/ref&gt;

===ချဳဓရာင် သွက်အခေါင်ညးဍုင်ကွာန် ပ္ဍဲအာဖရိက သၠုင်ကျာ (၁၈၉၃-၁၉၁၄)===

ပ္ဍဲ ဨပြဳ ၁၈၉၃ ဂါန္ဒဳ ကလိဂွံ အာယုက် ၂၃ အာအာဖရိကသၠုင်ကျာ နကဵုက္ၜင် သွက်ဂွံကၠောန် နဒဒှ် သၟာသၞောဝ် သွက်ကောန်မေန် အာပ်ဒူလး ရ။&lt;ref name=&quot;Herman 2008 pp. 82&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;NHOA-193&quot;&gt;{{cite book|author1=Giliomee, Hermann  |author2-link=Mbenga, Bernard |author2=Mbenga, Bernard  |lastauthoramp=yes |title=New History of South Africa|editor=Roxanne Reid|publisher= Tafelberg|year=2007|edition=1st|page=193|chapter=3|isbn=978-0-624-04359-1|author1-link=Giliomee, Hermann }}&lt;/ref&gt; ညးပဒတဴ ပ္ဍဲ အာဖရိကသၠုင်ကျာ လုကဴ ပွိုင် ၂၁ သၞာံ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဇၞော်မောဝ် ပတိုန် လညာတ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကေုာံ ဒ္ဂေတ်လၟေတ်ဂမၠိုင်ရ။&lt;ref name=&quot;Gandhi&quot;&gt;{{cite journal|title=Gandhi in South Africa|journal= [[The Journal of Modern African Studies]]|year= 1969|jstor=159062|author=Power, Paul F. |volume=7|issue=3|pages=441–55|doi=10.1017/S0022278X00018590}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;Into that Heaven of Freedom: The impact of apartheid on an Indian family's diasporic history&quot;, Mohamed M Keshavjee, 2015, by Mawenzi House Publishers, Ltd., Toronto, ON, Canada, {{ISBN|978-1-927494-27-1}}&lt;/ref&gt;

ဂါန္ဒဳ စစိုပ် အာဖရိကသၠုင်ကျာဗက်ဂှ် ညးဒးဒုင်စသိုင် ပရေင်ပါ်ကဆံင် ဟိုတ်နူကဵု အသာ်ဖျုန်စၞာံ ကေုာံ ဗဳဇညးရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် မၞိဟ်လမ္စံက်တအ် သီုဖအိုတ်ဂှ် ဒးဒုင်ပါ်ကဆံင် ဗီုညးဖအိုတ်ရ။ &lt;ref name=&quot;Parekh2001&quot;/&gt; ညး အခေါင်ဂဇအ် လတူခုင် ဗဒါဲဒၞာဲ ကောန်ဂကူဥရဝ်ပတအ် ဟွံဂွံ၊ ဒးဂဇအ် ပ္ဍဲကၞဳ ဗဒါဲ မၞိဟ်ဒဳကာ၊ ယဝ်ရ ဟွံကဠင်အရေဝ်မ္ဂး ဒးဒုင်တက်ရ။ ပ္ဍဲမွဲတ္ၚဲ ဟိုတ်နူ ညးကွာ်ဒး ကြပ်အာကဵု သ္ၚိမွဲတဲ ဒးဒုင်တေအ်ဖျေဟ် မြံင်။ မွဲအလန်ပၠန်ဂှ် ပ္ဍဲကဵု ကွဳပၟတ် ဟိုတ်နူ ညး ဟွံပါဲကဵု နူဒၞာဲတောဲကဆံင်ပထမတုဲ ပ္ဍဲကဵု ဍုင်Pietermaritzburgဂှ် ဒးဒုင် ထဍေင်ပတိတ် နူကဵုကွဳပၟတ်ရ။&lt;ref name=&quot;Stagecoach&quot;&gt;Gandhi (1940). [http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_II/More_Hardships Chapter &quot;More Hardships&quot;.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120702044616/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_II/More_Hardships |date=2 July 2012 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=dhiman25&gt;{{cite book|author=S. Dhiman|title=Gandhi and Leadership: New Horizons in Exemplary Leadership|url=https://books.google.com/books?id=2Y2kCgAAQBAJ |year=2016|publisher=Springer|isbn=978-1-137-49235-7 |pages=25–27}}&lt;/ref&gt; ညးဒးဒုင် ထဍေင်ပတိတ် နူကွဳပၟတ်တုဲ ညးဂ္ဇအ်ဒၟံင် ပ္ဍဲသၞေဟ်ဘူတာတုဲ ခတေဝ်ဒၟံင် ပ္ဍဲသၞေဟ်ဂှ် ကၠိုဟ်ဗတံတုဲ ချပ်ဒၟံင် ကလေင်စဴ အိန္ဒိယရ။&lt;ref name=dhiman25/&gt; ညးရုဲစှ်ကေတ် ဒဒှ်ရ ညးဒစဵုဒစး ပရေင်ပါ်ကဆံင်ဝွံတုဲ ညးရာန်စၟတ်တဲ ကွဳပၟတ် မတိတ်တ္ၚဲယးဂှ်ရ။&lt;ref name=&quot;(Mahatma)Fischer2002&quot;&gt;[[#Fischer2002|Fischer (2002)]]&lt;/ref&gt; ပ္ဍဲဒၞာဲတၞဟ်မွဲပၠန် ဂါန္ဒဳဂှ် နကဵုအခိုက်ကၞာ ညးတအ် ထၟိင်လဝ် ယာတ်ထၟိင်က္ဍိုပ်တွဵုရ။ ပ္ဍဲကဵု ရုင်ဗစာဂှ် ဟီုကဵုညးတေအ် သွက်ဂွံ ပတိတ် ယာတ်ထၟိင်က္ဍိုပ်၊ ဆဂး ဂါန္ဒဳ ဟွံဒုင်တဲတုဲ ဟွံပတိတ် ထမိင်က္ဍိုပ်ရ။&lt;ref name=&quot;Turban&quot;&gt;Gandhi (1940). [http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_II/Some_Experiences Chapter &quot;Some Experiences&quot;.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120702043438/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_II/Some_Experiences |date=2 July 2012 }}&lt;/ref&gt;ပ္ဍဲအာဖရိသၠုင်ကျာဂှ် ကောန်ဍုင်အိန္ဒိယတအ် အခေါင်ကွာ် လတူပလေတ်ဖံင် (public footpaths) ဟွံမဲ။ ဂါန္ဒဳ ဒးဒုင် ထၞိက်ဖျေဟ် ဂၠံင် နူကဵု လတူပလေတ်ဖံင် နကဵု ဗၠာဲသၟိင် သီုဟွံကဵုဟီု ကဵုသတိရ။&lt;ref name=&quot;What it is to be a coolie&quot;&gt;Gandhi (1940). [http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_II/What_it_is_to_be_a_%27Coolie%27 Chapter &quot;What it is to be a coolie&quot;.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160411011314/http://wikilivres.ca/wiki/The_Story_of_My_Experiments_with_Truth/Part_II/What_it_is_to_be_a_%27Coolie%27 |date=11 April 2016 }}&lt;/ref&gt;

အခိင်ကာလ ဂါန္ဒဳ မစိုပ် အာဖရိသၠုင်ကျာဂှ် ညးဒုင်ကေတ်လဝ် ပထမဂှ် နဒဒှ် ကောန်ဗြိတိန် တုဲ ဒုတိယဂှ် ကောန်အိန္ဒိယရ။&lt;ref&gt;[[#Herman2008|Herman (2008)]], pp. 87–88&lt;/ref&gt; However, the prejudice against him and his fellow Indians from British people that Gandhi experienced and observed deeply bothered him. He found it humiliating, struggling to understand how some people can feel honour or superiority or pleasure in such inhumane practices.&lt;ref name=dhiman25/&gt; Gandhi began to question his people's standing in the [[British Empire]].&lt;ref name=&quot;Allen2011&quot;&gt;{{cite book|last=Allen|first=Jeremiah|title=Sleeping with Strangers: A Vagabond's Journey Tramping the Globe|url=https://books.google.com/?id=vyl8f54UToQC&amp;pg=PT273|year=2011|publisher=Other Places Publishing|isbn=978-1-935850-01-4|page=273}}&lt;/ref&gt;

The Abdullah case that had brought him to South Africa concluded in May 1894, and the Indian community organised a farewell party for Gandhi as he prepared to return to India.&lt;ref name=&quot;Herman 2008 pp. 88&quot;&gt;[[#Herman2008|Herman (2008)]], pp. 88–89&lt;/ref&gt; However, a new Natal government discriminatory proposal led to Gandhi extending his original period of stay in South Africa. He planned to assist Indians in opposing a bill to [[Disfranchisement|deny them the right to vote]], a right then proposed to be an exclusive European right. He asked [[Joseph Chamberlain]], the British Colonial Secretary, to reconsider his position on this bill.&lt;ref name=&quot;Gandhi&quot; /&gt; Though unable to halt the bill's passage, his campaign was successful in drawing attention to the grievances of Indians in South Africa. He helped found the [[Natal Indian Congress]] in 1894,&lt;ref name=&quot;Tendulkar1951&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;(Mahatma)Fischer2002&quot;/&gt; and through this organisation, he moulded the Indian community of South Africa into a unified political force. In January 1897, when Gandhi landed in Durban, a mob of white settlers attacked him&lt;ref&gt;{{cite wikisource |title=The Collected Works of Mahatma Gandhi |chapter=March 1897 Memorial |wslink=The_Collected_Works_of_Mahatma_Gandhi/Volume_II}}: correspondence and newspaper accounts of the incident.&lt;/ref&gt; and he escaped only through the efforts of the wife of the police superintendent. However, he refused to press charges against any member of the mob.&lt;ref name=&quot;Tendulkar1951&quot;/&gt;

[[File:Gandhi Boer War.jpg|thumb|Gandhi with the stretcher-bearers of the [[Indian Ambulance Corps]] during the [[Boer War]].]]
During the [[Second Boer War|Boer War]], Gandhi volunteered in 1900 to form a group of stretcher-bearers as the [[Natal Indian Ambulance Corps]]. According to Arthur Herman, Gandhi wanted to disprove the imperial British stereotype that Hindus were not fit for &quot;manly&quot; activities involving danger and exertion, unlike the Muslim &quot;[[martial race]]s&quot;.&lt;ref&gt;[[#Herman2008|Herman (2008)]], page 125&lt;/ref&gt; Gandhi raised eleven hundred Indian volunteers, to support British combat troops against the Boers. They were trained and medically certified to serve on the front lines. They were auxiliaries at the [[Battle of Colenso]] to a White volunteer ambulance corps. At the battle of [[Battle of Spion Kop|Spion Kop]] Gandhi and his bearers moved to the front line and had to carry wounded soldiers for miles to a field hospital because the terrain was too rough for the ambulances. Gandhi and thirty-seven other Indians received the [[Queen's South Africa Medal]].&lt;ref&gt;[[#Herman2008|Herman (2008)]] chapter 6.&lt;/ref&gt;

[[File:Gandhi and Kasturbhai 1902.jpg|thumb|Gandhi and his wife [[Kasturba Gandhi|Kasturba]] (1902)]]
In 1906, the [[Transvaal Colony|Transvaal]] government promulgated a new Act compelling registration of the colony's Indian and Chinese populations. At a mass protest meeting held in Johannesburg on 11 September that year, Gandhi adopted his still evolving methodology of ''[[Satyagraha]]'' (devotion to the truth), or nonviolent protest, for the first time.&lt;ref name=&quot;Rai2000&quot;&gt;{{cite book|last=Rai|first=Ajay Shanker|title=Gandhian Satyagraha: An Analytical And Critical Approach|url=https://books.google.com/?id=Z9ZSLa6cy-8C&amp;pg=PA35|year=2000|publisher=Concept Publishing Company|isbn=978-81-7022-799-1|page=35}}&lt;/ref&gt; According to Anthony Parel, Gandhi was also influenced by the Tamil text ''[[Tirukkuṛaḷ]]'' because [[Leo Tolstoy]] mentioned it in their correspondence that began with &quot;[[A Letter to a Hindu]]&quot;.&lt;ref name=&quot;LetterToAHindu&quot;&gt;{{cite web | url = http://www.online-literature.com/tolstoy/2733/ | title = A Letter to A Hindu: The Subjection of India-Its Cause and Cure | last = Tolstoy | first = Leo | date = 14 December 1908 | website = The Literature Network | publisher = The Literature Network | access-date = 12 February 2012 | quote = The Hindu Kural}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=gandhi&gt;{{Citation | last = Parel | first = Anthony J. | author-link = Anthony Parel | contribution = Gandhi and Tolstoy | editor1=M. P. Mathai|editor2= M. S. John |editor3= Siby K. Joseph | title = Meditations on Gandhi : a Ravindra Varma festschrift | pages = 96–112 | publisher = Concept | place = New Delhi | year = 2002 | url = https://books.google.com/books?id=kcpDOVk5Gp8C&amp;pg=PA96 |accessdate=8 September 2012| isbn = 9788170229612 }}&lt;/ref&gt; Gandhi urged Indians to defy the new law and to suffer the punishments for doing so. Gandhi's ideas of protests, persuasion skills and public relations had emerged. He took these back to India in 1915.&lt;ref&gt;[[Guha, Ramachandra]] (2013), ''Gandhi Before India'', Vol. 1, Ch. 22, Allen Lane, {{ISBN|0-670-08387-9}}.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|author=Charles R. DiSalvo|title=M.K. Gandhi, Attorney at Law: The Man before the Mahatma|url=https://books.google.com/books?id=9XGtAAAAQBAJ&amp;pg=PR14|year=2013|pages=14–15|isbn=9780520956629}}&lt;/ref&gt;

====Europeans, Indians and Africans====
Gandhi focused his attention on Indians while in South Africa. He was not interested in politics. This changed after he was discriminated against and bullied, such as by being thrown out of a train coach because of his skin colour by a white train official. After several such incidents with [[White South African|Whites in South Africa]], Gandhi's thinking and focus changed, and he felt he must resist this and fight for rights. He entered politics by forming the Natal Indian Congress.&lt;ref&gt;{{cite book|last1= Jones|first1= Constance|last2= Ryan|first2= James|title= Encyclopedia of Hinduism|url= https://books.google.com/books?id=OgMmceadQ3gC|access-date= 5 October 2012|year= 2009|publisher= Infobase Publishing|isbn= 978-1-4381-0873-5|pages= 158–59|url-status=live|archiveurl= https://web.archive.org/web/20151021174237/https://books.google.com/books?id=OgMmceadQ3gC|archivedate= 21 October 2015|df= dmy-all}}&lt;/ref&gt; According to Ashwin Desai and Goolam Vahed, Gandhi's views on racism are contentious, and in some cases, distressing to those who admire him. Gandhi suffered persecution from the beginning in South Africa. Like with other coloured people, white officials denied him his rights, and the press and those in the streets bullied and called him a &quot;parasite&quot;, &quot;semi-barbarous&quot;, &quot;canker&quot;, &quot;squalid coolie&quot;, &quot;yellow man&quot;, and other epithets. People would spit on him as an expression of racial hate.&lt;ref name=&quot;Desai2015p26&quot;/&gt;

While in South Africa, Gandhi focused on racial persecution of Indians but ignored those of Africans. In some cases, state Desai and Vahed, his behaviour was one of being a willing part of racial stereotyping and African exploitation.&lt;ref name=&quot;Desai2015p26&quot;/&gt; During a speech in September 1896, Gandhi complained that the whites in the British colony of South Africa were degrading Indian Hindus and Muslims to &quot;a level of [[Kaffir (racial term)|Kaffir]]&quot;.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://theprint.in/opinion/ramachandra-guha-is-wrong-a-middle-aged-gandhi-was-racist-and-no-mahatma/168222/|title=Ram Guha is wrong. Gandhi went from a racist young man to a racist middle-aged man|date=24 December 2018}}&lt;/ref&gt; Scholars cite it as an example of evidence that Gandhi at that time thought of Indians and black South Africans differently.&lt;ref name=&quot;Desai2015p26&quot;/&gt; As another example given by Herman, Gandhi, at age 24, prepared a legal brief for the Natal Assembly in 1895, seeking voting rights for Indians. Gandhi cited race history and European Orientalists' opinions that &quot;Anglo-Saxons and Indians are sprung from the same Aryan stock or rather the Indo-European peoples&quot;, and argued that Indians should not be grouped with the Africans.&lt;ref name=&quot;Herman 2008 pp. 88&quot;/&gt;

Years later, Gandhi and his colleagues served and helped Africans as nurses and by opposing racism, according to the Nobel Peace Prize winner [[Nelson Mandela]]. The general image of Gandhi, state Desai and Vahed, has been reinvented since his assassination as if he was always a saint, when in reality his life was more complex, contained inconvenient truths and was one that evolved over time.&lt;ref name=&quot;Desai2015p26&quot;&gt;{{cite book|author1= Ashwin Desai|author2= Goolem Vahed|title=The South African Gandhi: Stretcher-Bearer of Empire|url= https://books.google.com/books?id=lZZ1CgAAQBAJ |year= 2015|publisher= Stanford University Press|isbn= 978-0-8047-9717-7 |pages= 22–26, 33–38}}&lt;/ref&gt; In contrast, other Africa scholars state the evidence points to a rich history of co-operation and efforts by Gandhi and Indian people with nonwhite South Africans against persecution of Africans and the [[Apartheid]].&lt;ref&gt;{{cite book|author1=Edward Ramsamy|author2=Michael Mbanaso|author3=Chima Korieh|title=Minorities and the State in Africa|url=https://books.google.com/books?id=-J-EZLTRVRwC |publisher=Cambria Press|isbn=978-1-62196-874-0|pages=71–73}}&lt;/ref&gt;

In 1906, when the British [[Bambatha Rebellion|declared war]] against the [[Zulu Kingdom]] in Natal, Gandhi at age 36, sympathised with the Zulus and encouraged the Indian volunteers to help as an ambulance unit.&lt;ref name=&quot;Herman2010&quot;/&gt; He argued that Indians should participate in the war efforts to change attitudes and perceptions of the British people against the coloured people.&lt;ref name=&quot;Herman2010p281&quot;&gt;[[#Herman2008|Herman (2008)]], pp. 280–281, 154–157&lt;/ref&gt; Gandhi, a group of 20 Indians and black people of South Africa volunteered as a stretcher-bearer corps to treat wounded British soldiers and the opposite side of the war: Zulu victims.&lt;ref name=&quot;Herman2010&quot;/&gt;

[[File:Gandhi suit.jpg|thumb|right|upright|Gandhi photographed in South Africa (1909)]]
White soldiers stopped Gandhi and team from treating the injured Zulu, and some African stretcher-bearers with Gandhi were shot dead by the British. The medical team commanded by Gandhi operated for less than two months.&lt;ref name=&quot;Herman2010&quot;&gt;[[#Herman2008|Herman (2008)]], pp. 136–137.&lt;/ref&gt; Gandhi volunteering to help as a &quot;staunch loyalist&quot; during the Zulu and other wars made no difference in the British attitude, states Herman, and the African experience was a part of his great disillusionment with the West, transforming him into an &quot;uncompromising non-cooperator&quot;.&lt;ref name=&quot;Herman2010p281&quot;/&gt;

In 1910, Gandhi established, with the help of his friend [[Hermann Kallenbach]], an idealistic community they named [[Tolstoy Farm]] near Johannesburg.&lt;ref&gt;For Kallenbach and the naming of Tolstoy Farm, see Vashi, Ashish (31 March 2011) [https://timesofindia.indiatimes.com/city/ahmedabad/For-Gandhi-Kallenbach-was-a-friend-and-guide/articleshow/7829668.cms?referral=PM &quot;For Gandhi, Kallenbach was a Friend and Guide&quot;], ''The Times of India''. Retrieved 1 January 2019.&lt;br /&gt;For Johannesburg, see [http://philosophynow.org/issues/101/Satyagraha &quot;Gandhi – A Medium for Truth&quot; (link to article in ''Philosophy Now'' magazine)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140324184714/http://philosophynow.org/issues/101/Satyagraha |date=24 March 2014 }}. Retrieved March 2014.&lt;/ref&gt; There he nurtured his policy of peaceful resistance.&lt;ref&gt;{{cite journal|title=Gandhi's Decisive South African 1913 Campaign: A Personal Perspective from the Letters of Betty Molteno|journal= [[South African Historical Journal]]|year= 2014|author1=Corder, Catherine|author2= Plaut, Martin |volume=66|issue=1|pages=22–54|doi=10.1080/02582473.2013.862565}}&lt;/ref&gt;

In the years after black South Africans gained the right to vote in South Africa (1994), Gandhi was proclaimed a national hero with numerous monuments.&lt;ref name=&quot;Mbeki2006&quot;/&gt;

==နိဿဲ==
{{Reflist}}</text>
      <sha1>adikye43ishh6wx5cgypthdrq2x71z6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4608</id>
    <revision>
      <id>45927</id>
      <parentid>41512</parentid>
      <timestamp>2025-07-10T15:43:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Htawmonzel</username>
        <id>25</id>
      </contributor>
      <origin>45927</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50456" sha1="92vqyekzuiest4dty7is2zmjshj9mz9" xml:space="preserve">{{Infobox militant organization
| name             = ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်
| logo             = The flag of MSDF-Nord.png
| caption          = အလာံ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်
| native_name      = 
| native_name_lang = my
| other_name       = မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ်
| founding_leader  = [[နာဲကိုဝ်သူ (နိုင်ကိုသူ)]]
| leader           = 
* ဒံက်တာ နာဲသဳရိမန်ဆာန် (ဥက္ကဋ္ဌ)
* နာဲနမောတဿ (ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ)
* နာဲလျးမန်ဌေ (ညးအုပ်ကာ)
* နာဲကိုဝ်သူ (ဖက်ဆော-ညးအုပ်ကာ&lt;ref name=statement3/&gt;
| foundation       = {{Start date|2021|02|27|df=yes}}
| dates            = {{Start date|2021|02|27|df=yes}} – လၟုဟ်
| dissolved        = 
| merger           = 
| split            = 
| predecessor      = 
| merged           = 
| successor        = 
| country          = တွဵုရးဍုင်မန် (ရးနိဂီုဗၟာ)
| allegiance       = {{flagdeco|Myanmar}}&amp;nbsp;[[National Unity Government of Myanmar]]
| clans            = 
| motives          = 
| area             = 
| headquarters     = 
| newspaper        = 
| ideology         = [[ဝါဒဖေက်ဒရေဝ်]]&lt;br /&gt;
| position         = 
| crimes           = 
| attacks          = 
| status           = 
| size             =  
| revenue          = 
| financing        = 
| partof           = ဌာနဝန်ဇမၞော် ပရေင်ဂီုကၠီု [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]]
| allies           = &lt;!--
* {{flagicon image|Fighting Peacock Flag.png}} [[All Burma Students' Democratic Front]]
* {{flagicon image|Chin National Army Flag.svg}} [[Chin National Army]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Chin National Front Signs Deal with Myanmar's Shadow Govt|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/chin-national-front-signs-deal-with-myanmars-shadow-govt.html|website= The Irrawaddy
|access-date=30 May 2021 |date=29 May 2021}}&lt;/ref&gt;
* {{flagicon image|Flag of the Karenni Army.png}} [[Karenni Army]]
* {{flagicon image|Kachin Independence Army flag.svg}} [[Kachin Independence Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Karen National Defence Organisation.png}} [[Karen National Defence Organisation]]
* {{flagicon image|Flag of the KNLA.svg}} [[Karen National Liberation Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar National Democratic Alliance Army.svg}} [[Myanmar National Democratic Alliance Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Ta'ang National Liberation Army.svg}} [[Ta'ang National Liberation Army]]&lt;ref&gt;{{cite news|date=14 March 2022|title=Two helicopters used in fighting near northern Shan State's Naungcho|url=https://mizzima.com/article/two-helicopters-used-fighting-near-northern-shan-states-naungcho|url-status=live|access-date=4 May 2022|work=Mizzima|language=English}}&lt;/ref&gt;
* {{flagicon image|Flag of the People's Liberation Army (Myanmar).png}} [[Communist Party of Burma#2021 reemergence|People's Liberation Army]] --&gt;
| opponents        = {{flag|Myanmar}} ([[State Administration Council|SAC]])
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar Armed Forces.svg}} [[Tatmadaw]]
**{{army|MYA}}
**{{flagicon image|Flag of the Myanmar Police Force.svg}} [[Myanmar Police Force]]
**{{flagicon image|Sasana Flag – Buddhist flag in Myanmar.png}} Pyu Saw Htee militias&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/topics/5558|title=Pyu Saw Htee militia|website=Myanmar NOW}}&lt;/ref&gt;
**{{flagicon image|Sasana Flag – Buddhist flag in Myanmar.png}} Thway Thout deathsquads&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/murders-in-yangon-and-mandalay-linked-to-thwe-thout|work=Myanmar Now|title=Murders in Yangon and Mandalay linked to Thwe Thout|date=23 May 2022| access-date = 22 June 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://asiatimes.com/2022/06/myanmar-raising-bloodthirsty-death-squads/|work=Asia Times|first=David Scott|last=Mathieson|title=Myanmar raising bloodthirsty death squads |date=10 June 2022| access-date = 22 June 2022}}&lt;/ref&gt;
| battles          = 
| website          = 
| module           = 
}}
'''ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်''' ({{Lang-en|Mon State Defense Force - MSDF)}}) ({{Lang-my|မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်}}) ဂှ် က္တဵုဒှ်ကၠုင် ကြဴနူ ဒပ်ပၞာန်ထိင်အဝဵုဍုင်ဗၟာ ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၁ တုဲ မစဒက်ပ္တန်လဝ် ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၁ ရ။&lt;ref name=Kotu&gt;{{Cite news|title=“ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရက်တစ် ပြည်ထောင်စု ဖြစ်ဖို့ဆိုရင် မြန်မာ/ဗမာ လူမျိုးများ ပြည်နယ်က သတ်မှတ်ပေးရမယ်။ အဲတော့မှ ကျနော်တို့ အလုပ်ဆက်လုပ်လို့ ရမယ်။ ဒီအတိုင်းဆိုရင်တော့ တန်းတူညီမျှမှုက ဘယ်သောအခါမှ ရှိလာမှာ မဟုတ်ဘူး “|url=https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&amp;href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fvideos%2F2901875336625892%2F&amp;show_text=false&amp;width=560&amp;t=0&quot;|date=28 May 2022}}&lt;/ref&gt; ဆဂး စိုပ် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါ ၁၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် ဂွံလလောင်တြး ပရူမဒက်လဝ်ဒပ် နကဵုလိက်လလောင်တြး ဘာသာမန်ကီု သီုကဵု ဘာသာဗၟာရ။&lt;ref name=statement&gt;{{Cite news|title=“ပွမလလောင်တြး“|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.102120208890798%2F113024591133693%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=September 29, 2021}}&lt;/ref&gt; ညးလျိုင်ဒပ်ဂှ် ဒှ် နာဲကိုဝ်သူ မဒှ်ကောန်စဴ သၟာပၠန်ဂတးမန်တြေံ နာဲပါန်သာ။&lt;ref name=Kotu/&gt; ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်ဝွံ ဒှ်ဒပ်သၟဝ် ဌာနဝန်ဇမၞော်ပရေင်စဵုဒၞာ [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]] ဍုင်ဗၟာ (NUG) မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုဒြဟတ် မဒစဵုဒစး အလဵုအသဳကၟိန်ဍုင်ဗၟာမွဲရ။&lt;ref name=statement/&gt; ဇာန္နဝါရဳ ၄၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် က္လေင်ရုဲစှ် ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ်တၟိ နကဵု ညးမကဵုကသပ် ၃ တၠ ကေုာံ ဂကောံကမ္မတဳ ၉ တၠ၊ နကဵု နာဲဒံက်တာနာဲသဳရိမန်ဆာန် ဒှ်ဥက္ကဋ္ဌ ဒပ်ဝွံရ။&lt;ref name=statement3&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02C9Q1W9oa1maKTJGPFA9enyNoEzAzV87YaQeiz83PGWfpkUHRA1aAnuVEGG2MUxeHl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=January 31, 2023}}&lt;/ref&gt; 

==ဝင်==
ဒပ်ပၞာန် ထ္ၜးဟိုတ် ကုအလဵုအသဳအေန်အေဝ်ဒဳ မလီုမာဲ ပ္ဍဲ[[သဘင်မာဲ ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၀|သဘင်မာဲ ၂၀၂၀]] ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲမပံက်စၠတ်ထဝ်တၟိ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၁ ဂှ် [[ပၞာန်သီအဝဵု ဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၁|ဒပ်ပၞာန်ထိင်ကၠေအ်အဝဵုဍုင်]]ရ။ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ [[ထၜးဆန္ဒဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၁|ထၜးဆန္ဒ]] က္တဵုဒှ်ကၠုင် ဗွဲမဇၞော်ကဵုဒြဟတ်ရ။ သၟတ်မန် လတူဍုင်လ္ဂုင်တအ်လေဝ် ပံင်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဂကောံသၟတ်မန် မဒစဵုဒစးတၠအဝဵု (အာဏာရှင်ကိုတော်လှန်သောမွန်လူငယ်များအင်အားစု (MAD)ရ။ နကဵု ဂကောံဂှ် ပံင်ကောံ ကုကမ္မတဳကောန်ဂကူဂမၠိုင် မထ္ၜးဆန္ဒနာနာ (လူမျိုးပေါင်းစုံ အထွေထွေ သပိတ်ကော်မတီ - GSCN တုဲ ထ္ၜးကၠုင် ဆန္ဒ လတူဍုင်လ္ဂုင်ရ။ နကဵု ဂကောံသၟတ်မန် မဒစဵုဒစးတၠအဝဵု ကဵု ကမ္မတဳကောန်ဂကူဂမၠိုင် မထ္ၜးဆန္ဒနာနာ ပံင်တောဲတုဲ ကၠောန်ဗဒှ် [[တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်|တ္ၚဲဂကူမန်]]။ ပ္ဍဲအခိင်မကၠောန် တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ်ရ ပၞာန်စလၞိန်ဗပိန် ညးမထ္ၜးဆန္ဒတအ်တုဲ ဂကောံသၟတ်ဂှ် စပြံင်လှာဲကၠုင် ဂၠံင်တရဴလွပ်လွဟ်ရ။&lt;ref name=mizzima/&gt; ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၁ ဂှ် စဒက်ပ္တန်ကၠုင် ဒပ်ပၞာန်ရ။&lt;ref name=Kotu/&gt; သွက်ဂွံဒက်ဒပ်ဂှ် ဒးကေတ်ကၠုင် အခိင်နာနာ မပ္တံကဵု ဗတောန်ကွတ်ပၞာန်၊ ပကောံကပေါတ်ပၞာန်တအ် ဒှ်တမ်ရ။&lt;ref name=mizzima&gt;{{cite news |last=Win |first=Tun Tun |date= 19 May 2022 |title= စစ်မှုထမ်းရန် ဖိတ်ခေါ်နေသည့် မွန်ပြည်နယ်ကာကွယ်ရေးတပ်၊ မြောက်ပိုင်းဒေသ တာဝန်ခံ နိုင်ကိုသူအား ဆက်သွယ် မေးမြန်းခြင်း|url=https://www.mizzimaburmese.com/article/107401 |url-status= |work=Mizzima Daily|location=Burma |archive-url= |archive-date= |access-date=30 July 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Win|first=Tun Tun|subject-link=https://www.mizzimaburmese.com/article/107401 |interviewer=Win Tun Tun|title=နိုင်ကိုသူအား ဆက်သွယ်မေးမြန်းခြင်း|work=Mizzima Daily|publisher=Mizzima Daily|location=Burma|date=July 30, 2022}}&lt;/ref&gt;

စိုပ် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါ ၁၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် လလောင်တြး ဒဒှ်ရ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဒပ်ဝွံတုဲတုဲရ။&lt;ref name=statement/&gt; ပ္ဍဲကဵု သေပ်တေမ်ဗါ ၁၆ ဂှ်ရ နကဵု ဒပ်ဝွံ လလောင်တြး ဒပ်တၟေင်ဍုင်ပံင် (Special Force - Paung (SFP)) ကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ပံင်ကောံရေင်သကအ်တုဲရ။&lt;ref name=statement2&gt;{{Cite news|title=ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြောင်း ကြေငြာချက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02Vzw4UM22gikUrFo38t8ZpNKFRRBZcyWizHBTSJqCm876Kn3KbyTmzN647ZZ1LGfjl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=September 18, 2021}}&lt;/ref&gt; ဂတဂှ် ၆ တ္ၚဲ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၂၂ သေပ်တေမ်ဗါ ၂၀၂၁ ဂှ် နကဵု ခံင်သဝ်ဂကူမန် - အဝ်သတြေလျာ (Mon National Council-Australia) ပ္တိတ်လလောင်တြး ထံက်ဂလာန် ဒပ်ဝွံတုဲ ဗိုင်ထံက်ပင်အာ ဒပ်ဝွံရောင်ဂှ် လလောင်တြးလဝ်ရ။&lt;ref name=MNC-A&gt;{{Cite news|title=“လိက်လလောင်တြးထံက်ဂလာန် ပံက်ပတိုန် ဒပ်စဵုဒၞာ ဍုင်မန် (MSDF)“|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.102120208890798%2F110798198022999%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500|date= September 22, 2021}}&lt;/ref&gt; 

တင်ရန်တၟအ် ဒပ်ဏအ်ဂှ် &quot;ဗွဲကြဴ ပ္ဍဲကဵု ဍုင်မန်ဂှ် တၞဟ်နမဂွံပံက် ဒပ်ဖေက်ဒရေဝ်မာန် ရန်တၟအ်တုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဒပ်စဵုဒၞာ MSDF ဏအ်ရ&quot; မြဴသာ်ဝွံ နာဲကိုဝ်သူ ဟီုကဵု သၟာပရိုင်မဇ္ဇျိမရ။&lt;ref name=mizzima/&gt; နကဵု ဒပ်ဏအ် ၜိုန်ရ ဒုင်ကေတ်လဝ် အတိုင်စၞောန်ဂၠံင်တရဴ ပရေင်ပၞာန် နူဌာနဝန်ဇမၞော်ပရေင်စဵုဒၞာ [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]] (NUG) ကီုလေဝ်&lt;ref name=statement/&gt; စဵုကဵု ဂိတုမေ ၂၀၂၂ ဂှ် အရီုအဗင် နူအလဵုအသဳ NUG မပ္တံကဵု လွဟ်တအ်ဂှ် ဟွံကလိဂွံတုဲ &quot;အရာမနွံပၟိက်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲဒပ်ဂှ် နကဵုအဆက်ဇကုကဵုဇကု၊ နကဵု နဲကဲဇကုကဵုဇကုဟေင် ဂၠာဲအာသွဟ် ရေင်တၠုင်ဒၟံင်ရ&quot;။&lt;ref name=mizzima/&gt;

ဇာန္နဝါရဳ ၃၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် က္လေင်ဒက်ပ္တန် ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ်တၟိ နကဵု ညးမကဵုကသပ် (၃)တၠ၊ ဂကောံကမ္မတဳ ၉ တၠ၊ ဥက္ကဋ္ဌ နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန်၊ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ နာဲနမောတဿ၊ ညးအုပ်ကာ နာဲလျးမန်ဌေ၊ ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ နာဲကိုဝ်သူ။&lt;ref name=statement3/&gt; ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် မၞိဟ်မွဲဂကောံဂှ် ပြံင်လှာဲယၟု &quot;[[ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုင်မန်]]&quot; နကဵု ဘာသာအင်္ဂလိက် &quot;Mon State Revolutionary Force – MSRF&quot; တုဲ တန်တဴ နကဵု ဒပ်တၞဟ်ခြာရ။ 

သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျူလာင် ၉ ဂှ် နကုကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ပ ကောံဓရီုကာတၟေင်တုဲ ရုပ်သီထောအ် နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန် နူ တာလျိုင် ဥက္ကဋ္ဌကီု သီုပ္တိတ်ထောအ် နူဒပ်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 10, 2025 |title=လိက်လလောင်တြး |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02hD1aSGGBFsqhXVi1tmdY5Sy8upanehsFsevKLn65rKZgBexo3tUZqzMpr11c3e4Wl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|website=Mon State Defense Force - MSDF |location= |publisher=Open |access-date= June 10, 2925|quote=ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲဏအ် ပရေင်ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ပဋိပတ် ဟီုဂးချပ်ကၠောန်ဒၟံင်တအ်ဂှ် ဂွံပတှ်ေစ ဂွံပံင်တောဲ ကၠောန်အာကမၠောန်မွဲစွံဂှ်ဟွံပြေပြံင် က္တဵုဒှ်ပရေင်ခက်ခုဲကၠုင်တုဲနူကဝ်မတဳဍိုက်က္ဍိုပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ကောံဓရီုကာမံက်တိုန် စၟတ်တ္ၚဲ (၉) ဂိတုဂျူလာဲ ၂၀၂၅ ဂှ် ချပ်ဂၞန်ညးသကအ်တုဲအတိုင် လစွံစိုတ် ဆန္ဒကောန်ဂကောံကဝ်မတဳသီုညးဖအိုတ်မ္ဂးတာလျိုင်သီုဖအိုတ်ပအပ်ကဵုလဝ်ကု ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ဂှ် ကလေင်သီကေတ်တုဲပတိတ်ထောံနူဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ရောင် ဖျေဟ်လဝ် တင်သဂုတ်သွာတ် ရ။}}&lt;/ref&gt; စပ်ကုကိစ္စဏအ်တုဲ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဟီု ကုဌာန်ပရိုင်မော်ကွန်း &quot;ဣဏအ်ဂှ် တုပ်ညံင်ရဴ ပ္ကောံမၞိဟ်တုဲ မသီအဝဵု&quot;၊ ဂိတုဂျူလာင်မံက်ဂှ် ညးအုပ်ကာ နာဲကဝ်တူဂှ် ပ္တိတ်ဏာ လွဟ် နူတမ်ဒပ်၊ တုဲပၠန် သီဏာလွဟ် နူဂီုကၠီုကွာန်တအ်တုဲ အရာဏအ်ဂှ် ဒှ် ကမၠောန်မပုန် ကုဒပ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဖျေဟ် အမိင် သွက်ဂွံရပ်စပ် ဗွဲမပိုတ်သကုတ်တုဲ နာဲကဝ်တူ ဟွံပေင်စိုတ် လတူ အမိင်ဏအ်တုဲ ကိစ္စဏအ် က္တဵုဒှ်ကၠုင်ရ။&lt;ref&gt;&lt;/ref&gt;
သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျူလာင် ၉ ဂှ် နကုကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ပ ကောံဓရီုကာတၟေင်တုဲ ရုပ်သီထောအ် နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန် နူ တာလျိုင် ဥက္ကဋ္ဌကီု သီုပ္တိတ်ထောအ် နူဒပ်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 10, 2025 |title=လိက်လလောင်တြး |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02hD1aSGGBFsqhXVi1tmdY5Sy8upanehsFsevKLn65rKZgBexo3tUZqzMpr11c3e4Wl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|website=Mon State Defense Force - MSDF |location= |publisher=Open |access-date= June 10, 2925|quote=ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲဏအ် ပရေင်ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ပဋိပတ် ဟီုဂးချပ်ကၠောန်ဒၟံင်တအ်ဂှ် ဂွံပတှ်ေစ ဂွံပံင်တောဲ ကၠောန်အာကမၠောန်မွဲစွံဂှ်ဟွံပြေပြံင် က္တဵုဒှ်ပရေင်ခက်ခုဲကၠုင်တုဲနူကဝ်မတဳဍိုက်က္ဍိုပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ကောံဓရီုကာမံက်တိုန် စၟတ်တ္ၚဲ (၉) ဂိတုဂျူလာဲ ၂၀၂၅ ဂှ် ချပ်ဂၞန်ညးသကအ်တုဲအတိုင် လစွံစိုတ် ဆန္ဒကောန်ဂကောံကဝ်မတဳသီုညးဖအိုတ်မ္ဂးတာလျိုင်သီုဖအိုတ်ပအပ်ကဵုလဝ်ကု ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ဂှ် ကလေင်သီကေတ်တုဲပတိတ်ထောံနူဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ရောင် ဖျေဟ်လဝ် တင်သဂုတ်သွာတ် ရ။}}&lt;/ref&gt; စပ်ကုကိစ္စဏအ်တုဲ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဟီု ကုဌာန်ပရိုင်မော်ကွန်း &quot;ဣဏအ်ဂှ် တုပ်ညံင်ရဴ ပ္ကောံမၞိဟ်တုဲ မသီအဝဵု&quot;၊ ဂိတုဂျူလာင်မံက်ဂှ် ညးအုပ်ကာ နာဲကဝ်တူဂှ် ပ္တိတ်ဏာ လွဟ် နူတမ်ဒပ်၊ တုဲပၠန် သီဏာလွဟ် နူဂီုကၠီုကွာန်တအ်တုဲ အရာဏအ်ဂှ် ဒှ် ကမၠောန်မပုန် ကုဒပ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဖျေဟ် အမိင် သွက်ဂွံရပ်စပ် ဗွဲမပိုတ်သကုတ်တုဲ နာဲကဝ်တူ ဟွံပေင်စိုတ် လတူ အမိင်ဏအ်တုဲ ကိစ္စဏအ် က္တဵုဒှ်ကၠုင်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 210, 2025 |title=MSDF တပ်ဖွဲ့ကနေထုတ်ပယ်တာ တပ်တွင်းအာဏာသိမ်းတာဖြစ်တယ်လို့ ဒေါက်တာသီရိမွန်ချမ်းဆို |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fmawkunmagazine%2Fposts%2Fpfbid0dp76i5NgqUJLqdPKnhHVNpb12BSeqoak9BuUnXUySxudNcme5N7jrX2KCe9SLL2Gl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;  |website=Mawkun Magazine |location= |publisher=Open |access-date=June 10, 2025|quote=ဒေါက်တာသီရိမွန်ချမ်းကတော့ &quot;ဒီကိစ္စကျတော့ လူစုပြီး အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့သဘောပေါ့&quot;လို့ မော်ကွန်းကိုပြောပါတယ်။
အခုလဆန်းပိုင်းက မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်၊ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ကိုသူဟာ တပ်ရင်းကနေ လက်နက်တွေထုတ်ယူတဲ့ကိစ္စ၊ ကျေးရွာလုံခြုံရေးဆီက လက်နက်တွေသိမ်းယူတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး တပ်ပုန်ကန်တဲ့သဘောဖြစ်တာကြောင့် တပ်ရင်းမှူးတစ်ဦးကတိုင်ကြားလာတာကြောင့် နိုင်ကိုသူကို အရေးယူဖို့ ပြတ်ပြတ်သားသားအမိန့်ပေးခဲ့တယ်လို့ သီရိမွန်ချမ်းကပြောပါတယ်။
လက်နက်တွေထုတ်ယူတယ်ဆိုတဲ့ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ကိုသူကို ဖမ်းဆီးဖို့၊ လက်နက်နဲ့ပြန်ခုခံတယ်ဆိုရင် ပစ်သတ်လိုက်ဖို့ထိ အမိန့်ပေးခဲ့တဲ့အတွက် သူကမကျေနပ်လို့ ကော်မတီဝင်တွေကို လူစုပြီး ခုလိုထုတ်ပယ်ကြောင်းထုတ်ပြန်တာဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ဒေါက်တာ သီရိမွန်ချမ်းကပြောပါတယ်။}}&lt;/ref&gt;

စတမ်နူ ဂိတုဨပြဳ ၁၁၊ ၂၀၂၃ တုဲ ဒပ်ရာမည နကဵု နာဲဆာန် မဒှ်ဒပ် နာဲဆာန် မက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ကေုာံ ဒပ်ဒေသတၞင်သဳ နကဵု နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ နာဲမန်တိင်၊ နာဲနိုင် မက္ဍိုက်က္ဍိုပ်ဂှ် ပံင်ကောံ နဒဒှ် မွဲဒပ် ကုဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်ဝွံရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး တင်တုပ်စိုတ် သွက်သ္ဂောအ် ပံင်တောဲ လုပ်ပေါဲဗတိုက် ကရောမ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF)|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.103859248716894%2F240639371705547%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date= April 11, 2023|website=Mon State Defense Force - MSDF |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=}}&lt;/ref&gt; 

=== ပြသၞာ ကုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ===
နူကဵု ဗိုလ်ဇၞော် ''စောဘွဲ့မှူး'' တမ်ဒပ် ၁၁၊ ဒပ်မဟာ (၄) [[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]]]] ကော်ဘိက် ညးတာလျိုင် တမ်ဒပ် (၃) ဒပ်ဒေသရးတၞင်သဳ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် သွက်ဂွံ ချပ်ဂၞန် ပရေင်ပံင်တောဲကမၠောန်ပၠန်ဂတးဂးတုဲ ညးတာလျိုင်တမ်ဒပ် နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ ကောန်သ္ဂံင် ၁၁ တၠ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ဨပြဳ ၂၉၊ ၂၀၂၃ ဂှ် အာဆဵု ကုဒပ်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] တမ်ဒပ် ၁၁ ဂှ်ရ။&lt;ref name=statement6/&gt; ကြဴနူ မဆဵုဂဗ ဓရီုကျာ ပရေင်ကမၠောန်ဂမၠိုင်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုဨပြဳ ၃၀ တ္ၚဲသ္ၚိသဝ် အခိင်ဂယး ၆း၅၀ အဃောမစဴကၠုင်နူ ကောံဓရီုဂှ် ပ္ဍဲကဵုဂၠံင် ဗဒါဲဒၞာဲ ၂၃ တိုင်၊ ခရိုင်ဗိက် ပွိုင်ဍုင်ဘုတ်ပြင်ဂှ် ဒးဒုင်ကၠတ်ပန် ကုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ဒပ်မဟာ (၄)၊ တမ်ဒပ် (၁၁) ဂှ်တုဲ နူကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် သကိုပ်ဒပ်ကရေက် မွဲတၠ၊ ကဵု ကောန်ဒပ်မွဲတၠ ဒးပြဟ်လလုဲအာရ။&lt;ref name=statement6/&gt; လွဟ်မနွံ ပ္ဍဲသကိုပ်ဒပ်ကရေက် ကဵု ကောန်ဒပ်ဂှ် 357 မွဲဒကိုအ် ကဵု M-16(1) မွဲဒကိုအ် ကေုာံ ဗုမ်တဲ ကေုာံ မကမ်ဂမၠိုင် ဒးဒုင်သီဏာကီုရ။&lt;ref name=statement6/&gt; ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ရ အတိုင်မဆိင်လဝ် ကုနာဲတၟအ်ဆာန်ဂှ်&lt;ref&gt;{{Cite news|title=KNUတပ်မဟာ(၄)ကဗိုလ်ကြီးနဲ့သွားတွေ့ခဲ့တဲ့ မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေပစ်ခတ်ခံရ၊ လေးဦး သေဆုံး ၊ငါးဦးပျောက်ဆုံးနေ|url=https://deltanewsagency.com/34322/?fbclid=IwAR1sMZhJK-zAFp2rccdXkAaZV6o0huKKbeh81cQaCy3kKHHOUSubq4QTt4Q|date=May 4, 2023|website=Delta News Agency |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=“အဲဒီနေ့မှာပဲချိန်းထားကြတာ၊ နိုင်တမော့ချမ်းပြန်ရင် လက်နက်တွေ ယူသွားဖို့ပေါ့၊ ကျွန်တော်တို့ MSDF အဖွဲ့ကပဲ၊ နိုင်မွန်သိမ်းတပ်ဖွဲ့ကရဲဘော်လေးဦးက နိုင်တမော့ချမ်းဆီကို သေနတ်လာပို့တာ၊ နိုင်တမော့ချမ်းက ဒီဘက်ကို ပြန် ဆင်းလာမှာ ဆိုတော့လေ၊ အဲဒါလာပို့တာ လမ်းမှာ KNU/KNLA ဘက်ကပဲ လက်နက်တွေကို သိမ်းလိုက်တယ်၊ လူကို ဘာမှ မလုပ်ဘဲ ပြန်လွှတ်လိုက်တယ်” လို့ MSDF မြောက်ပိုင်းတာဝန်ခံက ပြောပါတယ်။}}&lt;/ref&gt; နာဲမန်တိင် ကေုာံ ကောန်သဂံင် ၄ တၠ ကၠုင်ပလံင်လွဟ် ကုနာဲတၟအ်ဆာန်တအ်ဂှ်လေဝ် စိုပ်ဗဒါဲ ကွာန်ကအ်ဟံသာ၊ ပွိုင်ဍုင်ဘုတ်ပြင်ဂှ် ဒးဒုင်ဗိုင်ရပ် ကုဒပ်ကရေင် ဒပ်မဟာ၄ ဂှ်ပၠန်တုဲ လွဟ်မပါကၠုင် သီုဖအိုတ် ၆ ဇကိုအ် M-16 ၂ ဒကိုအ်၊ HK-16 ၂ ဒကိုအ် ကေုာံ သေနာတ်ဇမၠေအ်ခဍပ် ၂ ဇကိုအ်တအ်ဂှ် ဒးဒုင်သီကေတ်ပၠန်ရ။&lt;ref name=statement6/&gt;

နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ ကောန်သ္ဂံင်သၟေဟ် ၉ တၠတအ်ဂှ် စိုပ်ဗဒါဲကွာန် ပြည်ကြီးမဏ္ဍိုင် (ဗဒါဲၜိုတ် ၂၆ တိုင်)၊ အခိင်လဒေါဝ်တ္ၚဲ ၁၂း၀၀ ဂှ် ဒးဒုင်ပန် ကဵုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ဒပ်မဟာ (၄)၊ တမ်ဒပ် (၁၁) မွဲဝါပၠန်ရ။ ညးမဒဳကွဳစက် ကောန်ကွာန်မွဲတၠ ကဵု ကောန်သ္ဂံင်မွဲ ဒးဒုင်ပြဟ်လလုဲအာပၠန်တုဲ လွဟ် AK–16 မွဲဒကိုဟ် မနွံ ပ္ဍဲကောန်သ္ဂံင်ဂှ်လေဝ် ဒးဆောမ်လေင်အာကီုရ။ ဂိတုမေ ၃၊ ၂၀၂၃ ဂှ် နာဲတၟအ်ဆာန် ကဵု ကောန်သ္ဂံင်ပိတၠဟေင် က္လေင်စိုပ်ကၠုင် ဒပ်ဇကုတုဲ သ္ဂံင်သၟေဟ် ၅ တၠဂှ် အဆက်ပိုတ်ကၠေအ်ဒၟံင်တုဲ ပြဟ်လလုဲအာရဟာ၊ ဟွံသေင်မ္ဂး ဒးဒုင်ရပ် ကုဒပ်ကရေင်တအ်ဟာဂှ် နကဵု ဒပ်ဟွံဂွံတီကေတ်ကၠးကၠးရ။&lt;ref name=statement6&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး တင်တုပ်စိုတ် သွက်သ္ဂောအ် ပံင်တောဲ လုပ်ပေါဲဗတိုက် ကရောမ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF)|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid0oq6JTcrwHdFc47khowc9b2Kz3Ynr6tEfwmjsNH7xDhzkhk67c3d7h3mwbjdHBSrhl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date= May 4, 2023|website=Mon State Defense Force - MSDF |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)၊ တနင်္သာရီဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) အား ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်၍ လက်နက်များ လုယူခဲ့သည့် ဖြစ်စဥ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ထုတ်ပြန်ချက်
ရက်စွဲ ။        ။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ (၄) ရက်။
စာအမှတ် ။      ။ MSDF/006/2023
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) သည် မွန်ပြည်သူလူထုများ လိုလားချက်ဖြစ်သော စစ်အာဏာရှင် (အာဏာရှင်စနစ် အမျိုးမျိုး) ချေမှုန်း ပျက်သုဉ်းရေးနှင့် ဖယ်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီစနစ် ပေါ်ပေါက်ရေးအတွက် လက်နက်ကိုင် လမ်းစဥ်ဖြင့် တွန်းလှန် တော်လှန်နေသော အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။ 
ထိုအပြင် နွေဦး တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ တိုက်ပွဲ ဝင်နိုင်ရန်အတွက်  မွန် လက်နက်ကိုင် များကိုလည်း ပြန်လည် စုစည်းထားသော တပ် တစ်တပ်လည်း ဖြစ်ပါသည်။ အကြမ်းဖက် စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျရှံးရေးအတွက် မိမိတို့နှင့် ဘုံရည်မှန်းချက် ပန်းတိုင်တူညီသော မိတ်ဖက် အဖွဲ့စည်းများနှင့် လက်တွဲပြီး စစ်အာဏာရှင်အား အမြစ်ပြတ် ချေမှုန်းရန် ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်ပြီး လုပ်ဆောင်နေသော မွန် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။
 ယခု ဖြစ်စဥ်မှာ - မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)၊ တနင်္သာရီဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်း ဦးဆောင်သော အဖွဲ့သည် တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် (၂၉-၄-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ဗိုလ်ကြီး စောဘွဲ့မှူးနှင့် တာဝန်ရှိသူများအား သွားရောက်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။ 
ထိုသို့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးအပြန် (၃၀-၄-၂၀၂၃) ရက် စနေနေ့ နံနက် (၆း၅၀) အချိန်တွင် (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ရဲဘော်များက တနင်္သာရီဒေသ၊ မြိတ်ခရိုင်၊ ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ် (ခန့်မှန်း မိုင်တိုင် - ၂၃) တွင် ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်ခဲ့သည့်အတွက် မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) မှ တပ်ခွဲမှူးနှင့် တပ်သား (၁) ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ တပ်ခွဲမှူးနှင့် တပ်သား (၁) ဦးတွင် ပါလာသော  (357)  စုံလည်  (၁)  လက်၊ M -16 (၁) လက်နှင့် လက်ပစ်ဗုံးများ ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ 
ထိုနေ့ နံနက်တွင် ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ်၊ ကော့ဟံသာ အနီးတွင် နိုင်တမော့ချမ်း တို့အား လက်နက် လာရောက် ပို့ဆောင်သော နိုင်မွန်သိမ်း တပ်ဖွဲ့မှ ရဲဘော် (၄) ဦး ယူဆောင်လာသော (M - 16) သေနက် (၂) လက်၊ (HK - 16) သေနက် (၂) လက် နှင့် Shot Gun ခေါက်ချိုး (၂) လက်ကိုလည်း  (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှ လမ်းတွင် တားဆီးပြီး လက်နက် (၆) လက်ကို ထပ်မံ သိမ်းယူခဲ့သည်။ 
ထိုသို့ ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပြီးနောက် လွတ်မြောက်သွားသော မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) တနင်္သာရီ ဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်းနှင့် ရဲဘော် (၉) ဦးသည် ပြည်ကြီးမဏ္ဍိုင် ရွာအနီး (ခန့်မှန်း မိုင်တိုင် - ၂၆) နေ့လည် (၁၂:၀၀) နာရီခန့်တွင်  (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ဒုတိယ အကြိမ် ထပ်မံ ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ် ခံရပြီးနောက်  အရပ်သား ယာဥ်မောင်း (၁) ဦးနှင့် ရဲဘော် (၁) ဦး ကျဆုံးခဲ့ပြီး တပ်သား (၁) ဦးတွင် ပါလာသော (AK – 16) သေနက် (၁) လက် ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ 
တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်းနှင့် ရဲဘော် (၃) ဦးသည် အသက်ဘေးမှ ထပ်မံ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး (၃-၅-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် မိခင်တပ်ရင်းသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိလာပြီး တာဝန်ရှိသူများနှင့် အဆက်သွယ် ရယူကာ ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဖြစ်စဥ်များကို သတင်း ပေးပို့ခဲ့သည်။ လက်ရှိ အချိန်ထိ တပ်ဖွဲ့ဝင် (၅) ဦးနှင့်အတူ လက်နက်များ ပျောက်ဆုံးနေပြီး ရဲဘော်များ အသက်ဘေးမှ လွတ်မြောက်ခြင်း ရှိ / မရှိ ကို အတည် မပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးပါ။
 ယင်းဖြစ်စဥ်မှာ တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ လုပ်ကိုင်နေသော လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် အချင်းချင်း ကူညီ ဖေးမမှု မရှိဘဲ လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ပြီး လက်နက်များ လုယူခဲ့သည့် လုပ်ရပ်အပေါ် မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) များစွာ နားမလည်နိုင် ဖြစ်ရပါသည်။ ၎င်း လုပ်ရပ်နှင် ပတ်သက်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA) မှ တာဝန်ရှိသူများက တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ကျူးလွန်ခဲ့သော တပ်ဖွဲ့ဝင်များအား စုံစမ်း စိစစ်ပြီး  အမြန်ဆုံး ထိရောက်စွာ အရေးယူ ဆောင်ရွက်ပေးရန် အသိပေး ထုတ်ပြန် အပ်ပါသည်။
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)
နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ဦးဆောင် ကော်မတီ}}&lt;/ref&gt; ဂိတုမေ ၈၊ ၂၀၂၃ ဂှ် ဟိုတ်နူပေင်ထပှ်တ္ၚဲ ကုညးမကၠေအ်ဒၟံင်တအ်လေဝ် ဟွံကလိဂွံပရိုင်တုဲ နကဵု ဒပ်ဏအ် ကၠောန်ပကုသိုလ် ဗှ်လိက်အမိင် သွက်သ္ဂံင်မပြဟ်လလုဲ သီုဖအိုတ် (၈) တၠ မတွဟ်ဂး နာဲရက်၊ နာဲဇျာဲ၊ နာဲအံင်မန်၊ နာဲတေန်၊ နာဲဆာန်နန်၊ နာဲဆာန်ဍုင်၊ နာဲဗညာ၊ နာဲနာင် တအ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=ပကုသိုလ် သဂံင်ပြဟ်လလုဲ|url=https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=476&amp;href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2F100007390398996%2Fvideos%2F803471667492708%2F&amp;show_text=false&amp;width=273&amp;t=0&quot;|date=May 9, 2023|publisher=Open |access-date=May 9, 2023 |quote=၀၈/၀၅/၂၀၂၃ ကဍိုပ်သကိုပ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်(MSDF)တအ် အာသပကုသဵုကု သဂံင်ပြဟ်လလုဲအာ ပဍဲဒပ်ဒေသရးတၞင်သဳ(ပစောပ်)တအ်တုဲ ထံက်ပင် အိန်ထံင်ကောန်ဇာတ်သဂံင်ပြဟ်လလုဲ မွဲအိန်ထံင်  ၁၅၀၀၀ ၜါတ် (မွဲလက်မသုန် လၚီၜါတ်)}}&lt;/ref&gt; စပ်ကဵု ကိစ္စဏအ်တုဲ နကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ၜိုန်ရ ဟီုတေင်လဝ် ကု ဗဟဵု[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]]ကီုလေဝ် မုဟွံကလေင် သှ်ခၠေဝ်ကဵုလဝ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=ဆဵုဂဗ ကုကောန်ဇာတ် သ္ဂံင်မဒုင်ဂစိုတ် ကုကရေင်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid0NyeYGfBNCFE4gpufCGKw1zEiz9burppYATgxfXvbMYV2bVbRRg4WY3bAHJEEXSnTl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=June 9, 2023|publisher=Open |access-date=June 10, 2023 |quote=မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) ၏ နိုင်ငံရေး စစ်ရေးဦးဆောင်ကော်မတီမှ ဥက္ကဌ Dr. သီရိမွန်ချမ်း၊ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ရည်မွန်ဌေး နှင့် တပ်ရင်း (၃) တနင်္သာရီ ဒေသတပ် (တာဝန်ခံ) နိုင်တမော့ချမ်း တို့မှ ဦးဆောင်ပြီး၊ ဧပြီ (၂၉) ရက်တွင် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) ၏ ချောင်းမြောင်းပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကျဆုံးသွားခဲ့ရသော ရဲဘော်များ၏  မိသားစုဝင်များကို သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီး အားပေးစကားပြောခြင်း၊ လူသားချင်းစာနာသော အကူအညီနှင့် ထောက်ပံ့ကူညီငွေများ ပေးအပ်ခဲ့သည်။ 
တစ်ဆက်တည်းတွင် မွန်ရဟန်းသံဃာတော်များနှင့် မွန်လူမျိုးများအား တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေးတွင်
မွန်လူမျိုးများအနေဖြင့် ယခုထက်မက တက်တက် ကြွကြွ ပိုမိုပါဝင်နိုင်လာရန်အတွက် အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးဖလှယ်ခဲ့ကြသည်။
ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်ခံရမှုကြောင့် ကျဆုံးသွားခဲ့ရသော မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) မှ မွန်ရဲဘော်များနှင့် ပတ်သက်သည့် ကိစ္စရပ်များကို ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA) ဗဟိုသို့ တိုင်ကြားစာ ပေးပို့ တိုင်ကြားထားသော်လည်း ၎င်းတို့ဘက်မှ ယနေ့အချိန်ထိ တစ်စုံတစ်ရာ အကြောင်းပြန်ကြားခြင်း၊ တာဝန်ယူ ဖြေရှင်းပေးခြင်း မရှိသေးပါ။
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)
နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ဦးဆောင် ကော်မတီ
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ (၉) ရက်။}}&lt;/ref&gt;

== လဒက်ပ္တန် ==
ဒပ်ဝွံ ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု မၞိဟ်မကဵုကသပ် (၃) တၠ ကေုာံ ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ် သီုဖအိုတ် (၉) တၠ ပ္ဍဲ ဂကောံကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ်ဂှ် 

* ဥက္ကဋ္ဌ ဒံက်တာ နာဲသဳရိမန်ဆာန်
* ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ နာဲနမောတဿ
* ညးအုပ်ကာ နာဲလျးမန်ဌေ
* ဖက်ဆောညးအုပ်ကာ နာဲကိုဝ်သူ&lt;ref name=statement3/&gt;

==ပရေင်ချဳဓရာင်ဂမၠိုင်==
အံက်တဝ်ဗါ ၃၊ ၂၀၂၂၊ အခိင်သဝ်တ္ၚဲၜိုတ် ၅ နာဍဳဂှ် ဒှ်ပေါဲဗတိုက် ကုဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ခလရ ၃၁ ပ္ဍဲဍုင်ခေါဇာ ဗၞတ်ၜိုတ် ၂၅ မိနေတ်ဂှ် နကဵု ကောန်သ္ဂံင်ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ဒးပြဟ်လလုဲအာ (၂) တၠ၊ လပါ်ပၞာန်ဗၟာဂှ် ၜိုတ် ၃ တၠချိုတ်ရောင်ဂှ် နူကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ပတှ်ေကေတ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=လလောင်တြးပေါဲဗတိုက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fpermalink.php%3Fstory_fbid%3Dpfbid0soqo1R8LuD1iYAChK74o1CooUJrLThbULiFT18syESY9M7wvyb7mFppoFTjGZAMFl%26id%3D100039284628854&amp;show_text=true&amp;width=500|date= October 3, 2022}}&lt;/ref&gt; 

သေပ်တေမ်ဗါ ၁၊ ၂၀၂၂၊ အခိင်ဂယး ၆ နာဍဳဂှ် လုပ်ပန် ဒပ်ဗၠာဲသၟိင် မနွံ ပ္ဍဲဍုင်ခေါဇာ၊ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်တုဲ ဗၠာဲသၟိင်ၜါတၠ ဒးအာဝပ်ညိညရ။ အလန်ဝွံ နကဵုဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်မ္ဂး ဒှ်အလန်မတိတ် ဗတိုက်ပၞာန် အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်တုဲ ကဵုလဝ် ယၟု လလးပၞာန်စိင်ဗတာင် (ဆင်ဖြူစစ်ဆင်ရေး) ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (တောင်ပိုင်း)မှ ခေါဇာမြို့ရဲစခန်းအား ဝင်တိုက်၊ အနည်းဆုံး ရဲ ၂ဦးထိခိုက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02xjQnnB7QcMDU72PuZPjTuHvfRWKR53WDea2bHwXhzwAMmvDmiHAUsDUkNpydW4SZl&amp;show_text=true&amp;width=500|date= September 1, 2022}}&lt;/ref&gt;

{{ဒပ်ပၞာန် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာဂမၠိုင်}}

==နိဿဲ==

{{Reflist}}

[[ကဏ္ဍ:ဂကောံလွပ်လွဟ်]]</text>
      <sha1>92vqyekzuiest4dty7is2zmjshj9mz9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>45928</id>
      <parentid>45927</parentid>
      <timestamp>2025-07-10T15:45:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Htawmonzel</username>
        <id>25</id>
      </contributor>
      <comment>/* ဝင် */</comment>
      <origin>45928</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50454" sha1="8xitqxyykbvh28s29khffqdqo3ljeu9" xml:space="preserve">{{Infobox militant organization
| name             = ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်
| logo             = The flag of MSDF-Nord.png
| caption          = အလာံ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်
| native_name      = 
| native_name_lang = my
| other_name       = မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ်
| founding_leader  = [[နာဲကိုဝ်သူ (နိုင်ကိုသူ)]]
| leader           = 
* ဒံက်တာ နာဲသဳရိမန်ဆာန် (ဥက္ကဋ္ဌ)
* နာဲနမောတဿ (ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ)
* နာဲလျးမန်ဌေ (ညးအုပ်ကာ)
* နာဲကိုဝ်သူ (ဖက်ဆော-ညးအုပ်ကာ&lt;ref name=statement3/&gt;
| foundation       = {{Start date|2021|02|27|df=yes}}
| dates            = {{Start date|2021|02|27|df=yes}} – လၟုဟ်
| dissolved        = 
| merger           = 
| split            = 
| predecessor      = 
| merged           = 
| successor        = 
| country          = တွဵုရးဍုင်မန် (ရးနိဂီုဗၟာ)
| allegiance       = {{flagdeco|Myanmar}}&amp;nbsp;[[National Unity Government of Myanmar]]
| clans            = 
| motives          = 
| area             = 
| headquarters     = 
| newspaper        = 
| ideology         = [[ဝါဒဖေက်ဒရေဝ်]]&lt;br /&gt;
| position         = 
| crimes           = 
| attacks          = 
| status           = 
| size             =  
| revenue          = 
| financing        = 
| partof           = ဌာနဝန်ဇမၞော် ပရေင်ဂီုကၠီု [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]]
| allies           = &lt;!--
* {{flagicon image|Fighting Peacock Flag.png}} [[All Burma Students' Democratic Front]]
* {{flagicon image|Chin National Army Flag.svg}} [[Chin National Army]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Chin National Front Signs Deal with Myanmar's Shadow Govt|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/chin-national-front-signs-deal-with-myanmars-shadow-govt.html|website= The Irrawaddy
|access-date=30 May 2021 |date=29 May 2021}}&lt;/ref&gt;
* {{flagicon image|Flag of the Karenni Army.png}} [[Karenni Army]]
* {{flagicon image|Kachin Independence Army flag.svg}} [[Kachin Independence Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Karen National Defence Organisation.png}} [[Karen National Defence Organisation]]
* {{flagicon image|Flag of the KNLA.svg}} [[Karen National Liberation Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar National Democratic Alliance Army.svg}} [[Myanmar National Democratic Alliance Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Ta'ang National Liberation Army.svg}} [[Ta'ang National Liberation Army]]&lt;ref&gt;{{cite news|date=14 March 2022|title=Two helicopters used in fighting near northern Shan State's Naungcho|url=https://mizzima.com/article/two-helicopters-used-fighting-near-northern-shan-states-naungcho|url-status=live|access-date=4 May 2022|work=Mizzima|language=English}}&lt;/ref&gt;
* {{flagicon image|Flag of the People's Liberation Army (Myanmar).png}} [[Communist Party of Burma#2021 reemergence|People's Liberation Army]] --&gt;
| opponents        = {{flag|Myanmar}} ([[State Administration Council|SAC]])
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar Armed Forces.svg}} [[Tatmadaw]]
**{{army|MYA}}
**{{flagicon image|Flag of the Myanmar Police Force.svg}} [[Myanmar Police Force]]
**{{flagicon image|Sasana Flag – Buddhist flag in Myanmar.png}} Pyu Saw Htee militias&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/topics/5558|title=Pyu Saw Htee militia|website=Myanmar NOW}}&lt;/ref&gt;
**{{flagicon image|Sasana Flag – Buddhist flag in Myanmar.png}} Thway Thout deathsquads&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/murders-in-yangon-and-mandalay-linked-to-thwe-thout|work=Myanmar Now|title=Murders in Yangon and Mandalay linked to Thwe Thout|date=23 May 2022| access-date = 22 June 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://asiatimes.com/2022/06/myanmar-raising-bloodthirsty-death-squads/|work=Asia Times|first=David Scott|last=Mathieson|title=Myanmar raising bloodthirsty death squads |date=10 June 2022| access-date = 22 June 2022}}&lt;/ref&gt;
| battles          = 
| website          = 
| module           = 
}}
'''ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်''' ({{Lang-en|Mon State Defense Force - MSDF)}}) ({{Lang-my|မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်}}) ဂှ် က္တဵုဒှ်ကၠုင် ကြဴနူ ဒပ်ပၞာန်ထိင်အဝဵုဍုင်ဗၟာ ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၁ တုဲ မစဒက်ပ္တန်လဝ် ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၁ ရ။&lt;ref name=Kotu&gt;{{Cite news|title=“ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရက်တစ် ပြည်ထောင်စု ဖြစ်ဖို့ဆိုရင် မြန်မာ/ဗမာ လူမျိုးများ ပြည်နယ်က သတ်မှတ်ပေးရမယ်။ အဲတော့မှ ကျနော်တို့ အလုပ်ဆက်လုပ်လို့ ရမယ်။ ဒီအတိုင်းဆိုရင်တော့ တန်းတူညီမျှမှုက ဘယ်သောအခါမှ ရှိလာမှာ မဟုတ်ဘူး “|url=https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&amp;href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fvideos%2F2901875336625892%2F&amp;show_text=false&amp;width=560&amp;t=0&quot;|date=28 May 2022}}&lt;/ref&gt; ဆဂး စိုပ် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါ ၁၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် ဂွံလလောင်တြး ပရူမဒက်လဝ်ဒပ် နကဵုလိက်လလောင်တြး ဘာသာမန်ကီု သီုကဵု ဘာသာဗၟာရ။&lt;ref name=statement&gt;{{Cite news|title=“ပွမလလောင်တြး“|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.102120208890798%2F113024591133693%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=September 29, 2021}}&lt;/ref&gt; ညးလျိုင်ဒပ်ဂှ် ဒှ် နာဲကိုဝ်သူ မဒှ်ကောန်စဴ သၟာပၠန်ဂတးမန်တြေံ နာဲပါန်သာ။&lt;ref name=Kotu/&gt; ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်ဝွံ ဒှ်ဒပ်သၟဝ် ဌာနဝန်ဇမၞော်ပရေင်စဵုဒၞာ [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]] ဍုင်ဗၟာ (NUG) မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုဒြဟတ် မဒစဵုဒစး အလဵုအသဳကၟိန်ဍုင်ဗၟာမွဲရ။&lt;ref name=statement/&gt; ဇာန္နဝါရဳ ၄၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် က္လေင်ရုဲစှ် ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ်တၟိ နကဵု ညးမကဵုကသပ် ၃ တၠ ကေုာံ ဂကောံကမ္မတဳ ၉ တၠ၊ နကဵု နာဲဒံက်တာနာဲသဳရိမန်ဆာန် ဒှ်ဥက္ကဋ္ဌ ဒပ်ဝွံရ။&lt;ref name=statement3&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02C9Q1W9oa1maKTJGPFA9enyNoEzAzV87YaQeiz83PGWfpkUHRA1aAnuVEGG2MUxeHl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=January 31, 2023}}&lt;/ref&gt; 

==ဝင်==
ဒပ်ပၞာန် ထ္ၜးဟိုတ် ကုအလဵုအသဳအေန်အေဝ်ဒဳ မလီုမာဲ ပ္ဍဲ[[သဘင်မာဲ ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၀|သဘင်မာဲ ၂၀၂၀]] ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲမပံက်စၠတ်ထဝ်တၟိ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၁ ဂှ် [[ပၞာန်သီအဝဵု ဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၁|ဒပ်ပၞာန်ထိင်ကၠေအ်အဝဵုဍုင်]]ရ။ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ [[ထၜးဆန္ဒဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၁|ထၜးဆန္ဒ]] က္တဵုဒှ်ကၠုင် ဗွဲမဇၞော်ကဵုဒြဟတ်ရ။ သၟတ်မန် လတူဍုင်လ္ဂုင်တအ်လေဝ် ပံင်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဂကောံသၟတ်မန် မဒစဵုဒစးတၠအဝဵု (အာဏာရှင်ကိုတော်လှန်သောမွန်လူငယ်များအင်အားစု (MAD)ရ။ နကဵု ဂကောံဂှ် ပံင်ကောံ ကုကမ္မတဳကောန်ဂကူဂမၠိုင် မထ္ၜးဆန္ဒနာနာ (လူမျိုးပေါင်းစုံ အထွေထွေ သပိတ်ကော်မတီ - GSCN တုဲ ထ္ၜးကၠုင် ဆန္ဒ လတူဍုင်လ္ဂုင်ရ။ နကဵု ဂကောံသၟတ်မန် မဒစဵုဒစးတၠအဝဵု ကဵု ကမ္မတဳကောန်ဂကူဂမၠိုင် မထ္ၜးဆန္ဒနာနာ ပံင်တောဲတုဲ ကၠောန်ဗဒှ် [[တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်|တ္ၚဲဂကူမန်]]။ ပ္ဍဲအခိင်မကၠောန် တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ်ရ ပၞာန်စလၞိန်ဗပိန် ညးမထ္ၜးဆန္ဒတအ်တုဲ ဂကောံသၟတ်ဂှ် စပြံင်လှာဲကၠုင် ဂၠံင်တရဴလွပ်လွဟ်ရ။&lt;ref name=mizzima/&gt; ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၁ ဂှ် စဒက်ပ္တန်ကၠုင် ဒပ်ပၞာန်ရ။&lt;ref name=Kotu/&gt; သွက်ဂွံဒက်ဒပ်ဂှ် ဒးကေတ်ကၠုင် အခိင်နာနာ မပ္တံကဵု ဗတောန်ကွတ်ပၞာန်၊ ပကောံကပေါတ်ပၞာန်တအ် ဒှ်တမ်ရ။&lt;ref name=mizzima&gt;{{cite news |last=Win |first=Tun Tun |date= 19 May 2022 |title= စစ်မှုထမ်းရန် ဖိတ်ခေါ်နေသည့် မွန်ပြည်နယ်ကာကွယ်ရေးတပ်၊ မြောက်ပိုင်းဒေသ တာဝန်ခံ နိုင်ကိုသူအား ဆက်သွယ် မေးမြန်းခြင်း|url=https://www.mizzimaburmese.com/article/107401 |url-status= |work=Mizzima Daily|location=Burma |archive-url= |archive-date= |access-date=30 July 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Win|first=Tun Tun|subject-link=https://www.mizzimaburmese.com/article/107401 |interviewer=Win Tun Tun|title=နိုင်ကိုသူအား ဆက်သွယ်မေးမြန်းခြင်း|work=Mizzima Daily|publisher=Mizzima Daily|location=Burma|date=July 30, 2022}}&lt;/ref&gt;

စိုပ် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါ ၁၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် လလောင်တြး ဒဒှ်ရ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဒပ်ဝွံတုဲတုဲရ။&lt;ref name=statement/&gt; ပ္ဍဲကဵု သေပ်တေမ်ဗါ ၁၆ ဂှ်ရ နကဵု ဒပ်ဝွံ လလောင်တြး ဒပ်တၟေင်ဍုင်ပံင် (Special Force - Paung (SFP)) ကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ပံင်ကောံရေင်သကအ်တုဲရ။&lt;ref name=statement2&gt;{{Cite news|title=ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြောင်း ကြေငြာချက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02Vzw4UM22gikUrFo38t8ZpNKFRRBZcyWizHBTSJqCm876Kn3KbyTmzN647ZZ1LGfjl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=September 18, 2021}}&lt;/ref&gt; ဂတဂှ် ၆ တ္ၚဲ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၂၂ သေပ်တေမ်ဗါ ၂၀၂၁ ဂှ် နကဵု ခံင်သဝ်ဂကူမန် - အဝ်သတြေလျာ (Mon National Council-Australia) ပ္တိတ်လလောင်တြး ထံက်ဂလာန် ဒပ်ဝွံတုဲ ဗိုင်ထံက်ပင်အာ ဒပ်ဝွံရောင်ဂှ် လလောင်တြးလဝ်ရ။&lt;ref name=MNC-A&gt;{{Cite news|title=“လိက်လလောင်တြးထံက်ဂလာန် ပံက်ပတိုန် ဒပ်စဵုဒၞာ ဍုင်မန် (MSDF)“|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.102120208890798%2F110798198022999%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500|date= September 22, 2021}}&lt;/ref&gt; 

တင်ရန်တၟအ် ဒပ်ဏအ်ဂှ် &quot;ဗွဲကြဴ ပ္ဍဲကဵု ဍုင်မန်ဂှ် တၞဟ်နမဂွံပံက် ဒပ်ဖေက်ဒရေဝ်မာန် ရန်တၟအ်တုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဒပ်စဵုဒၞာ MSDF ဏအ်ရ&quot; မြဴသာ်ဝွံ နာဲကိုဝ်သူ ဟီုကဵု သၟာပရိုင်မဇ္ဇျိမရ။&lt;ref name=mizzima/&gt; နကဵု ဒပ်ဏအ် ၜိုန်ရ ဒုင်ကေတ်လဝ် အတိုင်စၞောန်ဂၠံင်တရဴ ပရေင်ပၞာန် နူဌာနဝန်ဇမၞော်ပရေင်စဵုဒၞာ [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]] (NUG) ကီုလေဝ်&lt;ref name=statement/&gt; စဵုကဵု ဂိတုမေ ၂၀၂၂ ဂှ် အရီုအဗင် နူအလဵုအသဳ NUG မပ္တံကဵု လွဟ်တအ်ဂှ် ဟွံကလိဂွံတုဲ &quot;အရာမနွံပၟိက်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲဒပ်ဂှ် နကဵုအဆက်ဇကုကဵုဇကု၊ နကဵု နဲကဲဇကုကဵုဇကုဟေင် ဂၠာဲအာသွဟ် ရေင်တၠုင်ဒၟံင်ရ&quot;။&lt;ref name=mizzima/&gt;

ဇာန္နဝါရဳ ၃၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် က္လေင်ဒက်ပ္တန် ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ်တၟိ နကဵု ညးမကဵုကသပ် (၃)တၠ၊ ဂကောံကမ္မတဳ ၉ တၠ၊ ဥက္ကဋ္ဌ နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန်၊ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ နာဲနမောတဿ၊ ညးအုပ်ကာ နာဲလျးမန်ဌေ၊ ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ နာဲကိုဝ်သူ။&lt;ref name=statement3/&gt; ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် မၞိဟ်မွဲဂကောံဂှ် ပြံင်လှာဲယၟု &quot;[[ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုင်မန်]]&quot; နကဵု ဘာသာအင်္ဂလိက် &quot;Mon State Revolutionary Force – MSRF&quot; တုဲ တန်တဴ နကဵု ဒပ်တၞဟ်ခြာရ။ 

သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျူလာင် ၉ ဂှ် နကုကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ပ ကောံဓရီုကာတၟေင်တုဲ ရုပ်သီထောအ် နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန် နူ တာလျိုင် ဥက္ကဋ္ဌကီု သီုပ္တိတ်ထောအ် နူဒပ်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 10, 2025 |title=လိက်လလောင်တြး |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02hD1aSGGBFsqhXVi1tmdY5Sy8upanehsFsevKLn65rKZgBexo3tUZqzMpr11c3e4Wl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|website=Mon State Defense Force - MSDF |location= |publisher=Open |access-date= June 10, 2925|quote=ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲဏအ် ပရေင်ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ပဋိပတ် ဟီုဂးချပ်ကၠောန်ဒၟံင်တအ်ဂှ် ဂွံပတှ်ေစ ဂွံပံင်တောဲ ကၠောန်အာကမၠောန်မွဲစွံဂှ်ဟွံပြေပြံင် က္တဵုဒှ်ပရေင်ခက်ခုဲကၠုင်တုဲနူကဝ်မတဳဍိုက်က္ဍိုပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ကောံဓရီုကာမံက်တိုန် စၟတ်တ္ၚဲ (၉) ဂိတုဂျူလာဲ ၂၀၂၅ ဂှ် ချပ်ဂၞန်ညးသကအ်တုဲအတိုင် လစွံစိုတ် ဆန္ဒကောန်ဂကောံကဝ်မတဳသီုညးဖအိုတ်မ္ဂးတာလျိုင်သီုဖအိုတ်ပအပ်ကဵုလဝ်ကု ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ဂှ် ကလေင်သီကေတ်တုဲပတိတ်ထောံနူဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ရောင် ဖျေဟ်လဝ် တင်သဂုတ်သွာတ် ရ။}}&lt;/ref&gt; စပ်ကုကိစ္စဏအ်တုဲ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဟီု ကုဌာန်ပရိုင်မော်ကွန်း &quot;ဣဏအ်ဂှ် တုပ်ညံင်ရဴ ပ္ကောံမၞိဟ်တုဲ မသီအဝဵု&quot;၊ ဂိတုဂျူလာင်မံက်ဂှ် ညးအုပ်ကာ နာဲကဝ်တူဂှ် ပ္တိတ်ဏာ လွဟ် နူတမ်ဒပ်၊ တုဲပၠန် သီဏာလွဟ် နူဂီုကၠီုကွာန်တအ်တုဲ အရာဏအ်ဂှ် ဒှ် ကမၠောန်မပုန် ကုဒပ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဖျေဟ် အမိင် သွက်ဂွံရပ်စပ် ဗွဲမပိုတ်သကုတ်တုဲ နာဲကဝ်တူ ဟွံပေင်စိုတ် လတူ အမိင်ဏအ်တုဲ ကိစ္စဏအ် က္တဵုဒှ်ကၠုင်ရ။&lt;ref&gt;&lt;/ref&gt;
သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျူလာင် ၉ ဂှ် နကုကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ပ ကောံဓရီုကာတၟေင်တုဲ ရုပ်သီထောအ် နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန် နူ တာလျိုင် ဥက္ကဋ္ဌကီု သီုပ္တိတ်ထောအ် နူဒပ်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 10, 2025 |title=လိက်လလောင်တြး |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02hD1aSGGBFsqhXVi1tmdY5Sy8upanehsFsevKLn65rKZgBexo3tUZqzMpr11c3e4Wl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|website=Mon State Defense Force - MSDF |location= |publisher=Open |access-date= June 10, 2925|quote=ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲဏအ် ပရေင်ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ပဋိပတ် ဟီုဂးချပ်ကၠောန်ဒၟံင်တအ်ဂှ် ဂွံပတှ်ေစ ဂွံပံင်တောဲ ကၠောန်အာကမၠောန်မွဲစွံဂှ်ဟွံပြေပြံင် က္တဵုဒှ်ပရေင်ခက်ခုဲကၠုင်တုဲနူကဝ်မတဳဍိုက်က္ဍိုပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ကောံဓရီုကာမံက်တိုန် စၟတ်တ္ၚဲ (၉) ဂိတုဂျူလာဲ ၂၀၂၅ ဂှ် ချပ်ဂၞန်ညးသကအ်တုဲအတိုင် လစွံစိုတ် ဆန္ဒကောန်ဂကောံကဝ်မတဳသီုညးဖအိုတ်မ္ဂးတာလျိုင်သီုဖအိုတ်ပအပ်ကဵုလဝ်ကု ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ဂှ် ကလေင်သီကေတ်တုဲပတိတ်ထောံနူဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ရောင် ဖျေဟ်လဝ် တင်သဂုတ်သွာတ် ရ။}}&lt;/ref&gt; စပ်ကုကိစ္စဏအ်တုဲ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဟီု ကုဌာန်ပရိုင်မော်ကွန်း &quot;ဣဏအ်ဂှ် တုပ်ညံင်ရဴ ပ္ကောံမၞိဟ်တုဲ မသီအဝဵု&quot;၊ ဂိတုဂျူလာင်မံက်ဂှ် ညးအုပ်ကာ နာဲကဝ်တူဂှ် ပ္တိတ်ဏာ လွဟ် နူတမ်ဒပ်၊ တုဲပၠန် သီဏာလွဟ် နူဂီုကၠီုကွာန်တအ်တုဲ အရာဏအ်ဂှ် ဒှ် ကမၠောန်မပုန် ကုဒပ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဖျေဟ် အမိင် သွက်ဂွံရပ်စပ် ဗွဲမပိုတ်သကုတ်တုဲ နာဲကဝ်တူ ဟွံပေင်စိုတ် လတူ အမိင်ဏအ်တုဲ ကိစ္စဏအ် က္တဵုဒှ်ကၠုင်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 210, 2025 |title=MSDF တပ်ဖွဲ့ကနေထုတ်ပယ်တာ တပ်တွင်းအာဏာသိမ်းတာဖြစ်တယ်လို့ ဒေါက်တာသီရိမွန်ချမ်းဆို |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fmawkunmagazine%2Fposts%2Fpfbid0dp76i5NgqUJLqdPKnhHVNpb12BSeqoak9BuUnXUySxudNcme5N7jrX2KCe9SLL2Gl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|website=Mawkun Magazine |location= |publisher=Open |access-date=June 10, 2025|quote=ဒေါက်တာသီရိမွန်ချမ်းကတော့ &quot;ဒီကိစ္စကျတော့ လူစုပြီး အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့သဘောပေါ့&quot;လို့ မော်ကွန်းကိုပြောပါတယ်။ အခုလဆန်းပိုင်းက မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်၊ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ကိုသူဟာ တပ်ရင်းကနေ လက်နက်တွေထုတ်ယူတဲ့ကိစ္စ၊ ကျေးရွာလုံခြုံရေးဆီက လက်နက်တွေသိမ်းယူတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး တပ်ပုန်ကန်တဲ့သဘောဖြစ်တာကြောင့် တပ်ရင်းမှူးတစ်ဦးကတိုင်ကြားလာတာကြောင့် နိုင်ကိုသူကို အရေးယူဖို့ ပြတ်ပြတ်သားသားအမိန့်ပေးခဲ့တယ်လို့ သီရိမွန်ချမ်းကပြောပါတယ်။
လက်နက်တွေထုတ်ယူတယ်ဆိုတဲ့ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ကိုသူကို ဖမ်းဆီးဖို့၊ လက်နက်နဲ့ပြန်ခုခံတယ်ဆိုရင် ပစ်သတ်လိုက်ဖို့ထိ အမိန့်ပေးခဲ့တဲ့အတွက် သူကမကျေနပ်လို့ ကော်မတီဝင်တွေကို လူစုပြီး ခုလိုထုတ်ပယ်ကြောင်းထုတ်ပြန်တာဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ဒေါက်တာ သီရိမွန်ချမ်းကပြောပါတယ်။}}&lt;/ref&gt;

စတမ်နူ ဂိတုဨပြဳ ၁၁၊ ၂၀၂၃ တုဲ ဒပ်ရာမည နကဵု နာဲဆာန် မဒှ်ဒပ် နာဲဆာန် မက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ကေုာံ ဒပ်ဒေသတၞင်သဳ နကဵု နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ နာဲမန်တိင်၊ နာဲနိုင် မက္ဍိုက်က္ဍိုပ်ဂှ် ပံင်ကောံ နဒဒှ် မွဲဒပ် ကုဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်ဝွံရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး တင်တုပ်စိုတ် သွက်သ္ဂောအ် ပံင်တောဲ လုပ်ပေါဲဗတိုက် ကရောမ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF)|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.103859248716894%2F240639371705547%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date= April 11, 2023|website=Mon State Defense Force - MSDF |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=}}&lt;/ref&gt; 

=== ပြသၞာ ကုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ===
နူကဵု ဗိုလ်ဇၞော် ''စောဘွဲ့မှူး'' တမ်ဒပ် ၁၁၊ ဒပ်မဟာ (၄) [[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]]]] ကော်ဘိက် ညးတာလျိုင် တမ်ဒပ် (၃) ဒပ်ဒေသရးတၞင်သဳ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် သွက်ဂွံ ချပ်ဂၞန် ပရေင်ပံင်တောဲကမၠောန်ပၠန်ဂတးဂးတုဲ ညးတာလျိုင်တမ်ဒပ် နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ ကောန်သ္ဂံင် ၁၁ တၠ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ဨပြဳ ၂၉၊ ၂၀၂၃ ဂှ် အာဆဵု ကုဒပ်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] တမ်ဒပ် ၁၁ ဂှ်ရ။&lt;ref name=statement6/&gt; ကြဴနူ မဆဵုဂဗ ဓရီုကျာ ပရေင်ကမၠောန်ဂမၠိုင်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုဨပြဳ ၃၀ တ္ၚဲသ္ၚိသဝ် အခိင်ဂယး ၆း၅၀ အဃောမစဴကၠုင်နူ ကောံဓရီုဂှ် ပ္ဍဲကဵုဂၠံင် ဗဒါဲဒၞာဲ ၂၃ တိုင်၊ ခရိုင်ဗိက် ပွိုင်ဍုင်ဘုတ်ပြင်ဂှ် ဒးဒုင်ကၠတ်ပန် ကုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ဒပ်မဟာ (၄)၊ တမ်ဒပ် (၁၁) ဂှ်တုဲ နူကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် သကိုပ်ဒပ်ကရေက် မွဲတၠ၊ ကဵု ကောန်ဒပ်မွဲတၠ ဒးပြဟ်လလုဲအာရ။&lt;ref name=statement6/&gt; လွဟ်မနွံ ပ္ဍဲသကိုပ်ဒပ်ကရေက် ကဵု ကောန်ဒပ်ဂှ် 357 မွဲဒကိုအ် ကဵု M-16(1) မွဲဒကိုအ် ကေုာံ ဗုမ်တဲ ကေုာံ မကမ်ဂမၠိုင် ဒးဒုင်သီဏာကီုရ။&lt;ref name=statement6/&gt; ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ရ အတိုင်မဆိင်လဝ် ကုနာဲတၟအ်ဆာန်ဂှ်&lt;ref&gt;{{Cite news|title=KNUတပ်မဟာ(၄)ကဗိုလ်ကြီးနဲ့သွားတွေ့ခဲ့တဲ့ မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေပစ်ခတ်ခံရ၊ လေးဦး သေဆုံး ၊ငါးဦးပျောက်ဆုံးနေ|url=https://deltanewsagency.com/34322/?fbclid=IwAR1sMZhJK-zAFp2rccdXkAaZV6o0huKKbeh81cQaCy3kKHHOUSubq4QTt4Q|date=May 4, 2023|website=Delta News Agency |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=“အဲဒီနေ့မှာပဲချိန်းထားကြတာ၊ နိုင်တမော့ချမ်းပြန်ရင် လက်နက်တွေ ယူသွားဖို့ပေါ့၊ ကျွန်တော်တို့ MSDF အဖွဲ့ကပဲ၊ နိုင်မွန်သိမ်းတပ်ဖွဲ့ကရဲဘော်လေးဦးက နိုင်တမော့ချမ်းဆီကို သေနတ်လာပို့တာ၊ နိုင်တမော့ချမ်းက ဒီဘက်ကို ပြန် ဆင်းလာမှာ ဆိုတော့လေ၊ အဲဒါလာပို့တာ လမ်းမှာ KNU/KNLA ဘက်ကပဲ လက်နက်တွေကို သိမ်းလိုက်တယ်၊ လူကို ဘာမှ မလုပ်ဘဲ ပြန်လွှတ်လိုက်တယ်” လို့ MSDF မြောက်ပိုင်းတာဝန်ခံက ပြောပါတယ်။}}&lt;/ref&gt; နာဲမန်တိင် ကေုာံ ကောန်သဂံင် ၄ တၠ ကၠုင်ပလံင်လွဟ် ကုနာဲတၟအ်ဆာန်တအ်ဂှ်လေဝ် စိုပ်ဗဒါဲ ကွာန်ကအ်ဟံသာ၊ ပွိုင်ဍုင်ဘုတ်ပြင်ဂှ် ဒးဒုင်ဗိုင်ရပ် ကုဒပ်ကရေင် ဒပ်မဟာ၄ ဂှ်ပၠန်တုဲ လွဟ်မပါကၠုင် သီုဖအိုတ် ၆ ဇကိုအ် M-16 ၂ ဒကိုအ်၊ HK-16 ၂ ဒကိုအ် ကေုာံ သေနာတ်ဇမၠေအ်ခဍပ် ၂ ဇကိုအ်တအ်ဂှ် ဒးဒုင်သီကေတ်ပၠန်ရ။&lt;ref name=statement6/&gt;

နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ ကောန်သ္ဂံင်သၟေဟ် ၉ တၠတအ်ဂှ် စိုပ်ဗဒါဲကွာန် ပြည်ကြီးမဏ္ဍိုင် (ဗဒါဲၜိုတ် ၂၆ တိုင်)၊ အခိင်လဒေါဝ်တ္ၚဲ ၁၂း၀၀ ဂှ် ဒးဒုင်ပန် ကဵုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ဒပ်မဟာ (၄)၊ တမ်ဒပ် (၁၁) မွဲဝါပၠန်ရ။ ညးမဒဳကွဳစက် ကောန်ကွာန်မွဲတၠ ကဵု ကောန်သ္ဂံင်မွဲ ဒးဒုင်ပြဟ်လလုဲအာပၠန်တုဲ လွဟ် AK–16 မွဲဒကိုဟ် မနွံ ပ္ဍဲကောန်သ္ဂံင်ဂှ်လေဝ် ဒးဆောမ်လေင်အာကီုရ။ ဂိတုမေ ၃၊ ၂၀၂၃ ဂှ် နာဲတၟအ်ဆာန် ကဵု ကောန်သ္ဂံင်ပိတၠဟေင် က္လေင်စိုပ်ကၠုင် ဒပ်ဇကုတုဲ သ္ဂံင်သၟေဟ် ၅ တၠဂှ် အဆက်ပိုတ်ကၠေအ်ဒၟံင်တုဲ ပြဟ်လလုဲအာရဟာ၊ ဟွံသေင်မ္ဂး ဒးဒုင်ရပ် ကုဒပ်ကရေင်တအ်ဟာဂှ် နကဵု ဒပ်ဟွံဂွံတီကေတ်ကၠးကၠးရ။&lt;ref name=statement6&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး တင်တုပ်စိုတ် သွက်သ္ဂောအ် ပံင်တောဲ လုပ်ပေါဲဗတိုက် ကရောမ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF)|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid0oq6JTcrwHdFc47khowc9b2Kz3Ynr6tEfwmjsNH7xDhzkhk67c3d7h3mwbjdHBSrhl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date= May 4, 2023|website=Mon State Defense Force - MSDF |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)၊ တနင်္သာရီဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) အား ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်၍ လက်နက်များ လုယူခဲ့သည့် ဖြစ်စဥ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ထုတ်ပြန်ချက်
ရက်စွဲ ။        ။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ (၄) ရက်။
စာအမှတ် ။      ။ MSDF/006/2023
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) သည် မွန်ပြည်သူလူထုများ လိုလားချက်ဖြစ်သော စစ်အာဏာရှင် (အာဏာရှင်စနစ် အမျိုးမျိုး) ချေမှုန်း ပျက်သုဉ်းရေးနှင့် ဖယ်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီစနစ် ပေါ်ပေါက်ရေးအတွက် လက်နက်ကိုင် လမ်းစဥ်ဖြင့် တွန်းလှန် တော်လှန်နေသော အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။ 
ထိုအပြင် နွေဦး တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ တိုက်ပွဲ ဝင်နိုင်ရန်အတွက်  မွန် လက်နက်ကိုင် များကိုလည်း ပြန်လည် စုစည်းထားသော တပ် တစ်တပ်လည်း ဖြစ်ပါသည်။ အကြမ်းဖက် စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျရှံးရေးအတွက် မိမိတို့နှင့် ဘုံရည်မှန်းချက် ပန်းတိုင်တူညီသော မိတ်ဖက် အဖွဲ့စည်းများနှင့် လက်တွဲပြီး စစ်အာဏာရှင်အား အမြစ်ပြတ် ချေမှုန်းရန် ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်ပြီး လုပ်ဆောင်နေသော မွန် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။
 ယခု ဖြစ်စဥ်မှာ - မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)၊ တနင်္သာရီဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်း ဦးဆောင်သော အဖွဲ့သည် တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် (၂၉-၄-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ဗိုလ်ကြီး စောဘွဲ့မှူးနှင့် တာဝန်ရှိသူများအား သွားရောက်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။ 
ထိုသို့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးအပြန် (၃၀-၄-၂၀၂၃) ရက် စနေနေ့ နံနက် (၆း၅၀) အချိန်တွင် (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ရဲဘော်များက တနင်္သာရီဒေသ၊ မြိတ်ခရိုင်၊ ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ် (ခန့်မှန်း မိုင်တိုင် - ၂၃) တွင် ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်ခဲ့သည့်အတွက် မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) မှ တပ်ခွဲမှူးနှင့် တပ်သား (၁) ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ တပ်ခွဲမှူးနှင့် တပ်သား (၁) ဦးတွင် ပါလာသော  (357)  စုံလည်  (၁)  လက်၊ M -16 (၁) လက်နှင့် လက်ပစ်ဗုံးများ ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ 
ထိုနေ့ နံနက်တွင် ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ်၊ ကော့ဟံသာ အနီးတွင် နိုင်တမော့ချမ်း တို့အား လက်နက် လာရောက် ပို့ဆောင်သော နိုင်မွန်သိမ်း တပ်ဖွဲ့မှ ရဲဘော် (၄) ဦး ယူဆောင်လာသော (M - 16) သေနက် (၂) လက်၊ (HK - 16) သေနက် (၂) လက် နှင့် Shot Gun ခေါက်ချိုး (၂) လက်ကိုလည်း  (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှ လမ်းတွင် တားဆီးပြီး လက်နက် (၆) လက်ကို ထပ်မံ သိမ်းယူခဲ့သည်။ 
ထိုသို့ ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပြီးနောက် လွတ်မြောက်သွားသော မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) တနင်္သာရီ ဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်းနှင့် ရဲဘော် (၉) ဦးသည် ပြည်ကြီးမဏ္ဍိုင် ရွာအနီး (ခန့်မှန်း မိုင်တိုင် - ၂၆) နေ့လည် (၁၂:၀၀) နာရီခန့်တွင်  (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ဒုတိယ အကြိမ် ထပ်မံ ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ် ခံရပြီးနောက်  အရပ်သား ယာဥ်မောင်း (၁) ဦးနှင့် ရဲဘော် (၁) ဦး ကျဆုံးခဲ့ပြီး တပ်သား (၁) ဦးတွင် ပါလာသော (AK – 16) သေနက် (၁) လက် ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ 
တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်းနှင့် ရဲဘော် (၃) ဦးသည် အသက်ဘေးမှ ထပ်မံ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး (၃-၅-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် မိခင်တပ်ရင်းသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိလာပြီး တာဝန်ရှိသူများနှင့် အဆက်သွယ် ရယူကာ ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဖြစ်စဥ်များကို သတင်း ပေးပို့ခဲ့သည်။ လက်ရှိ အချိန်ထိ တပ်ဖွဲ့ဝင် (၅) ဦးနှင့်အတူ လက်နက်များ ပျောက်ဆုံးနေပြီး ရဲဘော်များ အသက်ဘေးမှ လွတ်မြောက်ခြင်း ရှိ / မရှိ ကို အတည် မပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးပါ။
 ယင်းဖြစ်စဥ်မှာ တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ လုပ်ကိုင်နေသော လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် အချင်းချင်း ကူညီ ဖေးမမှု မရှိဘဲ လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ပြီး လက်နက်များ လုယူခဲ့သည့် လုပ်ရပ်အပေါ် မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) များစွာ နားမလည်နိုင် ဖြစ်ရပါသည်။ ၎င်း လုပ်ရပ်နှင် ပတ်သက်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA) မှ တာဝန်ရှိသူများက တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ကျူးလွန်ခဲ့သော တပ်ဖွဲ့ဝင်များအား စုံစမ်း စိစစ်ပြီး  အမြန်ဆုံး ထိရောက်စွာ အရေးယူ ဆောင်ရွက်ပေးရန် အသိပေး ထုတ်ပြန် အပ်ပါသည်။
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)
နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ဦးဆောင် ကော်မတီ}}&lt;/ref&gt; ဂိတုမေ ၈၊ ၂၀၂၃ ဂှ် ဟိုတ်နူပေင်ထပှ်တ္ၚဲ ကုညးမကၠေအ်ဒၟံင်တအ်လေဝ် ဟွံကလိဂွံပရိုင်တုဲ နကဵု ဒပ်ဏအ် ကၠောန်ပကုသိုလ် ဗှ်လိက်အမိင် သွက်သ္ဂံင်မပြဟ်လလုဲ သီုဖအိုတ် (၈) တၠ မတွဟ်ဂး နာဲရက်၊ နာဲဇျာဲ၊ နာဲအံင်မန်၊ နာဲတေန်၊ နာဲဆာန်နန်၊ နာဲဆာန်ဍုင်၊ နာဲဗညာ၊ နာဲနာင် တအ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=ပကုသိုလ် သဂံင်ပြဟ်လလုဲ|url=https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=476&amp;href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2F100007390398996%2Fvideos%2F803471667492708%2F&amp;show_text=false&amp;width=273&amp;t=0&quot;|date=May 9, 2023|publisher=Open |access-date=May 9, 2023 |quote=၀၈/၀၅/၂၀၂၃ ကဍိုပ်သကိုပ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်(MSDF)တအ် အာသပကုသဵုကု သဂံင်ပြဟ်လလုဲအာ ပဍဲဒပ်ဒေသရးတၞင်သဳ(ပစောပ်)တအ်တုဲ ထံက်ပင် အိန်ထံင်ကောန်ဇာတ်သဂံင်ပြဟ်လလုဲ မွဲအိန်ထံင်  ၁၅၀၀၀ ၜါတ် (မွဲလက်မသုန် လၚီၜါတ်)}}&lt;/ref&gt; စပ်ကဵု ကိစ္စဏအ်တုဲ နကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ၜိုန်ရ ဟီုတေင်လဝ် ကု ဗဟဵု[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]]ကီုလေဝ် မုဟွံကလေင် သှ်ခၠေဝ်ကဵုလဝ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=ဆဵုဂဗ ကုကောန်ဇာတ် သ္ဂံင်မဒုင်ဂစိုတ် ကုကရေင်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid0NyeYGfBNCFE4gpufCGKw1zEiz9burppYATgxfXvbMYV2bVbRRg4WY3bAHJEEXSnTl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=June 9, 2023|publisher=Open |access-date=June 10, 2023 |quote=မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) ၏ နိုင်ငံရေး စစ်ရေးဦးဆောင်ကော်မတီမှ ဥက္ကဌ Dr. သီရိမွန်ချမ်း၊ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ရည်မွန်ဌေး နှင့် တပ်ရင်း (၃) တနင်္သာရီ ဒေသတပ် (တာဝန်ခံ) နိုင်တမော့ချမ်း တို့မှ ဦးဆောင်ပြီး၊ ဧပြီ (၂၉) ရက်တွင် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) ၏ ချောင်းမြောင်းပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကျဆုံးသွားခဲ့ရသော ရဲဘော်များ၏  မိသားစုဝင်များကို သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီး အားပေးစကားပြောခြင်း၊ လူသားချင်းစာနာသော အကူအညီနှင့် ထောက်ပံ့ကူညီငွေများ ပေးအပ်ခဲ့သည်။ 
တစ်ဆက်တည်းတွင် မွန်ရဟန်းသံဃာတော်များနှင့် မွန်လူမျိုးများအား တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေးတွင်
မွန်လူမျိုးများအနေဖြင့် ယခုထက်မက တက်တက် ကြွကြွ ပိုမိုပါဝင်နိုင်လာရန်အတွက် အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးဖလှယ်ခဲ့ကြသည်။
ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်ခံရမှုကြောင့် ကျဆုံးသွားခဲ့ရသော မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) မှ မွန်ရဲဘော်များနှင့် ပတ်သက်သည့် ကိစ္စရပ်များကို ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA) ဗဟိုသို့ တိုင်ကြားစာ ပေးပို့ တိုင်ကြားထားသော်လည်း ၎င်းတို့ဘက်မှ ယနေ့အချိန်ထိ တစ်စုံတစ်ရာ အကြောင်းပြန်ကြားခြင်း၊ တာဝန်ယူ ဖြေရှင်းပေးခြင်း မရှိသေးပါ။
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)
နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ဦးဆောင် ကော်မတီ
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ (၉) ရက်။}}&lt;/ref&gt;

== လဒက်ပ္တန် ==
ဒပ်ဝွံ ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု မၞိဟ်မကဵုကသပ် (၃) တၠ ကေုာံ ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ် သီုဖအိုတ် (၉) တၠ ပ္ဍဲ ဂကောံကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ်ဂှ် 

* ဥက္ကဋ္ဌ ဒံက်တာ နာဲသဳရိမန်ဆာန်
* ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ နာဲနမောတဿ
* ညးအုပ်ကာ နာဲလျးမန်ဌေ
* ဖက်ဆောညးအုပ်ကာ နာဲကိုဝ်သူ&lt;ref name=statement3/&gt;

==ပရေင်ချဳဓရာင်ဂမၠိုင်==
အံက်တဝ်ဗါ ၃၊ ၂၀၂၂၊ အခိင်သဝ်တ္ၚဲၜိုတ် ၅ နာဍဳဂှ် ဒှ်ပေါဲဗတိုက် ကုဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ခလရ ၃၁ ပ္ဍဲဍုင်ခေါဇာ ဗၞတ်ၜိုတ် ၂၅ မိနေတ်ဂှ် နကဵု ကောန်သ္ဂံင်ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ဒးပြဟ်လလုဲအာ (၂) တၠ၊ လပါ်ပၞာန်ဗၟာဂှ် ၜိုတ် ၃ တၠချိုတ်ရောင်ဂှ် နူကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ပတှ်ေကေတ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=လလောင်တြးပေါဲဗတိုက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fpermalink.php%3Fstory_fbid%3Dpfbid0soqo1R8LuD1iYAChK74o1CooUJrLThbULiFT18syESY9M7wvyb7mFppoFTjGZAMFl%26id%3D100039284628854&amp;show_text=true&amp;width=500|date= October 3, 2022}}&lt;/ref&gt; 

သေပ်တေမ်ဗါ ၁၊ ၂၀၂၂၊ အခိင်ဂယး ၆ နာဍဳဂှ် လုပ်ပန် ဒပ်ဗၠာဲသၟိင် မနွံ ပ္ဍဲဍုင်ခေါဇာ၊ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်တုဲ ဗၠာဲသၟိင်ၜါတၠ ဒးအာဝပ်ညိညရ။ အလန်ဝွံ နကဵုဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်မ္ဂး ဒှ်အလန်မတိတ် ဗတိုက်ပၞာန် အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်တုဲ ကဵုလဝ် ယၟု လလးပၞာန်စိင်ဗတာင် (ဆင်ဖြူစစ်ဆင်ရေး) ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (တောင်ပိုင်း)မှ ခေါဇာမြို့ရဲစခန်းအား ဝင်တိုက်၊ အနည်းဆုံး ရဲ ၂ဦးထိခိုက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02xjQnnB7QcMDU72PuZPjTuHvfRWKR53WDea2bHwXhzwAMmvDmiHAUsDUkNpydW4SZl&amp;show_text=true&amp;width=500|date= September 1, 2022}}&lt;/ref&gt;

{{ဒပ်ပၞာန် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာဂမၠိုင်}}

==နိဿဲ==

{{Reflist}}

[[ကဏ္ဍ:ဂကောံလွပ်လွဟ်]]</text>
      <sha1>8xitqxyykbvh28s29khffqdqo3ljeu9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>45929</id>
      <parentid>45928</parentid>
      <timestamp>2025-07-10T15:47:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Htawmonzel</username>
        <id>25</id>
      </contributor>
      <comment>/* ဝင် */</comment>
      <origin>45929</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47172" sha1="rsl5w4fpclouiuxqk3g2od45tu8ciyz" xml:space="preserve">{{Infobox militant organization
| name             = ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်
| logo             = The flag of MSDF-Nord.png
| caption          = အလာံ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်
| native_name      = 
| native_name_lang = my
| other_name       = မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ်
| founding_leader  = [[နာဲကိုဝ်သူ (နိုင်ကိုသူ)]]
| leader           = 
* ဒံက်တာ နာဲသဳရိမန်ဆာန် (ဥက္ကဋ္ဌ)
* နာဲနမောတဿ (ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ)
* နာဲလျးမန်ဌေ (ညးအုပ်ကာ)
* နာဲကိုဝ်သူ (ဖက်ဆော-ညးအုပ်ကာ&lt;ref name=statement3/&gt;
| foundation       = {{Start date|2021|02|27|df=yes}}
| dates            = {{Start date|2021|02|27|df=yes}} – လၟုဟ်
| dissolved        = 
| merger           = 
| split            = 
| predecessor      = 
| merged           = 
| successor        = 
| country          = တွဵုရးဍုင်မန် (ရးနိဂီုဗၟာ)
| allegiance       = {{flagdeco|Myanmar}}&amp;nbsp;[[National Unity Government of Myanmar]]
| clans            = 
| motives          = 
| area             = 
| headquarters     = 
| newspaper        = 
| ideology         = [[ဝါဒဖေက်ဒရေဝ်]]&lt;br /&gt;
| position         = 
| crimes           = 
| attacks          = 
| status           = 
| size             =  
| revenue          = 
| financing        = 
| partof           = ဌာနဝန်ဇမၞော် ပရေင်ဂီုကၠီု [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]]
| allies           = &lt;!--
* {{flagicon image|Fighting Peacock Flag.png}} [[All Burma Students' Democratic Front]]
* {{flagicon image|Chin National Army Flag.svg}} [[Chin National Army]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Chin National Front Signs Deal with Myanmar's Shadow Govt|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/chin-national-front-signs-deal-with-myanmars-shadow-govt.html|website= The Irrawaddy
|access-date=30 May 2021 |date=29 May 2021}}&lt;/ref&gt;
* {{flagicon image|Flag of the Karenni Army.png}} [[Karenni Army]]
* {{flagicon image|Kachin Independence Army flag.svg}} [[Kachin Independence Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Karen National Defence Organisation.png}} [[Karen National Defence Organisation]]
* {{flagicon image|Flag of the KNLA.svg}} [[Karen National Liberation Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar National Democratic Alliance Army.svg}} [[Myanmar National Democratic Alliance Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Ta'ang National Liberation Army.svg}} [[Ta'ang National Liberation Army]]&lt;ref&gt;{{cite news|date=14 March 2022|title=Two helicopters used in fighting near northern Shan State's Naungcho|url=https://mizzima.com/article/two-helicopters-used-fighting-near-northern-shan-states-naungcho|url-status=live|access-date=4 May 2022|work=Mizzima|language=English}}&lt;/ref&gt;
* {{flagicon image|Flag of the People's Liberation Army (Myanmar).png}} [[Communist Party of Burma#2021 reemergence|People's Liberation Army]] --&gt;
| opponents        = {{flag|Myanmar}} ([[State Administration Council|SAC]])
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar Armed Forces.svg}} [[Tatmadaw]]
**{{army|MYA}}
**{{flagicon image|Flag of the Myanmar Police Force.svg}} [[Myanmar Police Force]]
**{{flagicon image|Sasana Flag – Buddhist flag in Myanmar.png}} Pyu Saw Htee militias&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/topics/5558|title=Pyu Saw Htee militia|website=Myanmar NOW}}&lt;/ref&gt;
**{{flagicon image|Sasana Flag – Buddhist flag in Myanmar.png}} Thway Thout deathsquads&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/murders-in-yangon-and-mandalay-linked-to-thwe-thout|work=Myanmar Now|title=Murders in Yangon and Mandalay linked to Thwe Thout|date=23 May 2022| access-date = 22 June 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://asiatimes.com/2022/06/myanmar-raising-bloodthirsty-death-squads/|work=Asia Times|first=David Scott|last=Mathieson|title=Myanmar raising bloodthirsty death squads |date=10 June 2022| access-date = 22 June 2022}}&lt;/ref&gt;
| battles          = 
| website          = 
| module           = 
}}
'''ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်''' ({{Lang-en|Mon State Defense Force - MSDF)}}) ({{Lang-my|မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်}}) ဂှ် က္တဵုဒှ်ကၠုင် ကြဴနူ ဒပ်ပၞာန်ထိင်အဝဵုဍုင်ဗၟာ ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၁ တုဲ မစဒက်ပ္တန်လဝ် ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၁ ရ။&lt;ref name=Kotu&gt;{{Cite news|title=“ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရက်တစ် ပြည်ထောင်စု ဖြစ်ဖို့ဆိုရင် မြန်မာ/ဗမာ လူမျိုးများ ပြည်နယ်က သတ်မှတ်ပေးရမယ်။ အဲတော့မှ ကျနော်တို့ အလုပ်ဆက်လုပ်လို့ ရမယ်။ ဒီအတိုင်းဆိုရင်တော့ တန်းတူညီမျှမှုက ဘယ်သောအခါမှ ရှိလာမှာ မဟုတ်ဘူး “|url=https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&amp;href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fvideos%2F2901875336625892%2F&amp;show_text=false&amp;width=560&amp;t=0&quot;|date=28 May 2022}}&lt;/ref&gt; ဆဂး စိုပ် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါ ၁၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် ဂွံလလောင်တြး ပရူမဒက်လဝ်ဒပ် နကဵုလိက်လလောင်တြး ဘာသာမန်ကီု သီုကဵု ဘာသာဗၟာရ။&lt;ref name=statement&gt;{{Cite news|title=“ပွမလလောင်တြး“|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.102120208890798%2F113024591133693%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=September 29, 2021}}&lt;/ref&gt; ညးလျိုင်ဒပ်ဂှ် ဒှ် နာဲကိုဝ်သူ မဒှ်ကောန်စဴ သၟာပၠန်ဂတးမန်တြေံ နာဲပါန်သာ။&lt;ref name=Kotu/&gt; ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်ဝွံ ဒှ်ဒပ်သၟဝ် ဌာနဝန်ဇမၞော်ပရေင်စဵုဒၞာ [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]] ဍုင်ဗၟာ (NUG) မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုဒြဟတ် မဒစဵုဒစး အလဵုအသဳကၟိန်ဍုင်ဗၟာမွဲရ။&lt;ref name=statement/&gt; ဇာန္နဝါရဳ ၄၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် က္လေင်ရုဲစှ် ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ်တၟိ နကဵု ညးမကဵုကသပ် ၃ တၠ ကေုာံ ဂကောံကမ္မတဳ ၉ တၠ၊ နကဵု နာဲဒံက်တာနာဲသဳရိမန်ဆာန် ဒှ်ဥက္ကဋ္ဌ ဒပ်ဝွံရ။&lt;ref name=statement3&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02C9Q1W9oa1maKTJGPFA9enyNoEzAzV87YaQeiz83PGWfpkUHRA1aAnuVEGG2MUxeHl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=January 31, 2023}}&lt;/ref&gt; 

==ဝင်==
ဒပ်ပၞာန် ထ္ၜးဟိုတ် ကုအလဵုအသဳအေန်အေဝ်ဒဳ မလီုမာဲ ပ္ဍဲ[[သဘင်မာဲ ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၀|သဘင်မာဲ ၂၀၂၀]] ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲမပံက်စၠတ်ထဝ်တၟိ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၁ ဂှ် [[ပၞာန်သီအဝဵု ဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၁|ဒပ်ပၞာန်ထိင်ကၠေအ်အဝဵုဍုင်]]ရ။ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ [[ထၜးဆန္ဒဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၁|ထၜးဆန္ဒ]] က္တဵုဒှ်ကၠုင် ဗွဲမဇၞော်ကဵုဒြဟတ်ရ။ သၟတ်မန် လတူဍုင်လ္ဂုင်တအ်လေဝ် ပံင်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဂကောံသၟတ်မန် မဒစဵုဒစးတၠအဝဵု (အာဏာရှင်ကိုတော်လှန်သောမွန်လူငယ်များအင်အားစု (MAD)ရ။ နကဵု ဂကောံဂှ် ပံင်ကောံ ကုကမ္မတဳကောန်ဂကူဂမၠိုင် မထ္ၜးဆန္ဒနာနာ (လူမျိုးပေါင်းစုံ အထွေထွေ သပိတ်ကော်မတီ - GSCN တုဲ ထ္ၜးကၠုင် ဆန္ဒ လတူဍုင်လ္ဂုင်ရ။ နကဵု ဂကောံသၟတ်မန် မဒစဵုဒစးတၠအဝဵု ကဵု ကမ္မတဳကောန်ဂကူဂမၠိုင် မထ္ၜးဆန္ဒနာနာ ပံင်တောဲတုဲ ကၠောန်ဗဒှ် [[တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်|တ္ၚဲဂကူမန်]]။ ပ္ဍဲအခိင်မကၠောန် တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ်ရ ပၞာန်စလၞိန်ဗပိန် ညးမထ္ၜးဆန္ဒတအ်တုဲ ဂကောံသၟတ်ဂှ် စပြံင်လှာဲကၠုင် ဂၠံင်တရဴလွပ်လွဟ်ရ။&lt;ref name=mizzima/&gt; ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၁ ဂှ် စဒက်ပ္တန်ကၠုင် ဒပ်ပၞာန်ရ။&lt;ref name=Kotu/&gt; သွက်ဂွံဒက်ဒပ်ဂှ် ဒးကေတ်ကၠုင် အခိင်နာနာ မပ္တံကဵု ဗတောန်ကွတ်ပၞာန်၊ ပကောံကပေါတ်ပၞာန်တအ် ဒှ်တမ်ရ။&lt;ref name=mizzima&gt;{{cite news |last=Win |first=Tun Tun |date= 19 May 2022 |title= စစ်မှုထမ်းရန် ဖိတ်ခေါ်နေသည့် မွန်ပြည်နယ်ကာကွယ်ရေးတပ်၊ မြောက်ပိုင်းဒေသ တာဝန်ခံ နိုင်ကိုသူအား ဆက်သွယ် မေးမြန်းခြင်း|url=https://www.mizzimaburmese.com/article/107401 |url-status= |work=Mizzima Daily|location=Burma |archive-url= |archive-date= |access-date=30 July 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Win|first=Tun Tun|subject-link=https://www.mizzimaburmese.com/article/107401 |interviewer=Win Tun Tun|title=နိုင်ကိုသူအား ဆက်သွယ်မေးမြန်းခြင်း|work=Mizzima Daily|publisher=Mizzima Daily|location=Burma|date=July 30, 2022}}&lt;/ref&gt;

စိုပ် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါ ၁၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် လလောင်တြး ဒဒှ်ရ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဒပ်ဝွံတုဲတုဲရ။&lt;ref name=statement/&gt; ပ္ဍဲကဵု သေပ်တေမ်ဗါ ၁၆ ဂှ်ရ နကဵု ဒပ်ဝွံ လလောင်တြး ဒပ်တၟေင်ဍုင်ပံင် (Special Force - Paung (SFP)) ကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ပံင်ကောံရေင်သကအ်တုဲရ။&lt;ref name=statement2&gt;{{Cite news|title=ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြောင်း ကြေငြာချက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02Vzw4UM22gikUrFo38t8ZpNKFRRBZcyWizHBTSJqCm876Kn3KbyTmzN647ZZ1LGfjl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=September 18, 2021}}&lt;/ref&gt; ဂတဂှ် ၆ တ္ၚဲ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၂၂ သေပ်တေမ်ဗါ ၂၀၂၁ ဂှ် နကဵု ခံင်သဝ်ဂကူမန် - အဝ်သတြေလျာ (Mon National Council-Australia) ပ္တိတ်လလောင်တြး ထံက်ဂလာန် ဒပ်ဝွံတုဲ ဗိုင်ထံက်ပင်အာ ဒပ်ဝွံရောင်ဂှ် လလောင်တြးလဝ်ရ။&lt;ref name=MNC-A&gt;{{Cite news|title=“လိက်လလောင်တြးထံက်ဂလာန် ပံက်ပတိုန် ဒပ်စဵုဒၞာ ဍုင်မန် (MSDF)“|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.102120208890798%2F110798198022999%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500|date= September 22, 2021}}&lt;/ref&gt; 

တင်ရန်တၟအ် ဒပ်ဏအ်ဂှ် &quot;ဗွဲကြဴ ပ္ဍဲကဵု ဍုင်မန်ဂှ် တၞဟ်နမဂွံပံက် ဒပ်ဖေက်ဒရေဝ်မာန် ရန်တၟအ်တုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဒပ်စဵုဒၞာ MSDF ဏအ်ရ&quot; မြဴသာ်ဝွံ နာဲကိုဝ်သူ ဟီုကဵု သၟာပရိုင်မဇ္ဇျိမရ။&lt;ref name=mizzima/&gt; နကဵု ဒပ်ဏအ် ၜိုန်ရ ဒုင်ကေတ်လဝ် အတိုင်စၞောန်ဂၠံင်တရဴ ပရေင်ပၞာန် နူဌာနဝန်ဇမၞော်ပရေင်စဵုဒၞာ [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]] (NUG) ကီုလေဝ်&lt;ref name=statement/&gt; စဵုကဵု ဂိတုမေ ၂၀၂၂ ဂှ် အရီုအဗင် နူအလဵုအသဳ NUG မပ္တံကဵု လွဟ်တအ်ဂှ် ဟွံကလိဂွံတုဲ &quot;အရာမနွံပၟိက်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲဒပ်ဂှ် နကဵုအဆက်ဇကုကဵုဇကု၊ နကဵု နဲကဲဇကုကဵုဇကုဟေင် ဂၠာဲအာသွဟ် ရေင်တၠုင်ဒၟံင်ရ&quot;။&lt;ref name=mizzima/&gt;

ဇာန္နဝါရဳ ၃၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် က္လေင်ဒက်ပ္တန် ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ်တၟိ နကဵု ညးမကဵုကသပ် (၃)တၠ၊ ဂကောံကမ္မတဳ ၉ တၠ၊ ဥက္ကဋ္ဌ နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန်၊ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ နာဲနမောတဿ၊ ညးအုပ်ကာ နာဲလျးမန်ဌေ၊ ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ နာဲကိုဝ်သူ။&lt;ref name=statement3/&gt; ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် မၞိဟ်မွဲဂကောံဂှ် ပြံင်လှာဲယၟု &quot;[[ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုင်မန်]]&quot; နကဵု ဘာသာအင်္ဂလိက် &quot;Mon State Revolutionary Force – MSRF&quot; တုဲ တန်တဴ နကဵု ဒပ်တၞဟ်ခြာရ။ 

သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျူလာင် ၉ ဂှ် နကုကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ပ ကောံဓရီုကာတၟေင်တုဲ ရုပ်သီထောအ် နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန် နူ တာလျိုင် ဥက္ကဋ္ဌကီု သီုပ္တိတ်ထောအ် နူဒပ်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 10, 2025 |title=လိက်လလောင်တြး |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02hD1aSGGBFsqhXVi1tmdY5Sy8upanehsFsevKLn65rKZgBexo3tUZqzMpr11c3e4Wl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|website=Mon State Defense Force - MSDF |location= |publisher=Open |access-date= June 10, 2925|quote=ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲဏအ် ပရေင်ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ပဋိပတ် ဟီုဂးချပ်ကၠောန်ဒၟံင်တအ်ဂှ် ဂွံပတှ်ေစ ဂွံပံင်တောဲ ကၠောန်အာကမၠောန်မွဲစွံဂှ်ဟွံပြေပြံင် က္တဵုဒှ်ပရေင်ခက်ခုဲကၠုင်တုဲနူကဝ်မတဳဍိုက်က္ဍိုပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ကောံဓရီုကာမံက်တိုန် စၟတ်တ္ၚဲ (၉) ဂိတုဂျူလာဲ ၂၀၂၅ ဂှ် ချပ်ဂၞန်ညးသကအ်တုဲအတိုင် လစွံစိုတ် ဆန္ဒကောန်ဂကောံကဝ်မတဳသီုညးဖအိုတ်မ္ဂးတာလျိုင်သီုဖအိုတ်ပအပ်ကဵုလဝ်ကု ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ဂှ် ကလေင်သီကေတ်တုဲပတိတ်ထောံနူဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ရောင် ဖျေဟ်လဝ် တင်သဂုတ်သွာတ် ရ။}}&lt;/ref&gt; စပ်ကုကိစ္စဏအ်တုဲ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဟီု ကုဌာန်ပရိုင်မော်ကွန်း &quot;ဣဏအ်ဂှ် တုပ်ညံင်ရဴ ပ္ကောံမၞိဟ်တုဲ မသီအဝဵု&quot;၊ ဂိတုဂျူလာင်မံက်ဂှ် ညးအုပ်ကာ နာဲကဝ်တူဂှ် ပ္တိတ်ဏာ လွဟ် နူတမ်ဒပ်၊ တုဲပၠန် သီဏာလွဟ် နူ ဂီုကၠီုကွာန်တအ်တုဲ အရာဏအ်ဂှ် ဒှ် ကမၠောန်မပုန် ကုဒပ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဖျေဟ် အမိင် သွက်ဂွံရပ်စပ် ဗွဲမပိုတ်သကုတ်တုဲ နာဲကဝ်တူ ဟွံပေင်စိုတ် လတူ အမိင်ဏအ်တုဲ ကိစ္စဏအ် က္တဵုဒှ်ကၠုင်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 210, 2025 |title=MSDF တပ်ဖွဲ့ကနေထုတ်ပယ်တာ တပ်တွင်းအာဏာသိမ်းတာဖြစ်တယ်လို့ ဒေါက်တာသီရိမွန်ချမ်းဆို |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fmawkunmagazine%2Fposts%2Fpfbid0dp76i5NgqUJLqdPKnhHVNpb12BSeqoak9BuUnXUySxudNcme5N7jrX2KCe9SLL2Gl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|website=Mawkun Magazine |location= |publisher=Open |access-date=June 10, 2025|quote=ဒေါက်တာသီရိမွန်ချမ်းကတော့ &quot;ဒီကိစ္စကျတော့ လူစုပြီး အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့သဘောပေါ့&quot;လို့ မော်ကွန်းကိုပြောပါတယ်။ အခုလဆန်းပိုင်းက မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်၊ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ကိုသူဟာ တပ်ရင်းကနေ လက်နက်တွေထုတ်ယူတဲ့ကိစ္စ၊ ကျေးရွာလုံခြုံရေးဆီက လက်နက်တွေသိမ်းယူတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး တပ်ပုန်ကန်တဲ့သဘောဖြစ်တာကြောင့် တပ်ရင်းမှူးတစ်ဦးကတိုင်ကြားလာတာကြောင့် နိုင်ကိုသူကို အရေးယူဖို့ ပြတ်ပြတ်သားသားအမိန့်ပေးခဲ့တယ်လို့ သီရိမွန်ချမ်းကပြောပါတယ်။
လက်နက်တွေထုတ်ယူတယ်ဆိုတဲ့ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ကိုသူကို ဖမ်းဆီးဖို့၊ လက်နက်နဲ့ပြန်ခုခံတယ်ဆိုရင် ပစ်သတ်လိုက်ဖို့ထိ အမိန့်ပေးခဲ့တဲ့အတွက် သူကမကျေနပ်လို့ ကော်မတီဝင်တွေကို လူစုပြီး ခုလိုထုတ်ပယ်ကြောင်းထုတ်ပြန်တာဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ဒေါက်တာ သီရိမွန်ချမ်းကပြောပါတယ်။}}&lt;/ref&gt;

စတမ်နူ ဂိတုဨပြဳ ၁၁၊ ၂၀၂၃ တုဲ ဒပ်ရာမည နကဵု နာဲဆာန် မဒှ်ဒပ် နာဲဆာန် မက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ကေုာံ ဒပ်ဒေသတၞင်သဳ နကဵု နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ နာဲမန်တိင်၊ နာဲနိုင် မက္ဍိုက်က္ဍိုပ်ဂှ် ပံင်ကောံ နဒဒှ် မွဲဒပ် ကုဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်ဝွံရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး တင်တုပ်စိုတ် သွက်သ္ဂောအ် ပံင်တောဲ လုပ်ပေါဲဗတိုက် ကရောမ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF)|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.103859248716894%2F240639371705547%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date= April 11, 2023|website=Mon State Defense Force - MSDF |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=}}&lt;/ref&gt; 

=== ပြသၞာ ကုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ===
နူကဵု ဗိုလ်ဇၞော် ''စောဘွဲ့မှူး'' တမ်ဒပ် ၁၁၊ ဒပ်မဟာ (၄) [[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]]]] ကော်ဘိက် ညးတာလျိုင် တမ်ဒပ် (၃) ဒပ်ဒေသရးတၞင်သဳ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် သွက်ဂွံ ချပ်ဂၞန် ပရေင်ပံင်တောဲကမၠောန်ပၠန်ဂတးဂးတုဲ ညးတာလျိုင်တမ်ဒပ် နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ ကောန်သ္ဂံင် ၁၁ တၠ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ဨပြဳ ၂၉၊ ၂၀၂၃ ဂှ် အာဆဵု ကုဒပ်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] တမ်ဒပ် ၁၁ ဂှ်ရ။&lt;ref name=statement6/&gt; ကြဴနူ မဆဵုဂဗ ဓရီုကျာ ပရေင်ကမၠောန်ဂမၠိုင်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုဨပြဳ ၃၀ တ္ၚဲသ္ၚိသဝ် အခိင်ဂယး ၆း၅၀ အဃောမစဴကၠုင်နူ ကောံဓရီုဂှ် ပ္ဍဲကဵုဂၠံင် ဗဒါဲဒၞာဲ ၂၃ တိုင်၊ ခရိုင်ဗိက် ပွိုင်ဍုင်ဘုတ်ပြင်ဂှ် ဒးဒုင်ကၠတ်ပန် ကုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ဒပ်မဟာ (၄)၊ တမ်ဒပ် (၁၁) ဂှ်တုဲ နူကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် သကိုပ်ဒပ်ကရေက် မွဲတၠ၊ ကဵု ကောန်ဒပ်မွဲတၠ ဒးပြဟ်လလုဲအာရ။&lt;ref name=statement6/&gt; လွဟ်မနွံ ပ္ဍဲသကိုပ်ဒပ်ကရေက် ကဵု ကောန်ဒပ်ဂှ် 357 မွဲဒကိုအ် ကဵု M-16(1) မွဲဒကိုအ် ကေုာံ ဗုမ်တဲ ကေုာံ မကမ်ဂမၠိုင် ဒးဒုင်သီဏာကီုရ။&lt;ref name=statement6/&gt; ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ရ အတိုင်မဆိင်လဝ် ကုနာဲတၟအ်ဆာန်ဂှ်&lt;ref&gt;{{Cite news|title=KNUတပ်မဟာ(၄)ကဗိုလ်ကြီးနဲ့သွားတွေ့ခဲ့တဲ့ မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေပစ်ခတ်ခံရ၊ လေးဦး သေဆုံး ၊ငါးဦးပျောက်ဆုံးနေ|url=https://deltanewsagency.com/34322/?fbclid=IwAR1sMZhJK-zAFp2rccdXkAaZV6o0huKKbeh81cQaCy3kKHHOUSubq4QTt4Q|date=May 4, 2023|website=Delta News Agency |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=“အဲဒီနေ့မှာပဲချိန်းထားကြတာ၊ နိုင်တမော့ချမ်းပြန်ရင် လက်နက်တွေ ယူသွားဖို့ပေါ့၊ ကျွန်တော်တို့ MSDF အဖွဲ့ကပဲ၊ နိုင်မွန်သိမ်းတပ်ဖွဲ့ကရဲဘော်လေးဦးက နိုင်တမော့ချမ်းဆီကို သေနတ်လာပို့တာ၊ နိုင်တမော့ချမ်းက ဒီဘက်ကို ပြန် ဆင်းလာမှာ ဆိုတော့လေ၊ အဲဒါလာပို့တာ လမ်းမှာ KNU/KNLA ဘက်ကပဲ လက်နက်တွေကို သိမ်းလိုက်တယ်၊ လူကို ဘာမှ မလုပ်ဘဲ ပြန်လွှတ်လိုက်တယ်” လို့ MSDF မြောက်ပိုင်းတာဝန်ခံက ပြောပါတယ်။}}&lt;/ref&gt; နာဲမန်တိင် ကေုာံ ကောန်သဂံင် ၄ တၠ ကၠုင်ပလံင်လွဟ် ကုနာဲတၟအ်ဆာန်တအ်ဂှ်လေဝ် စိုပ်ဗဒါဲ ကွာန်ကအ်ဟံသာ၊ ပွိုင်ဍုင်ဘုတ်ပြင်ဂှ် ဒးဒုင်ဗိုင်ရပ် ကုဒပ်ကရေင် ဒပ်မဟာ၄ ဂှ်ပၠန်တုဲ လွဟ်မပါကၠုင် သီုဖအိုတ် ၆ ဇကိုအ် M-16 ၂ ဒကိုအ်၊ HK-16 ၂ ဒကိုအ် ကေုာံ သေနာတ်ဇမၠေအ်ခဍပ် ၂ ဇကိုအ်တအ်ဂှ် ဒးဒုင်သီကေတ်ပၠန်ရ။&lt;ref name=statement6/&gt;

နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ ကောန်သ္ဂံင်သၟေဟ် ၉ တၠတအ်ဂှ် စိုပ်ဗဒါဲကွာန် ပြည်ကြီးမဏ္ဍိုင် (ဗဒါဲၜိုတ် ၂၆ တိုင်)၊ အခိင်လဒေါဝ်တ္ၚဲ ၁၂း၀၀ ဂှ် ဒးဒုင်ပန် ကဵုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ဒပ်မဟာ (၄)၊ တမ်ဒပ် (၁၁) မွဲဝါပၠန်ရ။ ညးမဒဳကွဳစက် ကောန်ကွာန်မွဲတၠ ကဵု ကောန်သ္ဂံင်မွဲ ဒးဒုင်ပြဟ်လလုဲအာပၠန်တုဲ လွဟ် AK–16 မွဲဒကိုဟ် မနွံ ပ္ဍဲကောန်သ္ဂံင်ဂှ်လေဝ် ဒးဆောမ်လေင်အာကီုရ။ ဂိတုမေ ၃၊ ၂၀၂၃ ဂှ် နာဲတၟအ်ဆာန် ကဵု ကောန်သ္ဂံင်ပိတၠဟေင် က္လေင်စိုပ်ကၠုင် ဒပ်ဇကုတုဲ သ္ဂံင်သၟေဟ် ၅ တၠဂှ် အဆက်ပိုတ်ကၠေအ်ဒၟံင်တုဲ ပြဟ်လလုဲအာရဟာ၊ ဟွံသေင်မ္ဂး ဒးဒုင်ရပ် ကုဒပ်ကရေင်တအ်ဟာဂှ် နကဵု ဒပ်ဟွံဂွံတီကေတ်ကၠးကၠးရ။&lt;ref name=statement6&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး တင်တုပ်စိုတ် သွက်သ္ဂောအ် ပံင်တောဲ လုပ်ပေါဲဗတိုက် ကရောမ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF)|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid0oq6JTcrwHdFc47khowc9b2Kz3Ynr6tEfwmjsNH7xDhzkhk67c3d7h3mwbjdHBSrhl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date= May 4, 2023|website=Mon State Defense Force - MSDF |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)၊ တနင်္သာရီဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) အား ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်၍ လက်နက်များ လုယူခဲ့သည့် ဖြစ်စဥ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ထုတ်ပြန်ချက်
ရက်စွဲ ။        ။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ (၄) ရက်။
စာအမှတ် ။      ။ MSDF/006/2023
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) သည် မွန်ပြည်သူလူထုများ လိုလားချက်ဖြစ်သော စစ်အာဏာရှင် (အာဏာရှင်စနစ် အမျိုးမျိုး) ချေမှုန်း ပျက်သုဉ်းရေးနှင့် ဖယ်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီစနစ် ပေါ်ပေါက်ရေးအတွက် လက်နက်ကိုင် လမ်းစဥ်ဖြင့် တွန်းလှန် တော်လှန်နေသော အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။ 
ထိုအပြင် နွေဦး တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ တိုက်ပွဲ ဝင်နိုင်ရန်အတွက်  မွန် လက်နက်ကိုင် များကိုလည်း ပြန်လည် စုစည်းထားသော တပ် တစ်တပ်လည်း ဖြစ်ပါသည်။ အကြမ်းဖက် စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျရှံးရေးအတွက် မိမိတို့နှင့် ဘုံရည်မှန်းချက် ပန်းတိုင်တူညီသော မိတ်ဖက် အဖွဲ့စည်းများနှင့် လက်တွဲပြီး စစ်အာဏာရှင်အား အမြစ်ပြတ် ချေမှုန်းရန် ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်ပြီး လုပ်ဆောင်နေသော မွန် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။
 ယခု ဖြစ်စဥ်မှာ - မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)၊ တနင်္သာရီဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်း ဦးဆောင်သော အဖွဲ့သည် တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် (၂၉-၄-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ဗိုလ်ကြီး စောဘွဲ့မှူးနှင့် တာဝန်ရှိသူများအား သွားရောက်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။ 
ထိုသို့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးအပြန် (၃၀-၄-၂၀၂၃) ရက် စနေနေ့ နံနက် (၆း၅၀) အချိန်တွင် (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ရဲဘော်များက တနင်္သာရီဒေသ၊ မြိတ်ခရိုင်၊ ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ် (ခန့်မှန်း မိုင်တိုင် - ၂၃) တွင် ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်ခဲ့သည့်အတွက် မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) မှ တပ်ခွဲမှူးနှင့် တပ်သား (၁) ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ တပ်ခွဲမှူးနှင့် တပ်သား (၁) ဦးတွင် ပါလာသော  (357)  စုံလည်  (၁)  လက်၊ M -16 (၁) လက်နှင့် လက်ပစ်ဗုံးများ ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ 
ထိုနေ့ နံနက်တွင် ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ်၊ ကော့ဟံသာ အနီးတွင် နိုင်တမော့ချမ်း တို့အား လက်နက် လာရောက် ပို့ဆောင်သော နိုင်မွန်သိမ်း တပ်ဖွဲ့မှ ရဲဘော် (၄) ဦး ယူဆောင်လာသော (M - 16) သေနက် (၂) လက်၊ (HK - 16) သေနက် (၂) လက် နှင့် Shot Gun ခေါက်ချိုး (၂) လက်ကိုလည်း  (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှ လမ်းတွင် တားဆီးပြီး လက်နက် (၆) လက်ကို ထပ်မံ သိမ်းယူခဲ့သည်။ 
ထိုသို့ ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပြီးနောက် လွတ်မြောက်သွားသော မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) တနင်္သာရီ ဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်းနှင့် ရဲဘော် (၉) ဦးသည် ပြည်ကြီးမဏ္ဍိုင် ရွာအနီး (ခန့်မှန်း မိုင်တိုင် - ၂၆) နေ့လည် (၁၂:၀၀) နာရီခန့်တွင်  (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ဒုတိယ အကြိမ် ထပ်မံ ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ် ခံရပြီးနောက်  အရပ်သား ယာဥ်မောင်း (၁) ဦးနှင့် ရဲဘော် (၁) ဦး ကျဆုံးခဲ့ပြီး တပ်သား (၁) ဦးတွင် ပါလာသော (AK – 16) သေနက် (၁) လက် ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ 
တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်းနှင့် ရဲဘော် (၃) ဦးသည် အသက်ဘေးမှ ထပ်မံ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး (၃-၅-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် မိခင်တပ်ရင်းသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိလာပြီး တာဝန်ရှိသူများနှင့် အဆက်သွယ် ရယူကာ ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဖြစ်စဥ်များကို သတင်း ပေးပို့ခဲ့သည်။ လက်ရှိ အချိန်ထိ တပ်ဖွဲ့ဝင် (၅) ဦးနှင့်အတူ လက်နက်များ ပျောက်ဆုံးနေပြီး ရဲဘော်များ အသက်ဘေးမှ လွတ်မြောက်ခြင်း ရှိ / မရှိ ကို အတည် မပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးပါ။
 ယင်းဖြစ်စဥ်မှာ တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ လုပ်ကိုင်နေသော လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် အချင်းချင်း ကူညီ ဖေးမမှု မရှိဘဲ လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ပြီး လက်နက်များ လုယူခဲ့သည့် လုပ်ရပ်အပေါ် မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) များစွာ နားမလည်နိုင် ဖြစ်ရပါသည်။ ၎င်း လုပ်ရပ်နှင် ပတ်သက်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA) မှ တာဝန်ရှိသူများက တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ကျူးလွန်ခဲ့သော တပ်ဖွဲ့ဝင်များအား စုံစမ်း စိစစ်ပြီး  အမြန်ဆုံး ထိရောက်စွာ အရေးယူ ဆောင်ရွက်ပေးရန် အသိပေး ထုတ်ပြန် အပ်ပါသည်။
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)
နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ဦးဆောင် ကော်မတီ}}&lt;/ref&gt; ဂိတုမေ ၈၊ ၂၀၂၃ ဂှ် ဟိုတ်နူပေင်ထပှ်တ္ၚဲ ကုညးမကၠေအ်ဒၟံင်တအ်လေဝ် ဟွံကလိဂွံပရိုင်တုဲ နကဵု ဒပ်ဏအ် ကၠောန်ပကုသိုလ် ဗှ်လိက်အမိင် သွက်သ္ဂံင်မပြဟ်လလုဲ သီုဖအိုတ် (၈) တၠ မတွဟ်ဂး နာဲရက်၊ နာဲဇျာဲ၊ နာဲအံင်မန်၊ နာဲတေန်၊ နာဲဆာန်နန်၊ နာဲဆာန်ဍုင်၊ နာဲဗညာ၊ နာဲနာင် တအ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=ပကုသိုလ် သဂံင်ပြဟ်လလုဲ|url=https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=476&amp;href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2F100007390398996%2Fvideos%2F803471667492708%2F&amp;show_text=false&amp;width=273&amp;t=0&quot;|date=May 9, 2023|publisher=Open |access-date=May 9, 2023 |quote=၀၈/၀၅/၂၀၂၃ ကဍိုပ်သကိုပ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်(MSDF)တအ် အာသပကုသဵုကု သဂံင်ပြဟ်လလုဲအာ ပဍဲဒပ်ဒေသရးတၞင်သဳ(ပစောပ်)တအ်တုဲ ထံက်ပင် အိန်ထံင်ကောန်ဇာတ်သဂံင်ပြဟ်လလုဲ မွဲအိန်ထံင်  ၁၅၀၀၀ ၜါတ် (မွဲလက်မသုန် လၚီၜါတ်)}}&lt;/ref&gt; စပ်ကဵု ကိစ္စဏအ်တုဲ နကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ၜိုန်ရ ဟီုတေင်လဝ် ကု ဗဟဵု[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]]ကီုလေဝ် မုဟွံကလေင် သှ်ခၠေဝ်ကဵုလဝ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=ဆဵုဂဗ ကုကောန်ဇာတ် သ္ဂံင်မဒုင်ဂစိုတ် ကုကရေင်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid0NyeYGfBNCFE4gpufCGKw1zEiz9burppYATgxfXvbMYV2bVbRRg4WY3bAHJEEXSnTl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=June 9, 2023|publisher=Open |access-date=June 10, 2023 |quote=မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) ၏ နိုင်ငံရေး စစ်ရေးဦးဆောင်ကော်မတီမှ ဥက္ကဌ Dr. သီရိမွန်ချမ်း၊ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ရည်မွန်ဌေး နှင့် တပ်ရင်း (၃) တနင်္သာရီ ဒေသတပ် (တာဝန်ခံ) နိုင်တမော့ချမ်း တို့မှ ဦးဆောင်ပြီး၊ ဧပြီ (၂၉) ရက်တွင် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) ၏ ချောင်းမြောင်းပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကျဆုံးသွားခဲ့ရသော ရဲဘော်များ၏  မိသားစုဝင်များကို သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီး အားပေးစကားပြောခြင်း၊ လူသားချင်းစာနာသော အကူအညီနှင့် ထောက်ပံ့ကူညီငွေများ ပေးအပ်ခဲ့သည်။ 
တစ်ဆက်တည်းတွင် မွန်ရဟန်းသံဃာတော်များနှင့် မွန်လူမျိုးများအား တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေးတွင်
မွန်လူမျိုးများအနေဖြင့် ယခုထက်မက တက်တက် ကြွကြွ ပိုမိုပါဝင်နိုင်လာရန်အတွက် အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးဖလှယ်ခဲ့ကြသည်။
ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်ခံရမှုကြောင့် ကျဆုံးသွားခဲ့ရသော မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) မှ မွန်ရဲဘော်များနှင့် ပတ်သက်သည့် ကိစ္စရပ်များကို ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA) ဗဟိုသို့ တိုင်ကြားစာ ပေးပို့ တိုင်ကြားထားသော်လည်း ၎င်းတို့ဘက်မှ ယနေ့အချိန်ထိ တစ်စုံတစ်ရာ အကြောင်းပြန်ကြားခြင်း၊ တာဝန်ယူ ဖြေရှင်းပေးခြင်း မရှိသေးပါ။
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)
နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ဦးဆောင် ကော်မတီ
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ (၉) ရက်။}}&lt;/ref&gt;

== လဒက်ပ္တန် ==
ဒပ်ဝွံ ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု မၞိဟ်မကဵုကသပ် (၃) တၠ ကေုာံ ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ် သီုဖအိုတ် (၉) တၠ ပ္ဍဲ ဂကောံကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ်ဂှ် 

* ဥက္ကဋ္ဌ ဒံက်တာ နာဲသဳရိမန်ဆာန်
* ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ နာဲနမောတဿ
* ညးအုပ်ကာ နာဲလျးမန်ဌေ
* ဖက်ဆောညးအုပ်ကာ နာဲကိုဝ်သူ&lt;ref name=statement3/&gt;

==ပရေင်ချဳဓရာင်ဂမၠိုင်==
အံက်တဝ်ဗါ ၃၊ ၂၀၂၂၊ အခိင်သဝ်တ္ၚဲၜိုတ် ၅ နာဍဳဂှ် ဒှ်ပေါဲဗတိုက် ကုဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ခလရ ၃၁ ပ္ဍဲဍုင်ခေါဇာ ဗၞတ်ၜိုတ် ၂၅ မိနေတ်ဂှ် နကဵု ကောန်သ္ဂံင်ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ဒးပြဟ်လလုဲအာ (၂) တၠ၊ လပါ်ပၞာန်ဗၟာဂှ် ၜိုတ် ၃ တၠချိုတ်ရောင်ဂှ် နူကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ပတှ်ေကေတ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=လလောင်တြးပေါဲဗတိုက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fpermalink.php%3Fstory_fbid%3Dpfbid0soqo1R8LuD1iYAChK74o1CooUJrLThbULiFT18syESY9M7wvyb7mFppoFTjGZAMFl%26id%3D100039284628854&amp;show_text=true&amp;width=500|date= October 3, 2022}}&lt;/ref&gt; 

သေပ်တေမ်ဗါ ၁၊ ၂၀၂၂၊ အခိင်ဂယး ၆ နာဍဳဂှ် လုပ်ပန် ဒပ်ဗၠာဲသၟိင် မနွံ ပ္ဍဲဍုင်ခေါဇာ၊ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်တုဲ ဗၠာဲသၟိင်ၜါတၠ ဒးအာဝပ်ညိညရ။ အလန်ဝွံ နကဵုဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်မ္ဂး ဒှ်အလန်မတိတ် ဗတိုက်ပၞာန် အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်တုဲ ကဵုလဝ် ယၟု လလးပၞာန်စိင်ဗတာင် (ဆင်ဖြူစစ်ဆင်ရေး) ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (တောင်ပိုင်း)မှ ခေါဇာမြို့ရဲစခန်းအား ဝင်တိုက်၊ အနည်းဆုံး ရဲ ၂ဦးထိခိုက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02xjQnnB7QcMDU72PuZPjTuHvfRWKR53WDea2bHwXhzwAMmvDmiHAUsDUkNpydW4SZl&amp;show_text=true&amp;width=500|date= September 1, 2022}}&lt;/ref&gt;

{{ဒပ်ပၞာန် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာဂမၠိုင်}}

==နိဿဲ==

{{Reflist}}

[[ကဏ္ဍ:ဂကောံလွပ်လွဟ်]]</text>
      <sha1>rsl5w4fpclouiuxqk3g2od45tu8ciyz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>45930</id>
      <parentid>45929</parentid>
      <timestamp>2025-07-10T15:48:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Htawmonzel</username>
        <id>25</id>
      </contributor>
      <origin>45930</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47084" sha1="juytz4ym2zewf1ci4me0r0cepg6qn5c" xml:space="preserve">{{Infobox militant organization
| name             = ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်
| logo             = The flag of MSDF-Nord.png
| caption          = အလာံ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်
| native_name      = 
| native_name_lang = my
| other_name       = မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ်
| founding_leader  = [[နာဲကိုဝ်သူ (နိုင်ကိုသူ)]]
| leader           = 
* နာဲနမောတဿ (ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ)
* နာဲလျးမန်ဌေ (ညးအုပ်ကာ)
* နာဲကိုဝ်သူ (ဖက်ဆော-ညးအုပ်ကာ&lt;ref name=statement3/&gt;
| foundation       = {{Start date|2021|02|27|df=yes}}
| dates            = {{Start date|2021|02|27|df=yes}} – လၟုဟ်
| dissolved        = 
| merger           = 
| split            = 
| predecessor      = 
| merged           = 
| successor        = 
| country          = တွဵုရးဍုင်မန် (ရးနိဂီုဗၟာ)
| allegiance       = {{flagdeco|Myanmar}}&amp;nbsp;[[National Unity Government of Myanmar]]
| clans            = 
| motives          = 
| area             = 
| headquarters     = 
| newspaper        = 
| ideology         = [[ဝါဒဖေက်ဒရေဝ်]]&lt;br /&gt;
| position         = 
| crimes           = 
| attacks          = 
| status           = 
| size             =  
| revenue          = 
| financing        = 
| partof           = ဌာနဝန်ဇမၞော် ပရေင်ဂီုကၠီု [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]]
| allies           = &lt;!--
* {{flagicon image|Fighting Peacock Flag.png}} [[All Burma Students' Democratic Front]]
* {{flagicon image|Chin National Army Flag.svg}} [[Chin National Army]]&lt;ref&gt;{{cite web |title=Chin National Front Signs Deal with Myanmar's Shadow Govt|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/chin-national-front-signs-deal-with-myanmars-shadow-govt.html|website= The Irrawaddy
|access-date=30 May 2021 |date=29 May 2021}}&lt;/ref&gt;
* {{flagicon image|Flag of the Karenni Army.png}} [[Karenni Army]]
* {{flagicon image|Kachin Independence Army flag.svg}} [[Kachin Independence Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Karen National Defence Organisation.png}} [[Karen National Defence Organisation]]
* {{flagicon image|Flag of the KNLA.svg}} [[Karen National Liberation Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar National Democratic Alliance Army.svg}} [[Myanmar National Democratic Alliance Army]]
* {{flagicon image|Flag of the Ta'ang National Liberation Army.svg}} [[Ta'ang National Liberation Army]]&lt;ref&gt;{{cite news|date=14 March 2022|title=Two helicopters used in fighting near northern Shan State's Naungcho|url=https://mizzima.com/article/two-helicopters-used-fighting-near-northern-shan-states-naungcho|url-status=live|access-date=4 May 2022|work=Mizzima|language=English}}&lt;/ref&gt;
* {{flagicon image|Flag of the People's Liberation Army (Myanmar).png}} [[Communist Party of Burma#2021 reemergence|People's Liberation Army]] --&gt;
| opponents        = {{flag|Myanmar}} ([[State Administration Council|SAC]])
* {{flagicon image|Flag of the Myanmar Armed Forces.svg}} [[Tatmadaw]]
**{{army|MYA}}
**{{flagicon image|Flag of the Myanmar Police Force.svg}} [[Myanmar Police Force]]
**{{flagicon image|Sasana Flag – Buddhist flag in Myanmar.png}} Pyu Saw Htee militias&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/topics/5558|title=Pyu Saw Htee militia|website=Myanmar NOW}}&lt;/ref&gt;
**{{flagicon image|Sasana Flag – Buddhist flag in Myanmar.png}} Thway Thout deathsquads&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/murders-in-yangon-and-mandalay-linked-to-thwe-thout|work=Myanmar Now|title=Murders in Yangon and Mandalay linked to Thwe Thout|date=23 May 2022| access-date = 22 June 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://asiatimes.com/2022/06/myanmar-raising-bloodthirsty-death-squads/|work=Asia Times|first=David Scott|last=Mathieson|title=Myanmar raising bloodthirsty death squads |date=10 June 2022| access-date = 22 June 2022}}&lt;/ref&gt;
| battles          = 
| website          = 
| module           = 
}}
'''ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်''' ({{Lang-en|Mon State Defense Force - MSDF)}}) ({{Lang-my|မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်}}) ဂှ် က္တဵုဒှ်ကၠုင် ကြဴနူ ဒပ်ပၞာန်ထိင်အဝဵုဍုင်ဗၟာ ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၁ တုဲ မစဒက်ပ္တန်လဝ် ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၁ ရ။&lt;ref name=Kotu&gt;{{Cite news|title=“ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရက်တစ် ပြည်ထောင်စု ဖြစ်ဖို့ဆိုရင် မြန်မာ/ဗမာ လူမျိုးများ ပြည်နယ်က သတ်မှတ်ပေးရမယ်။ အဲတော့မှ ကျနော်တို့ အလုပ်ဆက်လုပ်လို့ ရမယ်။ ဒီအတိုင်းဆိုရင်တော့ တန်းတူညီမျှမှုက ဘယ်သောအခါမှ ရှိလာမှာ မဟုတ်ဘူး “|url=https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&amp;href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fvideos%2F2901875336625892%2F&amp;show_text=false&amp;width=560&amp;t=0&quot;|date=28 May 2022}}&lt;/ref&gt; ဆဂး စိုပ် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါ ၁၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် ဂွံလလောင်တြး ပရူမဒက်လဝ်ဒပ် နကဵုလိက်လလောင်တြး ဘာသာမန်ကီု သီုကဵု ဘာသာဗၟာရ။&lt;ref name=statement&gt;{{Cite news|title=“ပွမလလောင်တြး“|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.102120208890798%2F113024591133693%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=September 29, 2021}}&lt;/ref&gt; ညးလျိုင်ဒပ်ဂှ် ဒှ် နာဲကိုဝ်သူ မဒှ်ကောန်စဴ သၟာပၠန်ဂတးမန်တြေံ နာဲပါန်သာ။&lt;ref name=Kotu/&gt; ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်ဝွံ ဒှ်ဒပ်သၟဝ် ဌာနဝန်ဇမၞော်ပရေင်စဵုဒၞာ [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]] ဍုင်ဗၟာ (NUG) မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုဒြဟတ် မဒစဵုဒစး အလဵုအသဳကၟိန်ဍုင်ဗၟာမွဲရ။&lt;ref name=statement/&gt; ဇာန္နဝါရဳ ၄၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် က္လေင်ရုဲစှ် ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ်တၟိ နကဵု ညးမကဵုကသပ် ၃ တၠ ကေုာံ ဂကောံကမ္မတဳ ၉ တၠ၊ နကဵု နာဲဒံက်တာနာဲသဳရိမန်ဆာန် ဒှ်ဥက္ကဋ္ဌ ဒပ်ဝွံရ။&lt;ref name=statement3&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02C9Q1W9oa1maKTJGPFA9enyNoEzAzV87YaQeiz83PGWfpkUHRA1aAnuVEGG2MUxeHl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=January 31, 2023}}&lt;/ref&gt; 

==ဝင်==
ဒပ်ပၞာန် ထ္ၜးဟိုတ် ကုအလဵုအသဳအေန်အေဝ်ဒဳ မလီုမာဲ ပ္ဍဲ[[သဘင်မာဲ ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၀|သဘင်မာဲ ၂၀၂၀]] ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲမပံက်စၠတ်ထဝ်တၟိ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၊ ၂၀၂၁ ဂှ် [[ပၞာန်သီအဝဵု ဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၁|ဒပ်ပၞာန်ထိင်ကၠေအ်အဝဵုဍုင်]]ရ။ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ [[ထၜးဆန္ဒဍုင်ဗၟာ ၂၀၂၁|ထၜးဆန္ဒ]] က္တဵုဒှ်ကၠုင် ဗွဲမဇၞော်ကဵုဒြဟတ်ရ။ သၟတ်မန် လတူဍုင်လ္ဂုင်တအ်လေဝ် ပံင်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဂကောံသၟတ်မန် မဒစဵုဒစးတၠအဝဵု (အာဏာရှင်ကိုတော်လှန်သောမွန်လူငယ်များအင်အားစု (MAD)ရ။ နကဵု ဂကောံဂှ် ပံင်ကောံ ကုကမ္မတဳကောန်ဂကူဂမၠိုင် မထ္ၜးဆန္ဒနာနာ (လူမျိုးပေါင်းစုံ အထွေထွေ သပိတ်ကော်မတီ - GSCN တုဲ ထ္ၜးကၠုင် ဆန္ဒ လတူဍုင်လ္ဂုင်ရ။ နကဵု ဂကောံသၟတ်မန် မဒစဵုဒစးတၠအဝဵု ကဵု ကမ္မတဳကောန်ဂကူဂမၠိုင် မထ္ၜးဆန္ဒနာနာ ပံင်တောဲတုဲ ကၠောန်ဗဒှ် [[တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်|တ္ၚဲဂကူမန်]]။ ပ္ဍဲအခိင်မကၠောန် တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ်ရ ပၞာန်စလၞိန်ဗပိန် ညးမထ္ၜးဆန္ဒတအ်တုဲ ဂကောံသၟတ်ဂှ် စပြံင်လှာဲကၠုင် ဂၠံင်တရဴလွပ်လွဟ်ရ။&lt;ref name=mizzima/&gt; ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၁ ဂှ် စဒက်ပ္တန်ကၠုင် ဒပ်ပၞာန်ရ။&lt;ref name=Kotu/&gt; သွက်ဂွံဒက်ဒပ်ဂှ် ဒးကေတ်ကၠုင် အခိင်နာနာ မပ္တံကဵု ဗတောန်ကွတ်ပၞာန်၊ ပကောံကပေါတ်ပၞာန်တအ် ဒှ်တမ်ရ။&lt;ref name=mizzima&gt;{{cite news |last=Win |first=Tun Tun |date= 19 May 2022 |title= စစ်မှုထမ်းရန် ဖိတ်ခေါ်နေသည့် မွန်ပြည်နယ်ကာကွယ်ရေးတပ်၊ မြောက်ပိုင်းဒေသ တာဝန်ခံ နိုင်ကိုသူအား ဆက်သွယ် မေးမြန်းခြင်း|url=https://www.mizzimaburmese.com/article/107401 |url-status= |work=Mizzima Daily|location=Burma |archive-url= |archive-date= |access-date=30 July 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |last=Win|first=Tun Tun|subject-link=https://www.mizzimaburmese.com/article/107401 |interviewer=Win Tun Tun|title=နိုင်ကိုသူအား ဆက်သွယ်မေးမြန်းခြင်း|work=Mizzima Daily|publisher=Mizzima Daily|location=Burma|date=July 30, 2022}}&lt;/ref&gt;

စိုပ် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါ ၁၆၊ ၂၀၂၁ ဂှ် လလောင်တြး ဒဒှ်ရ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဒပ်ဝွံတုဲတုဲရ။&lt;ref name=statement/&gt; ပ္ဍဲကဵု သေပ်တေမ်ဗါ ၁၆ ဂှ်ရ နကဵု ဒပ်ဝွံ လလောင်တြး ဒပ်တၟေင်ဍုင်ပံင် (Special Force - Paung (SFP)) ကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ပံင်ကောံရေင်သကအ်တုဲရ။&lt;ref name=statement2&gt;{{Cite news|title=ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြောင်း ကြေငြာချက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02Vzw4UM22gikUrFo38t8ZpNKFRRBZcyWizHBTSJqCm876Kn3KbyTmzN647ZZ1LGfjl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=September 18, 2021}}&lt;/ref&gt; ဂတဂှ် ၆ တ္ၚဲ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၂၂ သေပ်တေမ်ဗါ ၂၀၂၁ ဂှ် နကဵု ခံင်သဝ်ဂကူမန် - အဝ်သတြေလျာ (Mon National Council-Australia) ပ္တိတ်လလောင်တြး ထံက်ဂလာန် ဒပ်ဝွံတုဲ ဗိုင်ထံက်ပင်အာ ဒပ်ဝွံရောင်ဂှ် လလောင်တြးလဝ်ရ။&lt;ref name=MNC-A&gt;{{Cite news|title=“လိက်လလောင်တြးထံက်ဂလာန် ပံက်ပတိုန် ဒပ်စဵုဒၞာ ဍုင်မန် (MSDF)“|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.102120208890798%2F110798198022999%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500|date= September 22, 2021}}&lt;/ref&gt; 

တင်ရန်တၟအ် ဒပ်ဏအ်ဂှ် &quot;ဗွဲကြဴ ပ္ဍဲကဵု ဍုင်မန်ဂှ် တၞဟ်နမဂွံပံက် ဒပ်ဖေက်ဒရေဝ်မာန် ရန်တၟအ်တုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဒပ်စဵုဒၞာ MSDF ဏအ်ရ&quot; မြဴသာ်ဝွံ နာဲကိုဝ်သူ ဟီုကဵု သၟာပရိုင်မဇ္ဇျိမရ။&lt;ref name=mizzima/&gt; နကဵု ဒပ်ဏအ် ၜိုန်ရ ဒုင်ကေတ်လဝ် အတိုင်စၞောန်ဂၠံင်တရဴ ပရေင်ပၞာန် နူဌာနဝန်ဇမၞော်ပရေင်စဵုဒၞာ [[အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ]] (NUG) ကီုလေဝ်&lt;ref name=statement/&gt; စဵုကဵု ဂိတုမေ ၂၀၂၂ ဂှ် အရီုအဗင် နူအလဵုအသဳ NUG မပ္တံကဵု လွဟ်တအ်ဂှ် ဟွံကလိဂွံတုဲ &quot;အရာမနွံပၟိက်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲဒပ်ဂှ် နကဵုအဆက်ဇကုကဵုဇကု၊ နကဵု နဲကဲဇကုကဵုဇကုဟေင် ဂၠာဲအာသွဟ် ရေင်တၠုင်ဒၟံင်ရ&quot;။&lt;ref name=mizzima/&gt;

ဇာန္နဝါရဳ ၃၁၊ ၂၀၂၃ ဂှ် က္လေင်ဒက်ပ္တန် ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ်တၟိ နကဵု ညးမကဵုကသပ် (၃)တၠ၊ ဂကောံကမ္မတဳ ၉ တၠ၊ ဥက္ကဋ္ဌ နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန်၊ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ နာဲနမောတဿ၊ ညးအုပ်ကာ နာဲလျးမန်ဌေ၊ ဖက်ဆော ညးအုပ်ကာ နာဲကိုဝ်သူ။&lt;ref name=statement3/&gt; ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် မၞိဟ်မွဲဂကောံဂှ် ပြံင်လှာဲယၟု &quot;[[ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုင်မန်]]&quot; နကဵု ဘာသာအင်္ဂလိက် &quot;Mon State Revolutionary Force – MSRF&quot; တုဲ တန်တဴ နကဵု ဒပ်တၞဟ်ခြာရ။ 

သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျူလာင် ၉ ဂှ် နကုကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ပ ကောံဓရီုကာတၟေင်တုဲ ရုပ်သီထောအ် နာဲဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန် နူ တာလျိုင် ဥက္ကဋ္ဌကီု သီုပ္တိတ်ထောအ် နူဒပ်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 10, 2025 |title=လိက်လလောင်တြး |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02hD1aSGGBFsqhXVi1tmdY5Sy8upanehsFsevKLn65rKZgBexo3tUZqzMpr11c3e4Wl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|website=Mon State Defense Force - MSDF |location= |publisher=Open |access-date= June 10, 2925|quote=ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲဏအ် ပရေင်ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ပဋိပတ် ဟီုဂးချပ်ကၠောန်ဒၟံင်တအ်ဂှ် ဂွံပတှ်ေစ ဂွံပံင်တောဲ ကၠောန်အာကမၠောန်မွဲစွံဂှ်ဟွံပြေပြံင် က္တဵုဒှ်ပရေင်ခက်ခုဲကၠုင်တုဲနူကဝ်မတဳဍိုက်က္ဍိုပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ကောံဓရီုကာမံက်တိုန် စၟတ်တ္ၚဲ (၉) ဂိတုဂျူလာဲ ၂၀၂၅ ဂှ် ချပ်ဂၞန်ညးသကအ်တုဲအတိုင် လစွံစိုတ် ဆန္ဒကောန်ဂကောံကဝ်မတဳသီုညးဖအိုတ်မ္ဂးတာလျိုင်သီုဖအိုတ်ပအပ်ကဵုလဝ်ကု ဒံက်တာ သိရိမန်ဆာန် ဂှ် ကလေင်သီကေတ်တုဲပတိတ်ထောံနူဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ရောင် ဖျေဟ်လဝ် တင်သဂုတ်သွာတ် ရ။}}&lt;/ref&gt; စပ်ကုကိစ္စဏအ်တုဲ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဟီု ကုဌာန်ပရိုင်မော်ကွန်း &quot;ဣဏအ်ဂှ် တုပ်ညံင်ရဴ ပ္ကောံမၞိဟ်တုဲ မသီအဝဵု&quot;၊ ဂိတုဂျူလာင်မံက်ဂှ် ညးအုပ်ကာ နာဲကဝ်တူဂှ် ပ္တိတ်ဏာ လွဟ် နူတမ်ဒပ်၊ တုဲပၠန် သီဏာလွဟ် နူ ဂီုကၠီုကွာန်တအ်တုဲ အရာဏအ်ဂှ် ဒှ် ကမၠောန်မပုန် ကုဒပ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နာဲသဳရိမန်ဆာန် ဖျေဟ် အမိင် သွက်ဂွံရပ်စပ် ဗွဲမပိုတ်သကုတ်တုဲ နာဲကဝ်တူ ဟွံပေင်စိုတ် လတူ အမိင်ဏအ်တုဲ ကိစ္စဏအ် က္တဵုဒှ်ကၠုင်ရ။&lt;ref&gt;{{cite web |author=&lt;!-- not stated --&gt; |date=June 210, 2025 |title=MSDF တပ်ဖွဲ့ကနေထုတ်ပယ်တာ တပ်တွင်းအာဏာသိမ်းတာဖြစ်တယ်လို့ ဒေါက်တာသီရိမွန်ချမ်းဆို |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fmawkunmagazine%2Fposts%2Fpfbid0dp76i5NgqUJLqdPKnhHVNpb12BSeqoak9BuUnXUySxudNcme5N7jrX2KCe9SLL2Gl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|website=Mawkun Magazine |location= |publisher=Open |access-date=June 10, 2025|quote=ဒေါက်တာသီရိမွန်ချမ်းကတော့ &quot;ဒီကိစ္စကျတော့ လူစုပြီး အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့သဘောပေါ့&quot;လို့ မော်ကွန်းကိုပြောပါတယ်။ အခုလဆန်းပိုင်းက မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်၊ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ကိုသူဟာ တပ်ရင်းကနေ လက်နက်တွေထုတ်ယူတဲ့ကိစ္စ၊ ကျေးရွာလုံခြုံရေးဆီက လက်နက်တွေသိမ်းယူတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး တပ်ပုန်ကန်တဲ့သဘောဖြစ်တာကြောင့် တပ်ရင်းမှူးတစ်ဦးကတိုင်ကြားလာတာကြောင့် နိုင်ကိုသူကို အရေးယူဖို့ ပြတ်ပြတ်သားသားအမိန့်ပေးခဲ့တယ်လို့ သီရိမွန်ချမ်းကပြောပါတယ်။
လက်နက်တွေထုတ်ယူတယ်ဆိုတဲ့ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ကိုသူကို ဖမ်းဆီးဖို့၊ လက်နက်နဲ့ပြန်ခုခံတယ်ဆိုရင် ပစ်သတ်လိုက်ဖို့ထိ အမိန့်ပေးခဲ့တဲ့အတွက် သူကမကျေနပ်လို့ ကော်မတီဝင်တွေကို လူစုပြီး ခုလိုထုတ်ပယ်ကြောင်းထုတ်ပြန်တာဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ဒေါက်တာ သီရိမွန်ချမ်းကပြောပါတယ်။}}&lt;/ref&gt;

စတမ်နူ ဂိတုဨပြဳ ၁၁၊ ၂၀၂၃ တုဲ ဒပ်ရာမည နကဵု နာဲဆာန် မဒှ်ဒပ် နာဲဆာန် မက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ကေုာံ ဒပ်ဒေသတၞင်သဳ နကဵု နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ နာဲမန်တိင်၊ နာဲနိုင် မက္ဍိုက်က္ဍိုပ်ဂှ် ပံင်ကောံ နဒဒှ် မွဲဒပ် ကုဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်ဝွံရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး တင်တုပ်စိုတ် သွက်သ္ဂောအ် ပံင်တောဲ လုပ်ပေါဲဗတိုက် ကရောမ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF)|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fphotos%2Fa.103859248716894%2F240639371705547%2F%3Ftype%3D3&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date= April 11, 2023|website=Mon State Defense Force - MSDF |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=}}&lt;/ref&gt; 

=== ပြသၞာ ကုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ===
နူကဵု ဗိုလ်ဇၞော် ''စောဘွဲ့မှူး'' တမ်ဒပ် ၁၁၊ ဒပ်မဟာ (၄) [[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]]]] ကော်ဘိက် ညးတာလျိုင် တမ်ဒပ် (၃) ဒပ်ဒေသရးတၞင်သဳ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် သွက်ဂွံ ချပ်ဂၞန် ပရေင်ပံင်တောဲကမၠောန်ပၠန်ဂတးဂးတုဲ ညးတာလျိုင်တမ်ဒပ် နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ ကောန်သ္ဂံင် ၁၁ တၠ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ဨပြဳ ၂၉၊ ၂၀၂၃ ဂှ် အာဆဵု ကုဒပ်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] တမ်ဒပ် ၁၁ ဂှ်ရ။&lt;ref name=statement6/&gt; ကြဴနူ မဆဵုဂဗ ဓရီုကျာ ပရေင်ကမၠောန်ဂမၠိုင်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုဨပြဳ ၃၀ တ္ၚဲသ္ၚိသဝ် အခိင်ဂယး ၆း၅၀ အဃောမစဴကၠုင်နူ ကောံဓရီုဂှ် ပ္ဍဲကဵုဂၠံင် ဗဒါဲဒၞာဲ ၂၃ တိုင်၊ ခရိုင်ဗိက် ပွိုင်ဍုင်ဘုတ်ပြင်ဂှ် ဒးဒုင်ကၠတ်ပန် ကုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ဒပ်မဟာ (၄)၊ တမ်ဒပ် (၁၁) ဂှ်တုဲ နူကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် သကိုပ်ဒပ်ကရေက် မွဲတၠ၊ ကဵု ကောန်ဒပ်မွဲတၠ ဒးပြဟ်လလုဲအာရ။&lt;ref name=statement6/&gt; လွဟ်မနွံ ပ္ဍဲသကိုပ်ဒပ်ကရေက် ကဵု ကောန်ဒပ်ဂှ် 357 မွဲဒကိုအ် ကဵု M-16(1) မွဲဒကိုအ် ကေုာံ ဗုမ်တဲ ကေုာံ မကမ်ဂမၠိုင် ဒးဒုင်သီဏာကီုရ။&lt;ref name=statement6/&gt; ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ရ အတိုင်မဆိင်လဝ် ကုနာဲတၟအ်ဆာန်ဂှ်&lt;ref&gt;{{Cite news|title=KNUတပ်မဟာ(၄)ကဗိုလ်ကြီးနဲ့သွားတွေ့ခဲ့တဲ့ မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေပစ်ခတ်ခံရ၊ လေးဦး သေဆုံး ၊ငါးဦးပျောက်ဆုံးနေ|url=https://deltanewsagency.com/34322/?fbclid=IwAR1sMZhJK-zAFp2rccdXkAaZV6o0huKKbeh81cQaCy3kKHHOUSubq4QTt4Q|date=May 4, 2023|website=Delta News Agency |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=“အဲဒီနေ့မှာပဲချိန်းထားကြတာ၊ နိုင်တမော့ချမ်းပြန်ရင် လက်နက်တွေ ယူသွားဖို့ပေါ့၊ ကျွန်တော်တို့ MSDF အဖွဲ့ကပဲ၊ နိုင်မွန်သိမ်းတပ်ဖွဲ့ကရဲဘော်လေးဦးက နိုင်တမော့ချမ်းဆီကို သေနတ်လာပို့တာ၊ နိုင်တမော့ချမ်းက ဒီဘက်ကို ပြန် ဆင်းလာမှာ ဆိုတော့လေ၊ အဲဒါလာပို့တာ လမ်းမှာ KNU/KNLA ဘက်ကပဲ လက်နက်တွေကို သိမ်းလိုက်တယ်၊ လူကို ဘာမှ မလုပ်ဘဲ ပြန်လွှတ်လိုက်တယ်” လို့ MSDF မြောက်ပိုင်းတာဝန်ခံက ပြောပါတယ်။}}&lt;/ref&gt; နာဲမန်တိင် ကေုာံ ကောန်သဂံင် ၄ တၠ ကၠုင်ပလံင်လွဟ် ကုနာဲတၟအ်ဆာန်တအ်ဂှ်လေဝ် စိုပ်ဗဒါဲ ကွာန်ကအ်ဟံသာ၊ ပွိုင်ဍုင်ဘုတ်ပြင်ဂှ် ဒးဒုင်ဗိုင်ရပ် ကုဒပ်ကရေင် ဒပ်မဟာ၄ ဂှ်ပၠန်တုဲ လွဟ်မပါကၠုင် သီုဖအိုတ် ၆ ဇကိုအ် M-16 ၂ ဒကိုအ်၊ HK-16 ၂ ဒကိုအ် ကေုာံ သေနာတ်ဇမၠေအ်ခဍပ် ၂ ဇကိုအ်တအ်ဂှ် ဒးဒုင်သီကေတ်ပၠန်ရ။&lt;ref name=statement6/&gt;

နာဲတၟအ်ဆာန် ကေုာံ ကောန်သ္ဂံင်သၟေဟ် ၉ တၠတအ်ဂှ် စိုပ်ဗဒါဲကွာန် ပြည်ကြီးမဏ္ဍိုင် (ဗဒါဲၜိုတ် ၂၆ တိုင်)၊ အခိင်လဒေါဝ်တ္ၚဲ ၁၂း၀၀ ဂှ် ဒးဒုင်ပန် ကဵုဒပ်ကရေင်[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]] ဒပ်မဟာ (၄)၊ တမ်ဒပ် (၁၁) မွဲဝါပၠန်ရ။ ညးမဒဳကွဳစက် ကောန်ကွာန်မွဲတၠ ကဵု ကောန်သ္ဂံင်မွဲ ဒးဒုင်ပြဟ်လလုဲအာပၠန်တုဲ လွဟ် AK–16 မွဲဒကိုဟ် မနွံ ပ္ဍဲကောန်သ္ဂံင်ဂှ်လေဝ် ဒးဆောမ်လေင်အာကီုရ။ ဂိတုမေ ၃၊ ၂၀၂၃ ဂှ် နာဲတၟအ်ဆာန် ကဵု ကောန်သ္ဂံင်ပိတၠဟေင် က္လေင်စိုပ်ကၠုင် ဒပ်ဇကုတုဲ သ္ဂံင်သၟေဟ် ၅ တၠဂှ် အဆက်ပိုတ်ကၠေအ်ဒၟံင်တုဲ ပြဟ်လလုဲအာရဟာ၊ ဟွံသေင်မ္ဂး ဒးဒုင်ရပ် ကုဒပ်ကရေင်တအ်ဟာဂှ် နကဵု ဒပ်ဟွံဂွံတီကေတ်ကၠးကၠးရ။&lt;ref name=statement6&gt;{{Cite news|title=လိက်လလောင်တြး တင်တုပ်စိုတ် သွက်သ္ဂောအ် ပံင်တောဲ လုပ်ပေါဲဗတိုက် ကရောမ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF)|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid0oq6JTcrwHdFc47khowc9b2Kz3Ynr6tEfwmjsNH7xDhzkhk67c3d7h3mwbjdHBSrhl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date= May 4, 2023|website=Mon State Defense Force - MSDF |publisher=Open |access-date=May 5, 2023 |quote=မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)၊ တနင်္သာရီဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) အား ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်၍ လက်နက်များ လုယူခဲ့သည့် ဖြစ်စဥ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ထုတ်ပြန်ချက်
ရက်စွဲ ။        ။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ (၄) ရက်။
စာအမှတ် ။      ။ MSDF/006/2023
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) သည် မွန်ပြည်သူလူထုများ လိုလားချက်ဖြစ်သော စစ်အာဏာရှင် (အာဏာရှင်စနစ် အမျိုးမျိုး) ချေမှုန်း ပျက်သုဉ်းရေးနှင့် ဖယ်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီစနစ် ပေါ်ပေါက်ရေးအတွက် လက်နက်ကိုင် လမ်းစဥ်ဖြင့် တွန်းလှန် တော်လှန်နေသော အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။ 
ထိုအပြင် နွေဦး တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ တိုက်ပွဲ ဝင်နိုင်ရန်အတွက်  မွန် လက်နက်ကိုင် များကိုလည်း ပြန်လည် စုစည်းထားသော တပ် တစ်တပ်လည်း ဖြစ်ပါသည်။ အကြမ်းဖက် စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျရှံးရေးအတွက် မိမိတို့နှင့် ဘုံရည်မှန်းချက် ပန်းတိုင်တူညီသော မိတ်ဖက် အဖွဲ့စည်းများနှင့် လက်တွဲပြီး စစ်အာဏာရှင်အား အမြစ်ပြတ် ချေမှုန်းရန် ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်ပြီး လုပ်ဆောင်နေသော မွန် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။
 ယခု ဖြစ်စဥ်မှာ - မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)၊ တနင်္သာရီဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်း ဦးဆောင်သော အဖွဲ့သည် တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် (၂၉-၄-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ဗိုလ်ကြီး စောဘွဲ့မှူးနှင့် တာဝန်ရှိသူများအား သွားရောက်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။ 
ထိုသို့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးအပြန် (၃၀-၄-၂၀၂၃) ရက် စနေနေ့ နံနက် (၆း၅၀) အချိန်တွင် (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ရဲဘော်များက တနင်္သာရီဒေသ၊ မြိတ်ခရိုင်၊ ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ် (ခန့်မှန်း မိုင်တိုင် - ၂၃) တွင် ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်ခဲ့သည့်အတွက် မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) မှ တပ်ခွဲမှူးနှင့် တပ်သား (၁) ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ တပ်ခွဲမှူးနှင့် တပ်သား (၁) ဦးတွင် ပါလာသော  (357)  စုံလည်  (၁)  လက်၊ M -16 (၁) လက်နှင့် လက်ပစ်ဗုံးများ ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ 
ထိုနေ့ နံနက်တွင် ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ်၊ ကော့ဟံသာ အနီးတွင် နိုင်တမော့ချမ်း တို့အား လက်နက် လာရောက် ပို့ဆောင်သော နိုင်မွန်သိမ်း တပ်ဖွဲ့မှ ရဲဘော် (၄) ဦး ယူဆောင်လာသော (M - 16) သေနက် (၂) လက်၊ (HK - 16) သေနက် (၂) လက် နှင့် Shot Gun ခေါက်ချိုး (၂) လက်ကိုလည်း  (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှ လမ်းတွင် တားဆီးပြီး လက်နက် (၆) လက်ကို ထပ်မံ သိမ်းယူခဲ့သည်။ 
ထိုသို့ ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပြီးနောက် လွတ်မြောက်သွားသော မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) တနင်္သာရီ ဒေသတပ်၊ တပ်ရင်း (၃) တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်းနှင့် ရဲဘော် (၉) ဦးသည် ပြည်ကြီးမဏ္ဍိုင် ရွာအနီး (ခန့်မှန်း မိုင်တိုင် - ၂၆) နေ့လည် (၁၂:၀၀) နာရီခန့်တွင်  (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ ဒုတိယ အကြိမ် ထပ်မံ ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ် ခံရပြီးနောက်  အရပ်သား ယာဥ်မောင်း (၁) ဦးနှင့် ရဲဘော် (၁) ဦး ကျဆုံးခဲ့ပြီး တပ်သား (၁) ဦးတွင် ပါလာသော (AK – 16) သေနက် (၁) လက် ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ 
တာဝန်ခံ နိုင်တမော့ချမ်းနှင့် ရဲဘော် (၃) ဦးသည် အသက်ဘေးမှ ထပ်မံ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး (၃-၅-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် မိခင်တပ်ရင်းသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိလာပြီး တာဝန်ရှိသူများနှင့် အဆက်သွယ် ရယူကာ ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဖြစ်စဥ်များကို သတင်း ပေးပို့ခဲ့သည်။ လက်ရှိ အချိန်ထိ တပ်ဖွဲ့ဝင် (၅) ဦးနှင့်အတူ လက်နက်များ ပျောက်ဆုံးနေပြီး ရဲဘော်များ အသက်ဘေးမှ လွတ်မြောက်ခြင်း ရှိ / မရှိ ကို အတည် မပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးပါ။
 ယင်းဖြစ်စဥ်မှာ တော်လှန်ရေးတွင် အတူတကွ လုပ်ကိုင်နေသော လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် အချင်းချင်း ကူညီ ဖေးမမှု မရှိဘဲ လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ပြီး လက်နက်များ လုယူခဲ့သည့် လုပ်ရပ်အပေါ် မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) များစွာ နားမလည်နိုင် ဖြစ်ရပါသည်။ ၎င်း လုပ်ရပ်နှင် ပတ်သက်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA) မှ တာဝန်ရှိသူများက တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ကျူးလွန်ခဲ့သော တပ်ဖွဲ့ဝင်များအား စုံစမ်း စိစစ်ပြီး  အမြန်ဆုံး ထိရောက်စွာ အရေးယူ ဆောင်ရွက်ပေးရန် အသိပေး ထုတ်ပြန် အပ်ပါသည်။
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)
နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ဦးဆောင် ကော်မတီ}}&lt;/ref&gt; ဂိတုမေ ၈၊ ၂၀၂၃ ဂှ် ဟိုတ်နူပေင်ထပှ်တ္ၚဲ ကုညးမကၠေအ်ဒၟံင်တအ်လေဝ် ဟွံကလိဂွံပရိုင်တုဲ နကဵု ဒပ်ဏအ် ကၠောန်ပကုသိုလ် ဗှ်လိက်အမိင် သွက်သ္ဂံင်မပြဟ်လလုဲ သီုဖအိုတ် (၈) တၠ မတွဟ်ဂး နာဲရက်၊ နာဲဇျာဲ၊ နာဲအံင်မန်၊ နာဲတေန်၊ နာဲဆာန်နန်၊ နာဲဆာန်ဍုင်၊ နာဲဗညာ၊ နာဲနာင် တအ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=ပကုသိုလ် သဂံင်ပြဟ်လလုဲ|url=https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=476&amp;href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2F100007390398996%2Fvideos%2F803471667492708%2F&amp;show_text=false&amp;width=273&amp;t=0&quot;|date=May 9, 2023|publisher=Open |access-date=May 9, 2023 |quote=၀၈/၀၅/၂၀၂၃ ကဍိုပ်သကိုပ် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်(MSDF)တအ် အာသပကုသဵုကု သဂံင်ပြဟ်လလုဲအာ ပဍဲဒပ်ဒေသရးတၞင်သဳ(ပစောပ်)တအ်တုဲ ထံက်ပင် အိန်ထံင်ကောန်ဇာတ်သဂံင်ပြဟ်လလုဲ မွဲအိန်ထံင်  ၁၅၀၀၀ ၜါတ် (မွဲလက်မသုန် လၚီၜါတ်)}}&lt;/ref&gt; စပ်ကဵု ကိစ္စဏအ်တုဲ နကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ၜိုန်ရ ဟီုတေင်လဝ် ကု ဗဟဵု[[ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်|ဗော်ကေအေန်ယူ]]ကီုလေဝ် မုဟွံကလေင် သှ်ခၠေဝ်ကဵုလဝ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=ဆဵုဂဗ ကုကောန်ဇာတ် သ္ဂံင်မဒုင်ဂစိုတ် ကုကရေင်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid0NyeYGfBNCFE4gpufCGKw1zEiz9burppYATgxfXvbMYV2bVbRRg4WY3bAHJEEXSnTl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot;|date=June 9, 2023|publisher=Open |access-date=June 10, 2023 |quote=မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) ၏ နိုင်ငံရေး စစ်ရေးဦးဆောင်ကော်မတီမှ ဥက္ကဌ Dr. သီရိမွန်ချမ်း၊ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ရည်မွန်ဌေး နှင့် တပ်ရင်း (၃) တနင်္သာရီ ဒေသတပ် (တာဝန်ခံ) နိုင်တမော့ချမ်း တို့မှ ဦးဆောင်ပြီး၊ ဧပြီ (၂၉) ရက်တွင် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA)၊ တပ်မဟာ (၄)၊ တပ်ရင်း (၁၁) ၏ ချောင်းမြောင်းပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကျဆုံးသွားခဲ့ရသော ရဲဘော်များ၏  မိသားစုဝင်များကို သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီး အားပေးစကားပြောခြင်း၊ လူသားချင်းစာနာသော အကူအညီနှင့် ထောက်ပံ့ကူညီငွေများ ပေးအပ်ခဲ့သည်။ 
တစ်ဆက်တည်းတွင် မွန်ရဟန်းသံဃာတော်များနှင့် မွန်လူမျိုးများအား တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေးတွင်
မွန်လူမျိုးများအနေဖြင့် ယခုထက်မက တက်တက် ကြွကြွ ပိုမိုပါဝင်နိုင်လာရန်အတွက် အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးဖလှယ်ခဲ့ကြသည်။
ချောင်းမြောင်း ပစ်ခတ်ခံရမှုကြောင့် ကျဆုံးသွားခဲ့ရသော မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF) မှ မွန်ရဲဘော်များနှင့် ပတ်သက်သည့် ကိစ္စရပ်များကို ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU / KNLA) ဗဟိုသို့ တိုင်ကြားစာ ပေးပို့ တိုင်ကြားထားသော်လည်း ၎င်းတို့ဘက်မှ ယနေ့အချိန်ထိ တစ်စုံတစ်ရာ အကြောင်းပြန်ကြားခြင်း၊ တာဝန်ယူ ဖြေရှင်းပေးခြင်း မရှိသေးပါ။
မွန်ပြည် ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)
နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ဦးဆောင် ကော်မတီ
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ (၉) ရက်။}}&lt;/ref&gt;

== လဒက်ပ္တန် ==
ဒပ်ဝွံ ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု မၞိဟ်မကဵုကသပ် (၃) တၠ ကေုာံ ဂကောံက္ဍိုက်က္ဍိုပ် သီုဖအိုတ် (၉) တၠ ပ္ဍဲ ဂကောံကမ္မတဳက္ဍိုက်က္ဍိုပ်ဂှ် 

* ဥက္ကဋ္ဌ ဒံက်တာ နာဲသဳရိမန်ဆာန်
* ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ နာဲနမောတဿ
* ညးအုပ်ကာ နာဲလျးမန်ဌေ
* ဖက်ဆောညးအုပ်ကာ နာဲကိုဝ်သူ&lt;ref name=statement3/&gt;

==ပရေင်ချဳဓရာင်ဂမၠိုင်==
အံက်တဝ်ဗါ ၃၊ ၂၀၂၂၊ အခိင်သဝ်တ္ၚဲၜိုတ် ၅ နာဍဳဂှ် ဒှ်ပေါဲဗတိုက် ကုဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ခလရ ၃၁ ပ္ဍဲဍုင်ခေါဇာ ဗၞတ်ၜိုတ် ၂၅ မိနေတ်ဂှ် နကဵု ကောန်သ္ဂံင်ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ဒးပြဟ်လလုဲအာ (၂) တၠ၊ လပါ်ပၞာန်ဗၟာဂှ် ၜိုတ် ၃ တၠချိုတ်ရောင်ဂှ် နူကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် ပတှ်ေကေတ်ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=လလောင်တြးပေါဲဗတိုက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fpermalink.php%3Fstory_fbid%3Dpfbid0soqo1R8LuD1iYAChK74o1CooUJrLThbULiFT18syESY9M7wvyb7mFppoFTjGZAMFl%26id%3D100039284628854&amp;show_text=true&amp;width=500|date= October 3, 2022}}&lt;/ref&gt; 

သေပ်တေမ်ဗါ ၁၊ ၂၀၂၂၊ အခိင်ဂယး ၆ နာဍဳဂှ် လုပ်ပန် ဒပ်ဗၠာဲသၟိင် မနွံ ပ္ဍဲဍုင်ခေါဇာ၊ ပွိုင်ဍုင်ရေဝ်တုဲ ဗၠာဲသၟိင်ၜါတၠ ဒးအာဝပ်ညိညရ။ အလန်ဝွံ နကဵုဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်မ္ဂး ဒှ်အလန်မတိတ် ဗတိုက်ပၞာန် အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်တုဲ ကဵုလဝ် ယၟု လလးပၞာန်စိင်ဗတာင် (ဆင်ဖြူစစ်ဆင်ရေး) ရ။&lt;ref&gt;{{Cite news|title=မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (တောင်ပိုင်း)မှ ခေါဇာမြို့ရဲစခန်းအား ဝင်တိုက်၊ အနည်းဆုံး ရဲ ၂ဦးထိခိုက်|url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FMonStateDefenseForce%2Fposts%2Fpfbid02xjQnnB7QcMDU72PuZPjTuHvfRWKR53WDea2bHwXhzwAMmvDmiHAUsDUkNpydW4SZl&amp;show_text=true&amp;width=500|date= September 1, 2022}}&lt;/ref&gt;

{{ဒပ်ပၞာန် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာဂမၠိုင်}}

==နိဿဲ==

{{Reflist}}

[[ကဏ္ဍ:ဂကောံလွပ်လွဟ်]]</text>
      <sha1>juytz4ym2zewf1ci4me0r0cepg6qn5c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ကွာန်ဖိုလ်၊ ဘာဂိုဏ်ရာမညနိကာယ ကွာန်ဖိုလ်</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5363</id>
    <revision>
      <id>45931</id>
      <parentid>45811</parentid>
      <timestamp>2025-07-10T15:55:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Htawmonzel</username>
        <id>25</id>
      </contributor>
      <origin>45931</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2144" sha1="pajrzg2cqt9fkwlct5fgtit8yeqjbgh" xml:space="preserve">'''ဘာကွာန်ဖိုလ်''' ဂိုဏ်ရာမညနိကာယဝွံ နွံပ္ဍဲ ကွာန်ဖိုလ် ပွိုင်ဍုင်ဇြပ်ဗု။

==ကျာ်ဇၞော်မနွံပိုန်ဘာဂမၠိုင်==
'''ကျာ်ဇၞော်ဘဒ္ဒန္တဓမ္မသေန''' (၂၀၁၈ - ၂၀၂၅) သၞာံ ၂၀၁၈ ဂိတုမာတ် ၁၂ (သက္ကရာဇ် ၁၃၇၉ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် ၁၁ စွေက် တ္ၚဲစန် ဒှ် ကျာ်ဇၞော်။ သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျောန် ၂၉ (သက္ကရာဇ် ၁၃၈၇ ဂိတုဒဂိုန် ၅ မၟံက်) အခိင် ၁၂း၅၀ ကလိဂွံ အာယုက် ၇၄ သိက္ခာ ၅၄ စုတိစဴအာသွဝ်။&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Foneone.oneone.39%2Fposts%2Fpfbid0R2tc63PnQBJf3mwnTRYcAXESTirtd7sqojwi5ccWXyPfF9runfqjCkR3oCjq8UqQl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot; |title=ကျာ်ဇၞော်စဴသွဝ် |last=Oneone |first=Oneone |date=June 29, 2025 |website=Oneone Oneone |publisher=Open |access-date=June 29, 2025 |quote=}}&lt;/ref&gt;

'''ကျာ်ဇၞော်ဘဒ္ဒန္တပါလ''' (၂၀၂၅ - လၟုဟ်) သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျူလာင် ၁၀ (သက္ကရာဇ် ၁၃၈၇ ဒဂိုန် ၁ စွေက်) မဂွံဒုင်ပအပ် တာလျိုင် ညးမနွံပိုန်ဘာ။&lt;ref&gt;{{cite web |last=နန် |first=ဒေဝဳ |date=June 10, 2025 |title= |url=https://www.facebook.com/xwfrpzsw9k/posts/pfbid02DHKEdG9amPx5wTpEZ9kLKpqa2ewUP7oLAmGMUTYtCQ4YWthAGjUhA2d2ifXMonXUl |website=ဒေဝဳနန် |location= |publisher=Open |access-date=June 10, 2025}}&lt;/ref&gt;

==နိဿဲ==
{{Reflist}}[[ကဏ္ဍ:ဘာလကျာ်မန်]] [[ကဏ္ဍ:ဘာလကျာ်မန် ပွိုင်ဍုင်လှိုင်ဗၠဲ]]</text>
      <sha1>pajrzg2cqt9fkwlct5fgtit8yeqjbgh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>45932</id>
      <parentid>45931</parentid>
      <timestamp>2025-07-10T15:55:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Htawmonzel</username>
        <id>25</id>
      </contributor>
      <origin>45932</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2208" sha1="3bija4dzzbs9qsmx1gvgypcy6snj01v" xml:space="preserve">'''ဘာကွာန်ဖိုလ်''' ဂိုဏ်ရာမညနိကာယဝွံ နွံပ္ဍဲ ကွာန်ဖိုလ် ပွိုင်ဍုင်ဇြပ်ဗု။

==ကျာ်ဇၞော်မနွံပိုန်ဘာဂမၠိုင်==
'''ကျာ်ဇၞော်ဘဒ္ဒန္တဓမ္မသေန''' (၂၀၁၈ - ၂၀၂၅) သၞာံ ၂၀၁၈ ဂိတုမာတ် ၁၂ (သက္ကရာဇ် ၁၃၇၉ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် ၁၁ စွေက် တ္ၚဲစန် ဒှ် ကျာ်ဇၞော်။ သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျောန် ၂၉ (သက္ကရာဇ် ၁၃၈၇ ဂိတုဒဂိုန် ၅ မၟံက်) အခိင် ၁၂း၅၀ ကလိဂွံ အာယုက် ၇၄ သိက္ခာ ၅၄ စုတိစဴအာသွဝ်။&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Foneone.oneone.39%2Fposts%2Fpfbid0R2tc63PnQBJf3mwnTRYcAXESTirtd7sqojwi5ccWXyPfF9runfqjCkR3oCjq8UqQl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot; |title=ကျာ်ဇၞော်စဴသွဝ် |last=Oneone |first=Oneone |date=June 29, 2025 |website=Oneone Oneone |publisher=Open |access-date=June 29, 2025 |quote=}}&lt;/ref&gt;

'''ကျာ်ဇၞော်ဘဒ္ဒန္တပါလ''' (၂၀၂၅ - လၟုဟ်) သၞာံ ၂၀၂၅ ဂိတုဂျူလာင် ၁၀ (သက္ကရာဇ် ၁၃၈၇ ဒဂိုန် ၁ စွေက်) မဂွံဒုင်ပအပ် တာလျိုင် ညးမနွံပိုန်ဘာ။&lt;ref&gt;{{cite web |last=နန် |first=ဒေဝဳ |date=June 10, 2025 |title=ဒုင်ကေတ်တာလျိုင် သာသနာ |url=https://www.facebook.com/xwfrpzsw9k/posts/pfbid02DHKEdG9amPx5wTpEZ9kLKpqa2ewUP7oLAmGMUTYtCQ4YWthAGjUhA2d2ifXMonXUl |website=ဒေဝဳနန် |location= |publisher=Open |access-date=June 10, 2025}}&lt;/ref&gt;

==နိဿဲ==
{{Reflist}}[[ကဏ္ဍ:ဘာလကျာ်မန်]] [[ကဏ္ဍ:ဘာလကျာ်မန် ပွိုင်ဍုင်လှိုင်ဗၠဲ]]</text>
      <sha1>3bija4dzzbs9qsmx1gvgypcy6snj01v</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>